1

มาตรฐานการบญช ฉบบท 19

เรอง

ผลประโยชนของพนกงาน

ค าแถลงการณ

มาตรฐานการบญชฉบบนเปนไปตามเกณฑทก าหนดขนโดยมาตรฐานการบญชระหวางประเทศ

ฉบบท 19 เรอง ผลประโยชนของพนกงาน ซงเปนการแกไขของคณะกรรมการมาตรฐานการบญชระหวาง

ประเทศทสนสดในวนท 31 ธนวาคม 2551 (IAS 19 : Employee Benefits (Bound volume 2009))

2

สารบญ

ยอหนาท

บทน า

วตถประสงค

บทน า 1 – บทน า 13

ขอบเขต 1-6

ค านยาม 7

ผลประโยชนระยะสนของพนกงาน 8-23

การรบรรายการและการวดมลคา 10-22

ผลประโยชนระยะสนทงหมดของพนกงาน 10

สทธการลางานในระยะสนทไดรบคาตอบแทน 11-16

โครงการสวนแบงก าไรและโครงการโบนส 17-22

การเปดเผยขอมล 23

ผลประโยชนหลงออกจากงาน – ความแตกตางระหวางโครงการ

สมทบเงนทก าหนดไวและโครงการผลประโยชนทก าหนดไว

24-42

โครงการของกลมนายจาง 29-33

โครงการผลประโยชนทก าหนดไวทกจการตางๆ ทอยภายใต

การควบคมเดยวกนรวมรบความเสยง

34-34ข

โครงการระดบภาครฐ 36-38

ผลประโยชนทมการประกน 39-42

ผลประโยชนหลงออกจากงาน – โครงการสมทบเงนทก าหนดไว 43-47

การรบรรายการและการวดมลคา 44-45

การเปดเผยขอมล 46-47

ผลประโยชนหลงออกจากงาน – โครงการผลประโยชนทก าหนดไว 48-119

การรบรรายการและการวดมลคา 49-62

การบญชส าหรบภาระผกพนจากการอนมาน 52-53

งบแสดงฐานะการเงน 54-60

ก าไรหรอขาดทน 61-62

การรบรรายการและการวดมลคา – มลคาปจจบนของภาระผกพน

ผลประโยชนทก าหนดไวและตนทนบรการปจจบน

63-101

วธก าหนดมลคาจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย การจดสรรผลประโยชนไปยงงวดการบรการ

64-66

67-71

3

ยอหนาท

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย 72-77

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย– อตราคดลด

78-82

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย -

เงนเดอน ผลประโยชน และคารกษาพยาบาล

83-91

ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย 92-95

ตนทนบรการในอดต 96-101

การรบรรายการและการวดมลคา - สนทรพยโครงการ 102-107

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ 102-104

สทธทจะไดรบชดเชย 104ก-104ง

ผลตอบแทนจากสนทรพยโครงการ 105-107

การรวมธรกจ 108

การลดขนาดโครงการลงและการจายช าระผลประโยชน 109-115

การน าเสนอขอมล 116-119

การหกกลบ 116-117

การแยกประเภทรายการหมนเวยนและไมหมนเวยน 118

องคประกอบทางการเงนของตนทนผลประโยชนหลงออกจากงาน 119

การเปดเผยขอมล 120-125

ผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงาน 126-131

การรบรรายการและการวดมลคา 128-130

การเปดเผยขอมล 131

ผลประโยชนเมอเลกจาง 132-143

การรบรรายการ 133-138

การวดมลคา 139-140

การเปดเผยขอมล 141-143

การปฏบตในชวงเปลยนแปลง 153-156

วนถอปฏบต 157-161

ภาคผนวก

ก. ตวอยางการค านวณ

ข. ตวอยางการเปดเผยขอมล

ค. ตวอยางการปฏบตตามยอหนาท 58ก

ง. การปรบปรงแกไขมาตรฐานการบญชฉบบอน

4

บทน า

บทน า 1 มาตรฐานการบญชฉบบน ก าหนดวธการบญชและการเปดเผยขอมลโดยนายจางส าหรบ

ผลประโยชนของพนกงาน มาตรฐานการบญชฉบบน ไมไดใชกบการรายงานของโครงการ

ผลประโยชนของพนกงาน (ดมาตรฐานการบญช ฉบบท 26 เรอง การบญชและการรายงาน

โครงการผลประโยชนเมอออกจากงาน)

บทน า 2 มาตรฐานการบญชฉบบนแบงผลประโยชนของพนกงานออกเปน 4 ประเภท ดงน

2.1 ผลประโยชนระยะสนส าหรบพนกงาน เชน คาจาง เงนเดอน เงนสมทบกองทนประกนสงคม

เงนท จายส าหรบการลาหยดพกผอนประจ าปและการลาปวย สวนแบงก าไรและโบนส

(หากจาย ภายใน 12 เดอนนบจากวนสนงวด) และผลประโยชนทไมเปนตวเงนทจายใหแก

พนกงาน ปจจบน (คารกษาพยาบาล คาทพกอาศย คายานพาหนะ และสนคาหรอบรการ

ทใหเปลาหรอ ในลกษณะอดหนน)

2.2 ผลประโยชนหลงออกจากงาน เชน บ านาญ ผลประโยชนอนเมอออกจากงาน ประกนชวต

หลงออกจากงาน และคารกษาพยาบาลหลงออกจากงาน

2.3 ผลประโยชนระยะยาวอนๆ ของพนกงานประกอบดวย ผลประโยชนทจายจากการท างาน

เปนระยะเวลานาน ผลประโยชนทจายส าหรบการหยดท างาน ผลประโยชนจากการท างานครบ

50 ป หรอผลประโยชนอนทจายจากการท างานเปนระยะเวลานาน ผลประโยชนทจายจากการ

ทพพลภาพเปนระยะเวลานาน รวมสวนแบงก าไร โบนส และคาตอบแทนทจะจายในภายหนา

หากมการจายภายหลง 12 เดอน หรอมากกวานบจากวนสนรอบระยะเวลารายงาน

2.4 ผลประโยชนเมอเลกจาง

บทน า 3 มาตรฐานการบญชฉบบน ก าหนดใหกจการรบร ผลประโยชนระยะสนของพนกงานเมอพนกงานได

ใหบรการเพอแลกเปลยนกบผลประโยชนดงกลาว

บทน า 4 โครงการผลประโยชนหลงออกจากงานแบงเปนโครงการสมทบเงนทก าหนดไว หรอโครงการ

ผลประโยชนทก าหนดไว มาตรฐานการบญชฉบบน ไดใหแนวปฏบตทเปนการเฉพาะในการจด

ประเภท โครงการของกลมนายจาง โครงการระดบภาครฐ และโครงการทมการประกนผลประโยชน

บทน า 5 ภายใตโครงการสมทบเงนทก าหนดไว กจการมการจายเงนสมทบเปนจ านวนแนนอนใหกจการ

ซงแยกตางหาก (กองทน) และไมมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมาน

ทจะตองจายเงนสมทบเพมเตมหากกองทนไมสามารถด ารงสนทรพยเพยงพอทจะจายผลประโยชน

ทงหมดของพนกงานในสวนทเกยวของกบบรการซงพนกงานไดใหบรการในงวดปจจบนและ

งวดกอน มาตรฐานการบญชฉบบน ก าหนดใหกจการรบร เงนสมทบทจายเขาโครงการสมทบเงน

ทก าหนดไวเมอพนกงานไดใหบรการเพอแลกเปลยนกบเงนสมทบดงกลาว

บทน า 6 โครงการผลประโยชนหลงออกจากงานอนทงหมดถอเปนโครงการผลประโยชนทก าหนดไว

โครงการ ผลประโยชนทก าหนดไวอาจยงไมไดมการเตรยมเงนกองทนหรออาจจะมการเตรยม

เงนกองทน ทงหมดหรอบางสวน มาตรฐานการบญชฉบบนก าหนดใหกจการ

5

6.1 บนทกบญชทงภาระผกพนทางกฎหมายและภาระผกพนจากการอนมานใดๆ ทเกดจากการ

ด าเนนการของกจการ

6.2 ก าหนดมลคาปจจบนของภาระผกพนของผลประโยชนทก าหนดไวและมลคายตธรรมใดๆ

ของสนทรพยโครงการอยางเพยงพอเปนปกต โดยจ านวนทรบร ในงบการเงนไมแตกตาง

อยางเปนสาระส าคญจากจ านวนทก าหนดได ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน

6.3 ใชวธคดลดแตละหนวยทประมาณการไว (Projected Unit Credit Method) เพอวดมลคา

ภาระผกพนและตนทนของกจการ

6.4 ถอวาผลประโยชนเปนของงวดทไดมการปฏบตงานของพนกงานตามสตรการค านวณ

ผลประโยชนของโครงการ เวนแตการใหบรการของพนกงานในปตอๆ มาจะน าไปสระดบ

ผลประโยชนทสงขนอยางมสาระส าคญกวาปกอนๆ

6.5 ใชขอสมมตการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเปนกลางและเหมาะสม

รวมกน เกยวกบตวแปรดานประชากร (เชน อตราการหมนเวยนของพนกงานและอตรา

การเสยชวต) และตวแปรทางการเงน (เชน การเพมข นของเงนเดอนในอนาคต

การเปลยนแปลงของตนทน คารกษาพยาบาล และการเปลยนแปลงผลประโยชนของรฐ

บางประการ) ขอสมมตทางการเงน ตององตามการคาดการณทางการตลาด ณ วนสนงวด

ทรายงานส าหรบงวดทภาระผกพนไดรบการช าระ

6.6 ก าหนดอตราคดลดโดยอางองอตราผลตอบแทนตามตลาด ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน

ของหนกภาคเอกชนทมอนดบความนาเชอถอในระดบคณภาพด (ในประเทศทตลาดหนก

ภาคเอกชนมขนาดไมใหญเพยงพอ ใหใชพนธบตรรฐบาล) และใชสกลเงนและเงอนไข

ทสอดคลองกบสกลเงนและเงอนไขของภาระผกพนผลประโยชนหลงออกจากงาน

6.7 หกมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการออกจากจ านวนภาระผกพนยกมา สทธทจะไดรบ

ชดเชยทไมมคณสมบตเพยงพอทจะเปนสนทรพยโครงการใหปฏบตในลกษณะเดยวกบ

สนทรพยโครงการ ยกเวนวาสทธเหลานนแสดงเปนสนทรพยแยกตางหากแทนทจะน าไป

หกออกจากภาระผกพน

6.8 จ ากดจ านวนยกไปของสนทรพยไมใหเกนผลรวมสทธของ

6.8.1 ตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร และผลขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยทยงไมรบร บวกดวย

6.8.2 มลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทอยในรปของการชดเชยเงนคนใหจาก

โครงการ หรอเงนสมทบแกโครงการในอนาคตทลดลง

6.9 รบร ตนทนจากการบรการในอดตดวยวธเสนตรงตลอดระยะเวลาเฉลยจนกวาผลประโยชน

ทมการปรบปรงจะกลายเปนผลประโยชนทไดรบเปนสทธขาด

6.10 รบรผลก าไรหรอขาดทนจากการลดลงของขนาดโครงการ หรอการช าระเงนตามโครงการ

ผลประโยชนทก าหนดไว เมอการลดลงของขนาดโครงการหรอการช าระเงนเกดข น ผลก าไร

หรอขาดทนตองประกอบดวยผลจากการเปลยนแปลงในมลคาปจจบนของภาระผกพนของ

6

ผลประโยชนทระบไดและผลจากการเปลยนแปลงมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ และ

สวนทยงไมไดรบรของผลก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

และตนทนจากการบรการในอดต

6.11 รบรสวนทระบไวของผลสะสมสทธของก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยทเกนมลคาทสงกวาระหวาง

6.11.1 รอยละ 10 ของมลคาปจจบนของภาระผกพนของผลประโยชนทก าหนดไว (กอน

หกสนทรพยโครงการ) และ

6.11.2 รอยละ 10 ของมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ

สวนของผลก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทจะรบรของ

แตละโครงการผลประโยชนทก าหนดไว คอ สวนท เกนรอยละ 10 ของชวงจ านวนเงน

ทก าหนด ณ วนสนรอบระยะเวลารายงานกอนหนา หารดวยอายงานทเหลออยถวเฉลย

ทคาดไวของพนกงานทเขารวมโครงการ

มาตรฐานการบญชฉบบน อนญาตใหใชวธการรบร ทเรวกวาอยางเปนระบบโดยใชเกณฑ

เดยวกนท งผลก าไรและขาดทนและใชอยางสม าเสมองวดตองวด วธการทอนญาต

ประกอบดวยการรบรผลก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ทงหมดทนทในก าไรหรอขาดทน นอกจากน มาตรฐานการบญชฉบบนอนญาตใหกจการรบร

ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงหมดดงกลาวใน

งวดทเกดขนในก าไรขาดทนเบดเสรจอน

บทน า 7 มาตรฐานการบญชฉบบน ก าหนดวธการทางบญชทงายกวาส าหรบผลประโยชนระยะยาวอนของ

พนกงาน แทนผลประโยชนหลงออกจากงาน โดยผลก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภย และตนทนบรการในอดตจะรบรทนท

บทน า 8 ผลประโยชนเมอเลกจาง คอ ผลประโยชนของพนกงานทตองจายอนเนองมาจากการตดสนใจของ

กจการทจะเลกการจางงานพนกงานกอนวนออกจากงานตามปกต หรอการตดสนใจของพนกงาน

ทจะยอมรบการออกจากงานโดยสมครใจเพอแลกเปลยนกบผลประโยชนเมอเลกจางดงกลาว

เหตการณทกอใหเกดภาระผกพนคอการเลกจางงานมากกวาการใหบรการของพนกงาน ดงนน

กจการตองรบร ผลประโยชนเมอเลกจางเมอกจการแสดงใหเหนวาไดผกพนตามขอใดขอหนง

ตอไปน เทานน

8.1 ยกเลกการจางพนกงาน หรอกลมพนกงานกอนวนออกจากงานตามปกต

8.2 ใหผลประโยชนเมอเลกจางซงเปนผลมาจากการใหขอเสนอเพอสนบสนนใหมการออกจากงาน

โดยสมครใจ

บทน า 9 กจการแสดงใหเหนวาไดผกพนกบการเลกจางเมอกจการมโครงการทมรายละเอยดอยางเปน

ทางการ (พรอมเนอหาขนต าทระบไว) ส าหรบการเลกจางและปราศจากความเปนไปไดวาจะมการ

ถอนโครงการนนได

7

บทน า 10 กจการตองคดลดผลประโยชนเมอเลกจางเมอผลประโยชนเมอเลกจางดงกลาวครบก าหนดเกนกวา

12 เดอนนบจากรอบระยะเวลารายงาน ในกรณทมการใหขอเสนอเพอสนบสนนใหมการ

ออกจากงานโดยสมครใจ การวดมลคาของผลประโยชนเมอเลกจางตององจากจ านวนพนกงาน

ทคาดวาจะรบขอเสนอนน

บทน า 11 (ยอหนาน ไมใช)

บทน า 12 มาตรฐานการบญชฉบบน ถอปฏบตกบงบการเงนส าหรบรอบระยะเวลาบญชทเรมในหรอหลงวนท 1 มกราคม 2554 เปนตนไป และสนบสนนใหปฏบตกอนวนถอปฏบต ในการน ามาใชครงแรก

กจการสามารถทยอยรบรสวนเพมในหนสนส าหรบผลประโยชนหลงออกจากงานไดไมเกน 5 ป แต

หากน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชแลวมผลท าใหหน สนลดลง กจการตองรบร ผลของการลดลง

ดงกลาวทนท

บทน า 13 (ยอหนาน ไมใช)

8

มาตรฐานการบญชฉบบน ประกอบดวยยอหนาท 1 ถง 161 ทกยอหนามความส าคญเทากน และมาตรฐาน

การบญชฉบบน ตองอานโดยค านงถงขอก าหนดของแมบทการบญช ในกรณทไมไดใหแนวปฏบตในการเลอก

และการใชนโยบายการบญช ใหกจการถอปฏบตตามขอก าหนดของมาตรฐานการบญช ฉบบท 8 (ปรบปรง

2552) เรอง นโยบายการบญช การเปลยนแปลงประมาณการทางบญชและขอผดพลาด

มาตรฐานการบญช ฉบบท 19 เรอง ผลประโยชนของพนกงาน

วตถประสงค

มาตรฐานการบญชฉบบน มวตถประสงคเพอก าหนดวธการบญชและการเปดเผยขอมลของผลประโยชนของ

พนกงาน มาตรฐานก าหนดใหกจการตองรบร

(1) หน สน เมอพนกงานไดใหบรการเพอเปนการแลกเปลยนกบผลประโยชนของพนกงานทบรษทจะจาย

ในอนาคต และ

(2) คาใชจาย เมอกจการไดรบผลประโยชนเชงเศรษฐกจทเกดจากการใหบรการของพนกงานเปนการ

แลกเปลยนกบผลประโยชนของพนกงาน

ขอบเขต

1. มาตรฐานการบญชฉบบน ใชถอปฏบตกบนายจางส าหรบวธการบญชส าหรบผลประโยชนของพนกงาน

ทงหมด เวนแตผลประโยชนทตองปฏบตตามมาตรฐานการรายงานทางการเงน ฉบบท 2 เรอง การจาย

โดยใชหนเปนเกณฑ

2. มาตรฐานการบญชฉบบน ไมใชกบการรายงานโครงการผลประโยชนของพนกงาน (ดมาตรฐานการบญช

ฉบบท 26 เรอง การบญชและการรายงานโครงการผลประโยชนเมอออกจากงาน)

3. ผลประโยชนของพนกงานตามมาตรฐานการบญชฉบบน รวมถง

3.1 ผลประโยชนทใหภายใตโครงการหรอขอตกลงอนทเปนทางการระหวางกจการกบพนกงานแตละคน

กลมพนกงาน หรอตวแทนของพนกงานหรอกลมพนกงาน

3.2 ผลประโยชนทใหภายใตขอก าหนดทางกฎหมายหรอผานทางขอตกลงของกลมอตสาหกรรม

ซงก าหนดใหกจการจายสมทบเขาโครงการระดบประเทศ โครงการระดบภาครฐ โครงการอนของ

กลมอตสาหกรรมหรอโครงการของกลมนายจาง หรอ

3.3 ผลประโยชนทเกดจากการปฏบตอยางไมเปนทางการ ซงกอภาระผกพนจากการอนมาน การปฏบต

อยางไมเปนทางการซงกอใหเกดภาระผกพนจากการอนมานเมอกจการไมมทางเลอกทเปนจรงไดท าให

จ าตองจายผลประโยชนของพนกงาน ตวอยางของภาระผกพนจากการอนมาน ไดแก การ

เปลยนแปลงการปฏบตทไมเปนทางการของกจการทจะท าใหเกดความเสยหายทไมสามารถยอมรบ

ไดตอความสมพนธทมตอพนกงาน

9

4. ผลประโยชนของพนกงานรวมถง

4.1 ผลประโยชนระยะสนของพนกงาน เชน คาจาง เงนเดอน เงนสมทบกองทนประกนสงคม เงนทจาย

ส าหรบการลาหยดพกผอนประจ าปและการลาปวย สวนแบงก าไรและโบนส (หากจายภายใน 12

เดอนนบจากวนสนรอบระยะเวลารายงาน) และผลประโยชนทไมเปนตวเงนทจายใหแกพนกงาน

ปจจบน (เชน คารกษาพยาบาล คาทพกอาศย คายานพาหนะ และสนคาหรอบรการทใหเปลาหรอใน

ลกษณะอดหนน)

4.2 ผลประโยชนหลงออกจากงาน เชน บ านาญ ผลประโยชนอนเมอออกจากงาน ประกนชวตหลงออกจากงาน

และคารกษาพยาบาลหลงออกจากงาน

4.3 ผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงานประกอบดวย ผลประโยชนทจายจากการท างานเปนระยะ

เวลานาน ผลประโยชนทจายส าหรบการหยดท างาน ผลประโยชนจากการท างานครบ 50 ปหรอ

ผลประโยชนอนทจายจากการท างานเปนระยะเวลานาน ผลประโยชนทจายจากการทพพลภาพเปน

ระยะเวลานาน รวมถงสวนแบงก าไร โบนส และคาตอบแทนทจะจายในภายหนา หากมการจาย

ภายหลง 12 เดอน หรอมากกวานบจากวนสนรอบระยะเวลารายงาน

4.4 ผลประโยชนเมอเลกจาง เนองจากผลประโยชนแตละกรณตามยอหนาท 4.1 ถง 4.4 มลกษณะแตกตางกน มาตรฐานการบญชฉบบน

จงก าหนดใหการปฏบตแตละกรณแยกออกจากกน

5. ผลประโยชนของพนกงานใหรวมถงผลประโยชนทจายใหพนกงานหรอ ผทพนกงานใหการอปการะ และ

อาจจายช าระเปนเงน (หรอเปนการใหสนคาหรอบรการ) โดยตรงใหแกพนกงาน คสมรส บตร หรอผอน

ทพนกงานใหการอปการะ หรอจายใหบคคลอน เชน บรษทประกนภย

6. พนกงานอาจใหบรการแกกจการในลกษณะเตมเวลา ไมเตมเวลา ถาวร ไมเปนทางการ หรอชวคราว ภายใต

วตถประสงคของมาตรฐานการบญชฉบบน พนกงานใหรวมถงกรรมการบรษทและบคลากรระดบบรหารอนดวย

ค านยาม

7. ค าศพททใชในมาตรฐานการบญชฉบบน มความหมายเฉพาะ ดงน

ผลประโยชนของ

พนกงาน หมายถง สงตอบแทนทกรปแบบทกจการใหเพอแลกเปลยนกบ

บรการทไดรบจากพนกงาน

ผลประโยชนระยะสน

ของพนกงาน

หมายถง ผลประโยชนของพนกงาน (ทมใชผลประโยชนเมอเลกจาง)

ซงมก าหนดจายช าระภายใน 12 เดอนนบจากวนสนงวด

ทพนกงานไดใหบรการ

ผลประโยชนหลง

ออกจากงาน

หมายถง ผลประ โยชนของพนก ง าน (ท ม ใ ช ผ ลประ โยชน

เมอเลกจาง) ซงมการจายหลงจากการจางงานสนสดลง

โครงการผลประโยชน

หลงออกจากงาน

หมายถง ขอตกลงทเปนทางการหรอไมเปนทางการทกจการ

ตกลงจะจายผลประโยชนหลงออกจากงานใหแกพนกงาน

ตงแตหนงรายขนไป

10

โครงการสมทบเงนท

ก าหนดไว (ซงตอไปน

เรยกวา “โครงการ

สมทบเงน”)

หมายถง โครงการผลประโยชนหลงออกจากงานทกจการจายเงน

สมทบในจ านวนทแนนอนใหแกกจการทแยกตางหาก

(กองทน) และไมมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระ

ผกพนจากการอนมานทตองจายเงนสมทบอก หากกองทน

ไมสามารถด ารงสนทรพยเพยงพอทจะจายผลประโยชน

ของพนกงานท งหมดทเกยวของกบการใหบรการของ

พนกงานในงวดปจจบนและงวดกอน

โครงการผลประโยชน

ทก าหนดไว (ซงตอไปน

เรยกวา “โครงการ

ผลประโยชน”)

หมายถง โครงการผลประโยชนหลงออกจากงานทมใชโครงการ

สมทบเงน

โครงการของกลม

นายจาง

หมายถง โค ร ง ก า รสมทบ เ ง นห ร อ โค ร งก า รผลปร ะ โยชน

(ทไมใชโครงการระดบภาครฐ) ซง

1) รวมสนทรพยทสมทบจากกจการตางๆ ทไมอยภายใต

การควบคมเดยวกน และ

2) ใชสนทรพยเหลานนใหเกดประโยชนตอพนกงานของ

กจการมากกวาหนงแหงตามเกณฑของระดบเงน

สมทบและระดบผลประโยชนทก าหนดไวโดย

ปราศจากการก าหนดโดยกจการทจางพนกงาน

ทเกยวของกบโครงการ

ผลประโยชนระยะยาว

อนของพนกงาน

หมายถง ผลประโยชนของพนกงาน (ทมใชผลประโยชนหลงออก

จากงานและผลประโยชนเมอเลกจาง) ซงไมไดถงก าหนด

จายช าระภายใน 12 เดอนนบจากวนสนงวดทพนกงานได

ใหบรการทเกยวของ

ผลประโยชนเมอเลกจาง หมายถง ผลประโยชนของพนกงานทจะจายซงเปนผลจากขอใดขอ

หนงตอไปน

1) การตดสนใจของกจการทจะเลกจางพนกงานกอนวน

ออกจากงานตามปกต

2) การตดสนใจของพนกงานทยอมรบจะออกจากงาน

โดยสมครใจเพอแลกเปลยนกบผลประโยชนจากเรอง

ดงกลาว

ผลประโยชนของ

พนกงานทไดรบเปน

สทธขาด

หมายถง ผลประ โยชนของพนก งาน ท ไ ม ขนอ ย กบ เ ง อนไข

การจางงานในอนาคต

11

มลคาปจจบนของภาระ

ผกพนตามโครงการ

ผลประโยชน

หมายถง มลคาปจจบนของจ านวนเงนทคาดวาจะตองจายในอนาคต

กอนหกสนทรพยโครงการ เพอจายช าระภาระผกพนทเกดจาก

บรการทพนกงานไดใหบรการในงวดปจจบนและงวดกอน

ตนทนบรการปจจบน หมายถง ส วน เพ ม ของ มล ค า ป จ จบนของภา ระ ผกพน ของ

ผลประโยชนทเกดจากบรการทพนกงานไดใหบรการใน

งวดปจจบน

ตนทนดอกเบ ย หมายถง สวนทเพมขนระหวางงวดของมลคาปจจบนของภาระ

ผกพนตาม โครงการผลประ โยชน ท เ ก ดจาก การ

ทผลประโยชนดงกลาวมระยะเวลาทจะจายช าระใกลเขามา

อกหนงงวด

สนทรพยโครงการ ประกอบดวย 1) สนทรพยทถอไวโดยกองทนผลประโยชนระยะยาวของ

พนกงาน และ

2) กรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไข

สนทรพยทถอไวโดย

กองทนผลประโยชน

ระยะยาวของพนกงาน

หมายถง สนทรพย (ทไมใชเครองมอทางการเงนทไมสามารถ

เปลยนมอไดทออกโดยกจการทเสนอรายงาน) ซง

1) ถอไวโดยกจการ (กองทน) ทมสถานะตามกฎหมายแยก

อ อ ก จ า ก ก จ ก า ร ท เ ส น อ ร า ย ง า น แ ล ะต ง ข น

เพยงเพอไวจายหรอสมทบเปนผลประโยชนของ

พนกงานเทานน และ

2) มไวพรอมทจะใชเพอจายหรอสมทบเปนผลประโยชนของ

พนกงานเทานน ซงไมไดมไวเพอเจาหน ของกจการ

ทเสนอรายงาน (แมวาจะเปนกรณลมละลายกตาม) และ

ไมสามารถจายคนแกกจการทเสนอรายงาน เวนแตกรณ

ใดกรณหนงตอไปน

2.1) สนทรพยทเหลออยของกองทนมเพยงพอทจะ

ครอบคลมถงภาระผกพนของผลประโยชนของ

พนกงานของโครงการหรอกจการทเสนอ

รายงาน

2.2) สนทรพยท คนกลบมายงกจการทน าเสนอ

รายงานเพอชดเชยสวนของผลประโยชนของ

พนกงานทไดจายออกไปแลว

12

กรมธรรมประกนภย

ทเขาเงอนไข1

หมายถง กรมธรรมประกนภยทออกโดยผรบประกนทไมใชกจการ

ทเกยวของกนของกจการทเสนอรายงาน (ตามมาตรฐาน

การบญช ฉบบท 24 (ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผย

ขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน) หากเงน

ทไดจากกรมธรรมน น

1) สามารถใชเพยงเพอจายหรอเปนเงนกองทนเพอ

ผลประโยชนของพนกงานตามโครงการผลประโยชน

เทานน และ

2) ไมไดมไวเพอจายใหเจาหน ของกจการทเสนอรายงาน

(แมวาจะเปนกรณลมละลายกตาม) และไมสามารถ

จายใหกจการทเสนอรายงานได เวนแตกรณใดกรณ

หนงดงน

2.1) สงตอบแทนทไดถอเปนสนทรพยสวนเกนทไม

จ าเปนส าหรบกรมธรรมเพอใหครอบคลมถง

ภาระผกพนทเกยวของกบผลประโยชนของ

พนกงานทงหมด

2.2) สงตอบแทนทไดคนกลบมายงกจการทน าเสนอ

รายงานเพอชดเชยสวนของผลประโยชนของ

พนกงานทไดจายออกไปเรยบรอยแลว

ผลตอบแทนของ

สนทรพยโครงการ

หมายถง ดอกเบย เงนปนผล และรายไดอนทเกดจากสนทรพย

โครงการ รวมทงผลก าไรหรอขาดทนทยงไมเกดขนและ

ทเกดขนแลวจากสนทรพยโครงการ หกดวยตนทนการ

บรหารโครงการ (นอกเหนอจากรายการทรวมอยใน

ขอสมมตทใชในการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยเพอวดภาระผกพนของผลประโยชน) และหก

ดวยภาษคางจายทโครงการตองจาย

ผลก าไรขาดทนจากการ

ประมาณตามหลก

คณตศาสตรประกนภย

ประกอบดวย 1) การปรบปรงจากประสบการณ (ผลกระทบของความ

แตกตางระหวางขอสมมตเดมทใชในการประมาณการ

ตามหลกคณตศาสตรประกนภยกบสงทไดเกดขนจรง)

และ

2) ผลกระทบจากการเปลยนแปลงขอสมมตทใชในการ

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

1 กรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไข ไมจ าเปนตองเปนสญญาประกนภยตามค านยามในมาตรฐานการรายงานทางการเงน ฉบบท 4

เรอง สญญาประกนภย (เมอมการประกาศใช)

13

ตนทนบรการในอดต หมายถง การเปลยนแปลงของมลคาปจจบนของภาระผกพนตาม

โครงการผลประโยชนส าหรบบรการ ทพนกงานได

ใหบรการในงวดกอน ซงสวนเพมน เกดในงวดปจจบนจาก

การเรมจดต งเปนคร งแรกหรอการเปลยนแปลงของ

ผลประโยชนหลงออกจากงานหรอผลประโยชนระยะยาว

อนของพนกงาน ตน ทนบรการในอดตอาจเ ปนได

ทงผลบวก (เมอผลประโยชนจากการทไดเรมจดตงเปน

คร งแรกท าใหมล คา ป จ จบนของภาระผกพนของ

ผลประโยชนเพ ม ขน ) ห รออาจ เ ปนผลลบ (หาก

ผลประโยชนทมอยเปลยนแปลงไปท าใหมลคาปจจบนของ

ภาระผกพนของผลประโยชนลดลง)

ผลประโยชนระยะสนของพนกงาน

8. ตวอยางของผลประโยชนระยะสนของพนกงาน ไดแก

8.1 คาจาง เงนเดอน และเงนสมทบกองทนประกนสงคม

8.2 การลาระยะสนทยงไดรบคาตอบแทน (เชน ลาพกผอนประจ าปและลาปวยทยงไดรบคาตอบแทน) เมอ

คาดวาจะตองจายคาตอบแทนส าหรบการลางานภายใน 12 เดอนนบจากวนส นงวดทพนกงานได

ใหบรการทเกยวของ

8.3 สวนแบงก าไรและโบนสทจะตองจายภายใน 12 เดอนนบจากวนส นงวดทพนกงานไดใหบรการ

ทเกยวของ

8.4 ผลประโยชนทไมเปนตวเงน (เชน คารกษาพยาบาล คาทพกอาศย ยานพาหนะ และสนคาหรอบรการ

ทใหเปลาหรอในลกษณะอดหนน) ส าหรบพนกงานปจจบน

9. โดยทวไป วธการบญชของผลประโยชนระยะสนของพนกงานคอนขางตรงไปตรงมา เนองจากไมตองใช

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยเพอวดมลคาภาระผกพนหรอตนทน และไมม

ความเปนไปไดทจะเกดผลก าไรหรอขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย นอกจากน

การวดมลคาภาระผกพนผลประโยชนระยะสนของพนกงานเปนไปตามเกณฑการไมคดลด

การรบรรายการและการวดมลคา

ผลประโยชนระยะสนทงหมดของพนกงาน

10. เมอพนกงานไดใหบรการแกกจการในระหวางงวดบญช กจการตองรบร จ านวนทไมคดลดของ

ผลประโยชนระยะสนของพนกงานทคาดวาจะจายเพอแลกเปลยนกบบรการทไดรบจากพนกงาน โดย

10.1 รบรเปนหน สน (คาใชจายคางจาย) หลงหกจ านวนเงนทจายแลว หากจ านวนทจายแลวสงกวา

จ านวนเงนทไมคดลดของผลประโยชน กจการตองรบรสวนเกนนนเปนสนทรพย (คาใชจายจาย

ลวงหนา) ในจ านวนเงนทสงผลใหการจายลวงหนานนจะท าใหลดการจายของสวนในอนาคตลง

หรอรบเงนสดกลบคนมา และ

14

10.2 รบรเปนคาใชจาย เวนแตมาตรฐานการบญชฉบบอนจะก าหนดหรออนญาตใหรวมผลประโยชน

เปนราคาทนของสนทรพยได (เชน มาตรฐานการบญช ฉบบท 2 (ปรบปรง 2552) เรอง สนคา

คงเหลอ และมาตรฐานการบญช ฉบบท 16 (ปรบปรง 2552) เรอง ทดน อาคารและอปกรณ)

ยอหนาท 11 14 และ 17 อธบายวธทกจการจะตองปฏบตตามขอก าหนดนนตอผลประโยชนระยะสน

ของพนกงานในรปแบบของการลางานทไดรบคาตอบแทน โครงการสวนแบงก าไร และโบนส

สทธการลางานในระยะสนทไดรบคาตอบแทน

11. กจการตองรบรตนทนทคาดวาจะเกดขนของผลประโยชนระยะสนของพนกงานในรปการลางานทไดรบ

คาตอบแทนตามยอหนาท 10 ดงน

11.1 ในกรณของสทธการลางานทไดรบคาตอบแทนทสะสมได ใหรบรเมอพนกงานใหบรการ

ซงกอใหเกดการเพมขนของสทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนในอนาคต

11.2 ในกรณของสทธการลางานทไดรบคาตอบแทนทสะสมไมได ใหรบรเมอมการลางานเกดขน

12. กจการอาจใหพนกงานลาโดยยงจายคาตอบแทนใหหลายกรณ เชน การลาพกผอนประจ าป การลาปวย และ

การลาเนองจากการทพพลภาพชวคราว การลาคลอดบตรหรอการลาเพอเล ยงดบตร การลาเพอกจของการ

ศาลยตธรรมและกจของราชการทหาร สทธในการลางานทยงไดรบคาตอบแทนม 2 ประเภท ดงน

12.1 ชนดสะสม

12.2 ชนดไมสะสม

13. สทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนชนดสะสม คอ สทธการลางานทสามารถยกยอดไปใชในอนาคตได

หากไมไดใชสทธในงวดปจจบนทงหมด สทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนชนดสะสมอาจเปนสทธขาด

(พนกงานไดรบสทธโดยการจายเปนเงนสดส าหรบสทธในการลาทยงไมไดใชเมอออกจากกจการ) หรอไม

เปนสทธขาด (พนกงานไมไดสทธทจะไดรบการจายเปนเงนสดส าหรบสทธในการลาทยงไมไดใชเมอออกจาก

กจการ) ภาระผกพนจะเกดข นเมอพนกงานไดใหบรการซงเพมสทธในการไดรบการลางานทยงไดรบ

คาตอบแทนในอนาคตเพม แมวาสทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนจะไมเปนสทธขาด และความเปนไปได

ทพนกงานจะออกจากงานกอนใชสทธแบบไมเปนสทธขาดสะสมจะมผลตอการวดมลคาของภาระผกพน

กถอวาภาระผกพนเกดขนและตองรบรภาระผกพนนน

14. กจการตองวดมลคาของตนทนทคาดวาจะเกดขนของสทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนชนดสะสม

ตามจ านวนซงกจการคาดวาจะจายเพมเนองจากมสทธทพนกงานยงไมไดใชสะสมอย ณ วนสนรอบ

ระยะเวลารายงาน

15. วธการทระบในยอหนากอนวดมลคาภาระผกพนตามจ านวนเงนทจะจายเพมซงคาดวาจะเกดจากการสะสม

ผลประโยชน ในหลายกรณ กจการอาจไมจ าเปนตองค านวณอยางละเอยดเพอประมาณการวาไมมภาระ

ผกพนทมสาระส าคญจากการลางานทยงไดรบคาตอบแทนเหลออย เชน ภาระผกพนทเกดจากการลาปวยม

แนวโนมทจะเปนสาระส าคญกตอเมอมความเขาใจทงทเปนทางการหรอไมเปนทางการวาสทธการลาปวยท

ไมไดใชทยงไดรบคาตอบแทน อาจไดรบชดเชยดวยวนหยดทไดรบคาตอบแทนเทานน

15

ตวอยางของยอหนาท 14 และ 15 กจการมพนกงาน 100 คน ซงมสทธทจะลาปวยโดยไดรบคาจางปละ 5 วนท าการ วนลาปวยทไมไดใชจะยกไป

ใชไดใน 1 ปปฏทน การใชสทธลาปวยจะเรมใชจากสทธของปปจจบนกอนแลวจงใชสทธทยกมาจากปกอน (วธ

เขาหลง-ออกกอน) ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1 สทธทยงไมไดใชโดยเฉลยคอ 2 วนตอคน กจการคาดการณจาก

ประสบการณในอดต ซงคาดวาจะยงคงมอยตอไปวา ในป 25X2 พนกงาน 92 คน จะลาปวยคนละไมเกน 5 วน

และอก 8 คนทเหลอจะลาปวยเฉลยคนละ 6.5 วน

กจการคาดวาจะมการจายเพมเตมเปนเวลา 12 วน ส าหรบการลาปวยซงเปนผลมาจากสทธทยงไมไดไชสะสม

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1 เทากบ 12 วน (8 คน * 1.5 วนตอคน) ดงนน กจการจะรบรหนสนเทากบจ านวนเงน

ทจายส าหรบการลาปวย 12 วน

16. สทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนชนดไมสะสมจะไมถกยกยอดไป สทธการลางานดงกลาวจะหมดสทธไป

หากสทธในงวดปจจบนไมไดถกใชทงหมด และพนกงานไมมสทธทจะไดรบคาตอบแทนส าหรบสทธการ

ลางานทไมไดใชดงกลาวเมอออกจากงาน กรณดงกลาวมกเปนกรณของการลาปวย (สทธในอดตทไมไดใช

ไมไดท าใหสทธในอนาคตเพมข น) การลาคลอดบตร หรอการลาเพอเล ยงดบตร และการลาเพอกจของ

ศาลยตธรรมหรอการลาเพอราชการทหารทยงไดรบคาตอบแทน กจการไมตองรบรหน สนหรอคาใชจาย

จนกวาจะมการลางานเกดขน เนองจากการใหบรการของพนกงานไมไดท าใหจ านวนของผลประโยชนเพมขน

โครงการสวนแบงก าไรและโครงการโบนส

17. กจการตองรบรตนทนทคาดวาจะตองจายของสวนแบงก าไรและโบนสตามยอหนาท 10 หากเปนไปตาม

เงอนไขทกขอตอไปน

17.1 กจการมภาระผกพนทางกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานในปจจบนทจะตองจาย

เนองจากเหตการณทเกดขนในอดต

17.2 สามารถประมาณภาระผกพนไดอยางนาเชอถอ

ภาระผกพนในปจจบนจะเกดขนกตอเมอกจการไมมทางเลอกอนทเปนไปไดนอกจากจะตองจายเงน

18. ภายใตโครงการสวนแบงก าไรบางโครงการ พนกงานจะไดรบสวนแบงก าไรตอเมอยงคงท างานกบกจการ

ตามระยะเวลาทระบไว โครงการดงกลาวจะกอใหเกดภาระผกพนจากการอนมานเมอพนกงานไดใหบรการ

ซงจะเพมมลคาของจ านวนเงนทกจการตองจายหากพนกงานยงคงใหบรการจนครบระยะเวลาทก าหนด

การวดมลคาของภาระผกพนจากการอนมานนสะทอนความเปนไปไดทพนกงานบางคนอาจออกจากงาน

โดยไมไดรบการจายสวนแบงก าไร

ตวอยางของยอหนาท 18

โครงการสวนแบงก าไรก าหนดใหกจการจายก าไรส าหรบปตามสดสวนทระบไวใหพนกงานทท างานตลอดป หากไมม

พนกงานลาออกจากงานระหวางป สวนแบงก าไรทจะจายทงหมดส าหรบปจะเทากบรอยละ 3 ของก าไรสทธ กจการ

คาดวาอตราการเขาออกของพนกงานท าใหการจายสวนแบงก าไรลดลงเปนรอยละ 2.5 ของก าไร

กจการรบรหนสนและคาใชจายทรอยละ 2.5 ของก าไรสทธ

16

19. กจการอาจไมมภาระผกพนตามกฎหมายทจะจายโบนส อยางไรกตาม ในบางกรณกจการอาจมธรรมเนยม

ปฏบตในการจายโบนส ซงในกรณเชนน กจการมภาระผกพนจากการอนมานเนองจากกจการไมมทางเลอก

อนนอกจากจะตองจายโบนสนน การวดมลคาของภาระผกพนจากการอนมานน สะทอนความเปนไปได

ทพนกงานบางคนออกจากงานไปโดยไมไดรบโบนส

20. กจการสามารถประมาณภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานส าหรบโครงการสวนแบง

ก าไรหรอโครงการโบนสไดอยางนาเชอถอ เมอเขาเงอนไขขอใดขอหนงตอไปน

20.1 เงอนไขทเปนทางการของโครงการมสตรในการค านวณจ านวนผลประโยชน

20.2 กจการก าหนดจ านวนทจะจายกอนวนทอนมตใหออกงบการเงน

20.3 ธรรมเนยมปฏบตในอดตท าใหทราบชดเจนถงจ านวนเงนของภาระผกพนจากการอนมาน

21. ภาระผกพนจากโครงการสวนแบงก าไรและโครงการโบนสเกดจากการใหบรการของพนกงานและ

ไมเกยวของกบเจาของกจการ ดงนน กจการจะรบร ตนทนของโครงการสวนแบงก าไรและโครงการโบนสเปน

คาใชจาย ไมใชการจดสรรจากก าไรสทธใหกบเจาของกจการ

22. หากการจายสวนแบงก าไรและโบนสยงไมถงก าหนดจายทงจ านวนภายใน 12 เดอนหลงวนส นงวด

ทพนกงานใหบรการทเกยวของ การจายเงนน ถอเปนผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงาน (ตามยอหนาท

126 ถง 131)

การเปดเผยขอมล

23. แมมาตรฐานการบญชฉบบนไมไดก าหนดใหเปดเผยขอมลเกยวกบผลประโยชนระยะสนของพนกงาน

โดยเฉพาะ แตมาตรฐานการบญชฉบบอนๆ อาจก าหนดใหเปดเผยไว เชน มาตรฐานการบญช ฉบบท 24

(ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผยขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน ซงกจการจะตองเปดเผย

ขอมลเรองผลประโยชนของพนกงานทเปนผบรหารส าคญ และมาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง

2552) เรอง การน าเสนองบการเงน ซงก าหนดใหเปดเผยขอมลเกยวกบคาใชจายท เกยวของกบ

ผลประโยชนของพนกงาน

ผลประโยชนหลงออกจากงาน – ความแตกตางระหวางโครงการสมทบเงนทก าหนดไว

และโครงการผลประโยชนทก าหนดไว

24. ผลประโยชนหลงออกจากงานตามมาตรฐานการบญชฉบบน ใหรวมถงตวอยางตอไปน

24.1 ผลประโยชนเมอออกจากงาน เชน บ านาญ และ

24.2 ผลประโยชนอนหลงออกจากงาน เชน การประกนชวต และการรกษาพยาบาลหลงออกจากงาน

การจดการเรองของผลประโยชนของพนกงานหลงออกจากงานดงกลาวถอวาเปนโครงการผลประโยชน

หลงออกจากงาน กจการตองน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาถอปฏบตกบการจดการดงกลาวทงหมด ไมวา

จะมการตงกจการแยกออกมาตางหากเพอรบเงนสมทบและจายผลประโยชนหรอไม

25. โครงการผลประโยชนหลงออกจากงานสามารถจดประเภทเปนโครงการสมทบเงนหรอโครงการผลประโยชน

โดยข นอยกบเน อหาสาระเชงเศรษฐกจซงพจารณาจากกฎเกณฑและเงอนไขหลกของโครงการภายใต

โครงการสมทบเงน

17

25.1 ภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานของกจการจะจ ากด เพยงจ านวนเงน

ทกจการตกลงจะสมทบเขากองทน ดงนน จ านวนผลประโยชนหลงออกจากงานทพนกงานไดรบ

จะก าหนดจากจ านวนเงนทกจการจายสมทบ (และบางครงพนกงานรวมสะสมดวย) ใหกบโครงการ

ผลประโยชนหลงออกจากงานหรอใหกบบรษทประกน รวมทงผลตอบแทนการลงทนทเกดจาก

เงนสมทบดงกลาว

25.2 ดงนน ความเสยงจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย (ในกรณผลประโยชนจะนอยกวา

ทคาดการณไว) และความเสยงจากการลงทน (ในกรณสนทรพยทน าไปลงทนไมเพยงพอตอการจาย

ผลประโยชน) จะตกอยกบพนกงาน

26. ตวอยางของกรณทภาระผกพนของกจการไมจ ากดอยเพยงจ านวนเงนทกจการจายสมทบเขากองทนเทานน

คอการทกจการกอใหเกดภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานโดย

26.1 ใชสตรค านวณผลประโยชนของโครงการซงไมไดเชอมโยงกบจ านวนเงนจายสมทบเพยงอยางเดยว

26.2 มการประกนผลตอบแทนของเงนสมทบไมวาโดยทางตรงหรอทางออมผานโครงการ หรอ

26.3 มธรรมเนยมปฏบตอยางไมเปนทางการทกอใหเกดภาระผกพนจากการอนมาน เชน กจการมประวต

การเพมผลประโยชนใหแกพนกงานทมอยเดม เพอใหสอดคลองกบภาวะเงนเฟอ จนถอเปนธรรมเนยม

ปฏบต แมจะไมมขอผกพนทางกฎหมายกตาม

27. ภายใตโครงการผลประโยชน

27.1 ภาระผกพนของกจการคอ การทตองจดหาผลประโยชนทตกลงไวใหพนกงานปจจบนและพนกงาน

ในอดต และ

27.2 โดยเน อหาแลว กจการตองรบความเสยงจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

(ในกรณตนทนของผลประโยชนสงกวาทคาดการณไว) และความเสยงจากการลงทน ดงนน หากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยหรอการลงทนไมเปนไปตามทคาด ภาระผกพนของ

กจการอาจเพมขน

28. ตงแตยอหนาท 29 ถง 42 จะอธบายความแตกตางระหวางโครงการสมทบเงนกบโครงการผลประโยชน

ในแงทเปนโครงการของกลมนายจาง โครงการระดบภาครฐ และผลประโยชนทมการประกน

โครงการของกลมนายจาง

29. กจการตองจดโครงการของกลมนายจางเปนโครงการสมทบเงนหรอโครงการผลประโยชนโดยพจารณา

ตามเงอนไขของโครงการ (รวมทงภาระผกพนจากการอนมานนอกเหนอจากเงอนไขทเปนทางการ)

หากโครงการของกลมนายจางเปนโครงการผลประโยชน กจการตองปฏบตตามขอก าหนดทกขอ

ตอไปน

29.1 รบรภาระผกพนของโครงการผลประโยชน สนทรพยโครงการ และตนทนทเกยวของกบโครงการ

ตามสดสวนทเปนของกจการในลกษณะเดยวกบโครงการผลประโยชนโครงการอน

29.2 เปดเผยขอมลตามยอหนาท 120ก

30. เมอมขอมลไมเพยงพอทจะใชการบญชเกยวกบโครงการของกลมนายจางในลกษณะของโครงการ

ผลประโยชน กจการตองปฏบตตามขอก าหนดทกขอตอไปน

30.1 บนทกบญชโครงการตามยอหนาท 44 ถง 46 เสมอนเปนโครงการสมทบเงน

18

30.2 เปดเผยขอมลทกขอตอไปน 30.2.1 ขอเทจจรงทวาโครงการดงกลาวเปนโครงการผลประโยชน และ

30.2.2 เหตผลทท าใหกจการมขอมลไมเพยงพอทจะบนทกบญชเปนโครงการผลประโยชนได และ

30.3 ในกรณทกจการเกดสวนเกนหรอสวนขาดในโครงการทอาจสงผลกระทบถงจ านวนเงนทจะจาย

สมทบในอนาคต ใหกจการเปดเผยขอมลทกขอตอไปน เพมเตม

30.3.1 ขอมลทมเกยวกบสวนขาดหรอสวนเกนของโครงการ

30.3.2 หลกเกณฑทใชก าหนดสวนขาดหรอสวนเกนนน

30.3.3 นยของผลกระทบทจะเกดขนกบกจการ (ถาม)

31. ตวอยางรปแบบหนงของโครงการของกลมนายจางทเปนโครงการผลประโยชน ไดแก

31.1 การจายเงนเขาโครงการตามความจ าเปนในแตละงวด เชน การจายเงนสมทบถกก าหนดใหอยใน

ระดบทคาดวาจะเพยงพอส าหรบผลประโยชนทจะตองจายภายในงวดนน สวนผลประโยชนในอนาคต

ทไดรบในงวดปจจบนกจะจายจากเงนสมทบในอนาคต และ

31.2 ผลประโยชนของพนกงานก าหนดจากระยะเวลาการท างานและกจการทเขารวมโครงการไมมวธอน

ท เปนไปไดทจะไมรวมโครงการ นอกจากการจายเงนสมทบส าหรบผลประโยชนทพนกงานควรไดรบ

จนถงวนทกจการไมรวมโครงการ โครงการนกอใหเกดความเสยงจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยแกกจการ ท าใหกจการจะตองเพมเงนสมทบหรอชกจงใหพนกงานรบ

ผลประโยชนลดลงในกรณทผลประโยชนของพนกงาน ณ วนสนรอบระยะเวลารายงานท าใหกจการ

มตนทนของผลประโยชนทไดรบแลวมากกวาทคาดการณไว โครงการนถอเปนโครงการผลประโยชน

32. เมอมขอมลเพยงพอเกยวกบโครงการของกลมนายจางทมลกษณะเปนโครงการผลประโยชน กจการตองรบร

ภาระผกพนของผลประโยชน สนทรพยโครงการ และตนทนทเกยวของกบโครงการผลประโยชนหลงออก

จากงานในลกษณะเดยวกบโครงการผลประโยชนอนๆ ตามสดสวนทเปนของแตละกจการ อยางไรกตาม

ในบางกรณ กจการอาจไมสามารถระบสวนแบงของตนเกยวกบฐานะการเงนและผลการด าเนนงานของ

โครงการไดอยางนาเชอถอเพยงพอทจะบนทกบญช ซงอาจเกดขนหาก

32.1 กจการไมไดรบขอมลของโครงการเพอปฏบตใหเปนไปตามขอก าหนดของมาตรฐานการบญชฉบบน

หรอ

32.2 โครงการท าใหกจการทเขารวมเกดความเสยงจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

เกยวกบพนกงานปจจบนและพนกงานในอดตของกจการอน ซงสงผลใหไมมหลกเกณฑทนาเชอถอ

และสม าเสมอในการจดสรรภาระผกพน สนทรพย และตนทนทเกยวของกบโครงการในสวนของ

แตละกจการทเขารวม

ในกรณดงกลาว กจการตองรบร โครงการเสมอนโครงการดงกลาวเปนโครงการสมทบเงนของกจการและ

เปดเผยขอมลเพมเตมตามยอหนาท 30

32ก หากมขอตกลงภายใตสญญาระหวางโครงการของกลมนายจางและผเขารวมโครงการถงวธก าหนดการจาย

สวนเกนของโครงการใหผเขารวมโครงการ (หรอจดหาเงนส าหรบสวนขาด) ผเขารวมในโครงการของกลม

นายจางตามสญญาดงกลาวทรบร โครงการของกลมนายจางลกษณะน เปนโครงการสมทบเงนตามยอหนาท 30

ตองรบรสนทรพยหรอหน สนทเกดจากขอตกลงภายใตสญญาดงกลาว และรบร รายไดหรอคาใชจายใน

ก าไรหรอขาดทน

19

ตวอยางของยอหนาท 32ก

กจการเขารวมโครงการผลประโยชนของกลมนายจางทไมไดจดเตรยมการประเมนมลคาของโครงการ

ตามเกณฑมาตรฐานการบญชฉบบน ดงนนกจการตองบนทกบญชเสมอนวาเปนโครงการสมทบเงน การวดมลคา

ของกองทนซงไมเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน แสดงใหเหนถงสวนขาด 100 ลานบาทในโครงการ

โครงการมขอตกลงตามสญญาเกยวกบก าหนดการสมทบเงนของนายจางทเขารวมโครงการเพอลดสวนขาดลง

ภายในเวลา 5 ป เงนสมทบทงหมดทเปนสวนทกจการตองสมทบเขาตามสญญาคอ 8 ลานบาท

กจการรบรหนสนส าหรบเงนสมทบทปรบมลคาเงนตามเวลาและคาใชจายในจ านวนเทากนในก าไรหรอขาดทน

32ข มาตรฐานการบญช ฉบบท 37 (ปรบปรง 2552) เรอง ประมาณการหนสน หนสนทอาจเกดขน และ

สนทรพยทอาจเกดขน ก าหนดใหกจการเปดเผยขอมลเกยวกบหนสนทอาจเกดขนบางรายการ โครงการ

ของกลมนายจางอาจกอใหเกดหนสนทอาจเกดขนซงอาจเกดจากตวอยางดงตอไปน

(1) ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกยวของกบกจการอนทเขารวม

โครงการ เนองจากแตละกจการทเขารวมโครงการของกลมนายจางตองมสวนรวมรบความเสยงจาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยของกจการอนทกกจการทเขารวมโครงการดวย หรอ

(2) ความรบผดชอบภายใตเงอนไขของโครงการทจะตองรบผดชอบทางการเงนในสวนทขาดของ

โครงการหากกจการอนหยดเขารวมโครงการ

33. โครงการของกลมนายจางแตกตางจากโครงการรวมกลมบรหาร โครงการรวมกลมบรหารเปนเพยงการน า

โครงการของนายจางแตละรายมารวมกนเพอใหนายจางทเขารวมน าสนทรพยมารวมกนลงทนและลด

คาใชจายในการบรหารและจดการการลงทน โดยสทธเรยกรองของนายจางแตละรายยงคงแยกจากกนเพอ

ผลประโยชนของลกจางของแตละกจการโดยเฉพาะ โครงการรวมกลมบรหารดงกลาวไมท าใหเกดปญหาใน

การบนทกบญช เพราะกจการมขอมลเพยงพอทจะปฏบตเชนเดยวกบโครงการอนๆ ทเปนของนายจางรายเดยว

เนองจากโครงการดงกลาวไมท าใหกจการทเขารวมเกดความเสยงจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยเกยวกบพนกงานปจจบนและพนกงานในอดตของกจการอนๆ ค านยามในมาตรฐานการบญช

ฉบบน ก าหนดใหกจการจดประเภทโครงการรวมกลมบรหารเปนโครงการสมทบเงนหรอโครงการ

ผลประโยชน ทงน ขนอยกบเงอนไขของโครงการ (รวมทงภาระผกพนจากการอนมานนอกเหนอจากเงอนไข

ทเปนทางการดวย)

โครงการผลประโยชนทก าหนดไวทกจการตางๆ ทอยภายใตการควบคมเดยวกนรวมรบความเสยง

34. โครงการผลประโยชนทกจการตางๆ ทอยภายใตการควบคมเดยวกน (เชน บรษทใหญและบรษทยอย)

รวมรบความเสยง ไมถอเปนโครงการของกลมนายจาง

34ก กจการทเขารวมในโครงการประเภทดงกลาวตองเกบขอมลเกยวกบโครงการโดยรวมซงวดมลคาตาม

มาตรฐานการบญชฉบบน โดยอาศยขอสมมตพนฐานทใชกบโครงการโดยรวม กรณทมขอตกลงหรอ

นโยบายใหรบภาระตนทนของผลประโยชนสทธส าหรบโครงการโดยรวม ซงวดมลคาตามมาตรฐานการ

บญชฉบบน เปนของแตละกจการในกลม กจการตองรบร ตนทนผลประโยชนสทธดงกลาวในงบการเงน

เฉพาะกจการหรองบการเงนแตละบรษท หากไมมขอตกลงหรอนโยบายดงกลาว ตนทนของผลประโยชน

สทธตองรบร ในงบการเงนเฉพาะกจการหรองบการเงนแตละบรษทของกจการในกลมทมนายจางใหการ

20

สนบสนนโครงการตามกฎหมาย กจการอนในกลมตองรบร ตนทนในงบการเงนเฉพาะกจการหรอ

งบการเงนแตละบรษทเทากบสวนทตองจายสมทบส าหรบงวดนน

34ข การเขารวมโครงการดงกลาวเปนรายการเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกนของแตละกจการในกลม

ดงนนกจการตองเปดเผยขอมลตอไปน ในงบการเงนเฉพาะกจการหรองบการเงนแตละบรษท

(1) ขอตกลงหรอนโยบายการรบภาระตนทนของผลประโยชนสทธ หรอขอเทจจรงวาไมมนโยบาย

ดงกลาว

(2) นโยบายการก าหนดสวนทกจการตองจายสมทบ

(3) หากกจการบนทกการปนสวนตนทนของผลประโยชนสทธตามยอหนาท 34ก กจการตองเปดเผย

ขอมลทงหมดเกยวกบโครงการในภาพรวมตามยอหนาท 120 ถง 121

(4) หากกจการบนทกจ านวนทตองจายสมทบส าหรบงวดตามยอหนาท 34ก กจการตองเปดเผยขอมล

ทงหมดเกยวกบโครงการในภาพรวมตามยอหนาท 120ก (2) ถง 120ก (5) 120ก (10) 120ก

(14) 120ก (15) 120ก (17) และ 121 ขอมลอนทก าหนดไวตามยอหนาท 120ก ไมตอง

เปดเผย

35. (ยอหนานไมใช)

โครงการระดบภาครฐ

36. กจการตองรบรโครงการระดบภาครฐในลกษณะเดยวกบโครงการของกลมนายจาง (ตามยอหนาท 29

ถง 30)

37. โครงการระดบภาครฐเปนโครงการทตงขนตามกฎหมายเพอบงคบใชกบทกกจการ (หรอทกกจการในหมวด

ใดหมวดหนง เชน อตสาหกรรมใดอตสาหกรรมหนงโดยเฉพาะ) และด าเนนการโดยหนวยงานของรฐ

ในระดบประเทศหรอทองถน หรอหนวยงานอน (เชน หนวยงานอสระทตงขนมาเพอโครงการน โดยเฉพาะ)

ซงไมอยภายใตการควบคมหรออทธพลของกจการทเสนอรายงาน บางโครงการทกจการจดตงจดใหม

ทงผลประโยชนภาคบงคบเพอทดแทนผลประโยชนทครอบคลมโดยโครงการระดบภาครฐ และให

ผลประโยชนโดยสมครใจเพมเตมโครงการดงกลาวไมถอเปนโครงการระดบภาครฐ

38. โครงการระดบภาครฐจดเปนโครงการผลประโยชนหรอโครงการสมทบเงน ซงโดยลกษณะแลวข นอยกบ

ภาระผกพนของกจการภายใตโครงการนน โครงการระดบภาครฐหลายๆ โครงการไดรบการสนบสนนเงน

สมทบเขาโครงการลกษณะเหมาะสมตามความจ าเปนในแตละงวด โดยจ านวนเงนทจายสมทบเขาโครงการ

ถกก าหนดใหอยในระดบทเพยงพอกบผลประโยชนทตองจายในงวดนน ผลประโยชนในอนาคตทไดรบใน

งวดปจจบนจะจายจากเงนทจะสมทบเขาโครงการในอนาคต อยางไรกตาม ส าหรบโครงการระดบภาครฐ

สวนใหญ กจการมกไมมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานทจะตองจายผลประโยชน

เหลานนในอนาคต มเพยงภาระผกพนทตองจายเงนสมทบเมอถงก าหนดเวลาเทานน อกทงหากกจการ

เลกจางพนกงานทเปนสมาชกของโครงการระดบภาครฐ กไมมภาระผกพนทจะตองจายผลประโยชน

ทพนกงานไดรบจากโครงการในปกอนๆ ดวย ดงนน โครงการระดบภาครฐจงมกจดเปนโครงการสมทบเงน

อยางไรกตาม หากเกดกรณทโครงการระดบภาครฐมลกษณะเปนโครงการผลประโยชน (ซงมกไมคอย

เกดขน) กจการตองปฏบตตามยอหนาท 29 ถง 30

21

ผลประโยชนทมการประกน

39. กจการอาจจายคาเบยประกนเพอสมทบเงนทนแกโครงการผลประโยชนหลงออกจากงาน กจการตอง

ถอวาโครงการดงกลาวเปนโครงการสมทบเงน เวนแตกจการจะมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระ

ผกพนจากการอนมาน (ไมวาทางตรงหรอทางออมผานโครงการ) ทจะตองท าตามขอใดขอหนงดงน

39.1 จายผลประโยชนของพนกงานโดยตรงเมอครบก าหนด

39.2 จายเพมเตมสวนตาง หากผรบประกนไมจายผลประโยชนของพนกงานท งหมดในอนาคต

ซงเกดจากการใหบรการของพนกงานในงวดกอนๆ และงวดปจจบน

หากกจการมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานดงกลาว กจการตองถอวา

โครงการนนเปนโครงการผลประโยชน

40. ผลประโยชนทมการประกนตามกรมธรรมประกนภยไมจ าเปนตองมความสมพนธโดยตรงหรอโดยอตโนมต

กบภาระผกพนของกจการเกยวกบผลประโยชนของพนกงาน โครงการผลประโยชนหลงออกจากงาน

ทเกยวของกบกรมธรรมประกนภยข นอยกบการแยกขอแตกตางระหวางการบญช และการจายเงนเขา

กองทน เชนเดยวกบโครงการอนๆ ทมการจายเงนสมทบเขากองทน

41. หากกจการสมทบเงนทนส าหรบภาระผกพนผลประโยชนหลงออกจากงานดวยการซ อกรมธรรมประกนภย

โดยทกจการยงคงมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานเกยวกบผลประโยชนนน (ไมวาโดยทางตรงหรอทางออมผานโครงการ โดยผานกลไกการก าหนดเบ ยประกนในอนาคต หรอโดยผาน

ความสมพนธของบคคลทเกยวของกบผรบประกน) การจายเบ ยประกนไมถอรวมเปนสวนหนงของการ

จดการเกยวกบการสมทบเงน กจการจงตองปฏบตทกขน ดงน

41.1 บนทกบญชส าหรบกรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไขตามเกณฑเปนสนทรพยโครงการ (ตามยอหนาท 7)

41.2 รบรกรมธรรมประกนภยอนๆ เปนสทธทจะไดรบชดเชย (หากกรมธรรมเหลานนเขาหลกเกณฑใน

ยอหนาท 104ก)

42. หากกรมธรรมประกนภยอยในชอของผเขารวมโครงการโดยเฉพาะหรอกลมของผเขารวมโครงการ และ

กจการไมมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมานทจะตองชดเชยผลขาดทนตาม

กรมธรรม กจการไมมภาระผกพนทจะตองจายผลประโยชนแกพนกงานในขณะทผรบประกนจะตองเปน

ผรบผดชอบการจายผลประโยชนดงกลาว การจายเบ ยประกนในอตราคงทตามกรมธรรมดงกลาว

โดยเน อหาแลวเปนการจายช าระภาระผกพนผลประโยชนของพนกงาน มากกวาเปนการลงทนเพอให

สามารถช าระภาระผกพนได ดงนน กจการจงไมตองบนทกสนทรพยหรอหน สนอกตอไป และตองถอวา

การจายนนเปนการสมทบตามโครงการสมทบเงน

ผลประโยชนหลงออกจากงาน – โครงการสมทบเงนทก าหนดไว

43. การบญชส าหรบโครงการสมทบเงนมลกษณะตรงไปตรงมา เนองจากภาระผกพนของกจการทรายงานในแต

ละงวดถกก าหนดโดยจ านวนทสมทบในงวดนน ดงนน จงไมตองใชขอสมมตในการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยเพอวดมลคาของภาระผกพนหรอคาใชจาย และไมมความเปนไปไดทจะเกดก าไร

ขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย นอกจากนน ภาระผกพนจะวดมลคาตาม

หลกเกณฑโดยไมตองคดลด เวนแตภาระผกพนดงกลาวมก าหนดจายทงจ านวนเกนกวา 12 เดอน นบจาก

วนสนงวดทพนกงานใหบรการ

22

การรบรรายการและการวดมลคา

44. เมอพนกงานไดใหบรการแกกจการในระหวางงวด กจการตองรบรเงนสมทบทตองจายใหโครงการ

สมทบเงนเพอตอบแทนส าหรบบรการทพนกงานให โดย

44.1 รบรเปนหน สน (คาใชจายคางจาย) หลงหกเงนสมทบทจายแลว ถาเงนสมทบทจายแลวสงกวา

เงนสมทบทครบก าหนดจายกอนวนสนรอบระยะเวลารายงาน กจการตองรบรสวนเกนนนเปน

สนทรพย (คาใชจายลวงหนา) ภายใตขอบเขตทวาจ านวนทมการจายลวงหนานนจะท าใหเกด

การลดลงของการจายเงนในอนาคตลงหรอไดรบเงนสดกลบคน และ

44.2 รบรเปนคาใชจาย เวนแตมาตรฐานการบญชฉบบอนจะก าหนดหรออนญาตใหรวมเงนสมทบ

เปนราคาทนของสนทรพยได เชน มาตรฐานการบญช ฉบบท 2 (ปรบปรง 2552) เรอง สนคา

คงเหลอ และมาตรฐานการบญช ฉบบท 16 (ปรบปรง 2552) เรอง ทดน อาคารและอปกรณ

45. หากสวนของเงนสมทบตามโครงการสมทบเงนครบก าหนดจายทงหมดภายหลง 12 เดอนนบจาก

วนสนงวดทพนกงานใหบรการ กจการตองคดลดเงนสมทบโดยใชอตราตามทระบในยอหนาท 78

การเปดเผยขอมล

46. กจการตองเปดเผยจ านวนเงนทรบรเปนคาใชจายส าหรบโครงการสมทบเงน

47. มาตรฐานการบญช ฉบบท 24 (ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผยขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการ

ทเกยวของกน ก าหนดใหกจการตองเปดเผยขอมลเกยวกบเงนสมทบตามโครงการสมทบเงนส าหรบ

ผบรหารส าคญ

ผลประโยชนหลงออกจากงาน - โครงการผลประโยชนทก าหนดไว

48. การบญชส าหรบโครงการผลประโยชนมความซบซอน เนองจากกจการตองใชขอสมมตในการประมาณการ

ตามหลกคณตศาสตรประกนภยเพอวดมลคาของภาระผกพนและคาใชจาย และมความเปนไปไดทจะเกดผล

ก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย นอกจากนน เนองจากกจการอาจ

ช าระภาระผกพนหลงจากพนกงานใหบรการแลวเปนเวลาหลายป จะตองวดมลคาของภาระผกพนตาม

หลกเกณฑการคดลด

การรบรรายการและการวดมลคา

49. โครงการผลประโยชนอาจไมไดจดตงเปนกองทน หรออาจจดตงเปนกองทนทกจการจายเงนสมทบทงหมด

หรอบางสวน และบางครงพนกงานรวมสมทบดวยโดยจายสมทบเขาไปในกจการหรอกองทนทแยกตางหาก

ตามกฎหมายจากกจการทเสนอรายงาน โดยผลประโยชนของพนกงานจะจายออกจากกองทนดงกลาว การ

จายผลประโยชนจากกองทนเมอครบก าหนดไมไดข นอยกบเพยงฐานะการเงนและผลการลงทนของกองทน

เทานน แตยงข นอยกบความสามารถ (และความตงใจ) ของกจการทจะชดเชยเงนทนสวนทขาดไปของ

สนทรพยในกองทนดวย ดงนน โดยเนอหาแลวกจการจงรบประกนความเสยงจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยและความเสยงจากการลงทนทเกยวของกบโครงการนน คาใชจายทรบร ส าหรบ

โครงการผลประโยชนจงไมจ าเปนตองเทากบจ านวนเงนสมทบทตองจายในงวดเทานน

23

50. การบนทกบญชส าหรบโครงการผลประโยชน มขนตอนดงน

50.1 ใชเทคนคจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยเพอจดท าประมาณการจ านวน

ผลประโยชนทพนกงานควรไดรบเปนการตอบแทนส าหรบบรการทพนกงานใหในงวดกอนและ

งวดปจจบนไดอยางนาเชอถอ วธน ท าใหกจการจะตองก าหนดจ านวนผลประโยชนทจะบนทกใน

งวดกอนและงวดปจจบน (ตามยอหนาท 67 ถง 71) และจดท าประมาณการ (ตามขอสมมตจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย) โดยใชคาตวแปรดานประชากรศาสตร (เชน อตรา

การหมนเวยนของพนกงานและอตราการเสยชวต) และตวแปรทางการเงน (เชน เงนเดอนและ

คารกษาพยาบาลทจะเพมขนในอนาคต) ทมผลตอตนทนของผลประโยชน (ตามยอหนาท 72 ถง 91)

50.2 คดลดผลประโยชนโดยใชวธคดลดแตละหนวยทประมาณการไว (Projected Unit Credit Method)

เพอก าหนดมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนและตนทนบรการปจจบน (ตาม

ยอหนาท 64 ถง 66)

50.3 ก าหนดมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (ตามยอหนาท 102 ถง 104)

50.4 ก าหนดก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยท เกดขนท งหมด และจ านวนก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทตองรบร เพมเตม

(ตามยอหนาท 92 ถง 95)

50.5 เมอเรมน าโครงการมาใชเปนครงแรกหรอมการเปลยนแปลงโครงการ ใหก าหนดตนทนการบรการ

ในอดตของพนกงาน (ตามยอหนาท 96 ถง 101) และ

50.6 เมอมการลดขนาดโครงการลง หรอจายช าระผลประโยชน ใหก าหนดผลก าไรหรอขาดทนทเกยวของ

ดวย (ตามยอหนาท 109 ถง 115)

หากกจการมโครงการผลประโยชนมากกวาหนงโครงการ ใหปฏบตตามขนตอนเหลาน แยกแตละโครงการ

ทมสาระส าคญ

51. ในบางกรณ การประมาณการหาคาเฉลยและการค านวณแบบลด อาจใหขอมลทเพยงพอในการประมาณ

ทเชอถอได ซงท าใหกจการอาจมตองค านวณอยางละเอยดตามทแสดงในมาตรฐานการบญชฉบบน

การบญชส าหรบภาระผกพนจากการอนมาน

52. กจการตองไมบนทกบญชเฉพาะภาระผกพนตามกฎหมายภายใตเงอนไขทเปนทางการของโครงการ

ผลประโยชนเทานน แตตองบนทกภาระผกพนจากการอนมานทเกดจากประเพณปฏบตทไมเปน

ทางการของกจการดวย ประเพณปฏบตทไมเปนทางการท าใหเกดภาระผกพนจากการอนมาน

ซงกจการไมมทางเลอกอนนอกจากการจายผลประโยชนใหกบพนกงาน ตวอยางของภาระผกพนจาก

การอนมาน เชน หากมการเปลยนแปลงประเพณปฏบตทไมเปนทางการของกจการจะเปนสาเหตให

เกดความเสยหายทไมสามารถยอมรบไดตอความสมพนธกบพนกงาน

53. เงอนไขทเปนทางการของโครงการผลประโยชนอาจอนญาตใหกจการบอกเลกภาระผกพนตามโครงการได

อยางไรกตาม การยกเลกโครงการมกท าไดยากหากกจการยงคงตองการจางพนกงานอย ดงนน หากไมม

หลกฐานโตแยงเปนอยางอน การบญชส าหรบผลประโยชนหลงออกจากงานถอวากจการทในปจจบนสญญา

วาจะใหผลประโยชนจะยงคงปฏบตตามสญญานนตลอดอายงานทเหลออยของพนกงาน

24

งบแสดงฐานะการเงน

54. จ านวนทรบรเปนหน สนของโครงการผลประโยชนตองเปนผลรวมสทธของรายการดงน

54.1 มลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน (ตาม

ยอหนาท 64)

54.2 บวกผลก าไรหรอหกผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมได

รบรจากการปฏบตตามทก าหนดไวในยอหนาท 92 ถง 93

54.3 หกตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร (ตามยอหนาท 96)

54.4 หกมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (ถาม) ณ วนสนรอบระยะเวลารายงานทสามารถน าไป

จายภาระผกพนไดโดยตรง (ตามยอหนาท 102 ถง 104)

55. มลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน คอ ภาระผกพนขนตนกอนหกมลคายตธรรม

สนทรพยโครงการใดๆ

56. กจการตองก าหนดมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนและมลคายตธรรมของ

สนทรพยโครงการโดยสม าเสมอเพยงพอทจะไมท าใหจ านวนเงนทรบรในงบการเงนแตกตางอยางม

สาระส าคญจากจ านวนเงนทควรจะเปน ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน

57. มาตรฐานการบญชฉบบนสนบสนน แตไมบงคบใหกจการใชผเชยวชาญทางคณตศาสตรประกนภยทม

คณสมบตทเหมาะสมเปนผวดมลคาภาระผกพนของผลประโยชนหลงออกจากงานทมสาระส าคญทงหมด

เหตผลในทางปฏบตคอ กจการอาจใหผเชยวชาญทางคณตศาสตรประกนภยวดมลคาภาระผกพนกอนวนสนรอบ

ระยะเวลารายงาน อยางไรกตาม ใหน าผลจากการวดมลคาของรายการทมสาระส าคญและภาวะการณตางๆ

ทเปลยนแปลงอยางมสาระส าคญ เชน การเปลยนแปลงราคาตลาดและอตราดอกเบ ยมาท าใหเปนมลคา

ปจจบน ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน

58. จ านวนทก าหนดไดจากยอหนาท 54 อาจเปนตวเลขตดลบ (ซงหมายถงสนทรพย) กจการตองวดคา

ของสนทรพยดงกลาวตามมลคาทต ากวาระหวางรายการใดรายการหนงดงน

58.1 จ านวนทก าหนดไดจากยอหนาท 54

58.2 ผลรวมของ

58.2.1 ผลขาดทนสทธจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร

และตนทนบรการในอดต (ตามยอหนาท 92 ถง 93 และ 96)

58.2.2 มลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมอยในรปของเงนทไดรบคนจาก

โครงการ หรอการลดเงนสมทบโครงการทจะจายในอนาคตลง มลคาปจจบนของ

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจดงกลาวตองก าหนดโดยใชอตราคดลดทระบไวตาม

ยอหนาท 78

58ก การปฏบตตามยอหนาท 58 ตองไมท าใหกจการรบรก าไรเพยงเพราะมผลขาดทนจากการประมาณ

ตามหลกคณตศาสตรประกนภยหรอตนทนบรการในอดตในงวดปจจบน หรอรบรผลขาดทนเพยงเพราะ

มก าไรจากการประมาณตามหลกคณตศาสตรประกนภยในงวดปจจบน ดงนนกจการตองรบรรายการ

ตอไปน ทนทภายใตยอหนาท 54 หากรายการดงกลาวเกดขนในขณะทมการก าหนดสนทรพยตาม

โครงการผลประโยชนตามยอหนาท 58.2

25

(1) ผลขาดทนสทธจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยส าหรบงวดปจจบนและ

ตนทนบรการในอดตส าหรบงวดปจจบนหากผลขาดทนสทธจากการประมาณดงกลาวเกนกวา

การลดลงของมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทระบในยอหนาท 58.2.2 หาก

มลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจไมเปลยนแปลงหรอเพมขน ผลขาดทนสทธจาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงหมดส าหรบงวดปจจบนและตนทนบรการ

ในอดตส าหรบงวดปจจบนตองรบรทนทตามยอหนาท 54

(2) ผลก าไรสทธจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยส าหรบงวดปจจบนหลงหก

ตนทนบรการในอดตส าหรบงวดปจจบนหากผลก าไรสทธจากการประมาณดงกลาวเกนกวาการ

เพมขนของมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทระบในยอหนาท 58.2.2 หากมลคา

ปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจไมเปลยนแปลงหรอลดลง ผลก าไรสทธจากการประมาณ

การตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงหมดส าหรบงวดปจจบนหลงหกตนทนบรการในอดต

ส าหรบงวดปจจบนตองรบรทนทตามยอหนาท 54

58ข กจการตองปฏบตตามยอหนาท 58ก กตอเม อ ณ วนตนงวด หรอวนส นงวด กจการมสวนเกน2

ในโครงการผลประโยชน และจากเงอนไขของโครงการในปจจบนไมสามารถไดรบสวนเกนนนคนทงหมด

ผานการรบเงนคนหรอการลดลงของการจายสมทบในอนาคต ในกรณดงกลาวตนทนบรการในอดตและ

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกดข นในงวด ซงยงไมไดรบร ตาม

ยอหนาท 54 จะเพมจ านวนตามยอหนาท 58.2.1 หากการเพมขนนไมหกกลบดวยจ านวนทเทากนของ

การลดลงของมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทสามารถรบร รายการตามยอหนาท 58.2.2

จะมการเพมขนของยอดรวมสทธตามยอหนาท 58.2 และเกดผลก าไรทตองรบร ยอหนาท 58ก หามรบร

ก าไรในสถานการณเหลาน ผลกระทบทางตรงขามเกดกบผลก าไรจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยในงวด ซงยงไมไดรบรตามยอหนาท 54 ถงระดบทผลจากการประมาณตามหลก

ตามคณตศาสตรประกนภยลดผลขาดทนสะสมจากการประมาณตามหลกตามคณตศาสตรประกนภยทยง

ไมรบร ยอหนาท 58ก หามรบรผลขาดทนในสถานการณเหลาน ตวอยางการปฏบตตามยอหนาน ใหดใน

ภาคผนวก ค

59. สนทรพยอาจเกดจากการมเงนสมทบเกนในโครงการผลประโยชนหรอเกดในบางกรณทกจการรบรผลก าไร

จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย กจการรบรสนทรพยในกรณดงกลาว เนองจาก

59.1 กจการควบคมทรพยากร คอ สามารถน าเงนสวนเกนไปสรางผลประโยชนในอนาคตได

59.2 การควบคมนนเปนผลของเหตการณในอดต (พนกงานไดใหบรการและกจการสมทบเงนแลว) และ

59.3 กจการไดรบผลประโยชนเชงเศรษฐกจในอนาคต โดยการลดเงนสมทบทจะจายในอนาคตลงหรอ

ไดรบเงนสดคน ไมวาทางตรงแกกจการหรอทางออมโดยโอนไปยงโครงการอนทขาดดล

2 สวนเกนคอสวนเกนของมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการทมากกวามลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน

หลงการออกจากงาน

26

60. จ านวนสงสดตามยอหนาท 58.2 ไมสามารถน าไปใชแทนการชะลอการรบรผลขาดทนจากการประมาณตาม

หลกคณตศาสตรประกนภย (ตามยอหนาท 92 ถง 93) และตนทนบรการในอดตบางอยาง (ตามยอหนาท 96)

นอกจากสถานการณทกลาวในยอหนาท 58ก เทานน อยางไรกตาม ขอจ ากดน สามารถน าไปใชแทนแนวทาง

ท กจการอาจเลอกปฏบต เม อน ามาตรฐานการบญชฉบบน มาใ ชค รงแรกตามยอหนาท 155.2

ยอหนาท 120ก (6.3) ก าหนดใหกจการตองเปดเผยจ านวนเงนทไมไดรบร เปนสนทรพย เนองจากจ านวน

สงสด ตามยอหนาท 58.2

ตวอยางของยอหนาท 60

โครงการผลประโยชนมลกษณะดงน

มลคาปจจบนของภาระผกพน 1,100

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (1,190)

(90)

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร (110)

ตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร (70)

การเพมขนของหนสนทยงไมไดรบร เมอน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชครงแรก

ตามยอหนาท 155.2

(50)

จ านวนตดลบตามยอหนาท 54 (320)

มลคาปจจบนของเงนทจะไดรบคนในอนาคตและการลดลงของเงนสมทบ

ทจะตองจายในอนาคต

90

จ านวนสงสดตามยอหนาท 58.2 ค านวณไดดงน

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร 110

ตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร 70

มลคาปจจบนของเงนทจะไดรบคนในอนาคตและการลดลงของเงนสมทบ

ทจะตองจายในอนาคต

90

จ านวนสงสด 270

เนองจาก 270 บาท นอยกวา 320 บาท ดงนน กจการจะรบรสนทรพย 270 บาท

และเปดเผยวาจ านวนสงสดไดลดมลคาตามบญชของสนทรพยลง 50 บาท

(ตามยอหนาท 120ก(6.3))

ก าไรหรอขาดทน

61. กจการตองรบรผลรวมสทธของรายการดงน ในก าไรหรอขาดทน เวนแตมมาตรฐานการบญชฉบบอน

ก าหนดหรออนญาตใหรวมเปนราคาทนของสนทรพยได

61.1 ตนทนบรการปจจบน (ตามยอหนาท 63 ถง 91)

61.2 ตนทนดอกเบย (ตามยอหนาท 82)

61.3 ผลตอบแทนทคาดวาจะไดรบจากสนทรพยโครงการ (ตามยอหนาท 105 ถง 107) และจาก

จ านวนทมสทธทจะไดรบชดเชย (ตามยอหนาท 104ก)

27

61.4 ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยตามทก าหนดไวใน

นโยบายการบญช (ตามยอหนาท 92 ถง 93ง)

61.5 ตนทนบรการในอดต (ตามยอหนาท 96)

61.6 ผลกระทบของการลดขนาดโครงการลงหรอการจายช าระผลประโยชน (ตามยอหนาท 109

ถง 110)

61.7 ผลกระทบของจ านวนสงสดตามยอหนาท 58.2 หากไมรบรรายการนอกก าไรหรอขาดทนตาม

ยอหนาท 93ค

62. มาตรฐานการบญชฉบบอนๆ ก าหนดใหรวมตนทนผลประโยชนของพนกงานดงกลาวไวในราคาทนของ

สนทรพย เชน มาตรฐานการบญช ฉบบท 2 (ปรบปรง 2552) เรอง สนคาคงเหลอ และมาตรฐานการบญช

ฉบบท 16 (ปรบปรง 2552) เรอง ทดน อาคารและอปกรณ ตนทนผลประโยชนหลงออกจากงานจะรวม

เปนราคาทนของสนทรพยซงอยในสดสวนทเหมาะสมขององคประกอบตางๆ ตามยอหนาท 61

การรบรรายการและการวดมลคา - มลคาปจจบนของภาระผกพนผลประโยชนทก าหนดไว

และตนทนบรการปจจบน

63. ตนทนรวมสดทายของโครงการผลประโยชนอาจจะข นอยกบตวแปรหลายชนด เชน เงนเดอนเดอนสดทาย

อตราการหมนเวยนของพนกงานและอตราการเสยชวต แนวโนมคารกษาพยาบาล และผลตอบแทนจากการ

น าสนทรพยโครงการไปลงทน (กรณทโครงการมการตงเปนกองทน) ตนทนรวมสดทายของโครงการจง

ไมแนนอนและความไมแนนอนนจะยงคงอยเปนระยะเวลานาน ในการวดมลคาปจจบนของภาระผกพนตาม

โครงการผลประโยชนหลงออกจากงานและตนทนบรการปจจบนทเกยวของจงจ าเปนตอง

63.1 ใชวธการก าหนดมลคาจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย (ตามยอหนาท 64 ถง 66)

63.2 กระจายผลประโยชนไปตามงวดการบรการ (ตามยอหนาท 67 ถง 71) และ

63.3 ตงขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย (ตามยอหนาท 72 ถง 91)

วธก าหนดมลคาจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

64. กจการตองใชวธคดลดแตละหนวยทประมาณการไวในการก าหนดมลคาปจจบนของภาระผกพนตาม

โครงการผลประโยชน ตนทนบรการปจจบนทเกยวของ และตนทนบรการในอดต

65. วธคดลดแตละหนวยทประมาณการไว (บางครงเรยกวา วธผลประโยชนคางจายตามสวนของบรการ หรอ

วธผลประโยชนตามจ านวนปหรอผลประโยชนทใหบรการ) พจารณาวาการบรการในแตละงวดกอใหเกด

สทธในการไดรบผลประโยชน (ตามยอหนาท 67 ถง 71) เพมข นทละหนวย และวดมลคาแตละหนวยแยก

จากกนเพอรวมเปนภาระผกพนโดยรวม (ตามยอหนาท 72 ถง 91)

ตวอยางของยอหนาท 65

กจการก าหนดจายผลประโยชนทงจ านวนเมอส นสดการจางเทากบรอยละ 1 ของเงนเดอนเดอนสดทายส าหรบ

แตละปทพนกงานใหบรการ เงนเดอนในปท 1 คอ 10,000 บาท และสมมตวาแตละปเงนเดอนเพมข นแบบ

ทบตนในอตรารอยละ 7 อตราคดลดเปนรอยละ 10 ตอป

28

ตารางขางลางแสดงภาระผกพนทเพมขนส าหรบพนกงานรายหนงทคาดวาจะออกจากงานเมอสนปท 5 โดยสมมต

วาไมมการเปลยนแปลงขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย เพอใหงายตอการท าความ

เขาใจ ตวอยางนไมรวมการปรบปรงเพมเตมทจะสะทอนความเปนไปไดทพนกงานจะออกจากงานกอนหรอหลง

วนททคาดไว

ปท 1 2 3 4 5

ผลประโยชนทเกดจาก

- ปกอน 0 131 262 393 524

- ปปจจบน (รอยละ 1 ของเงนเดอนเดอนสดทาย) 131 131 131 131 131

- ปปจจบนและปกอน 131 262 393 524 655

ภาระผกพนยกมา - 89 196 324 476

ดอกเบยรอยละ 10 - 9 20 33 48

ตนทนบรการปจจบน 89 98 108 119 131

ภาระผกพนสนงวด 89 196 324 476 655

หมายเหต

1. ภาระผกพนยกมา คอ มลคาปจจบนของผลประโยชนงวดกอนๆ

2. ตนทนบรการปจจบน คอ มลคาปจจบนของผลประโยชนทเกดจากงวดปจจบน

3. ภาระผกพนสนงวด คอ มลคาปจจบนของผลประโยชนทเกดจากงวดปจจบนและงวดกอนๆ

66. กจการตองคดลดภาระผกพนของผลประโยชนหลงออกจากงานทงจ านวน แมภาระผกพนบางสวนจะครบ

ก าหนดจายภายใน 12 เดอนหลงจากรอบระยะเวลารายงาน

การจดสรรผลประโยชนไปยงงวดการบรการ

67. ในการก าหนดมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน ตนทนบรการปจจบนทเกยวของ

และตนทนบรการในอดต กจการตองก าหนดผลประโยชนไปยงงวดบรการตางๆ ตามสตรค านวณ

ผลประโยชนของโครงการ อยางไรกด ถาการใหบรการของพนกงานในปหลงๆ จะท าใหระดบของ

ผลประโยชนสงกวาปกอนๆ อยางเปนสาระส าคญ กจการตองก าหนดผลประโยชนตามวธเสนตรง นบจาก

67.1 วนทการใหบรการของพนกงานมผลท าใหพนกงานเรมไดรบผลประโยชนตามโครงการ (ไมวา

ผลประโยชนนนจะขนกบเงอนไขของการใหบรการในอนาคตหรอไม) จนถง

67.2 วนทการใหบรการของพนกงานไมกอใหเกดผลประโยชนตามโครงการในระยะเวลาตอมาอยางม

สาระส าคญ นอกเหนอจากเงนเดอนทเพมขนในอนาคต

68. วธคดลดแตละหนวยทประมาณการไว ก าหนดใหกจการก าหนดผลประโยชนของงวดปจจบน (เพอค านวณ

ตนทนบรการปจจบน) และก าหนดผลประโยชนทงงวดกอนและงวดปจจบน (เพอหามลคาปจจบนของภาระ

ผกพนตามโครงการผลประโยชน) กจการก าหนดผลประโยชนใหงวดตางๆ ตามงวดทภาระผกพนทจะตอง

ใหผลประโยชนหลงออกจากงานเกดข น ภาระผกพนดงกลาวจะเกดเมอพนกงานใหบรการเพอแลกเปลยน

กบผลประโยชนหลงออกจากงานทกจการคาดวาจะจายในรอบระยะเวลารายงานในอนาคต วธการประมาณ

การตามหลกคณตศาสตรประกนภยท าใหกจการวดมลคาภาระผกพนไดอยางนาเชอถอเพยงพอทจะใชรบร

เปนหนสน

29

ตวอยางของยอหนาท 68 1. โครงการผลประโยชน ก าหนดใหจายผลประโยชนเปนจ านวน 100 โดยจายเมอพนกงานออกจากงานตาม

จ านวนปทพนกงานใหบรการ

กจการก าหนดผลประโยชนจ านวน 100 ส าหรบแตละป ตนทนบรการปจจบนม มลคาปจจบนจ านวน 100

สวนมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนมมลคาปจจบนของผลตอบแทนจ านวน 100 คณ

ดวยจ านวนปของการใหบรการจนถงวนสนรอบระยะเวลารายงาน

ถากจการตองจายผลประโยชนนนทนททพนกงานออกจากงาน ตนทนบรการปจจบนและมลคาปจจบนของ

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนจะสะทอนวนททคาดวาพนกงานจะออกจากงาน ดงนน เนองจากผลของ

การคดลด จ านวนผลประโยชนขางตนจะนอยกวาจ านวนทค านวณไดหากพนกงานออกจากงาน ณ วนสนรอบ

ระยะเวลารายงาน

2. โครงการก าหนดใหจายบ านาญรายเดอนเปนจ านวน รอยละ 0.2 ของเงนเดอนเดอนสดทาย ส าหรบแตละปท

ท างาน และจะจายตงแตอาย 65 ป

ผลประโยชนจะเทากบมลคาปจจบน (ณ วนทคาดวาจะออกจากงาน) ของบ านาญรายเดอนรอยละ 0.2 ของประมาณ

การเงนเดอนเดอนสดทายทจะตองจายตงแตวนทคาดวาจะเกษยณไปจนถงวนทคาดวาจะเสยชวต จะก าหนดไปให

แตละปทใหบรการ ตนทนบรการปจจบน คอ มลคาปจจบนของผลประโยชนนน มลคาปจจบนของภาระผกพนตาม

โครงการผลประโยชน คอ มลคาปจจบนของบ านาญทจายรายเดอนเปนจ านวนรอยละ 0.2 ของเงนเดอนเดอน

สดทายคณดวยจ านวนปทใหบรการจนถงวนสนรอบระยะเวลารายงาน ตนทนบรการปจจบนและมลคาปจจบนของ

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนตองคดลด เพราะการจายบ านาญจะเรมตงแตอายครบ 65 ป

69. บรการของพนกงานจะกอใหเกดภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน แมวาผลประโยชนนนจะขนอยกบ

เงอนไขของการจางงานในอนาคต (หรออกนยหนง คอ ผลประโยชนดงกลาวยงไมถอเปนสทธขาดของ

พนกงาน) กลาวคอ การใหบรการของพนกงานกอนวนทไดรบสทธขาดนน กอใหเกดภาระผกพนจากการ

อนมาน เนองจาก ณ วนสนรอบระยะเวลารายงานตอๆ มา จ านวนของบรการทพนกงานจะตองใหในอนาคต

กอนทจะไดรบสทธขาดนนจะลดลง ทงน ในการวดมลคาภาระผกพนจากโครงการผลประโยชนดงกลาว

กจการจะตองพจารณาความเปนไปไดทพนกงานบางคนอาจไมสามารถท าตามขอก าหนดทจะไดรบสทธขาด

ในท านองเดยวกน แมวาผลประโยชนหลงการจางงานบางอยาง เชน คารกษาพยาบาลหลงการจางงานกจการ

จะตองจายกตอเมอมเหตการณทระบไวเกดขนภายหลงพนสภาพพนกงาน กจะถอวามภาระผกพน

เมอพนกงานไดใหบรการทท าใหไดรบสทธทจะรบผลประโยชนดงกลาวเมอมเหตการณทระบไวเกดขน

ความเปนไปไดทเหตการณทระบไวจะเกดข นจะมผลกระทบตอการวดมลคาของภาระผกพน แตไมได

ก าหนดวาภาระผกพนเกดขนหรอไม

ตวอยางของยอหนาท 69 1. โครงการจายผลประโยชนเปนจ านวน 100 ส าหรบแตละปทพนกงานใหบรการ แตพนกงานจะไดรบสทธขาด

เมอท างานครบ 10 ป

กจการควรก าหนดผลประโยชนจ านวน 100 ใหแตละป โดยในแตละปของ 10 ปแรก ตนทนบรการปจจบนและ

มลคาปจจบนของภาระผกพนสะทอนความเปนไปไดทพนกงานอาจใหบรการไมถง 10 ป

30

ตวอยางของยอหนาท 69 2. โครงการจายผลประโยชนเปนจ านวน 100 ส าหรบแตละปทใหบรการ แตไมรวมบรการกอนอาย 25 ป และ

ผลประโยชนนนเปนสทธขาดทนท

บรการทพนกงานใหกอนอาย 25 ปไมกอใหเกดผลประโยชน เพราะกอนวนทดงกลาว บรการไมไดน าไปส

ผลประโยชนไมวาจะมเงอนไขหรอไมกตาม ดงนน ผลประโยชนในชวงดงกลาวไมไดรบการจดสรรไว ทงน

ผลประโยชนเปนจ านวน 100 ตองก าหนดใหแตละปหลงจากพนกงานอายครบ 25 ปแลว

70. ภาระผกพนจะเพมขนจนกวาจะถงวนทการใหบรการของพนกงานในอนาคตไมท าใหผลประโยชนเพมข น

อยางเปนสาระส าคญ ดงนน ผลประโยชนทงหมดจะก าหนดใหงวดบญชตางๆ ทสนสดในหรอกอนวนท

ดงกลาวตามสตรการค านวณผลประโยชนของโครงการ อยางไรกตาม ถาการใหบรการของพนกงานในป

หลงๆ ท าใหผลประโยชนสงกวาปกอนอยางเปนสาระส าคญ กจการตองก าหนดผลประโยชนตามวธเสนตรง

จนกวาจะถงวนทการใหบรการของพนกงานไมท าใหผลประโยชนเพมขนอยางเปนสาระส าคญอกตอไป ทงน

เพราะในทสดบรการทพนกงานใหตลอดระยะเวลานนน าไปสผลประโยชนในระดบทสงขน

ตวอยางของยอหนาท 70

1. โครงการก าหนดจายผลประโยชนครงเดยวเปนจ านวน 1,000 เมอพนกงานท างานครบ 10 ป โดยไมจาย

ผลประโยชนอนส าหรบการใหบรการของพนกงานหลงจากนน

กจการก าหนดผลประโยชนใหแตละปเปนจ านวน 100 (1,000 หาร 10 ป) ใน 10 ปแรก ตนทนบรการ

ปจจบนของแตละปใน 10 ปแรก สะทอนความเปนไปไดทพนกงานอาจท างานไมครบ 10 ป กจการจะไม

ตองก าหนดผลประโยชนหลงจากนน

2. โครงการก าหนดจายผลประโยชนหลงออกจากงานครงเดยวเปนจ านวน 2,000 ใหแกพนกงานทกคนท

ยงคงท างานจนอายครบ 55 ป โดยมอายงานครบ 20 ป หรอจายผลประโยชนใหพนกงานทอายครบ 65 ป

โดยไมค านงถงอายงาน

ส าหรบพนกงานทเขางานกอนอาย 35 ป การใหบรการจะกอใหเกดผลประโยชนตามโครงการเมออายครบ

35 ป เทานน (พนกงานสามารถออกจากงานเมออาย 30 ป และกลบมาท างานเมออาย 33 ป โดยไมสงผล

ตอจ านวนหรอเวลาทจะไดรบผลประโยชน) ทงน ผลประโยชนดงกลาวข นอยกบการท างานในอนาคต

นอกจากน การท างานหลงจากอายเกนกวา 55 ป กจะไมกระทบตอจ านวนผลประโยชนหลงจากนนอยาง

เปนสาระส าคญ ดงนนส าหรบพนกงานเหลาน กจการก าหนดผลประโยชนใหทกป ปละเปนจ านวน 100

(2,000 หาร 20 ป) ตงแตพนกงานอาย 35 ถง 55 ป เทานน

ส าหรบพนกงานทเขางานระหวางอาย 35 ถง 45 ป การมอายงานเกน 20 ป จะไมท าใหผลประโยชน

หลงจากนนเพมขนอยางเปนสาระส าคญส าหรบพนกงานเหลาน กจการก าหนดผลประโยชนใหเปนจ านวน

100 (2,000 หาร 20 ป) ตอป ใน 20 ปแรก

ส าหรบพนกงานทเขางานเมออาย 55 ป การมอายงานเกน 10 ป จะไมท าใหผลประโยชนหลงจากนน

เพมขนอยางเปนสาระส าคญ ส าหรบพนกงานเหลาน กจการก าหนดผลประโยชนเปนจ านวน 200 (2,000

หาร 10 ป) ตอป ใน 10 ปแรก

ส าหรบพนกงานทงหมด ตนทนบรการปจจบนและมลคาปจจบนของภาระผกพนสะทอนความเปนไปไดท

พนกงานอาจท างานไมครบตามระยะเวลาทก าหนด

31

ตวอยางของยอหนาท 70

3. โครงการจายคารกษาพยาบาลหลงออกจากงานก าหนดใหพนกงานทมอายงานมากกวา 10 ป แตยงไมครบ

20 ป สามารถเบกชดเชยคารกษาพยาบาลไดรอยละ 40 ของคารกษาพยาบาลหลงออกจากงานและ

พนกงานทออกจากงานหลงจากมอายงาน 20 ป หรอมากกวา สามารถเบกชดเชยไดรอยละ 50 ของคา

รกษาพยาบาลหลงออกจากงาน

ตามสตรการค านวณผลประโยชนของโครงการ กจการก าหนดเทากบรอยละ 4 ตอปใน 10 ปแรกของมลคา

ปจจบนของคารกษาพยาบาลทคาดวาจะเกดข น (รอยละ 40 หาร 10ป) และรอยละ 1 ตอป (รอยละ 10

หาร 10 ป) ในปท 11 ถง 20 ทงน ตนทนบรการปจจบนของแตละปสะทอนความเปนไปไดทพนกงานอาจ

ท างานไมครบตามระยะเวลาทก าหนดเพอทจะไดรบบางสวนหรอทงหมดของผลประโยชน กจการไมได

ก าหนดผลประโยชนส าหรบพนกงานทคาดวาจะออกจากงานกอนท างานครบ 10 ป

4. โครงการจายคารกษาพยาบาลหลงออกจากงานก าหนดใหพนกงานทมอายงานมากกวา 10 ป แตยงไมครบ 20

ป สามารถเบกชดเชยคารกษาพยาบาลไดรอยละ 10 ของคารกษาพยาบาลหลงออกจากงาน และพนกงานท

ออกจากงานหลงจากมอายงาน 20 ป หรอมากกวา สามารถเบกชดเชยไดรอยละ 50 ของคารกษาพยาบาล

หลงออกจากงาน

การใหบรการของพนกงานในปหลงๆ จะกอใหเกดผลประโยชนทเพมขนอยางเปนสาระส าคญมากกวา

ปแรกๆ ดงนน ส าหรบพนกงานทคาดวาจะออกจากงานหลงอายงานครบ 20 ปหรอมากกวา กจการก าหนด

ผลประโยชนตามวธเสนตรงตามยอหนาท 68 ส าหรบพนกงานทมอายงานเกน 20 ปนน ไมท าให

ผลประโยชนหลงจากนนเพมขนอยางเปนสาระส าคญดงนนผลประโยชนทก าหนดใหแตละปใน 20 ปแรก

คอ รอยละ 2.5 ของมลคาปจจบนของคารกษาพยาบาลทคาดวาจะเกด (รอยละ 50 หาร 20 ป)

ส าหรบพนกงานทคาดวาจะออกจากงานระหวางอายงาน 10 ถง 20 ป กจการก าหนดผลประโยชนเทากบ

รอยละ 1 ตอปใน 10 ปแรกของมลคาปจจบนของคารกษาพยาบาลทคาดวาจะเกดข น กจการไมไดก าหนด

ผลประโยชนใหกบพนกงานเหลานส าหรบการท างานตงแตสนปท 10 ถงวนททคาดวาจะออกจากงาน

กจการไมก าหนดผลประโยชนส าหรบพนกงานทคาดวาจะออกจากงานกอนท างานครบ 10 ป

71. หากจ านวนผลประโยชนคดเปนสดสวนทแนนอนของเงนเดอนเดอนสดทายของแตละปทใหบรการ

เงนเดอนทเพมขนในอนาคตจะมผลตอจ านวนเงนทตองมเพอจายช าระภาระผกพนทเกดข นส าหรบบรการ

ทพนกงานใหกอนวนสนรอบระยะเวลารายงาน แตไมกอใหเกดภาระผกพนเพมขนอก ดงนน

71.1 เพอการพจารณาตามยอหนาท 67.2 เงนเดอนทเพมขนไมท าใหเกดผลประโยชนอกตอไป แมวา

จ านวนผลประโยชนจะขนกบเงนเดอนเดอนสดทาย และ

71.2 จ านวนผลประโยชนทก าหนดในแตละงวดเปนสดสวนทแนนอนของเงนเดอนท เกยวของกบ

ผลประโยชนนน

ตวอยางของยอหนาท 71

พนกงานจะไดรบผลประโยชนรอยละ 3 ของเงนเดอนเดอนสดทาย ส าหรบแตละปทใหบรการกอนอายครบ 55 ป

กจการก าหนดผลประโยชนรอยละ 3 ของเงนเดอนเดอนสดทายทคาดไวในแตละปจนพนกงานมอายครบ 55 ป

ซงเปนวนทการใหบรการหลงจากนนจะไมท าใหผลประโยชนหลงจากนนภายใตโครงการเพมข นอยางเปน

สาระส าคญ กจการจงไมก าหนดผลประโยชนส าหรบการบรการภายหลงอายดงกลาวอก

32

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

72. ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยตองเปนกลางและสอดคลองกน

73. ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย คอ ประมาณการทดทสดของกจการเกยวกบ

ตวแปรทจะก าหนดตนทนขนสดทายของผลประโยชนหลงออกจากงานทใหพนกงาน ซงประกอบดวย

73.1 ขอสมมตดานประชากรศาสตรเกยวกบลกษณะในอนาคตของพนกงานปจจบนและอดตพนกงาน

(รวมถงผอยในการอปการะ) ทมสทธไดรบผลประโยชนเกยวของกบเรองตางๆ เชน

73.1.1 อตราการเสยชวต ทงในระหวางและภายหลงการจางงาน

73.1.2 อตราการหมนเวยนของพนกงาน การทพพลภาพ และการเกษยณอายกอนก าหนด

73.1.3 สดสวนของสมาชกของโครงการและผอยในการอปการะทมสทธไดรบผลประโยชน และ 73.1.4 อตราการเรยกรองใหจายเงนตามโครงการการจายคารกษาพยาบาล และ

73.2 ขอสมมตทางการเงนเกยวของกบเรองตางๆ เชน

73.2.1 อตราคดลด (ตามยอหนาท 78 ถง 82)

73.2.2 ระดบเงนเดอนและผลประโยชนในอนาคต (ตามยอหนาท 83 ถง 87)

73.2.3 กรณผลประโยชนดานคารกษาพยาบาล ตนทนคารกษาพยาบาลในอนาคตรวมทงตนทนการ

จดการสทธทจะเรยกรองใหจายเงนและการจายผลประโยชนหากเปนสาระส าคญ (ตาม

ยอหนาท 88 ถง 91) และ

73.2.4 อตราผลตอบแทนทคาดไวของสนทรพยโครงการ (ตามยอหนาท 105 ถง 107)

74. ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจะเปนกลางหากไมใชวธทไมระมดระวงหรอ

ระมดระวงมากจนเกนไป

75. ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจะสอดคลองกน หากขอสมมตนนสะทอน

ความสมพนธเชงเศรษฐกจระหวางปจจยตางๆ เชน อตราเงนเฟอ อตราเงนเดอนทเพมขน ผลตอบแทนจาก

สนทรพยโครงการ และอตราคดลด ตวอยางเชน ขอสมมตทงหมดทเกยวของกบระดบเงนเฟอบางระดบ

(เชน ขอสมมตเกยวกบอตราดอกเบ ย และการเพมข นของเงนเดอนและผลประโยชน)ในงวดอนาคต

ทงวดใดงวดหนง จะใชระดบอตราเงนเฟอระดบเดยวกนในชวงเวลานน

76. ความสมพนธเชงเศรษฐกจระหวางปจจยตางๆ เชน อตราเงนเฟอ อตราเงนเดอนทเพมขน ผลตอบแทนจาก

สนทรพยโครงการ และอตราคดลด ตวอยางเชน ขอสมมตทงหมดทเกยวของกบระดบเงนเฟอบางระดบ

(เชน ขอสมมตเกยวกบอตราดอกเบ ย และการเพมขนของเงนเดอนและผลประโยชน)ในงวดอนาคตทงวด

ใดงวดหนง จะใชระดบอตราเงนเฟอระดบเดยวกนในชวงเวลานน กจการก าหนดอตราคดลดและขอสมมต

ทางการเงนอยางอนตามอตราทประกาศ เวนแตการประมาณตามอตราทแทจรง (ปรบดวยอตราเงนเฟอ)

จะนาเชอถอมากกวา เชน ในประเทศทมภาวะเงนเฟออยางรนแรง (มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 เรอง

การรายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง) หรอหากผลประโยชนเชอมโยงกบดชน และหน

กทเชอมโยงกบดชนในสกลเงนและเงอนไขเดยวกนนนมการซอขายอยางหนาแนนในตลาด

77. ขอสมมตทางการเงนตองอยบนพ นฐานของการคาดการณของตลาด ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน

ส าหรบงวดทจะช าระภาระผกพน

33

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย - อตราคดลด

78. อตราทใชคดลดภาระผกพนของผลประโยชนหลงออกจากงาน (ทงทมกองทนและไมมกองทน) ตอง

ก าหนดโดยอางองกบอตราผลตอบแทนในทองตลาดของหนก ภาคเอกชนทไดรบการจดอนดบอยใน

ระดบด ณ วนรอบระยะเวลารายงาน ในประเทศทหนกดงกลาวมการซอขายในตลาดนอย ควรใชอตรา

ผลตอบแทนในทองตลาดของพนธบตรรฐบาล (ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน) สกลเงน และเงอนไข

ของหนกเอกชนหรอพนธบตรรฐบาลตองสอดคลองกบสกลเงนและเงอนไขของภาระผกพนของ

ผลประโยชนหลงออกจากงานโดยประมาณ

79. ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทส าคญอกอยางหนง คอ อตราคดลด ซงเปน

ตวสะทอนคาของเงนตามเวลา แตไมสะทอนความเสยงในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

หรอความเสยงในการลงทน นอกจากน ยงไมสะทอนความเสยงดานสนเชอเฉพาะของกจการทเกดกบเจาหน

ของกจการ และความเสยงทเหตการณในอนาคตอาจแตกตางจากขอสมมตในการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยได

80. อตราคดลดสะทอนประมาณการของจงหวะเวลาของการจายผลประโยชน ในทางปฏบต กจการมกใชอตรา

คดลดถวเฉลยถวงน าหนกอตราเดยวทสะทอนจงหวะเวลาทประมาณขน จ านวนเงนของการจายผลประโยชน

และสกลเงนของผลประโยชนทจะจาย

81. ในบางกรณ อาจไมมตลาดการซอขายหนกทมการซ อขายมากและมระยะเวลาครบก าหนดยาวนานเพยงพอ

และสอดคลองกบอายโดยประมาณของการจายผลประโยชนทงหมด ในกรณนน กจการจะใชอตราตลาด

ปจจบนทเหมาะสมกบเวลาคดลดการจายเงนในชวงเวลาทสนกวา และประมาณอตราคดลดส าหรบชวงเวลา

ครบก าหนดทยาวกวาโดยการเทยบสดสวนจากอตราตลาดปจจบนตามเสนอตราผลตอบแทน มลคาปจจบน

ทงหมดของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนมกจะไมไดรบผลกระทบจากอตราคดลดทใชกบสวนของ

ผลประโยชนทครบก าหนดจายภายหลงระยะเวลาครบก าหนดของหนกหรอพนธบตรรฐบาลทมอยใน

ทองตลาด

82. ตนทนดอกเบ ยค านวณโดยการคณอตราคดลดทก าหนด ณ วนตนงวดดวยมลคาปจจบนของภาระผกพน

ตามโครงการผลประโยชนทมอยตลอดงวดนน โดยน าผลการเปลยนแปลงทส าคญของภาระผกพนมา

พจารณาดวยมลคาปจจบนของภาระผกพนจะแตกตางจากหนสนทรบร ในงบแสดงฐานะการเงน เนองจาก

หน สนนนถกบนทกหลงจากหกดวยมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ อกทงผลก าไรและขาดทนจาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยและตนทนบรการในอดตสวนยงไมไดรบร ในทนท

(ภาคผนวก ก แสดงตวอยางรวมการค านวณดอกเบยไวดวย)

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย - เงนเดอน ผลประโยชน และ

คารกษาพยาบาล

83. ภาระผกพนของผลประโยชนหลงออกจากงานนน จะตองวดโดยใชเกณฑทสะทอนใหเหนถง

83.1 เงนเดอนทประมาณวาจะเพมขนในอนาคต

83.2 ผลประโยชนตามเงอนไขทระบในโครงการ (หรอเกดจากภาระผกพนจากการอนมาน

ทนอกเหนอจากเงอนไขนน) ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน และ

34

83.3 การเปลยนแปลงในอนาคตทประมาณไวของผลประโยชนระดบภาครฐทมผลตอการจาย

ผลประโยชนตามโครงการผลประโยชน ทงน เฉพาะเมอมกรณใดกรณหนงดงน เทานน

83.3.1 การเปลยนแปลงนนบงคบใชกอนวนสนรอบระยะเวลารายงาน

83.3.2 ประวตในอดตหรอหลกฐานอนๆ ทเชอถอไดบงชวาผลประโยชนระดบภาครฐจะ

เปลยนแปลงในลกษณะทคาดการณได เชน เปนไปตามการเปลยนแปลงของระดบ

ราคาทวไปหรอระดบเงนเดอนทวไปในอนาคต

84. การประมาณของอตราเงนเดอนทเพมข นในอนาคตตองค านงถงอตราเงนเฟอ ความอาวโส การเลอน

ต าแหนง และปจจยอนทเกยวของ เชน อปสงคและอปทานในตลาดแรงงาน

85. หากเงอนไขทเปนทางการของโครงการ (หรอภาระผกพนจากการอนมานทนอกเหนอจากเงอนไขนน)

ก าหนดใหกจการเปลยนแปลงผลประโยชนในงวดอนาคต การวดมลคาของภาระผกพนจะตองสะทอนการ

เปลยนแปลงนนดวย ตวอยางเชน

85.1 กจการมประวตใหผลประโยชนเพมในอดตเพอบรรเทาผลกระทบของอตราเงนเฟอเปนตน และไมม

ขอบงชวาจะเปลยนแปลงการปฏบตนนในอนาคต หรอ

85.2 ไดรบรก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยแลวในงบการเงน และกจการผกพน

ไมวาโดยเงอนไขทเปนทางการของโครงการ (หรอภาระผกพนจากการอนมานทนอกเหนอจาก

เงอนไขนน) หรอโดยกฎหมาย ใหใชสวนเกนของโครงการเพอผลประโยชนของผเขารวมโครงการ

(ตามยอหนาท 98.3)

86. ขอสมมตจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยไมสะทอนการเปลยนแปลงของผลประโยชน

ในอนาคตทไมอยในเงอนไขทเปนทางการของโครงการ (หรอภาระผกพนจากการอนมาน) ณ วนสนรอบ

ระยะเวลารายงาน การเปลยนแปลงดงกลาวมผลตอ

86.1 ตนทนบรการในอดต ถาการเปลยนแปลงสงผลตอผลประโยชนทใหส าหรบบรการทเกดกอน

การเปลยนแปลงดงกลาว และ

86.2 ตนทนบรการปจจบนในงวดหลงการเปลยนแปลง ถาการเปลยนแปลงสงผลตอผลประโยชนทให

ส าหรบบรการทเกดหลงการเปลยนแปลง

87. ผลประโยชนหลงออกจากงานบางประเภทเชอมโยงกบตวแปรอนๆ เชน ระดบของผลประโยชนจากการ

ออกจากงานระดบภาครฐ หรอคารกษาพยาบาลระดบภาครฐ การวดมลคาผลประโยชนดงกลาวสะทอนถง

การเปลยนแปลงทคาดการณไวของตวแปรเหลานนโดยอางองกบประสบการณในอดตและหลกฐานอนท

เชอถอได

88. ขอสมมตเกยวกบตนทนคารกษาพยาบาลตองรวมประมาณการการเปลยนแปลงในอนาคตของตนทน

คารกษาพยาบาลอนเกดจากอตราเงนเฟอและการเปลยนแปลงเฉพาะตนทนคารกษาพยาบาล

89. การวดมลคาผลประโยชนการรกษาพยาบาลหลงออกจากงานตองอาศยขอสมมตเกยวกบระดบและความถ

ของสทธเรยกรองใหจายเงนในอนาคตและตนทนของสทธเรยกรองใหจายเงนนน กจการประมาณตนทน

คารกษาพยาบาลในอนาคตจากขอมลในอดตตามประสบการณของกจการเอง และเมอจ าเปนอาจใชขอมล

อนในอดตจากกจการอนๆ บรษทประกน ผใหบรการทางการแพทย หรอแหลงอนๆ ประกอบ นอกจากน

35

ยงค านงถงผลกระทบของความกาวหนาทางเทคโนโลย การเปลยนแปลงวธการรกษาพยาบาล หรอรปแบบ

การใหบรการ และการเปลยนแปลงสขภาพพลานามยของผเขารวมโครงการ

90. ระดบและความถของสทธเรยกรองใหจายเงนมกเปนผลจากอาย สขภาพ และเพศของพนกงาน (และผทพนกงาน

ใหการอปการะ) และอาจเปนผลจากปจจยอน เชน ต าแหนงทางภมศาสตร ดงนน จะมการปรบปรงขอมล

ในอดตเมอสวนประกอบทางประชากรศาสตรของประชากรแตกตางจากขอมลในอดตทใช และจะมการ

ปรบปรงเมอมหลกฐานทเชอถอไดวาแนวโนมในอดตจะไมเปนไปเชนนนอกตอไปในอนาคต

91. โครงการผลประโยชนคารกษาพยาบาลหลงออกจากงานบางโครงการก าหนดใหพนกงานจายสมทบตนทน

คารกษาพยาบาลของโครงการดวย การประมาณตนทนคารกษาพยาบาลในอนาคตตองค านงถงการสมทบ

ดงกลาวตามเงอนไขของโครงการ ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน (หรอตามภาระผกพนจากการอนมาน

ทนอกเหนอจากเงอนไขนน) การเปลยนแปลงของเงนสมทบของพนกงานนมผลตอตนทนบรการในอดต และ

บางครงมผลตอการลดขนาดโครงการลง ตนทนท เกดขนของสทธเรยกรองใหจายเงนอาจลดลงหากม

ผลประโยชนระดบภาครฐหรอผใหบรการทางสขภาพอนๆ ชวยแบงเบาภาระดวย (ดยอหนาท 83.3 และ 87)

ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

92. ในการวดมลคาภาระหน สนของโครงการผลประโยชนตามยอหนาท 54 นน กจการตองรบร (ตาม

เงอนไขในยอหนาท 58ก) สวนหนงของผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภย (ตามทระบไวในยอหนาท 93) เปนรายไดหรอคาใชจายหากมลคาสะสมสทธของผลก าไร

และขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบรเมอวนสนสดของงวด

กอนเกนกวาจ านวนทมากกวาระหวาง

92.1 รอยละ 10 ของมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน ณ วนนน (กอนหก

สนทรพยโครงการ) และ

92.2 รอยละ 10 ของมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ ณ วนนน

หลกเกณฑน ใหใชค านวณและปฏบตแยกตามโครงการผลประโยชนแตละโครงการ

93. สวนของผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทตองรบรส าหรบ

โครงการผลประโยชนแตละโครงการ คอสวนเกนทค านวณไดตามยอหนาท 92 หารดวยจ านวนป

ถวเฉลยทคาดการณไวของอายงานทคาดวาจะเหลออยของพนกงานทเขารวมโครงการ อยางไรกตาม

กจการอาจใชวธการอนๆ ทเปนระบบทท าใหสามารถรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภยไดรวดเรวขนกได หากกจการใชหลกเกณฑเดยวกนส าหรบทงผลก าไรและ

ขาดทนอยางสม าเสมอส าหรบทกๆ งวด กจการอาจใชวธอนเหลาน ได แมผลก าไรและขาดทนทาง

คณตศาสตรประกนภยจะอยในขอบเขตตามทระบในยอหนาท 92

93ก หากกจการมนโยบายการรบร ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยในงวดทเกดผลก าไรขาดทนดงกลาว ตามทอนญาตในยอหนาท 93 กจการอาจรบรรายการ

ดงกลาวในก าไรขาดทนเบดเสรจอน ตามยอหนาท 93ข ถง 93ง หากกจการปฏบตเชนเดยวกน

ส าหรบ

(1) โครงการผลประโยชนทกโครงการ และ

(2) ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทกรายการ

36

93ข ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทรบร ในก าไรขาดทนเบดเสรจอน

ตามทอนญาตในยอหนาท 93ก ตองแสดงในงบก าไรขาดทนเบดเสรจ

93ค กจการทรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยตามยอหนาท 93ก

ตองรบรการปรบปรงทเกดจากขอบเขตในยอหนาท 58.2 ในก าไรขาดทนเบดเสรจอน

93ง ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยและการปรบปรงทเกดจาก

ขอบเขตในยอหนาท 58.2 ทรบร โดยตรงในก าไรขาดทนเบดเสรจอน ตองรบรทนทในก าไรสะสม และ

ตองไมจดประเภทรายการเหลานในก าไรหรอขาดทนในงวดตอมา

94. ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยอาจเกดจากการเพมขนหรอลดลง

ของมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนหรอมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการโดย

มสาเหตตางๆ เชน

94.1 การเพมขนหรอลดลงทไมคาดการณไวของอตราการหมนเวยนของพนกงาน การเกษยณอายกอน

ก าหนด หรอการเสยชวต หรอการเพมของเงนเดอน ผลประโยชนตางๆ (หากเงอนไขทเปนทางการ

หรอโดยอนมานของโครงการท าใหผลประโยชนเพมข นตามอตราเงนเฟอ) หรอของตนทน

คารกษาพยาบาล

94.2 ผลกระทบจากการเปลยนแปลงการประมาณของการหมนเวยนของพนกงานในอนาคต

การเกษยณอายกอนก าหนด หรอการเสยชวต หรอการเพมของเงนเดอน ผลประโยชนตางๆ (หาก

เงอนไขทเปนทางการหรอโดยอนมานของโครงการท าใหผลประโยชนเพมขนตามอตราเงนเฟอ) หรอ

ของตนทนคารกษาพยาบาล 94.3 ผลกระทบจากการเปลยนแปลงอตราคดลด และ

94.4 ผลตางระหวางผลตอบแทนทไดรบจรงและผลตอบแทนทคาดวาจะไดรบของสนทรพยโครงการ

(ดยอหนาท 105 ถง 107)

95. ในระยะยาว ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยอาจหกกลบกนเอง

ดงนน ประมาณการภาระผกพนของผลประโยชนหลงออกจากงานควรพจารณาเปนชวง (หรอขอบเขต)

ของประมาณการทดทสด มาตรฐานการบญชอนญาตแตไมไดบงคบใหกจการรบร ผลก าไรและขาดทนจาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสวนทอยในขอบเขตนนได มาตรฐานการบญชฉบบนบงคบ

ใหกจการตองรบร สวนหนงของผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ทเกนกวาขอบเขตขาดเกนรอยละ 10 (ภาคผนวก ก อธบายแนวทางปฏบตเกยวกบผลก าไรและขาดทนจาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยไวดวย) และอนญาตใหใชวธการอนๆ ทเปนระบบเพอรบร

รายการทเรวข น โดยวธนนตองเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนดในยอหนาท 93 ตวอยางวธทอนญาตใหใช

คอ การรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงจ านวนโดยทนท

ทงสวนทอยในและนอกชวงขอบเขต ยอหนาท 155.2.3 อธบายถงความจ าเปนทตองพจารณาสวนของ

หนสนทยงไมรบรตามแนวปฏบตชวงทมการเปลยนแปลงส าหรบการบนทกบญชผลก าไรจากการประมาณ

การตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกดขนภายหลง

37

ตนทนบรการในอดต

96. ในการวดมลคาภาระหน สนตามโครงการผลประโยชนตามยอหนาท 54 กจการตองรบรตนทนบรการ

ในอดตเปนคาใชจายตามยอหนาท 58ก ดวยวธเสนตรงตลอดชวงอายงานเฉลยจนกวาผลประโยชนนน

จะเปนสทธขาดของพนกงาน หากพนกงานมสทธไดรบผลประโยชนทนททเรมจดตงหรอเปลยนแปลง

โครงการผลประโยชน กจการตองรบรตนทนบรการในอดตเปนคาใชจายในงวดทนท

97. ตนทนบรการในอดตจะเกดขนเมอกจการเรมจดตงโครงการผลประโยชนซงมผลประโยชนทเกดจากบรการในอดตหรอมการเปลยนแปลงผลประโยชนทตองช าระส าหรบการบรการในอดตในโครงการผลประโยชน

ทมอย การเปลยนแปลงดงกลาวเปนการแลกเปลยนกบบรการของพนกงานตลอดชวงเวลาจนกวา

ผลประโยชนกลายเปนสทธขาด ดงนน กจการตองรบร ตนทนบรการในอดตตลอดงวดนน ถงแมวาโดย

แทจรงแลวตนทนนนเกดจากการใหบรการของพนกงานในงวดกอน กจการตองวดมลคาของตนทนบรการ

ในอดตเมอมการเปลยนแปลงของภาระหน สนทเปนผลมาจากการแกไขโครงการ (ดยอหนาท 64) ตนทน

บรการในอดตตดลบจะเกดขนเมอกจการเปลยนแปลงผลประโยชน ซงเกดจากการบรการในอดตเพอท าให

มลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนลดลง

ตวอยางของยอหนาท 97

กจการด าเนนโครงการบ านาญโดยก าหนดอตราบ านาญเปนรอยละ 2 ตอปของเงนเดอนเดอนสดทายส าหรบ

ทกปทใหบรการ โดยผลประโยชนจะเปนสทธขาดของพนกงานหลงจากปท 5 ทใหบรการ ในวนท 1 มกราคม

25X5 กจการปรบปรงอตราบ านาญเปนรอยละ 2.5 ตอปของเงนเดอนเดอนสดทายส าหรบทกปทบรการโดย

เรมยอนหลงตงแต 1 มกราคม 25X1 ณ วนทมการปรบปรง มลคาปจจบนของผลประโยชนสวนทเพม

ส าหรบการบรการจากวนท 1 มกราคม 25X1 ถง 1 มกราคม 25X5 เปนดงน

พนกงานทมอายการใหบรการมากกวา 5 ป ณ 1/1/X5

พนกงานทมอายการใหบรการนอยกวา 5 ป ณ 1/1/X5

(อายการท างานทเหลอเฉลยจนกระทงไดเปนสทธขาดคอ 3 ป)

150

120

270

กจการรบรคาใชจายเปนจ านวน 150 ในงวดทนท เนองจากพนกงานไดรบสทธขาดแลว และรบรคาใชจายจ านวน

120 ตามวธเสนตรงตลอด 3 ป นบจาก 1 ม.ค. 25X5

98. ตนทนบรการในอดต ไมรวมถง

98.1 ผลกระทบของผลตางระหวางเงนเดอนทเพมขนจรงกบการเพมขนทประมาณไวทมตอภาระผกพน

ทจะจายผลประโยชนส าหรบบรการทไดรบปกอนๆ (ไมถอเปนตนทนบรการในอดต เนองจาก

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยอนญาตใหใชเงนเดอนทประมาณใน

อนาคตอยแลว) 98.2 การเพมขนของประมาณการจายบ านาญทสงหรอต าไป เกดจากกจการมภาระผกพนจากการอนมาน

ทตองจายเพมขน (ไมถอเปนตนทนบรการในอดต เนองจากขอสมมตในการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยยอมใหรวมสวนเพมนแลว)

38

98.3 ประมาณการการปรบปรงผลประโยชนทเปนผลจากก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยทรบร แลวในงบการเงน หากกจการมภาระผกพนใหท าตามเงอนไขทเปนทางการของ

โครงการ (หรอภาระผกพนจากการอนมานนอกเหนอจากเงอนไขดงกลาว) หรอทเปนไปตามท

กฎหมายก าหนด ใหใชสวนเกนของโครงการเพอประโยชนของผเขารวมโครงการ แมวาผลประโยชน

ทเพมขนนยงไมไดรบอยางเปนทางการ (ผลของภาระผกพนทเพมขนนคอผลขาดทนจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย และไมถอเปนตนทนบรการในอดต (ดยอหนาท

85.2))

98.4 การเพมข นของผลประโยชนทเปนสทธขาด เมอพนกงานมคณสมบตครบตามเกณฑทงน ในสวน

ทไมเกยวของกบผลประโยชนทปรบปรงหรอก าหนดขนใหม (รายการน ไมถอเปนตนทนบรการ

ในอดต เนองจากกจการรบร ตนทนของผลประโยชนทประมาณการขนเปนตนทนบรการปจจบน

เมอใหบรการแลว) และ

98.5 ผลกระทบของการแกไขโครงการ ซงลดผลประโยชนส าหรบการบรการในงวดอนาคต (การลดขนาด

โครงการลง)

99. เมอมการก าหนดหรอมการเปลยนแปลงผลประโยชน กจการจดท าตารางการตดจ าหนายตนทนบรการ

ในอดต ในทางปฏบต อาจเปนการยากทจะจดท ารายละเอยดเพอระบและน าไปใชกบการเปลยนแปลงตาราง

การตดจ าหนายส าหรบการเปลยนแปลงท เกด ขนภายหลงได นอกจากน ผลกระทบมแนวโนม

จะมสาระส าคญในกรณทมการลดขนาดโครงการลง หรอการจายช าระผลประโยชนเทานน ดงนน กจการ

จงแกไขตารางการตดจ าหนายตนทนบรการในอดตเมอเกดการลดขนาดโครงการหรอการจายช าระ

ผลประโยชน

100. หากกจการลดการจายผลประโยชนภายใตโครงการผลประโยชนทมอย ผลของภาระหน สนของโครงการ

ผลประโยชนทลดลงนใหรบร เปนตนทนบรการในอดต (ทตดลบ) ตลอดระยะเวลาเฉลยทเหลออยจนกวา

สวนของผลประโยชนทลดลงนจะเปนสทธขาดของพนกงาน

101. เมอกจการลดการจายผลประโยชนภายใตโครงการผลประโยชนทมอย และขณะเดยวกนกเพมการจาย

ผลประโยชนอนใหกบพนกงานคนเดยวกน กจการตองปฏบตกบการเปลยนแปลงดงกลาวดวยจ านวนการ

เปลยนแปลงสทธ

การรบรรายการและวดมลคา – สนทรพยโครงการ

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ

102. มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการจะหกออกจากจ านวนเงนทตองรบร ในงบแสดงฐานะการเงน

ตามยอหนาท 54 เมอสนทรพยโครงการไมมราคาตลาด ใหกจการประมาณการมลคายตธรรมของ

สนทรพยโครงการได ตวอยางเชน ใชการคดลดประมาณกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบในอนาคตดวย

อตราคดลดทสะทอนใหเหนถงความเสยงทเกยวของกบทงสนทรพยโครงการ และระยะเวลาทครบก าหนด

หรอวนทคาดวาจะจ าหนายสนทรพยเหลานน (หรอถาไมมระยะเวลาทครบก าหนด อาจใชชวงเวลา

โดยประมาณจนถงวนช าระภาระผกพนทเกยวของ)

39

103. สนทรพยโครงการไมรวมถงเงนสมทบทกจการทเสนอรายงานยงไมไดจายเขากองทน และไมรวมตราสาร

การเงนทโอนเปลยนมอไมไดทกจการเปนผออกและถอโดยกองทน สนทรพยโครงการจะหกดวยหน สน

ของกองทนทไมเกยวของกบผลประโยชนของพนกงาน เชน เจาหน การคา เจาหน อนๆ และหน สนซงเปน

ผลจากเครองมอทางการเงนทเปนอนพนธ

104. กรณสนทรพยโครงการรวมกรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไข ซงใหความคมครองทมจ านวนและจงหวะเวลา

เทากบการจายผลประโยชนบางสวนหรอทงหมดตามโครงการ มลคายตธรรมของกรมธรรมประกนภย

ดงกลาวถอไดวาคอมลคาปจจบนของภาระผกพนทเกยวของตามทกลาวในยอหนาท 54 (ทงน หากจ านวน

ทจะไดรบตามกรมธรรมประกนภยเรยกเกบหน ไมไดเตมจ านวน ตองน ามาหกออกจากมลคายตธรรมน ดวย)

สทธทจะไดรบชดเชย

104ก เมอปรากฏชดเจนวากจการอนจายชดเชยคาใชจายบางสวนหรอทงหมดเพอช าระภาระผกพนตาม

โครงการประโยชน กจการตองรบรสทธทจะไดรบชดเชยนนเปนสนทรพยแยกตางหาก และให

กจการวดมลคาสนทรพยดงกลาวดวยมลคายตธรรม ทงน ในทกกรณอนนอกจากน ใหกจการใช

แนวปฏบตกบทรพยสนนนในทางเดยวกนกบสนทรพยโครงการ คาใชจายทเกยวกบโครงการ

ผลประโยชนอาจแสดงในงบก าไรขาดทนเบดเสรจ เปนจ านวนสทธหลงหกจ านวนทจะไดรบชดเชย

ทรบรแลว

104ข บางครงกจการสามารถหากจการอน เชน กจการประกนมาเปนผจายรายจายบางสวนหรอทงหมดเพอช าระ

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนกได กรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไขทนยามไวในยอหนาท 7

ถอเปนสนทรพยโครงการ ใหกจการบนทกบญชกรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไขในลกษณะเดยวกบ

สนทรพยโครงการอนๆ และตองไมปฏบตตามยอหนาท 104 ก (ดยอหนาท 39 ถง 42 และยอหนาท 104)

104ค หากกรมธรรมประกนภยไมเขาคณสมบตของกรมธรรมประกนภยทเขาเงอนไข กรมธรรมประกนภย

ดงกลาวไมถอเปนสนทรพยโครงการ ยอหนาท 104ก ใชกบกรมธรรมประเภทดงกลาว โดยกจการรบร

สทธทจะไดรบชดเชยตามกรมธรรมประกนภยเปนสนทรพยแยกตางหากและไมน าไปหกจากหนสนของ

โครงการผลประโยชนทรบรตามยอหนาท 54 สวนในกรณอนๆ ใหกจการใชแนวปฏบตกบสนทรพยนน

ในทางเดยวกนกบสนทรพยโครงการ โดยเฉพาะอยางยงหนสนของโครงการผลประโยชนทรบร ตาม

ยอหนาท 54 จะเพมขน (ลดลง) ภายในขอบเขตทผลก าไรหรอขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยสะสมสทธจากภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนและจากสทธทจะไดรบ

ชดเชยทเกยวของ ซงยงไมไดรบรตามยอหนาท 92 และ 93 โดยยอหนาท 120ก(6.4) ก าหนดให

กจการเปดเผยลกษณะโดยสรปของความเกยวของระหวางสทธทจะไดรบชดเชยและภาระผกพน

ทเกยวของ

40

ตวอยางของยอหนาท 104ก ถง 104ค

มลคาปจจบนของภาระผกพน 1,241

ผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร 17 หนสนทรบรแลวในงบแสดงฐานะการเงน 1,258

สทธตามกรมธรรมประกนภยทสอดคลองตรงกบจ านวนและจงหวะเวลาของผลประโยชน

ทจะจายตามโครงการ มลคาปจจบนของผลประโยชนเทากบ 1,092 1,092

ผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบรจ านวน 17 เปนผลก าไรจาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธจากภาระผกพนและจากสทธทจะไดรบชดเชย

104ง ถาสทธทจะไดรบชดเชยเกดจากกรมธรรมประกนภยทสอดคลองตรงกบจ านวนและจงหวะเวลาทจะจาย

ผลประโยชนคางจายบางสวนหรอทงหมดภายใตโครงการผลประโยชน มลคายตธรรมของสทธทจะไดรบ

ชดเชยดงกลาวถอไดวาคอมลคาปจจบนของภาระผกพนทเกยวของตามทกลาวในยอหนาท 54 (โดยหก

สวนทไมใชสทธทจะไดรบชดเชยไดเตมจ านวน)

ผลตอบแทนจากสนทรพยโครงการ

105. ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการเปนสวนหนงของคาใชจายท รบร ในก าไรหรอขาดทน

ผลแตกตางระหวางผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการและผลตอบแทนทเกดจรงจากสนทรพย

โครงการถอเปนผลก าไรหรอขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย ซงจะรวมเขา

กบผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจากภาระผกพนตามโครงการ

ผลประโยชนเพอค านวณจ านวนสทธทจะน าไปเปรยบเทยบกบจ านวนทจ ากดไวของรอยละ 10 ของ

ขอบเขตตามทระบไวในยอหนาท 92

106. ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการก าหนดข นตามการคาดการณของตลาด ณ ตนงวด ซงเปน

ผลตอบแทนตลอดระยะเวลาทงหมดของภาระผกพนทเกยวของ ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพย

โครงการน สะทอนถงการเปลยนแปลงมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการทถอไวระหวางงวดซงเปนผล

มาจากการจายเงนสมทบจรงเขาสกองทนและจายผลประโยชนจรงออกจากกองทน

41

ตวอยางของยอหนาท 106

ณ วนท 1 มกราคม 25X1 มลคายตธรรมสนทรพยโครงการมจ านวนเทากบ 10,000 และผลก าไรจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธทยงไมไดรบรมจ านวนเปน 760 วนท 30 มถนายน

25X1 โครงการจายผลประโยชนไปจ านวน 1,900 และไดรบเงนสมทบเขามาจ านวน 4,900

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1 มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการมจ านวนเทากบ 15,000 และมลคาปจจบนของ

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนมจ านวนเปน 14,792 ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยของภาระผกพนส าหรบป 25X1 มจ านวนเปน 60

ณ วนท 1 มกราคม 25X1 กจการทรายงานจดท าขอมลประมาณการตามราคาตลาด ณ วนทดงกลาวดงน

รอยละ

ดอกเบยรบและรายไดเงนปนผลหลงหกภาษทตองจายโดยกองทน 9.25

ผลก าไรทรบรและยงไมรบรของสนทรพยโครงการ (หลงภาษ) 2.00

ตนทนคาบรหาร (1.00)

อตราผลตอบแทนทคาดไว 10.25

ส าหรบป 25X1 ผลตอบแทนทคาดไวและผลตอบแทนทเกดจรงจากสนทรพยโครงการเปนดงน

ผลตอบแทนจากจ านวน 10,000 ทถอไวนาน 12 เดอนทรอยละ 10.25 1,025

ผลตอบแทนจากจ านวน 3,000 ทถอไวนาน 6 เดอนทรอยละ 5

(เทยบเทากบรอยละ 10.25 ตอป เมอคดทบตนทก 6 เดอน) 150

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการส าหรบ 25X1 1,175

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ ณ 31 ธนวาคม 25X1 15,000

หก มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ ณ 1 มกราคม 25X1 (10,000)

หก เงนสมทบทไดรบ (4,900)

บวก ผลประโยชนทจาย 1,900

ผลตอบแทนทเกดจรงจากสนทรพยโครงการ 2,000

ผลตางระหวางผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ (1,175) และผลตอบแทนทเกดจรงจากสนทรพย

โครงการ (2,000) เปนผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 825 ดงนน ผล

ก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธทยงไมไดรบรมจ านวน 1,525 (760 บวก

825 หก 60) ตามยอหนาท 92 จ านวนทจ ากดตามขอบเขตเทากบจ านวนไมเกน 1,500 (คาทมากกวาระหวาง

รอยละ 10 ของ 15,000 หรอ รอยละ 10 ของ 14,792) ในปถดมา (25X2) กจการรบรผลก าไรจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยในก าไรหรอขาดทนจ านวน 25 (1,525 ลบดวย 1,500) หารดวย

อายงานทคาดวาจะเหลออยโดยเฉลยของพนกงานทเกยวของ

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการส าหรบป 25X2 จะข นอยกบความคาดหวงของตลาด ณ วนท

1 มกราคม 25X2 ส าหรบผลตอบแทนตลอดอายทงหมดของภาระผกพน

42

107. ในการก าหนดผลตอบแทนทคาดไวและผลตอบแทนทเกดจรงจากสนทรพยโครงการ กจการหกตนทนการ

บรหารทคาดไวนอกเหนอจากสวนทรวมในขอสมมตจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ทใชในการวดมลคาภาระผกพน

การรวมธรกจ

108. ในการรวมธรกจ กจการรบรสนทรพยและหนสนทเกดจากผลประโยชนหลงจากออกจากงานโดยใชมลคา

ปจจบนของภาระผกพนหกดวยมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (ดมาตรฐานการรายงานทางการเงน

ฉบบท 3 (ปรบปรง 2552) เรอง การรวมธรกจ) มลคาปจจบนของภาระผกพนรวมถงรายการตอไปน

(แมวาผขายจะยงไมไดรบรรายการ ณ วนซอ)

108.1 ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกดขนกอนวนซ อ (ไมวา

จะอยในขอบเขตรอยละ10 หรอไม)

108.2 ตนทนบรการในอดตทเกดขนจากการเปลยนแปลงผลประโยชนหรอการน าโครงการมาใชกอน

วนซอ และ

108.3 จ านวนซงผขายยงไมไดรบรตามแนวปฏบตในชวงการเปลยนแปลงมาใชมาตรฐานการบญชฉบบน

เปนครงแรกตามยอหนาท 155.2

การลดขนาดโครงการลงและการจายช าระผลประโยชน

109. กจการตองรบรผลก าไรหรอขาดทนจากการลดขนาดโครงการลงหรอการช าระผลประโยชนของ

โครงการผลประโยชนเมอมการลดขนาดโครงการลงหรอการช าระผลประโยชนเกดขน ผลก าไรหรอ

ขาดทนน ตองประกอบดวย

109.1 ผลการเปลยนแปลงใดๆ ของมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน

109.2 ผลการเปลยนแปลงใดๆ ของมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ

109.3 ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยและตนทนบรการ

ในอดตทเกยวของทยงไมไดรบรมากอนตามยอหนาท 92 และ 96

110. กอนการค านวณผลกระทบของการลดขนาดโครงการลงและการช าระผลประโยชน กจการตองวด

มลคาภาระผกพน (และสนทรพยโครงการทเกยวของ (ถาม)) อกครง โดยใชขอสมมตในการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยในปจจบน (รวมทงอตราดอกเบยในตลาดปจจบนและ

ราคาตลาดปจจบนอนๆ)

111. การลดขนาดโครงการลงเกดขนเมอกจการกระท าตามขอใดขอหนง ดงน

111.1 แสดงใหเหนถงการผกมดอยางชดเจนวาจะลดจ านวนของพนกงานตามโครงการลงอยางเปน

สาระส าคญ 111.2 แกไขเงอนไขของโครงการผลประโยชนจนสวนประกอบทส าคญของบรการทไดรบในอนาคตจาก

พนกงานปจจบนไมเขาเงอนไขทจะไดรบผลประโยชนอกตอไปหรอเขาเง อนไขทจะไดรบ

ผลประโยชนเพยงในสดสวนทลดลง

การลดขนาดของโครงการลงอาจเกดจากเหตการณใดเหตการณหนงโดยเฉพาะ เชน การปดโรงงาน

การยกเลกการด าเนนงาน การยกเลกหรอการชะลอโครงการ หรอมการลดลงเทากบการเพมข นของ

43

เงนเดอนในอนาคตทเชอมโยงกบผลประโยชนทตองจายส าหรบการบรการในอดต การลดขนาดโครงการ

ลงมกเชอมโยงกบการปรบโครงสรางของกจการ ในกรณเชนน กจการจงบนทกการลดขนาดโครงการลง

ในขณะทมการปรบโครงสรางทเกยวของ

111ก เมอการแกไขโครงการท าใหผลประโยชนลดลง ผลกระทบทเกดขนจากการลดการบรการในอนาคต คอ

การลดขนาดของโครงการลงเทานน ผลกระทบของการลดการใหบรการในอดตถอเปนตนทนบรการในอดตตดลบ

112. การช าระผลประโยชนเกดขนเมอกจการท ารายการทจะขจดภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจาก

การอนมานหลงจากนนทงหมดส าหรบผลประโยชนบางสวนหรอทงหมดทใหตามโครงการผลประโยชน

เชน เมอจายเงนสดทงจ านวนโดยตรงหรอในนามของผเขารวมโครงการเพอแลกเปลยนกบสทธของ

ผเขารวมโครงการทจะไดรบผลประโยชนหลงออกจากงานทระบไว

113. ในบางกรณ กจการซอกรมธรรมประกนภยเพอเปนการจดหาเงนทนใหผลประโยชนของพนกงานบางสวน

หรอทงหมดทเกยวของกบบรการทพนกงานใหในงวดปจจบนและงวดกอน การซ อกรมธรรมนนไมถอเปน

การช าระผลประโยชนหากกจการยงคงมภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมาน (ดยอหนาท 39) ทจะตองจายจ านวนทจะเกดขนหลงจากนนถาผรบประกนไมจายผลประโยชนของ

พนกงานตามทระบในกรมธรรม ยอหนาท 104ก ถง 104ง ก าหนดหลกการรบรและการวดมลคาของสทธ

ทจะไดรบชดเชยตามกรมธรรมประกนภยทไมจดเปนสนทรพยโครงการ

114. การช าระผลประโยชนเกดข นพรอมกบการลดขนาดโครงการลงหากมการยกเลกโครงการ โดยท าใหมการ

ช าระภาระผกพนและโครงการสนสดลง อยางไรกตาม การยกเลกโครงการไมถอวาเปนการลดขนาด

โครงการลงหรอเปนการช าระผลประโยชนหากโครงการดงกลาวมโครงการใหมแทนโดยเสนอผลประโยชน

ใหในสาระส าคญเหมอนเดม

115. เมอการลดขนาดโครงการลงนนเกยวของกบพนกงานเพยงบางคนในโครงการหรอท าใหเกดการช าระภาระ

ผกพนเพยงบางสวน ผลก าไรหรอขาดทนใหรวมตนทนบรการในอดตและผลก าไรและขาดทนจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร (และจ านวนทยงไมไดรบร ตามยอหนาท

155.2) ตามสดสวน โดยสดสวนน ก าหนดขนตามหลกเกณฑของมลคาปจจบนของภาระผกพนกอนและ

หลงการลดขนาดโครงการลงหรอการช าระผลประโยชน นอกจากจะมวธการอนทสมเหตสมผลกวา

ตวอยางเชนอาจเปนการเหมาะสมทจะน าผลก าไรใดๆ ทเกดขนจากการลดขนาดโครงการลงหรอการช าระ

ผลประโยชนของโครงการเดยวกนไปหกตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร ทเกยวของกบโครงการ

เดยวกนนนกอน

ตวอยางของยอหนาท 115

กจการยกเลกสวนงานปฏบตการสวนงานหนงและพนกงานของสวนงานนนจะไมไดรบผลประโยชนอกตอไป

เหตการณดงกลาวถอวาเปนการลดขนาดโครงการลงโดยไมช าระผลประโยชน การใชขอสมมตในการประมาณการ

ตามหลกคณตศาสตรประกนภยในปจจบน (รวมทงอตราดอกเบ ยในตลาดปจจบนและราคาตลาดปจจบนอนๆ)

ทนทกอนการลดขนาดโครงการลง กจการมมลคาปจจบนสทธของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนจ านวน

1,000 มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการจ านวน 820 และผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยสะสมสทธทยงไมไดรบรอก 50 กจการเรมปฏบตตามมาตรฐานการบญชฉบบน เปนครงแรกในปกอน

44

ตวอยางของยอหนาท 115

ท าใหจ านวนหน สนสทธเพมข นจ านวน 100 และกจการเลอกรบรรายการตลอดระยะเวลา 5 ป (ตามยอหนาท

155.2) การลดขนาดโครงการลงนท าใหมลคาปจจบนสทธของภาระผกพนลดลงจ านวน 100 เหลอ 900

จ านวนรอยละ 10 (100/1000) ของผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร

และจ านวนทเกดจากการน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชเปนครงแรกทยงไมไดรบร เกยวของกบสวนของภาระ

ผกพนซงลดลงจากการลดขนาดโครงการลง ดงนน ผลของการลดขนาดโครงการลงมดงน

กอนการลดขนาด ผลก าไรจากการลดขนาด หลงการลดขนาด

โครงการลง โครงการลง โครงการลง

มลคาปจจบนสทธของภาระผกพน 1,000 (100) 900

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (820) - (820)

180 (100) 80

ผลก าไรจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร 50 (5) 45

จ านวนทเกดจากการน ามาตรฐานบญชฉบบน

มาใชเปนครงแรกทยงไมไดรบร ( 100* 4/5) (80) 8 (72)

หนสนสทธทรบร ในงบแสดงฐานะการเงน 150 (97) 53

การน าเสนอขอมล

การหกกลบ

116. กจการจะหกกลบสนทรพยทเกยวของกบโครงการหนงกบหน สนทเกยวของกบอกโครงการหนงได

กตอเมอเปนไปตามทกขอตอไปน

116.1 กจการมสทธทจะบงคบไดตามกฎหมายทจะใชสวนเกนดลในโครงการหนงไปช าระภาระ

ผกพนอกโครงการหนง

116.2 กจการมเจตนาทจะช าระภาระผกพนตามทแสดงดวยยอดสทธ หรอจะรบรสวนเกนดลใน

โครงการหนงและช าระภาระผกพนตามโครงการอน ในเวลาเดยวกน

117. หลกเกณฑการหกกลบนนไมแตกตางกบหลกเกณฑทใชส าหรบเครองมอทางการเงนตามมาตรฐานการ

บญช ฉบบท 32 (ปรบปรง 2552) เรอง การแสดงรายการส าหรบเครองมอทางการเงน (เมอมการ

ประกาศใช)

การแยกประเภทรายการหมนเวยนและไมหมนเวยน

118. บางกจการแยกสนทรพยหมนเวยนและหน สนหมนเวยนออกจากสนทรพย ไมหมนเวยนและหน สน

ไมหมนเวยน มาตรฐานการบญชฉบบน ไมไดระบวากจการตองแยกสวนของสนทรพยและหน สนประเภท

หมนเวยนและไมหมนเวยนทเกดขนจากผลประโยชนหลงออกจากงาน

45

องคประกอบทางการเงนของตนทนผลประโยชนหลงออกจากงาน

119. มาตรฐานการบญชฉบบน ไมไดระบวากจการตองแสดงตนทนบรการปจจบน ตนทนดอกเบ ย และ

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการเปนองคประกอบของรายการหนงในสวนของรายไดหรอ

คาใชจายในงบก าไรขาดทนเบดเสรจหรอไม

การเปดเผยขอมล

120. กจการตองเปดเผยขอมลทชวยใหผใชงบการเงนสามารถประเมนลกษณะโครงการผลประโยชนและ

ผลกระทบทางการเงนของการเปลยนแปลงของโครงการดงกลาวระหวางรอบระยะเวลาบญช

120ก กจการตองเปดเผยขอมลเกยวกบโครงการผลประโยชน ดงตอไปน

(1) นโยบายการบญชของกจการส าหรบการรบร ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภย

(2) ค าอธบายโดยทวไปเกยวกบประเภทของโครงการ

(3) การกระทบยอดตนงวดและปลายงวดของมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการ

ผลประโยชนโดยแสดงแยกตามผลกระทบในระหวางงวดทเกดจากรายการตางๆ (ถา

สามารถปฏบตได) ดงตอไปน

(3.1) ตนทนบรการปจจบน

(3.2) ตนทนดอกเบย

(3.3) จ านวนทผรวมโครงการจายสมทบ

(3.4) ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

(3.5) ผลการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนทเปนสกลเงนตางประเทศส าหรบโครงการซง

วดมลคาในสกลเงนทแตกตางจากสกลเงนทกจการใชรายงาน

(3.6) ผลประโยชนทจายแลว

(3.7) ตนทนบรการในอดต

(3.8) การรวมธรกจ

(3.9) การลดขนาดโครงการลง

(3.10) การช าระผลประโยชนของโครงการ

(4) การวเคราะหภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนโดยแยกเปนจ านวนทเกดจากโครงการ

ทไมไดจดเปนกองทนทงหมดกบโครงการทจดตงเปนกองทนทงหมดหรอบางสวน

(5) การกระทบยอดคงเหลอตนงวดและปลายงวดของมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการและ

ของสทธทจะไดรบชดเชยทรบรเปนสนทรพยตามยอหนาท 104ก โดยแยกตามผลกระทบ

ในระหวางงวดทเกดจากรายการ (ถาสามารถปฏบตได) ดงตอไปน

(5.1) ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ

(5.2) ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

(5.3) ผลการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนทเปนสกลเงนตางประเทศส าหรบโครงการ

ซงวดมลคาในสกลเงนทแตกตางจากสกลเงนทกจการใชรายงาน

(5.4) จ านวนทนายจางจายสมทบ

46

(5.5) จ านวนทผรวมโครงการจายสมทบ

(5.6) ผลประโยชนทจายแลว

(5.7) การรวมธรกจ

(5.8) การช าระผลประโยชนของโครงการ

(6) การกระทบยอดมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนตามยอหนาท 120ก (3) และมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการตามยอหนาท 120ก (5) ไปยง

สนทรพยและหน สนทรบรในงบแสดงฐานะการเงนโดยแยกแสดงรายการดงน เปนอยางนอย

(6.1) ผลก าไรหรอขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสทธทยง

ไมรบร ในงบแสดงฐานะการเงน (ดยอหนาท 92)

(6.2) ตนทนบรการในอดตทยงไมรบร ในงบแสดงฐานะการเงน (ดยอหนาท 96)

(6.3) จ านวนเงนทยงไมรบรเปนสนทรพย เนองจากขอบเขตในยอหนาท 58.2

(6.4) มลคายตธรรมของสทธทจะไดรบชดเชยทรบรเปนสนทรพย ณ วนสนรอบระยะเวลา

รายงาน ตามยอหนาท 104ก (พรอมค าอธบายโดยยอถงความสมพนธระหวางสทธ

ทจะไดรบชดเชยและภาระผกพนทเกยวของ)

(6.5) จ านวนเงนอนๆ ทรบรในงบแสดงฐานะการเงน

(7) คาใชจายท งหมดทรบรในก าไรหรอขาดทนส าหรบรายการแตละรายการ และบรรทดท

รายการคาใชจายเหลานนรวมอย ดงน

(7.1) ตนทนบรการปจจบน

(7.2) ตนทนดอกเบย

(7.3) ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ

(7.4) ผลตอบแทนทคาดไวของสทธทจะไดรบชดเชยทรบรเปนสนทรพยตามยอหนาท 104ก

(7.5) ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

(7.6) ตนทนบรการในอดต

(7.7) ผลกระทบของการลดขนาดโครงการลงหรอการช าระผลประโยชน

(7.8) ผลกระทบของขอบเขตตามยอหนาท 58.2

(8) จ านวนเงนทงหมดทรบรในก าไรขาดทนเบดเสรจอนของรายการแตละรายการตอไปน

(8.1) ผลก าไรขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยและ

(8.2) ผลกระทบของขอบเขตตามยอหนาท 58.2

(9) ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมทรบรในก าไร

ขาดทนเบดเสรจอน ส าหรบกจการทรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยในก าไรขาดทนเบดเสรจอน ตามยอหนาท 93ก

(10) รอยละหรอจ านวนเงนของประเภทสนทรพยทส าคญทเปนสวนประกอบของมลคายตธรรม

ของสนทรพยโครงการทงหมด โดยประเภทหลกของสนทรพยโครงการตองรวมถง (แตไมได

จ ากดเฉพาะ) ตราสารทน ตราสารหน อสงหารมทรพย และสนทรพยอนทงหมด เปนตน

(11) จ านวนเงนทรวมอยในมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ ส าหรบ

(11.1) เครองมอทางการเงนแตละประเภทของกจการนน

(11.2) อสงหารมทรพยใดๆ ทกจการครอบครองหรอสนทรพยอนทกจการใช

47

(12) ค าอธบายเกณฑทใชก าหนดอตราผลตอบแทนทคาดไวโดยรวมท งหมดจากสนทรพย

ซงรวมถงผลกระทบของสนทรพยโครงการแตละประเภททส าคญ

(13) ผลตอบแทนจรงจากสนทรพยโครงการ และผลตอบแทนจรงของสทธทจะไดรบชดเชยทรบร

เปนสนทรพยตามยอหนา 104ก

(14) ขอสมมตหลกในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย ทใช ณ วน สน

รอบระยะเวลารายงาน (ถาสามารถปฏบตได) ซงรวมทง

(14.1) อตราคดลด

(14.2) อตราผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการส าหรบงวดทเสนอในงบการเงน

(14.3) อตราผลตอบแทนทคาดไวจากสทธทจะไดรบชดเชยทรบรเปนสนทรพยส าหรบงวดท

น าเสนอในงบการเงนตามยอหนาท 104ก

(14.4) อตราการเพมของเงนเดอนทคาดไว (และอตราทคาดไวของการเปลยนแปลงใน

ดชนหรอตวแปรอนๆ ทระบในเงอนไขทเปนทางการหรอเงอนไขจากการอนมาน

ของโครงการทใชเปนเกณฑส าหรบการเพมผลประโยชนในอนาคต)

(14.5) อตราแนวโนมตนทนการรกษาพยาบาล

(14.6) ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย อนๆ ทเปน

สาระส าคญทน ามาใช

กจการตองเปดเผยขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยแตละ

รายการในรปคาสมบรณ (เชน รอยละทเปนคาสมบรณ) และไมเปดเผยเพยงผลแตกตาง

ระหวางรอยละหรอตวแปรอนๆ

(15) ผลกระทบของรอยละ 1 ทเพมขนและทลดลงของอตราแนวโนมตนทนคารกษาพยาบาล

ทสมมตขน โดยแสดงผลกระทบตอ

(15.1) ยอดรวมของสวนประกอบทเปนตนทนบรการปจจบนและตนทนดอกเบยของตนทน

คารกษาพยาบาลหลงออกจากงานสทธในแตละงวดและ

(15.2) ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนสะสมของตนทนคารกษาพยาบาลหลง

ออกจากงาน

เพอวตถประสงคการเปดเผยขอมลน ตองสมมตใหขอสมมตอนคงท ส าหรบโครงการท

ด าเนนงานในสภาพแวดลอมทมภาวะเงนเฟอสง ใหเปดเผยผลกระทบของรอยละทเพมขน

หรอลดลงของอตราแนวโนมตนทนคารกษาพยาบาลทสมมตขนซงมคาโดยสาระส าคญ

เทากบผลกระทบรอยละ 1 ในสภาพแวดลอมทมภาวะเงนเฟอต า

(16) จ านวนเงนทกขอตอไปน ส าหรบงวดประจ าปปจจบนและงวด 4 ปกอน

(16.1) มลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน มลคายตธรรมของ

สนทรพยโครงการและสวนเกนหรอสวนขาดของโครงการ

(16.2) การปรบปรงตามประสบการณซงเกดขนจาก

(16.2.1) หน สนโครงการซงแสดงเปนจ านวนเงนหรอรอยละของหน สนโครงการ

ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน และ

(16.2.2) สนทรพยโครงการแสดงเปนจ านวนเงนหรอรอยละของสนทรพย

โครงการ ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน

48

(17) ประมาณการทดทสดของนายจางทนททสามารถประมาณไดอยางสมเหตสมผลส าหรบเงน

ทคาดวาจะตองจายสมทบเขาโครงการระหวางงวดปทเรมหลงรอบระยะเวลารายงาน

121. ในยอหนาท 120ก (2) ก าหนดใหอธบายลกษณะทวไปของประเภทของโครงการ ค าอธบายดงกลาว

ควรแยกแสดงโครงการบ านาญจากเงนเดอนคงทออกจากโครงการบ านาญจากเงนเดอนเดอนสดทาย

และออกจากโครงการรกษาพยาบาลของพนกงานหลงออกจากงาน นอกจากน ค าอธบายของโครงการ

ควรรวมถง วธปฏบต ทไมเปนทางการทท าใหเกดภาระผกพนจากการอนมานทรวมในการวดมลคาของ

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนตามยอหนาท 52 โดยไมก าหนดใหลงรายละเอยดมากกวาน

122. เมอกจการมโครงการผลประโยชนมากกวาหนงโครงการ การเปดเผยขอมลอาจท าในยอดรวม โดยแยก

แตละโครงการ หรอเปดเผยเปนกลมตามรปแบบทเหนวาเปนประโยชนมากทสด เกณฑดงตอไปน อาจจะ

เปนประโยชนในการแยกกลม

122.1 ทตงทางภมศาสตรของโครงการ เชน แยกโครงการในประเทศจากโครงการตางประเทศ หรอ

122.2 ลกษณะความเสยงทแตกตางกนอยางเปนสาระส าคญ เชน แยกแสดงโครงการบ านาญจาก

เงนเดอนคงท จากโครงการบ านาญตามเงนเดอนเดอนสดทาย และจากโครงการรกษาพยาบาล

หลงออกจากงาน

เมอกจการเปดเผยขอมลแบบยอดรวมของกลมของโครงการกจการ อาจท าในรปแบบของคาเฉลยถวง

น าหนกหรอเปดเผยเปนชวงทแคบโดยเปรยบเทยบ

123. ในยอหนาท 30 ใหเปดเผยขอมลเพมเตมเกยวกบโครงการผลประโยชนของกลมนายจางทตองปฏบต

เสมอนเปนโครงการสมทบเงน

124. กจการตองเปดเผยขอมลตามขอก าหนดของมาตรฐานการบญช ฉบบท 24 (ปรบปรง 2552) เรอง

การเปดเผยขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน เกยวกบ

124.1 รายการเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกนทมกบโครงการผลประโยชนของพนกงานหลง

ออกจากงาน และ

124.2 ผลประโยชนหลงออกจากงานส าหรบผบรหารส าคญ

125. กจการตองเปดเผยขอมลเกยวกบหนสนทอาจเกดขนจากภาระผกพนของโครงการผลประโยชนพนกงาน

หลงออกจากงานตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 37 (ปรบปรง 2552) เรอง ประมาณการหน สน หน สน

ทอาจเกดขน และสนทรพยทอาจเกดขน

ผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงาน

126. ผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงานประกอบดวยรายการตางๆ เชน

126.1 การลางานระยะยาวทยงไดรบผลตอบแทน เชน การใหลางานระยะยาวหลงจากท างานเปนระยะ

เวลานาน การลาในปทเวนจากการท างาน เปนตน

126.2 ผลประโยชนจากการท างานครบ 50 ปหรอผลประโยชนจากการท างานเปนระยะเวลานานอนๆ

126.3 ผลประโยชนทเกยวของกบความทพพลภาพระยะนาน

126.4 สวนแบงก าไรและโบนสทจะจายเปนเวลา 12 เดอน หรอมากกวา หลงจากสนงวดทพนกงานได

ใหบรการทเกยวของ และ

49

126.5 ผลตอบแทนทจะจายเปนเวลา 12 เดอน หรอมากกวาหลงจากสนงวดทไดมสทธไดรบ

127. การวดมลคาของผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงาน มกไมมระดบของความไมแนนอนเหมอนกรณ

การวดมลคาผลประโยชนหลงออกจากงาน นอกจากน การเรมน ามาใชหรอการเปลยนแปลงผลประโยชน

ระยะยาวอนของพนกงานมกไมท าใหเกดตนทนบรการในอดตอยางเปนสาระส าคญ ดวยเหตน มาตรฐาน

การบญชฉบบน จงตองการใหใชวธการบญชอยางงายส าหรบบนทกผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงาน

วธนแตกตางจากการบญชทใชส าหรบผลประโยชนหลงออกจากงาน ดงน

127.1 รบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทนท และตองไมน า

เรองขอบเขตมาใช

127.2 รบร ตนทนบรการในอดตทงหมดทนท

การรบรรายการและการวดมลคา

128. จ านวนทรบรเปนหน สนส าหรบผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงานตองเปนยอดรวมสทธของ

จ านวนตอไปน

128.1 มลคาปจจบนของภาระผกพนของผลประโยชน ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน (ดยอหนาท 64)

128.2 หกดวยมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน (ถาม) ซงจะ

ใชในการช าระภาระผกพนโดยตรง (ดยอหนาท 102 ถง 104)

กจการตองปฏบตตามยอหนาท 49 ถง 91 โดยไมรวมยอหนาท 54 และ 61 ในการวดมลคาหน สน

และปฏบตตามยอหนาท 104ก ในการรบรและวดมลคาสทธทจะไดรบชดเชย

129. กจการตองรบรยอดรวมสทธของจ านวนตอไปน ส าหรบผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงานเปน

คาใชจาย หรอรายได (ขนอยกบยอหนาท 58) เวนแตมมาตรฐานการบญชฉบบอนๆ ก าหนดหรอ

อนญาตใหรวมเปนตนทนของสนทรพย

129.1 ตนทนบรการปจจบน (ดยอหนาท 63 ถง 91)

129.2 ตนทนดอกเบย (ดยอหนาท 82)

129.3 ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ (ตามยอหนาท 105 ถง 107) และจากสทธท

จะไดรบชดเชยทรบรเปนสนทรพย (ตามยอหนาท 104ก)

129.4 ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย (ซงตองรบรทนท)

129.5 ตนทนบรการในอดต (ซงตองรบรทนท)

129.6 ผลกระทบจากการลดขนาดโครงการลงหรอการช าระผลประโยชน (ตามยอหนาท 109 และ 110)

130. รปแบบหนงของผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงานไดแก ผลประโยชนทเกยวของกบความทพพลภาพ

เปนระยะเวลานาน ถาระดบของผลประโยชนข นอยกบระยะเวลาของการบรการ ภาระผกพนจะเกดข น

เมอมการใหบรการแลว การวดมลคาของภาระผกพนนนตองสะทอนความเปนไปไดทจะตองจายเงนและ

ระยะเวลาทคาดวาจะตองจาย ถาระดบของผลประโยชนส าหรบพนกงานททพพลภาพทกรายเทากนโดย

ไมค านงถงจ านวนปทใหบรการ กจการจะตองรบร ตนทนทคาดวาจะเกดขนของผลประโยชนนนเมอ

มเหตการณทเปน สาเหตของความทพพลภาพระยะยาวเกดขน

50

การเปดเผยขอมล

131. แมวามาตรฐานการบญชฉบบน ไมไดก าหนดใหกจการเปดเผยขอมลผลประโยชนระยะยาวอนของพนกงาน

อยางเจาะจง มาตรฐานการบญชฉบบอนๆ อาจก าหนดใหเปดเผย เชน เมอคาใชจายซงเปนผลจาก

ผลประโยชนดงกลาวมสาระส าคญทตองเปดเผยตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง

การน าเสนองบการเงน นอกจากน มาตรฐานการบญช ฉบบท 24 (ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผย

ขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน ก าหนดใหกจการตองเปดเผยขอมลผลประโยชนระยะยาวอน

ของพนกงานส าหรบผบรหารส าคญ

ผลประโยชนเมอเลกจาง

132. มาตรฐานการบญชฉบบนใหแนวทางปฏบตเกยวกบผลประโยชนเมอเลกจางแยกจากผลประโยชนอนของ

พนกงาน เพราะเหตการณทท าใหเกดภาระผกพนขนนนคอการเลกจางมากกวาเกยวกบบรการทพนกงานให

การรบรรายการ

133. กจการตองรบรผลประโยชนเมอเลกจางเปนหน สนและคาใชจายตอเมอกจการแสดงใหเหนวาผกพน

ตามขอใดขอหนงตอไปน เทานน ดงน

133.1 ยกเลกการจางพนกงานหรอกลมของพนกงานกอนวนเกษยณตามปกต

133.2 ใหผลประโยชนเมอเลกจางซงเปนผลมาจากการใหขอเสนอเพอสนบสนนใหมการออกจากงาน

โดยสมครใจ

134. กจการจะแสดงเจตนาผกพนอยางชดเจนเกยวกบการเลกจางเฉพาะเมอกจการมโครงการทเปน

ทางการอยางละเอยดส าหรบการเลกจางและไมมความเปนไปไดทจะยกเลกโครงการนน โดยอยาง

นอยทสดรายละเอยดของโครงการตองรวมถงขอมลทกขอตอไปน

134.1 สถานท หนวยงาน และจ านวนพนกงานโดยประมาณทจะเลกจาง

134.2 ผลประโยชนเมอเลกจางส าหรบงานแตละระดบหรอแตละหนาทงาน และ

134.3 ก าหนดเวลาทจะน าโครงการไปปฏบตซงงานน าไปปฏบตควรจะเรมอยางรวดเรวทสดเทาท

สามารถท าไดและระยะเวลาทจะด าเนนการใหเสรจสมบรณไมควรนานเกนไป เพอไมใหเกด

การเปลยนแปลงทส าคญตอโครงการได

135. กจการอาจผกมดโดยกฎหมาย สญญาหรอขอตกลงอนๆ กบพนกงานหรอตวแทนของพนกงานหรอผกมด

ตามภาระผกพนจากการอนมานทมพนฐานจากแนวปฏบตของธรกจ ประเพณหรอความประสงคทจะ

ปฏบตอยางเทาเทยมกนในการทจะจาย (หรอใหผลประโยชนอนๆ) แกพนกงานเมอสนสดการจางงาน

การจายดงกลาวถอเปนผลประโยชนเมอเลกจาง ผลประโยชนเมอเลกจางมกจายเปนเงนกอนทงจ านวนแต

บางครงจะรวมถง

135.1 การใหผลประโยชนเมอออกจากงานหรอผลประโยชนหลงออกจากงานอนเพมเตม ไมวาทางตรง

หรอทางออมผานโครงการผลประโยชนของพนกงาน

135.2 เงนเดอนทจายจนกระทงสนสดระยะเวลาทก าหนด หากพนกงานไมไดใหบรการทใหประโยชน

เชงเศรษฐกจเพอกจการอกตอไป

51

136. ผลประโยชนของพนกงานบางลกษณะเปนรายการทจะจายโดยไมค านงถงสาเหตในการลาออกของ

พนกงาน ลกษณะการจายผลประโยชนดงกลาวมความแนนอน (ข นอยกบกฎเกณฑทจะใหสทธขาดหรอ

การใหบรการขนต า) แตจงหวะเวลาของการจายยงไมแนนอน แมวาในบางประเทศจะเรยกผลประโยชน

เหลานวาคาตอบแทนจากการออกจากงานหรอเงนสมนาคณจากการเลกจาง ผลประโยชนดงกลาวถอเปน

ผลประโยชนหลงออกจากงาน ไมใชผลประโยชนเม อเลกจาง กจการจงตองปฏบตเชนเดยวกบ

ผลประโยชนหลงออกจากงาน บางกจการใหระดบของผลประโยชนส าหรบการเลกจางโดยสมครใจตาม

ความตองการของพนกงาน (ซงโดยเน อหาสาระแลวถอเปนผลประโยชนหลงออกจากงาน) ต ากวา

ผลประโยชนจากการเลกจางทบงคบโดยกจการ ผลประโยชนเพมเตมทจะจายเนองจากการบงคบใหออก

จากงานถอเปนผลประโยชนเมอเลกจาง

137. ผลประโยชนเม อเลกจางไมกอใหเกดผลประโยชนเชงเศรษฐกจในอนาคตตอกจการ จงตองรบร

เปนคาใชจายทนท

138. เมอกจการรบรผลประโยชนเมอเลกจาง กจการอาจตองพจารณาถงการลดขนาดโครงการผลประโยชนเมอ

ออกจากงานหรอโครงการผลประโยชนอนของพนกงานดวย (ดยอหนาท 109)

การวดมลคา

139. เมอผลประโยชนเมอเลกจางครบก าหนดจายมากกวา 12 เดอนหลงจากรอบระยะเวลารายงาน

ใหกจการคดลดผลประโยชนดงกลาวตามอตราคดลดทระบในยอหนาท 78

140. ในกรณทมการใหขอเสนอเพอสนบสนนการลาออกโดยสมครใจของพนกงานทเปนแรงงาน

สวนเกนการวดมลคาของผลประโยชนเมอเลกจางนนตองก าหนดตามจ านวนพนกงานทคาดวาจะรบ

ขอเสนอ

การเปดเผยขอมล

141. เมอมความไมแนนอนเกยวกบจ านวนพนกงานทจะรบขอเสนอผลประโยชนเมอเลกจางจะท าใหเกดหนสน

ทอาจเกดขน ตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 37 (ปรบปรง 2552) เรอง ประมาณการหนสน หนสนทอาจ

เกดขน และสนทรพยทอาจเกดขน ใหกจการเปดเผยขอมลเกยวกบหนสนทอาจเกดขนเวนแตระดบความ

เปนไปไดทจะตองจายเงนออกไปเพอช าระผลประโยชนเปนไปไดยาก

142. มาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การน าเสนองบการเงน ก าหนดใหกจการตอง

เปดเผยลกษณะและจ านวนของคาใชจายหากมสาระส าคญ ผลประโยชนจากการเลกจางอาจท าใหเกด

คาใชจายทจ าเปนจะตองเปดเผยเพอปฏบตตามขอก าหนดดงกลาว

143. กจการตองเปดเผยขอมลเกยวกบผลประโยชนเมอเลกจางของผบรหารส าคญตามมาตรฐานการบญช

ฉบบท 24 (ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผยขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน

144.–152. (ยอหนานไมใช)

52

การปฏบตในชวงการเปลยนแปลง

153. ในสวนน ไดระบแนวปฏบตในชวงการเปลยนแปลงส าหรบโครงการผลประโยชน เมอกจการไดน า

มาตรฐานการบญชฉบบน มาใชครงแรกส าหรบผลประโยชนของพนกงานอนๆ กจการตองปฏบตตาม

มาตรฐานการบญช ฉบบท 8 (ปรบปรง 2552) เรอง นโยบายบญช การเปลยนแปลงประมาณการทาง

บญชและขอผดพลาด

154. เมอน ามาตรฐานการบญชฉบบน มาใชคร งแรก กจการตองก าหนดมลคาหน สนในชวงการ

เปลยนแปลงส าหรบโครงการผลประโยชน ณ วนนน โดย

154.1 มลคาปจจบนของภาระผกพน (ตามยอหนาท 64) ณ วนทน ามาตรฐานการบญชมาใช

154.2 ลบดวยมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (ถาม) ณ วนทมการน ามาตรฐานการบญชมาใช

ซงเปนแหลงทจายช าระภาระผกพนของผลประโยชนโดยตรง (ดยอหนาท 102 ถง 104)

154.3 ลบดวยตนทนบรการในอดตทตองรบรในงวดตอไป ตามยอหนาท 96

155. ถาหน สนในชวงการเปลยนแปลงมากกวาหน สนทจะรบร ณ วนทเดยวกนตามนโยบายบญชเดมของ

กจการ กจการตองเลอกแนวทางทจะเพมหน สนตามโครงการผลประโยชนโดยเพกถอนไมได ตาม

ยอหนาท 54 ดงน

155.1 รบรโดยทนท ตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 8 (ปรบปรง 2552) เรอง นโยบายบญช

การเปลยนแปลงประมาณการทางบญช และขอผดพลาด หรอ

155.2 รบรเปนคาใชจายตามวธเสนตรงภายในระยะเวลา 5 ปนบจากวนทน ามาตรฐานการบญชน

มาใช หากกจการเลอกปฏบตตามแนวทางน กจการตอง

155.2.1 น าขอจ ากดทกลาวไวในยอหนาท 58.2 มาใชในการวดมลคาของสนทรพยใดๆ

ทรบรในงบแสดงฐานะการเงน

155.2.2 เปดเผยขอมล ณ วนสนรอบระยะเวลารายงานเกยวกบ (1) จ านวนทเพมขน

ทยงไมไดรบร และ (2) จ านวนทรบรในงวดปจจบน

155.2.3 จ ากดการรบรผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ทเกดขนภายหลงไว (ยกเวนตนทนบรการในอดตทตดลบ) ดงน หากจะรบรผล

ก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยตามยอหนาท 92

และ 93 กจการตองรบรผลก าไรนนไดมากเทากบผลก าไรจากการประมาณการ

ตามหลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบรสะสมสทธ (กอนการรบรผลก าไร

จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยนน) ทเกนกวาสวนของ

หน สนในชวงการเปลยนแปลง ทยงไมไดรบร และ

155.2.4 รวมถงสวนทเกยวของของหน สนในชวงการเปลยนแปลงทยงไมไดรบรในการวด

มลคาผลก าไรหรอขาดทนภายหลงทเกดจากการช าระผลประโยชนหรอการลด

ขนาดโครงการลง

ถาหน สนในชวงการเปลยนแปลงนอยกวาหน สนทควรรบร ณ วนเดยวกนตามนโยบายบญชเดมของ

กจการ กจการตองรบรการลดลงนนทนทตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 8 (ปรบปรง 2552) เรอง

นโยบายบญช การเปลยนแปลงประมาณการทางบญชและขอผดพลาด

53

155.3 รบรสวนเพมดงกลาวโดยปรบกบก าไรสะสม ณ วนตนงวดของรอบระยะเวลาบญชป 2554

(กรณทกจการน ามาตรฐานการบญชฉบบน มาใชเปนครงแรกในป 2554)

155.4 รบรสวนเพมดงกลาวโดยใชวธปรบยอนหลง

156. เมอน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชครงแรก ผลกระทบของการเปลยนแปลงนโยบายบญชจะรวมทงผล

ก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงหมดทเกดขนในงวดกอนแมวาจะ

อยในขอบเขตรอยละ 10 ตามทระบในยอหนาท 92

ตวอยางของยอหนาท 154 ถง 156

ณ 31 ธนวาคม 2541 งบแสดงฐานะการเงนของกจการรวมหนสนเงนบ านาญไว 100

ณ วนท 1 มกราคม 2542 กจการน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชโดยมลคาปจจบนของภาระผกพนตามมาตรฐานการ

บญชฉบบน เปน 1,300 และมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการเปน 1,000

วนท 1 มกราคม 2536 กจการไดปรบปรงเงนบ านาญ (ตนทนส าหรบผลประโยชนทยงไมไดเปนสทธขาด คอ 160 และ

คาเฉลยของระยะเวลาทยงเหลออย ณ วนทดงกลาวจนกระทงมสทธขาด คอ 10 ป)

ผลกระทบในชวงการเปลยนแปลงมดงน

มลคาปจจบนของภาระผกพน 1,300

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (1,000)

หก ตนทนบรการในอดตทจะรบรในงวดหลง (160 X 4/10) (64)

หนสนในชวงการเปลยนแปลง 236

หนสนทรบรแลว 100

หนสนทเพมขน 136

กจการอาจเลอกรบรจ านวนทเพม 136 ทนทหรอภายใน 5 ปกได แตการเลอกนนไมสามารถเพกถอนได

ณ 31 ธนวาคม 2542 มลคาปจจบนของภาระผกพนตามมาตรฐานการบญชน คอ 1,400 และมลคายตธรรมของ

สนทรพยโครงการคอ 1,050 ผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธทยงไมไดรบร

ตงแตวนทมการใชมาตรฐานการบญชน คอ 120 อายงานเฉลยทคาดวาจะเหลออยของพนกงานทเขารวมโครงการคอ 8

ป กจการเลอกใชนโยบายการรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงหมดโดย

ทนท ตามทอนญาตในยอหนาท 93

ผลกระทบของขอจ ากดในยอหนาท 155.2.3 เปนดงน

ก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธทยงไมไดรบร 120

สวนของหนสนในชวงการเปลยนแปลงทยงไมไดรบร (136*4/5) (109)

ก าไรทรบร ไดมากทสด (ตามยอหนาท 155.2.3) 11

วนถอปฏบต 157. มาตรฐานการบญชน ใหถอปฏบตกบงบการเงนส าหรบรอบระยะเวลาบญชท เ รมในหรอหลงวนท

1 มกราคม 2554 เปนตนไป เวนแตทเจาะจงในยอหนาท 159 และ 159ก และสนบสนนใหถอปฏบตได

กอนบงคบใช

54

158. ยอหนานไมใช เพราะไมเกยวของกบการปฏบตตามมาตรฐานการบญชฉบบนในประเทศไทย

159.–159ง (ยอหนานไมใช)

160. กจการตองปฏบตตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 8 (ปรบปรง 2552) เรอง นโยบายบญช การเปลยนแปลง

ประมาณการทางบญชและขอผดพลาด ซงก าหนดใหใชการเปลยนแปลงทางบญชโดยใชวธปรบยอนหลง

ยกเวนกจการตองเปดเผยจ านวนทก าหนดตามยอหนาท 120ก (16) โดยกจการตองปฏบต ตอ

การเปลยนแปลงเหลานดวยวธเปลยนทนทเปนตนไปเม อเรมน ามาตรฐานการบญชฉบบน มาใชตาม

ยอหนาท 120ก

161. มาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การน าเสนองบการเงน ไดแกไขค านยามใน

มาตรฐานการบญชทกฉบบ นอกจากนยงมการแกไขยอหนาท 93ก ถง 93ง ยอหนาท 106 (ตวอยาง)

และยอหนาท 120ก กจการตองถอปฎบตตามทมการแกไขส าหรบงวดประจ าปทเรมในหรอหลงวนท

1 มกราคม 2554 หากกจการน ามาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การน าเสนอ

งบการเงน มาใชกอนวนถอปฎบต กจการตองน าการแกไขดงกลาวมาใชกบงวดนนดวย

55

ภาคผนวก ก

ตวอยางประกอบ

ภาคผนวกนท าขนเพอแสดงตวอยางเทานน และไมถอเปนสวนหนงของมาตรฐานการบญชฉบบน

ขอความบางสวนของงบก าไรขาดทนเบดเสรจและงบแสดงฐานะการเงนแสดงไวเพอใหเหนผลกระทบของรายการ

ทอธบายดานลาง ขอความเหลาน ไมจ าเปนตองสอดคลองกบขอก าหนดของการเปดเผยขอมลและการน าเสนอ

งบการเงนทงหมดตามมาตรฐานการบญชอนๆ

ขอมลพ นฐาน

ขอมลตอไปนเปนขอมลของโครงการผลประโยชนทจดใหมกองทน สมมตวารายการทงหมดเกดข น ณ สนป

เพอใหการค านวณดอกเบยงายขน มลคาปจจบนของภาระผกพนและมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการเทากบ

1,000 บาท ณ วนท 1 มกราคม 25X1 ผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธ

ทยงไมรบร ณ วนนนเทากบ 140 บาท

25X1 25X2 25X3

อตราคดลด ณ ตนป 10.0% 9.0% 8.0%

อตราผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ ณ ตนป 12.0% 11.1% 10.3%

ตนทนบรการปจจบน 130 140 150

ผลประโยชนทจาย 150 180 190

เงนสมทบทจาย 90 100 110

มลคาปจจบนของภาระผกพน ณ 31 ธนวาคม 1,141 1,197 1,295

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ ณ 31 ธนวาคม 1,092 1,109 1,093

อายงานเฉลยทคาดวาจะเหลออยของพนกงาน (ป) 10 10 10

ในป 25X2 กจการแกไขโครงการเพอใหผลประโยชนเพมเตมโดยมผลตงแตวนท 1 มกราคม 25X2 มลคา

ปจจบน ณ วนท 1 มกราคม 25X2 ของผลประโยชนทเพมขนของการใหบรการโดยพนกงานกอนวนท

1 มกราคม 25X2 ทเปนสทธขาดแลวเทากบ 50 บาท และส าหรบผลประโยชนทยงไมเปนสทธขาดเทากบ 30 บาท ณ วนท 1 มกราคม 25X2 กจการประมาณระยะเวลาโดยเฉลยทผลประโยชนทไมเปนสทธขาด

จะกลายเปนสทธขาดคอ 3 ป ดงนน ตนทนบรการในอดตทเกดจากผลประโยชนทยงไมเปนสทธขาดทเพมขน

จะรบร โดยวธเสนตรงตลอด 3 ป ตนทนบรการในอดตทเกดจากผลประโยชนทเปนสทธขาดทเพมขนจะรบรทนท

(ตามยอหนาท 96 ของมาตรฐานการบญชฉบบน) กจการใชนโยบายการรบร ผลก าไรและขาดทนจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยตามขอก าหนดขนต าตามยอหนาท 93

56

การเปลยนแปลงมลคาปจจบนของภาระผกพนและมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ

ขนตอนแรกคอสรปการเปลยนแปลงมลคาปจจบนของภาระผกพนและมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ

เพอใชก าหนดจ านวนของผลก าไรหรอขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยส าหรบงวด

ดงแสดงขางลางน

25X1 25X2 25X3

มลคาปจจบนของภาระผกพน วนท 1 มกราคม 1,000 1,141 1,197

ตนทนดอกเบย 100 103 96

ตนทนบรการปจจบน 130 140 150

ตนทนบรการในอดต- ผลประโยชนทยงไมเปนสทธขาด - 30 -

ตนทนบรการในอดต-ผลประโยชนทเปนสทธขาด - 50 -

ผลประโยชนทจาย (150) (180) (190)

(ก าไร) ขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ของภาระผกพน (ยอดทท าใหดล) 61 (87) 42

มลคาปจจบนของภาระผกพน วนท 31 ธนวาคม 1,141 1,197 1,295

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ วนท 1 มกราคม 1,000 1,092 1,109

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ 120 121 114

เงนสมทบ 90 100 110

ผลประโยชนทจาย (150) (180) (190)

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยจากสนทรพยโครงการ (ยอดทท าใหดล) 32 (24) (50)

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ วนท 31 ธนวาคม

1,092 1,109 1,093

ขอจ ากดของขอบเขต

ขนตอนตอไปน เปนการก าหนดขอจ ากดของขอบเขต และเปรยบเทยบขอจ ากดของขอบเขตน กบผลก าไรและ

ขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมทยงไมไดรบร เพอก าหนดจ านวนผลก าไรหรอ

ขาดทนจากการประมาณตามหลกคณตศาสตรประกนภยสทธทจะรบร ในงวดถดไป ตามยอหนาท 92 ของ

มาตรฐานการบญชฉบบน ขอจ ากดของขอบเขตนคอ จ านวนทมากกวาของรายการตอไปน

1. รอยละ 10 ของมลคาปจจบนของภาระผกพนกอนหกสนทรพยโครงการ และ

2. รอยละ 10 ของมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ

57

ขอบเขตดงกลาว และผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทรบรแลวและ

ยงไมไดรบร เปนดงน

25X1 25X2 25X3

ก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยสะสมทยงไมไดรบรสทธ ณ วนท 1 มกราคม

140

107

170

ขอจ ากดของขอบเขต ณ วนท 1 มกราคม 100 114 120

สวนเกน (ก) 40 - 50

อายงานเฉลยทคาดวาเหลออย (ป) (ข) 10 10 10

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ทตองรบร (ก/ข)

4

-

5

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ทยงไมไดรบร ณ วนท 1 มกราคม

140 107 170

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ส าหรบป – ภาระผกพน

(61) 87 (42)

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

ส าหรบป – สนทรพยโครงการ

32 (24) (50)

รวม 111 170 78

ผล (ก าไร) ขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทรบร (4) - (5)

(5) ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยทยงไมไดรบร ณ วนท 31 ธนวาคม

107 170 73

จ านวนทรบรในงบแสดงฐานะการเงนและก าไรหรอขาดทน และการวเคราะหทเกยวของ

ขนตอนสดทายเปนการก าหนดจ านวนทจะตองรบร ในงบแสดงฐานะการเงนและก าไรหรอขาดทน และการ

วเคราะหทเกยวของทจะตองเปดเผยตามยอหนาท 120ก (6) ถง 120ก(7) และยอหนาท 120ก(13) ของ

มาตรฐานการบญชฉบบน (การวเคราะหทตองเปดเผยตามยอหนาท 120ก(3) และยอหนาท 120ก(5) แสดง

ในภาคผนวกน ภายใตหวขอการเปลยนแปลงมลคาปจจบนของภาระผกพนและของมลคายตธรรมของสนทรพย

โครงการ) ดงน

58

25X1 25X2 25X3

มลคาปจจบนของภาระผกพน

1,141 1,197 1,295

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (1,092) (1,109) (1,093)

49 88 202

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร

107

170

73

ตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร -

ผลประโยชน

ทไมเปนสทธขาด - (20) (10)

หน สนทรบรในงบแสดงฐานะการเงน 156 238 265

ตนทนบรการปจจบน

130 140 150

ตนทนดอกเบย

100 103 96

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ

(120) (121) (114)

ผล (ก าไร) ขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยสทธทรบร ในป (4) - (5)

ตนทนบรการในอดต-ผลประโยชนทไมเปนสทธ

ขาด - 10 10

ตนทนบรการในอดต-ผลประโยชนทเปนสทธขาด - 50 -

คาใชจายทรบรในก าไรหรอขาดทน 106 182 137

ผลตอบแทนทเกดขนจรงจากสนทรพยโครงการ

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ 120 121 114

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยจากสนทรพยโครงการ

32

(24)

(50)

ผลตอบแทนทเกดขนจรงจากสนทรพยโครงการ 152 97 64

59

ภาคผนวก ข ตวอยางการเปดเผยขอมล ภาคผนวกนท าขนเพอเปนตวอยางเทานน และไมถอเปนสวนหนงของมาตรฐานการบญชฉบบน

ขอความบางสวนทน ามาจากหมายเหตประกอบงบการเงนจะแสดงวธการเปดเผยขอมลตามทก าหนดไวในกรณของ

บรษทขามชาตขนาดใหญทใหผลประโยชนแกพนกงานหลายแบบ ขอความสวนน ไมจ าเปนตองสอดคลองกบ

ขอก าหนดในการเปดเผยขอมลและการน าเสนอตามมาตรฐานการบญชฉบบน และฉบบอนๆ โดยเฉพาะอยางยง

ไมไดแสดงการเปดเผยของ

1. นโยบายการบญชส าหรบผลประโยชนของพนกงาน (ดมาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง

การน าเสนองบการเงน) ในยอหนาท 120ก(1) ของมาตรฐานการบญชฉบบน ก าหนดใหการเปดเผยตอง

รวมนโยบายการบญชของกจการส าหรบการรบร ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยของกจการ

2. ค าอธบายทวไปของประเภทของโครงการตามยอหนาท 120ก(2)

3. จ านวนทรบร ในก าไรขาดทนเบดเสรจอน (ยอหนาท 120ก(8) และยอหนาท 120ก(9))

4. ค าอธบายเกณฑทใชในการก าหนดอตราผลตอบแทนจากสนทรพยทคาดไวโดยรวมตามยอหนาท 120ก(12)

5. ผลประโยชนของพนกงานทใหแกคณะกรรมการและผบรหารส าคญ (ดมาตรฐานการบญช ฉบบท 24

(ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผยขอมลเกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน)

6. ผลประโยชนของพนกงานทใชหนเปนเกณฑ (ดมาตรฐานการรายงานทางการเงน ฉบบท 2 เรอง การจาย

โดยใชหนเปนเกณฑ)

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนของพนกงาน

จ านวนเงนทรบร ในงบแสดงฐานะการเงน มดงน

โครงการ

ผลประโยชนบ านาญ

ผลประโยชนคารกษา

พยาบาลหลงออกจากงาน

25X2 25X1 25X2 25X1

มลคาปจจบนของภาระผกพนทจดใหมกองทน 20,300 17,400 - -

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการ (18,420) (17,280) - -

1,880 120 - -

มลคาปจจบนของภาระผกพนทไมไดจดใหมกองทน 2,000 1,000 7,337 6,405

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภยทยงไมไดรบร

(1,605)

840

(2,707)

(2,607)

ตนทนบรการในอดตทยงไมไดรบร (450) (650) - -

หนสนสทธ 1,825 1,310 4,630 3,798

จ านวนในงบแสดงฐานะการเงน

หนสน 1,825 1,400 4,630 3,798

สนทรพย - (90) - -

หนสนสทธ 1,825 1,310 4,630 3,798

60

สนทรพยโครงการบ านาญไดรวมหนสามญทออกโดย (ชอของกจการทเสนอรายงาน) ซงมมลคายตธรรมเทากบ

317 (25X1: 281) นอกจากน สนทรพยโครงการไดรวมอสงหารมทรพยทครอบครองโดย (ชอของกจการท

เสนอรายงาน) ซงมมลคายตธรรมเทากบ 200 (25X1:185)

จ านวนทรบร ในก าไรหรอขาดทนมดงน

โครงการ

ผลประโยชนบ านาญ

ผลประโยชนคารกษาพยาบาล

หลงออกจากงาน

25X2 25X1 25X2 25X1

ตนทนบรการปจจบน 850 750 479 411

ดอกเบยจากภาระผกพน 950 1,000 803 705

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ (900) (650) - -

ผลขาดทน (ก าไร) จากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภยสทธทรบร ในป

(70)

(20)

150

140

ตนทนบรการในอดต 200 200 - -

ผลขาดทน (ก าไร) จากการลดขนาดโครงการลง

และการช าระผลประโยชน

175

(390)

-

-

รวม (รวมถงคาใชจายผลประโยชนของพนกงาน) 1,205 890 1,432 1,256

ผลตอบแทนทเกดขนจรงจากสนทรพยโครงการ 600 2,250 - -

การเปลยนแปลงมลคาปจจบนของภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน มดงน

โครงการ

ผลประโยชนบ านาญ

ผลประโยชนคารกษาพยาบาล

หลงออกจากงาน

25X2 25X1 25X2 25X1

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนยกมา 18,400 11,600 6,405 5,439

ตนทนบรการ 850 750 479 411

ตนทนดอกเบย 950 1,000 803 705

25X2 25X1 25X2 25X1

ผลขาดทน (ก าไร) จากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภย

2,350 950 250 400

ผลขาดทน (ก าไร) จากการลดขนาดโครงการลง (500) - - -

หนสนลดลงจากการช าระ - (350) - -

หนสนทรบมาจากการรวมธรกจ - 5,000 - -

ผลตางอตราแลกเปลยนของโครงการตางประเทศ 900 (150) - -

ผลประโยชนทจาย (650) (400) (600) (550)

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนยกไป 22,300 18,400 7,337 6,405

61

การเปลยนแปลงมลคายตธรรมของสนทรพยโครงการมดงน

โครงการผลประโยชนบ านาญ

25X2 25X1

มลคายตธรรมของสนทรพยโครงการยกมา 17,280 9,200

ผลตอบแทนทคาดไว 900 650

ผลก าไร (ขาดทน) จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย (300) 1,600

สนทรพยทน าไปช าระ (400) -

เงนทนายจางจายสมทบ 700 350

สนทรพยทไดมาจากการรวมธรกจ - 6,000

ผลตางอตราแลกเปลยนของโครงการตางประเทศ 890 (120)

ผลประโยชนทจาย (650) (400)

18,420 17,280

กลมคาดวาจะสมทบเงน 900 เขาโครงการผลประโยชนบ านาญในป 25X3

ประเภทหลกของสนทรพยโครงการเปนรอยละของสนทรพยโครงการทงหมดมดงน

25X2 25X1

ตราสารทนยโรป 30% 35%

ตราสารทนอเมรกาเหนอ 16% 15%

หนกยโรป 31% 28%

หนกอเมรกาเหนอ 18% 17%

อสงหารมทรพย 5% 5%

ขอสมมตในการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทส าคญ ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน (แสดงดวย

คาเฉลยถวงน าหนก) มดงน

25X2 25X1

อตราคดลด ณ วนท 31 ธนวาคม 5.0% 6.5%

ผลตอบแทนทคาดไวจากสนทรพยโครงการ ณ วนท 31 ธนวาคม 5.4% 7.0%

เงนเดอนในอนาคตทเพมขน 5% 4%

เงนบ านาญในอนาคตทเพมขน 3% 2%

สดสวนของพนกงานทเลอกลาออกกอนเกษยณอาย 30% 30%

ตนทนคารกษาพยาบาลทเพมขนประจ าป 8% 8%

การเปลยนแปลงสงสดในอนาคตของผลประโยชนการดแลสขภาพระดบ

ภาครฐ 3% 2%

อตราแนวโนมตนทนคารกษาพยาบาลทสมมตมผลกระทบตอจ านวนเงนทรบร ในก าไรหรอขาดทนอยางมนยส าคญ

โดยการเปลยนแปลงรอยละ 1 ของอตราแนวโนมตนทนคารกษาพยาบาลทสมมตขนจะเกดผลกระทบดงน

เพมขนรอยละ 1 ลดลงรอยละ 1

ผลกระทบตอผลรวมของตนทนบรการและตนทนดอกเบย 190 (150)

ผลกระทบตอภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน 1,000 (900)

62

จ านวนเงนของรายการปปจจบนและ 4 ปยอนหลง มดงน

โครงการผลประโยชนบ านาญ

25X2 25X1 25X0 25w9 25w8

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน (22,300) (18,400) (11,600) (10,582) (9,144)

สนทรพยโครงการ 18,420 17,280 9,200 8,502 10,000

สวนเกน (สวนขาด) (3,880) (1,120) (2,400) (2,080) 856

การปรบปรงหนสนโครงการตามประสบการณ (1,111) (768) (69) 543 (642)

การปรบปรงสนทรพยโครงการตามประสบการณ (300) 1,600 (1,078) (2,890) 2,777

ผลประโยชนคารกษาพยาบาลหลงออกจากงาน

25X2 25X1 25X0 25w9 25w8

ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชน 7,337 6,405 5,439 4,923 4,221

การปรบปรงหนสนโครงการตาม

ประสบการณ

(232) 829 490 (174) (103)

นอกจากน กลมยงไดเขารวมโครงการผลประโยชนของอตสาหกรรมทใหบ านาญซงเชอมโยงกบเงนเดอนเดอน

สดทายและจดหาเงนทนโดยเปนการจายเงนเขาสมทบโครงการในระดบทเพยงพอกบผลประโยชนทตองจายเมอ

พนกงานลาออก ในทางปฏบตกลมไมสามารถก าหนดมลคาปจจบนของภาระผกพนของกลมหรอตนทนบรการ

ปจจบนทเกยวของได เนองจากโครงการดงกลาวค านวณภาระผกพนบนพนฐานทแตกตางอยางมสาระส าคญจาก

เกณฑทใชในงบการเงนของ (กจการทเสนอรายงาน) (ใหอธบายเกณฑดงกลาว) ตามเกณฑนน งบการเงนของ

โครงการดงกลาวจนถงวนท 30 มถนายน 25X0 แสดงหนสนทยงไมจายเขากองทนเทากบ 27,525 หนสนทยง

ไมจายเขากองทนจะสงผลใหมการจายเงนในอนาคตโดยนายจางทเขารวมโครงการ โครงการนมสมาชกประมาณ

75,000 ราย โดยท 5,000 รายเปนพนกงานปจจบนหรออดตพนกงานของ (ชอกจการทเสนอรายงาน) หรอเปน

ผทพนกงานใหการอปการะ คาใชจายทรบร ในก าไรหรอขาดทนซงเทากบเงนสมทบทครบก าหนดส าหรบปและ

ไมรวมในจ านวนขางตนมจ านวนเทากบ 230 (25X1:215) เงนสมทบในอนาคตของกลมอาจเพมขนอยางเปน

สาระส าคญถากจการอนถอนตวจากโครงการน

63

ภาคผนวก ค

ตวอยางการปฏบตตามยอหนาท 58ก

ภาคผนวกนท าขนเพอเปนตวอยางเทานน และไมถอเปนสวนหนงของมาตรฐานการบญชฉบบน

ประเดน

ยอหนาท 58 ของมาตรฐานการบญชฉบบนก าหนดเพดานของสนทรพยโครงการผลประโยชนทรบร ไดดงน

58. จ านวนทก าหนดไดจากยอหนาท 54 อาจเปนตวเลขตดลบ (ซงหมายถงสนทรพย) กจการตองวดคา

ของสนทรพยดงกลาวตามมลคาทต ากวาระหวางรายการใดรายการหนงดงน

58.1 จ านวนทก าหนดไดจากยอหนาท 54 (คอ สวนเกน/สวนขาดของโครงการ บวก (หก) ผล (ก าไร)

ขาดทนทยงไมรบร)

58.2 ผลรวมของ

58.2.1 ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมสทธทยงไมได

รบรและตนทนบรการในอดต (ตามยอหนาท 92 ถง 93 และยอหนาท 96) และ

58.2.2 มลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทอยในรปของเงนทไดรบคนจาก

โครงการ หรอการลดเงนสมทบทจะจายในอนาคตของโครงการ มลคาปจจบน

ดงกลาวก าหนดโดยใชอตราคดลดทก าหนดในยอหนาท 78

หากไมมยอหนาท 58ก (ดดานลาง) ยอหนาท 58.2.1 จะสงผลใหเกดเหตการณดงน

การชะลอการรบรผล (ก าไร) ขาดทน จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยในการค านวณจ านวน

เงนทระบตามยอหนาท 54 บางครงท าใหตองรบรผลก าไร (ขาดทน) ในก าไรหรอขาดทน

ตวอยางตอไปนแสดงผลกระทบของการปฏบตตามยอหนาท 58 โดยไมมยอหนาท 58ก โดยสมมตวานโยบาย

การบญชของกจการไมรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยในขอบเขต

และทยอยตดจ าหนายผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทอยนอกขอบเขต

(ไมวาจะมการใชขอบเขตหรอไมนนไมส าคญ ประเดนเกดเมอมการชะลอการรบรตามยอหนาท 54)

ตวอยาง 1

ก ข ค ง = ก+ค จ = ข+ค

ฉ = คาทต า

กวาระหวาง

ง กบ จ

ช

ป สวนเกนของ

โครงการ

ผลประโยชน

เชงเศรษฐกจ

ทม

(ยอหนาท

58.2.2)

ผลขาดทนท

ยงไมรบร

ตามยอ

หนาท 54

ยอหนาท

54

ยอหนาท

58.2

เพดานของ

สนทรพย

ซงหมายถง

สนทรพย

ทรบร

ผลก าไร

ทรบร

ในปท 2

1 100 0 0 100 0 0 -

2 70 0 30 100 30 30 30

64

สนปท 1 โครงการมสวนเกนจ านวน 100 (ในคอลมน ข ในตารางขางตน) แตไมมผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

คงเหลอใหกจการ ไมวาจากการไดรบเงนคนหรอการลดการจายสมทบในอนาคต (คอลมน ข) และไมมผลก าไร

และขาดทน ทยงไมรบร ตามยอหนาท 54 (คอลมน ค) ดงนน หากไมมเพดานของสนทรพย กจการจะรบร

สนทรพยจ านวน 100 ซงเทากบจ านวนเงนทระบตามยอหนาท 54 (คอลมน ง) เพดานของสนทรพยตามยอหนาท

58 ชวยจ ากดสนทรพยใหเปนศนย (คอลมน ฉ)

ในปท 2 โครงการมผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 30 ท าใหสวนเกน

ลดลงจาก 100 เปน 70 (คอลมน ก) ซงชะลอการรบร ไวตามยอหนาท 54 (คอลมน ค) ดงนนหากไมมเพดาน

ของสนทรพยบรษทจะรบร จ านวนเงน 100 (คอลมน ง) เปนสนทรพย เพดานของสนทรพยหากไมมยอหนาท

58ก จะเทากบ 30 (คอลมน จ) กจการจะรบรสนทรพยจ านวน 30 (คอลมน ฉ) ซงท าใหเกดผลก าไรเปนรายได

(คอลมน ช) แมวาสงทเกดขนทงหมดคอการลดลงของสวนเกนทกจการจะไมไดรบประโยชน

ผลกระทบทางตรงขามเกดขนไดกบผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยเชนกน (ตราบ

เทาทผลก าไรดงกลาวลดผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสะสมทยงไมรบร)

ยอหนาท 58ก

ยอหนาท 58ก หามการรบรผลก าไร (ขาดทน) ทเกดขนจากตนทนบรการในอดต และผลขาดทน (ก าไร) จาก

การประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยเทานน

58ก การปฏบตตามยอหนาท 58 ตองไมท าใหกจการรบรผลก าไรเพยงเพราะมผลขาดทนจากการ

ประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยหรอตนทนบรการในอดตในงวดปจจบน หรอรบรผล

ขาดทนเพยงเพราะมผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยในงวดปจจบน

กจการจงตองรบรรายการตอไปน ทนทภายใตยอหนาท 54 หากรายการดงกลาวเกดขนในขณะท

มการก าหนดสนทรพยตามโครงการผลประโยชนตามยอหนาท 58.2

(1) ผลขาดทนสทธจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยส าหรบงวดปจจบน และ

ตนทนบรการในอดตส าหรบงวดปจจบน หากผลขาดทนสทธจากการประมาณดงกลาวเกน

กวาการลดลงของมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทระบในยอหนาท 58.2.2

หากมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจไมเปลยนแปลงหรอเพมขน ผลขาดทนสทธ

จากการประมาณการตามคณตศาสตรประกนภยทงหมดส าหรบงวดปจจบน และตนทน

บรการในอดตส าหรบงวดปจจบนทงหมดตองรบรทนทตามยอหนาท 54

(2) ผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยสทธส าหรบงวดปจจบนหลงหก

ตนทนบรการในอดตของงวดปจจบน หากผลก าไรสทธจากการประมาณดงกลาวเกนกวาการ

เพมขนของมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจในยอหนาท 58.2.2 หากมลคา

ปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจไมเปลยนแปลงหรอลดลง ผลก าไรจากการประมาณ

การตามหลกคณตศาสตรประกนภยสทธส าหรบงวดปจจบนหลงหกตนทนบรการในอดตของ

งวดปจจบนทงหมดตองรบรทนทตามยอหนาท 54

65

ตวอยาง

ตวอยางตอไปนแสดงผลของการปฏบตตามยอหนาท 58ก โดยสมมตเหมอนตวอยางขางตนวานโยบายการบญช

ของกจการไมรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยในขอบเขต และทยอย

ตดจ าหนาย ผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทอยนอกขอบเขต

เพอความสะดวกจะไมค านงถงการตดจ าหนายผลก าไรและขาดทนทยงไมรบรนอกขอบเขตในตวอยาง

ตวอยาง 1 (ตอ) – การปรบปรงเมอมผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย และไมม

การเปลยนแปลงผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมอย

ก ข ค ง = ก+ค จ = ข+ค

ฉ = คาทต า

กวาระหวาง

ง กบ จ

ช

ป สวนเกนของ

โครงการ

ผลประโยชน

เชงเศรษฐกจ

ทม

(ยอหนาท

58.2.2)

ผลขาดทนท

ยงไมรบร

ตามยอ

หนาท 54

ยอหนาท

54

ยอหนาท

58.2

เพดานของ

สนทรพย ซง

หมายถง

สนทรพย

ทรบร

ผลก าไร

ทรบร

ในปท 2

1 100 0 0 100 0 0 -

2 70 0 0 70 0 0 0

ขอเทจจรงเปนไปตามตวอยางท 1 กอนหนาน การปฏบตตามยอหนาท 58ก ท าใหผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

ทมใหกจการ3ไมเปลยนแปลง ดงนนผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทงหมด

จ านวน 30 จงรบรทนทตามยอหนาท 54 (คอลมน ง) เพดานของสนทรพยยงเปนศนย (คอลมน ฉ) และไมม

ผลก าไรทตองรบร

ผลลพธทไดคอผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 30 จะรบรทนทแตหก

กลบดวยการลดลงของผลกระทบตอเพดานของสนทรพย

สนทรพยในงบแสดงฐานะ

การเงนตามยอหนาท 54

(คอลมน ง ขางตน)

ผลกระทบตอเพดาน

ของสนทรพย

เพดานของสนทรพย

(คอลมน ฉ ขางตน)

ป 1 100 (100) 0

ป 2 70 (70) 0

ผลก าไร (ขาดทน) (30) 30 0

จากตวอยางขางตนมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหแกกจการไมเปลยนแปลง การปฏบตตาม

ยอหนาท 58ก มความซบซอนขนหากมการเปลยนแปลงในมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมให

กจการ ดงตวอยางตอไป

3 ผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการใชเพอเรยกผลประโยชนเชงเศรษฐกจทเขาเงอนไขการรบรรายการตามยอหนาท 58.2.2

66

ตวอยาง 2 – การปรบปรงเมอมผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยและการลดลง

ของผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

ก ข ค ง = ก+ค จ = ข+ค

ฉ = คาทต า

กวาระหวาง

ง กบ จ

ช

ป สวนเกนของ

โครงการ

ผลประโยชน

เชงเศรษฐกจ

ทม

(ยอหนาท

58.2.2)

ผลขาดทนท

ยงไมรบรตาม

ยอหนาท 54

ยอหนาท

54

ยอหนาท

58.2

เพดานของ

สนทรพย ซง

หมายถง

สนทรพย

ทรบร

ผลก าไร

ทรบร

ในปท 2

1 60 30 40 100 70 70 -

2 25 20 50 75 70 70 0

ณ สนปท 1 โครงการมสวนเกนจ านวน 60 (ในคอลมน ก) และผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการจ านวน

30 (คอลมน ข) ผลขาดทนทยงไมรบรจ านวน 40 ตามยอหนาท 544 (คอลมน ค) ดงนน หากไมมเพดานของ

สนทรพย กจการจะรบรสนทรพยเทากบ 100 (คอลมน ง) แตเพดานของสนทรพยจ ากดสนทรพยใหเปน 70

(คอลมน ฉ)

ในปท 2 โครงการมผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 35 จงท าใหสวนเกน

ลดลงจาก 60 เปน 25 (คอลมน ก) ผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการลดลง 10 จาก 30 เปน 20

(คอลมน ข) จากการปฏบตตามยอหนาท 58ก ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย

จ านวน 35 วเคราะหไดดงน

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเทากบการลดลงของ

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

10

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกนกวาการลดลงของ

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

25

ตามยอหนาท 58ก ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 25 รบรทนทตาม

ยอหนาท 54 (คอลมน ง) ผลประโยชนเชงเศรษฐกจทลดลง 10 รวมอยในผลขาดทนสะสมทยงไมรบร ซงเพมขน

เปน 50 (คอลมน ค) เพดานของสนทรพยจงยงคงเทากบ 70 (คอลมน จ) และไมมผลก าไรทรบร

ผลลพธทไดคอผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 25 ใหรบรทนท แตหก

กลบดวยผลกระทบของเพดานของสนทรพยทลดลง

4 การใชยอหนาท 58ก ท าใหมการรบรผลก าไรและขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยบางสวนทชะลอ

ออกไปตามยอหนาท 54 และสงผลใหรวมในการค านวณเพดานของสนทรพย ตวอยางเชน ผลขาดทนจากการประมาณการตาม

หลกคณตศาสตรประกนภยสะสมทยงไมรบร (ซงไดสะสมเพมในขณะทจ านวนเงนตามยอหนาท 58.2 ยงต ากวาจ านวนเงนตาม

ยอหนาท 54) จะไมรบรทนทจ านวนเงนตามยอหนาท 58.2 เรมต ากวา ในทางตรงกนขาม การรบร จ านวนดงกลาวจะยงคง

ชะลอออกไปตามนโยบายการบญชของกจการ ผลขาดทนทยงไมรบรสะสมในตวอยางนคอผลขาดทนซงชะลอการรบรถงแมไดใช

ยอหนาท 58ก แลว

67

สนทรพยในงบแสดงฐานะ

การเงนตามยอหนาท 54

(คอลมน ง ขางตน)

ผลกระทบตอเพดาน

ของสนทรพย

เพดานของสนทรพย

(คอลมน ฉ ขางตน)

ป 1 100 (30) 70

ป 2 75 (5) 70

ผลก าไร (ขาดทน) (25) 25 0

ตวอยาง 3 – การปรบปรงเมอมผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยและผลประโยชน

เชงเศรษฐกจทมใหกจการลดลง

ก ข ค ง = ก+ค จ = ข+ค

ฉ = คาทต า

กวาระหวาง

ง กบ จ

ช

ป สวนเกนของ

โครงการ

ผลประโยชน

เชงเศรษฐกจ

ทม

(ยอหนาท

58.2.2)

ผลขาดทนท

ยงไมรบร

ตามยอ

หนาท 54

ยอหนาท

54

ยอหนาท

58.2

เพดานของ

สนทรพย ซง

หมายถง

สนทรพย

ทรบร

ผลก าไร

ทรบร

ในปท 2

1 60 30 40 100 70 70 -

2 110 25 40 150 65 65 (5)

ณ สนปท 1 โครงการมสวนเกน 60 (ในคอลมน ข) และผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการมจ านวน 30

(คอลมน ข) ผลขาดทนทยงไมรบรมจ านวน 40 ตามยอหนาท 54 (คอลมน ค) ซงเกดกอนค านงถงเพดานของ

สนทรพย ดงนน หากไมมเพดานของสนทรพย กจการจะรบรสนทรพย 100 (คอลมน ง) เพดานของสนทรพย

จ ากดสนทรพยใหเปนเพยง 70 (คอลมน ฉ)

ในปท 2 โครงการมผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย 50 ท าใหสวนเกนเพมขนจาก

60 เปน 110 (คอลมน ก) ผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการลดลง 5 (คอลมน ข) การปฏบตตามยอหนาท

58ก ไมมการเพมขนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการ ดงนน ผลก าไรจากการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยทงหมด 50 (คอลมน ง) จงรบรทนทตามยอหนาท 54 และผลขาดทนสะสมทยงไมรบร

ตามยอหนาท 54 ยงเทากบ 40 (คอลมน ค) เพดานของสนทรพยลดลงเปน 65 เพราะการลดลงของประโยชน

เชงเศรษฐกจ ซงการลดลงนนไมใชผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยตามท

มาตรฐานการบญชฉบบนก าหนดไวจงไมสามารถชะลอการรบร ได

ผลลพธทได ผลก าไรจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 50 ใหรบรทนท แตหกกลบ

ดวยผลกระทบของเพดานของสนทรพยทเพมขนดวยจ านวนทมากกวา

สนทรพยในงบแสดงฐานะ

การเงนตามยอหนาท 54

(คอลมน ง ขางตน)

ผลกระทบตอเพดาน

ของสนทรพย

เพดานของสนทรพย

(คอลมน ฉ ขางตน)

ป 1 100 (30) 70

ป 2 150 (85) 65

ผลก าไร (ขาดทน) 50 (55) (5)

68

ในตวอยางท 2 และ 3 ผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการลดลง อยางไรกด ตวอยางท 2 ไมมการรบรผล

ขาดทนขณะทตวอยางท 3 รบร ผลขาดทน ผลแตกตางของแนวปฏบตเชนน สอดคลองกบแนวปฏบตตอการ

เปลยนแปลงของมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมอยกอนใชยอหนาท 58ก ยอหนาท 58ก

มวตถประสงคเพยงเพอปองกนการรบร ผลก าไร (ขาดทน) จากตนทนบรการในอดตหรอผล(ขาดทน) ก าไร

จากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย ผลลพธอนทเปนไปไดของการชะลอการรบรและเพดานของ

สนทรพยจะไมเปลยนแปลงจากการใชยอหนาท 58ก

ตวอยาง 4 – การปรบปรงในงวดทเพดานของสนทรพยโครงการไมมผลกระทบแลว

ก ข ค ง = ก+ค จ = ข+ค

ฉ = คาทต า

กวาระหวาง ง

กบ จ

ช

ป สวนเกนของ

โครงการ

ผลประโยชน

เชงเศรษฐกจ

ทม

(ยอหนาท

58.2.2)

ผลขาดทนท

ยงไมรบร

ตามยอ

หนาท 54

ยอหนาท

54

ยอหนาท

58.2

เพดานของ

สนทรพย ซง

หมายถง

สนทรพย

ทรบร

ผลก าไร

ทรบร

ในปท 2

1 60 25 40 100 65 65 -

2 (50) 0 115 65 115 65 0

ณ สนปท 1 โครงการมสวนเกน 60 (ในคอลมน ก) และผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการจ านวน 25

(คอลมน ข) ผลขาดทนทยงไมรบร 40 ตามยอหนาท 54 (คอลมน ค) ทเกดขนกอนค านงถงเพดานของ

สนทรพย ดงนน หากไมมเพดานของสนทรพย กจการจะรบรสนทรพย 100 (คอลมน ง) เพดานของสนทรพยจะ

จ ากดสนทรพยใหเปน 65 (คอลมน ฉ)

ในปท 2 โครงการมผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย 110 ท าใหสวนเกนลดลง

จาก 60 เปนสวนขาด 50 (คอลมน ก) ผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการลดลงจาก 25 เปน 0 (คอลมน

ข) เพอการปฏบตตามยอหนาท 58ก กจการตองค านวณวาผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยเกดข นเทาใดในขณะทสนทรพยตามโครงการผลประโยชนค านวณตามยอหนาท 58.2 เมอสวนเกน

กลายเปนสวนขาด จ านวนเงนทค านวณตามยอหนาท 54 จะต ากวายอดรวมสทธตามยอหนาท 58.2 ดงนน

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกดขนในขณะทสนทรพยตามโครงการ

ผลประโยชนค านวณตามยอหนาท 58.2 จงเทากบผลขาดทนทไปลดสวนเกนใหเปนศนย (ซงเทากบ 60)

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยวเคราะหไดดงน

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกดขนเมอสนทรพยตามโครงการผลประโยชน

ค านวณตาม ยอหนาท 58ข เกดจาก

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยท เทากบการลดลงของ

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจ 25

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยท เกนกวาการลดลงของ

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

35

ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยทเกดขนเมอสนทรพยตาม

โครงการผลประโยชนค านวณ

60

ตามยอหนาท 54 50

รวมผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย 110

69

ตามทระบไวในยอหนาท 58ก ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 35 รบร

ทนทตาม ยอหนาท 54 (คอลมน ง) ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยจ านวน 75

(25+50) รวมอยในผลขาดทนสะสมทยงไมรบร ซงเพมข นเปน 115 (คอลมน ค) จ านวนเงนทค านวณตาม

ยอหนาท 54 กลายเปน 65 (คอลมน ง) และตามยอหนาท 58.2 กลายเปน 115 (คอลมน จ) สนทรพยทรบร

เปนจ านวนทต ากวาระหวางจ านวนทงสองจงเทากบ 65 (คอลมน ฉ) และไมมผลก าไรหรอผลขาดทนทตองรบร

(คอลมน ช)

ผลลพธทไดคอ ผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภย 35 ใหรบรทนท แตหกกลบดวย

ผลกระทบของเพดานของสนทรพยทลดลง

สนทรพยในงบแสดงฐานะ

การเงนตามยอหนาท 54

(คอลมน ง ขางตน)

ผลกระทบตอเพดาน

ของสนทรพย

เพดานของสนทรพย

(คอลมน ฉ ขางตน)

ป 1 100 (35) 65

ป 2 65 0 65

ผลก าไร (ขาดทน) (35) 35 0

ขอสงเกต

1. การปฏบตตามยอหนาท 58ก ในสถานการณทมลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการ

เพมขน ตองระลกวามลคาปจจบนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมอยตองไมเกนสวนเกนของโครงการ

2. ในทางปฏบต การปรบปรงผลประโยชนใหดขนท าใหเกดตนทนบรการในอดตและการเพมเงนสมทบทคาดไว

ในอนาคตเนองจากตนทนบรการปจจบนทเพมขนในปตอๆ ไป การเพมขนของเงนสมทบทคาดไวในอนาคต

อาจเพมผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการในรปของการลดการจายสมทบในอนาคต การหามรบรผล

ก าไรทเปนผลจากตนทนบรการในอดตในงวดปจจบนนน ไมไดหามการรบรผลก าไรเนองจากการเพมขนของ

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจ ในท านองเดยวกน การเปลยนแปลงขอสมมตในการประมาณการตามหลก

คณตศาสตรประกนภยทท าใหเกดผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตรประกนภยอาจเพม

เงนสมทบทคาดไวในอนาคต และผลประโยชนเชงเศรษฐกจทมใหกจการในรปของการลดลงของเงนสมทบท

คาดไวในอนาคต การหามรบรผลก าไรเพยงเพราะเกดผลขาดทนจากการประมาณการตามหลกคณตศาสตร

ประกนภยในงวดปจจบนไมเปนการหามรบรผลก าไรเนองจากการเพมขนของผลประโยชนเชงเศรษฐกจ

70

ภาคผนวก ค

การปรบปรงแกไขมาตรฐานการบญชฉบบอน

การแกไขในภาคผนวกนใหถอปฏบตกบงบการเงนส าหรบรอบระยะเวลาบญชทเรมในหรอหลงวนท

1 มกราคม 2554 เปนตนไป หากกจการถอปฏบตตามมาตรฐานการบญชฉบบนในรอบระยะเวลาบญช

กอนหนาการแกไขดงกลาวจะตองถกน าไปใชในรอบระยะเวลาบญชกอนหนานนดวย

การแกไขทรวมอยในภาคผนวกเมอมาตรฐานการบญชนมการแกไข และประกาศใชในป 2554 ไดรวม

เปนสวนหนงของมาตรฐานการรายงานทางการเงน ฉบบท 1 เรอง การปรบใชมาตรฐานการรายงาน

ทางการเงนครงแรก (เมอมการประกาศใช) มาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง

การน าเสนองบการเงน และมาตรฐานการบญช ฉบบท 24 (ปรบปรง 2552) เรอง การเปดเผยขอมล

เกยวกบบคคลหรอกจการทเกยวของกน ทออกเผยแพร