เรื่อง...

22
ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย ที่ สนส. /2558 เรื่อง หลักเกณฑ์การคานวณมูลค่าเทียบเท่าสินทรัพย์เสี่ยงด้านปฏิบัติการ ของสถาบันการเงินเฉพาะกิจ ____________________________________ 1. เหตุผลในการออกประกาศ ตามที่ธนาคารแห่งประเทศไทยได้ออกประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยว่าด้วย หลักเกณฑ์การกากับดูแลเงินกองทุนของสถาบันการเงินเฉพาะกิจ ซึ่งกาหนดให้สถาบันการเงิน เฉพาะกิจต้องดารงเงินกองทุนเป็นอัตราส่วนกับสินทรัพย์เสี่ยงด้านเครดิต ด้านตลาด และ ด้านปฏิบัติการ ไม่ตากว่าระดับที่ธนาคารแห่งประเทศไทยกาหนด และด้วยความเสี่ยงด้านปฏิบัติการ เป็นความเสี่ยงที่เกิดจากความบกพร่องของระบบงาน บุคลากร กระบวนการ รวมทั้งปัจจัยภายนอกอื่น ๆ จึงเป็นความเสี่ยงที่เกิดขึ้นได้กับทุกหน่วยงาน ซึ่งรวมถึงการดาเนินงานของสถาบันการเงินเฉพาะกิจ ธนาคารแห่งประเทศไทยจึงกาหนดแนวทางการคานวณมูลค่าเทียบเท่าสินทรัพย์เสี่ยง ด้านปฏิบัติการตามประกาศฉบับนี้ เพื่อให้สถาบันการเงินเฉพาะกิจใช้ประเมินระดับเงินกองทุนขั้นต่สาหรับความเสี่ยงด้านปฏิบัติการ โดยกาหนดวิธีการคานวณมูลค่าเทียบเท่าสินทรัพย์เสี่ยงด้าน ปฏิบัติการไว้สองทางเลือก ได้แก่ Basic Indicator Approach (วิธี BIA) และ Standardised Approach (วิธี SA-OR) ทั้งนี้ สถาบันการเงินเฉพาะกิจจะต้องนาปริมาณมูลค่าเทียบเท่าสินทรัพย์เสี่ยงด้าน ปฏิบัติการที่คานวณตามหลักเกณฑ์ในประกาศฉบับนี้ไปรวมกับสินทรัพย์เสี่ยงอื่น ๆ ตามที่กาหนดใน ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์การกากับดูแลเงินกองทุนของสถาบันการเงิน เฉพาะกิจ เพื่อหาอัตราส่วนเงินกองทุนต่อสินทรัพย์เสี่ยงตามที่ธนาคารแห่งประเทศไทยกาหนดต่อไป 2. อานาจตามกฎหมาย อาศัยอานาจตามความในมาตรา 29 มาตรา 30 มาตรา 71 และมาตรา 120 แห่ง พระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 ธนาคารแห่งประเทศไทยออกหลักเกณฑ์การคานวณ มูลค่าเทียบเท่าสินทรัพย์เสี่ยงด้านปฏิบัติการของสถาบันการเงินเฉพาะกิจ และให้สถาบันการเงิน เฉพาะกิจถือปฏิบัติตามที่กาหนดในประกาศนี3. ขอบเขตการบังคับใช้ ประกาศฉบับนี้ใช้บังคับกับธนาคารออมสิน ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ การเกษตร ธนาคารอาคารสงเคราะห์ ธนาคารเพื่อการส่งออกและนาเข้าแห่งประเทศไทย ธนาคาร พัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย และบรรษัทประกันสินเชื่ออุตสาหกรรมขนาดย่อม งท 300 วันทีxx x.x. 2558

Upload: others

Post on 02-Aug-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. /2558

เรอง หลกเกณฑการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

____________________________________

1. เหตผลในการออกประกาศ

ตามทธนาคารแหงประเทศไทยไดออกประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการก ากบดแลเงนกองทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ซงก าหนดใหสถาบนการเงน เฉพาะกจตองด ารงเงนกองทนเปนอตราสวนกบสนทรพยเสยงดานเครดต ดานตลาด และ ดานปฏบตการ ไมต ากวาระดบทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด และดวยความเสยงดานปฏบตการเปนความเสยงทเกดจากความบกพรองของระบบงาน บคลากร กระบวนการ รวมทงปจจยภายนอกอน ๆ จงเปนความเสยงทเกดขนไดกบทกหนวยงาน ซงรวมถงการด าเนนงานของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

ธนาคารแหงประเทศไทยจงก าหนดแนวทางการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการตามประกาศฉบบน เพอใหสถาบนการเงนเฉพาะกจใชประเมนระดบเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการ โดยก าหนดวธการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการไวสองทางเลอก ไดแก Basic Indicator Approach (วธ BIA) และ Standardised Approach (วธ SA-OR)

ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจจะตองน าปรมาณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการทค านวณตามหลกเกณฑในประกาศฉบบนไปรวมกบสนทรพยเสยงอน ๆ ตามทก าหนดในประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการก ากบดแลเงนกองทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เพอหาอตราสวนเงนกองทนตอสนทรพยเสยงตามทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดตอไป

2. อ านาจตามกฎหมาย

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 29 มาตรา 30 มาตรา 71 และมาตรา 120 แหงพระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 ธนาคารแหงประเทศไทยออกหลกเกณฑการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ และใหสถาบนการเงนเฉพาะกจถอปฏบตตามทก าหนดในประกาศน

3. ขอบเขตการบงคบใช

ประกาศฉบบนใชบงคบกบธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธนาคารอาคารสงเคราะห ธนาคารเพอการสงออกและน าเขาแหงประเทศไทย ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศย และบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

งท 300 วนท xx x.x. 2558

Page 2: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

4. เนอหา

4.1 ค าจ ากดความ

ในประกาศฉบบน

“สถาบนการเงนเฉพาะกจ” หมายความวา สถาบนการเงนของรฐทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน ไดแก ธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธนาคาร อาคารสงเคราะห ธนาคารเพอการสงออกและน าเขาแหงประเทศไทย ธนาคารพฒนาวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศย และบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

“ความเสยงดานปฏบตการ (Operational risk)” หมายความวา ความเสยง ทจะเกดความเสยหายตาง ๆ อนเนองมาจากความไมเพยงพอหรอความบกพรองของกระบวนการควบคมภายใน บคลากรและระบบงาน หรอจากเหตการณภายนอก รวมถงความเสยงดานกฎหมาย (เชน ความเสยงตอการถกฟองรอง ถกด าเนนคดตามกฎหมาย หรอถกทางการเปรยบเทยบปรบ รวมทงความเสยงจากความเสยหายทจะตองปฏบตตามสญญาประนประนอมยอมความนอกศาล เปนตน) แตไมรวมความเสยงดานกลยทธ (Strategic risk) และดานชอเสยง (Reputational risk)

“รายไดจากการด าเนนงาน (Gross income)” หมายความวา รายไดทเกดจากการด าเนนธรกจตามปกตของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ซงสามารถแบงออกเปน 2 สวน คอ รายไดดอกเบยสทธ และรายไดทไมใชดอกเบยสทธ (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารแนบ 1)

“ยอดคงคาง” หมายความวา เงนใหสนเชอรวมดอกเบยคางรบ และมลคา ตามบญช (Book value) ของเงนลงทนในตราสารหนและตราสารทนในบญชเพอการธนาคาร (ไมรวมรายการนอกงบดล) กอนหกเงนส ารองทกนไว ยกเวนกรณยอดคงคางทกนส ารองไว เตมจ านวนแลว ซงธนาคารแหงประเทศไทยอนญาตใหน าเงนส ารองทกนไวดงกลาวมาหกจาก ยอดคงคางได การค านวณยอดคงคางในแตละป ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจใชคาเฉลยของยอดคงคางส าหรบรอบระยะเวลาบญช 6 เดอน จ านวน 2 งวด

“ฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการ” หมายความวา คาทใชในการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ ทงน คาฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการไมเทากบเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการท สถาบนการเงนเฉพาะกจตองด ารงตามกฎหมาย เนองจากเปนคาทค านวณจากอตราสวนเงนกองทน ขนต าทรอยละ 8 ซงตางจากอตราสวนเงนกองทนขนต าตามกฎหมายทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจ

“มลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ” หมายความวา คาระบระดบ ความเสยงดานปฏบตการทค านวณตามหลกเกณฑทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด เพอใชใน การค านวณรวมกบสนทรพยเสยงดานเครดตและสนทรพยเสยงดานตลาด เพอหาเงนกองทนขนต า

Page 3: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 3 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

ทสถาบนการเงนเฉพาะกจจะตองด ารงตามกฎหมาย ทงน เนองจากความเสยงดานปฏบตการไมได เกดจากสนทรพยของสถาบนการเงนเฉพาะกจเหมอนความเสยงดานเครดตและความเสยงดานตลาด จงไมมสนทรพยเสยงดานปฏบตการทแทจรง แตเปนเพยงมลคาเทยบเทาเทานน

4.2 หลกการ

หลกเกณฑการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการตาม ประกาศฉบบนก าหนดใหค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการไวสองทางเลอก ไดแก Basic Indicator Approach (วธ BIA) และ Standardised Approach (วธ SA-OR) เพอใหสถาบนการเงนเฉพาะกจเลอกใชตามความเหมาะสม โดยใหพจารณาถงความซบซอนของการด าเนนธรกจ ระดบความเสยง รวมทงระบบการบรหารความเสยงดานปฏบตการของตนเอง ซงทงสองวธขางตนใชรายไดจากการด าเนนงานเปนคาตวแทน (Proxy) ในการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ กลาวคอ สถาบนการเงนเฉพาะกจทมรายไดจากการด าเนนงานสง จะมความเสยงดานปฏบตการอยในระดบสง ดงนน สถาบนการเงนเฉพาะกจนนจะมมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการสงและจะตองด ารงเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงปฏบตการในระดบทสงเชนเดยวกน

ธนาคารแหงประเทศไทยไดก าหนดใหมทางเลอกภายใตวธ SA-OR อกหนงวธ คอ Alternative Standardised Approach (วธ ASA) ซงอนญาตใหสถาบนการเงนเฉพาะกจทม การประกอบธรกจใหสนเชอสามารถเลอกใชยอดคงคางเปน Proxy ในการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการของสายธรกจ Commercial banking และ Retail banking แทน การใชรายไดจากการด าเนนงาน เนองจากยอดคงคางอาจจะเปน Proxy ทดกวารายไดจาก การด าเนนงานในสายธรกจดงกลาว

ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจทเลอกใชวธ SA-OR หรอวธ ASA จะตองผานเกณฑมาตรฐานขนต าตามทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดไวในขอ 4.6 ดวย

4.3 หลกเกณฑการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ และขอก าหนดทเกยวของ

4.3.1 ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยง ดานปฏบตการตามวธใดวธหนง ดงตอไปน

(1) Basic Indicator Approach (วธ BIA) ตามทก าหนดไวในขอ 4.4

(2) Standardised Approach (วธ SA-OR) รวมถง Alternative Standardised Approach (วธ ASA) ตามทก าหนดไวในขอ 4.5

ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจจะตองเลอกใชวธการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการทสอดคลองกบลกษณะและความซบซอนของการด าเนนธรกจ

Page 4: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 4 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

4.3.2 สถาบนการเงนเฉพาะกจทประสงคจะใชวธ SA-OR หรอวธ ASA ตองยนขออนญาตพรอมเอกสารแสดงการจดแบงรายไดจากการด าเนนงาน และ/หรอยอดคงคาง ตามประเภทสายธรกจโดยวธ SA-OR หรอวธ ASA พรอมทงแบบประเมนความพรอมของสถาบนการเงนเฉพาะกจในการปฏบตตามเกณฑมาตรฐานขนต าทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดส าหรบการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการโดยวธ SA-OR และวธ ASA (รายละเอยดปรากฏตาม เอกสารแนบ 2) และน าสงทฝายก ากบและตรวจสอบสถาบนการเงนเฉพาะกจ สายก ากบ สถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย พรอมทงเอกสารส าคญอน ๆ ทเกยวของ (ถาม) โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจจะตองยนขออนญาตลวงหนากอนงวดการบญชทจะเรมใชวธการค านวณวธใหม ไมนอยกวา 3 เดอน

4.3.3 ในกรณทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองการเปลยนแปลงวธการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ สถาบนการเงนเฉพาะกจตองไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย โดยใหด าเนนการดงน

(1) กรณทเปลยนแปลงจากวธทซบซอนนอยกวาเปนวธทซบซอนมากกวา ซงไดแก เปลยนแปลงจากวธ BIA เปนวธ ASA หรอ จากวธ BIA เปนวธ SA-OR หรอ จากวธ ASA เปนวธ SA-OR ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจด าเนนการตามทก าหนดไวในขอ 4.3.2 ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจทตองการเปลยนแปลงจากวธ ASA ไปเปนวธ SA-OR ใหกรอกขอมลตามแบบประเมนความพรอมฯ เฉพาะขอ 4

(2) กรณทเปลยนแปลงจากวธทซบซอนมากกวาเปนวธทซบซอนนอยกวา ซงไดแก เปลยนแปลงจากวธ SA-OR เปนวธ ASA หรอ จากวธ SA-OR เปนวธ BIA หรอ จากวธ ASA เปนวธ BIA สถาบนการเงนเฉพาะกจตองไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทยเปนรายกรณ โดยจะตองมเหตผลอนสมควรเปนกรณพเศษเทานน

4.3.4 ส าหรบกรณพเศษทมผลท าใหสถาบนการเงนเฉพาะกจไมสามารถปฏบตตามเกณฑมาตรฐานขนต าทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดตามขอ 4.6 เชน มเหตการณทสงผลใหมการเปลยนแปลงอยางมนยส าคญตอการปฏบตตามเกณฑมาตรฐานขนต าทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดส าหรบการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ หรอมการควบหรอรวมกจการ (Merger and acquisition) หรอมการเปลยนแปลงระบบการบรหารความเสยงดานปฏบตการอยาง มนยส าคญ เปนตน ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจยนขออนญาตตอธนาคารแหงประเทศไทยเปนรายกรณ

4.4 หลกเกณฑการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการโดย Basic Indicator Approach (วธ BIA)

ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการจากคาเฉลยยอนหลง 3 ปของผลคณคาคงท 15% กบรายไดจากการด าเนนงาน ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ในกรณทรายไดจากการด าเนนงานในปใดมคาตดลบหรอเทากบศนย

เอกสารแนบ 7

Page 5: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 5 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

ใหตดรายไดดงกลาวออกจากตวเศษ และตดปดงกลาวออกจากจ านวนปในตวสวน โดยหลงจากนน ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการดวยการน า 12.5 คณดวยฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการ ตามสตรการค านวณตอไปน

โดย ERWABIA = มลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการทค านวณตามวธ BIA KBIA = ฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการทค านวณตามวธ BIA GI1....n = รายไดจากการด าเนนงานยอนหลง 3 ป เฉพาะทมคาบวก α = คาคงทความเสยงตามวธ BIA มคาเทากบ 15% n = จ านวนปทรายไดจากการด าเนนงานมคาเปนบวก

4.5 หลกเกณฑการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการโดย Standardised Approach (วธ SA-OR)

4.5.1 ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยง ดานปฏบตการดวยวธ SA-OR ตามขนตอนดงตอไปน

(1) ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจจดสรรรายไดจากการด าเนนงาน ลงในประเภทสายธรกจทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด

- สายธรกจแบงตามลกษณะของธรกรรมออกเปน 8 ประเภท (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารแนบ 3) โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจจะตองปฏบตตามหลกเกณฑ การจดประเภทสายธรกจทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดไว (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารแนบ 4) และส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจทมระบบภายในทใชงานอยแลวในการจดประเภทสายธรกจ สามารถจดธรกรรมบางประเภทใหอยในสายธรกจทแตกตางจากทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด ไวไดในกรณทสายธรกจนนมคาคงท (คา ) สงกวาหรอเทากบสายธรกจตามเกณฑทธนาคาร แหงประเทศไทยก าหนด

- ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจจดสรรรายไดจากการด าเนนงานลงในประเภทสายธรกจทกลาวขางตนเฉพาะทเกยวของกบการด าเนนงานของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ทงน ธนาคารแหงประเทศไทยไดแนบตวอยางการจดสรรรายไดจากการด าเนนงานเพอใหการจดสรรรายไดจากการด าเนนงานลงในแตละสายธรกจของสถาบนการเงนเฉพาะกจเปนไปอยางเหมาะสม และสอดคลองกน (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารแนบ 5)

Page 6: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 6 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

(2) ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบ ความเสยงดานปฏบตการของแตละสายธรกจดงกลาว โดยการน ารายไดจากการด าเนนงานคณกบ คาคงทความเสยง (คา ) ทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดไวส าหรบแตละสายธรกจ (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารแนบ 3) จากนนใหน าผลการค านวณทไดของแตละสายธรกจมารวมกนจะเปน ฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการของทงสถาบนการเงนเฉพาะกจในปนน อนง กรณทฐานเงนกองทนขนต าของสายธรกจใดตดลบ สถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถน าฐานเงนกองทนขนต าทตดลบของสายธรกจนนมาหกกลบกบฐานเงนกองทนขนต าทเปนบวกของสายธรกจอน ๆ ในปเดยวกนได

(3) ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจน าผลการค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการของทงสถาบนการเงนเฉพาะกจทค านวณไดตามขอ (2) ยอนหลง 3 ป มาค านวณหาคาเฉลย ทงน หากฐานเงนกองทนขนต ารวมของทงสถาบนการเงนเฉพาะกจในปใด มคาตดลบ ใหถอวาฐานเงนกองทนขนต าในปนนเปน 0 โดยทตวหารยงคงเปน 3 ปเชนเดม

(4) ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยง ดานปฏบตการดวยการน า 12.5 คณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการทค านวณไดตามขอ (3)

ทงน การค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการตาม วธ SA-OR สามารถสรปเปนสตรการค านวณได ดงตอไปน

โดย ERWASA-OR = มลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการทค านวณตามวธ SA-OR KSA-OR = ฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการทค านวณตามวธ SA-OR GI1-8 = รายไดจากการด าเนนงานของแตละสายธรกจ 8 ประเภท β1-8 = คาคงทความเสยงตามวธ SA-OR ทก าหนดแตกตางกนตามประเภทของ

สายธรกจ 8 ประเภท

4.5.2 สถาบนการเงนเฉพาะกจทมการประกอบธรกจใหสนเชอสามารถเลอก ใช Alternative Standardised Approach (วธ ASA) ในการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการ ตามวธตอไปน

ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณฐานเงนกองทนขนต า และมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการของทงสถาบนการเงนเฉพาะกจ ตามทก าหนดในวธ SA-OR ขอ 4.5.1 (1) – 4.5.1 (4) แตมขอแตกตางคอ ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจค านวณฐานเงนกองทนใน

Page 7: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 7 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

แตละปส าหรบสายธรกจ Retail banking1 และ Commercial banking2 โดยใชยอดคงคางเฉลย ของแตละปคณกบคาคงท “m” ทก าหนดไวเทากบ 0.035 แลวน าไปคณกบคา β ของแตละสายธรกจ ตามสตรการค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบสายธรกจ Retail banking และ Commercial banking ดงตอไปน

กรณ etail ankin )

กรณ ommercial ankin )

โดย KRB , KCB = ฐานเงนกองทนขนต าทตองด ารงส าหรบสายธรกจ Retail banking และ Commercial banking ตามวธ ASA

β RB , β CB = คาคงทความเสยงของสายธรกจ Retail banking และ Commercial banking LARB , LACB = ยอดคงคางเฉลยแตละป 3 ปยอนหลงของสายธรกจ Retail banking และ

Commercial banking = คาคงท มคาเทากบ 0.035

ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจทเลอกใชวธ ASA แตไมสามารถจดสรรรายไดจากการด าเนนงานหรอยอดคงคางตามวธขางตน ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจเลอกค านวณ ฐานเงนกองทนของสายธรกจหรอกลมสายธรกจดวยวธใดวธหนงดงตอไปน

- ค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการของ กลมสายธรกจ โดยใชยอดรวมของยอดคงคางของ Retail banking และ Commercial banking คณดวยคา แลว จงน าไปคณคา β ทสงกวาของ 2 สายธรกจน ซงเทากบ 15% และใช ยอดรวมของรายไดจากการด าเนนงานของสายธรกจทเหลอคณดวยคา β สงสดของทง 6 สายธรกจ ซงเทากบ 18%

- ค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการของ กลมสายธรกจ หรอสายธรกจ โดยใชยอดรวมของยอดคงคางของ Retail banking และ Commercial banking คณดวยคา แลว จงน าไปคณคา β ทสงกวาของ 2 สายธรกจน ซงเทากบ 15% และ ใชรายไดจากการด าเนนงานของแตละสายธรกจทเหลออก 6 สายธรกจคณดวยคา β ของแตละ สายธรกจนน

1 ยอดคงคางของสายธรกจ Retail banking ประกอบดวยยอดคงคางของ (1) ลกหนรายยอย และ (2) สนเชอเพอทอยอาศย

2 ยอดคงคางของสายธรกจ Commercial banking ประกอบดวยยอดคงคางของ (1) ลกหนภาครฐบาลและธนาคารกลาง

(2) ลกหนองคกรปกครองสวนทองถน องคการของรฐ และรฐวสาหกจ (PSEs) (3) ลกหนธนาคารเพอการพฒนาระหวางประเทศ (MDBs) (4) ลกหนสถาบนการเงน (5) ลกหนบรษทหลกทรพย และ (6) ลกหนธรกจเอกชน

ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถอางองค าจ ากดความของลกหนแตละประเภทไดจาก ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณสนทรพยเสยงดานเครดตของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

Page 8: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 8 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

- ค านวณฐานเงนกองทนขนต าส าหรบความเสยงดานปฏบตการของ สายธรกจ หรอกลมสายธรกจ โดยใชยอดคงคางของ Retail banking และ Commercial banking คณดวยคา แลว จงน าไปคณกบคา β ของแตละสายธรกจน และใชยอดรวมของรายไดจาก การด าเนนงานของสายธรกจทเหลออก 6 สาย คณดวยคา β สงสดของทง 6 สายธรกจ ซงเทากบ 18%

4.6 แนวทางการบรหารความเสยง และเกณฑมาตรฐานขนต า

สถาบนการเงนเฉพาะกจทจะเลอกใชวธ SA-OR และวธ ASA ในการค านวณ มลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการจะตองผานเกณฑมาตรฐานขนต าตามทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด ดงน

(1) คณะกรรมการและผบรหารระดบสงของสถาบนการเงนเฉพาะกจตองม สวนรวมในการก าหนดกรอบนโยบายและการตดตามดแลการบรหารความเสยงดานปฏบตการ

(2) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมระบบบรหารความเสยงดานปฏบตการทด มการน าระบบดงกลาวไปใชในทางปฏบต รวมทงมการก าหนดความรบผดชอบทชดเจนใหแกหนวยงานทท าหนาทบรหารความเสยงดานปฏบตการ ซงควรมหนาทส าคญดงน

(2.1) พฒนากลยทธทจะใชในการบงช ประเมน ตดตาม ควบคม และลดความเสยงดานปฏบตการ

(2.2) ก าหนดนโยบายและกระบวนการทเกยวของกบการบรหารและ ควบคมความเสยงดานปฏบตการ

(2.3) ก าหนดวธการทจะใชในการประเมนความเสยงดานปฏบตการ ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ และน าวธการดงกลาวไปปฏบต และ

(2.4) ก าหนดรปแบบการรายงานความเสยงดานปฏบตการ และน ารายงานดงกลาวไปใช

(3) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมทรพยากรเพยงพอส าหรบการใชวธ SA-OR หรอวธ ASA ในแตละสายธรกจและในสายงานควบคมและตรวจสอบกจการภายใน

(4) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมนโยบายและหลกเกณฑในการเชอมโยงรายไดจากการด าเนนงานส าหรบแตละสายธรกจตามวธ SA-OR (หรอยอดคงคางส าหรบสายธรกจ Retail banking และ Commercial banking ตามวธ ASA) เปนลายลกษณอกษร รวมทงมการทบทวนและปรบปรงหลกเกณฑดงกลาวเมอมการเปลยนแปลงธรกจหรอมการท าธรกจใหม

(5) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมระบบการจดเกบขอมลเกยวกบความเสยหาย ทเกดขนจรงจากความเสยงดานปฏบตการในแตละสายธรกจ ซงตองเปนสวนหนงของระบบประเมน

Page 9: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 9 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

ความเสยงดานปฏบตการทสถาบนการเงนเฉพาะกจใช และระบบประเมนความเสยงดานปฏบตการตองสามารถรวมเขากบกระบวนการบรหารความเสยงของสถาบนการเงนเฉพาะกจไดเปนอยางด เชน ขอมลผลลพธทไดจากการประเมนความเสยงตองเปนสวนส าคญในรายงานความเสยงทสงใหผบรหาร และถกน าไปใชในการวเคราะห ตดตาม และควบคมความเสยง เปนตน

(6) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมการจดท ารายงานความเสยงดานปฏบตการ และขอมลความเสยหายทเกดขนเปนประจ า ซงในรายงานควรกลาวถงการด าเนนการของสถาบนการเงนเฉพาะกจทเหมาะสมตอขอมลความเสยหายดงกลาวใหแกผบรหารหนวยงาน ผบรหารระดบสง และคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจทราบ

(7) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองจดท าเอกสารทเกยวของกบระบบบรหาร ความเสยงดานปฏบตการอยางครบถวน และมการตดตามการปฏบตตามขนตอนทก าหนดไว การควบคม และกระบวนการทเกยวกบระบบบรหารความเสยง ซงรวมถงการด าเนนการเมอเกด กรณทไมไดปฏบตตามขนตอนทก าหนดไว

(8) สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมการสอบทานกระบวนการบรหารความเสยงและระบบประเมนความเสยงดานปฏบตการทเปนอสระเปนประจ าอยางนอยปละ 1 ครง หรอ เมอมการเปลยนแปลงทส าคญในการท าธรกรรม กระบวนการ หรอระบบบรหารความเสยง โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจตองสอบทานทงหนวยงานทท าธรกรรมตาง ๆ และหนวยงานบรหาร ความเสยงดานปฏบตการดวย

(9) ระบบการบรหารความเสยงดานปฏบตการของสถาบนการเงนเฉพาะกจตอง มการสอบทานโดยผตรวจสอบภายนอกเมอธนาคารแหงประเทศไทยเหนสมควร

5. วนเรมตนบงคบใช

ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนท 1 มกราคม 2559 เปนตนไป

ประกาศ ณ วนท xx xxxxxx 2558

(นายประสาร ไตรรตนวรกล) ผวาการ ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 10: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 1/1 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

เอกสารแนบ 1

วธการค านวณรายไดจากการด าเนนงาน (Gross income)

รายไดจากการด าเนนงาน หมายถง ผลรวมของรายไดดอกเบยสทธ และรายไดทไมใชดอกเบยสทธของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ซงมรายละเอยดตามตารางตอไปน

รายไดจากการด าเนนงาน

+ 1. รายไดดอกเบยสทธ

+ 1.1 รายไดดอกเบยรบและเงนปนผลทงหมดของสถาบนการเงนเฉพาะกจทงจาก ก) ฐานะในบญชเพอการคา3 และ ข) ฐานะในบญชเพอการธนาคาร

- 1.2 คาใชจายดอกเบยและคาธรรมเนยมทเกยวของเพอใหไดมาซงเงนทนทสนบสนนการไดมาของรายไดตามขอ 1.1 เชน คาใชจายทเกยวกบตนทนเงนทนทมาจากการกยมระหวางสถาบนการเงนหรอผานตลาดเงน การรบเงนฝาก การออกหนก เปนตน

+ 2. รายไดทไมใชดอกเบยสทธ

+ 2.1 รายไดคาธรรมเนยมและบรการทงหมดของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เชน คาธรรมเนยมการขอใชบตรเอทเอม คาธรรมเนยมรบจากการเปด L/C เปนตน รวมทงรายไดจากการใหบรการดานงานสนบสนนแกบคคลอน (Insourcing fee)

- 2.2 คาธรรมเนยมและบรการทสถาบนการเงนเฉพาะกจจายในการใหบรการ เชน คาธรรมเนยมในการโอนเงนทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองจายธนาคารแหงประเทศไทยกรณท าธรกรรม BAHTNET คาธรรมเนยมเกยวกบบตรเอทเอมทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองจายแกระบบกลางในการด าเนนการกรณท าธรกรรมขามสถาบนการเงน เปนตน

+ 2.3 ก าไร (ขาดทน) จากการขายและประเมนมลคายตธรรมของฐานะในบญชเพอการคา ทงนรวมถงก าไร (ขาดทน) จากการขายและประเมนมลคายตธรรมของธรกรรมปรวรรตเงนตราตางประเทศและสนคาโภคภณฑทงในบญชเพอการคาและในบญชเพอการธนาคาร

- 2.4 คาใชจายดอกเบยและคาธรรมเนยมทเกยวของเพอใหไดมาซงเงนทนทสนบสนนการไดมาของรายไดตามขอ 2.3 (โดยไมใหน าคาใชจายดอกเบยและคาธรรมเนยมทเกยวของทไดหกไปแลวในขอ 1.2 มาหกซ าอกครง)

3 ทงน การจดกลมฐานะตาง ๆ ใหใช ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการก ากบดแลความเสยงดานตลาดและการค านวณ

สนทรพยเสยงดานตลาดของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

Page 11: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 1/2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

อนง รายไดจากการด าเนนงานขางตนจะตอง (1) ไมหกเงนส ารองและการดอยคาของสนทรพย เชน คาเผอหนสงสยจะสญ (2) ไมหกคาใชจายในการด าเนนงานทกประเภท เชน คาใชจายพนกงาน คาใชจาย

เกยวกบอาคาร สถานทและอปกรณ คาใชจายและคาตอบแทนกรรมการ คาทปรกษาตาง ๆ คาธรรมเนยมวชาชพ คาใชจายในการใชบรการจากผใหบรการภายนอก (Outsourcing) และการแตงตงตวแทน (Banking agent) คาใชจายในการแตงตงนตบคคลอนเปนตวแทนจายเงน คาใชจาย ทเกยวกบแบบพมพของสถาบนการเงนเฉพาะกจและคาใชจายในการพมพตราสารพาณชย คาใชจายเกยวกบการโฆษณา คานายหนา ภาษมลคาเพม ภาษเงนไดนตบคคล ภาษทดนและโรงเรอนส าหรบ ทท าการ เปนตน

(3) ไมนบรวมก าไร (ขาดทน) จากการขายและประเมนมลคายตธรรมของฐานะในบญชเพอการธนาคาร4

(4) ไมนบรวมรายไดหรอคาใชจายทไมไดเกดจากการด าเนนงานตามปกตของ สถาบนการเงนเฉพาะกจ (Non-core business) เชน

คาสนไหมทดแทนจากบรษทประกนภย คาเชาจากทรพยสนรอการขาย ก าไร (ขาดทน) จากการขายทรพยสนรอการขายหรอทรพยสนอน ขาดทนจากการดอยคาของทรพยสนรอการขายและทรพยสนอน รายการพเศษ หรอรายการไมปกตอน ๆ (Extraordinary หรอ Irregular items)

เชน คาใชจายในการปรบปรงส านกงานอนเนองมาจากน าทวม คาเสยหายทเกดจากไฟไหมน าทวม หรอภยธรรมชาตอยางอน เปนตน

รายไดจากการด าเนนงานทจะน าไปใชในการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยง ดานปฏบตการ ประกอบดวย รายไดจากการด าเนนงานของรอบระยะเวลาบญช 6 เดอนลาสดยอนหลง 3 ป (หรอ 6 รอบ) ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจทมรอบปบญชสนสดเดอนธนวาคม ใหใชรายไดจากการด าเนนงานของรอบระยะเวลาบญชทกสนเดอนมถนายนและธนวาคม ส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจทมรอบปบญชสนสดในระยะเวลาทตางไปจากน ธนาคารแหงประเทศไทยอนญาตใหใชรอบระยะเวลาบญช 6 เดอนตามรอบปบญชดงกลาวในการค านวณรายไดจากการด าเนนงานได เชน สถาบนการเงนเฉพาะกจทมรอบปบญชสนสดเดอนมนาคม ใหใชรายไดจาก การด าเนนงานของรอบระยะเวลาบญชทกสนเดอนกนยายนและมนาคม เปนตน

4 ทงน กรณทธนาคารแหงประเทศไทยพบวาสถาบนการเงนเฉพาะกจมเจตนาจะขายเงนลงทนในพอรตการลงทนจากบญชเพอการคา

แตยายพอรตการลงทนดงกลาวมาอยในบญชเพอการธนาคารแทน เพอจงใจหลบเลยงการนบก าไรจากการขายฐานะในบญชเพอการคา เปนรายได ซงตองน าไปค านวณเปนเงนกองทน (Capital arbitrage) ธนาคารแหงประเทศไทยจะพจารณาสงการใหสถาบนการเงนเฉพาะกจด าเนนการตามทเหนสมควรได

Page 12: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 2/1 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

เอกสารแนบ 2

แบบประเมนความพรอมของสถาบนการเงนเฉพาะกจในการปฏบตตามเกณฑมาตรฐานขนต าทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดส าหรบการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการโดยวธ SA-OR และวธ ASA ชอสถาบนการเงนเฉพาะกจ__________________________________________________________________________________________ ชอกรรมการผจดการใหญหรอผทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทแทน ___________________________________ ลงนาม ______________________________ ชอและต าแหนงผรบผดชอบในการกรอกขอมลทธนาคารแหงประเทศไทยสามารถตดตอได พรอมหมายเลขโทรศพท______________________________________ วนทท าการประเมน ______________________________

ล าดบ เกณฑมาตรฐานขนต า ระดบของ การผานเกณฑ

รายละเอยดทแสดงวา สถาบนการเงน เฉพาะกจสามารถปฏบตไดตามเกณฑ

เอกสารตาง ๆ ทสนบสนน การปฏบตตามเกณฑ

ผาน

ผานเ

ปน

สวนใ

หญ

ไมผา

นเปน

สว

นใหญ

ไมผา

ชอเอกสาร เลขทอางอง

1 คณะกรรมการและผบรหารระดบสงของสถาบนการเงนเฉพาะกจตองมสวนรวมในการก าหนดกรอบนโยบายและการตดตามดแลการบรหารความเสยงดานปฏบตการ

2 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมระบบบรหารความเสยงดานปฏบตการทด มการน าระบบดงกลาวไปใชในทางปฏบต รวมทงมการก าหนดความรบผดชอบทชดเจนใหแกหนวยงานทท าหนาทบรหารความเสยงดานปฏบตการซงควรมหนาทส าคญดงน

1) พฒนากลยทธทจะใชในการบงช ประเมน ตดตาม ควบคม และลด ความเสยงดานปฏบตการ

2) ก าหนดนโยบายและกระบวนการทเกยวของกบการบรหารและควบคมความเสยงดานปฏบตการ

3) ก าหนดวธการทจะใชในการประเมนความเสยงดานปฏบตการของสถาบนการเงนเฉพาะกจและน าวธการดงกลาวไปปฏบต

4) ก าหนดรปแบบการรายงานความเสยงดานปฏบตการและน ารายงานดงกลาวไปใช

Page 13: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 2/2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

ล าดบ เกณฑมาตรฐานขนต า ระดบของ การผานเกณฑ

รายละเอยดทแสดงวา สถาบนการเงน เฉพาะกจสามารถปฏบตไดตามเกณฑ

เอกสารตาง ๆ ทสนบสนน การปฏบตตามเกณฑ

ผาน

ผานเ

ปน

สวนใ

หญ

ไมผา

นเปน

สว

นใหญ

ไมผา

ชอเอกสาร เลขทอางอง

3 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมทรพยากรเพยงพอส าหรบการใชวธ SA-OR หรอวธ ASA ในแตละสายธรกจและในสายงานควบคมและสายงานตรวจสอบกจการภายใน

4 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมนโยบายและหลกเกณฑในการเชอมโยงรายไดจากการด าเนนงานส าหรบแตละสายธรกจตามวธ SA–OR (หรอยอดคงคางส าหรบสายธรกจ Retail Banking และ Commercial Banking ตามวธ ASA) เปน ลายลกษณอกษร รวมทงมการทบทวน และปรบปรงหลกเกณฑดงกลาวเมอมการเปลยนแปลงธรกจหรอมการท าธรกจใหม

5 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมระบบการจดเกบขอมลเกยวกบความเสยหาย ทเกดขนจรงจากความเสยงดานปฏบตการในแตละสายธรกจ ซงตองเปนสวนหนงของระบบประเมนความเสยงดานปฏบตการทสถาบนการเงนเฉพาะกจใช และระบบประเมนความเสยงดานปฏบตการตองสามารถรวมเขากบกระบวนการบรหารความเสยงของสถาบนการเงนเฉพาะกจไดเปนอยางด เชน ขอมลผลลพธทไดจากการประเมนความเสยงตองเปนสวนส าคญในรายงานความเสยงทสงใหผบรหาร และถกน าไปใชในการวเคราะห ตดตาม และควบคมความเสยง เปนตน

6 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมการจดท ารายงานความเสยงดานปฏบตการ และขอมลความเสยหายทเกดขนเปนประจ า ซงในรายงานควรกลาวถง การด าเนนการของสถาบนการเงนเฉพาะกจทเหมาะสมตอขอมลความเสยหายดงกลาวใหแกผบรหารหนวยงาน ผบรหารระดบสง และคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจทราบ

Page 14: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 2/3 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

ล าดบ เกณฑมาตรฐานขนต า ระดบของ การผานเกณฑ

รายละเอยดทแสดงวา สถาบนการเงน เฉพาะกจสามารถปฏบตไดตามเกณฑ

เอกสารตาง ๆ ทสนบสนน การปฏบตตามเกณฑ

ผาน

ผานเ

ปน

สวนใ

หญ

ไมผา

นเปน

สว

นใหญ

ไมผา

ชอเอกสาร เลขทอางอง

7 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองจดท าเอกสารทเกยวของกบระบบบรหาร ความเสยงดานปฏบตการอยางครบถวน และมการตดตามการปฏบตตามขนตอนทก าหนดไว การควบคม และกระบวนการทเกยวกบระบบบรหาร ความเสยง ซงรวมถงการด าเนนการเมอเกดกรณทไมไดปฏบตตามขนตอนทก าหนดไว

8 สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมการสอบทานกระบวนการบรหารความเสยง และระบบประเมนความเสยงดานปฏบตการทเปนอสระเปนประจ าอยางนอย ปละ 1 ครง หรอเมอมการเปลยนแปลงทส าคญในการท าธรกรรม กระบวนการ หรอระบบบรหารความเสยง โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจตองสอบทานทงหนวยงานทท าธรกรรมตาง ๆ และหนวยงานบรหารความเสยงดานปฏบตการดวย

9 ระบบการบรหารความเสยงดานปฏบตการของสถาบนการเงนเฉพาะกจตองมการสอบทานโดยผตรวจสอบภายนอกเมอธนาคารแหงประเทศไทยเหนสมควร

Page 15: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 3/1 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

เอกสารแนบ 3

ตารางการจดประเภทสายธรกจ5 และคาคงทความเสยง

สายธรกจ β ประเภทธรกจ ตวอยางกจกรรม

1. Corporate finance 18% 1) ธรกจบรหารจดการโครงสรางเงนทนใหแกธรกจหรอรฐบาล (Corporate/ Government finance)

2) ธรกจวาณชธนกจ (Merchant banking)

3) ธรกจการเปนทปรกษาทางการเงน (Advisory services)

การเปนทปรกษาการซอและการควบรวมกจการ (Merger and acquisition)

การจดการออก จดจ าหนาย หรอประกน การจ าหนายตราสารหน และหนวยลงทน(Underwriting)

การเปนทปรกษาเพอน าบรษทเขาจดทะเบยน ในตลาดหลกทรพย

การเปนทปรกษาทางการเงน เชน จดหาและจดการแหลงเงนก เงนทน และแหลงเงนกรวม (Loan syndications) แปลงสนทรพยเปนหลกทรพย (Securitisation) แปรรปรฐวสาหกจ หรอวเคราะหโครงการเพอการลงทน

2. Trading and sales 18% 1) การซอขายผลตภณฑทางการเงนกบลกคา (Sales)

2) การท าหนาทดแลสภาพคลอง ในตลาด (Market making)

3) การมฐานะโดยมวตถประสงคเพอการลงทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจเอง (Proprietary positions)

4) การบรหารเงน (Treasury)

การซอขายผลตภณฑทางการเงนกบลกคา การท าหนาทดแลสภาพคลองในตลาด และการ มฐานะในผลตภณฑทางการเงน (เชน ตราสารหน ตราสารทน ตราสารอนพนธ เงนตราตางประเทศ และสนคาโภคภณฑ) เพอการบรหารความเสยงหรอเพอการลงทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจเอง

การบรหารเงนทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ รปแบบอน ๆ เชน การท าธรกรรมซอคนทงกบธนาคารแหงประเทศไทย และภาคเอกชน เปนตน

การยมและใหยมหลกทรพย (Securities borrowing and lending) กรณท าหนาทเปนคสญญา

การเปนนายหนาซอขาย (Broker) แกลกคารายใหญ เชน การเปนนายหนาซอขายหนวยลงทน

การเปน Dealer หนวยลงทนและตราสารหน

5 ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจจดสรรรายไดจากการด าเนนงานลงในประเภทสายธรกจเฉพาะทเกยวของกบการด าเนนงานของสถาบนการเงน

เฉพาะกจ

Page 16: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 3/2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

สายธรกจ β ประเภทธรกจ ตวอยางกจกรรม

3. Retail banking 12% 1) ธรกจธนาคารลกคารายยอย (Retail banking)

2) ธรกจธนาคารลกคาบคคลรายใหญ (Private banking)

3) ธรกจบตรตาง ๆ (Card services)

การใหบรการดานสนเชอ (รวมทงการค าประกน รบรอง อาวล และเชาซอ) แกลกหนรายยอย6 และลกคาบคคลรายใหญ

การใหบรการดานเงนฝากและบรการทางการธนาคารแกลกคารายยอยและลกคาบคคลรายใหญ เชน การใหบรการตนรภย เปนตน

การใหบรการบตรเครดต บตรเดบต บตร ATM และการออกบตรรวมกบบรษทตาง ๆ (Private labels)

การท าธรกรรมอนพนธเพอปองกนความเสยง ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ทเกดจาก Portfolio สนเชอทใหแกลกหนรายยอย

4. Commercial banking 15% ธรกจธนาคารลกคารายใหญ (Commercial banking)

การใหบรการสนเชอ (รวมทงการรบรอง อาวล และค าประกน L/C) แกลกหนรายใหญ7

การใหสนเชอโครงการ (Project finance) และการใหสนเชอเพอการสงออกและการน าเขา (Trade finance)

ธรกจแฟกเตอรง (Factoring) และธรกจใหเชา แบบลสซง (Leasing)

เงนลงทนในหลกทรพยในบญชเพอการธนาคาร การท าธรกรรมอนพนธเพอปองกนความเสยงของ

สถาบนการเงนเฉพาะกจทเกดจาก Portfolio สนเชอทใหแกลกหนรายใหญ

6 ลกหนรายยอย ไดแก (1) ลกหนรายยอย และ (2) สนเชอเพอทอยอาศย ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณ

สนทรพยเสยงดานเครดตของสถาบนการเงนเฉพาะกจ 7 ลกหนรายใหญ ไดแก (1) ลกหนภาครฐบาลและธนาคารกลาง (2) ลกหนองคกรปกครองสวนทองถน องคการของรฐ รฐวสาหกจ (PSEs)

(3) ลกหนธนาคารเพอการพฒนาระหวางประเทศ (MDBs) (4) ลกหนสถาบนการเงน (5) ลกหนบรษทหลกทรพย และ (6) ลกหนธรกจเอกชน ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณสนทรพยเสยงดานเครดตของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

Page 17: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 3/3 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

สายธรกจ β ประเภทธรกจ ตวอยางกจกรรม

5. Payment and settlement

18% ธรกจการช าระราคาและช าระดล แกลกคาของสถาบนการเงนเฉพาะกจ (Payment and settlement)

การใหบรการโอนเงนและช าระเงนคาสนคาและบรการแกลกคา รวมถงการใหบรการโอนเงนผานเครอขายกลาง เชน BAHTNET SMART SWIFT หรอ Western Union เปนตน

การใหบรการเรยกเกบเงนตามตวเงน (เชค ตวแลกเงน ตวสญญาใชเงน) ใหแกลกคา เชน ECS (Electronic check clearing services)

บรการดานเชคคน บรการรบซอ/ขาย Draft จ าหนายเชคเดนทาง และเชค

การใหบรการบรหารเงนสด (Cash management) การหกบญชและการช าระดล (Clearing and

settlement) การใหบรการดานงานสนบสนน (เชน Insourcing

งาน Back office) ทเกยวกบการโอนเงนและ ช าระเงน

6. Agency services 15% 1) ธรกจรบฝากทรพยสนและดแลผลประโยชนแกลกคา (Custody and trust)

2) การเปนตวแทนใหแกธรกจ (Corporate agency)

การใหบรการ Escrow account การเปนนายทะเบยนหลกทรพย (Registra) การใหบรการดแลและเกบรกษาหลกทรพย

บตรเงนฝาก ตราสารแหงหน เอกสารแสดงสทธในทรพยสนและเอกสารอน ๆ (Custodian service)

การเปนผแทนผถอหนกและการเปนผดแลผลประโยชนของกองทนรวม (Trustee)

การประกอบธรกจการยมและใหยมหลกทรพย (Securities borrowing and lending) กรณท าหนาทแทนลกคา

การเปนตวแทนเรยกเกบหน การเปนตวแทนของผออกตราสารในการจายเงน

ใหกบผถอตราสาร (Issuer and paying agent)

7. Asset management 12% ธรกจบรหารจดการสนทรพย (Asset management)

การบรหารจดการกองทนหรอสนทรพยประเภท ตาง ๆ เชน กองทนรวม กองทนส ารองเลยงชพ กองทนสวนบคคล การรวมลงทน เปนตน ทงกรณทผจดการมอ านาจตดสนใจแทนลกคา (Discretionary fund management) และกรณทผจดการไมมอ านาจตดสนใจแทนลกคา (Non-discretionary fund management)

Page 18: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 3/4 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

สายธรกจ β ประเภทธรกจ ตวอยางกจกรรม

8. Retail brokerage 12% ธรกจนายหนาซอขาย (Retail brokerage)

การเปนตวแทนจ าหนาย (Selling agent) ตราสารทน พนธบตรรฐบาล/รฐวสาหกจ และ หนวยลงทน

การเปนนายหนาซอขาย (Broker) หนวยลงทนแกรายยอย

การเผยแพรแผนพบโฆษณาและเปนตวแทนของบรษทประกนชวตและบรษทประกนวนาศภย

การตดตอหรอแนะน าบรการของบรษทหลกทรพยใหแกลกคา (Introducing broker)

Page 19: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 4/1 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

เอกสารแนบ 4

หลกเกณฑการจดประเภทสายธรกจ (ส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจทเลอกใชวธ SA-OR หรอ ASA)

ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจทเลอกใชวธค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยง ดานปฏบตการตามวธ SA-OR และวธ ASA ถอปฏบตตามหลกเกณฑการจดประเภทสายธรกจ ทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด ดงตอไปน

1. สถาบนการเงนเฉพาะกจตองจดธรกรรมทกประเภทใหอยในสายธรกจใด สายธรกจหนงใน 8 สายธรกจหลกทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดตามตารางการจดประเภทสายธรกจในเอกสารแนบ 3

2. ธรกรรมใดทไมสามารถจดใหอยในสายธรกจหลกใดสายธรกจหนงได แตมลกษณะของธรกรรมทชวยสนบสนนธรกรรมทอยในสายธรกจหลก ใหสถาบนการเงน เฉพาะกจจดธรกรรมนนอยในสายธรกจหลกทธรกรรมนนชวยสนบสนน8 ในกรณทธรกรรมใดสนบสนนหลายสายธรกจหลก สถาบนการเงนเฉพาะกจตองมหลกเกณฑในการจดสายธรกจทชดเจนเปนลายลกษณอกษร

3. กรณทสถาบนการเงนเฉพาะกจไมสามารถจดรายไดของธรกรรมใหอยใน สายธรกจประเภทใดประเภทหนงได ใหจดเขาสายธรกจทมคา β สงสด

4. สถาบนการเงนเฉพาะกจอาจใชวธ Internal pricing ในการจดสรรรายได จากการด าเนนงานใหสายธรกจแตละประเภทได แตผลรวมของรายไดจากการด าเนนงานของ ทง 8 สายธรกจส าหรบวธ SA-OR ตองเทากบรายไดจากการด าเนนงานรวมของทงสถาบนการเงนเฉพาะกจกรณทไมไดมการแบงสายธรกจ (กรณวธ BIA)

5. การจดประเภทธรกรรมของสถาบนการเงนเฉพาะกจในแตละสายธรกจ เพอการค านวณมลคาเทยบเทาสนทรพยเสยงดานปฏบตการนตองสอดคลองกบค าจ ากดความ ของสายธรกจทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชเพอการค านวณสนทรพยเสยงประเภทอน ๆ เชน สนทรพยเสยงดานเครดตและดานตลาด เปนตน ทงน หากมความแตกตางกน สถาบนการเงนเฉพาะกจตองสามารถอธบายถงเหตผลและบนทกเปนลายลกษณอกษรไวอยางชดเจน

6. กระบวนการทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการจดประเภทสายธรกจ ตองบนทกเปนลายลกษณอกษรอยางชดเจน โดยเฉพาะค าจ ากดความของสายธรกจแตละประเภทตองมความละเอยดเพยงพอทจะท าใหบคคลอนสามารถจดประเภทไดเชนกน นอกจากนสถาบนการเงนเฉพาะกจตองจดใหมการบนทกขอยกเวนและการเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขน

8 เชน การใหบรการ Internet banking หากรายไดมาจากการโอนเงนผาน Internet กควรจดรายไดดงกลาวอยในสายธรกจ

Payment and settlement

Page 20: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 4/2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

7. กระบวนการทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการจดประเภทสายธรกจ ตองครอบคลมธรกรรมหรอผลตภณฑใหม ๆ ทสถาบนการเงนเฉพาะกจท าดวย

8. ผบรหารระดบสงตองรบผดชอบตอนโยบายในการจดประเภทสายธรกจ ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ทงน นโยบายดงกลาวตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจแลว

9. สถาบนการเงนเฉพาะกจตองจดใหมการสอบทานกระบวนการทใชในการจดประเภทสายธรกจเมอมการเปลยนแปลงธรกจหรอมการท าธรกจใหมทส าคญ

Page 21: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 5/1 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

เอกสารแนบ 5

ตวอยางการจดสรรรายไดจากการด าเนนงาน (ส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจทเลอกใชวธ SA-OR หรอวธ ASA)

สถาบนการเงนเฉพาะกจทใชวธ SA-OR หรอวธ ASA อาจพจารณาจดสรรรายไดจากการด าเนนงานในสายธรกจตาง ๆ ตามตวอยางตอไปน แมวาในทางปฏบตอาจมวธทเหมาะสมหลายวธ รวมถงการใชวธ Internal pricing ซงจะตองเปนไปตามหลกเกณฑทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด

1. รายไดจากการด าเนนงานของสายธรกจ Retail banking ประกอบดวย

- รายไดดอกเบยสทธ9 และรายไดคาธรรมเนยมและบรการทเกยวของกบเงนใหสนเชอของสถาบนการเงนเฉพาะกจทใหแกลกหนรายยอย10 และ

- รายไดสทธจากการท าธรกรรมอนพนธเพอปองกนความเสยงของสถาบนการเงนเฉพาะกจทเกดจากพอรตลกหนรายยอยดงกลาว

2. รายไดจากการด าเนนงานของสายธรกจ Commercial banking ประกอบดวย

- รายไดดอกเบยสทธ11 รวมทงรายไดคาธรรมเนยมและบรการทเกยวของ (เชน การค าประกน ภาระผกพน ตวเงน) กบเงนใหสนเชอของสถาบนการเงนเฉพาะกจทใหแกลกหนรายใหญ12 และ

- รายไดสทธจากการท าธรกรรมอนพนธเพอปองกนความเสยงของสถาบนการเงนเฉพาะกจทเกดจากพอรตลกหนรายใหญดงกลาว และ

- รายไดดอกเบยและเงนปนผลทงหมดจากการลงทนในหลกทรพยทอยในบญชเพอการธนาคารของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

9 สถาบนการเงนเฉพาะกจอาจค านวณจากรายไดดอกเบยทไดรบจากสนเชอทใหแกลกหนรายยอยหกลบดวยคาเฉลยถวงน าหนกของ

ตนทนทท าใหไดมาซงเงนทนส าหรบการใหสนเชอนน ไมวาจะไดมาจากเงนฝากรายยอยหรอเงนฝากประเภทอน ๆ 10

ลกหนรายยอย ไดแก (1) ลกหนรายยอย และ (2) สนเชอเพอทอยอาศย ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณสนทรพยเสยงดานเครดตของสถาบนการเงนเฉพาะกจ 11

สถาบนการเงนเฉพาะกจอาจค านวณจากรายไดดอกเบยทไดรบจากสนเชอทใหแกลกหนรายใหญหกลบดวยคาเฉลยถวงน าหนกของตนทนทท าใหไดมาซงเงนทนส าหรบการใหสนเชอนน ไมวาจะไดมาจากเงนฝากจากธรกจหรอเงนฝากประเภทอน ๆ 12

ลกหนรายใหญ ไดแก (1) ลกหนภาครฐบาลและธนาคารกลาง (2) ลกหนองคกรปกครองสวนทองถน องคการของรฐ รฐวสาหกจ (PSEs) (3) ลกหนธนาคารเพอการพฒนาระหวางประเทศ (MDBs) (4) ลกหนสถาบนการเงน (5) ลกหนบรษทหลกทรพย และ (6) ลกหนธรกจเอกชน ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณสนทรพยเสยงดานเครดตของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

Page 22: เรื่อง หลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้บริการจากบุคคล ... · - 2 -

- 5/2 -

ฝนสปxx-งท300xx-2558xxxx

3. รายไดจากการด าเนนงานของสายธรกจ Trading and sales ประกอบดวย ก าไร (ขาดทน) จากการขายและการประเมนมลคายตธรรม (Mark to market) ของหลกทรพยทอยในบญชเพอการคา หกดวยคาใชจายดอกเบยและคาธรรมเนยมทเกยวของเพอใหไดมาซงเงนทนนน และบวกดวยคาธรรมเนยมจากการท าธรกรรม Wholesale broking

4. รายไดจากการด าเนนงานของสายธรกจอนทเหลอ ประกอบดวย รายไดสทธคาธรรมเนยมและคาบรการจากธรกรรมนายหนาเปนสวนใหญ ส าหรบสายธรกจ Payment and settlement ใหรวมถงรายไดจากคาธรรมเนยมในการใหการบรการโอนเงนและช าระเงนแกลกคา และส าหรบสายธรกจ Asset management ใหรวมคาบรหารสนทรพยแทนบคคลอนดวย