เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

1 หนวยท 2 พธกรรม ศาสนพธ วนส าคญ และการปฏบตตน

1. ศาสนาครสต

ศาสนาครสต (องกฤษ: Christianity) ราชบณฑตยสถานเรยกวา ครสตศาสนาเปนศาสนาประเภทเอกเทวนยม ทมพนฐานมาจากชวตและการสอนของพระเยซตามทปรากฏในพระวรสารในสารบบ (canonical gospel) และงานเขยนพนธสญญาใหมอน ๆ ผนบถอศาสนาครสตเรยกวาครสตศาสนกชนหรอครสตชน

ครสตชนเชอวาพระเยซเปนพระบตรพระเปนเจา และเปนพระเจาผมาบงเกดเปนมนษยและเปนพระผชวยใหรอด ดวยเหตน ครสตชนจงมกเรยกพระเยซวา "พระครสต" หรอ "พระเมสสยาห"[3] ศาสนาครสตปจจบนแบงเปนสามนกายใหญ คอ โรมนคาทอลก อสเทรนออรทอดอกซ และโปรเตสแตนต ซงยงแบงนกายยอยไดอกหลายนกาย เขตอครบดรโรมนคาทอลกและออรทอดอกซแยกออกจากกนในชวงศาสนเภทตะวนออก-ตะวนตก (East–West Schism) ใน ค.ศ. 1054 และนกายโปรเตสแตนตเกดขนหลงการปฏรปศาสนาในครสตศตวรรษท 16 ซงแยกตวออกจากครสตจกรโรมนคาทอลก

ศาสนาครสตในชวงแรกถอเปนนกายหนงของศาสนายดาหเมอกลางครสตศตวรรษท 1โดยถอก าเนดขนในชายฝงทะเลเมดเตอรเรเนยนทางตะวนออกของตะวนออกกลาง (ปจจบน คอ อสราเอลและปาเลสไตน) ไมนานกแผขยายไปยงซเรย เมโสโปเตเมย เอเชยไมเนอร และอยปต ศาสนาครสตมขนาดและอทธพลเพมขนอยางมากในชวงไมกทศวรรษ และจนถงครสตศตวรรษท 4 ไดกลายมาเปนศาสนาประจ าชาตจกรวรรดโรมน ระหวางสมยกลาง ดนแดนยโรปทเหลอสวนมากรบศาสนาครสตแลว แตบางภมภาค เชน ตะวนออกกลาง แอฟรกาเหนอ เอธโอเปย และบางสวนของอนเดย ครสตชนยงถอเปนศาสนกชนกลมนอยหลงยคส ารวจ ศาสนาครสตไดแผขยายไปยงทวปอเมรกา ออสตราเลเซย แอฟรกาใตสะฮารา และสวนทเหลอของโลกผานงานมชชนนารและการลาอาณานคม

ครสตศาสนกชนเชอวาพระเยซคอพระเมสสยาหทพยากรณไวในคมภรฮบร ซงในศาสนาครสตเรยก "พนธสญญาเดม" พนฐานเทววทยาศาสนาครสตนนแสดงออกมาในหลกขอเชอสากล (ecumenical creed) ทมมาตงแตศาสนาครสตยคแรก และเปนทยอมรบอยางกวางขวางในบรรดาครสตศาสนกชน การประกาศความเชอนมอยวา พระเยซทรงรบพระทรมาน สนพระชนม และถกฝงไว กอนจะคนพระชนมเพอใหชวตนรนดรแกผทเชอในพระองคและไววางใจวาพระองคเปนผไถบาปพวกเขายงเชออกวาพระเยซเสดจขนสสวรรค ทซงพระองคทรงควบคมและปกครองรวมกบพระเจาพระบดา นกายสวนใหญสอนวาพระเยซจะกลบมาพพากษามนษยทกคน ทงคนเปนและคนตาย และใหชวตนรนดรแกสาวกของพระองคพระองคทรงถกมองวาเปนแบบอยางของชวตอนดงาม และเปนทงผเผยพระวจนะและเปนพระเจาลงมารบสภาพมนษย

ชวงตนครสตศตวรรษท 21 ศาสนาครสตมศาสนกชนประมาณ 2.4 พนลานคนทวโลกคดเปนประมาณ 33% หรอหนงในสถงหนงในสามของประชากรโลก และเปนศาสนาทมผนบถอมากทสดในโลกทงยงเปนศาสนาประจ าชาตในหลายประเทศ

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

2 พธกรรมส าคญในศาสนาครสต

พธกรรมส าคญในศาสนานเรยกวา "พธศกดสทธ" มดงน 1. พธบพตศมาหรอศลลางบาป เปนพธแรกทครสตชนตองรบ โดยบาทหลวงจะใชน าศกดสทธเทลงบนศรษะพรอมเจมน ามนครสมาทหนาผาก

2. พธมหาสนทศกดสทธหรอศลมหาสนท เปนพธกรรมรบศลโดยรบขนมปงและเหลาองนมารบประทาน โดยความเชอวาพระกายและพระโลหตของพระเยซ

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

3

3. ศลอภยบาป เปนการสารภาพบาปกบพระเจาโดยผานบาทหลวง บาทหลวงจะเปนผตกเตอนสงสอนไมใหท าบาปนนอก และท าการอภยบาปใหในนามพระเจา

4. ศลก าลง เปนพธรบศลโดยการเจมหนาผาก เพอยนยนความเชอวาจะนบถอศาสนาครสตตลอดไปและไดรบพระพรของพระจต ท าใหเขมแขงในความเชอมากขน

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

4 5. ศลสมรส เปนพธประกอบการแตงงาน โดยบาทหลวงเปนพยาน เปนการแสดงความสมพนธวาจะ

รกกนจนกวาชวตจะหาไม

6. ศลอนกรม เปนพธส าหรบการบวชเปนนกบวช ไดแก มขนายก บาทหลวง และพนธบรกร

7. ศลเจมคนไข เปนพธเจมคนไขโดยบาทหลวงจะเจมน ามนลงบนหนาผากและมอทงสองขางของผปวย ใหระลกวาพระเจาจะอยกบตนและใหพลงบรรเทาอาการเจบปวย

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

5 การปฏบตตนของศาสนาครสต

มชายหนมคนหนงมาถามพระเยซวาจะท าอยางไรจะไดไปสวรรค พระองคตอบวา "อยาฆาคน อยาผดประเวณ อยาลกขโมย อยาโกหก (ใสความ นนทา) จงเคารพบดามารดาของตน และรกเพอนมนษยเหมอนรกตนเอง ... (มธ.19:16-26) 1. อธบาย ขอหามจะสมบรณตองมขอปฏบตคอ

- อยาฆาคน... ตองเคารพ สงเสรมชวต - อยาผดประเวณ ... ตองเคารพศกดศรของบคคล - อยาลกขโมย ... ตองเคารพสทธและทรพยสนของผอน - อยาโกหก ใสความ นนทา .... ตองพดความจรงทสรางสรรค - เคารพบดามารดา ... รวมทงผใหญทางศาสนา บานเมอง - บญญตนสรปเปน "ใหรกผอนเหมอนตนเอง" หมายถงรกตนเองกอน แลวจงรกผอนใหเทาๆ กบรกตนเอง - การรกตนเอง หมายถง การด าเนนชวตอยางมคณคาและมความสข ตามทพระเยซสอนไว - ผมจตใจออนโยน กเปนสข - ผทกระหายความชอบธรรม กเปนสข - ผทไดแสดงความเมตตา กเปนสข - ผทมใจบรสทธ กเปนสข - ผทสรางสนต กเปนสข - แมแตผทถกเบยดเบยน ขมเหง ใสรายเพราะทานเปนศษยของเรา กเปนสข เพราะรางวลของทานในสวรรคนนยงใหญนก - นเปนพนฐานทจะชวยเราใหแสดงความรกตอผอน โดยเฉพาะอยางยง ตอคนยากจน คนโหยหว และคนททกขระทม (เทยบมธ.5:1-12) 2. ไปวดในวนพระเจา (วนอาทตย)

- เพอรวมใจกบพนองครสตชน ถวายบชามสซาระลกถงพระเยซและรบการไถบาปจากพระองค - ในมสซา - มการภาวนาและสรรเสรญพระเจา - ฟงเทศน - ท าบญ - รบศล - รบพร 3. สวดภาวนาทกวน ควรภาวนาเมอไร? - กอนนอน เมอตนนอน กอนท างาน หรอจะออกเดนทาง 4. เรยนค าสอนเพมเตม - ควรอานพระคมภรทกวน - เพอเรยนรประวตพระเยซ และค าสอนของพระองค

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

6 - เพอเรยนรจตตารมณครสตชน ในการด าเนนชวตประจ าวนอยางไร

- เรยนรเรองศลศกดสทธ ขอความเชอตางๆ และการภาวนา

2. ศาสนาอสลาม

อสลาม เปนค าภาษาอาหรบ แปลวา การสวามภกด ซงหมายถงการสวามภกดอยาง บรบรณแดอลลอฮ พระผเปนเจา ดวยการปฏบตตามค าบญชาของพระองค ศาสนา อสลาม เปนศาสนามนษยชาตตลอดกาล ตงแตแรกเรมของการก าเนดของมนษยจนถง ปจจบนและอนาคต

บรรดาศาสนทตในอดตลวนแตไดรบมอบหมายใหสอนศาสนาอสลาม แกมนษย ชาต ศาสนทตทานสดทายคอมฮมมด บตรของอบดลลอห แหงอารเบย ไดรบ มอบหมายใหเผยแผ สารนของอลลอหในชวงป ค.ศ. 610 - 632 เฉกเชนบรรพ ศาสดาในอดต โดยม มะลกญบรล เปนสอระหวางอลลอหพระผเปนเจาและมฮมมด พระโองการแหงพระผเปนเจาททะยอยลงมา ในเวลา 23 ปจนทรคต ไดรบการรวบรวม ขนเปนเลมมชอวา อลกรอาน ซงเปนธรรมนญแหงชวต มนษย เพอทจะไดครองตน บนโลกนอยางถกตองกอนกลบคนสพระผเปนเจา

สารนแหงอสลามทถกสงมาใหแกมนษยทงมวลมจดประสงคหลก 3 ประการคอ: 1. เปนอดมการณทสอนมนษยใหศรทธาในอลลอห พระผเปนเจาเพยงพระองคเดยว ทสมควรแกการเคารพบชาและภกด ศรทธาในความยตธรรมของพระองค ศรทธาในพระโองการแหงพระองค ศรทธาในวนปรโลก วนซงมนษยฟนคนชพอกครงเพอรบการพพากษา และรบผลตอบแทนของความดความชวทตนไดปฏบตไปในโลกน มนใจและไววางใจตอพระองค เพราะพระองคคอทพงพาของทกสรรพสง มนษยจะตองไมสนหวงในความเมตตาของพระองค และพระองคคอปฐมเหตแหงคณงามความดทงปวง

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

7 2. เปนธรรมนญส าหรบมนษย เพอใหเกดความสงบสขในชวตสวนตว และสงคม เปนธรรมนญท

ครอบคลมทกดาน ไมวาในดานการปกครอง เศรษฐกจ หรอนตศาสตร อสลามสงสอนใหมนษยอยกนดวยความเปนมตร ละเวนการรบราฆาฟน การทะเลาะเบาะแวง การละเมดและรกรานสทธของผอน ไมลกขโมย ฉอฉล หลอกลวง ไมผดประเวณ หรอท าอนาจาร ไมดมของมนเมาหรอรบประทานสงทเปนโทษตอรางกายและจตใจ ไมบอนท าลายสงคมแมวาในรปแบบใดกตาม

3. เปนจรยธรรมอนสงสงเพอการครองตนอยางมเกยรต เนนความอดกลน ความซอสตย ความเออเฟอเผอแผ ความเมตตากรณา ความกตญญกตเวท ความสะอาดของกายและใจ ความกลาหาญ การใหอภย ความเทาเทยมและความเสมอภาคระหวางมนษย การเคารพสทธของผอน สงสอนใหละเวนความตระหนถเหนยว ความอจฉารษยา การตฉนนนทา ความเขลาและความขลาดกลว การทรยศและอกตญญ การลวงละเมดสทธของผอน

นกายส าคญ

ใน ศาสนาอสลาม การแยกนกาย มไดอยทความขดแยงเกยวกบความเชอในหลกค าสอน หรอในการปฏบตศาสนกจ แตอยทความขดแยงทางการเมองเปนส าคญ กลาวคอ กอนสนชวต ทานเปนศาสดามฮมมดมไดตงใครเปนทายาทสบแทน หลงมรณกรรมของทาน กมปญหาเรองการตงผน าโลกมสลม ซงเปนทงผน าศาสนจกร และอาณาจกรในเวลาเดยวกน เหมอนกบททานศาสดาเคยเปนกลมคอวารจญเหนวาควรเลอกตง กลมชอะหวาควรเอาผสบเชอสายของทานศาสดา

เหตการณขดแยงเหลานท าใหเกดกลมศาสนาขนอกกลมหนง ซงไมเหนดวยกบกลม คอวารจญ เรยกวา ซนนะห ( คนไทยเรยกสหน ) กลมนไมเปนทงพวกคอวารจญ และชอะห แตเปนพวกทถอแนวของอล - กรอาน และซนนะห ( ซนนะห หมายถง แบบแผนทไดจากจรยวตร และโอวาทของทานศาสดามฮมมด )

โดยสรปนกายตางๆ ของศาสนาอสลามมดงน

1) นกายซนนหรอซนนะห เครงครดการปฏบตตาม คมภรอล-กรอาน และซนนะหเทานน และยอมรบผน า 4 คนแรก ซงเปนผใกลชดทานศาสดา มสลมสวนใหญในโลกรวมทงประเทศอนโดนเซย มาเลเซย และไทยนบถอนกายน

2) นกายชอะห ชอะห แปลวา พรรคพวก หมายถง พรรคพวกทานอาลนนเอง นกายนถอวาทานอาล บตรเขยของศาสดามฮมมดคนเดยวเทานนเปนผทถกตอง ผถอนกายนสวนใหญอยในประเทศอหราน อรก เยเมน อนเดย และประเทศในทวปแอฟรกาดานตะวนออก

หลกค าสอนพนฐาน

ศาสนาอสลาม มพธกรรม และหลกค าสอนเพอใหปฏบตตามดงน

1 ) หลกศรทธา 6 ประการ ไดแก

( 1 ) ศรทธาตอพระอลลอฮ มสลม เชอวามพระเจาองคเดยวเปนผสรางสรรพสง ผเปน มสลม จะตองศรทธาตอพระอลลอฮเพยงพระองคเดยว

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

8 ( 2 ) ศรทธาตอเทพบรวารของพระอลลอฮ (เทวทต) คอ ผรบใชพระเจาซงมจ านวนมากม

หนาทตางๆ กน เทวทตเปนคนกลางท าหนาทสอสาร ระหวางทานนบมฮมมดกบพระเจา กลาวคอ ทานนบมฮมมด ไดรบโองการจากพระเจาโดยทางเทวทต ซงเรยกวา “ มลาอกะฮ ” เปนวญญาณทมองไมเหน แตสามารถแปลงรางเปนมนษยไดตามบญชาของพระอลลอฮ

(3 ) ศรทธาในพระคมภรทงหลาย คอ คมภรทพระเจาไดประทานมากอนหนาน 104 คมภร ซงรวมทงคมภรของศาสนายดาย และศาสนาครสต แตใหถอวาคมภรอล-กรอาน เปนคมภรสดทาย และสมบรณทสด ทพระเจาไดประทานพรลงมาใหแกมนษยชาต โดยผานทางศาสดามฮมมด

( 4 ) ศรทธาตอบรรดาศาสนทต ศาสนทตเปนมนษยธรรมดา แตพระเจาไดเลอกสรรวาเปนคนด เหมาะแกการทจะเปนผประกาศศาสนา ซงทานนบมฮมมดเปนศาสนทตองคสดทาย

( 5 ) ศรทธาในวนพพากษา คอ วนสดทายของโลก ชาว มสลม เชอวาโลกมวนแตกดบ เมอถงวนนนมนษยทกคนตองตาย และจะถกท าใหฟนขนมา เพอพจารณาโทษ ดวยการสอบสวนพพากษาตามความดความชวทตนไดกระท าไว

( 6 ) ศรทธาในการก าหนดสภาวะของโลก และชวต วาเปนไปตามเจตจ านงของพระอลลอฮ

หลกปฏบต 5 ประการ

การปฏบตพธกรรมทางศาสนาของ ศาสนาอสลาม จะปฏบตในสถานททเรยกวา “ มสยด ” หรอ “ สเหรา ” ชาว มสลม จะตองปฏบตศาสนกจใหพรอมทง 3 ทาง คอ กาย วาจา และใจ หลกปฏบตส าคญใน ศาสนาอสลาม 5 ประการ ไดแก

( 1 ) การปฏญาณตน มสลม ตองกลาวปฏญาณวา “ ขาพเจา ขอปฏญาณวา ไมมพระเจาอนใดนอกจากอลลอฮ และแทจรงมฮมมดเปนศาสนทต ( รอซล ) ของอลลอฮ “ การปฏญาณนเปรยบเสมอนหวใจของ ศาสนาอสลาม ตองท าดวยความบรสทธใจ และมใชท าครงเดยว แตตองท าเสมอเมอนมสการพระเจา (ละหมาด)

( 2 ) การละหมาด คอ การนมสการ หรอ การแสดงความเคารพตอพระเจา

ทงทางรางกาย และจตใจ ชาว มสลม ทกคนจะตองปฏบตละหมาดวนละ

5 เวลา คอ ย ารง กลางวน เยน พลบค า และกลางคน ซงกอนท าละหมาดจะ

ตองช าระรางกายใหสะอาด และส ารวมจตใจใหสงบ

( 3 ) การถอศลอด หมายถง การละเวนจากการบรโภคอาหาร เครองดม การรวมสงวาส ตงแตพระอาทตยขน จนกระทงพระอาทตยตกดน มสลม จะตองถอศลอดปละ 1 เดอน คอ ในเดอนรอมาฎอนตามปฏทนของอสลาม ผทไดรบการผอนผนไมตองถอศลอด ไดแก คนชรา หญงมครรภ แมลกออน คนทตองท างานหนก คนเดนทางไกล หญงขณะมรอบเดอนหรอหลงคลอด คนปวย การถอศลอดเปนการแสดงถงความศรทธาในพระเจา ฝกความอดทน และความมน าใจเออเฟอเผอแผ

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

9 ( 4 ) การบรจาคซะกาต หมายถง การบรจาคทานใหแกคนทเหมาะสม ตามทศาสนาก าหนด

เชน คนอนาถา เดกก าพรา คนขดสน ผเผยแผศาสนา การบรจาคซะกาต เปนขอบงคบทตองปฏบต ชาว มสลม หรอวาเปนหนาททจะตองสละทรพยของตนในอตรารอยละ 2.5 เพอแบงปนใหแกผอน เปนการกลอมเกลาจตใจใหเปนคนเออเฟอเผอแผ ชวยเหลอซงกนและกน

( 5 ) การประกอบพธฮจญ หมายถง การไปประกอบศาสนกจ ณ ศาสนสถานบยตลลอฮ เมองมกกะฮ ประเทศซาอดอาระเบย การประกอบพธฮจญไมไดบงคบใหชาว มสลม ตองกระท า แตใหถอเปนหลกปฏบตส าหรบผทพรอม และมความสามารถ คอ บรรลนตภาวะ มสขภาพด มทนทรพยเพยงพอ และมความรความเขาใจเกยวกบการประกอบพธฮจญเปนอยางด

พธกรรมในศาสนาอสลาม

ศาสนาอสลาม เปนศาสนาทไมมนกบวชหรอนกพรตในการประกอบพธกรรม แตมสลมทกคนเปนทงฆราวาสและนกบวชอยในตวคนเดยวกน และถอหลกการของศาสนาเปนธรรมนญสงสดในการด ารงชวต หลกปฏบตทางศาสนกจทส าคญ ไดแก หลกปฏบต ๕ ประการ มดงน

1. การละหมาด

การละหมาด เปนการปฏบตศาสนกจอยางหนงในศาสนาอสลาม เพอเปนการภกดตออลลอฮ มสลมทกคนจะตองละหมาด วนละ 5 เวลา เรยกวา ละหมาดฟรฎ ละหมาด หมายถง การขอพร ความหมายทางศาสนาหมายถง การกลาวและการกระท า ซงเรมตนดวยตกบร และ จบลงดวยสะลาม การละหมาดเปนการสรางเอกภาพอยางหนงของมสลม เมอละหมาดมสลมทวโลก หนหนาไปทางกบละฮ เพอเคารพภกดตออลลอฮ การละหมาด ฝกฝนใหเปนคนตรงตอเวลา มความอดทน และขดเกลาจตใจ ใหบรสทธผองแผว ไมประพฤตสงหนงสงใดในทางชวราย ดงอลกรอานระบไว ความวา

" และจงละหมาด แทจรงการละหมาดจะยบยงความลามกอนาจารและสงตองหาม " อล - องกะบต : 45

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

10

การละหมาดฟรฏ อลลอฮทรงก าหนดใหมสลมท าการละหมาด วนละ 5 เวลา คอ 1. ละหมาดศบห ม 2 รอกอะฮ เวลา เรมตงแตฟาสางจนถงกอนดวงอาทตยขน 2. ละหมาด ซฮร ม 4 รอกอะฮ เวลาเรมตงแตดวงตะวนคลอยจนเงาของสงหนงสงใดทอดยาวออกไปเทาตว 3. ละหมาดอศร ม 4 รอกอะฮ เวลา เรมตงแตเมอเงาของสงหนงสงใด ยาวกวาเทาตวของมนเอง จนถงดวงอาทตยตกดน 4. ละหมาดมกรบ ม 3 รอกอะฮ เวลา เรมตงแตดวงอาทตยตกดน จนสนแสงอาทตย คอเวลาพลบค า 5. ละหมาดอชาอ ม 4 รอกอะฮ เวลา เรมตงแตเวลาค าจนถงกอนฟาสาง

คณสมบตของผทตองละหมาด 1. เปนมสลม 2. บรรลศาสนภาวะ 3. มสตสมปชญญะ 4. ปราศจากหยฎ นฟาส หรอ วลาดะฮ

ความส าคญ

ชาวไทยทนบถอศาสนาอสลามทกคนตองปฏบตศาสนกจอยางเครงครดเพราะ การละหมาดเปนศาสนกจเพอเขาเฝาตอเบองพระพกตรของพระผเปนเจาอลลอฮ (ซบฮาฯ) ดวยความสงบ ส ารวม จงเปนหนาทของมสลมทกคนทจะตองปฏบตเปนกจวตรประจ าวน วนละ ๕ เวลาตลอดไป พธกรรม

ในการละหมาดนนจะเรมปฏบตตงแตอาย ๗ ขวบ การละหมาดฟรดทง ๕ เวลาคอ ซบฮ ดฮร อสร มกรบ และอซา ซงมจ านวนรอกาอตทแตกตางกนคอ ๒, ๔, ๔, ๓และ ๔ รอกาอต ในรอกาอตหนง ๆ ประกอบดวยทายน ทากมโคง (รกอ) ทากมกราบ(สญด) และทานง ดวยความสงบส ารวม การกมกราบ (สญด) มสลมจะกมกราบไดเฉพาะกบพระเจาอลลอฮ (ซบฮาฯ)องคเดยวเทานน เวลาละหมาดใหหนหนาไปทางกบละอ ซงกบละอของไทยอยทางทศตะวนตก ส าหรบการละหมาดญมอะฮ หรอชาวไทยมสลมเรยกวา "ละหมาดวนศกร" เปนละหมาดฟรดจ าเปนหรอบงคบส าหรบผชายทจะตองไปละหมาดรวมกนโดยมอหมามเปนผน าละหมาด ซงมจ านวน ๒ รอกาอด หลงจากการกลาวคฎบะฮ (ค าอบรมของอหมาม) สถานทควรเปนมสยด หากบรเวณนนไมมมสยดกใหรวมกนเพอการละหมาดในสถานททสะอาด โดยใหมผท าหนาท มอซซน กลาวคฎบะฮและน าละหมาด

เงอนไขของการละหมาด

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

11

นอกจากมกฎเกณฑดงกลาวแลว ผละหมาดยงตองค านงถงเงอนไขของการละหมาดอก 8 ประการ คอ 1. ตองปราศจากหะดษใหญและหะดษเลก คอ ตองไมมญะนาบะฮ หยฎ นฟาส หรอ วลาดะฮ และตองมน าละหมาด 2. รางกาย เครองนงหม และสถานทละหมาด ตองสะอาด 3. ตองปกปดเอาเราะฮ กลาวคอ ผชายตองปดตงแตสะดอถงหวหวเขา ผหญงจะตองปกปดทวรางกาย ยกเวนมอและใบหนา 4. ตองหนหนาไปทางกบละฮ 5. ตองรวาไดเวลาละหมาดแลว 6. ตองรบวามสลมทกคนตองปฏบตการละหมาด 7. ตองไมตงใจเปลยนการละหมาดเปนอยางอน 8. ตองหางไกลจากสงทท าใหเสยละหมาด

ชวงเวลา

การละหมาดเปนการประกอบศาสนกจทส าคญยงส าหรบมสลมทกคนทจะตองปฏบตใหถกตอง และตามเวลาในแตละวน โดยแบงประเภทของการละหมาดออกเปน ๒ ประเภท คอ การละหมาดฟรด และการละหมาดสหนต การละหมาดฟรดเปนการละหมาดทบงคบหรอจ าเปนตองปฏบต หากไมปฏบตจะตองไดรบการลงโทษ โดยแบงเปนสองสวนคอฟรดอน เปนละหมาดทบงคบตองปฏบตโดยไมมเงอนไขหรอขอยกเวนเฉพาะตน วนละ ๕ เวลา ส าหรบผชายจะตองละหมาดญมอะฮหรอละหมาดวนศกร อกสวนหนงคอ ฟรดกฟายะฮ เปนละหมาดทบงคบตองปฏบตแตมเงอนไขในการปฏบตตามสถานการณ คอหากมผปฏบตอยบางแลวจะไมเปนบาปแกคนทงหมด เชน ละหมาดวนอด (คอการละหมาดในวนอดลฟตร และอดลอฎฮา) ละหมาดญะนาซะฮ (ละหมาดคนตาย) สวนการละหมาดสหนตเปนการละหมาดเนองในเวลาและโอกาสตางๆนอกเหนอจากการละหมาดฟรด

2. การปฏญาณตน ค ากลาวทวา “ไมมพระเจาอนใดนอกจากอลลอฮเทานน และมฮมมดเปนบาวและศาสนาทตของอลลอฮ” ในการปฏญาณนคอ การยอมรบ ยอมจ านนทกอยางทเกยวกบอสลาม ทกอยางทมาจากคมภรอลกรอานและอลฮะดษ คอซนนะฮทมาจากทานนะบ ซงเปนสวนส าคญของการด าเนนชวต ศาสนาอสลามมพระเจาเพยงองคเดยว หามสกการะในสงทมนษยสรางขนมาและหามกมกราบมนษยดวยกนเอง เพราะมนษยนนมฐานะเทาเทยมกนถงแมจะตางกนทสถานภาพ ฐานะ ต าแหนง และหนาทเราสามารถใหความเคารพไดแตเปนในแนวทางอน เพราะมนษยเกดมาจากดนเหมอนกน มไดมววฒนาการมาจากลง ลงเปนสตวอกชนดหนงทถกสรางขนมา

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

12

3. การถอศลอด

โดยการถอศลอด เปนหลกปฏบตในศาสนบญญต 1 ใน 5 ประการ (ประกอบไปดวย 1.นบถอพระเจา(อลลอฮ)องคเดยวและนบมฮ าหมดเปนศาสนฑตคนสดทาย 2.ด ารงละหมาด 3.บรจาคทาน 4.ถอศลอด 5.บ าเพญฮจยท นครเมกกะ) ซงชาวมสลมจะประพฤตปฏบตตน โดยการ...

- งดอาหาร น า เพอจะไดรบรความยากล าบากคนทยากไร โดยจะเรมตงแตแสงพระอาทตยขน � แสง

พระอาทตยเรมตกดน จากการค านวนดเวลาแสงพระอาทตย ขน-ตก ตามการค านวณของหลกดาราศาสตรอสลาม วดตามพกดองศาแตละพนท และเมอถงเวลาละศลอด มกจะรบประทานอนทผลม โดยไดแบบอยางมาจากทานนบมฮ ามด ทงน ผลอนทผลมนน ประกอบดวย น าตาลฟรกโตส กลโคส น า วตามน และแรธาต โดยเฉพาะน าตาลฟรกโตส จดเปนสารอาหารทใหพลงงานแกรางกายเปนอยางมาก และเขาสรางกายไดอยางรวดเรว

- งด ละ เลก จากสงทไมดทงหมด ไดแก มอ(ท ารายหรอขโมย), เทา(เดนไปสสถานทตองหาม), ตา (ดสงลามก), ห ( การฟงสงไรสาระ ,ฟงเรองชาวบานนนทากน), ปาก (การนนทาวารายคนอน โกหกโปปด)

- ท าความด บรจาคทานแกคนยากจน

- อานคมภรอลกรอาน เนองจากในเดอนนเปนเดอนศกดสทธทพระเจาประทานคมภรอลกรอานมาใหแกมนษย ดงนน ชาวมสลมจงตองอานอลกรอาน เพอศกษาถงสงทพระเจาตองการใหมนษยรวาการเปนอยในโลกนและโลกหนาจะเปนอยางไร และจะตองท าตวอยางไรบาง

ส าหรบผทไดรบการยกเวนไมตองถอศลอด ไดแก

1. คนเจบปวย

2. หญงทมประจ าเดอน

3. หญงทใหนมบตร แตหากมความสามารถ กจะถอได

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

13

4. หญงทตงครรภ

5. คนแกชรา ทไมมความสามารถเพยงพอ

อยางไรกตาม บคคลเหลานตองจายทาน เปนขาวสารวนละ 1 มด (1 มด ประมาณ 6 ขด) และส าหรบคนเจบปวย และสตรทมประจ าเดอนนนใหถอศลอดใชภายหลงใหครบกอนรอมฎอนในปถดไป

เหนแลวใชหรอไมคะวา การถอศลอดในเดอนรอมฎอน ไมใชแคเรองของการงดอาหาร หรอเปนเพยงแคการปฏบตตามหนาททางศาสนาของชาวมสลมเทานน แตเพอเปนการขดเกลาจตใจของตนเอง เพอมงสเปาหมายทส าคญและยงใหญของการเดนทางสการเปนมนษยทสมบรณและสงสงทางดานจตวญญาณตามวตถประสงคและเจตนารมณของพระองคทไดประทานอลกรอานมาใหแกมนษยนนเอง

4. การจายซะกาต

ใหจายซะกาตเมอถงเวลาทวาญบตองจาย และจายดวยความพงพอใจ โดยจายสงทดและมคณภาพมากทสดจากทรพยทตองจาย เปนสงทเขารกทสด ทมความเปนหะลาลมากทสด ท าใหผรบพงพอใจ ใหผจายมองวาสงทใหไปเปนสงทเลกนอยเพอใหพนจากความล าพองใจ และพยายามปดบงเพอใหพนจากการโออวด แตเปดเผยบางเปนบางครงเพอเปนการสงเสรมใหเหนสงทเปนวาญบน(ซะกาต) และเปนการกระตนใหคนร ารวยไดปฏบตตาม และตองไมท าลาย(ผลบญ)มนดวยการล าเลกและการกอความเดอดรอนแกผรบ

ผรบซะกาตทดทสด

ทดทสดกคอใหผจายซะกาตเลอกจายแกคนทมความย าเกรงตออลลอฮมากทสด คนทเปนญาตใกลชดทสด มความจ าเปนมากทสด และเลอกใหทานของเขาแกคนทจะท าใหทานนนเจรญงอกงามจากบรรดาญาตทใกลชด มความย าเกรง เปนผศกษาหาความร คนยากจนทไมยอมขอ ครอบครวใหญทมความขดสนเปนตน โดยทเขาควรทจะจายซะกาตหรอใหทานกอนทจะมสงกดขวางมา(ท าใหไมสามารถจายหรอใหได) และเมอใดทมคณสมบตทคควรจะรบซะกาตมากขนในบคคลหนงๆ กจะยงท าใหเขาคควรในการรบซะกาตมากกวา เชนยากจนและเปนญาต ยากจนและเปนผก าลงศกษา เปนตน

“และจงบรจาคสงทเราไดใหปจจยยงชพและพวกทานกอนทความตาย

จะมาเยอนคนใดคนคนหนงในหมพวกทาน แลวเขากจะกลาววา โอ พระผอภบาลแหงขา

หากพระองคทรงยดเวลาใหกบขาอกสกระยะเวลาหนงอนใกล

แลวขากจะจายทานและขาจะเปนหนงในหมผมคณธรรม”

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

14

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

15

แบบฝกหดบทท 2-3

1. อธบายความส าคญศาสนาครสต เปนอยางไร 2. พธกรรมส าคญในศาสนาครสตมอะไรบาง 3. การปฏบตตนของศาสนาครสต มลกษณะอยางไร จงอธบาย 4. อธบายความหมายของศาสนาอสลาม มาพอเขาใจ 5. หลกปฏบตของศาสนาอสลาม เปนอยางไร 6. พธกรรมในศาสนาอสลามมอะไรบาง 7. จงชอพธกรรมหรอกจกรรมของศาสนาครสตทนกศกษารจกมา 1 อยาง แลวอธบายวา มชอวาอะไร ม

ความส าคญอยางไร และชวงเวลาไหน จงอธบายตามความคดเหนของนกศกษา 8. จงชอพธกรรมหรอกจกรรมของศาสนาอสลามทนกศกษารจกมา 1 อยาง แลวอธบายวา มชอวาอะไร

มความส าคญอยางไร และชวงเวลาไหน จงอธบายตามความคดเหนของนกศกษา

เอกสารประกอบการสอน วชา หนาทพลเมองและศลธรรม

© สงวนลขสทธ นายอนศกด แสงอบล ว.ทบ. เทคโนโลยคอมพวเตอร

16

บรรณานกรม __________ “ประวตศาสนาอสลาม” https://sites.google.com/site/sasnaxislam/phithikrrm

__________ “พธกรรมส าคญในศาสนาครสต” https://sites.google.com/site/irajew09/sasn-sthan/phithikrrm-sakhay-ni-sasna-khrist