ส่วนที่ 1 ลักษณะส...

40
ส่วนที่ 1 ลักษณะสาคัญขององค์การ (1) พันธกิจและหน้าที่ตามกฎหมาย กรมอนามัย มีหน้าที่ตามกฎหมายที่ตราไว้ในกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมอนามัย กระทรวง สาธารณสุข พ.ศ. 2552 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 126 ตอนที98 ก ลงวันที28 ธันวาคม 2552 ดังนีตารางทีOP-1 บทบาทหน้าที่ของกรมอนามัย หน้าที่ตามกฎหมาย (เรียงลาดับความสาคัญ) ผลผลิต/สินค้า/บริการ และการส่งมอบ 1. พัฒนาระบบกลไกและการดําเนินการตามกฎหมาย กฎหมาย (พรบ. กฎ/ประกาศกระทรวง การพิจารณาอุทธรณ์ คําแนะนําของ คณะกรรมการตามกฎหมาย) นโยบาย ยุทธศาสตร์ และข้อเสนอแนะเชิง นโยบาย มาตรฐานบริการหรือมาตรฐานผลิตภัณฑ์ จัดเป็นผลผลิตสายบน ซึ่ง จะส่งมอบให้ระดับกระทรวง หรือ รัฐบาล เพื่อมอบหมายหน่วยงานทีเกี่ยวข้องบังคับใช้หรือดําเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป 2. พัฒนา นโยบาย ยุทธศาสตร ข้อเสนอแนะเชิง นโยบาย และมาตรฐานด้านการส่งเสริมสุขภาพและ อนามัยสิ่งแวดล้อม 3. พัฒนาระบบและกลไก ในการเฝูาระวังสถานะ สุขภาพและปัจจัยกําหนดสุขภาพ รวมถึงการพัฒนา องค์ความรู้ รูปแบบบริการ เทคโนโลยีหรือนวัตกรรม ข้อมูลสารสนเทศในการเฝูาระวัง องค์ความร้จากการศึกษาวิจัย รูปแบบ บริการ นวัตกรรม คู่มือ แนวทางการดําเนินงาน หลักสูตร จัดเป็นผลผลิตสาย ล่าง ที่จะส่งมอบไปยังกลุ่มเปูาหมายต่างๆ ได้แก่ เขตสุขภาพ ราชการส่วน ภูมิภาค (จังหวัด/อําเภอ) และส่วนท้องถิ่น หรือ setting ต่างๆ ผ่านการ ประชุม การฝึกอบรม สัมมนา ดูงาน หรือส่งผ่านสื่อ digital โดยตรงไปยัง กลุ่มเปูาหมายต่างๆ รวมถึงประชาชนด้วย 4. การประสานความร่วมมือ การพัฒนาศักยภาพภาคี เครือข่าย การสร้างกระแสสังคม และการรณรงค เผยแพร่องคความรูและเทคโนโลยี (2)วิสัยทัศน์และค่านิยม วิสัยทัศน์ กรมอนามัยเป็นองค์การหลักของประเทศ ( National Health Authority) ในการ อภิบาลระบบส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมเพื่อประชาชนสุขภาพดี (เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2558) ค่านิยม/วัฒนธรรมองค์กร HEALTH (เมื่อวันที15 มีนาคม 2549) ดังนีH : Health Model : เป็นต้นแบบสุขภาพ E : Ethics : มีจริยธรรม A : Achievement : มุ่งผลสัมฤทธิL : Learning : เรียนรู้ร่วมกัน T : Trust : เคารพและเชื่อมั่น H : Harmony : เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน สมรรถนะหลักขององค์กร A2IM ( AAIM) ซึ่ง A = Assessment ( ประเมิน) , A = Advocacy ( ให้ข้อเสนอ) , I = Intervention ( ปฏิบัติการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม) และ M = management ( จัดการ/อภิบาลระบบ) (3)ลักษณะโดยรวมของบุคลากร (ข้อมูล ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2561) ตารางทีOP-2 ลักษณะโดยรวมของบุคลากร จําแนกตามตําแหน่ง จําแนกตามระดับการศึกษา จําแนกตามสายงาน ตําแหน่ง จํานวน ร้อยละ การศึกษา จํานวน ร้อยละ สายงาน จํานวน ร้อยละ ข้าราชการ 1,870 52.63 ต่ํากว่า ป.ตรี 1,089 30.65 สายงานหลัก (แพทย์ ทันต แพทย์ พยาบาลวิชาชีพ นัก โภชนาการ นักวิชาการ สาธารณสุข) 1,461 41.12 พนักงาน ราชการ 549 15.45 ป.ตรี 1,819 51.20 พนักงาน กระทรวง 445 12.52 ป.โท 530 14.92 นักวิเคราะห์นโยบายและแผน สายงานสนับสนุน และสาย งานอื่นๆ 2,092 58.88 ลูกจ้างประจํา 689 19.39 ป.เอก 115 3.24 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100 กรมอนามัยมีอัตรากําลังรวมทั้งสิ้น 3,553 คน จําแนกตามประเภท การศึกษาและสายหลักสาย สนับสนุนได้ดังตารางที1 เพื่อให้บุคลากรกรมอนามัยเกิดความผูกพันในการที่จะขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ให้ บรรลุวิสัยทัศน์ พันธกิจ โดย

Upload: others

Post on 25-Feb-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

สวนท 1 ลกษณะส าคญขององคการ (1) พนธกจและหนาทตามกฎหมาย

กรมอนามย มหนาทตามกฎหมายทตราไวในกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข พ.ศ.2552 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 126 ตอนท 98 ก ลงวนท 28 ธนวาคม 2552 ดงน ตารางท OP-1 บทบาทหนาทของกรมอนามย

หนาทตามกฎหมาย (เรยงล าดบความส าคญ) ผลผลต/สนคา/บรการ และการสงมอบ 1. พฒนาระบบกลไกและการดาเนนการตามกฎหมาย กฎหมาย (พรบ. กฎ/ประกาศกระทรวง การพจารณาอทธรณ คาแนะนาของ

คณะกรรมการตามกฎหมาย) นโยบาย ยทธศาสตร และขอเสนอแนะเชงนโยบาย มาตรฐานบรการหรอมาตรฐานผลตภณฑ จดเปนผลผลตสายบน ซงจะสงมอบใหระดบกระทรวง หรอ รฐบาล เพอมอบหมายหนวยงานทเกยวของบงคบใชหรอดาเนนการในสวนทเกยวของตอไป

2. พฒนา นโยบาย ยทธศาสตร ขอเสนอแนะเชงนโยบาย และมาตรฐานดานการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

3. พฒนาระบบและกลไก ในการเฝาระวงสถานะสขภาพและปจจยกาหนดสขภาพ รวมถงการพฒนาองคความร รปแบบบรการ เทคโนโลยหรอนวตกรรม

ขอมลสารสนเทศในการเฝาระวง องคความรจากการศกษาวจย รปแบบบรการ นวตกรรม คมอ แนวทางการดาเนนงาน หลกสตร จดเปนผลผลตสายลาง ทจะสงมอบไปยงกลมเปาหมายตางๆ ไดแก เขตสขภาพ ราชการสวนภมภาค (จงหวด/อาเภอ) และสวนทองถน หรอ setting ตางๆ ผานการประชม การฝกอบรม สมมนา ดงาน หรอสงผานสอ digital โดยตรงไปยงกลมเปาหมายตางๆ รวมถงประชาชนดวย

4. การประสานความรวมมอ การพฒนาศกยภาพภาคเครอขาย การสรางกระแสสงคม และการรณรงคเผยแพรองคความรและเทคโนโลย

(2)วสยทศนและคานยม วสยทศน กรมอนามยเปนองคการหลกของประเทศ (National Health Authority) ในการ

อภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมเพอประชาชนสขภาพด (เมอวนท 24 ธนวาคม 2558) คานยม/วฒนธรรมองคกร HEALTH (เมอวนท15 มนาคม 2549) ดงน

H : Health Model : เปนตนแบบสขภาพ E : Ethics : มจรยธรรม A : Achievement : มงผลสมฤทธ L : Learning : เรยนรรวมกน T : Trust : เคารพและเชอมน H : Harmony : เปนอนหนงอนเดยวกน

สมรรถนะหลกขององคกร A2IM (AAIM) ซง A = Assessment (ประเมน), A = Advocacy (ใหขอเสนอ), I = Intervention (ปฏบตการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม) และ M = management (จดการ/อภบาลระบบ) (3)ลกษณะโดยรวมของบคลากร (ขอมล ณ วนท 1 ตลาคม 2561) ตารางท OP-2 ลกษณะโดยรวมของบคลากร

จาแนกตามตาแหนง จาแนกตามระดบการศกษา จาแนกตามสายงาน ตาแหนง จานวน รอยละ การศกษา จานวน รอยละ สายงาน จานวน รอยละ

ขาราชการ 1,870 52.63 ตากวา ป.ตร 1,089 30.65 สายงานหลก (แพทย ทนตแพทย พยาบาลวชาชพ นกโภชนาการ นกวชาการสาธารณสข)

1,461 41.12 พนกงานราชการ

549 15.45 ป.ตร 1,819 51.20

พนกงานกระทรวง

445 12.52 ป.โท 530 14.92 นกวเคราะหนโยบายและแผน สายงานสนบสนน และสายงานอนๆ

2,092 58.88

ลกจางประจา 689 19.39 ป.เอก 115 3.24 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100

กรมอนามยมอตรากาลงรวมทงสน 3,553 คน จาแนกตามประเภท การศกษาและสายหลกสายสนบสนนไดดงตารางท 1 เพอใหบคลากรกรมอนามยเกดความผกพนในการทจะขบเคลอนยทธศาสตรใหบรรลวสยทศน พนธกจ โดย

Page 2: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

1. กาหนด HR strategy ทเชอมโยงกบแผนยทธศาสตรของกรมฯ มการกาหนด KPI แลวกระจาย KPI ลงสระดบหนวยงานจนถงระดบบคคล (Personal scored card) พฒนาระบบการประเมนผลการปฏบตงาน (PMS) ทสามารถเปรยบเทยบระหวางหนวยงานและจายวงเงนเลอนเงนเดอนสอดคลองกบผลการปฏบตงาน

2. ใหความสาคญกบเรองสมรรถนะหลกขององคกร (A2IM) โดยใช A2IM ในทกขนตอนของการบรหารงานบคคล ไดแก การสรรหาและคดเลอกบคลากร การเลอนระดบ การประเมนผลการปฏบตงาน และเปนหวขอใน HRD (Human Resource Development)

กรมอนามยไดมการกาหนดขอกาหนดดานสขภาพและความปลอดภยของบคลากรทปฏบตงานในลกษณะทเสยงภยตอสขภาพ โดยจดใหมการตรวจสขภาพประจาป ใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทมความเสยง เชน หองเอกซเรย หองทนตกรรม LAB หองปฏบตการเพอการตรวจวเคราะห ฯลฯ จากสารเคม (4)สนทรพย ตารางท OP-3 สนทรพยทส าคญของกรมอนามย

ประเภท รายละเอยด อาคารสถานท

สวนกลาง อาคารสานกงาน อาคารศนยหองปฏบตการ ศนยเดกเลก, Fitness Center, บรการทนตกรรม สวนภมภาคศนยอนามยท 1-12 สถาบนพฒนาสขภาวะเขตเมอง ศนยอนามยกลมชาตพนธ ชายขอบและแรงงานขามชาต ศนยทนตสาธารณสขระหวางประเทศ

วชาการ 1) งานวจย &วารสาร Health 2) นวตกรรม 3) สมดบนทกสขภาพกลมวยตางๆ 4) มาตรฐานดานสงเสรมสขภาพ(SMH,BFI,YFHS,HPH)และอนามยสงแวดลอม (GCH,EHA) 5) หลกสตรการอบรมตางๆ

กฎหมาย 1) พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 2) พรบ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559 3) พรบ.ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลก พ.ศ. 2560

เทคโนโลยสารสนเทศ

ระบบฐานขอมลกลางกรมอนามย (Data Center) ไดแก DoH Dashboard, ระบบศนยตดตามผลการปฏบตงาน กรมอนามย (Department Operation Center : DOC), ระบบงานบคลากรกรมอนามย (HR), ระบบจดหมายอเลกทรอนกส (anamai.mail.go.th) เปนตน ,web site ของ กรม/กอง/สานก/ศนยเขต

อปกรณการปฏบตงาน

หอง Lab ดานโภชนาการ และอนามยสงแวดลอมไดแก1)อปกรณและเครองมอตรวจวเคราะหและทดสอบทางวทยาศาสตรขนสง 2)Test Kits เชน SI-2, อ11 (ชดตรวจสอบโคลฟอรมแบคทเรย), อ31 (ชดทดสอบคลอรนอสระคงเหลอในนา) 3)รถ Mobile ตรวจวเคราะหคณภาพสงแวดลอม

หมายเหต SMH : Safe Motherhood Hospital, BFI:Breath Feed Initiate, HPH : YFSH: Youth Friendly Health Services, HPH:Health Promoting Hospital, GCH :GREEN&CLEAN Hospital, EHA : Environmental Health Accreditation (5)กฎหมาย กฎ ระเบยบ และขอบงคบ

ตารางท OP-4 กฎหมาย กฎ ระเบยบ และขอบงคบ กรอบความรวมมอ / พนธะสญญาระดบโลก /

ขอตกลงระหวางสหประชาชาต กฎหมายระดบประเทศ

กฎหมายในก ากบดแลของกรมอนามย

SDGs, Paris Agreement, Global Nutrition Target, ASEAN Declaration, กรอบความร วมมอด านอนามยและส งแวดลอม 14 ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและเอ เ ช ยตะ ว นออก , มต ท ปร ะช มสม ช ช าสหประชาชาต สมยสามญ ครงท 71

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 65, พรบ.ระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.2534, พรบ.ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 , พรบ.ขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540, พรฎ.วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 และประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

พรบ. 3 ฉบบ (อางในสนทรพย กรมอนามย )

(6) โครงสรางองคการ กรมอนามยมหนวยงานในกากบรวมทงสน 37 หนวยงาน (หนวยงานตามกฎกระทรวงฯ 26 หนวยงาน

และจดตงภายใน 11 หนวยงาน) ดงแผนภาพท OP-1 และมระบบกากบตามแผนภาพท OP-2

Page 3: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ภาพท OP-1 โครงสรางกรมอนามย

ภาพท OP-2 การก ากบดแลตนเองทดของกรมอนามย

การก ากบดแลองคการทดของกรมอนามย

(7) ผรบบรการและผมสวนไดเสย ตารางท OP-5 สนคาและบรการของกรมอนามย

กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย สนคา/บรการ ความตองการและความคาดหวง ผรบบรการ 1.ประชาชน 4 กลมวย ไดแก สตรและเดกปฐมวย วยเรยนและวยรน วยทางาน วยผสงอาย 2.Setting ตางๆทงภาครฐ/เอกชน/ทองถน เชน ศนยเดกเลก, โรงเรยน, องคกรในชมชน (ชมรม, สมาคมตางๆ ฯลฯ) ,วดสงเสรมสขภาพ, สถานประกอบกจการ, รพ.

- องคความร/รปแบบบรการ/เทคโนโลย/ นวตกรรม - มาตรฐาน ดานการสง เสรม สขภาพและอนามยสงแวดลอม

- ไดมาตรฐาน/ขอกาหนด - ใชไดจรงและมประสทธผล - ความปลอดภยของผลตภณฑ/บรการ และผลกระทบตอสงแวดลอม ฯลฯ

ผมสวนไดสวนเสยทส าคญ 1.หนวยงาน/องคกรในภาคสวนสาธารณสข ไดแก เขตสขภาพ สสจ. รพศ/รพท/รพช/รพ.สต.

- องคความร นวตกรรม ผลงานวจย มาตรฐาน ขอเสอแนะเชงนโยบาย/

-ไดมาตรฐานเปนทยอมรบ -ใชไดจรงและมประสทธผล

การก ากบจากหนวยงานภายนอก ดานการปฏบตงานของบคลากร

สานกงาน ก.พ. อกพ.กระทรวงสาธารณสข สานกงาน ปปช. ปปท. สานกงบประมาณ กรมบญชกลาง สานกงานตรวจเงนแผนดน

การตรวจสอบจากองคกรภายนอก ดานผลการด าเนนงาน

คณะทปรกษาภาคประชาชน กรมอนามย คณะกรรมการ คตป. ภาคเครอขายกรมอนามย สานกงาน ก.พ.ร.

ระบบการก ากบภายในกรมอนามย

การควบคมก ากบดานบคลากร

อกพ.กรมอนามย คกก.จรยธรรมประจากรม กลมงานคมครองจรยธรรม กลมกฎหมายและวนย ชมรมจรยธรรม คกก.พจารณาขาราชการ ดเดน/คนดศรอนามย คกก ยทธศาสตรกาลงคน/ คกก.จรยธรรมการวจยกรมอนามย

การควบคมก ากบดานองคการ

กลมตรวจสอบภายใน คกก.พฒนาระบบราชการ คกก.บรหารความเสยง คทง.ตดตามประเมนผลระบบ ควบคมภายใน คกก.บรหารแผนยทธศาสตรฯ คกก.PMS

การควบคมก ากบ ดานสงแวดลอม/สงคม

คทง. ลดการใชพลงงานกรมอนามย GREEN & CLEAN Health Literacy

การควบคมก ากบดาน C/SH

ศนยรบขอรองเรยน คกก.ขอมลขาวสารของราชการ คกก.อทธรณ

Page 4: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย สนคา/บรการ ความตองการและความคาดหวง คณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ, สป.สช. ,สช. 2.หนวยงาน/องคกรนอกภาคสวนสาธารณสข เชน องคกรปกครองสวนทองถน, คณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ (พชอ.) สสส. และกระทรวงอน ๆ

มาตรการ - คมอแนวทางการดาเนนงาน หลกสตรการพฒนาศกยภาพ - กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง และคาแนะนาในการดาเนนการตามกฎหมาย

- การมสวนรวมในออกแบบ หรอแบงปนขอมล/ความรเพอปรบปรงผลตภณฑใหเหมาะสมกบพนท - มปญหาในการใชงานสามารถปรกษาไดสะดวก

(8) สวนราชการหรอองคการทเกยวของกนในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกน ตารางท OP-6 สวนราชการหรอองคการทเกยวของกนในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกน

สวนราชการ/ องคกรทเกยวของ

บทบาทในระบบงาน ของกรมอนามย

ขอก าหนดส าคญ ในการปฏบตงานรวมกน กลไกในการสอสาร

1. องคกรภาครฐ ไดแก กระทรวง/กรมทงภายในและภายนอกกระทรวง/หนวยงานและองคกรสวนภมภาค/ทองถน

- การพฒนารปแบบ - การขบเคลอนในระดบพนท - การกากบ ตดตามประเมนผลการดาเนนงาน

- ดาเนนงานภายในขอบเขตภารกจขององคกร - การสนบสนนการดาเนน งานภายใตยทธศาสตรชาต/กระทรวง/กรม

- MOU รวมกน โดยกาหนด วตถประสงคทมรวมกน ภารกจของแตละหนวยงาน รวมถงขอตกลงตางๆ - แตงตงคกก./คทง. - การประชม/สมมนา และสรปผลการประชม - หนงสอราชการ - รายงานความกาวหนาการบรรลวตถประสงค/KPI

2. มหาวทยาลยทงของรฐและเอกชน

- การพฒนาองคความร งานวจย และนวตกรรม - การจดทาหลกสตร

- ขอมล ความรทางวชาการ ทถกตอง ทนสมย และเปนประโยชนตอการดาเนนงาน

3. องคกรภาคเอกชน / NGO /องคกรภาคประชาชน/อนๆ

- การเปนเครอขาย /หนสวนสนบสนนและรวมขบเคลอนการดาเนนงาน

- การมสวนรวมในการ คด/ตดสนใจ/ดาเนนการ - สนบสนนการดาเนนงาน

(9) สภาพแวดลอมดานการแขงขนทงภายในและภายนอกประเทศ ภายในประเทศ

1. การอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมของประเทศ ไมมคแขงเนองจากเปนสวนราชการทไดรบมอบหมายใหทาหนาทดงกลาว ซงการแบงสวนราชการมกจะมภารกจทไมซาซอนกน

2. ประเดนเปรยบเทยบกบสวนราชการอนๆในการพฒนาองคกรและการบรหารจดการ 2.1 ไดรางวลองคกรโปรงใส (NACC Integrity Awards) จากสานกงาน ป.ป.ช. ป 2557- 2561 2.2 รางวลองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการดานการเงนการคลงภาครฐ จาก กรมบญชกลาง พ.ศ. 2559 ระดบดเลศ พ.ศ. 2560 ระดบด พ.ศ. 2561 ระดบด 2.3 การเบกจายงบประมาณสงสดภายในกระทรวงสาธารณสข ป 2560 ไดอนดบ 3 ป 2561 ไดอนดบ 3 2.4 การพฒนาตาม PMQA ผานการรบรอง 2 หมวด คอ หมวด 1 (2559) และ หมวด 4 (2561) 2.5 รางวล TPSA สาขาพฒนาบรการและสาขานวตกรรม ไดรบรางวลระดบด (6 ผลงาน) และดเดน (3 ผลงาน) รวม 9 รางวล (ป 2559 - 1 รางวล, ป2560 - 2 รางวล ป 2561 - 6 รางวล)

ภายนอกประเทศ ตารางท OP-7 KPI ทกรมอนามยรบผดชอบในฐานะตวแทนของประเทศ เปรบบเทยบกบประเทศใน ASEAN ไทย ลาว เมยนมา กมพชา อนโดฯ ฟลปปนส เวยดนาม มาเลเซย บรไน สงคโปร MMR 20 197 178 161 126 114 54 40 23 10 IMR 9 50 36 77 23 21 17 13 10 2 HIV % 1 24 9 10 27 27 12 6 NA NA Teenage Birth 44 NA NA 52 NA 63 39 14 7 4 Sanitation % 96 NA NA NA NA 78 65 94 NA NA Safe water % 98 NA NA NA NA 93 92 99 NA NA MMR = Maternal Mortality ratio/100,000 LB,IMR = Infant mortality rate /1,000 LB,HIV = HIV transmission from mother to child ,Teenage birth rate / 1000 (Source : Mundi index 2015)

Page 5: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

(10) การเปลยนแปลงดานการแขงขน 1. การเปลยนบทบาทของกรมฯจาก Technical Supporter ซงมผเลนมาก เชน มหาวทยาลย กรม

ฯวชาการอนๆ มาทาบทบาท System Governance ซงเปนตาแหนงยทธศาสตรทไมมคแขง 2. การเปลยนแปลงเรองเขตสขภาพ และคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ เปนโอกาส

ในการสรางพนธมตรและนวตกรรมในเขตสขภาพผาน Regional Health Board และอาเภอผาน พชอ. 3. การปฏรปประเทศ และการปฏรประบบราชการ 4.0 สภาปฏรปฯ ชประเดนความรอบรดานสขภาพ และกระทรวงมอบกรมอนามยรบผดชอบสรางโอกาสในการนวตกรรมและความรวมมอกบองคกรหรอหนวยงานตางๆเพอยกระดบความรอบรของคนไทย (11) แหลงขอมลเชงเปรยบเทยบ

ภายในประเทศ : ยทธศาสตรชาต 20 ป (ดานสาธารณสข)/Health Data Center (HDC) /รายงานการสารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551 และครงท 5 พ.ศ. 2557 (อ.วชย เอกพลากร) /มต ครม./เวบไซตหนวยงานทเกยวของ/เอกสาร MOU/รายงานผลการสารวจความตองการพฒนาศกยภาพดาน HIA (Health Impact Assessment) จดทาโดย สช.

ภายนอกประเทศ : WHO, UNICEF, UNFPA, World Bank, SDGs (12)ความทาทายเชงยทธศาสตรและความไดเปรยบเชงยทธศาสตร ตารางท OP-8 ความทาทายเชงยทธศาสตร ดาน พนธกจ

1. ระบบสขภาพเผชญปญหาผสงอาย (Aging Society) โรคไมตดตอเรอรง (NCD) สงผลใหตนทนในสวนของการรกษาพยาบาลสงขน การเตบโตของเมอง (Urbanization) สงผลตอทงดานวถชวต (Lifestyle) และสงแวดลอม การปรบระบบบรการเพอสรางนาซอมสขภาพ การสรางสงคมรอบรดานสขภาพ (Health Literacy) การพฒนา Setting ตางๆ ไดแก รพ. โรงเรยน ชมชน เมอง รวมถง นโยบายของทกภาคสวนเพอสขภาพคอประเดนทาทาย 2. การปฏรประบบสาธารณสขแบงบทบาทหนาท สวนกลางทาหนาท Regulators ดานบรการ (Providers) กระจายอานาจใหเขตสขภาพ บรณาการคณภาพชวตทระดบอาเภอ โดย พชอ.

ดานปฏบตการ

1. วฒนธรรมการทางานองคกรภาครฐททาตามบทบาทหนาทแบบแยกสวนขาดการบรณาการ 2. Digital เปลยนรปแบบผลตภณฑและ Work Flow (จาก Pipe line เปน Platform) ทาใหสามารถพฒนา Digital Product ทสงตรงไปยงแตละกลมเปาหมายจนถง End users ได

ดานความรบผดชอบตอสงคม

1. การสรางความเสมอภาคทางสขภาพของประชาชน (Equity) 2. การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change) และการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน (sustainable resources utilization)

ดานบคลากร

1. การบรหารกาลงคนเพอใหมปรมาณเพยงพอตอการขบเคลอนยทธศาสตร (HR Allocation, Transformation and Re-Structure) จากการเกษยณอายราชการในอก 6 ปขางหนาในอตราสง และสดสวนบคลากรทอยใน Gen X และ Y เพมสงขน 2. การพฒนาสมรรถนะเพอใหสามารถทาบทบาทอภบาลระบบอยางมประสทธภาพ

ตารางท OP-9 ความไดเปรยบเชงยทธศาสตร ความไดเปรยบ การน ามาใชประโยชน

ดานพนธกจ : ม พรบ. ในความรบผดชอบ 3 พรบ

เพอปกปองและคมครองสทธดานสขภาพในกลมแมและเดก (นมแม) วยรน (การตงครรภในวยเรยน) และสงแวดลอม

ดานปฏบตการ : มหนวยงานในสวนกลางและหนวยงานทตงอยในภมภาคครอบคลมทงเชงประเดนและพนท ทาใหเออตอการดาเนนงาน

1) พฒนากลไกประสานงานกบ National Health board ในสวนกลาง และ Regional Health Board ในสวนภมภาค (เขต) 2) พฒนากลไกประสานงานกบ พชอ. โดยเฉพาะ สสอ. เพอบรณาการกบภาคสวนอนในการยกระดบคณภาพชวตภายในอาเภอ

(13) ระบบการปรบปรงผลการด าเนนการ 1. การออกแบบระบบการน าองคกรใหม ทมกลไก 3 ทมนาหลก (Engagement Leadership Teams) ไดแก ทมนา

ทมยทธศาสตร และทมการเรยนรเพอสรางนวตกรรม โดยใชกลยทธ 3L คอ Lead Lean Learn ในการปรบปรงงาน

Page 6: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

2. การออกแบบกระบวนการท างานใหม (Core Business Process ; CBP) ในการสงมอบ products ไปถง End Users ทงผานตวกลาง และไมผานตวกลางไปถง End users โดยตรง (Digital Products)

3. การวางระบบบรหารจดการภายใน เพอมงสการเปนองคกรสมรรถนะสง ดวยเครองมอคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA, PMQA 4.0) และการปรบระบบขอมลขาวสารและการสอสาร และการนาระบบ Lean มาใช

4. การมกลไกก ากบตดตามอยางเขมขน (Intensive M&E) ทกวนองคาร (Tuesday Regular Meeting : TRM) 5. ปรบระบบการบรหารผลการปฏบตงาน (Performance Management System : PMS) ท

เชอมตอกบ PA และนาผล PMS มาใชเลอนขนเงนเดอนและทา Individual Development Plan

สวนท 2 การด าเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

สวนท 2-1 การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐอยางตอเนองตามเกณฑ หมวด 1 การน าองคการ 1.1 การน าองคการโดยผบรหารของสวนราชการ

จากเดม กรมอนามยเปนกรมวชาการมวสยทศน “ภายในป 2563 ประเทศไทยเปนผนาในอาเซยนดานระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมเพอคนไทยสขภาพด” ในป 2556-2557 กรมไดมการทบทวนสถานการณและปญหาสขภาพทเปลยนแปลงไป บทบาททพงประสงค วเคราะหสวนตางทตองพฒนา และเพอสนองตอบวสยทศนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ.2560-2579) คอ มนคง มงคง ยงยนและ รวมทงสอดรบกบการปฏรปกระทรวงสาธารณสขทกาหนดใหกรมอนามยเปนเจาภาพหลกในการดแลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมของประเทศ ในป 2559 อธบดกรมอนามยจงไดประกาศเจตนารมณ “รวมพลง” เปลยนกรมอนามย โดยมเปาประสงคเชงยทธศาสตรคอ 3L (Lead คอยกระดบการนาเพอใหเปน National Lead, Lean คอปรบเปลยนกระบวนการ เพอใหไปสคณภาพ (Quality) ประสทธภาพ (Efficiency) มคณธรรม (Moral) โปรงใส ตรวจสอบได (Account) และ Learn คอสรางบคคลเรยนร (Learning Personnel) เพอตอยอดไปสองคกรเรยนร (Learning Organization) และในป 2560 กรมฯโดยการมสวนรวมของผบรหารกรมอนามย หวหนาหนวยงาน นกวชาการ และบคลากรกรมอนามยไดทบทวนและประกาศวสยทศนใหม คอ “องคการหลกของประเทศในการอภบาล (ดแล ปกปอง คมครอง) ระบบสงเสรมสขภาพและระบบอนามยสงแวดลอมเพอประชาชนสขภาพด” โดยมพนธกจคอ ทาหนาทในการสงเคราะหใชความรและดภาพรวม เพอกาหนดนโยบายและออกแบบระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม โดยการประสานงาน สรางความรวมมอและกากบดแลเพอใหเกดความรบผดชอบตอการดาเนนงาน รวมถงไดใหความสาคญอยางยงกบการจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมตามแผนพฒนาสขภาพแหงชาต ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560-2564) การถายทอดแผนสการปฏบต โดยมการกากบตดตามอยางเขมขน (Intensive Monitoring & Evaluation) และปรบกระบวนการทางานใหม ใหทกหนวยงานมทศทางสเปาหมายเดยวกนอยางมประสทธภาพ ลดการทางานทไมจาเปน (waste) สงผลใหผลลพธสวนใหญสงกวาคาเปาหมาย (ดงเอกสาร : สวนท 3 ผลลพธการดาเนนงาน)

กรมอนามยไดกาหนด “HEALTH” เปนวฒนธรรมองคกรมาตงแตกอนป 2559 ซง H : Health Model (เปนตนแบบสขภาพ) E : Ethics (มจรยธรรม) A : Achievement (มงผลสมฤทธ) L : Learning (เรยนรรวมกน) T : Trust (เคารพและเชอมน) H : Harmony (เปนอนหนงอนเดยวกน) และไดมการสงเสรม/กระตนใหมการนาวฒนธรรมองคกรไปปฏบต โดยกาหนดใหเปนตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการของหนวยงาน ซงพบวารอยละ 100ของหนวยงานมการนาวฒนธรรม HEALTH ไปปฏบตอยางทวถงและครอบคลมทกประเดนโดยวดจากรายงานผลการปฏบตราชการตามคารบรองฯ ในระบบ DOC และในป2560 กระทรวงประกาศใชคานยม MOPH กรมจงประกาศใช HEALTH to MOPH ภายใตประเดนยทธศาสตรท 4 ของแผนยทธศาสตรกาลงคนกรมอนามย พ.ศ.2560-2564 (DoH 4.0’s HR Strategy) โดยมเปาประสงค “เพมความสขและดลยภาพชวตการ

Page 7: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ทางาน ใหบคลากรมคณธรรม จรยธรรม และเกดความผกพนตอองคกร” รวมถงมการกาหนดพฤตกรรมทพงประสงคดงแผนภาพท 1-1 ทงนเพอสงเสรมวฒนธรรม Health Model ใหเกดรปธรรม ป 2561 กรมอนามยไดประกาศนโยบายใหมการออกกาลงกายทกวนพธ เวลา 15.00 น. และในป 2562 เพอเรงขบเคลอน Health

Model สการเปนตนแบบองคกรสงเสรมสขภาพ จงไดกาหนดใหม 4 โปรแกรมหลก คอ 1. การประกาศเจตนารมณเปนองคกรตนแบบการสงเสรมสขภาพ 2. Moving Forward กบผบรหาร ทกวนพธของเดอน 3. Happy Health Happy Walk Steps Challenge และ 4. Dream Fit Program สงผลใหรอยละของบคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพมแนวโนมสงขนในป 2559-2561 คดเปนรอยละ 52.30, 60.60 และ 65.71 (เปาหมาย รอยละ60)

อธบดใหความสาคญกบการสอสารเพอสรางความร ความเขาใจและความรวมมอกบบคลากรทวทงองคการเพอใหรบรขอมลขาวสารและสถานการณของกรมอยางทวถง ดวยรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ โดยเนนการสอสารแบบสองทาง (Two-way Communication) อาท การประชม Tuesday Regular Meeting ทกวนองคาร มการสอสารผานการประชมทางไกล (Web Conference) เพอรวมแลกเปลยนเรยนรและตอยอดวธทางาน รวมถงรวมตดสนใจ ชแนะ ชนาและใหคาปรกษาเพอรวมแกปญหาทสาคญในงาน รวมถงมการสอสารผาน Social Media อาท Facebook, Line group, e-mail ฯลฯ และมการสอสารภายนอกองคกรสผรบบรการ/ผมสวนไดสวนเสย ผานการประชมผบรหารกระทรวงสาธารณสข การตรวจราชการ การนเทศตดตาม การเยยมเสรมพลง (อาท เวท 4 ภาค, ศนยอนามยเขต, พนทตาบลบรณาการดานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ฯลฯ) เปนตน นอกจากนยงมการสอสารเพอสรางความรอบรดานสขภาพใหกบประชาชนผานการสมภาษณทางโทรทศน วทยและสอ electronics

อธบดไดประกาศเรององคการแหงการเรยนรไวอยางชดเจนในวฒนธรรมองคกร และกาหนดใหเปนหนงในเปาประสงคสาคญของประเดนยทธศาสตรท 4 ปฏรประบบงานสองคกรทมสมรรถนะสงและมธรรมาภบาลตามแผนยทธศาสตรฯกรมอนามย รวมถง คกก.พฒนาและขบเคลอนวชาการ(กพว.) ระดบกรม ใหเปนทมนาสาคญในการขบเคลอนการเตบโตองคกรดวยขอมล ความร เทคโนโลย งานวจย และนวตกรรม โดยมการกาหนดใหมการประชม คกก.ทกสปดาหทสามของเดอน มเวทนาเสนอผลงานการจดการความร (LIKE Talk Award) ท เกดจากการการปรบปรงการดาเนนงาน (Lean) นวตกรรม/ส งประดษฐ (Innovation) และการจดการความร (Knowledge) ทมความโดดเดน (Excellence) ซงเปนกลไกสาคญทกรมอนามยมการถายทอดและเชอมโยงไปสการปฏบตในระดบหนวยงาน จนไดรบความสนใจและเกดการบรณาการระดบหนวยงาน อาท เวท LIKETalkAward ภาคเหนอ เปนตน นอกจากนกรมฯยงใหความสาคญกบการพฒนาความร ทกษะ สมรรถนะ การปรบกระบวนทศนและการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรม เพอเพมขดความสามารถของบคลากรดวยรปแบบวธการพฒนาทหลากหลายตามความเหมาะสมของกลมเปาหมายแตละระดบโดยสนบสนนใหเขารบการอบรมหลกสตรตางๆ มการทา MOU กบสถาบนการศกษาในการจดทาหลกสตรฝกอบรมเฉพาะทาง เชน หลกสตรนกบรหารงานอนามยสงแวดลอมและสงเสรมสขภาพ (นบอส.) และการจดสรรทนฝกอบรมและทนการศกษาทงภายในและภายนอกประเทศอกทงม การพฒนาหลกสตร (InHouseTraining) เตรยมความพรอมผมศกยภาพสงในทกระดบ (NegSof และ OSOF) ใหกบบคลากรในการวางแผนสรางความตอเนองทางการบรหาร 1.2 การก ากบดแลองคการและความรบผดชอบตอสงคม

แผนภาพท 1-1 HEALTH to MOPH

Page 8: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

อธบดไดกาหนดกลไกการกากบดแลหนวยงานในสงกดโดยมอบอานาจใหรองอธบดกากบดแลหนวยงานทงสวนกลางและทตงในภมภาค รวมทง Cluster ซงเปนรปแบบการทางานแบบบรณาการตามนโยบายปฏรปการทางานแบบครอมและขามสายงาน (Cross Function) ซงในระดบกรมประกอบดวยกลมวชาการ 5 Clusters ไดแก กลมสตรและเดกปฐมวย กลมวยเรยนและวยรน กลมวยทางาน กลมผสงอาย และกลมอนามยสงแวดลอม เปนทมสหวชาชพทเชยวชาญความรหลายศาสตรประกอบกน และมกลมสนบสนน 4 Clusters ไดแก กลมการคลงและงบประมาณ (Financial&Budgeting: Fin) กลมขอมลการจดการความรและการเฝาระวง (KM & IT & Surveillance System : KISS) กลมยทธศาสตรกาลงคน (HR) และกลมกฎหมาย (LAW) ซงมการตดตามประเมนผลการปฏบตงานผานตวชวดทสาคญทสงผลถงการบรรลเปาหมายตามภารกจและแผนยทธศาสตรฯ ของกรมฯ และถายทอดลงสระดบหนวยงานและบคคล (Performance Management System:PMS) กาหนดใหหนวยงานรายงานผลงานในระบบศนยตดตามผลการปฏบตงาน (DOC) โดยมหนวยงานเจาภาพตวชวด (Project Manager) ตรวจสอบและวเคราะหผลการดาเนนงานเสนอในการประชมผบรหารกรมเพอใชเปนขอมลในการพฒนางานตอไป กรมฯไดนาระบบการควบคมภายในและการตรวจสอบภายในมาเปนกลไกทสาคญและเครองมอในการกากบตดตามการดาเนนงานของทกหนวยงานโดยแตงตง คกก.ระบบควบคมภายในระดบกรมและหนวยงาน เพอกาหนดแนวปฏบตและการขบเคลอนการควบคมภายในซงจะชวยใหการบรหารจดการของกรมเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล มการสอบทานระบบควบคมภายในโดยผตรวจสอบภายในเพอใหเกดความเชอมนวาระบบควบคมภายในของกรมฯ สามารถปองกนความเสยงทอาจจะเกดขนไดและมการกากบดแลองคการทด (Good Governance) กรมฯไดมการจดตงผตรวจสอบภายในของหนวยงานเพอชวยดาเนนการตรวจสอบภายในเบองตน จากการดาเนนงานทาใหกรมฯไดรบเกยรตบตรเปนองคกรทผานเกณฑการประเมนผลระบบควบคมภายใน ของกระทรวงสาธารณสข ในป 2560 กรมฯ ไดมการดาเนนงานตามตวชวดการประเมนคณธรรมและความโปรงใส (Integrity and Transparency Assessment : ITA) ทสานกงาน ปปท. กาหนด โดยคะแนนการประเมน ITA ยอนหลง 3 ป มแนวโนมสงขน คอ ป2559, 2560 และ 2561 เทากบ 77.90, 83.71 และ 85.04 ตามลาดบ ซงกรมฯไดรบโลเกยรตคณหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการดาเนนงานหนวยงานภาครฐ กรมฯไดถายทอดตวชวด ITA สระดบหนวยงาน โดยกาหนดใหเปนตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการ และไดประกาศเจตนารมณ “คนไทยไมทนตอการทจรต”(ZERO Tolerance) จากการดาเนนงานกรมฯ ไดรบรางวล องคกรโปรงใส (NACC Integrity Awards) ตามหลกเกณฑของ ปปช. 5 ป ตดตอกนตงแตป 2557-2561 ดานความรบผดชอบตอสงคม กรมฯมการวเคราะหผลกระทบทเกดจากการดาเนนงาน อาท กรณสถานการณการบรโภคเครองดมรสหวานทเพมขนของคนไทย ซงเสยงตอการเกดโรคฟนผ นาหนกเกน โรคอวน และโรคไมตดตอเรอรง กรมฯรวมกบทกภาคสวนทเกยวของกาหนดมาตรการสาคญในการแกปญหา โดยการใชนโยบายการคลงเพอเกบภาษสนคาเครองดมทเตมนาตาลในปรมาณสง ขบเคลอนใหมการเปลยนแปลงอตราภาษสรรพสามต โดยกฎกระทรวงกาหนดพกดอตราภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 ภายใตพระราชบญญตภาษสรรพสามตฉบบใหม บงคบใชตงแตวนท 16 กนยายน พ.ศ. 2560 เพอลดการบรโภคเครองดมรสหวานของคนไทย การใชมาตรการนอาจสงผลกระทบในทศทางทประชาชนเลอกบรโภคสารใหความหวานแทน ซงจะทาใหไมสามารถลดการบรโภคหวานของคนไทย เพอใหการดาเนนนโยบายดานภาษเปนไปตามวตถประสงค กรมฯรวมกบภาคทเกยวของศกษาผลลพธของการดาเนนมาตรการดงกลาวในประเดน 1)การปรบตวภาคอตสาหกรรมเครองดม 2)สารวจพฤตกรรมการบรโภคเครองดมทมรสหวานของคนไทย 3)ศกษาผลกระทบดานสขภาพและความคมคาดานเศรษฐศาสตร (cost effectiveness) เพอนาขอมลมาจดทาขอเสนอในการพฒนาการดาเนนงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง นอกจากนไดมการจดตง คกก.ททางานในมาตรการทไมใชภาษ (Non-tax measure) เพอดาเนนการดงน 1)สงเสรมพฤตกรรมการบรโภคทดตอสขภาพ 2)การเพมการกระจายและเขาถงผลตภณฑทไดรบเครองหมายทางเลอกสขภาพ (Distribution & Availability) ปรบสตรและพฒนาเครองดมเพอสขภาพ (Reformulation; Less or No

Page 9: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

Sugar) ทาการตลาดทเหมาะสม (Responsible Marketing) และ 3)ออกกฎหมาย/ขอบงคบ ไดแก ฉลากโภชนาการ GDA และปรบปรงกฎหมายเกยวกบการเสยงโชค

กรมฯไดตระหนกถงความรบผดชอบตอบทบาทในการสงเสรมสขภาพประชาชนและอนามยสงแวดลอมทกกลมวยและทกพนท โดยกรมฯมศนยอนามยเขตและ ศนยอนามยกลมชาตพนธฯ อยในพนทเพอการเชอมตอภารกจและบทบาทดงกลาว และไดดาเนนงานโครงการสงเสรมโภชนาการและสขภาพอนามยของเดกและเยาวชนในถนทรกนดารตามพระราชดาร ซงนกเรยนมปญหาดานสขภาพเนองมาจากหองสวมทไมถกสขลกษณะโดยในป 2557-2558 ไดเนนวตถประสงคของโครงการเพอเฉลมพระเกยรต 60 พรรษา สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ดวยการสรางและปรบปรงหองสวมใหถกสขลกษณะ โดยการมสวนรวมจากภาคเครอขาย ทองถน ชมชน และนกเรยนอาชวศกษา เปาหมายโรงเรยน 60 แหง ซงไดรบความรวมมอจากภาคเครอขายภาครฐและเอกชน ในการสนบสนนทน วสด และอปกรณตางๆ และไดขยายโครงการฯ ระยะท 2 ในป 2558-2561 รวมโรงเรยนทไดรบการพฒนาทงสน 390 แหง

หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร 2.1 การจดท าแผนยทธศาสตร

ในป 2559 กรมอนามยไดแตงตงคณะทางานจดทาแผนยทธศาสตรสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม พ.ศ. 2560-2564 (ยทธศาสตรฯ5 ป) โดยประเดนทใชเปนปจจยนาเขาในการวางแผนยทธศาตร ไดแก เปาหมายทประเทศผกพนกบองคกรระหวางประเทศ เชน SDGs แผนยทธศาสตชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (2560-2564) และยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข(กสธ.) ทเนนใหกรมฯมาทาภารกจอภบาลระบบ เรองเขตสขภาพความทาทายเชงกลยทธในเรอง สงคมผสงอาย โรคไมตดตอเรอรง (NCD) ซงจาเปนตองพฒนาความรอบรดานสขภาพของประชาชนเพอใหเกดวถชวตทเออตอสขภาพการเตบโตของเมอง วถชวตคนเมองและการใชทรพยากรธรรมชาตทไมยงยน ซงสงผลตอสงแวดลอมและการเปลยนแปลงของภมอากาศ Digital Disruption ทง products และ process ของกรมอนามย รวมถง 1/3 ของบคลากรกรมฯจะเกษยณภายใน 10 ป ภายใตขอไดเปรยบเชงกลยทธในการผรบผดชอบ กฎหมาย 3 ฉบบไดแก พ.ร.บ.สาธารณสข พ.ร.บ.ปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน และ พรบ.ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลก สาหรบขอมลทนามาใชในการวางแผนไดจากระบบขอมลของกรมอนามยซงรวบรวมขอมลตางๆเกยวกบสขภาพและปจจยกาหนดสขภาพทงจาก กสธ. และทอนๆมารวมอยในทน นอกจากนการมเวทนาเสนอนวตกรรม (Like Talk Award) การตองมนาเสนอในทประชมหลงไปศกษาดงาน การสราง Gen Y ทาใหไดเกดโอกาสเชงยทธศาสตร เชน แนวคดการสงเสรมสขภาพตลอดทกชวงวย (Life Course Approach หรอ LCA) กระบวนการ Lean สงทไมสรางคณคา ความรอบรดานสขภาพ เปนตน

Ultimate goal ของ กสธ.อายคาดเฉลยเมอแรกเกด (Life Expectancy : LE) ไมนอยกวา 85 ปในป 2579 สวนของกรมอนามยคออายคาดเฉลยของการมสขภาพด (Health Adjusted Life Expectancy : HALE) เทากบ75 ป การทจะใหมสขภาพดถง 75 ปไดตองสงเสรมสขภาพตลอดชวงชวตเรมจากอยในครรภถงวยสงอาย (Life Course Approach : LCA) แผนยทธศาสตรฯ 5 ปนนประกอบดวย 4 ประเดนยทธศาสตร (วตถประสงคเชงยทธศาสตร) คอ

1. การสงเสรมสขภาพประชาชนทกกลมวยตาม LCA กาหนดเครองชวดและเปาหมายของแตละกลมวยดงน แมและเดก ไดแก อตราสวนการตายมารดาไทยตอการเกดมชพแสนคน (MMR) (ไมเกน 20) เดก 0-5 ป มพฒนาการสมวย (ไมนอยกวารอยละ 80) วยเรยน/วยรนมทกษะชวตวดท อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญง อาย 15-19 ปพนคน (ไมเกน 40) วยทางานมพฤตกรรมสขภาพ

Page 10: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

เหมาะสมวดทรอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มดชนมวลกาย (BMI) ปกต (รอยละ 55) และผสงอายพรอมทงสขภาพ สงคมและสวสดการ วดท อายคาดเฉลยของการมสขภาพด (75ป)

2. การจดการอนามยสงแวดลอม เปาหมายใหตาบลมชมชนทมศกยภาพในการจดการอนามยสงแวดลอมในชมชน (ตาบลละ 1 ชมชน)

3. การอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม เปาหมายคอ รอยละความพงพอใจของภาคเครอขายภาครฐทนาสนคาและบรการ (Product Champion) ของกรมอนามยไปใช (รอยละ 80)

4. ปฏรประบบงานสองคกรทมสมรรถนะสงและมธรรมาภบาล (HPO) องคกรคณภาพคคณธรรมวดทประสทธภาพการใชทรพยากร การมจรยธรรม การผานการรบรอง PMQA หรอ TPSA 2.2 การน ายทธศาสตรไปปฏบต

จากแผนยทธศาสตร 5 ปไดมการกาหนดเปาหมายของ KPI ในแตละปจนถงป2564 และกาหนดแผนงาน (Initiative) แลวนาไปสการจดทาแผนปฏบตการเพอรองรบทกแผนงาน (Initiative) ในวตถประสงคเชงยทธศาสตร การสอสารแผนปฏบตการของกระทรวงสาธารณสขคอ กระทรวงและกรมประชมเพอลาดบความสาคญของแตละแผนยทธศาสตร แลวเลอก KPI ขนมาชดหนง เพอทกระทรวงจะมอบให อธบดและผตรวจราชการ และอธบดจะมอบหมาย KPI ใหกบ ผอ.กอง/สานก/ศนยเขต และจากกอง/สานก/ศนยเขต จะมอบ KPI ทไดรบใหกบระดบบคคล (Personal scorecard) การประเมนผลการปฏบตงานจะตามขอตกลงดงกลาว โดยเปนการประเมน Performance รอยละ 80 และประเมน Competency อกรอยละ 20 จากวธการดงกลาวทาใหสามารถสอสารแผนปฏบตการ ไปสระดบบคลากรและภาคเครอขาย และป 2559 เปนปทรเรมทาแผนยทธศาสตรสงเสรม ปองกนโรคของแตละเขตสขภาพ พ.ศ. 2560-2564 โดยมผตรวจราชการเปนประธาน ผอานวยการศนยอนามยเปนเลขานการ แผนของเขตใชเปนกรอบใหทางแตละจงหวดเลอกในประเดนทสอดคลองกบพนทไปทายทธศาสตรสงเสรม ปองกน ของแตละจงหวด ทาใหการสอสารยทธศาสตรสงเสรม ปองกนกระทาไดอยางมประสทธภาพไปถงระดบจงหวด การนาแผนปฏบตไปสการปฏบต ในป 2559 ไดปรบระบบเพอแกปญหา ไมบรณาการ ลาชา รวมแผนยาก บคลากรไมผกพนกบ KPI เทาทควร เปน

1. จดสรรวงเงนให cluster 5 กลมวยและอนามยสงแวดลอม และเปนผบรณาการแผน กอง/สานก/ศนยเขต ตองนาแผนมาบรณาการ โดย Cluster จะ Screen and Select แผนสอดคลองกบ KPI และสามารถขบเคลอนจากสวนกลางไปสศนยเขต เพอสงตอภาคเครอขายไปสจงหวด อาเภอ ตอไป ทาใหสดสวนของงบประมาณ เดมอยทกอง/สานกทอยสวนกลางมากกวาในสวนภมภาค (ศนยเขต) แตในป 2559 เปนตนไป สดสวนงบประมาณไปทศนยเขตมากขน ทาให KPIอตราสวนการตายมารดา พฒนาการเดก การตงครรภในวยรน ดขนจากเดม

2. เรมจดทาแผนงานตงแตเดอน สงหาคม กอนปงบประมาณใหม โดยทา 3 แผน คอแผนงบประมาณ แผนเงนนอกงบประมาณ (เงนบารง) และแผนจดซอจดจาง เพอเสนออธบดอนมตแผนภายใน 30 กนยายน ทาใหสามารถเรมใชงบประมาณตงแตวนท 1 ตลาคม ซงเปนวนแรกของปประมาณใหม และใหกอง/สานก/ศนยเขต ทาแผนงบประมาณโดยบนทกเขาโปรแกรม DOC (Department Operation Center) ซงตองระบ แผนงาน/โครงการ รหสกจกรรม งบประมาณทใช ชวงเวลาในการทากจกรรม และผรบผดชอบ ทาใหการรวบรวมแผนและการกากบตดตามเปนไปอยางสะดวกและรวดเรวขน การวางแผนระบบใหมนทาให การเบกจายงบประมาณของกรมอนามยเปน ท 1 และท 3 ของ กสธ.ในป 2559 และ 2560 ตามลาดบ

3. ปรบระบบการประเมนผลการปฏบตราชการ (PMS) ใหม โดยป 2560 เรมจดวงเงนเลอนแตกตางกนตามผลการปฏบตราชการ ไดใหแตกตางกนระหวางรอยละ 3.2 ถง 2.8 ของเงนเดอน ทาใหบคลากรผกพนกบ KPI (เปาประสงคเชงยทธศาสตร) มากขน และสงผลใหภาพรวมผลการปฏบตราชการของกรมเพม คะแนนจาก 4.1658 ในป 2559 เปน 4.4278 ในป 2560 และ 4.6195 ในป 2561

Page 11: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

การจดสรรงบประมาณใหเกดความพอเพยงและมประสทธภาพ และการจดการความเสยง 1. การปรบระบบงบประมาณโดยให Clusters เปนผ Screen and select รวมกบการมแผนยทธศาสตร

สงเสรม ปองกนระดบเขต/จงหวด ทาใหงบประมาณทกระจายไปใหศนยเขตมากขน เพอนาไปใชในการขบเคลอนยทธศาสตรสงเสรม ปองกนในระดบเขต/จงหวด นอกจากนกรมอนามยไดนา Lean มาใช ทาให Lean ในสวนทไมสรางคณคาใหกบเขตสขภาพ และ Lean กจกรรม 3 ป. ทสรางคณคานอยไดแก ประชม ประกวด ประเมน

2. การบรณาการในเรอง งบประมาณ การเงนการคลง และการตรวจสอบภายในในรปของ Cluster Fin (Finance) โดยกองแผนงานจะรบผดชอบในการทาแผนขาขนผานระดบ DOC กองคลง รบผดชอบในการกากบตดตามการใชเงนตามแผน โดยรายงานและตดตามการใชงบประมาณในทประชมกรมฯทกเดอน และกลมตรวจสอบภายในรบผดชอบในการตรวจสอบประสทธภาพการใชงบประมาณ (Performance audit) และความสอดคลองกบระเบยบของทางราชการ (Compliance audit) โดยทกโครงการจะมการระบความเสยงและมาตรการในการควบคมความเสยง เพอเปนหลกประกนของการใชงบประมาณอยางมประสทธภาพ แผนดานทรพยากรบคคลเพอสนบสนนยทธศาสตร

เดมในเรอง Human Resource (HR) เปนเรองทกองการเจาหนาทพฒนาโดยขาดความเชอมโยงกบแผนยทธศาสตร ในป 2559 กรมฯไดจดทา HR Strategy เพอใหมบคลากรทเพยงพอทงปรมาณและคณภาพโดยทา 1.HRP วางแผนอตรากาลงใหสอดคลองกบบทบาทใหม 2.HRM ปรบโครงสรางองคกรในศนยเขตเพอเกลยอตรากาลงมาสนบสนนเขตสขภาพมากขน กระจายคนสวนกลางลงสเขต 3.HRD โดยปรบ core competency เดมใชของ กพ. มาเปน A2IM (ตามการวเคราะหบทบาทใหม) สรางวฒนธรรมการเรยนร นาระบบคณภาพมาใช เชน PMQA อบรมคนรนใหม (Gen Y) และผทจะกาวเปนผบรหาร (NeGSOF) 4.ปรบระบบ PMS เพอใหบคลากรผกพนกบ KPI มากขน โดยจดสรรวงเงนเลอนเงนเดอนใหแตละหนวยงานไมเทากนตามผลการปฏบตราชการ 5.การพฒนาเรองความโปรงใส ตรวจสอบไดและมจรยธรรม ตววดผล การก ากบตดตาม การเปลยนแปลงแผนปฏบตการ และการคาดการณผลการด าเนนการ

กรมฯไดกาหนดตววดผล เปน 6 กลม ไดแก 1.เครองชวดการบรรลยทธศาสตร 5 ป 2.เครองชวดตาม Function ของ กอง/สานก/ศนยเขต 3.เครองชวดตาม PA ของระดบกระทรวง/กรม/เขต 4.เครองชวดของการตรวจราชการ 5.เครองชวดเพอใชในการเฝาระวง (เครองชวดทตอง intensive M&E for rapid response ม 35 ตว) 6.เครองชวดทเปนภารกจกรมฯ ทจะใชในการเปรยบเทยบกบประเทศตางๆโดยเฉพาะใน ASEAN โดยมอบ Cluster KISS (KM & IT & Surveillance System) เปนผรบผดชอบหลกในการพฒนาระบบขอมลเพอรวบรวมเครองชวดทง 5 กลมใน DOH Data Center และ DOH Dashboard เพอใหสามารถเขาถงไดทงหนวยงานสวนกลาง เขต จงหวด อาเภอ และภาคเครอขาย รพ.และผสนใจ KISS ตองรายงานในทประชมสปดาหท 3 ของเดอน โดยมวาระประจาคอวาระการเฝาระวงและวาระเรองการวจยและการจดการความร ตวชวดทไมบรรลผลลพธ หรอดอยกวาคเทยบจะใชการแลกเปลยนจากผรวมประชมทมตวแทนจากทกกอง/สานก เพอหาสาเหตและแนวทางการแกไข ตวชวดทคาดการณวาไมมโอกาสบรรลผลลพธ จะนามาสการจดการความร หรอหา Bright spot เพอนามาสการถอดบทเรยน หรอมอบหมายผรบผดชอบไปทาการทบทวนวรรณกรรม หรอนาไปสการตงเปนหวขอวจยตอไป การทา Intensive M&E ในรปของ Tuesday Regular Meeting (TRM) โดยมอธบดเปนประธาน สงผลใหการเตรยมขอมลและกาหนดขอเสนอแนะ การแลกเปลยนอยางมสวนรวมเพอกาหนดมาตรการแกไขเพอใหบรรลผลลพธ เปนไปอยางมประสทธภาพ และคนพบโอกาสทางยทธศาสตร จากทประชม เชน Health Literacy, Life Course Approach, คากลางของ นพ.อมร นนทสต เพอสรางชมชนจดการตนเอง พฒนาระบบขอมลขาวสารของกรมฯดวยระบบ Digital (DOH Dashboard) การสนบสนนเขตสขภาพ และคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ (พชอ.) เปนตน

Page 12: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 3.1 สารสนเทศผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กรมอนามยมพนธกจในการดาเนนงานทงดานวชาการและอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (Customer/Stakeholder : C/SH) มความตองการ ใน 2 เรองหลกคอ สขภาพดขน (Improve Health) และพงพอใจ (Sastisfaction) ขอมลขาวสารของ C/SH จงตองครอบคลมใน 2 ประเดนดงกลาว C/SH จาแนกเปน 2 กลม คอ 1) C/SH สายบน ไดแก คณะรฐมนตร ผบรหารกระทรวง/กรมทเกยวของ 2) C/SH สายลาง ไดแก กลมประชาชนแบงตามชวงวย 4 กลมวย คอ วยสตรและเดกปฐมวย วยเรยนวยรน วยทางาน วยผสงอาย และ Setting ภาครฐ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนองถน (อปท.) ทนามาตรฐานของกรมฯไปใช ไดแก โรงพยาบาล, ศนยเดกเลก, โรงเรยน,องคกรในชมชน (ชมรม, สมาคม), วดสงเสรมสขภาพ, สถานประกอบการ เปนตน มการสรางนวตกรรมผานโครงการของกรมอนามย เชน “โครงการสาวไทยแกมแดง มลกเพอชาต” โดยตงชอใหเปนทสนใจของประชาสงคมเพอแกปญหาโลหตจาง ซงมผลตอสขภาพของแมและพฒนาการของเดกในครรภและหลงคลอด และบรณาการกบองคกรเภสชกรรมเพอผลตวตามนโฟลคและธาตเหลกและตงชอวา “วตามนแสนวเศษ” ใชชองทางการสอสารโครงการผานสอมวลชน เพมชองทางการรบวตามมนแสนวเศษโดยขอรบยาผานเวบไซต www.สาวไทยแกมแดง.com และจดสงยาทางไปรษณย เกดการเขาถงบรการอยางทวถงและเทาเทยม รวมทงใหความสาคญกบการดาเนนงานรบฟงความคดเหนของ C/SH เพอใหไดมาซงสารสนเทศเกยวกบความพงพอใจ ความไมพงพอใจ ความตองการ และความนยมชมชอบของ C/SH นาไปสการปรบปรงผลผลต และบรการ โดยแบงออกเปน 2 สวน ไดแก 1)การรบฟงความคดเหนในเชงรก ทงการรบฟงความคดเหนแบบภาพรวม และการรบฟงความคดเหนทกครงภายหลงการใหบรการ และ 2)การรบฟงความคดเหนในเชงรบตามจดสมผส(Contact Point) ทผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยไดมาใชบรการ ตามตารางท 1 วธการเรยนร/รบฟง และความถในการรวบรวมวเคราะหขอมลและสารสนเทศ (Voice of Customer) ตารางท 3-1 วธการเรยนร/รบฟง และความถในการรวบรวมวเคราะหขอมลและสารสนเทศ (Voice of Customer)

แหลงขอมล

ผรบบรการสายบน ผรบบรการสายลาง ผมสวนไดสวนเสย ครม. ผบรหารกระทรวง/กรม

ทเกยวของ

ประชาชน 4 กลมวย (สตรและเดกปฐมวย วยเรยนวยรน วยท างาน

วยผสงอาย)

Setting ตางๆ (ศนยเดกเลก

โรงเรยน ชมชน วด สถานประกอบการ

ฯลฯ)

หนวยงาน/องคกรในภาคสวนสาธารณสข (เขตสขภาพ สสจ. รพศ. รพท. รพช.

รพ.สต. พชอ. ฯลฯ)

หนวยงาน/องคกรนอกภาคสวนสาธารณสข (อปท. สปสช. สสส. กระทรวง

อนๆ ฯลฯ) ฐานขอมลสขภาพกระทรวงสาธารณสข Health Data Center

ประมวลสถานะสขภาพตามกลมวยรายเดอน/ป

- วเคราะหขอมลสขภาพทกกลมวยให

รายเดอน/ป

วเคราะหขอมลสขภาพทกกลมวยใหรายเดอน/ป

แบบประเมน - 2 ครง/ป 2 ครง/ป 2 ครง/ป การประชม/สมมนา ตามวาระการ

ประชมผบรหาร ทกครงทประชม/

สมมนา ทกครงทประชม/

สมมนา ทกครงทประชม/

สมมนา ตรวจราชการ/นเทศงาน 2 ครง/ป - - 2 ครง/ป - วเคราะหสถตจากฐานขอมล

ทกเดอน ทกเดอน - -

Web board ทกเดอน ทกเดอน ทกเดอน ทกเดอน Social media เมอมการ

ดาเนนงาน เมอมการดาเนนงาน เมอมการดาเนนงาน เมอมการ

ดาเนนงาน วเคราะหขาว ทกวน ทกวน ทกวน ทกวน อนๆ (โทรศพท/ สมภาษณ ฯลฯ)

ทกวน ทกวน ทกวน ทกวน

Page 13: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

กรมอนามยนาเทคโนโลยเขามาประยกตใชในการจดเกบและสบคนสารสนเทศของ C/SH เชน เชอมโยงฐานขอมลสขภาพของหนวยงานในสงกด กสธ. Health Data Center(HDC) เขาสฐานขอมล DOH Dashboard ของกรม เพอใหทราบสภาวะสขภาพของ C/SH พรอมทงจดทาเปนแอปพลเคชนสาหรบใชงานบนโทรศพทมอถอ (Mobile Application) การจดเกบขอมลพนฐาน C/SH ไวในฐานขอมลกลาง (Data Center) ซงสามารถสบคนขอมลผานเวบไซตกรมอนามย และมฐานขอมล C/SH ไดแกโรงเรยน โรงพยาบาล อปท. โดยเกบรายชอ สถานท และสถตจานวน C/SH ทจาแนกตามกลมวยและ Setting เชน รายชอและหมายเลขตดตอของโรงเรยน องคกรปกครองสวนทองถน โรงพยาบาล เปนตน นอกจากนยงไดนาเทคโนโลยเขามาเปลยนรปแบบการสอบถามความคดเหนจากแบบกระดาษ เปนการสอบถาม Online ผานโปรแกรม Google Form ชวยประหยดคาใชจายในการจดเกบขอมล ประหยดเวลา ทาใหการประมวลผลรวดเรว แมนยามากยงขน การตดตามสถานการณขาวสารดานสขภาพและอนามยสงแวดลอมจากสอมวลชน ประเภทสอสงพมพ จากการตดขาวหนงสอพมพในรปแบบกระดาษ เปน ไฟลอเลกทรอนกส จดเกบในฐานขอมลและนาขนเผยแพรผานเวบไซตกรมฯ ทงน กรมฯยงคงใหบรการในรปแบบทเหมาะสมกบกลมเปาหมายทมขอจากดดานเทคโนโลยดวย และมการทบทวนสารสนเทศดานสถานการณสขภาพ เพอใหทราบสภาพการณและคนหากลม C/SH ทงในปจจบนและทพงมในอนาคต โดยคานงถงแนวโนมสขภาพของโลกทเปลยนแปลงอยางรวดเรว และการดาเนนงานตามนโยบายในระดบตางๆ ทงระดบโลก/ชาต/กระทรวงสาธารณสข การเพมการครอบคลมกลมเปาหมาย (Coverage) โดยพฒนาผลตภณฑผาน Apps ทตรงไปสประชากรทกกลมเปาหมายโดยตรง ถอเปนโอกาสพฒนาและเปนลกคาในอนาคตของกรมฯ นอกจากน กรมอนามยได Focus วาผลตภณฑใดเปน Product Champion เพอประเมนความพงพอใจและความผกพนของ C/SH ทวประเทศ เชน ความพงพอใจของเครอขายทมตอผลตภณฑสมดบนทกสขภาพแมและเดก เทากบรอยละ 77.58 และมขอมลสะทอนกลบใหเหนถงความไมพงพอใจในผลตภณฑดงกลาว อาท เนอหาเยอะเกนไป ไมนาอาน มแตตวอกษร เขาใจยาก เปนตน ทงน ขอมลความไมพงพอใจทไดทาใหมการนามาปรบปรงผลตภณฑใหเหมาะสม โดยการปรบเนอหาใหกระชบ จาก 120 หนา เหลอ 80 หนา มการใชภาพประกอบแบบ Info graphic แบงประเภทเนอหาระหวางแมและลกใหชดเจนขน พรอมทงรวมมอกบมหาวทยาลยขอนแกน และเนคเทค ปรบรปแบบสมดสชมพใหเปนอเลกทรอนกส ผานแอพพลเคชนคณลก ผลจากการพฒนาสมดบนทกสขภาพแมและเดกกรมอนามย ทาใหเปนผลตภณฑนไดรบการยอมรบ ถงขนใหใชเปนหนาปกสมดบนทกสขภาพแมและเดกของอาเซยน ถกแปลถง 5 ภาษา คอ ไทย องกฤษ พมา กมพชา และยาว 3.2 การสรางความผกพน

กรมอนามยวเคราะห Value and Supply chain และกาหนดกระบวนการทางานหลก (Core Business Process : CBP) ทาใหมองเหนความตองการและความคาดหวงของ C/SH ในแตละผลตภณฑตลอดทง Value and supply chain ครอบคลมทงลกคาสายบน (ระดบนโยบาย) และสายลาง (ระดบปฏบตการ) รวมทง C/SH ในอนาคต เชน ผรบบรการกลมดอยโอกาส กลมทรบบรการผาน apps ทไมจาเปนตองมาสถานบรการ เขตสขภาพ และคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ (พชอ.) เปนตน โดยมการประเมนความพงพอใจและความตองการใหม ๆ จากลกคากอนนามาปรบปรงผลตภณฑใหมคณภาพมากยงขน เชน การพฒนาระบบคณภาพบรการอนามยสงแวดลอม (Environmental Health Accreditation : EHA) อปท.ตองการใหกรมอนามยผลกดนความรวมมอเชงนโยบาย ทาใหมการพฒนาเปนนโยบายความรวมมอกบกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ในป 2561 ผลตภณฑของกรมอนามยมการใหบรการส C/SH แตกตางกนตามกลมวย และ Setting เชน สมดบนทกสขภาพผสงอายใหบรการสอความรแกกลมผสงอาย ผจดการผดแลผสงอาย สวนสมดบนทกสขภาพแมและเดกทใหบรการสอความรแกกลมพอแม และผดแลเดก โดยจดพมพเปนคมอแจกจายใหกบกลมเปาหมายทมารบบรการฝากครรภ ณ หนวยบรการสาธารณสข กอนการแจกจายจะมการประชมชแจงกบสาธารณสขจงหวดทวประเทศ เพอถายทอดขอกาหนดทสาคญในการใชสมดบนทกฯ และการรายงานตดตามผล นาไปสการปฏบตทครอบคลมกลมเปาหมายรอยละ 100 เปนประจาทกป สารสนเทศทไดรบจากการใหบรการและการรบฟงความคดเหนจะถกนามาวเคราะห

Page 14: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

และจาแนกกลม C/SH (Segmentation) ดวยเครองมอ SIPOC Model และ Stakeholder Analysis ใหครอบคลมกลมเปาหมายตามกลมวยและ Setting ตามสถานการณสขภาพ เชน กลมผสงอาย มการประเมนสถานะสขภาพแบงเปน 3 กลมยอย คอ 1) กลมปกต (ตดสงคม) 2) กลมเสยง (ตดบาน) และ 3) กลมปวย (ตดเตยง) โดยกาหนดระดบความสาคญตามภารกจของกรม จงใหความสาคญกบกลมเสยง ในการฟนฟสภาพใหสามารถชวยเหลอตนเองได และกลบมาเปนกลมปกต โดยกรมอนามยใชอานาจตาม พ.ร.บ.สาธารณสข เพอใหการดแลผสงอายทบานเปนกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ พฒนาหลกสตรผจดการผดแลสงอาย (Care Manager : CM) และผดแลผสงอาย (Care Giver : CG) กรมอนามยประสานกบศนยอนามยเขตทง 12 เขตเพออบรม CM และมอบอานาจใหสานกงานสาธารณสขจงหวดและ CM ทผานการอบรมอบรม ทาการอบรม CG เพอให CM และ CG ไปดแลผสงอายทมภาวะพงพงใหครอบคลมตามเปาหมายทกาหนด(182,812 คน ขอมล ณ กนยายน 2561) และกรมฯรบผดชอบในการขนทะเบยน CM & CG ทชอบดวยกฎหมาย รบฟงขอคดเหนจากพนทเพอนาสการปรบปรงหรอแกปญหา เชนประสานกบ สปสช.และผบรหารกระทรวงสาธารณสขเพอแกปญหาการเบกจายเงนในการดแลผสงอาย รวมกบ สปสช. มหาวทยาลยแมโจ พฒนาโปรแกรมดแลผสงอายระยะยาวเพอแกปญหาพนทในการทาแผนดแลผสงอาย (care plan) และทาฐานขอมลผสงอายทมภาวะพงพง นอกจากนไดมการพฒนาศกยภาพ และประสานเครอขาย รวมทงกาหนดรปแบบการสรางความสมพนธในแตละกระบวนงาน ใหกลมเปาหมายรสกมสวนรวมเปนเจาของ เกดความภาคภมใจในบรการทไดรบ หรอในงานทรวมดาเนนการ ผานคมอมาตรฐานการปฏบตงาน (Standard Operation Procedure : SOP) เชน การสนบสนนการขบเคลอนกจกรรมของสมาคม/ชมรม เชน สมาคมผประกอบการรานอาหารแหงประเทศไทย เพอสนบสนนเชงวชาการ ใหคาปรกษาการดาเนนงาน จากนนชมรมมการบรหารจดการ ขยายผลเครอขาย และสรางมาตรฐาน ทาใหมอานาจตอลองในการดาเนนงาน จากนโยบาย GREEN & CLEAN มการใหความร นเทศตดตาม เยยมเสรมพลง แลกเปลยนเรยนรระหวาง รพ. กบกรมอนามย โดยมการรบฟงปญหา ใหขอชแนะ และใหคาปรกษาตอเนอง ทาให รพ. มการดาเนนงานผานเกณฑมาตรฐานขนพนฐาน GREEN & CLEAN ไดครบทก รพ.ในสงกดกระทรวงสาธารณสข อกทงมการใหคาปรกษา/คาแนะนา เชงวชาการแกเครอขายผานชองทางตางๆ เชน Facebook, Line Group, Website และ E-mail และตดตามสอบถามความตองการการสนบสนนเพมเตมจากเครอขาย เพอตอบสนองความตองการนนอยางเหมาะสมและทนทวงท มการดแลเครอขาย เชน ใหรางวลผลงานดเดนในเวทประชมวชาการกรม ไปเยยมกรณเครอขายเจบปวยไมสบาย และแสดงความยนดกบเครอขายทประสบความสาเรจในหนาทการงาน สาหรบการจดการขอรองเรยนใหมประสทธภาพ กรมอนามยจดทาคมอการจดการขอรองเรยนและขอชมเชย ชแจงใหทกหนวยงานนาไปปฏบต ปละ 1 ครง และมการทบทวนปรบปรงกระบวนการจดการขอรองเรยนใหมความทนสมยทก 6 เดอน เพอจดวางระบบ การรบ ตดตาม ตรวจสอบขอรองเรยนและขอชมเชยทเขามายงหนวยงาน ผาน 9 ชองทาง ไดแก โทรศพท โทรสาร เจาหนาท กลองรบเรองรองเรยน หนงสอ/จดหมาย อเมล เวบบอรด เวบไซต และอนๆ โดยคดกรอง จาแนกระดบชน ความเรงดวน ความจาเปน และความรนแรงของขอรองเรยน ระดบความรนแรงสงจะนาเสนอขอความเหนชอบจากผบรหารระดบสง เพอพจารณาสงการ/มอบหมาย ใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการ ภายใน 15 วนทาการ และแจงผลใหผรองเรยนไดรบทราบ จดทารายงานผลเปนประจาทกเดอน และนาเสนอรายงานผลผานเวบไซตกรม ผลของการจดการขอรองเรยนนาไปสการปรบปรงผลตภณฑและกระบวนการทางานช เชน ขอรองเรยนเกยวกบเหตราคาญขององคกรปกครองสวนทองถน ซงมขอรองเรยนซาๆ และมความถสง กรมอนามยจงนาขอมลมาวเคราะหและนาไปปรบปรง พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 ใหมความทนสมยมากขน จนสามารถผลกดนเกด พรบ.การสาธารณสขฉบบแกไข มผลบงคบใชเมอวนท 19 ธนวาคม 2560

Page 15: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

หมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร 4.1 การวด การวเคราะห และการปรบปรงผลการด าเนนการ

กรมอนามยกาหนดและคดเลอกตวชวดโดยคานงถงความเชอมโยงและสอดคลองกบตวชวดของแผนระดบยทธศาสตรชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ยทธศาสตรของกระทรวงสาธารณสข มาสตวชวดแผนยทธศาสตรสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมฯ พ.ศ.2560-2564 ของกรมอนามย ซงทกหนวยงานไดใชเปนแนวทางในการกาหนดโครงการ/กจกรรมไวในแผนปฏบตการประจาป มการถายทอดตวชวดแผนยทธศาสตรรวมถงตวชวดตามภารกจสาคญของกรมอนามยสระดบหนวยงานตามคารบรองการปฏบตราชการ และจากตวชวดระดบหนวยงานไปสการมอบหมายงานในระดบบคคล ทงน ไดใชกลไกของคณะกรรมการบรหารแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมฯ รวมกบ 9 Clusters (5 กลมวยและอนามยสงแวดลอม และ cluster สนบสนน) คดเลอกและกลนกรอง (Screen & Select) ตวชวดทมความสมพนธเชงเหตและผล ทง Leading และ Lagging Indicator เสนอผบรหารกรมใหความเหนชอบ นาไปสการอธบายคานยามตาง ๆ ของตวชวดไวใน KPI Template และสอสารใหบคลากรกรมอนามยตลอดจนภาคเครอขายทเกยวของไดรบทราบและนาไปปฏบตไดอยางถกตอง ขณะเดยวกนไดใหความสาคญตอวธการเลอกใชขอมลและสารสนเทศเพอการเปรยบเทยบ ทงภายในประเทศ และเลอกคเทยบภายนอกประเทศ โดยคานงถงความเปนเลศตามตวชวดทประเทศไทยมพนธสญญาระดบนานาชาต เชน นอกจากเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) ทกาหนดอตราสวนการตายมารดาตองนอยกวา 70 ตอแสนการเกดมชพแลว กรมอนามยยงเปรยบเทยบผลการดาเนนงานกบภมภาคอนๆ ดวย โดยในป 2558 ประเทศไทยเปนอนดบ 2 ของอาเซยน (20 ตอแสนการเกดมชพ) รองจากสงคโปร (10 ตอแสนการเกดมชพ) รวมทงพจารณาแนวโนมผลการดาเนนงานทลดลงอยางตอเนองในชวง 20 ปทผานมา ทาใหกรมอนามยกาหนดเปาหมายยทธศาสตรจากขอมลพนฐานดงกลาวไวทไมเกน 20 ตอแสนการเกดมชพ ในป 2561 และกาหนดเปาหมายททาทายขนเปนไมเกน 17 ตอแสนการเกดมชพ ในป 2562

จากตวชวดยทธศาสตรและภารกจสาคญของกรมอนามย ไดมการกากบตดตามงานอยางเขมขนในการประชมทกวนองคาร (Tuesday Regular Meeting: TRM) โดยอธบดกรมอนามยเปนประธาน เนนการใชขอมลและความรจากการวดวเคราะหทเปนปจจบนมาเปนปจจยนาเขา ซงสวนหนงมาจากขอเสนอแนะของ Cluster วชาการและ Cluster สนบสนน นาไปสการพฒนาระบบขอมลทครอบคลม เชอมโยง รวมศนย เปนปจจบน และมการ Verify ขอมลทถกตอง จนเกดเปนระบบ DOH Dashboard ทกรมอนามยใชเปนเครองมอวเคราะหขอมลแลวแสดงผลเปนสญญานไฟจราจร เพอใหทราบ Performance (Level) เหนกราฟแนวโนม (Trend) จาแนกรายเขต/จงหวด/อาเภอเพอใชเปรยบเทยบ (Compare) และมระบบการแจงเตอนไปยงผบรหาร/ผปฏบต ซงจะเปน Input ในการประชม เพอใหเกด Output คอ รสถานการณ คาดการณผลได และเหนโอกาสพฒนา นาไปสการตดสนใจตอบสนองตอเหตการณไดอยางเหมาะสมและทนการณ รวมทงมการสงการ หรอหาความรเพมผานการจดการความร ซงระบบ DoH Dashboard เปนชองทางหนงทกรมอนามยใชในคนหาหนวยงานทมผลการดาเนนงานเปนเลศ หรอ Best Practice จากการวเคราะหขอมลดงกลาว รวมทงมพจารณาผลการดาเนนงานเชงเปรยบเทยบ เชน การควบคมการตดเชอ HIV จากแมสลก ประเทศไทยเปนท 1 ของ Asia และเปนท 2 ของโลก พบวาปจจยความสาเรจทจะลดการตดเชอลงมาตากวารอยละ 2 ไดคอ ตองมความครอบคลมในการตรวจหาการตดเชอเอชไอวของหญงตงครรภและสามในระดบทสง ซงประเทศไทยใชวธการใหคาปรกษาแบบค ใหลกทคลอดจากแมทตดเชอ HIV กนนมผงแทนนมแม และพฒนาระบบเพอตดตาม Cases รวมถงกากบการรบประทานยา

Page 16: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ทาใหอตราการถายทอดเชอเอชไอวจากแมสลกลดลงจาก 1.99 (พ.ศ.2558) เปน 1.71 (พ.ศ.2559) และ 1.00 (พ.ศ.2560) โดยยงคงอนดบ 1 ของอาเซยนตงแตป พ.ศ. 2559 เปนตนมา และจากการวดวเคราะหขอมลของแมตายทาใหคาดการณวาเขตสขภาพท 12 (จงหวดชายแดนภาคใต) มอตราการตายของมารดาสงเปนลาดบ 1 ของประเทศตดตอกนหลายป ผบรหารและนกวชาการระดบสงกรมอนามยจงไดนาทมเฉพาะกจไปเยยมเสรมพลงคณะกรรมการอนามยแมและเดกใน 3 จงหวดชายแดนใตเพอทาความเขาใจ เรยนรปญหาและบรบทในพนท และรวมออกแบบแนวทางแกไขทนามาสการพฒนาและวางระบบงานอนามยแมและเดก ไดแก 1) พฒนารปแบบการสราง Health Literacy ตามวถมสลม โดยการมสวนรวมของผนาชมชน 2) ทบทวนและพฒนาคณภาพคลนกฝากครรภ ระบบคดกรอง และการจดการความเสยงในหญงตงครรภ 3) กาหนดแนวปฏบตการสงตอ และสกดความรเพอเผยแพรใหกบภาคเครอขายในเขต 12 รวมทงปรบมาตรการในแผนยทธศาสตรของกรมตอไป

นอกจากน กรมอนามยยงใชเวทตรวจเยยม นเทศงานและตรวจราชการ กาหนดใหแตละเขตสขภาพ/ศนยอนามยคนหานวตกรรมทเปนแบบอยางทดในพนทมานาเสนอและแชรผานกลมไลนเพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน ตวอยางเชน การพฒนาเครองมอประเมนระบบสงเสรมสขภาพในการขบเคลอนงานแบบบรณาการ HAPPEN SCORRING (H: Health Literacy, A: Appreciation, P: Provincial Health Board, P: PIRAB, E: Empowerment, N: Neo Health) โดยศนยอนามยท 11 นครศรธรรมราช จะชวยบรหารจดการขอมลลดภาระการดาเนนงานและสามารถเทยบเคยง วเคราะหกระบวนการ และผลการดาเนนงาน รวมทงชเปาใหเหนปญหา จดออน จดแขงของจงหวด และนาไปขยายผลปรบใชนารองกบหนวยงาน 4 แหง ไดแก ศนยอนามยนครศรธรรมราช ศนยนครสวรรค ,ชลบร และยะลา เพอประเมนผลสาเรจของตวชวดและปจจยทมผลตอความสาเรจตามบรบททเหมาะในแตละพนท สะทอนขอเทจจรงและผลทไดสามารถพยากรณแนวโนมและชเปาหมายทศทางการพฒนาไดมประสทธภาพ ขณะเดยวกนกรมอนามยยงกาหนดตวชวดคารบรองการปฏบตราชการของหนวยงานใหมการพฒนาวชาการ การจดการความรและการสรางนวตกรรม เปนการยกระดบคณภาพและประสทธภาพการดาเนนงานดวย

เพอใหเกดการปรบปรงการดาเนนงานอยางตอเนอง กรมอนามยไดจดทา Area of Priority ในการจดการความร โดยใชเกณฑขนาดของปญหา ผลกระทบของปญหา ความตระหนกของผมสวนไดสวนเสย และความยากงายในการแกปญหา ซงปญหาแมตายในพนทเขตสขภาพท 12 ดงกลาวขางตน เปนตวอยางหนงของ Area of Priority ทจะตองมการสอสารไปยงสานก/กอง/ศนยอนามยรวมถงภาคเครอขายเพอหา Best Practice หรอ Bright Spot นาไปสการถอดบทเรยนหรอนาเสนอในเวท LIKE Talk Award หรอกาหนดเปนคาถามวจย ทจะทาใหเกดการศกษา หารปแบบ หรอการจดการความรเพอนาไปสการสรางนวตกรรมและขยายผลตอไป 4.2 การจดการความร สารสนเทศ และเทคโนโลยสารสนเทศ

การบรหารจดการความรแบบครอมและขามสายงานของกรมอนามย มผแทนจากคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรประบบบรหารและวธการทางาน (Cluster) ทาหนาทรวบรวมชดความรทใชในการสนบสนนการขบเคลอนยทธศาสตรในประเดนตางๆ รวมถงคดกรองและเผยแพรชดความร โดยสอสารผานชองทางตางๆ ในหลายรปแบบไปยงกลมเปาหมาย ทงองคกรภาคเครอขาย, Social Media และระบบสารสนเทศเพอบรหารจดการผลตภณฑกรมอนามย (P&E Distribution) ซงเปนชดองคความรทางวชาการทมการปรบเนอหาสาระใหงายตอการทาความเขาใจ สามารถใชเปนแนวทางปฏบตตวทเหมาะสมกบแตละกลมวยในกลมเปาหมายทมวถชวตแตกตางกน รวมถงคมอและแนวทางการปฏบตงานเพอสงเสรม สนบสนนใหองคกรภาคเครอขายจดใหมการสงเสรมสขภาพและพฒนาอนามยสงแวดลอมตามนโยบายและมาตรการตางๆ ทงในระดบองคกรและระดบบคคล

Page 17: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

นอกจากน กรมอนามยใชการประชมทกวนองคารในการพฒนาวชาการกรมอนามย (กพว.) เพอทบทวนผลการดาเนนงานเฝาระวง การจดการความร วจย และนวตกรรม เพอนาไปสการจดการความร การวเคราะหหา Gap เพอหาโอกาสในการพฒนาตอยอดการทาวจยเพอปด Knowledge Gap เพอพฒนาใหเปน Knowledge Asset ของกรมอนามย รวมถงเนนการกระตนสงเสรมใหมการแลกเปลยนเรยนรองคความร บทเรยนการดาเนนงาน ทาใหเกดการแบงปนความรภายในองคกรอยางกวางขวาง ทวถง โดยจดใหมการถายทอดสดการประชมผานระบบ Web Conference และสอสารขอมลผลการประชม เอกสารประกอบการประชมฯ ผานกลมไลน รวมถงจดใหมเวทนาผลงานทเกดจากการปรบปรงการดาเนนงาน (Lean) การสรางสรรคนวตกรรม/สงประดษฐ (Innovation) และการจดการความร (Knowledge) ทมความโดดเดน (Excellence) ในรปแบบตางๆ มานาเสนอ ใหเกดเปนวฒนธรรมการเรยนรและการสอสารในองคกร ในเวท“LIKE Talk Award” เพอการคนหาวธปฏบตทเปนเลศของหนวยงานผานการแลกเปลยนเรยนรแบบ Storytelling/สนทรยสนทนา รวมทงกระตนใหเกดการตอยอดสรางนวตกรรมโดยกาหนดใหเปนตวชวดคารบรองการปฏบตราชการททกหนวยงานตองดาเนนการ มการนาความร เทคโนโลย ความตองการของลกคาและความจาเปนทางยทธศาสตรทผานกระบวนการสรางความรวมมอกบผเชยวชาญและผมสวนไดสวนเสย พรอมทงเกบเกยวขอมลความรจากประสบการณตรง มาผลตนวตกรรม/ผลตภณฑใหม จนสามารถนาไปใชแกปญหาทตรงจด และนาไปสการไดรบรางวล TPSA อยางมากมาย ทเปนนวตกรรมทชวยลดการตายของมารดา เชน ถงตวงเลอด (อนสทธบตร เลขท 1403001045 : 2558,TPSA Award 2560) ปองกนภาวะตกเลอดขณะคลอด และพลงเครอขาย MCH Board ลานนาบรณาการสานพลงพฒนาอนามยแมและเดก (TPSA Award 2559), ชดรกษาทางทนตกรรมแบบพกพา ICOH (TPSA Award 2560), และรางวล TPSA Award 2561 คอ PIRAB สรางพนธมตร มงส Smart Kids R10, การพฒนาศนยการเรยนรดานการสงเสรมสขภาพในศนยการคา, ระบบปรบปรงคณภาพนาดมสาหรบชมชนพนทสงฯ, ระบบบาบดสงปฏกลแบบบอทรายกรอง, ChOPA & ChiPA Game สเดกไทยสง สมสวน แขงแรง และ Program กากบการขนสงมลฝอยตดเชอ (Manifest) รวมถงคมอการเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (Developmental Surveillance and Promotion Manual: DSPM) รวมทง Application เพอสงเสรมสขภาพรายกลมวย เชน Application กาวยางเพอสรางลก (Rapid Pro), Application กวนทน, Application Fun D Application Move Alarm, Application สงวย สมองด และ Application Good Food เปนตน

กรมอนามย เปนสวนราชการเดยวในกระทรวงสาธารณสขททบทวนและปรบปรงกาหนดใหมโครงสรางของคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรประบบบรหารและวธการทางานกลมท 8 กลมขอมล การจดการความร และการเฝาระวง (KISS: Knowledge Management, Information Technology, Surveillance System) โดยนาการเปลยนแปลงและบรหารราชการแบบคลอมและขามสายงาน มาใชใหเกดการบรณาการการทางานรวมกบภาคเครอขายในการจดการสารสนเทศใหเกดประโยชนสงสด เกดการปฏบตทเชอมโยงและสอดคลองกบยทธศาสตร นโยบายและพนธกจของกรมอนามย โดยมรองอธบดเปนผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศระดบสง และคณะกรรมการทมาจากสหวชาชพหลากหลายสาขา ในการบรหารจดการกากบดแลการดาเนนงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ มการสารวจความตองการใชงานครภณฑคอมพวเตอรภายในกรมอนามยและจดสรรตามความจาเปน โดยอางองเกณฑราคากลางและคณลกษณะพนฐานครภณฑคอมพวเตอรของกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จดซอตามระเบยบพสด พฒนาซอฟตแวรมลขสทธถกตองตามกฎหมาย มการอพเดทซอฟตแวรและอพเกรดฟเจอรใหมๆ อยางสมาเสมอ เพอปรบปรงประสทธภาพและเสถยรภาพ ทาใหมความมนคงปลอดภยในการใชงาน และเชอมนไดวาฮารดแวรและซอฟตแวรมความนาเชอถอ นอกจากน ไดพฒนากระบวนการบรหารจดการระบบขอมลสารสนทศและเทคโนโลยสารสนเทศ เพอตอบสนองตอความตองการของผมสวนไดสวนเสยและผรบบรการ ใน 5 Clusters หลก และ 4 Clusters สนบสนน มการตรวจสอบความถกตองรวมกนกบหนวยงานผรบผดชอบตวชวด ทาใหขอมลสารสนเทศมความสมบรณ

Page 18: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

แผนภาพท 6-1 Value chain (After)

ครบถวน (Integrity) มความพรอมใชงานในภาวะฉกเฉนตอเนอง (Continuity) โดยมแผนฉกเฉนดานขอมลสารสนเทศ (IT Contingency Plan) และแผน Business Continuity Plan ตามนโยบายและแนวปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยสารสนเทศของกระทรวงสาธารณสข เพอใหสอดคลองกบมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยสารสนเทศ ISO/IEC 27001:2013 และประกาศคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส เรอง มาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศตามวธการแบบปลอดภย พ.ศ. 2555 รวมทงจดเกบระบบฐานขอมลไวในเครองคอมพวเตอรแมขายเสมอน แบบ Cloud Computing ตลอดจนมการเตรยมศนยขอมลสารอง (DR- Site) โดยใชบรการ G-Cloud ของสพร. (DGA) เพอทดแทนศนยขอมลหลก (Data Center) กรณไดรบความเสยหาย ใหเขาถงไดงาย สะดวก ทนการณ พรอมใชงาน ครอบคลมการประมวลผล หนวยจดเกบขอมล และระบบออนไลนตางๆ สามารถลดความยงยากในการตดตง ดแลระบบ ชวยประหยดเวลา และลดตนทนในการสรางระบบคอมพวเตอรและเครอขาย รวมทงดาเนนงาน IPv6 กรมอนามย ใหสามารถเขาสเทคโนโลยอนเทอรเนตทเชอมตออปกรณและเครองมอตางๆ (Internet of Things) และระบบแชรไฟลขอมล (File Sharing) พรอมใชงานทวทงองคกร มความปลอดภยในการเขาถงแอพพลเคชนตางๆ ขณะเดยวกนไดมการตรวจประเมนและปดชองโหวระบบคอมพวเตอรและเครอขาย (Vulnerability Assessment) โดย สพร. (DGA) และ การเฝาระวงและวเคราะหการโจมตทางไซเบอร (Thaicert Government Monitoring System) โดย สพธอ. (ETDA) นอกจากนยงมโครงสรางพนฐานระบบคอมพวเตอรและเครอขายทมประสทธภาพ พรอมทงเชอมโยงเครอขายสอสารความเรวสงอยางมเสถยรภาพจานวน 3 เสนทาง ใหบรการแกบคลากรผปฏบตงานทงสวนกลางและสวนภมภาคในทกระดบ หมวด 6 การมงเนนระบบปฏบตการ 6.1 กระบวนการท างาน

ชวงป 2556-2557 กรมฯไดนากระบวนการสาคญมาเขยน SOP ตามระบบเอกสารมการจดทา ทบทวน และอนมต กระบวนการสรางคณคาไดแก 1.กระบวนการศกษาวจย 2.การพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม 3.การสรางกระแสและรณรงค เผยแพรองคความร 4.การสรางการมสวนรวมภาคเครอขาย 5.การรบรองมาตรฐาน 6.การประเมนผลกระทบตอสขภาพ (HIA) 7.การพฒนาระบบการเฝาระวง และกระบวนการสนบสนน ไดแก 1.กระบวนการสนบสนนใหเกดนโยบาย กฎหมาย 2.การฝกอบรม 3.การประชมสมมนา 4.การนเทศ

ป 2559 – 2560 กรมไดปรบบทบาทใหมเปนองคกรหลกของประเทศในการอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม จงไดมการทบทวนและออกแบบกระบวนการทางานใหม โดยใชกรอบแนวคด PMQA และ LEAN เพอใหการทางานของทกหนวยงานมทศทางสเปาหมายเดยวกน สงมอบผลตภณฑทมคณคาใหกบผใช และลดการทางานทไมจาเปน (waste) โดยมขอกาหนดทสาคญดงน 1) ปรบบทบาทภารกจเปน National Lead & Regional Lead 2) ก าหนดกระบวนการท างาน (Core Business Process) เพอผลตสนคาและบรการทมคณภาพกอนสงมอบใหผรบมอบ/ลกคา เปนการทางานแบบครอมและขามสายงาน ผาน 6 คลสเตอรหลก และ 4 คลสเตอรสนบสนน 3) ก าหนดสมรรถนะองคกร A2IM 4) ค านงถงความคาดหวงและความตองการของลกคาเปนสาคญ 5) สอดคลองยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข และกรมอนามย และเขยน เปน Value chain ไดดงแผนภาพท 6-1

Page 19: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

กระบวนการทม SOP จะมการดาเนนการและ audit ตาม SOP ในสวนทไมม SOP จะใชออกขอกาหนดตวชวด และจดควบคมกระบวนการแทน ดงตารางซายมอ จากการปรบกระบวนการหลกทาให

การดาเนนงานมประสทธภาพเพมขน เชน 1) กระบวนการการเฝาระวงมการเฝาระวงอตราสวนการตายมารดา โดยใชขอมลจาก DoH Dashboard และดาเนนงานผาน MCH Board พบวาอตราตายของมารดาลดลงจากรอยละ 26.6 ในป 2559 เหลอ 17.1 ในป 2561 2) กระบวนการพฒนากฎหมาย ทไดประกาศในราชกจจานเบกษา จานวน 3 เรอง ไดแก พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ.2535 ปรบปรง พ.ศ.2560 พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.2559 และ พ.ร.บ.ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลก พ.ศ.2560 3)กระบวนการพฒนานโยบาย/ยทธศาสตร เชน สาวไทยแกมแดง และมหศจรรย 1000 วน เปนนโยบายสาคญในการพฒนาเดกส Smart Kids 4.0 และการดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care) เกดน โ ยบ าย 3 S “Strong Social Security” ขบเคลอนจนถงระดบพนทผลลพธการปรบปรงกระบวนการสนบสนน เชน 1) กระบวนการ

จดการความร มผลงานทไดรบรางวล TPSA ระดบด ป 2559-2561 จานวน 1, 2 และ 3 รางวล ตามลาดบ 2) กระบวนการพฒนาศกยภาพบคลากร บคลากรไดรบการพฒนาศกยภาพเปนผนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ป 2559-2561 รอยละ 6.42, 11.42, 28.61 ตามลาดบ สาหรบการ CQI กระบวนการ ใชการหมนรอบ PDCA เพอปรบกระบวนการจนทาใหผลลพธดขน และใชการ Internal audit เมอพบ Non conformity จะใหพนทกาหนดมาตรการแกไข/ปองกน และ Follow up audit

6.2 ประสทธผลการปฏบตการ Lean ในระดบมหภาคคอ Lean ภารกจทเปน Non Core Function และ Lean ผลตภณฑและบรการทไม

สรางคณคาใหกบผรบผลงานตาม Value chain เดมกอง/สานกของกรมผลต Product แลวสงลงพนทขาดการบรณาการ จงมกระบวนการ Screen and Select โดย Clusters กอนทจะ Launch Products มการจดระดบเพอเลอกเปน Product Champion ไดแก 1.สมดบนทกสขภาพแมและเดก 2.สมดบนทกสขภาพผสงอาย 3.โรงเรยนสงเสรมสขภาพ 4.การจดบรการสขภาพทเปนมตรสาหรบวยรนและเยาวชน (YFHS) 5.โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ 6.Healthy Workplace 7.EHA 8.คมอแนวทางการปองกนและแกไขการตงครรภในวยรนสาหรบองคกรปกครองสวนทองถน 9.Care Manager 10.คณะกรรมการสาธารณสขจงหวด จากการสารวจขอมล พบวา กลมลกคาพงพอใจตอผลตภณฑ โดยเฉลยมากกวารอยละ 85 สวนการ Lean ระดบจลภาค โดยใหทกหนวยงานของกรมฯลด DOWNTIME เปนตวยอของ Defects, Overproduction, Waiting, Non-utilized Talent, Transportation, Inventory, Motion, Excess processing ตวอยางความสาเรจ ไดแก การพจารณาอทธรณตาม พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ.2535 โดยแกกฎหมายใหพจารณาใหแลวเสรจภายใน 90 วน สงผลใหการพจารณาอทธรณแลวเสรจ รอยละ 14.06 ในป 2560 เพมเปนรอยละ 65.93 ในป 2561 และกระบวนการการคลงและงบประมาณ เนน

Page 20: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ปดชองวาง โดยนาระบบ IT มาใชลดขนตอนและระยะเวลาปฏบตงานจาก 10 วนเหลอ 8 วนทาการ และมการตดตามการใชจายงบประมาณผานการประชมทกเดอน สงผลใหกรมฯ เปนหนวยงานทเบกจายสงสดลาดบ 1 (รอยละ 41.96) ของกระทรวงสาธารณสข และสงกวาเมอชวงเวลาเดยวกนของป 2559 (รอยละ 36.04) นอกจากน กรมฯ มนโยบาย paperless meeting โดย Download เอกสาร จาก QR code แทน สามารถลดคาใชจายเอกสารการประชม ปละประมาณ 424,800 บาท และการประชมผาน Web conference ชวยลดคาใชจายในการเดนทางและสอสารไดทนตอเหตการณ กรมฯมอบ รพ.ทา Unit cost เพอควบคมตนทน โดย unit cost/OPD Visit ของศนยอนามยท 5 จาก 629 บาท ในป 2559 เปน 640 บาท ในป 2560 เพมขนรอยละ 1.75

Core Business Process: CBP ถกออกแบบใหสอดคลองกบ Value chain โดยผลต Product ตรงความตองการของ Customer/Stakeholder (C/SH) มการแบงแยกหนาทของหนวยงานของกรมอนามย โดยกอง/สานกสวนกลาง ผลต Product สายบนไดแก นโยบาย/ยทธศาสตรชาต/กฎหมาย/มาตรฐาน เพอสงมอบ C/SH สายบน สวนศนยอนามยทง 12 เขต สราง Product สายลางไดแก ขอมลสถานการณ รปแบบบรการ เทคโนโลย และนวตกรรมทสอดคลองกบบรบทของพนทเพอสงมอบใหกบ C/SH ในระดบเขต/จงหวด โดย cluster จะเปนผบรณาการระหวางสวนกลางกบศนยอนามย (Inbound Logistic) สวนศนยอนามยจะเปนผบรณาการจากเขตไปสเขตสขภาพ จงหวดและอาเภอ (Outbound Logistic) ใชการสรางการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยทงภาครฐและเอกชน ใชกลไกขบเคลอนเชงนโยบายรวมกบหนวยงานภายนอก โดย MOU ระหวางกระทรวง เชน งานผสงอาย Cluster ผสงอายประสานกบกระทรวง พม. สปสช. และผบรหาร กสธ. ในเรองนโยบาย เปาหมายและงบประมาณเพอดแลผสงอายทมภาวะพงพง ศนยอนามยประสานกบเขตสขภาพ สานกงานสาธารณสขจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน ในการอบรมและขนทะเบยนผผานการอบรมหลกสตร Care Manager (CM) และCare Givers (CG) เพอให CM ทา Care plan รายบคคลเพอเสนอ อปท.เพอของบประมาณตอหวในการดแลผสงอายทมภาวะพงพง รวมถงการแกไขปญหาตางๆทเกดขน เชน อปท.ไมกลาใชเงนเพราะกลวผดระเบยบ ประสาน กสธ.ออกระเบยบการใชเงน แกปญหาการขนทะเบยนผสงอาย ,CM ,CG และการทา Care plan โดย กสธ., สปสช.และมหาวทยาลยแมโจรวมกนผลตโปรแกรม Elderly LTC ใหพนทใชสงผลใหผสงอายไดรบการประเมนคดกรองสขภาพ จานวน 7,001,490 คน พบผสงอายทมภาวะพงพงและไดรบการดแลตาม Care Plan จานวน 187,890 คน และมสขภาพดขน เปลยนจากกลมตดเตยงเปนกลมตดบาน จานวน 1,952 คน และเปลยนจากกลมตดบานเปนตดสงคม จานวน 7,412 คน ตวอยางการควบคมหวงโซอปทานงานดานอนามยสงแวดลอม เชนการขบเคลอนมาตรฐานโรงพยาบาลทดาเนนงาน GREEN & CLEAN Hospital เปนการสงเสรมใหโรงพยาบาลสามารถลดปจจยเสยงดานสงแวดลอมทกระทบตอสขภาพ และเปนตนแบบใหกบชมชนและประชาชน เปาหมายคอโรงพยาบาลสงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จานวน 958 แหง ผลการดาเนนงานป 2559-2560 จานวนโรงพยาบาลฯผานเกณฑมาตรฐาน รอยละ 40.50, 92.08 และ 100 ตามลาดบ ความสาเรจของทง 2 ตวอยางเกดจากการปรบระบบมาเปนการทารวมกบพนธมตร เนนการประเมนความพงพอใจและรบฟงความตองการของ C/SH ผานเทคโนโลยดจตลเชน โปรแกรมการตรวจสอบสถานการณอทธรณ การพฒนาเครองมอสารวจขอมลผาน QR Code, Facebook, เวบไซตของกรมฯ กรมฯพฒนา DOH Dashboard เพอ feedback ความสาเรจ/ไมสาเรจ ของตวชวดไปยงภาคเครอขาย ทาใหเขตสขภาพ จงหวด อาเภอ สถานบรการสามารถเขาไปดขอมลแบบ real time มระบบการกากบและตรวจสอบการทางานของผสงมอบผลตภณฑ และประชมตดตามผลการดาเนนงาน 6.2 การเตรยมความพรอมดานความปลอดภยและภาวะฉกเฉน

กรมฯ เปนผออกมาตรฐานและเปนผประเมน “สถานททางานนาอย นาทางาน” ทกหนวยงานของกรมฯผานการรบรองตามมาตรฐานดงกลาว มการตรวจวดแสงสวางในททางาน ตรวจคณภาพอากาศ จดพนทสาหรบเครองถายเอกสาร ตดกลองวงจรปด มระบบ Security 24 ชวโมง การบารงรกษาลฟทตามรอบเวลา รพ.ของกรมอนามยทเสยงสง(มผปวยในหองคลอด/ผาตด ไดแก ศนยอนามยท 1 และ 5 มระบบจดการความเสยง ความปลอดภยและอาชวอนามยของทงผปวยและเจาหนาท จนผานการรบรองมาตรฐาน HA ระดบ 3 มเครองปนไฟ ถง

Page 21: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ดบเพลง Censor ดกจบควนและความรอน และทกหองเตรยมแผนเผชญเหต แผนกคน แผนฟนฟเมอเกดไฟดบ/ไฟไหม และมการซอมแผนทกป การดาเนนงานตามนโยบายความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศ ไดแก Computer ทกเครองในระบบมโปรแกรมปองกน malware การเขาระบบ network มระบบ password ตดตง firewall, UPS, มระบบการ backup ขอมลใน Server เกบไวไมตากวา 3 แหง คอ ทกรมอนามยแตคนละตก ท G Cloud และ DR site (ราชบร) โดยการครอบคลมการสารองขอมลสารสนเทศ (Back up) รอยละ 93, 100 และ 100 ตามลาดบ

Cluster KISS มหนาทประสานและจดสรรทรพยากรเกยวกบ KM, Information Technogy และ Surveillance System โดยเตรยมขอมลการเฝาระวงและขอเสนอแนะทกองคารท 3 ของเดอน (การแลกเปลยนในทประชมทาใหพบโอกาสทางนวตกรรม) การกาหนดหวขอวจย พฒนาผวจยหนาใหม และ รวบรวมและเผยแพร Knowledge Asset การนาเสนอนวตกรรมในเวท LIKE Talk Award สนบสนนการสงเรองเขาประกวด ทาใหไดรางวลTPSA ระดบดเดน 3 รางวลในป 2561 กรมฯ เนนการใชระบบขอมลเพอหา knowledge gap และปรบงบประมาณเพอนามาพฒนานวตกรรมเพอปด gap

สวนท 2-2 การด าเนนการทโดดเดนรายหมวด หมวด 5 การมงเนนบคลากร 5.1 สภาพแวดลอมดานบคลากร กรอบการวางแผนและบรหารกาลงคนของกรมอนามยอยภายใตภารกจทกระทรวงสาธารณสข และรฐบาลสงมอบใหขบเคลอนเพอใหประชาชนมคณภาพชวตทด การวางแผนกาลงคนจงมงเตมเตมสมรรถนะกาลงคนภายในกรมใหมขดความสามารถตามหนาทกรมไดรบมอบหมายทงในระดบประเทศและ

ระดบเขต ในขณะเดยวกนกรมในฐานะหนวยงานดานนโยบายมบทบาทสาคญในการวางแผนกาลงคนทรบมอบผลงานจากรมไปสงตอใหประชาชน ซ งเปนกาลงคนระบบสขภาพ ใหมศกยภาพในการนานโยบาย กฎหมาย ความรและเทคโนโลยของกรมไปสงตอใหประชาชนอยางมประสทธภาพ ดงแผนภาพท 5-1 ก. ขดความสามารถและอตราก าลง ความทาทายของกรมอนามยใน

เชงยทธศาสตร คอการทาใหประชาชนมสขภาพด มอายคาดเฉลย 85 ป และอายเฉลย 75 ป ไมมโรค ภายใตการเปลยนแปลงปจจยกาหนดสขภาพ (Determinants of Health) ทหลากหลายซบซอนทงในเชงของโครงสรางประชากร วถชวต สงคม สงแวดลอม การเปลยนแปลงของผลตภณฑ บรการ หรอเทคโนโลย รวมถงความตองการหรอความคาดหวงของลกคาหรอตลาดหรอสงคม ทงนเพอใหประชาชนไดรบความเสมอภาคทางสขภาพ (Equity) อยางเปนธรรม ภายใตความทาทายนกรมอนามยจาเปนตองจดการกบกาลงคนรองรบ และตอบโจทยวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร กรมอนามยจงใหความสาคญเปนอยางยงกบการจดการกาลงคนหรอทนมนษย (Human Capital) ในป 2559 กรมจงกาหนดใหมคณะกรรมการเพอวางแผนกาลงคน หรอ HR Cluster เพอเปนกลไกการบรหารและการเชอมโยงระดบกรม และกาหนดใหทกหนวยงานมผบรหารดานทรพยากรบคคลหรอ CHRO (Chief Human Resource Officer) ทกหนวยงานเปนกลไกการบรหาร HR ภายใน และเชอมตอภารกจ HR กบระดบกรมใหม Alignment ซงกนและกน และกาหนดใหมสมรรถนะเฉพาะสาหรบกาลงคนของกรม ซงกอนป 2559 กรมอนามยยงไมเคยมการกาหนดสมรรถนะของการเปนนกสงเสรมสขภาพ กรมจงยดสมรรถนะหลกของ สานกงาน กพ. บวกกบสมรรถนะดาน IT อยางไรตามเมอคณะผบรหารกรม และ

แผนภาพท 5-1 กรอบการบรหารกาลงคนรองรบวสยทศน พนธกจและยทธศาสตรกรม

Page 22: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ทมนาระดบตางๆ พบวาการกาหนดสมรรถนะดงกลาวยงไมสามารถบงชไดวาบคลากรเมอมสมรรถนะเชนนแลวจะทาใหขดความสามารถขององคกรเพมขน กรมจงระดมสมองภาคสวนตางๆในทกหนวยงาน เพอกาหนดสมรรถนะในการเปนนกสงเสรมสขภาพโดยนาและประยกตสมรรถนะท กพ.ม ในคลงสมรรถนะมากาหนดสมรรถนะเพมขน โดยพจารณาถงระดบตาแหนง และสายงาน รวมถงความตองการของกรมทจะเปนกรมทนาดวยความรและวชากร (วจย นวตกรรม และจดการความร) ในป 2559 - 2560 จงเกดเปนสมรรถนะหลกยดตาม กพ. 5 สมรรถนะ สมรรถนะหลกกรม 4 สมรรถนะ และสมรรถนะประจาสายงาน แบงเปน 4 กลม กลมละ 3 สมรรถนะ คอสายวชาการ และสายสนบสนน โดยกลมวชาการเนนการมสมรรถนะดานวจย สวนสายสนบสนนเนนการสรางนวตกรรมและจดการความร อยางไรกตามจากการทบทวนแลวพบวา โดยรวมบคลากรทกคนจะมสมรรถนะ 12 ตว แตกตางกนในทกสายงาน ซงเปนการยากตอการจดจาทงเจาของสมรรถนะ และผบงคบบญชา ทาใหการบรหารและการพฒนาเปนไปไดยาก รวมถงเมอวเคราะหตอการตอบโจทยการเปนผอภบาลระบบแลว ยงไมสามารถเปนผอภบาลระบบได ในป 2560 – 2561 จงมการทบทวนสมรรถนะอกครง

โดยนากรอบแนวคดการสงเสรมสขภาพขององคการอนามยโลก พนธกจ สมรรถนะหลก และ Core Business Process กรม มาทบทวนและระดมสมองทกสายงาน ทกวชาชพ ทกระดบ มาจดทาสมรรถนะหลกของบคลากรกรมอนามยทจะเปนผอภบาลระบบ รวมถงทาการประชาพจารณในกรม เนองจากสมรรถนะน จะเปนสมรรถนะของคนทกนในกรม ด งนนในป 2561 กรมอนามยจงประกาศสมรรถนะระดบบคคล

ใหมททกคนในกรมอนามยตองมเพอการเปน “ผอภบาลระบบ” คอ A2IM ไดแก Assessment, Advocacy, Intervention และ Management & Governance Competencies (แผนภาพท 5-2) ซง A2IM จะเปนตวชบงขดความสามารถของกาลงคนในกรมทเปนทตองการ รวมถงความจาเปนในการบรหารกาลงคน (สรรหา พฒนา ใชประโยชน ธารงรกษา และประเมน) ตอบสนองยทธศาสตร

สมรรถนะใหม A2IM กาหนดใหกาลงคนตองสามารถประเมนและวเคราะหสถานการณเปน ชใหเหน Critical Factor หรอ Point/Key ของการทางานใหสาเรจ (Assessment) ในประการตอมาเมอชบงปญหาไดตองสามารถบอกไดวาจะขบเคลอนผานใคร ใครเปน Key Person/Actor สาคญเนองจากแนวคดการสงเสรมสขภาพนกสงเสรมสขภาพตองเปนนก Empowerment (Advocacy) และจาก Assessment แลวตองนาขอมลมาออกแบบมาตรการ นวตกรรม เทคโนโลยทตอบสนองตอปญหา (Intervention) และสดทายตองมสมรรถนะในการบรหารจดใหงานบรรลสาเรจ (Management & Governance) ผานผมหนาทรบผดชอบ

ในสวนของการประเมนความตองการดานอตรากาลง เนองจากนโยบายในระดบประเทศทไมเพมอตรากาลงในภาครฐ กรมอนามยมความจาเปนตองบรหารอตรากาลงภายใตกรอบอตรากาลงทมอยใหสามารถปฏบตตามภารกจได โดยการจดทากรอบอตรากาลงหนวยงาน และเกลยอตรากาลงภายในใหเหมาะสมตรงตามบทบาทภารกจสาคญของแตละหนวยงาน การพจารณาอตรากาลงของหนวยงานกรมอนามยยดหลก 4 ประการคอ การวเคราะหภารกจใหมของหนวยงานทตอบสนองยทธศาสตรกรม การวเคราะหปรมาณงานโดยใช Full Time Equivalent (FTE) การเปรยบเทยบหนวยงานในลกษณะ/ภารกจใกลเคยงกน (โดยเฉพาะสวนภมภาคจะเปรยบเทยบสดสวนอตรากาลงของศนยอนามยกบสานกงานควบคมและปองกนโรค กรมควบคมโรคซงเปนคเทยบกบกรมอนามยในหมวด P) และการพจารณาสดทายโดยผบรหารระดบสงของกรม และผทรงคณวฒ จากการทากรอบอตรากาลงนเปนเครองมอสาคญในการเกลย และจดสรรอตรากาลงทงเชงปรมาณ และคณภาพ (รวมสมรรถนะ ทกษะ คณวฒ และความเชยวชาญ) ใหเกดประสทธภาพสงสดเพอใหกรมอนามยบรรลภารกจ นอกจากนยงจดแผนในการกาหนดตาแหนงทมความเชยวชาญในระดบสงในสวน

แผนภาพท 5-2 การพฒนาสมรรถนะบคลากรตอบสนองวสยทศนและพนธกจกรม

Page 23: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ขาราชการ (ชานาญการพเศษ เชยวชาญ และทรงคณวฒ) และพนกงานราชการในกลมเชยวชาญเฉพาะ ซงปด GAP กาลงคนทสงผลตอการบรรลภารกจเชน ผเชยวชาญดานทรพยากรบคคล นกวจย นกจดการความร นกกฎหมาย นก IT ผเชยวชาญดาน Health Literacy และผเชยวชาญดานผสงอาย

อยางไรกตามกอนการกาหนดกรอบอตรากาลงขางตน กรมไดมการปรบโครงสรางรองรบภารกจทเปลยนแปลง เพมขดความสามารถของกรม ในการเปน ผนาระดบประเทศ (National Lead) และระดบเขต (Regional Lead) โดยกรมใชกรอบแนวคดของเสนทางชวตเพอสขภาพ 5 กลมวยและอนามยสงแวดลอมทพงประสงค (Life Course Approach : LCA) เปนการจดโครงสรางภายในของหนวยงานทงสวนกลาง และสวนภมภาค ทงนการจดโครงสรางภายในในกรอบน เพอใหสอดคลองกบผรบบรการและ ผมสวนไดสวนเสยหลกของกรม (End user) คอ ประชาชนใน 5 กลมวย และการทางานรวมกบผมสวนไดสวนเสยสาคญโดยเฉพาะในระดบภมภาคทหนวยงานในภมภาค คอศนยอนามยทง 12 ศนย ตองทางานรวมกบเขตสขภาพทง 12 เขต ในป 2559 กรมอนามยจงกาหนดใหสานก/กอง/ศนยฯทเปน Core function ปรบโครงสรางภายในใหกลมงานเปนไปตาม LCA และเกลยอตรากาลงภายในใหหนวยททาภารกจหลกมอตรากาลงเพยงพอในการปฏบตหนาท โดยเฉพาะศนยอนามยทตองปฏบตภารรวมกบเขตสขภาพ และตองทางานใกลชดประชาชน กอนป 2559 กรมอนามยมอตรากาลงในสวนกลางมากกวารอยละ 30 จากการวเคราะหกรอบอตรากาลง และภารกจในบทบาทใหมมงเนนการกระจายอานาจ และสนบสนนการทางานในระดบพนท/เขต/จงหวด จงเกลยอตรากาลงลดอตรากาลงในสวนกลางเหลอรอยละ 25.7 ปรบบทบาทสวนกลางเนนการทางานในเชงนโยบาย ยทธศาสตร และกฎหมาย (Policy advisor & Regulator) ในสวนภมภาคไดปรบภารกจ และเกลยอตรากาลงในศนยอนามย แตเดมทศนยอนามยมภารกจบรการ (Service Provider) ใหมภารกจสอดคลองกบภารกจกรมทางานรวมกบเขตสขภาพ ในป 2559 กรมจดโครงสรางภายในศนยอนามยใหมลดบทบาทการบรการลง ใหศนยอนามยปฏบตภารกจหนาทตาม Core function เปน Policy advisor, Regulator, Facilitator, Enabler รวมถงสราง Product ทเปนนวตกรรม และงานวจย แบงโครงสรางภายในศนยอนามยใหมเปน 3 กลมภารกจ กลมภารกจสนบสนน กลมภารกจวจยพฒนาและสนบสนนเขตสขภาพ และกลมภารกจพฒนารปแบบและนวตกรรมบรการสงเสรมสขภาพ (โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพเดม) ทงนกลมภารกจวจยพฒนาและสนบสนนเขตสขภาพ ทาหนาเปน Core function ทสงตอ Product ของกรมสผรบบรการ ประกอบดวยกลมขบเคลอนยทธศาสตรและกาลงคน กลมงานตามกลมวยและอนามยสงแวดลอมรวม 7 กลม กอนป 2559 มสดสวนผปฏบตงานในภารกจหลก (ภารกจวจยพฒนาและสนบสนนเขตสขภาพ) รอยละ 23.72 หลงเกลยอตรากาลง เพมสดสวนขนเปนรอยละ 44.91 และ 43.29 ตามลาดบ (ป 2560 และ 2561) ผลจากการปรบโครงสราง และจดทากรอบอตรากาลง ทาใหขดความสามารถของศนยอนามยเพมขน มกาลงคนเพมขน 2 เทาในการปฏบตภารกจหลกกรมใหบรรลตามเปาประสงค

นอกจากการปรบโครงสรางภายในตาม Function ปกตแลว (สานก/กอง/ศนยฯตามกฎกระทรวง ป 2552) กรมยงตงหนวยงานพเศษขน เพอเพมขดความสามารถของกรมใหบรรลวสยทศน รวมถงเปาหมายของกระทรวง ยทธศาสตรชาต และ SDGs ไดแก สานกอนามยผสงอาย สถาบนพฒนาอนามยเดกแหงชาต สถาบนพฒนาสขภาวะเขตเมอง สานกงานโครงการขบเคลอนกรมอนามย 4.0 เพอสรางความรอบรดานสขภาพ ศนยจดการความร วจย และนวตกรรม ศนยบรหารกฎหมายสาธารณสข ศนยสอสารสาธารณะ เปนตน

และเพอเปนการใชประโยชน (Utilization) และยกระดบการบรหารอตรากาลงทมอยอยางจากดใหมขดความสามารถสงสดในการปฏบตการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ซงจาเปนตองจดการกบปจจยกาหนดสขภาพทหลากหลายซบซอน หนวยงานตาม Function ของกรมอนามยไมสามารถปฏบตภารกจใหบรรลผลสาเรจจนเกดสขภาวะทดในประชาชนโดยลาพง กรมอนามยจงพฒนากลไกการทางานใหมขนมา ในป 2559 กรมอนามยจงพฒนาระบบการปฏบตการแบบ Cross function - Cross cluster ระดมผบรหาร ผเชยวชาญ กาลงคนคณภาพ

Page 24: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

และผมศกยภาพสง โดยกรมจดตง Cluster ภารกจหนก 6 Clusters คอ แมและเดก วยเรยน วยรน วยทางาน ผสงอาย และอนามยสงแวดลอม (หมายเหต ป 2560 มการควบรวม Cluster วยเรยนและวยรน) ซงกรอบการปฏบตภารกจของ Cluster ประกอบดวยสานก/กอง/ศนยฯ ทวางเปาหมายแตละกลมวย กลนกรองในเชงมาตรการ นโยบาย และสนคาทสานก/กอง/ศนยฯตางๆ ผลตขน แลวจงสงตอผรบบรการระดบตางๆ รวมถงกากบตดตามใหบรรลตามเปาหมาย เปนไปตาม Core business process ทงนการพฒนาสขภาวะประชาชนจาเปนตองสงตอสขภาวะแตละกลมวยจงมกลไกใหเกดการบรณาการ เชอมโยงในลกษณะ Cross Cluster ใน Regular meeting เชอมโยงกลไกการทางาน และทางวชาการ ตอบโจทย Timeline และ Timing ใน LCA นอกจากนยงม Cluster เพอสนบสนน Cluster หลก อก 4 Clusters คอ FIN, KISS, HR และ LAW จากการปรบกรอบโครงสรางอตรากาลงจะเหนไดวา ขดความสามารถตามสมรรถนะบคคลในรอบ 3 ป มากกวารอยละ 80 ตงแตป 2559 – 2561 (83.9, 84.44 และ 83.56 เปาหมาย รอยละ 70) และขดความสามารถตามสมรรถนะของกรมอนามยจากคาคะแนนเฉลยผลการปฏบตราชการของหนวยงานกรมอนามยเพมขนอยางตอเนอง (4.1658, 4.4278 และ 4.695, เปาหมาย 4.43) การบรหารจดการบคลากรใหมเพอตอบโจทยภารกจ กรมใชกระบวนการมสวนรวมของหนวยงานเจาของตาแหนงเขามามสวนรวมในการคดเลอกสรรหาดวยวธการตางๆ ตามลกษณะตาแหนงตามม กพ.กาหนด อยางโปรงใสเปนธรรม ทงนเพอใหการบคลากรทไดตรงตามคณลกษณะ ตอบสนองความจาเปนของหนวยงานมากทสด แตอยางไรกตามกระบวนการคดเลอกหรอการประเมนความเหมาะดวยวธการตางๆ ไมวาจะเปนสอบขอเขยน สมภาษณ ทดสอบทกษะจะใชกรอบวสยทศน พนธกจ และสมรรถนะ A2IM เปนพนฐานของการประเมน แลวจงประเมนความสามารถตามตาแหนง สายงาน สายวชาชพเพอใหไดบคลากรทมคณสมบต มความร ทกษะ ตอบโจทยองคกร นอกจากนกรมอนามยเผชญกบปญหาสาคญคอ เมอสรรหาคนได กจะมคนลาออก ทาใหเกดอตรากาลงไมพอเพยง โดยเฉพาะในกลมพนกงานราชการ พนกงานกระทรวงสาธารณสข กรมอนามยจงมอบอานาจใหหนวยงานทตงอยในภมภาคสามารถทาการสรรหากาลงคนสองกลมนไดดวยตนเองเพอ ใหเกดความมนใจไดวาบคลากรทสรรหามความเหมาะสมกบการทางานในหนวยงานนนๆ ทงในเชงสงคม ศาสนา และวฒนธรรม ซงหากหนวยงานไดบคคลากรซงเปนผอยในพนท จะเขาใจลกษณะของประชากรหรอกลมเปาหมายในทองถนหรอพนทนนๆ ยงผลทาใหเกดการขบเคลอนกรมอนามยไดอยางมประสทธภาพ (อาท ศนยอนามยท 12 ซงเปนหนวยงานทางภาคใตทตงอยใน 3 จงหวดชายแดนภาคใต) รวมถงการไดบคลากรในพนทยงลดการสญเสยบคลากร เมอทาการสรรหาบคลากรแลว ดวยบทบาทของกรมอนามยทม Core function เปน Policy advisor และ Regulator บคลากรใหมของกรมอนามยทกคน จะถกเรงยกระดบเขาสกระบวนการบมเพาะใหเขาใจทศทาง เปาหมาย คานยม วฒนธรรมองคกร Positioning ของกรมระดบตางๆทงระดบเขต ประเทศ และสากล รวมถงยกระดบสมรรถนะ เรยก Onboarding Program ทงนเพอเปนจดเรมตนของการสรางความผกพนองคกร นอกจากนเพอธารงรกษากาลงคนใหมทเขามาใหม กรมจงทาสอสารภารกจสาคญ เสนทางความกาวหนาในอาชพ และสรางแรงบนดาลใจ ใหโอกาสบคลากร Young Blood ในการทางานสาคญทมคณคา เชน การจดทายทธศาสตรความเปนเลศดานการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค การจดประชมวชาการระดบกรม ฯลฯ สาหรบการจดการเปลยนแปลงดานบคลากร สถานการณของกรมอนามยตองเผชญกบการเปลยนแปลงทงภายในและนอกซงทสาคญคอ Determinants of Health, Social Movement, การปฏรปประเทศ และกระทรวงสาธารณสข รวมถงกรมอนามยรบภารกจสาคญของประเทศคอเปนเจาภาพการขบเคลอนยทธศาสตรสงเสรมสขภาพและปองกนโรค (PP Excellent) ดงนน Position ของกรมเปลยนจาก Technical Support เปน System Governance (ผอภบาลระบบ) ในขณะทกรมอนามยมปญหากาลงคนสาคญคอ Generation Gap จากการสญเสยผเชยวชาญและผมประสบการณจากการเกษยณอายราชการ ในรอบ 10 ป (2560 - 2570) มจานวน 699 คน คดเปนรอยละ 32.97 ของอตรากาลงขาราชการ ขอมล ณ วนท

Page 25: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

31 ธนวาคม 2561 อตรากาลงคนในกลม Gen Y, Z เทากบรอยละ 35.86 Gen X เทากบรอยละ 39.04 และ Gen BB เทากบรอยละ 25.11 ปรากฏการณดงกลาวบงชความทาทายของกรมทจะบรหารจดการคนรนใหมใหพรอมรบตอการเปลยนแปลง และพรอมในการปฏบตภารกจ ดงนนวธการในการบรหารกาลงคนทสาคญของกรมในการดาเนนการม 3 ประเดน 1) HRP ปรบโครงสรางอตรากาลงใหม กาหนดสมรรถนะหลกของบคคล เกลยอตรากาลงภายใน สรรหาบคลากรใหม สนบสนนภารกจหลก 2) HRM วางระบบการประเมนผลการปฏบตงาน (PMS) เพอใหม Direction & Alignment รวมถงการบรหารผลการประเมนทโปรงใสเปนธรรม และไดผลงานทมคณคา (Consequent Management) และ 3) เรงรดพฒนากลม Gen Y ใหมสมรรถนะทพงประสงค เนน In – House Training ไดแก การสรางประสบการณ (On The Job Experience) ดวยการมอบหมายภารกจสาคญระดบชาต เชน การจดทา ยทธศาสตร PP – Excellent การประชมวชาการระดบชาต หรอนานาชาต ฯลฯ การสงเสรมใหบคลากรสรางนวตกรรมงานวจย การทา Job Shadowing เปนตน ภาพรวมของประสทธภาพของการจดการขดความสามารถและอตรากาลงคน ในเชงปรมาณ พบวา อตราวางลดลงเหลอ 8.82 ศนยอนามยมอตรากาลงเพมขนในการปฏบตภารกจหลกรอยละ 23.72 เปน 43.29 (เปาหมายรอยละ 40) ในเชงคณภาพ บคลากรมสมรรถนะพงประสงค รอยละ 83.56 มากกวาเปาหมาย รอยละ 70 หนวยงานมสมรรถนะในการปฏบตราชการตอบโจทยยทธศาสตรกรมรอยละ 92.39 (เปาหมายรอยละ 80) ข บรรยากาศการท างานของบคลากร สถานการณการดแลปจจยสภาพแวดลอมการทางาน ในดานสขภาพ สวสดภาพ และความสะดวกในการเขาถงสถานททางาน ในป 2559 พบวา สถานการณบคลากรไมมปญหาสขภาพรอยละ 52.3 มดชนมวลกายปกต (BMI) รอยละ 40 รอบเอวปกต 44.6 เหตรองเรยนเนองจากเนองสภาพแวดลอมการทางานเทากบ 0 จากการวเคราะห พบวากรมอนามยซงควรจะเปนตนแบบทางสขภาพกลบมปญหาสขภาพไมตางจากประชาชนทวไป โดยเฉพาะปญหา Metabolic Syndrome กรมอนามยจงมวางกลไกการจดการสขภาพ และการเปนองคกรเปนรอบรดานสขภาพโดยวางเปาหมาย ในป 2561 บคลากรกรมจะตองไมมปญหาสขภาพรอยละ 60 ม BMI และรอบเอวปกต รอยละ 55 และอตราความเสยง อนตรายจากสภาพลอมจากการทางานใหไมเกน รอยละ 0.1 ของเรองรองเรยนทงหมด กรมอนามยจงเรงยกระดบวฒนธรรมองคกร HEALTH ใหเปนรปธรรม ในเชงนโยบายกาหนดใหทกหนวยดาเนนการองคกรรอบรดานสขภาพ และกาหนดเปนตวชวดการปฏบตราชการ ทงนภายใตการเปนองคกรรอบรดานสขภาพหนวยงานจะตองประเมนสถานการณสขภาพองคกร วเคราะหปญหา และจดกจกรรมสนองตอบตอปญหาสขภาพบคลากร จนบคลากรเกดความรอบรทางสขภาพ เกดพฤตกรรมสขภาพทด และมผลลพธทางสขภาพทดขน การดาเนนงานในภาพรวมของกรมเพอแกปญหา Metabolic Syndrome ในดานการจดการเรองสงแวดลอมและการจดหาวสดอปกรณตางๆทเออตอสขภาพ กรมจดสถานท ไดแก หองฟตเนสและกจกรรมทางกาย สนามฟตซอล ลานกจกรรมนนทนาการและกฬา สวนสาธารณะและสนามเดกเลน ประสานความรวมมอกบกระทรวง และบรษทเอกชนในการสงเสรมการปนจกรยาน MOBIKE และจดสรางทางจกรยานในกระทรวง ในดานการจดกจกรรมรณรงค มกองกจกรรมทางกายเปนเจาภาพจดเดนวงระยะสน และแบบมนมาราธอน และสงเสรมศนยอนามยจดกจกรรมเดนวง ปนจกรยาน หรอรวมกบหนวยงานตางๆในการจด นอกจากน กรมเปดตวโครงการพฒนารปแบบองคกรสงเสรมสขภาพกรมอนามย 2562 และกจกรรมกฬาส สาหรบกระชบความสมพนธของบคลากรกรมอนามย โดยใชการมกจกรรมทางกายเปนสอกลาง ไดแก การแขงขนกฬาฟตบอล วอลเลยบอล ปาเปา กฬามหาสนก (ชกเยอ วงเปยว ปดตาเตะบอล) กจกรรม "Moving forward กบผบรหาร" เปนการทากจกรรมสงเสรมสขภาพทนาโดยผบรหารกรมอนามยในทกวนพธสดทายของเดอน และ "Happy Health Happy Walk : STEPS CHALLENGE" เปนการแขงขนนบกาวเดน ในภาพรวมของหนวยงาน และรายเดยว เพอชกชวน กระตนใหบคลากรกรมอนามยมกจกรรมทางกายทเพยงพอ เปนตน

Page 26: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

สาหรบ การสอสารดานสขภาพ กรมจดมมการเรยนร และสอตางๆ รอบบรเวณกรม โดยเฉพาะโรงอาหาร หองประชม ทางเดนบรเวณตางๆ และในหองทางานทกสานก กอง รวมถงหนวยสวนภมภาคใหมการดาเนนงานสงเสรมสขภาพของบคลากร และยงกาหนดใหทกการประชมเปน Healthy Meeting โดยใหมกจกรรมทางกายระหวางการประชม และจดอาหารวาง เครองดม และอาหารมอหลกเปน เมนชสขภาพ ลดหวานมนเคม นอกจากนกรมยงไดนาแนวคด Health Model ซงถงถอวาเปนคานยมสาคญของบคลากรกรมอนามยมาเปนเกณฑการคดเลอกคนดศรนามยดวย ทงนการจะทาใหประชาชนตระหนกถงความสาคญของสขภาพ บคลากรกรมยอมตองทาเปนแบบอยางใหประชาชนเหนกอน จงจะเปนแรงเสรมสาคญทจะปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพประชาชน การจดการสงแวดลอมทางกายภาพ ชวภาพ และเคม ปญหาผลกระทบหลกคอ เรอง แสง ส เสยง หรอสารเคมจากฝนหมก ตางๆ และสภาพทางกายภาพทอาจทาใหเกดอบตเหต กรมจดระบบเฝาระวงเชงรก นาทมโดยรองอธบดกรมอนามย และหนวยงานในสายงานอนามยสงแวดลอมในการตรวจประเมนความเสยงในกรม และดาเนน Feedback หนวยงาน และเสนอการแกไขในภาพรวมกรม รณรงคการทา 5 ส และ Healthy Workplace จดการสถานทจาหนายอาหาร จดการขยะและสงปฏกลเปนไปตามหลกสขาภบาล จดการนาเสยตงแตตนทางโดยใชนาหมกชวภาพ รวมทงนามาใชในโรงอาหารกรมอนามย และวางระบบใหบคลากรแสดงความคดเหน หรอรองเรยนในประเดนความเสยงและอนตรายจากการทางาน ผลการดาเนนงานพบวา ในป 2561 ประเดน Metabolic Syndrome บคลากรกรมอนามยคาดชนมวลกายปกตเพมขนเปน รอยละ 50.22 แตยงไมถงเปาหมาย (รอยละ 55) และรอบเอวปกต รอยละ 65.71 เปนไปตามเปาหมาย (รอยละ 55) ซงเพมสงขนจากป 2559 สวนความเสยงทางสงแวดลอมทเปนอนตรายจากการทางานหรอในททางานพบวาไมมรายงานและขอเรยนในประเดนดงกลาว และในป 25561 บคลากรกรมอนามยรายงานวาตนเองไมมปญหาทางสขภาพเพมเทากบรอยละ 65.71 ซงสงกวาเปาหมายทกาหนดไว (รอยละ 60) และ คา BOD ลดลงจาก 126 เหลอ 113 คาพารามเตอรนามน ลดลงจาก 69.8 เหลอ 3.5 และ ตรวจไมพบแบคทเรยในชามโรงอาหารกรมอนามย การจดสวสดการและบรการใหกบบคลากร กรมอนามยใหความสาคญกบการจดสวสดการใหกบบคลากร ใหเออตอการทางานอยางมความสข ในแนวคดกรมอนามยเปนบานหลงท 2 กรมจงกาหนดนโยบาย และตงคณะกรรมการสวสดการอนามยขน โดยในป 2559 ไดสารวจความพงพอใจตอการจดสวสดการของหนวยงานสงกดกรมอนามย พบวามเพยงรอยละ 43.5 พงพอใจตอการจดสวสดการ และ รอยละ 62.6 พงพอใจกบการจดเตรยมเครองใช อปกรณ ทเพยงพอและเหมาะสมกบการทางาน และเพอออกแบบสวสดการตอบสนองความตองการทหลากหลายของบคลากรทแทจรง คณะกรรมการสวสดการกรมจงมนโยบายใหเกดการมสวนรวมจากทกหนวยงานโดยใหเขามาเปนคณะกรรมการ ซงสทธประโยชนและสวสดการจดหาใหบคลากรแบงเปนสวน สทธประโยชนและสวสดการทพงมพงไดตามสทธการจางงาน กรมมนโยบายใหผบรหารสานก/กอง/ศนยดแลสทธประโยชนเปนไปตามระเบยบ ทวถง รวดเรว ไมเลอกปฏบต อาท ในกรณหญงมครรภลาคลอดและเลยงดบตร กรมใหการสนบสนนสามในการลาเลยงดบตร และภรรยาใหสามารถลาเพมขนจาก 3 เดอนเปน 6 เดอนได ทงนกรมมนโยบายใหความสาคญกบความเสมอภาคทางเพศ สงเสรมสทธสตร และนโยบายของกรมเอง คอ สงเสรมการเกดและเจรญพนธ การเลยงลกดวยนมแมนาน 6 เดอน และการสงเสรมพฒนาเดก (ภายใตโครงการมหศจรรย 1,000 วนแรกของชวต) ในป 2559 ไมพบหญงมครรภลาเลยงดบตร 6 เดอน แตใน ป 2561พบลาเพมขนเปนรอยละ 3.84 ในสวนทไมลาเพม กรมมนโยบายใหจดสถานทในกรม และหนวยงานจดมมนมแมสาหรบบบเกบนานม หรอใหนมบตร และบางศนยอนามยม Day Care เปนสวสดการใหกบเจาหนาทในการรบดแลบตรในระหวางวนขณะปฏบตราชการ และ ในสวนทสองเปนสวนทกรมกาหนดเพมเตมเพออานวยความสะดวก กรมสงเสรมการใช IT และ Digital Technology จดสรร Computer ทง PC และ Notebook ในสดสวน 1 ตอ 1 จดใหม Free WiFi และระบบ Tele - Conference เพอความสะดวก รวดเรว ในและเพมประสทธภาพการทางาน ปญหาอยางหนง

Page 27: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ของกรมอนามยคอระยะทางจากปากทางเขากรมระยะทางไกล เพอลดคาใชจายกรมจงจดรถสวสดการ รบ - สง ใหกบบคลากร รวมทาบญงานศพกบญาตสายตรง ดวยเงนสวสดการของหนวยงาน สาหรบปญหาเรองการเงน เนองจากการสารวจความสขดวย Happinometer และ พบวาสขภาพทางการเงนของบคลากรตา กรมสงเสรมเรองเศรษฐกจพอเพยง เชน ฝกการทา/ใชนาหมกจลนทรย กรมสงเสรมการดาเนนงานสหกรณออมทรพยกรมอนามย จดทาขอตกลงกบธนาคารอาคารสงเคราะหใหการซอทอยอาศยในอตราดอกเบยตา ใหเงนชวยเหลอครวครว ในกรณบดา มารดา คสมรส บตรเสยชวต ใหการชวยเหลอเจาหนาทกรณทอยอาศยไดรบความเดอดรอนจากอคคภย และอทกภย สงเสรมเรองฌาปนกจสงเคราะห เปนตน สาหรบในดานการสรางสขภาวะทางสงคมและจตวญญาณ (Social and Spiritual Health) กรมจดพนทสาหรบปฏบตกจกรรมทางศาสนาทงหองปฏบตธรรม หองละหมาด สงเสรมชมรมจรยธรรมในทกหนวยงาน ชมรมมสลม (ศนยอนามยท 12 ยะลา) จดกจกรรมในการทาบญตกบาตรทกเดอนโดยใหทกสานก/กอง ผลดกนเปนเจาภาพ สงเสรมวฒนธรรมโดยการจดกจกรรมในวนสาคญ เชน วนปใหม วนสงกรานต นอกจากนในเรองของความสะดวกสบายเมอใชชวตในททางานกรมยงจดใหมรานคาสวสดการราคาถก มคณภาพ ศนยพฒนาเดกเลก คลนกทนตกรรม หองฟตเนส สนามกฬา รานขายตวเครองบน รานประกนภยรถยนต เปน ทงนความมงหวงของกรมเพอใหเกด Work Life Balance ของบคลากร ผลการดาเนนงาน พบวาความพงพอใจตอการจดสวสดการของหนวยงานสงกดกรมอนามย เพมสงขนเปน รอยละ 59.16 และ 62.88 (ป 2560 และ 2561) และสงกวาเปาหมายทกาหนดไว รอยละ 60 สวนความพงพอใจกบการจดเตรยมเครองใช อปกรณ ทเพยงพอและเหมาะสมกบการทางานจากเปาหมายทกาหนดไวรอยละ 70 เพมสงขนใกลบรรลเปาหมาย เทากบรอยละ 66.73 และ 69.65 (ป 2560 และ 2561) สวนความสขของบคลากรในการทางาน กรมกาหนดเปาหมายไวทรอยละ 60 ในป 2560 คา Happinometer เทากบรอยละ 63.15 และป 2561 เทากบรอยละ 64.78 สงกวาคาเฉลยในภาพรวมกระทรวงซงเทากบรอยละ 62.6 แตถาเทยบกบหนวยงานคเทยบกรมควบคมโรค พบวาตากวาเลกนอย รอยละ 63.22 (ในป 2560) 5.2 ความผกพนของบคลากร กรมอนามยมความเชอวาคน งาน องคกร มปฏสมพนธ และเชอมโยงกนอยางเหนยวแนน กรมอนามยเชอหากคน งาน และองคกร มความผกพนกนยอมทาใหผลตภาพของผลงานเพมขน กรมอนามยจงใหความสาคญกบความผกพนองคกร (Employee Engagement/EE) กรอบการยกระดบของการสรางความผกพนคอการสรางความเชอมนของกาลงคนตองาน และองคกร การสราง Trust ใหเกดขนกบกาลงคนนามาสการลดตนทน และเพมความเรง (Speed) ในการทางานและสรางผลตภาพ จากการสารวจความผกพนองคกรดวยเครองมอของ กพร.ในป 2560 เทากบ รอยละ 68.04 (ระดบปานกลาง) โดยมองคประกอบของคาเฉลยคะแนน 3 ดาน คอ ความเชอมนองคกร (Trust) ซงอยในระดบตา (รอยละ

5 9 . 2 7 ) ค ว า มก ร ะต อ ร อ ร น ขอ งบ ค ล าก ร (Alertness) อยในระดบปานกลาง (รอยละ 75.08) และการมสวนรวมกบกจกรรมองคกรอยในระดบปานกลาง (รอยละ 69.76) เมอวเคราะหตวแปรทางประชากร อาท อาย อายราชการ ระดบการศกษา กลมวชาชพ ประเภทการจางงาน ประเภทหนวยงาน และระดบตาแหนง พบวา อาย และอายราชการมความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตกบ EE โดยอาย และอายราชการเพมขน EE จะเพมสงขนตาม แตมประเดนทนาสนใจมชวยอาย 30 – 40 ป และอายราชการการ 5 – 14 ป

แผนภาพท 5-3 ปจจยทมอทธพลตอ EE ของบคลากรกรมอนามยอยางมนยสาคญทางสถตเรยงจากสงสดมาตาสด และรอยละของความ

คดเหนในทศนะเหนดวยกบปจจยดานองคกรเรยงจากตาสดถงสงทสด

Page 28: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ระดบคา EE ทลดตาลง คอกลม Gen Y ซงเปนกลมกาลงคนใหมททางานมาระยะหนง การวเคราะหปจจยดานองคกร งาน และการทางานของกาลงคนพบวา ในภาพรวมปจจยทมผลตอระดบ EE อยางมนยสาคญมากทสดใน 5 อนดบแรก คอ การทบคคลมความรสกวาความสามารถทางานใหสาเรจอย เสมอ (Self efficacy) การไดรบการยกยองชมเชยเมอมผลการปฏบตงานทด (Reward Cognition) นโยบายและทศทางองคกรทชดเจน (Organizational Direction) วสยทศนผบรหารระดบสง (Executive Vision) และงานททาอยทาใหเกดการเรยนรและพฒนา (Work Growth) และหากพจารณา EE ในกลม Gen Y ทมระดบตาสดเมอเทยบกบ Gen X และ Gen BB พบวาปจจยทสมพนธกบ EE ของกลม Gen Y กลบเปนการมทศทางขององคกรทชดเจน รองการลงมาคอการทผบรหารระดบสงสรางบรรยากาศการมสวนรวม (Executive Atmosphere) การทางานใหสาเรจอยเสมอ และประเดนทนาสนใจคอการทองคกรเปนทยอมรบของคนทวไป (Organizational Reputation) ดงนนเมอพจารณาจาก GAP ดงภาพท 5-3 ประเดนทจะตองรบจดการปด GAP เพอยกระดบ EE อยางมนยสาคญ คอ การยกยองชมเชยเมอมผลการปฏบตงานทด (Reward Cognition) การเปดโอกาสใหคนรนใหมมความคดสรางสรรคในการ

ทางาน การยกระดบคณคาของคนของงานททาสาเรจ (Self efficacy) จนสงผลกระทบตอการยกระดบองคกรและความกาวหนาตนเอง (Work Growth) การก าหนดทศทาง วส ยทศนของผบรหาร ขององคกรใหชดเจน เรงสรางผลผลตองคกรใหเปนทยอมรบ ดงนนกรมจงวางกรอบแนวคดการยกระดบ EE ดงแผนภาพท 5-4 คอ การเพมประสทธระบบการประเมนผลการปฏบตราชการ (Performance Based Management System/PMS) เปนพนฐาน ในการทาใหกาลงคนสรางงานทมคณคาตอบโจทย ภารกจสาคญ

องคกร และเกดการประเมนทมความเปนธรรมในกรอบ “คาของคนอยทผลของงาน” การวางระบบการพฒนาบคลากรใหสามารถสรางคณคาไดเตมศกยภาพ เพอเปนผนาการเปลยนแปลง กองกาลงขบเคลอนยทธศาสตร/ภารกจสาคญ การวางระบบกลไกใหเกดความกาวในอาชพ และการสบทอดทดแทนในตาแหนงสาคญดวยการสรางคณคาของผลงานเชงประจกษ การคานยมคานยมองคกร วฒนธรรมองคกรรวม การกาหนดสมรรถนะททาทาย การสรางบรรยากาศ ใหกาลงคนแสดงออกซ งผลงานทมคณคา การวางระบบบรหารการเปลยนแปลงเพอเปลยนระบบองคสการเปนผอภบาลระบบดวยแนวคด 3L คอ Lead, Lean และ Learn การ Re – Branding กรม ใหเหน Positioning ทชดเจนในฐานะ Nation Lead และ Regional Lead และการผลกดนใหเกด Product ทมคณคาตอประเทศ และเปนทยอมรบ ไดแก ความร นวตกรรม กฎหมาย และยทธศาสตร เพอประโยชน End Customer คอประชาชน

โดยสรป การกาหนดองคประกอบของความผกพนองคกร ประกอบดวย 1) ระบบการประเมนผลการปฏบตราชการ (Performance Based Management System/PMS) 2) การวางระบบการพฒนาบคลากรใหสามารถสรางคณคาไดเตมศกยภาพ เพอเปนผนาการเปลยนแปลง กองกาลงขบเคลอนยทธศาสตร/ภารกจสาคญ 3) การวางระบบกลไกใหเกดความกาวหนาในอาชพ และการสบทอดทดแทนในตาแหนงสาคญดวยการ สรางคณคาของผลงานเชงประจกษ และ 4) การสรางบรรยากาศทเออตอการทางานทมคณภาพและทาทาย รวมถงเกดการสอสารในองคกรทมประสทธภาพ การสรางคานยม และวฒนธรรมองคกรใหเกดการสอสารท

แผนภาพท 5-4 แบบจาลองการสรางความผกพนองคกร

Page 29: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

แผนภาพท 5-5 กรอบแนวคดการประเมนผลการปฏบตราชการกรมอนามย

เปดกวาง และเกดความรวมมอของบคลากร กรมใหความสาคญเปนอยางยง โดยจดวางกลไก บรรยากาศใหเกดการสอสารและมสวนรวมมากทสด อาท ระบบ LINE group ระบบ Tele Conference และการจดโครงสรางเพอการมสวนรวมตอการระดมสมองจากทกภาคสวน ดวยการกาหนด 9 Clusters ททกระดบทกภาคสวนมามสวนรวมในการคด วางระบบ/กลไก ยทธศาสตรการขบเคลอน ทงประเดนภายในและภายนอกกรม วางกลไกการบรหารทเนนการมสวนรวมจากบคลากรในกรมทไมใชเฉพาะผบรหาร คอ Tuesday Regular Meeting ในทกวนองคารของเดอนโดย สปดาหท 1 การขบเคลอนภารกจหลก (ระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม) สปดาหท 2 ผบรหารกรม สปดาหท 3 การขบเคลอนการพฒนาวชาการ (งานวจย นวตกรรมและการจดการความร) สปดาหท 4 การขบเคลอนสายสนบสนน นอกจากนกรมยงมคณะกรรมการเฉพาะกจตางๆ หรอการขบเคลอนนโยบายทมผลกระทบตอทกคนในกรม ในประเดนนโยบายองคกรสาคญ กรมมการจดเวทรบฟงความคดเหน ประชาพจารณ ทสาคญไดแก การกาหนดสมรรถนะหลกกรมอนามย การกาหนดสาระสาคญทตองปฏบตตามคานยม/วฒนธรรมองคกร การกาหนดแผนการพฒนาและการกาหนดตาแหนง การวางระบบความกาวหนาในอาชพ การกาหนดหลกเกณฑการบรหารบคคล การวางแผนการสบทอดทดแทนตาแหนง การกาหนดกรอบการปฏรปกรมในทกมต และระบบการประเมนและการบรหารผลการปฏบตราชการ เปนตน นอกจากนยงใชชองทางการสารวจออนไลน ระบบรบเรองรองเรยนรบความคดเหน และการเยยมเสรมพลงโดยผนาระดบสงรบฟงความคดเหนจากกาลงคนทกระดบ

การสรางวฒนธรรมทไดใชประโยชนจากความหลากหลายทางความคด วฒนธรรม และมมมองของบคลากร กรมใชระบบของ 9 Clusters ซงทาใหเกดผลงานครอบคลมแบบองครวม เชน มหศจรรย 1,000 วน ทมเปาหมาย เดกปฐมวยมการเจรญเตบโตสมวย พฒนาการสมวย สงด สมสวน ฟนไมผ รอยละของเดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย (DSPM) รอยละ 96.66 (HDC) หรอ ตาบลทมระบบการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long term care) รอยละ 71.10 ผานเกณฑรอยละ 60 นอกจากน กรมยงจดบรรยากาศใหผมผลงานโดดเดนทงงานวจย นวตกรรม หรอผทไดรบภารกจใหไปเรยนรสงใหมๆ หรอในตางประเทศ มาแลกเปลยนเรยนรเพอยกระดบงาน ไดแก เวท LIKE Talk (Lean/Innovation/Knowledge/Excellent) เวท Tuesday Meeting ซงเปนเวท Learn & Share ใหกบผมผลงานโดดเดนในทกประเภทการจางงานไดแสดงผลงาน ยกระดบคณคาความสาเรจของ ไดเรยนรพฒนาตนเองตนเอง (Self Efficacy) เวท Journal Club และเวทประชมกรมสาหรบทกาหนดใหผทไปอบรม สมมนา ประชม นาเสนอผลการฝกอบรม ในเชงความร วทยาการทไปเรยนรจากเวทสากลตางๆ รวมถงสกดประเดนเพอสรางขอเสนอแนะเชงนโยบายตอการยกระดบงานของกรมอนามย สาหรบภารกจสาคญเนองจากกาลงคนกรมเรมถกทดแทนดวย Gen Y มากขน เพอใหเกดการสรางประสบการณ และเกดการแลกเปลยนในมมมองทหลากหลาย เชอมตอประสบการณทคณคาของผอาวโสและเตมแตงดวยการรงสรรคทางความคด (Creativity) ของคนรนใหม กรมจงกาหนดใหทกหนวยงานมแกนนา GenY และ Ad-hoc Team โดยนากลมกาลงคนคนรนใหมมาฝกในภารกจสาคญ และใหระดบผอาวโสเปน Coacher ทงงานในภาพกรมและภาพหนวยงาน ทสาคญ เชน การจดทาแผนยทธศาสตรการสงเสรมและปองกนโรคระดบชาต และระดบภาค การจดประชมวชาการกรมอนามย ฯลฯ

ก. การประเมนผลการปฏบตราชการ จากการสารวจขอมล EE พบวาปจจยทมอทธพลสงสดทมนยสาคญทางสถตคอ ความสามารถในการทางานในบรรลเปาหมายไดเสมอ และการยกยองชมเชยเมอมผลการปฏบตงานทด กอปรกบกรมไดสารวจความพงพอใจตอการไดรบการยกยอง ชมเชย จากการปฏบตงาน พบวาเทากบรอยละ 45 ซงเปาหมายกาหนดไวเทากบ

Page 30: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

รอยละ 70 ความเปนธรรมและความโปรงใสในการมอบหมายงาน และการบรหารบคคล เทากบรอยละ 62.5 และ 53.73 ซงเปาหมายกาหนดไวเทากบรอยละ 80 จากขอมลดงกลาว พนฐานสาคญ และเปนหวใจของการสรางความผกพนองคกรคอ การประเมนผลการปฏบตราชการ : PMS (แผนภาพท 5-5) เพอใหเกดความเปนธรรม “มอานาจจาแนก คนแกง คนด” ผลกระทบทสาคญคอ คนเกง คนด จะไปขบเคลอนใหกรมอนามยในฐานะหนวยงานภาครฐปฏบตราชการตอบสนองประชาชน PMS จงเปนจดคานงดสาคญ ใหเกดการบรหารราชการอยางมธรรมภบาล ในปลายป 2559 กรมจงปรบระบบการประเมนผลการปฏบตราชการใหมประสทธภาพ และเปนธรรม เปลยนแนวคดจาก “คาของคนอยคนของใคร” เปน “คาของคนอยทผลของงาน” โดยนาระบบ PMS มาเปนเครองมอในการเชอมโยงในระดบยทธศาสตรกรมสหนวยงาน และบคคล ดวยการถายระดบและมอบหมายงานในระดบตางๆ (Cascading and Assignment) จนถงการกลไกบรหารผลงาน (Evaluation) และการเลอนเงน (Compensation Management) เปนกลจกรใหเกดหมนของของวงจรคณภาพ เพอผลลพธทด

การวางระบบ PMS ของกรมอนามยดาเนนการโดยพจารณาถงรอบการประเมนผลการปฏบตราชการในรอบท 1 (ชวงตลาคม 2559 – มนาคม 2560) เปนการเรมของระบบ โดยกรมไดตงคณะอนกรรมการบรหารผลการปฏบตงานกรมอนามย โดยมผทรงคณวฒกรมเปนประธาน และมกรรมการเปนผอานวยการทงสวนกลางและสวนภมภาค เพอใหเกดการมสวนรวม ในทกภาคสวนในการวางระบบ กลไก ทมประสทธภาพสงตอบโจทยยทธศาสตรกรม และมความเปนธรรม กระบวนการดาเนนงานมเจาภาพ 3 ฝายทเกยวของกบ

การจดการระบบ คอ กองแผนงาน กองการเจาหนาท และกลมพฒนาระบบบรหาร การออกแบบระบบดาเนนการ แบงเปน 1) กระบวนการถายระดบ และการมอบหมายงาน โดยฝายบรหารกรมทาการวเคราะหพนธกจ ยทธศาสตรกรม 4 ยทธศาสตร แลวคดเลอกตวชวดกรมซงมนยสาคญนามาสความสาเรจเชงยทธศาสตร ตวชวดทกรมอนามยไดรบมอบหมายจากกระทรวง และรฐบาล แผนปฏรป ม.44 ถายระดบใหรองอธบด และสานกงานคณะกรรมการผทรงวฒ จากนนถายระดบไปยงหนวยงาน และ ผปฏบตงานรายบคคล หนากลมงานถายระดบใหกบผปฏบตงาน 2) การประเมนผลการปฏบตราชการ และการจดสรรวงเงนเดอน เมอถงรอบการประเมนผลการปฏบตราชการ กรมกาหนดใหทกหนวยสงผลการดาเนนงานตามตวชวดทไดรบมอบหมาย ผลการดาเนนงานจะถกสงใหเจาภาพตวชวดเปนผตรวจใหคะแนน และแจงกลบใหหนวย และเพอความเปนธรรม กรมกาหนดใหหนวยงานสามารถอทธรณคะแนนได โดยกาหนดวงเงนในการเลอนเทากบ 2.8 – 3.2% ขนกบผล PA Score ในลกษณะ Linear ดงแผนภมท 5-1 3) การบรหารผลการปฏบตราชการ (Consequence Management) หนวยงานจะทาการประเมนผลการปฏบตงานบคลากร แบงเปน 2 สวนคอ Performance (80%) และ Competency (20%) ผลการประเมนจะถกแบงเปน 5 ระดบจากปรบปรงจนถงดเดน จากการทางานในรอบท 1 ปงบประมาณ 2560 (ดาเนนการ 1 ป) กรมโดยอนฯ PMS ไดเยยมตดตามหนวยงาน (Collective Leader Team) ทคะแนนสง คะแนนตา ปานกลาง และกลมคะแนนกาวกระโดด ปญหาสาคญทพบโดยเฉพาะกลมทคะแนนปานกลางถงตา คอ 1) การสอสารจากผบรหารระดบสงในหนวยงาน และ 2) ขาดการมสวนรวมของบคลากรในการออกแบบระบบ 3) การกาหนดตวชวดระดบกรมและระดบบคคลขาดอานาจจาแนก 4) ไมมระบบการกากบตดตามในหนวยงาน 5) บคลากรทงหวหนาและผปฏบตไมตระหนกเหนความสาคญของการมอบหมายงาน และ 6) ในบางหนวยงานผลการประเมนมระดบเดยว ทาใหเกดผลกระทบ

แผนภมท 5-1 ความสมพนธของคะแนน PA และการจดสรรเงนเดอน

Page 31: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

สาคญคอความเปนธรรมจากการประเมน และการเลอนเงนเดอน และขวญกาลงใจผปฏบตงานไดด ในรอบท 2 กรมไดมการปรบระบบ PMS ประการท 1) กาหนดนยามตวชวดระดบกรม/หนวยงาน และระดบบคคลใหเปนรปธรรม เพอลดอคตระหวางหนวยงานและบคคล สวน KPI กรม ใหยด Baseline ของผลงานยอนหลง 3 ป กาหนดอยในระดบคะแนน 3 คอตองมากกวา Baseline สวนคะแนน 4 และ 5 ตองมากกวาระดบ 3 ในเชง Linear และทกตวชวดจะถกตรวจสอบโดยคณะกรรมการซงมรองอธบดของสายเปนประธาน สวนระดบบคคลกนยามเชนเดยวกนคอระดบ 3 แสดงถงทางานสาเรจในทกกระบวนการ ระดบ 4 ตองมากกวาเปาหมาย มาตรฐาน ไมมขอผดพลาด และ 5 ตองเกดผลกระทบ หรอเกดนวตกรรรม ประการท 2 ประเดนการสอสารและการมสวนรวม กรมกาหนดใน PA ใหผบรหารสงสดของหนวยงานตองสอสารกบบคคลกร ตงกรรมการกาหนดตวชวดระดบบคคล Individual Score Card (ISC) ตงแตกรรมการหนวยงานในการถายระดบ/มอบหมาย/กากบตดตามตวชวดกรม กรรมการกาหนดรายละเอยดการจดทาและตรวจสอบ ISC เพอใหเกด ISC ทมคณภาพ และกรรมการประเมนและเลอนเงนเดอน เพอใหเกดการมสวนรวมของบคลากรในองคกรมใชดลยพนจของผบรหารสงสด ประการท 3 ยกระดบพฒนาศกยภาพ CHRO (Chief HR Officer) ซงเปนผบรหารหนวยงานในการเปน Coacher/Advisor รวมถง Monitor ระบบในภาพหนวยงาน และเชอมตอในภาพกรม ประการท 4 กรมออกประกาศกาหนดใหผลการประเมนตองมมากกวา 1 ระดบ และมระดบดเดนอยางนอย รอยละ 15 เพอใหเกดการจาแนกผทสามารถสรางผลงานทมคณคา เปนแรงจงใจตอการสรางผลงาน และสรางความผกพน ประการท 5 กรมจดระบบการ Coach โดยหนวยงานในกรมใช Tuesday Regular meeting ในสวนภมภาคจดทมเยยมเสรมพลงนาทมโดยอธบด รองอธบด ผทรงคณวฒ ผอานวยการกองแผนงาน กองการเจาหนาท และกลมพฒนาระบบบรหาร ผลการพฒนาระบบพบวา ความพงพอใจตอการไดรบการยกยอง ชมเชย จากการปฏบตงาน เพมขนเปนรอยละ 59.93 และ 64.06 ความเปนธรรมและความโปรงใสในการมอบหมายงานเพมขนเปนรอยละ 60.24 และ 79.36 และการบรหารบคคล เพมขนเปนรอยละ 78.84 และ 84.42

ข. การประเมนความผกพนของบคลากร ประเดนความผกพนองคกรกรมใหความสาคญและเรมประเมนจรงจงวางระบบ โดยกรมไดใชเครองมอของสานกงาน กพร. เปนเครองมอหลกในการประเมนตามขอมลบทนาในขอ 5.2 วธการประเมนใชการประเมนดวยระบบออนไลน ซงองคประกอบสาคญคอ ความเชอมน ความกระตอรอรน และการมสวนรวม และมปจจยทสงผลตอการประเมนความผกพน (ภาพท 2) โดยเรมประเมนในป 2560 ในภาพรวมแตละวชาชพ สายงานไมแตกตางกน จะแตกตางกนอยางมนยสาคญคอ Generation ซงมปจจยกาหนด EE ทชดเจน ตามรายละเอยดขางตน การพฒนาการประเมน EE มอยางตอเนอง จนป 2562 กรมกาหนดเปนตวชวดกรมซงหนวยงานตองใหความสาคญและดาเนนการ นอกจากนกรมยงมเครองประเมนอนๆทเกยวของกบความผกพนไดแก การประเมนคณธรรมความโปรงใส ดวยเครองมอ ITA ในสวน ของการบรหารงานบคคลของ ปปช. และการวางระบบรบเรองรองเรยนของกรม ภาพรวมการประเมนความผกพน ในป 2560 และ 2561 พบวาความเชอมนในทศทางองคกรเพมขนเปนรอยละ 67.49 และ 68.18 ปรบระดบจากตาเปนปานกลาง ความกระตอรอรนในการทางาน เพมขนเปนรอยละ 74.46 และ 77.92 การมสวนรวมของบคลากรในกจกรรมกรม เพมขนเปนรอยละ 72.08 และ 75.6 ภาพรวมความผกพนองคกรเพมขนเปนรอยละ 71.3 และ 73.9 อตราการสญเสยเนองจากการการลาออก และโอนไมเกนเปาหมาย รอยละ 3.54 (เปาหมายไมเกนรอยละ 6)

ค การพฒนาบคลากรและผบรหาร ระบบการเรยนรและการพฒนา กรมอนามยตระหนกดถงศกยภาพกาลงคนในการขบเคลอนระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมในฐานะของผอภบาลระบบ (System Governance) เพอใหเกดผลผลตสาคญคอ นโยบาย กฎหมาย องคความรและนวตกรรม ตงแตป 2559 กรมจงพยายามทจะออกแบบสมรรถนะของกาลงคน ในฐานะนกสงเสรมสขภาพ A2IM (รายละเอยด

Page 32: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

แผนภาพท (5-6) เสนทางความกาวหนาของบคลากรกรม

อยใน ขอ ก) เพอตอบสนองความทาทายเชงยทธศาสตร และการปฏรประบบสาธารณสข ซงในเชงของสมรรถนะทรองรบการเปลยนแปลงน กาลงคนในกรมโดยเฉพาะสายงานหลกยงคงม GAP เนองจากแตเดมกรมคนชนกบการเปน Technical Support และ Service Provider กรมจงวางระบบการพฒนาบคลากรเพอรองรบสมรรถนะใหม ในทกระดบตงแตแรกเขาจนถงขนสตาแหนงสาคญ และกาหนดเปน Career Development Plan ในการเตรยมการขนสตาแหนงตางๆ ตามเสนทางความกาวหนาในอาชพ (Career Path) ทงนมวตถประสงคของการพฒนาม 2 ประการ คอ 1) ปรบ Mild Set กาลงคนกรมใหเปนทศทาง

เดยวกนสบทบาทใหมของกรม 2) ยกระดบส ม ร ร ถ น ะ ก า ล ง ค น ใ ห เ ป น ผ น า ก า รเปลยนแปลง (Change Leader) และกองกาลงในการขบเคลอนยทธศาสตร ในระยะเปลยนผาน (Volunteer Army) ผลกระทบทคาดหวงคอ การเตมเตมศกยภาพกาลงคนใหบรรลการทางานใหสาเรจเพอเปนการสรางความภาคภมใจ เตมคณคาใหกาลงคนไดใชศกยภาพอยางเตมทในการสรางผลงานทมคณคา ยงผลตอระดบ EE ของกรม

ระบบการพฒนาบคลากร (HRD) ของกรมอนามย จะเชอมโยงกบ Career Path (CP) ดงแผนภาพท 5-6 ซงกอนป 2560 CP ไมไดถกนาเปนเครองมอเพอบรหารกาลงคนตอบภารกจและยทธศาสตรกรม การขนสตาแหนงตางๆเปนไปตามหลกเกณฑกลางของสานกงาน กพ ปญหาทพบคอเมอบคลากรจะขนสตาแหนงสง หรอตาแหนงสาคญแลว ไมมศกยภาพเพยงพอในการขนสตาแหนง หรอขนสตาแหนงแลวปฏบตงานไมเตมประสทธภาพตามตาแหนงนน รวมถงไมตอบโจทยภารกจทเปลยนแปลง นอกจากนการม CP ทาใหบคลากรทราบเสนทางเดนในชวตการทางานของตนเอง ตองเตรยมตนเองอยางไร และมนใจไดวาหากเตรยมพรอมจะกาวขนสตาแหนงไดดวยระบบทเปนธรรม ยงผลตอ EE ในป 2560 HR Cluster จงจดทา Career Path สาหรบแทงวชาการ และอานวยการ ซงเปนกลมกาลงคนหลกทจะ Drive ภารกจ ใน Career Path จะกาหนดกรอบการพฒนา และผลผลตในแตละ Career Ladder โดยการระดมสมองผเชยวชาญในสายงานหลกแบงเปนกลมแพทย ทนตแพทย นกวชาการสาธารณสข พยาบาลวชาชพ นกโภชนาการ และสายสนบสนน และสานกงานคณะกรรมการผทรงคณวฒและ คณะกรรมการพฒนาวชาการ กรมอนามยในการจดทา และทาการประชาพจารณกบผทมสวนไดสวนเสย แลวเสนอ อกพ.กรม ประกาศเปนกรอบการสงสมประสบการณและผลงานกรมอนามย (Career Chart) เพอใหเปนแนวทางระดบบคคลในการเตรยมพรอมตนเอง และเปนแนวทางของหนวยงานในการวางระบบบรหารทรพยากรบคคลตรงตามทกรมตองการ สาระสาคญในแตละ Career Ladder จะประกอบดวย 2 สวนทผจะเขาสตาแหนงตองมคณสมบตคอ คอ 1) ผานหลกสตรการพฒนาและการสงสมประสบการณทตอบสนองตอภารกจกรมตามทกรมระบไว แบงเปน 2 หลกสตร คอหลกสตรเสรมสรางสมรรถนะ และหลกสตรภาษาองกฤษ 2) ผลผลต หรอผลงานวชาการทกรมตองการในเชงการเปนผอภบาลระบบ ไดแก งานวจยและนวตกรรม ซงในแตละ Ladder จะม Criteria กาหนดความซบซอน และการแสดงคณคา (การลงวารสาร หรอนาเสนอในเวทระดบตางๆ) ทแตกตางกน สาหรบผจะกาวสตาแหนงทางการบรหาร จะตองผานหลกเกณฑการหมนเวยนเปลยนงาน (Job Rotation) เพอใหผบรหาร

Page 33: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

มประสบการณทหลากหลาย สามารถเหนความเชอมโยงของหนวยงานทกระดบในกรมทมภารกจแตกตางกนในเชงบทบาทหนาท วฒนธรรมการทางานและพนท (Oversight & Integration) ซงในป 2560 การขนสตาแหนงผอานวยการหนวยงาน กรมมหลกการภายใน คอ การขนสตาแหนงผอานวยการจะไมแตงตงใหดารงตาแหนงในหนวยงานเดม ตองยายไปหนวยงานใหม และมการทดลองงานอยางนอย 3 เดอน และผบรหารระดบสงจงจะประเมนแตงตงหากมสมรรถนะเหมาะสม หลงจากไดประกาศหลกเกณฑ CP แลว พบวาหนวยงานยงไมใหความสาคญกบ CP และบคลากรไมรบทราบ ยงไมมการนา CP ไปวางแผนกาลงคนอยางจรงจง ปญหาคอ บคลากรทขนสตาแหนงไมสามารถผานการประเมนเพอขนตาแหนงได ในป 2561 กรมจงปรบกระบวนการใหเปนรปธรรมมากขนโดย 1) จดทา และใชหลกเกณฑการประเมน และการแตงตงใหดารงตาแหนงชานาญการพเศษ โดยใช CP เปนหลกเกณฑการใหคะแนนและประเมนคดเลอก 2) พฒนา CHRO ในในการวางแผนกาลงคนเพอเตรยมขนสตาแหนงตางๆ และ 3) บรณาการกบกรรมการ กพว.กรมในการพฒนาศกยภาพบคลากรในการสรางผลงานวชาการใหเปนไปหลกเกณฑของ CP ทงการฝกอบรม การสรางชองทางในการนาเสนอผลงานวชาการระดบชาต เปนตน เมอกรอบของภารกจ/ยทธศาสตรกรม และ CP ชดเจน จงนามาสการวางแผนการพฒนากาลงคนตอบโจทยภารกจระยะสน และระยะยาว ซงในระยะสนกรมพจารณาจาก GAP ภารกจเชงนโยบาย และตวชวดทไมบรรลยทธศาสตรตามกลมวยและอนามยสงแวดลอม อาท การฝกอบรมหลกสตรการเลยงลกดวยนมแม หลกสตร Care Manager หลกสตรผประเมน EHA หลกสตร พรบ.สาธารณสข เปนตน สาหรบระยะยาวกรมอนามยวางหลกสตรพฒนาสมรรถนะตงแตแรกรบเขารบราชการ ผนาระดบตน และผนาระดบกลาง สาหรบหลกสตรสาหรบขาราชการใหม เรยกวา Onboarding Program (OP) กอนป 2560 การปฐมนเทศขาราชการใหมจะมกลมเปาหมายเพยงสายงานแพทย และทนตแพทย โดยเนนการสรางความสมพนธ กฎระเบยบ สทธประโยชนเปนหลก ขาราชการกลมอนๆ ไมไดรบการปฐมนเทศ ไดรบเพยงการอบรมตามหลกสตรพนฐานของ กพ ในป 2560 กรมอนามยไดขบเคลอนการบรหารการเปลยนแปลง (DoH’s Change) กลมคนมประสบการณมการเกษยณมากขน สดสวน Gen BB ลดลง จาเปนตองเรงสรางคนโดยเรว ใหกาลงคนทกประเภททเขามาในกรมควรทจะเขาใจบทบาทภารกจ คานยมวฒนธรรม ของกรม กรมจงกาหนดใหขาราชการใหมทกคนตองเขารวม OP โดยหลกสตรประกอบดวย Organizational Direction โดยผบรหารกรม, Core Value & Culture (Workshop), บทบาทคนรนใหมในการรบผดชอบงานกรมระดบประเทศ และเรองกฎระเบยบสทธประโยชนตางๆ ในป 2561 กรมไดประกาศสมรรถนะ A2IM และกรมวเคราะห EE พบวา ปจจยสาคญททาใหคนรนใหมใหเกด EE คอ การมนใจวาจะทางานไดสาเรจ การใหโอกาสใชความคดสรางสรรค และงานททาทาใหเกดการเรยนรและพฒนา ดงแผนภาพท 5-3 (รายละเอยดแสดงขางตน) รวมถงกรมสญเสยกาลงคนจานวนมาก ในป 2561 กรมจงปรบปรงหลกสตรใหเขมขนขนโดยเพมเตมเนอหาการเรยนร A2IM, การสราง Inspiration และเสนทางความกาวหนาในวชาชพ ตดประเดนเรองกฎระเบยบสทธประโยชนตางๆ และเพมการเรยนรโดยใหหนวยงานเปนผจดอบรมพนฐาน และในป 2562 เพอยกระดบการเปนผอภบาลระบบ กรมปรบหลกสตรเพมระยะเวลาการเรยนร A2IM เพอใหกาลงคนพรอมทางาน และเพมเนอหาคณธรรม ความโปรงใส และผลประโยชนทบซอน ตอบโจทยการเปนองคกรคณภาพคคณธรรม ในกลมท 2 ซงเปนกาลงคนหลกของกรมประมาณ 1,311 คน มเปาหมายคอการสรางผนาระดบตน ประกอบดวยขาราชการระดบปฏบตการ/ชานาญการ สวนใหญเปนกลม Gen X และ Gen Y ซงกรมวางเปาหมายเปนกองกาลงขบเคลอน และเปนผนาการเปลยนแปลง กรมจงพฒนาหลกสตร Our Skill Our Future (OSOF) หรอนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม โดยมสรรถนะคาดหวง “คดเปน เหนตาง สรางสรรคการเปลยนแปลง” โดยหลกสตร OSOF I เรมตนในป 2558 เนนหวหนากลมของหนวยงานสายวชาการสวนกลาง ท

Page 34: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

เปนผขบเคลอนหลกกอน เนอหาหลกสตรหลกประกอบดวย การพฒนาฐานคด ฐานใจ การสรางทม ทกษะการสอสาร กฎหมาย และการพฒนาขอเสนอเชงนโยบายสาหรบกรม ตอมาไดพฒนาหลกสตร OSOF II ใน ป 2559 โดยมกลมเปาหมายเปนสนบสนนสวนกลาง และในป 2560 OSOF III ไดกาหนดกลมเปาหมายเปนบคลากรทงสวนกลางและภมภาค ทกสายงาน แบบสหสาขาวชาชพ จาลองระบบบรหารและการจดการเสมอนเปนกรมอนามย ปรบปรงเนอหาหลกสตร ใช PMQA เปนกรอบการเรยนร และสรางขอเสนอเชงนโยบาย โดยมรองอธบดเปนประธานหลกสตร และมอาจารยทปรกษาและอาจารยประจาหลกสตรเปนอดตผบรหารกรมอนามยเพอถายทอดประสบการณ จดยนของความเปนกรมอนามย และทศทางของกรมในอนาคต ใน OSOF III กรมมการนาระบบการประเมนสมรรถนะมาใชประเมนผลการเรยนรทงแบบ Self Assessment และ Assessment Center Method (ACM) เพอแสดงผลสมฤทธการพฒนา และเปนขอมลสาหรบผบรหาร ผบงคบบญชาในการวเคราะหผเรยนเพอการบรหาร พฒนา และการใชประโยชนบคลากร ในป 2561 กรมไดมกาหนดสมรรถนะหลกบคลากร A2IM ขน และจากการเยยมหนวยงานโดยผบรหารระดบสง พบ GAP ของบคลากรสาคญคอ กาลงคนยงขาดสมรรถนะ A2IM และไมเขาใจบทบาทภารกจใหมกรมในการเปนผอภบาลระบบ กรมจงปรบปรง OSOF IV ใหม ใหตอบโจทย A2IM เนนฐานคดและฐานใจ ปรบ Mind Set และ Skill Set ใหม ลดเวลาเรยนบรรยาย และเนนกระบวนการกลมเปดใจยอมรบภารกจใหม ปรบวธคดโดยใชกระบวนการคดเชงระบบ (Systematic Thinking) โดยใช A2IM เปนกรอบ เตมเตมการเรยนรดวยเนอหาทสนบสนน A2IM เชน Life Course Approach (LCA) การสรางความรอบรดานสขภาพ การคดสรางสรรคและการสรางนวตกรรม และการเรยนรชมชน และกาหนดใหสรางขอเสนอเชงนวตกรรมโดยใชกรอบ LCA อยางไรกตามกรมไดรบโจทยเรองการปฏรปประเทศ และระบบสาธารณสข ในป 2562 กรมจงปรบหลกสตร OSOF V ใหเขมขนยงขน ใช A2IM เปนกรอบ และเนน การจดการเชงกลยทธ การพฒนาภาษาตางประเทศ Global Health และการเจรจาตอรอง และการขอเสนอเชงนโยบายทมงเนนเขตสขภาพ ผลการดาเนนงานกรมวางเปาหมายจะมกาลงคนกลมนในการพฒนาเทากบรอยละ 25 ซงในป 2559 -2561 พฒนาสะสมไดรอยละ 28.61 และหากรวมในป 2562 เทากบ รอยละ 33 ผลการประเมนสมรรถนะ 2559 - 2561 ดขนตามลาดบ และสงกวาเปาหมายรอยละ 70 (65.04, 62.26, และ 73.11) กลมท 3 เปนกลมหวหนางาน/กลมระดบชานาญการพเศษ หรอเชยวชาญ ซงเปนกลม Middle level ทาหนาทเปนสอกลางในการเชอมโยงนโยบายระหวางผบรหารระดบสงกบผปฏบต ระหวางกรมกบภาคเครอขาย และการเตรยมตวขนสตาแหนงสาคญทางการบรหาร และทางวชาการ กรมไดจดทาหลกสตรในเชงวชาการ รวมกบมหาวทยาลยธรรมศาสตร คอหลกสตรนกบรหารอนามยสงแวดลอมและสงเสรมสขภาพ (นบอส.) สาหรบการเตรยมดานการบรหาร หรอการสบทอดทดแทนตาแหนง (Successor) กรมประสบปญหาการขาดชวงทางการบรหาร กาลงคนขาดประสบการณและอายนอย กรมจงไดจดทาหลกสตร Next Generation Shape Our Future (NeGSOP) ขน โดยหลกสตรเนนการเตรยมผบรหารในระยะเวลาอนสนโดยใชกระบวรการ Job Shadowing ตดตามอธบด รองอธบด ผอานวยการหนวยงานสวนกลางและภมภาค เพอใหเกดการเรยนรจากประสบการณตรงจากตวแบบ (Mentor) โดยหลกสตรเรมป 2559 กลมเปาหมายหลกคอกลมแพทย/ทนตแพทยรองรบตาแหนงผอานวยการซงเปนแพทย ในป 2560 เพมโอกาสใหกลมเปาหมายในสาขาวชาชพอน อยางไรกตามปญหาทพบคอผอบรมยงขาดทกษะในการถอดประสบการณจาก Mentor ในป 2561-62 จงปรบหลกสตรเพมการฝกปฏบตการทา Job Shadowing และการถอดบทเรยนระหวางการตาม Mentor เปนระยะ เพอใหผ เรยนเกดประโยชนสงสดจากการตาม หลกสตร NeGSOF มการประเมนสมรรถนะเชนเดยวกบ OSOF แตเปนสมรรถนะทางการบรหาร ผลการดาเนนงานพบวา เปาหมายการพฒนา Successor เทากบรอยละ รอยละ 50 ในป 2559-2561 พฒนาสะสมไดรอยละ 33.06 และหากรวมในป 2562 เทากบ รอย

Page 35: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

ละ 41 ผลการประเมนสมรรถนะ 2560 – 2561 ดขนตามลาดบ และสงกวาเปาหมายรอยละ 70 (72.01 และ 74.2) ผลการประเมนจะใชเปนขอมลสาหรบผบรหารพจารณาประกอบการขนสตาแหนงทางการบรหาร กลมสดทายเปนกลมผบรหารระดบสง กรมสนบสนนใหผบรหารเขาฝกอบรมพฒนาสมรรถนะตางๆ ทงในและตางประเทศ เชน นบส.กระทรวงสาธารณสข, นบส.กพ., วปอ., ปยป., นกบรหารการแพทยและสาธารณสขระดบสง, Senior Executive Fellows Program เปนตน นอกจากน กรมยงมหลกสตรพเศษสาหรบศนยอนามยเพอเตรยมยกระดบตามการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเขตสขภาพ คอหลกสตร Re-to-Lead เปนการเตรยมกาลงคนใน ศอ.ปฏบตภารกจตอบโจทยเขตสขภาพอยางมประสทธภาพ อาท ดาเนนการในศนยอนามยท 4, 6 และ 8 มากไปกวานนกรมยงจดสรรทนตางประเทศสาหรบพฒนาขาราชการ สงเสรมใหเกดการพฒนา ขรก.เปนกาลงคนคณภาพ เชน HiPPs เปนตน รวมถงอกกลมหนงทเปนกาลงคนทดแทนขาราชการคอพนกงานราชการ กรมยงพฒนาหลกสตร In House Training สาหรบพฒนาพนกงานราชการนอกจากเพอให พรก.มสมรรถนะตามทกรมตองการแลว ยงเปนการเสรมสรางขวญกาลงใจ และ EE ใหกาลงคนกลมน การประเมนประสทธผลของการเรยนรและการพฒนา กรมวางระบบการประเมนสมรรถนะในหลกสตรสาคญของกรมคอ OSOF และ NeGSOF โดยไดรบการอบรมจะถกประเมนสมรรถนะแบบ Self Assessment (SA) เพอผเรยนจะทราบ GAP ตนเองในการพฒนา และเตมเตมตนเองระหวางหลกสตร และเปนเครองมอของผสอนการวางแผนการสอนเพอการเตมเตมและกากบตดตาม และเมอจบหลกสตรจะถกประเมน SA อกครงเพอดพฒนาการ และถกประเมนดวยวธ ACM โดยผเชยวชาญดานการประเมนสมรรถนะ เพอประเมนประสทธผลของการเรยนรและการพฒนา และหลงจากอบรมจนจบหลกสตร กรมจะประเมนสมรรถนะผเรยนอกครงดวย 2 รปแบบ คอ 1) ประชมคณาจารยประเมนผเรยนและหลกสตร ผเรยนทมสมรรถนะดจะถกคดเลอกยกระดบเปนวทยากรชวยเพอยกระดบการเรยนร และ 2) ประเมนโดยผบงคบบญชา เพอดความสอดคลองของสมรรถนะและผลสมฤทธของงาน การใชประโยชนจากกาลงคนทผานการพฒนา กรมไดระดม และคดเลอก ขรก.ทมสมรรถนะสง (Talent) ในสายงาน สายวชาชพตางๆ เชน แพทย ทนตแพทย นกวชาการสาธารณสข พยาบาล ฯลฯ จานวน 11 คน มาเปน Dream Team (Ad-Hoc) ในการพฒนาวชาการ ตอบโจทยผบรหารระดบสง แบบรวดเรว เรงดวน ในระยะเวลาอนสน เพอยกระดบเปน National Lead เชน National Health Promotion Package, Health Package ในประกนสงคม, Health Surveillance, HIA เปนตน ในสวนความกาวหนาในหนาทการงาน กรมวาง CP ชดเจนทงกระบวนการพฒนา (Career Development Framework) และ Output ทตองการกอนขนสตาแหนง ดงแผนภาพท 5-6 (รายละเอยดแสดงขางตน) สวนกระบวนการประเมน และการแตงตงพนฐานเปนไปตามท สานกงาน กพ. กาหนด และมงสรรหาคนเกงและคนด ดวยการออกหลกเกณฑเฉพาะของกรมโดย อกพ.กรม เพอใหคนขนสตาแหนงมคณภาพ สาหรบ Succession Plan โดยภาพรวมใชกรอบตาม CP และกรมกาหนดเปน 2 สวน ระดบหนวยงานให CHRO หนวยงานเปนผวางแผนบรหารกาลงคนตาม CP ในระดบกรม HR Cluster จะเปนหลกในการบรหารรวมกบผบรหารระดบสง จดเนนสาคญคอ การคดเลอก และการวางแผนการสงสมประสบการณ กอนขนสตาแหนง เชน การหมนเวยนเปลยนงาน การผานหลกสตร OSOF, NeGSOF เปนตน นอกจากกาลงคนภายในกรมแลว การขบเคลอนงานใหสาเรจ กาลงคนภายนอกกรมเปน Key Man สาคญในการสงมอบสนคาจากกรมทงนโยบาย กฎหมาย นวตกรรม/เทคโนโลยสประชาชน กาลงคนกลมสาคญคอเขตสขภาพ ซงกรมไดวเคราะหแลววาผมบทบาทสาคญทจะสงตอสนคาส End User คอ เลขาฯ พชอ.(สาธารณสข

Page 36: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

อาเภอ) พยาบาล หวหนากลมสงเสรมสขภาพ ทนตแพทย/ทนตาภบาล นกวชาการสาธารณสข และ อปท. กรมจงวางแผนพฒนากาลงคนภายนอกในระบบสขภาพ โดยมการจดทาหลกสตรพฒนาสมรรถนะ Key Man เพอไปขบเคลอนงานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ไดแก หลกสตรพฒนาศกยภาพผปฏบตหนาท เลขานการคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ, หลกสตรระยะสนพยาบาลสงเสรมสขภาพ หลกสตรทนตสาธารณสข 4 เดอน, หลกสตร Health Promotion Manager, หลกสตรนกบรหารงานอนามยสงแวดลอมและสงเสรมสขภาพ (นบอส.) เปนตน หลกสตรดงกลาวนอกจากเปนการพฒนาสมรรถนะแลวยงเชอมโยงกบความกาวหนาในอาชพ การไดรบคาตอบแทนทสงขน และสามารถนาไปตอยอดกบการศกษาในระดบสงขน เชน หลกสตรทนตสาธารณสข 4 เดอนสามารถนาไปประเมนคดเลอกขนระดบชานาญการพเศษ หลกสตร นบอส. สามารถเทยบหนวยกจในการเรยนระดบปรญญาโทของมหาวทยาลยธรรมศาสตรได เปนตน

โดยภาพรวมกรมอนามย กรมใหความสาคญกบกาลงคนในการขบเคลอนยทธศาสตรเปนอยางยง และไดจดทาแผนยทธศาสตรบรหารกาลงคน กรมอนามย 5 ป (พ.ศ. 2560 – 2564) และสนบสนนงบประมาณเพอพฒนากาลงคนอยางตอเนองและเพมขนทกป (โดยมรายจายงบประมาณดานการพฒนาบคลากรเพมขนจากรอยละ 0.2 เปน 12.91, 13.57 และ 15.95 ตามลาดบ, เปาหมายรอยละ 10) รวมถงวางกลไกระดบกรมและหนวยงานทง HR Cluster และ CHRO ในการเชอมประสานทงในแนวดงและแนวราบใหมทศทางเดยวกนทตอบสนองตอความตองการของกรม หนวยงานภายใน กาลงคน และความคาดหวงของผรบบรการ ผมมสวนไดสวนเสยภายนอก ทตองการใหกาลงคนของกรมปฏบตภารกจตอบสนองอยางมประสทธผล และประสทธภาพ เพอประชาชนไทยมสขภาพด และอยในสงแวดลอมทเออตอสขภาพ ดงจะเหนไดจากตวชวดสาคญใน 5 กลมวยของกรมมแนวโนมดขน เชน อตราสวนการตายมารดา พฒนาการเดกปฐมวย และ อตราคลอดของแมวยรน เปนตน

สวนท 3 ผลลพธการด าเนนการ หมวด 7 ผลลพธการด าเนนการ

7.1 ดานประสทธผลและการบรรลพนธกจ ผลลพธตามพนธกจของกรมอนามย พบวาสวนใหญสามารถดาเนนการไดสงกวาคาเปาหมาย ไดแก

อตราสวนการตายมารดาตอการเกดมชพแสนคน (ภาพ7-1), รอยละของเดก 0-5 ป พฒนาการสมวย (ภาพ7-2), อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป พนคน (ภาพ7-3), รอยละของผสงอายทมสขภาพด (ภาพ7-4) สาหรบตวชวดทมแนวโนมผลลพธทดขน แตยงไมบรรลคาเปาหมาย ไดแก รอยละของมลฝอยตดเชอทไดรบการจดการถกตองตามกฎหมาย

7.2 ดานการใหความส าคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ผลลพธดานการใหความสาคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย พบวา รอยละความพงพอใจของ Care Manager ทมตอการพฒนา ระบบการดแลผสงอายระยะยาว และจานวนการเขาถงขอมลขาวสารกรมอนามยของประชาชน ผานสอสงคมออนไลน มแนวโนมขน (ภาพ 7-6, 7-7)

Page 37: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

7.3 ผลลพธดานการมงเนนบคลากร เพอการบรรลเปาหมายตามภารกจและยทธศาสตร กรม

อนามยจงใหความสาคญกบการบรหารและพฒนากาลงคน สงผลใหการบรหารอตรากาลง สามารถจดการตาแหนงวางใหลดลงไดทกป (ภาพ 7-8), การจดสรรงบประมาณสาหรบการใชจายเพอพฒนาบคลากรเพมขน (ภาพท 7-9), รอยละของผนาการสงเสรมสขภาพอนามยสงแวดลอมมสมรรถนะเหมาะสมสงขน (ภาพ 7-10), รอยละของบคลากรกรมฯ มสมรรถนะทพงประสงค (ภาพ 7-11), รอยละของบคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพ มแนวโนมสงขน (ภาพ 7-12) และรอยละของบคลากรทมความผกพนกบองคกร มแนวโนมสงขนกวาคาเปาหมาย (ภาพ 7-13) รวมถง รอยละของบคลากรท เชอมนในทศทางขององคกรสงขน (ภาพ 7-14)

7.4 ผลลพธดานการน าองคการและการก ากบดแล ผบรหารระดบสงขององคกรมภาวะการนาอยางมวสยทศนซงจะเหนไดจากสามารถนาองคกรใหบรรลเปาหมายตามแผนยทธศาสตรและภารกจขององคการ บคลากรมความพงพอใจตอภาวะการนาในระดบสง (ภาพ 7-15) และมการสงเสรมใหบคลากรทกหนวยงานในสงกดมการปฏบตตามวฒนธรรมองคกร (ภาพ 7-16) รวมทงใหความสาคญกบเรองคณธรรมและความโปรงใสซงทาใหผลการประเมน ITA สงกวาเปาหมาย (ภาพ 7-17) และไดรางวล NACC ของ ปปช. และ ITA ของกระทรวงสาธารณสขทกป (ภาพ 7-18) 7.5 ผลลพธดานงบประมาณ การเงน และการเตบโต กรมไดรบงบประมาณในการดาเนนงานโครงการสาคญเพมขนทกป เชน โครงการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long term care) และสามารถเบกจายเงนงบประมาณภาพรวมไดตามเปาหมาย (ภาพ 7-19) (ภาพ 7-20) 7.6 ผลลพธดานปะสทธผลของกระบวนการและการจดการหวงโซอปทาน กรมอนามยมการปรบปรงกระบวนการเพอลด Waste และเพม Value สามารถลดระยะเวลาการเบกจายงบประมาณลงไดมากกวาคร งของระยะเวลาทเคยดาเนนการ (ภาพ 7-21) และมการพฒนากระบวนการดาเนนงานจนไดรบรางวลเลศรฐสาขาพฒนาบรการ นวตกรรม และ PMQA รวมทงดานคณธรรมและความโปรงใสเพมขนสงกวาเปาหมาย (ภาพ 7-22) มการเตรยมพรอมรบภาวะฉกเฉนโดยอบรมใหความรแกบคลากรกลมเปาหมายครบทกคน (ภาพ 7-23) ทกหนวยงานมระบบการตรวจสอบการบก

Page 38: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

รกและตรวจสอบความปลอดภยของเครอขายครอบคลมทก Host (ภาพ 7-24) รวมทงมแผนและมการสารองขอมลสารสนเทศ (Back up) (ภาพ 7-25) ในดานการจดการหวงโซอปทาน กรมสามารถบรหารจดการหนวยงานทรวมดาเนนการในกระบวนอทธรณจนสามารถดาเนนการอทธรณใหแลวเสรจภายใน 90 วน ไดเพมขนทกป (ภาพ 7-26)

Category

/Item No. ชอตวชวด เปาหมายป

2561 ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด**

พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 หมวด 7 ผลลพธการด าเนนการ 7.1 ผลลพธดานประสทธผลและการบรรล พนธกจ

1 ตวชวดดานผลผลตและการบรการตามพนธกจหลกของสวนราชการ 1.1 อตราสวนการตายมารดาไทยตอการเกดมชพแสนคน <20 26.63 23.75 17.33 1.2 รอยละของเดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย (DSPM) รอยละ 85 90.66 95.66 96.66

1.3

อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป พนคน

<40 44.75 (ป 58)

42.46 (ป 59)

39.58 (ป 60)

1.4 รอยละของผสงอายทมสขภาพด (Healthy Aging) รอยละ 50 96.07 96.53 96.78 1.5

รอยละของมลฝอยตดเชอ(จากทกแหลงกาเนด) ทไดรบการจดการถกตองตามกฎหมาย

รอยละ 90 88.16 88.52 89.91

2 ตวชวดดานการนายทธศาสตรไปปฏบต 2.1 รอยละหญงตงครรภฝากครรภเมออายครรภนอยกวาหรอเทากบ

12 สปดาห รอยละ 60 62.18 66.32 74.37

2.2

รอยละของเดกอาย 9,18,30,42 เดอน ไดรบการตรวจคดกรองพฒนาการและพบพฒนาการสงสยลาชา (เดมคดกรองไดนอยกวาปกต)

รอยละ 20 14.41 18.53 20.59

2.3 รอยละของโรงพยาบาลสงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑการประเมนและรบรองโรงพยาบาลตามมาตรฐานบรการสขภาพทเปนมตรสาหรบวยรนและเยาวชน (YFHS)

รอยละ 85 74.91 80.47 85.83

2.4 รอยละของตาบลทมระบบการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long term care) ผานเกณฑ

รอยละ 60 21.63 51.12 71.10

2.5 รอยละโรงพยาบาลทมการดาเนนงาน GREEN & CLEAN Hospital หมายเหต ป 2560 ปรบชอตวชวด เปน โรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ GREEN & CLEAN Hospital

รอยละ 100 40.50 92.08 100

7.2 ผลลพธดานการใหความสาคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

3 ตวชวดดานความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 3.1 รอยละขอรองเรยนทไดรบการแกไขจนไดขอยต

(ตาม พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535) รอยละ 100 100 100 100

3.2 รอยละของเรองทไดรบการตอบสนองตอผรองเรยนภายใน 15 วน (ตาม พรบ.สาธารณสข พ.ศ. 2535)

รอยละ 100 100

100

100

3.3 รอยละความพงพอใจของ Care Manager ทมตอ กระบวนการพฒนาระบบการดแลผสงอายระยะยาว

รอยละ 80 62.70 72.80 80.76

3.4 รอยละความพงพอใจของเครอขายทมตอผลตภณฑของกรมอนามย(สมดบนทกสขภาพผสงอาย)

รอยละ 80 75.20 89.20 89.96

3.5 รอยละความพงพอใจของสอมวลชนตอกรมอนามย รอยละ 80 89.00 94.00 88.05

Page 39: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

Category /Item

No. ชอตวชวด เปาหมายป 2561

ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด** พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561

4 ตวชวดดานการใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

4.1 จานวนชมรมผสงอายทมกจกรรมการดแลสขภาพชองปากตนเอง (สะสม)

3,000 ชมรม

502 ชมรม

1,410 ชมรม

4,373 ชมรม

4.2 จานวนการเขาถงขอมลขาวสารกรมอนามยของประชาชนผานสอสงคมออนไลน

4.2 ลาน 1.9 ลาน 4.1 ลาน 7.4 ลาน

4.3 รอยละของจงหวดและกรงเทพฯทมคณะอนกรรมการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน

รอยละ 77 35 65 77

7.3 ผลลพธดานการมงเนนบคลากร

5 ตวชวดดานขดความสามารถและอตรากาลงบคลากร 5.1 รอยละตาแหนงวางของขาราชการกรมอนามย < รอยละ 9 15.67 10.90 8.82

5.2 คาเฉลยคะแนนการประเมนผลการปฏบตราชการของหนวยงานตอบสนองยทธศาสตรกรม

4.4278 4.1658 (n=36 รอบ 2/60)

4.4278 (n=37 รอบ 1/61)

4.6195 (n=37 รอบ 2/61)

5.3 รอยละบคลากรกรมอนามยมสมรรถนะทพงประสงค รอยละ 70 83.90 84.44 83.56 6 ตวชวดดานบรรยากาศการทางาน

6.1 รอยละของบคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพ รอยละ 60 52.30 60.60 65.71 6.2 รอยละบคลากรกรมอนามยพงพอใจกบการจดเตรยมเครองใช

อปกรณ ทเพยงพอและเหมาะสมกบการทางาน รอยละ 70 62.60 66.73 69.65

7 ตวชวดดานการทาใหบคลากรมความผกพน 7.1 รอยละบคลากรกรมฯทเชอมนในทศทางขององคกร รอยละ 60 59.27 67.49 68.18 7.2 รอยละของบคลากรทมความผกพนกบองคกร รอยละ 60 68.04 71.30 73.90 8 ตวชวดดานการพฒนาบคลากรและการพฒนาผนาของสวนราชการ (ขรก ป 59=1935, ป 60=1856, ป 61=1864)

8.1 รอยละของบคลากรกรมอนามยทไดรบการพฒนาเปนผนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

รอยละ 25 6.42 (83/1292 คน)

11.42 (142/1243 คน)

28.61 (367/1283 คน)

8.2 รอยละของผนาการสงเสรมสขภาพอนามยสงแวดลอมมสมรรถนะเหมาะสม

รอยละ 70 64.04 62.26 73.11

8.3 รอยละการใชจายงบประมาณสาหรบการพฒนาบคลากร รอยละ 10 12.91 13.57 15.95 7.4 ผลลพธดานการนาองคการและการกากบดแล

9 ตวชวดดานการนาองคการ 9.1 รอยละของบคลากรกรมอนามยมความพงพอใจตอภาวะการนา

องคกรของผบรหารระดบสงดานการมวสยทศน รอยละ 75 - 73.69 85.00

9.2 รอยละของหนวยงานทมการปฏบตตามวฒนธรรมองคการ รอยละ 100 100 100 100

10 ตวชวดดานการกากบดแลองคการ 10.1 รอยละของหนวยงานมการจดทาแผนปฏบตราชการประจาป รอยละ 100 100 100 100 10.2 รอยละของหนวยงานทมการดาเนนการตามแผนปรบปรงระบบ

การควบคมภายใน รอยละ 100 100 100 100

11 ตวชวดดานกฎหมายและกฎระเบยบขอบงคบ 11.1 รอยละของการทบทวน/ปรบปรงคาสงระเบยบ ขอบงคบ รอยละ 100 100 100 100 12 ตวชวดดานการประพฤตปฏบตตามหลกนตธรรมความโปรงใส และจรยธรรม

12.1 คะแนนการประเมนระดบคณธรรมและความโปรงใสในการดาเนนงานของหนวยงาน (ITA)

80 คะแนน 77.90 83.71 85.04

12.2 อตราสวนเรองความรบผดทางละเมดของเจาหนาทเปนศนย (0 เรอง)

0 0 0 0

12.3 จานวนรางวลคณธรรมและความโปรงใสจากการประเมนผลโดยองคกรภายนอก

2 2 (NACC, ITA)

2 (NACC, ITA)

2 (NACC, ITA)

13 ตวชวดดานสงคมและชมชน 13.1 อตราสวนโรงเรยนในถนทรกนดารไดรบการพฒนาดานการ

สงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ตอเปาหมายเพมขน 310 แหง 0.39

(120 แหง) 1.11

(344 แหง) 1.26

(390 แหง) 7.5 ผลลพธดาน

14 ตวชวดดานผลการดาเนนการดานงบประมาณ และการเงน 14.1 รอยละของการเบกจายงบประมาณรายจายภาพรวม รอยละ 96 94.86 97.02 97.91

Page 40: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/cat5_DoH.pdfส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การ

Category /Item

No. ชอตวชวด เปาหมายป 2561

ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด** พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561

งบประมาณ การเงน และการเตบโต

14.2 จานวนเงนงบประมาณโครงการพฒนาและบรการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายทเหมาะสมกบทองถนและชมชน ทไดรบการจดสรรเพมขน (บาท)

- - 117,922,800

136,752,500

14.3 จานวนเงนงบประมาณโครงการพฒนาระบบเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพจากมลพษทางอากาศ ทไดรบการจดสรรเพมขน (บาท)

- - 2,000,000 3,120,000

14.4 รอยละของการดาเนนการตามมาตรการประหยดพลงงานของสวนราชการลดลงรอยละ 10 (เมอเทยบกบคามาตรฐานในแตละป)

ลดลงรอยละ 10 ของมาตรฐาน

7.31 20.89 26.32

14.5 จานวนเงนงบประมาณในการดาเนนการ Long Term Care ทไดรบการจดสรรเพมขน (ผาน สปสช.)

- 600 ลานบาท 900 ลานบาท

1,159.20 ลานบาท

15 ตวชวดดานการเตบโต 15.1 จานวนผสงอายเขาถงนวตกรรมเทคโนโลย สงเสรมสขภาพ

ดแลผสงอายระยะยาว 200,000

คน 100,000 คน 150,000

คน. 200,000 คน

15.2 รอยละขององคกรปกครองสวนทองถนทมการออกขอบญญตทองถนเพอคมครองสขภาพของประชาชนดานอนามยสงแวดลอม

100 95.69 95.75 96.46

15.3 จานวนผเขารบการอบรม Care Manager (สะสม) 4,500 (3 ป) 2,714 4,139 5,599 15.4 จานวน Care giver ทไดรบการอบรม (สะสม) 18,000 (3ป) 27,696 22,450 27,234 15.5 จานวนผสงอายทวประเทศไดรบบรการสงเสรม ปองกน

ทนตสขภาพ 3,500,000

คน 1,656,824 3,001,908 3,420,094

7.6 ผลลพธดานประสทธ ผลของกระบวน การและการจดการหวงโซอปทาน

16 ตวชวดดานประสทธผลและประสทธภาพของกระบวนการ 16.1 ระยะเวลาในการเบกจายเงนงบประมาณ (วนทาการ) 8 25 8 8 16.2 รอยละของนวตกรรมทไดรบการจดทรพยสนทางปญญา รอยละ 100

(8 เรอง) 63

(5 เรอง) 88

(7 เรอง) 100

(9 เรอง) 16.3 จานวนผลงานทกรมอนามยไดรบรางวลคณภาพจากการ

ประเมนผลขององคกรภายนอก ไดแก PMQA, TPSA, NACC, ITA ประกาศเกยรตคณดานปลอดความรบผดชอบทางละเมด (ดเลศ) และประกาศเกยรตคณดานการเบกจาย

7

6

6

9

16.4 รอยละของ อปท.ทผานการรบรองคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม (EHA) ระดบพนฐานขนไปใน 4 ประเดนงานหลก

60 38.10 27.70

62.30

16.5 รอยละของอาเภอทผานเกณฑการประเมนมาตรฐานอาเภออนามยการเจรญพนธ

รอยละ 75 (สะสม)

65.38 72.21 78.39

17 ตวชวดดานการเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน 17.1 รอยละของบคลากรกลมเปาหมายทเกยวของเขารวมการ

อบรมความรความเขาใจในการปองกนและระวงอคคภยและรวมซอมแผนอคคภย

100 100 100 100

17.2 รอยละของหนวยงานกรมอนามยมระบบการตรวจสอบการบกรกและตรวจสอบความปลอดภยของเครอขายครอบคลมทกโฮสต (Host) รวมถงเสนทางทขอมลอาจเดนทาง

รอยละ 100 93 100 100

17.3 รอยละของหนวยงานทมคอมพวเตอรแมขาย มแผนและมการสารองขอมลสารสนเทศ (Back up)

รอยละ 100 93 100 100

18 ตวชวดดานการจดการหวงโซอปทาน 18.1 รอยละของเรองอทธรณตามมาตรา 66 แหง

พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535 ทดาเนนการแลวเสรจภายใน 90 วน

50 2.70 14.06 65.93

18.2 ลดระยะเวลากระบวนการจดทาและอนมตแผนการดแลผสงอาย Care Plan (จานวนวน)

30 60 45 30