บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/receivables_cycle...บทท 4...

18
บทที4 ผลการปฏิบัติงานตามโครงงาน ความหมายและความสาคัญของระบบบัญชี ระบบบัญชี ( Accounting System) หมายถึง การจัดระเบียบแบบแผนเกี่ยวกับข้อมูลทาง การเงิน ตั ้งแต่การออกแบบฟอร์มเอกสาร สมุดบัญชี การบันทึก การแยกประเภทข ้อมูล และจัดทา รายงานต่างๆ ให้ถูกต้องรวดเร็ว เพื่อเสนอข้อมูลแก่ผู้เกี่ยวข้องของกิจการระบบบัญชี มีความสาคัญ ต่อธุรกิจ เพราะจะช่วยให้ฝ่ายจัดการสามารถปฏิบัติหน้าที่ที่อยู่ในความรับผิดชอบให้ลุล่วงไปด้วยดี และทาให้สามารถได้รับข้อมูลที่ถูกต้องเพื่อเสนอแก่ผู้เกี่ยวข้องซึ ่งได้แกฝ่ ายบริหาร ฝ่ายบริหารต้องการข้อมูลที่จะนามาใช้ประโยชน์ในการดาเนินงานของธุรกิจ ข้อมูลทีถูกต้องและทันต่อเหตุการณ์ จะช่วยให้ฝ่ายบริหารสามารถนาไปใช้ในการประเมินผลการตัดสินใจ ในการบริหารงาน และการวางแผนธุรกิจในอนาคตได้อย่างถูกต้องข้อมูลของฝ่ายบริหารจะเป็น ข้อมูลที่มีรายละเอียดมากกว่าข้อมูลที่เสนอต่อบุคคลภายนอกโดยทั่วไปก็จะเป็นข้อมูลเกี่ยวกับผล การดาเนินงาน ข้อมูลเกี่ยวกับฐานะการเงิน ซึ ่งมีความละเอียดทาให้ทราบความเป็นไปของธุรกิจ อย่างใกล้ชิด บุคคลภายนอก บุคคลภายนอก ได้แก่ ผู้ถือหุ้น เจ้าหนี ้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่นกรมสรรพากร กระทรวง พาณิชย์ เป็นต้น โดยปกติข้อมูลที่เสนอต่อบุคคลภายนอก จะเป็นข้อมูลที่เชื่อถือได้ โดยต้องได้รับ การตรวจสอบความถูกต้องจากผู้สอบบัญชีอิสระเสียก่อน ซึ ่งได้แก่ ผลการดาเนินงานของธุรกิจ และรายงานฐานะทางการเงินของธุรกิจ นอกจากนี ้ยังต ้องจัดทาข้อมูลบางอย่างซึ ่งกฎหมายกาหนด ด้วย เช่น รายงานภาษีซื ้อ รายงานภาษีขาย รายงานภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย เป็นต้นนอกจากนี ้ ระบบ บัญชียังเป็นเครื่องมือที่สาคัญอย่างยิ่งของฝ ่ายบริหาร ในการควบคุมการดาเนินงานให้เป็นไปตาม วัตถุประสงค์ ในธุรกิจเล็กๆ อาจจะเห็นความสาคัญของระบบบัญชีได้ไม่ชัดเจน เพราะเจ้าของธุรกิจ สามารถควบคุมดูแลการดาเนินงานด้วยตนเองได้ทั่วถึง เนื่องจากมีการแบ่งส่วนงานต่างๆ ออกเป็น หลายส่วนและมีผู้ปฏิบัติงานเป็นจานวนมากจึงทาให้จาเป็นต้องมอบอานาจหน้าที

Upload: others

Post on 09-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

บทท 4

ผลการปฏบตงานตามโครงงาน

ความหมายและความส าคญของระบบบญช

ระบบบญช ( Accounting System) หมายถง การจดระเบยบแบบแผนเกยวกบขอมลทาง

การเงน ตงแตการออกแบบฟอรมเอกสาร สมดบญช การบนทก การแยกประเภทขอมล และจดท า

รายงานตางๆ ใหถกตองรวดเรว เพอเสนอขอมลแกผเกยวของของกจการระบบบญช มความส าคญ

ตอธรกจ เพราะจะชวยใหฝายจดการสามารถปฏบตหนาททอยในความรบผดชอบใหลลวงไปดวยด

และท าใหสามารถไดรบขอมลทถกตองเพอเสนอแกผเกยวของซงไดแก

ฝายบรหาร

ฝายบรหารตองการขอมลทจะน ามาใชประโยชนในการด าเนนงานของธรกจ ขอมลท

ถกตองและทนตอเหตการณ จะชวยใหฝายบรหารสามารถน าไปใชในการประเมนผลการตดสนใจ

ในการบรหารงาน และการวางแผนธรกจในอนาคตไดอยางถกตองขอมลของฝายบรหารจะเปน

ขอมลทมรายละเอยดมากกวาขอมลทเสนอตอบคคลภายนอกโดยทวไปกจะเปนขอมลเกยวกบผล

การด าเนนงาน ขอมลเกยวกบฐานะการเงน ซงมความละเอยดท าใหทราบความเปนไปของธรกจ

อยางใกลชด

บคคลภายนอก

บคคลภายนอก ไดแก ผถอหน เจาหน หนวยงานทเกยวของ เชนกรมสรรพากร กระทรวง

พาณชย เปนตน โดยปกตขอมลทเสนอตอบคคลภายนอก จะเปนขอมลทเชอถอได โดยตองไดรบ

การตรวจสอบความถกตองจากผสอบบญชอสระเสยกอน ซงไดแก ผลการด าเนนงานของธรกจ

และรายงานฐานะทางการเงนของธรกจ นอกจากนยงตองจดท าขอมลบางอยางซงกฎหมายก าหนด

ดวย เชน รายงานภาษซอ รายงานภาษขาย รายงานภาษเงนไดหก ณ ทจาย เปนตนนอกจากน ระบบ

บญชยงเปนเครองมอทส าคญอยางยงของฝายบรหาร ในการควบคมการด าเนนงานใหเปนไปตาม

วตถประสงค ในธรกจเลกๆ อาจจะเหนความส าคญของระบบบญชไดไมชดเจน เพราะเจาของธรกจ

สามารถควบคมดแลการด าเนนงานดวยตนเองไดทวถง เนองจากมการแบงสวนงานตางๆ ออกเปน

หลายสวนและมผปฏบตงานเปนจ านวนมากจงท าใหจ าเปนตองมอบอ านาจหนาท

Page 2: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

ในการบรหารงาน และขยายขอบเขตของการดแลใหหวหนาฝายตางๆ เปนผรบผดชอบ ระบบบญช

กมความส าคญมาก เพราะจะเปนเครองมอส าคญในการควบคมการด าเนนธรกจไดเปนอยางด ท า

ใหการจดท าขอมลตางๆ เปนไปอยางถกตอง รวดเรว ทนตอเหตการณ ท าใหประหยดคาใชจายและ

ยงเปนเครองมอในการปองกนรกษาทรพยสนของกจการไมใหเกดการทจรต สญหาย หรอน าไปใช

ในทาง ไมสมควร

ในปจจบนองคกรตองเผชญกบการแขงขนและการเปลยนแปลงตางๆมากมายซงการ

เปลยนแปลงดงกลาวยอมสงผลกระทบตอองคกรไมมากกนอยทงนนหากองคกรใดไมไดเตรยมการ

ในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมทเปลยนไปแลวกอาจสงผลตอความดาเนนอยขององคกรได

ปจจบนธรกจตางๆจงใหความส าคญกบระบบบญช

ความส าคญของระบบบญช

ระบบบญชเปนระบบทถกออกแบบขนมาเพอแปลงหรอประมวลผลขอมลทางการเงน

(Financial Data) ใหเปนสารสนเทศทมประโยชนในการตดสนใจตอผใชโดยนานโยบายทรพยากร

มนษยและเทคโนโลยสารสนเทศมาประกอบกนโดยเนนการใชประโยชนทางการบญชทเกดขน

จากการดาเนนธรกจ

หนาทของนกบญชในอนาคต

โดยหนาทความรบผดชอบของนกบญชทส าคญทธรกจตองการคอการวางระบบบญชและ

รายงานงบการเงนวางแผนกลยทธของธรกจในระยะยาวบรหารบญชการเงนทปรกษาภายในของ

ธรกจจดทางบประมาณระยะสนพฒนากระบวนการทางานวเคราะหลกคาและความสามารถในการ

ท าก าไรของธรกจ

ระบบบญชสามารถเพมคณคาใหธรกจได

การประมวลผลขอมลในระบบบญชจะไดสารสนเทศทถกตองเชอถอไดและทนตอการ

ตดสนใจของผบรหารซงการออกแบบระบบบญชทดกจะชวยใหการด าเนนงานของธรกจเปนไป

อยางมประสทธภาพดงนการเพมคณภาพและลดตนทนสนคาการเพมประสทธภาพการทางานการ

พฒนาการตดสนใจโดยการน าเสนอสารสนเทศทถกตองเชอถอไดและทนเวลาใหกบผใช

Page 3: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

เครองมอและเทคนคในการออกแบบระบบบญช การวางระบบบญชโดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพองานบญชจะตองเรมตนทการวเคราะห

เพอท าความเขาใจระบบทใชอยเพอจะไดทราบและเขาใจปญหาทเกดขนและสามารถระบ ความตองการของผใช เครองมอและเทคนคในการจดท าเอกสารเพอวเคราะหระบบบญชทตองการประกอบดวย 1. แผนภาพกระแสขอมล (Data Flows Diagrams) 2. แผนภาพการท างานดวยระบบคอมพวเตอร (Computer System Flowcharts)

3. แผนภาพทางเดนเอกสาร (Document Flowcharts) แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagrams)

แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagrams: DFD) เปนเอกสารแสดงกระแสขอมล

ภายในองคกรแสดงถงแผนภาพทแสดงการเคลอนไหวของขอมลจากกจกรรมหนงไปสกจกรรมอน

ท าใหทราบถงจดเรมตนและปลายทางของขอมลนอกจากนยงท าใหทราบถงกระบวนการหรอการ

ประมวลผลและหนวยเกบขอมลส าหรบใชอธบายระบบการท างานเดมและวางแผนการออกแบบ

ระบบการท างานใหมหลกการเขยนมดงน

1. ตองเขาใจระบบการท างานและลกษณะงานโดยศกษาวาระบบท างานอยางไรก าหนดจดเรมตนและจดสนสดของขอมลซงอาจเปนหนวยงานภายในหรอนอกกจการโดยไมสนใจระบบการควบคมแตจะไปใหความส าคญกบระบบการควบคมในการพฒนาระบบภายหลง

2. ตงชอทกสวนประกอบควรตงชอกระบวนการกระแสขอมลจดเรมตน /จดสนสดและแหลงเกบขอมล

3. หลกเลยงการเขยนเสนทางการไหลของขอมลตดกนหรอทบกน

แผนภาพการทางานดวยระบบคอมพวเตอร (Computer System Flowcharts)

แผนภาพการท างานเปนเทคนคในการวเคราะหระบบเพออธบายขนตอนการท างานใหชดเจนโดยใชสญลกษณประเภท 1. ขอมลเขาและขอมลออก

2. การประมวลผล

3. แหลงเกบขอมล

4. ทางเดนเอกสารและเบดเตลด

Page 4: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

แผนภาพทางเดนเอกสาร(Document Flowcharts) แผนภาพทางเดนเอกสารใชส าหรบอธบายทางเดนเอกสารตงแตเรมตนจนสนสดการ

ท างานภายใตความรบผดชอบของแตละแผนกทงแสดงเอกสารขนตนและรายงานระหวางกระบวนการปฏบตงานของซงในการวเคราะหระบบการควบคมภายในทบทวนจดออนทสงผลตอประสทธภาพการท างานในระบบรวมทงประเมนระบบการควบคมภายในดวยท าใหบางครงจะเรยกแผนภาพทางเดนเอกสารวาแผนภาพแสดงการควบคมภายในเพราะตองใหความส าคญกบการตรวจสอบการท างานระหวางกนและการแบงแยกหนาทการท างานของพนกงานมรายละเอยดการท างานมากกวาแผนภาพกระแสขอมลเพราะในผงงานเอกสารแสดงใหเหนภาพการปฏบตงานของหนวยงานทจดท าเอกสารหนวยงานทตรวจสอบเอกสารหนวยงานทรบเอกสารและหนวยงานทจดเกบเอกสาร

แผนภาพทางเดนเอกสารนถอไดวาเปนสวนหนงในกระบวนการออกแบบระบบบญชโดยมหลกการเขยนดงน

การวางระบบบญชโดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพองานบญช

1. ตองท าความเขาใจในระบบงานและลกษณะงานทจะเขยนผงงานเดนเอกสารโดยศกษาจากการสงเกตสมภาษณผใชงาน

2. ระบชอหนวยงานทเกยวของกบกระบวนการปฏบตงานเขยนตามขนตอนการท างานปกตสวนนโยบายหรอขนตอนการท างานพเศษอนๆใหเขยนอยในสญลกษณหมายเหตประกอบระบชอเอกสารหรอรายงานลงในสญลกษณของเอกสารหรอรายงาน

3. เขยนภาพกระบวนการไหลของเอกสารจากบนลงลางหรอจากขวาไปซายเขยนหวลกศรทกครงเขยนใหเหนจดเรมตนและจดสนสดอยางชดเจนและออกแบบเอกสารตนฉบบใหแตกตางจากส าเนาเอกสารระบเลขทส าเนาหรอรายงานโดยทเอกสารหรอรายงานซงเปนตนฉบบใหใสหมายเลข 1

4. ใชสญลกษณการเชอมตอในหนากระดาษแผนเดยวกนหรอระหวางหนากระดาษเพอหลกเลยงการตดกนของเสนทางการเดนเอกสาร

Page 5: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

ลกษณะของการใชประโยชนจากสารสนเทศ 1.สารสนเทศมความเกยวของกบการตดสนใจชวยเพมความสามารถในการตดสนใจข อง

ผบรหารได (Relevant) 2.ความเชอถอไดของสารสนเทศแสดงถงกจกรรมการท างานอยางตรงไปตรงมาและไมม

ขอผดพลาด (Reliable) 3.ความครบถวนของสารสนเทศ (Complete) การมสารสนเทศทสมบรณครบถวนจะชวย

ใหการตดสนใจขององคกรมความถกตองมากขน 4.ความทนสมยของสารสนเทศเพอใหผบรหารใชในการตดสนใจอยางทนทวงท (Timely) 5.การสอสารสารสนเทศใหผบรหารเขาใจได (Understandable) เพราะหากผใชไมเขาใจ

สารสนเทศนนสารสนเทศดงกลาวกยอมไมมประโยชนตอผใชแตอยางใด 6.การตรวจสอบสารสนเทศซงกนและกนไดหากมอบหมายใหพนกงาน 2 คนประมวลผล

ขอมลชดเดยวกนสารสนเทศทไดควรใกลเคยงกน (Verifiable)

สารสนเทศทมตอการตดสนใจทความสมพนธกบวงจรทางการบญชมดงน

วงจรรายไดใชส าหรบการตดสนใจเรองตงราคาขายสนคาอยางไรวงเงนสนเชอระยะเวลาการช าระเงนสนคาใดมก าไรสงต าอยางไรควรวจยตลาดหรอโฆษณาหรอไม

วงจรรายจายใชส าหรบการตดสนใจเรองซอสนคาจ านวนเทาไหร เมอไรจากผจ าหนายรายใด

วงจรการเงน ใชส าหรบการตดสนใจเรองกระแสเงนสดเปนอยางไรมความตองการเงนกระยะสนหรอระยะยาวจ านวนเทาไร

วงจรการผลต ใชส าหรบการตดสนใจเรองผลตสนคาเทาไรเมอไรและใชวธการผลตอยางไร

วงจรทรพยากรมนษยใชส าหรบการตดสนใจเรองใหพนกงานท างานกชวโมงพฒนาทกษะ

พนกงานอยางไรท าไมจงมอตราการลาออกสง

การออกแบบระบบบญชในปจจบนมการน าเทคโนโลยสารสนเทศโดยการน าโปรแกรม

ส าเรจรปเพองานบญชมาใชในการวางระบบบญชตงแตระบบบญชขนาดเลกไปจนถงระบบทม

ความยงยากซบซอนรวมทงระบบบญชแยกประเภททวไประบบลกหนการคาระบบเจาหนการคา

ระบบสนคาคงเหลอระบบเงนเดอนระบบตนทนระบบสนทรพยถาวรระบบเงนสดรบและระบบ

เงนสดจายเพอใหการเกบรวบรวมรายการคาประมวลผลไปจนกระทงการออกรายงาน

Page 6: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

วงจรรายได (Revenue Cycle) วงจรรายไดเกยวของกบการประมวลผลการขายและการเรยกเกบเงนคาสนคาและบรการ

ซงมความสมพนธระหวางวงจรรายไดกบวงจรอนๆในระบบบญชคอวงจรรายจายและวงจรการผลตเพอเรมการจดซอและผลตสนคาใหเพยงพอตอความตองการของลกคาวงจรทรพยากรมนษยส าหรบค านวณคาตอบแทนและโบนสใหกบพนกงานขายและระบบบญชแยกประเภททวไปและการรายงาน เพอจดท างบการเงนและรายงานผลการปฏบตงานวงจรรายไดสามารถแบงไดเปน 4 กระบวนการคอ 1. กระบวนการขายตรวจสอบวงเงนสนเชอและปรมาณสนคากอนพรอมการอนมต ขายสนคา

2. กระบวนการจดสงก าหนดวธการจดสงสนคาและสรางใบบรรจสนคาพรอมกบ ใบขนสนคา

3. กระบวนการเรยกเกบเงนสงใบก ากบสนคาไปใหลกคา 4. กระบวนการรบเงนเพอเกบเงนจากลกคา

กระบวนการขาย

การประมวลผลขอมลจากใบสงซอของลกคาโดยน ามาตรวจสอบปรมาณสนคาวามเพยงพอและวงเงนสนเชอตลอดจนยอดคางช าระเพอตดสนใจวาจะขายสนคาหรอไมส าหรบลกคารายใหมทเรมตดตอกบบรษทเปนครงแรกผจดการแผนกสนเชอจะเปนผก าหนดวงเงนสนเชอตามนโยบายของบรษทและจะสงขอมลใหกบผบรหารทางการเงนบนทกขอมลเพอเปนการควบคมภายในระหวางกนกระบวนการขายมขนตอนการท างานคอ

1. การตอบค าถามลกคา 2. การตรวจสอบวงเงนสนเชอ 3. การตรวจสอบปรมาณสนคา

เอกสารและวธการปฏบต กระบวนการขายเรมตนจากใบสงซอของลกคาจากนนพนกงานขายจะกรอกขอมลการ

สงซอในเอกสารทจดพมพไวลวงหนาสงไปยงแผนกขายระบบจะตรวจสอบขอมลเพอความถกตอง หากมสนคาเพยงพอพนกงานจะจดทาใบสงขาย (Sales Order) 4 ฉบบ

- ตนฉบบสงไปแผนกเรยกเกบเงนเพอเตรยมใบกากบสนคา - ฉบบท 2 สงไปยงลกคาเพอยนยนการขายสนคา - ฉบบท 3 สงไปแผนกจดสงสนคาเรยกวาใบบรรจสนคา (Packing Slip) - ฉบบท 4 เกบไวทแผนกขาย

Page 7: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

กระบวนการจดสง กระบวนการจดสงเปนการสงมอบสนคาไปใหลกคาโดยจะมแผนกจดสงสนคาท าหนาท

จดสงสนคาโดยเฉพาะแตในปจจบนมการใหบรการจากบรษททรบจดสงท าใหบรษทสามารถใชเวลาไปกบเรองอนๆทมความส าคญเชนการผลตไดมากโดยไมตองกงวลกบการจดสงสนคาอกตอไป เอกสารและวธการปฏบต เมอแผนกคลงสนคาไดรบใบเตรยมสนคาพนกงานจะเตรยมสนคาตามทระบไวน าออกมาจากคลงสนคาแลวท าเครองหมายบนใบเตรยมสนคาเพอแสดงวาไดจดเตรยมสนคาเรยบรอยแลวสงไปใหแผนกจดสงสนคาแผนกจดสงสนคาจะนบสนคาจรงกบใบเตรยมสนคาหากถกตองจะท าเครองหมายบนใบบรรจสนคาหรอส าเนาใบสงขายและบนทกเลขทใบสงขายรหสสนคาปรมาณสนคาดวยเครองคอมพวเตอรเพอเชอมโยงเขาสระบบประมวลผลแบบทนทซงในขนตอนนจะมการตรวจสอบขอมลเพอความถกตองครบถวนดวยและปรบปรงขอมลในแฟมขอมลหลกสนคาคงเหลอเพอจดท าใบขนสนคาจ านวน 4 ฉบบโดย

- ตนฉบบสงไปแผนกเรยกเกบเงนเพอเตรยมใบก ากบสนคา - ฉบบท 2 สงไปยงบรษททรบจดสงสนคา - ฉบบท 3 แนบกบใบเตรยมสนคาเกบไวทแผนกจดสงเรยงตามเลขทเพอตดตามการจดสง - ฉบบท 4 สงไปใหลกคาพรอมกบใบบรรจสนคาถาลกคาเปนผชาระคาจดสงใบขนสนคาน

จะใชเปนเอกสารแจงหนคาระวางได กระบวนการเรยกเกบเงน

กระบวนการเรยกเกบเงนไดรบขอมลมาจากกระบวนการขายและกระบวนการจดสงสนคาซงจะมขอมลเกยวกบยอดเงนและเงอนไขการช าระเงนของลกคาเพอน ามาจดท าใบก ากบสนคา(Sales Invoice) ส าหรบแจงใหลกคาทราบยอดเงนทตองจายช าระตลอดจนจดท ารายงานประจ าเดอนแสดงยอดคางช าระตามชวงเวลากระบวนการนเปนหนาทของพนกงานเรยกเกบเงนหรอพนกงานบญชลกหนการคาและจะรายงานตอผบรหารทางดานบญช

ในกรณทลกคาสงคนสนคาเนองมาจากสนคาเสยหายหรอจดสงสนคาไมถกตองหรอสนคาเสยหายนอยและลกคายอมรบสนคานนไวผจดการแผนกสนเชอจะจดท าใบลดหน (Credit Memo) จ านวน 2 ฉบบเพอลดยอดหนใหกบลกคาแตตองไดรบขอมลสนคาทสงคนนนไดรบกลบเขาคลงสนคาเรยบรอยแลวโดย

- ตนฉบบสงไปใหลกคาเพอแจงการลดหน - ฉบบท 2 สงไปยงแผนกบญชลกหนการคาเพอลดหน

Page 8: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

สวนในกรณเรยกเกบเงนไมไดผจดการแผนกสนเชอจะจดท าใบลดหนเพอขออนมตบนทกหนสญและสงไปยงแผนกบญชลกหนการคาเทานนโดยไมตองสงใบลดหนไปใหลกคา พนกงานเรยกเกบเงนจะตรวจสอบใบขนสนคาจากแผนกจดสงสนคาใหตรงกบใบสงขายจากแผนกขายแลวจงจดท าใบก ากบสนคาโดยบนทกขอมลรหสสนคาและปรมาณระบบจะตรวจสอบความถกตองของขอมลและด าเนนการดงน

1. สรางรายงานในแฟมใบก ากบสนคาขน 1 รายการเพอน าไปพมพใบก ากบสนคา

2. บนทกเพมยอดคางช าระในแฟมขอมลหลกลกคา

3. บนทกขอมลการขายในแฟมขอมลใบสงขาย

4. สรางใบส าคญเพอบนทกบญชขายและบญชลกหนการคาตลอดจนแยกประเภทรายการในบญชแยกประเภททวไป กระบวนการรบเงน

กระบวนการรบเงนเปนหนาทของพนกงานการเงนทจะแจงใหผบรหารทางการเงนทราบถงจ านวนเงนทไดรบจากลกคาเพอน าเงนเขาบญชธนาคารซงพนกงานบญชลกหนการคาจะเปนผ บนทกลดยอดคางช าระของลกคาและรายงานใหผบรหารทางการบญชทราบ เอกสารและวธการปฏบต

โดยเรมจากพนกงานรบจะลงนามรบเชคหลงเชคสวนพนกงานอกคนหนงจะเตรยมรายงานสงเงนของลกคา (Remittance List) ซงแสดงรายละเอยดการรบเชคทงหมดจ านวน 3 ฉบบ

- ตนฉบบสงไปยงพนกงานการเงนพรอมกบเชคเพอน าเขาบญชธนาคาร - ฉบบท 2 สงไปยงแผนกตรวจสอบภายในเพอจดท างบกระทบยอด (Reconcile) กบบญช

ธนาคาร - ฉบบท 3 สงไปยงแผนกบญชลกหนการคาเพอลดยอดคางชาระของลกคา หากพนกงานบญชลกหนการคาใชเครองคอมพวเตอรเชอมโยงกบระบบแบบ On-line กจะ

บนทกรายการสงเงนรหสลกคาเลขทใบก ากบสนคาและจ านวนเงนทไดรบเขาสระบบโดย 1. ตรวจสอบความถกตองของรหสลกคาและเลขทใบก ากบสนคา 2. ตรวจสอบรหสลกคากบลกคาวาถกตองตรงกน 3. ตรวจสอบฟลดจ านวนเงนวาเปนตวเลขเทานน 4. หาผลรวมจ านวนเงนของทกรายการวาตรงกบยอดเงนรวมในเอกสารการสงเงนหรอไม

Page 9: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

หลงจากนนระบบจะท าการลดยอดคางชาระของลกหนแตละรายในแฟมขอมลหลกลกคาท าเครองหมายวา “จายแลว” ในใบก ากบสนคาเพอบนทกในแฟมขอมลขายและบนทกเงนสดรบไวในแฟมขอมลเงนสดรบพนกงานจะไดรบใบน าฝากทพมพออกมาจากระบบจ านวน 2 ฉบบน ามาเปรยบเทยบกบเชคและรายการสงเงนแลวน าฝากบญชธนาคาร วธการควบคมในวงจรรายได การออกแบบระบบบญชทดตองมระบบการควบคมทเพยงพอเพอใหมนใจวา

1. รายการทเกดขนทกรายการตองไดรบอนมตอยางเหมาะสม 2. รายการทบนทกแลวทกรายการตองตรวจสอบได 3. รายการทไดรบอนมตใหบนทกนนตองบนทกครบถวน 4. รายการทเกดขนทกรายการไดบนทกอยางถกตอง 5. ปองกนสนทรพย (เงนสดสนคาขอมล) สญหาย

สารสนเทศทส าคญในวงจรรายได

ระบบบญชทดยงตองแสดงถงสารสนเทศส าหรบวางแผนกลยทธและประเมนผลประสทธภาพในการท างานไดดวยดงน

1.ระยะเวลาทใชในการตอบค าถามลกคาระยะเวลาทใชในการบนทกการสงขายความพอใจของลกคา

2.วเคราะหสวนแบงการตลาดและแนวโนมการขายวเคราะหความสามารถในการท าก าไรของสนคาลกคาและเขตการขายปรมาณขายทงทเปนจ านวนเงนและจ านวนลกคา

3.ประสทธภาพของการโฆษณาและการสงเสรมการขายผลการปฏบตงานของ พนกงานขาย

4.หนสญเสนอแนะนโยบายสนเชอ 5.ประมาณการเงนสดรบจากการเรยกเกบเงนและความตองการเงนกในระยะสนและระยะ

ยาว จะเหนไดวาผบรหารมความจ าเปนตองไดขอมลทงขอมลทางการเงนและขอมลการ

ปฏบตงานมาเพอใชในการตดสนใจ

Page 10: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

กรณศกษา วงจรลกหน/วงจรการขาย ของบรษท นปปอนเพนต (ประเทศไทย) จ ากด

4.1 ขนตอนของวงจรลกหน

รปท 4.1 ขนตอนของวงจรลกหน

ขนตอนการสงซอของ

สนคา

ขนตอนการสงของ

ขนตอนการวางบล

ขนตอนการรบช าระเงน

Page 11: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

1. ขนตอนการสงซอสนคา

ขนตอนการสงซอสนคา แบงออกเปน 2 ขนตอน คอ

1.1การสงซอโดยตรงทางพนกงานขาย (Sale)

1.2การสงซอโดยตรงทางแผนกบรการลกคา (Customer service)

แผนก Customer service มหนาทในการจดท าใบ Invoice ออกเปนชด ซงใน 1 ชด

ประกอบดวย 6 กอปป

ใบ Invoice ทออกเปนชด

รปท 4.2 ใบ Invoice ทออกเปนชด

ใบ Invoice ใน 1ชด ประกอบดวย

1.1.1 ใบเสรจรบเงน/ใบสงของ

1.1.2 ส าเนาใบเสรจรบเงน/ส าเนาใบสงของ

1.1.3 ตนฉบบใบก ากบภาษ

1.1.4 ส าเนาใบก ากบภาษ/ส าเนาใบสงของ

1.1.5 ส าเนาใบสงของ

1.1.6 ส าเนาใบก ากบภาษ/ส าเนาใบสงของ

ส าหรบในสวนของใบ ส าเนาใบสงของ (ใบท 5), ส าเนาใบก ากบภาษ/ส าเนาใบสงของ (ใบ

ท 6) ทางฝาย Customer service ตองท าการเกบไวเปนหลกฐาน จากนนน าสงใบ ส าเนาใบก ากบ

ภาษ/ส าเนาใบสงของ กบทางแผนกบญชและการเงน เพอสามารถน าไปท ารายการภาษขาย สวนใบ

Invoice ทเหลอ ถกน าสงไปยงแผนก Invent (จดสง) เพอท าการสงของใหแกลกคา

Page 12: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

2. ขนตอนการสงของ

เอกสารส าหรบลกคา ซงเอกสารไดแก ใบ Invoice ทงหมด 4 ใบ คอ ใบเสรจรบเงน ,ส าเนา

ใบเสรจรบเงน/ส าเนาใบสงของ ,ตนฉบบใบก ากบภาษ ,ส าเนาใบก ากบภาษ/ส าเนาใบสงของ ซง

จ าตองมลายเซนก ากบของผสงของอยางครบถวน เปนการแสดงถงการน าสนคาไปสงตามความเปน

จรง จากนนน าสนคาไปสงใหแกลกคาตามรายการและจ านวนทแสดงในใบ Invoice อยางครบถวน

เมอสนคาถกสงถงลกคาแลว น าใบ Invoice ใหกบลกคา เพอเชครายการและจ านวนตามความเปน

จรง ซงลกคาจะตองลงนามก ากบในใบ Invoice เพอแสดงถงการไดรบสนคาตรงตามความตองการ

สวนใบ Invoice ทจะตองกบลกคา คอ ตนฉบบใบก ากบภาษ และส าเนาใบก ากบภาษ/ส าเนาใบสง

ของ เพอทางลกคาน าไปท ารายการภาษซอ

ใบ Invoiceในสวนทน ากลบมาใหแผนก Invent (จดสง) โดยจ าตองมลายเซนตก ากบรบ

ของจากลกคาครบถวน จากนนจดท ารายการเลขทใบ Invoice สงของใหลกคาเรยบรอยแลว เพอน า

สงไปยงแผนกบญชและการเงนตรวจสอบ

เอกสารใบ Invoice ทน ามาสงใหกบแผนกบญชและการเงน มทงหมด 3 รายการ คอ

2.1 ใบเสรจรบเงน

รปท 4.2.1 บลใบเสรจรบเงน

Page 13: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

2.2 ส าเนาใบเสรจรบเงน/ส าเนาใบสงของ

รปท 4.2.2 บลส าเนาใบเสรจรบเงน/ส าเนาใบสงของ

2.3 รายการเลขทใบ Invoice

รปท 4.2.3 รายการเลขทใบ Invoice

Page 14: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

ทางแผนกบญชท าการตรวจเชคเลขทใบInvoice ใหตรงตามรายการทแผนกจดสงจดท ามาม

ลายเซนถกตองและครบถวนหรอไม จากนนทางบญชจะท าการเปดระบบทมการขายสนคาขนมาทง

เดอน จากนนท าการกรอกเลขทใบ invoice เพอเปนการยนยนส าหรบใบ invoice ทไดน าสงของ

ใหแกลกคาอยางเรยบรอยและสมบรณ

จากนนทางบญชจะตองจดแยกระหวาง ใบเสรจรบเงนและส าเนาใบเสรจรบเงน/ส าเนาใบ

สงของออกจากกนเพอทจะน าใบเสรจรบเงนไปวางบลกบลกคา และน าส าเนาใบเสรจรบเงน/ส าเนา

ใบสงของจดเกบเขาแฟมเพอทจะให Audit ท าการตรวจสอบ

Page 15: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

3. ขนตอนการวางบล

การวางบล คอ เปนการแจงหนใหกบทางลกคาไดรบทราบถงจ านวนเงนในการสงซอ

สนคาภายในเดอนทมการสงซอ เพราะในระบบบญชจะมการแจงยอดหนทบรษทลกคาจะตอง

ด าเนนการจายเงนตามความเปนจรง และตรงตามเวลาก าหนดของการช าระหน

ในการจดแยกของใบ Invoice จะตองท าการจดแยก ชอพนกงานขาย ซงในแตละพนกงาน

ขายจะมลกคาเปนจ านวนมาก จงตองจดแยกตามล าดบของรหสลกคา และเลขทใบ Invoice อยาง

ถกตอง เพอไมท าใหเกดขอผดพลาดในการวางบล

ชอพนกงานขาย (Sale)

รปท 4.3 ชอพนกงานขาย (Sale)

รหสลกคา

รปท 4.3.1 รหสลกคาในแตละรานคา

Page 16: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

เมอไดจดแยกใบ Invoice ชอพนกงานขาย รหสลกคา และเลขทใบ Invoice ตามล าดบแลว

จากนนท าการออกใบวางบล ในการออกใบวางบลรายการทลกคาสงซอสนคาทงเดอน รายการและ

จ านวนเงน จะตองตรงตามใบ Invoice ทไดมการสงของเรยบรอยแลว

ใบวางบลประกอบดวย 1 ชด ม 3 กอปป ไดแก

รปท 4.3.2 ใบวางบล

ใบท 1 ตนฉบบใบวางบล ทางแผนกบญชและการเงนจะเกบไวเปนหลกฐานในการรบเชคจาก Sale

ใบท 2 ส าเนาใบวางบล ทางลกคาจะเกบไวเพอเปนหลกฐานในการจายเชคเมอครบก าหนดช าระเงน

ใบท 3 ส าเนาใบวางบล ทาง Sale จะเกบไวเพอเปนหลกฐานในการรบเชคจากลกคา

สงส าคญขอใบวางบล คอ ใบวางบลทง 3 ใบ จะตองมลายเซนตก ากบของ พนกงานขายและ ลกคา

ครบถวนทกใบ(ยกเวนใบท 1 จะมแคลายเซน พนกงานขายเพยงลายเซนเดยว)

Page 17: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส

4. ขนตอนการรบช าระเงน

เมอถงก าหนดช าระเงน พนกงานขายจะมหนาทไปรบเชคกบลกคา ซงพนกงานขาย

จะตองน าใบวางบล (กอปปท 3) ไปแสดง เพอใหลกคาลงนามยนยนและเปนหลกฐานในการรบ

ช าระเงน เมอลกคาจายเชคใหกบ พนกงานขาย ทาง พนกงานขาย จะน าเชคกลบมาใหกบทางบญช

และการเงน (F&A) พรอมกบ ใบวางบล ทมลายเซนลงนามครบทง พนกงานขาย และ ลกคา

จากนน แผนกบญชและการเงนจะมหนาทน าเชคท ลกคาไดท าการช าระหน ไปขนเงนกบ

ธนาคาร จ านวนเงนในระบบลกหน จะท าการหกยอดหนออกโดยอตโนมต ทนททเชคผาน ในทน

ในการหกยอดของลกหน ทางบรษท และ ธนาคาร ไดมการซงค ขอมลของลกคาในระบบระหวาง

กน ซงจะท าใหจ านวนหนของลกคา ทมการช าระหน หรอ เชคทลกคาช าระหนผาน จะท าใหขอมล

ในระบบลกหน หกยอดหนตามจ านวนการช าระหนทลกคาไดมการช าระหน โดยอตโนมต

Page 18: บทที่ 4research-system.siam.edu/images/coop/Receivables_cycle...บทท 4 ผลการปฏ บ ต งานตามโครงงาน ความหมายและความส