ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ...

24
ความเปนมาของอักษรไทยนอย อักษรไทยนอย เปนอักษรสกุลไทย เพราะมีรูปสัณฐานตัวอักษรและอักขรวิธีเหมือนอักขรวิธี อักษรไทย แมจะมีอักขรวิธีอักษรธรรมเขามาปะปนบาง เปนอักษรที่ใชอยูในกลุมวัฒนธรรมไทย-ลาวที่อาศัย อยูลุมแมน้ําโขง กลาวคือทั้งอาณาจักรลานชาง (สปป. ลาว) และภาคอีสานของไทยบางสวน โดยมีศูนยกลาง วัฒนธรรมอยูที่เมืองหลวงพระบางและเมืองเวียงจันทน โดยใชตัวอักษรไทยนอยเปนอักษรทางราชการที่จด บันทึกเรื่องราวตางๆ ที่เปนคดีโลก เชน หนังสือราชการ (ใบบอกหรือลายจุ) กฎหมาย วรรณกรรมนิทาน เปนตน สวน คดีธรรมหรือเรื่องราวเกี่ยวกับศาสนา เชน พระธรรมคัมภีร ชาดก คาถาอาคม เปนตน จะ ใชอักษรธรรมในการบันทึก เพราะถือวาเปนตัวอักษรที่ศักดิ์สิทธิจากการศึกษาดานจารึกประกอบกับหลักฐานทางดานประวัติศาสตรของนักอักขรวิทยา พบวา อักษรไทยนอยไดพัฒนามาจากอักษรไทยสมัยพระยาลิไท แหงสุโขทัย (..๑๘๙๐-๑๘๑๑) ดังจะเห็นได จากจารึกลายเขียนสีที่ผนังถ้ํานางอัน เมืองหลวงพระบาง (ไมบอกศักราช) หรือศิลาจารึกพระธาตุรางบาน แร อําเภอพังโคน จังหวัดสกลนคร (.. ๑๘๙๓) ซึ่งเปนจารึกในระยะแรกๆ มีรูปแบบตัวอักษรและ อักขรวิธีเหมือนกับตัวอักษรของพระยาลิไท ระยะหลังจาก ..๒๐๐๐ เปนตนมาพบวา ศิลาจารึกในภาค อีสานจํานวนมากที่เขียนดวยอักษรไทยนอยไดคลี่คลายรูปแบบสัณฐานไปจากอักษรไทยสมัยพระยาลิไท แตกลับไปมีรูปแบบสัณฐานคลายกับอักษรฝกขามของอาณาจักรลานนามากขึ้น ซึ่งอาจเปนเพราะวา อาณาจักรลานชางมีความใกลชิดกับอาณาจักรลานนาและสืบทอดวัฒนธรรมมาจากอาณาจักรลานนา โดยเฉพาะพระพุทธศาสนา เชน สมัยพระเจาวิชุลราชที่ไดฟนฟูและทํานุบํารุงพระพุทธศาสนาเถรวาทจาก เชียงใหม ในสมัยพระเจาโพธิสาลราช พระโอรสของพระเจาวิชุลราชก็ไดอภิเษกสมรสกับเจาหญิงเมือง เชียงใหม และไดขอพระเถระจากเชียงใหมคือ พระเทพมงคลกับบริวารพรอมทั้งพระธรรมคัมภีร ๖๐ คัมภีรไปเผยแผที่อาณาจักรลานชางดวย และในสมัยพระเจาไชยเชษฐาธิราชพระโอรสของพระเจาโพธิสาล ราช ไดเสด็จไปครองเมืองเชียงใหมอยูระยะหนึ่ง (. . ๒๐๙๑-๒๐๙๓) เมื่อพระเจาโพธิสาลราชสวรรคตก็ ไดกลับไปครองอาณาจักรลานชาง พรอมทั้งไดนําเอาพระพุทธรูปและพระธรรมคัมภีร ตลอดถึง นักปราชญราชบัณฑิต และชางฝมือกลับไปดวย จึงเปนไปไดวาอักษรฝกขามของลานนาจึงเขามามี อิทธิพลตออักษรไทยนอย ซึ่งอักษรฝกขามนั้นก็ไดคลี่คลายหรือพัฒนามาจากอักษรไทยสุโขทัยสมัยพระ ยาลิไทเหมือนกัน ฉะนั้นการแพรกระจายของอักษรสุโขทัยเขาสูดินแดนอาณาจักรลานชางหรือชุมชนลุแมน้ําโขงนั้นสรุปจากที่ศาสตราจารยธวัช ปุณโณทก ไดกลาวสรุปไว ระยะดวยกัน ดังนีธวัช ปุณโณทก. อักษรโบราณอีสาน : อักขรวิทยาอักษรตัวธรรมและไทยนอย. (กรุงเทพฯ : สยาม เพรสแมเนจเมนท). ๘๙๙๓.

Upload: others

Post on 16-Jan-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

ความเปนมาของอกษรไทยนอย

อกษรไทยนอย เปนอกษรสกลไทย เพราะมรปสณฐานตวอกษรและอกขรวธเหมอนอกขรวธอกษรไทย แมจะมอกขรวธอกษรธรรมเขามาปะปนบาง เปนอกษรทใชอยในกลมวฒนธรรมไทย-ลาวทอาศยอยลมแมนาโขง กลาวคอทงอาณาจกรลานชาง (สปป.ลาว) และภาคอสานของไทยบางสวน โดยมศนยกลางวฒนธรรมอยทเมองหลวงพระบางและเมองเวยงจนทน โดยใชตวอกษรไทยนอยเปนอกษรทางราชการทจดบนทกเรองราวตางๆ ทเปนคดโลก เชน หนงสอราชการ (ใบบอกหรอลายจม) กฎหมาย วรรณกรรมนทาน เปนตน สวน คดธรรมหรอเรองราวเกยวกบศาสนา เชน พระธรรมคมภร ชาดก คาถาอาคม เปนตน จะใชอกษรธรรมในการบนทก เพราะถอวาเปนตวอกษรทศกดสทธ จากการศกษาดานจารกประกอบกบหลกฐานทางดานประวตศาสตรของนกอกขรวทยา พบวาอกษรไทยนอยไดพฒนามาจากอกษรไทยสมยพระยาลไท แหงสโขทย (พ.ศ.๑๘๙๐-๑๘๑๑) ดงจะเหนไดจากจารกลายเขยนสทผนงถานางอน เมองหลวงพระบาง (ไมบอกศกราช) หรอศลาจารกพระธาตรางบานแร อาเภอพงโคน จงหวดสกลนคร (พ.ศ. ๑๘๙๓) ซงเปนจารกในระยะแรกๆ มรปแบบตวอกษรและอกขรวธเหมอนกบตวอกษรของพระยาลไท ระยะหลงจาก พ.ศ.๒๐๐๐ เปนตนมาพบวา ศลาจารกในภาคอสานจานวนมากทเขยนดวยอกษรไทยนอยไดคลคลายรปแบบสณฐานไปจากอกษรไทยสมยพระยาลไท แตกลบไปมรปแบบสณฐานคลายกบอกษรฝกขามของอาณาจกรลานนามากขน ซงอาจเปนเพราะวา อาณาจกรลานชางมความใกลชดกบอาณาจกรลานนาและสบทอดวฒนธรรมมาจากอาณาจกรลานนาโดยเฉพาะพระพทธศาสนา เชน สมยพระเจาวชลราชทไดฟนฟและทานบารงพระพทธศาสนาเถรวาทจากเชยงใหม ในสมยพระเจาโพธสาลราช พระโอรสของพระเจาวชลราชกไดอภเษกสมรสกบเจาหญงเมองเชยงใหม และไดขอพระเถระจากเชยงใหมคอ พระเทพมงคลกบบรวารพรอมทงพระธรรมคมภร ๖๐ คมภรไปเผยแผทอาณาจกรลานชางดวย และในสมยพระเจาไชยเชษฐาธราชพระโอรสของพระเจาโพธสาลราช ไดเสดจไปครองเมองเชยงใหมอยระยะหนง (พ.ศ. ๒๐๙๑-๒๐๙๓) เมอพระเจาโพธสาลราชสวรรคตกไดกลบไปครองอาณาจกรลานชาง พรอมทงไดนาเอาพระพทธรปและพระธรรมคมภร ตลอดถงนกปราชญราชบณฑต และชางฝมอกลบไปดวย จงเปนไปไดวาอกษรฝกขามของลานนาจงเขามามอทธพลตออกษรไทยนอย ซงอกษรฝกขามนนกไดคลคลายหรอพฒนามาจากอกษรไทยสโขทยสมยพระยาลไทเหมอนกน ฉะนนการแพรกระจายของอกษรสโขทยเขาสดนแดนอาณาจกรลานชางหรอชมชนลมแมนาโขงนนสรปจากทศาสตราจารยธวช ปณโณทก๑ ไดกลาวสรปไว ๒ ระยะดวยกน ดงน

๑ ธวช ปณโณทก. อกษรโบราณอสาน : อกขรวทยาอกษรตวธรรมและไทยนอย. (กรงเทพฯ : สยามเพรสแมเนจเมนท). ๘๙–๙๓.

Page 2: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒

๑. ระยะแรกของการแพรกระจายอกษรสโขทยเขาสลมแมนาโขงโดยตรง ๑.๑ เหตผลทางดานประวตศาสตร จากหลกฐานทางดานประวตศาสตรพบวา อาณาจกรสโขทยไดตดตอกบดนแดนลมแมนาโขงและมความสมพนธอยางใกลชดในฐานะทเปนรฐไทยดวยกน เชน ในสมยพอขนรามคาแหงไดกลาวถงดนแดนอาณาจกรสโขทยและชมชนลมแมนาโขงหลายครงในศลาจารกของพอขนรามคาแหง(หลกท ๑) เชน - “…ทงมาลาวกาวและไทย เมองใตหลาฟา…ไทยชาวอชาวของมาออก” - “…เทาฝงของถงเวยงจนทนเวยงคาเปนทแลว…” ในสมยพระยาลไท ดนแดนลมแมนาโขงไดมผนาชมชนรวบรวมเปนรฐเอกราชชอวาพระเจาฟางม ซงเปนการเรมตนประวตศาสตรในดนแดนลมแมนาโขงสบตอมา สวนพระยาลไทเองกยอมรบความเปนเอกราชของพระเจาฟางม ดงปรากฏในศลาจารกหลกท ๘ (เขาสมนกฏ)วา “…เบองตะวนออก…เถงของพระญาทาวฟางอม…” จากขอความนแสดงใหเหนวาพระยาลไทนนทรงยอมรบความเปนรฐทอยในการปกครองของพระเจาฟางอม(ฟางม)วาเปนรฐอสระหรอเปนรฐเอกราช ในตานานมลศาสนาซงเปนตานานการเผยแผศาสนา ไดกลาวถงพระภกษเมองสโขทย ๘ รปทศกษาพระพทธศาสนาทสานกพระอทมพรมหาสวามแหงเมองพน(ลทธลงกาวงศแบบรามญ)ซงเปนพระพทธศาสนาทฟนฟขนในรชสมยพระยาลไท ครนกลบมาถงสโขทยแลวตางแยกยายกนไปเผยแผพทธศาสนานกายลงกาวงศแบบรามญในรฐทเปนชนชาตไทย โดยไดกลาวถงพระสวรรณครเถระไปเผยแผพทธศาสนาทหลวงพระบางวา “…เจาสวณณครเอาศาสนาไปประดษฐานในเมองชะวา(ชอเดมของเมองหลวงพระบาง)…” ๑.๒ เหตผลทางดานรปแบบตวอกษร พระสวรรณครเถระทนาพระพทธศาสนาไปเผยแผทเมองหลวงพระบาง กคงจะนาเอาตวอกษรสโขทยสมยพระยาลไทไปใชบนทกเรองราวทางพทธศาสนาเชนเดยวกนซงเปนการแพรกระจายอกษรสโขทยเขาสดนแดนลมแมนาโขงดวย เชน จารกลายเขยนสทผนงถานางอน (หางจากเมองหลวงพระบางไปทางทศตะวนตก ๒๕ กโลเมตร) เปนตวอยางอกษรสโขทยสมย พระยาลไททเขาสดนแดนลมแมนาโขงในสมยนน สวนศลาจารกวดแดนเมอง สราง พ.ศ.๒๐๗๓ ซงเปนระยะเวลาทหางกนมาก พบวามอกขรวธของอกษรตวธรรมเขามาปะปนบาง แตรปแบบตวอกษรยงไมเปลยนแปลงมากนก แสดงใหเหนวาตวอกษรสโขทยในสมยพระยาลไทยนนกยงใชสบเนองมาจนถงยคทวฒนธรรมจากอาณาจกรลานนาเชยงใหมขามามอทธพลตอดนแดนลมแมนาโขง

๒.ระยะท ๒ เปนการแพรกระจายอกษรสโขทยเขาสลมแมนาโขงโดยผานทางอาณาจกรลานนาเชยงใหม

Page 3: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๓

๒.๑ เหตผลทางดานประวตศาสตร ชมชนลมแมนาโขงมความใกลชดกบภาคเหนอหรออาณาจกรลานนามาโดยตลอด โดยเฉพาะสมยตอนปลายราชวงศมงรายนบตงแตสมยพระเจาตโลกราช(พ.ศ.๑๙๘๔-๒๐๓๐) เปนตนมา พระพทธศาสนาเจรญรงเรองมาก พระสงฆมความสนทดในพระไตรปฎกตลอดถงไดมการทาสงคายนาพระธรรมวนยขน และคมภรเหลานนไดแพรกระจายไปสอาณาจกรลานชางในสมยพระเจาวชลราชบาง ในสมยพระเจาโพธสาลราชบาง ในสมยพระเจาไชยเชษฐาธราชบางดงกลาวขางตน ทาใหอกษรฝกขาม(ซงพฒนามาจากอกษรไทยสมยพระยาลไททพระสมนเถระนาเขาไปพรอมกบการเผยแพรพทธศาสนาในดนแดนลานนาในสมยเดยวกนกบพระสวรรณครเถระทมาเผยแผศาสนาในลานชาง)ทใชกนอยางแพรหลายในลานนาในสมยนนแพรกระจายเขาสดนแดนลมแมนาโขงเปนอยางมาก ฉะนนตวอกษร ฝกขามซงมลกษณะคลายกบอกษรสโขทยสมยพระยาลไทซงเขาไปมอทธพลอยในดนแดนลมแมนาโขงอยกอนแลวยงเพมพนมากขน ตวอกษรสโขทยสมยพระยาลไทผสมผสานกบตวอกษรฝกขามทเขาไปสดนแดนลมแมนาโขงไดพฒนารปแบบอกษรเปนเอกลกษณเฉพาะของกลมคนลมแมนาโขง ในทสดรปแบบสณฐานกพฒนาตางไปจากอกษรตนแบบจงมชอเรยกวา “อกษรไทยนอย” และอกษรไทยนอยในระยะแรกนไดเปนตนแบบของอกษรไทยนอยในระยะหลงรวมถงตวอกษรลาวในปจจบนดวย ๒.๒ เหตผลทางดานตวอกษร จากการศกษาศลาจารกทสรางขนในสมยพทธศตวรรษท ๒๑ ตอนปลาย ในดนแดนลมแมนาโขงพบวา อกษรไทยนอยมลกษณะเดยวกนกบอกษรฝกขามในภาคเหนอทงรปแบบและตวอกษร และมอกษรธรรมบางตวและอกขรวธของอกษรธรรมบางสวนเขามาปะปนกบอกษรไทยนอย (การใชพยญชนะตวเฟองเปนตน) ซงรปแบบดงกลาวกคอรปแบบอกษรยวนของเชยงใหมเขามาปะปนกบอกษรฝกขาม ฉะนนจงเชอไดวาอกษรไทยนอยนนไดรบอทธพลจากอกษรฝกขามของภาคเหนออกสมยหนง และไดพฒนารปแบบสณฐานและอกขรวธเปนเอกลกษณเฉพาะของตนแบบ คอยเปนคอยไปจากอกษรฝกขามและอกษรสโขทยสมยพระยาลไทมากขนตามลาดบ

อกษรไทยนอยทถอวาเปนตนแบบของอกษรไทยนอยในปจจบนซงพบเหนการคลคลายทเรมแตกตางจากอกษรไทยสมยสโขทยโดยไดพบวธการเขยนทใชพยญชนะซอนกนสองตวแบบยอ โดยทพยญชนะตวหนาใชตวเตม สวนพยญชนะตวหลงใชครงตวหลงโดยจะเหนการใชมากในสมยหลง ไดแก การเขยน ห นา คอ ห นา ม ( <) และ ห นา น (O) ซงวธการดงกลาวไมพบในอกขรวธอกษรสมยสโขทย วธการเขยนดงกลาวเรมปรากฏในจารกแดนเมอง (พ.ศ. ๒๐๗๓) เปนตนมา

Page 4: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๔

ตวอยางอกษรไทยนอย

จารกวดแดนเมอง ดาน ๑ (พ.ศ. ๒๐๗๓) จารกวดศรบญเรอง (พ.ศ. ๒๑๕๑) วดปจจนตบร อ. โพนพสย จ.หนองคาย วดศรบญเรอง อ.เมอง จ.หนองคาย

ตวอยางอกษรไทยนอยทจารในใบลานในปจจบน

อกขรวธอกษรไทยนอย

อกษรไทยนอย หรออกษรลาวเดม เปนอกษรทนยมเขยนเรองราวเกยวกบคดโลกโดยเฉพาะกฎหมาย พงศาวดาร ประวตศาสตร หรอวรรณกรรมนทานพนบาน ไมนยมเขยนเรองเกยวกบคดธรรม โดยเฉพาะเรองทเขยนดวยภาษาบาล เพราะมตวอกษรนอยไมพอตอการเขยน แตนยมเขยนภาษาถน(ภาษาลาวและภาษาไทยถนอสาน)ซงจะมพยญชนะทตรงกบเสยงภาษาถนเทานน อกขรวธของอกษรไทยนอยสวนมากจะเหมอนกนกบอกขรวธของไทยปจจบนและอกขรวธลาว(เพราะอกษรไทยนอยเปนตนแบบของอกษรลาว) จะแตกตางตรงทมอกขรวธอกษรธรรมปะปนอยบาง เชนตว หยอหยาดนา( ย หางยาว) การใชสระเอยทมตวสะกดจะใชเชง ย ตวเดยว หรอการใชตวเฟองในอกษรธรรมมาประสมกบพยญชนะของอกษรไทยนอย เปนตนโดยอกขรวธของอกษรไทยนอยจะวางพยญชนะตนไวบนบรรทด และวางสระไวรอบพยญชนะตน คอดานหนา ดานหลง ดานบน ดานลางเหมอนอกขรวธไทยปจจบน พยญชนะ

Page 5: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๕

ตวสะกดกวางไวบนบรรทดเดยวกนกบพยญชนะ(ยกเวน ตว ย สะกด) สวนพยญชนะตวควบกลา จะวางไวใตบรรทด

พยญชนะอกษรไทยนอย

พยญชนะเดยวอกษรไทยนอยม ๒๗ รป คอ

d 0 8 ' 0 = ก ข ค ง จ ช,ซ f 9 5 m o [ ด ต ถ ท น บ x z / r a , ป ผ ฝ พ ฟ ม p I ] ; l s ย ร ล ว ส ห v ? i อ อย ฮ

พยญชนะควบกลา พยญชนะควบกลา หรอพยญชนะตวนาและพยญชนะตวตามทปรากฏมากทสดม ๖ รป คอ เมอพยญชนะตวตาม ตามหลงพยญชนะตวนา มกจะเปลยนรปโดยตวตามจะใชครงตว (น และ ม) หรอใชตวเฟองของอกษรธรรม (ย และ ล) ดงน s (ห) o (น) มรปเปน O เชน Ok, (หนาม) s (ห) , (ม) มรปเปน < เชน <kd (หมาก) s (ห) ] (ล) มรปเปน s} (หรอ) S เชน s}bo (หรอ) Sbo (หลน = เลน) s (ห) p (ย) มรปเปน sP เชน sPk (หญา) r (พ) p (ย) มรปเปน rP เชน rPkf (พยาธ) l (ส) o (น) มรปเปน lC เชน lCv' (สนอง) เชน

Page 6: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๖

หลกการเขยนพยญชนะอกษรไทยนอย การเขยนอกษรไทยนอยโดยทวๆ ไปนนนยมเรมเขยนตงแตหวตวอกษรเหมอนกบอกษรไทย แตตางกนทอกษรไทยนอยนยมเขยน ใตเสนบรรทดซงแตกตางกบการเขยนอกษรไทยในปจจบนทเขยนบนเสนบรรทด

d d d d

0 0 0 0 8 8 8 8

' ' '

0 0 0 0

= = = = =

f f f

9 9 9 9

5 5 5 5

m m m m

Page 7: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๗

o o o o

[ [ [ [

x x x x

z z z z

/ / / /

r r r r

a a a a a

, , , ,

p p p p

I I I I

] ] ] ]

; ; ; ;

Page 8: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๘

l l l l

s s s s

v v v v

? ? ? ?

i i i i

สระ

สระอกษรไทยนอยใชเขยนไวรอบพยญชนะตวเตม คอ ดานหนา เรยกวา สระหนา ดานหลง เรยกวา สระหลง ดานบน เรยกวา สระบน ดานลาง เรยกวา สระลาง เหมอนสระอกษรไทยปจจบน ม ๒๓ รป ดงน vt vk vb vu v7 vn อะ อา อ อ อ อ

v6 v gvt gv cvt cv อ อ เอะ เอ แอะ แอ

Fvt Fv gvkt vv vA; gvyP โอะ โอ เอาะ ออ อว เอย gvb gvnv vYk wv gvAk

เออ เออ อา ไอ เอา

Page 9: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๙

สระพเศษ อก ๒ ตว คอ ๑. –P ตว ย เฟอง ใชเขยนแทนสระเอย เมอมตวสะกด เหมอนกบอกษรธรรมอสาน เชน

dP; (เกยว), lP' (เสยง)

๒. -V ตว หยอหยาดนา ใชเทากบเสยง สระออ สะกดดวย ย (ออย) เหมอนกบอกษรธรรมอสาน

เชน 8V (คอย), oV (นอย)

หลกการเขยนสระอกษรไทยนอย การเขยนสระอกษรไทยนอยโดยทวๆ ไปนนนยมเขยนใตเสนบรรทดเหมอนกบพยญชนะอกษรไทยนอย ดงน

− t t t

−k k k b b−b

u u−u

b7 b7 b7−b7

nn nn nn −nn

−66 6 − 6

Page 10: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๐

g−t g g g t

g− g g

c − t g c c t

c − g c

F − t F F F t

F− F F

g−kt g g k g kt

− v v v v

− A; ; ; A;

g −y P g P P g yP

g −b g g b

g −nv g g n g nv

−Yk k k e

Page 11: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๑

w− w w

g− Ak g g k g Ak

ตวสะกด ตวสะกดในอกขรวธอกษรไทยนอยนน นยมสะกดดวยพยญชนะเตมโดยเขยนไวบรรทดเดยวกน

กบพยญชนะตน โดยมตวสะกด ๘ เหมอนอกขรวธภาษาไทยปจจบนคอ ๑. d (แมกก) เชน ,kd (มาก) 0ud (จก) ]d (ลก) cvd (แอก)

๒. f๒ (แมกด) เชน lkf , lkL (สาด) 87f, 87&L (คด) pkf, pkL (ญาต)

๓. [ (แมกบ) เชน 0k[ (ขาบ) [u[ (บบ) c0[ (แจบ) F][ (โลภ) ๔. ' (แมกง) เชน 8u' (คง) l' (สง) cx' (แปง) ]P' (เลยง)

๕. o (แมกน) เชน dAo (กน) lbo (สน) 8no (คน) ginvo (เฮอน) ๖. , (แมกม) เชน 0k, (จาม) cd, (แกม) lA, (สม) lP, (เสยม)

๗. p๓ (แมเกย) เชน 0kp, 0kP (ขาย) :kp, :kP (ชาย,ทราย) g]bp, g]bP (เลย) I;p, I;P (รวย)

๘. ; (แมเกอว) เชน dk; (กาว) c0; (แขว) g]y; (เลว) dP; (เกยว)

วรรณยกต วรรณยกตในอกษรไทยนอยไมมรปเหมอนกบอกษรธรรมอสาน แตมเสยงวรรณยกต

ครบทง ๕ เสยงเหมอนภาษาไทย โดยทผอานตองฝนหาเสยงเอาเองตามความหมายของประโยคหรอขอความนนๆ เปนเกณฑในการพจารณา เหมอนกนกบอกษรธรรมอสานทกประการ (แตอกษรลาวซงพฒนาจากอกษรไทยนอยไปเปนอกษรประจาชาตไดเพมวรรณยกตเหมอนอกขรวธไทย และปรบปรงพยญชนะบางตวเพอใหสะดวกแกการพมพ)

๒ แมกก ใชประสมกนทง f (ด) และเชง L (ส) ๓ แมเกย ใชประสมกนทงตวเตม ( p ) และตวเชง (P )

Page 12: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๒

เครองหมาย เครองหมายในอกษรไทยนอยมดงน

๑. ¯ y ไมซด ใชเปนไมหนอากาศ ในคาทประกอบดวยสระอะ ทมตวสะกด เชน vyo (อน) oyo (นน)

ใชประกอบกบคาทประสมดวยสระ เอะ เอ ทมตวสะกด เชน gxyo (เปน) gsyf, gsyL (เหต)

ใชประกอบกบสระ เอย ทไมมตวสะกด เชน glyP (เสย) g,yP (เมย)

๒. ¯ Y นคหต ใชแทนเสยงสระ ออ ทไมมตวสะกด เมอเขยนภาษาอสาน เชน [Y (บ) rY (พอ) dY (ก) ๓. A ไมกง หรอไมกม ใช เขยนแทนสระโอะ ลดรป เชน 8A, (คม) 9Ao (ตน) ๔. # , # ไมยมก เหมอนเลข ๒ ใชเขยนซาคาหรอซาความ เชน 9k' # (ตางๆ) ok # (นานา) ๕. เครองหมายควง คลายเครองหมายปกกา ใชสาหรบอานคาหรอขอความตอเนองทอยดานหนา (อานประสมกบคาบนกอนแลวคอยอานประสมกบคาลางตามลาดบ) เชน fu 8Ao Zคนด คนเลว) g]y; ชง ๖. ตาลง บาท เครองหมายมาตราชง เชน ขง ๑ เฟอง สลง ๒ ไพ อานวา ขง ๑ ตาลง ๒ สลง

ตวเลข

ตวเลขในอกษรไทยนอยม ๑๐ รป เหมอนภาษาไทยปจจบน ดงน @ #,# $,$ % * (,( ) _ + Q ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๐

Page 13: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๓

หมายเหต ๑. เลขหลกหนวยเขยนตามปกต เหมอนอกขรวธไทยปจจบน ๒. เลขหลกสบ สวนมากจะเขยนจานวนเตมสบแลวตามดวยจานวนเศษ (ยกเวน ๒๐ - ๒๙ บางครงใชคาวา ซาว หมายถง ๒๐ แทน) เชน

#Q* (๒๕) หรอ :k; * (๒๕) %Q_ (๔๘) ๓. เลขหลกรอยขนไปจะใชตวหนงสอบอกจานวนเตม ตามดวยจานวนเศษ เชน

# iV (๒๐๐) # ryo * iV %Q+ ( ๒,๕๔๙) _ <no % ryo (๘๔,๐๐๐) ๔. บางครงกเขยนตามปกตเหมอนอกขรวธไทยปจจบน เชน

_Q (๘๐) $QQ (๓๐๐) (QQQ (๖,๐๐๐)

วธประสมอกษร วธประสมอกษรของอกษรไทยนอยเหมอนกบอกขรวธภาษาไทยปจจบน คอ วางสระไว

รอบพยญชนะตน ทงดานหนา ดานหลง ดานลาง และดานบน พยญชนะตวสะกดกเขยนไวบนบรรทดเดยวกนกบพยญชนะตน โดยใชพยญชนะเตม (ยกเวน ตว ย สะกดทใชตวเฟอง ย) สวนพยญชนะควบกลาจะใชพยญชนะตวเฟองของอกษรธรรมอสานมาปะปนบาง และการใชสระเอยทมตวสะกดจะใชเชง ย ตวเดยว เหมอนอกขรวธอกษรธรรมอสาน การประกอบพยญชนะตนกบสระหนา ตวอยางเชน wx (ไป) cd (แก) F9 (โต) การประกอบพยญชนะตนกบสระหลง ตวอยางเชน 9k (ตา) ,k (มา) oe (นา)

การประกอบพยญชนะตนกบสระบน ตวอยางเชน ,u (ม) =n (ชอ) 0'b (จง) การประกอบพยญชนะตนกบสระลาง ตวอยางเชน O (หน) 0' (จง) x (ป) การประกอบพยญชนะตนกบสระหนาและสระหลง ตวอยางเชน

g0Ak (เจา) gdAk (เกา) g0Ak (เขา) การประกอบพยญชนะตนกบสระหนา และสระบน ตวอยางเชน g5b' (เถง) gdbo (เกน) g]bP (เลย)

Page 14: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๔

****************** แบบฝกหดอานท ๑

(แจกแม ก กา และตวสะกด) การแจกวธประสมอกษรตอไปน จะใชพยญชนะ ก เปนตวอยาง เพอใหผเรยนอกษรไทยนอยได

ฝกหดอานและหดแจกใหเขาใจ เพอแจกพยญชนะตวอนๆ ซงแจกเหมอนกนดงน การแจกสระ

dt dk db du d7 dn

กะ กา ก ก ก ก d6 d^ gdt gd cdt cd

ก ก เกะ เก แกะ แก Fdt Fd gdkt dv(ใช dY แทน) dB; gdyP โกะ โก เกาะ กอ กว เกย gdnv gdb dYk wd gdBk

เกอ เกอ กา ไก เกา การแจกพยญชนะตวสะกด แม กก

dyd dkd dbd dud d7d dnd กก กาก กก กก กก กก d6d d^d gdyd cdd dBd Fdd

กก กก เกก/เกก แกก กก โกก dvd d;d dPd gdnvd gdbd

กอก กวก เกยก เกอก เกก

Page 15: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๕

การแจกพยญชนะตวสะกด แม กด

dyf dkf dbf duf d7f dnf กด กาด กด กด กด กด d6f d^f gdyf cdf dBf Fdf

กด กด เกด/เกด แกด กด โกด dvf d;f dPf gdnvf gdbf

กอด กวด เกยด เกอด เกด

การแจกพยญชนะตวสะกด แม กบ

dy[ dk[ db[ du[ d7[ dn[

กบ กาบ กบ กบ กบ กบ d6[ d^[ gdy[ cd[ dB[ Fd[

กบ กบ เกบ/เกบ แกบ กบ โกบ dv[ d;[ dP[ gdnv[ gdb[

กอบ กวบ เกยบ เกอบ เกบ

การแจกพยญชนะตวสะกด แม กง dy\ dk\ db\ du\ d7\ dn\

กง กาง กง กง กง กง d6\ d^\ gdy\ cd\ dB\ Fd\

กง กง เกง/เกง แกง กง โกง

dv\ d;\ dP\ gdnv\ gdb\

กอง กวง เกยง เกอง เกง

Page 16: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๖

การแจกพยญชนะตวสะกด แม กน

dyo dko dbo duo d7o dno กน กาน กน กน กน กน d6o d^o gdyo cdo dBo Fdo

กน กน เกน/เกน แกน กน โกน dvo d;o dPo gdnvo gdbo

กอน กวน เกยน เกอน เกน

การแจกพยญชนะตวสะกด แม กม

dy, dk, db, du, d7, dn, กม กาม กม กม กม กม d6, d^, gdy, cd, dB, Fd,

กม กม เกม แกม กม โกม

dv, d;, dP, gdnv, gdb,

กอม กวม เกยม เกอม เกม การแจกพยญชนะตวสะกด แม เกย

dyp (ใช wd แทน)dkp dbp dup d7p dnp

กย กาย กย กย กย กย

d6p d^p Fdp dvp d;p gdnvp

กย กย โกย กอย กวย เกอย

gdbp

เกย

การแจกพยญชนะตวสะกด แม เกอว dk; db; du; gd; cd; dP; กาว กว กว เกว แกว เกยว

Page 17: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๗

แบบฝกหดอานท ๒ ตวอยางอกษรไทยนอยขอความคดลอกจากเรอง สมาสสงสาร (จากหนงสออกษรโบราณอสาน ของศาสตราจารยธวช ปณโณทก)

Page 18: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๘

แบบฝกหดอานท ๓ ตวอยางอกษรไทยนอย คดลอกจากตนฉบบพงศาวดารเมองสกลนคร

(จากหนงสออกษรโบราณอสาน ของศาสตราจารยธวช ปณโณทก)

Page 19: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๑๙

คาอานปจจบน พงศาวดารเมองสกลนคร

Page 20: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒๐

แบบฝกหดอานท ๔ ตวอยาง ตนฉบบลายมอพงศาวดารเมองสกลนคร

(จากหนงสออกษรโบราณอสาน ของศาสตราจารยธวช ปณโณทก)

Page 21: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒๑

แบบฝกหดอานท ๕ (ตวอยาง กฎหมายโบราณ จากเอกสารใบลาน)

Page 22: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒๒

แบบฝกหดอานท ๕ (ตวอยาง กฎหมายโบราณ จากเอกสารสมดขอย)

Page 23: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒๓คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒๓

Page 24: ความเป นมาของอักษรไทยน อยค ม ออบรมอ กษรไทยน อย ๓ 8^, nvv A[i A,v ydlvowmoV ๒.๑ เหต ผลทางด

คมออบรมอกษรไทยนอย 8,nvvA[iA,vydlvowmoV ๒๔