รายงาน

ของ คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง

สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ

เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

ส ำนกกรรมำธกำร ๒ ส ำนกงำนเลขำธกำรสภำผแทนรำษฎร

ปฏบตหนำทส ำนกงำนเลขำธกำรสภำขบเคลอนกำรปฏรปประเทศ

สารบญ

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

หนา

๑. ความเปนมา ๑

๒. หลกการและเหตผล ๓

๓. แผนการปฏรปและวธการปฏรป ๖

๓.๑ การปฏบตงานของสมาชกรฐสภา ๖ ๓.๑.๑ การปฏบตภารกจและอ านาจหนาทตามบทบญญตรฐธรรมนญ ๖ (๑) ทมาของประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภา ๖ สภาพปญหา ๖ วธการปฏรป ๗ (๒) การพจารณารางพระราชบญญตและญตต ๗ สภาพปญหา ๗ วธการปฏรป ๘ (๓) การปฏบตงานหรอปฏบตหนาทของคณะกรรมาธการ ๘ สภาพปญหา ๘ วธการปฏรป ๙ (๔) การตงกระทถาม ๙ สภาพปญหา ๙ วธการปฏรป ๑๐ (๕) การอภปรายเพอลงมตไมไววางใจของสมาชกสภาผแทนราษฎร ๑๐ สภาพปญหา ๑๐ วธการปฏรป ๑๑ (๖) คณะกรรมการตดตามการด าเนนงานของรฐสภา ๑๑ สภาพปญหา ๑๒ วธการปฏรป ๑๓ (๗) การรกษาระเบยบและความเรยบรอยในทประชมสภา ๑๔ สภาพปญหา ๑๕ วธการปฏรป ๑๕ (๘) การสรางมาตรฐานจรยธรรม ๑๕ สภาพปญหา ๑๖ วธการปฏรป ๑๖

(ข)

สารบญ (ตอ)

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

หนา

(๙) การยกเลกการจดสรรงบประมาณการศกษาดงานตางประเทศของคณะกรรมาธการ ๑๘ สภาพปญหา ๑๘ วธการปฏรป ๑๘ (๑๐) การยกเลกการจดหาเครองคอมพวเตอรใชสวนตวแบบพกพาใหแกสมาชกรฐสภา ๑๘ สภาพปญหา ๑๘ วธการปฏรป ๑๘ ๓.๑.๒ การปรบปรงแกไขขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐสภา ๑๙ ๓.๑.๓ ฝายสนบสนนการท างานของสมาชกรฐสภา ๒๐ (๑) ทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๐ สภาพปญหา ๒๐ วธการปฏรป ๒๑ (๒) ผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานประจ าตวสมาชกรฐสภา ๒๑ สภาพปญหา ๒๑ วธการปฏรป ๒๑

๓.๒ การปฏบตงานของหนวยงานสงกดรฐสภา ๒๒ ๓.๒.๑ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ๒๓ (๑) การจดตงหนวยงานเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย ๒๓ สภาพปญหา ๒๓ วธการปฏรป ๒๔ (๒) การจดตงศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา ๒๔

สภาพปญหา ๒๔ วธการปฏรป ๒๕ (๓) การสรางนกกฎหมายนตบญญต และขาราชการทมความร ความเชยวชาญเฉพาะ ๒๕ ดานกฎหมาย สภาพปญหา ๒๕ วธการปฏรป ๒๖

(๔) การใหขาราชการทเกษยณอายราชการทมความรความเชยวชาญ ๒๖ ดานวงงานรฐสภามาปฏบตหนาทสนบสนนงานนตบญญต สภาพปญหา ๒๖ วธการปฏรป ๒๖

(ค)

สารบญ (ตอ)

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

(๕) การปรบและบรรจต าแหนงพนกงานราชการใหเปนขาราชการรฐสภาสามญ ๒๗ สภาพปญหา ๒๗ วธการปฏรป ๒๗ (๖) การจดสวสดการใหกบขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๒๗ ๖.๑) โครงการสรางอาคารทพกสวสดการขาราชการรฐสภาสามญ ๒๗ พนกงานราชการ และลกจางประจ า สภาพปญหา ๒๗ วธการปฏรป ๒๘ ๖.๒) การจดรถรบ – สง ขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจาง ๒๘ สภาพปญหา ๒๘ วธการปฏรป ๒๘

๓.๒.๒ การสนบสนนขอมลดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภา ๒๘ (๑) ส านกวชาการและส านกกฎหมายของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ๒๘ และส านกงานเลขาธการวฒสภา สภาพปญหา ๒๙ วธการปฏรป ๒๙ (๒) ระบบหอสมดรฐสภา (Library of Parliament) ๓๐ สภาพปญหา ๓๐ วธการปฏรป ๓๐

๓.๒.๓ การจดตงส านกงบประมาณของรฐสภา ๓๔ สภาพปญหา ๓๔

วธการปฏรป ๓๕ ๓.๒.๔ สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา ๓๗ สภาพปญหา ๓๗ วธการปฏรป ๓๙ ๓.๒.๕ สถาบนพระปกเกลา ๓๙ (๑) การสนบสนนงานวชาการ ๔๐ สภาพปญหา ๔๐

วธการปฏรป ๔๐

(ง)

สารบญ (ตอ)

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

หนา (๒) การศกษาวจย คนควาขอมล เพอน าเสนอแกสมาชกรฐสภา ๔๑ สภาพปญหา ๔๑ วธการปฏรป ๔๑

(๓) การรบฟงความคดเหนและวเคราะหผลกระทบในการตรากฎหมาย ๔๒ ตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ตามทประธานรฐสภามอบหมาย สภาพปญหา ๔๒ วธการปฏรป ๔๒ (๔) การจดกจกรรมเชงปฏบตเพอใหการศกษาทางการเมอง ๔๓ และระบอบประชาธปไตยและด าเนนงานตามทประธานรฐสภามอบหมาย สภาพปญหา ๔๓

วธการปฏรป ๔๓ ๓.๒.๖ การจดท าระบบขอมลขาวสารใหประชาชนเขาถงได ๔๓ สภาพปญหา ๔๔ วธการปฏรป ๔๔

๓.๓ ขอเสนอแนะในสวนของรฐสภาแหงใหม ๔๔

๔. ก าหนดเวลาการปฏรป ๔๖

๕. แหลงทมาของงบประมาณ ๔๖

๖. หนวยงานทรบผดชอบ ๔๖

๗. ขอเสนอแนะ ๔๗

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

--------------------------

๑. ความเปนมา

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ไดด าเนนการศกษา วเคราะห จดท าแนวทางและขอเสนอแนะเพอการขบเคลอนการปฏรปประเทศ ดานการเมอง เรอง การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา ซงตามขอบงคบสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๗๓ กรรมาธการคณะน ประกอบดวย

๑. นายเสร สวรรณภานนท ประธานกรรมาธการ ๒. นายกษต ภรมย รองประธานกรรมาธการ คนทหนง ๓. พลเอก ฐตวจน ก าลงเอก รองประธานกรรมาธการ คนทสอง ๔. นายสงศต พรยะรงสรรค รองประธานกรรมาธการ คนทสาม ๕. นายชย ชดชอบ ทปรกษากรรมาธการ ๖. นายสชน ชาลเครอ ทปรกษากรรมาธการ ๗. นายวรวทย ศรอนนตรกษา โฆษกกรรมาธการ ๘. นายวนชย สอนศร โฆษกกรรมาธการ ๙. นายค านณ สทธสมาน กรรมาธการ ๑๐. นายด ารงค พเดช กรรมาธการ ๑๑. พลต ารวจโท ตรทศ รณฤทธวชย กรรมาธการ ๑๒. พลเอก ธวชชย สมทรสาคร กรรมาธการ ๑๓. นายนกร จ านง กรรมาธการ ๑๔. พลโท วราห บญญะสทธ กรรมาธการ ๑๕. พลเอก วเชยร ศรสนทร กรรมาธการ ๑๖. นายวทยา แกวภราดย กรรมาธการ (ลาออก) ๑๗. นายสมพงษ สระกว กรรมาธการ ๑๘. นายอรณ จรชวาลา กรรมาธการ ๑๙. พนตร อาณนย วชโรทย กรรมาธการ (ถงแกอนจกรรม) ๒๐. นายวรรณธรรม กาญจนสวรรณ เลขานการกรรมาธการ ๒๑. นางนรรตน พมเสน ผชวยเลขานการกรรมาธการ

อนง บคคลล าดบท ๑๖ นายวทยา แกวภราดย พนจากต าแหนงกรรมาธการ ตามขอบงคบ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๙๑ (๓) และบคคลล าดบท ๑๙ พนตร อาณนย วชโรทย พนจากต าแหนงกรรมาธการ ตามขอบงคบสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๙๑ (๒)

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง ไดมการจดท าแผนการปฏรปประเทศดานการเมอง เสนอตอสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศเพอใหความเหนชอบ ประกอบกบทประชม สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ เมอวนท ๒๑ ธนวาคม ๒๕๕๘ ไดมมตเหนชอบรายงาน เรอง แผนการปฏรป

๒ ประเทศดานการเมอง ซงแผนการปฏรปประเทศดานการเมองดงกลาวมความสอดคลองกบรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๓๙/๒ ประกอบมาตรา ๒๗ ซงก าหนดให สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศด าเนนการใหเกดการปฏรปดานตาง ๆ ตามมาตรา ๒๗ สบตอสภาปฏรปแหงชาต และขอบงคบสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๗๓ ก าหนดไววา ใหคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง มอ านาจหนาทศกษา วเคราะห จดท าแนวทาง แผนการปฏรป วธการปฏรป พรอมก าหนดเวลาการปฏรป และขอเสนอแนะเพอการขบเคลอนการปฏรปประเทศ ดานการเมองใหสมฤทธผล โดยคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมองค านงถงความส าคญเรงดวนและสมฤทธผลของการปฏรปในระยะเวลาทเหลออย และเปนแผนการปฏรปประเทศดานการเมอง ในชวงเวลา ๑ ปครง (ในชวงรฐบาลพลเอก ประยทธ จนทรโอชา) และ ๒๐ ป ในชวงรฐบาลตอ ๆ มา เพอประโยชนสงสดตอประเทศชาตและประชาชนโดยรวม

แผนการปฏรปประเทศดานการเมองของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง ทเสนอตอสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ประกอบดวย ๖ ประเดนหลก ดงน ๑. ผด ารงต าแหนงทางการเมอง ๒. ระบบพรรคการเมอง ๓. การเลอกตงทสจรตและเทยงธรรม ๔. การควบคมและการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ ๕. การเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย ๖. การแกไขปญหาความขดแยงและการสรางความปรองดอง

การประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ครงท ๑/๒๕๖๐ วนจนทรท ๙ มกราคม ๒๕๖๐ ทประชมไดพจารณาและเหนชอบรายงานแผนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง การควบคมและการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ ซงเปนประเดนหนงของแผนการปฏรปประเทศดานการเมอง โดยแผนการปฏรปในเรองดงกลาว ไดมขอเสนอแนะขอใหมการปฏรปการควบคมและตรวจสอบขาราชการและพนกงานเจาหนาท ทใชอ านาจรฐ และด าเนนการในเรองคณธรรมจรยธรรมของผด ารงต าแหนงทางการเมอง และขาราชการ อยางเครงครดและเปนรปธรรม

ดงนน เพอใหการด าเนนการตามขอเสนอแนะของรายงานแผนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง การควบคมและตรวจสอบการใชอ านาจรฐ เกดผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม ทประชมไดพจารณา และเหนควรใหมการพจารณาศกษาระบบการปฏบตงานของรฐสภา สมาชกรฐสภา รวมทงขาราชการรฐสภาสามญ พรอมทง มมตตงคณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา เพอท าหนาทพจารณาศกษา จดท าขอเสนอแนะแนวทางการปฏรปการปฏบต งานและการท างานในรฐสภา ตลอดจน มขอเสนอแนะปรบปรงแกไข ยกรางกฎหมาย กฎ และระเบยบทเกยวของกบการปฏบตงานในหนวยงานสนบสนนการท างานของรฐสภา เพอปรบปรงการท างานและระบบงานของรฐสภาในอนาคตเสนอตอสภาขบเคลอน การปฏรปประเทศพจารณาและใหความเหนชอบตอไป

คณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา ประกอบดวยอนกรรมาธการและทปรกษาอนกรรมาธการ ดงน ๑. นางนรรตน พมเสน ประธานอนกรรมาธการ ๒. นายชย ชดชอบ ประธานทปรกษาและอนกรรมาธการ ๓. นายสชน ชาลเครอ ทปรกษาและอนกรรมาธการ ๔. นายกษต ภรมย ทปรกษาและอนกรรมาธการ

๓ ๕. นายนกร จ านง ทปรกษาและอนกรรมาธการ ๖. นายไพโรจน โพธไสย อนกรรมาธการ ๗. นางรตนา ศรสยวรรณ อนกรรมาธการ ๘. นายสรตน หวงตอลาภ อนกรรมาธการ ๙. นายสทธพงษ สงศร อนกรรมาธการ ๑๐. นางสาวรงรตนา เจรญจตต อนกรรมาธการ ๑๑. นายเปนไท วมกตายน อนกรรมาธการ ๑๒. นางสาวเพญศร พทธววฒนศร อนกรรมาธการ ๑๓. นางพรรณภา เสรมศร อนกรรมาธการและเลขานการ ๑๔. นางสาวฉตรทพย กววฒนา อนกรรมาธการและผชวยเลขานการ ๑๕. นายสกฤษฏชย ธระเรงฤทธ อนกรรมาธการและผชวยเลขานการ

ทปรกษาอนกรรมาธการ ประกอบดวย ๑. นายวทยา แกวภราดย ๒. นางนาท รชกจประการ ๓. วาทรอยตร วงศสยาม เพงพานชภกด

๒. หลกการและเหตผล

แผนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา เปนแผนการปฏรป ซงคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมองเหนวา รฐสภาในฐานะองคกรฝายนตบญญต ทเปนอ านาจอธปไตยสงสดของประเทศอกอ านาจหนง ทมหนาทส าคญในการตรวจสอบ ถวงดลและคานอ านาจ ฝายบรหารและฝายตลาการ ซงนอกจากมบทบาทหนาทและอ านาจในการตรากฎหมายแลว ยงมหนาท และอ านาจในการควบคมการบรหารราชการแผนดน โดยเฉพาะการควบคมและตรวจสอบการใชอ านาจรฐ ตามทรฐธรรมนญบญญตไว อาท การตงกระทถาม การเสนอญตตขอเปดอภปรายทวไปเพอลงมตไมไววางใจ การควบคมการใชจายเงนงบประมาณของแผนดน การตงคณะกรรมาธการ และเพอใหการท าหนาทในการควบคมและตรวจสอบการใชอ านาจรฐใหเกดประสทธภาพมากยงขน เนองจากทผานมาการท าหนาทของสมาชกรฐสภา คอ สมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาในการตรากฎหมาย การควบคมการบรหารราชการแผนดน การใหความเหนชอบในเรองส าคญ การใหความเหนชอบและการแตงตงบคคลในองคกรตาง ๆ ยงไมเกดประสทธภาพและประสทธผลในทางปฏบตเทาทควร รวมทงการปฏบตหนาทของหนวยงานสงกดรฐสภา ประกอบดวย ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ส านกงานเลขาธการวฒสภา ซ งมหนาทหลกในการสนบสนน งานดานวชาการและฝายเลขานการ ในการปฏบตงานของฝายนตบญญตยงมความไมสมบรณ ตลอดจนสถาบนพระปกเกลาในฐานะเปนหนวยงาน ทอยในการก ากบดแลของประธานรฐสภายงใหการสนบสนนและสงเสรมขอมลและงานดานวชาการ เพอการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาไมเปนไปตามความตองการและความคาดหวง จงควรมการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา เพอใหการปฏบตหนาทของรฐสภาในฐานะทเปนองคกรทท าหนาทดานนตบญญต เกดประสทธภาพและประสทธผลในทางปฏบตมากขน ในการน การพจารณาศกษาเพอ เสนอแนวทางการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา เพอสนบสนนภารกจงานในสวนของรฐสภาใหมประสทธภาพตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ พระราชบญญตค าสงเรยกของคณะกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา พ.ศ. ๒๕๕๔ ขอบงคบการประชมรฐสภา พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๕๑

๔ ขอบงคบการประชมวฒสภา พ.ศ. ๒๕๕๑ ขอบงคบวาดวยประมวลจรยธรรมของสมาชกสภาผแทนราษฎรและกรรมาธการ พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอบงคบวาดวยประมวลจรยธรรมของสมาชกวฒสภาและกรรมาธการ พ.ศ. ๒๕๕๓ และกฎหมายตาง ๆ ทเกยวของ ตลอดจนเอกสารบทความทางวชาการทเกยวของ และไดเชญบคคล และหนวยงานทเกยวของเขารวมประชม ประกอบดวย ผแทนสถาบนพระปกเกลา เจาหนาทหอสมดรฐสภา ผแทนส านกงบประมาณของรฐสภา ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร รองเลขาธการวฒสภา ส านกงานเลขาธการวฒสภา ทก ากบดแลส านกประชาสมพนธ และผแทนสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรท ศนรฐสภา ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เขารวมประชม เพอใหขอมลและขอเสนอแนะในการใชเปนแนวทางพจารณาและจดท ารายงาน เรองการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา ดงนน การท “รฐสภา” ไดแบงสวนงานออกเปนสองสวน ไดแก สภาผแทนราษฎรและวฒสภา โดยในหนวยงานของสภาผแทนราษฎรและวฒสภามองคกรทท าหนาทราชการฝายรฐสภา ไดแก ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภาทมขาราชการรฐสภาสามญปฏบตหนาทในภารกจของทงสองสภาดงกลาว ซงระยะเวลาทผานมาตงแตป พ.ศ. ๒๔๗๕ เปนตนมา ไดมการปรบปรงหรอเปลยนแปลงแนวทางและวธการในปฏบตงานเพอสนบสนนงานของรฐสภาตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการรฐสภา พ.ศ. ๒๕๑๘ พระราชบญญตจดระเบยบปฏบตราชการฝายรฐสภา (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ พระราชบญญตระเบยบบรหารขาราชการฝายรฐสภา ๒๕๕๔ และพระราชบญญตระเบยบขาราชการรฐสภาสามญ พ.ศ. ๒๕๕๔ และเพอใหการปฏบตงานในการสนบสนนของรฐสภาเกดประสทธภาพมากยงขน จงควรมการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภาเพอรองรบการท าหนาทดงกลาวของรฐสภา

บดน คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง โดยคณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา ไดด าเนนการพจารณาศกษาแนวทางการปฏรปการปฏบตงาน ในรฐสภา เพอน าไปสการท าหนาทดานนตบญญตทมประสทธภาพและประสทธผลในทางปฏบตไดอยาง เปนรปธรรม จงขอเสนอรายงาน เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา” ตอสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ เพอพจารณา โดยไดจดท าแนวทางแผนการปฏรป วธการปฏรป และก าหนดเวลาการปฏรปเพอการขบเคลอนการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา โดยก าหนดประเดนการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภาออกเปน ๓ สวน ประกอบดวย

๑. การปฏบตงานของสมาชกรฐสภา ๒. การปฏบตงานของหนวยงานสงกดรฐสภา ๓. ขอเสนอแนะในสวนของรฐสภาแหงใหม

โดยมรายละเอยดดงน ๑. การปฏบตงานของสมาชกรฐสภา ประกอบดวย ๑.๑ การปฏบตภารกจและอ านาจหนาทตามบทบญญตของรฐธรรมนญ (๑) ทมาของประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภา (๒) การพจารณารางพระราชบญญตและญตต (๓) การปฏบตงานหรอปฏบตหนาทของคณะกรรมาธการ (๔) การตงกระทถาม (๕) การอภปรายเพอลงมตไมไววางใจของสมาชกสภาผแทนราษฎร (๖) คณะกรรมการตดตามการด าเนนงานของรฐสภา (๗) การรกษาระเบยบและความเรยบรอยในทประชมสภา (๘) การสรางมาตรฐานจรยธรรม

๕ (๙) การยกเลกการจดสรรงบประมาณการศกษาดงานตางประเทศของคณะกรรมาธการ (๑๐) การยกเลกการจดหาเครองคอมพวเตอรใชสวนตวแบบพกพาใหแกสมาชกรฐสภา ๑.๒ การปรบปรงแกไขขอบงคบการประชมของสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐสภา ๑.๓ ฝายสนบสนนการท างานของสมาชกรฐสภา (๑) ทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ (๒) ผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานประจ าตวสมาชกรฐสภา ๒. การปฏบตงานของหนวยงานสงกดรฐสภา ๒.๑ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา (๑) การจดตงหนวยงานเพอสงเสรมวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย (๒) การจดตงศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา (๓) การสรางนกกฎหมายนตบญญต และขาราชการทมความร ความเชยวชาญเฉพาะดานกฎหมาย (๔) การใหขาราชการทเกษยณอายราชการทมความร ความเชยวชาญดานวงงานรฐสภา มาปฏบตหนาทสนบสนนงานนตบญญต (๕) การปรบและบรรจต าแหนงพนกงานราชการใหเปนขาราชการรฐสภาสามญ (๖) การจดสวสดการใหกบขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๖.๑) โครงการสรางอาคารทพกสวสดการขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการและลกจางประจ า ๖.๒) การจดรถรบ – สง ขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๒.๒ การสนบสนนขอมลดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภา (๑) ส านกวชาการและส านกกฎหมายของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา (๒) ระบบหอสมดรฐสภา (Library of Parliament) ๒.๓ การจดตงส านกงบประมาณของรฐสภา ๒.๔ สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา ๒.๕ สถาบนพระปกเกลา (๑) การสนบสนนงานวชาการ (๒) การศกษาวจย คนควาขอมล เพอน าเสนอแกสมาชกรฐสภา (๓) การรบฟงความคดเหนและวเคราะหผลกระทบในการตรากฎหมาย ตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ตามทประธานรฐสภามอบหมาย (๔) การจดกจกรรมเชงปฏบตเพอใหการศกษาทางการเมองและระบอบประชาธปไตย และด าเนนงานตามทประธานรฐสภามอบหมาย ๒.๖ การจดท าระบบขอมลขาวสารใหประชาชนเขาถงได ๓. ขอเสนอแนะในสวนของรฐสภาแหงใหม เนองจากรฐสภาจะตองยายทท าการไปยงรฐสภาแหงใหม ซงการยายทท าการดงกลาวนน จะตองมความพรอมในการทจะรองรบการด าเนนงานและการท าหนาทของสมาชกฝายนตบญญตใหเกดความตอเนอง มความเรยบรอยและมประสทธภาพ คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง

๖ จงเหนควรใหมเสนอแนะในสวนของรฐสภาแหงใหมอยางรอบดาน และใหเกดประโยชนสงสด รวมทงใหโอกาสประชาชนมสวนรวม ไดเขาเยยมชมและใชสอยหอสมดรฐสภา

๓. แผนการปฏรปและวธการปฏรป

แผนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา”

เพอใหการปฏบตงานของสมาชกรฐสภาและการสนบสนนการด าเนนงานของสมาชกรฐสภาของหนวยงานสงกดรฐสภาในดานนตบญญตเกดประสทธภาพและประสทธผล จงควรมการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา ดงน

๓.๑ การปฏบตงานของสมาชกรฐสภา ๓.๑.๑ การปฏบตภารกจและอ านาจหนาทตามบทบญญตของรฐธรรมนญ (๑) ทมาของประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภา (๒) การพจารณารางพระราชบญญตและญตต (๓) การปฏบตงานหรอปฏบตหนาทของคณะกรรมาธการ (๔) การตงกระทถาม (๕) การอภปรายเพอลงมตไมไววางใจของสมาชกสภาผแทนราษฎร (๖) คณะกรรมการตดตามการด าเนนงานของรฐสภา (๗) การรกษาระเบยบและความเรยบรอยในทประชมสภา (๘) การสรางมาตรฐานจรยธรรม (๙) การยกเลกการจดสรรงบประมาณการศกษาดงานตางประเทศของคณะกรรมาธการ

(๑๐) การยกเลกการจดหาเครองคอมพวเตอรใชสวนตวแบบพกพาใหแกสมาชกรฐสภา ๓.๑.๒ การปรบปรงแกไขขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐสภา ๓.๑.๓ ฝายสนบสนนการท างานของสมาชกรฐสภา (๑) ทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ

(๒) ผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานประจ าตวสมาชกรฐสภา

โดยมรายละเอยด ดงน

๓.๑.๑ การปฏบตภารกจและอ านาจหนาทตามบทบญญตของรฐธรรมนญ

(๑) ทมาของประธานสภาผแทนราษฎร และประธานวฒสภา

สภาพปญหา ดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไดบญญตให ประธานสภาผแทนราษฎร และประธานวฒสภาตองวางตวเปนกลางในการปฏบตหนาท และขอบงคบการประชมสภาก าหนดใหประธานสภามอ านาจและหนาทเปนประธานของทประชมสภา ก ากบดแลการด าเนนกจการของสภา ควบคมและรกษาความสงบเรยบรอยในการประชมสภา แตในทางปฏบตทผานมา บางครงในการประชมสภา สมาชกไดกลาวหาวาการปฏบตหนาทของประธานสภาไมมความเปนกลาง เนองจาก ๑) ทมาของประธานสภาผแทนราษฎรสวนใหญมาจากพรรคการเมองทมเสยง ขางมาก ท าใหการปฏบตหนาทของประธานสภาถกครอบง าโดยพรรคการเมอง

๗ ๒) การปฏบตหนาทของประธานสภาผแทนราษฎรขาดความเปนอสระและ ขาดความเปนกลางในการปฏบตหนาท บางครงมการเลอกขางในการปฏบตหนาทและสนบสนนการท าหนาท เฉพาะสมาชกสภาผแทนราษฎรฝายของตน ในบางกรณการปฏบตหนาทของประธานวฒสภาทไมวางตว เปนกลางในการปฏบตหนาท

วธการปฏรป

เพอใหการปฏบตหนาทของประธานสภามความเปนกลางและเปนทยอมรบ ของสมาชก คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง จงขอเสนอใหสภาผแทนราษฎร ทจะมขนในอนาคตใชดลพนจในการเลอกประธานสภา ดงน ๑) ประธานสภาผแทนราษฎรควรมาจากบคคลทมความร ความเชยวชาญ มประสบการณ และเปนทยอมรบ โดยไมจ าเปนตองมาจากพรรคการเมองเสยงขางมาก และประธานวฒสภาตองเปนบคคล ทมความร ความเชยวชาญ มประสบการณและเปนทยอมรบเชอถอของสมาชกวฒสภา เชนกน ๒) ใหผไดรบการเสนอชอเปนประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภาแสดงวสยทศนตอทประชมสภากอนมการลงมต ๓) การปฏบตหนาทของประธานสภาผแทนราษฎรตองไมรวมหรอสนบสนนกจการทางการเมองของพรรคการเมองทตนสงกดตลอดระยะเวลาการด ารงต าแหนง ๔) ทผานมา ไดพบวาประธานสภาผแทนราษฎรหรอรองประธานสภาผแทนราษฎร ทมาจากสมาชกสภาผแทนราษฎรจากพรรคการเมองขนาดกลางหรอขนาดเลก สามารถปฏบตหนาทไดดวย ความเปนกลางและมประสทธภาพ ๕) ใหประธานสภาควบคมการประชมสภาใหมประสทธภาพและใหยดมนใน การปกปองและรกษาไวซงอ านาจอธปไตยสงสดของฝายนตบญญต กลาวคอ ฝายนตบญญตตองไมใชอ านาจไปในทางใชเสยงลงมตในสภาผแทนราษฎร หรอวฒสภาขางมากทขาดธรรมาภบาล หรอขาดคณธรรมจรยธรรม จงจะปกปองและรกษาไวซงมตของอ านาจอธปไตยในสวนงานนตบญญ ตใหเปนอ านาจสงสดของประเทศไดเชนเดยวกบอ านาจฝายบรหารและอ านายฝายตลาการ

(๒) การพจารณารางพระราชบญญตและญตต

สภาพปญหา ๑) การพจารณารางพระราชบญญตในขนการพจารณาของคณะกรรมาธการ มการสงวนความเหนและสงวนค าแปรญตตเปนจ านวนมาก เมอรางพระราชบญญตเขาสการพจารณาของ ทประชมสภา ท าใหตองใชเวลาในการอภปรายมาก สงผลใหการพจารณารางพระราชบญญตแตละฉบบตองใช เวลานานและหากทประชมสภามมตเหนชอบใหแกไขเพมเตมตามทสงวนความเหนและสงวนค าแปรญตต บางครงท าใหการแกไขเพมเตมรางพระราชบญญตเกดความไม รอบคอบ ท าใหเกดขอผดพลาดและอาจมผลกระทบตอกฎหมายอน ๒) การพจารณาญตตทเสนอตอสภา ใชระยะเวลาในการพจารณาศกษา ตรวจสอบและหาขอสรปเพอน าไปสการแกไขปญหาในแตละเรองนานเกนความจ าเปน ท าใหไมสามารถแกไขปญหา ทเกดขนไดอยางทนทวงท ผลจากการพจารณาศกษาจงไมเกดประโยชนเทาทควรและเปนการสนเปลองงบประมาณ

๘ วธการปฏรป ๑) เพอใหการพจารณารางพระราชบญญต ในทประชมสภาเกดความรวดเรว และรอบคอบ การสงวนความเหนและการสงวนค าแปรญตต ควรมขอยตในขนการพจารณาของคณะกรรมาธการ กรณทไมสามารถหาขอยตได กรรมาธการทสงวนความเหน หรอสมาชกทสงวนค าแปรญตตจะอภปรายในสภาได ตองมการเสนอรายละเอยดและเหตผลตอทประชมคณะกรรมาธการและทประชมไดมการพจารณาแลว พรอมบนทกเหตผล ไมใชเพยงแตการชแจงตอทประชมคณะกรรมาธการใหทราบวาขอสงวนความเหน หรอสงวนค าแปรญตตเพอจะอภปรายในทประชมสภาเทานน ๒) เมอมการก าหนดระยะเวลาในการพจารณาศกษาปญหาจากการเสนอญตตแลว ไมสมควรใหมการขยายเวลาเกนกวาระยะเวลาทก าหนดไวในขอบงคบการประชม ยกเวนในกรณทม ความจ าเปนใหน าเขาสการพจารณาของคณะกรรมาธการกจการสภา เพอใหการแกไขปญหาทนตอเหตการณ ทเกดขนและเปนการประหยดงบประมาณ ๓) ใหลดระยะเวลาการแปรญตตหรอระยะเวลาการพจารณารางกฎหมายตาง ๆ ลงมาครงหนงของทเคยก าหนดเวลาไวในกรณทสภามมตเหนวาเปนรางกฎหมายทมเนอหาสาระทไมซบซอน ไมมประเดนทตองพจารณามาก เพอลดเวลาการท างานของรฐสภา

(๓) การปฏบตงานหรอปฏบตหนาทของคณะกรรมาธการ

สภาพปญหา ๑) การตงกรรมาธการแตละคณะ มไดก าหนดคณสมบต ความรความสามารถ

ทเกยวของกบงานหรอภารกจของคณะกรรมาธการนน ๆ ๒) มเรองรองเรยนบางเรอง หรอบางประเดนทเสนอตอคณะกรรมาธการเปนเรอง

ของปจเจกชน หรอขอพพาทของเอกชนกบเอกชนหรอเปนประเดนปญหาทไมส าคญ และมผลกระทบตอประชาชน ในวงแคบ การน าเรองรองเรยนดงกลาวเขาสการพจารณาของคณะกรรมาธการ ท าใหสนเปลองงบประมาณ และเวลา ซงคณะกรรมาธการควรพจารณาเรองทมผลกระทบตอประชาชนโดยรวมเปนส าคญ ๓) การพจารณาศกษาและตรวจสอบขอเทจจรงกรณ เรองรองเรยนของคณะกรรมาธการเกดความซ าซอน เนองจากมการรองเรยนในเรองเดยวกนตอคณะกรรมาธการหลายคณะ แมจะมการก าหนดแนวทางปฏบตไวในขอบงคบการประชมสภา โดยก าหนดไววา “การพจารณาสอบสวน หรอศกษาเรองใดเรองหนงโดยคณะกรรมาธการหลายคณะ ใหเปนอ านาจของทประชมรวมกนของประธานสภา และประธานคณะกรรมาธการสามญทเกยวของรวมกนพจารณาวาจะใหคณะกรรมาธการสามญคณะใดพจารณาสอบสวนหรอศกษาเรองนน”แตปญหาการพจารณาเรองรองเรยนของคณะกรรมาธการยงคงเกดความซ าซอนกนเชนเดม ท าใหสนเปลองงบประมาณและบคลากรเกนความจ าเปน ๔) การท าหนาทของคณะกรรมาธการบางคณะในการน าเรองรองเรยนเขาส การพจารณา หรอการพจารณาเรองรองเรยน หรอยตการพจารณาเรองรองเรยน มการเรยก รบผลประโยชนเปนการตอบแทน หรอค านงถงผลประโยชนของตนเองและพวกพองเปนส าคญ ๕) การแตงตงกรรมาธการ ในคณะกรรมาธการสามญและคณะกรรมาธการวสามญ บคคลทไดรบการแตงตงบางคนไมมความร ความเขาใจและประสบการณเกยวกบภารกจของคณะกรรมาธการ ในดานนนโดยตรง

๙ วธการปฏรป

๑) การตงกรรมาธการแตละคณะ ควรก าหนดคณสมบตตวบคคลทมความร ความสามารถตรงกบอ านาจหนาทในกรรมาธการนน ๆ ๒) การพจารณาเรองรองเรยนของคณะกรรมาธการควรพจารณาในเรองทมความส าคญและทสงผลกระทบกบประชาชนโดยรวม และการพจารณาสอบสวน หรอศกษาเรองรองเรยน ทเสนอตอคณะกรรมาธการหลายคณะ ตองยดถอและปฏบตตามมตทประชมรวมกนของประธานสภา และประธานคณะกรรมาธการสามญทเกยวของกบเรองรองเรยนดงกลาวทก าหนดใหคณะกรรมาธการคณะใดพจารณาศกษาหรอสอบสวนเรองนน ตามทก าหนดไวในขอบงคบการประชมสภาโดยเครงครด ๓) ก าหนดมาตรการปองกนและลงโทษกรรมาธการทปฏบตหนาทโดยมชอบ เรยก รบ หรอยอมจะรบผลประโยชน เพอเปนการตอบแทนในการท าหนาทของคณะกรรมาธการ และควรก าหนดใหสมาชกสภาผแทนราษฎรทมาจากสดสวนของพรรคฝายคานด ารงต าแหนงประธานกรรมาธการในคณะกรรมาธการ ทท าหนาทตรวจสอบในเรองส าคญ ๆ เพอใหการควบคมและการตรวจสอบการใชอ านาจรฐโดยคณะกรรมาธการ เกดประสทธภาพ ๔) พรรคการเมองควรคดกรองบคคลทจะมาท าหนาทกรรมาธการใหเหมาะสม ๕) ในการสอบหาความจรง คณะกรรมาธการจะมอบอ านาจหรอมอบหมาย ใหบคคลอน หรอคณะบคคลใดกระท าการแทนมได ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐มาตรา ๑๒๙

(๔) การตงกระทถาม

สภาพปญหา ๑) การตงกระทถามทวไปของสมาชกสภาผแทนราษฎรสวนใหญมงหวงเพอการ หาเสยง สรางผลงาน หรอสรางกระแสในสอสาธารณะมากกวาทจะเปนการควบคมและตรวจสอบการท างาน ของรฐบาล ซงมกจะหยบยกเฉพาะปญหาท เกดขนในพนทของตน หรอเปนเรองทอย ในความสนใจ ของประชาชน หรอเรองเลกนอยทเกดขนเฉพาะบางพนทซงสามารถสอบถามหนวยงานเกยวของไดโดยตรง และหากเปนการตงกระทถามโดยสมาชกสภาผแทนราษฎรฝายรฐบาลกมกจะเปนการสนบสนนรฐบาลมากกวา ทมงแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน ท าใหมการยนกระทถามเปนจ านวนมาก ๒) การตงกระทถามสดหรอกระทถามดวน บางครงเปนการตงกระทถามเกยวกบเรองสวนตวของรฐมนตรเพอมงท าลายชอเสยงของรฐบาลหรอท าลายกนทางการเมองมากกวาทจะค านงถงความจ าเปนเรงดวนในการทจะแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน หรอมงทจะตรวจสอบการใชอ านาจรฐอยางแทจรง ๓) กระทถามสดหรอกระทถามดวน การจดวาระการน าเขาทประชมมความลาชาไมสอดคลองกบสภาพปญหาของการตงกระทถาม ๔) ในการตอบกระทถามของนายกรฐมนตร รฐมนตร หรอรฐมนตรทไดรบมอบหมายใหมาตอบกระทถามแทน ไมมการก าหนดมาตรการและกรอบระยะเวลาทชดเจนในการตอบกระทถาม หรอการตดตาม และรายงานผลการด าเนนการตามกระทถามดงกลาวตอสภาเพอทราบ ท าใหนายกรฐมนตร และรฐมนตรไมใหความส าคญในการเขารวมประชมสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภา เพอมาตอบกระทถาม หรอแกไขปญหา ตามทมการตงกระทถามดงกลาว มการเลอนการตอบกระทถามบอยครงท าใหเลยเวลาทตองด าเนนการแกไขปญหาทเกดขน หรอปญหาดงกลาวไดยตลงแลว สงผลใหกระทถามหมดความส าคญ

๑๐ ๕) นายกรฐมนตรและรฐมนตรไมใหความส าคญในการมาตอบกระท ถาม บางครงจะมอบหมายใหรฐมนตรอนทไมเกยวของมาตอบกระทถามแทนนายกรฐมนตร หรอมอบหมาย ใหรฐมนตรชวยวาการกระทรวงมาตอบกระทถามแทนรฐมนตรวาการกระทรวง ท าใหกระบวนการตอบกระทถาม ไมมประสทธภาพ และเมอมการตอบกระทถามแลวไมมการตดตามผลการด าเนนการตามทมการตงกระทถามดงกลาว

วธการปฏรป ๑) ก าหนดใหมคณะกรรมการกลนกรองกระทถามในสภาผแทนราษฎรและวฒสภาเพอท าหนาทกลนกรองกระทถามและใหค าแนะน าเกยวกบกระทถาม เพอไมใหมการตงกระทถามเพอหวงผลในทางการเมองหรอมงท าลายชอเสยงในทางการเมองของฝายรฐบาลมากกวาการแกไขปญหาความเดอดรอน ทเกดขน ๒) การบงคบใชขอบงคบการประชมในการตอบกระทถามของนายกรฐมนตรและรฐมนตรควรปฏบตอยางเครงครด โดยนายกรฐมนตร หรอรฐมนตรตองเขารวมประชมสภา เพอใหขอมลและตอบกระทถามของฝายนตบญญตทกครง ๓) ก าหนดกรอบระยะเวลาทชดเจน เพอใหนายกรฐมนตร รฐมนตร หรอรฐมนตร ทไดรบมอบหมายมาตอบกระทถามโดยไมใหมการเลอนการตอบกระทถามและใหเปดเผยขอมลการไมมาตอบ กระทถามตามก าหนดเวลาตอสาธารณะ โดยบญญตไวในขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎรและขอบงคบ การประชมวฒสภา และเมอเปนกระทถามสดหรอกระทถามดวน การจดวาระการน าเขาทประชม ควรก าหนด วนตอบกระทของรฐมนตรโดยเรว เพอใหทนกบปญหาทเกดขน ไมใชตงกระทถามเพอการแกปญหาภยแลง แตกลบมาตอบกระทถามในชวงเวลาน าทวม อยางนเปนตน ๔) ก าหนดใหตงคณะกรรมาธการวสามญ หรอคณะกรรมาธการสามญ หรอคณะกรรมการทแตงตงโดยประธานรฐสภา เพอท าหนาทตดตามผลการด าเนนการของรฐบาลตามทตงกระทถามและรายงานตอสภาเพอทราบ โดยก าหนดมาตรการและแนวทางการด าเนนการในเรองดงกลาวในขอบงคบ การประชมสภาผแทนราษฎร หรอวฒสภา

(๕) การอภปรายเพอลงมตไมไววางใจของสมาชกสภาผแทนราษฎร

สภาพปญหา ๑) การอภปรายไมไววางใจของฝายคาน แมจะมขอมลพยานหลกฐานตาง ๆ มาเสนออยางชดเจนกไมสามารถลงมตไมไววางใจเพอใหฝายรฐบาลใหพนจากต าแหนงได เนองจากรฐบาลมเสยงขางมาก ในสภา การลงมตไมไววางใจตองมคะแนนเสยงมากกวากงหนงของจ านวนสมาชกทงหมดเทาทมอยในสภาผแทนราษฎร ซงเปนจ านวนคะแนนเสยงทมาก และแมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย จะก าหนดใหสมาชกสภาผแทนราษฎรไมอยในความผกมดแหงอาณตมอบหมาย หรอครอบง าใด ๆ แตเมอตองลงมตไมไววางใจเพอใหรฐมนตร หรอคณะรฐมนตรพนจากต าแหนง สมาชกสภาผแทนราษฎรทงฝายคานและฝายรฐบาลยงตองท าตามแนวทาง ของพรรคการเมองทตนสงกดอย ดงนน ในทางปฏบตการอภปรายไมไววางใจ เพอใหฝายบรหารพนจากต าแหนง จงเปนไปไดยาก ๒) การอภปรายเพอลงมตไมไววางใจของฝายคานในบางเรอง หรอบางประเดน มลกษณะวนเวยน ซ าซาก หรออภปรายเนอหาซ าซอนกน การจดสรรบคคลผมาท าหนาทอภปรายบางครง เปนการจดสรรเพอใหมาเรยนรและซกซอมการอภปรายโดยไมไดมงเนนเพอน าเสนอขอมลหรอพยานหลกฐาน อนจะน าไปสการลงมตไมไววางใจ สงผลใหน าหนกของเนอหาในการอภปรายลดลงและการใชเวลาเพออภปราย

๑๑ ไมไววางใจไมเกดความคมคา ท าใหประชาชนเกดความเบอหนายและไมไดรบประโยชนจากการอภปราย ไมไววางใจของฝายคานเทาทควร ๓) ขอมลหรอพยานหลกฐานทฝายคานน ามาใชอภปรายในบางเรองหรอบางประเดนยงไมชดเจน เปนเรองเลกนอย หรอเปนขอมลทมการเปลยนแปลงแกไขไปแลว ท าใหการอภปรายไมเกดประสทธภาพ ขอมลหรอพยานหลกฐานไมมน าหนกเพยงพอทจะท าใหฝายบรหารพนจากต าแหนงได

วธการปฏรป ๑) เพอเปนการพฒนาการเมองและสงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวม ในการควบคมและตรวจสอบการใชอ านาจรฐ ควรด าเนนการใหความรและสรางความเขาใจใหประชาชน ไดทราบถงวธการและกระบวนการในการอภปรายเพอลงมตไมไววางใหรฐมนตรและคณะรฐมนตรพนจากต าแหนง เพอใหประชาชนเหนวาการอภปรายเพอลงมตไมไววางใจเปนเรองส าคญของการควบคมและตรวจสอบการบรหารราชการแผนดน หรอมการทจรตประพฤตมชอบไมใชเปนเพยงเรองในทางการเมองเทานน ๒) การอภปรายไมไววางใจของฝายคานตองอภปรายตรงประเดนในเนอหา และขอมลพยานหลกฐาน และเปนประเดนทเปนสาระส าคญทแสดงใหเหนถงความบกพรองเสยหายในการ ท าหนาทของฝายรฐบาลทเกดจากการกระท าการทจรตตอหนาท จงใจฝาฝนบทบญญตแหงรฐธรรมนญหรอ กฎหมายหรอมการบรหารราชการแผนดนทจะกอใหเกดความเสยหายแกเงนแผนดนอยางชดเจน เพอน าไปสการ พนจากต าแหนงของรฐมนตรและคณะรฐมนตร โดยผอภปรายตองมความรและความเขาใจในเรองทอภปราย และมขอมลพยานหลกฐานอยางชดเจนครบถวน ๓) ขอมลหรอพยานหลกฐานของฝายคานทน ามาประกอบการอภปรายไมไววางใจตองแสดงใหเหนถงการกระท าผดหรอการทจรตของฝายรฐบาลทชดเจน และท าให เชอไดวาฝายบรหารกระท าการทจรตหรอประพฤตมชอบ จงใจปฏบตหนาท หรอใชอ านาจขดตอบทบญญตของรฐธรรมนญ หรอกฎหมาย และเมอสงเรองไปยงคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเพอไตสวนขอเทจจรง ตองมผลใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต มมตสงส านวนการไตสวนไปยงอยการสงสด เพอด าเนนการฟองคดตอศาลฎกาแผนกคดอาญาของผด ารงต าแหนงทางการเมอง พจารณาและพพากษา ใหผกระท าผดพนจากต าแหนงตอไป ทงน ควรมการตดตามผลการด าเนนการของคณะกรรมการปองกน และปราบปรามการทจรตแหงชาตในการด าเนนการในเรองดงกลาว และใหมบทบญญตบงคบใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตแจงผลการพจารณามายงสภาโดยเรว เพอใหเกดผลในทางปฏบต อยางเปนรปธรรม ๔) เพอเปนการปองกนไมใหใชกระบวนการอภปรายเพอลงมตไมไววางใจกลนแกลงในทางการเมอง ควรก าหนดมาตรการลงโทษบคคลทใชขอมลและพยานหลกฐานอนเปนเทจในการอภปราย เพอลงมตไมไววางใจดงกลาว โดยใหมโทษทงทางอาญาและโทษทางจรยธรรมดวย ๕) ประธานสภาผแทนราษฎรตองบงคบใชขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร ในการอภปรายเพอลงมตไมไววางใจรฐมนตรเปนรายบคคลหรอทงคณะอยางเครงครด เพอใหการใชเวลาในการอภปรายไมไววางใจเกดความคมคาและประชาชนไดรบประโยชนจากการอภปรายไมไววางใจของฝายคาน

(๖) คณะกรรมการตดตามการด าเนนงานของรฐสภา รฐสภาซงประกอบดวยสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภา มบทบาทอ านาจหนาทตามบทบญญตของรฐธรรมนญในการตรากฎหมาย การควบคมการบรหารงานราชการแผนดน โดยการอภปรายไมไววางใจ การเสนอญตต การตงกระทถาม และการด าเนนการตามอ านาจหนาท ของคณะกรรมาธการคณะตาง ๆ การแตงตงบคคล รวมถงรบทราบการด าเนนงานขององคกรอสระ

๑๒ ตามรฐธรรมนญ ซงตองท ารายงานประจ าปและรายงานผลการปฏบตงานเพอใหสภาทราบ ทผานมาไมม การตดตามและวเคราะหขอมลของรายงานดงกลาว เพอใชเปนขอมลประกอบการพจารณาของสมาชกรฐสภาขอสงเกต ขอเสนอแนะทรฐสภาเสนอไปยงรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของขาดการตดตามผล การตดตามผลไมมความชดเจน ไมเปนมาตรฐานเดยวกน เชน คณะกรรมาธการแตละคณะอาจมการตดตามผล แตบางคณะไมมการก าหนดใหหนวยงานใดเปนหนวยงานทจะตดตามเพอใหการด าเนนการเปนไปตามขอเสนอของรฐสภา ท าใหการด าเนนงานตามภารกจของรฐสภากยงไมสามารถบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพเทาทควร การด าเนนงานของรฐสภาบางเรองขาดความตอเนอง ดงนน เพอใหการปฏบตหนาทของรฐสภาในฐานะ ฝายนตบญญตมประสทธภาพ จงควรมการปฏรปการตดตามการด าเนนงานของรฐสภา

สภาพปญหา การตดตามการด าเนนงานตามบทบาทอ านาจหนาทของสภาผแทนราษฎร และวฒสภา ไมวาจะเปนการตรากฎหมาย การควบคมการบรหารราชการแผนดน ไมมหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงมแตหนวยงานฝายเลขานการของรฐสภา คอ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ซงจะตดตามเพยงเพอใหรสถานะของเรองทรฐสภาสงไปยงฝายบรหารและหนวยงานตาง ๆ อนเปนการด าเนนการตามทก าหนดไวตามขอบงคบการประชมสภาเทานน แตไมไดตดตามผลการปฏบตตามมตของรฐสภาในรายละเอยด ถงแมในสภาผแทนราษฎรจะมคณะกรรมาธการ ๒ คณะ คอ คณะกรรมาธการ กจการสภาผแทนราษฎรและคณะกรรมาธการตดตามการบรหารงบประมาณ และวฒสภามคณะกรรมาธการวสามญกจการวฒสภา และคณะกรรมาธการกจการองคกรตามรฐธรรมนญและตดตามการบรหารงบประมาณ มอ านาจหนาทในการตดตามการด าเนนงานของแตละสภา แตการด าเนนการของคณะกรรมาธการทง ๒ คณะดงกลาว กไมไดมการตดตามอยางตอเนอง เนองจากอ านาจหนาทของคณะกรรมาธการยงไมมความชดเจน ในบางเรองคณะกรรมาธการไมสามารถเขาไปตดตามได การด าเนนการของฝายนตบญญตมปญหาทควรปรบปรงแกไขในเรองตาง ๆ ดงน ๑) การตรากฎหมาย กฎหมายทรฐสภาไดผานความเหนชอบและประกาศใชบงคบเปนกฎหมายแลว รฐสภาไมมการตดตามผลของการใชกฎหมายนน ๆ ไมมการตดตามวามการปฏบตตามขอสงเกตของรฐสภาหรอไม และไมเคยมการศกษาวเคราะหผลดผลเสยภายหลงการใชกฎหมาย กฎหมายทผานความเหนชอบ ของรฐสภาสวนใหญเปนกฎหมายทหนวยงานทเกยวของเสนอมาเพอใหสภาพจารณามากกวากฎหมายทเสนอโดยสมาชก จงไมมการตดตามจากรฐสภาวาควรปรบปรงแกไขหรอควรยกเลกกฎหมายใดทอาจลาหลง ไมสอดคลองกบสถานการณปจจบน ๒) การเสนอญตต การพจารณาญตตทสมาชกเสนอซงอาจเปนเรองของการแกไขปญหา ความเดอดรอนของประชาชน หรอเปนเรองใหรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของรบไปพจารณาด าเนนการ เมอสงเรองไปแลวรฐสภาไมไดมการตดตามผลการด าเนนงาน ซงปญหาดงกลาวอาจไมไดรบการแกไขหรอด าเนนการตามมตของรฐสภาหรอด าเนนการลาชาไมทนตอสถานการณ ๓) คณะกรรมาธการ คณะกรรมาธการสามญของสภาผแทนราษฎรและวฒสภามอ านาจหนาทตามทก าหนดไวในขอบงคบการประชมของแตละสภา ในการด าเนนงานบางครงในการพจารณามขอสงเกต ขอคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบการพจารณารางพระราชบญญต หรอญตตและสภาเหนชอบใหเสนอเรองไปยงฝายบรหารหรอหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ ผทจะตดตามผลการด าเนนงาน คอ คณะกรรมาธการกจการสภาของทง ๒ สภา

๑๓ โดยในทางปฏบตฝายบรหารจะแจงมายงส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาซงหน วยงานท ร บผ ดชอบ คอ ส าน กการประชม และส านกการประชมจะแจ งคณะกรรมาธการ กจการสภาของทง ๒ สภา เพอแจงคณะกรรมาธการทเกยวของตอไป หากเปนเรองทคณะกรรมาธการ แตละคณะสงไปเองแตละคณะกจะตดตามเรองเองซงบางคณะอาจมการตดตามเรอง แตบางคณะอาจไมม การตดตาม เนองจากคณะกรรมาธการไมมอ านาจบงคบทจะใหหนวยงานด าเนนการตามความเหนหรอขอเสนอแนะ ๔) กระทถาม การตงกระทถาม มการถามทใหตอบในทประชมสภาและใหตอบในราชกจจานเบกษา การถามกระทถามทถามใหตอบในทประชมสภา เมอถามและตอบเสรจแลว สภาผแทนราษฎรและวฒสภา ไมมการตดตามเรองกระทถามนน แตสมาชกผตงกระทถามอาจจะมการตดตามเอง สวนกระทถามทขอใหตอบ ในราชกจจานเบกษา เมอหนวยงานตอบกระทถามแลว ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาจะแจงผตงกระทถามทราบและส าเนาค าตอบทลงประกาศในราชกจจานเบกษาใหผตงกระทถามทราบ โดยสภาทง ๒ สภา ไมมการตดตามผลการด าเนนการตามค าตอบของกระทถามนน ๕) การรบทราบรายงานผลการปฏบตงานประจ าปขององคกรตามรฐธรรมนญและหนวยงานอนตามทกฎหมายบญญต การรายงานผลการปฏบตงานประจ าปขององคกรตามรฐธรรมนญและหนวยงานอนตามทกฎหมายบญญต เปนการด าเนนการตามกฎหมายขององคกรนน ๆ ทก าหนดใหองคกรดงกลาว ตองรายงานผลการปฏบตงานประจ าปงบประมาณตอรฐสภา เพอทราบ เชน รายงานผลการปฏบตงานประจ าปงบประมาณ ของคณะกรรมการการเลอกตง ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการ การเลอกตง รายงานผลการปฏบตงานประจ าปงบประมาณ ของคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ตามพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม รฐสภามหนาทรบทราบการด าเนนงานขององคกรตามรฐธรรมนญและหนวยงานอนตามทกฎหมายบญญต โดยองคกรเหลานนจะจดท ารายงานประจ าปรายงานผลการปฏบตงานเพอใหสภาทราบ โดยทผานมาการจดท ารายงานผลการปฏบตงานเพอรายงานตอสภาในบางองคกรด าเนนการลาชาและไมม การรายงานผลปตอป และในการพจารณารายงานผลการปฏบตงานดงกลาว สมาชกจะมการอภปรายซกถาม ซงบางครงสมาชกจะทกทวงวาเวลาในการพจารณารายงานในสภามนอยไมสามารถพจารณาในรายละเอยดได อกทง รายงานทองคกรตามรฐธรรมนญและหนวยงานอนตามทกฎหมายบญญตทสงมาในแตละปไมมหนวยงานศกษาวเคราะหในรายละเอยดกอนทจะเสนอใหสภาพจารณา

วธการปฏรป การตดตามการด าเนนงานของรฐสภา ไมวาจะเปนการด าเนนงานในขนคณะกรรมาธการ หรอในทประชมสภา แมจะมการก าหนดไวในขอบงคบการประชมสภาใหมการตดตามผลการด าเนนงาน ตามมตของสภา หรอใหฝายบรหาร หรอหนวยงานทเกยวของแจงผลการด าเนนการตามมตไปยงรฐสภา แตในทางปฏบตยงไมเปนรปธรรม เพอใหการตดตามผลการด าเนนงานของรฐสภามประสทธภาพและ เปนรปธรรม จงเหนควรปฏรปการตดตามผลการด าเนนงานของรฐสภา ดงน ๑) ก าหนดอ านาจหนาทในการตดตามงานตามบทบาทอ านาจหนาทของสภาผแทนราษฎรและวฒสภาในการตรากฎหมาย การควบคมการบรหารแผนดน กรณทสภามขอสงเกตในเรองใดใหมการตดตามและรายงานตอทประชมสภาเพอทราบ โดยก าหนดไวในขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร ขอบงคบการประชมวฒสภา และขอบงคบการประชมของรฐสภา โดยใหคณะกรรมาธการกจการสภา

๑๔ ผแทนราษฎร คณะกรรมาธการวสามญกจการวฒสภา และคณะกรรมาธการกจการของรฐสภาท าหนาทตดตามงานของแตละสภา เนองจากสภาผแทนราษฎรและวฒสภามคณะกรรมาธการกจการสภาดแลและประสานงานกจการของแตละสภา ตดตามการด าเนนงานของแตละสภาอยแลว แตการก าหนดอ านาจหนาทของคณะกรรมาธการกจการสภาของทงสภาผแทนราษฎรและวฒสภาเปนการก าหนดหนาทอยางกวาง ๆ เพอใหคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรและคณะกรรมาธการวสามญกจการวฒสภาตดตามการท างานของ แตละสภาไดอยางเตมท เหนควรก าหนดอ านาจหนาทของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎร และคณะกรรมาธการวสามญกจการวฒสภาไวในขอบงคบการประชมของแตละสภาใหชดเจนและสอดคลองกน ครอบคลมการตดตามงาน การวเคราะหขอมล รวมถงระยะเวลาในการด าเนนการแตละเรอง ๒) ตงคณะกรรมการรวมกนของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา เพอรวมกนตดตามงานของรฐสภาหรอพจารณาแกไขปญหาการปฏบตงานของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา โดยคณะกรรมการ ควรประกอบดวยประธานสภาผแทนราษฎรและรองประธานสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภาและรองประธานวฒสภา ประธานคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎร ประธานคณะกรรมาธการวสามญกจการวฒสภา ผแทนจากคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎร ๒ ทาน และผแทนจากคณะกรรมาธการวสามญกจการวฒสภา ๒ ทาน เพอรวมกนแกไขปญหาหรอก าหนดแนวทางปฏบตงานรวมกน การด าเนนงานของสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภา แมทงสองสภาจะมภารกจ ทแตกตางกน และมการก าหนดอ านาจหนาทไวชดเจนแลวในรฐธรรมนญ แตบางครงอาจเกดปญหาทเกดจากการปฏบตงาน ซงอาจเปนการด าเนนงานทไมสอดคลองกน หรอการปฏบตงานททบซอนกน แตเปนอ านาจหนาทของแตละสภา ซงตางฝายกไมสามารถไปกาวลวงอกฝายหนงได เชน คณะกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรและวฒสภาพจารณาศกษาเรองเดยวกน สรางภาระใหแกหนวยงานทเกยวของในการเดนทางมาประชม เพอใหขอมลหรอชแจงขอเทจจรงตอคณะกรรมาธการของทงสองสภา จงควรมคณะกรรมการกลาง เพอท าหนาทแกไขปญหาและประสานงานในการท างานของทงสองสภา ๓) ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ควรก าหนดหนาทความรบผดชอบของหนวยงานทรบผดชอบงานการประชมสภาและการประชมคณะกรรมาธการ คอ ส านกการประชมและส านกกรรมาธการ ใหสามารถสนบสนนการตดตามผลการด าเนนงานของรฐสภา และผลการด าเนนงานของคณะกรรมาธการไดอยางมประสทธภาพ และควรเปนไปในแนวทางเดยวกน ๔) ใหรฐสภาเรงรดองคกรตามรฐธรรมนญและหนวยงานอนตามทกฎหมายบญญต ตองสงรายงานผลการปฏบตงานประจ าป เพอใชเปนขอมลประกอบการตดตามการใชจายงบประมาณ และพจารณาอนมตงบประมาณใหกบองคกรดงกลาว

(๗) การรกษาระเบยบและความเรยบรอยในทประชมสภา จากเหตการณท เคยปรากฏใหเหนในทประชมรฐสภา สภาผแทนราษฎร หรอแมแตในทประชมวฒสภาเคยมสมาชกสภาบางคนพดจาไมสภาพ เสยดสบคคลอน มการทะเลาะชกตอยกน ท าใหเกดความวนวายสบสน จนเปนการขดขวางการประชมสภา ประธานของทประชมไดใชอ านาจ ตามขอบงคบการประชมสภา ตงแตระดบเบาจนถงสงใหออกไปจากทประชมสภา แตกยงขดขนไมปฏบตตาม จนประธานสงใหต ารวจรฐสภาน าตวออกจากทประชม หรอออกไปใหพนบรเวณทประชมสภา ต ารวจรฐสภา กยงไมสามารถด าเนนการได ท าใหเกดภาพเหตการณกรณความวนวายโกลาหลแสดงถงความขดแยงกน เปนภาพทท าใหสมาชกรฐสภาเสยหาย

๑๕ สภาพปญหา ๑) สมาชกรฐสภาบางคนไมใหความเคารพตอสถานทประชมสภาตามทก าหนดไวในขอบงคบการประชมสภา ไมเคารพและเชอถอประธานของทประชม ซงอยตางพรรคการเมอง จงไมใหความส าคญทจะปฏบตตามค าสงของประธานของทประชม ๒) เมอประธานของทประชมนนมค าสงใหต ารวจรฐสภาน าตวสมาชกผฝาฝนขอบงคบการประชมออกไปจากทประชมสภา สมาชกทอยพรรคเดยวกนกออกมาชวยกนปกปอง ขดขวางไมใหต ารวจรฐสภาด าเนนการได ท าใหภาพทออกไปสสาธารณะยงดสบสน วนวาย ไมสวยงามอยางมาก ๓) ต ารวจรฐสภาเกรงกลวสมาชกรฐสภา ไมกลาปฏบตการแตะเนอตองตวสมาชก

วธการปฏรป ๑) แกไขเพมเตมขอบงคบการประชมสภา ๑.๑) ใหสมาชกทมพฤตกรรมดอดง ขดขวางไมยอมออกจากทประชมสภา ตามค าสงประธานของทประชมสภา เปนเหตใหการประชมครงนนวนวายตองหยดชะงกเสยเวลาของทประชมสภา ใหถอวาเปนการไมประพฤตปฏบตตามขอบงคบการประชมสภาอยางรายแรง ใหด าเนนการพจารณาลงโทษทางจรยธรรม ๑.๒) สมาชกสภาผทออกมาขดขวางไมใหต ารวจรฐสภาด าเนนการน าสมาชก ทประธานของทประชมสงใหออกไปจากทประชมสภาท าใหเกดความวนวาย สบสน การประชมสภาตองหยดชะงกลง ถอวาเกดความเสยหายตอการประชมสภาครงนน เปนการไมประพฤตปฏบตตามขอบงคบการประชมสภาอยางรายแรง ใหด าเนนการพจารณาลงโทษทางจรยธรรม เชนกน ๒) เจาหนาทต ารวจรฐสภา ตองไดรบการอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต ใหสามารถระงบเหตวนวายทเกดจากบคคลทมอ านาจเหนอตนเอง บคคลทตนเกรงกลว คอ สมาชกรฐสภา ดวยวธละมนละมอม มความกลาหาญ สภาพ อดทนยนหยดทจะปฏบตหนาทใหส าเรจ

(๘) การสรางมาตรฐานจรยธรรม รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๑๙ ไดก าหนดใหศาลรฐธรรมนญและองคกรอสระรวมกนก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมขน และใหมการระบอยางชดแจงวาการฝาฝนหรอการไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมใดมลกษณะรายแรง ซงหากมการจดท ามาตรฐาน ทางจรยธรรมและมการประกาศใชบงคบแลว กใหน ามาตรฐานทางจรยธรรมนมาใชบงคบแกสภาผแทนราษฎร และวฒสภาดวย ทงนสภาผแทนราษฎรและวฒสภาอาจก าหนดมาตรฐานจรยธรรมเพมเตมเพอความเหมาะสม แกการปฏบตหนาทของตนดวยกได โดยมาตรา ๑๒๘ ไดก าหนดใหสภาผแทนราษฎรและวฒสภามอ านาจ ตราขอบงคบเกยวกบประมวลจรยธรรมของสมาชกและกรรมาธการ ซงจะตองสอดคลองและไมขดตอมาตรฐานทางจรยธรรมทจดท าอยเดมโดยศาลรฐธรรมนญและองคกรอสระ นอกจากน รฐธรรมนญฉบบดงกลาวไมไดก าหนดใหผตรวจการแผนดนเปนองคกรทเขามาท าหนาทในสวนของการควบคมใหเปนไปตามจรยธรรมในกรณความผดรายแรง แตก าหนดใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) เขามามบทบาทในสวนนแทนตามมาตรา ๒๓๔ โดยการใหท าหนาทไตสวนขอเทจจรง และมอ านาจในการเสนอเรองตอศาลฎกาเพอพจารณา

ดงนน ในการตราขอบงคบเกยวกบประมวลจรยธรรมของสมาชกและกรรมาธการของสภาผแทนราษฎร และวฒสภา ควรมการระบใหชดแจงวาการกระท าใด เนองจากการฝาฝนหรอการไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมทมลกษณะรายแรง ทผานมาเกยวกบขอบงคบวาดวยประมวลจรยธรรมของ

๑๖ สมาชกสภาผแทนราษฎรและกรรมาธการ พ .ศ. ๒๕๕๓ และขอบงคบวาดวยประมวลจรยธรรมของสมาชกวฒสภาและกรรมาธการ พ.ศ. ๒๕๕๓ ไมไดมการก าหนดวากรณใดเปนความผดลกษณะรายแรง เพยงแตใหเปนอ านาจหนาทของคณะกรรมการจรยธรรมของแตละสภาเปนผพจารณา เชน กรณทมการกระท าผดทไมรายแรง ใหลงโทษโดยการตกเตอน ต าหน ขอโทษตอทประชม หรอประณามใหเปนทประจกษ หรอกรณทคณะกรรมการมาตรฐานจรยธรรมมมตวาเปนความผดรายแรง จงจะใหมการลงโทษโดยเสนอชอถอดถอน ตอผตรวจการแผนดน ซงทผานมายงไมมความชดเจนวาการฝาฝนลกษณะการกระท าใดควรไดรบโทษแบบใดและรนแรงมากนอยเพยงใด

สภาพปญหา ๑) ทผานมาสมาชกรฐสภาบางสวนยงขาดจตส านกในการท าหนาทเปนผแทนของ ปวงชนชาวไทยอยางแทจรง ขาดอดมการณ ความรบผดชอบ และคณธรรมจรยธรรมทางการเมองและไมไดผานการคดกรองจากพรรคดวยระบอบประชาธปไตยภายในพรรคและระบอบคณธรรมจรยธรรมทเขมงวดเพยงพอ ท าใหประชาชนไมมความเชอถอศรทธา ๒) บทบาทและการท าหนาทของสมาชกรฐสภาในการประชมสภาพบวา การอภปรายของสมาชกรฐสภามการแสดงกรยาหรอใชวาจาอนไมสภาพ ใสรายหรอเสยดสหรอเชงประชด หรอมการกระท าผดอยางโจงแจง เชน การเสยบบตรแทนกน เปนตน รวมถงมการฝาฝนและไมปฏบตตามขอบงคบการประชมสภาบอยครง สงผลใหการด าเนนงานในการประชมสภาเปนไปดวยความลาชา และสรางภาพลกษณทไมดตอสถาบน ๓) ประมวลจรยธรรมของสมาชกรฐสภายงขาดความชดเจนในการปฏบตตามมาตรฐานจรยธรรม อกทงมปญหาดานการตความเกยวกบการฝาฝนจรยธรรม การก าหนดโทษทางวนย รวมถง ยงมไดมการก าหนดระดบความรายแรงของการกระท าทถอวาเปนการฝาฝนจรยธรรมและขนตอนการลงโทษ ตามระดบความรายแรงของการกระท าดงกลาว ๔) การบงคบใชประมวลจรยธรรมกบสมาชกรฐสภายงไมสามารถบงคบใชกบผฝาฝน ไดจรงในทางปฏบต ท าใหหลกยอหยอน ไมเปนบรรทดฐานของสงคม เนองจากคณะกรรมการทควบคมดแล เรองจรยธรรมของสมาชกรฐสภาประกอบดวยบคคลทเปนสมาชกรฐสภาดวยกนเอง ท าใหเกดความเกรงใจหรอ เออประโยชนตอกน สงผลตอการบงคบใชประมวลจรยธรรมไดอยางแทจรง ๕) รฐสภายงขาดการสงเสรมและสรางวฒนธรรมทดทางดานจรยธรรมแกสงคม สงผลใหสงคมภายนอกมองเหนแตภาพเชงลบของสมาชกรฐสภา

วธการปฏรป ๑) ใหมมาตรการและกลไกการควบคมตรวจสอบทางจรยธรรม ระบบคณธรรม และการปฏบตหนาท โดยปราศจากการขดกนแหงผลประโยชนของสมาชกรฐสภา โดยการจดท ามาตรฐาน ทางจรยธรรมของผด ารงต าแหนงทางการเมองและคมอการปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรม เพอใชเปน แนวทางการปฏบตและปองกนปญหาการตความมาตรฐานทางจรยธรรมทแตกตางกนระหวางองคกรทท าหนาทควบคมตรวจสอบจรยธรรมและผปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรม ๒) การจดตงคณะกรรมการจรยธรรมภายในองคกร เพอท าหนาทควบคมดแล การปฏบตตนของสมาชกใหเปนไปตามมาตรฐานทางจรยธรรม ใหคดเลอกจากบคคลทมคณธรรมและจรยธรรมสงเปนทประจกษและเปนผทสมาชกใหความเคารพเชอถอศรทธาโดยใชมตเสยงขางมากของทประชมสภา ๓) การจดท ามาตรฐานทางจรยธรรม เมอด าเนนการเสรจสนแลว นอกจากการเผยแพรในราชกจจานเบกษา ควรใหมการเผยแพรมาตรฐานทางจรยธรรมดงกลาวใหประชาชนรบทราบผานสอ ตาง ๆ ทประชาชนสามารถเขาถงไดงาย เพอใหประชาชนและภาคประชาสงคมตาง ๆ จะไดรวมกนสอดสอง

๑๗ การกระท าและความประพฤตของผด ารงต าแหนงทางการเมองใหเปนไปตามมาตรฐานทางจรยธรรม โดยใหสรางความรวมมอกบสอมวลชนเพอด าเนนกจกรรมเผยแพรเรองดงกลาวใหประชาชนไดรบทราบอยางกวางขวางตอไป ๔) รฐสภา ควรก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมเทาทไมขดหรอแยงกบมาตรฐาน ทก าหนดโดยศาลรฐธรรมนญและองคกรอสระรวมกนใหชดเจน หลงจากเปดประชมรฐสภาครงแรกอยางเปนทางการเรยบรอยแลว โดยน ามาตรฐานจรยธรรมทศาลรฐธรรมนญไดวางมาตรฐานกลางไวเพอน ามาบงคบใชกบทกองคกร และตองก าหนดประเภทความรายแรงของการกระท าทถอวาเปนการฝาฝนจรยธรรม รวมถงขนตอนการลงโทษตามระดบความรายแรงของการกระท าผดดงกลาว ดงน ๔.๑) กรณการฝาฝนจรยธรรมทไมรายแรง ควรก าหนดโทษโดยการวากลาวตกเตอนและใหผฝาฝนลงนามรบรองการฝาฝนในครงนนเปนลายลกษณอกษรเพอเปนขอมลหลกฐานในการพจารณาการลงโทษครงตอไป ซงหากมการฝาฝนจรยธรรมเกดขนอก นอกจากการวากลาวตกเตอนแลว ผฝาฝนตองแสดงความรบผดชอบตอการกระท านน ๆ โดยการขอโทษตอทประชมสภา และหากมการกระท าผดมากกวาสองครงขนไปซงเปนการกระท าผดซ าซาก ใหถอวาเขาขายกระท าผดรายแรง เชน การขาดประชม การเซนชอโดยไมเขาประชม ๔.๒) กรณการฝาฝนจรยธรรมทรายแรง เชน การเสยบบตรแทนกน การใชความรนแรงโดยการชกตอยกนในหองประชมสภา การแสดงความไมพอใจตอกนโดยการขวางปาสงของตาง ๆ ในทประชมสภาการแสดงพฤตกรรมคกคาม ขมขตอสมาชกดวยกน เอง รวมถงพฤตกรรมในการประพฤต ผดศลธรรมหรอมชอเสยงในทางเสอมเสย อนสรางความเสยหายทกระทบตอชอเสยงและเกยรตภมของการเปนสมาชกรฐสภา เชนนใหถอเปนความผดรายแรง ตองมการลงโทษทงทางประมวลจรยธรรม และลงโทษ ทางสงคมควบคกนไปดวย โดยก าหนดโทษใหเขมงวดเพมขนดวย ๕) ใหมการตรวจสอบและรายงานพฤตกรรมเชงจรยธรรมเผยแพรตอสอมวลชน เพอใหสาธารณชนไดรบทราบพฤตกรรมและไมสนบสนนใหกลบมาด ารงต าแหนงสมาชกรฐสภาในครงตอไป อกทงตองแสดงความรบผดชอบโดยการขอโทษตอทประชมสภา มการตดสทธพเศษตาง ๆ ทเคยได เชน คาเดนทาง คาตอบแทน การขอเครองราชอสรยาภรณ ในการน สอของรฐตองท าหนาทเผยแพรขอมลขาวสาร ขอเทจจรงของการกระท าผดเหลานนใหสาธารณชนไดรบทราบโดยทวกน ๖) รฐสภา ควรจดท ารายงานประจ าปของรฐสภาทสะทอนใหเหนบทบาทและ การท าหนาทของสมาชกรฐสภาใหสาธารณชนไดรบทราบผานสอตาง ๆ ทกรปแบบ ซงในรายงานประจ าป ควรแสดงใหเหนการปฏบตงานตลอดทงปของสมาชกรฐสภา เชน จ านวนรางกฎหมายทเขาสการพจารณา ของสภา จ านวนรางกฎหมายทไดพจารณาและมการตราใชเปนกฎหมายเรยบรอยแลว การใชงบประมาณ จ านวนวนในการเขาประชมสภา สถตการอภปราย สถตการตงกระทถามของสมาชกรฐสภา เปนตน โดยรวมขอมลดงกลาวไวในเอกสารเลมเดยวกน ซงรายงานประจ าปจะเปนเครองมอส าคญของประชาชนในการเฝาดและตรวจสอบการปฏบตหนาทของผแทนทตนเลอกเขาไปท าหนาทในรฐสภา ๗) รฐสภา ควรมการเผยแพรผลการด าเนนงานของคณะกรรมการจรยธรรม ขององคกรและประชาสมพนธสมาชกรฐสภาทมความประพฤตด ประพฤตชอบ มงมนในจรยธรรม รวมถงอทศตนในการปฏบตหนาทสมาชกรฐสภาทด โดยการมอบโลหรางวลเชดชเกยรตเพอเปนขวญและก าลงใจ ซงนอกจากจะเปนแบบอยางทดแกเพอนสมาชกแลว ยงเปนการสรางภาพลกษณทดในการพฒนาจรยธรรมใหกบรฐสภา ในทางกลบกน สมาชกรฐสภาทฝาฝนหรอไมปฏบตตามจรยธรรมในกรณกระท าผดจรยธรรมรายแรงตอสอสาธารณะนอกจากจะไดรบการลงโทษตามประมวลจรยธรรมของรฐสภาแลว ยงสมควรไดรบการลงโทษทางสงคม จากทกภาคสวนรวมกบภาครฐผานสอตาง ๆ เพอมใหมการปฏบตเปนเยยงอยางทไมดตอไป

๑๘ ๘) ผพจารณาเรองผดจรยธรรมของสมาชกรฐสภา โดยเสนอใหสงเรองจรยธรรมใหศาลฎกาเปนผวนจฉย แทนใหองคกรของตนเองเปนผวนจฉย ๙) เพมโทษทางจรยธรรม โดยใหมบทลงโทษทางจรยธรรมทเปนโทษปรบทางแพง เชน ปรบเปนเงน ๑๐๐,๐๐๐ - ๕๐๐,๐๐๐ บาท อกสวนหนง นอกจากตกเตอน ท าทณฑบน หรอประณาม

(๙) การยกเลกการจดสรรงบประมาณการศกษาดงานตางประเทศของคณะกรรมาธการ

สภาพปญหา การปฏบตงานของฝายนตบญญตทผานมา คณะกรรมาธการทงสองสภา และสมาชกรฐสภาจะไดรบการจดสรรงบประมาณเพอการศกษาดงานตางประเทศ (ไปเทยว) โดยใชภาษอากรของประชาชน เปนเงนจ านวนมากในทก ๆ ปงบประมาณ โดยไปทกสมยประชม และไปกนทกกรรมาธการ ซงปรากฏวาสมาชกเปนคณะกรรมาธการมากกวาหนงคณะ ท าใหสนเปลองงบประมาณทมาจากภาษอากรของประชาชนทก ๆ ป และไมสามารถประเมนผลความคมคาของการใชงบประมาณดงกลาวได ท าใหรฐสภาหรอหนวยงานในประเทศนนตองตอนรบคณะกรรมาธการจากประเทศไทยหลายคณะ ท าใหมการตงขอสงเกต มายงรฐสภา รวมทงท าใหเจาหนาทของสถานทตไทยประจ าประเทศตาง ๆ ตองมภาระในการตอนรบดแล อนท าใหเสยเวลางานราชการของสถานทตไปอกจ านวนมาก

วธการปฏรป ๑) ใหยกเลกการจดสรรงบประมาณคาใชจายในการเดนทางไปศกษาดงานตางประเทศของสมาชกของทงสองสภา ๒) การเดนทางไปประชมองคการรฐสภาระหวางประเทศ หรอเดนทางไปรวมประชมทวภาคระหวางรฐสภาตางประเทศ ใหปฏบตตามระเบยบวาดวยการเดนทางไปราชการโดยเครงครด

(๑๐) การยกเลกการจดหาเครองคอมพวเตอร ใชสวนตวแบบพกพาใหแก สมาชกรฐสภา

สภาพปญหา เมอมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาชดใหม ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ตองใชงบประมาณเปนจ านวนมาก ในการด าเนนการจดหาซอเครองคอมพวเตอรใชสวนตวแบบพกพาใหแกสมาชกรฐสภาทกคน เพอใชประโยชนในการปฏบตราชการ เชน ใชคนหาขอมล กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทเกยวของ ตดตอการท างานระหวางสมาชกรฐสภากบคณะกรรมาธการ และเจาหนาท เปนตน แตโดยขอเทจจรงจะมสมาชกบางคนเทานนไดน ามาใชเพอปฏบตงานอยางแทจรง อกทงในปจจบนเครองโทรศพทมอถอ ซงสมาชกรฐสภาทกคนมใช มประสทธภาพใชงานอยางหลากหลายเชนเดยวกบเครองคอมพวเตอร ใชสวนตวแบบพกพาทส านกงานเลขาธการทงสองสภาจดให การจดหาเครองคอมพวเตอรใชสวนตวแบบพกพาใหแกสมาชกรฐสภาไมไดมการน ามาใชงานอยางจรงจง ใหคมคากบงบประมาณทเสยไป จงเปนการสนเปลองงบประมาณโดยเปลาประโยชน

วธการปฏรป ๑) ใหยกเลกการจดสรรงบประมาณจดหาเครองคอมพวเตอร ใชสวนตวแบบพกพา ใหแกสมาชกรฐสภา เนองจากสมาชกรฐสภาทกคนมเครองโทรศพทมอถอทมคณภาพและประสทธภาพเทากบเครองคอมพวเตอรใชสวนตวแบบพกพา ทส านกงานเลขาธการทงสองจดให

๑๙ ๒) ใหส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาจดท าแอพพเคชนเพอใชประโยชนในการปฏบตราชการใหแกสมาชกรฐสภา เชน การคนหาขอมล กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทเกยวของ ตดตอการท างานระหวางสมาชกรฐสภากบคณะกรรมาธการ และเจาหนาท โดยสามารถเขาถงขอมลไดงาย สะดวก รวดเรวและทนสมย

๓.๑.๒ การปรบปรงแกไขขอบงคบการประชมของสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐสภา

เพอใหการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภาเกดประสทธภาพและประสทธผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม และเปนไปตามบทบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ จงควรมการจดท าขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐสภา โดยก าหนดเรองดงกลาวไวในขอบงคบการประชม (๑) จดท ายทธศาสตรการปฏบตงานของรฐสภาสความมนคงเปนหนงในหลกของอ านาจอธปไตยอยางแทจรง ก าหนดเปาหมายและระยะเวลาทจะบรรลเปาหมายอยางชดเจน (๒) จดท าแผนการปฏบตงานประจ าปและแผนการใชจายงบประมาณของสภาผแทนราษฎร วฒสภา รฐสภา และคณะกรรมาธการ พรอมทงรายงานใหแตละสภาทราบทกป (๓) ก าหนดระยะเวลาเผยแพรผลการปฏบตงานของสภาผแทนราษฎร วฒสภา รฐสภาและคณะกรรมาธการของแตละสภาใหเปนทแพรหลายโดยใชสอ อเลกทรอนกส เพอใหประชาชนสามารถรบทราบและเขาถงขอมลดงกลาว (๔) การปกปองและรกษาไวซงมตของอ านาจอธปไตยในสวนงานนตบญญตใหเปนอ านาจสงสดของประเทศทฝายสมาชกรฐสภาจะตองปกปองรกษามตของฝายนตบญญตไวใหเปนอ านาจสงสดเชนเดยวกบอ านาจฝายบรหารและอ านายฝายตลาการ (๕) ฝายนตบญญตตองรกษาไวซงอ านาจฝายนตบญญต โดยไมใชอ านาจไปในทางใชเสยงมตในสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภาขางมากทขาดธรรมาภบาล หรอขาดคณธรรมจรยธรรม (๖) ใหด าเนนการเลอกประธานวฒสภาโดยเรวในกรณทไมมประธานวฒสภา และรองประธานวฒสภาในระหวางไมมสภาผแทนราษฎร ซงประธานวฒสภาตองท าหนาทประธานรฐสภาตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๘๐ (๗) การเสนอและการพจารณารางพระราชบญญต ใหก าหนดใหการตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตองเปนไปตามเงอนไขทบญญตไวในรฐธรรมนญ ในกรณทรฐธรรมนญมไดบญญตเงอนไขไว กฎหมายดงกลาวตองไมขดตอหลกนตธรรม ไมเพมภาระหรอจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหตและจะกระทบ ตอศกดศรความเปนมนษยของบคคลมได รวมทงตองระบเหตผลความจ าเปนในการจ ากดสทธและเสรภาพ ไวดวย ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖ วรรคหนง ใหก าหนดใหมการตรวจสอบวากอนการตรากฎหมายทกฉบบ ไดมการรบฟงความคดเหนของผเกยวของ วเคราะหผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมายอยางรอบดานและเปนระบบ รวมทง ไดเปดเผยผลการรบฟงความเหนและการวเคราะหนนตอประชาชนหรอไม และน ามาประกอบการพจารณา ในกระบวนการตรากฎหมายทกขนตอน ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๗๗ วรรคสอง (๘) การเสนอและการพจารณารางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ ใหก าหนดไว ในขอบงคบการประชมรวมกนของรฐสภาใหเขาใจขนตอนและการด าเนนการตามทรฐธรรมนญบญญต ตามบทบญญต มาตรา ๑๓๐ – มาตรา ๑๓๒

๒๐ (๙) องคประชมสภาผแทนราษฎรและวฒสภา ในกรณทมสมาชกรฐสภาถกรองตอประธานแหงสภาทตนเปนสมาชกวาสมาชกภาพของสมาชกคนใดคนหนงนนสนสดลงตามมาตรา ๑๐๑ หรอ มาตรา ๑๑๑ แลวแตกรณ และศาลรฐธรรมนญมค าสงใหสมาชกผถกรองหยดปฏบตหนาทจนกวาศาลรฐธรรมนญ จะมค าวนจฉย มใหนบสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอสมาชกวฒสภาทหยดปฏบตหนาทนนเปนจ านวนสมาชกทงหมดเทาทมอยของสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภา ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๘๒ (๑๐) ก าหนดหลกเกณฑ วธการใหสภาผแทนราษฎร และวฒสภา เปดเผยรายงาน การประชมและบนทกออกเสยงลงคะแนนของสมาชกแตละคนใหประชาชนทราบไดทวไป ทงน ใหเปดเผยขอมลทางเวบไซตของแตละสภา เพอใหประชาชนไดเขาถงขอมลดงกลาวไดโดยงาย เวนแตกรณการประชมลบ หรอการออกเสยงลงคะแนนเปนการลบ ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๑๒๐ วรรคส (๑๑) ก าหนดหลกเกณฑการด าเนนงานของคณะกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรและ วฒสภาใหเปนไปตามรฐธรรมนญบญญตไว คอ ไมซ าซอนกน และในการสอบหาขอเทจจรง คณะกรรมาธการ จะมอบอ านาจหรอมอบหมายใหบคคลหรอคณะบคคลใดกระท าการแทนมได ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๑๒๙ วรรคสอง วรรคสาม (๑๒) ใหสภาผแทนราษฎรและวฒสภาเปดเผยบนทกการประชม รายงานการด าเนนการ รายงานการสอบหาขอเทจจรง หรอรายงานการศกษา แลวแตกรณ ของคณะกรรมาธการใหประชาชน ทราบเวนแตสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภา แลวแตกรณม มตมใหเปดเผย ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๑๒๙ วรรคหก (๑๓) ก าหนดหลกเกณฑและวธการเสนอญตตขอแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๒๕๖ (๑๔) การเสนอและการพจารณารางพระราชบญญตทจะตราขน เพอด าเนนการตาม หมวด ๑๖ การปฏรปประเทศ ตามบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา ๒๗๐ (๑๕) การจดสงหนงสอนดประชม ระเบยบวาระการประชมของสภาผแทนราษฎร วฒสภา รฐสภา และคณะกรรมาธการ ใหจดสงทางสออเลกทรอนกส และใหน าขอมลตามระเบยบวาระการประชม ลงในระบบฐานขอมลการประชมสามารถเรยกดไดเปนการประหยดการใชกระดาษ และเปนการลดขนตอน การท างานของพนกงานเจาหนาทและของสมาชกของทงสองสภา (๑๖) การตดตามผลการด าเนนงานของรฐสภาใหก าหนดไวในขอบงคบการประชมสภา (๑๗) การใหประชาชนมสวนรวมในการเสนอความคดเหนในงานหรอการรางกฎหมายตาง ๆ และใหประชาชนมสวนรวมในกจการงานของสภาผแทนราษฎร วฒสภาและรฐสภา

๓.๑.๓ ฝายสนบสนนการท างานของสมาชกรฐสภา

(๑) ทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ

สภาพปญหา ๑) การแตงตงทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ตลอดจนบคคลทเกยวของทไมมความรหรอไมมประสบการณท าใหบคคลทไดรบการแตงตงบางคนไมสามารถปฏบตงานรองรบภารกจของคณะกรรมาธการได เนองจากไมมความร ความเชยวชาญและประสบการณเกยวกบภารกจของคณะกรรมาธการในแตละดานโดยตรง ๒) การปฏบตหนาทในคณะกรรมาธการแตละคณะ ตองใชผทมความร ความสามารถ ความเชยวชาญในแตละดาน ซงจะไดน าความรดานตาง ๆ มาเสนอตอคณะกรรมาธการ แตการก าหนดอตราคาตอบแทนใหกบผทท าหนาทดงกลาวตามระเบยบรฐสภาทก าหนดให มจ านวนนอยและยงไมเหมาะสม

๒๑ ท าใหผทมความร ความสามารถและความเชยวชาญในคณะกรรมาธการแตละดานไมใหความสนใจ หรอสนใจ ทจะมาท าหนาทดงกลาวคอนขางนอย ๓) แตงตงแลวไมไดปฏบตงานจรง คงมชอไวเปนประวตสวนตวในต าแหนงหนาทตาง ๆ ซงถอไดวาเปนการทจรตลกษณะหนง

วธการปฏรป ๑) ใหคณะกรรมาธการพจารณาแตงตงทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการทมความร ความสามารถ ความเชยวชาญและประสบการณโดยตรงทมความรหรอ มความรอบรจรง ๆ เกยวกบภารกจของคณะกรรมาธการในแตละดาน และตองมาชวยการท างานของคณะกรรมาธการอยางแทจรง ๒) ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ควรก าหนดคณสมบต จ านวนและอ านาจหนาทของต าแหนงตาง ๆ ใหเกดความชดเจน และมการตรวจสอบความร ความสามารถ ความเชยวชาญ และประสบการณของผทจะมาท าหนาทดงกลาวในคณะกรรมาธการแตละคณะหรอใหกบสมาชกแตละคนใหเปนทประจกษ ๓) เพอใหการท าหนาทของคณะกรรมาธการเกดประสทธภาพมากขน ควรจดคาตอบแทนใหกบทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการทเหมาะสม เพอใหไดผทมความร ความสามารถ ความเชยวชาญและประสบการณเกยวกบภารกจของคณะกรรมาธการในแตละดานโดยตรงอยางแทจรง มาสนบสนนการด าเนนงานใหกบคณะกรรมาธการและก าหนดใหมระบบการตรวจสอบและตดตามการใชงบประมาณดงกลาวดวย ๔) ควรแกไขระเบยบรฐสภาวาดวยการแตงตงบคคลเพอปฏบตหนาท อนจะเปนประโยชนตอการปฏบตงานของรฐสภา สภาผแทนราษฎร วฒสภา สมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภาและกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภา หลกเกณฑและวธการแตงตงทปรกษา ผช านาญการ นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ดงน ๔.๑) ควรก าหนดอตราคาตอบแทนใหเหมาะสมกบระดบคณวฒทไดรบการแตงตง ๔.๒) เพอใหบคคลทไดรบการแตงตงสามารถปฏบตงานใหคณะกรรมาธการไดเตมท โดยไมใหแตงตงบคคลทเปนขาราชการมาท าหนาท

(๒) ผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานประจ าตวสมาชกรฐสภา

สภาพปญหา ๑) ผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานประจ าตวสมาชกรฐสภา ยงมความร ความสามารถ ความเชยวชาญและประสบการณในดานนตบญญตคอนขางนอย ไมสามารถปฏบตหนาทสนบสนนการด าเนนงานของสมาชกรฐสภาไดอยางมประสทธภาพ ๒) การก าหนดจ านวนอตราและคาตอบแทนในแตละต าแหนงไมเหมาะสมท าใหสมาชกรฐสภาไมสามารถบรหารบคคลใหปฏบตหนาทตามความเหมาะสมและความตองการได

วธการปฏรป ๑) ใหมการแกไขเพมเตมระเบยบรฐสภาเกยวกบการแตงตงผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานประจ าตวสมาชกรฐสภา ดงน ๑.๑) ก าหนดคณสมบตในเรองวฒการศกษา ประสบการณ ความเชยวชาญในการ ท าหนาทตามภารกจของสมาชกรฐสภาอยางชดเจน

๒๒ ๑.๒) สมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาสามารถแตงตงผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงาน โดยจะแตงตงต าแหนงใดกไดตามความเหมาะสมตามภารกจของสมาชก ในแตละคนภายในวงเงนงบประมาณทสมาชกแตละคนไดรบจดสรร เนองจากความตองการของสมาชกแตละคนแตกตางกนตามภาระหนาทและสภาพของพนท ๑.๓) ก าหนดคาตอบแทนใหเหมาะสมกบวฒการศกษา ประสบการณแตละต าแหนง ตลอดจนภารกจทไดรบมอบหมายเพอใหไดบคคลทมความร ความสามารถ ประสบการณในดาน นตบญญต ๒) ใหสมาชกรฐสภาพจารณาแตงตงผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงาน ใหเปนไปตามระเบยบ หลกเกณฑ และวธการแตงตงบคคลดงกลาวอยางเครงครด ๓) ใหส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา และสถาบนพระปกเกลาจดอบรมเพมความรงานดานนตบญญต หรอระบบงานนตบญญตและวฒนธรรม ทางการเมองใหกบผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงาน เพอเพมประสทธภาพในการท างาน ๔) สมาชกรฐสภาตองรายงานผลการปฏบตงานประจ าเดอนของผ เชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานตอเลขาธการสภาผแทนราษฎร หรอเลขาธการวฒสภา แลวแตกรณ ๕) การแตงตงผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานของสมาชกรฐสภา หากปรากฏขอเทจจรงวาบคคลเหลานนไมไดมาปฏบตงานจรง ใหถอวาสมาชกผนนประพฤตผดจรยธรรมรายแรงตองลงโทษตามประมวลจรยธรรมและอาจมโทษทางอาญาดวย ๖) การแตงตงผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานของสมาชกรฐสภา ในแตละต าแหนง ใหประกาศเผยแพร เพอใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลได ๗) ควรหลกเลยงการแตงตงผเชยวชาญ ผช านาญการ และผชวยด าเนนงานของสมาชกรฐสภา ทเปนบดามารดา คสมรส บตร หรอเปนญาต เพอปองกนขอครหาหรอความเขาใจผดวาเอาญาตพนองมารบเงนเดอนของรฐสภา เวนแตสมาชกผนนจะไดแสดงหลกฐานการศกษา หลกฐานทแสดงความรความสามารถพเศษทเขามาชวยท างานไดอยางแทจรง และเขามาปฏบตหนาทหรอปฏบตงานอยางแทจรง เตมเวลา และสามารถตรวจสอบได

๓.๒ การปฏบตงานของหนวยงานสงกดรฐสภา

๓.๒.๑ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา (๑) การจดตงหนวยงานเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย (๒) การจดตงศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา (๓) การสรางนกกฎหมายนตบญญต และขาราชการทมความร ความเชยวชาญเฉพาะดานกฎหมาย (๔) การใหขาราชการทเกษยณอายราชการทมความรความเชยวชาญดานวงงานรฐสภามาปฏบตหนาทสนบสนนงานดานนตบญญต (๕) การปรบและบรรจต าแหนงพนกงานราชการใหเปนขาราชการรฐสภาสามญ (๖) การจดสวสดการใหกบขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๖.๑) โครงการสรางอาคารทพกสวสดการขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๖.๒) การจดรถรบ – สง ขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า

๒๓ ๓.๒.๒ การสนบสนนขอมลดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภา (๑) ส านกวชาการและส านกกฎหมายของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา

(๒) ระบบหอสมดรฐสภา (Library of Parliament) ๓.๒.๓ การจดตงส านกงบประมาณของรฐสภา ๓.๒.๔ สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา ๓.๒.๕ สถาบนพระปกเกลา

(๑) การสนบสนนงานวชาการ

(๒) การศกษาวจย คนควาขอมล เพอน าเสนอแกสมาชกรฐสภา

(๓) การรบฟงความคดเหนและวเคราะหผลกระทบในการตรากฎหมาย ตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ตามทประธานรฐสภามอบหมาย

(๔) การจดกจกรรมเชงปฏบตเพอใหการศกษาทางการเมองและระบอบประชาธปไตยและด าเนนงานตามทประธานรฐสภามอบหมาย

๓.๒.๖ การจดท าระบบขอมลขาวสารใหประชาชนเขาถงได

โดยมรายละเอยด ดงน

๓.๒.๑ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา

(๑) การจดตงหนวยงานเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย

สภาพปญหา ตามทคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง ไดเสนอแผน การปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย” (แผนแมบท) ตอสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ เพอแกไขปญหาทางการเมองทเกดขนมาเปนระยะเวลานาน โดยเสนอแนวทางใหมการเสรมสรางวฒธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย เนองจากประชาชนในประเทศยงมความร ความเขาใจในหลกการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทไมถกตอง ไมตรงกน และยงมความเชอ ทศนคต และคานยมแบบดงเดม ซงเกดจากกระบวนการถายทอดวฒนธรรมของสงคมทปลกฝง มาอยางยาวนาน เชน มวฒนธรรมในการพงพาอ านาจ ระบบอปถมภ มทศนคตยอมรบการคอรรปชนและ การซอสทธขายเสยง มทศนคตเหนแกประโยชนสวนตนมากกวาประโยชนสาธารณะ ไมสนใจกจกรรมทางการเมอง เปนตน ความเชอ ทศนคต และคานยมดงกลาวนบเปนอปสรรคส าคญตอการพฒนาการเมองและการพฒนา ประชาธปไตยของประเทศ โดยแผนการปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง “การเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมอง ในระบอบประชาธปไตย” (แผนแมบท) ดงกลาว ไดก าหนดใหมแผนแมบท รางหลกสตรการเรยนการสอน และแนวทางในการจดตงสถาบนสงเสรมวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย ซงสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศไดพจารณาและเหนชอบกบแผนการปฏรปดงกลาว และใหคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศ ดานการเมองด าเนนการตอไป ดงนน เพอใหการเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย เกดเปนรปธรรม และสอดคลองกบบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๗๘ ทก าหนดใหรฐพงสงเสรมใหประชาชนและชมชนมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข และมสวนรวมในการพฒนาประเทศดานตาง ๆ การจดท าบรการสาธารณะทงในระดบชาตและระดบทองถน การตรวจสอบการใชอ านาจรฐ การตอตานการทจรตและ ประพฤตมชอบ รวมตลอดทงการตดสนใจทางการเมอง และการอนใดบรรดาทอาจมผลกระทบตอประชาชน

๒๔ หรอชมชน และมาตรา ๒๕๘ ก าหนดใหด าเนนการปฏรปประเทศดานการเมองโดยใหประชาชนมความร ความเขาใจทถกตองเกยวกบการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มสวนรวมในการด าเนนกจกรรมทางการเมอง ตลอดทงการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ รจกยอมรบในความคดเหนทางการเมองโดยสจรต ทแตกตางกน และใหประชาชนใชสทธเลอกตงและออกเสยงประชามตโดยอสระปราศจากการครอบง า ไมวาดวยทางใด จงควรมการด าเนนการปฏรปในเรองดงกลาว

วธการปฏรป ๑) ในวาระเรมแรก ใหกลมงานเผยแพรประชาธปไตยและกจกรรมสภาผแทนราษฎร ส านกประชาสมพนธ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เปนหนวยงานรองรบภารกจและเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย เนองจากส านกประชาสมพนธมภารกจ พนธกจ บคลากร และงบประมาณในการด าเนนการสงเสรมและเผยแพรประชาธปไตย ใหประชาชนมความเปนพล เมอง ในระบอบประชาธปไตยและมสวนรวมในการปฏรปประเทศ เปนศนยกลางเรยนรและสรางเครอขาย ดานการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย ซงมความสอดคลองกบแผนแมบทเพอสรางเสรมวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตยของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ๒) ใหจดท าโครงสรางอตราก าลง กรอบอ านาจหนาทและงบประมาณ เพอยกฐานะ กลมงานเผยแพรประชาธปไตยและกจกรรมสภาผแทนราษฎร ส านกประชาสมพนธ ส านกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร เปนระดบส านก เพอใหด าเนนการในเรองดงกลาวอยางมศกยภาพและประสทธภาพ มความตอเนองและยงยน โดยใหเพมอ านาจหนาทการด าเนนตามแผนแมบทการปฏรปการเสรมสรางวฒนธรรม ทางการเมองในระบอบประชาธปไตยไวดวย และใหด าเนนการส าเรจเปนรปธรรมภายในปงบประมาณ ๒๕๖๑ ๓) ให ร ฐบาลจดสรรงบประมาณใหส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เพอด าเนนการในเรองดงกลาวอยางเพยงพอ

(๒) การจดตงศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา

สภาพปญหา ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรเปนหนวยงานทมอ านาจหนาทในการด าเนนการเกยวกบงานของสภาผแทนราษฎร และหนวยงานประจ าประเทศไทยในสหภาพรฐสภา องคการรฐสภาอาเซยน สหภาพสมาชกรฐสภาเอเชยและแปซฟก งานสมาคมรฐสภางานสมาคมเลขาธการรฐสภา งานประชมสมาชกรฐสภาภาคพนเอเชยและแปซฟก งานประชมสมาชกรฐสภาภาคพนเอเชยและแปซฟกวาดวยสงแวดลอมและการพฒนา การประชมสมาคมรฐสภาเอเชยเพอสนตภาพการประชมยวสมาชกรฐสภาเอเชย – ยโรป การประชมเชงปฏบตการวาดวยความสมพนธเหนอ – ใต ในยคโลกาภวตน การประชมสมาชกรฐสภาโลกวาดวยถนทอยอาศย และงานกจการพเศษอน รวบรวมขอมล ศกษา วเคราะห ตดตามสถานการณตาง ๆ ดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมของนานาประเทศทกภมภาค องคการระหวางประเทศ และอน ๆ ทจะน าไปสการพจารณาในการประชมองคการรฐสภาระหวางประเทศ และ การประชมพเศษและด าเนนการเกยวกบงานเลขานการคณะผแทนในการเตรยมการเดนทางไปประชมระหวางประเทศ การด าเนนการสนบสนนขอมล การศกษา วเคราะหและตดตามสถานการณ ตาง ๆ ดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมของนานาประเทศทกภมภาค องคการระหวางประเทศ และอน ๆ ทจะน าไปสการพจารณาในการประชมองคการรฐสภาระหวางประเทศ และการประชมพเศษใหกบสมาชก รฐสภาทผานมาโดยเฉพาะในเวทประชาคมอาเซยน สมาชกรฐสภายงไมไดรบการสนบขอมลดงกลาว

๒๕ อยางครบถวนรอบดานเทาทควร เนองจากการจดเกบขอมลยงไมเปนระบบทดและไมทนสมย รวมทงบคลากร ของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรยงไมมความรและความสามารถในเรองดงกลาวทเพยงพอ

วธการปฏรป ๑) จดท าฐานขอมลเกยวกบประเดนการประชมองคการรฐสภาระหวางประเทศในแตละครงและรวบรวมหนงสอสญญาระหวางประเทศทตองมการออกพระราชบญญตเพอใหเปนไปตามหนงสอสญญาทอาจมผลกระทบตอความมนคงทางเศรษฐกจ สงคม และการคาการลงทนของประเทศ ซงตองไดรบความเหนชอบจากรฐสภา เพอใชในการตดตาม ตรวจสอบการปฏบตตามพนธะ หรอขอตกลง ของฝายรฐบาล อนเปนการสนบสนนขอมลการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาไดอยางครบถวนและรวดเรว ๒) สนบสนนและผลกดนใหมการจดตง “ศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา” เพอเปนหนวยงานในการด าเนนการขบเคลอนใหรฐสภามบทบาทในเวทประชาคมอาเซยนและรฐสภาระหวางประเทศ สอดคลองกบยทธศาสตรประเทศ ซงรฐสภาจะด าเนนการดานประชาคมอาเซยนตามภารกจ บทบาทและอ านาจหนาทของรฐสภาตามรฐธรรมนญ ตามกฎบตรอาเซยนและตามหลกสากล อนจะเกดประโยชนตอประเทศไทยและอาเซยน โดยใหด าเนนการ ดงน ๒.๑) ในการจดตง “ศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา” น ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ไดเรมด าเนนการไประยะหนงแลว แตยงเปนไปในลกษณะตางคนตางท างาน ขาดการบรณาการการท างานของทงสองสวนราชการทชดเจน จงควรบรณาการการด าเนนงานดานประชาคมอาเซยนรวมกนในฐานะรฐสภา เพอใหเกดความเปนเอกภาพ ในการ ตงคณะกรรมการรวมกนเพอก าหนดทศทางการท างานใหเปนไปในแนวทางเดยวกน ๒.๒) ใหมการก าหนดบทบาทหนาทและขอบเขตการด าเนนงานดานประชาคมอาเซยนไมใหซ าซอนกนกบสวนราชการภายในของส านกงานทงสอง แตใหมการท างานทเปนชองทาง ความรวมมอกนทงสองฝาย ๒.๓) ในดานบคลากรใหเกลยอตราก าลงจากกรอบอตราก าลงในภาพรวม เทาทมอย เพอไมเปนการเพมงบประมาณรายจาย และมการพฒนาบคลากรเพอเสรมสรางความรความเขาใจในการปฏบตงานและมความรดานภาษาองกฤษและภาษาอาเซยนระดบด อนเปนการเพมศกยภาพของบคลากร ๒.๔) เมอมการปฏรปโครงสรางของสวนราชการในรฐสภา ควรพจารณาจดตง “ศนยประชาคมอาเซยนของรฐสภา” เปนหนวยงานระดบส านกในสงกดส านกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎรเพยงหนวยงานเดยว และท าหนาทสนบสนนการท างานของสมาชกสภาผแทนราษฎร และสมาชกวฒสภา

(๓) การสรางนกกฎหมายนตบญญต และขาราชการทมความร ความเชยวชาญเฉพาะ ดานกฎหมาย

สภาพปญหา การท าหนาทสนบสนนงานดานกฎหมายของนตกรทงในส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาตอการรองรบภารกจของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา ทผานมานน โดยเฉพาะงานดานการพจารณารางกฎหมาย นตกรของทงสองส านกงานสวนใหญปฏบตหนาท ไดดในการสนบสนนขอมลและงานอ านวยการ แตงานวเคราะหและการใหความเหนทางกฎหมายในการพจารณารางกฎหมายยงมไมเพยงพอ เปนเหตใหการพจารณารางกฎหมายของฝายนตบญญตจะไดรบ การวเคราะหและความเหนทางกฎหมายจากนกกฎหมายกฤษฎกาซงเปนบคลากรทางกฎหมายของฝายบรหาร

๒๖ เปนหลก สงผลใหการพจารณารางกฎหมายนน ๆ อาจไมสมบรณ เพราะไดรบขอมลและความเหนจาก ฝายผเสนอรางกฎหมายแตเพยงฝายเดยว ซงอาจมมมมองทางกฎหมายทไมหลากหลายเพยงพอ จากสภาพปญหาดงกลาว ฝายนตบญญต จงมงประสงคใหมบคลากรทจะเปนมนสมองทางกฎหมายของฝายนตบญญตขนเอง เพอใหการพจารณารางกฎหมายของฝายนตบญญตมความถกตองและสมบรณยงขน จงเปนทมาในการ ตราพระราชบญญตระเบยบขาราชการรฐสภา พ.ศ. ๒๕๕๔ ทก าหนดใหมนกกฎหมายนตบญญตขน ในสองส านกงาน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาคณภาพการปฏบตงานดานกฎหมายของรฐสภา แตจนถง ปจจบนทงสองส านกงานยงไมสามารถมนกกฎหมายนตบญญตตามเจตจ านงของกฎหมายดงกลาวได ประกอบกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๗๗ บญญตใหมการรบฟงความคดเหนของ ผทเกยวของวเคราะหผลกระทบทอาจจะเกดขนจากกฎหมาย และใหเปดเผยผลการรบฟงความเหนและวเคราะหดงกลาวตอประชาชนและน ามาประกอบการพจารณาในกระบวนการตรากฎหมายทกขนตอน รวมทง ใหมการประเมนผลสมฤทธของกฎหมายเมอกฎหมายมผลใชบงคบแลว ดงนน ฝายนตบญญตจงมความจ าเปน ทจะตองมบคลากรทมความเชยวชาญดานกฎหมายมาเปนผด าเนนการใหเปนไปตามบทบญญตของรฐธรรมนญ

วธการปฏรป ๑) ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ควรทบทวนโครงสรางและระบบงานขององคกร พรอมทงเรงรดปรบปรงและยกระดบมาตรฐานการท างานดานกฎหมายของนตกรทงสองส านกงานใหมความร ความสามารถ และมความเชยวชาญในกฎหมายเฉพาะดาน สามารถยกรางกฎหมาย วเคราะห ใหความเหนทางกฎหมาย เพอสนบสนนการท างานของฝายนตบ ญญต ใหมประสทธภาพ โดยจะตองด าเนนการใหมนกกฎหมายนตบญญตตามเจตจ านงของกฎหมายโดยเรว ๒) พฒนาศกยภาพของขาราชการทปฏบตงานสนบสนนกระบวนการตรากฎหมายใหมความรความเชยวชาญในกระบวนการตรากฎหมาย สามารถใหความเหนทางกฎหมาย วเคราะห ขอกฎหมาย ยกรางกฎหมายในการพจารณารางกฎหมาย โดยมการพฒนาอยางตอเนองในแตละระดบ ๓) สรางความเชยวชาญในกฎหมายเฉพาะดานใหแกขาราชการทปฏบตงานดานกฎหมายเพอสามารถสนบสนนการปฏบตงานของสมาชกไดอยางมประสทธภาพ ๔) ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาควรเรงด าเนนการเพอใหมนกกฎหมายนตบญญตโดยเรวเพอเปนการเพมประสทธภาพงานดานนตบญญต

(๔) การใหขาราชการทเกษยณอายราชการทมความร ความเชยวชาญดานวงงานรฐสภามาปฏบตหนาทสนบสนนงานนตบญญต

สภาพปญหา ในการสนบสนนขอมลและการวเคราะหขอมลในวงงานรฐสภาใหกบสมาชกรฐสภาเพอปฏบตหนาททางดานนตบญญตทผานมา บคลากรของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ทเปนหนวยงานสนบสนนงานดานนตบญญตโดยตรง มบคลากรทมความร ความสามารถและความเชยวชาญในเรองดงกลาวคอนขางนอย ท าใหขาดบคลากรทจะชวยสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภา

วธการปฏรป ใหมการเสนอขอตงงบประมาณเพอเปนคาตอบแทนใหแกขาราชการทเกษยณ อายราชการโดยใหมระเบยบทสามารถแตงตงบคคลทมความเชยวชาญและประสบการณเกยวกบวงงานรฐสภามาปฏบตหนาทเพอสนบสนนการด าเนนงานของฝายนตบญญต เทาทจ าเปนและไมควรตออายราชการ ใหแกขาราชการทจะเกษยณอาย ทงน เพอเปนการประหยดงบประมาณและใหเกดความคมคา

๒๗ การพจารณาแตงตงบคลากรดงกลาว ใหพจารณาจากขาราชการรฐสภาสามญทเกษยณอายราชการกอน และหากมความจ าเปนตองใชผเชยวชาญเฉพาะดานอนใหพจารณาจากสวนราชการทเกยวของ

(๕) การปรบและบรรจต าแหนงพนกงานราชการใหเปนขาราชการรฐสภาสามญ

สภาพปญหา เนองจากส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา

มพนกงานราชการซงปฏบตหนาทราชการ โดยมก าหนดเวลาตามสญญาจางไมมความมนคงและยงมสทธประโยชนและความกาวหนานอยกวาขาราชการแตความรบผดชอบในการปฏบตงานไมแตกตางกน

วธการปฏรป ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา จงควรเปดโอกาสใหพนกงานราชการไดมความเจรญเตบโตในหนาทราชการ สามารถบรรจเปนขาราชการรฐสภาสามญได พนกงานราชการบางคนมความร ประสบการณในการท างาน มความตงใจท างาน การบรรจพนกงานราชการเปนขาราชการจะกอใหเกดประโยชนแกราชการมากกวาการบรรจขาราชการใหม และยงเปนการสรางขวญ และก าลงใจใหแกพนกงานราชการ

(๖) การจดสวสดการใหกบขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๖.๑) โครงการสรางอาคารทพกสวสดการขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ๖.๒) การจดรถรบ – สง ขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า

๖.๑) โครงการสรางอาคารทพกสวสดการขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา มภารกจตองสนบสนนการท างานของฝายนตบญญต โดยเฉพาะอยางยงการประชมสภาและการประชมคณะกรรมาธการ ซงการประชมบางครงหากมวาระการพจารณามากหรอมเรองส าคญ เชน การอภปราย ไมไววางใจ การพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป ท าใหขาราชการและลกจาง จากหลายส านกซงมหนาทรบผดชอบเกยวกบงานดานการประชม ตองอยปฏบตหนาทซงบางครงกวาจะ เสรจภารกจกเปนเวลาดกมากแลว และตองเดนทางกลบบานในยามวกาล เสยงตอภยนตรายและยงตอง มาท างานแตเชาในวนรงขน ซงอาจสงผลตอประสทธภาพในการท างานดวย และขาราชการจ านวนมาก มภมล าเนาอยตางจงหวดหากมการจดทพกใหขาราชการและลกจางกจะท าใหสะดวกและปลอดภยตอการเดนทางมาปฏบตงานและยงเปนการเพมประสทธภาพในการท างานดวย

สภาพปญหา ๑) การปฏบตภารกจของฝายนตบญญตมก าหนดเวลาไมแนนอนขนอยกบภารกจ ในแตละเรองไมไดเสรจสนในเวลาราชการ ๒) แมส านกงานจะจดรถรบสงใหขาราชการแตกมจ านวนจ ากด ตองเดนทาง ในเสนทางเดยวกนหลายคน กวาจะเดนทางถงบานอาจตองใชเวลามาก และพนกงานขบรถยงตองเดนทาง เพอน ารถกลบมาทส านกงานกอนเดนทางกลบบาน

๒๘ ๓) ขาราชการจ านวนมากมภมล าเนาอยตางจงหวด ไมมทอยในกรงเทพ ตองเชาบานอยอาศย ซงเปนภาระแกขาราชการทมรายไดนอย

วธการปฏรป ๑) จดหาบานพกใหขาราชการชนผนอยและลกจางใหเพยงพอตอความตองการโดยใหมสถานทไมไกลจากรฐสภา เพอลดระยะเวลาการเดนทางและคาใชจาย รวมทงเพอใหท างานได อยางมประสทธภาพมากเพมขน ๒) จดทพกเฉพาะส าหรบขาราชการส านกตาง ๆ และลกจางทอยปฏบตราชการสนบสนนการประชม โดยใหหมนเวยนส าหรบขาราชการทไมประสงคจะเดนทางกลบบานในเวลากลางคน ไดพกคางคน เพอความปลอดภย แตไมใหสทธในการอยประจ าเพอเปนการอ านวยความสะดวกใหขาราชการและลกจางทอยปฏบตงาน ๖.๒) การจดรถรบ – สง ขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า

สภาพปญหา ขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ ามบานพก อยไกลจากทท างาน ท าใหตองใชเวลาและเสยคาใชจายมากในการเดนทางมาปฏบตหนาท บางสวนเปนขาราชการชนผนอย ไดรบเงนเดอนนอยไมสามารถทจะจายคาใชจายไดมาก รวมทงเสนทางทเดนทางไมสะดวก รวดเรวทนเวลา เชน เดนทางโดยรถเมลมาตอรถแทกซ

วธการปฏรป ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา ควรจดบรการรถรบ – สง จากจดตาง ๆ มายงสถานทท างานชวงเชาและเยน เพอใหบรการขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า เดนทางมาปฏบตงานไดทนเวลา อนจะกอใหเกดประสทธภาพ รวมทง เปนขวญและก าลงใจในการท างาน

๓.๒.๒ การสนบสนนขอมลดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภา

(๑) ส านกวชาการและส านกกฎหมายของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ในการด าเนนการสนบสนนการด าเนนงานของสมาชกรฐสภา มส านกวชาการและส านกกฎหมาย ของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เปนหนวยงานทมอ านาจหนาทในการสนบสนน การด าเนนงานของสมาชกสภาผแทนราษฎร โดยส านกวชาการมอ านาจหนาทด าเนนการศกษา คนควา วเคราะหและรวบรวมขอมลทางวชาการจดท าขอมลและขอเสนอแนะทางวชาการตามความตองการ ของสมาชกรฐสภา การเสนอความเหนและใหบรการทางวชาการ เพอสนบสนนการปฏบตงานดานนตบญญตของสมาชกรฐสภา และการจดท าเอกสารประกอบการพจารณารางพระราชบญญตและญตต ตลอดจนด าเนนการเกยวกบการจดท าเอกสารทางวชาการและเอกสารเผยแพรดานการเมองการปกครอง และส านกกฎหมาย มอ านาจหนาทในการจดท ารางกฎหมายตามความตองการใหกบสมาชกสภาผแทนราษฎร และคณะกรรมาธการ การศกษา วเคราะห เกยวกบกฎหมายเพอใหสมาชกสภาผแทนราษฎรเสนอแกไขปรบปรงหรอยกเลกกฎหมาย หรอรางกฎหมายทเสนอตอสภาผแทนราษฎรเพอประกอบการพจารณาใหกบสมาชกสภาผแทนราษฎร ตลอดจนการจดท าค าแปรญตตรางพระราชบญญตใหกบสมาชกสภาผแทนราษฎร การรางญตต กระทถาม ค า อภ ป ร า ย และหน งส อต ดต อส วนราชการให ก บสมาช กสภาผ แทนราษฎร ส วนการสนบสนน การด าเนนงานของสมาชกวฒสภา มส านกวชาการและส านกกฎหมายของส านกงานเลขาธการวฒสภาท าหนาท

๒๙ ดงกลาวเชนเดยวกน โดยส านกวชาการมอ านาจหนาทด าเนนการศกษา คนควา วเคราะหและรวบรวมขอมล ทางวชาการ ตลอดจนการจดท าขอมลและขอเสนอแนะทางวชาการตามความตองการของสมาชกวฒสภา และส านกกฎหมายมอ านาจหนาทด าเนนการพจารณาใหความเหนเกยวกบการปรบปรงแกไขรางกฎหมาย ศกษา คนควา วเคราะห วจยเปรยบเทยบและขอเสนอเกยวกบกฎหมายตามความตองการของสมาชกวฒสภา และจดท าเอกสารประกอบ การพจารณารางพระราชบญญต รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ และ พระราชก าหนดทจะเขาสการพจารณาใหแกสมาชกวฒสภาและคณะกรรมาธการของวฒสภา และด าเนนการวนจฉยใหค าปรกษา แนะน า เสนอความเหน และตอบขอหารอเกยวกบกฎหมายและกฎหมายล าดบรองตาง ๆ ใหแกสมาชกวฒสภา ส านกงานเลขาธการวฒสภา และบคคลทเกยวของกบวงงานวฒสภา

สภาพปญหา การสนบสนนงานดานวชาการใหสมาชกรฐสภาของส านกวชาการและส านกกฎหมาย ของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาทผานมา ยงไมไดรบความยอมรบและใหบรการไดตามความตองการของสมาชกรฐสภา ท าใหสมาชกไมใหความสนใจในการใชบรการ อกทง ชองทางในการใหบรการขอมลดานวชาการของส านกวชาการและส านกกฎหมายของทงสองส านกงานยงไมมการเชอมโยง และน าระบบอเลกทรอนกสมาใชในการใหบรการคอนขางนอย การใหบรการขอมลมความลาชา ซงบางครงไมสามารถน าขอมลมาใชเพอสนบสนนการด าเนนงานไดทนตอสถานการณในเวลานน ๆ ได

วธการปฏรป ๑) ส านกวชาการและส านกกฎหมาย ของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา ควรท างานในเชงรกมากขน และเพมชองทางในการสบคนขอมลโดยน าระบบเทคโนโลยมาสนบสนนการด าเนนงานเพอใหสมาชกรฐสภาสบคนขอมลไดอยางสะดวกและรวดเรว ตลอดจนการประชาสมพนธการด าเนนงานในการใหบรการและจดท าขอมลเพอสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาอยางตอเนอง ๒) ใหมระบบจดเกบขอมลททนสมย เขาถงไดงายในการจดเกบขอมลการศกษา เรองตาง ๆ ของคณะกรรมาธการของทงสองสภา เพอเปนขอมลใหกบสมาชกรฐสภาและคณะกรรมาธการพจารณาด าเนนการไมใหซ าซอนหรอด าเนนการตอยอดในเรองนน ๆ ตอไป และใหมการเชอมโยงขอมลของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาเขาดวยกน เพอความสะดวกในการใหบรการขอมลแกสมาชกรฐสภา ๓) ดานการสรรหาและคดเลอกบคลากร การสรรหาและคดเลอกบคลากรในต าแหนง สายวชาการจ าเปนตองก าหนดคณสมบตทชดเจนเพอใหไดบคลากรทมความเหมาะสมกบงานทองคกรตองการ มากทสดเขามาปฏบตงาน กลาวคอ บคลากรทจะไดรบการคดเลอกและบรรจแตงตงควรมวฒการศกษาและความร ตรงกบสาขาวชาทตองใชปฏบตงาน โดยบคลากรทปฏบตงานดานงานวจยและการใหบรการวชาการจ าเปน ตองพจารณาเปนพเศษในเรองพนฐานความร ความช านาญ และประสบการณดานการท างานวชาการ เพอใหสามารถท างานวจยในสาขาวชาทรบผดชอบไดอยางมคณภาพ นอกจากน บคลากรทจะไดรบการคดเลอกและบรรจแตงต งควรมทกษะการใชภาษาองกฤษทด เนองจากภาษาองกฤษเปนเครองมอส าคญส าหรบการแปลเอกสาร และการคนควาเอกสาร ตางประเทศเพอน ามาวเคราะห วจย และศกษาเปรยบเทยบ รวมทงยงเปนประโยชนตอการประชม/สมมนา ระหวางประเทศ และการสรางเครอขายความรวมมอดานวจย/วชาการของตางประเทศอกดวย พรอมกนน บคลากรทจะไดรบการคดเลอกและบรรจแตงตงควรมความสามารถในการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ซงจะเปนประโยชนตอการจดการความร การเผยแพรขอมล และการจดเกบขอมลในระบบสารสนเทศ

๓๐ (๒) ระบบหอสมดรฐสภา (Library of Parliament) การสบคนหาขอมลของสมาชกรฐสภาเพอประกอบการปฏบตหนาททผานมา ขอมลบางอยางไมสามารถสบคน หรอบางอยางไมมขอมลในฐานขอมลของหอสมดรฐสภา หรอหากม กไมครบถวนสมบรณ อกทงแมปจจบนจะมการน าระบบเทคโนโลยททนสมยมาใชในการจดการขอมลและ การสบคนขอมลแตการด าเนนการเพอเขาถงขอมลตาง ๆ ยงมความลาชา ไมสามารถเขาถงขอมลไดงายและ รวดเรว สงผลตอการท าหนาทของสมาชกรฐสภา ดงนน เพอเปนการรองรบการใหบรการการปฏบตงานและสนบสนนขอมลดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภา โดยเฉพาะการใหบรการขอมลดานนตบญญตและดานอน ๆ ทเกยวของผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ( IT) ตลอดจนระบบการจดเกบขอมล การสบคนขอมล และ การใหบรการขอมลดานนตบญญตและดานอน ๆ ของหอสมดรฐสภา ควรมการจดเกบขอมลอยางเปนระบบ มขอมลทครบถวนสมบรณ สามารถสบคนและเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว และหอสมดรฐสภาควรเปน แหลงขอมลขนาดใหญในดานนตบญญต การเมองและการปกครองของประเทศเทยบเทาหอสมดแหงชาต จงควรมการปฏรประบบหอสมดรฐสภา (Library of Parliament)

สภาพปญหา ๑) พนทในการใหบรการและการจดเกบเอกสาร มพนทคอนขางนอยและจ ากด อาจจะไมเพยงพอในการจดเกบเอกสารทมอยในปจจบนและทจะมเพมขนในอนาคต ๒) การสนบสนนขอมลและเอกสารของคณะกรรมาธการเพอน ามาจดเกบในหอสมดไมไดรบความรวมมอจากหนวยงานทดแลและรบผดชอบเทาทควร เชน รายงานของคณะกรรมาธการ รายงาน การประชมของคณะกรรมาธการ สงผลใหการรวบรวมและการจดเกบเอกสารไมสามารถกระท าไดอยางครบถวน อกทงการจดสงเอกสารทเกยวของกบบทบาทอ านาจหนาทของคณะกรรมาธการทงสองสภา เพอน ามาจดเกบ ในหอสมดและฐานขอมล การด าเนนงานยงไมมความสอดคลองกนของระบบ Electronic และ ระบบ Manual ท าใหเกดภาระงานตอเจาหนาทของกลมงานคณะกรรมาธการทตองจดเกบขอมลเพอจดสงใหกบหอสมดรฐสภา เอกสารบางสวนเกดการสญหาย ท าใหขอมลและเอกสารในสวนนไมครบถวน ๓) การจดสรรงบประมาณของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรใหกบหอสมดรฐสภามจ านวนคอนขางนอย โดยเฉพาะงบประมาณในการบ ารงและรกษาทรพยากรสารสนเทศ บางปงบประมาณจะไมไดรบการจดสรร อกทงการจดสรรงบประมาณจะเปนในลกษณะงบประมาณรวม ไมเปนเอกเทศ สามารถน าไปใชกบสวนอนไดดวย เชน การจดซอหนงสอพมพภายในส านกงาน ๔) ระบบความปลอดภยภายในหอสมดรฐสภา ยงไมมประสทธภาพทเพยงพอ โดยเฉพาะในบรเวณทมผเขาไปใชบรการนอย มการท าลายและน าเอกสารออกไปจากหอสมดโดยไมสามารถตรวจพบได

วธการปฏรป ๑) การพฒนาปรบปรงระบบหอสมดรฐสภาใหมความทนสมย เพอรองรบการให บรการการปฏบตงานและสนบสนนขอมลดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภา โดยเฉพาะการใหบรการขอมล ดานนตบญญตและดานอน ๆ ทเกยวของผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) ตลอดจนระบบการจดเกบขอมล การสบคนขอมล และการใหบรการขอมลดานนตบญญตและดานอน ๆ ของหอสมดรฐสภา เพอใหหอสมดรฐสภา (Library of Parliament) มความทนสมยและมความพรอมในการใหบรการขอมลดานนตบญญตและดานอน ๆ สามารถเชอมโยงขอมลกบหอสมดของมหาวทยาลยตาง ๆ ได มประสทธภาพเทยบเทาหอสมดรฐสภาอเมรกน (Library of Congress) โดยการจดการระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ( IT) ของหอสมดรฐสภา

๓๑ จะตองเปนระบบเฉพาะของรฐสภาซงเปนฝายนตบญญต ตองแยกออกมาตางหากจากระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) ของรฐบาลซงเปนฝายบรหาร ๒) บคลากรทมาปฏบตหนาทในหอสมดรฐสภานนตองมความรความเชยวชาญเกยวกบงานบรรณารกษและงานเทคโนโลยสารสนเทศ ( IT) โดยตรง และควรมการอบรมความรเฉพาะดานดงกลาวอยางสม าเสมอ ๓) การพฒนาและปรบปรงหอสมดรฐสภาเพอใหเปนศนยกลางการใหบรการขอมลดานนตบญญตและสอดคลองรองรบกบนโยบาย Thailand ๔.๐ โดยควรก าหนดวสยทศน (Vision) เพอการด าเนนการในเรองดงกลาว ดงน ๓.๑) เปนศนยเอกสารดานนตบญญต (Parliamentary Documents Center) เปนแหลงรวบรวมเอกสารดานนตบญญต เอกสารวงงานรฐสภา ผลงานบคลากรรฐสภา ใหมความครบถวน สมบรณ สามารถเขาถงไดจากหอสมดและสบคนผานทางเวบไซต เปนแหลงในการสบเสาะหาขอมลทมคณคาทางดานนตบญญต ประวตศาสตรการเมองการปกครอง อนเปนประโยชนตอบคลากรในวงงานรฐสภาและประชาชน ๓.๒) มระบบอจฉรยะทางดานการสบคน (Searching System) จดท าระบบการสบคนทมความแมนย า เทยงตรง สามารถประมวลผล การสบคน คดกรองผลการสบคน ตลอดจนการแสดงผลทชวยผใชในการตดสนใจเลอกสรรสารสนเทศ ทตรงกบความตองการ สามารถน าสารสนเทศไปใชประโยชนไดทนทวงท ๓.๓) สงเสรมการเขาถงสารสนเทศส าหรบผใช (Accessibility for all) ๓.๓.๑) พฒนาเวบไซตใหมความเปนมาตรฐาน และผใชบรการสามารถเขาถงไดผานอปกรณทหลากหลาย (Devices) เปนการอ านวยความสะดวก ลดชองวาง และขอจ ากด ในการเขาถง สรางความเสมอภาคในการไดรบขอมลสารสนเทศ ๓.๓.๒) สงเสรมการเขาถงสารสนเทศ โดยผานกจกรรมการแนะแนวทาง การรสารสนเทศ ( Information Literacy) เพอเพมทกษะการสบคนและเขาถงสารสนเทศดวยตนเอง สงเสรมการเขาถงสารสนเทศโดยการน าเสนอขอมลรปแบบ Infographic (Information Graphic) เพอสราง การจดจ าและเขาใจเนอหาไดเปนอยางด ๓.๔) สงเสรมการมสวนรวมของประชาชน (Citizen Participation) จากแนวคดทวาหอสมดเปนสถาบนทางสงคม หอสมดจงมหนาท ในการเปนสวนหนงในการกระตนสงเสรมใหประชาชนโดยทวไปได เขาถงสารสนเทศ หอสมดรฐสภา เปนหอสมดเฉพาะทางดานนตบญญตและการเมองการปกครอง การเปดเผยขอมลสารสนเทศผานการบรการทรพยากรหอสมด ทงการใหบรการทอาคารหอสมด และการใหบรการผานทางเวบไซต ลวนกอใหเกด การสงเสรมใหประชาชนไดร เขาถง และเขาใจเนอหาดานนตบญญต หลกการประชาธปไตย ตลอดจน การตดตาม ตรวจสอบ การท าหนาทขององคกรทางดานนตบญญต ๓.๕) การสรางเครอขาย (Partnership) การเขารวมเปนเครอขายความรวมมอกบหอสมดเฉพาะทางดานกฎหมาย เปนจดเรมตนในการสรางเครอขายการใชการเขาถงสารสนเทศดานกฎหมายในมมทกวางและหลากหลาย เครอขายจะสรางการมสวนรวม การแบงปนการใชทรพยากรสารสนเทศ การลดตนทนและคาใชจาย ผใชบรการสามารถเขาถงแหลงสารสนเทศดานกฎหมาย การเมองการปกครอง ไดจากแหลงเดยว โดยไดขอมลสารสนเทศทครบถวน มความหลากหลายและครอบคลม ในดานบคลากรจะเกดการพฒนาความร ทกษะ ดานตาง ๆ และกอใหเกดประสทธภาพขององคกรทดในภาพรวม

๓๒ ๔) อาคารและการออกแบบพนทใชสอยหอสมดรฐสภา ควรมการก าหนดและออกแบบ ดงน ๔.๑) อาคารหอสมดควรมลกษณะ ดงน ๔.๑.๑) ควรเปนอาคารเฉพาะ มความเปนสดสวน มความทนสมย มสนทรยภาพดงดดผใชใหตองการเขาใชหอสมด และตงอยในพนททมเสนทางคมนาคมทสะดวกและอยบรเวณศนยกลางของชมชนในหนวยงาน เพอความสะดวก การประหยดเวลา และความปลอดภยในการเดนทาง ๔.๑.๒) สภาพแวดลอมภายนอกควรจดใหมทางลาดเขาสอาคารและ สงอ านวยความสะดวกแกผพการตามมาตรฐานสากล เพอชวยอ านวยความสะดวกในการเขามาใชบรการของ ผพการ รวมทงเพอความสะดวกในการเคลอนยายทรพยากรสารสนเทศหรออปกรณตาง ๆ ของผปฏบตงานดวย ๔.๑.๓) ควรม พนท ส าหรบการด า เนนงานด าน อ เล กทรอน กส อยางเหมาะสมและเพยงพอ และมพนทส าหรบการเรยนรดวยตนเองอยางอสระ โดยศนยอ านวยความสะดวกทางการเรยนรควรเปนบรเวณทสงบและสามารถใชอนเตอรเนตในการศกษาคนควา มพนทเพยงพอส าหรบบรการคอมพวเตอรในการสบคนสารสนเทศ รวมทงมการจดสงอ านวยความสะดวกดานเทคโนโลยสารสนเทศ อยางครบถวน ๔.๑.๔) ม พนท เพยงพอและสามารถจดแบงให เกดประโยชนส งสด มความสมพนธกบการใชงานและจดเกบทรพยากรสารสนเทศ ทงทเปนสงพมพ สออเลกทรอนกส และโสตทศนวสดไดอยางเปนระบบ และสามารถรองรบส าหรบการเพมปรมาณในอนาคต ๔.๑.๕) การออกแบบอาคารตองค านงถงสภาพภมอากาศของบรเวณ ทตงอาคาร เพอใหเกดภาวะทสมดลระหวางการใชงานภายในและสภาพแวดลอมภายนอกอาคาร ควรมแสงสวาง ระบบระบายอากาศ ระบบเสยง ระบบการควบคมความชนสมพทธ และระบบปองกนสาธารณภย ทเหมาะสมและไดมาตรฐาน เพอความปลอดภยและสขภาพอนามยทดของผใชบรการและผปฏบตงาน รวมทงเพออนรกษทรพยากรสารสนเทศใหอยในสภาพแวดลอมทปลอดภย ชวยรกษาสภาพของทรพยากรสารสนเทศและอปกรณตาง ๆ ใหใชงานไดยาวนาน ๔.๑.๖) การออกแบบภายในอาคาร มองคประกอบทควรค านงถง ไดแก การจดพนทส าหรบเคานเตอรบรการยม – คน อยใกลประตทางเขา – ออก โดยจดใหเปนบรการแบบเบดเสรจ ในจดเดยว หรอจดใหมเครองยมหนงสออตโนมตทใชงานงายไมซบซอน การเลอกใชชนหนงสอทใชวสด ทแขงแรงทนทาน มการใชสภายในอาคารทสดใส การเลอกใชเฟอรนเจอรทเหมาะสม ๔.๑.๗) มระบบความปลอดภยทด มการตดตงกลองวงจรปดครอบคลมพนทภายในอาคาร และประตทางเขา – ออก มการตดตงระบบตรวจจบอเลกทรอนกส เพอปองกน ความเสยหายทเกดขนกบหนงสอ เอกสารสอตาง ๆ หรอทรพยสนอน ๆ และในทลบตาควรมปมขอความชวยเหลอ เชน ในหองน า โดยในหอสมดจะตองมเจาหนาทประจ าคอยตรวจดความเคลอนไหวจากกลองวงจรปดอยตลอดเวลา หากเกดเหตการณไมคาดคดจะตองสามารถเขาชวยเหลอไดทนเวลา ๔.๑.๘) ควรมครภณฑทจ าเปนในการปฏบต งานและการบรการ อยางเพยงพอ และจดหาเพมใหเหมาะสมกบจ านวนทรพยากรสารสนเทศ ผใชบรการ และบคลากรทเพมขน ครภณฑทใชควรมลกษณะและขนาดมาตรฐานทสมาคมหอสมดแหงประเทศไทยฯ ก าหนดไว ๔.๒) การออกแบบพนทใชสอยหอสมดรฐสภา ควรมพนทไมนอยกวา ๕,๐๐๐ ตารางเมตร (ประมาณ ๑๐,๐๐๐ ตารางเมตร) โดยแบงพนทใชสอย เปนดงน ๔.๒.๑) พนทปฏบตงาน มพนทไมนอยกวารอยละ ๒๐ ประกอบดวย หองผบงคบบญชากลมงาน หองปฏบตงานของบรรณารกษ/เจาหนาท ทรบผดชอบงานตาง ๆ ไดแก งานบรการ

๓๓ สารสนเทศ งานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ งานจดการและวเคราะหหมวดหมทรพยากรสารสนเทศ งานดานขอมล/เทคโนโลย ส าหรบทรพยากรสารสนเทศ งานโสตทศนวสด งานบ ารงรกษาทรพยากรสารสนเทศ พนทจดเกบหนงสอส ารอง พนทจดเกบอปกรณ/วสด/ครภณฑหอสมด หองประชม และหองพกผอน และรบประทานอาหาร ๔.๒.๒) พนททรพยากรสารสนเทศ มพนทไมนอยกวารอยละ ๕๐ ส าหรบใชเปนพนทจดเกบทรพยากรสารสนเทศของหอสมด เพอใหผใชเขาถงและคนควาทรพยากรสารสนเทศประเภททตองการไดงายและสะดวก โดยแบงออกเปนหองตาง ๆ ทจดเกบทรพยากรสารสนเทศ ประกอบดวย รายงานการประชมสภา กฎหมาย/ราชกจจานเบกษา หนงสอวชาการทวไป รายงานการวจย/วทยานพนธ/ผลงานของขาราชการรฐสภา หนงสออางอง เอกสารสงพมพของรฐสภา สงพมพรฐบาล/สงพมพของหนวยงานตาง ๆ วารสาร/นตยสาร/จลสาร และหนงสอพมพ (ใหม/ลวงเวลา) นวนยาย เรองสน และหนงสอหายาก ๔.๒.๓) พนทบรการ มพนทไมนอยกวารอยละ ๓๐ เปนสวนพนทส าหรบ จดใหบรการดานตาง ๆ แกผใชบรการของหอสมด เพออ านวยความสะดวกในการศกษา คนควา สบคนสารสนเทศ เรยนรดวยตนเองในหอสมด ประกอบดวย เคานเตอรบรการยม-คน เคานเตอรบรการตอบค าถามและชวยการคนควา คอมพวเตอรส าหรบการสบคนสารสนเทศ ทนงอานศกษาคนควาแบบรวมและเดยวส าหรบสมาชกรฐสภา ทนงอานศกษาคนควาแบบรวมและเดยวส าหรบผใชบรการทวไป หองศกษาคนควา แบบกลม หองบรการเรยนรจากสอโสตทศนวสด หองตดตามขาวสารและการประชมสภาทางโทรทศน หองบรการวารสาร/นตยสาร/หนงสอพมพ หองแสดงนทรรศการ/กจกรรมสงเสรมการอานและการเรยนร พนทบรการถายเอกสาร พนทจ าหนายของทระลก พนทบรการอาหารและเครองดม และหองพกผอน ๕) ระบบสารสนเทศ โดยมระบบการสบคนสารสนเทศทด ทนสมย สามารถใชงานไดงายเปนแหลงขอมลสาธารณะทงายตอการเขาถง เพอเพมประสทธภาพการท างานใหสะดวก รวดเรว และถกตองมากขน รวมทงใหบรการแกผใชไดอยางรวดเรว และตรงกบความตองการของผใชมากทสด และเพอสามารถแลกเปลยนขอมลและเชอมโยงกบแหลงสารสนเทศอน ๆ ไดงาย เปนมาตรฐานสากล สามารถใชทรพยากรรวมกน ท าใหเกดความรวมมอในระบบเครอขาย ๖) รปแบบการใหบรการ หอสมดสามารถใหบรการทงรปแบบสอสงพมพและ สออเลกทรอนกส คอ การบรการหอสมดรปแบบเดม (Traditional Library) ทประกอบดวยทรพยากรสารสนเทศฉบบพมพ ซงไดแก หนงสอ วารสาร รายงานการวจย วทยานพนธ ทงภาษาไทยและภาษาตางประเทศ รายงานการประชม หนงสอหายาก และการบรการในรปแบบใหม เปนหอสมดอเลกทรอนกส หรอ E - library อยางสมบรณมความทนสมยทงดานเทคโนโลยสารสนเทศ และขอมลอเลกทรอนกสทหลากหลาย มคณภาพ ทงฐานขอมลทบอกรบและทพฒนาขนเอง บรการมลตมเดยหลายรปแบบ มความพรอมดานกายภาพทสวยงาม กวางขวางสะดวกสบาย ๗) ศนยเอกสารสงพมพของรฐสภา ควรมกฎหรอระเบยบเกยวกบการสงสงพมพ ทหนวยงานของรฐสภาผลตในหอสมด ทงน เพอด าเนนการรวบรวมและจดเกบสงพมพของรฐสภาทกชนด อยางตอเนอง สามารถสงวนรกษาเอกสารสงพมพของรฐสภาซงมคณคาทางประวตศาสตรการเมองและการปกครองของประเทศไทยไดอยางครบถวนสมบรณ และผใชบรการหอสมดสามารถเขาถงและใชเอกสารสงพมพรฐสภาเพอประโยชนในการศกษาคนควาไดอยางมประสทธภาพ ๘) การเปนคลงความรดานนตบญญตและการเมองการปกครองของประเทศไทย ทสมบรณและครบถวน โดยการรวบรวม หนงสอ ต ารา วทยานพนธ รายงานการวจย ฐานขอมล ทเกยวของกบนตบญญตและการเมองการปกครองของประเทศไทยไวไดมากทสดและสมบรณทสด

๓๔ ๓.๒.๓ การจดตงส านกงบประมาณของรฐสภา ส านกงบประมาณของรฐสภาเปนหนวยงานทตงขนเมอ ป พ.ศ. ๒๕๕๘ โดยมฐานะเปนกลมงานขนตรงตอเลขาธการสภาผแทนราษฎรมอ านาจหนาท ดงตอไปน (๑) ศกษา ว เคราะห วจยและจดท ารายงานดานเศรษฐกจ การเงนการคลงการงบประมาณ รวมทงจดท าประมาณการภาวะเศรษฐกจและงบประมาณ ทงระยะสนและระยะยาว และดานอน ๆ ทเกยวของตามความประสงคของสมาชกรฐสภา ใหค าปรกษา เสนอแนะ หรอใหความเหนเกยวกบกระบวนการงบประมาณของรฐสภา หรอเรองทคณะกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ หรอคณะอนกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรและวฒสภาด าเนนการศกษา (๒) ศกษา วเคราะห วจย รวมทงจดท าประมาณการรายได คาใชจายทเปนผลกระทบจากรางพระราชบญญตดานการเงนการคลง เพอจดท าขอเสนอแนะตอสมาชกรฐสภาในสวนทเกยวของกบ รางพระราชบญญตงบประมาณรายจาย และรางพระราชบญญตดานการเงนการคลง (๓) ตดตาม ตรวจสอบการใชจายงบประมาณของรฐบาลใหเปนไปอยางเหมาะสม คมคาและสอดคลองกบวตถประสงคของพระราชบญญตทรฐสภาใหความเหนชอบ และจดท ารายงานเสนอ ตอรฐสภา (๔) จดท าฐานขอมลเกยวกบการพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณของรฐสภา ทงขอมลกอนพจารณาโครงการ ขอมลระหวางการด าเนนโครงการ และขอมลหลงจากการด าเนนโครงการ (๕) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอไดรบมอบหมาย แมหนวยงานดงกลาวจะสามารถสนบสนนการปฏบตหนาทของสภานตบญญตแหงชาต และคณะกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป สภานตบญญตแหงชาตไดระดบหนงแลว แตยงมปญหาและอปสรรคในการด าเนนการ ทไมสามารถสนบสนนการปฏบตหนาทใหเกดประสทธภาพไดอยางเตมท ประกอบกบสภาปฏรปแหงชาต โดยคณะกรรมาธการปฏรปเศรษฐกจ การเงนและการคลง ไดมการพจารณาศกษารายงานวาระปฏรปท ๔ เรอง สถาบนวเคาระหงบประมาณประจ ารฐสภา และมขอเสนอแนะใหจดตงสถาบนวเคราะหงบประมาณประจ ารฐสภา อยในสงกดรฐสภา ดงนน เพอเปนการเพมประสทธภาพการสนบสนนการปฏบตงานของฝายนตบญญตใหมศกยภาพสง ในการศกษาวเคราะหดานเศรษฐกจ การเงน การคลงและงบประมาณแผนดน จงควรมการปฏรปส านกงบประมาณของรฐสภา สภาพปญหา ๑) อ านาจหนาทของส านกงบประมาณของรฐสภาในการ “ตดตาม ตรวจสอบการใชจายงบประมาณของรฐบาลใหเปนไปอยางเหมาะสม คมคาและสอดคลองกบวตถประสงคของพระราชบญญต ทรฐสภาใหความเหนชอบ และจดท ารายงานเสนอตอรฐสภา” ซงทผานมาสามารถด าเนนการไดเพยง การตดตามการใชจายงบประมาณภาพรวมของรฐบาล ไมสามารถตดตามตรวจสอบการใชจายได เนองจากส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรไมมอ านาจหนาทหรอบทบาทโดยตรงทจะเขาไปตรวจสอบหนวยงาน ทใชงบประมาณแผนดนได ๒) ในอดตทผานมา ฝายนตบญญตไมมหนวยงานในการท าหนาทตดตามเงนรายไดของหนวยงานทไมตองน าสงเปนรายไดของแผนดน และรฐสภาไมมการพจารณารายงานดงกลาว

๓๕ ๓) ส านกงบประมาณของรฐสภามกรอบอตราก าลงต าแหนงนกวเคราะหงบประมาณจ านวน ๓๐ อตรา (ปจจบนมนกวเคราะหงบประมาณจ านวน ๒๐ คน) และมฐานะเปนกลมงานขนตรงตอเลขาธการสภาผแทนราษฎร การก ากบดแลการปฏบตหนาทอยทผบงคบบญชากลมงานเพยงผเดยวโดยการตรวจสอบและอานรายงานทางวชาการและรายงานการศกษาตาง ๆ ซงมปรมาณมากและตองด าเนนการอยางเรงดวนเพอใหทนตอการสนบสนนการพจารณาของฝายนตบญญต ๔) กรอบอตราก าลงทมเพยงต าแหนงนกวเคราะหงบประมาณเทานน ไมสอดคลอง กบภารกจของส านกงบประมาณของรฐสภาทตองศกษา วเคราะห วจย และจดท ารายงานดานตาง ๆ เชน การเงนและบญช การคลง งบประมาณ การประเมนโครงการ การศกษาความเปนไปและคมคาการตดตามและประเมนผล ฐานขอมลและเทคโนโลยสารสนเทศ รวมถงกฎหมายท เกยวของ รวมถงมาตรฐาน ก าหนดต าแหนงสายงานวเคราะหงบประมาณ เปน “คณวฒสาขาวชาเศรษฐศาสตร หรอ บรหารธรกจ หรอบรหารรฐกจ หรอรฐประศาสนศาสตร หรอรฐศาสตร” ท าใหการสรรหาบคลากรในต าแหนงดงกลาว ไมครอบคลมการปฏบตหนาทของส านกงบประมาณของรฐสภา กลาวคอ นกวเคราะหงบประมาณไมสามารถศกษาวเคราะหรายงานทางการเงนในเชงลกทมผลการวเคราะหงบประมาณเพอสนบสนนการพจารณา ของฝายนตบญญตได ๕) การศกษาวเคราะหงบประมาณ เศรษฐกจ และนโยบายมหภาคยงไมสามารถด าเนนการไดอยางเตมท เนองจากขาดแคลนอตราก าลง และบคลากรทมความความรความเชยวชาญเฉพาะดาน

วธการปฏรป ส านกงบประมาณของรฐสภาเปนหนวยงานทเรมจดตงในป พ.ศ. ๒๕๕๘ มฐานะเปนเพยงกลมงานขนตรงตอเลขาธการสภาผแทนราษฎร แมจะสามารถสนบสนนการปฏบตหนาทของฝายนตบญญต และคณะกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป ไดระดบหนงแลว ควรเรงพฒนาส านกงบประมาณของรฐสภาใหมศกยภาพสงในการศกษาวเคราะหดานเศรษฐกจ การเงน การคลง และงบประมาณแผนดน สามารถสนบสนนฝายนตบญญต ทงในสวนของสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาใหทดเทยมกบหนวยงานของขาราชการพลเรอนทสนบสนนฝายบรหารหรอคณะรฐมนตร ดงน ๑) ดานโครงสรางและอตราก าลง ควรปรบปรงโครงสรางและอตราก าลงใหเหมาะสม โดยยกฐานะขนเปนหนวยงานระดบส านก มอตราก าลงและบคลากรทเหมาะสมตอการปฏบตหนาท ดงน ๑.๑) บคลากรควรก าหนดใหมความหลากหลายในต าแหนงและหนาทใหสามารถท าการวเคราะหดานยทธศาสตร นโยบายและแผน ดานการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ดานการบรหาร จดการเงนการคลงภาครฐ ดานการบญชภาครฐ รฐวสาหกจหรอองคกรมหาชน โดยเฉพาะตองสามารถวเคราะหตรวจสอบ ระบบบญชของสวนราชการ องคกรอสระ องคกรมหาชนอยางถกตอง นอกจากน ตองมความเชยวชาญดานกฎหมาย ระเบยบการเงน การคลงและงบประมาณแผนดน ในระดบทสามารถ ใหค าปรกษา แนะน าสมาชกรฐสภาไดอยางครอบคลมทกประเดน ๑.๒) ขยายกรอบอตราก าลงต าแหนงนกวเคราะหงบประมาณ และแกไขเพมเตมคณวฒในมาตรฐานก าหนดต าแหนงสายงานวเคราะหงบประมาณโดยเพม “คณวฒสาขาการบญช” เพอใหครอบคลมการปฏบตหนาทของส านกงบประมาณของรฐสภา ๑.๓) การพฒนาศกยภาพบคลากร ควรเรงพฒนาบคลากรใหมความพรอมทจะสนบสนนฝายนตบญญตตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ เพราะสมาชกรฐสภาตองการใหสนบสนนขอมลดานเศรษฐกจ การเงน การคลง และงบประมาณแผนดนมาก

๓๖ ๒) ดานอ านาจหนาทและบทบาท ส านกงบประมาณของรฐสภามขอจ ากดในการ ประสานงานกบหนวยงานของฝายบรหาร จงควรปรบปรงบทบาทหนาทใหเชอมโยงกบคณะกรรมาธการ หรอรฐสภา โดยอาศยบทบาทอ านาจหนาทของคณะกรรมาธการชดตาง ๆ เพอการตดตาม การรายงานผล การปฏบตราชการของหนวยงานของฝายบรหารเพอการตดตามขอมลดานเศรษฐกจ การเง น การคลง และการงบประมาณแผนดน สนบสนนฝายนตบญญตและมการเชอมโยง เปนเครอขายกบส านกกรรมาธการ ส านกการประชมของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา และควรสรางเครอขายเชอมโยงการปฏบตหนาทกบหนวยงานของฝายบรหาร เชน ส านกงานเลขาธการสภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส านกงบประมาณกระทรวงการคลง ตลอดจนหนวยงานราชการตาง ๆ การก าหนดขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร และขอบงคบการประชมวฒสภา ควรค านงถงบทบาทของฝายนตบญญตหรอรฐสภาในการตดตาม ตรวจสอบ และการพจารณาอนมตกฎหมายทเกยวของดานเศรษฐกจ การเงน การคลง และงบประมาณแผนดน โดยเฉพาะการพจารณา รางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป ควรมคณะกรรมาธการสามญเกยวกบการงบประมาณ ประจ าสภา เพอการพจารณาอยางตอเนองภายใตกระบวนการหรอวงจรงบประมาณ ตงแตการจดท า การวเคราะห การพจารณาอนมตและการตดตามการใชจายงบประมาณ เพอใหฝายนตบญญตสามารถตดตาม ตรวจสอบการใชจายงบประมาณของรฐบาลใหเปนไปอยางเหมาะสม คมคาและสอดคลองกบวตถประสงคของพระราชบญญตทรฐสภาใหความเหนชอบ โดยใหส านกงบประมาณของรฐสภารวมเปนฝายเลขานการของคณะกรรมาธการดงกลาว เพอใหสามารถเขาถงขอมลและเขาไปตรวจสอบหนวยงานทใชงบประมาณแผนดน ไดโดยผานการท าหนาทของคณะกรรมาธการดงกลาว และก าหนดใหส านกงบประมาณของรฐสภามหนาทรบผดชอบตดตามเงนรายไดของหนวยงานทไมตองน าสงเปนรายไดของแผนดน รวมทงการตดตาม วเคราะหและจดท ารายงานการศกษาวเคราะหในเรองดงกลาว ทงน โดยการด าเนนการในระยะสน กอนทจะมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรควรด าเนนการเรงรดการปรบปรงโครงสราง ยกฐานะจากกลมงานทขนตรงเลขาธการสภาผแทนราษฎรขนเปนส านก เพอใหสามารถปฏบตภารกจไดใกลเคยงกบหนวยงานตาง ๆ พรอมกบการบรรจแตงตงบคลากรใหเตมตามกรอบอตราก าลง แบงโครงสรางและหนาทของกลมงานตาง ๆ ใหมความชดเจน และการจดตงส านกงบประมาณของรฐสภาตองระบอ านาจหนาทใหเกดความชดเจนซงตองมความแตกตางจากการท าหนาทของคณะกรรมาธการตดตามการบรหารงบประมาณ โดยก าหนดใหมอ านาจหนาทวเคราะหและจดตงงบประมาณของรฐสภา ตดตามและตรวจสอบการใชงบประมาณของรฐสภาทงระบบ ทงน เพอใหการจดท างบประมาณและการใชจายงบประมาณของรฐสภาเกดความโปรงใสและตรวจสอบได ๓) ดานฐานขอมล ควรสนบสนนสงเสรมใหด าเนนการจดท าฐานขอมลดานเศรษฐกจ การเงน การคลง และการงบประมาณแผนดนของรฐสภา ประกอบดวย (๑) ขอมลทเชอมโยงกบสวนราชการตาง ๆ ทงในสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน ตามความเหมาะสมและความเปนไปไดระหวางหนวยงาน ซงอาจจะมการจดท าขอก าหนด ขอบงคบหรอขอตกลงรวมกนระหวางหนวยงาน (๒) ขอมลทมการรวบรวม วเคราะห เปนขอมลทส าคญในการปฏบตหนาท สนบสนนฝายนตบญญตทมความสมบรณ ครบถวน ทนเวลา ทงดานยทธศาสตรกบการพฒนาประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต การสงเสรมการลงทนของประเทศ การจดเกบรายได การบรหารจดการงบประมาณแผนดน ทงระดบชาตและระดบทองถน ควรเปนขอมลทพรอมสนบสนนรฐสภา คณะกรรมาธการคณะตาง ๆ ทเกยวของ

๓๗ ๔) สนบสนนฝายนตบญญตซงเปนผพจารณาอนมตงบประมาณ ใหมหนวยงานทม ขดความสามารถสงในการท าหนาทศกษาวเคราะหและใหความเหนตามหลกวชาการวาดวยการด าเนนนโยบายการคลง นโยบายภาษ รางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป รางพระราชบญญตทเกยวดวยการเงน และการใชจายเงนแผนดนในลกษณะอน เพอสนบสนนการตดสนใจของรฐสภาในการพจารณางบประมาณแผนดน โดยการพฒนาขดความสามารถของส านกงบประมาณของรฐสภาทไดจดตงขนแลวใหท าหนาทดงกลาวไดอยางสมบรณ โดยภายในอก ๕ ป ส านกงบประมาณของรฐสภาจะตองพฒนาหนวยงานสสถาบนวเคราะหงบประมาณประจ ารฐสภา เพอท าหนาทศกษา วเคราะห วจยและเสนอความเหนทางวชาการเกยวกบ การด าเนนนโยบายการคลงและภาษระดบประเทศไดอยางเชยวชาญ โดยสถาบนวเคราะหงบประมาณประจ ารฐสภา ตองด าเนนการดงน คอ (๑) ตองตรวจสอบการใชจายเงนแผนดนไดจรง และมประสทธภาพ (๒) มแนวทางในการบงคบใชตอบคคล หรอหนวยงานทงทปฏบตและไมปฏบตตามผลการวเคราะหของสถาบน (๓) ตองท าใหเกดความสมดล โดยใหประชาชนไดรบขอมลการวเคราะหงบประมาณของสถาบนและตรวจสอบฝายบรหารได และ (๔) สถาบนตองมอ านาจหนาทและพนธกจไมทบซอนกบหนวยงานอน ๕) งบประมาณของสมาชกรฐสภา ควรจดงบประมาณทก าหนดไวชดเจน และ แยกสวนการใชจายของสมาชกแตละคนทมอตราทเทาเทยมกน

๓.๒.๔ สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา เปนหนวยงานสงกดส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ซงมอ านาจหนาทด าเนนการเกยวกบการประชาสมพนธและเผยแพรสาระความรและขาวสารเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย กระบวนการทางดานนตบญญต และกจกรรมของรฐสภา สภาผแทนราษฎร วฒสภา ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภาในดานตาง ๆ โดยผานทางสถานวทยกระจายเสยงรฐสภาและสถานวทยโทรทศนรฐสภา เพอสงเสรมความรความเขาใจเกยวกบการเมองการปกครองระบอบประชาธปไตยและแลกเปลยน ความคดเหนระหวางสมาชกรฐสภา ประชาสมพนธขอมลขาวสารของรฐสภา สรางความเขาใจอนดระหวางรฐสภากบประชาชน และด าเนนการถายทอดการประชมรฐสภา สภาผแทนราษฎร วฒสภา คณะกรรมาธการและการสมมนาของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา ทงในและนอกสถานททวประเทศ แตการด าเนนการ ในภารกจและหนาทของสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาทผานมา ยงไมสามารถรองรบภารกจในการเผยแพรความรและผลงานของรฐสภา สภาผแทนราษฎร วฒสภา ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาไดเทาทควร เนองจากยงมปญหาและอปสรรคในการด าเนนงาน ดงน

สภาพปญหา (๑) ดานโครงสรางและอตราก าลง สถานวทยกระจายเสยงและวทย โทรทศนรฐสภาก าหนดโครงสรางใหผอ านวยการสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา มหนาทก ากบและดแลทงในสวนของสถานวทยกระจายเสยงรฐสภาและวทยโทรทศนรฐสภา มจ านวนอตราก าลงของขาราชการ พนกงานราชการรวมทงสน ๑๗๐ คนซงเปนอตราก าลงทนอยมากเมอเปรยบเทยบโครงสรางของหนวยงานภาครฐทท าหนาทดานสอ เชนกรมประชาสมพนธมจ านวนอตราบคลากรทท าหนาทเพอรองรบการท าสอเผยแพรใหกบรฐบาล จ านวน ๓,๐๐๐ คน

๓๘ (๒) ความรความเชยวชาญของบคลากร ๒.๑) บคลากรของส านกเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ยงไมมความเชยวชาญเฉพาะดานในการด าเนนงานเกยวกบการผลตรายการ และสอตาง ๆ เทาทควร เนองจากไมไดมการจดเตรยมบคลากรเพอมาด าเนนงานในดานดงกลาวโดยตรง เชน การน านกการประชาสมพนธ มาด าเนนการจดท าเนอหารายการเพอเผยแพรในสอสาธารณะ ๒.๒) อตราบคลากรทมจ านวนคอนขางนอยแตตองมารองรบภาระงานจ านวนมาก แมจะมการจดฝกอบรมบคลากรใหมความรและสามารถท าหนาทหลายดาน แตบคลากรบางสวนเทานน ทสามารถด าเนนการได ท าใหคณภาพของงานทออกมาไมมประสทธภาพเทาทควร และเมอมการเสนอขอเพมอตราก าลงเพอมาบรรจแตงตงในการท าหนาทดงกลาว ยงไมไดรบการจดสรรใหตามทมการรองขอแตอยางใด (๓) ดานงบประมาณ การจดสรรงบประมาณในแตละปมจ านวนนอยมากเมอเทยบกบหนวยงานรฐอน ทด าเนนงานดานสอ สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาจะไดรบการจดสรรงบประมาณ ประมาณปละ ๑๐๐ ลานบาท ซงจะตองน ามาใชเปนคาเชาสญญาณโครงขาย หรอคาเชาสญญาณทส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรตองจายใหเจาของโครงขายในการถายทอดของสถานโทรทศนระบบดจตอล ชอง ๑๐ ทก าหนดโดยคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต เปนจ านวนเงนประมาณปละ ๗๐ ลานบาท สวนจ านวนเงนงบประมาณทเหลอตองน าไปใชบรหารจดการ ในการจดท ารายการตามผงรายการทก าหนดไวในแตละป อกทง ยงตองน าไปใชในการวาจางบคลากร และ คาสาธารณปโภคตาง ๆ ดวย (๔) ขอกฎหมายทเกยวของ ๔.๑) คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต ไดมประกาศก าหนดใหคณะกรรมการบรหารสถานจะตองไมเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน และผด ารงต าแหนงทางการเมอง สงผลใหการก าหนดนโยบายการบรหารงานสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา ตลอดจนการจดผงรายการ ไมเปนไปตามวตถประสงคของฝายนตบญญตทมงจะสงเสรมและใหความรความเขาใจกบประชาชนเกยวกบการเมองการปกครองและการเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย ๔.๒) คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต ไดมประกาศก าหนดใหผไดรบใบอนญาตประกอบกจการกระจายเสยง หรอกจการโทรทศนตองช าระคาเชาโครงขายหรอคาเชาสญญาณกบหนวยงานของรฐ หรอบรษทซงเปนเจาของโครงขายทใหบรการสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาซงเปนสถานบรการสาธารณะกตองช าระคาเชาโครงขายเชนกน (๕) การเตรยมการเพอรองรบการด าเนนงานในรฐสภาแหงใหม อาคารรฐสภาแหงใหม ไดจดเตรยมอาคารเพอเปนสถานทตงสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาเทานน แตยงไมมการจดเตรยมวสด อปกรณในการด าเนนการ ในการนจ าเปน ตองจดหาวสด อปกรณทคณภาพและประสทธภาพมาสนบสนนการด าเนนการของสถานวทยกระจายเสยง และวทยโทรทศนรฐสภา โดยค านงถงความคมคาและประหยดในการใชจายงบประมาณในการจดซอวสด และอปกรณดงกลาว (๖) รฐสภายงมสถานโทรทศนรฐสภา ไอพทว ๑ ซงไดรบใบอนญาตประกอบกจการโทรทศนแบบไมใชคลนความถ จากคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) ในป พ.ศ. ๒๕๕๘ โดยส านกงานเลขาธการวฒสภาเปนผรบผดชอบในการด าเนนงาน ดวยตระหนกถงความส าคญในประเดนสทธรบรขอมลขาวสารของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

๓๙ และเพอใหสามารถรองรบภารกจความจ าเปนในอนาคตเมอตองถายทอดสดการประชมวฒสภาและ สภาผแทนราษฎรในเวลาเดยวกน ณ อาคารรฐสภาแหงใหม ซงมหองประชมสภาแตละสภาแยกจากกน โดยถายทอดผานระบบอนเทอรเนต ปจจบนตองใชงบประมาณและอตราก าลงของส านกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานเลขาธการวฒสภา เพอเปนการประหยดงบประมาณในระยะเรมแรก

วธการปฏรป (๑) ควรแกไขเพมเตมกฎหมาย ระเบยบ หรอประกาศของคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคม ดงน ๑.๑) ยกเลกการช าระคาเชาโครงขายทเชาจากหนวยงานของรฐ หรอบรษทซงเปนเจาของโครงขายทใหบรการ เนองจากสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาเปนสถาน บรการสาธารณะ การใหบรการของสถานไมไดด าเนนการโดยการแสวงหาก าไร และด าเนนการโดยหนวยงานรฐ จงควรไดรบการยกเวนคาเชาโครงขายดงกลาว ๑.๒) ยกเลกขอหามทไมใหสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน และผด ารงต าแหนงทางการเมอง เปนกรรมการในการด าเนนงานของสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา เนองจากภารกจของสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา มการด าเนนรายการทเกยวของกบเรองการเมองการปกครองในประชาธปไตย (๒) ควรปรบโครงสรางอตราก าลง และจดสรรบคลากรของหนวยงานใหสอดคลอง กบการด าเนนงานดานสอเชนเดยวกบหนวยงานอนของรฐ เชน กรมประชาสมพนธ หรอ สถานโทรทศน ไทยพบเอส เปนตน (๓) ใหบรหารจดการเวลาของสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา เกดประโยชนสงสด และใหมการจดท ารายการเพอเผยแพรความรใหกบประชาชน หรอใหประชาชนมสวนรวม ในรายการทจดท าดวย (๔) จดสรรงบประมาณใหเพยงพอในการด าเนนงานของสถานวทยกระจายเสยง และวทยโทรทศนรฐสภา ซงเปนสถานของฝายนตบญญตและประชาชน (๕) ใหจดสรรงบประมาณเพอจดหาอปกรณททนสมย มคณภาพในการด าเนนงานของสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาแหงใหม ใหสมบรณ พรอมทจะด าเนนการทนทเมอมการยายทท างาน (๖) สนบสนนและพฒนาใหสถานโทรทศนรฐสภา ไอพทว ๑ ด าเนนการตอไปอยางมนคงใหไดรบงบประมาณอยางเพยงพอเปนการเฉพาะ มการปรบโครงสรางและอตราก าลงอยางชดเจน เพอใหมบคลากรทมความรความช านาญเฉพาะทางดานสอ และเพมชองทางการเผยแพรขอมลขาวสาร ภารกจของสภา ทงสอง คณะกรรมาธการและสมาชกรฐสภาทางวทยรฐสภาไอพทว ๑ โดยใชเทคโนโลยอนเตอรเนต

๓.๒.๕ สถาบนพระปกเกลา รฐสภาเปนองคกรทท าหนาทดานนตบญญต โดยส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภามหนาทสนบสนนภารกจหลกดานธรการ วชาการ และสงเสรมการพฒนาระบอบประชาธปไตย ทผานมาการปฏบตหนาทของหนวยงานทงสองยงมบคลากรทมความรและความสามารถในการสนบสนนดานวชาการใหกบสมาชกรฐสภาคอนขางนอย และเพอใหการปฏบตหนาทดานนตบญญต เกดประสทธภาพและประสทธผล จงจดตงสถาบนพระปกเกลาขนมา โดยมวตถประสงค เพอท าหนาทสงเสรมงานวชาการของรฐสภา

๔๐ พระราชบญญตสถาบนพระปกเกลา พ.ศ. ๒๕๔๑ ก าหนดใหสถาบนพระปกเกลา เปนหนวยงานซงอยในก ากบดแลของประธานรฐสภา โดยมวตถประสงคของการจดตงสถาบนและอ านาจหนาท คอ (๑) ศกษาและวเคราะหทางวชาการตาง ๆ เพอเปนแนวทางในการพฒนาประชาธปไตยอยางเปนระบบ (๒) ประสานงานกบหนวยงานอน ๆ ดานนโยบายเพอการพฒนาประชาธปไตย (๓) วจยและสนบสนนการวจย เพอการพฒนาประชาธปไตย (๔) เผยแพรและสนบสนนการเผยแพรประชาธปไตยตามรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย (๕) จดและสนบสนนการศกษาอบรมบคลากรจากภาครฐ ภาคเอกชนและประชาชนเกยวกบการเมอง การปกครอง และการเศรษฐกจและสงคมในระบอบประชาธปไตย (๖) บรการขอมลขาวสารเกยวกบความรและผลงานวจยและวชาการทางการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย (๗) สงเสรมความรวมมอกบองคกรในประเทศและตางประเทศในกจการเกยวกบการพฒนาประชาธปไตย (๘) สงเสรม งานวชาการของรฐสภา (๙) บรหารกองทนตามพระราชบญญตน และ (๑๐) กระท าการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนหนาทของสถาบนหรอตามทสภาสถาบนก าหนด แตทผานมาการท าหนาทของสถาบน โดยเฉพาะการสงเสรมงานวชาการของรฐสภาไมเปนไปตามวตถประสงคของการจดตงสถาบน เนองจาก การด าเนนการสนบสนนขอมลดานวชาการมความลาชา สมาชกรฐสภาไมสามารถน าขอมลดงกลาวมาใช ประกอบการพจารณาทงในสวนของการพจารณารางพระราชบญญต หรอการตรวจสอบขอเทจจรง ของคณะกรรมาธการไดอยางทนท จงควรจะมการปฏรปการด าเนนงานของสถาบนพระปกเกลา โดยสถาบนพระปกเกลาควรใหความส าคญในการสงเสรมงานวชาการของรฐสภา เพอใหเปนไปตามวตถประสงคและอ านาจหนาทของการจดตงสถาบนในประเดนตาง ๆ ดงน

(๑) การสนบสนนงานวชาการ

สภาพปญหา การตงสถาบนพระปกเกลา ควรมภารกจส าคญ ในการสนบสนนกจการงานของรฐสภาและสมาชกรฐสภาใหสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ แตปรากฏวาระยะเวลาทผ านมาสถาบนพระปกเกลาไปเนนหนกในงานวจยทไมสอดรบกบการท างานของรฐสภา และยงมงเนนเหมอนเปนสถาบน ใหความร จดหลกสตรไปในแนวทางสรางคานยมใหเฉพาะกลมการเมองและกลมนกธรกจพอคา ท าใหเกดความเหลอมล าทางสงคม กลายเปนการท างานทผดวตถประสงคของการเปนสวนหนงของรฐสภา นอกจากน ดานการสนบสนนขอมลดานวชาการของสถาบนพระปกเกลาใหกบสมาชกรฐสภา ตองใชระยะเวลาด าเนนการในการจดท าและวเคราะหขอมลคอนขางนาน บางครงไมสามารถรองรบและสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาไดอยางทนทตามความตองการ ท าใหการปฏบตหนาท ของสมาชกรฐสภามขอมลเพอประกอบการพจารณาทงในสวนของคณะกรรมาธการ การพ จารณารางพระราชบญญต หรอการอภปรายเพอตรวจสอบการท าหนาทของฝายบรหาร เปนเพยงขอมลเบองตน มรายละเอยดทไมครบถวนและสมบรณเทาทควร ควรมการปฏรปการสงเสรมวชาการของรฐสภาของสถาบนพระปกเกลา เพอใหการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาเกดประสทธภาพมากขน

วธการปฏรป ๑) สถาบนพระปกเกลา ควรเปนหนวยงานทสนบสนนขอมลทางวชาการในการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภา คณะกรรมาธการ คณะท างานของสมาชกรฐสภา และฝายวชาการของ พรรคการเมองทสมาชกพรรคการเมองเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร หรอไมไดเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร โดยการรวบรวมและจดท าสรปขอมลในการปฏบตหนาทของบคคลดงกลาวในลกษณะหอสมดรฐสภาอเมรกา (Library of Congress) รวมกบส านกวชาการของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงาน

๔๑ เลขาธการวฒสภา โดยใหมมาตรฐานและความเชยวชาญเชนเดยวกบเจาหนาทของหอสมดรฐสภาอเมรกา (Library of Congress) ๒) บรณาการการท างานเพอสนบสนนงานดานวชาการใหกบรฐสภาและสมาชกรฐสภา ของสถาบนพระปกเกลากบส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา โดยการเชอมโยง การด าเนนการของหอสมดรฐสภา ส านกวชาการของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงาน เลขาธการวฒสภา และสถาบนพระปกเกลา ดงน ๒.๑) ก าหนดใหหอสมดเปนแหลงคนควา อางอง การใหขอมลกบสมาชกรฐสภา ผเชยวชาญ ผช านาญการและผชวยด าเนนงานใหแกสมาชกรฐสภาทมลกษณะงาย รวดเรวและสามารถน าไปใชไดทนท โดยใหหนวยงานบรการหอสมดสนบสนนและด าเนนการ โดยมสถาบนพระปกเกลาสนบสนนขอมลและ ใหมการเชอมโยงขอมลการศกษา วจยของสถาบนพระปกเกลาดวย ๒.๒) ก าหนดใหหนวยงานภายใน คอ ส านกวชาการ ด าเนนการวเคราะหขอมลและขอกฎหมายทมลกษณะไมเปนเชงลก หรอเปนขอมลหรอองคความรเดมทมอยแลว เพอใชเปนขอมลสนบสนน การปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาในการอภปราย หรอทมลกษณะเปนขอมลทตองสนบสนนไดอยางรวดเรว ใชระยะเวลาในการด าเนนการนอยและก าหนดใหสถาบนพระปกเกลาท าหนาทในการวเคราะห หรอวจยขอมลตาง ๆ ทเปนรายละเอยดในเชงลก ซงตองใชระยะเวลาในการด าเนนการคอนขางนาน เชน ๖ เดอน ๘ เดอน หรอ ๑๐ เดอนเปนตน ๓) ควรแกไขพระราชบญญตสถาบนพระปกเกลา พ.ศ. ๒๕๔๑ ใหสถาบนพระปกเกลาเปนหนวยงานทางวชาการ ในการชวยงานสภาผแทนราษฎรและวฒภาใหเปนงานส าคญ เชนเดยวกบส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ทใหความเหนทางกฎหมายแกรฐบาล ๔) ใหจดหลกสตรทางวชาการเฉพาะส าหรบสมาชกรฐสภาและตวแทนของ พรรคการเมองเทานน และใหยกเลกหลกสตรอน ๆ ทสรางความเชอมโยงกบนกการเมอง ผมอ านาจ องคกรอสระ และสรางความเหลอมล าใหกบประชาชน ทตองวงเตนและใชเสนสายเขาเรยนหลกสตรตาง ๆ ๕) ใหก าหนดเกณฑผเขาอบรมใหมมาตรฐาน และยกเลกการใหสมาชกรฐสภารบรองเพอเขาเรยนหลกสตรตาง ๆ

(๒) การศกษาวจย คนควาขอมล เพอน าเสนอแกสมาชกรฐสภา

สภาพปญหา การศกษาวจย คนควาขอมลเพอน าเสนอแกสมาชกรฐสภา มการจดสรรงบประมาณของรฐสภาเพอใหกบสถาบนพระปกเกลาด าเนนการในเร องดงกลาวคอนขางนอย สงผลใหนกวชาการ ขาดแรงจงใจในการทจะท าหนาทดงกลาว เพอเปนการสงเสรมและสนบสนนขอมลดานวชาการในการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาในฐานะฝายนตบญญต ควรมการปฏรปการด าเนนงานของสถาบนพระปกเกลา ในการศกษา วจยและคนควาขอมลเพอเสนอตอสมาชกรฐสภา

วธการปฏรป ควรแกไขพระราชบญญตสถาบนพระปกเกลา พ.ศ. ๒๕๔๑ ใหสถาบนพระปกเกลาเปนหนวยงานทางวชาการ ในการชวยงานสภาผแทนราษฎรและวฒภาใหเปนงานส าคญ เชนเดยวกบส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

๔๒ (๓) การรบฟงความคดเหนและวเคราะหผลกระทบในการตรากฎหมาย ตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ตามทประธานรฐสภามอบหมาย

สภาพปญหา ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๗๗ ก าหนดใหกอนการตรากฎหมายทกฉบบ ใหรฐจดใหมการรบฟงความคดเหนของผ ทเกยวของ วเคราะหผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมายอยางรอบดานและเปนระบบ รวมทงเปดเผยผลการรบฟงความคดเหนและการวเคราะหตอประชาชน และน ามาประกอบการพจารณาในกระบวนการตรากฎหมายทกขนตอน และเมอกฎหมายมผลใชบงคบแลว ใหรฐจดใหมการประเมนผลสมฤทธของกฎหมายทกรอบระยะเวลาทก าหนด โดยรบฟงความคดเหนของผเกยวของประกอบดวย เพอพฒนากฎหมายทกฉบบใหสอดคลอง และเหมาะสมกบบรบทตาง ๆ ทเปลยนแปลง ซงการรบฟงความคดเหนและวเคราะหผลกระทบกอนการ ตรากฎหมายและการประเมนผลสมฤทธ การบงคบใชกฎหมาย ตามมาตรา ๗๗ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ถอเปนเรองส าคญทตองปฏบตใหเปนไปตามบทบญญตของรฐธรรมนญ การด าเนนการเสนอรางกฎหมายของ คณะรฐมนตร องคกรอสระตามรฐธรรมนญ สมาชกสภาผแทนราษฎรหรอประชาชนผมสทธเลอกตงทผานมา จะมการวเคราะหและรบฟงความคดเหนของผมสวนเกยวของ แตการด าเนนการในเรองดงกลาวพบวามยงปญหาและไมสามารถเกดผลไดจรงในทางปฏบต เนองจากสาเหต ดงน ๑) การด าเนนการรบฟงความคดเหนของผทมสวนเกยวของไมมการด าเนนการ อยางจรงจง และหากมการด าเนนการกจะมการรบฟงความคดเหนเฉพาะบคคลบางกลมทมความเหนสอดคลองเทานน สงผลใหเกดผลประโยชนทบซอนในการด าเนนการ ๒) บคลากรของสวนราชการทเสนอรางกฎหมาย ยงมความร ความเชยวชาญ และประสบการณในการด าเนนการรบฟงความคดเหนของผทมสวนเกยวของกบรางกฎหมายดงกลาวคอนขางนอยท าใหการรบฟงความเหนอาจจะไดรบขอมลทไมครบถวนและสมบรณเทาทควร

วธการปฏรป ๑) เพอใหกระบวนการตรากฎหมายเปนไปดวยความรวดเรว มขอมลครบถวนรอบดานและเกดประโยชนกบทกฝายทงในสวนของผเสนอรางกฎหมาย ประชาชนและผทมสวนเกยวของ ทจะไดทราบชองทางในการแสดงความคดเหนเพอประกอบการจดท ารางกฎหมายและการตรากฎหมายทกขนตอน ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๗๗ ควรก าหนดใหสถาบน พระปกเกลา ในฐานะเปนองคกรทมความเชยวชาญและช านาญการดานวชาการและมนกวชาการเปนจ านวนมากเปนผด าเนนการการรบฟงความคดเหนและวเคราะหผลกระทบในการตรากฎหมาย ตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญฉบบดงกลาว ๒) หากก าหนดใหสถาบนพระปกเกลาด าเนนการรบฟงความเหนของผมสวนเกยวของ วเคราะหผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมายอยางรอบดานและเปนระบบในการตรากฎหมาย ทกฉบบตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ซงตามวตถประสงคในการจดตงสถาบนพระปกเกลาตามพระราชบญญตพระปกเกลา พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๖ สถาบนพระปกเกลาสามารถด าเนนการไดตามมาตราดงกลาว แตเพอใหการด าเนนการในเรองดงกลาวมกฎหมายรองรบทชดเจน ควรมการเสนอแกไขเพมเตมพระราชบญญตสถาบนพระปกเกลา พ.ศ. ๒๕๔๑ เพอรองรบการท าหนาทดงกลาว โดยการด าเนนการรบฟงความเหนของสถาบนพระปกเกลา ควรกระท าในรปแบบของคณะกรรมการซงเปนอกคณะหนง

๔๓ แยกจากคณะกรรมการบรหารสถาบนพระปกเกลา เพอใหการท าหนาทเกดความอสระ และปองกนการแทรกแซงจากฝายการเมอง เนองจากสถาบนพระปกเกลาอยภายใตการก ากบของประธานรฐสภา

(๔) การจดกจกรรมเชงปฏบตเพอใหการศกษาทางการเมองและระบอบประชาธปไตย และด าเนนงานตามทประธานรฐสภามอบหมาย

สภาพปญหา การด าเนนงานของสถาบนพระปกเกลาในการเผยแพรและสนบสนนการเผยแพรประชาธปไตยตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และการจดและสนบสนนการศกษาอบรมบคลากร จากภาครฐ ภาคประชาชน และประชาชนเกยวกบการเมอง การปกครอง และการเศรษฐกจและสงคม ในระบอบประชาธปไตย ตามวตถประสงคในการจดตงสถาบนพระปกเกลา ตามพระราชบญญตสถาบนพระปกเกลา พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๖ การด าเนนงานทผาน มการด าเนนการในวงแคบและจ ากดอยในเฉพาะกลมนกการเมองระดบชาต ระดบทองถน พรรคการเมอง และภาคเอกชน โดยในสวนของภาคประชาชน ยงไมไดรบการด าเนนการสนบสนนในการด าเนนการดงกลาวอยางทวถง ดงนน เพอใหภาคประชาชนไดมความเขาใจทถกตองเกยวกบการเมอง การปกครองและการเศรษฐกจและสงคมในระบอบประชาธปไตยได อยางทวถงและเทาเทยมกน ควรมการปฏรปการด าเนนงานของสถาบนพระปกเกลาในการเผยแพร และสนบสนนการเผยแพรประชาธปไตยตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย การจดและสนบสนนการศกษาอบรมบคลากรจากภาครฐ ภาคประชาชน และประชาชนเกยวกบการเมอง การปกครอง และการเศรษฐกจ และสงคมในระบอบประชาธปไตย ตามวตถประสงคในการจดตงสถาบนพระปกเกลา

วธการปฏรป ๑) สถาบนพระปกเกลาควรมภารกจหนาทในการจดท ากจกรรมเชงปฏบต นอกเหนอจากภารกจหนาทในการชวยเหลองานวชาการ ศกษาวจย คนควาขอมล เพอน าเสนอแกสมาชกรฐสภา โดยการใหความรหรอการศกษาเกยวกบการเมองการปกครองและระบอบประชาธปไตย ซงการใหความรหรอการศกษาดงกลาวจะตองครอบคลมบคคลทกกลมเปาหมาย มใชการจดหลกสตรเพอเปดชองใหนกการเมอง ขาราชการระดบสง และนกธรกจมาพบกนเพอหาเครอขายเพอผลประโยชนของตน ๒) การจดและสนบสนนการศกษาอบรมบคลากรจากภาครฐ ภาคประชาชน และประชาชนเกยวกบการเมอง การปกครอง และการเศรษฐกจและสงคมในระบอบประชาธปไตย ควรมการแบง ผเขารบการอบรมในแตละหลกสตรระหวางภาคประชาชนกบขาราชการระดบสงและฝายการเมองออกจากกนใหชดเจน ทงน เพอปองกนการสรางเครอขายและแสวงหาผลประโยชนของผเขารบการอบรม

๓.๒.๖ การจดท าระบบขอมลขาวสารใหประชาชนเขาถงได ดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๙ บญญต ใหรฐตองเปดเผยขอมล หรอขาวสารสาธารณะในการครอบครองของหนวยงานของรฐและตองจดใหประชาชนเขาถงขอมลหรอขาวสารไดโดยสะดวก มาตรา ๑๒๐ วรรคสบญญตให ก าหนดใหส านกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา ด าเนนการน ารายงานการประชมสภาผแทนราษฎร และวฒสภาเปดเผยใหประชาชนทราบไดโดยทวไป และมาตรา ๑๒๙ วรรคหกบญญตใหสภาผแทนราษฎร และวฒสภาเปดเผยบนทกการประชม รายงานการด าเนนการ รายงานการสอบหาขอเทจจรง หรอรายงานการศกษาของคณะกรรมาธการใหประชาชนทราบ เวนแตสภาผแทนราษฎรและวฒสภามมตมใหเปดเผย

๔๔ สภาพปญหา ๑) แมวาสภาผแทนราษฎร วฒสภา ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร และส านกงานเลขาธการวฒสภา จะไดมการด าเนนการตามทรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของบญญตแลว แตในปจจบนขอมลทเปดเผยยงไมครบถวน ครอบคลมทกเรองทตองปฎบตตามกฎหมาย ๒) การเขาสระบบฐานขอมลของแตละสภามความยงยาก ซบซอน ไมสะดวก ตอการสบคน ยงมการปดบงขอมลบางเรองทควรเปดเผย ท าใหการเขาถงขอมลไมไดอยางครบถวน น าไปใชประโยชนไมไดเทาทควร

วธการปฏรป ๑) ใหส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาด าเนนการจดท าระบบฐานขอมลใหมขอมลครบถวนสมบรณตามทรฐธรรมนญบญญตก าหนดไมวาจะเปนรายงานการประชมสภา บนทกการประชม รายงานการด าเนนการ รายงานการสอบหาขอเทจจรง รายงานการศกษาของคณะกรรมาธการ และขอมลอนตามพระราชบญญตขอมลขาวสารทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ อยางครบถวนและเปนปจจบน ตลอดจนรายงานผลการปฏบตงานประจ าปของแตละสภา และขอมลแสดง การปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภาแตละคน เชน ในเรองจ านวนวนในการเขาประชมสภา สถตการอภปราย สถตการตงกระทถาม การท าหนาทในคณะกรรมาธการตาง ๆ เปนตน และจดเจาหนาทเปนการเฉพาะในการด าเนนการแกไขปรบปรงขอมลเขาสระบบใหทนเวลาและเปนปจจบนทสด ๒) พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศทมอยใหทนสมย ชดเจน เปนหมวดหม ใชบรการงายเพออ านวยความสะดวกในการเขาถงซงขอมลของประชาชน เพอเปนการสงเสรมใหประชาชนไดมความร ความเขาใจในกระบวนการท างานของฝายนตบญญตและมสวนรวมในการตดตามการท างานและตรวจสอบการท างานของสภาทงสองไดอยางตอเน องอนเปนการสะทอนภาพการท างานความโปรงใส ความนาเชอถอของฝายนตบญญต ๓) จดใหมการประชาสมพนธขอมลขาวสารในกจการและกจกรรมของสภาผแทนราษฎร และวฒสภา รวมถงงานอนเปนประโยชนสาธารณะของฝายนตบญญต ผานทางสอสงพมพสออเลกทรอนกสและสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภาใหเปนทรบรแกประชาชนในวงกวางมากยงขน ๔) ก าหนดตวชวดการประเมนผลการด าเนนการในเรองนของทงสองส านกงานใหเขมงวด

๓.๓ ขอเสนอแนะในสวนของรฐสภาแหงใหม อาคารรฐสภาแหงใหมตงอยตดรมฝงแมน าเจาพระยาในทดนราชพสดถนนทหาร (เกยกกาย) แขวงถนนนครไชยศร เขตดสต กรงเทพมหานคร มพนท ๑๒๓ ไร เปนอาคารมพนทประมาณ ๔๐๐,๐๐๐ ตารางเมตร ภายในอาคารมหองประชมสภาผแทนราษฎร และหองประชมวฒสภาแยกกน จงสามารถประชมสภาพรอมกนในเวลาเดยวกนได ไมตองจดสรรเวลาประชมสภาเหมอนเชนปจจบนน มหองท างานของสมาชกรฐสภา หองจดเลยง หองรบรอง หอสมด พพธภณฑ หองท างานของขาราชการและเจาหนาทของส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภา แยกกนคนละปกของอาคาร พรอมทงมสถานทจอดรถยนตอยชนใตดนของอาคารรฐสภาแหงใหม จอดรถไดรถยนตไดประมาณ ๒,๐๐๐ คน

ขอเสนอแนะ (๑) ใหเรงรดการกอสรางอาคารรฐสภาแหงใหมใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทก าหนด (๒) การด าเนนการทกขนตอน ทกเรองตองถกตองตามกฎหมายและระเบยบ โปรงใสและตรวจสอบไดและรายงานใหประธานสภานตบญญตแหงชาตหรอประธานรฐสภา ทราบผลการด าเนนงานเกยวกบการกอสรางโดยเรวเปนระยะ

๔๕ (๓) หอสมดรฐสภา ควรเปนอาคารเฉพาะ กวางขวางเปนสดสวน มความทนสมย ตองอยในจดทประชาชนสามารถเขามาใชงานไดสะดวก มทางลาดเขาสอาคารและสงอ านวยความสะดวกแกคนพการ ตามมาตรฐานสากล ตามรปแบบการกอสรางอาคารรฐสภาแหงใหม ไดก าหนดพนทของหอสมดรฐสภาจะอยในอาคารชนท ๙ ใกลหองท างานสมาชกรฐสภา ท าใหประชาชนไมมโอกาสไดใช ท าใหเสยประโยชนและ เสยโอกาสของประชาชนทไดเขามาเยยมชมและใชสอยเชนเดยวกบหอสมดของรฐสภาในประเทศอน ๆ ดงนน จงตองจดสถานทของหอสมดหรอหองสมดททนสมย มหนงสอทหลากหลาย ใหประชาชนไดเขามาเยยมชม และสามารถใชหอสมดรฐสภาไดงาย สะดวก และสามารถรกษาความปลอดภยทมประสทธภาพ (๔) เพอใหสมาชกรฐสภาสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพและท างานเตมเวลา จงเหนควรใหมหองท างานของสมาชกรฐสภาแตละคน มพนทเพยงพอใหคณะผชวยปฏบตงานประจ าตวสมาชกสามารถนงท างานได โดยมอปกรณ เครองใชส านกงานททนสมยและมประสทธภาพ ในหองท างานสมาชก (๕) จดสถานทในลกษณะเปนเรอนรบรองส าหรบประธานรฐสภาใหสมเกยรตกบการเปนประมขของฝายนตบญญต (๖) ใหจดหองท างานอยางเหมาะสมใหกบอดตประธานสภาผแทนราษฎรและอดตประธานวฒสภาทกลบเขามาเปนสมาชกรฐสภา เพอเปนการใหเกยรตแกบคคลดงกลาว (๗) ภายในหองประชมสภาผแทนราษฎรและหองประชมวฒสภา ในสวนทนงของประชาชนและสอมวลชนทเขาฟงการประชม ควรจดสถานทใหเหมาะสม (๘) ระบบการลงคะแนนเสยงในหองประชมสภา ใหเปนระบบททนสมย ไมสามารถเสยบบตรแทนกนได โดยใหเครองลงคะแนนแตละเครองเมอเสยบบตรลงคะแนนและกดคะแนนแลว จะไมบนทก ผลลงคะแนน จนกวาประธานของทประชมจะสงใหประมวลผลและแจงมต หากสมาชกคนใดเอาบตรออกกอนกจะไมปรากฏผลการลงคะแนนของตนในรายงานการประมวลผล ถอวาสมาชกผนนไมไดออกเสยงลงคะแนน สวนสมาชกทเสยบบตรเพอลงคะแนนของผอนโดยเจตนา ใหถอวาเปนความผดรายแรง (๙) ใหมมาตรการประหยดการใชไฟฟา น าประปา และโทรศพทในสวนราชการของทงสองส านกงาน ใหการลดคาใชจายการใชไฟฟา น าประปา และโทรศพท เปนตวชวดการปฏบตงานของทงสองส านกงาน (๑๐) ใหมระบบรกษาความปลอดภยขนสงสดของระบบฐานขอมลของรฐสภาดวยเทคโนโลย ททนสมย (๑๑) น าเทคโนโลยททนสมยมาใชในการปฏบตงาน และใหมมาตรการการใชอปกรณเทคโนโลยททนสมยดงกลาวมาใชเพอเปนการประหยดการใชกระดาษ (๑๒) การจดสถานทท างานใหขาราชการและเจาหนาทของทงสองส านกงาน ตองใหมความสะดวก มบรรยากาศด ผอนคลาย เพอสงเสรมใหมความสขในการท างาน รวมทงใหมอปกรณเครองใชส านกงานทครบถวนเพยงพอ พรอมทจะปฏบตงาน (๑๓) จดหองท างานใหผสอขาวพรอมอปกรณสอสารใหมความสะดวกแกการปฏบตหนาทของสอมวลชนอยางเพยงพอ และจดใหมหองแถลงขาวในสวนอาคารของแตละสภา (๑๔) จดระบบรกษาความปลอดภยท งภายในและภายนอกรฐสภาอยางเปนระบบ ใหวางแนวทางการปฏบตและการบรหารจดการการรกษาความปลอดภยอยางชดเจนและเขมงวด ใหจดอบรมต ารวจรฐสภาใหสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพมากขน และจดอบรมอยางสม าเสมอ

๔๖ (๑๕) ในสวนของการคมนาคมโดยรอบหรอใกลเคยงรฐสภาแหงใหม ใหมการประสานและผลกดนใหหนวยงานทรบผดชอบมการสรางสะพานขามแมน าเจาพระยา ในพนทใกลเคยงรฐสภาแหงใหม โดยใหอยในจดทไมบดบงทศนยภาพการมองเหนอาคารรฐสภาแหงใหมหรอก าหนดจดพนทเหมาะสม และ ตองกลาหาญในการตดสนใจทชดเจนเพอสรางสะพานขามแมน าเจาพระยาดงกลาว ใหมรถไฟฟาใตดนในเสนทางผานรฐสภาและมสถาน ณ บรเวณใกลเคยง ควรด าเนนการ ใหส าเรจในระยะเวลาใกลเคยงกบการสรางอาคารรฐสภาแหงใหม รฐสภาแหงใหมพนททมบรเวณตดกบแมน าเจาพระยา ควรใหมระบบขนสงทางน าและทาเรอรบ – สงผโดยสาร เพอชวยการจราจรใหคลองตวและสะดวกรวดเรว ควรด าเนนการขยายพนทถนนหนารฐสภาแหงใหม เพอเพมพนทจราจรใหสะดวกและ คลองตวยงขน และใหแลวเสรจพรอมกบการกอสรางอาคารรฐสภาแหงใหม (๑๖) การบรหารการใชอาคารและดแลบ ารงรกษาอาคารสถานทตองใชบคลากรทเปน มออาชพ อาจตองจางผเชยวชาญจากภายนอกเพอใหการใชอาคารเกดประโยชนสงสด (๑๗) ควรจดสถานททใหประชาชนเขามาตดตองานราชการรฐสภาไดโดยสะดวก

๔. ก าหนดเวลาการปฏรป

ระยะท ๑ แผนปฏรปประเทศดานการเมอง เรอง การปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา ควรเรม นบระยะเวลาตงแตผานความเหนชอบของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ จนถงเดอนธนวาคม ๒๕๖๑ โดย (๑) ใหเสนอและด าเนนการแกไขปรบปรงกฎหมาย ขอบงคบการประชมสภา กฎและระเบยบ ทเกยวของกบการด าเนนงานของรฐสภา รวมทงกฎหมายและระเบยบตาง ๆ ของหนวยงานอนทเกยวของกบ การด าเนนงานของรฐสภา (๒) เสนอแนวทางเพอจดท ามาตรฐานจรยธรรมของสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ (๓) เสนอแผนงานและด าเนนงานการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภา (๔) เสนอแผนงานเพอน าไปสการด าเนนงานในรฐสภาแหงใหม

ระยะท ๒ ป พ.ศ. ๒๕๖๒ เปนตนไป ด าเนนการตามขอเสนอแนะการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภาใหส าเรจโดยเรว

๕. แหลงทมาของงบประมาณ

งบประมาณแผนดน

๖. หนวยงานทรบผดชอบ

๖.๑ คณะรกษาความสงบแหงชาต ๖.๒ คณะรฐมนตร ๖.๓ สภานตบญญตแหงชาต ๖.๔ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ๖.๕ ส านกงานเลขาธการวฒสภา ๖.๖ สถาบนพระปกเกลา

๔๗ ๗. ขอเสนอแนะ

๗.๑ เพอใหการปฏบตตามมาตรฐานจรยธรรมของสมาชกรฐสภาเกดผลในทางปฏบตไดอยางแทจรง ควรมการด าเนนการดงน (๑) ควรใหภาคประชาชน ภาคประชาสงคม นสต นกศกษา และนกเรยนทสนใจทางการเมอง ผแทนองคกร สอมวลชนดานตาง ๆ สามารถเขาฟงการประชมสภาไดตลอดเวลา (ยกเวนการประชมลบ ตามขอบงคบการประชม) เพอใหเหนบรรยากาศการประชม อกทงจะไดเพมพนความร ความเขาใจ แกประชาชนในการปฏบตงานดานนตบญญต โดยจดใหมหองรบชมการถายทอดสดการประชมสภา ไวเปนการเฉพาะ (๒) ควรพจารณาทบทวนการสงสมาชกรฐสภา และผปฏบตงานของสมาชกรฐสภา เขารวมการอบรมหลกสตรทสงเสรมความสมพนธแบบระบบอปถมภ เพราะเปนการมงเนนการสรางเครอขาย แตมไดเปนการสงเสรมดานการเสยสละการท างานเพอสงคมอยางแทจรง ๗.๒ จดใหความรเกยวกบงานดานนตบญญตและภารกจ ตามอ านาจหนาทของสมาชกรฐสภาตามรฐธรรมนญ รวมทงกฎ ระเบยบตาง ๆ ทจ าเปนในการท างานใหแกสมาชกรฐสภา ในชวงเวลาทไดมการปฏญาณตนในทประชมแลว เพอเปนการชวยใหสมาชกรฐภาปฏบตงานไดมประสทธภาพมากขน และ ใหมการรายงานการไมเขารวมงานดงกลาวไวในระบบขอมลขาวสารในรายงานผลการปฏบตหนาทของสมาชกแตละคน เพอใหประชาชนเขาถงได ๗.๓ งบประมาณของสมาชกรฐสภา ควรจดงบประมาณทก าหนดไวช ดเจน และแยกสวน การใชจายของสมาชกแตละคนทมอตราทเทาเทยมกน ๗.๔ ดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไมไดบญญตการสนสดสมาชกภาพดวยเหตไมแสดงตนเพอลงมตในทประชมสภาเกนจ านวนทก าหนดไวในขอบงคบการประชม เชน รฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ซงเปนมาตรการหนงทชวยใหการประชมสภา มองคประชมครบ สามารถด าเนนการประชมไดอยางมประสทธภาพ คงมแตบทบญญตตามมาตรา ๑๐๑ (๑๒) และมาตรา ๑๑๑ (๕) ใหสมาชกภาพของสมาชกสภาสนสดลงในกรณขาดประชมเกนจ านวนหนงในสของจ านวนวนประชมในสมยประชมทมก าหนดไมนอยกวาหนงรอยยสบวนโดยไมไดรบอนญาตจากประธานสภา ดงนน เพอเปนการควบคมการประชมใหมประสทธภาพ สามารถด าเนนการประชม ไดอยางตอเนอง จงเหนควรมมาตรการในกรณทสมาชกรฐสภาขาดประชมในสมยประชมทมก าหนดเวลา ไมนอยกวาหนงรอยยสบวนโดยไมไดรบอนญาตจากประธานสภา ควรหกเงนประจ าต าแหนงตามสดสวนของจ านวนวนทขาดการประชม โดยบญญตไวในพระราชกฤษฎกาเงนประจ าต าแหนงและประโยชนตอบแทนอยางอนของสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภา ๗.๕ ในรายงานฉบบน ไดมการเสนอการจดท ามาตรฐานจรยธรรมของสมาชกรฐสภาไว และในรายงาน เรอง “การควบคมและการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ” ซงคณะกรรมาธการขบเคลอน การปฏรปประเทศดานการเมองไดเสนอและไดรบความเหนชอบจากสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศแลวนน ไดมขอเสนอแนะ เรอง การใหเจาหนาทของรฐแสดงรายการทรพยสนและหนสน นบแตวนเรมบรรจแตงตง เขารบราชการ ทงน เพอใชเปนขอมลประกอบการตรวจสอบกรณทมการกลาวหาวา เจาหนาทของรฐร ารวยผดปกต กระท าความผดฐานทจรตตอหนาท หรอกระท าความผดตอต าแหนงหนาทราชการ เพอด าเนนการตอไป ดงนน ขาราชการรฐสภาสามญ ในต าแหนงทคณะกรรมการปองกนและปราบปราม การทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) หรอ คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ป.ป.ท.) ก าหนด ซงปฏบตงานในฐานะฝายเลขานการของรฐสภา ด าเนนการ สนบสนนการปฏบตภารกจของสมาชกรฐสภาและคณะกรรมาธการใหเปนไปตามบทบญญตของรฐธรรมนญ โดยเฉพาะการท าหนาทการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ

๔๘ จงควรยนรายการทรพยสนและหนสนนบตงแตเรมบรรจแตงตงเขารบราชการตามทเคยเสนอไวแลว โดยเกบเปนขอมลลบไวทสวนราชการตนสงกดและจะน ามาพจารณาเมอคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) หรอ คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ป.ป.ท.) เรยกขอมลดงกลาวมาตรวจสอบ เพอเปนตวอยางแกสวนราชการอน ๗.๖ เพอเปนการพฒนาการเมองและพรรคการเมอง ควรเปดโอกาสใหพรรคการเมองทไมมสมาชกสภาผแทนราษฎรไดเขารวมกจกรรมทางการเมอง หรอไดรบสดสวนในการเขารบการฝกอบรม ในหลกสตรทเกยวของกบพรรคการเมองซงจดโดยสถาบนพระปกเกลา หรอควรไดรบพจารณาในการเขารวมท าหนาทในคณะกรรมาธการ หรอคณะอนกรรมาธการของสภาผแทนราษฎร หรอวฒสภา ตลอดจนการไดรบทราบขอมลเกยวกบการด าเนนงานของรฐสภาโดยใหสามารถเขาถงขอมลท เกยวกบการด าเนนงาน ของฝายนตบญญตได เชน รางพระราชบญญตทเสนอตอสภา รางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ รายงานผลการปฏบตงานของสวนราชการและองคกรอสระ และควรจดสมมนาระหวางรฐสภาและสมาชกพรรคการเมอง เพอใหทราบผลการด าเนนงานของรฐสภา ทงน เพอใหเกดความเชอมโยงระหวางรฐสภากบพรรคการเมอง ๗.๗ เพอเปนการสงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมในการควบคมและตรวจสอบการใชอ านาจรฐ ของสมาชกรฐสภา ควรมการประเมนผลการปฏบตงานของสมาชกรฐสภา โดยการออกแบบสอบถาม เพอส ารวจความคดเหนของประชาชนตอการปฏบตงานของสมาชกรฐสภา ซงด าเนนการโดยสถาบนพระปกเกลา หรอส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร หรอส านกงานเลขาธการวฒสภา ๗.๘ เพอใหการด าเนนการปฏรปการปฏบตงานในรฐสภาเกดผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม การปฏบตงานในรฐสภาเกดประสทธภาพและประสทธผล ควรน าวธปฏรปตามทเสนอไวในเรองตาง ๆ ในรายงานฉบบนไปบญญตไวในขอบงคบการประชมสภา กฎและระเบยบทเกยวของตอไปดวย ๗.๙ เพอเปนการสรางแรงจงในการท างานของขาราชการรฐสภาสามญ ใหส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและส านกงานเลขาธการวฒสภาจดใหมการพจารณาความดความชอบเปนพเศษใหกบขาราชการรฐสภาสามญ พนกงานราชการ และลกจางประจ า ทมความคดสรางสรรคและพฒนาระบบงาน ขององคกรใหเกดประสทธภาพมากขน โดยใหส านกงานทงสองแตงตงคณะกรรมการเพอพจารณาด าเนนการ ใหเปนทประจกษ

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการเมอง จงขอเสนอรายงาน เรอง การปฏรป การปฏบตงานในรฐสภา เพอใหสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศไดโปรดพจารณา หากสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศเหนชอบดวย ขอไดโปรดสงรายงานไปยงคณะรกษาความสงบแหงชาต คณะรฐมนตร สภานตบญญตแหงชาต ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ส านกงานเลขาธการวฒสภา และสถาบนพระปกเกลา เพอพจารณาด าเนนการตอไป

(นางนรรตน พมเสน) ผชวยเลขานการกรรมาธการ