ส่วนที่ 1 ลักษณะส...

40
ส่วนที่ 1 ลักษณะสาคัญขององค์การ (1) พันธกิจและหน้าที่ตามกฎหมาย กรมอนามัย มีหน้าที่ตามกฎหมายที่ตราไว้ในกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมอนามัย กระทรวง สาธารณสุข พ.ศ. 2552 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 126 ตอนที98 ก ลงวันที28 ธันวาคม 2552 ดังนีตารางทีOP-1 บทบาทหน้าที่ของกรมอนามัย หน้าที่ตามกฎหมาย (เรียงลาดับความสาคัญ) ผลผลิต/สินค้า/บริการ และการส่งมอบ 1. พัฒนาระบบกลไกและการดําเนินการตามกฎหมาย กฎหมาย (พรบ. กฎ/ประกาศกระทรวง การพิจารณาอุทธรณ์ คําแนะนําของ คณะกรรมการตามกฎหมาย) นโยบาย ยุทธศาสตร์ และข้อเสนอแนะเชิง นโยบาย มาตรฐานบริการหรือมาตรฐานผลิตภัณฑ์ จัดเป็นผลผลิตสายบน ซึ่ง จะส่งมอบให้ระดับกระทรวง หรือ รัฐบาล เพื่อมอบหมายหน่วยงานทีเกี่ยวข้องบังคับใช้หรือดําเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป 2. พัฒนา นโยบาย ยุทธศาสตร ข้อเสนอแนะเชิง นโยบาย และมาตรฐานด้านการส่งเสริมสุขภาพและ อนามัยสิ่งแวดล้อม 3. พัฒนาระบบและกลไก ในการเฝูาระวังสถานะ สุขภาพและปัจจัยกําหนดสุขภาพ รวมถึงการพัฒนา องค์ความรู้ รูปแบบบริการ เทคโนโลยีหรือนวัตกรรม ข้อมูลสารสนเทศในการเฝูาระวัง องค์ความร้จากการศึกษาวิจัย รูปแบบ บริการ นวัตกรรม คู่มือ แนวทางการดําเนินงาน หลักสูตร จัดเป็นผลผลิตสาย ล่าง ที่จะส่งมอบไปยังกลุ่มเปูาหมายต่างๆ ได้แก่ เขตสุขภาพ ราชการส่วน ภูมิภาค (จังหวัด/อําเภอ) และส่วนท้องถิ่น หรือ setting ต่างๆ ผ่านการ ประชุม การฝึกอบรม สัมมนา ดูงาน หรือส่งผ่านสื่อ digital โดยตรงไปยัง กลุ่มเปูาหมายต่างๆ รวมถึงประชาชนด้วย 4. การประสานความร่วมมือ การพัฒนาศักยภาพภาคี เครือข่าย การสร้างกระแสสังคม และการรณรงค เผยแพร่องคความรูและเทคโนโลยี (2)วิสัยทัศน์และค่านิยม วิสัยทัศน์ กรมอนามัยเป็นองค์การหลักของประเทศ ( National Health Authority) ในการ อภิบาลระบบส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมเพื่อประชาชนสุขภาพดี (เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2558) ค่านิยม/วัฒนธรรมองค์กร HEALTH (เมื่อวันที15 มีนาคม 2549) ดังนีH : Health Model : เป็นต้นแบบสุขภาพ E : Ethics : มีจริยธรรม A : Achievement : มุ่งผลสัมฤทธิL : Learning : เรียนรู้ร่วมกัน T : Trust : เคารพและเชื่อมั่น H : Harmony : เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน สมรรถนะหลักขององค์กร A2IM ซึ่ง A = Assessment ( ประเมิน) , A = Advocacy ( ให้ ข้อเสนอ) , I = Intervention ( ปฏิบัติการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม) และ M = management ( จัดการ/อภิบาลระบบ) (3)ลักษณะโดยรวมของบุคลากร (ข้อมูล ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2561) ตารางทีOP-2 ลักษณะโดยรวมของบุคลากร จําแนกตามตําแหน่ง จําแนกตามระดับการศึกษา จําแนกตามสายงาน ตําแหน่ง จํานวน ร้อยละ การศึกษา จํานวน ร้อยละ สายงาน จํานวน ร้อยละ ข้าราชการ 1,870 52.63 ต่ํากว่า ป.ตรี 1,089 30.65 สายงานหลัก (แพทย์ ทันต แพทย์ พยาบาลวิชาชีพ นัก โภชนาการ นักวิชาการ สาธารณสุข) 1,461 41.12 พนักงาน ราชการ 549 15.45 ป.ตรี 1,819 51.20 พนักงาน กระทรวง 445 12.52 ป.โท 530 14.92 นักวิเคราะห์นโยบายและแผน สายงานสนับสนุน และสาย งานอื่นๆ 2,092 58.88 ลูกจ้างประจํา 689 19.39 ป.เอก 115 3.24 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100 กรมอนามัยมีอัตรากําลังรวมทั้งสิ้น 3,553 คน จําแนกตามประเภท การศึกษาและสายหลักสาย สนับสนุนได้ดังตารางที1 เพื่อให้บุคลากรกรมอนามัยเกิดความผูกพันในการที่จะขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ให้ บรรลุวิสัยทัศน์ พันธกิจ โดย

Upload: others

Post on 12-Feb-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

สวนท 1 ลกษณะส าคญขององคการ (1) พนธกจและหนาทตามกฎหมาย

กรมอนามย มหนาทตามกฎหมายทตราไวในกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข พ.ศ.2552 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 126 ตอนท 98 ก ลงวนท 28 ธนวาคม 2552 ดงน ตารางท OP-1 บทบาทหนาทของกรมอนามย

หนาทตามกฎหมาย (เรยงล าดบความส าคญ) ผลผลต/สนคา/บรการ และการสงมอบ 1. พฒนาระบบกลไกและการดาเนนการตามกฎหมาย กฎหมาย (พรบ. กฎ/ประกาศกระทรวง การพจารณาอทธรณ คาแนะนาของ

คณะกรรมการตามกฎหมาย) นโยบาย ยทธศาสตร และขอเสนอแนะเชงนโยบาย มาตรฐานบรการหรอมาตรฐานผลตภณฑ จดเปนผลผลตสายบน ซงจะสงมอบใหระดบกระทรวง หรอ รฐบาล เพอมอบหมายหนวยงานทเกยวของบงคบใชหรอดาเนนการในสวนทเกยวของตอไป

2. พฒนา นโยบาย ยทธศาสตร ขอเสนอแนะเชงนโยบาย และมาตรฐานดานการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

3. พฒนาระบบและกลไก ในการเฝาระวงสถานะสขภาพและปจจยกาหนดสขภาพ รวมถงการพฒนาองคความร รปแบบบรการ เทคโนโลยหรอนวตกรรม

ขอมลสารสนเทศในการเฝาระวง องคความรจากการศกษาวจย รปแบบบรการ นวตกรรม คมอ แนวทางการดาเนนงาน หลกสตร จดเปนผลผลตสายลาง ทจะสงมอบไปยงกลมเปาหมายตางๆ ไดแก เขตสขภาพ ราชการสวนภมภาค (จงหวด/อาเภอ) และสวนทองถน หรอ setting ตางๆ ผานการประชม การฝกอบรม สมมนา ดงาน หรอสงผานสอ digital โดยตรงไปยงกลมเปาหมายตางๆ รวมถงประชาชนดวย

4. การประสานความรวมมอ การพฒนาศกยภาพภาคเครอขาย การสรางกระแสสงคม และการรณรงคเผยแพรองคความรและเทคโนโลย

(2)วสยทศนและคานยม วสยทศน กรมอนามยเปนองคการหลกของประเทศ (National Health Authority) ในการ

อภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมเพอประชาชนสขภาพด (เมอวนท 24 ธนวาคม 2558) คานยม/วฒนธรรมองคกร HEALTH (เมอวนท15 มนาคม 2549) ดงน

H : Health Model : เปนตนแบบสขภาพ E : Ethics : มจรยธรรม A : Achievement : มงผลสมฤทธ L : Learning : เรยนรรวมกน T : Trust : เคารพและเชอมน H : Harmony : เปนอนหนงอนเดยวกน

สมรรถนะหลกขององคกร A2IM ซ ง A = Assessment (ประเมน) , A = Advocacy (ใหขอเสนอ), I = Intervention (ปฏบตการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม) และ M = management (จดการ/อภบาลระบบ) (3)ลกษณะโดยรวมของบคลากร (ขอมล ณ วนท 1 ตลาคม 2561) ตารางท OP-2 ลกษณะโดยรวมของบคลากร

จาแนกตามตาแหนง จาแนกตามระดบการศกษา จาแนกตามสายงาน ตาแหนง จานวน รอยละ การศกษา จานวน รอยละ สายงาน จานวน รอยละ

ขาราชการ 1,870 52.63 ตากวา ป.ตร 1,089 30.65 สายงานหลก (แพทย ทนตแพทย พยาบาลวชาชพ นกโภชนาการ นกวชาการสาธารณสข)

1,461 41.12 พนกงานราชการ

549 15.45 ป.ตร 1,819 51.20

พนกงานกระทรวง

445 12.52 ป.โท 530 14.92 นกวเคราะหนโยบายและแผน สายงานสนบสนน และสายงานอนๆ

2,092 58.88

ลกจางประจา 689 19.39 ป.เอก 115 3.24 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100 รวม 3,553 100

กรมอนามยมอตรากาลงรวมทงสน 3,553 คน จาแนกตามประเภท การศกษาและสายหลกสายสนบสนนไดดงตารางท 1 เพอใหบคลากรกรมอนามยเกดความผกพนในการทจะขบเคลอนยทธศาสตรใหบรรลวสยทศน พนธกจ โดย

Page 2: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

1. กาหนด HR strategy ทเชอมโยงกบแผนยทธศาสตรของกรมฯ มการกาหนด KPI แลวกระจาย KPI ลงสระดบหนวยงานจนถงระดบบคคล (Personal scored card) พฒนาระบบการประเมนผลการปฏบตงาน (PMS) ทสามารถเปรยบเทยบระหวางหนวยงานและจายวงเงนเลอนเงนเดอนสอดคลองกบผลการปฏบตงาน

2. ใหความสาคญกบเรองสมรรถนะหลกขององคกร (A2IM) โดยใช A2IM ในทกขนตอนของการบรหารงานบคคล ไดแก การสรรหาและคดเลอกบคลากร การเลอนระดบ การประเมนผลการปฏบตงาน และเปนหวขอใน HRD (Human Resource Development)

กรมอนามยไดมการกาหนดขอกาหนดดานสขภาพและความปลอดภยของบคลากรทปฏบตงานในลกษณะทเสยงภยตอสขภาพ โดยจดใหมการตรวจสขภาพประจาป ใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทมความเสยง เชน หองเอกซเรย หองทนตกรรม LAB หองปฏบตการเพอการตรวจวเคราะห ฯลฯ จากสารเคม (4)สนทรพย ตารางท OP-3 สนทรพยทส าคญของกรมอนามย

ประเภท รายละเอยด อาคารสถานท

สวนกลาง อาคารสานกงาน อาคารศนยหองปฏบตการ ศนยเดกเลก, Fitness Center, บรการทนตกรรม สวนภมภาคศนยอนามยท 1-12 สถาบนพฒนาสขภาวะเขตเมอง ศนยอนามยกลมชาตพนธ ชายขอบและแรงงานขามชาต ศนยทนตสาธารณสขระหวางประเทศ

วชาการ 1) งานวจย &วารสาร Health 2) นวตกรรม 3) สมดบนทกสขภาพกลมวยตางๆ 4) มาตรฐานดานสงเสรมสขภาพ(SMH,BFI,YFHS,HPH)และอนามยสงแวดลอม (GCH,EHA) 5) หลกสตรการอบรมตางๆ

กฎหมาย 1) พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 2) พรบ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559 3) พรบ.ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลก พ.ศ. 2560

เทคโนโลยสารสนเทศ

ระบบฐานขอมลกลางกรมอนามย (Data Center) ไดแก DoH Dashboard, ระบบศนยตดตามผลการปฏบตงาน กรมอนามย (Department Operation Center : DOC), ระบบงานบคลากรกรมอนามย (HR), ระบบจดหมายอเลกทรอนกส (anamai.mail.go.th) เปนตน ,web site ของ กรม/กอง/สานก/ศนยเขต

อปกรณการปฏบตงาน

หอง Lab ดานโภชนาการ และอนามยสงแวดลอมไดแก1)อปกรณและเครองมอตรวจวเคราะหและทดสอบทางวทยาศาสตรขนสง 2)Test Kits เชน SI-2, อ11 (ชดตรวจสอบโคลฟอรมแบคทเรย), อ31 (ชดทดสอบคลอรนอสระคงเหลอในนา) 3)รถ Mobile ตรวจวเคราะหคณภาพสงแวดลอม

หมายเหต SMH : Safe Motherhood Hospital, BFI:Breath Feed Initiate, HPH : YFSH: Youth Friendly Health Services, HPH:Health Promoting Hospital, GCH :GREEN&CLEAN Hospital, EHA : Environmental Health Accreditation (5)กฎหมาย กฎ ระเบยบ และขอบงคบ

ตารางท OP-4 กฎหมาย กฎ ระเบยบ และขอบงคบ กรอบความรวมมอ / พนธะสญญาระดบโลก /

ขอตกลงระหวางสหประชาชาต กฎหมายระดบประเทศ

กฎหมายในก ากบดแลของกรมอนามย

SDGs, Paris Agreement, Global Nutrition Target, ASEAN Declaration, กรอบความร วมมอด านอนามยและส งแวดลอม 14 ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและเอ เ ช ยตะ ว นออก , มต ท ปร ะช มสม ช ช าสหประชาชาต สมยสามญ ครงท 71

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 65, พรบ.ระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.2534, พรบ.ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 , พรบ.ขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540, พรฎ.วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 และประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

พรบ. 3 ฉบบ (อางในสนทรพย กรมอนามย )

(6) โครงสรางองคการ กรมอนามยมหนวยงานในกากบรวมทงสน 37 หนวยงาน (หนวยงานตามกฎกระทรวงฯ 26 หนวยงาน

และจดตงภายใน 11 หนวยงาน) ดงแผนภาพท OP-1 และมระบบกากบตามแผนภาพ OP-2

Page 3: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

แผนภาพท OP-1 โครงสรางกรมอนามย

แผนภาพท OP-2 การก ากบดแลตนเองทดของกรมอนามย

การก ากบดแลองคการทดของกรมอนามย

(7) ผรบบรการและผมสวนไดเสย ตารางท OP-5 สนคาและบรการของกรมอนามย

กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย สนคา/บรการ ความตองการและความคาดหวง ผรบบรการ 1.ประชาชน 4 กลมวย ไดแก สตรและเดกปฐมวย วยเรยนและวยรน วยทางาน วยผสงอาย 2.Setting ตางๆทงภาครฐ/เอกชน/ทองถน เชน ศนยเดกเลก, โรงเรยน, องคกรในชมชน (ชมรม, สมาคมตางๆ ฯลฯ) ,วดสงเสรมสขภาพ, สถานประกอบกจการ, รพ.

- องคความร/รปแบบบรการ/เทคโนโลย/ นวตกรรม - มาตรฐาน ดานการสง เสรม สขภาพและอนามยสงแวดลอม

- ไดมาตรฐาน/ขอกาหนด - ใชไดจรงและมประสทธผล - ความปลอดภยของผลตภณฑ/บรการ และผลกระทบตอสงแวดลอม ฯลฯ

ผมสวนไดสวนเสยทส าคญ 1.หนวยงาน/องคกรในภาคสวนสาธารณสข ไดแก เขตสขภาพ สสจ. รพศ/รพท/รพช/รพ.สต. คกก.-

- องคความร นวตกรรม ผลงานวจย มาตรฐาน ขอเสอแนะเชงนโยบาย/

-ไดมาตรฐานเปนทยอมรบ -ใชไดจรงและมประสทธผล

การก ากบจากหนวยงานภายนอก ดานการปฏบตงานของบคลากร

สานกงาน ก.พ. อกพ.กระทรวงสาธารณสข สานกงาน ปปช. ปปท. สานกงบประมาณ กรมบญชกลาง สานกงานตรวจเงนแผนดน

การตรวจสอบจากองคกรภายนอก ดานผลการด าเนนงาน

คณะทปรกษาภาคประชาชน กรมอนามย คณะกรรมการ คตป. ภาคเครอขายกรมอนามย สานกงาน ก.พ.ร.

ระบบการก ากบภายในกรมอนามย

การควบคมก ากบดานบคลากร

อกพ.กรมอนามย คกก.จรยธรรมประจากรม กลมงานคมครองจรยธรรม กลมกฎหมายและวนย ชมรมจรยธรรม คกก.พจารณาขาราชการ ดเดน/คนดศรอนามย คกก ยทธศาสตรกาลงคน/ คกก.จรยธรรมการวจยกรมอนามย

การควบคมก ากบดานองคการ

กลมตรวจสอบภายใน คกก.พฒนาระบบราชการ คกก.บรหารความเสยง คทง.ตดตามประเมนผลระบบ ควบคมภายใน คกก.บรหารแผนยทธศาสตรฯ คกก.PMS

การควบคมก ากบ ดานสงแวดลอม/สงคม

คทง. ลดการใชพลงงานกรมอนามย GREEN & CLEAN Health Literacy

การควบคมก ากบดาน C/SH

ศนยรบขอรองเรยน คกก.ขอมลขาวสารของราชการ คกก.อทธรณ

Page 4: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย สนคา/บรการ ความตองการและความคาดหวง พฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ, สป.สช. ,สช. 2.หนวยงาน/องคกรนอกภาคสวนสาธารณสข เชน องคกรปกครองสวนทองถน, คกก.พฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ (พชอ.) สสส. และกระทรวงอน ๆ

มาตรการ - คมอแนวทางการดาเนนงาน หลกสตรการพฒนาศกยภาพ - กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง และคาแนะนาในการดาเนนการตามกฎหมาย

- การมสวนรวมในออกแบบ หรอแบงปนขอมล/ความรเพอปรบปรงผลตภณฑใหเหมาะสมกบพนท - มปญหาในการใชงานสามารถปรกษาไดสะดวก

(8) สวนราชการหรอองคการทเกยวของกนในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกน ตารางท OP-6 สวนราชการหรอองคการทเกยวของกนในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกน

สวนราชการ/ องคกรทเกยวของ

บทบาทในระบบงาน ของกรมอนามย

ขอก าหนดส าคญ ในการปฏบตงานรวมกน กลไกในการสอสาร

1. องคกรภาครฐ ไดแก กระทรวง/กรมทงภายในและภายนอกกระทรวง/หนวยงานและองคกรสวนภมภาค/ทองถน

- การพฒนารปแบบ - การขบเคลอนในระดบพนท - การกากบ ตดตามประเมนผลการดาเนนงาน

- ดาเนนงานภายในขอบเขตภารกจขององคกร - การสนบสนนการดาเนน งานภายใตยทธศาสตรชาต/กระทรวง/กรม

- MOU รวมกน โดยกาหนด วตถประสงคทมรวมกน ภารกจของแตละหนวยงาน รวมถงขอตกลงตางๆ - แตงตงคณะกรรมการ/คณะทางาน - การประชม/สมมนา และสรปผลการประชม - หนงสอราชการ - รายงานความกาวหนาการบรรลวตถประสงค/KPI

2. มหาวทยาลยทงของรฐและเอกชน

- การพฒนาองคความร งานวจย และนวตกรรม - การจดทาหลกสตร

- ขอมล ความรทางวชาการ ทถกตอง ทนสมย และเปนประโยชนตอการดาเนนงาน

3. องคกรภาคเอกชน / NGO /องคกรภาคประชาชน/อนๆ

- การเปนเครอขาย /หนสวนสนบสนนและรวมขบเคลอนการดาเนนงาน

- การมสวนรวมในการ คด/ตดสนใจ/ดาเนนการ - สนบสนนการดาเนนงาน

(9) สภาพแวดลอมดานการแขงขนทงภายในและภายนอกประเทศ ภายในประเทศ

1. การอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมของประเทศ ไมมคแขงเนองจากเปนสวนราชการทไดรบมอบหมายใหทาหนาทดงกลาว ซงการแบงสวนราชการมกจะมภารกจทไมซาซอนกน

2. ประเดนเปรยบเทยบกบสวนราชการอนๆในการพฒนาองคกรและการบรหารจดการ 2.1 ไดรางวลองคกรโปรงใส (NACC Integrity Awards) จากสานกงาน ป.ป.ช. ป 2557- 2561 2.2 รางวลองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการดานการเงนการคลงภาครฐ จากกรมบญชกลาง พ.ศ. 2559 ระดบดเลศ พ.ศ. 2560 ระดบด พ.ศ. 2561 ระดบด 2.3 การเบกจายงบประมาณสงสดในกระทรวงสาธารณสข ป 2560 ไดอนดบ 3 ป 2561 ไดอนดบ 3 2.4 การพฒนาตาม PMQA ผานการรบรอง 2 หมวด คอ หมวด 1 (2559) และ หมวด 4 (2561) 2.5 รางวล TPSA สาขาพฒนาบรการและสาขานวตกรรม ไดรบรางวลระดบด (6 ผลงาน) และดเดน (3 ผลงาน) รวม 9 รางวล (ป 2559 - 1 รางวล, ป2560 - 2 รางวล ป 2561 - 6 รางวล)

ภายนอกประเทศ ตารางท OP-7 KPI ทกรมอนามยรบผดชอบในฐานะตวแทนของประเทศ เปรบบเทยบกบประเทศใน ASEAN ไทย ลาว เมยนมา กมพชา อนโดฯ ฟลปปนส เวยดนาม มาเลเซย บรไน สงคโปร MMR 20 197 178 161 126 114 54 40 23 10 IMR 9 50 36 77 23 21 17 13 10 2 HIV % 1 24 9 10 27 27 12 6 NA NA Teenage Birth 44 NA NA 52 NA 63 39 14 7 4 Sanitation % 96 NA NA NA NA 78 65 94 NA NA Safe water % 98 NA NA NA NA 93 92 99 NA NA MMR = Maternal Mortality ratio/100,000 LB,IMR = Infant mortality rate /1,000 LB,HIV = HIV transmission from mother to child ,Teenage birth rate / 1000 (Source : Mundi index 2015)

Page 5: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

(10) การเปลยนแปลงดานการแขงขน 1. การเปลยนบทบาทของกรมฯจาก Technical Supporter ซงมผเลนมาก เชน มหาวทยาลย กรม

ฯวชาการอนๆ มาทาบทบาท System Governance ซงเปนตาแหนงยทธศาสตรทไมมคแขง 2. การเปลยนแปลงเรองเขตสขภาพ และคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ เปนโอกาส

ในการสรางพนธมตรและนวตกรรมในเขตสขภาพผาน Regional Health Board และอาเภอผาน พชอ. 3. การปฏรปประเทศ และการปฏรประบบราชการ 4.0 สภาปฏรปฯ ชประเดนความรอบรดานสขภาพ และกระทรวงมอบกรมอนามยรบผดชอบสรางโอกาสในการนวตกรรมและความรวมมอกบองคกรหรอหนวยงานตางๆเพอยกระดบความรอบรของคนไทย (11) แหลงขอมลเชงเปรยบเทยบ

ภายในประเทศ : ยทธศาสตรชาต 20 ป (ดานสาธารณสข)/Health Data Center (HDC) /รายงานการสารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551 และครงท 5 พ.ศ. 2557 (อ.วชย เอกพลากร) /มต ครม./เวบไซตหนวยงานทเกยวของ/เอกสาร MOU/รายงานผลการสารวจความตองการพฒนาศกยภาพดาน HIA (Health Impact Assessment) จดทาโดย สช.

ภายนอกประเทศ : WHO, UNICEF, UNFPA, World Bank, SDGs (12)ความทาทายเชงยทธศาสตรและความไดเปรยบเชงยทธศาสตร ตารางท OP-8 ความทาทายเชงยทธศาสตร ดาน พนธกจ

1. ระบบสขภาพเผชญปญหาผสงอาย (Aging Society) โรคไมตดตอเรอรง (NCD) สงผลใหตนทนในสวนของการรกษาพยาบาลสงขน การเตบโตของเมอง (Urbanization) สงผลตอทงดานวถชวต (Lifestyle) และสงแวดลอม การปรบระบบบรการเพอสรางนาซอมสขภาพ การสรางสงคมรอบรดานสขภาพ (Health Literacy) การพฒนา Setting ตางๆ ไดแก รพ. โรงเรยน ชมชน เมอง รวมถง นโยบายของทกภาคสวนเพอสขภาพคอประเดนทาทาย 2. การปฏรประบบสาธารณสขแบงบทบาทหนาท สวนกลางทาหนาท Regulators ดานบรการ (Providers) กระจายอานาจใหเขตสขภาพ บรณาการคณภาพชวตทระดบอาเภอ โดย พชอ.

ดานปฏบตการ

1. วฒนธรรมการทางานองคกรภาครฐททาตามบทบาทหนาทแบบแยกสวนขาดการบรณาการ 2. Digital เปลยนรปแบบผลตภณฑและ Work Flow (จาก Pipe line เปน Platform) ทาใหสามารถพฒนา Digital Product ทสงตรงไปยงแตละกลมเปาหมายจนถง End users ได

ดานความรบผดชอบตอสงคม

1. การสรางความเสมอภาคทางสขภาพของประชาชน (Equity) 2. การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change) และการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน (sustainable resources utilization)

ดานบคลากร

1. การบรหารกาลงคนเพอใหมปรมาณเพยงพอตอการขบเคลอนยทธศาสตร (HR Allocation, Transformation and Re-Structure) จากการเกษยณอายราชการในอก 6 ปขางหนาในอตราสง และสดสวนบคลากรทอยใน Gen X และ Y เพมสงขน 2. การพฒนาสมรรถนะเพอใหสามารถทาบทบาทอภบาลระบบอยางมประสทธภาพ

ตารางท OP-9 ความไดเปรยบเชงยทธศาสตร ความไดเปรยบ การน ามาใชประโยชน

ดานพนธกจ : ม พรบ. ในความรบผดชอบ 3 พรบ

เพอปกปองและคมครองสทธดานสขภาพในกลมแมและเดก (นมแม) วยรน (การตงครรภในวยเรยน) และสงแวดลอม

ดานปฏบตการ : มหนวยงานในสวนกลางและหนวยงานทตงอยในภมภาคครอบคลมทงเชงประเดนและพนท ทาใหเออตอการดาเนนงาน

1) พฒนากลไกประสานงานกบ National Health board ในสวนกลาง และ Regional Health Board ในสวนภมภาค (เขต) 2) พฒนากลไกประสานงานกบ พชอ. โดยเฉพาะ สสอ. เพอบรณาการกบภาคสวนอนในการยกระดบคณภาพชวตภายในอาเภอ

(13) ระบบการปรบปรงผลการด าเนนการ 1. การออกแบบระบบการน าองคกรใหม ทมกลไก 3 ทมนาหลก (Engagement Leadership Teams) ไดแก ทมนา

ทมยทธศาสตร และทมการเรยนรเพอสรางนวตกรรม โดยใชกลยทธ 3L คอ Lead Lean Learn ในการปรบปรงงาน

Page 6: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

2. การออกแบบกระบวนการท างานใหม (Core Business Process ; CBP) ในการสงมอบ products ไปถง End Users ทงผานตวกลาง และไมผานตวกลางไปถง End users โดยตรง (Digital Products)

3. การวางระบบบรหารจดการภายใน เพอมงสการเปนองคกรสมรรถนะสง ดวยเครองมอคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA, PMQA 4.0) และการปรบระบบขอมลขาวสารและการสอสาร และการนาระบบ Lean มาใช

4. การมกลไกก ากบตดตามอยางเขมขน (Intensive M&E) ทกวนองคาร (Tuesday Regular Meeting : TRM) 5. ปรบระบบการบรหารผลการปฏบตงาน (Performance Management System : PMS) ทเชอมตอกบ PA และนาผล PMS มาใชเลอนขนเงนเดอนและทา Individual Development Plan

สวนท 2 การด าเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ สวนท 2-1 การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐอยางตอเนองตามเกณฑ

หมวด 1 การน าองคการ 1.1 การน าองคการโดยผบรหารของสวนราชการ

จากเดม กรมอนามยเปนกรมวชาการมวสยทศน “ภายในป 2563 ประเทศไทยเปนผนาในอาเซยนดานระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมเพอคนไทยสขภาพด” ในป 2556-2557 กรมไดมการทบทวนสถานการณและปญหาสขภาพทเปลยนแปลงไป บทบาททพงประสงค วเคราะหสวนตางทตองพฒนา และเพอสนองตอบวสยทศนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ.2560-2579) คอ มนคง มงคง ยงยนและ รวมทงสอดรบกบการปฏรปกระทรวงสาธารณสขทกาหนดใหกรมอนามยเปนเจาภาพหลกในการดแลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมของประเทศ ในป 2559 อธบดกรมอนามยจงไดประกาศเจตนารมณ “รวมพลง” เปลยนกรมอนามย โดยมเปาประสงคเชงยทธศาสตรคอ 3L (Lead คอยกระดบการนาเพอใหเปน National Lead, Lean คอปรบเปลยนกระบวนการ เพอใหไปสคณภาพ (Quality) ประสทธภาพ (Efficiency) มคณธรรม (Moral) โปรงใส ตรวจสอบได (Account) และ Learn คอสรางบคคลเรยนร (Learning Personnel) เพอตอยอดไปสองคกรเรยนร (Learning Organization) และในป 2560 กรมฯโดยการมสวนรวมของผบรหารกรมอนามย หวหนาหนวยงาน นกวชาการ และบคลากรกรมอนามยไดทบทวนและประกาศวสยทศนใหม คอ “องคการหลกของประเทศในการอภบาล (ดแล ปกปอง คมครอง) ระบบสงเสรมสขภาพและระบบอนามยสงแวดลอมเพอประชาชนสขภาพด” โดยมพนธกจคอ ทาหนาทในการสงเคราะหใชความรและดภาพรวม เพอกาหนดนโยบายและออกแบบระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม โดยการประสานงาน สรางความรวมมอและกากบดแลเพอใหเกดความรบผดชอบตอการดาเนนงาน รวมถงไดใหความสาคญอยางยงกบการจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมตามแผนพฒนาสขภาพแหงชาต ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560-2564) การถายทอดแผนสการปฏบต โดยมการกากบตดตามอยางเขมขน (Intensive Monitoring & Evaluation) และปรบกระบวนการทางานใหม ใหทกหนวยงานมทศทางสเปาหมายเดยวกนอยางมประสทธภาพ ลดการทางานทไมจาเปน (waste) สงผลใหผลลพธสวนใหญสงกวาคาเปาหมาย (ดงเอกสาร : สวนท 3 ผลลพธการดาเนนงาน)

กรมอนามยไดกาหนด “HEALTH” เปนวฒนธรรมองคกรมาตงแตกอนป 2559 ซง H : Health Model (เปนตนแบบสขภาพ) E : Ethics (มจรยธรรม) A : Achievement (มงผลสมฤทธ) L : Learning (เรยนรรวมกน) T : Trust (เคารพและเชอมน) H : Harmony (เปนอนหน งอนเดยวกน) และไดมการสงเสรม/กระตนใหมการนาวฒนธรรมองคกรไปปฏบต โดยกาหนดใหเปนตวชวดตามคา

แผนภาพท 1-1 HEALTH to MOPH

Page 7: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

รบรองการปฏบตราชการของหนวยงาน ซงพบวารอยละ 100ของหนวยงานมการนาวฒนธรรม HEALTH ไปปฏบตอยางทวถงและครอบคลมทกประเดนโดยวดจากรายงานผลการปฏบตราชการตามคารบรองฯ ในระบบ DOC และในป2560 กระทรวงประกาศใชคานยม MOPH กรมจงประกาศใช HEALTH to MOPH ภายใตประเดนยทธศาสตรท 4 ของแผนยทธศาสตรกาลงคนกรมอนามย พ.ศ.2560-2564 (DoH 4.0’s HR Strategy) โดยมเปาประสงค “เพมความสขและดลยภาพชวตการทางาน ใหบคลากรมคณธรรม จรยธรรม และเกดความผกพนตอองคกร” รวมถงมการกาหนดพฤตกรรมทพงประสงคดงแผนภาพท 1-1 ทงนเพอสงเสรมวฒนธรรม Health Model ใหเกดรปธรรม ป 2561 กรมอนามยไดประกาศนโยบายใหมการออกกาลงกายทกวนพธ เวลา 15.00 น. และในป 2562 เพอเรงขบเคลอน Health Model สการเปนตนแบบองคกรสงเสรมสขภาพ จงไดกาหนดใหม 4 โปรแกรมหลก คอ 1. การประกาศเจตนารมณเปนองคกรตนแบบการสงเสรมสขภาพ 2. Moving Forward กบผบรหาร ทกวนพธของเดอน 3. Happy Health Happy Walk Steps Challenge และ 4. Dream Fit Program สงผลใหรอยละของบคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพมแนวโนมสงขนในป 2559-2561 คดเปนรอยละ 52.30, 60.60 และ 65.71 (เปาหมาย รอยละ60)

อธบดใหความสาคญกบการสอสารเพอสรางความร ความเขาใจและความรวมมอกบบคลากรทวทงองคการเพอใหรบรขอมลขาวสารและสถานการณของกรมอยางทวถง ดวยรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ โดยเนนการสอสารแบบสองทาง (Two-way Communication) อาท การประชม Tuesday Regular Meeting ทกวนองคาร มการสอสารผานการประชมทางไกล (Web Conference) เพอรวมแลกเปลยนเรยนรและตอยอดวธทางาน รวมถงรวมตดสนใจ ชแนะ ชนาและใหคาปรกษาเพอรวมแกปญหาทสาคญในงาน รวมถงมการสอสารผาน Social Media อาท Facebook, Line group, e-mail ฯลฯ และมการสอสารภายนอกองคกรสผรบบรการ/ผมสวนไดสวนเสย ผานการประชมผบรหารกระทรวงสาธารณสข การตรวจราชการ การนเทศตดตาม การเยยมเสรมพลง (อาท เวท 4 ภาค, ศนยอนามยเขต, พนทตาบลบรณาการดานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ฯลฯ) เปนตน นอกจากนยงมการสอสารเพอสรางความรอบรดานสขภาพใหกบประชาชนผานการสมภาษณทางโทรทศน วทยและสอ electronics

อธบดไดประกาศเรององคการแหงการเรยนรไวอยางชดเจนในวฒนธรรมองคกร และกาหนดใหเปนหนงในเปาประสงคสาคญของประเดนยทธศาสตรท 4 ปฏรประบบงานสองคกรทมสมรรถนะสงและมธรรมาภบาลตามแผนยทธศาสตรฯกรมอนามย รวมถง คกก.พฒนาและขบเคลอนวชาการ(กพว.) ระดบกรม ใหเปนทมนาสาคญในการขบเคลอนการเตบโตองคกรดวยขอมล ความร เทคโนโลย งานวจย และนวตกรรม โดยมการกาหนดใหมการประชม คกก.ทกสปดาหทสามของเดอน มเวทนาเสนอผลงานการจดการความร (LIKE Talk Award) ท เกดจากการการปรบปรงการดาเนนงาน (Lean) นวตกรรม/ส งประดษฐ (Innovation) และการจดการความร (Knowledge) ทมความโดดเดน (Excellence) ซงเปนกลไกสาคญทกรมอนามยมการถายทอดและเชอมโยงไปสการปฏบตในระดบหนวยงาน จนไดรบความสนใจและเกดการบรณาการระดบหนวยงาน อาท เวท LIKETalkAward ภาคเหนอ เปนตน นอกจากนกรมฯยงใหความสาคญกบการพฒนาความร ทกษะ สมรรถนะ การปรบกระบวนทศนและการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรม เพอเพมขดความสามารถของบคลากรดวยรปแบบวธการพฒนาทหลากหลายตามความเหมาะสมของกลมเปาหมายแตละระดบโดยสนบสนนใหเขารบการอบรมหลกสตรตางๆ มการทา MOU กบสถาบนการศกษาในการจดทาหลกสตรฝกอบรมเฉพาะทาง เชน หลกสตรนกบรหารงานอนามยสงแวดลอมและสงเสรมสขภาพ (นบอส.) และการจดสรรทนฝกอบรมและทนการศกษาทงภายในและภายนอกประเทศอกทงม การพฒนาหลกสตร (InHouseTraining) เตรยมความพรอมผมศกยภาพสงในทกระดบ (NegSof และ OSOF) ใหกบบคลากรในการวางแผนสรางความตอเนองทางการบรหาร 1.2 การก ากบดแลองคการและความรบผดชอบตอสงคม อธบดไดกาหนดกลไกการกากบดแลหนวยงานในสงกดโดยมอบอานาจใหรองอธบดกากบดแลหนวยงานทงสวนกลางและทตงในภมภาค รวมทง Cluster ซงเปนรปแบบการทางานแบบบรณาการตามนโยบายปฏรปการ

Page 8: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ทางานแบบครอมและขามสายงาน (Cross Function) ซงในระดบกรมประกอบดวยกลมวชาการ 5 Clusters ไดแก กลมสตรและเดกปฐมวย กลมวยเรยนและวยรน กลมวยทางาน กลมผสงอาย และกลมอนามยสงแวดลอม เปนทมสหวชาชพทเชยวชาญความรหลายศาสตรประกอบกน และมกลมสนบสนน 4 Clusters ไดแก กลมการคลงและงบประมาณ (Financial&Budgeting: Fin) กลมขอมลการจดการความรและการเฝาระวง (KM & IT &Surveillance System : KISS) กลมยทธศาสตรกาลงคน (HR) และกลมกฎหมาย (LAW) ซงมการตดตามประเมนผลการปฏบตงานผานตวชวดทสาคญทสงผลถงการบรรลเปาหมายตามภารกจและแผนยทธศาสตรฯ ของกรมฯ และถายทอดลงสระดบหนวยงานและบคคล (Performance Management System:PMS) กาหนดใหหนวยงานรายงานผลงานในระบบศนยตดตามผลการปฏบตงาน (DOC) โดยมหนวยงานเจาภาพตวชวด (Project Manager) ตรวจสอบและวเคราะหผลการดาเนนงานเสนอในการประชมผบรหารกรมเพอใชเปนขอมลในการพฒนางานตอไป กรมฯไดนาระบบการควบคมภายในและการตรวจสอบภายในมาเปนกลไกทสาคญและเครองมอในการกากบตดตามการดาเนนงานของทกหนวยงานโดยแตงตง คกก.ระบบควบคมภายในระดบกรมและหนวยงาน เพอกาหนดแนวปฏบตและการขบเคลอนการควบคมภายในซงจะชวยใหการบรหารจดการของกรมเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล มการสอบทานระบบควบคมภายในโดยผตรวจสอบภายในเพอใหเกดความเชอมนวาระบบควบคมภายในของกรมฯ สามารถปองกนความเสยงทอาจจะเกดขนไดและมการกากบดแลองคการทด (Good Governance) กรมฯไดมการจดตงผตรวจสอบภายในของหนวยงานเพอชวยดาเนนการตรวจสอบภายในเบองตน จากการดาเนนงานทาใหกรมฯไดรบเกยรตบตรเปนองคกรทผานเกณฑการประเมนผลระบบควบคมภายใน ของกระทรวงสาธารณสข ในป 2560 กรมฯ ไดมการดาเนนงานตามตวชวดการประเมนคณธรรมและความโปรงใส (Integrity and Transparency Assessment : ITA) ทสานกงาน ปปท. กาหนด โดยคะแนนการประเมน ITA ยอนหลง 3 ป มแนวโนมสงขน คอ ป2559, 2560 และ 2561 เทากบ 77.90, 83.71 และ 85.04 ตามลาดบ ซงกรมฯไดรบโลเกยรตคณหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการดาเนนงานหนวยงานภาครฐ กรมฯไดถายทอดตวชวด ITA สระดบหนวยงาน โดยกาหนดใหเปนตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการ และไดประกาศเจตนารมณ “คนไทยไมทนตอการทจรต”(ZERO Tolerance) จากการดาเนนงานกรมฯ ไดรบรางวล องคกรโปรงใส (NACC Integrity Awards) ตามหลกเกณฑของ ปปช. 5 ป ตดตอกนตงแตป 2557-2561 ดานความรบผดชอบตอสงคม กรมฯมการวเคราะหผลกระทบทเกดจากการดาเนนงาน อาท กรณสถานการณการบรโภคเครองดมรสหวานทเพมขนของคนไทย ซงเสยงตอการเกดโรคฟนผ นาหนกเกน โรคอวน และโรคไมตดตอเรอรง กรมฯรวมกบทกภาคสวนทเกยวของกาหนดมาตรการสาคญในการแกปญหา โดยการใชนโยบายการคลงเพอเกบภาษสนคาเครองดมทเตมนาตาลในปรมาณสง ขบเคลอนใหมการเปลยนแปลงอตราภาษสรรพสามต โดยกฎกระทรวงกาหนดพกดอตราภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 ภายใตพระราชบญญตภาษสรรพสามตฉบบใหม บงคบใชตงแตวนท 16 กนยายน พ.ศ. 2560 เพอลดการบรโภคเครองดมรสหวานของคนไทย การใชมาตรการนอาจสงผลกระทบในทศทางทประชาชนเลอกบรโภคสารใหความหวานแทน ซงจะทาใหไมสามารถลดการบรโภคหวานของคนไทย เพอใหการดาเนนนโยบายดานภาษเปนไปตามวตถประสงค กรมฯรวมกบภาคทเกยวของศกษาผลลพธของการดาเนนมาตรการดงกลาวในประเดน 1)การปรบตวภาคอตสาหกรรมเครองดม 2)สารวจพฤตกรรมการบรโภคเครองดมทมรสหวานของคนไทย 3)ศกษาผลกระทบดานสขภาพและความคมคาดานเศรษฐศาสตร (cost effectiveness) เพอนาขอมลมาจดทาขอเสนอในการพฒนาการดาเนนงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง นอกจากนไดมการจดตง คกก.ททางานในมาตรการทไมใชภาษ (Non-tax measure) เพอดาเนนการดงน 1)สงเสรมพฤตกรรมการบรโภคทดตอสขภาพ 2)การเพมการกระจายและเขาถงผลตภณฑทไดรบเครองหมายทางเลอกสขภาพ (Distribution & Availability) ปรบสตรและพฒนาเครองดมเพอสขภาพ (Reformulation; Less or No Sugar) ทาการตลาดทเหมาะสม (Responsible Marketing) และ 3)ออกกฎหมาย/ขอบงคบ ไดแก ฉลากโภชนาการ GDA และปรบปรงกฎหมายเกยวกบการเสยงโชค

Page 9: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

กรมฯไดตระหนกถงความรบผดชอบตอบทบาทในการสงเสรมสขภาพประชาชนและอนามยสงแวดลอมทกกลมวยและทกพนท โดยกรมฯมศนยอนามยเขตและ ศนยอนามยกลมชาตพนธฯ อยในพนทเพอการเชอมตอภารกจและบทบาทดงกลาว และไดดาเนนงานโครงการสงเสรมโภชนาการและสขภาพอนามยของเดกและเยาวชนในถนทรกนดารตามพระราชดาร ซงนกเรยนมปญหาดานสขภาพเนองมาจากหองสวมทไมถกสขลกษณะโดยในป 2557-2558 ไดเนนวตถประสงคของโครงการเพอเฉลมพระเกยรต 60 พรรษา สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ดวยการสรางและปรบปรงหองสวมใหถกสขลกษณะ โดยการมสวนรวมจากภาคเครอขาย ทองถน ชมชน และนกเรยนอาชวศกษา เปาหมายโรงเรยน 60 แหง ซงไดรบความรวมมอจากภาคเครอขายภาครฐและเอกชน ในการสนบสนนทน วสด และอปกรณตางๆ และไดขยายโครงการฯ ระยะท 2 ในป 2558-2561 รวมโรงเรยนทไดรบการพฒนาทงสน 390 แหง

หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร 2.1 การจดท ายทธศาสตร

ในป 2559 กรมอนามยไดแตงตงคณะทางานจดทาแผนยทธศาสตรสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม พ.ศ. 2560-2564 (ยทธศาสตรฯ 5 ป) โดยประเดนทใชเปนปจจยนาเขาในการวางแผนยทธศาตร ไดแก เปาหมายทประเทศผกพนกบองคกรระหวางประเทศ เชน SDGs แผนยทธศาสตชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (2560-2564) และยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข(กสธ.) ทเนนใหกรมฯมาทาภารกจอภบาลระบบ เรองเขตสขภาพความทาทายเชงกลยทธในเรอง สงคมผสงอาย โรคไมตดตอเรอรง (NCD) ซงจาเปนตองพฒนาความรอบรดานสขภาพของประชาชนเพอใหเกดวถชวตทเออตอสขภาพการเตบโตของเมอง วถชวตคนเมองและการใชทรพยากรธรรมชาตทไมยงยน ซงสงผลตอสงแวดลอมและการเปลยนแปลงของภมอากาศ Digital Disruption ทง products และ process ของกรมอนามย รวมถง 1/3 ของบคลากรกรมฯจะเกษยณภายใน 10 ป ภายใตขอไดเปรยบเชงกลยทธในการผรบผดชอบ กฎหมาย 3 ฉบบไดแก พ.ร.บ.สาธารณสข พ.ร.บ.ปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน และ พรบ.ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลก สาหรบขอมลทนามาใชในการวางแผนไดจากระบบขอมลของกรมอนามยซงรวบรวมขอมลตางๆเกยวกบสขภาพและปจจยกาหนดสขภาพทงจาก กสธ. และทอนๆมารวมอยในทน นอกจากนการมเวทนาเสนอนวตกรรม (Like Talk Award) การตองมนาเสนอในทประชมหลงไปศกษาดงาน การสราง Gen Y ทาใหไดเกดโอกาสเชงยทธศาสตร เชน แนวคดการสงเสรมสขภาพตลอดทกชวงวย (Life Course Approach หรอ LCA) กระบวนการ Lean สงทไมสรางคณคา ความรอบรดานสขภาพ เปนตน

Ultimate goal ของ กสธ.อายคาดเฉลยเมอแรกเกด (Life Expectancy : LE) ไมนอยกวา 85 ปในป 2579 สวนของกรมอนามยคออายคาดเฉลยของการมสขภาพด (Health Adjusted Life Expectancy : HALE) เทากบ75 ป การทจะใหมสขภาพดถง 75 ปไดตองสงเสรมสขภาพตลอดชวงชวตเรมจากอยในครรภถงวยสงอาย (Life Course Approach : LCA) แผนยทธศาสตรฯ 5 ปนนประกอบดวย 4 ประเดนยทธศาสตร (วตถประสงคเชงยทธศาสตร) คอ

1. การสงเสรมสขภาพประชาชนทกกลมวยตาม LCA กาหนดเครองชวดและเปาหมายของแตละกลมวยดงน แมและเดก ไดแก อตราสวนการตายมารดาไทยตอการเกดมชพแสนคน (MMR) (ไมเกน 20) เดก 0-5 ป มพฒนาการสมวย (ไมนอยกวารอยละ 80)วยเรยน/วยรนมทกษะชวตวดท อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญง อาย 15-19 ปพนคน (ไมเกน 40) วยทางานมพฤตกรรมสขภาพเหมาะสมวดทรอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มดชนมวลกาย (BMI) ปกต (รอยละ 55) และผสงอายพรอมทงสขภาพ สงคมและสวสดการ วดท อายคาดเฉลยของการมสขภาพด (75ป)

2. การจดการอนามยสงแวดลอม เปาหมายใหตาบลมชมชนทมศกยภาพในการจดการอนามยสงแวดลอมในชมชน (ตาบลละ 1 ชมชน)

Page 10: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

3. การอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม เปาหมายคอ รอยละความพงพอใจของภาคเครอขายภาครฐทนาสนคาและบรการ (Product Champion) ของกรมอนามยไปใช (รอยละ 80)

4. ปฏรประบบงานสองคกรทมสมรรถนะสงและมธรรมาภบาล (HPO) องคกรคณภาพคคณธรรมวดทประสทธภาพการใชทรพยากร การมจรยธรรม การผานการรบรอง PMQA หรอ TPSA 2.2 การน ายทธศาสตรไปปฏบต

จากแผนยทธศาสตร 5 ปไดมการกาหนดเปาหมายของ KPI ในแตละปจนถงป2564 และกาหนดแผนงาน (Initiative) แลวนาไปสการจดทาแผนปฏบตการเพอรองรบทกแผนงาน (Initiative) ในวตถประสงคเชงยทธศาสตร การสอสารแผนปฏบตการของกระทรวงสาธารณสขคอ กระทรวงและกรมประชมเพอลาดบความสาคญของแตละแผนยทธศาสตร แลวเลอก KPI ขนมาชดหนง เพอทกระทรวงจะมอบให อธบดและผตรวจราชการ และอธบดจะมอบหมาย KPI ใหกบ ผอ.กอง/สานก/ศนยเขต และจากกอง/สานก/ศนยเขต จะมอบ KPI ทไดรบใหกบระดบบคคล (Personal scorecard) การประเมนผลการปฏบตงานจะตามขอตกลงดงกลาว โดยเปนการประเมน Performance รอยละ 80 และประเมน Competency อกรอยละ 20 จากวธการดงกลาวทาใหสามารถสอสารแผนปฏบตการ ไปสระดบบคลากรและภาคเครอขาย และป 2559 เปนปทรเรมทาแผนยทธศาสตรสงเสรม ปองกนโรคของแตละเขตสขภาพ พ.ศ. 2560-2564 โดยมผตรวจราชการเปนประธาน ผอานวยการศนยอนามยเปนเลขานการ แผนของเขตใชเปนกรอบใหทางแตละจงหวดเลอกในประเดนทสอดคลองกบพนทไปทายทธศาสตรสงเสรม ปองกน ของแตละจงหวด ทาใหการสอสารยทธศาสตรสงเสรม ปองกนกระทาไดอยางมประสทธภาพไปถงระดบจงหวด การนาแผนปฏบตไปสการปฏบต ในป 2559 ไดปรบระบบเพอแกปญหา ไมบรณาการ ลาชา รวมแผนยาก บคลากรไมผกพนกบ KPI เทาทควร เปน

1. จดสรรวงเงนให cluster 4 กลมวยและอนามยสงแวดลอม และเปนผบรณาการแผน กอง/สานก/ศนยเขต ตองนาแผนมาบรณาการ โดย Cluster จะ Screen and Select แผนสอดคลองกบ KPI และสามารถขบเคลอนจากสวนกลางไปสศนยเขต เพอสงตอภาคเครอขายไปสจงหวด อาเภอ ตอไป ทาใหสดสวนของงบประมาณ เดมอยทกอง/สานกทอยสวนกลางมากกวาในสวนภมภาค (ศนยเขต) แตในป 2559 เปนตนไป สดสวนงบประมาณไปทศนยเขตมากขน ทาให KPIอตราสวนการตายมารดา พฒนาการเดก การตงครรภในวยรน ดขนจากเดม

2. เรมจดทาแผนงานตงแตเดอน สงหาคม กอนปงบประมาณใหม โดยทา 3 แผน คอแผนงบประมาณ แผนเงนนอกงบประมาณ (เงนบารง) และแผนจดซอจดจาง เพอเสนออธบดอนมตแผนภายใน 30 กนยายน ทาใหสามารถเรมใชงบประมาณตงแตวนท 1 ตลาคม ซงเปนวนแรกของปประมาณใหม และใหกอง/สานก/ศนยเขต ทาแผนงบประมาณโดยบนทกเขาโปรแกรม DOC (Department Operation Center) ซงตองระบ แผนงาน/โครงการ รหสกจกรรม งบประมาณทใช ชวงเวลาในการทากจกรรม และผรบผดชอบ ทาใหการรวบรวมแผนและการกากบตดตามเปนไปอยางสะดวกและรวดเรวขน การวางแผนระบบใหมนทาให การเบกจายงบประมาณของกรมอนามยเปน ท 1 และท 3 ของ กสธ.ในป 2559 และ 2560 ตามลาดบ

3. ปรบระบบการประเมนผลการปฏบตราชการ (PMS) ใหม โดยป 2560 เรมจดวงเงนเลอนแตกตางกนตามผลการปฏบตราชการ ไดใหแตกตางกนระหวางรอยละ 3.2 ถง 2.8 ของเงนเดอน ทาใหบคลากรผกพนกบ KPI (เปาประสงคเชงยทธศาสตร) มากขน และสงผลใหภาพรวมผลการปฏบตราชการของกรมเพม คะแนนจาก 4.1658 ในป 2559 เปน 4.4278 ในป 2560 และ 4.6195 ในป 2561 การจดสรรงบประมาณใหเกดความพอเพยงและมประสทธภาพ และการจดการความเสยง

1. การปรบระบบงบประมาณโดยให Clusters เปนผ Screen and select รวมกบการมแผนยทธศาสตรสงเสรม ปองกนระดบเขต/จงหวด ทาใหงบประมาณทกระจายไปใหศนยเขตมากขน เพอนาไปใชในการขบเคลอนยทธศาสตรสงเสรม ปองกนในระดบเขต/จงหวด นอกจากนกรมอนามยไดนา Lean มาใช ทาให Lean ในสวนทไมสรางคณคาใหกบเขตสขภาพ และ Lean กจกรรม 3 ป. ทสรางคณคานอยไดแก ประชม ประกวด ประเมน

2. การบรณาการในเรอง งบประมาณ การเงนการคลง และการตรวจสอบภายในในรปของ Cluster Fin (Finance) โดยกองแผนงานจะรบผดชอบในการทาแผนขาขนผานระดบ DOC กองคลง รบผดชอบในการกากบ

Page 11: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ตดตามการใชเงนตามแผน โดยรายงานและตดตามการใชงบประมาณในทประชมกรมฯทกเดอน และกลมตรวจสอบภายในรบผดชอบในการตรวจสอบประสทธภาพการใชงบประมาณ (Performance audit) และความสอดคลองกบระเบยบของทางราชการ (Compliance audit) โดยทกโครงการจะมการระบความเสยงและมาตรการในการควบคมความเสยง เพอเปนหลกประกนของการใชงบประมาณอยางมประสทธภาพ แผนดานทรพยากรบคคลเพอสนบสนนยทธศาสตร

เดมในเรอง Human Resource (HR) เปนเรองทกองการเจาหนาทพฒนาโดยไมดแผนยทธศาสตร ในป 2559 กรมฯไดจดทา HR Strategy เพอใหมบคลากรทเพยงพอทงปรมาณและคณภาพโดยทา 1.HRP วางแผนอตรากาลงใหสอดคลองกบบทบาทใหม 2.HRM ปรบโครงสรางองคกรในศนยเขตเพอเกลยอตรากาลงมาสนบสนนเขตสขภาพมากขน กระจายคนสวนกลางลงสเขต 3.HRD โดยปรบ core competency เดมใชของ กพ. มาเปน A2IM (ตามการวเคราะหบทบาทใหม) สรางวฒนธรรมการเรยนรนาระบบคณภาพมาใช เชน PMQA อบรมคนรนใหม (Gen Y) และผทจะกาวเปนผบรหาร (NeGSOF) 4.ปรบระบบ PMS เพอใหบคลากรผกพนกบ KPI มากขน โดยจดสรรวงเงนเลอนเงนเดอนใหแตละหนวยงานไมเทากนตามผลการปฏบตราชการ 5.การพฒนาเรองความโปรงใส ตรวจสอบไดและมจรยธรรม ตววดผล การก ากบตดตาม การเปลยนแปลงแผนปฏบตการ และการคาดการณผลการด าเนนการ

กรมฯไดกาหนดตววดผล เปน 6 กลม ไดแก 1.เครองชวดการบรรลยทธศาสตร 5 ป 2.เครองชวดตาม Function ของ กอง/สานก/ศนยเขต 3.เครองชวดตาม PA ของระดบกระทรวง/กรม/เขต 4.เครองชวดของการตรวจราชการ 5.เครองชวดเพอใชในการเฝาระวง (เครองชวดทตอง intensive M&E for rapid response ม 35 ตว) 6.เครองชวดทเปนภารกจกรมฯ ทจะใชในการเปรยบเทยบกบประเทศตางๆโดยเฉพาะใน ASEAN โดยมอบ Cluster KISS (KM & IT & Surveillance System) เปนผรบผดชอบหลกในการพฒนาระบบขอมลเพอรวบรวมเครองชวดทง 5 กลมใน DOH Data Center และ DOH Dashboard เพอใหสามารถเขาถงไดทงหนวยงานสวนกลาง เขต จงหวด อาเภอ และภาคเครอขาย รพ.และผสนใจ KISS ตองรายงานในทประชมสปดาหท 3 ของเดอน โดยมวาระประจาคอวาระการเฝาระวงและวาระเรองการวจยและการจดการความร ตวชวดทไมบรรลผลลพธ หรอดอยกวาคเทยบจะใชการแลกเปลยนจากผรวมประชมทมตวแทนจากทกกอง/สานก เพอหาสาเหตและแนวทางการแกไข ตวชวดทคาดการณวาไมมโอกาสบรรลผลลพธ จะนามาสการจดการความร หรอหา Bright spot เพอนามาสการถอดบทเรยน หรอมอบหมายผรบผดชอบไปทาการทบทวนวรรณกรรม หรอนาไปสการตงเปนหวขอวจยตอไป การทา Intensive M&E ในรปของ Tuesday Regular Meeting (TRM) โดยมอธบดเปนประธาน สงผลใหการเตรยมขอมลและกาหนดขอเสนอแนะ การแลกเปลยนอยางมสวนรวมเพอกาหนดมาตรการแกไขเพอใหบรรลผลลพธ เปนไปอยางมประสทธภาพ และคนพบโอกาสทางยทธศาสตร จากทประชม เชน Health Literacy, Life Course Approach, คากลางของ นพ.อมร นนทสต เพอสรางชมชนจดการตนเอง พฒนาระบบขอมลขาวสารของกรมฯดวยระบบ Digital (DOH Dashboard) การสนบสนนเขตสขภาพ และคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ (พชอ.) เปนตน หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 3.1 สารสนเทศผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กรมอนามยมพนธกจในการดาเนนงานทงดานวชาการและอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (Customer/Stakeholder : C/SH) มความตองการ 2 ใน 2 เรองหลกคอ สขภาพดขน (Improve Health) และพงพอใจ (Sastisfaction) ขอมลขาวสารของ C/SH จงตองครอบคลมใน 2 ประเดนดงกลาว C/SH จาแนกเปน 2 กลม 1) C/SH สายบน ไดแก คณะรฐมนตร ผบรหารกระทรวง/กรมทเกยวของ 2) C/SH สายลาง ไดแก กลมประชาชนแบงตามชวงวย 4 กลมวย คอ วยสตรและเดกปฐมวย วยเรยนวยรน วยทางาน วยผสงอาย และ Setting ภาครฐ ภาคเอกชน

Page 12: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

องคกรปกครองสวนองถน (อปท.) ทนามาตรฐานของกรมฯไปใช ไดแก โรงพยาบาล, ศนยเดกเลก, โรงเรยน,องคกรในชมชน (ชมรม, สมาคม), วดสงเสรมสขภาพ, สถานประกอบการ เปนตน มการสรางนวตกรรมผานโครงการของกรมอนามย เชน “โครงการสาวไทยแกมแดง มลกเพอชาต” โดยตงชอใหเปนทสนใจของประชาสงคม เพอแกปญหาโลหตจาง ซงมผลตอสขภาพของแมและพฒนาการของเดกในครรภและหลงคลอด และบรณาการกบองคกรเภสชกรรมเพอผลตวตามนโฟลคและธาตเหลกและตงชอวา “วตามนแสนวเศษ” ใชชองทางการสอสารโครงการผานสอมวลชน เพมชองทางการรบวตามมนแสนวเศษโดยขอรบยาผานเวบไซต www.สาวไทยแกมแดง.com และจดสงยาทางไปรษณย เกดการเขาถงบรการอยางทวถงและเทาเทยม รวมทงใหความสาคญกบการดาเนนงานรบฟงความคดเหนของ C/SH เพอใหไดมาซงสารสนเทศเกยวกบความพงพอใจ ความไมพงพอใจ ความตองการ และความนยมชมชอบของ C/SH นาไปสการปรบปรง ผลผลต และบรการ โดยแบงออกเปน 2 สวน ไดแก 1) การรบฟงความคดเหนในเชงรก ทงการรบฟงความคดเหนแบบภาพรวม และการรบฟงความคดเหนทกครงภายหลงการใหบรการ และ 2) การรบฟงความคดเหนในเชงรบ ตามจดสมผส (Contact Point) ตางๆ ทผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยไดมาใชบรการ ตามตารางท 1 วธการเรยนร/รบฟง และความถในการรวบรวมวเคราะหขอมลและสารสนเทศ (Voice of Customer) ตารางท 3-1 วธการเรยนร/รบฟง และความถในการรวบรวมวเคราะหขอมลและสารสนเทศ (Voice of Customer)

แหลงขอมล

ผรบบรการสายบน ผรบบรการสายลาง ผมสวนไดสวนเสย ครม. ผบรหารกระทรวง/กรม

ทเกยวของ

ประชาชน 4 กลมวย (สตรและเดกปฐมวย วยเรยนวยรน วยท างาน

วยผสงอาย)

Setting ตางๆ (ศนยเดกเลก

โรงเรยน ชมชน วด สถานประกอบการ

ฯลฯ)

หนวยงาน/องคกรในภาคสวนสาธารณสข (เขตสขภาพ สสจ. รพศ. รพท. รพช.

รพ.สต. พชอ. ฯลฯ)

หนวยงาน/องคกรนอกภาคสวนสาธารณสข (อปท. สปสช. สสส. กระทรวง

อนๆ ฯลฯ) ฐานขอมลสขภาพกระทรวงสาธารณสข Health Data Center

ประมวลสถานะสขภาพตามกลมวยรายเดอน/ป

- วเคราะหขอมลสขภาพทกกลมวยให

รายเดอน/ป

วเคราะหขอมลสขภาพทกกลมวยใหรายเดอน/ป

แบบประเมน - 2 ครง/ป 2 ครง/ป 2 ครง/ป การประชม/สมมนา ตามวาระการ

ประชมผบรหาร ทกครงทประชม/

สมมนา ทกครงทประชม/

สมมนา ทกครงทประชม/

สมมนา ตรวจราชการ/นเทศงาน 2 ครง/ป - - 2 ครง/ป - วเคราะหสถตจากฐานขอมล

ทกเดอน ทกเดอน - -

Web board ทกเดอน ทกเดอน ทกเดอน ทกเดอน Social media เมอมการ

ดาเนนงาน เมอมการดาเนนงาน เมอมการดาเนนงาน เมอมการ

ดาเนนงาน วเคราะหขาว ทกวน ทกวน ทกวน ทกวน อนๆ (โทรศพท/ สมภาษณ ฯลฯ)

ทกวน ทกวน ทกวน ทกวน

กรมอนามยนาเทคโนโลยเขามาประยกตใชในการจดเกบและสบคนสารสนเทศของ C/SH ในหลายๆ ดาน เชน เชอมโยงฐานขอมลสขภาพของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข Health Data Center (HDC) เขาสฐานขอมล DOH Dashboard ของกรม เพอใหทราบสภาวะสขภาพของ C/SH พรอมทงจดทาเปนแอปพลเคชนสาหรบใชงานบนโทรศพทมอถอ (Mobile Application) การจดเกบขอมลพนฐาน C/SH ไวในฐานขอมลกลาง (Data Center) ซงสามารถสบคนขอมลผานเวบไซตกรมอนามย และมฐานขอมล C/SH ไดแกโรงเรยน โรงพยาบาล อปท. โดยเกบรายชอ สถานท และสถตจานวน C/SH ทจาแนกตามกลมวยและ Setting เชน รายชอและหมายเลขตดตอของโรงเรยน องคกรปกครองสวนทองถน โรงพยาบาล เปนตน นอกจากนยงไดนาเทคโนโลยเขามาเปลยนรปแบบการสอบถามความคดเหนจากแบบ

Page 13: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

กระดาษ เปนการสอบถาม Online ผานโปรแกรม Google Document ชวยประหยดคาใชจายในการจดเกบขอมล ประหยดเวลา ทาใหการประมวลผลรวดเรว แมนยามากยงขน, การตดตามสถานการณขาวสารดานสขภาพและอนามยสงแวดลอมจากสอมวลชน ประเภทสอสงพมพ จากการตดขาวหนงสอพมพในรปแบบกระดาษ เปน ไฟลอเลกทรอนกส จดเกบในฐานขอมลและนาขนเผยแพรผานเวบไซตกรมอนามย ทงน กรมอนามยยงคงใหบรการในรปแบบทเหมาะสมกบกลมเปาหมายทมขอจากดดานเทคโนโลยดวย และมการทบทวนสารสนเทศดานสถานการณสขภาพ เพอใหทราบสภาพการณและคนหากลม C/SH ทงในปจจบนและทพงมในอนาคต โดยคานงถงแนวโนมสขภาพของโลกทเปลยนแปลงอยางรวดเรว และการดาเนนงานตามนโยบายในระดบตางๆ ทงระดบโลก ระดบชาต และระดบกระทรวงสาธารณสข การเพมการครอบคลมกลมเปาหมาย (Coverage) โดยพฒนาผลตภณฑผาน Apps ทตรงไปสประชากรทกกลมเปาหมายโดยตรง ถอเปนโอกาสพฒนาและเปนลกคาในอนาคตของกรมฯ นอกจากน กรมอนามยได Focus วาผลตภณฑใดเปน Product Champion เพอประเมนความพงพอใจและความผกพนของ C/SH ทวประเทศ เชน ความพงพอใจของเครอขายทมตอผลตภณฑสมดบนทกสขภาพแมและเดกกรมอนามยเทากบ รอยละ 77.58 และมขอมลสะทอนกลบใหเหนถงความไมพงพอใจในผลตภณฑดงกลาว อาท เนอหาเยอะเกนไป ไมนาอาน มแตตวอกษร เขาใจยาก เปนตน ทงน ขอมลความไมพงพอใจทได ทาใหมการนามาปรบปรงผลตภณฑใหเหมาะสม โดยการปรบเนอหาใหกระชบ จาก 120 หนา เหลอ 80 หนา มการใชภาพประกอบแบบ Info graphic แบงประเภทเนอหาระหวางแมและลกใหชดเจนขน พรอมทงรวมมอกบมหาวทยาลยขอนแกน และเนคเทค ปรบรปแบบสมดสชมพใหเปนอเลกทรอนกส ผานแอพพลเคชนคณลก ผลจากการพฒนาสมดบนทกสขภาพแมและเดกกรมอนามย ทาใหเปนผลตภณฑนไดรบการยอมรบ ถงข นใหใชเปนหนาปกสมดบนทกสขภาพแมและเดกของอาเซยน ถกแปลถง 5 ภาษา คอ ไทย องกฤษ พมา กมพชา และยาว 3.2 การสรางความผกพน

กรมอนามยวเคราะห Value and Supply chain และกาหนดกระบวนการทางานหลก (Core Business Process : CBP) ทาใหมองเหนความตองการและความคาดหวงของ C/SH ในแตละผลตภณฑตลอดทง Value and supply chain ครอบคลมทงลกคาสายบน (ระดบนโยบาย) และสายลาง (ระดบปฏบตการ) รวมทง C/SH ในอนาคต เชน ผรบบรการกลมดอยโอกาส กลมทรบบรการผาน apps ทไมจาเปนตองมาสถานบรการ เขตสขภาพ และคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ (พชอ.) เปนตน โดยมการประเมนความพงพอใจและความตองการใหม ๆ จากลกคากอนนามาปรบปรงผลตภณฑใหมคณภาพมากยงขน เชน การพฒนาระบบคณภาพบรการอนามยสงแวดลอม (Environmental Health Accreditation : EHA) อปท.ตองการใหกรมอนามยผลกดนความรวมมอเชงนโยบาย ทาใหมการพฒนาเปนนโยบายความรวมมอกบกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ในป 2561 ผลตภณฑของกรมอนามยมการใหบรการส C/SH แตกตางกนตามกลมวย และ Setting เชน สมดบนทกสขภาพผสงอายใหบรการสอความรแกกลมผสงอาย ผจดการผดแลผสงอาย สวนสมดบนทกสขภาพแมและเดกทใหบรการสอความรแกกลมพอแม และผดแลเดก โดยจดพมพเปนคมอแจกจายใหกบกลมเปาหมายทมารบบรการฝากครรภ ณ หนวยบรการสาธารณสข กอนการแจกจายจะมการประชมชแจงกบสาธารณสขจงหวดทวประเทศ เพอถายทอดขอกาหนดทสาคญในการใชสมดบนทกฯ และการรายงานตดตามผล นาไปสการปฏบตทครอบคลมกลมเปาหมายรอยละ 100 เปนประจาทกป สารสนเทศทไดรบจากการใหบรการและการรบฟงความคดเหนจะถกนามาวเคราะหและจาแนกกลม C/SH (Segmentation) ดวยเครองมอ SIPOC Model และ Stakeholder Analysis ใหครอบคลมกลมเปาหมายตามกลมวยและ Setting ตามสถานการณสขภาพ เชน กลมผสงอาย มการประเมนสถานะสขภาพแบงเปน 3 กลมยอย คอ 1) กลมปกต (ตดสงคม) 2) กลมเสยง (ตดบาน) และ 3) กลมปวย (ตดเตยง) โดยกาหนดระดบความสาคญตามภารกจของกรม จงใหความสาคญกบกลมเสยง ในการฟนฟสภาพใหสามารถชวยเหลอตนเองได และกลบมาเปนกลมปกต โดยกรมอนามยใช

Page 14: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

อานาจตาม พรบ.สาธารณสข เพอใหการดแลผสงอายทบานเปนกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ พฒนาหลกสตรผจดการผดแลสงอาย (Care Manager : CM) และผดแลผสงอาย (Care Giver : CG) กรมอนามยประสานกบศนยอนามยเขตทง 12 เขตเพออบรม CM และมอบอานาจใหสานกงานสาธารณสขจงหวดและ CM ทผานการอบรมอบรม ทาการอบรม CG เพอให CM และ CG ไปดแลผสงอายทมภาวะพงพงใหครอบคลมตามเปาหมายทกาหนด(182,812 คน ขอมล ณ กนยายน 2561) และกรมฯรบผดชอบในการขนทะเบยน CM & CG ทชอบดวยกฎหมาย รบฟงขอคดเหนจากพนทเพอนาสการปรบปรงหรอแกปญหา เชนประสานกบ สปสช.และผบรหารกระทรวงสาธารณสขเพอแกปญหาการเบกจายเงนในการดแลผสงอาย รวมกบ สปสช. มหาวทยาลยแมโจ พฒนาโปรแกรมดแลผสงอายระยะยาวเพอแกปญหาพนทในการทาแผนดแลผสงอาย (care plan) และทาฐานขอมลผสงอายทมภาวะพงพง นอกจากนไดมการพฒนาศกยภาพ และประสานเครอขาย รวมทงกาหนดรปแบบการสรางความสมพนธในแตละกระบวนงาน ใหกลมเปาหมายรสกมสวนรวมเปนเจาของ เกดความภาคภมใจในบรการทไดรบ หรอในงานทรวมดาเนนการ ผานคมอมาตรฐานการปฏบตงาน (Standard Operation Procedure : SOP) เชน การสนบสนนการขบเคลอนกจกรรมของสมาคม/ชมรม เชน สมาคมผประกอบการรานอาหารแหงประเทศไทย เพอสนบสนนเชงวชาการ ใหคาปรกษาการดาเนนงาน จากนนชมรมมการบรหารจดการ ขยายผลเครอขาย และสรางมาตรฐาน ทาใหมอานาจตอลองในการดาเนนงาน จากนโยบาย GREEN & CLEAN มการใหความร นเทศตดตาม เยยมเสรมพลง แลกเปลยนเรยนรระหวาง รพ. กบกรมอนามย โดยมการรบฟงปญหา ใหขอชแนะ และใหคาปรกษาตอเนอง ทาให รพ. มการดาเนนงานผานเกณฑมาตรฐานขนพนฐาน GREEN & CLEAN ไดครบทก รพ.ในสงกดกระทรวงสาธารณสข อกทงมการใหคาปรกษา/คาแนะนา เชงวชาการแกเครอขายผานชองทางตางๆ เชน Facebook, Line Group, Website และ E-mail และตดตามสอบถามความตองการการสนบสนนเพมเตมจากเครอขาย เพอตอบสนองความตองการนนอยางเหมาะสมและทนทวงท มการดแลเครอขาย เชน ใหรางวลผลงานดเดนในเวทประชมวชาการกรม ไปเยยมกรณเครอขายเจบปวยไมสบาย และแสดงความยนดกบเครอขายทประสบความสาเรจในหนาทการงาน สาหรบการจดการขอรองเรยนใหมประสทธภาพ กรมอนามยจดทาคมอการจดการขอรองเรยนและขอชมเชย ชแจงใหทกหนวย งานนาไปปฏบต ปละ 1 ครง และมการทบทวนปรบปรงกระบวนการจดการขอรองเรยนใหมความทนสมยทก 6 เดอน เพอจดวางระบบ การรบ ตดตาม ตรวจสอบขอรองเรยนและขอชมเชยทเขามายงหนวยงาน ผาน 9 ชองทาง ไดแก โทรศพท โทรสาร เจาหนาท กลองรบเรองรองเรยน หนงสอ/จดหมาย อเมล เวบบอรด เวบไซต และอนๆ โดยคดกรอง จาแนกระดบชน ความเรงดวน ความจาเปน และความรนแรงของขอรองเรยน ระดบความรนแรงสงจะนาเสนอขอความเหนชอบจากผบรหารระดบสง เพอพจารณาสงการ/มอบหมาย ใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการ ภายใน 15 วนทาการ และแจงผลใหผรองเรยนไดรบทราบ จดทารายงานผลเปนประจาทกเดอน และนาเสนอรายงานผลผานเวบไซตกรม ผลของการจดการขอรองเรยนนาไปสการปรบปรงผลตภณฑและกระบวนการทางานช เชน ขอรองเรยนเกยวกบเหตราคาญขององคกรปกครองสวนทองถน ซงมขอรองเรยนซาๆ และมความถสง กรมอนามยจงนาขอมลมาวเคราะหและนาไปปรบปรง พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 ใหมความทนสมยมากขน จนสามารถผลกดนเกด พรบ.การสาธารณสขฉบบแกไข มผลบงคบใชเมอวนท 19 ธนวาคม 2560 หมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร 4.1 การวด การวเคราะห และการปรบปรงผลการด าเนนการ

กรมอนามยกาหนดและคดเลอกตวชวดโดยคานงถงความเชอมโยงและสอดคลองกบตวชวดของแผนระดบยทธศาสตรชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ยทธศาสตรของกระทรวงสาธารณสข มาสตวชวดแผนยทธศาสตรสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมฯ พ.ศ.2560-2564 ของกรมอนามย ซงทกหนวยงานไดใชเปนแนวทางในการกาหนดโครงการ/กจกรรมไวในแผนปฏบตการ

Page 15: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ประจาป มการถายทอดตวชวดแผนยทธศาสตรรวมถงตวชวดตามภารกจสาคญของกรมอนามยสระดบหนวยงานตามคารบรองการปฏบตราชการ และจากตวชวดระดบหนวยงานไปสการมอบหมายหมายรายบคคล ทงน ไดใชกลไกของคณะกรรมการบรหารแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมฯ รวมกบ 9 Clusters (4 กลมวย 1 สายอนามยสงแวดลอม และ 4 สายสนบสนน) คดเลอกและกลนกรอง (Screen & Select) ตวชวดทมความสมพนธเชงเหตและผล ทง Leading และ Lagging Indicator เสนอผบรหารกรมใหความเหนชอบ นาไปสการอธบายคานยามตาง ๆ ของตวชวดไวใน KPI Template และสอสารใหบคลากรกรมอนามยตลอดจนภาคเครอขายทเกยวของไดรบทราบและนาไปปฏบตไดอยางถกตอง ขณะเดยวกนไดใหความสาคญตอวธการเลอกใชขอมลและสารสนเทศเพอการเปรยบเทยบ ทงภายในประเทศ และเลอกคเทยบภายนอกประเทศ โดยคานงถงความเปนเลศตามตวชวดทประเทศไทยมพนธสญญาระดบนานาชาต เชน นอกจากเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) ทกาหนดอตราสวนการตายมารดาตองนอยกวา 70 ตอแสนการเกดมชพแลว กรมอนามยยงเปรยบเทยบผลการดาเนนงานกบภมภาคอนๆ ดวย โดยในป 2558 ประเทศไทยเปนอนดบ 2 ของอาเซยน (20 ตอแสนการเกดมชพ) รองจากสงคโปร (10 ตอแสนการเกดมชพ) รวมทงพจารณาแนวโนมผลการดาเนนงานทลดลงอยางตอเนองในชวง 20 ปทผานมา ทาใหกรมอนามยกาหนดเปาหมายยทธศาสตรจากขอมลพนฐานดงกลาวไวทไมเกน 20 ตอแสนการเกดมชพ ในป 2561 และกาหนดเปาหมายททาทายขนเปนไมเกน 17 ตอแสนการเกดมชพ ในป 2562

จากตวชวดยทธศาสตรและภารกจสาคญของกรมอนามย ไดมการกากบตดตามงานอยางเขมขนในการประชมทกวนองคาร (Tuesday Regular Meeting: TRM) โดยอธบดกรมอนามยเปนประธาน เนนการใชขอมลและความรจากการวดวเคราะหทเปนปจจบนมาเปนปจจยนาเขา ซงสวนหนงมาจากขอเสนอแนะของ Cluster สายวชาการและสายสนบสนน นาไปสการพฒนาระบบขอมลทครอบคลม เชอมโยง รวมศนย เปนปจจบน และมการ Verify ขอมลทถกตอง จนเกดเปนระบบ DOH Dashboard ทกรมอนามยใชเปนเครองมอวเคราะหขอมลแลวแสดงผลเปนสญญานไฟจราจร เพอใหทราบ Performance (Level) เหนกราฟแนวโนม (Trend) จาแนกรายเขต/จงหวด/อาเภอเพอใชเปรยบเทยบ (Compare) และมระบบการแจงเตอนไปยงผบรหาร/ผปฏบต ซงจะเปน Input ในการประชม เพอใหเกด Output คอ รสถานการณ คาดการณผลได และเหนโอกาสพฒนา นาไปสการตดสนใจตอบสนองตอเหตการณไดอยางเหมาะสมและทนการณ รวมทงมการสงการ หรอหาความรเพมผานการจดการความร ซงระบบ DoH Dashboard เปนชองทางหนงทกรมอนามยใชในคนหาหนวยงานทมผลการดาเนนงานเปนเลศ หรอ Best Practice จากการวเคราะหขอมลดงกลาว รวมทงมพจารณาผลการดาเนนงานเชงเปรยบเทยบ เชน การควบคมการตดเชอ HIV จากแมสลก ประเทศไทยเปนท 1 ของ Asia และเปนท 2 ของโลก พบวาปจจยความสาเรจทจะลดการตดเชอลงมาตากวารอยละ 2 ไดคอ ตองมความครอบคลมในการตรวจหาการตดเชอเอชไอวของหญงตงครรภและสามในระดบทสง ซงประเทศไทยใชวธการใหคาปรกษาแบบค ใหลกทคลอดจากแมทตดเชอ HIV กนนมผงแทนนมแม และพฒนาระบบเพอตดตาม Cases รวมถงกากบการรบประทานยา ทาใหอตราการถายทอดเชอเอชไอวจากแมสลกลดลงจาก 1.99 (พ.ศ.2558) เปน 1.71 (พ.ศ.2559) และ 1.00 (พ.ศ.2560) โดยยงคงอนดบ 1 ของอาเซยนตงแตป พ.ศ. 2559 เปนตนมา และจากการวดวเคราะหขอมลของแมตายทาใหคาดการณวาเขตสขภาพท 12 (จงหวดชายแดนภาคใต) มอตราการตายของมารดาสงเปนลาดบ 1 ของประเทศตดตอกนหลายป ผบรหารและนกวชาการระดบสงกรมอนามยจงไดนาทมเฉพาะกจไปเยยมเสรมพลงคณะกรรมการอนามยแมและเดกใน 3 จงหวดชายแดนใตเพอทาความเขาใจ เรยนรปญหาและบรบทในพนท และรวมออกแบบแนวทางแกไขทนามาสการพฒนาและวางระบบงานอนามยแมและเดก ไดแก 1) พฒนารปแบบการสราง Health Literacy ตามวถมสลม โดยการมสวนรวมของผนาชมชน 2) ทบทวนและพฒนาคณภาพคลนกฝากครรภ ระบบคดกรอง และการจดการความเสยงในหญงตงครรภ 3)

Page 16: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

กาหนดแนวปฏบตการสงตอ และสกดความรเพอเผยแพรใหกบภาคเครอขายในเขต 12 รวมทงปรบมาตรการในแผนยทธศาสตรของกรมตอไป

นอกจากน กรมอนามยยงใชเวทตรวจเยยม นเทศงานและตรวจราชการ กาหนดใหแตละเขตสขภาพ/ศนยอนามยคนหานวตกรรมทเปนแบบอยางทดในพนทมานาเสนอและแชรผานกลมไลนเพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน ตวอยางเชน การพฒนาเครองมอประเมนระบบสงเสรมสขภาพในการขบเคลอนงานแบบบรณาการ HAPPEN SCORRING (H: Health Literacy, A: Appreciation, P: Provincial Health Board, P: PIRAB, E: Empowerment, N: Neo Health) โดยศนยอนามยท 11 นครศรธรรมราช จะชวยบรหารจดการขอมลลดภาระการดาเนนงานและสามารถเทยบเคยง วเคราะหกระบวนการ และผลการดาเนนงาน รวมทงชเปาใหเหนปญหา จดออน จดแขงของจงหวด และนาไปขยายผลปรบใชนารองกบหนวยงาน 4 แหง ไดแก ศนยอนามยนครศรธรรมราช ศนยนครสวรรค ,ชลบร และยะลา เพอประเมนผลสาเรจของตวชวดและปจจยทมผลตอความสาเรจตามบรบททเหมาะในแตละพนท สะทอนขอเทจจรงและผลทไดสามารถพยากรณแนวโนมและชเปาหมายทศทางการพฒนาไดมประสทธภาพ ขณะเดยวกนกรมอนามยยงกาหนดตวชวดคารบรองการปฏบตราชการของหนวยงานใหมการพฒนาวชาการ การจดการความรและการสรางนวตกรรม เปนการยกระดบคณภาพและประสทธภาพการดาเนนงานดวย

เพอใหเกดการปรบปรงการดาเนนงานอยางตอเนอง กรมอนามยไดจดทา Area of Priority ในการจดการความร โดยใชเกณฑขนาดของปญหา ผลกระทบของปญหา ความตระหนกของผมสวนไดสวนเสย และความยากงายในการแกปญหา ซงปญหาแมตายในพนทเขตสขภาพท 12 ดงกลาวขางตน เปนตวอยางหนงของ Area of Priority ทจะตองมการสอสารไปยงสานก/กอง/ศนยอนามยรวมถงภาคเครอขายเพอหา Best Practice หรอ Bright Spot นาไปสการถอดบทเรยนหรอนาเสนอในเวท LIKE Talk Award หรอกาหนดเปนคาถามวจย ทจะทาใหเกดการศกษา หารปแบบ หรอการจดการความรเพอนาไปสการสรางนวตกรรมและขยายผลตอไป 4.2 การจดการความร สารสนเทศ และเทคโนโลยสารสนเทศ

การบรหารจดการความรแบบครอมและขามสายงานของกรมอนามย มผแทนจากคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรประบบบรหารและวธการทางาน (Cluster) ทาหนาทรวบรวมชดความรทใชในการสนบสนนการขบเคลอนยทธศาสตรในประเดนตางๆ รวมถงคดกรองและเผยแพรชดความร โดยสอสารผานชองทางตางๆ ในหลายรปแบบไปยงกลมเปาหมาย ทงองคกรภาคเครอขาย, Social Media และระบบสารสนเทศเพอบรหารจดการผลตภณฑกรมอนามย (P&E Distribution) ซงเปนชดองคความรทางวชาการทมการปรบเนอหาสาระใหงายตอการทาความเขาใจ สามารถใชเปนแนวทางปฏบตตวทเหมาะสมกบแตละกลมวยในกลมเปาหมายทมวถชวตแตกตางกน รวมถงคมอและแนวทางการปฏบตงานเพอสงเสรม สนบสนนใหองคกรภาคเครอขายจดใหมการสงเสรมสขภาพและพฒนาอนามยสงแวดลอมตามนโยบายและมาตรการตางๆ ทงในระดบองคกรและระดบบคคล

นอกจากน กรมอนามยใชการประชมทกวนองคารในการพฒนาวชาการกรมอนามย (กพว.) เพอทบทวนผลการดาเนนงานเฝาระวง การจดการความร วจย และนวตกรรม เพอนาไปสการจดการความร การวเคราะหหา Gap เพอหาโอกาสในการพฒนาตอยอดการทาวจยเพอปด Knowledge Gap เพอพฒนาใหเปน Knowledge Asset ของกรมอนามย รวมถงเนนการกระตนสงเสรมใหมการแลกเปลยนเรยนรองคความร บทเรยนการดาเนนงาน ทาใหเกดการแบงปนความรภายในองคกรอยางกวางขวาง ทวถง โดยจดใหมการถายทอดสดการประชมผานระบบ Web Conference และสอสารขอมลผลการประชม เอกสารประกอบการประชมฯ ผานกลมไลน รวมถงจดใหมเวทนาผลงานทเกดจากการปรบปรงการดาเนนงาน (Lean) การสรางสรรคนวตกรรม/สงประดษฐ (Innovation) และการจดการความร (Knowledge) ทมความโดดเดน (Excellence) ในรปแบบตางๆ มานาเสนอ ใหเกดเปนวฒนธรรมการเรยนรและการสอสารในองคกร ในเวท“LIKE Talk Award” เพอการคนหาวธปฏบตทเปนเลศของหนวยงานผานการแลกเปลยนเรยนรแบบ Storytelling/สนทรยสนทนา รวมทงกระตนใหเกดการตอยอดสรางนวตกรรมโดยกาหนดให

Page 17: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

เปนตวชวดคารบรองการปฏบตราชการททกหนวยงานตองดาเนนการ มการนาความร เทคโนโลย ความตองการของลกคาและความจาเปนทางยทธศาสตรทผานกระบวนการสรางความรวมมอกบผเชยวชาญและผมสวนไดสวนเสย พรอมทงเกบเกยวขอมลความรจากประสบการณตรง มาผลตนวตกรรม/ผลตภณฑใหม จนสามารถนาไปใชแกปญหาทตรงจด และนาไปสการไดรบรางวล TPSA อยางมากมาย ทเปนนวตกรรมทชวยลดการตายของมารดา เชน ถงตวงเลอด (อนสทธบตร เลขท 1403001045 : 2558,TPSA Award 2560) ปองกนภาวะตกเลอดขณะคลอด และพลงเครอขาย MCH Board ลานนาบรณาการสานพลงพฒนาอนามยแมและเดก (TPSA Award 2559), ชดรกษาทางทนตกรรมแบบพกพา ICOH (TPSA Award 2560), และรางวล TPSA Award 2561 คอ PIRAB สรางพนธมตร มงส Smart Kids R10, การพฒนาศนยการเรยนรดานการสงเสรมสขภาพในศนยการคา, ระบบปรบปรงคณภาพนาดมสาหรบชมชนพนทสงฯ, ระบบบาบดสงปฏกลแบบบอทรายกรอง, ChOPA & ChiPA Game สเดกไทยสง สมสวน แขงแรง และ Program กากบการขนสงมลฝอยตดเชอ (Manifest) รวมถงคมอการเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (Developmental Surveillance and Promotion Manual: DSPM) รวมทง Application เพอสงเสรมสขภาพรายกลมวย เชน Application กาวยางเพอสรางลก (Rapid Pro), Application กวนทน, Application Fun D Application Move Alarm, Application สงวย สมองด และ Application Good Food เปนตน

กรมอนามย เปนสวนราชการเดยวในกระทรวงสาธารณสขททบทวนและปรบปรงกาหนดใหมโครงสรางของคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรประบบบรหารและวธการทางานกลมท 8 กลมขอมล การจดการความร และการเฝาระวง (KISS: Knowledge Management, Information Technology, Surveillance System) โดยนาการเปลยนแปลงและบรหารราชการแบบคลอมและขามสายงาน มาใชใหเกดการบรณาการการทางานรวมกบภาคเครอขายในการจดการสารสนเทศใหเกดประโยชนสงสด เกดการปฏบตทเชอมโยงและสอดคลองกบยทธศาสตร นโยบายและพนธกจของกรมอนามย โดยมรองอธบดเปนผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศระดบสง และคณะกรรมการทมาจากสหวชาชพหลากหลายสาขา ในการบรหารจดการกากบดแลการดาเนนงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ มการสารวจความตองการใชงานครภณฑคอมพวเตอรภายในกรมอนามยและจดสรรตามความจาเปน โดยอางองเกณฑราคากลางและคณลกษณะพนฐานครภณฑคอมพวเตอรของกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จดซอตามระเบยบพสด พฒนาซอฟตแวรมลขสทธถกตองตามกฎหมาย มการอพเดทซอฟตแวรและอพเกรดฟเจอรใหมๆ อยางสมาเสมอ เพอปรบปรงประสทธภาพและเสถยรภาพ ทาใหมความมนคงปลอดภยในการใชงาน และเชอมนไดวาฮารดแวรและซอฟตแวรมความนาเชอถอ นอกจากน ไดพฒนากระบวนการบรหารจดการระบบขอมลสารสนทศและเทคโนโลยสารสนเทศ เพอตอบสนองตอความตองการของผมสวนไดสวนเสยและผรบบรการ ใน 5 Clusters หลก และ 4 Clusters สนบสนน มการตรวจสอบความถกตองรวมกนกบหนวยงานผรบผดชอบตวชวด ทาใหขอมลสารสนเทศมความสมบรณ ครบถวน (Integrity) มความพรอมใชงานในภาวะฉกเฉนตอเนอง (Continuity) โดยมแผนฉกเฉนดานขอมลสารสนเทศ (IT Contingency Plan) และแผน Business Continuity Plan ตามนโยบายและแนวปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยสารสนเทศของกระทรวงสาธารณสข เพอใหสอดคลองกบมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยสารสนเทศ ISO/IEC 27001:2013 และประกาศคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส เรอง มาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศตามวธการแบบปลอดภย พ.ศ. 2555 รวมทงจดเกบระบบฐานขอมลไวในเครองคอมพวเตอรแมขายเสมอน แบบ Cloud Computing ตลอดจนมการเตรยมศนยขอมลสารอง (DR- Site) โดยใชบรการ G-Cloud ของสพร. (DGA) เพอทดแทนศนยขอมลหลก (Data Center) กรณไดรบความเสยหาย ใหเขาถงไดงาย สะดวก ทนการณ พรอมใชงาน ครอบคลมการประมวลผล หนวยจดเกบขอมล และระบบออนไลนตางๆ สามารถลดความยงยากในการตดตง ดแลระบบ ชวยประหยดเวลา และลดตนทนในการสรางระบบคอมพวเตอรและเครอขาย รวมทงดาเนนงาน IPv6 กรมอนามย ใหสามารถเขาสเทคโนโลยอนเทอรเนตทเชอมตออปกรณและเครองมอตางๆ (Internet of Things) และระบบแชรไฟลขอมล (File Sharing)

Page 18: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

พรอมใชงานทวทงองคกร มความปลอดภยในการเขาถงแอพพลเคชนตางๆ ขณะเดยวกนไดมการตรวจประเมนและปดชองโหวระบบคอมพวเตอรและเครอขาย (Vulnerability Assessment) โดย สพร. (DGA) และ การเฝาระวงและวเคราะหการโจมตทางไซเบอร (Thaicert Government Monitoring System) โดย สพธอ. (ETDA) นอกจากนยงมโครงสรางพนฐานระบบคอมพวเตอรและเครอขายทมประสทธภาพ พรอมทงเชอมโยงเครอขายสอสารความเรวสงอยางมเสถยรภาพจานวน 3 เสนทาง ใหบรการแกบคลากรผปฏบตงานทงสวนกลางและสวนภมภาคในทกระดบ หมวด 5 การมงเนนบคลากร 5.1 สภาพแวดลอมดานบคลากร

ขดความสามารถและอตราก าลง กรมอนามยไดวางแผนและบรหารกาลงคนเพอตอบสนองตอภารกจทกระทรวงสาธารณสข และรฐบาลสงมอบใหเพอขบเคลอนใหประชาชนมสขภาพด การวางแผนกาลงคนจงมงเตมเตมสมรรถนะกาลงคนภายในกรมใหมขดความสามารถตามหนาททงในระดบประเทศและระดบเขต (National Lead and Regional Lead) ในการนานโยบาย กฎหมาย ความรและเทคโนโลยของกรมไปสงตอใหประชาชนอยางมประสทธภาพ จงเปนความทาทายของกรมในการพฒนากาลงคนใหมขดความสามารถในการทาหนาทดงกลาว กอนป 2559 กรมอนามยยดสมรรถนะหลกของ สานกงาน กพ. ซงสมรรถนะดงกลาวไมสะสอนความเปนผอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม กรมจงมการทบทวนสมรรถนะใหม โดยนากรอบแนวคดการสงเสรมสขภาพขององคการอนามยโลก พนธกจ สมรรถนะหลก และ Core Business Process กรม มาทบทวนจดทาสมรรถนะหลกของบคลากรกรมอนามยทจะเปนผอภบาลระบบ ดงนนในป 2561 กรมอนามยจงประกาศสมรรถนะระดบบคคลใหมททกคนในกรมอนามยตองม คอ A2IM คอตวยอของ Assessment (ประเมนสถานการณ), Advocacy (ใหขอเสนอแนะ), Intervention (พฒนาเครองมอหรอกลไกในการพฒนาหรอแกปญหาสขภาพ) และ Management & Governance (บรหารจดการและอภบาลระบบ) Competencies สวนความตองการดานอตรากาลง กรมอนามยมการจดทากรอบอตรากาลง และเกลยอตรากาลงภายในใหตอบโจทยภารกจกรม และภารกจสาคญของแตละหนวยงาน กอนการกาหนดกรอบอตรากาลง กรมจดโครงสรางภายในของกรมอนามยใหมเปน 5 กลมวย และอนามยสงแวดลอม ตามเสนทางชวตเพอสขภาพ (Life Course Approach หรอ LCA) และทาการกาหนดกรอบอตรากาลงใหม หลงจากนนจงมการเกลยอตรากาลงภายในใหหนวยททาภารกจหลกมอตรากาลงเพยงพอในการปฏบตหนาท โดยเฉพาะศนยอนามยทตองปฏบตภารกจรวมกบเขตสขภาพ กอนป 2559 กรมอนามยมอตรากาลงในสวนกลางมากกวารอยละ 30 จากการวเคราะหกรอบอตรากาลง และภารกจในบทบาทใหม จงเกลยอตรากาลงดวยการลดอตรากาลงในสวนกลางเหลอรอยละ 25.7 สวนในศนยอนามย กอนป 2559 มสดสวนผปฏบตงานในภารกจหลกรอยละ 23.72 หลงเกลยอตรากาลง เพมสดสวนขนเปนรอยละ 44.91 และ 43.29 ตามลาดบ (ป 2560 และ 2561) นอกจากนกรมยงวเคราะหแลววา หนวยงานตาม Function ของกรมไมสามารถปฏบตภารกจใหบรรลผลสาเรจจนเกดสขภาวะทดกบประชาชนโดยลาพง จงพฒนากลไกการทางานใหมขนมาคขนานกบ Function ปกต ในป 2559 จงพฒนารปแบบปฏบตการแบบ Cross function – Cross cluster มการจดตง Cluster ภารกจหลก 6 Clusters คอ แมและเดก วยเรยน วยรน วยทางาน ผสงอาย และอนามยสงแวดลอม และม Cluster สนบสนน อก 4 Clusters คอ FIN (Finance), KISS (KM & IT & Surveillance System), HR และ LAW (หมายเหต ป 2560 มการควบรวม Cluster วยเรยนและวยรน ทาใหเหลอ 9 Clusters) ทงนจากการปรบกรอบโครงสรางอตรากาลงพบวา ขดความสามารถตามสมรรถนะบคคลในรอบ 3 ป ตงแตป 2559 - 2561 มากกวารอยละ 80 (83.9, 84.44 และ 83.56 เปาหมาย รอยละ 70) และขดความสามารถตามสมรรถนะของกรมอนามยจากคาคะแนนเฉลยผลการปฏบตราชการของหนวยงานกรมอนามยเพมขนอยางตอเนอง (4.1658, 4.4278 และ 4.695, เปาหมาย 4.43) ในสวนการบรหารจดการบคลากรใหมใชกระบวนการมสวนรวมของหนวยงานเจาของตาแหนงในการคดเลอก สรรหา เพอใหไดบคลากรทตอบสนองความจาเปนของหนวยงานมากทสด โดยบคลากรใหมของกรมอนามยทกคน จะ

Page 19: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ถกเรงยกระดบเขาสกระบวนการบมเพาะใหเขาใจทศทาง เปาหมาย คานยม วฒนธรรมองคกร Positioning ของกรมระดบตางๆทงระดบเขต ประเทศ เรยก Onboarding Program

การจดการเปลยนแปลงดานบคลากร กรมอนามยมปญหากาลงคนคอ Generation Gap จากการสญเสยผเชยวชาญและผมประสบการณจากการเกษยณอายราชการ ในรอบ 10 ป (2560 – 2570) มจานวน 699 คน รอยละ 32.97 ของอตรากาลงขาราชการ อตรากาลงคนในกลม Gen Y, Z รอยละ 35.86 Gen X รอยละ 39.04 และ Gen BB รอยละ 25.11 ปรากฏการณดงกลาวบงชความทาทายของกรมทจะบรหารจดการคนรนใหมใหพรอมรบตอการเปลยนแปลง และพรอมในการปฏบตภารกจ ดงนนวธการในการบรหารกาลงคนทสาคญของกรมในการดาเนนการม 3 ประเดน 1) HRP ปรบโครงสรางอตรากาลงใหม กาหนดสมรรถนะหลกของบคคล เกลยอตรากาลงภายใน สรรหาบคลากรใหม สนบสนนภารกจหลก 2) HRM วางระบบการประเมนผลการปฏบตงาน (PMS) เพอใหม Direction & Alignment และ 3) เรงรดพฒนากลม Gen Y ใหมสมรรถนะทพงประสงค (A2IM) เนน In - House Training ไดแก การสรางประสบการณ (On The Job Experience) ดวยการมอบหมายภารกจสาคญระดบชาต เชน การจดทา ยทธศาสตร PP – Excellent การประชมวชาการระดบชาต หรอนานาชาต ฯลฯ การสงเสรมใหบคลากรสรางนวตกรรมงานวจย การทา Job Shadowing เปนตน ภาพรวมของประสทธภาพของการจดการขดความสามารถและอตรากาลงคน ในเชงปรมาณ พบวา อตรากาลงมความพอเพยง อตราวางลดลงจากรอยละ 15 เหลอ 8.82 ศนยอนามยมอตรากาลงเพมขนในการปฏบตภารกจหลกรอยละ 23.72 เปน 43.29 (เปาหมายรอยละ 40)ในเชงคณภาพ บคลากรมสมรรถนะพงประสงค รอยละ 83.56 มากกวาเปาหมาย รอยละ 70 หนวยงานมสมรรถนะในการปฏบตราชการตอบโจทยยทธศาสตรกรมรอยละ 92.39 (เปาหมายรอยละ 80) บรรยากาศการท างานของบคลากร กรมอนามยมการดแลปจจยสภาพแวดลอมการทางาน ทงดานอนามยสงแวดลอม และการสวสดการตาง ๆ ใหกบบคลากร ภายใตแนวคดกรมอนามยเปนบานหลงท 2 มงเนนใหบคลากรมสขภาพดภายใตสงแวดลอมททางานทเออตอสขภาพ โดยกรมมนโยบาย ใหหนวยงานเปน “องคกรรอบรดานสภาพ” สรางสงแวดลอมใหเออตอการสงเสรมสขภาพของบคลากร พฒนาสถานทใหเปน Healthy Workplace เชน จดใหมหองฟตเนสและกจกรรมทางกาย สนามฟตซอล จดใหมกจกรรมชวงเวลาการออกกากงกาย มตรวจประเมนความเสยงทางกายภาพ แสง ส เสยง เปนตน จากขอมล ในป 2559 พบวา บคลากรไมมปญหาสขภาพรอยละ 52.3 มดชนมวลกาย และ รอบเอวปกต รอยละ 40 และ 44.6 ตามลาดบ เหตรองเรยนเนองจากเนองสภาพแวดลอมการทางานเทากบ 0 ผลการดาเนนงานพบวา ในป 2561 บคลากรไมมปญหาทางสขภาพรอยละ 65.71 คาดชนมวลกาย และ รอบเอวปกต รอยละ 50.22 และ 65.71 ตามลาดบ ไมมรายงานและขอเรยนในสวนความเสยงทางสงแวดลอมทเปนอนตรายจากการทางานหรอในททางาน สวนการจดสวสดการมการจดสวสดการพเศษ เชน จดรถรบสงบคลากร การจดงบชวยเหลองานศพหรอไดรบภยพบต การสงเสรมการออม การจดสวสดการรานอาหารสขภาพ เปนตน 5.2 ความผกพนของบคลากร (Employee Engagement หรอ EE)

จากการสารวจความผกพนองคกร ในป 2560 เทากบ รอยละ 68.04 โดยมคาเฉลยคะแนน 3 ดาน คอ ความเชอมนองคกร (รอยละ 59.27) ความกระตอรอรนของบคลากร (รอยละ 75.08) และการมสวนรวมกบกจกรรมองคกร (รอยละ 69.76) กรมฯพบวา อาย และอายราชการมความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตกบ EE โดยอาย และอายราชการเพมขน EE จะเพมสงขนตาม แตมประเดนทนาสนใจมชวยอาย 30 – 40 ป และอายราชการการ 5 – 14 ป ระดบคา EE ทลดตาลง คอกลม Gen Y ซงเปนกลมกาลงคนใหมททางานมาระยะหนง การวเคราะหปจจยดานองคกร งาน และการทางานพบวา ปจจยทมผลตอระดบ EE อยางมนยสาคญมากทสดใน 5 อนดบแรก คอ 1) การทบคคลมความรสกวาความสามารถทางานใหสาเรจอยเสมอ 2) การไดรบการยกยองชมเชยเมอมผลการปฏบตงานทด 3) นโยบายและทศทางองคกรทชดเจน 4)วสยทศนผบรหารระดบสง และ 5) งานททาอยทาใหเกดการเรยนรและพฒนา กรมอนามยกาหนดองคประกอบของความผกพนองคกร ประกอบดวย 1) ระบบการประเมนผลการปฏบตราชการ 2) การวางระบบการพฒนา

Page 20: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

บคลากรใหสามารถสรางคณคาไดเตมศกยภาพ 3) การวางระบบกลไกใหเกดความกาวหนาในอาชพ และการสบทอดทดแทนในตาแหนงสาคญดวยการ สรางคณคาของผลงานเชงประจกษ และ 4) การสรางบรรยากาศทเออตอการทางานทมคณภาพและทาทาย รวมถงเกดการสอสารในองคกรทมประสทธภาพ การประเมนผลการปฏบตราชการ จากการสารวจขอมล EE พบวาปจจยทมอทธพลสงสดทมนยสาคญทางสถตคอ ความสามารถในการทางานใหบรรลเปาหมายไดเสมอ และการยกยองชมเชยเมอมผลการปฏบตงานทด กอปรกบกรมไดสารวจความพงพอใจตอการไดรบการยกยอง ชมเชย จากการปฏบตงาน พบวาเทากบรอยละ 45 ความเปนธรรมและความโปรงใสในการมอบหมายงาน และการบรหารบคคล เทากบรอยละ 62.5 และ 53.73 ซง จากขอมลดงกลาว พนฐานสาคญ และเปนหวใจของการสรางความผกพนองคกรคอ การวางระบบประเมนผลการปฏบตราชการ (PMS) เพอใหการบรหารกาลงคนม Alignment กบ Strategic Direction ของกรม และเกด คนเกง คนด ทจะไปขบเคลอนใหกรมอนามยในฐานะหนวยงานภาครฐปฏบตราชการตอบสนองประชาชน PMS จงเปนจดคานงดสาคญ ใหเกดการบรหารราชการอยางมธรรมภบาล ในปลายป 2559 กรมจงปรบระบบการประเมนผลการปฏบตราชการใหมประสทธภาพ และเปนธรรม เปลยนแนวคดจาก “คาของคนอยคนของใคร” เปน “คาของคนอยทผลของงาน” โดยนาระบบ PMS มาเปนเครองมอในการเชอมโยงในระดบยทธศาสตรกรมสหนวยงาน และบคคล ดวยการถายระดบ KPI และมอบหมายงานในระดบตางๆ จนถงวางกลไกบรหารผลงาน และการเลอนเงน โดยกลไกการกากบมคณะกรรมการในกากบผลงานใหเปนไปตามเปาหมายกรม และจดสรรคาตอบแทนลงหนวยตามผลของงาน และเพอผลลพธทดของงานเพมขนเปนรอยละ 60.24 และ 79.36 และการบรหารบคคล เพมขนเปนรอยละ 78.84 และ 84.42 การประเมนความผกพนของบคลากร กรมใหความสาคญกบความผกพนองคกรและเรมประเมนจรงจงวางระบบ โดยใชเครองมอของสานกงาน กพร. ใชการประเมนดวยระบบออนไลน องคประกอบสาคญคอ ความเชอมน ความกระตอรอรน การมสวนรวม และปจจยทสงผลตอการประเมนความผกพน การพฒนาการประเมน EE มอยางตอเนอง จนป 2562 กรมกาหนดเปนตวชวด ซงหนวยงานตองใหความสาคญและดาเนนการ นอกจากนกรมยงมเครองประเมนอนๆทเกยวของกบความผกพนไดแก การประเมนคณธรรมความโปรงใส ดวยเครองมอ ITA ในสวน ของการบรหารงานบคคลของ ปปช. และการวางระบบรบเรองรองเรยนของกรม ภาพรวมการประเมนความผกพน ในป 2560 และ 2561 พบวาความเชอมนในทศทางองคกรเพมขนเปนรอยละ 67.49 และ 68.18 ความกระตอรอรนในการทางาน เพมขนเปนรอยละ 74.46 และ 77.92 การมสวนรวมของบคลากรในกจกรรมกรม เพมขนเปนรอยละ 72.08 และ 75.6 ภาพรวมความผกพนองคกรเพมขนเปนรอยละ 71.3 และ 73.9 อตราการสญเสยเนองจากการการลาออก หรอโอน รอยละ 3.54 (เปาหมายไมเกนรอยละ 6) การพฒนาบคลากรและผบรหาร ตงแตป 2559 กรมไดออกแบบสมรรถนะของกาลงคน ในฐานะนกสงเสรมสขภาพ เปน A2IM เพอตอบสนองความทาทายเชงยทธศาสตร และการปฏรประบบสาธารณสข ซงในเชงของสมรรถนะกาลงคนในกรมโดยเฉพาะสายงานหลกยงคงม GAP เนองจากแตเดมกรมคนชนกบการเปน Technical Support และ Service Provider กรมจงวางระบบการพฒนาบคลากรใหม ในทกระดบตงแตแรกเขาจนถงขนสตาแหนงสาคญ และกาหนดเปน Career Development Plan ในการเตรยมการขนสตาแหนงตางๆ ตามเสนทางความกาวหนาในอาชพ โดยมวตถประสงคของการพฒนาม 2 ประการ คอ 1) ปรบ Mind Set กาลงคนกรมใหเปนทศทางเดยวกนสบทบาทใหมของกรม 2) ยกระดบสมรรถนะกาลงคนใหเปนผนาการเปลยนแปลง ระบบการพฒนาบคลากรของกรมอนามย จะเชอมโยงกบ Career Path (CP) ซงกอนป 2560 CP ไมไดถกนาเปนเครองมอเพอบรหารกาลงคนตอบภารกจและยทธศาสตรกรม การขนสตาแหนงตางๆเปนไปตามหลกเกณฑกลางของสานกงาน กพ ปญหาทพบคอเมอบคลากรจะขนสตาแหนงสง หรอตาแหนงสาคญแลว ไมมศกยภาพเพยงพอในการขนสตาแหนง รวมถงไมตอบโจทยภารกจทเปลยนแปลง CP ทกรมออกแบบจงเปนเครองมอสาคญในการพฒนาและสราง Succession Plan การพฒนากาลงคนของกรมอนามยมการพฒนาในทกระดบ ตงแต ระดบผปฏบต (หลกสตร OSOF) เปน Change Leader และ Volunteer Army ระดบผบรหารระดบกลาง (หลกสตร

Page 21: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

NeGSOF) เปนผเชอมตอนโยบายและสราง Successor นอกจากน กรมยงมหลกสตรพเศษสาหรบศนยอนามยเพอเตรยมยกระดบตามการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเขตสขภาพ คอหลกสตร Re-to-Lead นอกจากกาลงคนภายในกรมแลว กรมไดวางแผนพฒนากาลงคนภายนอกในระบบสขภาพ ซงเปนผมบทบาทสาคญทนาเครองมอ หรอสนคากรมอนามยไปขบเคลอนตอถงปประชาชน เชน เลขาฯ พชอ.,พยาบาล, หวหนากลมสงเสรมสขภาพ, ทนตแพทย/ทนตาภบาล, นกวชาการสาธารณสข, และ อปท. กรมจงจดทาหลกสตร ไดแก หลกสตรพฒนาศกยภาพ เลขานการ พชอ. , หลกสตรระยะสนพยาบาลสงเสรมสขภาพ หลกสตรทนตสาธารณสข 4 เดอน , หลกสตร Health Promotion Manager, หลกสตรนกบรหารงานอนามยสงแวดลอมและสงเสรมสขภาพ (นบอส.) เปนตน

สวนท 2-2 การด าเนนการทโดดเดนรายหมวด หมวด 6 การมงเนนระบบปฏบตการ 6.1 กระบวนการท างาน ก. การออกแบบผลผลต การบรการ และกระบวนการ

ป 2556 กรมอนามยไดมการทบทวนและปรบปรงกระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนน โดยมอบหมายคณะกรรมการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ กรมอนามย เปนผรบผดชอบ และคณะกรรมการฯไดจดประชมทบทวนกระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนน โดยใชกรอบแนวคด PMQA, LEAN และหวงโซคณคา (Value Chain) เพอใหการทางานของทกหนวยงานมทศทางสเปาหมายเดยวกน สงมอบผลตภณฑทมคณคาใหกบผใช และลดการทางานทไมจาเปน (waste) โดยขอมลนาเขาในการออกแบบกระบวนการไดแก นโยบายรฐบาล กระทรวงสาธารณสข ประเดนยทธศาสตร และภารกจ/พนธกจกรมอนามย (หมวด 2) รวมทงนาความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (หมวด3) ประกอบในการวเคราะหเพอใหบรรลวสยทศนของกรมฯ คณะทางานพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ หมวด 6 (คทง.หมวด 6) โดยมรองอธบดกรมอนามยเปนประธาน และสานกสงเสรมสขภาพและสานกอนามยสงแวดลอมเปนเลขานการ จดประชมระดมสมองเพอทบทวนลกษณะสาคญขององคกร กระบวนการในการดาเนนงานผลตสนคาและบรการ นามาออกแบบและจดทารางตนแบบกระบวนการ กาหนดมาตรฐานคณภาพงานในขนตอนทสาคญรายกระบวนการ และรวมกนพจารณาเพอปรบปรงกระบวนการทสรางคณคา และกระบวนการสนบสนนของกรมอนามย โดยมขอกาหนดทสาคญในการกาหนดเปนเกณฑการคดเลอก เพอใหไดมาซงกระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนน ดงน 1) สอดคลองกบนโยบายรฐบาล/กระทรวงสาธารณสข/กรมอนามย 2) ประเดนยทธศาสตรตามแผนปฏบตราชการของกรมอนามย 3) บทบาทหนาทของกรมอนามย ตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข 4) ความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 5) กระบวนการผลตสนคา/บรการและสงมอบสนคา/บรการ และ 6) กระบวนการทมผลกระทบตอประชาชนและสงคมในระยะยาว นามาออกแบบปรบปรงกระบวนการสรางคณคาได 7 กระบวนการ ไดแก 1) กระบวนการศกษาวจย 2) กระบวนการพฒนาเทคโนโลย นวตกรรม 3) กระบวนการสรางกระแสและรณรงค เผยแพรองคความรและเทคโนโลย 4) กระบวนการสรางการ มสวนรวมภาคเครอขาย 5) กระบวนการรบรองมาตรฐานการบรการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม 6) กระบวนการประเมนผลกระทบตอสขภาพ (HIA) 7) กระบวนการพฒนาระบบการเฝาระวงพฤตกรรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม และในป 2557 มการทบทวนและปรบปรงกระบวนการสนบสนน 4 กระบวนการ ไดแก 1) กระบวนการสนบสนนใหเกดนโยบาย กฎหมาย กฎระเบยบ กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง หรอขอบงคบ 2) กระบวนการฝกอบรม 3) กระบวนการประชมสมมนา 4) กระบวนการนเทศงาน ทง 11 กระบวนการขางตน ไดนามาจดทาเปนคมอ

Page 22: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

แผนภาพท 6-1 กระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนน กรมอนามย

แนวทางปฏบตงานกรมอนามย (Standard Operating Procedure หรอ SOP) แลวเสนอตอผบรหารเพอเหนชอบ จากนนสอสารผานการประชมเชงปฏบตการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ และเผยแพรผานเวบไซต กรมฯ ใหหนวยงานในสงกดกรมอนามยรบทราบ นาไปปฏบต ภายหลงจากการประกาศใช กรมฯ ไดมการตดตามประเมนผลการนา SOP ไปใชอยางตอเนอง เพอทบทวน วเคราะห ปรบปรง กระบวนการใหเหมาะสมกบบรบทของหนวยงานและพนท เพอใหการดาเนนงานมประสทธภาพ คมคาและลดตนทน รายละเอยดตามแผนภาพท 6-1

ป 2559 กรมอนามย มการปรบบทบาทและภารกจหลกใหม ตามการปฏรปดานสาธารณสขของ

กระทรวง ซงสอดคลองกบการปฏรปประเทศ การเตรยมพรอมรบมอกบการเผชญความทาทายทางดานสขภาพ ในอนาคต อนเปนผลมาจากการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทางสงคมในลกษณะตาง ๆ เศรษฐกจ โครงสรางประชากร ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs) รวมทง กฎหมาย และกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ป 2560-2579) “มนคง มงคง ยงยน” นาไปสการประกาศวสยทศนใหม คอ กรมอนามยเปนองคการหลกของประเทศ (National Health Authority) ในการอภบาล (ดแล ปกปอง คมครอง) ระบบสงเสรมสขภาพและระบบอนามยสงแวดลอมเพอประชาชนสขภาพด กรมฯไดจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ภายใตแผนพฒนาสขภาพแหงชาตในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560 - 2564 เพอใหมนใจวาการดาเนนงานจะสามารถนาไปส เปาหมายและตอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ดงนน ป 2560 กรมฯ ไดดาเนนการออกแบบกระบวนการทางาน ใหสอดคลองกบบรบททเปลยนแปลงกรมอนามย โดยอาศยขอกาหนดทสาคญดงน 1) การปรบบทบาท ภารกจ ในการอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ในบทบาท National Lead & Regional Lead 2) การกาหนดกระบวนการทางาน (Core Business Process) เพอผลตสนคาและบรการกอนสงมอบใหกบผรบมอบบรการ ลกคา เปนการทางานแบบครอมและขามสายงาน ผานคลสเตอรหลก 6 คลสเตอร และคลสเตอรสนบสนน 4 คลสเตอร 3) มการกาหนดสมรรถนะองคกร A2IM ประกอบดวย การประเมน (Assessment), การใหขอเสนอเชงนโยบาย/มาตรการ (Advocacy) ปฏบตการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม (Intervention) การบรหารจดการดวยการอภบาลระบบ (Management/Governance) 4) คานงถงความคาดหวงและความตองการของลกคาเปนสาคญ 5) ยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ยทธศาสตรกรมอนามย 6) น ำ digital มำใชในกำรปรบทง process & Product จงไดปรบปรงทบทวนและยกราง

Page 23: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

กระบวนการ โดยมการประชมอยางมสวนรวมเพอรบฟงความเหนจากทกคลสเตอร จนเกดเปนกระบวนการสรางคณคา 6 กระบวนการ และ กระบวนการสนบสนน 5 กระบวนการ และเสนอขอความเหนชอบจากผบรหารกรมอนามย และสอสารไปยงหนวยงานในกรมฯ ใหนาไปสการปฏบต โดยทกหนวยงาน นาแนวทางไปประยกตใชตามความเหมาะสมของบรบทตนเอง โดยกระบวนการสรางคณคา 6 กระบวนการประกอบดวย 1) การเฝาระวงสภาวะสขภาพ และปจจยกาหนดสขภาพ 2) การพฒนานโยบายยทธศาสตร 3) การพฒนากฎหมายและมาตรฐาน 4) การวจย และนวตกรรม 5) การสอสารเพอพฒนาความรอบรดานสขภาพ 6) การพฒนาศกยภาพและประสานภาคเครอขาย สวนกระบวนการสนบสนน 5 กระบวนการ ประกอบดวย 1) การจดการความร 2) การจดการขอมลและสารสนเทศ 3) การบรหารการเงนการคลงและงบประมาณ 4) การพฒนาศกยภาพบคลากร 5) การบรหารจดการทรพยากรบคคล ดงแผนภาพท 6-2

ข. การจดการกระบวนการ การนากระบวนการสการปฏบต แบงตามความคงทของกระบวนการได 2 ประเภทคอ

1. กระบวนการทคงทไมคอยเปลยนแปลง ใชหลกการของ ISO 9001 ในการควบคมกระบวนการประจาวนคอ กาหนด SOP ดาเนนการ SOP กระบวนการปรบปรงอยางตอเนอง (CQI) โดยทา Internal Audit พบสงทไมเปนตามขอกาหนดจะใหพนทกาหนดมาตรการแกไข/ปองกน มการ Follow up Audit รวมถงการทบทวนโดยฝายบรหาร การประชมกรมฯทกเดอน การนเทศทกหนวยงานปละ 2 ครง การ Audit จากกลมตรวจสอบภายในของกรมฯ

2. กระบวนการทมรปแบบไมแนนอนหรอมพลวตรสง เชน กระบวนการใหมในป 2559 ไมไดทาในรปของ SOP แตใชการระบขอกาหนดทสาคญ เครองชวด (เนนวดกระบวนการ) และกาหนดจดควบคมกระบวนการแทน (ตารางท 6.1) การ CQI ใช การประชมวนองคาร (Tuesday Regular Meeting : TRM) สปดาหท 3 โดย Cluster KISS (KM & IT & Surveillance System) จะรายงานขอมลเฝาระวงพรอมแนวโนมการบรรลเปาหมาย ผเขารวมประชมซงประกอบไปดวยตวแทนจากทกกองและสานกใหขอเสนอแนะเพอปรบปรงกระบวนการ หรอหาโอกาสทางยทธศาสตร กรณคาดวากระบวนการเดมไมสามารถทจะบรรลเปาหมาย เพอนาไปสการจดการความรเพอปด Knowledge gap ตอไป หรอประธานทในประชม (อธบด) จะมอบหมายหรอสงการใหปรบเปลยนกระบวนการ เชน ปรบระบบขอมลขาวสารมาใช digital ใหหมดทง Web base และ Mobile base ปรบระบบการจดทาแผนปฏบตการประจาปใหเรมใชไดตงแต 1 ตลาคม ปรบระบบสอสารเพอสรางความรอบรดานสขภาพ (Health Literacy) บรณาการการสงเสรมสขภาพในทกชวงวยดวยเสนทางชวตเพอสขภาพ (Life Course Approach :

แผนภาพท 6-2 กระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนน กรมอนามย (ใหม)

Page 24: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

LCA) และบรณาการทางานของทกกอง/สานก โดยทางานแบบ Cluster 5 กลมวยและอนามยสงแวดลอม ปรบระบบการพฒนา product จาก Supply push เปน Demand pull ตาม value chain นา Lean (DOWNTIME) มาใชเพอลด waste สราง value เปนตน โอกาสทางกลยทธเหลานเกดขนจากการประชม TRM สปดาหท 3

คทง.หมวด 6 ผบรหาร และผแทนจากหนวยงานหลก ไดประชมรวมกนในการจดทาขอกาหนดทสาคญของผลผลตและการบรการ โดยใชปจจยสาคญตางๆ ประกอบการพจารณา ไดแก นโยบาย ความตองการ ความคาดหวงของผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย ของบคลากร ขอมลผลการดาเนนงาน ขอมลสารสนเทศ ขอกาหนดทางกฎหมาย รวมถงขอตกลงระหวางภาค เปนตน เพอใหการดาเนนงานไปถงเปาหมาย กรมฯไดพจารณาออกแบบกระบวนการ ขอกาหนดทสาคญ ตวชวดและกาหนดจดควบคมกระบวนการ มกระบวนการสรางคณคา 6 กระบวนการ ไดแก 1) กระบวนการการเฝาระวงสขภาพปจจยกาหนดสขภาพ 2) กระบวนการพฒนานโยบาย/ยทธศาสตร 3) กระบวนการพฒนากฎหมาย มาตรฐาน 4) กระบวนการวจย นวตกรรม 5) กระบวนการสอสารเพอพฒนาความรอบรดานสขภาพ และ 6) กระบวนการพฒนาศกยภาพและประสานภาคเครอขาย ตามตารางท 6-1 และกระบวนการสนบสนน 5 กระบวนการ ไดแก 1) กระบวนการจดการความร 2) มกระบวนการจดการขอมลและสารสนเทศ 3) กระบวนการบรหารการคลงและงบประมาณ 4) กระบวนการ พฒนาศกยภาพบคลากร และ 5) กระบวนการการบรหารจดการทรพยากรบคคล ตามตารางท 6-2 ตารางท 6-1 แสดงกระบวนการสรางคณคา (Key Process) และขอกาหนดทสาคญ กระบวนการ ขอก าหนดทส าคญ ตวชวด จดควบคม

1. กระบวนการการเฝาระวงสขภาพปจจยกาหนดสขภาพ

1. ความตองการของผบรหาร/เครอขาย/ประชาชน ในการใชขอมลเฝาระวงสขภาพ 2. มการสอสารทเหมาะสมตอกลมเปาหมาย 3. มขอมลทถกตอง ครบถวน ทนเวลา และครอบคลม

1. จานวนคมอ/แนวทาง การเฝาระวงสขภาพปจจยกาหนดสขภาพทมคณภาพ 2. จานวนรายงานสถานการณการเฝาระวง

1. การตรวจสอบความถกตอง ครบถวน ทนสมย ของขอมลสารสนเทศ 2. การประเมนประโยชนจากการนาขอมลมาใหในการดาเนนงาน 3. การบรหารความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศ

2. กระบวนการ พฒนานโยบาย/ยทธศาสตร

1. ตอบสนองตอ C/SH และเปาหมายองคการ

2. มสวนรวมของ C/SH 3. มการตดตามและประเมนผล

ระดบความสาเรจในการขบเคลอนการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรดานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม (แผนยทธศาสตรสงแวดลอม/แผนยทธศาสตรทนตสาธารณสขสาหรบผสงอาย

1.การตดตาม/การประเมนผลการดาเนนงานตามเปาหมาย/ตวชวดยทธศาสตร 2.การบรหารผลการปฏบตราชการ (PMS) 3.การนเทศและการตรวจราชการของกระทรวงฯ

3. กระบวนการ พฒนากฎหมาย มาตรฐาน

1. ตอบสนองตอความตองการของลกคา 2. มขอมลถกตอง ครอบคลม ทน

สถานการณ 3. มชองทางการสอสารทเหมาะสม

กบกลมเปาหมาย 4. บคลากรทมความร/เชยวชาญ

1.ระดบความสาเรจกฎหมายทประกาศในราชกจจานเบกษา 2. จานวนคมอ/แนวทางปฏบตตามกฎหมายไดมการเผยแพร

1. กฎหมายทประกาศแผยแพร 2.คมอ/แนวทางปฏบตตามกฎหมายไดมการเผยแพร

4. กระบวนการ วจย นวตกรรม

1. มขอมลถกตอง ครอบคลม ทนสถานการณ

2. มบคลากรทมความร เชยวชาญ 3. เปนไปตามมาตรฐานของการวจย

1.รอยละของผลงานวจยดานการสงเสรมสขภาพ การเฝาระวงสขภาพ ทผานการรบรองมาตรฐานในระดบชาต/ระดบสากล 2.จานวนผลงานทกรมอนามยไดรบรางวลคณภาพ คณธรรมและความโปรงใสจากการประเมนผลขององคกรภายนอก (เชน TPSA, NACC, ITA)

1. ความถกตองทางวชาการ ผานความเหนชอบจาก กพว. กรมอนามย และผานการรบรองจรยธรรมการวจย 2. ผลงานวจยดานการสงเสรมสขภาพ การเฝาระวงสขภาพ ทผานการรบรองมาตรฐานในระดบชาตหรอระดบสากล

Page 25: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

กระบวนการ ขอก าหนดทส าคญ ตวชวด จดควบคม 3.จานวนนวตกรรมสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมทเพมขนของกรมอนามย

5. กระบวนการสอสารเพอพฒนา ความรอบรดานสขภาพ

1. มการทบทวนปรบปรงใหทนสถานการณ

2. กระบวนการผลตเปนไปตามมาตรฐานสากล/ ระเบยบ/ ขอบงคบสามารถนาไปปฏบตได

1.รอยละของเดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย (DSPM) 2.รอยละของผสงอายทมสขภาพด (Healthy Aging) 3.จานวนผสงอายเขาถงนวตกรรมเทคโนโลย สงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว

1.แผนปฏบตการ /แนวทางการสงเสรมสขภาพ 2.การตรวจสอบความถกตองครบถวน ทนสมย ของ ขอมลสารสนเทศ

6. กระบวนการ พฒนาศกยภาพและ ประสานภาคเครอขาย

1. มชองทางการสอสารทเหมาะสมกบกลมเปาหมาย 2. มเครอขายทมคณภาพ 3. มบคลากรทมความร เชยวชาญ 4. มบรณาการรวมกบภาคเครอขาย

1.รอยละเครอขายดาเนนการ เฝาระวง ปองกน ตามแนวทาง/มาตรฐานทกรมอนามยกาหนด 2.ระดบการมสวนรวม ความพงพอใจ/ไมพงพอใจ 3.ภาคเครอขายมความครอบคลม C/SH

1.ภาคเครอขายทไดรบการพฒนาศกยภาพ 2.ภาคเครอขายทเขมแขงมการดาเนนการในพนท

ตารางท 6-2 แสดงกระบวนการสนบสนน (Supporting Process) และขอกาหนดทสาคญ กระบวนการ ขอก าหนดทส าคญ ตวชวด จดควบคม

1. กระบวนการจดการความร

1.ความสาคญของผลตภณฑ 2.คณภาพของผลตภณฑ

1. จานวนของหนวยงานมกลไกกระบวนการจดการความร (KM) 2. รอยละผลงานทไดรบรางวลทผ านการรบรองมาตรฐานในระดบชาตหรอระดบสากล 3. รอยละของนวตกรรมทไดรบการจดทรพยสนทางปญญา

1. แผนการดาเนนงาน/ Knowledge mapping 2. ผลงานทไดรบรางวลTPSA, ITA, PMQA ไดรบรางวล, best practice

2. กระบวนการจดการขอมลและสารสนเทศ

1. มขอมลถกตอง ครอบคลม ทนสถานการณ 2. มชองทางการสอสารทเหมาะสมกบกลมเปาหมาย 3. การเขาถงผลตภณฑ

1. มระบบ DoH Dashboard 2. รอยละของผรบบรการเขาถงขอมลของกรมอนามย

1. การประเมนความตองการของล ก ค า ท เ ข า ถ ง ข อ ม ล และม ก า รปรบปรงตามกระบวนการ

3.กระบวนการบรหารการคลงและงบประมาณ

1. ลดระยะเวลาการเบกจาย 2. ใชเทคโนโลยในการดาเนนการเพอความสะดวก รวดเรว

กระบวนการเบกจายเงนงบประมาณ

1. กาหนดเพดานการใชงบประมาณรายไตรมาส 2. กาหนดเปน PA สาคญ

4.กระบวนการพฒนาศกยภาพบคลากร

บคลากรของกรมอนามยไดรบการพฒนาศกยภาพตามเปนผนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

1.รอยละบคลากรของกรมอนามยไดรบการพฒนาศกยภาพเปนผนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม 2.จานวนของบคลากรไดรบการอบรมพฒนาศกยภาพ

1.กาหนด Career path ของบคลากรพรอมเงอนไขการพฒนาศกยภาพตามขอกาหนดกรมอนามย เชน HIPPs 2.มหลกสตรการพฒนาศกยภาพบคลากร เชน OSOF/นบอส./NeGSOF เปนตน

5. กระบวนการการบรหารจดการทรพยากรบคคล

1.สรางกลไกใหบคลากรเกด Brand loyalty ตอกรมอนามย

รอยละความผกพนตอองคกร กาหนดเปน PA สนบสนนททกหนวยงานตองมการดาเนนการ

การขบเคลอนกระบวนการสรางคณคาไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม กรมฯไดมการกาหนดใหมการทางานแบบบรณาการ (Cross Function) ในรปของ Cluster แบงเปน 9 Cluster คอ สายวชาการหลก 5 Cluster

Page 26: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

และสายสนบสนน 4 Cluster เพอใหเกดการใชทรพยากรอยางคมคา การทางานอยางมประสทธภาพ ประสทธผล ตอบสนองความตองการและทาใหผรบบรการเกดความพงพอใจตอสนคาและบรการ โดยมรองอธบดหรอผทรงคณวฒ ทไดรบมอบหมายเปนประธาน เพอใหทกหนวยงานมบทบาทในการวางแผน กาหนดแผน แลกเปลยนแนวทางการทางาน ออกแบบและพฒนาการดาเนนงาน มงสคาเปาหมายเดยวกนทงสวนกลาง สวนภมภาค การสอสารแนวทางการดาเนนงานผานนโยบาย โครงการ แผนปฏบตการ มาตรฐาน/คมอการปฏบตงาน มการกาหนดตวชวดและการถายระดบตวชวด 3 ระดบ ไดแก ระดบกรม ระดบหนวยงาน และระดบผปฏบตงาน

ผลลพธการปรบปรงกระบวนการสรางคณคา (Key process) เปนกระบวนงานเพอสงมอบสนคาและบรการใหแกลกคาภายนอกกรม ผรบบรการ ภาคเครอขาย โดยวเคราะหและจดแบง สนคา/บรการเปน 2 ระดบ คอ Productสายบน ไดแก นโยบาย มาตรการ กฎหมาย/มาตรฐาน ขอเสนอแนะเชงนโยบาย Product สายลาง ไดแก ความร สถานการณ รปแบบบรการ นวตกรรม เทคโนโลย เครองมอ Social & Community movement จากการปรบกระบวนงานทาใหเกดผลการดาเนนงานทด เชน

กระบวนการการเฝาระวง โดยมการเฝาระวงอตรามารดาตาย ดาเนนงานกากบ ตดตาม เฝาระวง ใชขอมลจาก DoH Dash Board เมอพบปญหามารดาในเขตใดสงจะจดทมผเชยวชาญลงไปตดตามรบฟงปญหา ใหขอเสนอแนะทางวชาการ และรวมแกไขปญหากบพนท และดาเนนงานผานคณะกรรมการอนามยแมและเดกระดบเขต (MCH Board) ผลการดาเนนงาน 3 ปยอนหลง พบอตราตายของมารดาลดลงจาก 26.6 ป 2559 เหลอ 17.1 ในป 2561

กระบวนการพฒนากฎหมาย กรมฯเปลยน Strategic Positioning มาเปนผอภบาลระบบจงตองมาเนนมาตรการทางกฎหมาย โดยผลกดนใหเกดกฎหมายใหมทประกาศในราชกจจานเบกษา จานวน 3 เรอง ไดแก 1) พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 ปรบปรง พ.ศ.2560 2) พรบ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559 และ 3) พรบ.ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลก พ.ศ.2560 (พรบ.Milk Code) ตวอยางการพฒนากฎหมายพรบ.Milk Code โดยการวเคราะหขอมลพบวาอตราการใหนมแมอยางเดยวในชวง 6 เดอนแรกของหญงไทย มอตราเพมขนอยางชาๆในรอบ 10 ป เนองจากมการโฆษณาการใชนมผง การแจกนมผงฟรใหหญงหลงคลอด สงผลใหเลยงทารกดวยนมผงมากกวานมแม ดงนนกรมฯจงผลกดนใหเกดพรบ.Milk Code และจดทาประกาศกระทรวงสาธารณสข มการพฒนาศกยภาพและประสานภาคเครอขาย ในการบงคบใชตามกฎหมายในระดบพนท เพมอตราการเลยงลกดวยนมแม ลดการใชนมผง และควบคมการตลาดอาหารสาหรบทารกและเดกเลกใหเปนไปอยางเหมาะสม

กระบวนการพฒนานโยบาย/ยทธศาสตร เชน สาวไทยแกมแดง และมหศจรรย 1000 วน เปนนโยบายสาคญในการพฒนาเดกส Smart Kid 4.0 การดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care :LTC) เปนอกงานหนงทปรบการทางานจาก Project Base มาเปนการขบเคลอนเชงยทธศาสตร ตองใชหลายกระบวนงานหลายกระทรวง ประกอบในการทางาน อาท กระบวนการเฝาระวงสขภาพของผสงอาย ซงจาแนกพฤตกรรมผสงอายได 3 กลม กลมตดสงคม ตดบาน ตดเตยง กระบวนการพฒนานโยบาย จนเกดนโยบาย 3S “Strong (ไมลม ไมลม ไมซมเศรา กนขาวอรอย), Social, Security) ”ขบเคลอนลงไปจนถงระดบพนท และตาบลดแลผสงอายระยะยาว กรมอนามยผลกดนใหนโยบายสาคญของกระทรวงโดยทางานรวมกบ กระทรวง พม. องคกรปกครองทองถน (อปท) สปสช. ทาใหเกด Care Giver, Care Manager ทผานการอบรมตามมาตรฐานในทกจงหวด และมการจดทา Care Plan ในการดแลผสงอายตดเตยงโดย สปสช.จะตองจดสรรงบประมาณให อปท.เพอเปนคาตอบแทน Care Giver 300 บาท/คน/เดอน

กระบวนงานพฒนาศกยภาพและประสานภาคเครอขาย กรมไดประสานความรวมมอกบหนวยงานทมสวนเกยวของกบการดแลผสงอายภายใตยทธศาสตรผสงอาย จนเกดการลงนามความรวมมอ (MOU) ระหวาง 6 กระทรวง ไดแก กระทรวงสาธารณสข ก.พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ก.มหาดไทย ก.ศกษาธการ ก.แรงงาน ก. ดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ในการรวมกนขบเคลอนการดแลผสงอาย นอกจากน กรมเสนอใหมการปรบปรงกฎหมายตาม พรบ.สาธารณสข ปพ.ศ. 2535 ฉบบปรบปรง ปพ.ศ.2560

Page 27: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ผลลพธการปรบปรงกระบวนการสนบสนน (Supporting Process) เชน กระบวนการจดการความรผลงานทไดรบรางวล TPSA ในระดบด ป 2559-2561 จานวน 1, 2, 3 รางวล ตามลาดบ และป2561 ไดรบรางวลในระดบดเดน จานวน 3 รางวล กระบวนการพฒนาศกยภาพบคลากร บคลากรของกรมอนามยไดรบการพฒนาศกยภาพเปนผนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ป 2559-2561 รอยละ 6.42, 11.42, 28.61 ตามลาดบ กระบวนการการบรหารจดการทรพยากรบคคล การสรางความผกพนของบคลากรในองคกร รอยละความผกพนตอองคกร ป 2559 –2561 รอยละ 68.04, 71.30, 73.90 ตามลาดบ 6.2 ประสทธผลการปฏบตการ ก. การควบคมตนทน

กรมอนามยไดกาหนดยทธศาสตรการเปลยนแปลงดวย 3L คอ Lead ยกระดบการนา Lean ปรบเปลยน กระบวนงาน Learn สรางบคคลเรยนร (Learning personnel) เพอตอยอดไปสองคกรเรยนร (Learning organization) และใหสอดคลองกบบทบาทกรมอนามยทมการปรบเปลยน เนนการพฒนาและเจรญเตบโตสอนาคต การเปนองคกรหลกดานการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ยทธศาสตร 3L ไดเชอมโยงและรอยเรยงเขาสแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ภายใตแผนพฒนาสขภาพแหงชาตในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564 โดยกลยทธ Lean อยภายใตยทธศาสตรท 4 การปฏรประบบบรหารงานและวธการทางานมเปาประสงค คอปรบเปลยนกระบวนการ เพอใหไปสคณภาพ (Quality) ประสทธภาพ (efficiency) มคณธรรม (moral) โปรงใสตรวจสอบได (Account) การดาเนนงานภายใตกลยทธ Lean มการขบเคลอนใน 2 สวนไดแก

1. การ Lean ระดบมหภาค คอ การวเคราะห หวงโซอปทาน ตามภารกจขององคการ/หนวยงาน เนนทา core process ทตรงกบ Core business สวนทเปน Non Core process ผองถายภารกจใหหนวยงานอนในระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม จากนนวเคราะห value chain เพอสงมอบคณคาเปนทอดๆจนถง End users เพอใหเกดกระบวนการทขบเคลอนเปนรปธรรม ในป 2560 ไดมนโยบายให cluster ไปวเคราะหวาผลตภณฑของแตละคลสเตอรมคณภาพอยางไรในสายตาผรบผลงาน พบวาผลตภณฑมเปนจานวนมาก มความซาซอน ไมทนสมย จงไดกาหนดใหกระบวนการผลตม การคดกรองและเลอกสรร (Screen and select) กอนการกระจายผลตภณฑ (Launch) จากผผลต ไปยงศนยเขต เขตสขภาพ จงหวด อาเภอ ตาบล หมบานจนไปถงประชาชน กรณตวอยาง cluster อนามยสงแวดลอม กาหนดเกณฑ 3 ขอในการ screen and select ผลตภณฑพ ตามตารางท 6-3 ดงน

หลกเกณฑ ขอก าหนดส าคญ 1.ความสาคญของผลตภณฑ

1.1 ผลตภณฑมความสอดคลองกบทศทางการพฒนา ทงในระดบหนวยงาน (กอง/สานก) กระทรวง ประเทศ ตางประเทศ หรอรองรบตอสภาวะการเปลยนแปลงในอนาคตขางหนา 1.2 ผลตภณฑสนบสนนตอพนธกจของกรมอนามย 1.3 ผลตภณฑมความตองการใชอยางเรงดวน หรอมความจาเปนตอสภาพปญหาในปจจบน และแนวโนมในอนาคต รวมทงสอดคลองตอเขมมงกรมอนามยและยทธศาสตรประเทศ 1.4 ผลตภณฑตรงตอความตองการของลกคา และสามารถใชสาหรบการสนบสนนการปกปองสภาวะสขภาพของประชาชนได - ตรงตามกลมเปาหมาย - ขนาดลกคา ความครอบคลม (ระดบหนวยงาน ระดบจงหวด ระดบเขต และระดบประเทศ)

2.คณภาพของผลตภณฑ

2.1 ผลตภณฑมความถกตองตามหลกวชาการ และมมาตรฐานการควบคมการคณภาพผลตภณฑ 2.2 ผลตภณฑมความครบถวนของเนอหาตรงตามวตถประสงค(เนอหาสาระสอดคลองกบประเดนทตองการ) 2.3 ผลตภณฑเปนประโยชน มความเหมาะสมตอลกคา 2.4 ผลตภณฑมความเปนปจจบน สอดคลองสถานการณ มการใชงาน และสามารถตอยอดได

3.งายตอการเขาถง มการเผยแพรอยางทวถง, มชองทางเขาถงผลตภณฑทหลากหลาย เมอคดกรองจนผานความเหนชอบโดยคลสเตอรกอนเสนอเขาการประชมองคารสปดาหแรกของเดอน DoH Comittee เพอพจารณาเปน product champion ซงของสายอนามยสงแวดลอมม ๒ ตวไดแก ระบบบรการคณภาพการใหบรการขององคกรปกครองสวนทองถน (Environmental Health

Page 28: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

Accreditation : EHA และ คณะกรรมการสาธารณสขจงหวด: คสจ.) โดยทงคลสเตอรทกกลมวยและอนามยสงแวดลอมมการคดเลอก product champion รวม 10 ผลตภณฑ ไดแก 1. สมดบนทกสขภาพแมและเดก 2. สมดบนทกสขภาพผสขภาพผสงอาย 3. โรงเรยนสงเสรมสขภาพ 4. การจดบรการสขภาพทเปนมตรสาหรบวยรนและเยาวชน (Youth Friendly Health Services : YFHS) 5. โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม 6. Healthy Workplace 7. EHA 8. คมอแนวทางการปองกนและแกไขการตงครรภในวยรนสาหรบองคกรปกครองสวนทองถน 9. Care Manager 10. คณะอนกรรม การสาธารณสขจงหวด และไดมการสอสารใหทกหนวยงานรบทราบผานการประชมวนองคารในสปดาหทสองของเดอนเพอใหทราบผลตภณฑทมการประกนคณภาพโดยผานความเหนชอบจาก DoH Committee สงผานไปยงเครอขายผรบมอบสนคาและบรการไปสประชาชน อยางไรกตามไดมการประเมนความพงพอใจของลกคา พบวา ความพงพอใจทเกดขนจากผลตภณฑทงหมด โดยเฉลยมากกวารอยละ 85 เพอเปนขอมลยอนกลบมาปรบปรงผลตภณฑใหสอดคลองกบความตองการของลกคามากขน Lean ระดบมหภาคคอ ไมผลต products ทไมสรางมลคาเพมให C/SH

2.การ Lean ระดบจลภาค คอ เมอ product นนจาเปนตองผลตแลวจาเปนตองลดกระบวนการและเวลาทไมเพมมลคาในมมมองของ C/SH (waste) โดยลด DOWN TIME ซงเปนคายอของ Defect, Over production, Waiting time, No use of talent, Transport, Inventory, Motion, Excess process กรมฯมอบใหทกหนวยงานลด DOWN TIME และนาตวอยางดๆมานาเสนอในการประชม TRM เชน ศนยอนามยท 5ลดขนตอนทไมจาเปน (Excess process) และลดเวลารอคอย (Waiting) ทาใหลดระยะเวลารวมของผมารบบรการลงรอยละ 16 กรมฯมอบหมายของศนยอนามยทมการใหบรการผปวยใน หองคลอด หองผาตดควบคมตนทน unit cost /OPD visit กอนและหลงทาเรอง lean เทากบ 629 บาท (ป 2559) และ 640 บาท (ป 2560) ตามลาดบ เพมขนเพยงรอยละ 1.75 ( labour cost เพมรอยละ 6 และตนทนวสดเพมขน) ตวอยางการปรบกระบวนงานในระดบกรมฯทถอเปนความสาเรจไดแก

1) กระบวนงานการพจารณาอทธรณของคณะกรรมการพจารณาอทธรณตาม พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 โดยกระบวนงานเดมใหผอทธรณอทธรณตอรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข และกาหนดใหรฐมนตร วาการกระทรวงสาธารณสขพจารณาวนจฉยอทธรณโดยไมชกชา ปรากฏวาใชระยะเวลานานในขนตอนตางจากรฐมนตรมายงกรมอนามยทาใหเกนเวลาทกาหนดในกฏหมาย ทตองดาเนนการเสรจสนภายใน 90 วน พบวา เรองอทธรณท ในป 2560 มเพยงรอยละ 14.06 ทดาเนนการไดทนตามกาหนด จงไดปรบกระบวนการใหสนลงโดยปรบกฎหมาย ใหการพจารณาอทธรณตาม พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ใหผอทธรณอทธรณตอคณะกรรมการพจารณาอทธรณ (แทน รมต.สธ) และกาหนดใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณพจารณาวนจฉยอทธรณใหเสรจสนภายใน 90 วน กรมอนามยจงไดมการปรบปรงกระบวนงานพจารณาวนจฉยอทธรณโดยลดกระบวนการเหลอเพยง 7 ขนตอนเพอใหดาเนนการใหแลวตามกรอบเวลาทกฎหมายกาหนด พบวา ในป 2561 มเรองอทธรณทพจารณาแลวเสรจภายใน 90 วน รอยละ 65.93

2) การปรบเปลยนกระบวนการทางาน (ใหม) : ระบบการคลงและงบประมาณ มงเนนปดชองวาง (Gap) โดยออกแบบกระบวนการทางานดานการบรหารการคลงและงบประมาณ (ใหม) และเรงพฒนาประสทธภาพการบรหารงบประมาณ โดยมการเปลยนแปลงในจดสาคญ ไดแก 1.ใช Cluster committee (Trim, screen and select) 2.งบประมาณทงขาขนและขาลงสอดคลองกน 3.ระบบการประเมนผลและการรายงานการเงนทมประสทธภาพ ครบถวน ถกตอง เชอถอได เพอนาไปใชประกอบการตดสนใจผบรหารได 4.นาระบบ IT มาชวยในการดาเนนงานการบรหารจดการงบประมาณทงระบบ 4.ครอบคลมกระบวนการบรหารการคลง เงนงบประมาณและเงนนอกงบประมาณ (เงนบารง เงนจาก สปสช สสส. องคกรระหวางประเทศ) การปรบปรงกระบวนงานนเปนการลดขนตอนและระยะเวลาปฏบตงานจาก10 วนเหลอ 8 วนทาการสงผลใหเปนกลไกการกากบการเบกจาย งบประมาณเปนไปตามนโยบายรฐบาล สงผล

Page 29: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ใหกรมอนามยเปนหนวยงานทเบกจายไดสงสดเปนลาดบ 1 (รอยละ 41.96) ของ กสธ. และสงกวาเมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของป 2559 (รอยละ 36.04)

แผนภาพท 6-3 ภาพกระบวนการเบกจายงบประมาณ

3) ปรบปรงกระบวนการจดประชม ใหมการลดใชกระดาษ โดย กาหนดใหการประชมผบรหารกรมอนามย

ประจาเดอน เปนการประชมทไมมเอกสาร (Paperless) ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2559 โดยสามารถดาวนโหลดเอกสารเปนไฟลขอมลผาน QR code ทาใหประหยดการใชกระดาษไดปละประมาณ 420 รม และประหยดการถายเอกสารลดการใชหมกคารบอนทาใหสามารถลดคาใชจายในการจดประชม ปละประมาณ 424,800 บาท ยงเปนการเพมประสทธภาพ และประสทธผลใหผบรหารสามารถเปดใชขอมลการประชมไดทกท ทกเวลา ไมจากดครง นาระบบ Web Conference มาใชในการประชมระหวางหนวยงานสวนกลางและสวนภมภาค เพอเปนการลดคาใชจายในการเดนทางและสามารถสอสารไดทนตอเหตการณ มมาตรการประหยดพลงงาน เชน เปด-ปดแอรตามกาหนดเวลา การใช car pool ข. การจดการหวงโซอปทาน แผนภาพท 6-4 แสดงกระบวนการหลกของกรมอนามยในภาพรวม

จากการวเคราะห Value chain นามาสการกาหนด Core business process: CBP เพอใหทก

หนวยงานมกรอบ และทศทางการทางานทมงสเปาหมายเดยวกน อยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล

Page 30: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

Actors ในระบบสขภาพ ประกอบดวย Provider, Purchaser, Regulator,Techical Supporter โดย Providers คอผจดบรการและสงมอบใหประชาชน 5 กลมวย คอหนวยบรการทกระดบภายในเขต(ทงของ กสธ.และกระทรวงอนหรอของ อปท) Purchaser คอผซอบรการรายใหญ คอ สปสช. ประกนสงคม กรมบญชกลาง Regulator คอผกากบหรออภบาลระบบสขภาพ คอ กสธ.และกระทรวงอนๆทเกยวของกบสขภาพ Technical Supporter คอ กรมวชาการ หรอสถาบนวชาการตางๆ แม Strategic Positioning ของกรมอนามยจะมาเนนเรอง System Governance ระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม แตบทบาทดาน Technical supporter ยงทงไมไดจนกวาจะผองถายภารกจใหหนวยงานอนๆมาทาแทนได การทางานเดมใหกอง/สานก เปนผขบเคลอน Product สายลาง จากสวนกลางลงไปถงพนท เกดปญหาการบรณาการ ปรบระบบและกระบวนการ โดยใช Cluster 4 กลมวยและสงแวดลอม มา screen and select product ทจะสงพนทโดยใช financial mechanism ในการจดสรรงบประมาณเฉพาะ product ทเลอก ในการสงมอบ products นน Cluster จะเปนผบรณาการ inbound logistic ระหวางกอง/สานกสวนกลางไปสศนยเขต และศนยเขตจะทาหนาทบรณาการ Outbound logistic จากศนยเขตไปยงเขตสขภาพ จงหวด อาเภอ เพอไปสสถานบรการ (provider) เพอทจะสงมอบบรการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมไปสประชาชน สวน product สายบนไดแก นโยบาย ยทธศาตร กฎหมาย มาตรฐาน logistic สนกวา โดยผลตเพอสนบสนน กสธ และกระทรวงอนๆ ระบบการทางานกบภาคเครอขายตลอด supply chain เพอสงมอบคณคาใหกบทกกลมวยเปนดงน

ตารางท 6-4 กลไกในการทางานรวมกบภาคเครอขาย ภาคเครอขาย ขอส าคญในการ

ปฏบตงานรวมกน วธการรวมมอ การตดตาม

ประเมนผล มาตรการในการปรบปรง

1. องคกรภาครฐ ไดแก กระทรวง/ กรม ทงภายในและภายนอก หนวยงานและองคกรสวนภมภาค/เขตสขภาพ/ทองถน/พชอ.

-ดาเนนงานภายในขอบเขตบทบาท ภารกจขององคกร -สนบสนนการดาเนนงานภายในยทธศาสตรชาต กระทรวง กรม -กฎหมายภายใตกากบ ดแลของกรมอนามย / กฎหมายทเกยวของ

-MOU รวมกน -แตงตงคณะกรรมการ คณะทางาน -การประชม สมมนา สรปผล หนงสอราชการ -แผนยทธศาสตรในการบรณาการการดาเนนงานรวมกน

-ตวชวดในการดาเนน -ประเมนแผน -สรปบทเรยน -รายงานผลความกาวหนา -นเทศตดตามการดาเนนงาน

-ปรบแผนและกจกรรม มาตรการใหปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

2. องคกรภาคเอกชน/NGO/องคกรภาคประชาชน/อนๆ

-การมสวนรวมในการตดสนใจ ดาเนนงาน

-ประชม อบรม สมมนา การแลกเปลยนเรยนร

-สรปบทเรยน -ความพงพอใจ ไมพงพอใจในการดาเนนงาน

-ปรบปรงสนคาและบรการใหตรงความตองการ

3. มหาวทยาลย ราชวทยาลย

ดาเนนการภายในขอบเขตวชาการทตนเชยวชาญ

แตงตงคณะกรรมการ/โครงการ รวม /MOU

รายงานความกาวหนา การบรรลเปาหมายรวม

กาหนดพนธมตรทชดเจนในแตละประเดน

ตวอยางในการขบเคลอนงานรวมกบภาคเครอขายจนเกดผลสาเรจไดแก ก. แผนงานสงเสรมสขภาพผสงอาย กรมอนามย โดยจะคดกรองผสงอายทวประเทศจานวน 7 ลานคน เพอคนหาผสงอายทมภาวะพงพง (ประมาณ รอยละ 2.5 ของผสงอาย) และอบรม Care manager(CM) และ Care Giver (CG) เพอดแลผสงอายทมภาวะพงพง โดย Cluster ผสงอาย บรณาการ inbound logistic (กระทรวง สาธารณสข ศกษา พม. มหาดไทย อปท) และศนยอนามยเปนผบรณาการ outbound logistic (สสจ./อปท) Key process สรปไดดงน

1. กระบวนการงบประมาณ ประสานกบกระทรวง พม.เพอของบบรณาการเพอมาใชในโครงการ ปงบประมาณ 2559-2561 เทากบ 600 ลาน 900 ลาน และ 1159 ลานตามลาดบ และประสานงบประมาณกบ สปสช.ในการของบดแลผสงอายทมภาวะพงพงแบบเหมาจาย 2000 บาท/หว โดยสงผานไป อปท

2. กระบวนการอบรม พฒนาหลกสตรการอบรม CM และ CG และขนทะเบยน CM/CG โดย CM อบรมโดยกรมอนามยหรอศนยเขตจานวน 5,599 คน สวน CG นนมอบใหจงหวดจดการอบรมจานวน 27,234 คน (สะสม 3 ป)

Page 31: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

3. กระบวนการพฒนา Software บรณาการการจดทาโปรแกรม ระหวาง กสธ. สปสช. และมหาวทยาลยแมโจ ในการพฒนา Software เพอขนทะเบยน CM/CG ผสงอายทมภาวะพงพง และการทา Care plan รายบคคล เพอให สปสช.สงเงนคารายหวในการดแลผสงอายทมภาวะพงพง 2000 บาทตอหว

4. กระบวนการคดกรองผสงอาย คดกรองได 7,001,490 คน และแบงกลมผสงอายเปน 3 กลม ไดแก กลมตดสงคม ตดบาน ตดเตยง โดย 2 กลมหลงคอกลมทมภาวพงพง ไดจดทา Care plan 187,890 คน

5. กระบวนการดแลผสงอาย โดยจดทา Care plan ผสงอายทมภาวะพงพง จากนนทาแผนงบประมาณเบกงบประมาณจาก อปท.เพอเปนคาตอบแทนใหกบ CG จากนน CM/CG ใหการดแลผสงอายทมภาวะพงพงตาม care plan สงผลใหมสขภาพทดขน สามารถเปลยนจากลม ตดเตยงเปนกลมตดบาน จานวน 1,952 คน และเปลยนจากกลมตดบาน เปนตดสงคม จานวน 7,412 คน

ข. การขบเคลอนมาตรฐานโรงพยาบาลทมการด าเนนงาน GREEN & CLEAN Hospital คนทอาศยอยในเมองจะเพมเปนรอยละ 60 ในอก 5 ป ความเปนเมองจะสงผลตอวถชวตเมองทเออตอโรคไมตดตอเรอรง (NCD) ความแออด ทาใหเกดปญหาสงแวดลอม นาเสย ขยะ สงปฏกล มลพษทางอากาศ การจดการตนเองดานสงแวดลอม ใน 6 ดาน หรอ GREEN (เปนตวยอของ Gabage, Restroom, Energy, Environment, Nutrion) โดยเรมจาก GREEN & CLEAN Hospital เปนตนแบบกอน ตอมาขยายไป รพ.สต.ทมเกอบหมนแหง แลวขยายเครอขายในอาเภอเปน GREEN & CLEAN Community เพอใหเปนชมชนจดการตนเองไดดานสงแวดลอม โดยเปาหมายการดาเนนงานคอ โรงพยาบาลสงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จานวน 958 แหง ผลการดาเนนงานป 2559-2560 จานวนโรงพยาบาลผานเกณฑมาตรฐาน รอยละ 40.50 92.08 และ 100 ตามลาดบ และในป 2562 มการตอยอดเปนมาตรฐาน GREEN & CLEAN plus โดยเพม อก 2 ดาน ไดแก อาชวอนามย และอาหารปลอดภย

นอกจากนกรมฯ ไดกาหนดใหมระบบการตดตามการทางานของผสงมอบผลตภณฑ โดยกาหนดใหมการพฒนาระบบการกากบและตรวจสอบการทางานของผลตภณฑกรมอนามย ระบบการประเมนความพงพอใจ และรบฟงความตองการของกลมลกคา เพอรวบรวมขอมลสงกลบมายงกรมอนามย โดยมการนาเทคโนโลยดจตลมาใชเปนเครองมอทสะดวก ทนสมย และเขาถงงาย เชน โปรแกรมการตรวจสอบตดตามการอทธรณคาสงตามกฎหมาย การพฒนาเครองมอสารวจขอมลผาน QR Code, Facebook, เวปไซดของกรมอนามย เปนตน เพอสงไปยงทมวเคราะห ทบทวน และปรบปรงผลตภณฑใหตรงตามความตองการทแทจรงของลกคาตอไป จากนนคนขอมลใหทกหนวยงาน นาผลการวเคราะหความตองการของลกคาและผมสวนไดสวนเสยสอสาร แลกเปลยนขอมลระหวางกนผานกระบวนการประชมตดตามผลการดาเนนงานทกวนองคารของแตละสปดาห (TRM) ดวยเทคโนโลย Web conference จากสวนกลางไปสระดบเขตสขภาพ เปนการลดความยงยากตอการสอสารขอมลระหวางพนทเกดการทางานแบบไรรอยตออยางชดเจน ประกอบการการกาหนดใหมการนเทศตดตามภารกจผสงมอบโดยผบรหารกรมอนามยลงพนทดวยตนเอง ในระดบเขตบรการสขภาพ เปนการเสรมสรางคณคางาน และสรางความเชอมนตอผลตภณฑ รวมทงมการประชมเชงปฏบตการตดตามการทางานของศนยอนามยและเครอขาย ในรอบ 6 เดอน และ 12 เดอน เพอแลกเปลยนเรยนรการทางาน ถอดบทเรยน ขอจากด และปจจยความสาเรจของพนทเ สรมสรางศกยภาพเครอขาย และกาหนดผเลนรายใหม และมการยกยอง เชดชเกยรตหนวยงานทดาเนนการไดดเปน ตนแบบสาหรบพนทอน เชน รางวลโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร รางวลเครอขายโรงเรยนเดกไทยฟนด เกยรตบตรรบรองการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถน (EHA) ประกาศนยบตรแกโรงพยาบาลทผานมาตรฐาน GREEN & CLEAN Hospital เปนตน

ความทาทายในเรอง Digital Disruption ทาใหกรมฯ ตองปรบเปลยนทง Process และ Product โดยหนมาใช digital การใช CBP ตามแผนภาพท 6-4 ทตองผานตวกลางคอ provider (สถานบรการ) กอนจะไปถง End users อยางเดยวไมเพยงพอ กรมฯกาลงพฒนา digital products เชน apps คณลก, apps ตรวจเตานมดวยตนเอง, apps ตรวจสขภาพ เพอสงตรงไปยง End users โดยไมตองผานตวกลาง ทาให

Page 32: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

เกด supply chain ใหมของกรมฯ เพอรวมผลต digital products ไดแก NECTEC, ภาควชา/คณะคอมพวเตอรของมหาวทยาลยตางๆ เชน มหาวทยาลยแมโจ การบรณาการรวมกนของทม IT กรมอนามยกบสปสช.ในการทา โปรแกรม LTC กบ IT กสธ.สาหรบ DOH Dashboard

ค. การเตรยมพรอมดานความปลอดภยและตอภาวะฉกเฉน กรมอนามย คานงถงสขภาพและความปลอดภยในการทางานของบคลากร ซงจะสงผลใหบคลากรมสขภาพด มความปลอดภยในการทางาน จงจดใหมระบบการดแลสภาพแวดลอมในการทางานใหมความปลอดภยทงในภาวะปกตและเตรยมพรอมรบสถานการณในภาวะฉกเฉน เพอใหมนใจวากรมฯ จะสามารถใหบรการและทางานไดอยางตอเนอง และบรรลผลสมฤทธในทกสภาวการณ โดยดาเนนการดงน 1) ความปลอดภยของสถานททางาน กรมฯ มนโยบายกาหนดการสงเสรมใหบคลากรมสขภาพด สภาพแวดลอมทดและปลอดภย 2) มแนวทาง/วธการในการปองกนไมใหเกดขอผดพลาด และลดการสญเสย โดยกาหนดใหผปฏบตงานดาเนนงานตาม คมอการปฏบตงาน 3) จดโครงการหรอกจกรรม ทสงเสรมใหบคลากรมสขภาพด อยในสภาพแวดลอมทด มความปลอดภยในการทางาน 4) มการสงเสรม ใหบคลากรเขารวมโครงการ หรอเขารวมกจกรรม สงเสรมสขภาพและมความปลอดภยจากการปฏบตงาน 5) ตดตาม ตรวจสอบการดาเนนโครงการ/กจกรรม พรอมนาผลมาวเคราะหเพอนาไปปรบปรงและพฒนาอยางตอเนอง

ภาวะปกต ดาเนนการดงน 1) ความปลอดภยของสถานททางาน กรมฯ มนโยบายใหหนวยงานในสงกด ดาเนนโครงการ “สถานททางานนาอย นาทางาน” (Healthy Workplace, Happy for life) เนนการจดสถานทใหเปนระเบยบ สะอาด ปลอดภย ความปลอดภย 2) ความปลอดภยสาหรบตวบคลากร มการตรวจวดแสงสวางในสถานททางาน การตรวจคณภาพอากาศ การจดพนทเฉพาะสาหรบจดวางเครองถายเอกสาร ตดกลองวงจรปด มระบบ Security 24 ชวโมง การบารงรกษาลฟทตามรอบเวลา มการจดอบรมความรความเขาใจในการปองกนและระวงอคคภย ใหบคลากรทเกยวของ และซอมแผนอคคภย ผลการดาเนนงานป 2559-2561 เชน บคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพ รอยละ 52.30 60.60 และ65.71 ตามลาดบ

ภาวะฉกเฉน ดาเนนการดงน การเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน กรมฯกาหนดใหหนวยงานในสงกด จดทาแผนรองรบความเสยงเพอเตรยมความพรอมกรณเกดภยพบตตามบรบทของพนท ไมวาจะเปนทงดานอคคภยและอทกภย ตลอดจนภยอน ๆ ไมวาจะเกดจากธรรมชาตหรอมผทาใหเกดขน โดยแบงเปน 3 ขนตอน 1) ขนตอนการเตรยมความพรอม (Preparedness) ซงอยในชวงกอนการเกดภยพบตควบคไปกบการจดการในภาวะฉกเฉน (Emergency Response) 2) การปฏบตการระหวางการเกดภยพบต (Rehabilitation and Reconstruction) และ3) ชวงปฏบตการหลงเกดภยพบต ขนตอนดงกลาวขางตน จะตองมการบรหารจดการทมประสทธภาพ ทนเหตการณ โดยเนนไปทการปองกนหรอลดผลกระทบ (Prevention and Mitigation) และเหมาะสมกบชวงเวลา และประเภทของภย เพอลดผลกระทบตอความเปนอยหรอการปฏบตหนาทของบคลากรและประชาชนทประสบภยใหมากทสด เชน ดานอคคภย มอปกรณดบเพลง สญญาณเตอน เพลงไหม และมการซอมแผนหนไฟกรณเกดอคคภยทกป สวนดานอทกภยอทกภย จดทาแผนสารองฉกเฉนใหมศนยพกพงชวคราวหรอศนยอพยพใหกบบคลากรกรมอนามย และประชาชนทวไป เพอรองรบและปองกนผลกระทบจากอทกภยดงกลาว และตอการดาเนนงานของกรมฯ ใหสามารถปฏบตหนาทตอไปไดภายใตสถานการณวกฤตดงกลาว โดยใหสงผลกระทบตอประชาชนและผเกยวของนอยทสด ผลการดาเนนงานป 2559-2561 เชน บคลากรกลมเปาหมายทเกยวของเขารวมการอบรมความรความเขาใจในการปองกนและระวงอคคภยและรวมซอมแผนอคคภย รอยละ 100 100 และ100 ตามลาดบ

ศนยอนามยทมโรงพยาบาลทมงานผปวยใน หองคลอด หองผาตด (ความเสยงสง) ไดแก ศนยอนามยท 1 (เชยงใหม) และ 5 (ราชบร) กรมฯมนโยบายใหพฒนาในเรองการจดการความเสยงและความปลอดภยใหกบผปวยและเจาหนาท ตามมาตรฐาน HA และทง 2 แหงไดผานการรบรอง HA ขน 3 (Accredited) จาก สรพ. มเครองปนไฟทพรอมใชงานภายใน 15 วนาทหลงจากไฟฟาดบ มถงดบเพลง และระบบ Censor ควนและความรอน เมออณหภมสงจนแกวแตกระบบฉดนาจะฉดนาออกมาโดยอตโนมต มการจดทา Business

Page 33: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

Continuity Plan (BCP) และการซอมแผน อยางนอย 3 แผนคอ ไฟดบและไฟไหมและเมอเกดอบตเหตหม เชนในกรณไฟดบ ทกหนางานตองม 1.แผนเผชญเหต เชน งานเวชระเบยนตองรบสารองขอมล แลวปด Server, งานหองยาตองเคลอนยายวคซนและยาในตเยนไปในจดใหมทเตรยมไว หองผาตด หองคลอด เดกทใชเครองชวยหายใจ ตองเตรยมแผนสงตอผปวย หรอเตรยมไฟฉายในรายทสงตอยงไมได เปนตน 2.แผนกคน เชนกเครองปนไฟใชได เพอนามาใชในเรองการสองสวาง ตเยนเกบยาและวคซน กระบบ IT มาใชในงานเวชระเบยนหรอการใหบรการ เปนตน และ 3.แผนฟนฟใหกลบมาเหมอนเดม การซอมไฟไหมจะซอมรวมกบดบเพลงและตารวจ กาหนดจดนดพบ จดปฏบตการของดบเพลงและตารวจ ซอมการขนยายผปวย เปนตน

นอกจากนกรมฯ ไดมการดาเนนงานตามนโยบายความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศทกระทรวงสาธารณสขกาหนดไว (ไมครอบคลมทกขอตาม ISO 27001) มการจดทาแผนบรหารความเสยงรองรบความไมปลอดภยดานขอมลและและสารสนเทศ มการจดทาแผนปองกนและแกไขปญหาจากสถานการณความไมแนนอนและภยพบตทอาจจะเกดกบระบบฐานขอมลและสารสนเทศ (IT Contingency Plan) มการพฒนาระบบการตรวจสอบการบกรกและตรวจสอบความปลอดภยของเครอขายคอมพวเตอร (Firewall) มระบบ password เพอปองกนไมใหผไมสทธเขาถงขอมล และมการตดตงระบบสารองขอมลใน Server (Backup) โดยสารองไวไมตากวา 3 ทไดแก ทกรมอนามยแตละตก ท G Cloud และ DR site ทศนยอนามยท 5 (ราชบร) และดานการปองกนไฟฟาดบขณะทางาน ดวยเครองสารองไฟฟา (UPS) และตดตงโปรแกรมปองกน malware กบคอมพวเตอรทกเครอง อกทงบคลากรทกระดบปฏบตงานโดยการสารองขอมลทสาคญ online เชน i Cloud หรอ Google Drive แทน External Hard disk /Handy Drive นอกจากนมคณะทางานบรหารความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดวเคราะหสภาพแวดลอมรวมกบพนธกจสาคญของกรม แลวนาผลการวเคราะหมาใชในการวางแผนและกาหนดแผนการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอใหใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเกดความคมคา พอเพยง ทนสมยและมประสทธภาพ มการพฒนาเพอเพมสมรรถนะทงดาน Hardware, Software และ People ware ใหสามารถเชอมโยงขอมลจากแหลงขอมลทสาคญทงจากภายในและภายนอกองคกรอยางไรรอยตอเปนการเตรยมความพรอมจดการกบความเสยงและรกษาความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศ อกทงยงพฒนาระบบสารสนเทศและฐานขอมลของกรมอนามยอยางบรณาการเพอเพมสมรรถนะการบรหาร การบรการ และงานวชาการ รวมทงมการทบทวนความเขาใจและซกซอม หากเกดภาวะฉกเฉนและความไมปลอดภยดานขอมลและและสารสนเทศ ของเจาหนาทเปนประจาทกป ผลการดาเนนงานป 2559-2561 เชน หนวยงานมคอมพวเตอรแมขาย มแผนและมการสารองขอมลสารสนเทศ (Back up) รอยละ 93 100 และ100 ตามลาดบ

ง. การจดการนวตกรรม กรมฯ กาหนดยทธศาสตรการเปลยนแปลงดวย 3L คอ Lead ยกระดบการนา Lean ปรบเปลยน กระบวนงาน และ Learn สรางบคคลเรยนร (Learning personnel) เพอตอยอดไปสองคกรเรยนร (Learning organization) ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงวสยทศนและพนธกจใหมในฐานะ National Health Authority และการเปนผอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและระบบอนามยสงแวดลอม โดยใหความสาคญในการขบเคลอนงานบนฐานความร กาหนดใหงานวจย นวตกรรมเปนตวชวดในประเดนยทธศาสตรท 4 ปฏรประบบงานสองคกรทมสมรรถนะสงและมธรรมาภบาล ภายใตแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ตามแผนพฒนาสขภาพแหงชาตในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2654) และมมาตรการดงน 1) สรางและพฒนานกจดการความร นกสอสารสขภาพและนกวจย (Researcher) นวตกร (Innovator) ผนาทางวชาการ Academic Leader) สรางบรรยากาศและสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร 2) เรงรดกลไกการสอสาร เผยแพร กากบ ตดตามและประเมนผลงานวจยและนวตกรรม และ3) สงเสรมการแสวงหาแหล งเรยนรและแหลงงบประมาณเพอเรงรดและผลกดนการพฒนางานวจยและ นอกจากน กรมฯ ไดกาหนดใหเรองจดการความร วจย นวตกรรมเปนตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการของหนวยงานในสงกดกรม

Page 34: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

อนามย เพอพฒนาใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) ดานงานวจย ผลงานวชาการ และนวตกรรม และบรรลเปาหมายตามยทธศาสตรทกาหนดไวนวตกรรม กรมฯ ใหความสาคญในการปรบปรงโครงสรางและกลไกการพฒนาทมงเนนใหมการปฏรประบบการจดการความร วจยและนวตกรรมของประเทศ จงกาหนดใหมศนยจดการความร วจย และนวตกรรม (ศรวน.) ซงเปนหนวยงานเพอรองรบการบรหารจดการระบบการจดการความร วจย และนวตกรรมของกรมอนามยในภาพรวมใหเปนมาตรฐานสากล และสนบสนนใหเกดผลลพธเชงระบบ (Impact) ทมพลงเพยงพอตอการสรางขอเสนอและผลกดนนโยบายระบบสงเสรมสขภาพและระบบอนามยสงแวดลอมของประเทศบนฐานความร (Knowledge Based Policy) โดยการรวบรวมองคความรทสาคญขององคกร (Critical Knowledge) การจดทาแผนทความร (Knowledge Mapping) มระบบจดเกบความร และการเผยแพรผานชองทาง “Anamai Click Search” ซงเปนนวตกรรมทสาคญในการพฒนางานวชาการกรมอนามย ในรปแบบ SEO (Search Engine Optimization) ทรวบรวมผลงานวจย จดการความร และนวตกรรม เพอใหนกวชาการและเครอขายงานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมไดใชประโยชนในการปฏบตงานตอไป โดยมกลไกทสาคญในระดบกรม ไดแก คณะกรรมการพฒนาและขบเคลอนวชาการ กรมอนามย (กพว.) ซงจะทาหนาทกาหนดนโยบายและกรอบแนวทางการพฒนาวชาการของกรมฯ การวางแผนสนบสนนและพฒนากลไกการขบเคลอน การพฒนาศกยภาพบคลากรกรมอนามย รวมถงการกากบ ตดตามและประเมนผลการพฒนาวชาการใหดาเนนไปอยางเปนระบบในการประชมประจาเดอน Tuesday Regular Meeting (TRM) องคารท 3

การสนบสนนโอกาสในการสรางนวตกรรม กรมฯ มนโยบายการขบเคลอนสกรมอนามย 4.0 องคกรแหงการสรางนวตกรรมสสงคมอยางยงยน ใหทกหนวยงานในสงกดกรมอนามยแตงตงทมสรางนวตกรรม (Innovation Ad Hoc Team) เนนทม Start up ซงเปนบคลากร GEN Y ทเปนแกนในการดาเนนงานขบเคลอนงานดานนวตกรรม โดยมกรอบแนวคดการพฒนาทม Start up สองคกรนวตกรรม ใหสามารถวเคราะหและสงเคราะหขอมล/สถานการณ จนเกดขอเสนอตอหนวยงาน ผลกดนใหเกดนวตกรรมและรวบรวมอยางเปนระบบ มการพฒนาศกยภาพเจาหนาทใหเกด “นวตกร” ในรปแบบฝกปฏบตผานการประชมเชงปฏบตการเพอใหความร เทคนค เครองมอการจดการความรใหสามารถนาไปประยกตใชในการปฏบตงานและภารกจ เพอพฒนากลไกการดาเนนงาน สรางสรรคนวตกรรม พฒนาตอยอดนวตกรรมทมอย ตวอยางเชน การประชมเชงปฏบตการ เรอง “จากการปฏบตทเปนเลศ สการสรางนวตกรรม (From Best Practice to Innovation) เรอง การจดการความรเพอสรางสรรคและพฒนาวชาการกรมอนามย (KM Tools Academic Creation & Development) จานวน 2 ครง และ เรอง รอยความคด ผลตนวตกรรม จานวน 2 ครง

การสนบสนนเพอใหเกดการตอยอดขยายผลและเกดการสรางนวตกรรมมากยงขน กรมฯ ไดใหความสาคญในการพฒนางานสรปแบบของผลงานทมคณภาพ เปนการยกระดบคณภาพขององคกรอยางเปนรปธรรม จงสนบสนนและเสรมสรางบรรยากาศ แรงจงใจบคลากรกรมอนามยผานเวทตางๆ ตวอยางเชน

1. โครงการประกวดผลงานนวตกรรม LIKE Talk Final Round ตอน DoH Innovation มผลงานสงเขาประกวดจานวน 37 ผลงาน ขยายผลและขบเคลอนงานรปแบบ LIKE Talk ในระดบกรมอนามยทงสวนกลางและสวนภมภาคเชน LIKE Talk ภาคเหนอ และภาคตะวนออก และระดบกระทรวงสาธารณสข โดยกรมอนามยไดคดเลอกผลงานเดน ไดแก 1) รางวลชนะเลศ ระบบปรบปรงคณภาพนาแบบมสวนรวมของชาวไทยภเขา 2) รองชนะเลศอนดบ 1 คอ Bite Me Please และ 3) รองชนะเลศอนดบ 2 คอ ChoPA & ChiPA Game ลดเรยน เพมร สเดกไทยสง สมสวน แขงแรง IQ EQ ด

2. การเปดโอกาสใหนกวชาการ นกวจย ไดนาเสนอผลงานวจย จดการความร และนวตกรรม ในเวทประชมวชาการกรมอนามย โดยการในการประชมวชาการกรมอนามย ครงท 11 พ.ศ. 2561 มจานวนผลงานวจย จดการความร และนวตกรรมทรวมนาเสนอทงหมด 279 เรอง แบงเปนผลงานวจย 217 เรองและผลงานการจดการความร 62 เรอง และสงเสรมใหบคลากรกรมอนามย จานวน 23 คน ไดนาเสนอ

Page 35: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

ผลงานวชาการวจย ในเวทประชมวชาการกระทรวงสาธารณสข 100 ป ระหวางวนท 18 - 20 กรกฎาคม 2561 ณ ศนยแสดงสนคาและการประชมอมแพค เมองทองธาน

3. การสนบสนนหนวยงานสงผลงานสมครรางวลคณภาพ โดยวางแผนการดาเนนงานใหครอบคลมทงกระบวนการสงสมคร สอสารขอมลขาวสารการสงผลงานฯ มกลไกคณะกรรมการพจารณาผลงาน รวมทง การพฒนาศกยภาพการเขยนผลงานสงสมครรบรางวล สงผลใหกรมอนามยไดรบรางวลเลศรฐ สาขาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) หมวด 4 ดานการวเคราะหผลการดาเนนงานขององคการและการจดการความร และรางวลสาขาบรการภาครฐ (TPSA) มจานวนเพมมากขน ตามตาราง 6-5

ชอรางวล ป พ.ศ. 2559 ป พ.ศ. 2560 ป พ.ศ. 2561 TPSA 1(ระดบด) 2(ระดบด) 3(ดเดน) + 3 (ระดบด) PMQA หมวด 1 - หมวด 4

ตวอยางผลงานทไดรบรางวล TPSA ระดบดเดน ไดแก 1) โปรแกรม Manifest เพอ Tracking ขยะตดเชอ การ Tracking ขยะตดเชอวาสงจากแหลงผลต (รพ)

ไปยงสถานทกาจดเพอปองกนบรษทเกบขนนาขยะตดเชอไปลอบทงกลางทาง เดมใชระบบ manual คอใช copy 6 สาเนา โดยเมอเกบขนแลว รพ ทเปนแหลงผลตขยะตดเชอลงนามรวมกบบรษทเกบขน แลวเมอถงสถานทกาจด บรษทกาจดกลงนามอก จากนนบรษทเกบขนสงสาเนากลบไปให รพ. และ อปท.ทเปนเจาของพนท รพ. กบ สถานทกาจดเพอใหทราบ ตอมาปรบมาบนทกดวยระบบ IT แทนสาเนา 6 ฉบบ ทาใหทราบขอมลทนท ขอมลทไดสามารถนาไปคานวณปรมาณขยะได โดยโปรแกรม manifest น รพ.ของ สป.สวนใหญใช และมแผนทจะขยายไปใชใน รพ.เอกชน และมแผนใช QR code scan รพ.ทผลต รถทเกบขน ระบบ Censor ทเครองชง เมอชงขยะแลวบนทกนาหนกขยะอตโนมต โดยไมตอง key ขอมล

2) ChoPA & ChiPA Game เปนนวตกรรมกจกรรมทางกาย (Physical Activity : PA) สาหรบแกไขปญหาเดกอวน เดกผอม และเดกไมแขงแรงทมงเนนใหเดกมความสขสนกสนาน ไมแบงแยกเดก จากผลการทดลองนารองใน 13 โรงเรยน ผเขารวม ประกอบดวยทมนา (คร เดกแกนนา บคลากรสาธารณสข โรงเรยนละ 10 – 12 คน) ทมทดลอง (เดก โรงเรยนละ 140 คน) ออกกาลงกายวนละอยางนอย 30 นาท 3 วน/ สปดาห รวม 8 สปดาห พบวานกเรยนทเขารวมโครงการ มการเปลยนแปลงรางกายทบงบอกถงการเจรญเตบโต สมวยไปพรอม ๆ กบมรางกายแขงแรง

3) ผลงานระบบบาบดสงปฏกลแบบบอทรายกรอง เปนระบบทถกศกษาและพฒนาใหเหมาะกบการดาเนนการโดยองคกรปกครองสวนทองถนขนาดเลก ซงมขอจากดดานงบประมาณ พนทและกาลงคน โดยใชหลกการเพมความรอนลดความชน เพอใหทดแทนระบบบาบดแบบเดมทใชอยในประเทศไทย ทใชเวลานานกวาทนาไปใชประโยชนได ใชพนทและงบประมาณกอสรางมาก สามารถบาบดปฏกลใหปลอดภยจากเชอโรคและไขพยาธ เทศบาลสามารถลดคาใชจายในการกาจดสงปฏกล ลดคาใชจายในการจายคาบรการสบสงปฏกล ไมมการลกลอบทงสงปฏกล ลดการปนเปอน

นอกจากน เพอเปนการยกระดบองคกรคณภาพคคณธรรม กรมอนามย จงสนบสนนใหเกดการทบทวน ปรบปรงและพฒนานวตกรรมดานกระบวนงานสนบสนน เพอสงมอบคณคาใหกบผรบบรการ สงผลใหไดรบรางวลองคกรโปรงใส (NACC Integrity Awards) จากสานกงาน ป.ป.ช. ป 2557- 2561, รางวลองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการดานการเงนการคลงภาครฐ จากกรมบญชกลาง พ.ศ. 2559 ระดบดเลศ พ.ศ. 2560 ระดบด พ.ศ. 2561 ระดบด เปนตน จากการจดการและขบเคลอนงานวจย นวตกรรมขางตน กรมฯ ตงทมขบเคลอนวชาการและนวตกรรมของหนวยงาน ใหหนวยงานมแผนงานขบเคลอนฯ กาหนดเปนตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการ มระบบสอสารเครอขายพฒนาวชาการ สรปมต กพว. ผานไลน ผาน web conference การรวบรวมบญชผลผลตกรมอนามย แบงเปน 3 ประเภท ไดแก 1. นวตกรรม/พฒนาผลตภณฑ 2.วจยโครงราง วจย R2R 3. KM การมระบบกากบผลงานวชาการ โดยสานกคณะกรรมการผทรงคณวฒ และศนยจดการความร วจยและนวตกรรม

Page 36: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

การรายงานความกาวหนาและนาเสนอผลงานทถกนาไปใชประโยชนในเวทประชม กพว. การสนบสนนการพฒนาวชาการ โดยประสานและบรณาการแผน พฒนาศกยภาพนกวจย การพฒนาจรยธรรมการวจย การจดการความร การประกวดผานเวท และการพฒนาระบบสบคนผลงานวจย นวตกรรมและการจดการความร กรมอนามย เพอการขยายผลและใชประโยชนตอไป ดงแผนภาพท 6-5 การบรหารจดการสนทรพยกรมอนามย

สวนท 3 ผลลพธการด าเนนการ หมวด 7 ผลลพธการด าเนนการ

7.1 ดานประสทธผลและการบรรลพนธกจ ผลลพธตามพนธกจของกรมอนามย พบวาสวนใหญสามารถดาเนนการไดสงกวาคาเปาหมาย ไดแก

อตราสวนการตายมารดาตอการเกดมชพแสนคน (ภาพ7-1), รอยละของเดก 0-5 ป พฒนาการสมวย (ภาพ7-2), อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป พนคน (ภาพ7-3), รอยละของผสงอายทมสขภาพด (ภาพ7-4) สาหรบตวชวดทมแนวโนมผลลพธทดขน แตยงไมบรรลคาเปาหมาย ไดแก รอยละของมลฝอยตดเชอทไดรบการจดการถกตองตามกฎหมาย

7.2 ดานการใหความส าคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ผลลพธดานการใหความสาคญผรบบรการและผมสวน

ไดสวนเสย พบวา รอยละความพงพอใจของ Care Manager ทมตอการพฒนา ระบบการดแลผสงอายระยะยาว และจานวนการเขาถงขอมลขาวสารกรมอนามยของประชาชน ผานสอสงคมออนไลน มแนวโนมขน (ภาพ 7-6, 7-7)

แผนภาพท 6-5 การบรหารจดการสนทรพย กรมอนามย ป 2562

Page 37: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

7.3 ผลลพธดานการมงเนนบคลากร เพอการบรรลเปาหมายตามภารกจและยทธศาสตร กรมอนามยจงใหความสาคญกบการบรหารและพฒนา

กาลงคน สงผลใหการบรหารอตรากาลง สามารถจดการตาแหนงวางใหลดลงไดทกป (ภาพ 7-8), การจดสรรงบประมาณสาหรบการใชจายเพอพฒนาบคลากรเพมขน (ภาพท 7-9), รอยละของผนาการสงเสรมสขภาพอนามยสงแวดลอมมสมรรถนะเหมาะสมสงขน (ภาพ 7-10), รอยละของบคลากรกรมฯ มสมรรถนะทพงประสงค (ภาพ 7-11), รอยละของบคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพ มแนวโนมสงขน (ภาพ 7-12) และรอยละของบคลากรทมความผ ก พ นก บองค กร มแนวโนมสงขนกวาคาเปาหมาย (ภาพ 7-13) รวมถง รอยละของบคลากรทเชอมนในทศทางขององคกรสงขน (ภาพ 7-14)

7.4 ผลลพธดานการน าองคการและการก ากบดแล ผบรหารระดบสงขององคกรมภาวะการนาอยางมวสยทศนซงจะเหนไดจากสามารถนาองคกรใหบรรลเปาหมายตามแผนยทธศาสตรและภารกจขององคการ บคลากรมความพงพอใจตอภาวะการนาในระดบสง (ภาพ 7-15) และมการสงเสรมใหบคลากรทกหนวยงานในสงกดมการปฏบตตามวฒนธรรมองคกร (ภาพ 7-16) รวมทงใหความสาคญกบเรองคณธรรมและความโปรงใสซงทาใหผลการประเมน ITA สงกวาเปาหมาย (ภาพ 7-17) และไดรางวล NACC ของ ปปช. และ ITA ของกระทรวงสาธารณสขทกป (ภาพ 7-18) 7.5 ผลลพธดานงบประมาณ การเงน และการเตบโต กรมไดรบงบประมาณในการดาเนนงานโครงการสาคญเพมขนทกป เชน โครงการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long term care) และสามารถเบกจายเงนงบประมาณภาพรวมไดตามเปาหมาย (ภาพ 7-19) (ภาพ 7-20) 7.6 ผลลพธดานปะสทธผลของกระบวนการและการจดการหวงโซอปทาน กรมอนามยมการปรบปรงกระบวนการเพอลด Waste และเพม Value สามารถลดระยะเวลาการเบกจายงบประมาณลงไดมากกวาครงของระยะเวลาทเคยดาเนนการ (ภาพ 7-21) และมการพฒนากระบวนการดาเนนงานจนไดรบรางวลเลศรฐสาขาพฒนาบรการ นวตกรรม และ PMQA รวมทงดานคณธรรมและความโปรงใสเพมขนสงกวาเปาหมาย (ภาพ 7-22) มการเตรยมพรอมรบภาวะฉกเฉนโดยอบรมใหความรแกบคลากรกลมเปาหมายครบทกคน (ภาพ 7-23) ทกหนวยงานมระบบการตรวจสอบการบกรกและตรวจสอบความปลอดภยของเครอขายครอบคลมทก Host (ภาพ 7-24) รวมทงมแผนและมการสารองขอมลสารสนเทศ (Back up) (ภาพ

Page 38: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

7-25) ในดานการจดการหวงโซอปทาน กรมสามารถบรหารจดการหนวยงานทรวมดาเนนการในกระบวนอทธรณจนสามารถดาเนนการอทธรณใหแลวเสรจภายใน 90 วน ไดเพมขนทกป (ภาพ 7-26)

Category /Item

No. ชอตวชวด เปาหมายป 2561

ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด** พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561

หมวด 7 ผลลพธการด าเนนการ 7.1 ผลลพธดานประสทธผลและการบรรล พนธกจ

1 ตวชวดดานผลผลตและการบรการตามพนธกจหลกของสวนราชการ 1.1 อตราสวนการตายมารดาไทยตอการเกดมชพแสนคน <20 26.63 23.75 17.33 1.2 รอยละของเดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย (DSPM) รอยละ 85 90.66 95.66 96.66

1.3

อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป พนคน

<40 44.75 (ป 58)

42.46 (ป 59)

39.58 (ป 60)

1.4 รอยละของผสงอายทมสขภาพด (Healthy Aging) รอยละ 50 96.07 96.53 96.78 1.5

รอยละของมลฝอยตดเชอ(จากทกแหลงกาเนด) ทไดรบการจดการถกตองตามกฎหมาย

รอยละ 90 88.16 88.52 89.91

2 ตวชวดดานการนายทธศาสตรไปปฏบต 2.1 รอยละหญงตงครรภฝากครรภเมออายครรภนอยกวาหรอเทากบ

12 สปดาห รอยละ 60 62.18 66.32 74.37

2.2

รอยละของเดกอาย 9,18,30,42 เดอน ไดรบการตรวจคดกรองพฒนาการและพบพฒนาการสงสยลาชา (เดมคดกรองไดนอยกวาปกต)

รอยละ 20 14.41 18.53 20.59

2.3 รอยละของโรงพยาบาลสงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑการประเมนและรบรองโรงพยาบาลตามมาตรฐานบรการสขภาพทเปนมตรสาหรบวยรนและเยาวชน (YFHS)

รอยละ 85 74.91 80.47 85.83

2.4 รอยละของตาบลทมระบบการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long term care) ผานเกณฑ

รอยละ 60 21.63 51.12 71.10

2.5 รอยละโรงพยาบาลทมการดาเนนงาน GREEN & CLEAN Hospital หมายเหต ป 2560 ปรบชอตวชวด เปน โรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ GREEN & CLEAN Hospital

รอยละ 100 40.50 92.08 100

7.2 ผลลพธดานการใหความสาคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

3 ตวชวดดานความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 3.1 รอยละขอรองเรยนทไดรบการแกไขจนไดขอยต

(ตาม พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535) รอยละ 100 100 100 100

3.2 รอยละของเรองทไดรบการตอบสนองตอผรองเรยนภายใน 15 วน (ตาม พรบ.สาธารณสข พ.ศ. 2535)

รอยละ 100 100

100

100

3.3 รอยละความพงพอใจของ Care Manager ทมตอ กระบวนการพฒนาระบบการดแลผสงอายระยะยาว

รอยละ 80 62.70 72.80 80.76

3.4 รอยละความพงพอใจของเครอขายทมตอผลตภณฑของกรมอนามย(สมดบนทกสขภาพผสงอาย)

รอยละ 80 75.20 89.20 89.96

3.5 รอยละความพงพอใจของสอมวลชนตอกรมอนามย รอยละ 80 89.00 94.00 88.05 4 ตวชวดดานการใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

4.1 จานวนชมรมผสงอายทมกจกรรมการดแลสขภาพชองปากตนเอง (สะสม)

3,000 ชมรม

502 ชมรม

1,410 ชมรม

4,373 ชมรม

Page 39: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

Category /Item

No. ชอตวชวด เปาหมายป 2561

ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด** พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561

4.2 จานวนการเขาถงขอมลขาวสารกรมอนามยของประชาชนผานสอสงคมออนไลน

4.2 ลาน 1.9 ลาน 4.1 ลาน 7.4 ลาน

4.3 รอยละของจงหวดและกรงเทพฯทมคณะอนกรรมการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน

รอยละ 77 35 65 77

7.3 ผลลพธดานการมงเนนบคลากร

5 ตวชวดดานขดความสามารถและอตรากาลงบคลากร 5.1 รอยละตาแหนงวางของขาราชการกรมอนามย < รอยละ 9 15.67 10.90 8.82

5.2 คาเฉลยคะแนนการประเมนผลการปฏบตราชการของหนวยงานตอบสนองยทธศาสตรกรม

4.4278 4.1658 (n=36 รอบ 2/60)

4.4278 (n=37 รอบ 1/61)

4.6195 (n=37 รอบ 2/61)

5.3 รอยละบคลากรกรมอนามยมสมรรถนะทพงประสงค รอยละ 70 83.90 84.44 83.56 6 ตวชวดดานบรรยากาศการทางาน

6.1 รอยละของบคลากรกรมอนามยทไมมปญหาสขภาพ รอยละ 60 52.30 60.60 65.71 6.2 รอยละบคลากรกรมอนามยพงพอใจกบการจดเตรยมเครองใช

อปกรณ ทเพยงพอและเหมาะสมกบการทางาน รอยละ 70 62.60 66.73 69.65

7 ตวชวดดานการทาใหบคลากรมความผกพน 7.1 รอยละบคลากรกรมฯทเชอมนในทศทางขององคกร รอยละ 60 59.27 67.49 68.18 7.2 รอยละของบคลากรทมความผกพนกบองคกร รอยละ 60 68.04 71.30 73.90 8 ตวชวดดานการพฒนาบคลากรและการพฒนาผนาของสวนราชการ (ขรก ป 59=1935, ป 60=1856, ป 61=1864)

8.1 รอยละของบคลากรกรมอนามยทไดรบการพฒนาเปนผนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

รอยละ 25 6.42 (83/1292 คน)

11.42 (142/1243 คน)

28.61 (367/1283 คน)

8.2 รอยละของผนาการสงเสรมสขภาพอนามยสงแวดลอมมสมรรถนะเหมาะสม

รอยละ 70 64.04 62.26 73.11

8.3 รอยละการใชจายงบประมาณสาหรบการพฒนาบคลากร รอยละ 10 12.91 13.57 15.95 7.4 ผลลพธดานการนาองคการและการกากบดแล

9 ตวชวดดานการนาองคการ 9.1 รอยละของบคลากรกรมอนามยมความพงพอใจตอภาวะการนา

องคกรของผบรหารระดบสงดานการมวสยทศน รอยละ 75 - 73.69 85.00

9.2 รอยละของหนวยงานทมการปฏบตตามวฒนธรรมองคการ รอยละ 100 100 100 100

10 ตวชวดดานการกากบดแลองคการ 10.1 รอยละของหนวยงานมการจดทาแผนปฏบตราชการประจาป รอยละ 100 100 100 100 10.2 รอยละของหนวยงานทมการดาเนนการตามแผนปรบปรงระบบ

การควบคมภายใน รอยละ 100 100 100 100

11 ตวชวดดานกฎหมายและกฎระเบยบขอบงคบ 11.1 รอยละของการทบทวน/ปรบปรงคาสงระเบยบ ขอบงคบ รอยละ 100 100 100 100 12 ตวชวดดานการประพฤตปฏบตตามหลกนตธรรมความโปรงใส และจรยธรรม

12.1 คะแนนการประเมนระดบคณธรรมและความโปรงใสในการดาเนนงานของหนวยงาน (ITA)

80 คะแนน 77.90 83.71 85.04

12.2 อตราสวนเรองความรบผดทางละเมดของเจาหนาทเปนศนย (0 เรอง)

0 0 0 0

12.3 จานวนรางวลคณธรรมและความโปรงใสจากการประเมนผลโดยองคกรภายนอก

2 2 (NACC, ITA)

2 (NACC, ITA)

2 (NACC, ITA)

13 ตวชวดดานสงคมและชมชน 13.1 อตราสวนโรงเรยนในถนทรกนดารไดรบการพฒนาดานการ

สงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ตอเปาหมายเพมขน 310 แหง 0.39

(120 แหง) 1.11

(344 แหง) 1.26

(390 แหง) 7.5 ผลลพธดานงบประมาณ การเงน และการ

14 ตวชวดดานผลการดาเนนการดานงบประมาณ และการเงน 14.1 รอยละของการเบกจายงบประมาณรายจายภาพรวม รอยละ 96 94.86 97.02 97.91 14.2 จานวนเงนงบประมาณโครงการพฒนาและบรการสงเสรม

สขภาพดแลผสงอายทเหมาะสมกบทองถนและชมชน ทไดรบการจดสรรเพมขน (บาท)

- - 117,922,800

136,752,500

Page 40: ส่วนที่ 1 ลักษณะส าคัญขององค์การdoh.hpc.go.th/data/pmqa/PMQA_cat6_DOH.pdf · ส่วนที่ 1 ลักษณะส

Category /Item

No. ชอตวชวด เปาหมายป 2561

ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด** พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561

เตบโต

14.3 จานวนเงนงบประมาณโครงการพฒนาระบบเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพจากมลพษทางอากาศ ทไดรบการจดสรรเพมขน (บาท)

- - 2,000,000 3,120,000

14.4 รอยละของการดาเนนการตามมาตรการประหยดพลงงานของสวนราชการลดลงรอยละ 10 (เมอเทยบกบคามาตรฐานในแตละป)

ลดลงรอยละ 10 ของมาตรฐาน

7.31 20.89 26.32

14.5 จานวนเงนงบประมาณในการดาเนนการ Long Term Care ทไดรบการจดสรรเพมขน (ผาน สปสช.)

- 600 ลานบาท 900 ลานบาท

1,159.20 ลานบาท

15 ตวชวดดานการเตบโต 15.1 จานวนผสงอายเขาถงนวตกรรมเทคโนโลย สงเสรมสขภาพ

ดแลผสงอายระยะยาว 200,000

คน 100,000 คน 150,000

คน. 200,000 คน

15.2 รอยละขององคกรปกครองสวนทองถนทมการออกขอบญญตทองถนเพอคมครองสขภาพของประชาชนดานอนามยสงแวดลอม

100 95.69 95.75 96.46

15.3 จานวนผเขารบการอบรม Care Manager (สะสม) 4,500 (3 ป) 2,714 4,139 5,599 15.4 จานวน Care giver ทไดรบการอบรม (สะสม) 18,000 (3ป) 27,696 22,450 27,234 15.5 จานวนผสงอายทวประเทศไดรบบรการสงเสรม ปองกน

ทนตสขภาพ 3,500,000

คน 1,656,824 3,001,908 3,420,094

7.6 ผลลพธดานประสทธ ผลของกระบวน การและการจดการหวงโซอปทาน

16 ตวชวดดานประสทธผลและประสทธภาพของกระบวนการ 16.1 ระยะเวลาในการเบกจายเงนงบประมาณ (วนทาการ) 8 25 8 8 16.2 รอยละของนวตกรรมทไดรบการจดทรพยสนทางปญญา รอยละ 100

(8 เรอง) 63

(5 เรอง) 88

(7 เรอง) 100

(9 เรอง) 16.3 จานวนผลงานทกรมอนามยไดรบรางวลคณภาพจากการ

ประเมนผลขององคกรภายนอก ไดแก PMQA, TPSA, NACC, ITA ประกาศเกยรตคณดานปลอดความรบผดชอบทางละเมด (ดเลศ) และประกาศเกยรตคณดานการเบกจาย

7

6

6

9

16.4 รอยละของ อปท.ทผานการรบรองคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม (EHA) ระดบพนฐานขนไปใน 4 ประเดนงานหลก

60 38.10 27.70

62.30

16.5 รอยละของอาเภอทผานเกณฑการประเมนมาตรฐานอาเภออนามยการเจรญพนธ

รอยละ 75 (สะสม)

65.38 72.21 78.39

17 ตวชวดดานการเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน 17.1 รอยละของบคลากรกลมเปาหมายทเกยวของเขารวมการ

อบรมความรความเขาใจในการปองกนและระวงอคคภยและรวมซอมแผนอคคภย

100 100 100 100

17.2 รอยละของหนวยงานกรมอนามยมระบบการตรวจสอบการบกรกและตรวจสอบความปลอดภยของเครอขายครอบคลมทกโฮสต (Host) รวมถงเสนทางทขอมลอาจเดนทาง

รอยละ 100 93 100 100

17.3 รอยละของหนวยงานทมคอมพวเตอรแมขาย มแผนและมการสารองขอมลสารสนเทศ (Back up)

รอยละ 100 93 100 100

18 ตวชวดดานการจดการหวงโซอปทาน 18.1 รอยละของเรองอทธรณตามมาตรา 66 แหง

พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535 ทดาเนนการแลวเสรจภายใน 90 วน

50 2.70 14.06 65.93

18.2 ลดระยะเวลากระบวนการจดทาและอนมตแผนการดแลผสงอาย Care Plan (จานวนวน)

30 60 45 30