หน่วยที่ 15 จริยธรรม วิชาชีพ...

มสธ มสธ

มสธ มสธ ม

สธ


สธ

มสธ มสธ

หนวยท 15

จรยธรรม วชาชพ และกฎหมายเกยวกบคอมพวเตอร

อาจารยยทธนา ลลา

ชอ อาจารยยทธนาสลาวฒ วท.ม.เทคโนโลยทางภาพจฬาลงกรณมหาวทยาลย วท.บ.ฟสกสอตสาหกรรมสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครนครเหนอต�าแหนง อาจารยประจ�าสาขาวชาคอมพวเตอรแอนเมชน คณะวทยาศาสตรและสาธารณสขศาสตรมหาวทยาลยราชพฤกษหนวยทปรบปรง หนวยท15

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

15-2 คอมพวเตอรเบองตน

แผนการสอนประจ�าหนวย

ชดวชา คอมพวเตอรเบองตน

หนวยท 15 จรยธรรมวชาชพและกฎหมายเกยวกบคอมพวเตอร

ตอนท15.1จรยธรรมจรรยาบรรณและวชาชพดานคอมพวเตอร15.2กฎหมายเกยวกบคอมพวเตอร

แนวคด1.จรยธรรมในการใชคอมพวเตอรคอ หลกศลธรรมทก�าหนดขนเพอใชเปนแนวทางปฏบตหรอ

ควบคมการใชระบบคอมพวเตอรและสารสนเทศซงในทางปฏบตแลวจะกลาวถงใน4ประเดนคอความเปนสวนตวความถกตองความเปนเจาของและการเขาถงขอมลสวนจรรยาบรรณในการใชงานคอมพวเตอรนนหมายถงหลกประพฤตปฏบตอนเหมาะสมแสดงถงคณธรรมและจรยธรรมอนพงปฏบตในการประกอบวชาชพดานคอมพวเตอร จ�าแนกเปนจรรยาบรรณตอตนเองตอเพอนรวมงานตอวชาชพตอสงคมและตอผรบบรการ

2.สงคมปจจบนเปนสงคมสารสนเทศมการใชคอมพวเตอรและระบบสอสารกนมาก ซงการอย รวมกนในสงคมสารสนเทศจ�าเปนตองมกฎเกณฑทชดเจนเพอการอยรวมกนโดยสนตและสงบสขดงนนจงมการจดท�ากฎหมายเฉพาะทเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ6ฉบบคอกฎหมายเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส กฎหมายเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส กฎหมายเกยวกบการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถงและเทาเทยมกน กฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคล กฎหมายเกยวกบการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร และกฎหมายเกยวกบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส

วตถประสงคเมอศกษาหนวยท15จบแลวนกศกษาสามารถ1.อธบายความหมายและหลกปฏบตของจรยธรรมและจรรยาบรรณในการใชคอมพวเตอรได2.อธบายลกษณะของกฎหมายทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและสามารถระบฐานความผดทเกด

ขนในกฎหมายได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

15-3จรยธรรม วชาชพ และกฎหมายเกยวกบคอมพวเตอร

96101-15 ครงท5(10.05.59)เครองA2/i6Golf 7

2/58 -ZA

กจกรรมระหวางเรยน1.ท�าแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนหนวยท152.ศกษาเอกสารการสอนตอนท15.1–15.23. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมายในเอกสารการสอนแตละเรอง4. ท�ากจกรรมประจ�าชดวชา(ถาม)5. ชมรายการสอนเสรมผานทางอนเทอรเนตหรอเขารบบรการสอนเสรม(ถาม)6. ชมสออเลกทรอนกสประจ�าชดวชา7. ท�าแบบประเมนผลตนเองหลงเรยนหนวยท15

สอการสอน1. เอกสารการสอน2. แบบฝกปฏบต3. สออเลกทรอนกสประจ�าชดวชา4. การสอนเสรมทางอนเทอรเนตหรอเอกสารการสอนเสรม(ถาม)

การประเมนผล1. ประเมนผลจากแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนและหลงเรยน2. ประเมนผลจากกจกรรมและแนวตอบทายเรอง3. ประเมนผลจากกจกรรมประจ�าชดวชา(ถาม)4. ประเมนผลจากการสอบไลประจ�าภาคการศกษา

เมออานแผนการสอนแลว ขอใหท�าแบบประเมนผลตนเองกอนเรยน

หนวยท 15 ในแบบฝกปฏบต แลวจงศกษาเอกสารการสอนตอไป

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


ตอนท 15.1

จรยธรรม จรรยาบรรณ และวชาชพดานคอมพวเตอร

โปรดอานหวเรองแนวคดและวตถประสงคของตอนท15.1แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

หวเรอง15.1.1จรยธรรมและจรรยาบรรณของนกคอมพวเตอร15.1.2วชาชพดานคอมพวเตอร

แนวคด1.จรยธรรมคอมพวเตอรเปนหลกเกณฑทประชาชนหรอคนสวนใหญทใชงานคอมพวเตอร

ไดตกลงรวมกนหรอมความคดเหนในแนวทางเดยวกน โดยความคดเหนหรอขอตกลงรวมนถกใชเพอเปนแนวทางในการปฏบตรวมกน สวนจรรยาบรรณคอมพวเตอรหมายถงหลกความประพฤตปฏบตอนเหมาะสมแสดงถงคณธรรมและจรยธรรมทพงปฏบตในการประกอบวชาชพดานคอมพวเตอรไดประมวลขนเปนหลกเพอใหสมาชกในสาขาตางๆของวชาชพคอมพวเตอรยดถอปฏบตโดยมงเนนถงจรยธรรมปลกฝงและเสรมสรางใหสมาชกมจตส�านกบงเกดขนในตนเองเกยวกบการประพฤตปฏบตในทางทถกทควรและมงหวงใหสมาชกไดยดถอเพอรกษาชอเสยงและสงเสรมเกยรตคณของสมาชกและสาขาวชาชพของตน

2.วชาชพเปนอาชพใหบรการแกสาธารณชนทตองอาศยความร ความช�านาญเปนการเฉพาะไมซ�าซอนกบวชาชพอน และมมาตรฐานในการประกอบวชาชพ โดยผประกอบวชาชพตองฝกอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตอยางเพยงพอกอนทจะประกอบวชาชพ ซงแตกตางจากอาชพทหมายถงการท�างานใหส�าเรจโดยมความมงหวงท คาตอบแทน ในปจจบนยงไมมการจดตงสภาวชาชพทางดานคอมพวเตอรจงมเพยงแต ผทประกอบอาชพดานคอมพวเตอร

วตถประสงคเมอศกษาตอนท15.1จบแลวนกศกษาสามารถ1.อธบายหลกปฏบตในเรองจรยธรรมและจรรยาบรรณเกยวกบคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศได2.จ�าแนกและแสดงลกษณะของอาชพดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

เรองท 15.1.1

จรยธรรมและจรรยาบรรณของนกคอมพวเตอร

1. จรยธรรมทางคอมพวเตอรจรยธรรมทางคอมพวเตอรเปนหลกเกณฑทประชาชนหรอคนสวนใหญทใชงานคอมพวเตอรได

ตกลงรวมกนหรอมความคดเหนในแนวทางเดยวกน โดยความคดเหนหรอขอตกลงรวมนถกใชเพอเปนแนวทางในการปฏบตรวมกน ส�าหรบตวอยางของการทยอมรบกนโดยทวไปวาเปนการผดจรยธรรม เชนการใชคอมพวเตอรท�ารายผอนใหเกดความเสยหายหรอกอความร�าคาญ หรอการใชคอมพวเตอรในการขโมยขอมลหรอการเขาถงขอมลหรอคอมพวเตอรของบคคลอนโดยไมไดรบอนญาตหรอการละเมดลขสทธซอฟตแวรเปนตน

โดยทวไปเมอพจารณาถงจรยธรรมเกยวกบการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศแลวนยมกลาวถงหลกพจารณาใน4ประเดนในลกษณะของตวยอวาPAPAซงมาจากตวอกษรตวแรกของค�าทายในค�าศพทภาษาองกฤษซงประกอบดวย

1.ความเปนสวนตว (information Privacy) หมายถง ความเปนสวนตวของขอมลและสารสนเทศ โดยทวไปหมายถง สทธทจะอยตามล�าพง และเปนสทธทเจาของสามารถทจะควบคมขอมลของตนเองในการเปดเผยใหกบผอนสทธนใชไดครอบคลมทงปจเจกบคคลกลมบคคลและองคกรตางๆ

2.ความถกตอง (informationAccuracy) หมายถง ความถกตองของขอมลทเกดจากการใชคอมพวเตอรเพอการรวบรวม จดเกบ และเรยกใชขอมลนน โดยความถกตองของขอมลจะสงผลถงความนาเชอถอไดของขอมลทงนขอมลจะมความนาเชอถอมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบความถกตองในการบนทกขอมลดวย

3.ความเปนเจาของ (intellectualProperty)หมายถงกรรมสทธในการถอครองทรพยสนซงอาจเปนทรพยสนทวไปทจบตองได เชนคอมพวเตอร รถยนตหรออาจเปนทรพยสนทางปญญา (ความคด) ทจบตองไมได เชน บทเพลง โปรแกรมคอมพวเตอร แตสามารถถายทอดและบนทกลงในสอตางๆไดเชนสงพมพเทปซดรอมเปนตน

4.การเขาถงขอมล (dataAccessibility) หมายถง สทธในการเขาใชงานโปรแกรมหรอระบบคอมพวเตอรซงมกจะมการก�าหนดสทธตามระดบของผใชงานทงนเพอเปนการปองกนการเขาไปด�าเนนการตางๆกบขอมลของผใชทไมมสวนเกยวของและเปนการรกษาความลบของขอมลตวอยางสทธในการใชงานระบบเชนการบนทกการแกไข/ปรบปรงและการลบเปนตน

สภาพการณการใชงานคอมพวเตอรและระบบสารสนเทศในปจจบนมความซบซอนมากขน สบเนองจากความซบซอนของเทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสารซงสงผลใหกรอบจรยธรรมทเคยเปนขอตกลงรวมหรอแนวคดรวมของกลมคนในสงคมทใชเปนหลกพจารณาในการใชเทคโนโลยเรมไมเพยงพอ เพราะในบางครงเทคโนโลยไดถกออกแบบมาใหละเมดกรอบจรยธรรมเหลานโดยธรรมชาต เชน การใช

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


เฟซบก(facebook)โดยหลกการแลวโปรแกรมประยกตนถกสรางขนเพอเปนชองทางในการตดตอสอสารระหวางบคคลหรอกลมบคคลซงเปนหลกการทดแตในขณะเดยวกนโปรแกรมนกสงเสรมใหเกดมการละเมดความเปนสวนตวไปพรอมๆกนหรอเปดชองทางใหมจฉาชพน�าขอมลสวนตวเหลานไปใชในทางเสยหายเรยกปญหาในลกษณะนวาเปนปญหาการใชเทคโนโลยกบสงคมดงนนกรอบจรยธรรมหรอหลกยดถอทางดานจรยธรรมดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศเพยงอยางเดยวจะไมเพยงพอตอการควบคมกลมผใชงานคอมพวเตอรในปจจบนเนองจากกลไกการพฒนาทางเทคโนโลยมทศทางทละเมดกรอบจรยธรรมทเคยยดถอปฏบตดงนนกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศจงเกดขนเนองจากความจ�าเปนของสงคม(socialnecessity)และเพอใหสงคมมความเปนปกแผน(solidarity)

ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต(NECTEC)ในฐานะส�านกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต ตระหนกในปญหาของประเทศชาตและความส�าคญของกฎหมายดงกลาว จงไดจดท�าโครงการพฒนากฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศในฐานะทเปนโครงสรางพนฐานทางกฎหมาย(legalinfrastructure)โดยมกฎหมายทเกยวของดงน

1.กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคล (data protection law) เพอคมครองสทธในความเปนสวนตวจากการน�าขอมลของบคคลไปใชในทางมชอบ

2.กฎหมายอาชญากรรมทางคอมพวเตอร (computer relate crime) เพอคมครองสงคมจากความผดทเกยวกบขอมลขาวสารอนถอเปนทรพยทไมมรปราง(intangibleobject)

3.กฎหมายพาณชยอเลกทรอนกส (electronic commerce) เพอคมครองการท�าธรกรรมทางอนเทอรเนต

4.กฎหมายการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส (ElectronicData Interchange; EDI)เพอทจะเออใหมการท�านตกรรมสญญาทางอเลกทรอนกสได

5.กฎหมายลายมอชออเลกทรอนกส (electronic signature law) เพอสรางความมนใจใหแก คกรณในอนทจะตองพงพาเทคโนโลยเพอการลงลายมอชอ

6.กฎหมายการโอนเงนทางอเลกทรอนกส(electronicfundstransfer)เพอคมครองผบรโภคและสรางหลกประกนทมนคง

7.กฎหมายโทรคมนาคม (telecommunication law) เพอวางกลไกในการเปดเสรใหมการแขงขนทเปนธรรมและมประสทธภาพทงสรางหลกประกนใหประชาชนสามารถเขาถงบรการโทรคมนาคมไดอยางทวถง

8.กฎหมายระหวางประเทศองคกรระหวางประเทศและการคาระหวางประเทศทเกยวเนองกบเทคโนโลยสารสนเทศ

9.กฎหมายทเกยวเนองกบอนเทอรเนต10.กฎหมายพฒนาเทคโนโลยและอตสาหกรรมอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรปจจบนไดมกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศออกมาประกาศใชแลว 2 ฉบบ คอ พระราชบญญต

ธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.2544ซงไดรวมเอากฎหมายพาณชยอเลกทรอนกสและกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกสเขาไวดวยกนโดยกฎหมายดงกลาวมผลใชบงคบเมอวนท 2ธนวาคม2544และมการ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ปรบปรงอกครงในป พ.ศ. 2551 มผลใชบงคบเมอวนท 6 กมภาพนธ 2551 และพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 ซงผานการเหนชอบจากสภานตบญญต การลง พระปรมาภไธยและการประกาศลงในราชกจจานเบกษาแลวเมอ18มถนายนพ.ศ.2550และจะมผลใชบงคบตงแต19กรกฎาคมพ.ศ.2550

2. จรรยาบรรณของนกคอมพวเตอรจรรยาบรรณคอมพวเตอรหมายถง หลกความประพฤตปฏบตอนเหมาะสมแสดงถงคณธรรมและ

จรยธรรมทพงปฏบตในการประกอบวชาชพดานคอมพวเตอรไดประมวลขนเปนหลกเพอใหสมาชกในสาขาตางๆ ของวชาชพคอมพวเตอรยดถอปฏบต โดยมงเนนถงจรยธรรมปลกฝง และเสรมสรางใหสมาชกมจตส�านกบงเกดขนในตนเองเกยวกบการประพฤตปฏบตในทางทถกทควรและมงหวงใหสมาชกไดยดถอเพอรกษาชอเสยงและสงเสรมเกยรตคณของสมาชกและสาขาวชาชพของตนสามารถจ�าแนกหลกจรรยาบรรณไดดงตอไปน

2.1 จรรยาบรรณตอตนเอง หมายถง การยดมนในความซอสตยสจรต ปฏบตหนาทและด�ารงชวตเหมาะสมตามหลกธรรมาภบาลซงมหลกปฏบตดงตอไปน

2.1.1ประกอบวชาชพนกคอมพวเตอรดวยความซอสตยสจรต มความยตธรรม ใฝหาความรใหมๆอยเสมอเปนการพฒนาตนและงานทรบผดชอบอนจะเปนการเพมศกยภาพใหตนเองและหนวยงานทสงกด

2.1.2ผประกอบวชาชพคอมพวเตอรจะมความวรยะอตสาหะในการปฏบตงานเพอใหบรรลความส�าเรจของงานสงสด

2.2 จรรยาบรรณตอผรวมงานหมายถงการตงมนอยในความถกตองมเหตผลและรรกสามคคซงมหลกปฏบตดงตอไปน

2.2.1ไมคดลอกผลงานของผอนมาเปนของตนเวนแตจะไดรบอนญาตจากเจาของสทธเดมอยางเปนลายลกษณอกษร

2.2.2ใหความยกยองและนบถอผรวมงานและผรวมอาชพทกระดบทมความรความสามารถและความประพฤตด

2.2.3รกษาและแสวงหามตรภาพระหวางผรวมงานและผรวมอาชพ2.3 จรรยาบรรณตอวชาชพ หมายถง การไมประพฤตหรอกระท�าการใดๆ อนเปนเหตให

เสอมเสยเกยรตศกดในวชาชพแหงตนซงมหลกปฏบตดงตอไปน2.3.1ใชความรความสามารถในทางสรางสรรค ไมใชในทางท�าลายหรอกลนแกลงใหผอน

ไดรบความเสยหาย2.3.2ไมแอบอางอวดอางดหมนตอบคคลอนๆหรอกลมวชาชพอน2.3.3ใหความรวมมอในการปฏบตหนาทเพอสงเสรมเกยรตคณของวชาชพ ผรวมอาชพ

และเพอพฒนาวชาชพ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


2.4 จรรยาบรรณตอสงคมหมายถงการปฏบตหนาทปฏบตตนในวชาชพนกคอมพวเตอรทดเปนแบบอยางทดของสงคมซงมหลกปฏบตดงตอไปน

2.4.1ไมเรยกรบหรอยอมรบทรพยสนหรอผลประโยชนอยางใดอยางหนงส�าหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบดวยกฎระเบยบและหลกคณธรรมจรยธรรม

2.4.2ไมใชอ�านาจหนาทโดยไมชอบธรรมในการเออใหตนเองหรอผอนไดรบประโยชนหรอเสยประโยชน

2.4.3ไมใชความรความสามารถไปในทางลอลวง หลอกลวง จนเปนเหตใหเกดผลเสยตอ ผอน

2.5 จรรยาบรรณตอผรบบรการหมายถงความเคารพในสทธเสรภาพและความเสมอภาคของผอนปฏบตหนาทดวยความโปรงใสเปนธรรมซงมหลกปฏบตดงตอไปน

2.5.1รบฟงความคดเหนแลกเปลยนประสบการณระหวางบคคล เครอขาย และองคกรทเกยวของ

2.5.2เปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมและสามารถตรวจสอบการปฏบตงานไดลกษณะการใชงานคอมพวเตอรทถอวาผดตอหลกจรรยาบรรณตอวชาชพ ตวอยางเชน บรษท

ผใหบรการโครงขายโทรศพทเคลอนท มลกคาเปนดาราหรอคนทมชอเสยงแลวพนกงานในบรษทใชคอมพวเตอรหรอในการตรวจคนดขอมลสวนตวของดาราหรอคนดงซงอาจเกดจากความนยมในตวดาราหรอคนดงนนเปนการสวนตว โดยมไดเผยแพรขอมลทตวเองพบกบใคร กถอวาผดหลกจรรยาบรรณตอผรบบรการแตถาพนกงานผนนน�าขอมลสวนตวของดาราไปเผยแพรหรอบอกกลาวกบบคคลอนโดยอาจจะเผยแพรผานทางเครอขายคอมพวเตอรหรอการเลาสกนฟงกบคนรจก ความผดทเกดขนจะมใชเพยงความผดตอหลกจรรยาบรรณ แตจะกลายเปนความผดตอกฎหมายดวย โดยถาเผยแพรขอมลทางระบบคอมพวเตอรกจะเปนความผดตามกฎหมายพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอรแตถาเปนการเผยแพรแบบเลาสกนฟงกจะเปนการกระท�าความผดตามกฎหมายแพงและอาญาวาดวยการหมนประมาทดวยการประชาสมพนธหรอการทนายจางในบรษทจบหรอเฝาดการปฏบตงาน/การใชบรการของพนกงานถงแมวาจะเปนการตดตามการท�างานเพอการพฒนาคณภาพการใชบรการแตกจกรรมหลายอยางของพนกงานกถกเฝาดดวย พนกงานสญเสยความเปนสวนตว ซงการกระท�าเชนนถอเปนการผดจรรยาบรรณตอเพอนรวมงาน หรอการทเจาหนาซอมบ�ารงคอมพวเตอรท�าการสบเปลยนอะไหลคอมพวเตอรบางชนทมราคาสงของลกคาทมารบบรการออกไปแลวเปลยนแทนทดวยชนสวนทพอใชงานไดแทนโดยมงหวงทจะน�าชนสวนทสบเปลยนนนมาจ�าหนายตอไปส�าหรบการกระท�าในลกษณะเชนนจะมความผดตอหลกจรรยาบรรณในเรองจรรยาบรรณตอตนเองและผรบบรการซงกมความผดตามกฎหมายแพงและอาญาวาดวยการลกทรพยดวย

โดยสรป หลกจรรยาบรรณทางคอมพวเตอรเปนเพยงแนวทางทผ ประกอบวชาชพทางดานคอมพวเตอรพงยดถอปฏบตเพอใหเกดจตส�านกในตนเองเกยวกบการประพฤตปฏบตในทางทถกทควรและมงหวงใหสมาชกไดยดถอเพอรกษาชอเสยงและสงเสรมเกยรตคณของสมาชกและสาขาวชาชพของตนทงตอตนเองตอผรวมงานตอวชาชพตอสงคมและตอผรบบรการ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

กจกรรม 15.1.1

1.จงบอกหลกพจารณาเกยวกบจรยธรรมในการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศ2.จงบอกหลกเกณฑพจารณาเกยวกบจรรยาบรรณคอมพวเตอรวามอะไร และมความหมาย

อยางไรบาง

แนวตอบกจกรรม 15.1.1

1.หลกพจารณาเกยวกบจรยธรรมในการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศประกอบดวย1) ความเปนสวนตว (informationprivacy)หมายถงความเปนสวนตวของขอมลและ

สารสนเทศโดยทวไปหมายถงสทธทจะอยตามล�าพงและเปนสทธทเจาของสามารถทจะควบคมขอมลของตนเองในการเปดเผยใหกบผอนสทธนใชไดครอบคลมทงปจเจกบคคลกลมบคคลและองคกรตางๆ

2)ความถกตอง (information accuracy) หมายถง ความถกตองของขอมลทเกดจากการใชคอมพวเตอรเพอการรวบรวมจดเกบและเรยกใชขอมลนนโดยความถกตองของขอมลจะสงผลถงความนาเชอถอไดของขอมล ทงน ขอมลจะมความนาเชอถอมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบความถกตองในการบนทกขอมลดวย

3)ความเปนเจาของ(intellectualproperty)หมายถงกรรมสทธในการถอครองทรพยสนซงอาจเปนทรพยสนทวไปทจบตองได เชน คอมพวเตอร รถยนต หรออาจเปนทรพยสนทางปญญา (ความคด)ทจบตองไมได เชนบทเพลงโปรแกรมคอมพวเตอรแตสามารถถายทอดและบนทกลงในสอตางๆไดเชนสงพมพเทปซดรอมเปนตน

4)การเขาถงขอมล (data accessibility) หมายถง สทธในการเขาใชงานโปรแกรมหรอระบบคอมพวเตอรซงมกจะมการก�าหนดสทธตามระดบของผใชงานทงน เพอเปนการปองกนการเขาไปด�าเนนการตางๆกบขอมลของผใชทไมมสวนเกยวของและเปนการรกษาความลบของขอมลตวอยางสทธในการใชงานระบบเชนการบนทกการแกไข/ปรบปรงและการลบเปนตน

2.จรรยาบรรณคอมพวเตอรหมายถงหลกความประพฤตปฏบตอนเหมาะสมแสดงถงคณธรรมและจรยธรรมทพงปฏบตในการประกอบวชาชพดานคอมพวเตอรไดประมวลขนเปนหลกเพอใหสมาชกในสาขาตางๆของวชาชพคอมพวเตอรยดถอปฏบตสามารถจ�าแนกหลกจรรยาบรรณไดดงตอไปน

1) จรรยาบรรณตอตนเองหมายถงการยดมนในความซอสตยสจรตปฏบตหนาทและด�ารงชวตเหมาะสมตามหลกธรรมาภบาล

2)จรรยาบรรณตอผรวมงานหมายถงการตงมนอยในความถกตองมเหตผลและรรกสามคค3)จรรยาบรรณตอวชาชพหมายถงการไมประพฤตหรอการใดๆอนเปนเหตใหเสอมเสย

เกยรตศกดในวชาชพแหงตน4)จรรยาบรรณตอสงคมหมายถงการปฏบตหนาทปฏบตตนในวชาชพนกคอมพวเตอร

ทดเปนแบบอยางทดของสงคม5)จรรยาบรรณตอผรบบรการ หมายถงความเคารพในสทธเสรภาพและความเสมอภาค

ของผอนปฏบตหนาทดวยความโปรงใสเปนธรรม

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



วชาชพดานคอมพวเตอร

ค�าวา วชาชพ (profession) มความหมายถง วชาชพเปนอาชพใหบรการแกสาธารณชนทตองอาศยความรความช�านาญเปนการเฉพาะไมซ�าซอนกบวชาชพอนและมมาตรฐานในการประกอบวชาชพโดยผประกอบวชาชพตองฝกอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตอยางเพยงพอกอนทจะประกอบวชาชพตางกบอาชพ(career)ซงเปนกจกรรมทตองท�าใหส�าเรจโดยมงหวงคาตอบแทนเพอการด�ารงชพเทานนวชาชพซงไดรบยกยองใหเปนวชาชพชนสง ผประกอบวชาชพยอมตองมความรบผดชอบอยางสงตามมาเพราะมผลกระทบตอผรบบรการและสาธารณชน จงตองมการควบคมการประกอบวชาชพเปนพเศษเพอใหเกดความมนใจตอผรบบรการและสาธารณชน

1. หลกสตรทางดานคอมพวเตอรในปจจบนนผทตองการประกอบอาชพทางดานคอมพวเตอรสามารถศกษาไดจากหลกสตรทมอย

หลากหลายทงการศกษาในระดบปรญญาตรหรอสงกวาโดยแตละหลกสตรมวตถประสงคทแตกตางกนซงสงผลถงรายละเอยดในรายวชาทแตกตางกนดวย ส�าหรบในประเทศไทยมการก�าหนดมาตรฐานคณวฒระดบปรญญาตรสาขาคอมพวเตอรโดยออกเปนประกาศกระทรวงศกษาธการพ.ศ.2552ดงตอไปน

1.1 หลกสตรวทยาการคอมพวเตอร(ComputerScience;CS)1.2หลกสตรวศวกรรมคอมพวเตอร(ComputerEngineering;CE)1.3หลกสตรวศวกรรมซอฟตแวร(SoftwareEngineering;SE)1.4หลกสตรเทคโนโลยสารสนเทศ(InformationTechnology;IT)1.5หลกสตรคอมพวเตอรธรกจ(BusinessComputer;BC)แนวทางในการจดขอบเขตองคความรของสาขาคอมพวเตอรจะพจารณามมมองหลายมต เพอ

ความครบถวนทงดานทฤษฎและการประยกตโดยสามารถน�าเสนอกรอบการจดขอบเขตองคความรของสาขาคอมพวเตอรออกเปน5ดานหลกคอ

-ประเดนดานองคกรและระบบสารสนเทศ-เทคโนโลยสารสนเทศเพองานประยกต-เทคโนโลยและวธการทางซอฟตแวร-โครงสรางพนฐานของระบบ-ฮารดแวรและสถาปตยกรรมคอมพวเตอร

หลกพจารณาทง5ดานนสอดคลองกบค�าแนะน�าทประกาศโดยองคกรระดบสากลทท�างานเกยวกบการออกแบบมาตรฐาน รวมถงการรบรองมาตรฐานหลายๆหนวยงาน เชน เอซเอม (TheAssociationforComputingMachinery;ACM)เอไอเอส(TheAssociationforInformationSystems;AIS)

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

และไอทร-เปลอขดซเอส(TheInstituteofElectricalandElectronicsEngineer-ComputerSo-ciety;IEEE-CS)โดยขอบเขตองคความรของสาขาคอมพวเตอรทง5สาขาวชาสามารถแสดงไดดงภาพท15.1

หลกสตรดานคอมพวเตอร

ขอบเขตเนอหา(%)CSCESEITBC

544842363024181260

ฮารด

แวรแ

ละสถ

าปตย

กรรม

คอมพ

วเตอ

ร

โครงสร

างพน

ฐานข

องระบบ

เทคโนโ

ลยแล

ะวธก

ารทา

งซอ

ฟตแว

ร

เทคโนโ

ลยเพ

องาน

ประย

กต

ประเดน

ดานอ

งคกา

รและ

ระบบ

สารส

นเทศ

เนอหา

ภาพท 15.1 ขอบเขตองคความรของสาขาคอมพวเตอร 5 สาขาวชา

จากภาพท 15.1จะพบวากราฟแสดงหลกสตรทง5ดวยเสนลากทแตกตางกนโดยแกนตงของกราฟแสดงเปอรเซนตของเนอหาในหลกสตรและแกนนอนแสดงถงรายวชาในหลกสตรทแบงเปน5ดานหรออาจมองวา5วชาแกนซงแตละหลกสตรจะมรปรางของเสนกราฟทแตกตางกนตวอยางเชนหลกสตรวศวกรรมซอฟทแวร (SE) ทมลกษณะของเสนกราฟทนนขนในชวงบรเวณตรงกลางของกราฟมสณฐานคลายกบโคงระฆงคว�า โดยจะประกอบไปดวยรายวชาทเนนทางดานเทคโนโลยและวธการทางซอฟทแวรซงเปนแกนท 3 ทอยตรงกลางของกราฟ แกนวชานมจ�านวนเนอหามากถง 54% ของรายวชาทงหมด สวนในรายวชาในแกนอนๆกจะลดหลนลงไปหรออยางสาขาวชาวทยาศาสตรคอมพวเตอรทม2แกนวชาทมจ�านวนเนอหามากทสดคอแกนวชาดานเทคโนโลยและวธการทางซอฟทแวรและดานโครงสรางพนฐานของระบบทมจ�านวนรายวชาเทากนคออยางละ 35% ของเนอหาทงหมดซงรวมรายวชาในแกนทงสองนกจะมรายวชารวมเปน70%ของเนอหาทงหมด

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


การวางเนอหารายวชาทมความแตกตางกนในหลกสตรทง 5 น สงผลโดยตรงตอการจ�าแนกบคลากรทปฏบตงานทางดานคอมพวเตอร

2. การจ�าแนกบคลากรทปฏบตงานดานคอมพวเตอรในปจจบนการจ�าแนกบคลากรสายวชาชพดานคอมพวเตอรเพอการวางแผนพฒนาทรพยากร

มนษยและการก�าหนดต�าแหนงหนาทเพอการบรหารองคกรมความสลบซบซอนมากขนเนองจากเทคโนโลยดานคอมพวเตอรถกน�าไปใชในวงกวางมากกวาแตกอน มการเพมสาขาทมากขน เชน สาขาศลปคอมพวเตอร นอกจากนการท�างานของคอมพวเตอรมลกษณะเปนเครอขายและเชอมตอการสอสารสกลมผคนอยางแพรกระจาย จงท�าใหผใชคอมพวเตอรสามารถเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศไดดวยตนเอง เมอเปนเชนนความรดานคอมพวเตอรจงไมไดถกจ�ากดแคภายในแวดวงของผเชยวชาญทางเทคโนโลยอกตอไป แตไดแพรกระจายเขาไปในกลมผใชงานคอมพวเตอรในหลากหลายระดบ การเรยนรเทคโนโลยคอมพวเตอรทงในเชงกวางและเชงลกจงมความจ�าเปนนอกจากนโอกาสทงานในแตละต�าแหนงหนาทตางๆตองมความรแบบขามสายงานกนระหวางผรอนกบเทคโนโลยคอมพวเตอรเชนนกเคมและนกคณตศาสตรทมหนาทพฒนาและออกแบบชนสวนฮารดแวรจ�าเปนตองมความรดานคอมพวเตอร แตนกเคมและนกคณตศาสตรไมถอวาเปนนกเทคโนโลยคอมพวเตอร ในท�านองเดยวกนนกพฒนาระบบซอฟตแวรหลายๆกรณจ�าเปนตองมความรดานการสอสารขอมลทงแบบมสายและแบบไรสายลกษณะเชนนท�าใหบคลากรทเขามาเกยวของกบเทคโนโลยคอมพวเตอรจงมมากขนและมหนาทรบผดชอบการท�างานทหลากหลายมากขนซงสามารถแยกเปนกลมใหญๆดงน กลมซอฟตแวรกลมศลปคอมพวเตอร (computerarts)กลมฮารดแวรและกลมสอสารขอมล

2.1 บคลากรสายซอฟตแวร บคลากรสายซอฟตแวรในยคใหม ประกอบดวยผช�านาญทงดานพฒนาระบบซอฟตแวร (software development) ดานการออกแบบระบบสถาปตยกรรมระบบงานและการประยกตระบบงาน (system architect and system deployment) ดานการจดการระบบและการบ�ารงรกษาความรและทกษะของแตละสายงานนนขยายทงความกวางและความลกความกวางนนนอกจากจะเนนดานเทคนคการออกแบบระบบงาน เทคนคการใชเครองมอเพอการพฒนาซอฟตแวร เทคนคการเขยนโปรแกรม ความรดานเครอขายสอสารขอมล ความรดานการออกแบบและการใชเทคนคฐานขอมลเทคนคการบรณาการระบบงานและระบบขอมล และอนๆ ส�าหรบความรดานลกนน เปนเรองการเรยนรเทคนคขนสงทเกยวกบเรองตางๆ ทกลาวมาขางตน จะลกมากหรอนอยขนอยกบความสลบซบซอนของระบบงานทรบผดชอบตารางท15.1แสดงตวอยางของบางต�าแหนงในกลมบคลากรสายซอฟตแวร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ตารางท 15.1 ตวอยางประเภทบคลากรสายซอฟตแวร

กลมทเกยวกบการพฒนาระบบซอฟตแวร

ชอประเภทบคลากรคอมพวเตอร หนาทรบผดชอบและลกษณะงาน

นกวเคราะหระบบงานธรกจ(applicationandbusinessanalyst)

เปนผเชยวชาญระบบงานธรกจมหนาทก�าหนดแนวทางน�าระบบคอมพวเตอรมาประยกตใชในองคกร

นกวเคราะหขอมล(dataanalyst) เปนผเชยวชาญดานวเคราะหและออกแบบขอมล(datamodeling)

นกเขยนโปรแกรม(programmer) มหนาทบรหารโครงการพฒนาระบบซอฟตแวร

นกวเคราะหและออกแบบโปรแกรม(analyst/designer)

มหนาทวเคราะหระบบและพฒนาระบบซอฟตแวร

ผบรหารโครงการ(projectmanager) มหนาทพฒนาระบบซอฟตแวร

นกวเคราะหระบบ(systemanalyst) มหนาทวเคราะหระบบและพฒนาระบบซอฟตแวร

นกพฒนาซอฟตแวร(softwaredeveloper)

มหนาทพฒนาระบบซอฟตแวรสวนใหญจะเปนเจาของโครงการหรอเปนผจดการโครงการรวมทงอาจมหนาทเปนผออกแบบอาวโสดวย

ผเชยวชาญดานการควบคมคณภาพของระบบซอฟตแวร(softwarequalityassurancespecialist)

เปนผเชยวชาญดานการควบคมคณภาพของระบบซอฟตแวรท�าหนาทควบคมคณภาพซอฟตแวรใหมมาตรฐาน

ผเขยนคมอการท�างานและเอกสารทางเทคนค(technicalwriter)

มหนาทเขยนคมอการใชระบบซอฟตแวรรวมทงเอกสารบรรยายคณลกษณะของระบบซอฟตแวร

ผดแลคณภาพการใชงานระบบซอฟตแวร(systemassurancespecialist)

มหนาทดแลดานคณภาพและรกษาคณภาพการใชระบบซอฟตแวร

ผดแลบ�ารงรกษาระบบงาน(systemmaintenance)

มหนาทดแลระบบงานแบะบ�ารงรกษาระบบงานรวมทงบ�ารงรกษาระบบเครอขายคอมพวเตอร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


กลมทเกยวกบสถาปตยกรรมและการประยกตระบบงาน


วศวกรจดการระบบ(deploymentengineer) มหนาทรบผดชอบจดท�าและจดหาสวนประกอบของซอฟตแวรและอปกรณใหท�างานตามคณสมบตและรายละเอยดของสถาปตยกรรมของระบบงานทก�าหนดให

วศวกรระบบซอฟตแวร(softwareengineer)

เปนวศวกรระบบ มความช�านาญระบบซอฟตแวรควบคมปฏบตงาน

ผออกแบบสถาปตยกรรมระบบ(softwarearchitect)

เปนผเชยวชาญทมหนาทออกแบบสถาปตยกรรมของระบบซอฟตแวรและระบบงาน

ผออกแบบการบรณาการระบบซอฟตแวร(systemintegrator)

เปนผเชยวชาญทท�าหนาทออกแบบการบรณาการระบบซอฟตแวรและระบบขอมลเพอใหท�างานตามวตถประสงค

กลมจดการระบบและการบ�ารงรกษา


ผสอนวชาคอมพวเตอร(computerteacher)

เปนผรอบรในวชาคอมพวเตอร มหนาทฝกอบรมและสอนวชาคอมพวเตอร

ผดแลบ�ารงรกษาระบบคลงขอมล(datawarehousespecialist)

เปนผเชยวชาญทมหนาทดแลและบ�ารงรกษาระบบคลงขอมลขององคกร

ผบรหารฐานขอมล(DataBaseAdministration;DBS)

เปนผเชยวชาญการดานระบบฐานขอมล มหนาทบรหารจดการระบบฐานขอมลขององคกร

ผดแลบรหารระบบงาน(systemadministrator)

มหนาทดแลและบรหารระบบงานขององคกร

ผดแลคณภาพการใชงานระบบซอฟตแวร(systemassurancespecialist)

มหนาทดแลดานคณภาพและรกษาคณภาพการใชระบบซอฟตแวร

ผดแลบ�ารงรกษาระบบงาน(systemmaintenance)

มหนาทดแลระบบงานและบ�ารงรกษาระบบงาน รวมทงบ�ารงรกษาระบบเครอขายคอมพวเตอร

2.2 บคลากรสายศลปคอมพวเตอร บคลากรซอฟตแวรสายศลปคอมพวเตอรมบทบาทในดานผลตสารตถะดจทล(digitalcontent)ตวอยางเชนสารตถะทเปนสอการเรยนการสอนสารตถะดานการ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

บนเทงเกมสคอมพวเตอรสารตถะเหลานปรากฏเปนภาพเคลอนไหวสองมตและสามมตปรากฏในรปสอผสม สอโฆษณาทางโทรทศนกใชศลปคอมพวเตอรมาก ดงนน ความตองการผเชยวชาญแขนงศลปคอมพวเตอรทกระดบมแนวโนมมากขนซงมตงแตระดบการสรางเรองการก�ากบการสรางการออกแบบภาพวาดและดานศลปอนๆการตดตอตลอดจนผช�านาญการดานการสรางและปนภาพเคลอนไหวตารางท15.2แสดงตวอยางของบางต�าแหนงในกลมบคลากรซอฟตแวรสายศลปคอมพวเตอร

ตารางท 15.2 ตวอยางประเภทบคลากรซอฟตแวรสาขาศลปคอมพวเตอร


นกปนภาพเคลอนไหว(animator) มหนาทวาดและปนภาพเคลอนไหว(animation)เพอใชงานภาพยนตรหรองานน�าเสนอในสออเลกทรอนกสตางๆ

นกออกแบบกราฟกคอมพวเตอร(computergraphicdesigner)

นกออกแบบและวาดภาพกราฟกคอมพวเตอร เปนศลปนทวาดภาพคอมพวเตอรกราฟกทใชกบงานศลปคอมพวเตอรตางๆ

ผเชยวชาญซอฟตแวรเพอการออกแบบ(computeraideddesignspecialist)

ผเชยวชาญดานซอฟตแวรเพอการออกแบบมหนาทสรางและพฒนาระบบเครองมอซอฟตแวรเพอการออกแบบ รวมทงผเชยวชาญทน�าเครองมอซอฟตแวรเพอการออกแบบไปใชออกแบบตางๆ

นกสรางเกมสคอมพวเตอร(computergamesprogrammer)

ผออกแบบและสรางเกมสคอมพวเตอรมหนาทสรางสรรคงานดานเกมส คอมพวเตอร มทง mobile game, PC game,consolegame,และเกมสออนไลน

นกสรางภาพสองมตและสามมต(two-dimensional/three-dimensional artist)

ผเชยวชาญดานรางภาพลกษณะเปนสองมตและสามมตเพอน�าไปสรางสารตถะอเลกทรอนกสตางๆ

นกพฒนาเวบเพจ(webpagedeveloper)

นกพฒนาสารตถะเปนลกษณะเวบเพจทน�าเสนอผานเวบทา

ผจดการและดแลเวบ(webmanagersandadministrator)

ผจดการและดแลรวมทงบ�ารงรกษาเวบทา

2.3 บคลากรสายฮารดแวรบคลากรสายฮารดแวรมหนาทตงแตการประกอบเครองคอมพวเตอรการออกแบบระบบคอมพวเตอรและชนสวนฮารดแวร จนการซอมบ�ารงและตดตงระบบฮารดแวรตางๆตารางท15.3แสดงตวอยางของบางต�าแหนงในกลมบคลากรสายฮารดแวร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


ตารางท 15.3 ตวอยางต�าแหนงในกลมบคลากรสายฮารดแวร


วศวกรออกแบบวงจรอเลกทรอนกส(circuitdesignengineer)

วศวกรออกแบบวงจรอเลกทรอนกส มหนาทออกแบบวงจรไฟฟาและวงจรอเลกทรอนกสเพอสรางชนสวนหรออปกรณอเลกทรอนกส

วศวกรคอมพวเตอรฮารดแวร(computerhardwareengineer)

วศวกรคอมพวเตอรฮารดแวรทมหนาทท�างานดานฮารดแวรตงแตการออกแบบการสรางตดตงและบ�ารงรกษาอปกรณคอมพวเตอร

ชางอปกรณคอมพวเตอร(computersystemassembleworker)

ชางผช�านาญดานประกอบอปกรณคอมพวเตอร

วศวกรออกแบบระบบคอมพวเตอร(computersystemdesigner)

วศวกรออกแบบอปกรณหรอระบบคอมพวเตอรรวมทงอปกรณทเกยวของ

วศวกรออกแบบวงจรรวม(integratedcircuitdesignengineer)

วศวกรออกแบบและพฒนาวงจรรวมทใชกบอปกรณอเลก- ทรอนกสตางๆ

2.4 บคลากรสายสอสารขอมลบคลากรสายสอสารขอมลเปนผทมหนาทรบผดชอบเกยวกบการสรางตดตงและบ�ารงรกษาอปกรณดานสอสารโทรคมนาคมและระบบเครอขายสอสารขอมลทงทท�างานอยในโรงงานศนยบรการโทรคมนาคมและหนวยงานทใชระบบเครอขายคอมพวเตอรตารางท 15.4แสดงตวอยางของบางต�าแหนงในกลมบคลากรสายสอสารขอมล

ตารางท 15.4 แสดงตวอยางของบางต�าแหนงในกลมบคลากรสายสอสารขอมล


วศวกรสอสารโทรคมนาคม(communicationengineer)

วศวกรสอสารโทรคมนาคมทออกแบบ สราง ตดตง และบ�ารงรกษาอปกรณเกยวกบระบบสอสารโทรคมนาคม

วศวกรเครอขายโทรคมนาคม(networkadministrator)

วศวกรดานเครอขายโทรคมนาคมและคอมพวเตอร มหนาทออกแบบ สราง ตดตง และบ�ารงรกษาอปกรณเกยวกบระบบเครอขายโทรคมนาคมและคอมพวเตอร

ผจดการและดแลระบบเครอขาย(networkadministrator)

มหนาทจดการและดแลระบบเครอขายโทรคมนาคมและคอม- พวเตอร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA


ชางเทคนคตดตงบ�ารงรกษาระบบเครอขาย(networktechnician)

ชางผช�านาญดานตดตงและบ�ารงรกษาอปกรณและระบบเครอขายโทรคมนาคมและคอมพวเตอร

วศวกรระบบสอสารโทรคมนาคม(telecommunicationsystemengineer)

วศวกรระบบสอสารโทรคมนาคมมหนาทออกแบบสรางตดตงและบ�ารงรกษาระบบซอฟตแวรและฮารดแวรของระบบโทร- คมนาคม

ชางเทคนคระบบสอสารโทรคมนาคม(telecommunicationtechnician)

ชางเทคนคทท�างานเกยวกบระบบสอสารโทรคมนาคมมหนาทตดตงและบ�ารงรกษาระบบซอฟตแวรและฮารดแวรของระบบโทรคมนาคม

เปนทนาสงเกตวาบคลากรทท�างานตามหนาททปรากฏในตารางขางตนสามารถแยกคณสมบตทแตกตางอยางเดนชดคอกลมทท�างานเกยวกบการประดษฐคดคนผลตภณฑคอมพวเตอรเชนนกออกแบบและนกพฒนาระบบซอฟตแวรวศวกรออกแบบระบบวงจรรวมโปรแกรมเมอรซงเปนกลมทตองมความรและทกษะดานคอมพวเตอรในเชงลกมากจงมกเปนบคคลทส�าเรจการศกษาดานวศวกรรมซอฟทแวรวศวกรรมคอมพวเตอรหรอวทยาศาสตรคอมพวเตอรสวนกลมทมหนาทเกยวกบการประยกตใชเทคโนโลยเชนนกวเคราะหระบบงานผจดการฝายปฏบตการคอมพวเตอรผบรหารระบบฐานขอมลกลมนมความจ�าเปนตองเรยนรเทคโนโลยคอมพวเตอรในแนวกวางจงมกเปนบคคลทจบการศกษาทางดานวทยาศาสตรคอมพวเตอรหรอเทคโนโลยสารสนเทศซงมความรความช�านาญในสวนทจะน�าเทคโนโลยไปประยกตใชงานหลากหลายรปแบบสวนกลมทมหนาทประยกตใชงานซอฟทแวรในงานดานตางๆหรอในองคกรธรกจตางๆทหลากหลายมกเปนบคคลทส�าเรจการศกษาดานคอมพวเตอรธรกจโดยบคลากรในกลมนจะมความรทางดานเทคโนโลยคอมพวเตอรในเชงกวางทสามารถมองรปแบบการท�างานของธรกจในหลากหลายรปแบบไดท�าใหสามารถประยกตใชงานซอฟทแวรไดถกตองเหมาะสม

ในปจจบนสภาพตลาดแรงงานของบคคลทส�าเรจการศกษาทางดานคอมพวเตอรนนยงไมมการจดตงสภาวชาชพขนแตกตางจากสาขาวชาอนๆเชนแพทยพยาบาลสถาปนกหรอวศวกรทมสภาวชาชพทมกฎหมายรบรองแลวสงผลใหบคคลทประกอบอาชพเหลานจ�าเปนตองเปนสมาชกของสภาวชาชพของตนเองเพอการขอรบใบอนญาตส�าหรบการประกอบอาชพซงบคคลทส�าเรจการศกษาในหลกสตรทมสภาวชาชพรองรบแลว แตไมไดเปนสมาชกหรอยงไมผานการรบรองความเปนสมาชกจากสมาคมหรอสภาวชาชพนนจะสามารถประกอบอาชพในดานนนๆไดแตส�าหรบอาชพในดานคอมพวเตอรนนยงไมมจดตงสภาวชาชพทางดานคอมพวเตอรจงยงไมมกฎหมายมาควบคมการรบรองความเปนสมาชกเพอการขอรบใบรบรองการประกอบวชาชพดานคอมพวเตอร สงผลใหบคลากรทางดานนเมอส�าเรจการศกษาทางดานคอมพวเตอรกสามารถใชใบปรญญาในการประกอบอาชพได

ตารางท 15.4 (ตอ)

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


แตสภาพการจางงานในปจจบนของบคลากรทางดานนมผประกอบการบางรายทตองการหลกฐานแสดงถงความรความช�านาญในงานดานตางๆ ของบคคลทส�าเรจการศกษาดานคอมพวเตอร ท�าใหการท�างานของบคคลทประกอบอาชพดานคอมพวเตอรจ�าเปนตองสอบใบรบรองเพอใชเปนหลกฐานแสดงความรความสามารถ หรอความช�านาญเฉพาะทางทางดานคอมพวเตอรจากสถาบน สมาคม บรษท หรอจากองคกรภายนอกทมการออกใบรบรองความรความสามารถไดเชนหนวยงานเนคเทค(NECTEC)บรษทซสโกหรอบรษทไมโครซอฟทโดยองคกรเหลานมรายละเอยดของการออกใบรบรองความรความสามารถทแตกตางกนดงน

โครงการสอบมาตรฐานวชาชพไอท (Information Technology; IT) ในระดบสากลไอทพอซ(InformationTechnologyPassportExamination; ITPEC)ของส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)หรอนยมเรยกสนๆวา เนคเทค(NECTEC) เปนโครงการสอบมาตรฐานวชาชพเพอรบรองความรความสามารถของบคคลทประกอบอาชพทางดานไอทหรอคอมพวเตอร โดยมวตถประสงคดงตอไปน

- เพอใหผมความรความสามารถดานไอทไดรบโอกาสในการเขาท�างานและเปนทยอมรบในตลาดแรงงานดานไอททงในประเทศและตางประเทศ

- เพอสรางความตระหนกรและกระตนใหทกภาคสวนใหความส�าคญในการพฒนาทรพยากรบคคลสายไอททงในระดบหนวยงานและระดบประเทศ

- เพอสงเสรมและผลกดนใหบคลากรสายไอทไดใฝหาความรและยกระดบทกษะของตนเองใหไดมาตรฐานและพฒนาตวเองอยางตอเนอง

- เพอใหสถาบนการศกษาใชเปนแนวทางในการปรบปรงหลกสตรใหสอดคลองตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน

- เพอใหผประกอบการสามารถใชเปนเกณฑมาตรฐานในการพจารณา สรรหา คดเลอกปรบ/เลอนต�าแหนงบคลากรสายไอทใหเหมาะสมกบระดบความสามารถของแตละบคคล

โดยสวทช.ไดจดประเภทของใบรบรองออกเปน4ระดบดงนระดบท 1 Information Technology Passport Examination (IP)

เปนการสอบส�าหรบบคคลทมความรพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศซงคนท�างานธรกจทกคนควรจะมเหมอนกน และบคคลทท�างานเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศหรอพยายามน�าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในงานทตนไดรบมอบหมายนยามวาเปนทรพยากรบคคลทมความรและทกษะขนต�าทสดซงจ�าเปนส�าหรบผทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ และสามารถท�างานตางๆ ภายใตค�าแนะน�าของหวหนางาน(ท�าตามค�าสง)

ระดบท 2 Fundamental Information Technology Examination (FE)

เปนการสอบส�าหรบบคคลทมความรและทกษะพนฐานทส�าคญ ทยกระดบใหตนเปนทรพยากรบคคลดานเทคโนโลยทล�าหนาและมความสามารถในการน�าความรเหลานมาใชในภาคปฏบตไดจรงนยามวาเปนทรพยากรบคคลทมความรและทกษะขนพนฐานและสามารถท�างานทมความยากในระดบหนงหรอบางสวนของงานทไดรบมอบหมายดวยตนเอง

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ระดบท 3 Applied Information Technology Engineer Examination (AP)

เปนการสอบส�าหรบบคคลทประยกตความรและทกษะทจ�าเปนในการเปนทรพยากรบคคลทล�าหนาและเปนผก�าหนดทางเดนของตนเองอยางชดเจนทจะมงสความเปนทรพยากรบคคลทล�าหนานยามวาเปนทรพยากรบคคลทมความรและทกษะเชงปฏบต และสามารถท�างานทไดรบมอบหมายทกงานดวยตนเอง(ท�าเองไดหมด)

ระดบท 4 Advanced Professional Examinations เปนการสอบส�าหรบบคคลทประยกตความรและทกษะทจ�าเปนในการเปนทรพยากรบคคลท

เฉพาะทางลงลกตามแนวทางความถนดของตนเองซงประกอบไปดวย 8 รายวชา รวมกบการสอบเปน ผตรวจสอบระบบอกหนงรายวชาดวย

ภาพท 15.2 ผงระบบการสอบ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


ภาพท15.2แสดงถงแผนผงระบบการสอบITPEของสวทช.ทแบงเปน4ระดบโดยมระดบทสเปนระดบทเลอกรายวชาสอบเพอขอใบรบรองตามความถนดในงานแบบเฉพาะทางรวมถงการสอบเพอเปนผตรวจสอบระบบดวย

นอกจากการสอบเพอรบรองความสามารถท สวทช.ทเปนหนวยงานของรฐไดจดสอบออกใบรบรองแลว ยงมองคกรเอกชนทประกอบการทางดานคอมพวเตอรจดการสอบเพอออกใบรบรองใหผปฏบตงานดวยเชนใบรบรองผปฏบตงานดานเครอขายนนบรษทซสโกไดมการออกใบประกาศนยบตรวชาชพซสโก(Ciscocareercertification)หรอใบรบรองความสามารถดานไอทระดบสากลซงเปนประกาศนยบตรวชาชพทางดานเทคโนโลยสารสนเทศส�าหรบผลตภณฑของซสโก (Cisco) โดยใบรบรองนเปนใบรบรองความสามารถในการท�างานเกยวกบระบบเครอขายคอมพวเตอรทรบรองถงขดความสามารถของคนๆนนวาสามารถท�างานในการวางแผนออกแบบตดตงและใชงานระบบทเปนผลตภณฑของCiscoไดเปนในระดบใด ซงอปกรณของ Cisco เปนทนยมกนมากในหลายๆ บรษทลวนแตมผลตภณทของ Ciscoท�าใหตลาดมความตองการบคคลทมความร ความสามารถในการใชงานในผลตภณฑของ Cisco ดงนนบรษทCiscoจงไดจดท�าขอสอบเพอวดความสามารถโดยแบงออกเปน5ระดบไดแก

- ระดบแรกเขา(entry-level)- ระดบผรวมงาน(associate)ในระดบนเปนทนยมใชในการคดเลอกคนเขาท�างาน- ระดบมออาชพ(professional)- ระดบผเชยวชาญ(expert)- ระดบผเชยวชาญพเศษ(specialist)อกตวอยางส�าหรบการรบรองการท�างานดานคอมพวเตอรจากองคกรภายนอกคอ การออกใบรบ

รองความสามารถในการใชงานโปรแกรมประยกตของบรษทไมโครซอฟททเรยกวาMicrosoftcertifiedprofessional program ใบรบรองนเปนใบรบรองทแสดงมาตรฐานความเปนมออาชพ ทงในดานความรและความสามารถในการใชงานผลตภณฑและเทคโนโลยของไมโครซอฟทในปจจบนซงไดรบการยอมรบจากองคกรหนวยงานตางๆทวโลก

โดยไมโครซอฟทแบงประเภทของใบรบรองความสามารถขนอยกบประเภทของผลตภณฑ และความเชยวชาญเกยวกบระบบนนๆซงมอย7ประเภทดงตอไปน

1.MicrosoftCertifiedProfessional;MCPสอบผาน1วชาเปนใบรบรองส�าหรบผทมทกษะขนพนฐานบนเทคโนโลยของไมโครซอฟทถอเปนบนไดขนแรกกอนไปสcertificateขนตอไป

2.MicrosoftCertifiedSystemsEngineer;MCSEสอบผาน5วชาหลก 2 วชาเลอกมความรในเรองของการวางแผนการจดการการตดตง ตลอดจนดแลระบบเครอขายสามารถเชอมตอเขากบServerแบบตางๆตลอดจนการใชและแกปญหาในสถานการณตางๆในการน�าMicrosoftWindows2000ServerและMicrosoftBackOfficeมาใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ

3.สอบผาน 3 วชาหลก 1 วชาเลอก มความรในเรองของการออกแบบ การพฒนา การสรางระบบงานตามความตองการของธรกจตางๆ โดยการน�าMicrosoft Development Tools เทคโนโลย

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ระบบตางๆ ของMicrosoft ตลอดจนการพฒนาระบบเสรม หรอเชอมโยงการใชงานกบMicrosoft OfficeหรอMicrsoftBackOfficeส�าหรบMCSD.NETจะตองสอบ4วชาหลก1วชาเลอก

4.MicrosoftCertifiedDatabaseAdministrator;MCDBAสอบผาน3วชาหลก1วชาเลอกส�าหรบผทมความเชยวชาญเกยวกบSQLServerและการดแลระบบขอมลภายในองคกร

5.MicrosoftCertifiedSystemsAdministrator;MCSAสอบผาน3วชาหลก1วชาเลอกส�าหรบผทมทกษะดานการบรหารจดการและแกไขปญหาทเกดขนกบการใชงานบนระบบเครอขาย MicrosoftWindows2000Serverและระบบทท�างานภายใตระบบปฏบตการของไมโครซอฟท

6.MicrosoftCertifiedApplicationDeveloper;MCADสอบผาน2วชาหลก1วชาเลอกส�าหรบผทมทกษะในการใชเทคโนโลยของไมโครซอฟทในการพฒนาและWebApplicationหรอDesktopClient

7.MicrosoftCertifiedTrainer;MCTมความรความสามารถในการถายทอดเทคโนโลยตางๆของMicrosoft โดยใชเอกสารประกอบการอบรมหลกสตรจากไมโครซอฟท Microsoft Official Curriculum(MOC)


1.จงบอกถงความหมายระหวางค�าวาวชาชพและอาชพวาแตกตางกนอยางไร2.จากประกาศของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2552 ไดจ�าแนกประเภทหลกสตรทางดาน

คอมพวเตอรในประเทศไทยไวอยางไรบาง3.จงบอกถงความแตกตางระหวางบคลากรทประกอบอาชพคอมพวเตอรทางสายซอฟทแวรและ

สายศลปคอมพวเตอรวาแตกตางกนอยางไร


1.ค�าวาวชาชพ(profession)มความหมายหมายถงวชาชพเปนอาชพใหบรการแกสาธารณชนทตองอาศยความร ความช�านาญเปนการเฉพาะไมซ�าซอนกบวชาชพอน และมมาตรฐานในการประกอบวชาชพ โดยผประกอบวชาชพตองฝกอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตอยางเพยงพอกอนทจะประกอบวชาชพตางกบอาชพ (career)ซงเปนกจกรรมทตองท�าใหส�าเรจโดยมงหวงคาตอบแทนเพอการด�ารงชพเทานนวชาชพซงไดรบยกยองใหเปนวชาชพชนสงผประกอบวชาชพยอมตองมความรบผดชอบอยางสงตามมาเพราะมผลกระทบตอผรบบรการและสาธารณชนจงตองมการควบคมการประกอบวชาชพเปนพเศษเพอใหเกดความมนใจตอผรบบรการและสาธารณชน

2.จากประกาศกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2552 ไดก�าหนดประเภทของหลกสตรทางดานคอมพวเตอรในประเทศไทยไวดงตอไปน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


-หลกสตรวทยาการคอมพวเตอร(ComputerScience;CS)-หลกสตรวศวกรรมคอมพวเตอร(ComputerEngineering;CE)-หลกสตรวศวกรรมซอฟตแวร(SoftwareEngineering;SE)-หลกสตรเทคโนโลยสารสนเทศ(InformationTechnology;IT)-หลกสตรคอมพวเตอรธรกจ(BusinessComputer;BC)

3.บคลากรสายซอฟตแวร ประกอบดวยผช�านาญทงดานพฒนาระบบซอฟตแวร (softwaredevelopment) ดานการออกแบบระบบสถาปตยกรรมระบบงานและการประยกตระบบงาน (system architect and system deployment) ดานการจดการระบบและการบ�ารงรกษา ความรและทกษะของแตละสายงานนนขยายทงความกวางและความลก บคลากรสายศลปคอมพวเตอร มบทบาทในดานผลตสารตถะดจทล(digitalcontent)ตวอยางเชนสารตถะทเปนสอการเรยนการสอนสารตถะดานการบนเทงเกมสคอมพวเตอร สารตถะเหลานปรากฏเปนภาพเคลอนไหวสองมตและสามมต ปรากฏในรปสอผสม สอโฆษณาทางโทรทศนกใชศลปคอมพวเตอรมาก

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ตอนท 15.2

กฎหมายเกยวกบคอมพวเตอร

โปรดอานเรองแนวคดและวตถประสงคของตอนท15.2แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

หวเรอง15.2.1กฎหมายทเกยวของกบขอมลสวนบคคลและทรพยสนทางปญญา15.2.2กฎหมายวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร15.2.3กฎหมายเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส

แนวคด1.ทรพยสนทางปญญาคอ “ทรพยสนทไมใชวตถทางกายภาพ แตเจาของมสทธโดย

ชอบธรรมทจะใหใหเชาโอนมอบอ�านาจหรอใชเปนสนจ�านองได”แบงแยกไดออกเปน 2 กลม คอ ทรพยสนทางอตสาหกรรมกบเปนลขสทธและสทธขางเคยง ปจจบนประเทศไทยมกฎหมายทดแลผลประโยชนทางดานทรพยสนทางปญญาคอพระราช-บญญต(พรบ.)ลขสทธฉบบท1ในปพ.ศ.2521และปรบปรงเพอรวมความคมครองเรองซอฟตแวรคอมพวเตอรไวเปนฉบบท 2 ในป พ.ศ. 2538 เปนตนมา จากนนในปพ.ศ. 2558 ไดมการแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยลขสทธ เรยกวา พระราชบญญตลขสทธเปนฉบบท3

2.ระบบคอมพวเตอรหมายถงอปกรณหรอชดอปกรณของคอมพวเตอรทเชอมการท�างานเขาดวยกน โดยไดมการก�าหนดค�าสง ชดค�าสง หรอสงอนใด และแนวทางปฏบตงานใหอปกรณหรอชดอปกรณท�าหนาทประมวลผลขอมลโดยอตโนมต หากการกระท�าใดท�าใหระบบคอมพวเตอรไมสามารถท�างานตามค�าสงทก�าหนดไวหรอท�าใหการท�างานผดพลาดไปจากค�าสงทก�าหนดไวหรอใชวธการใดๆเขาลวงรขอมลแกไขหรอท�าลายขอมลของบคคลอนในระบบคอมพวเตอรโดยมชอบ หรอใชระบบคอมพวเตอรเพอเผยแพรขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจหรอมลกษณะอนลามกอนาจารยอมกอใหเกดความเสยหายกระทบกระเทอนตอเศรษฐกจสงคมและความมนคงของรฐรวมทงความสงบสขและศลธรรมอนดของประชาชนจะถอวาเปนการกระท�าความผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอรพ.ศ.2550

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


3.พาณชยอเลกทรอนกสหมายถงการท�าธรกรรมทกรปแบบโดยครอบคลมถงการซอขายสนคา/บรการการเงนการโฆษณาโดยผานสออเลกทรอนกสประเภทตางๆโดยเฉพาะเครอขายทางอนเทอรเนต ประเทศไทยเรมใชพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.2544เพอรบรองสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสทใชในการท�าธรกรรมหรอสญญาใหมผลเชนเดยวกบการท�าสญญาตามหลกเกณฑประมวลกฎหมายแพงและพาณชยทมใชงานกบขอมลทวไปอยแลว ตอมาไดมการปรบปรงอกครงในปพ.ศ.2551ซงเปนฉบบทใชงานอยในปจจบน

วตถประสงคเมอศกษาตอนท15.2จบแลวนกศกษาสามารถ1.อธบายความหมายและขอบเขตของพระราชบญญตลขสทธได2.อธบายความหมายและขอบเขตของพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบ

คอมพวเตอรได3.อธบายความหมายและขอบเขตของพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

บทน�า

กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศของประเทศไทยเรมใชงานวนท15ธนวาคมพ.ศ.2541โดยคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต(กทสช.)ไดท�าการศกษาและยกรางกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศจ�านวน6ฉบบไดแก

1.กฎหมายเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส(electronictransactionslaw)เพอรบรองสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสใหเสมอดวยกระดาษอนเปนการรองรบ

นตสมพนธตางๆซงแตเดมอาจจะจดท�าขนในรปแบบของหนงสอใหเทาเทยมกบนตสมพนธรปแบบใหมทจดท�าขนใหอยในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส รวมตลอดทงการลงลายมอชอในขอมลอเลกทรอนกสและการรบฟงพยานหลกฐานทอยในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส

2.กฎหมายเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส(electronicsignatureslaw)เพอรบรองการใชลายมอชออเลกทรอนกสดวยกระบวนการใดๆ ทางเทคโนโลยใหเสมอดวยการ

ลงลายมอชอธรรมดาอนสงผลตอความเชอมนมากขนในการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและก�าหนดใหมการก�ากบดแลการใหบรการเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสตลอดจนการใหบรการอนทเกยวของกบลายมอชออเลกทรอนกส

3.กฎหมายเกยวกบการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถงและเทาเทยมกน (nationalinformationinfrastructurelaw)

เพอกอใหเกดการสงเสรมสนบสนนและพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศอนไดแก โครงขายโทรคมนาคมเทคโนโลยสารสนเทศสารสนเทศทรพยากรมนษยและโครงสรางพนฐานสารสนเทศส�าคญอนๆอนเปนปจจยพนฐานส�าคญในการพฒนาสงคมและชมชนโดยอาศยกลไกของรฐซงรองรบเจตนารมณส�าคญประการหนงของแนวนโยบายพนฐานแหงรฐตามรฐธรรมนญมาตรา 78 ในการกระจายสารสนเทศใหทวถงและเทาเทยมกน และนบเปนกลไกส�าคญในการชวยลดความเหลอมลาของสงคมอยางคอยเปนคอยไปเพอสนบสนนใหทองถนมศกยภาพในการปกครองตนเองพฒนาเศรษฐกจภายในชมชน และน�าไปสสงคมแหงปญญาและการเรยนร

4.กฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคล(dataprotectionlaw)เพอกอใหเกดการรบรองสทธและใหความคมครองขอมลสวนบคคลซงอาจถกประมวลผลเปดเผย

หรอเผยแพรถงบคคลจ�านวนมากไดในระยะเวลาอนรวดเรวโดยอาศยพฒนาการทางเทคโนโลยจนอาจกอใหเกดการน�าขอมลนนไปใชในทางมชอบอนเปนการละเมดตอเจาของขอมลทงนโดยค�านงถงการรกษาดลยภาพระหวางสทธขนพนฐานในความเปนสวนตวเสรภาพในการตดตอสอสารและความมนคงของรฐ

5.กฎหมายเกยวกบการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร(computercrimelaw)เพอก�าหนดมาตรการทางอาญาในการลงโทษผกระท�าผดตอระบบการท�างานของคอมพวเตอร

ระบบขอมลและระบบเครอขาย ทงนเพอเปนหลกประกนสทธเสรภาพและการคมครองการอยรวมกนของสงคม

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


6.กฎหมายเกยวกบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส(electronicfundstransferlaw)เพอก�าหนดกลไกส�าคญทางกฎหมายในการรองรบระบบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส ทงท

เปนการโอนเงนระหวางสถาบนการเงนและระบบการช�าระเงนรปแบบใหมในรปของเงนอเลกทรอนกสกอใหเกดความเชอมนตอระบบการท�าธรกรรมทางการเงนและการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมากยงขน


กฎหมายทเกยวของกบขอมลสวนบคคลและทรพยสนทางปญญา

ในยคเศรษฐกจใหมความส�าเรจทางเศรษฐกจของหลายๆประเทศไมไดมาจากทรพยากรธรรมชาตของประเทศเหนไดจากตวอยางของประเทศทร�ารวยในทรพยากรธรรมชาตเชนประเทศทผลตน�ามนเพอสงออกหรอประเทศเกษตรกรรม กไมจ�าเปนวาจะมอ�านาจในทางเศรษฐกจในระหวางประเทศเสมอไปปจจบนสหรฐอเมรกา กลมประเทศสหภาพยโรป และญปนนน พสจนใหเหนแลววาความกาวหนาในทางเศรษฐกจมาจากการสะสมพฒนาและใชประโยชนจากความรความคดสรางสรรคใหมและผลตภณฑหรอกระบวนการใหม เพอพฒนาคณภาพชวตของประชาชนและสงเสรมเศรษฐกจของประเทศ จากนโยบายของประเทศดงกลาวขางตนทใหความส�าคญกบนวตกรรม จงเปนทชดเจนมากขนวานวตกรรมและการสรางสรรคน�ามาซงขอไดเปรยบในการแขงขนของบรษทหรอของประเทศการเจรญเตบโตของเศรษฐกจของประเทศไดรบการผลกดนจากนวตกรรม ไมใชมาจากการลงทนในทรพยสนเพยงอยางเดยวเทานน ดงจะเหนไดจากการวดขดความสามารถในการแขงขนของประเทศทใชดชนชวดซงเกยวของกบนวตกรรมและทรพยสนทางปญญาในหลายๆปจจยเชนจ�านวนสทธบตรทจดทะเบยนในประเทศโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศ และการพฒนาทรพยากรมนษยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนตน

1. นยามของทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญาคอ “ทรพยสนทไมใชวตถทางกายภาพแตเจาของมสทธโดยชอบธรรมทจะ

ให ใหเชาโอนมอบอ�านาจหรอใชเปนสนจ�านองได”ค�าวา“ทรพยสนทางปญญา”เปนค�าทแปลมาจากภาษาองกฤษค�าวา“intellectualproperty”

ดงนนทรพยสนทางปญญาหมายถงผลงานอนเกดจากการประดษฐคดคนหรอสรางสรรคของมนษย ซงเนนทผลผลตของสตปญญาและความช�านาญโดยไมค�านงถงชนดของการสรางสรรคหรอวธในการแสดงออกทรพยสนทางปญญาอาจจะแสดงออกในรปแบบของสงทจบตองได เชนสนคาตางๆหรอในรปของสงทจบตองไมได เชน บรการ แนวคดในการด�าเนนธรกจ กรรมวธการผลตทางอตสาหกรรมเปนตน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ทรพยสนทางปญญาสามารถแบงแยกไดออกเปน 2 กลมดวยกนคอ ทรพยสนทางอตสาหกรรม(industrial property) กบเปนลขสทธและสทธขางเคยง (copyright and neighboring right) ซงทรพยสนทางอตสาหกรรมไดแกเครองหมายการคาชอทางการคาสงบงชทางภมศาสตรทแสดงถงแหลงก�าเนดของสนคา การออกแบบแผนผงภมของวงจรรวม ความลบทางการคา สทธบตร ไมวาจะเปนสทธบตรการประดษฐ สทธบตรการออกแบบผลตภณฑ หรออนสทธบตรการประดษฐ สวนเรองลขสทธและสทธขางเคยงจะเปนงานทางดานสนทรยภาพ งานหลกกคอ งานวรรณกรรมกบงานศลปกรรม ลขสทธกเหมอนทรพยสนทางปญญาประเภทอนนนคอเปนทรพยสนทไมมรปรางสงทกฎหมายใหความคมครองกคอ สทธ สทธหลกคอสทธทจะท�าซ�าหรอท�าส�าเนา สทธในทรพยสนทมรปรางจะมประมวลกฎหมายแพงและพาณชยบรรพ4เรองทรพยสนวางหลกเกณฑในการใหความคมครองไวแตหลกเกณฑดงกลาวไมอาจทจะน�ามาใชบงคบแกทรพยสนทางปญญาไดทรพยสนทางปญญาตองเปนไปตามกฎหมายเฉพาะ

ตามพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.2537มาตรา4ค�าวา“ลขสทธ”หมายความวาสทธแตผเดยวทจะท�าการใดๆตามพระราชบญญตนเกยวกบงานทผสรางสรรคไดท�าขนอนไดแกสทธตามทบญญตไวในมาตรา 15 คอ สทธแตผเดยวทจะท�าซ�าหรอดดแปลง เผยแพรตอสาธารณชน ใหเชาตนฉบบหรอส�าเนางานโปรแกรมคอมพวเตอร โสตทศนวสดภาพยนตร และสงบนทกเสยง ใหประโยชนอนเกดจากลขสทธแกผอนและอนญาตใหผอนใชสทธในลขสทธ

2. ประเภทของทรพยสนทางปญญาโดยทวๆไปคนไทยสวนมากจะคนเคยกบค�าวา“ลขสทธ”และจะใชเรยกทรพยสนทางปญญาทก

ประเภทโดยทถกตองแลวในทางสากลทรพยสนทางปญญาแบงออกเปน2ประเภทไดแกทรพยสนทางอตสาหกรรม(industrialproperty)และลขสทธ(copyright)

2.1 ทรพยสนทางอตสาหกรรม (industrial property)หมายถงความคดสรางสรรคของมนษยทเกยวกบสนคาอตสาหกรรมตางๆความคดสรางสรรคนอาจเปนความคดในการประดษฐคดคนซงอาจจะเปนกระบวนการหรอเทคนคในการผลตทไดปรบปรงหรอคดคนขนใหม หรอการออกแบบผลตภณฑทางอตสาหกรรมทเปนองคประกอบและรปรางของตวผลตภณฑ นอกจากนยงรวมถงเครองหมายการคาหรอยหอชอและถนทอยทางการคา รวมถงแหลงก�าเนดและการปองกนการแขงขนทางการคาทไมเปนธรรมทรพยสนทางอตสาหกรรมจงสามารถแบงออกไดดงน

- สทธบตร(patent)- แบบผงภมของวงจรรวม(layout-designofintegratedcircuit)- เครองหมายการคา(trademark)-ความลบทางการคา(tradesecret)-ชอทางการคา(tradename)-สงบงชทางภมศาสตร(geographicalindication)2.2 ลขสทธ (copyright)หมายถงสทธแตเพยงผเดยวของผสรางสรรคทจะกระท�าการใดๆเกยว

กบงานทผสรางสรรคไดท�าขนตามประเภทลขสทธทกฎหมายก�าหนด ไดแก งานวรรณกรรม นาฏกรรม

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


ศลปกรรมดนตรกรรมโสตทศนวสดภาพยนตรสงบนทกเสยงงานแพรเสยงแพรภาพหรองานอนใดในแผนกวรรณคด แผนกวทยาศาสตร หรอแผนกศลปะ ไมวางานลกษณะดงกลาวจะแสดงออกโดยวธหรอ รปแบบอยางใดนอกจากนนกฎหมายลขสทธยงใหความคมครองถงสทธของนกแสดงดวย

3. พระราชบญญตลขสทธพระราชบญญต(พรบ.)ลขสทธมมาตงแตพ.ศ.2521แลวแตทวาพรบ.ในสมยนนไมไดรวม

ความคมครองเรองซอฟทแวรคอมพวเตอร(softwarecomputer)เอาไวและไดเรมรวมคมครองลขสทธเรองซอฟทแวรคอมพวเตอรเขากบ พรบ. น เมอวนท 21 มนาคม พ.ศ. 2538 เปนตนมา ดงนน หากซอฟทแวรคอมพวเตอรใดกระท�าการซ�าดดแปลงคดลอกภายหลงวนท21มนาคมพ.ศ.2538กถอวากระท�าผดตอพระราชบญญตนจากนนในปพ.ศ.2558ไดมการแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยลขสทธโดยเรยกวา“พระราชบญญตลขสทธ(ฉบบท3)พ.ศ.2558”

กฎหมายลขสทธมวตถประสงคใหความคมครองปองกนผลประโยชนทงทางเศรษฐกจและทาง ศลธรรมซงบคคลพงไดรบจากผลงานสรางสรรคอนเกดจากความนกคดและสตปญญาของตนนอกจากนยงมงทจะสนบสนนสงเสรมใหเกดการสรางสรรคผลงาน กลาวคอ เมอผสรางสรรคไดรบผลตอบแทนจากหยาดเหงอแรงกายและสตปญญาของตนไดรบผลประโยชนตอบแทนจากการลงทนกยอมจะเกดก�าลงใจทจะคดคนสรางสรรคและเผยแพรผลงานใหแพรหลายออกไปมากยงขน อนจะเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตทงดานเศรษฐกจสงคมและเทคโนโลยการกระตนใหเกดการพฒนาสตปญญาของคนในชาตเปนปจจยส�าคญทสดทจะน�าไปสการพฒนาทยงยนตอไปในอนาคต

ประเทศไทยไดประกาศใชพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2558 เพอใชบงคบแทนพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.2537โดยมผลบงคบใชเมอวนท 31มกราคมพ.ศ.2558พระราชบญญตลขสทธใหความคมครองตอโปรแกรมคอมพวเตอรโดยจดเปนผลงานทางวรรณกรรมประเภทหนง และงานทไดจดท�าขนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบและเปนงานทไดรบความคมครองลขสทธตามพระราชบญญตนจะไดรบความคมครองลขสทธตามพระราชบญญตน

แมวาประเทศไทยจะมกฎหมายคมครองลขสทธมาเปนระยะเวลานานแลว แตความเขาใจของประชาชนโดยทวไปในเรองลขสทธยงไมชดเจน ความตระหนกรถงความส�าคญของการคมครองลขสทธและทศนคตทถกตองเกยวกบการคมครองทรพยสนทางปญญาเปนปจจยส�าคญ ทจะน�าไปสการคมครองทรพยสนทางปญญาทยงยนกวาการปราบปรามการละเมดลขสทธซงเปนการแกปญหาทปลายเหต

พระราชบญญตลขสทธพ.ศ.2537ไดใหความหมายของค�าวา“ลขสทธ”วาหมายถง“สทธแตเพยงผเดยวทจะท�าการใดๆ ตามพระราชบญญตน” เกยวกบงานทผสรางสรรคไดท�าขนนนกหมายความวาเจาของลขสทธเพยงผเดยวเทานนทมสทธจะท�าอยางไรกไดกบงานอนมลขสทธของตนเอง

การละเมดลขสทธ

1) การละเมดลขสทธโดยตรง คอ การท�าซ�า ดดแปลง เผยแพรโปรแกรมคอมพวเตอรแกสาธารณชนรวมทงการน�าตนฉบบหรอส�าเนางานดงกลาวออกใหเชาโดยไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

2) การละเมดลขสทธโดยออมคอการกระท�าทางการคาหรอการกระท�าทมสวนสนบสนนใหเกดการละเมดลขสทธดงกลาวขางตนโดยผกระท�ารอยแลววางานใดไดท�าขนโดยละเมดลขสทธของผอนแตกยงกระท�าเพอหาก�าไรจากงานนนไดแกการขายมไวเพอขายใหเชาเสนอใหเชาใหเชาซอเสนอใหเชาซอเผยแพรตอสาธารณชนแจกจายในลกษณะทอาจกอใหเกดความเสยหายตอเจาของลขสทธและน�าหรอสงเขามาในราชอาณาจกร

บทก�าหนดโทษ

1) การละเมดลขสทธโดยตรงมโทษปรบตงแต 20,000บาทถง200,000บาทหากเปนการกระท�าเพอการคามโทษจ�าคกตงแต 6 เดอนถง 4ปหรอปรบตงแต 100,000บาทถง 800,000บาทหรอทงจ�าทงปรบ

2) การละเมดลขสทธโดยออมมโทษปรบตงแต 10,000บาทถง 100,000บาทหากเปนการกระท�าเพอการคามโทษจ�าคกตงแต3เดอนถง2ปหรอปรบตงแต50,000บาทถง400,000บาทหรอทงจ�าทงปรบ

-ผใดกระท�าความผดตองระวางโทษตามพระราชบญญตลขสทธฉบบนเมอพนโทษแลวยงไมครบก�าหนดหาปกระท�าความผดตอพระราชบญญตนอกจะตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก�าหนดไวส�าหรบความผดนน

-กรณทนตบคคลกระท�าความผดตามพระราชบญญตนใหถอวากรรมการหรอผจดการทกคนของนตบคคลนนเปนผรวมกระท�าความผดกบนตบคคลนนเวนแตจะพสจนไดวามไดรเหนหรอยนยอมดวย

-คาปรบทไดมการช�าระตามค�าพพากษานนครงหนงจะตกเปนของเจาของลขสทธอยางไรกดการไดรบคาปรบดงกลาวไมกระทบตอสทธของเจาของลขสทธทจะฟองเรยกคาเสยหายในทางแพงส�าหรบสวนทเกนจ�านวนเงนคาปรบทเจาของลขสทธไดรบไวแลวนน


1.จงบอกความหมายของค�าวาลขสทธ2.จงบอกถงลกษณะของการละเมดลขสทธและบทลงโทษตามพระราชบญญตลขสทธ


1.ลขสทธหมายความวาสทธแตผเดยวทเกยวกบงานทผสรางสรรคไดท�าขนอนไดแกสทธแตผเดยวทจะท�าซ�าหรอดดแปลงเผยแพรตอสาธารณชนใหเชาตนฉบบหรอส�าเนางานโปรแกรมคอมพวเตอรโสตทศนวสดภาพยนตรและสงบนทกเสยงใหประโยชนอนเกดจากลขสทธแกผอนและอนญาตใหผอนใชสทธในลขสทธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


2.การละเมดลขสทธแบงออกเปน-การละเมดลขสทธโดยตรง คอ การท�าซ�า ดดแปลง เผยแพรโปรแกรมคอมพวเตอรแก

สาธารณชน รวมทงการน�าตนฉบบหรอส�าเนางานดงกลาวออกใหเชา โดยไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธ

-การละเมดลขสทธโดยออมคอการกระท�าทางการคาหรอการกระท�าทมสวนสนบสนนใหเกดการละเมดลขสทธดงกลาวขางตนโดยผกระท�ารอยแลววางานใดไดท�าขนโดยละเมดลขสทธของผอนแตกยงกระท�าเพอหาก�าไรจากงานนน ไดแก การขายมไวเพอขาย ใหเชา เสนอใหเชา ใหเชาซอ เสนอใหเชาซอเผยแพรตอสาธารณชนแจกจายในลกษณะทอาจกอใหเกดความเสยหายตอเจาของลขสทธและน�าหรอสงเขามาในราชอาณาจกร

บทก�าหนดโทษ-การละเมดลขสทธโดยตรง มโทษปรบตงแต 20,000 บาท ถง 200,000 บาท หากเปนการ

กระท�าเพอการคามโทษจ�าคกตงแต 6 เดอนถง 4ปหรอปรบตงแต 100,000บาทถง 800,000บาทหรอทงจ�าทงปรบ

-การละเมดลขสทธโดยออม มโทษปรบตงแต 10,000 บาท ถง 100,000 บาท หากเปนการกระท�าเพอการคามโทษจ�าคกตงแต3เดอนถง2ปหรอปรบตงแต50,000บาทถง400,000บาทหรอทงจ�าทงปรบ

-ผใดกระท�าความผดตองระวางโทษตามพระราชบญญตลขสทธฉบบน เมอพนโทษแลวยงไมครบก�าหนดหาปกระท�าความผดตอพระราชบญญตนอก จะตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก�าหนดไวส�าหรบความผดนน

-กรณทนตบคคลกระท�าความผดตามพระราชบญญตน ใหถอวากรรมการหรอผจดการทกคนของนตบคคลนนเปนผรวมกระท�าความผดกบนตบคคลนนเวนแตจะพสจนไดวามไดรเหนหรอยนยอมดวย

-คาปรบทไดมการช�าระตามค�าพพากษานน ครงหนงจะตกเปนของเจาของลขสทธอยางไรกดการไดรบคาปรบดงกลาวไมกระทบตอสทธของเจาของลขสทธทจะฟองเรยกคาเสยหายในทางแพงส�าหรบสวนทเกนจ�านวนเงนคาปรบทเจาของลขสทธไดรบไวแลวนน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA


กฎหมายวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร

ในปจจบนระบบคอมพวเตอรไดเปนสวนส�าคญของการประกอบกจการและการด�ารงชวตของมนษยหากมผกระท�าดวยประการใดๆ ใหระบบคอมพวเตอรไมสามารถท�างานตามค�าสงทก�าหนดไวหรอท�าใหการท�างานผดพลาดไปจากค�าสงทก�าหนดไว หรอใชวธการใดๆ เขาลวงรขอมล แกไข หรอท�าลายขอมลของบคคลอนในระบบคอมพวเตอรโดยมชอบหรอใชระบบคอมพวเตอรเพอเผยแพรขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจหรอมลกษณะอนลามกอนาจารยอมกอใหเกดความเสยหายกระทบกระเทอนตอเศรษฐกจสงคมและความมนคงของรฐ รวมทงความสงบสขและศลธรรมอนดของประชาชน สมควรก�าหนดมาตรการเพอปองกนและปราบปรามการกระท�าดงกลาว จงเปนทมาของการตราพระราชบญญตวาดวยการกระท�า ความผดเกยวกบคอมพวเตอรพ.ศ.2550โดยพรบ.น ไดผานการเหนชอบจากสภานตบญญตการลง พระปรมาภไธยและการประกาศลงในราชกจจานเบกษาแลวเมอ18มถนายนพ.ศ.2550และเรมมผลใชบงคบตงแต19กรกฎาคมพ.ศ.2550เปนตนไป

1. นยามของระบบคอมพวเตอร“ระบบคอมพวเตอร”หมายความวาอปกรณหรอชดอปกรณของคอมพวเตอรทเชอมการท�างาน

เขาดวยกน โดยไดมการก�าหนดค�าสง ชดค�าสง หรอสงอนใด และแนวทางปฏบตงานใหอปกรณหรอชดอปกรณท�าหนาทประมวลผลขอมลโดยอตโนมต

2. แนวทางปฏบตส�าหรบกฎหมายพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบ

คอมพวเตอร พ.ศ. 2550แนวทางการปฏบตตวส�าหรบผใชงานคอมพวเตอรทวไปเพอไมใหเกดความผดพลาดกระท�าผดตอ

พรบ.ความผดคอมพวเตอรพ.ศ.2550นไดรวบรวมแนวทางมาจากเอกสารพรบ.วาดวยการกระท�าผดเกยวกบคอมพวเตอรพ.ศ.2550และประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในเรองหลกเกณฑการเกบรกษาขอมลทางจราจรทางคอมพวเตอรของผใหบรการโดยมแนวทางดงน

ค�าแนะน�าวธปฏบตตามพรบ.ความผดคอมพวเตอรพ.ศ.25501.ไมตดตอเผยแพรภาพตดตอของผอนทท�าใหเกดความเสยหายตอชอเสยง2.กอนดาวโหลดโปรแกรมหรอขอมลจากเวบไซตควรอานเงอนไขในการดาวนโหลดใหละเอยด

เสยกอน3.ไมสงตออเมลหรอภาพนง/ภาพเคลอนไหวทลามกอนาจารหรอขอความไมเหมาะสม4.ไมเผยแพรอเมลรบกวน(spammail)หรอไวรส(viruscomputer)5.ไมเปดเผยมาตรการการรกษาความปลอดภยของระบบคอมพวเตอรใหผอนลวงร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


6.ไมขโมยขอมลระบบคอมพวเตอรของผอน7.ระวงการสนทนากบคนแปลกหนา8.ควรตดตงโปรแกรมปองกนไวรสและปองกนสปายแวร9.ไมเขาสระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรของผอนโดยไมไดรบอนญาต10.ไมควรบนทกรหสผานไวในเครองคอมพวเตอรและควรท�าการเปลยนรหสผานทกๆ3เดอน11. ไมแอบดกรบขอมลคอมพวเตอรของผอน12.ไมน�าเขาขอมลหรอภาพลามกอนาจารเขาไปในระบบคอมพวเตอร

3. สาระส�าคญของพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอรสรปสาระส�าคญของเนอหา พรบ. ความผดคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 และประกาศกระทรวง

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) ในเรองการกระท�าทถอวาเปนความผดตามพรบ. ไดดงตอไปน

ลกษณะการกระท�าทถอเปนความผดส�าหรบผใชงานทวไป1.การลวงล�าเขาไปในระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรของผอนทมมาตรการปองกนไว

โดยเฉพาะรวมถงหากผททราบมาตรการการปองกนน�ามาตรการทลวงรมาไปเผยแพร2.การดกจบขอมลของผอนทอยระหวางการสอสาร3.การท�าลายแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลของผอนโดยมชอบ4.การกระท�าการใดๆเพอท�าใหระบบคอมพวเตอรของผอนถกระงบชะลอหรอถกรบกวน5.การสงขอมลคอมพวเตอรหรออเมลทปกปด/ปลอมแปลงทมาของขอมลทเปนการรบกวนผอน6.การน�าขอมลไมเหมาะสมเขาสระบบคอมพวเตอรซงท�าใหเกดความเสยหายตอประชาชนและ

ประเทศตวอยางขอมลไมเหมาะสมไดแกขอมลปลอมขอมลอนเปนเทจขอมลอนเปนความผดเกยวกบความมนคงของประเทศและภาพลามก

7.การเผยแพรหรอสงตอขอมลทไมเหมาะสมดงกลาว8.การยอมใหผอนบรรจขอมลทไมเหมาะสมลงบนระบบคอมพวเตอรทตนรบผดชอบ9.การสรางตดตอดดแปลงภาพของผอนทท�าใหผอนเสยหายหรออบอาย10.การเผยแพรซอฟทแวรทเปนเครองมอในการท�าผดตามขออนๆส�าหรบผความผดกฎหมายภายใตพรบ.วาดวยการผดเกยวกบคอมพวเตอรพ.ศ.2550สามารถ

สรปบทลงโทษไดดงตารางท15.5ดงน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

ตารางท 15.5 แสดงความผดเกยวกบคอมพวเตอร

มาตรา ฐานความผด โทษจ�าคก โทษปรบ

5 การเขาถงระบบคอมพวเตอรโดยไมชอบ ไมเกน6เดอน ไมเกน10,000บาท

6 การเปดเผยมาตรการปองกนการเขาถงระบบคอมพวเตอรทผอนจดท�าขนเปนการเฉพาะโดยไมชอบ

ไมเกน1ป ไมเกน20,000บาท

7 การเขาถงขอมลคอมพวเตอรโดยไมชอบ ไมเกน2ป ไมเกน40,000บาท

8 การดกรบขอมลคอมพวเตอรของผอนโดย ไมชอบ


9 การท�าใหเสยหายท�าลายแกไขเปลยนแปลงเพมเตมขอมลคอมพวเตอรโดยไมชอบ


10 การกระท�าเพอใหการท�างานของระบบคอม พวเตอรของผอนไมสามารถท�างานไดตามปกต


11 การสงขอมลคอมพวเตอรรบกวนการใชระบบคอมพวเตอรของคนอนโดยปกตสข(spammail)


12 การกระท�าตอความมนคง-กอความเสยหายแกขอมลคอมพวเตอร-กระทบตอความมนคงปลอดภยของประเทศ/เศรษฐกจ

–เปนเหตใหผอนถงแกชวต

ไมเกน10ป3ปถง15ป

10ปถง20ป

ไมเกน 200,000 บาท60,000-300,000บาท

ไมม

13 การจ�าหนายชดค�าสงทจดท�าขนเพอน�าไปใชเปนเครองมอในการกระท�าความผด


14 การใชระบบคอมพวเตอรกระท�าความผดอน(การเผยแพรเนอหาอนไมเหมาะสม)


15 ผใหบรการจงใจสนบสนนหรอยนยอมใหมการกระท�าความผด

ตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระท�าความผด

ตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระท�าความผด

16 การตกแตงขอมลคอมพวเตอรทเปนภาพของบคคล


มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



1.จงบอกความหมายของค�าวาระบบคอมพวเตอร2.จงบอกถงลกษณะการกระท�าความผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบ

คอมพวเตอร


1.ระบบคอมพวเตอรหมายความวาอปกรณหรอชดอปกรณของคอมพวเตอรทเชอมการท�างานเขาดวยกน โดยไดมการก�าหนดค�าสง ชดค�าสง หรอสงอนใด และแนวทางปฏบตงานใหอปกรณหรอชดอปกรณท�าหนาทประมวลผลขอมลโดยอตโนมต

2.ลกษณะการกระท�าทถอเปนความผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร

1) การลวงล�าเขาไปในระบบคอมพวเตอร หรอขอมลคอมพวเตอรของผอนทมมาตรการปองกนไวโดยเฉพาะรวมถงหากผททราบมาตรการการปองกนน�ามาตรการทลวงรมาไปเผยแพร

2)การดกจบขอมลของผอนทอยระหวางการสอสาร3)การท�าลายแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลของผอนโดยมชอบ4)การกระท�าการใดๆเพอท�าใหระบบคอมพวเตอรของผอนถกระงบชะลอหรอถกรบกวน5)การสงขอมลคอมพวเตอรหรออเมลทปกปด/ปลอมแปลงทมาของขอมลทเปนการรบกวน

ผอน6)การน�าขอมลไมเหมาะสมเขาสระบบคอมพวเตอร ซงท�าใหเกดความเสยหายตอ

ประชาชนและประเทศ ตวอยางขอมลไมเหมาะสม ไดแก ขอมลปลอม ขอมลอนเปนเทจ ขอมลอนเปนความผดเกยวกบความมนคงของประเทศและภาพลามก

7)การเผยแพรหรอสงตอขอมลทไมเหมาะสมดงกลาว8)การยอมใหผอนบรรจขอมลทไมเหมาะสมลงบนระบบคอมพวเตอรทตนรบผดชอบ9)การสรางตดตอดดแปลงภาพของผอนทท�าใหผอนเสยหายหรออบอาย10)การเผยแพรซอฟทแวรทเปนเครองมอในการท�าผดตามขออนๆ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA


กฎหมายเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส

พาณชยอเลกทรอนกส (electronic commerce) หรออคอมเมรซ (E-commerce) เรมมการกลาวถงเมอประมาณตนปพ.ศ. 2510 โดยเรมจากการโอนเงนทางอเลกทรอนกสระหวางหนวยงาน และในชวงเรมตนหนวยงานทเกยวของสวนใหญจะเปนบรษทใหญๆเทานนบรษทเลกๆมจ�านวนไมมากนกตอมาเมอการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส(ElectronicDataInterchange;EDI)ไดแพรหลายขนประกอบกบคอมพวเตอรพซไดมการขยายเพมอยางรวดเรวพรอมกบการพฒนาดานอนเทอรเนตและเวบท�าใหหนวยงานและบคคลตางๆไดใชพาณชยอเลกทรอนกสมากขน ในปจจบนพาณชยอเลกทรอนกสไดครอบคลมธรกรรมหลายประเภทเชนการโฆษณาการซอขายสนคาการซอหนการท�างานการประมลและการใหบรการลกคาเปนตน

1. นยามของระบบพาณชยอเลกทรอนกสพาณชยอเลกทรอนกส หมายถง การท�าธรกรรมทกรปแบบโดยครอบคลมถงการซอขายสนคา/

บรการการเงนการโฆษณาโดยผานสออเลกทรอนกสประเภทตางๆโดยเฉพาะเครอขายทางอนเทอรเนตกรมสงเสรมการสงออกกระทรวงพาณชย ระบวาพาณชยอเลกทรอนกส หมายถง การด�าเนน

ธรกจทกรปแบบทเกยวของกบการซอขายสนคาและบรการผาน และระบบสอสารโทรคมนาคมหรอ สออเลกทรอนกส

องคกรการคาโลกใหค�าจ�ากดความไววาพาณชยอเลกทรอนกสหมายถงการผลตการกระจายการตลาดการขายหรอการขนสงผลตภณฑและบรการโดยใชสออเลกทรอนกส

2. กฎหมายทเกยวของกบระบบพาณชยอเลกทรอนกส1) กฎหมายธรกรรมพาณชยอเลกทรอนกส กฎหมายนจะตองสอดคลองกบกฎหมายระหวาง

ประเทศ และเหมาะสมกบสภาพของประเทศไทย ทงน กฎหมายดงกลาวรวมถงกฎหมายธรกรรมอเลกทรอนกส (electronic transaction law)กฎหมายลายเซนอเลกทรอนกส (electronic signaturelaw) กฎหมายธรกรรมทางการเงนอเลกทรอนกส (electronic financial transaction law) กฎหมายอาญาอนเนองมาจากอาชญากรรมพาณชยอเลกทรอนกส(electroniccommercecriminalcode)

2) กฎหมายคมครองขอมลเพอคมครองสทธในความเปนสวนตวจากการน�าขอมลของบคคลไปใชในทางทมชอบ

3) กฎหมายอาชญากรรมทางคอมพวเตอร (computer related crime)อนมวตถประสงคในการคมครองสงคมจากความผดทเกยวกบขอมลขาวสาร อนถอเปนทรพยทไมมรปราง (intangible object)แตทวามคายงในยคแหงเทคโนโลยสารสนเทศ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


4) กฎหมายการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส (Electronic Data Interchange; EDI)ทจะเอออ�านวยใหมการท�านตกรรมสญญากนทางอเลกทรอนกสได

5) กฎหมายลายมอชอทางอเลกทรอนกส (electronic signature law) ทมวตถประสงคในการสรางความมนคงใหกบคกรณในอนทจะตองพงพาเทคโนโลยเพอการลงลายมอชอ

6) กฎหมายการโอนเงนทางอเลกทรอนกส (electronic funds transfer)มวตถประสงคในการคมครองผบรโภคและสรางหลกประกนทมนคงในการท�าธรกรรมทางการเงนดงกลาว

7) กฎหมายโทรคมนาคม (telecommunication law)มงวางกลไกในการเปดเสรใหมการแขงขนทเปนธรรมและจดใหองคกรก�ากบดแลทเปนกลางและมประสทธภาพรวมทงสรางหลกประกนใหประชาชนสามารถเขาถงบรการโทรคมนาคมไดอยางทวถง (universal service) ซงหนวยงานทเกยวของโดยตรงเชนกระทรวงคมนาคมมการด�าเนนการอยแลวกฎหมายระหวางประเทศองคกรระหวางประเทศและการคาระหวางประเทศทเกยวเนองกบเทคโนโลยสารสนเทศ

8) กฎหมายทเกยวเนองกบอนเทอรเนต9) กฎหมายพฒนาเทคโนโลยและอตสาหกรรมอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร10)กฎหมายทรพยสนทางปญญาด�าเนนมาตรการทจะเรงรดใหมการคมครองทรพยสนทางปญญาอยางเปนรปธรรมทงในระยะสน

เชนการก�ากบดแล ใหเกดความถกตองตามกฎหมายลขสทธ และในระยะยาว เชนการใหการศกษากบเยาวชนในคณคาของทรพยสนทางปญญาเปนตน

3. พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544เหตผลหลกส�าหรบการประกาศใชพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544

นนคอเพอรบรองสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสทใชในการท�าธรกรรมหรอสญญาใหมผลเชนเดยวกบการท�าสญญาตามหลกเกณฑประมวลกฎหมายแพงและพาณชยทมใชงานกบขอมลทวไปอยแลวกลาวคอถามการท�าสญญาระหวางบคคลทใชขอมลอเลกทรอนกสหรอลายมอชออเลกทรอนกสตามความหมายของกฎหมายแลวกฎหมายนถอวาการท�าสญญานนไดท�าตามหลกเกณฑขางตนของกฎหมายแพงและพาณชยแลวเปนผลท�าใหสญญานนมผลสมบรณหรอใชบงคบไดตามกฎหมายทงนเปนไปตามเงอนไขทกฎหมายธรกรรมทางอเลกทรอนกสก�าหนดสามารถสรปประเดนสาระไดดงน

3.1 หลกการทวไปของพระราชบญญต

พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.2544ยกรางขนตามกฎหมายแมแบบวาดวยการพาณชยอเลกทรอนกสและกฎหมายแมแบบวาดวยลายมอชออเลกทรอนกสของคณะกรรมาธการกฎหมายการคาระหวางประเทศแหงสหประชาชาตโดยมหลกการพนฐานทส�าคญคอ

3.1.1 หลกความเทาเทยมกนหมายถงความเทาเทยมระหวางการใชเอกสารทอยในรปของกระดาษ และการใชขอมลคอมพวเตอรนนคอ การตดตอสอสารหรอการผกนตสมพนธผานสอทอยในรปของกระดาษหรอการท�าธรกรรมผานสออเลกทรอนกสจะตองใหผลทางกฎหมายทเทาเทยมกน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

3.1.2 หลกความเปนกลางทางเทคโนโลยรวมทงหลกการความเปนกลางของสอพระราชบญญตฉบบนไดเปดกวางรองรบการตดตอสอสารดวยวธการทางอเลกทรอนกสในทกรปแบบเชนบางชวงอาจมการจดท�าใหขอความอยในรปของดจทลบางชวงตดตอกนทางโทรพมพโทรสารหรอการตดตอกนผานทางคอมพวเตอรซงก�าหนดใหโปรแกรมอตโนมตกระท�าการแทนนอกจากนพระราชบญญตฉบบนยงวางหลกการเพอรองรบเทคโนโลยทงทมอยในปจจบนและทจะมการพฒนาขนในอนาคตดวย

3.2 โครงสรางของพระราชบญญต พระราชบญญตฉบบนแบงออกเปน6หมวดหลกดงตอไปนหมวด1ธรกรรมทางอเลกทรอนกส (มาตรา7–มาตรา25)ประกอบดวย3องคประกอบหลก

ดงน1.หลกความเทาเทยมกน(functionalequivalentapproach)

มาตรา7บทหลกมาตรา8-มาตรา12บทขยาย

2. หลกความเปนกลางทางเทคโนโลย(technologyneutrality)มาตรา4นยามลายมอชออเลกทรอนกสมาตรา9ลายมอชออเลกทรอนกส

3. หลกเสรภาพในการแสดงเจตนา(partyautonomy)มาตรา5มาตรา13-มาตรา24

หมวด2ลายมอชออเลกทรอนกส(มาตรา26–มาตรา31)เปนบทบญญตเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอไดรวมทงหนาทของบคคลตางๆ ท

เกยวของกบการลงลายมอชออเลกทรอนกสความหมายของลายมอชออเลกทรอนกส(มาตรา4)ไดใหค�าจ�ากดความเกยวกบอกษรอกขระ

ตวเลข เสยง และสญลกษณอนใดทสรางขนใหอยในรปแบบอเลกทรอนกสซงน�ามาใชประกอบกบขอมลอเลกทรอนกสเพอแสดงความสมพนธระหวางบคคลกบขอมลอเลกทรอนกสโดยมวตถประสงคเพอระบตวบคคลผเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทเกยวของกบขอมลอเลกทรอนกสนนและเพอแสดงวาบคคลดงกลาวยอมรบขอความในขอมลอเลกทรอนกสนน

หมวด3ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส(มาตรา32–มาตรา34)เปนบทบญญตเกยวกบการก�าหนดหลกเกณฑการก�ากบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทาง

อเลกทรอนกสตวอยางธรกจบรการทเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส-บรการเกยวกบความปลอดภย-ผใหบรการจดเกบขอมลอเลกทรอนกส-WebSealProgram-ผใหบรการเกยวกบอดไอ-ผใหบรการเกยวกบเวบไซต-ผใหบรการการช�าระเงน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


หมวด4ธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ(มาตรา35)บทบญญตมาตรา35แหงพรบ.ธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.2544วาดวยการท�าธรกรรม

ทางอเลกทรอนกสภาครฐ ไดก�าหนดใหการท�า “ค�าขอ การอนญาต การจดทะเบยน ค�าสงทางปกครองการช�าระเงนการประกาศหรอการด�าเนนการใดๆตามกฎหมายกบหนวยงานของรฐหรอโดยหนวยงานของรฐถาไดกระท�าในรปของขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑและวธการทก�าหนดโดยพระราชกฤษฎกาใหน�าพระราชบญญตนมาใชบงคบและใหถอวามผลโดยชอบดวยกฎหมายเชนเดยวกบการด�าเนนการตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายในเรองนนก�าหนด” ทงนในพระราชกฤษฎกาอาจก�าหนดใหบคคลทเกยวของตองกระท�าหรองดเวนการกระท�าใดๆหรอใหหนวยงานของรฐออกระเบยบเพอก�าหนดรายละเอยดในบางกรณดวยกได

หมวด5คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส(มาตรา36–มาตรา43)ประกอบดวย1) รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนประธานกรรมการ2)ปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนรองประธานกรรมการ3)หวหนาส�านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส ส�านกงานปลดกระทรวง

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนฝายเลขานการของคณะกรรมการฯ4)กรรมการซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผทรงคณวฒทไดรบการสรรหาอกจ�านวน12คน

โดยในจ�านวนนเปนผทรงคณวฒในดานตอไปนดานละสองคน-การเงน-การพาณชยอเลกทรอนกส-นตศาสตร-วทยาการคอมพวเตอร-วทยาศาสตรหรอวศวกรรมศาสตร-สงคมศาสตร

คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส จดตงขนตามพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.2544

อ�านาจหนาท- เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเพอวางนโยบายการสงเสรมและพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส

ตลอดจนการแกปญหาและอปสรรคทเกยวของ-ตดตามดแลการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส-การเสนอแนะหรอใหค�าปรกษาตอรฐมนตรเพอการตราพระราชกฤษฎกา-ออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสเพอใหเปนไปตามกฎหมาย-ปฏบตการอนใดเพอใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสหรอกฎหมายอนหมวด6บทก�าหนดโทษ(มาตรา44–มาตรา46)ผประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสทมการกระท�าความผดดงตอไปน ม

โทษจ�าคกหรอปรบหรอทงจ�าทงปรบ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

1.ไมแจงหรอขนทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกา2.ไมไดรบอนญาต3.ฝาฝนบทบญญตของกฎหมาย


1.จงบอกความหมายของพาณชยอเลกทรอนกส2.จงบอกถงหลกการพนฐานส�าคญของพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ.

25443.จงบอกถงโครงสรางของพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส


1.พาณชยอเลกทรอนกสหมายถงการท�าธรกรรมทกรปแบบโดยครอบคลมถงการซอขายสนคา/บรการการเงนการโฆษณาโดยผานสออเลกทรอนกสประเภทตางๆโดยเฉพาะเครอขายทางอนเทอรเนต

2.พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.2544ยกรางขนตามกฎหมายแมแบบวาดวยการพาณชยอเลกทรอนกส และกฎหมายแมแบบวาดวยลายมอชออเลกทรอนกสของคณะกรรมาธการกฎหมายการคาระหวางประเทศแหงสหประชาชาตโดยมหลกการพนฐานทส�าคญคอ

2.1หลกความเทาเทยมกน หมายถง ความเทาเทยมระหวางการใชเอกสารทอยในรปของกระดาษและการใชขอมลคอมพวเตอรนนคอการตดตอสอสารหรอการผกนตสมพนธผานสอทอยในรปของกระดาษหรอการท�าธรกรรมผานสออเลกทรอนกสจะตองใหผลทางกฎหมายทเทาเทยมกน

2.2หลกความเปนกลางทางเทคโนโลยรวมทงหลกการความเปนกลางของสอ พระราชบญญตฉบบนไดเปดกวางรองรบการตดตอสอสารดวยวธการทางอเลกทรอนกสในทกรปแบบเชนบางชวงอาจมการจดท�าใหขอความอยในรปของดจทลบางชวงตดตอกนทางโทรพมพโทรสารหรอการตดตอกนผานทางคอมพวเตอรซงก�าหนดใหโปรแกรมอตโนมตกระท�าการแทนนอกจากนพระราชบญญตฉบบนยงวางหลกการเพอรองรบเทคโนโลยทงทมอยในปจจบนและทจะมการพฒนาขนในอนาคตดวย

2.3หลกเสรภาพในการแสดงเจตนา หมายถง เสรภาพของผท�าธรกรรมในการทจะแสดงเจตนาอยางไรกไดหลกการคอผท�าธรกรรมมอสระและเสรภาพในการทจะตกลงยกเวนเปนอยางอนไดโดยอาจตกลงใหคใหบรการใหกระท�าการหรองดเวนการกระท�าใดๆกไดตราบเทาทกฎหมายใหการรบรองวาการกระท�าดงกลาวสามารถกระท�าไดโดยการกระท�านนจะตองชอบดวยกฎหมาย กลาวคอ ตองไมผดกฎหมายและไมขดตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนและถกตองตามแบบทกฎหมายก�าหนด

3.พระราชบญญตฉบบนแบงออกเปน6หมวดหลกดงตอไปนหมวด1ธรกรรมทางอเลกทรอนกส (มาตรา7–มาตรา25)ประกอบดวย3องคประกอบหลก

ดงน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


1) หลกความเทาเทยมกน(functionalequivalentapproach)มาตรา7บทหลกมาตรา8-มาตรา12บทขยาย

2)หลกความเปนกลางทางเทคโนโลย(technologyneutrality)มาตรา4นยามลายมอชออเลกทรอนกสมาตรา9ลายมอชออเลกทรอนกส

3)หลกเสรภาพในการแสดงเจตนา(partyautonomy)มาตรา5มาตรา13-มาตรา24

หมวด2ลายมอชออเลกทรอนกส(มาตรา26–มาตรา31)หมวด3ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส(มาตรา32–มาตรา34)หมวด4ธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ(มาตรา35)หมวด5คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส(มาตรา36–มาตรา43)หมวด6บทก�าหนดโทษ(มาตรา44–มาตรา46)

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

บรรณานกรม

ธนตชงถาวรและเฉลมชยกกเกยรตกล.(2549).การจดการดานทรพยสนทางปญญา (Intellectual Property), การจดการนวตกรรมส�าหรบผบรหาร, ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย.งานสงเสรมภาพลกษณองคกรส�านกงานนวตกรรมแหงชาตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

ทรพยสนทางปญญาไทยสบคนจากhttp://www.inpthailand.org/ipthailand/index.php?lang=thราชกจจานเบกษา.พระราชบญญตลขสทธ (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๘.สบคนจากhttp://www.ratchakitcha.soc.

go.th/DATA/PDF/2558/A/006/7.PDF.กรมทรพยสนทางปญญา.กฎหมายลขสทธชวยขบเคลอน “Digital Economy” คมครองผสรางสรรคงาน บน

อนเทอรเนต ก�าหนดโทษการละเมด 10,000 – 400,000 หรอทงจ�าทงปรบ.

ภาคผนวก

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


พระราชบญญต

ลขสทธ

พ.ศ. ๒๕๓๗

ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๙ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๓๗

เปนปท ๔๙ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหประกาศวาโดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยลขสทธ

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค�าแนะน�าและยนยอมของรฐสภาดงตอไปน

มาตรา ๑พระราชบญญตนเรยกวา“พระราชบญญตลขสทธพ.ศ.๒๕๓๗”มาตรา ๒พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก�าหนดเกาสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา

เปนตนไปมาตรา ๓ใหยกเลกพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.๒๕๒๑มาตรา ๔ ในพระราชบญญตน“ผสรางสรรค”หมายความวาผท�าหรอผกอใหเกดงานสรางสรรคอยางใด

อยางหนงทเปนงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตน“ลขสทธ”หมายความวาสทธแตผเดยวทจะท�าการใดๆตามพระราชบญญตนเกยวกบงานทผสรางสรรค

ไดท�าขน“วรรณกรรม”หมายความวางานนพนธทท�าขนทกชนดเชนหนงสอจลสารสงเขยนสงพมพปาฐกถา

เทศนาค�าปราศรยสนทรพจนและใหหมายความรวมถงโปรแกรมคอมพวเตอรดวย“โปรแกรมคอมพวเตอร”หมายความวาค�าสง ชดค�าสงหรอสงอนใดทน�าไปใชกบเครองคอมพวเตอร

เพอใหเครองคอมพวเตอรท�างานหรอเพอใหไดรบผลอยางหนงอยางใด ทงน ไมวาจะเปนภาษาโปรแกรมคอมพวเตอรในลกษณะใด

“นาฏกรรม” หมายความวา งานเกยวกบการร�า การเตน การท�าทา หรอการแสดงทประกอบขนเปนเรองราวและใหหมายความรวมถงการแสดงโดยวธใบดวย

“ศลปกรรม”หมายความวางานอนมลกษณะอยางหนงอยางใดหรอหลายอยางดงตอไปน(๑)งานจตรกรรมไดแกงานสรางสรรครปทรงทประกอบดวยเสนแสงสหรอสงอนอยางใดอยางหนง

หรอหลายอยางรวมกนลงบนวสดอยางเดยวหรอหลายอยาง(๒)งานประตมากรรมไดแกงานสรางสรรครปทรงทเกยวกบปรมาตรทสมผสและจบตองได(๓)งานภาพพมพไดแกงานสรางสรรคภาพดวยกรรมวธทางการพมพและหมายความรวมถงแมพมพ

หรอแบบพมพทใชในการพมพดวย(๔)งานสถาปตยกรรม ไดแก งานออกแบบอาคารหรอสงปลกสราง งานออกแบบตกแตงภายในหรอ

ภายนอกตลอดจนบรเวณของอาคารหรอสงปลกสรางหรอการสรางสรรคหนจ�าลองของอาคารหรอสงปลกสราง

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

(๕)งานภาพถายไดแกงานสรางสรรคภาพทเกดจากการใชเครองมอบนทกภาพโดยใหแสงผานเลนซไปยงฟลมหรอกระจก และลางดวยน�ายาซงมสตรเฉพาะ หรอดวยกรรมวธใดๆ อนท�าใหเกดภาพขน หรอการบนทกภาพโดยเครองมอหรอวธการอยางอน

(๖)งานภาพประกอบ แผนท โครงสราง ภาพราง หรองานสรางสรรครปทรงสามมตอนเกยวกบภมศาสตรภมประเทศหรอวทยาศาสตร

(๗)งานศลปประยกตไดแกงานทน�าเอางานตาม(๑)ถง(๖)อยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกนไปใชประโยชนอยางอนนอกเหนอจากการชนชมในคณคาของตวงานดงกลาวนนเชนน�าไปใชสอยน�าไปตกแตงวสดหรอสงของอนเปนเครองใชหรอน�าไปใชเพอประโยชนทางการคา

ทงน ไมวางานตาม (๑) ถง (๗) จะมคณคาทางศลปะหรอไม และใหหมายความรวมถงภาพถายและแผนผงของงานดงกลาวดวย

“ดนตรกรรม” หมายความวา งานเกยวกบเพลงทแตงขนเพอบรรเลงหรอขบรองไมวาจะมท�านองและค�ารองหรอมท�านองอยางเดยว และใหหมายความรวมถงโนตเพลงหรอแผนภมเพลงทไดแยกและเรยบเรยงเสยงประสานแลว

“โสตทศนวสด”หมายความวางานอนประกอบดวยล�าดบของภาพโดยบนทกลงในวสดไมวาจะมลกษณะอยางใดอนสามารถทจะน�ามาเลนซ�าไดอกโดยใชเครองมอทจ�าเปนส�าหรบการใชวสดนนและใหหมายความรวมถงเสยงประกอบงานนนดวยถาม

“ภาพยนตร” หมายความวา โสตทศนวสดอนประกอบดวยล�าดบของภาพ ซงสามารถน�าออกฉาย ตอเนองไดอยางภาพยนตรหรอสามารถบนทกลงบนวสดอน เพอน�าออกฉายตอเนองไดอยางภาพยนตร และใหหมายความรวมถงเสยงประกอบภาพยนตรนนดวยถาม

“สงบนทกเสยง” หมายความวา งานอนประกอบดวยล�าดบของเสยงดนตร เสยงการแสดง หรอเสยง อนใดโดยบนทกลงในวสดไมวาจะมลกษณะใดๆอนสามารถทจะน�ามาเลนซ�าไดอกโดยใชเครองมอทจ�าเปนส�าหรบการใชวสดนนแตทงนมใหหมายความรวมถงเสยงประกอบภาพยนตรหรอเสยงประกอบโสตทศนวสดอยางอน

“นกแสดง”หมายความวา ผแสดง นกดนตร นกรอง นกเตน นกร�า และผซงแสดงทาทาง รองกลาวพากยแสดงตามบทหรอในลกษณะอนใด

“งานแพรเสยงแพรภาพ”หมายความวา งานทน�าออกสสาธารณชนโดยการแพรเสยงทางวทยกระจายเสยงการแพรเสยงและหรอภาพทางวทยโทรทศนหรอโดยวธอยางอนอนคลายคลงกน

“ท�าซ�า” หมายความรวมถง คดลอกไมวาโดยวธใดๆ เลยนแบบ ท�าส�าเนา ท�าแมพมพ บนทกเสยงบนทกภาพหรอบนทกเสยงและภาพจากตนฉบบจากส�าเนาหรอจากการโฆษณาในสวนอนเปนสาระส�าคญทงนไมวาทงหมดหรอบางสวนส�าหรบในสวนทเกยวกบโปรแกรมคอมพวเตอรใหหมายความถงคดลอกหรอท�าส�าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรจากสอบนทกใด ไมวาดวยวธใดๆ ในสวนอนเปนสาระส�าคญ โดยไมมลกษณะเปนการจดท�างานขนใหมทงนไมวาทงหมดหรอบางสวน

“ดดแปลง”หมายความวาท�าซ�าโดยเปลยนรปใหมปรบปรงแกไขเพมเตมหรอจ�าลองงานตนฉบบในสวนอนเปนสาระส�าคญโดยไมมลกษณะเปนการจดท�างานขนใหมทงนไมวาทงหมดหรอบางสวน

(๑)ในสวนทเกยวกบวรรณกรรม ใหหมายความรวมถง แปลวรรณกรรม เปลยนรปวรรณกรรมหรอรวบรวมวรรณกรรมโดยคดเลอกและจดล�าดบใหม

(๒)ในสวนทเกยวกบโปรแกรมคอมพวเตอร ใหหมายความรวมถง ท�าซ�าโดยเปลยนรปใหม ปรบปรงแกไขเพมเตมโปรแกรมคอมพวเตอรในสวนอนเปนสาระส�าคญโดยไมมลกษณะเปนการจดท�าขนใหม

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


(๓)ในสวนทเกยวกบนาฏกรรมใหหมายความรวมถงเปลยนงานทมใชนาฏกรรมใหเปนนาฏกรรมหรอเปลยนนาฏกรรมใหเปนงานทมใชนาฏกรรมทงนไมวาในภาษาเดมหรอตางภาษากน

(๔)ในสวนทเกยวกบศลปกรรมใหหมายความรวมถงเปลยนงานทเปนรปสองมตหรอสามมตใหเปนรปสามมตหรอสองมตหรอท�าหนจ�าลองจากงานตนฉบบ

(๕)ในสวนทเกยวกบดนตรกรรม ใหหมายความรวมถง จดล�าดบเรยบเรยงเสยงประสานหรอเปลยนค�ารองหรอท�านองใหม

“เผยแพรตอสาธารณชน”หมายความวาท�าใหปรากฏตอสาธารณชนโดยการแสดงการบรรยายการสวดการบรรเลงการท�าใหปรากฏดวยเสยงและหรอภาพการกอสรางการจ�าหนายหรอโดยวธอนใดซงงานทไดจดท�าขน

“การโฆษณา” หมายความวา การน�าส�าเนาจ�าลองของงานไมวาในรปหรอลกษณะอยางใดทท�าขนโดยความยนยอมของผสรางสรรคออกจ�าหนายโดยส�าเนาจ�าลองนนมปรากฏตอสาธารณชนเปนจ�านวนมากพอสมควรตามสภาพของงานนนแตทงนไมหมายความรวมถงการแสดงหรอการท�าใหปรากฏซงนาฏกรรมดนตรกรรมหรอภาพยนตรการบรรยายหรอการปาฐกถาซงวรรณกรรมการแพรเสยงแพรภาพเกยวกบงานใดการน�าศลปกรรมออกแสดงและการกอสรางงานสถาปตยกรรม

“พนกงานเจาหนาท”หมายความวาผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราชบญญตน“อธบด”หมายความวาอธบดกรมทรพยสนทางปญญาและใหหมายความรวมถงผซงอธบดกรมทรพยสน

ทางปญญามอบหมายดวย“คณะกรรมการ”หมายความวาคณะกรรมการลขสทธ“รฐมนตร”หมายความวารฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา ๕ใหรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ�านาจแตงตง

พนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงเพอปฏบตการตามพระราชบญญตนกฎกระทรวงนนเมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

หมวด ๑

ลขสทธ

สวนท ๑

งานอนมลขสทธ

มาตรา ๖งานอนมลขสทธตามพระราชบญญตน ไดแก งานสรางสรรคประเภทวรรณกรรม นาฏกรรมศลปกรรมดนตรกรรมโสตทศนวสดภาพยนตรสงบนทกเสยงงานแพรเสยงแพรภาพหรองานอนใดในแผนกวรรณคดแผนกวทยาศาสตรหรอแผนกศลปะของผสรางสรรคไมวางานดงกลาวจะแสดงออกโดยวธหรอรปแบบอยางใด

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

การคมครองลขสทธไมคลมถงความคด หรอขนตอน กรรมวธหรอระบบ หรอวธใชหรอท�างาน หรอ แนวความคดหลกการการคนพบหรอทฤษฎทางวทยาศาสตรหรอคณตศาสตร

มาตรา๗สงตอไปนไมถอวาเปนงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตน(๑)ขาวประจ�าวน และขอเทจจรงตางๆ ทมลกษณะเปนเพยงขาวสารอนมใชงานในแผนกวรรณคด

แผนกวทยาศาสตรหรอแผนกศลปะ(๒)รฐธรรมนญและกฎหมาย(๓)ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ ค�าสง ค�าชแจง และหนงสอโตตอบของกระทรวง ทบวง กรม หรอ

หนวยงานอนใดของรฐหรอของทองถน(๔)ค�าพพากษาค�าสงค�าวนจฉยและรายงานของทางราชการ(๕)ค�าแปลและการรวบรวมสงตางๆตาม (๑)ถง (๔)ทกระทรวงทบวงกรมหรอหนวยงานอนใด

ของรฐหรอของทองถนจดท�าขน

สวนท ๒

การไดมาซงลขสทธ

มาตรา ๘ใหผสรางสรรคเปนผมลขสทธในงานทตนไดสรางสรรคขนภายใตเงอนไขดงตอไปน(๑)ในกรณทยงไมไดมการโฆษณางาน ผสรางสรรคตองเปนผมสญชาตไทยหรออยในราชอาณาจกร

หรอเปนผมสญชาตหรออยในประเทศทเปนภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองลขสทธซงประเทศไทยเปนภาคอยดวยตลอดระยะเวลาหรอเปนสวนใหญในการสรางสรรคงานนน

(๒)ในกรณทไดมการโฆษณางานแลวการโฆษณางานนนในครงแรกไดกระท�าขนในราชอาณาจกรหรอในประเทศทเปนภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองลขสทธซงประเทศไทยเปนภาคอยดวยหรอในกรณทการโฆษณาครงแรกไดกระท�านอกราชอาณาจกรหรอในประเทศอนทไมเปนภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองลขสทธซงประเทศไทยเปนภาคอยดวย หากไดมการโฆษณางานดงกลาวในราชอาณาจกรหรอในประเทศทเปนภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองลขสทธซงประเทศไทยเปนภาคอยดวยภายในสามสบวนนบแตวนทไดมการโฆษณาครงแรกหรอผสรางสรรคเปนผมลกษณะตามทก�าหนดไวใน(๑)ในขณะทมการโฆษณางานครงแรก

ในกรณทผสรางสรรคตองเปนผมสญชาตไทยถาผสรางสรรคเปนนตบคคลนตบคคลนนตองเปนนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทย

มาตรา ๙ งานทผสรางสรรคไดสรางสรรคขนในฐานะพนกงานหรอลกจางถามไดท�าเปนหนงสอตกลงกนไวเปนอยางอนใหลขสทธในงานนนเปนของผสรางสรรคแตนายจางมสทธน�างานนนออกเผยแพรตอสาธารณชนไดตามทเปนวตถประสงคแหงการจางแรงงานนน

มาตรา ๑๐งานทผสรางสรรคไดสรางสรรคขนโดยการรบจางบคคลอนใหผวาจางเปนผมลขสทธในงานนนเวนแตผสรางสรรคและผวาจางจะไดตกลงกนไวเปนอยางอน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๑๑งานใดมลกษณะเปนการดดแปลงงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนโดยไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธใหผทไดดดแปลงนนมลขสทธในงานทไดดดแปลงตามพระราชบญญตนแตทงนไมกระทบกระเทอนสทธของเจาของลขสทธทมอยในงานของผสรางสรรคเดมทถกดดแปลง

มาตรา ๑๒งานใดมลกษณะเปนการน�าเอางานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนมารวบรวมหรอประกอบเขากนโดยไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธหรอเปนการน�าเอาขอมลหรอสงอนใดซงสามารถอานหรอถายทอดไดโดยอาศยเครองกลหรออปกรณอนใดมารวบรวมหรอประกอบเขากน หากผทไดรวบรวมหรอประกอบเขากนไดรวบรวมหรอประกอบเขากนซงงานดงกลาวขนโดยการคดเลอกหรอจดล�าดบในลกษณะซงมไดลอกเลยนงานของบคคลอน ใหผทไดรวบรวมหรอประกอบเขากนนนมลขสทธในงานทไดรวบรวมหรอประกอบเขากนตามพระราชบญญตนแตทงนไมกระทบกระเทอนสทธของเจาของลขสทธทมอยในงานหรอขอมลหรอสงอนใดของผสรางสรรคเดมทถกน�ามารวบรวมหรอประกอบเขากน

มาตรา ๑๓ใหน�ามาตรา๘มาตรา๙และมาตรา๑๐มาใชบงคบแกการมลขสทธตามมาตรา๑๑หรอมาตรา๑๒โดยอนโลม

มาตรา ๑๔กระทรวงทบวงกรมหรอหนวยงานอนใดของรฐหรอของทองถนยอมมลขสทธในงานทไดสรางสรรคขนโดยการจางหรอตามค�าสงหรอในความควบคมของตนเวนแตจะไดตกลงกนไวเปนอยางอนเปนลายลกษณอกษร

สวนท ๓

การคมครองลขสทธ

มาตรา ๑๕ ภายใตบงคบมาตรา ๙ มาตรา ๑๐ และมาตรา ๑๔ เจาของลขสทธยอมมสทธแตผเดยว ดงตอไปน

(๑)ท�าซ�าหรอดดแปลง(๒)เผยแพรตอสาธารณชน(๓)ใหเชาตนฉบบหรอส�าเนางานโปรแกรมคอมพวเตอรโสตทศนวสดภาพยนตรและสงบนทกเสยง(๔)ใหประโยชนอนเกดจากลขสทธแกผอน(๕)อนญาตใหผอนใชสทธตาม(๑)(๒)หรอ(๓)โดยจะก�าหนดเงอนไขอยางใดหรอไมกไดแตเงอนไข

ดงกลาวจะก�าหนดในลกษณะทเปนการจ�ากดการแขงขนโดยไมเปนธรรมไมไดการพจารณาวาเงอนไขตามวรรคหนง (๕) จะเปนการจ�ากดการแขงขนโดยไมเปนธรรมหรอไม ใหเปน

ไปตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทก�าหนดในกฎกระทรวงมาตรา ๑๖ในกรณทเจาของลขสทธตามพระราชบญญตนไดอนญาตใหผใดใชสทธตามมาตรา ๑๕ (๕)

ยอมไมตดสทธของเจาของลขสทธทจะอนญาตใหผอนใชสทธนนไดดวย เวนแตในหนงสออนญาตไดระบเปนขอหามไว

มาตรา ๑๗ลขสทธนนยอมโอนใหแกกนไดเจาของลขสทธอาจโอนลขสทธของตนทงหมดหรอแตบางสวนใหแกบคคลอนได และจะโอนใหโดยม

ก�าหนดเวลาหรอตลอดอายแหงการคมครองลขสทธกได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

การโอนลขสทธตามวรรคสองซงมใชทางมรดกตองท�าเปนหนงสอลงลายมอชอผโอนและผรบโอน ถาไมไดก�าหนดระยะเวลาไวในสญญาโอนใหถอวาเปนการโอนมก�าหนดระยะเวลาสบป

มาตรา ๑๘ผสรางสรรคงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนมสทธทจะแสดงวาตนเปนผสรางสรรคงานดงกลาว และมสทธทจะหามมใหผรบโอนลขสทธหรอบคคลอนใดบดเบอนตดทอนดดแปลงหรอท�าโดยประการอนใดแกงานนนจนเกดความเสยหายตอชอเสยงหรอเกยรตคณของผสรางสรรคและเมอผสรางสรรคถงแกความตายทายาทของผสรางสรรคมสทธทจะฟองรองบงคบตามสทธดงกลาวไดตลอดอายแหงการคมครองลขสทธทงนเวนแตจะไดตกลงกนไวเปนอยางอนเปนลายลกษณอกษร

สวนท ๔

ลขสทธ

มาตรา ๑๙ภายใตบงคบมาตรา๒๑และมาตรา๒๒ลขสทธตามพระราชบญญตนใหมอยตลอดอายของผสรางสรรค และมอยตอไปอกเปนเวลาหาสบป นบแตผสรางสรรคถงแกความตายในกรณทมผสรางสรรครวมลขสทธในงานดงกลาวใหมอยตลอดอายของผสรางสรรครวมและมอยตอไปอกเปนเวลาหาสบปนบแตผสรางสรรครวมคนสดทายถงแกความตาย

ถาผสรางสรรคหรอผสรางสรรครวมทกคนถงแกความตายกอนทไดมการโฆษณางานนน ใหลขสทธดงกลาวมอายหาสบปนบแตไดมการโฆษณาเปนครงแรก

ในกรณทผสรางสรรคเปนนตบคคลใหลขสทธมอายหาสบปนบแตผสรางสรรคไดสรางสรรคขนแตถาไดมการโฆษณางานนนในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหลขสทธมอายหาสบปนบแตไดมการโฆษณาเปนครงแรก

มาตรา ๒๐งานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนทไดสรางสรรคขนโดยผสรางสรรคใชนามแฝงหรอไมปรากฏชอผสรางสรรค ใหลขสทธมอายหาสบปนบแตไดสรางสรรคงานนนขน แตถาไดมการโฆษณางานนนในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหลขสทธมอายหาสบปนบแตไดมการโฆษณาเปนครงแรก

ในกรณทรตวผสรางสรรคใหน�ามาตรา๑๙มาใชบงคบโดยอนโลมมาตรา ๒๑ ลขสทธในงานภาพถายโสตทศนวสดภาพยนตรสงบนทกเสยงหรองานแพรเสยงแพรภาพ

ใหมอายหาสบปนบแตไดสรางสรรคงานนนขน แตถาไดมการโฆษณางานนนในระหวางระยะเวลาดงกลาว ใหลขสทธมอายหาสบปนบแตไดมการโฆษณาเปนครงแรก

มาตรา ๒๒ลขสทธในงานศลปประยกตใหมอายยสบหาปนบแตไดสรางสรรคงานนนขนแตถาไดมการโฆษณางานนนในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหลขสทธมอายยสบหาปนบแตไดมการโฆษณาเปนครงแรก

มาตรา ๒๓ลขสทธในงานทไดสรางสรรคขนโดยการจางหรอตามค�าสงหรอในความควบคมตามมาตรา๑๔ใหมอายหาสบปนบแตไดสรางสรรคงานนนขนแตถาไดมการโฆษณางานนนในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหลขสทธมอายหาสบปนบแตไดมการโฆษณาเปนครงแรก

มาตรา ๒๔การโฆษณางานตามมาตรา๑๙มาตรา๒๐มาตรา๒๑มาตรา๒๒หรอมาตรา๒๓อนเปนการเรมนบอายแหงการคมครองลขสทธหมายความถงการน�างานออกท�าการโฆษณาโดยความยนยอมของเจาของลขสทธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๒๕เมออายแหงการคมครองลขสทธครบก�าหนดในปใดถาวนครบก�าหนดอายแหงการคมครองลขสทธไมตรงกบวนสนปปฏทน หรอในกรณทไมอาจทราบวนครบก�าหนดอายแหงการคมครองลขสทธทแนนอนใหลขสทธยงคงมอยตอไปจนถงวนสนปปฏทนของปนน

มาตรา ๒๖ การน�างานอนมลขสทธออกท�าการโฆษณาภายหลงจากทอายแหงการคมครองลขสทธสนสดลงไมกอใหเกดลขสทธในงานนนๆขนใหม

สวนท ๕

การละเมดลขสทธ

มาตรา ๒๗การกระท�าอยางใดอยางหนงแกงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนโดยไมไดรบอนญาตตามมาตรา๑๕(๕)ใหถอวาเปนการละเมดลขสทธถาไดกระท�าดงตอไปน

(๑)ท�าซ�าหรอดดแปลง(๒)เผยแพรตอสาธารณชนมาตรา ๒๘การกระท�าอยางใดอยางหนงแกโสตทศนวสด ภาพยนตร หรอสงบนทกเสยงอนมลขสทธ

ตามพระราชบญญตนโดยไมไดรบอนญาตตามมาตรา๑๕(๕)ทงนไมวาในสวนทเปนเสยงและหรอภาพใหถอวาเปนการละเมดลขสทธถาไดกระท�าดงตอไปน

(๑)ท�าซ�าหรอดดแปลง(๒)เผยแพรตอสาธารณชน(๓)ใหเชาตนฉบบหรอส�าเนางานดงกลาวมาตรา ๒๙การกระท�าอยางใดอยางหนงแกงานแพรเสยงแพรภาพอนมลขสทธตามพระราชบญญตนโดย

ไมไดรบอนญาตตามมาตรา๑๕(๕)ใหถอวาเปนการละเมดลขสทธถาไดกระท�าดงตอไปน(๑)จดท�าโสตทศนวสดภาพยนตรสงบนทกเสยงหรองานแพรเสยงแพรภาพทงนไมวาทงหมดหรอ

บางสวน(๒)แพรเสยงแพรภาพซ�าทงนไมวาทงหมดหรอบางสวน(๓)จดใหประชาชนฟงและหรอชมงานแพรเสยงแพรภาพ โดยเรยกเกบเงนหรอผลประโยชนอยางอน

ในทางการคามาตรา ๓๐การกระท�าอยางใดอยางหนงแกโปรแกรมคอมพวเตอรอนมลขสทธตามพระราชบญญตนโดย

ไมไดรบอนญาตตามมาตรา๑๕(๕)ใหถอวาเปนการละเมดลขสทธถาไดกระท�าดงตอไปน(๑)ท�าซ�าหรอดดแปลง(๒)เผยแพรตอสาธารณชน(๓)ใหเชาตนฉบบหรอส�าเนางานดงกลาวมาตรา ๓๑ผใดรอยแลวหรอมเหตอนควรรวางานใดไดท�าขนโดยละเมดลขสทธของผอนกระท�าอยางใด

อยางหนงแกงานนนเพอหาก�าไรใหถอวาผนนกระท�าการละเมดลขสทธถาไดกระท�าดงตอไปน(๑)ขายมไวเพอขายเสนอขายใหเชาเสนอใหเชาใหเชาซอหรอเสนอใหเชาซอ(๒)เผยแพรตอสาธารณชน(๓)แจกจายในลกษณะทอาจกอใหเกดความเสยหายแกเจาของลขสทธ(๔)น�าหรอสงเขามาในราชอาณาจกร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

สวนท ๖

ขอยกเวนการละเมดลขสทธ

มาตรา ๓๒การกระท�าแกงานอนมลขสทธของบคคลอนตามพระราชบญญตนหากไมขดตอการแสวงหาประโยชนจากงานอนมลขสทธตามปกตของเจาของลขสทธและไมกระทบกระเทอนถงสทธอนชอบดวยกฎหมายของเจาของลขสทธเกนสมควรมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ

ภายใตบงคบบทบญญตในวรรคหนง การกระท�าอยางใดอยางหนงแกงานอนมลขสทธตามวรรคหนง มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธถาไดกระท�าดงตอไปน

(๑)วจยหรอศกษางานนนอนมใชการกระท�าเพอหาก�าไร(๒)ใชเพอประโยชนของตนเองหรอเพอประโยชนของตนเองและบคคลอนในครอบครวหรอญาตสนท(๓)ตชมวจารณหรอแนะน�าผลงานโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน(๔)เสนอรายงานขาวทางสอสารมวลชนโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน(๕)ท�าซ�า ดดแปลง น�าออกแสดง หรอท�าใหปรากฏ เพอประโยชนในการพจารณาของศาลหรอเจา

พนกงานซงมอ�านาจตามกฎหมายหรอในการรายงานผลการพจารณาดงกลาว(๖)ท�าซ�า ดดแปลง น�าออกแสดง หรอท�าใหปรากฏโดยผสอน เพอประโยชนในการสอนของตน อน

มใชการกระท�าเพอหาก�าไร(๗)ท�าซ�าดดแปลงบางสวนของงานหรอตดทอนหรอท�าบทสรปโดยผสอนหรอสถาบนศกษาเพอแจก

จายหรอจ�าหนายแกผเรยนในชนเรยนหรอในสถาบนศกษาทงนตองไมเปนการกระท�าเพอหาก�าไร(๘)น�างานนนมาใชเปนสวนหนงในการถามและตอบในการสอบมาตรา ๓๓การกลาวคดลอกเลยนหรออางองงานบางตอนตามสมควรจากงานอนมลขสทธตามพระ

ราชบญญตน โดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ ถาไดปฏบตตามมาตรา๓๒วรรคหนง

มาตรา ๓๔การท�าซ�าโดยบรรณารกษของหองสมดซงงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธหากการท�าซ�านนมไดมวตถประสงคเพอหาก�าไร และไดปฏบตตามมาตรา ๓๒ วรรคหนงในกรณดงตอไปน

(๑)การท�าซ�าเพอใชในหองสมดหรอใหแกหองสมดอน(๒)การท�าซ�างานบางตอนตามสมควรใหแกบคคลอนเพอประโยชนในการวจยหรอการศกษามาตรา ๓๕การกระท�าแกโปรแกรมคอมพวเตอรอนมลขสทธตามพระราชบญญตน มใหถอวาเปนการ

ละเมดลขสทธหากไมมวตถประสงคเพอหาก�าไรและไดปฏบตตามมาตรา๓๒วรรคหนงในกรณดงตอไปน(๑)วจยหรอศกษาโปรแกรมคอมพวเตอรนน(๒)ใชเพอประโยชนของเจาของส�าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรนน(๓)ตชมวจารณหรอแนะน�าผลงานโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในโปรแกรมคอมพวเตอร

นน(๔)เสนอรายงานขาวทางสอสารมวลชนโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในโปรแกรมคอมพวเตอร

นน(๕)ท�าส�าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรในจ�านวนทสมควรโดยบคคลผซงไดซอหรอไดรบโปรแกรมนนมา

จากบคคลอนโดยถกตองเพอเกบไวใชประโยชนในการบ�ารงรกษาหรอปองกนการสญหาย

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


(๖)ท�าซ�า ดดแปลง น�าออกแสดง หรอท�าใหปรากฏเพอประโยชนในการพจารณาของศาลหรอเจาพนกงานซงมอ�านาจตามกฎหมายหรอในการรายงานผลการพจารณาดงกลาว

(๗)น�าโปรแกรมคอมพวเตอรนนมาใชเปนสวนหนงในการถามและตอบในการสอบ(๘)ดดแปลงโปรแกรมคอมพวเตอรในกรณทจ�าเปนแกการใช(๙)จดท�าส�าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอเกบรกษาไวส�าหรบการอางองหรอคนควาเพอประโยชนของ

สาธารณชนมาตรา ๓๖การน�างานนาฏกรรมหรอดนตรกรรมออกแสดงเพอเผยแพรตอสาธารณชนตามความเหมาะสม

โดยมไดจดท�าขนหรอด�าเนนการเพอหาก�าไรเนองจากการจดใหมการเผยแพรตอสาธารณชนนนและมไดจดเกบคาเขาชมไมวาโดยทางตรงหรอโดยทางออมและนกแสดงไมไดรบคาตอบแทนในการแสดงนนมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ หากเปนการด�าเนนการโดยสมาคม มลนธ หรอองคกรอนทมวตถประสงคเพอการสาธารณกศลการศกษาการศาสนาหรอการสงคมสงเคราะหและไดปฏบตตามมาตรา๓๒วรรคหนง

มาตรา ๓๗การวาดเขยน การเขยนระบายส การกอสราง การแกะลายเสน การปน การแกะสลก การพมพภาพการถายภาพการถายภาพยนตรการแพรภาพหรอการกระท�าใดๆท�านองเดยวกนนซงศลปกรรมใดอนตงเปดเผยประจ�าอยในทสาธารณะนอกจากงานสถาปตยกรรมมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธในศลปกรรมนน

มาตรา ๓๘การวาดเขยนการเขยนระบายสการแกะลายเสนการปนการแกะสลกการพมพภาพการถายภาพ การถายภาพยนตรหรอการแพรภาพซงงานสถาปตยกรรมใด มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธในงานสถาปตยกรรมนน

มาตรา ๓๙การถายภาพหรอการถายภาพยนตรหรอการแพรภาพซงงานใดๆอนมศลปกรรมใดรวมอยเปนสวนประกอบดวยมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธในศลปกรรมนน

มาตรา ๔๐ในกรณทลขสทธในศลปกรรมใดมบคคลอนนอกจากผสรางสรรคเปนเจาของอยดวยการทผสรางสรรคคนเดยวกนไดท�าศลปกรรมนนอกในภายหลงในลกษณะทเปนการท�าซ�าบางสวนกบศลปกรรมเดมหรอใชแบบพมพภาพรางแผนผงแบบจ�าลองหรอขอมลทไดจากการศกษาทใชในการท�าศลปกรรมเดมถาปรากฏวาผสรางสรรคมไดท�าซ�าหรอลอกแบบในสวนอนเปนสาระส�าคญของศลปกรรมเดมมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธในศลปกรรมนน

มาตรา ๔๑อาคารใดเปนงานสถาปตยกรรมอนมลขสทธตามพระราชบญญตน การบรณะอาคารนนในรปแบบเดมมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ

มาตรา ๔๒ในกรณทอายแหงการคมครองลขสทธในภาพยนตรใดสนสดลงแลว มใหถอวาการน�าภาพยนตรนนเผยแพรตอสาธารณชนเปนการละเมดลขสทธในวรรณกรรมนาฏกรรม ศลปกรรม ดนตรกรรม โสตทศนวสดสงบนทกเสยงหรองานทใชจดท�าภาพยนตรนน

มาตรา ๔๓การท�าซ�า เพอประโยชนในการปฏบตราชการโดยเจาพนกงานซงมอ�านาจตามกฎหมายหรอตามค�าสงของเจาพนกงานดงกลาวซงงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตนและทอยในความครอบครองของทางราชการมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธถาไดปฏบตตามมาตรา๓๒วรรคหนง

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

หมวด ๒

สทธของนกแสดง

มาตรา ๔๔นกแสดงยอมมสทธแตผเดยวในการกระท�าอนเกยวกบการแสดงของตนดงตอไปน(๑)แพรเสยงแพรภาพ หรอเผยแพรตอสาธารณชนซงการแสดง เวนแตจะเปนการแพรเสยงแพรภาพ

หรอเผยแพรตอสาธารณชนจากสงบนทกการแสดงทมการบนทกไวแลว(๒)บนทกการแสดงทยงไมมการบนทกไวแลว(๓)ท�าซ�าซงสงบนทกการแสดงทมผบนทกไวโดยไมไดรบอนญาตจากนกแสดงหรอสงบนทกการแสดง

ทไดรบอนญาตเพอวตถประสงคอน หรอสงบนทกการแสดงทเขาขอยกเวนการละเมดสทธของนกแสดงตาม มาตรา๕๓

มาตรา ๔๕ผใดน�าสงบนทกเสยงการแสดงซงไดน�าออกเผยแพรเพอวตถประสงคทางการคาแลว หรอน�าส�าเนาของงานนนไปแพรเสยงหรอเผยแพรตอสาธารณชนโดยตรง ใหผนนจายคาตอบแทนทเปนธรรมแกนกแสดง ในกรณทตกลงคาตอบแทนไมได ใหอธบดเปนผมค�าสงก�าหนดคาตอบแทนทงน โดยใหค�านงถงอตราคาตอบแทนปกตในธรกจประเภทนน

ค�าสงของอธบดตามวรรคหนงคกรณอาจอทธรณตอคณะกรรมการไดภายในเกาสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงค�าสงของอธบดค�าวนจฉยของคณะกรรมการใหเปนทสด

มาตรา ๔๖ในกรณทการแสดงหรอการบนทกเสยงการแสดงใดมนกแสดงมากกวาหนงคนขนไปนกแสดงเหลานนอาจแตงตงตวแทนรวมเพอดแลหรอบรหารเกยวกบสทธของตนได

มาตรา ๔๗ใหนกแสดงมสทธในการแสดงตามมาตรา๔๔หากเปนไปตามเงอนไขดงตอไปน(๑)นกแสดงนนมสญชาตไทยหรอมถนทอยในราชอาณาจกรหรอ(๒)การแสดงหรอสวนใหญของการแสดงนนเกดขนในราชอาณาจกร หรอในประเทศทเปนภาคแหง

อนสญญาวาดวยการคมครองสทธของนกแสดงซงประเทศไทยเปนภาคอยดวยมาตรา ๔๘ใหนกแสดงมสทธไดรบคาตอบแทนตามมาตรา๔๕หากเปนไปตามเงอนไขดงตอไปน(๑)นกแสดงมสญชาตไทยหรอมถนทอยในราชอาณาจกรในขณะทมการบนทกเสยงการแสดงนนหรอ

ในขณะทเรยกรองสทธหรอ(๒)การบนทกเสยงการแสดงหรอสวนใหญของการบนทกเสยงการแสดงนนเกดขนในราชอาณาจกร

หรอในประเทศทเปนภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองสทธของนกแสดงซงประเทศไทยเปนภาคอยดวยมาตรา ๔๙สทธของนกแสดงตามมาตรา ๔๔ ใหมอายหาสบปนบแตวนสนปปฏทนของปทมการแสดง

ในกรณทมการบนทกการแสดงใหมอายหาสบปนบแตวนสนปปฏทนของปทมการบนทกการแสดงมาตรา ๕๐สทธของนกแสดงตามมาตรา๔๕ใหมอายหาสบปนบแตวนสนปปฏทนของปทไดมการบนทก

เสยงการแสดงมาตรา ๕๑สทธของนกแสดงตามมาตรา ๔๔ และมาตรา ๔๕ ยอมโอนใหแกกนได ไมวาทงหมดหรอ

บางสวนและจะโอนใหโดยมก�าหนดเวลาหรอตลอดอายแหงการคมครองกไดในกรณทมนกแสดงมากกวาหนงคนขนไปนกแสดงมสทธโอนเฉพาะสทธสวนทเปนของตนเทานนการโอนโดยทางอนนอกจากทางมรดกตองท�าเปนหนงสอลงลายมอชอผโอนและผรบโอนถาไมไดก�าหนด

ระยะเวลาไวในสญญาโอนใหถอวาเปนการโอนมก�าหนดระยะเวลาสามป

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๕๒ผใดกระท�าอยางใดอยางหนงตามมาตรา๔๔โดยไมไดรบอนญาตจากนกแสดงหรอไมจายคาตอบแทนตามมาตรา๔๕ใหถอวาผนนละเมดสทธของนกแสดง

มาตรา ๕๓ใหน�ามาตรา๓๒มาตรา๓๓มาตรา๓๔มาตรา๓๖มาตรา๔๒และมาตรา๔๓มาใชบงคบแกสทธของนกแสดงโดยอนโลม

หมวด ๓

การใชลขสทธในพฤตการณพเศษ

มาตรา ๕๔ผมสญชาตไทยซงประสงคจะขออนญาตใชลขสทธในงานทมการเผยแพรตอสาธารณชนในรปของสงพมพหรออยางอนทคลายคลงกนตามพระราชบญญตน เพอประโยชนในการเรยนการสอนหรอคนควาทมไดมวตถประสงคเพอหาก�าไรอาจยนค�าขอตออธบด โดยแสดงหลกฐานวาผขอไดขออนญาตใชลขสทธในการจดท�าค�าแปลเปนภาษาไทย หรอท�าซ�าส�าเนางานทไดเคยจดพมพงานแปลเปนภาษาไทยดงกลาวจากเจาของลขสทธ แตไดรบการปฏเสธหรอเมอไดใชเวลาอนสมควรแลวแตตกลงกนไมได ถาปรากฏวาในขณะทยนค�าขอ ดงกลาว

(๑)เจาของลขสทธมไดจดท�าหรออนญาตใหผใดจดท�าค�าแปลเปนภาษาไทยของงานดงกลาวออกท�าการโฆษณาภายในสามปหลงจากทไดมการโฆษณางานเปนครงแรกหรอ

(๒)เจาของลขสทธไดจดพมพค�าแปลงานของตนเปนภาษาไทยออกท�าการโฆษณาซงเมอพนก�าหนดสามปหลงจากทไดจดพมพค�าแปลงานดงกลาวครงสดทายไมมการจดพมพค�าแปลงานนนอกและไมมส�าเนาค�าแปลงานดงกลาวในทองตลาด

การขออนญาตตามวรรคหนงใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขดงตอไปน(๑)การขออนญาตตามวรรคหนงหามมใหอธบดมค�าสงอนญาตหากระยะเวลาตามวรรคหนง(๑)หรอ(๒)สนสดลงไมเกนหกเดอน(๒)ในกรณทอธบดมค�าสงอนญาต ใหผไดรบอนญาตมสทธแตเพยงผเดยวในการจดท�าค�าแปลหรอจด

พมพค�าแปลงานทไดรบอนญาตดงกลาวและในกรณทระยะเวลาในหนงสออนญาตยงไมสนสดลงหรอสนสดยงไมเกนหกเดอนหามมใหอธบดอนญาตใหบคคลอนจดท�าค�าแปลเปนภาษาไทยในงานลขสทธเดยวกนนนอก

(๓)หามมใหผไดรบอนญาตโอนสทธทไดรบอนญาตใหแกบคคลอน(๔)ถาเจาของลขสทธหรอผไดรบอนญาตใหใชสทธของเจาของลขสทธแสดงตออธบดวาตนไดจดท�า

ค�าแปลเปนภาษาไทย หรอจดพมพค�าแปลงานดงกลาวเปนภาษาไทย โดยมเนอหาเหมอนกนกบสงพมพทไดรบอนญาตตามมาตรา๕๕และจ�าหนายสงพมพนนในราคาทเหมาะสมโดยเปรยบเทยบกบงานอนในลกษณะเดยวกนทจ�าหนายในประเทศไทยใหอธบดมค�าสงวาหนงสออนญาตทออกใหแกผไดรบอนญาตเปนอนสนสดลงและแจงใหผไดรบอนญาตทราบถงค�าสงดงกลาวโดยไมชกชาส�าเนาสงพมพทจดท�าหรอจดพมพขนกอนทอธบดมค�าสงใหหนงสออนญาตสนสดลงผไดรบอนญาตมสทธทจะจ�าหนายส�าเนาดงกลาวจนกวาจะหมดสนไป

(๕)หามมใหผไดรบอนญาตสงออกไปนอกราชอาณาจกรซงส�าเนาสงพมพทไดรบอนญาตใหจดแปลหรอจดท�าเปนภาษาไทยดงกลาวเวนแตจะเขาเงอนไขดงตอไปน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

(ก)ผรบทอยตางประเทศเปนบคคลสญชาตไทย(ข)สงพมพดงกลาวใชเพอวตถประสงคในการเรยนการสอนหรอคนควา(ค)การสงสงพมพดงกลาวจะตองไมเปนไปเพอการคาและ(ง)ประเทศทสงพมพถกสงไปดงกลาวจะตองอนญาตใหประเทศไทยสงหรอแจกจายสงพมพ

ดงกลาวในประเทศนนมาตรา ๕๕เมอไดรบค�าขอตามมาตรา๕๔ใหอธบดด�าเนนการใหมการตกลงกนระหวางคกรณในเรอง

คาตอบแทนและเงอนไขการใชลขสทธในกรณทตกลงกนไมไดใหอธบดเปนผพจารณามค�าสงก�าหนดคาตอบแทนทเปนธรรมโดยใหค�านงถงอตราคาตอบแทนปกตในธรกจประเภทนนและอาจก�าหนดเงอนไขการใชลขสทธตามทเหนสมควร

เมอไดมการก�าหนดคาตอบแทนและเงอนไขการใชลขสทธแลวใหอธบดออกหนงสออนญาตใหแกผขอใชลขสทธ

ค�าสงของอธบดตามวรรคหนงคกรณอาจอทธรณตอคณะกรรมการไดภายในเกาสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงค�าสงของอธบดค�าวนจฉยของคณะกรรมการใหเปนทสด

หมวด ๔

คณะกรรมการลขสทธ

มาตรา ๕๖ใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา“คณะกรรมการลขสทธ”ประกอบดวยปลดกระทรวงพาณชยเปนประธานกรรมการและกรรมการผทรงคณวฒซงคณะรฐมนตรแตงตงอกไมเกนสบสองคน ในจ�านวนนจะตองแตงตงจากผแทนของสมาคมเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงและผแทนของสมาคมผใชงานลขสทธหรอสทธของนกแสดงเปนจ�านวนไมนอยกวาหกคนเปนกรรมการ

คณะกรรมการจะแตงตงบคคลใดเปนเลขานการและผชวยเลขานการกไดมาตรา ๕๗กรรมการผทรงคณวฒมวาระอยในต�าแหนงคราวละสองปกรรมการซงพนจากต�าแหนงอาจ

ไดรบแตงตงอกไดในกรณทกรรมการพนจากต�าแหนงกอนวาระ หรอในกรณทคณะรฐมนตรแตงตงกรรมการเพมขนใน

ระหวางทกรรมการซงแตงตงไวแลวยงมวาระอยในต�าแหนงใหผไดรบแตงตงใหด�ารงต�าแหนงแทนหรอเปนกรรมการเพมขนอยในต�าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงไดแตงตงไวแลว

มาตรา ๕๘กรรมการผทรงคณวฒพนจากต�าแหนงกอนวาระเมอ(๑)ตาย(๒)ลาออก(๓)คณะรฐมนตรใหออก(๔)เปนบคคลลมละลาย(๕)เปนคนไรความสามารถหรอเสมอนไรความสามารถหรอ(๖)ไดรบโทษจ�าคกโดยค�าพพากษาถงทสดใหจ�าคกเวนแตโทษส�าหรบความผดทไดกระท�าโดยประมาท

หรอความผดลหโทษ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๕๙การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ�านวนกรรมการทงหมดจงเปนองคประชมถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทไดใหกรรมการทมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชมการวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก

กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนนถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนไดอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มาตรา ๖๐คณะกรรมการมอ�านาจหนาทดงน(๑)ใหค�าแนะน�าหรอค�าปรกษาแกรฐมนตรในการออกกฎกระทรวงตามพระราชบญญตน(๒)วนจฉยอทธรณค�าสงของอธบดตามมาตรา๔๕และมาตรา๕๕(๓)สงเสรมหรอสนบสนนสมาคมหรอองคกรของผสรางสรรคหรอนกแสดงเกยวกบการด�าเนนการเพอ

จดเกบคาตอบแทนจากบคคลอนทใชงานอนมลขสทธหรอสทธของนกแสดงและการคมครองหรอปกปองสทธหรอประโยชนอนใดตามพระราชบญญตน

(๔)พจารณาเรองอนๆตามทรฐมนตรมอบหมายใหคณะกรรมการมอ�านาจแตงตงคณะอนกรรมการเพอพจารณาหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดตามทคณะกรรมการมอบหมายกไดและใหน�ามาตรา๕๙มาใชบงคบแกการประชมของคณะอนกรรมการโดยอนโลม

ในการปฏบตหนาทใหคณะกรรมการหรอคณะอนกรรมการมอ�านาจออกค�าสงเปนหนงสอเรยกบคคลใดมาใหถอยค�าหรอใหสงเอกสารหรอวตถใดๆมาเพอประกอบการพจารณาไดตามความจ�าเปน

หมวด ๕

ลขสทธและสทธของนกแสดงระหวางประเทศ

มาตรา ๖๑งานอนมลขสทธของผสรางสรรคและสทธของนกแสดงของประเทศทเปนภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองลขสทธหรออนสญญาวาดวยการคมครองสทธของนกแสดงซงประเทศไทยเปนภาคอยดวยหรองานอนมลขสทธขององคกรระหวางประเทศ ซงประเทศไทยรวมเปนสมาชกอยดวยยอมไดรบความคมครองตาม พระราชบญญตนใหรฐมนตรมอ�านาจประกาศรายชอประเทศภาคแหงอนสญญาวาดวยการคมครองลขสทธหรออนสญญาวาดวยการคมครองสทธของนกแสดงในราชกจจานเบกษา

หมวด ๖

คดเกยวกบลขสทธและสทธของนกแสดง

มาตรา ๖๒คดเกยวกบลขสทธหรอสทธของนกแสดงตามพระราชบญญตน ไมวาจะเปนคดแพงหรอ คดอาญา ใหสนนษฐานไวกอนวางานทมการฟองรองในคดนน เปนงานอนมลขสทธหรอสทธของนกแสดงตาม พระราชบญญตน และโจทกเปนเจาของลขสทธ หรอสทธของนกแสดงในงานดงกลาว เวนแตจ�าเลยจะโตแยงวาไมมผใดเปนเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงหรอโตแยงสทธของโจทก

งานใดมชอหรอสงทใชแทนชอของบคคลใดทอางวาตนเปนเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงแสดงไวใหสนนษฐานไวกอนวาบคคลซงเปนเจาของชอหรอสงทใชแทนชอนนเปนผสรางสรรคหรอนกแสดง

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

งานใดไมมชอหรอสงทใชแทนชอแสดงไวหรอมชอหรอสงทใชแทนชอแสดงไวแตมไดอางวาเปนเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดง และมชอหรอสงใดทใชแทนชอของบคคลอนซงอางวาเปนผพมพ ผโฆษณา หรอ ผพมพและผโฆษณาแสดงไวใหสนนษฐานไวกอนวาบคคลซงเปนผพมพผโฆษณาหรอผพมพและผโฆษณานนเปนเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงในงานนน

มาตรา ๖๓หามมใหฟองคดละเมดลขสทธหรอสทธของนกแสดงเมอพนก�าหนดสามปนบแตวนทเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงรถงการละเมดและรตวผกระท�าละเมดแตทงนตองไมเกนสบปนบแตวนทมการละเมดลขสทธหรอสทธของนกแสดง

มาตรา ๖๔ในกรณทมการละเมดลขสทธหรอสทธของนกแสดง ศาลมอ�านาจสงใหผละเมดชดใชคา เสยหายแกเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงตามจ�านวนทศาลเหนสมควรโดยค�านงถงความรายแรงของความ เสยหายรวมทงการสญเสยประโยชนและคาใชจายอนจ�าเปนในการบงคบตามสทธของเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงดวย

มาตรา ๖๕ในกรณทมหลกฐานโดยชดแจงวาบคคลใดกระท�าการหรอก�าลงจะกระท�าการอยางใดอยางหนงอนเปนการละเมดลขสทธหรอสทธของนกแสดงเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงอาจขอใหศาลมค�าสงใหบคคลดงกลาวระงบหรอละเวนการกระท�าดงกลาวนนได

ค�าสงของศาลตามวรรคหนงไมตดสทธของเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงในการเรยกรองคา เสยหายตามมาตรา๖๔

มาตรา ๖๖ความผดตามพระราชบญญตนเปนความผดอนยอมความได

หมวด ๗

พนกงานเจาหนาท

มาตรา ๖๗เพอประโยชนในการปฏบตการใหเปนไปตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทเปน เจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญาและใหพนกงานเจาหนาทมอ�านาจและหนาทดงตอไปน

(๑) เขาไปในอาคาร สถานทท�าการ สถานทผลต หรอสถานทเกบสนคาของบคคลใดในเวลาระหวางพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาท�าการของสถานทนนหรอเขาไปในยานพาหนะเพอตรวจคนสนคาหรอตรวจสอบเมอมเหตอนควรสงสยวามการกระท�าความผดตามพระราชบญญตน

(๒) ยดหรออายดเอกสารหรอสงของทเกยวของกบการกระท�าความผดเพอประโยชนในการด�าเนนคดในกรณมเหตอนควรสงสยวามการกระท�าความผดตามพระราชบญญตน

(๓) สงใหบคคลใดๆมาใหถอยค�าหรอใหสงบญช เอกสารหรอหลกฐานอนในกรณมเหตอนควรเชอวาถอยค�าสมดบญชเอกสารหรอหลกฐานดงกลาวมประโยชนแกการคนพบหรอใชเปนพยานหลกฐานในการพสจนการกระท�าความผดตามพระราชบญญตน

ในการปฏบตหนาทของพนกงานเจาหนาทใหผซงเกยวของอ�านวยความสะดวกตามสมควรมาตรา ๖๘ในการปฏบตหนาท พนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจ�าตวแกบคคลซงเกยวของบตร

ประจ�าตวพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรก�าหนด

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


หมวด ๘


มาตรา ๖๙ผใดกระท�าการละเมดลขสทธหรอสทธของนกแสดงตามมาตรา๒๗มาตรา๒๘มาตรา๒๙มาตรา๓๐หรอมาตรา๕๒ตองระวางโทษปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท

ถาการกระท�าความผดตามวรรคหนงเปนการกระท�าเพอการคา ผกระท�าตองระวางโทษจ�าคกตงแต หกเดอนถงสปหรอปรบตงแตหนงแสนบาทถงแปดแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๗๐ผใดกระท�าการละเมดลขสทธตามมาตรา๓๑ตองระวางโทษปรบตงแตหนงหมนบาทถงหนงแสนบาท

ถาการกระท�าความผดตามวรรคหนงเปนการกระท�าเพอการคาผกระท�าตองระวางโทษจ�าคกตงแตสามเดอนถงสองปหรอปรบตงแตหาหมนบาทถงสแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๗๑ ผใดไมมาใหถอยค�าหรอไมสงเอกสารหรอวตถใดๆตามทคณะกรรมการหรอคณะอนกรรมการสงตามมาตรา๖๐วรรคสามตองระวางโทษจ�าคกไมเกนสามเดอนหรอปรบไมเกนหาหมนบาทหรอทจ�าทงปรบ

มาตรา ๗๒ผใดขดขวางหรอไมอ�านวยความสะดวกแกพนกงานเจาหนาทซงปฏบตหนาทตามมาตรา๖๗ หรอฝาฝนหรอไมปฏบตตามค�าสงของพนกงานเจาหนาทซงสงตามมาตรา ๖๗ ตองระวางโทษจ�าคกไมเกนสามเดอนหรอปรบไมเกนหาหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๗๓ผใดกระท�าความผดตองระวางโทษตามพระราชบญญตนเมอพนโทษแลวยงไมครบก�าหนดหาปกระท�าความผดตอพระราชบญญตนอกตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก�าหนดไวส�าหรบความผดนน

มาตรา ๗๔ในกรณทนตบคคลกระท�าความผดตามพระราชบญญตนใหถอวากรรมการหรอผจดการทกคนของนตบคคลนนเปนผรวมกระท�าผดกบนตบคคลนนเวนแตจะพสจนไดวาการกระท�าของนตบคคลนนไดกระท�าโดยตนมไดรเหนหรอยนยอมดวย

มาตรา ๗๕บรรดาสงทไดท�าขนหรอน�าเขามาในราชอาณาจกรอนเปนการละเมดลขสทธหรอสทธของนกแสดงตามพระราชบญญตนและยงเปนกรรมสทธของผกระท�าความผดตามมาตรา๖๙หรอมาตรา๗๐ใหตกเปนของเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงสวนสงทไดใชในการกระท�าความผดใหรบเสยทงสน

มาตรา ๗๖คาปรบทไดช�าระตามค�าพพากษาใหจายแกเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงเปนจ�านวนกงหนง แตทงนไมเปนการกระทบกระเทอนถงสทธของเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงทจะฟองเรยกคา เสยหายในทางแพงส�าหรบสวนทเกนจ�านวนเงนคาปรบทเจาของลขสทธหรอสทธของนกแสดงไดรบแลวนน

มาตรา ๗๗ความผดตามมาตรา๖๙วรรคหนงและมาตรา๗๐วรรคหนงใหอธบดมอ�านาจเปรยบเทยบปรบได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๗๘งานอนมลขสทธอยแลวตามพระราชบญญตคมครองวรรณกรรมและศลปกรรมพทธศกราช๒๔๗๔หรอพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.๒๕๒๑ในวนทพระราชบญญตนใชบงคบใหไดรบความคมครองลขสทธตามพระราชบญญตน

งานทไดจดท�าขนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และไมมลขสทธตามพระราชบญญตคมครองวรรณกรรมและศลปกรรมพทธศกราช๒๔๗๔หรอพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.๒๕๒๑แตเปนงานทไดรบความคมครองลขสทธตามพระราชบญญตนใหไดรบความคมครองลขสทธตามพระราชบญญตน

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

ชวนหลกภยนายกรฐมนตร


ลขสทธ (ฉบบท ๓)

พ.ศ. ๒๕๕๘

ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๓๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๘

เปนปท ๗๐ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชมพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯใหประกาศวาโดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยลขสทธจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค�าแนะน�าและยนยอมของสภานตบญญตแหงชาตดงตอไปน

มาตรา ๑พระราชบญญตนเรยกวา“พระราชบญญตลขสทธ(ฉบบท๓)พ.ศ.๒๕๕๘”มาตรา ๒พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก�าหนดหกสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา

เปนตนไปมาตรา ๓ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๒๘/๑ แหงพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. ๒๕๓๗ “มาตรา

๒๘/๑การท�าซ�าโดยการบนทกเสยงหรอภาพหรอทงเสยงและภาพจากภาพยนตรอนมลขสทธตามพระราชบญญตนในโรงภาพยนตรตามกฎหมายวาดวยภาพยนตรและวดทศนไมวาทงหมดหรอแตบางสวนโดยไมไดรบอนญาตตามมาตรา๑๕ (๕) ในระหวางการฉายในโรงภาพยนตร ใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ และมใหน�ามาตรา๓๒วรรคสอง(๒)มาใชบงคบ”

มาตรา ๔ใหเพมความตอไปนเปน(๙)ของวรรคสองของมาตรา๓๒แหงพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.๒๕๓๗“(๙)ท�าซ�าหรอดดแปลงเพอประโยชนของคนพการทไมสามารถเขาถงงานอนมลขสทธอนเนองมาจากความบกพรองทางการเหน การไดยน สตปญญา หรอการเรยนร หรอความบกพรองอนตามทก�าหนดใน กฎกระทรวงโดยตองไมเปนการกระท�าเพอหาก�าไรทงนรปแบบของการท�าซ�าหรอดดแปลงตามความจ�าเปนของ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


คนพการและองคกรผจดท�ารวมทงหลกเกณฑและวธการด�าเนนการเพอท�าซ�าหรอดดแปลงใหเปนไปตามทรฐมนตรประกาศก�าหนดในราชกจจานเบกษา”

มาตรา ๕ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา๖๙/๑แหงพระราชบญญตลขสทธพ.ศ.๒๕๓๗“มาตรา๖๙/๑ผใดกระท�าการละเมดลขสทธตามมาตรา ๒๘/๑ ตองระวางโทษจ�าคก ตงแตหกเดอนถงสป หรอปรบตงแตหนงแสนบาทถงแปดแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ”

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

พลเอกประยทธจนทรโอชานายกรฐมนตร


วาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550

พระราชบญญตวาดวยการผดเกยวกบคอมพวเตอรพ.ศ.2550มทงหมด30มาตราแบงเปน2หมวดโดยในหมวดท1กลาวถงฐานความผดเกยวกบระบบคอมพวเตอรและหมวดท2กลาวถงขอบเขตอ�านาจในการใชกฎหมายของเจาหนาท

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวาดวยการความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.๒๕๕๐”

มาตรา ๒พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก�าหนดสามสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา ๓ในพระราชบญญตน“ระบบคอมพวเตอร”หมายความวาอปกรณหรอชดอปกรณของคอมพวเตอรทเชอมการท�างานเขาดวย

กนโดยไดมการก�าหนดค�าสงชดค�าสงหรอสงอนใดและแนวทางปฏบตงานใหอปกรณหรอชดอปกรณท�าหนาทประมวลผลขอมลโดยอตโนมต

“ขอมลคอมพวเตอร”หมายความวาขอมลขอความค�าสงชดค�าสงหรอสงอนใดบรรดาทอยในระบบคอมพวเตอรในสภาพทระบบคอมพวเตอรอาจประมวลผลได และใหหมายความรวมถงขอมลอเลกทรอนกสตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสดวย

“ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร” หมายความวา ขอมลเกยวกบการตดตอสอสารของระบบคอมพวเตอรซงแสดงถงแหลงก�าเนดตนทางปลายทางเสนทางเวลาวนทปรมาณระยะเวลาชนดของบรการหรออนๆทเกยวของกบการตดตอสอสารของระบบคอมพวเตอรนน

“ผใหบรการ”หมายความวา(๑)ผใหบรการแกบคคลอนในการเขาสอนเทอรเนต หรอใหสามารถตดตอถงกนโดยประการอน โดย

ผานทางระบบคอมพวเตอรทงน ไมวาจะเปนการใหบรการในนามของตนเองหรอในนามหรอเพอประโยชนของบคคลอน

(๒)ผใหบรการเกบรกษาขอมลคอมพวเตอรเพอประโยชนของบคคลอน“ผใชบรการ”หมายความวาผใชบรการของผใหบรการไมวาตองเสยคาใชบรการหรอไมกตาม“พนกงานเจาหนาท”หมายความวาผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราชบญญตน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

“รฐมนตร”หมายความวารฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา ๔ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารรกษาการตามพระราชบญญต

นและใหมอ�านาจออกกฎกระทรวงเพอปฏบตการตามพระราชบญญตนกฎกระทรวงนนเมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

หมวด ๑

ความผดเกยวกบคอมพวเตอร

มาตรา ๕ ผใดเขาถงโดยมชอบซงระบบคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะและมาตรการนนมไดมไวส�าหรบตนตองระวางโทษไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหนงหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๖ ผใดลวงรมาตรการปองกนการเขาถงระบบคอมพวเตอรทผอนจดท�าขนเปนการเฉพาะถาน�ามาตรการดงกลาวไปเปดเผยโดยมชอบในประการทนาจะเกดความเสยหายแกผอน ตองระวางโทษไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนสองหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๗ ผใดเขาถงโดยมชอบซงขอมลคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะ และมาตรการนนมไดมไวส�าหรบตนตองระวางโทษไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๘ผใดดวยประการใดโดยมชอบดวยวธการทางอเลกทรอนกสเพอดกรบไวซงขอมลคอมพวเตอรของผอนทอยระหวางการสงในระบบคอมพวเตอรและขอมลคอมพวเตอรนนมไดมไวเพอประโยชนสาธารณะหรอเพอใหบคคลทวไปใชประโยชนไดตองระวางโทษไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๙ ผใดท�าใหเสยหาย ท�าลาย แกไข เปลยนแปลง หรอเพมเตมไมวาทงหมดหรอบางสวน ซงขอมลคอมพวเตอรของผอนโดยมชอบตองระวางโทษไมเกนหาปหรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๑๐ ผใดดวยประการใดโดยมชอบ เพอใหการท�างานของระบบคอมพวเตอรของผอนถกระงบชะลอขดขวางหรอรบกวนจนไมสามารถท�างานตามปกตไดตองระวางโทษไมเกนหาปหรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๑๑ผใดสงขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกสแกบคคลอนโดยปกปดหรอปลอมแปลงแหลงทมาของการสงขอมลดงกลาว อนเปนการรบกวนการใชระบบคอมพวเตอรของบคคลอนโดยปกตสข ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงแสนบาท

มาตรา ๑๒ถาการความผดตามมาตรา๙หรอมาตรา๑๐(๑)กอใหเกดความเสยหายแกประชาชน ไมวาความเสยหายนนจะเกดขนในทนทหรอในภายหลงและ

ไมวาจะเกดขนพรอมกนหรอไมตองระวางโทษไมเกนสบปและปรบไมเกนสองแสนบาท(๒)เปนการโดยประการทนาจะเกดความเสยหายตอขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอรทเกยวกบ

การรกษาความมนคงปลอดภยของประเทศ ความปลอดภยสาธารณะ ความมนคงในทางเศรษฐกจของประเทศหรอการบรการสาธารณะหรอเปนการตอขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอรทมไวเพอประโยชนสาธารณะตองระวางโทษตงแตสามปถงสบหาปและปรบตงแตหกหมนบาทถงสามแสนบาท

ถาการความผดตาม(๒)เปนเหตใหผอนถงแกความตายตองระวางโทษตงแตสบปถงยสบปมาตรา ๑๓ผใดจ�าหนายหรอเผยแพรชดค�าสงทจดท�าขนโดยเฉพาะเพอน�าไปใชเปนเครองมอในการความ

ผดตามมาตรา๕มาตรา๖มาตรา๗มาตรา๘มาตรา๙มาตรา๑๐หรอ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๑๑ตองระวางโทษไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนสองหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบมาตรา ๑๔ ผใดความผดทระบไวดงตอไปน ตองระวางโทษไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท

หรอทงจ�าทงปรบ(๑)น�าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรปลอมไมวาทงหมดหรอบางสวน หรอขอมล

คอมพวเตอรอนเปนเทจโดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกผอนหรอประชาชน(๒)น�าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประการทนาจะเกดความเสยหาย

ตอความมนคงของประเทศหรอกอใหเกดความตนตระหนกแกประชาชน(๓)น�าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใดๆอนเปนความผดเกยวกบความมนคงแหงราช

อาณาจกรหรอความผดเกยวกบการกอการรายตามประมวลกฎหมายอาญา(๔)น�าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใดๆ ทมลกษณะอนลามกและขอมลคอมพวเตอร

นนประชาชนทวไปอาจเขาถงได(๕)เผยแพรหรอสงตอซงขอมลคอมพวเตอรโดยรอยแลววาเปนขอมลคอมพวเตอรตาม (๑) (๒) (๓)

หรอ(๔)มาตรา ๑๕ ผใหบรการผใดจงใจสนบสนนหรอยนยอมใหมการความผดตามมาตรา ๑๔ ในระบบ

คอมพวเตอรทอยในความควบคมของตนตองระวางโทษเชนเดยวกบผความผดตามมาตรา๑๔มาตรา ๑๖ผใดน�าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปอาจเขาถงไดซงขอมลคอมพวเตอรทปรากฏ

เปนภาพของผอน และภาพนนเปนภาพทเกดจากการสรางขน ตดตอ เตม หรอดดแปลงดวยวธการทางอเลกทรอนกสหรอวธการอนใดทงน โดยประการทนาจะท�าใหผอนนนเสยชอเสยงถกดหมนถกเกลยดชงหรอไดรบความอบอายตองระวางโทษไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

ถาการตามวรรคหนงเปนการน�าเขาขอมลคอมพวเตอรโดยสจรตผไมมความผดความผดตามวรรคหนงเปนความผดอนยอมความได

ถาผเสยหายในความผดตามวรรคหนงตายเสยกอนรองทกข ใหบดา มารดา คสมรส หรอ บตรของ ผเสยหายรองทกขไดและใหถอวาเปนผเสยหาย

มาตรา ๑๗ผใดความผดตามพระราชบญญตนนอกราชอาณาจกรและ(๑)ผความผดนนเปนคนไทย และรฐบาลแหงประเทศทความผดไดเกดขนหรอผเสยหายไดรองขอให

ลงโทษหรอ(๒)ผความผดนนเปนคนตางดาว และรฐบาลไทยหรอคนไทยเปนผเสยหายและผเสยหายไดรองขอให

ลงโทษจะตองรบโทษภายในราชอาณาจกร

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

หมวด ๒

พนกงานเจาหนาท

มาตรา ๑๘ภายใตบงคบมาตรา๑๙เพอประโยชนในการสบสวนและสอบสวนในกรณทมเหตอนควรเชอไดวามการความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทมอ�านาจอยางหนงอยางใด ดงตอไปน เฉพาะทจ�าเปนเพอประโยชนในการใชเปนหลกฐานเกยวกบการความผดและหาตวผความผด

(๑)มหนงสอสอบถามหรอเรยกบคคลทเกยวของกบการความผดตามพระราชบญญตนมาเพอใหถอยค�าสงค�าชแจงเปนหนงสอหรอสงเอกสารขอมลหรอหลกฐานอนใดทอยในรปแบบทสามารถเขาใจได

(๒)เรยกขอมลจราจรทางคอมพวเตอรจากผใหบรการเกยวกบการตดตอสอสารผานระบบคอมพวเตอรหรอจากบคคลอนทเกยวของ

(๓)สงใหผใหบรการสงมอบขอมลเกยวกบผใชบรการทตองเกบตามมาตรา๒๖หรอทอยในความครอบครองหรอควบคมของผใหบรการใหแกพนกงานเจาหนาท

(๔) ท�าส�าเนาขอมลคอมพวเตอรขอมลจราจรทางคอมพวเตอรจากระบบคอมพวเตอรทมเหตอนควรเชอไดวามการความผดตามพระราชบญญตน ในกรณทระบบคอมพวเตอรนนยง มไดอยในความครอบครองของพนกงานเจาหนาท

(๕)สงใหบคคลซงครอบครองหรอควบคมขอมลคอมพวเตอรหรออปกรณทใชเกบขอมลคอมพวเตอรสงมอบขอมลคอมพวเตอรหรออปกรณดงกลาวใหแกพนกงานเจาหนาท

(๖)ตรวจสอบหรอเขาถงระบบคอมพวเตอร ขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรออปกรณทใชเกบขอมลคอมพวเตอรของบคคลใด อนเปนหลกฐานหรออาจใชเปนหลกฐานเกยวกบการความผดหรอเพอสบสวนหาตวผความผดและสงใหบคคลนนสงขอมลคอมพวเตอรขอมลจราจรทางคอมพวเตอรทเกยวของเทาทจ�าเปนใหดวยกได

(๗)ถอดรหสลบของขอมลคอมพวเตอรของบคคลใดหรอสงใหบคคลทเกยวของกบการเขารหสลบของขอมลคอมพวเตอรท�าการถอดรหสลบหรอใหความรวมมอกบพนกงานเจาหนาทในการถอดรหสลบดงกลาว

(๘) ยดหรออายดระบบคอมพวเตอรเทาทจ�าเปนเฉพาะเพอประโยชนในการทราบรายละเอยดแหงความผดและผความผดตามพระราชบญญตน

มาตรา ๑๙การใชอ�านาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา๑๘(๔)(๕)(๖)(๗)และ(๘)ใหพนกงานเจาหนาทยนค�ารองตอศาลทมเขตอ�านาจเพอมค�าสงอนญาตใหพนกงานเจาหนาทด�าเนนการตามค�ารอง ทงนค�ารองตองระบเหตอนควรเชอไดวาบคคลใดหรอก�าลงจะการอยางหนงอยางใดอนเปนความผดตามพระราชบญญตน เหตทตองใชอ�านาจ ลกษณะของการความผด รายละเอยดเกยวกบอปกรณทใชในการความผดและผความผดเทาทสามารถจะระบไดประกอบค�ารองดวยในการพจารณาค�ารองใหศาลพจารณาค�ารองดงกลาวโดยเรว

เมอศาลมค�าสงอนญาตแลว กอนด�าเนนการตามค�าสงของศาล ใหพนกงานเจาหนาทสงส�าเนา บนทกเหตอนควรเชอทท�าใหตองใชอ�านาจตามมาตรา๑๘(๔)(๕)(๖)(๗)และ(๘)มอบใหเจาของหรอผครอบครองระบบคอมพวเตอรนนไวเปนหลกฐาน แตถาไมมเจาของหรอผครอบครองเครองคอมพวเตอรอย ณ ทนน ใหพนกงานเจาหนาทสงมอบส�าเนาบนทกนนใหแกเจาของหรอผครอบครองดงกลาวในทนททได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


ใหพนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาในการด�าเนนการตามมาตรา๑๘(๔)(๕)(๖)(๗)และ(๘)สงส�าเนาบนทกรายละเอยดการด�าเนนการและเหตผลแหงการด�าเนนการใหศาลทมเขตอ�านาจภายในสสบแปดชวโมงนบแตเวลาลงมอด�าเนนการเพอเปนหลกฐาน

การท�าส�าเนาขอมลคอมพวเตอรตามมาตรา๑๘ (๔) ใหไดเฉพาะเมอมเหตอนควรเชอไดวามการความผดตามพระราชบญญตนและตองไมเปนอปสรรคในการด�าเนนกจการของเจาของหรอผครอบครองขอมลคอมพวเตอรนนเกนความจ�าเปน

การยดหรออายดตามมาตรา๑๘ (๘)นอกจากจะตองสงมอบส�าเนาหนงสอแสดงการยดหรออายดมอบใหเจาของหรอผครอบครองระบบคอมพวเตอรนนไวเปนหลกฐานแลวพนกงานเจาหนาทจะสงยดหรออายดไวเกนสามสบวนมได ในกรณจ�าเปนทตองยดหรออายดไวนานกวานน ใหยนค�ารองตอศาลทมเขตอ�านาจเพอขอขยายเวลายดหรออายดไดแตศาลจะอนญาตใหขยายเวลาครงเดยวหรอหลายครงรวมกนไดอกไมเกนหกสบวนเมอหมดความจ�าเปนทจะยดหรออายดหรอครบก�าหนดเวลาดงกลาวแลว พนกงานเจาหนาทตองสงคนระบบคอมพวเตอรทยดหรอถอนการอายดโดยพลน

หนงสอแสดงการยดหรออายดตามวรรคหาใหเปนไปตามทก�าหนดในกฎกระทรวงมาตรา ๒๐ในกรณทการความผดตามพระราชบญญตนเปนการท�าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอร

ทอาจกระทบกระเทอนตอความมนคงแหงราชอาณาจกรตามทก�าหนดไวในภาคสองลกษณะ๑หรอลกษณะ๑/๑แหงประมวลกฎหมายอาญา หรอทมลกษณะขดตอความสงบรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนพนกงานเจาหนาทโดยไดรบความเหนชอบจากรฐมนตรอาจยนค�ารองพรอมแสดงพยานหลกฐานตอศาลทมเขตอ�านาจขอใหมค�าสงระงบการท�าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรนนได

ในกรณทศาลมค�าสงใหระงบการท�าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรตามวรรคหนง ใหพนกงาน เจาหนาทท�าการระงบการท�าใหแพรหลายนนเอง หรอสงใหผ ใหบรการระงบการท�าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรนนกได

มาตรา ๒๑ในกรณทพนกงานเจาหนาทพบวาขอมลคอมพวเตอรใดมชดค�าสงไมพงประสงครวมอยดวยพนกงานเจาหนาทอาจยนค�ารองตอศาลทมเขตอ�านาจเพอขอใหมค�าสงหามจ�าหนายหรอเผยแพรหรอสงใหเจาของหรอผครอบครองขอมลคอมพวเตอรนนระงบการใช ท�าลายหรอแกไขขอมลคอมพวเตอรนนได หรอจะก�าหนดเงอนไขในการใชมไวในครอบครองหรอเผยแพรชดค�าสงไมพงประสงคดงกลาวกได

ชดค�าสงไมพงประสงคตามวรรคหนงหมายถงชดค�าสงทมผลท�าใหขอมลคอมพวเตอร หรอระบบคอมพวเตอรหรอชดค�าสงอนเกดความเสยหายถกท�าลายถกแกไขเปลยนแปลงหรอเพมเตมขดของหรอปฏบตงานไมตรงตามค�าสงทก�าหนดไว หรอโดยประการอนตามทก�าหนดในกฎกระทรวงทงน เวนแตเปนชดค�าสงท มงหมายในการปองกนหรอแกไขชดค�าสงดงกลาวขางตนตามทรฐมนตรประกาศในราชกจจานเบกษา

มาตรา ๒๒ หามมใหพนกงานเจาหนาทเปดเผยหรอสงมอบขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอรหรอขอมลของผใชบรการทไดมาตามมาตรา๑๘ใหแกบคคลใดความในวรรคหนงมใหใชบงคบกบการเพอประโยชนในการด�าเนนคดกบผความผดตามพระราชบญญตน หรอเพอประโยชนในการด�าเนนคดกบพนกงานเจาหนาทเกยวกบการใชอ�านาจหนาทโดยมชอบ หรอเปนการตามค�าสงหรอทไดรบอนญาตจากศาลพนกงานเจาหนาทผใดฝาฝนวรรคหนงตองระวางโทษไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๒๓ พนกงานเจาหนาทผใดโดยประมาทเปนเหตใหผอนลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอรหรอขอมลของผใชบรการทไดมาตามมาตรา๑๘ตองระวางโทษไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนสองหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

มาตรา ๒๔ ผใดลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอรหรอขอมลของใชบรการ ทพนกงานเจาหนาทไดมาตามมาตรา๑๘และเปดเผยขอมลนนตอผหนงผใดตองระวางโทษไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสหมนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๒๕ขอมลขอมลคอมพวเตอรหรอขอมลจราจรทางคอมพวเตอรทพนกงานเจาหนาทไดมาตาม พระราชบญญตนใหอางและรบฟงเปนพยานหลกฐานตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาหรอกฎหมายอนอนวาดวยการสบพยานได แตตองเปนชนดทมไดเกดขนจากการจงใจมค�ามนสญญา ขเขญ หลอกลวงหรอโดยมชอบประการอน

มาตรา ๒๖ ผใหบรการตองเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวไมนอยกวาเกาสบวนนบแตวนทขอมลนนเขาสระบบคอมพวเตอร แตในกรณจ�าเปนพนกงานเจาหนาทจะสงใหผใหบรการ ผใดเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวเกนเกาสบวนแตไมเกนหนงปเปนกรณพเศษเฉพาะรายและเฉพาะคราวกไดผใหบรการจะตองเกบรกษาขอมลของผใชบรการเทาทจ�าเปนเพอใหสามารถระบตวผใชบรการนบตงแตเรมใชบรการและตองเกบรกษาไวเปนเวลาไมนอยกวาเกาสบวนนบตงแตการใชบรการสนสดลง ความในวรรคหนงจะใชกบผใหบรการประเภทใด อยางไร และเมอใด ใหเปนไปตามทรฐมนตร ประกาศในราชกจจานเบกษาผใหบรการผใดไมปฏบตตามมาตรานตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท

มาตรา ๒๗ผใดไมปฏบตตามค�าสงของศาลหรอพนกงานเจาหนาททสงตามมาตรา๑๘หรอมาตรา๒๐หรอไมปฏบตตามค�าสงของศาลตามมาตรา ๒๑ ตองระวางโทษปรบไมเกนสองแสนบาท และปรบเปนรายวนอกไมเกนวนละหาพนบาทจนกวาจะปฏบตใหถกตอง

มาตรา ๒๘การแตงตงพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตน ใหรฐมนตรแตงตงจากผมความรและความช�านาญเกยวกบระบบคอมพวเตอรและมคณสมบตตามทรฐมนตรก�าหนด

มาตรา ๒๙ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตนใหพนกงานเจาหนาทเปนพนกงานฝายปกครองหรอต�ารวจชนผใหญตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามอ�านาจรบค�ารองทกข หรอรบค�ากลาวโทษและมอ�านาจในการสบสวนจสอบสวนเฉพาะความผดตามพระราชบญญตน

ในการจบควบคมคนการท�าส�านวนสอบสวนและด�าเนนคดผความผดตามพระราชบญญตนบรรดาทเปนอ�านาจของพนกงานฝายปกครองหรอต�ารวจชนผใหญ หรอพนกงาน สอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

ใหพนกงานเจาหนาทประสานงานกบพนกงานสอบสวนผรบผดชอบเพอด�าเนนการตามอ�านาจหนาทตอไปใหนายกรฐมนตรในฐานะผก�ากบดแลส�านกงานต�ารวจแหงชาตและรฐมนตรมอ�านาจรวมกนก�าหนดระเบยบเกยวกบแนวทางและวธปฏบตในการด�าเนนการตามวรรคสอง

มาตรา ๓๐ ในการปฏบตหนาท พนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจ�าตวตอบคคลซงเกยวของบตรประจ�าตวของพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรประกาศในราชกจจานเบกษา

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



วาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔

พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส นก�าหนดขนตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส ซงมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคล โดยพระราชบญญต ฉบบนประกอบไปดวยบทบญญต46มาตราแบงออกเปน6หมวดซงมรายละเอยดดงตอไปน

มาตรา ๑พระราชบญญตนเรยกวา“พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔”มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก�าหนดหนงรอยยสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจา-

นเบกษาเปนตนไปมาตรา ๓ พระราชบญญตนใหใชบงคบแกธรกรรมในทางแพงและพาณชยทด�าเนนการโดยใชขอมล

อเลกทรอนกส เวนแตธรกรรมทมพระราชกฤษฎกาก�าหนดมใหน�าพระราชบญญตนทงหมดหรอแตบางสวนมาใชบงคบความในวรรคหนงไมมผลกระทบกระเทอนถงกฎหมายหรอกฎใดทก�าหนดขนเพอคมครองผบรโภคพระราช-บญญตนใหใชบงคบแกธรกรรมในการด�าเนนงานของรฐตามทก�าหนดในหมวด๔

มาตรา ๔ในพระราชบญญตน“ธรกรรม”หมายความวาการกระท�าใดๆทเกยวกบกจกรรมในทางแพงและพาณชยหรอในการด�าเนน

งานของรฐตามทก�าหนดในหมวด๔“อเลกทรอนกส”หมายความวาการประยกตใชวธการทางอเลกตรอนไฟฟาคลนแมเหลกไฟฟาหรอ

วธอนใดในลกษณะคลายกน และใหหมายความรวมถงการประยกตใชวธการทางแสง วธการทางแมเหลก หรออปกรณทเกยวของกบการประยกตใชวธตางๆเชนวานน

“ธรกรรมทางอเลกทรอนกส”หมายความวาธรกรรมทกระท�าขนโดยใชวธการทางอเลกทรอนกสทงหมดหรอแตบางสวน

“ขอความ”หมายความวาเรองราวหรอขอเทจจรงไมวาจะปรากฏในรปแบบของตวอกษรตวเลขเสยงภาพหรอรปแบบอนใดทสอความหมายไดโดยสภาพของสงนนเองหรอโดยผานวธการใดๆ

“ขอมลอเลกทรอนกส”หมายความวาขอความทไดสรางสงรบเกบรกษาหรอประมวลผลดวยวธการทางอเลกทรอนกสเชนวธการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกสจดหมายอเลกทรอนกสโทรเลขโทรพมพหรอโทรสาร

“ลายมอชออเลกทรอนกส”หมายความวาอกษรอกขระตวเลข เสยงหรอสญลกษณอนใดทสรางขนใหอยในรปแบบอเลกทรอนกสซงน�ามาใชประกอบกบขอมลอเลกทรอนกสเพอแสดงความสมพนธระหวางบคคลกบขอมลอเลกทรอนกสโดยมวตถประสงคเพอระบตวบคคลผเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทเกยวของกบขอมลอเลกทรอนกสนนและเพอแสดงวาบคคลดงกลาวยอมรบขอความในขอมลอเลกทรอนกสนน

“ระบบขอมล”หมายความวากระบวนการประมวลผลดวยเครองมออเลกทรอนกสส�าหรบสรางสงรบเกบรกษาหรอประมวลผลขอมลอเลกทรอนกส

“การแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส” หมายความวา การสงหรอรบขอความดวยวธการทางอเลกทรอนกสระหวางเครองคอมพวเตอรโดยใชมาตรฐานทก�าหนดไวลวงหนา

“ผสงขอมล”หมายความวาบคคลซงเปนผสงหรอสรางขอมลอเลกทรอนกสกอนจะมการเกบรกษาขอมลเพอสงไปตามวธการทผนนก�าหนดโดยบคคลนนอาจจะสงหรอสรางขอมลอเลกทรอนกสดวยตนเองหรอมการสง

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

หรอสรางขอมลอเลกทรอนกสในนามหรอแทนบคคลนนกไดทงน ไมรวมถงบคคลทเปนสอกลางส�าหรบขอมลอเลกทรอนกสนน

“ผรบขอมล” หมายความวา บคคลซงผสงขอมลประสงคจะสงขอมลอเลกทรอนกสใหและไดรบขอมลอเลกทรอนกสนนทงนไมรวมถงบคคลทเปนสอกลางส�าหรบขอมลอเลกทรอนกสนน

“บคคลทเปนสอกลาง” หมายความวา บคคลซงกระท�าการในนามผอนในการสง รบ หรอเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกสอนใดอนหนงโดยเฉพาะรวมถงใหบรการอนทเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสนน

“ใบรบรอง”หมายความวาขอมลอเลกทรอนกสหรอการบนทกอนใดซงยนยนความเชอมโยงระหวางเจาของลายมอชอกบขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกส

“เจาของลายมอชอ”หมายความวาผซงถอขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสและสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนในนามตนเองหรอแทนบคคลอน

“คกรณทเกยวของ” หมายความวา ผซงอาจกระท�าการใดๆ โดยขนอยกบใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกส

“หนวยงานของรฐ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม สวนราชการทเรยกชออยางอนและมฐานะเปนกรมราชการสวนภมภาคราชการสวนทองถนรฐวสาหกจทตงขนโดยพระราชบญญตหรอพระราชกฤษฎกาและใหหมายความรวมถงนตบคคลคณะบคคลหรอบคคลซงมอ�านาจหนาทด�าเนนงานของรฐไมวาในการใดๆ

“คณะกรรมการ”หมายความวาคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส“รฐมนตร”หมายความวารฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา ๕บทบญญตมาตรา๑๓ถงมาตรา๒๔และบทบญญตมาตรา๒๖ถงมาตรา๓๑จะตกลงกน

เปนอยางอนกไดมาตรา ๖ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน

หมวด ๑

ธรกรรมทางอเลกทรอนกส

มาตรา ๗หามมใหปฏเสธความมผลผกพนและการบงคบใชทางกฎหมายของขอความใดเพยงเพราะเหตทขอความนนอยในรปของขอมลอเลกทรอนกส

มาตรา ๘ภายใตบงคบบทบญญตแหงมาตรา๙ในกรณทกฎหมายก�าหนดใหการใดตองท�าเปนหนงสอมหลกฐานเปนหนงสอหรอมเอกสารมาแสดงถาไดมการจดท�าขอความขนเปนขอมลอเลกทรอนกสทสามารถเขาถงและน�ากลบมาใชไดโดยความหมายไมเปลยนแปลงใหถอวาขอความนนไดท�าเปนหนงสอมหลกฐานเปนหนงสอหรอมเอกสารมาแสดงแลวในกรณทกฎหมายก�าหนดใหตองมการปดอากรแสตมปหากไดมการช�าระเงนแทนหรอด�าเนนการอนใดดวยวธการทางอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑและวธการทหนวยงานของรฐซงเกยวของประกาศก�าหนดใหถอวาหนงสอหลกฐานเปนหนงสอหรอเอกสารซงมลกษณะเปนตราสารนนไดมการปดอากรแสตมปและขดฆาตามกฎหมายนนแลวในการนในการก�าหนดหลกเกณฑและวธการของหนวยงานของรฐดงกลาวคณะกรรมการจะก�าหนดกรอบและแนวทางเพอเปนมาตรฐานทวไปไวดวยกได

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๙ในกรณทบคคลพงลงลายมอชอในหนงสอใหถอวาขอมลอเลกทรอนกสนนมการลงลายมอชอแลวถา

(๑)ใชวธการทสามารถระบตวเจาของลายมอชอ และสามารถแสดงไดวาเจาของลายมอชอรบรองขอความในขอมลอเลกทรอนกสนนวาเปนของตนและ

(๒)วธการดงกลาวเปนวธการทเชอถอไดโดยเหมาะสมกบวตถประสงคของการสรางหรอสงขอมลอเลกทรอนกสโดยค�านงถงพฤตการณแวดลอมหรอขอตกลงของคกรณวธการทเชอถอไดตาม(๒)ใหค�านงถง

ก. ความมนคงและรดกมของการใชวธการหรออปกรณในการระบตวบคคล สภาพพรอมใชงานของทางเลอกในการระบตวบคคลกฎเกณฑเกยวกบลายมอชอทก�าหนดไวในกฎหมายระดบความมนคงปลอดภยของการใชลายมอชออเลกทรอนกสการปฏบตตามกระบวนการในการระบตวบคคลผเปนสอกลางระดบของการยอมรบหรอไมยอมรบวธการทใชในการระบตวบคคลในการท�าธรกรรมวธการระบตวบคคลณชวงเวลาทมการท�าธรกรรมและตดตอสอสาร

ข. ลกษณะ ประเภท หรอขนาดของธรกรรมทท�า จ�านวนครงหรอความสม�าเสมอในการท�าธรกรรมประเพณทางการคาหรอทางปฏบตความส�าคญมลคาของธรกรรมทท�าหรอ

ค. ความรดกมของระบบการตดตอสอสารใหน�าความในวรรคหนงมาใชบงคบกบการประทบตราของนตบคคลดวยวธการทางอเลกทรอนกสดวยโดยอนโลม

มาตรา ๑๐ในกรณทกฎหมายก�าหนดใหน�าเสนอหรอเกบรกษาขอความใดในสภาพทเปนมาแตเดมอยางเอกสารตนฉบบ ถาไดน�าเสนอหรอเกบรกษาในรปขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑดงตอไปน ใหถอวาไดมการน�าเสนอหรอเกบรกษาเปนเอกสารตนฉบบตามกฎหมายแลว

(๑)ขอมลอเลกทรอนกสไดใชวธการทเชอถอไดในการรกษาความถกตองของขอความตงแตการสรางขอความเสรจสมบรณและ

(๒)สามารถแสดงขอความนนในภายหลงไดความถกตองของขอความตาม (๑) ใหพจารณาถงความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงใดของขอความเวนแตการรบรองหรอบนทกเพมเตมหรอการเปลยนแปลงใดๆทอาจจะเกดขนไดตามปกตในการตดตอสอสาร การเกบรกษา หรอการแสดงขอความซงไมมผลตอความถกตองของขอความนนในการวนจฉยความนาเชอถอของวธการรกษาความถกตองของขอความตาม(๑)ใหพเคราะหถงพฤตการณทเกยวของทงปวง รวมทงวตถประสงคของการสรางขอความนนในกรณทมการท�าสงพมพออกของขอมลอเลกทรอนกสตามวรรคหนงส�าหรบใชอางองขอความของขอมลอเลกทรอนกสหากสงพมพออกนนมขอความถกตองครบถวนตรงกบขอมลอเลกทรอนกส และมการรบรองสงพมพออกโดยหนวยงานทมอ�านาจตามทคณะกรรมการประกาศก�าหนดแลวใหถอวาสงพมพออกดงกลาวใชแทนตนฉบบได

มาตรา ๑๑ หามมใหปฏเสธการรบฟงขอมลอเลกทรอนกสเปนพยานหลกฐานในกระบวนการพจารณาตามกฎหมายทงในคดแพง คดอาญาหรอคดอนใด เพยงเพราะเหตวาเปนขอมลอเลกทรอนกสในการชงน�าหนกพยานหลกฐานวาขอมลอเลกทรอนกสจะเชอถอไดหรอไมเพยงใดนนใหพเคราะหถงความนาเชอถอของลกษณะหรอวธการทใชสรางเกบรกษาหรอสอสารขอมลอเลกทรอนกสลกษณะหรอวธการเกบรกษาความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงของขอความลกษณะหรอวธการทใชในการระบหรอแสดงตวผสงขอมลรวมทงพฤตการณทเกยวของทงปวงใหน�าความในวรรคหนงมาใชบงคบกบสงพมพออกของขอมลอเลกทรอนกสดวย

มาตรา ๑๒ ภายใตบงคบบทบญญตมาตรา ๑๐ ในกรณทกฎหมายก�าหนดใหเกบรกษาเอกสารหรอขอความใดถาไดเกบรกษาในรปขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑดงตอไปนใหถอวาไดมการเกบรกษาเอกสารหรอขอความตามทกฎหมายตองการแลว

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

(๑)ขอมลอเลกทรอนกสนนสามารถเขาถงและน�ากลบมาใชไดโดยความหมายไมเปลยนแปลง(๒)ไดเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกสนนใหอยในรปแบบทเปนอยในขณะทสราง สง หรอไดรบขอมล

อเลกทรอนกสนนหรออยในรปแบบทสามารถแสดงขอความทสรางสงหรอไดรบใหปรากฏอยางถกตองไดและ(๓)ไดเกบรกษาขอความสวนทระบถงแหลงก�าเนด ตนทาง และปลายทางของขอมลอเลกทรอนกส

ตลอดจนวนและเวลาทสงหรอไดรบขอความดงกลาว ถามความในวรรคหนง มใหใชบงคบกบขอความทใชเพยงเพอวตถประสงคในการสงหรอรบขอมลอเลกทรอนกสหนวยงานของรฐทรบผดชอบในการเกบรกษาเอกสารหรอขอความใดอาจก�าหนดหลกเกณฑรายละเอยดเพมเตมเกยวกบการเกบรกษาเอกสารหรอขอความนนไดเทาทไมขดหรอแยงกบบทบญญตในมาตราน

มาตรา ๑๒/๑ ใหน�าบทบญญตในมาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ และมาตรา ๑๒ มาใชบงคบกบเอกสารหรอขอความทไดมการจดท�าหรอแปลงใหอยในรปของขอมลอเลกทรอนกสในภายหลงดวยวธการทางอเลกทรอนกสและการเกบรกษาเอกสารและขอความดงกลาวดวยโดยอนโลมการจดท�าหรอแปลงเอกสารและขอความใหอยในรปของขอมลอเลกทรอนกสตามวรรคหนงใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการก�าหนด

มาตรา ๑๓ค�าเสนอหรอค�าสนองในการท�าสญญาอาจท�าเปนขอมลอเลกทรอนกสกไดและหามมใหปฏเสธการมผลทางกฎหมายของสญญาเพยงเพราะเหตทสญญานนไดท�าค�าเสนอหรอค�าสนองเปนขอมลอเลกทรอนกส

มาตรา ๑๔ ในระหวางผสงขอมลและผรบขอมล การแสดงเจตนาหรอค�าบอกกลาวอาจท�าเปนขอมลอเลกทรอนกสกได

มาตรา ๑๕ บคคลใดเปนผสงขอมลไมวาจะเปนการสงโดยวธใด ใหถอวาขอมลอเลกทรอนกสเปนของ ผนน

ในระหวางผสงขอมลและผรบขอมล ใหถอวาเปนขอมลอเลกทรอนกสของผสงขอมล หากขอมลอเลกทรอนกสนนไดสงโดย

(๑)บคคลผมอ�านาจกระท�าการแทนผสงขอมลเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสนนหรอ(๒) ระบบขอมลทผสงขอมลหรอบคคลผมอ�านาจกระท�าการแทนผสงขอมลไดก�าหนดไวลวงหนาให

สามารถท�างานไดโดยอตโนมตมาตรา ๑๖ ผรบขอมลชอบทจะถอวาขอมลอเลกทรอนกสเปนของผสงขอมลและชอบทจะด�าเนนการไป

ตามขอมลอเลกทรอนกสนนไดถา(๑)ผรบขอมลไดตรวจสอบโดยสมควรตามวธการทไดตกลงกบผสงขอมลวาขอมลอเลกทรอนกสเปน

ของผสงขอมลหรอ(๒)ขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบนนเกดจากการกระท�าของบคคลซงใชวธการทผสงขอมลใช

ในการแสดงวาขอมลอเลกทรอนกสนนเปนของผสงขอมล ซงบคคลนนไดลวงรโดยอาศยความสมพนธระหวางบคคลนนกบผสงขอมลหรอผมอ�านาจกระท�าการแทนผสงขอมล

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบถา(๑) ในขณะนนผรบขอมลไดรบแจงจากผสงขอมลวาขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบนนมใชของ

ผสงขอมลและในขณะเดยวกนผรบขอมลมเวลาพอสมควรทจะตรวจสอบขอเทจจรงตามทไดรบแจงนนหรอ(๒) กรณตามวรรคหนง (๒) เมอผรบขอมลไดรหรอควรจะไดรวาขอมลอเลกทรอนกสนนไมใชของผสง

ขอมลหากผรบขอมลไดใชความระมดระวงตามสมควรหรอด�าเนนการตามวธการทไดตกลงกนไวกอนแลว

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๑๗ในกรณตามมาตรา๑๕หรอมาตรา๑๖วรรคหนงในระหวางผสงขอมลและผรบขอมลผรบขอมลมสทธถอวาขอมลอเลกทรอนกสทไดรบนนถกตองตามเจตนาของผสงขอมลและสามารถด�าเนนการไปตามขอมลอเลกทรอนกสนนไดเวนแตผรบขอมลไดรหรอควรจะไดรวาขอมลอเลกทรอนกสทไดรบนนมขอผดพลาดอนเกดจากการสงหากผรบขอมลไดใชความระมดระวงตามสมควรหรอด�าเนนการตามวธการทไดตกลงกนไวกอนแลว

มาตรา ๑๘ ผรบขอมลชอบทจะถอวาขอมลอเลกทรอนกสทไดรบแตละชดเปนขอมลทแยกจากกน และสามารถด�าเนนการไปตามขอมลอเลกทรอนกสแตละชดนนได เวนแตขอมลอเลกทรอนกสชดนนจะซ�ากบขอมลอเลกทรอนกสอกชดหนงและผรบขอมลไดรหรอควรจะไดรวาขอมลอเลกทรอนกสนนเปนขอมลอเลกทรอนกสซ�าหากผรบขอมลไดใชความระมดระวงตามสมควรหรอด�าเนนการตามวธการทไดตกลงกนไวกอนแลว

มาตรา ๑๙ ในกรณทตองมการตอบแจงการรบขอมลอเลกทรอนกส ไมวาผสงขอมลไดรองขอหรอตกลงกบผรบขอมลไวกอนหรอขณะทสงขอมลอเลกทรอนกสหรอปรากฏในขอมลอเลกทรอนกสใหเปนไปตามหลกเกณฑดงตอไปน

(๑)ในกรณทผสงขอมลมไดตกลงใหตอบแจงการรบขอมลอเลกทรอนกสในรปแบบหรอวธการใดโดยเฉพาะ การตอบแจงการรบอาจท�าไดดวยการตดตอสอสารจากผรบขอมล ไมวาโดยระบบขอมลทท�างานโดยอตโนมตหรอโดยวธอนใดหรอดวยการกระท�าใดๆของผรบขอมลซงเพยงพอจะแสดงตอผสงขอมลวาผรบขอมลไดรบขอมลอเลกทรอนกสนนแลว

(๒)ในกรณทผสงขอมลก�าหนดเงอนไขวาจะถอวามการสงขอมลอเลกทรอนกสตอเมอไดรบการตอบแจงการรบจากผรบขอมลใหถอวายงไมมการสงขอมลอเลกทรอนกสจนกวาผสงขอมลจะไดรบการตอบแจงการรบแลว

(๓)ในกรณทผสงขอมลมไดก�าหนดเงอนไขตามความใน (๒) และผสงขอมลมไดรบการตอบแจงการ รบนนภายในเวลาทก�าหนดหรอตกลงกนหรอภายในระยะเวลาอนสมควรในกรณทมไดก�าหนดหรอตกลงเวลาไว

(ก)ผสงขอมลอาจสงค�าบอกกลาวไปยงผรบขอมลวาตนยงมไดรบการตอบแจงการรบและก�าหนดระยะเวลาอนสมควรใหผรบขอมลตอบแจงการรบและ

(ข)หากผสงขอมลมไดรบการตอบแจงการรบภายในระยะเวลาตาม(ก)เมอผสงขอมลบอกกลาวแกผรบขอมลแลว ผสงขอมลชอบทจะถอวาขอมลอเลกทรอนกสนนมไดมการสงเลยหรอผสงขอมลอาจใชสทธ

อนใดทผสงขอมลมอยไดมาตรา ๒๐ ในกรณทผสงขอมลไดรบการตอบแจงการรบจากผรบขอมล ใหสนนษฐานวาผรบขอมล

ไดรบขอมลอเลกทรอนกสทเกยวของแลว แตขอสนนษฐานดงกลาวมใหถอวาขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบนนถกตองตรงกนกบขอมลอเลกทรอนกสทผสงขอมลไดสงมา

มาตรา ๒๑ ในกรณทปรากฏในการตอบแจงการรบขอมลอเลกทรอนกสนนเองวาขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบเปนไปตามขอก�าหนดทางเทคนคทผสงขอมลและผรบขอมลไดตกลงหรอระบไวในมาตรฐานซงใชบงคบอยใหสนนษฐานวาขอมลอเลกทรอนกสทสงไปนนไดเปนไปตามขอก�าหนดทางเทคนคทงหมดแลว

มาตรา ๒๒ การสงขอมลอเลกทรอนกสใหถอวาไดมการสงเมอ ขอมลอเลกทรอนกสนนไดเขาสระบบขอมลทอยนอกเหนอการควบคมของผสงขอมล

มาตรา ๒๓ การรบขอมลอเลกทรอนกสใหถอวามผลนบแตเวลาทขอมลอเลกทรอนกสนนไดเขาสระบบขอมลของผรบขอมลหากผรบขอมลไดก�าหนดระบบขอมลทประสงคจะใชในการรบขอมลอเลกทรอนกสไว

โดยเฉพาะ ใหถอวาการรบขอมลอเลกทรอนกสมผลนบแตเวลาทขอมลอเลกทรอนกสนนไดเขาสระบบขอมลทผรบขอมลไดก�าหนดไวนนแตถาขอมลอเลกทรอนกสดงกลาวไดสงไปยงระบบขอมลอนของผรบขอมลซง

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

มใชระบบขอมลทผ รบขอมลก�าหนดไว ใหถอวาการรบขอมลอเลกทรอนกสมผลนบแตเวลาทไดเรยกขอมลอเลกทรอนกสจากระบบขอมลนนความในมาตรานใหใชบงคบแมระบบขอมลของผรบขอมลตงอยในสถานทอกแหงหนงตางหากจากสถานททถอวาผรบขอมลไดรบขอมลอเลกทรอนกสตามมาตรา๒๔

มาตรา ๒๔การสงหรอการรบขอมลอเลกทรอนกสใหถอวาไดสงณทท�าการงานของผสงขอมลหรอไดรบณทท�าการงานของผรบขอมลแลวแตกรณ

ในกรณทผสงขอมลหรอผรบขอมลมทท�าการงานหลายแหง ใหถอเอาทท�าการงานทเกยวของมากทสดกบธรกรรมนนเปนทท�าการงานเพอประโยชนตามวรรคหนง แตถาไมสามารถก�าหนดไดวาธรกรรมนนเกยวของกบทท�าการงานแหงใดมากทสดใหถอเอาส�านกงานใหญเปนสถานททไดรบหรอสงขอมลอเลกทรอนกสนน

ในกรณทไมปรากฏทท�าการงานของผสงขอมลหรอผรบขอมลใหถอเอาถนทอยปกตเปนสถานททสงหรอไดรบขอมลอเลกทรอนกส

ความในมาตรานมใหใชบงคบกบการสงและการรบขอมลอเลกทรอนกสโดยวธการทางโทรเลขและโทรพมพหรอวธการสอสารอนตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกา

มาตรา ๒๕ ธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดทไดกระท�าตามวธการแบบปลอดภยทก�าหนดในพระราชกฤษฎกาใหสนนษฐานวาเปนวธการทเชอถอได

หมวด ๒

ลายมอชออเลกทรอนกส

มาตรา ๒๖ลายมอชออเลกทรอนกสทมลกษณะดงตอไปนใหถอวาเปนลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอได

(๑)ขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนไดเชอมโยงไปยงเจาของลายมอชอโดยไมเชอมโยงไปยงบคคลอนภายใตสภาพทน�ามาใช

(๒)ในขณะสรางลายมอชออเลกทรอนกสนน ขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสอยภายใตการควบคมของเจาของลายมอชอโดยไมมการควบคมของบคคลอน

(๓)การเปลยนแปลงใดๆ ทเกดแกลายมอชออเลกทรอนกส นบแตเวลาทไดสรางขนสามารถจะตรวจพบไดและ

(๔)ในกรณทกฎหมายก�าหนดใหการลงลายมอชออเลกทรอนกสเปนไปเพอรบรองความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงของขอความ การเปลยนแปลงใดแกขอความนนสามารถตรวจพบไดนบแตเวลาทลงลายมอชออเลกทรอนกสบทบญญตในวรรคหนง ไมเปนการจ�ากดวาไมมวธการอนใดทแสดงไดวาเปนลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอไดหรอการแสดงพยานหลกฐานใดเกยวกบความไมนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกส

มาตรา ๒๗ ในกรณมการใชขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสเพอสรางลายมอชออเลกทรอนกสทจะมผลตามกฎหมายเจาของลายมอชอตองด�าเนนการดงตอไปน

(๑)ใชความระมดระวงตามสมควรเพอมใหมการใชขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสโดยไมไดรบอนญาต

(๒)แจงใหบคคลทคาดหมายไดโดยมเหตอนควรเชอวาจะกระท�าการใดโดยขนอย กบลายมอชออเลกทรอนกสหรอใหบรการเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสทราบโดยมชกชาเมอ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


(ก) เจาของลายมอชอรหรอควรไดรวาขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนสญหายถกท�าลายถกแกไขถกเปดเผยโดยมชอบหรอถกลวงรโดยไมสอดคลองกบวตถประสงค

(ข)เจาของลายมอชอรจากสภาพการณทปรากฏวากรณมความเสยงมากพอทขอมลส�าหรบใชสราง

ลายมอชออเลกทรอนกสสญหายถกท�าลายถกแกไขถกเปดเผยโดยมชอบหรอถกลวงรโดยไมสอดคลองกบวตถประสงค

(๓)ในกรณมการออกใบรบรองสนบสนนการใชลายมอชออเลกทรอนกสจะตองใชความระมดระวงตามสมควรใหแนใจในความถกตองและสมบรณของการแสดงสาระส�าคญทงหมด ซงกระท�าโดยเจาของลายมอชอ เกยวกบใบรบรองนนตลอดอายใบรบรองหรอตามทมการก�าหนดในใบรบรอง

มาตรา ๒๘ ในกรณมการใหบรการออกใบรบรองเพอสนบสนนลายมอชออเลกทรอนกสใหมผลทางกฎหมายเสมอนหนงลงลายมอชอผใหบรการออกใบรบรองตองด�าเนนการดงตอไปน

(๑)ปฏบตตามแนวนโยบายและแนวปฏบตทตนไดแสดงไว(๒)ใชความระมดระวงตามสมควรใหแนใจในความถกตองและความสมบรณของการแสดงสาระส�าคญ

ทงหมดทตนไดกระท�าเกยวกบใบรบรองนนตลอดอายใบรบรองหรอตามทมการก�าหนดในใบรบรอง(๓)จดใหมวธการในการเขาถงโดยสมควรใหคกรณทเกยวของสามารถตรวจสอบขอเทจจรงในการแสดง

สาระส�าคญทงหมดจากใบรบรองไดในเรองดงตอไปน(ก)การระบผใหบรการออกใบรบรอง(ข)เจาของลายมอชอซงระบในใบรบรองไดควบคมขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกส

ในขณะมการออกใบรบรอง

(ค)ขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสมผลใชไดในขณะหรอกอนทมการออกใบรบรอง(๔)จดใหมวธการเขาถงโดยสมควร ใหคกรณทเกยวของสามารถตรวจสอบกรณดงตอไปนจากใบ

รบรองหรอจากวธอน(ก)วธการทใชในการระบตวเจาของลายมอชอ(ข)ขอจ�ากดเกยวกบวตถประสงคและคณคาทมการน�าขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชอ

อเลกทรอนกสหรอใบรบรอง(ค)ขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสมผลสมบรณใชไดและไมสญหายถกท�าลายถก

แกไขถกเปดเผยโดยมชอบหรอถกลวงรโดยไมสอดคลองกบวตถประสงค(ง)ขอจ�ากดเกยวกบขอบเขตความรบผดทผใหบรการออกใบรบรองไดระบไว(จ)การมวธการใหเจาของลายมอชอสงค�าบอกกลาวเมอมเหตตามมาตรา๒๗(๒)(ฉ)การมบรการเกยวกบการเพกถอนใบรบรองททนการ

(๕)ในกรณทมบรการตาม (๔) (จ) บรการนนตองมวธการทใหเจาของลายมอชอสามารถแจงไดตามหลกเกณฑทก�าหนดตามมาตรา ๒๗ (๒) และในกรณทมบรการตาม (๔) (ฉ) บรการนนตองสามารถเพกถอนใบรบรองไดทนการ

(๖)ใชระบบวธการและบคลากรทเชอถอไดในการใหบรการมาตรา ๒๙ในการพจารณาความเชอถอไดของระบบวธการและบคลากรตามมาตรา๒๘(๖)ใหค�านง

ถงกรณดงตอไปน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

(๑)สถานภาพทางการเงนบคลากรและสนทรพยทมอย(๒)คณภาพของระบบฮารดแวรและซอฟตแวร(๓)วธการออกใบรบรองการขอใบรบรองและการเกบรกษาขอมลการใหบรการนน(๔)การจดใหมขอมลขาวสารเกยวกบเจาของลายมอชอทระบในใบรบรอง และผทอาจคาดหมายไดวา

จะเปนคกรณทเกยวของ(๕)ความสม�าเสมอและขอบเขตในการตรวจสอบโดยผตรวจสอบอสระ(๖)องคกรทใหการรบรองหรอใหบรการออกใบรบรองเกยวกบการปฏบตหรอการมอยของสงทกลาวมา

ใน(๑)ถง(๕)(๗)กรณใดๆทคณะกรรมการประกาศก�าหนดมาตรา ๓๐คกรณทเกยวของตองด�าเนนการดงตอไปน(๑)ด�าเนนการตามสมควรในการตรวจสอบความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกส(๒)ในกรณลายมอชออเลกทรอนกสมใบรบรองตองมการด�าเนนการตามสมควรดงน

(ก)ตรวจสอบความสมบรณของใบรบรองการพกใชหรอการเพกถอนใบรบรองและ(ข)ปฏบตตามขอจ�ากดใดๆทเกยวกบใบรบรอง

มาตรา ๓๑ใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกสใหถอวามผลทางกฎหมายโดยไมตองค�านงถง(๑)สถานทออกใบรบรองหรอสถานทสรางหรอใชลายมอชออเลกทรอนกสหรอ(๒)สถานทท�าการงานของผออกใบรบรองหรอเจาของลายมอชออเลกทรอนกสใบรบรองทออกในตาง

ประเทศใหมผลตามกฎหมายในประเทศเชนเดยวกบใบรบรองทออกในประเทศหากการออกใบรบรองดงกลาวไดใชระบบทเชอถอไดไมนอยกวาระบบทเชอถอไดตามพระราชบญญตนลายมอชออเลกทรอนกสทสรางหรอใชในตางประเทศใหถอวามผลตามกฎหมายในประเทศเชนเดยวกบลายมอชออเลกทรอนกสทสรางหรอใชในประเทศ หากการสรางหรอใชลายมอชออเลกทรอนกสดงกลาวไดใชระบบทเชอถอไดไมนอยกวาระบบทเชอถอไดตาม พระราชบญญตนในการพจารณาวาใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกสใดมความเชอถอไดตามวรรคสองหรอวรรคสามใหค�านงถงมาตรฐานระหวางประเทศและปจจยอนๆทเกยวของประกอบดวย

หมวด ๓ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส

มาตรา ๓๒บคคลยอมมสทธประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสแตในกรณทจ�าเปนเพอรกษาความมนคงทางการเงนและการพาณชยหรอเพอประโยชนในการเสรมสรางความเชอถอและยอมรบในระบบขอมลอเลกทรอนกส หรอเพอปองกนความเสยหายตอสาธารณชน ใหมการตราพระราชกฤษฎกาก�าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดเปนกจการทตองแจงใหทราบ ตองขนทะเบยนหรอตองไดรบใบอนญาตกอนกไดในการก�าหนดใหกรณใดตองแจงใหทราบ ตองขนทะเบยน หรอตองไดรบใบอนญาตตามวรรคหนง ใหก�าหนดโดยพจารณาจากความเหมาะสมในการปองกนความเสยหายตามระดบความรนแรงของผลกระทบทอาจเกดขนจากการประกอบธรกจนนในการน จะก�าหนดใหหนวยงานของรฐแหงหนง แหงใดเปนผรบผดชอบในการควบคมดแลในพระราชกฤษฎกาดงกลาวกไดกอนเสนอใหตราพระราชกฤษฎกาตามวรรคหนง ตองจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนตามความเหมาะสม และน�าขอมลทไดรบมาประกอบการพจารณา

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


มาตรา ๓๓ ในกรณทมพระราชกฤษฎกาก�าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดเปนกจการทตองแจงใหทราบหรอตองขนทะเบยน ใหผทประสงคจะประกอบธรกจดงกลาวตองแจงหรอขนทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกากอนเรมประกอบธรกจนน

หลกเกณฑและวธการแจงหรอขนทะเบยนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกาและเมอพนกงานเจาหนาทตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกาไดรบแจงหรอรบขนทะเบยนใหออกใบรบแจงหรอใบรบขนทะเบยนเพอเปนหลกฐานการแจงหรอการขนทะเบยนในวนทไดรบแจงหรอรบขนทะเบยน และใหผแจงหรอผขนทะเบยนประกอบธรกจนนไดตงแตวนทไดรบแจงหรอรบขนทะเบยน แตถาพนกงานเจาหนาทตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกาตรวจพบในภายหลงวาการแจงหรอขนทะเบยนไมถกตองหรอไมครบถวนใหมอ�านาจสงผแจงหรอผขนทะเบยนแกไขใหถกตองหรอครบถวนภายในเจดวนนบแตวนทไดรบค�าสงดงกลาว

ในการประกอบธรกจ ผแจงหรอผขนทะเบยนตามวรรคหนงตองปฏบตตามหลกเกณฑทก�าหนดในพระราชกฤษฎกาและตามทคณะกรรมการประกาศก�าหนด

ถาผแจงหรอผขนทะเบยนตามวรรคหนงไมแกไขการแจงหรอขนทะเบยนใหถกตองหรอครบถวนตามวรรคสอง หรอฝาฝนหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑการประกอบธรกจตามวรรคสาม ใหคณะกรรมการพจารณามค�าสงลงโทษปรบทางปกครองไมเกนหนงลานบาทโดยค�านงถงความรายแรงแหงพฤตกรรมทกระท�าผดและในกรณทเหนสมควรคณะกรรมการอาจมค�าสงใหผนนด�าเนนการใดๆเพอแกไขใหถกตองหรอเหมาะสมได

หลกเกณฑในการพจารณาลงโทษปรบทางปกครองใหเปนไปตามทคณะกรรมการก�าหนดและถาผถกลงโทษปรบทางปกครองไมยอมช�าระคาปรบทางปกครอง ใหน�าบทบญญตเกยวกบการบงคบทางปกครองตามกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองมาใชบงคบโดยอนโลมและในกรณไมมเจาหนาทด�าเนนการบงคบตามค�าสงใหคณะกรรมการมอ�านาจฟองคดตอศาลปกครองเพอบงคบช�าระคาปรบในการนถาศาลปกครองเหนวาค�าสงใหช�าระคาปรบนนชอบดวยกฎหมายกใหศาลปกครองมอ�านาจพจารณาพพากษาและบงคบใหมการยดหรออายดทรพยสนขายทอดตลาดเพอช�าระคาปรบได

ในกรณผกระท�าผดตามวรรคสไมด�าเนนการแกไขตามค�าสงของคณะกรรมการหรอกระท�าความผดซ�าอกใหคณะกรรมการมอ�านาจออกค�าสงหามมใหผนนประกอบธรกจตามทไดแจงหรอขนทะเบยนอกตอไป

มาตรา ๓๔ ในกรณทมพระราชกฤษฎกาก�าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสกรณใดเปนกจการทตองไดรบใบอนญาต ใหผทประสงคจะประกอบธรกจดงกลาวยนค�าขอรบใบอนญาตตอพนกงานเจาหนาทตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกา

คณสมบตของผขอรบใบอนญาต หลกเกณฑและวธการขออนญาต การออกใบอนญาต การตออายใบอนญาต การคนใบอนญาต และการสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑทก�าหนดใน พระราชกฤษฎกา

ในการประกอบธรกจ ผไดรบใบอนญาตตามวรรคหนง ตองปฏบตตามหลกเกณฑทก�าหนดในพระราชกฤษฎกา ประกาศทคณะกรรมการก�าหนดหรอเงอนไขในใบอนญาตในกรณทผไดรบใบอนญาตฝาฝนหรอปฏบตไมถกตองตามหลกเกณฑการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามวรรคสาม ใหคณะกรรมการพจารณามค�าสงลงโทษปรบทางปกครองไมเกนสองลานบาทโดยค�านงถงความรายแรงแหงพฤตกรรมทกระท�าผด และในกรณทเหนสมควร คณะกรรมการอาจมค�าสงใหผนนด�าเนนการใดๆ เพอแกไขใหถกตองหรอเหมาะสมไดทงนใหน�าความในมาตรา๓๓วรรคหามาใชบงคบโดยอนโลม

ถาผกระท�าความผดตามวรรคสไมด�าเนนการแกไขตามค�าสงของคณะกรรมการหรอกระท�าความผดซ�าอกใหคณะกรรมการมอ�านาจออกค�าสงเพกถอนใบอนญาต

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

หมวด ๔

ธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ

มาตรา ๓๕ค�าขอการอนญาตการจดทะเบยนค�าสงทางปกครองการช�าระเงนการประกาศหรอการด�าเนนการใดๆ ตามกฎหมายกบหนวยงานของรฐหรอโดยหนวยงานของรฐ ถาไดกระท�าในรปของขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑและวธการทก�าหนดโดยพระราชกฤษฎกาใหน�าพระราชบญญตนมาใชบงคบและใหถอวามผล โดยชอบดวยกฎหมายเชนเดยวกบการด�าเนนการตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายในเรองนนก�าหนด ทงน ในพระราชกฤษฎกาอาจก�าหนดใหบคคลทเกยวของตองกระท�าหรองดเวนกระท�าการใดๆ หรอใหหนวยงานของรฐออกระเบยบเพอก�าหนดรายละเอยดในบางกรณดวยกได

ในการออกพระราชกฤษฎกาตามวรรคหนง พระราชกฤษฎกาดงกลาวอาจก�าหนดใหผประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองแจงใหทราบตองขนทะเบยนหรอตองไดรบใบอนญาตแลวแตกรณกอนประกอบกจการกได ในกรณน ใหน�าบทบญญตในหมวด ๓ และบทก�าหนดโทษทเกยวของมาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด ๕

คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส

มาตรา ๓๖ใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา“คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส”ประกอบดวยรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนประธานกรรมการปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนรองประธานกรรมการและกรรมการอนอกจ�านวนสบสองคนซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผทรงคณวฒดานการเงน ดานการพาณชยอเลกทรอนกส ดานนตศาสตร ดานวทยาการคอมพวเตอร ดานวทยาศาสตรหรอวศวกรรมศาสตรและดานสงคมศาสตรทไดรบการสรรหาดานละสองคนทงนผทรงคณวฒคนหนงของแตละดานตองมาจากภาคเอกชน และใหหวหนาส�านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนกรรมการและเลขานการ

หลกเกณฑและวธการสรรหาและการเสนอชอบคคลทเหนสมควรตอคณะรฐมนตรเพอพจารณาแตงตงเปนคณะกรรมการตามวรรคหนงใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรประกาศก�าหนด

ใหเลขานการแตงตงผชวยเลขานการอกไมเกนสองคนมาตรา ๓๗ใหคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสมอ�านาจหนาทดงตอไปน(๑)เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเพอวางนโยบายการสงเสรมและพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกสตลอด

จนการแกไขปญหาและอปสรรคทเกยวของ(๒)ตดตามดแลการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส(๓)เสนอแนะหรอใหค�าปรกษาตอรฐมนตรเพอการตราพระราชกฤษฎกาตามพระราชบญญตน(๔)ออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตนหรอ

ตามพระราชกฤษฎกาทออกตามพระราชบญญตน

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ


(๕)ปฏบตการอนใดเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตน หรอกฎหมายอนในการปฏบตการตาม พระราชบญญตนใหคณะกรรมการเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา ๓๘กรรมการผทรงคณวฒมวาระการด�ารงต�าแหนงสามปกรรมการซงพนจากต�าแหนงอาจไดรบแตงตงอกไดแตไมเกนสองวาระตดตอกน

มาตรา ๓๙นอกจากการพนจากต�าแหนงตามวาระตามมาตรา๓๘กรรมการผทรงคณวฒพนจากต�าแหนงเมอ

(๑)ตาย(๒)ลาออก(๓)คณะรฐมนตรใหออกเพราะมความประพฤตเสอมเสย บกพรอง หรอไมสจรตตอหนาทหรอหยอน

ความสามารถ(๔)เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ(๕)ไดรบโทษจ�าคกโดยตองค�าพพากษาถงทสดใหจ�าคก เวนแตเปนโทษส�าหรบความผดทไดกระท�า

โดยประมาทหรอความผดลหโทษมาตรา ๔๐ ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต�าแหนงตามมาตรา ๓๙ ใหถอวาคณะกรรมการ

ประกอบดวยกรรมการเทาทเหลออย และใหด�าเนนการแตงตงกรรมการใหมแทนภายในหกสบวนนบแตวนทกรรมการพนจากต�าแหนงใหกรรมการซงไดรบแตงตงแทนอยในต�าแหนงเทากบวาระทเหลออยของผซงตนแทน

มาตรา ๔๑ การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ�านวนกรรมการทงหมดจงเปนองคประชมถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทไดใหคณะกรรมการเลอกกรรมการคนหนงท�าหนาทประธานในทประชมการวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มาตรา ๔๒คณะกรรมการมอ�านาจแตงตงคณะอนกรรมการเพอพจารณาหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดแทนคณะกรรมการกไดใหน�าความในมาตรา๔๑มาใชบงคบแกการประชมของคณะอนกรรมการโดยอนโลม

มาตรา ๔๒/๑ใหคณะกรรมการไดรบเบยประชมและประโยชนตอบแทนอนตามหลกเกณฑทคณะรฐมนตรก�าหนดคณะอนกรรมการทคณะกรรมการแตงตงตามมาตรา ๔๒ ใหไดรบเบยประชมและประโยชนตอบแทนอนตามหลกเกณฑทคณะกรรมการก�าหนด

มาตรา ๔๓ ใหจดตงส�านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนสวนราชการในส�านกงานปลดกระทรวงกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารท�าหนาทเปนหนวยงานธรการของคณะกรรมการ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ

มสธ มสธ


สธ


สธ

มสธ มสธ



2/58 -ZA

หมวด ๖


มาตรา ๔๔ผใดประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยไมแจงหรอขนทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทตามทก�าหนดในพระราชกฤษฎกาตามมาตรา ๓๓ วรรคหนง หรอโดยฝาฝน ค�าสงหามการประกอบธรกจของคณะกรรมการตามมาตรา๓๓วรรคหกตองระวางโทษจ�าคกไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๔๕ ผใดประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยไมไดรบใบอนญาตตามมาตรา๓๔ตองระวางโทษจ�าคกไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสองแสนบาทหรอทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๔๖ บรรดาความผดตามพระราชบญญตนทกระท�าโดยนตบคคล ผจดการหรอผแทนนตบคคลหรอผซงมสวนรวมในการด�าเนนงานของนตบคคล ตองรบผดในความผดนนดวยเวนแตพสจนไดวาตนมไดรเหนหรอมสวนรวมในการกระท�าความผดนน

หน่วยที่ 15 จริยธรรม วิชาชีพ...

Documents