คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ...

64
รหัส UTQ-2126: การศึกษาปฐมวัย 1 คํานํา เอกสารหลักสูตรอบรมแบบ e-Training หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยเป็นหลักสูตรฝึกอบรมภายใต้ โครงการพัฒนาหลักสูตรและดําเนินการฝึกอบรมครูข้าราชการพลเรือนและบุคลากรทางการศึกษาด้วย หลักสูตรฝึกอบรมแบบ e-Training สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยความร่วมมือของ สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อพัฒนา ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาให้สอดคล้องกับความต้องการขององค์กร โดยพัฒนาองค์ความรูทักษะที่ใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมีคุณภาพ โดยใช้หลักสูตรและวิทยากรที่มีคุณภาพ เน้นการพัฒนาโดย การเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านเทคโนโลยีการสื่อสารผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สามารถเข้าถึงองค์ความรูในทุกที่ทุกเวลา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หวัง เป็นอย่างยิ่งว่าหลักสูตรอบรมแบบ e-Training หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยจะสามารถนําไปใช้ให้เกิด ประโยชน์ต่อการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่กําหนดไว้ ทั้งนี้เพื่อ ยังประโยชน์ต่อระบบการศึกษาของประเทศไทยต่อไป

Upload: others

Post on 24-Jan-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 1  

คานา

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรการศกษาปฐมวยเปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและดาเนนการฝกอบรมครขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย หวง

เปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรการศกษาปฐมวยจะสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทกาหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป              

Page 2: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 2  

สารบญ

คานา 1 หลกสตร “การศกษาปฐมวย” 3 รายละเอยดหลกสตร 4 คาอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 5 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) 10 ตอนท 2ความสาคญ และความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร 15 ตอนท 3 การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 25 ตอนท 4 หนวยการเรยนรบรณาการพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร สาหรบเดกปฐมวย

35

ตอนท 5การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย และการประกนคณภาพการศกษา ภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย

39

ใบงานท 1 56 ใบงานท 2 57 ใบงานท 3 58 ใบงานท 4 59 ใบงานท 5 60 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 62

Page 3: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 3  

หลกสตร การศกษาปฐมวย

รหส UTQ-02126 ชอหลกสตรรายวชาการศกษาปฐมวย

ปรบปรงเนอหาโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา นางวาทน ธระตระกล นางภาวณ แสนทวสข ดร.วรนาท รกษสกลไท

Page 4: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 4  

รายละเอยดหลกสตร

คาอธบายรายวชา

การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) ความสาคญ และความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย หนวยการเรยนรบรณาการพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร สาหรบเดกปฐมวย การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย และการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายเกยวกบนโยบายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) 2. วเคราะหนโยบายและยทธศาสตร ทเกยวของกบการจดการศกษาระดบปฐมวย 3. ระบความสาคญของวทยาศาสตร คณตศาสตรทมตอเดกปฐมวย 4. สรปความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร ทมตอเดกปฐมวย 5. ระบบอกคณคาของทกษะวทยาศาสตร คณตศาสตร 6. อธบายลกษณะสาคญของกระบวนการจดการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร 7. อธบายขนตอนการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตรของเดกปฐมวย 8. ระบความสาคญของการใชคาถามทมตอการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร 9. อธบายแนวทางการใชกรอบมาตรฐานการจดการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร ปฐมวย 10. ออกแบบกจกรรมการเรยนรหนวยบรณาการวทยาศาสตร คณตศาสตร 11. อธบายหลกการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย 12. อธบายวธการประเมนพฒนาการ และการสะทอนรองรอย 13. ออกแบบการประเมนพฒนาการการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 14. อธบายความสาคญ ความจาเปนของการประกนคณภาพภายในสถานศกษาระดบปฐมวย 15. กาหนดแนวการจดกจกรรมการเรยนรพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร ทสอดคลองกบ

มาตรฐานการประกนคณภาพ

สาระการอบรม ตอนท 1 การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) ตอนท 2ความสาคญ และความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร ตอนท 3การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ตอนท 4 หนวยการเรยนรบรณาการพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร สาหรบเดกปฐมวย ตอนท 5การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย และการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา

ระดบการศกษาปฐมวย

Page 5: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 5   การอบรม

1. ทาแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ทาใบงาน/กจกรรมทกาหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจาหลกสตร 8. ทาแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทกาหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณานกรม เกษมศร วงศเลศวทย.(2546). แปล Jean D.harlan และ Mary S.Rinefeir เขยนกจกรรม วทยาศาสตรสาหรบเดกเลก การสอนแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: เพยรสน เอดดเคชน. คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2553) คมอฝกอบรมปฐมวยโครงการยกระดบคณภาพ

ครทงระบบตามแผนปฏบตการไทยเขมแขง. กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย.

จนตนา ปรดานนท. (2546).คาถามพฒนาสมอง.ม.ป.ท. : โรงพมพธรรมรกษ. นภเนตรธรรมบวร. (2549).การประเมนผลพฒนาการเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. แปลนสารา. (2552).การสอนวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ครบถวนทงเนอหาและทกษะ

กระบวนการ. กรงเทพฯ : สาราเดก. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช สาขาวชาศกษาศาสตร (2548) ประมวลสาระชดวชาการจด

ประสบการณสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

Page 6: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 6  แมคโดนลด ชารอน เสถยร บญฤทธ ผแปล. (2545).การคนพบเทคนคการสอนวทยาศาสตร-

คณตศาสตรในชวตประจาวน. กรงเทพฯ : สวรยาศาสน. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2553).กรอบมาตรฐานการเรยนรทาง

คณตศาสตรปฐมวย ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ : สถาบนฯ.

--------. (2554).กรอบมาตรฐานและคมอการจดการเรยนรวทยาศาสตรหลกสตรการศกษา ปฐมวย พทธศกราช 2546.กรงเทพฯ : สถาบนฯ.

--------. (2553) คมอกรอบมาตรฐานการเรยนรคณตศาสตรปฐมวยตามหลกสตรการศกษา ปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ : สถาบนฯ.

--------. (2553) คมอการจดการอบรมเชงปฏบตการเพมพนศกยภาพศกษานเทศกและครปฐมวย การจดกจกรรมบรณาการวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย. กรงเทพฯ : สถาบนฯ.

สถาบนสงเสรมอจฉรยภาพและนวตกรรมการเรยนร. (2551).การจดการเรยนรตามหลกสตร Brain base Learning ดานการคด. เอกสารประกอบการอบรมคร BBL ระดบอนบาล

--------. (2551).การออกแบบกระบวนการเรยนร. เอกสารประกอบการอบรมคร BBL ระดบ อนบาล

สรมา ภญโญอนนตพงษ. (2553).การวดและประเมนแนวใหม : เดกปฐมวย. กรงเทพฯ : ดอกหญา.

สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ. โทรทศนคร ชด สอนปฐมวยใหเปนสข ตอนท 29 เรองการฟงและการตงคาถาม. กรงเทพฯ : สานกงานฯ.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2552). ขอเสนอการปฏรปการศกษาใน ทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552-2561) กรงเทพฯ : สานกงานฯ.

--------. (2554).นโยบายและยทธศาสตรการขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเรยนร.กรงเทพฯ : สานกงานฯ.

--------.(2554).เอกสารประกอบการประชมเพอสรางความร ความเขาใจเรองดานการเพม โอการทางการศกษาและเรยนร.กรงเทพฯ : สานกงานฯ.

--------.(2554). ยทธศาสตรการสงเสรมการมสวนรวมทางการศกษา. กรงเทพฯ : สานกงานฯ. --------.(2554).ยทธศาสตรพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง (พ.ศ.2552-2561).

กรงเทพฯ : สานกงานฯ. --------. (ม.ป.ป.).เอกสารประกอบการประชมเพอสรางความรความเขาใจเรองแนวทางการ

ขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552-2561). เอกสารถายสาเนา --------.(2552).สมรรถนะของเดกปฐมวยในการพฒนาตามวย 3-5 ป.กรงเทพฯ : สานกงานฯ. สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547).

คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. --------.(2552). สอนคณตศาสตรตามแนวคด Brain-based Learning. กรงเทพฯ :

สานกวชาการฯ. อาร สณหฉว. (2543). พหปญญาและการเรยนแบบรวมมอ. ม.ป.ท. : สานกพมพแวนแกว.

Page 7: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 7  

หลกสตร UTQ-02126 การศกษาปฐมวย

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561)

แนวคด การศกษาปฐมวยเปนการจดการศกษาสาหรบเดกแรกเกดถงหาป ซงในวยนเปนวยทม

พฒนาการทางสมองเจรญเตบโตอยางรวดเรว การจดการศกษาจงมความสาคญอยางยงสาหรบรากฐานการพฒนาบคคลใหเปนผทมคณภาพสมบรณทงทางรางกายและจตใจ เนองจากวยเดกเปนวยทมความสาคญทสดของการวางรากฐานชวตทด หากมการจดการศกษาทมคณภาพและประสทธภาพยอมทาใหประชากรของประเทศมคณภาพพรอมทจะนาพาประเทศใหเจรญรงเรองตอไปในอนาคต ดงนนการจดการศกษาในระดบปฐมวยใหมคณภาพและประสทธภาพ โดยเนนใหครอบครวเปนแกนหลกในการพฒนา และใหชมชน สงคมเปนฐานทมสวนรวมอยางแทจรงในการพฒนาเลยงดเดกทกขนตอน

วตถประสงค 1. อธบายเกยวกบนโยบายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) 2. วเคราะหนโยบายและยทธศาสตร ทเกยวของกบการจดการศกษาระดบปฐมวย

ตอนท 2 ความสาคญ และความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร แนวคด

ความรดานวทยาศาสตรคณตศาสตรเปนประโยชนตอการดาเนนชวตประจาวนของทกคนสามารถใชในชวตประจาวนใชในการประกอบอาชพพฒนาความคดและทกษะอกทงสงเสรมใหมคณลกษณะทพงประสงคมเจตคตและมความสามารถเปนคนชางสงเกตรจกคดอยางมเหตผลและแสดงความคดออกมาอยางเปนระเบยบชดเจนตลอดจนมความสามารถในการวเคราะหปญหาและมทกษะในการแกปญหา

วตถประสงค 1. ระบความสาคญของวทยาศาสตร คณตศาสตรทมตอเดกปฐมวย 2. สรปความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร ทมตอเดกปฐมวย 3. ระบบอกคณคาของทกษะวทยาศาสตร คณตศาสตร

ตอนท 3 การพฒนาจตสาธารณะ แนวคด

การพฒนากระบวนการคดของเดกปฐมวยคอกระบวนการทสมองเรยนรทจะใหความหมายตอสงทผานประสาทสมผสทงหาการตความสงทประสบและสรางความเชอมโยงระหวางสงตางๆทรบรมาการคดเปนนามธรรมทตองเชอมโยงขอมลเดมในความจากบขอมลใหมทประสบดวยรปรสกลนเสยงหรอสมผสการสงเสรมใหเกดการคดจงจาเปนตองใหเวลาและโอกาสในการเลนกจกรรมตางๆแกเดกการเลนเปนกจกรรมทสงเสรมกระบวนการคดทเกดขนจากความสนใจการไดทดลองไดสงเกตสบคนโดยใชเครองมอตางๆและพดสอความคดในสงทอยรอบตวตามธรรมชาตซงเดกเกดการเรยนรและใชทกษะวทยาศาสตรคณตศาสตร

Page 8: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 8  ควบคกนอยเสมอโดยธรรมชาตเดกทกคนมความสนใจอยากรอยากเหนสงสยใครรเดกทไดรบโอกาสมผใหญใหการสนบสนนทงสถานทและวสดกจะเรยนรไดดในกจกรรมทมความหมายและสมพนธกบชวตเดก

วตถประสงค 1. อธบายลกษณะสาคญของกระบวนการจดการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร 2. อธบายขนตอนการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตรของเดกปฐมวย 3. ระบความสาคญของการใชคาถามทมตอการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร

ตอนท 4 หนวยการเรยนรบรณาการพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร สาหรบเดกปฐมวย

แนวคด การจดการเรยนการสอนในระดบปฐมวยยดหลกการบรณาการทวา หนงแนวคดเดกสามารถเรยนรได

หลายกจกรรม หนงกจกรรมเดกสามารถเรยนรไดหลายทกษะและหลายประสบการณสาคญ ดงนน เปนหนาทของผสอนจะตองวางแผนการจดประสบการณในแตละวนใหเดกเรยนรผานการเลนทหลากหลายกจกรรม หลากหลายทกษะ หลากหลายประสบการณสาคญ อยางเหมาะสมกบวยและพฒนาการ เพอใหบรรลจดหมายของหลกสตรแกนกลางทกาหนดไว

วตถประสงค 1. อธบายแนวทางการใชกรอบมาตรฐานการจดการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร ปฐมวย 2. ออกแบบกจกรรมการเรยนรหนวยบรณาการวทยาศาสตร คณตศาสตร

ตอนท 5 การประเมนพฒนาการเดกปฐมวยและการประกนคณภาพการศกษา

ภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย แนวคด

1. การประเมนพฒนาการและการเรยนรเปนองคประกอบทสาคญอยางยงในการพฒนาเดกปฐมวย เปนกระบวนการรวบรวมขอมลเกยวกบพฤตกรรมและความสามารถของเดกในดานตางๆ ทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพอยางตอเนอง แลวนามาเรยบเรยงอยางเปนระบบเพอใชเปนขอมลในการตดสนใจเกยวกบเดกหรอการจดประสบการณใหแกเดก 2. การจดการศกษาระดบปฐมวยมจดมงหมายเพอพฒนาเดกใหเตมศกยภาพ ดวยเหตนสถานศกษาทสอนระดบปฐมวยจงไดจดการศกษาในรปแบบตางๆเพอใหบรรลวตถประสงค ตามหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 และยงสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาปฐมวย การประเมนผลไมใชจะประเมนพฒนาการ 4 ดาน ดานรางกาย ดานอารมณ- จตใจ สงคม และสตปญญา ยงประเมนคานยมทพงประสงค การประเมนผลจงประเมนอยางตอเนอง การประเมนผลถอเปนกญแจสาคญ และจาเปนอยางยงในการจดประสบการณ การประเมนจะชวยใหพอแม ผปกครอง และครทราบถงพฒนาการ ความกาวหนาของเดกปฐมวยเพอใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมตามสภาพแวดลอมและประสบการณใหสอดคลองกบพฒนาการตามความสนใจของเดก

3. การประกนคณภาพการศกษา (Quality Assurance) เปนกลไกสาคญทสามารถขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาใหดาเนนไปอยางตอเนอง การประกนคณภาพมหลกการสาคญ คอ การกระจายอานาจ การเปดโอกาสใหมสวนรวมในการทางาน และการแสดงความรบผดชอบทสามารถตรวจสอบได โดยมาตรฐานการศกษาปฐมวยแบงออกเปน 5 ดาน ไดแก 1)มาตรฐานดานคณภาพผเรยน ม 4 มาตรฐาน 17 ตวบงช 2)มาตรฐานดานการจดการศกษาม 4 มาตรฐาน 28 ตวบงช 3) มาตรฐานดาน

Page 9: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 9  การสรางสงคมแหงการเรยนรม 1 มาตรฐาน 2 ตวบงช 4) มาตรฐานดานอตลกษณของสถานศกษา ม 1 มาตรฐาน 2 ตวบงชและ 5) มาตรฐานดานมาตรการสงเสรม ม 1 มาตรฐาน 2 ตวบงชรวม 11 มาตรฐาน 51 ตวบงชในแตละมาตรฐานและตวบงชไดกาหนดคาอธบาย ประเดนการพจารณา ระดบคณภาพ วธการเกบรวบรวมขอมลหรอแหลงขอมล และเกณฑการสรประดบคณภาพ

วตถประสงค 1. อธบายหลกการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย 2. อธบายวธการประเมนพฒนาการ และการสะทอนรองรอย 3. ออกแบบการประเมนพฒนาการการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 4. อธบายความสาคญ ความจาเปนของการประกนคณภาพภายในสถานศกษาระดบปฐมวย 5. กาหนดแนวการจดกจกรรมการเรยนรพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร ทสอดคลองกบมาตรฐานการประกนคณภาพ

Page 10: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 10  

ตอนท 1การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) ความเปนมา นบจากป พ.ศ. 2542 ทไดมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต จนถงป พ.ศ. 2552 และผลคณภาพการศกษาในทกระดบ สะทอนใหเหนวามหลายเรองทยงเปนปญหา ตองเรงพฒนา ปรบปรง และตอยอด โดยเฉพาะดานคณภาพผเรยน ทมสถานศกษาไมไดมาตรฐานตามเกณฑประเมนของ สมศ. เปนจานวนมาก ในดานคณภาพการศกษาโดยรวมของประเทศ พบวา สมฤทธผลในวชาหลก ไดแก ภาษาองกฤษคณตศาสตร วทยาศาสตร และสงคมศาสตร มคาเฉลยตากวา 50% ผเรยนขาดคณลกษณะทพงประสงคทงการคด วเคราะห ใฝเรยนร และการแสวงหาความรอยางตอเนอง ซงคณภาพของผเรยนยอมสบเนองมาจากคณภาพและคณธรรมของครผสอน นอกจากนกยงมภาวะคกคามอนๆอกมาก เชน แนวโนมการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจ สงคม ประชากร พลงงานและสงแวดลอม วทยาศาสตรและเทคโนโลย ในทามกลางกระแสโลกาภวตน ทมการเคลอนยายคน เงน เทคโนโลยขอมล ขาวสาร และความรอยางเสร ซงสานกงานเลขาธการสภาการศกษาไดสรปผลการปฏรปการศกษาทผานมา และวเคราะหทศทางการพฒนาการศกษาในอนาคต เสนอตอรฐบาล (นายอภสทธ เวชชาชวะ เปนนายกรฐมนตร) โดยไดจดทาขอเสนอยทธศาสตรและมาตรฐานการปฏรปการศกษา รวม 9 ประเดนทงนเพอใหเปนไปตามนโยบายของรฐบาล ทมงเนนใหมการปฏรปการศกษาทงระบบ ไดแก การพฒนาคณภาพผเรยน การผลตและพฒนาครอาจารย การเพมประสทธภาพการบรหารจดการศกษาและการมสวนรวม การเพมโอกาสทางการศกษา การผลตและการพฒนากาลงคน การศกษาเทคโนโลยเพอการศกษา กฎหมายการศกษา และการเรยนรตลอดชวต การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย วสยทศน การปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 (พ.ศ. 2552- 2561) น มวสยทศนวา “คนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ”โดยมงหวงใหคนไทยมคณภาพ คณลกษณะ เปนผทมนสยและแรงบนดาลใจในการใฝเรยนใฝร ใฝด คดเปน ทาเปน สามารถเรยนร แสวงหาความร ดวยตนเองอยางตอเนองตลอดชวต มความสามารถในการสอสาร สามารถคดวเคราะห แกปญหา รเรมสรางสรรค มจตสาธารณะ มระเบยบวนย รจกตนเองทงในภาวะผนาและผตาม คานงถงประโยชนสวนรวม มคณธรรม จรยธรรมมศกยภาพ ทกษะ สมรรถนะ ในการดาเนนชวต เทาทนการเปลยนแปลงและพฒนาการระดบสากล และพลเมองโลก ทมคณภาพ เปนพลงสาคญในการพฒนาประเทศ หลกการ การจะพฒนาคนไทย ใหเปนพลเมองไทยและพลเมองโลกทมคณภาพ เปนพลงสาคญในการพฒนาประเทศ ดงเปาหมายและวสยทศนของการปฏรปครงท 2 น ไดนนจาเปนตองมระบบการจดการศกษาทเออตอการพฒนา โดยมหลกการดงน 1. ระบบการศกษาไทย มขดความสามารถในการจดการศกษาอยางมคณภาพ ในมตทหลากหลายตามความตองการของสงคมไทยในปจจบน นบแตการศกษาปฐมวย เพอการวางรากฐานชวตทดใหเดกไทยทกคน 2. ระบบการศกษาทมคณภาพ ตองสะทอนถงความหลากหลายทงรปแบบ เนอหา ผจดตลอดจนวธการวดผลประเมนผล เพอใหสอดคลองกบสภาพและความตองการเรยนรของแตละกลมเปาหมาย ทงในและนอกระบบโรงเรยน โดยรฐลดบทบาทในการเปนผจดการศกษาโดยตรง และรฐตองเปนผซอบรการการจดการศกษาเฉพาะกลม เฉพาะประเดน และ/หรอเฉพาะพนท 3. ระบบการศกษาทมคณภาพตองแสดงถงความคมคาของการใชทรพยากรทางการศกษา ทระดมจากภาคสวนตางๆ ดวยการบรหารจดการทมประสทธภาพ ตอบสนองความตองการของผเรยน และ

Page 11: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 11  ใชการปฏรประบบการจดการทางการเงนและงบประมาณ เพอสรางแรงจงใจและกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพของสถานศกษา และบคลากรทางการศกษาทกระดบและทกประเภท อยางตอเนอง พนธกจ-เปาหมายยทธศาสตร จากวสยทศนและการกาหนดเปาหมายคณภาพของคนไทยในแนวทางดงกลาว การปฏรปการศกษาครงน จงกาหนดพนธกจและเปาหมายยทธศาสตร ดงน พนธกจ 1. พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและการเรยนรของคนไทย 2. เพมโอกาสทางการศกษาและเรยนรอยางทวถง และมคณภาพ 3. สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคม ในการบรหารและจดการศกษา เปาหมายยทธศาสตร ขอ 1 คนไทยและการศกษาไทยมคณภาพและไดมาตรฐานระดบสากล ขอ 2 คนไทยใฝร : สามารถเรยนรไดดวยตนเอง รกการอาน และแสวงหาความรอยางตอเนอง ขอ 3 คนไทยใฝด : มคณธรรมพนฐาน มจตสานกและคานยมทพงประสงค เหนแกประโยชน สวนรวม มจตสาธารณะ มวฒนธรรมประชาธปไตย ขอ 4 คนไทยคดเปน ทาเปน แกปญหาได : มทกษะในการคดและปฏบต มความสามารถใน การแกปญหา มความคดรเรมสรางสรรค มความสามารถในการสอสาร การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) กบการศกษาปฐมวย การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองเปนการปฏรปการศกษาและการเรยนอยางเปนระบบใหแกการศกษาทกระดบซงกลมเดกปฐมวยเปน 1 ใน 6 ของกลมเปาหมายในการขบเคลอนนโยบายปฏรปการศกษาดานการเพมโอกาสทางการศกษาทงในเชงปรมาณและคณภาพทงนในรอบ 10 ปทผานมาพบปญหาการดาเนนการเนองจากความไมพรอมของทองถนในการจดการศกษาปฐมวยดงรายงานสภาพปจจบนและปญหาทสานกงานเลขาธการสภาการศกษามระบไวดงน สถานภาพปจจบนและปญหา : กลมเดกปฐมวย ในปจจบนเดกกลมอาย 0-3 ปไดรบการเลยงดโดยครอบครวประมาณรอยละ 97 และไดรบบรการจากสถานรบเลยงเดกรอยละ 3 สวนเดกกลมอาย 3-5 ปไดรบการเลยงดโดยครอบครวประมาณรอยละ 21และไดรบบรการจากสถานรบเลยงเดกรอยละ 79 เมอพจารณาอตราการเขาเรยนสทธระดบกอนประถมศกษาในปการศกษา 2551 คดเปนรอยละ 59.9 ซงคอนขางตาเมอเทยบกบเปาหมายป 2554 ทกาหนดใหประชากรกลมอาย 3-5 ปไดรบการศกษาทกคนนอกจากนยงพบวามความแตกตางดานโอกาสการเขาเรยนระหวางจงหวดและเขตพนทการศกษาคอนขางมากปญหาสาคญทพบคอการใหความรในการเลยงดเดกปฐมวยและการเตรยมความพรอมในการเปนพอแม ดาเนนการโดยกระทรวงสาธารณสขเปนสวนใหญจงยงไมครอบคลมกลมเปาหมายทจะตองไดรบบรการอยางทวถง เปาหมายการดาเนนงานดานการเพมโอกาสทางกรณศกษาและเรยนร ในการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) ไดกาหนดเปาหมายการดาเนนงานดานการเพมโอกาสทางการศกษาและเรยนรแกการจดการศกษาปฐมวยดงน เปาหมายรวม

Page 12: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 12   1. คนไทยทกคนมโอกาสและสามารถเขาถงการศกษาขนพนฐานทมคณภาพไมนอยกวา 15 ปอยางเทาเทยมกน 2. คนไทยทกคนมโอกาสและสามารถเขาถงการเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพทงการศกษาในระบบการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย เปาหมายเฉพาะ กลมเดกปฐมวยหมายถงเดกอาย 0-5 ปโดยแบงเปนสองชวงอายคอเดกอาย 0-3 ปและ 3-5 ป เดกอาย 0-3 ป - ผทจะมบตรทกคนไดรบการศกษาอบรมและการเตรยมความพรอมในการเปนพอแมทด - พอแมผปกครองและผเลยงดเดกไดรบความรและการฝกอบรมในการเลยงดเดกอยางมคณภาพ เดกอาย3-5 ป - ประชากรกลมอาย 3-5 ปทกคนไดรบการศกษาระดบกอนประถมศกษา - เดกอาย 3 ปทกคนไดรบการคดกรองพฒนาการและการชวยเหลอตงแตแรกเรม - พอแมผปกครองครผเลยงดและผทเกยวของมความรความเขาใจในการเลยงดและพฒนาเดกใหเหมาะสมตามวย นโยบายเฉพาะกลมเปาหมายเดกปฐมวย 1. ใหกระทรวงศกษาธการกระทรวงสาธารณสขและองคกรปกครองสวนทองถนรวมดาเนนการคดกรองพฒนาการเดกตงแตแรกเรมและใหการชวยเหลอในทนททพบความผดปกตหรอความสามารถพเศษและสงตอหนวยงานทเกยวของเพอใหดแลและพฒนาไดอยางมคณภาพ 2. ใหกระทรวงศกษาธการรวมกบหนวยงานทเกยวของจดการศกษาสาหรบพอแมผปกครองในเรองการเลยงดและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยอยางมคณภาพ 3. ใหกระทรวงศกษาธการองคกรปกครองทองถนและหนวยงานทเกยวของจดหาและพฒนาผปฏบตงานดานเดกปฐมวยใหเพยงพอและมคณภาพ แนวทางการดาเนนงานเพอเพมโอกาสทางการศกษาและเรยนรใหแกกลมเปาหมายเดกปฐมวย มาตรการ 1. ดาเนนการคดกรองพฒนาการเดกตงแตแรกเรมเพอใหการชวยเหลอและพฒนาในทนททพบความผดปกตหรอความสามารถพเศษของเดก 2. ใหความรแกพอแมผปกครองในเรองการเลยงดและพฒนาเดกปฐมวยอยางมคณภาพ 3. จดหาและพฒนาผปฏบตงานดานเดกปฐมวยใหเพยงพอและมคณภาพ 4. ใหสถานศกษาทกแหงและองคกรสวนทองถน รวมกบหนวยงานบรการสขภาพในพนท สรางและพฒนาระบบอาสาสมคร เพอสงเสรมสนบสนนครอบครวในการเลยงด และพฒนาเดกปฐมวยอยางมคณภาพ 5. กาหนดใหชมชนมพนทในการจดกจกรรม เพอสงเสรมการเรยนรและพฒนาการของเดกปฐมวย 6. สนบสนนใหมการผลตสอการเรยนร ทสอดคลองกบวฒนธรรมทองถน และสรางเปนแหลงเรยนรคณภาพ ในแตละอาเภอ/ตาบล ใหพอแม คร นาเดกปฐมวยมาใชบรการ

Page 13: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 13   การพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเรยนรสาหรบการศกษาปฐมวย จากนโยบายท 1 ของการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเรยนร กาหนดใหปรบเปลยนหลกสตรการเรยนการสอน การวดและประเมนผลทกระดบการศกษา ตามรายละเอยดทศกษามาแลวในหวขอท 1.3 สาหรบหวขอ 1.4 น จะมงเนนนาเสนอมาตรการจดเนนทเกยวของกบการศกษาปฐมวย ดงน มาตรการจดเนนการจดการศกษา : การศกษาปฐมวย ใหผบรหารสถานศกษารบผดชอบคณภาพการจดการเรยนการสอน และการประเมนผลการเรยนรของผเรยน ใหไดตามขอกาหนดของหลกสตรขนตา โดยทาบนทกขอตกลงรวมกน (MOU) ควบคกบระบบกากบดแลและจงใจ โดยมจดเนนการจดการศกษาปฐมวย ดงน 1. จดใหมหลกสตรการอบรม และมคมอการดแลหญงตงครรภ เดกแรกเกดและเดกเลก สาหรบพอแมและสถานดแลเดกแรกเกด และศนยเดกเลก เนองจากเดกเรยนรตงแตอยในครรภมารดา และชวงอาย 0-6 ป เปนชวงอายวกฤตของจดเรมแรกของชวต อกทงเปนชวงทสมองเดกพฒนาเรวทสด 2. จดหลกสตรและกจกรรมทเนนการพฒนาทงดานกายภาพ ดานสงคม ดานอารมณ และดานพฒนาการของสมอง และการเรยนรอยางสมวย 3. ใหเดกทกคนไดรบอาหารและสารไอโอดน ตลอดจนไดรบการดแลสขภาพ ทงสขภาพกาย รวมถงสภาพการมองเหนและการไดยน และสขภาพจตทดอยางทวถงและเทาเทยม 4. ใหเดกดอยโอกาสทกคน สามารถเขาถงสถานดแลเดกแรกเกดและศนยเดกเลกทมคณภาพ จะเหนไดวามาตรการขอ 2 เปนความรบผดชอบของครปฐมวยทกคน ทจะขบเคลอนนโยบายนและเมอพจารณามาตรการสาคญทตองเรงดาเนนการ พบวามประเดนทเปนความรบผดชอบ ทขนอยกบบทบาทหนาทของคร มาตรการสาคญทตองเรงดาเนนการ (เฉพาะทเปนบทบาทหนาทของคร) 1. ใหผเรยนมสมรรถนะในการเรยนร ฝกใฝคนหาความรอยเสมอ มความคด ความเชอมนในคณคาของการทาความด มากกวาคานยมในเรองอานาจและเงน และเอออานวยใหคนไทยทกวยไดเรยนรอยางลกซงสนกและสรางสรรค 2. เนนคณภาพการเรยนการสอนดานคณตศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอพฒนาสมรรถนะในการสรางนวตกรรมตางๆ โดยเรมวางพนฐานตงแตระดบปฐมวย ใหความสาคญกบการวจยและพฒนาในระดบอดมศกษา เพอสรางสรรคนวตกรรมและองคความรทจาเปน ใหตอบสนองความตองการของชมชนและสงคม 3. ยกระดบความสามารถดานเทคโนโลย ขาวสาร และการสอสารดานภาษาของคนไทยใหเขมแขงโดยใหภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง ภาษาจน ภาษาญปน และ/หรอภาษาในภมภาคอาเซยน อกอยางนอย 1 ภาษา สาหรบโรงเรยนทเขาสสากล

Page 14: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 14  

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1

สรป จากขอมลทนาเสนอเปนสงททาทายใหผทเปนครปฐมวยทกคนหนมาใหความสนใจปรบเปลยนเสรมแตงเพมคณภาพการสอนเสรมสมรรถนะทสาคญตอการเรยนรใหแกเดกปฐมวยเพอเปนพนฐานเสรมสรางความแขงแกรงเชงคณภาพมมาตรฐานการเรยนรทดพรอมทจะกาวไปอยางมนคงในสากลโลกและรเทาทนการเปลยนแปลงทปรบเปลยนอยางรวดเรวปจจบนถงแมทกโรงเรยนยงคงใชหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 ทเปนหลกสตรแกนกลางของชาตกตามแตครปฐมวยกสามารถพจารณาปรบหลกสตรสถานศกษาปรบวธเรยนของเดกเปลยนวธสอนของครตลอดทงกระบวนการวดประเมนผลใหสอดคลองกบเจตนารมณของการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) โดยเฉพาะการพฒนาคณภาพสมรรถนะผเรยนใหมความสามารถในการเรยนรดวยทกษะการคดทหลากหลายมเพยงเรยนเพอรเทานนเดกควรไดรบการฝกคดฝกทาลงมอปฏบตจากปญหาสถานการณทเหมาะกบวยไดเรยนรผานประสบการณตรงมความสอดคลองกบพฒนาการและวธการเรยนรของเดกในเรองหรอประเดนทเดกสนใจและควรรมบรรยากาศทเปนสขมจรยธรรมและวฒนธรรมไทยทดงามภายใตความเปนประชาธปไตยการเปดโอกาสใหเดกไดประสบความสาเรจในการแสวงหาความรเกดเจตนคตทดตอการใฝรใฝเรยนในทกษะความรความสามารถทเปนจดเนนคณลกษณะความสามารถทตองการใหเดกไทยมไดแกพนฐานสมรรถนะทางคณตศาสตรวทยาศาสตรเทคโนโลยและความสามารถในการสอสารดานภาษายงมนโยบายและมาตรการอนๆอกมากทกาหนดไวในยทธศาสตรการขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองนแตในบทบาทหนาทของครปฐมวยทงยงตองเตรยมความพรอมตอการรองรบของสมศ. โดยดาเนนการตามแนวทางการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาโดยปฏบตตามมาตรฐานการศกษาปฐมวย ทมสวนสาคญอยางยงตอการพฒนาคณภาพการศกษา และมาตรฐานการเรยนรในระบบการศกษา เพอมความพรอมในการปรบเปลยนและขบเคลอนการปฏรปครงน ใหสาเรจไดอยางแนนอน ภายใตความรวมมอกนทาหนาทอยางเขมแขงและชาญฉลาด ความสาเรจนเปนฐานทมนคงใหแกการสรางคนสรางชาต ของประเทศไทยตอไป

Page 15: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 15  

ตอนท 2 ความสาคญ และความสมพนธของวทยาศาสตร คณตศาสตร ความสาคญของวทยาศาสตรโลกในปจจบนถกขบเคลอนโดยเทคโนโลย วทยาศาสตรจงมบทบาทสาคญยงเพราะวทยาศาสตรเกยวของกบชวตของทกคนทงในการดารงชวตประจาวนและในงานอาชพตางๆเพออานวยความสะดวกในชวตและในการทางานลวนเปนผลของความรวทยาศาสตรผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอนๆเกดเปนเทคโนโลยหรอเครองมออานวยความสะดวกตางๆวทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงความร (Knowledge based society)ทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร (Scientific literacy or all) เพอทจะมความรความเขาใจโลกธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขนและนาความรไปใชอยางมเหตผลสรางสรรคมคณธรรม ความหมายและธรรมชาตบางประการของวทยาศาสตร วทยาศาสตรคอความพยายามของมนษยทจะเรยนรและทาความเขาใจเกยวกบสงตางๆรอบตวเกยวกบธรรมชาตและเกยวกบความตองการทจะคนหาใหเขาใจในสงทอยรอบตวเชนปรากฏการณผคนและสงตางๆ (ภายนอก) และตวตนของตนเอง (ภายใน) ซงความพยายามเชนนตดตวของมนษยมาตงแตแรกเกดนกวทยาศาสตรใชการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรเพอศกษาเกยวกบปรากฏการณทางธรรมชาตและใชเจตคตทางวทยาศาสตรเชนการมจนตนาการความคดสรางสรรคมเหตผลใจกวางรบฟงความคดเหนมความสงสยใครรชางสงเกตมความอดทนเพยรพยายามและมจรยธรรมในการทางานเพอสงสรมการสบเสาะหาความรใหประสบความสาเรจการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรประกอบดวยลกษณะสาคญไดแกการตงคาถามการใหความสาคญกบขอมลหลกฐานการเชอมโยงคาอธบายทสรางขนกบคาอธบายทางวทยาศาสตรอนๆและการสอสารและใหเหตผลเกยวกบผลการคนพบผลทไดจากการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรคอความเขาใจเกยวกบปรากฏการณทางธรรมชาตในรปของขอเทจจรงแนวคดสมมตฐานกฎหรอหลกการและทฤษฎซงอาจนาไปสการเกดคาถามใหมและการสบเสาะหาความรตอไป บทบาทของการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรระดบปฐมวย การจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรระดบปฐมวยเปนการตอบสนองและสงเสรมพฒนาการของเดกในการเรยนรโลกธรรมชาตรอบตวและพฒนาทกษะทางสตปญญาตางๆเนองจากเดกในระดบปฐมวยมพฤตกรรมธรรมชาตของการสบเสาะหาความรแบบวทยาศาสตรอยในตนเองการสงเสรมกระบวนการเรยนรอยางเหมาะสมทมงเนนใหผเรยนไดเรยนรและคนพบดวยตนเองมากทสดใหไดทงกระบวนการเรยนรและองคความรตงแตระดบปฐมวยจะชวยสงเสรมศกยภาพของเดกในดานตางๆดงน 1.พฒนาความตระหนกร(Cognition) เกยวกบสงตางๆทเกดขนในโลกรอบตวเดกจะไดรบการสงเสรมและตอบสนองตอคาถามทเกดขนระหวางการสารวจสงตางๆรอบตวของตนเองอยางเหมาะสมและทนทวงทและไดฝกฝนการจดโครงสรางความคดจากประสบการณทไดรบซงเปนการวางพนฐานโครงสรางกรอบแนวคด (Conceptual framework) เกยวกบโลกธรรมชาตรอบตวใหถกตองเหมาะสมตงแตในระดบปฐมวยซงจะชวยสงเสรมการเรยนรและพฒนาการของเดกเมอเตบโตขน 2.พฒนาคณลกษณะตามวยทสาคญ 4 ดานไดแก

Page 16: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 16   2.1 ดานรางกายเชนขณะทากจกรรมการสารวจสงตางๆรอบตวเดกไดใชประสาทสมผสทงหามการเคลอนไหวและใชอปกรณวทยาศาสตรอยางงายในการทากจกรรมทาใหกลามเนอมดใหญและกลามเนอมดเลกไดรบการพฒนา 2.2 ดานอารมณและจตใจเชนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดสารวจและทดลองสงตางๆรอบตวเดกจะไดรบการฝกฝนใหรจกบทบาทหนาทของตนเองในการทากจกรรมรจกใชเหตผลในการทาการสารวจและอธบายสงตางๆรจกตดสนใจในการเลอกวธการทดลองและยอมรบผลทเกดขนไดแสดงผลงานจากการสารวจและแสดงความสามารถของตนเอง 2.3 ดานสงคมเชนการทากจกรรมสารวจสงตางๆรอบตวเดกจะไดฝกการชวยเหลอตนเองรจกทางานรวมกบเพอนๆในกลมยอยรจกการใหและการรบรจกการรอคอยและฝกการปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอตกลงรวมกนตลอดจนเหนคณคาของสงแวดลอมรอบตวและชวยกนดแลรกษา 2.4 ดานสตปญญาเชนการจดกจกรรมใหเดกไดสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรเดกจะไดพฒนาความสามารถในการถามคาถามเชงวทยาศาสตรอยางงายการลงมอคนหาคาตอบดวยวธการตางๆทเหมาะสมกบวยเชนการสงเกตการสอบถามการทดลองการจาแนกสงตางๆโดยใชเกณฑของตนเองหรอเกณฑทครกาหนดขนการบอกลกษณะของสงทสารวจพบดวยคาพดการวาดภาพหรอการแสดงบทบาทสมมตการสรปสงทตนเองไดเรยนรใหมและบอกวธการเรยนรของตนเองซงไดมพฒนาการดานภาษาควบคกนไปดวย 3. ชวยใหเดกไดมโอกาสใชจนตนาการและความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรในการออกแบบและสรางสรรคสงประดษฐตลอดจนคดวธการแกปญหาตางๆตามวยและศกยภาพผานการเรยนรจากการเรยนรจากการเลนทางวทยาศาสตร ความสาคญของคณตศาสตร คณตศาสตรมความสาคญยงตอการพฒนาความคดทาใหมนษยมความคดอยางมเหตผลเปนระบบมแบบแผนตลอดจนการพฒนาความคดสรางสรรคและสามารถวเคราะหปญหาหรอสถานการณไดอยางรอบคอบชวยใหคาดการณวางแผนแกปญหาและนาไปใชในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสมคณตศาสตรยงเปนเครองมอในการศกษาทางดานวทยาศาสตรเทคโนโลยและศาสตรอนๆคณตศาสตรเปนระบบการคดของมนษยเพอศกษาและอธบายความสมพนธของสงตางๆในเชงปรมาณโดยใชภาพสญลกษณการพดการเขยนและเปนการเรยนรเพอทาความเขาใจเกยวกบจานวนตวเลขการคดคานวณหรอการดาเนนการเกยวกบจานวนการวดเรขาคณตพชคณตหรอแบบรปความสมพนธการวเคราะหขอมลและความนาจะเปนซงตองใชความคดทเปนระเบยบมเหตผลและความคดสรางสรรคความรเชงคณตศาสตรเกยวของกบความร 4 ประเภทประกอบดวยความรทางกายภาพความรทางสงคมความรทางตรรกะคณตศาสตรและความรเชงสญลกษณซงมความหมายโดยสงเขปดงน - ความรทางกายภาพเปนความรทไดจากการสงเกตสงตางๆดวยการรบรจากประสาทสมผสเชนสรปรางลกษณะขนาด - ความรทางสงคมเปนความรทไดรบจากการมปฏสมพนธกบบคคลอนเปนสงทเราไดรบจากการเรยนรเชนหนงสปดาหม 7 วนหนงเดอนม 28,29,30 หรอ 31 วนหนงปม 12 เดอน - ความรเชงตรรกะคณตศาสตรเปนความรทเกดจากการเขาใจความสมพนธระหวางสงตางๆโดยความรนเกดจากการสงเกตสารวจและทดลองกระทากบสงตางๆเพอเชอมโยงความสมพนธของสงเหลานนดวยการสงเกตการกระทาและการสรางความสมพนธทเกดขนจากการเชอมโยงเชนการนบจานวนสงของ

Page 17: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 17  กลมหนงและนบไดมจานวนทงหมดเทากบสซงจานวนสเปนคาของจานวนสงของทงหมดในกลมหากแยกออกจากกลมจะไมไดมความหมายเทากบจานวนส - ความรเชงสญลกษณเปนความรเกยวกบวธการแสดงสงทรดวยสญลกษณการเกดความรนตองอาศยการมปฏสมพนธโดยตรงกบสงนนและสามารถสรางเปนความรเชงตรรกะคณตศาสตรโดยมความเขาใจในสงนนอยางชดเจนจนสามารถนาสงอนหรอสญลกษณมาแทนได คณตศาสตรมลกษณะทเฉพาะหรอธรรมชาตของคณตศาสตร -คณตศาสตรมลกษณะเปนนามธรรมมโครงสรางซงประกอบดวยคาอนยามบทนยามสจพจนทเปนขอตกลงเบองตนจากนนจงใชการใหเหตผลทสมเหตสมผลสรางทฤษฎบทตางๆขนและนาไปใชอยางเปนระบบ -คณตศาสตรมความถกตองเทยงตรงคงเสนคงวามระเบยบแบบแผนเปนเหตเปนผลและมความสมบรณในตวเอง -คณตศาสตรเปนทงศาสตรและศลปทเกยวกบแบบรปและความสมพนธเพอใหไดขอสรปและนาไปใชประโยชน -คณตศาสตรเปนภาษาสากลททกคนเขาใจตรงกนในการสอสารสอความหมายและถายทอดความรระหวางศาสตรตางๆ -ความรเชงคณตศาสตรมลกษณะเหมอนบนไดเวยนมความตอเนองกนการจะเรยนรและเขาใจเรองใดผเรยนจะตองมพนฐานทเพยงพอสาหรบการเรยนร -คณตศาสตรนนเปนเครองมอทสาคญในการศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลยตลอดจนศาสตรอนๆทเกยวของมความเกยวของกบการดารงชวตและสงตางๆรอบตวลวนมความเกยวของกบคณตศาสตรทงสน ความสมพนธของวทยาศาสตรคณตศาสตรและทกษะทางวทยาศาสตรคณตศาสตร เดกๆมธรรมชาตอยากรอยากเหนจงอยากรตลอดเวลาวาสงทเกดขนในชวตนน “ทาไมถงเปนอยางนน”และ “เปนอยางนนไดอยางไร” วธการชวยเหลอใหเดกๆไดรบคาตอบทเขาสงสยกคอการจดเตรยมอปกรณสถานทสถานการณทเดกๆจะสามารถทาอะไรๆทเปนการสารวจตรวจคนทดลองและวนจฉยอยางกระตอรอรนตามความสนใจของตนไดอยางซาแลวซาอกเดกเกดการเรยนรโดยการปะตดปะตอเรองราวทเปนพนฐานหลกๆเขาดวยกนโดยเปนเรองทจะชวยใหพวกเขาเขาใจไดวาทกสงทกอยางรอบตวดาเนนการอยางไรทาใหเกดความรสกอยางไรจะตรวจวดไดอยางไรเชอมโยงกบชวตประจาวนอยางไรเราจะไมสามารถเรยนรวทยาศาสตรไดโดยทไมรคณตศาสตรเพราะวทยาศาสตรทกสาขาลวนแตตองมการหาคาโดยการชงตวงวดไมแบบใดกแบบหนงทกกจกรรมทางวทยาศาสตรตองมคณตศาสตรอยางทจะขาดเสยมไดเดกๆเองกมประสบการณทสมพนธกบวทยาศาสตรและคณตศาสตรตงแตกอนเขาโรงเรยนอนบาลเสยอกทงนกเพราะวทยาศาสตรและคณตศาสตรเกดขนใหเดกไดประสบทกๆกจกรรมกจกรรมทงายๆและสนกนใชในการเรมตนสรางความรพนฐานและความรนานาประการใหแกเดกๆเพอใหเขารวทยาศาสตรและคณตศาสตรไปดวยกนจงมคาถามเกดขนวาทาอยางไรทจะทาใหเดกๆสามารถเรยนวทยาศาสตรและคณตศาสตรไดอยางงายดายเปนไปตามธรรมชาตของเดกปฐมวยไมพฒนาแตละทกษะเปนสวนตางๆ

Page 18: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 18  ความสมพนธของทกษะวทยาศาสตรคณตศาสตร เปนททราบกนอยางแนชดแลววาชวงวยทองหรอชวงวกฤตของการพฒนาศกยภาพทางสมองของมนษยเราอยทชวงปฐมวยสมองของเดกวย 3-5 ปอยในชวงทพรอมทจะเรยนรเปนจดเรมของพฒนาการการคดอารมณจงมความอยากรอยากเหนชางสงเกตชอบซกถามผใหญบางคนไมเขาใจธรรมชาตของเดกจงปดกนโอกาสทางการเรยนรของเขาจงเปนปจจยหนงททาใหเกดวกฤตคณภาพของเดกไทยตาเพราะทกษะทจะชวยพฒนาศกยภาพทางการคดมอยในวทยาศาสตรและคณตศาสตร

Page 19: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 19   ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน 1. การสงเกต 2. การวด 3. การจาแนกประเภท 4. การหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา 5. การใชตวเลข 6. การจดกระทาและการสอความหมายขอมล 7. การลงความเหนจากขอมล 8. การพยากรณ ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนสง (สาหรบนกเรยนขนพนฐาน) 9. การตงสมมตฐาน 10. การกาหนดนยามเชงปฏบตการ 11. การกาหนดและควบคมตวแปร 12. การทดลอง 13. การตความหมายขอมลและการลงขอสรป ทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร 1. การแกปญหา 2. การใหเหตผล 3. การสอสาร 4. การสอความหมายคณตศาสตรและการนาเสนอ 5. การเชอมโยงความรตางๆทางคณตสาสตร 6. การเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอนๆ 7. ความคดรเรมสรางสรรค จะเหนไดวาทกษะการเรยนรวทยาศาสตรและคณตศาสตรจะมความสมพนธและ/หรอเปนทกษะการคดเดยวกนในการจดกจกรรมการเรยนสาหรบเดกปฐมวยจงควรใหความสาคญกบคณตศาสตรและวทยาศาสตรควบคกนไป ความสมพนธของกรอบมาตรฐานวทยาศาสตรคณตศาสตรกบหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 การจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรควรเนนผเรยนเปนสาคญเปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการทากจกรรมจากประสบการณตรงไดลงมอปฏบตจรงซงครจะเปนผตอบสนองความสนใจของเดกและสงเสรมการจดโครงสรางความคดจากประสบการณเพอพฒนามมมองและความเขาใจวทยาศาสตรรวมถงการสงเสรมทศนคตเกยวกบการดแลและรบผดชอบในการรกษาสงตางๆทอยรอบอยางเหมาะสม

Page 20: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 20  ตามวยการจดการเรยนรวทยาศาสตรใหประสบความสาเรจจะตองครอบคลมสวนประกอบสาคญ 3 ดานไดแกดานเนอหาดานวธสอนและดานบรบทการเรยนรดงภาพ

การพฒนากรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยเรมจากการวเคราะหเอกสารตาราวชาการหลกสตรการศกษาและรายงานการวจยทงในและตางประเทศซงเกยวของกบการจดการเรยนรวทยาศาสตรในระดบปฐมวยและไดศกษาเปรยบเทยบสาระทควรเรยนรของหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546ทง 4 สาระกบสาระการเรยนรวทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544ซงม 8 สาระดงแสดงในตาราง ตารางแสดงสาระทควรเรยนรและสาระการเรยนร

วทยาศาสตรสาระทควรเรยนรตามหลกสตรการศกษาปฐมวยพ.ศ.2546

สาระการเรยนรวทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพ.ศ.2544

เรองราวเกยวกบตวเดก สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม ธรรมชาตรอบตว สาระท 3 สารและสมบตของสาร สงตางๆรอบตวเดก สาระท4 แรงและการเคลอนท สาระท 5 พลงงาน

สาระท6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก สาระท7 ดาราศาสตรและอวกาศ สาระท8ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

จากการวเคราะหเอกสารทเกยวของไดนาไปสการสงเคราะหองคความรเพอการจดการเรยนรวทยาศาสตรระดบปฐมวยคณะทางานจงไดพฒนารางกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยขนโดยคานงถงขอบเขตเนอหาวทยาศาสตรความเหมาะสมกบพฒนาการและความสามารถในการเรยนรของเดกและสามารถนาไปปฏบตไดจรง สาระและมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร การกาหนดกรอบเนอหาทง 8 สาระไวเพอการนาไปใชประโยชนในการเชอมโยงเรองราวตางๆอยางเปนระบบเมอเรยนในระดบประถมจดสาคญของการเรยนการสอนคอสอนใหรวาอะไรคออะไรและสอนใหรวธการไดมาซงความรนนคอการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรนนเองอยางไรกตามสสวท. กไดกาหนดมาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวยไวใน 8 สาระดงน

Page 21: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 21  

สาระการเรยนรวทยาศาสตร มาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวย สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต 1. สารวจลกษณะและบอกหนาทของอวยวะภายนอก

ของรางกายตนเองปฏบตตนไดถกตองตามหลกสขอนามยและสามารถใชประสาทสมผสทงหาเรยนรสงตางๆรอบตว 2. สารวจสงเกตอภปรายลกษณะของสงมชวตและสงไมมชวตเพอนาไปสการทดลองอภปรายเกยวกบการเจรญเตบโตและการดารงชวตของสงมชวต 3. สารวจและเปรยบเทยบลกษณะของพชและสตวในสงแวดลอมไปจนถงลกษณะของตนเองและผอน

สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม 4. สารวจสงแวดลอมระบตาแหนงของตนเองเทยบกบสงแวดลอมและบอกไดวาตนเองมความสมพนธกบสงแวดลอมจงตองดแลรกษา 5. สารวจสงทเกดขนตามธรรมชาตเปรยบเทยบกบสงทมนษยสรางขนอภปรายการนามาใชซงทาใหเกดทงประโยชนและโทษ

สาระท 3 สารและสมบตของสาร 6. สารวจสมบตทางกายภาพบอกประโยชนและโทษของสงตางๆในชวตประจาวน 7. สงเกตและอธบายการเปลยนแปลงของสงตางๆในชวตประจาวน

สาระท 4 แรงและการเคลอนท 8. สารวจตรวจสอบแรงแมเหลกและแรงโนมถวง 9. ทดลองและสรปผลการออกแรงกระทาตอวตถตางๆ

สาระท 5 พลงงาน 10. สารวจการใชพลงงานใกลตวและบอกการใชประโยชนอยางเหมาะสม

สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก 11. สารวจตรวจสอบองคประกอบตางๆของโลกและการเปลยนแปลงลกษณะภมประเทศและภมอากาศทเกดขน

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ 12. สารวจและอธบายปรากฏการณทางดาราศาสตรเบองตน

สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

14. ตงคาถามและวางแผนสารวจตรวจสอบอยางงายโดยใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานและแสดงลกษณะนสยรกการเรยนรมจนตนาการความคดสรางสรรคและมจตวทยาศาสตร 15. สบคนและอภปรายประโยชนและโทษของวทยาศาสตรและเทคโนโลยและอปกรณตางๆในชวตประจาวน

Page 22: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 22   วตถประสงคในการพฒนาเดกปฐมวยในดานวทยาศาสตร การจดทากรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรมไดมงเนนเพยงดานเนอหาสาระสาคญทางวทยาศาสตรเทานนแตยงมงใหเดกปฐมวยมจตวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรควบคไปกบการรเนอหาสาระสาคญทางวทยาศาสตรดวย จตวทยาศาสตรหมายถงลกษณะนสยของบคคลทเกดจากการศกษาหาความรโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรจตวทยาศาสตรประกอบดวยความสนใจใฝรความมงมนอดทนรอบคอบรบผดชอบซอสตยการยอมรบฟงความคดเหนของผอนความมเหตผลทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเดกปฐมวยใชทกษะกระบวนการในการสบคนเพอสรางความรและมโนทศนตางๆขนมาดวยตวเองสาหรบเดกปฐมวยเรามงพฒนาทกษะขนมลฐาน 5 ทกษะไดแก 1. การสงเกต (Observing) 2. การเปรยบเทยบ (Comparing) 3. การจาแนก (Classifying) 4. การวด (Measuring) 5. การสอความหมายขอมล (Communicating) เดกปฐมวยเรยนรอะไรในคณตศาสตร การเรยนรคณตศาสตรระดบปฐมวยมงหวงใหเดกทกคนไดเตรยมความพรอมดานตางๆทางคณตศาสตรอนเปนพนฐานการเรยนรคณตศาสตรในชนประถมศกษาโดยกาหนดสาระหลกทจาเปนสาหรบเดกดงน - จานวนและการดาเนนการจานวนการรวมกลมและการแยกกลม - การวดความยาวนาหนกปรมาตรเงนและเวลา - เรขาคณตตาแหนงทศทางระยะทางรปเรขาคณตสามมตและรปเรขาคณตสองมต - พชคณตแบบรปและความสมพนธ - การวเคราะหขอมลและความนาจะเปนการเกบรวบรวมขอมลและการนาเสนอ - ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรการแกปญหาการใหเหตผลการสอสารการสอความหมายทางคณตศาสตรและการนาเสนอการเชอมโยงความรตางๆทางคณตศาสตรและเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอนๆและมความคดรเรมสรางสรรค สาระและมาตรฐานการเรยนรคณตศาสตร มาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายสาคญในการจดประสบการณการเรยนรใหกบเดกรวมทงเปนแนวทางในการกากบตรวจสอบและประเมนผล มาตรฐานการเรยนรจดใหอยภายใตสาระหลกดงน

สาระการเรยนรคณตศาสตร มาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวย สาระท 1 จานวนและการดาเนนการ ค.ป. 1.1 เขาใจถงความหลากหลายของการแสดง

จานวนและการใชจานวนในชวตจรง สาระท 2 การวด ค.ป. 2.1 เขาใจพนฐานเกยวกบการวดความยาว

นาหนกปรมาตรเงนและเวลา สาระท 3 เรขาคณต ค.ป. 3.1 รจกใชคาในการบอกตาแหนงทศทางและ

ระยะทาง ค.ป. 3.2 รจกจาแนกรปเรขาคณตและเขาใจการ

Page 23: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 23  

สาระการเรยนรคณตศาสตร มาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวย เปลยนแปลงรปเรขาคณตทเกดจากการจดกระทา

สาระท 4 พชคณต ค.ป. 4.1 เขาใจแบบรปและความสมพนธ สาระท 5 การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน ค .ป .5.1รวบรวมข อม ลท เ ก ย ว กบตน เอ งและ

สงแวดลอมและนาเสนอ สาระท 6 ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร หมายเหต ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรไดแกการแกปญหาการใหเหตผลการสอสารการสอความหมายทางคณตศาสตรและการนาเสนอการเชอมโยงความรตางๆทางคณตศาสตรและเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอนๆมความคดรเรมสรางสรรคในระดบปฐมวยยงไมกาหนดมาตรฐานของสาระท 6แตการจดประสบการณการเรยนรครควรสอดแทรกทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรดงกลาวขางตนตามความเหมาะสมกบระดบอาย ความสมพนธของทกษะวทยาศาสตรทกษะคณตศาสตรกบสมรรถนะเดกปฐมวยในการพฒนาตามวย 3-5 ป สานกงานเลขาธการสภาการศกษาและองคกรเพอเดกแหงสหประชาชาต (ยนเซฟ) ประเทศไทยไดดาเนนการศกษาวจยโดยมวตถประสงคในการเผยแพรความเขาใจเกยวกบความสามารถแสดงออกหรอพฤตกรรมตามวยของเดกในดานตางๆวาเดกสามารถทาอะไรได (can do) ในแตละชวงอาย 3 ป 4 ปและ5 ปซงในสวนหลกท 4 วาดวยพฒนาการดานการคดและสตปญญา (Cognitive Development) มสมรรถนะทแสดงใหเหนถงความสามารถทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตรดงน 1.ความจา: เดกสามารถแสดงการจาเบองตน 2.การสรางหรอพฒนาความคด(ทเปนความคดเบองตน) : เดกแสดงความคดพนฐานในเรองเกยวกบเวลาชองวาง(space) ตาแหนงแหลงทคณลกษณะฯลฯรวมทงการจดกลมสงตางๆทอยแวดลอม 3.ตรรกวทยาและความมเหตผล: เดกแสดงความเขาใจเกยวกบเหตและผล 4.การคดอยางมวจารณญาณ:เดกสามารถเปรยบเทยบแยกแยะความเหมอนความแตกตางและประเมนสถานภาพเดกสามารถแกปญหาได 5. การคดดานคณตศาสตร: เดกสามารถอานตวเลขนบเลขและรจานวน 6.ความเขาใจปรากฏการณและวธการแสวงหาขอเทจจรงทางวทยาศาสตร ดานสงแวดลอมทมชวต: เดกแสดงพฤตกรรมอยากรอยากลองโดยการมองการฟงการถามจบตองและลงมอทาเกยวกบสงแวดลอมทมชวตตางๆ ดานสงแวดลอมทไมมชวตในธรรมชาต: เดกแสดงพฤตกรรมอยากรอยากลองโดยการมองการฟงการถามจบตองและลงมอทาเกยวกบสงแวดลอมทไมมชวตตางๆ 7.มลภาวะและการรกษาสงแวดลอม: เดกแสดงพฤตกรรมรกษาสงแวดลอมและหลกเลยงมลภาวะ 8.ความเขาใจเกยวกบคณคาเชงเศรษฐกจ: เดกแสดงออกถงความตระหนกรเกยวกบคณคาเชงเศรษฐกจของสงตางๆ

Page 24: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 24   ความสมพนธของวทยาศาสตรคณตศาสตรกบศกยภาพทางปญญาของมนษย จากการศกษาเรองสมองพบวาศกยภาพทางปญญาของมนษยมลกษณะเฉพาะดานความฉลาดหรอปญญาดานตางๆจะเปลงประกายในวฒนธรรมทยกยองคณคาของปญญาความฉลาดดานนนและความงอกงามของปญญาความฉลาดแตละดานจะมวถพฒนาการตางๆกนฉะนนบคคลจะพฒนาความฉลาดของตนไดมากสงสดจงขนกบการยอมรบยกยองและโอกาสของการพฒนาปญญาของแตละคนซงเปนกระบวนการทางจตใจหรอความสามารถทจะคนหาแกปญหาออกแบบงานผลงานเปนทยอมรบของสงคม พหปญญาตามแนวคดของการดเนอร 1. ทกคนมปญญาความฉลาด 9 ดานหากแตมากนอยตางกน 2. ทกคนสามารถพฒนาปญญาแตละดานใหสงขนถงระดบใชการได 3. ปญญาดานตางๆทางานรวมกน 4. ปญญาแตละดานจะมการแสดงความสามารถหลายทาง ศกยภาพทางปญญาของมนษย การดเนอร (Gardner) ไดเสนอทฤษฎพหปญญาวามนษยทวไปมปญญา 9 ดานซงมปญญาทางดานวทยาศาสตรคณตศาสตรทง 2 ดานซงมขอมลเกยวของดงนพหปญญาทางดานเหตผลคณตศาสตรมความสามารถในการวเคราะหปญหาเชงตรรกะการแกโจทยปญหาการจบแบบแผนการเขาใจเชงเหตผลการอนมานการคดเชงตรรกะปญญาดานนจะเชอมโยงกบการคดเชงวทยาศาสตรและคณตศาสตรผมปญญาทางดานการเขาใจธรรมชาตและสงแวดลอมหมายถงความสามารถในการเขาใจการเปลยนแปลงของธรรมชาตและปรากฏการณธรรมชาตเขาใจความสาคญของตนเองกบสงแวดลอมและตระหนกถงความสามารถของตนทจะมสวนรวมในการอนรกษธรรมชาตเขาใจถงพฒนาการของมนษยและการดารงชวตของมนษยตงแตเกดจนตายเขาใจและจาแนกความเหมอนกนของสงของเขาใจการหมนเวยนเปลยนแปลงของสสารปญญาความฉลาดดานอนๆอก 7 ดานไดแก 1. ปญญาทางดานภาษา 2. ปญญาทางดานมตสมพนธ 3. ปญญาทางดานรางกายและการเคลอนไหว 4. ปญญาทางดานดนตร5. ปญญาทางดานมนษยสมพนธ 6. ปญญาทางดานการรจกเขาใจตนเอง 7. ปญญาทางดานอตถภวนยมจตนยมหรอการดารงคงอยของชวตจากองคความรสวนนนา ไปสการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรคณตศาสตรในลกษณะบรณาการทกษะความสามารถ

Page 25: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 25  

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2

สรป หลกสาคญในการจดประสบการณการเรยนร ผสอนจาเปนตองศกษาหลกการของหลกสตรใหเขาใจ เพราะในการจดประสบการณใหเดกอาย 3-5 ป จะตองยดหลกการอบรมเลยงด ควบคกบการใหการศกษา โดยตองคานงถงความสนใจและความตองการของเดกทกคนทงเดกปกต เดกทมความสามารถพเศษ และเดกทมความบกพรองทางรางกาย อารมณ จตใจ สงคม สตปญญา รวมทงการสอสารและการเรยนร หรอเดกทมรางกายพการ หรอทพพลภาพ หรอบคคลซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแล หรอดอยโอกาส เพอใหเดกพฒนาทกดานทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาอยางสมดล โดยจดกจกรรมทหลากหลาย บรณาการผานการเลนและกจกรรมทเปนประสบการณตรงผานประสาทสมผสทงหา เหมาะสมกบวย และความแตกตางระหวางบคคล ในการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรระดบปฐมวยเปนการตอบสนองและสงเสรมพฒนาการของเดกในการเรยนรโลกธรรมชาตรอบตวและพฒนาทกษะทางสตปญญาตางๆเนองจากเดกในระดบปฐมวยมพฤตกรรมธรรมชาตของการสบเสาะหาความรแบบวทยาศาสตรอยในตนเองการสงเสรมกระบวนการเรยนรอยางเหมาะสมทมงเนนใหผเรยนไดเรยนรและคนพบดวยตนเองมากทสด สวนวชาคณตศาสตรควรพฒนาความคดทาใหมนษยมความคดอยางมเหตผลเปนระบบมแบบแผนตลอดจนการพฒนาความคดสรางสรรคและสามารถวเคราะหปญหาหรอสถานการณไดอยางรอบคอบชวยใหคาดการณวางแผนแกปญหาและนาไปใชในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสมความรเชงคณตศาสตรเกยวของกบความร 4 ประเภทประกอบดวยความรทางกายภาพความรทางสงคมความรทางตรรกะคณตศาสตรและความรเชงสญลกษณ

Page 26: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 26  

ตอนท 3 การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ลกษณะสาคญของการจดกระบวนการเรยนรวทยาศาสตร 1. สงเสรมใหเดกมปฏสมพนธกบสงแวดลอมทางกายภาพและสถานการณทพบในชวตประจาวนทเกยวของกบการดารงชวตโดยเปดโอกาสใหเดกตงคาถามและใชคาถามเปนสวนหนงของการเรยนรใหเดกสารวจสงตางๆรอบตวโดยใชประสาทสมผสทงหาในการสงเกตใหเดกเรยนรผานการลงมอปฏบตกจกรรมทหลากหลายเชนการสบเสาะหาความรการสารวจตรวจสอบการสบคนขอมลการเปรยบเทยบการทาการทดลองการแกปญหาการซกถามและอภปรายการสาธตใหเดกสรางคาอธบายจากการสารวจตรวจสอบใหเดกเชอมโยงและนาสงทไดเรยนรไปใชในชวตจรงหรอนาสงทไดเรยนรใหมไปประยกตใชจนเกดเปนแนวทางปฏบตของตนเอง 2. สงเสรมใหเดกมปฏสมพนธกบสงแวดลอมทางสงคมและวฒนธรรมโดยใหเดกไดสรางปฏสมพนธทดระหวางกนทงเดกกบเดกและเดกกบผใหญใหทางานรวมกบเพอนเปนกลมชวยเหลอกนในการเรยนรแลกเปลยนความคดเหนกน 3. กระตนสงเสรมและทาทายการคดของเดกใหเดกใชกระบวนการคดเพอแกปญหาและพฒนาทกษะการรคดของเดกไดแกใหเลอกทากจกรรมทสนใจดวยวธการทออกแบบเองใหนกเรยนรจกควบคมการเรยนรของตนเองโดยใหเดกตงเปาหมายการเรยนรและตรวจสอบความกาวหนาดานการเรยนรของตนเองใหคดตดสนใจไตรตรองสรปผลของการกระทาของตนเองใหพดหรอแสดงออกถงสงทเดกไดกระทาหรอมประสบการณเพอทบทวนประสบการณและความเขาใจของตนเองคดวเคราะหสบสอบความคดของตนเองตรวจสอบการทางานจากการรวมงานเปนกลมใหมชวงเวลาหรอโอกาสในการสะทอนสงทเรยนรสะทอนความคดวาเรยนรอะไรและอยางไรตลอดเวลา

4. กระตนใหเดกเกดการเรยนรและความเขาใจผานการใชภาษาและสงเสรมพฒนาการทางภาษาของเดกเพอใหเดกสามารถใชภาษาชวยในการสอสารความคดเพอใหผอนเขาใจโดยใหเดกบอกเลาสงทคนพบหรอพดนาเสนอผลงานใหพดแสดงความคดเหนครสนทนาพดคยกบเดกเกยวกบสงทเดกกาลงทาใหเดกไดเรยนรวธการพดทเปนทยอมรบของผอนใหเดกไดรจกการสอความหมายและการฟง การสอนวทยาศาสตรคณตศาสตรอยางมจดมงหมาย สาหรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรในสถานศกษาสาหรบเดกปฐมวย3-5 ปนนควรไดมการจดกจกรรมอยางมจดมงหมายทชดเจนมการวางแผนทเปนระบบบอยครงทเกดเหตการณทเดกใหความสนใจเกดขนโดยมไดคาดคดครควรใชเหตการณเหลานนใหเปนประโยชนในการเรยนรของเดกโดยใชความรการตดสนใจและความชานาญเชยวชาญในการสรางประสบการณทดใหเดกไดเกดการเรยนรอยางมจดมงหมายทชดเจนและสามารถอธบายไดวาเพราะเหตใดจงทาในสงทกระทา องคประกอบของการสอนอยางมจดมงหมายประกอบดวย 1. การวางแผนและการจดการครจะวางแผนการเรยนรทผสมผสานทงเนอหาสาระกบเงอนไขพฤตกรรมตางๆของเดกครจะตองสามารถจดการไดทงกบพฤตกรรมรายบคคลและทงกลมใหญ 2. ชนเรยนทมการเรยนรทงแบบครนาและเดกนา กลาวคอการเรยนรแบบเดกเปนผนาหมายถงกระบวนการทเนนความสนใจของเดกเปนหลกโดยมครเปนผสนบสนนและไมใชการเรยนรทเดกเปนผควบคมทงหมดแลวมครเปนผรบสวนการเรยนรแบบครเปนผนาหมายถงการจดกระบวนการเรยนรตาม

Page 27: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 27  เปาหมายทครวางไวแตคานงถงความสนใจและการมสวนรวมของเดกไมใชการเรยนรทครควบคมทงหมดแลวมเดกเปนผรบ 3. คาถามทสงเสรมกระบวนการคดครตองตงคาถามใหเดกคดอยางลกซงและกระตนกระบวนการคดของเดก 4. ผลสะทอนกลบครทมประสทธภาพจะตองรวาเมอไรทจะใหผลสะทอนกลบและใหอยางไรการใหคาแนะนาคาวจารณการตงคาถามการตงเงอนไข “ถาทาสงน…จะเกดอะไรขน” หรอ “ครชอบวธการทหนใชแกปญหานคะ” โดยเฉพาะการพดทางบวกของครทเนนการเรยนรมากกวาการตดสน “ถก”หรอ “ผด” กลาวโดยสรปการจดประสบการณวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยมหลากหลายทงทเปนทางการและไมเปนทางการรวมทงการจดประสบการณทครรเรมหรอครนาและเดกรเรมหรอเดกนาตลอดจนการจดประสบการณตามเหตการณทเกดขน การจดประสบการณเรยนรแบบสบเสาะหาความรในหองเรยนลกษณะสาคญ 5 ลกษณะในการสบเสาะหาความร 1. ผเรยนมสวนรวมในประเดนคาถามทางวทยาศาสตร 2. ผเรยนใหความสาคญกบขอมลหลกฐาน 3. ผเรยนสรางคาอธบายเชงวทยาศาสตรตามขอมล 4. ผเรยนเชอมโยงคาอธบายของตนกบความรทางวทยาศาสตรหรอคาอธบายอนๆ 5. ผเรยนสอสารและใหเหตผล ผสอนสามารถจดกจกรรมใหผเรยนมบทบาทในการลงมอปฏบตมากหรอนอยไดตามระดบการสบเสาะหาความรเพอใหเหมาะสมกบศกยภาพและพฒนาการการเรยนรของผเรยนสาหรบในระดบปฐมวยควรจดใหผเรยนไดเรยนรผานลกษณะสาคญของการสบเสาะหาความรอยางนอย 4 ประการดงแผนผง การจดกจกรรมการเรยนรบรณาการวทยาศาสตรปฐมวยควรคานงถงความสอดคลองกบลกษณะสาคญของการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรอยางนอย4 ประการไดแก

สารวจตรวจสอบ

รวบรวมขอมล

ตอบคาถาม อางองขอมล สรางคาอธบายอยางมเหตผล

ตงคาถามเชงวทยาศาสตร

นาเสนอผล การสารวจตรวจสอบ

Page 28: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 28   1. การมสวนรวมในการตงคาถามเชงวทยาศาสตรอยางงายๆ 2. การทาการสารวจตรวจสอบเกบรวบรวมขอมลโดยการสงเกตสารวจสบคนหรอทดลองและบนทกผลการสารวจตรวจสอบดวยวธทเหมาะสมกบวย 3. การตอบคาถามทตงขนโดยใชผลการสารวจตรวจสอบมาสรางคาอธบายทมเหตผล 4. การนาเสนอผลการสารวจตรวจสอบใหกบผอนดวยวธทเหมาะสมกบวยและความสามารถ นอกจากนในการจดกจกรรมการเรยนร บรณาการวทยาศาสตรปฐมวยยงควรคานงถงองคประกอบสาคญของวทยาศาสตร3 ประการไดแกทกษะและกระบวนการทางวทยาศาสตรความรทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร

ความรทางวทยาศาสตร ทกษะและกระบวนการ เจตคตทางวทยาศาสตร ทางวทยาศาสตร

ภาพองคประกอบของวทยาศาสตร การจดประสบการณการเรยนรคณตศาสตรปฐมวย การจดประสบการณการเรยนรควรมความหลากหลายอาจจะเรยนรวมกนทงชนเรยนเปนกลมยอยเรยนเปนรายบคคลสถานทควรมทงในหองเรยนนอกหองเรยนบรเวณโรงเรยนมการจดใหเดกไดไปศกษาในแหลงวทยาการตางๆทอยในชมชนหรอในทองถนควรจดในรปของกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการผานการเลนเพอใหเดกไดเรยนรจากประสบการณตรงเกดความรความเขาใจมทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรและมเจตคตทดตอคณตศาสตรครผสอนหรอผทมหนาทรบผดชอบเลยงดและพฒนาเดกควรจดประสบการณการเรยนรโดยคานงถงความเหมาะสมและความสอดคลองกบวฒภาวะของเดกซงอาจดาเนนการตามหลกการและแนวทางการจดประสบการณการเรยนรดงน 1. สรางเสรมความสนใจในการเรยนรคณตศาสตรตามธรรมชาตของเดกและการสรางความเขาใจทางคณตศาสตรผานประสบการณในชวตประจาวน 2. สรางประสบการณและความรความเขาใจทางคณตศาสตรโดยเชอมโยงจากพนฐานทางครอบครวภาษาวฒนธรรมและชมชนโดยเนนการจดเปนรายบคคลกลมยอยและในรปแบบทไมเปนทางการผานการเลนการสารวจและการไดลงมอปฏบตจรง 3. หลกสตรและการจดประสบการณทางคณตศาสตรตองใหความสาคญกบการสงเสรมพฒนาการดานรางกายอารมณจตใจสงคมและสตปญญาไปพรอมๆกน 4. หลกสตรและการจดประสบการณเนนกระบวนการแกปญหาและการใหเหตผลรวมทงการนาเสนอการสอสารการเชอมโยงแนวความคดตางๆทางคณตศาสตรและการคดสรางสรรค 5. หลกสตรและการจดประสบการณตองเชอมโยงสมพนธและสรางความรความเขาใจอยางเปนลาดบขนตอนโดยเรมจากความเขาใจพนฐานเพอเปนการเตรยมความพรอมกอนการเรยนรในลาดบขนทยากขนตอไป 6. จดโอกาสใหเดกไดสรางความเขาใจทถกตองอยางลกซงและฝงแนนในแนวคดหลกการและสาระสาคญทางคณตศาสตร

วทยาศาสตร

Page 29: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 29   7. บรณาการคณตศาสตรในกจกรรมการเรยนรตางๆและสอดแทรกกจกรรมตางๆในการเรยนรคณตศาสตรในชวงเวลาทเหมาะสม 8. เสนอแนวคดวธการและการใชภาษาในการจดประสบการณใชสอการเรยนรทหลากหลายและใชกลยทธการสอนคณตศาสตรทเหมาะสม 9. สนบสนนการเรยนรของเดกโดยการพฒนากระบวนการคดและมการประเมนผลการเรยนรในดานความเขาใจและทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรอยางตอเนอง รปแบบของการจดประสบการณการเรยนรคณตศาสตร รปแบบของการจดประสบการณการเรยนรคณตศาสตรระดบปฐมวยมหลายรปแบบครผสอนควรใชรปแบบของการจดประสบการณการเรยนรใหเหมาะสมกบเดกกบเนอหาสาระการเรยนรและกบเวลาเรยนของเดกในการจดประสบการณการเรยนรสาระสาคญทางคณตศาสตรหนงๆหรอความคดรวบยอดทางคณตศาสตรหนงๆอาจใชหลายรปแบบผสมผสานกนและตองคานงถงการบรณาการดานความรทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรและสอดแทรกคณลกษณะอนพงประสงคตวอยางรปแบบของการจดประสบการณการเรยนรคณตศาสตรระดบปฐมวยทนาสนใจมดงน 1. การเรยนรจากการปฏบตจรงมงใหเดกไดรบประสบการณตรงจากการปฏบตโดยใชสอของจรงและสอรปภาพใชการสงเกตการเปรยบเทยบการจดกลมการจาแนกการคาดคะเนการตงขอคาดเดาหรอการตงสมมตฐานการตงคาถามการอภปรายการใหเหตผลการใชเครองมอการบนทกและการสรปซงการเรยนรจากรปแบบเหลานเปนการเปดโอกาสใหเดกมอสระในการคดวเคราะหแมวาจะใชเวลาคอนขางมากแตเดกจะไดประโยชนจากการเรยนรดวยการบอกเลาหรอการสรปของครผสอน 2. การเรยนรแบบสบเสาะหาความรครผสอนควรจดสถานการณหรอเหตการณทเปนปญหาเพอกระตนใหเดกเกดความสงสยและความตองการทจะรโดยครผสอนใชคาถามอยางตอเนองเพอใหเดกสบเสาะคนหาสาเหตและรวบรวมขอมลมาอภปรายจนกระทงตอบคาถามหรอแกปญหาไดหรอหาขอสรปไดกระบวนการสบเสาะหาความรประกอบดวยขนสงเกตขนอธบายขนคาดการณขนทดลองและขนนาไปใชขนตอนเหลานจะชวยฝกทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรอนนาไปสการเรยนรอยางมความหมายสามารถรเขาใจสาระสาคญทางคณตศาสตรหรอความคดรวบยอดทางคณตศาสตรในเนอหาสาระทเรยนและสามารถสบเสาะหาความรใหมในเนอหาสาระอนๆไดอยางไมจากด 3. การเรยนรจากการใชคาถามครผสอนตองใชคาถามประกอบการอธบายและแสดงเหตผลเพราะธรรมชาตของวชาคณตศาสตรมลกษณะเปนนามธรรมมโครงสรางประกอบดวยคาอนยามบทนยามสจพจนทเปนขอตกลงเบองตนบางเนอหาสาระครผสอนตองสรางพนฐานกอนดวยการอธบายและแสดงเหตผลใหขอตกลงในรปของบทนยามเพอใหเกดความเขาใจเบองตนแตในบางเนอหาสาระครผสอนอาจใชคาถามกอนถาเดกไมเขาใจอาจอธบายและแสดงเหตผลเพมเตม ขนตอนการเรยนรคณตศาสตรของเดกปฐมวยขนตอนการเรยนรของเดกมดงน 1. ทบทวนความรพนฐานครผสอนควรคานงถงความรพนฐานของเดกหรอเตรยมความพรอมกอนเรยนโดยใชยทธวธตางๆในการทบทวนความรเดมทงเปนการนาเขาสบทเรยนกอนการเรยนรเนอหาสาระใหม 2. สอนเนอหาสาระใหมครผสอนควรจดกจกรรมของแตละจดประสงคการเรยนรหรอตวชวดโดยใหเดกไดลงมอปฏบตทากจกรรมฝกสงเกตฝกใหเหตผลฝกการสรปโดยใชสอของจรงสอทจดกระทาไดแบบจาลองตางๆหรอรปภาพหรอใชสญลกษณตามจดประสงคการเรยนรหรอตวชวดนนๆ

Page 30: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 30   3. สรปสาระสาคญทางคณตศาสตรหลงการจดกจกรรมแลวครผสอนควรเสรมความรขยายความหรอสรปประเดนสาคญทเปนสาระสาคญทางคณตศาสตรหรอความคดรวบยอดทางคณตศาสตรของสาระการเรยนรนนๆซงเปนความรแนวคดทตองการปลกฝงใหกบเดก 4. ฝกทกษะหรอฝกปฏบตครผสอนควรใหเดกไดฝกเปนรายบคคลหรออาจฝกปฏบตเปนกลมตามความเหมาะสมของกจกรรมและตวชวดเพอทบทวนความรความเขาใจของเดกหลงเรยนจบกจกรรมหนงๆในบทเรยน 5. นาความรไปใชครผสอนควรสงเสรมใหเดกไดนาความรแนวคดหรอสงทเรยนรไปประยกตหรอเปนแบบอยางในการเรยนรหรอการปฏบตครงตอๆไป 6. วดและประเมนผลครผสอนควรจดใหมการวดและประเมนผลแตละจดประสงคการเรยนรหรอตวชวดหรออาจจะวดผลหลายๆจดประสงคการเรยนรแลวประเมนผลตามตวชวดและนาผลไปจดสอนซอมเสรมหรอใชในการปรบการจดประสบการณการเรยนร การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรทสอดคลองกบธรรมชาตของสมอง การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรทสอดคลองกบธรรมชาตของสมองและวธการเรยนรของเดกปฐมวยการทจะพฒนาคณภาพการศกษาของผเรยนใหมสมรรถนะเรยนรไดเตมศกยภาพครจาเปนอยางยงทจะตองมความเขาใจถงวธการเรยนรของสมองเดกปฐมวยเพอการออกแบบการเรยนรใหสอดคลองกบธรรมชาตวถการเรยนรการทางานของสมองซงสมองของมนษยมธรรมชาตการเรยนรดงน หลกการเรยนรของสมอง 1. สมองเรยนรจากการมปฏสมพนธกบสงแวดลอม 2. สมองหาความหมายของสงทเรยนร 3. สมองเรยนรโดยการสรางความสมพนธในแบบแผนการเรยนร 4. สมองเรยนรพรอมกนทกระบบเปนการเรยนรแบบองครวม 5. อารมณเปนสวนประกอบและมบทบาทสงตอการขบเคลอนการเรยนร 6. ความสาเรจของเดกเปนเงอนไขทางบวกของการเรยนรสวนความลมเหลวเปนไปทางลบ 7. การเรยนรเกดขนตอทกสงทงสงทสนใจและสงทผานการรบรแบบไมตงใจ 8. สมองทางานและเกดการเรยนรทงในภาวะทรตวและภาวะทพนไปจากความสานกร 9. สมองเรยนรโดยใชระบบจดจาเพอชวยในการคด 10. การเรยนรของสมองอาศยการเปลยนแปลงทางชววทยาและเปนการเปลยนแปลงทพฒนาตอเนองและมากขน 11. สมองเรยนรไดไมมขดจากด 12. สมองแตละคนมลกษณะเฉพาะหนงเดยว ในการเรยนรสงตางๆสมองจะมลาดบการจดกระทากบขอมลดงน 1. รบขอมลเขาสสมองโดยผานประสาทสมผส (Sensory input) คอรบผานการเหนการไดยนการสมผสการดมกลนและการสมผสรส 2. ประมวลผลขอมลทสมองสวนหนา (Data processing)ขอมลทผานการรบรเขาไปนจะถกนาไปประมวลผลทสมองสวนหนา (frontal lobe) ซงทาหนาทประมวลผลขอมลคดและแกปญหา

Page 31: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 31   3. ลงมอปฏบตการ (Output)สมองสวนหนาทาการคดเสรจแลวจะสงสญญาณไปกระตนสวนทควบคมการเคลอนไหว(Motor system) เพอปฏบตการโตตอบกบสงแวดลอม (Response)

Page 32: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 32   แนวทางการออกแบบและบรณาการกจกรรมวทยาศาสตรสการจดการเรยนรปฐมวยในชนเรยน ตามแนวBrain – Based Learning (BBL) หลกการสาคญของการออกแบบและบรณาการกจกรรมวทยาศาสตรสการจดการเรยนรปฐมวยในชนเรยนตามแนว BBL มดงน 1. มงใหเดกไดเรยนรจากประสบการณจรงผานแหลงเรยนรในบรบททมความหมายตอตวเดกเดกตองทากจกรรมตลอดเวลาทเรยนรมปฏสมพนธระหวางเดกกบผใหญเดกกบเดกและเดกกบสถานการณเดกไดนาการเรยนรทเกดขนใหมไปประยกตใชจนเกดเปนแนวทางปฏบตของตนเอง 2. มงใหโอกาสเดกไดคดตดสนใจไตรตรองสรปผลของการกระทาของตนเองดวยการพดหรอแสดงออกสงทเดกกระทาหรอมประสบการณเปนการทบทวนประสบการณและความเขาใจไดเรยนรวธการพดทเปนทยอมรบของผอนรจกการสอความหมายการฟง 3. มงใหเดกไดสรางปฏสมพนธทดระหวางกนทงเดกกบเดกและเดกกบผใหญคดวเคราะหสบสอบความคดของตนเองตรวจสอบการทางานจากการรวมงานเปนกลม 4. บคคลทแวดลอมเดกตองสงเกตคนหาความตงใจและความสนใจของเดกรบฟงและสงเสรมและชใหเหนแงมมตางๆใหเดกไดคดและทาสงตางๆดวยตนเองเดกไดซมซบจากตนแบบทดและเรยนรไดตลอดเวลาเชอมโยงการนาสงทไดรไปใชในชวตจรง แนวทางการนาไปสการจดการเรยนรในหองเรยนระดบปฐมวย 1. จดประสบการณใหเดกใชประสาทสมผสทงหาในการกระทาและปฏสมพนธกบสงแวดลอมทงทางกายภาพทางสงคมและวฒนธรรม 2. จดประสบการณทมความหมายสาหรบเดกและใหเลอกกจกรรมทนาสนใจ 3. จดกจกรรมทหลากหลายโดยคานงถงประสบการณเดมของผเรยนและวฒภาวะใหเดกเลอกทากจกรรมทสนใจในวธการทออกแบบเอง 4. จดการเรยนรแบบบรณาการและใหเรยนรจากสวนรวมไปหาสวนยอยใหไดรบประสบการณตรงจากสงแวดลอม 5. จดบรรยากาศการเรยนรใหสนกผอนคลายไมเครยดใหมอสระในการตดสนใจและไดรบความสาเรจในสงททาตามทออกแบบไวหรอตามวธการทคดไว 6. จดกจกรรมทมความยากงายเหมาะสมกบวฒภาวะของเดกสวนในเรองของสาระการเรยนรใหเรยงลาดบจากเรองใกลตวเดกไปสเรองไกลตวจากรปธรรมไปสนามธรรม 7. จดสภาพแวดลอมทมความหมายและเออตอการเรยนรของเดก 8. จดการเรยนรโดยใหผเรยนเกดความรความเขาใจสงทเปนพนฐานและจดสถานการณกระตนใหสนใจในสงใหมเพอรบเขาไปสความรเดมและปรบขยายความคดเกดเปนความรใหมและแสวงหาความรใหมตอไปอยางตอเนองโดยคานงถงความแปลกใหมและทาทายอยเสมอ บทบาทครในการจดการเรยนรทสอดคลองกบสมองของเดกปฐมวย 1. สรางบรรยากาศในการเรยนรใหนาสนใจโดยจดสงเราทกระตนความสนใจของเดกในรปของสอวสดอปกรณหรอสถานการณ 2. ใหเดกแตละคนหาวธการเรยนรทเหมาะกบตนเองและครเปนผอานวยความสะดวกในการจดหาแหลงเรยนรวสดอปกรณหรอสถานการณใหผเรยน

Page 33: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 33   3. กระตนใหผเรยนเหนความสาคญตอสงทเรยนวามความหมายตอตนเอง 4. กระตนใหเดกเกดความสงสยอยากรคาตอบและกระตนใหเดกคนหาวธหาคาตอบ 5. กระตนใหเดกแสดงความคดเหนตอสงทปฏบตในลกษณะของกระบวนการและผลการปฏบตวามความพงพอใจหรอไมตองการปรบเปลยนอะไรหรอเสนอแนวทางหรอวธการใหเพอใหเกดผลเปนอยางอนหรอไมอยางไร 6. ใหเวลาเดกไตรตรองคดพจารณาวาไดเรยนรอะไรบาง 7. ใหกาลงใจชวยจดบนทกรวมกบเดกสรปผลการเรยนร 8. รวมเสนอความคดและมสวนรวมในการจดหาแสดงผลงานและกระตนใหผเรยนนาผลการเรยนรไปสการวางแผนการเรยนรเรองตอไป การใชคาถามเพอพฒนาการเรยนร คาถามเปนเครองมอสาคญในการชวยพฒนาการเรยนรของเดกปฐมวยคาถามทมประสทธภาพสามารถพฒนาศกยภาพการคดของเดกไดในระดบตางๆคาถามจงเปนสงสาคญยงทจะชวยใหการเรยนการสอนสามารถดาเนนการสเปาหมายทตองการไดดงนนครจงจาเปนตองมทกษะในการเลอกใชคาถามทเหมาะสมกบบทเรยนและวยของนกเรยนโดยเฉพาะวธการเรยนรทเหมาะสมกบธรรมชาตของการเรยนรวทยาศาสตรคอการสบเสาะหาความรทจาเปนตองใชทกษะการตงคาถามเพอใหไดคาตอบเปนหลายลกษณะโดยทวไปคาถามสามารถแบงไดหลายรปแบบเชนการแบงเปนคาถามระดบตาและคาถามระดบสงซงคาถามทง 2 ระดบนจะชวยพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยและชวยครในการดาเนนการสอนมลกษณะดงน 1. คาถามระดบตาหรอคาถามระดบเรมตนเปนคาถามเกยวกบขอเทจจรงซงไดจากความจาและการสงเกตคาถามประเภทนมกมคาตอบเดยวหรอคาตอบทบอกไดวาถกหรอผดซงแบงออกไดเปน6 ชนดไดแกคาถามประเภทใหสงเกตคาถามใหทบทวนความจาคาถามใหบอกความหมายหรอคาจากดความคาถามชบงคาถามถามนาและคาถามเราความสนใจ ตวอยางของคาถามระดบตา 1.1 คาถามใหสงเกตเปนคาถามทตองใชประสาทสมผสคอตาหลนจมกและผวกายเพยงสวนหนงหรอหลายสวนเขาสารวจวตถหรอปรากฏการณธรรมชาตหรอจากการทดลองโดยไมลงความเหนของผสงเกตลงไปดวยคาถามเพอนาไปสทกษะการสงเกตม 3 ลกษณะไดแก - คาถามทใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอประสาทสมผสทงหาสงเกตวตถสงของตางๆโดยตรงเชน “สงทหนคลาไดมลกษณะอยางไร” “ผลไมในถาดนมลกษณะอยางไร” - คาถามทใหใชประสาทสมผสสงเกตลกษณะของวตถทเปลยนแปลงไปเชน“เดกๆสงเกตดวาถาทงนาแขงไวในแกวนานๆจะเปนอยางไร” - คาถามทใหกะประมาณขนาดหรอจานวนวตถสงของตางๆเชน “กระจาดนจะสามารถบรรจผลไมนไดหมดหรอไม” “กอนหนกองนนมประมาณกกอน” การสงเกตผานประสาทสมผสทงหาถอเปนทกษะพนฐานทจาเปนอยางยงสาหรบเดกปฐมวย 1.2 คาถามใหทบทวนความจาเปนคาถามทผตอบตองอาศยความรความจาและประสบการณทมอยมาตอบคาถามเชนแมลงมกขาสตวนาไดแกอะไรบาง 1.3 คาถามใหบอกความหมายหรอคาจากดความเปนคาถามเพอตรวจสอบความรความเขาใจในเรองคาศพทและความหมายคาศพทของเดกๆเชนชาวนาคอใครขาวเปลอกคออะไรทงนาหมายถงอะไร

Page 34: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 34   1.4 คาถามบงชเปนคาถามทผถามกาหนดขอมลไวหลายอยางแลวใหผตอบเลอกวาสงใดเปนคาตอบทตองการขอมลทใหเดกเลอกตอบจะตองแนใจวาเปนสงทเดกมประสบการณมากอนผถามอาจใชสงของหรอภาพประกอบการถามจะชวยใหเดกเกดความเขาใจยงขนเชนผลไมชนดใดมเมลดภายในผลเพยงเมลดเดยวผลไมชนดใดทรบประทานไดทงเปลอก 1.5 คาถามถามนามจดประสงคเพอเนนยาเรองทพดไปแลวอกครงถอเปนการบอกหรอทบทวนขอเทจจรงเพอเราความสนใจของนกเรยนคาตอบมกเปนเชงตอบรบหรอปฏเสธคาถามชนดนไมสงเสรมใหเดกใชความคดควรหลกเลยงหรอใชใหนอยทสด 1.6 คาถามเราความสนใจมจดประสงคเพอใชควบคมกจกรรมตางๆใหดาเนนไปดวยความเรยบรอยเชนเดกๆพรอมทจะฟงนทานหรอยงใครอยากเลนเกมบางคาถามระดบตาเหมาะกบการสงเสรมใหเดกมสวนรวมในการสนทนาโตตอบการใชคาถามระดบตาบางชนดเชนคาถามใหสงเกตคาถามใหทบทวนความจายงมความสาคญและจาเปนอยมใชนอยแตอยางไรกตามในการพฒนาศกยภาพของสมองใหมประสทธภาพจาเปนตองใชคาถามทเปดโอกาสใหเดกไดคดอยางอสระคดอยางหลากหลายและคดคนหาคาตอบททาทายครจงควรใชคาถามระดบสงเพอเปนการกระตนการคดระดบสงไดแกการคดวเคราะหคดสงเคราะหคดประเมนคา 2. คาถามระดบสงเปนคาถามทสงเสรมใหผตอบใชความคดนาความรและประสบการณเดมมาเปนพนฐานสรปหาคาตอบสงเสรมใหผตอบมความคดสรางสรรคและเกดทกษะในการคดอยางเปนระบบนอกจากนยงเปนคาถามทเปดโอกาสใหผตอบไดแสดงความคดเหนตลอดจนกระตนใหไดลองแกปญหาดวยตนเองและเปนคาถามทชวยสงเสรมใหเกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไดดคาถามลกษณะนไดแก 2.1 คาถามใหอธบายเปนคาถามทผตอบจะตองนาความรและประสบการณเดมมาเปนพนฐานในการหาคาตอบเชน “ ถาเราอยากใหตนไมโตเรวเราจะตองทาอยางไร” 2.2 คาถามใหเปรยบเทยบเปนคาถามทมจดมงหมายใหเดกๆใชความคดเปรยบเทยบของ 2 สงวามคณสมบตคลายกนหรอแตกตางกนอยางไรคณสมบตทนามาเปรยบเทยบไดแกรปรางลกษณะสขนาดนาหนกจานวนความสงความยาวรสชาตกลนหรอคณสมบตเฉพาะของสงตางๆเชน “แมวเหมอนหรอตางกนกบเสออยางไร” 2.3 คาถามใหจาแนกประเภทเปนการใหจดกลมเรยงลาดบสงทตองการศกษาออกเปนหมวดหมตามคณสมบตบางประการโดยใชเกณฑของตนเองหรอของผอนเชน “เดกๆจะแบงภาพสตวเหลานออกเปนพวกไดอยางไร” “ใหเดกๆจดใบไมเหลานออกเปนกลมตามขนาด” การฝกใหเดกๆรจกจาแนกประเภทเปนการสงเสรมความคดสรางสรรคในเรองของความคดยดหยนนอกจากนความสามารถในการจาแนกประเภทกเปนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรอกดวยซงมแนวทางในการตงคาถามใหเดกคดเพอเกดทกษะทางวทยาศาสตรดงน - คาถามทใหแบงพวกหรอเรยงลาดบสงของโดยใชเกณฑทกาหนดใหเชน “เดกๆจะแบงกลมภาพสตวเหลานออกตามทอยอาศยของมนไดอยางไร” - คาถามทใหแบงพวกหรอเรยงลาดบสงของโดยใชเกณฑของตนเองเชน “ถาไมใชการแบงภาพสตวตามทอยอาศยเดกๆจะแบงภาพสตวเหลานไดอยางไรอก” - คาถามใหบอกเกณฑในการแบงพวกหรอเรยงลาดบสงของทจดไวเชน “เดกๆคดวาครใชเกณฑอะไรในการจดแบงผลไมเหลานออกเปน 2 ตะกรา” 2.4 คาถามใหยกตวอยางมจดประสงคเพอใหเดกๆบอกชอหรอยกตวอยางสงของการทเดกจะตอบคาถามใหยกตวอยางไดถกตองกตอเมอมทกษะการสงเกตและมความจาเรองตางๆเปนพนฐาน

Page 35: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 35  ดอยแลวเชนใหยกตวอยางสตวทอาศยอยไดทงในนาและบนบกการฝกใหเดกๆไดยกตวอยางสงตางๆตามทกาหนดใหโดยใหไดคาตอบมากทสดในเวลาอนรวดเรวและเปนคาตอบทไมซากนจะชวยใหเขาเกดความคดคลองแคลวซงเปนสวนหนงทจะนาไปสความคดทมคณภาพหรอความคดสรางสรรคนนเอง 2.5 คาถามใหวเคราะหมจดประสงคเพอใหเดกๆคดคนหาความจรงตางๆทประกอบขนมาเปนเรองราวหรอเหตการณหรอใหรจกแยกแยะเรองราวออกเปนสวนยอยเพอหาสาเหตของปญหาเชนทาไมคนจงชอบเลยงสนขเพราะเหตใดตนไมจงเหยวเฉา 2.6 คาถามใหสงเคราะหมจดมงหมายใหผตอบไดใชกระบวนการคดจากการวเคราะหแลวนาขอมลนนมาสรปความสมพนธระหวางขอมลยอยตางๆขนเปนหลกการโดยเลอกคาตอบทดทสดหรอวธการทเหมาะสมทสดเชนเราจะสามารถนาไมไอศกรมมาทาอะไรไดบาง 2.7 คาถามใหประเมนคามจดมงหมายใหผตอบไดฝกคดพจารณาคณคาของสงตางๆกอนตดสนใจอยางมเหตผลรจกตราคาประเมนคาสงของตางๆโดยใชเนอหาเรองราวกฎเกณฑทเปนจรงและเปนทยอมรบของสงคมแลวนามาสนบสนนความคดเหนของตนเองกอนตดสนใจเชนตนไมมประโยชนตอคนและสตวอยางไรเดกๆคดวาระหวางด.ญ. กทเอาอาหารใหสตวกบด.ช. ขทเอาไมแหยสตวใครทาถกตองเพราะเหตใดเราควรตะโกนเสยงดงใกลหเพอนหรอไมเพราะเหตใด 2.8 คาถามเพอการนาไปใชเปนคาถามทนกเรยนใชความสามารถในการนาเอาขอเทจจรงความคดหลกการกฎวธการตางๆหรอสตรตางๆมาใชในการแกปญหาในสถานการณใหมมาตอบคาถามเชนในฤดฝนทมฝนชกนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรรางกายจงจะแขงแรงเปนตนซงคาถามทงระดบตาและระดบสงนเปนแนวคดทไดจากแนวคดของ Bloom (1956) ซงไดแบงระดบการคดไว 6 ระดบ 1. ความรความจา 2. ความเขาใจ 3. การนาไปใช 4. การวเคราะห 5. การสงเคราะห 6. การประเมนคา การเรยนการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความรนนตองมการทดลองควบคกนไปเสมอฉะนนนอกจากนกเรยนจะเรยนในดานความรแลวยงตองเรยนในดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรดวยซงในการเรยนรจะเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขณะเดยวกนครกจะตงคาถามใหนกเรยนไดฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะการถามคาถามนอกเหนอจากทกลาวมาแลวยงมทกษะทจาเปนทจะชวยพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในทกษะอนๆอกมากในลกษณะคาถามเพอการสบเสาะหาความรเปนคาถามททาทายการคดการคนหาคาตอบการรวบรวมขอมลและสรปขอมลโดยใชคาถามทสอดคลองกบลกษณะทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทง 13 ทกษะแตสาหรบในระดบปฐมวยคงเปนคาถามทเนนเฉพาะทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน 5 ทกษะไดแกทกษะการสงเกตทกษะการจาแนกทกษะการวดทกษะการเปรยบเทยบและทกษะการสอความหมายขอมลในทนไดเสนอและยกตวอยางคาถามทใชพฒนาทกษะการสงเกตและทกษะการจาแนกประเภทใหทานแลวในสวนตนฉะนนขอเสนอขอมลอนๆทเนนการพฒนาในระดบปฐมวยดงน - ทกษะการวดการวดหมายถงความสามารถในการเลอกใชเครองมอในการวดอยางเหมาะสมและใชเครองมอนนมาหาปรมาณของสงตางๆออกมาเปนตวเลขไดถกตองและรวดเรวโดยมหนวยกากบตลอดจนสามารถอานคาทวดไดถกตองและใกลเคยงความจรงเชน “สมเขยวหวานกผลจงจะมนาหนกเทากบสมโอ 1 ผล” “ถาจะวดความสงของตวนกเรยนจะใชเครองมออะไร” - ทกษะการเปรยบเทยบเปนการนาสงของสองสงหรอมากกวามาเทยบเพอดความเหมอนและความตางของคณสมบตของสงของนนๆเชนใหญ-เลกหนา-บางยาว-สนสง-เตย - ทกษะการสอความหมายเปนความสามารถในการใชภาษาพดหรอภาษาเขยนรวมทงการเขยนแผนภาพแผนภมตารางกราฟประกอบการพดหรอการบรรยายเพอใหผอนไดเขาใจสงทตองการไดชดเจน

Page 36: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 36  ถกตองและรวดเรวตลอดจนเปนการนาขอมลทไดจากการสงเกตการวดหรอการทดลองมาจดกระทาใหอยในรปแบบทมความหมายหรอมความสมพนธกนมากขนงายตอการแปลความหมายใหชดเจนเชนการใหนกเรยนรายงานบอกเลาการบนทกผลการสงเกตการตกของฝนในฤดฝนตลอดสปดาหทผานมาหรอการวาดรปบนทกการสงเกตวฏจกรการเจรญเตบโตของกบทไดจากการทดลองเลยงในชนเรยนการจดทาแผนภมดวยกราฟแทงแสดงผลการสารวจการสงเกตในกจกรรมการเรยนในหวขอตางๆเปนตน นอกจากนยงมทกษะทเกยวของกบทกษะคณตศาสตรคอทกษะการใชตวเลขซงหมายถงการนาคาทไดจากการวดการเปรยบเทยบทนาเสนอในแผนภมมาจดกระทาใหเกดคาสอความเขาใจเชงปรมาณเชนคาถามใหนบจานวนคาถามใหใชตวเลขแสดงจานวนทนบคาถามทใหคดคานวณสวนตางๆเปนตน คาถามทดและวธการถามคาถามทด

คาถามทดมลกษณะดงตอไปน 1. มความหมายชดเจนเขาใจงายไมกากวม 2. เปนคาถามทกะทดรดไมควรตงคาถามหลายคาถามในขณะเดยวกน 3. มระดบความยากงายพอเหมาะกบระดบชนทเรยน 4. เปนคาถามทกระตนใหนกเรยนคดทาทายและยวยใหตอบ วธการถามคาถามทด 1. วางแผนการถามคาถามกอนเรมตนการเรยนการสอนเพราะจะทาใหครรสกมนใจและเหนแนวทางในการสอน 2. ถามคาถามจากงายไปหายากใชคาถามหลายๆประเภททงคาถามระดบตาและระดบสงนกเรยนใชความสามารถทหลากหลายหรอคาถามทเนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. การถามควรใหเวลากบนกเรยนพอประมาณ 4. ไมควรใหนกเรยนตอบคาถามพรอมกนทงชน 5. ครควรสนใจและตอบสนองตอคาตอบของนกเรยน 6. ครควรใหคาชมบางเพอเปนกาลงใจกบนกเรยนในการตอบคาถามตอไปเรอยๆและถานกเรยนตอบผดครไมควรตาหนหรอวากลาวนกเรยนแตควรเปลยนคาถามใหงายขน 7. ครควรใชนาเสยงและกรยาทาทางใหนาสนใจในการถามคาถามนกเรยนโดยใชนาเสยงสงตาและทาทางทชวนใหนกเรยนอยากตอบคาถาม

Page 37: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 37  

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3

สรป หลกการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตร และคณตศาสตรระดบปฐมวยจดโดยยดเดกเปนสาคญเปดโอกาสใหเดกสารวจความสมพนธของวตถและสออปกรณตางๆไดเลนไดทากจกรรมทมการลงมอปฏบตกบวตถของจรงไดคดวเคราะหคาดเดาและอธบายเหตผลของตนเองโดยครใชคาถามปลายเปดคาถามชวนคดเลานทานเลนเกมกระตนใหเดกมจนตนาการและเชอมโยงการเรยนรกบชวตประจาวนการวาดภาพหรอการเขยนซงเปนการสรางเจตคตทดใหเดกเกดความรสกอยากคดอยากทากลาแสดงออกเขาใจและจดจาสาระทตนนาเสนอไดยาวนานโดยใหเดกมสวนรวมรรวมคดรวมทาครผสอนควรคานงถงความสนใจและความแตกตางของเดกแตละคนนอกจากนนควรใหเดกไดทาการสารวจ ตรวจสอบ เกบรวบรวมขอมล โดยการสงเกต สารวจ สบคน หรอทดลอง และบนทกผลการสารวจตรวจสอบ ตอบคาถาม ดวยวธทเหมาะสมกบวย

Page 38: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 38  

ตอนท 4 หนวยการเรยนรบรณาการพนฐานวทยาศาสตร คณตศาสตร สาหรบเดกปฐมวย การสอนในระดบปฐมวยนนไมสอนเปนรายวชาแตจดในรปแบบกจกรรมบรณาการใหเดกไดเรยนรผานการเลนดงนนการจดประสบการณใหเดกไดพฒนาครบทกดานบรรลจดหมายตามหลกสตรนนผสอนจาเปนตองวางแผนการจดประสบการณและรหลกการเขยนแผนการจดประสบการณเพอเปนแนวในการปฏบตจรงไดอยางมประสทธภาพการจดประสบการณแบบหนวยผสอนตองกาหนดหวเรองโดยใชเปนแกนกลางในการจดประสบการณใหกบเดกการกาหนดหวเรองสามารถทาได 3 วธคอ วธท 1 เดกเปนผกาหนดวธนผสอนจะเปดโอกาสใหเดกเปนผกาหนดหวเรองไดตามความสนใจของเดกเชนขณะทเดนผานแปลงดอกไมเดกๆแสดงความสนใจผเสอทกาลงเกาะดอกไมอยและตองการทจะเรยนรเรองผเสอดงนนผสอนจงนาเรองผเสอมาเปนหวเรองในการจดทาหนวยการจดประสบการณ วธท 2 ผสอนและเดกรวมกนกาหนดวธนเปนวธทกาหนดรวมกนระหวางผสอนกบเดกโดยผสอนกระตนใหเดกแสดงความคดเหนแลวนาเรองทสนใจมากาหนดเปนหนวยการจดประสบการณ วธท 3 ผสอนเปนผกาหนดวธนผสอนจะเปนผวางแผนกาหนดหนวยการจดประสบการณและสาระการเรยนรในแตละหนวยไวลวงหนาโดยพจารณาจากโครงสรางหลกสตรสถานศกษาปฐมวยทจดทาไวหนวยการจดประสบการณนสามารถปรบและยดหยนไดตามความสนใจของเดกการกาหนดหวเรองหนวยการจดประสบการณควรมลกษณะดงน - เหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก - ตรงตามความตองการและความสนใจของเดก - สอดคลองกบสภาพและการดาเนนชวตประจาวนของเดก - ผนวกคณธรรมและจรยธรรมเขาไปไดอยางผสมกลมกลน โครงสรางการเรยนรแบบบรณาการกจกรรมแบบบรณาการ การบรณาการประสบการณทางวทยาศาสตรเขากบวชาอนในหลกสตรถอเปนการชวยเสรมใหนกเรยนไดทากจกรรมทางปญญามากขนเมอเราทาใหเกดความเชอมโยงกนหลายๆรปแบบระหวางการซมซบขอมลการโยงขอมลและการนาขอมลไปใชกยอมทาใหสมองของเดกสรางชองทางทละเอยดซบซอนมากขนทาใหจาสงทเรยนไดนานขนเดกแตละคนทมความสามารถทางสมองตางกนกอาจพบชองทางการเรยนทมความหมายเฉพาะของตนและเรยนไดอยางเปนสข กจกรรมคณตศาสตรเปนกจกรรมทจาเปนสาหรบวทยาศาสตรทกแขนงกจกรรมคณตศาสตรบางอยางตองทาอยแลวในการทากจกรรมวทยาศาสตรบางอยางอาศยเนอหาวทยาศาสตรเปนบรบทในการฝกทกษะทางคณตศาสตรกจกรรมการนบและคดในเชงเหตผลจากตวเลขนเปนการใชเชาวปญญาดานตรรกะ-คณตศาสตร ดนตรสามารถทาใหเกดความเขาใจเนอหาทางวทยาศาสตรไดหลายรปแบบเนอเพลงทาใหจาเนอหาไดดขนจงหวะของเพลงกชวยเสรมความหมายใหกบเนอเพลงการมลกษณะทซาไปซามานอกจากนนการฟงกเปนการรบรชนดททาใหจาไดนานเดกกอนวยเรยนทมการฝกเลนคยบอรดและรองเพลงทมจงหวะและทวงทานองเปนประจาจะมพฒนาการเรองการมองเหนความสมพนธระหวางรปทรงกบชองวางและเรองของจงหวะไดดซงทงสองอยางนคอพนฐานของวทยาศาสตรและคณตศาสตรนนเอง หนงสอหรอวรรณกรรมเปนกจกรรมเพมความรความเขาใจวทยาศาสตรดวยการเชอมโยงความคดเขากบภาษาและจนตภาพทงทเปนภาษาความรทางวทยาศาสตรทไมวาจะแทรกอยหรอเปนเนอหาสาคญในนทานหรอบทกลอนเชงวทยาศาสตรกตามลวนตดแนนอยในความทรงจาของเดกเพราะ

Page 39: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 39  เทากบวาเดกไดพบสงทเคยรแลวแตอยในสถานการณใหมการสงเสรมใหเดกเขยนหรอเลาเรองหรอแตงกลอนของตวเองจดเปนการเปดโอกาสใหรจกสงเคราะหขอเทจจรงความฝนและความรสกออกมาในเชงสรางสรรคกจกรรมเหลานเปนการใชเชาวนปญญาดานวาจา/ภาษา กจกรรมศลปะกจกรรมทเสนอแนะไวมจดประสงคเพอกระตนใหเดกไดแสดงความคดออกมาตามสญชาตญาณความรสกและความคดสรางสรรคจงเปนกจกรรมแบบปลายเปดใหเดกตความสงทเรยนดวยตนเองในขณะทากจกรรมตางๆเชนวาดภาพระบายสปนหนเพอแสดงถงสงทเรยนกจกรรมเหลานเปนการใชเชาวนปญญาดานทศนสมพนธ/มตสมพนธและรางกาย/การเคลอนไหวบางกจกรรมมการแนะใหใชวสดทเหมอนกบทใชในกจกรรมวทยาศาสตรเพอใหเดกหดคดในลกษณะทแตกตางออกไปเพราะตองหาวธใหมทจะใชวสดเหลานน กจกรรมการเลนแบบสมมตสถานการณเปนสถานการณททาใหเดกเลกมโอกาสทดลองและนาความคดทางวทยาศาสตรมาใชตามจนตนาการแบบทมกาหนดเนอหาไวแลวอาจนามาจากนทานทเดกรจกดแตใหเลนโดยไมมการซกซอมมากอนอกแบบคอใหคดเรองขนมาใหมในขณะนนเลยโดยมขาวของไวใหบางเพอกระตนใหเลนตามแนวคดของตนเองการเลนอยางงายๆทคดขนกบเรองของวทยาศาสตรชวยเออกนไดดในเรองการแกปญหาการเลนเปนการใชเชาวนปญญาหลายดานดวยกนตงแตวาจา/ภาษาทศนสมพนธ/มตสมพนธรางกาย/การเคลอนไหวไปจนถงความสมพนธกบผอน กจกรรมเคลอนไหวอยางสรางสรรคเปนกจกรรมทสนกและผอนคลายเพอเพมความเขาใจในสงทเรยนและทาใหจาเนอหาไดดขนการสอดวยทาทาง (ทาใหเกดรองรอยขนในระบบประสาท) เกดขนในขณะทความคดทเปนนามธรรมถกถายทอดออกมาเปนรปธรรมผานการเคลอนไหวของรางกายตามสญชาตญาณความรสกการแสดงออกดวยการเคลอนไหวรางกายโดยไมมการเตรยมการมากอนนจาเปนตองใชเชาวนปญญาดานทศนสมพนธ/มตสมพนธรางกาย/การเคลอนไหวและบางครงอาจมดานดนตรและความสมพนธกบผอนรวมดวย (Pica, 1997) กจกรรมอาหารเปนการใชรสและกลนเนนความจาในสงทเรยนความสขทไดจากการมสวนเตรยมและชมอาหารอรอยๆเสรมสภาวะทางอารมณมผลทาใหจาไดนานขนประสบการณทอาหารบางอยางเตอนความทรงจาใหเรานกถงความรสกทเคยมและทเกยวของกบอาหารประสบการณทางวทยาศาสตรทรบประทานไดจะทาใหเดกจาสงทเรยนไดดขนกจกรรมอาหารเปนการใชเชาวนปญญาดานรางกาย/การเคลอนไหว กจกรรมทศนศกษาเปนการเพมความเชอมโยงและใชไดจรงของสงทเรยนเดกๆจะรสกภาคภมใจเมอเหนวาสงทเรยนในหองมความหมายจรงกบโลกภายนอกการเชญบคคลทเกยวของกบแนวคดทางวทยาศาสตรทเดกเรยนมาพบเดกในหองเรยนกเปนสงสาคญเพราะเปนการนาเอาสงทอยขางนอกเขามาในหองเรยนแมแตสนามหญาของโรงเรยนและชมชนในละแวกใกลเคยงกจดเปนสถานททดสาหรบการเชอมโยงความรทเรยนกบโลกภายนอกสวนเชาวนปญญาทใชในกจกรรมนมหลายดานขนอยกบลกษณะของกจกรรมทใชวธการสอนวทยาศาสตรแบบบรณาการทประสานกจกรรมทางกายทางประสาทสมผสและทางอารมณเขาดวยกนรวมเปนกระบวนการเรยนทครบถวนและเปนการสนบสนนใหใชวธคดเชงเหตผลและเชงสญชาตญาณไปพรอมกนเปนวธการทตรงกบครนกวทยาศาสตรและผวางนโยบายจานวนหลายรอยคนเหนพองตองกนและไดเสนอแนะไวในมาตรฐานการศกษาวทยาศาสตรแหงชาต (National Science Education Standards) มาตรฐานนเปนเหตใหมการสรางหลกสตรทเหมาะสมในแงของพฒนาการของเดกใหมความเกยวของกบวชาอนทสอนในโรงเรยนและใหใชรวมกนไดกบวชาคณตศาสตรนอกจากนยงตองทาใหมความนาสนใจและเหมาะกบวยของเดกอกดวยในการนากรอบมาตรฐานการจดการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรทสสวท. ไดดาเนนการเปนแนวทางไวใหนนผสอนสามารถนาไปสการจดทาหนวยการเรยนรในชนเรยนได 2 ลกษณะคอ

Page 40: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 40   1. ออกแบบกจกรรมการจดการเรยนรบรณาการวทยาศาสตรปฐมวยโดยใชมาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวยและตวชวดทระบในกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยเปนแนวทาง 2. ปรบปรงกจกรรมการจดการเรยนรปฐมวยทมอยแลวใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวยและตวชวดทระบในกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวย ในการออกแบบกจกรรมการเรยนรบรณาการวทยาศาสตรปฐมวยสามารถนาตวชวดจากแตละมาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวยซงระบในกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยมาวเคราะหและนาไปกาหนดเปนจดประสงคการเรยนรสาระทควรรและประสบการณสาคญของแตละกจกรรมการเรยนรซงตวชวดแตละตวประกอบไปดวย 3 สวนสาคญไดแก 1. องคความรซงบงชถงสาระทควรรหรอสาระสาคญทเดกปฐมวยจะไดเรยนร 2. กระบวนการเรยนรซงบงชถงประสบการณสาคญและทกษะกระบวนการตางๆทเดกปฐมวยจะไดเรยนร 3. ผลทเกดกบผเรยนซงบงชถงความสามารถของผเรยนทควรเกดขนซงชวยในการประเมนพฒนาการของผเรยน ในการจดกจกรรมการเรยนรบรณาการวทยาศาสตรปฐมวยควรคานงถงความสอดคลองกบลกษณะสาคญของการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรอยางนอย 4 ประการไดแก 1. การมสวนรวมในการตงคาถามเชงวทยาศาสตรอยางงายๆ 2. การทาการสารวจตรวจสอบเกบรวบรวมขอมลโดยการสงเกตสารวจสบคนหรอทดลองและบนทกผลการสารวจตรวจสอบดวยวธทเหมาะสมกบวย 3. การตอบคาถามทตงขนโดยใชผลการสารวจตรวจสอบมาสรางคาอธบายทมเหตผล 4. การนาเสนอผลการสารวจตรวจสอบใหกบผอนดวยวธทเหมาะสมกบวยและความสามารถ นอกจากนในการจดกจกรรมการเรยนร บรณาการวทยาศาสตรปฐมวยยงควรคานงถงองคประกอบสาคญของวทยาศาสตร 3 ประการไดแกทกษะและกระบวนการทางวทยาศาสตรความรทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตรการจดการเรยนรวทยาศาสตรไมจาเปนตองแยกออกจากการจดกจกรรมประจาวนแตควรบรณาการใหเหมาะสมและสอดคลองกบกจกรรมประจาวนโดยคานงถงความเหมาะสมและสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรและพฒนาการของเดกปฐมวยเปนสาคญ

Page 41: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 41  

 

สรป

เดกปฐมวยเรยนรไดดจากการลงมอปฏบตไดสมผสไดทดลองและไดคดแกปญหา กจกรรมการเรยนการสอนทครจดตองมความหลากหลายและใหเวลาแกเดกมากพอโดยเฉพาะเดกปฐมวย ซงมประสบการณตนทนนอย พฒนาการทางปญญายงไมเปนนามธรรม ครตองใหเดกมการสะสมประสบการณตนทนดวยตวเดกเอง โดยการจดประสบการณการเรยนรทเดกสามารถสมผสได คดคนหาคาตอบไดดวยตวเอง การบรณาการถอวาเปนแนวทางหนงของการสอน รวมทงเปนปรชญาในการสอนทนาเนอหาความรจากหลายวชามาสมพนธทจดเดยวกน (Focus) หรอหวเรอง (Theme) เดยวกน เปนการจดประสบการณทนาความร ความคดรวบยอด ทกษะ และประสบการณสาคญทงมวลทผเรยนจะไดรบในสาระการเรยนรตางๆ มาเชอมโยงผสมผสานเขาดวยกนอยางมความหมาย และสามารถนาไปประยกตใชในชวตจรงได ซงเปนการขจดความซาซอน ความไมสมพนธ และความไมตอเนอง โดยเฉพาะในระดบปฐมวยศกษา ซงเนนการพฒนาโดยองครวม อยางไรกตามครควรตระหนกถงหลกสาคญของการจดประสบการณแบบบรณาการ กลาวคอความสอดคลองเชอมโยงเปนอนหนงอนเดยวกนของสาระการเรยนรและทกษะตางๆ การทเดกไดเรยนรผานการทากจกรรมทหลากหลายชวยใหเกดการตกผลกทางความคด และสรางองคความรดวยตนเอง ความรทไดไมลบเลอนไปโดยงาย การนาสาระการเรยนรและทกษะตางๆ ทตองการใหเดกฝกฝนมาเชอมโยงไวในการสอน การใชแหลงเรยนรรอบตว สอมความหลากหลายมความเพยงพอกบความตองการของเดก และการจดกจกรรมทมความยดหยนและปรบเปลยนใหเหมาะกบกลมเดกและสภาพแวดลอม โดยมงใหเกดประโยชนแกเดกมากทสด

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 4 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4

Page 42: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 42  

ตอนท 5 การประเมนพฒนาการเดกปฐมวยและการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย

เรองท 5.1 การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย การประเมนพฒนาการเดกปฐมวยมคาสาคญทควรทาความเขาใจคอ 1. การวดผล (Measurement)หมายถงกระบวนการของการกาหนดตวเลขใหกบสงตางๆมหลกการกาหนดตวเลขดวยหลกเกณฑหรอกฎทชดเจนแทนปรมาณคณลกษณะของสงนนดวยกฎเทคนคทมการยอมรบหรอขอตกลงเชนการวดสวนสงชงนาหนก 2. การประเมนผล (Evaluation)หมายถงกระบวนการตดสนคณคาของสงตางๆตามเกณฑทไดจากการวดอยางเปนทางการและไมเปนทางการอาศยดลยพนจพจารณาและตดสนใจจากผประเมนไมใชผลจากการวดโดยตรง 3. การประเมน (Assessment)หมายถงกระบวนการทครอบคลมกระบวนการวดและประเมนตวเดกเนนการใชเครองมอทหลากหลายในการวดทมจดมงหมายและระบบใหทราบถงรายละเอยดของความสามารถและศกยภาพของเดกการมองความกาวหนาและผลสมฤทธเปนการประเมนทงเชงปรมาณและคณภาพ การประเมนพฒนาการเดกเปนการวดและประเมนทมงเนนเดกเปนสาคญเนนพฒนาการและธรรมชาตของเดกเดกแตละคนไดรบการสงเสรมเกดการพฒนาและเรยนรกาวหนาอยางสงสดเทาทเดกทาไดการวดและประเมนเนนความสอดคลองตามแนวการจดการศกษาปฐมวยเดกมสวนรวมในการเรยนรลงมอปฏบตอยางมความสข สาหรบระดบปฐมวยในปจจบนมแนวโนมหรอนยมใชคาวาการประเมน(Assessment) เนองจากคานมความหมายกวางขวางครอบคลมกวาคาอนๆครอบคลมการประเมนทงเชงปรมาณและคณภาพนาผลของการประเมนไปใชในการวางแผนการสอนมากกวาทจะตดตามหรอตรวจสอบนกเรยนอยางเดยวแตเปนการเนนใหเดกไดรจกจดเดนของตนเองมากกวาการจดลาดบความเกง-ออน ในการเรยนของเดกในชนเรยนเดกมความภมใจในความเกงของตนแตมใชเกงกวาใครเกงตามความสามารถทแทจรงสอดคลองกบแนวคดการประเมนสภาพจรง (Authentic Assessment) รปแบบการประเมนจงเปนการประเมนในชนเรยน (Classroom base) คอ 1. มการรวบรวมผลงานนกเรยนเพอใชในการประเมน 2. ทาการประเมนในลกษณะตอเนอง 3. มการประเมนหลากหลายรปแบบ การวดและประเมนเดกปฐมวยเนนการวดและประเมนผเรยนเปนสาคญเปนทางเลอกใหมในการประเมน (Alternative Assessment)มลกษณะสาคญดงน

o มงรวบรวมขอมลเกยวกบวฒภาวะพฒนาการและการเรยน o มงเนนพฒนาการทเกดขนอยางเดนชด o ใหความสาคญกบจดเดนของผเรยน o เนนผลจากการจดหลกสตรการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ o เนนสถานการณทสอดคลองกบชวตจรง

Page 43: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 43  

o อาศยการปฏบต o สอดคลองกลมกลนกบการเรยนการสอน o เนนการเรยนรอยางมจดหมาย o ดาเนนควบคไปกบทกสภาพแวดลอม o สามารถใหภาพเรองราวการเรยนรและความสามารถของผเรยนทวๆไปและกวางขวาง o อาศยความรวมมอกนระหวางผปกครองครและนกเรยนรวมทงบคคลในวชาชพอนๆตาม

ความจาเปน ฉะนนผสอนจงตองมความรความเขาใจตอพฒนาการการเรยนรความสนใจและความตองการของเดกแตละคนและจดใหการประเมนพฒนาการนเปนกระบวนการตอเนองสอดคลองกบการจดการเรยนการสอนทาการรวบรวมขอมลจากเครองมอทหลากหลายทงทเปนทางการและไมเปนทางการขอมลทไดจากการประเมนเปนประโยชนตอการจดสภาพแวดลอมและปรบปรงคณภาพการเรยนการสอนใหสอดคลองกบพฒนาการเออตอการเรยนรเดกเขาใจและทราบถงระดบความสามารถพฒนาการของตนมความภมใจและเชอมนในตนเอง วตถประสงคของการประเมนพฒนาการ 1. เพอใหผสอนทราบวาเดกไดเรยนรและบรรลตามจดมงหมายหรอไมมพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปอยางไร 2. เพอใหเขาใจพฒนาการและความกาวหนาของเดกเปนประโยชนในการวางแผนการเรยนใหแกเดกเปนรายบคคลหรอรายกลมไดถกตอง 3. เพอรายงานผลสอสารใหผปกครองทราบและรวมมอกนในการวางแผนพฒนาเดกใหกาวหนายงๆขน หลกการประเมนพฒนาการของเดก 1. การประเมนตองประเมนพฒนาการของเดกครบทกดาน 2. เนนการประเมนเปนรายบคคลอยางสมาเสมอ 3. สภาพแวดลอมการประเมนตองมลกษณะเชนเดยวกบการทากจกรรมประจาวนของเดกโดยจดการประเมนใหเปนสวนหนงของกจกรรมปกต 4. เนนการประเมนตามสภาพเปนจรงโดยมการสะสมงานของเดกเปนรายบคคล 5. การประเมนตองทาอยางเปนระบบมการวางแผนการใชเครองมอและการจดบนทกไวเปนหลกฐาน 6. ไมใชแบบทดสอบเพอวดผลสมฤทธทางการเรยนในระดบปฐมวย 7. การประเมนเดกปฐมวยควรใชวธการทหลากหลายทงแบบทเปนทางการและทไมเปนทางการ บทบาทของครในการวดและประเมนพฒนาการเดกปฐมวยครควรมบทบาทและหลกในการประเมนดงน 1. มความรและความเขาใจในวชาการประเมนผลการศกษา 2. กาหนดจดมงหมายของการประเมนแตละครงโดยละเอยด 3. พจารณาเลอกเครองมอและวธการทจะใชประเมนใหสอดคลองกบจดประสงคควรใชเครองมอและวธการหลายๆอยางประกอบกน

Page 44: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 44   วธการประเมนพฒนาการเดกครและผเกยวของกบการพฒนาเดกปฐมวยมวธการและเครองมอการประเมนดงตอไปน 1. วธการวดและประเมนแบบเปนทางการ (Formal techniques) ไดแกการทดสอบชนดตางๆการสอบปลายภาคและการประเมนโดยผเชยวชาญเฉพาะสาขาตางๆหรอการทดสอบดวยแบบทดสอบมาตรฐาน 2. วธการวดและประเมนแบบไมเปนทางการ (Informal techniques) ไดแกวธการประเมนแบบสอสารสวนบคคล (Personal Communication) ซงมรปแบบเนนการสงเกตพฤตกรรมการทากจกรรมของเดกในดานกจกรรมการแสดงออกอาจเปนการซกถามพดคยกบเดกครเพอนครผเชยวชาญพเลยงทใกลชดเดกการสรางความรจกนกเรยนการประเมนการปฏบตจรงวธการประเมนสภาพจรงและการประเมนดวยแฟมผลงาน(Portfolio) โดยใชเทคนคตางๆดงน 2.1 การสงเกตเปนการสงเกตในขณะทเดกทากจกรรมประจาวนและเกดพฤตกรรมทไมคาดวาจะเกดขนและครจดบนทกไวเชนการจดบนทกรายการใชแบบสารวจรายการและการจดบนทกสงทเดกเลอกปฏบตกจกรรมหรอเลอกมมเลน 2.2 การใชการสนทนาใชสนทนาไดทงเปนกลมหรอรายบคคลเพอประเมนความสามารถในการแสดงความคดเหนและพฒนาการทางดานการใชภาษาของเดกและบนทกผลการสนทนาลงในแบบบนทกพฤตกรรมหรอบนทกรายวน 2.3 การสมภาษณดวยวธการพดคยกบเดกเปนรายบคคลและควรจดในสภาวะแวดลอมทเหมาะสมเพอไมใหเกดความเครยดและความวตกกงวลครควรใชคาถามทเหมาะสมเปดโอกาสใหเดกไดคดและตอบอยางอสระจะทาใหครสามารถประเมนความสามารถทางสตปญญาของเดกและคนพบศกยภาพในตวเดกโดยบนทกขอมลลงในแบบสมภาษณ 2.4การรวบรวมผลงานทแสดงออกถงความกาวหนาแตละดานของเดกรายบคคลโดยจดเกบรวบรวมไวในแฟมผลงาน(Portfolio) ซงเปนวธการรวบรวมและจดระบบขอมลแบบตางๆทเกยวกบตวเดกโดยใชเครองมอตางๆรวบรวมเอาไวอยางมจดมงหมายชดเจนแสดงการเปลยนแปลงของพฒนาการแตละดานนอกจากนยงรวบรวมแบบฟอรมตางๆเชนแบบสอบถามผปกครองแบบสงเกตพฤตกรรมแบบบนทกสขภาพอนามยฯลฯเอาไวในแฟมผลงานเพอครจะไดขอมลทเกยวกบตวเดกอยางชดเจนและถกตอง เครองมอทใชในการสงเกตในการสงเกตเดกครตองมวตถประสงคหรอจดมงหมายในการสงเกตจงสามารถเลอกใชเครองมอซงมแบบฟอรมทใชในการเกบขอมลเดกตางๆกนเครองมอทใชในการสงเกตมหลากหลายชนดอาทการบนทกแบบระเบยนพฤตกรรม (Anecdotal Records)การบนทกตอเนอง (Running Records) การบนทกแบบสมเวลา (Time Sampling) การบนทกเหตการณ (Even Sampling)แบบตรวจสอบรายการ (Checklist)แบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 1. การบนทกแบบระเบยนพฤตกรรม (Anecdotal Records) การสงเกตและการบนทกพฤตกรรมเดกแบบระเบยนพฤตกรรมนเหมาะสาหรบครปฐมวยททาการสงเกตพฤตกรรมเดกในชนเรยนตามสภาพทเปนจรงเปนการเขยนบนทกแบบสนบรรยายเหตการณพฤตกรรมคาพดของเดกสวนมากเปนพฤตกรรมทครพยายามทาความเขาใจเดกและพฤตกรรมเหลานนสามารถวดเดกไดโดยตรงจะใชในกรณทยงมไดกาหนดพฤตกรรมทสงเกตอยางเฉพาะเจาะจงการบนทกแบบนครควรมวตถประสงคทจะศกษาพฤตกรรมของเดกเพอเปนแนวทางใหรวาจะบนทกพฤตกรรมอะไรขอบขายเทาใดเวลาใดสถานทใดการบนทกแบบระเบยนพฤตกรรมเดกปฐมวยควรมลกษณะดงน

Page 45: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 45   1. เปนการสงเกตพฤตกรรมโดยตรง (Direct Observertion) 2. บนทกเหตการณพฤตกรรมคาพดบนทกเหตการณทเกดขนกอนและเกดขนหลงจากทเดกแสดงพฤตกรรม 3. เขยนบนทกเหตการณเฉพาะสงทเหนและไดยนเทานนไมตดตามแปลความหมายพฤตกรรม 4. จดเวลาเรมตนและเวลาหยดของแตละพฤตกรรมและทาการสงเกตเปนระยะทนานพอสมควร 5. ควรกาหนดรปแบบของแบบบนทกเพอชวยครในการเกบขอมลไดอยางมระบบและเปนประโยชนตอการนาผลจากการบนทกมาวเคราะหตดตามพฤตกรรมของเดก 2. การบนทกตอเนอง (Running Records) วธการบนทกแบบนจะใหรายละเอยดมากเปนการสงเกตบนทกพฤตกรรมทสงเกตมากกวาหนงเหตการณตอเนองกนไปโดยไมกาหนดเวลาหรอชวงเวลาการบนทกแบบนอาจเรมตงแต 2 นาทไปถง2 สปดาหครทาการวเคราะหพฤตกรรมหลงจากไดจดบนทกครตองนามาแปลความอกครงและเปนสวนทใหความเหนอกสวนหนง 3. การบนทกแบบสมเวลา (Time Sampling) เปนการสงเกตและบนทกพฤตกรรมในลกษณะทใชแบบฟอรมมการกาหนดจดเวลาทสมใน ขณะใดขณะหนงและบนทกความถของพฤตกรรมขอดของการสงเกตและบนทกแบบสมเวลาใหขอมลทใหความจรงใหขอมลแมนยาวธการนเหมาะสาหรบนามาใชสงเกตพฤตกรรมโดยเฉพาะเดกปฐมวยเนองจากเดกปฐมวยมพฒนาการของการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเรวมสมาธคอนขางสน 4. การบนทกเหตการณ (Even Sampling) เปนวธการสงเกตทครเกบขอมลเดกโดยบนทกจานวนครงของการเกดพฤตกรรมในชวงเวลาทกาหนดการบนทกแบบนเหมาะกบการทครใชบนทกพฤตกรรมเดกทเกดตอเนองใกลเคยงกนในเหตการณเดยว 5. แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนเครองมอทใชในการจดบนทกหรออาจสอบลาดบพฤตกรรมหรอลาดบทกษะทเดกแสดงออกมาอยางมจดมงหมายในการศกษาลกษณะของแบบตรวจสอบรายการมดงน 1. เหมาะสาหรบการตรวจสอบรายการพฤตกรรมทมจานวนหลายขอรายการ 2. รายการพฤตกรรมเปนลกษณะของพฤตกรรมทมลาดบขนแสดงพฒนาการหรอความกาวหนาของพฤตกรรมนนๆ 3. เหมาะกบการใชประเมนพฒนาการและความสามารถของเดกแตละคน 4. ควรใชเปนเครองมอชวยในการเกบขอมลเกยวกบเดกแลวนามาวางแผนการเรยนการสอนใหเปนลาดบขน 6. แบบประเมนคาหรอมาตรประเมนคา (Rating Scale) เปนเครองมอทมความคลายกบแบบตรวจสอบรายการแตบอกความหมายของคณภาพของระดบพฤตกรรมทเดกแสดงออกทตองการประเมนระดบทแจกแจงมความสมพนธตอเนองกนทงเครองมอวดแบบตรวจสอบรายการและมาตรประเมนเปนเครองมอทเหมาะกบการใชรวมกบแบบสงเกตอนๆและทาใหผลทไดจากการประเมนเดกเหนภาพรวมของตวเดก

Page 46: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 46  การประเมนตามสภาพจรงและวธการประเมนพฒนาการการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรปฐมวย การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนพฒนาการและการเรยนรจากขอมลเชงประจกษโดยเนนการประเมนทกษะการคดทซบซอนความสามารถในการแกปญหาและการแสดงออกรวมถงกระบวนการปฏบต (performance) และผลงาน (outcome) จากการปฏบตกจกรรมในสภาพทเปนจรงตามธรรมชาตซงประเมนไดจากแฟมสะสมงานการจดนทรรศการการแสดงการทดลองการบนทกของผเรยนผสอนผปกครองและการนาเสนอผลงานในการประเมนตามสภาพจรงครตองทาควบคไปกบการจดกจกรรมการเรยนรเพอใหสามารถตรวจสอบความสามารถดานตางๆของเดกไดอยางแทจรงซงมลกษณะทสาคญของการประเมนตามสภาพจรง 4 ประการคอ 1. เปนการประเมนกระบวนการปฏบตในสถานการณจรงเชนการปฏบตการเขยนของเดกไมใชการสะกดคาหรอตอบคาถามเกยวกบการเขยนการดาเนนการทดลองวทยาศาสตรไมใชการจาเกยวกบวทยาศาสตรการประเมนนจะลมลกถงการใชความรในการปฏบตการใชสตปญญาในการตดสนใจ

2. เปนการประเมนเนอแทของการปฏบตโดยองมาตรฐานของการปฏบตทตกลงรวมกนทงครและผเรยนรสงทตองประเมนเปนอยางเดยวกน

3. เปนการประเมนทกระตนใหผเรยนประเมนตนเองจากการทางานของตนเกดการพฒนาความสามารถในการดาเนนตามมาตรฐานสากลทเปนแรงกระตนเราจงใจใหเกดความอยากทางานทดขนตามลาดบ

4. เปนการประเมนทกาหนดใหผเรยนนาเสนอผลงานและพดอธบายโดยมจดประสงคเพอใหเดกสะทอนสงทรและเขาใจในเนอหาจรงๆ เครองมอทใชในการประเมนตามสภาพจรงมหลากหลายเพอใหสามารถเกบรวบรวมขอมลเกยวกบความรความสามารถและทกษะดานตางๆของเดกไดอยางครอบคลมเชนการสงเกตและจดบนทกการสนทนาและการสมภาษณการสะสมงานเดกฯลฯครควรใชวธการหลายอยางประกอบกนไมควรใชอยางใดอยางหนงเทานนการจะใชแนวทางหรอวธการใดในการรวบรวมขอมลขนอยกบลกษณะและประเภทของขอมลทตองการแตการดแฟมสะสมงานเดกจะทาใหมองเหนภาพพฒนาการของการเรยนรทกษะบางอยางหรอหลายอยางตงแตแรกจนถงปจจบนไดแนวทางการประเมนพฒนาการทเหมาะกบเดกปฐมวยมากทสดแนวทางหนงคอการประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) โดยใชแฟมสะสมงาน (Portfolio) และการจดทาสารนทศน การประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน (Portfolio Assessment) เปนการประเมนพฒนาการและการเรยนรของเดกตามสภาพทแทจรงซงผลงานทรวบรวมไวจะแสดงถงความรความสามารถความพยายามเจตคตและความกาวหนาของการเรยนรของเดกครใชแฟมสะสมงานเปนทรวบรวมขอมลเกยวกบตวเดกและใชเปนสงกระตนใหเดกไดสะทอนความคดความรสกทเกดจากการทางานและคนพบความกาวหนาของตนเองอกทงใชเปนเครองมอในการตดตอสอสารกบผปกครองใหไดรบทราบความกาวหนาของเดกการเกบผลงานเดกไวในแฟมสะสมงานตองครอบคลมประสบการณทงหมดทเดกไดรบขอมลชนงานทเกบตองเชอมประสานกบจดมงหมายของหลกสตรและมเกณฑการประเมนทเหมาะสมกบผลงานสามารถบอกหรอสะทอนภาพตวเดกไดอยางชดเจนแฟมสะสมงานเดกปฐมวยออกเปน 3 ประเภทดงน

Page 47: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 47   1. แฟมสะสมงานจากการทากจกรรมตามปกต (Display Portfolio) กจกรรมประจาวนในหองเรยนภาพถายเดกทกาลงศกษา/สารวจสงตางๆกาลงเลนสรางบลอกกาลงทดลองทางวทยาศาสตรในแฟมสะสมงานมแตเพยงรปภาพเดกขณะทากจกรรมตางๆเทานนไมมขอคดเหนของครทมตอการทากจกรรมหรอพฤตกรรมของเดกเปนลกษณะของการรวบรวมภาพถายการทากจกรรมของเดกไวในรปเลมเดยวกนเพอเอาไวใหผปกครองไวดเพอบอกวาในแตละวนเดกทาอะไรกนบางแฟมสะสมงานในลกษณะนไมสามารถบอกพฒนาการหรอความกาวหนาของเดกแตละคนได

2. แฟมสะสมงานดเดนของเดก (Showcase Portfolio)เปนการรวบรวมผลงานทดทสดของเดกแตละคนครจะพยายามกระตนและชกชวนใหเดกทาผลงานใหดทสดเพอนามาเกบรวบรวมไวแฟมสะสมงานในลกษณะนไมไดใหขอมลทจะชวยใหครวางแผนการสอนในแตละวนได

3. แฟมสะสมงาน (Working Portfolio)เปนการรวบรวมผลงานทแสดงใหเหนกระบวนการเรยนรมโนมต (concept) ใหมและการทาความเขาใจเรองราวใหมๆของเดกผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานนไมใชผลงานทดทสดของเดกแตเปนผลงานทบงบอกถงความสามารถและพฒนาการในดานตางๆจากตวอยางผลงานครสามารถนามาใชเปนขอมลประกอบการวางแผนการสอนเพอพฒนาทกษะและการเรยนรใหเดกไดอยางเหมาะสมในโอกาสตอไปอาจใหเดกเปนผเลอกผลงานเองเพอจะไดรวาตนเองไดเรยนรหรอมทกษะในเรองใดเพมขนตวอยางผลงานทจะเกบไวในแฟมสะสมงานอาจเปนภาพถายผลงานศลปะหรองานเขยนแตตองมความคดเหนของครทสะทอนใหเหนวาเดกไดเรยนรหรอพฒนาในเรองใดจากการทากจกรรมนนๆการสะสมงานเปนการรวบรวมหรอสรปเลอกเกบผลงานของเดกเพอสะทอนความรความสามารถและพฒนาการดานตางๆอยางครอบคลมประสบการณทงหมดทเดกไดเรยนรทงนขอมลทเกบตองนามาเปรยบเทยบกบวตถประสงคการเรยนรหรอเปาหมายของหลกสตรเพอใหสามารถบอกหรอสะทอนภาพพฒนาการและการเรยนรของเดกไดอยางชดเจนการประเมนตามสภาพจรงจะมเอกสารจากการประเมนหรอสารนทศน (documentation) เปนจานวนมากโดยเฉพาะอยางยงถาครใชการสะสมงานเปนเครองมอในการรวบรวมขอมลเกยวกบเดกเมอไดเอกสารจากการประเมนมากพอครตองสรปผลการประเมนโดยการจดทาสารนทศนการเรยนรของเดกปฐมวย สารนทศน (Documentation) สารนทศนมาจากคาวา “สาระ” หมายถงสวนสาคญถอยคาผสมกบคาวา “นทศน” หมายถงตวอยางทนามาแสดงใหเหนดงนนเมอนามาใชในการศกษาระดบปฐมวยการจดทาสารนทศนหมายถงการจดทาขอมลทจะเปนหลกฐานหรอแสดงใหเหนรองรอยของการเจรญเตบโตพฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวยจากการทากจกรรมทงทเปนรายบคคลและเปนรายกลม สารนทศนมประโยชนตอครคอ - เรยนรเดกเปนรายบคคลและสามารถตดตามพฒนาการของเดก - เหนประสบการณการเรยนรทเกดขนภายในชนเรยนของตนเอง - ชวยปรบปรงพฒนางานสอนอยางตอเนองการจดทาสารนทศนจงเกยวของโดยตรงกบหลกสตรการจดการเรยนการสอนและการประเมนเดกปฐมวย รปแบบของสารนทศนสารนทศนสาหรบเดกปฐมวยมหลายรปแบบดงน 1. แฟมสะสมผลงานสาหรบเดกเปนรายบคคลเชนมการเกบชนงานหรอภาพถายเดกขณะทากจกรรมมการบนทกเสยงและอนๆเพอแสดงใหเหนความกาวหนาในงานทเดกทาเปนตน

Page 48: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 48   2. การบรรยายเกยวกบเรองราวหรอประสบการณทเดกไดรบเพอสะทอนเกยวกบพฒนาการเดกทกดานประสบการณการเรยนรของเดกและการสะทอนตนเองของครจากการบนทกการสนทนาระหวางเดกกบครเดกกบเดกการบนทกของครการบรรยายของพอแมผปกครองในรปของหนงสอหรอจดหมายหรอแมกระทงจดแสดงบรรยายสรปใหเหนภาพของการเรยนรทงหมด 3. การสงเกตและการบนทกพฒนาการของเดกเชนใชแบบสงเกตพฒนาการ 4. การสะทอนตนเองของเดกเปนคาพดหรอขอความทเดกสะทอนความรความเขาใจความรสกจากการสนทนาอภปรายแสดงความคดเหนขณะทากจกรรมซงอาจบนทกดวยการเขยนดวยแถบบนทกเสยงหรอแถบบนทกภาพ 5. ผลงานรายบคคลและรายกลมทแสดงใหเหนการเรยนรความสามารถทกษะและจตนสยของเดกครสวนใหญมกจะเกบผลงานการเขยนและผลงานศลปะครควรจะเกบผลงานหลากหลายประเภทเชนภาพเขยนการรวมกนระดมความคดและเขยนออกมาในลกษณะใยแมงมม (Web) การแสดงออกทางดานดนตรการกอสรางในรปแบบตางๆตวอยางภาษาพดทสาคญในการนามาจดทาเปนสารนทศนทงสน การเตรยมการจดทาสารนทศน 1. เตรยมสอวสดอปกรณทจาเปนตองใชใหเหมาะกบขอมลทจะเกบไวตงแตตนปการศกษา

2. ศกษาหลกสตรเปาหมายการพฒนาเดก

3. วางแผนการจดทาเลอกวธเกบขอมล

4. ตงเปาหมายการจดทาเชนตองการบนทกพฤตกรรมเดกโดยวธใด

5. จดแสดงขอมลหรอแลกเปลยนขอมลกบผทเกยวของกบเดกใหเดกมสวนรวมในการเลอกผลงานของตนหรอของกลมและรวมจดเตรยมแสดงขอมล การประเมนพฒนาการการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตรเดกปฐมวย การประเมนพฒนาการการเรยนรนนจะตองเรมจากการกาหนดจดประสงคของการเรยนรเชนความรทเดกจะไดเรยนรกระบวนการเรยนรเจตคตตอการเรยนรหลงจากนนครผสอนจะตองกาหนดวธการประเมนใหมความเหมาะสมสอดคลองกบกระบวนการเรยนรความรความคดและระดบพฒนาการของเดกในการจดประสบการณการเรยนรใหแกเดกปฐมวยนนครจะตองสอนใหเดกมความเจรญงอกงามไปพรอมกนทงในดานความรในเนอหาสาระตวองคความรทครตงเปาหมายทจะใหเดกไดเกดการเรยนรรวมถงใหเดกเกดความเจรญงอกงามมทกษะความชานาญในการปฏบตและการพฒนาใหเดกมเจตคตทดตอการเรยนรซงการมเจตคตทดตอการเรยนรนนประกอบดวยการแสดงถงความสนใจใฝรการไมดวนสรปตดสนใจเปนผใจกวางยอมรบฟงความคดเหนของผ อนการมวจารณญาณความซอสตยดงนนในการประเมนพฒนาการการเรยนรสาหรบเดกปฐมวยตองครอบคลมการประเมนการเรยนรทง 3 ดานคอ 1. การประเมนความรสาหรบเดกปฐมวย 2. การประเมนกระบวนการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย 3. การประเมนเจตคตการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยเปนขนตอนของการจดประสบการณการเรยนรทชวยใหครทราบวาเดกไดเรยนรและบรรลผลตามจดมงหมายหรอไมมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปอยางไรนอกจากนครผสอนยงสามารถนาผลของการประเมนมาชวยพฒนาและปรบปรงการจดประสบการณเรยนรใหแกเดกดวยในการจดประสบการณการเรยนรใหแกเดกปฐมวยนนครจะตองสอนให

Page 49: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 49  เดกมการเจรญงอกงามไปพรอมกนทงดานความรเนอหาสาระทครตงเปาหมายใหเดกเกดการเรยนรมทกษะความชานาญในการปฏบตและมเจตคตทดตอการเรยนรดงนนการประเมนผลการเรยนรสาหรบเดกปฐมวยตองครอบคลมการประเมนทงดานความรกระบวนการเรยนรและเจตคตสาหรบการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยจะตองมการกาหนดจดประสงคของการประเมนใหชดเจนกาหนดวธและเครองมอในการวดผลทสอดคลองกบจดประสงคของการประเมนซงสามารถทาไดดวยวธการทหลากหลายเชนการสงเกตการสมภาษณการบนทกพฤตกรรมการเรยนรและการแสดงออกขณะทากจกรรมการเรยนรทางวทยาศาสตรของเดกและการรวบรวมแฟมผลงานของเดกนอกจากนการวดและประเมนผลควรกระทาอยางตอเนองควบคไปกบกระบวนการเรยนการสอนการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรดานความรหรอแนวคดวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยควรสอดคลองกบตวชวดและสาระทควรเรยนรตามกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวย การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรในดานกระบวนการเรยนรควรประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทสอดคลองกบตวชวดตามกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยและประเมนความสามารถทเกยวของในการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรหรอการแกปญหาตางๆของเดกปฐมวยเชนการตงคาถามการวางแผนการลงมอสารวจตรวจสอบการแกปญหาการนาเสนอสงทเรยนรหรอการนาเสนอผลงานเปนตนการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรในดานเจตคตควรประเมนเจตคตทางวทยาศาสตรหรอจตวทยาศาสตรโดยครอาจเกบรวบรวมขอมลของเดกจากการสงเกตพฤตกรรมในขณะรวมกจกรรมหรอการสมภาษณสนทนากบเดกเพอใหไดขอมลเกยวกบลกษณะนสยของเดกในดานความสนใจใฝรความมงมนความอดทนความรอบคอบความรบผดชอบความซอสตยการยอมรบฟงความคดเหนของผอนความมเหตผลและการทางานรวมกบผอนอยางสรางสรรค การประเมนพฒนาการการเรยนรคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย การประเมนความรทางคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวยครตองประเมนผลใหสอดคลองตรงตามจดประสงคและเปาหมายของการเรยนรในระดบชนปฐมวยโดยสงทจะตองประเมนความรความเขาใจทางคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวยประกอบดวยความรความเขาใจเกยวกบจานวนและการดาเนนการการวดเรขาคณตและความนาจะเปนสาหรบทกษะ/กระบวนการเรยนรทางคณตศาสตรนนสงทจะตองประเมนประกอบดวยความสามารถในการแกปญหาการใหเหตผลการสอสารการสอความหมายทางคณตศาสตรการนาเสนอการเชอมโยงและการคดรเรมสรางสรรคในการประเมนกระบวนการเรยนรทางคณตศาสตรนนครควรจดกจกรรมเพอใหเดกไปมสวนรวมในการเรยนรและใชคาถามเพอตรวจสอบความรความเขาใจในทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรตวอยางคาถามเพอตรวจสอบความเขาใจในความรทางคณตศาสตรของเดกเชน “หนมวธอยางไร” “หนเหนดวยกบคาตอบของเพอนหรอไมเพราะเหตใด” ในการประเมนเจตคตทางคณตศาสตรจะตองพจารณาดความคดเหนของเดกทมตอคณตศาสตรความพงพอใจในการเรยนรวมถงความกระตอรอรนในการเรยนรและการทากจกรรมการประเมนเจตคตทางคณตศาสตรนนสามารถทาไดโดยวธการสงเกตพฤตกรรมของเดกในขณะทากจกรรมและการรวบรวมแฟมขอมล

Page 50: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 50   การเปรยบเทยบการประเมนพฒนาการการเรยนรวทยาศาสตรคณตศาสตร

สงทจะประเมนสาระ วทยาศาสตร คณตศาสตร ความร ส ง ม ช ว ต ก บ ก ร ะ บ ว น ก า ร

ดารงชวตชวตกบสงแวดลอมสารและสมบตของสารแรงและการเคลอนทพลงงานกระบวนการเปล ยนแปลงของ โลกดาราศาสตรและอวกาศธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

จานวนและการดาเนนการการวดเรขาคณตและความนาจะเปน

ทกษะและกระบวนการเรยนร

- การสงเกต - การลงความเหน - การจาแนกประเภท - การพยากรณ - การวด - การคานวณ - การหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส -ก า ร จ ด ก ร ะ ท า แ ล ะ ส อความหมายขอมล - กระบวนการสารวจ - กระบวนการทดลอง - กระบวนการสารวจตรวจสอบ

- ความสามารถในการแกปญหา - การใหเหตผล - การสอสาร -ก า ร ส อ ค ว า ม ห ม า ย ท า งคณตศาสตร - การนาเสนอ - การเชอมโยง - การคดรเรมสรางสรรค - กระบวนการแกปญหา

เจตคต ความสนใจใฝรการแสดงความรอบคอบความซอสตยประหยดการยอมรบฟงความคดเหนของผ อนความมเหตผลการทางานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรคแสดงจนตนาการและความคดสรางสรรคอยางสมเหตสมผล

ความสนใจใฝรการแสดงความรอบคอบความซอสตยประหยดการยอมรบฟงความคดเหนของผ อนความมเหตผลการทางานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรคแสดงจนตนาการและความคดสรางสรรคอยางสมเหตสมผล

การประเมนพฒนาการการเรยนรสาหรบเดกปฐมวยตองทาอยางตอเนองและทาควบคไปกบกระบวนการจดกจกรรมการเรยนรโดยมการประเมนกอนการเรยนรประเมนระหวางเรยนรและประเมนหลงการเรยนร

Page 51: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 51  

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 5.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 5

สรป การประเมนพฒนาการเรยนร เ ดกปฐมวยมกระบวนการทางานอยางเปนระบบประกอบดวยการกาหนดจดมงหมายและวธการประเมนผลการสรางเครองมอและการดาเนนการตามทวางแผนไวซงเปนขนตอนหนงของระบบการจดการเรยนการสอนทจะสะทอนการดาเนนการการจดประสบการณในหลกสตรนนๆบรรลตามเจตนาทตงไวหรอไมผลการประเมนทเทยงตรงตามสภาพความเปนจรงเทานนจงจะเปนประโยชนดงนนครผสอนเดกปฐมวยไมเพยงแตมความรความสามารถในการจดประสบการณการเรยนรทสอดคลองกบหลกสตรเหมาะสมกบวยความสนใจความตองการของเดกและชมชนแตตองเปนผทมความสามารถในการดาเนนการประเมนพฒนาการไดอยางถกตองและเทยงตรงหลกการประเมนพฒนาการของเดกโดยหลกการประเมนพฒนาการของเดกตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 มดงน 1. ประเมนพฒนาการของเดกครบทกดานและนาผลมาพฒนาเดก 2. ประเมนเปนรายบคคลอยางสมาเสมอตอเนองตลอดป 3. สภาพการประเมนควรมลกษณะเชนเดยวกบกจกรรมประจาวน 4. ประเมนอยางเปนระบบ มการวางแผนเลอกใชเครองมอ และจดบนทกไวเปนหลกฐาน 5. ประเมนตามสภาพจรงดวยวธการหลากหลายเหมาะกบเดก รวมทงใชแหลงขอมลหลายๆ ดาน ไมควรใชการทดสอบ

Page 52: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 52  

เรองท 5.2 การประกนคณภาพภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย แนวทางการประกนคณภาพภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานโดยสานกทดสอบทางการศกษาไดดาเนนการจดทาแนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาเมอกนยายน 2554 และไดประกาศใชมาตรฐานการศกษาปฐมวยเมอวนท 28 กรกฎาคม 2554 เพอใชเปนแนวทางการดาเนนงานพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษาใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยใหมความเทาเทยมกนและเพอกาหนดทศทางการพฒนาคณภาพการศกษาไปในทศทางใดและเปนประโยชนตอผเรยนครทองถนและสถานศกษาพอแมผปกครองประชาชนและผนาชมชนและประเทศชาตเพอใชเปนเครองมอทาใหระบบการศกษาขบเคลอนไปพรอมๆกนและสเปาหมายเกดคณภาพตามมาตรฐานของสถานศกษาไดอยางมประสทธภาพสงสาคญทบงบอกชดเจนไดแกมการกาหนดภารกจชดเจนการดาเนนการตดตามงานสมาเสมอความสมพนธระหวางบานโรงเรยนและชมชนความคาดหวงของผลสาเรจความเปนผนาดานการจดการเรยนรอยางมออาชพสรางโอกาสใหผเรยนทางานกลมมากขนจดสงแวดลอมทเออตอการเรยนรสะอาดเปนระเบยบปลอดภยมหลกสตรทชดเจนสอดคลองกบเปาหมายสงเสรมความเปนเลศทางวชาการพฒนาพนฐานงานวจยมแหลงเรยนรและวางแผนงานอยางมประสทธภาพการวเคราะหลกษณะกจกรรมตางๆสามารถจดเปนระบบและแบงปจจยคณภาพการศกษา 5 ดานไดแก 1. คณภาพผเรยน 2. ดานการจดการศกษา (พจารณาทครผสอน , ผบรหารสถานศกษา , คณะกรรมการสถานศกษาและผปกครองชมชน) 3. ดานสรางสงคมแหงการเรยนร (พจารณาทความรวมมอระหวางสถานศกษาและชมชน) 4. ดานอตลกษณสถานศกษา (พจารณาทเปาหมาย , วสยทศน , ปรชญาและอดมการณของสถานศกษา) 5. ดานมาตรฐานการสงเสรม (พจารณาทการดาเนนงานเพอตอบสนองนโยบายตามอดมการณของสถานศกษาและนโยบายของรฐบาล) จากการดาเนนงานไปตามระบบและแบงคณภาพการศกษาประกอบดวยดานปจจยกระบวนการและผลผลตโดยมกรอบแนวคดในการพฒนามาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาตดงแผนภาพท 1 ตอไปน

Page 53: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 53  

• ผเรยน

• ผสอน

• ผบรหาร

• คณะกรรมการสถานศกษาและผปกครองชมชน

• สภาพแวดลอมและบรการ

ปจจย

• การบรหารและจดการศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน

• การจดระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา

• การสนบสนนจากชมชน / ทองถน

• การรวมมอกนระหวางบานกบสถานศกษา

• การสงเสรมอตลกษณของสถานศกษา

• การจดกจกรรมตามมาตรการสงเสรมของสถานศกษา

ผลผลต

กระบวนการ

• คณภาพเดก พฒนาการดานรางกาย พฒนาการดานอารมณและจตใจ พฒนาการดานสงคม พฒนาการดานสตปญญา

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดในการพฒนามาตรฐานการศกษา

การจดหลกสตร การจดประสบการณ

การประเมนพฒนาการ

การจดกจกรรมพฒนาคณภาพ

Page 54: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 54   มาตรฐานกบการประกนคณภาพการศกษา การประกนคณภาพการศกษา (Quality Assurance) เปนกลไกสาคญทสามารถขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาใหดาเนนไปอยางตอเนองการประกนคณภาพมหลกการสาคญคอการกระจายอานาจการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการทางานและการแสดงความรบผดชอบทสามารถตรวจสอบไดระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาประกอบดวยกระบวนการดาเนนงานทสมพนธกน 3 สวนคอ 1) การประเมนคณภาพภายในซงดาเนนการไดโดยสถานศกษาเองหรอการประเมนโดยหนวยงานตนสงกด 2) การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาสถานศกษาตองมการตดตามตรวจสอบความความกาวหนาในการดาเนนโครงการกจกรรมงานเปนระยะมผรบผดชอบการดาเนนงานเพอการรวบรวมสารสนเทศและผลการตดตามตรวจสอบมาใชปรบปรงงานอยางตอเนองนอกจากจะแสดงวาสถานศกษาทางานอยางเปนระบบแลวยงเปนการเตรยมตวใหพรอมรบการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาจากหนวยงานตนสงกดอยางนอย 1 ครงภายใน 3 ปและการประเมนคณภาพภายนอกอกดวย 3) การพฒนาคณภาพการศกษาเปนการดาเนนกจกรรมใดๆเพอใหเกดการยกระดบคณภาพใหสงขนโดยมมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาเปนเปาหมายในการกาหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาตองสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาชาตและมาตรฐานการศกษาขนพนฐานสถานศกษาอาจเพมเตมมาตรฐานทเฉพาะเจาะจงเหมาะกบสภาพของชมชนไดมาตรฐานจะเปนกรอบควบคมการดาเนนงานใหบรรลตามเปาหมายทกาหนดไว

แผนภาพท 2 ระบบการประกนคณภาพการศกษา

จากแผนภาพท 2 จะเหนวากระบวนการดาเนนงานทง 3 สวนมความสมพนธเกยวเนองกนเปนวงจรการพฒนาทไมหยดนงโดยมมาตรฐานเปนหลกหรอเปาหมายรวมทงเปนเครองในการพฒนาคณภาพการศกษาโดยรวม

Page 55: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 55   มาตรฐานการศกษาปฐมวย มาตรฐานการศกษาปฐมวยแบงเปน 5 ดานม 11 มาตรฐาน 51 ตวบงชแตละมาตรฐานมการกาหนดตวบงชทครอบคลมและใหนาหนกความสาคญกบกระบวนการบรหารและการจดการรอยละ 80 สวนผลของการบรหารและการจดการคอคณภาพผเรยนคดเปนรอยละ 20 มรายละเอยดของมาตรฐานและนาหนกคะแนนดงนมาตรฐานดานคณภาพผเรยนม 4มาตรฐาน 17ตวบงช (นาหนก 20 คะแนน) มาตรฐานท 1เดกมพฒนาการดานรางกาย (5 คะแนน) 1.1 มนาหนกสวนสงเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน (1คะแนน) 1.2 มทกษะการเคลอนไหวตามวย (1.5 คะแนน) 1.3 มสขนสยในการดแลสขภาพของตน (1.5 คะแนน) 1.4 หลกเลยงตอสภาวะทเสยงตอโรคอบตเหตภยและสงเสพตด (1 คะแนน) มาตรฐานท 2เดกมพฒนาการดานอารมณและจตใจ (5 คะแนน) 2.1 ราเรงแจมใสมความรสกทดตอตนเอง (1 คะแนน) 2.2 มความมนใจและกลาแสดงออก (1 คะแนน) 2.3 ควบคมอารมณตนเองไดเหมาะสมกบวย (1 คะแนน) 2.4 ชนชมศลปะดนตรการเคลอนไหวและรกธรรมชาต (2 คะแนน) มาตรฐานท 3เดกมพฒนาการดานสงคม (5 คะแนน) 3.1 มวนยรบผดชอบเชอฟงคาสงสอนของพอแมครอาจารย (2 คะแนน) 3.2 มความซอสตยสจรตชวยเหลอแบงปน (1 คะแนน) 3.3 เลนและทางานรวมกบผอนได (1 คะแนน) 3.4 ประพฤตตนตามวฒนธรรมไทยและศาสนาทตนนบถอ (1 คะแนน) มาตรฐานท 4 เดกมพฒนาการดานสตปญญา (5 คะแนน) 4.1 สนใจเรยนรสงรอบตวซกถามอยางตงใจและรกการเรยนร (1 คะแนน) 4.2 มความคดรวบยอดเกยวกบสงตางๆทเกดจากประสบการณการเรยนร (1 คะแนน) 4.3 มทกษะทางภาษาทเหมาะสมกบวย (1 คะแนน) 4.4 มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร (1 คะแนน) 4.5 มจนตนาการและความคดสรางสรรค (1 คะแนน) มาตรฐานดานการจดการศกษาม 4 มาตรฐาน 28 ตวบงช (นาหนก 65คะแนน) มาตรฐานท 5 ครปฏบตงานตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล (20 คะแนน) 5.1 ครเขาใจปรชญาหลกการและธรรมชาตของการจดการศกษาปฐมวยและสามารถนามาประยกตใชในการจดประสบการณ (2 คะแนน) 5.2 ครจดทาแผนการจดประสบการณทสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวยและสามารถจดประสบการณการเรยนรทหลากหลายสอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคล (2 คะแนน) 5.3 ครบรหารจดการชนเรยนทสรางวนยเชงบวก (2 คะแนน) 5.4 ครใชสอและเทคโนโลยทเหมาะสมสอดคลองกบพฒนาการของเดก (2 คะแนน) 5.5 ครใชเครองมอการวดและประเมนพฒนาการของเดกอยางหลากหลายและสรปรายงานผลพฒนาการของเดกแกผปกครอง (2 คะแนน)

Page 56: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 56   5.6 ครวจยและพฒนาการจดการเรยนรทตนรบผดชอบและใชผลในการปรบการจดประสบการณ (2 คะแนน) 5.7 ครจดสงแวดลอมใหเกดการเรยนรไดตลอดเวลา (2 คะแนน) 5.8 ครปฏสมพนธทดกบเดกและผปกครอง (2 คะแนน) 5.9 ครมวฒและความรความสามารถในดานการศกษาปฐมวย (2 คะแนน) 5.10 ครจดทาสารนทศนและนามาไตรตรองเพอใชประโยชนในการพฒนาเดก (2 คะแนน) มาตรฐานท 6 ครบรหารปฏบตงานตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล (20 คะแนน) 6.1 ผบรหารเขาใจปรชญาและหลกการจดการศกษาปฐมวย (3 คะแนน) 6.2 ผบรหารมวสยทศนภาวะผนาและความรเรมทเนนการพฒนาเดกปฐมวย (3 คะแนน) 6.3 ผบรหารใชหลกการบรหารแบบมสวนรวมและใชขอมลการประเมนผลหรอการวจยเปนฐานคดทงดานวชาการและการจดการ (3 คะแนน) 6.4 ผบรหารสามารถบรหารจดการศกษาใหบรรลเปาหมายตามแผนพฒนาคณภาพสถานศกษา (3 คะแนน) 6.5 ผบรหารสงเสรมและพฒนาศกยภาพบคลากรใหมประสทธภาพ (3 คะแนน) 6.6 ผบรหารใหคาแนะนาคาปรกษาทางวชาการและเอาใจใสการจดการศกษาปฐมวยเตมศกยภาพและเตมเวลา (3 คะแนน) 6.7 เดกผปกครองและชมชนพงพอใจผลการบรหารจดการศกษาปฐมวย (2คะแนน) มาตรฐานท7 แนวการจดการศกษา (20 คะแนน) 7.1มหลกสตรการศกษาปฐมวยของสถานศกษาและนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ (4 คะแนน) 7.2 มระบบและกลไกใหผมสวนรวมทกฝายตระหนกและเขาใจการจดการศกษาปฐมวย (4 คะแนน) 7.3 จดกจกรรมเสรมสรางความตระหนกรและความเขาใจหลกการจดการศกษาปฐมวย (4 คะแนน) 7.4 สรางการมสวนรวมและแสวงหาความรวมมอกบผปกครองชมชนและทองถน (4 คะแนน) 7.5 จดสงอานวยความสะดวกเพอพฒนาเดกอยางรอบดาน (4 คะแนน) มาตรฐานท 8 สถานศกษามการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาตามทกาหนดในกฎกระทรวง (5 คะแนน) 8.1 กาหนดมาตรฐานการศกษาปฐมวยของสถานศกษา (1 คะแนน) 8.2 จดทาและดาเนนการตามแผนพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษาทมงพฒนาคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา (1 คะแนน) 8.3 จดระบบขอมลสารสนเทศและใชสารสนเทศในการบรหารจดการ (1 คะแนน) 8.4 ตดตามตรวจสอบและประเมนผลการดาเนนงานคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา (0.5คะแนน) 8.5 นาผลการประเมนคณภาพทงภายในและและภายนอกไปใชวางแผนพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง (0.5 คะแนน)

Page 57: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 57   8.6 จดทารายงานประจาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน (1 คะแนน) มาตรฐานดานการสรางสงคมแหงการเรยนรม 1 มาตรฐาน 2 ตวบงช (นาหนก 5 คะแนน) มาตรฐานท 9 คณะกรรมการสถานศกษาและผปกครองชมชนปฏบตงานตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล (5 คะแนน) 9.1 เปนแหลงเรยนรเพอพฒนาการเรยนรของเดกและบคลากรในสถานศกษา (2.5 คะแนน) 9.2 มการแลกเปลยนเรยนรรวมกนภายในสถานศกษาระหวางสถานศกษากบครอบครวชมชนและองคกรทเกยวของ (2.5 คะแนน) มาตรฐานดานอตลกษณของสถานศกษาม 1 มาตรฐาน 2 ตวบงช (นาหนก 5 คะแนน) มาตรฐานท 10 การพฒนาสถานศกษาใหบรรลเปาหมายตามปรชญาวสยทศนและจดเนนของการศกษาปฐมวย (5 คะแนน) 10.1จดโครงการกจกรรมพฒนาเดกใหบรรลตามเปาหมายตามปรชญาวสยทศนและจดเนนของการศกษาปฐมวยของสถานศกษา (3 คะแนน) 10.2 ผลการดาเนนงานบรรลตามเปาหมาย (2 คะแนน) มาตรฐานดานมาตรการสงเสรมม 1 มาตรฐาน 2 ตวบงช (นาหนก 5 คะแนน) มาตรฐานท 11 การพฒนาสถานศกษาตามนโยบายและแนวทางปฏรปการศกษาเพอยกระดบคณภาพใหสงขน (5 คะแนน) 11.1 จดโครงการกจกรรมสงเสรมสนบสนนตามนโยบายเกยวกบการจดการศกษาปฐมวย (3 คะแนน) 11.2 ผลการดาเนนงานบรรลตามเปาหมาย (2 คะแนน) สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดประกาศใชมาตรฐานการศกษาปฐมวย28 กรกฎาคมพ.ศ.2554 และเพอการนามาตรฐานการศกษาปฐมวยสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพและเกดผลประสทธผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานการศกษาจงไดจดทาคาอธบายและระดบคณภาพพรอมทงเกณฑการผานมาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอใหสถานศกษาตลอดจนเขตพนทการศกษาใชเปนเครองมอในการควบคมตรวจสอบและประเมนคณภาพการจดการศกษาระดบปฐมวยของสถานศกษาใหมประสทธภาพตามมาตรฐานซงสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดจดทาเอกสารแนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาใหทกโรงเรยนและดาเนนการอบรมศกษานเทศนผรบผดชอบผบรหารการศกษาครและผเกยวของเพอรบทราบและยดเปนแนวปฏบตเพอตรวจสอบคณภาพภายในสถานศกษากอนเขารบการประเมนจากสมศ. รอบตอไปทงนผเขารบการอบรมโปรแกรมนอาจศกษาจากเอกสารดงกลาวหรอศกษาขอขอมลจากสานกงานทดสอบทางการศกษาของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานตอไป

Page 58: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 58  

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 5.2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 5

สรป การประกนคณภาพการศกษาสาหรบเดกปฐมวย เปนการวดเพอมงเนนคณภาพของเดกเปนหลกเพอใหความมนใจวาเดกจะไดรบการศกษาทมคณภาพใกลเคยงกนไมวาจะอยทองถนใดกตามการศกษาปฐมวยถอเปนจดเรมตนในการพฒนาเดกใหมรากฐานสาหรบความสามารถทงปวงในชวตเพราะเปนวยทระบบประสาทและสมองกาลงเจรญเตบโตอยางรวดเรวและกาลงสรางใยประสาทเชอมประสานกนระหวางเซลลสมอง ปฐมวยจงถอเปนวยตนทนของชวตทจะนาสการพฒนาคนใหมคณภาพอยางเตมตามศกยภาพ การจดการศกษาในสถานศกษาใหเดกไดรบการอบรมเลยงดทมคณภาพและไดรบประสบการณการเรยนรตางๆจะมอทธพลตอการวางรากฐานของการพฒนาเดกทงทางรางกาย สตปญญา อารมณสงคมและบคลกภาพ การศกษาปฐมวยจงเปนการสรางพนฐานทชวยใหเดกประสบความสาเรจในการเรยนและการดาเนนชวตของเดกตอไป

Page 59: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 59  

ใบงานท 1

ชอหลกสตร การศกษาปฐมวย ตอนท 1 การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552-2561) คาสงใหผเขารบการอบรมทาใบงานท 1 โดยไมตองสงใบงานแตใหรวมสนทนาบนกระดาน สนทนา ประเดนท 1.1 โรงเรยนของทานไดนาโยบายการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง (2552-2561) มาจดทาแผนพฒนาคณภาพการศกษาหรอไมและจดทาอยางไร หากยงมไดมการนานโยบายมาสการปฏบตทานจะใหขอเสนอแนะขอมลเหลาน แกสมาชกในโรงเรยนของทานวาอยางไร ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ประเดนท 1.2จากนโยบายยทธศาสตรการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานการพฒนาคณภาพการศกษาและมาตรฐานการเรยนร ทานคดวา การจดการศกษาปฐมวยใหแกเดกนกเรยนททานรบผดชอบดแลนน ทานจะพจารณาดาเนนการเรองใด และมขนตอนการดาเนนการอยางไร ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Page 60: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 60  

ใบงานท 2

ชอหลกสตร การศกษาปฐมวย ตอนท 2ความสมพนธของวทยาศาสตรคณตศาสตรกบการพฒนาเดกปฐมวย คาสงใหผเขารบการอบรมทาใบงานท 2 โดยไมตองสงใบงานแตใหรวมสนทนาบนกระดาน สนทนา

ประเดน 2.1 วทยาศาสตร คณตศาสตร มความสาคญตอการพฒนาเดกปฐมวยอยางไร ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

ประเดน 2.2 ทกษะการเรยนรทจาเปน อนเปนพนฐานการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร สาหรบเดกปฐมวย ไดแกทกษะใดบาง และมประโยชนตอการพฒนาเดกปฐมวยอยางไร ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Page 61: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 61  

ใบงานท 3

ชอหลกสตร การศกษาปฐมวย ตอนท 3 การพฒนาการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย คาสงใหผเขารบการอบรม ทาใบงานท 3 โดยไมตองสงใบงาน แตใหรวมสนทนาบน กระดานสนทนา(Web board) 1.จงอธบายขนตอนการสอนแบบสบเสาะหาความรในหองเรยนสาหรบเดกปฐมวย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 2. จงอธบายรปแบบการจดประสบการณเรยนรคณตศาสตรระดบปฐมวย พรอมอธบายวารปแบบนนๆ ใชกบเนอหาสาระใด ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 3.จงตงคาถามทจะชวยพฒนาศกยภาพดานการคด ในระดบตางๆกน ไมนอยกวา 5 ขอ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Page 62: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 62  

ใบงานท 4

ชอหลกสตร การศกษาปฐมวย ตอนท 4 หนวยการเรยนรบรณาการพนฐานวทยาศาสตรคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย คาสงใหผเขารบการฝกอบรมทาใบงานท 4 โดยไมตองสงใบงานมา แตใหรวมสนทนาบน กระดานสนทนา (web board) ประเดน 4.1จงอธบายขนตอนการออกแบบกจกรรมการเรยนร บรณาการวทยาศาสตร คณตศาสตร โดยใชมาตรฐานการเรยนรชวงชนปฐมวยและตวชวดตามกรอบมาตรฐานวทยาศาสตร คณตศาสตรเปนแนวทาง ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ประเดน 4.2ใหทานออกแบบแผนการเรยนรโดยการนามาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรและตวบงชทระบในกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรของ สสวท. ไปปรบปรงกจกรรมในแผนจดการเรยนรทมอยเดมและนาไปทดลองสอนพรอมบนทกผลการสอน ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Page 63: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 63  

ใบงานท 5

ชอหลกสตร การศกษาปฐมวย ตอนท 5 การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย และการประกนคณภาพภายในสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย เรองท 5.1 การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย เรองท 5.2 การประกนคณภาพภายในสถานศกษา ระดบการศกษาปฐมวย คาสงใหผเขารบการฝกอบรมทาใบงานท 5 โดยไมตองสงใบงานมา แตใหรวมสนทนาบน กระดานสนทนา (Web Board) ประเดน 5.1

1. ทานมแนวทางในการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยอยางไร .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

2. อธบายใหทราบถงหลกฐานทจะสามารถเกบรองรอย สะทอนใหผปกครองและผสนใจทราบถงพฒนาการพฤตกรรมการเรยน ความสามารถ จดเดน จดดอย ตลอดทงไดเหนประสบการณการจดกจกรรมทเดกไดเรยนรภายในหองเรยน และเปนประโยชนตอการพฒนางานการสอนอยางตอเนอง อนสะทอนถงการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยทเหมาะสม

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

Page 64: คํานํา · 2016-02-25 · ตอนที่ 1 การปฏิรูปการศ ึกษาในทศวรรษท ี่สอง (2552-2561) 10 ตอนที่

รหส UTQ-2126: การศกษาปฐมวย 64   ประเดน 5.2 1. การประกนคณภาพภายใน มผลตอการบรหารจดการศกษาในสถานศกษาปฐมวยดานใด และเพอประโยชนอะไร .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

2. ทานสามารถจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรและคณตศาสตรในลกษณะใด เพอแสดงใหเหนวาการจดกจกรรมการเรยนรนนไดมาตรฐานตามตวบงชของการประกนคณภาพนน .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................