บทที่ 7webkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/05 บท... · web view5 author...
TRANSCRIPT
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
บทท 5การนำาไปปฏบตและการดำาเนนการ
(Implementation and Operation)
เนอหาในบทนจะกลาวถงการดำาเนนการตามขอกำาหนดท 4.5 การนำาไปปฏบตและการดำาเนนการ และแนวทางการปฏบตในการพฒนาตอยอดจากการจดการพลงงานตามกฎหมายสมาตรฐานสากล รวมทงตวอยางเอกสารทจำาเปนเพอนำาไปประยกตใชใหสอดคลองกบขอกำาหนดดงกลาว
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.1 บททวไป (General)
องคกรตองนำาแผนปฏบตการและผลทไดจากกระบวนการวางแผนดานพลงงานไปปฏบตและดำาเนนการภายในองคกร ทงนไดแสดงแผนภาพแนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5 ดงน
4.4.6 แผนปฏบตงานดานการจดการ 4.5.1 การนำาแผนงานไป
ผลทไดจากการวางแผนดาน การนำาไปปฏบตและดำาเนน
4.4.3 ลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ (SEU) และ
4.5.5 การควบคมปฏบตการ4.5.6 การออกแบบ4.5.7 การจดหาบรการ
4.4.3 บคลากรทเกยวของกบลกษณะการใชพลงงานทมนย
4.5.2 ความสามารถ การฝกอบรมและความ
5-1
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
รปท 5-1 ความสมพนธของกระบวนการวางแผนดานพลงงานกบการนำาไปปฏบตและการดำาเนนการ
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.2 ความสามารถ การฝกอบรม และความตระหนก(Competence, Training and Awareness)1. องคกรควรพจารณาจดทำาระเบยบปฏบตงาน เรองการฝกอบรมความรใน
การปฏบตงาน เพอแสดงวธการชบงถงความจำาเปนในการฝกอบรม (Training Needs) ขนตอน และผรบผดชอบในการฝกอบรม ตลอดจนวธการประเมนผลการฝกอบรมดงกลาวตวอยาง ระเบยบปฏบตงาน เรองการฝกอบรมความรในการปฏบตงาน “
(OJT)” แสดงในภาคผนวก ค.1หมายเหต หากมระเบยบปฏบตงาน เรองการฝกอบรมความรในการ
ปฏบตงานทจดทำาไวในระบบ ISO 9001 หรอ ISO 14001 สามารถนำามาทบทวนใชไดโดยไมจำาเปนตองออกเปนระเบยบปฏบตงานใหม
2. บคลากรทปฏบตงานใหองคกรหรอในนามขององคกร (รวมถงผรบจางจากภายนอก) ซงจะตองมการชบงถงความจำาเปนในการฝกอบรม ไดแก - บคลากรทเกยวของกบการควบคม การใชงาน และการบำารงรกษา
อปกรณเครองจกรหรอกระบวนการผลตของลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ (SEU) ตามทไดบงชไวในการทบทวนดานพลงงาน
4.5.2 การสรางความตระหนก4.5.3 การสอสาร4.5.4 ระบบเอกสารและการ
ขอบขายของระบบการ
5-2
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
- บคลากรทเกยวของกบการดำาเนนงานในระบบการจดการพลงงาน เชน ทมจดการพลงงาน เจาหนาทควบคมเอกสาร เจาหนาทจดหาบรการดานพลงงาน ผลตภณฑ อปกรณ และพลงงาน เจาหนาทฝกอบรม เปนตน
3. ความจำาเปนในการฝกอบรมควรระบถงระเบยบปฏบตงาน วธปฏบตงาน และเอกสารอน ๆ ทบคลากรตามขอ 2. จะตองรบทราบ เพอใหเกดประสทธผลในการควบคมลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญหรอการดำาเนนงานในระบบการจดการพลงงาน
4. ตองมวธการประเมนผลการฝกอบรมทชดเจน เชน แบบทดสอบ การทดลองปฏบต การสอบถามความเขาใจ เปนตน และจดเกบผลการประเมนการฝกอบรม เปนบนทกไว
5. บคลากรทปฏบตงานใหองคกรหรอในนามขององคกร เชน ผรบเหมา พนกงานรบจางชวคราว ตองดำาเนนกจกรรมเพอสงเสรมความตระหนกในการอนรกษพลงงาน ดงน ความสำาคญของการปฏบตตามนโยบายพลงงาน ขนตอนการ
ปฏบตงาน และขอกำาหนดของระบบการจดการพลงงาน บทบาท ความรบผดชอบและอำานาจหนาทของตนเองในการบรรล
ตามขอกำาหนดของระบบการจดการพลงงาน ผลประโยชนของการปรบปรงสมรรถนะดานพลงงาน ผลกระทบทเกดจรงหรอทมแนวโนมจะเกดขนตอลกษณะการใช
หรอปรมาณการใชพลงงานจากกจกรรมทพนกงานปฏบต รวมทงกจกรรมและพฤตกรรมทจะมสวนชวยทำาใหบรรลวตถประสงคและเปาหมาย ตลอดจนแนวโนมของผลกระทบทเกดขนจากการไมปฏบตตามขนตอนการปฏบตงานทกำาหนด
5-3
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.3 การสอสาร (Communication)1. ควรจดทำาระเบยบปฏบตงานเรองการสอสาร เพอแสดงวธการสอสาร
ภายในและภายนอกองคกร สงทจะตองสอสาร ตลอดจนผมหนาทรบผดชอบในการสอสารดงกลาว ตวอยาง ระเบยบปฏบตงาน เรองการสอสาร แสดงในภาคผนวก “ ”
ค.2 หมายเหต หากมระเบยบปฏบตงาน เรองการสอสาร ทจดทำาไวในระบบ
ISO 14001 สามารถนำามาทบทวนใชไดโดยไมจำาเปนตองออกเปนระเบยบปฏบตงานใหม
2. จะตองกำาหนดชองทาง และดำาเนนกจกรรมสงเสรมใหบคลากรทปฏบตงานใหองคกรหรอในนามขององคกรสามารถใหขอคดเหนหรอขอเสนอแนะในการปรบปรงสมรรถนะดานพลงงานและระบบการจดการพลงงานไดอยางชดเจน เชน กลองรบความคดเหน ระบบขอเสนอแนะ (Suggestion System) หรอ ไคเซน (Kaizen) เปนตน
3. การสอสารในเรองสมรรถนะดานพลงงานและระบบการจดการพลงงานไปยงภายนอกองคกร เชน นโยบายพลงงาน วตถประสงค และเปาหมายดานพลงงาน EnPI เอกสารในระบบการจดการพลงงานของบรษทฯ เปนตน จะตองไดรบการตดสนใจใหมการสอสารในเรองดงกลาวจากผบรหารสงสดหรอ EnMR และจดเกบเอกสารแสดงการตดสนใจนไว และจะตองกำาหนดวธการสำาหรบการสอสารภายนอกนไวอยางชดเจน
5-4
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
รปท 5-2 การสอสารภายในองคกรและภายนอกองคกร
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.4 ระบบเอกสารและการควบคมเอกสาร (Document Control)
1. การจดทำาเอกสารในระบบการจดการพลงงาน ISO 50001 สามารถแบงโครงสรางเปนระดบตาง ๆ ดงน
เอกสารระดบท 1 คมอการจดการพลงงาน (Energy Management Manual) คอเอกสารทแสดงถงขอบขายและขอบเขตของระบบการจดการพลงงาน ISO 50001 นโยบายดานพลงงาน แนวทางในการดำาเนนงานใหสอดคลองกบขอกำาหนดของระบบการจดการพลงงานและระเบยบปฏบตงานทเกยวของ ตลอดจนแสดงใหเหนถงปฏสมพนธในระบบการจดการพลงงาน
ผ บ ร ห า รE n M R ท ม
จ ด ก า ร พ ล ง ง า นส อ ส าร ข อ ม ลเก ย ว ข อ ง ก บร ะบ บ ก า ร จ ด ก า ร
พ ล ง ง า น ด ว ย ร ป แ บ บ ต า ง ๆ ท
ก ำา ห น ด เช น ป ร ะก า ศ ป า ย
ป ร ะช า ส ม พ น ธ ส ก ล ม เป า ห ม า ย
ภ า ย ใน อ ง ค ก ร
บ ค ล าก ร ภ า ย ในอ ง ค ก ร ม ช อ งท า ง ใน ก าร
ส อ ส า ร ด า น ข อ เส น อ แ น ะ แ ล ะข อ
ป ร บ ป ร ง ร ะบ บก า ร จ ด ก า รพ ล ง ง า น ก ล บ ไป
ย ง ผ บ ร ห า ร แ ล ะE n M R
กำาหนดการสอสารในเรองสมรรถนะดานพลงงานและระบบการจดการพลงงานไปยงบคคลภายนอกองคกร โดยการแสดงผาน เวบไซต ของบรษท ตาม
การสอสารภายใน
5-5
En.
Management Manua
lProcedure Manual
Work Instruction
Form, Support Document, External Document
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
เอกสารระดบท 2 ระเบยบปฏบตงาน (Procedure Manual) คอเอกสารทแสดงขนตอนและผรบผดชอบในการดำาเนนการกจกรรมหลกของระบบการจดการพลงงาน เชน การวางแผนพลงงาน การควบคมเอกสาร เปนตน
เอกสารระดบท 3 วธปฏบตงาน (Work Instruction) คอเอกสารทแสดงรายละเอยดวธการหรอเกณฑในการทำางานอยางชดเจนในจดงานทมความสำาคญตอการควบคมลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญหรอการดำาเนนงานในระบบการจดการพลงงาน เพอใหผปฏบตงานสามารถปฏบตงานไดอยางถกตอง
เอกสารระดบท 4 แบบฟอรม เอกสารสนบสนน เอกสารภายนอก (Form, Support Document, External Document) แบบฟอรม คอ เอกสารทใชบนทกผลการปฏบตงานเพอใชเปนหลกฐาน หรอใชในการวเคราะหการทำางาน หรอเปนเอกสารทใชในการสอสารในระบบงานทมรปแบบทชดเจน สวนเอกสารสนบสนน คอ เอกสารทชวยสนบสนนการดำาเนนงานในระบบการจดการพลงงาน
เอกสารระดบท 1
เอกสารระดบท 2
เอกสารระดบท 3
เอกสารระดบท 4
5-6
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
รปท 5-3 โครงสรางของระบบเอกสารของระบบการจดการพลงงาน ISO 50001
สำาหรบองคกรทมพนฐานในการจดทำาระบบการจดการมาตรฐานสากลอน ๆ ไมวาจะเปน ระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001 หรอ ระบบการจดการสงแวดลอม ISO 14001 มาแลวในเรองการจดทำาเอกสารของระบบการจดการพลงงาน ISO 50001 จะไมนากงวล เนองจากมาตรฐานฉบบนกำาหนดใหตองจดทำาเปนเอกสาร หรอทใชคำาวา “Shall be Documented” นอยมาก สวนมากขอกำาหนดจะเนนวา ใหจดทำา ใหกำาหนด ใหเกบบนทกหลกฐานมากกวา ดงนนหากองคกรใดทมระบบบรหารงานตามทกลาวมาแลวขางตนจะสามารถพจารณาดำาเนนการพฒนาระบบการทำางานและระบบเอกสารของ ISO 50001 รวมไปกบ (Integrating) ระบบการจดการมาตรฐานสากลทมอยได (โดยศกษารายละเอยดเพมเตม ไดในบทท 8)
แตหากองคกรใดทยงไมเคยจดทำาระบบจดการมาตรฐานสากลใด ๆ มากอนเลย สามารถพจารณาเลอกทำาเอกสารไดตามแนวทางทจะนำาเสนอตอไปนได เพราะวาขอกำาหนดของมาตรฐาน ISO 50001 คอนขางใหอสระกบผทจะนำาระบบไปประยกตใช
จากขอกำาหนด 4.5.4.1 Documentation Requirements กำาหนดไววา องคกรควรพจารณา จดทำา นำาไปปฏบต และรกษาไว ซงขอมล (Information) ตาง ๆ ทงนจะอยในรปแบบกระดาษ อเลกทรอนกส หรอ สอใด ๆ กได เพออธบายถงองคกรประกอบหลก และความเชอมโยงในระบบการจดการพลงงานขององคกร
สงทจะตองจดทำาเปนเอกสารนน จะตองประกอบดวย (หมายถง จำาเปนตองม)
) ขอบขาย และขอบเขตของระบบการจดการพลงงาน) นโยบายพลงงานc) วตถประสงค เปาหมาย และแผนปฏบตงานดานพลงงาน) เอกสาร รวมถง บนทกตาง ๆ ทขอกำาหนดของมาตรฐานฉบบนระบวา
ตองจดทำา
5-7
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
) เอกสารอน ๆ ทองคกรเหนวามความจำาเปนตองจดทำา
ขยายความขอ e) หมายความวาองคกรแตละแหงมความแตกตางกน เชน เปนโรงงานผผลต เปนธรกจประเภทบรการ หรอ เปนอาคารธรกจ ซงแตละองคกรจะมความแตกตางทงเรองของขนาดธรกจ ความซบซอนของโครงสรางการทำางาน กระบวนการทำางาน หรอกจกรรมในแตละกระบวนการ รวมถงความสามารถของบคลากร มาตรฐานฉบบนจงเปดกวางใหองคกรใชดลพนจพจารณาตามความเหมาะสม
2. ขอดของการจดทำาระเบยบปฏบตงาน และวธปฏบตไวเปนเอกสาร
1) มระเบยบปฏบตทชดเจนอางองได และเมอมการเปลยนแปลงใด ๆ สามารถแกไขไดและทำาใหทราบวาเดมเคยปฏบตกนมาอยางไร2) ใชเปนคมอในการอบรมพนกงาน หรอใหพนกงานเรยนรได ในกรณ
ทมการเปลยนแปลงผรบผดชอบ หรอ กรณทมพนกงานเขาออก ซงจะทำาใหการทำางานงายขน3) เปนองคความรขององคกรทจะนำาไปพฒนาปรบปรงการทำางานใหด
ขนได4) เปนขอมลอางองในการตรวจตดตามภายใน (Internal Audit)
ในหลายๆ องคกรทยงไมเคยทำาระบบมากอน การตรวจตดตามภายในตองใชทกษะและความรในงานของพนททจะไปตรวจประเมน ซงหากมเอกสาร ระเบยบปฏบต กำาหนดไวชดเจนซงจะเปนแนวทางใหผตรวจและผถกตรวจใชอางองไดเปนอยางด
3. แนวทางการจดทำาเอกสาร
1) สำาหรบหวขอทขอกำาหนดระบวาตองทำาเปนเอกสารใหเขยนเปนระเบยบปฏบต (Procedure Manual) หรอ มาตรฐานการปฏบต โดยระบ ใหชดเจน
5-8
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
- ใคร : คอ การกำาหนดผรบผดชอบ และผเกยวของทชดเจน- ทำาอะไร : คอ การกำาหนดเนองานทตองรบผดชอบของคนนน ๆ
และผทเกยวของ - ทไหน : สถานท พนท กระบวนการ หรอเครองจกรใด - เมอไหร : เปนการกำาหนดชวงเวลาทจดทำา หรอความถในการ
ดำาเนนการ เพอเปนการกำาหนด และวางแผนการทำางานทชดเจน
- อยางไร : เปนการอธบายขนตอน และวธการในการปฏบตงานใหชดเจน รวมไปถงการลงบนทกผลการปฏบตงาน การทำารายงานเสนอผบงคบบญชา และการสงตองานใหกบผเกยวของ หากวธการทำางานมรายละเอยดมากและมความซบซอน กนำามาเขยนเปนวธปฏบตงาน (Work Instruction) ในแตละเรองได
ในกรณทในขอกำาหนดใดของมาตรฐานไมไดกำาหนดวาตองเขยนเอกสาร แตมรายละเอยดสงทตองปฏบตไวหลายเรอง เชน ใหองคกรกำาหนดชวงเวลา หรอ ความถในการจดทำา ใหองคกรกำาหนดรายการ กำาหนดวธการในการดำาเนนการ และใหมการจดทำาบนทกผลลพธหรอหลกฐานตาง ๆ ของการทำากจกรรมนน ๆ องคกรกควรพจารณาจดทำาเปนระเบยบปฏบต เพอใชอางองในการทำางานไดสะดวกขน
2) เอกสารบางอยางจดทำาเปนประกาศ หรอเอกสารสนบสนนการทำางานไดเชนกน
3) หากเรองใดไมไดจดทำาเปนระเบยบปฏบตงาน (Procedure Manual) ควรจะกำาหนดรายละเอยดไวในคมอการจดการพลงงาน (Energy Management Manual)
4) หากเรองใดไมไดเขยนวธปฏบตงาน (Work Instruction) แตตองจดทำาบนทกผลการปฏบตงาน
5-9
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ใหออกแบบบนทกนน ๆ ใหมรายละเอยดทสำาคญลงไป เพราะแบบฟอรมทดนนสามารถใชแทนคมอในการปฏบตงาน (Instruction) สำาหรบการทำางานไดเชนกน
ตารางท 5-1 สรปการจดทำาเปนเอกสารตามระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO 50001
ISO 50001: 2011 เอกสารทควรจดทำา บนทก หรอ หลกฐานทตองม
4.1 General Requirements
คมอการจดการพลงงาน
-
4.2 Management Responsibility4.2.1 Top Management
- -
4.2.2 Management Representative
ประกาศแตงตงตวแทนฝายบรหาร และทมจดการพลงงาน
-
4.3 Energy Policy ประกาศนโยบายพลงงาน
-
4.4 Energy Planning4.4.1 General 4.4.2 Legal and
Other Requirements
จดทำาเปนระเบยบปฏบต รวมกบ ขอ 4.6.2 รวมเปน 1 เรอง
บนทก รายการกฎหมายทเกยวของ
4.4.3 Energy Review
1. ตองจดทำาเปนระเบยบปฏบต ใหครอบคลมตงแตขอกำาหนด 4.4.3 ถง 4.4.6
2. เอกสารวตถประสงค เปาหมาย และแผนปฏบตดานการจดการพลงงาน หรอแผน
บนทกผลการทำา Energy review
4.4.4 Energy Baseline
บนทกขอมลฐานดานพลงงาน
4.4.5 Energy Performance Indicators
บนทกการกำาหนดคา EnPI และผลลพธทไดจากการทบทวนตามรอบระยะเวลา
4.4.6 Energy Objectives,
เอกสารวตถประสงคและ
5-10
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ISO 50001: 2011 เอกสารทควรจดทำา บนทก หรอ หลกฐานทตองม
Energy Targets and Energy Management Action Plans
ปฏบตของ มาตรการทผานการคดเลอกแลว
เปาหมายดานพลงงาน แผนปฏบตงาน
4.5 Implementation and Operation4.5.1 General4.5.2 Competence,
Training and Awareness
จดทำาระเบยบปฏบต หรอเขยนไวในคมอการจดการพลงงาน แตควรแยก แผนการอบรม และ Training needs ออกมาใหชดเจน
บนทกทควรมตามความเหมาะสม เชน แผนฝกอบรม บนทกการฝกอบรม ผลการประเมนหลงอบรม หรอ Certificate รบรองความรความ สามารถเฉพาะดานของผรบผดชอบทเกยวของดานพลงงาน เปนตน
4.5.3 Communication
จดทำาระเบยบปฏบต หรอเขยนไวในคมอการจดการพลงงาน
หลกฐานการตดสนใจการสอสารภายนอก
4.5.4 Documentation4.5.4.1
Documentation Requirements
รายละเอยด ตามทกลาวไวแลวขางตน
-
4.5.4.2 Control of Documents
ตองจดทำาเปนระเบยบปฏบต
Master List ของเอกสารควบคม
4.5.5 Operational Control
ควรจดทำาเปนระเบยบปฏบต หรอ จะทำาเปน Work Instruction แยกเปนเรอง ๆ ตามลกษณะของตวแปรทม
บนทกทม ตามความเหมาะสม
5-11
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ISO 50001: 2011 เอกสารทควรจดทำา บนทก หรอ หลกฐานทตองม
ผลกระทบตอลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ เชน วธการบำารงรกษาเครอง วธการปดเปด หรอ ตงคาในการทำางาน
4.5.6 Design หากไมจดทำาระเบยบปฏบต ใหระบรายละเอยดไวใน จดทำาระเบยบปฏบต หรอเขยนไวในคมอการจดการพลงงาน หรอเขยนรวมไวใน 4.5.5 การควบคมการปฏบต(Operational control)
1. บนทกผลจากการออกแบบ เชน Specification, Drawing, Catalog ผลลพธจากการประเมนสมรรถนะ ดานพลงงาน
** จะเปนขอมลรวมกบการจดซอใน ขอ 4.5.7
4.5.7 Procurement of Energy Services, Products, Equipment and Energy
หากไมจดทำาระเบยบปฏบต ใหระบรายละเอยดไวใน คมอการจดการพลงงาน
1. ขอกำาหนด หรอ Spec. และรายละเอยดการจดซอทางดาน พลงงาน
2. ผลการประเมนสมรรถนะดาน พลงงานของผลตภณฑทจะจดซอ
4.6 Checking4.6.1 Monitoring,
Measurement and Analysis
จดทำาเปนระเบยบปฏบตครอบคลมการตดตาม การวดและวเคราะห
1. บนทกผลการเฝาระวงตรวจวดและ การวเคราะห
2. บนทกผลการสอบเทยบเครองมอวด
5-12
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ISO 50001: 2011 เอกสารทควรจดทำา บนทก หรอ หลกฐานทตองม
4.6.2 Evaluation of Legal Requirements and Other Requirements
จดทำาเปนระเบยบปฏบตรวมกบขอ 4.4.2
บนทกผลการประเมนความสอดคลอง ของกฎหมาย
4.6.3 Internal Audit of the EnMS
จดทำาเปนระเบยบปฏบต 1. แผนการ Internal Audit
2 บนทกผลการ Internal Audit
1.6.4 Nonconformities, Correction, Corrective, and Preventive Action
จดทำาเปนระเบยบปฏบต บนทกผลการทำา Corrective and Preventive Action
4.6.5 Control of Records
สามารถจดทำาเปนระเบยบปฏบตรวมไวกบ ขอ 4.5.4.2 การควบคมเอกสาร (Control of Documents) หรอ อาจจะจดทำาระเบยบปฏบตแยกอก 1 ฉบบ
ใหสงเกตทายขอกำาหนดแตละขอ หรอ ระหวางวรรคทมคำาวา records of …. shall be maintained หรอ result of … shall be maintained นนหมายความวา บนทกเหลานนจะตองจดเกบเปนหลกฐาน ทงนรวมถงบนทกตาง ๆ ทตองจดสงตามทกฎหมายกำาหนดไวดวย
4.7 Management Review4.7.1 General จดทำาระเบยบปฏบต
หรอเขยนไวในคมอการจดการพลงงาน และ
บนทกรายงานการประชม
5-13
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ISO 50001: 2011 เอกสารทควรจดทำา บนทก หรอ หลกฐานทตองม
ควรกำาหนดความถในการทบทวนวาระการประชม (Input) ผลลพธจากประชม (Output)
5-14
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-15
ตารางท 5-2 การเปรยบเทยบดานเอกสารและบนทกของการจดการพลงงานตามกฎหมายกบระบบการจดการพลงงานตามมาตรฐาน ISO 50001
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบขนตอนท
11) ประกาศแตงตงคณะทำางานดานการจดการ
พลงงาน ระบโครงสรางและอำานาจหนาท และลงลายมอชอโดยเจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคม
2) หลกฐานแสดงการเผยแพรประกาศแตงตงคณะทำางานดานการจดการพลงงาน
ขอ 4.2 1) ประกาศแตงตงตวแทนฝายบรหาร (EnMR) และระบอำานาจหนาทใหสอดคลองกบขอกำาหนด 4.2.2
2) ประกาศแตงตงทมจดการพลงงาน3) หลกฐานแสดงการเผยแพรประกาศแตงตง
ตวแทนฝายบรหารงาน และทมจดการพลงงาน ใหคนในองคกรทราบโดยทวไป
การแตงตงคณะทำางานดานการจดการพลงงาน
ความรบผดชอบของฝายบรหารและผแทนฝายบรหาร
ขนตอนท 2
1) ตารางสรปผลการประเมนสถานภาพเบองตนดานการจดการพลงงาน
2) หลกฐานการประเมนทแสดงใหเหนถงการประเมนครบทกดาน และครบทกหนวยงานยอย
“สำาหรบกรณดำาเนนการจดทำาการจดการพลงงานในครงแรก”
-ไมม- -ไมม-
การประเมนสถานะภาพเบองตนดานการจดการ
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-16
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบพลงงานขนตอนท
31) ประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน และลง
ลายมอชอโดยเจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคม
2) หลกฐานแสดงการเผยแพรนโยบายดานการอนรกษพลงงาน
ขอ 4.3 1) ประกาศนโยบายพลงงาน และลงลายมอชอโดยผบรหารสงสด
2) หลกฐานแสดงการเผยแพรนโยบายพลงงานทงภายในและภายนอกองคกร (หากมการพจารณาใหมการเผยแพรสภายนอกองคกรดวย)
การกำาหนดนโยบายดานการอนรกษพลงงาน
นโยบายพลงงาน
ขนตอนท 4
1) ผลการประเมนระดบองคกร ตารางแสดงปรมาณการใชพลงงาน ยอนหลง 12
เดอน ตารางแสดงอปกรณและเครองจกรทใชพลงงาน
และการประเมนการใชพลงงานของแตละอปกรณในรอบปทผานมา
ตารางและแผนภาพแสดงสดสวนการใชพลงงาน2) ผลการประเมนระดบผลตภณฑหรอบรการ
ขอ 4.4 1) ระเบยบปฏบตงาน เรองกฎหมายและขอกำาหนดอน ๆ บนทกการขนทะเบยนและการประเมนความ
สอดคลองดานกฎหมายและขอกำาหนดดานพลงงาน
2) ระเบยบปฏบตงาน เรองกฎหมายการวางแผนและทบทวนพลงงาน บนทกการชบงลกษณะการใชพลงงาน
การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน
การวางแผนพลงงาน (ขอ 4.4.1-4.4.5)
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-17
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ตารางแสดงขอมลการวเคราะหและผลของดชน
การใชพลงงานจำาเพาะ(SEC) ของการผลตหรอบรการ ซงแสดงขอมลการใชพลงงาน และปรมาณผลการผลตหรอบรการ
กราฟแสดงความสมพนธของดชนการใชพลงงานจำาเพาะ (SEC) กบปรมาณการผลตหรอบรการ
3) ผลการประเมนระดบอปกรณ ตารางแสดงขอมลการใชพลงงานและประสทธภาพ
ดานพลงงานทรวมถงการสญเสยพลงงานของเครองจกรหลก
ตารางแสดงการประเมนการใชพลงงานทมนยสำาคญใหพจารณาปจจยหลกในการประเมน ไดแก ขนาดการใชพลงงาน ชวโมงการใชงาน และศกยภาพในการปรบปรง
มาตรการดานการอนรกษพลงงานเพอลดการสญเสยพลงงานตามทประเมนในเบองตน แยกเปน
บนทกปรมาณการใชพลงงานและปรมาณการผลตหรอบรการ
บนทกสมการแสดงความสมพนธของปรมาณการผลต หรอปรมาณการบรการกบปรมาณการใชพลงงาน
บนทกแสดงสดสวนการใชพลงงาน บนทกการชบงลกษณะการใชพลงงานทมนย
สำาคญ บนทกการชบงตวแปรและบคลากรทมผลตอ
การใชพลงงานทมนยสำาคญ บนทกการคาดการณการใชพลงงานและ
ปรมาณการใชพลงงานในอนาคต บนทกการตรวจวดและประเมนสมรรถนะดาน
พลงงาน บนทกการชบง จดลำาดบความสำาคญ และ
บนทกโอกาสในการปรบปรงสมรรถนะดาน
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-18
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบดานพลงงานไฟฟา และพลงงานความรอน พลงงาน
บนทกขอมลฐานพลงงานอางอง (Energy Baselines)
บนทกการบงชดชนชวดสมรรถนะดานพลงงาน (EnPIs)
ขนตอนท 5
1) เปาหมายการอนรกษพลงงานโดยแยกเปนมาตรการดานไฟฟาและดานความรอน
2) แผนอนรกษพลงงาน โดยแยกเปนมาตรการดานไฟฟาและดานความรอน
3) แผนการฝกอบรมและกจกรรมเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน
4) เอกสารและหลกฐานแสดงการเผยแพรแผนการฝกอบรมและกจกรรมเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานใหบคลากรของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมทราบอยางทวถง
ขอ 4.4.6 1) เอกสารแสดงถงวตถประสงคดานพลงงาน เปาหมายพลงงาน และแผนปฏบตการดานการจดการพลงงาน บนทกการประเมนและคดเลอกมาตรการดาน
การอนรกษพลงงาน บนทกแผนปฏบตมาตรการดานการอนรกษ
พลงงาน
การกำาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน
วตถประสงคดานพลงงาน เปาหมายพลงงาน และแผนปฏบตการดานการจดการพลงงาน
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-19
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบขนตอนท 6
1) รายงานผลการดำาเนนการตามแผนฯ ใหคณะทำางานดานการจดการพลงงานทราบอยางสมำาเสมอ อยางนอย 3 เดอนตอครง (อาจเปนบนทกการประชมกได)
2) รายงานผลการดำาเนนการตามแผนอนรกษพลงงานแตละมาตรการ
3) รายงานผลการตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน รวมทงแผนการฝกอบรมและกจกรรมเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน
ขอ 4.5 1) ระเบยบปฏบตงาน เรองการฝกอบรม บนทกการบรรยายลกษณะงาน (JD) ของ
บคลากรทเกยวของ (เพอบงชความจำาเปนในการฝกอบรม)
บนทกการสำารวจความจำาเปนในการฝกอบรม บนทกแผนการฝกอบรมพนกงานประจำาป บนทกการประเมนผลการฝกอบรมภายนอก บนทกการประเมนผลการฝกอบรมความรใน
การปฏบตงาน บนทกประวตการฝกอบรมของพนกงาน
2) ระเบยบปฏบตงาน เรองการสอสาร บนทกการตดสนใจการสอสารภายนอก
3) คมอการจดการพลงงาน (Energy Management Manual)
4) ระเบยบปฏบตงาน เรองการควบคมเอกสาร บนทกคำารองขอดำาเนนการกบเอกสาร
การดำาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน การตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน
การนำาไปปฏบตและการดำาเนนการ
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-20
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ(Document Action Request : DAR)
บนทกประวตการรบจายเอกสาร บนทกรายการเอกสาร (Master
Document List)5) ระเบยบปฏบตงาน เรองการควบคมปฏบต
โดยอาจจำาเปนตองม วธปฏบตงาน ตามความเหมาะสมทงดานการปฏบตงาน และบำารงรกษา รวมถงการปฏบตงานกรณเกดเหตฉกเฉนซงอาจสงผลดานสมรรถนะดานพลงงานขององคกร และบนทกเทาทจำาเปน
6) ระเบยบปฏบตงาน เรองออกแบบ บนทกผลของการออกแบบ
7) ระเบยบปฏบตงาน เรองการจดซอดานพลงงาน บนทกผลการประเมนดานสมรรถนะพลงงาน
ตลอดอายผลตภณฑหรอตลอดอายการใชงานขนตอนท 7
1) ประกาศแตงตงคณะผตรวจประเมนภายในการ ขอ 4.6 1) ระเบยบปฏบตงาน เรองการเฝาระวง การวด
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-21
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบจดการพลงงาน ระบโครงสราง (ผเปนประธานคณะผตรวจประเมน) และอำานาจหนาท และลงลายมอชอโดยเจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคม
2) หลกฐานแสดงการเผยแพรประกาศแตงตงคณะผตรวจประเมนภายในการจดการพลงงาน
3) แผนการตรวจประเมนภายในประจำาป4) บนทกผลการตรวจสอบและประเมนภายในการ
จดการพลงงาน (Internal Audit Checklist)5) เอกสารและหลกฐานแสดงผลการดำาเนนการแกไข
ขอบกพรอง (ถาม)6) สรปผลการตรวจตดตามการดำาเนนการจดการ
พลงงาน พรอมลงลายมอชอโดยประธานคณะผตรวจประเมนการจดการพลงงานภายใน
และการวเคราะห บนทกแผนการเฝาตดตาม,ตรวจวด และ
วเคราะหดานพลงงานคณลกษณะทสำาคญดานพลงงาน
บนทกผลการเฝาตดตามคณลกษณะทสำาคญดานพลงงาน
บนทกการดำาเนนการกบความเบยงเบนทมนยสำาคญ
2) ระเบยบปฏบตงาน เรองการสอบเทยบเครองมอวด บนทกทะเบยนรายชอเครองมอวด บนทกแผนการสอบเทยบและผลการสอบเทยบ
เครองมอวด3) ระเบยบปฏบตงาน เรองการตรวจประเมน
ภายใน บนทกแผนการตรวจตดตามภายใน
การตรวจตดตามและประเมนการจดการพลงงาน
การตรวจ
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-22
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ บนทกรายการตรวจประเมน (Internal Audit
Checklist) บนทกรายงานผลการตรวจประเมน (Internal
Audit Report)4) ระเบยบปฏบตงาน เรองการปฏบตการแกไข
และการปฏบตการปองกน บนทกการรองขอใหปฏบตการแกไขและการ
ปฏบตการปองกน(CAR/PAR) บนทกสถานภาพการรองขอใหปฏบตการแกไข
และการปฏบตการปองกน (CAR/PAR) 5) ระเบยบปฏบตงาน (Procedure Manual)
การควบคมบนทก
ขนตอนท 8
1) แผนการประชมทบทวนประจำาป 2) รายงานผลการทบทวนการจดการพลงงาน3) บนทกการประชม
ขอ 4.7 1) ระเบยบปฏบตงาน เรองการทบทวนการบรหาร บนทกแผนการทบทวนการบรหาร บนทกรายงานการประชมทบทวนการบรหารการทบทวน การ
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-23
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของการจดการพลงงาน ตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2)
พ.ศ.2550
ตารางสรปการนำาไปปฏบตของระบบการจดการพลงงาน ตาม มาตรฐานสากล ISO 50001:2011
ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบ ลำาดบ เอกสารและบนทกในระบบวเคราะห และแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงาน
4) เอกสารและหลกฐานแสดงผลการดำาเนนการแกไขขอบกพรอง (ถาม)
5) เอกสารหลกฐานแสดงการเผยแพรผลการประชมและและผลการทบทวนฯ
ทบทวนการบรหาร
ระบบการจดการพลงงานในระดบสากล (ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
5-24
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
4. การควบคมเอกสาร ในขอกำาหนด 4.5.4.2 การควบคมเอกสาร (Control of Documents) เอกสารทกำาหนดตามมาตรฐานสากลและระบบการจดการพลงงานนตองไดรบการควบคม รวมทงเอกสารทางดานเทคนคตาง ๆ ทจำาเปน องคกรจะตองจดทำา นำาไปปฏบต และคงรกษาไวซงระเบยบปฏบตงานเพอa) อนมตเอกสารอยางเหมาะสมกอนนำาไปใชb) ทบทวนและปรบปรงเอกสารใหทนสมยเปนระยะ ๆ ตามความจำาเปนc) มนใจวาการเปลยนแปลงและสถานะปจจบนของเอกสารไดมการชบงไวd) มนใจวามเอกสารฉบบทถกตองอย ณ จดใชงานe) มนใจวาเอกสารยงคงสภาพทอานไดชดเจนและสามารถนำามาแสดงได
ทนทf) มนใจวาเอกสารจากภายนอก ซงองคกรพจารณาเหนวามความจำาเปน
ตอการวางแผนและการดำาเนนงานในระบบการจดการพลงงาน ไดรบการชบงและควบคมในการแจกจาย
g) ปองกนการนำาเอกสารทลาสมยไปใชโดยไมไดตงใจ และตองทำาการชบงเอกสารทลาสมยนนอยางเหมาะสมในกรณทตองเกบไวเพอวตถประสงคใด ๆ
แนวทางปฏบตในการควบคมเอกสาร ควรดำาเนนการดงน
1) ตองจดทำาระเบยบปฏบตงาน (Procedure) เรองควบคมเอกสาร เพอแสดงขนตอน วธการและผรบผดชอบในการควบคมเอกสาร ใหสอดคลองกบรายละเอยดในขอกำาหนด 4.5.4.2ตวอยาง ระเบยบปฏบตงาน เรองการควบคมเอกสาร แสดงใน“ ”
ภาคผนวก ค.3 หมายเหต หากมระเบยบปฏบตงานเรองการควบคมเอกสารทจด
ทำาไวในระบบ ISO 9001 หรอ ISO 14001 สามารถนำามาทบทวนใชไดโดยไมจำาเปนตองออกเปนระเบยบปฏบตงานใหม
5-25
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
2) เอกสารภายนอกทใชในการวางแผนและการดำาเนนงานในระบบการจดการพลงงาน เชน กฎหมายและขอกำาหนดอน ๆ ดานพลงงาน คมอหรอแคตตาลอกของเครองจกรหรออปกรณทมนยสำาคญดานพลงงาน ฯลฯ จะตองไดรบการชบงและควบคมในการแจกจาย
3) เอกสารทถกยกเลกไปแลว แตมความจำาเปนตองจดเกบเพอวตถประสงคใด ๆ ตองมการชบงใหชดเจนเพอปองกนการนำาไปใชโดยไมไดตงใจ
4) เอกสารทอยในรปของสออเลกทรอนกสจะตองม Back Up และมวธการปองกนความเสยหายทจะเกดกบขอมลเอกสาร และตองมระบบควบคมเอกสารใหเปนไปตามขอกำาหนด เชน มวธการในการแจกจายเอกสารถงผทรบผดชอบ โดยบคคลเหลานนสามารถอานเอกสารไดอยางเดยวไมสามารถแกไขได บคคลทมอำานาจในการอนมตเอกสารตองม Password ในการใชอนมตเอกสาร เปนตน
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.5 การควบคมดานปฏบตการ (Operational Control)
1. ควรจดทำาระเบยบปฏบตงาน เรองการควบคมดานปฏบตการ เพอกำาหนดประเดนตาง ๆ ทตองพจารณาควบคมการปฏบตหรอบำารงรกษา ตลอดจนผมหนาทรบผดชอบในการควบคมการปฏบตหรอบำารงรกษาดงกลาว ตวอยาง ระเบยบปฏบตงาน เรองการควบคมดานปฏบตการ “ ”
แสดงในภาคผนวก ค.5หมายเหต หากมระเบยบปฏบตงาน เรองการควบคมดานปฏบตการ ท
จดทำาไวในระบบ ISO 14001
5-26
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
กสามารถนำามาทบทวนใชไดโดยไมจำาเปนตองออกเปนระเบยบปฏบตงานใหม
2. จากการทบทวนดานพลงงาน (Energy Review) ในบทท 4 ใหบงชเงอนไข (Condition) ตาง ๆ ในการปฏบตงานและการบำารงรกษาทมผลกระทบตอลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ (SEU) วาเงอนไขใดบางทจะตองควบคมการปฏบตงานใหเปนไปตามเกณฑทกำาหนด หรอตองดำาเนนการบำารงรกษาเชงปองกนเพอใหเกดประสทธผลของสมรรถนะดานพลงงานทด ซงหากไมมเกณฑในการควบคมจะทำาใหสมรรถนะพลงงานเบยงเบนไปอยางมนยสำาคญ
3. จดทำาวธปฏบตงาน (Work Instruction) และ/หรอแบบฟอรมเพอกำาหนดเกณฑในการควบคมการปฏบตและการบำารงรกษา เงอนไข (Condition) ทมผลกระทบตอลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ เชน- กำาหนดการตงคาอณหภมของเครองทำานำาเยนและวธการ
บำารงรกษาเครองทำานำาเยน- กำาหนดการตงคาความดนของเครองอดอากาศและวธการ
บำารงรกษาเครองอดอากาศ- กำาหนดการตงคาอณหภมของเครองปรบอากาศและวธการ
บำารงรกษาเครองปรบอากาศ- กำาหนดการตงคาพารามเตอรของเครองจกร เชน อณหภม แรงดน
ความเรว ใหมคาทเหมาะสมตอการใชงาน
- กำาหนดวธการบำารงรกษาเชงปองกนใหกบเครองจกรอปกรณทมนยสำาคญ
- กำาหนดการเปด-ปดเครองจกรอยางเหมาะสม เชน ปดชวคราวเมอมการรอคอยในสายการผลต
- กำาหนดวธการขบขรถขนสงใหประหยดพลงงานและวธการบำารงรกษารถขนสง
5-27
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ในเบองตนใหพจารณาควบคมเงอนไข (Condition) ทสำาคญซงสามารถดำาเนนการไดกอน แลวคอย ๆ เพมเตมการควบคมใหมากขนในอนาคต แสดงตวอยางในตารางท 5-3
หมายเหต : หากมวธปฏบตงาน หรอแบบฟอรมททำาไวในระบบ ISO 9001 ISO 14001 และมความเกยวของ สามารถนำามาทบทวนเพมเตมวธควบคมการปฏบตและวธการบำารงรกษาเพอใหเกดประสทธผลของสมรรถนะดานพลงงานทด
ตารางท 5-3 ตวอยางการวเคราะหเงอนไข (Condition) ตาง ๆ ทตองดำาเนนการควบคมการปฏบตงานและการบำารงรกษาเพอใหเกดประสทธผลของสมรรถนะดานพลงงานทด
พนท SEU เครองจกรทมนยสำาคญ
เงอนในการปฏบตงานและบำารงรกษาทสงผลตอ
SEU
WI หรอแบบฟอรมสำาหรบ
Operational Control
กระบวนการฉดพลาสตก
1800ton,2500 ton,
1500 ton,900ton
ประสทธภาพเครองฉด Energy Report
ระดบนำามน/อณหภมนำามนไฮดรอลค FM-INT-02
อณหภม Hopper บนเครอง FM-INT-02
รอบเวลาในการผลต/ความดนเครองฉด/ความเรวในการฉด/อณหภมกระบอก
FM-INT-07
5-28
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
พนท SEU เครองจกรทมนยสำาคญ
เงอนในการปฏบตงานและบำารงรกษาทสงผลตอ
SEU
WI หรอแบบฟอรมสำาหรบ
Operational Control
ฉดระบบทำาความเยน
INJ173,INJ174
คณภาพนำาปอน WI-MNT-01อตราการไหล WI-MNT-10อณหภมนำาเขา-ออก FM-ENG-10ฉนวนทอนำาเยน FM-ENG-03ประสทธภาพ Chiller FM-ENG-03
กระบวนการชบพลาสตก
Line 1,Line 2
อณหภมในบอชบ FM-CPD-14ความเขมขนของสารเคม FM-CPD-08เวลาในการชบ FM-CPD-10คณภาพจกชบ FM-CPD-18ความสะอาดของ V-Bar FM-CPD-39คณภาพนำา FM-CPD-18คณภาพหมอแปลงไฟฟา FM-ENG-7กระแสไฟฟา FM-CDP-18คณภาพของเครองกรอง FM-CPD-11
4. ควรกำาหนด Training Needs ใหกบบคลากรซงมหนาทควบคมการปฏบตและการบำารงรกษาโดยอางถงวธปฏบตงาน และ/หรอแบบฟอรมทเกยวของใหชดเจน ตลอดจนทำาการฝกอบรมและประเมนผลบคลากรดงกลาว
5-29
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.6 การออกแบบ (Design)1. ควรจดทำาระเบยบปฏบตงาน เรองการออกแบบ เพอกำาหนดขนตอนใน
การออกแบบใหม การดดแปลง และการบรณะเครองจกรอปกรณ สงอำานวยความสะดวก เครองมอ ระบบ และกระบวนการทมผลกระทบอยางมนยสำาคญตอสมรรถนะดานพลงงาน ตลอดจนผรบผดชอบในการดำาเนนการดงกลาว ตวอยาง ระเบยบปฏบตงาน เรองการออกแบบ แสดงในภาค“ ”ผนวก ค.6
2. การออกแบบใหม การดดแปลง และการบรณะเครองจกรอปกรณ สงอำานวยความสะดวก เครองมอ ระบบ และกระบวนการทมนยสำาคญตอการใชพลงงาน ตองมการประเมนสมรรถนะดานพลงงานดวยทกครงโดยอาจทำาการประเมนเองหรอใชผลการประเมนจากผขายกไดในกรณทมการจดซอจดหา ซงหากมผขายหลายรายกสามารถใชผลการประเมนสมรรถนะดานพลงงานนเปนขอกำาหนดหนงในการเปรยบเทยบเพอคดเลอกผขายดวย เชน- เครองอดอากาศใหม ตองประเมนคาสมรรถนะดานพลงงาน
(kW/cfm)- เครองทำานำาเยนใหม ตองประเมนคาสมรรถนะดานพลงงาน
(kW/TR)- เครองจกรใหม ตองประเมนคาประสทธภาพพลงงาน
(MJ/ผลผลต) ของเครองจกรนนๆ- รถขนสง ตองประเมนคาอตราการสนเปลองของเชอเพลง กม./นำา
หนกสนคา/ลตร เปนตน ในกรณทมการจดซอจดหาเครองจกรอปกรณ และกระบวนการทมนย
สำาคญตอการใชพลงงาน จะตองมการประเมนสมรรถนะดานพลงงาน เชน ลกษณะการใชพลงงานปรมาณการใชพลงงาน หรอประสทธภาพการ
5-30
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ใชพลงงาน ตลอดชวงอายการใชงานของเครองจกรอปกรณ และกระบวนการนน ๆ ดวย
3. ผลของการประเมนสมรรถนะดานพลงงานตามขอ 2. ตองนำาไปรวมเขากบการกำาหนดรายละเอยดการออกแบบและกจกรรมการจดซอจดหาของโครงการฯ ทเกยวของ
4. ผลของกจกรรมการออกแบบตองจดเกบไวเปนบนทก เชน ขอกำาหนดรายละเอยด (Specification) แบบ Drawing แคตตาลอก และผลการประเมนสมรรถนะดานพลงงาน เปนตน
แนวทางการปฏบตตามขอกำาหนด 4.5.7 การจดหาบรการดานพลงงาน ผลตภณฑ อปกรณ และพลงงาน (Procurement of Energy Services, Products, Equipment and Energy)1. ควรจดทำาระเบยบปฏบตงาน เรองการจดซอดานพลงงาน เพอกำาหนดขน
ตอนในการจดซอจดหาบรการดานพลงงาน ผลตภณฑ และอปกรณทมผลหรออาจมผลกระทบตอลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ ตลอดจนผรบผดชอบในการดำาเนนการดงกลาว ตวอยาง ระเบยบปฏบตงาน เรองการจดซอดานพลงงาน แสดงใน“ ”
ภาคผนวก ค.7หมายเหต หากมระเบยบปฏบตงานเรองการจดซอ ทจดทำาไวในระบบ
ISO 9001 หรอ ISO 14001 สามารถนำามาทบทวนใชไดโดยไมจำาเปนตองออกเปนระเบยบปฏบตงานใหม
3. บคลากรทมสวนในการตดสนใจในการจดซอ ควรตองมความตระหนกในสงดงตอไปน อะไรคอการใชพลงงานทมนยสำาคญ (SEUs)
5-31
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
ผลตภณฑ เครองจกร อปกรณ และบรการ ชนดใดทมผลกระทบอยางมนยสำาคญตอสมรรถนะดานพลงงานขององคกร
อตราคาบรการดานพลงงาน (Energy Tariffs) เชน ราคาพลงงานในชวงเวลาทใชงาน คาพลงไฟฟาสงสด เปนตน
3. ในการจดหาบรการดานพลงงาน ผลตภณฑ และอปกรณทมผลหรออาจมผลกระทบตอลกษณะการใชพลงงานทมนยสำาคญ ฝายจดซอจะตองแจงใหผขายหรอผสงมอบวาจะตองถกประเมนในเรองสมรรถนะดานพลงงานดวย และควรมหลกฐานการแจงนไวใหตรวจสอบได
4. ในการจดหาผลตภณฑ อปกรณหรอบรการทใชพลงงาน ซงคาดวาจะมผลกระทบอยางมนยสำาคญตอสมรรถนะดานพลงงานขององคกร ตองมการประเมนลกษณะการใชพลงงาน ปรมาณการใชพลงงานและประสทธภาพดานพลงงาน ตลอดแผนงานหรอตลอดชวงอายการใชงานทคาดไว (เชอมโยงมาจากเรองการออกแบบในขอกำาหนด 4.5.6)
5. ในการคดเลอกผสงมอบหรอผขาย ควรนำาผลการประเมนสมรรถนะดานพลงงานมาเปนหวขอในการพจารณาคดเลอกดวย
6. การจดซอพลงงาน เชน นำามนเตา ถานหน กาซปรโตรเลยมเหลว (LPG) กาซธรรมชาต ฯลฯ ตองจดทำาขอกำาหนดรายละเอยดการจดซอ (Specification) ของพลงงานดงกลาวเปนเอกสารตามความเหมาะสมหรอเทาทจะสามารถทำาได
7. การบรการอน ๆ ทองคกรวาจางอาจมผลตอสมรรถนะดานพลงงาน ไดแก การจางผรบเหมางานบำารงรกษา การใหคำาปรกษาดานอปกรณและเทคโนโลย การออกแบบโครงการ การกอสราง และ การทดสอบการใชงาน ผขายอปกรณดานพลงงานและอปกรณสนบสนนการผลต
5-32
ระบบการจดการพลงงานมาตรฐานสากล ISO คมอพฒนาและ 5สำาหรบโรงงานควบคมและ
การพฒนาตอยอดจากการจดการพลงงานตามกฎหมาย:สถานประกอบการทเปนโรงงานควบคมและอาคารควบคมนน มการกำาหนดการเรองการฝกอบรมบคลากรและกจกรรมสงเสรมการอนรกษพลงงานในขนตอนท 5 สวนเรองการดำาเนนการแผนอนรกษพลงงานกำาหนดในขนตอนท 6 ของการจดการพลงงานตามกฎหมาย ซงสามารถนำามาปฏบตรวมกนได และในสวนของการสอสารนน สำาหรบการจดการพลงงานตามกฎหมายไดกำาหนดใหมสอสารใหบคลากรทราบในเรองดงน
5-33