ระบบส่งก าลัง - nayoktech.ac.th¸«น่วยที่ 7... ·...
TRANSCRIPT
เอกสารประกอบการเรยนการสอน วชา งานจกรยานยนต (2101-2104)
หนวยท 7 ระบบสงก าลง
217
เอกสารประกอบการเรยนการสอน วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 8
หนวยท 7 ระบบสงก าลง เวลา 18 ชวโมง
สาระส าคญ
ระบบสงก าลงรถจกรยานยนต ก าลงจากเครองยนตออกจากเพลาขอเหวยงสงไปยงลอหลงไดนนมล าดบการสงก าลงงานดงน เครองยนต ชดคลตช ชดเกยรและการขบขนสดทาย ซงการขบขนสดทายมอย 3 แบบคอ แบบโซ แบบเพลาและแบบสายพาน สาระการเรยนร
1. หนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลง 2. ประเภทของคลตช 3. หลกการท างานของคลตช 4. ประเภทของเกยร 5. โครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงท 6. หลกการท างานของเกยรแบบเฟองขบกนคงท 7. โครงสรางของเกยรอตโนมต 8. หลกการท างานของเกยรอตโนมต
หลกการท างาน
ของเกยรแบบอตโนมต
ระบบสงก าลง
ประเภท
ของคลตช
ประเภท
ของเกยร
หนาทและสวนประกอบ
ของระบบสงก าลง
หลกการท างาน ของคลตช
หลกการท างานของ
เกยรแบบเฟองขบกนคงท
โครงสรางของเกยร แบบเฟองขบกนคงท
โครงสรางชองเกยร แบบอตโนมต
218
จดประสงคการเรยนร 1. บอกหนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลงได 2. บอกประเภทของคลตช 3. อธบายหลกการท างานของคลตชได 4. บอกประเภทของเกยรได 5. บอกโครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงทได 6. อธบายหลกการท างานของเกยรแบบเฟองขบกนคงทได 7. บอกโครงสรางของเกยรอตโนมตได 8. อธบายหลกการท างานของเกยรอตโนมตได 9. ปฏบตงานถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตชได 10. ปฏบตงานถอดประกอบและตรวจเชคบรการเกยรแบบเฟองขบกนคงทและ
เพลาขอเหวยงได 11. ปฏบตงานถอดประกอบและตรวจเชคบรการเกยรอตโนมตได 12. เสรมสรางและปลกฝงกจนสยของการปฏบตงานจกรยานยนตดวยความรบผดชอบ
ความสะอาด ความเรยบรอย ความรอบคอบ ความปลอดภย และอนรกษสงแวดลอมสอดคลองแนวทางเศรษฐกจพอเพยง
219
แบบทดสอบกอนเรยน วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง
ค าสง ใหท าเครองหมาย (x) หนาขอความทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (20 คะแนน)
1. คลตชแรงเหวยงแบงออกได 2 แบบคอขอใด ก. แบบแผนและแบบอตโนมต ข. แบบแผนและแบบฝก ค. แบบแหงและแบบเปยก ง. แบบฝกและแบบอตโนมต
2. คลตชแบบใดทสามารถเปลยนเกยรไดอยางรวดเรว ก. แบบธรรมดา ข. แบบกดรงภายใน ค. แบบกดรงภายนอก ง. แบบอตโนมต
3. คลตชแบบใดใหความปลอดภยแกผขบข เมอเกดปญหาลกสบตด ก. คลตชมอแบบแผน ข. คลตชแรงเหวยง ค. คลตชแบบผสมใชคลตช 2 ชด ง. คลตชแบบธรรมดา
4. คลตชรถจกรยานยนตท าหนาทอะไร ก. ตดตอก าลงงานระหวางเครองยนตกบเกยร ข. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ ค. เพมแรงบดของเครองยนต ง. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง
5. ระบบสงก าลงของรถจกรยานยนตมหนาทขอใด ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมแรงบดของเครองยนต ค. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง ง. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ
220
6. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวรอบของเครองยนตเพมขนถง ก. 1,500 รอบ/นาท ข. 2,000 รอบ/นาท ค. 2,500 รอบ/นาท ง. 3,000 รอบ/นาท
7. คลตชแบบอตโนมตท างานโดยอาศยแรงอะไร ก. แรงเหวยง ข. แรงขบ ค. แรงเฉอย ง. แรงดงดดของโลก
8. คเฟองทเพลาขบเลกสดกบทเพลาตามใหญสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4
9. เกยรทใชในรถจกรยานยนตโดยทวไปเปนเกยรประเภทใด ก. เฟองฟนตรงขบกนไมคงท ข. เฟองฟนตรงขบกนคงท ค. เฟองเฉยงขบกนคงท ง. เฟองเฉยงขบกบไมคงท
10. คลตชทใหการสงก าลงทนมนวลคอ คลตชแบบใด ก. คลตช 2 ชด ข. คลตชชดเดยว ค. คลตชสาย ง. คลตชธรรมดา
11. ชดเกยรท าหนาทอะไร ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมความเรวของรถ ค. เพมแรงบดโดยการเปลยนแปลงอตราทด ง. เพมความเรวของรถ
221
12. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 20 ฟน เฟองเกยรตวตามมจ านวน 30 ฟน จะมอตราทดเทาไร ก. 1 : 1 ข. 1.5 : 1 ค. 2 : 1 ง. 2.5 : 1
13. เกยรอตโนมตพลเลยขบตดตงอยทใด ก. เพลาขอเหวยง ข. เพลาคลตช ค. เพลาขบเฟองทดก าลง ง. เพลาเกยร
14. เกยรอตโนมตการเปลยนเกยรจะขนอยกบขอใด ก. น าหนกผขบขและแรงเสยดทาน ข. ความเรวและความรอน ค. ภาระของรถและน าหนกบรรทก ง. ความเรวและภาระของรถ
15. ตมน าหนกเกยรอตโนมตมกตว ก. 3 ตว ข. 4 ตว ค. 6 ตว ง. 7 ตว
16. เกยรอตโนมตทความเรวรอบสง พลเลยขบเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดใหญสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดเลกสด ง. พลเลยขนาดคงท
17. คเฟองทเพลาขบใหญสดกบทเพลาตามเลกสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4
222
18. ควรเปลยนน ามนเกยรรถจกรยานยนตเมอใด ก. 500 กม. แรกและทก 4,000 กม. ข. 500 กม. แรกและทก 8,000 กม. ค. 1,000 กม. แรกและทก 4,000 กม. ง. 1,000 กม. แรกและทก 8,000 กม.
19. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 40 ฟน เฟองเกยรตวตมมจ านวน 10 ฟน ถาเฟองตวขบหมน 10 รอบ เฟองตวตามจะหมนกรอบ ก. 10 รอบ ข. 20 รอบ ค. 30 รอบ ง. 40 รอบ
20. เกยรอตโนมตทความเรวรอบชา พลเลยตามเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดเลกสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดใหญสด ง. พลเลยขนาดคงท
223
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนหนวยท 7
1. ข
2. ง
3. ค
4. ก
5. ค
6. ข
7. ก
8. ค
9. ข
10. ค
11. ค
12. ข
13. ก
14. ง
15. ค
16. ก
17. ง
18. ค
19. ง
20. ค
224
ใบความรท 7.1 หนวยท 7
วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 8
หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 1
ชอเรอง คลตช จ านวน 2 ชวโมง
7.1 หนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลง ระบบสงก าลงมหนาทสงก าลงขบจากเครองยนตไปยงลอหลง โดยผานสวนประกอบของ
ระบบสงก าลงคอ คลตช เกยรและอปกรณขบขนสดทายมอย 3 แบบ คอ 1. แบบโซ 2. แบบเพลา 3. แบบสายพาน
รปท 7-1 แสดงระบบสงก าลงทใชกบรถจกรยานยนตทวไป ทมา : ปรชา สรอยสาย 2553 : 111
7.2 ประเภทของคลตช คลตช(Clutch)มหนาทตดตอการสงก าลงระหวางเครองยนตกบเกยร เพอความสะดวก
สบายและปลอดภยในการเปลยนเกยรไดตามตองการ อกทงยงท าใหสามารถออกรถหรอหยดรถไดอยางนมนวล คลตชทใชในรถจกรยานยนต แบงออกเปนแบบธรรมดาและแบบอตโนมต ถาแบงตามลกษณะโครงสรางแบงได 3 ประเภท คอ
7.2.1 คลตชมอแบบแผน (Mancal Disc Clutch) จดเปนแบบคลตชธรรมดา 7.2.2 คลตชแรงเหวยง (Centrifugal Clutch) จดเปนแบบคลตชอตโนมต 7.2.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกน (Mutual Clutch ) จดเปนแบบคลตชอตโนมตท
พฒนาการท างานใหสมบรณยงขน
เฟองไพรมาร คลตช
เพลาตาม ลอยาง
สเตอรหลง โซ สเตอรหนา
เพลาขบ เพลาขอเหวยง ลกสบ
225
7.3 หลกการท างานของคลตช คลตชแตละประเภทยงสามารถแบงออกเปนแบบตางๆตามลกษณะการท างานไดดงน 7.3.1 คลตชมอแบบแผนแบงออกเปน 2 แบบคอ
7.3.1.1 คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน มสวนประกอบทส าคญคอ
รปท 7-2 แสดงสวนประกอบคลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน ทมา : อ าพล ซอตรง 2546 : 45
1.เสอคลตช 2.ดมคลตช 3.แผนรอง 4.แผนเหลก 5.แผนผาคลตช 6.แผนกดคลตช 7.ลกปน 8.สปรงคลตช
226
1) เสอคลตช (Clutch Housing) ซงประกอบเปนชนเดยวกบเฟองคลตช รบการสงก าลง มาจากเฟองไพรมาร เสอคลตชยงเปนทตดตงแผนผาคลตชอกดวย เสอคลตชเปนอสระกบเพลาเกยรขบ
รปท 7-3 แสดงเสอคลตช (Clutch Housing) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
2) ดมคลตช (Clutch Hub) จะสวมตดกบเพลาขบของเกยร ภายนอกของดมคลตชจะท ารองเพอตดตงแผนเหลก ดมคลตชจะตดตงภายในเสอคลตชเปนอสระตอกน
รปท 7-4 แสดงดมคลตช (Clutch Hub) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
227
3) แผนผาคลตช (Clutch Plate) ตดตงกบเสอคลตช จะมหนาสมผสสองดานเปนผาคลตช เพอสมผสกบแผนเหลกทตดตงกบดมคลตช
รปท 7-5 แสดงแผนผาคลตช (Clutch Plate)
ทมา : ประจกษ ศรวงษราช 4) แผนเหลก (Matal Plate) ตดตงกบดมคลตช หนาสมผสสองดานจะ
สมผสกบแผนผาคลตช เพอตดตอก าลงงาน
รปท 7-6 แสดงแผนเหลก (Matal Plate) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
228
5) แผนกดคลตช (Pressure Plate) เปนทตดตงสปรงคลตชเพอกดแผนผาคลตชและแผนเหลกใหตดกน
รปท 7-7 แสดงแผนกดคลตช (Pressure Plate)
ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
6) ชดกลไกกดรงภายใน จะอยทางดานฝาครอบจานไฟ ถาบบมอกดคลตชจะตดก าลงงาน ถาปลอยมอบบคลตชจะตอก าลงงาน
รปท 7-8 แสดงชดกลไกกดรงภายใน ทมา : ศกดา ตงตระกล 2547 : 134
229
การท างานของคลตชแบบมอหลายแผนกดรงภายใน มหลการท างานดงน ต าแหนงคลตชตอก าลงงาน ถายงไมบบมอบบคลตช สปรงคลตชจะกดแผนกดคลตชใหแผนผาคลตชตดกบแผนเหลก เกดความฝด ก าลงงานจะสงตามล าดบดงน
ต าแหนงคลตชตดก าลงงาน เมอบบมอบบคลตช กลไกกดรงคลตชจะดนใหแผนกดคลตชเคลอนทออก ท าใหแผนคลตชกบแผนเหลกแยกออกจากกนก าลงจะถกตดดงน ก าลงงานจะถกตดชวงน 7.3.1.2 คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายนอก มชนสวนประกอบและการท างานเหมอนกบคลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน แตจะตางกนทกลไกกดรงคลตชจะอยดานฝาครอบคลตชเทานน
รปท 7-9 แสดงคลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายนอก ทมา : ปรชา สรอยสาย 2553 : 116
เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช เสอคลตช
แผนผาคลตช แผนเหลก เพลาขบเกยร
เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช เสอคลตช
แผนผาคลตช
ดมคลตช
230
7.3.2 คลตชแรงเหวยง ซงแบงออกเปน 2 แบบคอ 7.3.2.1 คลตชแรงเหวยงแบบแผน (Centrifugal Disc Cluctch)
1 2 4 3 5
1. เสอคลตช 2. ลกปนเหวยง 3. ดมคลตช 4. แผนเหลก 5. แผนผาคลตช
รปท 7-10 แสดงคลตชแรงเหวยงแบบแผน ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
การท างานของคลตชแรงเหวยงแบบแผน มหลกการท างานดงน ต าแหนงตดก าลง ขณะเครองยนตเดนเบา ลกปนยงมแรงเหวยงไมมากพอทจะกดแผน
เหลกใหตดกบแผนคลตช ก าลงงานกจะสงตามล าดบดงน
ต าแหนงตอก าลง ขณะเครองยนตมความเรวสงกวา 2,000 รอบ/นาท ลกปนจะเกดแรงเหวยงมากขนจะดนแผนเหลกใหตดกบแผนคลตช ก าลงงานกจะสงตามล าดบ
เฟองไพรมาร เสอคลตช
แผนเหลก
เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช เสอคลตช
ดมคลตช
เพลาขอเหวยง เฟองเสอคลตช
แผนผาคลตช เพลาขบเกยร แผนเหลก
231
7.3.2.2 คลตชแรงเหวยงแบบฝก (Centrifugal Shoe Clutch)
รปท 7-11 แสดงคลตชแรงเหวยงแบบฝก
ทมา : ประจกษ ศรวงษราช การท างานของคลตชแรงเหวยงแบบฝก มหลกการดงน ต าแหนงตดก าลงงาน ขณะเครองยนตเดนเบา เพลาขอเหวยงกบเรอนฝกผาคลตชจะหมนไปพรอมกน แตแรงเหวยงมนอย ฝกผาคลตชกบจานคลตชจะมชองวางไมมการสงก าลงงาน ต าแหนงตอก าลงงาน เมอเครองยนตมความเรวสงขน ฝกคลตชจะเกดแรงเหวยงมากขน ฝกผาคลตชกบจานคลตชจะสมผสกนเกดความฝด สงก าลงงานตามล าดบ
เพลาขอเหวยง ฝกผาคลตช จานคลตช เฟองไพรมาร
232
7.3.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกน (Mutual Clutch)
รปท 7-12 แสดงคลตชแบบผสมท างานรวมกน (Mutual Clutch) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
ชดคลตชแบบผสมน จะมคลตชชดท 1 เปนคลตชแรงเหวยงแบฝกตดอยกบเพลาขอเหวยง และมคลตชชดท 2 เปนแบบคลตชกลไกกดรงภายนอกหรกลไกกดรงภายใน ท างานรวมกบคนเขาเกยร ซงคลตชชดท 2 จะตดตงอยทเพลาขบของเกยร ชดคลตชแบบผสมน จะเขาเกยรไดนมนวล เพราะขณะกดคนเขาเกยรจะมกลไกกดรงภายนอกหรกลไกกดรงภายใน กดคลตชชดท 2 ตดก าลงงานท าใหเขาเกยรงายไมมอาการกระตก ขอดของคลตชแบบผสมอกประการคอ ก าลงงานทสงจากเพลาขอเหวยงไปยงเพลาขบเกยร โดยผานคลตชชดท 1 เพลาขอเหวยงจะตองมความเรวรอบทก าหนด คลตชชดท 1 จงจะตอก าลงงาน กรณทเกดปญหาลกสบตด ขณะทขบขรถจกรยานยนตทความเรวสงเพลาขอเหวยงจะหยดหมน คลตชจะตดก าลงงานซงไมเกดอนตรายตอผขบข
คลตชชดท 1 คลตชชดท 2
233
ใบงานท 7.1 วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 8
หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 1
ชองาน ถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตช เวลา 4 ชวโมง
จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. ใชเครองมอทวไป เครองมอพเศษและเครองมอวดไดถกตอง
2. ถอด-ประกอบคลตชไดถกตอง 3. ตรวจเชคชนสวนคลตชไดถกตอง 4. มกจนสยทดในการท างาน รบผดชอบ ประณตรอบคอบ ตรงตอเวลา สะอาด ปลอดภย
และรกษาสงแวดลอม 5. ใชวสดฝก ไฟฟา น าประปาอยางประหยดและคมคาตามแนวเศรษฐกจพอเพยง
เครองมอและวสดอปกรณ 1. เครองยนตรถจกรยานยนต 4 จงหวะ 5. ถาดใสชนสวน 2. แผงเครองมอทวไปโตะเหลกพบ 6. โตะปฏบตงาน 3. เครองมอพเศษ 7. ผงซกฟอก 4. เครองมอวด 8. ผาเชดมอ
234
ล าดบขนตอนในการปฏบตงาน 1. เปดจกรเตมน ามนหลอลน
2. ถายน ามนหลอลนใสถาดรอง ทเตรยมไว
3. ถอดโบลทและคนสตารทออก 4. ถอดโบลทยดฝาครอบเครองยนตดานขวา
5. ถอดปะเกนและปลอกสลก
6. ถอดขาเบรกคลตช ชดขากดคลตชและแผนลกเบยวกดคลตช
ต าแหนงคนสตารท
ขาเบรกคลตช
ปลอกสลก
235
7.ถอดสกรและฝาครอบกรองน ามนหลอลน แรงเหวยง
8. ดดเดอยของแหวนลอกออกจากนตลอก คลตช
9. ถอดนตลอกโดยใชเครองมอพเศษ เครองมอ :
- ตวจบคลตชแรงเหวยง - ประแจขนนตลอก
ปลอกสลก
ฝาครอบกรองน ามนหลอลนแบบแรงเหวยง
เดอยแหวนลอก
236
10.ถอดแหวนลอก และจานขบตนก าลงตวนอก/ชดผาคลตชแรงเหวยง
11. ถอดลกปนยกคลตชกลไกและถอดผาคลตชแรงเหวยง
12. ยดจานขบตนก าลงตวนอกและเฟองขบดวยตวจบเกยรหรอผาคลายนตลอกคลตชกลไก โดยใชเครองมอพเศษ
ชดผาคลตชแรงเหวยง
ต าแหนงลกปนยกคลตช
237
13. ถอดนตลอก แหวนลอกและแหวนรอง
14. ถอดเรอนคลตชแรงเหวยงตวนอกและคลตชกลไกออกพรอมกนทงชด
15. ประกอบชดคลตชแรงเหวยงเขากบเรอนคลตชตวนอกชวคราวหมนตนก าลงขบตวนอกและตรวจเชคการท างานของคลตชทางเดยว พรอมทงตรวจเชคใหแนใจวาตนก าลงขบตวนอกหมนตามเขมนาฬกาเทานนและไมหมนทวนเขมนาฬกา
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
238
16. ถอดแหวนลอกและแหวนรองออกจากเรอนคลตชทางเดยว เครองมอ : - คมถางแหวน
17. ถอดลกปนคลตชและสปรงรงทางเดยวออก
18. ตรวจเชคการสกหรอหรอเสยหายของลกปนและสปรงเปลยนใหมถาจ าเปนวดเสนผานศนยกลางภายนอกของลกปน คาไมนอยกวา : 4.97 มม.
แหวนลอกและแหวนรอง
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ลกปนคลตช
239
19. ตรวจเชคความสกหรอหรอเสยหายของเรอนลกปนคลตชทางเดยวตวใน
20. ตรวจเชคผวสมผสของเรอนลกปนคลตชทางเดยวตวนอกและตวใน วาเกดความเสยหายหรอสกหรอหรอไมวดเสนผานศนยกลางภายในจานลกปนคลตชทางเดยว คาไมเกน : 42.04 มม.
21. ยกชดคลตชแรงเหวยงออกมา จากนน ถอดแผนคลตชแรงเหวยงและสปรง
- การเปลยนแผนคลตชแรงเหวยงใหเปลยนทงชด
ลกปนคลตช
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
240
ชดผาคลตชแรงเหวยง 22. ตรวจเชคความเสยหายของผาคลตชแรงเหวยง วดความหนาของผาคลตชแรงเหวยง คาไมนอยกวา : 1.0 มม.
23. ถอด E-คลปทงสามตวออก
24. ตรวจเชคความสกหรอหรอเสยหาย ของเดอยทจานขบตนก าลงตวนอก
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
241
คลตชกลไก การแยกชนสวน 25. ยดเรอนคลตชตวนอกโดยใชตวจบลอแมเหลกแลวถอดโบลทแผนยกคลตชออก
26.ถอดแผนยกคลตชและสปรงคลตชถอด เรอนคลตชตวกลางผาคลตชและแผนเหลกคลตชถอดแผนกดคลตช
การตรวจเชค ลกปนยกคลตช/แผนยกคลตช 27. หมนรางลกปนยกคลตชดวยนวมอลกปนจะตองหมนไดเรยบและคลอง ถาหมนไมเรยบและไมคลองใหเปลยนใหม
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผาคลตช แผนกดคลตช
เรอนคลตชตวกลาง แผนเหลกคลตช
242
สปรงคลตช 28. ตรวจเชคความลาและความเสยหายของสปรง วดความยาวอสระของสปรงคลตช คาไมนอยกวา : 26.8 มม.
ดมคลตช 29. ตรวจเชคความสกหรอหรอความเสยหายของรองเรอนคลตชดวยสายตา ซงเกดจากการเสยดสของแผนเหลกคลตชหากมการช ารดใหเปลยนใหม
ผาคลตช 30. ตรวจเชครอยขดขวน/เสยหาย หรอเปลยนส วดความหนาของผาคลตชแตละแผน คาไมนอยกวา : 2.2 มม.
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
243
แผนเหลกคลตช 31. ตรวจเชคความโกงงอของแผนเหลกคลตชแตละแผน โดยใชฟลเลอรเกจวดทผว คาไมเกน : 0.20 มม.
เสอคลตช/บชเสอคลตช 39. ตรวจเชคความสกหรอหรอเสยหายของรองทเสอคลตชดวยสายตาซงเกดจากการเสยดสของผาคลตช - วดเสนผานศนยกลางภายนอกของบชเสอคลตช คาไมนอยกวา : 23.07 มม. - วดเสนผานศนยกลางภายในของบชเสอคลตช คาไมเกน : 20.91 มม.
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
244
33. ท าการตงคลตชโดยคลายนตลอกเบอร 14 แลวใชไขควงปากแบนขนแกนตงคลตชใหมชองวาง 1/8-1/4 รอบ
34. หลงปฏบตงานเสรจแลว นกเรยนชวยกนเกบเครองมออปกรณ
35. นกเรยนชวยกนท าความสะอาด พนทปฏบตงาน
245
แบบประเมนผลการปฏบตงาน วชางานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตช
ใบงานท...................กลมท.....................รายชอผรวมงาน 1.......................................................... 2.......................................................... 3.......................................................... 4.......................................................... 5..........................................................
หวขอการประเมน มาตรฐานคะแนน
คะแนนทได มาก พอใช นอย
1.ความถกตองในการใชเครองมอ 2. ขนตอนถกตองในการถอด-ประกอบ คลตชแบบผสม
3. ความถกตองในการตรวจเชคบรการ คลตชแบบผสม
4. ความสามารถในการปฏบตงาน 5.ปฏบตงานตามหลกความปลอดภย
คะแนนเตม 50 คะแนน คะแนนรวมทได หมายเหต คะแนนเตม 50 คะแนน (ขอละ 10 คะแนน) เกณฑการใหคะแนน มาก = 10 พอใช = 7 นอย = 5 เกณฑการประเมน คะแนนรวม (40-50) = ดมาก (80-100%) (35-39) = ด (70-79%) (30-34) = พอใช (60-69%) (0-29 ) = ปรบปรง (ต ากวา 60%) ผลการประเมน ดมาก ด พอใช ปรบปรง ลงชอ...............................................ผประเมน (...............................................)
246
แบบประเมนกจนสย วชา งานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตช ชอ – สกล.................................................. ชน .................. เลขท .............. ว/ด/ป .......................
หวขอการประเมน คะแนน คะแนนทได
2 1 0
1. การเขาเรยนตรงเวลา 2. การแตงกายถกตองตามระเบยบ 3. การมสมมาคาราวะตอคร 4. การตงใจในการปฏบตงาน 5. ความประณตรอบคอบ 6. ปฏบตตามกฎระเบยบของโรงงาน 7. ปฏบตงานรวมกบผอนได 8. มจตส านกทดรบผดชอบตอสงคม 9. ใชวสดฝก ไฟฟาและน าประปาอยางประหยด 10. เกบเครองมอ อปกรณและท าความสะอาดพนท
คะแนนเตม 20 คะแนน คะแนนรวม
หมายเหต เกณฑการใหคะแนน 2 = ดมาก 1 = พอใช 0 = ปรบปรง เกณฑการประเมน คะแนนรวม (16-20) = ดมาก (80-100%) (10-15) = พอใช (50-79%) (0-9) = ปรบปรง (ต ากวา 50%) ผลการประเมน ดมาก พอใช ปรบปรง
ลงชอ ............................................................. ผประเมน (.............................................................)
247
ใบความรท 7.2 หนวยท 7
วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 9
หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 2
ชอเรอง เกยรแบบเฟองขบกนคงท จ านวน 2 ชวโมง
7.4 ประเภทของเกยร (Gear) รถจกรยานยนตจ าเปนตองมชดเกยร เพอท าหนาททดรอบเครองยนตใหเหมาะสมกบสภาพการขบข เชนเกยรต ารอบทลอหลงจะหมนชาแตมแรงบดสงใชในการเคลอนทรถออกไปได เกยรทใชในรถจกรยานยนตแบงออกเปน 2 ประเภทคอ เกยรแบบเฟองขบกนคงท (Constant Mesh Type)และเกยรแบบอตโนมต (Automatic Gear Type) 7.5 โครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงท เกยรแบบนเฟองบนเพลาขบและเฟองบนเพลาตามจะหมนขบกนตลอดเวลา
รปท 7-13 แสดงโครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงท
ทมา : ประจกษ ศรวงษราช โครงสรางของชดเกยร 4 ความเรว ประกอบดวยเฟองและเพลาดงน - เฟองเพลาขบ ใชค ายอวา “M” เฟอง M1 และเฟองเลอน M2 จะยดตดและหมนไปกลบเพลาขบ เฟอง M3 และเฟอง M4 จะหมนฟรอสระกบเพลาขบ - เฟองทเพลาตาม ใชค ายอวา “C” เฟอง C1 และ เฟอง C2 จะหมนฟรอสระกบเพลาตาม เฟองเลอน C3 และ เฟอง C4 จะยดตดและหมนไปพรอมกบเพลาตาม
เพลาขบ
เพลาตาม
M1
M2
M3 M4
C1 C2
C3 C4
เฟองเลอน 1
เฟองเลอน 2
248
7.6 หลกการท างานของเกยรแบบเฟองขบกนคงท ต าแหนงเกยรวางจะไมมการสงก าลงงาน เพราะเฟองทกคทขบกนจะมตวหนงฟรกบเพลา
จงไมสามารถสงก าลงงานได
รปท 7-14 แสดงต าแหนงเกยรวาง
ทมา : ประจกษ ศรวงษราช ต าแหนงเกยร 1 เฟองเลอน C2 เลอนไปทางซาย ท าใหเฟอง C1 บนเพลาตามถกลอกหมน
ไปกบเพลาตาม ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร
รปท 7-15 แสดงต าแหนงเกยร 1 ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
จากเพลาขบ เฟองเลอน M1 เฟองเลอน C2
เพลาตามออกสเตอรหนา
เฟอง C1
249
ต าแหนงเกยร 2 เฟองเลอน M3 เลอนไปทางซายท าใหเฟอง M2 บนเพลาขบถกลอกหมนไปกบเพลาขบ ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร
รปท 7-16 แสดงต าแหนงเกยร 2 ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
ต าแหนงเกยร 3 เฟองเลอน C2 เลอนไปทางขวา ท าใหเฟอง C3 บนเพลาถกลอกหมนไปกบเพลาตาม ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร
รปท 7-17 แสดงต าแหนงเกยร 3 ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
จากเพลาขบ เฟองเลอน M3 เฟองเลอน C2
เพลาตามออกสเตอรหนา
เฟอง M2
จากเพลาขบ เฟองเลอน M3 เฟองเลอน C2
เพลาตามออกสเตอรหนา
เฟอง C3
250
ต าแหนงเกยร 4 เฟองเลอน M3 เลอนไปทางขวา ท าใหเฟอง M4 บนเพลาถกลอกหมนไปกบเพลาขบ ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร
รปท 7-18 แสดงต าแหนงเกยร 4 ทมา : ประจกษ ศรวงษราช
กลไกการเปลยนเกยร การเปลยนเกยรรถจกรยานยนต ท าโดยการกดคนเกยรหรองด จะท าใหกลไกการเขาเกยรท างาน ลกเบยวเกยรจะหมนกามปจะเลอนเฟองใหเกดก าลงงานได
รปท 7-19 แสดงกลไกการเปลยนเกยร ทมา : ปรชา สรอยสาย 2553 : 122
จากเพลาขบ เฟองเลอน M3 เฟอง C4
เพลาตามออกสเตอรหนา
เฟอง M4
251
สตรการหาอตราทดของเกยร ความสมพนธของจ านวนฟนเฟองกบจ านวนรอบของเฟอง จงสรปเปนสตรไดดงน
จ านวนฟนเฟองตาม
จ านวนฟนเฟองขบ =
จ านวนรอบเฟองขบ
จ านวนรอบเฟองตาม
ซงการหาอตราทดเกยร
ถารจ านวนรอบของเฟองใชสตร อตราทด = จ านวนรอบเฟองขบ
จ านวนรอบเฟองตาม
กรณรจ านวนฟนเฟอง ใชสตร อตราทด = จ านวนฟนเฟองตาม
จ านวนฟนเฟองขบ
252
ใบงานท 7.2 วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 9
หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 2
ชองาน ถอดประกอบ ตรวจเชคบรการเกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลา ขอเหวยง
เวลา 4 ชวโมง
จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. ใชเครองมอทวไป เครองมอพเศษและเครองมอวดไดถกตอง
2. ถอดประกอบเกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยงไดถกตอง 3. ตรวจเชคชนสวนเกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยงไดถกตอง 4. มกจนสยทดในการท างาน รบผดชอบ ประณต รอบคอบ ตรงตอเวลา สะอาด
ปลอดภยและรกษาสงแวดลอม 5. ใชวสดฝก ไฟฟา น าประปาอยางประหยดและคมคาตามแนวเศรษฐกจพอเพยง
เครองมอและวสดอปกรณ 1. เครองยนตรถจกรยานยนต 4 จงหวะ 5. ถาดใสชนสวน 2. แผงเครองมอทวไปโตะเหลกพบ 6. โตะปฏบตงาน 3. เครองมอพเศษ 7. ผงซกฟอก 4. เครองมอวด 8. ผาเชดมอ
253
ล าดบขนตอนในการปฏบตงาน 1. ถอดขาบงคบเกยรและสปรง 2. ถอดขาเขยเกยรออก 3. ถอดแผนบงคบเกยรออก ขอควรระวง สลกลกเบยวเกยรจะหลน
หาย หาย
4. ถอดคลปลอคสปรงสตารท ถอดสปรงสตารทออก
5. คลายโบลทยดแครงกลางและนตยดลกเบยวเกยรออก
ปลอกสลก
สปรงสตารท
254
6.แยกแครงกลางออก
7. ถอดแกนสตารทออก
8. ถอดชดเกยรออก ขอควรจ า การถอด – ประกอบชดเกยร เพลาขบ – เพลาตามและลกเบยวเกยร ตองยกทงชดพรอมกน
แกนสตารท
255
9. ถอดแยกเฟองเกยรของเพลาขบและเฟองเกยรของเพลาตาม
10. ตรวจเชคเฟองเกยร ดตามความสกหรอและการแตกบนดวยสายตา
การตรวจเชคชนสวน 11.ถอดแยกลกเบยวเกยรและกามปเขาเกยร
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
เพลาขบ
เพลาตาม
256
12. ตรวจเชค กามปเกยร วดความหนาของปลายกามป คามาตรฐาน ไมนอยกวา 4.5 มม.
13. ตรวจเชค กระปกเกยร การสกหรอและการแตกราว
14. ตรวจเชคเพลาขอเหวยง วดระยะคลอนตามรศมของปลายกานสบดานใหญ คามาตรฐาน ไมเกน 0.05 มม.
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
257
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
15. วดการคดงอของเพลาขอเหวยง ทง 2 ดาน คามาตรฐาน ไมเกน 10 มม.
17. ประกอบฝาครอบแครงกลาง
ประกอบชดเกยรและเพลาขอเหวยง 16. ประกอบชดเกยรและเพลาขอเหวยงเขาแครง
258
19. หลงปฏบตงานเสรจแลว นกเรยนชวยกนเกบเครองมออปกรณ
20. นกเรยนชวยกนท าความสะอาดพนท ปฏบตงาน
18. ประกอบฝาครอบแครงกลางและประกอบกลไกคนเขาเกยร
259
แบบประเมนผลการปฏบตงาน วชางานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรและเพลาขอเหวยง
ใบงานท......7.2...........กลมท.....................รายชอผรวมงาน 1.......................................................... 2.......................................................... 3.......................................................... 4.......................................................... 5..........................................................
หวขอการประเมน มาตรฐานคะแนน
คะแนนทได มาก พอใช นอย
1.ความถกตองในการใชเครองมอ 2. ขนตอนถกตองในการถอด-ประกอบ เกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยง
3. ความถกตองในการตรวจเชคบรการ เกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยง
4. ความสามารถในการปฏบตงาน 5.ปฏบตงานตามหลกความปลอดภย
คะแนนเตม 50 คะแนน คะแนนรวมทได หมายเหต คะแนนเตม 50 คะแนน (ขอละ 10 คะแนน) เกณฑการใหคะแนน มาก = 10 พอใช = 7 นอย = 5 เกณฑการประเมน คะแนนรวม (40-50) = ดมาก (80-100%) (35-39) = ด (70-79%) (30-34) = พอใช (60-69%) (0-29 ) = ปรบปรง (ต ากวา 60%) ผลการประเมน ดมาก ด พอใช ปรบปรง ลงชอ...............................................ผประเมน (...............................................)
260
แบบประเมนกจนสย วชา งานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรและเพลาขอเหวยง ชอ – สกล.................................................. ชน .................. เลขท .............. ว/ด/ป .......................
หวขอการประเมน คะแนน คะแนนทได
2 1 0
1. การเขาเรยนตรงเวลา 2. การแตงกายถกตองตามระเบยบ 3. การมสมมาคาราวะตอคร 4. การตงใจในการปฏบตงาน 5. ความประณตรอบคอบ 6. ปฏบตตามกฎระเบยบของโรงงาน 7. ปฏบตงานรวมกบผอนได 8. มจตส านกทดรบผดชอบตอสงคม 9. ใชวสดฝก ไฟฟาและน าประปาอยางประหยด 10. เกบเครองมอ อปกรณและท าความสะอาดพนท
คะแนนเตม 20 คะแนน คะแนนรวม
หมายเหต เกณฑการใหคะแนน 2 = ดมาก 1 = พอใช 0 = ปรบปรง เกณฑการประเมน คะแนนรวม (16-20) = ดมาก (80-100%) (10-15) = พอใช (50-79%) (0-9) = ปรบปรง (ต ากวา 50%) ผลการประเมน ดมาก พอใช ปรบปรง
ลงชอ ............................................................. ผประเมน (.............................................................)
261
ใบความรท 7.3 หนวยท 7
วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 10
หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 3
ชอเรอง เกยรแบบอตโนมต จ านวน 2 ชวโมง เกยรแบบอตโนมต (Automotic Gear)
เกยรอตโนมตทใชในรถจกรยานยนต ผขบขไมตองเปลยนเกยรใหยงยาก มระบบสงก าลงงานจากเครองยนตไปขบเคลอนลอหลงโดยใชสายพานรปตว V โดยใชแรงเสยดทานระหวางสายพานกบพลเลย
รปท 7-20 แสดงกลไกเกยรแบบอตโนมต ทมา : คมอ HONDA CLICK
7.7 โครงสรางของเกยรอตโนมต มสวนประกอบทส าคญ คอ 7.7.1 สายพานสงก าลง สายพานสงก าลง ท าจากวตถดบจากสารประกอบทางเคมของยางและไฟเบอร แกนจะใชโพลเอสเตอร มหนาทสงก าลงงานจากเครองยนตไปขบลอหลง โดยถายทอดก าลงจากพลเลยขบทตดกบเครอง ผานสายพานสงก าลงไปยงพลเลยตามแลวไปขบลอหลง สายพานสงก าลงมคณสมบตทนตอแรงดง ทนตอแรงอด ยดหยนเลกนอยและยงสามารถโคงงอตามขนาดพลเลยได ลกษณะสายพานทมรองดานในดานเดยวใชกบรถออโตเมตคขนาดเลก สวนรถออโตเมตคขนาดใหญจะใชสายพานทมรองทงดานในและดานนอก
สายพาน พลเลยตาม
พลเลยขบ เพลาขบ เพลาขอเหวยง
262
รปท 7-21 แสดงสายพานสงก าลง ทมา : คมอ HONDA CLICK
7.7.2 พลเลยขบ พลเลยขบตดตงอยทเพลาขอเหวยง มหนาทรบก าลงจากเครองยนต โดยอาศยแรงเหวยงจากการหมนของเพลาขอเหวยง ท าใหเกดการเปลยนแปลงขนาดเสนผานศนยกลางของพลเลยขบ
รปท 7-22 แสดงพลเลยขบ ทมา : คมอ HONDA CLICK
263
สวนประกอบของพลเลยขบ มดงน 7.7.2.1 แผนโคง (Ram Plate) ตดตงอยกบเพลาขอเหวยง ท างานรวมกบตม
เหวยงและหนาสมผสเคลอนท เมอความเรวรอบของเครองเพมขน จะท าใหพลเลยขบมขนาดเสนผาศนยกลางเพมขนมผลท าใหความเรวของรถเพมขน
รปท 7-23 แสดงแผนโคง ทมา : คมอ HONDA CLICK
7.7.2.2 ตมน าหนก (WEIGHT ROLLER) ตดตงอยตรงกลางระหวางแผนโคง
และหนาสมผสเคลอนท มหนาทดนใหหนาสมผสเคลอนทเขาไปหาหนาสมผสทอยกบท โดยอาศยแรงเหวยงหนศนยกลาง ซงเกดจากความเรวรอบของเครองยนต สรป
ถาความเรวรอบต าตมน าหนกจะดนหนาสมผสเคลอนทนอย เสนผานศนยกลางพลเลยจะมขนาดเลก
ถาความเรวรอบสง ตมน าหนกจะดนหนาสมผสเคลอนทมาก เสนผานศนยกลางพลเลยจะมขนาดใหญ
264
รปท 7-24 แสดงตมน าหนก ทมา : คมอ HONDA CLICK
7.7.2.3 หนาสมผสเคลอนท (Movable Drive Face) ตดตงอยกบเพลาขอเหวยง ท างานรวมกบตมน าหนกและแผนโคง ท าหนาท
เปลยนขนาดพลเลยขบใหมความโต-เลก ตามความเรวรอบของเครองยนต
รปท 7-25 แสดงหนาสมผสเคลอนท ทมา : คมอ HONDA CLICK
265
7.7.2.4 หนาสมผสอยกบท (Drive Face) ตดตงอยกบรองสปายของเพลาขอเหวยง จะหมนไปกบเพลาขอเหวยง เปน
สวนหนงของพลเลยขบและตดตงใบพดเพอดดอากาศภายนอกเขาไประบายความรอนใหกบเครองยนต
รปท 7-26 แสดงหนาสมผสอยกบท
ทมา : คมอ HONDA CLICK
266
7.7.3 พลเลยตาม (Driven Pulley) พลเลยตามตดตงอยบนเพลาขบของชดเฟองทดก าลงทลอหลง มหนาทสงถายก าลงงานทสงมาจากสายพาน ผานไปยงฝกคลตชแรงเหวยงและจานคลตชแรงเหวยง แลวสงตอไปยงเพลาขบของชดเฟองทาย ผานไปยงลอยางตอไป
รปท 7-27 แสดงพลเลยตาม ทมา : คมอ HONDA CLICK
สายพาน
หนาสมผสอยกบทท สปรง
ลกกลง
หนาสมผสเคลอนทเคลอนท
ผาเบรคคลตช เพลาขบ เรอนคลตชตวนอก
สลก ซลกนน ามน
โอรง
ปลอกซล
สปรง
แหวนรองสปรง
นอตยดคลตช
เรอนเบรคคลตช
ลกยางกนกระแทก
สปรง ผาเบรคคลตช
คลป
แผนรอง
หนาสมผสเคลอนท
หนาสมผสอยกบทท สมผส
267
สวนประกอบของพลเลยตาม มดงน 7.7.3.1 หนาสมผสอยกบท (Drive Face) ตดตงเปนชดเดยวกบชดพลเลยตาม มใบพดตดตงอยดานใน ท างานรวมกบ
หนาสมผสเคลอนทของพลเลยตาม
รปท 7-28 แสดงหนาสมผสอยกบท ทมา : คมอ HONDA CLICK
7.7.3.2 หนาสมผสเคลอนท (Movable Drive Face) ตดตงเปนชดเดยวกบชดพลเลยตาม ในสภาพเครองยนตดบหรอรอบเดนเบา
พลเลยขบจะมเสนผานศนยกลางเลก แรงดงของสายพานทกระท าตอพลเลยตามมนอย ท าใหสปรงดนใหหนาสมผสเคลอนท เคลอนทเขาหาหนาสมผสอยกบทมากท าใหเสนผานศนยกลางพลเลยตามมขนาดใหญ ลกษณะนเปนชวงทรถมความเรวต า ในทางกลบถาแรงดงของสายพานมากขน พลเลยตามจะมเสนผานศนยกลางมขนาดเลก ลกษณะนเปนชวงทรถมความเรวสง
รปท 7-29 แสดงหนาสมผสเคลอนท
ทมา : คมอ HONDA CLICK
268
7.7.3.3 สปรง (SPRING) ตดตงระหวางชดฝกคลตชแรงเหวยงกบหนาสมผสเคลอนทของพลเลยตาม มหนาทดนใหหนาสมผสเคลอนทของพลเลยตาม ใหเขาไปหาหนา สมผสอยกบทตลอดเวลา และยบตว เมอมแรงกดทมากกวาจากสายพานขบเคลอน
รปท 7-30 แสดงสปรง
ทมา : คมอ HONDA CLICK
7.7.3.4 คลตชอตโนมตแรงเหวยงหนศนยกลางแบบแหง (Automatic Centrifugal Clutch) ตดตงเปนชดเดยวกบพลเลยตาม ท าหนาทตด-ตอก าลงงานระหวางสายพานสงก าลงกบเพลาขบของเฟองทดก าลงของเพลาลอหลง
รปท 7-31 แสดงคลทชอตโนมตแรงเหวยงหนศนยแบบแหง ทมา : คมอ HONDA CLICK
สวนประกอบ
ผาเบรกคลตช
เรอนเบรคคลตช
สปรง
ลกยางกนกระแทก
269
การท างานของคลตชอตโนมตแรงเหวยงหนศนยกลางแบบแหง สามารถอธบายได 2 ชวงการท างาน คอ 1. ในชวงเครองยนตดบหรอรอบเดนเบา คลตชแรงเหวยงยงไมท างานเนองจาก
แรงหนศนยกลางไมเกดหรอเกดนอย ไมมการสงก าลงงานมา ไมเคลอนท 2. ในชวงเครองยนต มความเรวสงขน คลตชแรงเหวยงจะท างานฝกผาคลตชจะ
สมผสกบจานคลตช สงก าลงงานใหเพลาขบของเฟองทดก าลงของเพลาลอหลง รถจะเคลอนท
รปท 7-32 แสดงการท างานของคลตชอตโนมตแรงหนศนยกลางแบบแหง
ทมา : คมอ HONDA CLICK
คลตชแรงเหวยงไมท างาน คลตชแรงเหวยงท างาน
ผาคลตชกบเรอนคลตชตวนอกไมตดกน
ไมมการสงถายก าลงงาน ผาคลตชกบเรอนคลตชตวนอกตดเปนชดเดยวกน
270
7.8 การท างานเกยรอตโนมต 7.8.1 ขณะความเรวต า (Low Speed) เครองยนตอยทรอบเดนเบาแรงหนศนยกลางนอยตมน าหนกทพลเลยขบยงไมเคลอนท ขนาดพลเลยขบเลก สวนพลเลยตามจะมขนาดใหญและคลตชแรงเหวยงทชดพลเลยตามยงไมจบ จงไมมการสงก าลงงานไปขบลอก าลงงานระหวางสายพานสงก าลงกบเพลาขบของเฟองทดก าลงของเพลาลอหลง
รปท 7-32 แสดงการท างานขณะความเรวต า ทมา : คมอ HONDA CLICK
เสนผานศนยกลาง เลก
เสนผานศนยกลางใหญ
271
7.8.2 ขณะเพมความเรว เมอความเรวรอบของเครองยนตเพมขนแรงหนศนยกลางมากขน ท าใหตมน าหนกทพลเลยขบเคลอนท ขนาดพลเลยขบใหญขน สวนพลเลยตามจะมขนาดเลกลง และคลตชแรงเหวยงทชดพลเลยตามจะจบสงก าลงงานไปยงลอ
รปท 7-33 แสดงการท างานขณะเพมความเรว ทมา : คมอ HONDA CLICK
เสนผานศนยกลาง ใหญ
เสนผานศนยกลาง เลก
272
สรปหนวยท 7 ระบบสงก าลง 1. หนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลง ระบบสงก าลงมหนาท สงก าลงขบจากเครองยนตไปยงลอหลง โดยผานสวนประกอบของระบบสงก าลง คอ คลตช เกยรและอปกรณขบขนสดทายมอย 3 แบบ คอ 1. แบบโซ 2. แบบเพลา 3. แบบสายพาน 2. ประเภทของคลตช คลตช ( Clutch) มหนาทตดตอการสงก าลงระหวางเครองยนตกบเกยร คลตชทใชในรถจกรยานยนตแบงออกเปนแบบธรรมดาและแบบอตโนมต ถาแบงตามลกษณะโครงสรางแบงได 3 ประเภทคอ 2.1 คลตชมอแบบแผนจดเปนแบบคลตชธรรมดา 2.2 คลตชแรงเหวยง จดเปนแบบคลตชอตโนมต 2.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกนจดเปนแบบคลตชอตโนมตทพฒนาการท างานใหสมบรณยงขน 3. หลกการท างานของคลตช 3.1 คลตชมอแบบแผนแบงตามลกษณะการท างานได 2 แบบ 1) คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน 2) คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายนอก การท างานต าแหนงคลตชตอก าลง ถายงไมบบมอบบคลตชสปรงคลตชจะกดคลตชใหผาคลตชตดกบแผนเหลก เกดความฝดก าลงงานจะสงตามล าดบดงน
เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช แผนผาคลตช
แผนเหลก ดมคลตช เพลาขบเกยร
3.2 คลตชแรงเหวยงแบงตามลกษณะการท างานได 2 แบบ 1) คลตชแรงเหวยงแบบแผน มการสงก าลงงานดงน เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช เสอคลตช แผนเหลก แผนผาคลตช ดมคลตช เพลาขบเกยร 2) คลตชแรงเหวยงแบบฝก มการสงก าลงงานดงน เพลาขอเหวยง ฝกผาคลตช จานคลตช เฟองไพรมาร 3.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกน คลตชแบบนจะมคลตช 2 ชด
คลตชชดท 1 ตดตงอยกบเพลาขอเหวยงเปนคลตชแรงเหวยงแบบฝก คลตชชดท 2 ตดตงอยกบเพลาขบของเกยร คลตชแบบผสมนจะเขาเกยร
273
ไดนมนวล เพราะขณะเขาเกยรจะมกลไกกดคลตช ชดท 2 ท าใหเขาเกยรไดงายไมกระตก 4. ประเภทของเกยร เกยรใชในรถจกรยานยนตแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 4.1 เกยรแบบเฟองขบกนแบบคงท เกยรแบบนเฟองบนเพลาขบและเฟองบนเพลาตามจะหมนขบกนตลอดเวลา ตองการเขาเกยรใดท าใหคเฟองนนตายตดกบเพลาหมนไปดวยกนเพอสงก าลงงาน 4.2 เกยรแบบอตโนมต เกยรแบบนผขบขไมตองเปลยนเกยรใหยงยาก มระบบสงก าลงงานจากเครองยนตไปขบเคลอนลอหลงโดยใชสายพานรปตว v โดยใชแรงเสยดทานระหวางสายพานกบพลเลย
274
แบบฝกหดหนวยท 7 วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง
ค าชแจง แบบฝกหดม 2 ตอน ใหท าลงในกระดาษค าตอบ ตอนท 1 จงตอบค าถามตอไปน (5 คะแนน) 1. หนาทของระบบสงก าลง คอ......................................................................................................... ....................................................................................................................... อปกรณระบบสงก าลง ไดแก.................................................................................................................................................. 2. ประเภทของคลตชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง .......................................................................................................................................................... 3. จงเขยนชอชนสวนล าดบการสงก าลงงานของคลตชมอแบบแผนในชองสเหลยมทวางใหครบ
4. เกยรทใชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง ........................................................................................................................................................... 5. จงเขยนทศทางการสงก าลงงานของชดเกยรแบบเฟองขบกนคงทในต าแหนงเขาเกยร 2
เพลาขอเหวยง
เฟองไพรมาร
....................................
....................................
....................................
...............................
เพลาขบเกยร
275
ตอนท 2 จงเขยนเครองหมาย หนาขอความทถกตองและเครองหมาย X หนาขอความทผด (5 คะแนน) ………… 1. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวของเครองยนตเพมขนเปน 1,400 รอบ/นาท ………… 2. รถจกรยานยนตครอบครว ปจจบนใชคลตชแบบผสมมคลตช 2 ชด ………… 3. คลตชแบบแผนหลายแผนทสลบกบแผนเหลก ถาลนหนงแผนกยงสงก าลงงานได ………… 4. คลตชของรถจกรยานยนตฮอนดา รนโซนค 125 เปนแบบคลตชมอหลายแผน ………… 5. คลตชแรงเหวยงแบบแผนใชในรถจกรยานยนตครอบครวรนเกา ………… 6. เฟองเกยรในรถจกรยานยนตเปนเฟองเฉยงขบกนตลอดเวลา ………… 7. เฟอง M1 หมายถง เฟองเกยรหนงของเพลาสเตอร (เพลาขบ) ………… 8. เฟอง C2 หมายถง เฟองเกยรสองของเพลาสเตอร (เพลาตาม) ………… 9. รถจกรยานยนตทใชเกยรอตโนมตโดยทวไปไมใชโซขบทลอหลง ………… 10. เกยรอตโนมตทความเรวของรถต าพลเลยขบทเพลาขอเหวยงจะมขนาดเลก
276
เฉลยแบบฝกหดหนวยท 7 วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง
ตอนท 1 จงตอบค าถามตอไปน (5 คะแนน) 1. หนาทของระบบสงก าลง คอ ตอบ สงก าลงขบจากเครองยนตไปยงลอหลงโดยผานอปกรณระบบสงก าลง ไดแก ตอบ คลตช เกยรและอปกรณขบขนสดทายโซสเตอร 2. ประเภทของคลตชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง ตอบ คลตช ม 3 ประเภท คอ 1. คลตชมอ 2. คลตชแรงเหวยง 3. คลตชแบบผสมมคลตช 2 ชด 3. จงเขยนชอชนสวนล าดบการสงก าลงงานของคลตชมอแบบแผนในชองสเหลยมทวางใหครบ 4. เกยรทใชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง ตอบ ม 2 ประเภท ไดแก 1. เกยรแบบเฟองขบกนคงท 2. เกยรแบบอตโนมต 5. จงเขยนทศทางการสงก าลงงานของชดเกยรแบบเฟองขบกนคงท ตอบ
เพลาขอเหวยง
เฟองไพรมาร
เฟองเสอคลตช
แผนผาคลตช
แผนเหลก
ดมคลตช
เพลาขบเกยร
277
เฉลยแบบฝกหดหนวยท 7 วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง
ตอนท 2 จงเขยนเครองหมาย หนาขอความทถกตองและเครองหมาย X หนาขอความทผด (5 คะแนน)
……X……. 1. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวของเครองยนตเพมขนเปน 1,400 รอบ/นาท
………… 2. รถจกรยานยนตครอบครว ปจจบนใชคลตชแบบผสมมคลตช 2 ชด
……X……. 3. คลตชแบบแผนหลายแผนทสลบกบแผนเหลก ถาลนหนงแผนกยงสงก าลงงานได ………… 4. คลตชของรถจกรยานยนตฮอนดา รนโซนค 125 เปนแบบคลตชมอหลายแผน ………… 5. คลตชแรงเหวยงแบบแผนใชในรถจกรยานยนตครอบครวรนเกา
……X……. 6. เฟองเกยรในรถจกรยานยนตเปนเฟองเฉยงขบกนตลอดเวลา …………. 7. เฟอง M1 หมายถง เฟองเกยรหนงของเพลาสเตอร (เพลาขบ) ………… 8. เฟอง C2 หมายถง เฟองเกยรสองของเพลาสเตอร (เพลาตาม)
…… X …… 9. รถจกรยานยนตทใชเกยรอตโนมตโดยทวไปไมใชโซขบทลอหลง
…………. 10. เกยรอตโนมตทความเรวของรถต าพลเลยขบทเพลาขอเหวยงจะมขนาดเลก
278
ใบงานท 7.3 วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 10
หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 3
ชองาน ถอดประกอบ ตรวจเชคบรการเกยรอตโนมต เวลา 4 ชวโมง
จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. ใชเครองมอทวไป เครองมอพเศษและเครองมอวดไดถกตอง
2. ถอดประกอบเกยรอตโนมตไดถกตอง 3. ตรวจเชคชนสวนเกยรอตโนมตไดถกตอง 4. มกจนสยทดในการท างาน รบผดชอบ ประณตรอบคอบ ตรงตอเวลา สะอาด ปลอดภย
และรกษาสงแวดลอม 5. ใชวสดฝก ไฟฟา น าประปาอยางประหยดและคมคาตามแนวเศรษฐกจพอเพยง
เครองมอและวสดอปกรณ 1. เครองยนตรถจกรยานยนต เกยรอตโนมต 1 คน 5. ถาดใสชนสวน 2. แผงเครองมอทวไปโตะเหลกพบ 6. โตะปฏบตงาน 3. เครองมอพเศษ 7. ผงซกฟอก 4. เครองมอวด 8. ผาเชดมอ
279
ล าดบขนตอนในการปฏบตงาน 1. ถอดฝาครอบสายพานออก 2. ถอดฝาครอบและเฟองทดก าลงมอเตอรสตารทออก
3. ถอดนตพลเลยขบ นตเบอร 22 โดยใชเครองพเศษ
280
4. ถอดนตพลเลยตาม นตเบอร 19 โดยใช
เครองมอพเศษจบ
5. ถอดพลเลยขบออกดวยมอ
6. ถอดพลเลยตามออกดวยมอ
281
7. ถอดตมน าหนกออกดวยมอ
8. รปแสดงหลงจากถอดพลเลยขบและ พลเลยตามออกแลว
การตรวจเชคชนสวน 9. วความสกหรอของสายพานดวยเวอรเนยคาลเปอร คาก าหนดความกวางไมนอยกวา 18 มม.
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
282
10. วดความสกหรอของตมน าหนก คาก าหนดความโตไมนอยกวา 17.5 มม.
11. ประกอบตมน าหนกเขากบชดพลเลยขบ ขอแนะน า ตมน าหนกมสองดานคอดานเหลกและดานพลาสตก การประกอบตองหนไปทางเดยวกน โดยหนทางดานพลาสตกสวนทศทางการหมนของพลเลยขบ เพอรบแรงกระแทก
การประกอบชดเกยรอตโนมต 12. ประกอบพลเลยตาม โดยใชมอบบใหรองพลเลยขยายออก ประกอบสายพานพยายามใหสายพานเขาลกทสด
ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได
283
13. ประกอบพลเลยขบเขากบเพลาขอเหวยงและพลเลยตามเขากบเพลาขบลอ
14. ขนนตยดพลเลยขบและพลเลยตาม
15. ประกอบฝาครอบสายพาน
284
16. หลงปฏบตงานเสรจแลว นกเรยนชวยกนเกบเครองมอและอปกรณ
17. นกเรยนชวยกนท าความสะอาดพนท ปฏบตงาน
285
แบบทดสอบหลงเรยน วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง
ค าสง ใหท าเครองหมาย (x) หนาขอความทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (20 คะแนน)
1. ระบบสงก าลงของรถจกรยานยนตมหนาทขอใด
ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมแรงบดของเครองยนต ค. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง ง. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ
2. คลตชรถจกรยานยนตท าหนาทอะไร ก. ตดตอก าลงงานระหวางเครองยนตกบเกยร ข. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ ค. เพมแรงบดของเครองยนต ง. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง
3. คลตชแรงเหวยงแบงออกได 2 แบบคอขอใด ก. แบบแผนและแบบอตโนมต ข. แบบแผนและแบบฝก ค. แบบแหงและแบบเปยก ง. แบบฝกและแบบอตโนมต
4. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวรอบของเครองยนตเพมขนถง ก. 1,500 รอบ/นาท ข. 2,000 รอบ/นาท ค. 2,500 รอบ/นาท ง. 3,000 รอบ/นาท
5. คลตชแบบใดทสามารถเปลยนเกยรไดอยางรวดเรว ก. แบบธรรมดา ข. แบบกดรงภายใน ค. แบบกดรงภายนอก ง. แบบอตโนมต
286
6. คลตชแบบใดใหความปลอดภยแกผขบข เมอเกดปญหาลกสบตด ก. คลตชมอแบบแผน ข. คลตชแรงเหวยง ค. คลตชแบบผสมใชคลตช 2 ชด ง. คลตชแบบธรรมดา
7. คลตชแบบอตโนมตท างานโดยอาศยแรงอะไร ก. แรงเหวยง ข. แรงขบ ค. แรงเฉอย ง. แรงดงดดของโลก
8. คลตชทใหการสงก าลงทนมนวลคอ คลตชแบบใด ก. คลตช 2 ชด ข. คลตชชดเดยว ค. คลตชสาย ง. คลตชธรรมดา
9. เกยรทใชในรถจกรยานยนตโดยทวไปเปนเกยรแบบใด ก. เฟองฟนตรงขบกนไมคงท ข. เฟองฟนตรงขบกนคงท ค. เฟองเฉยงขบกนคงท ง. เฟองเฉยงขบกบไมคงท
10. คเฟองทเพลาขบเลกสดกบทเพลาตามใหญสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4
11. คเฟองทเพลาขบใหญสดกบทเพลาตามเลกสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4
287
12. ชดเกยรท าหนาทอะไร ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมความเรวของรถ ค. เพมแรงบดโดยการเปลยนแปลงอตราทด ง. เพมความเรวของรถ
13. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 40 ฟน เฟองเกยรตวตมมจ านวน 10 ฟน ถาเฟองตวขบหมน 10 รอบ เฟองตวตามจะหมนกรอบ ก. 10 รอบ ข. 20 รอบ ค. 30 รอบ ง. 40 รอบ
14. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 20 ฟน เฟองเกยรตวตามมจ านวน 30 ฟน จะมอตราทดเทาไร ก. 1 : 1 ข. 1.5 : 1 ค. 2 : 1 ง. 2.5 : 1
15. ควรเปลยนน ามนเกยรรถจกรยานยนตเมอใด ก. 500 กม. แรกและทก 4,000 กม. ข. 500 กม. แรกและทก 8,000 กม. ค. 1,000 กม. แรกและทก 4,000 กม. ง. 1,000 กม. แรกและทก 8,000 กม.
16. เกยรอตโนมตการเปลยนเกยรจะขนอยกบขอใด ก. น าหนกผขบขและแรงเสยดทาน ข. ความเรวและความรอน ค. ภาระของรถและน าหนกบรรทก ง. ความเรวและภาระของรถ
288
17. เกยรอตโนมตพลเลยขบตดตงอยทใด ก. เพลาขอเหวยง ข. เพลาคลตช ค. เพลาขบเฟองทดก าลง ง. เพลาเกยร
18. ตมน าหนกเกยรอตโนมตมกตว ก. 3 ตว ข. 4 ตว ค. 6 ตว ง. 7 ตว
19. เกยรอตโนมตทความเรวรอบชา พลเลยตามตามเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดเลกสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดใหญสด ง. พลเลยขนาดคงท
20. เกยรอตโนมตทความเรวรอบสง พลเลยขบเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดใหญสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดเลกสด ง. พลเลยขนาดคงท
289
เฉลยแบบทดสอบหลงเรยนหนวยท 7
1. ค
2. ก
3. ข
4. ข
5. ง
6. ค
7. ก
8. ค
9. ข
10. ค
11. ง
12. ค
13. ง
14. ข
15. ค
16. ง
17. ก
18. ค
19. ค
20. ก
290
แบบประเมนผลการปฏบตงาน วชางานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรอตโนมต
ใบงานท.........7.3........กลมท.....................รายชอผรวมงาน 1.......................................................... 2.......................................................... 3.......................................................... 4.......................................................... 5..........................................................
หวขอการประเมน มาตรฐานคะแนน
คะแนนทได มาก พอใช นอย
1.ความถกตองในการใชเครองมอ 2. ขนตอนถกตองในการถอด-ประกอบ เกยรอตโนมต
3. ความถกตองในการตรวจเชคบรการ เกยรอตโนมต
4. ความสามารถในการปฏบตงาน 5.ปฏบตงานตามหลกความปลอดภย
คะแนนเตม 50 คะแนน คะแนนรวมทได หมายเหต คะแนนเตม 50 คะแนน (ขอละ 10 คะแนน) เกณฑการใหคะแนน มาก = 10 พอใช = 7 นอย = 5 เกณฑการประเมน คะแนนรวม (40-50) = ดมาก (80-100%) (35-39) = ด (70-79%) (30-34) = พอใช (60-69%) (0-29 ) = ปรบปรง (ต ากวา 60%) ผลการประเมน ดมาก ด พอใช ปรบปรง ลงชอ...............................................ผประเมน (...............................................)
291
แบบประเมนกจนสย วชา งานจกรยานยนต ชองาน. ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรอตโนมต ชอ – สกล.................................................. ชน .................. เลขท .............. ว/ด/ป .......................
หวขอการประเมน คะแนน คะแนนทได
2 1 0
1. การเขาเรยนตรงเวลา 2. การแตงกายถกตองตามระเบยบ 3. การมสมมาคาราวะตอคร 4. การตงใจในการปฏบตงาน 5. ความประณตรอบคอบ 6. ปฏบตตามกฎระเบยบของโรงงาน 7. ปฏบตงานรวมกบผอนได 8. มจตส านกทดรบผดชอบตอสงคม 9. ใชวสดฝก ไฟฟาและน าประปาอยางประหยด 10. เกบเครองมอ อปกรณและท าความสะอาดพนท
คะแนนเตม 20 คะแนน คะแนนรวม
หมายเหต เกณฑการใหคะแนน 2 = ดมาก 1 = พอใช 0 = ปรบปรง เกณฑการประเมน คะแนนรวม (16-20) = ดมาก (80-100%) (10-15) = พอใช (50-79%) (0-9) = ปรบปรง (ต ากวา 50%) ผลการประเมน ดมาก พอใช ปรบปรง
ลงชอ ............................................................. ผประเมน (.............................................................)
292
การเรยนร : เรองระบบสงก าลง ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง
พอประมาณ 1. ก าหนดเนอหาสาระและจดประสงค การเรยนรใหครอบคลมเหมาะสม 2.จดแผนการเรยนการสอนใหบรรล จดประสงคเกดผลสมฤทธทง 3 ดาน
มเหตผล 3. ความรความเขาใจหลกการ ท างานของระบบสงก าลง 4. ความสามารถปฏบตงาน ตรวจเชคบรการระบบสง ก าลง
มภมคมกน 5. เสรมสรางกจนสยทดมความ รบผดชอบ รอบคอบ ค านงถง ความปลอดภยในการปฏบตงาน 6. ปลกฝงจตส านกทดรบผดชอบ ตอสงคมและรกษาสงแวดลอม
ความร + ทกษะ - ประเภทของระบบสงก าลงทใชใน รถจกรยานยนต - ปฏบตงานถอด – ประกอบระบบสงก าลงรถจกรยานยนต - ตรวจสภาพและการบ ารงรกษาระบบสง ก าลงรถจกรยานยนต
3 หวง ระบบสงก าลง
ส เศรษฐกจพอเพยง
2 เงอนไข
คณธรรม
- การตรงตอเวลาในการเขาเรยน - ความขยนและความซอสตย - การรกษาความสะอาดเรยบรอย - การใชวสดฝกไฟฟา น าประปาอยาง ประหยดคมคา - ความกตญญตอผมพระคณ
เศรษฐกจ/สงคม/วฒนธรรม/สงแวดลอม/สมดล/พรอมรบตอการเปลยนแปลง