คณะทำ ง น...2.3 บทบ ทหน ท คณะกรรมก รดำ เน...
TRANSCRIPT
1
2
คณะทำ�ง�น
ผเชยวช�ญ 1.อาจารยอำาพน เจรญรป
2.อาจารยสมง จงกะสกจ
3.อาจารยสรยา มนตรภกด
4.อาจารยสำารวย มขนอน
5.นายสกจ จดภย
ผทรงคณวฒ นายสรจตต แกวชงดวง
ฝ�ยวช�ก�รและพฒน� 1.นางณฐฐภกค ผปรารถนาสทธ
2.น.ส.จนทรจฬา นวลศร
3.น.ส.บสพร ศรสวาง
ปรบปรงแกไขรวมเลมครงท 1
มนาคมพ.ศ.2561 จำานวน300 เลม
3
คำ�นำ�
โครงการศกษาดวยตนเอง เปนชดวชาในการเผยแพรความรทางดานสหกรณเครดตยเนยน
สำาหรบชดนเปนชดท2ชอชดการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนเรอง“คณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร”ชมนม
สหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด ไดรวบรวมเอกสารความรสำาคญจากอาจารยผเขยนเนอหาทเปน
ประโยชนกบผอานหลายทาน นำามาจดพมพขนเพอใหเปนคมอเผยแพรความรสสมาชกสหกรณเครดตยเนยน
และบคคลทวไปทสนใจไดทำาการศกษาหาความรดานคณะกรรมการดำาเนนการโดยเฉพาะซงสามารถศกษาไดดวย
ตนเองโดยไมตองเสยเวลาในการเดนทางมาเขารบการอบรมทชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด
ทานกสามารถศกษาหาความรไดดวยตนเองไปพรอมๆ กบการปฏบตงานประจำาวนได ซงทำาใหไดทงความรและ
ไมมผลกระทบตอหนาทการงาน
คมอเลมนจะเปนคมอทเกยวของกบเรองของคณะกรรมการดำาเนนการโดยเฉพาะ ซงเปนเรองท
สำาคญมากสำาหรบผทจะมารบหนาทเปนคณะกรรมการดำาเนนการและบรหารงานสหกรณ ดงนนผทศกษาคมอ
การศกษาดวยตนเองเลมน จะมความรเกยวกบคณะกรรมการดำาเนนการไดเปนอยางดและสามารถปฏบตหนาท
ในฐานะของคณะกรรมการดำาเนนการไดอยางถกตองและมประสทธภาพ หากคณะกรรมการทกคนมความร
ความเขาใจดงเชนทกลาวน สหกรณเครดตยเนยนกจะเปนสหกรณทมคณภาพ มความเขมแขงและสงผลทดไปยง
ขบวนการสหกรณเครดตยเนยนไดในลำาดบตอไป
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด เลงเหนความสำาคญดงกลาวจงไดจดทำาคมอ
เลมนขนและขอขอบพระคณผมสวนรวมในความสำาเรจของการจดทำาคมอมาณโอกาสน
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
มนาคมพ.ศ.2561
4
ส�รบญ
เรอง หน�
ร�ยละเอยดชดก�รศกษ�
1.คำาอธบายชดการศกษา 7
2.วตถประสงคชดการศกษา 7
3.รายชอหนวยการศกษา 7
วธก�รศกษ�ชดก�รศกษ�
1.การประเมนการศกษา 8
2.การศกษาคมอ 8
3.การสอบ 8
4.การมอบเกยรตบตรและวฒบตร 9
5.เกณฑการวดผลการศกษา 9
บทนำ� 10-12
แผนก�รศกษ�ประจำ�หนวยท 1 13
หนวยท 1 โครงสร�งก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยน 14
1.1ความหมายของสหกรณเครดตยเนยน 14
1.2การจดตงกลมและสหกรณเครดตยเนยน 15-30
1.3โครงสรางการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยน 31-35
1.4กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ 36
1.5การพนจากตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ 36
1.6การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ 37
1.7การออกเสยงและวนจฉยปญหาในทประชม 37-38
1.8สรปทายบทหนวยท1 40-41
1.9การประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทหนวยท1 42-43
5
เรอง หน�
แผนก�รศกษ�ประจำ�หนวยท 2 44
หนวยท 2 คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ 45
2.1คณสมบตคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ 45
2.2ตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ 45-47
2.3บทบาทหนาทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตามขอบงคบ 47-49
2.4ความรบผดชอบของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ 50-54
2.5หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการดำาเนนการ 54-71
2.6การประสานงานระหวางคณะกรรมการ 72-77
2.7สรปทายบทหนวยท2 78-82
2.8การประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทหนวยท2 84-85
แผนก�รศกษ�ประจำ�หนวยท 3 86
หนวยท 3 คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร 87
3.1คณลกษณะเฉพาะของคณะกรรมการอำานวยการ 87
3.2ตำาแหนงคณะกรรมการอำานวยการ 88-89
3.3กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการอำานวยการ 89
3.4การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการอำานวยการ 90
3.5บทบาทหนาทและความรบผดชอบของคณะกรรมการอำานวยการ 90-92
3.6ความรบผดชอบของคณะกรรมการอำานวยการ 92-95
3.7หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการอำานวยการ 96-158
3.8สรปทายบทหนวยท3 160-165
3.9การประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทหนวยท3 166-167
แผนก�รศกษ�ประจำ�หนวยท 4 168
หนวยท 4 คณะกรรมก�รเงนก 169
4.1คณลกษณะเฉพาะของคณะกรรมการเงนก 169-170
4.2ตำาแหนงคณะกรรมการเงนก 170-171
4.3กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการเงนก 171
4.4การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการเงนก 171-172
4.5บทบาทหนาทและความรบผดชอบของคณะกรรมการเงนก 172
4.6ความรบผดชอบของคณะกรรมการเงนก 172-175
4.7หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการเงนก 176-228
4.8สรปทายบทหนวยท4 230-233
4.9การประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทหนวยท4 234-235
6
เรอง หน�
แผนก�รศกษ�ประจำ�หนวยท 5 236
หนวยท 5 คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ 237
5.1คณลกษณะเฉพาะคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ 237-238
5.2ตำาแหนงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ 239
5.3กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ 239-240
5.4การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ 240
5.5บทบาทหนาทของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ 240-241
5.6ความรบผดชอบคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ 242-244
5.7หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการศกษา
และประชาสมพนธ 245-289
5.8สรปทายบทหนวยท5 290-293
5.9การประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทหนวยท5 294-295
ชดเฉลยการประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทหนวยท1-5296
บรรณ�นกรม 297
7
ร�ยละเอยดชดก�รศกษ�
1. คำ�อธบ�ยชดก�รศกษ� เรอง “คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ” การดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนเปนแบบ “การปกครองตนเอง” โดยสมาชกทกคน แตการท
จะใหสมาชกของสหกรณทกคนเขามาบรหารงานทกคนคงจะเปนเรองทเปนไปไมได จำาเปนอยางยงทสมาชกจะ
ตองเลอกบคคลทสามารถบรหารงานของสหกรณได เขามาบรหารงานแทนสมาชก ซงบคคลทกลาวถงในทน
หมายถงคณะกรรมการของสหกรณทจะตองเปนผทศกษาหาความรทเกยวกบเรองโครงสรางการบรหารงาน
สหกรณ องคประกอบของคณะกรรมการกำาหนดเวลาอยในตำาแหนงหนาท และความรบผดชอบตลอดจนหลก
การบรหารงานดานตางๆ อยางชดเจนจงจะถอไดวาเปนคณะกรรมการทมคณภาพอนเปนทเชอถอของสมาชก
และหนวยงานภายนอก
2. วตถประสงคชดก�รศกษ� 1.เพอใหมความรเกยวกบโครงสรางการบรหารงานสหกรณและองคประกอบของคณะกรรมการตลอดจน
สามารถถายทอดใหกบผอนไดอยางถกตอง
2.เพอใหทราบวาระการอยในตำาแหนงและสามารถดำารงอยในตำาแหนงไดอยางถกตอง
3.เพอใหมความรเกยวกบบทบาทหนาทของคณะกรรมการดำาเนนการและคณะกรรมการยอย
ตลอดจนสามารถปฏบตหนาทไดอยางถกตอง
4.เพอใหคณะกรรมการทราบหลกการบรหารงานสหกรณในดานตางๆและสามารถปฏบตได
อยางถกตอง
5.เพอใหสหกรณเครดตยเนยนมคณะกรรมการทมประสทธภาพมาบรหารงานสหกรณ
3. ร�ยชอหนวยก�รศกษ� หนวยท1โครงสรางการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยน
หนวยท2คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
หนวยท3คณะกรรมการอำานวยการ
หนวยท4คณะกรรมการเงนก
หนวยท5คณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
8
วธก�รศกษ�ชดก�รศกษ�
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
1. ก�รประเมนก�รศกษ�ดวยตนเองโดยก�รทำ�แบบประเมนแบบทดสอบท�ยบท ขอใหผศกษาทำาการประเมนผลการศกษาดวยตนเอง โดยการทำาแบบทดสอบทายบทเพอให
ทราบวาหลงจากไดศกษาคมอเลมนจนทำาความเขาใจดแลว ทานมความเขาใจและมความรมากขนอยางถองแท
หรอไม
การทำาประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบทจะชวยใหผศกษาสามารถ
ทราบไดวาไดรบความร ความเขาใจเพมขนจากเดมมากนอยเพยงใด และมความร ความมนใจทจะมาทำาการ
ทดสอบกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด เกณฑมาตรฐานทผานการประเมนผลการศกษา
คอ ตอบถกตงแต 60% ของแบบทดสอบทายบท หลงการศกษาแตละชด ขอใหผศกษาพงตระหนกเสมอวาการ
ทำาประเมนผลการศกษาดวยตนเองหลงการศกษาโดยการทำาแบบทดสอบทายบทจะทำาดวยความซอสตยสจรตตอ
ตนเองเทานนจงจะไดผลและคณะกรรมการใหความมนใจไดวาผศกษาคมอเลมนจะสามารถผานการทดสอบของ
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนฯไดอยางแนนอน
2. ก�รศกษ�คมอก�รศกษ�ดวยตนเอง คมอการศกษาดวยตนเอง เรอง คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ จะบรรจเนอหาสาระสำาคญไว
ครบถวน ดงนนผศกษาทตงใจศกษาคมอเลมนกจะสามารถมความรในเนอหาทศกษาอยางด การศกษาคมอ
เลมนจะมประสทธภาพเมอทานศกษาคมออยางตอเนองและการอานในแตละบทมการประเมนผลการศกษาดวย
ตนเอง โดยการทำาแบบทดสอบทายบทและขอใหพยายามทำาแบบทดสอบทายบททกขอดวยตนเองแลวตรวจสอบ
คำาตอบกบแนวการตอบทกำาหนดไว
3. ก�รสอบ ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดจะวดผลโดยถอเกณฑท60%จงจะผานตาม
มาตรฐานโดยการนดวนทดสอบพรอมกบผสมครทานอน ๆ และแจงรายละเอยดการสอบ โดยจดทำาใบแนบไป
พรอมกบใบสมครการศกษาดวยตนเอง
การสอบซอมในกรณทสอบไมผานจะตองทำาการสอบซอมโดยจะวดผลท60%เชนเดยวกนและ
ถาสอบซอมไมผานผสมครตองตดตอชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดเพอทำากจกรรมซอมเสรม
โดยทนท
9
4. ก�รมอบเกยรตบตรและวฒบตร สมาชกทผานการทดสอบคมอการศกษาดวยตนเอง เรอง คณะกรรมการดำาเนนการ จะวดผลท
60%จงผานเกณฑจะไดรบเกยตรบตรและวฒบตรจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
5. เกณฑก�รวดผลก�รศกษ�แบงเปน3ระดบดงน
1.ระดบดเยยม ระหวาง 80-100%
2.ระดบด ระหวาง 60-79%
3.ระดบปรบปรง ระหวาง 0-59%
10
บทนำ�
สหกรณเครดตยเนยนเปนองคกรเกดขนตามกฎหมายสหกรณ และการบรหารจดการเปนไปตาม
พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 โดยมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณและฝายจดการเปนกลไกสำาคญ
ในการขบเคลอนสหกรณใหเจรญกาวหนา แตกไมไดหมายความวาความมนคงกาวหนาจะเทาเทยมกนทกแหง
การดำาเนนธรกจ จำานวนสมาชก เงนทน มความแตกตางกน ดงนน ฝายบรหารและฝายจดการสหกรณ ตองเปน
นกบรหารมออาชพทสามารถเรงพฒนาตนเองขนมาเทยบเทาหรอยกระดบขดความสามารถของแตละแหงให
ใกลเคยงกนมากทสด เพอใหเกดศกยภาพในการบรหารจดการสหกรณและสามารถแขงขนกบสถาบนการเงน
อนได ปจจบนยงมสหกรณเครดตยเนยนหลายแหงทยงไมสามารถปรบกระบวนทศนใหสามารถ คด วเคราะห
และพฒนากจการของตนเอง ใหสามารถแขงขนกบสหกรณแหงอนได จงทำาใหเกดความไมเขมแขงในการบรหาร
งาน การตดสนใจ ขาดความเปนเอกภาพในการบรหารจดการ สดทายกเปนเหตใหสหกรณไมสามารถพงพา
ตนเองได ผนำาจงเปนกลมบคคลทมคณคามากทสดในองคกรทจะชวยผลกดนและกระตนสหกรณใหมความเจรญ
กาวหนาและเกดความเปลยนแปลงขนภายในสหกรณ เปนปจจยสำาคญทจะสงผลตอความสำาเรจหรอลมเหลว
ของสหกรณ เพอใหสหกรณเปนทพงของสมาชกและเปนกลไกในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ
ไดอยางแทจรง ดงนน การพฒนาผนำาใหมคณธรรม จรยธรรม มความรอบรในดานการเงน และการลงทน
การบรหารเชงกลยทธองคความรดานการจดการทรพยากรตลอดจนกฎหมายสหกรณและกฎหมายอนทเกยวของ
กบการบรหารงานและอนๆทจะสรางความนาเชอถอและเปนทยอมรบของสมาชกสหกรณและบคคลทวไป
คำาวา ผนำา(Leader) และผบรหาร(Manager) นน อาจมความหมายทรวมกนอย เพราะบคคลคนเดยวกน
อาจเปนทงผนำาและผบรหารในขณะเดยวกนได ถาผบรหารสามารถนำาพา หรอชกจงใหผรวมงานกาวเดน
ตามได โดยไมตองพงพาอำานาจสงการตามตำาแหนงทบคคลนนดำารงอย ดงนน บคคลทไดรบการยอมรบวา
เปนผนำากคอผททำาใหเกดการขบเคลอนในการทำางาน กอใหเกดการเปลยนแปลงทำาใหองคการดขน ผนำามกจะ
ใชหลายวธการททำาใหการนำาบรรลผลและในทสดกสามารถทำาใหผอนมพฤตกรรมไปในทศทางทตองการ
ผนำาหรอหรอผบรหารสหกรณเครดตยเนยนกคงเชนเดยวกบผนำาหนวยงานอนๆ จะแตกตางกตรงบรหาร
สหกรณเครดตยเนยนจะมความหลากหลายทางดานการศกษาอาชพและประสบการณการบรหารงานจงอาจจะ
เปนอกเหตผลหนง ททำาใหการวางแผนการดำาเนนธรกจของสหกรณเครดตยเนยนยงไมประสบความสำาเรจตามท
มงหวงไวจงจำาเปนตองมการพฒนาและใหความรแกผบรหารสหกรณอยอยางสมำาเสมอ
สหกรณเครดตยเนยนตระหนกอยเสมอวา การสอนใหคนไดรจกการพฒนาตนเองนนกคอการสรางโอกาส
ใหบคคลนนไดลงมอทำากจกรรมดวยตนเอง แมครงแรกจำาเปนตองใหชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย
จำากด เปนพเลยงในการใหคำาแนะนำา แตเมอถงเวลาทคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณจะเปนผบรหารงาน
สหกรณดวยองคคณะกรรมการของสหกรณเองแมความผดพลาดจะเกดขนในระยะแรกแตกถอวาการเรยนรจาก
การการะทำานนเปนสงทสอนคนไดดทสด คณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณเครดตยเนยนกคอ ผซงสมาชกได
ใหความไววางใจเลอกขนมาเพอจะมาเปนผนำาหรอผบรหารงานสหกรณเครดตยเนยน
11
คณะกรรมการในสหกรณเครดตยเนยน คอ ผทเปนสมาชกของสหกรณเครดตยเนยน และไดรบเลอก
ใหเปนกรรมการ ปฏบตงานแบบอาสาสมครไมมคาจางหรอเงนรางวลใด ๆ ทงสน ถอวาเปนผทมความเสยสละ
เนองจากการดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนเปนแบบ“การปกครองตนเอง”โดยสมาชกทกคนแตการ
ทจะใหสมาชกของสหกรณทกคนเขามาบรหารทงหมดเสมอนจะเปนเรองทเปนไปไมไดเพราะจะเกดความวนวาย
และเปนภาระของสมาชกอยางหนก ดงนน จำาเปนอยางยงทสมาชกจะตองเลอกบคคลทสมาชกเหนวามคณสมบต
ทสามารถเขามาบรหารงานสหกรณดงนนคณะกรรมการดำาเนนการควรมลกษณะพนฐานดงน
1.มความรบผดชอบตอสมาชกซงเลอกตนใหทำาหนาทแทนสมาชกและเปนตวอยางทด
2.อทศตนเพองานสหกรณซอสตยสจรตเสยสละและเหนแกประโยชนสวนรวม
3.สนใจอยางแทจรงในหลกและวตถประสงคของสหกรณเชอมนและศรทธาตองานสหกรณวาเปนทาง
นำาไปสการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในสวนรวม
4.สนใจทจะเรยนรในเรองธรกจเพอความสำาเรจในการประกอบธรกจของสหกรณทงนมไดหมายความวา
เมอสมาชกไดผบรหารแทนตนเองแลวหนาทของสมาชกกจบลงแตตรงกนขามสมาชกจะตองดแลสอด
สองการทำางานของกรรมการและใหความรวมมอเพอใหการบรหารงานของสหกรณไดเจรญรดหนายงๆ
ขนไป
ดวยภาระหนาทและความรบผดชอบทตองรบผดชอบมากมายคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทกทาน
ตองรวมกนบรหารงานสหกรณ จงอาจจะเกดปญหาในเรองของเวลาและความพรอมของคณะกรรมการทกทานท
จะมารวมประชมวางแผนในทกๆ ครง เพอใหระบบการจดการและการบรหารไดทนกบความตองการของสมาชก
ตลอดจนการแกปญหาทกๆ เรองและในทกสถานการณใหเกดความคลองตว คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
จงตองมการแบงบทบาทหนาทกนเองภายในเปนคณะกรรมการยอย 3 ชด เพอมาบรหารงานในแตละดาน คอ
คณะกรรมการอำานวยการ คณะกรรมการเงนก คณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ บทบาทหนาทของคณะ
กรรมการยอยในแตละคณะจะมบทบาทในการบรหารงานสหกรณทแตกตางกนและจะอยภายใตการกำากบดแล
ของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
คณะกรรมการอำานวยการ เปนคณะทตองอาศยผบรหารทมความกระตอรอรน มความร ความสามารถ
มทกษะ มความชำานาญรอบดาน และมความรบผดชอบสง รวมทงการควบคมตรวจสอบการบรหารงานอยางม
ประสทธภาพรวมถงการเรยนรอยางสมำาเสมอในเรองธรกจของสหกรณเพอความสำาเรจในการบรหารงานสหกรณ
คณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ เปนคณะทมบทบาทสำาคญอยางมากในการพฒนาบคลากรของ
สหกรณอนประกอบดวย สมาชก กรรมการและฝายจดการใหเปนบคลากรทมคณภาพ รวมทงบทบาทในการ
ประชาสมพนธขบวนการสหกรณ ตลอดจนหาแนวทางในการขยายขบวนการไมวาจะเปนการเพมจำานวนสมาชก
หรอเพมเตมกจกรรมตางๆอนเปนประโยชนตอขบวนการสหกรณเครดตยเนยน
คณะกรรมการเงนก เปนคณะทจะตองสรางความเขาใจใหกบสมาชก ทราบถงการชวยเหลอซงกนและ
กนในยามเดอดรอนทางดานการเงน และสามารถมาใชบรการเงนกจากสหกรณเครดตยเนยน เมอสมาชกกเงน
จากสหกรณเครดตยเนยน คณะกรรมการเงนกจะตรวจสอบสมาชกผนนจากอปนสยของสมาชก การสะสมเงน
การกครงทผานมา นสยในการใชจายเงน ความจำาเปนของสมาชก เปนตน เมอเรากเงนจากสหกรณเครดตย
เนยนไปแลว ควรคำานงไวเสมอวา “เปนนำาใจและเงนของเพอนทกคน” ทชวยเหลอเรา ไมมการบงคบใดๆ ทงสน
รวมถงการตดตามอยางตอเนอง เปนงานทตองมความเขาใจปญหาของสมาชก ตองพยายามชวยเหลอสมาชกใน
12
การแกปญหาทางดานการเงน พรอมกบรกษาผลประโยชนของสหกรณเครดตยเนยนอยางรอบคอบ และทำาให
สมาชกไดมความรสกวาสหกรณเครดตยเนยนเปนทพงพาและชวยเหลอไดอยางจรงๆ
คณะกรรมการตองมการทำางานประสานความรวมมอกนทกฝายถงแมจะมการแบงหนาทความรบผดชอบ
แลวกตามกควรมการประสานงานหรอทำางานรวมกนโดยการยดภาระหนาทของตนเองเปนหลก
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
มนาคมพ.ศ.2561
13
แผนก�รศกษ�ประจำ� หนวยท 1
หนวยท 1 โครงสร�งก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยน 1.1ความหมายของสหกรณเครดตยเนยน
1.2การจดตงกลมและสหกรณเครดตยเนยน
1.3โครงสรางการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยน
1.4กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการ
1.5การพนจากตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการ
1.6การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
1.7การออกเสยงและวนจฉยปญหาในทประชม
วตถประสงค เมอศกษาหนวยท1จบแลวผศกษาสามารถ
1.มความรความเขาใจและสามารถอธบายโครงสรางการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยน
ไดอยางถกตอง
2.มความรความเขาใจเกยวกบการจดตงสหกรณเครดตยเนยนไดอยางถกตอง
3.มความเขาใจชดเจนและสามารถบอกอำานาจหนาทของทประชมใหญไดอยางถกตอง
4.มความเขาใจและสามารถบอกคณสมบตอำานาจหนาทของตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการ
ตลอดจนนำาไปปฏบตไดอยางถกตอง
5.มความรความเขาใจถงการเปนผนำาสหกรณทมประสทธภาพไดอยางถกตอง
กจกรรมก�รศกษ�ดวยตนเอง 1.ทำาแบบประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ศกษาคมอการเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองพรอมกบบนทกเนอหาสำาคญๆ
ประเมนผล 1.ประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ทดสอบกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
14
หนวยท 1
โครงสร�งก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยน
1.1 คว�มหม�ยของสหกรณเครดตยเนยน
คำาวา“เครดตยเนยน” เปนคำาทฟรดรชวลเลยมไรฟไฟเซนผรเรมกอตงสมาคมลกษณะ
นกำาหนดใหเมอเขาไดคดคนและรเรมจดตงสมาคมแรกในประเทศเยอรมนน ประกอบดวย คำาทแสดงปรชญาของ
สมาคมนไวชดแจง2คำาคอคำาวา“เครดต (Credit)”หมายความวา“คว�มเชอถอไดคว�มไวว�งใจได”และ
คำาวา“ยเนยน (Union)” หมายความวา“ก�รรวมเปนหนงเดยวกน” เมอรวมความทงสองคำาเขาดวยกนแปล
ความตามรปศพททปรากฏจะหมายความวาก�รรวมเอ�คว�มไวว�งใจซงกนและกน เข�เปนหนงเดยวกนแต
เนองจากสมาคมนมลกษณะของสหกรณเตมตวจงเรยกกนวา “สหกรณเครดตยเนยน” ซงกแปลความตามรป
ศพททปรากฏไดวาการรวมเอ�คนทไวเนอเชอใจกนไวว�งใจกนไดเข�เปนหนงเดยวกนเพอดำ�เนนง�นรวมกน
ใหบรรลจดหม�ย(ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด:2524:38)
สหกรณเครดตยเนยน เปนสมาคมทรวมคนเขาดวยกนตามลกษณะสหกรณ ดำาเนนกจการตาม
หลกและวธการสหกรณสากลเชนเดยวกบสหกรณอน ๆ กจการของสหกรณประเภทนจะระดมเงนออมทสมาชก
รายบคคลสามารถกระทำาไดนำามาเปนทน เพอจดบรการสนเชอใหสมาชกนำาไปใชในทางทเปนประโยชน
โดยคดดอกเบยในอตราทเหมาะสม บรหารกจการของสมาชกโดยสมาชกและเพอสมาชก ซงประกอบดวยบคคล
ทอาศยอยในชมชนเดยวกน ประกอบอาชพการงานในถนเดยวกนหรอในองคกรเดยวกน เปนสมาชกในสมาคม
เดยวกนดวยเหตทสหกรณเครดตยเนยนจดตงขนตามขอกำาหนดในกฎหมายของรฐมฐานะเปนนตบคคลจงมสทธ
เชนเดยวกบบคคลธรรมดาตามกฎหมาย คอ สามารถจดทำานตกรรมใดๆ ตามทกฎหมายกำาหนดและใหสทธไวทก
กรณสมาชกมความรบผดชอบเทาจำานวนหนทตนครอบครองไวในสหกรณ(CUNASupplyCorporation:1968
(2511):1)
จากเอกสารวชาการของชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด ไดใหนยามสหกรณ
เครดตยเนยนไววา “เปนสมาคมทรวมเอาคนทไววางใจกนและกนเขาเปนหนงเดยวกน เพอรวมกนดำาเนนกจการ
อนจะเปนประโยชนแกการแกไขปญหา ความทกข ความเดอดรอนของกนและกน และชวยสงเสรมความเปนอย
ทดแกสมาชกและครอบครว” หรอกลาวอกนยหนง“สหกรณเครดตยเนยนเปนองคการทรวมเอาคนทรจกมกคน
กน มความไวเนอเชอใจกนเขาเปนหนงเดยวกน เพอรวมมอชวยเหลอซงกนและกนใหประสบความสข ความเจรญ
ความครบครนในชวตไปดวยกน”
15
วตถประสงคก�รเผยแพรสหกรณเครดตยเนยน
การกอตงกลมเครดตยเนยนขน จากการรวมกลมคนนนมกไดรบการยอมรบจากกลมคนทได
รบการบบคนทางดานเศรษฐกจขาดแคลนปจจยทจำาเปนเพอการดำารงชพ และมสภาพสงคมทเอารดเอาเปรยบ
ตามประวตการกอตงสหกรณเครดตยเนยนในประเทศเยอรมนนครงแรก ไดแสดงใหเหนชดวา คณะผกอตงซงม
ทานเฟรดรชวลเลยมไรฟไฟเซนเปนผรเรมนนไดพยายามหาทางแกปญหาของตนดวยการรวมกนแกปญหาดาน
ตาง ๆ จนพฒนามาสการเปนสหกรณเครดตยเนยน ดงทเราไดทราบกนอยางทกวนน การเผยแพรสหกรณ
เครดตยเนยนมวตถประสงคสำาคญอยทการจะใหคนเหนคณคาของการรวมกน รวมมอชวยเหลอซงกนและกน ใน
การดำาเนนงานธรกจการเงนใหเปนประโยชนตอตนเอง ครอบครว และชมชนรวมทงสมาชกในกลมทกคนและ
ชมชนของตนนนคอ
1.สงเสรมใหชมชนนนมกจการออมทรพยรวมกน
2.สงเสรมใหกจการออมทรพยพฒนาเปนสถาบนการเงนของชมชน
3.สงเสรมการบรหารกจการการเงนโดยประชาชนของประชาชนและเพอประชาชน
1.2 ก�รจดตงกลมและสหกรณเครดตยเนยน
1. สำ�รวจชมชน/ก�รประส�นง�น/ผนำ�
1.1 ด�นวงสมพนธและปรม�ณธรกจ
ชมชน -มประชาชนอยอาศยไมนอยกวา150ครวเรอนและสามารถขยายสมาชกได
ถง500คนขนไปการสะสมไมตำากวาเดอนละ50บาทตอคน
-ชมชนทตงอยในจงหวดเปนเปาหมายหลกของชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหง
ประเทศไทยจำากดพจารณาเปนอนดบแรก
ผมร�ยไดประจำ�
-มพนกงานตงแต200คนขนไป
-มอตราการสะสมไมนอยกวาเดอนละ100บาท/คน
-ไดรบความรวมมอจากนายจางฝายจดการหรอสหภาพแรงงานพนกงาน
1.2 ภมประเทศ
มความสะดวกในดานการตดตอสอสารคมนาคมสะดวกปลอดภยพอสมควรเปนทองท
อยใกลเคยงกบสหกรณ/กลมเครดตยเนยนทตงอยกอนแลวหรอเปนทองททมแนวโนมวาจะมการจดตงกลมเครดต
ยเนยนใหมหลายแหงและมแผนการขยายงานทชดเจน
16
1.3 ลกษณะของชมชน ใหพจารณาดานตางๆดงน
-ความสมพนธการรวมตวของชาวบานดหรอไมอยางไร
-อปนสยพฤตกรรมของชมชนในดานเศรษฐกจการเปนหนการออมเปนอยางไร
-ชมชนมประสบการณเกาอนจะสงผลในดานลบตอการรวมตวในรปสหกรณเครดตยเนยน
ดหรอไม
-มกจกรรมทมลกษณะเดยวกนกบสหกรณเครดตยเนยนอยกอนแลวหรอไมเชนกลมเกษตร
กลมสจจออมทรพยกลมออมทรพยเพอการผลตหากมกลมเหลานอยแลวมแนวโนมวาจะ
เปลยนระบบการดำาเนนกจการมาเปนรปสหกรณเครดตยเนยนไดหรอไมหากไมไดไมควร
สงเสรมกจกรรมสหกรณเครดตยเนยนอกกลมเพราะจะเปนการสรางความขดแยงในชมชน
และสหกรณไมเจรญเตบโตเทาทควร
1.4 ผนำ�ชมชน
-ผนำามความสนใจเอาใจใสในการพฒนาชมชนหรอมแนวโนมทจะใหการศกษาอบรมเพอ
เปลยนแปลงพฤตกรรมได
-ผนำาในหมบานไดรบการยอมรบจากชมชนโดยแทจรงหรอไม
-พฤตกรรมของผนำาชมชนมผลในทางลบตอสหกรณหรอการรวมตวของ
ชาวบานหรอไม
-ผนำาชมชนโดยทวไปไดแกเจาอาวาสทกศาสนากำานนผใหญบานครโรงเรยนในชมชน
ผนำากลมกจกรรมตางๆของชาวบาน
หม�ยเหต -การเขาชมชนควรพจารณาและอาศยหนวยงานราชการหรอองคกรพฒนาเอกชนทมอยเปนแกน
ชวยสอความหมายและหลกการแนวคดเกยวกบสหกรณเครดตยเนยนไปยงชาวบาน
- ชมชนทอยในสถานทตองการสงเคราะหและยงไมสามารถชวยเหลอตนเองไดเลยโดยสวนใหญ
จะพรอมรบกจกรรมแบบสหกรณเครดตยเนยนการเขาชมชนในลกษณะนตองมการพจารณาเปนพเศษ
- การเขาชมชนควรศกษาความเปนไปไดและการประสานงานสอดคลอง กบแผนพฒนาจงหวด
ควบคไปดวยตามความเหมาะสมแตละทองท
17
2. รวบรวมสม�ชกใหก�รศกษ� จดตงกลมฯ และดำ�เนนกจก�รกลมเครดตยเนยน
หลงจากทไดพจารณาลกษณะของชมชนวามความนาจะเปนไปไดแลวใหรวบรวมสมาชกเพอใหความร
การศกษาเพอทราบกระบวนการจดตงกลมเครดตยเนยนแบงออกไดเปน2ระยะเวลาดวยกนคอ
1.ใหก�รศกษ�ระยะเรมตน
(1)ใหความรกบผนำาชมชนโดยการเขาไปในชมชนหรอเชญผนำาชมชนมาททจดไวเนนลกษณะพด
คยในวงกวางทวๆไป5-10คน
(2)ใหความรกบผนำาชมชนโดยสงเอกสารเผยแพรใหศกษาดวยตวเอง
2.ใหก�รศกษ�ระยะกอนจดตงกลมเครดตยเนยน
(1)ใหความรการศกษาอบรมแกผนำาชมชนกบผสนใจในชมชนโดยการเขาไปในชมชนเปาหมาย
หรอชมชนทมความพรอม
หลกสตรก�รใหก�รศกษ� อบรม ประกอบดวยหวขอตอไปน
หวขอท1อดมการณหลกการและวธการสหกรณ
หวขอท2กลมและสหกรณเครดตยเนยนคออะไร
หวขอท3จตตารมณสหกรณเครดตยเนยน
หวขอท4การสมครเปนสมาชกขอปฏบตและหนาทของสมาชก
หวขอท5บทบาทของกลมและสหกรณเครดตยเนยนทมตอสมาชกและชมชน
หวขอท6การประหยดสะสม
หวขอท7การกยม
หวขอท8คณะกรรมการและการดำาเนนงาน
(2)ทศนศกษาดงานสหกรณเครดตยเนยนทประสบความสำาเรจเปนกรณตวอยางประกอบการ
ตดสนใจของผนำาชมชนและผสนใจ
ก�รจดตงกลมเครดตยเนยน และก�รจดทำ�ใบร�ยง�นจดตงกลมเครดตยเนยน
เมอไดพจารณาความเปนไปไดของชมชนวา มความเหมาะสม ความพรอมตามคณสมบตเบองตน
ของช.ส.ค.ทระบไวในขนท3และไดใหความรการศกษาอบรมแลวใหดำาเนนการตอดงน
1.ใหผนำาหรอผตดตอประสานงานเชญผนำาและสมาชกชมชนประชมเพอลงมตในการจดตงกลม
เครดตยเนยนในชมชนและพจารณาเรองสำาคญตางๆดงน
(1)พจารณาเลอกตงคณะกรรมการชวคราวมาบรหารกลมฯจำานวน7–10คน
โดยมประธานคนหนงรองประธานคนหนงเหรญญกคนหนงและเลขานการคนหนง
นอกนนเปนกรรมการ
(2)พจารณากำาหนดคาธรรมเนยมแรกเขาในการสมครเปนสมาชกของกลมฯ
(3)พจารณากำาหนดวนสะสมเงนวนแรกตงกลมฯ
2.กอนถงกำาหนดวนสะสมเงนวนแรกตงใหคณะกรรมการชวคราวดงกลาวประชมเพอเตรยม
ความพรอมโดยทางชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดจะใหความรเกยวกบ
การเปดรบสมครสมาชกการบนทกรายการทางดานการเงนและการบญชตลอดจนการ
ปฏบตเกยวกบเอกสารใบสมครและเอกสารทเกยวของตางๆซงเอกสารดงกลาวมจำาหนายท
18
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดเพอความเปนมาตรฐานและแบบเดยว
กนทกกลมเครดตยเนยนและพจารณารางระเบยบสำาคญทจำาเปนสำาหรบคณะกรรมการ
ชวคราวและสมาชกถอปฏบต
3.ดำาเนนการรบเงนสะสมคาหนจากสมาชกตามวนเวลาทกำาหนดโดยใชเอกสารทางการเงนและ
บญชทไดซอจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดซงคอยใหการสงเสรมดแล
การจดตงกลมเครดตยเนยน
ผดำาเนนการจดตงกลมเครดตยเนยนตองสงใบรายงานการจดตงกลมสะสมใหชมนมสหกรณเครดตยเนยน
แหงประเทศไทย จำากด โดย ผานชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด สาขาหรอชมรมเครดตย
เนยนในแตละสาขาตามแบบฟอรมทชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดกำาหนดจำานวน2ชดสง
ใหชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดสำานกงานใหญ1ชดเกบไวทชมนมสหกรณเครดตยเนยน
แหงประเทศไทยจำากดสาขา1ชดเพอททางชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดจะไดขนชอใน
ทะเบยนประเภทกลมสะสม(กลมเครดตยเนยนแรกตง)
หม�ยเหต สงทควรใหสมาชกเตรยมมาในวนแรกตง
1.ตองเตรยมสำาเนาบตรประจำาตวประชาชนหรอสำาเนาทะเบยนบานอยางละ1ชด
2.เงนคาธรรมเนยมแรกเขา,คาธรรมเนยมเปดบญชเงนฝาก
3.เงนสะสมตามกำาลงความสามารถของแตละบคคล
หลงจากทไดมการสะสมเงนวนแรกแลวทางชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดจะดำาเนน
การชวยเหลอทางดานการเงนและบญชของกลมฯ เพอใหการปฏบตบญชถกตองตามหลกการบญชทรบรองทวไป
และกลมฯจะไดดำาเนนการกจกรรมตอเนองไดทกวนทำาการ
ในกรณกลม / องคกรอนทมความประสงคสนใจจะพฒนากลม/องคกรของตนเองเปนกลมเครดตยเนยน
ใหตดตอประสานงานกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด เพอเรมสงเสรมและพฒนาจากขน
ตอนท2นเปนตนไป
ขนท 3 ก�รสงเสรมและพฒน�กลมเครดตยเนยนโดยชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำ�กด
(ช.ส.ค.)
การเผยแพร จดตง สงเสรมและพฒนาขบวนการเครดตยเนยนเพอใหเปนกลมเครดตยเนยนทม
การดำาเนนงานทมประสทธภาพ ประสทธผล อำานวยประโยชนสงสดใหแกมวลสมาชก ถอเปนภารกจหลกของ
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด ดงนน การสงเสรมและพฒนากลมเครดตยเนยนจำาเปนตอง
เปนไปตามมาตรฐานการสงเสรมและพฒนาของช.ส.ค.
19
ขนท 4 ก�รสมครเข�เปนผสมครใชบรก�รของชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำ�กด (ช.ส.ค.)
4.1 กรณก�รสมครเข�ม�เปนผสมครใชบรก�ร
ผใชบรการหมายถงกลมเครดตยเนยนทเตรยมการจดทะเบยนสหกรณเครดตยเนยนกลมเครดต
ยเนยนเมอแรกจดตงตองพยายามเรงรดการดำาเนนงานใหไดมาตรฐานเพอสมครเปนผสมครขอใชบรการของชมนม
สหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดในระยะเวลาไมเกนสองปหากปรากฏวากลมเครดตยเนยนใดแสดง
เจตนาแจงชดวาไมประสงคจะสมครเปนผสมครใชบรการของชมนมสหกรณฯ ภายในกำาหนดเวลาดงกลาว ชมนม
สหกรณฯจะพจารณาตดความชวยเหลอและบรการตางๆทงหมด
คณสมบตของกลมเครดตยเนยนทจะสมครเปนผใชบรก�ร
1.เปนกลมเครดตยเนยนทมสมาชกไมนอยกวา50คนและมความสามารถขยายจำานวนสมาชกไดไมนอย
กวา300คน
2.มการดำาเนนงานมาแลวเปนระยะเวลาไมนอยกวา6เดอนหากเปนกลมเครดตยเนยนในหมผมรายได
ประจำาตองดำาเนนงานมาแลวไมนอยกวา3เดอน
3.มการกำาหนดใชขอบงคบเปนลายลกษณอกษรทชมนมสหกรณใหการรบรอง
4.มการกำาหนดใชระเบยบวาดวยการรบสมาชกระเบยบวาดวยการใหเงนกและระเบยบวาดวยการ
รบ-จายและการเกบรกษาเงนไวเปนลายลกษณอกษร
5.มคณะกรรมการครบทกคนและสามารถบรหารงานไดตามขอบงคบ
6.มคณะกรรมการและสมาชกทผานการอบรมมความรความเขาใจในหลกการและวธการดำาเนนงานของ
สหกรณเครดตยเนยน
7.มการจดทำาทะเบยนสมาชกบญชและเอกสารตามแบบและวธการทชมนมสหกรณรบรองอยางถกตอง
ครบถวน
8.มการรบเงนสะสมและเปดบรการใหเงนกแกสมาชกแลว
9.สงรายงานฐานะการเงนใหชมนมสหกรณเปนประจำาทกเดอน
10.มความสามารถและพรอมใหความรวมมอในการชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาและคาบำารงใหชมนม
สหกรณ
11.รายละเอยดอนใหเปนไปตามระเบยบชมนมสหกรณวาดวยผสมครใชบรการทถอใชในปจจบน
วธก�รสมครเปนผสมครใชบรก�ร
กลมเครดตยเนยนทประสงคจะสมครเปนผสมครใชบรการของชมนมสหกรณ ตองยนใบสมครตามแบบ
ทชมนมสหกรณกำาหนดตอคณะกรรมการดำาเนนการ พรอมทงชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาจำานวนหารอยบาท
หากคณะกรรมการดำาเนนการมมตไมรบกลมเครดตยเนยนรายใดชมนมสหกรณฯจะรบดำาเนนการแจงมตใหกลม
เครดตยเนยนไดรบทราบพรอมทงคนเงนคาธรรมเนยมแรกเขาจำานวนดงกลาวใหโดยมชกชา
20
สทธและประโยชนทผสมครใชบรก�รจะไดรบจ�กชมนมสหกรณ
เมอคณะกรรมการดำาเนนการสอบสวนพจารณาแลวปรากฏวากลมเครดตยเนยนนนมการดำาเนน
งานตามหลกการและวธการสหกรณ มคณสมบตของการเปนผสมครใชบรการตามท ช.ส.ค. กำาหนดและเหน
เปนการสมควรกใหรบเขาเปนผสมครใชบรการ
1.รบบรการตรวจเยยมจากเจาหนาทของชมนมสหกรณ
2.ไดรบทราบขาวสารประชาสมพนธ
3.มสทธสงกรรมการเขารบการอบรมตามหลกสตรทชมนมสหกรณจดขน
4.สงผแทนเขารวมการประชมใหญไดแตผแทนของผสมครใชบรการจะไมมสทธออกเสยงในท
ประชมใหญและไมไดรบเลอกตงเปนกรรมการของชมนมสหกรณ
5.มสทธไดรบบรการอนๆทชมนมสหกรณจะจดขนเพอบรการผสมครใชบรการ
พนธะผกพนในก�รสมครเข�เปนผสมครใชบรก�รของ ช.ส.ค. ต�มระเบยบ ช.ส.ค. ว�ดวยผสมครใชบรก�ร
1.ใหผสมครใชบรการชำาระคาบำารงตามอตราและหลกเกณฑดงน
(1)คาบำารงประจำาปใดใหชำาระภายในเดอนมนาคมของปนน
(2)การคำานวณคาบำารงใหถอยอดจำานวนสมาชกณวนท31ธนวาคมของปทผานไปคำานวณใน
อตราคนละ15บาทตอปโดยมเพดานสงสดไมเกน20,000บาท
(3)กลมเครดตยเนยนทเปนผสมครใชบรการยงไมครบปในปแรกทสมครเขาเปนผสมครใชบรการ
ใหคำานวณคาบำารงตามอตราสวนของระยะเวลาทเปนผสมครใชบรการในปนน
2.หากผสมครใชบรการรายใดไมชำาระคาบำารงตามอตราและหลกเกณฑทช.ส.ค.กำาหนดไวเปนเวลา3ป
ตดตอกนโดยมไดมหนงสอแจงถงสาเหตอนสมควรใหชมนมสหกรณทราบคณะกรรมการดำาเนนการอาจ
พจารณาใหออกจากชมนมสหกรณ
3.ตองสงรายงานฐานะการเงนประจำาเดอนใหแกชมนมสหกรณเปนประจำาทกเดอน
4.ผสมครใชบรการจะตองเรงรดการดำาเนนงานใหไดมาตรฐานเพอขอจดทะเบยนเปนสหกรณเครดตยเนยน
ภายในหนงปนบแตวนทชมนมสหกรณรบเขาเปนผสมครใชบรการหากปรากฏวารายใดแสดงเจตนา
ชดเจนวาไมประสงคจะจดทะเบยนเปนสหกรณเครดตยเนยนชมนมสหกรณอาจพจารณาตดความชวย
เหลอและบรการตางๆ
4.2 กรณก�รสมครเข�ม�เปนผสมครใชบรก�รประเภทองคกรอน
ผสมครใชบรการประเภทองคกรอนหมายถงชมนมสหกรณอนและสหกรณอน
คณสมบตผทประสงคจะสมครเปนผสมครใชบรก�รประเภทองคกรอน
1.มการดำาเนนงานมาแลวเปนระยะเวลาไมนอยกวา12เดอน
2.มความสมครใจทจะใชบรการของชมนมสหกรณและพรอมทจะใหการสนบสนนและใหความรวมมอ
ในการพฒนากจการของชมนมสหกรณ
3.รายละเอยดอนใหเปนไปตามระเบยบชมนมสหกรณวาดวยผสมครใชบรการประเภทองคกรอน
21
วธก�รสมครเปนผสมครใชบรก�รประเภทองคกรอน
ผทมความประสงคจะสมครเขาเปนผสมครใชบรการประเภทองคกรอน ตองยนใบสมครตามแบบ
ทช.ส.ค.กำาหนดพรอมทงชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาจำานวนองคกรละหนงพนบาทตอชมนมสหกรณและใหเปน
อำานาจการพจารณาโดยคณะกรรมการดำาเนนการ
ถาคณะกรรมการดำาเนนการมมตไมรบ ผประสงคจะสมครเขาเปนผสมครใชบรการประเภทองคกร
อนรายใด ดวยเหตผลใด ใหรบแจงมตใหผประสงคจะสมครเขาเปนผสมครใชบรการประเภทองคกรอนรายนน
ทราบพรอมคนเงนคาธรรมเนยมเขาโดยมชกชา
สทธและประโยชนทผสมครใชบรก�รประเภทองคกรอนจะไดรบจ�กชมนมสหกรณ
1.ผสมครใชบรการประเภทองคกรอนมสทธขอใชบรการเงนกหรอสวสดการทช.ส.ค.จดขนตามท
กำาหนดในขอบงคบและระเบยบของช.ส.ค.
2.มสทธสงผแทนผสมครใชบรการประเภทองคกรอนเขารวมประชมใหญของช.ส.ค.ไมมสทธออก
เสยงไมมสทธไดรบการเลอกตงเปนกรรมการดำาเนนการชองช.ส.ค.และไมนบองคประชมในการ
ประชมใหญของช.ส.ค.
พนธะผกพนในก�รสมครเข�เปนผสมครใชบรก�รประเภทองคกรอน ของ ช.ส.ค. ต�มระเบยบ ช.ส.ค. ว�ดวย
ผสมครใชบรก�รประเภทองคกรอน
ตองชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาและรายการอนๆตามพนธะผกพนทมตอช.ส.ค.และตองสงรายงาน
ฐานะทางการเงนประจำาเดอนใหช.ส.ค.เปนประจำาทกเดอน
หลงจากนน ทางชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด (ช.ส.ค.) จะจดสงเจาหนาท
เพอสงเสรมและพฒนาในสวนสมาชกผสมครใชบรการเพอเตรยมการจดทะเบยนสหกรณ ใหมการพฒนาตาม
มาตรฐานการสงเสรมและพฒนาของช.ส.ค.เพอพฒนาจนสามารถจดทะเบยนเปนสหกรณเครดตยเนยนตอไป
22
ขนท 5 ช.ส.ค.รบรองผสมครใชบรก�รเพอจดตงสหกรณต�มระเบยบน�ยทะเบยนสหกรณฯ
จากขนท4หากผสมครใชบรการมความประสงคจะขอจดทะเบยนสหกรณตองทำาหนงสอแจงความจำานง
ขอจดตงสหกรณประเภทสหกรณเครดตยเนยนไปยงช.ส.ค.โดยผานสำานกงานช.ส.ค.สาขาในการยนเรองตองม
เอกสารประกอบดงน
1.หนงสอแสดงความจำานงขอจดทะเบยนสหกรณ1ฉบบ
2.บญชรายชอผซงจะเปนสมาชกสหกรณจำานวน1ชด
3.(ราง)หนงสอรบรองฯ1ฉบบ
เมอทาง ช.ส.ค.สาขา ไดรบเอกสารดงกลาว จะดำาเนนการจดทำาบทวเคราะหเพอตรวจสอบคณสมบต
ตามเกณฑมาตรฐานการสงเสรมและพฒนาของ ช.ส.ค. และตามระเบยบนายทะเบยนสหกรณทเกยวของสงให
ช.ส.ค.สำานกงานใหญเพอพจารณาออกหนงสอรบรองฯตามระเบยบนายทะเบยนสหกรณฯตอไป
ในระหวางยนเรองถง ช.ส.ค. ใหคณะกรรมการผสมครใชบรการทำาหนงสอแสดงความจำานงขอจดตง
สหกรณไปยงสหกรณจงหวดเพอเชญประชมใหคำาแนะนำาเมอไดหนงสอรบรองจากช.ส.ค.แลวใหผสมครใชบรการ
ดำาเนนการจดทะเบยนสหกรณเพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตสหกรณพ.ศ.2542ดงน
วธดำ�เนนก�รจดตงสหกรณประเภทสหกรณเครดตยเนยน
มขนตอนการดำาเนนการดงน
ขนตอนท 1 รวบรวมกลมบคคลบคคลทจะรวมกลมกนตงสหกรณตองมลกษณะดงน
1.เปนบคคลธรรมดาบรรลนตภาวะ
2.มจำานวนบคคลไมนอยกวาหนงรอยคน
3.บคคลทมารวมกนควรมอาชพอยางเดยวกนหรอใกลเคยงกนมปญหาความเดอดรอนทางเศรษฐกจ
หรอสงคมและตองการรวมมอกนแกไขปญหานนโดยทำากจกรรมเพอมงใหไดประโยชนรวมกนตาม
ประเภทของสหกรณเครดตยเนยน
4.ทกคนตองสมครใจรวมกนลงทนดวยวธการถอหนอยางนอยหนงหน
5.ยนยอมปฏบตตามกฎเกณฑของกฎหมายและขอบงคบทพวกตนกำาหนดขนอยางเครงครดดวยความ
เสยสละมวนยและซอสตยสจรต
ขนตอนท 2 เตรยมการขอจดทะเบยนจดตงสหกรณ เมอเกดกลมบคคลแลวใหกลมบคคลประชมกนเรยกวา
“การประชมผซงประสงคจะเปนสมาชกสหกรณ”เพอดำาเนนการดงน
1.คดเลอกบคคลจากทประชมนนจำานวนไมนอยกวา10คนเปนผแทนกลมเพอดำาเนนการจดทะเบยน
จดตงสหกรณเรยกวา“คณะผจดตงสหกรณ”
2.กำาหนดชอสหกรณอยางนอย3ชอเรยงลำาดบตามความตองการเพอนายทะเบยนสหกรณตรวจสอบ
ความซำาซอนกบชอสหกรณทไดรบการจดทะเบยนไวแลว
23
ขนตอนท 3คณะผจดตงสหกรณตองไปดำาเนนการดงน
1.จองชอสหกรณเพอปองกนการซำาซอนสามารถดำาเนนการได2วธคอ
1.1.คณะผจดตงสหกรณดำาเนนการจองชอผานWebSite(เมนระบบจองชอสหกรณOnline)
กรมสงเสรมสหกรณ(www.cpd.go.th)
1.2.จองชอสหกรณใหสำานกงานสหกรณจงหวดดำาเนนการตรวจสอบ
2.จดประชมคณะผจดตงสหกรณเพอดำาเนนการ
2.1.พจารณาเลอกประเภททจะจดตงเปนประเภทสหกรณเครดตยเนยนและกำาหนดวตถประสงค
ของสหกรณทจะจดตงขนเพอดำาเนนการอำานวยประโยชนตอสมาชกและสอดคลองกบประเภท
ของสหกรณเครดตยเนยน
2.2.จดทำาแผนดำาเนนการเกยวกบธรกจหรอกจกรรมของสหกรณทจะจดตงโดยกำาหนดกจกรรมให
สอดคลองกบประเภทสหกรณเครดตยเนยนและเปนไปตามวตถประสงคของสหกรณอยางนอย
ตองประกอบดวย
(1)กำาหนดระยะเวลาการดำาเนนงานตามแผนงานตองไมนอยกวา1ปทางบญช
(2)การรบสมครสมาชกเพม
(3)การดำาเนนธรกจโดยสมาชกมสวนรวม
(4)การจดหาทนดำาเนนการ
(5)การฝกอบรมเพอใหความรแกสมาชก
(6)การจดใหมผจดทำาบญชสหกรณ
2.3จดทำาบญชรายชอบคคลทประสงคจะเปนสมาชกสหกรณซงตองประกอบดวยลำาดบทชอ
สกลอายหมายเลขบตรประจำาตวประชาชนทอยอาชพจำานวนหนทจะถอแรกตงจำานวนเงน
คาหนและลายมอชอผซงจะเปนสมาชกสหกรณ
2.4รางขอบงคบสหกรณ(ขอรบฉบบรางไดทสหกรณจงหวดหรอช.ส.ค.)ซงตองอยในขอจำากด2
ประการคอ
(1)ขอบงคบสหกรณจะตองมขอความทไมขดตอกฎหมายใดๆและตองไมขดตอความ
สงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน
(2)ขอบงคบสหกรณอยางนอยตองมรายการดงตอไปน
ก.ชอสหกรณซงตองมคำาวา“จำากด”อยทายชอทงน
-ชอสหกรณตองเปนภาษาไทยเทานนแตละชอไมเกน100ตวอกษร
-หากสหกรณประสงคจะใชชอหนวยงานซงเปนภาษาอนเปนสวนหนงของชอสหกรณ
ตองทบศพทเปนภาษาไทย
ในกรณทสหกรณตองการกำาหนดชอสหกรณเปนภาษาอนเชนภาษาองกฤษดวยใหใชชอ
ภาษาไทยเปนชอในการขอจดทะเบยนสหกรณและกำาหนดชอภาษาอนในขอบงคบตอจาก
ชอทเปนภาษาไทย
24
ข.ประเภทของสหกรณ
ค.วตถประสงคและอำานาจกระทำาการตองกำาหนดใหสอดคลองกบกจกรรมททำารวมกนและอยใน
ขอบเขตประเภทสหกรณเครดตยเนยน
ง.ทตงสำานกงานใหญและสำานกงานสาขา
จ.ทนซงแบงเปนหนมลคาหนการชำาระคาหนดวยเงนหรอทรพยสนอนการขายและการโอนหน
ตลอดจนการจายคนคาหน
ฉ.ขอกำาหนดเกยวกบการดำาเนนงานการบญชและการเงนของสหกรณ
ช.คณสมบตของสมาชกวธรบสมาชกการขาดจากสมาชกภาพตลอดจนสทธและหนาทของสมาชก
ซ.ถาตองการรบสมาชกสมทบตองกำาหนดคณสมบตของสมาชกวธการรบสมครและการขาด
สมาชกภาพตลอดจนสทธและหนาทของสมาชกสมทบใหชดเจนไวในขอบงคบ
ฌ.ขอกำาหนดเกยวกบการประชมใหญ
ญ.การเลอกตงการดำารงตำาแหนงการพนจากตำาแหนงและการประชมของคณะกรรมการดำาเนน
การของสหกรณ
ฎ.การแตงตงการดำารงตำาแหนงการพนจากตำาแหนงการกำาหนดอำานาจหนาทและความรบผด
ชอบของผจดการ
2.5ในกรณทผสมครใชบรการไมมสำานกงานเปนของตนเองตองอาศยหรอเชาเพอเปนททำาการ
ของกลมฯคณะผจดตงสหกรณตองทำาหนงสอขออนญาตขอใชสถานทตอผถอกรรมสทธในสถาน
ทนนๆและตองไดรบคำายนยอมอนญาตใหใชสถานทจากผถอกรรมสทธนนดวยเพอใชเปน
เอกสารประกอบในการยนเรองขอจดทะเบยนสหกรณ
3.จดประชมสมาชกสหกรณทมชอในบญชรายชอเรยกวา“การประชมผซงจะเปนสมาชกสหกรณ”เพอให
รบทราบชอสหกรณซงผานการตรวจสอบแลวจากนายทะเบยนสหกรณการกำาหนดประเภทสหกรณวตถประสงค
แผนดำาเนนการเกยวกบธรกจหรอกจกรรมของสหกรณและรวมกนพจารณาขอบงคบของสหกรณเพอตกลงกน
กำาหนดใหเปนขอบงคบสหกรณ
ขนตอนท 4 การขอจดทะเบยนสหกรณ
คณะผจดตงสหกรณดำาเนนการจดทำาเอกสารเพอจดทะเบยนสหกรณ โดยยนเอกสารทสำานกงานสหกรณ
จงหวดแหงทองททตงสำานกงานสหกรณเพอกลมจดตงและสงเสรมสหกรณตรวจเอกสารหลกฐานวเคราะหขอมล
ตาง ๆ และรายงานสหกรณจงหวดในฐานะรองนายทะเบยนสหกรณเพอรบจดทะเบยนสหกรณ เอกสารประกอบ
การขอจดทะเบยนมดงน
(1)คำาขอจดทะเบยนสหกรณจำานวน2ชด
-มรายละเอยดครบถวนตามแบบทกำาหนด
-จำานวนคณะผจดตงสหกรณพรอมลงลายมอชอครบทกคน
(2)สำาเนารายงานการประชมผซงประสงคจะเปนสมาชกสหกรณจำานวน2ชด
-อยางนอยตองมรายละเอยดวาระการประชมตามทกำาหนด
-ประธานหรอรองประธานหรอเลขานการคณะผจดตงเปนผลงลายมอชอรบรองสำาเนา
ถกตอง
25
(3)สำาเนารายงานการประชมคณะผจดตงสหกรณจำานวน2ชด
-อยางนอยตองมรายละเอยดวาระการประชมตามทกำาหนด
-ประธานหรอรองประธานหรอเลขานการคณะผจดตงเปนผลงลายมอชอรบรองสำาเนา
ถกตอง
(4)สำาเนารายงานการประชมผซงประสงคจะเปนสมาชกสหกรณจำานวน2ชด
-อยางนอยตองมรายละเอยดวาระการประชมตามทกำาหนด
-ประธานหรอรองประธานหรอเลขานการคณะผจดตงเปนผลงลายมอชอรบรองสำาเนา
ถกตอง
(5)สำาเนารายงานการประชมผซงจะเปนสมาชกสหกรณจำานวน2ชด
-อยางนอยตองมรายละเอยดวาระการประชมตามทกำาหนด
-ประธานหรอรองประธานหรอเลขานการคณะผจดตงเปนผลงลายมอชอรบรองสำาเนา
ถกตอง
(6)บญชรายชอผซงจะเปนสมาชกสหกรณจำานวน2ชด
-มรายละเอยดครบถวนตามแบบทกำาหนด
-ประธานหรอรองประธานและเลขานการคณะผจดตงเปนผลงลายมอชอรบรองทาย
บญชรายชอภายใตขอความ“ขอรบรองวาเปนรายชอและขอมลของผซงจะเปนสมาชก
สหกรณเครดตยเนยน............................................จำากดจรง”
(7)แผนดำาเนนการเกยวกบธรกจหรอกจกรรมของสหกรณจำานวน2ชด
-กำาหนดกจกรรมใหสอดคลองกบประเภทสหกรณเครดตยเนยนและวตถประสงคท
สหกรณกำาหนดไวในขอบงคบ
-กจกรรมทกำาหนดตองเปนไปตามระเบยบทนายทะเบยนสหกรณกำาหนด
(8)ขอบงคบสหกรณจำานวน4เลมประกอบดวย
-ตนฉบบ1เลมและคฉบบ3เลม(ใหถายขอบงคบคฉบบจากตนฉบบ)
-การจดทำาขอบงคบสหกรณตองเปนไปตามทนายทะเบยนสหกรณกำาหนด
(9)หนงสอรบรองกลมบคคลจากช.ส.ค.
(10)หนงสอขออนญาตใชสถานท(กลมฯ)
(11)หนงสออนญาตใหใชสถานท(สหกรณฯ)
ในกรณทไมรบจดทะเบยนสหกรณใหแจงคณะผจดตงสหกรณทราบพรอมดวยเหตผลเปนหนงสอ
คณะผจดตงสหกรณมสทธอทธรณตอคณะกรรมการพฒนาการสหกรณแหงชาตโดยยนคำาอทธรณตอนายทะเบยน
สหกรณภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบแจง
26
ขนตอนท 5การดำาเนนการของสหกรณหลงจากไดรบจดทะเบยนสหกรณ
1.สหกรณทจดทะเบยนแลวมสถานภาพเปนนตบคคล
2.บคคลตามบญชรายชอผซงจะเปนสมาชกสหกรณมสถานภาพเปนสมาชกตงแตวนทนายทะเบยน
สหกรณรบจดทะเบยนสหกรณและไดชำาระคาหนคาธรรมเนยมแรกเขาตามจำานวนทกำาหนดครบ
ถวนแลว
3.เจาหนาทของช.ส.ค.เขาดำาเนนการตรวจสอบรายการทางบญชของผสมครใชบรการทไดรบการจด
ทะเบยนสหกรณเพอสรปรายงานฐานะการเงนและสอบทานหนกบสมาชกทกรายอนประกอบดวย
งบดลงบกำาไรขาดทนสนสดณวนกอนวนทไดรบการจดทะเบยนสหกรณเพอเตรยมการโอนบญชตาม
คำาแนะนำาของกรมตรวจบญชสหกรณจากกลมเครดตยเนยนเดมเปนสหกรณเครดตยเนยนทจดตงใหม
เนองจากกลมเครดตยเนยนเดมเปนการดำาเนนการกจกรรมในรปแบบของระบบ
สหกรณเครดตยเนยนและเปนกจกรรมทตอเนองอยแลว
4.คณะผจดตงสหกรณมอำานาจหนาทและสทธเชนเดยวกบคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจนกวาจะ
มการเลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการตามมาตรา40แหงพระราชบญญตสหกรณพ.ศ.2542โดยคณะ
ผจดตงสหกรณจะตองมการประชมเพอเตรยมความพรอมในการโอนกจการทงปวงไปยงสหกรณเรยกวา
“การประชมคณะผจดตงสหกรณปฏบตหนาทคณะกรรมการดำาเนนการ”
5.คณะผจดตงสหกรณดำาเนนกจการสหกรณไดตามทกำาหนดในขอบงคบ
6.คณะผจดตงสหกรณตองจดประชมสมาชกสหกรณเปนการประชมใหญสามญครงแรกภายใน90วน
นบแตวนทจดทะเบยนสหกรณเพอ
(1)เลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
(2)เลอกตงคณะผตรวจสอบกจการสหกรณ
(3)อนมตแผนดำาเนนการเกยวกบธรกจหรอกจกรรมของสหกรณและ
(4)มอบหมายงานทงปวงใหกบคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
7.สหกรณทไดรบจดทะเบยนแลวไมเรมดำาเนนกจการตามแผนดำาเนนการเกยวกบธรกจหรอกจกรรมของ
สหกรณภายใน1ปนบแตวนทจดทะเบยนนายทะเบยนสหกรณมอำานาจสงเลกสหกรณได
ขนตอนท 6 ในกรณรบจดทะเบยนสหกรณสหกรณจงหวดดำาเนนการจดสงเอกสารดงน
1.แจงใหสหกรณทไดรบการจดทะเบยนรบทราบพรอมกบ
(1)ขอบงคบสหกรณ1เลม(เลมตนฉบบ)
(2)ใบสำาคญรบจดทะเบยนสหกรณ(ฉบบจรง)
2.แจงสำานกจดตงและสงเสรมสหกรณ
3.แจงสำานกงานตรวจบญชสหกรณ
หลงจากไดมการดำาเนนการจดทะเบยนเปนสหกรณตามขนตอนท 1- 6 แลว ถอไดวาผสมครใชบรการได
เปนสหกรณเครดตยเนยน(นตบคคล) ตามกฎหมาย และในระหวางนนทางกรมตรวจบญชสหกรณ จะเขาดำาเนน
การตรวจสอบรายการบญช ทโอนใหแกกนระหวางกลมเครดตยเนยนกบสหกรณเครดตยเนยน ทจดตงใหมเพอ
ความถกตองใหเปนไปตามหลกการบญชทรบรองทวไป
27
สหกรณเครดตยเนยนทไดรบการจดทะเบยนเปนสหกรณเครดตยเนยนจะไดรบการสงเสรมสนบสนน
และดแลจากหนวยงานทเกยวของนอกจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด (ช.ส.ค.) เพอให
สหกรณมการพฒนา เจรญเตบโต มการบรหารงานเพอมวลสมาชกใหไดประโยชนสงสดตามอดมการณ หลกการ
และวธการสหกรณดงน
1.กรมสงเสรมสหกรณกระทรวงเกษตรและสหกรณ
2.กรมตรวจบญชสหกรณ
3.สนนบาตสหกรณแหงประเทศไทย
กรมสงเสรมสหกรณ
มหนาทเกยวของเรมตงแตการจดตงสหกรณโดยใหการศกษาอบรมสมาชกผทจะรวมตวขอจด
ตงสหกรณในเรองหลกการอดมการณและวธการสหกรณตามรายละเอยดขนตอนการขอจดตงสหกรณตงแต
ขนท1-6และเมอไดรบจดทะเบยนสหกรณแลวเจาหนาทสงเสรมสหกรณมหนาทใหคำาแนะนำาเปนทปรกษาให
กบสหกรณในทกๆดานเรมตงแตดานกฎหมายขอบงคบระเบยบการดำาเนนธรกรรมการบรหารงานสหกรณ
เปนตนทงนกรมสงเสรมสหกรณจะทำาหนาทตรวจการสหกรณตามกฎหมายดวย
กรมตรวจบญชสหกรณ
มหนาทกำาหนดระบบบญช มาตรฐานการสอบบญช แตงตงผสอบบญชเพอตรวจสอบเอกสาร
ประกอบการลงบญชและหลกฐานอนๆ ตลอดจนการใชวธการตรวจสอบอนทจำาเปน ตามแนวทางปฏบตงานท
วชาชพไดกำาหนดเปนมาตรฐานรวมถงกฎหมายขอบงคบระเบยบคำาสงคำาแนะนำาของนายทะเบยนสหกรณและ
ของหนวยงานทเกยวของเพอผสอบบญชจะสามารถวนจฉยและแสดงความเหนโดยอสระและเทยงธรรมตองบการ
เงนทสหกรณจดทำาขนและเพอแสดงใหเหนถงฐานะการเงนและผลการดำาเนนงานของสหกรณโดยถกตองตามท
ควรและเปนไปตามหลกการบญชทรบรองทวไปหรอไมเพยงใด รวมถงการเสนอขอสงเกตหรอขอเสนอแนะอนเปน
ประโยชนตอการบรหารงานสหกรณใหมประสทธภาพ
สนนบ�ตสหกรณแหงประเทศไทย
มหนาทสงเสรมกจการสหกรณทกประเภททวราชอาณาจกรใหมความเจรญกาวหนา อนมใช
เปนการหาผลกำาไรหรอรายไดมาแบงปนกนอนประกอบไปดวยการสงเสรมเผยแพรกจการสหกรณแนะนำาชวย
เหลอทางวชาการแกสหกรณและอำานวยความสะดวกในการตดตอประสานงานระหวางสหกรณกบสวนราชการ
หรอบคคลอน ใหการศกษาฝกอบรมวชาการเกยวกบกจการของสหกรณและดำาเนนการอน เพอประโยชนแก
กจการสหกรณตามวตถประสงคหรอตามทคณะกรรมการพฒนาการสหกรณแหงชาตมอบหมาย
28
จะเลอกสม�ชกประเภทใดเพอเปนกรรมก�ร
ในการเลอกสมาชกเขาไปเปนกรรมการ สมาชกตองดวาคนนนมความซาบซง ในคณธรรม 5
ประการดหรอไมรวมทงความเปนผนำาหมายถงลกษณะบคคลทแสดงถงความเสยสละไมเหนแกตวมเหตผลไม
ลำาเอยงปราศจากอคตใดๆการทจะเปนผนำาทยงใหญหรอเปนผนำาทประสบความสำาเรจไดผนนจะตองบรหาร3
ปจจยไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลอนไดแกการบรหารตนเองการบรหารคนการบรหารงานโดย
เฉพาะในเรองการบรหารตนเปนสงสำาคญทผบรหารตองมและสรางภาวะผนำาพฒนาตนเองอยตลอดเวลาใหเปน
ผนำาทพงประสงค
แนวคดสำ�หรบผนำ�
1. ผนำาเปนผมศลปะทสามารถมอทธพลเหนอคนอน และนำาบคคลเหลานนไปโดยไดรบความไววางใจและ
เชอมนอยางเตมทพรอมทงใหความเคารพนบถอใหความรวมมอและใหความมนใจในตวผนำาอยางจรงจง
2. ภาวะผนำาเปนศลปะหรอความสามารถของบคคลหนงทจะจงใจ หรอใชอทธพลตอบคคลอนในสภาพ
การณตางๆเพอปฏบตการและอำานวยการโดยใชกระบวนการสอความหมายใหรวมใจกบตนดำาเนนการจนกระทง
บรรลผลสำาเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทกำาหนดไว
3.มนษยทกคนมภาวะผนำามาตงแตเกดและไดรบการปรงแตงโดยการอบรมสงสอนทางการศกษาทำาให
เกดภาวะผนำาพนฐานขนในตวสงแวดลอมตางๆสามารถทำาใหภาวะผนำาพนฐานนนแปรเปลยนไปไดอกไมวาจะ
ทางดขนหรอเลวลงและภาวะผนำาสามารถพฒนาขนได
4.คณลกษณะทสำาคญของผนำาทดจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลของการปฏบตงานของหนวย
งาน
คณลกษณะคว�มเปนผนำ�ของสหกรณ
1.ละความเหนแกตวทำาประโยชนแกสวนรวม
-รวมคดรวมทำากจกรรมของกลม
-ใหคำาแนะนำาเพอแกปญหา
-แบงปนสงของใหผอน
-ใหผอนยมสงของ
-สละเวลาสวนตวชวยเหลอเพอทำางานเมอมความจำาเปน
2.ความสามารถในการจดการ
-ปฏบตตอสมาชกเทาเทยมกน
-มวธการชกชวนเพอนหรอผอนเขารวมกจกรรมของสหกรณ
-ดแลชวยเหลอการทำางานภายในกลมใหสำาเรจ
-ประสานงานเพอใหการทำางานเปนไปอยางราบรน
-มอบงานใหเหมาะกบสมาชก
29
3.รบฟงความคดเหนของผอนและเคารพขอตกลงของกลม
-เปดโอกาสใหผอนแสดงความคดเหน
-พจารณาขอเสนอแนะอยางมเหตผล
-สรปความคดเหนของกลมเปนแนวปฏบต
-ปฏบตตามขอตกลงของกลม
4.มความคดรเรมสรางสรรค
-เสนอแนวคดใหมๆเพอนำาไปใชในการปฏบตงาน
-นำาวธการใหมๆมาใชในการปฏบตงาน
5.ความคดกวางไกลและรอบคอบ
-เตรยมวธการแกปญหาทอาจจะเกดขนไวลวงหนา
-วางแผนการทำางานพรอมกำาหนดทางเลอกหลายๆทางกอนทำางาน
6.ใหอภยในความผดพลาดของผอน
-พดใหกำาลงใจเพอน
-แนะนำาและใหโอกาสเพอแกไขตนเอง
7.มมนษยสมพนธ
-มมนษยสมพนธควบคกบการทำางาน
-บรหารงานทงคนและงานใหมความสมดลยกน
8.การตดสนใจ
-ทงในเรองชวตสวนตวการประกอบอาชพ
-ในสหกรณเครดตยเนยนมความชดเจน
9.การประหยด
-ไมเปนบคคลทสรยสราย
-ฐานะทางครอบครวไมเดอดรอนทางดานการเงน
การบรหารงานสหกรณเครดตยเนยน ตามขอบงคบไดวางอำานาจการบรหารสงสด ไวทสมาชกทง
มวลแตการทจะใหสมาชกทกคนเขาไปบรหารงานตางๆคงเปนไปไมไดเนองจากสมาชกมจำานวนมากและจะเกด
ความสบสนวนวายแกตวสมาชกเอง ดงนนเพอใหการบรหารงาน สหกรณเปนไปดวยดจงจำาเปนอยางยงทจะตอง
ใชระบบผแทน โดยวธการคดเลอกผแทนสมาชกทมคณสมบตเหมาะสมมาประชมกนเพอเลอกตงคณะกรรมการ
ซงไดดำาเนนการคดเลอกจากสมาชกนนเอง
คณะกรรมการดำาเนนการคอกลมสมาชกทไดรบการเลอกตงจากบรรดาสมาชกในทประชมใหญให
เปนคณะกรรมการดำาเนนการ เพอทำาหนาทควบคมการบรหารงานของสหกรณใหบรรลวตถประสงคแทนสมาชก
ทงปวง คณะกรรมการดำาเนนการถอไดวา เปนผนำาของสมาชกสหกรณในการปรบปรงกจการของสหกรณใหดขน
และขยายบรการของสหกรณใหกวางขวางยงขน ในการเปนผนำาของสมาชก คณะกรรมการดำาเนนการแตละคน
ควรมลกษณะพนฐานดงนคอ
30
1.มความรบผดชอบตอสมาชกซงเลอกตนใหทำาหนาทแทนยนดรบใชสมาชกและเปนตวอยางทด
2.อทศตนเพองานสหกรณซอสตยสจรตเสยสละและเหนแกประโยชนสวนรวม
3.สนใจอยางแทจรงในหลกและวตถประสงคของสหกรณเชอมนและศรทธาตองานสหกรณวาเปนทาง
นำาไปสการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในสวนรวม
4.สนใจทจะเรยนรในเรองธรกจเพอความสำาเรจในการประกอบธรกจของสหกรณ
สหกรณเปนองคการประชาธปไตย (Democratic Organization) ดงนนการบรหารงานกตองเปนไปตาม
ขบวนการประชาธปไตย (Democratic Process) และควบคมตามหลกประชาธปไตย (Democratic Control)
ดวยคอ
1.สมาชกมอำานาจเตมในการทจะเลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการขนมาชดหนง เพอเปนตวแทนของ
สมาชกในการบรหารและการจดการสหกรณใหเกดผลดตามวตถประสงคและระเบยบขอบงคบของสหกรณทได
กำาหนดไว และขณะเดยวกนสมาชกกมอำานาจทจะใหความเหนชอบตอการดำาเนนงานของคณะกรรมการ ในคราว
ประชมใหญสามญประจำาป หรอไมกได รวมทงมอำานาจในการทจะถอดถอน คณะกรรมการชดเกาหรอเลอกตง
คณะกรรมการดำาเนนการชดใหมไดดวย
2. เมอไดรบเลอกตงแลว คณะกรรมการดำาเนนการกจะกำาหนดนโยบาย และทศทางการดำาเนนงานให
ผจดการนำาไปปฏบตตามขอบงคบของสหกรณทไดกำาหนดไวภายใตการกำากบดแลควบคมและตรวจสอบของคณะ
กรรมการอกครงหนงดวยเมอปฏบตงานไดครบหนงปแลวคณะกรรมการกจะเสนอผลงานใหทประชมใหญทราบ
เพอขอความเหนชอบตอไป
3.ผจดการในฐานะหวหนาผบรหารกจการภายในกจะมอบหมายหรอสงการใหหวหนางานหรอพนกงาน
แผนกตางๆนำาไปปฏบต ตามโครงการหรอแผนงานของสหกรณทกำาหนดไวใหเกดผลดเสรจแลวแผนกตางๆกจะ
รายงานผลการดำาเนนงานใหผจดการทราบซงผจดการกจะประมวลผลการดำาเนนงานใหคณะกรรมการดำาเนนการ
ทราบตอไปเปนระยะๆ รวมทงเสนอ โครงการหรอแผนงานทจะปฏบตใหมหรอทจะเพมเตมใหคณะกรรมการให
ความเหนชอบดวย
ทงหมดทกลาวมาขางตนน คอ การบรหารงานตามขบวนการประชาธปไตย ซงสามารถจะเขยนโครงสราง
การบรหารงานสหกรณออกมาได
31
1.3 โครงสร�งก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยน ประกอบดวย
1.สมาชกของสหกรณ
2.ทประชมใหญของสหกรณ
3.คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
4.คณะผตรวจสอบกจการ
5.ผจดการและเจาหนาทสหกรณ(ถาม)
สมาชก สมาชก สมาชก สมาชก สมาชก
ทประชมใหญ
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ คณะผตรวจสอบกจก�ร
คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร คณะกรรมก�รศกษ�
และประช�สมพนธ
คณะกรรมก�รเงนก
ผจดก�ร
เจ�หน�ทสหกรณ เจ�หน�ทสหกรณเจ�หน�ทสหกรณ
32
ทประชมใหญของสหกรณ
ทประชมใหญของสหกรณ เปนองคกรทมอำานาจสงสดในการบรหารงานของสหกรณประกอบดวย
สมาชกทมารวมประชมกนตามหลกเกณฑทกำาหนดไวในขอบงคบการพจารณาวนจฉยเรองใดๆ ของทประชมใหญ
จะเปนไปตามหลกประชาธปไตยกลาวคอหนงคนหนงเสยงและใหถอมตคะแนนเสยงขางมากเปนเกณฑ
ประเภทของก�รประชมใหญ
1.การประชมใหญสามญ
2.การประชมใหญวสามญ
1. ก�รประชมใหญส�มญ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณเรยกประชมใหญสามญปละหนงครงภายในหนงรอยหาสบวน
นบแตวนสนปทางบญชของสหกรณนน
การประชมใหญสามญประจำาปสหกรณเครดตยเนยน จะจดใหมขนปละครง
และถอไดวาเปนองคกรทมอำานาจสงสดในการบรหารงานของแตละสหกรณ
33
2. ก�รประชมใหญวส�มญ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจะเรยกประชมใหญวสามญเมอใดกไดแตถานายทะเบยน
สหกรณมหนงสอแจงใหเรยกประชมใหญวสามญ หรอในกรณทสหกรณเกดการขาดทนเกนกงของจำานวนทนเรอน
หนทชำาระแลวตองเรยกประชมใหญวสามญโดยมชกชาแตไมเกนสามสบวนนบแตวนทสหกรณทราบ
สมาชกซงมจำานวนไมนอยกวาหนงในหาของจำานวนสมาชกทงหมดหรอไมนอยกวาหนงรอยคนผแทนสมาชกซง
มจำานวนไมนอยกวาหนงในหาของจำานวนผแทนสมาชกทงหมด หรอไมนอยกวาหาสบคนลงลายมอชอทำาหนงสอ
รองขอตอคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ ใหเรยกประชมใหญวสามญเมอใดกได และใหคณะกรรมการดำาเนน
การเรยกประชมใหญวสามญภายในสามสบวนนบแตวนทรบคำารองขอ
ถาคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไมเรยกประชมใหญวสามญภายในกำาหนดระยะเวลาดงกลาว
ใหนายทะเบยนสหกรณหรอเจาหนาทซงนายทะเบยนสหกรณมอบหมายมอำานาจเรยกประชมใหญวสามญได
ภายในระยะเวลาทเหนสมควร
องคประชม
การประชมใหญของสหกรณ ตองมสมาชกมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำานวนสมาชกทงหมด
หรอไมนอยกวาหนงรอยคนในกรณเปนการประชมใหญโดยผแทนสมาชกตองมผแทนสมาชกมาประชมไมนอยกวา
กงหนงของจำานวนผแทนสมาชกทงหมดหรอไมนอยกวาหนงรอยคนจงจะเปนองคประชม
กรณทไมครบองคประชม
ในการประชมใหญของสหกรณ ถาสมาชกหรอผแทนสมาชกแลวแตกรณ มาประชมไมครบองค
ประชมใหนดประชมใหญอกครงหนงภายในสบสวนนบแตวนทนดประชมใหญครงแรกในการประชมครงหลง
นถามใชการประชมใหญวสามญทสมาชกหรอผแทนสมาชกรองขอใหเรยกประชมแลวเมอมสมาชกหรอผแทน
สมาชกแลวแตกรณมาประชมไมนอยกวาหนงในสบของจำานวนสมาชกหรอผแทนสมาชกทงหมดหรอไมนอยกวา
สามสบคนกใหถอวาเปนองคประชม
34
ก�รลงคะแนนเสยงในทประชมใหญ
สมาชกหรอผแทนสมาชกคนหนงใหมเสยงหนงเสยงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนให
ประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด การวนจฉยชขาด ของทประชมใหญใหถอเสยง
ขางมาก เวนแตในกรณดงตอไปนใหถอเสยงไมนอยกวาสองในสามของจำานวนสมาชกหรอผแทนสมาชกซงมา
ประชม
1.การแกไขเพมเตมขอบงคบ
2.การควบสหกรณ
3.การแยกสหกรณ
4.การเลกสหกรณ
5.การอนใดทขอบงคบสหกรณกำาหนดใหใชเสยงไมนอยกวาสองในสามของจำานวนสมาชก
หรอผแทนสมาชกซงมาประชม
อำ�น�จหน�ทของทประชมใหญ
ทประชมใหญมอำานาจหนาทพจารณาวนจฉยปญหาทกอยางทเกดขนเกยวกบ กจการของสหกรณ ซงรวม
ทงในขอตอไปน
1.รบทราบเรองรบสมาชกเขาใหมสมาชกออกจากสหกรณการเลอกตงผแทนสมาชกและวนจฉยขอ
อทธรณของผสมครซงมไดรบเลอกเขาเปนสมาชกและสมาชกทถกใหออกจากสหกรณ
2.พจารณาเลอกตงและถอดถอนกรรมการดำาเนนการและผตรวจสอบกจการของสหกรณ
3.พจารณาอนมตงบการเงนและจดสรรกำาไรสทธประจำาปของสหกรณ
4.รบทราบรายงานประจำาปแสดงผลการดำาเนนงานของสหกรณของคณะกรรมการดำาเนนการและรายงาน
ของผตรวจสอบกจการ
5. พจารณากำาหนดบำาเหนจคาตอบแทนการปฏบตงานของกรรมการดำาเนนการหรอกรรมการอนๆ และ
ผตรวจสอบกจการ
6.พจารณากำาหนดวงเงนซงสหกรณอาจกยมหรอคำาประกน
7.พจารณาอนมตแผนงานและงบประมาณรายจายประจำาปของสหกรณ
8.พจารณาแกไขเพมเตมขอบงคบ
9.พจารณาการแยกสหกรณควบสหกรณ
10. กำาหนดคาเบยเลยง คาพาหนะ คาเชาทพก และคาเบยประชมของกรรมการดำาเนนการ กรรมการ
อนๆทปรกษาและทปรกษากตตมศกด
11. รบทราบเรองการดำาเนนงานของสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทย และหรอ ชมนมสหกรณเครดต
ยเนยนแหงประเทศไทยจำากดทสหกรณนเปนสมาชกอย
12. พเคราะหและปฏบตตามบนทกหรอหนงสอของนายทะเบยนสหกรณ รองนายทะเบยนสหกรณ
ผตรวจการสหกรณผสอบบญชและพนกงานเจาหนาทซงนายทะเบยนสหกรณมอบหมาย
13.กำาหนดรปการซงสหกรณคดจะทำาเปนเครองเกอหนนบรรดาสมาชกตามวตถประสงคของสหกรณ
35
ทประชมใหญจะเลอกคณะกรรมก�ร 2 ชด
1.คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
2.คณะผตรวจสอบกจการ
สำาหรบคมอเลมนจะขอกลาวถงเนอหาสาระเฉพาะกรรมการดำาเนนการสหกรณเทานนสวนราย
ละเอยดเนอหาของคณะผตรวจสอบกจการทานสามารถศกษาเพมเตมไดทเรองคณะผตรวจสอบกจการ
ใหสหกรณมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ ประกอบดวย ประธานกรรมการดำาเนนการหนงคน
และกรรมการดำาเนนการอน ๆ อกไมเกนสบสคน ซงทประชมใหญเลอกตงจากสมาชก
36
1.4 กำ�หนดเวล�อยในตำ�แหนงคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
สหกรณเครดตยเนยนเปนองคการทสมาชกทกคนเปนเจาของ ดงนน สมาชกทกคนจงมสทธม
เสยงในการดำาเนนงาน แตถาใหสมาชกทกคนมาดำาเนนงานหรอบรหารงานในสหกรณฯ พรอมๆ กนคงเปนไปไม
ได ดวยเหตนสมาชกจงตองเลอกคณะกรรมการขนมาบรหารงานแทนสมาชกทกคน เปนคณะกรรมการดำาเนน
การสหกรณซงสมาชกทมาทำาหนาทเปนคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมใชยดตำาแหนงเปนกรรมการตลอดไป
ตองมการผลดเปลยนหมนเวยนกนเปนกรรมการ เพอทสมาชกคนอนทมคณสมบตพรอมทจะเปนกรรมการไดนำา
ประสบการณ ความรมาบรหารงานสหกรณ ตลอดจนเขามาเรยนรวธการดำาเนนงาน และเพอไมเกดการผกขาด
อำานาจของคณะกรรมการเกดขนในสหกรณ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจะมวาระอยในตำาแหนงคราวละสองปนบแตวนเลอกตง ในวาระ
เรมแรกเมอครบหนงปนบแตวนเลอกตง ใหกรรมการดำาเนนการสหกรณออกจากตำาแหนงเปนจำานวนหนงในสอง
ของกรรมการดำาเนนการสหกรณทงหมดโดยวธจบสลาก (เศษของจำานวนกรรมการทเหลอใหปดขน) และใหถอวา
เปนการพนจากตำาแหนงตามวาระ ในปตอไปใหกรรมการดำาเนนการทอยในตำาแหนงจนครบวาระหรออยนานทสด
ออกจากตำาแหนงสลบกนไปทกๆป
ทงนสำาหรบเหตผลของการทใหคณะกรรมการมวาระในการดำารงตำาแหนงกคอ เพอใหสมาชก
ทกคนไดมโอกาสเขามามสวนรวมในการเปนตวแทนการบรหารงานของสหกรณไดมากยงขน เปนการสรางคน
รนใหมเพอบรรลเปาหมายสงสดของการจดตงสหกรณเครดตยเนยนคอพฒนาคนและทออกหนงในสองของคณะ
กรรมการดำาเนนการสหกรณทงหมด เพอใหมความตอเนองของการบรหารงาน ตลอดจนเปนการเรยนรงานและ
ศกษาขอมลซงกนและกนจงจำาเปนตองมคณะกรรมการเดมอยสวนหนงดวย
เมอครบกำาหนดแลวหากยงไมมการเลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณชดใหมกใหคณะ
กรรมการดำาเนนการสหกรณชดเดมรกษาการไปจนกวาจะมการเลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณชดใหม
แตตองไมเกนหนงรอยหาสบวนสนปทางบญชสหกรณ กรรมการดำาเนนการสหกรณซงพนจากตำาแหนงอาจไดรบ
เลอกตงอกไดแตตองไมเกนสองวาระตดตอกน
1.5 ก�รพนจ�กตำ�แหนงคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
1.ถงคราวออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณหรอลาออกตอท
ประชมใหญ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.เปนผผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาเงนตนหรอดอกเบย
6.ทประชมใหญลงมตถอดถอนทงคณะหรอรายตว
7.นายทะเบยนสหกรณสงใหออกทงคณะหรอรายตว
8.ขาดประชมคณะกรรมการดำาเนนการตดตอกนสามครงโดยไมมเหตอนควร
ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณผมสวนไดเสยตามขอ7อทธรณตอคณะกรรมการพฒนาการสหกรณ
แหงชาตไดภายในสามสบวนนบแตวนทรบทราบคำาสงคำาวนจฉยของคณะกรรมการพฒนาการสหกรณแหงชาตให
เปนทสด
37
กรณทประชมใหญลงมตถอดถอนใหกรรมการดำาเนนการสหกรณพนจากตำาแหนงทงคณะใหทประชมใหญ
เลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณใหมทงคณะอยในตำาแหนงไดเชนเดยวกบคณะกรรมการดำาเนนการ
สหกรณในชดแรก
ตำ�แหนงคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณว�งลงกอนถงคร�วออกต�มว�ระ
1.ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทยงดำารงตำาแหนงอยประชมดำาเนนการตอไปไดจนกวาจะมการ
ประชมใหญ(ยกเวนกรณนายทะเบยนสงใหออก)
2.ถาคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณออกมากกวากงหนงหรอเหลอนอยกวาองคประชมกรรมการดำาเนน
การสหกรณทดำารงตำาแหนงอยจะประชมดำาเนนการใดๆไมไดตองเรยกประชมใหญวสามญเพอเลอกตงคณะ
กรรมการดำาเนนการสหกรณแทนคนทออก
3.กรณถาตำาแหนงวางลงกอนถงคราวออกเปนตำาแหนงประธานกรรมการดำาเนนการหากไมมรองประธาน
กรรมการดำาเนนการทำาหนาทแทนประธานและยงมไดมการประชมใหญเพอเลอกตงใหมคณะกรรมการดำาเนน
การอาจเลอกตงกรรมการดำาเนนการอนขนทำาหนาทแทนชวคราวจนกวาจะมเลอกตงใหม
4.กรรมการซงทประชมใหญเลอกตงแทนในตำาแหนงทวางใหอยในตำาแหนงไดเพยงกำาหนดเวลาทผซงตน
แทนนนชอบทจะอยได
1.6 ก�รเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
ก�รเรยกประชม
1.คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณประชมกนตามคราวทมกจธระแตจะตองมการประชมกนทกๆสาม
เดอนเปนอยางนอย
2.ใหประธานกรรมการหรอรองประธานกรรมการหรอเลขานการนดเรยกประชมคณะกรรมการดำาเนน
การสหกรณไดและแจงใหชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดทราบและในกรณทเปนการประชม
เกยวกบการเปลยนแปลงแกไขระเบยบขอบงคบหรอเรองทสำาคญอนๆใหแจงเจาหนาทกรมสงเสรมสหกรณ
และกรมตรวจบญชสหกรณทราบดวยทกคราว
องคประชม
ในการประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองมกรรมการดำาเนนการมาประชมไมนอยกวากงหนง
ของจำานวนกรรมการดำาเนนการทงหมดจงจะเปนองคประชม
1.7 ก�รออกเสยงและวนจฉยปญห�ในทประชม
ก�รออกเสยง
สมาชกหรอผแทนสมาชกคนหนงใหมเสยงหนงเสยงในการลงคะแนนออกเสยงในทประชมใหญและทประชม
กลมสดแตกรณไดเพยงคนละหนงเสยงจะมอบใหผอนมาประชมและออกเสยงแทนตนไมได
ถาปญหาซงทประชมวนจฉยนน ผใดมสวนไดเสยเปนพเศษเฉพาะตว ผนนจะออกเสยงในเรองนนไมได
เวนแตจะไดกำาหนดไวเปนพเศษในขอบงคบ
38
ก�รวนจฉยปญห�
การวนจฉยปญหาตางๆ ในทประชมใหญหรอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณหรอท
ประชมคณะกรรมการอนๆ ใหถอคะแนนเสยงขางมากถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพม
ขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด เวนแตในกรณดงตอไปนใหถอเสยงไมนอยกวาสองในสามของจำานวนสมาชกหรอ
ผแทนสมาชกซงมาประชม
1.การแกไขเพมเตมขอบงคบ
2.การควบสหกรณ
3.การแยกสหกรณ
4.การเลกสหกรณ
5.การอนใดทขอบงคบกำาหนดใหใชเสยงไมนอยกวาสองในสามของจำานวนสมาชกหรอผแทน
สมาชกซงมาประชม
39
40
สรปท�ยบท หนวยท 1
โครงสร�งก�รบรห�รง�นของสหกรณเครดตยเนยน ประกอบดวย 1.สมาชกของสหกรณ
2.ทประชมใหญของสหกรณ
3.คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
4.คณะผตรวจสอบกจการของสหกรณ
5.ผจดการและเจาหนาทสหกรณ(ถาม)
สมาชก สมาชก สมาชก สมาชก สมาชก
ทประชมใหญ
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ คณะผตรวจสอบกจก�ร
-ประธาน
-รองประธาน
-เลขานการ
-เหรญญก
-กรรมการ
-ประธาน
-เลขานการ
-ผตรวจสอบกจการ
คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
คณะกรรมก�รเงนก
-ประธาน
-รองประธาน
-เหรญญก
-เลขานการ
-กรรมการ
-ประธาน
-เลขานการ
-กรรมการ
-ประธาน
-เลขานการ
-กรรมการ
ผจดก�ร
เจ�หน�ทสหกรณ เจ�หน�ทสหกรณเจ�หน�ทสหกรณ
41
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร ร�ยละเอยด
1.กำาหนดเวลาอยในตำาแหนง คราวละ2ปตดตอกนไมเกน2วาระ
2.การพนจากตำาแหนง 1.ออกตามวาระ
2.ลาออก
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณ
5.เปนผผดนดชำาระหนไมวาเงนตนหรอดอกเบย
6.ทประชมใหญลงมตถอดถอนทงคณะหรอรายตว
7.นายทะเบยนสหกรณสงใหออกทงคณะหรอรายตว
8.ขาดการประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
ตดตอกนสามครงโดยไมมเหตอนควร
3.การเรยกประชม ตามคราวทมกจธระแตตองมการประชมทกๆสามเดอน
เปนอยางนอย
4.องคประชม ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำานวน
กรรมการทงหมดของคณะกรรมการดำาเนนการ
5.การออกเสยง สมาชกคนหนงใหมเสยงหนงเสยงในการลงคะแนนได
42
ก�รประเมนผลก�รศกษ�ดวยตนเองโดยก�รทำ�แบบทดสอบท�ยบท
หนวยท 1
โครงสร�งก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยน
1.คำาวา“เครดตยเนยน”เปนคำาทฟรดรชวลเลยมไรทไฟเซนกำาหนดขนเมอรวมตวเปนสหกรณเครดต
ยเนยนขดใดใหความหมายใหถกตอง
ก.การรวมมอชวยเหลอซงกนและกน
ข.การรวมคนรวมใจเพอบรรลวตถประสงครวมกน
ค.การรวมเอาความไววางใจซงกนและกนเขาเปนหนงเดยวกน
งการรวมคนเพอชวยเหลอซงกนและกนตามหลกการสหกรณ
2.ขอใดไมใชวตถประสงคในการเผยแพรสหกรณเครดตยเนยน
ก.สงเสรมใหชมชนนนมกจกรรมการออมทรพยรวมกน
ข.สงเสรมและสนบสนนใหเปนสถาบนการเงนโดยมภาครฐบาลเปนประกน
ค.สงเสรมใหกจการออมทรพยพฒนาเปนสถาบนการเงนของชมชน
ง.สงเสรมการบรหารกจการการเงนโดยประชาชนของประชาชนและเพอประชาชน
3.การจดตงกลมเครดตยเนยนทอยในกลมผมรายไดประจำาจะตองมพนกงานตงแตกคนขนไป
ก.มพนกงานตงแต10คน
ข.มพนกงานตงแต100คน
ค.มพนกงานตงแต200คนขนไป
ง.มพนกงานตงแต500คนขนไป
4.ขอใดไมถกตองสำาหรบสงทควรใหสมาชกเตรยมมาในวนแรกตง
ก.สำาเนาบตรประจำาตวประชาชนหรอสำาเนาทะเบยนบานอยางละ1ชด
ข.เงนคาธรรมเนยมแรกเขา,คาธรรมเนยมเปดบญชเงนฝาก
ค.เงนสะสมตามกำาลงความสามารถของแตละบคคล
ง.สำาเนาบญชเงนฝากธนาคาร
43
5.กรณสมครเขาเปนผสมครใชบรการของชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด(ช.ส.ค.)
คำาวา“ผใชบรการ”หมายถงขอใดถกตองทสด
ก.บคคลผประสงคจะขอใชบรการกบช.ส.ค.
ข.หนวยงานทสนใจจะขอใชบรการกบช.ส.ค.
ค.กลมออมทรพยทวไปทสนใจจะขอใชบรการกบช.ส.ค.
ง.กลมเครดตยเนยนทเตรยมการจดทะเบยนเปนสหกรณเครดตยเนยนและพยายามเรงดำาเนนงาน
ใหไดมาตรฐานในระยะเวลาไมเกนสองป
6.คาบำารงช.ส.ค.กำาหนดไวอตราคนละเทาไหร
ก.10บาทตอป
ข.15บาทตอป
ค.20บาทตอป
ง.50บาทตอป
7.กรณทนายทะเบยนสหกรณไมรบจดทะเบยนคณะผจดตงสหกรณมสทธอทธรณตอใคร
ก.ประธานกรรมการดำาเนนการชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
ข.ประธานกรรมการสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทย
ค.คณะกรรมการพฒนาการสหกรณแหงชาต
ง.ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ
8.ใครมอำานาจสงสดในการบรหารสหกรณเครดตยเนยนตามขอบงคบ
ก.ประธานกรรมการดำาเนนการ
ข.ประธานคณะกรรมการอำานวยการ
ค.ผจดการสหกรณ
ง.สมาชกสหกรณ
9.ขอใดไมถกตองในการใชเสยงสองในสามของจำานวนสมาชกหรอผแทนสมาชกทมาประชม
ก.การควบสหกรณ
ข.การเลกสหกรณ
ค.การแกไขเพมเตมขอบงคบสหกรณ
ง.การแกไขพระราชบญญตสหกรณ
10.ทประชมใหญจะเลอกคณะกรรมการกคณะ
ก.2คณะคอคณะผบรหารสหกรณและคณะผตรวจสอบกจการ
ข.2คณะคอคณะผบรหารสหกรณและคณะทปรกษาสหกรณ
ค.2คณะคอคณะกรรมการดำาเนนการและคณะผตรวจสอบกจการ
ง.3คณะคอคณะกรรมการดำาเนนการ,คณะผตรวจสอบกจการและคณะทปรกษาสหกรณ
44
แผนก�รศกษ�ประจำ� หนวยท 2
หนวยท 2 คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ 2.1คณสมบตคณะกรรมการดำาเนนการ
2.2ตำาแหนงคณะกรรมการดำาเนนการ
2.3บทบาทหนาทคณะกรรมการดำาเนนการตามขอบงคบ
2.4ความรบผดชอบของคณะกรรมการดำาเนนการ
2.5หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการดำาเนนการ
2.6การประสานงานระหวางคณะกรรมการ
วตถประสงค เมอศกษาหนวยท2จบแลวผศกษาสามารถ
1.มความรความเขาใจเกยวกบอำานาจหนาทตามขอบงคบของคณะกรรมการดำาเนนการได
อยางถกตอง
2.สามารถบอกและปฏบตตามอำานาจหนาทของคณะกรรมการดำาเนนการไดอยางถกตอง
3.มความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของคณะกรรมการดำาเนนการไดอยางถกตอง
4.มความรความเขาใจเกยวกบหลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณในดานตางๆได
อยางถกตอง
5.สามารถปฏบตงานทสหกรณตามหลกการบรหารงานไดอยางถกตอง
กจกรรมก�รศกษ�ดวยตนเอง 1.ทำาแบบประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ศกษาคมอการเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองพรอมกบบนทกเนอหาสำาคญๆ
ประเมนผล 1.ประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ทดสอบกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
45
หนวยท 2
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
2.1 คณสมบตคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ ใหสหกรณมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณประกอบดวยประธานกรรมการดำาเนนการหนงคน
และกรรมการดำาเนนการอกไมเกนสบสคนซงทประชมใหญเลอกตงจากสมาชก
ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณเลอกตงในระหวางกนเอง ขนดำารงตำาแหนงรองประธานกรรมการ
คนหนงหรอหลายคนเลขานการคนหนงและเหรญญกคนหนงนอกนนเปนกรรมการและปดประกาศใหทราบโดย
ทวกนณสำานกงานสหกรณ
ใหผทไดรบเลอกตงเปนกรรมการดำาเนนการสหกรณทกคนปฏญาณตนตอทประชมใหญ ดวยถอยคำา
ดงตอไปน “ขาพเจา (ชอผปฏญาณ) ขอปฏญาณวาจะปฏบตหนาทตามความคดเหนของขาพเจาโดยบรสทธใจ
จะเปนผรกษาไวซงสจจะ จะพยายามไมขาดการประชมคราวใดๆ โดยไมจำาเปนจรงๆ และจะปฏบตหนาทดวย
ความซอสตยสจรตเพอประโยชนของสหกรณและบรรดาสมาชก”
หามมใหบคคลซงมลกษณะดงตอไปนเปนหรอทำาหนาทกรรมการดำาเนนการ
(1)เคยไดรบโทษจำาคกโดยคำาพพากษาถงทสดใหจำาคกเวนแตเปนโทษสำาหรบความผดทกระทำาโดย
ประมาทหรอความผดลหโทษ
(2)เคยถกไลออกปลดออกหรอใหออกจากราชการองคการหรอหนวยงานของรฐหรอเอกชนฐานทจรต
ตอหนาท
(3)เคยถกนายทะเบยนสหกรณสงใหพนตำาแหนงกรรมการดำาเนนการ
(4)เคยถกทประชมใหญมมตถอดถอนออกจากตำาแหนงกรรมการดำาเนนการเพราะเหตทจรตตอหนาท
(5)สมาชกซงอยระหวางผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาจะเปนตนเงนหรอดอกเบยหรอสมาชกทไดเขา
เปนสมาชกไมครบสบสองเดอน
(6)ผซงเปนเจาหนาทในสหกรณน
2.2 ตำ�แหนงคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ ประกอบดวย 1.ประธานกรรมการดำาเนนการสหกรณ
2.รองประธานกรรมการ
3.เลขานการ
4.เหรญญก
5.กรรมการดำาเนนการ
46
อำ�น�จหน�ทของกรรมก�รดำ�เนนก�รแตละตำ�แหนง
(ก)ประธานกรรมการมอำานาจหนาทดงน
(1)เปนประธานในทประชมใหญและทประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณและควบคม
การประชมดงกลาวใหเปนไปดวยความเรยบรอย
(2)ควบคมดแลการดำาเนนงานทวไปของสหกรณใหเปนไปดวยความเรยบรอยและอยใน
วตถประสงคของสหกรณ
(3)ลงลายมอชอในเอกสารตางๆในนามสหกรณตามทกำาหนดไวในขอบงคบน
(4)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบ
มตหรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.ทกษะความเปนผนำารวมถงสรางความสมานฉนทในหมกรรมการ
2.เปนคนกลางในการประสานประโยชนของทกฝาย
3.การบรหารจดการดานการประชม
(ข)รองประธานกรรมการมอำานาจหนาทดงน
(1)ปฏบตการในอำานาจหนาทของประธานกรรมการแทนประธานกรรมการเมอประธานกรรม
การไมอยหรอไมอาจปฏบตหนาทไดหรอเมอตำาแหนงประธานวางลง
(2)ปฏบตการตามทประธานกรรมการมอบหมายให
(3)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบ
มตหรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.ทกษะความเปนผนำารวมถงสรางความสมานฉนทในหมกรรมการ
2.เปนคนกลางในการประสานประโยชนของทกฝาย
3.การบรหารจดการดานการประชม
(ค)เลขานการมอำานาจหนาทดงน
(1)จดทำารายงานการประชมใหญและรายงานการประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทกครง
(2)ดแลรกษาเอกสารและรายงานการประชมของสหกรณใหเรยบรอยอยเสมอ
(3)แจงนดประชมไปยงบรรดาสมาชกหรอกรรมการดำาเนนการแลวแตกรณ
(4)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบมต
หรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.มความสามารถในการจดการดานงานเอกสาร
2.มความสามารถในการบนทกการประชม
(ง)เหรญญกมอำานาจหนาทดงน
(1)ควบคมดแลตรวจสอบการรบจายและการเกบรกษาเงนและทรพยสนของสหกรณใหเปนไป
โดยถกตองเรยบรอย
47
(2)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบ
มตหรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.ทางดานการเงนเสมอนเปนหวหนาการเงน
2.ทำาหนาทดแลงานตางๆเสมอนเปนผจดการหากสหกรณยงไมมการจดจางเจาหนาท
2.3 บทบ�ทหน�ทคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณต�มขอบงคบ การดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนนนอยในความควบคมของคณะกรรมการดำาเนนการ
สหกรณซงเปนผบรหารงานทกำาหนดไวในขอบงคบ และตามมตของทประชมใหญ คำาสง คำาแนะนำาของ
นายทะเบยนสหกรณ คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจะกระทำาการใดๆ ไดภายในขอบเขตของอำานาจตามท
กำาหนดไวในขอบงคบ ซงเปนอำานาจทกำาหนดไวโดยมเงอนไข เชนตองไดรบอนมตหรอภายในขอบเขตททประชม
ใหญอนมต หรอตองไดรบความเหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ หรอกรมสงเสรมสหกรณ เปนตน คณะ
กรรมการดำาเนนการสหกรณจงตองบรหารงานภายในขอบเขตอำานาจนนๆแตอยางไรกดในดานการจดการภายใน
สำานกงาน ยอมเปนอำานาจของคณะกรรมการ ทจะเปนผจดการไปในทางทจะทำาใหการดำาเนนงานของสหกรณ
ไปสจดมงหมาย ทกำาหนดไวในวตถประสงค มฐานะมนคง พจารณาดำาเนนการในเรองการเงนของสหกรณ
ในทางทปลอดภย แตในทางปฏบตคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจะเขามาบรหารงานทงคณะยอมเปนไปไม
ได ขอบงคบจงไดกำาหนดใหประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ เลขานการ และเหรญญกมอำานาจหนาทใน
การปฏบตงานในแตละตำาแหนงไว และปฏบตงานตามทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมมตมอบหมายภายใน
ขอบเขตของขอบงคบทไดกำาหนดไวมตของทประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทไดมอบหมายใหประธาน
กรรมการรองประธานกรรมการเลขานการหรอเหรญญกเปนผบรหารงานภายในสำานกงานของสหกรณแลว
มอำานาจการสงการตาง ๆ สำาหรบการบรหารงานภายในสำานกงานของสหกรณยอมตกเปนหนาทและความรบผด
ชอบของประธานกรรมการรองประธานกรรมการเลขานการหรอเหรญญกซงจะเปนผสงการแกผจดการ
หรอเจาหนาทสหกรณ กรรมการอน ๆ จงไมมอำานาจสงการเฉพาะตวได นอกจากเสนอผานเขาไปเปนมตของท
ประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณแลวประธานกรรมการจงรบมาสงใหผจดการหรอเจาหนาทปฏบต
ขอบงคบของสหกรณจงไดกำาหนดอำานาจหนาทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณใหมอำานาจหนาทดำาเนน
การทงปวงของสหกรณใหเปนไปตามกฎหมายขอบงคบระเบยบมตและคำาสงของสหกรณทงในอนทจะทำาให
เกดความจำาเรญแกสหกรณทกประการซงรวมทงในขอตอไปน
1. รบทราบเรองการรบสมาชกและสมาชกออกจากสหกรณ เสนอเรองอทธรณของผสมครทมไดรบเลอก
สมาชกตอทประชมใหญตลอดจนดแลใหสมาชกปฏบตการตางๆตามกฎหมายขอบงคบระเบยบมตและคำาสง
ของสหกรณ
2.พจารณาในเรองการรบฝากเงนการกยมเงนการใหเงนกและการฝากหรอลงทนเงนของสหกรณ
3.กำาหนดและดำาเนนการเกยวกบการประชมใหญและเสนองบดลกบรายงานประจำาปแสดงผลการดำาเนน
งานของสหกรณตอทประชมใหญ
4.เสนอแนะการจดสรรกำาไรสทธประจำาปตอทประชมใหญ
5.เสนอแผนงานและงบประมาณรายจายประจำาปใหทประชมใหญอนมต
48
6.พจารณาดำาเนนการแตงตงหรอจางและกำาหนดคาตอบแทนของผจดการตามระเบยบของสหกรณ
ตลอดจนควบคมดแลการปฏบตงานของผจดการใหเปนการถกตอง
7.กำาหนดระเบยบตางๆของสหกรณ
8.จดใหมและดแลใหเรยบรอยซงบรรดาทะเบยนสมดบญชเอกสารตางๆและบรรดาอปกรณดำาเนนงาน
ของสหกรณ
9.พจารณาใหสหกรณสมครเขาเปนสมาชกและออกจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย
จำากดและองคการอน
10.พจารณาดำาเนนการแตงตงและถอดถอนคณะกรรมการหรอคณะอนกรรมการหรอคณะทำางานเพอ
ประโยชนในการดำาเนนกจการของสหกรณ
11.พเคราะหและปฏบตตามหนงสอของนายทะเบยนสหกรณรองนายทะเบยนสหกรณผตรวจการ
สหกรณผสอบบญชและพนกงานเจาหนาทซงนายทะเบยนสหกรณมอบหมายหรอชมนมสหกรณเครดตยเนยน
แหงประเทศไทยจำากด
12.พจารณาใหความเทยงธรรมแกบรรดาสมาชกเจาหนาทของสหกรณตลอดจนสอดสองดแลโดยทวไป
เพอใหกจการของสหกรณดำาเนนไปดวยด
13.พจารณารายงานของคณะกรรมการอนๆคณะผตรวจสอบกจการความเหนของผจดการและ
สมาชกเกยวกบกจการของสหกรณ
14.เชญสมาชกหรอบคคลภายนอกทเหนสมควรเปนทปรกษาของสหกรณตลอดจนกำาหนดคาตอบแทนให
ตามทเหนสมควร
15.ฟองตอสหรอดำาเนนคดเกยวกบกจการของสหกรณหรอประนประนอมยอมความหรอมอบขอพพาท
ใหอนญาโตตลาการพจารณาชขาด
16.พจารณาดำาเนนการตางๆเกยวกบทรพยสนดงระบไวในวตถประสงคของสหกรณ
17.พจารณาแตงตงกรรมการดำาเนนการเปนผแทนสหกรณเพอเขาประชมใหญและออกเสยงในการ
ประชมใหญของสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทยชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดและ
องคการอนซงสหกรณนเปนสมาชกทงนใหเปนไปตามขอบงคบของสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทยชมนม
สหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากดหรอองคการนนกำาหนดไว
18.คำาประกนเงนกทสหกรณกยมจากกรมสงเสรมสหกรณโดยรบผดชอบการคำาประกนในฐานะสวนตว
19.พจารณามอบหมายอำานาจหนาทในการดำาเนนงานใหแกประธานกรรมการรองประธานกรรมการ
เลขานการเหรญญกผจดการหรอบคคลทเกยวของไดตามความเหมาะสม
สรปอำ�น�จหน�ทคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
บทบ�ท
1.ทำาการแทนสหกรณในฐานะทเปนนตบคคลดำาเนนการทางดานการปฏบตงานใหกบสหกรณ
2.แสดงตวใหสมาชกไดทราบวามใครบางทเปนคณะกรรมการและจะตดตอกบคณะกรรมการไดอยางไร
3.ประสานงานตดตอธรกจกบหนวยงานอนในนามของสหกรณ
4.ใกลชดกบสมาชกเพออำานวยความสะดวกและชวยเหลอสมาชกทมความเดอดรอน
49
5.แนะนำาและดำาเนนการใหการเงนของสมาชกอยในระบบทดชกจงสมาชกใหมรวมกจกรรมทางการเงน
ทเปนระบบระเบยบถกตองตามกฎหมายตอสถาบนและสมาชก
หน�ท
1.บรหารบงคบบญชาการดำาเนนงานตลอดจนบรรดาเจาหนาทของสหกรณใหสามารถปฏบตงานไดด
2.กำากบดแลการเงนของสหกรณใหไดประโยชนสงสดตลอดจนการลงทนทจะเปนประโยชนตอสหกรณ
3.กำาหนดนโยบายและวางแผนการปฏบตงานใหสอดคลองกบการบรหารงานงบประมาณทางการเงน
4.ตรวจตราดแลผลการปฏบตงานของสหกรณอยางใกลชดทงในสวนทเกยวกบบคคลและระบบงาน
5.ตดตามความเคลอนไหวของภาวะการณทางการเงนตลอดจนสภาพการณทวไปอนมสวนทกระทบตอ
สหกรณ
6.รบทราบการรบสมาชกการออกของสมาชก
7.พเคราะหและปฏบตตามขอบนทกของนายทะเบยนผสอบบญชและชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหง
ประเทศไทยจำากด
8.รบทราบผลการปฏบตงานของกรรมการชดตางๆ
เสนอ
1.การจดสรรกำาไรสทธประจำาปตอทประชมใหญ
2.แผนงานและงบประมาณรายจายประจำาปใหทประชมใหญพจารณาอนมต
3.งบแสดงฐานะการเงนกบรายงานประจำาปแสดงผลการดำาเนนงานของสหกรณตอทประชมใหญ
4.เสนอเรองอทธรณของผสมครทมไดรบเลอกเขาเปนสมาชกตอทประชมใหญ
พจ�รณ�
1.การรบฝากเงนกยมเงนการใหเงนกหรอลงทน
2.สมครเขาเปนสมาชกของชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
3.รายงานหรอความเหนของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณคณะผตรวจสอบกจการฝายจดการหรอ
สมาชกของสหกรณ
4.แตงตงหรอถอดถอนคณะกรรมการชดยอยหรอคณะอนกรรมการ
5.แตงตงกรรมการดำาเนนการเปนผแทนสหกรณเพอเขาประชมใหญและออกเสยงในการประชมใหญของ
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนฯ
6.อนมตเงนกพเศษใหสมาชก
50
2.4 คว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมหนาทเปนผดำาเนนการทงปวงแทนสหกรณดงไดกลาวมาแลว
แตเนองจากตามขอบงคบของสหกรณไดกำาหนดอำานาจหนาทของกรรมการดำาเนนการบางตำาแหนงไว เชน
ตำาแหนงประธานกรรมการรองประธานกรรมการเหรญญกเลขานการความรบผดชอบในเรองทเกดขนในหนาท
ของตำาแหนงใดยอมตกอยแกกรรมการผดำารงตำาแหนงนน แตถามไดกำาหนดไวโดยชดเจน เมอเกดความเสยหาย
ใดๆขนคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจงตองรบผดชอบรวมกนทงคณะความรบผดชอบของคณะกรรมการ
ดำาเนนการของสหกรณจงเปรยบเทยบไดกบความรบผดชอบตวแทนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ซง
อาจแยกความรบผดชอบของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไดเปน3กรณคอ
1.ความรบผดชอบตอสหกรณทงคณะ
2.ความรบผดชอบตอสหกรณเฉพาะตำาแหนง
3.ความรบผดชอบตอสหกรณตอบคคลภายนอก
1. คว�มรบผดชอบตอสหกรณทงคณะ
1.1 คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองรบผดชอบโดยตรงตอสหกรณ ถาคณะกรรมการดำาเนนการ
สหกรณไมปฏบตหนาททไดรบมอบหมายกด หรอกระทำาไปโดยปราศจากอำานาจหรอนอกเหนออำานาจกด หากม
ความเสยหายเกดขนแกสหกรณคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองรบผดชอบตอสหกรณดงเชน
ก) ไมปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมาย หนาทของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ ไดกำาหนดไวในขอ
บงคบโดยชดเจนแลวถามกรณซงคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไมปฏบตตามทกำาหนดไวกถอวาไมปฏบตตาม
หนาททไดรบมอบหมาย
ตวอย�ง
1.มการทจรตเกดขนในสหกรณคณะกรรมการตรวจสอบแลวไมดำาเนนการฟองรองเอาโทษแกผกระทำาผด
เมอสหกรณไมไดรบการชดใชจากผทจรตคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองชดใชแทน
2. คณะกรรมการมหนาทกำาหนดระเบยบตาง ๆ ของสหกรณ แตไมไดดำาเนนการ กำาหนดระเบยบตางๆ
ตามทขอบงคบระบไวใหเปนระเบยบ เมอเกดการเสยหายในเรองนนกตองถอวาไมไดปฏบตตามหนาททไดรบ
มอบหมาย เชน การใชทนการศกษา ซงจะใชทนได ตองกำาหนดเปนระเบยบไวกอน แตคณะกรรมการดำาเนนการ
สหกรณไมกำาหนดระเบยบขนถอวาไมปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมายและจายเงนไปโดยไมมอำานาจ
ข)กระทำาดวยความประมาทเลนเลอเชน
ตวอย�ง
1.ปลอยใหผรบมอบหมายเกบรกษาเงนสดไวเกนกวาระเบยบทกำาหนดไว
2.ไมมการกำาหนดหนาทความรบผดชอบการปฏบตงานของเจาหนาทใหแนนอนปลอยใหเจาหนาททำางาน
ไปโดยไมมระเบยบจนเกดการเสยหาย
ความผดฐานประมาทเลนเลอปลอยปละละเลยดงกลาวขางตนนคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจะอาง
วาสดวสยจะตรวจสอบไดเพราะมหนาทอนตองปฏบตหรอไมมความรความชำานาญในเรองของสหกรณอยางเพยง
พอนนไมได เวนแตหากคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ ไดกระทำาโดยสจรตภายในวงเขตอำานาจและทงไดใช
ความระมดระวงและความชำานาญโดยสมควรแลว เพยงแตไดวนจฉยผดพลาดไปโดยคาดคะเนผด คณะกรรมการ
ดำาเนนการสหกรณกอาจไมตองรบผดชอบกได
51
ค)กระทำาโดยปราศจากอำานาจหรอนอกเหนอจากอำานาจ
ตวอย�ง
1.ขอบงคบกำาหนดไวในเรองใดๆ ใหขอความเหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณแตคณะกรรมการดำาเนน
การสหกรณไมไดขอความเหนชอบตามขอบงคบ ไดดำาเนนการไปโดยพลการ ซงเปนการกระทำาไปโดยปราศจาก
อำานาจ เพราะความเหนชอบหรอมตของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณนนยงไมสมบรณจนกวาจะไดรบความ
เหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ
2.การกระทำาใดๆทขดตอขอบงคบระเบยบและมตตางๆของสหกรณถอไดวากระทำาการนนโดยปราศ
จากอำานาจ
3. การลงลายมอชอในเอกสารสำาคญตาง ๆ ทมไดเปนไปตามทขอบงคบกำาหนดไว ผลงลายมอชอไมม
อำานาจเปนการปฏบตนอกเหนออำานาจหรอโดยปราศจากอำานาจ
1.2 คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองดำาเนนการดวยตนเอง แมจะไดมอบหมายใหผอนปฏบตแทน
ความรบผดชอบในฐานะตวแทนของสหกรณกตองรบผดชอบเชนตนเองปฏบตเชนตามขอบงคบของสหกรณ
ใหอำานาจคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจดจาง หรอตงผจดการได แตทงนมไดหมายความวา คณะกรรมการ
ดำาเนนการสหกรณมอบหมายใหผจดการปฏบตตามแผนงาน แลวมไดควบคมตรวจตราโดยใกลชด ปลอยปละ
ละเลยจนกอใหเกดความเสยหายแกสหกรณคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณกตองรบผดชอบเชนเดยวกน
2. คว�มรบผดชอบตอสหกรณเฉพ�ะตำ�แหนง
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณซงดำารงตำาแหนงประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ เหรญญก
หรอเลขานการ ซงขอบงคบกำาหนดใหมหนาทไวอยางใด ถามความบกพรองในหนาททกำาหนดไวยอมตองรบ
ผดชอบเฉพาะผดำารงตำาแหนงนนๆ เชน ประธานกรรมการไดมอบหมายใหควบคมดำาเนนการโดยทวไปหาก
เกดความเสยหายจากการดำาเนนงานหละหลวมปลอยปละละเลยไมควบคมตรวจสอบสมำาเสมอจนเกดการทจรต
ขนนนประธานหรอผรบมอบหมายตองรบผดชอบ
แตในกรณทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมมตมอบหมายใหกรรมการดำาเนนการผใดรบหนาทไป
ปฏบตงานอยางใดนนกรรมการดำาเนนการผรบมอบหมายตองรบผดชอบตอคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณนน
มใชรบผดชอบโดยตรงตอสหกรณเชนทขอบงคบกำาหนดหนาทของประธานกรรมการ
52
3. คว�มรบผดชอบตอบคคลภ�ยนอก
3.1 คว�มรบผดชอบทสหกรณตองผกพนดวย
โดยปกตแลวสหกรณมความผกพนตอบคคลภายนอกในกจการทงหลายทคณะกรรมการดำาเนนการ
สหกรณไดกระทำาไปภายในขอบเขตอำานาจของสหกรณโดยคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไมตองผกพนเปนการ
สวนตว และถาคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทำาการอนใดเกนขอบเขตอำานาจของสหกรณ โดยทำาใหบคคล
ภายนอกเชอวาการกระทำานน อยภายในขอบเขตอำานาจของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณแลว สหกรณจะ
ตองรบผดชอบตอบคคลภายนอกผสจรตเสมอนวา คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไดกระทำาการนนๆ โดยม
อำานาจกระทำาไดซงหมายความวาในเรองอำานาจของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณนในระหวางสหกรณกบ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณแลว แมจะมขอตกลงจำากดอำานาจกนไวโดยขอบงคบกดหรอโดยมตของท
ประชมใหญกด เมอมความเสยหายขนกบบคคลภายนอกแลว ขอกำาหนดหรอขอจำากดนนจะนำามาใชอางกบบคคล
ภายนอกใหสหกรณพนความรบผดชอบไมไดเวนแตบคคลภายนอกจะทราบขอกำาหนดหรอขอจำากดนนแลวยงขน
กระทำาการกบคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจงจะพนความผกพนตอบคคลภายนอกในกจการอนนนโดยคณะ
กรรมการดำาเนนการสหกรณหรอกรรมการทดำาเนนการนนตองรบผดชอบเปนการสวนตวกบบคคลภายนอก
นนๆ ในกรณทสหกรณตองรบผดชอบตอการกระทำานอกเขตอำานาจทสหกรณกำาหนดไวของคณะกรรมการดำาเนน
การสหกรณ หรอกรรมการดำาเนนการททำากบบคคลภายนอกนน ความเสยหายทเกดขนแกสหกรณยอมนำามา
ไลเบยกบคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไดในภายหลง คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองรบผดชอบตอ
สหกรณอย
3.2 คว�มรบผดชอบทสหกรณไมตองผกพน
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองรวมกนรบผดตอบคคลภายนอกอนเนองมาจากการทคณะกรรมการ
ดำาเนนการสหกรณเพกเฉยละเลยไมกระทำาตามหนาทหรอกระทำาโดยประมาทเลนเลอ หรอขาดความระมดระวง
ขาดความเอาใจใสตามสมควร คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองรบผดชอบตอบคคลภายนอกเปนการ
สวนตวเหมอนกบวาไดทำาในผลประโยชนของตนเอง จะอางการกระทำาแทนสหกรณมาเปนขอแกตวไมไดหรอใน
กรณทคณะกรรมการไดกระทำาการไป นอกขอบเขตวตถประสงคของสหกรณอนเปนเหตใหเกดความเสยหายแก
บคคลภายนอก เชน สหกรณซอรถยนตไวสำาหรบตดตองานในกจการของสหกรณแตคณะกรรรมการดำาเนน
การสหกรณเหนวารถอยวางๆ ไมไดใชงานจงมมตใหนำารถไปรบสงผโดยสารเพอหารายได ในการรบสงผโดยสาร
ปรากฎวารถไดไปชนคนตายความเสยหายทเกดขนนคณะกรรมการผมมตเหนชอบตองรวมกนชดใชแกผเสยหาย
ทเปนบคคลภายนอกในกรณเชนนคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทตองรบผดชอบคอ
-กรรมการทเขาประชมและเหนชอบดวยกบมตทประชม
-กรรมการทไมไดเขารวมประชมแตไดลงมตรบรองรายงานการประชม
-กรรมการทเขารวมประชมและงดออกเสยงอาจจะตองรบผดชอบดวย
ก�รปองกนไมใหกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณตองรบผดเปนก�รสวนตว ในหนงสอคมอสำาหรบกรรมการ
สถาบนการเงน จดพมพโดยธนาคารแหงประเทศไทยป 2544 ไดกลาวถงหลกเกณฑทกำาหนดใหกรรมการตอง
ปฏบตหนาท4ประการซงเปนหลกเกณฑทวๆไปหากมการนำามาปฏบตในสหกรณอาจชวยใหกรรมการดำาเนน
การสหกรณพนจากความรบผดเปนการสวนตวได หลกเกณฑดงกลาวสามารถนำามาใชไดในสหกรณเครดตยเนยน
ดงน
53
1.หลกเกณฑวาดวยความระมดระวงตามสมควร คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณมหนาทรบทราบ
และพจารณาขอเสนอของคณะกรรมการยอยชดตางๆ และฝายจดการโดยไมจำาเปนตองทราบรายละเอยดใน
ทกประเดนแตตองทราบถงฐานะการเงน กระบวนการทำางานและขอทสำาคญๆ เปนประจำา รวมทงตองใช
ประสบการณในการสงเกตสญญาณเตอนภยตางๆคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณไมพงดำาเนนการเสมอนเปน
เพยงตรายางเทานนกรณทขอเสนอเปนทนาสงสยวาจะมความเสยงเกดขน เชนจะเปนการขดกบกฎหมาย ขอ
บงคบหรอระเบยบแลวจะตองมการซกถามจนกระจางชดสำาหรบเมอจะมการพสจนวาความเสยหายไดเกดขน
จากการปฏบตหนาทโดยไมไดใชความระมดระวงตามสมควรนนจะตองพจารณาจากขอเทจจรงและสถานการณ
เปนเรองๆไป
2.หลกเกณฑวาดวยความซอสตยสจรตหลกเกณฑนกำาหนดวาคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณจะตอง
เหนแกประโยชนสวนรวมขององคกร เหนอประโยชนสวนตนตองดแลรกษาผลประโยชนขององคกรโดยไมจำากด
เฉพาะสมาชกรายใดหรอกลมใดตองไมใชตำาแหนงหนาทหรอใหขอมลภายในทไดรบมาในฐานะเปนกรรมการเพอ
แสวงหาผลประโยชนสวนตนหรอพวกพอง การจะถอไดวาไดกระทำาไปโดยสจรตและดวยความระมดระวงตาม
สมควรแลวตองเปนในกรณท
(1)กรรมการไมมผลประโยชนสวนตนในการตดสนใจในเรองนนและ
(2)กรรมการเชอโดยมเหตผลอนสมควรในสถานการณในขณะนนวาตนไดรบขอมลทเพยงพอ
สำาหรบการตดสนใจแลวและการตดสนใจนนเปนไปเพอผลประโยชนของสหกรณอยางแทจรง
3.หลกเกณฑวาดวยความเขาใจในธรกจสหกรณ ในปจจบนสหกรณเครดตยเนยนแตละแหงมการทำาธรกจ
ทเหมอนและแตกตางกนบางสหกรณเปนสถาบนการเงนทำาธรกจแบบเอนกประสงคดานการเงนอยางเดยว โดย
ทำากบสมาชกและกบเครอขายสหกรณดวยกนบางสอนทำาธรกจแบบเอนกประสงคกบสมาชกและกบเครอขาย
สหกรณเชนกน ซงภายใตสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจสงคมการเมองและกฎหมายทเปลยนแปลงอยางรวดเรว
ทำาใหภารกจของกรรมการดำาเนนการสหกรณ มความสลบซบซอนมากขน การจะปฏบตหนาทไดดวยความ
ระมดระวงตามสมควรจำาเปนตองมความรและความเขาใจเกยวกบธรกจนนๆอยางเพยงพอ เพอจะไดสามารถ
ดแลความมนคงและมบทบาทเปนผนำาองคกรใหพฒนาตอไปไดอยางด กรณจะตองชดใชความเสยหายใหแก
สหกรณกรรมการจะไมสามารถอางความไมรหรอความไมเขาใจในธรกจเปนทตอสใหพนผดได
4.หลกเกณฑวาดวยหนาทในการเขาประชม การดำาเนนการของสหกรณโดยคณะกรรมการสหกรณจะ
ใชวธการประชม จงตองทำาใหการประชมเปนกระบวนการทเปนเเครองมอการทำางานทสำาคญ เปนเครองมอท
มประสทธภาพ ซงรวมถงการแจงวนประชมลวงหนาเพอใหผเขาประชมมเวลาศกษาเตรยมการพอสมควรการ
กำาหนดระเบยบวาระการประชมและเอกสารประกอบการประชมทมขอมล ขอเสนอแนะทชดเจนไมคลมเครอ
การบนทกรายงานการประชมทครบถวน บทบาทหนาทของผเขาประชมใหญตำาแหนงตางๆ เปนไปอยาง
เหมาะสมเปนตน
เหตผลทอาจชวยใหกรรมการดำาเนนการสหกรณพนผดจากความผดรวมจากการลงมตของผเขาประชม
หรอการดำาเนนการใดๆของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทตนไมเหนดวยมดงน
(1)พสจนไดวาตนมไดรวมในการดำาเนนการนนๆหรอการดำาเนนการดงกลาว ไดกระทำาไปโดยมไดมมต
จากทประชมหรอ
(2)ตนไดคดคานพรอมดวยเหตผลดงกลาวไวและการคดคานไดมการบนทกไวในรายงานการประชมแลว
54
กรณทกรรมการไมไดมาประชมกจะตองไมรบรองรายงานการประชมพรอมดวยเหตผลในเรองนนๆไวดวย
กรณเกดคว�มเสยห�ยแกสหกรณ
หากกรรมการผจดการ หรอเจาหนาทของสหกรณทำาใหสหกรณเสยหายถาสหกรณไมรองทกขหรอฟอง
คด ใหนายทะเบยนสหกรณหรอรองนายทะเบยนสหกรณรองทกขหรอฟองคดแทนสหกรณได และใหพนกงาน
อยการรบวาตางใหสหกรณ โดยใหสหกรณเปนผออกคาใชจายทเกยวกบการรองทกข ฟองคดหรอการวาตางแก
นายทะเบยนสหกรณรองนายทะเบยนสหกรณหรอพนกงานอยการแลวแตกรณ
ในกรณทคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณกระทำาการ หรองดเวนกระทำาการในการปฏบตหนาทของตน
จนทำาใหเสอมเสยผลประโยชนของสหกรณ หรอสมาชก หรอสหกรณมขอบกพรองเกยวกบการเงน การบญช
หรอกจการหรอฐานะการเงน ตามรายการสอบบญช หรอตามรายการตรวจสอบ ใหนายทะเบยนสหกรณม
อำานาจออกคำาสงเปนหนงสอใหปฏบตการดงตอไปน
1.ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณแกไขขอบกพรองตามวธการและระยะเวลาทนายทะเบยนสหกรณ
กำาหนด
2.ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณระงบการปฏบตบางสวนทเปนเหตใหเกดขอบกพรองหรอเสอม
เสยผลประโยชนของสหกรณหรอสมาชก
3. ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณหยดปฏบตหนาทเปนการชวคราวเพอแกไขขอบกพรองนนใหแลว
เสรจตามวธการและภายในระยะเวลาทนายทะเบยนสหกรณกำาหนด
4. ใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณพนจากตำาแหนงทงคณะ หรอใหกรรมการซงเกยวของกบการนน
พนจากตำาแหนงกรรมการ
ในกรณทนายทะเบยนสหกรณสงใหคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณพนจากตำาแหนงทงคณะ ใหนาย
ทะเบยนสหกรณตงคณะกรรมการชวคราว มอำานาจหนาทและสทธเชนเดยวกบคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
และใหอยในตำาแหนงไมเกนหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทแตงตง กอนทจะพนจากตำาแหนงใหคณะกรรมการ
ชวคราวจดใหมการประชมใหญเพอเลอกตงกรรมการขนใหมทงคณะตามวธการทกำาหนดในขอบงคบ
สวนในกรณทนายทะเบยนสหกรณสงใหกรรมการบางคนพนจากตำาแหนง ใหคณะกรรมการสวนทเหลอ
เรยกประชมใหญเลอกตงผเปนกรรมการแทนภายในเวลาสามสบวนนบแตวนทกรรมการพนจากตำาแหนง ถามได
เลอกตงหรอเลอกตงผเปนกรรมการไมไดตามกำาหนดเวลา ใหนายทะเบยนสหกรณตงสมาชกเปนกรรมการแทน
ในการนใหผซงไดรบเลอกตงผเปนกรรมการไมไดตามกำาหนดเวลาใหนายทะเบยนสหกรณตงสมาชกเปนกรรมการ
แทนในการนใหผซงไดรบเลอกตงหรอแตงตงนนอยในตำาแหนงกรรมการเทากบวาระทเหลออยของผซงตนแทน
2.5 หลกก�รบรห�รจดก�รสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
การบรหารจดการของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณเครดตยเนยนประกอบดวยดงตอไปน
1.ดานการบรหารจดการ
2.ดานอตลกษณสหกรณ
3.ดานเครองมอการบรหารจดการ
4.ดานกฎหมายสหกรณ
5.ดานการรายงานการประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
55
1.ด�นก�รบรห�รจดก�ร
ในการศกษาความหมายของการบรหารและการบรหารจดการ ควรทำาความเขาใจแนวคดเกยวกบการ
บรหารเปนเบองตนกอน กลาวคอ สบเนองจากมนษยเปนสตวสงคม ซงหมายถง มนษยโดยธรรมชาตยอมอยรวม
กนเปนกลมไมอยอยางโดยเดยวแตอาจมขอยกเวนนอยมากทมนษยอยโดดเดยวตามลำาพงเชนฤษการอยรวมกน
เปนกลมของมนษยอาจมไดหลายลกษณะและเรยกตางกนเปนตนวาครอบครว(family)เผาพนธ(tribe)ชมชน
(community)สงคม(society)และประเทศ(country)เมอมนษยอยรวมกนเปนกลมยอมเปนธรรมชาตอกทใน
แตละกลมจะตองม “ผนำากลม” รวมทงม “แนวทางหรอวธการควบคมดแลกนภายในกลม” เพอใหเกดความสข
และความสงบเรยบรอย สภาพเชนนไดมววฒนาการตลอดมา โดยผนำากลมขนาดใหญ เชน ในระดบประเทศของ
ภาครฐในปจจบนอาจเรยกวา“ผบรหาร”ขณะทการควบคมดแลกนภายในกลมนนเรยกวาการบรหาร(admin-
istration)หรอการบรหารราชการ(publicadministration)ดวยเหตผลเชนนมนษยจงไมอาจหลกเลยงจากการ
บรหารได
คำาวาการบรหาร(administration)มรากศพทมาจากภาษาลาตน“administatrae”หมายถงชวยเหลอ
(assist) หรออำานวยการ (direct) การบรหารมความสมพนธหรอมความหมายใกลเคยงกบคำาวา “minister”
ซงหมายถง การรบใชหรอผรบใช หรอผรบใชรฐ คอ รฐมนตร สำาหรบความหมายดงเดมของคำาวา administer
หมายถงการตดตามดแลสงตางๆ
การจดการ(Management)หมายถงขบวนการททำาใหงานกจกรรมตางๆสำาเรจลงไดอยางมประสทธภาพ
และมประสทธผลดวยคนและทรพยากรขององคการ (Robbins and DeCenzo, 2004; Certo, 2003) ซงตาม
ความหมายนองคประกอบทเกยวของกบการจดการไดแกขบวนการ(process)ประสทธภาพ(efficiency)และ
ประสทธผล (effectiveness) ขบวนการ (process) ในความหมายของการจดการนหมายถงหนาทตางๆดานการ
จดการไดแกการวางแผนการจดองคการการโนมนำาองคการและการควบคม
การบรหารบางครงเรยกวาการบรหารจดการหมายถงการดำาเนนงานหรอการปฏบตงานใดๆ ของหนวย
งานของรฐ และ/หรอ เจาหนาทของรฐ (ถาเปนหนวยงานภาคเอกชน หมายถงของหนวยงาน และ/หรอ บคคล)
ทเกยวของกบคน สงของและหนวยงาน โดยครอบคลมเรองตาง ๆ เชน (1) การบรหารนโยบาย (Policy) (2)
การบรหารอำานาจหนาท (Authority) (3) การบรหารคณธรรม (Morality) (4) การบรหารทเกยวของกบสงคม
(Society) (5) การวางแผน (Planning) (6) การจดองคการ (Organizing) (7) การบรหารทรพยากรมนษย
(Staffing) (8)การอำานวยการ (Directing) (9)การประสานงาน (Coordinating) (10)การรายงาน(Reporting)
และ (11) งบประมาณ (Budgeting) เชนน เปนการนำา “กระบวนการบรหาร” หรอ “ปจจยทมสวนสำาคญตอ
การบรหาร” ทเรยกวา แพมส-โพสคอรบ (PAMS-POSDCoRB) แตละตวมาเปนแนวทางในการใหความหมาย
(วรชวรชนภาวรรณ)
ขบวนก�รจดก�ร (Management process) (ทฤษฎองคการและการจดการองคการสมยใหม
Modernorganization)
ในชวงตนของศตวรรษท 20 Henri Fayol ไดเสนอไววา ผจดการหรอผบรหารทกคนตอง ทำากจกรรม
เกยวกบการจดการ หรอทเรยกวา ขบวนการจดการ 5 อยาง ไดแก การวางแผน (planning) การจดองคการ
(organizing) การสงการ (commanding) การประสานงาน (coordinating) และการควบคม (controlling)
56
(เขยนยอวาPOCCCและตอมาในชวงกลางปทศวรรษ1950นกวชาการจากUCLAไดปรบมาเปนการวางแผน
(planning)การจดองคการ(organizing)การจดการพนกงาน(staffing)การสงการ(directing)และการควบคม
(controlling) (เขยนยอวาPOSDC)ซงขบวนการจดการ5ประการ (POSDC)อนหลงนเปนทนยมใชเปนกรอบ
ในการเขยนตำารามากวา 20 ป และตอมาในชวงหลงนไดยอขบวนการจดการ 5 ประการน เปนหนาทพนฐาน
4ประการไดแกการวางแผน(planning)การจดองคการ(organizing)การโนมนำา(leading/influencing)และ
การควบคม (controlling) อยางไรกตามงานในแตละสวนของขบวนการจดการทกลาวขางตนนมความสมพนธ
และมผลกระทบซงกนและกนประกอบดวย
• การวางแผน (planning) เปนกจกรรมทเกยวของกบการกำาหนดเปาหมายขององคการ สรางกลยทธ
เพอแนวทางในการดำาเนนไปสเปาหมายและกระจายจากกลยทธไปสแผนระดบปฏบตการโดยกลยทธและแผนใน
แตละระดบและแตละสวนงานตองสอดคลองประสานกน เพอใหบรรลเปาหมายในสวนงานของตนและเปาหมาย
รวมขององคการดวย
•การจดองคการ(organizing)เปนกจกรรมททำาเกยวกบการจดโครงสรางขององคการ โดยพจารณาวาการ
ทจะทำาใหไดบรรลตามเปาหมายทกำาหนดไวนน ตองมงานอะไรบาง และงานแตละอยางจะสามารถจดแบงกลม
งานไดอยางไร มใครบางเปนผรบผดชอบในแตละสวนงานนน และมการรายงานบงคบบญชาตามลำาดบขนอยางไร
ใครเปนผมอำานาจในการตดสนใจ
•การโนมนำาพนกงาน (leading/influencing)เปนเรองเกยวกบการจดการใหพนกงานทำางาน อยางม
ประสทธภาพและประสทธผล ซงตองใชการประสานงาน การตดตอสอสารทด การจงใจในการทำางาน ผบรหาร
ตองมภาวะผนำาทเหมาะสมลดความขดแยงและความตงเครยดในองคการ
•การควบคม (controlling) เมอองคการมเปาหมาย และไดมการวางแผนแลวกทำาการจดโครงสราง
องคการวาจางพนกงานฝกอบรมและสรางแรงจงใจใหทำางานและเพอใหแนใจวาสงตางๆจะดำาเนนไปตามทควร
จะเปนผบรหารกตองมการควบคมตดตามผลการปฏบตการและเปรยบเทยบผลงานจรงกบเปาหมายหรอมาตร
ฐานทกำาหนดไว หากผลงานจรงเบยงเบนไปจากเปา หมายกตองทำาการปรบใหเปนไปตามเปาหมาย ซงขบวนการ
ตดตามประเมนผลเปรยบเทยบและแกไขนกคอขบวนการควบคม
ฉะนนจากความหมายดงกลาวจงสรปไววาการจดการมคณลกษณะทสำาคญดงน
1.การจดการเปนศลปะการใชบคลากรปฏบตงานในหนวยงาน
2.การจดการตองอาศยปจจยพนฐานคอคนเงนและวสดอปกรณ
3.การจดการเปนการดำาเนนงานของกลมบคคล
ในงานบรหารจดการสำาหรบบางคนอาจมความสามารถพเศษหรออาจมพรสวรรคสามารถจดการไดดโดย
ไมจำาเปนตองไดรบการศกษาอบรมทางดานการจดการมากอนแตถาบคคลนนไดรบการศกษาอบรมมาดวยยอม
จะทำาใหการจดการมประสทธภาพสงยงขน ในทางตรงกนขามผบรหารทขาดศลปะไมมความสามารถพเศษมาแต
กำาเนดหากไดรบการศกษาอบรมทางการจดการยอมจะชวยใหการจดการดำาเนนงานไปดวยดตามสมควรปจจบน
เปนทยอมรบกนทวไปวาบคคลทจะเปนผบรหารหนวยงานใดจำาเปนตองไดรบการศกษาอบรมกอนเขาปฏบตงาน
(Pre–Service–Training)และมการฝกอบรมระหวางทำาหนาทในตำาแหนงนนเพอเพมพนความรความสามารถ
ในการจดการเรยกวาการฝกอบรมระหวางประจำาการ(In–ServiceTraining)
57
ผบรหารจดการทดควรยดถอวาการจดการเปนทงศาสตรและศลปกลาวคอควรหมนศกษาหาความรในดาน
การจดการเพมเตมอยเสมอตดตามผลงานวจยทฤษฎและหลกวชาการใหมๆตลอดจนพยายามใชความสามารถ
ของตนเองปรบปรงบคลกภาพของตนใหเหมาะสมทจะเปนผนำาเปนตน
การบรหารจดการเพอใหกจกรรมตางๆดำาเนนการไดตองคำานงถงสงตอไปนคอ
1.เปาหมายของหนวยงาน(Goals)หมายถงสงทหนวยงานปรารถนาใหบรรลความมงหวงทตงไวไมวาเปน
หนวยงานธรกจหรอหนวยงานของรฐกตามสามารถตงความปรารถนาไดหลายประการ
2.วตถประสงคของหนวยงาน(Objectives)หมายถงจดสดยอดแหงความตองการในหนวยงานขนาดกลาง
และเลกคำาวาGoalsและObjectivesมความหมายเปนสงเดยวกนแตในหนวยงานขนาดใหญเชนหนวยงานท
เรยกวาประเทศชาตซงถกบรหารโดยกลมชนทเรยกวาคณะรฐบาลนนเปนหนวยงานขนาดใหญจะกำาหนด Goals
ไวเปนเปาหมายสงสดและเพอใหบรรลเปาหมายทตงไวจำาเปนตองมวตถประสงคยอยขนมากมาย
3.นโยบายของหนวยงาน (Policies) หมายถง แนวทางปฏบตงานเพอใหงานนนบรรลวตถประสงคท
กำาหนดไว วตถประสงคเดยวกนอาจมวธปฏบตงานไดหลายแบบซงแตละแบบกจะชวยใหบรรลวตถประสงคแทบ
ทงสน
4.การวางแผนหนวยงาน (Planning) หมายถง การตระเตรยมการเพอการปฏบตงานหากแผนงานใดท
กระทำาไปแลวสามารถบรรลวตถประสงคทตงไวไดแผนงานนนกอาจถกกำาหนดเปนนโยบายและใชเปนหลกเกณฑ
ในการปฏบตตอไป
สงทตองบรห�รจดก�ร
การบรหารงานจำาเปนตองมทรพยากรอนเปนปจจยพนฐานทางการจดการโดยทวไปถอวาทรพยากรทเปน
ปจจยสำาคญของการจดการมอย4ประการซงรจกในนามของ4Mไดแก
1.บคลากรหรอคน(Man)เปนผทปฏบตภารกจและกจกรรมตางๆภายในหนวยงานทเกยวของกบสอและ
เทคโนโลยทางการศกษา
2.เงนหรองบประมาณ(Money)เปนงบประมาณทนำามาใชในการดำาเนนการและคาใชจายตางๆ
3.วสดอปกรณหรอสงของ(Materials)หมายถงวสดอปกรณเครองมอเครองใชหรอสงของทนำามาใชผลต
และบรการรวมถงอาคารสถานท
4.การจดการ (Management) หมายถง ความรเกยวกบการจดการ เชน การบงคบบญชา การกำาหนด
ขอบขายงาน(JobDescription)อำานาจหนาทขวญและกำาลงใจในการปฏบตงานการกำาหนดเวลาทจะทำางานให
บรรลเปาหมายเปนตน
ทกษะของนกบรห�ร (Management Skills)
ผบรหารไมวาจะอยในระดบใดหรออยในองคการใดกทำาหนาทในการจดการ4อยางไดแกการวางแผน
(planning) การจดองคการ (organizing) การโนมนำา (leading/influencing) และการควบคม (controlling)
และการทผบรหารจะสามารถทำาหนาทเกยวกบการบรหารจดการไดประสบผลสำาเรจนน ตองมทกษะทดดานการ
จดการซงทกษะสำาคญในเบองตนทผบรหารควรมอยางนอย3อยางไดแกทกษะดานเทคนค(technicalskills)
ทกษะดานคน(humanskills)และทกษะดานความคด(conceptualskills)ทกษะดานเทคนค(technicalskills)
เปนความสามารถในการประยกตใชความรและความเชยวชาญเฉพาะดานเกยวกบงาน สำาหรบผบรหารระดบสง
58
ทกษะความสามารถนจะเปนเรองเกยวกบความรทวไปของอตสาหกรรม ขบวนการและผลตภณฑขององคการ
และสำาหรบผบรหารระดบกลางและระดบตน จะเปนทกษะความสามารถเฉพาะดานในงานททำา เชน การเงน
ทรพยากรบคคลเทคโนโลยสารสนเทศการผลตระบบคอมพวเตอรกฎหมายการตลาดเปนตน
ทกษะทางดานเทคนคมกเปนความสามารถเกยวกบตวงานเชนขบวนการหรอผลตภณฑ
ทกษะดานคน (humanskills) เปนทกษะในการทำาใหเกดความประสานงานกนของกลมทผบรหารนนรบ
ผดชอบ เปนการทำางานทเกยวของกบเรองทศนคต การสอสาร และผลประโยชนของบคคลและกลม เปนทกษะ
การทำางานกบคน ทกษะดานคนมความสำาคญอยางมากในทกระดบของการบรหาร เพราะทกระดบตองเกยวของ
กบคน
ทกษะดานความคด (conceptual skills) เปนความสามารถในการมององคการในภาพรวม ผบรหารทม
ทกษะดานความคด จะสามารถเขาใจความสมพนธของหนวยงานตางๆในองคการวามผลตอกนอยางไร และเขาใจ
ความสมพนธระหวางองคการกบปจจยแวดลอมองคการ รวมทงการเปลยนแปลงในสวนหนงขององคการมผลกระ
ทบกบสวนอนๆอยางไรทกษะดานความคดนจะยงมความสำาคญมากขนเมออยในระดบบรหารทสงขน
ทกษะดานเทคนคจะมความสำาคญนอยลงในระดบบรหารทสงขน เนองจากผบรหารในระดบทสงจะเขามา
ดแลในรายละเอยดเกยวกบกจกรรมตางๆในการผลต และดานเทคนคนอยลง แตจะเนนไปทการมองภาพรวมของ
องคการและทศทางทจะพฒนาไปขององคการมากกวา
2. ด�นอตลกษณสหกรณ
องคการธรกจในระบบเศรษฐกจยอมมจดมงหมายทแตกตางกนไป ทงนขนอยกบแนวคดพนฐานและ
หลกการดำาเนนงานของกลมบคคลทเขามามสวนรวมในกจกรรมเหลานน ในฐานะของสหกรณซงถกกลาวขานกน
วา เปนทางสายกลาง ขององคกรธรกจทมอยในระบบเศรษฐกจปจจบน ซงรวมถงบคคลทเขามารวมมอกนโดย
ความสมครใจทขบเคลอนการดำาเนนธรกจใหเปนไปในทศทางเพอการใหบรการแกสมาชกนน จำาเปนทผทเขามาม
สวนรวมทงในฐานะผเปนเจาของ ผมสวนรวมในการบรหารจดการและผใชบรการจะตองมความเขาใจอยางชดเจน
ในเรองแนวคดพนฐาน คานยม หลกและวธการสหกรณ อนจะนำาไปสกระบวนการในการบรหารจดการในการ
บรรลเปาหมายความคาดหวง(จฑาทพยภทราวาท)
ศกษารายละเอยดเกยวกบอดมการณ คานยม หลกการ และวธการสหกรณจากคมอโครงการศกษาดวย
ตนเองชดท1เลมท1เรอง“ความรทวไปเกยวกบสหกรณเครดตยเนยน”
3. ด�นเครองมอก�รบรห�รจดก�ร
ในการจดการองคกรสมยใหมคงไมอาจปฎเสธวา เครองมอการจดการไดเขามามบทบาทอยางมากนบ
ตงแตการวางแผน การกำาหนดกลยทธการจดการ การประเมนผล การปรบกระบวนการทำางาน การเปลยนแปลง
องคการ การจดการความร ปจจบนมมากกวารอยเครองมอ คณะกรรมการควรศกษาขอมลความรเกยวกบ
เครองมอการบรหารจดการเพมเตมเพอกอเกดความเขาใจและสามารถนำาไปใชไดอยางถก และเพอทำาความเขาใจ
เครองมอการบรหารจดการในเบองตนและจะขอนำาเสนอเครองมอทสำาคญๆดงน
59
1. ก�รว�งแผนกลยทธ (Strategic Planning)
แผนกลยทธ คอ การตดสนใจวางแผนอยางมระบบ มทศทาง มกระบวนการทำางานทชดเจน มความ
สอดคลองกบสภาพแวดลอมเพอใหองคกรสามารถดำารงอยไดในอนาคต โดยอาศยการมสวนรวมของทกฝายหรอ
กลาวอกนยหนงไดวา เปนการกำาหนดแนวทางการดำาเนนงานเพอใหบรรลเปาประสงคตามพนธกจ (Mission)
ขององคกรและทำาใหองคกรอยรอดไดในระยะยาวไดสวน“การวางแผนกลยทธ”นนเปนกระบวนการกำาหนดเปา
หมายระยะยาวขององคกร การเลอกวถทาง เพอใหบรรลจดหมายนน ทงน การวางแผนกลยทธซงเปนแผนของผ
บรหารระดบสงจะมความเชอมโยงกบแผนปฏบตการซงเปนแผนของผบรหารหรอแผนระดบลาง
ทามกลางความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทางการแขงขนในปจจบน ผบรหารจำาเปนจะตองเขาใจแรงผลก
ดนทอยเบองหลงการเปลยนแปลง เพอนำาพาองคกรไปสเปาหมายไดสำาเรจ การใหคำาปรกษาแนะนำาการวางแผน
กลยทธคอการตอบคำาถามทสำาคญวาปจจบนองคกรอยทจดไหน,องคกรตองการจะไปสจดไหน,และองคกรจะไป
สจดนนไดอยางไร ซงทงหมดนเกยวของกบการวเคราะหสถานการณ, การกำาหนดทศทางขององคกร, การกำาหนด
กลยทธ,และแผนปฏบตการ
การวางแผนทพจารณาทงสงแวดลอมภายในและภายนอกองคการ เปนการวางแผนระยะยาวทมงนำา
องคการไปสวสยทศนทตองการ โดยมลำาดบขนในการวางแผน คอ การกำาหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมาย
วตถประสงคและกลยทธโดยใชเทคนคSWOTAnalysis ในการวเคราะหสงแวดลอมภายในและภายนอกองคการ
และเทคนคSWOTMatrixในการกำาหนดกลยทธ
กระบวนการจดทำาแผนกลยทธ
1.การวเคราะหปจจยทางกลยทธSWOTAnalysis
2.การกำาหนดทศทางขององคกร/หนวยงาน
3.การวเคราะหถงประเดนทตองมงเนนใหความสำาคญทจะบรรลวสยทศน
4.การกำาหนดเปาประสงคสำาหรบแตละประเดนยทธศาสตร
5.กำาหนดตวชวดและเปาหมายของแตละเปาประสงค
6.การกำาหนดกลยทธหรอสงทจะกระทำาใหบรรลเปาประสงค
2. ก�รจดก�รคว�มร (KM): ก�รจดก�รคว�มร (Knowledge Management) เปนกระบวนการสราง
ประมวลความรเผยแพรและประยกตใชความรในองคการ
การจดการความร คอ การรวบรวมองคความรทมอยในสวนราชการซงกระจดกระจายอยในตวบคคล
หรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร
รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด โดยทความร
ม2ประเภทคอ
1. ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge) เปนความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอ
สญชาตญาณของแตละบคคลในการทำาความเขาใจในสงตาง ๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมาเปนคำาพด
หรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการทำางาน งานฝมอ หรอการคดเชงวเคราะห บางครง จงเรยกวา
เปนความรแบบนามธรรม
60
2.ความรทชดแจง(ExplicitKnowledge)เปนความรทสามารถรวบรวมถายทอดไดโดยผานวธ
ตางๆเชนการบนทกเปนลายลกษณอกษรทฤษฎคมอตางๆและบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม
นพ.วจารณพานชไดใหความหมายของคำาวา“การจดการความร”ไวคอสำาหรบนกปฏบตการ
จดการความรคอเครองมอเพอการบรรลเปาหมายอยางนอย4ประการไปพรอมๆกนไดแก
1.บรรลเปาหมายของงาน
2.บรรลเปาหมายการพฒนาคน
3.บรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปเปนองคกรเรยนรและ
4.บรรลความเปนชมชนเปนหมคณะความเอออาทรระหวางกนในททำางาน
3.องคก�รแหงก�รเรยนร (Learning Organization ) เปนหลกก�รก�รเรยนรองคก�ร
PeterSengeศาสตราจารยวย50ปของสถาบนMITของสหรฐอเมรกาปจจบนดำารงตำาแหนงผอำานวย
การ MIT Center for Organizational Development และเปนผเขยนหนงสอชอ “The fifth Discipline”
ไดใหความหมายของ “Learning Organization” วา “เปนองคการทซงคนในองคการไดขยายขอบเขตความ
สามารถของตนอยางตอเนอง ทงในระดบบคคลระดบกลมและระดบองคการเพอนำาไปสจดหมายทบคคลในระดบ
ตางๆ ตองการอยางแทจรงเปนองคการทมความคดใหมๆ และการแตกแขนงของความคดไดรบการยอมรบเอาใจ
ใสและเปนองคการทซงบคคลเรยนรอยางตอเนองในเรองของวธการทจะเรยนรไปดวยกนทงองคการ”
แนวทาง5ประการในการสรางองคการแหงการเรยนร(TheFiveDisciplines)PeterSengeไดเสนอ
แนวความคดของการสรางองคการแหงการเรยนรดวยกรอบความร 5 สาขา วชาการทเรยกวา The fivedisci-
plinesซงจะเปนแนวทางหลกในการสรางองคการการเรยนรใหเกดขนThefivedisciplinesหรอแนวทางสำาคญ
5ประการทจะผลกดนและสนบสนนใหเกดองคการแหงการเรยนรขนประกอบดวย
1.การเรยนรของสมาชกในองคกร(PersonalMastery)
คอ ลกษณะการเรยนรของคนในองคการซงจะสะทอนใหเหนถงการเรยนรขององคการไดสมาชกของ
องคการทเปนองคการแหงการเรยนรนนจะมลกษณะสนใจและใฝหาทจะเรยนรสงใหมๆอยเสมอมความปรารถนา
ทจะเรยนรเพอเพมศกยภาพของตนมงสจดหมายและความสำาเรจทไดกำาหนดไว
2.ความมสต(MentalModel)
คอ แบบแผนทางจตสำานกของคนในองคการซงจะตองสะทอนถงพฤตกรรมของคนในองคการ องคการ
แหงการเรยนรจะเกดขนไดเมอ สมาชกในองคการมแบบแผนทางจตสำานกหรอความมสตทเออตอการสะทอนภาพ
ทถกตองชดเจน และมการจำาแนกแยกแยะโดยมงหวงทจะปรบปรงความถกตองในการมองโลกและปรากฏการณ
ตางๆทเกดขนรวมทงการทำาความเขาใจในวธการทจะสรางความกระจางชด เพอการตดสนใจไดอยางถกตองหรอ
มวธการทจะตอบสนองความเปลยนแปลงทปรากฏอยไดอยางเหมาะสมมMentalAbility ไมผนแปรเรรวนหรอ
ทอถอยเมอเผชญกบวกฤตการณตางๆซงการทจะปรบMentalmodelของคนในองคการใหเปนไปในทางทถก
ตองอาจจะใชหลกการของศาสนาพทธในการฝกสตรกษาศลและดำารงตนอยในธรรมะ
3.การมวสยทศนรวมกนของคนในองคการ(SharedVision)
คอ การมวสยทศนรวมกนของคนทงองคการ องคการแหงการเรยนรจะตองเปนองคการทสมาชกทก
คนไดรบการ พฒนาวสยทศนของตนใหสอดคลองกบวสยทศนรวมขององคการซงจะสนบสนนใหเกดการรวมพลง
ของสมาชกทมความคาดหวงตอความเปลยนแปลงและความกาวหนาตอไป ภายใตจดมงหมายเดยวกนของคนทง
61
องคการ
4.การเรยนรเปนทม(TeamLearning)
คอ การเรยนรรวมกนของสมาชกในองคการ โดยอาศยความรและความคดของมวลสมาชกในการแลก
เปลยน และพฒนาความฉลาดรอบรและความสามารถของทมใหบงเกดผลยงขน เรยกวา การอาศยความสามารถ
ของสมาชกแตละบคคลองคการแหงการเรยนรจะเกดไดเมอมการรวมพลงของกลมตางๆภายในองคการเปนการ
รวมตวของทมงานทมประสทธภาพ สงซงเกดจากการทสมาชกในทมมการเรยนรรวมกนมการแลกเปลยนความคด
เหนและประสบการณกนอยางตอเนองและสมำาเสมอ
5.ระบบการคดของคนในองคการ(SystemsThinking)
คอ กระบวนการคดอยางเปนระบบ เปนกระบวนการในการหาความสมพนธของสงตาง ๆ ทเกดขนเหน
แบบแผนเหนขนตอนของการพฒนาคอเหนทงปาและเหนตนไมแตละตนดวย(SeeWholesinsteadofpart,
Seetheforestandthetrees)
4. ก�รพฒน�องคกรต�มแนวท�งร�งวลคณภ�พแหงช�ต (TQA)
รางวลคณภาพแหงชาตหรอThailandQualityAward(TQA)เปนรางวลระดบมาตรฐานโลกมพนฐาน
ทางดานเทคนคและกระบวนการตดสนรางวลเทยบเทากบเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศสหรฐอเมรกา
หรอTheMalcolmBaldrigeNationalQualityAward(MBNQA)รางวลคณภาพแหงชาตเปนเครองมอสำาคญ
ในการกระตนใหองคกรพฒนาคณภาพการบรหารจดการ เพอนำาไปสการพฒนาทมคณภาพและยงยน องคกร
สามารถนำาเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตไปใชเปนเครองมอในการประเมนศกยภาพขององคกร เพอใหทราบวา
ระบบบรหารจดการของตนยงมความบกพรองในเรองใด อนจะนำาไปสการกำาหนดวธการและเปาหมายทชดเจนใน
การจดทำาแผนปฏบตการเพอปรบปรงองคกรใหสมบรณมากขนตอไป
5. Balanced Scorecard (BSC)
องคกรธรกจตางมงแสวงหาเพอชวยในการสรางศกยภาพในการแขงขนแนวคดBalancedScorecardก
เปนอกหนงแนวคดทกำาลงไดรบความนยมอยางมากในปจจบน เนองจากเปนเครองมอทชวยนำาแผนกลยทธไปส
การปฏบตโดยอาศยการกำาหนดตวชวดซงจะทำาใหผบรหารทราบถงผลของการตดสนใจในเชงกลยทธ นอกจากน
แนวคด Balanced Scorecard ยงชวยใหองคกรเกดความสอดคลองเปนอนหนงอนเดยวกนในเชงกลยทธและมง
เนนสงทมความสำาคญตอความสำาเรจขององคกรรวมกน
การวดผลสำาเรจขององคการในมตตางๆทงทเปนดานการเงนและไมใชดานการเงนโดยมมตทสำาคญ4มตคอ
1)มตทางดานการเงน
2)มตทางดานลกคา
3)มตทางดานกระบวนการ
4)มตทางดานการเรยนร
62
6.ก�รจดทำ�ดชนชวด (KPI) ก�รกำ�หนดตวชวดคว�มสำ�เรจของง�น
การประเมนผลองคกรและการกำาหนดตวชวด(PerformanceMeasurementandKeyPerformance
Indicators) จะชวยใหผบรหารทราบถงสถานะ และมงเนนในสงทเปนปจจยแหงความสำาเรจขององคกร อกทง
ยงเปนเครองมอทผบรหารสามารถใชในการบรหารองคกร ตลอดจนประเมนผลการดำาเนนงานทงในระดบองคกร
ระดบหนวยงานและระดบบคคล
7. ก�รจดก�รคณภ�พ ทวทงองคก�ร (TQM)
TQM(TotalQualityManagement)เปนระบบบรหารคณภาพทมงเนนการใหความสำาคญสงสดตอ
ลกคาภายใตความรวมมอของพนกงานทวทงองคกรทจะปรบปรงงานอยางตอเนอง เพอใหสามารถตอบสนองตอ
ความตองการไดTQMจงเปนแนวทางทหลายองคกรนำามาใชปรบปรงงาน
ระบบTQMเปนระบบทมองภาพรวมทงองคกรระบบนลกคาจะเปนผกำาหนดมาตรฐานหรอความ
ตองการ เปนระบบทปรบปรงการวางแผน การจดองคกร และการทำาความเขาใจในกจกรรมทเกยวของกบแตละ
บคคลในแตละระดบเพอปรบปรงประสทธภาพ ใหมความยดหยนเพอทจะสามารถแขงขนได TQM เปนระบบท
สามารถนำาไปใชไดกบทกองคกร ประสทธภาพของการจดองคกรในระบบนขนอยกบการปฏบตตามบทบาทหนาท
ของทกคนในการนำาองคกรไปสเปาหมาย
TQMมหลกการทสำาคญ3ประการ
1.การมงเนนทคณภาพ
2.การปรบปรงกระบวนการ
3.ทกคนในองคกรมสวนรวม
8. ก�รพฒน�เอกส�รพรรณน�หน�ทง�น Job Description Development
คำาบรรยายลกษณะงานJobDescriptionคอเอกสารแสดงหนาทความรบผดชอบขอบเขตของงานแตละ
ตำาแหนง โดยเปรยบเสมอนปายชทางในการปฏบตงานของบคลากรแตละตำาแหนงในองคกร ชวยกำาหนดแนวทาง
ในการพฒนาและปรบปรงงาน เปนเอกสารแสดงถงหนาทความรบผดชอบของแตละบคคลตามแบบบรรยาย
ลกษณะงานโดยมประโยชนตอองคกรเพอใหองคกรสะดวกในการศกษางานในตำาแหนงชวยปรบปรงวธการทำางาน
ชวยทบทวนการกำาหนดตำาแหนงงานชวยในการบรหารงานดวยทรพยากรบคคลใหงายขน
สวนประกอบการจดทำาใบพรรณนางาน
1:ขอมลทวไปชอบรษทชอตำาแหนงงานแผนกฝาย
2:แผนผงโครงสรางสายบงคบบญชา
3:รายละเอยดหนาทงานหนาทความรบผดชอบอยางสรป
4:คณสมบตทจำาเปนในงานการศกษาสาขาทจบทกษะทวไป
5:ความรความสามารถทกษะในงาน
6:ตวชวดผลงานและกำาหนดความสามารถสมรรถนะในงาน
7:ลงนามผจดทำาผตรวจสอบผอนมต
63
คณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณเครดตยเนยนจะตองจดทำาแผนงานและงบประมาณของสหกรณ เพอ
เปนแนวทางและเปนเครองมอในการบรหารงานสหกรณ งบประมาณสามารถนำามาพจารณาและถอเปนสวนท
สำาคญในการวางแผนทางการเงน ซงมวงจรตงแต การวางแผน การปฏบตงาน และการควบคมผลการปฏบตงาน
ซงมความจำาเปนทจะตองกำาหนดในเรองตอไปน
1.กำาหนดวสยทศนของสหกรณ
2.กำาหนดภารกจของสหกรณ
3.จดทำาแผนพฒนาสหกรณระยะยาว
4.จดทำาแผนงานงบประมาณประจำาป
5.จดทำาแผนกลยทธเพอเปนแนวทางปฏบต
4.ด�นเกยวกบกฎหม�ยสหกรณ
สหกรณเปนองคกรทเกดขนจากคณะบคคลซงรวมกนดำาเนนกจการเพอประโยชนทางเศรษฐกจและสงคม
โดยชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน และไดจดทะเบยนตามพระราชบญญตสหกรณ อนเปนผลใหสหกรณม
ฐานะเปนนตบคคลตามกฎหมาย และดวยเหตทสหกรณมฐานะเปนนตบคคลนเอง ทำาใหสหกรณมสทธและหนาท
ตามบทบญญตแหงประมวลกฏหมายแพงและพาณชย และกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ นอกเหนอจากพระราช
บญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 ซงเปนกฎหมายหลก แตทงนทงนนตองอยในขอบเขตวตถประสงคของกจการดงทได
บญญตไวในกฎหมายขอบงคบหรอตราสารจดตงดวยนอกจากนนยงมสทธและหนาทเชนเดยวกบบคคลธรรมดา
จะตางกนกเพยงแตโดยสภาพขอสทธและหนาทนน จะพงมพงไดเฉพาะแตบคคลธรรมดาเทานนทสหกรณหาม
ไดไม เชน บคคลธรรมดาสามารถทำานตกรรมสญญาหรอ ถอกรรมสทธในทรพยสนได สหกรณกสามารถมไดเชน
เดยวกน แตในกรณทเปนสทธหรอหนาทเฉพาะบคคลธรรมดา เชนการทำาพนยกรรม การสมรส การเกณฑทหาร
เปนตนสหกรณหามสทธดงกลาวแตประการใด
ดงนนความรบผดชอบทางกฎหมายสวนหนงของสหกรณคอความรบผดเชนเดยวกบบคคลธรรมดาซงเปน
ความรบผดในลกษณะกฎหมายเอกชนนอกจากนนยงตองรบผดในสวนทวาดวยสถานะของความเปนนตบคคลอน
เปนความรบผดในลกษณะกฎหมายมหาชน อนไดแกการจดทำาบญช งบดล รายงานประจำาป ทะเบยนสมาชก
ทะเบยนหน เปนตน ซงหากไมดำาเนนการใหถกตองและไมแกไขหรอสงใหนายทะเบยนสหกรณเมอนายทะเบยน
สงการอาจมโทษในทางอาญาโดยถกโทษปรบหรอโทษทางการปกครองอนไดแกการเขาควบคมหรอแทรกแซง
จากรฐในบางกรณเชนการเขาควบคมดแลการดำาเนนกจการของสหกรณเปนตน
คณะกรรมการดำาเนนการ โดยปกตจะไมตองรบผดเปนการสวนตว เมอไดดำาเนนการตามวตถประสงค
และถกตองตามระเบยบหรอขอบงคบของสหกรณ แตหากปรากฏวาการดำาเนนกจการของสหกรณเปนไปตาม
วตถประสงคและระเบยบขอบงคบสหกรณทกประการแลว กอใหเกดความเสยหายตอบคคลภายนอกอนเนอง
มาจากความประมาทปราศจากความระมดระวงของกรรมการดำาเนนการสหกรณทพงมประการหนง หรอกรณท
กรรมการดำาเนนการสหกรณกระทำานอกขอบอำานาจหรอมไดอยในวตถประสงคของสหกรณกดกรรมการดำาเนน
การสหกรณตองรบผดเปนการสวนตวทงในทางแพงคอการชดใชคาเสยหาย เชนกรณทกรรมการดำาเนนการทเปน
เหรญญกสหกรณไมปฏบตตามระเบยบการรบจายเงนและเกบรกษาเงนสดของสหกรณโดยเกบรกษาเงนสดเปน
จำานวนมาก และละเลยไมทำาบนทกเสนอประธานหรอรองประธานกรรมการสหกรณรบทราบอนเปนการขดตอ
64
ระเบยบ
สหกรณเครดตยเนยน เปนนตบคคล จดทะเบยนเปนสหกรณประเภทสหกรณเครดตยเนยนตาม
กฎหมายสหกรณ หรอทเรยกวา “พระราชบญญตสหกรณ” ดงนนคณะกรรมการดำาเนนการซงเปนตวแทนของ
บรรดาสมาชกของสหกรณทไดรบเลอกเขามาบรหารสหกรณ จงมความจำาเปนอยางยงทจะตองดำาเนนการบรหาร
สหกรณใหมประสทธภาพ โดยไมขดกบกฎหมายสหกรณทกำาหนดไว และตองมความรดานตางๆ ดานกฎหมาย
สหกรณหรอกฎหมายอนๆทเกยวของกบการดำาเนนงานของสหกรณ
พระร�ชบญญตสหกรณเปนกฎหม�ยทว�ดวย
1.หลกการอดมการณและรปแบบองคกร
2.การกำากบและการสงเสรมของรฐ
3.การจดตงการควบรวมการเลก
4.บรหารกจการสหกรณ
5.การดำาเนนการ
6.การสงเสรมสหกรณโดยขบวนการสหกรณ
7.กลมเกษตรกรทจะพฒนาเปนสหกรณ
ก�รดำ�เนนง�นของสหกรณ
เพอปฏบตใหเปนไปตามวตถประสงคใหสหกรณมอำานาจกระทำาการดงตอไปน
(1)ดำาเนนธรกจการผลตการคาการบรการและอตสาหกรรมเพอประโยชนของสมาชก
(2)ใหสวสดการหรอการสงเคราะหตามสมควรแกสมาชกและครอบครว
(3ใหความชวยเหลอทางวชาการแกสมาชก
(4)ขอหรอรบความชวยเหลอทางวชาการจากทางราชการหนวยงานของตางประเทศหรอบคคลอนใด
(5)รบฝากเงนประเภทออมทรพยหรอประเภทประจำาจากสมาชกหรอสหกรณอนไดตามระเบยบของ
สหกรณทไดรบความเหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ
(6)ใหกใหสนเชอใหยมใหเชาใหเชาซอโอนรบจำานองหรอรบจำานำาซงทรพยสนแกสมาชกหรอของ
สมาชก
(7)จดใหไดมาซอถอกรรมสทธหรอทรพยสทธครอบครองกยมเชาเชาซอรบโอนสทธการเชาหรอ
สทธการเชาซอจำานองหรอจำานำาขายหรอจำาหนายดวยวธอนใดซงทรพยสน
(8)ใหสหกรณอนกยมเงนไดตามระเบยบของสหกรณทไดรบความเหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ
(9)ดำาเนนกจการอยางอนบรรดาทเกยวกบหรอเนองในการจดใหสำาเรจตามวตถประสงคของสหกรณ
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รมหน�ทดำ�เนนกจก�รสหกรณ
มาตรา46 ดำาเนนธรกจชวยเหลอทางวชาการรบฝากเงนใหสวสดการใหกใหสหกรณอนกยม
ดำาเนนกจการอยางอน
มาตรา47 การกยมเงนหรอการคำาประกน
มาตรา48 ดำารงสนทรพยสภาพคลอง
65
มาตรา49 การรบเงนอดหนน
มาตรา62 การฝากหรอการลงทน
มาตรา63 การทำาธรกจกบสมาชกกอนอน
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รมหน�ทดำ�เนนง�นสหกรณ
มาตรา50 การเลอกตงกรรมการ
มาตรา53 ใหมผตรวจสอบกจการ
มาตรา54-61 การประชมใหญและวธการประชม
มาตรา64 จดทำาทะเบยนหนทะเบยนสมาชก
มาตรา65 จดทำาบญชการเกบรกษาบญช
มาตรา66 จดทำางบดล
มาตรา67 จดทำารายงานประจำาป
มาตรา68 เกบรกษารายงานงบดลและขอบงคบ
มาตรา69 ใหมผสอบบญช
คว�มรบผดในท�งปกครอง
กฎหมายสหกรณเปนกฎหมายปกครองซงกฎหมายปกครองเปนเรองอำานาจรฐทตองเขามากำากบการ
ดำาเนนกจกรรมบางอยางทอาจกระทบตอคนจำานวนมากกรรมการดำาเนนการจงตองรบผดในทางปกครอง
ดวย
มาตรา17 ใหชแจงขอเทจจรงเกยวกบกจการ
มาตรา20 ถกสงใหยบยงหรอเพกถอนมต
มาตรา22 ถกสงใหแกไขขอบกพรองถกสงใหระงบการปฏบตการถกสงใหหยดปฏบตหนาท
ถกสงใหพนจากตำาแหนง
คว�มรบผดท�งอ�ญ� ผดำาเนนกจการสหกรณกระทำาการดงน
1.ทจรตตอหนาทแสวงหาประโยชนอนมควรได
2.การปลอมแปลงเอกสารหรอทำาเอกสารเทจ
3.การลกทรพยยกยอกทรพย
คว�มรบผดของสหกรณในท�งแพง
ความรบผดในทางแพงมไดระบไวในกฎหมายสหกรณจงตองเปนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย
มาตรา65 การเกดนตบคคล
มาตรา66-67 สทธและหนาทของนตบคคล
มาตรา68-69 ภมลำาเนานตบคคล
มาตรา70-75 ผแทนนตบคคล
มาตรา76-77 ความรบผดนตบคคล
66
ความรบผดทางแพงตอบคคลภายนอกหากทำาตามหนาทตามมตขอบงคบสหกรณจะเปนผรบผดหาก
ทำาผดหนาทผดมตผดขอบงคบสหกรณจะยงเปนผรบผดเมอสหกรณจะเปนผรบผดตอบคคลภายนอกแลวจงไล
เบยเอาจากกรรมการททำาผดหนาทผดมตผดขอบงคบ
ความรบผดทางแพงตอสมาชกโดยตรงนนไมมแตอาจมดวยการผานการดำาเนนการตอสหกรณ(บทความ
จากอยการปรเมศวรอนทรชมนม)
**คณะกรรมการดำาเนนการควรศกษาเพมเตมจากเอกสารทเกยวกบทางดานกฎหมายไมวาจะเปน
ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยพระราชบญญตสหกรณตลอดจนขอบงคบและระเบยบของสหกรณจะเปน
ประโยชนอยางมากตอการบรหารงานสหกรณของทาน
5. ด�นก�รร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
ก�รประชม หม�ยถง การแลกเปลยนขอคดเหนและประสบการณเกยวกบหวขอ หรอปญหาทวไป ทงน
เพอใหผเขาประชมไดมความระมดระวงเพมมากขนเพอใหรจกกนดขนและเพอแบงปนความรและการแกปญหา
การประชมเปนสงจำาเปนอยางยงทจะตองมเวทพดคยพบปะเพอแลกเปลยนสำาหรบการบรหารและ
การทำางานเปนคณะ การประชมทมประสทธภาพตองมเปาหมายแนนอน มวาระการประชมชดเจนไมใชเวลา
นานผเขารวมประชมมสวนรวมแสดงความคดเหนการประชมทกครงตองมการบนทกการประชมอยางถกตอง
การเตรยมการประชมเปนเรองจำาเปนอยางหนงทจะทำาใหการประชมมประสทธภาพ ไดแก เตรยมสถานท เตรยม
วาระการประชมเตรยมเอกสารและอปกรณตางๆประธานและเลขานการทประชมจงตองมการเตรยมตวดวย
คว�มสำ�คญของก�รประชม
1.เปนฐานสำาคญของการปรบปรงการทำางานใหมประสทธภาพ
2.เปนการระดมสมองในการพจารณาในเรองตางๆ
3.เปนการวางแบบแผนการดำาเนนงาน
4.สงเสรมสมพนธภาพในการทำางานใหดยงขน
5.แลกเปลยนความคดและเขาใจเทคโนโลยใหมๆในการปฏบตงาน
วตถประสงคของก�รประชม
ปจจบนการทำางานเปนคณะบคคลหรอทำางานเปนกลมเปนเรองปกตทพอเหนทวไป การทำางานเปน
กลมจำาเปนตองมการประชมปรกษาหารอกน มความเขาใจตรงกนจงจะทำาใหงานสำาเรจตามเปาหมายการจดการ
ประชมนนนอกจากจะทำาใหสมาชกมความเขาใจตรงกนแลวยงมวตถประสงคอนๆอกหลายประการดงน
1.เพอใหคำาแนะนำาปรกษากบสมาชกในสหกรณโดยคณะกรรมการหรอผเชยวชาญอนๆในการแกปญหา
ตางๆทเกดขนในสหกรณ
2.เพอใหมการเจรจาตกลงใจหรอตดสนใจโดยอาศยขอมลจากสมาชกโดยสวนรวม
3.เพอประสานงานระหวางสมาชกหรอคณะกรรมการคณะตางๆในสหกรณเกยวกบงานททำา
เชนมการแบงงานกนทำาการมอบหมายงานใหทำาเปนตน
4.เพอระดมความคดใหเปนประโยชนในการสรางสรรคสงใหมๆขนในสหกรณ
5.เพอประหยดเวลาในการวนจฉยสงการของผบรหารในสหกรณ
67
6.เพอเพมพนความรใหแกสมาชกในสหกรณ
7.เพอกำาหนดนโยบายและหาแนวทางปฏบต
8.เพอแลกเปลยนความรความคดเหนและประสบการณตลอดจนขาวสารขอเทจจรงตางๆ
9.เพอเสรมสรางความสามคคและความเขาใจอนดระหวางบคลากรในสหกรณ
ลกษณะโดยทวไปของก�รประชมในสหกรณมดงน
1.การประชมสมาชก(อยางนอยปละครง)
-ประชมใหญสามญประจำาป
-ประชมใหญวสามญ
2.การประชมคณะกรรมการ(อยางนอยเดอนละครง)
-ประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
-ประชมคณะกรรมการอำานวยการ
-ประชมคณะกรรมการเงนก
-ประชมคณะกรรมการศกษา
-ประชมคณะผตรวจสอบกจการ
3.การประชมฝายจดการคอประชมผจดการและพนกงาน(อยางนอยเดอนละครง)
ขนตอนก�รจดประชม ประกอบดวย
1.กอนประชม
-กำาหนดหวขอประเดนใหชดเจนมเปาหมายทแนนอนวาประชมเพออะไร
-เตรยมวาระการประชม
-เตรยมแฟม,ขอมล,เอกสาร
-กำาหนดผมา/ผเขารวมประชม
-เตรยมสถานทประชม
-ออกหนงสอเชญประชม
2.ระหวางการประชม
-การจดบนทกหรอเขยนรายงานการประชม
-เปนนกฟงและนกพดทด
3.หลงการประชม
-ดำาเนนการตามมต
-สงรายงานการประชม
-เกบรกษารายงานการประชม
68
สรปการประชมทดและมประสทธภาพตองมการวางแผนการประชมแลวดำาเนนการประชมใหบรรล
เปาหมายหลงการประชมเสรจแลวตองมการตดตามประเมนผลการประชมนนๆดวยการจดระเบยบวาระ
การประชมทดและเหมาะสมคอการวางแผนการประชมทดนนเองนอกจากนผเขารวมประชมทกคนนบตงแต
ประธานการประชมเลขานการทประชมและสมาชกผเขารวมประชมกตองมการเตรยมตวดงตวอยางรายงาน
การประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
ตวอย�งร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
สหกรณเครดตยเนยนโชตชวง จำ�กด
ร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร ชดท 9
ครงท 2/25.... วนท 26 พฤศจก�ยน 25...
ณ สำ�นกง�นสหกรณเครดตยเนยนโชตชวง จำ�กด
*****************************
ผม�ประชม 13คน(จำานวนคณะกรรมการดำาเนนการทงหมด13คน)
1.นายคง อภย ตำาแหนง ประธานกรรมการดำาเนนการ
2.นายสรศกดภกด ตำาแหนง รองประธานกรรมการ
3.นายวสทธ ออนขำา ตำาแหนง กรรมการ
4.นายสข รงเรอง ตำาแหนง กรรมการ
5.นายเจรญ รตนา ตำาแหนง กรรมการ
6.นายอานนทสขใจ ตำาแหนง กรรมการ
7.นายบญ ทองใบ ตำาแหนง กรรมการ
8.นายใจ วาสนา ตำาแหนง กรรมการ
9.นส.รตนา เจรญภกด ตำาแหนง กรรมการ
10.นส.ฤทย สมหวง ตำาแหนง กรรมการ
11.นายสขฤทยภกดอภย ตำาแหนง กรรมการ
12.นายสงวน สขเกษม ตำาแหนง กรรมการ
13.นส.วาสนา ชางฟอน ตำาแหนง กรรมการ
ผเข�รวมประชม
1.นางอญชล แจงแกว ตำาแหนง เจาหนาทสงเสรมสหกรณ4
2.นายชาญ สรชาต ตำาแหนง ประธานคณะผตรวจสอบกจการ
69
เรมประชมเวล� 09.00น.
เมอกรรมการดำาเนนการมาครบองคประชมตามขอบงคบ นายคง อภย ประธานกรรมการ
ดำาเนนการ ทำาหนาทประธานในทประชม ไดกลาวเปดการประชม และดำาเนนการประชมตามระเบยบวาระการ
ประชมดงน
ว�ระท 1 เรองพจ�รณ�ระเบยบว�ระก�รประชม
ทประชมไดพจารณาระเบยบวาระการประชมครงท2เพอเพมเตมในวาระท6
เรองอนๆ
มตทประชม ใหพจารณาตามระเบยบวาระการประชมตามทกำาหนดไว
ว�ระท 2 เรองพจ�รณ�รบรองร�ยง�นก�รประชมครงกอน
ประธานฯไดขอใหทประชมพจารณารายงานการประชมครงท1ประชมเมอวนท26สงหาคม
25...ซงเลขานการไดพมพและแจกใหกอนเขาประชมแลว
มตทประชม มมตเปนเอกฉนทรบรองรายงานการประชมครงท1โดยไมมการแกไข
ว�ระท 3 เรองพจ�รณ�เรองสบเนอง
ทประชมฯไดรวมกนพจารณาตดตามเรองตางๆทคางพจารณาจากการประชมครงทแลวดงน
ก�รมอบหม�ยใหกรรมก�รลงล�ยมอชอแทนสหกรณ
ประธานฯไดแจงตอทประชมวาตามมตทประชมครงท1ไดมมตใหประธาน
รองประธานเลขานการเหรญญกและผจดการไปดำาเนนการขอเปลยนแปลงลายมอของผม
อำานาจลงนามแทนสหกรณในการฝากถอนหรอทำานตกรรมกบ
1.ธนาคารกรงไทย
2.สำานกงานทะเบยนทดนอำาเภอ
3.สำานกงานทะเบยนทดนจงหวด
ผมอำานาจในการลงนามเพอใหมผลผกพนตอสหกรณดงทไดกลาวมาไดดำาเนนการ
เสรจสนแลวเมอวนท10กนยายน25...
มตทประชม รบทราบ
70
เรองก�รแกไขเพมเตมระเบยบว�ดวยก�รใหเงนก และระเบยบว�ดวยก�รรบฝ�กเงน
รองประธานฯ ไดชแจงตอทประชมวา ตามททประชมคณะกรรมการดำาเนนการครงท 1 ไดมมตใหคณะ
กรรมการอำานวยการ ไปพจารณาศกษาและรางระเบยบแกไขเพมเตมระเบยบวาดวยการใหเงนก และระเบยบ
วาดวยการรบฝากเงนนน คณะกรรมการอำานวยการกำาลงพจารณารางอย และจะไดนำาเสนอตอทประชมคณะ
กรรมการดำาเนนการในครงท3ตอไป
มตทประชม รบทราบ
ว�ระท 4 เรองรบทร�บก�รดำ�เนนง�นของคณะกรรมก�รชดต�ง ๆ
ประธานฯ ไดขอใหคณะกรรมการแตละคณะไดรายงานผลการดำาเนนงานใหทประชมคณะ
กรรมการดำาเนนการทราบพรอมขอเสนอแนะดงตอไปน
คณะกรรมการอำานวยการ เลขานการไดกลาวรายงานผลการดำาเนนงานของคณะกรรมการอำานวย
การตอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการ(ตามเอกสารประกอบการประชมหมายเลข2)
ขอเสนอแนะ 1.คณะกรรมการอำานวยการ เสนอใหทประชมคณะกรรมการดำาเนนการพจารณา
แกไขขอบงคบเกยวกบการจดสรรกำาไรสทธประจำาปใหเพมเตมทนสาธารณประโยชน
2.เสนอใหคณะกรรมการจดสรางสำานกงานของสหกรณ
คณะกรรมการศกษา ประธานศกษาไดกลาวรายงานผลการดำาเนนงานของคณะกรรมการศกษา
(ตามเอกสารประกอบการประชมหมายเลข3)
คณะกรรมการศกษาเสนอแนะใหคณะกรรมการดำาเนนการจดสมมนากรรมการสหกรณเพอสราง
ความคนเคยและมความชดเจนในบทบาทหนาทของคณะกรรมการแตละคณะ
คณะกรรมการเงนก ประธานฯเงนก ไดกลาวรายงานผลการดำาเนนงานของ คณะกรรมการเงนก
(ตามเอกสารประกอบการประชมหมายเลข4)
มตทประชม รบทราบตามทคณะกรรมการอำานวยการคณะกรรมการศกษาและคณะกรรมการเงนกไดรายงาน
พรอมทงรบขอเสนอไปพจารณาตอไป
ว�ระท 5 เรองรบทร�บร�ยง�นผลก�รตรวจสอบของคณะผตรวจสอบกจก�ร
ประธานฯไดขอใหประธานคณะผตรวจสอบกจการไดรายงานผลการตรวจสอบกจการสหกรณตอท
ประชมพรอมทงขอเสนอแนะประธานคณะผตรวจสอบกจการไดรายงานตอทประชมพรอมทงขอเสนอแนะ
(ตามเอกสารประกอบการประชมหมายเลข5)
มตทประชม รบทราบ
71
ว�ระท 6 เรองพจ�รณ�รบรองร�ยง�นก�รเงนของสหกรณ
ประธานฯไดขอใหเหรญญกไดรายงานฐานะการเงนของสหกรณในระยะทผานมาใหทประชมได
พจารณา
เหรญญกไดกลาวรายงานฐานะการเงนของสหกรณฯระหวางเดอนสงหาคม-ตลาคม25...(ตาม
เอกสารทแจกใหกรรมการลวงหนาแลวหมายเลข6)
มตทประชม ไดอภปรายและซกถามจนเปนทเขาใจจงไดลงมตรบรองรายงานฐานะการเงนของ
สหกรณตามทเหรญญกไดรายงาน
เนองจากไมมผเสนอเรองใดประธานฯจงไดกลาวขอบคณกรรมการและผเขารวม
การประชมและปดการประชม
ปดประชม เวลา12.00น.
ลงชอคงอภย
(นายคงอภย)
ประธานกรรมการดำาเนนการ
ลงชอวสทธออนขำา
(นายวสทธออนขำา)
เลขานการ/ผจดบนทกการประชม
72
2.6 ก�รประส�นง�นระหว�งคณะกรรมก�ร
องคความรดานเทคนคการประสานงานมนกวชาการ(ดร.สมตสชฌกร)ไดใหความหมายและแนวคดใน
ทางราชการและทางธรกจซงมความหมายดงน
1.ในท�งร�ชก�ร
ไดมนกวชาการใหความหมายไววา การประสานงาน หมายถง “ การจดระเบยบวธการทำางานเพอใหงาน
และเจาหนาทฝายตางๆ รวมมอปฏบตงานเปนนำาหนงใจเดยว ไมทำาใหงานซอนกนขดแยงกนหรอเหลอมลำากน
ทงนเพอใหงานดำาเนนไปอยางราบรน สอดคลองกบวตถประสงค และนโยบายขององคการนนอยางสมานฉนท
และมประสทธภาพ”
2.ท�งธรกจ
ทจะใหความหมายวา การประสานงานหมายถง“การตดตอสอสารใหเกดความคดความเขาใจตรงกนใน
การ รวมมอปฏบตงานใหสอดคลองทงเวลา และกจกรรมทจะตองกระทำาใหบรรลวตถประสงคอยางสมานฉนท
เพอใหงานดำาเนนไปอยางราบรน ไมเกดการทำางานซำาซอน ขดแยงหรอ เหลอมลำากน”( ดรายละเอยดไดท )
http://www.tpa.or.th/writer/read_this_book_topic.php?bookID=๓๙๔&read=true&count=true#sth
ash.mghiuYmy.dpuf
นอกจากนยงมนกวชาการ(กลคและเออรวค (GulickandUrwick,๑๙๗๓:๑๓)ไดใหความหมายดาน
การประสานงานดงน
การประสานงาน (Coordinating) หมายถง การประสานงานระหวางหนวยงานหรอตำาแหนงทเกยวของ
รวมทงการตดตอสอสารภายในองคการ เพอใหการดำาเนนงานขององคการหรอหนวยงานเปนไปดวย ความ
เรยบรอย และบรรลวตถประสงคขององคการ การประสานงานระหวางหนวยงานเปนไปดวยความเรยบรอย
และบรรลวตถประสงคขององคการ การประสานงานเปนขนหนงของกระบวนการบรหาร ซงผบรหารจะตอง
ใชเทคนคในการสงเสรม ชกจง ตกเตอน และชวยเหลอใหทกหนวยงานขององคการ หนาทขององคการเปนจด
มงหมายปลายทาง โดยเฉพาะในประเดนการตดตอและประสานงาน ซงเปนการจดระเบยบวธการทำางานเพอ
ใหงานและเพอนๆรวมมอปฏบตงานเปนนำาหนงใจเดยวกน เพอลดขอขดแยง และทำาใหงานดำาเนนไปไดอยาง
ราบรน และทำาใหการทำางานสมพนธสอดคลองกน นอกจากนน การตดตอประสานงาน หรอการมมนษยสมพนธ
กบคน หรอกลมองคกร ยงเปนการจดระเบยบวธการทำางาน เพอใหงานและเจาหนาทจากสวนตางๆในหนวยงาน
รวมมอปฏบตงานเปนนำาหนงใจเดยวกน ไมทำาใหงานซำาซอน ขดแยงกน หรอเหลอมลำากน และใหความรวมมอ
ดวยด สอดคลองกบวตถประสงค และนโยบายขององคกรนนอยางสมานฉนทและมประสทธภาพ ทงยงเปนการ
ตดตอสอสารใหเกดความคดความเขาใจในการรวมมอปฏบตงานใหสอดคลองทงเวลาและกจกรรมทจะตองกระทำา
ใหบรรลวตถประสงคอยางสมานฉนทเพอใหงานดำาเนนไปอยางราบรนทงยงทำาใหเกดการลดขอขดแยงและทำาให
งานดำาเนนไปไดดวยด
นกวชาการทมชอเสยงไดใหแนวคดดานวตถประสงคองคประกอบประโยชนประเภทปจจยทเกยวของ
สงสำาคญเบองตนเครองมอ
73
วตถประสงคของก�รประส�นง�น
1.เพอแจงใหผซงมสวนเกยวของทราบ
2.เพอรกษาไวซงความสมพนธอนด
3.เพอขอคำายนยอมหรอความเหนชอบ
4.เพอขอความชวยเหลอ
5.เพอขจดขอขดแยงทอาจมขน
6.เพอใหงานสำาเรจตามเปาหมาย
7.เพอใหงานมคณภาพตามมาตรฐานทกำาหนดไว
หลกก�รประส�นง�น
1. ประสานงานกบประสานนโยบาย จะตองดำาเนนการใหสอดคลองกบวตถประสงคหลกเปนสำาคญและ
ตองทราบวตถประสงคของนโยบายและแผน
2.ประสานงานเปนเรองเกยวกบคนงานและจตใจจะตองนำาคนรวมทำางานเปนกลมทกคนตองคำานงถง
ความสำาเรจขององคกร
3.หลกของการประสานงานคอเวลาเปนหวใจของการประสานงานเพราะระยะเวลาเปนปจจยสำาคญจะ
ตองรวมกนทำางานใหเสรจภายในเวลาทกำาหนดงานจงจะสำาเรจเรยบรอยตามแผนงาน
4. ประสานงานเปนเรองเกยวกบอำานาจหนาท เวลา ความตงใจทำางานและความสะดวกตางๆ ตามการ
วางแผนนโยบายแนวปฏบต
5.ประสานงานเปนเรองเกยวกบการตดตอสอสารตองมการตดตอระหวางคณะกรรมการกบคณะ
กรรมการอยางใกลชดทำาใหมความเขาใจอนดตอกน
6.การประสานงานเปนการประสานความคดเหนเปนความคดเหนของกลมจงจะบงเกดผลด
7.ประสานงานมอยทกสถานการณทงในรปทางการ(ลายลกษณอกษร)และไมเปนทางการ
(การพดดวยวาจา)
8.ประสานงานกบการควบคมประธานจะตองควบคมใหงานประสานสอดคลองตามแผน
9.ประสานงานกบสภาวะแวดลอมเปลยนแปลงตามเหตผลจงหวะเวลาตามสภาวะเหตการณ
74
ประโยชนของก�รประส�นง�น
1.ชวยใหการทำางานบรรลเปาหมายไดอยางราบรนรวดเรว
2.ชวยประหยดเวลาและทรพยากรในการปฏบตงาน
3.ชวยใหทกฝายเขาใจถงนโยบายและวตถประสงคขององคการ
4.ชวยสรางความสามคคและความเขาใจในหมคณะ
5.เสรมสรางขวญของผปฏบตงาน
6.ลดอนตรายจากการทำางานใหนอยลง
7.ชวยลดขอขดแขงในการทำางาน
8.ชวยใหปฏบตงานเปนหมคณะและเพมผลสำาเรจของงาน
9.ชวยเกดความคดใหมๆและปรบปรงอยเสมอ
10ปองกนการทำางานซำาซอน
11.การดำาเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ
ประเภทของก�รประส�นง�น
1.การประสานงานอยางเปนทางการและไมเปนทางการ
2.การประสานงานภายในองคการและภายนอกองคการ
3.การประสานงานในแนวดง(Top-DownBottom-up)และแนวราบ
ปจจยทเกยวของกบก�รประส�นง�น
1.นโยบายใหแตละหนวยขององคการตองประสานนโยบายเพอบรรลผลขององคการ
2.ใจสมาชกในองคการลวนมชวตจตใจในการปฏบตงานรวมกนยอมตองอาศยความรวมมอรวมใจ
ตลอดจนความจรงใจทมตอกนการประสานใจจงเปนภารกจทสำาคญยง
3.แผนองคการจะกำาหนดแผนงานและโครงการไวผปฏบตตองประสานแผนประสานโครงการทเกยวของ
กนดวย
4.งานทรบผดชอบงานยอยๆในโครงการและนอกโครงการผประสานงานตองเตรยมประสานทเกยวของ
ใหลลวงไปดวยด
5.คนในการปฏบตงานผปฏบตตองเกยวของกบคนจงตองประสานคนทงในองคกรและนอกองคกร
6.ทรพยากรอาคารสถานทวสดอปกรณอาจตองขอยมขอเบก
สงสำ�คญเบองตนของก�รประส�นง�น
1.การจดวางหนวยงานทงาย(SimplifiedOrganization)
-การแบงแผนก
-การแบงแยกงานตามหนาท
-การจดวางรปงานและระเบยบการทชดเจน
2.การมโครงการและนโยบายอนสอดคลองตองกน
3.การมวธตดตองานภายในองคการททำาไวด
4.เหตทชวยใหมการประสานงานโดยสมครใจ
5.ประสานงานโดยวธการควบคม
75
เครองมอทชวยในก�รตดตอสอส�ร
1.แบบฟอรมในการปฏบตงาน(WorkingPaper)
2.รายงานเปนหนงสอ(WrittenReport)
3.เครองมอเชนโทรศพทคอมพวเตอรFAX
ส�เหตของปญห�เกยวกบก�รประส�นง�น
ปญห�เกยวกบคว�มรวมมอ
1.ไมไววางใจซงกนและกน
2.ไมสนใจงานทตองทำารวมกน
3.ไมเขาในการทำางานเปนทม
4.ไมเขาใจในวตถประสงค
5.ไมเหนดวยในวธการ
ปญห�เกยวกบจงหวะเวล�
การประสานงานนอกจากการใหความรวมมอกนแลวจะตองคำานงถงการปฏบตใหถก จงหวะเวลาดวย
การประสานงานทพลาดจงหวะเวลามสาเหตดงน
1.ไมปฏบตงานตามทไดรบมอบหมาย
2.ไมตดสนใจทำาใหพลาดจงหวะ
3.ไมลงมอทำาทนทรอจนใกลกำาหนด
4.ไมไดรบขาวสารทนเวลา
5.ไมไดกำาหนดเวลาใหแนนอน
ปญห�เกยวกบคว�มสอดคลอง
การประสานงานแมจะใหความรวมมอทำางานอยางดถกจงหวะเวลากตามจะตองคำานงถงการปฏบตให
สอดคลองกนตามวตถประสงคของงานสาเหตทการปฏบตไมสอดคลองกนมดงน
1.ขาดความเขาใจในวตถประสงค
2.ไมไดรบคำาชแจงในแผนงาน
3.ไมคนเคยกบงานทจะปฏบต
4ไมพอใจจะปฏบตตามวธการทไดรบคำาสง
5.ไมมความสามารถในงานทตองปฏบตอยางเพยงพอ
ปญห�เกยวกบก�รสอส�ร
การประสานงานแมจะไดรบความรวมมอดวยดหากแตการสอสารระหวางกนไมเปนทเขาใจตรงกนตาง
ฝายตางมประสบการณทตางกน ไมมขอบขายแหงการรบร (Frame of Reference) รวมกนทำาใหปฏบตไมตรง
ตามจงหวะเวลาและไมสอดคลองกนดวยสาเหตดงน
1.ขาวสารสงชาไมถงผรบสารตามกำาหนดเวลา
2.ขาวสารตกหลนสญหายเพราะการสอสารผดชองทาง
3.ขาวสารไมเปนทเขาใจหรอตความไดเปนหลายความหมาย
4.ขาวสารกอใหเกดความเขาใจผด
76
ปญห�เกยวกบผประส�นง�น
การประสานงานจำาตองมบคคลผทำาหนาทประสานงานทมลกษณะประจำาตวอนเหมาะสมในการทจะ
ชวยใหการประสานงานเปนไปดวยดแตผประสานงานขาดคณสมบตดวยสาเหตดงน
1.ไมมความรบผดชอบ
2.ไมรขอมลทแทจรง
3.ไมเขาใจระเบยบแบบแผนประเพณปฏบต
4.ไมตรวจสอบขอมลใหครบถวน
5.ไมมมนษยสมพนธ
ก�รปองกนปญห�ของก�รประส�นง�น
ในการปองกนไมใหเกดปญหาการประสานงานนอกจากจะมการจดทำาระบบการประสานงานไวเปน
พนฐานแลว จะตองคาดการปญหาทอาจจะเกดขนลวงหนา และจดใหมมาตรการปองกน หรอแกไขปญหาไวให
พรอมดงน
1.จดทำาแผนปฏบตงานรวมกนเพอใหมการปฏบตทเขาใจตรงกนในบางกรณจะตองจดทำาตาราง
เวลาการปฏบตงานโดยมรายละเอยดทครบถวนสมบรณ
2กำาหนดระเบยบวธปฏบตไวเปนบรรทดฐานในการปฏบตงาน
3.กำาหนดจดตดตอประสานงานใหเปนทรและเขาใจโดยแนชด
4.จดทำาบนทกขอตกลงในความรวมมอเพอความเขาใจและไมใหขอมลตกหลนจนอาจเกดความขด
แยงในภายหลง
5.จดใหมการประชมกอนลงมอปฏบตตามแผนงานทกครงเพอกำาหนดขอบเขตงานและผรบผดชอบ
6.มการฝกซอมการปฏบตและแกไขขอบกพรองเขยนแนวทางการปฏบตหลงการแกไขและยนยน
ใหปฏบตตามทเขยนไว
7.ชแจงขอปฏบตเกยวกบงานทจะตองทำารวมกนใหผเกยวของเขาใจอยางชดเจน
8.จดสงอำานวยความสะดวกในการทำางานใหเพยงพอและมอปกรณเสรมเพอใหการปฏบตงาน
ดำาเนนไปไดโดยเรยบรอย
9.ยนยนกำาหนดเวลาในการปฏบตงานใหแนนอน
10.มการตดตามผลเปนระยะหากมขอขดของจะตองมการดำาเนนการแกไขโดยทนท
ขอบกพรองทมกเกดขนในก�รประส�นง�น
1.ไมทำาความเขาใจในวตถประสงคใหแนชด
2.ไมกำาหนดเปาหมายทตองไดใหชดเจน
3..ไมพจารณาคดเลอกผประสานงานใหถกตอง
4.ไมใหแนวทางปฏบตในการประสานงานอยางเปนขนตอน
5.ไมใหอำานาจหนาทแกผประสานงานอยางเพยงพอ
6.ไมใชวธประสานงานใหเหมาะสม
7.ไมใสใจจรงจงกบการประสานงาน
77
คว�มสมพนธระหว�งคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รกบคณะกรรมก�รยอย
1.คณะกรรมการดำาเนนการตองเปนผรบผดชอบโดยตรงตอการปฏบตงานของคณะกรรมการอำานวยการ
คณะกรรมการเงนกและคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
2.คณะกรรมการดำาเนนการมอำานาจถอดถอนคณะกรรมการอำานวยการคณะกรรมการเงนกและคณะ
กรรมการศกษาและประชาสมพนธทงคณะหรอรายบคคลไดตามทเหนสมควร
3.การแตงตงเสรมในกรณทกรรมการอำานวยการกรรมการเงนกและกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
คณะหรอคนหนงคนใดออกกอนหมดวาระ
4. คณะกรรมการยอยทง 3 คณะ ตองรายงานขอวนจฉยทงปวงใหคณะกรรมการดำาเนนการทราบในการ
ประชมตามวาระของคณะกรรมการดำาเนนการ
บทบ�ทในด�นก�รใหก�รศกษ�ของคณะกรรมก�ร
งานในดานการศกษาแมจะเปนความรบผดชอบของคณะกรรมการศกษาโดยตรงกตาม แตจะถอเปนขอ
หลกเลยงทคณะกรรมการคณะอนๆ จะละเลยตอบทบาทในการใหความร ใหการศกษาแกสมาชกไมได เนองจาก
การทำาความเขาใจกบสมาชกอยางทวถงเปนเรองยากและมลกษณะเปนการศกษาอยางไมมทสนสดคณะกรรมการ
คณะอนๆ จงจำาเปนทจะตองใหความรวมมออยางเตมท ในการใหการศกษาแกสมาชกทงในรปแบบและนอกรป
แบบ
นอกจากนในดานการจดการคณะกรรมการดำาเนนการควรทจะกำาหนดนโยบายครอบคลมไปถงการใหการ
ศกษาอบรมในสหกรณเครดตยเนยนกำาหนดเปนนโยบายทเปนลายลกษณอกษร
78
สรปท�ยบท หนวยท 2
ตำ�แหนงคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร ประกอบดวย
1. ประธ�นกรรมก�รดำ�เนนก�ร
2. รองประธ�นกรรมก�ร
3. เลข�นก�ร
4. เลข�นก�ร
5. เหรญญก
6. กรรมก�รดำ�เนนก�ร
อำ�น�จหน�ทของกรรมก�รดำ�เนนก�รแตละตำ�แหนง
(ก)ประธานกรรมการมอำานาจหนาทดงน
(1)เปนประธานในทประชมใหญและทประชมคณะกรรมการดำาเนนการและควบคมการประชม
ดงกลาวใหเปนไปดวยความเรยบรอย
(2)ควบคมดแลการดำาเนนงานทวไปของสหกรณใหเปนไปดวยความเรยบรอยและอยใน
วตถประสงคของสหกรณ
(3)ลงลายมอชอในเอกสารตางๆในนามสหกรณตามทกำาหนดไวในขอบงคบน
(4)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบมต
หรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.ทกษะความเปนผนำารวมถงสรางความสมานฉนทในหมกรรมการ
2.เปนคนกลางในการประสานประโยชนของทกฝาย
3.การบรหารจดการดานการประชม
(ข)รองประธานกรรมการมอำานาจหนาทดงน
(1)ปฏบตการในอำานาจหนาทของประธานกรรมการแทนประธานกรรมการเมอประธานกรรม
การไมอยหรอไมอาจปฏบตหนาทไดหรอเมอตำาแหนงประธานวางลง
(2)ปฏบตการตามทประธานกรรมการมอบหมายให
(3)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบมต
หรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.ทกษะความเปนผนำารวมถงสรางความสมานฉนทในหมกรรมการ
2.เปนคนกลางในการประสานประโยชนของทกฝาย
3.การบรหารจดการดานการประชม
79
(ค)เลขานการมอำานาจหนาทดงน
(1)จดทำารายงานการประชมใหญและรายงานการประชมคณะกรรมการดำาเนนการทกครง
(2)ดแลรกษาเอกสารและรายงานการประชมของสหกรณใหเรยบรอยอยเสมอ
(3)แจงนดประชมไปยงบรรดาสมาชกหรอกรรมการดำาเนนการแลวแตกรณ
(4)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบมต
หรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.มความสามารถในการจดการดานงานเอกสาร
2.มความสามารถในการบนทกการประชม
(ง)เหรญญกมอำานาจหนาทดงน
(1)ควบคมดแลตรวจสอบการรบจายและการเกบรกษาเงนและทรพยสนของสหกรณใหเปนไป
โดยถกตองเรยบรอย
(2)ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบมต
หรอคำาสงของสหกรณ
คว�มรทกษะ
1.ทางดานการเงนเสมอนเปนหวหนาการเงน
2.ทำาหนาทดแลงานตางๆเสมอนเปนผจดการหากสหกรณยงไมมการจดจางเจาหนาท
สรปบทบ�ทหน�ทคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
1.รบทราบ -สมาชกเขาออก
-ผลการปฏบตงานของคณะกรรมการชดตางๆ
2.พจารณา -การรบฝากเงน
-การกยมเงน
-การลงทน
-ความเทยงธรรมแกสมาชกและเจาหนาท
-รายงานตางๆ
-แตงตงกรรมการใหเปนผแทนสหกรณ
3.อนมต -เงนกพเศษ
4.ดำาเนนการ -กำาหนดนโยบาย
-ดแลบรรดาทะเบยนสมดบญชเอกสารตางๆและบรรดาอปกรณ
-ปฏบตตามหนงสอของนายทะเบยนและชมนมสหกรณฯ
-กำาหนดระเบยบตางๆ
-การประชมใหญ
-เสนอจดสรรกำาไร
-แตงตงถอดถอนคณะกรรมการชดยอย
-แผนงาน-งบประมาณ
80
-ฟองตอสดำาเนนคดของสหกรณ
-เชญสมาชกหรอบคคลภายนอกเปนทปรกษา
คว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
1.ความรบผดชอบตอสหกรณทงคณะ
1.1คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองรบผดชอบโดยตรงตอสหกรณ
1.2คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณตองดำาเนนการดวยตนเอง
2.ความรบผดชอบตอสหกรณเฉพาะตำาแหนง
ขอบงคบกำาหนดใหมหนาทไวอยางใดถามความบกพรองในหนาททกำาหนดไวยอมตอง
รบผดชอบเฉพาะผดำารงตำาแหนงนนๆ
3.ความรบผดชอบตอสหกรณตอบคคลภายนอก
3.1ความรบผดชอบทสหกรณตองผกพนดวย
3.2ความรบผดชอบทสหกรณไมตองผกพน
หลกก�รบรห�รจดก�รสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
1.ดานการบรหารจดการ
2.ดานอตลกษณสหกรณ
3.ดานเครองมอการบรหารจดการ
4.ดานกฎหมายสหกรณ
5.ดานการรายงานการประชมคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
1. ด�นก�รบรห�รจดก�ร
การบรหาร บางครงเรยกวา การบรหารจดการ หมายถง การดำาเนนงาน หรอการปฏบตงานใดๆ
ของหนวยงานของรฐและ/หรอเจาหนาทของรฐ(ถาเปนหนวยงานภาคเอกชนหมายถงของหนวยงานและ/หรอ
บคคล)ทเกยวของกบคนสงของและหนวยงานโดยครอบคลมเรองตางๆเชน (1)การบรหารนโยบาย(Policy)
(2)การบรหารอำานาจหนาท(Authority)(3)การบรหารคณธรรม(Morality)(4)การบรหารทเกยวของกบสงคม
(Society)(5)การวางแผน(Planning)(6)การจดองคการ(Organizing)(7)การบรหารทรพยากรมนษย(Staff-
ing)(8)การอำานวยการ(Directing)(9)การประสานงาน(Coordinating)(10)การรายงาน(Reporting)และ
(11)งบประมาณ(Budgeting)เชนน
ขบวนการจดการประกอบดวยการวางแผน(planning)การจดองคการ(organizing)การโนมนำา
พนกงาน(leading/influencing)เและการควบคม(controlling)
ปจจยสำ�คญของก�รจดก�รมอย 4 ประก�รซงรจกในน�มของ 4M
1.บคลากรหรอคน(Man)
2.เงนหรองบประมาณ(Money)
3.วสดอปกรณหรอสงของ(Materials)
4.การจดการ(Management)
81
2. ด�นอตลกษณสหกรณ
ผทเขามามสวนรวมทงในฐานะผเปนเจาของ ผมสวนรวมในการบรหารจดการและผใชบรการจะ
ตองมความเขาใจอยางชดเจนในเรองแนวคดพนฐานคานยมหลกและวธการสหกรณอนจะนำาไปสกระบวนการ
ในการบรหารจดการในการบรรลเปาหมายความคาดหวง
3. ด�นเครองมอก�รบรห�รจดก�ร
1.การวางแผนกลยทธ (StrategicPlanning)เปนกระบวนการกำาหนดเปาหมายระยะยาวของ
องคกรการเลอกวถทางเพอใหบรรลจดหมายนน
2.การจดการความร (KM)การจดการความร (KnowledgeManagementเปนกระบวนการ
สรางประมวลความรเผยแพรและประยกตใชความรในองคการ
3.องคการแหงการเรยนร(LearningOrganization)เปนหลกการการเรยนรองคการ
4. การพฒนาองคกรตามแนวทางรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) เปนเครองมอสำาคญในการ
กระตนใหองคกรพฒนาคณภาพการบรหารจดการเพอนำาไปสการพฒนาทมคณภาพและยงยน
5. Balanced Scorecard (BSC) เปนเครองมอทชวยนำาแผนกลยทธไปสการปฏบตโดยอาศย
การกำาหนดตวชวดซงจะทำาใหผบรหารทราบถงผลของการตดสนใจในเชงกลยทธ
6.การจดทำาดชนชวด(KPI)การกำาหนดตวชวดความสำาเรจของงาน
7. การจดการคณภาพ ทวทงองคการ (TQM)เปนระบบบรหารคณภาพทมงเนนการใหความ
สำาคญสงสดตอลกคาภายใตความรวมมอของพนกงานทวทงองคกรทจะปรบปรงงานอยางตอเนอง เพอให
สามารถตอบสนองตอความตองการได
8. การพฒนาเอกสารพรรณนาหนาทงาน Job Description Development คอ เอกสาร
แสดงหนาทความรบผดชอบขอบเขตของงานแตละตำาแหนง โดยเปรยบเสมอนปายชทางในการปฏบตงานของ
บคลากรแตละตำาแหนงในองคกร
4. ด�นกฎหม�ยสหกรณ
1.สหกรณจดทะเบยนตามพระราชบญญตสหกรณ
2.สหกรณมฐานะเปนนตบคคล
3.สหกรณมสทธหนาทตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยและกฎหมายอนๆ
ทเกยวของ
4.คณะกรรมการดำาเนนการตองมความรดานกฎหมายสหกรณหรอกฎหมายอนๆทเกยวของ
กบการดำาเนนงานทางสหกรณ
5.ด�นก�รร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
1.ความสำาคญของการประชม
-ประชมการทำางานใหมประสทธภาพ
-ระดมสมองและวางแผนการดำาเนนงาน
-สงเสรมสมพนธภาพการทำางาน
-แลกเปลยนความคดและเขาใจเทคโนโลยใหมๆในการปฏบตงาน
82
2.ลกษณะโดยทวไปการประชมในสหกรณ
-การประชมสมาชก
-การประชมคณะกรรมการ
-การประชมฝายจดการ
3.ขนตอนการจดประชม
-กอนประชม
-ระหวางการประชม
-หลงการประชม
ก�รประส�นง�นระหว�งคณะกรรมก�ร
-วตถประสงคของการประสานงาน
-หลกการประสานงาน
-ประโยชนของการประสานงาน
-สาเหตของปญหาเกยวกบการประสานงาน
-การปองกนปญหาของการประสานงาน
-การประสานงานระหวางคณะกรรมการ
1.คณะกรรมการดำาเนนการตองเปนผรบผดชอบโดยตรงตอการปฏบตงานของคณะกรรมการ
อำานวยการคณะกรรมการเงนกและคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
2.คณะกรรมการดำาเนนการมอำานาจถอดถอนคณะกรรมการยอยทงคณะหรอรายบคคลไดตามท
เหนสมควร
3.การแตงตงเสรมในกรณทกรรมการชดยอยคณะหรอคนหนงคนใดออกกอนหมดวาระ
4.คณะกรรมการยอยตองรายงานขอวนจฉยทงปวงใหคณะกรรมการดำาเนนการทราบในการ
ประชมตามวาระของคณะกรรมการดำาเนนการ
83
84
หนวยท 2
คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณคำ�ชแจง ใหวงกลมรอบขอทถกตองทสด
1.คณสมบตของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณทหามบคคลทมลกษณะในขอใดมาทำาหนาทคณะกรรม
การดำาเนนการสหกรณ
ก.เคยไดรบโทษจำาคกในขอหาเมาแลวขบ
ข.เคยถกไลออกจากบรษทเอกชนในขอหาทะเลาะววาท
ค.เคยถกทประชมใหญมมตถอดถอนออกจากตำาแหนงกรรมการดำาเนนการเพราะเหตทจรต
ง.เปนญาตกบเจาหนาทในสหกรณ
2.ขอใดถกตองทสดเกยวกบตำาแหนงของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
ก.ประธานกรรมการดำาเนนการรองประธานกรรมการเลขานการเหรญญกกรรมการดำาเนนการ
ข.ประธานกรรมการดำาเนนการเลขานการเหรญญกกรรมการดำาเนนการ
ค.ประธานกรรมการดำาเนนการรองประธานกรรมการเลขานการกรรมการดำาเนนการ
ง.ประธานกรรมการดำาเนนการรองประธานคนท1รองประธานคนท2เลขานการเหรญญก
กรรมการดำาเนนการกรรมการกลมยอย
3.ขอใดไมใชอำานาจหนาทของเลขานการคณะกรรมการดำาเนนการ
ก.จดทำารายงานการประชมใหญและรายการประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
ข.ดแลรกษาเอกสารและรายงานการประชมของสหกรณใหเรบบรอยอยเสมอ
ค.แจงนดประชมไปยงบรรดาสมาชกหรอกรรมการดำานนการแลวแตกรณ
ง.ควบคมดแลตรวจสอบการรบ-จายและการเกบรกษาเงนและทรพยสนของสหกรณใหเปนไป
โดยถกตองเรยบรอย
4.ความรทกษะของบคคลทจะทำาหนาทเปนเหรญญกในสหกรณขอใดถกตองทสด
ก.มความรทกษะดานการเงนเสมอนเปนหวหนาการเงน
ข.มความรทกษะดานการคำานวณหวไวใจส
ค.เปนคนประหยดมธยสถ
ง.เปนคนมวาทะศลปในการพดตอหนาทชมชน
ก�รประเมนผลก�รศกษ�ดวยตนเองโดยก�รทำ�แบบทดสอบท�ยบท
85
5.ขอใดกลาวถกตองถงความรบผดชอบของคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
ก.ความรบผดชอบตอสหกรณทงคณะ
ข.ความรบผดชอบตอสหกรณเฉพาะตำาแหนง
ง.ความรบผดชอบตอสหกรณตอบคคลภายนอก
ง.ถกทกขอ
6.การลงลายมอชอในเอกสารสำาคญตางๆทมไดเปนไปตามทขอบงคบกำาหนดไวผลงลายมอชอถอวา
เปนการกระทำาลกษณะใดถกตอง
ก.กรทำาดวยความประมาทเลนเลอ
ข.ไมปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมาย
ค.กระทำาโดยปราศจากอำานาจหรอนอกเหนออำานาจ
ง.กระทำาโดยลแกอำานาจ
7.จดมงหมายการบรหารเงนของสหกรณเครดตยเนยนคอขอใด
ก.เสรมสรางเศรษฐกจทดแกสมาชก
ข.ใหบรการดานการเงนอยางกวางขวาง
ค.ใหผลตอบแทนอยางเปนธรรม
ง.ถกทกขอ
8.ขนตอนหลงการประชมมอะไรบาง
ก.ดำาเนนการตามมต
ข.สงรายงานการประชม
ค.เกบรกษารายงานการประชม
ง.ถกทกขอ
9.ขอใดไมใชวตถประสงคของการประสานงาน
ก.เพอแจงใหผซงมสวนเกยวของทราบ
ข.เพอขอความชวยเหลอ
ค.เพอใหงานสำาเรจตามเปาหมาย
ง.เพอความชดเจนเวลาเกดความเสยหายจะไดมผรบผดชอบ
10.สงสำาคญเบองตนของการประสานงานขอใดกลาวถกตอง
ก.การมเทคโนโลยททนสมยมชองทางตดตอสอสารไดรวดเรว
ข.มบคลากรทมประสทธภาพ
ค.มงบประมาณเพยงพอสำาหรบการวางแผนดำาเนนงาน
ง.การมโครงการและนโยบายอนสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน
86
แผนก�รศกษ�ประจำ� หนวยท 3
หนวยท 3 คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
3.1คณลกษณะเฉพาะของคณะกรรมการอำานวยการ
3.2ตำาแหนงคณะกรรมการอำานวยการ
3.3กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการอำานวยการ
3.4การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการอำานวยการ
3.5บทบาทหนาทคณะกรรมการอำานวยการตามขอบงคบ
3.6ความรบผดชอบของคณะกรรมการอำานวยการ
3.7หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการอำานวยการ
วตถประสงค เมอศกษาหนวยท3จบแลวผศกษาสามารถ
1.มความรความเขาใจเกยวกบอำานาจหนาทตามขอบงคบของคณะกรรมการอำานวยการได
อยางถกตอง
2.สามารถบอกและปฏบตตามอำานาจหนาทของคณะกรรมการอำานวยการไดอยางถกตอง
3.มความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของคณะกรรมการอำานวยการไดอยางถกตอง
4.มความรความเขาใจเกยวกบหลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณในดานตางๆได
อยางถกตอง
5.สามารถปฏบตงานทสหกรณตามหลกการบรหารงานไดอยางถกตอง
กจกรรมก�รศกษ�ดวยตนเอง
1.ทำาแบบประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ศกษาคมอการเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองพรอมกบบนทกเนอหาสำาคญๆ
ประเมนผล
1.ประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ทดสอบกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
87
3.1 คณลกษณะเฉพ�ะของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
หน�ทคว�มรบผดชอบขนพนฐ�น
1.กำาหนดนโยบาย
2.วางแผนในสหกรณเครดตยเนยน
3.สรางความมนใจในการบรหารสหกรณใหเปนสถาบนการเงนทมนคง
4.ประสานงานกบสมาชกเพอใหความรดานการบรการตางๆของสหกรณ
5.ทบทวนผลการปฏบตงานของผจดการถงความกาวหนาในการดำาเนนงานใหบรรลเปาหมาย
6.รายงานการปฏบตงานของสหกรณตอทประชมใหญ
7.การตดสนใจเรองตางๆของคณะกรรมการอยบนพนฐานประโยชนสงสดของสมาชก
คว�มรทกษะ
1.มความรความเขาใจในปรชญาของสหกรณเครดตยเนยนเพอพจารณาจดธรกรรมทางการเงนทดกวาให
กบสมาชก
2.มความสามารถในการทำาความเขาใจพนฐานการเงนการบญช
3.มความสามารถในการทำาความเขาใจและวางแผนยทธศาสตรเชงรกในสหกรณเครดตยเนยน
หน�ทคว�มรบผดชอบเฉพ�ะด�น
1.ทำางานอยางใกลชดรวมกบผจดการและกรรมการดำาเนนการคนอนเพอพฒนาวตถประสงคและ
เปาหมายของสหกรณเครดตยเนยนรวมถงการวางแผนยทธศาสตรในการดำาเนนงาน
2.ใหเกดความมนใจวาสหกรณเครดตยเนยนไดดำาเนนธรกจทยดตดกบกฎหมายขอบงคบระเบยบ
และแนวทางการปฏบตทางดานการเงนทไดรบการยอมรบและมมาตรฐาน
3.ใหเกดความมนใจวาสหกรณเครดตยเนยนดำารงสภาพเปนสถาบนการเงนทมนคงปลอดภยและ
ทรพยสนทกอยางในสหกรณไดรบการปกปองพทกษรกษาจากภยตางๆ
หนวยท 3
คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
โครงสร�งก�รบรห�รง�นคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
ตำาแหนงอนประกอบดวย
-ประธาน
-รองประธาน
-เลขานการ
-เหรญญก
-กรรมการ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
คณะกรรมการเงนก คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร คณะกรรมการศกษา
88
ห�มมใหบคคลซงมลกษณะดงตอไปนเปนหรอทำ�หน�ทกรรมก�รอำ�นวยก�ร
1.เคยไดรบโทษจำาคกโดยคำาพพากษาถงทสดใหจำาคกเวนแตเปนโทษสำาหรบความผดทไดกระทำาโดย
ประมาทหรอความผดลหโทษ
2.เคยถกไลออกปลดออกหรอใหออกจากราชการองคการหรอหนวยงานของรฐหรอเอกชน
ฐานทจรตตอหนาท
3.เคยถกนายทะเบยนสหกรณสงใหพนตำาแหนงกรรมการดำาเนนการ
4.เคยถกทประชมใหญมมตใหถอดออกจากตำาแหนงกรรมการดำาเนนการเพราะเหตทจรตตอหนาท
5.สมาชกซงอยระหวางผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาจะเปนตนเงนหรอดอกเบยหรอสมาชกตาม
ขอบงคบทไดเขาเปนสมาชกไมครบสบสองเดอน
6.ผซงเปนเจาหนาทในสหกรณ
องคประกอบของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
คณะกรรมการดำาเนนการอาจตงคณะกรรมการอำานวยการ จากคณะกรรมการดำาเนนการจำานวน...... คน
โดยใหประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ เลขานการ และเหรญญกของคณะกรรมการดำาเนนการ เปน
กรรมการอำานวยการใหคณะกรรมการดำาเนนการตงกรรมการดำาเนนการอนเปนกรรมการรวมอกตามสมควรให
ประธานกรรมการ และเลขานการคณะกรรมการดำาเนนการ เปนประธานและเลขานการคณะกรรมการอำานวย
การตามลำาดบ
3.2 ตำ�แหนงคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร อนประกอบดวย
1.ประธานกรรมการอำานวยการ
2.รองประธานกรรมการอำานวยการ
3.เลขานการอำานวยการ
4.เหรญญก
5.กรรมการอำานวยการ
ประธ�นกรรมก�รอำ�นวยก�ร มอำ�น�จหน�ท ดงน
1.เปนประธานในทประชมของคณะกรรมการอำานวยการ
2.เรยกประชมคณะกรรมการอำานวยการ
3.เปนผรายงานผลการปฏบตงานตอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
4.ดแลควบคมการดำาเนนงานทวไปของสหกรณ
5.ประสานงานกบคณะกรรมการชดอนๆ
6.ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมาย
89
รองประธ�นกรรมก�รอำ�นวยก�ร มอำ�น�จหน�ทดงน
1.ปฏบตการในอำานาจหนาทของประธานกรรมการแทนประธานกรรมการเมอประธานกรรมการไมอย
หรอไมอาจปฏบตหนาทได
2.ปฏบตงานตามทประธานกรรมการมอบหมายให
3.ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการอำานวยการมอบหมาย
เลข�นก�รกรรมก�รอำ�นวยก�ร มอำ�น�จหน�ท ดงน
1.บนทกรายงานการประชม
2.ออกหนงสอเชญประชม
3.รบผดชอบงานทไดรบมอบหมายจากทประชมคณะกรรมการอำานวยการ
เหรญญก มอำ�น�จหน�ท ดงน
1.ควบคมดแลตรวจสอบการบ-จายและการเกบรกษาเงนและทรพยสนของสหกรณใหเปนไปโดย
ถกตองเรยบรอย
2.ดำาเนนการอนๆตามทคณะกรรมการอำานวยการมอบหมายใหภายใตขอบงคบระเบยบมตหรอคำาสง
ของสหกรณ
กรรมก�รอำ�นวยก�ร มอำ�น�จหน�ท ดงน
1.เขารวมประชมและเสนอขอคดเหนในการดำาเนนงานในทประชมใหญ
2.ปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายจากทประชมคณะกรรมการอำานวยการ
3.3 กำ�หนดเวล�อยในตำ�แหนงของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
คณะกรรมการอำานวยการ คอ คณะกรรมการยอยทไดรบการตงจากคณะกรรมการดำาเนนการ
ดงนนการอยในตำาแหนงของคณะกรรมการอำานวยการ จงอยในตำาแหนงไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการ
ดำาเนนการซงตงคณะกรรมการอำานวยการนน โดยจะมการตงกนทกๆ ป หลงจากทประชมสมาชกเลอกคณะ
กรรมการดำาเนนการเรยบรอยแลวเพอใหตำาแหนงตางๆของคณะกรรมการอำานวยการและคณะกรรมการดำาเนน
การสอดคลองกนตามขอบงคบ
ก�รพนจ�กตำ�แหนงคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
1.ถงคราวออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการดำาเนนการหรอลาออกตอทประชมใหญ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.เปนผผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาเงนตนหรอดอกเบย
6.ขาดประชมคณะกรรมการดำาเนนการตดตอกนสามครงโดยไมมเหตอนควร
90
3.4 ก�รเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
ก�รเรยกประชม
1.คณะกรรมการอำานวยการตองมการประชมตามคราวทมกจธระแตจะตองมการประชมกนเดอนละครง
เปนอยางนอย
2.ใหประธานกรรมการอำานวยการหรอเลขานการนดเรยกประชมคณะกรรมการอำานวยการได
ขอวนจฉยทงปวงของคณะกรรมการอำานวยการใหเสนอคณะกรรมการดำาเนนการในการประชมคราวถดไปทราบ
3.ขอวนจฉยทงปวงของคณะกรรมการอำานวยการใหนำาเสนอคณะกรรมการดำาเนนการทราบในการประ
ชมคราวถดไป
องคประชม
ในการประชมคณะกรรมการอำานวยการตองมกรรมการอำานวยการมาประชมไมนอยกวากงหนงของ
จำานวนกรรมการอำานวยการทงหมดจงจะเปนองคประชม
3.5 บทบ�ทหน�ทและคว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
คณะกรรมการอำานวยการเปนผดำาเนนกจการแทนคณะกรรมการดำาเนนการตามทไดรบมอบหมายและ
ตามกฎหมายขอบงคบระเบยบมตและคำาสงของสหกรณทงในอนทจะทำาใหเกดความจำาเรญแกสหกรณทก
ประการซงรวมทงในขอตอไปน
1.พจารณาดำาเนนการในเรองการรบสมาชกและสมาชกออกจากสหกรณตลอดจนการดแลใหสมาชก
ปฏบตการตางๆตามกฎหมายขอบงคบระเบยบและมตของสหกรณ
2.ควบคมในเรองการรบเงนการจายเงนการสะสมเงนการฝากเงนหรอการเกบรกษาเงนใหเปนไปตาม
ขอบงคบและระเบยบของสหกรณ
3.ควบคมดแลจดทำาบญชและทะเบยนตางๆของสหกรณใหถกตองครบถวนและเปนปจจบนอยเสมอ
4.ควบคมดแลเกบรกษาเอกสารหลกฐานตางๆตลอดจนทรพยสนของสหกรณใหอยในสภาพอนดและ
ปลอดภยและพรอมทจะนำามาใหผเกยวของตรวจสอบไดทนท
5.เสนอแนะคณะกรรมการดำาเนนการในการปรบปรงหรอแกไขการบรหารงานของสหกรณ
6.ควบคมดแลการจดทำางบดลรวมทงบญชกำาไรขาดทนและรายงานประจำาปแสดงผลการดำาเนนงานของ
สหกรณเสนอคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาเสนอตอทประชมใหญอนมต
7.พจารณาจดสรรกำาไรสทธประจำาปของสหกรณเสนอตอคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาเสนอให
ทประชมใหญพจารณาอนมต
8.พจารณาแผนงานและงบประมาณรายจายประจำาปของสหกรณเสนอตอคณะกรรมการดำาเนนการ
พจารณาเสนอทประชมใหญพจารณาอนมต
9.ทำานตกรรมตางๆเกยวกบการดำาเนนงานของสหกรณตามทคณะกรรมการดำาเนนการมอบหมาย
91
สรปบทบ�ทหน�ทคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
ดำ�เนนก�ร
1.สมาชกเขา-ออก
2.จดหาและจดทำาเอกสารบญช
3.รบคำาขอก
4.รายงานการเงน
ควบคมดแล
1.การรบ-จายเงนและงบประมาณ
2.บญช-การเงนของสหกรณใหถกตองครบถวนและเปนปจจบน
3.เอกสารตางๆหลกฐานตางๆตลอดจนทรพยสนใหอยในสภาพอนดและปลอดภย
4.ทะเบยนตางๆของสหกรณใหถกตอง
พจ�รณ�
1.จดจางเจาหนาทปฏบตงานแทนคณะกรรมการดำาเนนการ
2.พฒนาความรใหบคลากร
3.พจารณาจดสรรกำาไรสทธประจำาปและแผนงาน/งบประมาณของสหกรณ
อนมต
1.สมาชกเขา-ออก
2.วนจฉยคำารองของสมาชก
เสนอ
1.จดสรรกำาไรสทธตอคณะกรรมการดำาเนนการ
2.แผนงานงบประมาณตอคณะกรรมการดำาเนนการ
3.การปรบปรงแกไขการบรหารงาน
4.ใหมการจดประชมใหญ
5.รายงานกจการประจำาป
ร�งและเกบรกษ�ระเบยบต�ง ๆ
1.ระเบยบวาดวยการรบสมาชก
2.ระเบยบวาดวยการใหเงนก
3.ระเบยบวาดวยการรบฝากเงน
4.ระเบยบอนๆตามทกำาหนดในขอบงคบ
92
ลกษณะหนาทของคณะกรรมการอำานวยการคอปฏบตตามนโยบายระเบยบงบประมาณและแผนงาน
ตาง ๆ ทมาจากคณะกรรมการดำาเนนการ เชน การรบสมาชกและพจารณาสมาชกทลาออก งานธรกรรมตางๆ
ในสำานกงานหรอในกลมงานดานบญชการประสานงานกบกลมอนการประชาสมพนธการบรหารฝายจดการ
และงานดานอนๆ
3.6 คว�มรบผดชอบคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
คณะกรรมการอำานวยการ มงเนนไปในทางบรหารและดำาเนนงานของสหกรณ งานทสำาคญในการดำาเนน
งานจะมงถงจดประสงคเปนหลกซงมรปแบบการจดการไดแก
1. ก�รว�งแผน คอ การพจารณางานทตองกระทำาใหบงเกดผล คณะกรรมการตองเขาใจใหด
วางานสหกรณเครดตยเนยนเปนงานทมจดประสงคระยะยาว เพอบรรลจดประสงคระยะยาวกจำาเปนตองวาง
แผนงานระยะสนกจกรรมในการวางแผนไดแก
-กำาหนดขอบเขตของบทบาทและภารกจพจารณาวางานใดทคณะกรรมการอำานวยการมอำานาจในการ
กระทำางานใดทควรขอความเหนและมตจากคณะกรรมการทกคณะงานใดทตองใหสมาชกไดพจารณา
-คาดการณลวงหนาถงแนวโนมในอนาคตวาจะดำาเนนงานสหกรณเครดตยเนยนในรปใดเชนมสำานกงาน
มทดนมพนกงานมการบรการอนๆทเปดรานสหกรณการแลกเปลยนผลผลตการกอตงโรงงานขนาด
เลกฯลฯ
-กำาหนดจดประสงควางจดประสงคลงไปโดยพจารณาถงผลทจะไดรบจากการมสำานกงานมทดน
มพนกงานมการบรการอนๆหรอเปดรานสหกรณ
-กำาหนดรายละเอยดการดำาเนนงานเพอใหบรรลจดประสงคตามการกำาหนดจดประสงคจะตองมการ
วางแผนการดำาเนนงานเปนขนตอนอยางไรทำาอยางไรจงจะใหสมาชกใหความรวมมอทำาอยางไรจงจะ
มทนมผทำางานฯลฯ
-กำาหนดระยะเวลาทจะบรรลจดประสงคโดยผานรายละเอยดในการดำาเนนงานเชนการทจะมสำานกงาน
ของกลมเองตองใชเวลานานเทาไหรจะแกปญหาเรองหนสนดอกเบยแพงจะใชเวลากป
-กำาหนดงบประมาณโดยพจารณาวาในการบรรลจดประสงคหนงนอกจากจะตองมรายละเอยด
มขนตอนมเวลาแลวจะตองใชเงนใชคนใชความรความสามารถเปนจำานวนเทาไหร
-กำาหนดนโยบายโดยออกกฎระเบยบหรอตดสนใจลวงหนาออกมาวาในการบรรลจดประสงคนน
จะตองวางระเบยบอยางไรเชนถาอยากมสำานกงานกตองขอความรวมมอดานทนจากสมาชกในการ
ทำาเชนนไดกตองวางระเบยบออกมาเชนใน3ปจะไมมการปนผลและเฉลยคนถาสมาชกสวนใหญ
เหนชอบดวยกสามารถออกเปนระเบยบไดทนท
-กำาหนดวธการปฏบตโดยหาทางนำาระบบตางๆทใชในการปฏบตมาใชใหบรรลจดประสงค
93
2. ก�รจดระเบยบง�น เนองจากการวางแผนจดการงานเปนเรองทมงเนนในทางพฒนาคนดงนน
ความสำาคญของคณะกรรมการตางๆทกคณะรวมทงพนกงานทจะมขนในอนาคตจงเปนเรองจำาเปนทจะตองมรป
แบบงานมโครงสรางมอำานาจมหนาทและมความรบผดชอบในฐานะทเปนผแทน เพอดำาเนนงานใหบรการ เพอ
บรรลผลสำาเรจตามจดมงหมายดวยเหตนเองการจดระเบยบงาน จงหมายถงการแบงงานออกเปนหนวยๆ เพอให
ดำาเนนงานไปไดอยางดโดยมหลกใหญๆดงนคอ
-กำาหนดโครงสรางจดงานออกเปนหมวดหมสงใดจะใหอยในความรบผดชอบของคณะใดเพอใหการ
ดำาเนนงานสมฤทธผลและมประสทธภาพ
-กำาหนดใหมความเปนหนงเดยวกนโดยหาวธสรางความสมพนธในระหวางกรรมการคณะตางๆและ
พนกงานตางๆใหมภาวะการทำางานรวมกนเปนหมคณะมการแตกแยกหรอคอยเกยงงานเกยงหนาทกน
3. จดบคล�กรโดยพจารณาถงความเหมาะสมของกรรมการแตละคนทจะปฏบตงานในคณะตางๆ
(ถากรรมการทกคนไดรบเลอกรวมกน มใชเลอกแบบเจาะจงจากสมาชก) เพอใหเหมาะสมกบงาน บคลกภาพและ
ความถนดของเขา มใชเลอกแบบเจาะจงสมาชกและตองใหเกดความแนใจวากรรมการเหลานน จะตองปฏบตงาน
ในคณะนนไดมหลกดงนคอ
-พจารณาความตองการของบคคลดวาเขาถนดอะไรชอบทำางานแบบไหน
-คดเลอกบคคลเชนใหกรรมการคนนทดลองทำางานในตำาแหนงคณะกรรมการเงนก3เดอนถาเขา
ทำาไดและสมครใจกใหทำาตอไปแตถาเขาลำาบากใจกใหสลบเปลยนไปอยคณะอนๆ
-พฒนาบคคลดวยการใหโอกาสแกเขาไดเพมพนความรความสามารถในการทำางานเชนสงไปรวม
สมมนาสงไปศกษาอบรมหลกสตรพเศษหรอสงเขาใหไปเรยนสงใดสงหนงทเขาสนใจ
4. อำ�นวยก�ร การวางแผนหรอการวางโครงการใด ๆ มใชเมอวางแลวมนจะเสรจในตวของ
มนเองแตตองมกรรมการคณะใดหรอบคคลใดเขาอำานวยการในการดำาเนนงานบคคลใดหรอคณะใดนตองมความ
เหมาะสมในการทำาหนาทเปนตวแทนของคณะกรรมการดำาเนนการ และของสมาชกทกคน และงานอำานายการ
นคองานของคณะกรรมการอำานวยการในสหกรณเครดตยเนยนนนเอง การอำานวยการนเรยกไดอกอยางหนงวา
“การนำา” เปนการทำาใหคณะกรรมการอนหรอฝายจดการทำางานใหบรรลจดประสงค โดยมหลกการใหญ ๆ ดงน
คอ
-การมอบหมายงานโดยกำาหนดหนาทอธบายลกษณะของงานและมอบความรบผดชอบใหกรรมการ
หรอพนกงานไดนำาไปปฏบต
-จงใจโดยการใชวธการตางๆเพอกระตนหรอจงใจใหคณะกรรมการและพนกงานไดปฏบตงานตาม
ความตองการ
-สอความหมายโดยหาทางใหกรรมการแตละคณะและพนกงานไดมโอกาสตดตอสอสารเพอใหทราบ
แนวความคดวธการทำางานของกนและกนเพอใหเกดความเขาอกเขาใจซงกนและกนเชนการทำา
บนทกงานการรวมประชมการหมนเวยนงานเปนตน
94
5. ก�รประส�นง�น คณะกรรมการ หรอฝายจดการทดตองรจกวธหลกเลยงการประสานงาน
การงานซอนงาน การทำางานขามหนาขามตา หรอการกระทบกระทงกนในงานคณะกรรมการตองหาวธทจะให
คณะกรรมการแตละคนหรอบคคลแตละคนรวมทำางานแบบสามคคและสอดคลองกนเพอบรรลแผนงานของกลม
และบรรลความตองการของแตละบคคลดวย เพราะบางครงงานของกลมอาจจะสำาเรจตามจดประสงค แตคนท
ทำางานไมถกกน กแสดงวาขาดการประสานงาน หรอคนทำางานรกใครกนด แตงานของกลมไมบรรลจดประสงคก
เปนเรองทไมถกตองเชนกน
6. ควบคมง�น โดยการวางวธการและวธปฏบต เพอควบคมตรวจตราการดำาเนนงานทงหมด
ของสหกรณเครดตยเนยน ซงตองใชวธรายงานแบบทมผลทสด เพอตดตามงานใหทนและใหรวามอะไรเกดขนบาง
เชน ในเรองการเงนทมผลตอการดำาเนนงานเครดตยเนยน ประสทธภาพและการปฏบตงานของคณะกรรมการอน
ๆและพนกงานฯลฯสงเหลานเปนการควบคมงานภายในเพอมใหงานเกดการแตกแยกหลกควบคมงานใหญดงน
คอ
-กำาหนดมาตรฐานการทำางานไดแกกำาหนดวธการใดๆกตามทจะใชเปนเครองวดความสำาเรจ
ของการทำางานซงนำาไปสการบรรลจดประสงคเชนถามสมาชกมาสะสมเฉลยแลวอาทตยละ
90%ของจำานวนสมาชกทงหมดถอวาการใหการศกษามผลสำาเรจ
-วดผลงานไดแกการประเมนผลงานตามความเปนจรงในการดำาเนนงานตามแผนทวางไวเชน
ใชกราฟใชสถตใชใบสอบถามสมภาษณฯลฯ
-แกไขในการปฏบตไดแกการปรบปรงแกขอบกพรองตางๆทเกดขนจากการดำาเนนงานตาม
แผนทวางไวเพอบรรลจดประสงค
การควบคมงานภายใน หมายถง การระมดระวงดแลใหทกสงทกอยางดำาเนนไปตามแผนงานทวาง
ไวโดยมจดมงหมายดงนคอ
1.ชวยใหดำาเนนงานบรหารไดอยางมผล
2.ชวยปองกนการทจรตและการผดพลาด
3.ชวยปองกนขอผดพลาดทจะเกดจากการหลงลมละเลยหรอการใหสนบน
วธก�รควบคมภ�ยในเพอบรรลจดมงหม�ย มดงน
1. จดระเบยบง�นเพอสะดวกในก�รควบคมโดยการวางโครงสรางใหเหมาะสมกบสภาพของกลม
(จำานวนสมาชก,จำานวนเงน)ใหมการกระจายอำานาจและใหมการตรวจตราควบคมกนอยภายในโครงการดงเชน
-แยกการเกบรกษาเงนสดออกจากฝายทำาบญช
-คณะกรรมการเงนกมสทธอนมตเงนกแตไมมสทธจายเงน
-เหรญญกมเงนแตไมมสทธใหก
-การอนมตรบสมาชกใหมหรออนมตการลาออกเปนเรองของคณะกรรมการอำานวยการมใชฝายจดการ
-มคณะกรรมการตรวจสอบทำาหนาทตรวจตราดแลการเงนตรวจบญชการอนมตเงนก
-สมาชกมสทธขอดบญชของกลมเมอเกดความสงสยได
95
2. ควบคมท�งบญช เปนวธหนงทไดผลแตตองมการลงบญชในทนทมใชคงคางไวนานๆตอไปในอนาคต
ขางหนาการควบคมทางบญชจะมผลยงขน โดยใชระบบคอมพวเตอรเขาควบคม เพราะระบบบญชจะแจงใหผ
บรหารทราบทนทวามอะไรเกดขน ผลของการวางแผนงานบางอยาง เชน การชวยเหลอซงกนและกนจะปรากฎ
ผลออกมาทบญช นอกจากนนรายงานฐานะการเงนประจำาเดอนทไดมาจากยอดบญชยงชวยบอกใหรถงอาการ
และสภาพของการดำาเนนงานนอกเหนอจากชวยในการวางงบประมาณของกลมอกดวย
3. ควบคมท�งงบประม�ณโดยการวางงบประมาณทตรงกบความเปนจรงเพอสะดวกในการควบคม
ตดตามและประเมนผลงานบคคลหรอคณะกรรมการทดำาเนนงานตามงบประมาณนน
4. ควบคมต�มหลกและวธก�ร นอกจากการใชวธกำาหนดมาตรฐานการทำางานการวดผลงานและแกไข
ในการปฏบตการแลวยงสามารถใชเครองมอตางๆเขาควบคมเชนเครองทำาบญชเครองคดดอกเบย
5. ควบคมโดยก�รตรวจสอบบญชภ�ยใน โดยคณะผตรวจสอบเปนผทำาเชนการตรวจสอบสมดประจำา
ตวสมาชกใหตรงกบหลกฐานในกลมตรวจเงนสดตรวจเงนกตรวจตราการใชจายเงนตามงบประมาณของคณะ
กรรมการ
ควบคมโดยการตรวจสอบบญชภายใน โดยคณะผตรวจสอบเปนผนำา เชน การตรวจสอบสมด
ประจำาตวสมาชกใหตรงกบหลกฐานในกลม ตรวจเงนสด ตรวจเงนก
96
3.7 หลกก�รและเทคนคก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
การดำาเนนงานดานตางๆของคณะกรรมการอำานวยการประกอบดวยดงตอไปน
1.ดานเกยวกบสมาชก
2.ดานการบรหารเงนและบญช
3.ดานกฎหมายทเกยวของกบสนเชอ
4.ดานการวางแผนงานและงบประมาณ
5.ดานการบรหารงานบคคล
6.ดานการบรหารสำานกงาน
7.ดานการจดทำารายงานกจการของสหกรณเครดตยเนยน
8.ดานการจดสรรกำาไรสทธประจำาป
9.ดานการรายงานการประชมคณะกรรมการอำานวยการ
1. ด�นเกยวกบสม�ชก
สหกรณเครดตยเนยน จดตงขนโดยมวลสมาชก มวตถประสงคเพอใหสมาชกดำาเนนกจการ
รวมกนและชวยเหลอซงกนและกน เพอใหเกดประโยชนแกสมาชกทงทางเศรษฐกจและสงคม รวมทงการสงเสรม
การออมทรพยการใหเงนกแกสมาชก
ในฐานะทสมาชกเปนเจาของสหกรณ จงเหนวาสมาชกนนมความสำาคญอยางยงตอการบรหารงาน
ของสหกรณเชน
-การเขาประชมใหญเพอพจารณาใหความเหนชอบในนโยบายดำาเนนงานของสหกรณเลอกตง
คณะกรรมการและคณะผตรวจสอบกจการ
-ควบคมการบรหารงานของสหกรณตดตามผลการดำาเนนงานของสหกรณ
-พจารณาถอใชขอบงคบและพจารณาแกไขเพมเตมขอบงคบ
-อดหนนสหกรณดวยความภกดเชนลงทนถอหนในสหกรณนำาเงนทเหลอมาฝากสหกรณใน
การดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนสวนใหญจะเปนการทำาธรกจกบสมาชกสหกรณ
ดงนนคณะกรรมการอำานวยการจงมบทบาทอยางมากตอการอำานวยการแกสมาชกคณะกรรมการ
อำานวยการตองเขาใจในเรองตางๆดงตอไปนดวย
1. สม�ชกของสหกรณเครดตยเนยน หม�ยถง
ประชาชนอาชพตางๆทอยในวงสมพนธเดยวกนและสมครใจเขาเปนสมาชกโดยไมมการบงคบและจะ
ลาออกเมอใดกไดทกเวลาถาไมมพนธะใดๆกบสหกรณ
97
2. ประเภทของสม�ชกในสหกรณเครดตยเนยน
2ประเภทคอ
ประเภทท 1คอสมาชกสามญบคคลทบรรลนตภาวะทผานกระบวนการเปนสมาชกของสหกรณ
โดยสมบรณและมหนาทสทธในการใชบรการจากสหกรณทกประการตามระเบยบ
ขอบงคบของสหกรณ
ประเภทท 2คอสมาชกสมทบสหกรณเครดตยเนยนอาจรบสมาชกสมทบไดโดยใหมคณสมบตและ
สทธตามทกำาหนดไวในขอบงคบสหกรณและเปนไปตามทนายทะเบยนสหกรณกำาหนด
3. คณสมบตของสม�ชก
สำาหรบบคคลทวไปทสนใจจะสมครเขาเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนจะตองมคณสมบตดงตอไปน
1.เปนบคคลธรรมดาและเปนผบรรลนตภาวะหมายถงบคคลทมอาย20ปบรบรณหรอบรรลนตภาวะ
ดวยการจดทะเบยนสมรส
2.ตองมบานเรอนอยในทองทดำาเนนงานของสหกรณตามขอบงคบหรอมอาชพเดยวกนหรออยใน
โรงงานบรษทเดยวกน
3.เปนผมความประพฤตและนสยดงาม
4.เปนผเหนชอบในวตถประสงคของสหกรณและตองปฏบตตามขอบงคบระเบยบของสหกรณ
5.มไดเปนสมาชกในสหกรณเครดตยเนยนอน
4. ก�รรบสมครและก�รคดเลอกเข�เปนสม�ชก
4.1 ก�รรบสมคร
โดยทวไปแลวเปนหนาทของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธในการชกชวนบคคลผสนใจท
อยในวงสมพนธของสหกรณเมอมผสนใจในหลกการวธการของสหกรณเครดตยเนยนแลวกจดใหดำาเนนการ
เขยนใบสมครตามแบบฟอรมทสหกรณกำาหนดและตองมสมาชกรบรองอยางนอย2คน
4.2 ก�รเขยนใบสมคร
ควรใหผมาสมครนนเปนผเขยนดวยลายมอของตนเองทงนเพอจะไดทราบขอผกพนตางๆทตนจะ
ตองปฏบตตอสหกรณเวนแตกรณทผนนไมสามารถจะเขยนเองไดกใหเจาหนาทหรอกรรมการชวยเปนธระให
การเขยนขอความตองชดเจนถกตองสมบรณครบถวนไมวาจะเปนชอหรอการสะกด
การนตขอมลตางๆตลอดจนคำายนยอมของคสมรสโดยการศกษาไดจากตวอยางใบสมครเปนสมาชก
98
เลขท..........................................................
ใบสมครเข�เปนสม�ชกสหกรณ/กลมเครดตยเนยน....................................................................จำากด
วนท..............เดอน..............................พ.ศ......................
ขาพเจา........................................................วน/เดอน/ปเกด...............................อาย........................ป
ทอยปจจบนเลขท..................................ซอย/ตรอก.......................................ถนน...........................................
ตำาบล/แขวง..........................................อำาเภอ/เขต........................................จงหวด.........................................
ทอยตามทะเบยนบาน...............................ซอย/ตรอก........................................ถนน.........................................
ตำาบล/แขวง..........................................อำาเภอ/เขต........................................จงหวด.........................................
บตรประชาชนเลขท.....................................................หลกฐานอน....................................................................
ขอสมครเปนสมาชกสหกรณ/กลมเครดตยเนยนขาพเจาขอใหถอยคำาดงน
1. ขาพเจามคณสมบตตามขอบงคบและ/หรอระเบยบของสหกรณ/กลมเครดตยเนยน ขาพเจาขอสญญา
วาจะมาขอรบการศกษาอบรมเรองการสหกรณเครดตยเนยนตามทสหกรณ/กลมเครดตยเนยนกำาหนดและเมอ
ขาพเจาไดเปนสมาชกสหกรณ/กลมเครดตยเนยนโดยสมบรณแลวจะปฏบตตามกฎหมายวาดวยสหกรณขอบงคบ
ระเบยบและมตของสหกรณ/กลมเครดตยเนยนทกประการพรอมทงใหความรวมมอและปฏบตตาม
กฎเกณฑของสหกรณ/กลมเครดตยเนยนดวยความบรสทธใจ
2.ขาพเจาขอสญญาวาจะประหยดและสะสมทรพยไวกบสหกรณ/กลมเครดตยเนยนเปนประจำาโดย
สมำาเสมอเปนเงนไมนอยกวา.................บาทตอวน/สปดาห/เดอน
3.ขาพเจาขอสงเงนคาธรรมเนยมแรกเขาจำานวน..........................บาทและเงนสะสมงวดแรก
จำานวน...........................บาทมาพรอมกบใบสมครนดวยแลว
4.ขณะนขาพเจาไดเปนสมาชกอยในสหกรณ/กลมเครดตยเนยน....................................................จำากด
5.ขาพเจาเคยเปนสมาชกสหกรณ/กลมเครดตยเนยนนมาแลวและไดลาออกไปเมอวนท.......................
เพราะเหต........................................................................................................................................................
ขาพเจารบรองวาขอความทกลาวขางตนเปนความจรงทกประการ
ลงชอ...................................................................ผสมคร
(.................................................................................)
คำ�รบรองคณสมบตของผเปนสม�ชก
ขาพเจาขอรบรองวาผสมครเขาเปนสมาชกของสหกรณ/กลมเครดตยเนยนแหงนมคณสมบตครบถวน
ตามระเบยบขอบงคบและมความประพฤตเหมาะสมทจะเปนสมาชกของสหกรณ/กลมเครดตยเนยน
ลงชอ..........................................................สมาชกผรบรอง
(...................................................................)
ลงชอ..........................................................สมาชกผรบรอง
(...................................................................)
99
ประวตสม�ชก
ขาพเจาขอแจงรายละเอยดเกยวกบตวขาพเจาดงตอไปน
1.ชอ..............................................................เกดวนท................เดอน..............................พ.ศ..........................
สญชาต......................................ศาสนา.....................................อาชพ.........................................................
สถานททำางาน.............................................................โทรศพท....................................................................
มรายไดประมาณ.................................................บาทตอวน/สปดาห/เดอน
2.ชอภรรยา/สาม.................................................เกดวนท................เดอน..........................พ.ศ.........................
สญชาต............................................ศาสนา....................................อาชพ....................................................
สถานททำางาน........................................................โทรศพท.......................................................................
มรายไดประมาณ.................................................บาทตอวน/สปดาห/เดอน
3.การศกษา......................................................................................................................................................
4.ภาระในครอบครวทขาพเจาตองรบผดชอบ
บตร..................................................คนอาย(ตามลำาดบ)...............................................ป
ผอยในอปการะ................................คน
คาใชจายประจำา................................บาทตอวน/สปดาห/เดอน
5.ทรพยสนบาน.............................................บาททดน..............................................................................บาท
อนๆ..........................................บาท...................................................................................บาท
6.หนสน 1......................................................2....................................................................................
3. ..................................................... 4. ...................................................................................
7.ประวตการเจบปวย
Oโรคประจำาตว (โรค.................................ระยะเวลาทปวย...................พ.ศ........................)
Oการเจบปวยรนแรง(โรค.................................ระยะเวลาทปวย...................พ.ศ........................)
8.รายละเอยดอนๆ...........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................
ขาพเจาขอรบรองวาขอความทแจงขางตนเปนความจรงทกประการ
ลงชอ............................................................................ผสมคร
(............................................................................)
100
หนงสอแตงตงผรบโอนประโยชน
เขยนทสหกรณ/กลมเครดตยเนยน.......................................................จำากด
วนท.................เดอน......................................พ.ศ..................
ขาพเจา.................................................................................ขอทำาหนงสอฉบบนเพอแสดงวาเมอขาพเจา
ถงแกกรรมขาพเจาขอยกทรพยสนและบรรดาประโยชนทขาพเจามอยในสหกรณ/กลมเครดตยเนยน
.........................................................จำากดทงหมดใหแก......................................และใหมหนาทจดการตามพนธะ
ตางๆทขาพเจามหนาทปฏบตตอสหกรณ/กลมเครดตยเนยน............................................จำากดนดวย
ลงชอ..................................................................สมาชกเลขท..................
(................................................................)
ลงชอ..................................................................พยาน
(................................................................)
คำ�เตอนถาสมาชกไมไดเขยนใบแตงตงผรบโอนประโยชนดวยตนเองทงฉบบตองใหมผทไมไดมสวนเกยวของกบ
ผลประโยชนนเปนผเขยนแทนอยาใหผทไดรบโอนผลประโยชนหรอคสมรสของผรบโอนผลประโยชนเปนผเขยน
หรอเปนพยานมฉะนนหนงสอนจะเปนโมฆะ
ใบมอบอำ�น�จเขยนทสหกรณ/กลมเครดตยเนยน.......................................................จำากด
วนท.................เดอน......................................พ.ศ..................
โดยหนงสอฉบบนขาพเจา...................................................................................................................
ขอมอบอำานาจใหสหกรณเครดตยเนยน...................................................................จำากด เปนตวแทนของขาพเจา
มอำานาจทวไปในการจดการทรพยสนของขาพเจาทมอยในสหกรณ/กลมเครดตยเนยนน รวมทงใหอำานาจ
จดการตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา 801 กลาวคอ ใหมอำานาจเปนโจทยฟองคดแพง ทำาสญญา
ประนประนอมยอมความ ตลอดจนมอบอำานาจใหอนญาโตตลาการพจารณาในเรองเกยวกบทรพย สทธ และ
บรรดาประโยชนทขาพเจามอยในสหกรณ/กลมเครดตยเนยนนแทนตวขาพเจาไดทกประการ
ขาพเจาขอรบผดชอบในการกระทำาของสหกรณเครดตยเนยน......................................................จำากด ซง
ปฏบตการตามอำานาจหนาทซงไดกลาวขางตนเสมอนหนงขาพเจากระทำาทกประการ
ลงชอ.......................................................ผมอบอำานาจ
(.....................................................)
ลงชอ.......................................................ผรบมอบอำานาจ
(.....................................................)
แทนสหกรณ/กลมเครดตยเนยน..................................................จำากด
ลงชอ.......................................................พยาน
(.....................................................)
ลงชอ.......................................................พยาน
101
คำ�ยนยอมของคสมรส
วนท.................เดอน......................................พ.ศ..................
ขาพเจานาย/นาง................................................ยนยอมใหนาย/นาง...................................................
ซงเปนคสมรสของขาพเจา ทำานตกรรมอนเปนการจดการสนสมรสของขาพเจา และของคสมรสกบสหกรณ/กลม
เครดตยเนยนแหงนทงทไดทำาไวแลวและ/หรอทจะทำาขนในวนใดในภายหนาไดตลอดไปจนกวาขาพเจาบอกเบก
เปนหนงสอตอสหกรณ
ลงชอ.............................................................ผใหคำายนยอม
(........................................................)
ลงชอ.............................................................พยานและผรบรอง
(........................................................)
ลงชอ.............................................................พยานและผรบรอง
(........................................................)
บนทกของเหรญญก/ผจดก�ร
ผสมครไดชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาและไดสะสมเงนงวดแรกโดยหลกฐานตามใบเสรจรบเงน
ท.................../.........................แลว
ลงชอ.............................................................เหรญญก
บนทกของคณะกรรมก�รศกษ�
1.ผสมครมารบการอบรมเปนจำานวน.........................ครงรวม..........................................ชวโมง
2.ความสนใจความรความเขาใจ ด ปานกลาง ไมด
ลงชอ.............................................................ประธาน
(..............................................................)
102
4.3 ก�รคดเลอกเข�เปนสม�ชก
เมอบคคลผสนใจทจะสมครเขาเปนสมาชกสหกรณไดกรอกใบสมครตามแบบฟอรมทสหกรณ
กำาหนดเปนทเรยบรอยแลวกรรมการอำานวยการจะตองตรวจสอบดวาใบสมครนนมรายละเอยดครบถวนหรอไม
แลวจงดำาเนนการตามขนตอนตอไป
ในการดำาเนนการคดเลอกผสนใจเขาเปนสมาชกนน ถอเปนหนาทของคณะกรรมการอำานวยการ
และคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธทจะตองรวมมอกนในการคดเลอกสมาชกใหมคณภาพใหมากทสด
ในสวนของคณะกรรมการอำานวยการนนมหนาทในการอำานวยความสะดวกใหแกผสนใจ
ทมาสมครการแนะนำาการดำาเนนการใหชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาและเงนฝกหดสะสมนำาเสนอเรองใบสมครให
คณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ นำาเสนอเขาสทประชมคณะกรรมการอำานวยการ วาเหนสมควรจะรบผ
นนเปนสมาชกหรอไมจนถงการใหสมาชกมาลงลายมอชอในทะเบยนสมาชก
คณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธมหนาทในการใหการศกษาอบรมแกสมาชกตามหลกสตร
ของสหกรณ หรอตามหลกสตรเครดตยเนยนพนฐาน 12 ชวโมง ตลอดจนใหการรบรองวาผสมครเขาเปนสมาชก
นนมความรความเขาใจเหนชอบในวตถประสงคของสหกรณเครดตยเนยนเสนอตอคณะกรรมการอำานวยการ
4.4 ก�รเปนสม�ชกทสมบรณ
เมอคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธไดรบรองวา ผสมครเขาเปนสมาชกไดรบการศกษา
อบรม และผนนไดฝกหดสะสมอยางสมำาเสมอเปนเวลาไมนอยกวา 3 เดอนแลว และคณะกรรมการอำานวยการ
ไดสอบสวนพจารณาแลวเหนวาผสมครมคณสมบตถกตองตามขอบงคบและระเบยบ เมอเหนสมควรรบเขาเปน
สมาชกกใหผนนลงลายมอชอในทะเบยนสมาชก และชำาระคาหน จงจะเปนสมาชกทสมบรณและมสทธจะกระทำา
การใดๆกบสหกรณไดตามขอบงคบและระเบยบของสหกรณ
5. ก�รดแลแนะนำ�ใหสม�ชกปฏบตต�มขอบงคบ ระเบยบ และมต
คณะกรรมการอำานวยการ เปนผทจะตองตดตอดำาเนนการเกยวกบตวสมาชกโดยตรง ทงให
คำาแนะนำาเพอใหสมาชกผนนไดดำารงฐานะของความเปนสมาชกอยสบไป และปองกนขอขดแยงโตเถยงระหวาง
กรรมการกบสมาชกในภายหนา
เมอคณะกรรมการดำาเนนการไดมมตในเรองใดทเกยวของกบสมาชก หรอผลไดผลเสยของสมาชก
คณะกรรมการอำานวยการตองนำามตนนแจงใหสมาชกทราบโดยเรวจะโดยแจงไปยงสมาชกโดยตรงหรอใชประกาศ
ปดไวทสำานกงานสหกรณกได
ในเรองระเบยบสหกรณเครดตยเนยนมอยหลายกรณทคณะกรรมการอำานวยการควรคดตดตอน
สวนทสำาคญและทสมาชกควรรนำามาตดประกาศไวหรอรวบรวมเปนชดแจกใหสมาชกไดศกษาเชน
1.สมาชกจะตองทราบวาสมดประจำาตวสมาชกทสหกรณออกไปนนสมาชกจะตองเปนผเกบ
รกษา
2.สมาชกควรจะตองรเกยวกบอตราดอกเบยเงนฝากอตราดอกเบยเงนกทสหกรณกำาหนด
3.สมาชกควรจะทราบขนตอนวธการการพจารณาเงนกของคณะกรรมการเงนก
103
และสงทสำาคญอกประการหนงทสมาชกควรจะไดรบการแนะนำาจากคณะกรรมการอำานวยการในเรองทปรากฏใน
ขอบงคบเชน
1.การเปลยนชอสญชาตและทอยของสมาชกสมาชกจะตองแจงใหสหกรณทราบเปนหนงสอ
ภายใน15วนนบแตวนทมการเปลยนแปลง
2.การตงผรบโอนประโยชนสมาชกจะทำาเปนหนงสอตงบคคลหนงหรอหลายคนเพอใหเปนผรบ
โอนประโยชนตามทมอยในสหกรณในเมอตนตายนนมอบใหสหกรณถอไวหนงสอตงผรบโอนประโยชนตองทำา
ตามลกษณะพนยกรรม
3.การแจงรายละเอยดเกยวกบเงนคาหนและเงนกคงเหลอใหสมาชกแตละคนไดทราบและลง
ลายมอรบทราบทกๆ6เดอน
6. ก�รข�ดจ�กสม�ชกภ�พ
กรณทสมาชกขาดจากสมาชกภาพคอ
1.ตาย
2.เปนคนไรความสามารถหรอเสมอนไรความสามารถ
3.ตองคำาพพากษาใหลมละลาย
4.ตองคำาพพากษาใหถงทสดใหจำาคกเวนแตความผดลหโทษหรอความผดอนกระทำาโดยประมาท
5.ลาออกจากสหกรณและไดรบอนญาตแลว
6.ถกใหออกจากสหกรณ
7. ก�รดำ�เนนก�รเกยวกบสม�ชกล�ออก
หลกการสำาคญขอหนงของสหกรณเครดตยเนยนกคอ การเขาเปนสมาชกและการลาออกจากการเปน
สมาชกภาพจะไมมการบงคบ
ดงนน เมอสหกรณมสมาชกคนหนงคนใดลาออก คณะกรรมการอำานวยการกตองปฏบตใหเปนไปตาม
ขนตอนตางๆของระเบยบขอบงคบกลาวคอสมาชกผมความประสงคจะขอลาออกจากสมาชกภาพจะตองยน
ใบลาออกตามแบบทสหกรณกำาหนด โดยยนกบคณะกรรมการอำานวยการคณะกรรมการอำานวยการจะตรวจสอบ
ความถกตองของใบลาตรวจสอบกอนวาสมาชกผนน
1.มหนเงนกคางชำาระหรอหนอนตอสหกรณหรอไมถามใหจดการชำาระคนสหกรณใหเสรจสนเสยกอน
2. สมาชกผนนไดคำาประกนเพอนสมาชกคนใดอยหรอไม ถาคำาประกนไว คณะกรรมการตองใหสมาชกท
กเงนหาสมาชกคนอนมาคำาประกนแทนสมาชกทจะลาออก
จากนนจงนำาใบลาออกของสมาชกเสนอเขาสทประชมคณะกรรมการอำานวยการ เพอลงมตอนมตให
สมาชกผนนลาออกจากการเปนสมาชกได และแจงใหสมาชกทลาออกทราบ และถอนเงนคาหนคนไป คณะ
กรรมการอำานวยการจะตองจำาหนายชอสมาชกทลาออกนนออกจากทะเบยนสมาชกดวย
104
8. ก�รใหสม�ชกออกจ�กสหกรณ
กรณตอไปน คณะกรรมการอำานวยการมสทธและหนาทในการเสนอคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาให
สมาชกออกจากสมาชกภาพได
1.ไมชำาระคาธรรมเนยมแรกเขา
2.นำาเงนกไปใชผดจากวตถประสงคและโครงการทคณะกรรมการเงนกไดอนมต
3.ไมจดการแกไขหรอเพมเตมหลกประกนสำาหรบเงนกทเกดบกพรองใหคนดภายในระยะเวลาทคณะ
กรรมการเงนกกำาหนด
4.ผดนดชำาระหนเงนกตามทกำาหนดถงสามคราวตดตอกนหรอเกนกวา60วนในกรณทผดนดชำาระหน
เปนรายเดอน
5.จงใจปดบงความจรงอนควรแจงใหทราบในใบสมครเขาเปนสมาชกเฉพาะเกยวกบหนสนของตน
6.จงใจฝาฝนขอบงคบระเบยบหรอมตของสหกรณหรอของทประชมกลมสมาชกซงตนสงกดหรอ
ประพฤตหรอกระทำาการใดๆอนเปนเหตใหเหนวาไมซอสตยสจรตหรอแสดงตนเปนปฏปกษหรอเสอมเสยตอ
สหกรณหรอกลมสามาชกไมวาโดยประการใดๆ
เมอคณะกรรมการอำานวยการไดสอบสวนพจารณาปรากฎวาสมาชกมเหตใดๆ ดงกลาวขางตนใหเสนอ
คณะกรรมการดำาเนนการพจารณา เมอคณะกรรมการดำาเนนการไดลงมตใหสมาชกออก โดยคะแนนเสยงไมนอย
กวาสองในสามแหงจำานวนกรรมการดำาเนนการทงหมดแลวกเปนอนถอวาสมาชกนนถกใหออกจากสหกรณ
คณะกรรมการอำานวยการมหนาทแจงมตของคณะกรรมการดำาเนนการ ใหสมาชกผนนทราบโดยมชกชา
สมาชกทถกใหออกจากสหกรณมสทธอทธรณตอทประชมใหญภายในสามสบวนนบแตวนททราบมตใหออกจาก
สหกรณคำาวนจฉยของทประชมใหญใหถอเปนทสนสด
9. เมอสม�ชกกเงนจ�กสหกรณ
เมอสมาชกจะกเงนจากสหกรณกรรมการอำานวยการ(เหรญญก)จะตองตรวจสอบรายละเอยด
และรวบรวมคำาขอกทงหมดจากนนใหดำาเนนการดงน
1.ตรวจสอบคำาขอกวากรอกรายละเอยดตางๆครบถวนถกตองแลวหรอยง
2.ผขอกลงลายมอชอหรอยงหรอกรณลายพมพนวมอตองมผรบรองอยางนอย2คน
3.การคำาประกนจะใชอสงหารมทรพยจำานองคำาประกนหรอจะใชสมาชกคำาประกนถาใช
สมาชกคำาประกนตองดวาผคำาประกนนนไดคำาประกนผอนเกน2คนหรอไม
4.เมอคำาขอกของสมาชกผานการพจารณาอนมตของคณะกรรมการแลวเหรญญกตองแจงให
สมาชกมาทำาสญญากและรบเงนก
5.กอนจายเงนกตองตรวจสอบความเรยบรอยของหลกฐานตางๆกอนเสมอกลาวคอหนงสอก
ถกตองหรอยงผกพยานผคำาประกนลงลายมอชอแลวหรอยงและควรอบรมชแจงทำาความ
เขาใจเกยวกบเงนกนนดวย
105
10. เมอสม�ชกฝ�กเงนในสหกรณ
ตองใหสมาชกลงลายมอชอในใบนำาสงเงนใหเรยบรอยพรอมสมดคฝาก
11. เมอสม�ชกถอนเงนฝ�ก
เหรญญกตองอำานวยความสะดวกใหแกสมาชกเพราะเกยวกบฐานะและความมนคงของเงนทน
ของสหกรณถาสมาชกไมไดรบความสะดวกอาจไมนำาเงนมาฝากสหกรณตอไปจงควรใหความสนใจแกสมาชก
เปนพเศษ
2. ด�นก�รบรห�รเงนและบญช
ด�นก�รบรห�รเงน
1. ก�รบรห�รก�รเงน
การศกษาถงปญหาเกยวกบการไดมาซงเงนทน และการใชไปซงเงนทนของสหกรณวาผบรหารควร
จะตองปฏบตอยางไรจงจะทำาใหสหกรณไดรบผลประโยชนสงสด
ในแวดวงนกสหกรณ เรามกจะกลาวกนอยเสมอวา “สหกรณเปนองคการไมแสวงหากำาไร” นน
มไดหมายความวา สหกรณเครดตยเนยนจะตองไมทำากำาไร แตหมายความวาเมอสหกรณดำาเนนงานมผลกำาไรแลว
สหกรณจะคนกำาไรแกสมาชกของตนตามหลกการสหกรณอยางเหมาะสมตอไป หนาทสำาคญของผบรหารสหกรณ
ทจะนำาไปสความสำาเรจของสหกรณมหลายประการไมวาจะเปน การจดการคน เงน และทรพยากรตางๆ ทมอย
ในสหกรณใหเกดประโยชนสงสด แตในฐานะทสหกรณเครดตยเนยนเปนสถาบนการเงนทมงบรการในดานการ
สงเสรมการออมและใหเงนกจงทำาให“เงน”เปนทรพยากรทมความสำาคญมากขนไปอก
การจดการดานการเงนของสหกรณเครดตยเนยนในปจจบน ผบรหารจะตองคำานงถงสภาวะ
เศรษฐกจทเปลยนแปลง เชน อตราเงนเฟอ วงจรเศรษฐกจ การเปลยนแปลงอตราดอกเบย และผลกระทบทมา
จากระบบการเงนทงในและนอกประเทศ เนองจากปจจยเหลานยอมมผลกระทบโดยตรงตอการดำาเนนงานของ
สหกรณทงรายไดตนทนดอกเบยจายคาใชจายดำาเนนงานและกำาไรจากการดำาเนนงาน
การจดการดานการเงนของสหกรณเครดตยเนยนในอดตทผานมามกจะใชประสบการณสวนตว
โดยมไดคำานงถงหลกการบรหารการเงนทถกตองและทนสมยเทาใดนก หากเปนเหตการณในอดตทเศรษฐกจการ
เงนไมมการเปลยนแปลง และดอกเบยไมมความผนผวนเชนในปจจบน กคงไมเปนปญหาและอปสรรคมากเทาใด
นก แตสถานการณในปจจบน ภาวะเศรษฐกจมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาดงไดกลาวมาแลว สหกรณเครดตย
เนยนยอมไดรบผลกระทบอยางหลกเลยงไมไดซงทกคนทเปนผบรหารสหกรณคงไดเรยนรจากประสบการณมา
แลวไมมากกนอยสหกรณเครดตยเนยนบางแหงตองประสบการขาดทนสหกรณบางแหงเกดปญหาการขาดแคลน
เงนทน และสหกรณอกจำานวนไมนอยตองลดอตราการจายเงนเฉลยคนแกสมาชก เนองจากกำาไรสทธลดลงเปน
อนมาก สหกรณบางแหงขาดสภาพคลองทำาใหสมาชกขาดความไววางใจ ปญหาตาง ๆ เหลานจะไมเกดขนหาก
ผบรหารการเงนของสหกรณไดมการใชหลกการบรหารการเงนทถกตองเหมาะสม ซงจะนำาไปสความสำาเรจทาง
ดานเศรษฐกจของสหกรณและประโยชนทสมาชกพงไดรบในทสด
106
จดมงหม�ยก�รบรห�รก�รเงน
1.เสรมสรางเศรษฐกจทดแกสมาชก
2.ใหบรการดานการเงนอยางกวางขวาง
3.ใหผลตอบแทนอยางเปนธรรม
คว�มจำ�เปนของสหกรณทตองมเงนทนทเพยงพอ
1.เพอใชชำาระหนของสหกรณไดตามกำาหนด
2.เพอเปนหลกประกนในการทจะรกษาเครดต(ความเชอถอ)แกสมาชกและบคคลภายนอก
3.เพอใหมเงนเพยงพอตอความตองการของสมาชกในดานเงนก
หลกในก�รบรห�รเงนของสหกรณ
การบรหารเงนทมประสทธภาพของสหกรณจะตองยดหลกดงน
1.ความมงคงปลอดภย
2.กระจายเงนสสมาชกอยางเปนธรรมและทวถง
3.บรหารใหเกดรายไดและมกำาไร
4.กนไวเปนทนเพอความมนคง
5.กลบคนมาสสมาชกผเปนเจาของอยางเหมาะสม
หน�ทคว�มรบผดชอบของผบรห�รด�นก�รเงน
1.การวเคราะหวางแผนและควบคมทางการเงน การวเคราะหทางการเงนเปนสงทจำาเปนทผบรหาร
ทางการเงนตองดำาเนนการ เพอใหทราบสถานการณดานการเงนของสหกรณและนำาไปใชประกอบการตดสน
ใจอยางเหมาะสมน การวเคราะหทางการเงนจะชวยใหผบรหารการเงนทราบถงจดออน จดแขงของสหกรณได
การวางแผนทางการเงนมความจำาเปนอยางมากในกรณทสหกรณตองการสรรหาเงนทนและจดสรรเงนทนใหม
ประสทธภาพมากทสด สงทผบรหารการเงนจะตองทำาในการวางแผนทางการเงนกคอ การประมาณการ กระแส
เงนสดของสหกรณ และประเมนดวาผลของกระแสเงนนนจะกระทบถงฐานะการเงนของสหกรณเพยงใด จากการ
ประมาณการกระแสเงนสดน
ผจดการดานการเงนจะสามารถทราบไดวากจการมสภาพคลอง ทางการเงนเพยงใด มความสามารถทจะ
ชำาระหนไดตามกำาหนดหรอไม มขอผกพนทางการเงนเทาไร ขอผกพนทำาใหกจการมความจำาเปนตองสรรหาเงน
ทนมาเพมหรอไมสวนการควบคมทางการเงนนนมความจำาเปนในการทจะดวาการดำาเนนงานของกจการไดเปนไป
ตามแผนทวางไวหรอไมผจดการดานการเงนจำาเปนตองจดทำามาตรฐานการดำาเนนงานไวเพอเปรยบเทยบกบผล
การดำาเนนงานทเกดขนจรง
2.การจดสรรเงนทไดมาใหเปนประโยชนมากทสดหรอการจดการสนทรพยของสหกรณในการจดสรรเงน
ทนนน ผบรหารการเงนจำาเปนตองดำาเนนการใหตรงตามนโยบายของสหกรณเพอใหบรการตามความตองการของ
สมาชกการจดสรรเงนทนนนแบงออกเปน2ลกษณะคอ
107
2.1 การบรหารเงนทนหมนเวยน หรอการบรหารสนทรพยเดนสะพด ซงรวมถงการบรหารเงนสด
หลกทรพยทเปลยนสภาพเปนเงนสดไดงาย ลกหนการคา และหนสนเดนสะพดดวยวตถประสงคในการบรหารเงน
ทนหมนเวยนนกเพอทจะดำาเนนการบรหารสนทรพยเดนสะพดเหลานใหมประสทธภาพและมผลกำาไรมากทสด
2.2 การจดทำางบประมาณเงนทน เปนการจดสรรเงนทนสำาหรบโครงการททำาใหและคาดวาจะได
รบผลประโยชนในอนาคตการจดทำางบประมาณเงนทนน สวนใหญจะเปนการจดสรรเงนทนสำาหรบการลงทนใน
สนทรพยประจำาในบางกรณโครงการทจดทำาขนอาจจะรวมถงสวนทเกยวของกบสนทรพยเดนสะพดดวยในกรณ
เชนนเราจะถอวาสนทรพยเดนสะพดนนเปนสวนหนงของการจดทำางบประมาณเงนทน
2.3 การสรรหาเงนทนจากแหลงตาง ๆ ใหไดสดสวนทเหมาะสม ผจดการดานการเงนจำาเปน
ตองคำานงถงโครงสรางทางการเงนของกจการดวย การใชระดบการเพมกำาไร โดยการใชเงนทนจากการกยมนน
ผจดการดานการเงนจำาเปนตองมความเขาใจในปญหาและความสมพนธทเกดขนระหวางความเสยงอนเกดจากการ
จดหาทนผดพลาดและความเสยงอนเกดจากการจดสรรเงนทนทไมไดเปนไปตามแผน
วธก�รหรอเครองมอก�รบรห�รเงน
การทผบรหารการเงนจะสามารถตดสนใจทางดานการเงนไดอยางถกตองเหมาะสมนน จำาเปนทจะ
ตองวเคราะหสถานการณดานการเงนของสหกรณทเปนอยในปจจบนวามแหลงทมาของเงนทน หรอทเรยกวา
โครงสรางทางการเงน(FinancialStructure)และทางใชไปของเงนทน(UseofFunds)เหมาะสมและสอดคลอง
กนหรอไมภารกจทสำาคญหลงจากนนกคอการพฒนาโครงสรางเงนทนทจะทำาใหสหกรณมตนทนเงนทนตำาทสดใน
ลกษณะทเรยกวา “โครงสรางเงนทนทเหมาะสม” ตลอดจนการจดสรรการใชเงนทนทเหมาะสมสอดคลองกบเงน
ทนทมอยซงจะทำาใหบรรลเปาหมายการบรหารการเงนอยางมประสทธภาพในทสด
แหลงทมาของเงนทนของสหกรณแบงออกเปน4ทางคอ
การพจารณาแหลงทมาของเงนทนสหกรณจะชใหเหนโครงสรางทางการเงนและโครงสรางเงนทนของสหกรณ
ไดอยางชดเจน
1. แหลงเงนทนทไดม�จ�กเจ�ของ (สม�ชก)
1.1เงนคาหน
เปนเงนทสมาชกแจงความจำานงถอหนตามสวนของเงนเดอน หรอตามสวนแหงรายไดตามแตทตนจะเหน
เหมาะสม ภายใตระเบยบของสหกรณทกำากบไวใหสมาชกแตละคนถอหนมากนอยตามฐานะ แตสมาชกอาจถอ
หนใหสงขนไดเมอสมาชกมาชำาระคาหนสหกรณกจะรบเงนคาหนจากสมาชกมาทำาเปนเงนกองกลางไวแลวนำาเงน
จำานวนนไปลงทน ทำาประโยชนใหงอกเงยแทนสมาชกตอไป ครงเมอไดผลตอบแทนจากการลงทนแลวกจะนำาผล
ตอบแทนนนกลบมาชดเชยใหแกสมาชกในรปของเงนปนผล
1.2เงนรบฝาก
สหกรณจะเปดรบฝากเงนประเภทประจำา และเงนฝากประเภทออมทรพยจากสมาชกกได การทปลอยให
สมาชกจำานวนหนงไปออมทรพยหรอฝากเงนกบสถาบนการเงนอน ๆ เชนธนาคาร จงเปนการไมสมควร สหกรณ
ตองเปดบรการทางดานการรบเงนฝากใหกบสมาชกอยางกวางขวาง และสหกรณกจายดอกเบยใหกบสมาชก การ
รบฝากเงนกบสมาชกจะชวยเสรมสรางฐานะความมนคงของสหกรณใหเกดขนอยางรวดเรว โดยไมตองพงพาเงน
ทนจากแหลงอนหรอถงจะตองพงพาเงนทนจากแหลงอนบางกมแนวโนมทลดลงตามลำาดบ
108
2. แหลงเงนทนของสหกรณ
สหกรณอาจไดเงนทนมาบรการสหกรณโดยนำาเงนจากแหลงเงนในสหกรณมาใชประโยชนไดแก
1.ทนสำารอง
เปนเงนทกฎหมายกำาหนดไวใหทกสหกรณจะตองจดสรรไมนอยกวา10%ของกำาไรสทธเปน
ทนสำารอง เพอใหเกดความมนคงกบสหกรณ และสามารถนำาไปใชพยงฐานะทางสหกรณไดทนทในยามทสหกรณ
ประสบความเดอดรอน
2.ทนเพอรกษาระดบอตราเงนปนผล
สหกรณจดสรรไมเกนรอยละสองแหงทนเรอนหนของสหกรณตามทมอยในวนสนปนนจนกวาจะมจำานวน
ถงรอยละแปดแหงทนเรอนหนดงกลาว สหกรณจะสะสมเงนจำานวนนไวเพอใชในกจการของสหกรณ เพอนำามา
ใชในยามทสหกรณไมอาจจายเงนปนผลใหแกสมาชกดวยเหตผลใดกด สหกรณนำาเงนจากทนรกษาระดบอตรา
เงนปนผลมาสมทบเพอจายคนใหแกสมาชกเพอรกษาเกยรตภมของสหกรณและรกษาผลประโยชนพงไดของ
สมาชก
3.ทนเพอสาธารณประโยชน
สหกรณจดสรรไมเกนรอยละหาของกำาไรสทธสหกรณจะนำาไปใชในกจการเกยวกบสาธารณประโยชนหรอ
การกศลตางๆเปนการชวยเหลอสงคม
4.ทนการศกษา
สหกรณจดสรรไมเกนรอยละสบของกำาไร เงนจำานวนนจะนำาไปสนบสนนพฒนาบคลากรของสหกรณใน
ดานการศกษาอบรมเพอใหไดรบความรหรอเพอปรบปรงประสทธภาพในการทำางานใหสงขน
5.ทนสรางสำานกงาน
สหกรณจดสรรไมเกนรอยละสบของกำาไรสทธสหกรณจะสะสมทนนไวเพอการดำาเนนงานสรางสำานกงาน
ของสหกรณ
6.ทนเพอการจดสรรสวสดการใหกบสมาชก
สหกรณจดสรรไมเกนรอยละสบของกำาไรสทธ สหกรณจะสะสมเงนไวสำาหรบจดสวสดการเพอเปนการ
ตอบแทนใหกบสมาชกคณะกรรมการหรอฝายจดการซงมสวสดการมากมายแลวแตสหกรณจะเขยนไวในระเบยบ
ทนสะสมทกนจากกำาไรสทธซงสหกรณอาจจะสรางขนมาเพมเตมไดนอกเหนอจากทกลาวไวแลวขางตน
3. แหลงเงนทนจ�กภ�ยนอก
สหกรณอาจไดรบเงนทนจากสถาบนภายนอกโดยการกยมมาเพอเปนเงนสำาหรบชวยพฒนาการดำาเนน
งานกได ในการหาเงนทนมาชวยดำาเนนงานสำาหรบประการน สหกรณจะพงไดกตอเมอมความจำาเปนเกดขน
2ประการคอ
1.สหกรณขาดแคลนเงนทนกระทนหนหรอสหกรณมความจำาเปนจะตองใชเงนในระยะอนสนโดยไมอาจ
เตรยมตวทน สหกรณจงจำาเปนจะตองเรงรบไปแสวงหาเงนทนมาบรการสมาชก เพอใหสภาพคลองของสหกรณ
รกษาไวได
2.สหกรณไมอาจหาเงนจากภายในของตนแลวหรอเงนทมอยภายในสหกรณมไมเพยงพอตอความจำาเปน
ทตองใชเงนจงตองไปหามาจากแหลงเงนอน
109
สหกรณทไมสามารถระดมเงนทนภายในไดใหเพยงพอกบความตองการของสมาชกสหกรณใชวธการระดม
ทนจากภายนอก จำาเปนตองมการวางแผนการใชเงนใหเหมาะสม และตองวเคราะหตนทน การแสวงหาแหลงเงน
ทนจากภายนอกดวยการกยมหรอรบฝากการรบฝากเงนจากสหกรณอนจะตองเปนไปตามระเบยบทไดรบความ
เหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ กรณทยอดเงนฝากในเวลาใดเวลาหนงเมอรวมกบหนการกยมเงนจากภายนอก
และหนในฐานะผคำาประกนจะเกนวงเงนหรอคำาประกนประจำาปของสหกรณทนายทะเบยนสหกรณใหความเหน
ชอบไว สหกรณจะไมรบฝากเงนกรณของผฝากทเปนสหกรณออมทรพยหรอสหกรณเครดตยเนยนขนาดใหญทม
สนทรพยมากกวา5,000ลานบาทสหกรณจะรบฝากเงนทกประเภทเมอรวมกนเงนกจากผฝากดงกลาว (หากม)
ไดไมเกนรอยละ10ของทนเรอนหนรวมกบทนสำารองผฝากมหลายแหงดวยกนคอ
-ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
-สหกรณเครดตยเนยนดวยกน
-ธนาคารพาณชย
-บรษทเงนทนตางๆ
-ตวสญญาใชเงน
4. แหลงเงนทนอน ๆ
1.เงนทสมาชกหรอผประสงคบรจาคหรอหนวยงานบรจาคให
2.เงนชวยเหลอจากตางประเทศ
3.เงนทสหกรณอนโอนให
ผบรหารการเงนจะตองพจารณาสดสวนของโครงสรางทางการเงนอยางเหมาะสม โดยคำานงถงหลกการ
สหกรณและความตองการใชเงนทนเพอใหมตนทนเงนทนตำาทสดอนจะเกดประโยชนตอสหกรณและสมาชก
สหกรณตอไป
แหลงท�งใชไปของเงนทนสหกรณ
การพจารณาทางใชไปของเงนทนสหกรณจะชใหเหนถงรายการสนทรพยตางๆทสหกรณมกรรมสทธแหง
ความเปนเจาของซงประกอบดวย
1.สนทรพยหมนเวยนไดแก เงนสด เงนฝากธนาคาร เงนลงทนชวคราว (สำาหรบสหกรณทมเงนทนเหลอ
จากการใหสมาชกก และนำาไปใหสหกรณอนกซงจะตองเปนไปตามระเบยบทไดรบความเหนชอบจากนายทะเบยน
สหกรณกอน)
2.สนทรพยถาวร-สทธ ไดแก ยานพาหนะ เครองใชสำานกงาน อาคารสำานกงานทดน ซงไดตดคาเสอม
ราคาออกจากมลคาสนทรพยแลว
3.สนทรพยอน ไดแก หนชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด หนบรษทสหประกนชวต
จำากด
ทางใชไปของเงนทนของสหกรณสวนใหญคอลกหนเงนกแกสมาชกสำาหรบสหกรณออมทรพยทมสมาชกผ
ฝากเงนมากกวาผก จะมเงนเหลอกจะมสดสวนของลกหนเงนกแกสหกรณอนและเงนลงทนชวคราวในสดสวนทมา
กกวาสนทรพยรายการอนๆ
110
ก�รคำ�นวณตนทนและก�รดำ�เนนง�น
ตนทนเงนทนมความสำาคญตอการตดสนใจของผบรหารในเรองการจดสรรเงนทนของสหกรณ ไมวาจะเปน
เรองอตราดอกเบยเงนกแกสมาชก หรอเงนทนตาง ๆ ซงปจจยสำาคญทเปนตวกำาหนดตนทนเงนทนคอ โครงสราง
ทางการเงนของสหกรณ
ความหมายของตนทนเงนทนหมายถงคาใชจาย(ผลตอบแทน)ทสหกรณตองจายใหกบทนดำาเนนงานของ
สหกรณไดแกอตราเงนปนผลดอกเบยจายเงนรบฝากดอกเบยจายเงนกยม
การคำานวณตนทนเงนทนของสหกรณมวตถประสงคเพอตองการประมาณการตนทนคาใชจายสำาหรบทน
ดำาเนนงานของสหกรณ ซงมแหลงทมาของเงนทนตาง ๆ กน ขนอยกบโครงสรางทางการเงนของสหกรณแตละ
แหงซงเมอเวลาเปลยนไปโครงสรางทางการเงนของสหกรณกจะเปลยนแปลงไปทงนขนอยกบปจจยหลายอยาง
ทสำาคญเชน
สภาพเศรษฐกจและสงคมของสมาชกสหกรณ ในสหกรณใดทสมาชกมฐานะทางเศรษฐกจดและสมาชกนำา
เงนมาฝากไวในสหกรณมากโครงสรางทางการเงนของสหกรณยอมมสดสวนของแหลงทมาของเงนทนในรป
เงนฝาก ในสดสวนสงกวาสหกรณอน ในทางตรงกนขาม สหกรณใดทมสมาชกมฐานะทางเศรษฐกจออนแอยอมม
ความตองการเงนกสงผบรหารสหกรณยอมตองหาเงนทนจากแหลงเงนกภายนอกสหกรณกยอมทำาใหสดสวนของ
เงนกยมสงกวาสหกรณอนเปนตน
เมอทานทราบแหลงทมาของเงนทนแลว ใหทานคำานวณตนทนของสหกรณทกครงเพอจะไดทราบตนทน
ทแทจรงของสหกรณอนจะเปนประโยชนตอการวางแผนการดำาเนนงานของสหกรณดงน
-เพอลดตนทนไดถกจด
-เพอนำาตนทนของสหกรณไปใชในการกำาหนดอตราดอกเบยเงนใหสมาชกกไดอยางเหมาะสม
-เพอนำาไปกำาหนดการวางงบประมาณของสหกรณเพอพฒนาดานตางๆ
-การพฒนาโครงสรางทางการเงนเพอความเหมาะสม
-การกำาหนดนโยบายเงนปนผล
-การวางแผนกำาไร(คาดประมาณสวนเหลอมของสหกรณ)
-การวางแผนจดสรรกำาไรสทธ
ก�รคำ�นวณตนทนเงนทน
เพอการคดตนทนไดงายขนในทนขอแบงคาใชจายในสหกรณเครดตยเนยนออกเปน3หมวดคอ
1.หมวดเงนทน
2.หมวดการบรหารงาน
3.หมวดการจดสรรเขากองทน
หมวดเงนทน
1.ดวาสหกรณมแหลงเงนทนจากทางใดบาง
2.คำานวณหารอยละของเงนทนแตละตว
3.นำาตนทนของเงนทนแตละตวคณรอยละเงนทนแตละตวตามขอ2แลวหารดวย100
4.นำาผลทไดจากขอ3มารวมกนกจะไดเปนตนทนเงนทนของสหกรณในขณะนน
111
สตร รอยละของเงนทนแตละรายการxผลตอบแทน=ตนทนของเงนทนแตละรายการ
100
หมวดก�รบรห�รง�น
คาใชจายในการบรหาร=คาใชจายทงหมดหกดอกเบยจาย
คาใชจายทสำาคญของสหกรณฯอกรายการหนงกคอคาใชจายเรองการบรหารงานซงเปนคาใชจายทคอนขางคงท
(FixCost)เชนเงนเดอนเครองเขยนแบบพมพคาโทรศพทคาโอนเงนคาเสอมราคาเปนตนโดยสามารถหาได
ดงน
สตร คาใชจายรวม-ดอกเบยจายx100=ตนทนของการบรหารงาน
ทนดำาเนนงานทงหมด
หม�ยเหต คาใชจายรวมตองนำามาหกคาใชจายในเรองดอกเบยจายเพราะไดนำาไปคดไวแลวในหมวดเงนทน
หมวดก�รจดสรรเข�กองทน
การจดสรรเขากองทนตางๆของสหกรณฯเชนทนสำารองทนขยายงานทนการศกษาทนรกษาระดบ
อตราเงนปนผลหรอทนอนๆถอวาเปนคาใชจายของสหกรณฯเพราะในอนาคตทนตางๆจะตองถกใชไปเพอ
การดำาเนนงานของสหกรณฯอาจจะใชในปหนาหรอปตอๆไปซงขนอยกบนโยบายของคณะกรรมการของ
สหกรณฯโดยจะหาคาใชจายดงกลาวไดจากขอบงคบของสหกรณฯทกำาหนดเรองการจดสรรทนเขากองทนตางๆ
เชน
1.ทนสำารองไมนอยกวารอยละ10
2.ทนการศกษาไมเกนรอยละ10
3.ทนขยายงานไมเกนรอยละ10
4.ทนรกษาระดบเงนปนผลไมเกนรอยละ2แหงทนเรอนหนของสหกรณ
5.คาบำารงสนนบาตสหกรณไมเกนรอยละ1ของกำาไรสทธแตไมเกน30,000บาท
สวนสหกรณฯจะจดสรรมปรมาณมากหรอนอยไปกวาขอบงคบกคงอยในสวนของทประชมใหญของ
สหกรณฯทจะวางแผนการดำาเนนงานไวในอนาคตโดยจะหาตนทนในเรองการจดสรรทนไดจาก
สตรคาใชจายเพอจดสรรเขากองทนx100=ตนทนของการจดสรรเขากองทน
ทนดำาเนนงาน
เมอสหกรณฯหาคาใชจายทง3หมวดไดแลวใหนำาตนทนรวมแตละหมวดมารวมกบผลลพทจะเปนตนทนรวม
ของสหกรณฯนนดงตวอยางการคำานวณตนทนดงน
112
ตวอย�งก�รคำ�นวณตนทน
ณ วนท 31 ธนว�คม 25....
1. ต�ร�งห�ตนทนในหมวดก�รเงน
ลำ�ดบ ประเภทของเงนทน จำ�นวนเงนคดเปนรอยละ
ของเงนทน
อตร�ก�รจ�ย
ผลตอบแทน
(รอยละ)
คดเปนตนทน
(รอยละ)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
ทนเรอนหน
เงนฝากออมทรพย
เงนฝากออมทรพยพเศษ
ทนสำารอง
ทนการศกษา
ทนขยายงาน
ทนรกษาระดบเงนปนผล
กำาไรสทธรอการจดสรร
รวมทนดำ�เนนง�น
6,178,640.75
625,945.50
417,297.01
452,367.42
73,512.50
91,890.64
18,378.13
584,719.96
8,442,751.91
73.18
7.41
4.94
5.36
0.87
1.09
0.22
6.93
100
6
4
5
4.39
0.29
0.25
4.93
ตนทนในหมวดของเงนทน 4.93 บ�ท
2. ต�ร�งก�รห�ตนทนในหมวดก�รบรห�ร
ลำ�ดบ ประเภทค�ใชจ�ย จำ�นวนเงน
ดอกเบยจาย
เงนเดอน/คาครองชพ
เบยประชมกรรมการ
เครองเขยนแบบพมพ
คาบำารงช.ส.ค.
คาสวสดการเงนกเงนสะสม
คาสวสดการความมนคง
คาเบยเลยงพาหนะ
คาลวงเวลา
คาเสอมราคาอาคารและอปกรณ
คาธรรมเนยมธนาคาร
คาใชจายในการประชมใหญ
98,021.79
193,920.00
23,498.00
14,915.00
2,580.00
75,484.50
9,880.00
1,418.00
1,800
15,514.28
3,369.00
5,868.75
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
113
ลำ�ดบ ประเภทค�ใชจ�ย จำ�นวนเงน
คาไปรษณย
คาโทรศพท
วสดสำานกงาน
เงนบรจาค
คาตอบแทน
คารบรอง
คาซอมแซมสนทรพย
คาไฟฟา
คาใชจายดำาเนนคด
บำาเหนจเจาหนาท
สวสดการเจาหนาท
หนสงสยจะสญ
หนสญรบคน-ดอกเบยเงนกคางรบ
คาใชจายเบดเตลด
รวมค�ใชจ�ย
1,897.00
9,804.25
415.00
5,600.00
5,000.00
4,867.75
380.00
2,156.00
46,474.00
50,090.00
350.00
123,617.30
(298,986.25)
16,117.87
414,052.24
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
สตร คาใชจายรวม-ดอกเบยจายx100414,052.24-98,021.79=3.74บาท
ทนดำาเนนงานทงหมด 8,442,751.91
ตนทนในหมวดก�รบรห�รง�น 3.74 บ�ท
3. ต�ร�งห�ตนทนในหมวดก�รจดสรรเข�กองทน
ลำ�ดบ ประเภทค�ใชจ�ย จำ�นวนเงน
ทนสำารอง
ทนขยายงาน
ทนรกษาระดบเงนปนผล
ทนการศกษา
คาบำารงสนนบาตสหกรณ
รวมจดสรรเข�กองทน
91,890.64
52,367.42
18,378.13
73,512.50
10,000.00
246,148.69
1.
2.
3.
4.
5.
คดเปนรอยละ
1.08
0.61
0.22
0.87
0.12
2.91
114
สตร ทนทจดสรรเขากองทนx100246,148.69x100
ทนดำาเนนงานทงหมด8,442,751.91
ตนทนในหมวดก�รจดสรรเข�กองทน 2.91 บ�ท
สรปตนทนของสหกรณ
1.ตนทนในหมวดเงนทน 4.93บาท
2.ตนทนในหมวดการบรหารงาน 3.74บาท
3.ตนทนในหมวดการจดสรรเขากองทน 2.91บาท
รวมตนทนทงสน 11.58บาท
จากกรณตวอยาง.......................................................................................................................................................
สหกรณจะตอง...........................................................................................................................................................
115
2. ก�รวเคร�ะหสถ�นภ�พและอตร�สวนท�งก�รเงนของสหกรณ
อตราสวนทางการเงน (Financial Ratios) เปนเครองมอทใชในการประเมนฐานะการเงนและวด
ประสทธภาพในการดำาเนนงานของสหกรณโดยการนำาเอารายงานการเงนตางๆในงบกำาไรขาดทนและงบดลมา
พจารณาในรปของอตราสวนตางๆ
ระบบPEARLSเปนเครองมอทใชวเคราะหเพอใหทราบถงผลการดำาเนนงานของสหกรณในแตละดาน
ตามอกษรยอซงมความหมายดงน
P = การปองการความเสยง(Protection)
E = โครงสรางทางการเงนทมประสทธภาพ(EffectivefinancialStructure)
A = คณภาพทรพยสน(AssetQuality)
R = อตราตอบแทนจากการลงทน(RateofReturn&Costs)
L = สภาพคลอง(Liquidity)
S = สญญาณแสดงความเจรญเตบโต(SignofGrowth)
ซงคณะกรรมการจะตองศกษาวธการวเคราะหสถานภาพตามระบบตางๆเพอนำามาใชในการวเคราะห
สถานภาพของสหกรณ เพอนำาขอสรปทไดไปกำาหนดการวางแผนและกำาหนดทศทางของการดำาเนนงานสหกรณ
ในอนาคต สามารถแกไขปญหาของสหกรณไดตรงจด (สามารถศกษารายละเอยดในหลกสตรการพฒนาองคกร
สหกรณเครดตยเนยน)
3. ก�รจดทำ�ประม�ณก�รเงนสดรบ-จ�ย (Cash flows Projection)
ในการวางแผนการเงนจะตองพจารณาฐานะการเงนและผลการดำาเนนงานทผานมาวาสหกรณไดเงนทน
มาจากทางใดและไดใชเงนทนนนไปในทางใดบาง
การวางแผนการเงนปกตจะทำาในรปงบประมาณเงนสด ซงเปนการประมาณการรบเงนสด และการ
จายเงนสดของสหกรณในอนาคตสำาหรบชวงระยะเวลาหนง ซงจะทำาใหผจดการหรอผบรหารสามารถวางแผน
การจดหาเงนตามเวลาทตองการใช และควบคมการใชเงนสดใหเปนไปโดยเหมาะสม งบประมาณเงนสดจะเปน
ประโยชนอยางแทจรงตอเมอการประมาณเงนสดรบและเงนสดจายใกลเคยงกบความจรงมากทสด
ประโยชนของประม�ณก�รเงนสดรบ-จ�ย
ก.เพอใหทราบเงนสดหมนเวยนลวงหนาในแตละเดอน
ข.เพอแกปญหาการขาดแคลนเงนกระทนหน(ขาดสภาพคลอง)
ค.เพอกำาหนดแผนการลงทนไดอยางมประสทธภาพ
116
งบประม�ณเงนสด ประกอบดวยรายละเอยดตางๆคอ
1. เงนสดรบ จดทำารายละเอยดประมาณการเงนสดรบในชวงเวลาหนงขางหนา เชน 1 ป โดยใชขอมล
ตางๆมาใชในการประมาณการเงนสดรบแตละรายการเชน
-เงนคาหนอาจประมาณการจากการถอหนเพมเนองจากสมาชกเพมขนสถตสมาชกออกและ
การถอนหนเปนตนและอาจใชการระดมหนในเทศกาลตางๆและสามารถนำาขอมลจากการทำากระดาษทำาการใน
แผนงานมาใชได
- เงนรบฝาก ประกอบดวยเงนรบฝากออมทรพย และเงนรบฝากประจำา อาจประมาณการจาก
สถตเงนรบฝากในระยะทผานมา ประกอบแผนรณรงคเงนฝากของสหกรณ และสามารถนำาขอมลจากการทำา
กระดาษทำาการในแผนงานมาใชได
-เงนรบชำาระหนประมาณการจากเงนงวดชำาระหนสถตการชำาระหนกอนกำาหนดหรอจากการ
ทำากระดาษทำาการในแผนงานมาใชกได
- ดอกเบยรบจากเงนใหก ประมาณการจากตนเงนคงเหลอ และการจายเงนกเพมตามอตรา
ดอกเบยเงนก
-รายไดอนๆเชนคาธรรมเนยมแรกเขาดอกเบยจากเงนลงทนหรอเงนฝากธนาคารคาปรบ
ก�รประม�ณก�รกระแสเงนสดลวงหน�
การประมาณกระแสเงนสดลวงหนา จะแสดงใหเหนถงจำานวนเงนสดทคาดวาจะไดรบและใชไปในชวง
ระยะเวลาหนงๆ ซงสหกรณมความจำาเปนจะตองจดทำาขน ในชวงระยะเวลา 1-3 -6-12 เดอน โดยทวไปการจด
ทำาประมาณการเงนสดลวงหนา มกจะทำาในระยะสนไมเกน 12 เดอน เพราะจะมความถกตองมากกวาการจด
ทำาในระยะยาว เนองมาจากการเปลยนแปลงนโยบายในการดำาเนนธรกจของสหกรณและภาวะเศรษฐกจ สงคม
กฎหมายทเปลยนแปลงไป
117
ตวอย�งงบประม�ณเงนสดรบ
สำ�หรบระยะเวล� 6 เดอน ตงแตมกร�คม - มถน�ยน 25..
ร�ยก�ร ม.ค. ก.พ มค. เม.ย พ.ค. ม.ย.
เงนคาหน(เกบไดสทธ) 2,8002,048 2,8922,938 2,984 3,030
เงนรบฝาก(ดอกเบย9%) ---------1,200 200200 200 200
เงนชำาระหน 24,90025,200 25,50026,80027,90028,800
ดอกเบยรบ(12%) 2,8302,870 3,0003,130 3,2303,260
เงนสดรบทงสน 30,530 32,116 31,592 33,068 34,314 35,290
2. เงนสดจ�ย จดทำารายละเอยดประมาณการเงนสดจายในชวงเวลาเดยวกนกบประมาณการเงนสดรบ
โดยประมาณรายการจายทกรายการรายการจายทมรายละเอยดมากอาจแยกจดทำารายละเอยดขนตางหาก
- การใหเงนก ประกอบดวยเงนกฉกเฉน เงนกสามญ และเงนกพเศษ อาจประมาณการจากอตรา
เฉลยของเงนกในระยะทผานมา โครงการเงนกทจะขยายใหม เชน ขยายวงเงนก หรออาจใหขอมลจากการจดทำา
กระดาษทำาการมาใสกได
- ดอกเบยจายสำาหรบเงนกและเงนรบฝาก ประมาณการจากอตราดอกเบยสำาหรบเงนกแตละราย
และเงนรบฝากแตละประเภทตามสวนของระยะเวลา
-ชำาระหนเงนกประมาณการตามกำาหนดชำาระหนในสญญากำาหนดชำาระหนเงนกทจะเพม
-การจายคนเงนฝากประมาณการตามระยะทถงกำาหนด
- เงนสดจายเกยวกบการจดสรรกำาไร ไดแก เงนปนผล เฉลยคนประมาณการตามขอ เสนอแนะ
การจดสรรกำาไร
-คาใชจายลงทนไดแกการซอสนทรพยการปรบปรงตอเตมอาคารซงสหกรณมกจะกำาหนดแผน
และงบประมาณไวชดเจนแลว
-คาใชจายในการบรหารสหกรณมกจะทำางบประมาณรายจาย เพอเสนออนมตตอทประชม
ใหญสามญประจำาป
118
ตวอย�งงบประม�ณเงนสดจ�ย
สำ�หรบระยะเวล� 6 เดอน ตงแตมกร�คม - มถน�ยน 25...
ร�ยก�ร มค. กพ. มค. เม.ย พ.ค. มย.
เงนใหก 27,00028,000 33,00035,000 35,00030,000
ดอกเบยจาย 17 31 33 36 3840
จดสรรกำาไร 020,500 0 0 00
คาใชจายบรหาร(เฉลย)350 350 350 350 350350
เงนสดจ�ยทงสน 27,367 48,881 33,383 35,386 35,388 30,390
3. กระแสเงนสดและเงนสดคงเหลอ เมอไดประม�ณร�ยรบ และประม�ณก�รร�ยจ�ยแลว ขนตอไปนำ�ยอด
ร�ยรบและร�ยจ�ยม�เปรยบเทยบ เพอห�เงนสดและเงนสดคงเหลอแตละเดอน
งบประม�ณเงนสด
ร�ยก�ร มค. กพ. มค. เม.ย พค. มย.
เงนสดรบ 30,530 32,116 31,592 33,068 34,314 35,290
เงนสดจ�ย 27,367 48,881 33,383 35,386 35,388 30,390
เงนสดรบ (จ�ย) 3,163 (16,765) (1,791) (2,318) (1,074) 4,900
เงนสดตนงวด *6,300 9,463 (7,302) (9,093) (11,411) (12,485)
เงนสดคงเหลอ (ข�ด) 9,463 (7,302) (9,093) (11,411) (12,485) (7,585)
หม�ยเหต * 6,300 ยกม�จ�กสนปกอน
งบประมาณเงนสดขางตนแสดงใหเหนวาสหกรณประสบปญหาการเงนในเดอนกพ.เนองจากการจาย
เงนจดสรรกำาไรสทธ ผจดการจะตองจดหาเงนทนเพอชดเชย7,000บาทเศษ ในเดอนม.ค. เม.ย.พ.ค.และม.ย.
เงนสดจะขาดมอ9,093,11,411,12,485และ7,585บาทตามลำาดบอนเนองมาจากการจายเงนกใหแกสมาชก
มากซงผจดการจะตองเตรยมจดหาเงนทนใหทนเวลาจงจะสามารถดำาเนนงานตามแผนไดโดยไมตดขด
119
4.การฝากหรอลงทนของสหกรณ
เงนของสหกรณหากเหลอจากการใหบรการเงนกแกสมาชกแลวสหกรณอาจฝากหรอลงทนไดดงตอไปน
(1)ฝากในชมนมสหกรณหรอสหกรณอน
(2)ฝากในธนาคารหรอฝากในสถาบนการเงนทมวตถประสงคเพอใหความชวยเหลอทางการเงนแก
สหกรณ
(3)ซอตวสญญาใชเงนของชมนมสหกรณ
(4)ซอหลกทรพยของรฐบาลหรอรฐวสาหกจ
(5)ซอหนของธนาคารทมวตถประสงคเพอใหความชวยเหลอทางการเงนแกสหกรณ
(6)ซอหนของชมนมสหกรณหรอสหกรณอน
(7)ซอหนของสถาบนทประกอบธรกจอนทำาใหเกดความสะดวกหรอสงเสรมความเจรญแกกจการของ
สหกรณโดยไดรบความเหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ
(8)ฝากหรอลงทนอยางอนตามทคณะกรรมการพฒนาสหกรณแหงชาตกำาหนด
ด�นก�รบญช
1.หลกในการบรหารจดการบญช
1.1 บนทกรายการบญชตามรปแบบทนายทะเบยนสหกรณกำาหนด
1.2 เอกสาร/หลกฐานประกอบการบนทกบญชถกตองครบถวน
1.3 จดเกบหลกฐานและเอกสารบญชใหเปนระบบสามารถคนหาตรวจสอบไดงาย
1.4 คนทำาบญชกบคนรบ-จายเงนตองไมใชบคคลคนเดยวกน
2.วธการบนทกบญชตามระเบยบนายทะเบยนสหกรณวาดวยการบญชสหกรณพ.ศ.2560
2.1 รายการบญชทเกยวกบเงนสดใหบนทกในวนทเกดเหตนน สวนรายการทไมเกยวกบเงนสดใหบนทก
รายการในสมดบญชภายในสามวนนบแตวนทมเหตอนจะตองบนทกรายการนน
2.2ใหสหกรณเกบรกษาสมดบญชและเอกสารประกอบการลงบญชไวทสำานกงานสหกรณไมนอยกวา
5ปนบแตวนทผสอบบญชแสดงความเหนตองบการเงนแลว
2.3การรบรรายไดใหสหกรณบนทกรายไดตามเกณฑคงคางโดยรบรรายไดตามลกษณะการเกดราย
ไดแตละประเภทโดยตองมความแนนอนเกยวกบจำานวนประโยชนทจะไดรบและตนทนทเกดขนหรอทจะเกดขน
อนเนองมาจากรายไดนนรวมทงรายไดดงกลาวตองสามารถวดมลคาไดอยางนาเชอถอดวย
2.4การประมาณการคาเผอหนสงสยจะสญคาเผอหนสงสยจะสญหมายถงจำานวนเงนทกนไวสำาหรบลก
หนทคาดวาจะเรยกเกบไมไดและถอเปนบญชปรบมลคาทตงขนเพอแสดงเปนรายการหกจากบญชลกหนในงบการ
เงนเพอใหคงเหลอเปนมลคาสทธของลกหนทคาดวาจะเรยกเกบได
ณวนสนปทางบญชสหกรณตองจดใหมการจำาแนกอายหนของลกหนแตละรายรวมทงแยกลกหนคงเหลอ
ทชำาระไมไดตามกำาหนด และลกหนคงเหลอทชำาระไดตามกำาหนดเพอพจารณาประมาณการคาเผอหนสงสยจะ
สญ
120
2.5วธการประมาณการคาเผอหนสงสยจะสญ
1.พจารณาลกหนแตละรายในกรณทสงสยวาหนรายใดจะสญไมอาจเรยกใหชำาระหรอเรยกคนไดทง
จำานวนใหตงคาเผอหนสงสยจะสญเตมจำานวนตามยอดลกหนคงเหลอเงนคางรบและดอกเบยคางรบทลกหนราย
นนๆเปนหนอย
2.จำาแนกอายหนคงเหลอเงนคางรบและดอกเบยคางรบณวนสนปแลวประมาณการคาเผอหนสงสยจะ
สญเปนรอยละของยอดลกหนคงเหลอเงนคางรบและดอกเบยคางรบตามกลมอายหน
2.6คาเผอหนสงสยจะสญณวนสนปทคำานวณไดถามจำานวนมากกวายอดคงเหลอในบญชคาเผอหน
สงสยจะสญผลตางถอเปนคาใชจายของปนนๆในทางตรงกนขามหากมจำานวนนอยกวายอดคงเหลอในบญชคา
เผอหนสงสยจะสญผลตางถอเปนคาเผอหนสงสยจะสญเกนความตองการใหนำาไปปรบลดยอดคาใชจายของป
นนๆในบญชหนสงสยจะสญ
2.7เกณฑการจำาแนกอายหนและการประมาณการคาเผอหนสงสยจะสญใหปฏบตตามทกรมตรวจบญช
สหกรณกำาหนด
2.8การตดจำาหนายหนสญจากบญชลกหนตองเปนหนทมลกษณะตามทกำาหนดไวในระเบยบนายทะ
เบยนสหกรณวาดวยการตดจำาหนายหนสญจากบญชลกหน
2.9การคำานวณคาเสอราคา
1.วธเสนตรงคำานวณคาเสอมราคาตามอตรารอยละของราคาทนของอาคารและอปกรณ
ก.อาคารถาวรหรอสงปลกสรางทมลกษณะเดยวกบอาคารรอยละ5-10
ข.รถยนตรอยละ10-20
ค.เครองคอมพวเตอรและอปกรณรอยละ20-25
ง.ครภณฑและอปกรณเรอรอยละ10-15
จ.เรอยนตและอปกรณเรอรอยละ10-15
ฉ.เครองสขาวเครองจกรเครองยนตรอยละ5-20
2.วธอตราลดลงตามผลรวมจำานวนป
121
3.ด�นกฎหม�ยทเกยวของกบสนเชอ
เมอจายเงนกไปแลว สงทแทนเงนกทสหกรณจายใหแกสมาชกกคอ เอกสารการก สหกรณจำาตองรอบรถง
วธการทจะทำาใหเอกสารการกสมบรณแบบตลอดไปสามารถใชดำาเนนคดไดทนทถาหากสมาชกไมทำาตามสญญา
ดงนนคณะกรรมการ หรอเจาหนาทสหกรณจงควรรในขอกฎหมาย และวธปฏบตบางประการในการทำาเอกสาร
การกไวบางดงน
1. ก�รลงล�ยมอชอ
- การกยมเงน กฎหมายกำาหนดวาการกยมเงนตองมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอผยมเปน
สำาคญมฉะนนจะฟองรองใหบงคบหาไดไม
-การชำาระหนเงนกไมวาตนเงนหรอดอกเบยถอวาเปนการรบสภาพหนทำาใหอายความสะดดหยด
ลงดงนนสมควรใหผทสงเงนชำาระหนลงลายมอชอเปนผสงเงนชำาระหนไวเปนหลกฐานเพอปองกนการถกเถยงวา
ไมทราบวาใครมาชำาระหนแทน อนเปนการฝนใจลกหนซงจะมผลเปนการไมชำาระหน บคคลผไมมสวนไดเสยใน
การชำาระหนจะเขาชำาระหนโดยฝนใจลกหนหาไดไม
- สญญาคำาประกน ถามไดมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอผคำาประกนเปนสำาคญ ทานวาจะ
ตองรองใหบงคบคดหาไดไม
2. ก�รแกไขปญห�
เปนปกตวสยของการทำางานบางครงอาจจะเขยนผดหรอมการเปลยนแปลงใหมดงนในสาระสำาคญของ
สญญาเชนวนททำาชอผกผใหกกำาหนดชำาระคนจำานวนหนดอกเบยเหลานเปนตนหากผดหรอตองการเขยน
ใหมทใดหากไมฉกทงเขยนใหมกสมควรขดฆาลงชอกำากบแลวเขยนขอความทถกใหมแลวใหผกลงชอกำากบเพอ
รบทราบการขดฆาและการเขยนใหมนนทงนเพอปองกนความเสยเปลาของนตกรรม
3. หนงสอยนยอมของคสมรส
สมาชกสหกรณฯทแตงงานแลวสมควรแนะนำาใหจดทะเบยนสมรสใหถกตองแลวจดบนทกเลขทสถานท
และวนเดอนปทจดทะเบยนสมรสไวเพอสะดวกเมอมความจำาเปนตองคนหาฐานะระหวางสาม-ภรรยาของสมาชก
ยอมไมเหมอนกนจงมปญหาเกดขนบอยๆทสามมากเงนสหกรณแลวภรรยาไมรบรและไมยอมชดใชจนจำาตอง
ดำาเนนคดดงนนเพอความเรยบรอยและขจดขอยงยากมใหเกดการโตเถยงกนระหวางสหกรณและสมาชกจงตอง
บงคบใหคสมรสอกฝายหนงลงลายมอชอยนยอมอนญาตเอาไวเสยแตเบองแรกตามแบบทสหกรณกำาหนดเพอให
เปนการผกพนสาม-ภรรยาในฐานะเปนลกหนรวม
4. หนงสอคำ�ประกน
ตามกฎหมายตองลงชอผคำาประกนเปนสำาคญมฉะนนฟองรองบงคบคดไมไดแตถาผคำาประกนพมพลาย
นวมอจะตองมพยานรบรองลายพมพนวมอสองคนจงจะใชไดโดยถอวาเปนการลงลายมอชอตามกฎหมาย
5. หนงสอสญญ�ก
สมาชกผกจะตองลงลายมอชอไวเปนสำาคญมฉะนนจะฟองรองใหบงคบคดหาไดไมถาหากพมพลายมอชอ
จะตองมพยานรบรองลายพมพนวมอสองคนจงจะใชได
อนงเพอใหมผลผกพนธคสมรสในฐานะเปนลกหนรวมตองใหคสมรสลงชอยนยอมไวตามแบบของสหกรณ
ดวย
122
6. หลกฐ�นก�รรบเงนก
การกเงนจะสมบรณตอเมอมการสงมอบดงนนหลกฐานจะแสดงวามการสงมอบกคอหลกฐานการรบเงน
ดงนนหลกฐานนจงเปนหลกฐานทสำาคญทสดจงตองทำาใหครบถวนและถามการพมพลายนวมอกตองมพยาน
รบรองการพมพนวมอสองคนดวย
7. อ�ยคว�ม
คอระยะเวลาทกฎหมายกำาหนดใหใชสทธเรยกรองซงมระยะเวลาสนยาวแตกตางกนเชน1ปเปนตน
หากผใดไมใชภายในกำาหนดของกฎหมายกเปนอนขาดอายความหามมใหฟองรองแตถาหากนำาคดขนฟองตอ
ศาลแลวคความอกฝายหนงมไดยกอายขนเปนขอตอสศาลกจะอางอายความยกฟองไมได
อายความใหเรมนบตงแตขณะทอาจบงคบสทธเรยกรองไดเปนตนไปเชนสมาชกกเมอ1มกราคม2560
จำานวน6,000บาทกำาหนดชำาระคนทงตนเงนภายใน31มนาคม2560หากถง31มนาคม2560สมาชกไม
ชำาระหนวนท1เมษายน2560จงเปนวนทสหกรณเรมมสทธเรยกรองใหสมาชกชำาระหนเพราะถอวาผดสญญา
อนเปนวนเรมอายความ
1.ลกหนทำาหนงสอรบสภาพหนตอเจาหนเชนทำาหนงสอขอผลดผอนหรอหนงสอรบใชหนตาม
แบบทสหกรณกำาหนดและสหกรณตกลงนน
2.ดวยการใชเงนบางสวนเชนชำาระตนเงนบางสวนอายความหยดลงในวนสงเงน
3.ดวยการสงดอกเบยอายความหยดลงในวนสงดอกเบย
4.ดวยใหประกนเชนกเงนแลวภายหลงไดนำาทรพยสนอนมาใหประกนดงน
อายความกสะดดหยดลงในวนใหประกน
5.กระทำาโดยประการใดๆอนปราศจากเคลอบคลมสงสยตระหนกเปนปรยายวายอมรบตาม
สทธเรยกรองของลกหน
ขอใหพนกงานพงตระหนกวาเมอจายเงนกใหแกสมาชกแลว สงทยงมคณคากบสหกรณ คอ หนงสอ
สญญาก และใบรบเงนกทจะใชเปนหลกฐานในการเรยกรองชำาระหนเอากบสมาชก แตถาหากปลอยใหขาดอาย
ความหนงสอสญญาก และใบรบเงนกกขาดความหมาย คงเหลอแตวธทจะฟองรองดำาเนนคดเทานน เพอให
ผอนคลายการดำาเนนคดเทานนจงเปนหนาททจะตองจดใหสมาชกทำาหนงสอขอผลดผอนไวตอสหกรณใหจงได
123
4. ด�นก�รว�งแผนง�นและงบประม�ณ
คว�มหม�ยของก�รว�งแผน
ก�รว�งแผนคอกระบวนการกำาหนดเปาหมายสำาหรบชวงเวลาขางหนาและกำาหนดสงทจะกระทำาตางๆ
เพอใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ
ผบรห�รง�นสหกรณควรจะใหคำ�ตอบทสำ�คญ ๆ 3 ประก�รได คอ
1.สภาพปจจบนสหกรณเราเปนอยางไร
2.อนาคตเราตองการอะไร
3.อะไรบางทเราจะตองทำาและจะตองทำาอยางไรจงจะสามารถทำาใหเราไปสจดหมายทตองการได
คว�มมงหม�ยของก�รจดทำ�แผนง�น
แผนงานและงบประมาณเปนเครองมอทสำาคญประการหนงตอการบรหารงานสหกรณใหเจรญกาวหนาไป
ในทศทางทคณะกรรมการดำาเนนการ ฝายจดการ และสมาชกของสหกรณนนๆ ไดกำาหนด กลาวอกนยหนงกคอ
เปนการประมาณการ(อยางมระบบ)หรอแผนงานในอนาคตทคณะกรรมการดำาเนนการกำาหนดวาจะทำาในปตอไป
ทงยงเปนแนวทางใหคณะกรรมการชดตางๆนำาไปปฏบตไดอยางสอดคลองตองกนเปนอยางด ทงยงกำาหนดไวให
เปนหนาทของคณะกรรมการดำาเนนการ เสนอแผนงานและงบประมาณตามทคณะกรรมการอำานวยการไดจดทำา
ขนเพอใหทประชมใหญพจารณาอนมต
จะเหนไดวาหนาทการวางแผนมกจะพบกอนหนาทอนๆ เมอเปนเชนนพอจะสรปไดวา หนาทดานการ
วางแผนเปนหนาทสำาคญมาก และจำาเปนทจะตองปฏบตกอนหนาทอนๆ เสมอในกระบวนการจดการ กเพราะ
วาการวางแผนเปนการกำาหนดเปาหมายหลก และแนวทางปฏบตสำาหรบอนาคตใหกบสหกรณ และแผนซงเปน
ผลทไดจากการวางแผนจะเปนจดเรมตนใหกบหนาทตางๆ ทงหมด แผนทกำาหนดขนนจะบอกใหรขอเทจจรง
2ประการคอ
1. เป�หม�ยของสหกรณทจะไปใหถง
2. แนวท�งทจะไปใหถงเป�หม�ย
ประโยชนของก�รว�งแผน
1.ชวยใหการบรหารงานของคณะกรรมการในสหกรณเปนไปโดยประสานสอดคลองกน
2.การปฏบตตามแผนยอมกอใหเกดความประหยด
3.แผนงานทดยอมชวยใหงายแกการปฏบตงานทงคณะกรรมการและฝายจดการทจะดำาเนนการได
อยางรวดเรวและมประสทธภาพ
4.ชวยใหการอำานวยการการแบงงานการประสานงานและการควบคมงานมประสทธภาพยงขน
5.ชวยใหการขยายงานและการปรบปรงงานดำาเนนไปไดโดยสะดวกรวดเรว
6.ชวยใหฝายจดการมเครองมอทจะดำาเนนการไปตามเปาหมายหรอแผนงานทวางไวโดยไมตองวตก
กงวลวาจะถกตำาหนจากสมาชกตอนปลายป
7.เปนเครองมอสำาหรบการควบคมรายจายใหอยภายในหลกประหยดปองกนมใหเกดความสนเปลอง
และฟมเฟอยโดยไมจำาเปน
8.แกขอขดแยงระหวางฝายจดการกบสมาชกสหกรณใหหมดไป
124
ในปจจบนเครองมอสำาหรบวเคราะหเพอการวางแผน และบรหารงานของสหกรณใหมประสทธภาพ เชน
ระบบ Swot Analysis เปนเครองมอทใชสำาหรบวเคราะหจดออน จดแขงของสหกรณเพอนำาขอมลไปประกอบ
การวางแผนของสหกรณซงเปนอกษรยอโดยในแตละตวจะมความหมายดงน
S = จดแขง(Strengths)
W = จดออน(Weaknesses)
O = โอกาส(Opportunities)
T = อปสรรค(Threats)
คว�มสำ�คญและประโยชนของก�รวเคร�ะหปจจยสภ�พแวดลอม
การวเคราะหปจจยสภาพแวดลอมจะชใหเหนถงการเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนทงภายนอกและภายใน
สหกรณ ทงในสวนทเกดขนแลวและแนวโนมทจะเกดขนในอนาคต ตลอดจนผลกระทบของการเปลยนแปลง
ตางๆ ทมตอสหกรณ เพอทจะทราบวาในปจจบนสหกรณมสถานการณเปนอยางไร และอยทใดโดยทำาการคนหา
คำาตอบทเปนโอกาส (Opportunities) อปสรรค (Threats)จดแขง (Strengths)จดออน (Weaknesses)
เพอนำาไปใชในการกำาหนดทศทางการดำาเนนงานของสหกรณและกลยทธในการพฒนาสหกรณในขนตอนตอไป
ปจจยสภาพแวดลอมทควรนำามาพจารณาในการจดทำาแผนกลยทธสหกรณอาจแบงออกเปน2กลมใหญๆ
ไดแกปจจยสภาพแวดลอมภายนอกและปจจยสภาพแวดลอมภายในซงมรายละเอยดทตองพจารณาดงน
125
ปจจยสภ�พแวดลอมภ�ยนอก
ปจจยสภาพแวดลอมภายนอกแบงเปน2กลมไดแกปจจยสภาพแวดลอมทวไปและปจจยสภาพแวดลอม
ดำาเนนการ
ก.ปจจยสภ�พแวดลอมทวไปทควรนำามากำาหนดเปนประเดนในการวเคราะหทสำาคญๆไดแกเศรษฐกจ
สงคมกฎหมายนโยบายรฐและเทคโนโลยซงมประเดนสำาคญๆทควรนำามาพจารณาดงน
ปจจยสภ�พแวดลอมทวไป ตวแปรทควรนำ�ม�พจ�รณ�
กฎหม�ย -กฎหมายสหกรณและกฎหมายทเกยวของ
-ประกาศนายทะเบยนสหกรณ
-ประกาศคพช.
นโยบ�ยรฐ -ทศนคตของนกการเมองทมตอสหกรณ
-นโยบายรฐทมตอสหกรณและกลม/องคกร
ประช�ชน -โครงการความชวยเหลอของรฐดานตางๆ
เทคโนโลย -เทคโนโลยดานคอมพวเตอรทใชกบระบบงาน
-เทคโนโลยเครองมอเครองจกร
-เทคโนโลยดานระบบสารสนเทศ
-งานวจยและนวตกรรมดานการบรหารจดการ
เศรษฐกจ -อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ
-ปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ
-อตราดอกเบยและแนวโนม
-อตราเงนเฟอ/ดชนราคาสนคาผบรโภค
-ภาวะการผลต
-ภาวการณตลาด(การนำาเขา/สงออก)ฯลฯ
-ภาวการณจางงาน/การวางงาน
-พฤตกรรมผบรโภค
-คานยมคนในสงคม
-การยายถนฐาน
-การเปลยนแปลงวถการดำาเนนชวต
126
ข. ปจจยสภ�พแวดลอมดำ�เนนก�รทควรนำามากำาหนดเปนประเดนในการวเคราะหทสำาคญๆไดแก
สมาชกสหกรณ(พจารณาในฐานะของเปนผใชบรการ)หนวยงานสนบสนนคแขงทางการคาธรกจคคาพนธมตร
ทางธรกจประเดนสำาคญๆทควรนำามาพจารณาดงน
ปจจยสภ�พแวดลอมดำ�เนนก�ร ตวแปรทควรนำ�ม�พจ�รณ�
สมาชกสหกรณ -สถานการณในการประกอบอาชพของสมาชกและแนวโนม
-ความรความเขาใจเรองสหกรณ
-ทศนคตทมตอสหกรณ
-การใชบรการสหกรณ
-ความสมพนธกบกลม/องคกรอน
-ภาวะครองชพและการดำาเนนชวต
หนวยงานสนบสนน -บทบาทการดำาเนนงานของสำานกงานสหกรณจงหวด
-บทบาทการดำาเนนงานของสำานกงานตรวจบญชสหกรณ
-บทบาทการดำาเนนงานของธกส.
-บทบาทการดำาเนนงานของหนวยงานอนๆ
คแขงทางการคา -กลยทธการดำาเนนธรกจของรานจำาหนายปจจยการผลตใน
อำาเภอ/จงหวด
-กลยทธการดำาเนนธรกจของธกส.
-กลยทธดำาเนนธรกจของธนาคารพาณชย
-กลยทธการดำาเนนธรกจของโรงส
-กลยทธการดำาเนนธรกจของพอคาคนกลางในพนทฯลฯ
ธรกจคคา -บทบาทการดำาเนนงานของธกส.
-บทบาทการดำาเนนงานของธนาคารพาณชย
-บทบาทการดำาเนนงานของโรงสคนกลางตางๆฯลฯ
พนธมตรธรกจ -โครงการความรวมมอระหวางสหกรณกบชมนมระดบจงหวด
-โครงการความรวมมอระหวางสหกรณกบชมนมระดบชาต
-โครงการความรวมมอระหวางสหกรณกบพนธมตรธรกจตางๆ
127
ปจจยสภ�พแวดลอมภ�ยใน
ปจจยสภาพแวดลอมภายในสหกรณทควรนำามาพจารณาทสำาคญๆไดแกขอบงคบสหกรณ
โครงสรางองคกรระบบงานและการควบคมภายในการเงนคณะกรรมการดำาเนนการเจาหนาทสหกรณ
สำานกงานเทคโนโลยและอปกรณทใชบรการ/ธรกจของสหกรณซงมตวแปรสำาคญๆทควรนำามาพจารณาดงน
ปจจยสภ�พแวดลอมภ�ยใน ตวแปรทควรนำ�ม�พจ�รณ�
ขอบงคบสหกรณ -ความสอดคลองกบพ.ร.บ.สหกรณ
-ความสอดคลองกบหลกและวธการสหกรณ
-เออตอทศทางการดำาเนนงานของสหกรณ
-ไมเปนอปสรรคตอการปฏบตงาน
โครงสรางองคกร -เออตอการดำาเนนงานทมประสทธภาพประสทธผลและ
ความยงยน
-เปนไปในทศทางทใชคนใหเหมาะสมกบงาน
-เออตอการเปนธรรมาภบาล
-มบคลากรสอดคลองเหมาะสมกบภาระงานไมมากหรอ
นอยจนเกนไป
ระบบงานและการควบคมภายใน -ระบบงานเออตอการปฏบตงานของเจาหนาท
-ระบบงานเออตอการใหบรการทสะดวกรวดเรว
-ระบบงานเออตอการทำางานทมประสทธภาพโปรงใส
และตรวจสอบได
-มการจดทำาคำาบรรยายลกษณะงานทชดเจนทำาใหเจา
หนาททกคนรภาระความรบผดชอบของตน
-ไมมการกระจกตวของภาระงานทผหนงผใดมากเกนไป
การเงน -ความเพยงพอของเงนทน
-แหลงทมาและทางใชไปของเงนทนมความสอดคลอง
และเปนไปในลกษณะทกอใหเกดสภาพคลองและความ
มนคงทางการเงน
-มการวางแผนดานการเงน
-ผลการดำาเนนงานทผานมาและแนวโนมเปนไปในทศทาง
ทมนคงโปรงใสตรวจสอบได
-การจดสรรกำาไรสทธของสหกรณเปนไปในทศทางท
เออประโยชนตอสวนรวมตอสมาชกและความมนคง
ทางการเงนของสหกรณ
-การคาดการณในอนาคตทางดานการเงนของสหกรณฯลฯ
128
ปจจยสภ�พแวดลอมภ�ยใน ตวแปรทควรนำ�ม�พจ�รณ�
คณะกรรมการดำาเนนการ -วสยทศนสหกรณ
-การมเวลาเอาใจใสในฐานะผบรหารสหกรณ
-ความรเรองกฎหมายขอบงคบระเบยบสหกรณ
-การใสใจพฒนาตนเอง
-การมสวนรวมในฐานะผบรหารสหกรณอยางเหมาะสม
-การมขอมลความรเกยวกบการบรหารจดการสหกรณฯลฯ
เจาหนาทสหกรณ -วสยทศนสหกรณ
-ขวญ-กำาลงใจในการปฏบตงาน
-ความพงพอใจในการเปนเจาหนาทสหกรณ
-การยอมรบความรความสามารถของคณะกรรมการฯ
-การยอมรบความสามารถของผจดการสหกรณ
-ความเขาใจในภารกจและความรบผดชอบของตนในฐานะ
เจาหนาทสหกรณ
-การตระหนก/เหนความสำาคญในการมงพฒนางาน
สำานกงาน/เทคโนโลย/อปกรณทใช -ความเหมาะสมและเพยงพอตอการใหบรการ
-เออตอการประหยดไมฟมเฟอยจนเกนจำาเปน
-มความคมคาในเชงเศรษฐกจและเปนประโยชนตอสมาชก
-การดแลรกษาเออตอการใชประโยชนอยางมประสทธภาพ
-ถกสขลกษณะและไมขดตอกฎหมายทเกยวของ
บรการ/ธรกจของสหกรณ -เปนไปตามขอบงคบสหกรณ(มครบทกกจกรรม)
-ไมผดกฎหมาย
-เออตอสมาชกสหกรณอยางแทจรง
-มความคมคาในเชงเศรษฐกจ
-สามารถสนองความตองการและแกไขปญหาของสมาชก
-มสวสดการทเหมาะสม
-ใหความสำาคญกบการพฒนาอาชพของสมาชก
-มระบบฐานขอมลสมาชกเพยงพอทจะเออตอการพฒนา
บรการทถกตองและเหมาะสม
-บรการเปนทพงพอใจของสมาชก
-มทศทางทจะสามารถบรรลเปาหมายในการยกระดบฐานะ
ความเปนอยของสมาชก
129
การวเคราะหปจจยสภาพแวดลอมภายในจะมงเนนไปทการวเคราะหประเดนสำาคญของปจจยสภาพ
แวดลอมภายในตาง ๆ ทไดกลาวถงแลว เพอใหทราบวา สหกรณมจดแขงและจดออนอะไรบาง โดยเครองมอ
สำาคญๆทควรนำามาประยกตใชในการวเคราะหมรายละเอยดดงน
ปจจยสภ�พแวดลอมภ�ยใน เครองมอทควรนำ�ม�ใชในก�รวเคร�ะห
1.ขอบงคบสหกรณ -การศกษาจากเอกสาร
-การสมตวอยางสมภาษณกรรมการฯเจาหนาทสหกรณ
-Focusgroupสมาชก
-การประชมระดมความคดระหวางคณะกรรมการและฝาย
วชาการ
2.โครงสรางองคกร -การสมภาษณผมสวนเกยวของในโครงสราง
-Focusgroup
-การสงเกตการณ
-การประชมระดมความคดระหวางคณะกรรมการและฝายจดการ
3.ระบบงานและการควบคมภายใน -ใชdatadiagramในการวเคราะหระบบงานปจจบน
-สมภาษณเจาหนาท
-ศกษาคำาบรรยายลกษณะงาน(ถาม)
-ศกษาคมอการปฏบตงาน(ถาม)
-สงเกตการณ
4.การเงน -การวเคราะหงบการเงน
-การวเคราะหอตราสวนทางการเงน
-การจดทำางบการเงนลวงหนา
-การวเคราะหตนทนเงนทน
-การประเมนความสอดคลองของการใชเงนทน(TheMatching
Principle)
-การวเคราะหแนวโนม(TimeTrend)
-การตรวจสอบหลกฐาน/เอกสารทางการเงน
5.คณะกรรมการดำาเนนการ -แบบประเมนความคดเหน
-การประชมระดมความคด
130
คว�มจำ�เปนในก�รมแผน
1.การวางแผนเปนเรองของการคาดการณในอนาคตเพอรบกบสภาวะการเปลยนแปลงทจะเกดขนในภาย
ภาคหนา ซงผบรหารจะตองวางแผนโดยอาศยขอมลจากอดตและปจจบน เพอประเมนผลการเปลยนแปลงทจะ
เกดขน
2.การวางแผนเปนการดำาเนนการเพอบรรลสเปาหมายของสหกรณอยางมประสทธภาพกลาวคอเปนการ
หาแนวทางและแนวปฏบตในการตดสนใจ และการปฏบตงานแกทงฝายคณะกรรมการ และฝายจดการทำาให
ประหยดเวลาและแรงงานในการตดสนใจปญหาตางๆ และทำาใหการประสานงานเรวขน ทำาใหทกคนรหนาทวาจะ
ทำาอะไรใหกบสหกรณ
3.ทำาใหการใชทรพยากรของสหกรณเปนไปอยางมประสทธภาพเนองจากแผนทำาให
ทกคนรหนาทความรบผดชอบอยางชดเจน จงชวยลดการทำางานซำาซอน และการสญเสยทรพยากรไปโดยเปลา
ประโยชน
4.การวางแผนยงชวยกำาหนดเปาหมายและมาตรฐานททำาใหการควบคมสามารถทำาไดงายและการควบคม
จะยงสงขอมลยอนกลบมาใหกบการวางแผนเพอใหทราบวาไดดำาเนนการไปตามเปาหมายหรอไมและจะตองแกไข
ทแผนหรอไมอยางไร
ระยะเวล�ของแผนในสหกรณ
1.แผนระยะสนระยะเวลาไมเกน12เดอนเชนแผนรณรงคเงนหน/เงนฝาก,แผนการควบคมรายจาย
สหกรณ,แผนการฟนฟจตตารมณสมาชก,แผนงานงบประมาณประจำาป
2.แผนระยะกลางระยะเวลา3-5ปเชนแผนกลยทธ
3.แผนระยะยาวระยะเวลา5ปขนไปเชนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,แผนพฒนา
ขบวนการสหกรณเครดตยเนยน
แผนง�นในสหกรณ จำ�แนกได 2 ลกษณะ คอ แผนเงนและแผนง�น
1. แผนเงน ไดแก -แผนกระแสเงนสดหมนเวยน
-แผนงบประมาณ
-แผนระดมทน
-แผนเงนออม
-แผนสนเชอ
-แผนการลงทน
-แผนการบรหารหน
-แผนสวสดการสมาชก
-แผนพฒนารายได
2. แผนง�น ไดแก -แผนการใหการศกษาอบรมสมาชก
-แผนการประชาสมพนธสหกรณ
-แผนการอบรมของสหกรณ
131
-แผนการพฒนาบคลากร
-แผนการรบสมาชก
-แผนการตดตามหน
-แผนการตรวจสอบกจการสหกรณ
ประเภทของแผนง�นในสหกรณเครดตยเนยน มดงน
1.แผนการรบสมาชก
2.แผนการระดมทน
3.แผนการบรหารสนเชอ
4.แผนโครงการพเศษ
5.แผนโครงการใหการศกษาอบรม
1. แผนก�รรบสม�ชกมสงทตองนำ�ม�พจ�รณ� คอ
1.1ผลงานยอนหลง3ป การพจารณายอนหลง3ป เพอใหทราบวาระยะเวลาทผานมามคนในชมชน
นนๆสนใจสมครเขาเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนมากนอยแคไหน
1.2วงเงนกยมของสหกรณสหกรณจะตองคำานวณดวาสหกรณมวงเงนกยมจำานวนเทาใดถาในกรณผ
สมครเขาใหมตองการกเงนจากสหกรณสหกรณจะมเงนกเพยงพอบรการใหแกสมาชกหรอไม
1.3 ธรกจอนๆ สหกรณอาจมธรกจอนๆ ทจะใหบรการแกสมาชก นอกจากการจายเงนก การสะสมแลว
เชนการบรการขายปยโครงการสำาหรบซอผลผลตจากสมาชกเพอสงขายยงตลาดเปนตนทงนเพราะอาจมคนใน
ชมชนบางสวนไมตองการเงนกแตตองการรบบรการดานอนๆจากสหกรณทำาใหสนใจสมครเขาเปนสมาชกได
1.4วงสมพนธในสหกรณเครดตยเนยน สหกรณตองพจารณาวาจำานวนสมาชกในวงสมพนธเดมท
สหกรณกำาหนดไวนนเตมแลวหรอยง หากพจารณาดแลววาจำานวนสมาชกทอาจเพมขนไดในวงสมพนธเดมจำากด
ลงแลวเปนไปไดหรอไมทจะขยายวงสมพนธใหกวางออกไปอกระดบหนงเพอใหไดจำานวนสมาชกเพมมากขนและ
สามารถเปนองคกรทจดบรการใหแกชมชนโดยทวถงมากยงขน
2. แผนก�รระดมทน
สหกรณเครดตยเนยนสามารถไดทนดำาเนนการจาก3ทางดวยกนคอ
1.จากสมาชก
-โดยการถอหนในสหกรณ
-โดยการฝากออมทรพยและฝากประจำา
2.จากภายในสหกรณเอง
-จากทนสำารอง
-จากการจดสรรกำาไรสทธสวนหนงเปนทนสะสมของสหกรณทกรกษาระดบอตราเงนปนผล
ทนสาธารณประโยชนเปนตน
132
3.จากภายนอกสหกรณ
-บรจาค
-เงนกจากสหกรณอน
-เงนกจากสวสดการกองทนรวมเปนตน
ในกรณทมทนดำาเนนงานของสหกรณไมเพยงพอสหกรณจงสามารถเพมทนดำาเนนงานไดโดยการระดมทน
จากสมาชกซงทำาได2วธคอ
1.โดยการเพมทนเรอนหน
2.โดยการรบเงนฝากออมทรพยและเงนฝากประจำาจากสมาชก
แผนก�รเพมทนเรอนหนจ�กสม�ชก
การระดมทนในสหกรณเครดตยเนยน เพอจดหาเงนทนดำาเนนงานในสหกรณใหมากขน เปนวธเพมทน
ดำาเนนงาน โดยสมาชกชวยกนสะสมคนละเลกละนอยในสหกรณ ซงดกวาทสหกรณจะตองกเงนจากสถาบน
การเงนอนๆ โดยเสยดอกเบยในอตราสงมาเปนทนดำาเนนงาน ดงนนในการวางแผนเพมคาหนตองพจารณาทง
2ดานคอจำานวนสมาชกและจำานวนเงนคาหนทสมาชกจะตองถอหนโดยพจารณาสงตอไปน
1.การแนะนำาชกชวนบคคลทยงไมเปนสมาชกใหเขาเปนสมาชกสหกรณ
2.ขยายวงสมพนธสหกรณเครดตยเนยนใหกวางออกไปอกเพอเปดโอกาสใหคนในชมชนไดสมคร
เขาเปนสมาชก
3.แนะนำาชกชวนสมาชกเดมใหถอหนสะสมมากขน
4.กำาหนดระเบยบการใหบรการเงนกแกสมาชกทมผลใหสมาชกสะสมมากขน
แผนก�รรบเงนฝ�ก
การวางแผนเงนฝากประจำาและออมทรพยปจจยตางๆทควรคำานงกลาวคอ
1.การจงใจสมาชกสหกรณจะตองจงใจสมาชกใหนำาเงนมาฝากในสหกรณโดยอาจจะใชวธชแจงใหสมาชก
ทราบทกๆครงทสมาชกมาตดตอกบสหกรณหรอจะใชวธตดโปสเตอรไวทสำานกงานสหกรณหรอตามสถานท
ตางๆในชมชนเปนการเชญชวนใหสมาชกเหนประโยชนของการฝากเงนหรออาจมการแจกรางวลสมมนาคณแก
สมาชกทมยอดเงนฝากสงสดโดยมอบรางวลในทประชมใหญเพอเปนการสรางความภาคภมใจมาสสมาชกผนน
2. สหกรณจะตองปรบปรง หรอพฒนาดานการบรการแกสมาชก โดยใหบรการรบเงนฝากดวยความ
สะดวกรวดเรวสรางความพอใจแกสมาชกเพอดงดดใหสมาชกนำาเงนฝากในสหกรณ
3. การใหอตราผลตอบแทนทเปนธรรมแกสมาชก โดยสหกรณควรคำานงถงผลตอบแทนแกเงนฝากในรป
ของดอกเบยทอยในอตราทยตธรรมคอเทากบอตราทสมาชกควรไดรบ หากนำาเงนกอนนนไปฝากไวในธนาคาร
หรออาจจะกำาหนดอตราใหสงกวานนเลกนอยเพอเปนการจงใจใหแกสมาชก
4. สหกรณตองมนใจไดวาสามารถนำาเงนฝากของสมาชก มาบรหารใหเกดผลประโยชนไดอยางเตมท และ
คมตอดอกเบยเงนฝากทสหกรณจะตองจายใหแกสมาชกผฝากเงนพรอมทงจะตองมสวนเหลอมจำานวนหนงซงเปน
รายไดใหแกสหกรณ
133
3. แผนก�รบรห�รสนเชอ
การวางแผนบรหารสนเชอในสหกรณเครดตยเนยนเปนงานทละเอยดสลบซบซอนพอสมควรจำาเปนตองม
ขอมลประกอบมากมาย เพอใชประกอบในการตดสนใจ โดยเฉพาะสหกรณเครดตยเนยนในหมเกษตรกรทตอง
ขนอยกบปจจยอกมากมายหลายประการ เชน สภาพดนฟาอากาศ ราคาพชผลในตลาด เปนตน ทำาใหยากทจะ
ทำานายในอนาคตสภาพดนฟาอากาศจะอำานวยใหเกษตรกรสามารถประกอบการเกษตรไดผลดหรอไมเพราะจะสง
ผลโดยตรงตอการสงชำาระหนของสมาชกเปนอยางมาก
ก�รว�งแผนใหเงนกของสหกรณ อ�จทำ�ไดดงน
1.การวางแผนใหเงนกเพอเหตฉกเฉนในการดำาเนนธรกจเกยวกบการเงนนน ถาสามารถใชเงนจำานวน
เดยวกนหมนเวยนใหสมาชกกไดหลายๆ รอบ กจะเกดประโยชนแกสมาชก และแกสหกรณเปนอยางมาก ดงนน
การใหบรการเงนกเพอเหตฉกเฉนจะทำาใหสามารถหมนเวยนจำานวนเงนกไดเรวกวาการจายเงนกสามญ หรอเงนก
พเศษทงนเพราะเงนกเพอเหตฉกเฉนมกำาหนดชำาระคนในระยะสนเชนภายใน45วนเปนตน
ดงนน ในการวางแผนใหเงนกเพอเหตฉกเฉนอาจทำาไดดงน ขยายวงเงนกเพอเหตฉกเฉน เชน จากเดม
คนละไมเกน2,000บาทเปนไมเกน3,000บาทและอาจขยายระยะเวลาชำาระคนเชนจากเดมไมเกน45วน
เปนไมเกน60วนเพอใหสมาชกมความสามารถชำาระคนไดหรออาจกำาหนดวงเงนไวไมเกน2,000บาทแตลด
ระยะเวลาชำาระคนเหลอ45วนเปนตน
2.การวางแผนใหเงนกสามญ เพอใหเกดความคลองตวในการกเงนของสมาชกสหกรณอาจวางแผนให
บรการเงนกสามญดงน
ก.ใหอำานาจผจดการสหกรณอนมตจายเงนกใหแกสมาชกไดไมเกนวงเงนจำานวนหนงแลวแตจะ
เหนสมควรกำาหนดโดยไมตองผานทประชมคณะกรรมการเงนกเพยงแตแจงใหทราบในการ
ประชมคราวตอไป
ข.ลดระยะเวลาการสงชำาระคนเงนกใหนอยลงกวาเดมซงจะทำาใหเงนกจำานวนดงกลาวได
กลบมาหมนเวยนใหสมาชกผอนไดเรวขนกวาเดม
ค.ขยายวงเงนก
ง.คำานวณยอดทจะใหบรการเงนกสามญโดยพจารณาใหจำานวนเงนกหมนเวยนในแตละเดอน
และเงนคาหนทไดรบเพมขนในแตละเดอนเพอเตรยมไวจายใหสมาชกก
3. การวางแผนใหเงนกพเศษ ในกรณทสหกรณเครดตยเนยนมทนดำาเนนงานไมเพยงพอ สหกรณไมควร
จายเงนกพเศษใหแกสมาชกเกนกวา10%ของปกอนเพราะจะทำาใหจำานวนเงนดงกลาวมโอกาสหมนเวยนไดนอย
เชน ในกรณทสหกรณจายเงนกพเศษไดไมเกนคนละ 15,000.- บาท ซงถาปใดทสหกรณจายเงนกประเภทนให
สมาชกจำานวน10คนรวมเปนเงน150,000.-บาททำาใหหมดโอกาสทจะนำาไปใหสมาชกคนอนๆกเพราะในกรณ
ทจายเงนกสามญคนละ5,000.-บาทจะสามารถใหสมาชกกไดถง30คน
ก�รว�งแผนดอกเบยรบจ�กเงนก
เมอถงวนสนปทางการเงนของสหกรณเครดตยเนยนนอกจากสหกรณจะตองคำานงถงเงนกทสมาชกจะ
ตองนำามาสงชำาระตอสหกรณ แลวสหกรณจะตองคำานงถงดอกเบยทจะไดรบจากเงนใหสมาชกกอกดวย เพราะ
ดอกเบยรบถอเปนรายไดของสหกรณ คออาจถอไดวาดอกเบยรบจากสมาชกเปนรายไดหลกของสหกรณเครดตย
เนยน การคำานวณตวเลขออกมาลวงหนาวา ในปการเงนตอไป สหกรณจะมรายไดจากดอกเบยรบจำานวนเทาใด
134
โดยพจารณาจากยอดเงนใหสมาชกกเปนเกณฑในการคำานวณ
ดงนนปญหาใหญในการวางแผนดอกเบยรบ กคอการวางแผนวาสหกรณจะสามารถเรงรดการจดเกบ
ดอกเบยจากสมาชกอยางไรจงจะสามารถเกบดอกเบยได100%ปญหานอยในความสามารถของฝายจดการและ
คณะกรรมการดำาเนนการอกเชนเดยวกนโดยสหกรณอาจกำาหนดนโยบายในการเรงรดหนเพอเปนแนวทางในการ
ปฏบตงาน
4.แผนโครงการพเศษ
นอกเหนอจากการวางแผนดำาเนนงานประจำากตองทำาเปนปกตแลวสหกรณเครดตยเนยนอาจมโครงการ
ใหมๆหลายอยางเพอสรางบรการใหแกสมาชกและชมชนรวมทงสรางรายไดแกสหกรณอกดวยเชนโครงการ
ฟารมเลยงไก โครงการรานคา เปนตน ซงโครงการตาง ๆ เหลานจำาเปนตองมการวางแผนอยางละเอยดไปตาม
ลกษณะและประเภทของโครงการอกดวย
5.แผนโครงการใหการศกษาอบรม
สหกรณเครดตยเนยนมเปาหมายสงสดเพอการพฒนาคน ฝกฝนใหคนไดรจกพงตนเอง และการชวย
เหลอผอน โดยอาศยเงนเปนเพยงเครองมอในการทำากจกรรมสงเสรมใหสมาชกรจกอดออม สะสมทรพยไวรวม
กนเปน กองทนจดบรหารเงนทนตามแบบสหกรณ การทจะพฒนาคณภาพของคนนน สงทสำาคญกคอการใหการ
ศกษา สหกรณเครดตยเนยนเหนความสำาคญของการใหการศกษาอบรมแกสมาชกเปนอยางยงดวยเหตผลทวา
“การศกษายอมเปนบอเกดแหงปญญา”
การใหการศกษาในสหกรณเครดตยเนยนมหลายรปแบบหลายลกษณะเชน การจดการอบรมสมมนา
สมาชก การจดประชมสมาชกทก 3 เดอน การจดสมมนาคณะกรรมการคณะตางๆการจดอบรมสมาชกใหม
การสงพนกงานเขารบการอบรมกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด หรอหนวยงานอนทเหน
วามประโยชนตอการปฏบตงาน การใหการศกษาแตละครงจำาเปนทจะตองอาศยการวางแผนทด การจดการทด
และมประสทธภาพคณะกรรมการศกษาผมหนาทโดยตรงตอโครงการนจะตองรจกการวางแผนลวงหนาวาปหนา
สหกรณจะจดใหมการอบรมแกกลมเปาหมายใดตามความจำาเปนกอนหลงและตงงบประมาณทจะใชไวดวยแลว
เสนอคณะกรรมการดำาเนนการใหบรรจแผนการใหการศกษาอบรมไวในแผนแมบทตอไป
องคประกอบของแผนง�น
1.วตถประสงค
2.เปาหมาย
3.ขนตอน/วธการดำาเนนงาน
4.กำาหนดระยะเวลา
5.ผรบผดชอบ
6.งบประมาณ
7.การตดตามแผน
8.ขอสงเกตและขอเสนอแนะ
135
ก�รจดทำ�งบประม�ณ
การจดทำางบประมาณจะมการแยกออกจากการจดทำาแผนงานทกระทำากนอยทวไป ทงนเพราะเหน
วาการจดทำางบประมาณเปนกจกรรมทแยกตางหากและมลกษณะทแตกตางออกไป คอไมเขาขายทจะจดเปนการ
วางแผนเพราะเปนเพยงการแสดงรายการจำานวนเงนทจะใชจายซงตามความหมายดงกลาวกคอการพจารณาวา
งบประมาณคอแผนใชเฉพาะครงนนเอง
งบประม�ณ คอเอกสารทแสดงตนทนเงนทใชดำาเนนการของแผนตางๆหรอเพอใหโครงการจดโครงการ
หนงเสรจสนไปหรอเพอบรรลเปาหมายบางประการโดยปกตชวงเวลาของการจดทำางบประมาณมกจะกำาหนด
ไวเปน1ป
โดยทวๆ ไป ผทจดทำางบประมาณรายจายนน คอ ฝายจดการ หรอผจดการ และเจาหนาท เพราะเปนผ
ทปฏบตงานและรถงขอมลตางๆ เปนอยางด จากนนกนำาเสนอตอคณะกรรมการดำาเนนการ และกรรมการดำาเนน
การกจะพจารณางบประมาณนนวาดและเหมาะสมหรอไม หรอวาควรจะเปลยนแปลงแกไขเพมเตมตรงไหนเมอ
ปรบปรงแกไขดแลว และมตในทประชมคณะกรรมการฯอนมต กนำาเสนอตอทประชมใหญสามญพจารณาอนมต
ขนสดทาย ในกรณทสหกรณเครดตยเนยนยงไมมฝายจดการ คณะกรรมการอำานวยการกจะประชมวางแผนจดทำา
งบประมาณรายจายขนมาแลวเสนอคณะกรรมการดำาเนนการเพอพจารณาและนำาเสนอตอทประชมใหญตอไป
ประโยชนของก�รมงบประม�ณร�ยจ�ย
1.เพอตดทอนรายจายของสหกรณใหเหลอนอยทสดเทาทจะทำาได
2.ชวยใหฝายจดการมเครองมอทจะดำาเนนการไปตามเปาหมายหรอแผนงานทวางไว
3.เปนเครองมอสำาหรบการควบคมรายจายใหอยในหลกการประหยดปองกนมใหเกดความสนเปลอง
และฟมเฟอยโดยไมจำาเปน
4.แกขอขดแยงระหวางฝายจดการกบสมาชกสหกรณใหหมดไป
การจดทำางบประมาณรายจายตามขอบงคบสหกรณเครดตยเนยนนน มไดหมายถงการทำางบประมาณราย
จายทงหมดของสหกรณ แตมความมงหมายเพยงเพอกำาหนดหลกเกณฑสำาหรบประเภทรายจายของสหกรณ ทยง
ไมมระเบยบปฏบตไวโดยเฉพาะเทานน สำาหรบรายจายทมหลกเกณฑอยแลวกไมจำาเปนจะตองกำาหนดไวในการ
จดทำางบประมาณรายจายอก เชน การจายเงนกใหแกสมาชก การจายดอกเบยใหแกผฝากเงนในสหกรณ การตด
หนสญการคดหกคาเสอมราคาทรพยสนการตงสำารองหนการจายทนตางๆการจายคาบำารงช.ส.ค.และสนนบาต
สหกรณการจายคาบรการสวสดการและเงนทนตางๆเปนตน
ฉะนน รายจายทพงกำาหนดในการจดทำาประมาณการรายจายนน กควรหมายถงรายจายประเภทเงนเดอน
และคาจางคาตอบแทนคาวสดคาครภณฑการจดซอทดนการสรางทรพยสนตางๆคาใชจายทวไปซงในแตละ
ประเภทของรายจายยอมมรายละเอยดและวธการแยกออกเปนหมวดตางๆ
136
5. ด�นก�รบรห�รง�นบคคล
หนวยงานหนงๆ หากปราศจากระบบการบรหารบคคลทด และมประสทธภาพเพยงพอแลว ไมวาจะจด
ระบบการบรหารหรอจดองคกรดสกเพยงใดกตาม กจะไมสามารถเกอกลใหการบรหารงานสนองเปาหมายหรอ
นโยบายของหนวยงานนนๆไดจะตองมการวางแผนเรองการพฒนาบคลากรของสหกรณใหมประสทธภาพในทก
ระดบ ไมวาจะเปนสมาชก กรรมการ หรอผจดการพนกงานโดยเฉพาะอยางยงในสวนของฝายจดการ ซงเปนผท
ปฏบตตามนโยบายทกรรมการกำาหนดจะตองมการบรหารบคคลทมประสทธภาพตามขนตอน
ภารกจดานบรหารบคคล
1.การสรรหาหมายถงการเสาะแสวงหาเพอเลอกสรรใหไดคนดมความรความสามารถเหมาะสมกบงาน
2. การพฒนา หมายถง การดำาเนนการทจะสงเสรมใหเจาหนาทมความร ความสามารถ ทศนคต และ
ประสบการณเพมขน เพอใหเจาหนาทสามารถปฏบตงานในหนาทปจจบนไดอยางมประสทธภาพ และพรอมท
จะรบผดชอบในตำาแหนงทสงขน ทงนการพฒนามไดมวตถประสงคเพยงเพอใหเกดความรความชำานาญในงาน
ปจจบนเทานนแตมงหมายเพอใหไดกาวหนาและเตบโตในอนาคตดวย
3. การรกษาเจาหนาท หมายถง การพยายามทำาใหเจาหนาทพงพอใจในการทำางานดวยการสรางรรยา
กาศใหผปฏบตงานมขวญกำาลงใจในการทำางาน โดยพจารณาวาเจาหนาทมความตองการสงใดบางและเจาหนาท
คาดหวงใหหนวยงานปฏบตตอเจาหนาทอยางไร หนวยงานควรพยายามบรการเพอสนองความตองการของเจา
หนาทใหไดมากทสดเทาทจะทำาได ภายใตกฎระเบยบ คำาสง หลกเกณฑตาง ๆ ทจะอำานวยใหสงตอบแทน และ
บรการตางๆทหนวยงานจดใหเจาหนาทซงเปนสงจงใจในการทำางานอยางหนง
4.การใชประโยชน หมายถง การใชคนใหไดประโยชนเตมท โดยใชใหตรงกบงาน ใหทำางานทเหมาะกบ
ความรความสามารถและไมใหอยวางเปลาโดยไมมหนาทการงานทจะทำา
สงทตองทำ�ในง�นบรห�รบคคล
1.การวางนโยบายและระเบยบขอบงคบ
2.การวางแผนในการจดอตรากำาลงคนใหสอดคลองกบวตถประสงค
3.การกำาหนดหนาทและคณสมบตของผปฏบตงานในตำาแหนงงานตางๆเชนการทำาJobDescription
4.การจดชนและตำาแหนง
5.การกำาหนดอตราเงนเดอนหรอคาจางของเจาหนาททกคนทกตำาแหนงโดยคำานงถงหนาทความรบ
ผดชอบความยากงายของงานลกษณะของงานททำารวมทงอตราเงนเดอนทพอเหมาะเมอเปรยบ
เทยบกบสถานประกอบการอนๆแลวในลกษณะทคลายคลงกน
6.การสรรหาคนเขาทำางานและการสอบคดเลอก
7.การคดเลอกการบรรจแตงตงการใหการปฐมนเทศ
8.การใหทดลองปฏบตงาน
9.การจดทำาทะเบยนประวตของเจาหนาททกคน
10.การยายหรอโอนจากหนวยงานหนงไปยงอกหนวยงานหนง
137
11.การฝกอบรมและพฒนาบคคล
12.การประเมนผลการปฏบตงานและการพจารณาขนอตราเงนเดอน
13.การเลอนตำาแหนง
14.การรกษาสขภาพและความปลอดภยในการทำางาน
15.การจดสวสดการและผลประโยชนอนๆ
16.การปกครองบงคบบญชา
17.การศกษาวนย
18.การพจารณาขอเสนอแนะและขอรองทกขของเจาหนาท
19.การใหพนจากงาน
20.การเผยแพรขาวสารทงในหมเจาหนาท/สมาชก/สงคมภายนอก
21.การสงเสรมความสมพนธระหวางนายจางและลกจางรวมทงการสรางสมพนธอนดใหเกด
ขนในหมพนกงานทปฏบตงานอยรวมกน
กระบวนก�รสรรห�
1.การสรรหาม2กรณหลกๆคอ
1.1 กรณทตำาแหนงเดมวาง
1.2 กรณทมอตราใหม
2.แหลงแรงงาน
2.1 จากภายในหนวยงาน
2.2 จากภายนอกเชนหนงสอพมพสถานศกษา
3.การจดเตรยมสถานทและการตอนรบผสมครงาน
4.การตรวจสอบขอมลเกยวกบผสมคร
5.การคดเลอก
5.1 ตรวจสอบคณสมบต
5.2 วดความรความสามารถโดยการสอบขอเขยน/สมภาษณ/ทดสอบปฏบต
6.การใหขอมลเกยวกบหนวยงานแกผสมครงาน
7.การแจงผลการคดเลอก
8.การเกบใบสมครทมประโยชนตอองคกร
138
6. ด�นก�รบรห�รสำ�นกง�น
สหกรณจะมความนาเชอถอ มนคง ปลอดภยในสายตาสมาชกไดนน การบรหารสำานกงานมความจำาเปน
อยางยง ดงนนคณะกรรมการจะตองมการจดระบบการบรหารสำานกงานทด เพอนำาไปสการบรการทเปนเลศ
ซงควรมวธการบรหารสำานกงานดงตอไปน
1.ควรมสำานกงานเปนของสหกรณเองหรอกำาหนดเปาหมาย/วธการสรางสำานกงานโดยการระดมทนจาก
สมาชกซงตองกำาหนดเปนแผนการสรางสำานกงาน
2.จดระบบงานสำานกงานและผงทางเดนของงานทสอดคลองและมประสทธภาพ
3.จดทำารายละเอยดงานในแตละงานหรอในแตละตำาแหนง
4.จดสำานกงานใหสะอาดสะดวกสวยงามดวยหลกระบบ5ส
สะสางคอ การสำารวจและแยกใหชดเจนวาของสงใดจำาเปนและสงใดไมจำาเปนในการใช
งานแลวขจดของทไมจำาเปนจากพนททรบผดชอบ
สะดวกคอ การจดวางของทจำาเปนในการทำางานใหเปนระบบระเบยบและงายหรอสะดวก
ในการนำาไปใชงาน
สะอาดคอ การดแลรกษาหรอปดกวาดเชดถทำาความสะอาดสถานทโตะทำางานอปกรณ
เครองมอเครองใชใหสะอาดและพรอมในการปฏบตงานเสมอ
สขลกษณะคอการรกษาและปรบปรงการปฏบต3สแรกโดยกำาหนดเปนมาตรฐานและปฏบต
ใหดขนและรกษาใหดตลอดไป
สรางนสยคอการปฏบตอยางตอเนองจนเกดจตสำานกหรอเกดความเคยชนเปนนสย
การจดและบรหารสำานกงานตามกจกรรม5ส.เปนแนวคดในการดแลรกษาความสะอาดความเปนระเบยบ
เรยบรอยสถานททำางานของสหกรณ ซงเปนปจจยพนฐานของการปรบปรงและเพมคณภาพงานอยางตอเนอง
สถานททำางานทเปนระเบยบเรยบรอยยอมจะสะทอนใหเหนถงทศนคตของผบรหารจดการสหกรณ และระดบ
ประสทธภาพในการทำางานตลอดจนสะทอนใหเหนถงคณภาพของงานสหกรณนน
การจดและบรหารสำานกงานสหกรณตามกจกรรม 5ส. จะเปนกาวแรกของการบรหารจดการสหกรณทจะ
นำาไปสการปรบปรงการปฏบตงานและการเพมประสทธภาพในการทำางาน และยงเปนการสรางจตสำานกในเรอง
มาตรฐานการปฏบตงานในสหกรณซงเปนพนฐานการพฒนาสหกรณไปสมาตรฐานของการบรหารจดการสหกรณ
การดำาเนนกจกรรม 5ส. ในสำานกงานสหกรณ จงเปนสงจำาเปนอยางยงในปจจบน ไมวาจะเปนสำานกงาน
สหกรณขนาดใหญขนาดกลางหรอขนาดเลกมผปฏบตงานมากหรอนอยทงนเพราะสำานกงานคอมนสมองของ
สหกรณ จงอดมไปดวยเอกสารรวมทงวสดอปกรณและเครองใชสำานกงานเปนจำานวนมาก ดงนน ผปฏบตงานจง
จำาเปนตองดแลเอาใจใสและรกษาความเปนระเบยบเรยบรอย ความสะอาดใหมากขน เพอกอใหเกดความสะดวก
ในการใชงานของเอกสารวสดอปกรณและเครองมอเครองใชตลอดจนเพอใหเอกสารวสดอปกรณและเครองมอ
เครองใชมอายการใชงานยาวนาน เกดการประหยดเงนงบประมาณของสหกรณ ซงเปนการพฒนาประสทธภาพ
และคณภาพในการดำาเนนงานหรอการบรหารจดการงานสหกรณตอไป
139
5. จดระบบสำานกงานใหมมาตรฐานสากล ระบบ ISO เปนระบบการบรหารคณภาพทประกอบดวย
คณภาพอยางเปนระบบการควบคมคณภาพทเนนการสบเสาะคนหาเพอแกไขปญหาทเกดขนการประกนคณภาพ
การปรบปรงคณภาพและกจกรรมรบผดชอบดานการบรหารจดการรวมๆกนเพอใหชวยสรางความพงพอใจให
กบลกคาทมารบบรการ
7. ด�นก�รจดทำ�ร�ยง�นกจก�รของสหกรณเครดตยเนยน
ตามขอบงคบของสหกรณเครดตยเนยนเปนหนาทของคณะกรรมการอำานวยการในการจดทำารายงาน
กจการแสดงผลการดำาเนนงานของสหกรณ
ร�ยง�นกจก�รของสหกรณเครดตยเนยนทจะตองจดทำ�แบงเปน 2 ประเภท คอ
1.รายงานกจการประจำาเดอน
2.รายงานกจการประจำาป
1. ร�ยง�นกจก�รประจำ�เดอน
การจดทำารายงานฐานะของสหกรณประจำาเดอนใหจดทำาทกวนสนเดอน และตองจดทำาการกรอกรายการ
ในแบบรายงานกจการของสหกรณใหแลวเสรจภายในวนท15ของเดอนถดไปปฏบตดงน
1.จำานวนสมาชกหมายถงจำานวนสมาชกของสหกรณทมอยทงสนในวนสนเดอนททำารายงานโดยเกบ
ตวเลขจากสมดรายงานการประชมคณะกรรมการอำานวยการ โดยแสดงยอดยกมาแตเดอนกอนสมาชกเขาและ
สมาชกออก
2.ฐานะการเงนหมายถงวนสนเดอนททำารายงานนนๆเชนเมอวนท31มนาคม2548เปนตนไป
ตวเลขตางๆซงนำามากรอกในรายการใหเกบจากบญชเงนสดและแยกประเภท(สย.1)ซงไดลงบญชเปนปจจบน
จนถงวนสนเดอนนนๆแลว
2.1 รายการรบ-จายระหวางเดอน รวมตวเลขจากความเคลอนไหวทางบญชทกบญชทเกดขนใน
ระหวางเดอนททำารายงานไมวารายการทเปนเงนสดหรอรายการโอนบญชแตละบญชของรายการรบ
รวมยอดทเกดขนทกรายในชองเจาหนของบญชนนๆตงแตวนท 1ถงวนสนเดอนไดจำานวนเทาใดกรอกลง
ในบญชนนๆแลวรวมยอดรายการรบรวมกบยอดเงนสดเมอตนเดอนรวมรายการจายกบยอดเงนสดเมอสนเดอน
ยอดรวมทงสนของแตละชองจะตองเทากน
2.2การบรการใหสมาชกกหมายถงการบรการเงนกของสหกรณทใหแกสมาชกในวนสนเดอนเกบ
ตวเลขได จากทะเบยนหนและบญชเงนก หรอจากสญญากเงนหรอทะเบยนคมสญญากเงนและสญญาคำาประกน
อยางใดอยางหนง
2.3รายละเอยดเงนสะสม(หน)รายเดอนเงนรบฝากและเงนใหสมาชกกคงเหลอ โ ด ย ป ก ต
สหกรณเครดตยเนยนจะมทะเบยนรายละเอยดเงนสะสม(หน)รายเดอนเงนรบฝากและเงนใหสมาชกกไวแยกเปน
รายบคคลตามจำานวนสมาชกและจะมบญชสย.1และสย.2ไวดวยเมอมรายการเกดขนจะบนทกรายการเปนราย
บคคลแลวบนทกยอดรวมไวในบญชสย.1และสย.2
140
ใหเกบตวเลขซงปรากฎอยในรายการยอดคงเหลอในแตละรายการจะตองตรงกบบญชเงนสดและแยก
ประเภท (สย.1)สำาหรบเงนใหสมาชกกคงเหลอและเงนรบฝากในวนสนเดอนมจำานวนเทาใดและจำานวนเงนกให
บนทกไวดวย
2.4 เงนสด ในวนททำารายงาน ซงเปนวนสนเดอนนน ๆ สหกรณมยอดเงนสดคงเหลอตามบญช
จำานวนเทาใด ใครเปนผเกบรกษา บอกชอ ตำาแหนงหนาทในสหกรณ แลวใหผเกบรกษาเงนลงชอรบรองยอด
เงนสดคงเหลอดวย ถารกษาเงนสดไวเกนอำานาจไดนำาฝากธนาคาร (หรอจายไปทางใด) เมอใด จำานวนเทาใด
กใหกรอกลงไปดวยเพอใหการรายงานดงกลาวเปนหลกฐานของสหกรณไดใหประธานกรรมการหรอรองประธาน
หรอเหรญญกหรอผจดการสดแตกรณลงนามรบรองไวในรายงานซงสหกรณไดจดทำาขนนนดวย
จำ�นวนร�ยง�นกจก�รประจำ�เดอนทจะตองจดทำ�
รายงานกจการประจำาเดอนของสหกรณใหจดทำาทงหมดจำานวน3ชดแลวดำาเนนการจดสงไปยง
หนวยงานทเกยวของดงน
1.สหกรณจงหวด1ชด
2.ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด1ชด
3.ปดประกาศใหสมาชกรบทราบและเกบเปนหลกฐานของสหกรณ1ชด
หมายเหตถาเปนกลมเครดตยเนยนยงไมไดจดทะเบยนสหกรณไมตองสงไปทสหกรณจงหวด
ประโยชนและคว�มจำ�เปนของก�รจดทำ�ร�ยง�นกจก�รประจำ�เดอน
1.แสดงฐานะหรอผลการดำาเนนงาน เพอใหคณะกรรมการดำาเนนการไดศกษาวเคราะหตดสนใจแกปญหา
ตดตามงานไดอยางสะดวกรวดเรว
2.ใหแกหนวยงานทเกยวของเพอไดรบการสงเสรมใชเปนขอมลในการวเคราะห ความเจรญเตบโตของ
สหกรณเครดตยเนยนโดยสวนรวม
3.เปนการเผยแพรผลงานความกาวหนาของสหกรณเครดตยเนยนตอสาธารณะชนและสมาชก
(ศกษาแบบฟอรมรายงานฐานะการเงนประจำาเดอน)
141
ร�ยง�นฐ�นะก�รเงนประจำาเดอน................................................พ.ศ...........................
สหกรณเครดตยเนยน.............................................................จำากด
ทอย.................................................................................................
1. จำ�นวนสม�ชกสหกรณ
ร�ยก�รสม�ชกส�มญ/คน สม�ชกส�มญ/คน
ช�ย หญง รวม ช�ย หญง รวมยอดยกมาจากเดอนกอน
เขาใหมเดอนน
ลาออกเดอนน
คงเหลอสมาชกเมอวนสนเดอน
2. ร�ยก�รรบ-จ�ยเงนสดตลอดเดอนน
ร�ยก�รรบ ร�ยก�รจ�ย1. ร�ยรบ
เงนทนเรอนหน
เงนฝากออมทรพย
เงนฝากประจำา
เงนฝากออมทรพยพเศษ
เงนกชำาระคน
เงนถอนจากธนาคาร
…………………….
…………………….
รวมร�ยรบ
2. ร�ยได
คาธรรมเนยมแรกเขา
ดอกเบยเงนกรบ
คาปรบ
ดอกเบยธนาคาร
……………………
รวมร�ยได
รวมรบทงสน+ยอดเงนสดเมอตนเดอน
รวม
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
........................
.........................
.........................
.........................
รวม
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
.........................
1. ร�ยจ�ย
เงนทนเรอนหนทถอน
เงนฝากออมทรพยทถอน
เงนฝากประจำาทถอน
เงนฝากออมทรพยพเศษทถอน
เงนใหสมาชกก
เงนฝากธนาคาร
………………………
รวมร�ยจ�ย
2.คาใชจาย
ดอกเบยจาย
คาสวสดการ
คาเครองเขยน/แบบพมพ
คาพาหนะ
เงนเดอน/คาตอบแทน
………………………
รวมค�ใชจ�ย
รวมจายทงสน+ยอดเงนสดเมอสนเดอน
142
3. งบทดลอง ณ วนสนเดอน
ร�ยก�รรบ ร�ยก�รจ�ยทรพยสน
- ทรพยสนหมนเวยน
เงนสดในมอ
เงนฝากธนาคาร
ตวสญญาใชเงน
เงนฝากช.ส.ค.
เงนใหสมาชกก
……………………
…………………….
รวมทรพยสนหมนเวยน
-ทรพยสนถาวร
อาคารสำานกงาน
ครภณฑ
…………………….
…………………….
รวมสนทรพยถ�วร
- ทรพยสนอน
เงนลงหนในช.ส.ค.
…………………….
……………………
รวมทรพยสนอน
รวมทรพยสนทงสน
ค�ใชจ�ย
คาบำารงช.ส.ค.
ดอกเบยจาย
คาสวสดการ
เครองเขยน/แบบพมพ
เงนเดอน/คาครองชพ
คาพาหนะ
คาใชจายอนๆ
………………………....
...............................
รวมค�ใชจ�ย
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
……………………
รวมยอด
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
………….………….
หนสน
- หนสนหมนเวยน
เงนฝากออมทรพย
เงนฝากประจำา
เงนฝากออมทรพยพเศษ
เงนกจากช.ส.ค.
คาบำารงสนนบาตฯคางจาย
รวมหนสนหมนเวยน
- หนสนระยะย�ว
……………………
รวมหนสนระยะย�ว
- หนสนอน
……………………
รวมหนสนอน
รวมหนสนทงสน
ทน
ทนเรอนหน
ทนสำารอง
ทนการศกษา
ทนขยายงาน
ทนรกษาระดบอตราเงนปนผล
ทนสาธารณประโยชน
ทนสวสดการสมาชก
กำาไรรอการจดสรร
รวมทน
ร�ยได
คาธรรมเนยมแรกเขา
ดอกเบยเงนกรบ
คาปรบ
ดอกเบยธนาคาร
ดอกเบยกองทนรวม
รายไดอนๆ
รวมร�ยได
รวมค�ใช
143
4. ก�รบรก�รใหสม�ชกก
จดประสงคของก�รก เดอนน ปน (ม.ค.-ปจจบน)
ร�ย จำ�นวนเงน
(1) เพอลงทนประกอบอาชพ
(2) เพอปลดเปลองหนสน
(3) เพอการรกษาพยาบาล
(4) เพอการปลกสรางและซอมแซมบาน
(5) เพอคาใชจายในครอบครว
(6) เพอการศกษาเลาเรยน
(7) เพอการชำาระคาเชาบานทดนนำาไฟฟา
(8) เพอเปนคาพาหนะ
(9) เพอเปนการทำาบญแตงงานงานศพงานบวช
(10) ........................................................................
(11) ........................................................................
(12) .......................................................................
รวมบรก�รใหกทกประเภท
ร�ย จำ�นวนเงน
........
........
........
........
........
........
........
........
........
........
........
........
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
........
........
........
........
........
........
........
........
........
........
........
........
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
รวมบรการใหกตงแตเรมกจการจนถงปจจบน..........................รายจำานวนเงน............................................บาท
5. ประเภทเงนใหกตลอดเดอน ฉกเฉน........................รายจำานวนเงน.............................................บาท
สามญ.........................รายจำานวนเงน............................................บาท
พเศษ..........................รายจำานวนเงน............................................บาท
รวม............................รายจำานวนเงน............................................บาท
6. ร�ยก�รเงนกค�งชำ�ระ
จำานวนสมาชกทเปนหนเงนกในขณะน .........................รายจำานวนเงน.........................................บาท
หนเงนกไมผดสญญา .........................รายจำานวนเงน.........................................บาท
หนเงนกผดสญญาไมเกน2เดอน .........................รายจำานวนเงน.........................................บาท
หนเงนกผดสญญาตงแต2เดอนขนไป(หนคงคาง)จำาแนกเปน
ตงแต2เดอนและไมเกน6เดอน ...........................รายจำานวนเงน.......................................บาท
ตงแต6เดอนและไมเกน12เดอน ...........................รายจำานวนเงน.......................................บาท
ตงแต12เดอนขนไป ...........................รายจำานวนเงน.......................................บาท
รวมยอดหนคงคาง ...........................รายจำานวนเงน.......................................บาท
144
7. หนสญ
หนสญตงแตเรมกจการ .................รายจำานวนเงน....................................บาท
หนสญเรยกเกบคนไดตงแตเรมกจการ................รายจำานวนเงน.....................................บาท
8. เงนสดและก�รเกบรกษ�
เมอวนท.......................เดอน........................................พ.ศ...............................สหกรณเครดตยเนยนม
เงนสดคงเหลอตามบญชทงสน..........................................บาท(.........................................................................)
ขาพเจา...................................................................ตำาแหนง..................................................................ของ
สหกรณเครดตยเนยนนเปนผรบผดชอบเกบรกษาเงนสดดงกลาวไวโดยครบถวน
ตามระเบยบวาดวยการรบจายและเกบรกษาเงนขาพเจามอำานาจเกบรกษาเงนสดไดไมเกน
....................................................บาท(.......................................................................)เงนสดสวนทเกนอำานาจ
เกบรกษาในวรรคแรกนนขาพเจาไดนำาฝากตามระเบยบแลวจำานวน...............................................................บาท
(.........................................................................)เมอวนท........................เดอน....................พ.ศ.......................
ลงชอ.................................................................ผรายงาน
(.................................................................)
เหรญญก/ผจดการ
ลงชอ.................................................................ผรบรองรายงาน
(..................................................................)
ผตรวจสอบกจการ
145
2. ร�ยง�นกจก�รประจำ�ป
การจดทำารายงานประจำาปหมายถงการจดทำารายงานกจการในรอบปทผานมาทเปนผลมาจากการดำาเนน
งานทงหมดและนำาเสนอรายงานแกผเกยวของ
ตามขอบงคบสหกรณเครดตยเนยน เปนหนาทของคณะกรรมการอำานวยการในการจดทำารายงานประจำาป
ทแสดงผลการดำาเนนงานของสหกรณเสนอคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาเสนอตอทประชมใหญของสหกรณ
กบงบการเงนไปยงนายทะเบยนสหกรณ ใหสหกรณสงสำาเนารายงานประจำาปแสดงผลการดำาเนนงานสามสบวน
นบแตวนทมการประชมใหญ
ดงนน เมอถงวนสนปทางบญชของสหกรณ คณะกรรมการอำานวยการควรรบจดทำารายงานกจการ
ประจำาป เพอนำาเสนอตอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการ และทประชมใหญตอไปโดยในรายงานกจการประจำา
ปของสหกรณอยางนอยจะตองมรายการตอไปน
1.การบรหารงานทวไป
2.ผลการดำาเนนงานในรอบปทผานมา
สมาชกภาพ
ทนเรอนหน
เงนรบฝาก
เงนใหสมาชกก
กำาไร(ขาดทน)สทธ
ระเบยบว�ระก�รประชมใหญส�มญประจำ�ป ประกอบดวย
ระเบยบวาระท1 เรองประธานแจงทประชมทราบ
ระเบยบวาระท2 เรองรบรองรายงานการประชมครงทแลว
ระเบยบวาระท3 เรองเพอทราบ
3.1สมาชกเขา–ออกระหวางป
3.2รายงานผลการดำาเนนงานประจำาป
3.2.1ธรกจการรบฝากเงน
3.2.2ธรกจสนเชอ
3.2.3ธรกจรวมซอ–รวมขาย
3.2.4ธรกจบรการ
3.2.5แหลงเงนทน
3.3เปรยบเทยบผลการดำาเนนงาน
3.4รายงานผตรวจสอบกจการ
3.5การดำาเนนการตามมตและขอเสนอแนะของสมาชก
146
ระเบยบวาระท4 เรองเพอพจารณา
4.1งบแสดงฐานะการเงนประจำาป
4.2จดสรรกำาไรสทธประจำาป
4.3เลอกตงคณะกรรมการดำาเนนการ
4.4แผนการดำาเนนงานและประมาณการรบ–จายประจำาป
4.5กำาหนดวงเงนกยม
4.6เลอกตงผตรวจสอบกจการและกำาหนดคาตอบแทน
ระเบยบวาระท5 เรองขอเสนอแนะของหนวยงานทเกยวของ
ระเบยบวาระท6 เรองอนๆ(ถาม)
จำ�นวนร�ยง�นกจก�รประจำ�ปทจะตองจดทำ�
1.สำาหรบสมาชกทเขาประชมใหญสามญประจำาป
2.สำาหรบหนวยงานทเกยวของเชนนายทะเบยนสหกรณ(เฉพาะสหกรณเทานนใหสงผานสหกรณ
จงหวด)ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
3.สำาหรบประกอบการยนเรองขอความเหนขอบกำาหนดวงเงนกยมและคำาประกนประจำาปตอ
นายทะเบยนสหกรณ
4.สำาหรบผมาตดตอขอศกษาดงานสหกรณของทาน
ประโยชนและคว�มจำ�เปนของก�รจดทำ�ร�ยง�นกจก�รประจำ�ป
1.สงรายงานกจการประจำาปใหแกนายทะเบยนสหกรณเปนประจำาทกปภายใน30วนนบแตวนทม
การประชมใหญ
2.เปนเอกสารประกอบการยนเรองขอความเหนชอบกำาหนดวงเงนกยมและคำาประกนตอนายทะเบยน
สหกรณ
3.เปนเอกสารแสดงผลการดำาเนนกจการของสหกรณในรองปวามความกาวหนามากนอยเพยงใด
4.ใชเปนเอกสารประกอบสำาหรบเผยแพรผลงานของสหกรณตอสาธารณะชนโดยเฉพาะผมาขอศกษา
ดงานสหกรณ
(ศกษาแบบฟอรมรายงานกจการประจำาป)
147
(ตวอย�งร�ยง�นกจก�รประจำ�ป)
สหกรณเครดตยเนยน.....................................จำากด
รายงานกจการประจำาป..........................
เสนอตอทประชมใหญสามญประจำาปครงท........
วนท............เดอน...........................พ.ศ................
ณ...................................
เรยน สม�ชกสหกรณเครดตยเนยนทกท�น
ในนามคณะกรรมการดำาเนนการมความยนดเสนอรายงานกจการของสหกรณเครดตยเนยน..........
........................................................จำากดประจำาปทางบญชสนสด31ธนวาคม25....ไวดงน
สหกรณเครดตยเนยนแหงนจดทะเบยนตามพระราชบญญตสหกรณพทธศกราช2542
เมอวนท.................................................................................ประเภทสหกรณ..............................................
1. ก�รบรห�รง�น
คณะกรรมการดำาเนนการไดแบงงานและมอบหมายใหกรรมการรบผดชอบในการบรหารงานใน
รปคณะกรรมการตามขอบงคบดงน
1.1แตงตงคณะกรรมการอำานวยการ
เพอทำาหนาทเปนผดำาเนนกจการแทนคณะกรรมการดำาเนนการตามทไดรบมอบหมายและตามขอ
บงคบระเบยบมตและคำาสงของสหกรณประกอบดวย
1..........................................................ประธานกรรมการอำานวยการ
2..........................................................รองประธานกรรมการอำานวยการ
3..........................................................เลขานการ
4..........................................................เหรญญก
5..........................................................กรรมการ
1.2แตงตงคณะกรรมการเงนก
เพอทำาหนาทพจารณากลนกรองและอนมตเงนกฉกเฉนและเงนกสามญของสมาชกใหเปนไปตาม
ระเบยบขอบงคบและมตของคณะกรรมการดำาเนนการประกอบดวย
1..........................................................ประธานกรรมการเงนก
2..........................................................เลขานการ
3..........................................................กรรมการ
148
1.3แตงตงคณะกรรมการศกษา
เพอทำาหนาทในการใหการศกษาอบรมแกสมาชกตลอดจนการประชาสมพนธงานสหกรณเครดต
ยเนยนประกอบดวย
1..........................................................ประธานกรรมการเงนก
2..........................................................เลขานการ
3..........................................................กรรมการ
2. ผลของก�รดำ�เนนง�น แสดงฐ�นะเปรยบเทยบกบปกอน
ร�ยก�ร ป...............(ปจจบน) (บ�ท) ป...............(กอน) (บ�ท)
-จำานวนสมาชก(คน)
-ทนเรอนหน
-เงนรบฝาก
-ทนสำารอง
-หนช.ส.ค.
-ทนดำาเนนงาน
-เงนใหสมาชกก
-เงนกรบชำาระคน
-เงนกคงเหลอทสมาชก
-รายได
-คาใชจาย
-กำาไรสทธ
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
2.1สมาชกภาพ
เมอสนปพ.ศ.25............มสมาชก...................คนในรอบปมสมาชกเขาใหม...................................คน
ออกจากสหกรณ.................................คนเปนสมาชกเมอสนป..........................คน
ก�รสนสดสม�ชกภ�พของสม�ชกมเหตผลต�ง ๆ ดงน
ตาย.........................คน,เหตผลสวนตว.....................คน,ยายทอย.............................คน
2.2ทนเรอนหนและเงนสดเมอสนปพ.ศ.25........สหกรณมทนเรอนหนทงสน.......................บาท
ระหวางปมสมาชกถอหนเพม.........................บาทและถอนหน..........................บาท
149
2.3การรบฝากเงนในปพ.ศ.25......สหกรณไดรบฝากเงนจากสมาชกดงน
ก.ประเภทเงนฝากประจำาสหกรณไดรบฝากเงนจากสมาชกทงสน.......................................บาท
โดยสหกรณจายดอกเบยดงน
-ฝาก3เดอนอตราดอกเบยรอยละ...........................................บาทตอป
-ฝาก6เดอนอตราดอกเบยรอยละ...........................................บาทตอป
-ฝาก12เดอนอตราดอกเบยรอยละ.........................................บาทตอป
ข.ประเภทเงนฝากออมทรพยสหกรณไดรบฝากเงนจากสมาชกทงสน..................บาทโดย
สหกรณจายดอกเบยในอตราสวนรอยละ.................................บาทตอป
ค.ประเภทเงนฝากออมทรพยพเศษสหกรณไดรบฝากเงนจากสมาชกทงสน......................บาท
โดยสหกรณจายดอกเบยในอตรารอยละ...............บาทตอป
2.4การใหเงนกแกสมาชกในระหวางปสหกรณไดใหเงนกแกสมาชกทงเงนกฉกเฉนและเงนก
สามญและเงนกพเศษเปนเงนทงสน..................บาทและรบชำาระคน...............บาท
การทสหกรณเครดตยเนยน.....................................จำากดไดดำาเนนงานรดหนามาเปนลำาดบตามท
ไดรายงานใหทานทราบไปแลวเปนเพราะสมาชกไดใหความรวมมอสนบสนนการดำาเนนงานของสหกรณในทางท
ถกทควรเสมอมาคณะกรรมการดำาเนนการขอขอบคณสมาชกไวณโอกาสน
คณะกรรมการดำาเนนการ
สหกรณเครดตยเนยน......................................จำากด
150
8. ด�นก�รจดสรรกำ�ไรสทธประจำ�ป
เมอสนปทางบญชและไดทำางบโดยหกคาใชจายตางๆและคาเสอมราคาแหงทรพยสนแลวปรากฎวา
สหกรณมกำาไรสทธสหกรณสามารถแบงหลกเกณฑในการจดสรรกำาไรสทธไดดงน
1.จดสรรโดยกฎหม�ยสหกรณ
1.1เปนทนสำารองไมนอยกวารอยละ10ของกำาไรสทธ
-สหกรณจะจดสรรทนสำารองมากกวารอยละ10ไดแตจดสรรนอยกวารอยละ10ไมได
-ทนสำารองทจดสรรจากกำาไรสทธประจำาปนนจะนำาไปใชอยางอนไมไดถอเปนทน
ของสหกรณยกเวนจะถอนจากบญชทนสำารองเพอชดเชยการขาดทนได
-ทนสำารองไมมตนทนสหกรณจงควรจดสรรกำาไรสทธไวเปนทนสำารองมากๆ
เพอความมนคงของสหกรณ
1.2เปนคาบำารงสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทยไมเกนรอยละ1ของกำาไรสทธ
แตตองไมเกน30,000บาท
2. จดสรรโดยมตทประชมใหญ
2.1เปนเงนปนผลตามหนทชำาระแลวแตตองไมเกนอตราทกำาหนดในกฎกระทรวงและจะจายให
เฉพาะสมาชกทมหนในสหกรณเทานน
2.2เปนเงนเฉลยคนใหแกสมาชกตามสวนจำานวนแหงดอกเบยเงนก
-เงนเฉลยคนเปนการตอบแทนสมาชกตามสวนธรกจทสมาชกไดทำาไวกบสหกรณ
ระหวางป
-จะเฉลยคนใหเฉพาะสมาชกทมากเงนจากสหกรณเทานนและไมผดงวดชำาระหนใน
ปนนๆ
-อตราการจายเงนเฉลยคนขนอยกบมตทประชมใหญแตไมควรเกนอตราเงนปนผล
2.3เปนทนรกษาระดบอตราเงนปนผลไมเกนรอยละ2แหงทนเรอนหนของสหกรณตามทมอยใน
วนสนปนนๆ
-จดสรรไวเมอมกรณการจายเงนปนผลใหกบสมาชกนอยจะไดนำาทนทจดสรรไวไปสมทบ
ใหจายปนผลไดมากขน
-ทนรกษาระดบอตราเงนปนผลจะถอนไดกโดยมตทประชมใหญและจะนำามาสมทบกบ
เงนปนผลเทานน
2.4เปนทนการศกษาไมนอยกวารอยละ10ของกำาไรสทธ
-จดสรรไวเพอการศกษาอบรมทางสหกรณและการพฒนาอาชพเทานน
-สหกรณตองกำาหนดไวในระเบยบ
2.5เปนทนขยายไมเกนรอยละ10ของกำาไรสทธ
-จดสรรไวเพอเปนทนขยายงานซงมไดระบวตถประสงคการใชทนในขอบงคบแตให
คงความหมายกวางๆซงอาจใชเพอการขยายกจการหรอขยายสมาชกของสหกรณได
151
2.6เปนทนอนตามทกำาหนดในขอบงคบสหกรณ
กรณทมเงนเหลอจากการจดสรรเปนทนตางๆแลวมเงนเหลอใหนำาไปเขาเปนทนสำารองทงหมดซง
ทนสำารองเปรยบเสมอนถงเงนของสหกรณไมมตนทนแตจะสงผลตอความเปนอยของสมาชกไดในอนาคตเชนกน
9. ด�นร�ยง�นก�รประชมของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
การประชมวนจฉยปญหาหรอประชมสามญคณะกรรมการอำานวยการจะประชมกนตามคราวทมกจธระ
หรอมเรองทจะตองมการปรกษาหารอกนเพอแกไขปญหาและวางแผนการดำาเนนงานรวมกนแตทงน จะตองมการ
ประชมกนอยางนอยเดอนละครงและใหประธานกรรมการอำานวยการหรอเลขานการนดเรยกประชมได
ประธ�นในทประชม
ในการประชมคณะกรรมการอำานวยการใหประธานกรรมการอำานวยการเปนประธานในทประชม
หากประธานมความจำาเปนไมสามารถอยรวมในทประชมไดใหกรรมการอำานวยการทเหลอตงกรรมการอำานวยการ
คนใดคนหนงทำาหนาทเปนประธานในทประชมแทน
องคประชม
การประชมคณะกรรมการอำานวยการทกครงตองมกรรมการเขารวมประชมไมนอยกวากงหนงของ
กรรมการทงหมดจงจะประชมได
มตของทประชม
การพจารณาวนจฉยปญหาตางๆในทประชมคณะกรรมการอำานวยการใหถอเสยงขางมาก(โดยปกตแลว
ประธานในทประชมจะไมออกเสยง)แตถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนง
เปนเสยงชขาด(ขอบงคบหมวด…………)
ผบนทกก�รประชม
ผมหนาทในการบนทกรายงานการประชมคอเลขานการในกรณทเลขานการกรรมการอำานวยการมเหต
จำาเปนไมสามารถเขารวมประชมไดใหกรรมการอำานวยการทเหลอตงกรรมการอำานวยการคนใดคนหนงทำาหนาท
เปนเลขานการทประชมแทน
ระเบยบว�ระก�รประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
วาระท1พจารณาระเบยบวาระการประชมและเรองแจงเพอทราบ
วาระท2เรองรบรองรายงานการประชมครงกอน
วาระท3เรองสบเนอง
วาระท4เรองเพอเทราบ
วาระท5เรองเพอพจารณา
วาระท6เรองอนๆ(ถาม)
(ศกษาแบบฟอรมและการเขยนรายงานการประชมคณะกรรมการอำานวยการ)
152
แบบฟอรมร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
สหกรณเครดตยเนยน.......................................................จำ�กด
ร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร สมยส�มญ ครงท.................
วนท.............../.................../................
ณ.......................................................
ผเข�ประชม ตำ�แหนง
1.................................................... .................................................
2................................................... .................................................
3................................................... .................................................
ผไมไดเข�ประชม ตำ�แหนง (ส�เหต)
1.................................................... .................................................
2................................................... .................................................
เปดประชมเวลา..........................น.
ว�ระท 1 ประธ�นกล�วเปดและพจ�รณ�ระเบยบว�ระก�รประชม
.............................................................................................................................................
มต........................................................................................................................................
ว�ระท 2 พจ�รณ�รบรองร�ยง�นก�รประชมครงทแลว
.............................................................................................................................................
มต........................................................................................................................................
ว�ระท 3 พจ�รณ�เรองสบเนอง
3.1..........................................................................................................................................
มต(ถาม)................................................................................................................................
3.2..........................................................................................................................................
มต(ถาม)................................................................................................................................
ว�ระท 4 เรองเสนอเพอทร�บ
4.1..........................................................................................................................................
4.2.......................................................................................................................................
153
ว�รท 5 เรองเสนอเพอพจ�รณ�
5.1.........................................................................................................................................
5.2.......................................................................................................................................
ว�ระท 6 ขอเสนอแนะตอคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
6.1.........................................................................................................................................
6.2.......................................................................................................................................
ว�ระท 7 เรองอน ๆ
7.1..........................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
กำาหนดการประชมครงตอไป.................................................................................................
ปดประชมเวลา........................................น.
ลงชอ...................................................... ลงชอ...............................................
(..................................................) (...............................................)
ประธานคณะกรรมการ เลขานการ/ผบนทกรายงาน
154
ตวอย�งระเบยบว�ระก�รประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
ระเบยบว�ระก�รประชม
คณะกรรมก�รอำ�นวยก�รสหกรณเครดตยเนยนพฒน�นคร จำ�กด
ครงท 3/25........
วนอ�ทตยท 20 กรกฎ�คม 25......
วาระท1 พจารณาระเบยบวาระการประชมและเรองแจงเพอทราบ
วาระท2 พจารณารบรองรายงานการประชมครงกอน
วาระท3 พจารณาเรองสบเนอง
วาระท4 เสนอเพอทราบ
วาระท5 เสนอเพอพจารณา
วาระท6 ขอเสนอแนะตอคณะกรรมการดำาเนนการ
วาระท7 เรองอนๆ
155
ตวอย�งร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
สหกรณเครดตยเนยนพฒน�นคร จำ�กด
ร�ยง�นประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร ครงท 3/25...
วนอ�ทตยท 20 กรกฎ�คม 25...
ณ หองประชมโรงเรยนบ�นดอนอ�ง
*****************
ผเข�ประชม
1.นายประเสรฐ เชาเสมอ ประธานกรรมการอำานวยการ
2.นายพเศษ อยสข รองประธานกรรมการอำานวยการ
3.นางพศมย กจจงด กรรมการอำานวยการ
4.นายจำาปา แยมแดง กรรมการอำานวยการ
5.นายประสทธ หอมเสนห กรรมการอำานวยการ
6.นายณรงคเดช คงเสมอ เหรญญก
7.นายบญศกด ภาคภม กรรมการและเลขานการ
เปดประชม เวลา08.00น.
ว�ระท 1 เรองประธ�นแจงใหทประชมทร�บและพจ�รณ�ระเบยบว�ระก�รประชม
เมอมกรรมการมาประชมครบองคประชมแลวประธานแจงใหทราบวาวทยาลยอาชพจะขอสงตวนกศกษา
มาฝกงานทสหกรณฯโดยจะเรมฝกงานในวนท1สงหาคม25..ถงวนท30กนยายน25..จำานวน2คน
มรายชอดงนคอ 1.นางสาวนชนารถ ปากนำาโพ ชนปวช.3คอมพวเตอร
2.นางสาวเตมใจ แซตง ชนปวช.3คอมพวเตอร
ประธานเสนอใหทประชมพจารณาระเบยบวาระการประชมซงทประชมไดเพมเตมในวาระท7เรองอนๆดงน
7.1การจดงานครบรอบวนเกดสหกรณ
7.2การปรบปรงสำานกงาน
7.3กำาหนดการประชมครงตอไป
มตทประชม รบทราบ
156
ว�ระท 2 พจ�รณ�รบรองร�ยง�นก�รประชมครงกอน
นายบญศกด ภาคภม เลขานการไดนำาเสนอใหทประชมรบรองรายงานการประชมครงท2/25.......
ตามเอกสารทแจกให และสอบถามคณะกรรมการทานใดมขอความใดทจะแกไขหรอไม ซงคณะกรรมการไมม
เสนอแกไข
มตทประชม รบรองรายงานดงกลาวโดยไมมการแกไขใดๆ
ว�ระท 3 พจ�รณ�เรองสบเนอง
3.1 โครงก�รรณรงคเพอเพมสม�ชก
ประธานแจงใหทประชมทราบวาตามทคณะกรรมการดำาเนนการไดแตงตงคณะอนกรรมการเพอการ
รณรงคเพมสมาชกนน คณะกรรมการ ไดประชมวางแผนดำาเนนการเสรจสนแลว ทประชมมความเหนวาคณะ
กรรมการอำานวยการควรจะตดตามผลการดำาเนนงานอยางใกลชดและใหความรวมมออยางเตมทเพอใหโครงการ
นสำาเรจลลวงไปดวยด
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอดงกลาว
ว�ระท 4 เรองเสนอเพอทร�บ
4.1 เรองร�ยง�นฐ�นะก�รเงน (ดงเอกส�รทแจก)
มตทประชม รบทราบ
4.2 เรองจ�กหนงสอภ�ยนอกถงสหกรณ
4.2.1 หนงสอจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด เรองสวสดการเงนสะสม
ความวาช.ส.ค.ไดสงสวสดการเงนสะสมของนายอนทรยมสกลสมาชกของสหกรณทเสยชวตไดรบเงนสวสดการ
จำานวน8,000บาทโดยโอนเงนมาทางธนาคารกรงเทพฯสาขาหนองฉางเมอวนท3กรกฎาคม25..
มตทประชม รบทราบ
4.2.2 หนงสอจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทย จำากด เรองแจงผลตอบแทนการ
ลงทนโครงการสวสดการเงนก/เงนสะสม ความวา ช.ส.คง แจงผลตอบแทนการลงทนโครงการ สก.1-2 ประจำา
เดอนมถนายน25..ไดกำาไรสทธ3,363,500.50บาทโดยสหกรณฯไดผลตอบแทนจำานวน23,455.25บาท
มตทประชม รบทราบ
4.2.3 เรองการมอบเกยรตบตรแกคณะกรรมการดำาเนนการบรหารงานของสหกรณฯ ทไดเสย
สละเวลาปฏบตหนาทเพอสหกรณตลอดมา โดยใหนายประเสรฐ เชาเสมอประธานกรรมการดำาเนนการเปนผลง
ลายมอชอ
มตทประชม รบทราบ
157
ว�ระท 5 เรองเสนอเพอพจ�รณ�
5.1พจารณาสมาชกเขาใหม-ลาออก(ดงเอกสารทแจก)
มตทประชม รบสมาชกเขาใหม77คนและอนมตใหออก30ราย
5.2พจารณาหนงสอจากภายนอก
5.2.1หนงสอจากกรมสงเสรมสหกรณเรองขอเชญรวมอนโมทนาการถวายผาพระกฐนพระราชทาน
ของกรมสงเสรมสหกรณประจำาป25.......ความวากรมสงเสรมสหกรณไดรบพระราชทานผากฐนประจำาป25..
เพอนำาไปถวายพระสงฆจำาพรรษาณวดชยมงคลอ.เมองจ.สงขลาในวนศกรท28ตลาคม25..โดยขอความ
รวมมอบรจาคทรพยบรจาคไดทสำานกงานสหกรณจงหวดทกจงหวด
มตทประชม รวมบรจาคจำานวน200บาท
5.2.2 หนงสอจากบรษท บางกอกประกนภย จำากด เรอง กรมธรรมรถยนตของสหกรณจะครบ
กำาหนดในวนท 25 กรกฎาคม 25.. โดยทางบรษทขอโอกาสใหตอประกนกบทางบรษท โดยเสนอทนประกน
250,000บาทประเภท1เบยประกนรวม10,215.25บาท
มตทประชม ใหตอประกนกบบรษทบางกอกประกนภยจำากดเหมอนเดม
5.3พจารณาตดเสอของคณะกรรมการและเจาหนาท
การเสนอใหมการตดเสอทมสญญลกษณของสหกรณและเปนรปแบบเดยวกนให
คณะกรรมการและเจาหนาท
มตทประชม สหกรณฯจะออกคาผาและคาชางตดเสอผาให โดยใหนางพศมย กจจงด กรรมการอำานวยการ
ตดตอชางและนดวนวดตวทงคณะกรรมการและเจาหนาท
ว�ระท 6 เรองขอเสนอแนะตอคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
จากการตดตามขาวคราวการดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนอนพบวามการจดบรการพเศษเพมเตม
แกสมาชกเสมอในรปตางๆตามความสามารถของสหกรณเครดตยเนยนทประชมไดพจารณาแลวเหนวาสมควร
เสนอแนะหลกการและรายละเอยดในการจดบรการพเศษแกคณะกรรมการดำาเนนการในการประชมครงตอไป
1.การจดสวสดการเพอรกษาพยาบาล
2.จดทนการศกษาเพอบตรหลานสมาชก
มตทประชมเหนชอบตามทเสนอดงกลาวเพอเสนอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการในครงตอไป
ว�ระท 7 เรองอน ๆ
7.1 ก�รจดง�นครบรอบวนเกดสหกรณ
ในวนท28ตลาคม25...จะเปนวนครบรอบวนเกดสหกรณปท10ของสหกรณเครดตยเนยนพฒนานคร
จำากด ทประชมพจารณาเหนสมควรใหมการจดงานฉลองขนเปนพเศษ เพอเปนการเผยแพรประชาสมพนธผล
งานสสมาชกและบคคลภายนอก สำาหรบเรองรปแบบและผรบผดชอบในการจดงานนน จะนำาเสนอไปยงทประชม
คณะกรรมการดำาเนนการอกครงหนง
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอใหนำาเสนอคณะกรรมการดำาเนนการ
158
7.2 ก�รปรบปรงสำ�นกง�นสหกรณฯ
ควรทจะมการปรบปรงบรเวณสำานกงานสหกรณฯ โดยใชหนคลกถมดานหนากบดานหลงสำานกงาน และ
การจดสรางหองนำาสำาหรบสมาชก7หองงบประมาณ100,000บาท(หนงแสนบาทถวน)
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอใหนำาเสนอคณะกรรมการดำาเนนการ
7.3 กำ�หนดก�รประชมครงตอไป
ทประชมเหนสมควรกำาหนดนดประชมครงตอไปในวนท23สงหาคม25...
ปดประชมเวลา14.00น.
ลงชอ..................................................... ลงชอ.....................................................................
(นายประเสรฐเชาเสมอ) (นายบญศกดภาคภม)
ประธานคณะกรรมการอำานวยการ เลขานการ/ผบนทกรายงานการประชม
159
160
สรปท�ยบท หนวยท 3
1.โครงสร�งก�รบรห�รง�นคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
ตำาแหนงอนประกอบดวย
-ประธาน
-รองประธาน
-เลขานการ
-เหรญญก
-กรรมการ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
คณะกรรมการเงนก คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร คณะกรรมการศกษา
คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร ร�ยละเอยด
1.กำาหนดเวลาอยในตำาแหนง ใหอยในตำาแหนงไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการ
ดำาเนนการซงตงคณะกรรมการอำานวยการนน
2.การพนจากตำาแหนง 1.ถงคราวออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการ
ดำาเนนการ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.ตกเปนผผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาเงนตนหรอ
ดอกเบยโดยไมมการขอผอนผน
6.พนจากการเปนคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณ
ไมวาดวยสาเหตใด
3.การเรยกประชม ตามคราวทมกจธระแตจะตองมการประชมกนเดอนละครง
เปนอยางนอย
4.องคประชม ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำานวน
กรรมการอำานวยการทงหมด
2. กำ�หนดเวล�อยในตำ�แหนงของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
161
3. อำ�น�จหน�ทโดยสรปของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
คณะกรรมการอำานวยการปฏบตงานตามนโยบายระเบยบงบประมาณและแผนงานตางๆทมาจาก
คณะกรรมการดำาเนนการอนประกอบดวย
-การดำาเนนงานดานสมาชกและเอกสาร
-การควบคมการรบ-จายเงนและเอกสารตางๆ
-พจารณาจดจางฝายจดการปฎบตหนาทแทนคณะกรรมการ
-เสนองานตอคณะกรรมการดำาเนนการ
-รางและเกบรกษาระเบยบตางๆ
คว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
-การวางแผนงาน
-การจดระเบยบงาน
-การจดบคลากร
-การอำานวยการ
-การประสานงาน
-การควบคม
4. หลกก�รและเทคนคก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
การดำาเนนงานดานตางๆของคณะกรรมการอำานวยการประกอบดวยดงตอไปน
1.ดานเกยวกบสมาชก
2.ดานการบรหารเงนและบญช
3.ดานกฎหมายทเกยวของกบสนเชอ
4.ดานการวางแผนงานและงบประมาณ
5.ดานการบรหารงานบคคล
6.ดานการบรหารสำานกงาน
7.ดานการจดทำารายงานกจการของสหกรณเครดตยเนยน
8.ดานการจดสรรกำาไรสทธประจำาป
9.ดานรายงานการประชมคณะกรรมการอำานวยการ
162
1.ด�นเกยวกบสม�ชก
ง�น : ก�รคดเลอกเข�เปนสม�ชกสหกรณเครดตยเนยน
ผสมคร อำ�นวยก�ร ศกษ� ก�รปฏบตง�น
1.กรอกใบสมครตามแบบฟอรมทสหกรณกำาหนด
2.ตรวจสอบความถกตองครบถวนของใบสมครรบ
ชำาระคาธรรมเนยมแรกเขาและเงนสะสมแลวเสนอใบ
สมครใหคณะกรรมการศกษา
3.ใหการศกษาอบรมตามหลกสตรของสหกรณ
4.ดแลใหผสมครนนไดฝกหดสะสมอยางสมำาเสมอ
5.ใหการรบรองวาผสมครเขาเปนสมาชกนนผานการ
อบรมแลวและสงใบสมครพรอมขอเสนอแนะใหคณะ
กรรมการอำานวยการพจารณา
6.คณะกรรมการอำานวยการประชมเพอลงมตวาจะ
รบผสมครเขาเปนสมาชกหรอไม
-กรณอนมตรบแจงใหสมาชกลงลายมอชอใน
ทะเบยนสมาชก
-กรณไมรบแจงใหผสมครทราบและใหมารบเงน
สะสมคน
0
0
00
0
0
0
0
ก�รจดลำ�ดบขนตอนของง�นทสม�ชกสหกรณขอล�ออก งาน:สมาชกลาออก
สม�ชก เหรญญก อำ�นวยก�ร ก�รปฏบตง�น
1.เขยนใบลาออกตามแบบของสหกรณยนตอกรรมการ
2.ตรวจสอบความถกตองของใบลาออกตลอดจน
ตรวจสอบดวาสมาชกนนมหนสนหรอคำาประกน
ผใดไวหรอไมใหจดการใหเรยบรอยกอนแลวนำา
ใบสมครเขาทประชม
3.ประชมและอนมตใหลาออกจากการเปนสมาชก
พรอมทงจำาหนายชอออกจากทะเบยนสมาชก
4.แจงสมาชกรบเงนคาหนคน
5.รบเงนคาหน
6.จายเงน
00
0
0
00
163
2. ด�นก�รบรห�รเงน
1.การบรหารการเงน
-แหลงทมาของเงนทนของสหกรณแบงออกเปน4ทางคอ
1.แหลงเงนทนทไดมาจากเจาของ(สมาชก)
2.แหลงเงนทนของสหกรณ
3.แหลงเงนทนจากภายนอก
4.แหลงเงนทนอนๆ
-แหลงทางใชไปของเงนทนสหกรณ
-การคำานวณตนทนและการดำาเนนงาน
2.การวเคราะหสถานภาพและอตราสวนทางการเงนของสหกรณ
ระบบPEARLSเปนเครองมอทใชวเคราะหเพอใหทราบถงผลการดำาเนนงานของสหกรณในแตละดาน
ตามอกษรยอซงมความหมายดงน
P = การปองการความเสยง(Protection)
E = โครงสรางทางการเงนทมประสทธภาพ(EffectivefinancialStructure)
A = คณภาพทรพยสน(AssetQuality)
R = อตราตอบแทนจากการลงทน(RateofReturn&Costs)
L = สภาพคลอง(Liquidity)
S = สญญาณแสดงความเจรญเตบโต(SignofGrowth)
3.การจดทำาประมาณการเงนสดรบ-จาย(CashflowsProjection)
ประโยชนของประมาณการเงนสดรบ-จาย
1.เพอใหทราบเงนสดหมนเวยนลวงหนาในแตละเดอน
2.เพอแกปญหาการขาดแคลนเงนกระทนหน(ขาดสภาพคลอง)
3.เพอกำาหนดแผนการลงทนไดอยางมประสทธภาพ
4.การฝากหรอลงทนของสหกรณ
3. ด�นบญช
1. หลกในก�รบรห�รจดก�รบญช
1.1บนทกรายการบญชตามรปแบบทนายทะเบยนสหกรณกำาหนด
1.2เอกสาร/หลกฐานประกอบการบนทกบญชถกตองครบถวน
1.3จดเกบหลกฐานและเอกสารบญชใหเปนระบบสามารถคนหาตรวจสอบไดงาย
1.4คนทำาบญชกบคนรบ-จายเงนตองไมใชบคคลคนเดยวกน
2. วธก�รบนทกบญชต�มระเบยบน�ยทะเบยนสหกรณว�ดวยก�รบญชสหกรณ พ.ศ. 2560
เพอใหการจดทำาบญชและงบการเงนของสหกรณ เปนไปตามมาตรฐานการรายงานทางการเงน
และมาตรฐานการบญชแสดงขอมลเกยวกบฐานะการเงนผลการดำาเนนงานกระแสเงนสดทเปนประโยชนเปน
ไปตามระเบยบนายทะเบยนสหกรณวาดวยการบญชสหกรณพ.ศ.2560
164
3. ด�นกฎหม�ยทเกยวของกบสนเชอ
เอกสารการกสหกรณจำาตองรอบรถงวธการทจะทำาใหเอกสารการกสมบรณแบบตลอดไป สามารถ
ใชดำาเนนคดไดทนท ดงนนคณะกรรมการหรอเจาหนาทสหกรณจงควรรในขอกฎหมาย และวธปฏบตในการทำา
เอกสารการกไมวาจะเปนการลงลายมอการแกไขปญหาหนงสอยนยมคสมรสหนงสอคำาประกนเปนตน
4. ด�นก�รว�งแผนง�นและงบประม�ณ
แผนงานและงบประมาณเปนเครองมอทสำาคญตอการบรหารงานสหกรณใหเจรญกาวหนาเปนไป
ในทศทางทคณะกรรมการดำาเนนการฝายจดการและสมาชกสหกรณไดรวมกำาหนด
การจดทำาแผนกลยทธแบงออกเปน2ปจจย
1.ปจจยสภาพแวดลอมภายนอก แบงเปน2กลม ไดแกปจจยสภาพแวดลอมทวไปและปจจย
สภาพแวดลอมดำาเนนการ
2.ปจจยสภาพแวดลอมภายใน สหกรณทควรนำามาพจารณาทสำาคญ ๆ ไดแก ขอบงคบ สหกรณ
โครงสรางองคกรระบบงานและการควบคมภายในการเงนคณะกรรมการดำาเนนการเจาหนาทสหกรณสำานกงาน
เทคโนโลยและอปกรณทใชบรการ/ธรกจของสหกรณซงมตวแปรสำาคญๆทควรนำามาพจารณาดงน
-ระยะเวลาของแผนในสหกรณระยะสนระยะกลางและระยะยาว
-ประเภทของแผนงานในสหกรณเครดตยเนยน
1.แผนการรบสมาชก
2.แผนการระดมทน
3.แผนการบรหารสนเชอ
4.แผนโครงการพเศษ
5.แผนโครงการใหการศกษาอบรม
-งบประมาณเปนการแสดงถงตนทนทใชดำาเนนการของแผนตางๆเพอบรรลเปาหมายโดย
ปกตการจดทำางบประมาณจะกำาหนดเปน1ป
5. ด�นก�รบรห�รบคคล
-ภารกจดานบรหารบคคล
1.การสรรหา
2.การพฒนา
3.การรกษาเจาหนาท
4.การใชประโยชน
-สงทตองทำาในงานบรหารบคคล
-กระบวนการสรรหา
6. ด�นก�รบรห�รสำ�นกง�น
-ควรมสำานกงานเปนของสหกรณเอง
-จดระบบสำานกงานและผงทางเดน
165
-จดทำารายละเอยดงานในแตละงานหรอแตละตำาแหนง
-จดสำานกงานดวยระบบ5ส.
-จดระบบสำานกงานดวยมาตรฐานISO
7.ด�นก�รจดทำ�ร�ยง�นกจก�รของสหกรณ
1.รายงานกจการประจำาเดอน
-การจดทำารายงานฐานะของสหกรณประจำาเดอนใหจดทำาทกวนสนเดอนและตองจด
ทำาการกรอกรายการในแบบรายงานกจการของสหกรณใหแลวเสรจภายในวนท15ของเดอนถดไปดงน
1.จำานวนสมาชก
2.ฐานะการเงน
2.1รายการรบ-จายระหวางเดอน
2.2การบรการใหสมาชกก
2.3รายละเอยดเงนสะสม(หน)
2.4เงนสด
-ประโยชนและความจำาเปนของการจดทำารายงานกจการประจำาเดอน
2.รายงานกจการประจำาป
-การจดทำารายงานประจำาปหมายถงการจดทำารายงานกจการในรอบปทผานมาทเปน
ผลมาจากการดำาเนนงานทงหมดและนำาเสนอรายงานแกผเกยวของ
-ประโยชนและความจำาเปนของการจดทำารายงานกจการประจำาป
8.ดานการจดสรรกำาไรสทธ
1.จดสรรโดยกฎหมายสหกรณ
1.1เปนทนสำารองไมนอยกวารอยละ10ของกำาไรสทธ
1.2เปนคาบำารงสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทยไมเกนรอยละ1ของกำาไรสทธแต
ตองไมเกน30,000บาท
2.จดสรรโดยมตทประชมใหญ
2.1เปนเงนปนผลตามหนทชำาระแลวแตตองไมเกนอตราทกำาหนดในกฎกระทรวง
2.2เปนเงนเฉลยคนใหแกสมาชกตามสวนจำานวนแหงดอกเบยเงนก
2.3เปนทนรกษาระดบอตราเงนปนผลไมเกนรอยละ2แหงทนเรอนหนของสหกรณ
2.4เปนทนการศกษาไมนอยกวารอยละ10ของกำาไรสทธ
2.5เปนทนขยายไมเกนรอยละ10ของกำาไรสทธ
2.6เปนทนอนตามทกำาหนดในขอบงคบสหกรณ
9.ด�นก�รร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
การประชมวนจฉยปญหาหรอประชมสามญคณะกรรมการอำานวยการจะประชมกนตามคราวทมกจธระ
หรอมเรองทจะตองมการปรกษาหารอกนเพอแกไขปญหาและวางแผนการดำาเนนงานรวมกนแตทงนจะตองมการ
ประชมกนอยางนอยเดอนละครงและใหประธานกรรมการอำานวยการหรอเลขานการนดเรยกประชมได
166
ก�รประเมนผลก�รศกษ�ดวยตนเองโดยก�รทำ�แบบทดสอบท�ยบท
หนวยท 3
คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
คำ�ชแจง ใหวงกลมลอมรอบขอทถกทสด
1.ขอใดคอหนาทความรบผดชอบพนฐานของคณะกรรมการอำานวยการ
ก.กำาหนดนโยบาย
ข.วางแผนในสหกรณเครดตยเนยน
ค.สรางความมนใจในการบรหารสหกรณใหเปนสถาบนการเงนทมนคง
ง.ถกทกขอ
2.ขอใดคออำานาจหนาทของประธานกรรมการอำานวยการ
ก.บนทกรายงานการประชม
ข.ควบคมดแลตรวจสอบการบ-จายและเกบรกษาเงนและทรพยสนของสหกรณ
ค.ออกหนงสอเชญประชม
ง.ผรายงานผลการปฏบตงานตอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
3.ขอใดคอกำาหนดเวลาการอยในตำาแหนงของคณะกรรมการอำานวยการ
ก.อยได1วาระคอ2ป
ข.อยได2วาระคอ4ป
ค.อยไดตลอดไปแลวแตจะเลอกขนมาใหม
ง.อยไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการดำาเนนการซงตงคณะกรรมการอำานวยการนน
4.ขอใดไมใชสาเหตใหคณะกรรมการอำานวยการตองพนจากตำาแหนง
ก.ถงคราวออกตามวาระ
ข.เปนผขาดการตดตอกบสหกรณเกนกวา3เดอน
ค.ขาดการประชมคณะกรรมการดำาเนนการตดตอกนสามครงโดยไมมเหตอนควร
ง.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
167
5.การตรวจสอบสมดประจำาตวสมาชกใหตรงกบหลกฐานในสหกรณตรวจเงนสดตรวจเงนกเพอวธการ
ควบคมภายในโดยวธการใด
ก.จดระเบยบงานเพอสะดวกในการควบคม
ข.ควบคมทางบญช
ค.ควบคมตามหลกการและวธการ
ง.ควบคมโดยการตรวจสอบบญชภายใน
6.สมาชกของสหกรณเครดตยเนยนหมายถงใคร
ก.คนทสนใจดานการออมดานการลงทน
ข.ผมอาชพรายไดประจำา
ค.ประชาชนอาชพตางๆทอยในวงสมพนธเดยวกนและสมครใจเขาเปนสมาชกโดยไมมการบงคบ
ง.ประชาชนคนไทยทวประเทศ
7.ประเภทของสมาชกในสหกรณเครดตยเนยนมกประเภท
ก.2ประเภทคอสมาชกสามญและสมาชกสะสม
ข.2ประเภทคอสมาชกสามญและสมาชกสมทบ
ค.2ประเภทคอสมาชกสหกรณและสมาชกทวไป
ง.2ประเภทคอสมาชกสะสมและสมาชกสมทบ
8.หลกในการบรหารเงนของสหกรณเครดตยเนยนขอใดถกตองทสด
ก.นำาไปลงทนในแหลงประกอบการทมผลกำาไรดๆ
ข.กระจายเงนสสมาชกอยางเปนธรรมและทวถง
ค.บรหารใหเกดกำาไรสงสด
ง.กลบคนสสงคมโดยจดเปนทนสาธารณประโยชน
9.หนงสอคำาประกนตามกฎหมายหากผคำาประกนพมพเปนลายนวมอชอจะตองมพยานรบรองลายนวมอก
คนถงจะใชได
ก.มผลงนามรบรองหนงคน
ข.มผลงนามรบรองสองคน
ค.ขนอยกบวงเงนทขอก
ง.กคนกได
10.การจดสรรกำาไรสทธของสหกรณในกรณทนสำารองตองจดสรรอยางไร
ก.ไมนอยกวารอยละ5ของกำาไรสทธ
ข.ไมนอยกวารอยละ10ของกำาไรสทธ
ค.ไมเกนรอยละ5ของกำาไรสทธ
ง.ไมเกนรอยละ10ของกำาไรสทธ
168
แผนก�รศกษ�ประจำ� หนวยท 4
หนวยท 4 คณะกรรมก�รเงนก
4.1คณลกษณะเฉพาะของคณะกรรมการเงนก
4.2ตำาแหนงคณะกรรมการเงนก
4.3กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการเงนก
4.4การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการเงนก
4.5บทบาทหนาทคณะกรรมการเงนกตามขอบงคบ
4.6ความรบผดชอบของคณะกรรมการเงนก
4.7หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการเงนก
วตถประสงคเมอศกษาหนวยท4จบแลวผศกษาสามารถ
1.มความรความเขาใจเกยวกบอำานาจหนาทตามขอบงคบของคณะกรรมการเงนกได
อยางถกตอง
2.สามารถบอกและปฏบตตามอำานาจหนาทของคณะกรรมการเงนกไดอยางถกตอง
3.มความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของคณะกรรมการเงนกไดอยางถกตอง
4.มความรความเขาใจเกยวกบหลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณในดานตางๆได
อยางถกตอง
5.สามารถปฏบตงานทสหกรณตามหลกการบรหารงานไดอยางถกตอง
กจกรรมก�รศกษ�ดวยตนเอง
1.ทำาแบบประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ศกษาคมอการเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองพรอมกบบนทกเนอหาสำาคญๆ
ประเมนผล
1.ประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ทดสอบกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
169
หนวยท 4
คณะกรรมก�รเงนก
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
โครงสร�งก�รบรห�รง�นคณะกรรมก�รเงนก
คณะกรรมการเงนก คณะกรรมการอำานวยการ คณะกรรมการศกษา
และประชาสมพนธ
ตำาแหนงประกอบดวย
-ประธาน
-เลขานการ
-กรรมการ
4.1 คณลกษณะเฉพ�ะของคณะกรรมก�รเงนก
หน�ทคว�มรบผดชอบขนพนฐ�น
1.หนาทพจารณาเงนกของสมาชก
2.ตรวจสอบนโยบายการใหเงนกใหสอดคลองกบกฎหมายขอบงคบระเบยบ
3.เสนอแนะใหคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาทบทวนนโยบายการใหเงนกใหสอดคลองกบสภาพ
ปจจบนอยเสมอ
คว�มรและทกษะ
1.มความรเกยวกบนโยบายการใหสนเชอ
2.มความรเกยวกบกฎหมายขอบงคบระเบยบ
หน�ทคว�มรบผดชอบเฉพ�ะด�น
1.รบฟงคำาอทธรณของสมาชกในการใหสนเชอจากพนกงานสนเชอ
2ทบทวนคำาขอกยมทกรายเพอตรวจสอบวาเงนกรายนนมหลกประกนทมนคงหรอไมเพยงใด
3.การพจารณาใหสนเชอแกสมาชกใดของคณะกรรมการเงนกจะตองขนอยกบนโยบายการใหสนเชอซงได
รบการอนมตจากคณะกรรมการดำาเนนการ
4.การพจารณาสนเชอทใหแกสมาชกตองอยบนพนฐานของความยตธรรมและตองอยบนประโยชนสงสด
ของสหกรณเครดตยเนยน
170
5.มความเขาใจและคนเคยกบกฎหมายขอบงคบระเบยบมตคำาสงของหนวยงานราชการทเกยวกบการ
ใหสนเชอ(สถาบนกำากบดแลการใหสนเชอเปนตน)
6.ประเมนผลเปนรายปในการใหสนเชอของสหกรณโดยการ
-จำาแนกจำานวนเงนกทไดรบการอนมตเงนก
-จำาแนกจำานวนรายสมาชกทไดรบการอนมตเงนก
-จำาแนกจำานวนและเปอรเซนตของวตถประสงคของเงนก
-จำาแนกจำานวนผกยมขนาดเฉลยของจำานวนเงนกอตราสวนผกยมตอจำานวนสมาชกทงหมด
อตราสวนระหวางเงนกตอเงนรบฝากรวมถงจำานวนคำาขอกยมทคณะกรรมการไมอนมต
7.ทบทวนนโยบายการใหเงนกรวมถงหลกวธการปฏบตพรอมทงใหขอเสนอแนะในการแกไขเพมเตม
นโยบายดงกลาว
8.จดเตรยมรายงานเพอนำาเสนอตอสมาชกในทประชมใหญ
9.สงเสรมและสนบสนนใหสมาชกรจกใชเงนกอยางชาญฉลาด
10.ปฏบตหนาทอนตามทไดรบมอบหมาย
ห�มมใหบคคลซงมลกษณะดงตอไปนเปนหรอทำ�หน�ทกรรมก�รเงนก
1.เคยไดรบโทษจำาคกโดยคำาพพากษาถงทสดใหจำาคกในความผดเกยวกบทรพยทกระทำาโดยทจรต
2.เคยถกไลออกปลดออกหรอใหออกจากราชการองคการหรอหนวยงานของรฐหรอเอกชน
ฐานทจรตตอหนาท
3.เคยถกนายทะเบยนสหกรณสงใหพนตำาแหนงกรรมการดำาเนนการ
4.เคยถกทประชมใหญมมตใหถอดถอนออกจากตำาแหนงกรรมการดำาเนนการเพราะเหตทจรตตอหนาท
5.สมาชกซงอยระหวางผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาจะเปนตนเงนหรอดอกเบยหรอสมาชกตาม
ขอบงคบทไดเขาเปนสมาชกไมครบสบสองเดอน
6.ผซงเปนเจาหนาทในสหกรณ
องคประกอบของคณะกรรมก�รเงนก
คณะกรรมการดำา เนนการอาจต งคณะกรรมการเงนก จากคณะกรรมการดำา เนนการ
จำานวน............คนเปนประธานกรรมการเลขานการและนอกนนเปนกรรมการเงนกกรรมการผไดรบแตงตงเปน
กรรมการอำานวยการมใหไดรบแตงตงเปนกรรมการเงนก
4.2 ตำ�แหนงคณะกรรมก�รเงนก ประกอบดวย
1.ประธาน
2.เลขานการ
3.กรรมการ
171
หน�ทในตำ�แหนงคณะกรรมก�รเงนก
ประธ�นกรรมก�รเงนก
1.เปนประธานในทประชมของคณะกรรมเงนก
2.เปนผรายงานการปฏบตงานในทประชมคณะกรรมการดำาเนนการ
3.ประสานงานกบกรรมการชดอน
เลข�นก�รกรรมก�รเงนก
1.บนทกรายงานการประชม
2.นดเรยกประชม
กรรมก�รเงนก
1.เสนอขอคดเหนในการดำาเนนงาน
2.ปฏบตงานตามทไดรบมอบหมาย
4.3 กำ�หนดเวล�อยในตำ�แหนงของคณะกรรมก�รเงนก
คณะกรรมการเงนก คอ คณะกรรมการยอยทไดรบตงจากคณะกรรมการดำาเนนการ ดงนน การอยใน
ตำาแหนงของคณะกรรมการเงนกจงอยในตำาแหนงไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการดำาเนนการ ซงตงคณะ
กรรมการเงนกนน โดยจะมการตงกนทกๆ ป หลงจากทประชมสมาชกเลอกคณะกรรมการดำาเนนการเรยบรอย
แลว
ก�รพนจ�กตำ�แหนงคณะกรรมก�รเงนก
1.ถงคราวออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการดำาเนนการ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.เปนผผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาเงนตนหรอดอกเบยโดยไมมการขอผอนผน
6.พนจากการเปนคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณไมวาดวยสาเหตใด
4.4 ก�รเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมก�รเงนก
ก�รเรยกประชม
1.คณะกรรมการเงนกตองมการประชมกนเดอนละครงเปนอยางนอย
2.ประธานหรอเลขานการนดเรยกประชม
3.นำาเสนอขอวนจฉยทงปวงของคณะกรรมการเงนกใหนำาเสนอตอทประชมกรรมการดำาเนนการ
ทราบในการประชมคราวถดไป
172
องคประชม
ในการประชมคณะกรรมการเงนกตองมกรรมการเงนกมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำานวน
คณะกรรมการเงนกทงหมดจงจะเปนองคประชม
4.5 บทบ�ทหน�ทและคว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รเงนก ขอบงคบของสหกรณไดกำาหนดอำานาจหนาทคณะกรรมการเงนกมอำานาจหนาทในการพจารณาวนจฉย
อนมตการใหเงนกแกสมาชกตามกฎหมายขอบงคบระเบยบมตและคำาสงของสหกรณรวมทงขอตอไปน
1.ตรวจสอบการใชเงนกของสมาชกใหเปนไปตามความมงหมายทใหเงนกนน
2.ตรวจสอบควบคมใหเงนกมหลกประกนตามทกำาหนดไวในระเบยบของสหกรณและเมอเหนวาหลก
ประกนสำาหรบเงนกรายใดเกดบกพรองกตองกำาหนดใหผกจดการแกไขใหคนดภายในระยะเวลาทกำาหนด
3.ดแลและตดตามการชำาระหนของสมาชกผกใหเปนไปตามทกำาหนดไวในสญญา
4.สอบสวนเบองตนใหไดขอความจรงในกรณสมาชกผกขอผอนเวลาการสงเงนงวดชำาระหนเงนกหรอ
ผดนดการสงเงนงวดชำาระหนเพอเสนอความเหนใหคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาผอนผนหรอเรยกคนเงนก
หรอสอบสวนลงโทษใหสมาชกออกจากสหกรณ
สรปบทบ�ทหน�ท
1.อนมตเงนกฉกเฉน/สามญ
2.ตรวจสอบการใหเงนก/หลกประกน
3.ตรวจสอบการใชเงนกของสมาชก
4.ดแลการชำาระหน
5.สอบสวนการขอผอนเวลาการชำาระหนสำาหรบการอนมตเงนกพเศษใหเปนหนาทของ
คณะกรรมการดำาเนนการพจารณา
4.6 คว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รเงนก
1. ก�รพจ�รณ�ใหเงนกแกสม�ชก
คณะกรรมการเงนกจะตองรบผดชอบเกยวกบการใหเงนกแกสมาชกโดยใชหลก5ค.
ค.1ความตองการของสมาชก
ค.2คณลกษณะของสมาชก
ค.3ความสามารถชำาระคน
ค.4การคำาประกน
ค.5ความสามารถใหกไดของสหกรณเครดตยเนยน
ในการพจารณาเพอชวยเหลอสมาชกทเดอดรอน คณะกรรมการเงนกมความสงสยอะไร หรอราย
ละเอยดในใบคำารองขอกยงไมพอ คณะกรรมการกสามารถเชญสมาชกมาพบปะพดคยกบกรรมการในทประชมได
คณะกรรมการตองระมดระวงในการพจารณาใหมาก เปาหมายเงนก ในการพจารณาของกรรมการเพอชวยเหลอ
สมาชกทเดอดรอนหรอมความตองการกเงน คณะกรรมการตองใชดลยพนจใหรอบคอบถงความเดอดรอนน โดย
พจารณาเรองทเดอดรอนและจำาเปนทสดกอนตามลำาดบขน เชน ความเดอดรอนอนดบแรกทสำาคญ คอ เรองชวต
173
ความเปนความตายของสมาชกอาจจะเจบไขไดปวยอาหารฯลฯตอมาคอเรองหนสนทเปนภาระของสมาชกตอง
สงดอกเบยแพงๆตอไปกคอทอยอาศยการศกษาการประกอบอาชพการสงคมฯลฯ
ในการพจารณาใบคำารองขอกบางครงคณะกรรมการอาจจะประสบกบความลำาบากในการตดสนใจ
วาจะใหหรอไมให เมอเปนเชนนคณะกรรมการควรนกถงหนาทและความรบผดชอบทสมาชกเขามอบหมายใหเรา
คอยชวยเหลอเพอนเมอไมสามารถตดสนใจอยางใดอยางหนงลงไปใหนกถงเพอนสมาชกทงหมดวาถาสมาชก
ทกคนพจารณาใบคำารองขอกของเพอนคนนนเพอนทงหมดเขาจะตดสนเชนไร
2. ก�รตดต�มคว�มเคลอนไหวของสม�ชกทกเงนไป
เมอคณะกรรมการเงนกอนมตเงนกไปและเหรญญกไดจายเงนไปแลวงานของคณะกรรมการกมใช
สนสดลงแคนนคณะกรรมการตองพยายามตดตามขาวคราวของสมาชกผกเงนไปวาเขาไดใชเงนตรงความประสงค
ของเขาทไดใหไวในใบคำารองขอกหรอไม มาชำาระคนเงนกตามสญญาหรอไม สมาชกทกนนยงคงสงเงนสะสมตาม
ปกตหรอไม ควรพยายามตดตามขาวทกระยะ และจดบนทกพรอมกบความเหนและสาเหตตาง ๆ ทสมาชกไมมา
ชำาระคนตรงตามเวลาหรอไมมาชำาระคนเลย กรณตาง ๆ เหลานอาจเกดขนไดหลายสาเหตดวยกน เชน สมาชก
อาจจะมรายไดไมพอกบเงนทตองชำาระคนเปนงวดหรออาจจะเกดเจบไขไดปวย ฯลฯดงนน คณะกรรมการเงนก
ตองจดบนทกไวเพอเปนแนวทางในการปรบปรงวธพจารณาคำารองขอกตอไป
สรปงานของคณะกรรมการเงนกเปนงานทสำาคญตองมความอดทนและมความเขาใจปญหาของ
คนธรรมดาสามญทกชน ตองพยายามชวยเหลอสมาชกในการแกปญหาทางดานการเงนของเขา ตองรกษาผล
ประโยชนของเครดตยเนยนอยางรอบคอบและในเวลาเดยวกนกตองทำาใหสมาชกไดมความรสกวาสหกรณเครดตย
เนยนเปนทพงพาของเขาและชวยเขาไดจรงๆ
3. ก�รแกปญห�สม�ชกทกไปแลวไมม�ชำ�ระคน
เมอเกดมปญหานขนมา คณะกรรมการเงนก และคณะกรรมการศกษา จะตองมาวางแผนสำาหรบ
ดำาเนนงานนโดยเฉพาะ อาจจะตงอนกรรมการขนมาคณะหนงเพอดำาเนนงานใหบรรลแผนงานทไดวางไวโดยวธ
ตางๆตอไปนคอ
1.ใหกรรมการไปพบสมาชกผนนในฐานะเพอน
2.กรรมการตดตามความเคลอนไหวของสมาชกอยางสมำาเสมอ
3.การใชอำานาจทางกฎหมาย
ขอควรระวงในการดำาเนนงาน
1.ถาไมจำาเปนพยายามหลกเลยงการสงจดหมายเตอนใหเขามาชำาระคนอยางซำาๆซากๆ
2.หาโอกาสทดทสดในการไปพบสมาชกโดยสงเกตวาเขามรายไดจากอาชพอะไร
3.เรองตางๆทจะกระทำาใหถอเปนความลบทสด
สมาชกบางคนหลงจากมาขอยมเงนของเพอนในกลมไปแลว เขาไมมาชำาระคนตามสญญาทใหไว อาจจะ
เปนเพราะสาเหตใดสาเหตหนงดงน
1. ไมมเงนมาชำาระคน เพราะกแบบฝนกำาลงตวเอง กไปใชหนและไมไดวางแผนเรองการเงนของตวเอง
อยางดพอกไปลงทนและขาดทนตกงานเจบปวย
2. มเงนแตไมมาชำาระคน เพราะคดวาเงนทคางชำาระกบเงนทตวสะสมนนมาสามารถหกกลบลบหนกนได
คดวาเงนของตวเอง ไมพอใจกรรมการ ผลดวนประกนพรงเรอยไป อยากดซวาเครดตยเนยนจะทำาอะไรเขาไดถา
174
เขาไมมาชำาระคน
3.ตงใจทจะไมมาชำาระคนเพราะไมมหลกฐานอะไรลาออกจากงานไปอยทอนยายบานหลบหนา
การแกปญหาทตนเหต
ตนเหตของเรองนมใชตวสมาชกเอง แตอาจจะเปนเพราะคณะกรรมการในสหกรณเครดตยเนยนไมไดทำา
หนาทอยางถกตองเชน
1.คณะกรรมการศกษาไมไดใหความรแกสมาชกจนทำาใหเขามความรสกวาสหกรณเครดตยเนยนเปน
ของเขาเอง
2.คณะกรรมการอำานวยการขาดการวางนโยบายเกยวกบเรองการใหเงนกแกสมาชก
3.คณะกรรมการเงนกพจารณาอยางไมรอบคอบไมชวยเหลอสมาชกทมาขอกอยางแทจรงเชนให
สมาชกนำาใบกไปใหกรรมการเงนกแตละคนเซนทบานหรอพจารณาแบบไมรอบคอบไมรดกมไม
หาขอเทจจรงของสมาชกกอนจะอนมต
4.ใบคำารองขอกสญญาไมเรยบรอย
5.ไมมการพดคยกนระหวางสมาชกผกกบคณะกรรมการเงนก
6ตดเงนกทสมาชกมาขอกโดยใหไมครบจำานวนทเขาขอกมาและไมไดชแจงใหสมาชกทราบถงเหตผล
ไมรมมนษยสมพนธในการพดคยกบสมาชกทผดหวงเหลาน
7.ขาดความเขมงวดในเรองการคำาประกนผคำาประกน
8.ขาดการตดตอกบผคำาประกนเพอแจงใหเขาทราบถงความรบผดชอบของเขาทมตอผทเขาคำาประกน
9.คณะกรรมการเงนกไมไดหาวธแกไขหรอควบคมปญหาเงนกทขาดการตดตอ
10.สหกรณขาดการตดตอกบสมาชกทเรมไมมาชำาระคนในทนท
11.ในกรณมการหกณทจายควรมการประสานงานระหวางเจาหนาทการเงนของททำางานของสมาชกท
สหกรณเครดตยเนยนตงอย
ตนเหตทเกดจากปญหาตาง ๆ เหลาน สามารถทำาใหสมาชกไมมาชำาระคนได คณะกรรมการควรแกไข
ปญหาเพอลดความบกพรองซงอาจชวยลดจำานวนเงนกทขาดการตดตอลงเหลอนอยรายหรออาจะไมเกดขนเลย
กได
ก�รแกไขปญห�ทปล�ยเหต
หลงจากคณะกรรมการมมาตรการในการควบคมปญหาแลว แตยงมกรณ เงนกขาดการตดตอเกดขนอกก
สามารถเลอกใชวธใดวธหนงหรอหลายๆวธดงน
1.ตดตอกบสมาชกทงโดยทางสวนตวทางโทรศพททางจดหมายเพอเตอนใหเขาทราบถงสญญาของ
เขาทใหไวตอสหกรณควรออกไปเยยมเยยนสมาชกผนนเพอสอบถามทกขสขตางๆและเพอเตอนใจสมาชก
2.ตดตอกบผคำาประกนถาสมาชกมผคำาประกนคณะกรรมการกควรแจงใหผคำาประกนทราบและให
เขาหาทางตดตอกบสมาชกผนนเพอแกปญหาตอไป
3.ตดตอกบบคคลอนทสมาชกคนเคยหรอเคารพนบถอเพอใหเขาชวยกระตนสมาชกอกทางหนง
175
4.ตดตอกบนายจางในกรณทสมาชกยายทอยโดยมไดแจงใหกรรมการทราบและยงมเงนกคางชำาระอย
ถาสหกรณไดสงจดหมายไปเตอนใหเขาทราบแลวและเขาเพกเฉยกแจงไปใหเขาทราบอกครงวาสหกรณจะแจงให
นายจางของเขาไดทราบ
ร�ยละเอยดในก�รแกปญห�
1.ถาเปนสหกรณเครดตยเนยนทมวงสมพนธใกลชดกนคณะกรรมการควรสงคนออกเยยมเยยนกอนท
จะแจงเปนจดหมาย
2.ในกรณทใชจดหมาย และจดหมายถกสงกลบโดยไมมผรบ ยายไปแลว ควรตดตอกบไปรษณยเพอขอใช
บรการ และจดหมายลงทะเบยน เพอแสดงวาจดหมายถงผรบชอนนและทอยนนจรงโดยไปรษณยจะแจงทอยใหม
ใหทานไดทราบถาไปรษณยไมสามารถใหทอยใหมไดควรดำาเนนงานวธตอไปนคอ
-ตรวจหาทอยครงสดทาย
-ตรวจสอบไปรษณยถงทอยใหมสอบถามอำาเภอ
-สอบถามสถานททำางานครงสดทายและพบปะกบหวหนาของเขา
-สอบถามญาตพนองของเขา(ถาม)
-สอบถามบคคลทสมาชกผนนระบไวในใบสมครหรอใบคำารองขอกเชนผคำาประกน
ผโอนผลประโยชนผแนะนำาเปนตน
-สอบถามเพอนบาน
-สอบถามองคการสมาคมหรอกลมทเขาเคยเปนสมาชก
-ตรวจสอบโรงเรยนทลกเขาเรยนอย
-ตรวจดรายชอสมาชกทสหกรณอน
3.ในกรณพบตวสมาชกหรอสมาชกอยทนนไมไดหลบหนไปไหนแตไมมาตดตอสหกรณสงคณะกรรมการ
ไปพบสมาชกและแจงใหสมาชกทราบวา เขามเงนสะสมอยเทาไหร และมเงนกคางชำาระอยเทาไหรเขาสามารถจะ
ชำาระคนไดไหมถาสมาชกบอกวาไดกถามวาไดเมอไหรและเขยนวน เวลาจำานวนเงนทสมาชกจะชำาระคนไวใน
กระดาษ และใหสมาชกเซนตชอกำากบไว โดยบอกกบสมาชกวา จะเอาหลกฐานนไปใหคณะกรรมการเพอใหเปน
การยนยนวาคณไมไดบดพรวหรอจงใจจะไมชำาระคนแตยงคงปฏบตตามระเบยบของสหกรณ และเมอถงกำาหนด
ตามทสมาชกระบไวแตสมาชกไมมาตดตอสหกรณกใหสงคณะกรรมการและเอากระดาษแผนทสมาชกเซนตนำา
ไปใหสมาชกด ถาสมาชกยงคงผลดผอนตอไปกทำาเชนเดยวกนกบครงแรกเปนการตอกยำาและจะทำาใหสมาชกเกด
ความละอายได
4. ใชทนายความแจงใหสมาชกไดทราบวาเขากำาลงผดสญญาทใหตอสหกรณ ถาสมาชกยงบดพรวอกกจะ
ดำาเนนคดตามกฎหมายเมอถงขนนกเปนขนสดทายทกลมจะตองทำากบสมาชกทดอแพงแตจะทำาไดสหกรณตองม
หลกฐานตางๆถกตองครบสมบรณจงจะสามารถดำาเนนคดกบสมาชกได
วธการตาง ๆ เหลาน มทงการปองกนและการแกปญหา สหกรณเครดตยเนยนควรระมดระวงสมาชก
โดยการใหการศกษาอยางถกตอง วางนโยบายและระเบยบใหด และมคณะกรรมการทปฏบตงานตามหนาทดวย
ความรบผดชอบ การฟองรองตามกฎหมายนนจะกระทำากตอเมอจำาเปนจรง ๆ เทานน และควรปรกษากบคณะ
กรรมการดำาเนนการกอนทจะดำาเนนการตามกฎหมาย
176
4.7 หลกก�รและเทคนคก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รเงนก ในกลไกของสหกรณเครดตยเนยน การกเงนเปนเรองสำาคญทสองรองจากการสะสม เมอสมาชก
ไดฝกสะสมเพอชวยเหลอเพอนจนเกดมคณธรรม 5 ประการ เปนนสยประจำาตวแลวจงเรมตนใหสมาชกฝกปฏบต
ขนท 2 คอ การกเงน เรมตนจากฝกกทละเลกละนอยไปกอน เพอฝกสมาชกใหเกดคณธรรม 5 ประการ
เหมอนกบการสะสม เมอสมาชกสามารถทำาไดดมาชำาระคนตรงเวลา และเขาใจจตตารมณของสหกรณเครดต
ยเนยนจนซาบซงแลวจงคอยฝกใหกเพมขนไปเรอยๆในการฝกกนคณะกรรมการและสมาชกทงหมดตองมาตกลง
กนกอนวาในระยะเรมตนใหมๆยงมเงนสะสมไมมากพอชวยความเดอดรอนไดทกสงทกอยางเราจะชวยกนใน
เรองใดกอนดทพวกเราเหนวาสำาคญเปนอนดบแรกและอนดบรองลงไป
การดำาเนนงานดานตางๆของคณะกรรมการเงนกประกอบดวยดงตอไปน
1.ดานการปลอยเงนกในสหกรณ
2.ดานการพจารณาเงนก
3.ดานการลงหลกฐานการพจารณาเงนก
4.ดานการตรวจสอบและการดแลการชำาระหนของสมาชก
5.ดานการควบคมแกไขหนคงคางในสหกรณเครดตยเนยน
6.ดานการบนทกรายงานการประชมของกรรมการเงนก
1.ด�นก�รปลอยเงนกในสหกรณ
แมวาในสหกรณเครดตยเนยนจะใชคำาวา“กเงน”ในการบรการชวยเหลอสมาชกกตามแตสมาชก
ทกคนควรเขาใจวาความหมายทแทจรงคอ“การชวยเหลอทเพอนเขาใหแกเรา”ดวยการ“ใหยมเงน”ไปบำาบด
ความเดอดรอนของเราสาเหตทเพอนเขาชวยกเพราะเราชวยเขากอน
ในระยะทเรมตงกลมใหม ๆ หลงจากไดใหการศกษาอบรมและใหสมาชกทดลองสะสมจนมเงนทน
พอสมควร และสมาชกมความเขาใจในเรองสหกรณเครดตยเนยนบางแลว กจะมการประชมกนเพอวางระเบยบ
และเรมฝกสมาชกในเรองการก ดวยการวางจดประสงคการกไวแคบ ๆ กอน เชนใหกไดในเรองความเดอดรอน
ทใกลชวตทสด เชน เจบไข หลงจากนนจงขยายจดประสงคการกออกไปเรอย ๆ ดงรป ในการขยายจดประสงค
การกนควรคำานงถงกองทนในกลมและความสามารถของสมาชกในการสะสมและการชำาระคนประกอบกนดวย
177
ประเภทของเงนกในสหกรณเครดตยเนยน
จะกเงนเพออะไรไดบ�ง
สมาชกของสหกรณเครดตยเนยนสามารถกเงนไดเพอวตถประสงคตอไปน
โดยปกตสหกรณเครดตยเนยนใหกไดอยางกวางขวาง แตทงนจะตองเปนสงทจำาเปน และเปน
ประโยชนสำาหรบผกหรอครอบครวของผกตามทคณะกรรมการเงนกเหนสมควร
ประเภทของเงนกในสหกรณเครดตยเนยน
เงนกในสหกรณเครดตยเนยนแบงเปน3ประเภทคอ
1.เงนกเพอเหตฉกเฉน
2.เงนกสามญ
3.เงนกพเศษ
สหกรณเครดตยเนยนจะใหเงนกทง 3 ประเภทไดเฉพาะแกสมาชกเทานน สำาหรบการใหเงนกแก
สหกรณอนนน คณะกรรมการดำาเนนการจะพจารณาใหกไดตอเมอสหกรณเครดตยเนยนมเงนทนเหลอจากการ
ใหเงนกแกสมาชกแลวตามระเบยบของสหกรณทไดรบความเหนชอบจากนายทะเบยนสหกรณ
การใหเงนกแกสมาชกนน จะใหไดเฉพาะกรณเพอการอนจำาเปน หรอมประโยชนตามท
คณะกรรมการเหนสมควร แตจะใหเงนกเพอการใชจายสรยสรายหรอการเกงกำาไรไมได (เชน กไปเลนแชร กไป
ฝากธนาคารหรอกไปปลอยเงนกอกทอดหนงเพอใหไดดอกเบยในอตราสง)
1.โรคภยไขเจบอนตราย
2.ปลดเปลองหนสนเรงรด
3.การศกษาประกอบอาชพ
4.ปลดเปลองหนสนดงเดม
โรคภยเจบปวยเรอรง5.ซอทดนปลกบานงานสงคมขยายการประกอบอาชพ6.บำารงความสขตางๆ
178
เงนกเพอเหตฉกเฉน
คอเงนกทใหบรการแกสมาชกทมเหตฉกเฉนเกดขนโดยไมคาดคดและเปนเงนกทสหกรณสามารถ
บรการใหกบสมาชกโดยรวดเรว วงเงนกไมมากหรอนอยเกนไปควรใหเพยงพอกบการแกไขปญหาเฉพาะหนาหรอ
ตามระเบยบของสหกรณเชนคาพาหนะคาของใชสวนตว
เงนกเพอเหตฉกเฉนจะตองสามารถบรการใหแกสมาชกไดอยางรวดเรว ทงนเพราะเปนเหต
ปจจบนทนดวนทไมอาจคาดคดลวงหนาวาจะเกดขนไดดงนนคณะกรรมการเงนกอาจมอบอำานาจใหเหรญญกหรอ
กรรมการเงนกทานหนงทานใดตามทเหนสมควร เปนผวนจฉยใหเงนกเพอเหตฉกเฉนแทนคณะกรรมการเงนกได
และใหผไดรบมอบอำานาจดงกลาวรายงานเงนกทอนมตไปตอคณะกรรมการเงนกทกเดอน
วงเงนก ตามระเบยบของแตละสหกรณทกำาหนดไว
หลกประกน หนงสอสญญากเงนซงผกไดทำาไวตอสหกรณเครดตยเนยน
ก�รชำ�ระคนเงนก ใหสมาชกผขอกสงคนเงนกเตมจำานวนพรอมดอกเบยภายใน……….วน
(แลวแตระเบยบของแตละสหกรณ)
(ศกษ�ตวอย�งก�รเขยนใบคำ�รองขอกเงนฉกเฉน)
179
ใบคำ�รองขอกเงนฉกเฉน
ท...001../..25.. วนท......30.....เดอน.....มถนายน.....พ.ศ.....25......
เรยนเหรญญกสหกรณเครดตยเนยน........สามคคพฒนา......จำากด..........................................................................
ขาพเจา............นางสาวขวญดน........อยด..........................................เปนสมาชกเลขท..........77............ของสหกรณ
เครดตยเนยน.............สามคคพฒนา.....จำากด..............................ขอยนคำารองเพอขอกเงนฉกเฉนเปนจำานวนเงน
...3,000.-....บาท(......-.สามพนบาทถวน.-.......)เพอวตถประสงคดงตอไปน
............เพอใชจายเปนคารกษาพยาบาล.....................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
ขาพเจาขอรบรองวา เหตผลทแจงมานเปนความจรงทกประการ ขาพเจาสญญาวาจะผอนชำาระคนใหเสรจ
ภายในระยะเวลาไมเกนตามทกำาหนดไวในระเบยบสหกรณเครดตยเนยนน พรอมดอกเบยอกรอยละ....12..ตอป
ของเงนก
ขอแสดงความนบถอ
.......................................................
(.......นางสาวขวญดน.....อยด..........)
ความเหนของเหรญญก...................สมาชกมความจำาเปนในการใชเงนจรง................................................................
/อนมต
จงควร เงนกรายน
ไมอนมต
ลงชอ.....................................................
เหรญญก
ไดรบเงนตามจำานวนทอนมตดงกลาวเรยบรอยแลวตามใบสำาคญการจายเงนเลขท.................................................
เปนจำานวนเงน..................3,000.-...........................บาท(......................-สามพนบาทถวน-................................)
เมอวนท.....30.....เดอน.....มถนายน....พ.ศ.....25..........
ลงชอ................................................
(.......นางสาวขวญดน.....อยด..........)
ผรบเงน
180
เงนกส�มญ
คอเงนทนอกเหนอไปจากกรณฉกเฉนเปนคาใชจายเพอการอนจำาเปนหรอมประโยชนตางๆ
วตถประสงคของก�รก
เพอบำาบดทกขเพมรายไดและบำารงสขโดยจดแบงออกเปนประเภทตางๆดงน
1.เพอลงทนประกอบอาชพ
2.เพอปลดเปลองหนสน
3.เพอการรกษาพยาบาล
4.เพอการปลกสรางและซอมแซมบาน
5.เพอเปนคาใชจายในครอบครว
6.เพอการศกษาเลาเรยน
7.เพอการชำาระคาเชาบานทดนนำาไฟฟา
8.เพอเปนคาพาหนะ
9.เพอการทำาบญแตงงานงานศพงานบวช
10.เพอการอนๆ
181
วงเงนกยม
ขนอยกบระเบยบวาดวยการใหเงนก ทคณะกรรมการดำาเนนการจะกำาหนดขนใชใหสอดคลองกบ
สภาพการเงนของสหกรณเครดตยเนยน แตทงน จะตองไมเกนรอยละสบของทนเรอนหนทมอยทงหมดในสหกรณ
เครดตยเนยนในเวลานน
หลกประกน
ถาเงนกสามญของสมาชกผขอกมจำานวนไมเกนกวาเงนสะสมทผกมอยในสหกรณเครดตยนยนกไมตองม
หลกประกนอยางอนอก(หากมหนเดมคางชำาระอยใหนำามาคดรวมดวย)
ถามจำานวนเกนกวาเงนสะสมซงผกมอยในสหกรณเครดตยเนยนกตองมหลกประกนดงนคอ
1.มสมาชกซงคณะกรรมการเงนกเหนสมควรอยางนอย1คนคำาประกนอยางไมมจำากดเพอรบ
ผดชอบตอหนสนเกยวกบเงนกสามญ ในสวนทเกนกวาเงนสะสมของผกทมอยในสหกรณเครดตยเนยน แตถาผ
กมเงนกคางชำาระอย กตองใหคำาประกนเพอรบผดชอบตอหนสนนนทงหมด เพอความมนคงในการใหเงนกสามญ
คณะกรรมการเงนกมอำานาจวนจฉยเรยกใหมผคำาประกนมากกวา1คนกได
สมาชกคนหนงจะเปนผคำาประกนผกมากกวา2คนในเวลาเดยวกนไมไดและเมอผคำาประกนคนใด
ตายหรอออกจากการเปนสมาชกของสหกรณเครดตยเนยนหรอมเหตทคณะกรรมการเงนกเหนวาไมสมควรหรอ
ไมอาจจะเปนผคำาประกนตอไป ผกจะตองจดใหมสมาชกคนอน ซงคณะกรรมการเงนกเหนสมควร เขาเปนผคำา
ประกนแทนคนเดมใหเสรจภายในระยะเวลาทคณะกรรมการเงนกกำาหนด
การทสมาชกผคำาประกนออกจากสหกรณเครดตยเนยนไมวาเพราะเหตใด ๆ ไมเปนเหตใหผนน
หลดพนจากการคำาประกน จนกวาผกไดจดหาใหสมาชกคนอน ซงคณะกรรมการเงนกเหนสมควรเขาเปนผคำา
ประกนแทนแลว
2.มอสงหารมทรพยอนปลอดจากการจำานองรายอนอยกอนแลวซงคณะกรรมการเงนกเหน
สมควรใหจำานองเปนประกนเตมจำานวนเงนกรายนน และตองอยภายในรอย.........ของคาอสงหารมทรพยนน
(ขนอยกบระเบยบแตและสหกรณ)
3.มหลกทรพยรฐบาลหรอเอกสารการฝากเงนในธนาคารซงคณะกรรมการเงนกเหนสมควรให
จำานำาเปนประกนเตมจำานวนเงนกรายนน และตองอยภายในรอยละ.............แหงคาของหลกทรพยนน (ขนอยกบ
ระเบยบแตละสหกรณ)
ก�รชำ�ระคน
การชำาระคนเงนกสามญ ใหคณะกรรมการเงนก พจารณากำาหนดใหผกชำาระคนเปนงวดๆ งวดละ
เทาๆ กน พรอมดอกเบย จะเปนกงวดกสดแตจะเหนเปนการสมควรตามฐานะผกจำานวนและความมงหมายแหง
เงนก ระยะเวลาการชำาระคน ตองเปนไปตามระเบยบทสหกรณเครดตยเนยนเหนสมควรจะกำาหนดขน แตโดย
ทวไปแลวจะกำาหนดใหชำาระคนภายใน........เดอน
ในกรณสมาชกผกขอผอนผนเวลาการสงเงนงวดชำาระหนเงนก หรอผดนดการสงเงนงวดชำาระหน
ใหคณะกรรมการเงนก เปนผสอบสวนเบองตนใหไดขอความจรง เพอเสนอความเหนใหคณะกรรมการดำาเนนการ
พจารณาผอนผนหรอเรยกคนเงนกหรอสอบสวนลงโทษใหสมาชกออกจากสหกรณ
182
เงนกพเศษ
คอ เงนกเพอการอนจำาเปน หรอมประโยชนตาง ๆ โดยจำานวนเงนทขอกเกนกวาวงเงนจำากดของ
เงนกสามญทสหกรณเครดตยเนยนนนกำาหนดไว กรณสหกรณมฐานะการเงนกาวหนาพอทจะชวยเหลอใหสมาชก
กได
วตถประสงค
เพอสงเสรมฐานะ ความมนคง หรอกอประโยชนงอกเงยแกสมาชก ซงจำาเปนตองใชเงนจำานวน
มากและไมสามารถผอนชำาระคนไดในระยะเวลาอนสน เชน เพอการลงทนประกอบอาชพ เพอการปลกสรางและ
ซอมแซมบานหรอเพอการปลดเปลองหนสนเชนไถถอนทนาเปนตน
วงเงนกยม
ตามแตระเบยบของแตละสหกรณจะกำาหนด เกนกวาวงเงนจำากดของเงนกสามญทสหกรณเครดต
ยเนยนนนกำาหนดไวแตทงนตองไมเกนรอยละสบของเงนสะสม/คาหนทงหมดของสหกรณเครดตยเนยนในเวลานน
ผมอำ�น�จหน�ทพจ�รณ�เงนกพเศษ
ใหคณะกรรมการดำาเนนการมอำานาจพจารณาวนจฉยใหเงนกพเศษแกสมาชกของ สหกรณเครดต
ยเนยนตามทระบไวในระเบยบและขอบงคบของสหกรณเครดตยเนยนโดยคณะกรรมการเงนกจะนำาเรองเสนอ
ตอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการเพอพจารณาและเมอมการพจารณาเรยบรอยแลวคณะกรรมการดำาเนนการ
จะสงเรองคนใหแกคณะกรรมการเงนก เพอจดดำาเนนการตอไป แตในการใหเงนกพเศษนนคณะกรรมกการ
ดำาเนนการจะพจารณาวนจฉยใหกบสมาชกรายใดกตอเมอสหกรณเครดตยเนยนมเงนทนเหลอจาการใชเพอเหต
ฉกเฉนและการใหกสามญแลวเทานน
หลกประกน
คณะกรรมการดำาเนนการอาจเรยกหลกประกนเงนกพเศษไดเชนเดยวกบทระบไวในหลกประกน
เงนกสามญทกลาวไวแลวขางตนตลอดจนเงอนไขและวธการตามทเหนสมควร
ก�รชำ�ระคน
ใหคณะกรรมการดำาเนนการ พจารณาใหผกสงคนเงนกพเศษไดตามความเหมาะสม การชำาระคน
ตองเปนไปตามระเบยบทสหกรณเครดตยเนยนไดกำาหนดขน ซงโดยทวไปจะกำาหนดใหชำาระคนภายใน......เดอน
(แลวแตระเบยบของสหกรณ)
183
ขอจำ�กดของเงนกทกประเภท
เงนกทกประเภททสหกรณเครดตยเนยนไดใหแกสมาชกผกแตละคนในเวลาใดเวลาหนงจะม
จำานวนตนเงนเกนกวารอยละสบของเงนค�หนทงหมดของสหกรณในเวล�นนไมได
ตวอย�งเชน สหกรณเครดตยเนยนมเงนสะสมคาหนทงสนในเวลานน 100,000 บาท สหกรณเครดตยเนยน
อาจใหเงนกทกประเภทแกสมาชกผกแตละคนไดไมเกน 10,000 บาท (รวมถงจำานวนเงนกคางชำาระรายกอนของ
สมาชกผนนดวย)
ก�รเรยกคนเงนกโดยทนท
ในกรณใด ๆ ดงตอไปนใหถอวาเงนกไมวาประเภทใดกตามเปนอนตองถงกำาหนดสงคนโดยสนเชง
พรอมดอกเบยในทนท โดยไมตองคำานงถงกำาหนดเวลาผอนชำาระคนตามททำาสญญาไว และใหคณะกรรมการ
จดการเรยกคนโดยเรว
1.เมอผกออกจากสหกรณเครดตยเนยนไมวาเพราะเหตใดๆกตาม
2.เมอผกนำาเงนกไปใชผดวตถประสงคทใหเงนกนน
3.เมอหลกประกนสำาหรบเงนกเกดบกพรองและผกไมไดจดการแกไขใหคนดภายในระยะเวลาท
คณะกรรมการกำาหนด
4.เมอคางสงเงนงวดชำาระหน(ไมวาตนเงนหรอดอกเบย)เปนเวลาถง3คราวตดตอกนสำาหรบ
เงนกรายหนงๆโดยมไดตดตอขอผอนผนการชำาระคนเงนกกบสหกรณเครดตยเนยน
ในกรณทเงนกเปนอนตองสงคนโดยสนเชง ถาผคำาประกนตองรบผดชอบชำาระหนแทนผก และไม
สามารถชำาระหนนนทงหมดในเวลาเดยวกนไดคณะกรรมการดำาเนนการอาจผอนผนเรยกเกบจากผคำาประกนเปน
งวดๆไดสดแตจะพจารณาเหนสมควร
ดอกเบยเงนก
อตราดอกเบยเงนกทกประเภทในสหกรณเครดตยเนยนใหกำาหนดไวในระเบยบของสหกรณเครดต
ยเนยนซงคณะกรรมการดำาเนนการจะเปนผพจารณากำาหนดขนเองแตทงนจะตองไมเกนรอยละ19ตอปตามกฎ
หมายกำาหนด
ค�ปรบ
โดยทวไปในสหกรณเครดตยเนยน จะเรยกเกบคาปรบจากสมาชกผกซงผดนดการสงเงน งวด
ชำาระคนคาปรบถอตามดอกเบยทสมาชกตองนำามาใหในครงนนโดยคดเพยงครงหนงของดอกเบยทตองชำาระใน
งวดนนคาปรบจะเปนเครองเตอนใจสมาชกมใหผดคำามนสญญาตอสหกรณเครดตยเนยน
184
ก�รพจ�รณ�วนจฉยใหเงนก
การทคณะกรรมการเงนกจะสามารถพจารณาเงนกใหเหมาะสมกบตวผกนนคณะกรรมการจะตอง
ทราบรายละเอยดตาง ๆ ทจำาเปนเกยวกบตวผก คณะกรรมการเงนกจะตองวนจฉยอยางถถวน มฉะนนจะม
ปญหาตางๆ เกดขนซงจะไมเกดผลดตอสหกรณเครดตยเนยนและตวผกเลย เงนกทมจำานวนสงเกนไปหรอระยะ
เวลาผอนชำาระคนสนหรอยาวเกนไป หรอมเงอนไขทผกไมสามารถปฏบตตามไดอยางครบถวนจะนำาไปสความ
ยงยากอยางไมมทสนสดขอมลพนฐานทคณะกรรมการเงนกสามารถจะรวบรวมไดมดงน
ก�รรวบรวมขอมลเบองตน
1.ใบคำารองขอก
2.ทะเบยนหนและบญชเงนก(ยส.1)ของสมาชก
3.การสมภาษณ
1. ใบคำ�รองขอก คณะกรรมการเงนกมหนาทในการใหคำาแนะนำาแกสมาชกผขอกในการเขยนใบคำารอง
ขอกใหถกตองคณะกรรมการเงนกจะตองชแจงใหสมาชกผขอกกรอกรายการทกรายการในใบคำาขอกยมอยางสตย
จรงทกประการทงนเพอประโยชนในการพจารณาเงนกและแกตวสมาชกเอง
เมอคณะกรรมการเงนกไดรบใบคำารองขอกของสมาชกแลวขอใหพจารณาดสงตอไปนตามลำาดบ
1.วตถประสงคทขอก
2.จำานวนเงนทขอก
3.อาชพการงานของสาม/ภรรยา
4.รายไดตอเดอน/รายจายตอเดอน
5.หนสนภายนอก
6.เงนกคางชำาระทมอยในสหกรณเครดตยเนยน
7.เงนสะสมคาหนและเงนฝากทมอยในสหกรณเครดตยเนยน
8.ขอเสนอในการผอนชำาระคนเงนก
9.ผคำาประกน
10.ทรพยสนทมอย
185
ใหคณะกรรมการเงนกตรวจดรายการขางตนอยางรอบคอบ ทกรายการไดกรอกอยางครบถวนเปนท
นาเชอถอมเหตผลเพยงใด หรอไม ทำาไม ใหหากระดาษบนทกขอสงเกตเหลานไวกอนการสมภาษณ ในขนตอไป
ใหตรวจดบนทกประวตการสะสมการชำาระคนเงนกจากนายทะเบยนหนและบญชเงนก (ย.ส.1)ของสมาชกผนวา
เปนอยางไรใบคำารองขอกขดกบขอมลในทะเบยนประวตหรอไมใหสำารวจในสวนทขดแยงกนทงนเพอประโยชน
ในการสมภาษณใหไดขอความจรงจากสมาชกและจะเปนประโยชนตอการพจารณาเงนก
2. ทะเบยนหนและบญชเงนก ของสมาชกคณะกรรมการเงนกจะตองนำาทะเบยนหนและบญชเงนกของ
สมาชกมาพจารณาเปรยบเทยบกบใบคำารองขอกโดยตรวจรายการดงตอไปน
1.สำารวจเลขทสมาชกชอสมาชกและทอยวาตรงกนหรอไม
2.ประวตการสะสมสมำาเสมอตรงตามสญญาหรอไม
3.ประวตการชำาระคนเงนกตรงตามสญญาหรอไม
4.ยอดเงนสะสมในสหกรณเครดตยเนยนมอยเทาไร
5.ยอดเงนกคางชำาระในสหกรณเครตยเนยนมอยเทาไร
3. ก�รสมภ�ษณ
การสมภาษณสมาชกผขอกเปนเครองมอในการตดตอกบสมาชกไดอกวธหนง วธการสมภาษณเปน
สวนสำาคญมาก เพราะมไดเปนเพยงเพอใหทราบผลในการพจารณาเงนกเทานน แตยงแสดงใหเหนวาสมาชกม
ทศนะความคดอยางไรตอสหกรณเครดตยเนยนของตนเอง
หลกเกณฑทวไปของก�รสมภ�ษณทดควรม ดงน
1.ในการสมภาษณทานจะตองทำานำาเสยงและสรางบรรยากาศใหเปนกนเองกบสมาชก
2.ฟงสมาชกวาความตองการปญหาความเดอดรอนของเขาคออะไรมความจำาเปนเรงดวนมากนอย
เพยงไร
3.สมาชกผขอกเขยนใบคำารองขอกเรยบรอยชดเจนเพยงพอหรอไม
4.สอบถามขอความตามใบคำารองขอกในสวนทยงไมชดเจนเพยงพอหรอตองการทราบรายละเอยด
เพมเตมใหเพยงพอสำาหรบการพจารณาเงนกตอไป
5.เปนผฟงทดสงบและมทศนะตอสมาชกผกในแงทด
6.ถาทานสามารถอนมตเงนกใหไดในขณะนนใหอธบายถงวธและระยะเวลาในการชำาระคนเงนก
7.ถาทานไมสามารถอนมตเงนกไดทนทใหอธบายถงเหตผลอยางตรงไปตรงมาวาทำาไมจงเปนเชนนน
และบอกใหผขอกทราบวาเขาจะรผลการพจารณาเงนกไดเมอไร
8.ใหสนสดการสมภาษณดวยการพดคยอยางเปนกนเองเพอใหสมาชกกลบไปพรอมกบความรสกทวา
ทานมความจรงใจและความพยามยามทจะชวยเขาในทกวถทางเทาทจะชวยได
เมอเสรจสนการสมภาษณคณะกรรมการจะตองไดขอมลเพยงพอสำาหรบการพจารณาเงนกตอไป
186
2. ด�นก�รพจ�รณ�เงนก
เปาหมายสำาคญของคณะกรรมการเงนก คอ การชวยเหลอเพอนสมาชกใหใชจายเงนอยางฉลาด ถาหาก
เงนทสมาชกกไปนนไดมการปรบใหเหมาะสมกบความตองการ อปนสย ความสามารถในการชำาระคน และรายได
ของผกแลวกนบวามการบรหารเงนกอยางฉลาด เพราะการมเงนไวในครอบครอง จะมประโยชนกตอเมอเจาของ
รจกการใชอยางรอบคอบ
ดงนน จงอาจกลาวไดวาถาเงนกไดรบการพจารณาใหเหมาะสมกบตวผก โดยผกสามารถชำาระคนไดอยาง
สบาย กหมายความวา สหกรณเครดตยเนยนไดใชเงนสะสมของมวลสมาชกใหเกดประโยชน ในการชวยเหลอ
เพอนผเดอดรอนโดยมหลกประกนเพยงพอทจะเชอถอไดวาเงนนนจะไมสญ นอกจากนนยงเปนการสรางกำาลง
ทรพยและกำาลงใจใหสมาชกทจะสะสมมากขนอกดวย
หลกเกณฑในก�รพจ�รณ�เงนก
ในขนตอนการพจารณาคำาขอกของสมาชกแตละรายนนคณะกรรมการเงนกควรพจารณา
ตามหลก5ค.ดงตอไปน
1.ความตองการของสมาชก
2.คณลกษณะของสมาชก
3.ความสามารถชำาระคน
4.การคำาประกน
5.ความสามารถใหกไดของสหกรณเครดตยเนยน
1. คว�มตองก�รของสม�ชก
การพจารณาความตองการเงนกของสมาชกนน กเพอทจะลำาดบความชวยเหลอใหแกสมาชกผกทมความ
จำาเปนเดอดรอนทสดกอน ในกรณทมผขอกหลายราย เชนความเดอดรอนทสำาคญอนดบแรกคอ เรองชวตความ
เปนความตาย การเจบปวย อาหาร อนดบตอมา คอ เรองหนสนทเปนภาระของสมาชกทตองสงดอกเบยแพง
ทงนยอมขนอยกบการกำาหนดจดประสงคของการกในแตละสหกรณเครดตยเนยนวาจะใหความสำาคญในเรองใด
เปนเรองแรกเรองใดเปนเรองรอง
จดประสงคการก
1.โรคภยไขเจบอนตราย
2.ปลดเปลองหนสนเรงรด
3.การศกษาประกอบอาชพ
4.ปลดเปลองหนสนดงเดมโรคภยเจบปวยเรอรงลงทนประกอบอาชพ
5.ซอทดนปลกบานงานสงคมขยายการประกอบอาชพ
6.บำารงความสขตางๆ
187
1. คว�มตองก�รของสม�ชก
การพจารณาความตองการเงนกของสมาชกนน กเพอทจะลำาดบความชวยเหลอใหแกสมาชกผกทมความ
จำาเปนเดอดรอนทสดกอน ในกรณทมผขอกหลายราย เชนความเดอดรอนทสำาคญอนดบแรกคอ เรองชวตความ
เปนความตาย การเจบปวย อาหาร อนดบตอมา คอ เรองหนสนทเปนภาระของสมาชกทตองสงดอกเบยแพง
ทงนยอมขนอยกบการกำาหนดจดประสงคของการกในแตละสหกรณเครดตยเนยนวาจะใหความสำาคญในเรองใด
เปนเรองแรกเรองใดเปนเรองรอง
จดประสงคก�รก
1.โรคภยไขเจบอนตราย
2.ปลดเปลองหนสนเรงรด
3.การศกษาประกอบอาชพ
4.ปลดเปลองหนสนดงเดมโรคภยเจบปวยเรอรงลงทนประกอบอาชพ
5.ซอทดนปลกบานงานสงคมขยายการประกอบอาชพ
6.บำารงความสขตางๆ
ก�รพจ�รณ�คว�มตองก�รของสม�ชกพอจะแยกออกไดดงน
1. วตถประสงคทขอก ใหดวาวตถประสงคทขอกมานนเพออะไรเมอเปรยบเทยบกบจดประสงค
ของการใหกเงนในสหกรณเครดตยเนยนทไดกำาหนดไวนนจะอยในเกณฑทดปานกลางหรอไมดทงนยอมขนอย
กบแตละสหกรณเครดตยเนยนในการกำาหนด เพอใหสอดคลองกบสภาพความตองการและสภาพความเปนจรงใน
ชมชน
2. มคว�มเดอดรอนเพยงใด ใหดถงความตองการใชเงน เพอแกไขความเดอดรอนวารายใด
ตองการเงนเรงดวนกวากนรายใดยงพอจะรอไดหากเงนสดในสหกรณเครดตยเนยนในเวลานนมไมพอทจะบรการ
ใหกแกสมาชกไดครบทกราย เชน นายดำาขอกไปเพอเปนคาเลาเรยนบตร นายแวนแกวกไปเพอรกษาพยาบาล
นายแดงขอกเพอปลดหนสนทตองการเสยดอกเบยแพง คณะกรรมการกจะตองพจารณาใหตามความเรงดวนของ
การใชเงนเพอแกไขปญหาคอใหนายแวนแกวกอนจากนนจงใหนายดำาและนายแดงตามลำาดบ
2. คณลกษณะของสม�ชก
คณะกรรมการเงนกจะตองพจารณาอปนสยของสมาชกผกดวยวามความสนใจและเขาใจในสหกรณเครดต
ยเนยนของตนมากนอยเพยงใด มความซอสตยและเสยสละความรบผดชอบมากนอยเพยงใด การทจะทราบ
คณลกษณะตางๆเหลานไดกโดยอาศยการพจารณาดไดจากทะเบยนเงนทนเรอนหนและทะเบยนเงนก
188
1.ประวตก�รสะสม ใหดวาการสะสมของสมาชกรายนน สมำาเสมอตรงตามทสญญาไวหรอไม
(ความซอสตย)และใหดถงจำานวนเงนทสมาชกรายนนสะสมตอครง(ความเสยสละ)ซง4-5ปกยงสะสมเดอนละ
30บาทเหมอนเดมซงพอจะจดเกณฑการพจารณาไดดงน
2. ประวตก�รชำ�ระคน ใหพจารณาดประวตการกและการชำาระคนครงกอนของผกวาการชำาระ
คนตรงตามสญญาหรอไม ซงแสดงใหเหนถงความซอสตยและความรบผดชอบของสมาชกผนนทมสหกรณเครดต
ยเนยนหลกเกณฑการพจารณาดงน
3. ประวตคว�มสนใจตอสหกรณเครดตยเนยน ใหพจารณาถงความสนใจของสมาชกทมตอ
สหกรณเครดตยเนยน ซงจะดไดจากการเขารวมประชมใหญหรอการเขารวมโครงการตาง ๆ ท สหกรณเครดต
ยเนยนจดขน ความรวมมอกบสหกรณเครดตยเนยนดานตาง ๆ อาจใชเปนหลกเกณฑหนงในการพจารณาวา
สมาชกผนนมความเขาใจในสหกรณเครดตยเนยนมความเสยสละและรบผดชอบมากนอยเพยงใด
จำ�นวนเงนสะสม
เพม
ไมเพม
เพม
ไมเพม
ก�รสะสม เกณฑพจ�รณ�
สมำาเสมอ
สมำาเสมอ
ไมสมำาเสมอ
ไมสมำาเสมอ
ด
ปานกลาง
ไมด
ไมด
จำ�นวนเงนชำ�ระคน
เพม
ไมเพม
เพม
ไมเพม
งวดก�รชำ�ระคน เกณฑพจ�รณ�
ตรงตามสญญา
ตรงตามสญญา
ไมตรงตามสญญา
ไมตรงตามสญญา
ด
ปานกลาง
ไมด
ไมด
189
3. คว�มส�ม�รถชำ�ระคน
การทคณะกรรมการเงนกจะอนมตเงนกรายไดกตามจะตองใชความพจารณาอยางละเอยดรอบคอบวา
หากอนมตเงนกใหสมาชกรายนนไปแลวจะเปนการชวยเหลอสมาชกไดจรง หรอบางทอาจจะเปนการฆาสมาชก
ทางออมโดยทเราไมรตวเลยกได ทงนหากเปนการเพมภาระใหแกผขอกเกนขดความสามารถทเขาจะแบกรบ
ไวไดปญหาตาง ๆ ยอมจะเกดขนอยางมากมายตามมาภายหลง การทสมาชกตองรบภาระหนสนสงเกนกวา
ขดความสามารถทจะชำาระคนไดนน จะกอใหเกดปญหาโดยตรงกบสมาชกผนน เกดความตงเครยดภายใน
ครอบครวเนองจากไมมเงนเพยงพอเปนคาใชจาย กรณหยารางกเปนเหตหนงมาจากปญหาการเงนในครอบครว
ทงอาจกอใหเกดปญหาตอชมนมสหกรณฯ ได อกประการหนงจะกอใหเกดปญหาโดยตรงตอสหกรณเครดตย
เนยนคอหนคงคางการหมนเวยนเงนในสหกรณเครดตยเนยนจะไมคลองตวเงนทจะนำามาบรการใหกแกสมาชก
จะไมไดทวถงเมอสมาชกมความเดอดรอนแตสหกรณเครดตยเนยนไมสามารถจะใหบรการชวยเหลอไดประกอบ
กบมอตราหนคงคางสงยอมจะกอใหเกดความไมมนคงไมเชอถอและไมศรทธาตอสหกรณเครดตยเนยนสมาชก
จะหยดการสะสมหรอลาออกและสหกรณเครดตยเนยนอาจตองปดตวเองในทสดกได
ดงนน คณะกรรมการเงนกจงควรพจารณาขดความสามารถชำาระคนของสมาชกผขอกโดยอาศยหลกการ
ดงตอไปน
1.การประกอบอาชพใหดวามความมานะขยนหมนเพยรในการประกอบอาชพมากนอยเพยงใด
มอาชพทแนนอนเปนหลกแหลงและมรายไดทแนนอนหรอไมรายไดเปนรายปรายเดอนหรอรายวน
2.รายไดภายในครอบครวใหสำารวจดวารายไดภายในครอบครวของผขอก โดยคำานวณเปน
รายเดอนวาเดอนละเทาไรใหรวมรายไดของสามภรรยาและรวมถงรายไดอนๆทนำามาใชจนเจอครอบครวดวย
3.รายจายภายในครอบครวสอบถามใหไดความจรงวาคาใชจายภายในครอบครวตอเดอนเปน
จำานวนเทาไรในสวนทผขอกและสาม/ภรรยาตองแบกรบภาระอยจรง
4. หนสนภายนอก สอบถามใหไดความจรงวาสมาชกผกมหนสนภายนอกเปนจำานวนเทาไรและ
ตองชำาระคนเงนกภายนอกโดยคำานวณเปนเดอนวาเดอนละเทาไร แมจะเปนการชำาระคนงวดเดยวหรอหลายงวด
กตาม ใหคำานวณออกมาเปนรายเดอน ทงน เพราะผกจำาเปนตองเตรยมเงนในแตละเดอนเพอชำาระคนเงนกเปน
รายงวด
5.เงนกคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยนใหสำารวจดไดจากทะเบยนหนและบญชเงนกของสมาชก
ผขอกวา มยอดเงนกคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยนเปนจำานวนเทาไร จากนนใหดทสญญากเงนรายกอนหรอ
หนงสอขอผอนผนจำานวนเงนงวดชำาระคน(ถาม)สญญาชำาระคนเงนกเปนอยางไรโดยใหคำานวณออกมาเปนเดอน
วาสมาชกผขอกจะตองชำาระคนเงนกเดอนละเทาไร
6. จำานวนเงนทขอกรายใหมใหดจากใบคำารองของสมาชกผขอกวา จำานวนเงนทขอกมาใหมนน
เปนจำานวนเทาไร และสญญาวาจะชำาระคนอยางไร ใหคำานวณออกมาเปนรายเดอนเพอความสะดวกในการ
พจารณาสภาพหนสนทผกตองรบผดชอบอยตอเดอน
190
ความสามารถชำาระคนเงนกของผกรายน การพจารณาความสามารถชำาระคนของผกวามมากนอย
เพยงใดนนมวธการคดดงน
(ตอเดอน)รายไดภายในครอบครว
ลบ รายจายภายในครอบครว
ลบ ชำาระคนหนสนภายนอก
ลบ ชำาระคนเงนกสหกรณฯรายกอน
ลบ ชำาระคนเงนกสหกรณฯรายใหม
เทากบความสามารถในการชำาระคน
กลาวคอ รายไดเมอหกคาใชจายในครอบครวและหนสนตาง ๆ ทตองชำาระตอเดอนแลว ควรจะม
เงนเหลอไวบางทงนเพอเปนเงนเกบและใชเปนเงนสำารองคาใชจายทอาจเกดขนไดโดยไมคาดคดมากอนในระหวาง
เดอน หากผลลพธออกมาตดลบยอมหมายถงรายไดเมอหกคาใชจายแลว สวนทเหลอยงไมเพยงพอทนำาไปใชชำาระ
หนสนตางๆได
4. ก�รคำ�ประกน
การคำาประกนเปนเครองมออยางหนงสำาหรบคณะกรรมการเงนกในการพจารณาถงเรองความเสยงท
จะเกดหนสญขนไดในสหกรณเครดตยเนยน คณะกรรมการเงนกเปนผทมวลสมาชกไดมอบความไววางใจใหดแล
การเงนและผลประโยชนของมวลสมาชกทงหมด ดงนน คณะกรรมการเงนกจงจำาเปนตองพยายามสรางบรการ
ใหแกสมาชกใหไดอยางทวถงและเปนทพงพอใจตลอดจน ตองควบคมใหอยในสภาพทเสยงตอหนสญใหนอยทสด
เทาทจะทำาได
1. เงนสะสมของผขอก เงนสะสมของผขอกเปนหลกคำาประกนทอยในสภาพคลองตวทสด ทจะนำามา
ชำาระคนเงนกได ในกรณทผกไมชำาระคนเงนก สหกรณเครดตยเนยนหลายแหงจงมกจะกำาหนดวงเงนใหกเปน
จำานวนเทาของเงนสะสมโดยสมพนธกบระยะเวลาการเปนสมาชกและประวตการชำาระคนเงนกตวอยางเชน
การกครงแรกของสมาชก กไดไมเกน1เทาของเงนสะสมทสมาชกผนนมอย
การกครงท2ของสมาชก กไดไมเกน2เทาของเงนสะสมทสมาชกผนนมอย
การกสงสดของสมาชกแตละราย กไดไมเกน3เทาของเงนสะสมทสมาชกผนนมอย
หลกเกณฑในการกำาหนดสทธการกยมของสมาชกโดยวธนมาจากเหตผลวา สหกรณเครดตยเนยนจะยอม
เสยงกบการสญเสยเงนกใหนอยทสดสำาหรบสมาชกทยงใหมและไมรถงประวตการชำาระคนของสมาชกผนน และ
สหกรณเครดตยเนยนจะตองมเงนสะสมของสมาชกทขอกเปนหลกคำาประกนเงนกอยางนอย1ใน3เทาของเงนท
สมาชกแตละรายกไป
สำาหรบสหกรณเครดตยเนยนบางแหงทเงนหมนเวยนยงนอยอยหรอสมาชกสวนใหญฐานะยากจนมความ
ตองการเงนกจำานวนมากแตมความสามารถในการชำาระคนนอย กจะกำาหนดสทธในการกยมไดเพยงไมเกน 2 เทา
ของเงนสะสมทสมาชกแตละรายมอย
191
2. สมาชกผคำาประกนใหพจารณาด
1.ประวตการคำาประกนใหแกเพอนสมาชก ใหดวาผคำาประกนไดคำาประกนผกรายกอนไวแลวกราย
(ทยงไมพนกำาหนดการคำาประกน) เพราะผคำาประกนในสหกรณเครดตยเนยนจะไมสามารถคำาประกนใหแกเพอน
สมาชกผขอกไดเกนกวา2ราย
2.เงนสะสมของผคำาประกนควรจะมไมนอยเกนไปเมอเทยบกบยอดเงนกทงหมดททำาการคำา
ประกน
3. หลกทรพยทคำาประกน
1.ในกรณทคณะกรรมการเงนกมไดเรยกใหผกรายหนงรายใดจดหาหลกทรพยคำาประกนกให
พจารณาโดยดจากใบคำาขอกขอ 3 โดยรวม ๆ วา ผขอกมทรพยสนอะไรบาง ราคาประมาณรวมแลวเปนจำานวน
เทาไร เมอเปรยบเทยบกบจำานวนเงนกในสหกรณเครดตยเนยน (ทงทคางชำาระอยเดมและกรายใหม) จดอยใน
เกณฑใด
2.ในกรณทคณะกรรมการเงนก หรอคณะกรรมการดำาเนนการเรยกใหผขอกเงนสามญ หรอเงนก
พเศษกดจดหาหลกทรพยคำาประกนเปนพเศษใหพจารณาหลกทรพยคำาประกนดงน
2.1อสงหารมทรพย(คอทรพยทเคลอนทไมไดเชนบานทดน)ตองตรวจดใหแนชดวา
หลกทรพยนนปลอดจากการจำานองรายอนอยกอนแลว
2.2หลกทรพยรฐบาลหรอเอกสารฝากเงนในธนาคารทคณะกรรมการเงนกเหนสมควรให
จำานำาเปนประกน
5. คว�มส�ม�รถใหกไดของสหกรณเครดตยเนยน
คณะกรรมการเงนกจะตองพจารณาสถานภาพทางการเงนของสหกรณเครดตยเนยนวามขดความสามารถ
ชวยเหลอสมาชกแตละไดมากนอยเพยงใด โดยขอดบญชแยกประเภท ไดจากผจดการหรอเจาหนาทการเงน ดง
รายการดงน
1จำานวนเงนสดในสหกรณเครดตยเนยนณวนททำาการพจารณาเงนกโดยนำาเงนสดในมอคงเหลอรวมกบ
ยอดเงนสดในธนาคารไดจำานวนเทาไรนำามาเทยบกบจำานวนเงนทขอกวามพอใหกหรอไม
2.สำารวจยอดเงนทนเรอนหนทงหมดทมอยในสหกรณเครดตยเนยน ณ วนทำาการพจารณาเงนกวามอย
เทาไรจากนนคำานวณหารอยละสบของทนเรอนหนเปนจำานวนเทาไร (ทนเรอนหนในสหกรณฯ x 10) นำาผลลพธ
ทไดไปเปรยบเทยบกบจำานวนเงนทขอก รวมกบยอดเงนกรายกอนทคางชำาระวายอดเงนรวมทไดเกนกวาผลลพธ
หรอไม ทงน เพราะตามขอบงคบของสหกรณเครดตยเนยนกำาหนดไววา “เงนกทกประเภททสหกรณเครดต
ยเนยนใหแกสมาชกผกแตละคนในเวลาใดเวลาหนง จะมจำ�นวนตนเงนเกนกว�รอยละสบของเงนค�หนทงหมด
ของสหกรณเครดตยเนยนในเวล�นนไมได
192
ผลก�รพจ�รณ�เงนก
นอกเหนอจากการพจารณาถงหลกเกณฑ5ค.แลวคณะกรรมการเงนกตองคดตอไปวาทำาอยางไร
จงจะชวยเหลอสมาชกผขอกไดจรงจะมวธการใดบางมชองทางใดบางเชนเมอพจารณาดแลวไมมความสามารถ
ทจะชำาระคนเงนกไดเนองจากมหนสนมาก แตสมาชกผนนมความจำาเปนเดอดรอนจรง ๆ คณะกรรมการจงตอง
พจารณาดวาทำาอยางไรจงจะสามารถชวยเหลอสมาชกผนนแกปญหาความเดอดรอนไดจรงตลอดจนไมทำาให
สมาชกผนนแบกรบภาระหนสนเกนกวาขดความสามารถทเขาจะรบไวได
เพอการปรงแตงเงนกใหสามารถชวยเหลอสมาชกไดจรงคณะกรรมการเงนกอาจพจารณาเพมหรอ
ลด หรอกำาหนดเงอนไขพเศษอนใดสำาหรบเงนกรายใดกไดสดแตจะเหนสมควร และเปนทตกลงกนระหวางคณะ
กรรมการเงนกกบตวสมาชกผขอกรายนน
หลงจากทพจารณาอยางถถวนแลวกจะสามารถสรปผลการพจารณาเงนกออกมาไดวา จะอนมต
หรอไมอนมต หากอนมตจะตองแสดงใหละเอยดวาอนมตเปนจำานวนเทาใด เพอการใชจายเปนคาอะไรบางและ
หากมเงอนไขพเศษอนใดกระบไวอยางชดแจงดวย
ขนตอนก�รใหเงนก
1.สมาชกยนใบคำารองขอก
-แนะนำาใหสมาชกเขยนเองจดทำาตามตวอยาง
-สมภาษณสอบขอมลเบองตน
-เขยนเฉพาะใบคำาขอกเทานน
สมภ�ษณและสอบถ�มขอมลเบองตน
193
2.ตรวจสอบเอกสารทตองใชในการพจารณา
-ใบคำารองขอก
-เอกสารประกอบการกเชนสำาเนาทะเบยนบานและสำาเนาบตรประชาชน
-ทะเบยนหนและเงนก
-สมดประจำาตวสมาชก
-หนคางชำาระในสหกรณมอยเทาไร
-สำารวจเลขทสมาชกชอสมาชกและทอยตรงกนหรอไม
-ประวตการสะสมสมำาเสมอตรงตามสญญาหรอไม
-ประวตการชำาระคนตรงตามสญญาหรอไมยอดเงนสะสมในสหกรณมอยเทาไร
-เงนหมนเวยนของสหกรณ
(เสนอผมอำานาจพจารณาตามประเภทของเงนก)
3.คณะกรรมการเงนกหรอคณะกรรมการดำาเนนการแลวแตกรณประชมพจารณาอนมต
-บนทกผลการอนมตในคำาขอก
-จดบนทกรายงานการประชม
4.เหรญญกหรอฝายจดการรบเอกสารตามขอ3แลวทำา
-จดทำาหนงสอสญญาเงนกพรอมใหผกลงนาม
-จดทำาหนงสอคำาประกนพรอมใหผคำาลงนาม
-ใหผมอำานาจลงนามผใหกลงนามอยางนอย2คน
5. ลงหลกฐานทางบญช
-เตรยมใบสำาคญจาย
-จายเงนกใหแกสมาชก
-บนทกรายการใบทะเบยนคมสญญากเงน
-บนทกเลขทสญญาในสญญากเงน
-ลงรายการในทะเบยนหนและเงนก(ย.ส.1)
-บนทกรายการในสมดประจำาตวสมาชก(ส.ป.ช.)
6.ตดตามการใชเงนกและการชำาระคน
ขอควรหลกเลยงในการพจารณาเงนก
1.ขาดหลกเกณฑ
2.สทธขาดทกรรมการคนเดยว
3.ใหสทธแกบางคน
4.ไมสอบสวนผก
5.ตดเงนโดยไมชแจง
6.ปลอยเงนกโดยทำาสญญาไมเรยบรอย
ศกษาตวอยางใบคำารองขอกยมเงนกสามญ/พเศษและแบบฟอรมหลกเกณฑในการพจารณาเงนกในสหกรณ
เครดตยเนยนดงน
194
ใบคำ�รองขอกยมเงนกส�มญ / พเศษ สมาชกเลขท.......................
เงนสะสมคาหน............บาท
เงนฝาก.........................บาท
เงนกคางชำาระ...............บาท
ขาพเจาขอรบวาขอความทกลาวขางตนเปนความจรงทกประการ
ลายมอชอ................................................................................ผขอก
(.............นายอดม.....มนจตร..........................)
ชอ-นามสกลตวบรรจง
คำ�ขอกยนเงน
สหกรณเครดตยเนยนสามคคพฒนาจำากด
วนท20เดอนมถนายนพ.ศ.25...
1.ขาพเจา(ชอ–นามสกล).....................นายอดม........มนจตร.................................................มความประสงคขอกยมเงนจาก
สหกรณเครดตยเนยน.................สามคคพฒนา..............................จำากดเปนจำานวนเงน...........2,400...............................บาท
(............................สองพนสรอยบาทถวน............................)โดยจะนำาเงนจำานวนนไปใชเพอวตถประสงคตอไปน
..............................................คาเลาเรยนบตรจำานวน3คน......................................................................................................
..............................................คาเทอม............1,500....บาท.........................................................................................................
..............................................คาหนงสอ............450....บาท.....................อนๆ.........450....บาท.................................................
2.ขณะนขาพเจามอาชพ...................ทำานา............................ชอททำางาน.......................................................................................
ตงอยท........9.........ถนน...........พฒนาใหม..................................................ตำาบล........ยางคราม..............................................
อำาเภอ.......จอมทอง..............................จงหวด.........เชยงใหม.....................................มรายไดเดอน/ปละ......800.....-บาท
สาม/ภรรยา..............................................................................................................มรายไดเดอน/ปละ....1,500....-บาท
3.ขาพเจามทรพยสนดงตอไปน
3.1..................บานและทนา...........................................................................................ราคาประมาณ.......150,000-....บาท
3.2..................จกรยานยนต...........................................................................................ราคาประมาณ.......22,000-......บาท
3.3.................................................................................................................................ราคาประมาณ............................บาท
4.ขาพเจาเปนลกหนผอนในขณะนรวม.................2,000-..........................(ไมรวมเงนกคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยน)บาท
5.ขาพเจาตองใชจายในครอบครวเดอนละประมาณ...................1,800-.................................................................................บาท
6.ขาพเจาขอรบรองวาจะผอนชำาระตนเงนพรอมดอกเบยภายใน..........เดอน/ปโดยชำาระเปนรายงวดๆละ......500-....บาท
พรอมดอกเบยรวม...........5..........งวดโดยกำาหนดชำาระคน............1......เดอนตอครง
7.ประวตการเจบปวย
โรคประจำาตว (โรค..................................ระยะเวลาทปวย.........................พ.ศ.............................)
การเจบปวยรนแรง (โรค...................................ระยะเวลาทปวย.........................พ.ศ.............................)
จ.สมาชกทสนบสนนและยนยอมคำาประกนเงนกรายนคอ
ผคำาประกนคนท1ชอ.....นายดวน......ประเสรฐศลป...............................สมาชกเลขท44/2522อาชพ.....ทำานา..................เงนสะสมคาหน.........4,700-.............................บาทเงนฝาก...............................................................บาทปจจบนคำาประกนเพอนสมาชกอยแลว..1.ราย
ผคำาประกนคนท2
ชอ..............................................................................
สมาชกเลขท...................อาชพ.................................
เงนสะสมคาหน...................................................บาท
เงนฝาก...............................................บาทปจจบนคำา
ประกนเพอนสมาชกอยแลว......ราย
195
แบบฟอรมหลกเกณฑในก�รพจ�รณ�เงนกในสหกรณเครดตยเนยน
ชอ –น�มสกล ……………………………………………… สม�ชกเลขท …………….
ผลก�รประเมน
1.ความตองการของสมาชก
ก.วตถประสงคทขอก……………………………………………………….........................ดปานกลาง………….
ข.มความเดอดรอนเพยงใด ดปานกลาง………….
2.คณลกษณะของสมาชก
ก.ประวตการสะสม(ดจำานวนเงนและความสมำาเสมอ) ดปานกลาง………….
ข.ประวตการชำาระคน ดปานกลาง………….
ค.ประวตการเขารวมประชมรวมกจกรรมและเขารบการอบรมของสหกรณ ดปานกลาง………….
3.ความสามารถชำาระคน
ก.การประกอบอาชพขยนหมนเพยรเปนหลกแหลงรายไดแนนอน
ข.รายไดภายในครอบครว(สาม/ภรรยาและรายไดอนๆ) เดอนละ………………บาท
ค.รายจายภายในครอบครว เดอนละ………………บาท
ง.หนสนภายนอกรวม………........................………………..บาทชำาระคนเดอนละ……….......………บาท
จ.เงนกคางชำาระในสหกรณฯรวม.………....................….บาทชำาระคนเดอนละ……………........…บาท
ฉ.จำานวนเงนทขอกรายใหม...............................………….บาทชำาระคนเดอนละ……………........…บาท
ความสามารถในการชำาระคนเงนกของสมาชกรายน ดปานกลาง………….
4.คำาประกน
ก.ยอดเงนสะสมของผกจำานวน……………..บาท ดปานกลาง…………..
ข.สมาชกผคำาประกน…………………………………………………………….. ดปานกลาง………….
ค.ทรพยสนคำาประกน……………………………………………………………. ดปานกลาง………….
5.ความสามารถใหกไดของสหกรณเครดตยเนยน
ก.เงนสดในสหกรณเครดตยเนยนเวลานจำานวน……………..........บาท พอไมพอ………….
ข.รอยละสบของทนเรอนหนในสหกรณฯเปนจำานวน……………..บาท พอไมพอ………….
ผลการพจารณาเงนก………………………………………………………………………………..………………………………………………
………………………………………………….....................................................................................................................……
196
หนงสอสญญ�กยมเงน
สญญาท................../...............
เขยนทสหกรณเครดตยเนยน...สามคคพฒนา...............จำากด
วนท....21.....เดอน....มถนายน.....พ.ศ.....25...
ขาพเจา.........นายอดม.......มนจตร........................................อาย..........37..........ปอยบานเลขท.......9...........................
ตรอก/ซอย..................-................ถนน.........พฒนาใหม.............ตำาบล.........ยางคราม...............อำาเภอ......จอมทอง....................
จงหวด......เชยงใหม.......ไดกเงนไปจากสหกรณเครดตยเนยน....สามคคพฒนา............จำากด เปนจำานวนเงน.......3,950........บาท
(...........สามพนเการอยหาสบบาทถวน............................) และไดรบเงนจำานวนนไปครบถวนถกตองในวนททำาสญญานแลว
ขาพเจาขอใหสญญาตอสหกรณเครดตยเนยน...สามคคพฒนา.....จำากดวา
1. ขาพเจาตกลงจะชำาระดอกเบยใหในอตรารอยละ......12...............ตอปของจำานวนตนเงนทคางชำาระ และถาตอไป
หากสหกรณประสงคจะเพมอตราดอกเบย ขาพเจายนยอมใหเพมอตราดอกเบยเงนกนไดในอตราทไมเกนกฎหมายกำาหนดและ
ใหมผลบงคบทนทนบแตวนทสหกรณประกาศไวในระเบยบวาดวยเรองน
2. ขาพเจาสญญาวาจะสงคนเงนพรอมดอกเบยเปนงวด จำานวน.....79......งวด ภายในระยะเวลา...................เดอน/ป
โดยกำาหนดการชำาระคนตนเงนดงน
งวดท1ภายในวนท.....15...............................จำานวน.........................50.................................................................................บาท
งวดตอๆไปทก....สปดาห....................เดอนภายในวนท...............................ของเดอนงวดละ.......................บาทและงวดสดทาย
ภายในวนท...............15...กมภาพนธ....2561..............
3.หากขาพเจาไมชำาระตนเงนพรอมดอกเบยตามทระบไวในขอ2หรอกรณใดๆดงกลาวในระเบยบหรอขอบงคบของ
สหกรณวาดวยเรองน ขาพเจายนยอมใหเรยกชำาระตนเงนพรอมดอกเบยคางชำาระทงหมดคนในทนทโดยมพกคำานงถงกำาหนด
เวลาทใหไว
4. หากขาพเจาผดขอตกลงขอใดขอหนงแหงสญญาน ขาพเจายนยอมรบผดชดใชคาเสยหายบรรดาทสหกรณจะพงได
รบอนเนองมาจากการผดขอตกลงดงกลาว รวมทงคาใชจายในการเตอน ทวงถามใหชำาระหนตลอดจนคาฤชา ธรรมเนยมคา
ทนายความและคาใชจายในการดำาเนนคดใหชำาระหนตามสญญานแกสหกรณดวย
5.ขาพเจายนยอมใหบรรดาทรพยสนสทธและประโยชนอนใดของขาพเจาเปนประกนเงนกรายนจนกวาสหกรณจะได
รบชำาระหนตามสญญานจนครบจำานวน
ขาพเจาไดอานและเขาใจขอความในสญญานโดยตลอดแลวจงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
คำายนยอมของคสมรส
ขาพเจายนยอมใหนาย/นางสาวตรมนจตร...
ซงเปนคสมรสของขาพเจากยมเงนตามสญญาน
ลายมอชอ...............................................
(.....นางสาววตรมนจตร........)
ลายมอชอ............................................................ผก
(......นายอดมมนจตร...........)
ลายมอชอ............................................................ผใหก
(......นายวรยะรกเพอน........)
ตำาแหนง.....ประธานกรรมการดำาเนนการ...
ลายมอชอ............................................................ผใหก
(.....นายเพลนอยสบาย.......)
ตำาแหนง...........เลขานการ..........................
ลายมอชอ............................................................พยาน
(.......นางสาวตราตรงเนตรทพย............)
ลายมอชอ............................................................พยาน
(.......นายเกยรตรกศกด..........)
197
หนงสอสญญ�คำ�ประกนเงนก
เขยนทสหกรณเครดตยเนยน..สามคคพฒนา....จำากด
วนท..21..เดอน...มถนายน.พ.ศ.2560........
ขาพเจา......นายเอนก....อดมเลศ..............อาย.....35........ปอยบานเลขท.....12................ตรอก/ซอย..................
ถนน.......พฒนาใหม...................ตำาบล..........ยางคราม.............อำาเภอ.........จอมทอง..............จงหวด...........เชยงใหม....................
ขาพเจา...........(กรณทมผคำาประกน...2..คน)................. อาย..........................ป อยบานเลขท...................................
ตรอก/ซอย.............................ถนน....................................ตำาบล...........................อำาเภอ......................จงหวด...............................
ขาพเจาตกลงทำาหนงสอสญญาคำาประกนใหแกสหกรณเครดตยเนยน........สามคคพฒนา.....................จำากด ยดถอไวเปนสำาคญม
ขอความดงตอไปน
1. ขาพเจายนยอมคำาประกนหนสนทกชนดท.......นายอดม......มนจตร........................ผก ไดทำาสญญากเงนของ
สหกรณตามสญญาท..2/25.....................ไปเมอวนท....21......เดอน...มถนายน.....พ.ศ....25.......โดยมวงเงนคำาประกนทงสน
จำานวน........3,950..............บาท (........สามพนเการอยหาสบบาทถวน........) และดอกเบย คาสนไหมทดแทนการไมชำาระหน
ตลอดจนคาใชจายทงปวงบรรดาทสหกรณตองเสยไปในการเรยกรองหรอฟองรองลกหนเพอบงคบชำาระหน
2. ขาพเจาไดทราบขอผกพนของผกในเรองการสงเงนงวดชำาระหน อตราดอกเบย และการเรยกคนเงนกกอนถงกำาหนด
ตามระบไวในสญญากเงนนนโดยตลอดแลวขาพเจายอมคำาประกนตามขอผกพนนนๆทกประการ
3.ขาพเจาจะไมบอกเลกการคำาประกนนตราบใดทสหกรณยงมไดรบชำาระหนตามสญญาจนครบถวน
4.หากผกผดนดไมชำาระหนแกสหกรณหรอผกถกศาลสงใหเปนบคคลลมละลายเปนบคคลไรความสามารถหรอเปน
ผสาบสญ หรอตาย หรอไปเสยจากถนทอยโดยหาตวไมพบ หรอกรณอนใดททำาใหสหกรณไมไดรบชำาระหนจากผกจนครบถวน
ขาพเจายนยอมเขารวมรบผดกบผกในฐานะลกหนรวมในบรรดาหนทผกตองชำาระแกสหกรณทนท
5.ขาพเจาตกลงผกพนวาการทขาพเจาออกจากการเปนสมาชกของสหกรณนไมวาเพราะเหตใดๆ ไมเปนเหตใหขาพเจา
หลดพนจากการคำาประกนรายนจนกวาผทขาพเจาคำาประกนไวนจะไดจดใหสมาชกอนซงคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณ
เหนสมควรเปนผคำาประกนแทนขาพเจาเรยบรอยแลว
6. ในกรณทสหกรณยอมผอนเวลาสงเงนงวดชำาระหนตามทกำาหนดไวใหแกผก ขาพเจาถอวาการผอนเวลาเชนนนเปน
ความประสงคของขาพเจาดวยจงใหถอวาขาพเจาตกลงในการผอนเวลานนๆดวยทกครง
ขาพเจาไดอานและเขาใจขอความในสญญานโดยตลอดแลวจงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
คำายนยอมของคสมรส
ขาพเจายนยอมใหนาย/นาง.....นายเอนกอดมเลศ
ซงเปนคสมรสของขาพเจาคำาประกนเงนกตาม
สญญานไดลายมอชอ............................................
(.......นางงามศร...อดมเลศ...........)
ขาพเจายนยอมใหนาย/นาง..................................
ผ เปนคสมรสของขาพเจาคำาประกนเงนกตาม
สญญนได
ลายมอชอ..............................................................
(............................................................)
ลายมอชอ....................................................ผคำาประกน
(....นายเอนก...อดมเลศ............)
ลายมอชอ....................................................ผคำาประกน
(..................................................)
ลายมอชอ.............................................................ผใหก
(....นายวรยะ...รกเพอน.......)
ลายมอชอ.............................................................ผใหก
(....นายเพลน.....อยสบาย.......)
ลายมอชอ............................................................พยาน
(....นางสาวตราตรง...เนตรทพย......)
ลายมอชอ............................................................พยาน
(....นายเกยรต...รกศกดศร...........)
198
ใบคำ�รองขอผอนผนก�รชำ�ระคนเงนก
สหกรณ/กลมเครดตยเนยน………………………………….จำากด
ใบคำารองเลขท…...………วนท……..…เดอน……………………..พ.ศ.…………….
เรองขอผอนผนการชำาระคนเงนก
เรยนประธานกรรมการเงนก
ขาพเจานาย/นาง/นางสาว…………………………………...................................….สมาชกเลขท…....….
ไดกเงนจากสหกรณ/กลมเครดตยเนยนเปนจำานวนเงน…………………..บาทโดยสญญาจะผอนชำาระคน….…………
วน/สปดาห/เดอน……………....…….บาทพรอมดอกเบยบดนขาพเจามเหตจำาเปนไมสามารถมาปฏบตตามทได
สญญาไวเพราะ……………………….........................................................................................................……………………
ขาพเจา จงขอผอนผนการชำาระคนเงนกดงน คอ ขอผอนผนการชำาระคนเงนก.............................
…....…วน/สปดาห/เดอน........................................................บาทพรอมดอกเบยรวม………................……..…..งวด
หรอ…………...…………………………………………………………….นบตงแตวนท……................................................…………
ขาพเจาขอรบรองวาจะปฏบตตามขอสญญาททำาขนใหมนทกประการ
ขอแสดงความนบถอ
…………...…………….
(……………….....……………..)
ขาพเจา ………........…………………………. สมาชกเลขท ……..…… ในฐานะผคำาประกนสญญาเงนก
ของ…………………….............……….............……สมาชกเลขท…............................….ททำาไวตอสหกรณ/กลมเครดต
ยเนยน……………………………..........................................….เมอวนท……………………………….....……………………...……
ไดรบทราบและขอใหคำายนยอมตอการขอผอนผนชำาระคนเงนกฉบบนทกประการ
(ลงชอ)…………………………………………
ผคำาประกน
199
แบบบนทกก�รประชมพจ�รณ�ใบคำ�รองขอก
1.บนทกการประชมพจารณาใบคำารองขอกครงท………../………….
2.สหกรณ/กลมเครดตยเนยน……………………………………………………………….จำากด
3.วนท………………………………………………เวลา……………………………………..
4.รายชอกรรมการผเขารวมประชม
1.………………………………………................................………ตำาแหนง……………………………………
2.………………………………………….................................…..ตำาแหนง……………………….……………
3.…………………………………...............................……………..ตำาแหนง……………………….……………
4.………………………………………...............................……….ตำาแหนง……….………………………….
5……………………………………..............................……...…...ตำาแหนง……….……………………………
5.บนทกรายงานการประชมพจารณาใบคำารองขอกครงทแลวทประชมมมตใหแกไขดงน
………………………………………………………………...........................................……...................…………………………….
6.ใบคำารองขอกทไดรบการอนมต
7.ใบคำารองขอกทไมไดรบการอนมต
8.ลงชอ……………....................………………. ………………………....................……….
ประธานกรรมการเงนก เลขานการ
เลขทสม�ชก ชอ-น�มสกล วตถประสงค จำ�นวนเงนทอนมตจำ�นวนเงนขอก เหตผล
เลขทสม�ชก ชอ-น�มสกล วตถประสงค จำ�นวนเงนขอก เหตผล
200
บนทกก�รประชมพจ�รณ�ใบคำ�รองขอกครงท 48/25....
สหกรณเครดตยเนยนสามคครงโรจนจำากด
วนอาทตยท27มถนายน25.... เวลา09.00-11.00น.
รายชอกรรมการผเขารวมประชม
1.นายดลก ทองแยม ประธาน
2.นางอทศ จตรเจรญ เลขานการ
3.นายกนก รกหม กรรมการ
บนทกรายงานการประชมพจารณาใบคำารองขอกครงทแลวทประชมมมตใหแกไขดงน
จากใบคำารองขอกทไดรบอนมตของสมาชกเลขท 53 ชอ นายใจ จตรบรสทธ วตถประสงค
“เพอการศกษาเลาเรยน”แกเปน“เพอลงทนประกอบอาชพ”
ใบคำ�รองขอกทไดรบก�รอนมต
เลขท
สม�ชก
ชอ-น�มสกล วตถประสงค จำ�นวนเงน
ขอก
จำ�นวนเงนท
อนมต
เหตผล
34 นายอทยใจถง การรกษาพยาบาล 2,500 2,500 -
12 นายประกอบกจชอบ ลงทนประกอบอาชพ 6,000 4,000 ควรลงทนแตนอย
ประกอบกบมหน
คางชำาระอย300
บาท
9 นายปราณเลศศร คาเลาเรยนบตร 2,000 2,000 -
25 นายปรชาบญหลาย ลงทนประกอบอาชพ 4,500 4,500 -
44 นางวฒนาสดใจ คาใชจายใน
ครอบครว
2,000 1,000 นายอดมสดใจ
สามไดกไปเพอ
วตถประสงค
เดยวกนแลว
2,000บาท
รวม 17,000 14,000
201
ใบคำ�รองขอกทไมไดรบก�รอนมต
เลขท
สม�ชก
ชอ-น�มสกล วตถประสงค จำ�นวนเงน
ทขอก
เหตผล
7 นายทองมลาภมหาศาล ปลดเปลองหนสน 3,000 กเงนซอนกนถง2ครงแลว
และยงมหนเงนกคางชำาระอย
ถง4,000บาทการสะสมไม
สมำาเสมอ
รวม 3,000
ลงชอดลกทองแยม
ประธานกรรมการเงนก
อทศจตรเจรญ
เลขานการ
202
(ตวอย�งจดหม�ยทวงหน)
สหกรณ/กลมเครดตยเนยน………………..……………….
วนท…….…เดอน…………….……พ.ศ.…………
เรองแจงการชำาระคนเงนก
เรยน…………………………………
สหกรณ/กลมเครดตยเนยนซงคณเปนเจาของรวมกบเพอนสมาชกคนอนๆมความจำาเปนตองแจง
ใหคณทราบวา คณไดละเลยการชำาระคนเงนกตามทไดสญญาไวแลว …….วน นบตงแตวนท ……………………………
เปนจำานวนเงนทงสน………………………….บาทคณอาจมปญหาดานการเงนหรอหลงลมทางสหกรณ/กลมเครดต
ยเนยน จงใครขอเตอนคณมา ณ โอกาสนดวย และหากคณมเวลา ขอใหมาพดคยปรกษากบกรรมการเงนก
ของเราบาง
หวงในความรวมมอเปนอยางยง
ขอแสดงความนบถอ
…………..............…...………..
(……….........…….....……….)
ประธานกรรมการเงนก
“มเพอนสมาชกเราอกหลายคนทกำาลงรอความชวยเหลอจากเราเมอทานทราบแลวอยางไดนงนอนใจอยเลย
ชวยเขาเถด”
203
3. ด�นก�รลงหลกฐ�นก�รพจ�รณ�เงนก
ก�รลงหลกฐ�นหลงก�รพจ�รณ�เงนก
เมอคณะกรรมการเงนกไดพจารณาคำาขอกของสมาชกผกรายใดกตาม เมอเสรจสนแลวจะตอง
จดการเกยวกบหลกฐานและสญญาตางๆในการกใหเปนทเรยบรอยดงตอไปน(อยในชดเดยวกบใบคำาขอกยม)
1.บนทกรายงานของคณะกรรมการเงนก
2.สญญากเงน
3.สญญาคำาประกนเงนก
4.ทะเบยนเงนกแตละราย
5.หลกฐานการจายเงนก
หลงจากเสรจสนการพจารณาอนมตใบคำารองขอกเงนของสมาชกทกรายแลว ใหเลขานการของ
คณะกรรมการเงนกบนทกรวบรวมลงไวใน “บนทกการประชมพจารณาใบคำารองขอก” ตามตวอยาง (ในเรอง
การประชมของคณะกรรมการเงนก) จากนนใหกรรมการเงนกรวบรวมใบคำาขอกยมทอนมตแลวสงตอใหเหรญญก
หรอผจดการ เพอจายเงนกใหแกผขอกตามจำานวนเงนทคณะกรรมการอนมต และดำาเนนการลงหลกฐานตาม
ขนตอนทางบญชใหครบถวน
สำาหรบใบคำาขอกยมทมไดรบการอนมต ใหคณะกรรมการเงนกบนทกสาเหตทไมอนมตอยาง
ละเอยดไวใน“บนทกรายงานของคณะกรรมการเงนก”(หนา2ของใบคำาขอกยม)แลวใหเหรญญกจดเกบเขาแฟม
ใบคำาขอกทไมไดรบการอนมตแยกไวตางหากจากแฟม ใบคำาขอกทอนมต เหตทตองเกบรกษาไวกเพอประโยชน
2ประการคอ
1.เปนหลกฐานขอมลเพอการศกษาการตรวจสอบและการวางแผนบรหารเงนกในโอกาสตอไป
2.เกบรกษาเอกสารเกยวกบการกยมและประวตการเงนของสมาชกไวเปนความลบไมทง
กระจดกระจายใหปรากฏสสาธารณชนควรจดเกบรวบรวมไวเพอรอการทำาลายเอกสารของสหกรณเครดตยเนยน
204
ตวอย�ง บนทกร�ยง�นของคณะกรรมก�รเงนก/คณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
(วนทพจารณา)
คณะกรรมการเงนก/คณะกรรมการดำาเนนการไดประชมกนเมอวนท21เดอนมถนายน25…............
ไดพจารณาคำาขอกเงนจากสมาชกผนแลวเหนวาผกม......ความเดอดรอนและเพอเปนการชวยเหลอสมาชก.........
..ผกจงเหนควรใหกเพมอก2,000บาทเพอชำาระหนภายนอก................................................................................
วตถประสงคของการขอก ......คาเลาเรยนบตร3คน................................................................
คณสมบต/ประวตของผขอก ......ประวตการชำาระคนและสะสมสมำาเสมอด..................................
ความสามารถในการชำาระคน ......ชำาระคนเดอนละ400บาทเปนสญญาเกา200บาท................
......สญญาใหม200บาท.................................................................
การคำาประกนเงนก ....เปลยนผคำาประกนใหนายเอนกอดมเลศแทนนายดวนประเสรฐศลป...
ความสามารถใหกไดของสหกรณใหก........ไดสงสดไมเกนรายละ32,484บาท..............................
อนๆ .....ใหใชจายเปนคาเทอม1,500บาทและคาหนงสอ450บาท.........................................
.....และผคำาประกนมคณสมบตเชอถอไดเพราะมการสะสมและการชำาระคนด..................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ฉะนนจงลงมตวาอนมตเปนจำานวนเงน .......3,950บาท..............................
(สามพนเการอยหาสบบาทถวน)
(การลงชอประธานกรรมการหมายถงประธานกรรมการเงนกหรอผทเปนประธานในการ
พจารณาเงนกในวนนน)
ลายมอชอ ประธานกรรมการเงนก/ดำาเนนการ
ลายมอชอ กรรมการ
ลายมอชอ กรรมการ
ลายมอชอ กรรมการ
ลายมอชอ กรรมการเลขานการ/เหรญญก/ผจดการ
เพอจดดำาเนนการตามระเบยบตอไปเมอวนท21มถนายน25….
ลายมอชอ เลขานการ
205
4. ด�นก�รตรวจสอบและก�รดแลก�รชำ�ระหนของสม�ชก
ก�รตรวจสอบก�รนำ�เงนกไปใช
การสอบใหสมาชกรจกการนำาเงนกไปใชอยางฉลาดเพอกอใหเกดประโยชนสงสด เปนวตถประสงค
ทสำาคญของสหกรณเครดตยเนยน ดงนนจงเปนหนาทของคณะกรรมการเงนกในอนทจะควบคมดแลใหเงนก
ในสหกรณเครดตยเนยนถกนำาไปใชในทางทด และมประโยชนดวยหากคณะกรรมการเงนกอนมตเงนใหกไปโดย
ปราศจากการพจารณาถงสถานภาพทางการเงนของตวสมาชก วตถประสงคทขอก ความสามารถในการชำาระคน
และประวตการกการสะสมอยางดพอแลว เงนทนในสหกรณเครดตยเนยนอาจตองสญเสยไปกบการใชจายอยาง
ไมคอยฉลาดนกหรออาจเกดเปนหนสญในทสด
นอกจากการพจารณาตามขางตนแลว การตดตามการนำาเงนกไปใชใหถกตองตามวตถประสงคท
ใหกกเปนอกวธหนงของการควบคมใหเงนทนของสหกรณเครดตยเนยนถกนำาไปใชในทางทดและมประโยชนรวม
ถงการปองกนควบคมมใหเกดปญหาหนคงคางในสหกรณเครดตยเนยนขนได ทงนเพราะหากสมาชกผกนำาเงนกไป
ใชอยางฟมเฟอยไมเกดประโยชนแลวยอมจะเปนการเพมภาระหนสนใหแกตวผกแกครอบครวและมผลกระทบตอ
เพอนสมาชกในสหกรณเครดตยเนยนดวย
ก�รดแลก�รชำ�ระหนสนของสม�ชก
หนาทสำาคญอกประการหนงของคณะกรรมการเงนก คอ การดแลการชำาระหนเงนกของสมาชกให
เปนไปตามสญญาทไดใหไวตอสหกรณเครดตยเนยนหรออาจเรยกไดวาเปนหนาทในการควบคมแกไขหนคงคางใน
สหกรณเครดตยเนยน ทงนเพราะหากสมาชกผกผดสญญาการชำาระคนเงนกในสหกรณเครดตยเนยนจำานวนมาก
ยอมกอใหเกดความไมมนคง ขาดความศรทธาเชอถอของมวลสมาชกทมตอสหกรณเครดตยเนยนได เพอใหคณะ
กรรมการเงนกสามารถควบคมการชำาระหนของสมาชกไดอยางมประสทธภาพ จงควรทจะดำาเนนการตามขนตอน
ดงน
1.สำารวจสภาพลกหนของสหกรณเครดตยเนยน
2.พจารณาหาแนวทางในการควบคมแกไขหนคงคางใหเหมาะสมกบผกในแตละราย
ก�รสำ�รวจสภ�พลกหนของสหกรณเครดตยเนยน
หากจะเปรยบเทยบสภาพหนเปนอาการไข ผกเปนคนไข คณะกรรมการเงนก กคอหมอหรอ
นายแพทยนนเองนายแพทยจะรกษาคนไขใหหายไดกจำาเปนทจะตองรถงอาการไขเสยกอนวาหนกเบาเพยงใดเพอ
ทจะไดจดหายามรกษาปองกนไดอยางถกตอง เชนเดยวกนในสหกรณเครดตยเนยน คณะกรรมการเงนกจำาเปนท
จะตองมการสำารวจสภาพลกหนของสหกรณเครดตยเนยนเสยกอนวาผกรายใดมหนคางชำาระทผดสญญาชำาระคน
มานานมากนอยเพยงไรเพอทจะหาวธการในการปองกนแกไขปญหาหนคงคางในสหกรณเครดตยเนยนตอไป
206
แบบสำ�รวจลกหนเงนกในสหกรณเครดตยเนยน
คณะกรรมการเงนกจำาเปนอยางยงทจะตองรสภาพลกหนเงนกของสหกรณเครดตยเนยนตลอด
เวลาวามเงนกคางชำาระเปนจำานวนเทาไรมหนคงคางซงแจกแจงตามกำาหนดเวลาทผดสญญามากนอยเพยงไรและ
มสมาชกทมการชำาระคนตรงตามสญญาดมากนอยเพยงไร
คณะกรรมการเงนกจะตองสำารวจสภาพลกหนเงนกของสหกรณเครดตยเนยนเปนประจำาทกเดอน
โดยสำารวจขอมลจากทะเบยนหนและบญชเงนกของสมาชกผกแตละรายรวบรวมไวตามตวอยางแบบสำารวจลกหน
เงนกสหกรณเครดตยเนยนโดยในแบบสำารวจจะรวบรวมขอมลตางๆเหลานไวณวนสนเดอนของทกเดอน
1.เลขทสมาชก
2.ชอ-นามสกลคอชอและนามสกลของสมาชกผมเงนคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยนในเวลา
นนทงหมดโดยรวบรวมเรยงลำาดบไวในกรณทผกมหนเงนกคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยน2ราย(คอกเงนกบ
สหกรณเครดตยเนยน2ครงซอนและเงนกทง2ครงนนยงชำาระคนไมหมด)กใหเขยนแยกไวบรรทดละรายขอให
ทำาความเขาใจวา“คน”และ“ราย”ตางกนเพราะสมาชก1คนอาจกเงนซอนเปน2รายกได“คน”คอสมาชก
ผกสวน“ราย”คอจำานวนการก
3.วนเดอนปทกยมคอวนเดอนปทผกไดรบเงนกจากสหกรณเครดตยเนยน
4. วน เดอน ปทชำาระครงสดทาย สำารวจดไดจากทะเบยนหนและบญชเงนก วาผกชำาระครง
สดทายเมอใด
5.ยอดเงนทกคอยอดจำานวนเตมของเงนทผกรบไปจากสหกรณเครดตยเนยนในแตละราย
6.จำานวนเงนทเปนหนคงคางหนคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยนม2ประเภทคอ
6.1ประเภททชำาระคนตรงตามสญญาดทกประการแตยงชำาระคนไมหมด
6.2ประเภททผดสญญาชำาระคนเงนกแตการผดสญญานนยงไมเกน2เดอน
7. จำานวนเงนทเปนหนคงคาง คอ หนทผดสญญาชำาระคนเงนกเกนกวา 2 เดอนขนโดยแจกแจง
ตามระยะเวลาดงน
ผดสญญาตงแต2เดอนถง6เดอน
ผดสญญาตงแต6เดอนถง12เดอน
ผดสญญาตงแต12เดอนขนไป
แบบสำารวจลกหนเงนกในสหกรณเครดตยเนยนกเปรยบเสมอนเครองมอ หรอปรอททใชสำาหรบ
วดอาการไขของผปวยซงพอจะแสดงใหเหนถงอาการดงน
207
หากแพทยปลอยปละละเลยไมสนใจทจะดแลรกษาผปวยตงแตเรมแรกเมอมอาการเลกนอยแลวอาการไข
ของผปวยกจะหนกขนเรอย ๆ ตามลำาดบ จนทสดผปวยกจะมอาการไขหนกหรออาจถงตายได ในทำานองเดยวกน
หากกรรมการเงนกไมสนใจทจะศกษาถงสภาพลกหนของสหกรณเครดตยเนยน ปลอยปละละเลยในการตดตาม
ควบคมการชำาระหนเงนกของผกในสหกรณเครดตยเนยนแลว ในทสดกจะกลายเปนหนคงคางและหนสญเกดขน
ไดในสหกรณเครดตยเนยน
ม�ตรก�รในก�รแกไขปญห�หนเงนก
1.สหกรณจะตองจดทำาทะเบยนคมแยกประเภทลกหน
2.ใหมการพจารณาตดตามความเคลอนไหวของลกหนทกเดอนทมการประชมกรรมการ
3.ปรบโครงสรางหนโดยกำาหนดวธการดงน
3.1ขยายเวลาสำาหรบการชำาระเงนก
3.2ยตการชำาระคนตนเงนกไวชวคราวแตใหชำาระเฉพาะดอกเบย
3.3ใหสมาชกเสนอคำาขอกใหมเพอลางหนเกา
4.ปรบนโยบายการใหเงนก
-ควรใชหลก5ค.ในการพจารณา
-ลดเพดานการใหบรการเงนก
-เพมหลกประกนเพอลดความเสยง
-กำาหนดยทธศาสตรในการตดตามหน
5.กำาหนดยทธศาสตรในการระดมเงนหนและเงนรบฝาก
6.กำาหนดยทธศาสตรในการประชาสมพนธสหกรณ
7.กำาหนดระเบยบวาดวยการใหสวสดการสมาชกสหกรณ
สภ�พลกหนเงนก อ�ก�ร
ชำาระคนตรงตามสญญา
ผดสญญาชำาระคนตำากวา2เดอน
ผดสญญาชำาระคน2-6เดอน
ผดสญญาชำาระคน6-12เดอน
ผดสญญาชำาระคน12เดอนขนไป
ปกต
ครนเนอครนตวเวยนหวเลกนอย
ปวดหวตวรอน
เปนไขทานอาหารไมคอยได
เปนไขหวดใหญหรอเรอรง
208
ใหมการพจารณาตดตามความเคลอนไหวของลกหนทกเดอน
ก�รเรยกคนเงนกโดยทนท
1.เมอผกออกจากสหกรณไมวาเพราะเหตใด
2.เมอผกนำาเงนไปใชผดวตถประสงค
3.เมอหลกประกนสำาหรบเงนกเกดบกพรองและผกไมไดจดการแกไขภายในระยะเวลาทคณะกรรมการ
ดำาเนนการกำาหนด
4.เมอคางสงเงนงวดชำาระหนไมวาตนหรอดอกเบยเปนเวลาถง3คราวตดตอกนโดยมไดรบการอนมต
จากคณะกรรมการดำาเนนการ
ขนตอนในก�รตดต�มหน
1.คณะกรรมการสหกรณออกไปตดตามหนเปนรายบคคลหรอเชญสมาชกใหมาพบคณะกรรมการท
สหกรณ
2.ออกหนงสอแจงใหสมาชกทราบถงขอผกพน1-2ครง
3.ออกหนงสอเตอนใหสมาชกชำาระหน1-2ครง
4.ออกหนงสอเตอนใหสมาชกชำาระหน1ครงโดยกำาหนดระยะเวลาชำาระคนใหชดเจน
5.ยนโนตส
6.ดำาเนนคดตามกฎหมาย
209
5. ด�นก�รควบคมแกไขหนคงค�งในสหกรณเครดตยเนยน
หนคงค�งหมายถง
หนทผดงวดสญญาชำาระคนเงนกเกนกวา2เดอนขนไปโดยไมตองรอใหสนสญญาแบงตามระยะ
เวลาออกเปน3ประเภท
1.ผดสญญาตงแต2เดอนถง6เดอน
2.ผดสญญาตงแต6เดอนถง12เดอน
3.ผดสญญาตงแต12เดอนขนไป
ส�เหตก�รเกดหนคงค�ง
เกดจาก 1.สมาชก
2.คณะกรรมการ
3.การจดการ
สม�ชก
1.มหนหลายสญญาหรอหลายแหงเชนธกส.ธนาคารสหกรณอน
2.เหนยวหนและใชเงนกผดวตถประสงค
3.ไมภกดตอสหกรณไมเขาใจบทบาทหนาท
4.มคาใชจายเพมขน
5.มรายไดลดลง
คณะกรรมก�ร
1.มหนคงคางเสยเอง
2.ขาดความรความเขาใจในบทบาทหนาท
3.ไมใหความรวมมอกบสหกรณในการตดตามหน
4.ไมมการกำาหนดมาตรการในการตดตามหน
5.ละเลยการสอบใบกยมอยางละเอยดถถวนกอนลงมตอนมต
6.ไมอาจขอใหผคำาประกนรบผดชอบหน
7.คณะกรรมการดำาเนนการไมไดวางนโยบายการใหกยมทรดกมเพยงพอ
8.ละเลยการจดระบบควบคมและปองกนหนคงคางไวใจวาเงนทกยมสามารถหกณทจายได
9.ไมดความสามารถชำาระคนของผกยม
210
ก�รจดก�ร
1การพจารณาเงนกแบบไมมหลกเกณฑ
2.การรบสมาชกไมไดดประวตทแทจรงของสมาชก
3.สหกรณไมไดใหความรความเขาใจแกสมาชกตงแตเรมตน
4.สมาชกไมมความมนใจในความมนคงของสหกรณ
5.สภาพภายในสหกรณไมอำานวยโอกาสใหเชนกรรมการแตกแยก
6.พนกงานขาดความมนใจในการตดตามไมมมนษยสมพนธ
7.การปลอยเงนกเกนกำาลงความสามารถการชำาระคนของสมาชก
8.ขาดการจดทำาทะเบยนคมลกหนทมประสทธภาพ
9.มผคำาประกนหละหลวมไมรดกม
10.ใบขอกยมเงนไมสมบรณ
11.ไมมสถานทหรอไมมเวลาสมภาษณคนก
เมอคณะกรรมการเงนกทราบสถานภาพลกหนในสหกรณเครดตยเนยนหรอตรวจพบอาการของ
คนไขแลวขนตอไปกคอก�รห�วธก�รควบคมแกไขใหสม�ชกชำ�ระคนเงนกต�มสญญ� 10 ประก�ร
1.สมาชกเขาใจผดเกยวกบเงอนไขการกการชำาระคนระยะเวลาการชำาระคนเพราะผใหกมได
อธบายใหชดเจน
2.สมาชกละเลยเนองจากความสะเพราตองเตอนถาไมเชอตองหาวธอธบายใหเหนความสำาคญ
ของการชำาระคนใหได
3.ไมสนใจชำาระคนเพราะเหนวาเปนเงนเลกนอยกตองเตอนการคดคาปรบเปนวธทใชไดผลวธ
หนง
4.ปกตตรงตอเวลาดแตบางคราวอาจมความจำาเปนเพราะการลงทนไมดกพยายามตกเตอนอยาง
สภาพดวยการออกจดหมายเตอน
5.ชำาระคนไมไดหรอชาเพราะประสบภยรายแรงกตองสภาพมากยงขนและรอจนกวาผกจะฟน
ตวและชำาระคนไดตามปกต
6.พวกชอบใชจายเกนตวจะตองเขมงวดใหมากโดยเฉพาะคาปรบ
7.ชำาระคนไดแตไมสนใจเพราะเอาเงนไปหมนไดกำาไรดอยตองใชวธบงคบและเดดขาดแตตอง
เอาคนทเปนเกรงขามของสมาชกชวยไปตดตาม
8.ไมรจกประมาณตนเอาเงนกไปทำากจการแลวบรการกจการไมเปนไมวางแผนตรวจสอบ
ควบคมการใชเงนในกจการถารตองไปตรวจสอบและใหขอเสนอแนะ
9.ใกลลมละลายแลวเพราะวางแผนผดแตขยนและรบผดชอบดสหกรณตองหาทางชวยเหลอ
อาจปลอยเงนกเพมใหอกถาจำาเปนและไมผดระเบยบขอบงคบและชวยแนะนำาการ
ทำางานทมประสทธภาพ
10.เบยวเหนชดๆตองจดการตามกฎหมาย
211
ก�รตดต�มเรงรดหนสน
เมอคณะกรรมการเงนกทราบสภาพลกหนในสหกรณเครดตยเนยน หรอตรวจพบอาการของคนไข
แลวขนตอไปกคอการหาวธการควบคมแกไขใหสมาชกชำาระคนเงนกตามสญญาซงขอเสนอแนะโดยวธการทวไป
ไวดงน
3 วนหลงการผดสญญา
3 วน หลงจากทผกรายใดทมไดสงคนเงนกตามกำาหนดสญญา คณะกรรมการเงนกควรสงคำาเตอน
แบบเปนกนเองไปยงเขารอเวลาสกระยะหนงหากยงไมไดคำาตอบกควรเตอนไปอกเปนครงทสองหากไมไดผลอก
ครงกควรถงขนโทรศพท (ถาม) หรอไปพบดวยตนเองเสยเลย เขาอาจทำาไมรไมชกบคำาเตอนไดแตกบการทไดพด
คยกบเขาโดยตรงถอเปนเรองหนงทเขาหลกเลยงไมได
คำาตอบทไดรบเปน 2 ทาง คอ รบวาจะสงคน หรอไมยอมสงเพราะวาไมมแตสวนใหญแลวรบวา
จะมาสงคนกรรมการเงนกตองสอบถามใหไดวาจะสงคนเมอใดจากนนกตองคอยตดตามด ถาเขาเกดไมทำาตามทวา
ไวกตองโทรศพทหรอไปพบเขาอกครง เตอนเขาถงการรบปากทใหไววาจะสงคนเมอนนเมอน หากยงเฉยอยกตอง
ใชวธการเดยวกบพวกหนคงคาง
ตวอย�งใบเตอน
เมอเกนกำาหนด 3วน
เมอ 7 วนผานไป
เมอ 14 วนผานไป
อยาสงสย
คณลมชำาระคนเงนก
โปรดตดตอสหกรณเครดตยเนยนซงเปนเพอนของคณ
กรณาใหเราเตอนคณวา
ครบกำาหนดชำาระคนเงนกมา............วนแลว
โปรดตดตอ
สหกรณเครดตยเนยนของคณ
เกยรตและชอเสยงของคณขนอยกบ
การชำาระคนเงนกตามคำามนสญญาทคณใหไว
กบสหกรณเครดตยเนยน
212
หนคงค�ง 2-6เดอน
สมาชกผกรายใดทผดสญญาชำาระคนเงนกตงแต 2 เดอนถง 6 เดอน ถาคณะกรรมการเงนกได
ดำาเนนการตามขางตนแลวกยงไมมาตดตอกบสหกรณเครดตยเนยน จงพยายามตดตอเขาอก และรบเราใหเขา
ชำาระคนใหไดถาเขาเปนพนกงานหรอลกจางทใด คณกตองยอมเสยเวลาตดตามใหถงทสกหนอยทสำาคญคอคณ
ตองพยายามสบทราบใหรวาชวงใดทเขาพอจะมเงน เชน ชวงรบเงนเดอน หรอชวงขายผลตผล ปญหาหนคงคาง
สวนใหญเกดจากการทสมาชกเมนเฉยตอคำาเตอนใหชำาระคนเงนก คณะกรรมการตองไมลดละความพยายามถงขน
นแลวหากยงไมไดรบการตดตออกกจำาเปนตองเรยกใหผคำาประกนเขามามสวนรบผดชอบในการตดตามทวงถาม
สมาชกผกดวย
หม�ยเหต ตวอยางใบเตอนและจดหมายทวงหนทสงไปใหสมาชกผกแตละรายนน ควรทจะตองมเลขหมายท
แสดงวาไดสงถงเขาเปนฉบบทเทาไรดวยและคณะกรรมการตองมสำาเนาหรอบนทกเกบไวเปนหลกฐาน
หนคงค�ง 6 – 12 เดอน
บญชเงนกรายใดทคางมาถงขนนถอวาลอแหลมตอการสญเสยมาก ตองพยายามใชวธสบเปลยน
บคคลทไปตดตอทวงถามหนสนกบผกประเภทน โดยอาจอาศยบคคลผเปนทเคารพยำาเกรงของผก หรออาศยการ
ไปทวงถามกนเปนกลมละหลายคน และตองชใหผกเหนวาเขากำาลงทำาใหเพอน ๆ ในสหกรณเครดตยเนยนโดย
เฉพาะบคคลผคำาประกนเงนกของเขาตองเดอดรอน
หนคงค�ง 12 เดอนขนไป
หนประเภทนทกรายตองใชมาตรการทคอนขางจะเฉยบขาดอาจตองใชทนายความดำาเนนการตาม
กฎหมายเพอมใหเปนตวอยางทไมดแกผกรายอน
ใบเตอนครงสดทาย
คณยงมไดจดการกบพนธะของคณทมอยกบ
สหกรณเครดตยเนยนใหเรยบรอยทงๆทเราเตอนคณหลายครงแลว
โปรดตดตอกบเราโดยดวน
เพราะเรายนดทจะใหคำาปรกษาและแบงเบาภาระของคณ
213
ขอเตอนใจ
มเหตทนาเหนใจในการทสมาชกไมสามารถชำาระคนเงนกใหสหกรณเครดตยเนยนได เชน เจบปวย
ฝนแลง นาลม ตกงาน ทำาการคาขาดทน เหตทกลาวมานเปนสวนหนงททำาใหผกสดวสยทจะนำาเงนมาชำาระคน
ตามสญญาได ดงนน คณะกรรมการเงนกจงควรพยายามตดตอสอบถามใหไดความจรงและเปดโอกาสใหสมาชก
ประเภทนไดรบการผอนผนการชำาระคนเงนกดวยเพราะนอกจากจะทำาใหสมาชกไมหลกเลยงหรอปลกตวออกจาก
สหกรณเครดตยเนยนแลว ยงทำาใหสมาชกรสกวาสหกรณเครดตยเนยนพยายามทจะเขาใจเขา พยายามทจะชวย
เหลอเขาในทกวถทางและในทสดเขากจะเปนสมาชกทดคนหนงในสหกรณเครดตยเนยน
ก�รตดหนคงค�งเปนหนสญ
หนสญคอหนคงคางทคาดวาจะไมสามารถเรยกเกบคนไดแมวาจะพยายามอยางเตมทแลวกตาม
สหกรณเครดตยเนยนจะตดหนคงคางเปนหนสญไดกโดยมตจากทประชมใหญ โดยการเสนอของ
คณะกรรมการดำาเนนการหลงจากทไดพจารณากนอยางรอบคอบแลว โดยปกตคณะกรรมการจะตองสอบดสภาพ
หนคงคางทกเดอน หลายครงทเดยวทคณะกรรมการลงมตใหตดหนคงคางจำานวนใดเปนหนสญเพยงเพอความ
สบายใจเทานนเองเพราะไมอยากใหใครมาทราบเรองเขาและไมอยากมาขบคดแกปญหาในการประชมคราวตอไป
อก
คณะกรรมการดำาเนนการอาจจะไมไดตระหนกวา การทำาเชนนนเปนการปดบงสงทควรรเกยวกบ
หนคงคางในการตดหนคงคางจำานวนใดเปนหนสญคณะกรรมการควรตรวจสอบใหละเอยดและตงคำาถามเหลาน
1.ทำาไมตองตดเปนหนสญ
2.คณะกรรมการไดพยายามตดตามทวงหนอยางเตมทแลวหรอยง
3.มวธการอนใดอกหรอไมทจะเรยกคนเงนกรายนนๆ
คณะกรรมการโปรดตระหนกถงสาเหตททำาใหเกดหนคงคางและหาทางปองกนแกไขดวย มใชคอย
แตจะตดเปนหนสญ
ไมวาสหกรณเครดตยเนยนจะตดหนคงคางเปนหนสญดวยสาเหตใดกตาม บญชหนคงคางนนยง
ตองไดรบการตรวจสอบอยเสมอ หลายเมอหนคงคางตดเปนหนสญแลวปรากฎวาผกรายนนกลบมาปรากฎตวให
เหนอกอยาลมวาหนยงคงเปนหน แมจะตดเปนหนสญแลวกตามกไมทำาใหความรบผดชอบของลกหนสนสดลง
หรอหมดไปจากหนนนๆ
214
ผลกระทบตอปญห�หนคงค�ง
1.สหกรณมคาใชจายเพมขน
2.การขยายงานของสหกรณมอปสรรคทำาใหสมาชกของสหกรณขาดความเชอถอในสหกรณ
3.ทำาใหสหกรณเสยเวลาในการดำาเนนการปรบปรงงานสหกรณใหกาวหนาตอไป
4.ทำาใหสหกรณเสยผลประโยชน
5.ทำาใหเกดหนสญ
คณะกรรมการตองตรวจสอบบญชหนสญบอยๆเพราะบางทยงอาจเกบคนไดหรอบางรายเกบ
คนไดแลวแตเหรญญกกลบไมนำาลงบญช หากปรากฎแนชดวาหนนนไมมทางทจะเรยกรองใหชำาระหรอเรยกคน
หรอดำาเนนการเรยกใหชดใชจากลกหนและผคำาประกน หรอผรบผดชอบไดแลว กอนการพจารณาตดหนสญให
ปฏบตดงน
เมอเวลาสหกรณเครดตยเนยนปดบญชประจำาปใหกนเงนจำานวนทจะตดนนตงสำารองหนสญไวซง
การสำารองหนสญอาจสำารองได2วธดงน
1.สำารองเตมจำานวนตามยอดเงนของลกหนทกรายทสงสยวาจะเปนหนสญ
2.สำารองโดยวธประมาณเปนรอยละของยอดลกหนคงเหลอวนสนปโดยถออตรารอยละ5เปนเกณฑ
หรออาจวเคราะหแยกอายหนของลกหนณวนสนปแลวสำารองเปนรอยละลดหลนกนลงมากได
เงอนไขก�รตดหนสญ
1.เปนหนตามทกลาวในเกณฑการตดหนสญ
2.กรณลกหนแตละรายมจำานวนหนรวมกนไมเกน30,000บาทกระทำาไดโดยมหลกฐานการตดตาม
ทวงถามใหชำาระตามสมควรแตไมไดรบชำาระหนและหากฟองกจะตองเสยคาใชจายไมคม
3.เปนหนทตงคาเผอหนสงสยจะสญไวเตมจำานวนทจะขอตด
4.เตรยมเสนอทประชมใหญอนมต
5.คณะกรรมการดำาเนนการตองกำาหนดวาระการประชมใหญเรองการตดหนสญ
6.ทประชมใหญจะตองอนมตดวยเสยงเกนกงหนงของสมาชกทมาประชม
7.เมอตดหนสญแลวมไดเปนการระงบสทธเรยกรองจากผรบผดชอบ
215
การทำารายงานขอความเหนชอบดงกลาวใหสหกรณเครดตยเนยนแสดงหลกฐานดงตอไปน
1.หลกฐานของหนทขอตด
2.หลกฐานการตดตามหน
3.เหตผลในการขอตด
4.จำานวนหนของสหกรณเครดตยเนยน
5.ฐานะการเงนของสหกรณเครดตยเนยน
ก�รประชม
การประชมของคณะกรรมการเงนกม2ประเภทดวยกนกลาวคอ
1.การประชมพจารณาใบคำารองขอกคณะกรรมการเงนกจะตองมกำาหนดวนและเวลาทแนนอน
ในการพจารณาใบคำารองขอกซงตองวางระเบยบกำาหนดวนและเวลาใหแนนอนอาจเปน
อาทตยละครงหรอสองครงโดยจดใหสอดคลองกบสภาพความตองการของสมาชกเปนสำาคญ
2.การประชมวนจฉยปญหาหรอประชมสามญคณะกรรมการเงนกจะประชมกนตามคราวทม
กจธระหรอมเรองทจะตองมการปรกษาหารอกนเพอแกไขปญหาและวางแผนการดำาเนนงาน
รวมกนแตทงนจะตองมการประชมกนอยางนอยเดอนละครงและใหประธานกรรมการเงนก
หรอเลขานการนดเรยกประชมได
6. ด�นก�รร�ยง�นก�รประชมของคณะกรรมก�รเงนก
216
ประธ�นในทประชม
ในการประชมคณะกรรมการเงนกใหประธานกรรมการเงนกเปนประธานในทประชม หากประธาน
มความจำาเปนไมสามารถอยรวมในทประชมไดใหกรรมการเงนกทเหลอตงกรรมการเงนกคนใดคนหนงทำาหนาท
เปนประธานในทประชมแทน
องคประชม
การประชมคณะกรรมการเงนกทกครงตองมกรรมการเขารวมประชมไมนอยกวากงหนงของ
กรรมการทงหมดจงจะประชมได
มตของทประชม
การพจารณาวนจฉยปญหาตาง ๆ ในทประชมคณะกรรมการเงนกใหถอเสยงขางมาก (โดยปกต
แลวประธานในทประชมจะไมออกเสยง)แตถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยง
หนงเปนเสยงชขาด
แตมตของทประชมกรรมการเงนกในการอนมตเงนกทกรายตองเปนเอกฉนท คอ ตองเปนคะแนน
เสยงจากกรรมการเงนกในทประชมนนอนมตทงหมดหากมเสยงคดคานหรอมผไมออกเสยงถอวาไมเปนเอกฉนท
ก�รบนทกก�รประชม
ผบนทกก�รประชม
ผมหนาทในการบนทกรายงานการประชม คอ เลขานการ ในกรณทเลขานการกรรมการเงนก
มเหตจำาเปนไมสามารถเขารวมประชมได ใหกรรมการเงนกทเหลอตงกรรมการเงนกคนใดคนหนงทำาหนาทเปน
เลขานการทประชมแทน
วธก�รบนทกก�รประชม
คณะกรรมการเงนกในสหกรณเครดตยเนยนมกประสบปญหาวาจะบนทกรายงานการประชม
อยางไร เพราะจากการสำารวจพบวาหลายสหกรณเครดตยเนยน คณะกรรมการเงนกไมเคยทำารายงานทเปน
ลายลกษณอกษรเพอการตรวจสอบเลยขณะทมบางแหงเคยทำาแตบนทกรายงานอยางยดยาวทำาใหเสยเวลาและ
ไมไดขอสรปทรดกมชดเจนพอจงขอแนะนำาวธการบนทกรายงานพอเปนแนวทางดงนคอ
1. บนทกก�รประชมพจ�รณ�ใบคำ�รองขอก
วตถประสงคของการบนทกกเพอจะทราบวา คณะกรรมการเงนกไดพจารณาเงนกใหแกสมาชก
รายใดบาง วตถประสงคทขอก จำานวนเงนทสมาชกขอก ทงทไดรบอนมตและไมอนมต หรอตดทอนจำานวนเงนท
ขอกเพราะเหตใด ทงน เพอเปนประโยชนตอคณะกรรมการเงนกในอนทจะวางแผนบรการเงนกใหแกสมาชกได
อยางทวถงและเปนธรรม
บนทกการประชมพจารณาใบคำารองขอกจะเปนการรวบรวมผลการพจารณาใบคำารองขอกสมาชก
ผขอกแตละรายไวโดยสรป สำาหรบรายละเอยดนนกรรมการเงนกจะเขยนชแจงไวในใบคำารองขอกแตละใบแลว
ไมจำาเปนตองนำามาลงในบนทกนอก
217
วธก�รบนทก
ขอท1เปนการจดลำาดบแสดงใหเหนวาเปนการพจารณาใบคำารองขอกครงทเทาไรประจำาปพ.ศ.ใดเชน
ครงท48/25..หมายถงการประชมครงท48ในรอบป25..
ขอท2ชอสหกรณเครดตยเนยนของทาน
ขอท3วนเดอนปและเวลาของการประชมในครงนน
ขอท4รายชอกรรมการเงนกทเขาประชมในครงนน
ขอท5การแกไขบนทกการประชมครงทแลว ในสวนนเลขานการจะตองอานบนทกรายงานครงทแลวใหท
ประชมรบฟงและหากมขอผดพลาด ใหทประชมแกไขโดยบนทกวาเดมนนเขยนไวอยางไรและใหแกไขเปนอยางไร
แตหากไมมขอผดพลาดกไมจำาเปนตองบนทกสวนน
ขอท6ใบคำารองขอกทไดรบการอนมตใหบนทกเลขทสมาชกชอ-นามสกลของผกวตถประสงคทขอกและ
จำานวนเงนทอนมต หากการอนมตไมเตมตามจำานวนเงนทขอกใหบนทกเหตผลโดยสรปสนๆ สำาหรบรายละเอยด
นนใหบนทกไวในใบคำารองขอกของสมาชกรายนน สวนทายจะรวมจำานวนเงนทสมาชกขอกและรวมจำานวนเงนท
อนมตในครงนน
ขอท7ใบคำารองขอกทไมไดรบการอนมตใหบนทกเลขทสมาชกชอ-นามสกลผขอกวตถประสงคจำานวน
เงนทขอกและเหตผลทไมอนมตโดยสรปสนๆสำาหรบรายละเอยดบนทกไวในใบคำารองขอกของสมาชกแตละราย
สวนทายจะรวมจำานวนเงนขอกทไมไดรบอนมตในครงนน
ขอท8ตองมการลงลายมอชอของประธานคณะกรรมการเงนกและเลขานการไวทกครง
บนทกก�รประชมส�มญ
บนทกการประชมจะบนทกอยางละเอยดหรออยางยอกได แตตองไดใจความปราศจากขอเคลอบ
แคลงสงสยใดๆอนจะทำาใหเกดขอโตแยงไดในภายหลง
รายงานการประชมตองเกบไวเปนหลกฐานเรองทเกดขนในขณะทมการประชมแตละครง และเปน
หลกฐานวาไดทำางานอะไรบางแลวมผลอยางไรเพอเปนแนวทางในการปฏบตงานตอไป
ระเบยบว�ระก�รประชม
การประชมแตละครงจะตองมระเบยบวาระการประชม ซงกคอเรอง หรอประเดนตาง ๆ ทคณะ
กรรมการเงนกจะนำาเขาปรกษาหารอหรอตกลงกนในทประชมโดยตองจดเรองเรยงตามลำาดบกอนหลง
เลขานการ จะทำาหนาทจดเตรยมระเบยบวาระการประชมไวลวงหนากอนการประชมอยางนอย
3วน
218
วธก�รบนทกร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รเงนก
สวนท 1จะเปนสวนบนทกวาเปนการประชมของใครครงทเทาไรในรอบปวนทประชมและสถานท
ประชม
สวนท 2บนทกรายชอผเขารวมประชมโดยระบตำาแหนงในคณะกรรมการดวยหากมกรรมการเงนกทไม
เขารวมประชมใหระบชอพรอมตำาแหนงและทสำาคญคอสาเหตทไมเขารวมประชมในครงนน
ว�ระท 1 ของการประชมคอประธานกลาวเปดและพจารณาระเบยบวาระการประชม
-ใหบนทกถงจำานวนกรรมการทเขารวมประชม
-ประธานกลาวเปดประชมเวลาเทาไรและพจารณาระเบยบวาระการประชมหากไมมขอมล
เพมเตมใหบนทกวา“ทประชมไดพจารณาระเบยบวาระการประชมแลวไมมกรรมการทานใด
ขอเพมเตมในวาระท6”หากมกรรมการทานใดจะเพมเตมใหบนทกวา“ทประชมไดพจารณา
ระเบยบวาระการประชมครงนและใหเพมเตมในวาระท6เรองอนๆ
ดงน6.1…………………………..
ว�ระท 2พจารณารบรองรายงานการประชมครงทแลว
เลขานการอานรายงานการประชมครงทแลวหากไมมการแกไขบนทก“ทประชมพจารณารบรอง
รายงานการประชมครงทแลวโดยไมมการแกไขเพมเตม”หากมขอแกไขเพมเตมใหบนทกวา“ทประชมพจารณา
แกไขรายงานครงทแลวดงน(จากสวนใดเตมบนทกอยางไรและใหแกไขเปนอยางไร)ทประชมรบรองรายงานการ
ประชมทไดแกไขนแลว”
ว�ระท 3 พจารณาเรองสบเนองครงทแลว
โดยดจากรายงานการประชมครงทแลวหากยงมเรองใดททประชมยงพจารณาไมเสรจสน หรอม
มตใหพจารณาตอในการประชมครงน กใหนำามาบรรจไวในวาระนโดยลำาดบเรองทจะพจารณาตอทละเรอง ใหท
ประชมทบทวนกลบไปอกเลกนอยวา เรองนนๆจากการประชมครงทแลวมวาอยางไรคางไวตรงไหนแลวจงเรม
พจารณาตอ
ว�ระท 4 รายงานผลการปฏบตงานของคณะกรรมการ
ประธานจะเปนผรวบรวมผลการปฏบตงานของคณะกรรมการเงนกในชวงระหวางการประชมครง
ทแลวถงการประชมครงปจจบนใหทประชมทราบโดยแบงออกเปนเรองตางๆ
ว�ระท 5ปญหาคณะกรรมการเงนกและแผนการแกไข
คณะกรรมการเงนกจะตองสำารวจการทำางานและการบรการเงนกใหแกสมาชกวามปญหาอะไรบาง
ในแตละปญหาจะแกไขกนอยางไรดวยวธอะไรใหใครเปนผรบผดชอบและจะใหแลวเสรจเมอไรโดยพจารณาเรยง
ลำาดบไปทละปญหา
219
ว�ระท 6เรองอนๆ
กรรมการเงนกทานใดคดวานาจะไดมการพจารณาเรองอนๆเปนพเศษซงนอกเหนอจากทกำาหนด
ไวในวาระการประชม กใหเสนอตอทประชมในวาระท 1 ของการประชมคอ ชวง “พจารณาระเบยบวาระการ
ประชม”หากทประชมยอมรบกจะไดนำามาพดคยพจารณากนในวาระท6นเรยงตามลำาดบเรองตอไปทสำาคญคอ
จะตองบนทกวาเรองอะไรทประชมมมตอยางไรในเรองนนๆ
กอนปดการประชมใหทประชมกำาหนดวน เวลา และสถานทของการประชมคราวตอไปไวดวย
จากนนใหบนทกวาปดประชมเวลาเทาใด และสดทายจะตองลงลายมอชอของเลขานการ และประธานกรรมการ
เงนกไวเปนหลกฐาน
ดงตวอย�งร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รเงนก ดงน
220
ตวอย�งระเบยบว�ระก�รประชม
ระเบยบว�ระก�รประชม
คณะกรรมก�รเงนกสหกรณเครดตยเนยนส�มคครงโรจน จำ�กด
ครงท 6/25....
วนพธท 30 มถน�ยน 25.. เวล� 09.30 น.
**************************
วาระท1 ประธานกลาวเปดและพจารณาระเบยบวาระการประชม
วาระท2 พจารณารบรองรายงานการประชมครงทแลว
วาระท3 พจารณาเรองสบเนองครงทแลว
วาระท4 รายงานผลการปฏบตงานของคณะกรรมการ
วาระท5 ปญหาคณะกรรมการเงนกและแนวทางแกไข
วาระท6 เรองอน
----------------------------------------------------------
221
ตวอย�งร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รเงนกสหกรณเครดตยเนยนส�มคครงโรจน จำ�กด
ครงท 6/25.....
วนพธท 30 มถน�ยน 25.....
ณ สำ�นกง�นสหกรณเครดตยเนยนส�มคครงโรจน จำ�กด
***********************************
ผเข�รวมประชม
1.นายดลก ทองแยม ประธาน
2.นางอทศ จตรเจรญ เลขานการ
3.นายกนก รกหม กรรมการ
ว�ระท 1ประธานกลาวเปดและพจารณาระเบยบวาระการประชม
เมอมกรรมการเขารวมประชมเกนกวากงหนงครบองคประชมแลวประธานกรรมการเงนก
กลาวเปดการประชมเวลา 09.00 น. ทประชมไดพจารณาระเบยบวาระการประชมในครงน และไดเพมเตมใน
วาระท6เรองอนๆดงน
6.1การขยายเวลาบรการเงนกใหแกสมาชก
6.2กำาหนดการประชมครงตอไป
มตทประชมรบทราบ
ว�ระท 2 พจารณารบรองรายงานการประชมครงทแลว
ทประชมพจารณาแกไขรายงานครงทแลวดงน
วาระท4ขอท4.4“การนำาเงนกไปใชผดวตถประสงคทขอก1รายรวมเปนเงน5,400บาท”
แกไขเปน “การนำาเงนกไปใชผดวตถประสงคทขอก2รายรวมเปนเงน5,400บาท”
มตทประชม รบรองรายงานการประชมทไดแกไขนแลว
ว�ระท 3พจารณาเรองสบเนองครงทแลว
แบบจดหมายเตอนใหชำาระเงนก และใบคำารองขอผอนผนการชำาระคนเงนก ทประชมคราวทแลวได
มอบหมายใหนางอทศจตรเจรญรบผดชอบในการรางและเสนอใหทประชมทราบคราวตอไป
มตทประชม ไดพจารณาแบบฟอรมทง2ประเภทนโดยไมมการแกไขและใหถอใชไดตงแตบดนเปนตนไป
222
ว�ระท 4 รายงานการปฏบตงานของคณะกรรมการ
4.1 การบรการเงนกใหแกสมาชก
ในรอบเดอนทผานมาสหกรณเครดตยเนยนไดใหบรการเงนกดงน
เงนกฉกเฉนทอนมต 3ราย รวมเปนเงน 1,500 บาท
ทไมอนมต -ราย รวมเปนเงน - บาท
เงนกสามญทอนมต 8ราย รวมเปนเงน 16,000บาท
ทไมอนมต 1ราย รวมเปนเงน 3,000บาท
เงนกพเศษทอนมต -ราย รวมเปนเงน - บาท
ทไมอนมต 1ราย รวมเปนเงน 10,000บาท
รวมบรการเงนใหก 11ราย รวมเปนเงน 17,500บาท
มตทประชมรบทราบ
4.2 สภาพลกหนเงนกในสหกรณเครดตยเนยน
จำานวนสมาชกทเปนหนเงนกในขณะน 30ราย รวมเปนเงน106,200 บาท
ประเภทชำาระคนตามสญญา 22ราย รวมเปนเงน93,500 บาท
ประเภทผดสญญาไมเกน2เดอน 5ราย รวมเปนเงน5,200 บาท
ประเภทผดสญญาตงแต2-6เดอน 2ราย รวมเปนเงน5,000 บาท
ประเภทผดสญญาตงแต6-12เดอน -ราย รวมเปนเงน- บาท
ประเภทผดสญญาตงแต12เดอนขนไป 1ราย รวมเปนเงน2,500 บาท
รวมยอดหนเงนกผดสญญาตงแต2เดอนขนไป3ราย รวมเปนเงน7,500 บาท
หนสงสยจะสญ 1ราย รวมเปนเงน2,500 บาท
มตทประชม รบทราบ
ก�รตดต�มหนคงค�ง
หนประเภทผดสญญาทเรยกเกบคนได 1ราย รวมเปนเงน2,000 บาท
หนสงสยจะสญทเรยกเกบคนได -ราย รวมเปนเงน-บาท
มตทประชม รบทราบ
ก�รตดต�มก�รนำ�เงนกไปใชผดวตถประสงค
จากการทคณะกรรมการเงนกไดตดตามการใชเงนของสมาชกไดพบวามการนำาเงนก
ไปใชผดวตถประสงคทขอก 1รายรวมเปนเงน4,000บาท
มตทประชมรบทราบ
ผลง�นอน ๆ
คณะกรรมการเงนกไดจดทำาแผนภมแสดงยอดเปรยบเทยบเงนสะสมและเงนใหกในแตละเดอน
ตดไวทกระดาษประชาสมพนธหนาสำานกงานสหกรณเครดตยเนยน
มตทประชม รบทราบ
223
ว�ระท 5 ปญหาคณะกรรมการเงนกและแผนการแกไข
5.1 ปญหาหนคงคาง
ปจจบนมสมาชกทผดสญญาชำาระคนเงนกถง8รายดวยกนเพอเปนการควบคมแกไขหนคงคางใน
สหกรณเครดตยเนยนคณะกรรมการจงเหนสมควรใหดำาเนนการดงน
1.สมาชกทผดสญญาไมเกน2เดอนใหสงใบเตอนและใหมาตดตอกบคณะกรรมการเงนกโดยให
นางอทศจตรเจรญเลขานการเปนผรบผดชอบ
2.สมาชกทผดสญญาตงแต2-6เดอนใหกรรมการเงนกไปตดตอดวยตนเองและใหผกทำา
ใบคำารองขอผอนผนไวเปนหลกฐานโดยใหนายกนกรกหมกรรมการเงนกเปนผรบผดชอบ
3.สมาชกทผดสญญาเกนกวา6เดอนขนไปใหแจงใหผคำาประกนทราบและใหกรรมการเงนก
พรอมทงผคำาประกนไปตดตอกบสมาชกผนนดวยตนเองโดยใหนายดลกทองแยมประธาน
เปนผรบผดชอบ
มตทประชม ใหดำาเนนการใหแลวเสรจภายใน15วนและรายงานผลใหทประชมทราบในการประชมคราวตอไป
ปญห�ก�รนำ�เงนกไปใชผดวตถประสงค
เพอเปนการสรางความซอสตย และรบผดชอบตอตนเอง และสหกรณเครดตยเนยนประชมเหน
สมควรใหดำาเนนการแกไขปญหาดงน
ในกรณทสมาชกนำาเงนกไปใชผดวตถประสงคทขอกครงท1จะตดสทธในการขอก3เดอนครงท2
จะตดสทธ6เดอนและครงท3จะเสนอเรองใหคณะกรรมการอำานวยการพจารณาใหออกจากการเปนสมาชกของ
สหกรณเครดตยเนยน
มตทประชม มอบหมายให นายดลก ทองแยม ทำาเปนประกาศตดไวทสำานกงานใหแลวเสรจภายในวนท
5กรกฎาคม25..
ว�ระท 6 เรองอน ๆ
6.1 การขยายเวลาบรการเงนกแกสมาชก
นายกนกรกหมเสนอใหมการเพมวนพจารณาใบคำารองขอกใหแกสมาชกเปนอาทตยละ2
วนคอวนพธและวนอาทตยเวลา09.00–12.00น.ทงนเนองจากปจจบนสหกรณเครดตยเนยนสามคครงโรจน
จำากดมสมาชกถง135คนการบรการเงนกเทาทเปนอยยงลาชาไมทนกบความตองการเงนกของสมาชก
มตทประชม เหนสมควรและใหเรมดำาเนนการตามขอบงคบตงแตเดอนกรกฎาคมเปนตนไปโดยใหนายกนกรก
หมทำาประกาศตดไวทสำานกงานภายในวนท5กรกฎาคม25..
6.2 กำ�หนดก�รประชมครงตอไป
ทประชมกำาหนดใหมการประชมคณะกรรมการเงนกครงตอไปใน วนพธท 28 กรกฎาคม 25……
เวลา09.00น.ปดประชมเวลา12.30น.
(นายดลกทองแยม) (นางอทศจตรเจรญ)
ประธานกรรมการเงนก เลขานการ/บนทกการประชม
224
ตวอย�งจดหม�ยแจงร�ยละเอยดเกยวกบเงนค�หนและเงนกคงเหลอ
สหกรณเครดตยเนยนสะพานสงจำากด
วนท5กรกฎาคม25...
เรยนนายศรสขมงม สมาชกเลขท100
ทอย 25หม8ต.สะพานสงอ.เมองจ.แมฮองสอน
ขอเรยนวาณวนท10มถนายน25...ทานมเงนสะสมคาหนอยในสหกรณเครดต
ยเนยนเปนเงน16,000.-บาท(หนงหมนหกพนบาทถวน)และเงนกคางชำาระเปนเงน10,000.-บาท
(หนงหมนบาทถวน)ดอกเบยคางจายตงแตวนท……….............ถงวนท………........…..เปนเงน………...............….บาท
(………………………………….)
ลงชอ…………………………….
(นายประเสรฐสวสด)
ตำาแหนงประธานกรรมการอำานวยการ
(โปรดกรอกขอความในทอนลางแลวโปรดฉกสวนทมลอยปรพรอมสงไปยงสหกรณภายในวนท31กรกฎาคม
2556)
ขาพเจานายศรสขมงม
ไดตรวจสอบเปนทเรยบรอยแลวปรากฏวาขาพเจามเงนสะสมคาหนและเงนกคางชำาระดงน
ตรงกนกบทสหกรณไดแจงยอดมา
ไมตรงตามทสหกรณแจงคอ………………………………
ลงชอ……………………………………..
31กรกฎาคม25....
225
ตวอย�งหลกเกณฑในก�รพจ�รณ�เงนกในสหกรณเครดตยเนยน
ชอ –น�มสกล น�ยอดม มนจตร สม�ชกเลขท 26/25…
1.ความตองการของสมาชก
ก.วตถประสงคทขอกคาเลาเรยนบตร ดปานกลางไมม
ข.มความเดอดรอนเพยงใด ดปานกลางไมม
2.คณลกษณะของสมาชก
ก.ประวตการสะสม(ดจำานวนเงนและความสมำาเสมอ) ดปานกลางไมด
ข.ประวตการชำาระคน ดปานกลางไมด
ค.ประวตการเขารวมประชมรวมกจกรรมและ
เขารบการอบรมของสหกรณ ดปานกลางไมด
3ความสามารถชำาระคน
ก.การประกอบอาชพขยนหมนเพยรเปนหลกแหลงรายไดแนนอน
ข.รายไดภายในครอบครว(สาม/ภรรยาและรายไดอนๆ) เดอนละ2,300บาท
ค.รายจายภายในครอบครว เดอนละ1,800บาท
ง.หนสนภายนอกรวม2,000บาทชำาระคนเดอนละ 500บาท
จ.เงนกคางชำาระในสหกรณฯรวม1,200บาท ชำาระคนเดอนละ400บาท
ฉ.จำานวนเงนทขอกรายใหม2,000บาท ชำาระคนเดอนละ500บาท
ความสามารถในการชำาระคนเงนกของสมาชกรายน ดปานกลางไมด
4.คำาประกน
ก.ยอดเงนสะสมของผกจำานวน3,300บาท ดปานกลางไมด
ข.สมาชกผคำาประกน ดปานกลางไมด
ค.ทรพยสนคำาประกน ดปานกลางไมด
5.ความสามารถใหกไดของสหกรณเครดตยเนยน
ก.เงนสดในสหกรณเครดตยเนยนเวลานจำานวน9,870บาท พอไมพอ
ข.รอยละสบของทนเรอนหนในสหกรณฯเปนจำานวน 32,484บาท พอไมพอ
ผลการพจารณาเงนก อนมตใหกเพมเปนจำานวน 3,950 บาท เพอเปนคาเทอม 1,500 คาหนงสอ
450 บาท ชำาระหนภายนอก 2,000 ใหชำาระคนสหกรณเครดตยเนยนทงเงนกรายเกาและรายใหมรวมเดอนละ
400พรอมดอกเบยและใหหาสมาชกรายใหมคำาประกนแทนสมาชกผคำาประกนรายเดม
226
ตวอย�งก�รพจ�รณ�เงนกของน�ยอดม มนจตร
1. คว�มตองก�รของสม�ชก จดไดวาอยในระดบทดเนองวตถประสงคทผขอกจะนำาไปเพอเปนคาเทอมบตร
3คนและอกสวนหนงเปนคาหนงสอเมอพดถงความจำาเปนรบดวนในการใชเงนนนมมากจากการสมภาษณ
เหนวาทางโรงเรยนไดเรยกใหผปกครองชำาระคาเทอมใหเสรจสนภายในเดอนมถนายนแตนายอดมไมมเงน
เพยงพอเพราะไดนำาไปลงทนทำานาหมด
2. คณลกษณะของสม�ชก เมอพจารณารวมๆแลวอยในเกณฑทดคอ
ก.ประวตการสะสมเปนประจำาสมำาเสมอตามสญญาทกอาทตยและมความพยายามทจะเพมจำานวนเงน
สะสมในแตละชวงอกดวยจงจดอยในเกณฑทด
ข.ประวตการชำาระคนทงจำานวนเงนและจำานวนงวดการชำาระคนตรงตามสญญาอยในเกณฑด
ค.ประวตความสนใจตอสหกรณเครดตยเนยนจากการขอดบนทกการเขารวมกจกรรมของสหกรณเครดต
ยเนยนคณะกรรมการศกษาพบวานายอดมเขารวมการประชมและรบการอบรมบอยแตไมทกครงจง
อยในเกณฑปานกลาง
3. คว�มส�ม�รถชำ�ระคนการประกอบอาชพททำานาถงแมจะมรายไดไมแนนอนแตกเปนคนทมความขยน
หมนเพยรมการทำางานเปนหลกแหลงแตเมอพจารณาถงความสามารถในการชำาระคนแลวไมดเลยทงน
เพราะรายไดภายในครอบครวเดอนละ2,300บาท(นายอดม800บาท+นางนอย1,500บาท)รายจาย
ภายในครอบครวเดอนละ1,800บาทคงเหลอเดอนละ500บาทนายอดมจะมเงนเหลอจากหกคาใชจาย
เพยง500บาทขณะทตองชำาระหนทงหมดเดอนละ1,400บาท(หนสนภายนอกเดอนละ500บาท
หนคางชำาระในสหกรณเครดตยเนยน400บาท/เดอนและสญญาชำาระคนทกใหมอกเดอนละ500บาท)
เงนเหลอจากหกคาใชจาย 500บาท
ลบหนสนภายนอก 500บาท
ลบชำาระคนเงนกสหกรณเครดตยเนยนรายกอน 400บาท
ลบชำาระคนเงนกสหกรณเครดตยเนยนรายใหม 500บาท
เทากบ (900)บาท
อยในเกณฑไมด
4. ก�รคำ�ประกน
ก.เงนสะสมยอดเงนสะสมของนายอดมณวนท20มถนายน25....
เปนเงน3,300บาท
จำานวนเงนทขอกใหม เปนเงน2,400บาท
จำานวนเงนกทคางชำาระสหกรณเครดตยเนยน เปนเงน1,200บาท
1,200+2,400
227
ข.สมาชกคำาประกนนายดวนประเสรฐสนสมาชกเลขท44/25...เปนผคำาประกนเงนกรายนแตเมอ
ตรวจสอบดในย.ส.1ของนายดวนปรากฎวานายดวนยงไมพนกำาหนดการคำาประกนใหกบสมาชกถง
2รายแลวดงนนจงไมอาจทจะคำาประกนใหกบนายอดมไดอกจงอยในเกณฑไมด
ค.ทรพยสนคำาประกนเมอพจารณาดรวมๆจากใบคำาขอกแลวนายอดมไดแจงยอดทรพยสนไวเปน
จำานวนเงน172,000บาทจดอยในเกณฑดเมอเปรยบเทยบกบจำานวนเงนทขอก
5. คว�มส�ม�รถในก�รใหกไดของสหกรณเครดตยเนยน
ก.เงนสดในสหกรณเครดตยเนยนเวลานมเงนสดในมอ370บาทเงนสดในธนาคาร9,500รวม9,870
ข.รอยละสบของทนเรอนหนในสหกรณเครดตยเนยนมทนเรอนหนในสหกรณเครดตยเนยนทงสนเวลาน
324,840บาท=324,840x10=32,484
100
แตจำานวนเงนกทขอมาเพยง2,400บาทเทานนสหกรณเครดตยเนยนจงมเงนเพยงพอทจะใหกได
ผลก�รพจ�รณ�
เมอพจารณาโดยรวม ๆ แลวจาก 5 หมวดขางตน นายอดมไมอาจไดรบอนมตเงนกตามทขอมา
เนองจากไมมความสามารถชำาระคนเงนกไดเพยงพอแตถาหากเงนกของนายอดม ไมไดรบการอนมตจะมผลทำาให
บตรของนายอดม3คนไมมสทธเรยนตอหรออาจทำาใหนายอดมตองไปกหนยมสนภายนอกในอตราดอกเบยสง
คณะกรรมการเงนกพจารณาแลวเหนวา นายอดมมความเดอดรอนจรง ประวตการก การสะสม
และการมสวนรวมของนายอดมกจดอยในเกณฑด ประกอบกบสหกรณเครดตยเนยนเองกมเงนพอทจะชวยเหลอ
ไดจงไดพจารณาหาทางชวยหลอและปรงแตงเงนกใหเหมาะสมกบความสามารถของผกจงเหนควรอนมตใหกเพม
รวมเปนเงน3,950บาทเพอเปนคาเทอม1,500คาหนงสอ450บาทชำาระหนสนภายนอก2,000บาทสวนท
ขอเปนคาใชจายอนๆ450ใหตดออกเพราะยงไมเหนความจำาเปนและใหชำาระคนสหกรณเครดตยเนยนทงหน
รายเกาและรายใหมรวมเดอนละ400บาทพรอมดอกเบยสาเหตทคณะกรรมการเงนกพจารณาอนมตใหกเพม
กเพอจะลดภ�ระทสมาชกผขอกตองชำาระหนสนตอเดอนลงใหอยในขดความสามารถทจะชำาระคนได โดยใหกเพม
เพอไปชำาระหนสนภายนอกใหหมดสนดงนนเมอพจารณาเงนกทคณะกรรมการเงนกปรงแตงแลวทำาใหนายอดม
มความสามารถชำาระคนเงนกไดอยในเกณฑระดบปานกลางดงน
(ตอเดอน)
รายไดภายในครอบครว 2,300บาท
ลบ รายจายภายในครอบครว 1,800บาท
ลบ ชำาระหนสนภายนอก ……....บาท(ใหกเพมไปชำาระคนหมดแลว2,000บาท)
ลบ ชำาระคนเงนกสหกรณฯรายกอน 200บาท
ลบ ชำาระคนเงนกสหกรณฯรายใหม 200บาท
เทากบยอดเงนคงเหลอ 100บาท(อยในเกณฑปานกลาง)
228
การชำาระคนเงนกของนายอดมจะเสรจสนภายใน13เดอนซงจะไมเกนกำาหนดการชำาระคนเงนก
สามญทสหกรณเครดตยเนยนกำาหนดไวไมเกน18เดอน
สวนในเรองการคำาประกนนน กรรมการเหนควรใหนายอดม จดหาผคำาประกนรายใหมแทน
นายดวนประเสรฐสน
ขอมลของสม�ชกตองปกปดเปนคว�มลบ
ขอมลในการตดตอของสมาชกกบสหกรณเครดตยเนยน โดยเฉพาะขอมลทางดานหนสนการกและ
ฐานะทางการเงนตลอดจนปญหาของสมาชกผกคณะกรรมการเงนกตองปกปดเปนความลบโดยทวไปแลวคนเรา
ตองการทจะเกบหรอปกปดเรองเหลานไวเปนความลบเปนเรองสวนตวทไมตองการใหผใดลวงรโดยเฉพาะอยางยง
เรองการกหนยมสน ดงนนคณะกรรมการเงนกจงไมควรจดประชมพจารณาเงนกในสถานททผคนพลกพลานตอง
ไมนำาเรองของสมาชกไปพดนอกทประชม ทงตองระมดระวงเปนพเศษเกยวกบการจดเกบเอกสารใบคำารองขอก
และเอกสารทเกยวของกบขอมลไวอยางมดชดปลอดภยและเปนความลบ
การกระทำาเชนนจะทำาใหสมาชกมความซอสตยเชอมนตอคณะกรรมการเงนก จะเปนผลใหผก
กลาทจะพดคยปรกษาหารอกบคณะกรรมการเงนกอยางเปดใจ ตรงไปตรงมา พรอมทงใหขอมลในอนทจะเปน
ประโยชนตอการพจารณาเงนกไดอยางสะดวกและเทยงธรรม
229
230
คณะกรรมก�รเงนก ร�ยละเอยด
1.กำาหนดเวลาอยในตำาแหนง ใหอยในตำาแหนงไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการ
ดำาเนนการซงตงคณะกรรมการเงนกนน
2.การพนจากตำาแหนง 1.ถงคราวออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการ
ดำาเนนการ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.ตกเปนผผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาเงนตนหรอ
ดอกเบยโดยไมมการขอผอนผน
6.พนจากการเปนคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณ
ไมวาดวยสาเหตใด
3.การเรยกประชม ตามคราวทมกจธระแตจะตองมการประชมกนเดอนละครง
เปนอยางนอย
4.องคประชม ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำานวนกรรม
การเงนกทงหมด
สรปท�ยบท หนวยท 4
ตำ�แหนงคณะกรรมก�รเงนก
1.ประธานกรรมการ
2.เลขานการ
3.กรรมการ
231
1.ตรวจสอบการใชเงนกของสมาชกใหเปนไปตามความมงหมายทใหเงนกนน
2.ตรวจสอบควบคมใหเงนกมหลกประกนตามทกำาหนดไวในระเบยบของสหกรณและเมอเหนวาหลก
ประกนสำาหรบเงนกรายใดเกดบกพรองกตองกำาหนดใหผกจดการแกไขใหคนดภายในระยะเวลาทกำาหนด
3.ดแลและตดตามการชำาระหนของสมาชกผกใหเปนไปตามทกำาหนดใหผกจดการแกไขใหคนดภายใน
ระยะเวลาทกำาหนด
4.สอบสวนเบองตนใหไดขอความจรงในกรณสมาชกผกขอผอนเวลาการสงเงนงวดชำาระหนเงนกหรอผด
นดการสงเงนงวดชำาระหนเพอเสนอความเหนใหคณะกรรมการดำาเนนการพจารณาผอนผนหรอเรยกคนเงนก
หรอสอบสวนลงโทษใหสมาชกออกจากสหกรณ
สรปบทบ�ทหน�ทคณะกรรมก�รเงนก 1.อนมตเงนกฉกเฉน/สามญ
2.ตรวจสอบการใหเงนก/หลกประกน
3.ตรวจสอบการใชเงนกของสมาชก
4.ดแลการชำาระหน
5.สอบสวนการขอผอนเวลาการชำาระหน
คว�มรบผดชอบของคณะกรรมก�รเงนก 1.การพจารณาใหกแกสมาชก
2.การตดตามความเคลอนไหวของสมาชกทกเงนไป
3.การแกไขปญหาสมาชกทกไปแลวไมมาชำาระคน
หลกก�รและเทคนคก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รเงนก ในด�นต�งๆ 1. ด�นก�รปลอยเงนกในสหกรณ
1.1ประเภทของเงนกในสหกรณเครดตยเนยน3ประเภท
1.เงนกเพอเหตฉกเฉน
2.เงนกสามญ
3.เงนกพเศษ
อำ�น�จหน�ทคณะกรรมก�รเงนกต�มขอบงคบ
232
1.2.การรวบรวมขอมลเบองตน
1.ใบคำารองขอก
2.ทะเบยนหนและบญชเงนกของสมาชก
3.การสมภาษณ
1.3.ขอควรพจารณาเงนก
1.4ขอควรหลกเลยงในการพจารณาเงนก
2. ด�นก�รพจ�รณ�เงนก
2.1หลกเกณฑในการพจารณาเงนกหลก5ค.
2.1.1ความตองการของสมาชก
2.1.2คณลกษณะของสมาชก
2.1.3ความสามารถชำาระคน
2.1.4การคำาประกน
2.1.5ความสามารถใหกไดของสหกรณ
2.2ขนตอนการใหเงนก
2.2.1สมาชกยนใบคำารองขอก
2.2.2ตรวจสอบเอกสารทตองใชในการพจารณา
2.2.3คณะกรรมการประชมพจารณาอนมต
2.2.4เหรญญกหรอฝายจดการรบเอกสาร
2.2.5ลงหลกฐานทางบญช/จายเงนก
2.2.6ตดตามการใชเงนกและการชำาระคน
3. ก�รลงหลกฐ�นหลงก�รพจ�รณ�เงนก
3.1บนทกรายงานของคณะกรรมการเงนก
3.2สญญากเงน
3.3สญญาคำาประกนเงนก
3.4ทะเบยนเงนกแตละราย
3.5หลกฐานการจายเงนก
4. ด�นก�รตรวจสอบและก�รดแลก�รชำ�ระหนของสม�ชก
4.1การตรวจสอบการนำาเงนกไปใช
4.2การดแลการชำาระหนของสมาชก
4.3การสำารวจสภาพลกหนของสหกรณเครดตยเนยน
4.4มาตรฐานในการแกไขปญหาหนเงนก
233
5.ด�นก�รควบคมแกไขหนคงค�งในสหกรณเครดตยเนยน
5.1การควบคมแกไขหนคงคาง
5.2ขนตอนการตดตามหน
5.3การตดหนคงคางเปนหนสญ
6.ด�นก�รบนทกร�ยง�นก�รประชมของคณะกรรมก�รเงนก
6.1การประชมของคณะกรรมการเงนก
6.2การบนทกรายงานการประชมคณะกรรมการเงนก
234
ก�รประเมนผลก�รศกษ�ดวยตนเอง โดยก�รทำ�แบบทดสอบท�ยบท
หนวยท 4
คณะกรรมก�รเงนก
คำาชแจงใหวงกลมลอมรอบขอทถกตองทสด
1.ขอใดเปนคณลกษณะรบผดชอบพนฐานของคณะกรรมการเงนก
ก.หนาทพจารณารบเจาหนาทสนเชอ
ข.หนาทตรวจสอบเงนสดในมอของสหกรณวาถอไวถกตองหรอไม
ค.หนาทพจารณาเอกสารจดหมายเขา-ออกของสหกรณ
ง.หนาทพจารณาเงนกของสมาชก
2.ขอใดกลาวไดถกตอง
ก.ตำาแหนงคณะกรรมการเงนกประกอบดวยประธานเลขานการเหรญญก
ข.กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงของคณะกรรมการเงนกอยไดเทากบกำาหนดเวลาของ
คณะกรรมการดำาเนนการซงตงคณะกรรมการเงนกนน
ค.คณะกรรมการเงนกตองมการประชมกนสองเดอนครงเปนอยางนอย
ง.การนบองคประชมของคณะกรรมการเงนกตองไมนอยกวากงหนงของจำานวน
คณะกรรมการเงนกทมาประชม
3.ประเภทของเงนกในสหกรณเครดตยเนยนมกประเภทอะไรบาง
ก.1ประเภทคอเงนกสำาหรบสมาชกสหกรณ
ข.2ประเภทคอเงนกฉกเฉนและเงนกสามญ
ค.3ประเภทคอเงนกฉกเฉนเงนกสามญเงนกพเศษ
ง.จะกประเภทกแลวแตคณะกรรมการเงนกจะตงขน
4.ขดใดไมใชหลกเกณฑในการพจารณาเงนกตามหลก5ค
ก.ความตองการของสมาชก
ข.คณลกษณะของสมาชก
ค.ความเหนอกเหนใจกน
ง.ความสามารถชำาระคน
235
5.ขดใดถกตองเมอเสรจสนการพจารณาอนมตคำาขอกของสมาชกแลวใครมหนาทลงบนทกการประชม
พจารณาใบคำารองขอก
ก.เจาหนาทสนเชอ
ข.ผจดการสหกรณ
ค.ประธานกรรมการเงนก
ง.เลขานการกรรมการเงนก
6.ขอใดถกตองในการเรยกคนเงนกโดยทนท
ก.เมอผกนำาเงนกไปใชไมหมดตามทขอก
ข.เมอคางงวดสงชำาระหนไมวาตนหรอดอกเบยในงวดแรก
ค.เมอผกออกจากสหกรณไมวาเพราะเหตใด
ง.เมอผคำาประกนลาออกจากสหกรณ
7.ขอใดหมายถงหนคงคาง
ก.หนทผดงวดสญญาชำาระคนเงนกงวดแรก
ข.หนทผดงวดสญญาชำาระคนเงนกเกนกวา1เดอน
ค.หนทผดงวดสญญาชำาระคนเงนกเกนกวา2เดอนขนไป
ง.หนทผดงวดสญญาชำาระคนเงนกเกนกวา12เดอนขนไป
8.ขอใดคอผลกระทบของสหกรณทเกดตอปญหาหนคงคาง
ก.สหกรณไมมเงนเดอนจายเจาหนาท
ข.ทำาใหสหกรณเสยคะแนนในการประเมนมาตรฐานสหกรณดเดน
ค.การขยายงานของสหกรณมอปสรรคทำาใหสมาชกของสหกรณขาดความเชอถอในสหกรณ
ง.ทำาใหเกดการทะเลาะกนระหวางคณะกรรมการชดตางๆ
9.ขอใดคอเงอนไขในการตดหนสญ
ก.ทประชมใหญจะตองอนมตดวยเสยงเกนกงหนงของสมาชกทมาประชม
ข.เปนหนตามทกลาวในเกณฑการตดหนสญ
ค.เปนหนทตงคาเผอหนสงสยจะสญไวจำานวนหนงแลว
ง.ขอก.และขอขถกตอง
10.เหตใดจงตองปกปดขอมลสมาชกเปนความลบ
ก.โดยปกตคนเราจะปกปดเรองการกหนยมสนไมใหผใดลวงรเพอความสบายใจของสมาชก
ข.เพอใหสมาชกผกกลาทจะพดคยปรกษาหารอกบคณะกรรมการเงนกไดอยางเปดใจ
ค.เนองจากเอกสารทใชประกอบการขอกเงนเปนเอกสารสำาคญควรจะอยในททปลอดภย
ง.ถกทกขอ
236
แผนก�รศกษ�ประจำ� หนวยท 5
หนวยท 5 คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
5.1คณลกษณะเฉพาะของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
5.2ตำาแหนงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
5.3กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
5.4การเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
5.5บทบาทหนาทคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตามขอบงคบ
5.6ความรบผดชอบของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
5.7หลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมการศกษา
และประชาสมพนธ
วตถประสงคเมอศกษาหนวยท5จบแลวผศกษาสามารถ
1.มความรความเขาใจเกยวกบอำานาจหนาทตามขอบงคบของคณะกรรมการศกษา
และประชาสมพนธไดอยางถกตอง
2.สามารถบอกและปฏบตตามอำานาจหนาทของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
ไดอยางถกตอง
3.มความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
ไดอยางถกตอง
4.มความรความเขาใจเกยวกบหลกการและเทคนคการบรหารงานสหกรณในดานตางๆได
อยางถกตอง
5.สามารถปฏบตงานทสหกรณตามหลกการบรหารงานไดอยางถกตอง
กจกรรมก�รศกษ�ดวยตนเอง
1.ทำาแบบประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ศกษาคมอการเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองพรอมกบบนทกเนอหาสำาคญๆ
ประเมนผล
1.ประเมนผลการศกษาดวยตนเองโดยการทำาแบบทดสอบทายบท
2.ทดสอบกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด
237
5.1 คณลกษณะเฉพ�ะคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
หน�ทคว�มรบผดชอบขนพนฐ�น
1.ใหความชวยเหลอทางวชาการแกสมาชกโดยใหการศกษาและอบรมแกสมาชกและผทสนใจใหทราบถง
จตตารมณหลกวธการและการบรหารงานของสหกรณ
2.ประชาสมพนธและเผยแพรขาวสารความรเกยวกบลกษณะประโยชนรวมทงผลงานของสหกรณให
สมาชกและบคคลภายนอกรบทราบ
3.ดำาเนนการในการหาผสมครเขาเปนสมาชกและเยยมเยยนสมาชกเปนครงคราว
4.ใหการศกษาอบรมและเผยแพรแกสมาชกถงวธการออมทรพยและการใชจายเงนอยางรอบคอบ
ตลอดจนวชาการตางๆอนจะเปนประโยชนตอการประกอบอาชพ
5.ศกษาและตดตามขาวความเคลอนไหวดานการดำาเนนงานของสหกรณอนทงในและนอกประเทศเพอนำา
ตวอยางทดมาเสนอคณะกรรมการพจารณานำามาบรการแกสมาชกตามความเหมาะสม
คว�มรและทกษะ
1.มความรและมความเขาใจเกยวกบสหกรณเครดตยเนยนพนฐาน
2.มความสามารถในการจดทำาหลกสตรเครดตยเนยนพนฐานและอนๆทเปนประโยชนกบสมาชกตลอด
จนจดบรหารโครงการใหกบสมาชกและคณะกรรมการ
หนวยท 5
คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
คณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
โครงสร�งก�รบรห�รง�นคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
คณะกรรมการเงนก คณะกรรมการอำานวยการ คณะกรรมการศกษา
และประชาสมพนธ
ตำาแหนงประกอบดวย
-ประธาน
-เลขานการ
-กรรมการ
238
หน�ทคว�มรบผดชอบเฉพ�ะด�น
1.ศกษาหาความรจากแหลงขาวสารตางๆ อยเสมอเพอมาจดทำาหลกสตรจดอบรมใหความรแกสมาชกและ
คณะกรรมการไดมความรโดยเฉพาะเรองสหกรณเครดตยเนยน
2.ใหความมนใจและสรางความประทบใจกบสมาชกและบคคลภายนอกใหมความรสกทดตอสหกรณ
เครดตยเนยน
3.จดทำาการวางแผนเปนลายลกษณอกษรในการจดอบรมใหกบสมาชกใหมใหมาอบรมครบตามทกำาหนด
ในระเบยบและมการตดตามอยเสมอรวมไปถงสมาชกเกากควรจดวางแผนการอบรมใหความรอยางสมำาเสมอ
4.ตดตามขาวจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนฯ หรอองคกรอนทจดอบรมโครงการทเปนประโยชนกบ
คณะกรรมการไปเขารบการอบรมใหมความรความสามารถพฒนาสหกรณหรอมความรทนตามเหตการณปจจบน
ทมการเปลยนแปลงอยเสมอโดยเฉพาะในเรองของบทบาทหนาทของคณะกรรมการควรมความชดเจน
5.ทำาการประชาสมพนธขาวหรอกจกรรมของสหกรณใหผมาเยยมเยยนสหกรณไดทราบและเกดความ
ประทบใจ
6.ประเมนผลเปนรายเดอน/สามเดอน/รายปในการจดอบรมใหแกสมาชกและคณะกรรมการ
-สมาชกใหมมความรความเขาใจเกยวกบสหกรณเครดตยเนยน
-สมาชกเกามความชดเจนในเรองสหกรณเครดตยเนยนและมความมนใจตอสหกรณตลอดจนมาใช
บรการกบสหกรณอยางตอเนอง
-คณะกรรมการมความชดเจนในเรองบทบาทหนาทของคณะกรรมการและมความร ความสามารถ
เพมเตมในการนำามาใชในการบรหารงานสหกรณใหเกดประโยชนสงสด
ห�มมใหบคคลซงมลกษณะดงตอไปนเปนหรอทำ�หน�ทกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
1.เคยไดรบโทษจำาคกโดยคำาพพากษาถงทสดใหจำาคกในความผดเกยวกบทรพยทกระทำาโดยทจรต
2.เคยถกไลออกปลดออกหรอใหออกจากราชการองคการหรอหนวยงานของรฐหรอเอกชนฐานทจรต
ตอหนาท
3.เคยถกนายทะเบยนสหกรณสงใหพนตำาแหนงกรรมการดำาเนนการ
4.เคยถกทประชมใหญมมตใหถอดถอนออกจากตำาแหนงกรรมการดำาเนนการเพราะเหตทจรตตอหนาท
5.สมาชกซงอยระหวางผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาจะเปนตนเงนหรอดอกเบยหรอสมาชกตามขอ
บงคบทไดเขาเปนสมาชกไมครบสบสองเดอน
6.ผซงเปนเจาหนาทในสหกรณ
องคประกอบของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
คณะกรรมการดำาเนนการอาจตงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธจากกรรมการดำาเนนการ
จำานวน.......คนโดยใหมตำาแหนงเปนประธานกรรมการคนหนงและเลขานการคนหนงนอกนนเปนกรรมการ
239
5.2 ตำ�แหนงคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ ประกอบดวย
1.ประธานกรรมการ
2.เลขานการ
3.กรรมการ
ประธ�นกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ มหน�ท ดงน
1.เรยกประชม
2.เปนประธานในทประชมคณะกรรมการศกษา
3.รายงานผลการปฏบตงานตอทประชมกรรมการดำาเนนการ
4.ประสานงานกบคณะกรรมการชดอน
5.รบผดชอบงานอนตามทไดรบมอบหมาย
เลข�นก�รกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธมหน�ท ดงน
1.บนทกรายงานการประชม
2.ออกหนงสอเชญเรยกประชม
3.ประสานงาน
4.เกบขอมลและเผยแพรขาวสาร
5.รบผดชอบงานตามทไดรบมอบหมายจากทประชมคณะกรรมการศกษา
กรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธมหน�ท ดงน
1.ปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายจากทประชมคณะกรรมการศกษา
2.เสนอขอคดเหนในการดำาเนนงานในทประชม
คณะกรรมการดำาเนนการเปนผแตงตงกรรมการศกษา โดยพจารณาคดเลอกจากกรรมการดำาเนนการ
ซงไดรบเลอกตงจากสมาชกทมาประชมใหญประจำาปดวยเหตนเองคณะกรรมการดำาเนนการมอำานาจถอดถอน
กรรมการศกษาทงคณะหรอรายบคคลไดตามทเหนสมควรรวมถงการแตงตงเสรมในกรณทกรรมการศกษาคนหนง
คนใดออกกอนหมดวาระ นอกจากนคณะกรรมการศกษาตองรายงานผลการปฏบตใหคณะกรรมการดำาเนนการ
ทราบในการประชมตามวาระปกตของคณะกรรมการดำาเนนการ
5.3 กำ�หนดเวล�อยในตำ�แหนงของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
คณะกรรมการศกษาคอคณะกรรมการยอยทไดรบการตงจากคณะกรรมการดำาเนนการดงนน
การอยในตำาแหนงของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธจงอยในตำาแหนงไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะ
กรรมการดำาเนนการซงตงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธนนโดยจะมการตงกนทกๆปหลกงจากท
ประชมสมาชกเลอกคณะกรรมการดำาเนนการเรยบรอยแลว
240
ก�รพนจ�กตำ�แหนงคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
1.ออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการดำาเนนการ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เปนเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.เปนผผดนดการสงงวดชำาระหนโดยไมมการขอผอนผน
6.พนจากการเปนคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณไมวาดวยสาเหตใด
5.4 ก�รเรยกประชมและองคประชมคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
ก�รเรยกประชม
1.คณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตองมการประชมตามคราวทมกจธระแตจะตองมการ
ประชมกนทกเดอนละครงเปนอยางนอย
2.ใหประธานหรอเลขานการนดเรยกประชม
3.ใหคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธรายงานผลการปฏบตงานใหคณะกรรมการ
ดำาเนนการสหกรณทราบในการประชมคราวถดไป
องคประชม
ในการประชมคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตองมกรรมการศกษาและประชาสมพนธมา
ประชมไมนอยกวากงหนงจำานวนของกรรมการศกษาและประชาสมพนธทงหมดจงจะเปนองคประชม
5.5 บทบ�ทหน�ทของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
โดยโครงสรางและหลกการบรหารงานของสหกรณเครดตยเนยนแลวเราอาจพดไดอยางเตมปาก
วาสหกรณเครดตยเนยนเปนองคการของสมาชก และมรากฐานมาจากสมาชกอยางแทจรงสมาชกของสหกรณ
เครดตยเนยนสวนใหญเปนประชาชนธรรมดาหาเชากนคำา และบางสวนพนฐานการศกษาไมสงนก ตวแทนท
สมาชกเลอกตงเขามาบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนกเชนกนมกจะไมใชบคคลทมความรความเชยวชาญในการ
บรหารงานมากอนทงสน หลกเกณฑในการเลอกผแทนเขามาบรหารงานในสหกรณเครดตยเนยน นอกเหนอ
จากการพจารณาพนฐานทางดานการศกษาแลวการพจารณาในดานคณธรรมความซอสตย และความรบผดชอบ
กมความสำาคญไมยอหยอนไปกวากน ในขณะเดยวกนถาเราจะพจารณาสหกรณเครดตยเนยนในเชงธรกจฐานะ
ของสหกรณเครดตยเนยนกคอสถาบนการเงนประเภทหนงนนเองขอแตกตางจากสถาบนการเงนอนๆคอเปน
สถาบนการเงนทมสมาชกทกคนเปนเจาของผลประโยชนและผลตอบแทนทกอยางจะตอง กลบคนไปสสมาชก
เทานน
การบรหารงานสหกรณเครดตยเนยนในฐานะทเปนสถาบนการเงน จะตองอาศยผบรหารทมความ
กระตอรอรน มความสามารถ มทกษะและความชำานาญรอบดานรวมทงการควบคมดแลและตรวจสอบอยางม
ประสทธภาพสถาบนการเงนหรอองคกรนนจงจะเตบโตกาวหนาไปได
241
อำ�น�จหน�ทของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธต�มขอบงคบ
ใหคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธมอำานาจและหนาทดำาเนนกจการตามกฏหมาย
ขอบงคบระเบยบมตและคำาสงของสหกรณในสวนทเกยวของซงรวมทงในขอตอไปน
1.ใหความชวยเหลอทางวชาการแกสมาชกโดยใหการศกษาอบรมแกสมาชก
และผทสนใจใหทราบถงเจตนารมณหลกวธการและการบรหารงานของสหกรณ
2.ประชาสมพนธและเผยแพรขาวสารความรเกยวกบลกษณะประโยชนรวมทงผลงานของ
สหกรณใหสมาชกและบคคลภายนอกรบทราบ
3.ดำาเนนการในการหาผสมครเขาเปนสมาชกและเยยมเยยนสมาชกเปนครงคราว
4. ใหการศกษาอบรมและเผยแพรแกสมาชกถงวธการออมทรพยและการใชจายเงนอยางรอบคอบ
ตลอดจนวชาการตางๆอนจะเปนประโยชนตอการประกอบอาชพ
5.ศกษาและตดตามขาวความเคลอนไหวดานการดำาเนนงานของสหกรณอนทงในและนอก
ประเทศเพอนำาตวอยางทดมาเสนอคณะกรรมการดำาเนนการพจารณานำามาบรการแกสมาชกตามความเหมาะสม
สรปบทบ�ทหน�ทคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
โดยภาพรวมแลวคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ จะทำาหนาทดานประชาสมพนธ และเผยแพร
ขาวสารของสหกรณสสมาชกและบคคลทวไปรวมถงทำาหนาทในการหาผสมครเปนสมาชกและเยยมเยยนสมาชก
ตลอดจนดำาเนนการจดฝกอบรมหรอใหการศกษาอบรมแกสมาชกและบคลากรของสหกรณ และมหนาทในการ
ศกษาหาขอมล พรอมกบตดตามความเคลอนไหวของขบวนการสหกรณเพอนำามาประยกตใชในสหกรณตนเอง
จดอบรมหรอใหก�รศกษ�แกสม�ชกและบคล�กรของสหกรณ
242
5.6 คว�มรบผดชอบคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
สงทคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตองระมดระวงคอการแนะนำาใหความรไมควรไปสญญา
บอกใหสมาชกและผสนใจวาเขามาเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนแลวจะไดอะไรเทากบไปปลกความโลภตอง
ใหสมาชกหรอผทสนใจเขาถงจตตารมณของสหกรณเครดตยเนยนจงเปนหนาทและความรบผดชอบของคณะ
กรรมการศกษาทจะตองดำาเนนการดงน
1. ใหก�รศกษ�อบรมตามปกตคนเราจะจดจำาสงทไดยนประมาณ10%จากการเหนดวยตนเอง20%
จากพด30%จากการปฏบต90%ดงนนคณะกรรมการศกษาจงตองพยายามหาวธทำาใหสมาชกไดมโอกาส
เขาใจและจดจำาเรองๆตางทจำาเปน
1.1การใหการศกษาอบรมโดยการอธบายใหผสนใจหรอสมาชกไดฟงบอยๆเชนเมอพบคนทรจก
กพยายามพดคยใหเขารเรองสหกรณเครดตยเนยน หรออาจจะใชวธจดรายชอของผทอยในวงสมพนธเดยวกนกบ
เราแตไมไดเปนสมาชก และนำารายชอเหลานไปแจกใหกบกรรมการทกคณะ เพอใหชวยกนหาทางเชอเชญชกชวน
ใหเขามาเปนสมาชก
1.2 การใหการศกษาอบรมโดยการใชสอประกอบ ผสนใจหรอสมาชกจะเขาใจไดละเอยดขนถา
กรรมการนำาสอประกอบการบรรยายเชน
-โปสเตอรกมสวนชวยอยางสำาคญตองทำาใหผอานเกดความสนใจทจะอานเชนทำาเปนรป
การตนภาพประกอบทสวยงามดงดดใจ
-ทำากราฟสถตวธนกเปนวธทดเพราะชวยใหสมาชกและผสนใจไดเขาใจและเหนสถานภาพ
ทางการเงนของสหกรณ
-ตดขาวหรอประกาศเปนประจำาเปนการชวยใหการศกษาแกสมาชกไดดเชนกนประกาศ
เกยวกบอตราดอกเบย ประกาศจากขาราชการ ขาวของขบวนการสหกรณเครดตยเนยนรวมไปถงขาว
ประชาสมพนธอนเปนประโยชนแกสมาชก
-โฆษณาผลงานตอสอสารมวลชนเปนการชวยแนะนำาใหบคคลอนไดรจกสหกรณเครดต
ยเนยนจากทางสอตางๆเชนหนงสอพมพวทยโทรทศนฯลฯ
-สออเลกทรอนคสทำาใหมความนาสนใจและสามารถเหนตวอยางไดชดเจน
1.3การใหการศกษาโดยการใหไดมสวนรวมคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตองพยายาม
ชกจงผสนใจหรอสมาชกใหมสวนรวมงานกบสหกรณเครดตยเนยน เชน ในการประชมใหญ ควรใหโอกาสสมาชก
ไดพดในสงทเขาอยากพดใหเขาไดมสวนรบผดชอบในการดำาเนนงานเพอใหสำาเรจตามนโยบายของสหกรณเครดต
ยเนยน
1.4 การใหการศกษาอบรมโดยการเขาถงตวสมาชกโดยการออกเยยมเยยนสมาชกตามบาน ซง
ชวยใหสมาชกอบอนใจมการพบปะสนทนาเรองตางๆ รวมไปถงปญหาทสมาชกกำาลงประสบปญหาอย คณะ
กรรมการจะไดหาแนวทางในการแกไขและชวยสมาชกไดทนทวงทและเปนการรบทราบขอมลอยางแทจรงหรอใช
วธการนดสมาชกเปนกลม เปนหมบานกลมไมใหญเกนไป เพอมาพดคย แลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน
และหาทางออกในการชวยเหลอแกปญหาของสมาชกไดเปนอยางด
243
1.5การใหการศกษาอบรมโดยจดทำาหลกสตรในการใหความรแกสมาชกเชนหลกสตรพนฐานท
ควรจะใหความรเปนอนดบแรกสำาหรบสมาชกใหมโดยเฉพาะในเรองของจตตารมณทจะตองแนะนำาใหกบ
สมาชกและเนนเปนอยางมากหรอหลกสตรแบบศกษาดวยตนเองสหกรณไมตองจดอบรมเองใหสมาชกเขาเรยน
โครงการศกษาดวยตนเองกบชมนมสหกรณเครดตยเนยนฯ สมาชกสามารถเรยนรไดจากการอานหนงสอ และ
เรยนรดวยตนเองซงจะทำาใหสมาชกมความรและมความเขาใจเกยวกบสหกรณเครดตยเนยน
2. ก�รประช�สมพนธสหกรณเพอสรางทศนคตทดในดานภาพพจนของสหกรณเครดตยเนยนและเพอให
สหกรณเครดตยเนยนเปนทรจกแกบคคลภายนอก
3. ก�รเสนอแนะก�รจดบรก�รของสหกรณใหสม�ชกไดรบทร�บ
มสหกรณเครดตยเนยนหลายแหงทดงดดสมาชกใหมและผกมดจตใจของสมาชกเกา โดยการ
เสนอผลประโยชนในรปวงเงนกสงและอตราดอกเบยทตำาแตเพยงประการเดยวโดยรเทาไมถงการ วานโยบายนน
จะดงดดเฉพาะสมาชกทมความตองการกเงน และยงเปนการชกจงใหเกดความตองการกเงนทางออมอกดวยแม
จะไมมความจำาเปนสมาชกกอาจจะตดสนใจกเงนเพราะเหนวาดอกเบยถกมากเปนผลรายทจะเกดขนตามมาจะ
ทำาลายทงตวสหกรณเครดตยเนยนและสมาชกผกเนองจาก โอกาสทสหกรณจะมหนคงคางมากขนและโอกาสท
สมาชกจะตองตกอยในภาวะเปนหนสนโดยไมจำาเปนกมากขนเชนเดยวกน
ทางออกสำาหรบเรองนคอสหกรณเครดตยเนยนจะตองปรบปรงและเสนอบรการในดานอนๆ
ตอบแทนสมาชกซงจะมผลในการดงดดใหมผสนใจสมครเขาเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนเพมขนและยงผกมด
จตใจของสมาชกเกาใหจงรกภกดตอสหกรณเครดตยเนยนตลอดไปอกดวยแมจะเปนสมาชกทไมชอบกเงนจาก
สหกรณกตาม
หนาทของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธทเกยวของกบเรองนคอ การนำาเสนอตวอยางท
ดตอคณะกรรมการดำาเนนการเพอพจารณาจดเปนบรการแกสมาชกแนวความคดในการจดบรการตางๆนคณะ
กรรมการศกษาอาจไดมาจากการศกษาและตดตามขาวคราวความเคลอนไหวการดำาเนนงาน ของสหกรณเครดตย
เนยนอนทงในประเทศและนอกประเทศและจากการเฝามองถงความตองการของสมาชกในดานบรการทงในสวน
ของสมาชกใหมๆหรอสมาชกเกากตาม
ตวอยางบรการประการอนๆ นอกเหนอจากการใหเงนกและการรบสะสมเงนทสหกรณเครดต
ยเนยนอาจนำามาพจารณาในการจดบรการเพมเตมตามความเหมาะสมทงนขนอยกบความตองการของสมาชกราย
ไดและปรมาณธรกจของสหกรณเครดตยเนยนเชน
-เงนฝากออมทรพยและเงนฝากประจำา
-การกเงนเพอวตถประสงคเฉพาะดานในวงเงนกและอตราดอกเบยพเศษ
-ทปรกษาทางการเงนของครอบครว
-สวสดการสงเคราะหศพ
-ทนการศกษาบตรหลานสมาชกฯลฯ
244
4. ก�รขย�ยจำ�นวนสม�ชก ทจรงหนาทในการหาสมาชกมใชเปนหนาทของคณะกรรมการแตเปนหนาท
ของสมาชกโดยเฉพาะทตองหาเพอน เพราะเมอเรมแรกตงนนกมคนกลมหนงสนใจมารวมกน เมอรวมกนแลวก
ตองเพมจำานวนสมาชกแลวใครจะเปนผไปหา ถามใชทกคนทเปนสมาชก สมาชกตองถอเปนหนาทของตนในการ
ชกชวนเพอนทเรารจกในสงคมของเราใหเขามาเปนเพอนกบเราในขบวนการสหกรณเครดตยเนยน
เพยงแตคณะกรรมการอาจจะแนะนำาวธการ หรอเทคนคทเปนการจงใจใหกบสมาชก เชนแนะนำา
สมาชกมาสมครทสหกรณ3คนจะไดของขวญเลกๆนอยเปนการตอบแทนแตถาสหกรณเปนทเชอถอของสมาชก
และบคคลทวไปกไมอาจจำาเปนทจะตองนำาอะไรมาเปนการดงดดใจกได เพราะจะมคนมาสมครทสหกรณเอง
โดยวธการบอกตอๆกนระหวางสมาชกดวยกนเอง
5. ก�รห�ผนำ�เพอเตรยมเปนกรรมก�ร คณะกรรมการแตละคณะตองพยายามหาสมาชกทด เพอทจะ
มาเปนอนกรรมการ ซงคณะอนกรรมการทไดรบแตงตงจากกรรมการ มความสำาคญมากและมประโยชนตอการ
ดำาเนนงานของกลมอยางมาก เพราะจะชวยสรางและซอม ชวยแบงเบาภาระงานใหแกกรรมการไดอยางมากและ
จะทำาใหงานของกรรมการมประสทธภาพมากขน
ชกชวนเพอนทเร�รจกในสงคมของเร� ใหเข�ม�เปนเพอนกบเร�ใน
ขบวนก�รสหกรณเครดตยเนยน
245
5.7 หลกก�รและเทคนคก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
การดำาเนนงานดานตางๆของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธประกอบดวยดงตอไปน
1.ดานการจดโครงการศกษาอบรม
2.ดานการโฆษณา/ประชาสมพนธในสหกรณ
3.ดานการขยายจำานวนสมาชก
4.ดานการรายงานประชมคณะกรรมการศกษา
1. ด�นก�รจดโครงก�รศกษ�อบรม
ในปจจบนการฝกอบรมไดแพรขยายตวอยางกวางขวางทงในภาคราชการ รฐวสาหกจและธรกจเอกชน
ททำาในรปของการคาหรอการขยายบรการดวยความเชอหรอความหวงทวาการฝกอบรม จะสามารถเพมพน
ความรทกษะและทศนคตทจำาเปนตอการปฏบตงานอยางไดผลทสดแมจำาเปนตองลงทนใชงบประมาณและเวลา
กตามแตกไดมการคนพบวาไดผลคมคาตอการปฏบตงานโดยสวนรวมในระยะยาวเปนหลายเทา
การฝกอบรมทไดผลมใชเพยงแตจดใหมการฝกอบรมเทานน แตจำาเปนจะตองไดรบการสนบสนนในทกๆ
ฝายการไดรบการฝกอบรมอยางถกตองจงจะจะสามารถปฏบตงานไดอยางถกตองแมนยำายงขนและจะชวยเสรม
สรางทศนคตทถกตองในการปฏบตงานนนๆ นอกจากนนการฝกอบรมจะสามารถปลกฝงนสยในการทำางานทจะ
ตองฝกฝนซงจะทำาใหเกอกลความสำาเรจในการทำางานและลดคาใชจายทไมจำาเปนสำาหรบองคการไดอกดวย
คว�มจำ�เปนในก�รศกษ�อบรม
ความจำาเปนในการศกษาอบรมในสหกรณเครดตยเนยนมมากไมวาจะเปนสมาชกกรรมการและเจาหนาท
หรอบคคลทกฝายทเกยวของกบขบวนการสหกรณเครดตยเนยนยงธรกจของสหกรณเครดตยเนยนเจรญกาวหนา
หรอดำาเนนงานหลายดานมากขนเพยงใดกจะยงตองใหการศกษาอบรมเพมขนเพยงนนแตละประเทศตระหนกดวา
ความสำาเรจของขบวนการสหกรณเครดตยเนยน เปนผลมาจากสมาชกทมคณภาพคณะกรรมการดำาเนนการและ
พนกงานทมความรความสามารถในการปฏบตงาน และการยอมรบของประชาชนสงเหลานสามารถสำาเรจผลได
โดยอาศยการอบรมเปนเครองมอทงอาจแยกพจารณาความจำาเปนของการศกษาอบรมทางสหกรณเครดตยเนยน
เปนประเดนใหญๆไดดงน
1. ก�รแกปญห�ของสหกรณเครดตยเนยนปญหาโดยทวไปทเกดขนในสหกรณเครดตยเนยนอาจแบง
ออกไดเปน2ประเภทใหญคอ
1.1 ปญห�ด�นตวบคคล ไมวาจะเปนสหกรณเครดตยเนยนทเรมจดตงใหมหรอสหกรณเครดตยเนยนทกอตงนานแลว แตมความ
ตองการทจะขยายธรกจและบรการตางๆมกจะมปญหาในดานสมาชกกรรมการหรอเจาหนาทปญหาในดานตว
บคคลทมกจะพบเหนบอยๆในวงการสหกรณเครดตยเนยนทวไปคอ
246
สม�ชก
-ปญหาเรองการขาดความสมพนธอนดระหวางสมาชกกบสหกรณเครดตยเนยน
-สมาชกขาดความซอสตยไมสนบสนนกจการสหกรณเครดตยเนยน
-สมาชกขาดความรความเขาใจในหลกการและวธการดำาเนนงานของสหกรณ
เครดตยเนยน
กรรมก�ร
-ขาดความรความเขาใจในหนาทและวธปฏบตงานในหนาท
-ปญหาบทบาทและความสมพนธของฝายบรหารและฝายจดการ
เจ�หน�ท
-ขาดทกษะและความชำานาญเฉพาะดาน
-ขาดความรความสามารถในการวางแผนงานและปฏบตงานตามนโยบายฝายบรหาร
ปญหาดงทกลาวมาแลวน เกอบทกปญหาเกยวของกบความร ความเขาใจและความสามารถ
ซงสามารถทจะแกไขและฝกฝนได โดยการใหการศกษาฝกอบรม ยงธรกจของสหกรณเครดตยเนยนใดใหญ
โตขน การบรหารยงจะตองอยในมอของผทไดรบ การฝกอบรมมาแลวเปนอยางด งานจงจะประสบผลสำาเรจตาม
เปาหมายของอดมการณทคาดหวงไว
1.2 ปญห�ด�นธรกจ
ถามองสหกรณเครดตยเนยนในแงขององคกรธรกจชนดหนง ยอมตองเผชญกบปญหานานปการในเรอง
การจดการนบตงแตการจดการดานบคคลการจดการสำานกงานการรวบรวมและนำาเสนอขอความจรงเกยวกบ
ธรกจเชนการบญชการวดผลงานและการวเคราะหโดยใชหลกทางสถตเปนตนกรรมการหรอพนกงานทไม
เคยทำางานดานธรกจมากอน หรอเคยทำาแตงานของธรกจเอกชนแตไมมประสบการณเกยวกบองคกรธรกจสหกรณ
เครดตยเนยนมากอนลวนตองการศกษาอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต
2. ก�รเผชญก�รแขงขน กบองคกรธรกจก�รเงนอน ๆ
ขบวนการสหกรณเครดตยเนยนในทวปอเมรกาทประสบความสำาเรจเปนสวนมาก ไมใชเพราะวาสามารถ
ชวยกลมบคคลทออนแอในทางเศรษฐกจใหรอดพนจากการแสวงหาผลประโยชนจากบคคลกลมอนไดเทานนแต
เปนเพราะวาขบวนการสหกรณเครดตยเนยนในประเทศเหลานนมเทคนคและการจดการทมประสทธภาพกวา
ธรกจขนาดเลกอนๆในสมยเดยวกนดวย
การดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนในปจจบนตองเผชญหนากบนายทนเงนกในทองถนการเงน
นอกระบบเชนแชรธนาคารออมสนธรกจประกนชวตหรอแมกระทงธนาคารพาณชยดงนนสหกรณเครดตยเนยน
จงตองมคณะกรรมการดำาเนนการทไมเพยงแตจะมอดมการณและความสำานกในทางสหกรณเครดตยเนยนเทานน
แตจะตองมความรความสามารถและประสบการณในเชงธรกจอกดวยคณะกรรมการดำาเนนการจงควรไดรบการ
ฝกอบรมรวมกนเพอจะไดแลกเปลยนความรและประสบการณเพอเปนแนวทางทจะชวยแกปญหาหรอ
247
เตรยมการ แกปญหาใน สหกรณเครดตยเนยนของตนนอกจากนนพนกงานกจะตองมความรมความชำานาญใน
การปฏบตงานในหนาทของตนตามลกษณะธรกจของสหกรณเครดตยเนยน ซงในเรองนการใหการศกษาและฝก
อบรมใน ขณะปฏบตงานในหนาทหรอเขาฝกอรมในหลกสตรตางๆ การดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนจง
จะมประสทธภาพดและสามารถแขงขนกบองคกรธรกจอนๆไดเพราะบอยครงทสมาชกไมอดหนนสหกรณเครดตย
เนยนเพราะสหกรณเครดตยเนยนไมสามารถบรการไดดและเปนกนเองเทาธรกจเอกชน
3. ก�รเปลยนแปลงในด�นนโยบ�ย
การบรการหลกและวธปฏบตอนๆ เมอสหกรณเครดตยเนยนมการปรบเปลยนนโยบายการจดบรการหลก
เกณฑและวธปฏบตใดๆกตามการศกษาอบรมจะตองเขามามบทบาทอยางสำาคญตวอยางเชนในดานนโยบายเพอ
ทจะใหเกดความมนใจวานโยบายใหมหรอนโยบายทเปลยนแปลง ไปนบคคลทเกยวของไดยอมรบและจะสามารถ
ปฏบตงานในหนาทของตนอยางมประสทธภาพเพอ ความสำาเรจของงานตามแนวนโยบายหรอในดานบรการและ
หลกปฏบตตางๆ ถาสหกรณเครดตยเนยนมการจดการใหมๆ หรอมการกำาหนดหลกเกณฑและวธปฏบตตางๆ
ทสมาชกจะตองเกยวของ หรอรบรกจำาเปนตองมการใหการศกษาอบรมเพอใหมความเขาใจในแนวเดยวกนบาง
ครงการศกษาอบรมจะตองกระทำาลวงหนาเพอเตรยมคนไวกอนงานและไมใหเกดหยดชะงกในระยะเปลยนแปลง
4. ก�รพฒน�อ�ชพและสงคมสหกรณเครดตยเนยน
ขบวนการสหกรณเครดตยเนยนโดยทวไปตางยอมรบวาสมาชกมบทบาทสำาคญในการเปน เจาของในการ
ควบคมการดำาเนนงานและใหการสนบสนนรวมมอเพอพฒนาตนเองในทางเศรษฐกจและสงคม โดยอาศยสหกรณ
เครดตยเนยนเปนเครองมอ โดยมความสำานกและศรทธาเปนพนฐาน ดงนนเปาหมายแรกของการใหการศกษา
อบรมจงมงทตวสมาชกกอนบคคลอนเพราะหากสมาชกม อาชพมนคง ครอบครวมความเปนอยดกมแนวโนมจะ
ใหความสนบสนนสหกรณเครดตยเนยนของ ตนดวยความภกดตลอดไป และมสวนชวยชกนำาสมาชกใหมใหเขามา
สนบสนนขบวนการ
สหกรณเครดตยเนยนทกแหงสามารถทจะดำาเนนบทบาทในดานนไดแลวกเปนเครองยนยนวาสหกรณ
เครดตยเนยนเปนเครองมออนสำาคญทจะชวยยกระดบมาตรฐานการครองชพ ทงดานเศรษฐกจและสงคมของ
สมาชกและชมชนได
ดงทไดกลาวมาแลววาการพฒนาและการแกปญหาของทกหนวยงานทกองคการโดยเฉพาะสหกรณเครดต
ยเนยนใดฝากความหวงไวกบการจดการศกษาอบรมเปนประการสำาคญ แตกเปนทรจกโดยชดแจงแลววาผลของ
การจดการฝกอบรมหลายๆ ครงของหนวยงานองคกรตางๆ ไมสามารถสนองตอบความตองการของผจดการ
อบรมและผเขารบการอบรมได ทงนเนองมาจากการจดการอบรมยงขาดประสทธภาพ การเตรยมการไมพรอม
เปนตน
248
ร�ยละเอยดกระบวนก�รฝกอบรม
1.ประเมนปญหาและความตองการฝกอบรม
1.1หาปญหาและความตองการของกลมเปาหมาย
1.2หาความคาดหวงขององคกร
1.3วเคราะหปญหาความตองการและแกปญหาดวยการฝกอบรม
2.การกำาหนดวตถประสงค
2.1กำาหนดจดมงหมายวตถประสงค
2.2กำาหนดพฤตกรรมของผเขารบการอบรมทถกคาดหวง
3.กำาหนดเนอหา
3.1คดเลอกเนอหาทสอดคลองกบวตถประสงค
3.2พจารณาเนอหาตองรควรรรกไดไมรกได
3.3จดสอและเนอหาใหเหมาะสม
4.กำาหนดเทคนคและวธการ
4.1เลอกกำาหนดเทคนควธการใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย
4.2กำาหนดสอสนบสนนเทคนควธการ
5.ดำาเนนการตามกจกรรมทวางไว
6.ประเมนผล
6.1ตรวจสอบการบรรลตามวตถประสงค
6.2ปรบปรงกระบวนการฝกอบรม
7.การตดตามผล
7.1การเปลยนแปลงของผเขารบการอบรมในการปฏบตงาน
7.2ผลกระทบทเกดขน
การฝกอบรมจะสามารถปลกฝงนสยในการทำางานและสามารถปฏบตงานไดอยาง
ถกตองแมนยำายงขน และจะชวยเสรมสรางทศนคตทถกตองในการปฏบตงานนน ๆ
249
ก�รกำ�หนดหลกสตร
การกำาหนดหลกสตร ไดแกการกำาหนดเรองและขอบเขตของเรองหรอหวขอทจะศกษาสำาหรบกลม
เปาหมายตางๆ หลกสตรหนงๆ โดยปกตจะประกอบไปไดวยเรองจำานวนหนงและแตละเรองอาจจะประกอบไป
ดวยชดหวขอวชาหรอประเดนสำาคญชดหนงซงมกจะมหลายหวขอหรอหลายประเดน
ผงทม�ของหลกสตร
ปญหา วตถประสงค
สาเหต เปาหมาย
แนวทางแกไข/นโยบาย
(ในเรองการศกษา)โครงการ/กจกรรม
(หลกสตร...)
หลกเกณฑในก�รกำ�หนดหลกสตร
1.การกำาหนดหลกสตรโดยมจดมงหมายทจะแกปญหาใดปญหาหนงโดยปกตแลวควรจะครอบคลม3
ระดบคอ
-ระดบใหขอมลหรอหลกการ
-ระดบเสรมสรางความเขาใจและเปลยนแปลงทศนคต
-ระดบฝกทกษะความชำานาญและสรางความมนใจในการปฏบตงาน
ไมวาจะใหการศกษาอบรมในเรองอะไร การศกษาทนำาไปสการแกปญหา จะตองเปนการศกษาทครบ
วงจรทงสาม เพอจะไดพฒนาทงสมอง หวใจ และการปฏบต คอใหผเขารบการอบรมสามารถเขาใจ เกดความคด
และความรสกมากพอทจะผลกดนใหลงมอกระทำาดวย คนเราจะเขาใจสภาพตางๆ ตามความเปนจรงไดกตอเมอ
มขอมลทถกตองอยางเพยงพอและมระบบคดทเอออำานวย หรอทเปนวทยาศาสตรและถาหากความเขาใจในเรอง
ตางๆ ลกซงเพยงพอกจะเกดความคดและการเปลยนแปลงทศนคตยงถามองเปนทางออกทเปนไปไดดวยและม
ความเชอมนวาตนสามารถมสวนในการแกปญหาหรอมสวนสำาคญในความสำาเรจของงานบางอยางความคดความ
เขาใจตางๆกสามารถเปลยนไปเปนการปฏบตได
250
2.เรองหรอประเดนหรอหวขอในการศกษาฝกอบรมจะมอะไรบางขนอยกบกลมเปาหมายและสภาพของ
กลมเปาหมายจะตองแยกแยะกลมเปาหมายตวอยางเชนสมาชกสามารถแยกออกเปน
-สมาชกเกา
-สมาชกใหม
-สมาชกทกระตอรอรน
-สมาชกทไมกระตอรอรน
หลกสตร หรอโอกาสทจะจดการศกษาอบรมใหสมาชกในแตละประเทศจะมความแตกตางกน ความ
คาดหมายหรอความคาดหวงจากการฝกอบรมยอมแตกตางกน
การกำาหนดหลกสตรตามหลกเกณฑ 2 ขอน จะชวยใหเรากำาหนดเรองและหวขอศกษาไดอยางสอดคลอง
กบระดบการรบรของกลมเปาหมายแตละกลมไดและยงชวยใหกระบวนการศกษาดำาเนนไปอยางมขนตอน
สามารถประเมนและวดผลไดเปนระยะ ทำาใหมโอกาสบรรลเปาหมายไดอยางคอยเปนคอยไป ตวอยางการเขยน
หลกสตรเครดตยเนยนพนฐานฯดงน
251
หลกสตรเครดตยเนยนพนฐ�น
วตถประสงค ใหความรความเขาใจในหลกการและวธการดำาเนนงานเบองตน
กลมเป�หม�ยกรรมการสมาชกพนกงานทไมเคยผานการอบรมในหลกสตร
ระยะเวล� 8ชวโมง
เรองท 1 สหกรณเครดตยเนยนคออะไร
-สหกรณเครดตยเนยนคออะไร
-วงสมพนธหมายถงอะไร
-วตถประสงคในการจดตงสหกรณเครดตยเนยน
-สหกรณเครดตยเนยนแตกตางจากธนาคารแชรและนายทนเงนกอยางไร
เรองท 2 จตต�รมณสหกรณเครดตยเนยน
-จตตารมณคออะไร
-ทำาไมจงตองรวมกนเปนสหกรณเครดตยเนยน
-เมอเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนควรจะใหอะไรแกเพอน
เรองท 3 ก�รสมครเปนสม�ชก ขอปฏบต และหน�ทของสม�ชก
-คณสมบตของผทจะสมครเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนมอะไรบาง
-ผสมครจะเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนโดยสมบรณเมอไร
-เปนสมาชกแลวตองปฏบตอยางไรบาง
-สทธของสมาชกสหกรณเครดตยเนยนมอะไรบาง
เรองท 4 หน�ทของสหกรณเครดตยเนยน
-สหกรณเครดตยเนยนชวยพฒนาคนอยางไร
-สหกรณเครดตยเนยนมหนาทตอสมาชกและองคกรอนอยางไรบาง
เรองท 5 ก�รประหยดสะสม
-ความจำาเปนอยางไรจงตองประหยดสะสม
-จะประหยดสะสมไดอยางไร
-จะสะสมเงนในสหกรณเครดตยเนยนไดอยางไร
-จะถอนเงนสะสมไดหรอไม
-จะเชอไดอยางไรวาเงนสะสมของสมาชกทมอยในสหกรณเครดตยเนยนนน
ปลอดภย
252
เรองท 6 ก�รก
-จะกเงนเพออะไรบาง
-ประเภทของการกมอะไรบาง
-สหกรณเครดตยเนยนโดยทวไปมหลกเกณฑในการพจารณาเงนกอยางไร
-ในการกเงนสหกรณเครดตยเนยนมขนตอนการขอกเงนอยางไร
-ดอกเบยและคาปรบคออะไร
เรองท 7 คณะกรรมก�รและก�รดำ�เนนง�น
-อำานาจสงสดในสหกรณเครดตยเนยนเปนของใคร
-ใครเปนผรบผดชอบการดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนและบคคลเหลานนมาจากไหน
-คณะผตรวจสอบกจการคอใคร
-คณะกรรมการแตละคนมหนาทอยางไร
-กรรมการตางๆอยในวาระนานเทาไรและจะเลอกตงซอมไดอยางไร
-ควรเลอกบคคลประเภทใดเขาเปนกรรมการ
เรองท 8 ประวตเครดตยเนยน
-สหกรณเครดตยเนยนเกดขนครงแรกทไหนเมอไร
-สหกรณเครดตยเนยนเกดขนในเมองไทยทไหนเมอไร
253
เทคนคก�รฝกอบรม
การฝกอบรมมความสำาคญตอการพฒนาบคลากร องคประกอบสำาคญประการหนงทชวยใหการจดฝก
อบรมบรรลผลกคอการเลอกใชเทคนคการฝกอบรมอยางถกตองเหมาะสมทงนเพราะเทคนคการฝกอบรมจะม
สวนชวยใหเกดการเรยนรหรอเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามทตองการไดและอกประการหนงการฝกอบรม
นนจดใหแกผทพนวยเรยน สวนมากเปนผใหญมความรและประสบการณมากพอสมควร เทคนคทใชจงตองแตก
ตางไปจากการเรยนการสอนในสถานศกษา ดงนน การรจกและเขาใจเลอกใชเทคนคการฝกอบรมทเหมาะสมจง
เปนสงจำาเปนสำาหรบเจาหนาทฝกอบรม
เทคนคการฝกอบรม หมายถง วธการทใชในการสอสารหรอถายทอดความร ความคด ขอเทจจรง
ประสบการณหรอขอมลตางๆระหวางผใหการอบรมและผเขารบการอบรมเพอใหเกดการเรยนรการเปลยนแปลง
พฤตกรรมตามทไดกำาหนดไว
ขอควรคำ�นงในก�รเลอกใชเทคนคก�รฝกอบรม
1.พจารณาถงความเหมาะสมของเทคนคทจะนำามาใชคอตองใหเหมาะสมกบลกษณะ
ของหวขอวชาและสอดคลองกบความตองการของการพฒนานนๆดวย
2. พจารณาถงขนาดของกลมผเขารบการฝกอบรม วามากนอยเพยงใด ลกษณะของการฝกอบรมนนเปน
ประการใดควรจะแบงเปนกลมยอยหรอไมกลมละเทาใดแลวเลอกใชเทคนคการฝกอบรมใหเหมาะสม
3.พจารณาถงลกษณะของกลมผเขารบการฝกอบรมวามพนฐานความรความชำานาญ
ประสบการณแตกตางหรอคลายคลงกน ควรเลอกใชเทคนคการฝกอบรมแบบใดจงจะเหมาะสม และอำานวย
ประโยชนสงสด
4. พจารณาถงความสามารถ ความคนเคย ตอเทคนคการฝกอบรมทจะนำาไปใชวาผเขารบการฝกอบรม
คนเคยตอวธการนนๆหรอไม
5.พจารณาถงเวลาและอปกรณทจะนำามาใชวามเวลาเพยงพอและสะดวกแกการจดหาหรอไม
6.พจารณาถงงบประมาณทมอยกบคาใชจายทจะตองจดทำาเพยงพอหรอไม
7. พจารณาและประเมนคาเกยวกบทศนคตของผเขารบการฝกอบรมวาเปนอยางไร มปฏกรยาไปในทาง
ตอตานขดขนเฉอยชาเฉยเมยหรอเขนอายทศนคตของผเขารบการอบรมมความสำาคญตอการเลอกสรรเทคนค
การฝกอบรมมากจงไมควรมองขามความสำาคญประการน
254
เทคนคก�รจดฝกอบรม
1 ประเภทก�รบรรย�ยและอภปร�ยโดยผทรงคณวฒไดแก
1.1 ก�รบรรย�ยแบบผบรรย�ยคนเดยว (Lecture)
วธก�ร เรมดวยพธกรกลาวตอนรบผฟงแนะนำาหวขอทจะบรรยายและประวตวทยากร
1.ผบรรยายดำาเนนการบรรยายตามหวขอทไดรบมอบหมายระหวางการบรรยายอาจใชสอ
ประกอบดวยเชนสไลดแผนใสวดโอเปนตน
2.กอนจบการบรรยายผบรรยายควรสรปใจความสำาคญ
3.เมอจบการบรรยายควรเปดโอกาสใหผฟงไดซกถามปญหาหรอแสดงความคดเหนได
4.เวลาทใชไมควรเกนชวงละ3ชวโมงและควรมการหยดพกระหวางการบรรยายดวย
ก�รจดสถ�นท
จดหองแบบLectureถาผฟงมมากควรใชหองประชมใหญควรตงโตะผบรรยายอยบนเวทเพอใหผฟง
มองเหนหนาและเตรยมสอตางๆใหพรอม
ขอด 1.ไดเนอหาสาระมากตรงตามวตถประสงคโดยใชเวลานอย
2.สามารถใหการอบรมแกผฟงไดจำานวนมาก
3.สามารถกระตนความสนใจยำาหรอสรปในสวนทเปนเนอหาวชาไดตามตองการ
ขอจำ�กด
1.การบรรยายเปนการสอสารทางเดยวถาหากผบรรยายไมมความสามารถในการบรรยาย
เรองนนๆกอาจจะไมเกดประโยชนทำาใหสนเปลองและสญเปลา
2.ผบรรยายไมอาจวดไดวาผฟงไดรบความรมากนอยเพยงใด
3.การหาบคคลทมความรในเนอหาทตองการและมความสามารถในการบรรยายดวยนน
หาไดยาก
1.2 ก�รบรรย�ยเปนชด (Symposium)
วธก�ร
1.พธกรกลาวเปดการบรรยายแนะนำาหวขอเรองแนะนำาผเชยวชาญแตละคนเพอใหผฟง
ทราบพนฐานและภมหลงของผเชยวชาญพอสงเขป
2.เรมการบรรยายโดยพธกรคอยประสานเชอมโยงการบรรยายแตละคนสรปในบางตอนและ
ควบคมใหการบรรยายดำาเนนไปตามหวขอและวตถประสงคทวางไว
3.เมอผเชยวชาญแตละคนบรรยายจบควรเปดโอกาสใหผฟงซกถามและแสดงขอคดเหนตางๆได
255
ก�รจดสถ�นท
ควรจดทนงสำาหรบผเชยวชาญหรอวทยากรใหสงกวาผฟงเชนอยบนเวทหรอยกพนเพอผฟงจะไดมอง
เหนวทยากรไดอยางชดเจนและควรจดเตรยมสอตางๆไวใหพรอมตามทวทยากรตองการขอด
1.ทำาใหผเขารบการฝกอบรมมโอกาสไดเรยนรจากวทยากรหลายคนหลายทศนะ
2.ผเขารบการอบรมเกดความสนใจในการเรยนรมากกวาผบรรยายคนเดยว
3.วทยากรใชเวลาบรรยายสนทำาใหไดเนอหาตรงประเดน
4.สามารถฝกอบรมไดครงละมากๆ
ขอจำ�กด
1.เปนพธการ
2.วทยากรหลายคนอาจบรรยายในแตละทศนะยากแกการสรปความคดเหนใหไดตาม
วตถประสงค
3.ผเขารบการฝกอบรมอาจเบอหนายเพราะไมไดมสวนรวม
4.การบรรยายในเวลาสนอาจไมชดเจนเพยงพอ
1.3 ก�รอภปร�ยเปนคณะ (Panel Discussion)
วธก�ร
พธกรกลาวเปดการอภปรายหรอพธกรเชญผดำาเนนรายการเปดการอภปรายโดยพดถงหวขอทจะ
ดำาเนนการอภปรายแนะนำาผอภปรายแตละคนแลวจงเรมการอภปราย
1.เปดโอกาสใหผอภปรายแตละคนเสนอความคดเหนโดยพธกรจะเปนผประสานงานและสรปใน
ตอนทาย
2.เมอจบการอภปรายพธกรอาจเปดโอกาสใหผฟงซกถามปญหาไดการจดสถานท
ควรจดทนงสำาหรบผอภปรายสงกวาผเขารบการฝกอบรมและจดใหพธกรนงกลางควรจดไมโครโฟนไว
หลายๆตวเพอใหผเขารบการอบรมไดยนเสยงชดเจน
ขอด
1.ผเขารบการฝกอบรมไดรบฟงความคดเหนผอภปรายหลายคนทำาใหไดรบความรกวางขวางและดงดด
ความสนใจไดด
2.บรรยากาศเปนกนเอง
3.ผเขารบการฝกอบรมมสวนรวมในการอภปรายแสดงความคดเหนหลงจากทผอภปรายไดอภปรายจบ
แลว
ขอจำ�กด
1.ผอภปรายเสนอความคดเหนไมเตมทเพราะชวงเวลาสน
2.หากผอภปรายมประสบการณนอยจะไมเกดประโยชนเทาทควร
3.การควบคมการอภปรายเกยวกบการรกษาเวลาและเนอหาทำาไดยากบางครงมการอภปรายนอก
เรองและมากเกนไปฉะนนพธกรหรอผดำาเนนรายการตองมบทบาทสำาคญในการกำากบเวลาและ
เนอหาวชาดวย
256
2. ประเภทใหผเข�รบก�รฝกอบรมมบทบ�ทรวม
2.1 ก�รสมมน� (Seminar)
วธก�ร
1.ผนำาการสมมนาเปนผวางแผนและดำาเนนการสมมนาตามทกำาหนดไว
2.ผเขาสมมนาเลอกหวขอยอยจากหวขอใหญของการสมมนาเพอทำาการศกษาคนควาวจยจาก
เอกสารหนงสอหรอโดยวธการอนๆและจดเตรยมขอมลใหเรยบรอยกอนเรมการสมมนา
3.เมอเรมการสมมนาผเขาสมมนาจะนำาขอมลทเตรยมไวเสนอตอทประชมเพอแลกเปลยนความ
คดเหนซงกนและกนสมาชกทกคนจะมสวนรวมในการเสนอแนะใหขอคดเหนใหความรใหขอเทจจรง
ก�รจดสถ�นท
ถาผเขาสมมนามจำานวนไมมากนกใหจดแบบลอมโตะประชมโดยประธานอยตรงกลางแตถากลม
ใหญเกนไปควรจดเกาอเปนรปครงวงกลมใหสามารถอภปรายกนได
ขอด
1.ผเขาสมมนามโอกาสไดรบและแลกเปลยนความรประสบการณจากทงผเขาสมมนาดวยกนเอง
และจากทปรกษาหรอผเชยวชาญ
2.ผเขาสมมนามโอกาสเขามามสวนรวมไดมาก
3.ผลสรปจาการสมมนาไดจากความคดของคนหลายคนซงอาจชวยใหไดแนวความคดใหมๆ
4.ชวยฝกการยอมรบฟงเหตผลและความคดเหนของผอน
ขอจำ�กด
1.หากทปรกษากลมไมยอมรบฟงความเหนของสมาชกในกลมอาจชกนำาใหคลอยตามความคด
ของตนและทำาใหสมาชกไมไดแสดงความคดเหนของตนอยางเตมท
2.สมาชกทไมรจกกนมากอนอาจมความรสกไมกลาแสดงความคดเหนหรอมสวนรวมมากเทาท
ควร
3.เวลาทกำาหนดใหอาจไมเพยงพอตอการสมมนาการรบสรปใหทนเวลาจะทำาใหผลการสมมนา
ไมเปนทนาพอใจนก
2.2 ก�รอภปร�ยกลม (Group Discussion)
วธก�ร
1.ผนำาการอภปรายเปนประธานของทประชมและดำาเนนการอภปราย
2.สมาชกรวมกนพจารณาปญหาหรอขอตกลงในเรองใดเรองหนงอาจจะมการแตงตงเลขานการ
ขนมาคนหนงเพอบนทกขอคดเหนซงไดจากการอภปรายและรายงานผลเปนระยะๆ
ก�รจดสถ�นท
โดยมากจดใหมทนงลอมโตะประชมตวใหญเพอใหสมาชกไดเหนหนากนและกน
ขอด
1.สมาชกมโอกาสไดแสดงความคดเหนอยางเสรและทวถง
2.เปนการฝกใหกลาแสดงออก
3.สงเสรมความเขาใจอนดระหวางผเขารบการอบรม
4.เปนการชวยกนแกปญหาซงรวบรวมจากความคดของคนจำานวนมากอาจจะไดขอยตทด
257
ขอจำ�กด
1.หากผนำาการอภปรายขาดความสามารถจะทำาใหไดผลไมดเทาทควร
2.ผเขารวมอภปรายบางคนอาจพดมากเกนไปในขณะทบางคนมสวนรวมในการอภปรายนอย
เกนไป
3.ถาผเขารวมอภปรายมจำานวนมากเวลาทมอยอาจไมเพยงพอตอการรวบรวมความเหนทงหมด
4.หากผเขารวมอภปรายไมเขาใจเรองและจดมงหมายของการอภปรายโดยแจมชดเนอหาของ
การอภปรายกจะสบสนและไมเปนไปตามแนวทตองการ
5.หากผเขารวมอภปรายไมเขาใจเรองและจดมงหมายของการอภปรายโดยแจมชดเนอหาของ
การอภปรายกจะสบสนและไมเปนไปตามแนวทตองการ
6.หากผเขารวมอภปรายมความรและความคดในวงแคบผลสรปหรอขอยตอาจไมดเทาทควร
2.3 ก�รประชมเพอแลกเปลยนคว�มคดเหน (Conference)
วธก�ร
1.ผนำาการประชมจะตองเตรยมรายละเอยดตางๆเกยวกบการประชมไวลวงหนา
2.ระหวางดำาเนนการประชมผนำาการประชมจะตองพยายามกระตนใหผรวมประชมออกความ
คดเหนโดยทวถงและควบคมใหอยในประเดนของการประชมจนกระทงไดขอยตรวมกนของ
ทประชม
ก�รจดสถ�นท
ควรจดเปนรปตวยหรอสเหลยมผนผาเพอใหผเขาประชมมองเหนกนอยางชดเจน
ขอด
1.ผเขารวมประชมจะเปนผสนใจในเรองนนอยางแทจรง
2.ผเขารวมประชมมสทธออกความคดเหนไดอยางกวางขวาง
3.ผเขารวมประชมไดฝกการฟงและยอมรบความคดเหนของผอนมากขนตลอดจนเพมความ
สามารถในการวเคราะหและการหาเหตผลเพอแกไขปญหารวมกนเปนคณะ
ขอจำ�กด
1.การหาผนำาการประชมทมทงความรในเรองทจะประชมและมความสามารถในการนำาประชม
ดวยนนอาจทำาไดยาก
2.การประเมนผลทไดจากการประชมทำาไดยาก
3.ผเขารวมประชมคนใดคนหนงอาจพดมากเกนไปและอาจพยายามชกนำาคนอนๆใหคลอย
ตามมากกวาทจะฟงความคดเหนของคนอนบาง
258
2.4 ก�รประชมกลมแบบซนดเคท (Syndicate Method)
วธก�ร
1.วทยากรหรอพธกรแบงกลมผเขารบการฝกอบรมเปนกลมยอยโดยแตละกลมประกอบดวย\
สมาชกทมาจากอาชพตางๆกนวทยากรมหนาทเปนเพยงผสงเกตการณและคอยดแลใหการ
ประชมดำาเนนไปในแนวทางทถกตองสวนหนาทในการดำาเนนการประชมทงหมดเปนของผ
เขารบการฝกอบรมทกคนรวมกน
2.แตละกลมเลอกประธานและเลขานการประจำากลมเพอทำาหนาทรบผดชอบจดการประชม
1หวขอแลวจงผลดเปลยนหมนเวยนเลอกบคคลอนในกลมใหทำาหนาทประชมหวขออนๆ
ตามลำาดบฉะนนสมาชกกลมทกคนจงมโอกาสเปนประธานกลมอยางครบถวน
3.เมอการประชมสนสดลงประธานกลมอาจมอบหมายใหสมาชกทกคนชวยกนทำารายการเพอ
เสนอทประชมใหญอกครงหนง
4.อาจจะนำาผเขารบการฝกอบรมทงหมดไปดงานตามสถานททเกยวของกบการประชมภายหลง
จากทการประชมเสรจสนแลวกไดเพอเปดโอกาสใหไดพบเหนการปฏบตงานจรงๆจะได
เปรยบเทยบกบความคดของตนทเสนอในการประชมการจดสถานท
ก�รจดสถ�นท
สำาหรบกลมยอยเพอปฏบตงานหรอพจารณาปญหาควรจดทนงใหเหนหนากนทกคนเพอให
ไดยนเสยงพดชดเจนสำาหรบการประชมใหญควรมเวทหรอยกพนสำาหรบผพดขนไปรายงานตอทประชม
ขอด
1.เปนการพฒนาเรองการนำากลมเพออภปรายปญหา
2.เปนการแลกเปลยนความรอยางกวางขวาง
3.กอใหเกดความเปนกนเองและสามคค
4.สงเสรมการสรางแนวความคดและความสามารถในการวเคราะห
ขอจำ�กด
1.ความแตกตางของสายอาชพสายงานและหนวยงานอาจเปนอปสรรคตอการประสานแนว
ความคด
2.สมาชกบางคนอาจพดมากหรอมบทบาทมากทำาใหลดบทบาทสมาชกคนอน
3.ตองเตรยมการลวงหนามากและใชเวลามาก
259
2.5 ก�รประชมแบบแบงกลมยอย (Buzz Session)
วธก�ร
1.วทยากรหรอพธกรแนะนำาหลกเกณฑในการประชมกลมยอยแลวจดแบงกลมยอยเปนกลมๆ
ละไมเกน6คนตอจากนนกมอบหวเรองใหแตละกลมนำาไปพจารณา
2.แตละกลมเลอกประธานและเลขานการ
3.ประธานกลมตองคอยกระตนใหสมาชกไดมโอกาสพดอยางทวถงและมเลขานการเปนผจด
บนทกความคดเหนของกลมเพอนำาเสนอทประชมใหญ
ก�รจดสถ�นท
เปนแบบวงกลมสเหลยมหรอตวยอาจจดรวมอยในหองประชมใหญทกกลม
ขอด
1.เปดโอกาสใหแตละคนแสดงความคดเหนไดอยางกวางขวางและสามารถรวมอภปรายไดมาก
ทสด
2.บรรยากาศเปนกนเอง
3.หวขอการอภปรายสามารถแยกประเดนยอยไดมากและในกรณทมสมาชกมาจากแหลงตางๆ
กนกจะชวยใหไดแนวความคดหลากหลายยงขน
ขอจำ�กด
1.กลมยอยทอยในหองเดยวกนหลายกลมอาจเกดเสยงรบกวนซงกนและกน
2.เวลาอภปรายของแตละคนมจำากด
3.การอภปรายของแตละกลมอาจตองยดหยนแตกตางกนไปตามประเดนหวขอทไดรบ
2.6 ก�รประชมเชงปฏบตก�ร (Workshop)
วธก�ร
1.เตรยมสถานทเครองอำานวยความสะดวกแกวทยากรและขอมลตางๆสำาหรบการคนควาไว
ลวงหนาใหเรยบรอย
2.จดแบงเปนกลมยอย
3.ประชมปฏบตการ
4.แตละกลมรายงานผลตอทประชม
5.ประเมนผล
ก�รจดสถ�นท
ใชหองขนาดใหญมทนงจดไวรอบโตะตวใหญเปนรปสเหลยมผนผาหรอรปตวยมเครองมอเครอง
ใชทจำาเปนจดไวใหพรอมและอาจมหองประชมกลมยอยดวย
ขอด
1.เปดโอกาสใหสมาชกไดมสวนรวมอยางเตมท
2.กลมมบทบาทในการดำาเนนการประชมมากขนสามารถกำาหนดเปาหมายและวธการไดเอง
260
ขอจำ�กด
1.วทยากรและผเขารบการฝกอบรมตองทมเทเวลาใหแกงานนอยางมาก
2.ใชเจาหนาทปฏบตงานจำานวนมาก
3.ใชงบประมาณและอปกรณตางๆมาก
2.7 ก�รระดมคว�มคด (Brain Storming)
วธก�ร
1.ประธานจะเสนอหวขอหรอปญหาใหกลมพจารณาโดยเขยนลงบนกระดานชอลคหรอกระดาษ
แผนใหญหรอเครองฉายภาพขามศรษะใหกลมเหนโดยทวกน
2.ประธานจะตองอธบายใหกลมทราบความมงหมายของหวขอหรอสาระสำาคญของเรองนนๆ
3.ความเหนของสมาชกทกคนจะตองเปนทยอมรบของกลม
4.กำาหนดเวลาสำาหรบการเสนอความคดเหนไวใหแนนอน
5.จดแบงสมาชกของทประชมใหญออกเปนกลมยอยเพอพจารณาขอเสนอของทประชมโดย
แตละกลมเลอกขอเสนอทเหมาะสมเพอนำาเสนอตอทประชมใหญ
6.ขนสรปทประชมจะเปนผพจารณาและประเมนคณคาของขอเสนอหรอความคดเหนของ
แตละกลมทเสนอมาขอเสนอทใกลเคยงกนเอามารวมกนและปรบปรงใหไดใจความสมบรณ
7.เทคนคการระดมความคดเหมาะสำาหรบการแกปญหาทยงยากซบซอนเพราะยดในหลกการท
วา“หลายหวดกวาหวเดยว”เปนการสอนใหรจกเคารพและยอมรบความคดเหนของผอน
8.ขนาดของกลมไมควรเกน20คนเปนผมประสบการณความรความคดสรางสรรคพอสมควร
ก�รจดสถ�นท
ควรใชหองประชมทมอปกรณในการเขยนอยางครบถวนสำาหรบจดความคดตางๆของสมาชก
สำาหรบโตะควรจดเปนรปครงวงกลม
ขอด
1ไดขอเสนอจำานวนมากในชวงเวลาสนๆ
2.ทกคนมสวนรวมในการแกปญหารวมกน
3.ฝกการรบฟงและยอมรบความคดเหนของผอน
ขอจำ�กด
1.ขอเสนอแนะจำานวนมากเมอนำามาพจารณาแลวบางขออาจมคณคานอย
2.ตองจำากดขนาดของกลมเพอใหทกคนมโอกาสรวม
3.ประเดนหรอปญหาทพจารณาตองไมกวางจนเกนไปและควรมเพยงปญหาเดยว
261
2.8 ก�รแสดงบทบ�ทสมมต (Role Playing)
วธก�ร
1.ผเขารบการฝกอบรมแตละคนจะไดรบมอบหมายใหแสดงบทบาทตามทกำาหนดไวเชนเปนผ
บรหารองคการหรอเปนหวหนาหนวยงานเปนตนเมอไดรบมอบหมายแลวผเขารบการฝก
อบรมจะแสดงอากปกรยาและเจรจาไปตามความคดเหนของตน
2.ไมมผกำากบแสดงไมมผบอกบทสนทนาและไมมการซกซอมลวงหนาแตจะไดรบการบอก
กลาวกอนแสดงแตเพยงวาใหแสดงโดยสมมตเปนบคคลใดผแสดงแตละคนจะรเฉพาะบทบาท
หนาทของตนเทานน
3.เปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมทกคนมสวนรวมในการแสดงบทบาทสมมตอยางทวถงใน
กรณทผเขารบการฝกอบรมมจำานวนมากกวาผแสดงบคคลเหลานนจะไดรบมอบหมายใหเปนผ
สงเกตการณและวจารณกบบทบาททผแสดงแตละคนแสดงออกเมอการแสดงไดสนสดลงแลว
ก�รจดสถ�นท
จดใหเหมาะกบสถานการณทสมมตและใหทกคนมองเหน
ขอด
1.ทกคนมโอกาสเขารวมกจกรรมอยางทวถงทำาใหเกดบรรยากาศทดสรางความรวมมอภายใน
กลม
2.แตละคนมโอกาสแสดงความสามารถเฉพาะตวและความสามารถรวมตามบทบาททกำาหนดให
ซงจะกอใหเกดผลดตอการทำางานรวมกนภายหลงเมอตางคนตางกลบไปปฏบตหนาทของตน
ตามเดม
ขอจำ�กด
1.ผเขารบการฝกอบรมบางคนอาจไมชอบการแสดงออกเทคนคนกจะไมไดผล
2.หากผแสดงไมเขาใจโครงเรองทำาใหไมสามารถแสดงไดตรงตามทกำาหนด
2.9 ก�รศกษ�เฉพ�ะกรณ (Case Study)
วธก�ร
1.พธกรแนะนำาวธการศกษาเฉพาะกรณแกผเขารบการฝกอบรมและมอบหมายเรองใหแกกลม
เพอศกษารายละเอยดตอไป
2.ในกรณทเรองอยในรปขอเขยนควรแจกใหสมาชกอานลวงหนาเพอใหกลมมเวลาศกษา
วเคราะหอภปรายแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน
3.พธกรตองระบใหชดเจนวาในการศกษาวเคราะหเรองเหลานตองการใหบรรลวตถประสงคใด
ตองการผลแคไหน
262
ก�รจดสถ�นท
แบบวงกลมหรอสเหลยมหรอตวยกไดเพอใหสมาชกกลมมองเหนหนากนอยางชดเจน
ขอด
1.ผเขารบการฝกอบรมไดฝกความสามารถในการวเคราะหและตดสนใจในเรองจรงหรอ
สถานการณทเกดขนไดจรงและสามารถนำาไปปรบใชกบเหตการณอนได
2.เปดโอกาสใหแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณซงกนและกนอยางกวางขวางชวยให
สามารถเขาใจปญหาไดหลายแงหลายมมและหาเลอกในการแกปญหาไดหลายทาง
3.ทกคนมโอกาสแสดงความคดเหนอยางอสระในบรรยากาศทเปนกนเอง
ขอจำ�กด
1.เรองทนำามาศกษานนหากไมทนสมยหรอไมดดแปลงใหเหมาะสมอาจไมเกดประโยชน
เทาทควร
2.สมาชกบางคนอาจพดมากเกนไปทำาใหสมาชกคนอนไมมโอกาสแสดงความคดเหน
3.หากทปรกษาไมมความสามารถเทคนคนอาจไมบรรลวตถประสงค
4.การสรางกรณศกษาเปนงานทตองใชเวลางบประมาณและผชำานาญงานสราง
2.10 ก�รใหเวล�ซกถ�ม (Questioning Period)
วธก�ร
1.วทยากรแจงแกผฟงวาชวงเวลาตอไปนเปดใหมการซกถามไดโดยอธบายใหทราบถงวธการ
ซกถาม
2.เจาหนาทฝกอบรมรวบรวมคำาถามของผฟงสงใหวทยากร
3.วทยากรตอบคำาถามทผฟงถาม
ก�รจดสถ�นท
ถาเปนกลมใหญจดแบบชนเรยนและควรมไมโครโฟนอยางนอยสก2ตวไวตอนหนาและตอน
กลางของหองประชมและควรมกระดาษสำาหรบเขยนคำาถามใหพรอม
ขอด
1.การใหเวลาซกถามเปนการเปดโอกาสใหผฟงไดมสวนรวมในการวเคราะหปญหานนๆ
2.สะทอนใหเหนความขดแยงหรอคลอยตามของผฟงทมตอวทยากร
3.ชวยพฒนาใหเกดความเหนพองตองกนกอนทจะมการกระทำาใดๆในหมคณะ
ขอจำ�กด
1.ชวงเวลาซกถามทกำาหนดไวอาจจะไมเพยงพอทำาใหผฟงมสวนรวมไมเตมท
2.หากวทยากรไมมความรความสามารถดพอชวงเวลานกจะไมเปนประโยชนนาเบอหนายและ
สนเปลองเวลาโดยใชเหต
263
2.11 ก�รสมภ�ษณ (Interview)
วธก�ร
1.กำาหนดโครงเรองและผแสดงทเหมาะสมตลอดจนอปกรณทจำาเปนตองใชใหครบถวน
2.ผจดตองชแจงใหผแสดงทราบถงวตถประสงคและเขาใจถงปญหาหรอสถานการณทจดขน
3.จบการแสดงมการอภปรายปญหาเพอใหสมาชกหรอผชมไดเขาใจปญหาและสถานการณ
ตางๆไดชดเจน
ก�รจดสถ�นท
จดใหเหมาะสมแกการแสดงละครและเรองราวนนๆผชมสามารถมองเหนไดชดเจน
ขอด
1.ชวยใหเขาใจปญหาและสถานการณไดดยงขนเปนการกระตนความสนใจ
2สรางความรวมมอในกลม
3.มองเหนแนวทางในการแกปญหาทเกดขน
ขอจำ�กด
1.ผแสดงอาจแสดงเกนความเปนจรง
2.ตองมการฝกซอมและเตรยมการมาก
2.12 ก�รส�ธต (Demonstration)
วธก�ร
1.จดเตรยมอปกรณทตองการใชไวใหพรอม
2.ผสาธตหรอพธกรกลาวนำาและชแจงเกยวกบการสาธตพอสงเขป
3.ระหวางการสาธตผสาธตหรอพธกรอาจบรรยายไปดวยเพอชวยใหผเขารบการฝกอบรม
ทำาความเขาใจกบรายละเอยดตางๆไดดขน
4.หลงการสาธตควรเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมทดลองปฏบตบางเพอทดสอบวามความ
เขาใจถกตองดหรอไมหรออาจเปดอภปรายแสดงความคดเหนในสงทไดสาธตไปแลว
ก�รจดสถ�นท
ควรจดเปนรปตวยเพอใหผเขารบการฝกอบรมทกคนมองเหนอยางชดเจน
ขอด
1.เปนการแสดงใหเหนขนตอนการปฏบตและทดลองปฏบตจรงเปนการเพมทกษะใหแก
ผเขารบการฝกอบรม
2.ผเขารบการฝกอบรมมความเขาใจและมความเชอถอมากกวาการฟงเพยงอยางเดยว
3.สามารถอธบายซำาและฝกปฏบตซำาได
264
ขอจำ�กด
1.ใชเวลาเตรยมมากและควรทดลองกอนเพอใหมนใจวาการสาธตนนถกตองอยางสมบรณ
2.เหมาะกบผเขารบการฝกอบรมจำานวนนอย
3.ผสาธตตองมความชำานาญและปฏบตการมใหผดพลาด
2.13 ก�รจดทศนศกษ� (Field Trip)
วธก�ร
1.เลอกหนวยงานทจะไปศกษาดงานโดยคำานงถงประโยชนและความรวมมอทไดรบ
2.ตดตอขอความรวมมอจากหนวยงานแจงวตถประสงคของการฝกอบรมและวตถประสงคของ
การศกษาดงาน
3.จดเตรยมกำาหนดการยานพาหนะและประสานงานกบทกฝายทเกยวของ
4.ในวนเดนทางตรวจสอบรายชอและนดหมายกำาหนดการใหเรยบรอย
5.เมอสนสดการศกษาดงานควรใหผเขารบการอบรมเขยนรายงานสงทไดรบจากการศกษานอก
สถานทดวย
ขอด
1.ชวยใหผเขารบการฝกอบรมไดเหนการปฏบตจรงเพมความเขาใจและขยายแนวคดไดด
2.การจดทศนศกษาเปนเทคนคทสรางสนใจและความกระตอรอรนใหแกผเขารบการฝกอบรม
3.สรางสมพนธภาพทดระหวางผเขารบการฝกอบรมซงจะเปนประโยชนตอการใหความรวมมอ
กนตอไป
ขอจำ�กด
1.ตองมการจดเตรยมการตางๆไวลวงหนาทงในดานยานพาหนะสถานททดงานและบคลากร
ทเกยวของ
2.ใชงบประมาณมาก
3.ตองไดรบความรวมมออยางดจากหนวยงานทไปศกษาดงานเพอใหเกดการเรยนรตรงตาม
วตถประสงค
3. ประเภทพฒน�เฉพ�ะตวบคคล
3.1 ก�รสอนแบบสำ�เรจรป (Programmed struction)
ก�รจดสถ�นท
ไมจำาเปนตองจดสถานทพเศษควรคำานงถงความสะดวกในการนงลกเดนหรอหยบอปกรณทตอง
ใชในระหวางการศกษาดวยตนเอง
265
ขอด
1.สามารถฝกอบรมไดครงละมากๆ
2.สะดวกในการจดไมตองมหองฝกอบรมเพราะเปนการศกษาดวยตนเอง
3.สามารถใหความรในขอบเขตของวชาไดถกตองเปนมาตรฐานเดยวกนถงแมจะจดฝกอบรมกน
คนละแหง
ขอจำ�กด
1.ตองเปลยนแปลงโปรแกรมการสอนสมำาเสมอเพอใหทนตอเหตการณ
2.การเรยนรเกดขนมากหรอนอยขนอยกบผเขารบการฝกอบรม
3.2 ก�รสอนแนะ (Coaching)
วธก�ร
1.ทงผสอนงานและผเรยนงานทำาความตกลงกนในเรองความตองการของแตละฝายระหวาง
การสอนแนะ
2.กำาหนดวตถประสงคของการเรยนรวางแผนการสอนและจดลำาดบกอนหลงตามความสำาคญ
ของงานนนๆ
ก�รจดสถ�นท
ใชสถานททำางานของหนวยงานนนๆ
ขอด
1.การใชเทคนคนสามารถเลอกเนนไปทางใดทางหนงตามความตองการและตามความสามารถ
ของแตละบคคลได
2.เปนประโยชนในดานการใหความรวมมอซงกนและกนตอไป
ขอจำ�กด
การฝกอบรมจะมคณคามากนอยเพยงใดขนอยกบความสามารถของผสอนแนะเปนสำาคญเปนการ
ยากทจะใหระดบหวหนายอมเสยเวลามาสอนงานอยางจรงจง
4. ประเภทใชสอในก�รฝกอบรม
สอในการฝกอบรมหมายถง สงทนำามาใชเพอชวยในการสงขาวสารขอมล ระหวางวทยากรและผเขารบ
การฝกอบรมใหดำาเนนไปดวยดนาสนใจและบรรลวตถประสงคทกำาหนดไวสอทดจะตองมคณลกษณะดงน
1.มความชดเจน
2.ผเขารบการฝกอบรมมสวนรวม
3.วะการหรอเครองมอเหมาะสมกบผเขารบการฝกอบรม
4.จงใจใหตอบสนอง
5.มการประเมนผล
จากการวจยพบวาการรบรของคนเราทไดจากการมองเหนมคณคาตอการเรยนรมากกวาการรบรโดยผาน
ประสาทอนๆดงน
266
การรบรโดยการมองเหนกอใหเกดความเขาใจ 87 %
การรบรโดยการไดยนกอใหเกดความเขาได 7 %
การรบรโดยการไดกลนกอใหเกดความเขาใจได 4.5 %
การรบรโดยการไดสมผสกอใหเกดความเขาใจได 1.5 %
ชนดของสอ ขอด ขอจำ�กด
1.ภาพถายการตนตวอกษร -ราคาถก
-สำาเรจรปใชซำาไดใชงายหางาย
-เคลอนยายสะดวก
-ใชไดกบกลมเลก
-ตองมทกษะในการเขยนบาง
2.กระดานชอลคกระดานขาว -มทวไปหางาย
-ราคาไมแพง
-เตรยมลวงหนาได
-ตองลบบอยครง
-ใชไดกบกลมเลก
-ใชกบรายละเอยดไมมาก
3.แผนภาพแผนภมแผนพลก -ใชแทนกระดานชอลค
และกระดานขาวได
-เกบขอความไวได
-เตรยมลวงหนาได
-ราคาไมแพง
-ใชไดกบกลมเลก
-เคลอนยายเกบลำาบาก
-ใชกบกลมทวๆไปไมได
4.หนจำาลอง -สมจรง
-สมผสไดมสสน
-เปนธรรมชาต
-ใชไดกบกลมเลก
-สนเปลองคาใชจาย
5.เครองฉายแผนใส -อปกรณเตรยมลวงหนาได
-ไมตองใชหองมด
-หนหนาเขาหาผเรยน
-ใชซำาไดอก
-ทำาใหนาสนใจ
-เคลอนยายสะดวก
-สนเปลอง(หลอด)
-ตองปรบภาพใหพอเหมาะ
-ใชไดกบกลมทไมใหญมากนก
6.เครองฉายLCD -อปกรณเตรยมลวงหนาได
-หนหนาเขาหาผเรยน
-ใชซำาไดอก
-ทำาใหนาสนใจ
-เคลอนยายสะดวก
-สอสสรรสวยงาม/เคลอนไหว
-ใชไดทงกลมเลก/กลมใหญ
-ราคาแพง
-หลอดแพง
-ตองใชคกบเครองนำาเสนอสอ
เชนเครองคอมพวเตอรหรอ
VDOฯลฯ
267
ชนดของสอ ขอด ขอจำ�กด
7.โทรทศนวงจรปด -ใหคณคาใกลเคยงกบภาพยนต
-สามารถผลตรายการไดเองและ
งายกวาภาพยนต
-ราคาแพง
-ไมสะดวกตอการเคลอนยาย
-ชำารดงาย
8.เครองขยายเสยง -ชวยขยายเสยงใหดงตามความ
ตองการได
-เราความสนใจทำาใหการพด
การบรรยายมความสำาคญเพมขน
-ราคาแพง
-ไมสะดวกตอการเคลอนยาย
-ชำารดงาย
9.จลสารวารสาร -จดทำาไดงายสามารถเลอกเนอหา
เรองทสนใจ
-เปนประโยชนตอผศกษาทกวย
-ใชเวลาในการเตรยมการ
10.เครองวชว(visoun) -มความนาสนใจทำาใหการพด
การบรรยายสามารถอธบายภาพ
ประกอบไดอยางชดเจน
-ใชกบหองประชมทมแสงไมจา
มากนก
-ขนาดของจอภาพมควาาจำากด
ขนอยกบขนาดพนท
11.สออเลคทรอนคส -มความนาสนใจทนสมยและ
สามารถนำาเสนอไดทงภาพและเสยง
-เหมาะกบวทยากรทใชสอ
ประเภทนไดคลอง
ก�รจดทำ�แผนดำ�เนนง�นโครงก�รฝกอบรม
คว�มสำ�คญ
โครงการอบรมตางๆจะบรรลวตถประสงคและเปาหมายไดจำาเปนตองมการวางแผนปฏบตและดำาเนนการ
ทดและรดกมการวางแผนดำาเนนโครงการจะชวยไดในเรองตอไปน
1.เปนแนวทางการปฏบตงานทตอเนองและสอดคลองกน
2.เปนเครองมอประกนวากอนจะลงมอปฏบตการใดๆจะไดมการพจารณาถงสงททำาอยางรอบคอบเสย
กอนโดยเฉพาะอยางยงปองกนมใหเกดการสบสนในเรองเปาหมายและวธการ
3.เพอเปนหลกประกนวาจะมการใชเวลาและทรพยากรทมอยจำากดอยางมประสทธภาพมากทสด
4.เพอใหสามารถประสานงานไปตามแผนงานตางๆทไดวางไวชวยใหแตละคนทเขารวมโครงการร
ขอบเขตงานตลอดจนหนาทและความรบผดชอบของตนอยางชดแจงและมเวลาเตรยมตวเพยงพอ
5.เปนการเสรมสรางเทคนคและความชำานาญในการวางแผนงานใหกบผปฏบตงานหรอกรรมการและผม
สวนรวมโครงการ
268
ก�รเตรยมก�รอบรมแบบเปนท�งก�ร
จำาเปนทจะตองอาศยการจดการทดและมประสทธภาพการเตรยมการทดลวงหนาจงเปนสงสำาคญในการ
เตรยมการนนมเรองซงเปนแนวทางในการพจารณาดงนคอ
1.ผเข�รบก�รอบรมเนองจากผเขาอบรมคอปจจยทสำาคญทสดในการจดโครงการฝกอบรมแตละครง
การจดการอบรมจงคำานงถงผเขารบการอบรมในเรองตอไปน
1.1 ก�รประช�สมพนธกอนวนจด
-เพอเรยกรองความสนใจจากผเขารบการอบรมโดยไมจำาเปนตองใชวธทสนเปลอง
-ใหผทจะเขารบการอบรมเขาใจกจกรรมทเขาจะตองเขารวมอยางชดเจนวาจะตองทำาอะไร
ทไหนอยางไรหมายกำาหนดการมอะไรบาง
-หวขออะไรบางอยาตงหวขอเพอเรยกรองความสนใจไมสอดคลองกบเนอเรองในการศกษา
อบรม
-ควรใหรายละเอยดเกยวกบวทยากรหรอผพดเลกนอยเพราะอาจชวยใหผสนใจมากขน
-แจงขาวกบผทเราตองการใหมารวมกจกรรมลวงหนาและทงระยะเวลาอยางเหมาะสมอยาให
กระชนชดเกนไปเพราะเขาจะเตรยมตวไมทนอยาใหเนนนานเกนไปเพราะเขาจะลม
-แจงวนเวลาสถานทและวธการเดนทางไปใชชดเจน
1.2. วนทจด
-เมอผเขาอบรมมาถงสถานทอบรมควรใหเขารสกทนทวาผจดรอเขาอยและมการเตรยมการ
พรอมทจะตอนรบเขา
-ในกรณหองสมมนาอยในตกใหญตองตดปายหรอทำาลกศรชทางไปหองสมมนา
-จดหาเกาอนงสบายใหมากทสดเทาทจะเปนไปไดเพอจะไดใชสมองในการศกษาไดเตมท
-การจดทนงควรใหสอดคลองกบจำานวนคนและวธการ
-เรมและจบรายการตรงตามเวลาทกำาหนดในหมายกำาหนดการ
-สำารวจเรองแสงความรอนและการระบายอากาศภายในหองประชม
2. วทย�กรหรอผบรรย�ย ผรบผดชอบโครงการควรคำานงถงวทยากรหรอผบรรยายในเรองตอไปน
2.1ผฟงเปนคนประเภทไหนระดบความรเปนอยางไรจำานวนเทาไร
2.2วตถประสงคและเปาหมายของกจกรรมนนๆ
2.3ผฟงรอะไรแลวบางและมความคดเหนอยางไรกบเรองทจะอบรม
2.4ในกรณทมผบรรยายมากกวาหนงคนเขาตองรวาคนอนจะพดอะไรบาง
2.5วนเวลาและสถานทจดตลอดจนวธการเดนทาง
2.6เวลาพดพดไดนานเทาไร
3. สถ�นทอบรม
3.1บอยครงทเดยวทเราไมมทางเลอกเราจงตองใชสถานททเราพอหาไดซงอาจไมสะดวกหรอ
เหมาะสมทสดอยางไรกตามพยายามหาทๆใชไดดทสดเทาทเราจะหาได
3.2ควรไปตรวจดสถานทในเรองตอไปน
-สำารวจหนาตางและการระบายอากาศ
269
-ถาตองใชอปกรณเชนเครองฉายหนง/สไลดโอเวอรเฮดโปรแจคเตอรควรทดลองตดตง
กอนเพอหามมทเหมาะสมทสดจะไดประหยดเวลาเมอถงวนจดจรง
-เตรยมอปกรณและเครองอำานวยความสะดวกอนๆเทาทจำาเปนเชนกระดาษปากกาหรอ
กระดาษชำาระฯลฯ
-สำาหรบผจดและคณะทจำาเปนตองลกขนอยบอยๆควรหาทนงใกลๆประตหรอทางออกท
สะดวกเพอจะไมรบกวนสมาชกผอนทกำาลงศกษาอยเมอเวลาลกเขาลกออก
4. วธชวยใหบรรลวตถประสงคของผจดเพอใหบรรลเปาหมาย/วตถประสงคคณควรพจารณาเรอง
ตอไปน
4.1ประเมนเรองตางๆดงตอไปน
-วตถประสงค/เปาหมาย
-ตองระบใหชดเจนวาเราดำาเนนโครงการ/กจการนเพอหวงจะไดอะไร
-พจารณาอปสรรค
-สำารวจดวามปจจยอะไรบางทอาจกลายเปนอปสรรคทำาใหวตถประสงคหรอเปาหมายทตงไว
ไมไดรบความสำาเรจ
-ศกษาดวาทอนมโครงการ/กจกรรมประเภทนแลวบางมการใชวธการอะไรและไดผลเปน
อยางไรบาง
-ลองคดดวากลมเปาหมายของโครงการจะคดอยางไรกบโครงการน
-กลมเปาหมายยนดสละเวลามารวมกจกรรมใดในวนเวลาใด
-จะไดรบความสนใจจากกลมเปาหมายมากนอยเพยงใด
-ปรบปรงโครงการเลอกวธการทเหมาะสมทสด
4.2เขยนรายละเอยดโครงการโดยปกตครอบคลมหวขอดงน
270
รปแบบโครงก�ร
เรอง “...........................................................................”
หลกก�รและเหตผล
...................................................................................................................................
วตถประสงค ดจ�กเป�หม�ยของแผนง�น
1. .........................................................................................................................................
2. .........................................................................................................................................
3. .........................................................................................................................................
หวขอก�รศกษ�อบรม วธก�รศกษ� วทย�กร/ผแนะแนว
1. .........................................................................................................................................
2. .........................................................................................................................................
3. .........................................................................................................................................
จำ�นวนผเข�ประชมสมมน�/รบก�รศกษ�อบรม
ผเขารวมประชมสมมนา/รบการศกษาอบรมในครงนเปน............................................................
จำานวน........................คน
วน เวล� และสถ�นท
การศกษาในครงนจดขนระหวางวนท.......................เดอน............................พ.ศ.................
ณ.....................................................................................................................
ผลทค�ดว�จะไดรบ
1. .........................................................................................................................................
2. .........................................................................................................................................
271
กำ�หนดก�ร
วนเดอนป หวขอการศกษาและผแนะแนวการศกษาหรอวทยากร
08.00-09.00น. ลงทะเบยน
09.00-................ ....................................................................................................
ก�รเขยนแผนง�น/มอบหม�ยง�น
1. ในกรณทงานนตองอาศยความรวมมอจากบคคลหลายฝาย การประสานงานทดจะเปนหวใจสำาคญให
งานดำาเนนไปไดดวยด
2.ทงนตองมการแยกแยะหนาทและความรบผดชอบใหชดเจนทกคนทเกยวของตองรวาตนทำาอะไรเวลา
ไหนและอยางไร
3. การมอบหมายงานและความรบผดชอบตองกระทำาลวงหนา คอใหผปฏบตงานไดมเวลาพอทจะทำางาน
ในความรบผดชอบไดโดยไมตองรบรอนนก
4ตองไมลมขอบคณผปฏบตงานทไดมาชวยดำาเนนกจกรรมใหลลวงไป
272
ต�ร�งกำ�หนดแผนก�รจดอบรม/สมมน�
ชอโครงก�ร/หลกสตร .................................................................................
วน เวล�จด ....................................................
สถ�นท ....................................................
ร�ยก�ร ระยะเวล� ผรบผดชอบ หม�ยเหต
1. โครงก�รและกำ�หนดก�ร
-รางโครงการและกำาหนดการ
-ขออนมตจากคณะกรรมการ
-จดพมพโครงการและกำาหนดการ
-จดสงโครงการและกำาหนดการ
2. วทย�กร
-กำาหนดตว
-การเชญ
-การยอมรบ
-รบรายละเอยดจากวทยากรในเรอง
ความตองการอปกรณการเรยนการ
สอน
3. ก�รประช�สมพนธ
-โดยการพดคย
-ใชโปสเตอร
-ใชใบปลว
-สงจดหมาย
4.งานทะเบยน
-กำาหนดรบสมคร
-ใบสมครและใบลงทะเบยน
-กำาหนดคาลงทะเบยน
-เกบเงนคาลงทะเบยน
273
ร�ยก�ร ระยะเวล� ผรบผดชอบ หม�ยเหต
5. อปกรณก�รเรยนก�รสอน-เครองเขยน
-อปกรณตามความตองการของวทยากร
-เกบรกษาอปกรณกอนและหลงวนจด
-ตดตงอปกรณณสถานทจดตามวน
เวลาจด
-เอกสารประกอบ
-เครองเขยน-ปายชอวทยากรผเขารบ
การอบรม
6. เอกส�รประกอบ
-เตรยมรางเอกสารประกอบ
-พมพโรเนยวเยบเลม
7. อ�ห�รเครองดม
-ฝายจดทำา
-ฝายดแล-บรการ
8. หองพก
-ฝายจดหา
-ฝายจดสถานท
-ตรวจสอบสภาพอากาศและการถายเท
-ตรวจเครองไฟเครองเสยง
-ตรวจความเรยบรอย
274
แบบฟอรมร�ยง�นก�รใหก�รศกษ�อบรมแกสม�ชก
เสนอคณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร ใหพจ�รณ�รบสม�ชกทผ�นก�รอบรมครบหลกสตรเข�เปนสม�ชก
โดยสมบรณ
วนท............../............./.............
.......................................
(น�ยเจรญ มสต)
ประธ�นคณะกรรมก�รศกษ�
1
2
3
-
-
ลำ�ดบท เลขท
สม�ชกชอ - สกล ว/ด/ป
ทเปนสมาชก
การเขารบการ
ศกษาอบรมหม�ยเหต
246
247
248
-
-
-
นายจรสแกวเหมอน
น.ส.ชนรงเรอง
นายอนจนทรเจา
15ม.ค.
30ม.ค.
31ม.ค.
ครบตามหลกสตร
ครบตามหลกสตร
ไมครบตามหลกสตร ลาปวย1ครง
275
ก�รประเมนผลและก�รร�ยง�นก�รประเมนผล
การทำางานไมวาจะเปนกจการหรอองคกรใดกตาม ถาไมใหความสำาคญกบการประเมนผลแลวยอมยากท
จะประสบผลสำาเรจเนองจากการทำางานทกอยางมกจะมทงสวนทเปนความสำาเรจและสวนทบกพรองหรอผด
พลาด กำาลงสมอง แรงกาย แรงใจททมเทใหกบการงาน จะเกดความสญเปลาซำาแลวซำาเลา ดงนนเพอท
จะใหการทำางานของคณะกรรมการศกษามการพฒนาและมประสทธภาพยงขน จงตองมการประเมนผลในชวง
สดทายของการทำางานแตละโครงการอยเสมอ
การประเมนผลเปนการตดสนคณคาของโครงการทจดทำาไปแลวโดยเปรยบเทยบกบวตถประสงคหรอ
เปาหมายทไดตงไวเปนเกณฑการประเมนผลและตดตามผลน จะเปนแนวทางในการกำาหนดแผนและการดำาเนน
การในขนตอไป
หลกและวธการประเมนผลทจะกลาวตอไปนจะเปนหลกในดานโครงการศกษา ฝกอบรม การประเมน
โครงการฝกอบรมควรเกดขนใน4ชวงคอ
1.ในชวงเรมตนของการวางแผน
2.ในชวงระหวางการศกษาอบรม
3.ในชวงสดทายของการอบรม
4.เปนครงคราวหลงเสรจสนโครงการแลว
สำาหรบการตดตามผลภายหลงสนสดโครงการกเพอสำารวจความรสกนกคด ความคดเหนระดบความร ความ
สามารถหรอพฤตกรรมตางๆ ภายหลงทกลบเขาสสภาพแวดลอมเดม เพอดวามการเปลยนแปลงไปอยางไรบาง
การเปลยนแปลงนนๆเปนไปตามวตถประสงคทตงไวมากนอยเพยงไรเหตใดจงไมบรรลวตถประสงค
การวางแผน
การดำาเนนงาน การประเมนผล
1
2 3
ก�รเตรยมก�รเปนผบรรย�ย
ผบรรยายจำานวนไมนอยตองประสบความลมเหลวในการบรรยาย เนองจากขาดการเตรยมการทดยง
ถาเปนผบรรยายใหมๆ ดวยแลว หากไมเตรยมการใหดโอกาสจะผดพลาดนนมมาก และอาจมสงอนๆ ทตามมา
เนองจากการเตรยมไมด เชน อาการประหมา ขาดความมนใจบรรยายวกวนบางครงหาทจบไมได เพอปองกน
ปญหาดงกลาวจะตองจำาไวเสมอวาจะตองเตรยมการทกครงทจะบรรยายเหมอนกบภาษตทวา“การเตรยมการทด
เทากบสำาเรจไปแลวครงหนง”คณะกรรมการศกษาควรศกษาหาความรหรอเขารบการอบรมหลกสตรการพดในท
ชมชนหรอหลกสตรการเปนวทยากรเพอเพมทกษะการเปนวทยากรหรอเพมความมนใจในการบรรยายใหความร
276
จะประเมนอะไร
1.ความเหมาะสมและประโยชนของสภาพแวดลอมในการศกษาเชนสถานทบคลากรกำาหนดการ
2.ประสทธภาพของเทคนคตางๆทใชเชนประชมกลมยอยบรรยายเปนตน
3.ประโยชนของการใชอปกรณตางๆประกอบการศกษาเชนเอกสารภาพยนตรสไลด
4.ความเหมาะสมของเรองและเนอหา
5.ประสทธภาพของวทยากรหรอผแนะแนวผนำากลมและผดำาเนนการจด
6.ความรสกของผเขารบการอบรมเองวาตนไดพฒนากาวหนาขนตามวตถประสงคทตงไวหรอไม
7.ปรมาณความรทเพมขนขอมลทศนคตความชำานาญระดบความรความสามารถการเปลยนแปลง
ทศนคต พฤตกรรม ระดบความร ความชำานาญของผศกษาทมตอสภาพแวดลอมและการพฒนา ตลอดจนการแก
ปญหาตางๆตามวตถประสงคทตงไว
วธก�รทใชในก�รประเมนผล
การประเมนผลทำาไดหลายวธ และวธทดทสดกมมากกวาหนงวธ ดงนนทางทดคอทำาหลายๆวธใน
การประเมนผลแตละครงในทนจะเสนอวธการงายๆในการประเมนผล
1. ก�รสงเกต
เปนการศกษาหรอรวบรวมขอมลโดยใชประสาทสมผสทง 5 สำารวจ ปรากฎการณหรอพฤตกรรม
ทเปนผลจากการดำาเนนโครงการนนๆ โดยพจารณา เปรยบเทยบกบเปาหมายทตงไวแตแรกเปนเกณฑอยางไร
กตามการสงเกตเปนการวดผลทไมไดมการเกบขอมลและตวเลขทางสถตอยางเปนจรงจงดงนนจงไมควรพงการ
ประเมนผลดวยการสงเกตเพยงวธเดยว แตอยางไรกตามการสงเกตกยงเปนแหลงทมาของขอมลทสำาคญวธการ
หนงจงควรใชประกอบการประเมนผลวธอนๆเพราะวธการนสามารถนำาไปสการประเมนผลตอเนองเชนถาผเขา
รบการศกษามาสายไมสนใจการศกษาในขณะนนหรอไมคอยมใครถามคำาถามแสดงวาอาจมสงผดปกตหรอไม
ถกตองบางอยางเกดขนหรอถาหองเลกแคบการระบายอากาศไมดซงทำาใหการเรยนรไมไดผลการสงเกตในเรอง
ตอไปนจะชวยแกปญหาไดทนทวงท
ผจดการอบรมจะประเมนผลโดยวธนโดยใชตาและหเปนเครองมอโดยสงเกตในเรองตอไปน
1.1สงเกตคณะอบรมดความเอาใจใสความขยนหมนเพยรอารมณความรวมมอฯลฯ
1.2สงเกตความรบผดชอบดความรวมมอในการทำากจกรรมการเขารวมโครงการฯลฯ
1.3สงเกตผลงานดบนทกรายงานแบบฝกหด
2. ก�รทดสอบและทดลองปฏบต
เหมาะสำาหรบนำาไปใชวดเกยวกบระดบความเขาใจการเปลยนแปลงทศนคต ความสามารถ ความ
ชำานาญเปนการประเมนผลโดยวธใหลงมอปฏบตเพอวดความสามารถในการนำาความรทไดจากการศกษาไปใชใน
การปฏบตอาจนำาเอากจกรรมของสหกรณเครดตยเนยนมาประกอบเชน
-การฝกเขยนใบสมครใบคำารองขอก
-การฝกเปนประธานในทประชม
-การฝกเขยนรายงานการประชม
277
3. แบบสอบถ�ม
เปนชดของคำาถามทสรางขนเพอใชรวบรวมขอมลเกยวกบเรองทตองการ โดยใหผตอบเปนผกรอก
คำาตอบเองแบบสอบถามอาจจะเปนเรองตอไปน
-แบบประเมนหวขอวชาและวทยากร
-แบบประเมนผลในดานการจดการฝกอบรม
โดยสรปการประเมนผลโครงการศกษาอบรมคอวธการตางๆทสามารถจะตอบคำาถามตอไปนได
อยางชดเจน
-การอบรมไดผลตามเปาหมายหรอไม
-หวขอวชาเหมาะสมตรงกบความตองการหรอไม
-การอธบายหลกการตางๆชดเจนเพยงใด
-ไดใชเวลาใหเปนประโยชนเพยงใด
-การอบรมนาสนใจหรอไม
-อะไรคออปสรรคในการเรยนร
-อปกรณการอบรมเพยงพอหรอไม
2. ด�นก�รโฆษณ�/ประช�สมพนธในสหกรณเครดตยเนยน
การโฆษณา/ประชาสมพนธมขอแตกตางจากการใหการศกษาอบรม การโฆษณา/ประชาสมพนธ
เปนงานทมงเปาหมายไปยงกลมบคคลทตองการจะเผยแพรขาวสาร จำานวนมากกวาการจดการศกษาขาวสารท
ไดจะนอยกวา เปนเรองเฉพาะมากกวา และเปนโครงการทมระยะเวลาสนกวาการใหการศกษา เชน การโฆษณา
ใหสมาชก เขารวมในการประชมใหญสามญประจำาป การจดทำาโปสเตอรเพอชกชวนใหบคคลทวไป สมครเขาเปน
สมาชก การโฆษณาเพอใหรเวลาทำางาน หรอเวลาทจะเปดสำานกงาน การโฆษณารณรงคเรองการสะสมเงน หรอ
การกเงนหรอบรการอนๆเปนตน
การโฆษณา/ประชาสมพนธในสหกรณเครดตยเนยนมจดมงหมายอยางนอย3ประการคอ
1.เพอสรางภาพพจนทดตอสาธารณชน
2.เพอใหเปนทรจกกนอยางกวางขวาง
3.เพอขยายจำานวนสมาชก
278
ภ�ยในสหกรณ ภ�ยนอกสหกรณ
-โครงสรางกรรมการ
-สถต/รายงาน
-คำาขวญ
-ภาพถายกจกรรม
-นทรรศการ
-ปายประชาสมพนธโครงการ
-ตไฟ
-จลสารขาว/ใบปลว
-โปสเตอร
-ปายผา
-ปายชอสหกรณ
-ปายชอบอกทางไปหกรณ
-เอกสารเผยแพร
-ขาวประชาสมพนธทางวทย/ทว/หนงสอพมพ
ก�รประช�สมพนธ
วธก�รประช�สมพนธ
1.1ตดตอผนำาและสมาชกเกา
1.2ทำาปายชอสหกรณ
1.3ทำาปายประชาสมพนธ
ปายนทรรศการทจดอยางถาวร
ปายนทรรศการทจดขนชวคราว
1.4เปนผสนบสนนกจกรรมตางๆในชมชนเชนกฬา
เครองมอและเทคนคทใช
oการโฆษณาทางวทยหนงสอพมพ
oโปสเตอร
oหนงสอขาวสงพมพ
ก�รว�งแผนโฆษณ�/ประช�สมพนธ
ในการวางแผนโฆษณา/ประชาสมพนธสหกรณเครดตยเนยนโดยเฉพาะอยางยงในชวงรณรงคเพอขยาย
จำานวนสมาชกนนควรจะมการพจารณาอยางถถวนในปจจยทกดานทเกยวของไมวาจะเปนเรองงบประมาณคาใช
จายบคลากรและอาสาสมครจำานวนและประเภทของบคคลทจะสมครเขาเปนสมาชกฯลฯ
1. จำ�นวนและประเภทของบคคลทจะสมคร
กอนทกจกรรมในดานรณรงครบสมครสมาชกจะเรมขน ควรพจารณาถงลกษณะของสมาชกในดานอาย
เพศรายไดอาชพสงเหลานจะบอกใหรถงความตองการและความสนใจของพวกเขาซงจะชวยใหสามารถกำาหนด
รปแบบหาวธการในการโฆษณาไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพยงขนผลการโฆษณาจะประทบใจและดงดด
ความสนใจทงในสวนของสมาชกทยงอยและบคคลทกำาลงจะกาวเขามาเปนสมาชก
279
2. ด�นบคล�กร
โดยปกตแลวการสงเสรมสมาชกเปนหนาทของคณะกรรมการศกษาทจะตองรบผดชอบในดานการจดการ
ศกษาอบรมสมาชกทงเกาและใหมในเรอง ปรชญา และหลกปฏบตของสหกรณเครดตยเนยน หนาทและผล
ประโยชนของสมาชกในสหกรณเครดตยเนยนและในบางโอกาสอาจจะตองจดประชมกลมบคคลทสนใจสมครเขา
เปนสมาชก แตสหกรณเครดตยเนยนบางแหงอาจจะตองแตงตงคณะอนกรรมการขนมาตางหาก เพอทำางานใน
ดานการรณรงคเพอรบสมาชกใหม บางสวนของคณะอนกรรมการนอาจมาจากกรรมการคณะอนๆ ทไมใชคณะ
กรรมการศกษา หรอมาจากสมาชกคดเลอกแลววาเหมาะสม ประโยชนทไดรบจากวธการนคอคณะอนกรรมการ
สามารถอทศตวไดอยางเตมทในโครงการรณรงคทวางขน
3. ก�รรวบรวมประมวลขอมลต�งๆ ทจำ�เปน
โครงการโฆษณา/ประชาสมพนธจำาเปนตองดงความสนใจมายงสหกรณเครดตยเนยนผลประโยชน
ตอบแทนทสหกรณเครดตยเนยนจะใหแกสมาชก จะทำาใหเกดความตองการทจะเขารวมเปนสมาชก สงพมพใน
สารโฆษณาเชญชวนจงควรตองใหขอมลทกดานทจำาเปนเชนประวตผลประโยชนวธการดำาเนนงานหนาทสมาชก
ฯลฯ การจดเตรยมขอมลขาวสารและรายละเอยดในการทำางานควรมการอภปรายกนในคณะหมทำางานอกจากน
สงพมพชนดตางๆทใชควรไดรบการพฒนาอยเสมอทงในรปแบบและขอมล
4. งบประม�ณ
งบประมาณเปนสวนสำาคญอยางหนงในการกำาหนดรปแบบและวธการโฆษณา/ประชาสมพนธ ถาหาก
จำานวนเงนทจะนำามาใชในการโฆษณา/ประชาสมพนธ มนอยกอาจจะทำาใหเราไมสามารถจะทำาอะไรไดมากนก งบ
ประมาณในการโฆษณา/ประชาสมพนธควรมการกำาหนดไวลวงหนาในชวงของการอนมตจากทประชมใหญสามญ
ประจำาป จงจำาเปนทคณะกรรมการศกษาหรอคณะกรรมการดำาเนนการควรจะไดวางแผนและกำาหนดโครงการใน
ดานโฆษณา/ประชาสมพนธไวลวงหนากำาหนดเปาหมายและความตองการของสหกรณเครดตยเนยนอยางชดเจน
เพอทจะกำาหนดจำานวนเงนไดเหมาะสมและสอดคลองกบความสำาคญของเปาหมายและโครงการเหลานน
5. เทคนควธก�รโฆษณ�
ผนำาชมชนทจะตองกลาวถงเปนพเศษคอการพจารณาถงผนำาในชมชนสหกรณเครดตยเนยนควรหา
วธการในการชกชวนผนำาของชมชนในดานตางๆเขาเปนสมาชกการไดรบการสงเสรมสนบสนนจากผนำาในชมชน
อยางจรงจงคอเปนเทคนคประการหนงทจะโฆษณา/ประชาสมพนธสหกรณเครดตยเนยนไดอยางมประสทธภาพ
โดยเฉพาะผนำาทมคณธรรมและเปนทเชอถอของบคคลทวไปจะสามารถเปนกระบอกเสยงในการเชญชวนบคคล
เขาเปนสมาชกสหกรณเครดตยเนยนไดมาก
สมาชกปจจบนการใชสมาชกทมอยในปจจบนเปนผโฆษณา/ประชาสมพนธเปนวธการทดทสดวธการหนง
สมาชกสามารถทจะเลาเรองราวสหกรณเครดตยเนยนใหแกเพอนสนท เพอนบาน ญาตพนองไดอยางนาสนใจ
เพราะเปนประสบการณจรงของตนเอง สมาชกเกาจะสามารถชกชวนบคคลใกลชดเขามาเปนสมาชกสหกรณ
เครดตยเนยนไดอยางด จากนสมาชกผมสวนชวยสงเสรมงานของสหกรณเครดตยเนยนจะมความรสกตองการ
อทศตนเพองานสหกรณเครดตยเนยนมากขน การมสวนรวมในการชกชวนบคคลอนเขาสขบวนการยงชวยยำาใน
หลกการทวาสมาชกชวยสมาชกไดอยางดอกดวย
มวธการอกหลายอยางในการโฆษณา/ประชาสมพนธแตโปรดระลกเสมอวาวธการทดทสดคอคำาบอกเลา
จากปากคำาของสมาชกปจจบนสหกรณเครดตยเนยนจงควรสรางความมนใจใหแกสมาชกเสมอวาไดพยายามจด
280
บรการตางๆในขอบเขตของความเปนไปไดใหแกสมาชกเพอวาสมาชกทยงคงอยจะเชอมนในการโฆษณาเรอง
ของสหกรณเครดตยเนยนไปยงบคคลอนๆ
นอกจากนกยงมเครองมอและเทคนคบางประการทสหกรณเครดตยเนยนโดยทวไปใชในการรณรงครบ
สมาชกใหมๆ
1.การโฆษณาทางวทยเปนการสรปถงการดำาเนนงานโดยยออธบายถงประโยชนและความสำาเรจทไดรบ
2.โปสเตอรอาจจะแสดงใหเหนประเภทตางๆของเงนกและบรการอนๆของสหกรณเครดตยเนยน
3.หนงสอขาวสงพมพชนดนสามารถสงไปยงบคคลผสนใจเปนสมาชกเชนเดยวกน
4.รวมในเทศกาลตางๆของทองถนกสามารถเขาถงตวบคคลผสนใจไดเชนเดยวกน
5.เปนผสนบสนนกฬาของทองถนหรอเทศกาลแขงขนอนๆ
6.จดหมายการสงจดหมายโดยตรงถงบานสมาชกเปนการผานขอมลและเรองราวทตองการไดอยางม
ประสทธภาพ
7.โทรศพทกอาจเปนเครองมอใชตดตอนดหมายสมาชกและผสนใจ
8.การโฆษณาทางวทยโทรทศนหนงสอพมพและบอรดโฆษณาวธการนตองใชเงนมากอาจจะเหมาะกบ
สหกรณเครดตยเนยนขนาดใหญทมเงนทนดำาเนนงานมาก
9.การเชญผสอขาวหรอผรายงานขาวสารจากหนงสอพมพและสถานวทยมาทำาขาวในชวงโอกาสทมแขก
รบเชญเปนพเศษ
6. ก�รประเมนผล
เพอใหการโฆษณา/ประชาสมพนธของสหกรณเครดตยเนยนเปนไปอยางมประสทธภาพ คอ ประหยดเงน
และเวลาและไดผลตามจดมงหมาย ผรบผดชอบในโครงการจะมการประเมนผลการโฆษณา/ประชาสมพนธเสมอ
หลงเสรจสนการโฆษณา/ประชาสมพนธในแตละคราว เนองจากงานในดานนจำาเปนทจะตองเกดขนอยางตอเนอง
การประเมนผลจะชวยในการดำาเนนงานในครงตอไปเปนไปดวยความสะดวกเพราะเครองมอในการโฆษณาทเคย
ใชแลวไมไดผลกอาจจะมการเปลยนแปลงรปแบบใหมๆดวยเหตนการประเมนผลจะชวยใหงานในดานโฆษณา/
ประชาสมพนธของสหกรณเครดตยเนยนมการพฒนายงขนเรอยๆ
7. ก�รกำ�หนดแผนดำ�เนนโครงก�ร
เมอกำาหนดแผนการประชาสมพนธในประเดนใหญๆ6ประเดนทกลาวมาขางตนแลวในขนของการลงมอ
ปฏบตงานควรมการกำาหนดแผนดำาเนนการในแตละชวงเปนการกำาหนดในรายละเอยดซงจะประกอบไปดวย
1.กำาหนดขนตอนในการดำาเนนงาน
2.กำาหนดวธการในการดำาเนนงาน
3.กำาหนดระยะเวลา
4.กำาหนดผรบผดชอบ
แผนดำาเนนงานโครงการน จะชวยใหการลงมอปฏบตงานเปนไปไดรวดเรวยงขน มการแบงงานประสาน
งานและมผรบผดชอบแตละงานอยางชดเจน การลงมอปฏบตตามแผนดำาเนนงานอาจจะมการยดหยนและ
เปลยนแปลงไดตามความเหมาะสม
เปาหมายสดทายของการโฆษณา/ประชาสมพนธนนกเพอนำาสมาชกใหมมาสสหกรณเครดตยเนยนการสง
เสรมในดานสมาชกเปนสงสำาคญตอสหกรณเครดตยเนยนทกแหง สหกรณเครดตยเนยนจำาเปนทจะตองมสมาชก
281
ใหมเพอทดแทนสมาชกเกาบางรายทลาออกไป การทดแทนนกเพอความตอเนองในการเจรญเตบโต ความคด
สรางสรรคและการเปลยนแปลงไปสสงใหมทดขน
3. ด�นก�รขย�ยจำ�นวนสม�ชก
เปาหมายของการโฆษณา/ประชาสมพนธนน กเพอนำาสมาชกใหมมาสสหกรณเครดตยเนยน การสงเสรม
ในดานสมาชกเปนสงสำาคญตอสหกรณเครดตยเนยนทกแหง สหกรณเครดตยเนยนจำาเปนทจะตองมสมาชกใหม
เพอทดแทนสมาชกเกาบางรายทลาออกไปการทดแทนนกเพอตอเนองในการเจรญเตบโตความคดสรางสรรคและ
การเปลยนแปลงไปสสงใหมทดขน
เปาหมายในการสงเสรมและขยายจำานวนสมาชกนน ควรเปนการเจรญเตบโตอยางสมำาเสมอและสมาชก
ใหมกควรเปนสมาชกทมความกระตอรอรนและมคณภาพ การรบสมาชกใหมากทสดเทาทจะมากได ไมใช
เปาหมายทถกตองและจะเปนประโยชนเพยงตวเลขเทานน เพราะสมาชกทไมมความกระตอรอรนหรอไมม
คณภาพกมแตจะทำาใหสหกรณเครดตยเนยนดอยคณคาลง
กลยทธและเครองมอในก�รขย�ยจำ�นวนสม�ชก
1.การขาย(SalesasMarketingTool)
2.การตดตอสอสาร(CommunicationasMarketingTool)
3.ระบบการบรการถงท(DeliveryasMarketingTool)
1. ก�รข�ย(SalesanMarketingTool)แบงเปน2ประเภท
การขายภายใน หมายถงในสหกรณเอง
การขายภายนอก หมายถงภายนอกสหกรณหรอผไมใชสมาชก
1.1นำาเสนอบรการทมความหลากหลายแกสมาชกเชนสมาชกมากเพยงอยางเดยวทำาไมไมเสนอ
ใหเปดบรการเงนฝากดวย
1.2มการขายแบบมชวงสงเสรมการขายเชนแจกโปสเตอรเขมกลดตดเสอแจกของรางวลวตถ
ปะสงคเพอเปนการกระตนใหสมาชกมาใชบรการสหกรณใหมากขน
1.3ทกๆคนในสหกรณตองเปนนกการตลาดคอทกคนตองรวาในสหกรณมกจกรรมอะไรบางท
สามารถนำาเสนอหรอเผยแพรแกผทสนใจได
1.4พนกงานตองออกไปตดตามหรอเยยมถงบาน
2.ก�รตดตอสอส�ร (CommunicationasMarketingTool)
2.1ผานสอสงพมพเชนจลสารจดหมายขาวรายงานประจำาปสญญลกษณโปสเตอรตดใน
สำานกงานจดรายการพเศษสมดโทรศพทเปนตน
2.2ไมผานสอเชนความสะอาดของหองรบแขกชดฟอรมพนกงานอาคารสำานกงานเปนตน
2.3เครองมอสอสารเชนโทรศพทวทยภาพยนตรเสยงตามสายสออเลกโทรนคทงภายใน
และภายนอก
282
3.ระบบก�รบรก�รถงท (DeliveryasMarketingTool)
3.1สงผานไปรษณย
3.2การรบฝากเงนชวงกลางคน
3.3แบบสอบถาม
3.4เปดบรการเสาร-อาทตย
3.5บรการถงทบาน
4. ด�นก�รประชมคณะกรรมก�รศกษ�
ก�รบนทกร�ยง�นก�รประชมของคณะกรรมก�รศกษ�
การประชมวนจฉยปญหาหรอประชมสามญคณะกรรมการศกษาจะประชมกนตามคราวทมกจธระ
หรอมเรองทจะตองมการปรกษาหารอกนเพอแกไขปญหาและวางแผนการดำาเนนงานรวมกนแตทงนจะตองมการ
ประชมกนอยางนอยเดอนละครงและใหประธานกรรมการศกษาหรอเลขานการนดเรยกประชมได
ประธ�นในทประชม
ในการประชมคณะกรรมการศกษาใหประธานกรรมการศกษาเปนประธานในทประชมหากประธานม
ความจำาเปนไมสามารถอยรวมในทประชมไดใหกรรมการศกษาทเหลอตงกรรมการศกษาคนใดคนหนงทำาหนาท
เปนประธานในทประชมแทน
มตของทประชม
การพจารณาวนจฉยปญหาตางๆในทประชมคณะกรรมการศกษาใหถอเสยงขางมาก(โดยปกตแลว
ประธานในทประชมจะไมออกเสยง)แตถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนง
เปนเสยงชขาด(ขอบงคบหมวด…………)
283
ก�รบนทกก�รประชม
ผบนทกก�รประชม
ผมหนาทในการบนทกรายงานการประชมคอเลขานการในกรณทเลขานการกรรมการศกษามเหตจำาเปน
ไมสามารถเขารวมประชมไดใหกรรมการศกษาทเหลอตงกรรมการศกษาคนใดคนหนงทำาหนาทเปนเลขานการท
ประชมแทน
วธก�รบนทกก�รประชม
คณะกรรมการศกษาในสหกรณเครดตยเนยนมกประสบปญหาวาจะบนทกรายงานการประชมอยางไร
เพราะจากการสำารวจพบวาหลายสหกรณเครดตยเนยน คณะกรรมการศกษาไมเคยบนทกรายงานการประชมเปน
ลายลกษณอกษรเพอการตรวจสอบเลย ขณะทมบางแหงเคยทำาแตบนทกรายงานอยางยดยาวทำาใหเสยเวลาและ
ไมไดขอสรปทรดกมชดเจนพอจงขอแนะนำาวธการบนทกรายงานพอเปนแนวทางดงนคอ
(ศกษ�แบบฟอรมและร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รศกษ�)
284
แบบฟอรมร�ยง�นก�รประชม
สหกรณเครดตยเนยน.......................................................จำ�กด
ร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ สมยส�มญ ครงท.................
วนท.............../.................../................
ณ.......................................................
ผเข�ประชม ตำ�แหนง
1.................................................... .................................................
2................................................... .................................................
3................................................... .................................................
ผไมไดเข�ประชม ตำ�แหนง (ส�เหต)
1.................................................... .................................................
2................................................... .................................................
เปดประชมเวลา..........................น.
ว�ระท 1 ประธ�นกล�วเปดและพจ�รณ�ระเบยบว�ระก�รประชม
.............................................................................................................................................
มต........................................................................................................................................
ว�ระท 2 พจ�รณ�รบรองร�ยง�นก�รประชมครงทแลว
.............................................................................................................................................
มต........................................................................................................................................
ว�ระท 3 พจ�รณ�เรองสบเนอง
3.1..........................................................................................................................................
มต(ถาม)................................................................................................................................
3.2..........................................................................................................................................
มต(ถาม)................................................................................................................................
ว�ระท 4 รบทร�บร�ยง�นผลก�รปฏบตง�น
4.1..........................................................................................................................................
4.2.......................................................................................................................................
285
ว�ระท 5 เรองเสนอเพอพจ�รณ�
5.1.........................................................................................................................................
5.2.......................................................................................................................................
ว�ระท 6 ขอเสนอแนะตอคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
6.1.........................................................................................................................................
6.2.......................................................................................................................................
ว�ระท 7 เรองอน ๆ
7.1..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
กำาหนดการประชมครงตอไป............................................................................................
ปดประชมเวลา........................................น.
ลงชอ...................................................... ลงชอ...............................................
(..................................................) (...............................................)
ประธานคณะกรรมการ เลขานการ/ผบนทกรายงาน
286
ตวอย�งระเบยบว�ระก�รประชมคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
ระเบยบว�ระก�รประชม
คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ สหกรณเครดตยเนยนพฒน�นคร จำ�กด
ครงท 3/25........
วนอ�ทตยท 20 กรกฎ�คม 25......
วาระท1 ประธานกลาวเปดและพจารณาระเบยบวาระการประชม
วาระท2 พจารณารบรองรายงานการประชมครงกอน
วาระท3 พจารณาเรองสบเนอง
วาระท4 รบทราบรายงานผลการดำาเนนงานของคณะกรรมการศกษา
วาระท5 ขอเสนอแนะตอคณะกรรมการดำาเนนการ
วาระท6 เรองอนๆ
287
ตวอย�งร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
สหกรณเครดตยเนยนพฒน�นคร จำ�กด
ร�ยง�นประชมคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ ครงท 3/25...
วนอ�ทตยท 20 กรกฎ�คม 25...
ณ หองประชมโรงเรยนบ�นดอนอ�ง
*****************
ผเข�ประชม
1.นายเจรญ มสต ประธานกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
2.นางอำาพน งามขำา เลขานการ
3.นายนมตร ทรพยทว กรรมการศกษา
4.นายเพยร ทองคำาสข กรรมการศกษา
ผไมไดเข�ประชม
นางสาวอาร แกวเกต กรรมการศกษา
เปดประชมเวลา08.00น.
ว�ระท 1 ประธ�นกล�วเปด และพจ�รณ�ระเบยบว�ระก�รประชม
เมอมกรรมการมาประชมเกนกวากงหนงครบองคประชมแลวประธานเสนอใหทประชมพจารณา
ระเบยบวาระการประชมซงทประชมไดเพมเตมในวาระท6เรองอนๆดงน
6.1การจดงานครบรอบวนเกดสหกรณ
6.2โครงการอบรมคณะกรรมการศกษาของช.ส.ค.
6.3กำาหนดการประชมครงตอไป
มตทประชม รบทราบ
ว�ระท 2 พจ�รณ�รบรองร�ยง�นก�รประชมครงกอน
ทประชมไดพจารณารายงานการประชมคณะกรรมการครงท2/25...และไมมขอแกไขใดๆ
มตทประชม รบรองรายงานดงกลาวโดยไมมการแกไขใด
288
ว�ระท 3 พจ�รณ�เรองสบเนอง
3.1 ก�รจดทำ�ป�ยชอสหกรณเครดตยเนยน
ประธานแจงใหทประชมทราบวาตามทคณะกรรมการดำาเนนการไดมอบหมายใหคณะกรรมการศกษา
และประชาสมพนธดำาเนนการในเรองการจดทำาปายชอสหกรณเครดตยเนยนโดยอนมตวงเงนงบประมาณจำานวน
1,000บาทนนทประชมมมตใหนายนมตรทรพยทวเปนผออกแบบปายและสบราคาวสดทใชเพอนำาเสนอตอ
ทประชมในการประชมครงตอไป
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอดงกลาว
3.2 โครงก�รรณรงคเพอเพมสม�ชก
ประธานแจงใหทประชมทราบวาตามทคณะกรรมการดำาเนนการไดแตงตงคณะอนกรรมการเพอการ
รณรงคเพมสมาชกนนคณะกรรมการไดประชมวางแผนดำาเนนการเสรจสนแลวทประชมมความเหนวาคณะ
กรรมการศกษาควรจะตดตามผลการดำาเนนงานอยางใกลชดและใหความรวมมออยางเตมทเพอใหโครงการน
สำาเรจลลวงไปดวยด
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอดงกลาว
3.3 ก�รสมมน�คณะกรรมก�รประจำ�ป
ประธานไดแจงวาตามทคณะกรรมการดำาเนนการไดมอบหมายใหคณะกรรมการศกษาจดเตรยมการ
สมมนากรรมการดำาเนนการและคณะผตรวจสอบกจการระหวางวนท16-17สงหาคม25...นทประชมเหน
ควรใหจดการสมมนาในหวขอตอไปน
1.หวขอ“การทำางานเปนทม”มเนอหาเกยวกบบทบาทหนาทการประสานงานของ
คณะกรรมการ(บรรยายโดยวทยากรจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนฯ)
2.การจดบรการพเศษในสหกรณของเรา(สมมนาแลกเปลยนความคดเหน)และมอบหมายหนาทความ
รบผดชอบในเรองตางๆดงน
1.ดานเอกสารประกอบการสมมนา/ตดตอวทยากรผรบผดชอบนายเจรญมมต
2.ตดตอสถานททศนศกษา/ประสานงานผรบผดชอบนายเพยรทองคำาสข
3.ตดตอสถานทดงานผรบผดชอบนางอำาพนงามขำา
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอดงกลาว
ว�ระท 4 รบทร�บร�ยง�นผลก�รดำ�เนนง�นของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
นางอำาพนงามขำาไดสรปการดำาเนนงานของคณะกรรมการศกษาระหวางวนท15พฤษภาคม-20
กรกฎาคม25...ดงน
1.จดอบรมใหแกสมาชกรนท1/25จำานวนทงสน20คนผานการอบรมตามหลกสตร17คนโดยจดขน
2วนวนละ4ชวโมง
2.จดทำาเอกสารประกอบการอบรมสมาชกใหมจำานวน200ฉบบ
3.จดทำาขาวราย2เดอนเพอเสนอความเคลอนไหวของสหกรณเครดตยเนยน1ฉบบ
มตทประชม รบทราบรายงานดงกลาว
289
ว�ระท 5 ขอเสนอแนะตอคณะกรรมก�รดำ�เนนก�ร
จากการตดตามขาวคราวการดำาเนนงานของสหกรณเครดตยเนยนอนพบวามการจดบรการพเศษเพมเตม
แกสมาชกเสมอในรปตางๆตามความสามารถของสหกรณเครดตยเนยนทประชมไดพจารณาแลวเปนวาสมควร
เสนอแนะหลกการและรายละเอยดในการจดบรการพเศษแก
คณะกรรมการดำาเนนการในการประชมครงตอไป
1.การจดสวสดการเพอรกษาพยาบาล
2.จดทนการศกษาเพอบตรหลานสมาชก
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอดงกลาวเพอเสนอทประชมคณะกรรมการดำาเนนการในครงตอไป
ว�ระท 6 เรองอน ๆ
6.1 ก�รจดง�นครบรอบวนเกดสหกรณ
ในวนท28ตลาคม25....จะเปนวนครบรอบวนเกดสหกรณปท10ของสหกรณเครดตยเนยนพฒนานคร
จำากด ทประชมพจารณาเหนสมควรใหมการ จดงานฉลองขนเปนพเศษ เพอเปนการเผยแพรประชาสมพนธผล
งานสสมาชกและบคคลภายนอก สำาหรบเรองรปแบบและผรบผดชอบในการจดงานนน จะนำาเสนอไปยงทประชม
คณะกรรมการดำาเนนการอกครงหนง
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอ
6.2 โครงก�รฝกอบรมคณะกรรมก�รศกษ�
ประธานสหกรณเครดตยเนยนแจงวา ไดรบมอบหมายเชญจากชมนมสหกรณเครดตยเนยนฯ ใหเขารวม
โครงการฝกอบรมในหลกสตรคณะกรรมการศกษา ซงจดขนระหวางวนท 9-10 สงหาคม 25... โดยเชญคณะ
กรรมการศกษาเขารวมลงนาม3ทานทประชมมมตเหนสมควรใหสงคณะกรรมการศกษาเขารวมรบการฝกอบรม
ดงน
1.นางอำาพน งามขำา
2.นายเพยร ทองคำาสข
3.นางสาวอารย แกวเกต
มตทประชม เหนชอบตามทเสนอ
6.3 กำ�หนดก�รประชมครงตอไป
ทประชมเหนสมควรกำาหนดนดประชมครงตอไปในวนท23สงหาคม25....
ปดประชมเวลา16.00น.
ลงชอ.....................................................ลงชอ.....................................................................
(นายเจรญมสต) (นายอำาพนงามขำา)
ประธานคณะกรรมการศกษา เลขานการ/ผบนทกรายงานการประชม
290
สรปท�ยบทท 5
คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ ร�ยละเอยด
1.กำาหนดเวลาอยในตำาแหนง ใหอยในตำาแหนงไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการ
ดำาเนนการซงตงคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธนน
2.การพนจากตำาแหนง 1.ถงคราวออกตามวาระ
2.ลาออกโดยแสดงความจำานงเปนหนงสอตอคณะกรรมการ
ดำาเนนการ
3.ขาดจากสมาชกภาพ
4.เขารบตำาแหนงเจาหนาทประจำาในสหกรณน
5.ตกเปนผผดนดการสงเงนงวดชำาระหนไมวาเงนตนหรอ
ดอกเบยโดยไมมการขอผอนผน
6.พนจากการเปนคณะกรรมการดำาเนนการของสหกรณ
ไมวาดวยสาเหตใด
3.การเรยกประชม ตามคราวทมกจธระแตจะตองมการประชมกนเดอนละครง
เปนอยางนอย
4.องคประชม ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำานวน
กรรมการศกษาและประชาสมพนธทงหมด
ตำ�แหนงคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
1.ประธานกรรมการ
2.เลขานการ
3.กรรมการ
ก�รดำ�รงตำ�แหนงของคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
291
สรปบทบ�ทหน�ทคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ 1.ประชาสมพนธและเผยแพรขาวสารของสหกรณ
2.หาผสมครเปนสมาชกและเยยมเยยนสมาชก
3.จดอบรมหรอใหการศกษาอบรมแกสมาชกและบคลากรของสหกรณ
4.ศกษาและตดตามความเคลอนไหวของขบวนการสหกรณเพอนำามาประยกตใชในสหกรณตนเอง
สรปคว�มรบผดชอบคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
ง�น กลมเป�หม�ย จดมงหม�ย วธก�ร
การใหการศกษา
อบรม
สมาชก
กรรมการ
พนกงาน
-พฒนาความรความเขาใจเพอให
สามารถปฏบตหนาทของตนใน
สหกรณเครดตยเนยนไดอยางม
ประสทธภาพ
-เพอใหสมาชกรถงหนทางตางๆทจะ
พนจากความยากจน
ฝกอบรม/สมาชกดงาน
จลสาร/เยยมเยยน
สมาชก
การประชาสมพนธ ผนำาชมชน
บคคลทวไป
ผสนใจ
-เพอสรางทศนะคตทดในดาน
ภาพพจนของสหกรณเครดตยเนยน
-เพอใหสหกรณเครดตยเนยน
เปนทรจกกนอยางกวางขวาง
โปสเตอร/จลสารสนบสนน
ดานสาธารณประโยชน
โฆษณาทางหนงสอพมพ/
วทยรวมในเทศกาลทองถน
เปนผเสนอแนะการ
จดบรการใหมๆ
สมาชก
กรรมการ
บคคลภายนอก
เพอหาหนทางใหสหกรณเครดตย
เนยนไดปรบปรงในดานบรหารหรอ
จดสวสดการตางๆเพอสนองความ
ตองการของสมาชกไดมากยงขน
ตดตามการดำาเนนงานของ
สหกรณเครดตยเนยนอนๆ
สอบถามความตองการของ
สมาชกประเมนผลการจด
บรการของสหกรณเครดต
ยเนยนอยางสมำาเสมอ
292
หลกก�รและเทคนคก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนของคณะกรรมก�รศกษ�และ
ประช�สมพนธ 1.ดานการจดโครงการศกษาอบรม
2.ดานการโฆษณา/ประชาสมพนธในสหกรณ
3.ดานการขยายจำานวนสมาชก
4.ดานการรายงานการประชมคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
1. ด�นก�รจดโครงก�รศกษ�อบรม
1.1ความจำาเปนในการศกษาอบรม
1.2การกำาหนดหลกสตร
1.3เทคนคการฝกอบรม
1.4การจดทำาแผนดำาเนนงานโครงการฝกอบรม
1.5การเตรยมการเปนผบรรยาย
1.6การประเมนผลและการรายงานการประเมนผล
ง�น กลมเป�หม�ย จดมงหม�ย วธก�ร
การขยายจำานวน
สมาชกบคคลผสนใจ -เพอขยายแนวความคดและ
ผลประโยชนตางๆ ไปสประชาชน
อยางกวางขวาง
-เพอความเจรญเตบโตอยางตอเนอง
ของเงนทนหมนเวยนและบรการ
ตางๆ
- เ พ อ ส ร ร ห า ส ม า ช ก ท ม ค ว า ม
กระตอรอรนมาแทนสมาชกเกาทลา
ออก
-โฆษณาโดยสมาชกปจจบน
-โปสเตอร/แผนพบ/
จดหมาย
-ผนำาชมชน/อาสาสมคร
การหาผนำา
เพอเตรยมเปน
กรรมการ
สมาชก
คณะกรรมการ
ทจะมาเปนอนกรรมการในการชวย
แบงเบาภาระงานใหแกกรรมการ
ไดอยางมากและจะทำาใหงานของ
กรรมการมประสทธภาพมากขน
ประชมกลมและอบรมให
ความรมอบหมายงานให
อนกรรมการในแตละพนท
และตดตามผลงานโดย
การใหมการนำาเสนอผล
งานการปฏบตงานของคณะ
อนกรรมการ
293
2. ด�นก�รโฆษณ�/ประช�สมพนธ
วธการประชาสมพนธ
1.1ตดตอผนำาและสมาชกเกา
1.2ทำาปายชอสหกรณ
1.3ทำาปายประชาสมพนธ
-ปายนทรรศการทจดอยางถาวร
-ปายนทรรศการทจดขนชวคราว
1.4เปนผสนบสนนกจกรรมตางๆในชมชนเชนกฬา
เครองมอและเทคนคทใช
*การโฆษณาทางวทยหนงสอพมพ
*โปสเตอร
*หนงสอขาวสงพมพ
3.ด�นก�รขย�ยจำ�นวนสม�ชก
กลยทธและเครองมอในการขยายจำานวนสมาชก
1.การขาย(SalesasMarketingTool)
2.การตดตอสอสาร(CommunicationasMarketingTool)
3.ระบบการบรการถงท(DeliveryasMarketingTool)
4.ด�นก�รร�ยง�นก�รประชมคณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
การบนทกรายงานการประชม
การประชมวนจฉยปญหาหรอประชมสามญคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธจะประชมกนตาม
คราวทมกจธระหรอมเรองทจะตองมการปรกษาหารอกนเพอแกไขปญหาและวางแผนการดำาเนนงานรวมกนแต
ทงนจะตองมการประชมกนอยางนอยเดอนละครงและใหประธานกรรมการศกษาและประชาสมพนธหรอ
เลขานการนดเรยกประชมได
ระเบยบวาระการประชม
วาระท1ประธานกลาวเปดและพจารณาระเบยบวาระการประชม
วาระท2พจารณารบรองรายงานการประชมครงกอน
วาระท3พจารณาเรองสบเนอง
วาระท4รบทราบรายงานผลการดำาเนนงานของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
วาระท5ขอเสนอแนะตอคณะกรรมการดำาเนนการสหกรณ
วาระท6เรองอนๆ
294
คำ�ชแจง ใหวงกลมลอมรอบขอทถกทสด
1.ขอใดคออำานาจหนาทของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตามขอบงคบ
ก.ใหความชวยเหลอทางวชาการแแกสมาชกโดยใหการศกษาอบรมแกสมาชก
ข.ประชาสมพนธและเผยแพรขาวสารความรเกยวกบประโยชนและผลงานของสกรณให
บคคลภายนอกรบทราบ
ค.ศกษาและตดตามขาวสารความเคลอนไหวดานการดำาเนนงานของสหกรณอน
เพอนำาตวอยางทดมาเสนอคณะกรรมการดำาเนนการพจารณานำามาบรหารแกสมาชก
ง.ถกทกขอ
2.ตำาแหนงของคณะกรรมการศกษาขอใดถกตอง
ก.ประธานกรรมการรองประธานเลขานการ
ข.ประธานกรรมการรองประธานเลขานการกรรมกร
ค.ประธานกรรมการเลขานการเหรญญก
ง.ประธานกรรมการเลขานการกรรมการ
3.ขอใดกลาวไดถกตอง
ก.กำาหนดเวลาอยในตำาแหนงของคณะกรรมการศกษาอยไดเทากบกำาหนดเวลาของคณะกรรมการ
ดำาเนนการซงตงคณะกรรมการศกษานน
ข.กรรมการศกษาตองมการประชมตามคราวทมกจธระแตจะตองมการประชมเดอนละครงเปน
อยางนอย
ค.การนบองคประชมของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธตองไมนอยกวากงหนงของ
จำานวนกรรมการศกษาและประชาสมพนธทงหมด
ง.ถกทกขอ
4.ขอใดคอความจำาเปนในการศกษาอบรม
ก.ชวยแกปญหาของสหกรณเครดตยเนยน
ข.ชวยแกปญหาดานธรกจ
ค.ชวยเปลยนแปลงในดานนโยบาย
ง.ถกทกขอ
หนวยท 5
คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
ก�รประเมนผลก�รศกษ�ดวยตนเองโดยก�รทำ�แบบทดสอบท�ยบท
295
5.ขอใดไมใชกระบวนการในการฝกอบรม
ก.ประเมนปญหาและความตองการฝกอบรม
ข.กำาหนดวตถประสงค
ค.กำาหนดเนอหา
ง.กำาหนดผตดตอประสานงาน
6.ขอใดไมใชจดมงหมายของการโฆษณาและประชาสมพนธสหกรณเครดตยเนยน
ก.เพอสรางภาพพจนทดตอสาธารณชน
ข.เพอนำาเทคโนโลยมาใชกบสหกรณใหเกดความสะดวกรวดเรว
ค.เพอใหเปนทรจกกนอยางกวางขวาง
ง.เพอขยายจำานวนสมาชก
7.ขอใดเปนขอจำากดของการประชมเพอแลกเปลยนความคดเหน
ก.ผเขาประชมสวนใหญไมแสดงความคดเหนและไมรสกถงการมสวนรวม
ข.การประเมนผลการประชมทำาไดงายสะดวก
ค.การหาผนำาการประชมทมความรความสามารถและมประสบการณในกาประชมทำาไดยาก
ง.เวลาในการประชมมนอย
8.ขอใดหมายถงเทคนคการฝกอบรม
ก.วธการทใชในการสอสารหรอถายทอดความรความคด
ข.วธการทใชในการสอสารขอเทจจรงประสบการณหรอขอมลตางๆระหวางผใหและผรบ
ค.วธการททำาใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามทกำาหนดไว
ง.ถกทกขอ
9.ขอใดเปนอำานาจหนาทของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
ก.ใหความชวยเหลอดานการเงนการลงทนกบสมาชกและบคคลภายนอก
ข.ดำาเนนการจดหาเครองมอททนสมยเขามาบรหารงานภายในของสหกรณ
ค.ประสานงานกบภาครฐในการจดตงกองทนหมบาน
ง.ดำาเนนการในการหาผสมครเขาเปนสมาชกและเยยมเยยนสมาชกเปนครงคราว
10.ขอใดเปนหนาทความรบผดชอบเฉพาะดานของคณะกรรมการศกษาและประชาสมพนธ
ก.ศกษาหาความรจากแหลงขาวตางๆอยเสมอ
ข.ใหความมนใจและสรางความประทบใจกบสมาชกและบคคลภายนอก
ค.ประเมนผลเปนราเดอน/สามเดอน/รายปในการจดอบรมใหแกสมาชกและคณะกรรมการ
ง.ถกทกขอ
296
ชดเฉลยก�รประเมนผลก�รศกษ�ดวยตนเอง โดยก�รทำ�แบบทดสอบท�ยบท หนวยท 1-5
บทท 1 โครงสร�งก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยน
1.ค 2.ข 3.ค 4.ง 5.ง
6.ข 7.ค 8.ง 9.ง 10.ค
บทท 2 คณะกรรมก�รดำ�เนนก�รสหกรณ
1.ค 2.ก 3.ง 4.ก 5.ง
6.ค 7.ง 8.ง 9.ง 10.ง
บทท 3 คณะกรรมก�รอำ�นวยก�ร
1.ง 2.ง 3.ง 4.ข 5.ง
6.ค 7.ข 8.ข 9.ข 10.ข
บทท 4 คณะกรรมก�รเงนก
1.ง 2.ข 3.ค 4.ค 5.ง
6.ค 7.ค 8.ค 9.ง 10.ง
บทท 5 คณะกรรมก�รศกษ�และประช�สมพนธ
1.ง 2.ง 3.ง 4.ง 5.ง
6.ข 7.ค 8.ง 9.ง 10.ง
297
บรรณ�นกรม
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด,สหกรณเครดตยเนยน,โรงพมพวระธรรม2524
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด,ก�รสหกรณเครดตยเนยน,2534
สหกรณเครดตยเนยนจำากด,ขอบงคบสหกรณเครดตยเนยน
สนนบาตสหกรณแหงประเทศไทยพระร�ชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด,คมอโครงการศกษาดวยตนเองชดความรพนฐานดาน
สหกรณเครดตยเนยนเรองก�รบรห�รง�นสหกรณเครดตยเนยนเบองตน,2546บรษทดาตา
เปเปอรแอนดพรนจำากด
จฑาทพยภทราวาท,ก�รบรห�รก�รเงนสำ�หรบสหกรณออมทรพย,2539บรษทเมองไทยกจเจรญจำากด
จฑาทพยภทราวาท,ก�รจดก�รสหกรณออมทรพย,2540หางหนสวนจำากดพมพอกษร
สาขาวชาสงเสรมการเกษตรและสหกรณมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช,ก�รจดและดำ�เนนง�นก�รสหกรณ,
2527ศรเมองการพมพ
จเรยสนประเทศ,ก�รจดและบรห�รสำ�นกง�นสหกรณดวยกจกรรม 5 ส,2549,
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด,คมอแผนง�นและงบประม�ณ,2548
ชมนมสหกรณเครดตยเนยนแหงประเทศไทยจำากด,คมอก�รบรห�รเงน,2548
สถาบนวชาการดานสหกรณมหาวทยาลยเกษตรศาสตร,คมอก�รจดทำ�แผนกลยทธ,2548
298