ขอกำ�หนดทสำ�คญของ

ม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

รวมตวอยางการแสดงรายการ และการเปดเผยขอมล

620.-

I S B N 9 7 8 - 6 1 6 - 7 2 2 7 - 3 5 - 1

หนงสอเลมนเหมาะส�าหรบ

ผเรมตนเรยนร (Beginner)

ผเรยนรขนพฒนา (Intermediate)

ผเรยนรขนสง (Advance) รองศาสตราจารย ดร. องครตน เพรยบจรยวฒน

ม ม

อาคารตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย 62 ถนนรชดาภเษก แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110

โทร. 0 2229 2222 โทรสาร 0 2654 5399 www.set.or.th www.setfinmart.com

cover-EX_2-edit c.indd 1 4/3/12 5:52 PM

IFRS: ขอกำาหนดทสำาคญของมาตรฐานและการตความ

ผเขยน : รองศาสตราจารยดร.องครตนเพรยบจรยวฒน

อำานวยการผลต : ฝายศนยการเรยนร ศนยสงเสรมการพฒนาความรตลาดทน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ราคา : 620บาท

ขอมลทางบรรณานกรมของสำานกหอสมดแหงชาต

องครตนเพรยบจรยวฒน.IFRS ขอกำาหนดทสำาคญของมาตรฐานและการตความ. -- พมพครงท 2 : -- กรงเทพฯ:ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย,2555.

384หนา.

1.การบญช--มาตรฐาน.I.ชอเรอง.657

ISBN978-616-7227-35-1

ลขสทธของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทศนะและขอคดเหนตางๆ ทปรากฏในหนงสอ เปนความเหนสวนตวของผเขยนซงตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย หรอผจดพมพ ไมจำาเปนตองเหนดวยเสมอไป

04-SIC 333-364.indd 366 4/3/12 4:14 PM

รองศาสตราจารย ดร. องครตน เพรยบจรยวฒน

จบการศกษาระดบปรญญาตรและปรญญาโททางการบญช จาก มหาวทยาลยธรรมศาสตร และระดบปรญญาเอกทางการบญชจาก New York Universityไดรบ IFRSCertificateจากThe InstituteofCharteredAccountants inEnglandandWales(ICAEW)

ปจจบนดำารงตำาแหนงรองศาสตราจารย คณะบรหารธรกจ สถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร (นดา)และยงดำารงตำาแหนงอนๆ ทเกยวของกบวชาชพทางบญช อกหลายแหงไดแก

• ทปรกษาดานมาตรฐานการเปดเผยสารสนเทศและการบญชฝายกำากบ บรษทจดทะเบยนตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

• ประธาน Supervisory Committee กองทน ABF Thailand Bond IndexFund(ABFTH)

• คณะทำางานเพอการตดตามการปฏบตดานบญชและบรรษทภบาล สำานกงานคณะกรรมการกำากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

• กรรมการอสระ(ผเชยวชาญดานบญช)สมาคมบรษทจดการลงทน

• กรรมการและทปรกษาคณะกรรมการตรวจสอบบมจ. ทสโกไฟแนนเชยล กรปจำากด

• กรรมการและประธานคณะกรรมการตรวจสอบ บมจ. ออฟฟศเมท จำากด

• ทปรกษาคณะกรรมการตรวจสอบกองทนบำาเหนจบำานาญขาราชการ

• ทปรกษาคณะกรรมการตรวจสอบบมจ.ทศท.คอรปอเรชนจำากด

• กรรมการ คณะกรรมการมาตรฐานและนโยบายการบญชภาครฐ กรมบญชกลาง

• ทปรกษา โครงการพฒนาระบบงานสบสวนสอบสวนคดอาชญากรรม ทางเศรษฐกจ โดยอาศยความรดานบญช ภาษอากร และการเงน กรมสอบสวน คดพเศษกระทรวงยตธรรม

ประวตผเขยน

04-SIC 333-364.indd 365 4/3/12 4:14 PM

II

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

สารจากกรรมการและผจดการ ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ปจจบนกระแสเงนทนโลกมก�รเคลอนย�ยอย�งเสรเพมม�กขน ขอมล

ร�ยง�นท�งก�รเงนทเปนม�ตรฐ�นส�กล เปนทยอมรบในด�นก�รจดทำ� และ

นำ�เสนอขอมลทเปนรปแบบเดยวกนกบตล�ดทนชนนำ�ของโลก จงเปนสงจำ�เปนและ

เปนทตองก�รของนกลงทนทงในประเทศและต�งประเทศ เพอก�รวเคร�ะห

ก�รประเมนร�ค�หลกทรพย และก�รเปรยบเทยบฐ�นะก�รเงนของกจก�รต�งๆ

ใหเปนไปอย�งถกตอง สะดวก และเปรยบเทยบไดกบอตร�ผลตอบแทนต�มทผลงทน

ค�ดหวง ประโยชนทสำ�คญอกประก�รของก�รจดทำ�และนำ�เสนอร�ยง�นท�งก�รเงน

ต�มม�ตรฐ�นก�รร�ยง�นท�งก�รเงนระหว�งประเทศหรอ IFRS (International

Financial Reporting Standards) คอเปนปจจยสำ�คญทเสรมสร�งคว�มน�สนใจ

ในก�รลงทนพรอมสร�งโอก�สของบรษทจดทะเบยนและธรกจต�งๆ ในก�รเข�ถง

แหลงระดมทนในต�งประเทศ (cross-border listing and fund raising) ไดสะดวก

ยงขน ซงนบเปนก�รสร�งเสรมขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนท�งธรกจในเวทโลก

ปจจบนกว� 120 ประเทศ ไดประก�ศยอมรบและถอปฏบตต�มม�ตรฐ�น

ก�รร�ยง�นท�งก�รเงนระหว�งประเทศแลว และสภ�วช�ชพบญชกไดทยอยออก

ประก�ศม�ตรฐ�นก�รบญชไทยใหสอดคลองกบขอกำ�หนดของ IFRS อย�งตอเนอง

ตล�ดหลกทรพยแหงประเทศไทยเชอมนว� ในท�ยทสดแลวม�ตรฐ�นก�รบญชไทย

จะสอดคลองกบ IFRS ทงหมด ซงนบเปนคว�มท�ท�ยและเปนอกหนงพฒน�ก�ร

ทสำ�คญของก�รเปดเผยขอมลร�ยง�นท�งก�รเงนของตล�ดทนไทย

หนงสอ “IFRS ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม” น

ไดรวบรวมขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นแตละฉบบ นยในท�งปฏบต บทสรป

ก�รตคว�มม�ตรฐ�นต�ม IFRIC (IFRS Interpretations Committee) และต�ม SIC

(Standards Interpretations Committee) รวมทงไดนำ�เสนอตวอย�งจรงของ

00-���� p.(1)-(18).indd 2 4/3/12 3:14 PM

III

ร�ยง�นท�งก�รเงนของบรษทจดทะเบยนไทยและบรษทของต�งประเทศทไดปฏบต

ต�มม�ตรฐ�นก�รบญชทสอดคลองกบ IFRS ซงจะชวยใหผทเกยวของส�ม�รถ

นำ�ม�ปรบใชไดอย�งถกตอง

ในโอก�สน ตล�ดหลกทรพยฯ ใครขอขอบคณรองศ�สตร�จ�รย

ดร. องครตน เพรยบจรยวฒน ทกรณ�พฒน�เนอห�ในหนงสอเลมนไวอย�งครบถวน

เพอเปนคมอเลมสำ�คญสำ�หรบผตรวจสอบ ผจดทำ�ร�ยง�นท�งก�รเงน กรรมก�รและ

ผบรห�รทตองก�รใหบรษทก�วสส�กลและเปนทสนใจในมมมองของนกลงทนใน

ระดบส�กล

(นายจรมพร โชตกเสถยร)

กรรมก�รและผจดก�ร

ตล�ดหลกทรพยแหงประเทศไทย

00-���� p.(1)-(18).indd 3 4/3/12 3:14 PM

IV

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

คำานำา

ปจจบน ม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงนส�กล (International Financial

Reporting Standards – IFRS) เปนม�ตรฐ�นทกว� 120 ประเทศทวโลกกำ�หนดหรอ

อนญ�ตใหบรษททออกจำ�หน�ยตร�ส�รทนหรอตร�ส�รหนตอส�ธ�รณะใชในก�ร

จดทำ�ร�ยง�นท�งก�รเงน สำ�หรบประเทศไทย สภ�วช�ชพบญชกไดออกม�ตรฐ�น

ร�ยง�นท�งก�รเงนต�ม IFRS เชนกน อย�งไรกต�ม ม�ตรฐ�นดงกล�วของไทย

ยงไมครบถวนหรอไมไดปรบปรงใหเหมอนกบ IFRS ทมก�รปรบปรงใหมทกฉบบ

ซงสภ�วช�ชพบญชคงจะดำ�เนนก�รเพอใหม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงนของไทย

เหมอนกบ IFRS ตอไป

จ�กแนวโนมทประเทศต�งๆ ทวโลกรวมทงประเทศไทยจะใช IFRS หรอ

ออกม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงนของประเทศทสอดคลองกบ IFRS ในก�รจดทำ�

งบก�รเงน เพอใหนกลงทนทวโลกส�ม�รถตดสนใจลงทนไดอย�งมประสทธภ�พ

สงสดจ�กก�รมขอมลท�งก�รเงนทจดทำ�ขนบนม�ตรฐ�นเดยวกน ทำ�ใหขอกำ�หนดของ

IFRS อยในคว�มสนใจของผทเกยวของกบงบก�รเงนทกฝ�ย ไมว�จะเปนผจดทำ�

ผตรวจสอบ กรรมก�รตรวจสอบ กรรมก�รบรษท หนวยง�นกำ�กบดแลต�งๆ

นกวเคร�ะห อ�จ�รยและนสตนกศกษ�ส�ข�วช�บญชและส�ข�วช�ทเกยวของอนๆ

ซงเปนเหตผลหนงของก�รจดทำ�หนงสอเลมน

หนงสอ IFRS: ขอกำาหนดทสำาคญของมาตรฐานและการตความ

จดทำ�ขนโดยมวตถประสงคเพอใหผอ�นไดทร�บถงขอกำ�หนดทสำ�คญของ IFRS

และขอกำ�หนดในบ�งเรองของม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงนของไทยทแตกต�งจ�ก

IFRS รวมทงนยในท�งปฏบตในก�รนำ�ม�ตรฐ�นม�ใช นอกจ�กนหนงสอเลมน

ไดรวบรวมตวอย�งจรงของบรษทในประเทศไทยทมก�รปฏบตต�มม�ตรฐ�น

ของไทยในฉบบซงเหมอนกบ IFRS และตวอย�งของบรษทในต�งประเทศสำ�หรบ

ม�ตรฐ�นของ IFRS ในฉบบทยงไมมม�ตรฐ�นของไทยไวในแผนคอมแพคดสก

ทแนบม�กบหนงสอ เพอใหผอ�นไดเหนถงก�รแสดงร�ยก�รและก�รเปดเผยขอมล

ในงบก�รเงนต�ม IFRS

00-���� p.(1)-(18).indd 4 4/3/12 3:14 PM

V

เนองจ�กหนงสอเลมนเปนก�รนำ�เฉพ�ะขอกำ�หนดทสำ�คญม�เรยบเรยงให

เปนภ�ษ�ทไมเปนเทคนคม�กนก ผอ�นทตองก�รทร�บขอกำ�หนดโดยละเอยดของ

IFRS ส�ม�รถศกษ�ไดจ�ก IFRS ของ International Accounting Standards Board

(IASB) รวมทงจ�กม�ตรฐ�นก�รบญชของไทยทจดทำ� (แปล) จ�ก IFRS นอกจ�กน

ก�รแสดงร�ยก�รและก�รเปดเผยขอมลของบรษทต�งๆ ทนำ�ม�แสดงไวเปนเพยง

ตวอย�งจรงของก�รปฏบตต�ม IFRS จงอ�จไมครอบคลมในทกๆ แงมมของ

ขอกำ�หนดทกขอของ IFRS และผอ�นตองใชวจ�รณญ�ณในก�รพจ�รณ�คว�ม

ถกตองดวย

ดฉนขอขอบคณคณปรมใจ เอยมเพชร�พงศ คณผ�ณต เกดโชคชย และ

นองๆ ในฝ�ยศนยก�รเรยนร ตล�ดหลกทรพยแหงประเทศไทย รวมทงท�นอนๆ

ทชวยในก�รจดทำ�ร�งตนฉบบ จดห�ตวอย�งก�รเปดเผยขอมล ตรวจท�นและ

ประส�นง�นในก�รจดพมพ

รองศาสตราจารย ดร. องครตน เพรยบจรยวฒน

คณะบรห�รธรกจ

สถ�บนบณฑตพฒนบรห�รศ�สตร

00-���� p.(1)-(18).indd 5 4/3/12 3:14 PM

VI

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

สารบญ

หน�

คว�มรเกยวกบ IASB และ IFRS X

FRAmewoRk กรอบแนวคดสำ�หรบก�รร�ยง�นท�งก�รเงน

(แมบทก�รบญช) 3

Ifrs - IFRS 1 ก�รนำ�ม�ตรฐ�นก�รร�ยง�นก�รเงน ทเปนส�กลม�ใชครงแรก 11 - IFRS 2 ก�รจ�ยโดยใชหนเปนเกณฑ 15 - IFRS 3 ก�รรวมธรกจ 21 - IFRS 4 สญญ�ประกน 29 - IFRS 5 สนทรพยระยะย�วถอไวเพอข�ย และก�รดำ�เนนง�นทยกเลก 35 - IFRS 6 ก�รสำ�รวจและประเมนแหลงแร 41 - IFRS 7 ก�รเปดเผยขอมลเกยวกบตร�ส�รก�รเงน 45 - IFRS 8 สวนง�นปฏบตก�ร 49 - IFRS 9 ตร�ส�รก�รเงน 55 - IFRS 10 ก�รจดทำ�งบก�รเงนรวม 63 - IFRS 11 ขอตกลงรวมค� 69 - IFRS 12 ก�รเปดเผยขอมลของสวนไดเสยในกจก�รอน 73 - IFRS 13 ก�รวดมลค�ยตธรรม 77

IAS - IAS 1 ก�รนำ�เสนองบก�รเงน 85 - IAS 2 สนค�คงเหลอ 93 - IAS 7 งบกระแสเงนสด 97

00-���� p.(1)-(18).indd 6 4/3/12 3:14 PM

VII

- IAS 8 นโยบ�ยบญช ก�รเปลยนแปลงประม�ณก�รท�งบญช และขอผดพล�ด 103 - IAS 10 เหตก�รณภ�ยหลงงวดทร�ยง�น 109 - IAS 11 สญญ�กอสร�ง 113 - IAS 12 ภ�ษเงนได 117 - IAS 16 ทดน อ�ค�รและอปกรณ 123 - IAS 17 สญญ�เช� 131 - IAS 18 ร�ยได 139 - IAS 19 ผลประโยชนของพนกง�น 145 - IAS 20 ก�รบญชสำ�หรบก�รอดหนนจ�กรฐบ�ล และก�รเปดเผยขอมลคว�มชวยเหลอจ�กรฐบ�ล 155 - IAS 21 ผลกระทบจ�กก�รเปลยนแปลงของอตร�แลกเปลยน 159 - IAS 23 ตนทนก�รกยม 167 - IAS 24 ก�รเปดเผยเกยวกบบคคลหรอบรษททเกยวของกน 171 - IAS 26 ก�รบญชและก�รร�ยง�นแผนผลประโยชน หลงก�รเกษยณอ�ย 175 - IAS 27 งบก�รเงนรวมและงบก�รเงนเฉพ�ะกจก�ร 181 - IAS 28 เงนลงทนในบรษทรวม 187 - IAS 29 ร�ยง�นท�งก�รเงนในเศรษฐกจทมเงนเฟอรนแรง 193 - IAS 31 สวนไดเสยในก�รรวมค� 197 - IAS 32 ตร�ส�รก�รเงน: ก�รแสดงร�ยก�ร 203 - IAS 33 กำ�ไรตอหน 209 - IAS 34 ร�ยง�นก�รเงนระหว�งก�ล 215 - IAS 36 ก�รดอยค�ของสนทรพย 221 - IAS 37 ประม�ณก�รหนสน หนสนทอ�จเกดขน และสนทรพยทอ�จเกดขน 229 - IAS 38 สนทรพยไมมตวตน 235 - IAS 39 ตร�ส�รก�รเงน: ก�รรบรร�ยก�รและก�รวดค� 245 - IAS 40 อสงห�รมทรพยเพอก�รลงทน 259 - IAS 41 เกษตรกรรม 265

00-���� p.(1)-(18).indd 7 4/3/12 3:14 PM

VIII

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

IFRIC - IFRIC 1 ก�รเปลยนแปลงในหนสนก�รรอถอน บรณะ และหนสนอนทมลกษณะคล�ยกน 273 - IFRIC 2 หนและตร�ส�รทคล�ยคลงกน ของสม�ชกในกจก�รสหกรณ 277 - IFRIC 4 ก�รพจ�รณ�ว�ขอตกลงมสญญ�เช�อยหรอไม 279 - IFRIC 5 สทธในสวนไดเสยจ�กกองทนก�รรอถอน บรณะและฟนฟสภ�พแวดลอม 283 - IFRIC 6 หนสนทเกดจ�กก�รเข�รวมในตล�ดเฉพ�ะ – ขยะอปกรณไฟฟ�และอเลกทรอนกส 287 - IFRIC 7 ก�รใชวธปรบงบก�รเงนยอนหลงภ�ยใต IAS 29 289 - IFRIC 10 งบก�รเงนระหว�งก�ลและก�รดอยค� 293 - IFRIC 12 ขอตกลงสมปท�นก�รใหบรก�ร 297 - IFRIC 13 โปรแกรมสทธพเศษแกลกค� 303 - IFRIC 14 ม�ตรฐ�นก�รบญช ฉบบท 19 – ขอบเขตของสนทรพย ต�มโครงก�รผลประโยชน ขอกำ�หนดเงนทนขนตำ� และปฏสมพนธของร�ยก�รเหล�น 307 - IFRIC 15 สญญ�ก�รกอสร�งอสงห�รมทรพย 311 - IFRIC 16 ก�รปองกนคว�มเสยงเงนลงทนสทธ ในก�รดำ�เนนง�นต�งประเทศ 315 - IFRIC 17 ก�รจ�ยสนทรพยทไมใชเงนสดใหเจ�ของ 319 - IFRIC 18 ก�รรบโอนสนทรพยจ�กลกค� 321 - IFRIC 19 ก�รชำ�ระหนสนท�งก�รเงนดวยตร�ส�รทน 325 - IFRIC 20 ตนทนก�รเปดเหมองในขนก�รผลตของเหมองเปด 329

SIC - SIC 7 ก�รเรมใชเงนยโร 335 - SIC 10 คว�มชวยเหลอจ�กรฐบ�ลกรณทไมมคว�มเกยวของ อย�งเฉพ�ะเจ�ะจงกบกจกรรมดำ�เนนง�น 337 - SIC 12 งบก�รเงนรวม – กจก�รเฉพ�ะกจ 339 - SIC 13 กจก�รทควบคมรวม – ก�รลงทนทไมเปนตวเงน ในสวนไดเสยของก�รรวมค�โดยผรวมค� 341

00-���� p.(1)-(18).indd 8 4/3/12 3:14 PM

IX

- SIC 15 สงจงใจสญญ�เช�ดำ�เนนง�น 345 - SIC 21 ภ�ษเงนได – ก�รไดรบประโยชนของสนทรพยท ไมตองคดค�เสอมร�ค�ทมก�รตร�ค�ใหม 347 - SIC 25 ภ�ษเงนได – ก�รเปลยนแปลงสถ�นภ�พท�งภ�ษ ของกจก�รหรอของผถอหน 349 - SIC 27 ก�รประเมนเนอห�ของร�ยก�รต�มรปแบบ ท�งกฎหม�ยของสญญ�เช� 351 - SIC 29 ก�รเปดเผยขอมล – ขอตกลงสมปท�นบรก�ร 355 - SIC 31 ร�ยได – ร�ยก�รแลกเปลยนเกยวกบบรก�รโฆษณ� 359 - SIC 32 สนทรพยไมมตวตน – ตนทนเวบไซต 361

บรรณ�นกรม 364

ประวตผเขยน 365

00-���� p.(1)-(18).indd 9 4/3/12 3:14 PM

X

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

1. คณะกรรมการมาตรฐานการบญชสากล (IASB)

คณะกรรมก�รม�ตรฐ�นก�รบญชส�กล (International Accounting

Standard Board หรอ IASB) เปนองคกรเอกชนอสระททำ�ก�รพฒน�และอนมต

ม�ตรฐ�นก�รร�ยง�นท�งก�รเงนส�กล (International Financial Reporting

Standards หรอ IFRS) โดย IASB ดำ�เนนก�รภ�ยใตก�รกำ�กบดแลของมลนธ

ม�ตรฐ�นก�รร�ยง�นท�งก�รเงนส�กล (International Financial Reporting

Standards Foundation) ซงระบวตถประสงคของมลนธว� “เพอพฒน�ม�ตรฐ�น

ก�รร�ยง�นท�งก�รเงนทมคณภ�พสง เข�ใจได ใชบงคบไดและเปนทยอมรบทวโลก

บนหลกก�รทกำ�หนดขนอย�งชดเจน” โดยกองทนจะ

ความรเกยวกบ IASB และ IFRS

00-���� p.(1)-(18).indd 10 4/3/12 3:14 PM

XI

• สงเสรมก�รนำ�ม�ตรฐ�นเหล�นนม�ใชและถอปฏบตอย�งถกตอง

• พจ�รณ�ถงคว�มตองก�รของกจก�รทมขน�ดและประเภทรวมทง

ก�รดำ�เนนง�นในลกษณะท�งเศรษฐกจทแตกต�งกน และ

• สงเสรมและชวยอำ�นวยคว�มสะดวกในก�รนำ� IFRS ม�ใชโดย

ก�รประส�นม�ตรฐ�นก�รบญชของประเทศและ IFRS เข�ดวยกน

(convergence)

และเพอใหเกดคว�มมนใจในคว�มเปนอสระในก�รกำ�หนดม�ตรฐ�น

โครงสร�งของมลนธ ม�ตรฐ�นก�รร�ยง�นท�งก�รเงนส�กลไดแบงออกเปน 3 สวน

ต�มรปข�งล�งน

ทม�: www.ifrs.org

00-���� p.(1)-(18).indd 11 4/3/12 3:14 PM

XII

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

ปจจบน ประม�ณ 120 ประเทศกำ�หนดหรออนญ�ตใหใช IFRS สำ�หรบ

บรษทจดทะเบยน เชน แคน�ด� ญปน เก�หล และสหภ�พยโรป โดยประเทศ

ทมคว�มสำ�คญท�งเศรษฐกจทเหลอสวนใหญกไดกำ�หนดกรอบเวล�ทจะประส�นหรอ

ตดสนใจในก�รนำ� IFRS ม�ใชในอน�คตอนใกลน เชน สหรฐอเมรก�และอนเดย

2. มาตรฐานการรายงานทางการเงนสากล (International Financial

Reporting Standards หรอ IFRS)

IFRS เปนม�ตรฐ�นบนหลกก�ร (principle-based) ก�รตคว�ม

(interpretations) และแมบทก�รบญช (framework) ทกำ�หนดโดย IASB

ก�รกล�วถง IFRS โดยทวไปหม�ยรวมถง IAS (International Accounting

Standards) ทออกโดย IASC (International Accounting Standards Committee)

ในระหว�งป 1973-2001 เนองจ�กเรมตงแตวนท 1 เมษ�ยน 2001 IASB ได

เข�ทำ�หน�ทสบทอดหน�ทก�รกำ�หนดม�ตรฐ�นก�รบญชส�กลของ IASC โดยเมอ

IASB มก�รปรบปรง IAS โดยไมมก�รแกไขทสำ�คญกจะใชชอ IAS เดมตอไป แตถ�

มก�รแกไข IAS ในส�ระสำ�คญหรอมก�รออกม�ตรฐ�นในเรองทไมเคยมม�กอน

กจะใชชอ IFRS

ก�รรบ IFRS หรอออกม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงนของประเทศทสอดคลอง

กบ IFRS มคว�มสำ�คญตอเศรษฐกจของประเทศและของโลกอย�งม�ก ก�รท

ตล�ดทนในประเทศต�งๆ เกอบทวโลกยอมรบ IFRS ใหเปนม�ตรฐ�นในก�รจดทำ�

ร�ยง�นท�งก�รเงน ทำ�ใหนกลงทนทวโลกทงทเปนบคคลและสถ�บนมขอมลท

ส�ม�รถเปรยบเทยบกนไดในก�รตดสนใจลงทน ทำ�ใหเงนลงทนซงเปนทรพย�กร

ทมจำ�กดไดถกจดสรรไปในแหลงซงเกดประโยชนสงสด ในเวล�เดยวกนบรษทใน

ประเทศต�งๆ ซงตองก�รระดมทนทงจ�กภ�ยในและภ�ยนอกประเทศ ส�ม�รถทจะ

ระดมทนไดโดยมตนทนของเงนทนทตำ�ลง เนองจ�กไมตองมค�ใชจ�ยในก�รจดทำ�

งบก�รเงนใหเปนไปต�มขอกำ�หนดของตล�ดทนในแตละประเทศทตนเข�ไประดมทน

รวมทงก�รทนกลงทนเข�ใจและเชอมนในงบก�รเงนทบรษทจดทำ�ขน ทำ�ใหนกลงทน

เชอว�คว�มเสยงของคว�มถกตองและเชอถอไดของขอมลทใชในก�รตดสนใจมตำ�

00-���� p.(1)-(18).indd 12 4/3/12 3:14 PM

XIII

คว�มตองก�รผลตอบแทนจ�กก�รลงทนเพอชดเชยคว�มเสยงกจะลดลงต�มไปดวย

ตนทนของเงนทนของบรษทกจะลดลงต�มไปดวย

อย�งไรกต�ม ยงมประเดนก�รนำ� IFRS ม�ใช เชน คว�มซบซอนของ

ขอกำ�หนด IFRS โดยเฉพ�ะอย�งยงในเรองทไมมม�ตรฐ�นของประเทศในเรองนนๆ

และในบ�งกรณภ�ษ�ท IFRS ใชเข�ใจไดย�ก ก�รข�ดพนฐ�นคว�มรคว�มเข�ใจใน

ธรกรรมทไมมในประเทศหรอมก�รใชเฉพ�ะในธรกจบ�งประเภท เชน ตร�ส�รก�รเงน

หล�ยๆ ประเภททหนวยง�นกำ�กบดแลไมอนญ�ต หรอก�รคำ�นวณโดยใชเทคนค

คณตศ�สตรประกนภย กมสวนทำ�ใหไมส�ม�รถเข�ใจลกซงในขอกำ�หนดของ IFRS

ประเดนเหล�นทำ�ใหก�รแปลหรอคว�มเข�ใจ IFRS เปนเรองย�ก ผทเกยวของ

กบม�ตรฐ�นก�รร�ยง�นท�งก�รเงนทกฝ�ย ผจดทำ�บญช ผตรวจสอบบญช

กรรมก�รตรวจสอบ หนวยง�นกำ�กบดแล สถ�บนก�รศกษ�ทมก�รเรยนก�รสอน

วช�บญช และผใชงบก�รเงน ควรรวมมอกนในก�รทำ�คว�มเข�ใจในก�รออก

ขอกำ�หนด ก�รนำ�ม�ถอปฏบต ก�รตรวจสอบ และก�รนำ�ไปใชในก�รตดสนใจ เพอ

ใหงบก�รเงนของบรษทเปนทยอมรบของนกลงทนทวโลก

3. คณะกรรมการตความมาตรฐานการรายงานทางการเงนสากล (IFRS

Interpretations Committee หรอ IFRIC)

IFRIC เปนคณะกรรมก�รตคว�มของ IASB ซงจดตงขนเพอชวยสงเสรม

ก�รนำ� IFRS ม�ปฏบตอย�งถกตอง โดย IFRIC จะทำ�ก�รระบถงประเดนทเปนปญห�

เกยวกบก�รร�ยของ IFRS ฉบบต�งๆ หลงจ�กนนจะทำ�ก�รถกเถยงและห�ขอสรป

ของประเดนปญห�ดงกล�วเพอนำ�เสนอตอ IASB ซงเมอ IASB อนมตก�รตคว�ม

แลว ก�รตคว�มนน (IFRS Interpretations Committee Standard หรอ IFRICs)

จะกล�ยเปนสวนหนงของ IFRS ซงก�รทบรษทจะอ�งองว�งบก�รเงนของตน

ถอปฏบตสอดคลองกบ IFRS ได บรษทตองปฏบตต�ม IFRS ในทกๆ เรองรวมทง

IFRIC ดวย

และในทำ�นองเดยวกบก�รท IAS เปนสวนหนงของ IFRS กอนหน�ทจะม

ก�รออก IFRIC โดย IASB ก�รตคว�ม IAS ของ IASC (Standing Interpretations

Committee Standards หรอ SICs) กจดเปนสวนหนงของ IFRS จนกว� IASB

00-���� p.(1)-(18).indd 13 4/3/12 3:14 PM

XIV

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

จะยกเลก SIC หรอนำ� SIC นนไปรวมเปนสวนหนงของ IAS หรอ IFRS ทมก�ร

ปรบปรงหรอกำ�หนดใหม

4. มาตรฐานรายงานทางการเงนสากลสำาหรบกจการทไมมสวนไดเสย

สาธารณะ (IFRS for Small and Medium-sized Entities - IFRS for SMEs หรอ

IFRS for Non-public Accountability Entities – IFRS for NPAE)

IFRS สำ�หรบ NPAe เปนม�ตรฐ�นทสมบรณดวยตวเอง ซงกำ�หนดขน

โดย IASB เพอตอบสนองคว�มตองก�รและสอดคลองกบคว�มส�ม�รถของกจก�ร

ทไมไดระดมทน หรอไมไดเกยวของกบก�รดแลทรพยสนของประช�ชนโดยทวไป

ตวอย�งกจก�รเหล�น ไดแก กจก�รขน�ดกล�งและเลก (Sme) ทไมใชบรษทมห�ชน

สถ�บนก�รเงน บรษทประกน หรอกองทนต�งๆ ซงค�ดกนว�มจำ�นวนถง 95% ของ

บรษททวโลก

IFRS ทกำ�หนดขนสำ�หรบ NPAe นน ห�กเปรยบเทยบกบ IFRS ฉบบเตม

กล�วไดว�มคว�มยงย�กนอยกว�ในหล�ยๆ เรอง เชน

• ยกเวนขอกำ�หนดทไมเกยวของกบ NPAe เชน กำ�ไรตอหน งบก�รเงน

ระหว�งก�ล และก�รร�ยง�นขอมลจำ�แนกต�มสวนง�น

• ในกรณท IFRS ฉบบเตมมท�งเลอกสำ�หรบวธปฏบตท�งบญช IFRS

ทกำ�หนดขนสำ�หรบ NPAe อนญ�ตใหใชเฉพ�ะท�งเลอกทง�ยกว�

เชน ไมใหท�งเลอกในก�รประเมนร�ค�ทดน อ�ค�รและอปกรณ

หรอสนทรพยไมมตวตน ก�รกำ�หนดใหใชโมเดลค�เสอมร�ค�จ�ก

ร�ค�ทนสำ�หรบอสงห�รมทรพยเพอก�รลงทนเวนแตกรณทส�ม�รถ

ห�มลค�ยตธรรมไดโดยไมมตนทนหรอตองใชคว�มพย�ย�มทเกน

คว�มจำ�เปน และไมตองใช corridor approach สำ�หรบผลกำ�ไรหรอ

ข�ดทนทเกดจ�กจ�กก�รใชเทคนคคณตศ�สตรประกนภย

• กำ�หนดหลกก�รทง�ยขนเมอเปรยบเทยบกบ IFRS ฉบบเตม ในก�ร

รบรและวดมลค�สนทรพย หนสน ร�ยไดและค�ใชจ�ย เชน

ก�รตดบญชค�คว�มนยม ก�รใหถอตนทนก�รกยมและตนทน

ก�รวจยและพฒน�เปนค�ใชจ�ย ก�รใชวธร�ค�ทนสำ�หรบกจก�ร

00-���� p.(1)-(18).indd 14 4/3/12 3:14 PM

XV

รวมและก�รรวมค�ทเปนกจก�รทควบคมรวมกน ไมจดประเภท

สนทรพยก�รเงนเปนเผอข�ยหรอถอจนครบกำ�หนด เปนตน

• กำ�หนดก�รเปดเผยขอมลทนอยกว� IFRS ฉบบเตมม�ก (ประม�ณ

300 ร�ยก�ร เทยบกบ 3,000 ร�ยก�ร)

• ม�ตรฐ�นเขยนดวยภ�ษ�ทชดเจนและง�ยตอก�รแปล

• ก�รปรบปรงม�ตรฐ�นจะจดทำ�ขนเพยงทกๆ 3 ป เพอไมใหเปน

ภ�ระแก NPAe

IASB กำ�หนด IFRS สำ�หรบ NPAe เนองจ�กเหนว� IFRS ฉบบเตม

มวตถประสงคหลกใหบรษทจดทะเบยนทระดมทนหรอตองรบผดชอบตอก�รดแล

สนทรพยของมห�ชน (บรษททมคว�มรบผดชอบโดยตรงตอมห�ชน – Public

Accountability entities) ใชเปนแนวท�งในก�รจดทำ�ร�ยง�นท�งก�รเงน ทำ�ให

IFRS ฉบบเตมมคว�มซบซอนและมร�ยละเอยดของก�รเปดเผยขอมลจำ�นวนม�ก

ก�รท NPAe ไมไดมคว�มรบผดชอบโดยตรงตอมห�ชน จงไมมคว�มจำ�เปนตองใช

ม�ตรฐ�นทซบซอนดงกล�ว แตในเวล�เดยวกน IASB มคว�มเหนเพมเตมว�

NPAe และผใชงบก�รเงนของ NPAe ส�ม�รถไดรบประโยชนจ�กก�รมม�ตรฐ�น

ร�ยง�นก�รเงนเดยวกน โดยงบก�รเงนทส�ม�รถเปรยบเทยบกนระหว�งประเทศได

เปนสงทมคว�มจำ�เปนในก�รทำ�ธรกจข�มประเทศ ดงจะเหนไดจ�ก

• สถ�บนก�รเงนมก�รปลอยสนเชอแกธรกจรวมทงท เปน Sme

ในประเทศต�งๆ และมก�รดำ�เนนง�นในหล�ยๆ ประเทศ สถ�บน

ก�รเงนเหล�นตองพงพ�งบก�รเงนในก�รตดสนใจปลอยสนเชอและ

กำ�หนดเงอนไขต�งๆ รวมทงอตร�ดอกเบย

• คค�ตองก�รประเมนฐ�นะท�งก�รเงนของผซอทอยในประเทศอน

กอนทจะข�ยสนค�หรอบรก�รเปนเงนเชอ

• บรษทจดอนดบเครดตรวมทงธน�ค�รและสถ�บนก�รเงนอนๆ ทม

ก�รดำ�เนนง�นข�มประเทศตองก�รพฒน�ก�รจดอนดบข�มประเทศ

บนเกณฑเดยวกน ซงขอมลก�รเงนทมก�รร�ยง�นเปนสงทจำ�เปนใน

กระบวนก�รจดอนดบน

00-���� p.(1)-(18).indd 15 4/3/12 3:14 PM

XVI

IFRS: ขอกำ�หนดทสำ�คญของม�ตรฐ�นและก�รตคว�ม

• Sme จำ�นวนม�กซอสนค�จ�กคค�ในต�งประเทศและใชงบก�รเงน

ของคค�ในก�รประเมนโอก�สของก�รมคว�มสมพนธท�งธรกจใน

ระยะย�ว

• กจก�รลงทนใหเงนทนแก Sme ข�มประเทศ

• ผลงทนใน Sme จำ�นวนม�ก ไมไดมสวนรวมในก�รบรห�รง�น

ประจำ�วนโดยตรง

สภ�วช�ชพบญชของไทยเหนถงคว�มจำ�เปนทจะตองมม�ตรฐ�นสำ�หรบ

บรษททไมใชมห�ชน และเคยมก�รประก�ศไมบงคบใชม�ตรฐ�นก�รบญชใน

หล�ยๆ ฉบบทมคว�มซบซอนและไมจำ�เปน และเมอ IASB ไดออก IFRS สำ�หรบ

NPAe สภ�วช�ชพบญชไดมก�รศกษ�และออกม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงนสำ�หรบ

กจก�รทไมมสวนไดเสยส�ธ�รณะ ซงเรมมผลบงคบใชสำ�หรบงบก�รเงนสำ�หรบงวด

เรมตงแต 1 มกร�คม 2554 โดยใหท�งเลอกท NPAe จะปฏบตต�มม�ตรฐ�นท

บงคบกบบรษททไมมสวนไดเสยส�ธ�รณะ หรอปฏบตต�มม�ตรฐ�นสำ�หรบ NPAe

อย�งไรกต�ม ม�ตรฐ�นสำ�หรบ NPAe ทออกโดยสภ�วช�ชพยงคงคว�มแตกต�ง

จ�ก IFRS สำ�หรบ NPAe ทออกโดย IASB ในหล�ยๆ เรอง เชน

• ไมบงคบก�รจดทำ�งบกำ�ไรข�ดทนเบดเสรจ

• ใหท�งเลอกว�จะจดทำ�งบกระแสเงนสดหรอไม

• ใหจดประเภทเงนลงทนเปนเผอข�ยและถอจนครบกำ�หนดได

• ตองถอตนทนก�รกยมทเข�เงอนไขเปนตนทนของสนทรพย

• มท�งเลอกในก�รรบรร�ยไดจ�กธรกจอสงห�รมทรพย

• มท�งเลอกสำ�หรบก�รบนทกภ�ษเงนไดและค�เผอผลประโยชน

พนกง�น

ฯลฯ

ผทเกยวของกบกจก�รทเปน NPAe ควรศกษ�ม�ตรฐ�นร�ยง�นท�ง

ก�รเงนสำ�หรบ NPAe และประก�ศต�งๆ ท เกยวของ สำ�หรบกจก�ร NPAe

ทเปนบรษทยอยของบรษทจดทะเบยนในตล�ดหลกทรพยส�ม�รถเลอกทจะจดทำ�

00-���� p.(1)-(18).indd 16 4/3/12 3:14 PM

XVII

งบก�รเงนเฉพ�ะกจก�ร (งบก�รเงนของบรษท) ต�มม�ตรฐ�นร�ยง�นท�งก�รเงน

สำ�หรบ NPAe เพอนำ�สงกระทรวงพ�ณชยได แตขณะเดยวกนจะตองมก�รจดทำ�

งบก�รเงนของบรษทยอยเหล�นใหใชนโยบ�ยบญชเพอใชในก�รจดทำ�งบก�รเงน

รวมของบรษทใหญซงจดทะเบยนในตล�ดหลกทรพยดวย

00-���� p.(1)-(18).indd 17 4/3/12 3:14 PM