บทท่ี 7 present value การคานวณมูลค่า ......บทท 7 present...

บทท 7 Present Value การค านวณมลคาปจจบนประกอบกบการบนทกบญช

กรอบแนวคดส ำหรบกำรรำยงำนทำงกำรเงน (ปรบปรง 2558) ไดก ำหนดเกณฑในกำรวดมลคำตำง ๆ ของ

รำยกำรในงบกำรเงน ดงน

1. รำคำทนเดม

2. รำคำทนปจจบน

3. มลคำทวำจะไดรบ (จำย)

4. มลคำปจจบน

ซงมำตรฐำนกำรบญช ณ ปจจบน มกำรก ำหนดใหวดมลคำโดยใชวธมลคำปจจบน ตวอยำงเชน

มำตรฐำนกำรบญชฉบบท 17 (ปรบปรง 2560) เรองสญญำเชำ ก ำหนดใหผ เชำวดมลคำของสนทรพยทเชำ

โดยบนทกดวยมลคำทต ำกวำระหวำงมลคำยตธรรม และมลคำปจจบน

มำตรฐำนกำรบญชฉบบท 36 (ปรบปรง 2560) เรอง กำรดอยคำของสนทรพย ก ำหนดให มลคำจำกกำรใช

หมำยถงมลคำปจจบนของกระแสเงนสดในอนำคตทคำดวำจะไดรบจำกกำรใชสนทรพย

การค านวณหามลคาปจจบน

1 กำรค ำนวณมลคำปจจบนของกระแสเงนสดเพยงงวดเดยว (PVIF)

2 กำรค ำนวณมลคำปจจบนของกระแสเงนสดเปนงวด ๆ งวดละเทำ ๆ กน (PVIFA)

โดยในการหามลคาปจจบน จะตองทราบองคประกอบดงน

1 มลคำกระแสเงนสดรบ(จำย) ในอนำคต (FV)

2 อตรำคดลด (i) โดยอำจก ำหนดจำกอตรำผลตอบแทนทคำดหวง หรอ ตนทนของเงนทน cost of capital

3 จ ำนวนงวด (n)

สามารถค านวณหามลคาปจจบนไดดงน

PV = FV x PV factor

1

( 1 + i )nPV = FV x

148 .

ตวอยางท 1 ประมำณกำรหนสนคำรอถอนอปกรณกำรผลต (Decommissioning costs)

ณ วนท 1 ตลำคม 25x7 บรษทแวนปโตรเลยม จ ำกด ตดตงแทนขดเจำะกลำงทะเลมลคำ 30 ลำนบำท

ตำมสญญำสมปทำนน ำมนทท ำกบรฐ โดยสญญำระบใหบรษทตองท ำกำรรอถอนแทนขดเจำะและฟนฟสภำพ

แวดลอมใหเหมอนเดม แทนขดเจำะดงกลำวไมมมลคำคงเหลอ และอำยสญญำคอ 10 ป บรษทตงประมำณกำร

คำรอถอนในอก 10 ป ขำงหนำไวเทำกบ 15 ลำนบำท โดยมลคำปจจบนของเงนสด 1 บำททไดรบในอก 10 ปขำงหนำ

ทอตรำดอกเบย 8% เทำกบ 0.46 บำท

ใหท า 1.อธบำยและค ำนวณมลคำของแทนขดเจำะทตองแสดงในงบแสดงฐำนะกำรเงนของบรษท แวนปโตรเลยม

จ ำกด ณ วนท 30 กนยำยน 25x8

2.หำกสญญำไมไดระบใหกจกำรตองรอถอนแทนขดเจำะเมอหมดอำยสมปทำน ค ำตอบในขอ 1) จะเปลยนไป

หรอไม

ตอบ 1.กจกำรจะตองรบรมลคำปจจบนของภำระผกพนในกำรรอถอนแทนขดเจำะเปนสวนหนงของแทนขดเจำะ

กลำงทะเล รวมทงตองตงประมำณกำรหนสนคำรอถอนเปนหนสนในงบแสดงฐำนะกำรเงน ตำมกำรค ำนวณดงน

ประมำณกำรคำรอถอนในอก 10 ปขำงหนำ 15,000,000.00 บำท

PV factor n=10,i=8% 0.46

มลคำปจจบนของคำรอถอน 6,900,000.00 บำท

คำตดตงแทนขดเจำะ 30,000,000.00 บำท

บวกมลคำปจจบนของคำรอถอน 6,900,000.00 บำท

คำตดตงแทนขดเจำะทจะตองรบรเปนสนทรพย 36,900,000.00 บำท

โดยกจการจะตองบนทกบญช ณ วนทตดตงแทนขดเจาะเสรจสนดงน

Dr.แทนขดเจำะ (ทดน อำคำร และอปกรณ) 36,900,000.00

Cr.เงนสด / บญชทเกยวของ 30,000,000.00

ประมำณกำรหนสนคำรอถอนแทนขดเจำะ 6,900,000.00

(บนทกกำรตดตงแทนขดเจำะ)

โดยในปแรกของการด าเนนงาน กจการจะมคาใชจายแสดงในงบก าไรขาดทนดงน

คำเสอมรำคำแทนขดเจำะ (36.9 ลำนบำท / 10 ป) 3,690,000.00 บำท

149 .

ตนทนทำงกำรเงน (6.9 ลำนบำท x 8%) 552,000.00 บำท

รวมคำใชจำยทเกยวของกบแทนขดเจำะ 4,242,000.00 บำท

และกจการจะแสดงมลคาของหนสน ณ สนปแรก ในงบแสดงฐานะการเงนดงน

มลคำปจจบนของคำรอถอนตนปแรก 6,900,000.00 บำท

บวกตงประมำณกำรหนสนเพม (ตนทนทำงกำรเงน) 552,000.00 บำท

มลคำปจจบนของคำรอถอนสนปแรก 7,452,000.00 บำท

2.หำกสญญำไมไดระบใหกจกำรตองรอถอนแทนขดเจำะเมอหมดอำยสมปทำน กจกำรยอมไมมภำระผกพน

ใดๆ ในกำรรอถอน ดงนน หำกกจกำรมเจตจ ำนงอยำงชดเจนวำจะไมรบผดชอบใดๆ ตอกำรรอถอน กจกำรยอมไมตอง

รบรประมำณกำรหนสนคำรอถอนแทนขดเจำะแตอยำงใด มลคำเงนลงทนของแทนขดเจำะ จงเทำกบ 30 ลำนบำท

เทำนน ตำมกำรบนทกบญชตอไปน

Dr.แทนขดเจำะ (ทดน อำคำร และอปกรณ) 30,000,000.00

Cr.เงนสด / บญชทเกยวของ 30,000,000.00

(บนทกกำรตดตงแทนขดเจำะ)

โดยในปแรกของกำรด ำเนนงำน กจกำรจะมคำใชจำยแสดงในงบก ำไรขำดทนเฉพำะคำเสอมรำคำ 3 ลำนบำท

(30 ลำนบำท x 10%) และไมมกำรตงประมำณกำรหนสนคำรอถอนในงบแสดงฐำนะกำรเงนแตอยำงใด

ตวอยางท 2 กำรบนทกบญชเกยวกบภำระผกพน

บรษทผลไม จ ำกด ก ำลงจะยำยโรงงำนไปยงนคมอตสำหกรรมทรฐบำลใหสทธประโยชนทำงดำนกำรลงทน

อยำงไรกตำม บรษทมสญญำเชำโรงงำนทยกเลกไมไดทเหลอระยะเวลำอก 2 ป นบจำกวนสนป โดยบรษทตอง

จำยคำเชำปละ 100,000 บำท

ใหท า บรษทจะตองบนทกบญชเกยวกบภำระผกพนดงกลำว ณ วนสนปอยำงไร

ตอบ สญญำเชำดงกลำวถอเปนสญญำทสรำงภำระแกกจกำรทกจกำรจะไมไดรบประโยชนเชงเศรษฐกจใดๆ แตยง

ตองจำยคำเชำตอเนอง โดยกจกำรตองรบรมลคำปจจบนของภำระผกพนทสงกวำผลตอบแทนเชงเศรษฐกจทได

จำกสญญำเชำเปนประมำณกำรหนสน ณ วนสนป อำจตองลงบญชตำมน

สมมตวำอตรำคดลดทเหมำะสมเทำกบ 7% โดยตองจำยคำเชำ 2 ปๆ ละ 100,000 บำท ตอนสนปของทกป

150 .

ดงนน PV ของคำเชำ 2 ป จงเทำกบ 180,802 บำท ( 100,000 x PVIFA i=7%, n=2)

ดงนน ณ วนทตดสนใจยำยโรงงำนตองบนทกบญชดงน

Dr.ผลขำดทนจำกกำรยำยโรงงำน 180,802

Cr.ประมำณกำรหนสน –สญญำเชำทสรำงภำระ 180,802

(บนทกปมก.หนสนเนองจำกสญญำเชำทบอกเลกไมไดซงกจกำรไมไดใชประโยชนอกตอไป)

Dr.ตนทนทำงกำรเงน (180,802 x 7%) 12,656


(บนทกตนทนทำงกำรเงนทเกยวของกบปมก.หนสน)

Dr.ประมำณกำรหนสน - สญญำเชำทสรำงภำระ 100,000

Cr.เงนสด 100,000

Dr.ตนทนทำงกำรเงน 6,542


(บนทกตนทนทำงกำรเงนทเกยวของกบปมก.หนสน)

Dr.ประมำณกำรหนสน - สญญำเชำทสรำงภำระ 100,000


(บนทกกำรจำยช ำระคำเชำ)

(180,802 + 12,656 - 100,000) x 7%

ตวอยางท 3 กำรบนทกบญชเกยวกบสญญำเชำกำรเงนดำนผ เชำทมกำรรบประกนมลคำคงเหลอ

ขอมลเกยวกบสญญำเชำมดงน

1.ผ เชำท ำสญญำเชำเครองจกรทบอกเลกไมไดณวนท 1 มกรำคม 25X1 เปนเวลำ 3 ปโดยคำดวำเครองจกร

จะมอำยกำรใชงำน 3 ป และผ เชำจะสงคนเครองจกรใหผ ใหเชำณวนสนสดสญญำเชำ

2.ผ เชำจำยคำเชำรำยปๆละ 100,000 บำท จ ำนวน 3 ป เรมตงแต 31 ธนวำคม 25X1 เปนตนไป

3.ขอมลเกยวกบมลคำคงเหลอทรบกำรประกนและไมไดรบกำรประกนจำกผ เชำมดงน

ณ สนปท 2

ณ สนปท 1

(บนทกกำรจำยช ำระคำเชำ)

1

1

151 .

a.ผ เชำรบประกนมลคำคงเหลอของเครองจกรจ ำนวน 20,000 บำท

b.มลคำคงเหลอของเครองจกรทไมไดรบกำรประกนจำกผ เชำมจ ำนวน 8,400 บำท

4.มลคำยตธรรมของเครองจกรณวนทท ำสญญำเชำเทำกบ 270,000 บำท

5.อตรำดอกเบยตำมนยของสญญำเชำเทำกบรอยละ 10 ตอป

6. ณ วนท 31 ธนวำคม 25X3 ซงเปนวนสนสดสญญำเชำมลคำยตธรรมของมลคำคงเหลอของเครองจกรม

จ ำนวน 20,000 บำท

การจดประเภทสญญาเชา

จำกโจทย สญญำเชำมอำย 3 ป ซงเทำกบอำยกำรใชงำน ดงนนจดประเภทสญญำเชำเปนสญญำเชำกำรเงน

ทางดานผเชา

ผ เชำบนทกสญญำเชำกำรเงนเปนสนทรพยและหนสนในงบแสดงฐำนะกำรเงนดวยมลคำยตธรรมของ

สนทรพยทเชำหรอดวยมลคำปจจบนของจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยแลวแตจ ำนวนใดจะต ำกวำ

จ านวนเงนขนต าทตองจาย ประกอบดวย

1 จ ำนวนคำเชำรำยปซงผ เชำจำยทกวนสนปเปนเวลำ 3 ป (100,000 บำท)

2 มลคำคงเหลอทไดรบกำรประกน (20,000 บำท)

3 รำคำตำมสทธ

มลคาปจจบนของจ านวนเงนขนต าทตองจายค านวณไดดงน

ประเภทของกระแสเงนสด กระแสเงนสด PV factor มลคาปจจบน

คำเชำ (3 ปดอกเบย 10%) 100,000 2.4869 248,690

ประกนมลคำคงเหลอ 20,000 0.7513 15,026

263,716

มลคำยตธรรมของเครองจกร 270,000 0.97672593

การบนทกบญชทางดานผเชา

Dr.เครองจกรตำมสญญำเชำกำรเงน 263,716 3.00

ดอกเบยรอตดบญช 56,284

Cr.หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน 320,000

รวมมลคำปจจบน

1 ม.ค. 25X1

152 .

บนทกสนทรพยและหนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

กำรแยกคำเชำออกเปนดอกเบยจำยและสวนทน ำไปลดหนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

ผ เชำตองบนทกจ ำนวนเงนทจำยตำมสญญำเชำแยกเปนดอกเบยจำยและสวนทน ำไปลดยอดคงเหลอของ

หนสนตำมสญญำเชำ ดงนน กำรค ำนวณดอกเบยจำยตองใชวธอตรำดอกเบยทแทจรงซงตำมตวอยำงนอตรำ

คดลดทใชคอ 10%

ตำรำงค ำนวณดอกเบยจำยและยอดคงเหลอหนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

คำเชำรำยป /หนสนตำมสญญำ

เชำยอดคงเหลอของ

มลคำคงเหลอ (1) ทลดลง (3) = (1) - (2) หนสนคงคำง (4)

มลคำเรมตน 263,716 PV

31 ธ.ค. 25X1 100,000 26,372 73,628 190,088

31 ธ.ค. 25X2 100,000 19,009 80,991 109,096

31 ธ.ค. 25X3 100,000 10,904 89,096 20,000

31 ธ.ค. 25X3 20,000 20,000

รวม 320,000 56,284 263,710

กำรบนทกบญชทำงดำนผ เชำเพอบนทกดอกเบยจำยและหนสนตำมสญญำเชำทลดลง

25X1

ธ.ค. 31 26,372

หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน 73,628


25X2

ธ.ค. 31 19,009

วนท

Dr.ดอกเบยจำย


ดอกเบยจำย

(2) = (4)x10%

153 .


Cr.เงนสด 100,000.00

25X3

ธ.ค. 31 10,904


Cr.เงนสด 100,000.00

กำรบนทกคำเสอมรำคำของสนทรพยทเชำ

หำกผ เชำใชวธเสนตรงในกำรคดคำเสอมรำคำตลอดอำยของสญญำเชำคำเสอมรำคำในแตละปค ำนวณไดดงน

คำเสอมรำคำ = (รำคำทนของเครองจกรตำมสญญำเชำกำรเงน-มลคำคงเหลอทไดรบกำรประกน) / อำยกำรใชงำน

(263,716-20,000) / 3 ป

81,238.67 บำท

กำรบนทกบญชเกยวกบคำเสอมรำคำของเครองจกรทเชำณวนท 31 ธนวำคมของแตละปเปนดงน

Dr.คำเสอมรำคำ 81,239

Cr.คำเสอมรำคำสะสม 81,239

กำรสงคนเครองจกรเมอสนสดสญญำเชำ

เมอสนสดอำยของสญญำเชำผ เชำตองบนทกกำรโอนสนทรพยทเชำกลบคนใหผ ใหเชำ เนองจำกมลคำ

ยตธรรมของมลคำคงเหลอของเครองจกร ณ วนสนสดสญญำเชำมจ ำนวนเทำกบมลคำคงเหลอทผ เชำรบประกนคอ

20,000 บำท ผ เชำจงไมตองจำยเงนชดเชยใหแกผ ใหเชำ

รำยกำรบญชทบนทกคอ

ผ เชำบนทกกำรสงคนเครองจกรใหกบผ ใหเชำ

25X3

ธ.ค. 31 Dr.หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน 20,000

คำเสอมรำคำสะสม(81,239 บำท x 3 ป) 243,716

Cr.เครองจกรตำมสญญำเชำกำรเงน 263,716


154 .

ตวอยางท 4 กำรบญชสญญำเชำดำนผ เชำกรณมสทธซอในรำคำจงใจ

ขอมลเกยวกบสญญำเชำมดงน

1.สญญำเชำเครองจกรเปนสญญำทบอกเลกไมได

2.สญญำเชำเครองจกรมอำย 3 ปเรมตงแต 1 มกรำคม 25x1 และคำดวำอำยกำรใชงำนของเครองจกรเทำกบ 5 ป

3.ผ เชำจำยคำเชำรำยปๆละ 100,000 บำทจ ำนวน 3 ปก ำหนดจำยคำเชำณวนตนปเรมตงแต 1 มกรำคม 25x1

4.ณ วนสนสดสญญำเชำ (31 ธนวำคม 25x3) ผ เชำมสทธเลอกทจะซอเครองจกรในรำคำ 20,000 บำทซงเปน

รำคำทต ำกวำมลคำยตธรรมมำกเพยงพอทจะท ำใหเกดควำมแนใจอยำงสมเหตสมผลวำผ เชำจะใชสทธเลอกซอ

สนทรพยนน

5.อตรำดอกเบยตำมนยของสญญำเชำเทำกบ 10%

6.มลคำยตธรรมของเครองจกรทใหเชำณวนเรมตนสญญำเชำเทำกบ 288,570 บำท

7.ณ วนสนสดอำยกำรใชงำนของเครองจกรทเชำ (31 ธนวำคม 25x5) ผ เชำคำดวำมลคำคงเหลอของเครองจกร

เทำกบ 2,000 บำท

8.ผ ใหเชำเปนตวแทนจ ำหนำยเครองจกรทใหเชำแตเพยงผ เดยวในประเทศไทยโดยเครองจกรมรำคำตนทน

200,000 บำท

การจดประเภทสญญาเชา

สญญำเชำถอเปนสญญำเชำกำรเงนเพรำะเปนสญญำทผ เชำมสทธเลอกทจะซอสนทรพยดวยรำคำท

ต ำกวำมลคำยตธรรม ณ วนทสทธเลอกซอสนทรพยมผลบงคบใช โดยรำคำทต ำกวำนนมจ ำนวนมำกเพยงพอทจะ

ท ำใหเกดควำมแนใจอยำงสมเหตสมผลวำผ เชำจะใชสทธเลอกซอสนทรพยนน ณ วนทสทธเลอกมผลบงคบใช

อยำงแนนอน

นอกจำกนนมลคำปจจบนของจ ำนวนเงนขนต ำทผ เชำตองจำยซงประกอบดวยมลคำปจจบนของจ ำนวนคำเชำ

รำยปและมลคำปจจบนของสทธเลอกซอสนทรพยมจ ำนวนเทำกบมลคำยตธรรมของสนทรพยทเชำ (กรณตำม

ตวอยำงนผ เชำไมทรำบตนทนทำงตรงเรมแรกของผ ใหเชำจงถอวำตนทนดงกลำวเปนศนย)


1 จ ำนวนคำเชำรำยปซงผ เชำจำยทกวนตนปเปนเวลำ 3 ป (100,000 บำท)

2 มลคำคงเหลอทไดรบกำรประกน

3 รำคำตำมสทธ (20,000 บำท)


155 .


คำเชำ (3 ปดอกเบย 10%) 100,000 2.7355 273,550


288,570

มลคำยตธรรมของเครองจกร 288,570

ทางดานผเชา

ผ เชำบนทกสญญำเชำกำรเงนเปนสนทรพยและหนสนในงบแสดงฐำนะกำรเงนดวยมลคำยตธรรมของ

สนทรพยทเชำหรอดวยมลคำปจจบนของจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยแลวแตจ ำนวนใดจะต ำกวำ

การบนทกบญชดานผเชา

Dr.เครองจกรตำมสญญำเชำกำรเงน 288,570


กำรแยกคำเชำออกเปนดอกเบยจำยและสวนทน ำไปลดหนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

ผ เชำตองบนทกจ ำนวนเงนทจำยตำมสญญำเชำแยกเปนดอกเบยจำยและสวนทน ำไปลดยอดคงเหลอของ

หนสนตำมสญญำเชำ ดงนน กำรค ำนวณดอกเบยจำยตองใชวธอตรำดอกเบยทแทจรงซงตำมตวอยำงนอตรำคดลด

ทใชคอ 10%


คำเชำรำยป /หนสนตำมสญญำ

เชำยอดคงเหลอของ


มลคำเรมตน 288,570

1 ม.ค. 25X1 100,000 100,000 188,570

1 ม.ค. 25X2 100,000 18,857 81,143 107,427

1 ม.ค. 25X3 100,000 10,743 89,257 18,170

31 ธ.ค. 25X3 20,000 1,830 18,170 -

รวม 320,000 31,430 288,570

( * ปดเศษจำก 1,817 บำทเปน 1,830 บำท)


1 ม.ค. 25X1

วนทดอกเบยจำย

(2) = (4)x10%

156 .

การบนทกบญชทางดานผเชาเพอบนทกดอกเบยจายและหนสนตามสญญาเชาทลดลง

25X1

ม.ค. 1 Dr.หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน 100,000


ธ.ค. 31 18,857

Cr.ดอกเบยคำงจำย 18,857

25X2


ดอกเบยคำงจำย 18,857


ธ.ค. 31 10,743


25X3




25X3

ธ.ค. 31 1,830



กำรบนทกคำเสอมรำคำของสนทรพยทเชำ

หำกผ เชำใชวธเสนตรงในกำรคดคำเสอมรำคำและผ เชำใชสทธเลอกทจะซอสนทรพยทเชำ คำเสอมรำคำใน

แตละปจะค ำนวณไดดงน

คำเสอมรำคำ = (รำคำทนของเครองจกรตำมสญญำเชำกำรเงน-รำคำซำก) / อำยกำรใชงำน

(288,570-2,000) / 5 ป




157 .

57,314.00 บำท

กำรบนทกบญชเกยวกบคำเสอมรำคำของเครองจกรทเชำณวนท 31 ธนวำคมของแตละปเปนดงน



ตวอยางท 5 กำรบนทกบญชเกยวกบสญญำเชำ

บรษทอำทตย จ ำกด เชำเครองจกรทมมลคำยตธรรมเทำกบ 100,000 บำท จำยคำเชำรำยครงปครงละ

18,000 บำท โดยงวดแรกจำยในวนทสงมอบสนทรพย (30/6/25x4) มลคำคงเหลอทไมไดรบกำรประกนของ

สนทรพยหลงจำกอำยใชงำน 3 ป เทำกบ 4,000 บำท โดยอตรำดอกเบยตำมนยของสญญำเชำเทำกบ 9.00%

และมลคำปจจบนของคำเชำขนต ำเทำกบ 97,020 บำท

ใหท า บรษทอำทตยจะบนทกกำรจำยช ำระคำเชำตำมสญญำเชำดงกลำวอยำงไร

ตอบ บรษทอำทตยตองรบรดอกเบยจำยในแตละงวด และเงนตนตำมตำรำงตดบญชดงน

จำยคำเชำ ตดดอกเบย ตดเงนตน

(เครดตเงนสด) (เดบตดอกเบยจำย) (เดบตเจำหนฯ)

0

1 30/6/25x4 18,000 - 18,000

2 31/12/25x4 18,000 3,556 14,444

3 30/6/25x5 18,000 2,906 15,094

4 31/12/25x5 18,000 2,227 15,773

5 30/6/25x6 18,000 1,517 16,483

6 31/12/25x6 18,000 775 17,225

ตวอยางท 6 กำรขำยแลวเชำกลบแบบกำรเงน

บรษทผขำยจ ำกดขำยเครองจกรซงมรำคำตำมบญช 240,000 บำทในมลคำยตธรรม 300,000 บำทใหกบ

บรษทผ ใหเชำจ ำกดและบรษทผขำยจ ำกดไดเชำเครองจกรกลบคนทนทโดยมรำยละเอยดดงน

1 วนทท ำสญญำขำย 1 มกรำคม 25x1 มลคำยตธรรมของเครองจกรเทำกบ 300,000 บำทและประมำณวำ

อำยกำรใชงำนของเครองจกรเทำกบ 15 ป

2 อำยของสญญำเชำ 15 ปและไมสำมำรถบอกเลกสญญำได (ซงถอเปนสญญำเชำกำรเงน) บรษทผขำยจ ำกด

ตองจำยคำเชำรำยปจ ำนวน 39,327 บำทณวนตนป

17,225

97,020

เงนตนคงเหลอ

79,020

64,576

49,482

33,708

-

งวด วนท

158 .

3 บรษทผขำยจ ำกดมสทธเลอกทจะตออำยสญญำเชำในอตรำคำเชำเทำเดม

4 อตรำดอกเบยตำมนยของสญญำเชำเทำกบ 12%

5 บรษทผขำยจ ำกดคดคำเสอมรำคำของเครองจกรทมลกษณะคลำยคลงกนดวยวธเสนตรง



คำเชำ (15 ปดอกเบย 12%) 39,327 7.6284 300,002


ใหท า ใหบนทกรำยกำรของบรษทผขำยส ำหรบป 25x1

ตำรำงกำรตดจ ำหนำย (บำงสวน)

คำเชำรำยป / หนสนตำมสญญำเชำ ยอดคงเหลอของ



1 ม.ค. 25X1 39,327 - 39,327 260,673

1 ม.ค. 25X2 39,327 31,281 8,046 252,627

กำรบนทกบญชของบรษทผขำยจ ำกด (บำงสวน)

25X1

ม.ค. 1 Dr.เงนสด 300,000

Cr.เครองจกร 240,000

ก ำไรรอกำรรบรจำกกำรขำยและเชำกลบคน 60,000

Dr.เครองจกรทเชำตำมสญญำเชำกำรเงน 300,000


(บนทกกำรขำยและเชำกลบคน)

25X1



(บนทกกำรจำยคำเชำงวดแรก)

วนทดอกเบยจำย

(2) = (4)x12%

159 .

ธ.ค. 31 31,281


(บนทกดอกเบยจำยส ำหรบป 25x1)



(บนทกคำเสอมรำคำส ำหรบป 25x1)

Dr. ก ำไรรอกำรรบรจำกกำรขำยและเชำกลบ 4,000

Cr.คำเสอมรำคำ 4,000

(ตดจ ำหนำยก ำไรรอกำรรบรจำกกำรขำยและเชำกลบคนตำมอำยกำรใชงำนของเครองจกร)

25X2




ตวอยางท 7 กำรขำยแลวเชำกลบ

วนท 1มกรำคม 2551 บ.นองหนขำยเครองจกรใหบ.พตมในรำคำ 1,200,000 บำท และไดท ำสญญำเชำ

เครองจกรกลบคนทนท


160 .

ขอมลเพมเตม

1.ณ วนท 1 มกรำคม 2551 เครองจกรมมลคำยตธรรม 1,200,000 บำทและมมลคำตำมบญช 1,050,000

บำท และมคำเสอมสะสม 200,000 บำท เครองจกรมอำยกำรใชงำน 10 ป

2.บ.นองหนจำยคำเชำทกวนสนป เปนเวลำ 7 ป ปละ 195,925 บำท

3.บ.พตมใหสทธแกบ.นองหนในวนสนสดสญญำเชำวำจะคนเครองจกรหรอจำยซอเปนจ ำนวนเงน 437,540

บำท ซงเปนจ ำนวนเงนทใกลเคยงกบมลคำยตธรรมของเครองจกรทใชงำนแลว 7 ป

4.ดอกเบยเงนกยมสวนเพมเทำกบ 11%

5.ดอกเบยในสญญำเชำเทำกบ 10% ซงบ.นองหนกรบรในอตรำน

6.ค ำนวณคำเสอมรำคำวธเสนตรง

ใหท า บนทกบญชบ.นองหนวนท 1/1/2551 และ 31/12/2551

ตอบ โจทยขอน ตองพจำรณำกอนวำกำรขำยแลวเชำกลบในครงนถอเปนสญญำเชำด ำเนนงำนหรอสญญำเชำ

กำรเงน โดยพจำรณำจำกเงอนไข 4 ขอ ซงหำกเขำขอใดขอหนงจะถอเปนสญญำเชำกำรเงน ดงน

1.มกำรโอนกรรมสทธเมอสนสดสญญำเชำหรอไม : ไมมกำรโอนกรรมสทธ

2.ใหสทธซอสนทรพยในรำคำทต ำมำกเมอสนสดสญญำเชำหรอไม (<=5% ของ FMV ณ วนท ำสญญำ)

ใหสทธซอแตสทธดงกลำวเทำกบ 36.46% (437,540 บำท / 1,200,000 บำท) ดงนนจงถอวำไมไดใหสทธดงกลำว

3.อำยของสญญำเชำเทำกบอำยกำรใชงำนสวนใหญของสนทรพย (>=80% ของอำยใชงำน) :

อำยสญญำเชำเทำกบ 7 ป ซงคดเปน 70% ของอำยใชงำน ดงนนจงไมเขำเงอนไขขอน

4.มลคำปจจบนของคำเชำขนต ำ >= 90% ของมลคำยตธรรม

ค ำนวณมลคำปจจบนของคำเชำขนต ำ

คำเชำตอป 195,925.00

PVIFa,n=7,i=10% 4.87

มลคำปจจบนของคำเชำขนต ำ 953,845.00

มลคำยตธรรมของเครองจกร ณ วนท ำสญญำ 1,200,000.00

มลคำปจจบนของคำเชำขนต ำคดเปนของมลคำยตธรรม 0.79

จำกกำรค ำนวณขำงลำง มลคำปจจบนของคำเชำขนต ำเทำกบ 79.49% จงไมเขำเงอนไขขอน

161 .

ดงนน สญญำเชำครงนจงไมถอเปนสญญำเชำกำรเงน ซงหำกบรษทนองหนขำยไปในรำคำยตธรรมกสำมำรถ

บนทกเปนกำรขำยและรบรก ำไรจำกกำรขำยไดโดยทนท

กำรบนทกบญชของบรษทนองหน

2551

ม.ค. 1 Dr.เงนสด 1,200,000

คำเสอมรำคำสะสม 200,000

Cr.เครองจกร 1,250,000

ผลก ำไรจำกกำรขำยทดนอำคำรและอปกรณ 150,000

(บนทกกำรขำยอปกรณ)

ธ.ค. 31 Dr.คำเชำ 195,925


(บนทกกำรจำยคำเชำ)

ตวอยางโจทยครงท 2/2556

บรษท ตมตม จ ำกด เปนผผลตประตหนำตำง ไดขำยเครองจกรและเชำกลบคนมำ เมอวนท

1 มกรำคม 25x1 โดยท ำสญญำเชำ 20 ปตำมขอมลดงตอไปน

รำคำตำมมลคำ 1,400,000.00 บำท

อำยประโยชนเชงเศรษฐกจ 20 ป

รำคำขำย 2,000,000.00 บำท

คำเชำ ปท 1 -20 (จำยตนป) 176,436.00 บำท

มลคำปจจบนของคำเชำขนต ำ (minimumlease payments) 2,000,000.00 บำท

อตรำดอกเบยตำมนย 7%

ใหท า 1.อธบำยกำรขำยและเชำกลบคนมำ ตำมมำตรฐำนกำรบญชในเรองสญญำเชำ(8 คะแนน)

2.กำรบนทกบญชปแรก พรอมค ำอธบำย (12 คะแนน)

162 .

ตอบ 1.อธบายการขายและเชากลบคนมา ตามมาตรฐานการบญชในเรองสญญาเชา(8 คะแนน)

กำรขำยและเชำกลบคน คอ กำรทผ ขำยขำยสนทรพยใดแลวผ ขำยเชำสนทรพยนนกลบคนมำจ ำนวนเงนทตอง

จำยตำมสญญำเชำและรำคำขำยมกมควำมสมพนธกนเนองจำกไดมกำรตอรองเปนชดเดยวกนวธปฏบตทำงบญช

ส ำหรบกำรขำยและเชำกลบคนขนอยกบประเภทของสญญำเชำทเกยวของ

หากรายการขายและเชากลบคนกอใหเกดสญญาเชาการเงน จะมองวำธรกรรมดงกลำวเปรยบเสมอนกบ

กำรกยมเงนมำใชในกจกำรโดยใชสนทรพยนนๆ เปนหลกทรพยค ำประกนเงนก ดงนน ในกรณทรำคำขำยสงกวำ

รำคำตำมบญช จะถอเปนรำยกำรทยงไมสมควรรบรในงบก ำไรขำดทนเบดเสรจ เพรำะยงไมไดขำยออกไปอยำงเบดเสรจ

เดดขำด แตกจกำรควรบนทกรบรเปนรำยกำรรอตดบญช และตดจ ำหนำยไปตลอดอำยของสญญำเชำ แตหำกรำคำ

ขำยต ำกวำรำคำตำมบญชกจกำรไมตองปรบปรงผลตำงดงกลำว เวนแตสนทรพยนนเกดกำรดอยคำ กจกำรตองปรบ

ลดรำคำตำมบญชของสนทรพยใหเทำกบมลคำทคำดวำจะไดรบคน ตำมขอก ำหนดทระบในมำตรฐำนกำรบญช

ฉบบท 36 (ปรบปรง 2560) เรอง กำรดอยคำของสนทรพย

เนองจำกกำรขำยและเชำกลบคนแบบสญญำเชำกำรเงนนน ถอเปนกำรก เงนโดยใชสนทรพยทเชำค ำประกน

กจกำรจะตองรบรสนทรพยดงกลำวเปนสนทรพยของกจกำร และตดคำเสอมรำคำตลอดอำยสญญำเชำ หรออำยกำร

ใหประโยชนของสนทรพยแลวแตอยำงใดจะสนกวำ โดยใชนโยบำยเดยวกบกำรตดคำเสอมสนทรพยทคลำยคลงกน

แตหากการขายและเชากลบคนทกอใหเกดสญญาเชาด าเนนงาน จะมองวำกำรขำยครงนนเบดเสรจเดด

ขำดแลว ดงนน หำกกจกำรไดขำยไปในรำคำยตธรรม ผ ขำยตองรบรผลก ำไรหรอผลขำดทนจำกกำรขำยในงบก ำไร

ขำดทนเบดเสรจทนท แตหำกผขำยไมไดขำยไปในรำคำยตธรรม ผ ขำยจะตองรบรผลตำงระหวำงรำคำขำยกบรำคำ

ยตธรรมเปนรำยกำรรอกำรตดบญชและตดจ ำหนำยตำมสดสวนของจ ำนวนคำเชำทจำยในแตละงวดตำมระยะเวลำ

ทผ ขำยทเปนผ เชำคำดวำจะใชประโยชนจำกสนทรพยทเชำ แตในกรณทผ ขำยไมไดรบชดเชยผลขำดทนทเกดขนโดย

กำรจำยคำเชำในอนำคตทต ำกวำรำคำตลำด ผ ขำยตองรบรผลขำดทนในงบก ำไรขำดทนเบดเสรจทนท

2.การบนทกบญชปแรก พรอมค าอธบาย (12 คะแนน)

ส ำหรบโจทยขอนตควำมไดวำเปนกำรขำยและเชำกลบคนทกอใหเกดสญญำเชำกำรเงน เนองจำกกจกำรขำย

ไปแลวเชำกลบมำ 20 ป ซงเทำกบอำยกำรใหประโยชนเชงเศรษฐกจของสนทรพยทเชำ อกทงมลคำปจจบนของ

สญญำเชำเทำกบมลคำยตธรรมของสนทรพยจงแสดงใหเหนวำผ เชำไดรบประโยชนและตองรบควำมเสยงเกอบ

ทงหมดในสนทรพยทเชำ และจะถอวำไมไดขำยสนทรพยออกไปจรงแตเปนกำรน ำสนทรพยดงกลำวไปค ำประกน

เงนกยม ดงนน กจกำรจงตองรบรหนสนมำแสดงในงบแสดงฐำนะกำรเงน และบนทกรบรผลตำงระหวำงเงนทไดรบ

กบมลคำตำมบญชเปนรำยกำรรอตดบญช และตดจ ำหนำยไปตลอดอำยสญญำเชำ (มำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 17

163 .

ยอหนำ 59)

ในกำรจำยช ำระคำเชำตำมสญญำจะเปนกำรตดเงนตนและดอกเบย โดยจะตดจ ำหนำยตำมตำรำงตดบญช

ตอไปน (ไมจ ำเปนตองท ำจนจบ เพยงท ำถงงวดท 2 กเพยงพอกบกำรตอบโจทยขอน)

โดยกจกำรจะตองบนทกบญชในปแรกตำมน

ณ วนท ำสญญำ

1/1/25x1Dr.เงนสด 2,000,000

Cr.เครองจกร (สทธ) 1,400,000

ผลก ำไรจำกกำรขำยและเชำกลบรอตดบญช 600,000

บนทกกำรขำยเครองจกรและเชำกลบ

Dr.เครองจกรตำมสญญำเชำ 2,000,000

Cr.หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน 2,000,000

บนทกกำรเชำเครองจกรกลบ

Dr.หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน 176,436


บนทกกำรจำยคำเชำงวดแรก

ณ วนสนป 25x1

2551

ธ.ค. 31 100,000

Cr.คำเสอมรำคำสะสม –เครองจกรตำมสญญำเชำ 100,000

บนทกคำเสอมรำคำเครองจกรทเชำ (2 ลำนบำท / 20 ป)

Dr.ผลก ำไรจำกกำรขำยและเชำกลบรอตดบญช 30,000

Cr.คำเสอมรำคำ 30,000

บนทกตดบญชผลก ำไรจำกกำรขำยและเชำกลบลดคำเสอมรำคำ (0.6 ลำนบำท / 20 ป)

Dr.ดอกเบยจำย 127,649


บนทกรบรดอกเบยตำมสญญำเชำกำรเงน

Dr.คำเสอมรำคำ

164 .


เมอวนท 31 ธนวำคม 2544 บรษท แสงค ำจ ำกด ไดลงทนซอหนกมลคำ 2,000,000 บำท ของบรษท

ธนพร จ ำกด หนก มอำย 10 ป อตรำดอกเบย 9.5% ในขณะทอตรำดอกเบยในตลำดเทำกบ 10% วนทบรษท

แสงค ำ จ ำกด ซอหนเปนวนเดยวกนกบวนออกหนก บรษท แสงค ำจ ำกด ตงใจทจะถอหนก นไวจนถงวนครบ

ก ำหนด หนก มเงอนไขจำยดอกเบยปละ 2 ครง ทกวนท 30 มถนำยน และวนท 31 ธนวำคม บรษท แสงค ำจ ำกด

ตดบญชสวนเกนหรอสวนต ำของเงนลงทนใหหนก ดวยวธอตรำดอกเบยทแทจรง (Effective-interest

amortization method)

ใหท า1. บนทกรำยกำรในสมดรำยวนทวไปของบรษท แสงค ำจ ำกด ณ วนทซอหนก และวนทรบดอกเบย

หนก ในป 2545

2.แสดงกำรค ำนวณรำคำทนของเงนลงทน-หนกท บรษท แสงค ำจ ำกด จำยซอและตำรำงแสดงกำรตด

บญชสวนเกนหรอสวนต ำ เงนลงทน-หนก ตงแตวนซอจนถงวนท 31 ธนวำคม 2545

(เศษสตำงคตงแต .5 ใหปดขนเปนจ ำนวนบำท)

ตอบ ส ำหรบขอนเปนกำรซอหนก ในรำคำต ำกวำมลคำทตรำไว เนองจำกกจกำรผ ซอหนก โดยไดผลตอบแทน

10% ตอป แตอตรำดอกเบยหนำหนก เทำกบ 9.5% ตอป ดงนน บ. แสงค ำจะจำยเงนซอหนกตำมกำรค ำนวณ

ดงน

PV Factor 5%

20 งวด

เงนงวด ดอกเบย 95,000 12.462 1,183,890

เงนกอน เงนตน 2,000,000 0.377 754,000

1,937,890

โดยสำมำรถแสดงกำรตดบญชสวนต ำตำมตำรำงตอไปน

วนท เงนสดรบ ดอกเบยรบ สวนต ำฯตดจำย รำคำตำมบญช

31/12/2544 1,937,890

30/6/2545 95,000 96,895 1,895 1,939,785

31/12/2545 95,000 96,989 1,989 1,941,774

ตารางแสดงการตดบญชสวนต า เงนลงทน -หนก

ชนดของ

กระแสเงนสดกระแสเงนสด มลคำปจจบน

ประเภทของ

กระแสเงนสด

รวม

166 .

และบนทกบญชดงตอไปน (มองวำเปนกำรลงทนในตรำสำรหนทจะถอจนครบก ำหนด เพรำะวำโจทย

ระบวำตองตดสวนเกนหรอสวนต ำมลคำ)

Dr. เงนลงทนในตรำสำรหนทจะถอจนครบก ำหนด – หนก 1,937,890

Cr.เงนสด 1,937,890

บนทกกำรซอหนก

Dr. เงนสด 95,000.00

ตรำสำรหนทจะถอจนครบก ำหนด - หนก 1,895.00

Cr.ดอกเบยรบ 96,895.00

บนทกดอกเบยรบงวดครงปแรก / 2545

Dr. เงนสด 95,000.00

ตรำสำรหนทจะถอจนครบก ำหนด - หนก 1,989.00

Cr.ดอกเบยรบ 96,989.00

บนทกดอกเบยรบงวดครงปหลง / 2545

167 .


วนท 1/1/x1 บรษท วชช จ ำกด ท ำสญญำเชำเครองจกรแบบบอกเลกไมได 3 ป ๆละ195,000บำท จำย

ทกวนสนป และตองคนเครองจกรเมอหมดสญญำเชำ เครองจกรมมลคำยตธรรม 500,000 บำท อำยกำรใชงำน 3 ป

ผ เชำประกนมลคำคงเหลอ 12,500 บำท อตรำดอกเบยสวนเพม 10% โดยผ เชำไมทรำบอตรำดอกเบยตำมนย

ของสญญำ

ใหท า ก) อธบำยกำรแยกสญญำเชำกำรเงนและด ำเนนงำน (3 คะแนน)

ข) สญญำเชำขำงตนเปนสญญำเชำประเภทใด เพรำะเหตใด ค ำนวณประกอบ ปดเศษทศนยม (3 คะแนน)

ค) บนทกบญชป x1 ค ำนวณประกอบ ปดเศษทศนยม (7 คะแนน)

ง) งบแสดงฐำนะกำรเงน(บำงสวน) ของบรษทผ เชำ ณ 31ธ.ค.x1 (4.5 คะแนน)

จ) บนทกบญช 31ธ.ค.x3 โดยสมมตวำเครองจกรทคนมมลคำยตธรรมไมนอยกวำ 12,500 บำท

(2.5 คะแนน)

ตอบ ก) อธบายหลกเกณฑทใชแยกสญญาเชาการเงนและด าเนนงาน

มำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 17 (ปรบปรง 2558) ก ำหนดเงอนไขในกำรจ ำแนกประเภทของสญญำ

เชำโดยพจำรณำจำกสำระของรำยกำรมำกกวำรปแบบของสญญำ กลำวคอ กจกำรตองจดประเภท

สญญำเชำเปนสญญำเชำกำรเงนหำกสญญำนนโอนควำมเสยงและผลตอบแทนทงหมด หรอเกอบ

ทงหมดทผ เปนเจำของพงไดรบจำกสนทรพยไปใหแกผ เชำ มเชนนน สญญำเชำดงกลำวกจะถอเปน

สญญำเชำด ำเนนงำนแทน ทงน หำกสญญำเชำใดๆ เขำหลกเกณฑตอไปนเพยงขอใดขอหนงหรอ

มำกกวำกจะถอวำสญญำเชำดงกลำวเปนสญญำเชำกำรเงนทนท

1.สญญำเชำโอนควำมเปนเจำของในสนทรพยใหแกผ เชำเมอสนสดระยะเวลำของสญญำเชำ

2.ณ วนเรมตนของสญญำเชำผ เชำมสทธเลอกซอสนทรพยดวยรำคำทคำดวำจะต ำกวำมลคำยตธรรมมำก

ณ วนทสทธเลอกมผลบงคบใช

3.ณ วนเรมตนของสญญำเชำระยะเวลำของสญญำเชำครอบคลมอำยกำรใหประโยชน

เชงเศรษฐกจสวนใหญของสนทรพยแมวำจะไมมกำรโอนกรรมสทธเกดขน

4.ณ วนเรมตนของสญญำเชำมลคำปจจบนของจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยมจ ำนวนเทำกบหรอ

เกอบเทำกบมลคำยตธรรมของสนทรพยทเชำ

5.สนทรพยทเชำมลกษณะเฉพำะจนกระทงมผ เชำเพยงผ เดยวทสำมำรถใชสนทรพยนนโดย

ไมจ ำเปนตองน ำสนทรพยดงกลำวมำท ำกำรดดแปลงทส ำคญ

168 .

ข) สญญาเชาขางตนเปนสญญาเชาประเภทใด เพราะเหตใด ค านวณประกอบ ปดเศษทศนยม

ตรวจสอบองคประกอบตามหลกเกณฑของสญญาเชาการเงน

X 1.สญญำเชำโอนควำมเปนเจำของในสนทรพยใหแกผ เชำเมอสนสดระยะเวลำของสญญำเชำ

X 2.ณ วนเรมตนของสญญำเชำผ เชำมสทธเลอกซอสนทรพยดวยรำคำทคำดวำจะต ำกวำมลคำยตธรรมมำก


√ 3.ณ วนเรมตนของสญญำเชำระยะเวลำของสญญำเชำครอบคลมอำยกำรใหประโยชนเชงเศรษฐกจ

สวนใหญของสนทรพยแมวำจะไมมกำรโอนกรรมสทธเกดขน

√ 4.ณ วนเรมตนของสญญำเชำมลคำปจจบนของจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยมจ ำนวนเทำกบหรอเกอบเทำกบ

มลคำยตธรรมของสนทรพยทเชำ


1 จ ำนวนคำเชำรำยปซงผ เชำจำยทกวนสนปเปนเวลำ 3 ป (195,000 บำท)





คำเชำ (3 ปดอกเบย 10%) 195,000 2.4869 484,946


494,337


รอยละของมลคำยตธรรม 98.87%

X 5. สนทรพยทเชำเปนสนทรพยทวไป ไมใชสนทรพยเฉพำะ

สญญาเชาดงกลาวถอเปนสญญาเชาการเงนเนองจากเขาเงอนไขขอ 3) และ ขอ 4)

ค) บนทกบญชป x1 ค านวณประกอบ ปดเศษทศนยม

ในกำรจำยช ำระคำเชำแตละงวด กจกำรผ เชำจะถอวำเปนกำรจำยดอกเบย และผอนช ำระเงนตน โดยตอง


169 .

ค ำนวณดอกเบยตำมอตรำดอกเบยทแทจรง ซงในทนคอ 10% วธทงำยทสดในกำรแบงแยกดอกเบยและเงนตน

คอกำรท ำตำรำงตดบญช (amortization schedule)


คำเชำรำยป /หนสนตำม

สญญำเชำยอดคงเหลอของ

มลคำคงเหลอ

(1)ทลดลง (3) = (1) -

(2)หนสนคงคำง (4)


31 ธ.ค. 25X1 195,000 49,434 145,566 348,770

31 ธ.ค. 25X2 195,000 34,877 160,123 188,647

31 ธ.ค. 25X3 195,000 18,853 176,147 12,500

31 ธ.ค. 25X3 12,500 12,500

รวม 320,000 56,290 263,710

กำรบนทกบญช

1/1/x1 Dr.สนทรพยตำมสญญำเชำ 494,337

Cr.หนสนตำมสญญำเชำ 494,337

31/12/x1 Dr.ดอกเบยจำย 49,434

หนสนตำมสญญำเชำ 145,566


31/12/x1 Dr.คำเสอมรำคำ 160,612

Cr.คำเสอมรำคำสะสม -สนทรพยตำมสญญำเชำ 160,612

บนทกกำรท ำสญญำเชำเครองจกร

บนทกกำรจำยคำเชำงวดแรก

วนทดอกเบยจำย (2) =

(4)x10%

170 .

บนทกคำเสอมรำคำ (494,337 - 12,500) / 3

ง) งบแสดงฐานะการเงน(บางสวน) ของบรษทผเชา ณ 31ธ.ค.x1

(หนวย : บำท)

สนทรพย 25x1 25x0

สนทรพยหมนเวยน

…. xx xx

รวมสนทรพยหมนเวยน xx xx

สนทรพยไมหมนเวยน

…. xx xx

เครองจกรตำมสญญำเชำ 494,337 xx

หก คำเสอมรำคำสะสม (160,612) (xx)

รวมสนทรพยไมหมนเวยน XX XX

รวมสนทรพย XX XX

หนสนและสวนของเจำของ

หนสนหมนเวยน

…. XX XX

หนสนตำมสญญำเชำกำรเงนทถงก ำหนดช ำระภำยใน 1 ป 160,123 XX

รวมหนสนหมนเวยน XX XX

หนสนไมหมนเวยน

หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน –สทธ 188,647 XX

บรษทวชชจ ำกด

งบแสดงฐำนะกำรเงน

ณ วนท 31 ธนวำคม 25x1 และ 25x0

171 .

รวมหนสนไมหมนเวยน XX XX

รวมหนสน XX XX

จ) บนทกบญช 31ธ.ค.x3

31/12/x3 Dr.ดอกเบยจำย 18,853

หนสนตำมสญญำเชำ 176,147


31/12/x3 Dr.คำเสอมรำคำ 160,612.25

Cr.คำเสอมรำคำสะสม -สนทรพยตำมสญญำเชำ 160,612.25

(494,337 - 12,500) / 3

31/12/x3 Dr.หนสนตำมสญญำเชำ 12,500

คำเสอมรำคำสะสม -สนทรพยตำมสญญำเชำ 481,837

Cr.สนทรพยตำมสญญำเชำ 494,337

บนทกกำรคนเครองจกรใหกบผ ใหเชำ


ผ เชำไดท ำสญญำเชำอปกรณจำกบรษทลสซง จ ำกด เมอวนท 1 มกรำคม พ.ศ. 2554 โดยมรำยละเอยดดงน

1.สญญำเชำมก ำหนดเวลำ 5 ป เปนสญญำเชำทบอกเลกไมได ผ เชำจะตองจำยคำเชำทกตนป ปละ 30,000 บำท

2.ผ เชำไดประกนมลคำคงเหลอของอปกรณเมอสนสดสญญำเชำเปนเงน 20,000 บำท

3.สญญำเชำไมไดก ำหนดใหมกำรโอนกรรมสทธในสนทรพยทเชำ

4.สญญำเชำไมไดก ำหนดใหผ เชำซอสนทรพยทเชำในรำคำต ำกวำมลคำยตธรรมเมอสนสดสญญำเชำ

5.อตรำดอกเบยเงนกยมสวนเพมเทำกบรอยละ 12 และผ เชำไมทรำบอตรำดอกเบยทบรษทลสซง จ ำกด คด โดย

PVIFa (4ป,12%) = 3.0373

6.มลคำยตธรรมของอปกรณเมอเรมสญญำเชำเทำกบ 137,515 บำท

7.อำยกำรใหประโยชนเชงเศรษฐกจของอปกรณเทำกบ 8 ป

8.ผ เชำคดคำเสอมรำคำโดยใชวธเสนตรง

บนทกกำรจำยคำเชำงวดท 3

172 .

9.เมอสนสดสญญำเชำ มลคำคงเหลอของอปกรณลดลงเหลอ 16,000 บำท

ใหท า 1.เมอพจำรณำดำนผ เชำสญญำเชำขำงตนเปนสญญำเชำประเภทใด อธบำยเหตผล (3 คะแนน)

2.จดท ำตำรำงกำรค ำนวณดอกเบยจำยและหนสนตำมสญญำเชำ (5 คะแนน)

3.บนทกบญชสนทรพยและหนสนเมอเรมสญญำเชำ และกำรจำยคำเชำงวดแรก (3 คะแนน)

4.ปรบปรงบญชคำเสอมรำคำและดอกเบยจำยของสนทรพยทเชำ ณ วนสนงวดป พ.ศ. 2554 (3 คะแนน)

5.บนทกบญชกำรจำยคำเชำ เมอวนท 1 มกรำคม พ.ศ. 2555 (3 คะแนน)

6.บนทกบญช ณ วนสนสดสญญำเชำ (3 คะแนน)

ตอบ 1.เมอพจารณาดานผเชาสญญาเชาขางตนเปนสญญาเชาประเภทใด อธบายเหตผล (3 คะแนน)










1 จ ำนวนคำเชำรำยปซงผ เชำจำยทกตนปเปนเวลำ 5 ป (30,000 บำท)





คำเชำปท 1 30,000 1 30,000

คำเชำปท 2-5 30,000 3.0373 91,119


173 .

132,467




สญญำเชำดงกลำวถอเปนสญญำเชำกำรเงนเนองจำกเขำเงอนไข ขอ 4

2.จดท าตารางการค านวณดอกเบยจายและหนสนตามสญญาเชา (5 คะแนน)


คำเชำรำยป /หนสนตำม

สญญำเชำยอดคงเหลอของ


132,467

30,000 30,000 102,467

30,000 12,296 17,704 84,763

30,000 10,172 19,828 64,935

30,000 7,792 22,208 42,727

30,000 5,127 24,873 17,854

20,000 2,146 17,854 0

320,000 56,290 263,710

* ปดเศษ

3.บนทกบญชสนทรพยและหนสนเมอเรมสญญาเชา และการจายคาเชางวดแรก (3 คะแนน)

2554

วนทดอกเบยจำย (2) =

(4)x12%

1/1/2557

1/1/2558


1/1/2554

1/1/2556

1/1/2554

1/1/2555

1/1/2559

รวม

174 .

ม.ค. 1 Dr.อปกรณตำมสญญำเชำ 132,468.00

Cr.หนสนตำมสญญำเชำ 132,468.00

(บนทกกำรท ำสญญำเชำอปกรณ)

Dr.หนสนตำมสญญำเชำ 30,000.00

Cr.เงนสด 30,000.00

(บนทกกำรจำยคำเชำงวดแรก)

4.ปรบปรงบญชคาเสอมราคาและดอกเบยจายของสนทรพยทเชา ณ วนสนงวดป พ.ศ. 2554 (3 คะแนน)

2554

ธ.ค. 31 22,494.00

Cr.คำเสอมรำคำสะสม –อปกรณตำมสญญำเชำ 22,494.00

(บนทกคำเสอมรำคำ (132,468-20,000) /5)

Dr.ดอกเบยจำย 12,296.00

Cr.ดอกเบยคำงจำย 12,296.00

(บนทกดอกเบยจำยป 2554)

5.บนทกบญชการจายคาเชา เมอวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2555 (3 คะแนน)

2555

ม.ค. 1 Dr.ดอกเบยคำงจำย 12,296.00

หนสนตำมสญญำเชำ 17,704.00

Cr.เงนสด 30,000.00

6.บนทกบญช ณ วนสนสดสญญาเชา (3 คะแนน)

2558

ธ.ค. 31 Dr.ดอกเบยคำงจำย

หนสนตำมสญญำเชำ

คำเสอมรำคำสะสม –อปกรณตำมสญญำเชำ 112,468.00

ผลขำดทนจำกกำรท ำสญญำเชำ 4,000.00

Cr.เงนสด 4,000.00

อปกรณตำมสญญำเชำ 132,468.00

Dr.คำเสอมรำคำ

(บนทกกำรจำยคำเชำงวดท 2)

175 .

(บนทกกำรคนสนทรพยเมอสนสดสญญำเชำ)

176 .


บรษท สยำมลสซง จ ำกด (ผ ใหเชำ) ไดท ำสญญำใหเชำรถยนตคนหนงแกบรษท รงเรองโรจน จ ำกด (ผ เชำ)

โดยมรำยละเอยด ดงน

1.วนทท ำสญญำเชำคอ 1 มกรำคม 25x1

2.คำเชำปละ 264,000 บำท โดยผ เชำตองจำยคำเชำทกวนสนป นบแตวนท 31 ธนวำคม 25x1 เปนตนไป

3.อำยสญญำเชำ 5 ป

4.อำยกำรใชงำนของรถยนต 10 ป

5.ในวนสนสดสญญำเชำ ผ เชำจะสงคนรถยนตใหกบผ ใหเชำ อยำงไรกด ผ เชำไมรบประกนมลคำคงเหลอ

ของรถยนต ซงคำดวำ ณ วนท 31 ธนวำคม 25x5 รถยนตจะมมลคำคงเหลอเทำกบ 275,000 บำท

6.มลคำยตธรรมของรถยนต ณ วนท 1 มกรำคม 25x1 เทำกบ 900,000 บำท

7.ตนทนของรถยนต เทำกบ 650,000 บำท

8.อตรำดอกเบยตำมนยของสญญำเชำ 20%

9.อตรำดอกเบยเงนกยมสวนเพมของผ เชำเทำกบ 20%

10.ทงผ ใหเชำและผ เชำจะค ำนวณคำเสอมรำคำของรถยนตตำมวธเสนตรง

11.ผ ใหเชำบนทกสนคำคงเหลอแบบตอเนอง (Perpetual Inventory Method)

12.สญญำเชำเปนแบบบอกเลกไมได

13.วนสนรอบระยะเวลำบญชของทงผ ใหเชำและผ เชำคอวนท 31 ธนวำคมของทกป

14.มลคำปจจบนของเงน 1 บำท ซงค ำนวณตำมอตรำคดลด 20% จะเปนดงน

สนปท 5 0.4019

ทกปสนปตดตอกนเปนเวลำ 5 ป 2.9906

15. ผ ใหเชำสำมำรถจดเกบเงนตำมสญญำเชำได โดยไมคำดวำจะมปญหำและไมคำดวำจะมรำยจำย

ไมแนนอนทมสำระส ำคญเกดขนทำงดำนผ ใหเชำ

ใหท า 1.พจำรณำวำสญญำเชำดงกลำวขำงตน เปนสญญำเชำประเภทใดในดำนของผ เชำ

2.บนทกรำยกำรบญชทำงดำนผ เชำ ตงแตวนเรมตนสญญำเชำ จนถงวนสนสดสญญำเชำ (ไมตองท ำ

รำยกำรปดบญชประจ ำปของแตละป แตตองค ำนวณประกอบดวย)

177 .

ตอบ 1.พจารณาวาสญญาเชาดงกลาวขางตน เปนสญญาเชาประเภทใด










1 จ ำนวนคำเชำรำยปซงผ เชำจำยทกวนสนป

2 มลคำคงเหลอทไดรบกำรประกน




คำเชำ 264,000 2.9906 789,518

ประกนมลคำคงเหลอ 0 0.4019 0

รำคำตำมสทธ 0 0.4019 0

789,518




ดำนผ เชำถอเปนสญญำเชำด ำเนนงำน


178 .

บรษทรงเรองโรจน จ ำกด จะตองถอวำสญญำดงกลำวเปนสญญำเชำด ำเนนงำน เนองจำกไมเขำเงอนไข

ใดๆ ทใชจ ำแนกประเภทของสญญำเชำแมแตขอเดยว

2. การบนทกรายการดานผเชา ตงแตวนเรมตนสญญาเชา จนถงวนสนสดสญญาเชา

เนองจำกผ เชำถอสญญำเชำครงนเปนสญญำเชำด ำเนนงำน จงตองบนทกคำเชำเปนคำใชจำยประจ ำงวด

25X1

ธ.ค. 31 264,000.00

Cr.เงนสด 264,000.00

25X2

ธ.ค. 31 264,000.00

Cr.เงนสด 264,000.00

25X3

ธ.ค. 31 264,000.00

Cr.เงนสด 264,000.00

25X4

ธ.ค. 31 264,000.00

Cr.เงนสด 264,000.00

25X5

ธ.ค. 31 264,000.00

Cr.เงนสด 264,000.00

Dr.คำเชำ

(บนทกกำรจำยคำเชำรถยนต)

Dr.คำเชำ


Dr.คำเชำ


Dr.คำเชำ


Dr.คำเชำ


179 .

ตวอยาง สญญาทประกอบไปดวยสญญาเชา

บรษท บรพำ จ ำกด ท ำสญญำกบบรษท อำคเนย จ ำกด โดยท ำกำรกอสรำงโรงงำนผลตไฟฟำบนพนทของ

บรษท อำคเนย มลคำโรงไฟฟำ 45,000,000 บำท โดยททำงบรษท อำคเนย มสทธซอโรงงำนผลตไฟฟำเมอสนสด

สญญำไดรำคำ 4,000,000 บำท ซงเปนรำคำทต ำกวำตลำดอยำงมนยส ำคญ บรษท อำคเนย ท ำสญญำซอไฟฟำจำก

โรงไฟฟำแหงนของบรษท บรพำ เปนเวลำ 15 ป โดยซอจ ำนวน 50,000,000 หนวยตอป ซงเปนก ำลงกำรผลตทงหมด

ทโรงไฟฟำแหงนผลตได ซงบรษท อำคเนยจะซอไฟฟำตำมอตรำกำรของกำรไฟฟำ หนวยละ 2 บำท โดยมตนทน

กำรผลตและคำใชจำยตอปเทำกบ 95 ลำนบำท อตรำผลตอบแทนทตองกำรของอำคเนยคอ 7.6677864%

ใหท า บนทกกำรซอไฟปแรกและปท15 ดำนบรษท อำคเนย โดยสมมตใหธรกรรมเกดขนทกสนป และจดท ำตำรำง

ค ำนวณดอกเบยจำยและหนสน

ตอบ อำงองกำรตควำมรำยงำนทำงกำรเงน ฉบบ ท 4 เรอง กำรประเมนวำขอตกลงประกอบดวยสญญำเชำหรอไม

บรษท อำคเนยจะตองประเมนขอตกลงวำมสญญำเชำเปนสวนประกอบหรอไม โดย ตองพจำรณำจำกเนอหำของ

ขอตกลงและตองประเมนวำขอตกลงเขำเงอนไขตอไปนหรอไม

1. กำรปฏบตตำมขอตกลงดงกลำวขนอยกบกำรใชสนทรพยทเฉพำะเจำะจง

2. ขอตกลงดงกลำวเปนกำรใหสทธในกำรใชสนทรพยนน

ส ำหรบธรกรรมในขอนถอเปน "ธรกรรมทมสญญำเชำเปนสวนประกอบ" โดยโรงไฟฟำดงกลำวถอเปน

"สนทรพยทเฉพำะเจำะจง" เนองจำกไฟฟำทซอขำยกนนนจะตองผลตมำจำกโรงไฟฟำแหงนเทำนน และเนองจำก

โรงไฟฟำดงกลำวถกสรำงขนบนพนทของบรษท อำคเนย จงท ำใหบรษท อำคเนยสำมำรถควบคมสนทรพยนไดทง

ในเชงกำยภำพและจ ำนวนผลผลต จงสรปไดวำธรกรรมนมสญญำเชำเปนสวนประกอบ

ดงนนกจการจะตองจดประเภทสญญาเชาตามมาตรฐานการบญชฉบบท 17

อำงถงมำตรฐำนกำรบญชฉบบท 17 กจกำรผ เชำจะตองประเมนวำสญญำเชำดงกลำวเปนสญญำเชำกำรเงน

หรอด ำเนนงำน



/ 2.ณ วนเรมตนของสญญำเชำผ เชำมสทธเลอกซอสนทรพยดวยรำคำทคำดวำจะต ำกวำมลคำยตธรรมมำก


3.ณ วนเรมตนของสญญำเชำระยะเวลำของสญญำเชำครอบคลมอำยกำรใหประโยชนเชงเศรษฐกจ


4.ณ วนเรมตนของสญญำเชำมลคำปจจบนของจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยมจ ำนวนเทำกบหรอเกอบเทำกบ

180 .



สญญาเชาดงกลาวถอเปนสญญาเชาการเงนเนองจากเขาเงอนไขขอ 2 "ณ วนเรมตนของสญญำเชำ

ผ เชำมสทธเลอกซอสนทรพยดวยรำคำทต ำกวำมลคำยตธรรมมำก ณ วนทสทธเลอกมผลบงคบใช" ดงนนกจกำรจงตอง

รบรสนทรพยและหนสนทเกยวของกบสญญำเชำในงบแสดงฐำนะกำรเงนของตนเอง ตลอดจนรบรคำเสอมรำคำ

และดอกเบยจำยใหสอดคลองกบเนอหำของสญญำ

กำรจำยเงนหรอสงตอบแทนอนทตองปฎบตตำมขอตกลง โดยแยกเปนสวนคำตอบแทนส ำหรบสญญำเชำ

และสวนทเปนองคประกอบอน ส ำหรบจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยตำมสญญำเชำ จะรวมเฉพำะจ ำนวนเงนทจำยตำม

สญญำเชำเทำนน เชน สทธในกำรใชสนทรพย และไมรวมจ ำนวนทจำยส ำหรบองคประกอบอนในขอตกลง (เชน ส ำหรบ

คำบรกำร และตนทนของปจจยกำรผลต)

จำกโจทย อำคเนยไดสทธในกำรซอไฟฟำ 50 ลำนหนวยตอป หนวยละ 2 บำท คดเปน 100 ลำนบำท

ตนทนผลต 95 ลำนบำท จะถอวำจ ำนวนเงนขนต ำทตองจำยตำมสญญำเชำคอ 100 -95 = 5 บำทตอป

ตารางค านวณดอกเบยจายและหนสน 15 ป

ปท ดอกเบย ดอกเบยคงเหลอ เงนลดตน

0 34,000,000

1 3,450,504 30,549,496 1,549,496

2 3,331,692 27,217,804 1,668,308

3 3,203,770 24,014,035 1,796,230

4 3,066,038 20,947,996 1,933,962

5 2,917,746 18,030,250 2,082,254

6 2,758,084 15,272,166 2,241,916

7 2,586,178 12,685,988 2,413,822

8 2,401,092 10,284,897 2,598,908

9 2,201,813 8,083,084 2,798,187

10 1,987,254 6,095,830 3,012,746

11 1,756,243 4,339,587 3,243,757

12 1,507,518 2,832,069 3,492,482

13 1,239,722 1,592,346 3,760,278

เงนตนคงเหลอ

28,715,103

43,450,504

41,782,196

5,000,000

5,000,000

45,000,000

31,314,012

เงนสดจำย

5,000,000

5,000,000

39,985,965

38,052,004

5,000,000

5,000,000

5,000,000

5,000,000

33,727,834

35,969,750

19,660,413

16,167,931

5,000,000

5,000,000

25,916,916

22,904,170

5,000,000

5,000,000

12,407,654 5,000,000

181 .

14 951,392 640,954 4,048,608

15 640,954 0 4,359,046

- 4,000,000

79,000,000 34,000,000

กำรบนทกบญช

ณ วนเรมตนสญญาและสนปแรก

1/1/x1 Dr.สนทรพยตำมสญญำเชำกำรเงน-โรงไฟฟำ

Cr.หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

บนทกรบรโรงไฟฟำและหนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

31/12/x1Dr.ตนทนกำรผลตไฟฟำ

Cr.เงนสด เจำหน คำเสอมรำคำ ฯลฯ

บนทกกำรจำยตนทนกำรผลตไฟฟำ


หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

Cr.เงนสด

บนทกกำรจำยคำเชำโรงไฟฟำ

ณ ป 25x15 สนสดสญญา

31/12/x15Dr.ตนทนกำรผลตไฟฟำ

Cr.เงนสด เจำหน คำเสอมรำคำ ฯลฯ

บนทกกำรจำยตนทนกำรผลตไฟฟำ


หนสนตำมสญญำเชำกำรเงน

Cr.เงนสด

บนทกกำรจำยคำเชำโรงไฟฟำงวดสดทำยพรอมใชสทธซอ

45,000,000.00

45,000,000.00

95,000,000.00

95,000,000.00

640,954.00

8,359,046.00

9,000,000.00

-

3,450,504.00

1,549,496.00

5,000,000.00

95,000,000.00

95,000,000.00

4,000,000 5,000,000

4,000,000

8,359,046 5,000,000

182 .

บทท่ี 7 present value การคานวณมูลค่า ......บทท 7 present...

Documents