รายงาน krabi · 2018-06-20 · decisive political will, supportive government policies...

รายงาน

Krabi Goes Greenสเมองตนแบบพลงงานหมนเวยนเกนรอย

©รว

วชร

ตนตเ

สร

Krabi Goes Green : สเมองตนแบบพลงงานหมนเวยนเกนรอย รายงาน | มถนายน 2561 | 2

ทมวจย รศ. ดร. ชาล เจรญลาภนพรตน สถาบนเทคโนโลยนานาชาตสรนธร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศภกจ นนทะวรการ มลนธนโยบายสขภาวะ อกณฐ กวางแกว สถาบนเทคโนโลยนานาชาตสรนธร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ฐตเวทยา ใหญกระโทก มลนธนโยบายสขภาวะ สมนก กรดเสอ ผแทนกลมพทกษปกาสย จงหวดกระบ อธราษฎร ดำาด กรรมการผทรงคณวฒในคณะกรรมการนโยบายปาลมนำามนแหงชาต กตตชย เองฉวน องคการบรหารสวนจงหวดกระบ อมฤต ศรพรจฑากล ทปรกษาสภาอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดกระบ

รายงาน

Krabi Goes Greenสเมองตนแบบพลงงานหมนเวยนเกนรอย

เครอขาย Krabi Goes Green เครอขาย andaman Goes Green

บรรณาธการ รศ. ดร. ชาล เจรญลาภนพรตน, ธารา บวคำาศร , จรยา เสนพงศ

ผออกแบบ รตยา อยบานคลอง / เจด เภกะนนทน

©ไพรฑรย ลองเพง

www.greenpeace.or.th

http://greenpeace.org

รายงาน | มถนายน 2561 | 3

บทคดยอ................................................... Executive Summary

บทท 1 บทนำา............................................. 1.1 ทมาและความสำาคญ 1.2 ทศทางการพฒนา “Krabi Goes Green” ทผานมา

บทท 2 การใชและผลตพลงงานไฟฟา ของจงหวดกระบในปจจบน......................... 2.1 การผลตพลงงานไฟฟา 2.2 ระบบสงพลงงานไฟฟาในปจจบน 2.3 การใชพลงงานไฟฟาของจงหวดกระบ

บทท 3 แนวโนมการใชไฟฟาและ การขยายระบบสงไฟฟา............................... 3.1 แนวโนมการใชไฟฟาของจงหวดกระบในอนาคต 3.2 แผนอนรกษพลงงานของประเทศ กบการใชไฟฟาสงสดของจงหวดกระบ

บทท 4 ศกยภาพพลงงาน หมนเวยนจงหวดกระบ................................ 4.1 พลงงานชวมวล (Biomass Energy) 4.2 พลงงานแกสชวภาพ (Biogas Energy) 4.3 พลงงานแสงอาทตย (Solar Energy) 4.4 พลงงานลม (Wind Energy) 4.5 พลงนำาขนาดเลก (Mini-Hydro Energy) 4.6 สรปภาพรวมศกยภาพพลงงานหมนเวยนจงหวดกระบ

สารบญบทท 5 แผนพลงงานกระบ สเมอง ตนแบบพลงงานหมนเวยนเกนรอย.............. 5.1 เปาหมายการพฒนาพลงงานหมนเวยน และอนรกษพลงงาน 5.2 การวเคราะหรายชวโมง การผลตและการใชไฟฟาของกระบ พ.ศ.2561-2580 5.3 การวเคราะหตนทนของแผนพลงงาน กระบเกนรอย 5.4 การวเคราะหผลประโยชนของแผนพลงงานกระบเกนรอย

บทท 6 เสนทางสเมองตนแบบ การพงพาตนเองดวยพลงงานหมนเวยน..... 6.1 นโยบายและการสงเสรม 6.2 โครงขายไฟฟาอจฉรยะ 6.3 การพฒนาสายสงและโรงไฟฟาสำารอง

ขอมลอางอง..............................................

4

8

14

26

30

40

52

58


การพฒนาพลงงานหมนเวยนมความสอดคลองกบเปาหมายการพฒนาอยางยงยนของสหประชาชาต (Sustainable Develop-ment Goals) โดยตรงอยางนอย 6 จาก 17 ขอ รายงานฉบบนจดทำาขนเพอแสดงผลการศกษาการใชไฟฟาของจงหวดกระบเพอวางแผนการผลตไฟฟาในชวง 20 ปขางหนา (พ.ศ. 2561-2580) โดยศกษาจากศกยภาพพลงงานชนดตางๆ ทมอยในทองถน ไดแก ชวมวล แกสชวภาพ พลงงานแสงอาทตย พลงงานลม และพลงงานนำาขนาดเลก เพอนำามาประมวลความเปนไปไดในการพฒนาสจงหวดตนแบบทพงพาตนเองทางพลงงานดวยพลงงานสะอาด 100% ลกษณะการวเคราะหประกอบดวย 2 สวนคอ 1. การวเคราะหความตองการใชไฟฟาราย

ชวโมงของหนงสปดาห ในทกเดอน และ 2. การวเคราะหความสามารถในการจายไฟฟาจากแหลงพลงงานหมนเวยนในจงหวดกระบเพอตอบสนองความตองการทแตกตางกนในแตละชวงเวลา สมมตฐานทใชในการศกษาประกอบดวย 1. ระบบโครงขายพลงงานสามารถสงเดนเครองและหยดเดนเครองเพอบรหารจดการการผลตไฟฟาไดตามความตองการของศนยควบคม 2. ความตองการใชไฟฟาสวนเกนสามารถสงออกใหแกจงหวดขางเคยงไดตลอดเวลา 3. นโยบายของรฐตองสงเสรมพลงงานหมนเวยนและไมเปนอปสรรคทงทางตรงและทางออม 4. ระบบสายสงและโครงขายสามารถรองรบความตองการได โดยไมเปนขอจำากด การศกษาศกยภาพแหลงพลงงานหมนเวยนของจงหวดกระบและความเปนไปไดในเชงปรมาณ

บทคดยอ©นวฒน วฒนยมนาพร


พลงงานหมนเวยนทจะตอบสนองความตองการไฟฟาทงหมดของจงหวดกระบ พบวาจงหวดกระบมศกยภาพกำาลงผลตตดตงไดสงสดรวม 1,676 เมกะวตต และสามารถเปนจงหวดตนแบบทใชพลงงานไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนไดอยางสมบรณ 100% ทกๆ ชวโมงในป พ.ศ. 2569 หากสามารถเพมปรมาณกำาลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนตามศกยภาพทเหมาะสมและมการสนบสนนในเชงนโยบายและกฏหมาย โดยพบวาในป พ.ศ. 2564 จะเปนปแรกทในบางชวงเวลา (อยางนอย 2 ชวโมงตอวน) ทจงหวดกระบสามารถตอบสนองความตองการไฟฟาโดยใชพลงงานหมนเวยน 100% การพฒนาพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน จะมตนทนรวมในแตละป สงกวาถานหนและแกสธรรมชาตในชวงแรก แตในภาพรวม 20 ปจะมตนทนรวมตำากวาถานหน

อยางชดเจน รวมทงยงชวยลดภาระการนำาเขาของประเทศ สรางการเตบโตทางเศรษฐกจสงกวา จางงานมากกวา และปลอยแกสเรอนกระจกนอยกวา ปจจยสำาคญทจะนำาไปสการเปลยนผานสพลงงานหมนเวยนคอการมนโยบายเกยวกบพลงงานหมนเวยนทเหมาะสม ไดแก รบซอพลงงานหมนเวยนเขาระบบกอนพลงงานฟอสซล การมกลไกการผลตและราคาพลงงานหมนเวยนเพอสรางแรงจงใจในการลงทน และ การปรบบทบาทหนาทของหนวยงานรฐทเก ยวของ นอกจากนการพฒนาสายสงและระบบโครงขายอจฉรยะเพอการบรหารจดการพลงงานทมประสทธภาพกมสวนจำาเปนอยางมาก


©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


executive summary Renewable energy development is strongly associated with some of the key Sustainable Development Goals (SDGs) set by the United Nations in 2015. This report aims to show the results and findings of a study done on electricity consumption and genera-tion plans in Thailand’s Krabi Province during the next 20 years (2018-2037). The report attempts to prove that it is possible for Krabi to build an electricity supply system based completely on renewable energies in the near future.

In the analyses leading to the prepara-tion of this report, the electricity generation potential of five renewable energy sources, namely modern biomass, biogas, solar, wind, and mini-hydropower were studied, based on which an electricity generation plan was formulated using a systematic and an evi-dence-based approach. The analysis consists of two parts: (1) Hourly demand of electricity over a one week period of each month for 20 years (2018-2037) (2) Capacity to deliver the hourly supply of electricity over the same period from each of the renewable sources.

The following assumptions were con-sidered for the study: (1) The grid operator is capable of planning and controlling the electricity generation of all power plants in Krabi (2) Excess electricity energy can always be exported to nearby provinces (3) There is decisive political will, supportive government policies and regulations on renewable energy, and (4) The electricity grid has no limitations on energy carrying capacity.

The study projects a total electricity generation potential of 1,676 MW (installed

capacity) from all five renewable energy sources. An hourly simulation of electricity generation shows that Krabi will achieve it's 100% renewable energy goal by 2026, pro-vided that the renewable energy development is well supported at its suitable growth rate. By 2021, Krabi will start to be 100% depen-dent on renewable energy for at least two hours a day.

Despite the fact that the total annual costs of renewable energy generation and energy efficiency scenario is higher than that of coal or natural gas during the initial period, it is considerably lower when taking into account a cost-benefit projection over a long term of 20 years.

By adopting a 100% renewable energy province-wide model of sustainability, Krabi can benefit at both socio-economic and environmental fronts including lower import burden, a higher contribution to economic growth, higher employment, as well as lower GHG emission.

Krabi’s successful transition to an electricity supply system based on renewable energies will require a pragmatic public policy that (1) Prioritises renewable energy to be fed into the grid prior to the fossil energy coun-terpart (2) Incentivising renewable energy at a proper rate that balances the electricity cost regulation and investment (3) Reorienting the state enterprises related to electricity gener-ation systems to espouse a renewable energy mindset and (4) Development and moderni-sation of smart grids and efficient electricity management systems at grid level.


บทท 1

บทนำา

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


รายงานฉบบนมวตถประสงคสำาคญคอการศกษาการใชไฟฟาของจงหวดกระบเพอวางแผนการผลตไฟฟาในชวง 20 ปขางหนา (พ.ศ. 2561-2580) โดยศกษาจากศกยภาพพลงงานชนดตางๆ ทมอยในทองถน เพอนำามาประมวลความเปนไปไดในการพฒนาสจงหวดตนแบบทพงพาตนเองทางพลงงานดวยพลงงานสะอาด 100% ลกษณะการวเคราะหประกอบดวย 2 สวนคอ 1. การวเคราะหความตองการใชไฟฟารายชวโมงของหนงสปดาหในทกเดอน และ 2. การวเคราะหความสามารถในการจายไฟฟาจากแหลงพลงงานหมนเวยนในจงหวดกระบเพอตอบสนองความตองการทแตกตางกนในแตละชวงเวลา สมมตฐานทใชในการศกษาประกอบดวย 1. ระบบโครงขายพลงงานสามารถสงเดนเครองและหยดเดนเครองเพอบรหารจดการการผลตไฟฟาไดตามความตองการของศนยควบคม 2. ความตองการใชไฟฟาสวนเกนสามารถสงออกใหแกจงหวดขางเคยงไดตลอดเวลา 3. นโยบายของรฐตองสงเสรมพลงงานหมนเวยนและไมเปนอปสรรคทงทางตรงและทางออม 4. ระบบสายสงและโครงขายสามารถรองรบความตองการได โดยไมเปนขอจำากด โครงสรางรายงานประกอบดวยสวนแรกคอความสำาคญและความเปนมาของการพฒนาพลงงานหมนเวยน การใชไฟฟาของจงหวดกระบและแนวโนมการใชไฟฟาในอนาคต สวนทสองคอการศกษาศกยภาพพลงงานหมนเวยนชนดตางๆ ของกระบ และสดทายเปนการวเคราะหแผนพลงงาน ตนทนและผลประโยชนทางเศรษฐกจของชมชน รวมถงแนวทางการพฒนาสพลงงานหมนเวยน สเมองตนแบบพลงงานหมนเวยน 100% เชน ขอเสนอเชงนโยบายและการปรบปรง

ขอจำากดทเปนอปสรรคตอการพฒนาอยางยงยนและพงพาตนเอง

1.1 ทมาและความสำาคญ

พลงงานเปนปจจยสำาคญตอการพฒนาและการดำารงชวตของมนษย โดยเฉพาะอยางยงพลงงานไฟฟาทเขามามบทบาทสำาคญมากขนอยางไมเคยมมากอน พลงงานไฟฟากลายเปนพลงงานทสำาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ เชน การขนสง การผลต การสอสาร และการบรการ แมวาปจจบนพลงงานไฟฟาทผลตจากเชอเพลงฟอสซล เชน ถานหน แกสธรรมชาต และนำามน จะมสดสวนมากถงสามในส แตกมแนวโนมทลดลงอยางตอเนอง พลงงานหมนเวยนถกมองวาจะเปนพลงงานหลกทเขามาทดแทนพลงงานฟอสซลทเรมถกลดบทบาทลงเรอย ๆ เพราะความตนตวในเรองภาวะโลกรอนจากแกสเรอนกระจกทเกดจากการใชเชอเพลงฟอสซล ดวยความกาวหนาทางเทคโนโลยและการลงทนในอตสาหกรรมพลงงานหมนเวยน สงผลใหตนทนพลงงานหมนเวยนมราคาถกลงมาก จนสามารถแขงขนไดกบพลงงานไฟฟาทผลตจากเชอเพลงฟอสซล หลกฐานทสำาคญของปรากฏการณดงกลาวคอการลงทนสรางโรงไฟฟาใหมในป พ.ศ. 2559 ทวโลกมสดสวนกำาลงผลตจากพลงงานหมนเวยนสงถงสองในสาม

เมอวนท 25 กนยายน พ.ศ. 2558 สหประชาชาตไดมมตรวมกน 193 ประเทศและองคกรภาคอนๆ ในการกำาหนดเปาหมายแหงการพฒนาอยางยงยนรวมกนจำานวน 17 ขอ เพอรวมกนทำาใหบรรลภายใน 15 ป (พ.ศ. 2573) โดยขอทสำาคญ และมสวนเกยวของโดยตรงกบการพฒนาพลงงานไฟฟาหมนเวยนทสะอาด มมากถง 6 ขอ คอ


เปาหมายขอท 3 การมสขภาพและความเปนอยทด (Good health and well-being) พลงงานหมนเวยนมพนฐานจากการใชพลงงานสะอาดจากธรรมชาต เชน ลม แสงอาทตย ชวมวล ทสรางผลกระทบสงแวดลอมตำา ทงในเชงของการผลตแกสเรอนกระจกและมลพษตาง ๆ หลายครงทการปลอยของเสยและมลพษนำามาสการเจบปวยของผคนรอบโรงไฟฟาและโรงไฟฟากมกจะเลอกทจะชดเชยดวยการจายเงนคารกษาหรอการสนบสนนชมชนดวยกองทนรอบโรงไฟฟา แตเมอการพจารณาสรางโรงไฟฟาใหมมาถง โรงไฟฟาขนาดใหญทสรางมลพษแบบกระจกตวมกจะถกใชเปนทางเลอกดวยเหตผลดานการจดการและความมนคง โดยไมสนใจมตดานสขภาพและสงแวดลอม ดงนนการใชพลงงานหมนเวยนสะอาดจงเทากบการสงเสรมสขภาพและความเปนอยทดของชมชนไปดวยกน

เปาหมายขอท 7 พลงงานสะอาดททกคนเขาถงได (affordable and clean energy) พลงงานหมนเวยนประเภทตางๆ ถอเปนพลงงานสะอาดและสงผลกระทบตอสขภาพและสงแวดลอมตำากวาพลงงานฟอสซล โดยมตนทนลดลงเรอยๆ ทงยงเหมาะสำาหรบการผลตขนาดเลกๆ และการตดตงแบบกระจายศนยตามแหลงเชอเพลงชวยใหสามารถผลตไฟฟาในพนททหางไกลจากสายสง เชน พนทบนเกาะ หรอชนบททสายสงยงพฒนาเขาไปไมถง เชน พลงงานแสงอาทตย แกสชวภาพ

เปาหมายขอท 8 การจางงานทมคณคาและการเตบโตทางเศรษฐกจ (decent work and economic growth) จากลกษณะเดนของพลงงานหมนเวยนทเหมาะแกการผลตขนาดเลกและสามารถใชทรพยากรจากในทองถนมาเปนเชอเพลงไดนน การจางงานจงสามารถเกดขนไดในแตละทองถนและใช

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


แรงงานทอาศยอยในทองถนนนๆ ในการผลตซงชวยแกปญหาทเกยวเนองจากการอพยพแรงงาน เชน ปญหาเดกและเยาวชนถกทงไวใหอาศยอยกบคนชราในชทบท เปนตน นอกจากนกระบวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนคอนขางปลอดภยตอผปฏบตงานจงมความเสยงตำาดานการเกดปญหาสขภาพ หากพจารณาประโยชนดานเศรษฐกจจะพบวาเกดการกระจายรายไดสทองถนมากยงขน ไมวาจะเปนการจางงานโดยตรงในการผลดไฟฟาในทองถน หรอเมดเงนลงทนทกระจายสการกอสรางและบำารงรกษา การจำาหนายวตถดบทางการเกษตรเพอการผลตไฟฟา เชน แกสชวภาพและชวมวล อกทงยงกระตนใหเกดธรกจอนๆ ตามมาไดอก เชน ธรกจรานคา รานอาหาร และบรการตางๆ ในบรเวณขางเคยง

เปาหมายขอท 9 การพฒนาอตสาหกรรม นวตกรรม และโครงสรางพนฐาน (industry, innovation and infrastructure) เมออตราสวนการใชพลงงานหมนเวยนมากขน จะสงผลใหเกดการพฒนาตอยอดทงดานการเพมประสทธภาพ และกระตนใหเกดการสรางนวตกรรมและธรกจใหมๆ ในทองถนทเกยวเนองกบการใชพลงงานหมนเวยนได ทงนการพฒนาโรงไฟฟาขนาดเลกรวมกบโครงขายไฟฟาในทองถนแบบกระจายศนย ยงสอดคลองกบการพฒนาโครงสรางสาธารณปโภคพนฐานอกดวย

เปาหมายขอท 12 แผนการบรโภคและการผลตทยงยน (responsible consumption and production) พลงงานหมนเวยนถอเปนทรพยากรทมวฏจกรนบตงแตเกดจนถงการนำามาใชงานสนมาก และพลงงานบางชนดมอยอยางไมจำากด เชน ลม และแสงอาทตย เมอเปรยบเทยบกบวฏจกรการใชพลงงานจากเชอเพลงฟอสซลซงตองใชเวลานบลานปในการสรางขนมาใหม อกทงการใชพลงงานชวมวลจากเศษวตถดบเหลอใชทางการเกษตรและ


รป 1.2-1 ภาพแหลงทองเทยว แหลงอาหาร แหลงอาชพ และ ความสมบรณทางนเวศนวทยา

ของเสยตางๆ ในการผลตแกสชวภาพยงถอเปนการใชประโยชนสงสดจากวตถดบนนๆ อกดวย

เปาหมายขอท 13 การรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (climate action) เปนททราบกนดวาการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนมการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซดออกสชนบรรยากาศนอยกวาการผลตไฟฟาจากเชอเพลงฟอสซล นอกจากนหากพจารณาดานการปรบตวจากการเกดภยพบตทางธรรมชาต พบวาการผลตไฟฟาแบบกระจายศนย และการมโครงขายไฟฟาขนาดเลกในแตละทองถน รวมถงการผลตไฟฟาแบบไมพงพาสายสง (off-grid) ยงสามารถบรรเทาแกไขปญหาการขาดแคลนพลงงานไฟฟาเนองจากการเกดภยพบตไดอกดวย

1.2 ทศทางการพฒนา “Krabi Goes Green” ทผานมา

จงหวดกระบเปนหนงใน 14 จงหวดภาคใต มขนาด 4,708.5 ตารางกโลเมตร (คดเปนพนทรอยละ 0.92 ของพนทประเทศไทย) และมประชากรราว 470,000 คน (คดเปนรอยละ 0.71 ของประชากรไทย) แมจะมขนาดเลกแตกมความสำาคญดานการทองเทยวและเกษตรกรรม ดวยลกษณะทางภมประเทศเทอกเขาพนมเบญจา ทเปนชายฝงทะเลอนดามนยาวกวา 160 กม. และเกาะนอยใหญกวา 150 เกาะ ประกอบกบมปาชายเลนเปนแหลงอนบาลสตวทะเลขนาดใหญ จงทำาใหจงหวดกระบอดมดวยอาหารทะเลและแหลงทองเทยวทสวยงามระดบโลก พนทชมนำาปากแมนำากระบทมความสำาคญระดบนานาชาตขนทะเบยนเปนพนทแรมซารไซต Ram-sar Site ครอบคลมพนทกวา 133,120 ไร1 ระบบนเวศวทยาของกระบปกคลมดวยหาดทราย หาดเลน สายนำาหลายสายเชอมตอกนสทะเล ปาชายเลนเนอทประมาณ 63,825 ไร ผนหญาทะเลกวา 30,958 ไร

1. https://www.ramsar.org/wetland/thailand

ใหญเปนอนดบสองของประเทศไทย2 ระบบนเวศชายฝงและทะเลของจงหวดกระบอนเปนพนททมความหลากหลายทางชวภาพเปนถนทอยอาศยของปลาจำานวนมากกวา 200 สายพนธ ปะการงกวา 80 ชนด นอกจากนพนทชมนำาปากแมนำากระบยงเปนพนทเสนทางนกอพยพ3 ซงเปนดชนชวดทสำาคญ

2. http://www.dmcr.go.th/upload/dt/file/file-1812-560139973.pdf

3. รายงานการสำารวจและประเมนสถานภาพและศกยภาพทรพยากรทางทะเลและชายฝง : ปะการงและหญาทะเล ป 2558, กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง, กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร©

ไพฑร

ย ลอ

งเพ

ง


ทแสดงความสมบรณของทรพยากรธรรมชาต ภายใตสมชชาภาคอนสญญาการอนรกษนกอพยพและการใชประโยชนถนทอยอาศยของนกอพยพอยางยงยนในเสนทางการบนเอเชยตะวนออก - ออสเตรเลย (Partnership for the Conversation of Migratory Waterbirds and the Sustainable Use of their Habitats in the East Asian- Aus-tralasian Flyway)

ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดกระบภายใตการมสวนรวมของทกภาคสวน“กระบ ป 2563 : วสยทศนกระบ ป2020 จดยนและทศทางเพอเตรยมการรองรบการพฒนาในอนาคต”4 กำาหนดทศทางการพฒนาจงหวดกระบอยางยงยน รองรบการเตบโตทางเศรษฐกจซงมฐานหลกจากภาคการเกษตร ภาคทองเทยวและภาคบรการ การกำาหนดยทธศาสตรของจงหวดและแบบแผนการบรหารจดการตวเองของจงหวดกระบเปนเจตนารมยทจะผลกดน ใหกำาหนดทศทางทสอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจสเขยว และการพฒนาการทองเทยวกระบสความยงยนบนพนฐานของการเปนเมองทองเทยวคณภาพระดบนานาชาต เกษตรอตสาหกรรมยงยนและสงคมนาอยซงเปนทศทางทสอดคลองกบกระแสการพฒนาของโลกทเนนการอนรกษ

วสยทศนกระบ 2020 เปาประสงครวมในขอท 7 ระบวาจงหวดกระบเปนแหลงอตสาหกรรมสะอาดและพลงงานทดแทน จงหวดกระบเปนแหลงผลตไบโอดเซลของประเทศและมความสำาคญตอความมนคงดานพลงงานในการผลตพลงงานทางเลอกจากพชเกษตร จงหวดกระบมการปลกและผลตปาลมนำามนเปนลำาดบตนของประเทศทสามารถนำานำามนปาลมดบมาใชเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟำา นอกจากนศกยภาพในการผลตพลงงานหมนเวยนยงมพลงงานแสงอาทตย พลงงานลม พลงงานจากแกสชวภาพ พลงงานจากพชเกษตรอน พลงงานนำาขนาดเลกเปนตน ทสามารถนำามาใชในการผลตพลงงานไฟฟาเพอตอบสนองความตองการของประชาชนและการพฒนาสเศรษฐกจและการทองเทยวสเขยวอยางยงยน

4. พนทชมนำาทมความสำาคญระดบนานาชาต, สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, http://wetland.onep.go.th/KrabiEstuary_n.html

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร©

นวฒ

น วฒ

นยมน

าพร


บทท 2 การใชและผลตพลงงานไฟฟา

ของจงหวดกระบในปจจบน

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


2.1 การผลตพลงงานไฟฟา

จงหวดกระบเปนจงหวดทอดมดวยทรพยากรธรรมชาตดานพลงงานหมนเวยน เชน ชวมวลจากอตสาหกรรมปาลม ชวมวลจากไมยางพารา แกซชวภาพจากการหมกนำาเสยในโรงงานปาลมและการทำายางพารา นอกจากนยงมศกยภาพดานพลงงานลมและแสงอาทตยอกดวย จากขอมลการปลกพชไรในจงหวดกระบพบวามพนทปลกปาลมถง 985,285 ไร และปลกยางพาราอกกวา 845,632 ไร ในปจจบนมโรงงานปาลมนำามนจำานวน 30 โรง ซงมความสามารถในการแปรรปปาลมดบกวา 22,500 ตนตอวน หากเราสามารถนำาศกยภาพเหลานมาผลตไฟฟาไดอยางเตมประสทธภาพกจะทำาใหจงหวดกระบสามารถเปนเมองตนแบบดานการพงพาตนเองดวยพลงงานหมนเวยน 100 เปอรเซนต ไดไมยากเลย การผลตไฟฟาในจงหวดกระบปจจบนประกอบดวยสองสวนสำาคญคอ 1. พลงงานไฟฟาจากระบบ กฟผ. ซงสงผานโครงขายพลงงานไฟฟาในภาคใต โดยมโรงไฟฟาถานหนกระบ ทอำาเภอเหนอคลอง เปนโรงไฟฟาสำารอง ซงปจจบนเดนเครองเปนครงคราวโดยใชนำามนเตาเปนเชอเพลง 2. พลงงานไฟฟาจากการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก (VSPP) เชนโรงไฟฟาชวมวลและแกสชวภาพจากปาลม และพลงงานหมนเวยนอน ๆ เปนตน นอกจากนยงมการผลตไฟฟาโดยผใช (prosumer) ซงแตเดม เปนผใชไฟฟาเพยงอยางเดยว แลวตดสนใจลงทนเพอผลตไฟฟาใชเอง เชน การใชโซลารรฟทอป โดยตดตงแผงพลงงานแสงอาทตยบนหลงคาบานหรออาคาร หรอบางชมชน กผลตไฟฟาใชเองจากแกสชวภาพหรอแกสชวมวล ทงนกำาลงผลตในสวนน มไดนำามานบรวมในระบบกำาลงผลตไฟฟาของจงหวด

รป 2.1-2 แผงโซลารแบบลอยนำา

ตวอยางรปแบบการผลตไฟฟาโดยผใชไฟฟา (prosumer) ในจงหวดกระบ และจงหวดอนๆ ในภาคใต

รานอาหารเรอนไม จงหวดกระบ - ตดตงโซลารเซลลขนาด: 3,720 วตต โดยตดตงบนหลงคาและลอยนำา - ผลประหยด: ลดภาระคาไฟฟาประมาณ 4,000 บาท ตอเดอนระยะเวลาคนทน: 6 ป - ประเภท: ใชรวมกบไฟฟาจากสายสง - การใชงาน: ใชสำาหรบหลอดไฟ เครองทำานำาแขงและเครองใชไฟฟาอนๆ

©ฐต

เวทย

า ให

ญกร

ะโทก


รป 2.1-3 แผงโซลารบนหลงคาของลนตามารท รป 2.1-4 แผงโซลารเซลตดตงบนหลงคาโรงแรม

ลนตามารท เกาะลนตา จงหวดกระบ - ตดตงโซลารเซลลขนาด: 48,000 วตต โดยไมม แบตเตอร - ผลประหยด: ลดภาระคาไฟฟาไดประมาณ 40% ตอเดอน โดยคาไฟฟาเดม 120,000 บาทตอเดอน ลดเหลอประมาณ 70,000 บาทตอเดอน - ระยะเวลาคนทน: 5 - 6 ป - ประเภท: ใชรวมกบไฟฟาจากสายสง - การใชงาน: เครองปรบอากาศระบบไฟฟากระแส ตรง ตแชและเครองใชไฟฟาอน ๆ โดยดำาเนนการ ควบคกบ การอนรกษพลงงานและการจดการเพอ ลดการใชไฟฟาสงสด เชน การตดฉนวนปองกน ความรอนเขาสอาคาร และการดงเอาความรอน จากตแช ตเยนตางๆ ไปปลอยภายนอกหองแอร

the dearly Koh tao Hostel เกาะเตา จงหวดสราษฎรธาน - อยระหวางตดตงโซลารเซลลขนาด: 50,000 วตตโดยมระบบแบตเตอรดวย - ระยะเวลาคนทน: ประมาณ 3 ป โดยประหยดคาใชจายนการผลตไฟฟาประมาณ 200,000 บาทตอเดอน - ประเภท: อยนอกเขตสายสงไฟฟา (off-grid) โดย ใชเครองยนตผลตไฟฟาจากดเซล เปนสำารอง แต ไดเตรยมพรอมไวแลว หากสามารถเชอมตอกบ ระบบสายสงไฟฟาไดในอนาคต - การใชงาน: ใชกบเครองใชไฟฟาทงหมดของ โรงแรมขนาด 25 หอง ทงเครองปรบอากาศ ตแช ตเยน หลอดไฟ ปมนำา หองครว ระบบของสระวาย นำา ระบบทำานำาประปา ระบบทำานำาดม และเครองใช ไฟฟาอนๆ

©จน

ทรกล

าง ก

นทอง

©สา

ยจตร

จะว

ะนะ


รป 2.1-6 กลมอาสาสมครสาธตและสอนวธดแลแผงโซลารใหนกเรยน

รป 2.1-5 แผงโซลารบนหลงคา โรงพยาบาลจะนะ

โรงพยาบาลจะนะ จงหวดสงขลา - ตดตงโซลารเซลลขนาด: 20,000 วตต โดยไมม แบตเตอร - ผลประหยด: เดมคาไฟฟาประมาณ 250,000 บาทตอเดอน สามารถลดคาไฟฟาไดประมาณ 12,000-15,000 บาทตอเดอน - ระยะเวลาคนทน: ประมาณ 6 ป - ประเภท: ใชรวมกบไฟฟาจากระบบสายสง - การใชงาน: เครองปรบอากาศ เครองซกผา และ เครองใชไฟฟาอน ๆ โดยดำาเนนการควบคกบการ จดการเพอลดการใชไฟฟาสงสดดวย

โรงเรยนบานเกาะนกเภา จงหวดสราษฎรธาน - เกาะนกเภา: มบานเรอน 40 หลง ประชากร ประมาณ 100 คน แตเดม มโซลารเซลลขนาด 2,100 วตต แตไมสามารถใชการได จงตองผลต ไฟฟาจากเครองยนตดเซล - ตดตงโซลารเซลลขนาด: 900 วตต และแบตเตอร - เงนลงทนจากผบรจาค: 60,000 บาท และแรงงานจากทมอาสาโซลารจากพทลง ตรง สราษฎรธาน และเกาะลนตา - ประเภท: ไมมระบบสายสงไฟฟาบนเกาะ คอมพวเตอร และเครองใชไฟฟาอนๆ - การดแลรกษา: ครและนกเรยน ไดรบการถายทอด วธการบำารงรกษาจากทมอาสาโซลาร

บจก. ไทยอนโด ปาลม ออย แฟคทอร จงหวดกระบ - กำาลงผลตไฟฟาตดตงจากชวมวล 1 เมกะวตต และแกสชวภาพ 3.2 เมกะวตต โดยขายไฟฟาใหกบ การไฟฟาสวนภมภาค 1 เมกะวตต - ประเภท: ผลตไฟฟาใชภายในโรงงาน และขายไฟฟาเขาระบบสายสงไฟฟา - มศกยภาพการผลตไฟฟาจากแกสชวภาพและชว มวลไดทงหมดประมาณ 15 เมกะวตต โดยมความ

©สภ

ทร ฮ

าสวร

รณกจ

©กร

รณกา

ร แพ

แกว


ตาราง 2.1 ตารางแสดงขอมลโรงไฟฟาขนาดเลกมาก (very small Power Producer - vsPP): จำานวนโครงการ และกำาลงการผลตไฟฟา (ตดตงและตามสญญา) จำาแนกตามกลมสถานะ

กลมสถานะ

โรงไฟฟา vsPP จงหวดกระบ ณ 7 พฤษภาคม 2561

จำานวนโครงการ กำาลงการผลตไฟฟาตดตง (เมกะวตต)

ปรมาณขายตามสญญา (เมกะวตต)

ยนคำาขอขายไฟฟาเขาระบบ หรอไดรบตอบรบซอไฟฟาแลว 0 0.00 0.00

เซนสญญารบซอ (PPA) แลว แตยงไมขายไฟฟาเขาระบบ (COD) 4 18.80 18.80

ขายไฟฟาเขาระบบ (COD) แลว 17 56.03 44.51

รวม 21 74.83 63.31

รป 2.2-1 แผนผงแสดงโครงขายไฟฟาและการแปลงแรงดนไฟฟาจากโรงไฟฟาสครวเรอนและโรงงานอตสาหกรรม ในภาคใตของประเทศไทย

พรอมทจะขายไฟฟาเขาระบบเพมขนอกอยางนอย 3 เมกะวตต

2.2 ระบบสงพลงงานไฟฟาในปจจบน

พนทจงหวดกระบสวนใหญใชในการเกษตรสลบกบปาไมและมการกระจกตวของชมชนมากบรเวณแนวชายฝงอนดามน ดงนนโครงขายระบบไฟฟาจงประกอบดวยสายสงแรงสง ตามแนวเหนอ-ใต กระจายตวออกเปนลกษณะโครงขายรายหวเมอง เชอมตอ 8 สถานไฟฟายอยภายในจงหวด ระบบสายสงแรงดนสงเชอมจากสถานไฟฟาพงงา 1 และเชอมตอผานกระบไปยงสถานไฟฟาจงหวดตรง

การสงไฟฟาในระยะทางไกลตองอาศยระบบสายสง ซงประกอบดวยสวนตาง ๆ ตามรปท 2.2-1 กลาวคอ ระบบไฟฟาแรงสงของประเทศ เชอมตอดวยสายสงแรงดนสง 500,000 โวลต สาเหตทตองมแรงดนสงในชวงการสงแตละชวงกเพอลดปรมาณกระแสไฟฟาททำาใหเกดกำาลงไฟฟา


สญเสยในสายสงลง ซงสงผลใหลดการสญเสยพลงงานไฟฟาในสายสง (พลงงานไฟฟาสญเสยในสายสงแปรผนตามคากระแสไฟฟายกกำาลงสอง) เมอมาถงเมองหรอหมบาน อาจมการขายไฟฟาทแรงดนตางๆกนตงแต 220 โวลต(ครวเรอนและธรกจขนาดเลก) จนถง 115,000 โวลต (โรงงานและธรกจขนาด ใหญ) ตามปรมาณการใชไฟฟาของแตละแหง

2.2.1 ขอบเขตพนทรบผดชอบระบบสายสงพลงงานไฟฟาของประเทศไทย ขอบเขตพนทรบผดชอบระบบสายสงพลงงานไฟฟานน อยในการควบคมดแลขององคกรใหญๆ 3 แหง โดยแบงหนาทและขอบเขตพนทรบผดชอบดงน (1) การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ดแลรบผดชอบระบบการผลตพลงงานไฟฟาขนาดใหญของทงประเทศและระบบสงพลงงานไปยงภมภาคตางๆ แตไมมหนาทจำาหนายพลงงานไฟฟาใหประชาชนหรอโรงงานอตสาหกรรมโดยตรง (2) การไฟฟานครหลวง (กฟน.) รบผด

ชอบดแลพนท จงหวดกรงเทพมหานคร จงหวดนนทบร และ จงหวดสมทรปราการ โดยมหนาทรบซอไฟฟาจาก กฟผ. และขายใหกบผใชไฟฟาโดยตรง รวมถงดแลรกษาความมนคงของระบบไฟฟา (3) การไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) รบผดชอบดแลพนท 74 จงหวดทวประเทศไทยนอกเหนอจากพนทรบผดชอบของ กฟน. โดยมหนาทรบซอไฟฟาจาก กฟผ. และขายใหกบผใชไฟฟาโดยตรง รวมถงดแลรกษาความมนคงของระบบไฟฟา

2.2.2 โครงสรางระบบสายสงพลงงานไฟฟาของประเทศไทย ระบบสายสงพลงงานไฟฟาของประเทศไทย หรอ อาจเรยกวา สายสง มหนาทเปนทางผานในการสงพลงงานไฟฟาทผลตไดจากโรงไฟฟาและสงไปยงผใชไฟตามบานเรอน ชมชน อตสาหกรรมตางๆ ทกระจายอยทวประเทศ โดยโรงไฟฟานนทำาหนาทเปลยนพลงงานรปแบบอนใหเปนพลงงานไฟฟา จากนน พลงงานไฟฟาทผลตไดนนจะตองสงไปยงผใชไฟฟาทนท โดยอาศยสายสงในการสงผานพลงงาน หากตองสงในระยะ

รป 2.2-2 แผนภาพแสดงการสงผานพลงงานไฟฟาจากโรงไฟฟาสผใชไฟ


ทางไกลมากขน เชน สงพลงงานไฟฟาขามจงหวดหรอขามภมภาค กจะตองใชระดบแรงดนทมคาสงๆ แตหากระยะทางไมไกลมากกจะใชระดบแรงดนทตำาลง ยกเวนสถานทนนตองการจะใชพลงงานไฟฟามากเปนพเศษถงแมระยะทางสนๆ กอาจจะใชระดบแรงดนสงกวาปกตได รปแบบสายสงไดแสดงไวในรป 2.2-1 และ 2.2-2 เพอใหเกดความเขาใจงายขน สามารถจำาแนกระบบสายสงตามขอบเขตหนาทได 2 ระบบ คอ (1) ระบบสายสงกำาลงไฟฟา ทมหนาทสงพลงงานไฟฟาในระดบทแรงดนสงเปนสวนใหญทมระยะทางไกลๆ และ (2) ระบบจำาหนายกำาลงไฟฟา มระดบแรงดนไฟฟาทตำากวาแรงดนในระบบสายสงฯ และมหนาทจำาหนายพลงงานไฟฟาไปยงผใชไฟ ไมวาจะเปนทพกอาศย อตสาหกรรม ธรกจ โรงพยาบาล ฯลฯ ทรบชวงตอจากระบบสายสงฯ นอกจากน ระบบจำาหนายฯ กยงสามารถแบงไดเปนระบบจำาหนายทมแรงดนระดบปานกลาง (Medium Voltage) และ แรงดนระดบตำา (Low Voltage) โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ระบบสายสงกำาลงไฟฟา - ระบบสายสงทมแรงดนไฟฟา 500,000 โวลต สวนใหญจะอยในเขตรบผดชอบของ กฟผ. - ระบบสายสงทมแรงดนไฟฟา 230,000 โวลต สวนใหญจะอยในเขตรบผดชอบของ กฟผ. และ บางสวนอยในเขตรบผดชอบของ กฟน. - ระบบสายสงทมแรงดนไฟฟา 115,000 ในเขต รบผดชอบของ กฟน. กฟภ. และ บางสวนอยในเขตรบผดชอบของ กฟผ. - ระบบสายสงทมแรงดนไฟฟา 69,000 โวลต ในเขตรบผดชอบของ กฟน. และ กฟผ.

ระบบจำาหนายกำาลงไฟฟา (ระบบจำาหนายแรงดนปานกลาง) - ระบบจำาหนายทระดบแรงดน 22,000 โวลต สวนใหญจะอยในภาคเหนอ ภาคกลาง และ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ของประเทศไทย และอยในบางสวนของภาคใต ตอนบน โดยอยในเขตพนทรบผดชอบ

ของ กฟภ. - ระบบจำาหนายทระดบแรงดน 33,000 โวลต สวนใหญจะอยในภาคใตของประเทศไทยทอยในเขตพนทรบผดชอบของ กฟภ. และมจงหวดกระบรวมอยดวย - ระบบจำาหนายทระดบแรงดน 12,000 และ 24,000 โวลต จะอยในเขตพนท จงหวดกรงเทพมหานครฯ นนทบร และ สมทรปราการทเปนเขตพนทรบผดชอบของ กฟน.

ระบบจำาหนายกำาลงไฟฟา (ระบบจำาหนายแรงดนตำา) ระบบจำาหนายทระดบแรงดน 220 หรอ 380 โวลต เปนระบบไฟฟาทมระดบแรงดนตำา ทใชในบานเรอนทวไป ทรบพลงงานไฟฟาตอจากระบบจำาหนายฯแรงดนปานกลางโดยถดลดระดบแรงดนลงดวยหมอแปลงฯลง (Step Down) บางครงหมอแปลงฯนจะเรยกวาหมอแปลงฯแรงตำา สามารถสงเกตไดตามเสาไฟฟา และสามารถดไดจากรป 2.2-2 โดยทวไปแลว ระบบจำาหนายฯแรงตำาอยในเขตพนทรบผดชอบของ กฟภ. และ กฟน. โดยในรายละเอยดแลวระบบไฟฟาทมแรงดน 220 โวลต จะม 1 เฟส หรอมสายไฟฟาจำานวน 2 สาย คอสายไฟ (L) กบสายนวทรล หรอสายดน (N) อยางละ 1 เสน สวนระบบทแรงดน 380 โวลต จะม 3 เฟส ม 4 สาย หรอมสายไฟ 3 เสน และสายนวทรล 1 เสน โดยในระบบ 3 เฟสบางกรณกจะมเพยงสายไฟ 3 เสน โดย สายนวทรล อาจใชจากการตอลงดนแทนได ทงนมกจะเกดความเขาใจผดบอยๆ กบระบบ 220 โวลต โดยเขาใจผดวาระบบดงกลาวม 2 เฟส เนองจาก ม 2 เสน แตในทางวศวกรรมไฟฟานน ระบบนถอวาม 1 เฟสมใช 2 เฟสแตอยางใด

2.2.3 ปญหาเรองไฟฟาไมเพยงพอทปลายทางของสายสง ปญหาเรองไฟฟาไมเพยงพอทปลายทางของสายสง หรอ ทเรยกวา “ไฟตก” เกดจากแรงดนไฟฟามตำากวาคาใชงานปกต ทำาใหเครองใชไฟฟาไมสามารถทำางานได เชน การเกดไฟดบ หรอ


เครองใชไฟฟาตางๆ หยดทำางานในขณะทไฟตก เปนตน สาเหตททำาใหเกดไฟตกมดงน

สาเหต (1) บรเวณสถานททเกดไฟตกนนตงอยหางไกลจากสถานไฟฟาหรอเสาตนและหมอแปลงไฟฟา โดยปกตในระบบไฟฟานนบรเวณทอยใกลสถานไฟฟามากทสดจะเปนบรเวณทมแรงดนไฟฟาสมบรณทสดโอกาสไฟตกนอยมากๆ และถาระยะทางยงไกลออกไป แรงดนไฟฟากจะคอยๆ ลดลงเนองจากแรงดนไฟฟาสญเสยไปตามระยะทางของสายสง ยงระยะหางจากสถานฯเทาไหรกยงเกดไฟตกไดมากเทานน เหตผลทแรงดนลดลงมสาเหตมาจากเกดการสญเสยในรปของความรอน โดยปรมาณความสญเสยนขนอยกบระยะทาง สายสงยงยาว การสญเสยพลงงานกยงมาก (2) เนองจากความไมสมดลเฟสของระบบไฟฟา ปกตระบบไฟฟาประกอบดวย 3 เฟส (เฟส A เฟส B และ เฟส C) ในการใชงานปกตนนควรมการใชงานแตละเฟสเทาๆ กน แตหากมการใชงานเฟสใดเฟสหนงมากเกนไป กจะทำาใหแรงดนปลายของเฟสทใชงานเยอะนนเกดแรงดนตก ในขณะทอกเฟสทเหลอมคาแรงดนทยงปกต เหตการณนเกดจากการไมตรวจสอบปรมาณการใชงานในแตละเฟสใหดกอนทจะตอใชงาน (3) เนองจากขนาดพนทหนาตดสายสงมขนาดเลกเกนไป ทำาใหเกดความสญเสยในรปของความรอนในสายไฟ และสงผลใหเกดแรงดนไฟฟาสญหายไปตามระยะทางของสาย ปญหานมกเกดจากการเตบโตของการใชพลงงานไฟฟาเกนกวาแผนการณทคาดไว (4) การใชหมอแปลงไฟฟาเกนพกด (over-load) อาจจะเกดจาก จำานวนผใชไฟฟามากขน หรอหมอแปลงนนมการเสอมสภาพ

แนวทางการแกไข (1) วธการปกตในการเกดปญหาไฟฟาไมเพยงพอคอสรางสถานไฟฟาเพอใหสามารถรบไฟฟาแรงสง

เพอเพมกำาลงไฟฟาในจดทมการเกดไฟตก แตจะมคาใชจายสงมาก จงเหมาะกบการแกปญหารองรบการขยายตวเมอง หรออตสาหกรรมใหญ ๆทใชระดบแรงดนไฟฟาสง ๆทงนตองมความเหมาะสมทางเศรษฐศาสตรดวย (2) หากแรงดนปลายสายไมเพยงพอในระบบจำาหนายฯแรงตำา ใหทำาการเพมหมอแปลงเพอรบไฟฟาจากแรงดนทสงกวา (3) ทำาการตรวจสอบสมดลเฟส (Balance Phase) และเลอกใชเฟสสามารถรองรบการใชงานไดพอเพยง (4) ทำาการเพมจำานวนหมอแปลงใหเพยงพอตอความตองการและพกดของกำาลงไฟฟาในระบบ ไมขาดและไมเกน

รปท 2.2-3 แผนทแสดงโครงขาย โรงไฟฟาและสถานไฟฟาสำาคญของภาคใต


รปท 2.2-4 แผนทแสดงโครงขาย โรงไฟฟาหลก สถานไฟฟาสำาคญของจงหวดกระบและพนทใกลเคยง

(5) บำารงรกษาหมอแปลงสมำาเสมอเพอใหหมอแปลงทำางานอยางมประสทธภาพ (6) สรางสายสงเพอเพมความสามารถในการ รบ-สง กำาลงไฟฟา (7) ทำาการเชอมตอระบบสายสงฯ ใหทวถงกน หรอทเลอกวาการ Loop วงจร เพอใหสามารถรบไฟฟาไดหลายแหงทำาใหมเสถยรภาพปองกนไฟตกได

2.2.4 ความมนคงของระบบไฟฟาและพลงงานหมนเวยน ความมนคงของระบบไฟฟาเปนสงทมความสำาคญเปนอยางมาก การใหบรการพลงงานไฟฟาทมคณภาพกเชนกน เปนสงทการไฟฟาใหความสำาคญเปนอนดบตนๆ ปจจบนนนการสรางความมนคงอาจมองได 2 สวนไดแก แหลงกำาเนดพลงงานไฟฟา และระบบสงพลงงานไฟฟา รปแบบการจายพลงงานไฟฟาของประเทศไทยในปจจบนนน ดงแสดงไวในรปท 2.2-3 และ 2.2-4 จะรบไฟฟาจากสวนกลางทอยในความดแลรบผดชอบของ กฟผ. และสงพลงงานไฟฟาผานสายสงทมทงระบบสายสงฯและระบบจำาหนายฯ ซงอยในความ

รบผดชอบของ กฟภ. และ กฟน. ในอนาคตทมพลงงานหมนเวยนเพมมากขนนน หากพจารณาใหดแลวสงนจะทำาใหระบบไฟฟามนคงยงขน เนองจากมแหลงพลงงานมากขน ลดภาระทเดมนนรบพลงงานจากศนยกลางเพยงอยางเดยว อยางไรกตามหากพลงงานหมนเวยนเพมมากขนกจำาเปนตองมระบบการสงพลงงานไฟฟาทเหมาะสมเชนกน เพราะถาหากไมปรบปรงระบบไฟฟาใหรองรบพลงงานหมนเวยนกอาจเกดความไมมนคงเกดขนในระบบไฟฟาได เนองจาก พลงงานไฟฟาหมนเวยนบางประเภทไมสามารถควบคมชวงเวลาการผลตใหตรงตามความตองการได และทสำาคญทสดคอ ควรมการบรหารจดการดานการผลตใหเพยงพอตอความตองการ โดยไมควรจายพลงงานเกนความจำาเปน เพราะอาจจะทำาใหเกดความเสยหายในดานตางๆ ทงนหากมปญหาเกดขนกบระบบไฟฟา การแกไขควรกระทำารวมกนทงจากภาครฐ การไฟฟาฯ ผรบผดชอบ และเอกชน โดยคำานงถงความมนคงของระบบไฟฟาเปนหลก ซงจะสงผลดตอระบบไฟฟาของประเทศไทยในอนาคต


2.2.5 การเพมระบบสายสงกำาลงไฟฟาและสถานไฟฟา พกดระบบสายสงนนขนอยกบความตองการใชพลงงาน ปจจบนการใชพลงงานไฟฟาและจำานวนผใชไฟฟามอตราเพมขนอยางตอเนอง สงผลใหสายสงสถานไฟฟา หมอแปลงมไมเพยงพอ อกทงระบบจำาหนายแตละวงจรรบภาระการจายพลงงานไฟฟาเปนระยะทางไกล จงเกดปญหาไฟตก ไฟดบและสญเสยพลงงานมากขน ทำาใหรฐบาลสนบสนนและสงเสรมการลงทนกอสรางสถานไฟฟา ระบบสายสงฯ และระบบจำาหนายฯ เพอเพมเสถยรภาพการจายไฟฟาใหสงขน ทำาใหสามารถรองรบและตอบสนองแผนการพฒนาตางๆ ได

2.2.6 การพฒนาและบรหารจดการระบบสายสง เพอ “กระบมพลงงานหมนเวยนเกนรอย” การพฒนาและบรหารจดการระบบสายสงเพอใหเกดความมนคงนนเปนสงสำาคญ ควรมการวเคราะหถงความตองการใชงานของผใชไฟฟาเปนหลก และจะตองมการวางแผนใหระบบฯสามารถรองรบพลงงานหมนเวยนทเพมเขามาไดอยางมประสทธภาพ จากเดมทระบบไฟฟาถกออกแบบมาเพอรองรบพลงงานไฟฟามาจากศนยกลาง (Centralized Generation) เพยงอยางเดยว มไดออกแบบมาเพอรองรบแหลงกำาเนดแบบกระจาย (Distributed Generation) ของพลงงานหมนเวยน ทงนควรตองมการวางแผนรวมกนทงภาครฐ การไฟฟา และเอกชน รวมถงผเชยวชาญทงทางดานเทคนค และดานเศรษฐศาสตร เพอใหระบบไฟฟาสามารถรองรบพลงงานหมนเวยน ไดอยางมประสทธภาพ โดยคำานงถงความมนคงของระบบไฟฟาและเพยงพอตอความตองการของผใชไฟฟา

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


รป 2.3-1 กราฟแสดงปรมาณความตองการกำาลงไฟฟาสงสดรายชวโมงของจงหวดกระบ ป พ.ศ. 2560 (วนทมการใชไฟฟาสงสด)

รป 2.3-3 กราฟแสดงปรมาณความตองการกำาลงไฟฟาสงสดในแตละเดอนของจงหวดกระบ ป พ.ศ. 2560

2.3 การใชพลงงานไฟฟาของจงหวดกระบ

จงหวดกระบเปนเมองทองเทยว ทมโรงแรมและรานคาใหบรการในสดสวนทสง จงทำาใหปรมาณการใชไฟฟาสงสดอยชวงเดอนธนวาคม แตกตางกบภาพรวมของประเทศทสงสดชวงเดอน เม.ย.-พ.ค. โดยมการใชไฟฟาสงสดของวนอยในชวงหวคำา

รปท 2.3-1 จากกราฟแสดงพฤตกรรมการใชไฟฟาสงสดรายชวโมงของจงหวดกระบพบวา กระบมปรมาณการใชไฟฟาอยในชวง 90-145 เมกะวตต โดยเพมขนอยางรวดเรวในชวง 07.00 น. - 10.00 น. จากนนคอยๆ เพมขนเลกนอยในชวงกลางวน และพบวามการใชไฟฟาสงสดในชวงคำาโดยเรมจากเวลา 18.00 น. โดยพงสงสดทเวลาประมาณ 19.00 น. ใชไฟฟาสงสด 145.64 เมกะวตต ในขณะทการใชไฟฟาตำาสดประมาณ 90 เมกะวตต เกดขนในเวลากลางคนชวง 24.00 - 06.00 น.

รปท 2.3-2 จากกราฟแสดงการเปรยบเทยบพฤตกรรมการใชไฟฟาเฉลยรายชวโมงระหวางวนหยดเสาร - อาทตยและวนจนทร - ศกร ของจงหวดกระบ ในป พ.ศ. 2560 พบวาการใชไฟฟาภาพรวมตลอด 24 ชวโมงมลกษณะเหมอนกนทงเจดวน กลาวคอมการใชไฟฟาเพมขนอยางรวดเรวในชวง 08.30 น. - 10.30 น. โดยเพมจาก 90 เมกะวตต เปน 125 เมกะวตต จากนนเพมขนเลกนอยในเวลากลางวนประมาณ 125 - 130 เมกะวตต และเรมใชเพมสงขนอกครงเวลา 18.00 น. และเพมสงสดทเวลา 20.30 น. โดยทวนหยดมคาการใชไฟฟาสงสดมากกวาวนธรรมดาประมาณ 3.5 เมกะวตต

รป 2.3-2 กราฟแสดงปรมาณความตองการกำาลงไฟฟาเฉลยรายชวโมงของจงหวดกระบ ป พ.ศ. 2560

©ไพ

รฑรย

ลอง

เพง


รปท 2.3-3 จากกราฟแสดงความตองการใชไฟฟาสงสดรายเดอนของจงหวดกระบป พ.ศ. 2560 พบวามการใชไฟฟาในภาพรวมทงปแตกตางกนอยางมากโดยมความสอดคลองกบฤดกาลทองเทยวของกระบ กลาวคอมการใชไฟฟาตำาสดทเดอน ม.ย. ปรมาณ 132.63 เมกะวตต และมปรมาณการใชไฟฟาเฉลยตำาสดอยในชวง 132 - 137 เมกะวตตในชวงเดอน พ.ค. - ก.ย. เมอเปรยบเทยบกบเดอนอน ๆ อยางไรกตามความตองการใชไฟฟาเรมสงขนอกครงในเดอน ก.ย. จนเพมขนสงสดทเดอน ธ.ค. โดยใชกำาลงไฟฟา 145.64 เมกะวตต และคอยๆ ลดลงจนกระทงสนสดฤดกาลทองเทยวทปลายเดอนเมษายน

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


บทท 3แนวโนมการใชไฟฟา

และการขยายระบบสงไฟฟา

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


3.1 แนวโนมการใชไฟฟาของจงหวดกระบในอนาคต

จงหวดกระบเปนจงหวดทสำาคญทางเศรษฐกจ เปนแหลงทองเทยวทสำาคญของภาคใตและประเทศไทยมลกษณะการใชไฟฟาแบบเมองทองเทยว กลาวคอมการใชไฟฟามากในชวงวนเสารและอาทตย โดยเฉพาะชวงหวคำา มความผนแปรตามฤดการทองเทยวและจำานวนนกทองเทยว ในลกษณะการคำานวณแนวโนมการใชไฟฟา (กำาลงไฟฟาสงสด) จะอาศยรปแบบการคำานวณตามรายงาน Renewable Energy Scenarios for the Thai provinces Phuket, Rayong, and Nan (Fraunhofer Institute for Solar Energy System-ISE รวมกบกระทรวงพลงงานของประเทศไทย ในป พ.ศ. 2558) โดยมขนตอนการดำาเนนการดงน

1. ใหป พ.ศ. 2560 เปนปฐานสำาหรบเรมตนการคำานวณ โดยแบงประเภทของผใชไฟฟาออกเปน 3 ประเภทไดแก 1. ผใชไฟฟาในครวเรอน 2. ผใชไฟฟาในภาคธรกจและบรการ 3. ผใชไฟฟาในภาคอตสาหกรรม ซงแตละกลมมความตองการกำาลงไฟฟา เปนไปตามสดสวนในตาราง 3.1-1 ดานลางน

2. ในแตละกลมของผใชไฟฟา กำาหนดใหมอตราการเพมขนของกำาลงไฟฟาสงสดแปรผนตาม อตราเพมของผลผลตมวลรวมประชาชาต (Gross domestic product: GDP), อตราการเพมของประชากร (Population growth rate), และ อตราการเพมของนกทองเทยวจงหวดกระบ (Tourist growth rate) โดยอาศยผลการประมาณการของสำานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมคมแหงชาต และขอมลนกทองเทยวจากกระทรวงการทองเทยว โดยใชรปแบบการประมาณการแบบ Linear Logarithmic Regression

รปท 3.1-1 จากกราฟเเสดงผลการคาดการณความตองการไฟฟาสงสดรายเดอนของจงหวดกระบ ระยะเวลา 20 ป พบวาการใชพลงงานในแตละเดอนในอก 20 ปขางหนามรปแบบทไมเเตกตางกน ซงสอดคลองกบฤดกาลการทองเทยวของจงหวดกระบทมการใชไฟฟาสงในชวงเดอน สงหาคม - พฤศจกายน และมการใชไฟฟาสงสดทเดอนธนวาคม จากนนคอยๆ ลดลงในชวงมกราคมถงมนาคม และกลบมาใชไฟฟาสงอกครงในเดอนเมษายน และลดลงอยางรวดเรวเมอสนสดฤดกาลทองเทยวทปลายเดอนเมษายน ในขณะทเดอนพฤษภาคม - กรกฎาคมมคาการใชไฟฟาโดย

กลมผใชไฟฟา สดสวนการใชไฟฟา ปจจยทมผลตอ อตราการเพมการใชไฟฟา

ผใชไฟฟาในครวเรอน รอยละ 25อตราเพมของผลผลตมวลรวม

ประชาชาต และ อตราการเพมของประชากร

ผใชไฟฟาในภาคธรกจและบรการ รอยละ 50 อตราการเพมของนกทองเทยวจงหวดกระบ

ผใชไฟฟาในภาคอตสาหกรรม รอยละ 25 อตราเพมของผลผลตมวลรวมประชาชาต

ตาราง 3.1-1 การแบงกลมผใชไฟฟาและสดสวนการใชไฟฟาของแตละกลม


รปท 3.1-1 ผลการคาดการณการใชกำาลงไฟฟาสงสด ของจงหวดกระบ ระหวางป พ.ศ. 2561-2580

เฉลยตำาทสดในรอบป ทงนการเพมขนของความตองการใชไฟฟาในอก 20 ปเปนไปอยางคงท

รปท 3.1-2 กราฟแสดงคาพยากรณความตองการใชไฟฟาสงสดรายปของจงหวดกระบ ระหวางป พ.ศ. 2561-2580 พบวาความตองการใชไฟฟาในอก 20 ป จะเพมขนอยางคงทโดยมคาความตองการใชไฟฟาสงสดประมาณ 250.5 เมกะวตตในป พ.ศ 2580 โดยเพมขนจากความตองการใชไฟฟาในปปจจบนประมาณ 100 เมกะวตต

3.2 แผนอนรกษพลงงานของประเทศ กบการใชไฟฟาสงสดของจงหวดกระบ

รฐบาลไดกำาหนดแผนอนรกษพลงงานของประเทศไทย พ.ศ.2558-2579 หรอแผน Energy Efficiency Plan (EEP 2015) ทมเปาหมายประหยดพลงงานและเพมประสทธภาพในการใชพลงงาน 4 กลมเปาหมายหลก คอ ทอยอาศย อตสาหกรรม อาคาร และภาครฐ โดยในภาคไฟฟา ไดกำาหนดเปาหมายรายปในการลดพลงงานไฟฟา

ตาราง 3.1-2 ผลการคาดการณการใชกำาลงไฟฟาสงสด ของจงหวดกระบ ระหวางป พ.ศ. 2561-2580

ป พ.ศ. อตราเพม GdP

คาดการณจำานวน

ประชากร

อตราเพมประชากร

ตอป

คาดการณจำานวนนกทองเทยว

อตราเพม นกทองเทยว

คาดการณกำาลงไฟฟา

สงสด (เมกะวตต)

2560 3.5% 469,769 0.3% 5,181,926 4.3% 145.6

2565 3.9% 475,433 0.1% 5,931,508 2.1% 171.9

2570 3.8% 477,337 0.0% 6,415,897 1.3% 197.0

2575 3.7% 474,954 -0.2% 6,774,460 1.0% 222.9

2580 3.6% 468,342 -0.4% 7,059,267 0.7% 250.5


รป 3.1-2 กราฟผลการคาดการณความตองการกำาลงไฟฟาสงสดรายปของจงหวดกระบระหวางป พ.ศ. 2561 - 2580

รปท 3.2-1 กราฟแสดงเปาหมายการประหยดพลงงานไฟฟาของจงหวดกระบ ตลอดชวง 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580) โดยการเทยบสดสวนจากแผนอนรกษพลงงานระดบชาต (eeP2015)

รปท 3.2-2 กราฟแสดงผลการคาดการณความตองการกำาลงไฟฟาสงสดในจงหวดกระบ ทลดลงตามสดสวนของแผนอนรกษพลงงานระดบชาตตลอดชวง 20 ป (พ.ศ. 2561-2580)

และกำาลงไฟฟาสงสดไวในแผนพฒนากำาลงผลตไฟฟาของประเทศ (PDP)

รายงานฉบบน จงนำาเปาหมายการอนรกษพลงงานในแตละป มาวเคราะหเปาหมายการอนรกษพลงงานสำาหรบจงหวดกระบ โดยเทยบตามสดสวนของกำาลงไฟฟาสงสดของจงหวดกระบกบของประเทศ สงผลใหกำาลงไฟฟาสงสดในอนาคตของจงหวดกระบ จะเพมขนในสดสวนทนอยลง เนองจากเปาหมายการอนรกษพลงงานดงกลาว

รปท 3.2-1กราฟแสดงเปาหมายการประหยดพลงงานไฟฟา จงหวดกระบ ในอก 20 ขางหนา สามารถแบงออกเปน 2 ชวงเวลา ดงน การประหยดพลงงานชวง 10 ปแรกของแผน (พ.ศ. 2561- 2570) มการใชพลงงานไฟฟาลดลงอยางคอยเปนคอยไป โดยมการใชไฟฟาลดลงประมาณ 15 เมกะวตตภายในป พ.ศ. 2570 สวนเปาหมายชวง 10 หลงของแผน (พ.ศ. 2571- 2580) มการใชพลงงานไฟฟาลดลงรวดเรวกวาชวง 10 ปแรก ดงจะเหนไดจากมการประหยดไฟฟาประมาณ 28 เมกะวตตภายในป พ.ศ. 2580

รปท 3.2-2 กราฟแสดงผลการคาดการณความตองการไฟฟาสงสดของจงหวดกระบทสมพนธกบแผนอนรกษพลงงานระดบชาต 20 ป ระหวางป พ.ศ 2561 - 2580 เปรยบเทยบกบความตองการใชไฟฟาแบบปกตพบวาความตองการกำาลงไฟฟาสงสดในแตละปมคาลดลงอยางมนยยะสำาคญ โดยลดลงเลกนอยในชวง 10 ปแรก (พ.ศ. 2561 - 2570) และเรมลดลงไดมากขนในชวง 10 ปหลง (พ.ศ. 2571 - 2580) ซงคาความตองการใชไฟฟาทป พ.ศ. 2580 มคาลดลงประมาณ 43 เมกะวตตเมอเปรยบเทยบกบคาความตองการกำาลงไฟฟาสงสดจากกรณไมมการอนรกษพลงงาน


บทท 4ศกยภาพพลงงานหมนเวยน

จงหวดกระบ

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


4.1 พลงงานชวมวล (biomass energy)

แหลงพลงงานชวมวลและแกสชวภาพทสำาคญของจงหวดกระบคอพลงงานจากผลผลตปาลม เนองจากปรมาณและความสมำาเสมอของผลผลตปาลม การปลกปาลม 1 ไรจะสามารถใหผลผลตโดยเฉลย 3,500 กก. ตอป โดยผลผลตปาลมจะสามารถผลตเปนชวมวลและนำาหมกแกสชวภาพได เปนสดสวนดงน นอกจากน การปลกปาลมยงมกระบวนการในการตดใบและทางปาลมทกปและโคนตนปาลม เพอปลกทดแทนปาลมทครบอายทก 30 ป ซงสามารถนำาชวมวล (ทาง ใบและลำาตน) มาเปนศกยภาพในการผลตไฟฟาไดเพมอกดวย โดยไรปาลม 1 ไรจะประกอบดวยปาลมโดยเฉลย 22 ตน ซงจะมการตดทางใบปาลมปละ 24 ทางตอตน มนำาหนกทางละประมาณ 15 กก. สรปเปนปรมาณชวมวล 7,920 กก. ตอไรตอป เมอคดเฉลยจากปรมาณการปลกปาลมจงหวดกระบทงหมดประมาณ 1.0-1.2 ลานไร จะไดทางใบปาลมจำานวน 7.9-9.5 ลานตนตอป สามารถแปลงคาความรอนจากการเผาชวมวลเหลานเปนศกยภาพการผลตไฟฟาไดมากถง 97.8-117.3 เมกะวตต (หมายเหต:

รายการ รอยละ กก. ตอ ไร/ป ลกษณะการใชประโยชน

ปรมาณผลผลตปาลม 100 3,500 แยกใชรายสวนประกอบ

นำามนปาลม 17-20 595-700 ผลตนำามนสำาหรบการบรโภค

เมลดในปาลม 5 175 ผลตนำามนสำาหรบการบรโภค

ทะลายเปลา 22 770 เผาใหพลงงานความรอนผลตไฟฟา

ใยปาลม 14 490เผาใหพลงงานความรอนผลตไฟฟาใชใน

ภายในโรงงาน

กะลาปาลม 5-6 175-210 เผาใหพลงงานความรอนสงสำาหรบผลตไฟฟา

ตาราง 4.1-1 การแปลงผลผลตปาลมเปนชวมวลและนำาหมกแกสชวภาพ ตอการปลกปาลม 1 ไร

ทางปาลม 1 ลานตนตอป มศกยภาพผลตไฟฟาได 12.35 เมกะวตต) สำาหรบตนปาลม จะมการโคนทงเมออายครบ 30 ป โดยแตละตนจะมนำาหนกประมาณ 1,360 กก. ซงจะไดตนปาลมจากการโคน 720,000-880,000 ตนตอป หรอ 1.0-1.2 ลานตนตอป สามารถแปลงคาความรอนจากการเผาชวมวลเหลานเปนศกยภาพการผลตไฟฟาไดมากถง 52.8-63.4 เมกะวตต (หมายเหต: ลำาตนปาลม 1 ลานตนตอปมศกยภาพผลตไฟฟาได 52.89 เมกะวตต) การผลตไฟฟาจากชวมวลโดยการเผาทะลายเปลา, ใยปาลม และกะลาปาลม จะคำานวณโดยใชอตราตามทนำาเสนอโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน (http://biomass.dede.go.th/biomass_web/index.html) ดงแสดงในตาราง 4.1-2 คำานวณผลผลตเฉลย 3.5 ตนตอไรตอป จากพนทปลกปาลม 1 ลานไรของจงหวดกระบ จะไดกำาลงผลตไฟฟาจากชวมวลทงสน 249.7 เมกะวตต

ในการพฒนาพลงงานไฟฟาจากชวมวลของจงหวดกระบจะจำาลองโมเดลเปนลกษณะการทะยอยเพมรายปเทา ๆ กน จากยอดกำาลงผลตใน


ปปจจบน จำานวน 17.5 เมกะวตต ขยายเปน 218.9 เมกะวตต (รอยละ 88 ของศกยภาพ) ในปท 20 (พ.ศ. 2580) นอกจากนจงหวดกระบยงมศกยภาพชวมวลจากพชชนดอนอกดวย เชน ชวมวลจากตนและรากของยางพาราโดยประมาณ 445,531 ตนตอป คดเปนศกยภาพในการผลตไฟฟา 32 เมกะวตต และชวมวลจาก กะลา จน และทะลายจากมะพราว 1,868 ตนตอป คดเปนศกยภาพในการผลตไฟฟา 0.2 เมกะวตต

4.2 พลงงานแกสชวภาพ (biogas energy)

ในภาพรวมของจงหวดกระบ แกซชวภาพ เปนแหลงพลงงานทสำาคญและมความเปนไปไดในการผลตและคมคาทางเศรษฐกจ เพราะไดมการผลตอยมากแลวในปจจบน โดยอาศยการหมกนำาเสยจากอตสาหกรรมปาลม และชวมวลอน ๆ ในการกำาหนดศกยภาพใชขอมลผลผลตตอไรเทยบสดสวนผลผลตแกซชวภาพจากขอมลจรงของโรงปาลมในปจจบน ซงยงไมมการปรบปรงประสทธภาพใหดทสด พลงงานจากแกสชวภาพจะมสวนสำาคญในการผลตไฟฟาตามความตองการใชไฟฟา เนองจากเครองผลตไฟฟาเปนเครองยนตแกส (gas engine) สามารถเพมลดกำาลงการผลตไดทนท จงมความยดหยนสงใชสำาหรบตอบสนองความตองการไฟฟาชวงสงสดไดด ศกยภาพพลงงานแกสชวภาพสามารถคำานวณโดยใชปรมาณ

นำาหมกแกสชวภาพจากกระบวนการหบปาลม โดยผลผลตปาลมรวมทะลาย 3,500 กก. (ตอไรตอป) จะสามารถผลตแกสชวภาพได 58.8 ลบ.เมตร แกสชวภาพมความจความรอนประมาณ 19-23.5 เมกะจล ตอ ลบ.เมตร แตเนองจากประสทธภาพของเครองยนตแกสคอนขางตำา (ประมาณ 25-35%) จงทำาใหไดพลงงานไฟฟาเพยง 2.05 กโลวตตชวโมง (หนวย) ตอ ลบ.เมตร เทานน เมอคำานวณจาก ผลผลตปาลมตนทาง 1 ไรจงไดพลงงานไฟฟาจำานวน 120.5 หนวย หรอคดเปนศกยภาพการผลตไฟฟา วนละ 13 ชวโมง (ดวยกลไกราคารบซอเจาของโรงงานจงมกเดนเครองเฉพาะชวง 09.00-22.00 น.) เทยบเทาโรงไฟฟาขนาด 28 เมกะวตต แตในปจจบนมการผสมขเคกวนกลบเพอเพมปรมาณแกสชวภาพโดยสามารถทำาใหบอสามารถเพมกำาลงผลตแกสชวภาพไดสงถง 2 เทา นอกจากนยงสามารถทจะเพมศกยภาพกำาลงผลตจากนำาเสยจากโรงงานยาพาราและมลสตว อกราว 4 เมกะวตต จงกำาหนดศกยภาพรวมท 60 เมกะวตต

ในการพฒนาพลงงานไฟฟาจากชวมวลของจงหวดกระบจะจำาลองโมเดลเปนลกษณะการทะยอยเพมรายปเทาๆกน จากยอดกำาลงผลตในปปจจบนจำานวน 14 เมกะวตต ขยายเปน 60 เมกะวตต (เตมศกยภาพ) ในปท 10 หรอ ป พ.ศ. 2570

ชนดของชวมวล คาความรอน (mJ/kg)

อตราการผลตไฟฟา (เมกะวตต ตอลานตนผลผลตตอป)

ศกยภาพไฟฟาชวมวล จงหวดกระบ (เมกะวตต)

ลำาตนปาลม 7.54 52.89 52.8ใบและทางปาลม 1.76 12.35 97.8

ทะลายปาลมเปลา 7.24 50.79 39.1

เสนใยปาลม 11.4 79.97 39.2

กะลาปาลม 16.9 118.55 20.7

ตาราง 4.1-2 คาความจความรอนและศกยภาพการผลตไฟฟาจากชวมวลชนดตาง ๆ ของจงหวดกระบ


รายการ รอยละ กก. ตอ ไร/ป ลกษณะการใชประโยชน

ปรมาณผลผลตปาลม 100 3,500 แยกใชรายสวนประกอบ

นำาหมกแกสชวภาพ 60 2,100 หมกเพอผลตแกสชวภาพได 58.8 ลบ.เมตร

ตาราง 4.2-1 การแปลงผลผลตปาลมเปนนำาหมกแกสชวภาพ ตอการปลกปาลม 1 ไร

รายการ ปรมาณ หนวย

จำานวนวนทำางานตอป 330 ชวโมง

กำาลงผลตแกสชวภาพ 3.641 ลาน ลบ.เมตร ตอป

คาความรอน 19.8 MJ ตอ ลบ.เมตร

ประสทธภาพสทธของระบบผลตไฟฟา 34.2 %

กำาลงผลตตดตงเครองกำาเนดไฟฟา 1.40 เมกะวตต

ปรมาณไฟฟาทผลตไดตอป 7.61 ลานหนวย

กำาลงผลตไฟฟาเสนอขายเขาระบบ กฟภ. 0.96 เมกะวตต

ตาราง 4.2-2 ตวอยางขอมลการเดนระบบผลตไฟฟาพลงงานแกสชวภาพ ขนาด 1 เมกะวตต โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน (http://webkc.dede.go.th/webmax/sites/default/files/คมอการลงทนโรงไฟฟาแกสชวภาพจากพชพลง.pdf)


ประเทศไทยมศกยภาพสงเกอบทกพนท จงทำาใหการตดตงแผงโซลารสามารถทำาไดทกพนท ทกหลงคาเรอน โรงแรม หรออาคารธรกจ เพอใชผลตไฟฟาใชเอง นอกจากจะชวยลดภาระกบสายสงและลดการสญเสยจากการสงไฟฟาในระยะทางไกลแลว ยงสามารถใชพนทบนหลงคาใหเกดประโยชนและนำาพนทบนดนไปใชในการทำาประโยชนอยางอนไดอก การผลตไฟฟาจากแสงอาทตยแบบฟารมบนดนแมจะมตนทนตอหนวยไฟฟาตำากวา แตมขอเสยมากกวาแบบตดตงบนหลงคา ในดานของการสรางภาระการลงทนสายสง การไมกระจายโอกาสสชมชนในการรวมเปนเจาของผผลตพลงงาน และการสญเสยศกยภาพของทดนในการทำาประโยชนอยางอน

ภาคครวเรอน จำานวน หนวย

จำานวนประชากร 456,811 คน

จำานวนครวเรอน 91,362 หลงคาเรอน

พนทหลงคาซงเหมาะสมในการตดตงแผง PV

(เฉลย 20 ตร.ม./หลง) 1,827,240 ตร.ม.

(1) ศกยภาพสวนของบานเรอน 634 เมกะวตต

ภาคธรกจ smes

กจการขนาดเลก ขนาดกลาง และกจการเฉพาะอยาง

(เฉลย 50 กโลวตตตอราย) 9,353 แหง

(2) ศกยภาพของกจการ SMEs 468 เมกะวตต

ภาคอาคารขนาดใหญ

กจการขนาดใหญ (เฉลย 1,000 กโลวตตตอราย) 23 แหง

(3) ศกยภาพของอาคารขนาดใหญ 23 เมกะวตต

รวมศกยภาพ (1) + (2) + (3) 1,125 เมกะวตต

ตารางท 4.3-1 แสดงการคำานวณศกยภาพพลงงานแส อาทตยในการผลตไฟฟาบนหลงคา

4.3 พลงงานแสงอาทตย (solar energy)

พลงงานแสงอาทตยสามารถนำามาผลตไฟฟาไดโดยใชแผงโซลารเซล (Photovoltaic panel) เพอผลตไฟฟากระแสตรง คลายกบกระแสไฟฟาทไดจากถานแบตเตอร จากนนจงแปลงไฟฟาทไดเปนกระแสสลบเพอสงตอไปยงผใชไฟ ขอจำากดทสำาคญของการใชไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย คอการทไมสามารถผลตไดในเวลากลางคน ทำาใหตองพงพาแหลงอนผสมผสานกนไป หรออาจตองควบคกบการใชแบตเตอร โดยปจจบนสามารถพฒนาแบตเตอรขนาดใหญ สำาหรบเกบสะสมไฟฟาระดบกรด เพอใชบนเกาะหรอพนททสายสงไปไมถง เนองจากระดบความเขมแสงอาทตยของ


รปท 4.3 - 1 กราฟแสดงกำาลงไฟฟาเฉลย (สงสด - ตำาสด) รายชวโมงทผลตไดใน 1 วน จากพลงงานแสงอาทตย ตอ กำาลงไฟฟาตดตง 1 กโลวตต

การคำานวณศกยภาพพลงงานแสงอาทตย ใชผลสำารวจประสทธภาพการผลตจากแหลงผลตจรงในพนทใกลเคยง เพอนำามาเฉลยรายชวโมงและรายเดอนทคำานงผลจากฤดกาลในการคาดการณการผลตไฟฟารายชวโมงสำาหรบทำาแบบจำาลอง โดยใชกำาลงผลตตดตงเพมขนรายป ๆ ในลกษณะของการเตบโตชาในชวงแรก เรงอตราในชวงกลาง (ปท 6-15) และอมตวในชวงปหลง ในลกษณะของ S-curve และศกยภาพสงสดประมาณการณจากจำานวนหลงคาเรอนและขอมลผใชไฟฟาจงหวดกระบ

กราฟแสดงประสทธภาพการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย ตอกำาลงการผลตตดตง 1 กโลวตต เฉลยรายชวโมงใน 1 วน เปรยบเทยบประสทธภาพการผลตไฟฟาทสมพนธกบความเขมแสงในพนทจงหวดกระบ พบวาจงหวดกระบสามารถผลตไฟฟาไดสงสดถง 0.8 กโลวตต และตำาสดท 0.49 กโลวตต หากพจารณาภาพรวมการผลตไฟฟาใน 1 วน พบวาสามารถเรมผลตไฟฟาไดตงแตเวลา 07.00 น. โดยเพมขนอยางรวดเรวเมอเวลา 08.00 น. - 09.00 น. และสามารถผลตไดสงสดในชวงเวลา 10.00 น. - 13.00 น. และคอยๆ

ลดลงอยางตอเนองจนไมสามารถผลตไฟฟาไดในเวลา 17.00 น.

4.4 พลงงานลม (Wind energy)

พลงงานลมเปนพลงงานสะอาดอกประเภทหนงทมศกยภาพในจงหวดกระบ การแปลงพลงงานลมเปนพลงงานไฟฟาอาศยกงหนลมทนยมตดตงบนเสาสง โดยปกตสถานท

ตดตงควรมความเรวลมสมำาเสมอและเดมมกจะเลอกสถานททมความเรวลมเฉลยทงปตงแตระดบ 3 ทความเรวลม 6.4-7.0 เมตรตอวนาท ทความสง 50 เมตร (ดตาราง 4.4-1 ประกอบ) แตในปจจบนเทคโนโลยการออกแบบกงหนลมมความหลากหลายและกงหนสามารถผลตไฟฟาไดททำางานไดด ความเรวลมตำากวา 6 เมตรตอวนาทได โดยใชกงหนลมขนาดเลกและไมตองการไฟฟาปอนเขากงหนในการเรมทำางาน แมวาศกยภาพพลลงงานลมจงหวดกระบจะไมดมากนกเทยบกบฝงอาวไทย แตกสามารถพฒนาใหคมคาทางเศรษฐกจไดโดยเฉพาะอยางยงตามแนวเขาบนเกาะทมการใชไฟฟาสง เชน เกาะลนตา หรอ เกาะพพ เพราะนอกจากจะสามารถผลตไฟฟาไดตลอดวนแลว ยงสามารถใชควบคกบแหลงพลงงานอนเชนแสงอาทตย (Solar PV) โดยสามารถจดการกบความผนผวนของลมไดโดยใชแหลงเกบพลงงานไฟฟา (Energy storage) เชน แบตเตอร หรอการสบนำาขนเกบในทสงหรอในกงหนลม เพอปลอยกลบผลตไฟฟาตามความตองการ การประเมนศกยภาพการผลตไฟฟาจากลมใชขอมลจากแหลงผลตไฟฟาจากลมอนในประเทศไทย ซงมประสทธภาพการผลต (Plant factor) ทประมาณ 20-25% โดยทจงหวดกระบใชคาประสทธภาพการผลต 15% เปนฐานในการคำานวณ สำาหรบกำาลงผลตตดตง ใชฐานจากการขอมลจำานวนโครงการทมการสำารวจและออกแบบไวแลว ซงมกำาลงผลตตดตงรวม 40 เมกะวตต เปนกำาลงผลตทเปนไปไดในชวง 4 ปแรก จากนนคาดการณวากำาลงผลตตดตงจะเพม


ขนในอตราปละ 10 เมกะวตต หากมการสนบสนนและรบซอไฟฟาอยางเหมาะสม

รปท 4.4-3 กราฟแสดงประสทธภาพการผลตไฟฟาจากกงหนลมรายชวโมงเมอเปรยบเทยบกบกำาลงการผลตตดตง พบวากำาลงการผลตตลอด 24 ชวโมงมความผนผวนสงมาก โดยเฉลยทงวนอยทประมาณรอยละ 15 ของกำาลงการผลตตดตง โดยแบงเปนแตละชวงตามสภาพลมดงน ชวงเวลา 04.00 น. - 05.00 น. มประสทธภาพการผลตไฟฟาไดดทสดอยในชวงรอยละ 40 - 80 โดยสามารถผลตไดสงสดทรอยละ 80 ในชวงเวลา 04.00 น. ในขณะทตอนกลางวนพบวากงหนลมผลตไฟฟาไดตำากวาคาเฉลยประมาณรอยละ 0 - 10 และจะกลบมาผลตไดมากขนอกครงในชวงเวลา 18.00 น. - 20.00 น. ประมาณรอยละ 15 ถง 40 ของกำาลงการผลต ภาพรวมชวงเวลากลางคนมความผนผวนสงมาก โดยสลบการผลตไดนอยกวาคาเฉลยในชวง 20.00 น. - 21.00 น. และกลบมาผลตไดอกถงรอยละ 15 ถง 40 ในชวงเวลา 22.00 น.- 23.00 น. จากนนจงคอย ๆ ลดลงจนเขาใกล 0 เมอเวลา 03.00 น.

4.5 พลงงานนำาขนาดเลก (mini-Hydro energy)

พลงงานนำา เปนพลงงานทสะอาด ควบคมได สะสมได และมความยดหยนสง แตตองการแหลงนำาทมนำาสมำาเสมอตลอดป โดยสามารถพฒนาไดทงนำาไหล เชน ประตระบายนำา และคลองตางๆ หรอแหลงนำาตก ซงมความตางศกย แผนพลงงานกระบเกนรอยในรายงานฉบบน เสนอเฉพาะการพฒนาพลงงานนำาขนาดเลก คอ ไมมการสรางเขอนและไมมอางเกบนำา เนองจาก การสรางเขอนขนาดใหญเพอผลตไฟฟา มกมปญหาดานผลกระทบสงแวดลอมและระบบนเวศของแมนำา จงไมใชทางเลอกพลงงานทยงยน และถกตอตานอยเสมอ จงหวดกระบ มแหลงนำาขนาดเลกกระจายตวกนอยทงบนเขาและตามเกาะตางๆ จากการศกษาศกยภาพพลงนำาขนาดเลกโดย ผศ.พยอม รตนมณ มหาวทยาลยสงขลานครนทร พบวา มศกยภาพอยางนอย 8 แหงๆ ละประมาณ 100-1,500 กโลวตต นอกจากน ยงมศกยภาพพลงนำาขนาดจวอก

ตาราง 4.4-1 มาตรฐานระดบกำาลงงานลม โดยกระทรวงพลงงานสหรฐอเมรกา ป ค.ศ. 1986 จากพลงงานแสงอาทตย ตอ กำาลงไฟฟาตดตง 1 กโลวตต

ระดบกำาลงงานลม

ทระดบความสง 10 เมตร ทระดบความสง 50 เมตร

ความหนาแนนพลงงานลม (วตตตอตารางเมตร)

ความเรวลม (เมตรตอวนาท)

ความหนาแนนพลงงานลม (วตตตอตารางเมตร)

ความเรวลม (เมตรตอวนาท)

1 0-100 0.0-4.4 0-200 0.0-5.62 100-150 4.4-5.1 200-300 5.6-6.43 150-200 5.1-5.6 300-400 6.4-7.04 200-250 5.6-6.0 400-500 7.0-7.55 250-300 6.0-6.4 500-600 7.5-8.06 300-400 6.4-7.0 600-800 8.0-8.87 400-1000 7.0-9.4 800-2000 8.8-11.9


รปท 4.4-1 แผนทแสดงศกยภาพพลงงานลม จงหวดกระบ ตามแนวเขาพนมเบญจา

รปท 4.4-2 ทศทางลมตะวนออกเฉยงใต ซงพดระหวางกลางเดอนพฤษภาคมถงกลางเดอนตลาคม

รปท 4.4-3 กราฟแสดงรอยละกำาลงไฟฟาทผลตไดเทยบกบกำาลงไฟฟาตดตง รายชวโมงในรอบวน จากกงหนลม


ชนดแหลงพลงงาน ศกยภาพการผลตไฟฟา (เมกะวตต MW)

ชวมวล (ปาลม) 249

ชวมวลอน ๆ 32

แกสชวภาพ 60

แสงอาทตย 1,125

ลม 200

นำาขนาดเลก 10

รวม 1,676

ตาราง 4.6-1 ศกยภาพกำาลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนในจงหวดกระบ

รปท 4.6 สรปศกยภาพกำาลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนในจงหวดกระบ

4.6 สรปภาพรวมศกยภาพพลงงานหมนเวยนจงหวดกระบ

ศกยภาพกำาลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของจงหวดกระบ สามารถสรปไดดงน


©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


บทท 5แผนพลงงานกระบ

สเมองตนแบบ พลงงานหมนเวยนเกนรอย

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร


5.1 เปาหมายการพฒนาพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน

การพฒนาพลงงานหมนเวยน ตามแผนพลงงานกระบเกนรอย ในรายงานฉบบน ไดวเคราะหศกยภาพ และเสนอการพฒนาพลงงานหมนเวยนภายในจงหวดกระบ 5 ประเภท คอ ชวมวล แกสชวภาพ แสงอาทตย ลม และพลงนำาขนาดเลก โดยคอยๆ พฒนาเพมขนในชวงป 2561-2565 หลงจากนนจงพฒนาเรวขน จนกระทงชาลงในชวง 5 ปสดทาย การพฒนาอกเรองหนง ทดำาเนนการควบคไปกบพลงงานหมนเวยน คอ การดำาเนนการตามแผนอนรกษพลงงานของประเทศ พ.ศ.2558-2579 หรอแผน EEP2015 โดยวเคราะหตามสดสวนการใชไฟฟาของจงหวดกระบ จงมเปาหมายกำาลงผลตตดตงของพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน

ตามตารางท 5.1-1 และรปท 5.1-1 รวมทงมการผลตไฟฟาในแตละปตามรปท 5.1-2

กราฟในรปท 5.1-1 แสดงการเตบโตของกำาลงการผลตไฟฟาตดตงจากพลงงานหมนเวยนของจงหวดกระบจากเชอเพลง ชวมวล แกสชวภาพ พลงนำาขนาดเลก พลงงานแสงอาทตย และพลงงานลม ตงแตป พ.ศ. 2561 - 2580 จากภาพรวมระยะเวลา 20 ป พบวากำาลงการผลตตดตงของพลงงานแสงอาทตยมอตราการเตบโตเพมขนมากทสดเมอเทยบกบพลงงานชนดอนๆ ประมาณ 800 เมกะวตต รองลงมาคอพลงงานจากชวมวล ประมาณ 200 เมกะวตต และลมประมาณ 150 เมกะวตต ในขณะทแกสชวภาพมการใชงานเพมขนอยางมากในชวงป พ.ศ 2561 ถง 2570 จนเตมประสทธภาพ ทกำาลงการผลตตดตงประมาณ 60 เมกะวตตและมการใชงานอยางคงทจนถงป พ.ศ. 2580

ป ชวมวล ลม แสงอาทตย

แกสชวภาพ

พลงนำาขนาดเลก

รวมพลงงานหมนเวยน

การอนรกษพลงงาน

2560 17.5 0.0 0.003 14.9 0 32.4 1.2

2565 60 46 56 35 4 200 6.6

2570 113 77 309 60 9 568 14.9

2575 166 109 630 60 10 974 26.8

2580 219 140 829 60 10 1,258 43.4

รอยละเมอเทยบกบศกยภาพ

78 70 74 100 100

ตารางท 5.1-1 เปาหมายการพฒนาพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน ตามแผนพลงงานกระบเกนรอย (หนวย: เมกะวตต)


5.2 การวเคราะหรายชวโมง การผลตและการใชไฟฟาของกระบ พ.ศ.2561 - 2580 เมอทำาการจำาลองการผลตไฟฟารายชวโมงจากทกแหลงพลงงานตามสดสวนศกยภาพ เราจะสามารถเหนภาพสดสวนการผลตไฟฟาจากแตละแหลงในทกชวโมงไดตลอดป ดงรปท 5.2-1 แสดงใหเหนถงระดบความตองการกำาลงงานไฟฟาในแตละชวโมง ในชวง 1 สปดาห ของป พ.ศ. 2564 จากรปท 5.2-1 แสดงคาการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน เปรยบเทยบกบผลการคาดการณความตองการใชไฟฟาของจงหวดกระบในป พ.ศ. 2564 โดยพจารณาในภาพรวม 7 วนพบวา มบางชวงเวลาทสามารถใชพลงงานหมนเวยนได 95 - 100% ไดแก ชวงเวลา 10.00 น. - 12.00 น. และบางชวงเวลาทผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนไดเกนความตองการ ไดแก ชวงเวลา 02.00 น. - 05.00 น. ในขณะเดยวกนยงตองการใชไฟฟาจากแหลงพลงงานอน ๆ มาเตมเตมในชวงเวลาทมการใชไฟฟาสง โดยเฉพาะชวงเวลา 14.00 น. - 17.00 น. และ 19.00

- 21.00 น. ซงในแตละวน มลกษณะไมแตกตางกนมากนก

เมอพฒนาพลงงานหมนเวยน ควบคกบการอนรกษพลงงานเพมขนเรอยๆ กจะสามารถผลตไฟฟาตอบสนองความตองการใชไฟฟาทเพมขนเรอยๆ ไดทงจงหวด ดงในรปท 5.2-3 แสดงคาการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน เปรยบเทยบกบความตองการใชไฟฟาของจงหวดกระบในป พ.ศ. 2569 จะเหนไดวา เมอพจารณาในภาพรวมทง 7 วน ทงจงหวดกระบ สามารถพงพาพลงงานหมนเวยนทผลตไฟฟาภายในจงหวดได 100% ในทกๆ ชวโมง และยงสามารถผลตไฟฟาเกนความตองการของจงหวดประมาณ 1 เทาตวทจะสงผานระบบสายสงไฟฟา ไปสจงหวดอนๆ เชน ภเกต พงงา ไดใชไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนดวย

รปท 5.2-5 แสดงคาการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนใน 1 สปดาห เทยบกบความตองการใชไฟฟาของจงหวดกระบในป พ.ศ. 2580 จะพบวา จงหวดกระบ สามารถใชพลงงานหมนเวยนได 100% ตลอดเวลา ซงสามารถผลตมาจาก

รปท 5.1-1 กำาลงผลตตดตงของพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงานในจงหวดกระบ ระหวางป พ.ศ. 2561-2580


รปท 5.1-2 การผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงานของจงหวดกระบระหวางป พ.ศ. 2561-2580

รปท 5.2-1 กราฟการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน เทยบกบความตองการใชไฟฟาของจงหวดกระบ รายชวโมงใน 1 สปดาห ป พ.ศ. 2564

รปท 5.2-4 แผนภาพการกระจายตวโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยนในจงหวดกระบ ป พ.ศ. 2561

แหลงพลงงานหมนเวยน 3 ประเภท กเพยงพอแลว คอ พลงงานลม แสงอาทตย และชวมวล และยงมพลงงานไฟฟาเหลอเกนความตองการของจงหวดอกมาก ทสามารถสงผานระบบสายสงไฟฟา ไปสจงหวดอนๆ และภาคอนๆ ของประเทศได หากพจารณาเฉพาะในชวงกลางวน มกำาลงผลตรวมสงถง 800 - 900 เมกะวตต ซงผลตไดมากกวาชวงเวลากลางคนถง 3 เทา ดวยลกษณะการผลตไฟฟาเชนนทำาใหจงหวดกระบสามารถสงไฟฟาสวนเกนราว 85.8 ลานหนวยตอเดอน ในป พ.ศ. 2569 และเพมเปน 222.9 ลานหนวยตอเดอน ในป พ.ศ. 2580 ดงแสดงในรป 5.2-7 และ 5.2-8 ใหกบจงหวดอนๆ และภมภาคอนๆ เพอลดการพงพาไฟฟาจากพลงงานฟอสซลได หากพลงงานไฟฟาทผลตไดเกนความตองการนสามารถนำาไปเกบสะสมในรปแบบใดรปแบบหนง เชน แบตเตอรระดบกรด กจะสามารถนำาพลงงานเหลานนกลบมาใชไดอกในชวงทความตองการใชไฟฟาสง และจะทำาใหเปาหมายการเปนเมองพลงงานหมนเวยน 100% ถงกอนป 2568 ได จากการศกษาขอมลตลาดแบตเตอรของประเทศไทย พบวาราคาแบตเตอรจะมราคาลดลงอกจากปจจบนทประมาณ 300 เหรยญสหรฐตอกโลวตตชวโมง ไปเหลอเพยง 200 เหรยญสหรฐตอกโลวตตชวโมงในอก 4 ปขางหนา หรอ พ.ศ. 2565



รปท 5.2-3 กราฟการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน เทยบกบความตองการใชไฟฟาของจงหวดกระบ รายชวโมงใน 1 สปดาห ป พ.ศ. 2569 (ปทบรรลการพงตนเองดวยพลงงานหมนเวยน 100%)


รปท 5.2-5 กราฟการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน เทยบกบความตองการใชไฟฟา จงหวดกระบ รายชวโมงใน 1 สปดาห ป พ.ศ. 2580



รปท 5.2-7 กราฟผลการคาดการณศกยภาพกำาลงไฟฟาพลงงานทางเลอกสวนทเกนจากความตองการใชไฟฟา จงหวดกระบ รายชวโมงในรอบสปดาห ป พ.ศ. 2569

รปท 5.2-8 กราฟผลการคาดการณศกยภาพกำาลงไฟฟาทสวนทเกนความตองการใชไฟฟาจงหวดกระบ รายชวโมงในชวงสปดาห ป พ.ศ. 2580


5.3 การวเคราะหตนทน ของแผนพลงงานกระบเกนรอย การวเคราะหตนทนในหวขอน รวมทงการวเคราะหผลประโยชนในหวขอถดไป มรายละเอยดทใชในการวเคราะหดงในตารางท 5.3-1 ซงรวบรวมและวเคราะหขอมลจากเอกสารการศกษาวจยหลายเลม โดยเฉพาะ 1) รายงานการวเคราะหทางเลอกของแผนพฒนากำาลงผลตไฟฟาฯ เมอป พ.ศ. 2557 2) รายงาน Renewable Energy Scenar-ios for the Thai Provinces โดย Fraunhofer ISE เมอป 2558 3) รายงาน Renewable Energy Outlook: Thailand โดยองคการพลงงานหมนเวยนระหวาง

ประเทศ (International Renewable Energy Agency) เมอป พ.ศ. 2560 4) รายงานการจางงานพลงงานหมนเวยนโดยตรงในประเทศไทย ทกำาลงจะเผยแพรในเดอนมถนายน 2561

ตนทนทง 3 ประเภทคอ คาลงทน คาดำาเนนการผลตไฟฟาและดแลบำารงรกษาโรงไฟฟา และคาเชอเพลง จะวเคราะหสดสวนการนำาเขา (Import content) ของแตละตนทนดวย โดยสวนทเหลอ จะเปน (Domestic content) ซงสรางประโยชนโดยตรงตอการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ

หนวย ชวมวลแกส

ชวภาพแสง

อาทตยลม

พลงนำาขนาดเลก

อนรกษพลงงาน

ถานหนแกส

ธรรมชาต

คาลงทน ลานบาท/เมกะวตต MW 55.502 70 99 85 61.833 25 63 27

สดสวนนำาเขา รอยละ 50 20 40 60 30 50 70 70

อตราการลดลงของตนทน รอยละตอป 2 2 4 3 1 -1 0.55 0.42

คาดำาเนนการและบำารงรกษา

บาท/ กโลวตตชวโมง

kWh0.51 1.2 0.03 0.65 0.62 0.5 0.18 0.1


อตราการลดลงของตนทน รอยละตอป 2 2 4 3 1 -1 0.55 0.42

คาเชอเพลงบาท/

กโลวตตชวโมง kWh

0.786 0 0 0 0 0 0.67 1.125


อตราการลดลงของตนทน รอยละตอป 2 0 0 0 0 0 0.55 -0.5

การจางงานโดยตรง

ตำาแหนงงาน/เทระวตตชวโมง

kWh871 1,272 766 262 200 450 94 125

การปลอยกาซเรอนกระจก

กรม/ กโลวตตชวโมง

kWh46 -33 30 10 2 0 960 512

ตารางท 5.3-1 คาสมประสทธสำาหรบการวเคราะหตนทนและผลประโยชนของพลงงานแตละประเภท


รปท 5.3-1 ตนทนรวมของการพฒนาตามแผนพลงงานกระบเกนรอย

สำาหรบอตราการเรยนร (Learning rate) สะทอนจากอตราการลดลงของตนทนแตละประเภทในแตละป ตวอยางเชน ตามรายงานขององคการพลงงานหมนเวยนระหวางประเทศในป พ.ศ.2561 คาลงทนเฉลยของพลงงานแสงอาทตยลดลงจาก 3,915 เหรยญสหรฐ/กโลวตต ในป พ.ศ. 2555 เหลอ 2,134 เหรยญสหรฐ/กโลวตต ในป พ.ศ.2559 จงมอตราการลดลงของตนทนเทากบรอยละ 14 ตอป หรอพลงงานลม ในชวงป พ.ศ. 2556 - 2559 กมอตราการลดลงของตนทนเทากบรอยละ 4 ตอป

การพฒนาพลงงานหมนเวยน และการอนรกษพลงงาน จะมตนทน 3 สวน ไดแก คาลงทน คาดำาเนนการและบำารงรกษา และคาเชอเพลง โดยคาลงทน มสดสวนมากทสด และมเพยงชวมวลเทานน ทมคาเชอเพลง สวนพลงงานหมนเวยนอนๆ และการ

อนรกษพลงงาน ไมมคาเชอเพลงแตอยางใด เมอรวมตนทนทงหมดในป พ.ศ.2561 เทากบ 763 ลานบาท และเพมสงสดในป พ.ศ.2570 เกอบ 7,000 ลานบาท และลดลงเหลอ 3,796 ลานบาทในป พ.ศ.2580 ดงในรปท 5.3-1

ตนทนเหลาน การไฟฟาฯ หรอรฐบาล ไมใชเปนผลงทนเอง แตโรงงานปาลมนำามน เจาของอาคาร และบานเรอนตางๆ เปนผลงทนเอง รวมทงบรษทเอกชน โรงงาน องคกรปกครองสวนทองถน สหกรณ กลมออมทรพย วด โรงเรยน สถาบนการเงน กองทน และผใชไฟฟาอนๆ กสามารถเปนผลงทนได

เมอวเคราะหเปรยบเทยบ ดงในรปท 5.3-2 หากผลตไฟฟาในจำานวนทเทากนจากถานหน พบวา ตนทนรวมของถานหนในแตละป จะตำากวาประมาณ


รอยละ 15-30 ในชวง 5 ปแรก จากนน จะใกลเคยงกน จนหลงจากป พ.ศ. 2570 ทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน จะมตนทนรวมทตำากวา จนในชวง 5 ปสดทาย จะตำากวาถานหนประมาณรอยละ 25-35 เมอวเคราะหโดยรวมตลอด 20 ป ทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน มตนทนรวมตำากวาถานหนประมาณ 9,600 ลานบาท เมอวเคราะหเปรยบเทยบกบการผลตไฟฟาจากแกสธรรมชาต พบวา ตนทนรวมของแกสธรรมชาตในแตละป ตำากวาทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน โดยมปจจยหลกเนองจากคาลงทนตำากวา จนถงในชวง 6 ปสดทาย ทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน จะมตนทนรวมตำากวา เนองจากราคาเชอเพลงแกสธรรมชาตทเพมขน ในขณะททางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน มตนทนคาเชอเพลงนอยกวามาก

รปท 5.3-2 การวเคราะหตนทนรวม เปรยบเทยบกบการผลตไฟฟาจากถานหนและแกสธรรมชาต

5.4 การวเคราะหผลประโยชน ของแผนพลงงานกระบเกนรอย พลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน เปนทรพยากรพลงงานทอยภายในประเทศ กระจายอยทวไปในทกๆ ทองถน ซงหลายๆ เทคโนโลย คนไทยสามารถพฒนาและดำาเนนการไดเอง โดยเฉพาะแกสชวภาพและพลงนำาขนาดเลก สวนแสงอาทตย ชวมวล และการอนรกษพลงงาน กพฒนาใหม มลคาทผลตภายในประเทศ (Domestic content) เพมมากขน เมอเปรยบเทยบกบถานหนและแกสธรรมชาต ซงเทคโนโลย ตองนำาเขาจากตางประเทศเปนหลก อกทงเชอเพลงถานหน ตองนำาเขาทงหมด ในขณะทเชอเพลงแกสธรรมชาต กมสดสวนทตองนำาเขาเพมขน ทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน จงชวยลดภาระการนำาเขาของประเทศ


รปท 5.4-2 ผลประโยชนตอการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ

ผลประโยชนตอการเตบโตทางเศรษฐกจดงกลาว ประกอบกบหลายเทคโนโลย กเปนเทคโนโลยของคนไทยเอง ดงนนจงกอใหเกดการจางงานเปนจำานวนมาก โดยการวเคราะหเฉพาะการจางงานโดยตรงทโรงไฟฟา ซงไมรวมการจางงานทางออมในธรกจทเกยวของตางๆ พบวา ทางเลอกพลงงานหมนเวยนและอนรกษพลงงาน จะกอใหเกดการจางงานเพมขนเรอยๆ จนถงประมาณ 2,700 ตำาแหนงงานตอป สงกวาการผลตไฟฟาจากถานหนประมาณ 2,400 ตำาแหนง และสงกวากาซธรรมชาตประมาณ 2,300 ตำาแหนงงาน ดงในรปท 5.4-3 ยงไปกวานน การเปนทรพยากรพลงงานทกระจายอยในทกชมชนทองถน การจางงานดงกลาว จงมไดกระจกอยแตเฉพาะในเมองเทานน แตจะจางงานกระจายไปในพนทตางๆ และไมไดจางงานเฉพาะวศวกร แตยงจางงานชางเทคนค บรหารและธรการ และคนงานทวไป เปนสวนใหญ

รปท 5.4-1 ภาระการนำาเขาของประเทศ เปรยบเทยบกบการผลตไฟฟาจากถานหนและกาซ

ไดอยางชดเจน โดยเมอเปรยบเทยบกบการผลตไฟฟาจากถานหน จะลดภาระการนำาเขาในแตละปลงไดประมาณ 112 - 3,226 ลานบาทตอป และเมอวเคราะหภาพรวม 20 ป จะลดภาระการนำาเขาไดถง 42,000 ลานบาท สวนการวเคราะหเปรยบเทยบกบกาซธรรมชาต จะชวยลดภาระการนำาเขาไดประมาณ 19,000 ลานบาท ดงในรปท 5.4-1

เนองจากทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน มการลงทนทสงกวา และมสดสวนการนำาเขานอยกวา ดงนน เมอวเคราะหผลตอการเตบโตทางเศรษฐกจ จงสงกวาถานหนและกาซธรรมชาตอยางมาก ประมาณ 300 - 3,000 ลานบาทในแตละป และเมอวเคราะหในภาพรวม 20 ป ทางเลอกพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน จะสรางประโยชนตอการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ สงกวาการผลตไฟฟาจากถานหนประมาณ 32,000 ลานบาท และสงกวากาซธรรมชาตประมาณ 37,000 ลานบาท


รปท 5.4-3 การจางงานโดยตรง ของแผนพลงงานกระบเกนรอย เปรยบเทยบกบการผลตไฟฟาจากถานหนและกาซธรรมชาต

การพฒนาพลงงานหมนเวยน นอกจากจะเปนประโยชนทางเศรษฐกจแลว ยงเกดประโยชนในดานสงแวดลอมดวย โดยผลประโยชนทสำาคญประการหนงคอ ชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจก ทเปนสาเหตของปญหาการเปลยนแปลงภมอากาศ หรอปญหา ‘โลกรอน’ การพฒนาตามแผนพลงงานกระบเกนรอย จงลดการปลอยกาซเรอนกระจกลงไดอยางมาก โดยในป 2569 ซงกระบ บรรลการพงตนเองดวยดวยพลงงานหมนเวยนภายในจงหวด 100% จะลดการปลอยกาซเรอนกระจกประมาณ 1,400,000 ตนคารบอนไดออกไซดตอป เมอเทยบกบการผลตไฟฟาจากถานหน หรอหากเปรยบเทยบกบการผลตไฟฟาจากกาซธรรมชาต กชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดประมาณ 720,000 ตนคารบอนไดออกไซดตอป ยงพฒนาพลงงานหมนเวยนเพมขนจนถงป 2580 จะลดการปลอยกาซเรอนกระจกถง 3,200,000 ตนคารบอนไดออกไซดตอป

เมอเทยบกบถานหน และลดลง 1,680,000 ตนคารบอนไดออกไซดตอป เมอเทยบกบกาซธรรมชาต

การศกษาเมองตนแบบพลงงานหมนเวยนเกนรอยของจงหวดกระบทำาใหเหนศกยภาพและแนวทางการพฒนาจงหวดกระบทสอดคลองกบยทธศาสตรจงหวดกระบทมาจากการกำาหนดรวมกนของประชาชนในพนท และชใหเหนความสำาคญของประเทศไทยทจำาตองทำาการศกษาศกยภาพพลงงานหมนเวยนของทกจงหวดและทกภมภาคเพอนำาขอมลจรงทเกดขนในพนทมาใชในการพฒนาและลงทนพลงงานหมนเวยนอยางยงยน เพอลดภาระผลกระทบทเกดขนตอเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมซงลวนเปนตนทนชวตทประชาชนจะตองแบกรบเพมและยาวนาน ทงนการศกษาศกยภาพพลงงานหมนเวยนของจงหวดกระบจะนำาไปสการศกษารวมกนของทง 14 จงหวดภาคใตในอนาคตเพอรวมกนกำาหนดทศทางการพฒนาพลงงานของภมภาคและประเทศอยางเปนธรรม

รปท 5.4-4 การลดการปลอยแกสเรอนกระจกของแผนพลงงานกระบเกนรอย


ในการพฒนากำาลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน ควบคกบการอนรกษพลงงานนน การสงเสรมจากภาครฐและการลงทนระบบพนฐานสาธารณะมสวนสำาคญเปนอยางมาก นอกจากน การมกลไกเชงนโยบายทจงใจควบคกบการปรบปรงขอบงคบและกฏระเบยบตางๆ จะสามารถชวยใหบรรลเปาหมายไดอยางเตมท อกองคประกอบหนงทจะสามารถทำาใหการสงพลงงานไฟฟาภายในพนทจงหวดกระบไปมาไดอยางมประสทธภาพ คอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Smart Grid) เพอบรหารจดการโครงขาย และควรดำาเนนการควบคไปกบการพฒนาสายสงเพอเพมความมนคงของระบบไฟฟาโดยรวม

6.1 นโยบายและการสงเสรม

6.1.1 นโยบายสาธารณะของชาวกระบ ไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน มกถกเปรยบเทยบกบไฟฟาจากเชอเพลงฟอสซลในมมมองเฉพาะดานเศรษฐกจเพยง 2 ประการคอ ตนทนระยะสนตอหนวย กบความมนคงในการผลตไฟฟาไดตลอด 24 ชวโมง สวนมมมองดานสงแวดลอมและสงคม รวมทงมมมองเศรษฐกจในระยะกลางและระยะยาว มกจะไมคอยไดรบความสนใจมากนก เชน เพมการพงตนเองดวยทรพยากรพลงงานภายในประเทศ ลดภาระการนำาเขา การสรางงานทด การลดความเหลอมลำาทางสงคม การลดปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โอกาสความกาวหนาของการวจยและพฒนาทางพลงงาน ฯลฯ การทำาใหรฐบาลและสงคมไทย หนมาพจารณามตตางๆ ของการพฒนาพลงงานอยางพอเพยงและยงยน กลมองคกรในจงหวดกระบ รวมกบเพอนๆ องคกร และเครอขายตางๆ สามารถใชการวางแผนพลงงานของจงหวด ดงเชนเนอหาในเอกสารฉบบน เปนโอกาสทสำาคญใน

การสอสารและสรางการเรยนร ใหผใชพลงงานกลมตางๆ ทงภาคเอกชน ประชาชน ชมชนทองถน เดกและเยาวชน ฯลฯ ทงภายในจงหวดกระบ จงหวดอนๆ ในภาคใต รวมทงสาธารณะดวย โดยมเปาหมายใหผคน สามารถเขาถงขอมลทหลากหลายเกยวกบพลงงานหมนเวยนประเภทตางๆ รวมทงการอนรกษพลงงาน และการจดการดานการใชไฟฟา ใหเกดความเขาใจเกยวกบการพฒนาพลงงานทเราสามารถรวมกำาหนดทศทางได โดยตนเองรวมเปนเจาของ รวมลงทน รวมรบประโยชน และรวมรบผดชอบผลทเกดขนจากการพฒนาพลงงานได การพฒนาพลงงานตามหลกความพอเพยงและความยงยน สามารถแกปญหาหลายๆ เรอง ทชาวกระบกำาลงเผชญอยทงในปจจบนและในอนาคตได ไมวาจะเปน 1) ปญหาราคาพชผลทางการเกษตร โดยเฉพาะราคาปาลมตกตำา ใหมราคารบซอปาลมทสงขนได 2) ปญหารายจายดานพลงงาน เปลยนใหเปนรายไดตลอด 25 ปขางหนาจากการขายพลงงานทเราผลต 3) ปญหาลกหลานของชาวกระบ เรยนจบแลวมาทำางานและเปดกจการพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน ทงชางเทคนค บรหาร ธรการ วศวกร สงแวดลอม ความปลอดภย ฯลฯ 5) การดงดดนกทองเทยวและสรางมลคาเพมของการทองเทยวในจงหวดทลดการกอปญหาโลกรอน

6.1.2 การปรบเปลยนนโยบายและกลไกนโยบายพลงงานของรฐบาล

เพอสนบสนนการพฒนาพลงงานอยางพอเพยงและยงยนของจงหวดกระบ รวมทงจงหวดอนๆ ทวประเทศ นโยบายพลงงานทจำาเปนตองปรบเปลยนคอ การกำาหนดใหไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน จายเขาระบบสายสงไดกอน ไฟฟาทผลตจากฟอสซลหรอเขอนขนาดใหญ โดยมกลไกกำาหนดราคารบซอไฟฟาจากพลงงาน


หมนเวยนแตละประเภททชดเจนและเปนระบบ ซงเปนราคาทสมเหตสมผลทางเศรษฐกจ ในการสนบสนนใหพลงงานหมนเวยน พฒนาเพมขนไดอยางตอเนอง และในขณะเดยวกน ราคารบซอโครงการใหมในแตละป กปรบลดลงอยางเปนระบบ ตามอตราการลดลงของตนทนพลงงานหมนเวยนแตละประเภทดวย การกำาหนดนโยบายรบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนและการกำาหนดราคารบซอ ไมควรขนอยกบการตดสนใจของนกการเมองแตละรฐบาลเหมอนทผานมา จงควรจะกำาหนดเปนกฎหมายสนบสนนพลงงานหมนเวยน เพอใหเปนระบบทตอเนองในระยะยาว เพอใหเกดการปรบเปลยนนนโยบาย รวมทงการออกกฎหมายสนบสนนพลงงานหมนเวยนดงกลาว จำาเปนตองปรบเปลยนหรอปฏรป สถาบนและองคกรเกยวกบนโยบายและการวางแผนพลงงานของประเทศ โดยปรบปรงองคประกอบของคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต (กพช.) ใหมผแทนจากการคดเลอกโดยตรง

ของประชาชนรวมเปนกรรมการดวย สำาหรบขาราชการระดบสงของกระทรวงพลงงาน จำาเปนตองปองกนผลประโยชนทบซอนทอาจจะเกดขนจากการตดสนใจดำาเนนนโยบาย โครงการ และมาตรการตางๆ รวมทงการปรบเปลยนรปแบบธรกจและโครงสรางแรงจงใจของทง 3 การไฟฟาฯ ไมใหเปนอปสรรค และเออหรอสนบสนนตอการพฒนาพลงงานหมนเวยนและการอนรกษพลงงาน

6.2 โครงขายไฟฟาอจฉรยะ หวใจสำาคญของการเปลยนผานสพลงงานหมนเวยนคอการจดการผลตและบรหารความตองการใชไฟฟา ซงมความทาทายหลายประการ ไดแก 1. การทแหลงผลตไฟฟามหลากหลายแหลงกระจายตวและประเภทเชอเพลงทแตกตางกน อกทงมขนาดกำาลงผลตทหลากหลายมากขน ดรปท 6.2-1 2. การผลตไฟฟาบางแหลงมขอจำากด เชน พลงงานลมทผนผวน ตองมการทำานายคาด

รปท 6.2-1 ภาพเปรยบเทยบแสดงความแตกตางระหวางระบบไฟฟาปจจบน (ซาย) กบ อนาคต (ขวา)


รป 6.2-2 แผนภมแสดงการเชอมตอในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

การณกำาลงผลตลวงหนารายชวโมง หรอพลงงานแสงอาทตยทไมมหลงพระอาทตยตกจงตองนำาแหลงผลตอนมาชวยเสรม 3. การทผใชไฟฟาสามารถเปลยนตนเองเปนผผลตไฟฟาดวย (Prosumer) ซงสามารถจายไฟฟากลบเขาระบบไดดวย ทำาใหการออกแบบและจดการจงตองแตกตางไป 4. การทตองสอสารขอมลการใชไฟฟาและผลตไฟฟาจากทกแหง เพอประเมนและวางแผนการผลตไฟฟารายชวโมง หรอ รายวน โดยอาศยแบบจำาลองทางคณตศาสตรและขอมลการพยากรณอากาศเขาชวยในการคาดการณ เปนตน 5. การมระบบจดการพลงงานในบาน (Home Energy Management) ทสอสารกบศนยอำานวยการและสามารถวดและคาดการณการใชไฟฟาในแตละบานสงขอมลการใชไฟฟาแบบเวลาจรงผานมเตอรอจฉรยะได

การบรหารจดการระบบไฟฟาอจฉรยะจำาเปนตองม การจดการทงในมตของความมนคง (Stability) และมตประสทธภาพ (Effi-ciency) กลาวคอ 1. พยายามบรหารใหกำาลงไฟฟามเพยงพอกบความตองการ 2. การบรหารจดการความตองการใชไฟฟาใหมความยดหยน โดยเฉพาะอยางยงการปรบลดหรอหนวงเวลาการใชไฟฟาไปอยในชวงทการใชไฟฟาตำา 3. การเพมสดสวนพลงงานไฟฟาจากพลงงานลมและแสงอาทตย เพอลดตนทนการผลตไฟฟาตอหนวยของระบบ 4. การตรวจวดกำาลงผลตและปรบกำาลงผลตไดอยางรวดเรว ตามแผนทไดวางไวลวงหนา ในการวดประสทธภาพการผลตของโรงไฟฟาตองใชอตราความสามารถในการผลตไฟฟา (Capacity factor) เปนตววดประสทธภาพของการจดการ เพอลดปญหาการสรางโรงไฟฟาใหมอยางฟมเฟอย ซงปจจบนยงไมถกนำามาใชในการ


รายการ ปรมาณ หนวย

ตนทนคาไฟฟาจากกาซธรรมชาต 3.09 บาทตอหนวย

ตนทนคาไฟฟาจากนำามนเตา กรณเดนเครอง 100 เมกะวตต 3.30 บาทตอหนวย

ตนทนคาไฟฟาจากนำามนเตาผสมนำามนปาลมดบ (55:18 ตนตอชวโมง) 3.47 บาทตอหนวย

จำานวนหนวยไฟฟาทผลตตอเดอน (เดนเครองเตมกำาลง) 244.8 ลานหนวย

ตนทนคาไฟฟาทแพงขนเทยบกบการผลตไฟฟาดวยนำามนเตา 41.6 ลานบาทตอเดอน

ตนทนคาไฟฟาทแพงขนเทยบกบการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต 93.0 ลานบาทตอเดอน

ปรมาณนำามนปาลมดบทสามารถดดซบออกจากตลาดได 12,960* ตนตอเดอน

ตาราง 6.3 ผลการศกษาการปรบผสมใชนำามนปาลมดบเพอผลตไฟฟาตอตนทนคาไฟฟา

*คดเปนอยางนอย 18% ของผลผลตนำามนปาลมดบจงหวดกระบ หรอ 6.7% ของผลผลตนำามนปาลมดบทงประเทศ

วดประสทธภาพของระบบการผลตไฟฟาของไทย สำาหรบอตราความสามารถในการผลตไฟฟา (Capacity factor) คำานวณจาก จำานวนหนวยไฟฟาทผลตจรงใน 1 ป ของทงระบบ หารดวย จำานวนหนวยไฟฟาทจะผลตได หากทกโรงไฟฟาเดนเครองเตมกำาลงการผลตตลอดป

การเพมความยดหยน (Flexibility) ของระบบไฟฟา มหลายวธไดแก 1. การพฒนาโรงไฟฟาใหมความยดหยนมากขน เชนการปรบปรงโรงไฟฟาเดมและเพมประสทธภาพการใชเชอเพลง

2. การพฒนาใหระบบสายสงไฟฟามความยดหยนมากขน เชน การเชอมตอกรดสงไฟฟาใหมความสามารถในการรบซอและสงกระจายพลงงานไฟฟาไดหลากหลายทศทางเพอเพมความมเสถยรภาพมนคง (Robustness and Reliability) การใชระบบเกบพลงงานไฟฟาระดบกรดในจดและสถานการณทจำาเปนและคมคา และ 3. การบรหารจดการความตองการใชไฟฟา (Demand-side management: DSM) เพอปรบลดความตองการใชไฟฟาชวงสงสด


6.3 การพฒนาสายสงและโรงไฟฟาสำารอง จงหวดกระบมโครงขายระบบสงไฟฟาภมภาค ทมลกษณะกระจายไปตามแหลงการใชไฟฟา โดยการออกแบบเดมจะเนนการขยายสายสงตามแนวทมการพฒนาทางเศรษฐกจและมการใชไฟฟาทเพมขนเพยงอยางเดยว แนวทางการขยายสายสงในอนาคตควร 1. มการพจารณาการรองรบพลงงานหมนเวยนทหลากหลาย เชน การกระจายสายสงไปตามแหลงพลงงานหมนเวยน ควบคกบการทำานายความตองการใชไฟฟาเชงพนทควบคกน เพอลดการสญเสยไฟฟาในสายสงและคงประสทธภาพการใชสายสง 2.การพฒนาสายสงเพอความมนคงทางพลงงานของกรด ไดแก การเชอมตอปลายฟดเดอรของหลายสถานไฟฟายอย เขาดวยกนในลกษณะวงแหวน เพอใหสามารถสงไฟฟาสำารองขามสถานไฟฟาไดหากเกดปญหาในสายสงปกต หรอความไมสมดลในการผลตและใชพลงงานไฟฟา รปท 6.3 เปนรปโรงไฟฟาจงหวดกระบ ทเดมเคยเปนโรงไฟฟาพลงงานถานหน ตอมาเมอถานหนในเหมองหมดลง จงกอสรางโรงไฟฟานำามนเตาทดแทน และเดนเครองเปนบางชวงเวลาทจำาเปน เนองจากตนทนการผลตไฟฟาจากนำามนเตามราคาแพงกวากาซธรรมชาต จากการศกษาพบวาโรงไฟฟากระบมศกยภาพในการปรบปรงใหเดนเครองเฉพาะ (เชนในชวงเดอนทการใชไฟฟาสงหรอชวงทราคาปาลมตกตำา เชน เมอราคานำามนปาลมดบตำากวา 25 บาทตอลตร) โดยใชนำามนปาลมดบผสมนำามนเตาในสดสวน 18:55 ตนตอชวโมง เพอวตถประสงคในการเปนกลไลพยงราคาหรอจดการกบผลผลตนำามนปาลมดบลนตลาดและลดการสรางโรงไฟฟาใหม โดยมการศกษาความเปนไปได พบวาราคาคาไฟฟาจากการ

ผสมนำามนปาลมดบกบนำามนเตา เมอเดนเครองเตมกำาลงจะสงกวาการใชนำามนเตาอยางเดยวทเดนเครอง 100 เมกะวตต ประมาณ 0.17 บาทตอหนวยไฟฟา คดเปนคาใชจายประมาณ 41.6 ลานบาทตอเดอน ซงสงกวาการผลตโดยใชนำามนเตาเพยงอยางเดยว (เปนภาระคาเอฟท Ft = 0.0026 บาทตอหนวย) กรณเดนเครอง 340 เมกะวตตเปนเวลา 30 วน

รปท 6.3 ภาพถายทางอากาศโรงไฟฟากระบ ท อ.เหนอคลอง จงหวดกระบ

©เร

ณ เว

ชรชต

พมล


ขอมลอางอง[1] https://www.ramsar.org/wetland/thailand

[2] http://www.dmcr.go.th/upload/dt/file/file-1812-560139973.pdf

[3] รายงานการสำารวจและประเมนสถานภาพและศกยภาพทรพยากรทางทะเลและชายฝง : ปะการงและหญาทะเล ป 2558, กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง, กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

[4] พนทชมนำาทมความสำาคญระดบนานาชาต, สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, http://wetland.onep.go.th/KrabiEstuary_n.html

[5] “กระบ ป 2563 : วสยทศนกระบ ป2020 จดยนและทศทางเพอเตรยมการรองรบการพฒนาในอนาคต”

[6] การนำาเสนอเรอง บรณาการพลงงานทดแทนในพนทภาคใต, พยอม รตนมณ, การประชมวชาการของ วช., 26-27 มกราคม 2553

[7] รายงานการวเคราะหทางเลอกของแผนพฒนากำาลงผลตไฟฟา เพอลดการปลอยแกสเรอนกระจกจากสาขาพลงงานไฟฟา, ศภกจ นนทะวรการและคณะ, สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2557

[8] Renewable Energy Scenarios for the Thai Provinces Phuket, Rayong, and Nan, Fraunhofer ISE, GIZ, 2015, http://www.thai-german-cooperation.info/admin/uploads/pub-lication/3155324998f206e29cfe74d9b51721caen.pdf

[9] Renewable Energy Outlook: Thailand, Interna-tional Renewable Energy Agency, 2017, https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publi-cation/2017/Nov/IRENA_Outlook_Thailand_2017.pdf

[10] Renewable Energy Market Analysis: Southeast Asia, International Renewable Energy Agency, 2018, https://irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2018/Jan/IRENA_Market_Southeast_Asia_2018.pdf

[11] รายงานการจางงานพลงงานหมนเวยนโดยตรงในประเทศไทย, เดชรต สขกำาเนดและคณะ, กรนพซ สำานกงานประเทศไทย, 2561

©นว

ฒน

วฒนย

มนาพ

ร

รายงาน krabi · 2018-06-20 · decisive political will, supportive government policies...

Documents