บทท 1

ความหมายและ ประวตศาสตรแอนเมชนยคเรมตน

ตงแตยคกอนประวตศาสตร มนษยสมยโบราณวาดภาพจ าลองส งรอบตวใน

ชวตประจ าวนไวทผนงถ า เชน ภาพพธกรรม ภาพการลาสตว และภาพสตวตางๆ บางภาพเกด

จากความปรารถนาทจะจ าลองการเคลอนไหวของสตวตางๆเชนภาพฝงสตววงภาพหมปาทม 8

ขาเหมอนก าลงวงหรอ ภาพวาดการฝกมวยปล าทเขยนบนผนงปรามตในประเทศอยปต เปนตน

ภาพท1.1 ฝงสตววงในถ า Chauvet Cave ประเทศฝรงเศษ อาย 32,000–30,000 กอนครสตกาล

ทมา : http://donsmaps.com/chauvetcave.html

ภาพท1.2 การฝกมวยปล าบนผนงปรามตในประเทศอยปต 2000 ปกอนครสตกาล

ทมา : goo.gl/C4sBAC

มนษยสมยโบราณมความรสกปรารถนา ตองการถายทอดสงตางๆทตามองเหน แลว

สอสารออกมาเปนภาพวาดทตดทอนรายละเอยดเพยงแตเกบลกษณะทเปนเอกลกษณส าคญ

รวมไปถงถายทอดอารมณความรสกออกมาเปนภาพงายๆ แลววาดไวตรงผนงถ า ภาพเขยนกอน

ประวตศาสตรอาจเปนภาพตนก าเนดของภาพการตน และแอนเมชน

ภาพการตนทเราเหน เกดจากแนวคดเดยวกนน เปนภาพวาดทเกดจากการจ าลองภาพท

เราเหนในชวตประจ าวน เตมจนตนาการ แลวน ามาตดทอนรายละเอยดโดยยงเกบเอกลกษณ

ส าคญ และอารมณความรสกเอาไว บางท าเพอเสยดสลอเลยน เพอใหเกดความขบขน บางวาด

เพอจ าลองความรสก ความนารก มความสข ความเศรา บางวาดเพอบอกเลาเรองราว ใหความ

บนเทง หรอสอดแทรกความร สาระตางๆ ตามแตศลปนผวาดจะจนตนาการสอสารใหตรงใจผพบ

เหนไดเขาใจ

เพราะการตดทอนรายละเอยดเกบแตสงทเปนเอกลกษณส าคญ สออารมณได และใส

จนตนาการไดไมจ ากด การตนและแอนเมชนจงเปนภาพทเขาใจงาย ดนารก ไมจ ากดจนตนาการ

ใหความบนเทง สามารถน าไปใชสอสารกบบคคลทกเพศทกวย ทกประเภท ทงเดกเลก จนถงคน

สงอาย ไมจ ากดเพศ วรรณะ การศกษา ในปจจบนการตนละแอนเมชนจงเปนสอทนยมน าไปใช

ในการโฆษณา ภาพยนตร โทรทศน สอการสอน

ประโยชนของแอนเมชน

1.สอสารเขาใจงาย ท าใหเรองทเขาใจยากใหดเขาใจงายขน และ เขาถงทกเพศทกวยทกระดบ

การศกษา

2.จนตนาการไมมขดจ ากด

3. ลดภาพรนแรงทใชในการสอสาร

1.1ความหมายของภาพการตนและประวต

1.1.1ความหมายของภาพการตน

ภาพการตนในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานใหความหมายและค าจ ากดความของ

การตนดงน การตน คอ ภาพลอ ภาพตลก บางทเขยนเปนภาพบคคลบางทเขยนเปนภาพแสดง

เหตการณทผ เขยนตงใจลอเลยนจะใหดรสกขบขนหนงสอเลาเรองดวยภาพเขยน ซงแบง

หนากระดาษเปนชอง ๆมค าบรรยายสน ๆ อานงาย เนอเรองมกเปนนทานหรอนวนยาย.

การตน(Cartoon) คอทศนศลปสองมตรปแบบหนง ซงความหมายทเฉพาะเจาะจงแปรเปลยนไปตามเวลา ความหมายในสมยใหมโดยทวไปหมายถงการวาดเสนหรอจตรกรรมแบบกงสจนยมหรออสจนยม (กงเหมอนจรงหรอไมเหมอนจรง) เพอการเสยดสการลอเลยนความขบขนหรอการแสดงออกซงกระบวนแบบเชงศลปะ ศลปนผวาดการตนเรยกวานกเขยนการตน (cartoonist)

ในยคอดต การตนหมายถงภาพรางหรอภาพวาดทใชการเรยนการศกษาแทนการใชภาพจรง ในปจจบนการตนมกจะหมายถงแอนเมชนซงเปนเทคนคในการสรางการตนในยคปจจบน ทมการฉายทางโทรทศนหรอภาพยนตรในความหมายอน การตนใชแทนรายการส าหรบเดกทมการใชสตวหรอสงมชวตอยางอนเคลอนไหวในลกษณะเหมอนมนษย

1.1.2 การตนแบงออกได 4 ประเภท

1.การตนภาพเดยว ( Cartoon ) หมายถงการตนทเขยนลงกระดาษวสดอนใด หรอภาพในคอมพวเตอรอาจจะเปนภาพตดทอนนารก สวยงามตลก หรอแมกระทงเปนภาพโหด ความรนแรง ตามแตจดประสงคการวาดและกลมเปาหมายทใชสอสาร

ภาพท 1.3 การตนปอปอายเปนตวละครการตนทมชอเสยงตวหนงของโลก ตงแตปค.ศ. 1929 ทมา : goo.gl/jPMgwa

ภาพท 1.4 การตนเซาสพารค(South park) การตนเสยดสของประเทศอเมรกา ทมเนอหารนแรง มกลมเปาหมายเปนเดกวยรน ผใหญ หรอคนมวฒภาวะไมเหมาะส าหรบเดก ทมา : goo.gl/E6A7e4

2. ภาพลอเลยน ( Caricature ) เปนภาพลอเลยนบคคลส าคญทมชอเสยงตางๆมลกษณะทลอเลยนการเมองเปนสวนใหญ

ภาพท1.5 การตนผ ใหญมากบทงหมาเมน ของคณชยราชวฎ เปนการตนรายวนลอการเมองลงใน หนงสอพมพไทยรฐ ทมา : goo.gl/etYNf3 3. การตนภาพตอเนอง ( Comic )เปนการตนทเขยนเปนเรองเปนตอนๆ วาดลงกระดาษ วสดอนๆหรอคอมพวเตอร มเรองราวหรอตวหนงสอบรรยายและมบทสนทนาของตวการตนวาดเพอความบนเทงหรอสอดแทรกความร

ภาพท 1.6 การตนจากบนทกกรงศรฯ เลมท 2ส านกพมพอควพลส ทมา : goo.gl/z9SZy3

4. นยายภาพ ( Illustrated Tale )เปนลกษณะการเลาเรองดวยภาพมลกษณะของกายวภาคทสมจรง มแสงเงา และม รายละเอยด ทชดเจนในการด าเนนเรองจนจบ

ภาพท 1.7 พระพทธเจาปรนพพานของคณโอม รชเวช นกวาดนยายภาพทมชอเสยงทสดคนหนงของ

เมองไทย ทมา : goo.gl/xS4t2k

1.1.3 ประวตการตน

การตนเรมตนทยโรป ประมาณครสตศตวรรษท13 ชวงเรเนซองต ซงการตนนนกมรากศพทมา

จากภาษาอตาเลยนอานวาคาโทเน(catone) ซงแปลวา กระดาษผนใหญ และ ในสมยนนกยงเปนงาน

ศลปะแบบเฟรสโก งานศลปะแบบปนเปยก โดยเฉพาะผลงานของ ลโอนารโด ดาวนซ และ ราฟาเอลนน

จะมราคาสงมาก และจากนน การตนของแตละชาตและแตละพนทกมการพฒนาแตกตางกนไป จนเปนสง

ทเราเหนกน กคอ มการเดนเรองกนเปนชองสเหลยม และมการใสค าพดของ ตวการตนในแตละชองดวย

หรอเรยกกนวา คอมค

การตนฝรง

โดยเรมตน ท ยโรป สมยครสศตวรรษท18 โดยมการคนพบ ภาพรางของการตนของ วลเลยม โฮ

การต นกวาดการตนชาวองกฤษ ในป 1843 นตยสาร พนช กไดลงการตนลอเลยนการเมองของ จอหน ลช

และถอวา เปนการตนเรองแรกทถกตพมพลงในหนงสออยางเปนทางการอกดวย ซงในชวงนนเองการตน

เสยดสทางการเมองเปนทนยมมากในองกฤษอกดวย และจากจดเรมตนนเอง กท าใหประเทศอนๆอยาง

เยอรมน จน กเรมตพมพหนงสอการตนลงในสอตางๆดวย ในปค.ศ. 1884 อลล สโลปเปอร ฮารฟ ฮดลเดย

(Ally Sloper's Half Holiday) กเปนนตยสารการตนเรองแรกทถกตพมพอกดวย ในครสตศตวรรษท20 งาน

การตนกเรมมความแตกตางจากนยายภาพเรอยๆ ชวงตนศตวรรษท20 ในสหรฐฯ กมการตพมพการตนลง

ในหนงสอพมพ และรวมเลมซงจะเนนแนวข าขนเปนหลก ในปค.ศ.1929 ตน ตน ผจญภย การตนแนวผจญ

ภยกไดถกตพมพลงในหนงสอพมพของเบลเยยม ซงตพมพลงสขาวด าในขณะนน สวนการตนภาพสนน ก

เรมตพมพครงแรกทสหรฐ และเดอะฟนนย(The Funnies) กจดวาเปนการตนภาพสเรองแรกอกดวย ชวง

สงครามโลกครงท 2 นน คนทวโลกกปนปวน สงคมกเรมมปญหา ซงท าใหมผลตองานการตนในยคนนกคอ

จะเนนแนวซปเปอรฮโร อยางซปเปอรแมน เปนตน และในปจจบนนน การตนฝรงกเรมทจะมหลากหลาย

แนวมากขน เนอเรองมมตมากขน รวมไปถงเจาะกลมเปาหมายทเปนผ ใหญมากขน และมการให

ทนการศกษาในการพฒนาดานการตนอกดวยในป ค.ศ.1980

การตนญปน

สวนพฒนาการของการตนญป นนน กเรมมาจากหลงสงครามโลกครงท2 มงงะ(manga) เรม

พฒนาใหทนสมยและเปนทรจกมากขน ซง มงงะนน กเปนการน า อกโยเอะ (ภาพเขยนแบบญป น ซงจะ

เนนความคดและอารมณมากกวาลายเสนและรปราง) กบการเขยนภาพแบบตะวนตกมารวมกน ซงค า

วามงงะ นนกแปลตรงๆวา ความไมแนนอน ซงเรมตนจากหนงสอโฮคไซ มงงะ สวนอกเลมหนงกคอ งงะ ซง

เปนภาพลอเลยนจากศลปน12ทาน ซงดแลวจะใกลเคยงกบมงงะมากทสด จดเรมตนของการพฒนานนก

มาจากการคาขายระหวางสหรฐฯและญป น ญป นในขณะนนตองการทจะพฒนาไปสสงคมใหม กเลยมการ

จางศลปนชาวตะวนตกใหเขามาสอนศลปะ สไตลตะวนตกทงดานลายเสน ส หรอ รปราง ซงเปนสวนท

ภาพอกโยเอะไมมนนมารวมกน เปน มงงะหรอ การตนญป นในปจจบน และการตนญป น กเปนทนยมมาก

ขน หลงจากทรฐบาลสงยกเลก การคว าบาตรสอตางๆ ซงมงงะในยคแรกๆนน จะออกไปทางนยายภาพ

มากกวา หลงจากนน เทตซกะ โอซาม กเปนผ ทพฒนาการตนแบบญป นใหเปนเอกลกษณเฉพาะตวมาก

ยงขน และเปนอยางทเราเหนกนในทกวนน จนไดรบการขนานนามวา ปรมาจารยแหงการตนญป น และ

นกเขยนการตนยคหลงๆกไดพฒนาแนวคดของ เนอเรองไป สรางสรรค จนไดการตนเรองสนกทหลายคน

ชนชอบกน และความนยมของการตนญป นกแพรกระจายความนยมไปยง เอเชย ยโรป รวมถงอเมรกา และ

มผลท าใหการตนเรองใหมๆทางฝงตะวนตกกไดรบอทธพลมาจากการตนญป นดวย (อยางเชน เรอง วช

เปนตน)

การตนไทย

สวนพฒนาการของการตนไทยนน กเรมมาจากงานภาพวาดบนก าแพงตามวดตางๆ หลงจากท

ไทยเรา เรมพฒนาประเทศใหเขากบวฒธรรมตะวนตกนนเอง การตนไทยกเรมมบทบาททเปนรปภาพ

ประกอบเนอเรองในนยาย หรอเรยกอกอยางกคอ นยายภาพ โดยเฉพาะการตนการเมอง ในปพ.ศ. 2500

ถอเปนยคเฟองฟของหนงสอการตนไทย มการตพมพรวมเลมจากหนงสอพมพ และ วารสาร โดยม เหม

เวชกร และ จก เบยวสกล เปนนกเขยนทขนชอในสมยนน หลงจากนนกมการตพมพเปนการตนเลมละบาท

ซงเปนแนวสยองขวญ ตามดวย การตนแกกเนนตลก อยาง ขายหวเราะ มหาสนก หนจา และ เบบ ทยงคง

ขายดจนถงปจจบน สวนการตนไทยตามแบบสไตลการตนญป นนน กเพงจะตนตวไปไมกสบป โดย

จดเรมตน มาจากนตยสารไทยคอมค ของส านกพมพวบลยกจ และจากจดนนเองกท าใหการตนไทยท

ท าทาจะผเขาผออกกเรมเปนทยอมรบของคนอานมากขน ในสไตลทหลากหลาย ไมวาจะเปน การตนแปลง

จากวรรณคด บคคลส าคญ ,โจเดอะซเครทเอเจน(Joe-theSeacret Agent) ,มด13,การตนเสนอมมมอง

ใหมๆอยาง ฮชอท(HeSheIt), นายหวแตงโม รวมไปถง การตนดดแปลงจากพระราชนพนธเรองพระมหา

ชนกและคณทองแดง

สรปไดวา การตนคอศลปะการวาดภาพงายๆทผสมผสานกบจนตนาการของผ วาด เพอสอ

ความหมายโดยอาศยรปทรง ธรรมชาตท พบเหนแลวดดแปลงแกไขตดทอนรายละเอยด เปนภาพทผด

ธรรมชาตน ามาตกแตงใหสวยงามนารกขบขน สามารถสอความหมายแทนตวหนงสอไดเปนภาษาสากลท

คนทกชาตทกวยสามารถเขาใจได หรอ สามารถใชเปนสอโฆษณา และสามารถใชเลาเรองราวตางๆไดเปน

อยางด

แบบฝกหด

จงหาตวอยางภาพการตนทง 4 ประเภท ประเภทละ 1 ภาพ

แลววเคราะห รปละ 1 พารากราฟ

บทท 2

ความหมายและประวตแอนเมชน

2.1 ความหมายของแอนเมชน

ศพทเทคโนโลยทางภาพ ฉบบราชบณฑตยสถาน ไดบญญตศพท แอนเมชน

(Animation) เปนภาษาไทยวา ‚ชวลกษณ‛ หรอใชทบศพทวา ‚แอนเมชน” หมายถง การท า

ภาพเคลอนไหว หรอการท าใหเคลอนไหว หรอภาพเคลอนไหว

กรรมวธในการผลตแอนเมชนใชรปแบบเดยวกบการผลตภาพยนตร คอ การใชทฤษฎ

ภาพตดตา ตามธรรมชาตของสายตามนษยนน เมอมองภาพภาพหนงแลว สมองกจะยงคงรบร

ตอภาพภาพนนในชวงเสยวระยะเวลาหนง และเมอภาพกอนหนาถกแทนทดวยภาพอกภาพหนง

สมองกจะเกดการเชอมตอระหวางภาพ 2 ภาพขน ดงนน เมอเปลยนภาพนงจ านวนหนง ดวย

ความเรวทเหมาะสม มนษยกจะเหนภาพนงเหลานน เปนภาพเคลอนไหว โดยอตราเรวในการท า

ใหภาพนงเคลอนไหวไดอยท 14 ภาพตอ 1 วนาท หรอเรวกวา ซงปจจบนจะใชอตราเรวท 24

ภาพตอ 1 วนาท อนเปนอตราเรวมาตรฐานทใชในการผลตภาพยนตรโดยทวไป และอตราเรวท

25 ภาพตอ 1 วนาท ส าหรบการผลตวดทศน

ถงแมวาจะใชทฤษฎเดยวกน แตแอนเมชนกยงแตกตางจากภาพยนตร คอ ภาพยนตร

เปนการถายภาพสงทเคลอนไหว ในโลกของเราจรงๆ เชน คน สตว สงของ สวนแอนเมชนนนเกด

จากการท าใหสงทอยนงๆ เกดการเคลอนไหวขน ดวยฝมอมนษยลวนๆ เชน ภาพวาด หนตกตา

หรอแมแตแบบจ าลองคอมพวเตอร โดยการถายภาพนงของสงนนๆ ใหคอยๆ ขยบไปทละภาพ

แลวจงน าภาพเหลานน มาเรยงตอเนองกนจนกลายเปนภาพเคลอนไหวเหมอนจรงขนมา

กลาวโดยสรป แอนเมชนเปนศลปะอกแขนงหนงทผผลตหรอศลปนสรางขน เพอ

เลยนแบบโลกความเปนจรง หลายๆ ครง งานแอนเมชนกถกกลาวอางใหเปนงานทสะทอนความ

เปนตวตนของมนษยในแตละยคสมย ไมวาจะเปนดานการเมอง สงคม และคานยม จงท าให

ศาสตรแขนงนไดรบความสนใจ และสบทอดกนตอๆ มาจนถงปจจบน

2.2 หลกการภาพตดตา

ภาพยนตร คอภาพนงหลาย ๆ ภาพเรยงตดตอกนอยางตอเนอง ใชหลกการทเรยกวา

การเหนภาพตดตา(Persistence of Vision) และเมอน าเอาภาพนงเหลานนมาฉายดทละภาพ

ดวยอตราความเรวในการฉายตอภาพเทา ๆ กน สายตามนษยจะยงคงรกษาภาพไวทเรตนาเปน

ชวงระยะเวลาสนๆ ประมาณ 1 สวน 3 วนาท ถาหากภายในระยะเวลาดงกลาวมอกภาพแทรก

เขามาแทนทสมองของคนจะท าการเชอมโยงสองภาพเขาดวยกนและจะท าหนาทดงกลาวตอไป

เรอยๆ หากมภาพตอไปปรากฏในเวลาใกลเคยงกนในกรณทภาพแตละภาพทมองเหนเปนภาพท

แสดงใหเหนถงความสอดคลองในลกษณะของการเคลอนไหวเมอน ามาเรยงตอกนในระยะเวลา

กระชนชดภาพนงเหลานนจะกลายเปนภาพเคลอนไหวทตอเนองกนเปนธรรมชาตปจจบน

ความเรวทใชในการถายท าคอ 24 เฟรม ตอ 1 วนาท

การทดวงตามนษยเหนภาพเคลอนไหวหรอภาพยนตรนนสามารถอธบายไดดวยหลก

ทางวทยาศาสตรเรยกวา การเหนภาพตดตา (Persistence of Vision) หลกการนถกพสจนในป

ค.ศ. 1825 โดย ดร.วเลยม เฮนร ฟตตอน (Dr. William Henry Fitton) ซงไดแนวคดมาจาก

เซอรจอหน เฮอรเซลผ ทสงเกตวาสายตามนษยสามารถมองเหนภาพทงสองดานของเหรยญท

หมนอยไดพรอมกน

ภาพท 1.8 ดร.วเลยม เฮนร ฟตตอน ทมา : goo.gl/aBYKmC

ทานไดพสจนแนวคดน โดยคดคนสงประดษฐทเ รยกวา ภาพหมน ธมมาโทรป ( Thaumatrope )ท าจากกระดาษแขงตดเปนวงกลม โดยมรปภาพหรอภาพวาดทงสองดาน เชนถาวาดภาพดานหนงเปนกรงนก สวนอกดานหนงวาดเปนรปนกเจาะรดานซายและขวาของวงกลมแลวผกเชอก เมอดงเชอกใหภาพพลกไปมาเรวๆ จะเหนภาพทงสองดานของกระดาษรวมเปนภาพเดยวกนนนคอจะเหนภาพนกอยในกรงได ซงค าวา Thaumatrope มาจากภาษากรกหมายถง Wonder Turning หรอ มหศจรรยแหงการหมนจงเปนหนงในตนแบบของภาพยนตรและเปนของเลนทไดรบความนยมในยคศตวรรษท 19

ภาพท 1.9 ตวอยางภาพภาพหมนธมมาโทรป ( Thaumatrope ) ทมา : goo.gl/GJ6JrF

ตอมาหลกการทอธบายถงการมองภาพตอเนองของสายตามนษยหรอทฤษฎการเหนภาพตดตา คดคนขนในป พ.ศ. 2367 (ค.ศ. 1824) โดยนกทฤษฎและแพทยชาวองกฤษ ชอ ดร.จอรน อายตน ปารส(Dr. John Ayrton Paris) ทฤษฎดงกลาวอธบายถงการมองเหนภาพตอเนองของสายตามนษยไววาธรรมชาตของสายตามนษย เมอมองเหนภาพใดภาพหนง หลงจากภาพนนหายไปสายตามนษยจะยงคางภาพนนไวทเรตนาในชวขณะหนง ประมาณ 1/15 วนาทขนอยกบแตละบคคล แตสวนใหญอยในชวงนและหากในระยะเวลาดงกลาวมภาพใหมปรากฏขนมาแทนทสมองของมนษยจะเชอมโยงสองภาพเขาดวยกน และหากมภาพตอไปปรากฏขนในเวลาไลเลยกนกจะเชอมโยงภาพไปเรอย ๆ โดยเฉพาะอยางยงถาชดภาพนงทแตภาพนนมความแตกตางกนเพยงเลกนอยหรอเปนภาพทมลกษณะขยบเคลอนไหวตอเนองกนอยแลวเมอน ามาเคลอนทผานตาเราอยางตอเนองในระยะเวลากระชนชดเราจะสามารถเหนภาพนนเคลอนไหวได

ภาพท 1.10 ดร.จอรน อายตน ปารส(Dr. John Ayrton Paris) ทมา : goo.gl/SMPs2a

อยางไรกตาม มเคลดลบประการหนง กคอกอนทจะเปลยนภาพใหมจะตองมอะไรมาบง

ตาเราแวบหนงแลวคอยเปดใหเหนภาพใหมมาแทนทต าแหนงเดมโดยอปกรณทบงตาคอซตเตอร

(Shutter) และระยะเวลาทซตเตอรบงตาจะตองนอยกวาเวลาทฉายภาพคางไวใหดมฉะนนจะ

มองเหนภาพกระพรบไป ดงนนเมอเอาภาพนงทถายมาอยางตอเนองหลาย ๆ ภาพมาเรยงตอกน

แลวฉายภาพนนในเวลาสน ๆ ภาพนงเหลานนจะดเหมอนวาเคลอนไหวหลกการนจงถกน ามาใช

ในการสรางภาพเคลอนไหว (Animation) และภาพยนตรในระยะเวลาตอมา

ของเลนชนส าคญทใชทฤษฎภาพตดตาในยคนนอกชนหนงคอ ฟนาคสโตสโคป

(Phenakistoscope) เกดขนในประเทศฝรงเศษ ในป ค.ศ. 1833 มาจากภาษากรกค าวา ฟนาไค

เซยน( phenakizein) แปลวา การหลอกลวง หรอ การโกง มลกษณะเปนแผนวงกลม มชองเจาะ

คลายฟนเฟอง ระหวางชองจะเปนพนทใชวาดภาพทเปลยนแปลงทละเลกละนอยวาดจนบรรจบ

กนเหมอนภาพแรก แลวเจาะรตรงกลางเอาไมสอดใหหมนได เวลาเลนใหหมนแลวสองกระจก

มองลอดชองฟนเฟอง ถาหมนเรวพอจะเหนภาพทเปลยนแปลงทละนองจะเคลอนไหวเปน

ภาพเคลอนไหว ชองฟนเฟองนคออปกรณทบงตาคอซตเตอร (Shutter) นนเอง เครองเลนนเปน

ของเลนชนส าคญทเปนตนก าเนดของการท าแอนเมชนแบบดงเดม

ภาพท1.11 ฟนาคสโตสโคป (Phenakistoscope)และลกษณะการใชงาน ทมา : goo.gl/o52vDn

กลาวโดยสรป ภาพยนตร คอภาพนงหลาย ๆ ภาพเรยงตดตอกนอยางตอเนอง ใช

หลกการทเรยกวา การเหนภาพตดตา(Persistence of Vision) หลกการนเกดจากเมอมนษย

มองเหนภาพตางๆ สายตามนษยจะยงคงรกษาภาพไวทเรตนาเปนชวงระยะเวลาสนๆ ประมาณ

1 สวน 3 วนาท ถาหากภายในระยะเวลาดงกลาวมอกภาพแทรกเขามาแทนทสมองของคนจะท า

การเชอมโยงสองภาพเขาดวยกน

2.3 ประวตศาสตรภาพยนตรยคเรมตน

ผ ทคดประดษฐ ตนแบบของภาพยนตรขนคอ โทมส แอลวา เอดสน (Thomas Alva

Adison) และผ รวมงานของเขาชอ วลเลยม เคนเนด ดคสน (William kenadydickson) เมอ

พ.ศ. 2432 ตรงกบสมยรชกาลท 5 เรยกชอวา "คเนโตสโคป" (Kinetoscope) มลกษณะเปนตสง

ประมาณ 4 ฟตมกเรยกชอวา "ถ ามอง" มลกษณะการดผานชองเลกๆ ดไดทละคนภายในมฟลม

ภาพยนตรซงถายดวยกลองคเนโตกราฟ (Kenetograph) ทเอดสนประดษฐขนเอง ฟลมยาว

ประมาณ 50 ฟตวางพาดไปมา เคลอนทเปนวงรอบ ผานชองทมแวนขยายกบหลอดไฟฟาดวย

ความเรว 48 ภาพตอวนาท ตอมาลดลงเหลอ 16 ภาพตอวนาท

ภาพท 1.12 คเนโตสโคป (Kinetoscope) ทมา : goo.gl/WrFbLH

ตอมาพนองตระกลลมแอร (Lumiere) ชาวฝรงเศสไดพฒนาภาพยนตรถ ามองของเอดสนใหสามารถฉายขนจอขนาดใหญและดไดพรอมกนหลายคน เรยกเครองฉายภาพยนตรแบบน วา แบบ "ซเนมาโตกราฟ" (Cinimatograph) ซงถอวาเกดขนอยางเปนทางการเมอวนท 28 ธนวาคม พ.ศ. 2438 ตอมาไดน าออกมาฉายตามเมองใหญๆ ทวโลกตงแตพ.ศ. 2439เปนตนมา ซงค าวา "ซเนมา" (Cenema) ไดใชเรยกเกยวกบภาพยนตรมาถงปจจบน

ภาพท 1.13 พนองตระกลลมแอร (Lumiere) ทมา : goo.gl/2AMUSY

ภาพท 1.14 เครองซเนมาโตกราฟ (Cinimatograph) ของพนองตระกลลมแอร (Lumiere)

ทมา : goo.gl/DqfRMq

ภาพยนตรทสามารถฉายภาพใหปรากฏบนจอขนาดใหญ ไดพฒนาสมบรณขนในอเมรกาในปพ.ศ. 2438โดยความรวมมอระหวางโทมส อาแมท (Thomas Armat) ซฟรานซส

เจนกนส (C. Francis Jenkins) และเอดสน เรยกเครองฉายภาพยนตรชนดนวาไบโอกราฟ (Bioghraph) ในเวลาตอมา หลงจากนนภาพยนตรไดแพรหลายไปในประเทศตาง ๆ ทวโลกเกดอตสาหกรรมการผลตจ าหนายและบรการฉายภาพยนตรขนาดใหญหลายแหง ทงในประเทศองกฤษประเทศฝรงเศสและประเทศอเมรกาภาพยนตรไดกลายเปนสอถายทอดเหตการณ ศลปการบนเทงและวรรณกรรมตางๆ ทไดรบความนยมอยางกวางขวางตลอดมา

ภาพท 1.15 ไบโอกราฟ (Bioghraph) ทมา : goo.gl/1c1wKL

กลาวโดยสรปเครองเลนภาพยนตรในยคเรมตนพฒนามาจากเคลองเลนภาพตดตา จาก

การใชหลกการทเรยกวา การเหนภาพตดตา(Persistence of Vision) ผคดคนเครองเลนคน

ส าคญคอ โทมส แอลวา เอดสน (Thomas Alva Adison)และพนองตระกลลมแอร

(Lumiere) ซงเครองเลนททง 3 ทานคดคนขนมาถกพฒนาเปนเครองเลนภาพยนตรในปจจบน

2.4 ประวตศาสตรแอนเมชนยคเรมตน

ยคเรมตนของแอนเมชนถกเรมตนในศตวรรษท 20 พรอมๆกบภาพยนตรโดยใชหลกการ

ภาพตดตาเปนพนฐานเครองเลนชนส าคญทเปนจดเรมตนของการก าเนดแอนเมชนคอ สมดฟลบ

หรอสมดกรด (Flipbook) คอภาพเคลอนไหวทสรางไดงายโดยวาด ทละภาพและน ามาเยบตดกน

เปนเลม สามารถเลาเรองสนๆ ได โดยการเรยงภาพแรกไวทายสด การท าสมดดดนบเปนพนฐาน

การวาดภาพเคลอนไหวแบบงายทสด หลกการกรดภาพเปนเทคนคพนฐานทนกแอนเมเตอร จะ

ตรวจสอบการเคลอนไหวภาพวาด โดยท าการฟลบกระดาษ หรอดดกระดาษอยางตอเนองเพอให

เหนภาพเคลอนไหว วามสวนใดทขาดตกบกพรอง เมอพบจะแกไขกอนทจะน าไปลงสจรงตอไป

ภาพท 1.16 สมดฟลบหรอสมดกรด (Flipbook) ทมา : goo.gl/T91dwn

หลกการของสมดกรด คอ การน าทฤษฎภาพตดตามาใช ซงสามารถเรยนรหลกการนได

จากการท าสมดกรด เปนการวาดภาพเคลอนไหวอยางงาย ลงในกระดาษแผนเลกๆ ประมาณ

4x6 นว แลวน าภาพทวาดทงหมดมาเรยงตอกนเปนเลม การสรางสมดกรดนเปนการศกษา

ทดลองการสรางภาพเคลอนไหวในขนพนฐานกอนทจะน าไปประยกต เชน การศกษาการ

เคลอนไหวของสงมชวต เชน คน สตว เมอเปดภาพดวยความเรวโดยการกรดสมด จะท าใหเหนวา

ภาพนงทกภาพทวาดนน เกดเปนภาพเคลอนไหวได โดยสวนใหญกระดาษทใชท าสมดกรดควร

เปนกระดาษ 100 ปอนด เพอความคงทนในการเกบรกษา

สมดฟลบหรอสมดกรด (Flipbook) เลมแรกทปรากฏในเดอนกนยายนปค.ศ. 1868

เมอไดรบการจดสทธบตรโดย จอหน เบรนเน ลนเนท (John Barnes Linnett) ภายใตชอ

คนนโอกราฟ(kineograph ) เปนรปแบบแรกของภาพเคลอนไหวทใชล าดบภาพเปนเสนตรง

มากกวารปวงกลม เชนเดยวกบ ฟนาคสโตสโคป (Phenakistoscope) ทเกากวา ผ บกเบก

ภาพยนตรสญชาตเยอรมน แมค สคาราดานอฟสก( Max Skladanowsky) ไดจดแสดงภาพ

ภาพถายแบบตอเนองของเขาในรปแบบพลกหนงสอ

ปค.ศ.1898 ในประเทศองกฤษผอ านวยการสรางภาพยนตร เฮนร วลเลยม วางตลาด

ฟโตสโคป (Filoscope) ซงเปนหนงสอพลกอยในโลหะ เพออ านวยความสะดวกในการกรด

กระดาษ ท าใหเครองเลนสมดฟลบหรอสมดกรด (Flipbook) เปนทนยมมากขน

ภาพท 1.17 เครองเลนฟโตสโคป (Filoscope) ทมา : goo.gl/aRNVqJ

เมอปพ.ศ. 2437 เฮอรแมน คาสเลอร(Herman Casler) คดคนเครองเลนทคลายกลองคเนโตกราฟ (Kenetograph) ของโทมส อลวา เอดสนเรยกวา มโตสโคป (Mutoscope) ซงน ากระดาษวาดภาพตอเนองหรอภาพถายตอเนองมาเรยงอยบนหนากลองหมนกระบอกแทนท

จะผกไวในหนงสอแบบสมดฟลบหรอสมดกรด (Flipbook) และยงคงเปนทนยมในชวงกลางศตวรรษทยสบ มโตสโคป (Mutoscope) ถกท าเปนเครองหยอดเหรยญในรานคาและสวนสนก

ภาพท 1.18 แผนโปสเตอรโฆษณาของมโตสโตป (Mutoscope)ในปค.ศ.1899 ทมา :

goo.gl/ijLYJo

ภาพท 1.19 โครงสรางภายในของเครองของมโตสโตป (Mutoscope) ทมา : goo.gl/JcZGk5

เครองเลนทไดรบความนยมชนสดทาย ซงใชหลกการภาพตดตาในยคเรมตนของ

แอนเมชน คอ โซโทรป (Zoetrope) หรอเรยกอกชอหนงวา วงลอแหงชวต (Wheel of Life) เปน

เครองเลนทถกพฒนาจากกลองคเนโตกราฟ (Kenetograph)โดยมลกษณะเปนแผนกระดาษยาว

เจาะรเปนชองๆระยะหางเทาๆกน ระหวางชองเปนภาพวาดหรอรปถายตอเนอง วธดคอน ามาวาง

ทแปนหมนวงกลมแลวหมนดลอดจากชอง ซงชองมองท าหนาทเปนอปกรณบงตาหรอซตเตอร

(Shutter) นนเอง ขอดของโซโทรป (Zoetrope) ทพฒนาจากกลองคเนโตกราฟ (Kenetograph)ก

คอสามารถดไดหลายคน ท าใหเปนทนยมมากในยคนน

ภาพท 1.20 โซโทรป (Zoetrope) และวธการมอง ทมา : goo.gl/fWVZNB

ประวตของโซโทรป (Zoetrope)มประวตยาวนานนาสนใจ ถกสรางขนในประเทศจน

โดย ตงฮาน(Ding Huan) เปนนกประดษฐ วศวกร และชางฝมอชาวจน ทอาศยอยในศตวรรษท

หนงกอนครสตศกราชแต โซโทรป (Zoetrope) ถกท าใหรจกในยโรปโดย วลเลยม จอรจ ฮอร

เนอร (William George Horner) เปนนกคณตศาสตรชาวองกฤษ ครใหญ และผดแลโรงเรยน

เมอเขาบกเบกการประดษฐครงแรกของ โซโทรป (Zoetrope) มนเปนทรจกภายใตชอ แดรดล

เรยม (Daedaleum) ใน ค.ศ. 1834

ในยคหลงโซโทรป (Zoetrope) ถกพฒนาจากแผนแบนๆ 2 มตเปน 3 มต โดยใช

หลกการเดยวกนเพยงแตเปลยนจากภาพวาดเปนงานปน ตกตา หรอวสดลอยตวอนๆ โดยปรบ

ขนาดและการเคลอนไหวใหตอเนองกน เรยกวาโซโทรป ทรด (Zoetrope 3D)

ภาพท 1.21 โซโทรป ทรด (Zoetrope 3D) ทมา : goo.gl/JWbPN3 กลาวโดยสรปประวตศาสตรแอนเมชนยคเรมตนเกดจากเครองเลนทใชหลกการภาพตด

ตา ซงเกดขนกอนประวตศาสตรภาพยนตรในยคเรมตนเลกนอย ถกคดคนและพฒนาจากนก

ประดษฐหลากหลายทานและจากหลากหลายแหลงทมา เครองเลนทใชหลกการภาพตดตาหลาย

ชนยงถกใชเปนของเลนส าหรบเดกจนถงปจจบน

2.5 ประวตศาสตรแอนเมชน 3ยคสมย

ประวตแอนเมชนหากจะเรยงล าดบตามววฏธนาการยคสมย และ ตามกระบวนการ

ท างานสามารถเรยงล าดบได 3 ยคสมย

1. แอนเมชนแบบดงเดม (Traditional Animation หรอ Drawn Animation) เปน

กระบวนการทใชส าหรบการสรางภาพเคลอนไหวแบบดงเดม เปนกระบวนการท างานแอนเมชน

ในสมยแรกๆทยงไมมคอมพวเตอรเกดขนบนโลก เปนการสรางชนงานแอนเมชนดวยภาพวาดซง

จะมการวาดภาพลงบนกระดาษกอน เพอสรางภาพลวงตาของการเคลอนไหว แตละรปวาดจะ

แตกตางกนเลกนอย หลายพนภาพ และฉายภาพเหลานนผานกลองบนทกภาพ หรอกลองวดโอ

การท าแอนเมชนตองอาศยความสามารถทางศลปะในการวาดภาพอยางมาก จงท าใหตองใช

เวลาในการผลตนาน ใชบคลากรทมทกษะมาก หลายคน และตนทนในการผลตจงสงตามไป

ดวย

2. การสรางแอนเมชนแบบสตอปโมชน (Stop Motion หรอเรยกวา Model Animation)

เปนแอนเมชนในยคตอมาทเกดจากการทดลองท าแอนเมชนทไมจ าเปนตองวาดบนกระดาษ เปน

การสรางหนจ าลองขนมาหรอใชสงของตางๆแลวคอยๆ ขยบ พรอมกบถายภาพนนทละภาพ ท

พบมากไดแก ภาพเคลอนไหวแบบหนเชด ภาพเคลอนไหวดนน ามน ซงวสดทนยมใชมกจะเปน

ดนน ามน ปนเปนรปรางตางๆ โดยมเสนลวดเสมอนเปนโครงกระดกอยภายในหนทปนและท าให

สามารถน ามาใชงานไดหลายครง แอนเมชนแบบนตองอาศยเวลา ความอดทนและ

ความสามารถมากตองใชทกษะทางศลปะการปน และการถายภาพ ทงนเพราะหนจ าลอง หรอ

สงของประกอบฉากนน หลายๆสงมการขยบหรอเคลอนไหวไปพรอมๆ กน ในหนงภาพ ดงนน

หากตองการแสดงความสมจรงจ าเปนตองอาศยความละเอยดในการก าหนดการเคลอนไหว

เพอทจะสรางภาพลวงตาของการเคลอนไหวแตละภาพ

3. การสรางแอนเมชนดวยคอมพวเตอร (Computer Animation) เปนกระบวนการสราง

แอนเมชนในยคปจจบน สรางภาพเคลอนไหวโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร ดวยความกาวหนา

ดานเทคโนโลยคอมพวเตอรในปจจบนจงมโปรแกรมคอมพวเตอรทชวยใหการท าแอนเมชนงาย

ขน ท าใหประหยดเวลา และตนทนเปนอยางมาก โปรแกรมทนยมใชในการผลตงานแอนเมชน

เชน โปรแกรมมายา( Maya),อโดบแฟรข( Abode Flash),ซบรช( Zbrush), และทรดสตดโอแมค

(3D Studio Max) เปนตน

กลาวโดยสรป การสรางแอนเมชนมการปรบปรงพฒนาอยเสมอ ทงทางดานเทคโนโลย

ทางดานกระบวนการสรางงาน การใชเทคนคตางๆ ผสรางงานแอนเมชนทดควรเขาใจวธการ

และพฒนาอยเสมอทงทางดานฝมอ ทางดานกระบวนการสรางงาน การสรางสรรเทคนค การ

ออกแบบรวมถงทงทางดานการบรหารเงน บรหารเวลา และบรหารเงน เพอใหเกดคณภาพของ

งานสงสด

2.6 ความแตกตางระหวางภาพยนตรแอนเมชนและ ภาพยนตรไลฟ

แอคชน

อยางทเราทราบกนดวา ภาพยนตรไลฟแอคชน (Live action)คอภาพยนตรทมนกแสดงท

เปนคนแสดง มการสรางฉาก หรอหาสถานทถายท า จดแสงตามสถานการณในการถายทอด

เรองราว โดยกลองจะเคลอนทในการบนทกภาพ สวนภาพยนตรแอนเมชน(Animation) คอ

ภาพยนตรทมการสรางจากภาพวาด ภาพถาย หรอภาพทสรางจากคอมพวเตอร มการถายท า

โดยการขยบวสดทละนดโดยอาศยหลกการภาพตดตา ภาพยนตรทงสองรปแบบเปนการสราง

เพอความบนเทง (Feature films) เปนงานศลปะการเลาเรอง และการสรางภาพทสวยงาม

เหมอนกน แตกมลกษณะแนวคดเฉพาะทางทเปนธรรมชาตของภาพยนตรทง 2 ประเภทม

กระบวนการขนตอนในการสรางงาน แนวคด และอาศยทกษะแตกตางกนดงน

ตารางท 1.1 ความแตกตางระหวางภาพยนตรแอนเมชน(Animation) และ ภาพยนตรไลฟแอคชน

(Live action)

ปจจยในการสรางงาน

ภาพยนตรแอนเมชน(Animation)

ภาพยนตรไลฟแอคชน (Live action)

กลมเปาหมาย

แอนเมชนสวนใหญมเปาหมายทเดก

และบคคลทวไป

มสวนนอยทจบกลมเปาหมายอน

เปลยนไปตามประเภทของภาพยนตรแตละเรอง

บทภาพยนตร

ไมมขอจ ากดในการเขยนบทภาพยนตรแอนเมชน สามารถสรางเนอเรองไดตามจนตนาการเตมท

มขอจ ากดบางอยาง แมวาในปจจบนจะมความเจรญทางเทคโนโลยมาชวยสรางภาพไดตามจนตนาการ แตบางครงมขอจ ากดในเรองของเงนทน

ตวละคร การออกแบบเนนเรองของการตดทอนรายละเอยด

เนนความเหมาะสมของนกแสดง

การแสดง การแสดงของตวละครในแอนเมชน เนนการสอสารเขาใจงางายและชดเจน

การแสดงในภาพยนตรไลฟแอคชนมความส าคญในการเนนสรางความเชอ ตามแนวทาง และกรอบความคดของภาพยนตรแตละเรอง

ปจจยในการสรางงาน

ภาพยนตรแอนเมชน(Animation)

ภาพยนตรไลฟแอคชน (Live action)

กลอง ไมมขอจ ากดในการออกแบบมมกลอง สามารถสรางเนอเรองไดตามจนตนาการเตมท มการวางแผนโดยการเขยนสตอรบอรด

มขอจ ากดบางอยาง แมวาในปจจบนจะมความเจรญทางเทคโนโลยมาชวยสรางภาพมมกลองไดตามจนตนาการ แตบางครงมขอจ ากดในเรองของเงนทน

ส สสนมความส าคญมากในงานแอนเมชน

สสนมความส าคญ

ฉาก การสรางฉากในสตดโอ หรอวาดในคอมพวเตอร

การสรางฉากในสตดโอ หรอหาสถานทถายท า

การจดแสง มขอจ ากดในภาพยนตรแอนเมชน 2 มต ในแอนเมชนสามมตมการจดแสงเหมอนแสงธรรมชาต

สามารถสรางแสงไดหลากหลายรปแบบตามความเหมาะสม

ขนตอนกอนการถายท า

เนนการวางแผนมากๆ ในกระบวนการกอนการถายท า เปนสวนทก าหนดทกสงทกอยางของแอนเมชนแตละเรอง

การท างานเนนการวางแผน การฝกซอมการแสดง

ขนตอนการถายท า

กระบวนการในขนตอนโปรดคชนเปลยนแปลงไดยาก การเปลยนแปลงคอการสรางใหม

การออกกองถายท าภาพยนตร ในบางครงสามารถปรบเปลยนในขนตอนโปรดคชน เนองจากปจจยตางๆเชนแสง

ปจจยในการสรางงาน

ภาพยนตรแอนเมชน(Animation)

ภาพยนตรไลฟแอคชน (Live action)

ขนตอนหลงการถายท า

ใหความส าคญนอยเพราะกระบวนการท างานเนนทขนตอนพรโพดคชน

สามารถปรบแก สรางเทคนคพเศษทางภาพ การตดตอเลาเรองไดเตมท

ทกษะของทมงาน

ตองการบคลากรทมทกษะทางดานศลปะสง ทกษะการเลาเรอง และทกษะทางดานการใชโปรแกรมคอมพวเตอร

ตองการบคลากรทมทกษะการเลาเรอง การสอสาร

กลาวโดยสรปภาพยนตรแอนเมชน(Animation) และ ภาพยนตรไลฟแอคชน

(Liveaction) เปนสอทใชหลกการภาพตดตาเหมอนกน มแนวคดหลกการท างานทเหมอนกนใน

หลายๆเรอง แตกมความแตกตางทรายละเอยดในขนตอนสรางงานเชนกน

แบบฝกหด

จงสรางภาพแอนเมชนจากอปกรณฟนาคสโตสโคป (Phenakistoscope)อยางสรางสรรค

บทท 3

หลกการแอนเมชน

“ไมมความลกลบซบซอนในแอนเมชน เราท าสงตางๆใหเรยบงาย ถงแมเราสรางสงทยาก

ทสดในโลก” บลล ไททล(Bill Tytla) แอนเมเตอรกลาวทบรษทดสนยสตดโอ ในวนท 28

มถนายน ปค.ศ. 1937 ค าพดดงกลาวสะทอนถงการสรางแอนเมชนทถอเปนงานทเหนอยยาก

ทสดงานหนงในโลก เพราะในสมยกอนกวาจะไดแอนเมชน 1 วนาทตองสรางภาพ 24 ภาพ ใน

ภาพยนตรแอนเมชนเรองหนงๆความยาว 1 ชวโมงครง อาจตองสรางภาพวาดหลายหมนภาพ แต

ภาพยนตรแอนเมชนทเสรจสมบรณไดสรางความสข ความฝน จนตนาการ และ เสยงหวเราะ

ใหกบผชม มคณคาทางจตใจไดตลอดชวต

ถงแมในปจจบนดวยความเจรญทางเทคโนโลยทใหกระบวนการสรางงานแอนเมชน

ปรบเปลยนเปนการใชโปรแกรมคอมพวเตอรสรางงาน ท าใหสามารถสรางงานแอนเมชนไดง าย

ขนเปนอยางมาก แตถงแมจะสรางงานไดงายขน หลกการแนวคดตางๆทพฒนามาตงแต

แอนเมชนยคดงเดมเปนหลกพนฐานทแอนเมเตอรรนหลงยดถอ ปรบเปลยน พฒนา และปฎบต

ตามสบเนองกนมา

3.1 หลกการคส

ดาโมเดอร เพอรวาล (Damodar Periwal) ไดอธบายหลกการคสในบทความ เดอะคส

พรนสเพล ฟอร โออาเอม โปรดค ฟอรม ซอฟแวรทร (The KISS (Keep It Simple and

Straightforward) Principlesfor ORM Products from Software Tree,2005)ไววา หลกการคส

(KISS) เปนตวยอของวล คพ อท ซมเปล สตวปด( "Keep it simple, stupid")โดยน าพยญชนะตว

หนาของแตละค ามาเรยงกนเปนค าวา คส(KISS) เปนหลกการออกแบบและวางแผนงานทสราง

โดยกองทพสหรฐฯในปค.ศ. 1960 หลกการคสระบวาระบบแนวคดในการออกแบบสวนใหญ

ท างานไดดทสดหากออกแบบอยางเรยบงายและไมซบซอน ดงนนความเ รยบงายควรเปน

เปาหมายส าคญในการออกแบบและหลกเลยงความซบซอนทไมจ าเปน และควรน าสงไมจ าเปน

ทงไป รปแบบอนๆของวล ไดแก คพอทซมเปลซลล( "Keep it Simple, Silly"), คพอทซมเปลแอนด

ซมเปล("Keep it simple and simple"), คพอทซมเปลสเตจฟอรเวด(""keep it simple and

straightforward") และ คพอทสมอลดแอนดซมเปล("keep it small and simple") แทจรงแลว

การรกษาสงทเรยบงายเปนหลกการทมอยตลอดเวลา แนวคดนไดรบการยอมรบจากหลาย

สาขาวชาตงแตวศวกรรมจนถงศลปกรรมและกจกรรมสนทนาการ หลกการคสสามารถใชกบงาน

อะไรกไดในการออกแบบ ตงแตออกแบบภาพประกอบ แอนเมชน การโฆษณาไปจนถงการ

ออกแบบผลตภณฑ

ในภาพยนตรแอนเมชน รชารด วลเลยมส(Richard Williams) แอนเมเตอรอธบายถง

หลกการคส ในหนงสอ แอนเมเตอรเซอรไวเวอรคท (Animator's Survival Kit) และ ดสนยไนท

โอลเมนต(Disney's Nine Old Men ) เขยนเกยวกบหลกการนในภาพยนตรแอนเมชนของดสนย

เขาพบปญหาของแอนเมเตอรทเพงเรมท างานใหมๆคอมกจะเกดการโอเวอรแอนเมท ( "over-

animate") คอตวละครอาจเคลอนไหวมากเกนไป และท ามากเกนไปท าใหงานออกมาไมด วล

เลยมสเรยกรองใหแอนเมเตอรใชหลกการคส ใหออกแบบการเคลอนไหวทไมซบซอนมากเกนไป

ท าใหการเลาเรองผานการแสดงของตวละครเปนไปอยางราบลน

ลองสงเกตในชวตจรงมนษยมการเคลอนไหวเลกๆนอยๆตลอดเวลาแมกระทงเวลายน

หรอนอน มการเคลอนไหวของหนาอกหรอชองทองทมจงหวะพองยบเมอหายใจ มการโอนเอนไป

มาของรางกายเพอรกษาสมดล (Balance) เวลายน มการเคลอนไหวเลกๆนอยๆของกลามเนอ

ใบหนา การสรางแอนเมชนถาแอนเมเตอรเกบการเคลอนไหวเลกๆนอยๆนเอามาใสในการ

เคลอนไหวมากเกนไปจะท าใหการเลาเรองผานการแสดงของตวละครดสบสน ไมชดเจน การ

หลกเลยงการเคลอนไหวทซบซอนไมจ าเปน และทงมนไปเปนแนวคดทถกตอง การใชหลกการค

สมวธงายๆในการสรางงานแอนเมทคอ พยายามหาเปาหมายของการเคลอนไหวเชนถาก าลงแอ

นเมทตวละครกระโดด เปาหมายของการเคลอนไหวกคอ “กระโดด” เวลาตวละครยนมอง

เปาหมายกคอ “ยนมอง”อาจจะดกวนๆแต แอนเมเตอรควรฝกตวเองใหเปนคนซอ ตรงๆ และ

ชดเจน เหมอนเดกอาย 5 ขวบเวลาเดกดใจ กจะแสดงออกวาดใจอยางตรงๆ มนเปนแนวทางทไป

ไดดส าหรบการสรางการเคลอนไหว

สรปไดวาแนวคดของการสรางการเคลอนไหว หรองานแอนเมทยดหลกการส าคญในการ

ออกแบบ คอหลกการคส( KISS - Keep it simple, stupid)คอการออกแบบอยางเรยบงายและ

ไมซบซอน เกบสวนส าคญและทงการเคลอนไหวทมรายละเอยดมากออกไป ใหแอนเมเตอรคดเหมอนเดกอาย 5 ขวบ คอซอๆตรงๆและชดเจนเปนแนวทางในการออกแบบการเคลอนไหว

3.2 ทามมง และสเปสซง

รชารด วลเลยมส(Richard Williams) แอนเมเตอร อธบายถงหลกการทามมงกบสเป

สซง ในหนงสอ แอนเมเตอรเซอรไวเวอรคท (Animator's Survival Kit)ไววา แอนเมชนคอการ

บรหาร ทามมง และสเปสซง (Timing& Spacing) ทามมงหรอระยะเวลา และสเปสซงหรอ

ระยะหางของแตละเฟรม เปนหนงในหลกการทงายทสดในการสรางงานแอนเมชน อยางไรกตาม

อาจเปนหนงในหลกการทยากทสดในการสรางแอนเมชนเชนกน ภาพยนตรคอภาพทวงผานชอง

วลไฟนเดอรดวยความเรว 24 ภาพตอ 1 วนาท หนาทของแอนเมเตอรคอการออกแบบการ

เคลอนไหวแตละครงวาตองใชจ านวนกเฟรม สงนเรยกวาทามมง ยกตวอยางเชน การแอนเมทลก

บอลกระเดง(Bouseing ball) การกระเดงแตละครงจะใชเวลากเฟรมถงจะสรางความนาเชอ

ใหแกผชม

ภาพท 8.1 ตวอยางทามมง(Timing) ของลกบอลกระเดง(Bouseing ball) ทมา : goo.gl/77bs3K

สวนสเปสซง(Spacing) คอระยะหางของภาพในแตละเฟรม ระยะหางของแตละเฟรม

เปนสงก าหนดจงหวะ ความชา ความเรวของการเคลอนไหว เปนสงทท าใหการเคลอนไหวมความ

สมจรง นาเชอ เปนธรรมชาต และชวตชวา แอนเมเตอรเปนผออกแบบระยะหางของภาพแตละ

เฟรมวาควรจะหาง หรอแคบแคไหน

ภาพท 8.2 ตวอยางสเปสซง(Spacing)ของลกบอลกระเดง(Bouseing ball)

ทมา : goo.gl/77bs3K

แมวาทามมง และสเปสซงจะแตกตางกนแตกแยกจากกนไมได ยกตวอยางถา แอนเม

เตอรออกแบบการเคลอนไหวของวตถทกลงจากจด A ไปจด B ใน 25 เฟรม ซงหมายความวาจะ

ใชเวลาหรอทามมงหนงวนาทในการเขาถงจด B ถาแอนเมเตอรออกแบบใหมจงหวะของวตถให

กลงจากชาไปเรว แลวคอยๆหยด การออกแบบระยะหางของแตละเฟรมหรอสเปสซงจะแตกตาง

ออกไป

ภาพท 8.3 ภาพบนคอการเคลอนไหวปกต ภาพลางคอการออกแบบใหมจงหวะการเคลอนทชา

และเรว ทมา : goo.gl/hKPWfH

แบบฝกหด

จงสรางแอนเมชนลกบอลกระเดงโดยมจงหวะของการบรหารทามมง และสเปสซง

บทท 4

การออกแบบทาโพส

4.1 ทฤษฎซมเปลเชพ (simpleshape)

เคน ซงโมะร (杉森 建) ผออกแบบตวละครในเกมสและทวซรโปเกมอน และผ

ก ากบภาพยนตรชาวญป นไดใหแนวคดในการออกแบบตวละครไววา ตวละครทประสบ

ความส าเรจเปนทนาจดจ า นอกจากความสามารถของตวละครทมอยในเนอเรองแลว ตวละครท

ดตองเปนทจดจ าไดงาย และมความไมเหมอนใคร (Unique) ตวละครทจดจ างายยอมสามารถ

วาดไดงายดวย ตองออกแบบตวละครทเดกอาย 5 ขวบจนถงคนสงอายในวยชราจดจ าและวาด

ตามได สามารถวาดตวละครตวนนๆทไหนกไดใชอะไรวาดกได เชนน ากงไมวาดตวละครพนทราย

ตวละครทดควรมภาพรวมทดเรยบงายแตมองคประกอบภายในทซบซอน

ความเรยบงายในการออกแบบตวละคร เกดจากการใชรปรางกบรปทรงทเรยบงาย หรอ

เรยกวา ซมเปลเชพ (simpleshape) ยอนกลบไปเมอปพ.ศ. 2489 โซโลมอน อารช(Solomon

Asch) นกจตวทยาชาวโปแลนดและผบกเบกดานจตวทยาสงคม เขยนบทความเกยวกบ

ความรสกของลกษณะทางกายภาพทมผลกระทบตอความรสกของลกษณะบคลกภาพ รปราง

รปทรงและขนาดมผลตอความรสกทางจตวทยาตอผ ชม ในบทความนนกออกแบบตวละครน า

แนวคดนไปปรบใชเพอสรางตวละคร โดยใชลกษณะทางกายภาพรปรางรปทรงและขนาด มา

ออกแบบตวละครใหเกดความรสกนนๆ

เดวด โคลแมน (David Colman) นกออกแบบตวละครทไดรบรางวลเอมมอวอรด

(Emmy Award) ไดออกแบบตวละคร และท าการวจยพบวาการแสดงออกทางสหนาของตวละคร

เปนเรองรอง เมอเทยบกบการมองภาพรวม สงแรกทผชมสงเกตคอรปราง หนาตาทาทาง และ

ภาษากาย การสอสารบคลกภาพผานรปราง ภาษากายและภาพเงา(Silhouettes) จะมพลง

มากกวาการแสดงอารมณผานการแสดงออกทางสหนา นนคอเหตผลทเราจะดรปทรงหลกทใชใน

การออกแบบตวละคร จากนนผชมจะเขาไปดรายละเอยด แมวาสจะถกตความในรปแบบตางๆ

จากวฒนธรรมสวฒนธรรม แตดเหมอนวารปรางมความหมายสากลมากกวาทวโลก

การถายทอดบคลกภาพของตวละครผานรปทรงเรยบงายหรอซมเปลเชพ (simple

shape) โดยใชรปทรงพนฐานทสดคอ สามเหลยม สเหลยม วงกลม รปทรงทงสามแบบใหผลทาง

ความรสกและจตวทยาตางกน เราสามารถน ารปทรงสามเหลยม สเหลยม วงกลมมาสอถงบคลก

ตวละครได

รปท 6.6 ทรงสามเหลยม สเหลยม วงกลมใหผลทางจตวทยาตางกน ทมา : goo.gl/T27hFe

รปสเหลยมมกพบในธรรมชาตเปนรปรางทมนคงแขงแกรงของหนภเขา และมกจะรบรวา

เปนสงทมนคงและหนก มกจะเหนในลกษณะทางกายภาพของตวละครทแขงแกรงและเปนผชาย

มหลายกรณดวยเชนกนซงตวละครไมใชนกรบหรอวรบรษ แตนกออกแบบใชรปสเหลยมจตรสใน

รางกายของเขาดวยเชนกนเพอแสดงใหเหนวาเขาเปนคนแขงมนคง อบอน ความนาเชอถอ ยด

มนถอมน เชองชาอดอาด โงทบไมยดหยน และอาจเปนบคคลทดอดง

ภาพท 6.7 การใชรปทรงสเหลยมถายทอดบคลกภาพของตวละคร ทมา : goo.gl/mLvguW

รปทรงกลมใหความรสกสมผส สญชาตญาณและเปนธรรมชาต เราไดรบการรบรรปราง

รปไขเปนความปลอดภย ความเปนมตร และออนนมนากอด หรอจะใหความรสกเดงกลงไปมา

เปนตวตลกกได สวนใหญของตวเอกทรจกกนดไดรบการออกแบบรปทรงรปไข เปนรปรางนจะ

รบรวาเปนมตรปลอดภย และไมเปนอนตราย รปรางรปไขมกมอยในตวละครทารก เดก สตว ใน

ผใหญอวนและอน ๆ

ภาพท 6.8 การใชรปทรงกลมถายทอดบคลกภาพของตวละคร ทมา : goo.gl/mLvguW

รปทรงสามเหลยมใหความรสกเปนอนตราย รปทรงนพบอยรอบ ๆ ตวเราขณะฉกขาด

เศษแกว หนทกดกรอนจากสภาพอากาศทรนแรง นนคอเหตผลทนกออกแบบมกใชรปสามเหลยม

และรปรางทแหลมคมในบคลกภาพของตววายราย ตวแทนทดมาก ๆ เพอแสดงใหเหนแนวคดน

เชน ตวละครมาลฟเซน( Maleficent )และจาฟา ( Jafar)

รปสามเหลยมยงใหทศทาง ในทางตรงกนขามกบสเหลยมทเรามเพยง 2 ทศทางแนวตง

และแนวนอนทนเราม 3 นอกจากการใชพวกเขาส าหรบการวาดภาพบคลกตวละครทนากลว

แสดงความมงมนของพระเอกและฉวยโอกาส

ภาพท 6.9 การใชรปทรงสามเหลยมถายทอดบคลกภาพของตวละคร ทมา : goo.gl/mLvguW

นอกจากการใชรปทรงสามเหลยม สเหลยม วงกลมมาใชในการบอกบคลกภาพตวละคร

เรายงสามารถน ารปทรงเรยบงายอนๆมาใชในการออกแบบตวละครได โดยพฒนาจากรปทรง

สามเหลยม สเหลยม วงกลม โดยจบอารมณความรสกพนฐานของรปทรงนนๆ แตอยาลมความ

เปนสากลของความรสกจากรปทรงนนๆ ตองสอสารใหผชมทงโลกไดเขาใจ

ภาพท 6.9 งานออกแบบตวละครในเรองอะลาดน ของดสนย ทใชหลกการซมเปลเชฟมา

ออกแบบ ทมา : goo.gl/FDS7j9

4.2 สดสวนตวละคร

ในการวาดรางกายของตวละครนนนกออกแบบจะตองมพนฐานของการวาดรางกาย

แบบมนษยจรงๆไมวาจะเปนเรองโครงสรางกระดกหรอกลามเนอ เพราะเมอน ามาประยกตใชกบ

การวาดการตนแลวจะท าใหภาพดสวยงามมากกวา แลวยงสามารถแบงเพศ หรอสราง

บคคลกภาพใหแกตวการตนได อกทงยงท าใหเราสามารถวาดภาพเคลอนไหวไดสวยงามกวา

และเหมอนจรง ซงจะท าใหถอเปนจดส าคญอยางมากในการวาดการตนเลยกวาได เพราะจะท า

ใหการตนเกดเปนเรองราวไดนนเอง

การวาดตวละครดวยการรางภาพมนษยหวไมขด ( Stick figure) เปนวธทมประสทธภาพ

ในการวาดถานกออกแบบยงใหมกบการวาดรปมนษยในการเคลอนไหวหรอทาโพส เปนวธการท

มประสทธภาพในการวาดสดสวนรางกายทเหมาะสม ชวยใหโครงสรางกระดกของรางกายงาย

ขน แตลกษณะการวาดรปมนษยหวไมขดในการวาดสดสวนตวละครทถกตองไมใชมนษยหวไม

ขดทมสดสวนเหมอนขดลวด แตตองตองค านงถงความกวางของหวไหลและขอตอแขนขาทตอง

วาดเปนทอนๆ มแขนปละขาชวงบนและชวงลาง และสวนฝามอฝาเทา

ภาพท 6.10 การวาดมนษยหวไมขดในการรางภาพตวละครทถกตอง ทมา : goo.gl/xMbH66

การแตงเตมความหนาของเสนในบางสวนจะเปนวธหนงทท าใหภาพมมตขน มความ

สวยงามขน แตตองเลอกในสวนทเปนไปไดใกลเคยงกบ สดสวนของมนษย เชน ในสวนของล าตว

กลามเนอของนอง เทา มอ เปนตนการวาดเสนโครงสรางของคนทมความกวางของรางกาย เพม

ใหรางกายมมวลชวงล าตวแขน ขา ชวงไหล และ สะโพก

ภาพท 6.11 การเพมมวลความหนาของล าตว แขน ขา ไหลและสะโพก ทมา : goo.gl/xMbH66

การศกษาหลกเกณฑสดสวนเบองตน มความจ าเปนในการวาดเสนภาพคน และม

ความส าคญอางองในงานออกแบบดานตาง ๆ โดยเฉพาะทมงประโยชนทางดานการใชสอย เพอ

ก าหนดขนาดตาง ๆ ใหเหมาะกบการใชและอ านวยความสะดวก ในการหาระยะสดสวนทเปน

มาตรฐาน จะสรปโดยเอาคาเฉลยของคนโดยทวไปซงเปนกลมตวอยาง ใหเปนตวแทนของคน

ทงหมด

การก าหนดสดสวนของมนษย(HUMANSCALE) จะถอเอากะโหลกศรษะมาจรดปลาย

คางถอเปน 1 สวนเตม รางกายทดดไดสดสวนของมนษยจะอย 7 สวนครง แตกยงมสดสวนท

สวยงามกวาปกตขนไปอก โดยมการจดสดสวนของมนษย ไดเปน 4 ระดบ คอ

1. สดสวนทวไป (NORMAL) 7 ครง ซงเปนสดสวนทดดอยแลว

2. แบบอดมคต (DIALISTIC) เทากบ 8 สวน มรปรางสวยงามขน

3. ตนแบบ (FASHION) เทากบ 8 1/2 มรปรางสวยงามสงา ใชเปนแบบอยาง หรอ เดนแบบ

4. เรอนรางเทพนยาย (HERDIC) เทากบ 9 สวน มรปรางสวยงามสงา เกนความเปนจรง

ภาพท 6.12 เปรยบเทยบงสดสวนคนทเปลยนแปลงไปตามอายและความสง ทมา :

goo.gl/tDpB68

สดสวนตวละครการตนมลกษณะแตกตางไมเหมอนคนจรงเพราะแอนเมชนมความเกน

จรงอย (Exaggeration) และมการลดความซบซอน (simplify) การปรบสดสวนใหแตกตางจาก

คนจรงท าใหการตนมความนาสนใจ แตการตนแตละตวมสดสวนของตวมนเองอยแตกตางกน

ตามคอนเสพและกลมเปาหมายของเรองนนๆ ตวการตนแอนเมชนสวนใหญจะใชสดสวนของเดก

คอนอยกวา 7 สวนครงโดยวด 1 สวนจากหว

4.3 ทฤษฎซลลเอทแวล (Silhouette Value Theory )

ทฤษฎซลลเอทแวล (Silhouette Value Theory) เปนทฤษฎในการออกแบบภาพวาด

โดยมแนวคดวาถาวาดภาพตวละครออกมาใหเหลอ 2 น าหนกคอขาวและด า ถายงสามารถสอ

ความหมายทางอารมณของทาโพสได หรอผชมยงจ าไดวาตวละครตวนนคอตวอะไรแสดงวางาน

ออกแบบนนประสพความส าเรจ และมเอกลกษณไมซ าใคร(Unique) ทฤษฎนถกใชในการ

ออกแบบคาแลคเตอรใหมเอกลกษณและถกใชในการออกแบบทาทางเพอสอความหมายทาง

อารมณตวละครในการท าแอนเมชน

ทฤษฎนถกออกแบบมาจากแนวคดของทมงานแอนเมชนในบรษทดสนยทตองการการออกแบบทาทางตวละครใหสอความหมายไดชดเจนทสดโดยพฒนามาจากผลงานแอนเมชนเทคนคคทเอาต (Cutout animation)ของ ลอตเต ลนจเจอร (Lotte Reiniger) ทใชตวละครเปนเงาซลลเอทเปนตวเลาเรอง ตอมาทฤษนถกใชในงานออกแบบตวละครอกดวย ทฤษฎนถกใชเปนครงแรกในภาพยนตรเรองแอดเวนเจอรออฟอคกาบอตแอนมสเตอรโทด (Adventures of Ichabod And Mr. Toad,1950)

ภาพท 6.18 การใชทฤษฎซลลเอทแวล ในการวางทาโพสในภาพยนตรเรองแอดเวนเจอรออฟอค

กาบอตแอนมสเตอรโทด (Adventures of Ichabod And Mr. Toad,1950) ทมา :

goo.gl/uqiS3B

ทฤษฎซลลเอทแวลถกน ามาใชในงานออกแบบตวละครอกดวย งานออกแบบตวละครท

ดและประสพความส าเรจ ผคนจดจ าไดงาย และมความเปนเอกลกษณไมเหมอนใคร เมอเรานะ

มาท าใหเปน 2 น าหนกสขาวกบด า ผคนกยงจดจ าได

แบบฝกหด

จงออกแบบทาโพสตวละครโดยใชทฤษฎซลลเอทแวล (Silhouette Value Theory)ใหสอตามอารมณ 4

อารมณ คอ โกรธ เศรา ดใจ และเมา อารมณละ 1 หนากระดาษ

บทท5

การออกแบบคยเฟรม

5.1 การแสดงและหลกกลศาสตรของรางกาย(Acting & Body

Mechanic )

รฟ จเซนส และ แอนนา ขาน (Rolf Giesen and Anna Khan) ไดอธบายหลกการ

แสดงในงานแอนเมชน ในหนงสอ แอคตง แอน คาแลคเตอรแอนเมชน (Acting and Character

Animation: The Art of Animated Films, Acting and Visualizing,2017) ไววา แอนเมชนม

ความหมายวาการท าใหมชวต หนาทของแอนเมเตอรคอการเปนนกเลาเรองผานการการ

เคลอนไหวหรอการแสดงของตวละคร หรอท าใหตวละครมชวต แอนเมเตอรควรมทกษะการ

สรางสรรคการเลาเรอง การตความเนอเรองเพอเขาใจกระบวนความคดของตวละคร ความร

พนฐานดานการแสดงทจ าเปนในการสรางสรรคการแสดงส าหรบตวละคร การถายทอด

แนวความคดของแอนเมเตอรใหออกมาเปนการแสดงของตวละคร การท าใหตวละครมชวตม

ทกษะใหญๆทแอนเมเตอรตองศกษาและท าความเขาใจเขาใจ 2 ประการคอ

1.ทกษะทางดานการแสดง(Acting) แอนเมเตอรเปรยบเสมอนนกแสดงในภาพยนตร

ไลฟแอคชน เปนผสรางการเคลอนไหว การเลาเรองผานการแสดงของตวละคร แอนเม

เตอรควรฝกทกษะในหลายๆดานไมวาจะเปนทกษะการเลาเรองในสอภาพยนตร ทกษะ

ในการใชรางกาย ทกษะดานการจดการการสอสารอารมณความรสก ทกษะดานการ

สอสารทชดเจน ไมวาจะเปนพด หรอภาษากาย

2.ทกษะความรทางดานบอดแมคคานค(Body Mechanic) คอความรทางดานหลก

กลศาสตรของรางกาย หลกการฟสกสตางๆเพอสรางการเคลอนไหวทสมจรง เชน หลก

กลศาสตร แรงดงดด แรงเฉอย การทงน าหนก การสรางความสมดลยกบรางกาย การ

แกวงลกตมจะแอนเมทอยางไรใหเกดความสมจรง การเดนของตวละครทมขนาดใหญ

หรอคนอวนเดนจะสรางการเคลอนไหวอยางไรใหเกดความรสกถงน าหนก เปนสวน

ส าคญมากใหผชมเกดความเชอวาตวละครมชวตจรงๆ การเขาใจในสรระรางกายของสง

ตางๆทเราจะแอนเมทเปนสวนส าคญ การเคลอนไหวของสตวตางๆเชนการสรางความ

สมดลยของรางกายโดยการใชหางของสตวตางๆเชนกระรอก เสอ หรอจงโจเปนตน

มว ธงายๆในการศกษาและเขาใจการเคลอนไหวของรางกายตางๆ คอการขยบ

เคลอนไหวดวยตนเอง เปนเรองธรรมดาทแอนเมเตอรขยบรางกายหรอแสดงเพอศกษา และท า

ความเขาใจการเคลอนไหวตางๆเพอน าไปใชแอนเมทตวละคร อาจจะใชวธการถายวดโอ รฟเฟอ

เรนท (VDO. Referance) หรอการหาขอมลจากทตางๆเชนดคลปวดโอจากอนเตอรเนต รปถาย

การไปส าผสดวยตนเอง ในการสรางภาพยนตรเรองไลออนคงส มการน าสงโตทมชวตจรงๆมา

เลยงทสตดโอเพอใหแอนเมเตอรไดศกษาการเคลอนไหวของสงโตจรงๆ

ภาพท 8.4 แอนเมเตอรถายวดโอ รฟเฟอเรนท (VDO. Referance) เพอท าความเขาใจการ

เคลอนไหวงวงชางในภาพยนตรฮอรตน กบ โลกจวสดมหศจรรย(Horton Hears a Who!

,2008) ทมา : goo.gl/c8L1R4

สรปไดวาแอนเมเตอรคอนกเลาเรองผานการการเคลอนไหว หรอการแสดงของตวละคร

หรอการใหตวละครมชวต ทกษะทตองท าความเขาใจในการใหชวตกบตวละครคอเขาใจเรองการ

สอสารทางการแสดง(Acting) และ หลกกลศาสตรของรางกาย (Body Mechanic) เพอสราง

ความเชอ ความสมจรงใหกบผชม

5.2 การสรางคยเฟรม

อเลคซานเดอร วลเลยม (Alexander Williams) ไดอธบายการะบวนการออกแบบคย

เฟรม(Key frame)ในคลปวดโอ คย เอกซตม เบรคดาวส แอนสอนบทวน (Keys, Extremes,

Breakdowns and In-betweens,2012) ไววา ในการสรางแอนเมชนและการสรางภาพยนตรคอ

ภาพวาดทก าหนดจดเรมตน และจดสนสดของการสรางภาพเคลอนไหว หรอภาพทสดทเปนจด

เปลยนของการเคลอนไหว ภาพวาดเรยกวา "เฟรม" เพราะภาพอยบนต าแหนงในเฟรมบน

แผนฟลม แอนเมเตอรมหนาทออกแบบและก าหนดภาพคยเฟรม(Key frame) บนแผนฟลมเพอ

ก าหนดความชาหรอเรวในการเคลอนไหว เพอเกดความสมจรงนาเชอ เชนการแกวงของลกตม

หรอ ลกบอลยางทกระเดงกระดอนพนมลกษณะแตกตางจากลกเหลก

ภาพท 8.5 ตวอยางคยเฟรมของลกบอลกระเดง ทมา : goo.gl/SwXHb6

กระบวนการออกแบบคยเฟรมมแนวคดและวางแผนเปนล าดบขนตามล าดบ

ความส าคญไดดงน

ภาพท 8.6 ล าดบขนการออกแบบคยเฟรม

คยเฟรม(Key frame) คอภาพทจ าเปนอยางยงในการเลาเรอง เปนจดเปลยนส าคญของ

เรองราว ยกตวอยางเชน แอนเมเตอรไดรบโจทยในการสรางแอนเมชน 1 ชอต มเนอเรองเกยวกบ

อาจารยเดนเขามาในหองเรยน กมลงหยบปากกาแลวเขยนบนกระดาน สงแรกทแอนเมเตอรตอง

ท าคอ ตความเนอเรองและหาคยเฟรม ซงม 3 คยกคอ อาจารยเดนเขามาในหอง – กมลงหยบ

ปากกา – เขยนบนกระดาน

ภาพท 8.7 ตวอยางคยเฟรมอาจารยเดนเขามาในหอง – กมลงหยบปากกา – เขยนบนกระดาน

ทมา : goo.gl/cKL8uV

เนอแทของคยเฟรมเปนเรองราวเกยวกบการตความเนอเรอง หรอโจทยทไดรบ เปนสงท

ส าคญมากการขาดคยใดไปจะท าใหการเลาเรองราวไมครบสมบรณ แอนเมเตอรตองคดและ

ออกแบบคยใหครบถวนและชดเจน คยเฟรมมหลายชอบางต าราเรยกวา บต(Beat) หรอจงหวะ

ของเรองราว บางทเรยกเชนจ(Change) หรอจดเปลยนของเรองราว

เอกซตม คย(Extreme Key) ภาพส าคญในล าดบถดมาเปนภาพทสดทเปนจดเปลยน

ของการเคลอนไหว การออกแบบภาพเอกซตมตองออกแบบให “สดขว” ตามชอของมน เพราะ

เปนภาพทก าหนดขอบเขตของการเคลอนไหว การก าหนดความชาหรอเรวในการเคลอนไหวใน

จงหวะนนๆจะอยในสวนน ยกตวอยางการแอนเมทชอตลกตมแกวงโดยใชความเรว 5 เฟรม

ภาพท 8.8 เอกซตม คย(Extreme Key)ในชอตลกตมแกวง ทมา : goo.gl/zoa6sN

เบรคดาวส (Breakdown) คอภาพส าคญรองลงมา บางต าราเรยกวาภาพพาสซง

(Passing) หรอภาพผาน เบรกดาวสถกก าหนดใหอยเฟรมตรงกลางระหวาง เอกซตมคยกบเอกซ

ตมคยเชน ลกตมแกวงใชเวลา 5 เฟรม เบรคดาวสจะอยในเฟรมท 3 เบรคดาวสมความส าคญใน

การก าหนดจงหวะความชา เรวในการเคลอนไหวท าใหการเคลอนไหวมชวตชวาไมนาเบอเหมอน

การเคลอนไหวของเครองจกร และความส าคญอกสงหนงคอชวยให เกดทศทางของการ

เคลอนไหวทเรยกวาลายนออฟแอคชน(Line of action)หรอ อารคออฟแอคชน(Arcs on action)

อกดวย

ภาพท 8.9 เบรคดาวส (Breakdown) ชวยใหเกดทศทางของการเคลอนไหวหรอ อารคออฟ

แอคชน(Arcs on action) ทมา : goo.gl/zoa6sN

อนบทวน(In between )คอเฟรมทเหลอทงหมดหรอเฟรมตรงกลางระหวางเอกซตมคย

และเบรคดาวสถกลดความส าคญลงมาก ถาแอนเมเตอรสรางงานแอนเมชนในโปรแกรม

คอมพวเตอร อนบทวนเปนสวนทโปรแกรมคอมพวเตอรค านวณให หรอถาเปนแอนเมชนแบบ

ดงเดมใชมอวาด แอนเมเตอรจะออกแบบและใหความส าคญกบเอกซตมและเบรคดาวส สวน

ขนตอนอนบทวนจะสงใหอกแผนกหรออกสตดโอทรบผลตงานอนบทวนไปเลย ซงบรษทผลตงาน

อนบทวนมกจะอยในประเทศทมแรงงานถกเชนอนเดย เวยดนาม และไทย

ภาพท 8.10 ตวอยางภาพอนบทวน ทมา : goo.gl/1537UT

สรปไดวาการสรางคยเฟรมมแนวคด และวางแผนเปนล าดบขน เหมอนหลกการ

ออกแบบทหาสวนส าคญแลวคอยๆเตมรายละเอยดไปเรอยๆ ตามล าดบดงน คยเฟรม(Key

frame)คอสวนเนอเรอง เอกซตม คย(Extreme Key)คอทาโพสส าคญ เบรคดาวส (Breakdown)

คอภาพตรงกลางระหวางเอกซตม คยและ อนบทวน(In between )คอภาพสวนทเหลอ แอนเม

เตอรควรออกแบบและจดการล าดบความส าคญในแตละชอตอยางเปนขนตอนใหชดเจน

5.3 แอนทซเพชน แอคชน และ รแอคชน

การท าแอนเมชนทดเปนเรองยากทจะท า การค านงถงความนาเชอดสมจรง แตยงสราง

การเคลอนไหวทราบรนสบายตาแกผชม สงทแอนเมเตอรควรค านงถงเวลาสรางภาพเคลอนไหว

ทกอนยาบทของตวละคร มสามขนตอนในการสรางภาพเคลอนไหวทดคอ แอนทซเพชน

(Anticipation) หรอความคาดหมาย, แอคชน(Action)หรอการกระท าและ รแอคชน(Reaction)

หรอ ปฏกรยาหลงจากการกระท า ทกการเคลอนไหวทดควรม 3 สวนนและมาเปนชด(Package)

การควบคมขนตอนเหลานทงสามขนตอนจะท าใหภาพเคลอนไหวใด ๆ ดถกตองเปนธรรมชาต

และราบรนตอสายตาตามความคาดหวงของผชม

ในหนงสอ แอนเมเตอรเซอรไวเวอรคท (Animator's Survival Kit) ของ รชารด วล

เลยมส(Richard Williams) น าเสนอตวอยางทดของวธใสค าสามค านลงในภาพเคลอนไหว ทก

การกระท าแอนเมชนมการกระท าลวงหนาทเรยกวา แอนทซเพชนหรอความคาดหมาย และการ

กระท าทเรยกวารแอคชนหรอปฏกรยาจากการกระท า ความคาดหวงมกเปนแรงผลกดนใน

ทศทางตรงกนขามกบการกระท าหลกด าเนนไป ปฏกรยาหลงจากการกระท า คอการเคลอนไหว

หลงจากการกระท าในสวนตางๆมารวมกน ตวอยางเชนคนทขวางปาลกบอลตองยนหลงแขนใน

ทศทางตรงกนขามทจะโยนลกบอลออกไป จากนนโยนลกไปขางหนา และในทสดกน าแขน

กลบมาในการเกดปฏกรยาหลงจากขวางบอลไปแลว เปนตน

ภาพท 8.11 ตวอยางของการเคลอนไหวทมแอนทซเพชน แอคชน และ รแอคชน (Anticipation

Action Reaction) ทมา : goo.gl/r3Y7YR

แอนทซเพชน (Anticipation)คอความคาดหวง เปนการเคลอนไหวทเตรยมเขาส

แอคชนหรอการกระท า เปนการเคลอนไหวทสรางการคาดหวงใหกบผชม เชนการงางเทากอนท

จะเตะลกบอล นอกจากนยงสรางการคาดหวงและการดงดดความสนใจของผ ชมไปยงพนท

หนาจอทเหมาะสม และเพอเตรยมพรอมส าหรบการกระท าเชนยกแขนขนและจองไปทบางสง

บางอยางกอนทจะหยบขนมา หรอจองมองหนาจอบางสงบางอยางแลวท าปฏกรยากบมน กอน

ด าเนนการบนหนาจอ ตวอยางเชนภาพงางขวานกอนทจะสบขวานไปทตนไม ตวละครจะมองไป

ยงตนไมกอน แลวงางขวานไปในทศทางตรงขาม

ภาพท 8.12 ตวอยางทาแอนทซเพชน (Anticipation)ของการตดตนไม ทมา : goo.gl/r3Y7YR

กฎของการออกแบบทาแอนทซเพชนคอมกจะเคลอนไหวไปในทศทางตรงขามกบ

แอคชนเสมอ เชนถาตวละครตงใจจะวงไปทางขวาเฟรม ทาเตรยมตววงจะเอนตวไปทางซายเปน

ตน ระยะเวลาในการวางทาแอนทซเพชนมผลตอความคาดหมายของผ ชม เชนถาแอนเมเตอร

ออกแบบทาเตรยมวงของตวละคร แลวใชเวลากบทาเตรยมวงไวนาน ผชมจะคาดหวงวาตวละคร

จะวงไปดวยความรวดเรวเปนตน ทาแอนทซเพชนยงสามารถสรางการรบรน าหนกหรอมวลเชน

ตวละครทมน าหนกมาก ทาแอนทซเพชนควรจะมทาทางทแรงและใชเวลานานกวาตวละครทม

น าหนกเบา

แอคชน(Action) คอคยเฟรม หรอการกระท านนๆ เปนจดเปลยนส าคญของเรองราว

เปนจดเรมตนของขนตอนในการคดการเคลอนไหวทง 3 สวนน เชนคนตดตนไม แอคชนคอ “ตด

ตนไม” เปนตน แอนเมเตอรจะออกแบบทากอนตดตนไม และทาหลงจากตดตนไมควรมการ

เคลอนไหวอยางไรเปนขนตอนตอไป

รแอคชน(Reaction) คอปฏกรยาหลงจากการกระท า เปนการเคลอนไหวทบอกใหผชม

รบรวาแอคชนไดจบลงแลว กฎของรแอคชนคอมกจะไปในทศทางเดยวกนกบแอคชน เชน การแอ

นเมทคนยกขวานตดตนไม เมอตดตนไมไปแลว แรงของการแกวงขวานตดตนไมยงคงอยจงยงม

แรงสง แขนจงแกวงไปในทศทางเดยวกบแอคชน ในหลกฟสกส แอคชนเทากบรแอคชน

หมายความวาแอคชนแรงแคไหนรแอคชนจะแรงไปเทานน รวมถงน าหนกหรอมวลของวตถท

เคลอนไหวดวย ยงวตถมน าหนกมาก รแอคชนตองแรงตามไปดวย

ภาพท 8.13 ตวอยางทารแอคชน(Reaction) ของการตดตนไม ทมา : goo.gl/r3Y7YR

ในการสรางงานแอนเมชนในแตละแอคชนของการเคลอนไหว แอนเมเตอรควรค านงถง

การออกแบบทาแอนทซเพชน (Anticipation), แอคชน(Action)และ รแอคชน(Reaction) ทกการ

เคลอนไหวทดควรม 3 สวนนและออกแบบเปนชด(Package) ทง 3 สวนใหครบ วธงายๆทจะ

เขาใจการการออกแบบการเคลอนไหวโดยมทง 3 แบบคอการเคลอนไหวดวยตนเอง เปนเรอง

ธรรมดาทแอนเมเตอรขยบรางกายหรอแสดงเพอศกษา และท าความเขาใจการเคลอนไหวตางๆ

เพอน าไปใชแอนเมทตวละคร อาจจะใชวธการถายวดโอ รฟเฟอเรนท (VDO. Referance) เพอ

การเคลอนไหวทสมจรง เปนธรรมชาต ราบรนสบายตา และเกดการเคลอนไหวทสมบรณ

สรปไดวาในขนตอนกระบวนการออกแบบการเคลอนไหวทกคยเฟรม หรอทกการ

เคลอนไหวจะมาเปน 3 สวนคอ แอนทซเพชน แอคชน และ รแอคชน ทกการเคลอนไหวทดควรม

3 สวนนและมาเปนชด(Package) เพอสรางการเคลอนไหวทราบรนสบายตาแกผชม วธการคด

ออกแบบงานทง 3 สวนนอาจจะใชวธการถายวดโอ รฟเฟอเรนท (VDO. Referance)

แบบฝกหด

จงออกแบบคยเฟรมโดยการเขยนทมเนลเสกตของคนกระโดด

บทท 6

กฎ 12 ขอของแอนเมชน (The 12 Principles of Animation) 1

6.1 กฎ 12 ขอของแอนเมชน (The 12 Principles of Animation)

กฎของแอนเมชนทง 12 ขอ(The 12 Principles of Animation) เปนหลกการพนฐานของ

การสรางงานแอนเมชน ถกเขยนโดยแอนเมเตอรรนบกเบกของดสนยคอ โอลย จอหนตน (Ollie

Johnston) และแฟรงค โทมส( Frank Thomas) ในหนงสอของพวกเขาทชอวา เดอะอลชน

ออฟไลฟ : ดสนย แอนเมชน (The Illusion of Life: Disney Animation)เขยนขนในปค.ศ. 1981

จอหนสตน และโทมสเขยนหนงสอบอกเลาแนวคด หลกการในการท างานแอนเมชนของดสนย

ตงแตป ค.ศ.1930 สมยททงคเรมตนท างานจนเกษยญ หนงสอและหลกการบางอยางไดถก

น ามาใชในสตดโอตางๆ จนเปนแนวคดหลกของแอนเมเตอรในเวลาตอมา ไดรบฉายาวาเปน

"คมภรไบเบลแหงการเคลอนไหว" ในปค.ศ. 1999 หนงสอเลมนไดรบการโหวตเปนหมายเลขหนง

ของ "หนงสอภาพเคลอนไหวทดทสดตลอดกาล "ในการหยงเสยงออนไลน แมวาเดมทแนวคด

และหลกการเปนหลกการของแอนเมชนแบบดงเดม แตหลกการนยงคงมความเกยวของ ปรบปรง

ใหเขากบคอมพวเตอรแอนเมชนทแพรหลายในปจจบนไดอกดวย

กฎของแอนเมชนทง 12 ขอมการเรยงละดบทไมไดเปนไปตามกระบวนการท างาน แอน

เมเตอรบางคนอาจจะรสกหลกการสลบไปสลบมา เพราะกฎทง 12 ขอมความส าคญเทาๆกน

ตามแนวคดของผ เขยน

1.สควอช และ สเตรจ (Squash and Stretch)

2.แอนทซเพชน(Anticipation)

3.สเตจจง(Staging)

4.สเตจอะเฮด และ โพสทโพส(Straight ahead & Pose to pose)

5.ฟอลโล ทรและโอเวอรแลปปง แอคชน(Follow-through & overlapping action)

6.อสอน และ อสเอาท(Ease In and Ease Out )

7.เสนอารค (Arcs)

8.เซคนดาร แอคชน (Secondary action)

9.ทามมง(Timing)

10.เอกซแซคเครชน(Exaggeration)

11.โซลด ดรอวอง / โซลด โพส (Solid drawing/ Solid pose)

12.แอพพล(Appeal)

8.6.1.สควอช และ สเตรจ

ครส เฮรท (Chris Hurtt ) แอนเมเตอรใหนยามความหมายของสควอช และ สเตรจ

(Squash and Stretch)ในบทความสควอช และ สเตรจ (Squash and Stretch: The 12 Basic

Principles of Animation,2017) ไววา ของสควอช และ สเตรจ (Squash and Stretch)เปน

หลกการของการเปลยนแปลงรปรางทแตกตางจากรปทรงปกต สควอชคอการบบแผออก สเตร

จคอทาทางทยดขน เพอใหความรสกของความมชวตชวาดมชวตในการเคลอนไหว , ความ

ยดหยนและท าใหเขาใจถงวสดหรอมวลของวตถทแอนเมท การทวตถไมมสควอชและสเตรจท า

ใหเกดความแขงแกรง หรอวสดทเปนของแขงใหกบการเคลอนไหว ตวอยางเชนการแอนเมทลก

บอลกระเดง(Bouseing ball) ถาเตมสควอช และ สเตรจเขาไปท าใหรสกถงมวลของวสดทสราง

ลกบอล อาจจะเปนลกบอลทสรางจากยางเปนตน

ภาพท 8.14 ซายลกบอลกระเดงปกต ภาพขวาลกบอลกระเดงทมสควอช และ สเตรจ (Squash

and Stretch) ทมา : goo.gl/Fe6k3h

สควอช และ สเตรจ สามารถใชกบการแอนเมทวตถทซบซอนกวาลกบอลเชน สวนหว

ของตวละคร หรอทาทางของตวละครทงหมด มประโยชนอยางยงในการแอนเมทวตถทแขง

กระดางใหมความยดหยนขนมา เชน ในการแอนเมทถงแปง (Four Sack) ใหมชวตจตใจ ซงเปน

จดเรมตนของการทดสอบสควอช และ สเตรจ ในแอนเมชนแบบดงเดมของดสนย

ภาพท 8.15 โมเดลชทของการแอนเมทถงแปงของดสนย ทมา : goo.gl/PsiQF6

ขอควรระวงในการใชสควอช และ สเตรจคอระวงอยาใชใหดชดเจนหรอรนแรงมาก

เกนไปเพราะอาจท าใหตวละครดผดรปราง หรอเรมสญเสยความนาเชอถอ ค าพดทวไปทสตดโอ

แอนเมชนปฏบตตอสควอช และ สเตรจคอ “ท าให รสก แตไมทนมองเหน” (‘feel it, but don’t

see it’) การท าใหผชมรสกคอการใชสควอช และ สเตรจโดยไมใชเฟรมมากจนเกนไป อาจใชแค

2-4 เฟรมในการท าแตละครง

แบบฝกหด

จงสรางแอนเมชนถงแปงใหมชวตชวาโดยค านงถงหลกการสควอช และ สเตรจ

บทท 7

กฎ 12 ขอของแอนเมชน (The 12 Principles of Animation) 2

7.1.แอนทซเพชน

ครส เฮรท (Chris Hurtt ) แอนเมเตอรใหนยามความหมายของแอนทซเพชน ใน

บทความ แอนทซเพชน (Anticipation: The 12 Basic Principles of Animation,2017) ไวดงน

แอนทซเพชน (Anticipation)คอความคาดหวง เปนการเคลอนไหวทเตรยมเขาสแอคชนหรอการ

กระท า เปนการเคลอนไหวทสรางการคาดหวงใหกบผชม แอนทซเพชน เปนหลกการทดเลกนอย

ในการท างานทง12 หลกการพนฐานของแอนนเมชน แตบอยครงทแอนเมเตอรมกจะลมมนได

งายในการท างาน เพราะแอนเมเตอรมกจะมงความสนใจไปทการจดทาทางทด จงหวะการ

เคลอนไหวไดอยางราบรน ฯลฯ แตหากไมมแอนทซเพชน การเคลอนไหวจะดแขงกระดางเปนหน

ยนตรได ตวอยางของแอนทซเพชนอาทเชน การยอตวกอนทจะกระโดดทง การปากบบกอนพด

ตากะพรบกอนหนหว เปนตน

ภาพท 8.16 ตวอยางทาแอนทซเพชนในการกระโดด โดยรชารด วลเลยม

ทมา : goo.gl/5MpY4s

หลกการใชแอนทซเพชนคอการขยบไปในทศทางตรงขามกบแอคชนเสมอ ตามวลทวา

“เลอกทจะไปในทศทางตรงขามเปนอนดบแรก” (‚moving in the opposite direction first‛) ซง

เปนวลทถกตองไปอยางมาก และมบางจงหวะในการท าแอนเมททควรเสรมเขาไปคอบางครงทา

แอนทซเพชนไมจ าเปนตองไปในทศทางตรงขาม เชนการหนหว แอนเมเตอรอาจจะดดแปลงใหทา

แอนทซเพชนผงกหวไปดานบนเลกนอย พรอมกบกนะพรบตา ซงไมวาอยางไรแอนทซเพชนคอทา

เตรยมการคาดหวงของผชม ซงทกการเคลอนไหวควรสรางแอนทซเพชนไวเสมอ

ในแงของฟสกสทาแอนทซเพชนสามารถชวยในการสะสม เกบรกษาพลงงานกอนทจะ

เรมตนการด าเนนการทางกายภาพใหมๆ เชนการยอตวกอนกระโดด สงทส าคญในการออกแบบ

ทาแอนทซเพชนคอตองแนใจวาการเคลอนไหวของแอคชนจะตองใชแรงมากแคไหน เพอจะได

ออกแบบทาแอนทซเพชนวาตองใชระยะเวลา ความเรว และความกวางของความคาดหวง

เพอใหเกดการสอดคลองกบการกระท าทตามมา เกอบจะเปนปญหาทางคณตศาสตรวาจงหวะ

ของทาแอนทซเพชนและการการเคลอนไหวตอไปนนจ าเปนตองเพมขนหรอนอยลงเพอเกดความ

นาเชอถอ วธทงายทสดคอสรางมนขนมาเลยแลวปรบแกไปเรอยๆจนพอใจ

การหาขอมลเปนสงส าคญ การดคลปวดโอในอนเตอรเนตเพอศกษาการเคลอนไหวของ

สตวตางๆ หรอการทแอนเมเตอรขยบ แสดงการเคลอนไหวนนๆดวยตวเองกเปนวธทด เคลดลบ

หนงคอการเชคภาพเคลอนไหวยอนหลง วธนใชไดในบางจงหวะตวอยางเชน การเดนของ

ไดโนเสาร ถาเราดการเคลอนไหวของมนยอนกลบ การทงน าหนกทเทากอนทมนจะยกออกจะม

ลกษณะเหลอมกนเปนโอเวอร แลปปงแอคชน (Overlapping action)ล าตวยกขนแตขายงตดพน

ถาไมเกดการเหลอมกนล าตวยกขายกตามไปเลยในเฟรมเดยวกน การเคลอนไหวดแขงกระดาง

แอนเมเตอรอาจเหนเงอนง าวา อาจเปนเพราะไมไดสรางทาแอนทซเพชนตงแตแรก

7.2.สเตจจง

อลนด เบเกอร (Alan Becker) ไดใหนยามสเตจจงไวในคลปวดโอ ทรสเตจจง 3. Staging - 12 Principles of Animation,2015)ไววา สเตจจง(Staging)ในการท างานแอนเมชนคอ การน าเสนอความคดในการเคลอนไหวในจงหวะนนๆ ใหชดเจน โดยใชการจดวางต าแหนงของตวละคร การจดองคประกอบเพอใหตวละครโดดเดน การสอสารการแสดง ทามมงและมมกลอง จดประสงคของสเตจจงคอการสอสารจดประสงคของการเคลอนไหวในจงหวะนนๆและสรางความชดเจนแกผชม แอนเมเตอรควรใหความส าคญกบสงทตองการสอสารเพอใหผชมไมสบสน

1. การวางองคประกอบในเฟรมเพอใหตวละครโดดเดนทสด เปาหมายหนงในการจด

องคประกอบภาพนอกจากการสรางความกลมกลนกคอการท าใหเพอใหประธานของรป

โดดเดน มวธมากมายในการท าใหบรรลเปาหมายน เชนการสรางความแตกตาง การจด

วาง การแบงพนทในเฟรม การสรางเสนน าสายตา เปนตน การจดวางทาโพสของตว

ละครเพอการสอสารทชดเจนถอเปนสงส าคญอยางหนง อาจใชทฤษฎซลลเอทแวล

(Silluate value treagy)มาชวยในการสอสาร เชนในชอตทตวละคร 2 ตวพดคยกนอาจ

ตองเบยงตวละครออกมาเพอใหการเลาเรองชดเจนขน เสตจจงชวยใหผ ชมสนใจเนอ

เรองหรอแนวคดทตองการสอสาร ตองระมดระวงในการออกแบบพนหลงเพอไมใ ห

แขงขนกบประธานของรปทก าลงเคลอนไหว พนหลงและภาพเคลอนไหวควรท างาน

รวมกน

ภาพท 8.17 การจดวางต าแหนงตวละครในชอตตวละครพดคยกนโดยใชทฤษฎซลลเอทแวล

(Silluate value treagy) ทมา : goo.gl/mdsG5e

2. การเลอกใชมมกลองเพอการสอสาร มมกลองมมเงย มมเสย การเลอกใชขนาดภาพเพอ

การสอสารทเหมาะสม ภาพกวางใหความรสกทางจตวทยาเกดความรสกกวางไกล ผอน

คลาย เหนภาพรวมอาจเกดความรสก โดดเดยว ขณะทภาพแคบใหความรสกทางดาน

อารมณ เหนรายละเอยดและอาจเกดความรสกอดอดเปนตน

ในเวลาทผ ชมมองแอนเมชนแตละชอต การแสดงการเคลอนไหวหนงครงผ ชมจะเหน

เพยงความคดเดยวเทานน การจดวางการเคลอนไหวตองน าไปสต าแหนงทตองการของสายตา

ผชมในเวลาทเหมาะสม การวางแผนจงหวะในการมองของผชมจงเปนสงส าคญ เชนในชอตทม

ตวละครหลายตว สายตาของผชมจะมองตวละครทเคลอนไหวมากกวาตวอน เพยงจดเดยวใน

เวลานนเทานน และเมอมการเคลอนไหวทโดดเดนกวาเกดขนในเฟรม สายตาของผชมกจะ

เปลยนไปมองการเคลอนไหวใหมๆ นนทนท การเคลอนไหวทวนวายสะเปะสะปะท าใหผชมไมรจะ

มองตรงสวนไหนของเฟรม มผลกบสมาธในการรบชมและเกดความสบสน เกดปญหาในการเลา

เรองราวทตองการในเวลาตอมา

7.3 สเตจอะเฮด และ โพสทโพส(Straight ahead & Pose to pose)

รชารด วลเลยมส(Richard Williams) แอนเมเตอร อธบายถงวธการท างาน สเตจอะ

เฮด และ โพสทโพสในหนงสอ แอนเมเตอรเซอรไวเวอรคท (Animator's Survival Kit)ไววา วธการ

สรางงานแอนเมชนมแนวทาง 2 แนวทางแตละแนวทางมขอดขอเสยตางกนคอ

1.สเตจอะเฮด (straight ahead)คอวธการสรางงานแอนเมชนทวาดตงแตภาพแรกไป

เรอยๆจนถงเฟรมสดทาย แอนเมเตอรท างานตรงไปตรงมาจากภาพวาดแรก

กระบวนการนมขอดคอเกดการเคลอนไหวทมชวตชวา เกดความคดสรางสรรค เกดสง

ใหมๆ และสนกกบการท างานเพราะไมตองกดดนมาก แตมขอเสยคอไมสามารถควบคม

เวลาในชอตได ก าหนดจ านวนเฟรมในชอตยาก แอนเมเตอรทไมช านาญมกจะวาดไป

เรอยๆจนไมรวาจบเมอไหร มโอกาสทสดสวนของตวละครในเฟรมแรกกบเฟรมสดทายม

ขนาดไมเทากน ดไมคอยเปนธรรมชาต และอาจเผลอลมคยเฟรมในการเลาเรองทส าคญ

ได

2.โพสทโพส(Post to Post) คอวธหารสรางงานแอนเมชนทวางแผนการวางทาโพส

ก าหนดจ านวนเฟรมกอนทจะท างานในแตละชอต แอนเมเตอรจะเขยนภาพรางของแต

ละชอตเปนทมเนลเสกต(Thump nail sketch) และก าหนดจ านวนชอตกอน

กระบวนการนมขอดคอสามารถก าหนดจ านวนเฟรมไดตงแตขนตอนวางแผน สามารถ

ควบคมเวลาในแตละชอตและควบคมทรพยากรตางๆได ไมเหนอยกบการท างาน

ควบคมสดสวนของตวละคร และแกงานไดงาย เหมาะกบแอนเมเตอรทไมมทกษะมาก

นก แตมขอเสยคองานทไดอาจจะนาเบอ ไมเกดสงใหมๆ

ภาพท 8.18 ตวอยางการวางแผนแอนเมชนแบบโพสทโพส(Post to Post)

ทมา : goo.gl/qHCLRG

ตารางท 8.1 เปรยบเทยบขอด ขอเสยของวธการท างานแอนเมชนแบบสเตจอะเฮด (straight

ahead)และ โพสทโพส(Post to Post)

วธการท างาน ขอด ขอเสย สเตจอะเฮด (straight ahead)

- เกดการเคลอนไหวทมชวตชวา

- เกดความคดสรางสรรค เกดสงใหมๆ

- สนกกบการท างาน

- ก าหนดจ านวนเฟรมในชอตยาก

- โอกาสทสดสวนของตวละครในเฟรมแรกกบเฟรมสดทายมขนาดไมเทากน

- อาจเผลอลมคยเฟรมในการเลาเรอง

โพสทโพส(Post to Post) - สามารถก าหนดจ านวนเฟรมได

- ควบคมทรพยากรตางๆ

- ไมเหนอยกบการท างาน

- ควบคมสดสวนของตวละครได

- แกงานไดงาย

- งานทไดอาจจะนาเบอ - ไมเกดสงใหมๆ

วธทดทสดคอการผสมผสานวธการท างานทง 2 แบบ( Combination of Straight ahead

and Pose to pose) วางแผนท าสวนทส าคญของแตละสวนกอนโดยใชวธโพสทโพส แลวเกบ

รายละเอยดปรบแกงานโดยใชวธสเตจอะเฮดอกรอบหนง

แบบฝกหด

จงสรางแอนเมชนโดยเขยนทมเนลเสกตออกแบบโพสทโพสอยางสรางสรร

บทท 8

กฎ 12 ขอของแอนเมชน (The 12 Principles of Animation) 3

8.1.ฟอลโล ทร และโอเวอรแลปปงแอคชน

รชารด วลเลยมส(Richard Williams) แอนเมเตอร อธบายถงนยามความหมายของ

ฟอลโล ทร และโอเวอรแลปปงแอคชนในหนงสอ แอนเมเตอรเซอรไวเวอรคท (Animator's

Survival Kit)ไววา การสรางงานแอนนเมชนควรค านงถงหลกบอดแมคคานค(Body Mechanic)

หรอความรทางดานหลกกลศาสตรของรางกาย หลกการฟสกสตางๆเพอสรางการเคลอนไหวท

สมจรง ฟอลโล ทร (Follow-through) เปนสวนหนงของรแอคชน ( Reaction) หรอปฏกรยา

หลงจากแอคชน เมอมเหต ยอมมผล เมอมแรงตก ยอมมแรงกระทบ ฟอลโล ทร คอการกระท าท

เปนผลมาจากการกระท าหลกจะคลายการกระท ารอง เชนเวลาแอนนเมทตวละครขวางลกบอล

เมอมอปลอยลกบอลออกไปแลว มอจะไมหยดคาง ณ ทาทลกบอลออกจากมอ ขอมอจะพบลง

และจะกระดกกลบขนมาเลกนอย อนเปนผลจากแรงทสงออกไป หรอในการแอนนเมทมอรบลก

บอล เมอรบแลวขอมอจะกระดกลงเลกนอยแลวเดงกลบไปทต าแหนงเดม มความส าคญในการ

บอกผชมวาการเคลอนไหวนนๆไดยตลงแลว

สวนโอเวอรแลปปง แอคชน( Overlapping action)คอการสงทอดของแรง สงทค านงถง

คอจดก าเนดแรง (Initiation)เมอมการเคลอนทของจดก าเนดแรง จดทไดรบแรงกระท า(Effector)

ถดไปเรอยๆจะเคลอนทตอๆกนไป การเคลอนไหวจะเหลอมกนไปเรอยๆ ทจะเหนชดเจน เชน การ

สะบดเชอก หรอสะบดแส จงหวะทเหวยงออก เสนเชอกทงหมดจะไมเคลอนทไปพรอมกน สวนท

จะเรมเคลอนทกอน คอสวนทอยใกลมอ หรอจดก าเนดแรง จากนนกจะสงตอแรงไปเรอย จนถง

ปลาย หรออยางเวลาแอนนเมท ผหญงใสกระโปรงเดน จงหวะทขาขางใดขางหนงยดไปขางหนา

สด ปลายกระโปรงจะยงไมกระดกหรอยนไปขางหนาสงสด จะทงชวงเหลอมกนประมาณ 2-5

เฟรม ซงเปนจงหวะทขาเรมถอย ชายกระโปรงยงไดรบอทธพลจากแรงสงอย จงท าใหเคลอนท

ตอไปขางหนาไดอก

ในรางกายของมนษยกมจดก าเนดแรง เพราะสรระโครงกระดกของมนษยจะตอกนเปน

ขอตอไลล าดบกนไป จดก าเนดแรงทใชเปนจดเรมตนของการเคลอนไหวมกจะเปนกระดกสวนเอว

หรอองเชงกราน ความส าคญของกระดกชวงเอวเปนสวนก าหนดความสง การเคลอนไหวบนลาง

ซายขวาการบดหมนของรางกาย การใชหลกการโอเวอแลปปงทมกจะเหนบอยๆในการ

เคลอนไหวของรางกายคอแขน เชนการแกวงแขนเวลาเดน จดก าเนดแรงอยทหวไหล (ทสงตอมา

จากเอว) แลวสงแรงไปทขอตอหวไหล – ขอมอ – นวแตละขอไลไปจนปลายนว

ภาพท 8.19 ตวอยางการเคลอนไหวของแขนมนษยทมโอเวอแลปปงไลล าดบการเคลอนไหว

ตามขอตอ ทมา : goo.gl/s52Zsb

ถาการเคลอนไหวของตวละครไมมการใชหลกการฟอลโล ทรและโอเวอรแลปปงจะท าให

การเคลอนไหวแขงกระดาง คลายการเคลอนไหวของหนยนตร แตขอควรระวงในการใชหลกการ

โอเวอแลปปงกคอถาใชมากไปจะท าใหการเคลอนไหวของตวละครดไรเรยวแรง ออนยวบเกนไป

วอลด ดสนย (Walt Disney) พดถงการใชหลกการโอเวอรแลปปง แอคชนไววา "มนไมจ าเปน

ส าหรบการแอนเมทตวละครเคลอนไหวอยางหนงเสรจสนสมบรณแลว แลวคอยเรมเขาสแอคชน

ใหม แทจรงแลวการเคลอนไหวของมนษยเรา จะท าตอเนองกนเปนชดเคลอนไหว เมอตวละครร

วาเขาก าลงจะท าอะไรเขาไมจ าเปนตองหยดกอนทจะด าเนนการในแตละครง เขาไดวางแผน

ลวงหนาในใจไวแลว "

8.2 อสอน และ อสเอาท

เควน โคลส (Kevin Koch) ไดใหนยามความหมายของ อสอน และ อสเอาท(Ease In

and Ease Out ) ในบทความสโลวอนสโลวเอา(Slow In and Slow Out: The 12 Basic

Principles of Animation,2017) ไววาหรอบางต าราเรยก สโลวอน และ สโลวเอาท (Slow In &

Slow Out) คอหลกการบรหารสเปสซง (Spacing) โดยยดหลกการของแรงเฉอย ทกการ

เคลอนไหวบนโลกวตถจะเคลอนทจากชาไปเรว และเมอจะหยดการเคลอนไหวจากเรวมาชา

ยกตวอยางเชนการแลนของรถ ตองมระยะเวลาเรงความเรวจากจดเรมตน จากชาไปเรวการ

เคลอนไหวนคออสอน(Ease In) ไมมทางทจะเคลอนรถดวยความเรวคงทในเวลา 1 เฟรม หรอ

เมอรถจะหยด กจะคอยๆลดความเรวลงมา ความเรวชะลอลงแลวจงหยดเชนกน การเคลอนไหว

นเรยกวาอสเอาท(Ease Out ) นเปนหลกการทคนสวนใหญเขาใจไดงายอยางรวดเรวเนองจาก

สามารถสงเกตเหนไดในชวตประจ าวน

ภาพท 8.20 การเคลอนไหวทมอสอน และ อสเอาท(Ease In and Ease Out )โดยใชหลกการ

บรหารสเปสซง(Spacing) ทมา : goo.gl/Ti9rKd

สเปสซง(Spacing) คอระยะหางของภาพในแตละเฟรม ระยะหางของแตละเฟรมเปนสง

ก าหนดจงหวะ ความชา ความเรวของการเคลอนไหว ภาพในแตละเฟรมทมระยะหางมาก การ

เคลอนไหวจะมการเคลอนทเรว ถาระยะหางนอยหมายความวามการเคลอนทชา แตถาระยะหาง

ของภาพในแตละเฟรมมระยะเทากน การเคลอนไหวทไดจะมการเคลอนไหวเหมอนเครองจกร

เปนหนาทของแอนเมเตอรทจะเปนผออกแบบความชา หรอความเรวในการเคลอนไหว

ความผดพลาดในการออกแบบสเปสซงใหเกดอสอน และ อสเอาททพบมากทสดคอการ

เวนระยะหางทเพมขนและลดลงผดพลาด วตถมแนวโนมทจะเคลอนทเปนสวนโคง(Arcs) และ

มนกไมสมเหตสมผลถาวตถทเคลอนทผดจงหวะ เชนเคลอนทเรงเรวมากๆแตจงหวะทจะหยด

กลบหยดไดงายเกนไป วตถเรงหรอชะลอตวจะท าใหเกดลกษณะและจงหวะของการเคลอนไหว

ระยะหางควรเพมขนหรอลดลงอยางมนยส าคญในแตละสวนของการเคลอนไหวโดยรวม

หลกการอสอน และ อสเอาท สามารถเปรยบเทยบตามหลกการฟสกสใหเขาใจงายไดดงน

ต าแหนง (Position) คอ ต าแหนงของวตถ

การยาย(Translate)คอ การเคลอนไหวจากทหนงไปยงอกทหนง

ความเรว (Velocity) คอ อตราการเปลยนต าแหนงเมอเวลาผานไป (ความเรวพรอม

ทศทาง)

การเรง (Acceleration) อตราการเปลยนแปลงของความเรวในชวงเวลา

ต าแหนง คอทาโพสของตวละครทออกแบบคยเฟรมไว การยายคอระยะทางของทาโพ

สจากคยเฟรมหนงไปอกคยเฟรมหนง ทงความเรวและความเรงน าเวลาเขาผสม ความเรวคอการ

เคลอนทผานชวงเวลาใชจ านวนเฟรมเทาไหรหรอทามมง (Timing) และความเรงคอ สเปสซง

ส าหรบการยาย การเพมเฟรมคอการเพมเวลาซงหมายความวาความเรวจะชาลง เมอระยะหาง

เพมขนวตถก าลงเรงขน เมอระยะหางเปนคาคงทมการเรงความเรวเปนศนยและความเรวจะคงท

เชนในการเดนหรอวงทวไป การลดระยะหางคอการเรงความเรวเชงลบหรอการลดความเรว

หลกการงายๆคอ คอยๆเปลยนชองวางแตละเฟรมใหนอยลงจะเกดความนมนวล

ในการสรางแอนเมชนแบบดงเดม การท าใหเกดอสอน และ อสเอาทเปนเรองยากมาก

ตองใชทกษะสงแตในปจจบน การสรางคอมพวเตอรแอนเมชนสามารถใชเครองมอในโปรแกรม

คอมพวเตอรสรางอสอน และ อสเอาทไดอยางงายดายโดยการปรบกราฟการเคลอนไหว (Graph

animate) เนองจากโปรแกรมค านวณภาพอนบทวน( in-between) ท าใหสามารถปรบการ

เคลอนไหวใหชาหรอเรวในไดอยางงายดาย

8.3.เสนอารค

แอนโทนย หวอง (Anthony Wong) แอนเมเตอรไดอธบายความหมายนยามของเสน

อารคในบทความ อารค (Arc: The 12 Basic Principles of Animation,2017) ไววา เสนอารค

(Arcs) คอเสนทางการเคลอนไหวของวตถหรอการกระท า ยกตวอยางเชนการเคลอนไหวของลก

บอลกระเดง เสนทศทางของการแกวงแขน หรอแมกระทงการเคลอนไหวของมมปากระหวาง

สนทนา

ภาพท 8.21 ตวอยางอารค (Arcs) ของลกบอลกระเดง และแขนทขยบ โดยแอนโทน หวอง

(Anthony Wong) ทมา : goo.gl/kzeTb1

เสนอารคเปนหนงในเครองมอทส าคญทสดทจะท าใหการเคลอนไหวสมจรงและสราง

ความนารนรมยกบดวงตา เสนทางการเคลอนไหวควรราบลนไมซบซอน สวนโคงทราบรน เชน

การเคลอนไหวของนกเตนมกเปนทชนชอบของผ ชม ดแลวสบายตา ในทางกลบกนสวนโคงท

ไมไดตงใจ อยในจงหวะทไมเหมาะสมอาจลดความนาเชอถอของการเคลอนไหว

เสนอารคม 2 แบบคอ ลเนย อารค (linear Arc) หรออารคแบบเสนตรง และ เซอรคลา

อารค (Circular Arc) หรออารคแบบวงกลม เสนอารคมกเปนเสนโคงวงกลม เสนโคงวงกลมท าให

การเคลอนไหวมองคประกอบทด การเคลอนไหวตางๆของสรระมนษยมกเปนเสนโคง เนองจากม

ขอตอทมลกษณะคลายลกบอลหรอบานพบท าใหการเคลอนไหวเปนวงโคง ในทางกลบกนอารค

แบบเสนตรงสามารถใชส าหรบการเคลอนทในเชงกลได เชนการเคลอนไหวของหนยนตร ขนอย

กบผลทตองการ เสนอารคแบบเสนตรงตรงชวยใหการเคลอนไหวมพลงงานมากขน

วตถแตละประเภทมมวลและน าหนกทแตกตางกนซงมความเปนเอกลกษณ ดงทกลาว

มาแขนหนยนตเดนทางบนเสนทางทมมมขณะทแขนของนกเตนเคลอนทตามแบบวงกลม เมอแอ

นเมทยกวตถทมน าหนกและมวลแตกตางกนเสนอารคกจะใชทศทางทตางกน วตถทมน าหนกเบา

มแนวโนมทจะใชเสนอารคออกไปขางนอก แตวตถทมน าหนกมากการยกวตถจะเลอนเขาหาตว

เพอรกษาสมดล ผ ชมสามารถไดรบความรสกของวตถ เบาหรอหนกโดยเหนทศทางการ

เคลอนไหวน

ภาพท 8.22 วตถทหนกจะใชเสนอารคเขาหาตว ขณะทวตถเบาจะใชเสนอารคออกจากตว

ทมา : goo.gl/kzeTb1

ในการสรางคอมพวเตอรแอนเมชน โปรแกรมคอมพวเตอรมเครองมอทชวยใหออกแบบ

เสนอารคไดงายขนเชนเครองมอ โมชนทรกเกอร (motion tracker) ในโปรแกรมมายา(Maya) ซง

แสดงเสนอารคของวตถทเคลอนไหว หรอแอนเมเตอรบางคนใชเครองมอวาดเสนอารคบนหนาจอ

เพอชวยหารปแบบการเคลอนไหวทตองการ ท าใหการเคลอนไหวเปนไปอยางนาพอใจบนหนาจอ

ภาพยนตรขนาดใหญ

แบบฝกหด

จงสรางแอนเมชนคนทบโตะ โดยค านงถงหลกการฟอลโล ทร และโอเวอรแลปปงแอคชน

บทท 9

กฎ 12 ขอของแอนเมชน (The 12 Principles of Animation) 4

9.1 เซคนดาร แอคชน

ราเชล ฮนแมน (Rachel Hinman) แอนเมเตอรไดใหนยามความหมายของเซคนดาร

แอคชนในบทความ แอนเมชน พรนซเพลเอค เซคนดาร แอคชน (Animation Principle Eight:

Secondary Action,2011) ไววาในการสรางแอนเมชนทกการเคลอนไหวมการกระท าหลก

(Primary action) ซงเปนความตงใจของตวละคร ตวอยางเชนการกระท าหลกในการเดนของตว

ละคร กคอ “การเดน” ในบางครงตวละครมสวนประกอบอนๆทตองท าการเคลอนไหวตอเนองไป

ดวยกน เชน ผม หรอกระโปรงทสะบดตาม สงนเรยกวาการกระท ารอง หรอ เซคนดาร แอคชน

(Secondary action) โดยปกตทกการกระท าของตวละครจะตองมการกระท ารองอยางนอยหนง

อยางซงสงผลโดยตรงจากการกระท าหลก เชนในการแอนเมทการเดนของตวละคร การกระท า

รองอาจเปนแขนทแกวง กระโปรงหรอชายเสอทพรวไหว หางหรอผมเปยทเดงไปมา หรอการ

แสดงอารมณโดยใชการแสดงออกทางสหนา การใสใจในการกระท ารองเปนการใหชวต และมต

แกการเคลอนไหว หรอตวละครมากขน

ความละเอยดออนเปนกญแจส าคญในการสรางการกระท ารอง ควรค านงถงหลกการโอ

เวอรแลปปง แอคชน( Overlapping action) การเคลอนไหวทลาชาเหลอมกนจะใชเพอสราง

ความสมจรง เชนหางของกระรอก ขนตอนการสรางการกระท ารองคอการแอนเมทรอบทสอง

หลงจากสรางการกระท าหลกไปแลว การสรางงานหลายรอบเปนเรองปกตในการสรางงาน

แอนเมชนเพอลดความสบสนในการท างาน สรางการเคลอนไหวทซบซอนสมบรณแบบมากขน

ภาพท 8.23 การเคลอนไหวของหางกระรอกโดยการใชหลกการโอเวอรแลปปง แอคชนใน

เซคนดาร แอคชน ทมา : goo.gl/mwp8VC

กฎส าคญเกยวกบการกระท ารองคอไมควรครอบง าหรอลดความสนใจออกจากการ

กระท าหลก หากเปนกรณนการกระท ารองอาจเปนสรางเรองผดพลาดในการเลาเรองและบนทอน

สมาธของผชม มเรองทควรระมดระวงเกยวของกบการใชการแสดงออกทางสหนาเปนการกระท า

รอง เนองจากการแสดงสหนาทลกซงเหลานอาจไมไดรบการสงเกตโดยผ ชมเมอรวมกบการ

เคลอนไหวการกระท าหลก มวธทดกวาทจะรวมการเคลอนไหวของใบหนาไวทจดเรมตนหรอ

จดสนสดของการเคลอนไหวทงหมด ในกรณนการกระท ารองจะตองไดรบการวางแผนอยาง

รอบคอบ เพอไมใหมนลดทอนลง ในฉากอน ๆ การแสดงออกทางสหนาอาจถกใชเปนฉากหลงซง

ในกรณนควรจดฉากเพอใหผ ชมเหนไดชดและมองเหนได แตกไมไดมบทบาทส าคญในการ

ด าเนนการหลก’

9.2 .ทามมง(Timing)

จน ดช (Gene Deitch) แอนเมเตอร ไดอธบายนยามความหมายของทามมง ใน

บทความ เดอะเบสคออฟแอนเมชน ทามมง (The Basics of Animation Timing,2002)ไววา

ทามมง(Timing)คอระยะเวลา หรอความเรวของการกระท าเปนหลกการทส าคญเพราะ

ท าใหการเคลอนไหวมความสมจรง เปนธรรมชาต ความเรวของการกระท าจะก าหนดความคดท

ใหกบผชมไดดเพยงใด ตวอยางเชนถาแอนเมทใชคอนไม ตลกเหลก และลกบอลยางโดยใชแรง

เทากน ผลของการเคลอนไหวจะมสองแบบ ลกเหลกจะเคลอนทไปไมไกล ตองใชแรงมากขน

เพอทจะหยดมนอาจจะใชเวลา 1 วนาท ในทางกลบกนลกบอลยางใชก าลงนอยมากในการสง

แรงและเนองจากมมวลและน าหนกต าจงสามารถเดนทางไปไดไกลและตองใชแรงนอยกวาใน

การหยดอาจตองเพมเวลาใหนานกวาเดมเปน 3 วนาท เปนหนาทแอนเมเตอรทออกแบบ

ระยะเวลาในการเคลอนท

ภาพท 9.3 ตวอยางการเคลอนทของลกเหลกภาพบน และลกบอลยางภาพลาง

ทมา : goo.gl/1AWnyS

ระยะเวลายงสามารถบงบอกน าหนกของวตถหรอตวละคร ตวละครขนาดใหญมน าหนก

มากจะมแรงเฉอยมากกวาตวละครตวเลกๆทมน าหนกเบา ดงนนตวละครขนาดใหญจงเคลอนท

ชาลงเพอใหดอดอาด ในทางตรงกนขามตวเลกๆ มมวลน าหนกและความเฉอยนอยลง ดงนนการ

เคลอนไหวจะเรวดปราดเปรยวกวา ระยะเวลายงมบทบาทส าคญในการอธบายสภาวะอารมณ

ของวตถหรอตวละคร ความเรวทแตกตางกนของการเคลอนไหวของตวละครท าใหเกดอารมณ

เซองซม ตนเตน ประสาท หรอผอนคลาย

แอนเมเตอรตองใชระยะเวลาทเหมาะสมกบความคาดหมายของการเคลอนไหว และการ

ตอบสนองตอการกระท า หากใชเวลามากเกนไปผชมอาจสญเสยความสนใจ ถานอยเกนไปผชม

จะไมสงเกตเหนหรอเขาใจการกระท า

วธการออกแบบทามมงตองเรมตนดวยความคดทวาแอนเมเตอรเปนนกแสดงละครใบ

และก าหนดระยะเวลาโดยใชนาฬกาจบเวลา นาฬกาดจตอลทวไปมกจะมฟงชนจบเวลา หรอใช

โปรแกรมคอมพวเตอรกได ภาพยนตรคอภาพทเลอนผานชองวลไฟนเดอร 24 ภาพตอวนาท

ดงนนการกระท า(Action) อาจถกแบงยอยเปนสวน ๆ ซงคอจงหวะหรอบต(Beat)ในการวางทา

โพสคยเฟรม เปนหนาทแอนเมเตอรทจะวางแผนแตละบตจะใชเวลาเทาไหร กเฟรม โดยการท า

ทกอยางดวยนาฬกาจบเวลา ท ามนซ าแลวซ าอกจนกวาจะแนใจวามเวลาทตองการ เมอได

จงหวะเวลาทตองการแลวแอนเมเตอรตองเขยนบนทกเพอก าหนดเวลาในทมเนลเสกต(Thump-

nail sketch) หรอในสมยกอนในการสรางแอนเมชนแบบดงเดมจะมการบนทกลงในโดปชท

(Dope sheet)ตามขนตอน

ในการเคลอนไหวตวละครทมดนตรประกอบ ใหดจงหวะของเสยงกลอง ชองดนตร 1

ชองม 4 จงหวะ ตามความชาหรอเรวของจงหวะดนตร สามารถดความเรวของจงหวะกลองโดยใช

อปกรณ เมทโนม(Matronome) เปนอปกรณใชตรวจนบจงหวะกลองของดนตร ทนกดนตรและ

นกแตงเพลงนยมใชในการจบจงหวะ ในการจบจงหวะการเคลอนไหวอาจใชอปกรณนชวยได

อปกรณนวดจงหวะเปนคาความเรวตอนาท เรยกวา บเอมพ (Bpm - Beats Per Minute)

ตารางท 8.2 ตารางเปรยบเทยบจ านวนเฟรม(24/1วนาท) กบจงหวะความเรวเสยงตอนาท(Bpm)

จ านวนเฟรม(24/1วนาท) จงหวะความเรวเสยงตอนาท(BMP)

4 เฟรม 360 Bpm 6 เฟรม 240 Bpm 8 เฟรม 180 Bpm 12 เฟรม 120 Bpm 14 เฟรม 102 Bpm 18 เฟรม 80 Bpm 24 เฟรม 60 Bpm

การสรางการตนฉายทางโทรทศนในยคแอนเมชนแบบดงเดม อาทเชนการตนของชค

โจนส(Chuck Jones) เนองจากไมมเวลาในการสรางงานแตละตอนมากนก จงก าหนดจงหวะ

เพลงมาตรฐานไวทจงหวะละ 8 เฟรมท าใหการเคลอนไหวแตละคยเฟรมใชระยะหาง 8 เฟรม

เสมอๆ เกดเปนสตรของการวางคยเฟรมในปจจบน ซงมขอควรระวงคอรปรางของตวละครแตละ

ตวสง ต าไมเทากน จงหวะ 8 เฟรมอาจจะเหมาะกบตวละครทมแขนขาสนแบบ บคบนนย แตถา

ตวละครทมแขน ขา ยาวกวานนการเคลอนไหวจงหวะละ 8 เฟรมอาจเรวเ กนไป ท าใหการ

เคลอนไหวดลายตา เหมอนคนประสาท อาจเลอนจงหวะเฟรมเปนจงหวะ 12 เฟรม ขณะเดยวกน

ตวละครทมขนาดเลก แขนขาสนอยางเชนกระรอก อาจใชจงหวะละ 4 เฟรม ทงนแอนเมเตอรตอง

ทดลองขยบตวละคร และปรบแกจนกวาจะพอใจ

จ านวนเฟรมในการวางคยเฟรมมผลกบสายตาของผชม คยเฟรมทหางกน 1 เฟรมจะท า

ใหเกดอาการสน กระตกกบสายตาผชมควรหลกเลยง แตใชไดในบางจงหวะอยางเชน อาการสน

กลว หรออาการของแผนดนไหว เฟรมหางกน 2 เฟรมเกดผลกบความรสกของผชมเลกนอยแตไม

ทนมองเหน ใชบอยในทาแอนทซเพชน(Anticipation) หรอทาฟอรโลวทร(Follow though)ทมการ

เคลอนไหวไมรนแรงนก เฟรมหางกน 4-6 เฟรม เปนการเคลอนไหวทสายตาผชมเรมสงเกตเหนใช

ในจงหวะของการเคลอนไหวอยางรวดเรวมากขนอาทเชน แกวงแขนอยางรวดเรว เทาทวงอยาเรว

มากเปนตน เฟรมหางกน 8-12 เฟรมเปนจงหวะปกตของการเคลอนไหวของมนษยทเหนบอย

ทสด เชนจงหวะของการกาวเทา จงหวะการแกวงแขนการเคลอนไหวของรางกายทชาทสดวางคย

เฟรมหางไมควรเกน 36 เฟรม จะเปนการเคลอนไหวทชาจนผดปกต ท าใหดไมเปนธรรมชาต

แบบฝกหด

จงสรางงานแอนเมชนของการสะบดเชอกโดยค านงถงหลกการเซคนดาร แอคชน

บทท 10

กฎ 12 ขอของแอนเมชน (The 12 Principles of Animation) 5

10.1.เอกซแซคเครชน(Exaggeration)

ดานา บวเวยแมนสน (Dana Boadway-Masson) แอนเมเตอรไดใหนยามความหมาย

ของเอกซแซคเครชน ในบทความเอกซแซคเครชน(Exaggeration: The 12 Basic Principles of

Animation,2017) ไววา เอกซแซคเครชน(Exaggeration) คอการเกนจรง เปนเอกลกษณของ

แอนเมชน จะใชเพอเนนการกระท าหรอความคดของตวละคร แอนเมเตอรมกใชเอกซแซคเครชน

เพอดงดดความสนใจของผชม เอกซแซคเครชนท างานควบคไปกบแอนทซเพชน และแอคชน

เพอใหผชมสนใจการเคลอนไหวทแอนเมเตอรตองการใหผชมเหน แอนทซเพชนหรอความ

คาดหมายจะสรางการคาดหวงการกระท าจากผชม เปนการเตรยมใจเพอชวยใหมนใจไดวาการ

กระท าจะเกดขนในเวลาตอมา และเอกซแซคเครชนมกใชในจงหวะใหผชมรสกไมทนสงเกตเหน

ชดเจน การใชเอกซแซคเครชนไมควรท าใหภาพออกนอกเฟรม แตเพมความเกนจรงดวยการท า

ใหผชมสามารถรบสงทเกดขนได

ตวอยางงานแอนเมชนทมการออกแบบเอกซแซคเครชนทดคอผลงานการตนฉายทาง

โทรทศนของเทค เอเวอร( Tex Avery) หรองานของ ชคส โจนส(Chuck Jones) เชนบคบนน

แอนเมเตอรสามารถสรางความผดเพยน เกนจรงของรปรางตวละครเพอการเลาเรองและสราง

ความตลกขบขนอยางเหลอเชอ

ภาพท 8.25 ความเกนจรงหรอเอกซแซคเครชน(Exaggeration)ในผลงานของเทค เอเวอร

( Tex Avery) ทมา : goo.gl/KaEJyG

สงส าคญประการหนงทควรทราบกคอ แอนเมเตอรสามารถสรางความเกนจรงใน

ภาพเคลอนไหวไดมากเกนกวาทคดได ธรรมชาตของสายตามนษยสามารถรบขอมลไดมากใน

การมองเหนแตละครง การแทรกภาพทเกนจรงแมเพยงเฟรมเดยวกสามารถท าใหผชมรสกได ถา

ใชถกจงหวะเวลาจะท าใหแอนเมชนมเสนห

ทงนควรค านงถงแนวความคดของภาพยนตรทงเรองวามรปแบบการเคลอนไหวอยางไร

ในภาพยนตรทมการเคลอนไหวสมจรงนมนวล การใสทาโพสเอกซแซคเครชนทรนแรงแบบการตน

ของเทค เอเวอร กดไมเหมาะสม โปรดใชเอกซแซคเครชนอยางระมดระวง ผชมสวนใหญตระหนก

ดถงการเคลอนไหวของรางกาย ดวยเหตนพวกเขาจงไมใหอภยกบเอกซแซคเครชนของการ

เคลอนไหวทมากเกนกวาสงทเปนไปไดจรงๆ ท าใหสญเสยความนาเชอถอไป

10.2 โซลด ดรอวอง / โซลด โพส

เจย แจคสน (Jay Jackson) แอนเมเตอร ไดใหนยามโซลด ดรอวอง(Solid drawing)ไว

ในบทความ โซลด ดรอวอง (Solid Drawing: The 12 Basic Principles of Animation,2017) ไว

วา หมายถง ความสามารถในการวาดภาพใหเกดความรสกสามมตในพนทสองมตโดยการให

น าหนกความลกและความสมดล เนองจากมการเขยนหลกการเคลอนไหว 12 ประการกอนทจะม

การสรางภาพคอมพวเตอรแอนเมชน หลกการวาดภาพโซลด ดรอวองเปนพนฐานส าหรบ

แอนเมชนแบบดงเดม เพอใหภาพเคลอนไหวเกดความสมจรง แอนเมเตอรแบบดงเดมตอง

สามารถวาดตวละครจากทกมมได แมวาทกษะนไมมความจ าเปนตอการสรางคอมพวเตอร

แอนเมชนในปจจบน แตหลกการนยงมความส าคญ มการปรบปรงเปลยนแปลงตามยคสมย บาง

ทในยคคอมพวเตอรแอนเมชนนเราควรเรยกหลกการนวา โซลด โพส(Solid Poses)

การวาดภาพตวละครใหดมชวตไมใชการภาพวาดทสวยงาม แตตองฝกฝนการรบร

ทาทางทดเปนธรรมชาต และศกษาสรระ กระดก กลามเนอ และไขมนทท างานรวมกบแรงโนม

ถวงเพอสรางทาโพสทมน าหนก สมดลยและ ดมชวตไดอยางไร

ลายออฟแอคชน(Line of action) เปนพนฐานการออกแบบทาโพสของตวละครแบบ

งายๆ การออกแบบทาโพสทดคอออกแบบใหชดเจน ไมซบซอน โดยการหาเสนสมมตหลกในแต

ละโพส ตองเปนเสนไมซบซอน คอเสนโคงรปตว “C”และ “S” ในอกษรภาษาองกฤต ไมมโคง

มากกวานนและไมควรเปนเสนตรง ซงปกตทาโพสสวนใหญจะเปนเสนโคงรปตว “C” สวนโคงรป

ตว “S” เกดจะเกดขนในบางจงหวะของการกลบตว หรอตวละครทมหาง วธงายๆในการหาลาย

ออฟแอคชนของทาโพสคอดทศทางของกระดกสนหลง

ภาพท 8.26 ตวอยางทาโพสทมลายออฟแอคชนเสนโคงรปตว “C” และตว “S”โดยเพลสตน แบล

(Preston Blair) ทมา : goo.gl/MuW4Xw

น าหนก และความสมดลย (Weight and Balance) การออกแบบทาโพสควรค านงถง

ผลกระทบของแรงโนมถวงทมตอตอตวละครและ ตรวจสอบใหแนใจวาเขามความสมดลและไม

หมนลมลงเวนแตเปนสวนหนงของฉาก ทาโพสทสมมาตรมากเกนไปทใหทาโพสราบเรยบ นาเบอ

ไมมเสนห ลองนกถงเวลาตวเราเองยนสบายๆ จะมการทงน าหนกไปทขาขางใดขางหนงเสมอ ถา

แขนทงสองขางยกเหมอนกนจะท าใหภาพวาดดราบเรยบ การยกแขนขนมากกวาอกขางหนงหรอ

บดตวใหใกลชดกบกลองเพอท าใหทาโพสดนาสนใจและมมตมากขน นเปนตวอยางทยอดเยยม

จาก หนงสอเดอะอลชน ออฟไลฟ : ดสนย แอนเมชน โดยจอหนสตน และโทมส

ภาพท 8.27 ทาโพสทค านงถงน าหนก และความสมดลย ทมา : goo.gl/LRpZCj

สงเกตเหนวาในภาพวาดของมกกเมาส ดานขวาหวเอนไปขางหนา และสะโพกจะบด

กลบมา โปรดจ าไววาทงรางกายของตวละครควรมสวนรวมในทาทางทงหมด เมอสรางทาทางมก

เรมตนวาดจากสะโพกหรอกระดกเชงกราน การบดหมนของทาโพสตวละครควรเรมจากต าแหนง

น ขณะทในภาพวาดดานซายมกกเมาส ล าตววาดเปนแนวตรงและแนวตงสรางทาทางทคงท

มาก และนาเบอ

ทฤษฎซลลเอทแวล (Silhouette Value Theory) เปนทฤษฎในการออกแบบภาพวาด

โดยมแนวคดวาถาวาดภาพตวละครออกมาใหเหลอ 2 น าหนกคอขาวและด า ถายงสามารถสอ

ความหมายทางอารมณของทาโพสได หมายความวาเปนทาโพสทสอสารไดถกตอง เพราะมการ

สอสารทชดเจน

ภาพท 8.28 ตวอยางการใชทฤษฎซลลเอทแวลในการออกแบบทาโพส ทมา : goo.gl/LRpZCj

การบดตว (Twisting) ท าใหตวละครดมมต และมทาทางทนาสนใจไมนาเบอมากขน

ภาพท 8.29 ตวละครทโมนต (Timon) จากภาพยนตรไลออนคงส โดย เจย แจคสน

(Jay Jackson) ทมา : goo.gl/LRpZCj

คอนทราโพสโต (Contrapposto) มาจากภาษาอตาล ในภาษาองกฤษเรยกวา เคาเตอ

โพส (Counterpose) เปนเทคนคการวางทาโพสของศลปนสมยกรกทออกแบบทาโพสของปะต

มากรรมรปคนยนโดยทงน าหนกตวไปทขาขางใดขางหนง เมอสะโพกเอยงไปในทศทางหนง ไหล

มกจะเอยงไปในทศทางตรงกนขามเพอใหรางกายมความสมดล การออกแบบทาโพสตามเทคนค

นท าใหทาโพสดมมตและไมนาเบอ

ภาพท 8.30 ตวอยางการออกแบบทาโพสโดยใชเทคนคคอนทราโพสโต (Contrapposto) ของ

ศลปะสมยกรก ทมา : goo.gl/w3ndRQ

10.3 .แอพพล(Appeal)

ฮธาน เฮด (Ethan Hurd) แอนเมเตอรไดใหนยาม ความหมายของแอพพล ในบทความ

แอพพล (Appeal: The 12 Basic Principles of Animation,2017) ไววาแอพพล(Appeal) คอ

ความนาสนใจ หรอเสนห ของการเคลอนไหวตวละคร ความแตกตางระหวางแอนเมชนทนาสนใจ

และแอนเมชนทไมนาสนใจ ไมไดจ ากดอย ทเนอเรองเทานนสงส าคญคอ การแสดงความคด

(Ideas) แนวความคด(concept) และการสอสารทางอารมณของตวละครทน าเสนอใหกบผชม

ความแตกตางระหวางความนาสนใจและไมนาสนใจไมไดขนอยกบเนอหา แตเปนสงทน าเสนอ

(Presentation)

ถาพจารณาท กฎของแอนเมชนทง 12 ขอ(The 12 Principles of Animation) โดย โอลย

จอหนตน (Ollie Johnston) และแฟรงค โทมส(Frank Thomas) ในหนงสอ เดอะอลชน ออฟ

ไลฟ : ดสนย แอนเมชน (The Illusion of Life: Disney Animation) จะเหนวา "ความนาสนใจ" อย

ทดานลางของรายการเปนขอสดทาย มนเปนหลกการทไมเหมอนหลกการอน มนโดดเดน มน

แตกตางจากหลกการอน เปนสดยอดของหลกการอนๆ ทงหมดขางตน หลกการทงหมดทกลาว

มามความหมายและวธการทชดเจน แตความนาสนใจในงานแอนเมชนเปนอตนย เปนเรองของ

จตใจ ความคดเหน แตแมจะมลกษณะอตนยแฟรงกและโอลย น ามาไวในกฎ 12 ขอ พวกเขา

ไมไดท าใหกฎเปนจ านวนคทลงตว พวกเขาท าอยางนเพราะความนาสนใจเปนหลกการทส าคญ

ทสดของการสรางภาพเคลอนไหว หลกการอน ๆ ทงหมดเกยวกบการสรางภาพเคลอนไหวทนา

เชอ แตเราปรบเปลยนใหเหมาะกบความตองการของเรา ลองดภาพตวอยาง

ภาพท 8.31 ลกบอลกระเดง 2 แบบ ทมา : goo.gl/hLYV6V

ลกบอลกระเดงทง 2 ภาพ ดานซายเปนตวอยางลกบอลของโลกทแทจรง สวนทาง

ดานขวาเปนวธแอนเมทในโลกการตนทแอนเมเตอรสรางความสนกสนานใหกบลกบอลทเดง

ขนมา โปรดทราบวาในชวตสควอช และ สเตรจ (Squash and Stretch) ยากทจะมองเหน แตใน

แอนเมชนสามารถท าไดอยางชดเจน ดงนน ถาเปาหมายของแอนเมเตอรคอการสราง

ภาพเคลอนไหวทนาเชอถอแลว แอนเมเตอรจงควรท าเชนนเนองจากถามสควอช และ สเตรจจะ

ท าใหการเคลอนไหวนาสนใจ แสดงใหเหนถงการเปลยนแปลง การเปลยนของมวลวตถจาก

รปรางหนงไปสอกรปรางหนง การเปลยนแปลงอาจเปนเรองนาสนใจถาท าอยางถกตอง

สามารถโตแยงไดวาสควอชและยดจะเกดขนในชวตจรง สามารถมองเหนไดเมอดจาก

ภาพสโลวโมชน(Slow motion) แตประเดนกคอ ถาเปนแอนเมเตอรใหความส าคญกบการสราง

ความสมจรงมากจนเกนไปมกมองขามความสนใจ ถาแอนเมเตอรท าอยางนน การไมใหความ

สนใจกบความรสกของการเคลอนไหวงานทออกมาจะไมตางกบภาพไลฟแอคชน แตถาแอนเม

เตอรรสกถงอารมณของการตนรวมหลกการตางๆเชนสควอช และ สเตรจ ภาพเคลอนไหวจะด

นาสนใจมเสนหยงขน

ขอแสดงตวอยางหนง ในภาพยนตรเรองกวางนอยแบมบ( Bambi,1982) เปนเรองราว

เกยวกบลกกวาง ภาพยนตรทเตมไปดวยภาพทสวยงามและการเคลอนไหวทสมจรง ค านงถง

หลกฟสกสของสรระรางกายของสตวตางๆ ถามการเคลอนไหวแบบตลกเหมอนกบการตนทาง

โทรทศนแบบผลงานของเทก เอเวอร( Tex Avery) การเคลอนไหวนจงไมเหมาะกบรปแบบของ

ภาพยนตร มนท าลายกฎของโลกในภาพยนตรเรองน

ความนาสนใจ แบงออกเปนสองสง ไดแก วธการ(Order) และความนาสนใจ (Appeal)

วธการคอ ทฤษฎหรอความรพนฐานในการออกแบบ รปแบบหรอตรรกะทเลอกใชกบการ

เคลอนไหว การวาดภาพ การออกแบบตวละคร ฯลฯ ความสนใจ คอ วธการทเลอกทจะท า ให

วธการไมนาเบอ สรางความนาสนใจใหเกดขนจากการเคลอนไหวในโลกปกต ดงนนหลกทมา

กอนความนาสนใจ คอวธการพนฐานทแอนเมเตอรสรางภาพเคลอนไหว แตความสนใจคอสงท

ท าใหชอตนนๆงดงาม

ในฐานะแอนเมเตอรจ าเปนตองศกษาหลกการพนฐานตางๆ มแนวโนมทจะถกดงดดตาม

กฎและหลกการเหลานน กฎเหลานชวยใหแอนเมเตอรรวาก าลงสรางการเคลอนไหว "ถกตอง

หรอไม" หรอไมมอะไรผดปกตกบการเคลอนไหวนนๆ แตกฎเหลานนสามารถแหกได ในตอน

สดทายแอนเมเตอรจะตองตดสนใจวา จะปฏบตตามกฎใด และกฎใดควรท จะถกท าลาย

สามารถท าไดตอเมอรวาก าลงพยายามจะสอสารอะไร เพอสงเสรมเรองราวใหสมบรณทสด

แบบฝกหด

จงสรางแอนเมชนคนเดนจ านวน 3 กาวอยางสรางสรร

บทท 11

ทฤษฎองคประกอบของเนอเรอง

กตตพงษ วงศทพย ไดใหแนวคดในการออกแบบเนอเรองในบทความ องคประกอบ

ของงานเขยนประเภทบนเทงคด(2550)ไววา ศลปะการเลาเรอง ไมวาจะเปนนทาน นยาย ละคร

หรอภาพยนตร ลวนแลวแตมรากฐานแบบเดยวกน นนคอ การเลาเรองราวทเกดขนของมนษย

หรอสตว หรอแมแตอะไรกตามทเกดขนชวงเวลาหนงเวลาใด ณ สถานทใดทหนงเสมอ ฉะนน

องคประกอบทส าคญทขาดไมไดคอ ตวละคร สถานท และเวลาสงทส าคญในการเขยนบท

ภาพยนตรกคอ การเรมคนหาวตถดบหรอแรงบนดาลใจ วาเราอยากจะพด จะน าเสนอเรอง

เกยวกบอะไร ตวเราเองมแนวความคดเกยวกบเรองนนๆ อยางไร ซงแรงบนดาลใจในการเขยน

บททเราสามารถน ามาใชไดกคอ ตวละคร แนวความคด และเหตการณ

สงแรกทควรค านงกอนลงมอเขยน คอวตถประสงคของการเขยน การพฒนาความคด

(Initiation) เปนขนตอนเรมแรก เขยนไปเพออะไร ตองการใหอะไรกบผชมเชน ความคดความร

ความบนเทง เปลยนเจตคต สรางคานยมทด ปลกฝงความส านกทดงามหรอใหเกดทกษะ ความ

ช านช านาญในดานใด เสรจแลวตองวเคราะหผชมกลมเปาหมายนนกคอเขยนเพอใคร

การศกษาสภาพสงคม เศรษฐกจและคณลกษณะอนๆ เชนไร มการก าหนด

กลมเปาหมายหลก (target group) เพอใหผผลตสามารถเลอกใชสอไดตรงตามทกลมเปาหมาย

เปดรบ สามารถก าหนดเนอหา และรปแบบไดตรงตามทกลมเปาหมายสนใจ ซงจะท าใหการผลต

ประสบความส าเรจ ความคดเหลาน เปนค าถามส าคญกอนลงมอเขยนบท และเปนรากฐาน

ส าคญทสดส าหรบเปนแนวทางในการท างานในขนตอนตอๆไป

ผศ.ดร.รกศานต ววฒยสนอดม ไดใหแนวคดในการเขยนบทภาพยนตร ในหนงสอ

การเขยนบทภาพยนตรบนเทง(2558)ไววา แนวความคดของการเขยนบทภาพยนตรเปนการ

จดล าดบขนตอนกระบวนการเขยน (step by step process) แตละขนตอน เปนล าดบการคดหา

สวนส าคญแลวคอยๆเตมรายละเอยดเปนชนๆแบบมขนตอน มลกษณะคลายภาพตดขวางของ

ตนไมมแกนไมและขยายวงปทละขนไปเรอยๆ ล าดบขนตอนการเขยนบทมดงน

1. แนวความคด(Idea)

2. แกนเรอง (Theme)

3. โครงเรอง ( Plot)

4. โครงเรองขยาย (Treatment)

5. บทภาพยนตร (Screenplay)

6. บทภาพ (Story board)

ภาพท 7.1 ล าดบขนตอนการเขยนบทภาพยนตรทหาสวนส าคญแลวเตมรายละเอยดทละขน

คลาย

ภาพตดขวางของตนไม

แนวความคด(Idea) การคดคนหาโครงเรองของบทภาพยนตรถอเปนกระบวนการ

อนดบแรกของการเขยนบทภาพยนตร แนวความคดของเรองจงตองเปนเรองทแปลกใหม ไม

ซ าซาก มความคดสรางสรรคหมายถงแนวความคดทสรางความตนเตน(Exciting)ใหกบผ ชม

ค าถามทตองถามตวเองอยเสมอของนกเขยนบทภาพยนตรคอ เรองทจะเขยนนนเคยมมาแลว

หรอไมถาเคยมมาแลวแสดงวาปราศจากความตนเตน ควรละเวนและเตรยมหาเรองอนตอไป

ความคดนนตองสามารถจดประกายความนาสนใจตลอดเวลา เพอเปนแรงบลดารใจ กระตนให

เกดความรสกฮกเหมเวลาเขยน

การคนหาความคดเพอน ามาจดประกายการเขยน นกเขยนบทภาพยนตรสามารถ

พฒนาขนมาไดจากหลายแหลงขอมล อาจเกดจากการตงค าถาม การหาขอมลและการสงเกตสง

รอบตว ไดแกประสพการณ ทกคนมประสพการณชวตไมเหมอนกน ประสพการณชวตของผ เขยน

มความส าคญอยางมากในการสรางสรรคบทภาพยนตร ผ มประสพการณมากยอมไดเปรยบใน

การคนหาและเขาใจมมมองทหลากหลายชวยใหเรองสมจรง ประสพการณชวตของผ อนกเปน

ขอมลหรอวตถดบทสามารถน ามาเปนสวนหนงของขอมลไดโดยเฉพาะอยางยงจากผ ม

ประสพการณชวตอยางโชกโชน

ปรากฎการณ การเฝาสงเกตปรากฎการณตางๆทมอยรอบตว เชนผคนสนใจเรอง

อะไรอย คดวาถาเกดเหตการณยางนเกดขนบนโลกเราจะเกดอะไรขน ความรกของวยรนยค

กางเกงขาบานแตกตางจากปจจบนอยางไร เมอตงค าถามแลวลองหาค าตอบใหกบค าถาม

ซก 4-5 ค าตอบ ถาค าถามเหลานไมสามารถจดประกายจนตนาการไดกแสดงวาเรายงไม

พรอมกบเรองดงกลาว

ขาว การน าเสนอขาวประจ าวนเกดจากการเขยนขาวทมองคประกอบ ใคร ท าอะไร

ทไหน เมอไหร ท าไมและอยางไร จงสอดคลองทจะน ามาพฒนาหรอดดแปลงเรองราวสบท

ภาพยนตร ความฝน ความฝนเปนสงทอยในจตไรส านก(Unconscious) ขอมลจากความฝน

สามารถน ามาสรางสรรไดอยางนาสนใจ อาจมมมมองแปลงประหลาดและฉกออกไป ความ

ทรงจ า ความทรงจ าคลายกบการน าเรองราวชวตของแตละคนมาเขยน ความประทบใจทง

ดานดและรายในชวตสามารถน ามาประกอบเปนเรองราวได

แกนเรอง หรอ ธม(Theme)คอประเดนของเรอง ขอสมมตทน าไปสบทสรป

ประเดนทงหมดของเรองทถกยอลงเหลอประโยคเดยว มค าอนๆทมความหมายใกลเคยงกน

เชน โพรมส(Promise) แกนของความคด( Root idea) ความคดรวบยอด(Thesis)

จดมงหมาย(Goal) ประเดนความคดหลกนจะเชอมทกปจจยของเรอง เชนโครงเรอง(Plot) ตว

ละคร สไตยและรายละเอยดของบทภาพยนตรใหสอดคลองเปนอนหนงอนเดยว ไปใน

ทศทางเดยวกนซงเปนเปาหมายและวตถประสงคหลกของผสรางภาพยนตรทตองการสอสาร

หรอบอกกบผชม

รปแบบของธม มกจะเปนประโยคสนๆ ทมความชดเจนไมใชค าสวยหรเขาใจยาก

จนเกนไปเชน ธมของภาพยนตรเรององคบากคอการตามหาเศยรพระ ผ เขยนบทภาพยนตรบาง

คนกเอามาจากส านวน สภาษต ค าพงเพย หรอค าคมตางๆเชน กลานกมกบน ฆาควายอยา

เสยดายพรก ปลอยเสอเขาปา คลายกบบทสรปของนทานอสปทกลาววา เรองนสอนใหรวา... ธม

ภาพยนตรบนเทงทวไปอาจมมากกวาหนงธม อาจมธมรองเพอเสรมธมหลกใหมเนอหาทหนก

แนนและชดเจนขนตางกบภาพยนตรขนาดสนทมธมเดยว เพอไมใหเนอหายดยาวและซบซอน

มากเกนไป

โครงเรอง หรอพลอต (Plot) คอเ รองยอขนาดสนของภาพยนตรเ รองนนๆ ม

หลากหลายรปแบบตามต าราของผ เขยนแตละคน บางเลมนยามใหเขอจ ากดวา เลาเรอง

ภาพยนตรตงแตตนจนจบใน 3 บรรทด 5 บรรทด หรอ20 -30ค า แทจรงแลวองคประกอบของ

พลอตเรองตองมการเลา 3 เหตการณในเรองคอ ตนเรอง กลางเรอง จบเรอง คลายกบมขตลกใน

การตนอานเลน 3 ชองจบ ชองแรกเปนเรองเกยวกบอะไร ชองกลางจะด าเนนเรองอยางไร และ

ชองสดทายเปนบทสรปของเรองวาจบอยางไร

เรองยอหรอพลอตเรอง มความสมพนธทตอเนองเหนยวแนนกบธม(Theme)และตว

ละคร(Character) จนบางครงผ เขยนบทคดเรองราวออกมาไดพรอมกน เมอคดพลอตเรองได ก

จะคนพบวาธมและตวละครคออะไร หรอสลบกนเมอคดธมได พลอตเรองและตวละครกจะมา

ในทนท ในขณะเดยวกนมภาพยนตรบางเรองทเกดจากตวละครทนาสนใจจนสามารถเกดพลอต

เรองและธมไดเชนกน การคดกลบไปกลบมาเปนเรองปกตในการเขยนบทเพราะ ธมเรองเปนหลก

ยดไมใหเรองราวไขวเขว การคดเรองราวไมมจดหมายเหมอนการ ‚ออกทะเล‛ คอการไมสามารถ

ชกน าความคดมาปะตดปะตอ และควบคมทศทางไวไดอยางใจ จนในทสดกไปไกลเกนกวาจะก

กลบ และหาทางปดจบเรองไมลง

สงทเพมเตมเขามาในพลอตเรอง คอปมขดแยง(Conflict )หรออปสรรคทเกดขนในเรอง

แทจรงแลวเรองราวทงหมดทเกดขนบนโลกเปนเรองของตวละครทมเปาหมาย(Goal)บางอยาง

และหาทางใหไดถงเปาหมายนนการการใหไดถงเปาหมายไมควรงายดายตองมการเผชญกบปม

ขดแยง (Conflict )หรออปสรรคท าใหเกดเรองราว ถาตวละครไมพบเจอกบอปสรรคกไมมเนอ

เรอง ไมจ าเปนตองเลาเรองเหมอนบนทก หรอเรยงความ เมอตวละครเผชญปมขดแยงจะตอส

หรอแกปญหาอยางไรใหไดถงเปาหมายนน ภาพยนตรจะสนกอยทตรงน ตรงทตวละครตอส

แกปญหากบอปสรรคตางๆทเกดขนในเรองจงท าใหเกดเรองราว แมวาบทสรปตอนทายจะไดหรอ

ไมไดตามเปาหมายแตตวละครจะไดเรยนรและพฒนา ตวละครหลกควรจะมปมขดแยงและตอส

แกปญหากบมน เพอทวาจะไดท าใหตวละครสามารถพฒนาบคลกภาพของตนเองตอไป เชน

นทานเรองซนเดอเรลลา ถาเธอไมขดแยงกบแมเลยง แลวใครจะเปนคนหามไมใหซนเดอเรลลาไป

งาน แลวซนเดอเรลลาจะไดรองไหคร าครวญจนนางฟาตองออกมาชวยหรอเปลา แลวซนเดอเรล

ลาจะไดเจอเจาชายไหม จะมรองเทาแกวทไหนทงไวใหเจาชายดตางหนา แลวจะไดแตงงานกบ

เจาชายหรอเปลา ชวตของเธอกจะเรอยๆ ตน กน แตงตว รบใชแมเลยงไปจนตาย

ปมขดแยงสามารถแบงออกเปน 4 อยาง

1. ปมขดแยงภายใน (Internal Conflict) เปนความขดแยงทเกดขนภายในจตใจของตว

ละคร เชน ฉนอยากรกเธอ แตฉนกลวทจะรก ฉนอยากรกเธอ แตฉนกลวการโดนทง หรอ

ฉนอยากรกเธอ แตเธอเคยท าใหฉนเจบมาแลว ฉนไมกลาทจะรกเธออก ความขดแยง

ภายในนถาเซทอพไมด คนดอาจจะงง ถาเหตผลออนบางทคนดอาจจะรสกวาตวละครง

เงาได เมอเกดความขดแยงแบบนขนในเรอง จะสงผลอะไรขนบาง ? ... เชน ถานางเอกม

ความกลวทจะรก พระเอกกกระท าการ (Take Action) สรางความมนใจ และทะลาย

ความกลวนใหได ตวนางเอกเองถาไมยอมรบในตอนแรกกตองหน หรอปฎเสธ แตเมอ

เรยนร และยอมเปดตวเองแลว การกระท าของเธอกตองเปลยนไป

2. ปมขดแยงจากภายนอก (External Conflict) คอ ความขดแยงทเกดจากคนอน ซงตว

ละครไมสามารถก าหนดหรอควบคมได คนอนในทนกคอตวราย (Antigonist) ตวราย ทด

ตองเขามาเพอท าใหตวเอกเขมแขงและดดขน ไมไดมาเพอขโมยซน หรอกลบ

ความส าคญของตวเอง ความขดแยงตางๆ ทตวรายสรางขนจะท าใหเกดการกระท า

(Action) ตางๆตามมา เรองทมนจะจบมนกจะไมจบงายๆ

3. ความขดแยงกบธรรมชาต (Conflict with nature) ไมวาจะเปนภยธรรมชาต หรอความ

โหดรายของธรรมชาตรอบขาง ถาเรองเราราบเรยบไมนาสนใจ อาจจะโยนตวละครเขาไป

อยในปา ตดเกาะ เดยวกจะมการกระท า (Action) ตางๆ ตามมาเอง เชนใน ภาพยนตร

2004 สนามภเกต(The Impossible ,2012) ตวละครอยในสถานการณเกดสนามและหา

วธเอาตวรอด

4. ความขดแยงกบสงคม องคกร หรอหนวยงานตางๆ (Conflict with social) เปนความ

ขดแยงทท าใหเกดเรองราวไดเชนกน ตวละครของเราอาจจะมชวตปกต อยมาวนหนงจบ

ผลดจบผลเขาไปพวพนกบองคกรลบ โดนสงเกบ ตองหนกนจาหละหวน เหตการณตางๆ

กเกดตามมาอกมากมาย หรอ เปนความขดแยงของชนชน ของครอบครวนางเอกท

รงเกยจทพระเอกจน พระเอกไมไดตอสกบคนในครอบครว และตอสกบความคดของการ

แบงแยกในสงคม ซงถอวาเปนองคกรหนงไดเชนกน

โครงเรองขยาย (Treatment) หลงจากทเราได โครงเรอง (Plot) ทแขงแรงแลว ม

ทงธมหรอประเดนทชดเจน จากนนจะเรมน ามนมาขยายความ วธขยายความเรยกวา ซเควนอา

เรนจง( Sequence Arranging) คอการจดล าดบเหตการณตางๆ ในเรองและพฒนามน เปนการ

แยกเรองราวทไดจากโครงเรองออกเปนสวนๆ แตละสวนนนจะเรยกมนวา ซเควนส (Sequence)

ตอนหนงๆ หรอชวงหนงๆ ในบท ในแตละซเควนสประกอบไปดวยฉาก (Scene) หลายฉากหรอ

อาจจะเปนฉากเดยวกได ยกตวอยางเชนในภาพยนตรเรององคบาก(2003) ชวงทตวเอกเดน

ทางเขากรงเทพเพอตามหาเศยรพระและหาญาตใหชวย เมอพบญาต(หม า จกมก)แตญาตท า

เปนรจก จงไปสในเวทใตดนดวยความบงเอญ จนญาตยอมรบมากขน ถอเปน 1ซเควนส คอ

ชวงๆหนงทเกดขนในภาพยนตร ในซเควนนประกอบไปดวยหลายๆฉาก(Scene)ทน าซเควนมา

ขยายความตอ เชนฉากตวเอกลาคนในหมบาน ตวเอกขนรถ เปดตวญาต(หม า จกมก) และผชวย

ทเปน 18 มงกฎทกรงเทพ ตวเอกพบญาตแตญาตท าเปนไมรจกเปนตน การแบงฉากดจาก

สถานทถายท า(Location) นนเอง

การเขยนโครงเรองขยายจ าเปนตองวเคราะหโครงสรางของบท( Structure) โครงสราง

ของบทภาพยนตรเปนสวนทส าคญในการเขยนบทภาพยนตรเพราะจะชวยยดองคประกอบของ

การเลาเรองใหเปนเอกภาพ ซงองคประกอบของการโครงสรางในการเลาเรองประกอบดวยตน

เรอง กลางเรอง และตอนจบของเรอง สามารถวางโครงสรางไดหลากหลายไมเปนรปแบบตายตว

แตจ าเปนตองมโครงสรางเพอใหมแนวทางเลอกใหมการออกแบบไดงายขน โดยทวไปมกอาศย

การศกษาจากแนวทางการเขยนแบบโครงสราง 3 องค (Three-act Structure)

กาเบ มวรา(GABE MOURA) ไดใหค าอธบายหลกการเขยนบท ในบทความ เดอะทร

แอคสตรคเจอร (The Three-Act Structure ,2014)ไววา, , 1 June 2014 การเขยนโครงเรอง

จรงๆแลวมโครงสรางทไมซบซอน หลกการพนฐานของการเลาเรองราวไดรบการเขาใจกนมานาน

หลายศตวรรษ นบตงแตยอนหลงไปในอารยธรรมโบราณ นกเลาเรองรวาเมอพระเอกเจอปม

ขดแยงจะตองท าอยางไร เรองราวพาไปอยางไรและเมอจดสดยอด(Climax)ควรจะจบอยางไร

คณไมสามารถหนหลกการพนฐานของการเลาเรองไดไมวาจะเปนเรองราวใดกแลวแต การเขยน

โครงสรางบทภาพยนตรกคอการจดองคประกอบเรองบทภาพยนตรของคณใหเปนไปตามล าดบ

เหตการณทเหมาะสมเพอทผ เขยนบทจะไดกระตนการตอบสนองทางอารมณจากผชมใหไดผล

สงสด

โครงสรางการเขยนบททผ เขยนบทนยมใชและเปนโครงสรางพนฐานในการเลาเรองทสด

คอ โครงสราง 3 องค (3 Act Structure) มหลกการออกแบบโดยแบงเรองเลานนๆออกมาเปน 3

สวนคอมตนเรอง กลางเรองและจบเรอง เรยกวา องค หรอ แอค(Act) วธแบงวาเหตการณไหน

ของเนอเรองควรอยในองคไหนแบงไดจาก องคแรกหรอเรมเรองจะเขาสองคท 2 ทเปนชวงด าเนน

เรองจากเหตการณทตวละครเผชญกบอปสรรคปมขดแยง(Conflict) เมอองคท 2 การด าเนนเรอง

จะเขาสบทสรป ดไดจากเหตการณทเปนจดสงสดของเรอง (Climax) แลวเรองราวจะเขาสบทท 3

หรอบทสรปของเรองราว

ภาพท 7.2 โครงสราง 3 องค (3 Act Structure) ทมา : goo.gl/B7T7wt

องคแรกมความส าคญในการการเรมตน เกรนน าและสรางเรองราวทงหมด เปนสวนท

แนะน าใหผชมรจกตวละครหลกวาเปนใคร มเปาหมาย อยากไดอะไร ตวเอกคอใคร? ปญหาของ

เขาคออะไร? มนกลายเปนภารกจของเขาในเรองนไดอยางไร? ใครเปนศตร? เรองราวเกดขนท

ไหน ปมขดแยงของตวละครคออะไรเปนสวนทท าใหผชมไดเขาใจ และรจกเรองราวและตวละคร

ในภาพรวม เรองราวนาสนใจทจะตดตามตอหรอไมจะอยทเราออกแบบปมขดแยงใหนาสนใจแค

ไหน มสตรมากมายวาองคแรกควรนานแคไหนบางต าราใหเวลาสนๆเพยง 10 นาทแรกของ

ภาพยนตร บางต าราแบงเรองราวประมาณ 1 ใน4 ของเรอง ซงผมไมอยากใหยดตดมากไป

เพราะเรองราวแตละเรองมความจ าเปนในการเรมตนสรางเรองราวไมเทากน เชนในภาพยนตร

เรอง คนเหลก (Terminator,1987) ใหเวลาองคแรกนานกวา 45 นาท เพราะมความจ าเปนในการ

หลอกลอคนดโดยปดเรองราวหนยนตรจากอนาคตเอาไว

เหตการณจากองคแรกจะเขาสองคท 2 เรยกวาจดพลกผน หรอพลอตพอย (Plot point)

คอเหตการณส าคญบางอยางในเรองทท าใหชวตตวเอกพลกผน เปนอปสรรคปมปญหาทท าให

ตวละครตองท าอะไรบางอยางเพอใหไดมาซงเปาหมาย ถาไมมเหตการณนเรองราวในเรองจะไม

เกด เชน ในลอรดออฟเดอะรงคทตวเอกตองออกไปผจญภยน าแหวนไปคน เปนตน

องคทสองคอสวนด าเนนเรอง เปนการเผชญหนา(Confrontation) ของตวเอกกบปม

ขดแยง ปมขดแยงหรออปสรรคไมไดเกดขนครงเดยวในเรอง แตเกดขนบอยๆ จากอปสรรคเลกๆ

คอยๆใหญขน ปญหาแกยากขนเรอยๆและตวเอกจะเผชญกบมน ตองแกไข ดนรนตอสหาทาง

ออกเพอใหไดถงเปาหมาย ถาเปรยบเนอเรองเหมอนเสนกราฟ กราฟจะชนมากขนเรอยๆเปน

ชวงเวลาสรางความสนกใหกบเรองราว ชวงเวลาขององคท 2 ใชเวลานานทสดของเรองราว

ทงหมด

ในโครงสรางของภาพยนตรบางเรองมเหตการณหนงเกดขนในชวงกลางเรอง เรยกวาจด

กงกลางเรอง หรอ มดพอย(Mid-point) คอเหตการณทเปนอปสรรคใหญๆ หรอการเฉลยขอมล

ส าคญบางอยางของเรอง หรอประเดนใหมๆของเรองทจะท าใหเรองเปลยนทศทาง เชนใน

ภาพยนตรฟาสแอนฟวเรยสภาค 8 (The Fate of the Furious 8,2017) ตวละครดอมหกหลง

เพอน เรองราวมาเฉลยตอนกลางเรองเมอภาพยนตรเฉลยวา สาเหตทดอมหกหลงเพอนเพราะ

แฟนเกาและลกของเขาโดนจบเปนตวประกน เหตการณนท าใหผชมเขาใจและเปลยนทศทางการ

แกปญหาของตวละครไปอกแบบ

เซกนพลอตพอย (second plot point) คอเหตการณทเปนจดหกเห ตวละครทเผชญ

อปสรรคตองตามแกกนไปเรอยๆ จนสดทายกแกปญหาใหญนนไมไดซกท หรอเกอบจะแกได

แลวแตเกดเหตการณบางอยางทพลกผนท าใหหมดหวงในฉบพลน กราฟเสนเรองจะดงลงในทนท

แลวจะตกลบเพอเขาสจดสงสดทางอารมณ(Climax)ในอนาคต เชนตวละครของเราพบวธ

แกปญหานนแลว แตทวาเวลาก าลงจะหมด หรอในภาพยนตรเรองตมย าก ง(2005) เปนเรองทตว

เอกตามหาชาง เหตการณมดพอยคอเหตการณทตวเอกตามหาชางจนถงออสเตรเลย ตอสจนถง

บานของตวโกงเกอบจะถงทๆชางอย แตกลบพบวาชางตวนนไดตายไปแลว เหตการณนท าให

เรองราวเหมอนถงทางตน แตพบวาลกชางยงไมตายจงลกขนมาตอส อกครง ท าใหเราอยากรเรอง

ตอไป อยากเดนหนาตอไป เพอกาวเขาสองกท 3 ทเรยกกนวา จดสงสดทางอารมณ (climax) จะ

เกดขนในชวงคาบเกยวระหวางองคท2 เขาสองคท 3 ทเปนบทสรป

องคท 3 เปนสวนทเปนบทสรปของเรอง ตวละครทตอสแกปญหากบอปสรรคมาตลอด

สามารถเอาชนะไดมาซงเปาหมายทหวงไว ปมขดแยงไดรบการคลคลาย หรอเหตการณทวนวาย

ทงหมดไดขอยต กราฟของเรองราวคอยๆดงคลคลายลง ถาตวละครไดเปาหมายอยางสงทหวง

หรอพฒนาเตบโตขน จบอยางมความสข เรยกวา แฮปปเอนดง (Happy ending) แตถาตวละคร

ไมไดอยางทหวงไว หรอจบแบบหกมม เรยกวาแอนตไครแมค (Anti-climax) ระยะเวลาขององคน

มกจะสนทสดในเรอง

นอกจากโครงสรางการเขยนบทแบบ 3 องคแลว ยงมโครงสรางอนๆอกมากมาย

โครงสรางอนๆถกพฒนามาจากโครงสรางแบบ 3 องคแทบทงสน เชนโครงสรางแบบ 4 องคหรอ

ดรามาตคกา สตรคเจอร (Dramatica Structure) คดคนโดย ครส ฮนลย( Chris Huntley) โดย

แบงโครงสรางเรองออกเปน 4 องค ใชระยะเวลาในเรองแตละองคเทาๆกน แตละองคมเรองราว

แยกกนคนละเรองแตสมพนธกน คลายกบโครงสราง 3 องคแตแยกองคท 2 ออกเปน 2 สวนโดย

ใหความส าคญกบ มดพอย( Mid-point)

ภาพท 7.3 โครงสรางแบบ 4 องคหรอ ดรามาตคกา สตรคเจอร (Dramatica Structure) คดคน

โดยครส ฮนลย( Chris Huntley) ทมา : goo.gl/TaMZSb

นอกจากนยงมโครงสรางแบบคอลลาจ(Collage Structure) ทเปนการวางโครงสรางมา

จากงานวจยของ ผศ.ดร.รกศานต ววฒยสนอดม โดยเรยกตามแนวความคดจากศลปะ

ประเภทคอลลาจ คอการสรางสรรคงานจากการน าชนสวนภาพเลกๆมาปะตดปะตอกน เปน

ทางเลอกอสระทตองการเลาเรองไมเรยงล าดบเวลาและสถานท และแตละองคถกกระจายแยก

ออกจากกน มการสรางปม(Set up) และคลายปม(Pay off) ตลอดเรองเพอใหเรองราวด าเนนไป

ขางหนา ตวอยางภาพยนตรทเขาองคประกอบของโครงสรางนเชน มเมนตโต(Memento,2000)

หรอซรยทางโทรทศนเชน ฮอรโมนวยวาวน(Hormones the series,2556) เปนตน

ภาพท 7.4 ตวอยางโครงสรางแบบคอลลาจ(Collage Structure) ทออกแบบโดย ผศ.ดร.รกศานต

ววฒยสนอดม

บทภาพยนตร (Screenplay) ท าหนาทเหมอนกบพมพเขยวของหนงเรองหนง ทเอาไว

บอกวาจะสรางมนออกมาหนาตาเปนอยางไร โดยทวไปแลวบททวานจะบรรยายสงทผชมจะเหน

และไดยนในแตละฉาก เชนการเคลอนไหว สงทตวละครท า พด และเสยงตางๆในฉาก คลายกบ

นยายหนงเรองคอมบทบรรยาย มบทพดแตสงทบทภาพยนตรแตกตางจากนยายคอการบรรยาย

ใหเกดเปนภาพ เพอน าไปถายท าเปนภาพได ไมมการบรรยายใหเกดอารมณความรสกในแบบท

นยายประโลมโลกม เปนการเลาเรองทไดพฒนามาแลวอยางมขนตอน ประกอบ ดวยตวละคร

หลกบทพด ฉาก แอคชน ซเควนส โดยมรปแบบและหลกการเขยนเปนเฉพาะส าหรบบท

ภาพยนตร เชน เขยนบอกวาฉากนนๆเกดขนภายในหรอนอกอาคาร สถานทใด และเวลาใดของ

วน อยชดขอบหนาซายกระดาษ บทสนทนาของตวละครทอยกงกลางหนากระดาษฉาก

ภาพท 7.5 ตวอยางบทภาพยนตรเรองกอตฟารเธอร(The Godfather,1972) ทบรรยายฉากนนๆ

เกดขนภายในหรอนอกอาคาร สถานทใด และเวลาใดน อยชดขอบหนาซายกระดาษ วาง

บท

สนทนาไวกงกลางกระดาษ ทมา : goo.gl/7PiznC

บทสนทนา( Dialoque) คอ บทเจรจาของตวละครในบทภาพยนตร เปนสวนชวยเสรม

การกระท าและลกษณะนสยของตวละตรใหชดเจนขน บทสนทนาและตวละครจงตองไปดวยกน

มความสมพนธกลมกลน บทสนทนาทดจะชวยใหเรองเดนไปขางหนา เปดเผยขอมลในเรอง บอก

ลกษณะนสยของตวละคร เชอมสมพนธกบตวละคร และใหขอคด ปจจยแรกในการเขยนบท

สนทนา คอตองรจกตวละครเปนอยางดเสยกอนการเขยนบทสนทนาใหเปนธรรมชาตไมสะดดห

ตองศยประสพการณ วธงายๆคอตองฝกเขยนบอยๆ

การเขยนบทสนทนาทดนนมหลายวธ อาจใชเครองบนทกเสยงบทสนทนาของเพอนหรอ

คนรจก แลวถอดฟงเปดกลบไปกลบมา สงเกตการพดวามจงหวะ ชวงตอนอยางไร ความคดใน

การโตตอบพดคยเรวชาเพยงไร นกแสดงทมชอเสยงใชวธนเชนกน เพอฝกการใชน าเสยง จงหวะ

การพด เพอใหการพดการใชน าเสยงเปนธรรมชาตทสด

การเขยนบทสนทนาควรมความกระชบ มเปาหมาย และเขาถงวตถประสงค ไมควรอด

อาดยดยาด ควรกอใหเกดการขบเคลอนทางอารมณของเรองราว เพราะภาพยนตรเปนสอทเลา

เรองดวยภาพ บทสนทนาในภาพยนตรไมจ าเปนตองมมากเกนไปเหมอนละครโทรทศน ควรใช

บทสนทนาเปนเพยงสวนหนงในการด าเนนเรอง

บทภาพ (Story board) ในภาพยนตรไลฟแอคชนมคนแสดงบางเรอง ขนตอนสดทายใน

การเขยนบทภาพยนตรคอการสรางบทถายท าหรอ ชตตงสครป(Shooting script) คอการน าบท

ภาพยนตร(Screenplay)มาก าหนดชอตเพอใชถายท า แตในภาพยนตรแอนเมชนจ าเปนตอง

เขยนบทภาพ(Story board) เพราะในกระบวนการผลตงานแอนเมชนไมมการออกกองถาย แต

เปนการวาดรป การสรางงานในคอมพวเตอร หรอการถายท าดนน ามนทละเฟรม

บทภาพ (Story board) คอ การเขยนภาพราง และขอความเพอก าหนดแนวทางในการ

ท างานของภาพยนตร เพอก าหนดการเลาเรอง มการจดมมกลอง การเคลอนกลอง ล าดบการตด

ตอเลาเรอง และเลอกภาพประกอบทส าคญ ก าหนดเวลาของแตละชอตใหสมพนธกบบทบรรยาย

ซงภาพรางทวาดไมจ าเปนจะตองละเอยดมากแตตองมองคประกอบส าคญในการเลาเรองของ

ภาพยนตร

ทฤษฎการถายท าภาพยนตรเบองตน

ฉลวย ศรรตนา ผ ก ากบภาพยนตร ไดใหแนวคดในการถายท าภาพยนตรใน เอกสาร

ประกอบการอบรม การถายท าภาพยนตรเบองตน (2542)ไววา การถายท าภาพยนตรทกครง

ผสรางทกคนพยายามอยางยงในการบนทกภาพเพอใหผชมสามารถเขาใจความหมายของภาพท

ถายไวมากทสด ในขณะทภาพปรากฏจอทกๆ ชวงเวลาทภาพยนตรน าเสนอตอผชม

ภารกจนถอเปนภารกจหลกของผถายท าภาพยนตรทตองคดพจารณารปแบบของการ

น าเสนอภาพ ทถกตองตรงเปาหมายและปฏบตตามหลกการทางภาษาของภาพทสมบรณมาก

ทสดเทาทจะสามารถกระท าไดซงแนนอนทสดภาพทถกบนทกอยางถกตองสวยงามเพยบพรอม

ดวยองคประกอบแหงศลปะยอมถายทอดสอความหมายไดเดนชด และสามารถดงดดความ

สนใจของผ ชมใหตดตามดภาพยนตร ตลอดเวลาอยางไมเบอ ในขณะเดยวกนภาพเหลานจะ

ชวยสงเสรมใหเนอหาของภาพยนตรมคณคามากยงขน

การน าเสนอภาพแตละชวงตอนของการถายท าภาพยนตร ผสรางจ าเปนจะตองก าหนด

รปแบบเพอก าหนดลกษณะภาพใหสอดคลองกบเนอหา และตรงตามวตถประสงคหลกของ

ภาพยนตรทก าหนดไว แตการทจะประสบผลส าเรจไดนนจ าเปนตองอาศยเครองมออปกรณ

ตลอดจนวธการทถกตองและเหมาะสม ทงนองคประกอบตางๆเปนเงอนไขของการถายท าแตละ

ครงไมเหมอนกนเชนสภาพของแสง ลกษณะสถานททถายท าในแตละชวงของวนฤดการท

เปลยนไป สงตางๆทกลาวมามผลกระทบตอการน าเสนอภาพทงสน.

การก าหนดภาพของแตละชอตในการถายท าภาพยนตร มลกษณะส าคญเพราะเปนการ

ใชกลองโนมนาวชกจงใจ ความสนใจของคนดและเพอใหเกดความหมายทตองการสอสารกบผด

ซงตองพจารณาใชองคประกอบหลายอยางในการก าหนดภาพ เชน ความยาวของชอต การแสดง

ของผแสดง ระยะความสมพนธระหวางคนดกบผแสดง หรอ มมมอง การเคลอนไหวของกลอง

และผแสดง ตลอดจนบอกหนาทของชอตวาท าหนาทอะไร เชน แทนสายตาใคร เปนตน

7.4.1 อตราสวนภาพ (Aspect Ratio) และเฟรมเรต (Frame rate-FPS)

ในการถายท าภาพยนตร สงแรกทผสรางตองท าความเขาใจกอนทจะก าหนดมมกลองคอ

เรองของสอทเราจะน าไปใชคอสออะไรน าไปออกฉายในชองทางไหน เพราะขนาดหนาจอ

โทรทศนกบจอในโรงภาพยนตรมขนาดไมเหมอนกน แมกระทงจอโทรทศนในแตละบานกมขนาด

ไมเทากน สงนถกก าหนดความแตกตางดวย 2 สง คออตราสวนภาพ (Aspect Ratio) และเฟรม

เรต (Frame rate-FPS)

อตราสวนภาพ (Aspect Ratio)

เบน เคอรบ (Ben Kirby) ไดใหความหมายของอตราสวนภาพในบทความฟลมสตดด

วนโอวน( Film Studies 101: A Beginner's Guide To Aspect Ratios, 2014)ไววา เมอไดเปด

ภาพยนตรในเครองเลนดวดหรอบลเรยทบาน หรอแมกระทงชมภาพยนตรในโรงภาพยนตรเราจะ

สงเกตวาความกวางของจอภาพยนตรนนมอตราสวนทแตกตางกน อตราสวนภาพนนคออะไรม

ความหมายอยางไรและจ าเปนในการฉายภาพยนตรอยางไร

อตราสวนภาพ คอ สวนภาพบางสวนของภาพยนตรทถกครอปออกไปเพอใหสามารถ

รบชมไดตามทว จอภาพยนตร เพอใหไดสดสวนทเหมาะสมในการรบชม อตราสวนภาพหรอใน

วงการภาพยนตรเรยกกนวา แอสเปกเรโซของภาพ (Aspect Ratio) จดเรมตนขนในชวงป 1930

โดย โทมส เอดสน เปนผคดคนอตราสวนภาพเพอใชกบฟลม 70 มม. ในยคนนเมอวดอตราสวน

ไดเปนสดสวนคอ 4:3 นยมใชกนมากซงเขากบโทรทศนในยคนนอตราสวน 4:3 มการใชมา

ยาวนานถง 35 ป ซงใชไดกบวสดเครองเลนอยาง วดโอ, วซด เปนตน

ตอมาวงการภาพยนตรมการถายท าในอตราสวน 2.39:1เปนอตราสวนใชกบจอภาพ

ยนตรตามโรงภาพยนตร โดยการครอบสวนภาพดานลางออกเมอชมในโทรทศนในปจจบนจะเหน

วามขอบด าอยดานบนและดานลางของจอภาพ โดยการฉายในโรงนนเปนอตราสวนนเนองจาก

จอภาพยนตรมลกษณะกวาง ซงโทรทศนในปจจบนสวนใหญใชอตราสวน 16:9 ซงภาพยนตร

บางเรองถายท าในอตราสวนนเมอน ามาชมบนโทรทศนจะเหนเปนภาพเตมจอ แตจะมขอบด านด

หนอย ซงภาพในอตราสวนนมความละเอยดแบบเฮชด (HD) และฟลเฮชด( Full HD)

ตอมาโรงภาพยนตรไอแมค(IMAX) มจอภาพยนตรทมขนาดใหญมากและถายท าดวย

กลองความละเอยดสงในอตราสวน 1.85:1 ซงจอจะมความสงกวา จอภาพยนตรของโรง

ภาพยนตรทวไป ปจจบนสวนมากภาพยนตรทฉายตามโรงภาพยนตรจะฉายในระบบภาพ 2.39:1

ซงเปนจอกวาง หรอ สเหลยมผนผานนเอง

ภาพท 7.6อตราสวนภาพ (Aspect Ratio) ทแตกตางกนท าใหขนาดภาพของภาพยนตรเรองนนๆ

แตกตางกน ทมา : goo.gl/Ajp4k2

เฟรมเรต (Frame rate-fps)

ภาพยนตร คอภาพตอเนองทเคลอนไหวผานชองวลไฟนเดอร(viewfinder) ในความเรวท

เหมาะสมคอ 24 ภาพตอ 1 วนาท สงนเรยกวาเฟรมเรท(Frame rate-FPS)หรอมชอเตมวา เฟรม

เปอรเซคน( Frame Per Second) ซงเฟรมเรทนกคอจ านวนเฟรมหรอจ านวนภาพนงทวงผาน

ชองวลไฟนเดอร โดยมหนวยเปนจ านวนภาพตอวนาท (per second) เชน 30 FPS คอ ใน 1

วนาทจะมภาพนงตอเนองกน 30 ภาพ ซงโดยปกตมกจะจ ากดไวท 60 FPS เนองจากสายตา

มนษยแยกแยะออกกไดเพยงเทาน ยงจ านวนเฟรมภาพภายในหนงวนาทมากเทาไหร

ภาพเคลอนไหวดงกลาวกจะดลนไหลไมสะดดตามากขนเทานน เพราะความละเอยดของการ

เคลอนไหวกจะมากขนตามจ านวนภาพไปดวย แตในทางกลบกน หากจ านวนเฟรมภาพภายใน

หนงวนาทมนอยเทาไหร ภาพเคลอนไหวทวากอาจจะดขามไปขามมาเกนการกระตก

เฟรมเรตมความแตกตางกนในแตละสอ สายตาของมนษยจะมองเหนภาพไดทราวๆ 24

fps เปนความเรวของภาพยนตร ระบบโทรทศนในแตละประเทศกรองรบเฟรมเรตทตางกนไป

โทรทศนในประเทศไทยทใชระบบพาว( PAL) นน มเฟรมเรตอยท 25 fps ซงบางประเทศทใช

ระบบเอนทเอสซ (NTSC) เชนอเมรกาจะใช 30 fps หรอในวงการเกมจะยดท 30 fps จงจะถอวา

ภาพลนไหลในระดบหนง ถายงสงกวานนกยงด สวนในภาพยนตรทมความคมชดระดบเฮชด 720

พ (HD 720p) ขนไป จะใชเฟรมเรตท 60 fps ภาพทไดจะมการเคลอนไหวทไหลลนสบายตา ซง

แนวโนมในอนาคตสอตางๆจะใชเฟรมเรตท 60 fps ดวยกนทกประเภททงโลก

7.4.2 ขนาดภาพ มมมองภาพ และการเคลอนกลอง (Shots size,

Angles and Camera Movement)

ขนาดภาพ

หากเปรยบเทยบภาพทไดจากการชมภาพยนตรกบละครนนแตกตางกนมากมาย ใน

ละครนนขนอยกบวาคนดนงอยทสวนใหญของโรง เชน ดานหนา ดานหลง ดานขาง หรอดานบน

ซงจะใหภาพและมมมองทแตกตางกนออกไป ขณะทการชมภาพยนตร กลองเปนตวก าหนด

ขนาดภาพไดหลายหลาก เชน ภาพระยะไกล (Long Shot) ระยะปานกลาง (Medium Shot) และ

ระยะใกล (Close Up) เปนตน

ฉลวย ศรรตนา ผ ก ากบภาพยนตร ไดใหอธบายขนาดภาพ ในเอกสารประกอบการ

อบรม การถายท าภาพยนตรเบองตน (2542)ไววา การก าหนดขนาดภาพ ของการถายท าในแต

ละชอทเพอเปนสวนหนงทจะชวยใหภาพ ‚เกดภาษา‛ และมความหมายดยงขน ความหมายของ

การก าหนดขนาดภาพในการถายกคอ การก าหนดขอบเขตของภาพทจะถายนนเอง โดย

ค านงถงความกวางหรอแคบของมมรบภาพของเลนซ เกยวของกบระยะไกล ใกลกบระยะทถาย

แตละชอท วธการเชนนสามารถทจะชแจงใหผ ชมไดเขาใจในเรองราวหรอเนนความรสกของ

อารมณอนเกยวกบภาพทบนทกไวผดไดรบรดวยความกระจาง

ภาพท 7.7 ขนาดภาพ มมมองภาพ และเคลอนกลอง (Shots size, Angles and Movement)

ทมา : goo.gl/9ayjMD

ขนาดภาพแตละขนาดมความหมายกบความรสกกบผชม ความหมายโดยภาพรวมวด

จากขนาด ภาพกวางใหทใหความรสกยงใหญหรอบอกสถานท มองเหนภาพรวม ใหความรสก

ผอนคลายมกจะเหนในภาพยนตรตลก ขนาดภาพกวางมขอเสยถาเกดขนในภาพยนตรมาก

จนเกนไปจะท าใหเกดความนาเบอหนาย ไมตนเตนเราใจ หรอท าใหสมาธของผชมลดลง ขณะท

ภาพแคบใชเพอการเนนใหเหนถงรายละเอยดตางๆ ทงทางดานวตถและอารมณ มกจะเหนใน

ภาพยนตรทเนนอารมณความรสกตางๆเชนหนงรก หนงชวต แตถาใชขนาดภาพแคบมาก

จนเกนไปจะท าใหผชมรสกอดอด เครยด การวดขนาดภาพวากวางหรอแคบวดจากผคน หรอ

นกแสดงทอยในเฟรม ชอของขนาดภาพในความหมายของระยะการถายท าภาพยนตรอาจแบง

จากลกษณะทใชในการถายท าไดดงน

1. เอกซตมลองชอต (Extreme Long Shot-ELS) เปนการถายภาพระยะไกลทสด

เชนเหนเมองทงเมอง ผนปาทงปา หรอทะเลทรายกวางสดลกหลกตา บางครง

เรยกวา เอกซทราบทชอต (Establish shot)หรอชอตบอกสถานท บอกเหตการณวา

เกดขนในสถานทใด ซงเปนชอตทมกจะปรากฎเปนชอตแรกในการเปดฉากตางๆ พบ

มากในหนงประเภทมหากาพย( Epic) ทเลาเรองราวใหญโต จงมฉากทแสดงความ

อลงการ อยางไรกตามในหนงเพอศลปะหลายเรองการถายภาพในระยะนกใชเพอ

วตถประสงคอนๆ เชน ความไมแนนอน นาสงสย อางวาง ความโดดเดยว เปลยว

เหงา เชนหนงของ มเกลแองเจโล แอนโทนโอน

2. ลองชอต( Long Shot-LS) เปนการถายภาพระยะไกล พนททมากกวาตวละครท า

ใหเราใกลชดกบฉาก บอกภาพรวมหรอทศนยภาพมากกวาความรสกทางอารมณ

ผลดงกลาวท าใหชอตนมกใชในหนงเพอแสดงบรรยากาศเยนชา หรอธรรมชาตทดม

อทธพลเหนอผคน ชอตทเหนตวละครเตมตวหวจรดเทาบางครงเรยกวา ฟลชอต(Full

shot)

3. มเดยมลองชอต( Medium Long Shot-MLS) ชอตทอยระหวางระยะไกล และ

ระยะ MS มกถายเพอเปดใหเหนบคคล กบวตถประสงคทตางกนไป เชน หมคณะ

หลายคน, ภาพคนกบพนทปด หรอพนทเปด ซงกใหความหมายของภาพตางกน

เปนภาพกวางทเรมแคบพอทจะเหนรายละเอยด เสอผาหนาผมของนกแสดงมากขน

4. มเดยมชอต (Medium Shot-MS) เปนชอตทไดรบความนยมทสด เพราะใชในการ

ด าเนนเรอง และสนทนา ภาพออกมาอยในระดบทสบายตา ขนาดภาพไมกวางและ

ไมแคบจนเกนไป โดยธรรมชาตของชอตแบบนไมเนนอารมณรวมกบผชม แตเนนให

เพอใชส าหรบเลาเรอง ฉากการสนทนา ถาใชขนาดภาพนในขณะทตวละคร 2 ตว

สนทนากนจะเรยกวา ทชอต (Two Shot)

5. มเดยมโคลสอพ( Medium Close Up-MCU) เปนขนาดภาพกงกลางระหวาง

มเดยม(MS) กบโคลสอพ( Close Up ) เปนอกหนงชอตทเรามกเหนบอยๆ ในการ

ถายท าภาพยนตรส าหรบผชมวงกวาง เพราะแคบพอทจะเหนรายละเอยด สหนาแวว

ตาของอารมณตวละครแตกไมแคบจนชวนอดอด

6. โคลสอพ( Close Up - CU) ขนาดภาพระยะใกล เปนระยะทเนนอารมณความ

รสกตวละครเปนหลก ไมวาจะโกรธ เศรา ดใจ และใบหนาของมนษยยงแสดง

อารมณไดหลากหลาย ชอตนตวอยางทมกไดรบการกลาวถงบอยคอซตไลฟ( City

Light,1931) ของ ชารล แชปลน( Charles Chaplin) ตลอดทงเรองเราเหนอารมณ

ขนของเขาในระยะไกล หรอระยะกลางภาพ แตเมอชวงทายตองการเราอารมณตว

ละครหลกไดถกจบภาพใบหนาเปนครงแรก มนจงสงผลใหเราคลอยตามได

7. เอกซตมโคลสอพ( Extreme Close Up – ECU) หรอ บกโคลสอพ (Big close

up-BCU) ระยะใกลมาก เปนระยะภาพทเนนความรสกในระดบทสงขนกวาโคลสอพ

( Close Up - CU) เชน ถายภาพดวงตาในระยะประชด หรออวยวะบางอยางเพอ

แสดงอากปกรยาทมนยยะตางไปจากการแสดงออกอยาง อน เพราะการสงผลทาง

ภาพทใหอารมณสดโตง เราจงมกเหนชอตนในหนงสยองขวญ หนงทดลอง หรอหนง

ทางดานศลปะบอยกวาหนงส าหรบผชมทวไป

7.4.3 มมมองภาพ(Angles) และการเคลอนกลอง(Camera Movement)

การถายภาพในมมทตางกน ยงมผลตอความคดความรสกทจะสอความหมายไปยงผด

ได เราอาจแบงมมกลองไดเปน 3 ระดบ คอ

ภาพระดบสายตา(Eye Level) คอ การถายภาพในต าแหนงทอยในระดบสายตาปรกต

ทเรามองเหน ขนานกบพนดน ภาพทจะไดจะใหความรสกเปนปรกตธรรมดาในชอตเลาเรองปกต

ภาพมมต าการถายภาพในมมต า มมเสย (worm’s Eye View) มมมองสายตาหนอน

คอ การถายในต าแหนงทต ากวาวตถ จะใหความรสกถงความสงใหญ ยงใหญกวาความเปนจรง

แสดงถงความสงา

การถายภาพมมสงเปนมมกด (Bird’s Eye View) หรอมมมองของนก คอ การตง

กลองถายในต าแหนงทสงกวาวตถภาพทไดจะใหความรสกถงความเลกความตอยต า ไมม

ความส าคญ นอกจากนน ยงมการแบงประเภทมมกลองในอกลกษณะหนง โดยแบงออกเปน 2

ประเภท ไดแก

มมมองบคคลท 3 (objective camera angle) ซงกคอมมทว ๆ ไปทใชในภาพยนตร

สวนใหญ เปนมมทก าหนดใหคนดเปนเสมอนบคคลท 3 ทคอยสงเกตการณเรองราวในภาพยนตร

อยหางๆ

มมมองบคคลท 1 (subjective camera angle) หรอมมแทนสายตา ซงมลกษณะเปน

มมมองสวนตว พาใหคนดเขามาใกลชดและมสวนรวมในเหตการณดวย โดยแบงเปนการแทน

สายตาคนด และการแทนสายตาตวละครในเรอง

การเคลอนกลอง(Camera Movement) ในการใชมมกลองเลาเรองราวในภาพยนตร ในเหตการณปกตจะวางกลองนง(Static)

อาจวางกลองบนขาตงกลองหรออปกรณทมนคง เพอเลาเหตการณ บทสนทนา เพอใหผชมสนใจ

ในเนอหา แตในเหตการณทตองการเพมระดบอารมณของผชมใหเกดความรสกทรนแรงขน การ

เคลอนกลอง(Camera Movement)เปนตวเลอกทดในการสรางความรสกของผชมใหเกด

ความรสกตางๆ เปนสวนชวยเสรมภาษาของภาพ และผชมเกดบทบาทรวมทเปนจรงมากขนเชน

ตนเตนเราใจ ยงใหญ เรยกรองความสนใจ บอกสถานท หรออะไรอกมากมาย ขอควรระวงเมอใช

การเคลอนกลองคอตองใชในจงหวะการเลาเรองทเหมาะสม กลมกลน และนมนวล ไมเหวยง

กลองรนแรงเกนไปจนท าใหผชมเวยนหวลายตา การเคลอนกลองมรปแบบการเคลอนมากมาย

อาทเชน

การแพนกลอง (Panning) หมายถง การเคลอนทของกลองตามแนวนอนไปทางซาย

หรอไปทางขวา โดยกลองยงอย ณ จดเดมบนขาตง

การทลท (Tilting) หมายถง การเคลอนกลองตามแนวดง จากลางขนบน และจากบนลง

ลาง โดยกลองยงอย ณ จดเดม เพอใหเหนวตถตามแนวตงเชน ภาพอาคารสง

การซม (Zooming) หมายถง การเปลยนความยาวโฟกสของเลนส ในขณะทถายภาพ

โดยการใชเลนสซม ท าใหมมภาพ เปลยนไป ถาเปลยนความยาวโฟกสสนลง มมจะกวาง แตถา

ปรบความยาวโฟกสใหยาว มมภาพจะแคบลง ดงนนการซมจะชวยเปลยนขนาดของวตถใหใหญ

ขน (Zoom In) หรอเปลยนขนาดของวตถใหเลกลง(Zoom Out)ไดโดยตงขาตงกลองไมตองขยบ

เปลยนต าแหนงกลองไป

การดอลล (Dolling) หมายถง การเคลอนกลอง เขาหาวตถ เรยกวา Dolly in หรอการ

เคลอนไหวกลองออกจากวตถ เรยกวา Dolly out การดอลล (Dolly) จะคลายซม (Zoom) แตม

ความรสกทรนแรงกวาเพราะมการเปลยนเปอรสเปคทฟ (Perspective) เกดมตความลกของภาพ

จะมากกวาการซมทคลายการยอขยายภาพ

การแทรค (Trucking / Tracking ) หมายถง การเคลอนกลองไปดานซายหรอขวาให

ขนานกบวตถ การแทรค จะคลายกบการแพน แตจะใหความรสกเคลอนผชมเคลอนท มการ

เปลยนเปอรสเปคทฟ (Perspective) เกดมตความลก ฉากจะมการเปลยนแปลงตามการเคลอน

กลอง

การอารค (Arking) หมายถง การเคลอนกลองในแนวเปนรปครงวงกลมคลายกบ

การดอลลแตเคลอนไปเปนวงโคง บางครงเรยกวาดอลลรางโคง

การเครน (Booming / Craning) หมายถง การเคลอนกลองแนวตง ขนลงโดยกลอง

ไมไดวางบนขาตงแตขยบเคลอนไหวลอยขนไปเลยโดยอาศยอปกรณซงมลกษณะคลายรถปนจน

งด ผควบคมการเคลอนไหวกลองจะควบคมอยอกฝงจะท าใหสามารถเคลอนกลองไปยงทศทาง

และมมองศาตางๆ ไดอยางอสระและตอเนอง ภาพทไดจากการเครนจะใหความรสกนาสนใจและ

สรางมมมองทแปลกใหมจากระยะภาพ ทก าลงเปลยนไปไดอยางตอเนองใหแกผชม

แฮนดเฮล (Hand Held) เปนการถอกลองดวยมอเปลาในการถายท า ใหความรสก

เหมอนสารคดภาพขาว มความเปนอสระ ตอเนอง ภาพอาจเคลอนไหวไปมา สามารถเคลอน

กลองตดตามผแสดงไดอยางตอเนอง หลากหลายมมภาพ เกดความสมจรงเหมอนคนดเขาไปอย

ในเหตการณ ในบางครงอาจใชอปกรณเสรมพวกสเตดแคม( Stedicam) เปนอปกรณลดการสน

ไหวทชวยใหการถอกลองแบบแฮนดเฮล สมดลและเคลอนไหวไดนมนวลขน

โดรน (Drone) คอกลองตดคอปเตอรบงคบ เปนเทคโนโลยใหมทเกดขนไมนาน ให

ความรสกคลายเครนแตสามารถเคลอนไหวกลองไดหลากหลายมากขน กลองโดรนสามารถ

เคลอนกลองไดในมมสงมากๆหรอเคลอนไหวชอนไชเขาไปไดอยางนาสนใจ แตทงนผ ใชตอง

ศกษาดานกฎหมายการบนดวย

สรปไดวาอตราสวนภาพ และเฟรมเรต เปนสงทผสรางควรท าความเขาใจกอนทจะผลต

งาน วาแอนเมชนทก าลงผลตถกน าไปใชในชองทางใดบาง และสอในประเทศนนๆใชระบบ

ใดบาง ควรวางแผนใหถกตองตงแตการเขยนสตอรบอรด

ขนาดภาพ มมมองภาพ และการเคลอนกลองเปนการสอความหมายทางภาพทเปนสวน

ส าคญในองคประกอบของภาพยนตร เพอการสออารมณความรสกตามทผ สรางภาพยนตร

ตองการสอในชวงนนๆ การน าไปใชสอความหมายทางภาพควรน าไปใชใหเหมาะสมเพอสงเสรม

การเลาเรอง การสออารมณความรสกใหสมบรณ

แบบฝกหด

จงออกแบบแอนเมชนคลปสนเลาเรอง ระยะเวลา 7 วนาทอยางสรางสรร

บทท 12

องคประกอบของภาพยนตร (Elements of Film)

ผศ.ดร.รกศานต ววฒนสนอดมไดใหความหมายในองคประกอบของภาพยนตร ใน

หนงสอ นกสราง สรางหนง หนงสน(2545)ไววา ในภาษาปกตใชค าหลายๆค ามาเรยงรอยจน

กลายเปนประโยคเพอสอความหมาย ในการสอสารเรองราวหรอความหมายของภาพยนตรนน

ประกอบดวยหนวยของการเลาเรอง (units of narrative autonomy) หลาย ๆ หนวยมาเรยงรอย

เขาดวยกน หนวยของการเลาเรองหนวยหนง อาจแทนดวย หนงกรอบภาพ(Frame) ใน

ภาพยนตร กรอบภาพหลาย ๆ กรอบภาพมาเรยงตอกนกลายเปนหนงชอต(shot) เมอน าชอต

หลาย ๆ ชอต มาเรยงรอยตอเนองสมพนธกนจะเรยกวา หนงฉากหรอหนงซน (scene) เมอน า

หลาย ๆ ซน (scene) มาเรยงรอยเขาดวยกน จะเรยกวา หนงองคหรอหนงซเควนซ (sequence)

และภาพยนตรทงเรองกคอการน าเอาซเควนซหลาย ๆ ซเควนซมาเรยงตอกน เพอใหเลาเรองหรอ

สอความหมายไดครบถวนตามทผสรางสรรคภาพยนตรตองการ แรกเรมเดมทภาพยนตรเหมอน

โชวในสวนสนกไมไดมศลปะการเลาเรองมากนก ตอมามการพฒนาน าศลปะการเลาเรอง การสอ

ความหมายทางภาพ รวมศาสตรทางดานศลปะตางๆจนพฒนาเปนศลปะแขนงท 7 เกดเปน

ภาษาภาพยนตรเปนของตนเอง ซงในการสอความหมายดวยภาษาภาพยนตรนน นกทฤษฎ

ภาพยนตรเรยกวา "มส ออง แซงส" (Mise en Scene)เปนภาษาฝรงเศส ในภาพยนตรหมายถง

ศลปะของการจดวาองคประกอบภาพ การวางเฟรม การใหส การจดวางองคประกอบภาพเพอให

เกดความสวยงาม ในขณะเดยวกนกเกดความหมายพเศษทางจตวทยาดวย ซงเดมมส ออง

แซงสเปนทฤษฎทใชในการวางองคประกอลในการแสดงละครเวท โดยเปรยบเทยบกรอบเวทโพร

ซเนยมกบกรอบเฟรม ทฤษฎนนกถกน ามาใชเรยกในงานสรางภาพยนตร รวมถงใชเรยกงานผลต

ในดานรายการโทรทศนดวย ประกอบดวยปจจยหรอองคประกอบดงตอไปน

7.5.1 องคประกอบดานฉาก (Set Dressing)

การออกแบบฉากหรอสถานทๆเกดขนในภาพยนตร การสรางสรรทเหมาะสม ความ

สมจรงเปนธรรมชาต นาเชอถอ สสรรบรรยากาศการของ เรองเหลานสามารถสรางขนภายใน

สตดโอหรอจากสถานทจรง ในภาพยนตรยอนยค สถานทของประกอบฉากกควรเปนของทอยใน

ยคนนเพอความนาเชอถอ หรอ สงทควรค านงถงในการออกแบบฉากนอกจากสรางความ

นาเชอถอแลว ควรค านงถงการสรางความรสกตางๆของเรองและตวละคร ฉากอาจสะทอนใหเหน

ถงสถานะทางอารมณของตวละครดวย เชนหองสวนตวของตวละครเปนโรคซมเศรา เราอาจ

ออกแบบหองใหรกไมดแลรกษา สสรรหมนหมองหรอในภาพยนตรสยองขวญ สถานทๆดนากลว

สกปรก เกาแก เปนทางเลอกทเหมาะสม เปนตน องคประกอบทควรค านงถงในการออกแบบฉาก

คอ การเลอกสถานหรอสรางฉากทๆเหมาะสม ชวงเวลา เชาตร หรอกลางคนใหความรสกไม

เหมอนกน อปกรณประกอบฉาก(Props)ทชวยเพมความสมจรง และบรรยากาศของฉาก

(Atmospheres)เชนฝนตก พาย หมอกอนหนาวเยน อากาศแหงแลง เปนตน

7.5.2 องคประกอบดานแสงและเงา ( Lights and Shadows )

การจดแสงและเงาในภาพยนตรนน สามารถใชแสงจากแหลงก าเนดแสงใน 2ลกษณะ

คอ แหลงก าเนดแสงจากธรรมชาต (Natural Lights) เชน แสงจากดวงอาทตย แสงทลอดผาน

หนาตาง แสงสลวจากเมฆบง หรอ แสงจากดวงจนทร และแหลงก าเนดแสงจากแสงประดษฐ

(Artificial Lights) เชน แสงสวางจากไฟเทยนไข จากตะเกยง จากโคมไฟฟาชนดและขนาดตาง ๆ

กน การจดแสงในภาพยนตรมความส าคญและมความสมพนธกบการจดฉาก การแสดงของผ

แสดง และการก ากบภาพ และการถายท าภาพยนตรอยางยง การจดแสงและเงาทดจะชวยให

ฉากสวยงาม สรางบรรยากาศอารมณความรสก สรางมต และยงชวยสงเสรมสนบสนนการแสดง

อารมณตาง ๆ ของตวแสดง รวมทงการสอสารเรองราว หรอความหมายของภาพยนตรไดอยางด

ยง

พนฐานการจดแสงในภาพยนตรนน มกจะใชหลกการจดแสงแบบสามจด( Three -Point

Lighting) คอ แสงหลก(Key Light) แสงรองหรอแสงลบเงา(Fill or Base Light) และแสงดานหลง

(Back Light) จดรวมกน แตอาจจดเพยงแหลงแสง 2 แหลง หรอแหลงแสงเดยวกได

การจดแสงหรอชนดของไฟทแตกตางกน จดขนาดหรอปรมาณหรอคาของแสง หรอจด

ทศทางของแสงแบบตางๆ จะสอความหมาย นยยะ ทแตกตางกนดวย เชน

ภาพท 7.8 ผงการจดแสดงแบบ การจดแสงแบบสามจด( Three Point Lighting) และตวอยาง

ภาพ

จากการจดแสงแบบสามจด ทมา : goo.gl/2Hnoew

จดแสงแบบไฮคย(High Key) คอการจดแสงในโทนสวาง ซงจะใหบรรยากาศของภาพ

ทดสบายบางเบา สดชนแจมใส สวนของเงาหรอความมดทม จะมแตเพยงนอย มกใชกบ

ภาพยนตรประเภทดรามา ประเภทโรแมนตก หรอ ประเภทตลกขบขน

ภาพท 7.9 จดแสงแบบไฮคย(High Key) ในภาพยนตร มาร อองตวเนต (Marie

Antoinette ,2006)

ทมา : goo.gl/Uav8EY

จดแสงแบบโลวคย(Low Key) คอการจดแสงในโทนมด เนนแสงสวางเพยงบางจด

บรรยากาศโดยรวมจะดมเงามดมาก หมนมว ทมทบ มกใชกบภาพยนตรประเภทอาชญากรรม

สยองขวญ ลกลบ สบสวนสอบสวน เพอสรางความตนเตน นาคนหา หรอใชสอถงดานมดของตว

ละคร เชน ภาพยนตรประเภทฟลมนวร(film noir ) จะใชการจดแสงแบบนเปนหลก

ภาพท 7.10 จดแสงแบบโลวคย(Low Key) ในภาพยนตรเรอง ซตเซนตเคน (Citizen

Kane ,1941)

ทมา : goo.gl/Uav8EY

7.5.3 องคประกอบดานส (Color)

สความสมพนธกบฉากและแสงอยางยง สเปนสญลกษณอยางหนงทสามารถสอสาร

ความหมายอารมณความรสกหรอนยยะตาง ๆ ไดเปนอยางด องคประกอบดานส ไดแก

สทเกดจากฉาก คอ สทเกดจากการสรางขนในฉากนนๆ เชน สททาบนผนงหอง สของ

ผามานตกแตงหอง สของโตะและเกาอ สของดอกไม หรอสของอปกรณประกอบฉากตางๆ หรอ

แมกระทงสเครองแตงกายของตวแสดงทปรากฏในฉากนน ๆ

สท เกดจากการจดแสง คอ สทไดจากแหลงก าเนดแสงตางๆ เชน สของแสงอาทตยท

สองผานวสดสตางๆ หรอแสงจากโคมไฟทสองผานแผนฟลเตอรสหรอเจลสตาง ๆ ทปรากฏบน

ฉากนน ๆ

สทเกดจากการใชเทคนคพเศษทางภาพ คอ สทไดจาการสรางสรรคดวยเทคนคตาง

ๆ เชน สทเกดจากการสรางหรอการปรบส(Color Grading) หรอ การแกส (Color Correction)

โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรในขนตอนหลงการผลต(Post-Production) ฯลฯ การสรางสแบบน

จะชวยสรางลกษณะภาพและสสรรทแปลกใหม เพอชวยในการสอความหมายหรอนยยะไดตามท

ผผลตภาพยนตรตองการ

7.5.4 องคประกอบดานเครองแตงกาย( Costume)

เครองแตงกายสามารถรวมทงการแตงหนา เสอผาหนาผม หรอแมกระทงต เสอผาทใชใน

การถายทอดบคลกภาพหรอสถานะของตวละครและเพอแสดงถงความแตกตางระหวางตวละคร

เครองแตงกายเปนสวนส าคญในการก าหนดยคสมยของภาพยนตรเรองนนๆ

ในภาพยนตรชวประวตเครองแตงกายเปนสวนส าคญในการท าใหนกแสดงมลกษณะ

คลายตวละครในอดต ตวอยางเชนในภาพยนตรเรอง ฟรดา(Frida,2002) นกแสดงหญงซลมา ฮา

เยค(Salma Hayek) ไมเพยง แตแตงตวในเครองแตงกายแบบเมกซกนในยคค.ศ. 1940 เธอยง

ไดรบเครองแตงกายใหคลายคลงกบจตรกร ฟรดา คาโล(Frida Kahlo) อกดวย

ภาพท 7.11 ซายคอฟรดา คาโล(Frida Kahlo) ภาพขวาคอนกแสดงหญงซลมา ฮาเยค(Salma

Hayek) ทมา : goo.gl/Uav8EY

7.5.5 องคประกอบดานพนทวางในเฟรม( Frame space)

การใชพนทในเฟรม(Frame space) มผลตอการวเคราะหความหมายทางภาพใน

ภาพยนตร การวางองคประกอบของมมกลองทมการวางต าแหนงของสถานทและวตถในเฟรม

ความลก ความใกลชด ขนาด และสดสวน ของสถานทและวตถไดอยางมประสทธภาพมผลตอ

การก าหนดอารมณ ความรสกทางจตวทยา หรอความสมพนธระหวางตวละครและผชม

ชดลก - ชดตน (Depth of field)

ระยะโฟกสมความสมพนธกบพนทวางในเฟรม ภาพชดลก(Deep space)ใชในชอตท

ตองการเหนภาพลกไกล ใหความรสกกวางใหญ ชดเจน เวงวาง ขณะทภาพชดตน(Shallow

space)ใชในชอตทตองการใหคนดรสกถงความใกลชดสนทสนม,รอบคอบ,อาจจะใชในฉากเนน

อารมณความสมพนธของตวละคร การอยในโลกสวนตว หรอตองการใหเกดอารมณ อดอดคบ

แคบ

ระยะความใกลชดของตวละคร(Proximate)

ระยะหางของตวละครในเฟรม บงบอกถงความสมพนธความใกลชดกนของตวละคร

ความเปนมตรหรอศตร ในชอตทตวละครเปนศตร หรอไมสนทกน จะมระยะหางจากกนโดยเวน

พนทวางระหวางตวละคร ขณะทในชอตทตวละครสนทกนพนทวางจะแคบลง

ภาพท 7.12 จากภาพยนตรเรองฟอรเรสทกมพ (Forrest-Gump,1994) ในชวงแรกเรมตวละครไม

สนทกนมการเวนระยะหางมาก พอภาพยนตรด าเนนไปตวละครสนทกนมากขนพนทวาง

คอยๆแคบลง ทมา : goo.gl/vMRvYL

นอกจากความใกลชดระหวางตวละครกบตวละครแลว หลกการนยงครอบคลมถงความ

ใกลชดระหวางตวละครกบคนดดวย การมวตถอะไรปดกนหรอบงระหวางตวละครในเฟรมให

ผชมเหนภาพตวละครไมชด ใหความรสกถงความลกลบ ไมเปดเผย หรอปดกนความรสกการอย

ในโลกสวนตวของตวละครตวนนๆอกดวย เชนมมกลองถายผานหนาตางทตวละครอยในหองเปน

ตน

ต าแหนงความสมพนธ(Positioning Relationship)

ในการวางต าแหนงการหนหนาหนหลงของตวละครในเฟรม บงบอกถงความสมพนธของ

ตวละครกบคนดไดเชนกน ในเฟรมทตวละครหนหนาตรงจะใหผชมรสกถงตวละครเปนทมนสย

เปดเผยซอตรง หนกแนนมนคง โดยเฉพาะการวางเฟรมใหเหนดวงตาตวละคร ยงใหความรสก

ตรงไปตรงมามากขน จนอาจดซอ ยงตวละครหมนหนหลงตามองศาไปเรอยๆจนถงหนหลงตรง

ผชมเกดความรสกถงความลกลบ ไมเปดเผย

เสนขอบฟา(Horizontal line)

ในชอตปกต การวางเฟรมค านงถงเสนขอบฟาทเทยงตรงในแนวระดบ (แนวนอน) เพอให

มผลกบเรองราวทเลาโดยปกต ใหความรสกสมมาตรและเหมอนมนษยทนงหลงตรงดจอ

ภาพยนตรในโรงภาพยนตร แตเมอเสนขอบฟาเอยงจะเกดความผดปกตกบความรสกตอผ ชม

ผชมเกดความรสกผดปกต ไมสมมาตรไมมนคงทางจตใจ มประโยชนในชอตทบงบอกถงความ

ผดปกตในจตใจตวละคร หรอตองการความรสกเราอารมณ แอคชน หวอหวา

สรปไดวาองคประกอบของภาพยนตร หรอการสอความหมายดวยภาษาภาพยนตรนน

นกทฤษฎภาพยนตรเรยกวา "มส ออง แซงส" (Mise en Scene)ซงประกอบดวย องคประกอบ

ดานฉาก แสง สสน เครองแตงกาย ชดตน ชดลก ระยะความใกลชดของตวละคร เสนขอบฟา

และต าแหนงทสมพนธกน การน าองคประกอบตางๆไปใชในการสอความหมายทางภาพ และการ

เลาเรอง เปนการเพมคณคาทางศลปะใหกบภาพยนตรเรองนนๆ

7.6 การล าดบภาพเบองตน

พสทธ นอยวงกลาง ไดอธบายทฤษฎและประเภทของการตดตอล าดบภาพใน

บทความ. Editing basic – การตดตอวดโอเบองตน(2013)ไวดงน การตดตอและล าดบภาพ กคอ

การน าเอาภาพและเสยงตาง ๆ ในแตละชอตมารอย เรยงเชอมโยงเขาดวยกน เพอใหเกดล าดบ

ของการเลาเรองราวทสมบรณตามความตองการของผผลตภาพยนตร องคประกอบดานการตด

ตอและล าดบภาพนน คอ การน าปจจยตางๆมาประกอบเขาดวยกน เดมในภาษาฝรงเศส เรยกวา

มองตารจ(Montage) แตปจจบนนยมเรยกเปนภาษาองกฤษวา อดตตง (Editing)หรอคตตง

(Cutting) โดยปกตแลว มกจะตดตอและล าดบภาพตามทบทภาพยนตรระบบงบอกไวเปนหลก

การตดตอและล าดบภาพ เสมอนเปนการเขยนเรยบเรยง จดโครงสรางการเลาเรองใหเปนรป

ประโยค (Sytax) โดยค านงถง โครงสรางเรอง ล าดบเรอง จงหวะ และอารมณของภาพยนตร โดย

ใชเทคนคการตดตอเชอมโยงภาพทไดจากการถาย ( Footages ) มาประกอบรวมกนในลกษณะ

ตาง ๆ เชน การเปลยนชอตทนทในลกษณะการตดชน (Cut) และการเปลยนชอตอยางคอยเปน

คอยไป เชน การจางภาพ(Fade) การจางซอนภาพ(Dissolve) และการกวาดภาพ(Wipe) ซงเปน

การเชอมโยงเรองราวและอารมณของภาพยนตร อนมผลตอความรสกของผชมทแตกตางกน

ประเภทของการตดตอและล าดบภาพนนมประเภทหลก 2 ประเภทและยงแยกยอยออกไปอก

หลายประเภท ดงน

7.6.1) การตดตอแบบตอเนอง (Continuity Cutting)

เปนแบบทภาพยนตรสวนใหญนยมใช ซงการตดตอและล าดบภาพแบบน จะค านง

ความสมพนธตอเนองกนของเรองราวอยางมเหตผลระหวางชอตตอชอต เชน องคประกอบภาพ

การเคลอนไหวของวตถในภาพ ต าแหนง การแสดง ทศทางการมอง เวลา และ พนท ฯลฯ อนจะ

ชวยใหผชมมอารมณตอเนองและเขาใจเรองราวไดงายซงมรปแบบทนยมใชดงน

การตดตอสลบเหตการณ (Cross Cutting / Parallel Cutting) โดยการน าเหตการณ

2 เหตการณ หรอมากกวา มาตดสลบเขาดวยกน เพมความนาสนใจ นาตดตาม สอถงความ

ขดแยง เปรยบเทยบลกษณะของผแสดงหรอเหตการณ และสรางความรสกตนเตนแกผชม

การตดตอแบบภาพกระโดด (Jump Cutting / Cutting on Action) เปนการตดตอ

และล าดบทนยมใชในภาพยนตรสไตลสมยใหม (New Wave) หรอภาพยนตรทตองการสอหรอ

ตองการสรางอารมณและความรสกพเศษ เปนการตดตอทไมค านงถงความตอเนองในการแสดง

ของผแสดง การตดตอแบบนสามารถใชสอถงความแปรปรวนในจตใจของตวละครหรอเหตการณ

ทเหนอความคาดหมายในภาพยนตรได

7.6.2) การตดตอแบบเรยบเรยง (Compilation Cutting)

เปนการตดตอและล าดบภาพทไมไดค านงความตอเนองของแอคชนนกแสดง มกนยมใช

ในภาพยนตรขาว (Newsreels) หรอภาพยนตรสารคด (Documentary Film) ซงภาพหรอ ชอ

ตตาง ๆ จะถกน ามาเรยงรอยเขาดวยกนโดยใชค าบรรยาย (Narrative)เพอการสรางความ

ตอเนอง รวมทงการใชเสยงดนตรหรอเสยงประกอบตาง ๆ มาประกอบเชอมโยงกน ในภาพยนตร

บนเทง(Feature Film)มกจะเหนในบางสวน เชน ในการบอกเลาเหตการณตางๆในชวงเปดเรอง

หรอเสรมเรองราวในบางชวง ฯลฯ เปนตน

สรปไดวาการตดตอล าดบภาพเปนหลกการออกแบบการเลาเรองในภาพยนตรเรองนนๆ

การตดตอล าดบภาพในภาพยนตรไลฟแอคชนมความส าคญในขนตอนหลงการสราง(Post

production) เพอชวยใหการเลาเรองสมบรณไมนาเบอ แตการตดตอล าดบภาพในการสราง

ภาพยนตรแอนเมชนจะใหความส าคญในขนตอนการสรางแอนเมตก เพราะนอกจากชวยในการ

เลาเรองแลวยงชวยก าหนดความยาวแตละชอตเพอน าไปใชในการท าแอนเมท

แบบฝกหด

จงสรางแอนเมชนคลปสนเลาเรอง ระยะเวลา 7 วนาทอยางสรางสรร