ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย...

30
ตัวอยาง การจัดเตรียมขอมูล (โดย อปท.)

Upload: others

Post on 19-Jul-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

ตวอยาง การจดเตรยมขอมล (โดย อปท.)

Page 2: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

สารบญ

สารบญ ...................................................................................................................................................... ก

บทท 1 บทน า .............................................................................................................................................. 1-1

บทท 2 พนทโครงการ .................................................................................................................................. 2-1

2.1 สภาพทวไปของพนทศกษา ..................................................................................................... 2-1

2.1.1 บทน า ........................................................................................................................ 2-1

2.1.2 ลกษณะภมประเทศ และขอบเขตการปกครอง ........................................................... 2-1

2.1.3 ประชากร ................................................................................................................... 2-3 2.1.4 ระบบสาธารณปโภค .................................................................................................. 2-8

2.1.5 การใชทดน ................................................................................................................. 2-9

2.1.6 หนวยงานราชการ ....................................................................................................... 2-10

2.1.7 สภาพเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม ....................................................................... 2-10

2.1.8 แนวโนมและทศทางการขยายตวของชมชน จงหวดพษณโลก ..................................... 2-12

2.2 รายละรายละเอยดพนทโครงการ .......................................................................................... 2-13

2.2.1 พนทด าเนนโครงการสรางระบบจดการขยะเพอผลตเปนเชอเพลง (Refuse Derived Fuel, RDF) และปยอนทรย ...................................................................... 2-13

บทท 3 ปรมาณและองคประกอบขยะขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ................................................ 3-1

3.1 ปรมาณ และองคประกอบขยะมลฝอย ในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ในปจจบน ............................................................................ 3-1

3.2 ลกษณะการกอขยะ ในแตละเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ..................................................................................................... 3-2

3.3 คาดการณปรมาณการกอขยะในอนาคต ................................................................................. 3-5

ทท 4 โครงสรางการบรหารและแผนการบรหารจดการขยะชมชน ........... Error! Bookmark not defined.

Page 3: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

1-1

บทท 1 บทน า

ในปจจบนขยะมปรมาณทเกดขนมหาศาลและมแนวโนมเพมขนอยางอยางตอเนอง ซงเปนผลโดยตรงจากการเพมขนของจ านวนประชากรและการพฒนาทางเศรษฐกจอตสาหกรรมทเตบโตขนอยางรวดเรว ท าใหเรองของขยะกลายเปนปญหาหนกททกประเทศตองเผชญอยางหลกเลยงไมได โดยสถานการณปญหาขยะมลฝอยของประเทศไทยในปจจบนไดเรมเขาสขนวกฤตทตองไดรบการแกไขเรงดวน

นโยบายการบรหารจดการขยะในชมชนของภาครฐภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตฉบบท 11 ไดก าหนดใหมการจดการขยะในรปแบบของการใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด โดยมงเนนใหมระบบการบรหารจดการขยะในชมชนแบบครบวงจร ตงแตจดเรมตนของการเกดขยะจนถงการก าจดขนสดทาย และใหความส าคญตอการน าขยะทมศกยภาพกลบมาใชประโยชนใหมากทสด ลดปรมาณขยะทจะตองน ากลบไปก าจดใหนอยทสด โดยระบบการบรหารจดการทกลาวขางตนจะมงเนนการมสวนรวมของภาครฐ เอกชนและประชาชน

สถานการณปญหาขยะมลฝอยของประเทศเขาขนวกฤตถงระดบทตองไดรบการแกไขอยางเรงดวน นบตงแตป 2551 มขยะมลฝอยตกคางทไมไดรบการก าจดสงถงปละ 13 ลานตน ในป พ.ศ. 2555 มปรมาณขยะมลฝอยเกดขนประมาณ 24.73 ลานตน (เฉลยประมาณ 67,577 ตน/วน) โดยขยะมลฝอยทสามารถเกบขนและรวบรวมไดมเพยง 15.90 ลานตน (เฉลยประมาณ 43,561 ตน/วน) ในปรมาณทเกบขนได มการก าจดอยางถกตองตามหลกวชาการเพยง 5.83 ลานตน (เฉลยประมาณ 15,952 ตนตอวน) ซงไดแก เมองพทยาเขตกรงเทพมหานคร เทศบาล และ องคการบรหารสวนต าบล โดยมปรมาณ 350 9,750 4,375 และ 1,477 ตน/วน ตามล าดบ (กรมควบคมมลพษ, 2556)

ขอมลป 2555 มขยะมลฝอยตกคางกวา 13.62 ลานตน/ป ทถกทง/เผากลางแจง นอกจากนยงมการลกลอบน าไปทง ในบอดนเกาหรอพนทรกราง โดยเฉพาะขยะมลฝอยจาก อปท. ขนาดเลก และในพนทหางไกล ซงยงไมมระบบการเกบรวบรวมและการสงไปจดการยงสถานทรบก าจดมลฝอย โดยม อบต. เพยง 500 แหง ทน าขยะไปก าจดรวมกบเทศบาลทมระบบซงสวนใหญอยหางไกลจากสถานทรบก าจดมลฝอย เหนไดวาตามสภาพปญหาในปจจบน จ านวนของระบบก าจดขยะมลฝอยทมอยไมเพยงพอในการรองรบขยะมลฝอยท เกดขน เนองจากขอก าจดในการสนบสนนงบประมาณจดสรางระบบ และยงไมมการสนบสนนงบประมาณ/สรางแรงจงใจใหเกดการน าขยะมลฝอยมาใชประโยชนอยางกวางขวาง

ดงกลาว การก าจดขยะมลฝอยในปจจบนของ อปท. สวนใหญจะจดการเอง ซงเปนการจดการทไมถกตอง ไมวาจะเปน การไถกลบ การเผากลางแจงหรอเทกอง ท าใหเกดปญหาสงผลกระทบตอสงแวดลอม สขภาพอนามยของประชาชนในบรเวณใกลเคยง รวมทงปลอยกาซเรอนกระจกสบรรยากาศดวย

แนวทางการแกไขปญหา จงตองมการบรหารจดการขยะชมชนใหเกดขนอยางครบวงจรและเปนรปธรรม ทงการคดแยก การน ากลบมาใชประโยชนใหม และการก าจดทมประสทธภาพ ประเดนส าคญ คอ ชมชนหรอองคกรปกครองสวนทองถนตองสามารถบรหารจดการไดเอง กลาวคอ ตองเปนเทคโนโลยทเหมาะสม มความเปนไปไดทงในดานเทคนคและดานเศรษฐศาสตร ทส าคญอยางยงตองมความเปนมตรกบ

Page 4: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

1-2

สงแวดลอม โดยแนวทางการบรหารจดการตองมงสการพฒนาทสมดลและยงยน ระหวางเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ในกระบวนการคดแยกทงหมด เทคโนโลยการบ าบดขยะมลฝอยทางกลและชวภาพ ของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร (Mechanical and Biological Treatment: SUT MBT) เปนทางเลอกหนงทเหมาะสมส าหรบใชจดการขยะ โดยอาศยหลกการหมกในสภาวะใชอากาศ ท าใหขยะเสถยรภายในระยะเวลาอนสน (15-30 วน) โดยไมมกลนเหมนเนาเหมอนกบการเทกอง และยงใชพนทนอย นอกจากน กระบวนการบ าบดดวยวธนยงไดผลพลอยไดเปนสารปรบปรงดน (Soil Amendment) และเชอเพลงขยะ (Refuse Derived Fuel: RDF) ท าใหเปนการเพมมลคาของขยะ และสามารถน ามาผลตเปนพลงงาน เปนการสรางรายไดคนใหกบองคกรไดตอไป

องคการบรหารสวนต าบลสมอแข มประชากรในพนทสวนใหญประกอบอาชพรบจ างทวไป เกษตรกรรม รบราชการ คาขาย และอนๆ มปรมาณขยะเกดขนเองและทองถนบรเวณรอบขางประมาณ 20 ตนตอวน ซงในอดตขยะมปรมาณไมมากและโดยสวนใหญเปนวสดธรรมชาตสามารถก าจดไดงายโดยวธกองทง (Open Dumping) แตสงคมปจจบนไดอาศยความสะดวกสบายในการบรโภคประกอบกบความกาวหนาทางเทคโนโลยของอตสาหกรรม ท าใหมของเสยยอยสลายยากจ านวนมาก การก าจดขยะมลฝอยในปจจบนใชวธเทกอง ท าใหเปนแหลงเพาะพนธเชอโรคและพาหะน าโรคตางๆ เชน แมลงวน หน และยงสงผลกระทบตอสงแวดลอมในหลายๆ ดาน เชน กลนเหมน การปนเปอนสแหลงน าใตดน กอใหเกดปญหาสขภาพอนามยของประชาชนในพนท รวมไปถงการท าลายความสวยงามของทศนยภาพ ปญหาเหลานล วนแลวแตเปนปญหาเรงดวนทตองแกไข ดงนน จงควรมน าเอาเทคโนโลยทเหมาะสมมาใชจดการขยะเพอแกปญหาดงกลาว ควบคไปกบการเพมมลคาของขยะ โดยมความสมดลและยงยน ระหวางเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

Page 5: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-1

บทท 2 พนทโครงการ

2.1 สภาพทวไปของพนทศกษา

2.1.1 บทน า

นโยบายการกระจายอ านาจสทองถนของรฐ ท าใหเกดองคกรการปกครองสวนทองถนเกดขนและท าใหประชากรในทองถนนนๆ ไดมโอกาสและบทบาทในการบรการจดการทองถนของตนเองผานองคกรปกครองสวนทองถนเหลาน ทงน องคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก เปนองคกรการปกครองสวนทองถนหนวยงานหนงทไดรบการยกฐานะจากเดมซงเปนสภาต าบลสมอแข องคการบรหารสวนต าบลสมอแข อยในเขตอ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก และปจจบนไดถกจดขนาดใหเปนองคการบรหารสวนต าบลขนาดใหญ

องคการบรหารสวนต าบลสมอแข เปนองคกรการปกครองสวนทองถนหนวยงานหนงทยงคงประสบปญหาดานการจดการขยะทเกดขนในเขตพนทรบผดชอบเชนเดยวกบองคการบรหารสวนต าบลอนๆ ทงนเนองจากขยะเปนของเสยทเกดขนเปนประจ าและตอเนอง และเกดขนไดจากกจกรรมทกประเภทโดยเฉพาะกจกรรมการด ารงชวตประจ าวน ในขณะท องคการบรหารสวนต าบลโดยสวนใหญรวมถงองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ยงคงขาดความพรอมในการด าเนนการจดการขยะดงกลาว ทงนความพรอมในการจดการขยะนนรวมถงปจจย ดานงบประมาณ บคลากร สถานททเหมาะสม และวธการและเทคโนโลยทเหมาะสมส าหรบการจดการขยะชมชนในแตละทแตละแหง ซงมปจจยหลายประการทสงผลตอแนวทางในการจดการขยะมลฝอยชมชนอยางเหมาะสม จากบทบาทหนาทในการบรหารจดการทองถน รวมถงการจดการดานสงแวดลอม ท าใหองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ตองการแนวทางในการบรหารจดการขยะมลฝอยในเขตพนทรบผดชอบทเหมาะสมตอทองถนและยงยน ด งนน องคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก จงก าหนดใหมโครงการศกษาความเปนไปไดในการบรหารจดการขยะมลฝอยและออกแบบรายละเอยดสถานขนถายและบ าบดขยะมลฝอยเพอการใชประโยชน องคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

การก าหนดแนวทางทเหมาะสมในการจดการขยะมลฝอย จ าเปนตองท าการศกษาขอมลและปจจยทเกยวของกบการกอขยะ ลกษณะหรอองคประกอบของขยะ ทรพยากรและศกยภาพของทองถนในการบรหารจดการขยะ ดงนน การทบทวนและรวบรวมขอมลลกษณะสภาพทวไปขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ลกษณะและแนวโนมทางดานประชากร สภาพเศรษฐกจและสงคม และรปแบบการจดการขยะขององคการบรหารสวนต าบลสมอแขในปจจบน จงมความจ าเปนและส าคญตอการวเคราะหถงแนวโนมของการเกดขยะ ลกษณะของขยะ และแนวทางในการบรหารจดก ารขยะทเหมาะสมตอไป

2.1.2 ลกษณะภมประเทศ และขอบเขตการปกครอง

องคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก มพนทตงอยบนฝงตะวนออกของแมน านาน มความสงจากระดบน าทะเล 48 เมตร โดยประมาณ อยหางจากจงหวดและอ าเภอ

Page 6: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-2

ประมาณ 6 กโลเมตร มพนทการปกครอง ประมาณ 40.19 ตารางกโลเมตร หรอ ประมาณ 25,119 ไร ลกษณะทางภมประเทศ พนทสวนใหญขององคการบรหารสวนต าบลสมอแขเปนทราบลม เหมาะส าหรบการท าการเกษตร รวมทงเปนแหลงรบน าจากเชงเขาดานทศตะวนออก จงมกมปญหาน าทวมขงในชวงฤด ฝน ปจจบนพนทในเขตรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มการเปลยนแปลงรปแบบการใชประโยชนทดน โดยมการเปลยนแปลงไปอยในรปของแหลงทอยอาศยในลกษณะของหมบานจดสรรมากขน

พนทรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ซงตงอยในเขตอ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก โดยมอาณาเขตตดตอกบเขตต าบลอนๆ ในเขตอ าเภอเมอง และอ าเภอวงทอง (ภาพท 2 -1) ดงน

ทศเหนอ ตดกบต าบลดอนทอง อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ทศตะวนออก ตดกบต าบลวงทอง อ าเภอวงทอง จงหวดพษณโลก ทศตะวนตก ตดกบต าบลอรญญก อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ทศใต ตดกบต าบลวงพกล อ าเภอวงทอง จงหวดพษณโลก

ทงน พนทรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มทตงอยในบรเวณสแยกอนโดจน ซงเปนท าเลทตงทส าคญทางยทธศาสตรของการพฒนาของจงหวดพษณโลก จงเปนพนททมโอกาสสงในการไดรบผลจากยทธศาสตรการพฒนา

ลกษณะขอบเขตการปกครองขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข องคการบรหารสวนต าบล สมอแข มเขตการปกครองในพนท จ านวนทงหมด 8 หมบาน ซงเปนหมบานทมลกษณะความเปนชมชนทมความหลากหลาย โดยมทงชมชนทมลกษณะเปนชมชนเมองและชมชนทมลกษณะเปนชมชนชนบท ซงหมบานทง 8 หมบาน (ภาพท 2-1) ในเขตการปกครองขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มดงน

หม 1 บานหนองตอ ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 2 บานลาดบวขาว ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 3 บานดงประโดก ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 4 บานสมอแข ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 5 บานกอ ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 6 บานเนนมะคก ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 7 บานพงศธร-ชนลาภ ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก หม 8 บานกรมธรรม-ฉตรแกว ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

Page 7: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-3

รปท 2-1 แผนทแสดงขอบเขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

2.1.3 ประชากร

1) ลกษณะประชากรปจจบน ลกษณะทางประชากรขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข กรมการปกครอง รายงานลกษณะ

ทางประชากรขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ณ เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2555 พบจ านวนครวเรอนประชากรจ านวนทงหมด 7,296 ครวเรอน มจ านวนประชากรทงหมด 14,869 คน เปนเพศชายทงหมด 7,550 คน คดเปนรอยละ 50.8 และเพศหญงทงหมด 7,319 คน คดเปนรอยละ 49.2 ของประชากรทงหมด (ตารางท 2-1) คดเปนสดสวนเพศชายตอเพศหญง เทากบ 1.03:1 เมอพจารณาการกระจายตามชวงอาย พบจ านวนประชากรสงสดในชวงอาย 21-25 ป รองลงมาคอชวงอาย 46-50 ป และ 41-45 ป ตามล าดบ (ภาพท 2-2) และเมอพจารณาสดสวนของประชากรตามชวงอายส าคญ พบประชากรวยเดกรอยละ 18.7 ประชากรวยท างานรอยละ 71.7 และประชากรวยสงอายรอยละ 9.6 (ภาพท 2-3) โดยในป 2555 ประชากรขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ม

Page 8: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-4

สดสวนของวยแรงงานตอวยเดก เทากบ 3.8:1 มสดสวนวยแรงงานตอวยสงอาย เทากบ 7.4:1 และมประชากรวยแรงงานตอวยเดกรวมกบวยสงอาย เทากบ 2.5:1 ซงจะพบวายงคงมประชากรวยแรงงานสงกวาประชากรในกลมพงพา

ตารางท 2-1 ลกษณะทางประชากรขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

หมท/ชอหมบาน ประชากร

รวม จ านวนครวเรอน ชาย หญง

หมท 1 บานหนองตอ 581 574 1,155 525 หมท 2 บานลาดบวขาว 1,773 872 2,645 1,076 หมท 3 บานดงประโดก 813 894 1,707 597 หมท 4 บานสมอแข 748 746 1,494 635 หมท 5 บานกอ 168 179 347 254 หมท 6 บานเนนมะคก 409 408 817 286 หมท 7 บานพงศธร-ชนลาภ 2,059 2,543 4,602 2,836 หมท 8 บานกรมธรรม-ฉตรแกว 999 1,103 2,102 1,087

รวม 7,550 7,319 14,869 7,296

รปท 2-2 โครงสรางประชากร เขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

จ าแนกตามชวงอาย

Page 9: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-5

รปท 2-3 โครงสรางประชากร เขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

จ าแนกตามกลมอายส าคญ

2) คาดการณประชากรในอนาคต ปจจยส าคญทสงผลตออตราการเกดขยะคอ ปรมาณประชากรซงเปนผบรโภคทรพยากรและกอ

เกดของเหลอและของเสยทจะกลายเปนขยะทตองด าเนนการจดการตอไป ดงนน ในการวางแผนการจดการขยะมลฝอยจงมความจ าเปนตองทราบแนวโนมของการเปลยนแปลงปรมาณประชากร เพอการจดการขยะ มลฝอยทงในเรองของการจดภาชนะรองรบ การรวบรวมจดเกบ การขนถาย และรวมถงรปแบบและระบบในการจดการขยะมลฝอยทสามารถรองรบปรมาณขยะทจะเกดขนในอนาคตได

การคาดการณถงจ านวนประชากรในอนาคตนน มวธการทใชในการคาดการณประชากรหลายวธดวยกน โดยในแตละวธจะตองอาศยขอมลทเกยวของเพอชวยในการคาดการณ ส าหรบการคาดการณประชากรเพอใชเปนขอมลพนฐานในการพจารณาดานการจดการขยะมลฝอยนน จะนยมใชขอมลทใหคาใกลเคยงทสดและใชสมการหรอกราฟในการค านวณหรอคาดการณจ านวนประชากรทจะเกดขนในอนาคต ทงน สมการทนยมใชในการอธบายการเปลยนแปลงจ านวนประชากร ไดแก

(1) Polynomical curves ซงจะอยในรปของ - Linear curve - Quadratic curve

(2) Exponential curves ซงจะอยในรป - Linear exponential curve - Quadratic exponential curve - Corrective exponential curve

(3) Growth curves ทนยมใช ไดแก - Logistic curve - Gonbeltz curve

Page 10: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-6

- High-order curve โดยสมการทนยมใชกนมากเปนพเศษ คอ Geometric curve (อดศกด ทองไขมกต และคณะ,

2541) ซงมรปแบบของสมการ ดงน คอ

เมอตองการทราบจ านวนประชากรในแตละปในอนาคต ดงนน คา 𝑛𝑛 ในการค านวณในแตละ

ครงจงเทากบ 1 จ านวนประชากรทค านวณไดจากการค านวณรอบท 1 จะกลายเปนจ านวนประชากรเรมตนของการค านวณในรอบตอไป

การประเมนอตราการเปลยนแปลงของประชากร เรมตนจากการรวบรวมขอมลจ านวนประชากรในเขตองคการบรหารสวนต าบล ยอนหลงประมาณ 5-10 ป แลวจงค านวณหาอตราการเปลยนแปลงของจ านวนประชากร (คดเปนรอยละ) ในแตละปทผานมา โดยใชสมการ ดงน

ท าการค านวณยอนไปในแตละปๆ ซงจะท าใหคา ri หรออตราเปลยนแปลงของประชากรตอป จ านวน 10 คาดวยกน จากนนน ามาหาคาเฉลยโดยใชสมการ ดงน

น าคาอตราการเปลยนแปลงของประชากรเฉลยดงกลาวในรปของรอยละ ไปคาดการณจ านวน

ประชากรในอนาคต จากขอมลจ านวนประชากรในเขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ยอนหลง 6 ป ระหวางป

2551-2556 สามารถค านวณคาอตราการเปลยนแปลงของประชากรเฉลยไดเทากบ 1.681 หรอรอยละ 0.01681 (ตารางท 2-2) และจากรอยละของอตราการเปลยนแปลงของประชากรเฉลยดงกลาว สามารถน าไปใชในการ

Page 11: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-7

คาดการณประชากรในอนาคตในเขตพนทรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ระหวางป 2557 ถง 2576 ดงแสดงในตารางท 2-3

ตารางท 2-2 จ านวนประชากรขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ระหวางป พ.ศ. 2551-2556 และอตราการเปลยนแปลงประชากร

(ป) พ.ศ. จ านวนประชากร (คน) ปรมาณการเปลยนแปลง

ประชากร (คน) อตราการเปลยนแปลง

ประชากร ( ) 2551 13,399 - - 2552 13,565 166 1.239 2553 13,998 433 3.192 2554 14,304 306 2.186 2555 14,581 277 1.936 2556 14,557 -24 -0.164 เฉลย 14,067.33 231.6 1.681 (รอยละ 0.01681)

ตารางท 2-3 คาดการณจ านวนประชากรในเขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ระหวาง ป พ.ศ. 2557 ถง 2576

(ป) พ.ศ. จ านวนประชากรคาดการณ (คน) 2557 14,699.9 2558 14,946.8 2559 15,197.9 2560 15,453.3 2561 15,712.9 2562 15,976.9 2563 16,245.3 2564 16,518.2 2565 16,795.7 2566 17,077.9 2567 17,364.8 2568 17,656.5 2569 17,953.1 2570 18,254.7 2571 18,561.4 2572 18,873.3 2573 19,190.3 2574 19,512.7 2575 19,840.5 2576 20,173.9

Page 12: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-8

2.1.4 ระบบสาธารณปโภค

1) ระบบการคมนาคม การคมนาคมในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

ประกอบดวยเสนทางหลก คอทางหลวงแผนดนหมายเลข 12 ซงเชอมตอระหวางอ าเภอเมองจงหวดพษณโลก และอ าเภอหลมสก จงหวดเพชรบรณ และทางหลวงแผนดนหมายเลข 11 ซงเชอมตอระหวางจงหวดพษณโลก และจงหวดอตรดตถ รวมถงมถนนสายเลยงเมองพษณโลกตดผานพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข นอกจากถนนสายหลกดงกลาวแลว ยงมเสนทางคมนาคมสายรองทใชเชอมตอระหวางต าบลขางเคยง เชน ถนนสายเสอลากหาง–เนนมะคก ซงมลกษณะเปนถนนลาดยาง และถนนทใชสญจรภายในและระหวางหมบาน ซงท าใหประชากรในพนทมการสญจรและตดตอถงกนได ทงน เสนทางคมนาคมและโครงสรางทางการจราจรในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ประกอบดวย

(1) ถนนลาดยาง จ านวน 6 สาย รวมระยะทาง 1.733 กโลเมตร (2) ถนนคอนกรตเสรมเหลก จ านวน 144 สาย รวมระยะทาง 16.856 กโลเมตร (3) ถนนลกรง จ านวน 85 สาย รวมระยะทาง 16.626 กโลเมตร (4) ถนนดน (5) สะพาน จ านวน 11 แหง (6) สะพานลอยคนขาม จ านวน 2 แหง

2) แหลงน า

แหลงน าใชในการอปโภคและบรโภคทส าคญในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ประกอบดวยแหลงน าตามธรรมชาต และแหลงน าทจดสรางขนซงรวมถงระบบประปา ส าหรบแหลงน าตามธรรมชาตทพบในพนท ไดแก ล าคลอง จ านวน 7 สาย และหนองหรอบง จ านวน 23 แหง โดยไมพบแมน าในเขตพนท สวนแหลงน าทมการจดสรางขนในพนท ประกอบดวย บอโยก จ านวน 1 แหง บอบาดาล จ านวน 12 แหง และฝายกนน า จ านวน 1 แหง ทงน พบระบบประปาซงมการด าเนนการหรออยในความรบผดชอบของหนวยงานตางๆ จ านวนรวม 17 แหง ประกอบดวย ระบบประปาเอกชน จ านวน 7 แหง ระบบประปาขององคการบรหารสวนต าบล จ านวน 1 แหง ระบบประปาของ กรมอนามย จ านวน 2 แหง ระบบประปาของส านกงานเรงรดพฒนาชนบท (รพช.) จ านวน 1 แหง ระบบประปาของกรมโยธาธการ จ านวน 1 แหง และระบบประปาหมบาน จ านวน 5 แหง

3) การไฟฟา ไฟฟาเปนระบบสาธารณปโภคทมความจ าเปน ทงน พบวาประชากรของหมบานทงหมด 8

หมบาน ในพนทรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มโอกาสเขาถงระบบไฟฟา โดยหนวยงานการไฟฟาทใหบรการระบบไฟฟาในพนท ประกอบดวยการไฟฟาสวนภมภาค สาขาอ าเภอวงทอง ซงใหบรการไฟฟาในพนทหมท 1 บานหนองตอ หมท 2 บานลาดบวขาว หมท 5 บานกอ และหมท 6 บานเนนมะคก และการไฟฟาสวนภมภาค จงหวดพษณโลก ซงใหบรการไฟฟาในพนทหมท 3 บานดงประโดก หมท 4 บานสมอแข หมท 7 บานพงศธร-ชนลาภ และหมท 8 บานกรมธรรม-ฉตรแกว

Page 13: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-9

4) การสอสารและโทรคมนาคม การบรการดานการสอสารและโทรคมนาคมในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข มการ

ใหบรการทงในสวนของภาคเอกชน และการด าเนนการโดยองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ซงในสวนขององคการบรหารสวนต าลบสมอแขนน ไดมการบรหารจดการดานการสอสารและการคมนาคม โดยการจดใหม วทยชมชน หอกระจายขาว ระบบประชาสมพนธเสยงตามสาย ระบบประชาสมพนธเสยงไรสาย และอนเตอรเนตไรสาย ทงน เมอรวมกบการบรการของภาคเอกชน ระบบการบรการดานการสอสารและโทรคมนาคม ในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข จะประกอบดวย

(1) ตโทรศพทสาขา จ านวน 1 แหง (2) ทท าการไปรษณยเอกชน จ านวน 1 แหง (3) วทยชมชน จ านวน 1 แหง (4) หอกระจายขาว จ านวน 8 แหง (5) ระบบประชาสมพนธเสยงตามสาย จ านวน 8 แหง (6) ระบบประชาสมพนธเสยงไรสาย จ านวน 8 แหง (7) ระบบอนเตอรเนตไรสาย จ านวน 1 ระบบ

2.1.5 การใชทดน

เนองจากลกษณะทางภมประเทศของพนทในเขตรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข โดยสวนใหญเปนทราบ ดงนนรปแบบการใชประโยชนทดนในพนทนอกเหนอจากการใชประโยชนในรปของทอยอาศยแลว การใชประโยชนทดนโดยสวนใหญจงเปนการใชประโยชนเพอการเกษตรกรรม และมพนทบางสวนอยในรปของทดนสาธารณะประโยชน ทงน จากพนททงหมดประมาณ 40.19 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 25,119 ไร พบมการใชประโยชนในรปของพนทเกษตรกรรมถง 15,521 ไร คดเปนรอยละ 61.8 รองลงมาเปนการใชประโยชนในรปของทอยอาศย จ านวน 7,550 ไร คดเปนรอยละ 30.1 และทดนสาธารณะประโยชน จ านวน 2,048 ไร คดเปนรอยละ 8.2 ของพนททงหมด (ภาพท 2-4) ทงน ในสวนของพนทเกษตรกรรมทงหมด 15,521 ไร นน พบการใชประโยชนในการท านา จ านวน 15,000 ไร คดเปนรอยละ 96.6 ใชประโยชนในการท าสวน จ านวน 253 ไร คดเปนรอยละ 1.6 ใชในการเลยงสตว จ านวน 125 ไร คดเปนรอยละ 0.8 และใชในการประมงเพาะเลยงจ านวน 143 ไร คดเปนรอยละ 0.9 ของพนทเกษตรกรรมทงหมด โดยไมพบการใชพนทเกษตรกรรมในการปลกพชไร

รปท 2-4 การใชประโยชนทดน ในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข จงหวดพษณโลก

Page 14: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-10

2.1.6 หนวยงานราชการ

หนวยงานราชการทตงอยในเขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ประกอบดวยหนวยงานดานความมนคง หนวยงานดานสาธารณสข และหนวยงานทางการศกษา โดยมรายละเอยดของหนวยงานราชการในพนท ดงน

1) หนวยงานดานความมนคง ไดแก คายสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ จ านวน 1 แหง 2) หนวยงานดานสาธารณสข ไดแก โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสมอแข จ านวน 1 แหง 3) หนวยงานทางการศกษา ซงประกอบดวย

(1) โรงเรยนในสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) จ านวน 4 แหง ไดแก โรงเรยนวดศรวนาราม โรงเรยนวดกรมธรรม โรงเรยนวดสมอแข (พณพลราษฎรบ ารง) และโรงเรยน วดเนนมะคก

(2) โรงเรยนเอกชน จ านวน 1 แหง ไดแก โรงเรยนธรธาดา (3) มหาวทยาลยเอกชน จ านวน 1 แหง ไดแก มหาวทยาลยพษณโลก (4) ศนยพฒนาเดกเลก จ านวน 3 แหง ไดแก ศนยพฒนาเดกเลกองคการบรหารสวนต าบล

สมอแข ศนยพฒนาเดกเลกโรงเรยนวดเนนมะคก และศนยพฒนาเดกเลกคายสมเดจพระบรมไตร-โลกนาถ

2.1.7 สภาพเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม

1) ศาสนสถาน ศาสนสถานในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ประกอบดวย ศาลเจา จ านวน 1 แหง

และวดหรอส านกสงฆ จ านวน 6 แหง ซงรายละเอยดของวดหรอส านกสงฆ มดงน (1) วดศาลาสองพนอง ตงอยทหม 1 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก (2) วดลาดบวขาว ตงอยทหม 2 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก (3) วดศรวนาราม ตงอยทหม 3 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก (4) วดสมอแข ตงอยทหม 4 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก (5) วดเนนมะคก ตงอยทหม 6 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก (6) วดกรมธรรม ตงอยทหม 8 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

2) ประเพณและวฒนธรรม ประเพณและวฒนธรรม ในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข มลกษณะหลากหลายและม

การสบทอดมาแตอดตดงเดม เนองดวยชาวสมอแขแตเดมเปนกลมคนทอพยพยายถนมาจากแถบจงหวดราชบร และจงหวดนครปฐม เนองจากถนทอยอาศยเดมเกดความแหงแลง การประกอบอาชพดานการเกษตรไมไดผลเทาทควร จงไดพากนอพยพมาตงรกรากอยในพนทจงหวดพจตรเพอประกอบอาชพท านา แตกลบพบกบปญหาอทกภยจงไดอพยพยายถนตอมายงพนทบานดงประโดก ต าบลสมอแข โดยไดน าขนบธรรมเนยมประเพณแตดงเดมตดตวมาดวยและไดรบการสบทอดมาจนถงปจจบน

3) การรวมกลมทางสงคม การรวมกลมทางสงคม ซงจะสงใหสงคมเกดความเขมแขงนน พบวาในพนทองคการบรหารสวน

ต าบลสมอแข มการจดตงกลมทางสงคมขนหลายกลมดวยกน โดยมลกษณะของกลมบ าเพญประโยชนหรอกลม

Page 15: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-11

อาสาประเภทตางๆ ลกษณะของกลมกองทน กลมพฒนา และกลมการประกอบอาชพ โดยมรายละเอยดของกลมทางสงคมในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข (องคการบรหารสวนต าบลสมอแข, 2555ก) ดงน

(1) กลมอาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน 1 กลม จ านวนสมาชก 213 คน (2) กลมอาสาสมครสาธารณสข 1 กลม จ านวนสมาชก 239 คน (3) ชมรมจตอาสา 1 กลม จ านวนสมาชก 85 คน (4) ชมรมผสงอาย 1 กลม จ านวนสมาชก 580 คน (5) กลมพฒนาสตรต าบลสมอแข 1 กลม จ านวนสมาชก 297 คน (6) กลมอาสาสมครต ารวจชมชน 1 กลม จ านวนสมาชก 120 คน (7) กลมกองทนพฒนาบทบาทสตร 22 กลม (8) กลมกองทนสวสดการชมชน 1 กลม จ านวนสมาชก 1,662 คน (9) ศนยพฒนาครอบครวในชมชนต าบลสมอแข 1 กลม จ านวนสมาชก 78 คน (10) กลมกองทนหมบาน 8 กลม (11) กลมออมทรพย 7 กลม (12) กลมผไดรบเบยผสงอาย 1,173 คน เบยผพการ 204 คน ผปวยเอดส 13 คน (13) กลมครวเรอนเกษตรกร จ านวน 546 ครวเรอน แบงเปน

หม 1 จ านวน 65 ครวเรอน หม 2 จ านวน 88 ครวเรอน หม 3 จ านวน 102 ครวเรอน หม 4 จ านวน 70 ครวเรอน หม 5 จ านวน 46 ครวเรอน หม 6 จ านวน 87 ครวเรอน หม 7 จ านวน 20 ครวเรอน หม 8 จ านวน 68 ครวเรอน

4) การศกษา

การจดการศกษาของสถานศกษาประเภทศนยพฒนาเดกเลกจนถงสถานศกษาประเภทโรงเรยนในเขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแขนน เปนการจดการศกษาในระดบเดกเลกจนถงระดบมธยมศกษาตอนตน ภายใตการจดการเรยนการสอนของศนยพฒนาเดกเลก จ านวนรวม 2 แหง ไดแก ศนยพฒนาเดกเลกองคการบรหารสวนต าบลสมอแข และศนยพฒนาเดกเลกโรงเรยนวดเนนมะคก และการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน จ านวนรวม 5 แหง โดยมโรงเรยน จ านวน 2 แหง ไดแก โรงเรยนธรธาดา พษณโลก และโรงเรยน วดเนนมะคก ท าการจดการเรยนการสอนตงแตชนอนบาลถงระดบมธยมศกษาตอนตน และมโรงเรยน จ านวน 3 แหง ไดแก โรงเรยนวดกรมธรรม โรงเรยนวดสมอแข (พณพลราษฎรบ ารง) และโรงเรยนวดศรวนาราม ซงจดการเรยนการสอนตงแตชนอนบาลจนถงระดบประถมศกษาตอนปลาย ทงนจะพบโรงเรยนวดเนนมะคกไดมการจดการเรยนการสอนใหแกเดกพเศษดวย

การส ารวจจ านวนนกเรยนในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ประจ าปการศกษา 2556 (ณ วนท 10 ม.ย. 2556) พบจ านวนนกเรยนในระดบอนบาล ระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษาตอน ตน เทากบ 187, 600 และ 217 คน ตามล าดบ รายละเอยดแสดงดงตารางท 2-4

Page 16: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-12

ตารางท 2-4 ขอมลนกเรยนในเขตองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ประจ าปการศกษา 2556 ณ วนท 10 มถนายน 2556

ระดบชน เพศ

รวม (คน) ชาย (คน) หญง (คน)

เดกเลก (อาย 2.6-3 ป) ของศนยพฒนาเดกเลก 59 67 126 ระดบอนบาล (อ.1-อ.3) 93 94 187 ระดบประถมศกษาตอนตน (ป.1-ป.3) 165 143 308 ระดบประถมศกษาตอนปลาย (ป.4-ป.6) 153 139 292 ระดบมธยมศกษาตอนตน (ม.1-ม.3) 120 97 217 ชนเดกพเศษ 5 2 7

รวม 595 542 1,137

2.1.8 แนวโนมและทศทางการขยายตวของชมชน จงหวดพษณโลก

จงหวดพษณโลก ประกอบดวยชมชนเมองทงหมด 13 แหง แบงออกเปนชมชนระดบเทศบาลนคร จ านวน 1 แหง ไดแก เทศบาลนครพษณโลก และชมชนระดบเทศบาลต าบล รวมทงสน 12 แหง โดยมเทศบาลนครพษณโลก เปนทตงของศนยกลางจงหวด เปนศนยกลางการบรหารการปกครอ งในระดบจงหวด นอกจากนนยงเปนบรเวณทมความเจรญและมการกระจกตวของกจกรรมทางเศรษฐกจ ซงมความไดเปรยบในดานโครงสรางการบรหารราชการ และการบรหารทางเศรษฐกจ เนองจากมปจจยเออในดานโครงสรางพนฐานและดานทตงมากกวาชมชนเมองอนๆ ภายในจงหวด นอกจากนยงมบทบาทเปนศนยกลางระดบภาคในดานตางๆ ไดแก การบรหารราชการ การบรหารเศรษฐกจ สงคม ทองเทยว และการเปนศนยกลางการคมนาคมของภาคเหนอตอนลาง สอดคลองกบการศกษาของส านกผงเมอง ซงก าหนดใหชมชนเมองพษณโลกอยในกลมทมความส าคญล าดบท 1 ของภาคเหนอ โดยท าหนาทเปนชมชนศนยกลางการใหบรการในระดบภาคและระดบจงหวด เปนศนยกลางการบรหารราชการ การบรหารทางเศรษฐกจ สงคม การทองเทยว และการคมนาคมขนสง รวมถงการใหบรการในดานตางๆ แกอ าเภออนๆ ในจงหวดและพนทใกลเคยง (ส านกงานสงแวดลอมภาคท 3 พษณโลก, 2556)

1) ทศทางการขยายตวของชมชน จากนโยบายของรฐทก าหนดใหจงหวดพษณโลกเปนเมองหลกของภาคเหนอตอนลาง จงเปน

ปจจยส าคญในการเสรมสรางชมชนเมองพษณโลกใหเกดการขยายตวอยางรวดเรว ทงดานการปกครอง การคมนาคมขนสง วฒนธรรมและการศกษา ตลอดจนการขยายตวของเมองทางดานพาณชยกรรม อตสาหกรรมและโครงการทอยอาศย อนเปนผลเชอมโยงไปถงการใชทดนทเรมขยายตวออกไปจากเขตเทศบาล โดยเฉพาะ บรเวณทางหลวงแผนดนหมายเลข 12 สายพษณโลก–วงทอง และพษณโลก–สโขทย (ส านกงานสงแวดลอมภาคท 3 พษณโลก, 2556)

การพจารณาทศทางและแนวโนมการขยายตวของชมชนเมองพษณโลก จากการเปรยบเทยบแผนทแสดงการใชประโยชนทดน ระหวางป พ.ศ. 2533 และป พ.ศ. 2542 และการใชประโยชนทดนในปจจบน พบวาชมชนเมองพษณโลกมทศทางการขยายตวไปทางดานทศตะวนออกเปนหลก ซงเปนไปตามทศทางของ ผง

Page 17: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-13

เมองรวมพษณโลก (พ.ศ. 2533) และผงเมองรวมพษณโลก ปรบปรงครงท 1 (พ.ศ. 2542) นอกจากน ยงพบการขยายตวไปทางดานทศเหนอ ทศใต และทศตะวนตกดวย โดยเฉพาะตามเสนทาง

คมนาคมสายหลกทส าคญของชมชน ไดแก ทางหลวงแผนดนหมายเลข 12 ซงเปนแนวแกนหลกของการพฒนาเมองในแนวทศตะวนตก (ไปอ าเภอกงไกรลาศ จงหวดสโขทย) เชอมตอกบทศตะวนออก (ไปอ าเภอวงทอง) และเชอมตอไปตามแนวทางหลวงแผนดน หมายเลข 11 ซงสวนใหญจะขยายตวในรปของหมบานจดสรร อาท หมบานชนลาภ หมบานฉตรแกว หมบานพษณโลกเมองใหม หมบานจระประภา เปนตน ทางดานเหนอมการขยายตวตามแนวถนนเอกาทศรถ และถนนธรรมบชา ซงเปนถนนเรยบทางรถไฟฟากตะวนออก และทางหลวงของแผนดนหมายเลข 1086 (ไปอ าเภอพรหมพราม) ทางดานใต มการขยายตวไปตามถนนและพนทระหวางถนนบรมไตรโลกนาถและทางหลวงแผนดนหมายเลข 1064 (ไปอ าเภอบางกระทม)

ส าหรบแนวโนมการขยายตวของชมชนในอนาคต คาดวาจะยงคงมแนวโนมไปในทศทางดงกลาวขางตน โดยเฉพาะทางดานตะวนออกของชมชน บรเวณสองฟากของทางหลวงแผนดนหมายเลข 12 (ถนนมตรภาพ) นอกจากน การขยายตวของชมชนยงมแนวโนมขยายออกไปตามทางหลวงแผนดนหมายเลข 117 และตามถนนเลยงเมอง ซงอยทางตอนเหนอและดานใตของชมชน (ส านกงานสงแวดลอมภาคท 3 พษณโลก, 2556)

จากทศทางการพฒนาเมองพษณโลก และแนวโนมการขยายตวของเมองพษณโลก จะพบวาม ทศทางการขยายตวในดานทศตะวนออก โดยเฉพาะบรเวณสแยกอนโดจนซงเปนพนทยทธศาสตรดานการคมนาคมขนสง การเชอมตอระหวางภมภาคภายในประเทศและการเชอมตอระหวางเพอนบานขางเคยง ดงจะพบการขยายตวของทอยอาศยในลกษณะของหมบานจดสรร และศนยบรการธรกจการคาไปย งพนทดงกลาว ซงเปนพนทในเขตรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ซงจะท าใหชมชนในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข มการเปลยนแปลงไปสการเปนชมชนเมองมากขน รวมถงมการเคลอนยายประชากรเขามาตงถนฐานรวมถงเขามาประกอบกจการการคา การบรการตางๆ เพมมากขน และจากแนวโนมดงกลาวน ท าใหองคการบรหารสวนต าบลสมอแขตองเตรยมการในการตงรบกบสงทจะเกดขน ซงรวมถงปรมาณความตองการระบบสาธารณปโภคทเพมมากขน ความตองการการบรการจากรฐซงรวมถงจากองคกรปกครองสวนทองถนในพนททเพมมากขน และรวมถงบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนในพนทในการควบคมดแลปญหาดานสงแวดลอมทจะเกดขนตดตามมารวมถงการจดการขยะทจะมอตราการเกดทเพมมากขนตามการขยายตวของเมองและการเพมขนของปรมาณประชากรในพนทดวย

2.2 รายละรายละเอยดพนทโครงการ

2.2.1 พนทด าเนนโครงการสรางระบบจดการขยะเพอผลตเปนเชอเพลง (Refuse Derived Fuel, RDF) และปยอนทรย

1) ทตง ขอบเขตพนท และลกษณะภมประเทศ พนทสาธารณะประโยชนสามวหาร ตงอยในเขตหมท 6 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก

จงหวดพษณโลก มพกด 16.853618 N, 100.364644 E ซงอยในเขตพนทรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก โดยพนทสาธารณะประโยชนสามวหาร มขนาดพนท 17 ไร 67 วา เปนพนททสงวนไวใชประโยชนในรปของศนยสงเสรมการเกษตร ลกษณะพนทสาธารณะประโยชนสามวหารและพนทโดยรอบในปจจบนนน พบวาโดยสวนใหญเปนพนทเกษตรกรรมทมการใชประโยชนในการท านา

Page 18: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-14

พนทแหลงน าสาธารณะ และเสนทางคมนาคม (รปท 2-5) ซงแผนทสงเขปแสดงทตงของพนทสาธารณะประโยชนสามวหาร แสดงดงรปท 2-6

ในเขตพนทสาธารณะประโยชนสามวหาร มแหลงน าทเกดจากการขด จ านวน 2 แหง ตงอยดานทศตะวนออกเฉยงเหนอ และทศตะวนตกเฉยงใตของพนท บรเวณคอนขางไปทางตอนกลางของพนทมลกษณะเปนเนนในแนวตะวนออก-ตะวนตก โดยมพนทราบทถกใชเปนทางสาธารณะประโยชนคนระหวางเนนทงสอง ทงน นายแยม พงเพง อยบานเลขท 24 หม 6 ต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก ปจจบนมอาย 87 ป เปนผสงอายซงเปนลกชายของนายขาว พงเพง ผใหญบานคนแรกของบานเนนมะคด (บานเนนมะคก ในปจจบน) และพ านกอาศยอยบรเวณขางเคยงพนทสาธารณะประโยชนสามวหาร ไดใหขอมลวาเมอวยเดกและเรมจ าความไดนน บรเวณพนทสาธารณะประโยชนสามวหารมลกษณะเปนพนททมไมขนปกคลมรกครม ไมมการรบกวนหรอเขาใชประโยชนจากพนท และไดระบถงประวตของพนทสาธารณะประโยชนสามวหารวา มการกลาวอางกนไวตงแตในอดตวา เนนดนทปรากฏในตอนกลางของพนทสาธารณะประโยชนสามวหาร ในแนวทศตะวนออกและทศตะวนตกนน เกดขนจากการปรบพนทของหนวยทหารเพอใชเปนคายและฐานปนใหญซงวางกระบอกปนหนไปทางดานอ าเภอวงทอง รวมถงมการกลาวอางวา ในอดตนน ณ บรเวณเนนดนดานทศตะวนออกของพนท มสงกอสรางในรปของแนวอฐทมลกษณะเปนซากปรกหกพงปรากฏอย โดยไมปรากฏการใชพนทบรเวณซากสงกอสรางดงกลาวในการด าเนนกจกรรมใดๆ

2) ลกษณะการใชประโยชนทดนในปจจบน ในปจจบน พนทสาธารณะประโยชนสามวหารมลกษณะการใชทดน 4 ลกษณะ คอ การใช

ประโยชนทดนเปนพนทเกษตรกรรม พนทปาชมชนสาธารณะ พนทแหลงน า และทางสาธารณะประโยชน ดงรปท 2-7 การใชประโยชนทดนในรปของพนทเกษตรกรรม เปนการใชทดนในการท านา โดยพนทในสวนนมขนาดพนท 13 ไร 1 งาน 85.6 ตร.วา คดเปนรอยละ 78.4 ของพนททงหมด ทงน การท านาในพนทดงกลาวน เปนการเชาท าของเกษตรกรในพนท จากหมท 6 ต าบลสมอแข

รปท 2-5 สภาพพนทสาธารณะประโยชนสามวหาร

Page 19: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

2-15

รปท 2-6 แผนทสงเขปแสดงทตงพนทโครงการ

รปท 2-7 การใชประโยชนทดนในปจจบน พนทสาธารณะประโยชนสามวหาร

Page 20: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

3-1

บทท 3 ปรมาณและองคประกอบขยะขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข

3.1 ปรมาณ และองคประกอบขยะมลฝอย ในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ในปจจบน

การค านวณปรมาณมลฝอยส าหรบการวางแผนการจดการมลฝอยในอนาคต มกคาดการณปรมาณขยะลวงหนาประมาณ 15-20 ป โดยมองคประกอบในการค านวณ ไดแก อตราการผลตมลฝอยของประชาชนในพนท (กก./คน/วน) จ านวนประชากรในปจจบนและในอนาคต ซงสามารถค านวณปรมาณขยะมลฝอยทจะเกดขนในอนาคตได จากการศกษาขอมลจากการส ารวจขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ภายใตโครงการเมองใชประโยชนจากขยะ Zero Waste พบอตราการผลตมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มคาเทากบ 0.63 กก./คน/วน ซงเมอน ามาคาดการณปรมาณการเกดขยะในอนาคต จะพบวาในป 2566 (10 ปขางหนา) และป 2576 (20 ปขางหนา) ปรมาณขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข จะมคาเทากบ 10.76 และ 12.71 ตน/วน ตามล าดบ

อยางไรกตาม จากสถานการณปญหาการจดการขยะมลฝอยในเขตจงหวดพษณโลกลาสดไดสงผลตอการจดการขยะขององคกรปกครองสวนทองถนหลายแหง โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนในพนทรอบๆ เมองพษณโลกทประสบปญหาเรองสถานทก าจดขยะมลฝอย ท าใหองคกรปกครองสวนทองถนเหลานน รวมถงองคการบรหารสวนต าบลสมอแขไดมการบรหารจดการเกยวกบการรวบรวม จดเกบและก าจดขยะมลฝอยในพนทตนเองในระหวางการหาแนวทางการแกปญหาทยงยน ซงสงผลใหปรมาณขยะทเกดขนในพนทแตกตางไปจากทผานมา โดยจากการศกษาปรมาณขยะขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข ภายหลงการเกดขอจ ากดดานสถานทก าจดขยะมลฝอย พบวาปรมาณขยะมลฝอยตอวนมปรมาณลดลงจากเดมอยางชดเจน ทงนอาจเปนผลจากการรณรงคในการลดการกอขยะ และการสงเสรมใหมการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนเพมขน ท าใหอตราการกอขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแขลดลงเหลอเพยง 0.49 กก./คน/วน และเมอน ามาค านวณเพอคาดการณปรมาณขยะมลฝอยในอนาคต จะพบวาในป 2566 (10 ปขางหนา) และป 2576 (20 ปขางหนา) ปรมาณขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข จะมคาเทากบ 8.37 และ 9.89 ตน/วน ตามล าดบ

จากรายงานผลการด าเนนโครงการเมองใชประโยชนจากขยะ (Zero Waste) ขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก พบปรมาณขยะทเกดขนในพนทขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข เฉลย 9.146 ตน/วน คดเปนอตราการผลตขยะ เทากบ 0.63 กก./คน/วน ลกษณะองคประกอบของขยะทพบ โดยสวนใหญเปนขยะอนทรย คดเปนรอยละ 47.70 ของขยะทงหมด รองลงมาเปนขยะอนตราย (ผาออมเดก, ผาอนามย) คดเปนรอยละ 18.87 ขยะรไซเคล (ของขายได) คดเปนรอยละ 17.18 และขยะทวไป คดเปนรอยละ 16.26 ของขยะทงหมด (รปท 3-1)

จากการศกษาของโครงการการศกษาความเปนไปไดในการบรหารจดการขยะมลฝอยและออกแบบรายละเอยดสถานขนถายและบ าบดขยะมลฝอยเพอการใชประโยชน องคการบรหารสวนต าบล สมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก พบวาในปจจบนหรอภายหลงการเกดขอจ ากดดานสถานทก าจดขยะมลฝอย ปรมาณขยะทเกดขนในพนทขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มคาเฉลย 7.2 ตน/วน คดเปน

Page 21: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

3-2

อตราการผลตขยะ เทากบ 0.49 กก./คน/วน ลกษณะองคประกอบของขยะทพบ โดยสวนใหญเปนขยะอนทรย คดเปนรอยละ 51.72 ของขยะทงหมด รองลงมาเปนขยะรไซเคลทสามารถขายไดถงรอยละ 30.35 ซงแยกเปน กระดาษ รอยละ 2.42 พลาสตกรวม รอยละ 5.33 ถงพลาสตก รอยละ 12.96 เหลกและโลหะ รอยละ 1.59 และแกว รอยละ 8.05 นอกจากนนเปนขยะทวไปทไมสามารถน าไปใชประโยชนได รอยละ 10.10 และเปนขยะตดเชอคดเปนรอยละ 7.82 ของขยะทงหมด (รปท 3-1) ซงจะพบวายงมทงขยะอนทรยและขยะรไซเคลทสามารถน าไปใชประโยชนหรอน าไปขายไดถกทงเขาสระบบรวบรวมและระบบก าจดขยะอยเปนจ านวนมาก

รปท 3-1 ลกษณะองคประกอบของขยะมลฝอยขมชน ในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ภายหลงการเกดขอจ ากดดานสถานทก าจดขยะมลฝอย

3.2 ลกษณะการกอขยะ ในแตละเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

จากการศกษาชนด ปรมาณและองคประกอบของขยะมลฝอยของพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแขพบวาอตราการกอขยะยงอยในเกณฑทต า กลาวคอมอตราการกอขยะในอตรา 0.49 กก./คน/วน ซงอยในเกณฑการกอขยะส าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทวไป โดยมองคประกอบขยะมลฝอยสวนใหญคอประมาณ 52 % เปนขยะอนทรย อยางไรกตามพบวามขยะมลฝอยสวนทเปนขยะรไซเคลสงถง 30.35 % ทงนเนองจากปจจบนองคการบรหารสวนต าบลสมอแขมพนทปกครองซงครอบคลมหมบานทงหมด 8 หมบาน โดยมพนทสวนใหญเปนพนทเขตชนบทและกงเมองซงเปนพนทเกษตรกรรม และมบางสวนทเปนพนทเขตเมองทมประชาชนอยหนาแนนมากขนซงจะมผลตอปรมาณและองคประกอบของขยะมลฝอยในอนาคต

เมอพจารณาลกษณะของชมชนแลวพบวาสามารถแบงพนทตามลกษณะชมชนออกไดเปน 3 กลมคอกลมท 1 ไดแกพนททมการพฒนาและเปลยนแปลงไปเปนชมชนเมองคอพนทหม 7 พนทกลมท 2 ไดแกพนทกง

Page 22: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

3-3

เมองไดแกพนทหมท 1, 3, 4, และ 8 และพนทกลมท 3 คอพนทชานเมองหรอพนทชนบทไดแกพนทหมท 2, 5 และ 6 ซงเมอพจารณาถงองคประกอบของขยะมลฝอยของแตละพนทแลวพบวามองคประกอบของขยะมลฝอยของแตละพนทดงน

2.1) พนทชมชนเขตเมอง คอพนทหมท 7 ซงพฒนาไปสความเปนเมองมากกวาพนทอนโดยลกษณะทอยอาศยเปนหมบานจดสรรและอาคารพาณชยซงเปนอาคารส านกงานเปนสวนใหญ ประชากรอาศยอยหนาแนนรวมทงมตลาดสดทจ าหนายพชผกผลไมอยในพนทนดวย โดยพบวาขยะมลฝอยจากพนทนมองคประกอบทเปนขยะอนทรยอยถง 56 % องคประกอบทเปนพลาสตกรวมและพลาสตกรวมกนถง 19.4 % ซงสงกวาพนทอนและเปนองคประกอบส าคญทบงชถงลกษณะของมลฝอยทเกดจากวถชวตของประชากรในเขตเมอง รายละเอยดองคประกอบขยะมลฝอยดงแสดงในรปท 3-2

รปท 3-2 ลกษณะองคประกอบของขยะมลฝอยขมชน ในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก พนทกลมท 1 ชมชนเมอง

2.2) พนทชมชนกงเขตเมอง เปนพนททมลกษณะกงเขตเมองประกอบดวยหมท 1, 3, 4, และ 8 ซงมลกษณะของชมชนทมการขยายตวของเมองออกมายงพนทชานเมองโดยมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนจากพนทท าการเกษตรเปนทอยอาศยแตกยงมการท าการเกษตรอยบางสวน อยางไรกตามพนทนกมแนวโนมทจะเปลยนแปลงเปนชมชนเขตเมองในอนาคตทงนเนองจากเปนพนททคาบเกยวอยกบสแยก อนโดจนซงมศกยภาพทจะพฒนาเปนเมองสงในอนาคต แมวาองคประกอบของขยะมลฝอยในพนทนจะมปรมาณนอยกวาชมชนในเขตเมองคอมองคประกอบทเปนขยะอนทรยประมาณ 46 % แตยงพบวามสดสวนทเปนพลาสตกรวมและถงพลาสตกรวมกนสงถง 18 % ซงบงบอกถงลกษณะวถชวตทมการบรโภคทมสวนกอขยะทมองคประกอบทเปนพลาสตกใกลเคยงกบชมชนเขตเมอง รายละเอยดองคประกอบขยะมลฝอย ดงแสดงในรปท 3-3

Page 23: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

3-4

รปท 3-3 ลกษณะองคประกอบของขยะมลฝอยขมชน ในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก พนทกลมท 2 ชมชนกงเมอง

2.3) พนทชานเมองหรอการเกษตร พนทนประกอบดวยพนทหมท 2, 5 และ 6 ซงมพนททมลกษณะการใชประโยชนทดนเปนพนททางการเกษตรซงมระบบชลประทานส าหรบการปลกขาวเปนสวนใหญ อยางไรกตามถงแมวาจะเปนพนททอยนอกเขตเมองแตกจะมระยะทางทไมหางไกลจากเขตเมองมากนกประกอบกบมเสนทางคมนาคมทสะดวกจงท าใหพนทนแมจะยงมการท าการเกษตรแตประชาชนบางสวนของชมชนนกเดนทางไปประกอบอาชพในเขตเมอง รวมทงวถชวตของประชาชนไมไดแตกตางไปจากเขตเมองนกในลกษณะของการใชสนคาเพอการอปโภคบรโภค ซงยงพบวาองคประกอบของขยะมลฝอยไมตางไปจากเขตเมองและเขตกงชมชนเมองมากนก โดยยงพบวาองคประกอบขยะมลฝอยทเปนขยะอนทรยประมาณ 54 % ในขณะท องคประกอบขยะมลฝอยทเปนถงพลาสตกและพลาสตกรวมยงสงถง 17.6 % รายละเอยดองคประกอบขยะมลฝอย ดงแสดงรปท 3-4

รปท 3-4 ลกษณะองคประกอบของขยะมลฝอยขมชน ในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก พนทกลมท 3 ชมชนชานเมอง

Page 24: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

3-5

3.3 คาดการณปรมาณการกอขยะในอนาคต

การค านวณปรมาณมลฝอยส าหรบการวางแผนการจดการมลฝอยในอนาคต มกคาดการณปรมาณขยะลวงหนาประมาณ 15-20 ป โดยมองคประกอบในการค านวณ ไดแก อตราการผลตมลฝอยของประชาชนในพนท (กก./คน/วน) จ านวนประชากรในปจจบนและในอนาคต ซงสามารถค านวณปรมาณขยะมลฝอยทจะเกดขนในอนาคตได จากการศกษาขอมลจากการส ารวจขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ภายใตโครงการเมองใชประโยชนจากขยะ Zero Waste พบอตราการผลตมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มคาเทากบ 0.63 กก./คน/วน ซงค านวณปรมาณการเกดขยะในอนาคตไดดงแสดงในตารางท 3-1

ตารางท 3-1 คาดการณปรมาณขยะมลฝอยในพนทองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ตงแตป พ.ศ. 2557 ถง ป พ.ศ. 2576 ภายหลงการเกดขอจ ากดดานสถานทก าจดขยะมลฝอย

(ป) พ.ศ. ปรมาณขยะ (ตน/ป)

คาดการณจากโครงการ zero waste คาดการณจากการศกษาน 2557 9.26 7.20 2558 9.42 7.32 2559 9.57 7.45 2560 9.74 7.57 2561 9.90 7.70 2562 10.07 7.83 2563 10.23 7.96 2564 10.41 8.09 2565 10.58 8.23 2566 10.76 8.37 2567 10.94 8.51 2568 11.12 8.65 2569 11.31 8.80 2570 11.50 8.94 2571 11.69 9.10 2572 11.89 9.25 2573 12.09 9.40 2574 12.29 9.56 2575 12.50 9.72 2576 12.71 9.89

Page 25: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

3-6

อยางไรกตามจากสถานการณปญหาการจดการขยะมลฝอยในเขตจงหวดพษณโลกลาสดไดสงผลตอการจดการขยะขององคกรปกครองสวนทองถนหลายแหลง โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนในพนทรอบๆ เมองพษณโลกทประสบปญหาเรองสถานทก าจดขยะมลฝอย ท าใหองคกรปกครองสวนท องถนหลายแหงรวมทงองคการบรหารสวนต าบลสมอแขไดมการบรหารจดการเกยวกบการรวบรวม จดเกบและก าจดขยะมลฝอยในพนทตนเองในระหวางการหาแนวทางการแกปญหาทยงยน ซงสงผลใหปรมาณขยะทเกดขนในพนทแตกตางไปจากทผานมา โดยจากการศกษานพบวาในสวนขององคการบรหารสวนต าบลสมอแขมปรมาณขยะมลฝอยตอวนลดลงจากเดมอยางชดเจน ทงนอาจเปนผลจากการรณรงคในการลดการกอขยะ การสงเสรมใหมการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนเพมขน ท าใหอตราการกอขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแขลดลงเหลอเพยง 0.49 กก./คน/วน เมอน ามาค านวณเพอคาดการณปรมาณขยะมลฝอยในอนาคตจะไดดงในตารางท 3-1

Page 26: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

4-1

บทท 4 โครงสรางการบรหารและแผนการบรหารจดการขยะชมชน

4.1 รปแบบองคกรในการด าเนนการบรหารจดการขยะมลฝอยองคการบรหารสวนต าบลสมอแข

4.1.1 บคลากรบรหารโครงการ

ทงน บคลากรในการบรหารโครงการ ประกอบดวยคณะท างาน ดงน 1) คณะทปรกษาโครงการ ประกอบดวย

(1) นายอ าเภอเมองพษณโลกหรอผแทน (2) ก านนต าบลสมอแขหรอผแทน (3) ผอ านวยการส านกงานสงแวดลอมภาคท 3 หรอผแทน (4) ผอ านวยการส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพษณโลกหรอผแทน มบทบาทหนาทใหค าปรกษา แนะน า รวมทงการสนบสนน สงเสรมตอการด าเนนงานโครงการ

2) คณะกรรมการบรหารโครงการ ประกอบดวย (1) นายกองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ประธานกรรมการ (2) รองนายกฯ (ดานสาธารณสข) รองประธานกรรมการ (3) ประธานสภา อบต.สมอแข กรรมการ (4) สมาชกสภา อบต.ทกทาน กรรมการ (5) ปลด อบต. กรรมการ (6) รองปลด อบต. กรรมการ (7) ผอ านวยการกองทกกองในอบต.สมอแข กรรมการ (8) หวหนากองสาธารณสขและสงแวดลอม กรรมการและเลขานการ มบทบาทหนาท ประชมวางแผนยทธศาสตร ก าหนดนโยบาย ควบคม ก ากบ ดแล บรหารจดการโครงการใหเปนไปดวยความเรยบรอย รวมถงสนบสนนทรพยากรในการปฏบตงานใหเพยงพอ

4.2 อตราก าลงของบคลากรดานการบรหารจดการขยะมลฝอยในองคกร

ในการศกษาโครงสรางองคกรในการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข มวตถประสงคเพอศกษาสภาพปจจบนของการบรหารองคกรในทองถน และวางแผนจดองคกรเพอรองรบกบโครงการในอนาคตโดยค านงถงการก าหนดจ านวน และคณสมบตทจ าเปนส าหรบการด าเนนโครงการ การจดองคกรในการบรหารขององคการบรหารสวนต าบล มดงน 1) ฝายนตบญญตหรอสภาองคการบรหารสวนต าบล สภาองคการบรหารสวนต าบล ประกอบดวย สมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลซงมาจากการเลอกตง หมบานละ 2 คน สภาองคการบรหารสวนต าบลใหมวาระ 4 ป นบแตวนเลอกตง สภาองคการบรหารสวนต าบล โดยใหมประธานสภาและรองประธานสภา 1 คน ซงเลอกจากสมาชกสภาองคการบรหาร

Page 27: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

4-2

สวนต าบลแลว ใหนายอ าเภอแตงตงประธานและรองประธานสภาองคการบรหารสวนต าบลตามมตของสภาองคการบรหารสวนต าบล โดยทประธานและรองประธานสภาด ารงต าแหนงจนครบอายของสภาหรอมการยบสภาองคการบรหารสวนต าบล ซงสภามหนาทและบทบาทเชนเดยวกบฝายนตบญญตทวๆ ไป ไดแก การเสนอและการพจารณารางเทศบญญต และมหนาทในการควบคมฝายบรหาร ในสวนขององคการบรหารสวนต าบลสมอแขนนมสมาชกทงหมด 16 คน ประกอบดวยประธานสภา 1 คน และรองประธานสภา 1 คน และสมาชกสภา 14 คน

2) ฝายบรหาร ฝายบรหารขององคการบรหารสวนต าบล ตามพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหาร

สวนต าบล (ฉบบท 5) พ.ศ. 2546 ประกอบดวย นายกองคการบรหารสวนต าบล 1 คน รองนายกฯ 2 คน และเลขานการนายกฯ ทมาจากการแตงตงของนายกฯ อก 1 คน ในการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลใหนายกองคการบรหารสวนต าบลเปนผแทนขององคการบรหารสวนต าบล และเมอนายกองคการบรหารสวนต าบลไมสามารถปฏบตหนาทได ใหรองนายกองคการบรหารสวนต าบลตามล าดบทนายกองคการบรหารสวนต าบลแตงตงไว เปนผรกษาราชการแทน นอกจากนน นายกองคการบรหารสวนต าบลสามารถมอบอ านาจในการสง อนญาต อนมต ใหรองนายกองคการบรหารสวนต าบล ปลดองคการบรหารสวนต าบล รองปลดองคการบรหารสวนต าบล หรอหวหนาสวนราชการขององคการบรหารสวนต าบล ปฏบตราชการแทนได

องคการบรหารสวนต าบลสมอแข เปนองคกรบรหารราชการสวนทองถน ซงเปนองคกรการปกครองตนเองของประชาชนในทองถนนน โดยอยภายใตบทบญญตแหงกฎหมายองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาท ตามทกฎหมายก าหนด ดงน

1) อ านาจหนาทตามพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 2) อ านาจหนาทตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกร

ปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 โดยพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล (ฉบบท 3) พ.ศ. 2542 ก าหนดให

องคการบรหารสวนต าบลมหนาทตองท าในเขต อบต. (มาตรา 67) ดงตอไปน (1) จดใหมและบ ารงรกษาทางน าและทางบก (2) รกษาความสะอาดของถนน ทางน า ทางเดนและทสาธารณะ รวมทงก าจดมลฝอยและสง

ปฏกล (3) ปองกนโรคและระงบโรคตดตอ (4) ปองกนและบรรเทาสาธารณภย (5) สงเสรมการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (6) สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอาย และผพการ (7) คมครอง ดแล และบ ารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (8) บ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน (9) ปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมายโดยจดสรรงบประมาณหรอบคลากรใหตามความ

จ าเปนและสมควรรกษาความสงบเรยบรอยของประชาชน นอกจากนน องคการบรหารสวนต าบลอาจจดท ากจการในเขต อบต. (มาตรา 68) ดงตอไปน

(1) ใหมน าเพอการอปโภค บรโภค และการเกษตร (2) ใหมและบ ารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอน

Page 28: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

4-3

(3) ใหมและบ ารงรกษาทางระบายน า (4) ใหมและบ ารงสถานทประชม การกฬา การพกผอนหยอนใจและสวนสาธารณะ (5) ใหมและสงเสรมกลมเกษตรกรและกจการสหกรณ (6) สงเสรมใหมอตสาหกรรมในครอบครว (7) บ ารงและสงเสรมการประกอบอาชพของราษฎร (8) การคมครองดแลและรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน (9) หาผลประโยชนจากทรพยสนขององคการบรหารสวนต าบล (10) ใหมตลาด ทาเทยบเรอ และทาขาม (11) กจการเกยวกบการพาณชย (12) การทองเทยว (13) การผงเมอง

อ านาจหนาทตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดก าหนดใหองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจและหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง (มาตรา 16) ดงน

(1) การจดท าแผนพฒนาทองถนของตนเอง (2) การจดใหมและบ ารงรกษาทางบก ทางน า และทางระบายน า (3) การจดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขาม และทจอดรถ (4) การสาธารณปโภคและการกอสรางอน ๆ (5) การสาธารณปการ (6) การสงเสรม การฝก และการประกอบอาชพ (7) การพาณชย และการสงเสรมการลงทน (8) การสงเสรมการทองเทยว (9) การจดการศกษา (10) การสงคมสงเคราะห และการพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา และผดอยโอกาส (11) การบ ารงรกษาศลปะจารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน (12) การปรบปรงแหลงชมชนแออดและการจดการเกยวกบทอยอาศย (13) การจดใหมและบ ารงรกษาสถานทพกผอนหยอนใจ (14) การสงเสรมกฬา (15) การสงเสรมประชาธปไตย ความเสมอภาค และสทธเสรภาพของประชาชน (16) สงเสรมการมสวนรวมของราษฎรในการพฒนาทองถน (17) การรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (18) การก าจดมลฝอย สงปฏกล และน าเสย (19) การสาธารณสข การอนามยครอบครวและการรกษาพยาบาล (20) การจดใหมและควบคมสสานและฌาปนสถาน (21) การควบคมการเลยงสตว (22) การจดใหมและควบคมการฆาสตว

Page 29: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

4-4

(23) การรกษาความปลอดภย ความเปนระเบยบเรยบรอย และการอนามย โรงมหรสพ และสาธารณสถานอน ๆ

(24) การจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากปาไม ทดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

(25) การผงเมอง (26) การขนสงและการวศวกรรมจราจร (27) การดแลรกษาทสาธารณะ (28) การควบคมอาคาร (29) การปองกนและบรรเทาสาธารณภย (30) การรกษาความสงบเรยบรอย การสงเสรมและสนบสนนการปองกนและรกษาความปลอดภย

ในชวตและทรพยสน (31) กจการอนใดทเปนผลประโยชนของประชาชนในทองถนตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด

การบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข แบงออกเปน 1 ส านก 5 กอง ดงน

(1) ส านกปลด เปนหนวยงานยอยหรอสวนราชการยอยขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก สายการบงคบบญชาขนตรงตอปลดองคการบรหารสวนต าบลสมอแข โดยมนายกองคการบรหารสวนต าบลสมอแข เปนผบรหารสงสด มภารกจอ านาจหนาทรบผดชอบควบคมการด าเนนงานเกยวกบ

- งานบรหารทวไป - งานนโยบายและแผน - งานกฎหมายและคด - งานปองกนและบรรเทาสาธารณภย - งานกจการสภา - งานสวสดการและสงคมสงเคราะห - งานสงเสรมการเกษตร

(2) กองคลง มผอ านวยการกองคลงรบผดชอบควบคมการด าเนนการเกยวกบ - งานการเงน - งานบญช - งานพฒนาจดเกบรายได - งานทะเบยนทรพยสนและพสด

(3) กองชาง มผอ านวยการกองชางรบผดชอบควบคมการด าเนนการเกยวกบ - งานกอสราง - งานออกแบบและควบคมอาคาร - งานผงเมอง - งานประสานสาธารณปโภค - งานผงเมอง

(4) กองสาธารณสขและสงแวดลอม มผอ านวยการกองสาธารณสขและสงแวดลอม รบผดชอบควบคมการด าเนนการเกยวกบ

Page 30: ตัวอย าง การจัดเตรียมข อมูล (โดย อปท.)biomass.sut.ac.th/biomass/src/plugin/ckfinder/userfiles/files/005... · ตัวอย

4-5

- งานบรหารทวไปเกยวกบสาธารณสข - งานรกษาความสะอาด - งานบรการสาธารณสข (โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสมอแข)

(5) กองการศกษา มผอ านวยการกองการศกษารบผดชอบควบคมการด าเนนงานเกยวกบ - งานบรหารการศกษา - งานสงเสรมการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

4.3 อตราก าลง การแบงสวนการบรหารงานองคการบรหารสวนต าบลสมอแข ประกอบดวย

1) ฝายบรหาร ประกอบดวย นายกองคการบรหารสวนต าบล 1 คน รองนายกฯ 2 คน และเลขานการนายกฯ ทมาจากการแตงตงของนายกฯ อก 1 คน (ตารางท 4-1)

2) ฝายประจ า ประกอบดวย พนกงานสวนต าบล จ านวน 33 คน พนกงานจางตามภารกจ จ านวน20 คน และ พนกงานจางทวไป จ านวน 20 คน (ตารางท 4-1) ตารางท 4-1 พนกงานและลกจางขององคการบรหารสวนต าบลสมอแข

ส ำนก/สวน ระดบ พนกงำน

สวนต ำบล รวม

พนกงำนจำง รวมพนกงำน

จำง

รวม ทงสน 1 2 3 4 5 6 7 8 ทวไป ภำรกจ

ปลด อบต. - - - - - - - 1 1 - - - 1 งำนตรวจสอบฯ - - - 1 - - - - 1 - - - 1

ส ำนกงำนปลด อบต. - - 1 2 3 2 1 - 9 6 3 9 18

กองคลง - 1 2 2 - - 1 - 6 2 4 6 12

กองชำง - - - 4 1 1 1 - 7 4 7 11 18

กองกำรศกษำฯ - - 3 - - 1 - - 4 - 3 3 7

สวนสำธำรณสขฯ - - - 1 - 2 2 - 5 8 3 11 16

รวม -

1 6 10 4 6 5 1 33 20 20 40 73

ในการก าหนดรปแบบองคกรบรหารทเหมาะสมหรอการจดองคกรใหม เมอมโครงการระบบจดการ

มลฝอยและเกดขน จ าเปนตองจดเพมหนวยงานและบคลากรเพมเตมบางสวน เพอใหสามารถด าเนนโครงการไดอยางมประสทธภาพ ซงตองทราบรายละเอยดของขนตอนการวางแผนจดการมลฝอยทกขนตอน รวมถงเทคโนโลย และความจ าเปนทางกายภาพอนๆ ดวย