คํานํา st.pdf · 3. การรายงานสภาพพื้นที่ต...

กรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย

คานา

คานา

การจดบรการสาธารณะเปนภารกจสาคญทองคกรปกครองสวนทองถน ตองดาเนนการทงตามอานาจหนาทและตามทไดรบถายโอนจากสวนราชการตางๆ โดยมหลกการทางานทจะตองยดถอไววา “การจดบรการสาธารณะใหแกประชาชนนน จะตองดขนหรอไมตากวาเดม มคณภาพ ไดมาตรฐาน มการบรหารจดการทมความโปรงใส มประสทธภาพและมความรบผดชอบตอผใชบรการทมากขน”

กรมสงเสรมการปกครองทองถน ในฐานะหนวยงานหลกในการสงเสรม สนบสนนและพฒนาใหองคกรปกครองสวนทองถนมศกยภาพในการบรหารจดการ และสามารถใหบรการสาธารณะแกประชาชนไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผล ไดเลงเหนความสาคญของการกาหนดมาตรฐานการบรหารงานและการบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน เพอเปนแนวทางปฏบตหรอเปนคมอปฏบตงานใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจน เพอเปนหลกประกนในระดบหนงวาหากองคกรปกครองสวนทองถน ไดถอปฏบตตามแนวทางทมาตรฐานกาหนดแลว ประชาชนไมวาจะอาศยอยทใดในประเทศจะตองไดรบบรการสาธารณะทมคณภาพ โดยเทาเทยมกน

ในการน กรมสงเสรมการปกครองทองถน ไดรวมกบสถาบนการศกษา และองคกรวชาชพตางๆ ดาเนนการจดทามาตรฐานการบรหารงานและการบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน โดยไดผานการประชมเชงปฏบตการ เพอรวมกนพจารณาจากผทเกยวของฝายตางๆ อาทเชน ผแทนจากองคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการบรหารสวนตาบล สมาคมองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนสวนราชการทเกยวของ จงเปนทเชอมนไดวาองคกรปกครองสวนทองถนจะสามารถนามาตรฐานทไดจดทาขน ไปใชเปนแนวทางปฏบตในการจดบรการสาธารณะไดอยางแทจรง

สาหรบ มาตรฐานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน กรมสงเสรมการปกครองทองถน ไดรวมกบ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร จดทาขน โดยหวงเปนอยางยงวา องคกรปกครองสวนทองถนจะไดศกษา ทาความเขาใจ และนามาตรฐาน รวมทงแนวทางขนตอนการปฏบตตามทกาหนดไว ไปประยกตใชในการปฏบตงาน รวมทงพฒนาคณภาพ ประสทธภาพ การบรหารและการบรการสาธารณะใหดยงขน เพอประโยชนสขของประชาชน อนเปนเปาหมายทสาคญสงสดในการทางานขององคกรปกครองสวนทองถน สบตอไป



สารบญ ก

สารบญ หนา

บทท 1 บทนา 1 1. ความเปนมา 1 2. วตถประสงค 3 3. ขอบเขตของมาตรฐาน 3 4. นยามศพท 4

บทท 2 การดแลรกษาทสาธารณประโยชน 5 1. หนาทความรบผดชอบในการดาเนนการเกยวกบทสาธารณประโยชน 5 ตามทกฎหมายกาหนด 2. การดแลรกษาทสาธารณประโยชน 11 3. การรายงานสภาพพนทตอนายอาเภอและผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน 17

บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน 19 1. การตรวจสอบทสาธารณประโยชนในพนทรบผดชอบ 20 2. การพจารณาแนวเขตทสาธารณประโยชน 28 3. การจดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครอง 32 สวนทองถน และทะเบยนทสาธารณประโยชน 4. การเฝาระวงการบกรกและการดาเนนการ 40 5. การดาเนนคด กรณมการบกรกทสาธารณประโยชนตามประมวลกฎหมายทดน 48

บทท 4 การขอใชทสาธารณประโยชน 55 1. การขอใชทสาธารณประโยชน 55 2. ขนตอนการรบคารองการขอใชทสาธารณประโยชน และเรองอนๆ 62 3. การดาเนนการเมอยนคารองเรองทสาธารณประโยชนตอนายอาเภอ 64 4. แนวทางการขอใชทสาธารณประโยชน 65

มาตรฐานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

ข สารบญ


บทท 5 การจดทาแนวทางปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 67 1. การจดทาแนวทางในการปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 67 2. ขอเสนอแนะในการพฒนาสาหรบการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 74 ในอนาคต

ภาคผนวก ภาคผนวก ก. พระราชบญญตทเกยวของกบทสาธารณประโยชน 75 ภาคผนวก ข. ระเบยบและหนงสอสงการทเกยวของ 79

- หนงสอกรมสงเสรมการปกครองทองถน ท มท 0804.4/ว818 80 ลงวนท 24 มกราคม 2549 เรอง อานาจหนาทในการดแลรกษา ทสาธารณะขององคกรปกครองทองถน - หนงสอกรมสงเสรมการปกครองทองถน ท มท 0890.3/ ว 1843 85 ลงวนท 14 กนยายน 2548 เรองหลกเกณฑและขนตอนการ ดาเนนการและการดาเนนคด - หนงสอกรมทดน ท มท 0516.2 / ว 1007 ลงวนท 15 มกราคม 2546 89 เรอง การระวงชและรบรองแนวเขตทดนสาธารณในเขต องคกรปกครองสวนทองถน - ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการมอบหมายใหสภาตาบล 92 หรอองคกรปกครองสวนทองถนชวยเหลอในการดาเนนการ ออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543 - ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครอง 96 ปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544


สารบญ ค


- หนงสอกรมทดน ดวนมาก ท มท 0718.2/ว 04644 99 ลงวนท 8 กมภาพนธ 2543 เรอง มอบหมายใหทบวงการเมองอน มอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดน อนเปนสาธารณสมบตของแผนดน - ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการสอบสวนเกยวกบการ 102 บกรกทหรอทางสาธารณประโยชน พ.ศ. 2539 - หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท 0202/2074 107 ลงวนท 18 สงหาคม 2536 เรอง ขอใหสงวนทไวใชในอนาคต - หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท 0409/ว 104 112 ลงวนท 26 มกราคม 2527 เรองการจดทาแนวเขตและแผนทสงเขป ในทดนสาธารณะประจาตาบลและหมบาน - หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท 0309/ว 257 114 ลงวนท 25 กมภาพนธ 2525 เรองทดนสาธารณประโยชน - หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท 0309/ว 794 116 ลงวนท 20 มถนายน 2522 เรองการใชทดนสาธารณะประจา ตาบลและหมบานและทสาธารณประโยชน - หนงสอกรมทดน ท 548/2503 ลงวนท 15 มถนายน 2503 118 เรอง การปฏบตเกยวกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน สาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกน


บทท 1 บทนา 1

บทท 1 บทนา

1. ความเปนมา การเพมขนของประชาชนและการขยายตวของชมชน ทเปนไปอยางตอเนอง เปนผลใหมการขยายเขตการทาประโยชนในพนทเพอรองรบกจกรรมตางๆ เพมมากขนดวย จงเปนสาเหตใหมการบกรกพนทวางเปลาทไมมผใชประโยชน และขาดการดแลรกษาและคมครองทดน ซงเปนทสาธารณประโยชน หรอทรกรางวางเปลา ทดนลกษณะดงกลาว อยในเขตพนทขององคกรปกครองสวนทองถน ซงกฎหมายเฉพาะขององคการบรหารสวนตาบล และเทศบาลไดกาหนดอานาจหนาท การคมครองดแลและรกษาทสาธารณประโยชนไว ประกอบกบพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดกาหนดใหมการถายโอนภารกจในการดแลรกษา และคมครองทสาธารณประโยชน ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ซงสวนราชการเดมประกอบดวย กรมการปกครองถายโอนภารกจ การดแลรกษาและคมครองปองกนทสาธารณประโยชนประเภทพลเมองใชประโยชนรวมกน และกรมทดน ถายโอนภารกจ การดแลรกษา และคมครองปองกน (ทดนรกรางวางเปลา)โดยในภารกจทถายโอนใหองคกรปกครองสวนทองถน ขณะนเปนอานาจหนาททเกยวของ ในการชวยกนดแลและคมครองปองกนมใหเกดความเสยหาย รวมถงการฟองหรอถกฟองคด ในกรณทมการดาเนนการใดๆ เกยวกบทดนดงกลาวดวย ดงนน เพอใหองคกรปกครองสวนทองถน ไดมแนวทางในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ขางตนจงไดจดทามาตรฐานฉบบนขน โดยมเนอหาเกยวกบหนาทความรบผดชอบในการดาเนนการเกยวกบทสาธารณประโยชน การดแลรกษา ซงครอบคลมถงการตรวจสอบ การรวมพจารณาแนวเขตการขอขนทะเบยนทสาธารณประโยชน การเฝาระวงการบกรก และการดาเนนการกรณมการบกรกทสาธารณประโยชน โดยองคกรปกครองสวนทองถนมภารกจทเกยวกบการกบการดแลรกษาทสาธารณะประโยชนทเปนอานาจ หนาทตามกฎหมาย ดงน


2 บทท 1 บทนา

พระราชบญญตสภาตาบลและองคกรบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 มาตรา 68 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย องคการบรหารสวนตาบลอาจจดทากจการในเขตองคการบรหารสวนตาบลดงตอไปน (8) การคมครองดแลและรกษาทรพยสนทเปนสาธารณสมบตของแผนดน

พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 เทศบาลตาบล มาตรา 50 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลตาบลมหนาทตองทาในเขตเทศบาล ดงตอไปน (3) รกษาความสะอาดของถนน หรอทางเดนและทสาธารณะ รวมทงการกาจดมลฝอยและ สงปฏกล (9) หนาทอนตามทกฎหมายบญญตใหเปนหนาทของเทศบาล เทศบาลเมอง มาตรา 53 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลเมองมหนาทตองทาในเขตเทศบาล ดงตอไปน (1) กจการตามทระบไวในมาตรา 50 มาตรา 54 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลเมองอาจจดทากจการใดๆ ในเขตเทศบาล ดงตอไปน (10) ใหมและบารงสวนสาธารณะ สวนสตวและสถานทพกผอนหยอนใจ เทศบาลนคร มาตรา 56 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลนครมหนาทตองทาในเขตเทศบาล ดงตอไปน (1) กจการตามทระบไวในมาตรา 53


บทท 1 บทนา 3

พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 มาตรา 16 ใหเทศบาล เมองพทยา และองคการบรหารสวนตาบลมหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเองดงน (24) การจดการ การบารงรกษา และการใชประโยชนจากปาไม ทดนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มาตรา 17 ภายใตบงคบมาตรา 16 ใหองคการบรหารสวนจงหวดมอานาจ และหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเองดงน (5) การคมครอง ดแล และบารงรกษาปาไม ทดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

2. วตถประสงค

1) เพอใหความร ความเขาใจ ดานระเบยบกฎหมายทเกยวกบการชวยดแลรกษาและคมครองปองกนทดน ซงเปนทสาธารณประโยชนแกองคกรปกครองสวนทองถน

2) เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนมแนวทางในการดแลรกษา และคมครองทสาธารณะประโยชนตามทกฎหมายกาหนด

3) เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนมแนวทางการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนและแนวทางการขอใชทสาธารณประโยชน

3. ขอบเขตของมาตรฐาน 1. เปนการจดทามาตรฐานเกยวกบการดแลรกษาทสาธารณประโยชนตามทกฎหมายและระเบยบกาหนด 2. เปนมาตรฐานสาหรบองคกรปกครองสวนทองถนใชเปนแนวทางการปฏบต เพอการคมครองทสาธารณประโยชนในพนทรบผดชอบ ซงครอบคลมการยนยนแนวเขต การขนทะเบยน การเฝาระวงการดาเนนคด การขอใชทสาธารณประโยชน การดแลรกษาและการรายงานตอนายอาเภอหรอ ผวาราชการจงหวดตามแตกรณ


4 บทท 1 บทนา

4. นยามศพท “ทสาธารณประโยชน” หรอ “ทดนสาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกน” หมายถง ทดน ทประชาชนใชประโยชนรวมกน ไมวาเปนโดยสภาพทดนหรอทางราชการไดสงวนไวกตาม เชน ทชายตลง ทางบก ทางนา สวนสาธารณะ ทเลยงสตว และทสาธารณะประจาตาบล หรอหมบาน

“ทดนของรฐ” หมายถง ทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1304 (มาตรา 1304 สาธารณสมบตของแผนดนนน รวมทรพยสนทกชนดของแผนดน ซงใชเพอสาธารณประโยชน หรอสงวนไวเพอประโยชนรวมกน เชน (1) ทดนรกรางวางเปลา และทดนซงมผเวนคน หรอทอดทง หรอกลบมาเปนของแผนดนโดยประการอนตามกฎหมายทดน (2) ทรพยสนสาหรบพลเมองใชรวมกน เปนตนวา ทชายตลง ทางนา ทางหลวง ทะเลสาบ)

“ทรกรางวางเปลา” หมายถง ทดนทไมมผใดเปนเจาของ และเปนทดนของรฐตามนย มาตรา 2 แหงประมวลกฎหมายทดนทไดบญญตไววา “ทดนทมไดตกเปนกรรมสทธของบคคลหนงบคคลใดใหถอวาเปนของรฐ”

“ทบวงการเมอง” หมายถง หนวยราชการทมฐานะเปน นตบคคลของราชการสวนกลาง ราชการสวนภมภาค หรอราชการสวนทองถน ตามประมวลกฎหมายทดน

“พนกงานเจาหนาท” หมายความวา เจาพนกงานซงเปนผปฏบตการตามประมวลกฎหมายทดน และพนกงานอนซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามประมวลกฎหมายทดน


บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน 19

บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน

การขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เพอปองกนไมใหเกดการบกรกหรอ เขาดาเนนการในทสาธารณะโดยมแนวทางการดาเนนการ เพอใหปฏบตงานไดเปนมาตรฐานเดยวกนทกองคกรปกครองสวนทองถน โดยจะมขนตอนดงน

การตรวจสอบ ทสาธารณประโยชน ในพนทรบผดชอบ

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ ขนตอน

การพจารณาแนวเขต ทสาธารณประโยชน

กรมทดน หรอ ทดนอาเภอ

การขนทะเบยน ทสาธารณประโยชน

การดแลรกษาทสาธารณประโยชน

- หนงสอสาคญสาหรบ ทหลวง

- เอกสารสทธทดน

- แผนท - หนงสอสาคญสาหรบ ทหลวง

ทะเบยน ทสาธารณประโยชน

องคกรปกครองสวนทองถน หรอหนวยงานทเกยวของ

คมอการดแลรกษา ทสาธารณประโยชน ในพนท




20 บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน

1. การตรวจสอบทสาธารณประโยชนในพนทรบผดชอบ ในพนทซงจาเปนตองตรวจสอบทสาธารณประโยชน ซงอาจสบเนองมาจากเอกสารหรอบนทกทขาดความชดเจน, ไมมหนงสอสาคญทหลวงใหองคกรปกครองสวนทองถน ซงไดแก องคการบรหารสวนตาบล และเทศบาล ดงนนในการตรวจสอบทสาธารณประโยชนจะม 2 แนวทาง ประกอบดวย 1. กรณ ม/ไมม หนงสอสาคญสาหรบทหลวง 2. กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอ เปนทในกรรมสทธครอบครองของบคคลใดบคคลหนง

แผนภมแนวทางการตรวจสอบทสาธารณประโยชนโดยสรป

กรณม/ไมม หนงสอสาคญสาหรบทหลวง

มหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอเปนทในกรรมสทธครอบครองของบคคลใดบคคลหนง

จดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงของทองถน ไมตองขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

และไมตองขนทะเบยนทสาธารณประโยชนของทองถน

ตรวจสอบกรรมสทธของทดน

หากไมมกรรมสทธในการครอบครองแจงใหกรมทดนทาการรงวด และยนขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวงผานนายอาเภอเสนอตอผวาราชการจงหวด

จดเตรยมงบประมาณในการดาเนนการและแจงผทเกยวของในการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงทราบ

รบหนงสอสาคญสาหรบทหลวง จากผวาราชการจงหวด

ขนทะเบยนเปน ทสาธารณประโยชน ของทองถน

ทดนทจะทาการตรวจสอบ



1.1 กรณ ม/ไมม หนงสอสาคญสาหรบทหลวง 1) กรณมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง มไวเพอประโยชนในการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนและแสดงขอบเขต เพอคมครองปองกนการบกรก “หนงสอสาคญสาหรบทหลวง” ตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 8 ตร “ทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชรวมกนหรอใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ อธบดอาจจดใหมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเพอแสดงเขตไวเปนหลกฐาน แบบ หลกเกณฑ และวธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหเปนไปตามทกาหนดในกฎกระทรวงฯ ทดนตามวรรคหนงแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เขตของทดนดงกลาวใหเปนไปตามหลกฐานของทางราชการ” เวนแตทสาธารณะโดยมสภาพมแนวเขตธรรมชาตอยแลว เชน ทชายตลง ทางหลวง ทางนา ทะเลสาบ แมนา ลาคลอง ไมจาเปนตองขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เนองจากมสภาพและขอบเขตของแนวสาธารณะอยแลว ดงนนหากมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงอยแลวสามารถนามาใชอางอง เขตทตง และการใชประโยชนของทดนรฐ แตไมใชหนงสอแสดงสทธในทดนรฐ และนามาใช ขนทะเบยนทสาธารณประโยชนของทองถนไดทนท



ดานหนา ดานหลง (แผนทแนบทาย)

ภาพท 2-1 ตวอยาง หนงสอสาคญทหลวง

ทสาธารณประโยชน สาหรบ อบต. ___________



2) กรณไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เชน ทเลยงสตว และทสาธารณะประจาตาบลและหมบาน หนองนาสาธารณะ บงสาธารณะ หากไมมเอกสารสทธใดๆ อางอง ควรจะมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเพอแสดงขอบเขต และปองกนการบกรก เวนแตทสาธารณะโดยมสภาพมแนวเขตธรรมชาตอยแลว เชน ทชายตลง ทางหลวง ทางนา ทะเลสาบ แมนา ลาคลอง ไมจาเปนตองขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เนองจากมสภาพและขอบเขตของแนวสาธารณะอยแลว การจดทาหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตองเปนไปตาม แบบ หลกเกณฑ และวธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหเปนไปตามทกาหนดในกฎกระทรวงฯ โดยมแนวทาง ดงน (1) ใหองคกรปกครองสวนทองถน เสนอตอนายอาเภอ และใหนายอาเภอมอบหมายใหมการสารวจพนทรวมกบสวนราชการทเกยวของ เชน กานน ผใหญบาน สมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลในพนท เพอตรวจสอบ และยนยนกรรมสทธครองครองทดนในกรณทมผอยอาศยมาเปนเวลานาน หรอ เปนทดนรกรางวางเปลา (2) องคกรปกครองสวนทองถน ประสานขอหลกฐาน และเอกสาร เกยวกบทมาหรอกรรมสทธของพนทนน กบหนวยงานท เกยวของ เชน กรมทดน กรมปาไม กรมชลประทาน เปนตน โดยองคกรปกครองสวนทองถน รวบรวมขอมล หลกฐาน และเอกสารทเปนหลกฐานยนยนพนทอนเปนสมบตของแผนดน ทไมเปนกรรมสทธของผใด ซงชมชน หรอ ประชาชนในพนทสามารถใชประโยชนรวมกนได (3) องคกรปกครองสวนทองถน ตองจดสรรงบประมาณ เพอเปนคาใชจายในการดาเนนการรงวด และการขอหนงสอสาคญทหลวง โดยทาการรงวดทาแผนทตามขนตอนของทางราชการ (4) องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการตาม แบบ หลกเกณฑ และวธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ผานนายอาเภอ โดยใหเปนไปตามกาหนดไวในกฎกระทรวงมหาดไทย ฉบบท 26 (พ.ศ.2516) ออกตามความในพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 ดงน



(4.1) ทบวงการเมองผมอานาจดแลรกษาทดนนนใหแสดงความประสงคตออธบดกรมทดน วาจะใหมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ซงกรมทดนไดมคาสง ท 853/2535 ลงวนท 11 พฤษภาคม 2535 มอบอานาจของอธบดกรมทดนใหผวาราชการจงหวดปฏบตราชการแทนเกยวกบ การออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงในเขตจงหวดนนๆ (4.2) เมอผวาราชการจงหวดไดรบคาขอตาม ขอ (4.1) ใหผวาราชการจงหวดจดใหมการสอบสวนและรงวด ทาแผนทตามวธการรงวดเพอออกหนงสอแสดงสทธในทดน และประกาศการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหประชาชนทราบมกาหนดสามสบวน โดยปดไวในทเปดเผย 3 แหง ดงน

• สานกงานทดนจงหวดหรอสานกงานทดนจงหวดสาขา 1 ฉบบ • ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอทองทหรอทสานกงานเขต 1 ฉบบ • สานกงานองคกรปกครองสวนทองถน 1 ฉบบ

ในประกาศดงกลาวใหมแผนทแสดงแนวเขตแผนททจะออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงและกาหนดระยะเวลาผทมสวนไดเสยจะคดคานไวดวยซงจะตองไมนอยกวาสามสบวนนบแตวนประกาศถาไมมผคดคานใหดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป (4.3) วธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหเปนไปตามระเบยบกรมทดนวาดวยการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2517 ดงน (4..3.1) หนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหใชแบบ ส.ธ . 1 ทาย

กฎกระทรวงฯ ฉบบท 26 (พ.ศ. 2516) (4.3.2) หนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหทาขน 3 ฉบบมอบให

ผดแลรกษาถอไว 1 ฉบบ และ เกบไว ณ สานกงานทดนจงหวดหรอสานกงานทดนจงหวดสาขา 1 ฉบบ และเกบไว ณ กรมทดน 1 ฉบบ กรณทดนตงอยคาบเกยวหลายจงหวดใหจดทาเพมขนตามจงหวดทเกยวของ (ระเบยบกรมทดน วาดวยการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ฉบบท 6 (พ.ศ.2539))



(4.3.3) ถาหนงสอสาคญสาหรบทหลวงสญหายใหอธบดออกใบแทนให

(4.3.4) ทดนทพลเมองใชรวมกนกด หรอทดนทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะกด ถาทดนนนยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหถอวาเขตของทดนนนเปนไปตามหลกฐานของราชการ เชน ทะเบยนทดนสาธารณประโยชนทกระทรวงมหาดไทยไดสงใหจงหวดตางๆ สารวจและจดทาขน หรอประกาศการสงวนหวงหามทดนของราชการ

(4.3.5) องคกรปกครองสวนทองถน ตดตามการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงจากทดนจงหวด



แผนภมขนตอนการขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง กรณไมมหนงสอสาคญทหลวงสาหรบองคกรปกครองสวนทองถน

นายอาเภออาจมอบหมายใหองคกรปกครองสวนทองถน สารวจพนท และตรวจสอบกรรมสทธ หรอสทธครอบครองทดน จากทงสวนราชการ และประชาชนในพนท

องคกรปกครองสวนทองถน ตองรวบรวมขอมล หลกฐาน และเอกสารทเปนหลกฐานยนยนพนทอนเปนสมบตของแผนดน ทไมเปนกรรมสทธ หรอสทธครอบครองของผใด

องคกรปกครองสวนทองถน ตองตงงบประมาณเพอทาการรงวด และขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง โดยแจงผานนายอาเภอ เพออนญาตทาการรงวด

จงหวดประกาศการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหประชาชนทราบ ไมนอยกวา 30 วน นบแตวนประกาศ หากไมมการคดคานใหดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป

องคกรปกครองสวนทองถนยนเรองผานนายอาเภอ เพอเสนอตอผวาราชการจงหวด และดาเนนการตามขนตอนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

ผวาราชการจงหวด สอบสวนและทาการรงวด

ตามขนตอนราชการ

องคกรปกครองสวนทองถนตดตามการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงจากทดนอาเภอ หรอทดนจงหวด



ทงน ดาเนนการขอหนงสอสาคญทหลวงจะตองมคาใชจายในการรงวดทดน พงจะตองเสยคาธรรมเนยมตามทกรมทดนกาหนด ซงองคกรปกครองสวนทองถนจะตองงบประมาณเพอภารกจดงกลาว 1.2 กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอเปนทในกรรมสทธครอบครองของ

บคคลใดบคคลหนง กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอ เปนทในกรรมสทธครอบครองของบคคลใดบคคลหนง จะไมทาการขนทะเบยนเปนทสาธารณประโยชน ประกอบดวย

ชนดของทดน รายละเอยด 1) ทดนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการ

ดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปน สาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ขอ 7 การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน

(1) ทดนรกรางวางเปลาซงมไดมบคคลใดมสทธครอบครอง และทดนซงมผเวนคนหรอทอดทงหรอกลบมาเปนของแผนดนโดยประการอน ตามกฎหมายทดน ไมตองจดทาทะเบยน แตใหทบวงการเมองผไดรบมอบหมายจากรฐมนตร วาการกระทรวงมหาดไทยใหมหนาทดแลรกษาสารวจรายละเอยดตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนดไวเปนหลกฐาน

(2) ทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน ไมวาเปนโดยสภาพทดนหรอทางราชการไดสงวนไวกตาม เชน ทชายตลง ทางบก ทางนา สวนสาธารณะ ทเลยงสตว และทสาธารณะประจาตาบล และหมบาน เปนตน เวนแตทชายตลง ทางบก ทางนา ลากระโดง ลารางสาธารณะและทางระบายนาทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถน

2) ทราชพสด ทดนในความดแลของกรมธนารกษ 3) ทดนทสวนราชการอนครอบครอง เชน ททางหลวง ทปาสงวนแหงชาต



2. การพจารณาแนวเขตทสาธารณประโยชน การกาหนดแนวเขตทสาธารณประโยชนนนยอมเกยวของกบสวนราชการตางๆ หลายหนวยงาน ทมหนาทรบผดชอบเกยวของ รวมไปถงภาคประชาชนดวย ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวย “การมอบหมายใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนมสวนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543” ไดกาหนดไวดงน “ในกรณทมปญหาวา ทดนสาธารณประโยชนแหงใดสมควรจะคงสภาพเพอทาการออกหนงสอสาคญทหลวงไวเปนหลกฐาน หรอสมควรถอนสภาพเพอนามาจดสรรใหราษฎรทากนหรอทาประโยชนอน หรอกรณทมผบกรกสมควรขบไลหรอไม เมอนายอาเภอ รองขอใหองคกรปกครองสวนทองถนนดประชมพจารณาใหความเหน โดยใหประชาชน ผนาชมชน ผนาศาสนา หนวยงานของรฐหรอองคกรเอกชนเขามามสวนรวมกบสภาตาบลหรอสภาทองถนดวย เสรจแลวสงผลใหนายอาเภอ เพอดาเนนการตอไป” ดงนนผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนสามารถเสนอตอนายอาเภอ เพอแตงตงคณะกรรมการในการตรวจสอบเขตพนทสาธารณประโยชน เรยกวา “คณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน...(ชอองคกรปกครองสวนทองถน)...” เพอใหสอดคลองกบ “ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนมสวนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543” ประกอบดวยผมสวนเกยวของ ไมนอยกวา 7 คน ดงน

การจดตงคณะกรรมการชดนเปนเพยงขอเสนอแนะ เพอเปนประโยชนในการทางานรวมกน ระหวางนายอาเภอ และองคกรปกครองสวนทองถน



1) นายอาเภอ หรอ ผไดรบมอบหมาย ประธานกรรมการ 2) นายกองคกรปกครองสวนทองถน กรรมการ 3) ผแทนทดนอาเภอ กรรมการ 4) ผแทนปาไมจงหวด กรรมการ 5) ผแทนตารวจในทองท กรรมการ 6) ผแทนสวนราชการทเกยวของ กรรมการ 7) ผใหญบานในพนท กรรมการ 8) ปลดองคกรปกครองสวนทองถน กรรมการและเลขานการ

หมายเหต : ปลดองคกรปกครองสวนทองถน อาจแตงตงผชวยเลขานการตามความเหมาะสม

คณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน มหนาทในการพจารณาเพอกาหนดแนวเขต สาหรบการขนทะเบยนทสาธารณประโยชน ในการประชมควรตกลงรวมกนตามความเหมาะสมของแตละพนท แตตองไมนอยกวาปละ 1 ครง (ควรอยในชวงเดอนกมภาพนธ กอนการสารวจ ทสาธารณประโยชนทยงไมมหนงสอสาคญทหลวง ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการมอบหมายใหสภาตาบล หรอองคกรปกครองสวนทองถนมสวนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543) เลขานการ ตองจดเตรยมขอมลทเกยวของอนจาเปนตอการพจารณา เสนอทประชม ไดแก เอกสารทะเบยนทสาธารณประโยชน หนงสอสาคญสาหรบทหลวง ภาพถายบรเวณทดน สาเนาเอกสารแสดงกรรมสทธทดน เปนตน สาหรบเอกสารหรอขอมลอนๆ ใหเลขานการประสานขอขอมลจากสวนราชการทเกยวของ เชน ทดนอาเภอ/จงหวด อาเภอ และ กานน/ผใหญบานในเขตพนท สาหรบเปนขอมลประกอบการพจารณา มตทประชมในเรองดงกลาว ใหจดทาสรป พรอมทงแจงหนวยงาน หรอผทเกยวของพจารณาดาเนนการ



อานาจและหนาทของคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 1) จดทานโยบายและแผนการดแลรกษาทสาธารณประโยชนในพนทองคกรปกครองสวน

ทองถน 2) ดาเนนการขออนมตงบประมาณในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน เชน การขดลอกคคลอง

หรอหนองนาในบรเวณทสาธารณประโยชน 3) ตดตามการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในพนท 4) ตรวจตดตามแนวเขตพนทสาธารณประโยชนทมการทบซอนกบทดนอนๆ 5) ตรวจตดตามและปองกนการบกรกทสาธารณประโยชนหรอการใชเพอประโยชนสวนตน 6) ตดตามการขอใชพนทสาธารณประโยชนในเขตพนท 7) ตดตามการไกลเกลยขอพพาทในการใชทสาธารณประโยชน

อานาจและหนาทของเลขานการคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 1) จดเตรยมเอกสาร และขอมลทใชในการประชม ประกอบดวย เอกสารทะเบยนทสาธารณประโยชน

หนงสอสาคญสาหรบทหลวง ภาพถายบรเวณทดน สาเนาเอกสารแสดงกรรมสทธทดน 2) นดหมายการประชมคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน พรอมทงจดเตรยมสถานท 3) อานวยการใหประธานในทประชมดาเนนการประชมไดตามวาระ 4) จดบนทก และสรปรายงานการประชม พรอมทงแจกจายแกผมสวนเกยวของ



แผนภมแนวทางการดาเนนงานของคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

จดเตรยมเอกสารสาคญสาหรบคณะกรรมการและผเขารวมประชม พรอมทงแจงวาระการประชม

จดทานโยบายและแผนการดแลรกษา ทสาธารณประโยชน - กาหนดการประชมไมนอยกวาปละ 1 ครง และนดหมายการประชม

ดาเนนงานภายใตอานาจและหนาทของคณะกรรมการฯ • ดาเนนการขออนมตงบประมาณในการดแลรกษา

ทสาธารณประโยชน เชน การขดลอกคคลอง หรอ หนองนาในบรเวณทสาธารณประโยชน

• ตดตามการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในพนท • ตรวจแนวเขตพนทสาธารณประโยชนทมการทบซอนกบทดน

อนๆ • ตรวจตดตามและปองกนการบกรกทสาธารณประโยชนหรอ

การใชเพอประโยชนสวนตน • ตดตามการขอใชพนทสาธารณประโยชนในเขตพนท • ตดตามการไกลเกลยขอพพาทในการใชทสาธารณประโยชน

สรปมตทประชม และ แจงไปยงหนวยงาน หรอผทเกยวของดาเนนการ - ตดตามผลในการประชมครงถดไป

พจารณาผลการดาเนนงาน

แนวทางการดาเนนงาน

เลขานการคณะกรรมการฯ

คณะกรรมการฯ

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ

นโยบายและแผนการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

จดหมายเชญประชมและเอกสารทเกยวของ

เอกสารทเกยวของ



คณะกรรมการฯ - สรปมตทประชม - เอกสารทเกยวของ



3. การจดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครองสวนทองถน และทะเบยนทสาธารณประโยชน

การจดทาทะเบยนทสาธารณประโยชนขององคกรปกครองสวนทองถน ซงไดแก องคการบรหารสวนตาบล และเทศบาล จดทาขนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 “ขอ 7 การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน ดงน (1) ทดนไมตองจดทาทะเบยน แตใหทบวงการเมองผไดรบมอบหมายจากรฐมนตร วาการกระทรวงมหาดไทยใหมหนาทดแลรกษาสารวจรายละเอยดตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนดไวเปนหลกฐาน (2) ทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน ทดนชายตลง ทางบก ทางนา สวนสาธารณะ และทเลยงสตว ทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถนใหองคกรปกครองสวนทองถนนนๆ ดาเนนการสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด โดยใหจดทาจานวน 4 ชด ใหเกบรกษาไวดงน 1) องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด 2) อาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด 3) จงหวด 1 ชด และ 4) ใหจงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด ถาทดนแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหผมหนาทดแลรกษาและคมครองปองกนตามกฎหมายดาเนนการขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป สาหรบทดนสาธารณประโยชนทไดจดทาทะเบยนไวแลวองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการคดลอกมาเกบไวทองคกรปกครองสวนทองถนนน 1 ชดทดนนอกจากทกลาวไวในวรรคหนง เปนหนาทของนายอาเภอทองท ทางเทาสาธารณประโยชนหรอทางนาสาธารณะทไมใชทางหลวงตามกฎหมาย วาดวยทางหลวงหรอทางทกฎหมายกาหนดไวโดยเฉพาะ ใหองคกรปกครองสวนทองถนหรอผมหนาทรบผดชอบตามกฎหมายสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนไวเปนหลกฐานดวย สาหรบทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครองสวนทองถน จดทาขนเพอใหเกดความสอดคลองกบ ทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงทสานกงานทดน ซงโดยปกตแลว กรมทดนจะสงสาเนาหนงสอสาคญสาหรบทหลวงทมอยแลวใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ซงจะชวยตรวจสอบกรรมสทธของทดนในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนนนๆ หรอบงชวาทดนใดยงไมไดขนทะเบยนไว



ประโยชนของการจดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครองสวนทองถน และทะเบยนทสาธารณประโยชน การจดทาทะเบยนทงสองชนดนน เพอบนทกรายการเกยวกบทดนสาธารณประโยชนใหทราบวา ในพนทขององคกรปกครองสวนทองถน มทดนสาธารณประโยชนจานวนเทาใด อยทใด มเนอทมากนอยเทาใด ใชเพอประโยชนอยางไร ในทะเบยนทสาธารณประโยชนแตละฉบบทจดทาขน ควรจะมขอความบงถงสาระสาคญ ดงตอไปน

(1) ทราบตาแหนงทตงของทดน วาตงอยทตาบล อาเภอ จงหวดใด (2) ทราบอาณาเขต และเนอท วาทดนทหวงหามทงสทศ จะตดทดนของบคคลใด หรอ

จดสถานทใดบางมเนอทเทาไร (3) ผหวงหามอาจเปนนายอาเภอ กานน ผใหญบาน หรอ จะเปนกระทรวง ทบวง กรม

กได ซงผททาการหวงหามมความสาคญ เพราะเปนเครองมอพสจนไดวา การสงวนหวงหามนน ชอบดวยกฎหมายหรอไม

(4) ความประสงคในการหวงหาม คอ มความประสงควาจะหวงหามไวใชเพอประโยชนอะไร เชน ใชเปนทเลยงสตวของหมบาน ซงเปนสาระสาคญทาใหทราบวาจะเปนทสาธารณสมบตของแผนดนประเภทใด

(5) วน เดอน ป ทกาหนดหวงหาม ชอบดวยกฎหมายในขณะทมการหวงหามหรอไม (6) นามของผทลงทะเบยน หมายถง เจาหนาทผคดลอกทะเบยน

ทงนการบนทกขอมลอาจเปนไปตาม แนวทางการขนทะเบยนทสาธารณประโยชน



หมายเ

หต

เมอใด

ถอนส

ภาพ

หรอโอ

นให

เอกชน

เหตใด

นายอ

าเภอ

ลงชอ

ว.ด.ป.

ตาราง วา

งาน

เนอท

ไร

ลงวน

เดอน ป

หนงสอส

าคญสาห

รบทห

ลวง

เลขท

นายอ

าเภอ

ลงชอ ว

น เดอ

น

ใชปร

ะโยชน

อย

างใด

สภาพ

และ

ประวต

คว

ามเปน

มา

ผใด ประกาศ

หวงห

าม

เมอวน

เดอ

น ป

เนอท

ไร งาน

ตาร

าง วา

ตก

ออก

ใต

อาณาเข

ตทศ..

....จด

แตละดาน

ยาวเทา

ใด

เหนอ

ตงอย

หม

ตาบล

ทะเบย

นทดน

สาธารณ

สมบต

นของแ

ผนดน

(ทด

นสาธา

รณะป

ระจาตา

บลและห

มบาน

) อาเ

ภอ.....

..........

..........

..........

..........

....จงห

วด.....

..........

..........

..........

..........

.......

ชอทด

น สาธ

ารณสม

บตขอ

งแผ

นดน



3.1 จดมงหมายการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน 1) เพอใหทราบอาณาเขตของทดนสาธารณประโยชน และวตถประสงคของ

ทดนสาธารณประโยชน ของทองถนนนๆ 2) เพอใหทราบสาเหตการขนทะเบยนทดนสาธารณประโยชนทองถน เชน

การสงวนหวงหาม หรอ สภาพธรรมชาต หรอ เกดจากการใชประโยชนรวมกน 3) เพอใหสามารถใชเปนหลกฐานของทางราชการเกยวกบทดนนน 4) เพอปองกนการบกรกทสาธารณประโยชนเปนสมบตสวนตว

3.2 ขนตอนการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอน

เปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ขอ 7 การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน

ชายตลง ทางบก ทางนา ลากระโดง ลาราง สาธารณะ และทางระบายนาทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนนนๆ ดาเนนการสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด โดยใหจดทาจานวน 4 ชด โดยใหเกบรกษาไวดงน

1. ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด 2. จงหวด 1 ชด 3. จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด 4. องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด

ถาทดนแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหผมหนาทดแลรกษาและคมครองปองกนตามกฎหมายดาเนนการขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง สาหรบทดนสาธารณประโยชนทไดจดทาทะเบยนไวแลวกอนระเบยบนใหองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการขอคดมาเกบไวทองคกรปกครองสวนทองถนนน 1 ชด ทางสาธารณประโยชนหรอทางนาสาธารณะทไมใชทางหลวงตามกฎหมายวาดวยทางหลวงหรอทางทกฎหมายกาหนดไวโดยเฉพาะใหองคกรปกครองสวนทองถน หรอผมหนาทรบผดชอบตามกฎหมายสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนไวเปนหลกฐานดวย ดงนน องคกรปกครองสวนทองถน จะตองดาเนนการสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด



แผนภมขนตอนการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ตามขอ 7

เหนดวย

ไมเหนดวย

องคกรปกครองสวนทองถนมอบหมายให จนท. รบผดชอบจดทาทะเบยนทสาธารณประโยชนทไดตรวจสอบแลว และมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

องคกรปกครองสวนทองถนขอเอกสารจากทดนอาเภอ/จงหวด เพอแนบทายทะเบยนทสาธารณประโยชน

องคกรปกครองสวนทองถน ชแจง และประกาศใหประชาชนทราบเปนเวลา 30 วน หากไมมการคดคานใหดาเนนการในขนตอ

องคกรปกครองสวนทองถนขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน และจดสงสาเนาใหหนวยงานทเกยวของ ประกอบดวย

องคกรปกครองสวนทองถนจดประชมประชาคมชแจง

เรองแนวเขต

ตรวจสอบแนวเขตทดนสาธารณประโยชนอกครง

ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด

จงหวด 1 ชด

จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด

องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด

องคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเพอตรวจสอบกรรมสทธ และสทธครอบครอง หากไมมใหดาเนนการขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง



องคกรปกครองสวนทองถน มอบหมายใหปลดองคกรปกครองสวนทองถน หรออาจมอบใหเจาหนาทรบผดชอบดาเนนการในการจดทาบญชรายการแสดงทสาธารณประโยชนทองถน เรยกวา “ทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน สาหรบ...(ชอองคกรปกครองสวนทองถน)...” พรอมแนบแผนทหรอแผนผงของทสาธารณประโยชน โดยอาจกาหนดรปแบบตามความเหมาะสม ใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนผเกบรกษาตนฉบบและจดทาสาเนาทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถนอยางนอย 4 ชด โดยมหนวยงานทเกบสาเนาทะเบยนทสาธารณประโยชนดงน (1) ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด (2) จงหวด 1 ชด (3) จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด (4) องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด ในกรณทมการปรบปรงแกไขรายละเอยดของทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนสงสาเนาของสวนทมการแกไขนนใหผถอครองสาเนาเอกสารดวย ซงทะเบยนทสาธารณประโยชนอาจทาเปนฉบบรวมของทงองคกรปกครองสวนทองถน หรอแยกตามพนทหมบานกไดตามความเหมาะสม นอกจากนนการไดมาซงแผนทหรอแผนผงของทสาธารณประโยชนสามารถขอไดจากกรมทดนหรอ กรมโยธาธการและผงเมอง โดยอาจจะใชแผนทมาตราสวนขนาด 1 ตอ 50,000 หรออาจขอจากหนวยงานอนได เชน กรมทดน กรมแผนททหาร กรมโยธาธการและผงเมอง แตหากตองการแผนทซงเปนภาพถายทางอากาศ หรอ ภาพถายดาวเทยม ทมความละเอยดสงกวา เชน มาตราสวน 1 : 5,000 หรอ เปนแผนทดาวเทยมซงสามารถแสดงการใชประโยชนของทดนในพนทนนๆ แลว อนดบแรกองคกรปกครองสวนทองถนควรตดตอไปยงกรมโยธาธการและผงเมองจงหวด หรอ กรมแผนททหาร เพอตรวจสอบพกดทตงของพนทนน ๆ จากนนสงหนงสอแจงความจานงในการขอรบบรการขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยม ไปยงผอานวยการ “สานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ” (สอภท.) ระบวตถประสงคของการนาขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยมไปใชงาน



ซงจะไดดาเนนการและแจงผลใหทราบพรอมสงความตกลงในการใชขอมลภาพถายดาวเทยม

แผนภมการขอใชขอรบบรการขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยม

ทาหนงสอแจงความจานงขอรบบรการขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยมกบ สอภท.

ตรวจสอบพกดของทดนในพนทองคกรปกครองสวนทองถนจาก กรมโยธาธการและผงเมอง หรอ กรมแผนททหาร

ชาระคาบรการและรบขอมลจาก สอภท.

สอภท. พจารณา และแจงผล

แนวทางการดาเนนงาน

องคปกครองสวนทองถน

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ

พกดทตงของทดน

หนงสอเชญประชมและเอกสารทเกยวของ

ขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยม





ตาราง : รายการบรการภาพจากดาวเทยมรายละเอยดสง IKONOS ในคลงขอมล สอภท.

ขอมลเชงเลข 1 ขอมลขนาด 10-100 ตารางกโลเมตร

คดราคา 100 บาทตอตารางกโลเมตร 2 ขอมลขนาด 101-300 ตารางกโลเมตร

คดราคา 75 บาทตอตารางกโลเมตร 3 ขอมลตงแตขนาด 301 ตารางกโลเมตร ขนไป

คดราคา 50 บาทตอตารางกโลเมตร

ภาพพมพมาตราสวน 1 : 4,000 โดยประมาณ ขนาด ครอบคลมพนท (ตร.กม.) คาดาเนนการ (บาท)

A0 12 1,200 A1 6 600 A2 3 300

ทมา : มาตรฐานการวางผงเมอง กรมสงเสรมปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย เมอตรวจสอบแนวเขตเปนทเรยบรอยแลว ใหองคกรปกครองสวนทองถน จดประชมประชาคมเพอชแจงแนวเขตทสาธารณประโยชนแกประชาชนในทองทใหทราบโดยทวกนองคกรปกครองสวนทองถนประกาศแนวเขตทสาธารณประโยชนใหประชาชนทราบ โดยปดประกาศในทเปดเผย เชน ททาการองคกรปกครองสวนทองถน ทวาการอาเภอ เปนตน หากไมมการคดคานภายในสามสบวน ใหขนทะเบยนทสาธารณประโยชนและจดสงสาเนาใหหนวยงานทเกยวของ ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ขอ 7 ประกอบดวย

(1) ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด (2) จงหวด 1 ชด (3) จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด (4) องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด



4. การเฝาระวงการบกรก และการดาเนนการ แผนภมการดาเนนการเมอพบการบกรกทสาธารณประโยชนตามประมวลกฎหมายทดน

ดาเนนคด - หากไมสามารถยอมความกนจะตองสงเรองไปยงนายอาเภอเพอไกลเกลยและนายอาเภออาจมอบอานาจใหผใดผหนงดาเนนการแทน เชน ปลดอาเภอ กานน ผใหญบาน ปลดองคกรปกครองสวนทองถน - ใหผบกรกออกไปจากทดน หากไมยอมออก ใหดาเนนการฟองรองดาเนนคดตาม มาตรา 108 ทว ตามประมวลกฎหมายทดน - ใหรอถอนสงปลกสรางในทดนภายในระยะเวลาทกาหนด - ถาไมปฏบตตามคาสงพนกงานเจาหนาท ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจาทงปรบ

(1) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ทฝาฝนกอนใชประกาศคณะปฏวต ฉบบท 96 หรอ กอน 29 กมภาพนธ 2515

ขนตอนท 1 - ออกคาสงใหผฝาฝนออกจากทดน เวนแตกรณทมเหตผลและความจาเปนพเศษ และไมเปนการกระทาใหเสอมประโยชน ในการทประชาชนจะใชทดนนน ใหผอนผนอยอาศยเปนการชวคราวโดยเสยคาตอบแทนหรอไมกได

ขนตอนท 2 - ถาผฝาฝนเพกเฉย ใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกไปจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนออกไปจากทดนภายในระยะเวลาทกาหนด

ขนตอนท 3 - ในกรณทผฝาฝนไมปฏบตตามหนงสอแจง โดยไมยอมออกจากทดนหรอไมยอมรอถอน ใหพนกงานเจาหนาททไดรบมอบหมายทมคาสงเปนหนงสอไปยงผฝาฝนใหออกไปจากทดนนนภายสามสบวน นบแตวนไดรบคาสงของพนกงานเจาหนาทหากยงฝาฝนใหดาเนนคดตอไป

(2) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ภายหลงวนใชประกาศคณะปฏวต ฉบบท 96 หรอ นบตงแต 29 กมภาพนธ 2515

- พนกงานเจาหนาทมอานาจดาเนนการฟองรองตอศาลและลงโทษผฝาฝนไดทนท



การดแลตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชนนน องคกรปกครองสวนทองถนมหนาทเฝาระวงมใหมการบกรก หรอนาใชประโยชนสวนตว ดงนนองคปกครองสวนทองถนอาจจะดาเนนการออกตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชนโดยทวไป และทารายงานสรป และถายภาพเกบไวเปนหลกฐาน เพอรายงานตอนายอาเภอ และผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เมอตรวจพบการบกรกมแนวทางการดาเนนการ ดงน

4.1 การตรวจสอบการบกรก ในการตรวจสอบการบกรกนนเจาหนาททรบผดชอบ ควรจะบนทกขอมลเปนลาย

ลกษณอกษร และถายภาพประกอบดวย อกทงควรมพยานทอยบรเวณใกลเคยง หรอ อาจตรวจสอบจากแผนทแนบทายหนงสอสาคญสาหรบทหลวง หรอ ทะเบยนทสาธารณประโยชนกได โดยมประเดนการตรวจสอบ ดงน

1) ผบกรกเปนใคร (ชอ-นามสกล และบรเวณทบกรก) 2) การบกรกในลกษณะใด มสภาพปจจบนเปนอยางไร 3) ระยะเวลาทไดมการบกรก และตองตรวจสอบใหไดวาบกรกกอนวนท 29

กมภาพนธ 2515 หรอไมเนองจาก ประมวลกฎหมายทดน มาตรา 108 จะมผลแตกตางกนในการปฏบตตอผบกรก และการดาเนนคด

ทงน เพอใหทราบวาทสาธารณประโยชนถกบกรกในลกษณะใด เชนการขยบหลกเขต หรอ การเขามาสรางทอยอาศย หรอ มการใชทสาธารณประโยชนบรเวณนน โดยมใชเพอสวนรวม ดงนนจะชวยใหเจาพนกงานผมอานาจสามารถตดสนใจในการดาเนนการไดโดยงาย และอาจจดทาแบบฟอรมสาหรบตรวจสอบการบกรก เพอสามารถใชเปนหลกฐานในการตดตามผล และรายงานผลตอนายอาเภอ และผบรหารองคกรปกครองทองถน



ตวอยาง แนวทางการจดทาแบบฟอรมตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชน

(ตวอยาง) บนทกการตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชน

วนท..........เดอน.................................พ.ศ..................

ขาพเจา..........................................................................ตาแหนง................................................................................ ไดทาการตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชนของ....................(องคกรปกครองสวนทองถน).....................ตามทะเบยนเลขท ....................................แลวปรากฏวาสภาพลกษณะของทสาธารณประโยชน............................................................................. ...................................................................................................................................................................................................... 1) มอาณาเขตพนทขนาด.........................ตารางกโลเมตร หรอ ...........................ไร...........................งาน............................วา

ทศเหนอ ยาว...................................กม. จด............................................................................................................. ทศใต ยาว...................................กม. จด............................................................................................................. ทศตะวนออก ยาว...................................กม. จด............................................................................................................. ทศตะวนตก ยาว...................................กม. จด.............................................................................................................

2) การบกรก หรอ การลกลา....................................................................................................................................................... 3) จานวนเนอทสารณประโยชนทถกบกรก............................................................................................................................... 4) ความเหนประกอบอนๆ.......................................................................................................................................................... 5) ภาพถายประกอบการตรวจสอบ (ถาม)

ลงชอ..............................................................ผตรวจสอบ

(...............................................................) ลงชอ..............................................................พยาน

(...............................................................) ลงชอ..............................................................พยาน

(...............................................................)



4.2 แนวทางการดาเนนการขององคกรปกครองสวนทองถน แผนภมการดาเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนเมอพบผบกรกทสาธารณประโยชน

1) กรณบกรก กอน 29 ก.พ. 2515 หรอไมทราบเวลาทเรมบกรก นายอาเภอชแจงความผด และโทษของการบกรก ตอผบกรก และแนวทางการปฏบตเพอออกจากพนทสาธารณประโยชน โดยนายอาเภออาจมอบหมายใหองคกรปกครองสวนทองถน/กานน/ผใหญบาน ดาเนนการ

กาหนดระยะเวลาใหผบกรกออกจากพนท

กาหนดแนวทางการปองกนการบกรก

องคกรปกครองสวนทองถนประชาสมพนธใหประชาชนทราบพรอมขอความรวมมอในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

2) กรณบกรก หลง 29 ก.พ. 2515 ดาเนนคดไดทนทโดยนายอาเภอ หรอ องคกรปกครองสวนทองถนฟองรองคด

องคกรปกครองสวนทองถนรายงานนายอาเภอเมอพบการบกรก

ตรวจสอบสภาพการบกรก และเวลาในการบกรก

ไมปฏบตตาม ปฏบตตาม

ดาเนนคด

ภายใตอานาจนายอาเภอ

สบสวน และตรวจสอบชวงเวลาในการบกรกทแนนอน

บกรกหลง 29 ก.พ. 2515



แนวทางการดาเนนการขององคปกครองสวนทองถนนนจะตองดาเนนการภายใตอานาจ และการมอบหมายใหดาเนนการจากนายอาเภอ เวนแตอานาจในการฟองรองคด ซงเปนอานาจในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ขนอยกบชวงเวลาในการบกรกทสาธารณประโยชน วาเกดขนกอนหรอหลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 ซงทาใหการปฏบต และการดาเนนคดแตกตางกน จงจาเปนจะตองมการสบสวนและตรวจสอบใหแนนอน

1) กรณบกรก กอนวนท 29 กมภาพนธ 2515 หรอ ไมทราบเวลาในการบกรกทแนนอน หากไมทราบเวลาในการบกรกทแนนอนใหดาเนนการตามแบบการบกรกกอนวนท 29 กมภาพนธ 2515 เนองจากแมมความผดเกดขนจรง แตอานาจในการฟองรองคดขององคกรปกครองสวนทองถนไดรบหลงจากนน หากฟองรองโดย องคกรปกครองสวนทองถนไมสามารถตรวจสอบไดจะเปนการกระทาทละเมด มาตรา 108 (1) นายอาเภอ ดาเนนการชแจงใหผบกรกทราบวาการบกรกน มความผดตามประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 มาตรา 9 กาหนดหามมใหบคคลเขาไปยดถอครอบครองหรอทาดวยประการใดใหเปนการทาหรอทาใหเสอมสภาพทดน ทหน ทกรวดทราย หรอเขาไปยดถอครอบครองรวมถงการกอสราง หรอเผาปา ทดนของรฐ ถามไดมสทธครอบครอง หรอ มไดรบอนญาตจากหนวยงานเจาหนาท หากผใดฝาฝนตามมาตรา 9 มความผดตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 108 และ 108 ทว ดงน

ประมวลกฎหมายทดน มาตรา 9 ภายใตบงคบกฎหมายวาดวยการเหมองแรและการปาไม ทดนของรฐนนถามไดมสทธครอบครอง หรอ

มไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทแลว หามมใหบคคลใด (1) เขาไปยดถอ ครอบครอง รวมตลอดถงการกอสรางหรอเผาปา (2) ทาดวยประการใด ใหเปนการทาลาย หรอทาใหเสอมสภาพทดน ทหน ทกรวด หรอททราย ในบรเวณท

รฐมนตรประกาศหวงหามในราชกจจานเบกษา หรอ (3) ทาสงหนงสงใดอนเปนอนตรายแกทรพยากรในทดน



(2) เมอนายอาเภอ หรอ จะมอบหมายใหผใดผหนงปฏบตหนาทแทนพนกงานเจาหนาท (องคกรปกครองสวนทองถน / กานน / ผใหญบาน) ดาเนนการใหเปนไปตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 108 โดยใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนนภายในระยะเวลาทกาหนด กรณผบกรกไมยอมออกจากพนทสาธารณประโยชน ใหแจงความดาเนนคดผบกรกและรายงานนายอาเภอทราบซงผบกรกมความผดตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ประมวลกฎหมายทดน

มาตรา 108 ผใดฝาฝนมาตรา 9 อยกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบน (แกไขโดยประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ พ.ศ. 2515)ใชบงคบ พนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาท มอานาจแจงเปนหนงสอใหผฝาฝนปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตามระเบยบ ใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนนภายในระยะเวลาทกาหนด ถาไมปฏบตตามคาสงของพนกงานเจาหนาท ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบ ไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ในการกาหนดระเบยบตามวรรคหนง คณะกรรมการจะกาหนดใหผฝาฝนตองเสยคาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวยกได

มาตรา 108 ทว นบตงแตวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบ (เพมเตมโดยประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ พ.ศ. 2515) ผใดฝาฝนมาตรา 9 ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคหนงไดกระทาแกทดนซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน หรอทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ ตองระวางโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคสองไดกระทาเปนเนอทเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป หรอปรบ ไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

ในกรณทมคาพพากษาวาผใดกระทาความผดตามมาตราน ศาลมอานาจสงในคาพพากษาใหผ กระทาความผด คนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทาความผดออกไปจากทดนนนดวย

บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใด ๆ ซงบคคลไดใชในการกระทาความผด หรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทาความผดดงกลาว ใหรบเสยทงสน ไมวาจะมผถกลงโทษตาม คาพพากษาหรอไม



(3) กาหนดระยะเวลาใหผบกรกออกจากพนท (4) กาหนดแนวทางการปองกนการบกรก เชน มปายบอก ณ บรเวณทสาธารณประโยชนและจดทาแนวเขตทชดเจน ประกาศตามหอกระจายขาวในพนททมการบกรก จดประชม ชาวบานเพอแจงใหทราบพนทสาธารณประโยชนมแนวเขตแคไหน (5) ประชาสมพนธใหประชาชนทราบ พรอมขอความรวมมอในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 2) กรณบกรก หลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 ใหองคปกครองสวนทองถนมอานาจในการฟองรองคดไดทนท ทงนจะตองเปนผรบผดชอบคาใชจายในการดาเนนการทงหมดดวย



แผนภมการดาเนนงานเมอพบผบกรกทสาธารณะประโยชน กรณบกรกกอน 29 กมภาพนธ 2515

1) กรณบกรก กอน 29 ก.พ. 2515 หรอไมทราบเวลาทเรมบกรก นายอาเภอชแจงความผด และโทษของการบกรกตอผบกรก และแนวทางการปฏบตเพอออกจากพนทสาธารณประโยชน

ปฏบตตาม ไมปฏบตตาม

1. แจงความดาเนนคดผบกรก และรายงานนายอาเภอทราบ 2. ใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนน 3. ระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจาทงปรบ 4. ผฝาฝนตองเสยคาตอบแทนการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหาร สวนทองถน 5. รบอปกรณ เครองใชสตวพาหนะหรออปกรณทใชใหไดรบผลในการกระทาบนทดนกรณเกนกวา 50 ไร

กาหนดระยะเวลาใหผบกรกออกจากพนท

กาหนดแนวทางการปองกนการบกรก

องคกรปกครองสวนทองถนประชาสมพนธใหประชาชนทราบพรอมขอความรวมมอในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ภายใตอานาจของนายอาเภอ



5. การดาเนนคด กรณมการบกรกทสาธารณประโยชนตามประมวลกฎหมายทดน มาตรการทางกฎหมายในการควบคมดแลรกษาและคมครองปองกนทดนของรฐอกประการหนงกคอ การดาเนนคดกบผบกรก กลาวคอ แมรฐจะสรางหลกฐานขนคมครองปองกนทดนของรฐโดยการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง และมการจดทาทะเบยนทสาธารณประโยชน แตกเปนเพยงหลกฐานของทางราชการทจะใชพสจนถงความเปนทดนสาหรบพลเมองใชรวมกนเมอมคดขนสศาล หรอใชในการพจารณาวาทพพาทเปนทดนของรฐหรอไม สวนตามสภาพความเปนจรงกยงปรากฏวามราษฎรบกรกทดนของรฐอยเสมอ รฐจงจาเปนตองออกกฎหมายวางมาตรการลงโทษผบกรกเหลานโดยมจดประสงคเพอใหผบกรกเขดหลาบ เกดความเกรงกลวไมกลากระทาผดอก โดยประมวลกฎหมายทดนไดบญญตใหผทเขาครอบครองทดนของรฐโดยไมไดรบอนญาตเปนความผดในตวเองโดยบญญตไวในมาตรา 9 ดงน บคคลซงเขาไปครอบครองหรอทาการใดๆ ในทดนของรฐโดยมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทยอมเปนผฝาฝนมาตรา 9 แหงประมวลกฎหมายทดน คอ เปนผบกรกทดนของรฐ ตามปกตเมอมการบกรกทดนของรฐ พนกงานเจาหนาทจะตองดาเนนการใหผบกรกออกไปจากทดน หากไมยอมออก พนกงานเจาหนาทจะตองดาเนนการฟองรองดาเนนคดทางศาล ปจจบน มประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 แกไขเพมเตมประมวลกฎหมายทดน โดยบญญตโทษทจะลงแกผบกรกทดนของรฐไวในมาตรา 108 และมาตรา 108 ทว ดงน มาตรา 108 “ผใดฝาฝนมาตรา 9 อยกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบ พนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทมอานาจแจงเปนหนงสอใหผฝาฝนปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตาม

มาตรา 9 ภายใตบงคบกฎหมายวาดวยการเหมองแรและการปาไม ทดนของรฐนนถามไดมสทธครอบครอง หรอมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทแลว หามมใหบคคลใด

(1) เขาไปยดถอ ครอบครอง รวมตลอดถงการกอสรางหรอเผาปา (2) ทาดวยประการใด ใหเปนการทาลาย หรอทาใหเสอมสภาพทดน ทหน ทกรวด หรอททราย ในบรเวณท

รฐมนตรประกาศหวงหามในราชกจจานเบกษา หรอ (3) ทาสงหนงสงใดอนเปนอนตรายแกทรพยากรในทดน



ระเบยบใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกไปจากทดน และหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนภายในระยะเวลาทกาหนด ถาไมปฏบตตามคาสงจองพนกงานเจาหนาท ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ ในการกาหนดระเบยบตามวรรคหนง คณะกรรมการจะกาหนดใหผฝาฝน ตองเสยคาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวยกได” มาตรา 108 ทว “นบแตวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบผใดฝาฝนมาตรา 9 ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจาทงปรบ ถาความผดในวรรคหนงไดกระทาแกทดนซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน หรอทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ ตองระวางโทษจาคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหนงหมนบาทหรอทงจาทงปรบ ถาความผดตามวรรคสองไดกระทาเปนเนอทเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาปหรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ ในกรณทมคาพพากษาวาผใดกระทาความผดตามมาตราน ศาลมอานาจสงในคาพพากษาใหผกระทาผดคนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทาความผดออกไปจากทดนนนดวย บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ซงบคคลไดใชในการกระทาความผด หรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทาความผดดงกลาวใหรบเสยทงสนไมวาจะมผถกลงโทษตามคาพพากษาหรอไม”

โทษของการฝาฝนกระทาผดบกรกทสาธารณประโยชนโดยสรป มาตรา 108 กอนวนทประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ใชบงคบ • ผใดฝาฝนตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ และอาจตองเสย

คาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวย มาตรา 108ทว นบตงแตวนทประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ใชบงคบ • ผใดฝาฝนมาตรา 9 ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ • ถาบกรกทสาธารณประโยชน ตองระวางโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ • ถาบกรกทสาธารณประโยชนเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอ

ทงจาทงปรบ และรบเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใด ๆ • ผใดขดขวางหรอไมใหความสะดวกตอพนกงานเจาหนาทซงปฏบตหนาทตามมาตรา 66 ตองระวางโทษปรบไมเกน

หนงพนบาท



จากมาตราดงกลาว จงตองแบงวธการดาเนนการกบผฝาฝนตามมาตรา 9 ออกเปน 2 กรณ คอ • การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ซงไดฝาฝนกอนใชประกาศของคณะปฏวต

ฉบบท 96 • การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ซงไดฝาฝนหลงใชประกาศของคณะปฏวต

ฉบบท 96

ประกาศคณะปฏวต ฉบบท 96

โดยทคณะปฏวตไดพจารณาเหนวา........................................................................................ ขอ ๑๑ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๐๘ แหงประมวลกฎหมายทดน และใหใชความตอไปนแทน

"มาตรา ๑๐๘ ผใดฝาฝนมาตรา ๙ อยกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบ พนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทมอานาจแจงเปนหนงสอใหผฝาฝนปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตามระเบยบใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนนภายในระยะเวลาทกาหนด ถาไมปฏบตตามคาสงของพนกงานเจาหนาทตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ ในการกาหนดระเบยบตามวรรคหนง คณะกรรมการจะกาหนดใหผฝาฝนตองเสยคาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวยกได

มาตรา ๑๐๘ ทว นบตงแตวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบผใดฝาฝนมาตรา ๙ ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคหนงไดกระทาแกทดนซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน หรอทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะตองระวางโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคสองไดกระทาเปนเนอทเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบในกรณทมคาพพากษาวาผใดกระทาความผดตามมาตรานศาลมอานาจสงในคาพพากษาใหผกระทาความผด คนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทาความผดออกไปจากทดนนนดวย บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ซงบคคลไดใชในการกระทาความผด หรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทาความผดดงกลาว ใหรบเสยทงสน ไมวาจะมผถกลงโทษตามคาพพากษาหรอไม

มาตรา ๑๐๘ ตร ผใดขดขวางหรอไมใหความสะดวกตอพนกงานเจาหนาทซงปฏบตหนาทตามมาตรา ๖๖ ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท"

…………………………………………………………………………………………………………



(1) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ซงไดฝาฝนกอนใชประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (ใชบงคบ 4 มนาคม 2525)

การดาเนนการกบผฝาฝนตามมาตรา 9 ในกรณนพนกงานเจาหนาทจะตองปฏบตใหเปนไปตามมาตรา 108 ซงมขนตอนดงน ขนตอนท 1 พนกงานเจาหนาทจะตองมหนงสอแจงไปยงผฝาฝนใหปฏบตใหเปนไปตามมาตรา 108 ซงมขนตอนดงน 1.1 กรณททดนทมการบกรกเปนทดนทสงวนหรอหวงหามไวเพอใชประโยชนของทางราชการเมอทบวงการเมองซงมหนาทดแลรกษาหรอใชประโยชนรองขอตามระเบยบนใหพนกงานเจาหนาทแจงใหผฝาฝนทราบเพอปฏบตการอยางหนงอยางใดดงตอไปน ก. ใหมาจดการทาบนทกไวเปนหลกฐานตอทางราชการภายในเวลาทกาหนดวาไดครอบครองและทาประโยชนอยในทดนเปนเนอทเทาใด ตงแตเมอใด และจะออกไปจากทดนไดเมอใด ข. ใหมาทาความตกลงเพอเสยคาตอบแทนตามอตราและเวลาททางราชการกาหนดให ค. เมอมความจาเปนอาจสงใหผฝาฝนและบรวารออกไปจากทดนหรอรอถอนสงปลกสรางออกไปจากทดนดวยกได 1.2 กรณททดนทมการบกรกเปนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนตามระเบยบน ใหอานาจพนกงานเจาหนาท มคาสงใหผฝาฝนออกไปจากทดน เวนแตกรณทมเหตผลและความจาเปนพเศษ และไมเปนการกระทาใหเสอมประโยชนในการทประชาชนจะใชทดนนน พนกงานเจาหนาทจะผอนผนใหอยอาศยหรอใชประโยชนเปนการชวคราวโดยเสยคาตอบแทนหรอไมกได 1.3 กรณททดนทมการบกรกเปนทดนททางราชการมโครงการจะจดใหประชาชนเขาอยอาศย และประกอบอาชพ พนกงานเจาหนาทมอานาจแจงใหผฝาฝนไปตดตอกบเจาหนาทผมหนาทในการจดทดนเพอขอรบคาวนจฉยเกยวกบสทธในทดนและเพอปฏบตตามระเบยบขอบงคบ ขอกาหนดและเงอนไขในการจดทดนตามโครงการจดทดนนนตอไป



1.4 กรณทดนมการบกรกเปนทดนทมทรพยากรธรรมชาต เปนตนวา ทหน ทกรวด หรอททราย ไมวาทดนนน รฐมนตรจะไดประกาศหวงหามไวในมาตรา 9 (2) แหงประมวลกฎหมายทดนแลวหรอไมกตามถามผฝาฝนเขาไปทาดวยประการใดๆ ใหเปนการทาลายหรอทาใหเสอมสภาพ หรอเปนอนตรายแกทรพยากรในทดนตามระเบยบน ใหอานาจพนกงานเจาหนาททจะแจงผบกรกใหระงบการกระทาหรอสงใหออกไปจากทดนนนและถาการกระทานนกอใหเกดความเสยหายแกสาธารณชนกมอานาจใหผฝาฝนแกไขการกระทานนใหกลบคนสสภาพเดมดวย การแจงของพนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาท ใหแจงเปนหนงสอมสาระสาคญดงตอไปน

(1) ชอ และชอสกลของผฝาฝน (2) ตาแหนงทดนทเขาไปบกรก ยดถอครอบครอง หรอใชประโยชน (3) กาหนดวธการ เงอนไข และระยะเวลาทจะใหผฝาฝนปฏบต

ขนตอนท 2 ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตามระเบยบใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกไปจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนออกไปจากทดนภายในระยะเวลาทกาหนดคอ

(1) ในกรณทผฝาฝนไดเขาบกรก ยดถอครอบครองไดปลกไมลมลกหรอธญชาตไวใหกาหนดเวลาแจงใหออกไปจากทดนนนไมนอยกวา 30 วน หลงจากการเกบเกยวพชผลในทดนนนเสรจแลว

(2) ในกรณเปนการบกรก ยดถอครอบครองตามขอ 1.4 ใหแจงใหออกจากทดนทบกรกหรอแจงใหรอถอนสงปลกสรางโดยเรว แตตองไมนอยกวา 7 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจง

(3) การบกรกยดถอครอบครองในกรณอนนอกจาก (1) และ (2) ใหแจงใหออกไปจากทดนนนภายในกาหนดทแจง แตตองไมนอยกวา 90 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจง

การสงหนงสอแจงใหสงโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ เวนแตทองทใดไมสะดวกในการสงทางไปรษณยตอบรบ กใหจดเจาหนาทนาไปสง และในกรณทใหเจาหนาทนาไปสงใหปฏบต ดงน

(1) ใหผฝาฝนหรอผทบรรลนตภาวะแลว ซงอยอาศยในครอบครวเดยวกนกบผฝาฝนนนลงชอรบหนงสอในใบรบ แลวเกบเขาเรองไวเปนหลกฐาน



(2) ในกรณทบคคลดงกลาวตาม (1) ไมยอมลงชอ ใหเจาหนาทผนาสงหนงสอแจงบนทกเหตการณและเหตผลในการไมยอมรบหนงสอแจงไว และใหมพยานอยางนอย 2 คน ลงชอรบรองไวในบนทกนนดวยเมอผนาสงหนงสอแจงไดปฏบตการดงกลาวนนแลว ใหถอวาผฝาฝนไดรบหนงสอแจงแลว ผฝาฝนผใดมความจาเปนไมอาจจะปฏบตตามหนงสอแจงของพนกงานเจาหนาทไดใหยนคารองขอผอนผนลวงหนาไมนอยกวาสามสบวน กอนครบกาหนดระยะเวลาตามทกาหนดไว ถาพนกงานเจาหนาทหรอผทไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทเหนสมควร กใหมอานาจผอนผนไดตามความจาเปนแลวแตกรณ ขนตอนท 3 ในกรณทผฝาฝนไมปฏบตตามหนงสอแจงโดยไมยอมออกจากทดนหรอไมยอมรอถอนใหพนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอสงไปยงผฝาฝนและกาหนดใหผฝาฝนออกไปจากทดนนนภายในกาหนดสามสบวน นบแตวนไดรบคาสงของพนกงานเจาหนาทหากผนนยงฝาฝนอยอก ใหดาเนนคดตอไป ฉะนน จะเหนไดวา เมอปรากฏวาราษฎรไดบกรกทดนของรฐกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 พนกงานเจาหนาทไมมอานาจทจะดาเนนคดกบผบกรกไดทนททมการบกรก จะตองมคาสงใหผบกรกออกไปจากทดนทบกรกเสยกอน เมอไดรบแจงไปแลวผบกรกไมปฏบตตาม จงจะถอวาผบกรกมความผดตามมาตรา 108 ทว ในเรองนมคาพพากษาฎกาท 2469 / 2520 วนจฉยวา “จาเลยเขาไปยดถอครอบครองทดนของรฐมาตงแตกอนมประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ออกใชบงคบ เมอไมปรากฏวานายอาเภอหรอคณะกรรมการจดทดน เพอประโยชนของประชาชนไดเคยแจงใหจาเลยรอถอนสงปลกสรางออกไปแลวยอมจะเอาผดแกจาเลยตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 9 และ 108 ทว ไมได”

(2) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ภายหลงวนใชประกาศของคณะปฏวตฉบบท 96 (พ.ศ.2515)

บคคลทฝาฝนมาตรา 9 ภายหลงวนใชประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) ถอวาผนนเปนผบกรกทดนของรฐ ยอมมความผดตามมาตรา 108 ทว พนกงานเจาหนาทยอมมอานาจดาเนนการฟองรองตอศาลและถกลงโทษไดทนท มาตรา 108 ทว ไมไดมบทบญญต



เหมอนมาตรา 108 ทใชกบผบกรกทดนของรฐกอนวนใชประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ทใหมการแจงใหผบกรกออกไปจากทดนกอนทจะฟองรองดาเนนคด จากมาตรา 108 และมาตรา 108 ทว ดงกลาว จะเหนไดวา กฎหมายกาหนดวธดาเนนการแกผบกรกทดนของรฐไวแตกตางกน กลาวคอ ประมวลกฎหมายทดนมาตรา 108 เดมบญญตใหผบกรกทดนของรฐมความผดตองถกลงโทษ ตอมาเนองจากมผบกรกทดนของรฐเปนจานวนมากจนยากตอการทจะใหราษฎรออกจากทดนทบกรกรฐจงไดตราประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) แกไขมาตรา 108 ใหมและบญญตมาตรา 108 ทว ขนมาใหม โดยมวตถประสงคทจะชวยเหลอ ผบกรกทดนเดมกอนวนทประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) จะใชบงคบใหไมมความผดในการบกรกทดนของรฐ เมอไดปฏบตตามระเบยบของคณะกรรมการจดทดนแหงชาตกาหนดไว เชน ใหผบกรกอยอาศยไปโดยเสยคาตอบแทน ถาไมปฏบตหรอฝาฝนจงจะถอวามความผด สวนการบกรกทดนของรฐทเกดขนหลงการประกาศใชประกาศของคณะปฏวตฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) เปนการบกรกทเกดขนใหมรฐจะไมใหความชวยเหลออกแลว โดยใหถอวาผบกรกทดนของรฐมความผดทนททมการบกรก


บทท 5 การจดทาแนวทางปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 67

บทท 5 การจดทาแนวทางปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

1. การจดทาแนวทางในการปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน เนองจากในพนทรบผดชอบของแตละองคกรปกครองสวนทองถน มทสาธารณประโยชน แตกตางกน ลกษณะรปแบบของพนทขนกบภมประเทศของแตละทองท การขอใชทสาธารณ ประโยชน และการดแลรกษาจงมลกษณะรปแบบทแตกตางกนตามความเหมาะสม 1.1 การจดทาแนวทางการดแลทสาธารณประโยชน ใหองคกรปกครองสวนทองถนมอบหมาย เจาหนาทอยางนอย 1 คน มหนาทจดทาแนวทางปฏบตงานดแลรกษาทสาธารณประโยชน ประสานงาน และจดฝกอบรมใหกบเจาหนาทคนอนๆ ในองคกร เพอใหมการนาแนวทางการปฏบตงานไปใชใหเกดประสทธผลโดยมวธดาเนนการดงตอไปน 1) ตดตามกฎหมาย ประกาศ และ คาสง จากหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการถายโอนอานาจการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 2) จดทา แกไข ปรบปรง ขอบญญตของทองถน หรอเทศบญญต ทใชอางองการปฏบตงานใหทนสมย 3) จดทาแนวทางปฏบตงานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน สาหรบเจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน เพอใชในการปฏบตงานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ทไดรบการถายโอน 4) ประสานงาน และจดฝกอบรมใหกบเจาหนาทคนอนๆ ในองคกร เพอใหการปฏบตงานนเกดประสทธผล


68 บทท 5 การจดทาแนวทางปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

แผนผงการวางแผนและจดทาแนวทางการปฏบตการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

1.2 หวขอทควรคานงถงในการจดทาแนวทางการปฏบตงาน 1) ชอแนวทางการปฏบตงาน เชน “แนวทางการปฏบตงานในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน เรอง ...............” 2) ชอองคกรปกครองสวนทองถน เชน “องคการบรหารสวนตาบล ..................” 3) ชอ และตาแหนง ผจดทา / ผอนมต 4) วตถประสงค และขอบเขตการใชงาน

แตงตงผรบผดชอบและศกษาขอมลเพอจดทา

แนวทาง


จดทาแนวทางการดแลรกษาทสาธารณประโยชนตามอานาจหนาททไดรบ

ปลดองคกรปกครองสวนทองถน ตรวจสอบแกไข และปรบปรงใหทนสมย

สอดคลองกบสภาพทองถน

อนมต และ ประกาศใชงานนายกองคกรปกครองสวนทองถน

เจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน ทไดรบมอบหมาย

กฎหมาย ประกาศ และคาสงตาง ทเกยวของ

แนวทางการดแลรกษา ทสาธารณประโยชน

รางแนวทางการปฏบตงาน

ปลดองคกรปกครองสวนทองถน



5) อางอง กฎหมาย ประกาศ และ คาสง จากหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการถายโอนอานาจการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 6) รายละเอยดของการปฏบตงานทละขนตอนโดยละเอยด ประกอบไปดวย

(1) ลาดบขนตอนของการทางาน ตงแตเรมตนเทาทกฎหมายจะใหอานาจหนาทจนจบในขนตอนการดาเนนการของกฎหมาย

(2) เจาหนาทผรบผดชอบในแตละขนตอน (3) เอกสารทใชยนประกอบการพจารณา หรอดาเนนการ (4) เอกสาร หรอแบบฟอรมทใช (5) การดาเนนการ กรณทไมมอานาจหนาทตามกฎหมาย

1.3 การปฏบตงานภายใตแนวทางการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 1) ปลดองคกรปกครองสวนทองถน มหนาทในการกากบ ตดตาม และดแลใหแนวทางการปฏบตงานทจดทาขนมการปรบปรงใหตรงกบกฎหมาย ประกาศ และ คาสง จากหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการถายโอนอานาจการดแลรกษาทสาธารณประโยชนอยเสมอ 2) เจาหนาทซงรบผดชอบดานการดแลรกษาทสาธารณประโยชนทกคนในองคกรปกครองสวนทองถนของตน ตองไดรบการอบรมรายละเอยดในแนวทางการปฏบตงานทไดจดทาขน หรอไดเขารวมประชมรบฟงรายละเอยดจากผจดทาแนวทาง และสามารถปฏบตงานดแลรกษาทสาธารณประโยชนไดอยางถกตอง



แผนผงการปฏบตงานภายใตแนวทางการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

1.4 การตดตามการปฏบตงาน ปลดองคกรปกครองสวนทองถน หรอผไดรบมอบหมาย ตองทบทวนแนวทางการปฏบตงานตามทไดกาหนดขน (เปรยบเทยบกบการใชงานจรง) อยางนอย 1 ครงในรอบ 1 ปเนองจากกฎหมาย ระเบยบ หรอขอบงคบ จะมการเปลยนแปลงอยเสมอ หากพบความไมสอดคลองของแนวทางการปฏบตงาน ใหทาการปรบปรงแนวทางการปฏบตงานใหเหมาะสม 1) ในกรณทมการแกไขปรบปรงแนวทางการปฏบตงาน ผรบผดชอบจะตองจดใหมการอบรม เจาหนาทผปฏบตงาน เพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางถกตองตรงกน 2) ในกรณเนอหาทแกไขในคมอการปฏบตงาน ในสวนทเกยวของกบคมอฉบบประชาชน ตองดาเนนการปรบปรงคมอฉบบประชาชนใหมเนอหา และขนตอนการดาเนนการทสอดคลองกน

ทาการฝกอบรม หรอประชมชแจงใหเจาหนาททเกยวของทราบ


ผจดทาคมอ

เจาหนาททเกยวของ

ประชาสมพนธใหผทเกยวของกบการดแลรกษา ทสาธารณประโยชน หรอ ขอใชทสาธารณประโยชน

ปฏบตงานตามอานาจหนาท และขนตอนทกลาวไวในแนวทางการปฏบตงาน







ปลด อปท. หรอเจาหนาท

ทไดรบมอบหมาย

เจาหนาท ปฏบตงานตามแนวทางทไดจดทา


ตดตามและปรบปรงแนวทางตามการเปลยนแปลงของกฎหมายอยางนอย 1 ครง ตอป

ปฏบตงานตามแนวทางกาหนด

แนวทางการปฏบตงานดแลรกษาทสาธารณประโยชน

กฎหมาย ระเบยบหรอขอบงคบทมการเปลยนแปลง

ทบทวน

ปรบปรงแกไข

แนวทางการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ฉบบใหม

ควรปรบปรง

แนวทางการปฏบตงานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ขององคกรปกครอง

สวนทองถนตามกฎหมายกาหนด

ตรวจสอบ และแจงรายละเอยดให

อนมต และประกาศใชงาน

ไมปรบปรง



ปลด อปท.

นายก อปท.




แผนผงการตดตามการปฏบตงาน



ตวอยาง แบบฟอรมแนวทางปฏบตงานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

แนวทางปฏบตงานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

เรอง การขนทะเบยนทสาธารณประโยชน

องคการบรหารสวนตาบล...................... จงหวด.....................



ตวอยาง แนวทางปฏบตงานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

เรอง การขนทะเบยนทสาธารณประโยชน

วตถประสงค คมอฉบบนจดทาขนเพอกากบ ดแล การขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในเขตพนทองคการบรหารสวนตาบล.............................................จงหวด.........................................เพอใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบ หรอขอบงคบทเกยวของกบการขนทะเบยนทสาธารณประโยชน กฎหมายทเกยวของ และอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน “ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544” ขอบเขตการใชงาน คมอฉบบนใชเปนคมอการปฏบตงาน เรอง การขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในพนทขององคการบรหาร สวนตาบล........................................จงหวด.................................................. ขนตอนการปฏบตงาน - ระบรายละเอยดตามขอ 1.1 – 1.4 (บทท 5) แผนผงการปฏบตงาน - แผนผงขนตอนการทางานตามอานาจหนาท (Functional Flow Chart) (ขอ 1.3) เอกสารอางอง - "ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544" - แบบฟอรมทะเบยนทสาธารณประโยชน



2. ขอเสนอแนะในการพฒนาสาหรบการดแลรกษาทสาธารณประโยชนในอนาคต เนองจากการดแลทสาธารณประโยชน มกฎหมายทเกยวของเปนจานวนมาก และมการปรบเปลยนอยตลอดเวลา อกทงหนวยงานทรบผดชอบ เชน กรมทดนเองอยในระหวางดาเนนการโอนถายอานาจใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ทาใหมการเปลยนแปลงแนวทางการทางานอาจจะตองมการปรบเปลยนไปตามแตทกฎหมายในแตละชวงเวลานนๆ

สาหรบแนวทางในการปฏบตงานทไดจดทาขนน มไดเปนการกาหนดอานาจหนาท หรอใชเปนเกณฑในการปฏบตงานเสยทเดยว เพยงแตเนอหาบางสวนอาจจะตองมการเปลยนแปลงในอนาคต ดงนนการตดตามกฎหมาย ประกาศ และ คาสง จากหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการถายโอนอานาจการดแลรกษาทสาธารณประโยชน จงมความสาคญเปนอยางมาก โดยเฉพาะเรองของอานาจหนาท ซงจะตองเปนไปตามแตกฎหมายกาหนด บางครงอาจจะมการทบซอน หรอ มไดมการระบอยางชดเจนกตาม ซงทาใหแนวทางการปฏบตงานในการดแลทสาธารณประโยชนควรจะสามารถปรบเปลยนไดตามทกฎหมายจะกาหนดไว


ภาคผนวก ก 75

ภาคผนวก ก พระราชบญญตทเกยวของกบทสาธารณประโยชน


76 ภาคผนวก ก

หมายเ

หต

เสนอโครงการใ

หผว

าราชก

ารจงห

วดเปน

ผอนม

ต

กฎหม

าย, ระ

เบยบ,

คาสง

หนงส

อกระทร

วงมหา

ดไทย

ท ม

ท 0718

.1/225

7 ลว.

8 ส.ค.

2543

เรองกา

รสารว

จทสาธาร

ณประโ

ยชน

เพอจด

ทาทะ

เบยนท

ดนสาธาร

ณประโยชน

ระเบย

บกระทร

วงมหา

ดไทย

วาดว

ยการม

อบหม

ายใหส

ภาตาบล

หรอ

องคก

รปกค

รองส

วนทอ

งถนม

สวน

ชวยเห

ลอใน

การด

าเนนก

ารออก

หนงส

อสาคญส

าหรบ

ทหลว

ง

พ.ศ

. 2432

ระเบย

บกระทร

วงมหา

ดไทย

วาดว

ยวธการเก

ยวกบ

การขดล

อกแห

ลงนา

สาธาร


ทตนเข

น

พ.ศ. 25

47

กจกรรม

ยอย

จดทาทะ

เบยนท

ดนสาธาร


การออก

หนงส

อสาคญส

าหรบ

ทหล

วงกรณ

ทรงวด

ไดเนอ

ท

นอ

ยกวาท

ะเบยน

ทดน

สาธาร


การขดล

อกแห

ลงนา

สาธาร


ภารกจห

ลก

การด

แลรกษา

ประเภ

ททดน

ทอ

ยในคว

ามรบ

ผดชอ

บ

ทรพย

สนสาหร

บพลเม

องใชรวมก

น


ภาคผนวก ก 77

หมายเ

หต

กรณอ

ยในพน

ทสภาตาบล

ใหใช

งบปร

ะมาณ

สภาตาบล

นายอาเภ

อ เปน

ผมอานาจใน

การ

ดาเนน

การ (พ.ร

.บ. ลก

ษณะป

กครอง

ทองท

พระพ

ทธศก

ราช245

7และ

ระเบย

บกระท

รวงมห

าดไทย

วาดว

ยการส

อบสว

นเกยวกบ

การบ

กรกท

หร

อทางส

าธารณ

ประโยช

น พ.ศ

. 2539)

กรณอ

ยในพน

ทสภาตาบล

ใหใช

งบปร

ะมาณ

สภาตาบล

กฎหม

าย, ระ

เบยบ,

คาสง

ระเบย

บกระทร

วงมหา

ดไทย

วาด

วยการด

แลรกษาแ

ละคม

ครอง

ทดนอ

นเปนส

าธารณ

สมบต

ขอ

งแผน

ดน พ.

ศ. 254

4 ขอ 6

พระราชบญ

ญต สภ

าตาบล แ

ละองคก

ารบรห

ารสวน

ตาบล

ระเบย

บกระทร

วงหมาดไทย

วาดว

ยการด

แลรกษาแล

ะคมค

รอง

ทดนอ

นเปนส

าธารณ

สมบต

ขอ

งแผน

ดน พ.

ศ. 254

4 ขอ 6

กจกรรม

ยอย

งบปร

ะมาณ

ในการ

ดาเนน

การขออ

อกหน

งสอ

สาคญ

สาหร

บทหล

วง

การด

าเนนค

ด - ก

รณบก

รกนบ

แต

ประก

าศของคณ

ะปฏบ

ตฉบ

บท 96

ใชบง

คบ

(นบต

งแต 4

มนาคม 2

515)

งบปร

ะมาณ

ในการ

ดาเนน

คด

ภารกจห

ลก

การคมค

รอง

ปองกน

ประเภ

ททดน

ทอ

ยในคว

ามรบ

ผดชอ

บ

ทสาธา

รณะ

ประจาตาบล

และห

มบาน


78 ภาคผนวก ก

หมายเ

หต

เปนหน

าทขอ

งกรม

ทดน,

จงหวด

, อาเภอ

-

ควรจดท

ามสาเนา

หนงส

อ นสล

. เกบ

ไวดว

ย

กฎหม

าย, ระ

เบยบ,

คาสง

-

ระเบย

บกระทร

วงมหา

ดไทย

วาดว

ยการด


ะคมค

รองป

องกน

ทดนอ

นเปนส

าธารณ

สมบต

ของ

แผนด

น พ.ศ.

2544

ขอ 12

ระเบย

บกระทร

วงมหา

ดไทย

วาดว

ยการด


ะคมค

รองป

องกน

ทดนอ

นเปนส

าธารณ

สมบต

ของ

แผนด

น พ.ศ.

2544

ขอ 7 (

2)

กจกรรม

ยอย

-

ชแจงร

ายละเอ

ยดเกย

วกบ

ทดน

การจดเก

บทะเบ

ยนทด

นสาธาร


ภารกจห

ลก

การอน

มต/อน

ญาต

การบ

รหารจ

ดการ

ประเภ

ททดน

ทอ

ยในคว

ามรบ

ผดชอ

บ


ภาคผนวก ข 79

ภาคผนวก ข ระเบยบและหนงสอสงการทเกยวของ


80 ภาคผนวก ข

ท มท 0804.4/ว 818 กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ถนนราชสมา กทม. 10300 24 พฤษภาคม 2549 เรอง อานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด (ยกเวนจงหวดนครปฐมและจงหวดชยนาท) สงทสงมาดวย หนงสอสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ท นร 0901/454 ลงวนท 9 พฤษภาคม 2549 ดวยกรมสงเสรมการปกครองทองถนไดหารอคณะกรรมการกฤษฎกาเกยวกบปญหาอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน ซงคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท 1 คณะท 2 และคณะท 7) ไดใหความเหนในเรอง การทบทวนความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกาเกยวกบอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน (เรองเสรจท 247/2549) โดยสรปดงตอไปน 1. องคกรปกครองสวนทองถนเปนองคกรหนงซงมอานาจหนาททเกยวของในการจะชวยดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนและทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนมใหเกดความเสยหาย ซงหมายรวมถงการฟองหรอถกฟองคดในกรณทมการดาเนนการใดๆ เกยวกบทดนดงกลาวดวย ตามนยคาสงศาลปกครองสงสด ท 320/2546 2. สวนอานาจหนาทในการจดการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนจะมขอบเขตอยางไร เพยงใด ยงคงเปนไปตามแนวทางในความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท 1) เรองอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการดแลรกษาทสาธารณะ (เรองเสรจท 168/2544) และความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท 7) เรอง การออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงสาหรบดนทไดถมขนจากทะเลหนาทวาการอาเภอเมองชลบร (เรองเสรจท 9/2548) รายละเอยดปรากฏตามเอกสารทสงมาพรอมน จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และแจงสานกงานทองถนจงหวด/อาเภอ ตลอดจนเทศบาลและองคการบรหารสวนตาบลตอไป

ขอแสดงความนบถอ ธวชชย ฟกองกร

(นายธวชชย ฟกองกร) รองอธบด ปฏบตราชการแทน

อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน สานกกฎหมายและระเบยบทองถน สวนคด โทร. 0-2243-6634 โทรสาร. 0-2241-9034-6



ท นร ๐๙๐๑/๐๔๕๔ สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ๑ ถนนพระอาทตย เขตพระนคร กรงเทพฯ ๑๐๒๐๐ ๙ พฤษภาคม ๒๕๔๙ เรอง ขอทบทวนความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกาเกยวกบอานาจหนาทในการดแลรกษาท

สาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน เรยน อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน อางถง หนงสอสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การทบทวนความเหนของคณะกรรมการ

กฤษฎกาเกยวกบอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน สงทสงมาดวย บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การทบทวนความเหนของคณะกรรมการ

กฤษฎกาเกยวกบอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน

ตามทกรมสงเสรมการปกครองทองถนไดขอหารอเกยวกบอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน และสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาไดขอใหกระทรวงมหาดไทย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน) และสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร (สานกงานคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน) แตงตงผแทนไปชแจงขอเทจจรง นน บดน ทประชมรวมคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑ คณะท ๒ และคณะท ๗) ไดพจารณาขอหารอดงกลาว และมความเหนปรากฎตามบนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาทไดสงมาดวยน อนง สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาไดแจงผลการพจารณาไปยงสานกเลขาธการคณะรฐมนตรเพอทราบตามระเบยบดวยแลว จงเรยนมาเพอโปรดทราบ

ขอแสดงความนบถอ พรทพย จาละ

(คณพรทพย จาละ) เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา

ฝายกฎหมายการเมองการปกครอง โทร. ๐ ๒๒๘๐ ๗๙๐๐-๓ ตอ ๓๐๐ (นายธนาวฒนฯ) โทรสาร ๐ ๒๒๘๒ ๕๘๗๐ www.krisdika.go.th www.lawreform.go.th



บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การทบทวนความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกาเกยวกบอานาจหนาท

ในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน ------------------------------

กรมสงเสรมการปกครองทองถนไดมหนงสอท มท ๐๘๐๔.๔/๐๕๖๒๑๐ ลงวนท ๑๙ ธนวาคม ๒๕๔๘ ถงสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา สรปความไดวา ตามทคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑) และ (คณะท ๗) ไดมความเหนตามเรองเสรจท ๑๖๘/๒๕๔๔ และเรองเสรจท ๙/๒๕๔๘ วา ในระหวางทยงมไดมการถายโอนอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะ อานาจหนาทดงกลาวคงอยในความรบผดชอบของนายอาเภอ ตอมาศาลปกครองสงสดไดมคาสงท ๓๒๐/๒๕๔๖ วา บทบญญตมาตรา ๑๖ (๒๗) แหงพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ กาหนดอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคการบรหารสวนตาบล แตมไดกาหนดเงอนไขวาเปนทสาธารณะทกประเภทภายในทองทของตน ซงรวมถงทสาธารณะอนเปนทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนอนอยในอานาจหนาทของนายอาเภอทองทตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗ และแมวาการดาเนนการของคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในการจดทาแผนการกระจายอานาจดาเนนการถายโอนภารกจและกาหนดขอบเขตความรบผดชอบในการใหบรการสาธารณะของรฐแกองคกรปกครองสวนทองถนจะยงไมเสรจสน กไมเปนเหตใหอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการดแลรกษาทสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนตองสะดดหยดลงแตประการใด กรมสงเสรมการปกครองทองถนเหนวาแมคาสงของศาลปกครองสงสดจะมผลผกพนเฉพาะคกรณในคด แตคาสงดงกลาวกเปนการวางหลกอนเปนบรรทดฐานในการปฏบตราชการ ประกอบกบองคการบรหารสวนตาบลหลายแหงประสบปญหาการบงคบใชกฎหมายอนเกยวกบการดแลรกษาทสาธารณะ ดงนน เพอใหเกดความชดเจนเกยวกบอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน และเปนบรรทดฐานในการปฏบตงานของสวนราชการและองคกรปกครองสวนทองถน กรมสงเสรมการปกครองทองถนจงขอหารอวาองคกรปกครองสวนทองถนมอานาจหนาทดแลรกษาทสาธารณะ และเปนผเสยหายมอานาจรองทกขหรอฟองคดเกยวกบการบกรกหรอครอบครองทสาธารณะหรอไม ประการใด 1

สงพรอมหนงสอ ท นร ๐๙๐๑/๐๔๕๓ ลงวนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๔๙ ซงสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกามถง สานกเลขาธการคณะรฐมนตร



คณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑) ไดพจารณาขอหารอของกรมสงเสรมการปกครองทองถน ประกอบกบไดรบฟงคาชแจงจากผแทนกระทรวงมหาดไทย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน) และสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร (สานกงานคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน) แลว เหนวา ปญหาตามทหารอขางตนเปนประเดนปญหาสาคญทกระทบตอการบรหารราชการแผนดน สมควรทจะไดมการพจารณาโดยรอบคอบเพอใหไดขอยต จงขอใหมการประชมรวมกนของกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑ คณะท ๒ และคณะท ๗) เพอพจารณาขอหารอดงกลาว อาศยอานาจตามขอ ๑๒ ของระเบยบกรรมการกฤษฎกา วาดวยการประชมของกรรมการกฤษฎกา พ .ศ . ๒๕๒๒ เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกาจงจดใหมการประชมรวมกนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑ คณะท ๒ และคณะท ๗) เพอพจารณาขอหารอของกรมสงเสรมการปกครองทองถน ทประชมรวมคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑ คณะท ๒ และคณะท ๗) ไดพจารณาขอหารอดงกลาวแลว มความเหนวา ความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑) เรอง อานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการดแลรกษาทสาธารณะ และความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๗) เรอง การขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงสาหรบทดนทไดถมขนจากทะเลหนาทวาการอาเภอเมองชลบร เปนการใหความเหนเกยวกบอานาจในการจดการดแลรกษาทสาธารณะระหวางรฐและองคกรปกครองสวนทองถนในระหวางทยงมไดมการถายโอนภารกจตามทกาหนดไวในหลกเกณฑและขนตอนการถายโอนภารกจตามพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ สาหรบคาสงศาลปกครองสงสดท ๓๒๐/๒๕๔๖ ลงวนท ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๔๖ มประเดนแหงคดเปนการวนจฉยถงอานาจในการฟองคดขององคการบรหารสวนตาบลเกยวกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทไดกาหนดไวตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. ๒๕๓๗ และระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. ๒๕๔๔ โดยตามมาตรา ๖๘ (๘)2 แหงพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบลฯ กาหนดใหองคการบรหารสวนตาบลมอานาจหนาทในการคมครอง ดแล

2 มาตรา ๖๘ ภายใตบงคบแหงกฎหมาย องคการบรหารสวนตาบลอาจจดทากจการในเขตองคการบรหารสวนตาบล ดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๘) การคมครองดแลและรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน ฯลฯ ฯลฯ



และรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทอยในเขตพนท ประกอบกบขอ ๕ (๒)2 ของระเบยบกระทรวงมหาดไทยดงกลาว ทกาหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมอานาจหนาทในการดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนควบคไปกบอานาจหนาทของนายอาเภอทองทตามมาตรา ๑๒๒3 แหงพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗ ซงเปนอานาจหนาทขององคกรทเกยวของในการทจะชวยกนดแลและคมครองปองกนมใหเกดความเสยหาย โดยอานาจหนาทนยอมหมายรวมถงการฟองหรอถกฟองคดในกรณทมการดาเนนการใดๆ เกยวกบทดนดงกลาวดวย และโดยทศาลปกครองสงสดมไดวนจฉยเกยวกบอานาจในการบรหารจดการดแลรกษาทสาธารณะระหวางนายอาเภอและองคการบรหารสวนตาบล คาสงของศาลปกครองสงสดท ๓๒๐/๒๕๔๖ และความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑) และ (คณะท ๗) จงมไดมความขดหรอแยงกนแตประการใด ดวยเหตผลดงกลาวขางตน จงเหนวา อานาจหนาทในการคมครองดแลรกษาทสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนจะมขอบเขตอยางไร เพยงใด ยงคงเปนไปตามแนวทางในความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๑) เรองอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการดแลรกษาทสาธารณะ และความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะท ๗) เรอง การขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงสาหรบทดนทไดถมขนจากทะเลหนาทวาการอาเภอเมองชลบร

พรทพย จาละ (คณพรทพย จาละ)

เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา พฤษภาคม ๒๕๔๙

2 ขอ ๕ อานาจหนาทในการดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกน

ฯลฯ ฯลฯ (๒) ทดนตามขอ ๔ (๒) ใหเปนอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนตามกฎหมายกาหนด และนายอาเภอทองทตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗

ฯลฯ ฯลฯ 3 มาตรา ๑๒๒ ทอนเปนสาธารณประโยชน คอ ทเลยงปศสตวทจดไวสาหรบราษฎรไปรวมเลยงดวยกน เปนตน ตลอดจนถนนหนทางและทอยางอนซงเปนของกลางใหราษฎรใชไดดวยกน เปนหนาทของกรมการอาเภอจะตองคอยตรวจตรารกษาอยาใหผใดกดกนเอาไปเปนอาณาประโยชนแตเฉพาะตว



ท มท 0890.3/ว 1843 กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ถนนราชสมา กทม. 10300 14 กนยายน 2548 เรอง หลกเกณฑและขนตอนการดาเนนการและการดาเนนคดตามภารกจทสวนราชการถายโอน ใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในระยะเรมแรก เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด สงทสงมาดวย ประกาศคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เรอง

หลกเกณฑและขนตอนการดาเนนการและการดาเนนคดตามภารกจทสวนราชการถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในระยะเรมแรก

ดวยคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ไดประกาศกาหนดหลกเกณฑและขนตอนการดาเนนคดตามภารกจทสวนราชการถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในระยะเรมแรก โดยประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 122 ตอนพเศษ 67 ง ลงวนท 18 สงหาคม 2548 เพอเปนแนวทางปฏบตในการถายโอนภารกจตามแผนการกระจายอานาจฯ และแผนปฏบตการฯ ทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐจะตองดาเนนการในภารกจทถายโอนตอไปใหแลวเสรจกอนทจะถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน รายละเอยดปรากฏตามสงทสงมาดวย จงเรยนมาเพอโปรดทราบและแจงสานกงานทองถนจงหวดเพอแจงองคกรปกครองสวนทองถนในพนททราบและถอเปนแนวทางปฏบตตอไป

ขอแสดงความนบถอ ธวชชย ฟกองกร

(นายธวชชย ฟกองกร) รองอธบด ปฏบตราชการแทน

อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน สานกพฒนาระบบรปแบบและโครงสราง สวนสงเสรมการกระจายอานาจ โทร. 0-2241-9000 ตอ 2362,2363 โทรสาร. 0-2241-6956



ประกาศคณะกรรมการการกระจายอานาจ ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

เรอง หลกเกณฑและขนตอนการดาเนนการและการดาเนนคดตามภารกจทสวนราชการ ถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในระยะเรมแรก

....................................... โดยทภารกจทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐไดดาเนนการถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหเปนไปตามแผนปฏบตการกาหนดขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ยงมภารกจบางเรองทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนมความจาเปนหรอจาตองดาเนนการตอไปใหแลวเสรจหรอตองดาเนนการไปอกระยะเวลาหนง เพอใหการถายโอนภารกจเปนไปดวยความเรยบรอยและเปนไปตามวตถประสงคในการถายโอนภารกจในเรองนนๆ สมควรกาหนดหลกเกณฑและขนตอนการดาเนนการและการดาเนนคดตามภารกจทถายโอนภารกจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนไว เพอเปนแนวทางใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถนถอปฏบตในระยะเรมแรก อาศยอานาจตามความในมาตรา ๑๒ (๔) และ (๑๕) แหงพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ.๒๕๔๒ คณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนจงกาหนดหลกเกณฑและขนตอนการดาเนนการและการดาเนนคดในภารกจทถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนไว ดงตอไปน ขอ ๑ ในกรณทมไดมกฎหมายกาหนดไวเปนประการอน บรรดาภารกจหรอกจการใดทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐไดถายโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนแลว ยงคงมภารกจหรอกจการทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนดาเนนการไวแลวกอนทมการถายโอนและยงไมแลวเสรจ เวนแตสวนราชการหรอหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถนทรบโอนภารกจหรอกจการนนจะไดตกลงกนเปนประการอน ขอ ๒ บรรดาการกระทาความผดใดตามกฎหมายทเกยวของกบภารกจหรอกจการทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐไดถายโอนไปใหองคกรปกครองสวนทองถนทเกดขนกอนวนทถายโอนภารกจนนใหดาเนนการ ดงตอไปน ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐตกเปนผถกฟองในคดปกครองทเกยวกบคาสงทางปกครองและคดทเกยวกบการละเลยไมทาคาสงทางปกครองตามภารกจหรอกจการ



ทถายโอนกอนวนทมการถายโอน ใหองคกรปกครองสวนทองถนผรบโอนเขาเปนผถกฟองในคดดงกลาว (๑) คดอาญา (ก) ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐไดรองทกขหรอฟองคดไวแลว หรอยงไมไดรองทกขหรอฟองคดและเรองยงเหลออายความฟองคดเปนเวลานอยกวาหกเดอนใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนดาเนนคดตอไปจนกวาจะแลวเสรจ (ข) ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐยงมไดรองทกขหรอฟองคด และเรองยงเหลออายความการฟองคดเปนเวลาไมนอยกวาหกเดอน ใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐแจงขอเทจจรงและสงมอบหลกฐานใหแกองคกรปกครองสวนทองถนทรบโอนภารกจนนเพอดาเนนการรองทกขหรอฟองคดตอไป (๒) คดแพงหรอคดปกครองทเกยวของกบสญญาทางปกครอง (ก) ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐไดฟองคดไวแลว หรอยงไมไดฟองคดและเรองยงเหลออายความฟองคดเปนเวลานอยกวาหกเดอน ใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนดาเนนการตอไปจนกวาจะแลวเสรจ และคาเสยหาย สทธ และประโยชนอนใดทไดรบจากการดาเนนคดตกเปนของสวนราชการหรอหนวยงานของรฐทดาเนนคดนน (ข) ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐยงมไดฟองคด และเรองยงเหลออายความการฟองคดเปนเวลาไมนอยกวาหกเดอน ใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ แจงขอเทจจรงและสงมอบหลกฐานใหแกองคกรปกครองสวนทองถนทรบโอนภารกจนนดาเนนการฟองคดตอไปและใหคาเสยหาย สทธ และประโยชนอนใดทไดรบจากการดาเนนคด ตกเปนขององคกรปกครองสวนทองถนทดาเนนคดนน ใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐผโอนมหนาทตดตาม ใหคาแนะนาและชวยเหลอองคกรปกครองสวนทองถนผรบโอนในการดาเนนการตาม (๑) (ข) และ (๒) (ข) จนกวาจะดาเนนการแลวเสรจ ขอ ๓ ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐตกเปนจาเลยในคดแพงตามภารกจหรอกจการทถายโอน ใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนเปนคความในคดนนตอไปจนกวาจะแลวเสรจ ในการน หากการถายโอนภารกจหรอกจการนนเปนเหตใหสวนราชการหรอ



หนวยงานของรฐดงกลาวยบเลกไป ใหกระทรวงเจาสงกดของสวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนเขารบมรดกความแทน ขอ ๔ ในกรณทสวนราชการหรอหนวยงานของรฐเปนผดาเนนการตามขอ ๑ ขอ ๒ และขอ ๓ เมอไดดาเนนการเสรจสนแลว ใหแจงองคกรปกครองสวนทองถนผรบโอนทราบโดยเรว

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป ประกาศ ณ วนท ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๔๘

วษณ เครองาม รองนายกรฐมนตร ประธานกรรมการการกระจายอานาจ ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน



ท มท ๐๕๑๖.๒/ว ๑๐๐๗ กรมทดน ถนนพระพพธ กทม. ๑๐๒๐๐ ๑๕ มกราคม ๒๕๔๖ เรอง การระวงชและรบรองแนวเขตทดนสาธารณะในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เรยน ผวาราชการจงหวด ทกจงหวด (เวนกรงเทพมหานคร) ดวยในการสมมนาผบรหารระดบสงของกรมทดน เมอวนท ๑๔ มถนายน ๒๕๔๕ มประเดนคาถามเกยวกบการระวงชและรบรองแนวเขตทดนสาธารณะในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เนองจากตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ.๒๕๔๔ ขอ ๕ (๒) กาหนดอานาจหนาทในหารดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนใหเปนอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนตามทกฎหมายกาหนด และนายอาเภอทองทตามพระราชบญญตลกษณะการปกครองทองท พ.ศ.๒๕๔๗ แตตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.๒๕๓๗ มาตรา ๖๘ (๘) กาหนดใหองคการบรหารสวนตาบลอาจจดทากจการในการคมครองดแลและรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนในเขตองคการบรหารสวนตาบล จงมปญหาในทางปฏบตของเจาหนาทในการแจงใหผมหนาทดแลรกษามาระวงชและรบรองแนวเขตทสาธารณประโยชนในเขตองคการบรหารสวนตาบลวาจะตองมหนงสอแจงใหองคการปกครองสวนทองถน (อบต.) ไปรวมระวงชและรบรองแนวเขตดวยหรอไม อยางไร กรมทดนขอเรยนวา ๑. เรองอานาจหนาทในการดแลรกษาคมครองปองกนทดนอนอาจเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกน กรมทดนไดมหนงสอ ดวนทสด ท มท ๐๗๒๙.๔/๐๖๒๙๕ ลงวนท ๕ มนาคม ๒๕๔๔ หารอไปยงกรมการปกครอง ไดรบแจงตามหนงสอกรมการปกครอง ท มท ๐๓๑๑.๑/๑๙๘๓๓ ลงวนท ๑๒ กนยายน ๒๕๔๔ วา การดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนเปนอานาจหนาทขององคการบรหารสวนทองถน ตามทกฎหมายกาหนด และนายอาเภอทองท ทงนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณะสมบตของแผนดน พ.ศ.๒๕๔๔ ซงตามมาตรา ๑๖ (๒๗) แหงพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ กาหนดใหเทศบาล เมองพทยาและองคการบรหารสวนตาบล มอานาจหนาทในการดแลรกษาทสาธารณะ แตคณะกรรมการ



กฤษฎกาไดมความเหน ซงสรปไดวา เปนอานาจหนาทซาซอนระหวางรฐและองคกรปกครองสวนทองถน ซงจะมไดเมอไดรบการถายโอนและกาหนดขอบเขตความรบผดชอบตามมาตรา ๓๐ (๑) (ก) และมาตรา ๓๐ (๒) ของพระราชบญญตฉบบเดยวกน (ตามหนงสอสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ท นร ๐๖๐๑/๑๓๑๗ ลงวนท ๒๒ มนาคม ๒๕๔๔) ฉะนน เมอยงไมมการถายโอนภารกจตามมาตรา ๓๑ (๑) (ก) และกาหนดขอบเขตความรบผดชอบตามาตรา ๓๐ (๒) แหงพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ.๒๕๔๒ อานาจหนาทดงกลาวจงยงคงเปนของนายอาเภอทองทตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗ ประกอบกบเรองนไดเคยมการประชมรวมกนระหวาง ผแทนกรมการปกครอง ผแทนสานกงานปลดกระทรวงมหาดไทย และผแทนกรมทดนเพอพจารณาทบทวนปญหาเรองการดแลรกษาและคมครองปองกนทสาธารณประโยชน เมอวนท ๔ ตลาคม ๒๕๔๔ โดยทประชมไดพจารณาเรองอานาจหนาทในการระวงชและรบรองแนวเขตทสาธารณประโยชน กรณการรงวดออกโฉนดทดน แบงแยก และสอบเขต และไดมมต ดงน (๑) ในการออกโฉนดทดนยงคงเปนอานาจหนาทของนายอาเภอตองไปตรวจสอบและเปนพยานตามทกระทรวงมหาดไทยไดสงการไว สวนระวงชแนวเขตกยงเปนอานาจหนาทของนายอาเภอตามทผแทนกรมการปกครองมความเหน (๒) อานาจหนาทของนายอาเภอดงกลาวใหรวมถงการระวงชแนวเขตเกยวกบเรองทวๆ ไปดวย เชน กรณตรวจสอบแนวเขตทสาธารณะ เทศบาลขอตรวจสอบทาง เจาของทดนขอรงวดแบงแยก และมทขางเคยงจดทสาธารณะ หรอ กรณหนวยงานราชการขอตรวจสอบเอกสารหนงสอสาคญ เชน หนงสอสาคญสาหรบทหลวง สวนกรณทดนทขอทาการรงวดมแนวเขตตดตอกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนตามขอ ๔ (๑) ของระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกน ทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. ๒๕๔๔ ปจจบนไดมคาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๑๒/๒๕๔๓ ลงวนท ๑๘ มกราคม ๒๕๔๓ มอบหมายใหกบทบวงการเมองมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทไมมกฎหมายกาหนดไวเปนอยางอน อธบดกรมทดนจงไมมอานาจหนาทดแลและรกษาทดนดงกลาว ๒. เรองการระวงชและรบรองแนวเขตทสาธารณประโยชน กรมทดนไดวางแนวทางปฏบตไวแลวตามระเบยบกรมทดน วาดวยการเขยนขางเคยงและการรบรองแนวเขตทดน พ.ศ.๒๕๔๑ หมวด ๑๔ ขอ ๓๗,๓๘ และ ๓๙ และไดมหนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนมาก ท มท ๐๗๑๙/ว ๕๒๕ ลงวนท ๒๔ กมภาพนธ ๒๕๔๒ เรอง ใหสอบผปกครองทองทกอนออกหนงสอแสดงสทธในทดน ซงกระทรวง มหาดไทยเหนวาอานาจหนาดแลรกษาทสาธารณสมบตของแผนประเภทพลเมองใชประโยชนรวมกน (ทสาธารณประโยชน) ทตงอยในเขตเทศบาลมใชอานาจหนาทของเทศบาล และคาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๙๘๐/๒๔๙๘ ลงวนท ๑๖ สงหาคม ๒๔๙๘และท ๖๓๙/๒๕๔๐ ลงวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๔๐ ซงปจจบน



ถกยกเลกและใหใชคาสงกระทรวง มหาดไทย ท ๑๒/๒๕๔๓ ลงวนท ๑๘ มกราคม ๒๕๔๓ แทน มอบหมายใหทบวงการเมองอนมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทไมมกฎหมายกาหนดไวเปนอยางอน โดยไดมอบหมายใหกรงเทพมหานคร ภายในเขตกรงเทพมหานคร จงหวด ภายในเขตจงหวด แตนอกเขตเทศบาลและองคการบรหารสวนตาบลของจงหวดนน เมองพทยา ภายในเขตเมองพทยา เทศบาลภายในเขตเทศบาลนนๆ องคการบรหารสวนตาบล ภายในเขตองคการบรหารสวนตาบลนนๆ ซงตามคาสงกระทรวงมหาดไทยดงกลาวจะมอบหมายใหทบวงการเมองตางๆ เชน เทศบาล ดแลรกษาเฉพาะทสาธารณสมบตของแผนดนประเภททดนรกรางวางเปลาและทดนซงมผเวนคน หรอทอดทงหรอกลบมาเปนของแผนดนเปนโดยประการอนตามประมวลกฎหมายทดนในเขตเทศบาลเทานน ดงนนการตรวจช และรบรองแนวเขตทสาธารณประโยชนทงในและนอกเขตเทศบาล ผมอานาจหนาทคอนายอาเภอทองท ซงเปนผดแลรกษา ตามพระราชบญญตลกษณะการปกครองทองท พ.ศ. ๒๔๕๗ ประกอบกบทไดมคาพพากษาศาลฎกา ท ๒๖๓๓/๒๕๒๓ สรปวา การทจาเลยไมยอมลงชอรบรองแนวเขตทางสาธารณะในกรณทโจทกขอแบงแยกทดนเปนแปลงยอย และขอแบงแยกถนนสาธารณะออกจากทดนของโจทกนน เมอกฎหมายวาดวยเทศบาล มไดบญญตใหเทศบาลหรอนายกเทศมนตรมหนาทตองระวงแนวและลงชอรบทราบแนวเขตตามประมวลกฎหมายทดนแลว จาเลยกไมมความผดตาม ป.อ. มาตรา ๑๕๗ สาหรบระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ.๒๕๔๔ ขอ ๕ (๒) เปนเรองอานาจหนาทในการดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน ซงกาหนดใหเปนอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนตามทกฎหมายกาหนด และนายอาเภอทองทตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พ .ศ .๒๔๕๗ แตแนวทางปฏบตในขณะนจะตองเปนไปตามนยความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (หนงสอสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ท นร ๐๖๐๑/๐๓๑๗ ลงวนท ๒๒ มนาคม ๒๕๔๔) ดงทกลาวมาแลวในขอ ๑ จงเรยนมาเพอโปรดทราบและใหเจาหนาททเกยวของทราบและถอปฏบตตอไปดวย ขอแสดงความนบถอ สมศกด เอยมไธสง (นายสมศกด เอยมไธสง) รองอธบด ปฏบตราชการแทน อธบดกรมทดน สานกมาตรฐานการออกหนงสอสาคญ โทร/โทรสาร ๐-๒๕๐๓-๓๙๖๐



ระเบยบกระทรวงมหาดไทย

วาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนชวยเหลอ ในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

พ.ศ. ๒๕๔๓ ---------------------

ดวยกระทรวงมหาดไทยเหนสมควร ปรบปรงระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลชวยเหลอควบคมการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. ๒๕๑๙ ใหเหมาะสมยงขนสอดคลองกบพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. ๒๕๓๗ โดยใหครอบคลมถงกรงเทพมหานคร องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล เมองพทยา และสวนราชการสวนทองถนทมกฎหมายจดตงขนดวย กระทรวงมหาดไทยจงออกระเบยบไว ดงตอไปน ขอ ๑ ระเบยบนเรยกวา “ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาหรบทหลวง พ.ศ. ๒๕๔๓” ขอ ๒ ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไป ขอ ๓ ใหยกเลก (๑) ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลมสวนชวยเหลอควบคมการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. ๒๕๑๙ (๒) ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลมสวนชวยเหลอควบคมการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๓๗ ขอ ๔ ในระเบยบน “สภาตาบล” หมายถง สภาตาบลตามกฎหมายวาดวยสภาตาบล และองคการบรหารสวนตาบล “องคกรปกครองสวนทองถน” หมายถง กรงเทพมหานคร องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล เมองพทยา องคการบรหารสวนตาบล และราชการสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตงขน “ผบรหารทองถน” หมายถง ผวาราชการกรงเทพมหานคร นายกองคการบรหารสวนจงหวด นายกเทศมนตร นายกเมองพทยา และประธานกรรมการองคการบรหารสวนตาบล



“สภาทองถน” หมายถง สภากรงเทพมหานคร สภาองคการบรหารสวนจงหวด สภาเทศบาล สภาเมองพทยา และสภาองคการบรหารสวนตาบล “นายอาเภอ” ใหหมายความรวมถง ผอานวยการเขต ปลดอาเภอผเปนหวหนาประจากงอาเภอ ขอ ๕ ภายในเดอนมนาคมของทกป ใหจงหวดสงอาเภอทกอาเภอในเขตจงหวด ทาการสารวจทดนสาธารณประโยชนในเขตทองทของตนวายงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเปนจานวนเทาใด สมควรดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงไวเปนหลกฐานหรอไม เพยงใด พรอมทงเหตผล แลวรายงานใหจงหวดทราบเพอรายงายกรมทดนตามแบบทายระเบยบน ในการสารวจน อาเภออาจขอใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนรวมมอชวยเหลอในการสอบสวนประวต นาชอาณาเขตทสงสยและปฏบตการอนๆ เทาทสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนสามารถจะทาได เมอทองถนทอาเภอใดออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงครบถวนหมดในปใดแลว ปตอไปใหอาเภอนนงดการสารวจตามขอนได ขอ ๖ หลงการทาการสารวจแลว เมอเจาหนาทไดออกไปทาการรงวด เพอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ณ ทองทใด ใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนใหความรวมมอและชวยเหลอประสานงานกบเจาหนาทดงกลาว ดงน (๑) ชแจงและประกาศใหราษฎรในทองททราบ (๒) ใหความอนเคราะหและใหความสะดวกแกเจาหนาทในเรองทพก ความปลอดภย การตดตอนดหมายกบเจาของทดนขางเคยง (๓) ชวยแกไขปญหาอปสรรค และขอขดของตางๆ หากจะเกดมขน (๔) ปฏบตการอนๆ ตามทเหนสมควร เพอใหการดาเนนการไดเสรจสนเรยบรอยสมความมงหมาย ขอ ๗ เพอใหการรงวดในการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงไดเปนไปโดยถกตองไดเนอทและขอบเขตทแทจรง เมอเจาหนาทจะไปทาการรงวดเพอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงแปลงใด ในทองทใด นายอาเภอจะไดแจงใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนทราบ ใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนมอบหมายผแทนไปชวยควบคมดแลการรงวดของเจาหนาท หากเหนวาเปนการไมถกตองดวยประการใดใหประธานสภาตาบลหรอผบรหารทองถนแจงใหนายอาเภอทราบดวย เมอเจาหนาทไดรบแจงจากประธานสภาตาบลหรอผบรหารทองถนตามความในวรรคหนงแลวใหระงบการรงวดและการดาเนนการไวกอนจนกวาจะไดรบคาสงจากนายอาเภอ



ขอ ๘ ในกรณทปรากฏวา การรงวดเพอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงแปลงใดไดเนอทนอยไปจากหลกฐานเดม โดยไมปรากฏวามผบกรก ใหออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตามผลการรงวดดงกลาวไปกอนเสรจแลวใหนายอาเภอสอบสวนขอเทจจรงวา ทดนสาธารณประโยชนแปลงนนนอยไปเพราะเหตใด มจานวนเนอทเทาใด โดยขอความเหนตอสภาตาบลหรอหรอองคกรปกครองสวนทองถน เพอประกอบการพจารณา หากสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถน ไมมความเหนเปนอยางอนภายในสามสบวน ใหดาเนนการตอไป ขอ ๙ ในกรณทมปญหาวา ทดนสาธารณประโยชนแหงใดสมควรจะคงสภาพเพอทาการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงไวเปนหลกฐาน หรอสมควรจะถอนสภาพเพอนามาจดสรรใหราษฎรทากน หรอจดประโยชนอยางอน หรอกรณทมผบกรกสมควรจะดาเนนการขบไลหรอไม เมอนายอาเภอรองขอใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนนดประชมพจารณาใหความเหน โดยใหประชาชน ผนาชมชน ผนาศาสนา หนวยงานของรฐหรอองคการเอกชนเขามามสวนรวมตดสนใจรวมกบสภาตาบลหรอสภาทองถนดวย เสรจแลวสงผลการประชมใหนายอาเภอเพอดาเนนการตอไป ขอ ๑๐ ในการมอบหมายใหผใดเปนผแทนสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนตามขอ ๗ การประชมใหความเหนชอบตามขอ ๘ และการพจารณาใหความเหนตามขอ ๙ ใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถน ทารายงานการประชมไวเปนหลกฐานทกครง ขอ ๑๑ ในการทสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถน ไดใหความชวยเหลอในการรงวดเพอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงแกทางราชการตามระเบยบนสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนอาจไดรบการชวยเหลอคาใชจายเกยวกบคาตอบแทน คาจาง และคาเบยเลยงตามอตราทกรมทดนจะกาหนดโดยความเหนชอบของกระทรวงการคลง ประกาศ ณ วนท ๓ มนาคม พ.ศ. ๒๕๔๓

วฒนา อศวเหม (นายวฒนา อศวเหม) รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

(ประกาศในราชกจจานเบกษาฉบบประกาศทวไป เลม ๑๑๗ ตอนพเศษ ๔๓ ง วนท ๘พฤษภาคม ๒๕๔๓)



หมายเ

หต

ไมอย

หมบาน อ

พป.

อย

ชอบาน อ

พป.

วา

งาน

เนอทป

ระมาณ

ไร

อาเภอ

ตาบล

ชอหม

บาน

หมท

ชอทส

าธารณ

สมบต

ของแผ

นดน

บญชส

ารวจท

สาธาร

ณสมบ

ตของแผ

นดน ท

ประส

งคจะให

รงวดอ

อกหน

งสอส

าคญส

าหรบ

ทหลว

ง ขอ

ง จงห

วด.....

..........

........

ลาดบ

ท



(สาเนา) ระเบยบกระทรวงมหาดไทย

วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ.๒๕๔๔

..........................................

เพอใหการปฏบตหนาทในการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน ซงอยในความรบผดชอบของกระทรวงมหาดไทยไดเปนไปดวยความเรยบรอย อาศยอานาจตามความในมาตรา ๒๐ วรรคหนง แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.๒๕๓๔ กระทรวงมหาดไทยจงออกระเบยบไวดงตอไปน

ขอ ๑ ระเบยบนใหเรยกวา “ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ.๒๕๔๔”

ขอ ๒ ใหยกเลกระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดแลรกษาทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. ๒๕๑๕

ขอ ๓ ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ขอ ๔ ทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทอยในบงคบของระเบยบน หมายถง (๑) ทดนรกรางวางเปลาซงมไดมบคคลใดมสทธครอบครองและทดนซงม ผเวนคนหรอทอดทง หรอกลบมาเปนของแผนดนโดยประการอนตามกกหมายทดน (๒) ทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน ไมวาเปนโดยสภาพทดนหรอทางราชการไดสงวนไว กตาม เชน ทชายตลง ทางบก ทางนา สวนสาธารณะ ทเลยงสตว และทสาธารณะประจาตาบลและหมบาน เปนตน

ขอ ๕ อานาจหนาทในการดแลรกษาและการดาเนนการคมครองปองกน (๑) ทดนตามขอ ๔ (๑) ใหเปนอานาจหนาทของอธบดกรมทดนและทบวงการเมอง ทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยมอบหมาย ตามความในมาตรา ๘ แหงประมวลกฎหมายทดน



(๒) ทดนตามขอ ๔ (๒) ใหเปนอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนตามทกฎหมายกาหนด และนายอาเภอทองทตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗ ขอ ๖ การดาเนนคด การขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง การตรวจสอบแนวเขต และการดาเนนการใดๆ เพอปองกนการบกรก หรอเขาไปยดถอครอบครองโดยไมชอบดวยกฎหมาย หรอแกไขปญหาการบกรก ใหใชงบประมาณของหนวยงานดงน (๑) ทดนตามขอ ๔ (๑) ใหใชประมาณของหนวยงานตามขอ ๕ (๑) (๒) ทดนตามขอ ๔ (๒) ใหใชงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถนในการดาเนนการ และแจงนายอาเภอทองททราบ ในเขตพนทสภาตาบลใหใชงบประมาณของสภาตาบล ทงน ตงแตปงบประมาณ ๒๕๔๖ เปนตนไป ขอ ๗ การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน (๑) ทดนตามขอ ๔ (๑) ไมตองจดทาทะเบยน แตใหทบวงการเมองผไดรบมอบหมายจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยใหมหนาทดแลรกษาสารวจรายละเอยดตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนดไวเปนหลกฐาน (๒) ทดนตามขอ ๔ (๒) เวนแตทชายตลง ทางบก ทางนา ลากระโดง ลารางสาธารณะและทางระบายนาทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนน นๆ ดา เนนการสารวจจดทาทะเบยนท ด นสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนดโดยใหจดทาจานวน ๔ ชด ใหเกบรกษาไวทองคกรปกครองสวนทองถน ๑ ชด อาเภอหรอกงอาเภอ ๑ ชด จงหวด ๑ ชด และใหจงหวดสงใหกรมทดน ๑ ชด ถาทดนแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหผมหนาทดแลรกษาและคมครองปองกนตามกฎหมายดาเนนการขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป สาหรบทดนสาธารณประโยชนทไดจดทาทะเบยนไวแลว กอนระเบยบนใหองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการขอคดมาเกบไวทองคกรปกครองสวนทองถนนน ๑ ชด ทดนนอกจากทกลาวมาไวในวรรคหนง ใหเปนหนาทของนายอาเภอทองท อนง ทางสาธารณประโยชนหรอทางนาสาธารณะทไมใชทางหลวงตามกฎหมาย วาดวยทางหลวงหรอทางกฎหมายกาหนดไวโดยเฉพาะใหองคกรปกครองสวนทองถนหรอผมหนาทรบผดชอบตามกฎหมายสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนไวเปนหลกฐานดวย



ขอ ๘ การใชทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน ตามขอ ๔ ทบวงการเมองผขอใชจะตองปฏบตตามหลกเกณฑและวธการทกระทรวงมหาดไทยกาหนด และจะตองไดรบอนมตจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยกอน จงจะเขาใชประโยชนในทดนดงกลาวได ขอ ๙ การถอนสภาพทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนตามาตรา ๘ วรรคสองแหงประมวลกฎหมายทดน ทบวงการเมองผขอถอนสภาพจะตองปฏบตตามหลกเกณฑและวธการทกระทรวงมหาดไทยกาหนด ขอ ๑๐ การเปลยนสภาพการใชประโยชนทดนจากการใชประโยชนอยางหนงเปนอกอยางหนงใหดาเนนการตามหลกเกณฑและวธการทกระทรวงมหาดไทยกาหนด ขอ ๑๑ การจาหนายทะเบยนทดนสาธารณประโยชน เมอไดมการถอนสภาพตามประมวลกฎหมายทดน หรอกฎหมายอน ใหผมหนาทดแลรกษาจดการจาหนายทะเบยนทดนสาธารณประโยชนและคนหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ตามวธการทกระทรวงมหาดไทยกาหนด ขอ ๑๒ การชแจงรายละเอยดขอเทจจรงแกหนวยงานอนทเกยวของกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนตามขอ ๔ เปนตนวา ประวตความเปนมา ทตง ขอบเขต สภาพปญหาและการแกไขปญหา (๑) กรณทดนตามขอ ๔ (๑) ใหเปนหนาทของทบวงการเมองตามขอ ๕ (๑) (๒) กรณทดนตามขอ ๔ (๒) ใหเปนหนาทสวนราชการทมหนาทดแลรกษาตามขอ ๕ (๒) ขอ ๑๓ ใหอธบดกรมทดนเปนผรกษาการตามระเบยบน ประกาศ ณ วนท ๔ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๔ (ลงชอ) สมบต อทยสาง (นายสมบต อทยสาง) รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย หมายเหต ประกาศในราชกจจานเบกษาฉบบประกาศทวไป เลม ๑๑๘ ตอนพเศษ ๔๓ ง วนท ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๔๔



ดวนมาก ท มท ๐๗๑๘.๒/ว ๐๔๖๔๔ กรมทดน ถนนพระพพธ กท ๑๐๒๐๐

๘ กมภาพนธ ๒๕๔๓

เรอง มอบหมายใหทบวงการเมองอนมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกน ทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด (ยกเวนกรงเทพมหานคร) สงทสงมาดวย สาเนาคาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๑๒/๒๕๔๓ ลงวนท ๑๘ มกราคม ๒๕๔๓ อางถง ๑. หนงสอกรมทดน ดวนมาก ท มท ๐๗๑๘/ว ๓๙๖๐๓ ลงวนท ๒๒ ธนวาคม ๒๕๔๐ ๒. หนงสอกรมทดน ดวนมาก ท มท ๐๗๑๘/ว ๐๗๘๕๐ ลงวนท ๑๖ มนาคม ๒๕๔๑ ตามหนงสอทอางถง กรมทดนไดสงคาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๖๓๙/๒๕๔๐ ลงวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๔๐ เรอง มอบหมายใหทบวงการเมองอนมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนหรอเปนทรพยสนของแผนดน ซงรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยมอบหมายใหจงหวด เทศบาล สขาภบาล และองคการบรหารสวนตาบล เปนผดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกน พรอมแจงแนวทางปฏบตวา สาธารณสมบตของแผนดนทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยมอบหมายใหดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนตามคาสงขางตน หมายถง เฉพาะทดนทเปนทสาธารณสมบตของแผนดนทไมมกฎหมายกาหนดไวเปนอยางอนตามมาตรา ๑๓๐๔ (๑) แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยเทานน นน บดน กระทรวงมหาดไทยไดมคาสง ท ๑๒/๒๕๔๓ ลงวนท ๑๘ มกราคม ๒๕๔๓ ใหยกเลกคาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๖๓๙/๒๕๔๐ ลงวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๔๐ และสงมอบหมายใหทบวงการเมองอนซงเปนหนวยราชการทมฐานะเปนนตบคคลของราชการสวนภมภาคและราชการสวนทองถน ใหมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทไมมกฎหมายกาหนดไวเปนอยางอนเสยใหม รายละเอยดปรากฏตามสาเนาคาสงทไดสงมาพรอมหนงสอน



ฉะนน เพอใหการปฏบตตามคาสงดงกลาวเปนไปดวยความสงบเรยบรอย จงขอซกซอมความเขาใจวา การมอบหมายใหทบวงการเมองอนมหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน ทไมมกฎหมายกาหนดไวเปนอยางอน ไมรวมถง การเขาใชประโยชน การอนญาตหรอการอนมต ใหบคคลหรอทบวงการเมองใดเขาใชประโยชนสาธารณสมบตของแผนดนดงกลาวดวย เวนแตไดมการปฏบตตามประมวลกฎหมายทดนหรอระเบยบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด และไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามประมวลกฎหมายทดนหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลว ทงน ใหเปนไปตามหนงสอกรมทดน ดวนมาก ท มท ๐๗๑๘/ว ๐๗๘๕๐ ลงวนท ๑๖ มนาคม ๒๕๔๑

จงเรยนมาเพอโปรดทราบและแจงใหหนวยราชการสวนทองถนในเขตจงหวด และเจาหนาททเกยวของถอปฏบตตอไป

ขอแสดงความนบถอ

วเชยร รตนะพระพงศ (นายวเชยร รตนะพระพงศ)

อธบดกรมทดน กองสารวจและควบคมทดนของรฐ โทร. ๒๒๒-๑๘๔๐ โทรสาร ๒๒๒-๒๘๕๑



คาสงกระทรวงมหาดไทย

ท ๑๒/๒๕๔๓ เรอง มอบหมายใหทบวงการเมองอนทมหนาทดแลรกษา และดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบต

ของแผนดนหรอทรพยสนของแผนดน ..................................

ตามทกระทรวงมหาดไทยไดมคาสง ท๖๓๙/๒๕๔๐ ลงวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๔๐ เรอง มอบหมายใหทบวงการเมองอนทมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนหรอเปนทรพยสนของแผนดน นน อาศยอานาจตามความในมาตรา ๘ แหงประมวลกฎหมายทดน รฐมนตรวาการกระทรวง มหาดไทยใหยกเลกคาสงกระทรวงมหาดไทย ดงกลาวขางตน และมคาสงมอบหมายใหทบวงการเมองอนมอานาจหนาทดแลรกษาและดาเนนการคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทไมมกฎหมายกาหนดไวเปนอยางอน ดงน (๑) กรงเทพมหานคร ภายในเขตกรงเทพมหานคร (๒) จงหวด ภายในเขตจงหวดแตนอกเขตเทศบาลและ องคการบรหารสวนตาบลของจงหวด นน (๓) เมองพทยา ภายในเขตเมองพทยา (๔) เทศบาล ภายในเขตเทศบาล นนๆ (๕) องคการบรหารสวนตาบล ภายในเขตองคการบรหารสวนตาบล นนๆ ทงน ตงแตบดนเปนตนไป สง ณ วนท ๑๘ มกราคม ๒๕๔๓

วฒนา อศวเหม (นายวฒนา อศวเหม)

รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย



ระเบยบกระทรวงมหาดไทย

วาดวยการสอบสวนเกยวกบการบกรกทหรอทางสาธารณประโยชน พ.ศ. ๒๕๓๙

------------------------------------ เพอใหการสอบสวนขอเทจจรงเกยวกบการบรกทหรอทางสาธารณะประโยชนไปดวยความถกตอง รวดเรว และเปนธรรมแกทกฝาย กระทรวงมหาดไทยจงออก ระเบยบไวดงตอไปน ขอ ๑ ระเบยบนเรยกวา “ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการสอบสวนขอเทจจรงเกยวกบการบกรกทหรอทางสาธารณประโยชน พ.ศ. ๒๕๓๙ ขอ ๒ ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนทประกาศเปนตนไป ขอ ๓ บรรดาระเบยบ ขอบงคบ และคาสงอนใด ในสวนทกาหนดไวแลวในระเบยบน หรอซงขดหรอแยงกบระเบยบน ใหใชระเบยบนแทน ขอ ๔ ในระเบยบน “ผมอานาจหนาทในการสอบสวน” หมายถงเจาหนาทของรฐผหนงผใดหรอคณะกรรมการสอบสวนทผวาราชการจงหวดหรอปลดกรงเทพมหานครแตงตงแลวแตกรณ “ผมสวนไดเสย” หมายถง (๑) ผทมผลประโยชนไดเสยเกยวของกบการบกรกทหรอทางสาธารณะประโยชน (๒) ผทเปนญาตเกยวของกบบคคลตาม (๑) ไดแก บพการ หรอผสบสนดานไมวาชนใดๆ หรอเปนพนอง หรอเปนลกพลกนองนบไดเพยงภายในสามชน หรอเปนญาต เกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน (๓) เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมของบคคล ตาม (๑) (๔) เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจาง หรอเคยเปนนายจางของบคคลตาม (๑) ขอ ๕ การแตงตงผมอานาจหนาทในการสอบสวน (๑) เมอมกรณอนสมควรจะตองสอบสวนขอเทจจรงเกยวกบการบกรกทหรอทางสาธารณประโยชน ใหผวาราชการจงหวด หรอปลดกรงเทพมหานคร แตงตงผมอานาจหนาทในการสอบสวนขน



(๒) ผมสวนไดเสยเกยวกบการบกรกทหรอทางสาธารณประโยชนนน ไมสมควรจะไดรบการแตงตงใหเปนผมอานาจหนาทในการสอบสวน (๓) เมอมการคดคานหรอโตแยงวา ผมอานาจหนาทในการสอบสวนมสวนไดเสยในเรองทมการสอบสวนใหผวาราชการจงหวดหรอปลดกรงเทพมหานคร แลวแตกรณ พจารณาสงการตามทเหนสมควร ขอ ๖ การสอบสวนใหผมอานาจหนาทในการสอบสวนดาเนนการดงน (๑) สอบสวนถงประวตความเปนมา สภาพของทดน อาณาเขตเนอทและการใชประโยชนของทดนแปลงนนๆ โดยชดเจน นอกจากนใหสอบสวนในประเดนทเกยวของดงตอไปนดวย ก. ทดนททางราชการสงวนหวงหามไวนน ไดสงวนหวงหามไว ตงแตเมอใด ผใดประกาศสงวนหาม อาศยอานาจตามกฎหมายใด มหลกฐานอยางใดบาง ประชาชนไดใชประโยชนรวมกนมาอยางใด ตงแตเมอใด ในปจจบนยงใชประโยชนรวมกนอย หรอเลกใชแลวตงแตเมอใด เพราะเหตใด ข. ทางนา หนอง บง นน ประชาชนไดรบประโยชนรวมกนมาอยางใด มบรเวณตนเขนหรอไมเพยงใด การตนเขนนน เปนไปในลกษณะใด กลาวคอ มบคคลทาใหเกดขนหรอเปนไปโดยธรรมชาต ค. ถนน ทางเดน นน มความเปนมาอยางไร กลาวคอ เจาของทดนอทศใหโดยตรง หรอโดยปรยายหรออยางไร ทางเสนนเรมจากทใดถงทใด ใชกนอยางไร เปนทางซงสาธารณชนใชหรอใชเฉพาะเจาของทดนในละแวกนน ง. ทชายตลงนน ตามปกตนาทวมถงหรอไม เพยงใด ทวมถงทกปหรอไม เปนระยะเวลานานเทาใดประชาชนไดใชประโยชนรวมกนหรอไมอยางไร หรอผใดใชประโยชนหรอไม (๒) จดทาแผนทสงเขป แสดงเขตทหรอทางสาธารณประโยชนทดนขางเคยง และสวนทมผบกรกเพอประกอบการพจารณาดวย (๓) สอบสวนผสงอาย และผปกครองทองททงในอดตและปจจบนทเคยรเหนหรอใชประโยชนในทหรอทางสาธารณประโยชนนน มากอนเปนหลก (๔) ในกรณทมผเกยวของประสงคจะนาพยานหลกฐานอนมาเพมเตม สานวนการสอบสวน หรอประสงคจะใหผมอานาจหนาทในการสอบสวนทาการสอบสวนพยานบคคลใด หรอรวบรวมพยานหลกฐานอนใด ใหผมอานาจหนาทในการสอบสวนพจารณาดาเนนการตามความจาเปนและสมควรโดยใหความเปนธรรมแกคกรณทกฝายดวย



(๕) สรปขอเทจจรงและพยานหลกฐาน ใหผถกรองเรยนวากระทาการบกรกทราบ ถาผทถกรองเรยนวากระทาการบกรกยอมรบ กใหบนทกถอยคาไวเปนหลกฐาน แตถาผนนใหถอยคาปฏเสธหรอไมยอมรบ ใหผมอานาจหนาทในการสอบสวนดาเนนการสอบสวนขอเทจจรงวาผนนไดทดนมาอยางไร ชอบดวยกฎหมายหรอไมครอบครองทาประโยชนอยางไร เมอใด (๖) เมอผมอานาจหนาทในการสอบสวนไดดาเนนการตาม (๕) แลว ใหแจงใหคกรณทกฝายไดรบทราบขอเทจจรงและพยานหลกฐานจากการสอบสวน ซงรวมทงขอกลาวหา ขอปฏเสธ หรอขอเทจจรงทเปนผลรายตอคกรณฝายใดฝายหนง พรอมทงแจงใหคกรณดงกลาวทราบวา สามารถจะนาเสนอขอเทจจรงและพยานหลกฐาน ทงพยานบคคลและพยานเอกสารของตนเองได ในระยะเวลาอนสมควร ซงผมอานาจหนาทในการสอบสวนจะเปนผพจารณากาหนดระยะเวลาดงกลาวตามความจาเปนแลวแตกรณ (๗) การแจงตาม (๕) และ (๖) ใหคานงถงความเสยหาย หรอความปลอดภยซงอาจเกดแกพยานดวย ขอ ๗ ในการปฏบตหนาทดงกลาวนน ผมอานาจหนาทในการสอบสวนตองวางตวเปนกลาง ไมลาเอยง ไมชนา ขมข หรอหลอกลวง หรอใชวธการอนใดในทานองเดยวกนตอคกรณหรอพยานเพอใหคกรณหรอพยานเสนอขอเทจจรงและพยานหลกฐานโดยจายอม ขอ ๘ เมอด า เนนการเสรจแลว ใหสรปสานวนเสนอผว าราชการจงหวดหรอปลดกรงเทพมหานครแลวแตกรณโดยใหผมอานาจหนาทในการสอบสวนรายงานประกอบไวในสานวนดวยวา ใหดาเนนการตามขนตอนในขอ ๖ แลว และในการเปดโอกาสใหคกรณทกฝายไดรบทราบขอกลาวหา ขอปฏเสธ รวมทงการใหคกรณทกฝายนาพยานหลกฐานมาสบเพมเตมนน ผมอานาจหนาทสอบสวนไดใหระยะเวลาในแตละขนตอนเทาใดและใหผวาราชการจงหวดหรอปลดกรงเทพมหานครพจารณาสงการหรอดาเนนการตามทเหนสมควร รวมทงแจงใหคกรณทราบดวย ประกาศ ณ วนท ๒๗ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๓๙

บรรหาร ศลปอาชา (นายบรรหาร ศลปอาชา)

รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย



ท มท ๐๓๑๑.๑/ว ๑๗๗๖ กระทรวงมหาดไทย ถนนอษฎางค กท ๑๐๒๐๐

๙ มถนายน ๒๕๓๗

เรอง การจดหาทสาธารณะประจาตาบล หมบาน และการออกหนงสอสาคญทหลวง

เรยน ผวาราชการจงหวด ทกจงหวด

อางถง ๑. หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท ๔๗๓/๒๔๘๖ ลงวนท ๑๙ ตลาคม ๒๔๘๖ ๒. หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท ๐๔๐๙/ว ๑๐๔ ลงวนท ๒๖ มกราคม ๒๕๒๗

สงทสงมาดวย แบบสารวจทสาธารณะประจาตาบล หมบาน จานวน ๑ ชด

ตามทกระทรวงมหาดไทย ไดสงการใหทกจงหวดและทกอาเภอ ดาเนนการจดหาทดนไวเปนทสาธารณะประจาตาบล หมบาน ตาบลละอยางนอย ๕๐ ไร หมบานละอยางนอย ๒๕ ไร สาหรบจดเปนสนามกฬาหรอสถานทพกผอนหยอนใจ หรอใชเปนประจาในดานเศรษฐกจสวนรวม นน กระทรวงมหาดไทยพจารณาเหนวา ในปจจบนทดนสาธารณะประจาตาบล หมบาน ทไดจดหาไวตงแตป พ.ศ. ๒๔๘๖ นน บางอาเภอยงไมไดดาเนนการออกหนงสอสาคญทหลวงไวเปนหลกฐาน เมอมปญหาการบกรกทสาธารณะประจาตาบล หมบาน และอาเภอจะดาเนนการตามกฎหมาย ผบกรกกจะตงขอตอสเรองสทธครอบครองทาใหเกดกรณพพาทระหวางรฐกบราษฎรอย เปนประจา และทสาธารณะประจาตาบล หมบานบางแปลง ไดใหสวนราชการตางๆ ครอบครองใชประโยชนเปนจานวนมาก ตาบล หมบาน ทเคยมทสาธารณะประจาตาบล หมบานจงไมมทสาธารณะไวสาหรบใหประชาชนใชรวมกน รวมทงกระทรวงมหาดไทย ไดจดตงหมบาน ตาบล เปนประจาทกป แตจงหวดและอาเภอมไดพจารณากาหนดใหมทสาธารณะประจาตาบล หมบาน ดงนน เพอใหการดาเนนการทเกยวของกบทสาธารณะประจาตาบล หมบาน เปนไปดวยความเรยบรอย จงใหทกจงหวดดาเนนการดงตอไปน



๑. ใหทกอาเภอและกงอาเภอ สารวจวามทสาธารณะประจาตาบล หมบานแปลงใดทยงมไดดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง กใหรบดาเนนการออกหนงสอสาคญทหลวงเสยใหถกตองโดยใหอาเภอมอบหมายใหสานกงานทดนอาเภอเปนเจาของเรองในการออกหนงสอสาคญทหลวง ๒. มอบหมายให ทกอาเภอและกงอาเภอสารวจวามหมบานใด และตาบลใด ทยงไมมทสาธารณะประจาตาบล หมบาน หรอเคยมแตไดใหสวนราชการอนครอบครองใหประโยชนแลว กใหตาบล หมบานนนจดหาทสาธารณะประจาตาบล หมบานขนใหม ทงน หลกเกณฑ วธการจดหา ใหเปนไปตามนยหนงสอกระทรวงมหาดไทย ท ๔๗๓/๒๔๘๖ ลงวนท ๑๔ ตลาคม ๒๔๘๖ ๓. ใหทกอาเภอและกงอาเภอสารวจทสาธารณะประจาตาบล หมบาน แยกเปนรายหมบาน ตาบล ตามแบบทสงมาพรอมน แลวสงแบบสารวจดงกลาวใหกระทรวงมหาดไทย จานวน ๔ ชด ภายในวนท ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๓๗ จงเรยนมาเพอโปรดพจารณาดาเนนการตอไป

ขอแสดงความนบถอ

ชยรตน หตะเจรญ (นายชยรตน หตะเจรญ)

รองปลดกระทรวง ปฏบตราชการแทน ปลดกระทรวงมหาดไทย

กรมการปกครอง สานกบรหารการปกครองทองท โทร. (๐๒) ๒๒๑๙๑๒๑,๒๒๒๙๘๘๘ โทรสาร (๐๒) ๒๒๑๔๘๕๐



ท มท ๐๒๐๒/๒๐๗๔ กระทรวงมหาดไทย ถนนอษฏางค กท ๑๐๒๐๐ ๑๘ สงหาคม ๒๕๓๖ เรอง ขอใหสงวนทไวใชในอนาคต เรยน ผวาราชการจงหวด ทกจงหวด สงทสงมาดวย รายละเอยดพนทใชสอยทจะสงวนประเภทตางๆ จานวน ๑ ชด ดวยกระทรวงมหาดไทยไดรบแจงจากสานกผงเมองวา ปจจบนนชมชนชนบทเรมมการขยายตวมากขนจากผลการพฒนาเศรษฐกจทเจรญรดหนาดวยดมาเปนลาดบ สภาพการตงถนฐานหรอชมชน ทงในระดบเมองและชนบทมความหนาแนนมากขน เขตพนทชมชนเรมแผวงกวางกวาขนาดแรกเรม กอใหเกดความขาดแคลนพนทใชสอยสาหรบสาธารณะ กจการสาธารณปโภค สาธารณปการ และกจการของรฐดงปรากฏในหลายพนทวา เกดปญหาการจดหาสถานทในการจดสรางสวนสาธารณะ สนามกฬา สถานทราชการ โรงพยาบาล สถานขนสง ทบาบดนาเสย ททงขยะฯ ประกอบกบรฐบาลมนโยบายสงเสรมและพฒนาชนบทโดยมงสรางความเจรญแกภมภาคและชนบทมากขนเพอบรรเทาปญหาของเมองใหญทเกดขนนานบประการ กระทรวงมหาดไทยพจารณาแลวเหนวา เพอเปนการสนองนโยบายรฐบาลและใหถกหลกวชาการผงเมอง จงเหนสมควรใหจงหวดดาเนนการสงวนทใชสอยสาหรบสาธารณะ กจการสาธารณปโภค สาธารณปการ และกจการของรฐในชมชนทเรมกอตวขน ตามรายละเอยดทแนบ เพอรองรบประชากรในอนาคตอยางนอย ๕๐ ป โดยสานกผงเมองจะเปนผใหคาแนะนาตามหลกวชาการแกจงหวดตอไป จงเรยนมาเพอโปรดทราบและถอปฏบตตอไป ขอแสดงความนบถอ รอยตร เบญจกล มะกะระธช (เบญจกล มะกะระธช) รองปลดกระทรวง ปฏบตราชการแทน ปลดกระทรวงมหาดไทย สานกผงเมอง กองจดโครงการและประเมนผล โทร. ๒๔๕๙๙๖๑-๒ โทรสาร ๒๔๖๐๑๘๐



รายละเอยดการสงวนทไวใชในอนาคต

๑. ศนยราชการ ระดบจงหวด (หลก) ไมตากวา ๔๐ ไร ระดบจงหวด (รอง) ไมตากวา ๒๐ ไร ระดบอาเภอ ไมตากวา ๗๕ ไร ระดบตาบล ไมตากวา ๑๕ ไร (ใหเปนไปตามหลกการ และแนวทางดาเนนงานจดวางผง แมบทศนยราชการสวนภมภาคของกระทรวงมหาดไทย ตามคาสงกระทรวงฯ ท ๘๖/๒๕๓๓) ๒. สวนสาธารณะ ระดบจงหวดไมตากวา ๑๐๐ ไร สวนปา ๑,๐๐๐ ไร ระดบอาเภอ ๕๐ ไร ระดบตาบล ๒๐ ไร ๓. สนามเดกเลน ๑.๒ ไร/๑,๐๐๐ คน ๔. สนามกฬา ระดบจงหวด ไมตากวา ๖๐ ไร ระดบอาเภอไมตากวา ๑๕ ไร ความกวางไมนอยกวา ๑๒๐ เมตร (เปนทราบ นาทวมไมถง ทดนอยในแนวยาวตามแนวทศเหนอ-ใต) ๕. โรงพยาบาล โรงพยาบาลชมชนขนาด ๓๐-๙๐ เตยง ไมตากวา ๒๕ ไร สถานอนามยตาบลไมตากวา ๒ ไร ๖. สถานขนสง ชน ๑ ไมตากวา ๑๐ ไร ชน ๒ ไมตากวา ๗ ไร ชน ๓ ไมตากวา ๕ ไร ๗. ทบาบดนาเสย ๒ ไร/๑,๐๐๐ คน หลกเกณฑ : ๑. ตงอยตากวาระดบปกตของชมชน ๒. อยใตทางนาทใชบรโภคของชมชน ๘. ททงขยะแบบฝงกลบ ๒.๕ ไร/๑,๐๐๐ คน หลกเกณฑ : ๑. อยใตทศทางลมทพดผานชมชน ๒. อยหางจากชมชนไมนอยกวา ๕ กม. ๓. ระดบนาใตดนลกไมนอยกวา ๖ เมตร



๙. ทสาธารณะประโยชนอน เพอรองรบการขยายตวของประชากรในอนาคต ๕๐ ปขางหนา ๘๐ ไร/๑,๐๐๐ คน ทงน พนททสงวนบางประเภทควรมการคาดประมาณวาประชากรในอนาคต (๕๐ ป) จะมจานวนเทาใด โดยคานงถงประโยชนใชสอยทประชาชนในชมชนนนจะไดรบบรการอยางสะดวก อาทเชน โรงเรยน โรงพยาบาล สวนสาธารณะ สนามเดกเลน



(สาเนา) ท มท ๐๗๑๒/๒๗๐๓๕ กรมทดน ถนนพระพพธ กท.๑๐๒๐๐

๒๘ พฤศจกายน ๒๕๒๙

เรอง หารอเกยวกบการมอบหมายใหไปเปนพยานรวมตรวจสอบทดน ระวงแนวเขตและ รบรองเขตทดนสาธารณประโยชนแทนนายอาเภอ

เรยน ผวาราชการจงหวดแพร

อางถง หนงสอจงหวดแพร ท พร ๐๐๒๐/๒๒๙๖ ลงวนท ๗ กมภาพนธ ๒๕๒๙

ตามทหารอเกยวกบการมอบหมายของนายอาเภอใหไปเปนพยานรวมตรวจสอบทดนระวงชแนวเขตและรบรองเขตทดนสาธารณประโยชน วาการออกไปเปนพยานรวมตรวจสอบระวงชแนวเขตและรบรองเขตทดนสาธารณประโยชนเปนอานาจหนาทของนายอาเภอตามพระราชบญญต ลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗ และตามหน งส อกระทรวงมหาดไทย ท ๗๗๔๘/๒๔๙๗ ลงวนท ๓ เมษายน ๒๔๙๗ เรอง ใหสอบผปกครองทองทกอนออกโฉนดทดน แตตามพระราชบญญตฯ และหนงสอกระทรวงมหาดไทยดงกลาวนไมไดกาหนดในเรองการมอบอานาจไว ดงนน หากนายอาเภอไมไดไปดวยตนเองจะมอบอานาจใหผอนออกไปดาเนนการแทนนายอาเภอจะตองอาศยอานาจตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๑๘ ลงวนท ๒๙ กนยายน ๒๕๑๕ ขอ ๖๐ วรรคสอง กลาวคอ จะตองมอบอานาจโดยทาเปนหนงสอใหหวหนาสวนราชการประจาอาเภอคนใดคนหนงทาการแทน ฉะนนนายอาเภอจะมอบใหบคคลอน เชน กานน ผใหญบาน ออกไปทาการแทนไมได จงหวดเหนวานายอาเภอและหวหนาสวนราชการประจาอาเภอมภาระหนาทสาคญอนๆ มาก หากจะไปดาเนนการดงกลาวอาจจะไมสะดวกและไมถกตอง เพราะการเปนพยานและรบรองระวงชแนวเขตทดนสาธารณประโยชนจาเปนตองทราบขอมลและประวตความเปนมาของทดนใหถกตอง สวนกานนหรอผใหญบานเปนบคคลในทองทยอมจะรสภาพทองทขอเทจจรงและประวตความเปนมาเกยวกบทสาธารณประโยชนในหมบานไดด การเปนพยานรวมตรวจสอบ ระวงชแนวเขตและรบรองแนวเขตทดนสาธารณประโยชนยอมจะถกตองมากกวา ฉะนน หากนายอาเภอไดมอบหมายใหกานนหรอผใหญบานทาการแทนเกยวกบ



เรองน นาจะทาใหการรงวดออกหนงสอสาคญสาหรบทดนใหแกราษฎรมความสะดวกรวดเรวและถกตอง แตเนองจากเรองนเปนปญหาขอกฎหมายจงหวดจงหารอวากรณนอาเภอจะมอบอานาจใหบคคลอนทมใชหวหนาสวนราชการประจาอาเภอ เชน กานน ผใหญบาน ทาการแทนจะดาเนนการไดหรอไมเพยงใด นน กรมทดนพจารณาแลวเหนวา เรองนเปนปญหาขอกฎหมายอนเกยวกบอานาจหนาทของนายอาเภอโดยตรงและเกยวของกบหนงสอกรมทดน ดวนมาก ท มท ๐๗๑๒/ว ๒๓๑๒๓ ลงวนท ๒๖ กนยายน ๒๕๒๘ โดยอางหนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท ๐๓๐๙/ว ๒๕๗ ลงวนท ๒๕ กมภาพนธ ๒๕๒๕ ซงกรมการปกครองเปนเจาของเรองผดาเนนการ จงสงเรองราวหารอกรมการปกครอง และกรมการปกครองไดพจารณาและตอบขอหารอในเรองดงกลาว ดงน ๑. นายอาเภอจะมอบหมายหวหนาสวนราชการประจาอาเภอคนใดคนหนงไปทาการแทนกไดตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๑๘ ขอ ๖๐ วรรค ๒ ๒. หากไมสะดวกทจะมอบหมายหวหนาสวนราชการประจาอาเภอ ตามขอ ๑ นายอาเภอยงสามารถอาศยกฎหมายวาดวยการปกครองทองท ตามขอ ๖๓ แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๑๘ ประกอบขอ ๕๗ และ ๕๘ ไดอก โดยมอบหมายปลดอาเภอ หวหนาสวนราชการ กานน หรอผใหญบานตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช ๒๔๕๗ มาตรา ๖๖ (๑) มาตรา ๒๗ (๘) มาตรา ๓๔ ทว และมาตรา ๔๐ นอกจากนยงอาจออกคาสงมอบหมายกรรมการผทรงคณวฒของสภาตาบลได ตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๓๒๖ ขอ ๕ และขอ ๑๑ (๖) เพราะกรรมการผทรงคณวฒเปนสวนหนงของสภาตาบลซงตองปฏบตหนาทตามททางราชการมอบหมาย

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และถอเปนแนวทางปฏบตตอไป

ขอแสดงความนบถอ (ลงชอ) ศร เกวลนสฤษด (นายศร เกวลนสฤษด) อธบดกรมทดน กองหนงสอสาคญ โทร. ๒๒๓-๐๙๗๙



(สาเนา) ท มท ๐๔๐๙/ว ๑๐๔ กระทรวงมหาดไทย ถนนอษฏางค กท ๑๐๒๐๐

๒๖ มกราคม ๒๕๒๗

เรอง การจดทาแนวเขตและแผนทสงเขปในทดนสาธารณะประจาตาบลและหมบาน


อางถง ๑. หนงสอกระทรวงมหาดไทย ท ๑๘๕๐/๒๔๙๙ ลงวนท ๒๔ มกราคม ๒๔๙๙ ๒. หนงสอกรมการปกครอง ท มท ๐๓๐๙/๑๐๙๖๕๘ ลงวนท ๑๖ ธนวาคม ๒๕๒๕

ตามทกรมการปกครองไดแจงใหจงหวดสงใหอาเภอดาเนนการสารวจทดนประจาตาบลและหมบานทหาไวเพอเปนทสาธารณะประจาตาบลและหมบาน สาหรบจดเปนสนามกฬา หรอสถานทพกผอนหยอนใจ ซงไดปรากฏวาบางทองทยงไมไดออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงไวเปนหลกฐานทาใหราษฎรบกรกทดนประเภทน เมอจะดาเนนการตามกฎหมายกจะตงขอตอสเรองสทธครอบครองทาใหเกดกรณพพาทระหวางรฐกบราษฎรอยเปนประจาดงรายละเอยดแจงแลว นน กระทรวงมหาดไทยพจารณาเหนวาในปจจบนทดนสาธารณะดงกลาวขางตนสวนใหญยงไมไดดาเนนการปกหลกแสดงแนวเขต และไมมแผนปายทมขอความแสดงวา เปนทดนสาธารณะประจาตาบลและหมบานไว ทาใหไมสามารถตรวจสอบหลกฐานแนวเขตทดนในการทจะไมใหราษฎรบกรกทดนทหวงหามไวได และเปนการยากทจะดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงไดโดยถกตอง จงมความจาเปนทจะตองใหจงหวดดาเนนการ ดงน ๑. ใหอาเภอดาเนนการปกหลกแสดงแนวเขตใหชดเจน พรอมทงจดทาแผนปายโดยมขอความในแผนปายวา “ทสาธารณะประจาตาบล...” (ระบชอ) หรอ “ทสาธารณะประจาหมบาน...” (ระบชอ) แลวแตกรณ ขนาดของปายควรจะมความกวางประมาณ ๖๕ เซนตเมตร ยาว ๒.๐๐ เมตร สพนของปายและตวอกษรควรใชสสภาพ ขนาดตวหนงสอโตพอสมควร ดแลวสวยงาม ๒. ใหอาเภอจดทาแผนทสงเขปทดนสาธารณะประจาตาบลหมบานขน โดยมขนาดของแผนทพอสมควร (ประมาณ ๑ หนากระดาษโรเนยว) จานวน ๔ ชด โดยเกบไวททวาการอาเภอ ๑ ชด ทจงหวด ๑ ชด และสงใหกระทรวงมหาดไทย ๒ ชด



๓. ให อา เภอสา เนาทะเบยนทดนสาธารณะประจาตาบลและหมบ าน สงใหกระทรวงมหาดไทยจานวน ๒ ชด หากอาเภอใดยงไมไดจดทาทะเบยนกใหรบดาเนนการจดทาทะเบยนขนโดยเรว และเมอจดทาทะเบยนแลวนาสาเนาสงใหจงหวดเกบ จานวน ๑ ชด สงใหกระทรวงมหาดไทย จานวน ๒ ชด ๔. เนองจากกระทรวงมหาดไทยไมมงบประมาณเพอการนแตเหนวาเปนเรองทราษฎรจะไดรบประโยชนเอง จงขอใหอาเภอดาเนนการโดยขอความรวมมอจากราษฎรในลกษณะโครงการประชาอาสา ๕. ใหจงหวดถอเปนเรองสาคญทจะตองดาเนนการโดยจรงจง และรบดวนเพอทกระทรวงมหาดไทยจะไดเสนอเรองใหหนวยงานทเกยวของออกหนงสอสาคญเกยวกบทดนประเภทนใหถกตองตอไป

จงเรยนมาเพอโปรดดาเนนการ ผลเปนประการใด รายงานใหกระทรวงมหาดไทยทราบทกระยะดวย ขอแสดงความนบถอ (ลงชอ) พศาล มลศาสตรสาทร (นายพศาล มลศาสตรสาทร) ปลดกระทรวงมหาดไทย กรมการปกครอง การปกครองทองท โทร. (๐๒) ๒๒๒๙๘๘๘



ท มท ๐๓๐๙/ว ๒๕๗ กระทรวงมหาดไทย

๒๕ กมภาพนธ ๒๕๒๕

เรอง ทดนสาธารณประโยชน


ดวยไดมผรองเรยนไปยงกระทรวงมหาดไทย ขอความเปนธรรมเกยวกบกรณออก น.ส.๓หรอ น.ส. ๓ ก. ใหแกราษฎรไปแลว ตอมาภายหลงปรากฏวา น.ส. ๓ หรอ น.ส.๓ ก. ออกทบทสาธารณประโยชนจาเปนจะตองเพกถอนทาใหราษฎรผไดรบ น.ส. ๓ หรอ น.ส. ๓ ก. ไดรบความเดอดรอน กระทรวงมหาดไทยเหนวาการดแลรกษาและคมครองปองกนทสาธารณประโยชนเปนอานาจหนาทโดยตรงของนายอาเภอตามมาตรา ๑๑๗ และมาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พ.ศ. ๒๔๕๗ และระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. ๒๕๑๕ ขอ ๕ (๑) จงไดแจงใหกรมการปกครองพจารณาแกไข ปจจบนมอยหลายแหงอนเปนปญหายงยากตอทางราชการและราษฎรในภายหลงเกยวกบปญหาดงกลาว เพอเปนการปองกนปญหาการออก น.ส. ๓ หรอ น.ส. ๓ ก. ทบทดนสาธารณประโยชนและการบกรกทสาธารณประโยชน ขอไดโปรดสงอาเภอดาเนนการ ดงน ๑. การสารวจรงวดพสจนสอบสวนการทาประโยชนเพอออก น.ส. ๓ หรอ น.ส. ๓ ก. ใหนายอาเภอสงใหเจาหนาททจะออกไประวงแนวเขตทดนสาธารณประโยชนไดคดทะเบยนทดนสาธารณประโยชนจากสานกงานทดนอาเภอเพอนาไปเปนหลกฐานในการตรวจสอบดวย ๒. เจาหนาททจะมอบหมายใหออกไประวงแนวเขตทดนสาธารณประโยชนควรจะเปนปลดอาเภอหรอหวหนาสวนราชการประจาอาเภอ รวมกบกานนหรอผใหญบาน สารวตรกานน ผใหญบานหรอแพทยประจาตาบล เวนแตไมสามารถจะมอบหมายใหปลดอาเภอหรอหวหนาสวนราชการประจาอาเภอออกไปรวมดาเนนการได ควรจะมอบหมายใหกานน ผใหญบาน และกรรมการหรอผทรงคณวฒของสภาตาบลอยางนอยหนงคนออกไปรวมในการระวงแนวเขตทดนสาธารณประโยชนดวย



๓. กาชบใหสภาตาบลปฏบตตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลมสวนชวยเหลอควบคมการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. ๒๕๑๙ โดยเครงครด โดยเฉพาะอยางยงการนาชแนวเขตของทดนสาธารณประโยชน ควรไดใชความระมดระวงเปนอยางยง อยาใหผใดรกลาทสาธารณประโยชนได ๔. ถามปญหาเกยวกบแนวเขตของทดนสาธารณประโยชนควรใหสภาตาบลรวมพจารณาชขาดดวย ๕. ใหอาเภอดาเนนการตามมาตรา ๑๑๗ และมาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบญญตลกษณะ ปกครองทองท พ.ศ. ๒๔๕๗ และระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. ๒๕๑๕ โดยเครงครด หากการดาเนนการเพอคมครองปองกนจาเปนจะตองดาเนนคดแกผบกรกหรอเขาไปครอบครอง โดยไมชอบดวยกฎหมายกใหดาเนนการได ถาจะตองใชงบประมาณใหตดตอขอใชงบประมาณจากกรมทดนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. ๒๕๑๕ ขอ ๕ (๑)

จงเรยนมาเพอโปรดดาเนนการตอไป

ขอแสดงความนบถออยางสง

ชาญ กาญจนาคพนธ (นายชาญ กาญจนาคพนธ)

รองปลดกระทรวง ปฏบตราชการแทน ปลดกระทรวงมหาดไทย

กรมการปกครอง โทร. ๒๒๒๙๘๘๘



(สาเนา) ท มท ๐๓๐๙/ว ๗๙๔ กระทรวงมหาดไทย

๒๐ มถนายน ๒๕๒๒

เรอง การใชทดนสาธารณประจาตาบลและหมบานและทสาธารณประโยชน เรยน ผวาราชการจงหวด ทกจงหวด อางถง ๑. หนงสอ ท ๑๘๕๐/๒๔๙๙ ลงวนท ๒๔ มกราคม ๒๔๙๙ ๒. หนงสอ ท มท ๐๓๐๙/ว. ๙๕๗ ลงวนท ๔ ตลาคม ๒๕๒๐ ๓. หนงสอ ท มท ๐๓๐๙/๒๑๓๓ ลงวนท ๘ กมภาพนธ ๒๕๒๑

ตามทใหจงหวดสารวจจานวนทดนสาธารณะประจาตาบลและหมบาน และสาธารณประโยชนอนเพอนามาปรบปรงใชประโยชนในดานการสงเสรมอาชพและความเปนอยของประชาชน และประโยชนทางดานการรกษาความมนคงของชาต นน กระทรวงมหาดไทยพจารณาแลว ขอใหจงหวดถอปฏบตดงน ๑. ทดนสาธารณะประจาตาบลและหมบาน ๑.๑ จงหวดใดยงไมไดนาขนทะเบยนเปนทรพยสนสวนจงหวดตามหนงสอสงการของกระทรวงมหาดไทย ท ๑๘๕๐/๒๔๙๙ ลงวนท ๒๔ มกราคม ๒๔๙๙ กใหรบดาเนนการนาขนทะเบยนทรพยสนตาม ขอ ๒๒ แหงระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยทรพยสนของหนวยการบรหารราชการสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๑๘ แลวนาสงสาเนาทะเบยนอสงหารมทรพย ขององคการบรหารสวนจงหวด ประเภททดนสาธารณะประจาตาบลและหมบานไปกรมการปกครอง จานวน ๑ ชด หากการมการโอนหรอเปลยนแปลงกรรมสทธหรอสทธใดๆ ใหรายงานกรมการปกครองทราบดวย ๑.๒ ทดนประเภทนอาจนามาใชใหเปนประโยชนในดานเศรษฐกจแกสวนรวม เชน ใชเปนแปลงทดลองปลกพชชนดตางๆ ใชเปนสถานทกลางสาหรบเกษตรกรนาสนคาไปจาหนายใชเปนทงปลกหญาเลยงสตวหรอใชเปนทพกผอนหยอนใจ หรอใชบางสวนเปนแหลงสาธารณะขนาดใหญประจาตาบล หมบาน เปนตน



๑.๓ หากจาเปนตองใหหนวยงานใดใชเปนสถานทปลกสรางสานกงานใหถอปฏบตตามหนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท ๐๓๐๙/๒๑๓๔ วงวนท ๘ กมภาพนธ ๒๕๒๑ โดยขออนมตตอกระทรวงมหาดไทย ๒. ทดนสาธารณประโยชนอน หากตามสภาพประชาชนเลกใชหรอหมดความจาเปนกอาจนามาใชประโยชนไดทานองเดยวกบทสาธารณประจาตาบลและหมบานโดยขออนมตจากกระทรวงมหาดไทยกอนดาเนนการ

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และพจารณาดาเนนการตอไป

ขอแสดงความนบถออยางสง

(ลงชอ) เดชชาต วงศโกมลเชษฐ (นายเดชชาต วงศโกมลเชษฐ) รองปลดกระทรวง ปฏบตราชการแทน ปลดกระทรวงมหาดไทย



(สาเนา) ท ๕๔๘๗/๒๕๐๓ กรมทดน

๑๕ มถนายน ๒๕๐๓

เรอง การปฏบตเกยวกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชประโยชน รวมกน


อางถง หนงสอกระทรวงมหาดไทยท ๖๒๔๐/๒๕๐๓ ลงวนท ๒๕ เมษายน ๒๕๐๓

ตามทกระทรวงมหาดไทยไดชแจงซอมความเขาใจการปฏบตเกยวกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกน มาเพอถอเปนแนวทางปฏบต นน โดยทปรากฏวา การดาเนนการสอบสวนกรณเกยวกบทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกน เชน กรณทมราษฎรเขาครอบครองอางสทธในทดนดงกลาว การถอนสภาพทดน โดยมากบางจงหวดสอบสวนไมละเอยดชดเจน จาเปนตองขอใหสอบสวนเพมเตมอยเสมอเปนการยงยากและลาชา กรมทดนจงใครขอซอมความเขาใจ ดงน ๑. การสอบสวนพจารณากรณทมราษฎรบกรกทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกน ขอใหสอบสวนถงประวตความเปนมาของสภาพของทดนอาณาเขตและเนอทของทดนแปลงนนๆ โดยชดเจนและถามผอางสทธในทดน ขอใหสอบสวนวาผนนไดทดนมาอยางใด ครอบครองทาประโยชนอยางใด เมอใด ชอบดวยกฎหมายหรอไมนอกจากนขอใหสอบสวนดงนดวย (๑) ทดนททางราชการสงวนหวงหามไวนน ไดสงวนหวงหามไวเมอใด ตงแตเมอใด ผใดประกาศสงวนหวงหาม อาศยบทกฎหมายใด มหลกฐานอยางใดบาง ประชาชนไดใชประโยชนอยางใดรวมกนมาตงแตเมอใดในปจจบนยงใชประโยชนอย หรอเลกใชแลว แตเมอใด เพราะเหตใด (๒) ทางนา หนอง บง นน ประชาชนไดใชประโยชนอยางใดรวมกนมามสภาพตนเขนหรอไมเพยงใด การตนเขนไดเปลยนแปลงไปในลกษณะอยางใด กลาวคอมบคคลถมหรอเปนไปโดยธรรมชาตหรออยางใด



(๓) ถนน ทางเดนนน เกดขนไดอยางใด กลาวคอ เจาของทดนอทศใหโดยตรงหรอโดยปรยายหรออยางใด ทางเสนนเรมจากทใดถงทใด ใชกนอยางไร เปนทางซงสาธารณชนใช หรอใชเฉพาะเจาของทดนในละแวกนน (๔) ทชายตลง ชายเลน หาดทรายนน นาทวมถงปกตเพยงใด ทวมถงทกปหรออยางใดเปนระยะเวลานานเทาใด อยในเขตคนตลงหรอไม ประชาชนไดใชเปนทางจราจรอยางใดหรอไม (๕) จดทาแผนทมมาตราสวนแสดงเขตทดนสาธารณะ ทดนขางเคยงและตอนทมผบกรกประกอบการพจารณาดวย ๒. การดาเนนการถอนสภาพทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชประโยชนรวมกนตามมาตรา ๘ วรรค ๒ แหงประมวลกฎหมายทดน ซงบญญตวาหากภายหลงปรากฏวา ราษฎรมไดใชประโยชนตอไปแลวกด หรอรฐหาทดนอนใหราษฎรใชประโยชนรวมกนแทนกด จงจะถอนสภาพไดประกอบดวย กระทรวงมหาดไทยมนโยบายทจะสงวนทดนสาธารณประโยชนไวเพอประชาชนใชประโยชนรวมกนเพออนชนรนหลงและเพอการขยายบานเมองในอนาคต ดงนน เมอดาเนนการขอถอนสภาพทดนดงกลาว จงตองพจารณาตามหลกเกณฑทกฎหมายบญญตไวและนโยบายของกระทรวงมหาดไทยดงกลาวแลวการสอบสวนเรองน จะตองสอบสวนถงประวตความเปนมาสภาพและอาณาเขตของทดนนนโดยละเอยดและขอใหสอบสวนพจารณาดงนดวย (๑) ถาราษฎรมไดใชประโยชนตอไปแลว ขอใหสอบสวนใหปรากฏหลกฐานชดเจนวาเดมราษฎรใชประโยชนรวมกนอยางใด ตอมาไดเลกใชประโยชนรวมกนตงแตเมอใด เพราะเหตใด (๒) ถาปรากฏวา ราษฎรยงใชประโยชนรวมกนอย ขอใหจงหวดและอาเภอพจารณาจดทดนอนใหราษฎรใชประโยชนรวมกนแทนเสยกอน และชแจงวาทดนทจะจดใหราษฎรใชประโยชนรวมกนแทนนนมสภาพอยางใด อาณาเขตกวางเปนเนอทเทาใด อยหางไกลจากทสาธารณประโยชนแปลงเดมเพยงใด ประชาชนจะขดของไดรบความไมสะดวกหรอเปนการเดอดรอนอยางใดหรอไม เพราะเหตใด



(๓) สงใหอาเภอทองทประชมสภาตาบล และราษฎรทเคยใชประโยชนรวมกนเพอฟงความเหนวา ถาถอนสภาพทดนดงกลาว จะขดของและไดรบความเดอดรอนไมสะดวกอยางใดหรอไม เพราะเหตใด (๔) พจารณาตามนโยบายกระทรวงมหาดไทยซงไดชแจงทางปฏบตมายงจงหวดทกจงหวดโดยหนงสอท ๑๙๕๑๙/๒๔๙๘ ลงวนท ๒๓ กนยายน ๒๔๙๘ วาสมควรสงวนทดนดงกลาวไวตามสภาพเดมหรอสมควรถอนสภาพ ดวยเหตผลอยางใด (๕) สาเนาหลกฐานเกยวกบทดนแปลงนน เชน ประกาศสงวนหวงหามทะเบยนทดนสงวนหวงหาม (ถาม) สงไปประกอบการพจารณาดวย (๖) จดทาแผนทแนบทายพระราชกฤษฎกาถอนสภาพตามหลกวชาแผนทแสดงเขตทดนขางเคยงและทดนทจะถอนสภาพทงแปลงหรอบางสวน โดยใชมาตราสวนใหพอเหมาะแกการใชแทรกในราชกจจานเบกษา

ฉะนน จงเรยนมาเพอโปรดสงเจาหนาทถอเปนทางปฏบตโดยเครงครดตอไป ขอแสดงความนบถออยางสง (ลงชอ) ศ. ไทยวฒน (นายศกด ไทยวฒน) อธบดกรมทดน

คํานํา st.pdf · 3. การรายงานสภาพพื้นที่ต...

Documents