หน่วยที่ 3 - sjc.ac.th ·...
TRANSCRIPT
หนวยท 3
อนามยเจรญพนธและการตงครรภ
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
1. ขอใดถกตองเกยวกบความหมายของการวางแผนครอบครว
ก. การคมก าเนด
ข. การควบคมจ านวนประชากรค. การก าหนดจ านวนบตรทตองการ
ง. การเตรยมการลวงหนาเกยวกบเวลาทเหมาะสมในการมบตร
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
2. การตงครรภโดยไมพงประสงคของวยรนกอใหเกดปญหาสงคมใน
ขอใด
ก. วยรนตดสนใจฆาตวตายเพมมากขน
ข. เดกถกทอดทงในสถานพยาบาลเพมมากขน
ค. วยรนมปญหาทางดานอารมณและจตใจเพมมากขนง. รฐบาลตองเสยงบประมาณในการดแลสขภาพของวยรนทตงครรภ
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
3. ขอใดคออาหารทเหมาะสมส าหรบหญงตงครรภ
ก. รบประทานอาหารทมไขมนสง
ข. รบประทานอาหารทมโปรตนสง
ค. รบประทานอาหารเฉพาะคารโบไฮเดรต
ง. รบประทานอาหารทมโปรตนและไขมนสง
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
4. องคประกอบในขอใดไมเกยวของกบการวางแผน ครอบครว ก. การคมก าเนดข. การเลอกเพศของบตร
ค. การชวยเหลอคสมรสทมบตรยาก
ง. การคนหาสาเหตของความผดปกตทางเพศ
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
5. . การวางแผนครอบครวอยภายใตการก ากบดแลของกระทรวงใด
ก. กระทรวงมหาดไทย
ข. กระทรวงศกษาธการ
ค. กระทรวงสาธารณสข
ง. กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคง ของมนษย
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
6. ขอใดไมใชอนตรายจากการท าแทงก. ตกเลอด
ข. ตดโรคทางเพศสมพนธ
ค. เกดภาวะการแทงบตรไดงาย
ง. เกดการอกเสบเรอรงในโพรงมดลก
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
7 . ในขณะตงครรภแมทอยในสภาพแวดลอมใดจะสงผลกระทบตอทารกในครรภมากทสด
ก. แมอยกบพอทสบบหรข. แมอาศยอยในชมชนแออด
ค. แมอยกบพอทดมสราเปนประจ า
ง. แมอยกบพอทเปนปวยเปนโรคมะเรง
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
8.พฤตกรรมในขอใดทเสยงตอการตดเชอไวรสเอชไอวไดมากทสด
ก. การถกยงกด
ข. การใชหองสวมสาธารณะ
ค. การรบประทานอาหารรวมกบผ อน
ง. การใชเขมส าหรบฉดสารเสพตดเขาเสนรวมกบผ อน
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
9.
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
เลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว
10. นกเรยนจะปองกนไมใหเกดโรคทางเพศ สมพนธไดอยางไร ก. ไมคบเพอนตางเพศ
ข. คนควาเรองเพศศกษา
ค. ไมมเพศสมพนธในวยเรยน
ง. เลอกคบเฉพาะแตเพอนทเรยนด
เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว
สขภาพทเกยวกบกระบวนการและการท าหนาทของระบบการเจรญพนธของมนษยตลอดชวงชวต1
อนามยการเจรญพนธ(Reproductive Health)
Reproductive : การสบทอดพนธ หรอ การสบแทนพนธเปนกระบวนการทมนษย หรอ สงมชวตสบทอดเผาพนธ
ของตนใหคงอย
Health :
ภาวะทมความสมบรณทงรางกาย จตใจ และสงคม
ความหมายของอนามยการเจรญพนธ
อนามยการเจรญพนธหมายถง ภาวะความสมบรณแขงแรงของรางกายและจตใจ ทเปนผลสมฤทธอนเกดจากกระบวนการและหนาทของการเจรญพนธทสมบรณทงชายและหญง ทกชวงอายของชวต ซงท าใหเขาเหลานนมชวตอยในสงคมไดอยางมความสข
ครอบคลมถงสทธของชายและหญงทกชวงอาย ในการตดสนใจ สทธทจะไดรบการเรยนรขอมลขาวสารเกยวกบอนามยการเจรญพนธ ตลอดจนสามารถทจะเขาถงบรการดานนอยางทวถง
ภาวะหลงวยเจรญพนธ
มะเรงระบบสบพนธ
ภาวะมบตรยาก
โรค AIDS โรคตดเชอระบบสบพนธ
การวางแผนครอบครว
การแทงและภาวะแทรกซอน
อนามยแมและเดก
เพศศกษาอนามยวยรน
สขภาพ/อนามยการเจรญพนธ
มตของอนามยการเจรญพนธ(10 มต)
บทบาทชาย-หญง ความเทาเทยมกนทางเพศ สทธสตร สทธอนามยการเจรญพนธ
การวางแผนครอบครว
การตงเปาหมายเพอใหครอบครวมความพรอมในดานตางๆ ตงแตการเลอกคครอง ความพรอมดานทอยอาศยและอาชพการแตงงาน
การวางแผนทจะมบตรการเวนชวงระยะหางของการมบตรทเหมาะสมการ เปนพอแมทดเพอเลยงด บตรใหเปนคนดมคณภาพในอนาคต
หลกการวางแผนครอบครว
- ตรวจสขภาพและขอค าปรกษากอนแตงงาน หรอกอนการมบตร
- พจารณาสขภาพอนามย ประกอบกบภาวะเศรษฐกจ
- เลอกใชวธคมก าเนดอยางเหมาะสม
ความส าคญของการวางแผนครอบครว
- ชวยใหคสมรสทเพงแตงงาน ไดมโอกาสปรบตวเพออยรวมกนกอนมลก - ครอบครวมความเปนอยด ลกมโอกาสไดรบการศกษาทสง - คสมรสสามารถเวนระยะการมลกหรอจ ากดขนาดของครอบครวได- คสมรสมโอกาสสรางฐานะการเงนใหมนคงได - สขภาพของผเปนมารดาไมทรดโทรม สามารถดแลครอบครวไดเตมท
การคมก าเนด
1. การคมก าเนดชวคราว เปนวธทใชปองกนการตงครรภเมอยงไมพรอมทจะมบตร หรอตองการเวนระยะเวลาการมบตร เมอเลกใชกสามารถมบตรไดอก
2. การคมก าเนดถาวร
เปนการคมก าเนดเมอไมตองการบตรอยางถาวร เชนการท าหมนชาย การท าหมนหญง
- การท าหมนชาย คอผกมด และตดทอน าเชออสจใหขาดจากกน
- การท าหมนหญง คอ การท าใหปกมดลกตนทงสองขาง เพอตดทางทเชออสจจะพบกบไข
การอนามยแมและเดก
เปนการดแลสขภาพของมารดาตงแตเรมตงครรภ และเดกตงแตอยในครรภจนกระทงคลอดออกมา โดยมมวธปฏบตดงน
1. เมอทราบวาประจ าเดอนไมมาตามปกตหรอตงครรภ รบไปพบแพทย2. ระหวางตงครรภตองดแลสขภาพตนเองอยางด3. กอนถงวนก าหนดคลอดควรเตรยมความพรอม4. หลงคลอดตองคอยดแลสขภาพของทารก5. ส าหรบมารดาหลงคลอดควรพกฟนอยางนอย 6-8 สปดาห
กำรตงครรภ
การตงครรภ คอ ชวงระยะเวลำเรมหลงจำกกำรปฏสนธโดยท ตวอสจ (sperm) ผสม (conceive) กบไข (egg) ในสภำวะและเวลำทเหมำะสม จนถงกำรคลอด โดยในมนษยใชเวลำในกำรตงครรภ 36 สปดำห หรอ 9 เดอน
ปจจยทมผลกระทบตอการตงครรภ
แอลกอฮอล บหร
สารเสพตดอน
สภาพแวดลอมการตดเชอ
โรคทเกดจากการตงครรภ
แอลกอฮอล
เครองดมแอลกอฮอลจะไมไดมผลตอตวแมเทานน แตจะมผลตอเดกทอยในทองดวย เพราะแอลกอฮอลทมอยในกระแสเลอดจะไหลผานไปสทารกดวยเชนกน ถาคณแมดมในชวง 3-4 เดอนแรกของการตงครรภแลว ทารกหลงคลอดจะมรางกายผดปกต สตปญญาเสอม สมองเสอมอยางเหนไดชดตงแตคลอดจนถง 1 ปแรก
การสบบหรไมวาจะกอนตงครรภ ขณะตงครรภหรอหลงคลอดจะมผลเสยตอเดกสารนโคตน ทาร คารบอนโมนอกไซดจะมผลตอเดกผลเสยของบหรมดงน
- ตงครรภนอกมดลก - แทง
- เดกคลอดกอนก าหนด - เลอดออกชองคลอด
- เดกน าหนกนอย - เดกตายโดยไมทราบสาเหต
บหร
สำรเสพตด
จะสงผลใหมน าหนกแรกเกดนอย มความผดปกตของหวใจแตก าเนด ภาวะเลอดออกในสมอง ภาวะสมองตาย ท าใหมการท าลายเซลลประสาท เสนรอบศรษะมขนาดเลก ซงมผลตอสมาธ ความจ า และมผลท าใหเดกมปญหาพฤตกรรมในระยะยาวอกดวย หรออาจท าใหเกดการแทงหรอคลอดกอนก าหนดได
สภาพแวดลอม
การดแลตนเอง อาหารของมารดา
สขภาพของมารดา
ยาบางชนด
สภาพจตใจ
ความพรอม
การดแลของแพทย
การตดเชอ
การตดเชอในสตรตงครรภ เปนหนงในภาวะทอาจสงผลตอความพการหรอการเสยชวตของทารกในครรภได
โดยการตดเชอของทารกอาจเกดตงแตขณะอยในครรภ ผานทางรกหรอจากการคลอด โดยผานน าคดหลงในชองคลอด หรอเลอดของมารดาขณะคลอด รวมทงสามารถผานทางน านมแมหลงคลอด ซงความรนแรงของการตดเชอในทารกนนขนอยกบความรนแรงของตวเชอชวงระยะเวลาทตดเชอ รวมทงภาวะภมคมกนทงของแมและทารก ดงเชน การตดเชอหดเยอรมน โรคซฟลส โรคมาลาเลย
โรคทเกดจากการตงครรภโลหตจาง
เบาหวาน
โรคหวใจ
ตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ
ความดนโลหตสง