ปรับตัว รับมือ - hatyai city climate . org · 2018-12-11 · 4 for aphic...

12
ตุลาคม - ธันวาคม 55 ปีที่ 2 ฉบับที่ 10 การเปลี ่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เรื ่องเด่นในฉบับ • ฟื ้นฟูระบบนิเวศ - แม่กกน้อย • ประเมินความเปราะบาง - เมืองภูเก็ต ปรับตัว รับมือ M-BRACE

Upload: others

Post on 09-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

ตลาคม - ธนวาคม 55

ปท 2 ฉบบท 10

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เรองเดนในฉบบ• ฟนฟระบบนเวศ-แมกกนอย•ประเมนความเปราะบาง-เมองภเกต

ปรบตว รบมอ

M-BRACE

Page 2: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

2

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

2

สารบญ CityFocus...3 โครงการฟนฟระบบนเวศและสงเสรม

วฒนธรรมชมชนพนทแมนำกกนอยสายใน5 การประเมนความเปราะบาง-เมองภเกต

รอบรวกจกรรม7 การประชมแลกเปลยนประสบการณระหวาง

เมองเครอขายครงท1

10 เมองเชยงรายตด1ใน15รางวลดานสงแวดลอม@กวางโจว

11 สารพดจดมาเลา หาดใหญ-ศกยภาพแหงเครอขายการเรยนร

โดยดร.ผกามาศถนพงงา12 DidUKnow?กบภาษา Climate วนละคำ

กจกรรมลนรางวล

ปรบตว รบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

สวสดคะ กลบมาพบทานผอานอกครงกบสารปรบตว...รบมอ...การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ฉบบท 10 เพอทำาหนาทเปนสอกลางการนำาเสนอองคความรและขาวคราวความเคลอนไหวดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทงจากโครงการ ACCCRN และ M–BRACE มารายงานทาน ผอานเชนเคย

ฉบบน City โฟกส นำาเสนอโครงการ “ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมนำ�กกนอยส�ยใน” โครงการยอยเพอเสรมสรางศกยภาพการรบมอของเมองภายใต ACCCRN เมองเชยงราย ซงมวตถประสงคเพอปรบปรงพนทแมนำากกนอยสายในโดยเนนการมสวนรวมและใหสอดคลองกบความตองการของชมชน และในสวนของโครงการ M-BRACE ฉบบนมความกาวหนาจากการดำาเนนโครงการฯ ในพนทจากทมวจยทศกษาเรองความเปราะบางของเมองเพอนำามาเปนขอมลพนฐานในการวางแผนนโยบายและแผนยทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของทง 2 เมอง

รอบรวกจกรรม นำาขาวคราวความเคลอนไหวจากกจกรรมการดำาเนนโครงการในพนททง 4 เมอง มารายงานทกทานอกเชนเคย และสำาหรบ ส�รพดจดม�เล� นำาบทความสะทอนผลสำาเรจของเครอขายความรวมมอของชาวหาดใหญสวนหนงจากการดำาเนนโครงการ ACCCRN ในพนท โดย ดร.ผกามาศ ถนพงงา และปดทายกบคำาศพทนารดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศใน Did you Know? กบภ�ษ� Climate วนละคำ� พรอมชวนทานผอานรวมชงรางวลกบเกมสนกๆ แบบมสาระกบ กจกรรมลนร�งวล และสงคำาตอบมาตามทอยทแจงไวทายเลม พรอมรวมสงขอเสนอแนะเกยวกบโครงการฯ และสารปรบตวรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มาไดท [email protected] หรอ www.facebook.com/ACCCRN-THAILAND และ www.facebook.com/MBRACE

ขอใหทกทานเพลดเพลนกบสาระภายในเลม แลวกลบมาพบกนใหมในฉบบหนาคะ

สารปรบตว...รบมอ...การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ปท 2 ฉบบท 10 ประจำ เดอนตลาคม - ธนวาคม 2555

ทปรกษา ดร.ผกามาศ ถนพงงา

กองบรรณาธการ กรณา คำสงหนอก กรองจต กตกาศ วรรโณบลควรอาจ สวรรณภาหอมชน รจนา นลมานนท อำมาตย ไชยทววงศ ศรลกษณ บอสราง ขวญเรอนยอดคำ กนกวรรณพาลกา ไพจตร ประดษฐผล วราภรณ บรรกษ จตลดดา ศรพล

จดทำ โดยโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Asian Cities Climate Change Resilience Network - ACCCRN)

โครงการเสรมสรางการรบมอของเมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Mekong Building Climate Resilient Asian Cities - M-BRACE)

โดยความรวมมอระหวาง สถาบนสงแวดลอมไทยเทศบาลนครเชยงรายเทศบาลนครหาดใหญเทศบาลนครภเกตเทศบาลนครอดรธานISET

Page 3: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

3

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

ภายใตยทธศาสตรการรบมอตอการการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงราย นำามาสการดำาเนนโครงการ “ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชน พนทแมนำ�กกนอยส�ยใน” ทเกดขนโดยเลงเหนวาทรพยากรนำาเปนสงทเมองควรใหความสำาคญเปนลำาดบตนๆ ประกอบกบลำานำากกสายใน หรอทเรยกวา “แมนำ�กกนอย” ซงเปนทางนำาเดมของแมนำากกสายใหญททอดตวอยในพนทเมองของเขตเทศบาลนครเชยงราย ซงในอดตประชาชนในพนทเคยไดใชประโยชนทงในดานอปโภค และการคมนาคม แตภายหลงไดมการพฒนาพนททางตอนเหนอของลำานำาเพอสรางโรงแรม มการขดลอกทางนำาลดจากแมนำากกนอยตอนบนลงแมนำากกสายใหญ ทำาใหแมนำากกนอยสายในซงเปนลำานำาสวนใหญ ทเหลออยไมมนำาจากแมนำากกสายใหญไหลผานอกตอไป

ทำาใหปจจบนแมนำากกนอยสายในนเหลอประโยชนเพยงเปนทางระบายนำาฝนทไหลหลากจากพนทตอนเหนอของเมองเชยงราย และเปนแหลงรองรบนำาเสยจากอาคาร บานเรอน พนททงหมดถกปลอยทงใหรกราง เตมไปดวยวชพช สภาพทางนเวศถกทำาลายดวยการทงขยะ และเปนแหลงเพาะพนธยง ซงหากปลอยไวโดยขาดการดแล ไมไดรบการฟนฟทเหมาะสมทนเวลา จะสงผลกระทบตามมาอยางแนนอน

ซงการดำาเนนโครงการไดอาศยความรวมมอของหนวยงาน ทเกยวของในพนท เชน เทศบาล หนวยงานราชการ สถาบนการศกษา นกวชาการ ชมชน ฯลฯ มารวมประชมกนเพอหาแนวทางการพฒนาแมนำากกนอยสายใน เพอใหสอดคลองกบวฒนธรรมและวถชวต ใหมความเหมาะสมกบบรบทของพนทและศกยภาพของลำานำา

ทงนโครงการฯ ทจดทำาขนนนจะชวยในการเสรมสรางใหเมองเกดศกยภาพในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในหลายดาน กลาวคอ

การเสรมสรางการมสวนรวมของชมชน โดยเปดโอกาสใหชมชนโดยรอบแมนำากกนอยสายในรวมแสดงความคดเหนในการปรบปรงพนท ประชาชนเกดการเรยนรดานการทำางานกบภาครฐ เชน เทศบาล ตลอดจนมความตระหนกและรสกรวมเปนเจาของในการเปนสวนหนงของการดแลพนท ซงเครอขายการมสวนรวมของชมชนนบเปนพลงทแขงแกรงของเมอง

ฟนฟระบบนเวศในเมอง เพมพนทสเขยว การเปลยนพนทรกรางใหกลายเปนสวนสาธารณะ เปนพนทสาธารณประโยชน แหลงพกผอนหยอนใจ และลานกจกรรมของชมชน เปนตน

ทำาใหเมองมแหลงระบายนำาเวลาเกดนำาทวม ซงจะทำาใหนำาทวมขงในเมองนอยลง

โครงการฟนฟระบบนเวศ...และ...สงเสรมวฒนธรรมชมชน...พนทแมนำากกนอยสายใน

แมนำากกนอยระหวางการปรบปรงพนท

แมนำากกนอยกอนการปรบปรงพนท

City Focus...ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชน“แมกกนอย”

Page 4: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

4

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

วตถประสงคศกษา สำารวจ วางแผน และออกแบบการฟนฟระบบนเวศพนทแมนำากกนอยใหสอดคลองกบความตองการของชมชน ประกอบดวย การปรบปรงคณภาพนำา การใชนำา การประมง การปองกนนำาทวม การสญจรทางนำา การควบคมพาหะนำาโรคและสงอนตรายตางๆ การฟนฟและอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ โดยเนนการมสวนรวมจากชมชนโดยรอบ เพอใหเกดการอนรกษอยางยงยน

พนทการดำาเนนโครงการฯ 5 ชมชน รอบแมนำากกนอยสายใน ไดแก ชมชนเทดพระเกยรต ชมชนเกาะลอย ชมชนกองยาว ชมชนรวเหลกเหนอ และชมชนรวเหลกใต

ผลการดำาเนนโครงการฯ• จากการวเคราะหและสงเคราะหขอมลทไดรบจากการสำารวจความตองการของชมชนโดยรอบ พนทนำารองซงมระยะทางประมาณหนงในสของแมนำากกนอยสายใน (550 เมตร) ไดรบการพฒนาเชงนเวศ (ดงภาพตวอยาง) ดวยความรวมมอของประชาชนในพนท ซงจะเกดประโยชนในเบองตนกบประชาชนในพนทประมาณ 2,100 คนใน 3 ชมชน และจะเปนผลใหเกดการสนบสนนเปนอยางดในการดำาเนนการขนตอไป

• เกดการอนรกษระบบนเวศและสงแวดลอมอยางยงยน ซงจะสงผลตอคณภาพชวตทดขนของประชากรในเขตเมองทกระดบ

• เทศบาลนครเชยงรายและประชาชนในพนทมความเขาใจรวมกนถงแนวทางการพฒนาเชงนเวศสำาหรบพนทแมนำากกนอย รวมทงมแนวทางในการพฒนา พรอมแบบแปลน และแผนงานการกอสรางสำาหรบพนททงหมดของแมนำากกนอยทสามารถนำาไปพฒนาตอใหสมบรณไดในอนาคต

อยางไรกตามผลทไดรบจากการดำาเนนโครงการฯ สามารถนำาไปสการขยายผลเพมขนาดโครงการฯ ไดในอนาคต ทงยงสามารถเปนพนทตนแบบของการพฒนาพนทใหสอดคลองกบระบบนเวศโดยการมสวนรวมของชมชนใหกบเมองอนๆ อกดวย

หากผ อานทานใดสนใจรายละเอยดเพมเตมสามารถดาวนโหลดรายงานการผลการดำาเนนโครงการฉบบเตมไดท http://www.thaicity-climate.org/acccrn

ภาพตวอยาง 1 ทศนยภาพการออกแบบและฟนฟภมทศนบางสวนของลำานำา

ภาพตวอยาง 2 ทศนยภาพการออกแบบและฟนฟภมทศนบางสวนของลำานำา

คณสำานก สรนทรแปง ประธานชมชนรวเหลกใต

บทบาทและการมสวนรวมกบโครงการ ACCCRN

กอนหนานทางชมชนกไดมการประชมและรวมมอกนในการพฒนาแมนำาโดยการกำาจดวชพชอยเปนประจำาและไดมการเสนอโครงการใหกบเทศบาลในการปรบปรงรองนำากกใหดขน แลวพอโครงการ ACCCRN เขามากยงทำาใหชมชน และทางเทศบาล รวมถงหนวยงานตางๆ ไดมารวมมอกนมากขน

แลวกอนหนา ACCCRN ไดมโครงการ หรอ กจกรรมอนอกไหมทเขามาพฒนาแมนำากกนอย

ม แตมกจะเปนการกำาจดวชพชในวนสำาคญ อยางเชน วนแมแหงชาต วนพอแหงชาต และกอนหนานเคยมขาวแจงวาจะมการพฒนาเปนตลาดนำา แตกเงยบไปแลว

จากชมชนส...โครงการฟนฟระบบนเวศฯ แมกกนอยสวนหนงของบทสมภาษณถอดบทเรยนจากการดำาเนนโครงการในพนท

ในอนาคตประธานอยากเหนแมกกนอยเปนอยางไรอยากเหนวารองนำากตองมนำา สภาพนำาใสสะอาด มสตวนำา

ทใหชาวบานหากนได ไมมวชพช เพราะวชพชจะเปนทอยอาศยของสตวเลอยคลาน อยากใหชาวบานไดใชประโยชนจากแมนำากกนอย

Page 5: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

5

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

การดำาเนนโครงการ M-BRACE เมองภเกต

การดำาเนนโครงการ M-BRACE ในพนทเมองภเกตปจจบนอยระหวางการตดตามผลการศกษาเรองความเปราะบางของเมองซงกจกรรมการประเมนความเปราะบางของเมองนน มวตถประสงคเพอนำาผลการศกษาทไดมาเปนขอมลพนฐานเบองตนในการวางแผนนโยบาย และแผนยทธศาสตรการรบมอของเมองตอผลกระทบจากการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยใหสอดคลองกบบรบทของเมอง

การประเมนความเปราะบางคออะไรคำาวา การประเมนความเปราะบาง หรอ

Vulnerability Assessment คอ การประเมนโอกาสทบคคล ชมชน เมองหรอระบบจะไดรบผลกระทบและมความออนไหวสงตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอใหเกดความเขาใจในสภาพปญหาและความตองการตางๆ โดยพจารณาถงปจจยแวดลอมทางดานสงคม การเมอง เศรษฐกจ และสภาวะแวดลอม ของพนทนนๆ

ระดบความเปราะบางของแตละพนทจะมความสมพนธของปจจย ดงตอไปน

กลาวคอ พนทหนงจะมความเปราะบางตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอยางไรขนอยกบ exposure หรอ การเปดรบ ซงกคอโอกาสทจะไดรบผลกระทบหรอความเสยงนนๆ

แตการเปดรบเพยงอยางเดยวยงไมเปนตวกำาหนดเสมอไป เพราะยงมปจจยอนมากำาหนดอก นนคอ Sensitivity หรอ ความออนไหว ตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศซงเปนปจจยภายในของระบบหรอภาคสวน แตแมวาจะมการเปดรบและมความออนไหวสง กไมจำาเปนจะตองมความเปราะบางสงเสมอไป เพราะข นอย กบการม Adaptive Capacity หรอ ความสามารถในการปรบตว เพอลดความเสยหายทเกดขนไดมากนองเพยงใดดวย

ทำาไมจงตองประเมนความเปราะบาง การดำาเนนกจกรรมการประเมนความเปราะบางของเมองภเกต มวตถประสงคเพอนำา

ผลการประเมนฯ ของเมองมาเปนขอมลพนฐานในการเตรยมการประเมนความเปราะบางของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอนำาไปสการวางแผน นโยบายและแผนยทธศาสตรการรบมอของเมองภเกตตอผลกระทบจากการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดอยางเหมาะสม

ความเปราะบางตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองภเกตประเดนสำาคญในการประเมนความเปราะบางของเมองภเกต มาจากกจกรรม

แลกเปลยนขอมลและขอเสนอแนะจากตวแทนจากภาคสวนตางๆ ของเมองผานกจกรรม Climate workshop, การประชม VA1 และ VA2 workshop โดยนำาประเดนการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนมาเปนประเดนหลก ซงจากผลของกจกรรมตางๆ สามารถแบงประเดนเพอประเมนความเปราะบางของเมองออกไดเปน 3 ประเดน คอ การใชประโยชนทดน การบรหารจดการนำา และบทเรยนจากสถานการณอทกภยทผานมา

ทงนกจกรรมการประเมนความเปราะบางของเมองภเกตนน ไดเปดใหผเชยวชาญและนกวชาการของเมองเขยนโครงรางงานวจยศกษา และแผนการดำาเนนงานมาเสนอเพอเขารวมกจกรรม (มหาวทยาลยราชภฏภเกต และมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตภเกต) โดยเมองภเกตมการดำาเนนโครงการทงสน 3 โครงการ ไดแก

1) โครงการวจยศกษาผลกระทบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนของเมองภเกต

2) โครงการวจยศกษาแนวทางการบรหารจดการนำาของเมองภเกต เพอนำามาประเมนความเปราะบาง

3) โครงการวจยศกษาการประเมนความเปราะบาง กรณนำาทวมพนทเมองภเกต จากการบรหารจดการตนนำา กลางนำา และปลายนำาคลองบางใหญ

City Focus...ประเมนความเปราะบาง“ภเกต”

Page 6: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

6

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

และจากผลการศกษาสรปไดวา การพฒนาและการขยายตวของเมองภเกตอยางรวดเรวนน เปนตนเหตความเสยงของเมองในอนาคต รวมทงเปนประเดนสำาคญทจะนำามาใชเปนขอมลพนฐานเบองตนสำาหรบการเตรยมความพรอมเพอประเมนความเปราะบางของเมองภเกตตอการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศไดอยางเหมาะสมกบบรบทของเมองตอไป

อนงเมองภเกตมการเปลยนแปลงและพฒนาอยางรวดเรว เนองจากมลกษณะภมประเทศเปนเกาะขนาดใหญทสดของประเทศไทย (มเนอท 570.034 ตร.กม.) และมทศนยภาพทมความสวยงาม จงมการสงเสรมในเรองการทองเทยวใหเปนเศรษฐกจหลก โดยเฉพาะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ตงแตฉบบท 7-9 (2535-2549) รฐบาลกำาหนดใหเมองภเกตมยทธศาสตรหลกดานการทองเทยวและเปนเมองทา จากเหตผลดงกลาวทำาใหเมองภเกตมการเปลยนแปลง พฒนาและเกดการขยายตวทางดานเศรษฐกจรวมถงโครงสรางพนฐานอยางรวดเรว ซงการเปลยนแปลงและขยายตวของเมองภเกตน จะกอใหเกดความเสยงทสำาคญของเมองใน 3 ประเดน คอ

1. ประเดนการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนการเปลยนแปลงและขยายตวของเมองภเกตทสำาคญ คอ

ดานการใชประโยชนทดนของเมอง ซงเปนการขยายตวไปอยางไมมรปแบบและทศทาง เนองจากนกลงทนทงชาวไทยและตางชาตทประกอบธรกจอสงหารมทรพยและธรกจดานอตสาหกรรมทองเทยวไดเขาไปบกรกพนทสเขยว และพนทสาธารณะ เชน ปาไม พนทรกรางและพนทแกมลง เปนตน นอกจากนประเดนดานกฎหมายในการควบคมการใชประโยชนทดนยงคงมชองวาง และผปฎบตไมมความเขมงวดในการดำาเนนการควบคมใหเปนไปตามผงเมองรวม

2. ประเดนการขาดแคลนนำา ทมแนวโนมจะมความรนแรงขนในอนาคต

เมองภเกตในปจจบนมแหลงนำาดบเพอนำามาเปนแหลงนำาตนทนในการผลตนำาประปา 2 แหลงสำาคญ คอ สำานกงานการประปา (การประปาสวนภมภาค, การประปาของเทศบาลนครภเกต) และขมเหมองเอกชน ซงจากการศกษา พบวา การขยายตวทางเศรษฐกจดานการทองเทยวอยางตอเนอง ทำาใหการผลตนำาประปาเพอการอปโภคและบรโภคของเมองภเกตในปจจบนไมเพยงพอตอความตองการของทกภาคสวน โดยเฉพาะชวงฤดรอน (เดอน พ.ย.- เม.ย.) ซ งเปนฤดกาลทองเทยว เนองจากมนกทองเทยวเดนทางเขามาสเมองภเกตเปนจำานวนมาก เชนในป 2554 มจำานวนนกทองเทยวเดนทางเขามาโดยประมาณถง 8.9 ลานคน (ทมา: กรมการทองเทยว พ.ศ. 2555)

3. ประเดนนำาทวมเมองภเกตมการพฒนาและการเปลยนแปลงการใช

ประโยชนทดน ซงเปนสาเหตหลกททำาใหปญหานำาทวมของเมองใหมความรนแรงขน (พนททเกดนำาทวมบอยทสด คอ พนทบรเวณยานเมองเกาภเกต ชมชนสามกอง ชมชนถนนรษฎา ชมชนโกมารภจจ และบรเวณแยกโรงเรยนสตรภเกต) เนองจากดานกฎหมายในการควบคมการใชประโยชนทดนตามผงเมองมชองวาง ทำาใหมการกอสรางตางๆ เกดขนอยางรวดเรว เชน ถนน คอนโดมเนยม หมบานจดสรร และโรงแรม เปนตน เกดการบกรกพนทปา พนทรองรบนำาของเมองและการบกรกพนทคลองรวมทงปญหาเกยวกบการระบายนำา จากการศกษาอนาคตของเมองภเกต (ประมาณ 10-30 ป) มแนวโนมวาจะไดรบผลกระทบจากความแปรปรวนของ ปรมาณนำาฝนรายปเพมมากขนกวาในปจจบน ซงจะสงผลใหเกดสถานการณนำาในอนาคตอยางแนนอนหากไมมการรบมออยางเพยงพอ

Page 7: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

7

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

เมอเรวๆ น คณะทำางานโครงการ ACCCRN และ M-BRACE ภายใตการดำาเนนงานของสถาบนสงแวดลอมไทย รวมดวย ISET จดการประชมการแลกเปลยนเรยนรระหวางเมองเครอขาย (City to City Networking and Learning) ณ สถาบนสงแวดลอมไทย โดยมจดมงหมายเพอเสรมสรางศกยภาพและสรางเครอขายเมองในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยมผแทนจากคณะทำางานเมองเครอขายของทง 2 โครงการ ไดแก เชยงราย หาดใหญ อดรธาน และภเกต รวมดวยผแทนจากเมองทงสงมารวมแลกเปลยนประสบการณ ปญหา และอปสรรค การดำาเนนงานเพอใหแตละเมองนำาองคความรทไดไปปรบใชกบเมองของตนเองและใหขอเสนอแนะแกเมองเครอขายอน รวมทงเพอใหนำาไปกำาหนดยทธศาสตรเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมอง

และยงไดรบเกยรตจากผเชยวชาญดานผงเมอง ดร.ธงชย โรจนกนนท จากกรมโยธาธการและผงเมอง มารวมแสดงความคดเหนและเสนอแนะแนวทางการดำาเนนงาน รวมดวยผแทนจากสนนบาตเทศบาลแหงประเทศไทย ทนบเปนภาคสำาคญในการเปนศนยกลางรวมผลกดนองคความรดานการรบมอใหเกดการนำาไปใชในระดบทองถนและเผยแพรองคความรทเกดขนใหกบ อปท. ทวประเทศ

อยางไรกตามการประชมนนบเปนครงแรกทผแทนคณะทำางานจาก 4 เครอขายของทง 2 โครงการ มาพบปะพดคยแลกเปลยนถงแนวทางการดำาเนนงานในพนท ตลอดจนใหไดขอเสนอแนะเพอนำาไปพฒนาการดำาเนนงานของแตละเมองใหเกดการรบมออยางยงยนตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต และขยายผลสเมอง อนๆ ตอไป

เมอเรวๆ น คณะนกวจยจากสถาบนสงแวดลอมไทย และองคกร ISET นำาคณะทำางานโครงการ ACCCRN และผบรหารจากเมองเกนเธอ (Can Tho) และดานง (Danang) รวมดวยผปฏบตงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจากสถาบนนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและยทธศาสตรการศกษาแหงชาต (NISTPASS) ประเทศเวยดนาม เดนทางลงพนทจงหวดอยธยา กรณผลกระทบจากอทกภยป 54 และเขาพบ นายวทยา ผวผอง ผวาราชการจงหวดพระนครศรอยธยา วาท ร.ต.สมทรง สรรพโกศลกล นายกเทศมนตรฯ และนางสมทรง พนธเจรญวรกล นายกองคการบรหารสวนจงหวดพระนครศรอยธยา รวมพดคยแลกเปลยนจากบทเรยนอทกภยครงใหญทผานมา พรอมลงพนทรอบเกาะเมองอยธยา และนคมอตสาหกรรมบางปะอนซงเปนพนทหนงทไดผลกระทบอยางหนก ซงปจจบนแกปญหาโดยใชมาตรการปองกนนำาทวมดวยการสรางกำาแพงกนนำาคอนกรต หรอ Flood Wall ขนาดใหญเพอปองกนโรงงานจากนำาทวมซงอาจเกดขนอกในอนาคต

นอกจากนยงรวมประชมกบ ดร.ธงชย โรจนกนนท สถาปนกชำานาญการพเศษ ผเชยวชาญดานผงเมองจากกรมโยธาธการฯ และคณะทำางานโครงการ ACCCRN – ประเทศไทย ณ สถาบน สงแวดลอมไทย โดยการพดคยไดใหความสำาคญในเรองอทกภยและความเกยวโยงระหวางการเปลยนแปลงในการใชประโยชนทดน โดยรวมหามาตรการการปองกนและแนวทางการวางแผนดานผงเมองทเหมาะสมเพอรองรบกบสภาพอากาศทรนแรง และไมสามารถคาดการณได ทงยงถอดประสบการณจากบทเรยนราคาแพงทไทยไดรบเมอครงมหาอทกภยทเกดความเสยหายตอชวตและทรพยสนของประชาชนอยางมหาศาล เพอทเวยดนามจะไดเรยนรและนำาประสบการณทไดไปบรณาการในประเทศตนใหสามารถปองกนความเสยหายทอาจเกดขนไดในอนาคต

ซงการเดนทางศกษาดงานในครงนเปนสวนหนงในกจกรรมภายใต โครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ Asian Cities Climate Change Resilience Network (ACCCRN) ซงมวตถประสงคใหทง 10 เมองใน 4 ประเทศ ไดแก ไทย เวยดนาม อนโดนเซย และอนเดย ทดำาเนนโครงการไดเกดการแลกเปลยนประสบการณ ความรและบทเรยนทงจากการดำาเนนโครงการ รวมถงประเดนดานอนๆ ทแตละเมองสนใจ

ทานผอานสามารถตดตามชมสกปวดโอการลงพนทในครงนไดท http://www.thaicity-climate.org/acccrn หรอ http://www.youtube.com/watch?v=HRql7ctbebU& feature=youtu.be

รอบรวกจกรรม

ACCCRN/M-BRACE จดการประชมเพอเปนเวทแลกเปลยนเรยนรระหวางเมองเครอขาย

ACCCRN – เวยดนามลงพนทเมองอยธยากรณศกษามหาอทกภย 54 พรอมแลกเปลยนประสบการณ

กบคณะทำางาน ACCCRN – ประเทศไทย

Page 8: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

8

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

ผลสำาเรจในการดำาเนนโครงการในพนททผานมา ภายใตโครงการ ACCCRN คณะทำางาน ACCCRN เมองเชยงรายและเมองหาดใหญ ตางพรอมใจเปดตวโครงการยอย หรอ Intervention Project ใหมในพนท ซงเปนโครงการทดำาเนนการขนในพนทเพอเปนการเสรมสรางศกยภาพใหเมองมองคความรและทกษะการเรยนรเพอใหเกดการปรบตว การวางแผน ปรบเปลยนแนวความคด และนำาไปสความสามารถในการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต

สำาหรบเมองเชยงรายมงสการพฒนาเมองอยางยงยนโดยคำานงถงการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบ “โครงการการพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” ซงมวตถประสงคเพอพฒนาและดำาเนนยทธศาสตรในการสรางการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในเมองและกระบวนการวางแผนการพฒนาเศรษฐกจของเมอง

โดยบรณาการทกดานผาน 6 กจกรรมหลก ตวอยางเชน ก�รพฒน�และว�งแผนก�รบรห�รจดก�รทรพย�กรนำ� ก�รสงเสรมเกษตรในเมอง ก�รพฒน�แบบจำ�ลองเหตก�รณก�รพฒน�เมองโดยเชอมโยงระหว�งเมอง สภ�พภมอ�ก�ศและนำ� ก�รประส�นง�นเครอข�ยคว�มหล�กหล�ยก�รเรยนเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ เปนตน

ACCCRN เชยงราย – หาดใหญเปดตวโครงการในพนทอยางตอเนอง...สานตอเปาหมายการเสรมศกยภาพ

การรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

สวนเมองหาดใหญตอยอดการสรางเครอขายความเขมแขงการรบมออทกภยสการสรางรบมอของเมองในระยะยาวกบ “โครงการเสรมสรางความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเกดอทกภยเมองหาดใหญในระยะยาว” โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางการปรบตวและกระบวนการวางแผนยทธศาสตรการรบมอใหดขนผานกลไกการประสานงานระหวางองคกรปกครองสวนทองถน ภาคประชาสงคม และหนวยงานรฐบาล ทมหนาทในการเตอนภย ปองกน และบรรเทาอทกภย

ผานกจกรรมสำาคญ เชน ก�รพฒน�ระบบนำ�ทวมโดยก�รใชแบบจำ�ลองท�งคณตศ�สตร (Flood Model) แบบจำ�ลองสถ�นก�รณพฒน�เมองและวเคร�ะหคว�มเสยงจ�กก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ วเคร�ะหพนทรบนำ� และท�งนำ�ผ�น รวมถงก�รพฒน�ขอเสนอเชงนโยบ�ยและผลกดนเข�สก�รจดทำ�ผงเมองรวมห�ดใหญ เปนตน

หากโครงการฯ บรรลตามเปาหมายทวางไว นบเปนความสำาเรจอกขนหนงของทง 2 เมอง ในการมความพรอมทจะรบมอตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคตได ทงยงสามารถขยายผล และสรางเครอขายการดำาเนนงานไปพนทอนซงทางทางทมงานจะนำาเสนอในความกาวหนาในการดำาเนนงานของทง 2 โครงการ ใหทานผอานไดตดตามเปนลำาดบตอไป

เมอเรวๆ น นางพชราภรณ อนทรยงค รองเลขาธการสำานกนายกรฐมนตร นายณฐพงศ ศรชนะ รองผวาราชการจงหวดสงขลา รวมดวยคณะผตดตาม เดนทางเยยมชมศนยเรยนรเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเมองหาดใหญ โดยม นายสมพร สรโปราณานนท ประธานคณะทำางานพรอมทงคณะทำางาน ACCCRN เมองหาดใหญ ใหการตอนรบและรวมพดคยเกยวกบการดำาเนนโครงการ ACCCRN รวมถงแผนการดำาเนนงานเพอรบมออทกภยทผานมา ทงยงมการแนะนำาบทบาทของ “ศนยวจยภยพบตทางธรรมชาต มอ.” และคณะประเมนสถานการณนำาจงหวดสงขลา เพอแสดงใหเหนถงศกยภาพของเครอขายการทำางานในพนท ซงการเดนทางเยยมชมของคณะรองเลขาธการสำานกนายกฯ ในครงนนำาความยนดมาสคณะทำางานเปนอยางมาก

ACCCRN-หาดใหญ เปดศนยเรยนรฯ ตอนรบ คณะรองเลขาธการสำานกนายกรฐมนตร

Page 9: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

9

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

9

ผแทนจากคณะทำางาน ACCCRN-ประเทศไทย เดนทางเขารวมการประชม ACCCRN Knowledge Forum ณ เมองบนดาร ลมปง ประเทศอนโดนเซย ซงจดขนเปนครงท 4 เพอแลกเปลยนเรยนรประสบการณระหวางคณะทำางานในการดำาเนนโครงการ ACCCRN จาก 4 ประเทศ ไดแก ไทย เวยดนาม อนโดนเซยและอนเดย ภายใตประเดน “Interventions and Impact: Are We Building Resilience?”

โดยรวมแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะ รวมทงหาแนวทางการรบมอรวมกนเพอเสรมศกยภาพการรบมอใหกบเมองและทำาใหหนวยงานทเกยวของและองคกรรวมในการดำาเนนโครงการ ไดมการพบปะ พดคย แลกเปลยนประสบการณ และรวมเรยนรจากเมองในเครอขาย

ขอแสดงความยนดกบเทศบาลนครเชยงรายและคณะทำางาน ACCCRN เมองเชยงราย ทไดรบการคดเลอกจากคณะกรรมการภายใตรางวล Guangzhou International Awards for Urban Innovation 2012 ซงจดขนเปนครงแรกทเมองกวางโจว สาธารณรฐประชาชนจน ใหเปน 1 ใน 15 เมองดานสงแวดลอมยงยนจากการสงโครงการระบบนเวศเมองและการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพสความยงยนและการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Urban Ecosystem and Biodiversity Conservation towards Sustainable City and Climate Change Resilience) เขาชงรางวล ทงหมด 250 โครงการ ใน 150 เมอง จาก 56 ประเทศทวโลก

ซ งรางวลดงกลาวจดขนโดยมวตถประสงค เพอสงเสรมนวตกรรมเมอง (Urban Innovations) และการพฒนาเมองอยางยงยน (Sustainable Urban Development)

คณะทำางาน ACCCRN-ประเทศไทยรวมแลกเปลยน ประสบการณใน ACCCRN Knowledge Forum ครงท 4

เมองเชยงรายรวมเวทกวางโจวกาวสเมองสงแวดลอมยงยน

ชมชนรอบแมกกนอยรวมทำาแผนทสเขยวเชอมโยงระบบนเวศเมอง

เมอเรวๆ น สถาบนสงแวดลอมไทย เทศบาลนครเชยงรายและชมชนโดยรอบพนทแมกกนอย (หรอแมนำากกนอยสายใน) รวมระดมสรางแผนทสเขยวชมชน ซงเปนสวนหนงในกจกรรมโครงการ “ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมนำากกนอยสายใน” ภายใตโครงการ ACCCRN พนทเมองเชยงราย ซงมวตถประสงคเพอการสรางแผนททมการเชอมโยง ระบบนเวศของเมองในมตสงแวดลอม และศลปวฒนธรรมของเมองเขาดวยกน เพอสะทอนภาพเมองทดำารงอยอยางเปนมตรตอสงแวดลอม โดยการใชสญลกษณรปภาพเปนตวกำาหนด ถอเปนเครองมอทสำาคญในการนำาเสนอภาพของเมองตอชมชนรวเหลกใตและชมชนเกาะลอย

อกทงแผนทยงสามารถนำามาใชเปนเครองมอในการเรยนรพนทอยางเปนระบบโดยการสำารวจและวเคราะหปญหาของเมอง เพอเขาในสถานการณสงแวดลอมของเมอง นำาไปสการจดทำาแผนพฒนาเมองและกจกรรมการพฒนาเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอมอยางสมดลในอนาคต ทงยงเปนการเสรมทกษะการเรยนรดานสงแวดลอมใหกบชมชน ไดอกดวย

Page 10: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

10

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

10

สารพดจดมาเลา

M-BRACE อดรธาน จดประชมประเมนความพรอมของเมองคณะทำางาน M-BRACE เมองอดรธาน จดการประชมเชงปฏบต

การประเมนความพรอมของเมองดวย แบบประเมนความพรอมดวยตนเองสำาหรบองคกรปกครองสวนทองถน (LG-SAT) เพอสรางความรความเขาใจวตถประสงคและวธการใชแบบประเมนดงกลาว พรอมใหทกภาคสวนของเมองรวมกนระดมสมองแลกเปลยนความคดเหนและขอมลของเมอง

แบบประเมน LG-SAT น เกดจากสำานกงานวาดวยกลยทธระหวางประเทศเพอลดภยพบตแหงสหประชาชาต (UNISDR) ไดพฒนาเครองมอและโปรแกรมเพอใหรฐบาลแตละประเทศดำาเนนการตามกรอบการดำาเนนงานเฮยวโงะ หรอ The Hyogo Framework For Action (กรอบการลดความเสยงและลำาดบความสำาคญของการรบมอจากภยพบต) ซงพฒนาขนมาเพอเปนเครองมอและกลไกในการประเมนความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถน ใหสามารถเขาใจจดดอยและความทาทายในเรองการลดความเสยงจากภยพบต โดยแบบประเมนนมคำาถามหลก 41 ขอ ซงสอดคลองกบสาระสำาคญของสงทตองทำาทง 10 ประการ จะทำาใหเหนระดบความพรอมทเมองควรม

ทงน สำาหรบเมองอดรธานอยระหวางการดำาเนนการประเมนความเปราะบางของเมอง ดงนน ทางโครงการ M-BRACE จงนำาแบบประเมนความพรอมฯ มาใชเปนเครองมอหนงในการเชอมโยงระหวางทกภาคสวนของเมอง และเปนการรวบรวมขอมลเพอหาชองวางทเปนจดออนของเมองทจะตองไดรบการปรบปรงและแกไขเพอเตรยมพรอมรบมอตอภยพบตทเกดตามธรรมชาต และทอาจเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงผลทไดจากการประชม หนวยงานของเมองและโครงการฯ สามารถนำามาปรบใชเปนขอมลพนฐานในการประเมนความเปราะบางของเมอง และนำามาปรบปรงเมองอดรธานใหมความพรอมในการรบมอกบภยพบตไดอยางครอบคลมและเหมาะสม ทงยงนำาผลทไดไปเปรยบเทยบกบเมองอนทใชแบบประเมนฯ เดยวกนนเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ไดอกดวย

สำาหรบการดำาเนนการประชม LG-SAT ของเมองอดรธานจดไดวาประสบความสำาเรจ เนองจากการประชมทำาใหเหนชองวางและจดออน ของเมองทตองไดรบการแกไข เชน ระเบยบปฏบตดานการดแลอาคารและการวางแผนการใชประโยชนทดน การปกปองสงแวดลอมและยทธศาสตรเกยวกบระบบนเวศ เปนตน สำาหรบการประชมครงตอไปจะจดขนทเมองหาดใหญ

M-BRACE จดประชมสรางเครอขายนกวชาการ ดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เมอเรวๆ น โครงการ M-BRACE หรอโครงการเสรมสรางการรบมอของเมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Mekong - Building Climate Resilient Asian Cities) จดการประชมเครอขายนกวชาการ ครงท 1 ณ หองประชมสาระนเทศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยมวตถประสงคเพอรวบรวมกลมนกวชาการและผเชยวชาญจากหลายภาคสวนเขามามสวนรวมในการกำาหนดแนวทางในการวางแผนการทำางานเกยวกบกระบวนการกลายเปนเมอง (Urbanization) และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต ในดานการสอน โครงรางงานวจย การทำาวจย การเขยนงานวจย การประชมวชาการ Agenda เปนตน

การประชมครงน ทำาใหเกดกลมนกวชาการทมความสนใจ เขารวมเปนเครอขายนกวชาการในการกำาหนดแนวทางการดำาเนนงานเกยวกบกระบวนการกลายเปนเมอง (Urbanization) และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต นอกจากนไดพบชองวางในการพฒนาและขยายผลดานการสอนและการทำาวจยของประเทศไทยใหประสบความสำาเรจ โดยมขอเสนอแนะใหเครอขายนกวชาการรวมกนสรางองคความรใหมเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอขยายผลในการนำาไปใชสอนในสาขาวชาตางๆ และเกดการบรณาการใหมความเขาใจทตรงกน

อนงการสรางเครอขายดานวชาการเกยวกบกระบวนการกลายเปนเมอง (Urbanization) และการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศของประเทศไทย จำาเปนตองใชเวลาในการทำาความเขาใจ และรวมกนวางแผนงานใหเปนไปในแนวทางเดยวกน ดงนนทางโครงการฯ จะมการจดประชมอยางตอเนองกบสถาบนการศกษาตางๆ เพอใหเกดการแลกเปลยนองคความร ทงยงเปนการสงเสรมใหทกภาคสวนเหนความสำาคญในงานวจยดานนมากยงขน โดยการประชมครงตอไปจะจดขนท มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน และมหาวทยาลยอนๆ ทง 4 ภมภาค เชน มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสงขลา มหาวทยาลยเชยงใหม และมหาวทยาลยขอนแกน เปนตน

Page 11: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

11

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

หาดใหญ - ศกยภาพแหงเครอขายการเรยนร(แปลและเรยบเรยงจ�ก Hat Yai folk fight to save city

by Dr.Pakamas Thinphanga)

โดย ดร.ผก�ม�ศ ถนพงง�ผจดก�รโครงก�ร ACCCRN / M-BRACE

สถ�บนสงแวดลอมไทย

ชวงเวลาทผานมาพนทหลายสวนในประเทศไทยตางประสบกบฝนมรสมและเหตการณอทกภยทยงคงตราตรงเปนวกฤตการณหนงในชวต เฉกเชนเดยวกบหลายประเทศในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตประเทศไทยเปนประเทศทพงพาเกษตรกรรมเพอประโยชนในเชงเศรษฐกจ หลายทศวรรษมาแลวประเทศไทยเปลยนแปลงจากสงคมเกษตรกรรมเปนอตสาหกรรมอยางรวดเรว เมองกำาลงขยายตวขนในอตราทนาตกใจ บานเรอนและโรงงานเขามาแทนททองนา ถนนหลายเสนและทางหลวงกเขามาทดแทนคลองสายตางๆ ทเชอมโยงถงกน ฝนทตกหนกอาจนำาไปสนำาไหลบา และนำาทวมฉบพลน ซงอาจทวมอยสองสามชวโมงไปจนถงสองสามวน แตสาเหตทแทจรงของอทกภยทเกดขนในพนทหลายจงหวดของประเทศนน เกดจากการผนแปลงทดนอยางไมเหมาะสม และการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนอยางไรกฎเกณฑ และจากผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทแมจะเปลยนแปลงไปอยางชาๆ แตเราตางรวากำาลงอยในยคแหงความไมแนนอน ไมมความแนนอนวาฝนจะตกเมอไหร ตกนานแคไหน พายหมนเขตรอนจะกอใหเกดดนถลมขนทไหน แตสงทแนนอน คอ ความสญเสยอยางมหาศาลในเชงเศรษฐกจ ตนทนความเสยหายคอภาระของฝายบรหารทองถนและชมชน ไมวาจะเกดจากอทกภยระยะเวลาสนหรอภยพบตจากอทกภยกตาม โดยเฉพาะอยางยงสำาหรบผยากไรหรอกลมคนเปราะบาง

ยกตวอยางเชน ในเดอนพฤศจกายน 2553 หาดใหญมฝนตกหนกอยางรนแรงตดตอกนสามวนอยางตอเนอง นำาไปสหายนะแหงอทกภยอยางแทจรง เนองจากระดบนำาสงถงสามเมตร บานเรอนกวาสามหมนหลงคาเรอนตองจมอยกบนำาและประชากรกวาหาหมนคนถกทอดทงใหอยในบานหรอบนหลงคาบานนบเปนมลคาความเสยหายกวาหนงหมนหาพนลานบาท ซงวกฤตอทกภยในป 2553 ของหาดใหญ อาจเสมอนเปนสญญาณเตอนประชาชนรวมไปถงฝายบรหาร ไมเฉพาะแตในหาดใหญเทานน แตยงเปนสญญาณเตอนสำาหรบทวประเทศทแมวาจะมการลงทนในโครงสรางพนฐานไปเปนจำานวนมากเพอแผนการบรรเทาอทกภยแตหาดใหญยงคงไดรบผลกระทบจากอทกภยในป 2553 และมากขนกวาเดม และปจจยทมความสำาคญยงกวา กคอ การทภมทศนของหาดใหญเปลยนแปลงไปอยางมากในชวงเวลาหลายปจากกระบวนการของความเจรญแบบในเมอง จำานวนประชากรทเพมขนและการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ พนทราบนำาทวมถงและพนททางเดนนำาถกเปลยนแปลงไป มความเขาใจในธรรมชาตของนำา และการระบายนำาลดนอยลง ซงปจจยเหลานกลายเปนเรองธรรมดาสำาหรบหลายจงหวดทมแนวโนมจะเกดอทกภย

หากเปลยนวกฤตเปนโอกาสแลว หนวยงานทเกยวของจากหลายภาคสวนในหาดใหญ (รวมถงเทศบาล ขาราชการ กลมเอนจโอ สถานศกษา และภาคธรกจและเอกชน) ไดมารวมตวกนภายใต โครงก�รเครอข�ยเมองในเอเชยเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ หรอ Asian Cities Climate Change Resilience Network (ACCCRN) โดยการสนบสนนจากมลนธรอคกเฟลเลอร ดวยการใชวธการทแตกตางเพอลดความเปราะบาง 11

ของประชาชนทอยอาศยในเมองและชมชนใหเกดความสามารถในการรบมอกบอทกภย โดยการประเมนความเปราะบางของเมอง การจดลำาดบความสำาคญความตองการพนฐานชมชน การวางแผนและพฒนายทธศาสตรการรบมอระดบเมอง การเกดคมอรบมออทกภยชมชนและเตรยมฝกซอมเมอมเหตฉกเฉน การสรางเครอขาย “บ�นพเลยง” เพอเปนตวแทนของหมบานในการตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอการรบมอกบอทกภย

นอกจากน คณะทำางานยงไดจดทำาเวบไซต www.hatyaicityclimate.org เพอใหประชาชนทวไปเขาถงขอมลการบรหารจดการอทกภยอยางทนเหตการณ การใชโทรทศนวงจรปด และตดตงมาตรวดระดบนำาในหลายจดตลอดเสนทางคลองอตะเภา ซงเปนแหลงระบายนำาขนาดใหญของเมอง แผนทเสยงภยนำาทวมในเวบไซตจะระบพนทตางๆ ทมระดบความเสยงทแตกตางกน ทงนคณะผดำาเนนงานยงมการสรางเครอขายไปยงสถานศกษา ทงโรงเรยนและมหาวทยาลยในทองท รวมไปถงภาคธรกจเพอใหความร ความเขาใจเกยวกบอทกภย โดยมวตถประสงคไมเพยงแคใหประชาชนชาวหาดใหญและภาคธรกจสามารถรบมอกบนำาไดในเบองตนเทานน แตยงสามารถตดสนใจเองไดวาจะอยหรอจะอพยพอกดวย ทงนทกคนกสามารถเขาใชงานเวบไซตไดจากโทรศพทมอถอ รวมไปถงการรวมมอกบเทศบาลนครหาดใหญและจดตง ศนยเรยนรเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ-เมองห�ดใหญ หรอ Hai Yai City Climate Change Resilience Learning Center ขนเพอเปนศนยประสานงานระหวางองคกรทเกยวของตางๆ โดยสงผานขอมลดานอทกภยและสภาพอากาศ ตลอดจนความรและความเขาใจในการเตรยมรบมอกบอทกภยและผลกระทบจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศตอประชาชนทวไป

การเสรมสรางศกยภาพของบคคลและหนวยงาน คอ ปจจยหลกในการสรางความพรอมในการรบมอ ทงนจากการเดนทางไปศกษาดงานทจงหวดเชยงใหมเพอแลกเปลยนความรดานการเตรยมรบมอกบอทกภย การพฒนาแบบจำาลองอทกภย และการตอบรบแผนอทกภยฉกเฉนในระดบชมชนนบเปนการสรางเครอขายความรวมมอระดบ ทองถนใหเกดขน โดยมหลายทองทไดตดตอและรวมแลกเปลยนเรยนรกบคณะทำางานโครงการ ACCCRN ในเมองหาดใหญถงวธการเตรยมพรอมรบมออทกภย อยางไรกดเมองหาดใหญเดนมาถกทางแลวในการเสรมสรางศกยภาพในการเตรยมพรอมรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศ

(Hat Yai folk fight to save city ตพมพในหนงสอพมพ Bangkok post - พฤศจกายน 55)

สารพดจดมาเลา

Page 12: ปรับตัว รับมือ - Hatyai City Climate . ORG · 2018-12-11 · 4 for aphic : visit วัตถุประสงค์ ศึกษา สำารวจ

FO

R

MO

RE

G

RA

PH

IC

D

ES

IG

N

FR

EE

BI

ES

:

VI

SI

T

WW

W.

DE

SI

GN

FR

EE

BI

ES

.O

RG

...กบภาษา Climate วนละค�า

สถาบนสงแวดลอมไทย16/151 เมองทองธาน ถ.บอนดสตรท ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120 โทร. (66 2) 503 3333 ตอ 304 แฟกซ (66 2) 504 4826-8

http://www.tei.or.th

http://www.thaicity-climate.org

http://www.acccrn.org

http://www.facebook.com/ACCCRNTHAILAND

http://www.facebook.com/M-BRACE

C60 Y100 K50 C50 M10 Y100 K100

K100 WHITE COLOR

เชญชวนทกทานรวมสนกกบเกม “ศพทปรศน�” อานกตกางายๆ ดานลางแลวสงคำาตอบมาเลย 20 ทานแรก ทตอบถกจะไดรบรางวลของทระลกจากโครงการทนท

โดยสงคำาตอบพรอมชอและทอย มาไดท สถาบนสงแวดลอมไทย 16/151 เมองทองธาน ถ.บอนดสตรท ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120

หรอสงมาท [email protected] www.facebook.com/ACCCRNTHAILAND www.facebook.com/M-BRACE

วธการเลน ลบสมองดวยวธงายๆ ดวยการคนหาคำาศพทจากภาษาองกฤษ มาเตมในตารางใหสมบรณและสมพนธกบความหมายดานลาง

ฉบบนขอแนะนำา “คมอคำ�ศพทน�รด�นก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ” ทโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ ACCCRN ไดรวบรวมขนเพอเปนเอกสารประกอบการดำาเนนโครงการในพนท เนองมาจากองคความรดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในประเทศไทยยงเปนเรองใหม และคำาศพททเกยวของซงสวนใหญจะมาจากภาษาองกฤษ ทางโครงการจงนำามารวบรวมและใหคำานยามทเขาใจไดงาย เพอความเขาใจทตรงกนระหวางคณะทำางานในแตละพนท

ทานผอานทสนใจสามารถเขาไปดาวนโหลดไดท www.facebook.com/ACCCRNTHAILAND หรอhttp://issuu.com/acccrn-thailand/docs/climatechangevocaburary/1

กจกรรมลนรางวล

แนวนอน1. การทสภาพภมอากาศมการเปลยนแปลงในระยะยาว ซงเปนผลมาจากปรากฏการณโลกรอน 2. สภาวะของอากาศทไมด และมลมแรงจด

แนวตง1. เปราะบาง2. สภาพลมฟาอากาศ

ศพทปรศนา

Did You Know