บทท 5

สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

สรปผลการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลองแบบ 2 กลม วดกอนและหลงการทดลองมวตถประสงค เพอศกษาผลของโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองตอพฤตกรรการจดการตนเองและระดบฮโมโกลบนเอวนซของผสงอายทเปนโรคเบาหวานชนดท 2 ทมารบการตรวจทคลนกโรคเบาหวาน แผนกผปวยนอก โรงพยาบาลแมแตง จ านวน 52 ราย ในระหวางเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2554 ถง เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2554 โดยการสมตวอยางเขากลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 26 ราย โดยมระดบคะแนนพฤตกรรมการจดการตนเอง และระดบฮโมโกลบนเอวนซอยในระดบเดยวกน กลมทดลองไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองสวนกลมควบคมไดรบการพยาบาลตามปกต

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) เครองมอด าเนนการวจย ไดแก โปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง คมอการจดการตนเองส าหรบผสงอายทเปนโรคเบาหวานแบบวดการรบรสมรรถนะแหงตนในการปฏบตพฤตกรรมการจดการตนเอง วดทศนเสนอตวแบบผสงอายทเปนโรคเบาหวานทประสบความส าเรจในการออกก าลงกายดวยการเดนของ พมผกา ปญโญใหญ (2550) วดทศนเสนอตวแบบผสงอายทเปนโรคเบาหวานเกยวกบพฤตกรรมการบรโภคอาหารของพรนภา ไชยอาสา (2550) 2) เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล ไดแก แบบบนทกขอมลสวนบคคลของผปวย แบบวดพฤตกรรมการจดการตนเอง ไดผานการตรวจสอบความตรงตามเนอหาโดยผทรงคณวฒ มคาดชนความตรงตามเนอหาเทากบ 0.83 จากนนน าไปทดลองใชกบผสงอายทเปนเบาหวานทมลกษณะคลายคลงกบกลมตวอยาง จ านวน10 ราย เพอหาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟาของครอนบาคไดคาเทากบ .878

ผวจยด าเนนการวจยดวยตนเองกบกลมตวอยางทงกลมควบคมและกลมทดลองไปพรอมๆ กนทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพบานตนลง ต าบลบานชาง อ าเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม โดยด าเนนการกบกลมทดลอง เปนกลมๆ ละ 10-15 ราย มผวจยเปนผน ากลม มกจกรรมสปดาหละ 1 ครง ครงละประมาณ 2.5 ชวโมงรวม 6 ครง สปดาหท 1 เปนการใหความรเกยวกบโรคเบาหวาน

83

เนอหาครอบคลมเกยวกบความหมาย ชนด พยาธสภาพ อาการและอาการแสดง และการรกษา สอนการตงจดมงหมายทสามารถบรรลไดในการปรบพฤตกรรมการควบคมระดบน าตาลในเลอด พรอมทงมอบคมอการจดการตนเองส าหรบผสงอายทเปนเบาหวาน สปดาหท 2, 3, 4, 5 และ 6 จะเปนการฝกทกษะ และการเสรมสรางการรบรสรรถนะแหงตนในการปฏบตพฤตกรรมการจดการตนเองในดานการรบประทานอาหาร การจดการกบอาการและปญหาทางอารมณ การออกก าลงกาย การใชยา และการประสานความรวมมอกบบคลากรทางการแพทย โดยในแตละสปดาหจะมการตดตาม ประเมนระดบการรบรสมรรถนะแหงตนของผสงอายทเปนโรคเบาหวานในการปฏบตพฤตกรรมในแตละดานตามแผนทวางไว โดยแบบวดการรบรสมรรถนะแหงตนมระดบคะแนนอยระหวาง 0 ถง 10 คะแนนถาคะแนนมากกวาหรอเทากบ 7 แสดงวาผปวยมการรบรสมรรถนะแหงตน ทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมเพอทจะบรรลตามแผนทวางไว แตถาคะแนนนอยกวา 7 จะตองรวมกนหาแนวทางแกไขปญหา ปรบเปลยนพฤตกรรมเพอทจะเลยงปญหาทเกดขน เพอใหบรรลตามเปาหมาย ตอมาในสปดาหท 7-15 กลมทดลองปฏบตพฤตกรรมการจดการตนเองเองทบาน สวนผวจยไปเยยมบานและโทรศพทตดตามการปฏบตพฤตกรรมการจดการตนเองและปญหาทพบในกลมทดลองแตละราย 1 ครงตอสปดาห จนครบ 9 สปดาห และประเมนพฤตกรรมการจดการตนเองพรอมเจาะเลอดเพอสงตรวจระดบฮโมโกลบนเอวนซในเลอดเมอสนสปดาหท 16

สวนในกลมควบคมผวจยใหค าแนะน าเกยวกบโรคเบาหวาน พฤตกรรมการจดการตนเองทถกตองในผสงอายทเปนโรคเบาหวานและมอบคมอการจดการตนเองส าหรบผสงอายทเปนโรคเบาหวานในสปดาหท 16 และเมอด าเนนการรวบรวมขอมลครบถวนแลว ผวจยน าขอมลทไดมาวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป ผลการวจยพบวา

1. พฤตกรรมการจดการตนเองของผสงอายทเปนโรคเบาหวานชนดท 2 ในกลมทไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองดกวากลมทไดรบการพยาบาลตามปกตอยางมนยส าคญทางสถต (p < .001)

2. ระดบฮโมโกลบนเอวนซของผสงอายทเปนโรคเบาหวานชนดท 2 ในกลมทไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองต ากวากลมทไดรบการพยาบาลตามปกตอยางมนยส าคญทางสถต (p < .05)

3. พฤตกรรมการจดการตนเองของผสงอายทเปนโรคเบาหวานชนดท 2 หลงไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองมคาดกวากอนไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองอยางมนยส าคญทางสถต (p < .001)

84

4. ระดบฮโมโกลบนเอวนซของผสงอายทเปนโรคเบาหวานชนดท 2 หลงไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองต ากวากอนไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองอยางมนยส าคญทางสถต (p < .001) ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช ดานการปฏบตการพยาบาล

1. พยาบาลทดแลผทเปนโรคเบาหวาน ไมวาจะอยในโรงพยาบาลหรอชมชนสามารถน าโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองไปใชกบผทเปนโรคเบาหวานทกราย เพอใหผทเปนเบาหวานมความร ทกษะ การรบรสมรรถนะแหงตนในการปฏบตพฤตกรรมการจดการตนเองเพอควบคมระดบน าตาลในเลอดใหอยในเกณฑปกตได

2. พยาบาลตองมความร ความเขาใจ เกยวกบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง เพอทจะใชโปรแกรมใหเกดประสทธผล โดยเฉพาะทกษะในการจดการตนเองซงเปนปจจยส าคญ ทจะท าใหบคคลเกดพฤตกรรมการจดการตนเอง นอกจากนพยาบาลผใชโปรแกรมตองมความเปนผน ากลมสง คอยกระตน เชอมโยงใหผปวยมปฏสมพนธกนภายในกลม และดงศกยภาพของผปวยแตละรายใหเกดทกษะ การรบรสมรรถนะแหงตนในการปฏบตพฤตกรรมการจดการตนเองเพอใหเกดผลเปนไปตามเปาหมายทตงไว

ดานการบรหารการพยาบาล

1. ผบรหารและผทเกยวของควรมการจดอบรมแกพยาบาลทดแลผทเปนเบาหวานใหมความร ความเขาใจ และทกษะในการใชโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง เพอสามารถใหการดแลผสงอายทเปนโรคเบาหวานไดอยางมประสทธภาพ

2. ผบรหารและผทมสวนเกยวของกบการดแลผทเปนเบาหวานในสถานบรการตางๆ สามารถใชผลการวจยเปนขอมลในการพฒนาคณภาพการพยาบาลผทเปนโรคเบาหวานโดยก าหนดเปนนโยบายใหใชโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองในการดแลผทเปนโรคเบาหวานทกราย อนจะน าไปสมาตรฐานทางการพยาบาลผทเปนเบาหวานทดขน

85

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

ควรศกษาและตดตามผลของโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองอยางตอเนอง โดยขยายระยะเวลาในการตดตามผล 6 เดอน หรอ 1 ป เพอประเมนการคงอยของพฤตกรรมการจดการตนเองและการลดลงของฮโมโกลบนเอวนซ ในระยะยาว ขอจ ากดในการท าวจย

การศกษาครงนกลมตวอยางเปนผทเปนโรคเบาหวานทรบการรกษาในโรงพยาบาลแมแตงทงหมดจงไมสามารถอางองไปถงประชากรผทเปนโรคเบาหวานทงหมดได ควรน าโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองไปใชในโรงพยาบาลหรอสถานบรการสขภาพอนๆ ทมวฒนธรรมและการด าเนนชวตประจ าวนทแตกตางกนเพอศกษาวาโปรแกรมสามารถน าไปใชกบผทเปนโรคเบาหวานไดโดยทวไปทกแหงหรอไม