คมอการจดกระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

องคการแพธยนดใหมการเผยแพรคมอฯ นอยางแพรหลายตอไป อยางไรกตาม หากบคคลหรอหนวยงานใดตองการนำเนอหาจากคมอฯ นไปใชอางองในเอกสารหรอสออนๆ ขอความกรณาแจงใหองคการแพธทราบลวงหนา และ/หรอขอความกรณาอางองทมาของขอความนนๆ ตามมาตรฐานสากลดวย ขอบพระคณยง สนใจดาวนโหลดหลกสตร หรอรายละเอยดเพศศกษารอบดานทางออนไลน ไดท www.teenpath.net หรอบรการสขภาพทางเพศและเอดสสำหรบเยาวชน ไดท www.lovecarestation.com หากตองการเสนอแนะหรอแสดงความคดเหนตอคมอฯ นประการใด กรณาตดตอองคการแพธโดยตรง หรอทางอเมล pathbangkok@path.org

โครงการ “กาวยางอยางเขาใจ” ดำเนนการโดยองคการแพธ (PATH) รวมกบองคกรพนธมตร ไดแก • คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา • คณะทำงานเพศศกษาศนยปฏบตการเอดส จ.นครสวรรค • คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร • มลนธเขาถงเอดส (ACCESS) • โรงพยาบาลพระศรมหาโพธ จ.อบลราชธาน • สำนกการศกษาและสำนกอนามย กรงเทพมหานคร • สำนกงานเขตพนทการศกษา กรงเทพฯ เขต ๑, ๒, ๓ • สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน • สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ • สำนกงานปองกนควบคมโรคท ๕ (สคร.๕) นครราชสมา • สำนกงานสาธารณสขจงหวดลำปาง • สำนกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน • สำนกบรหารงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (กศน.) กระทรวงศกษาธการ • สำนกวชาพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยวลยลกษณ นครศรธรรมราช • สำนกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ • ศนยฝกและอบรมเดกและเยาวชน • องคการแพลน ประเทศไทย • เครอขายเยาวชนดานเอดสประเทศไทย (YouthNet) • สำนกงานทปรกษาพนธมตรสาธารณสข (Health Counterparts Consulting-HCC)

คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ISBN ๙๗๘-๙๗๔-๒๓๕-๙๘๖-๗ พมพครงท ๓ (ตลาคม ๒๕๕๑) จำนวนพมพ ๓,๐๐๐ เลม

ปรบปรงจาก คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบเยาวชนชวงชนท ๔ (มธยมศกษาปท ๔-๖) (พมพครงท ๒ กรกฎาคม ๒๕๕๐)

พมพท

บรษท เออรเจนท แทค จำกด

ปก

นายบณฑต เออวฒนากล

รปเลม

นายวฒนสนธ สวรตนานนท

จดพมพโดย

องคการแพธ (PATH)

๓๗/๑ ซอยเพชรบร ๑๕ ถนนเพชรบร กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐

โทรศพท ๐-๒๖๕๓-๗๕๖๓ ถง ๖๕ โทรสาร ๐-๒๖๕๓-๗๕๖๘

ภายใตการสนบสนนของกองทนโลก กระทรวงสาธารณสข (GFATM)

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

แมวาจะมการใหนโยบายเรงรดแกสถานศกษา ใหจดการเรยนรเรอง

เพศศกษาอยางทวถง อปสรรคสำคญยงคงอยทการพฒนาครผสอนใหเขาใจถง

องคความรในเรองเพศ รวมทงการพฒนาทกษะใหสามารถจดกระบวนการเรยนร

ทมผเรยนเปนศนยกลางอยางแทจรง ซงอาศยประสบการณและทสำคญคอทศนะ

ของผสอนทพรอมจะเปดใจกวาง รวมแลกเปลยนเรยนร และยนดทจะรบฟงความเหน

และวถชวตทแตกตางของเยาวชนและผคนในสงคม ทามกลางการเปลยนแปลง

อยางรวดเรวของยคสมยและเทคโนโลย ซงเปดชองทางของการรบร และเรยนร

มากมาย ทไมไดจำกดอยแคในหองเรยนเทานน

การพฒนาศกยภาพและฝกอบรมเตรยมความพรอมครผสอน และผ

ปฏบตงานกบเยาวชน รวมทงการพฒนาออกแบบหลกสตร บทเรยน และกจกรรม

ทสามารถเปนแนวทางตวอยางใหผทมหนาทในการสอนไดสามารถนำไปใชควบค

กน ลวนเปนปจจยสำคญทจะเออใหสถานศกษาสามารถแปรนโยบายการจด

เพศศกษาไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพ

สาสนจากเลขาธการ คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ในฐานะผบรหารการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ขอแสดงความยนด

ททางองคการแพธ (PATH) ไดรวมกบบคลากรผปฏบตงานของสำนกงานคณะ

กรรมการการศกษาขนพนฐาน ทงคร ผบรหารสถานศกษา ศกษานเทศก และ

บคลากรจากเขตพนทการศกษา ดำเนนการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาอยาง

เปนระบบ ภายใตโครงการ “กาวยางอยางเขาใจ” โดยการสนบสนนของโครงการ

กองทนโลกเพอการแกไขปญหาเอดส วณโรค และมาลาเรย (The Global Fund

to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria - GFATM) ผานกระทรวง

สาธารณสข ตงแตเดอนตลาคม ๒๕๔๖ เปนตนมา จนสามารถพฒนาคมอเพอ

เปนแนวทางในการจดการเรยนรเพศศกษาใหกบเยาวชนในชวงชน ๓ และ ๔

คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาเลมนจะชวยใหคร ผบรหาร

และผมหนาทเกยวของ สามารถใชเปนทางเลอกในการจดการเรยนการสอน

เพศศกษาในสถานศกษา อนเปนภารกจทกระทรวงศกษาใหความสำคญ และ

กำลงเรงรดใหมการดำเนนการอยางเปนระบบและตอเนอง เพอใหสถานศกษา

ภายใตกำกบของกระทรวงศกษาไดจดการเรยนรเรองเพศศกษาใหเปนสวนหนง

ของหลกสตรสถานศกษาอยางทวถง

คณหญงกษมา วรวรรณ ณ อยธยา

เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กรกฎาคม ๒๕๕๐

หมายเหต คดจาก สาสนจากเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ ในคมอการจด

กระบวนการเรยนรเพศศกษา สำหรบเยาวชนชวงชน ๓ และ ๔ ฉบบพมพเมอ กรกฎาคม ๒๕๕๐

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

“คมอการจดกระบวนการเรยนร เพศศกษาแบบรอบดาน

(Comprehensive Sexuality Education) สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาป

ท ๖” ททานถออยในมอเลมน ซงปรบปรงจาก “คมอการจดกระบวนการเรยนร

เพศศกษาสำหรบเยาวชน ชวงชนท ๓ (มธยมศกษาปท ๑ - ๓)” และ “คมอการ

จดกระบวนการเรยนรเพศศกษาสำหรบเยาวชน ชวงชนท ๔ (มธยมศกษาปท ๔ -

๖)” ซงมการจดพมพในเดอนกรกฎาคม ป ๒๕๕๐ โดยในเลมน ไดมการปรบปรง

ใหแบงออกเปนหกเลมสำหรบแตละระดบชน มธยมศกษาปท ๑ ถง ๖ ของการ

ศกษาขนพนฐาน ตามคำเรยกรองของครผสอนทเหนวาจะงายในการนำไปใชมาก

ขน เพราะครผสอนแตละคนมกจะสอนเปนระดบชน

โดยในการจดพมพใหมครงน โครงการกาวยางอยางเขาใจ ไดนำเนอหาจาก

เลม “แนวคดในการออกแบบการจดการเรยนรสำหรบคร และผปฏบตงาน

ดานเพศศกษาสำหรบเยาวชน” ซงเดมเปนเอกสารอานประกอบคมอการสอน

เพราะเปนเนอหาดานแนวคด ทฤษฎ เขามาผนวกดวย คมอทงหกเลมของแต

ระดบชนน จงกลายเปนเนอหาทประกอบดวย แนวคดเรองเพศวถ การพฒนา

เยาวชนเชงบวก หลกการจดการเรยนรแบบผเรยนเปนสำคญ รวมทงขอคดเหน

ตอวธจดการเรยนรของผสอน แผน และกจกรรมการเรยนร ประกอบกนไป

คำนำในการจดพมพครงทสาม

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

อนง สบเนองจากการทคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดดำเนน

การปรบปรงหลกสตรแกนกลางป ๒๕๕๑ ซงแมจะยงไมไดประกาศใชเปนทางการ

เมอมการจดพมพคมอทงหกระดบชนน แตโครงการกาวยางอยางเขาใจ เหนเปน

โอกาสทจะไดองแนวทาง และตวชวดของหลกสตรแกนกลางดงกลาว เพอ

วเคราะหใหเหนความสอดคลองของสาระของเพศศกษาทโครงการจดทำขน กบ

หลกสตรแกนกลางใหม โดยหวงจะเออใหครผสอน โดยเฉพาะในสาระสขศกษา

และกจกรรมพฒนาผเรยน หมดกงวล และมนใจวาแผนการเรยนรทง ๑๓ แผนใน

เลม สามารถตอบสนองตอผลการเรยนรทคาดหวงในหลกสตรแกนกลางใหม ป

๒๕๕๑ ไดอยางสมบรณ

องคการแพธ (PATH) และภาคในโครงการกาวยางอยางเขาใจ ซงไดรวม

กนพฒนา ทดลองใช และสกดประสบการณจากการจดการเรยนรเรองเพศศกษา

อยางรอบดาน ในสถานศกษากวาเจดรอยแหง ในหาปทผานมา หวงเปนอยางยง

วา ครผสอนและผทสนใจในการจดการเรยนรเรองเพศศกษาแกเยาวชน จะได

ประโยชนจากคมอเลมน เพอชวยกนขยายผลใหเยาวชนของเราไดเรยนร

เพศศกษาอยางรอบดานตอเนองในทกภาคการศกษา และในทกระดบชน เพอ

พฒนาพลเมองของประเทศใหมสขภาวะทางเพศอยางแทจรง

องคการแพธ (PATH) ขอนอมรบขอผดพลาดทเกดขนในคมอเลมน และ

ยนดรบฟงความเหน มมมองทแตกตาง หรอกระทงตรงกนขามกบทคมอน

นำเสนอ เพอพฒนางานเพศศกษาในอนาคต

องคการแพธ (PATH)

ตลาคม ๒๕๕๑

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาสำหรบเยาวชนในชวงชน ๔

(ระดบชนมธยมศกษาปท ๔ ถง มธยมศกษาปท ๖) เลมน จดทำขนภายใต

โครงการ “กาวยางอยางเขาใจ” อนเปนโครงการภายใตความรวมมอระหวาง

กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข ภาคจากองคกรเอกชนสาธารณ-

ประโยชนและภาคธรกจ ภายใตการสนบสนนงบประมาณจากกองทนโลกเพอการ

แกไขปญหาเอดส วณโรค และมาลาเรย (The Global Fund to Fight AIDS,

Tuberculosis and Malaria - GFATM) ผานทางกระทรวงสาธารณสข บรหาร

โครงการโดยองคการแพธ (PATH)

คมอเลมนสำเรจลงไดดวยความรวมมอจากหลายฝาย และความ

พยายามผลกดนใหเกดการจดการเรยนรเรองเพศศกษาในระบบการศกษาขนพน

ฐาน ไมอาจเกดขนไดหากปราศจากการสนบสนนดานนโยบายจากกระทรวง

ศกษาธการ และความรวมมอรวมใจของเขตพนทการศกษา ๔๘ เขตใน ๒๖

จงหวด ทรวมดำเนนงานกบโครงการกาวยางอยางเขาใจในชวง ๓ ปแรก

(ตลาคม ๒๕๔๖ - กนยายน ๒๕๔๙) ไดแก ลำปาง ลำพน แพร นาน

อบลราชธาน ศรสะเกษ อำนาจเจรญ ยโสธร ราชบร เพชรบร นครปฐม

กาญจนบร ฉะเชงเทรา ชลบร สมทรสาคร สมทรสงคราม กรงเทพฯ สงขลา

นครศรธรรมราช พทลง พงงา ปตตาน ยะลา ตรง ภเกต สตล

คำนำในการจดพมพครงทสอง

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ขอขอบคณคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร มลนธ

เขาถงเอดส (แอคเซส) กาญจนบร สำนกงานสาธารณสขจงหวดลำปาง ศนยฝก

อบรมโรงพยาบาลพระศรมหาโพธ จงหวดอบลราชธาน ซงเปนหนวยประสานงาน

หลกในพนทภมภาค และมบทบาทประสานงานเพอสรางความเขาใจกบผบรหาร

สถานศกษาและสนบสนนดานวชาการใหกบครในสถานศกษาในพนทรบผดชอบ

รวมทงคณะทำงานและวทยากรหลก (Master Trainers) ในระดบจงหวดทรวมกบ

โครงการในกระบวนการนเทศตดตามคร ผจดกระบวนการเรยนร และใหขอคดเหน

ตลอดจนมสวนรวมในการทำใหการดำเนนงานของโครงการปท ๓ ลลวงมาได

ดวยด

ขอขอบคณผบรหารสถานศกษาในสงกด สำนกงานคณะกรรมการการ

ศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ทง ๓๐๙ แหง ทเหนความสำคญของการพฒนาเพศศกษา

เพอเยาวชน และเขารวมโครงการ โดยเปดโอกาสให “เพศศกษา” ไดเรมกาวเขา

สสถานศกษา กระทงหลายแหงกสนบสนนใหมการบรรจ “เพศศกษา” เขาไวเปน

สวนหนงของหลกสตรสถานศกษา นบเปนการสรางโอกาส และความเขาใจตอ

การใชชวตทางเพศของเยาวชนใหรจกคด วเคราะห แยกแยะ รบผดชอบกบ

วถชวตทตนเลอกไดอยางเหมาะสมกบวย รวมทงยงสนบสนนและเอออำนวยใหคร

และผจดกระบวนการเรยนรเรองเพศมความมนใจมากขนในการทำงานเพศศกษา

ในกระบวนการพฒนาหลกสตรเพศศกษาสำหรบเยาวชน รวมทงการจด

ทำคมอเลมน คณะผจดทำไดปรบปรงจากหลกสตรเลมเดม (เลมมวง) คอ คมอ

การจดกระบวนการเรยนร “เพศศกษา” สำหรบเยาวชนในชวงชน ๒ - ๔ (ประถม

ศกษาปท ๖ - มธยมศกษาปท ๖) ทงน คณะผจดทำคมอฯ ประกอบดวยนกวชาการ

- � -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

มหาวทยาลยและคณะครซงมประสบการณการจดการเรยนรเพศศกษาอยาง

ตอเนองในสถานศกษาของตนเอง รวมกบเจาหนาทโครงการกาวยางอยางเขาใจ

องคการแพธ โดยมงหวงวา คมอฯ เลมนจะเออใหผจดกระบวนการเรยนร

สามารถนำไปใชเปนแผนการเรยนรเรองเพศในชนเรยน สำหรบชวงชน ๔ โดย

แบงตามระดบชน ดงน

• ระดบชนมธยมศกษาปท ๔ ม ๑๔ แผนการเรยนร/๑๖ ชวโมง/ปการศกษา

• ระดบชนมธยมศกษาปท ๕ ม ๑๖ แผนการเรยนร/๑๖ ชวโมง/ปการศกษา

• ระดบชนมธยมศกษาปท ๖ ม ๑๓ แผนการเรยนร/๑๖ ชวโมง/ปการศกษา

การออกแบบเนอหาคมอฯ โดยแยกตามระดบชนขางตนมเปาหมาย

สำคญใหเยาวชนไดเรยนเพศศกษาอยางเปนระบบ ตอเนอง และสอดคลองกบ

พฒนาการตามวยของผเรยนแตละระดบชน หากทานใดพบวามขอบกพรองทควร

แกไขปรบปรงเพมเตม องคการแพธโดยคณะผจดทำยนดรบฟงคำแนะนำ เพอนำ

มาใชปรบปรงในคราวตอไป

ขอขอบคณ Global Fund ทสนบสนนใหเกดโอกาสในการผลกดนงาน

เพศศกษาในสงคมไทยไดคบหนาไปอกหนงกาว และกอใหเกดเครอขายผใหญท

พรอมจะเขาใจและเรยนรไปพรอมกนกบเยาวชนมากขน

ขอขอบคณหนวยงานตางๆ และเพอนรวมทางทงในงานเอดสและงาน

สงเสรมเพศศกษาสำหรบเยาวชนซงมอาจเอยนามไดทงหมด ทเปนทงคร เพอน

และแหลงขอมล ทงแบงปน ทงใหหยบยมประสบการณ และยงใหขอคดเหน

ตลอดจนขอเสนอแนะในกระบวนการทำงานเพอพฒนาหลกสตรและคมอเลมน

- 10 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ขอขอบคณคณะครทกคนจากสถานศกษาในสงกด สพฐ. ทง ๓๐๙ แหง

ทรวมเปนแนวหนาในการจดการเรยนรเพศศกษาใหกบเยาวชน และไดถายทอด

ประสบการณ บทเรยน ปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะ ซงเปนประโยชนยงตอ

การปรบปรงหลกสตรและคมอเลมน ทงยงนำประสบการณการสอน ความเขาใจ

ในตวเดกและเยาวชน หวใจทเปดกวาง พรอมเรยนร คนหา และสรางสรรคสง

ใหมๆ มารวมแรงรวมใจใหงานในโครงการดำเนนลลวงสำเรจมาได ๓ ปอยางนา

ยนด

และทายสด ขอขอบคณ “เดกและเยาวชน” ทเปนแรงบนดาลใจ และ

เปดโอกาสใหผใหญรวมกระบวนการเรยนรเรองเพศ และเรองราวชวตรวมกน

โครงการกาวยางอยางเขาใจ

กรกฎาคม ๒๕๕๐

- 11 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาสำหรบเยาวชนในชวงชน ๒ - ๔

(ประถมศกษาปท ๖ ถงมธยมศกษาปท ๖) เลมน จดทำขนภายใตโครงการ

“กาวยางอยางเขาใจ” อนเปนโครงการภายใตความรวมมอระหวางกระทรวง

ศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข ภาคจากองคกรเอกชนสาธารณประโยชนและ

ภาคธรกจ ภายใตการสนบสนนงบประมาณจากกองทนโลกเพอการแกไขปญหา

เอดส วณโรค และมาลาเรย (The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis

and Malaria - GFATM) ผานทางกระทรวงสาธารณสข บรหารโครงการโดย

องคการแพธ (PATH)

คมอเลมนสำเรจลงไดดวยความรวมมอจากหลายฝาย และความ

พยายามผลกดนใหเกดการจดการเรยนรเรองเพศศกษาในระบบการศกษาขนพน

ฐาน ไมอาจเกดขนไดหากปราศจากการสนบสนนดานนโยบายจากกระทรวง

ศกษาธการ และความรวมมอรวมใจของเขตพนทการศกษา ๒๒ เขต ใน ๑๐

จงหวด ไดแก ราชบร เพชรบร นครปฐม กาญจนบร กรงเทพฯ สงขลา พทลง

ยะลา ลำปาง และลำพน

ขอขอบคณคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลย

ราชภฏลำปาง เขตพนทการศกษากรงเทพมหานครทง ๓ เขต มลนธเขาถงเอดส

(แอคเซส) ซงเปนหนวยงานทเปนศนยประสานงานหลก และมบทบาทในการ

คำนำในการจดพมพครงทหนง

- 12 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ประสานงานเพอสรางความเขาใจกบผบรหารสถานศกษาและสนบสนนดานวชาการ

ใหกบครในสถานศกษาในพนทรบผดชอบ รวมทงคณะทำงานและวทยากรหลก

(Master Trainers) ในระดบจงหวดทรวมกบโครงการในกระบวนการนเทศตดตาม

คร และใหขอคดเหนตลอดจนมสวนรวมในการทำใหการดำเนนงานของโครงการ

ปท ๑ สำเรจลงดวยด

ขอขอบคณผบรหารสถานศกษา ๑๑๘ แหงทเหนความสำคญของการ

พฒนาเพศศกษาเพอเยาวชน และเขารวมโครงการโดยเปดโอกาสให “เพศศกษา”

ไดเรมตนกาวทหนงขนในสถานศกษา ทงยงสนบสนนและเอออำนวยใหครดำเนนการ

จดกระบวนการเรยนรเพศศกษาไดอยางมนใจ

ในกระบวนการพฒนาหลกสตรเพศศกษาสำหรบเยาวชนและคมอเลมน

คณะผจดทำไดศกษา รวบรวม คดคน และดดแปลงกจกรรมตางๆ จากหลกสตร

ทมอย จากคมอหรอเอกสารเกยวกบการจดการเรยนรเพศศกษาและทกษะการ

ดำเนนชวต ของหนวยงานทงในและตางประเทศ โดยคำนงถงความสอดคลองกบ

วถชวตเยาวชนไทยในปจจบนเปนหลก แนนอนวาคมอนยงอาจไมสมบรณ และ

ตองการการแกไขปรบปรงอกเปนระยะๆ หลงจากไดทดลองใช ทางองคการแพธ

(PATH) หวงเปนอยางยงวาจะไดรบคำแนะนำในการปรบปรง แกไขคมอเพอให

สามารถรบใชการจดการเรยนรเรองเพศศกษาเพอประโยชนของเยาวชนของเราตอไป

ขอขอบคณ Global Fund ทสนบสนนใหเกดโอกาสในการผลกดนงาน

เพศศกษาในสงคมไทยไดคบหนาไปอกหนงกาว และกอใหเกดเครอขายผใหญท

พรอมจะเขาใจและเรยนรไปพรอมกนกบเยาวชนมากขน

- 1� -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ขอขอบคณ หนวยงานตางๆ และเพอนรวมทางทงในงานเอดสและงาน

สงเสรมเพศศกษาสำหรบเยาวชน ซงมอาจเอยนามไดทงหมด ทเปนทงคร เพอน

และแหลงขอมล ทงแบงปน ทงใหหยบยมประสบการณ และยงใหขอคดเหน

ตลอดจนขอเสนอแนะตลอดกระบวนการทำงานเพอพฒนาหลกสตรและคมอเลมน

ขอขอบคณคณะครทกคนจาก ๑๑๘ สถานศกษาทรวมเปนแนวหนาใน

การจดการเรยนรเพศศกษาใหกบเยาวชน และไดถายทอดประสบการณ บทเรยน

ปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะ ซงเปนประโยชนอยางยงตอการปรบปรง

หลกสตรและคมอครเลมน ทงยงนำประสบการณการสอน ความเขาใจในตวเดก

และเยาวชน หวใจทเปดกวางพรอมเรยนร คนหา และสรางสรรคสงใหมๆ มา

รวมแรงรวมใจใหงานในปท ๑ ลลวงอยางนายนด

และทายสดขอขอบคณ “เดกและเยาวชน” ทเปนแรงบนดาลใจ และเปด

โอกาสใหผใหญรวมกระบวนการเรยนรเรองเพศและเรองราวของชวตดวยกน

โครงการกาวยางอยางเขาใจ

ตลาคม ๒๕๔๗

- 1� -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

สาสนจากเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ ๓

คำนำในการจดพมพครงท ๓ ๕

คำนำในการจดพมพครงท ๒ ๗

คำนำในการจดพมพครงท ๑ ๑๑

ความนำ จาก โครงการกาวยางอยางเขาใจ ๑๘

บทนำ “เพศศกษา” กบกระบวนการพฒนาเยาวชน ๒๑

แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน ตามหลกสตรแกนกลางฯ ๒๕๕๑ ๓๕

ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง ๔๒

สรปตวชวดและแผนการเรยนร ๔๙

การวดและประเมนผล ๕๗

แผนการเรยนรเพศศกษา “กาวยางอยางเขาใจ” ระดบมธยมศกษาปท ๖ ๖๗

• แผนการเรยนรท ๑ ชวต ม.๖ ๗๕

• แผนการเรยนรท ๒ รจก เทาทน ๘๑

• แผนการเรยนรท ๓ ตางคน ตางเหตผล ๘๙

• แผนการเรยนรท ๔ เรองของเงาะ ๙๗

• แผนการเรยนรท ๕ No condom, No sex ๑๐๗

• แผนการเรยนรท ๖ ใบอนญาตการเปนพอแม ๑๑๓

• แผนการเรยนรท ๗ วฒนธรรมไทยกบเรองเพศ (๒ คาบ) ๑๑๙

• แผนการเรยนรท ๘ เรองของรนรน ๑๓๕

สารบญ

- 1� -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

• แผนการเรยนรท ๙ ทเลน ทจรง ๑๔๕

• แผนการเรยนรท ๑๐ โอกาสเปนของทกคน ๑๕๕

• แผนการเรยนรท ๑๑ มหาวทยาลยชวต (๒ คาบ) ๑๖๑

• แผนการเรยนรท ๑๒ พลงคนหนมสาว (๒ คาบ) ๑๖๗

• แผนการเรยนรท ๑๓ ธรรมนญเรองเพศ ๑๗๕

บรรณานกรม ๑๘๓

ภาคผนวก ๑๘๕

• ๖ มต เพศศกษาแบบรอบดานกบพฤตกรรมทพงประสงค ๑๘๖

• กระบวนการจดการเรยนรทมผเรยนเปนศนยกลาง เปนหวใจของเพศศกษา ๑๙๐

• “เพศศกษา” กบการเรยนรผานประสบการณ ๒๑๑

• บทเรยนการจดเพศศกษาเขาสหลกสตรสถานศกษา ๒๒๐

• “พบกนทกวนองคาร” กบเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ๒๒๗

• แหลงขอมลเพศศกษา เอดส และหนวยงานบรการสำหรบเดกและเยาวชน ๒๓๑

• สรปยอโครงการกาวยางอยางเขาใจ ๒๔๖

• รายชอองคกรภาคทงภาครฐและเอกชน ๒๕๕

• รายชอคณะกรรมการทปรกษาโครงการ “กาวยางอยางเขาใจ” ๒๕๗

• รายชอคณะผอานและใหความเหนตอคมอฯ ในการจดพมพครงท ๒ ๒๕๘

• รายชอคณะทำงาน การวเคราะหตวชวดหลกสตรแกนกลาง ๒๕๙

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

กบแผนการเรยนรเพศศกษารอบดาน

• รายชอสถานศกษาระดบขนพนฐานทรวมโครงการ ๒๖๑

กาวยางอยางเขาใจ ในป ๒๕๔๗-๒๕๕๑

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

1�

“เพศศกษา” ถอเปนหนงในหลายเรองทยากในการนำมาจดกระบวนการเรยนรสำหรบ

สงคมโดยเฉพาะสงคมไทย เนองจากเรามกคดเสมอวา “เปนเรองสวนตว” ไมควรนำมาเปดเผยหรอ

พดคยในทสาธารณะ แตหลงจากทมตวเลขของผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดสรวมถงตวเลขการตง

ครรภโดยไมพงประสงคเพมมากขน ทำใหความคดในเรองการพดถง “เรองสวนตว” เรมเปลยนไป

แมทกฝายจะตระหนกถงความสำคญของการใหความรเรองเพศศกษามากขน แตความ

ยากในการจดการเรยนรเรองเพศกยงไมลดลงจากเดม เนองจากเรองเพศเปนเรองทเกยวพนกบ

ทศนคต คานยมทแตละคนยดถอ ทงน แนวคดในการจดการเรยนรเรองเพศจงตองคำนงถงผเรยน

เปนสำคญ และคดถงประโยชนทผเรยนจะไดรบ โดยคำนงถงการจดใหเยาวชนเรยนรอยางรอบดาน

เพอนำไปสพฤตกรรมทพงประสงค ครผจดกระบวนการเรยนรควรมทาทและแนวคดทจะเออใหเกด

การเรยนรทบงเกดผลอยางแทจรง รวมไปถงวธการจดการเรยนรซงยงคงเปน “เรองยาก” ดวยเรอง

เพศเปนเรองทเราไมเคยพดคยกนอยางเปดเผยตรงไปตรงมาในสงคมไทย การทำความเขาใจตอ

เรองเพศ (Sexuality) และการสำรวจทศนะของตนเองตอเรองเพศของครจงเปนเรองสำคญ

เพราะเปนสงทกำกบกระบวนการคดและการปฏบตในการจดการเรยนรเรองเพศศกษา

ความนำ จาก “กาวยางอยางเขาใจ” โครงการสงเสรมเพศศกษาเพอเยาวชน

1�

ในการทำความเขาใจถงความตองการดานเพศศกษาดวยการพจารณาจากวถชวตและการ

ใชชวตทางเพศของเยาวชนในปจจบน พบวาสภาพเศรษฐกจสงคมของการใชชวตยคนเออให

เยาวชนไดรบรขอมลขาวสารไดงายและรวดเรว รวมถงโอกาสการหาประสบการณทางเพศกมมาก

ขน จากคำถามทสะทอนตรงมาจากเยาวชนผานโครงการภาคสนาม เวบไซตตางๆ ทางอนเทอรเนต

และเหตการณทเกดขนในสงคมบงชวา เนอหาทระบบการศกษาใชเปนแนวการเรยนการสอน

“เรองเพศ” นนยงไมสอดคลองและไมครอบคลมพฤตกรรมทางเพศทเยาวชนในสงคมเผชญหรอ

ปฏบตอยจรง

แนวคดในการจดเนอหาการเรยนรท เปนอยมงเนนถงเรองทเปนรปธรรม เชน การ

เปลยนแปลงของรางกาย การทำงานของระบบตางๆ การดแลสขอนามย และความรเรองโรค

ตดตอทางเพศสมพนธตางๆ รวมทงวธการวางแผนครอบครว แตในสวนทวาดวยทศนคตในเรอง

เพศ พฤตกรรมทางเพศทหลากหลาย ทกษะทจำเปนสำหรบการสรางความสมพนธระหวางบคคล

ยงยดตดอยในรปแบบของการถายทอด “ขอหาม” “คำสงสอน” ทางสงคมวฒนธรรม มากกวา

การเตรยมผเรยนใหรจก คด วเคราะห ตงคำถาม กบสงรอบตว เปดโอกาสใหคนหาคำตอบท

เหมาะสมสำหรบตนเอง และเรยนรทจะรบผดชอบในสงทตนเองเลอกและกระทำ ความสมพนธ

ระหวางผสอนกบผเรยนจงอยในรปของ “ผนำทาง” กบ “ผเดนตาม” ไมใชการใหผเรยนเปน

ศนยกลางเหมอนนโยบายทวางไว

ดงนน แทนทเราจะเรมตนดวยการตกลงกนใหไดกอนวา เราควรยอมรบทศนะใด ซงเปน

เรองทแนใจไดเลยวาไมอาจหาขอยตไดโดยงาย เราควรรกษาสงทเราเชอวา “ถกตอง พงปฏบต

ตาม” นไวเปนคานยมสวนบคคล แลวตงตนจากความเปนจรงของวถชวตกลมเปาหมายวาปจจบน

เยาวชนมทศนะในเรองทเกยวของกบเพศอยางไร มการตดสนใจและพฤตกรรมทเกยวของในเรอง

เพศเปนแบบใด จากนนเราควรนำขอเทจจรงเหลานมาเปนกรอบในการคดคนตอไปวา ทกษะและ

วธคดแบบใดบางทจะเปนประโยชนอยางแทจรงสำหรบเยาวชน ขณะเดยวกนเราซงเปน “ผใหญ”

จำเปนตองตรวจสอบการรบรของตวเองดวยวามความพรอมเพยงใดทจะทำความเขาใจกบเรองราว

ความนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

20

ในยคสมยนตามทเปนอยจรง เพอแสวงหาทางทจะเกดประโยชนไดตรงกบกลมเปาหมายทสด หรอ

เรายงยดตดกบการมองความเปนจรงดวยสายตาของอดต และมงจดการศกษาเพอเปลยน

พฤตกรรมของเยาวชนใหเปนไปตามทางทเราเชอวาเหมาะสม

นคอทมาของหลกสตรเพศศกษา ซงโครงการ “กาวยางอยางเขาใจ” พฒนาขนมาดวย

ตระหนกวาการจดการเรยนรแบบยด “ผเรยนเปนศนยกลาง” นนตองเรมจากความเขาใจผเรยน

อยางแทจรง ดงนนหากเราตองการใหเยาวชนเขาใจและรเทาทนการใชชวตทางเพศ เราจำเปน

ตองหาเครองมอทเหมาะสมและสามารถสอสารกบเยาวชนไดอยางเขาถง เพอชวยใหเยาวชนเขาใจ

ถงสงทจำเปนตองรและทกษะทพงม ทงนเพอใหเยาวชนไดรบการพฒนาและเตบโตทางอารมณ

สงคมและทางเพศอยางผทรคด รรบผดชอบในการเลอกใชชวต ถงแมวาพฤตกรรมหรอการใชชวต

แบบทเยาวชนเลอกอาจไมเปนไปตามคานยมสวนบคคลท “ผใหญ” แตละคนมอยกตาม

คมอการจดการเรยนรเพศศกษาเลมนจงมงเสนอ “แผนการเรยนร” ทครสามารถนำไป

ใชไดทนทหรอประยกตใชใหสอดคลองกบสภาพความเปนจรงของผเรยนและทองถน หวใจของ

หลกสตรนอยทการเนนบทบาทครในฐานะ “ผจดกระบวนการเรยนร” และ “ผอำนวยการเรยนร”

มากกวาการเปน “ผตดสน ชถกชผด” ดงนนการออกแบบกจกรรมการเรยนรในหลกสตรกาวยาง

อยางเขาใจ จงอยบนพนฐานแนวคดของการใหผเรยนมโอกาสคดวเคราะห และหาทางเลอกท

เหมาะสมกบสภาพการณของตนเอง จากการมขอมลความรเรองสขภาวะทางเพศทรอบดาน ทกษะ

ทจำเปนและสงเสรมการใชชวตอยางมสขภาวะ เพอใหเยาวชนมความพรอมทจะเลอกดำเนนชวต

ทางเพศอยางมสต รบผดชอบทงตอตนเองและคนทเกยวของ ซงแนนอนวาวถชวตดงกลาวยอมสง

ผลดตอสงคมสวนรวมและชวยใหเราทกคนอยรวมกนอยางสนตได

โครงการกาวยางอยางเขาใจ

องคการแพธ (PATH)

ตลาคม ๒๕๕๑

21

เพศศกษาเปนกระบวนการจดการเรยนรเกยวกบเพศ (Sexuality) ทครอบคลมพฒนาการ

ทางรางกาย จตใจ การทำงานของสรระและการดแลสขอนามย ทศนคต คานยม สมพนธภาพ

พฤตกรรมทางเพศ มตทางสงคมและวฒนธรรมทมผลตอวถชวตทางเพศ เปนกระบวนการพฒนา

ทงดานความร ความคด ทศนคต อารมณ และทกษะทจำเปนสำหรบบคคลทจะชวยใหสามารถ

เลอกดำเนนชวตทางเพศอยางเปนสขและปลอดภย สามารถพฒนาและดำรงความสมพนธกบผอน

ไดอยางมความรบผดชอบและสมดล

ทำไมจงตองพฒนาการเรยนรเรองเพศศกษา อะไรเปนสาเหตททำใหเราตองหนมาพฒนาการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาใหกบ

เยาวชน ทงทความจรงการจดการเรยนการสอนในเนอหาทเกยวเนองกบเรองเพศนนมอยกอนแลว

แตเมอพจารณาสภาพการใชชวตทางเพศและผลกระทบทเกดขนเปรยบเทยบกบเนอหาวธการอยาง

เดม พบวาเยาวชนจำนวนมากไดกาวออกไปจากกรอบการใชชวตในแบบทสงคมวฒนธรรมไทยได

เคยกำหนดไว การเรยนการสอนเพศศกษาตามกรอบความคดเดมจงไมไดอยในสถานะทจะชนำ

บทนำ “เพศศกษา” กบกระบวนการพฒนาเยาวชน

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

22

เยาวชนไดอกตอไป โดยเฉพาะอยางยงเมอนำไปเปรยบเทยบกบอทธพลของเศรษฐกจสงคม ซง

ประการหลงนไมเพยงแคเปดทาง หากยงสงเสรมชกนำใหเยาวชนไดรบรและมโอกาสในเรองเพศ

มากยงกวายคกอน

เราตองยอมรบความจรงวา ยงมชองวางระหวางเรองทครสอนกบสงทนกเรยนปฏบตใน

ชวตจรง เมอพจารณาถงสถตการตงครรภ การทำแทงและการตดเชอเอชไอวในวยรน การลวง

ละเมดและความรนแรงทางเพศ การใชจายและผลกระทบทางสขภาพกายใจอนเนองมาจากความ

พยายามตางๆ ทจะเปลยนแปลงรปรางหนาตาใหสวยงามและดงดดทางเพศ ขอเทจจรงเหลานเปน

แรงผลกดนการพฒนาหลกสตรเพศศกษาใหสอดคลองและตรงกบวถเพศ เพอทผเรยนจะได

ประโยชนและสามารถนำไปปรบใชไดอยางแทจรง

จดมงหมายของการจดเพศศกษา เมอเราคำนงถงผลลพธสดทายทเราตองการ คอ การสรางเยาวชนทมคณลกษณะทพง

ประสงคทจะนำไปสสขภาวะทางเพศ จดมงหมายของเพศศกษาควรครอบคลมถงเรองตอไปน

• เพอใหขอมลทถกตองและรอบดานกบเยาวชนในเรองวถเรองเพศของมนษย

รวมถงการเตบโต และพฒนาการตามชวงวย การเจรญพนธ การเรยนรเกยวกบสรระ

รางกาย การจดการอารมณเพศ การชวยตวเอง ชวตครอบครว การตงครรภ การ

ใหกำเนดทารก การดแลเลยงดเดก การตอบสนองทางเพศ อตลกษณทางเพศ การ

คมกำเนด การยตการตงครรภ การใชความรนแรงทางเพศ เอดส และโรคตดตอทาง

เพศสมพนธอนๆ

• เพอจดโอกาสทเปดกวางและปลอดภย ใหเยาวชนไดตงคำถาม สำรวจ แลก

เปลยนความคด และประเมนทศนคตของตนเองและสงคมในเรองเพศ เพอบมเพาะ

ทศนคตทเปดกวาง ยอมรบความแตกตาง ไมดวนตดสน และเพอทำความเขาใจการ

2�

ใหคณคาในเรองตางๆ จากครอบครว การพฒนาวธคดในการใหคณคาของตนเอง

การสรางคณคาในตวเอง การพฒนาความเขาใจในเรองความสมพนธกบสมาชกใน

ครอบครว และความสมพนธกบคนแตละเพศ รวมทงการเรยนรและทำความเขาใจถง

หนาทและความรบผดชอบของตนเองทมตอครอบครวและผอน

• เพอพฒนาทกษะตางๆ ทจำเปนในการสรางความสมพนธ มปฏสมพนธ และการ

อยรวมกบผอน ไดแก ทกษะการสอสาร การตดสนใจ การบอกความตองการของ

ตนเอง การยนยนความคดเหน การตอรอง การจดการความขดแยงทอาจม การ

ปฏเสธ รวมถงความสามารถในการสราง พฒนา และรกษาสมพนธไมตรททกฝายพง

พอใจ การแกปญหา รวมทงการหาความชวยเหลอ

• เพอพฒนาและฝกฝนความรบผดชอบในเรองสมพนธภาพ และความสมพนธ

ทางเพศทงตอตวเองและผอนในทกแงมม ไมวาจะเปนการเลอกทจะไมมเพศสมพนธ

หรอการมเพศสมพนธโดยมการปองกนโรคและการตงครรภโดยไมพรอม รวมถงการ

คาดการณ และจดการกบแรงกดดนทจะนำไปสเพศสมพนธทไมไดเกดจากความ

ยนยอมพรอมใจ

การใหการศกษาเรองเพศศกษาแบบรอบดาน ควรเตรยมเยาวชนใหเขาใจเรองวถชวตทาง

เพศเมอเขาสวยผใหญอยางสรางสรรคและมประสทธภาพ ซงรวมถงการชวยใหเยาวชนเรยนรและ

พฒนาศกยภาพในการดแลคนอน การสนบสนนชวยเหลอ การไมใชความรนแรง หรอกำลงบงคบ

คนอน และการพฒนาความสมพนธใกลชดและสมพนธภาพทางเพศททงสองฝายตางพงใจ ยนยอม

และเคารพกน นอกจากนน การจดการศกษาเรองเพศ ควรเปนสวนหนงของการออกแบบการเรยนร

เพอชวยในการลดผลกระทบในทางลบจากเพศสมพนธ ไดแก การตงครรภเมอไมพรอม การตดโรค

ตดตอทางเพศสมพนธ การตดเชอเอชไอว ตลอดจนการใชความรนแรงทางเพศ

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

2�

เพศศกษาครอบคลมเรองอะไรบาง ไมวาเราจะจดการเรยนรเพศศกษาหรอไม วยรนสวนใหญกสนใจและพรอมจะเรยนรเรอง

เพศจากเพอน สงพมพ ภาพยนตร วซด และอนเทอรเนตอยแลว แตเราไมอาจแนใจไดเลยวาสงท

วยรนเรยนรจากชองทางเหลานนเปนขอมลหรอขอเทจจรงแบบใด สงผลตอการรบรและทศนะใน

เรองเพศของเยาวชนอยางไร การจดการเรยนรเรองเพศศกษาจงเปนโอกาสทจะแกไขความเขาใจท

ผด ใหความรทถกตองอยางเพยงพอ และครอบคลมเกยวกบเรองตางๆ ตอไปน

๑. พฒนาการของมนษย (Human Development) การเปลยนแปลงทางสรระเมอ

เขาสวยหนมสาว พฒนาการทางเพศ การสบพนธ ภาพลกษณตอรางกาย (body

image) ตวตนทางเพศและรสนยมทางเพศ (sexual identity and orientation)

๒. สมพนธภาพ (Relationships) ในมตของครอบครว เพอน การคบเพอนตางเพศ

ความรก การใชชวตค การแตงงาน การเลยงดลก

๓. ทกษะทจำเปนในการดำเนนชวต (Personal Skills) เพราะความรและขอมลท

ไดรบเกยวกบเพศนนไมเพยงพอทจะชวยใหเยาวชนสามารถรบมอกบเหตการณและ

แรงกดดนตางๆ ทประสบในชวตจรง เพศศกษาควรนำไปสการพฒนาใหเยาวชนเกด

กระบวนการวเคราะหและทกษะทจำเปนในการดำเนนชวต ไดแก

• การใหคณคากบสงตางๆ ซงระบบการใหคณคานเปนตวชนำพฤตกรรม เปาหมาย

และการดำเนนชวตของเรา

• การสอสาร การรบฟง การแลกเปลยนความรสกนกคดทสอดคลองหรอแตกตางกน

• การตดสนใจ การตอรอง การทำความตกลงเพอบรรลความตงใจหรอทางเลอกท

ตนสามารถรบผดชอบได

• การรกษาและยนยนในความเปนตวของตวเอง สามารถแสดงความรสก ความ

ตองการของตนเองโดยเคารพในสทธของผอน

• การจดการกบแรงกดดนจากเพอน สงแวดลอม และอคตทางเพศ

• การแสวงหาคำแนะคำ ความชวยเหลอ การจำแนกแยกแยะขอมลทถกตองออก

จากทไมถกตอง

2�

๔. พฤตกรรมทางเพศ (Sexual Behavior) ทพฒนาไปตามชวงชวต การเรยนร

อารมณเพศ การจดการอารมณเพศ การชวยตวเอง จนตนาการทางเพศ การ

แสดงออกทางเพศ การละเวนการมเพศสมพนธ การตอบสนองทางเพศ การเสอม

สมรรถภาพทางเพศ

๕. สขภาพทางเพศ (Sexual Health) เพอหลกเลยงผลกระทบทไมพงประสงคจาก

ความสมพนธทางเพศ เพศศกษาควรใหความรเกยวกบการมเพศสมพนธทปลอดภย

วธการคมกำเนด การทำแทง การปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอดส การ

ลวงละเมดทางเพศ ความรนแรงทางเพศ และอนามยเจรญพนธ

๖. สงคมและวฒนธรรม (Society and Culture) วธการเรยนรและการแสดงออก

ในเรองเพศของบคคลไดรบอทธพลจากสงแวดลอมและบรรยากาศทางสงคมและ

วฒนธรรม เพศศกษาจงควรเปดโลกทรรศนใหเขาใจบทบาททางเพศ เรองเพศใน

บรบทของสงคม วฒนธรรม กฎหมาย ศลปะและสอตางๆ

ทศนะและความเชอในเรองเพศ แตละครอบครว แตละบคคล รวมทงครผจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาตางมทศนะตอ

เรองเพศและใหคณคาตอพฤตกรรมทเกยวของซงอาจเหมอนหรอแตกตางกน การจดหลกสตร

เพศศกษาควรเปดโอกาสใหเยาวชนไดรบร ทบทวนและตรวจสอบความคดความเชอในเรองเพศ

อยางเปดกวาง ไมดวนตดสนทจะคลอยตามความคดใดๆ โดยปราศจากขอมลและการคดไตรตรอง

กระบวนการเชนนจะชวยใหเยาวชนมความคดเหนทเปนตวของตวเอง สามารถดแลตนเองตาม

วถเพศทตนเลอกใหมผลทางบวกทงดานสขภาพกาย ใจ สงคม ของตนเองและคนทเกยวของ

การจดการเรยนรเรองเพศศกษาทจะใหผลเชนน จงเปนเรองจำเปนทผจดการเรยนรตอง

ตระหนกและระมดระวง ไมนำทศนะ ความเชอเกยวกบเพศของตนเองมากำหนดและชนำผเรยนซง

จะมผลเชงลบตอการจดการเรยนร เชน แมวาครมความเชอสวนตววาไมควรมเพศสมพนธกอน

แตงงาน การเปนเกยหรอเลสเบยนเปนเรองผด ฯลฯ แตครยงคงตองใหขอมลเกยวกบการม

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

2�

เพศสมพนธทปลอดภยและวธการคมกำเนด ไมใชหรอแสดงทาทเชงลบตอพฤตกรรมดงกลาว

(ทขดแยงกบความเชอสวนบคคลของคร)

เราตองไมลมวาสงสำคญทสดของการยดผเรยนเปนศนยกลางคอ การจดการเรยนรทเกด

ประโยชนตอตวผเรยน มากกวามงเนนทจะหลอหลอมเยาวชนใหมวถเพศตามทศนะความเชอของ

เรา ซงอาจไมสอดคลองกบสภาพความเปนจรงในสงคมและภาวะแวดลอมทผเรยนตองเผชญ

เพศศกษาทมงเนนขอหามทางสงคมและความผดบาปนนพบวา ไมประสบความสำเรจใน

การชวยเยาวชนใหมชวตทางเพศทปลอดภย ดงจะเหนไดจากสถตอายเมอเรมมเพศสมพนธ

จำนวนคนอนโดยเฉลย อตราการตงครรภและการทำแทงทไมปลอดภยของเยาวชน อตราการตด

เชอเอชไอวทเพมขนในกลมเยาวชน ขอมลเหลานชชดวาเราไมอาจจดการเรยนรเรองเพศศกษา

อยางเดมไดอกแลว

เพศศกษาจะเรมตนเมอใด และอยางไร เพศศกษาทไดผลควรเรมตนกอนทเยาวชนจะเขาสวยหนมสาวและกอนทจะเกดแบบแผน

พฤตกรรมทหยงลก การจดเพศศกษาควรเปนการใหขอมลอยางตอเนองโดยเรมจากเรองพนฐานไป

สความรความเขาใจทซบซอน เพอใหความร ความเขาใจทสะสมตอเนองชวยชนำทางในยามท

เยาวชนตองการใชในชวต

อนทจรงนบวาเปนเรองยากทจะรไดวาควรเรมเรองใดเมอใดจงจะเหมาะสม ไมเรวไปและ

ไมชาไป ประเดนสำคญจงอยทการมความสมพนธใกลชด สรางความไววางใจและเปดกวางพอท

ทำใหเกดความกลาทจะพดคยซกถาม บทบาททาทของครจงเปนสวนสำคญอยางยงทจะทำให

ผเรยนเกดความรสกไววางใจและกลาพดกลาถาม ความรสกอายและไมสะดวกใจทจะพดคย

เรองเพศนนเปนสงทเกดขนไดกบทงตวครและผเรยน

2�

แตถาเรามองวา การจดเพศศกษากคอการพดคยแลกเปลยนทศนะ คานยม รวมทงการให

ขอเทจจรงในเรองราวทกำลงอยในความสนใจกจะชวยทำใหการจดการเรยนรนนเปนธรรมชาต

ซงเรองนตองอาศยตวครเปนผเรมตนสรางบรรยากาศและเปนแบบอยางในการทำใหเหนวาการ

พดคยในเรองเพศนนเปนไปไดและเปนเรองธรรมดา

สำหรบความกงวลใจวา การพดถงเรองเพศจะเปนการกระตนความอยากรและเรงให

เยาวชนเกดการทดลองหาประสบการณทางเพศ จากการศกษาตดตามผลของการจดเพศศกษาชวา

นอกจากจะชวยเพมความร ความเขาใจทถกตองเกยวกบเรองเพศแลว การจดใหมการเรยนรเรอง

เพศยงสงผลตอการทำใหเยาวชนเรมมเพศสมพนธชาลง คอ อายของการมเพศสมพนธครงแรกสงขน

นอกจากนยงลดความเสยงทจะเกดผลดานลบจากการมเพศสมพนธ เชน เยาวชนทมประสบการณ

ทางเพศแลวมการปองกนตวเองมากขน

ดงนน การเรมจดการเรยนรโดยใหขอมลทเหมาะสมกบแตละชวงพฒนาการของวย การ

พฒนาทกษะในการคด วเคราะห จะทำใหเยาวชนมทกษะการจดการสถานการณในชวตและสงผล

ในทางปองกนและบรรเทาผลดานลบ มากกวาทจะกระตนใหอยากรและอยากทดลองดงทผใหญ

กงวลใจ

คณพรอมไหมทจะ “จดการเรยนร” เรองเพศศกษา หากเรายอมรบไดวาสงคมไทยไดกาวสการใชชวตทางเพศในลกษณะทบคคลไมวาหญงหรอ

ชายตางกมโอกาสทจะมคเพศสมพนธในตลอดชวตไดมากกวาหนงคน และสภาพเศรษฐกจสงคมท

กำลงเปลยนไปไดทำใหบทบาทหญงชายเปลยนแปลงไปจากทกรอบทางวฒนธรรม และคานยมใน

อดตไดกำหนดขอบเขตไว การเรยนรและเขาใจเรองเพศมความจำเปนยงในการทบคคลจะสามารถ

พฒนาสมพนธภาพทางเพศกบผอน และรกษาความสมพนธกบคของตนไวอยางมนคง โดยมความ

ขดแยงนอยทสดและมความสขในชวตทางเพศมากทสด

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

2�

การใหการศกษาในเรองดงกลาวจำเปนตองเรมในวยเยาว คนในรนผใหญทปจจบนอาย

เลย ๔๐ ปไปแลวคงมองเหนไดดวาในชวงกวา ๓๐ ปมาน สงคมไทยไดเปลยนแปลงการดำเนนชวต

ทางเพศไปอยางมาก คนวยนจงรสกวตกกงวลมากมายทเหนเยาวชนชวงอาย ๑๐ - ๒๐ ปมการ

พฒนาสมพนธภาพกบเพอนหญงชายในวยเดยวกนในระดบททำใหผใหญเกดอาการ “ยอมรบไมได”

บอยครง เพราะสงทมองเหนขดกบสงทตนไดรบการปลกฝงมาเมอครงเตบโตเปนวยรน และกลมคน

วยนเองซงเปนพอเปนแม เปนครและมหนาทบมเพาะเยาวชนใหเขาใจเรองเพศและสามารถจะใช

ชวตทางเพศทปลอดภยและมความสข แตคนทกำลงสบสน ขนเคองและ “ทำใจไมได” เหลานจะ

ทำหนาทขางตนไดอยางไร

หลายคนอาจเหนวาแนวคดพนฐานเรองเพศศกษาทนำมาพฒนาหลกสตรนมอทธพลจาก

แนวคดแบบ “ตะวนตก” แตแทจรงแลว คณะผพฒนาหลกสตรเหนวาปรชญาพนฐานของแนวคด

ดงกลาวนนเปนสากลและตงอยบนความเชอในเรองสทธการเรยนรเพอเขาใจธรรมชาตทางเพศของ

มนษยโดยไมถกปดบงหรอกดกน

ผดำเนนกจกรรมการเรยนรเรองเพศศกษาจำเปนตองยอมรบขอตกลงพนฐานนอยางจรงใจ

ขอตกลงเหลานทาทายกรอบแนวคดทางวฒนธรรมทเราไดรบการปลกฝงมาอยางแนนหนาในอดต

ผสนใจจะจดการเรยนรเรองเพศสำหรบเยาวชนจงตองเรมถามตนเองอยางจรงจงกอนวา ยอมรบขอ

ตกลงพนฐานตอไปนไดหรอไม ๑

๑ แปลและเรยบเรยงจาก Life Planning Education: A Youth Development Program (revised

edition 1995). USA. www.advocatesforyouth.org อางใน หนงสอแนวคดในการออกแบบการ

จดการเรยนรสำหรบครและผปฏบตงานดานเพศศกษาสำหรบเยาวชน. โครงการกาวยางอยางเขาใจ

องคการแพธ. กรงเทพฯ: เออรเจนท แทค., ๒๕๕๐.

2�

การจดการเรยนรเรองเพศศกษาสำหรบเยาวชน ควรอยบนฐานความเชอและการใหคณคาในเรองตอไปน

๑. เยาวชนมความคดเหนและมความสามารถในการตดสนใจเลอกสงทเหมาะสมกบ

ตนเองได หากไดรบขอมลทเปนจรงอยางสมบรณ รวมทงมทศนะทเหมาะสม และ

มทกษะในการจดการกบทางเลอกเหลานน

๒. เยาวชนควรไดรบโอกาสทจะรบรขอมลอยางรอบดาน รวมทงมโอกาสแลกเปลยน

ทศนะใหสามารถมองโลกไดอยางรจกคดวเคราะห และไดรบการฝกฝนทกษะใน

การดำเนนชวต การมความสมพนธกบบคคลอน และการมสขภาวะทางเพศทด

๓. การเรยนรจากประสบการณ (ทงประสบการณจรงและประสบการณจำลอง) ถอ

เปนการเรยนรทมประสทธภาพยง ผดำเนนกจกรรมจงควรมทกษะทเหมาะสมใน

การจดกจกรรมการเรยนรใหเยาวชน

๔. ผใหญทจะเปนผดำเนนกจกรรมการเรยนรเรองเพศสำหรบเยาวชน จะตองวางใจ

และเชอมนในศกยภาพของเยาวชน

๕. เรองเพศเปนความตองการตามธรรมชาตและเปนสวนหนงของชวตปกตของบคคล

ทมสขภาวะดทวไป ทงยงเปนความตองการทมอยตลอดชวงชวต

๖. แตละบคคลลวนมคณคาและศกดศร จงไมสามารถแบงแยกกดกนดวยเพศ เชอชาต

ศาสนา วฒนธรรม หรอรสนยมทางเพศ

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

�0

การจดการเรยนรเรองเพศศกษาสำหรบเยาวชน ควรอยบนฐานความเชอและการใหคณคาในเรองตอไปน

๗. การบงคบทงทางกาย วาจา และใจ ทงโดยการใชกำลงหรอการใชวาจาบบคน

หรอการใชอำนาจจากบทบาททตนมอยใหผอนปฏบต คด หรอเชอตาม โดยขด

เจตจำนงของบคคลนน ถอวาเปนเรองทผดจรยธรรม

๘. บคคลยอมตองรบผดชอบตอการกระทำและผลของการกระทำของตน

๙. สมพนธภาพระหวางบคคลทดยอมตองมการสอสารอยางเปดเผยและตรงไปตรงมา

เยาวชนควรไดรบการสงเสรมใหเปดเผยและสามารถบอกเลาหรอปรกษาความ

คบของใจในชวต รวมถงเรองเพศ ไมวาจะกบเพอน ผใหญ ผปกครอง หรอครก

ของตนโดยไมมการตดสนคณคา

๑๐. เมอพดถงการปองกนการตงครรภโดยไมพงประสงคและการปองกนโรคตดตอทาง

เพศสมพนธแกเยาวชน จะตองมทางเลอกมากกวาการไมมเพศสมพนธเทานน

แปลและเรยบเรยงจาก

Life Planning Education: A Youth Development Program (revised edition 1995), Advocates for Youth, USA. www.advocatesforyouth.org

�1

แมจะไมใชเรองงายทผดำเนนกจกรรมการเรยนรเรองเพศศกษานนจะสามารถวเคราะห

ตนเองหรอตงคำถามอยางจรงจงวาตนเองนน “รบได” กบขอตกลงพนฐานเพยงไร อยางไรกตาม ผ

ดำเนนกจกรรมควรคำนงวาการทผเรยนจะไดรบประโยชนจากกจกรรมคอ สามารถเรยนรไดตาม

วตถประสงคของคมอฯ ไดหรอไมนนขนอยกบการเปดใจกวาง ยอมรบความเหนและรบฟงเยาวชน

โดยไมนำคานยมและความเชอสวนตวของผดำเนนกจกรรมมาเปน “คำตอบ” หรอ “คำแนะนำ”

ตอผเรยน

จาก “ครผร” ส “ผจดการเรยนร” เพศศกษานนถอเปน “วชา” ทตองอาศยการเรยนรเชนเดยวกบความรดานอนๆ แตตาง

กนตรงทความสำเรจของการเรยนรมใชการทำ “ขอสอบ” แลวผาน เพราะเนอหาเพศศกษาท

ครอบคลมมากกวาการมเพศสมพนธนนมมตทหลากหลายและเชอมโยงบคคลกบสภาพแวดลอมท

สงกดอย การสอบผานในเรองเพศศกษาของแตละคนจงแตกตางกนโดยขนอยกบภาวะและ

สถานการณชวตของบคคลนนๆ ตงแตเกดจนตาย เพศศกษาจงเปนการเรยนรตลอดชวต ทสำคญ

การเรยนรนนมไดเกดจากในหองเรยนอยางเดยว แตเปนผลจากสภาพแวดลอมทคนๆ หนงเตบโต

และมชวตอย เชน การเลยงดในครอบครว อทธพลของกลมเพอน การเปดรบขอมลขาวสาร ฯลฯ

ความทาทายของผจดกระบวนการเรยนรเรองเพศศกษาจงมไดอยท “การเปนผรเรองเพศ”

และใชการ “สงสอน” เหมอนวชาอนๆ เพราะทกคนมประสบการณการเรยนรเรองเพศทตางกนมา

แลว และสงสมการเรยนรนนเปนคานยมของตวเอง จงมความคด ความรสกและตดสนสงทไดยน

หรอรบรใหมจากบรรทดฐานของตวเอง ซงเปนผลจากการอยในครอบครว ชมชน และในสงคมทม

คานยมประเพณวฒนธรรม และบรรทดฐานใน “เรองเพศ” แตกตางกน

นอกจากนสงคมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว และมความกาวหนาทางเทคโนโลยตางๆ

จนถงขนไรพรมแดนน ทำใหเยาวชนสามารถเขาถงความรและขอมลเรองเพศไดดวยตวเอง โดย

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

�2

เฉพาะการเขาถงสอกระตนอารมณทางเพศในหลายรปแบบเพอสนองตอบความอยากรอยากลอง

และสญชาตญาณทางเพศของมนษย เพศศกษาจงไมมงใหคำตอบตายตว แตควรเปดโอกาสให

เยาวชนคดและตงคำถามกบสงทไดยนไดเหน แสวงหาทางเลอกและตดสนใจดวยตวเอง

ดงนนผจดกระบวนการเรยนรทตองการใหเพศศกษาสงผลตอพฤตกรรมของเดกและ

เยาวชน ตองสามารถเลอกวธการเรยนรทคำนงถงปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมและสอดคลองกบ

กระบวนการเรยนรของเดกและเยาวชน การใชวธการเรยนรหลากหลายรปแบบเพอ “ดงและคง”

ความสนใจของผเรยนไวใหได รวมทงการทบทวนหรอยำเนอหาเดยวกนในกจกรรมหลายรปแบบ

เชนกน

สงทควรตระหนกอกอยางหนงคอ ผเรยนสามารถประเมนทศนะหรอคานยมของผจด

กระบวนการเรยนรซงสะทอนจากวธการตงและตอบคำถาม การยกตวอยางทใชในการอธบาย

บทเรยน รวมถงสหนาทาทางของผจดการเรยนรทมตอคำพดหรอการแสดงออกของผเรยน หาก

ผเรยนประเมนไดวา ผจดการเรยนรไมยอมรบหรอไมชอบเรองใด กจะไมกลาแสดงความเหนหรอ

ความรสกจรงๆ ตอเรองนน เพราะคาดวาผจดการเรยนรอาจจะไมพอใจ จงทำใหผจดการเรยนรไม

สามารถ “เขาถง” ผเรยนไดอยางแทจรง

คมอการจดกจกรรมเพศศกษา “กาวยางอยางเขาใจ” ประกอบดวยแผนการเรยนรทเปด

โอกาสใหทงผใหญและเยาวชนไดเรยนรจากกน ถาเปนครอาจารยกจะปรบบทบาทจากการเปนผสง

สอนเปน “ผดำเนนกจกรรมการเรยนร” หรอ “ผจดการเรยนร” โดยอาศยทกษะสำคญ ไดแก การ

ฟง การตงคำถาม การจบประเดน และการสรปเนอหาเพอใหผเรยนไดตระหนกวา ตนเองเปนสวน

หนงของกระบวนการเรยนร มศกยภาพในการคดและตดสนใจ สามารถเชอมโยงระหวางการเรยนร

เพศศกษาในชนเรยนใหเขากบการเรยนรจากประสบการณตรงในชวตประจำวนได

��

ขอแนะนำในการใชคมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาแบบรอบดาน (Comprehensive Sexuality Education) สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ ๑. คมอการจดกจกรรมการเรยนรเพศศกษาสำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ ประกอบดวย

แผนการเรยนร ๑๓ แผน เพอใหครใชเปนแนวทางในการจดการเรยนรเพศศกษาอยางสะดวก

เปาหมายทสำคญของหลกสตรนคอ มงหวงใหผเรยนมโอกาสเรยนรเพศศกษาทสอดคลองกบ

พฒนาการตามวยอยางตอเนองเปนระบบ และสามารถบรรลเปาหมายพฤตกรรมทพงประสงค

ของวยรนทมสขภาวะทางเพศ

๒. เนอหาคมอประกอบดวยแผนการเรยนรทระบแนวคด จดประสงคการเรยนร และสาระสำคญ

โดยจดทำขนอยางสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด ของกลมสาระการเรยนร

ทเกยวของ ในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ทงน แตละ

สถานศกษาสามารถพจารณา จดสรร หรอบรณาการแผนการเรยนรใหเปนไปตามมาตรฐาน

การเรยนรและตวชวดของแตละกลมสาระการเรยนร โดยคำนงถงปจจยทางสงคม วฒนธรรม

และสภาพแวดลอมของเยาวชน

๓. แผนการเรยนรแตละแผน เนนกระบวนการเรยนรทให “ผเรยนเปนศนยกลาง” และเปนการ

เรยนรไปพรอมๆ กนระหวางครกบนกเรยน ดงนน ครควรใหความสำคญกบบรรยากาศในการ

ดำเนนกจกรรม โดยตระหนกถงบทบาทของตนวา คอ “ผจดกระบวนการเรยนร” (Facilitator)

มใช “ผสงสอน” แตเปนผกระตน ตงคำถาม สรางบรรยากาศใหผเรยนคดวเคราะห แสดงและ

แลกเปลยนความคดเหน รวมทงชวยเพมเตมขอมลทสำคญ และเชอมโยงใหผเรยนเหนความคด

รวบยอดและสาระสำคญ ผจดกระบวนการเรยนรจำเปนตองวางใจและใหความเชอมนใน

ศกยภาพเยาวชน และตองสามารถเลอกกระบวนการเรยนรทหลากหลาย เพอใหสอดคลองกบ

พฤตกรรมการเรยนรของผเรยนในชวงวยรน

๔. ผสนใจนำแผนการเรยนรในคมอฯ นไปใช จำเปนตองสำรวจทศนคตคานยมของตนในเรองเพศ

และตระหนกถงอทธพลของคานยมสวนบคคลทอาจมตอการจดการเรยนร เนองจากบทบาท

ของผจดกระบวนการเรยนรตองเปดใจกวาง ยอมรบฟงความคดเหนทแตกตางหลากหลาย โดย

บทนำ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

��

ไมดวนตดสน ไมยดตดกบความคดเหนของตนเปนสำคญ สามารถสรางความไววางใจและ

บรรยากาศผอนคลายระหวางการเรยนร เพอใหผเรยนรสกสะดวกใจทจะแสดงความคดเหน

หรอซกถามไดอยางเตมท

ทงน หากครไดผานกระบวนการอบรมเตรยมความพรอมเพอเปนผจดกระบวนการเรยนร

เพศศกษาแลว จะทำใหเกดความมนใจ และมความรความเขาใจทชดเจนขนใน ๓ ประเดน

คอ เรองเพศวถ (Sexuality) กระบวนการเรยนรแบบผเรยนเปนศนยกลาง (Learner-

centered) และการพฒนาเยาวชนเชงบวก (Positive Youth Development)

๕. คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาน นอกจากจะประกอบดวยแผนการเรยนรทคร

สามารถนำไปปรบใชใหเขากบผเรยนแลว ในทายแผนยงมขอมลความรเพมเตมทครสามารถใช

ตอบคำถามหรอแกไขความเขาใจเรองเพศทผดๆ ได แตเนองจากปจจบนขอมลขาวสาร

เปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ดงนน จงควรหาขอมลความรเพมเตมอยเสมอ เพอใหผเรยนม

ความรทถกตองและสอดคลองกบสถานการณปจจบน

��

หลกการสำคญในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ คอการสงเสรมใหผเรยนได

พฒนาและเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองตลอดชวต โดยถอวาผเรยนสำคญทสด การจดหลกสตร

ในสถานศกษาจงมความยดหยนทงดานสาระ เวลา และการจดการเรยนร

การจดกระบวนการเรยนรเพศศกษารอบดาน ใหความสำคญกบการเรยนรทตอเนอง และ

เปนระบบตามลำดบขนตอนของเนอหาและความเชอมโยงกบวถชวตของผเรยน เพอนำไปสการปรบ

เปลยนพฤตกรรมของผเรยนในระยะยาว

จากการวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง ในหลกสตร

ใหมน พบวา เนอหาสาระของเพศศกษารอบดาน สอดคลองกบตวชวดและสาระการเรยนรแกน

กลางของกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ซงจะเปนประโยชนตอครผสอนทจะนำ

แผนการเรยนรเพศศกษาไปปรบใชได

แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

��

นอกจากนน ยงพบวา เนอหาเพศศกษารอบดานมความสอดคลองกบแนวคดและแนวทาง

การจดกจกรรมพฒนาผเรยน ดงนน สถานศกษา จงมทางเลอกในการจดการเรยนรเพศศกษารอบ

ดานเขาสหลกสตรสถานศกษาตามความพรอมของสถานศกษา อาท จดใหเปนสวนหนงของกลม

สาระสขศกษา จดไวในวชาแนะแนว ชวโมงโฮมรม หรอการเปดสาระเพมเตม เปนตน

จากการวเคราะหความเกยวของระหวางตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลาง ตาม

หลกสตรแกนกลางฯ ๒๕๕๑ น พบวา เพศศกษาสอดคลองและสามารถบรณาการกบกลมสาระการ

เรยนร ดงน

๑. กลมสาระสขศกษาและพลศกษา

สาระท ๑ การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

มาตรฐาน พ ๑.๑ เขาใจธรรมชาตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

สาระท ๒ ชวตและครอบครว

มาตรฐาน พ ๒.๑ เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะในการ

ดำเนนชวต

สาระท ๔ การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค

มาตรฐาน พ ๔.๑ เหนคณคา และมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การดำรงสขภาพ การ

ปองกนโรค และการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ

สาระท ๕ ความปลอดภยในชวต

มาตรฐาน พ ๕.๑ ปองกนและหลกเลยงปจจยเสยง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ อบตเหต การ

ใชยาเสพตด และความรนแรง

��

๒. กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

สาระท ๑ ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

มาตรฐาน ส ๑.๑ รและเขาใจประวต ความสำคญ ศาสนา หลกธรรมของพระพทธศาสนา

หรอศาสนาทตนนบถอ และศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมน และ

ปฏตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข

สาระท ๒ หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดำเนนชวตในสงคม

มาตรฐาน ส ๒.๑ เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม

และธำรงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ดำรงชวตอยรวมกนในสงคม

ไทย และสงคมโลกอยางสนตสข

สาระท ๔ ประวตศาสตร

มาตรฐาน ส ๔.๒ เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบนในดานความ

สมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถง

ความสำคญ และสามารถวเคราะหผลกระทบทเกดขน

๓. กลมสาระภาษาไทย

สาระท ๑ การอาน

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอาน สรางความรและความคด เพอนำไปใชตดสนใจแกไข

ปญหาในการดำเนนชวตและมนสยรกการอาน

สาระท ๒ การเขยน

มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนใน

รปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษา

คนควาอยางมประสทธภาพ

สาระท ๓ การฟง การด การพด

มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลอกฟง ด และอาน อยางมวจารณญาณ และพดแสดงความเหน

ความคด ความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค

แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

��

สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม วพากษวรรณคด และวรรณกรรมไทย อยางเหน

คณคาและนำมาประยกตใชในชวตจรง

มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยาง

เหนคณคาและนำมาประยกตใชในชวตจรง

๔. กลมสาระวทยาศาสตร

สาระท ๑ สงมชวตกบกระบวนการดำรงชวต

มาตรฐาน ว ๑.๑ เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาท

ระบบตางๆ ของสงมชวตททำงานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะ

หาความร สอสารสงทเรยนรและนำความรไปใชในการดำรงชวตของตนเอง

และดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว ๑.๒ เขาใจกระบวนการและความสำคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม

และววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใช

เทคโนโลยชวภาพทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการ

สบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนำความรไป

ใชประโยชน

๕. กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

สาระท ๑ การดำรงชวตและครอบครว

มาตรฐาน ง ๑.๑ เขาใจการทำงาน มความคดสรางสรรค มทกษะกระบวนการทำงาน

ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการทำงานรวมกน

และทกษะการแสวงหาความร มคณธรรม และลกษณะนสยในการทำงาน

มจตสำนกในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอม เพอการดำรง

ชวตและครอบครว

��

สาระท ๓ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

มาตรฐาน ง ๓.๑ เขาใจ เหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคน

ขอมลการเรยนร การสอสาร การแกปญหา การทำงาน และอาชพอยางม

ประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม

๖. กลมสาระภาษาตางประเทศ

สาระท ๓ ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน

มาตรฐาน ต ๓.๑ ใชภาษาตางประเทศในการเชอมโยงความรกบกลมสาระการเรยนรอน

และเปนพนฐานในการพฒนาและเปดโลกทรรศนของตน

นอกจากเพศศกษา จะสอดคลองกบกลมสาระการเรยนรขางตนแลว ยงพบวา กระบวนการ

เรยนรเพศศกษายงสอดคลองกบ กจกรรมพฒนาผเรยน ทมงใหผเรยนไดพฒนาตนเองตาม

ศกยภาพ พฒนาอยางรอบดาน เพอความเปนมนษยสมบรณ ทงรางกาย สตปญญา อารมณ และ

สงคม เสรมสรางใหเปนผมศลธรรม จรยธรรม มระเบยบวนย ปลกฝงและสรางจตสำนกของการทำ

ประโยชนเพอสงคม สามารถจดการตนเองได และอยรวมกบผอนอยางมความสข โดยเนอหาสาระ

ของเพศศกษา สอดคลองกบมาตรฐานการแนะแนวดานผเรยน ซงกำหนดไวโดยกลมพฒนา

มาตรฐานและการประกนคณภาพภายใน สพฐ. เพอเปนพนฐานในการวางแผนการเรยนรเพศศกษา

ในสถานศกษา ดงน

• มาตรฐานท ๑ รจก เขาใจ และเหนคณคาในตนเองและผอน หมายถง มความ

สามารถในการรจกและเขาใจตนเอง ทงในดานความถนด ความสนใจ ความสามารถ

จดเดน จดดอย นสย อารมณ ความภมใจ และเหนคณคาในตนเองและผอน

• มาตรฐานท ๒ รจกแสวงหาและใชขอมลสารสนเทศ หมายถง มทกษะ และวธการ

ในการแสวงหาขอมลจากแหลงตางๆ รวบรวม และจดระเบยบขอมล สามารถจด

ระบบ กลนกรองเลอกใชขอมลอยางฉลาด เหมาะสม และเหนคณคาในการใชขอมล

สารสนเทศ

แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

�0

• มาตรฐานท ๓ ตดสนใจและแกปญหาได หมายถง สามารถกำหนดเปาหมายหรอ

ปญหา วางแผน วเคราะห สงเคราะห และประเมนผล ตลอดจนปรบปรงแผนการ

ดำเนนงาน โดยใชขอมล คณธรรมและจรยธรรมเปนพนฐานในการตดสนใจ

• มาตรฐานท ๔ ปรบตวและดำรงชวตไดอยางมความสข หมายถง การเขาใจยอมรบ

ตนเองและผอน มความมนคงทางอารมณ แสดงออกอยางเหมาะสม มมนษยสมพนธ

สามารถทำงานรวมกบผอน และดำรงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

เมอพจารณาเปาหมายในการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน ซงมงสงเสรมใหเยาวชนได

เรยนรตนเอง เรยนรทจะสรางและรกษาความสมพนธกบคนอนๆ เปนสมาชกทมคณภาพของสงคม

โดยมสขภาพทางเพศและคณภาพชวตทด และสามารถคด วเคราะห เทาทน สามารถเผชญจดการ

การดำเนนชวตอยางรบผดชอบตอตนเองและผอน ในกระบวนการจดการเรยนรเพศศกษา จงให

ความสำคญกบการพฒนาทกษะทจำเปนตอการดำเนนชวตของเยาวชน ซงสอดรบกบสมรรถนะ

สำคญทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานมงพฒนาใหเกดกบผเรยน ดงตารางเปรยบเทยบ

�1

มงพฒนาทกษะทจำเปนตอการดำเนนชวต

(Personal Skills)

• เทาทนการใหคณคากบสงตางๆ ซงเปนตวชนำ

พฤตกรรม เปาหมายและการดำเนนชวต

• สามารถสอสาร รบฟง แลกเปลยนความคดเหน

ความรสก ทงทสอดคลอง และแตกตางกน

• สามารถคด วเคราะห ตอรอง และเลอกตดสนใจ

รวมทงรบผดชอบผลจากการตดสนใจของตน

• สามารถยนยนและรกษา ความเปนตวของตวเอง

โดยเคารพในสทธของผอน

• สามารถเผชญและจดการกบแรงกดดนจากเพอน

สงแวดลอม และอคตทางเพศ

• แสวงหาคำแนะนำ ความชวยเหลอ การจำแนก

แยกแยะขอมลทถกตองออกจากทไมถกตอง

สมรรถนะสำคญของผเรยน

เพศศกษารอบดาน

๑. ความสามารถในการสอสาร

๒. ความสามารถในการคด

๓. ความสามารถในการแกปญหา

๔. ความสามารถในการใชทกษะชวต

๕. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

42

สาระท ๑ การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย มาตรฐาน พ ๑.๑ เขาใจธรรมชาตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖

ตวชวด

๑. อธบายกระบวนการสรางเสรม

และดำรงประสทธภาพการ

ทำงานของระบบอวยวะตางๆ

๒. วางแผนดแลสขภาพตามภาวะ

การเจรญเตบโตและพฒนาการ

ขอ งตน เ อ ง แล ะบ ค คล ใน

ครอบครว

สาระการเรยนรแกนกลาง

• กระบวนการสรางเสรมและ

ดำรงประสทธภาพการทำงาน

ของระบบอวยวะตางๆ

- การทำงานของระบบอวยวะ

ตางๆ

- การสรางเสรมและดำรง

ประสทธภาพของอวยวะ

ตางๆ (อาหาร การออก

กำลงกาย นนทนาการ การ

ตรวจสขภาพ ฯลฯ)

• การวางแผนดแลสขภาพของ

ตนเองและบคคลในครอบครว

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๒ รจก เทาทน

แผน ๔ เรองของเงาะ

ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ และเพศศกษา ระดบชน ม.๖

43

สาระท ๒ ชวตและครอบครว มาตรฐาน พ ๒.๑ เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะในการดำเนนชวต

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖

ตวชวด

๑. วเคราะหอทธพลของครอบครว

เพอน สงคม และวฒนธรรมท

มผลตอพฤตกรรมทางเพศและ

การดำเนนชวต

๒. วเคราะหคานยมในเรองเพศ

ต า ม ว ฒ น ธ ร ร ม ไ ท ย แ ล ะ

วฒนธรรมอนๆ

สาระการเรยนรแกนกลาง

• อทธพลของครอบครว เพอน

สงคม และวฒนธรรมทมตอ

พฤตกรรมทางเพศ และการ

ดำเนนชวต

• ค า น ย ม ใ น เ ร อ ง เ พ ศ ต า ม

วฒนธรรมไทย และวฒนธรรม

อนๆ

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๑ ชวต ม.๖

แผน ๔ เรองของเงาะ

แผน ๕ No condom,

No sex

แผน ๖ ใบอนญาต

การเปนพอแม

แผน ๗ วฒนธรรมไทย

กบเรองเพศ

แผน ๘ เรองของรนรน

แผน ๑๑ มหาวทยาลยชวต

แผน ๓ ตางคน ตางเหตผล

แผน ๕ No condom,

No sex

แผน ๖ ใบอนญาตการ

เปนพอแม

แผน ๗ วฒนธรรมไทย

กบเรองเพศ

แผน ๑๑ มหาวทยาลยชวต

ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

44

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖

ตวชวด

๓. เลอกใชทกษะทเหมาะสมใน

การปองกน ลดความขดแยง

และแกปญหาเรองเพศและ

ครอบครว

๔. วเคราะหสาเหตและผลของ

ความขดแย งท อาจเกดข น

ระหวางนกเรยน หรอเยาวชน

ในชมชน และเสนอแนวทาง

แกไขปญหา

สาระการเรยนรแกนกลาง

• แนวทางในการเลอกใชทกษะ

ตางๆ ในการปองกน ลดความ

ขดแยง และแกปญหาเรองเพศ

และครอบครว

- ทกษะการสอสารและสราง

สมพนธภาพ

- ทกษะการตอรอง

- ทกษะการปฏเสธ

- ทกษะการคดวเคราะห

- ทกษะการตดสนใจ และ

แกไขปญหา ฯลฯ

• ความข ดแย งท อ าจ เก ดข น

ระหวางนกเรยนหรอเยาวชนใน

ชมชน

- สาเหตของความขดแยง

- ผลกระทบท เกดจากความ

ขดแยงระหวางนกเรยน หรอ

เยาวชนในชมชน

- แนวทางในการแกปญหาท

อาจเกดจากความขดแยง

ของนกเรยนหรอเยาวชนใน

ชมชน

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๑ ชวต ม.๖

แผน ๓ ตางคน ตางเหตผล

แผน ๕ No condom,

No sex

แผน ๘ เรองของรนรน

45

สาระท ๔ การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรค มาตรฐาน พ ๔.๑ เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การดำรงสขภาพ การปองกนโรค และ

การสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖

ตวชวด

๑. ว เคราะหบทบาทและความ

รบผดชอบของบคคลทมตอ

การสรางเสรมสขภาพและ

การปองกนโรคในชมชน

๒. ว เ ค ร า ะห อ ท ธ พ ล ขอ ง ส อ

โฆษณาเกยวกบสขภาพเพอ

การเลอกบรโภค

๓. ปฏบตตนตามสทธของผบรโภค

๔. ว เคราะหสาเหตและเสนอ

แนวทางการปองกนการเจบ

ปวยและการตายของคนไทย

สาระการเรยนรแกนกลาง

• บทบาทและความรบผดชอบ

ของบคคลท ม ต อการสร า ง

เสรมสขภาพและการปองกน

โรคในชมชน

• อทธพลของสอโฆษณาเกยวกบ

สขภาพ

• แนวทางการเลอกบรโภคอยาง

ฉลาดและปลอดภย

• สทธพนฐานของผบรโภคและ

กฎหมายท เกยวของกบการ

คมครองผบรโภค

• สาเหตของการเจบปวยและการ

ตายของคนไทย เชน โรคจาก

การประกอบอาชพ โรคทาง

พนธกรรม

• แนวทางการปองกนการเจบปวย

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๕ No condom,

No sex

แผน ๙ ทเลน ทจรง

แผน ๑๐ โอกาสเปน

ของทกคน

แผน ๑๒ พลงคนหนมสาว

แผน ๑๓ ธรรมนญเรองเพศ

แผน ๗ วฒนธรรมไทย

กบเรองเพศ

แผน ๑๐ โอกาสเปน

ของทกคน

แผน ๑๑ มหาวทยาลยชวต

แผน ๑๒ พลงคนหนมสาว

ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

46

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖

ตวชวด

๕. วางแผนและปฏบตตามแผนการ

พฒนาสขภาพของตนเองและ

ครอบครว

๖. มสวนรวมในการสงเสรมและ

พฒนาสขภาพของบคคลใน

ชมชน

๗. วางแผนและปฏบตตามแผนการ

พฒนาสมรรถภาพกายและ

สมรรถภาพกลไก

สาระการเรยนรแกนกลาง

• การวางแผนการพฒนาสขภาพ

ของตนเองและครอบครว

• การมสวนรวมในการสงเสรม

และพฒนาสขภาพของบคคล

ในชมชน

• การวางแผนพฒนาสมรรถภาพ

ทางกายและสมรรถภาพกลไก

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๖ ใบอนญาตการ

เปนพอแม

แผน ๑๒ พลงคนหนมสาว

แผน ๑๐ โอกาสเปนของ

ทกคน

แผน ๑๑ มหาวทยาลยชวต

แผน ๑๒ พลงคนหนมสาว

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖ 47

สาระท ๕ ความปลอดภยในชวต มาตรฐาน พ ๕.๑ ปองกนและหลกเลยงปจจยเสยง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ อบตเหต การใชยา

สารเสพตด และความรนแรง

ตวชวด

๑. มสวนรวมในการปองกนความ

เสยงตอการใชยา การใชสาร

เสพตด และความรนแรง เพอ

สขภาพของตนเอง ครอบครว

และสงคม

๒. วเคราะหผลกระทบทเกดจาก

การครอบครอง การใชและ

การจำหนายสารเสพตด

๓. วเคราะหปจจยทมผลตอสขภาพ

หรอความรนแรงของคนไทย

และเสนอแนวทางปองกน

๔. วางแผน กำหนดแนวทางลด

อบตเหต และสรางเสรมความ

ปลอดภยในชมชน

สาระการเรยนรแกนกลาง

• การจดกจกรรมปองกนความ

เสยงตอการใชยา สารเสพตด

และความรนแรง

• การวเคราะหผลกระทบทเกด

จากการครอบครอง การใชและ

การจำหนายสารเสพตด (ตนเอง

ครอบครว เศรษฐกจ สงคม)

• โทษทางกฎหมายทเกดจากการ

ครอบครอง การใชและการ

จำหนายสารเสพตด

• ปจจยทมผลตอสขภาพของคน

ไทยและเสนอแนวทางปองกน

• การวางแผน กำหนดแนวทาง

ลดอบต เหต และสรางเสรม

ความปลอดภยในชมชน

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๙ ทเลน ทจรง

ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

48

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ม.๖

ตวชวด

๕. มสวนรวมในการสรางเสรม

ความปลอดภยในชมชน

๖. ใชทกษะการตดสนใจแกปญหา

ในสถานการณทเสยงตอสขภาพ

และความรนแรง

๗. แสดงวธการชวยฟนคนชพ

อยางถกวธ

สาระการเรยนรแกนกลาง

• กจกรรมการสรางเสรมความ

ปลอดภยในชมชน

• ทกษะการตดสนใจแกปญหาใน

สถานการณทเสยงตอสขภาพ

• วธการชวยฟนคนชพอยางถก

วธ

แผนการเรยนรเพศศกษา

แผน ๔ เรองของเงาะ

แผน ๙ ทเลน ทจรง

มาตรฐาน/ตวชวด แผนการเรยนรเพศศกษาระดบมธยมศกษาปท ๖

๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓

49

สรปตวชวดและแผนการเรยนร

สรปตวชวดและแผนการเรยนร เพศศกษารอบดานสาระสขศกษาและพลศกษา ระดบชน ม.๖

• •

• • • • • • •

• • • • •

• • •

•

มาตรฐาน พ ๑.๑ เขาใจธรรมชาตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

๒. วางแผนดแลสขภาพตามภาวะการเจรญเตบโตและพฒนาการของตนเองและบคคลใน

ครอบครว

มาตรฐาน พ ๒.๑ เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะในการ

ดำเนนชวต

๑. วเคราะหอทธพลของครอบครว เพอน สงคม และวฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทางเพศ

และการดำเนนชวต

๒. วเคราะหคานยมในเรองเพศ ตามวฒนธรรมไทยและวฒนธรรมอนๆ

๓. เลอกใชทกษะทเหมาะสมในการปองกน ลดความขดแยง และแกไขปญหาเรองเพศและ

ครอบครว

๔. วเคราะหสาเหตและผลของความขดแยงทอาจเกดขนระหวางนกเรยน หรอเยาวชนในชมชน

และเสนอแนวทางแกไขปญหา

มาตรฐาน/ตวชวด แผนการเรยนรเพศศกษาระดบมธยมศกษาปท ๖

๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

50

๑. ชวต ม.๖ ๒. รจกเทาทน ๓. ตางคนตางเหตผล ๔. เรองของเงาะ ๕. No condom, No sex ๖. ใบอนญาตการเปนพอแม ๗. วฒนธรรมไทยเรองเพศ (๒ คาบ) ๘. เรองของรนรน ๙. ทเลน ทจรง ๑๐. โอกาสเปนของทกคน ๑๑. มหาวทยาลยชวต (๒ คาบ) ๑๒. พลงคนหนมสาว (๒ คาบ) ๑๓. ธรรมนญเรองเพศ

• • • • •

•

• • •

• •

• • •

•

• •

มาตรฐาน พ ๔.๑ เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การดำรงสขภาพ

การปองกนโรค และการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ

๑. วเคราะหบทบาทและความรบผดชอบของบคคลทมตอการสรางสขภาพและการปองกนโรคใน

ชมชน

๒. วเคราะหอทธพลของสอโฆษณาเกยวกบสขภาพเพอการเลอกบรโภค

๔. วเคราะหสาเหตและเสนอแนวทางการปองกนการเจบปวยและการตายของคนไทย

๕. วางแผนและปฏบตตามแผนการพฒนาสขภาพของตนเองและครอบครว

๖. มสวนรวมในการสงเสรมและพฒนาสขภาพของบคคลในชมชน

มาตรฐาน พ ๕.๑ ปองกนและหลกเลยงปจจยเสยง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ อบตเหต

การใชยา สารเสพตด และความรนแรง

๓. วเคราะหปจจยทมผลตอสขภาพ หรอความรนแรงของคนไทยและเสนอแนวทางปองกน

๖. ใชทกษะการตดสนใจแกปญหาในสถานการณทเสยงตอสขภาพและความรนแรง

51

สรปตวชวดและแผนการเรยนร

การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน การวเคราะหตวชวด ชน ม.๖

แผน ตวชวด วตถประสงค ชนงาน/ สมรรถนะ ทกษะการคด

หลก เพมเตม* (นกเรยนเรยนรอะไร/ทำอะไรได) ภาระงานทได

๑.

ชวต ม.๖

๒.

รจกเทาทน

๓.

ตางคน

ตางเหตผล

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๓ เลอกใชทกษะท

เหมาะสมในการปองกน ลดความ

ขดแยงและแกปญหาเรองเพศและ

ครอบครว

พ๑.๑ม๖/๒ วางแผนดแลสขภาพ

ตามภาวะการเจรญเตบโต

และพฒนาการของตนเองและ

บคคลในครอบครว

พ๒.๑ม๖/๒ วเคราะหคานยมใน

เรองเพศตามวฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมอนๆ

พ๒.๑ม๖/๓ เลอกใชทกษะท

เหมาะสมในการปองกน ลดความ

ขดแยงและแกปญหาเรองเพศและ

ครอบครว

๑. บอกสงทมความสำคญในชวตของตนเอง

๒. บอกวธจดการเรองตางๆ ในชวตโดยไมใหเกดความ

ขดแยง

๑. อธบายการเกดอารมณเพศ ปฏกรยาตอบสนองตอ

สงเรา

๒. ระบกรอบทางสงคมวฒนธรรมท ม อ ทธ พลตอ

พฤตกรรมทางเพศ

๓. บอกวธ จ ดการเพ อไมใหเก ดผลกระทบท ไมพง

ประสงค

๑. บอกปจจยสำคญสำหรบตนเองในการตดสนใจม

เพศสมพนธ

๒. ระบส งท ว ยร นควรคำนงถ งในการตดส นใจม

เพศสมพนธ

๓. บอกวธทจะทำใหคนสองคนตดสนใจมเพศสมพนธ

โดยยนยอมพรอมใจ

บนทกการตอบคำถาม

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

กระบวนการคด

แกปญหา

คดอยางมเหตผล

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

กระบวนการคด

ตดสนใจ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

52

แผน ตวชวด วตถประสงค ชนงาน/ สมรรถนะ ทกษะการคด

หลก เพมเตม* (นกเรยนเรยนรอะไร/ทำอะไรได) ภาระงานทได

๔.

เรองของ

เงาะ

๕.

No

condom,

No sex

พ๑.๑ม๖/๒ วางแผนดแลสขภาพ

ตามภาวะการเจรญเตบโตและ

พฒนาการของตนเองและบคคลใน

ครอบครว

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๕.๑ม๖/๖ ใชทกษะการตดสนใจ

แกปญหาในสถานการณทเสยงตอ

สขภาพและความรนแรง

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๒ วเคราะหคานยมใน

เรองเพศ ตามวฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมอนๆ

พ๒.๑ม๖/๓ เลอกใชทกษะท

เหมาะสมในการปองกน ลดความ

ขดแยงและแกปญหาเรองเพศและ

ครอบครว

พ๔.๑ม๖/๑ วเคราะหบทบาทและ

ความรบผดชอบของบคคลทมตอ

การสรางเสรมสขภาพและการ

ปองกนโรคในชมชน

๑. อธบายถงปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจม

เพศสมพนธโดยไมปองกน

๒. บอกวธแสดงความเหนใจ ปลอบโยนผทอยในภาวะ

วกฤตทางอารมณใหเกดสตเพอคดหาทางแกไข

๓. บอกแหลงขอมลและแหลงชวยเหลอหากมปญหาท

เกยวกบสขภาพทางเพศ

๑. บอกปจจยทจะชวยในการยนยนทางเลอกในการไมม

เพศสมพนธ

๒. ระบอปสรรคในการใชถงยางอนามยของวยรน

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

กระบวนการคด

แกปญหา

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน การวเคราะหตวชวด ชน ม.๖

ผลงานกลมในการตอบ

คำถามเรองของเงาะ

การแสดงบทบาท

สมมต

53

สรปตวชวดและแผนการเรยนร

แผน ตวชวด วตถประสงค ชนงาน/ สมรรถนะ ทกษะการคด

หลก เพมเตม* (นกเรยนเรยนรอะไร/ทำอะไรได) ภาระงานทได

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๒ วเคราะหคานยมใน

เรองเพศ ตามวฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมอนๆ

พ๔.๑ม๖/๕ วางแผนและปฏบต

ตามแผนการพฒนาสขภาพของ

ตนเองและครอบครว

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๒ วเคราะหคานยมใน

เรองเพศ ตามวฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมอนๆ

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๒ วเคราะหคานยมใน

เรองเพศ ตามวฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมอนๆ

๑. ระบการเปลยนแปลงในชวตทวยรนหญงชายตอง

เผชญ หากมลก

๒. บอกสงทหญงชายควรคำนงถง หากตองการมลก

๑. วเคราะหวถหรอแบบแผนทางวฒนธรรมไทยทเกยว

กบธรรมเนยมปฏบตเรองเพศ

๒. บอกคานยมเรองเพศ ทเปนอปสรรคตอการสงเสรม

การเรยนรเพศศกษาในกลมเยาวชน

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การใช

เทคโนโลย

คดลกซง

การตงเกณฑ

การหาความเชอ

พนฐาน

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

การสรางความร

การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน การวเคราะหตวชวด ชน ม.๖

๖.

ใบอนญาต

การเปน

พอแม

๗.

วฒนธรรม

ไทย

เรองเพศ

(๒ คาบ)

๗.๑

คานยมหรอ

ฆานยม

๗.๒

จบผด

โฆษณา

ใบงาน แผนคำตอบ

บทวเคราะหเรองเพศใน

สอ

บทวเคราะห

“ความลวง” ในโฆษณา

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

54

แผน ตวชวด วตถประสงค ชนงาน/ สมรรถนะ ทกษะการคด

หลก เพมเตม* (นกเรยนเรยนรอะไร/ทำอะไรได) ภาระงานทได

๗.๒

จบผด

โฆษณา

๘.

เรองของ

รนรน

๙.

ทเลน

ทจรง

พ๔.๑ม๖/๒ วเคราะหอทธพลของ

สอโฆษณาเกยวกบสขภาพเพอการ

เลอกบรโภค

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๔ วเคราะหสาเหตและ

ผลของความขดแยงทอาจเกดขน

ระหวางนกเรยน หรอเยาวชนใน

ชมชน และเสนอแนวทางแกไข

ปญหา

พ๕.๑ม๖/๓ วเคราะหปจจยทมผล

ตอสขภาพ หรอความรนแรงของ

คนไทยและเสนอแนวทางปองกน

พ๕.๑ม๖/๖ ใชทกษะการตดสนใจ

แกปญหาในสถานการณทเสยงตอ

สขภาพและความรนแรง

พ๔.๑ม๖/๑ วเคราะหบทบาทและ

ความรบผดชอบของบคคลทมตอ

การสรางเสรมสขภาพและการ

ปองกนโรคในชมชน

๑. ระบขอมล บรการ และทกษะทวยรนควรมเพอ

สามารถดแลและปองกนตวเองจากผลทไมพง

ประสงคจากเพศสมพนธ

๒. ระบอปสรรคสำคญตอสขภาวะทางเพศของวยรน

๑. บอกไดวาพฤตกรรมแบบใดเปนการใชความรนแรง

ทางเพศ

๒. บอกแนวทางการจดการหากตองเผชญปญหาความ

รนแรงทางเพศ

๓. บอกสงทตวเองทำได เพอไมเปนสวนหนงของการใช

ความรนแรงทางเพศกบคนอน

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การพสจนความจรง

การเชอมโยง

การตงเกณฑ

การนำความรไปใช

การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน การวเคราะหตวชวด ชน ม.๖

55

สรปตวชวดและแผนการเรยนร

แผน ตวชวด วตถประสงค ชนงาน/ สมรรถนะ ทกษะการคด

หลก เพมเตม* (นกเรยนเรยนรอะไร/ทำอะไรได) ภาระงานทได

๑๐.

โอกาสเปน

ของทกคน

๑๑.

มหา

วทยาลย

ชวต

(๒ คาบ)

พ๔.๑ม๖/๑ วเคราะหบทบาทและ

ความรบผดชอบของบคคลทมตอ

การสรางเสรมสขภาพและการ

ปองกนโรคในชมชน

พ๔.๑ม๖/๔ วเคราะหสาเหตและ

เสนอแนวทางการปองกนการเจบ

ปวยและการตายของคนไทย

พ๔.๑ม๖/๖ มสวนรวมในการ

สงเสรมและพฒนาสขภาพของ

บคคลในชมชน

พ๒.๑ม๖/๑ วเคราะหอทธพลของ

ครอบครว เพอน สงคม และ

วฒนธรรมทมผลตอพฤตกรรมทาง

เพศและการดำเนนชวต

พ๒.๑ม๖/๒ วเคราะหคานยมใน

เรองเพศตามวฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมอนๆ

พ๔.๑ม๖/๔ วเคราะหสาเหตและ

เสนอแนวทางการปองกนการเจบ

ปวยและการตายของคนไทย

พ๔.๑ม๖/๖ มสวนรวมในการ

สงเสรมและพฒนาสขภาพของ

บคคลในชมชน

๑. บอกสาเหตของการรงเกยจกดกนผตดเชอเอชไอว

๒. แยกแยะชองทางในการทำใหตดเชอเอชไอว และ

ชองทางทไมทำใหตดเชอได

๓. ระบแนวทางการสรางความเขาใจเรองการอยรวมกบ

ผตดเชอเอชไอว

๑. นำเสนอมมมองความแตกตางหลากหลายของ

วถชวตทตนเองศกษาโดยไมตดสนถกผด

๒. ระบการเลอกปฏบต และอคตทมกบกลมคนทตน

ศกษาตองเผชญ หรอถกปฏบตอยางไมเปนธรรม

๓. ยกตวอยางอคตของตนเองทมตอคนอนทแตกตาง

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกไข

ปญหา

การหาความเชอ

พนฐาน

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

การสำรวจคนหา

กระบวนการวจย

การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน การวเคราะหตวชวด ชน ม.๖

รายงานการสมภาษณ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

56

แผน ตวชวด วตถประสงค ชนงาน/ สมรรถนะ ทกษะการคด

หลก เพมเตม* (นกเรยนเรยนรอะไร/ทำอะไรได) ภาระงานทได

๑๒.

พลงคน

หนมสาว

(๒ คาบ)

๑๓.

ธรรมนญ

เรองเพศ

พ๔.๑ม๖/๑ วเคราะหบทบาทและ

ความรบผดชอบของบคคลทมตอ

การสรางเสรมสขภาพและการ

ปองกนโรคในชมชน

พ๔.๑ม๖/๔ วเคราะหสาเหตและ

เสนอแนวทางการปองกนการเจบ

ปวยและการตายของคนไทย

พ๔.๑ม๖/๕ วางแผนและปฏบต

ตามแผนการพฒนาสขภาพของ

ตนเองและครอบครว

พ๔.๑ม๖/๖ มสวนรวมในการ

สงเสรมและพฒนาสขภาพของ

บคคลในชมชน

พ๔.๑ม๖/๑ วเคราะหบทบาทและ

ความรบผดชอบของบคคลทมตอ

การสรางเสรมสขภาพและการ

ปองกนโรคในชมชน

๑. อธบายเหตผลและความสำคญของประเดนทเลอกใน

การทำโครงงานรณรงคกบเพอนเยาวชนในโรงเรยน

๒. ระบวตถประสงค เนอหาสำคญ และวธการในการ

รณรงค

๓. บอกผลทคาดหวงจากแผนงานรณรงค

๔. บอกปจจยความสำเรจ และอปสรรคของการรณรงค

ใหเขาถงกลมเปาหมาย

๑. บอกประโยชนของการเคารพและยอมรบในเรองสทธ

ทางเพศ

๒. บอกกตกา/ขอตกลง/เงอนไขสำคญทจะสงผลใหคน

มสขภาวะทางเพศ

๓. บอกสงทระดบบคคลทำได เพอเปนการสงเสรมให

เกดสขภาวะทางเพศทงของตนเองและคนรอบขาง

การสอสาร

การคด

ทกษะชวต

การแกปญหา

การใช

เทคโนโลย

การสอสาร

ทกษะชวต

การแกปญหา

การแกไข

ปญหา

กระบวนการวจย

การประยกตใช

ความร

การประยกตใช

ความร

กระบวนการคด

อยางม

วจารณญาณ

การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน การวเคราะหตวชวด ชน ม.๖

โครงการของแตละกลม

ผลงาน สอ/โปสเตอร

รณรงค

ขอเสนอธรรมนญ

เรองเพศ

* ครผสอน หรอผจดกระบวนการเรยนร สามารถพฒนาหรอเพมเตมขนตอนในกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบตวชวดเพมเตมได

57

การจดกระบวนการเรยนรเพศศกษารอบดาน มเปาหมายสอดคลองกบหลกสตรการศกษา

ขนพนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ คอการเสรมสรางเยาวชนใหสามารถดำรงชวตอยในสงคมอยางเปนสข การ

จดการเรยนรเพศศกษาจงเปนกระบวนการพฒนาเยาวชน ใหลดความเสยงอนเนองจากพฤตกรรม

ทางเพศ เสรมสรางคณภาพความสมพนธ และพฒนาความสามารถในการคด ตดสนใจ และการ

สอสารทจะชวยใหผเรยนดำเนนชวตอยางเทาทนตนเอง สามารถรบผดชอบ และมความสขกบสงท

ตนเองเลอก

แนวทางการวดและประเมนผลผเรยน อยบนหลกการสำคญคอการวดและประเมนผลตาม

สภาพจรงของผเรยน ซงสอดคลองกบวธการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ การวดและ

ประเมนผลตองวดใหครอบคลมทงดานความร เจตคต ทกษะและกระบวนการ ซงผจดการเรยนร

ควรจดเกบขอมลทสะทอนผลการเรยนรของผเรยนเปนรายบคคล และนำผลทไดมาปรบปรง

กระบวนการจดการเรยนรอยางตอเนอง รวมทงพฒนาเครองมอการวดและประเมนผลใหมความ

หลากหลายได โดยอาศยเกณฑ เนอหา/สาระสำคญในแตละดาน และเครองมอวดและประเมน ซง

กำหนดไวเปนแนวทางเบองตน ดงน

การวดและประเมนผล การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน

การวดและประเมนผลการจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

58

แนวทางการวดและประเมนผล การจดการเรยนรเพศศกษารอบดาน สำหรบผเรยนระดบชน ม.๖

๑. ความร • การจดการอารมณเพศทไมสงผลกระทบ ๑. คำถามทายบท

อนไมพงประสงค ๒. การวเคราะหบทเพลง

• การมเพศสมพนธทปลอดภยไมสงผลกระทบดานลบ ๓. ผลการสำรวจ

ตอตนเองและค ๔. โครงงานรณรงคเรอง

• ความรบผดชอบตอการมเพศสมพนธ เพศกบวยรน

และผลกระทบอนๆ ๕. ธรรมนญเรองเพศ

• วฒนธรรมเรองเพศทถายทอดจากรนสรน หรอจากสอ ๖. แบบประเมนทกษะ

• ผลกระทบจากคานยม วฒนธรรมทางเพศทมตอบคคล และการทำงานกลม

• รปแบบความรนแรงทางเพศ

• การมสวนรวมในการแกไขปญหาเอดสและเพศ

ของเยาวชน

• หลกปฏบตตอบคคลในเรองเพศ

สงทวด เนอหา/สาระสำคญจากการเรยนร เครองมอวดและประเมน

59

สงทวด เนอหา/สาระสำคญจากการเรยนร เครองมอวดและประเมน

๒. เจตคต • ใหความสำคญกบการมเพศสมพนธทปลอดภย

และมความรบผดชอบ

• ใหความสำคญตอการสอสารเรองเพศ

อยางเปดเผยกบค

• ใหความสำคญกบการแสวงหาความชวยเหลอ

การปรกษาเมอเผชญปญหาทางเพศ

• ใหความสำคญกบการแกไขขอขดแยง

โดยไมใชความรนแรง

• เคารพสทธและความแตกตางของบคคล ผตดเชอ

คนรกเพศเดยวกน

๓. ทกษะ • การคดวเคราะห

• การตดสนใจ

• การประเมนความเสยง

• การสอสารเพอจดการความสมพนธ

• การทำงานเปนกลม

แนวทางการวดและประเมนผลการจดการเรยนรเพศศกษารอบดานสำหรบผเรยนระดบชน ม.๖

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

60

๑. ความถกตองของขอมล/ขอเทจจรง

๒. การใหเหตผลประกอบ ทเปนการสะทอนทศนคตของผเรยนทมตอประเดนนน

เกณฑการใหคะแนน คำถามทายบทและชนงาน

เกณฑ ระดบคะแนน/ตวบงช

เนอหาจากคำตอบ ๓ (ดมาก) ตอบถกตอง

และการใหเหตผล มเหตผลสนบสนน / เหตผลสอดคลอง

๒ (ด) ตอบถกตอง

ไมมเหตผลสนบสนน / เหตผลไมสอดคลอง

๑ (ผาน) ตอบถกตองแตไมครบถวน

ไมมเหตผลสนบสนน / เหตผลไมสอดคลอง

๐ (ไมผาน) ไมตอบ / ตอบไมตรงประเดน / ตอบไมถก

61

เกณฑการใหคะแนนทกษะและการทำงานกลม

๑.ทกษะการคด

วเคราะห

การแยกแยะ

ขอมล/ขอเทจจรง

ไดถกตอง

การเชอมโยง

เพอใหเหตผล

ประกอบการตอบ

คำถามไดอยาง

ครบถวน

ทกษะ ระดบคะแนน/เกณฑหรอตวบงช

๓(ดมาก) ๒(ด) ๑(ผาน) ๐(ไมผาน)

การแยกแยะ

ขอมล/ขอเทจจรง

ไดถกตอง

การเชอมโยงเพอ

ใหเหตผล

ประกอบการตอบ

คำถามถกตอง

หรอครบถวน

เพยงบางสวน

การแยกแยะขอมล/

ขอเทจจรงได

การเชอมโยงเพอให

เหตผลประกอบการ

ตอบคำถามได แต

ไมชดเจนนก

ไมสามารถ

จำแนกขอมล/

ขอเทจจรง หรอ

เชอมโยงเพอให

เหตผลในการ

ตอบคำถามได

๒.การตดสนใจ

ระบปญหาได

ถกตอง

มการประเมน

หรอวเคราะห

ทางเลอกอยาง

รอบคอบ

การพจารณาผล

กระทบดานบวก/

ลบในการแกไข

ปญหาอยาง

รอบคอบ

ระบปญหาได

ถกตอง

มการประเมน

หรอวเคราะห

ทางเลอกได

บางสวน

การพจารณาผล

กระทบดานบวก/

ลบในการแกไข

ปญหาไดบางสวน

ระบปญหาได

มการประเมนหรอ

วเคราะหทางเลอก

ไดบางสวน

การพจารณาผล

กระทบดานบวก/ลบ

ในการแกไขปญหา

ยงไมชดเจน

ไมสามารถระบ

ปญหา หรอ

วเคราะหทาง

เลอก หรอ

พจารณาผล

กระทบดานบวก/

ลบในการแกไข

ปญหา

เกณฑการใหคะแนนคำถามทายบทและชนงาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

62

๓.การประเมน

ความเสยง

แสวงหาขอเทจ

จรงหรอขอมลท

จำเปนได

ครบถวน

การชงนำหนก

หรอพจารณา

ความเปนไปได

อยางรอบคอบ

มแนวทางการ

แกไขปญหาทอาจ

เกดขนชดเจน

ทกษะ ระดบคะแนน/เกณฑหรอตวบงช

๓(ดมาก) ๒(ด) ๑(ผาน) ๐(ไมผาน)

แสวงหาขอเทจ

จรงหรอขอมลท

จำเปนได

ครบถวน

การชงนำหนก

หรอพจารณา

ความเปนไปไดยง

ไมรอบคอบ

มแนวทางการ

แกไขปญหาทอาจ

เกดขนอาจไม

ชดเจน

แสวงหาขอเทจจรง

หรอขอมลทจำเปน

ได

การชงนำหนกหรอ

พจารณา ความเปน

ไปไดไมชดเจน

มแนวทางการแกไข

ปญหาทอาจเกดขน

ไมชดเจน

ไมมขอเทจจรง

และการพจารณา

ความเปนไปได

และแนวทาง

แกไขปญหา

๔.การสอสาร

เพอจดการ

ความสมพนธ

ระบความ

ตองการหรอเปา

หมายไดชดเจน

การใชภาษาหรอ

คำพดเหมาะสม

สอความหมายได

ถกตอง

รบฟงหรอเขาใจ

เหตผลและความ

ตองการของอก

ฝายไดด

ระบความ

ตองการหรอเปา

หมายไดชดเจน

การใชภาษาหรอ

คำพดเหมาะสม

สอความหมายได

ถกตอง

รบฟงหรอเขาใจ

เหตผลและความ

ตองการของอก

ฝายไดบาง

ระบความตองการ

หรอเปาหมายได

การใชภาษาหรอคำ

พดยงตองปรบปรง

สอความหมายได

ไมรบฟงหรอไม

เขาใจเหตผลและ

ความตองการของ

อกฝาย

ระบความ

ตองการหรอ

เปาหมาย แตไม

สามารถใชภาษา

หรอสอความ

ตองการของ

ตนเองได หรอ

อาจเกดความ

ขดแยงได

63

ทกษะ ระดบคะแนน/เกณฑหรอตวบงช

๓(ดมาก) ๒(ด) ๑(ผาน) ๐(ไมผาน)

ทำใหเกดผลท

เปนความพง

พอใจทงสองฝาย

ทำใหเกดผลท

เปนความพง

พอใจทงสองฝาย

ตองปรบปรงเพอ

ทำใหเกดผลทเปน

ความพงพอใจทง

สองฝาย

๕.การทำงาน

เปนกลม

การแบงหนาท

และมอบหมาย

งานชดเจน มการ

สลบเวยนหนาท

รบผดชอบ

ชแจง

วตถประสงค

เตรยมความ

พรอมกอนลงมอ

ปฏบตงาน

ตดตามงาน

และสรปรวมกน

เกบขอมลไดครบ

ถวนตามประเดน

ทกำหนด

สมาชกใหความ

รวมมอ แสดง

ความคดเหน

ตงใจปฏบตงาน

ตามมอบหมาย

การแบงหนาท

และมอบหมาย

งาน ไมมการ

สลบบทบาท

หนาทรบผดชอบ

ดำเนนงานตาม

ขนตอน แตม

ความบกพรอง

เพยงเลกนอยใน

บางขนตอน

เกบขอมลไดแต

ไมครบถวน

สมาชกใหความ

รวมมอ แสดง

ความคดเหน

ตงใจปฏบตงาน

เพยงบางสวน

การแบงหนาท และ

มอบหมายงานไม

ชดเจน

ดำเนนการตาม

ขนตอน แตขาด

ความชดเจน หรอ

บกพรองเปน

สวนใหญ

เกบขอมลไดบาง

สมาชกใหความรวม

มอ แสดงความคด

เหน ตงใจปฏบต

งานมจำนวนเพยง

เลกนอย

ไมมการแบง

หนาท และมอบ

หมายงาน

ดำเนนการ

ไมครบทกขนตอน

และการเกบขอมล

ขาดประเดน และ

มสมาชกเพยง

บางคนหรอม

จำนวนนอยให

ความรวมมอ

หรอแสดง

ความเหน ตงใจ

ปฏบตงาน

เกณฑการใหคะแนนคำถามทายบทและชนงาน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

64

การประเมนเพอสรปผลการเรยน ผจดการเรยนรสามารถพจารณาจากการประเมนแตละกจกรรมและงานทมอบหมายใน

อตราสวนตามความเหมาะสมของแตละกจกรรมหรองานทมอบหมายใหดำเนน และกำหนดการ

ผานเกณฑโดยใหคะแนนตามน (หรอปรบปรงแกไขไดตามความเหมาะสม)

งานหรอกจกรรมทประเมน คะแนน

การตอบคำถามทายบท ๓๐ คะแนน

ทกษะและการทำงานกลม ๓๐ คะแนน

ชนงานทไดรบมอบหมาย ๔๐ คะแนน

รวม ๑๐๐ คะแนน

เกณฑการประเมน “ผาน” และ “ไมผาน”

กรณ “ผาน” หมายถง นกเรยนมผลการประเมนผานผลการเรยนรของหลกสตรไมตำกวา

๖๐ คะแนน ของผลการเรยนรตามกลมสาระเพมเตมสขศกษา ในหลกสตรเพศศกษารอบดาน

กรณ “ไมผาน” ครผสอนสามารถเสรมดวยกจกรรมและวธการทเหมาะสมเพอซอมให

นกเรยนผานตามเกณฑทกำหนด

65

ขอคดในเรองการจดการเรยนร ผจดการเรยนรควรออกแบบ และสรางการเรยนรแกผเรยน โดยกระตนใหผเรยนนำ

สงทเปนประสบการณของผเรยน และการตงขอสงเกตจากประสบการณของผอนทไดเคย

พบเหน มาผนวกกบความคดเหน และความรสกของผเรยน และสงเสรมใหเกดการเรยนร

จากการเหนแบบอยางของพฤตกรรม การกระทำ ความแตกตางหลากหลายทศนะ และ

มมมองทมตอเรองเดยวกน จงจะทำใหผเรยนฝกคด เปรยบเทยบ แยกแยะสงทตนกระทำ หรอ

เชอ กบความคด ความเชอแบบอนๆ จนสามารถเรยนร และเขาใจตนเองถองแทขน

การเรยนรจะลกซง ยงยนเพยงใด ขนอยกบวาผเรยนจะมโอกาสไดคด วเคราะห

ใครครวญ และเปรยบเทยบประสบการณของตนกบผอน ทงในโรงเรยน บาน ททำงาน และ

กลมเพอนหรอเครอขายทางสงคมไดกวางขวางเพยงไร และคนเรามกจะเรยนรไดลกซงมาก

ขนเมอขอมลใหม ความคดใหม และทกษะใหมๆ เหลานน สอดรบ และตอบสนองตอความ

ตองการ หรอชวยคลคลายปญหาทผเรยนเผชญอย ซงจะทำใหเกดการลองนำไปใช และสงผล

ตอบกลบใหเปนการเรยนรใหมได

ตองไมลมวา การศกษาในหองเรยน เปนเพยงสวนหนงของการเรยนรเพอทจะเกด

การเปลยนแปลงตวเองของผเรยน แตไมใชทงหมด การเปลยนแปลงพฤตกรรมขนอยกบ

ปจจยและเงอนไขทหลากหลาย เงอนไขบางอยางตองมขนกอนทบคคลจะเปลยนแปลงตนเอง

(predispose) อาทเชน ตองมความร หรอทศนะบางอยางตอเรองนน ทเออตอการเกด

พฤตกรรม นอกจากนนยงตองอาศยการเกอหนน หรอการเขาถงของทรพยากร อปกรณ

หรอบรการ ทจำเปนตอการสรางพฤตกรรมนน และทสำคญตองมสงแวดลอม หรอบคคล

แวดลอมทคอยสงเสรม ตอกยำใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมโดยสมำเสมอ เปนตน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

66

ขอเตอนใจเกยวกบกระบวนการเรยนรของมนษย

๑. เราเรยนรทจะทำได กตอเมอไดลองลงมอทำ

๒. เราเรยนรทจะทำสงนได กตอเมอไดลองทำสงน

๓. เมอไมพรอมทจะเรยน การเรยนรกไมเกด การยดเยยดใหเรยนโดยไมพรอมอาจเกด

ผลรายมากกวาด

๔. หากไมมแรงจงใจ กอาจไมเกดการเรยนร

๕. ถาจะใหเรยนรไดอยางมประสทธภาพ ตองมปฏกรยาตอบรบกบสงทผ เรยน

แสดงออกมาในระหวางการเรยนอยางทนทวงท

๖. หากสาระทเรยนนนมความหมายตอผเรยน การเรยนรยอมยงยนกวาเรองราวทไมม

ความหมายแกตวผเรยน

๗. ถาตองการใหการเรยนรเกดการนำไปปฏบต ควรจดวางการเรยนรใหสอดคลองกบ

การนำไปใชในชวตจรง

๘. ผเรยนจะสนองตอบตอการเรยนรอยางไร มกขนอยวาเขารบรเกยวกบสถานการณ

นนๆ อยางไร

๙. ผเรยนจะสนองตอบกบการเรยนรไดดเพยงไร ขนอยกบบรรยากาศของการจดการ

เรยนรนนๆ

๑๐. คนเรามกตอบสนอง โดยการแสดงออกตามสงทตนกระทำได หรอเคยทำ ตาม

เงอนไขทางกายภาพ ภมหลงทตนม และตามแรงกระตนทไดรบในขณะนน

67

จดมงหมายของเพศศกษา เมอเราคำนงถงผลลพธสดทายทเราตองการคอ การสรางเยาวชนทมคณลกษณะทพง

ประสงคทจะนำไปสสขภาวะทางเพศจดมงหมายของเพศศกษาควรครอบคลมถงเรองตอไปน

เพอใหขอมลทถกตองและรอบดานเกยวกบพฒนาการทางเพศ พฤตกรรมทางเพศ

สขภาพทางเพศความสมพนธระหวางบคคลทกษะสวนบคคลสงคมและวฒนธรรมทเกยวของ

เพอจดโอกาสทเปดกวางและปลอดภยทผเรยนจะไดซกถามแลกเปลยนความคดและ

ประเมนทศนคตทเกยวของกบเรองเพศ เพอบมเพาะทศนคต สรางความตระหนกถงคณคาของตน

และมความสมพนธไดกบทกเพศอยางรจกรบผดชอบทงตอตวเองและผอน

เพอพฒนาทกษะการอยรวมกบผอน ไดแก ทกษะการสอสาร การตดสนใจ การบอก

ยนยนความคดเหนการตอรองการสรางสมพนธไมตรททกฝายพงพอใจ และการแกปญหารวมทง

การหาความชวยเหลอ

แผนการ เรยนรเพศศกษา “กาวยาง อยางเขาใจ”

ระดบมธยมศกษา ปท ๖

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

68

แผนการเรยนรเพศศกษา “กาวยางอยางเขาใจ” ระดบมธยมศกษาปท ๖

แผนการ ชอแผน สาระสำคญ วตถประสงค หมวดเรยนรท

ชวต ม.๖

รจก เทาทน

๑

๒

การรและสามารถจดลำดบ

สงทสำคญในชวตจะชวยให

เราสามารถจดความสมพนธ

ของตนเองกบคนรอบขางได

อยางราบรน

อารมณเพศเปนความรสก

ตามธรรมชาตของทกคนท

เขาสวยเจรญพนธและม

สขภาพดความรสกทาง

เพศเกดขนไดเมอมสงเรา

หรอไดรบการกระตน

เหมอนกบอารมณความรสก

อนๆการเรยนรธรรมชาต

ของตนเองทมตอสงเรา

และวธจดการอารมณเพศ

จะชวยใหวยรนสามารถดแล

สขภาพทางเพศของตนเอง

ไดอยางเขาใจ

๑. บอกแผนการในอนาคตเมอจบ

ม.๖ของตนเองได

๒. บอกสงทจะทำเพอไปใหถง

เปาหมายทวางไว

๓. ระบแนวทางการจดการหากสง

ทวางแผนไวไมเปนไปตาม

เปาหมาย

๑. อธบายการเกดอารมณเพศ

ปฏกรยาตอบสนองตอสงเรา

๒. ระบกรอบทางสงคมวฒนธรรม

ทมอทธพลตอพฤตกรรมทาง

เพศ

๓. บอกวธจดการเพอไมใหเกดผล

กระทบทไมพงประสงค

ทกษะสวน

บคคล

พฤตกรรม

ทางเพศ

69

แผนการเรยนรเพศศกษา “กาวยางอยางเขาใจ” ระดบมธยมศกษาปท ๖

แผนการ ชอแผน สาระสำคญ วตถประสงค หมวดเรยนรท

ตางคน

ตางเหตผล

เรองของเงาะ

No

condom,

No sex

๓

๔

๕

เพศสมพนธเปนสวนหนงของ

ชวตมนษยเพศสมพนธอาจ

เปนไปเพอการสบพนธ

หรอไมกไดเหตผลในการม

เพศสมพนธของแตละบคคล

อาจแตกตางกนบางเปน

เหตผลในเชงบวกบางอาจ

เปนเหตผลในเชงลบ

บางเหตผลอาจบอกยากวา

บวกหรอลบขนอยกบ

สถานการณและปจจยแวดลอม

การมเพศสมพนธโดยไมม

การปองกนในวยรนเปนเรอง

ทเกดขนไดแมจะมความร

เรองโรคตดตอและการ

ตงครรภการเขาใจปจจยท

สงผลตอการตดสนใจของ

ตนเองจะชวยใหเหนแนวทาง

ในการเตรยมการปองกน

และการรแหลงชวยเหลอ

ทำใหมทางเลอกหากตอง

เผชญผลกระทบทไมพง

ประสงค

เพศสมพนธเปนเรองการ

ยนยอมพรอมใจของคนสอง

คนการตดสนใจวาจะม

เพศสมพนธหรอไมและ

การมเพศสมพนธทปลอดภย

เปนทงสทธและความ

รบผดชอบของแตละบคคล

และตองเคารพความคดเหน/

ความตองการของคดวย

๑. บอกปจจยสำคญสำหรบตนเอง

ในการตดสนใจมเพศสมพนธ

๒. ระบสงทวยรนควรคำนงถงใน

การตดสนใจมเพศสมพนธ

๓. บอกวธทจะทำใหคนสองคน

ตดสนใจมเพศสมพนธโดย

ยนยอมพรอมใจ

๑. อธบายถงปจจยทมอทธพลตอ

การตดสนใจมเพศสมพนธโดย

ไมปองกน

๒. บอกวธแสดงความเหนใจ

ปลอบโยนผทอยในภาวะวกฤต

ทางอารมณใหเกดสตเพอคดหา

ทางแกไข

๓. บอกแหลงขอมลและแหลงชวย

เหลอหากมปญหาทเกยวกบ

สขภาพทางเพศ

๑. บอกปจจยทจะชวยในการ

ยนยนทางเลอกในการไมม

เพศสมพนธ

๒. ระบอปสรรคในการใชถงยาง

อนามยของวยรน

พฒนาการ

ทางเพศ

พฤตกรรม

ทางเพศ

ทกษะสวน

บคคล

สขภาพทาง

เพศ

พฤตกรรม

ทางเพศ

ทกษะสวน

บคคล

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

70

แผนการ ชอแผน สาระสำคญ วตถประสงค หมวดเรยนรท

วฒนธรรม

ไทยกบ

เรองเพศ

(๒ คาบ)

คาบ๑

คานยม

หรอ ฆานยม

คาบ๒

เรองเพศ

ในสอ:

“จบผด

โฆษณา”

๗ วฒนธรรมคอแบบแผนใน

การดำเนนชวตทคนหมมาก

ในสงคมถอปฏบตเปน

ธรรมเนยมสบมาอยางไร

กตามเมอสงคมเปลยนแปลง

ไปการดำเนนชวตและวถ

ปฏบตกอาจเปลยนตามการ

ดำเนนชวตของคนสวนใหญ

แตระยะทกำลงเปลยนผานก

อาจจะเหนความขดแยงของ

วถปฏบตทมกเปนทถกเถยง

กนวาไมเปนไปตามวฒนธรรม

หรอธรรมเนยมปฏบตทเคย

ยดถอกนมาบทเรยนน

ตองการใหผเรยนไดมโอกาส

ใครครวญถงความขดแยง

ของวถปฏบตโดยเฉพาะท

เกยวกบเรองเพศใหผเรยน

ไดมองเหนและสามารถ

วเคราะหไดถงทมาทไปของ

ความขดแยงและสามารถม

ขอเสนอตอการปฏบตของ

ตนทจะดำรงตนอยไดโดย

เปนสวนหนงของสงคมชมชน

โดยไมแปลกแยกแตกยง

ดำรง“ตวตน”ของตนเอง

ไดอยางมความสข

๑. วเคราะหวถหรอแบบแผนทาง

วฒนธรรมไทยทเกยวกบ

ธรรมเนยมปฏบตเรองเพศ

๒. บอกคานยมเรองเพศทเปน

อปสรรคตอการสงเสรมการ

เรยนรเพศศกษาในกลมเยาวชน

สงคมและ

วฒนธรรม

ใบอนญาต

การเปน

พอแม

๖ ความรบผดชอบในการเลยง

ดเดกใหเตบโตอยางมคณภาพ

เปนเรองสำคญและตองการ

ความพรอมของคนทตดสนใจ

เปนพอแม

๑. ระบการเปลยนแปลงในชวตท

วยรนหญงชายตองเผชญ

หากมลก

๒. บอกสงทหญงชายควรคำนงถง

หากตองการมลก

สขภาพ

ทางเพศ

71

แผนการเรยนรเพศศกษา “กาวยางอยางเขาใจ” ระดบมธยมศกษาปท ๖

แผนการ ชอแผน สาระสำคญ วตถประสงค หมวดเรยนรท

เรองของ

รนรน

ทเลน ทจรง

โอกาสเปน

ของทกคน

๘

๙

๑๐

เยาวชนทกคนตองไดรบ

ขอมลทจำเปนอยางรอบดาน

และเขาถงบรการตางๆท

สงเสรมความเขาใจเรองเพศ

และการปองกนการตงครรภ

เมอไมพรอมโรคตดตอทาง

เพศสมพนธและความ

รนแรงทางเพศเพอการม

สขภาพทางเพศทด

ความรนแรงทางเพศเปน

ปญหาทปรากฏชดเจนใน

สงคมไทยมหลายรปแบบ

และอาจเกดขนกบทกเพศ

ทกวยการรเทาทนการใช

ความรนแรงรจกแหลงชวย

เหลอหากเผชญปญหาและ

การมสวนรวมในการยต

ความรนแรงทกรปแบบเปน

สงทเยาวชนสามารถทำได

การแบงแยกกดกนผตดเชอ

เอชไอวสะทอนถงพฤตกรรม

ทใชอคตสวนบคคลทอาจ

เกดจากความไมรและไม

คำนงถงศกดศรความเปน

มนษยทมสทธเสมอกน

ผลกระทบทเกดขนคอ

ผตดเชอไดรบการปฏบตทไม

เทาเทยมซงสงผลกระทบ

ตอสขภาพรางกายจตใจและ

สงคมของผตดเชอและสงคม

ขาดโอกาสในการพฒนาและ

ใชศกยภาพของบคคล

๑. ระบขอมลบรการและทกษะท

วยรนควรมเพอสามารถดแล

และปองกนตวเองจากผลทไม

พงประสงคจากเพศสมพนธ

๒. ระบอปสรรคสำคญตอสขภาวะ

ทางเพศของวยรน

๑. บอกไดวาพฤตกรรมแบบใด

เปนการใชความรนแรงทางเพศ

๒. บอกแนวทางการจดการหาก

ตองเผชญปญหาความรนแรง

ทางเพศ

๓. บอกสงทตวเองทำไดเพอ

ปองกนมใหเปนสวนหนงของ

การใชความรนแรงทางเพศกบ

คนอน

๑. บอกสาเหตของการรงเกยจ

กดกนผตดเชอเอชไอว

๒. แยกแยะชองทางในการทำให

ตดเชอเอชไอวและชองทางท

ไมทำใหตดเชอได

๓. ระบแนวทางการสรางความ

เขาใจเรองการอยรวมกบผตด

เชอเอชไอว

สขภาพ

ทางเพศ

สขภาพ

ทางเพศ

สงคมและ

วฒนธรรม

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

72

แผนการ ชอแผน สาระสำคญ วตถประสงค หมวดเรยนรท

มหาวทยาลย

ชวต

(๒ คาบ)

พลงคน

หนมสาว

(๒ คาบ)

คาบ๑

เลอกประเดน

และเตรยม

หาขอมล

ออกแบบ

โปสเตอร

และเตรยม

ทดสอบสอ

คาบ๒

นำเสนอ

ผลงาน

และผลการ

ทดสอบ

๑๑

๑๒

การเรยนรจากกลมคนใน

สงคมทมความเปนมา

ความคดความเชอ

ทแตกตางหลากหลายตาม

ประสบการณชวตและบรบท

ทางสงคมวฒนธรรมจะชวย

ใหเปดใจกวางและตระหนก

ถงสทธในการดำรงชวต

และการไดรบการปฏบต

อยางมศกดศรและมคณคา

โดยเทาเทยมกน

เยาวชนมศกยภาพในการ

รวมคดรวมวางแผนการ

ปองกนและแกไขปญหาเรอง

เพศทเกยวของกบวถชวต

ของเยาวชน

ตวอยางประเดน

• เพศสมพนธทรบผดชอบ

• เพศศกษาสำหรบ

เยาวชน

• การยอมรบความ

หลากหลายทางเพศ

• การอยรวมกนกบเพอนท

มเชอเอชไอว

• ถงยางกบเยาวชน

๑. บอกสงทไดเรยนรจากการไป

พดคยสมภาษณบคคลทมความ

เปนมาทแตกตาง

๒. ระบการเลอกปฏบตกบกลมคน

บางกลมในสงคมและบอก

สาเหตแหงอคตทม

๑. อธบายเหตผลและความสำคญ

ของประเดนทเลอกในการทำ

โครงงานรณรงคกบเพอน

เยาวชนในโรงเรยน

๒. ระบวตถประสงคเนอหาสำคญ

และวธการในการรณรงค

๓. บอกผลทคาดหวงจากแผนงาน

รณรงค

๔. บอกปจจยความสำเรจและ

อปสรรคของการรณรงคใหเขา

ถงกลมเปาหมาย

สงคมและ

วฒนธรรม

สงคมและ

วฒนธรรม

73

แผนการเรยนรเพศศกษา “กาวยางอยางเขาใจ” ระดบมธยมศกษาปท ๖

แผนการ ชอแผน สาระสำคญ วตถประสงค หมวดเรยนรท

ธรรมนญ

เรองเพศ

๑๓ เรองเพศเปนเรองทเกยวของ

กบทศนคตขอมลและวถชวต

การทคนๆหนงจะม

สขภาวะทางเพศได

เกยวของกบการไดโอกาส

เรยนรรบขอมลทรอบดาน

มทางเลอกในชวตทางเพศท

ดทสดไดรบการเคารพ

คมครองสทธทางเพศม

แหลงบรการทเออตอการม

สขภาพทางเพศทดซงสง

เหลานเปนความจำเปน

พนฐานของมนษยทกคน

ไมวาจะเพศใดหรอมรสนยม

ทางเพศแบบใดและเปน

สงทพลงเยาวชนสามารถ

รวมสรางสรรคใหเกดขนเพอ

ประโยขนตอคนในสงคม

๑. บอกประโยชนของการเคารพ

และยอมรบในเรองสทธทางเพศ

๒. บอกกตกา/ขอตกลง/เงอนไข

สำคญทจะสงผลใหคนม

สขภาวะทางเพศ

๓. บอกสงทระดบบคคลทำไดเพอ

เปนการสงเสรมใหเกดสขภาวะ

ทางเพศทงของตนเองและคน

รอบขาง

สงคมและ

วฒนธรรม

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

74

“เอกสารหลกสตรและหนงสอเรยน

เปนเพยง ๓๐ เปอรเซนต ของการขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษา

ขนตอนทสำคญอยางยง คอ การนำหลกสตรไปใช ในระดบชนเรยน ผานการจดทำหนวยการเรยนรทมการออกแบบ

ใหเหมาะสมกบสภาพพนฐานของนกเรยนและชมชนทนกเรยนอย จงจะสามารถตอยอด หรอยกระดบนกเรยนให ไปถงมาตรฐาน

การเรยนรทกำหนดไว ได เมอสภาพการณเปลยนไป นกเรยนเปลยนไป การจดการเรยนรกยอมเปลยนแปลงตามไปดวย การจดการเรยนรจงไมอาจเปนสตรสำเรจตายตว

ความสำเรจของการใชหลกสตรอยทครเปลยนแปลงการเรยนการสอน และนกเรยนเกดคณภาพไดจรง และนนเปนการเปลยนแปลงทสำคญ

ของหลกสตรใหมทตองใชทวประเทศในป ๒๕๕๓ ...”

ดร.เบญจลกษณ นำฟา ผอำนวยการสำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

ชวต ม.๖

แผนการเรยนรท ๑

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

76

สาระสำคญ การรและสามารถจดลำดบสงทสำคญในชวต จะชวยใหเราสามารถจดความ

สมพนธระหวางตนเองกบคนรอบขางไดอยางราบรน

จดประสงค ๑. บอกสงทมความสำคญในชวตของตนเอง

๒. บอกวธจดการเรองตางๆในชวตโดยไมใหเกดความขดแยง

อปกรณ และสอ กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๑ ชวต ม.๖

77

แผนการเรยนรท ๑ ชวต ม.๖

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ผดำเนนกจกรรมชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรมวนนจะชวนสำรวจชวตผเรยนในชวง

ม.๖ซงเปนชวงทตองตดสนใจเลอกทางเดนชวตของตนเองและจะเตรยมตวอยางไร

๒. แจกกระดาษเอสใหผเรยนคนละ๑แผนและใหทกคนวาดภาพ/หรอสญลกษณทแทนตวเองไว

ตรงกลางกระดาษจากนนใหระบเรองสำคญในชวตขณะนของตนเองและเขยนสนๆวาสำคญ

อยางไรคนละไมเกน๕เรองดงตวอยาง(เชนการสอบตดคณะทตองการเรยน,แฟน,การ

ประกวดดนตร, การสอบชงทนการศกษา, ไดเรยนทเดยวกบเพอนสนท, การทำงานชวยเหลอ

ครอบครวฯลฯ)ใหเวลา๕นาท

แผนการเรยนรท ๑ ชวต ม.๖

๓. ขออาสาสมครนำเสนอเรองทสำคญสำหรบตนเองขณะน๓-๔คน

๔. จากนนใหเวลา๑๐นาทสำหรบแตละคนพจารณาเรองทสำคญสำหรบตนเองทง๕เรองวา

• เรองทสำคญทสดสำหรบตนเองคอเรองอะไรและลองจดลำดบความสำคญจากมากทสดลง

ไปตามลำดบ๑-๕

• ใน ๕ เรองทสำคญสำหรบเรา มเรองใดทมหรออาจมความขดแยงกนทงในแงบคคลท

เกยวของหรอเกดความขดแยงภายในตวเราเองหรอไมอยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

78

• เราใชเวลาหรอความพยายามกบเรองทสำคญทสดสำหรบเรามากนอยเพยงใดในขณะน

• เรองใดทเรารสกกงวลมากทสดเพราะเหตใด

๕. ใหผเรยนบนทกคำตอบไวในกระดาษทผเรยนเขยนเรองสำคญไว เมอบนทกเสรจแลว ขอ

อาสาสมครนำเสนอวาหลงจากตอบคำถามแลวมความรสกอยางไรและมขอสงเกตกบตวเอง

อยางไรโดยใหนำเสนอสก๓-๔คน

๖. ใหจบกลม๓คนและใหแตละคนเลาสงทสำคญของตนเองใหเพอนฟงและใหกลมชวยกนหา

วธการรบมอกบเรองทกงวลหรอทมขอขดแยง หรออาจไมเปนไปตามความคาดหวงของเพอน

ในกลมใหเวลา๑๕นาท

๗. ผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

คำถามชวนคด • ความรสกระหวางการจดลำดบความสำคญเปนอยางไร เพราะอะไรถง

รสกอยางนน

• การจดลำดบเรองสำคญเราใชเกณฑอะไรบางในการจดลำดบ เพราะ

อะไรถงใชเกณฑนนๆ

•คดวาการจดลำดบความสำคญเปนเรองจำเปนหรอไมอยางไร

• การใหความสำคญในเรองตางๆ ของเราอาจจะเกดความขดแยงกบคน

ใกลชดกบเราหรอไมเพราะอะไรถงเกดความขดแยง

•ปจจยสำคญทเราจะจดการหรอลดความขดแยงไดมอะไรบาง

• ถาความคาดหวงของเราไมเปนไปตามทคาด รสกอยางไร และมวธการ

ใดทจะชวยจดการความผดหวงได

79

แผนการเรยนรท ๑ ชวต ม.๖

๘. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• ปสดทายของการเรยนมธยมเปนชวงทวยรนตองตดสนใจเกยวกบอนาคตและเตรยมรบมอ

กบการเปลยนแปลงทจะเกดขนหลงเรยนจบในหลายๆดานการเตรยมตว เตรยมใจและ

วางแผนการใชเวลาในชวงดงกลาวจะชวยใหวยรนผานชวงเวลาสำคญทจะสงผลถงอนาคต

ไปไดดวยด

• เรองสำคญสำหรบชวตแตละคนอาจจะแตกตางกนไป ซงอาจจะเกดจากความคาดหวงของ

แตละคนและหลายเรองเรากอาจจะไมไดตามทคาดหวงเสมอไป

• เรองสำคญมหลายอยางในเวลาเดยวกนบางครงเรากสามารถจดการไดพรอมกน ขณะ

เดยวกนในบางครงเรากไมสามารถทจะทำทกอยางพรอมกนทกเรองได ความจำเปนในการ

จดลำดบความสำคญกเปนเรองสำคญเพอการวางแผนชวตอยางคอยเปนคอยไปทละเรอง

• บอกวธจดการเรองตางๆในชวตโดยไมใหเกดหรอลดความขดแยง

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม • เรองสำคญของผเรยนเปนเรองสำคญในความรสกของผเรยนจรงๆ เราจงควรใหความสำคญ

ไมมองเปนเรองตลกหรอเปนเรองไรสาระ

• การจดลำดบความสำคญของผเรยน อาจจะไมตรงกบความตองการของผใหญหรอคร ดงนน

ผดำเนนกจกรรมจงควรระวงการแสดงความคดเหนในเชงตดสนตอการจดลำดบความสำคญ

ของผเรยน เชน ผเรยนบางคนอาจจะใหความสำคญเรองการเรยนนอยกวาเรองอนๆ ดวย

เหตผลตางๆ

• แตเรองทสำคญกคอ ผเรยนตอบไดวาเรองนนสำคญตอตนเองอยางไร และการจดการหรอ

วธการทจะทำใหเรองสำคญเหลานนดำเนนไปอยางราบรนและลดความขดแยงเปนเรองสำคญ

เชน เรองทผเรยนตองการทำอาจจะแตกตางกบความตองการผปกครอง แลวจะจดการกบ

ความขดแยงนนไดอยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

80

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • เขยนเรยงความวาหลงจบชนม.๖นกเรยนวางแผนชวตไวอยางไร

81

แผนการเรยนรท ๑ ชวต ม.๖

รจก เทาทน

แผนการเรยนรท ๒

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

82

สาระสำคญ อารมณเพศ เปนความรสกตามธรรมชาตของทกคนทเขาสวยเจรญพนธและม

สขภาพด ความรสกทางเพศเกดขนไดเมอมสงเราหรอไดรบการกระตน เหมอน

กบอารมณความรสกอนๆการเรยนรธรรมชาตของตนเองทมตอสงเรา และวธ

จดการอารมณเพศ จะชวยใหวยรนสามารถดแลสขภาพทางเพศของตนเองได

อยางเขาใจ

จดประสงค ๑. อธบายการเกดอารมณเพศปฏกรยาตอบสนองตอสงเรา

๒. ระบกรอบทางสงคมวฒนธรรมทมอทธพลตอพฤตกรรมทางเพศ

๓. บอกวธจดการเพอไมใหเกดผลกระทบทไมพงประสงค

อปกรณ และสอ ๑. บตรคำ ๔ หมวด ตดใสซองเตรยมไว ๘ ซอง (แตละซองมบตรคำของ

ทกหมวดคละกน)

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๒ รจก เทาทน

83

แผนการเรยนรท ๒ รจก เทาทน

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคกจกรรมวาเปนการเรยนรเกยวกบอารมณและสงเรา เพอใหรเทาทนและ

จดการไดอยางเหมาะสม

๒. แบงผเรยนเปนกลมยอย๘กลมใหหมายเลขประจำกลมเพอเลนตามลำดบ

๓. อธบายกตกาในการเลนเกมวา

• แตละกลมจะไดรบซอง๑ใบซงมบตรคำจำนวนหนง

• ใหแตละกลมเลอกใชคำในบตรคำทแจกให โดยออกมาเขยนคำทเลอกไวบนกระดานตาม

ลำดบโดยเรมจากกลมทไดหมายเลข๑

• กลมถดไปจะตองเลอกคำทมความสมพนธกบคำของกลมกอนหนานน

• ไมมการขอผานเมอถงคว

• สามารถใชคำซำหรอคดคำใหมไดถาไมสามารถหาคำในซองมาเลนได

• ใหถามกลมทเลนกอนหนาไดถาไมเขาใจทมาของคำ

• คนทออกมาเขยนตองไมใชคนเดม

๔. เมออธบายกตกาเรยบรอยแลว ผดำเนนกจกรรมลากเสนแบง ๔ ชอง บนกระดาน เพอให

แตละกลมเขยนไดสะดวกเขยนหวขอของแตละชองตามลำดบกอนเรมเลนดงน

สงเรา ปฏกรยา การตอบสนอง ผลทเกดขน

๕. ระหวางทผเรยนผลดกนขนมาเขยน ผดำเนนกจกรรมคอยดจงหวะเวลาไมใหคดนานเกนไป

พรอมทงชวยเปดโอกาสใหถาม ถาเหนวากลมถดมาคดชาเพราะอาจจะไมเขาใจความหมาย

ของกลมแรก

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

84

คำถามชวนคด • อารมณความรสกทางเพศเกดจากอะไรไดบาง

• การเกดความรสกทางเพศตางจากความรสกอนๆหรอไมเพราะอะไร

• ใหวเคราะหเปรยบเทยบการดหนงแอคชนกบหนงโปวามปฏกรยา

ตอบสนองและผลทเกดขนเหมอนหรอตางกนอยางไร

• ผชายผหญงมความรสกทางเพศเหมอนกนหรอไม เพราะอะไรแตละคน

มวธการจดการอารมณเพศอยางไรบาง

• ถามขอสงสยเรองเพศ วยรนจะหาคำตอบจากไหนบาง จะรไดอยางไรวา

แหลงทหานนมขอมลคำแนะนำทเชอถอได

๖. ใหเวลาในการเลน ๑๕นาท เมอหมดเวลา ผดำเนนกจกรรมชวนยอนดบตรคำทชวยกนวาง

วาวธการตอบสนองในแตละเรอง เปนวธทดหรอไม มทางเลอกอนๆ ในการจดการอารมณนน

ไดอยางไรอกบาง

๗. จากนนชวนคยโดยใชคำถามชวนคดดงน

๘. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• อารมณความรสกทางเพศเกดขนไดเมอมสงเรา เปนปฏกรยาธรรมชาตเหมอนกบอารมณ

ความรสกอนๆแตวธการตอบสนองของแตละบคคลแตกตางกนไปตามกรอบของสงคมและ

การเลยงด

• ความรสก ความตองการ รสนยมทางเพศของแตละคนแตกตางกน แตสงทเหมอนกนคอ

ทกคนทมสขภาพเปนปกตกจะมอารมณความรสกทางเพศได

• มความเชอหลายอยางทสงผลทางลบตอพฤตกรรมทางเพศ เชน การชวยตวเองเปนเรอง

ไมควรทำผหญงไมควรเปนฝายแสดงความตองการทางเพศเรองเพศเปนเรองสกปรกไมด

85

แผนการเรยนรท ๒ รจก เทาทน

ไมควรทำฯลฯทำใหบางคนไมมความสขกบการมเพศสมพนธหรอทำใหเกดความรสกผด

และละอายเมอมอารมณเพศ

• สงสำคญในการเรยนรเรองเพศคอการเรยนรวาจะจดการและตอบสนองกบสงเราอยางไร

เพอใหเกดความพอด ปลอดภยและไมมผลกระทบในทางลบความอยากรอยากเหนในเรอง

เพศเปนธรรมชาตของวยรนหากไดรบรอยางถกตองรอบดานและมทกษะในการจดการได

เหมอนกบเรองอนๆกจะชวยใหวยรนเตบโตขนเปนผใหญทมสขภาวะทางเพศ

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม การแสดงออกวาการพดคยเรองเพศเปนเรองธรรมดาของผดำเนนกจกรรมจะชวยใหบรรยากาศ

ปกต ยำกตกาเรองการไมนำเรองทเรยนไปลอเลนภายหลง และควรชประโยชนและวตถประสงค

ของแผนการเรยนรตงแตแรกเรมกจกรรม

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • เมออยตามลำพงกบคในสถานทลบตาคนแลวเกดอารมณเพศและทงสองฝายตกลงวายงไม

พรอมทจะมเพศสมพนธจะมทางออกอยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

86

สงเรา/เงอนไข

ดหนงเอกซกบเพอนซ เหนคนมเพศสมพนธ

เพอนเลาวาหมาโดนรถทบไสทะลก ดรปโป

คนทเรากำลงปงยอมใหเบอรโทรศพท ฝนวานอนกอดกบแฟน

จนตนาการสาวแตงตววบๆแวมๆ ดเรองเซกสในเนต

เหนสาวสายเดยว เหนคนหนดมาก

ปฏกรยา

หดห อยากมโอกาสทำแบบนนบาง

ใจสน ชอบ

ขนลกวบวาบ อยากด

อยากสมผสลบคลำ อวยวะเพศแขงตว

กลวๆกลาๆแตอยาก....... รสกผดอาย

บตรคำ

87

แผนการเรยนรท ๒ รจก เทาทน

การตอบสนอง

คดเรองอนจะไดลม กนเหลาดบอารมณ

ชวยตวเอง อาบนำ

เกบเอาไปฝนตอ ทำใจยบหนอพองหนอ

ฝนเปยก เตอนตวเองไมใหลมหลง

คดวาเดยวกลม ตงใจวาครงเดยวแลวไมทำอก

ผลทเกดขน

รสกดโลง กลวกระสนหมด

ทำอกบอยๆจะเปนอะไรไหม แมไมชอบแน

กลวคนรเหน รสกผด

สงสยคนอนจะรสกแบบนไหม สบสนทงชอบและรสกไมด

ตดใจอยากทำอก เขยนไปถามหมอนพพร

บตรคำ

สงท ครเปน ครทำ สำคญกวาสงทครสอน What the teacher is, is more important

than what he teaches. Karl Menninger

ตางคน ตางเหตผล

แผนการเรยนรท ๓

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

90

สาระสำคญ เพศสมพนธเปนสวนหนงของชวตมนษย เพศสมพนธอาจเปนไปเพอการสบพนธ

หรอไมกได เหตผลในการมเพศสมพนธของแตละบคคลอาจแตกตางกนบางเปน

เหตผลในเชงบวกบางอาจเปนเหตผลในเชงลบบางเหตผลอาจบอกยากวาบวก

หรอลบขนอยกบสถานการณและปจจยแวดลอม

จดประสงค ๑. บอกปจจยสำคญสำหรบตนเองในการตดสนใจมเพศสมพนธ

๒. ระบสงทวยรนควรคำนงถงในการตดสนใจมเพศสมพนธ

๓. บอกวธทจะทำใหคนสองคนตดสนใจมเพศสมพนธโดยยนยอมพรอมใจ

อปกรณ และสอ ๑. แบบสำรวจ“เหตผลทคนเรามเพศสมพนธ”

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๓ ตางคน ตางเหตผล

91

แผนการเรยนรท ๓ ตางคน ตางเหตผล

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรมนตองการสำรวจเหตผลของแตละคนในการตดสนใจม

เพศสมพนธและวเคราะหการใหคณคาตอการมเพศสมพนธของสงคม

๒. แบงกลมหญงลวนชายลวนกลมละไมเกน๗คน ใหแตละกลมชวยกนระดม“เหตผลทคนม

เพศสมพนธ”เขยนคำตอบลงในกระดาษฟลปชารทใหเวลา๕นาท

๓. จากนน ขอกลมทอาสานำเสนอกลมแรก และใหกลมอนๆ เพมเตมเหตผลทไมซำกบกลมแรก

โดยผดำเนนกจกรรมเขยนเพมเตม

๔. ถามผเรยนวา เมอเหนคำตอบตางๆทเปนเหตผลในการมเพศสมพนธของคนมความคดเหน

หรอรสกอยางไรมขอใดทรสกวาไมนาจะเปนเหตผลใหบอกเหตผลประกอบ

๕. แจกแบบสำรวจ “เหตผลทคนเรามเพศสมพนธ” ใหผเรยนแตละคน โดยอธบายวา ใหแสดง

ความเหนตอเหตผลในการมเพศสมพนธแตละขอตามความรสกของตนเองวาเปนเหตผลในเชง

บวกหรอลบหรอไมแนใจและใหเพมเตมเหตผลอนๆจากทผเรยนระดมความเหนกนในขอท

ยงวางอยใหเวลาทำ๕นาท

๖. แบงผเรยนเปน๕กลมใหแตละกลม

• รวบรวมความเหนของสมาชกในแตละขอ โดยใหแตละคนบอกเหตผลประกอบคำตอบของ

ตนเองดวยและเพมเตมเหตผลอนๆทสมาชกกลมเสนอ

• จากนน ใหกลมพจารณาและเลอก ๓ ขอ ทกลมคดวาเปนเหตผลในการมเพศสมพนธ

ทกลมยอมรบไดมากทสด อก ๓ ขอทยอมรบไมไดมากทสด และ ๓ ขอทไมแนใจ

เพอนำเสนอ

๗. ระหวางทกลมนำเสนอผดำเนนกจกรรมควรบนทกเหตผลทแตละกลมเหนตรงกน เพอนำไป

ชวนคย

๘. เมอทกกลมนำเสนอแลว ผดำเนนกจกรรมชวนดเหตผลของการมเพศสมพนธทคนสวนใหญ

ยอมรบไดเหตผลทยอมรบไมไดและเหตผลทไมแนใจวาเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

๙. จากนนชวนคยโดยใชคำถามดงน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

92

คำถามชวนคด • เกณฑของแตละคนทใชพจารณาหรอตดสนวายอมรบไดหรอไมคออะไร

• เปนไปไดหรอไมวาเหตผลแตละขออาจเปนไดทงบวกและลบเพราะเหตใด

• เราสามารถใชเกณฑของเราไปตดสนคนอนไดหรอไมเพราะเหตใด

• การมเพศสมพนธในกรณใดบางทอาจนำไปสโอกาสเสยงตอการตงครรภไม

พงประสงคการตดเชอเอชไอวหรอการใชความรนแรง

• กรณใดบางทสะทอนถงเพศสมพนธทไมไดเกดจากการยนยอมทงสองฝาย

มวธแกไขหรอหลกเลยงหรอไมอยางไร

• จำเปนหรอไมทเมอเปนสามภรรยากนแลว เปนหนาททจะตองมเพศสมพนธ

แมไมตองการ

• ควรสอสารเรองเหตผลในการมเพศสมพนธกบคหรอไมควรคยเมอไรและ

คยอยางไร

๑๐.ผดำเนนกจกรรมใหผเรยนแตละคนตอบคำถามโดยเขยนลงในสมด/กระดาษดงน

• หากจะตดสนใจมเพศสมพนธ สงทผเรยนจะคำนงถงมากทสด และเปนเหตผลในการ

ตดสนใจคออะไรเพราะอะไร

• สงทผเรยนตงใจจะไมทำกบคนอนในเรองการมเพศสมพนธคอ....

๑๑.ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• เพศสมพนธเปนสวนหนงของชวตมนษย เพศสมพนธอาจเปนไปเพอการสบพนธหรอไมกได

และเพศสมพนธนำมาซงความรนรมยใหกบคหากเกดขนจากการยนยอมพรอมใจทงสอง

ฝาย

• บางคนอาจมเหตผลอนๆอยภายใตเงอนไขและความจำเปนทตองตดสนใจมเพศสมพนธ

ทแตกตางหรอขดแยงกบบรรทดฐานของสงคมและอาจถกตดสนคณคาจากคนรอบขาง

93

แผนการเรยนรท ๓ ตางคน ตางเหตผล

• การไมมสวนรวมในการตดสนใจหรอถกบงคบ โดยไมยนยอมพรอมใจในเรองเพศสมพนธ

อาจนำมาซงความเสยงและไมสามารถควบคมดแลเรองความปลอดภยใหตนเองได

• การใชอำนาจในการบงคบขนใจผอนเพอมเพศสมพนธเปนเรองไมสมควรกระทำ ดงนน

สงคมจงมการกำหนดกตกาหรอกฎหมาย เพอชวยปกปองสทธทางเพศของคน เชนมบท

ลงโทษการลวงละเมดทางเพศเปนตน

• การตดสนใจในทกเรองลวนมผลตดตามมา รวมทงการตดสนใจมเพศสมพนธ ดงนน จง

เปนเรองสำคญทแตละคนควรคดใหรอบคอบกอนตดสนใจและพรอมรบผดชอบตอผลทจะ

ตามมา

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม • การแสดงออกวาการพดคยเรองเพศเปนเรองธรรมดาของผดำเนนกจกรรมจะชวยใหบรรยากาศ

ปกต ยำกตกาเรองการไมนำเรองทเรยนไปลอเลนภายหลง และการรบฟงความคดเหนท

แตกตางกนและควรชประโยชนและวตถประสงคของแผนการเรยนรตงแตแรกเรมกจกรรม

• ผดำเนนกจกรรมควรสงเกตทาทผเรยนทอาจไมสะดวกใจหรอรสกอดอดในการแสดงความ

คดเหน และควรแนะนำผเรยนทกคนวา หากมคนรจกหรอตวเองมความกงวลใจหรอลงเลใจ

เกยวกบการมเพศสมพนธ กควรขอคำปรกษาจากผใหญหรอคนทเราไวใจ หรอจากผใหคำ

ปรกษาดานวยรนจากหนวยงานตางๆ

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • การมเพศสมพนธในกรณแบบใด ทนกเรยนไมตองการใหเกดขนกบตนเอง และจะมวธการ

หลกเลยงอยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

94

แผนกจกรรม เหตผลในการมเพศสมพนธ

ทำเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเหนของตนเองมากทสด และเขยนเหตผล

ในการมเพศสมพนธเพมเตมพรอมระบความเหน

เหตผลในการมเพศสมพนธ บวก ลบ ไมแนใจ

๑.ตองการมลก

๒.ตองการผกมด

๓.หารายได

๔.แสดงความรก

๕.แสดงบทบาททางเพศของตนเอง

๖.ตอบสนองความตองการทางเพศ

๗.ผอนคลายความเครยด

๘.สนกชอบมน

๙.อยากลอง

๑๐.ตอบสนองตอสงเรา

๑๑.เปนหนาท

๑๒.ตองการใหคมความสข

๑๓.แลกเปลยนกบบางอยางทจำเปน

๑๔.ไดรจกคมากขน

๑๕.ประชดหรอแกแคน

๑๖.ทดแทนบญคณ

3

95

แผนการเรยนรท ๓ ตางคน ตางเหตผล

เหตผลในการมเพศสมพนธ บวก ลบ ไมแนใจ

๑๗.

๑๘.

๑๙.

๒๐.

๒๑.

๒๒.

๒๓.

๒๔.

๒๕.

๒๖.

๒๗.

๒๘.

๒๙.

๓๐.

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

96

ครทเกงปานกลางนนใชวธ “บอก” ครทเกงขนมาอกหนอย ใชวธ “อธบาย” ครทเกงเหนอชนขนอก ใชวธ “สาธต”

และครทยอดเยยมนน “สรางแรงบนดาลใจ” The mediocre teacher tells. The good teacher explains.

The superior teacher demonstrates. The great teacher inspires.

William Arthur Ward

97

แผนการเรยนรท ๓ ตางคน ตางเหตผล

เรอง ของเงาะ

แผนการเรยนรท ๔

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

98

สาระสำคญ การมเพศสมพนธโดยไมมการปองกนในวยรนเปนเรองทเกดขนไดแมจะมความรเรองโรคตดตอและการตงครรภการเขาใจปจจยทสงผลตอการตดสนใจของตนเอง

จะชวยใหเหนแนวทางในการเตรยมการปองกน และการรแหลงชวยเหลอ ยอม

ทำใหมทางเลอกหากตองเผชญผลกระทบทไมพงประสงค

จดประสงค ๑. อธบายถงปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจมเพศสมพนธโดยไมปองกน

๒. บอกวธแสดงความเหนใจปลอบโยนผทอยในภาวะวกฤตทางอารมณใหเกด

สตเพอคดหาทางแกไข

๓. บอกแหลงขอมลและแหลงชวยเหลอหากมปญหาทเกยวกบสขภาพทางเพศ

อปกรณ และสอ ๑. แผนกจกรรม“เรองของเงาะ”(ถายเอกสารเทาจำนวนกลม)

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๔ เรองของเงาะ

99

แผนการเรยนรท ๔ เรองของเงาะ

แผนการเรยนรท ๔

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวา กจกรรมวนนเปนการใหผเรยนชวยกนหาทางออกและหาความชวยเหลอใหกบรนนอง

ซงกำลงเผชญปญหาจากการมเพศสมพนธทไมไดปองกนวาจะมทางออกใหกบปญหาไดอยางไรบาง

๒. แบงผเรยนเปนกลมยอยกลมละไมเกน ๗คนแจกแผนกจกรรม “เรองของเงาะ” ใหกลมละ

๑แผนและใหแตละกลมอานและชวยกนระดมสมองเพอตอบคำถามดงน(๑๐นาท)

• ถาเงาะเปนนองชายของเราเราจะรสกอยางไร

• มทางออกใหเงาะอยางไรบาง

• หากจะปองกนไมใหเกดเหตการณนตงแตตนเงาะมทางเลอกอยางไรบาง

๓. ใหแตละกลมสงตวแทนนำเสนอทางออกในการแกปญหาชวตของเงาะ กลมละไมเกน๒นาท

ระหวางทแตละกลมนำเสนอ ใหผดำเนนกจกรรมรวบรวมทางออกสำหรบเงาะทแตละกลม

นำเสนอและเขยนไวบนฟลปชารทหรอบนกระดาน

๔. เมอทกกลมนำเสนอแลว ผดำเนนกจกรรมนำเสนอทางออกทงหมดทไดจากทกกลม และถาม

ความเหนจากทกคนวา หากเปนตวเอง คดวาจะเลอกทางออกใด เพราะเหตใด (สมถาม

เหตผลของคนทเลอกแตละทางเลอกโดยเนนการซกถามถงขอด/ขอเสยของแตละทางเลอก)

๕. จากนนผดำเนนกจกรรมใชคำถามชวนคดเพอเปดโอกาสใหมการแลกเปลยนในกลมใหญ

คำถามชวนคด • เราจะมวธดแลหรอปลอบใจ“นองเงาะ”ในสถานการณแบบนอยางไร

• เหตการณของเงาะอาจขนจรงกบตวเราหรอเพอนของเราไดหรอไมอยางไร

• หากประสบปญหาเดยวกบเงาะ เราจะสามารถขอความชวยเหลอจากทใด

ไดบางนอกจากการปรกษากบคนใกลชดหรอจากทแตละกลมเสนอแลว

• อะไรเปนเงอนไขสำคญทสดในการมเพศสมพนธครงแรกของวยรนชายและ

วยรนหญง มขอเสนออยางไรใหเพศสมพนธครงแรกเปนเพศสมพนธท

ปลอดภย

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

100

๖. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• มพฤตกรรมหลายอยางทอาจนำวยรนไปสการมเพศสมพนธโดยไมปองกน เชนการดมสรา

การรวมกลมไปเทยวสถานเรงรมย ความไววางใจค ความมนใจวาจะไมเกดปญหาใดๆ

ตามมา เปนตน อยางไรกด แมวยรนจะมความรเรองการปองกน และคดเรองความ

ปลอดภยของตนเอง แตหากไมไดเตรยมตวลวงหนากอนทจะไปอยในสถานการณเชนนน

อาจอยในภาวะทไมสามารถปองกนตวเองได หรอปฏเสธการมเพศสมพนธไดยาก ดวยแรง

กดดนของกลมบรรยากาศและขาดอปกรณในการปองกน

• การปองกนตวเองใหปลอดภยเปนเรองทแตละคนควรดแลตนเอง มากกวาทจะฝากความ

ปลอดภยไวทคนอน เชน คดวาคคงเตรยมถงยาง หรอคดวาคคงไมมความเสยงใดๆ

เปนตนเพราะหากมผลใดๆเกดขนกบตวเราตามมาเปนสงทไมมใครมารวมรบผดชอบกบ

เรา ในขณะเดยวกน การปองกนการตงครรภและการตดเชอเอชไอว ยงเปนการแสดงให

เหนความรบผดชอบทงตอตนเองและคนทเราไปเกยวของดวย

• เมอประสบปญหา เราอาจรสกกลวกงวลได แตอยาปลอยใหความกลวมอทธพลเหนอเรา

จนคดอะไรไมออกควรทำใจใหหนกแนนและคดวาปญหายงพอมทางออก เพยงแตเราอาจ

ยงขาดขอมลทำใหไมเหนทางเลอกตางๆ เพอนๆอาจจะชวยปลอบใจเราไดแตอาจชวย

คดหาทางแกไขปญหาใหเราไดไมรอบดาน

• การปรกษากบผใหญทเราไววางใจเชนพอแมผปกครองครหรอญาตเพอขอคำแนะนำ

เปนวธหนงทชวยใหเราสามารถหาทางออกได นอกจากน ยงมหนวยงานของรฐและเอกชน

ในพนทใกลเคยงกบชมชนของเราทพรอมใหขอมลและใหความชวยเหลอวยรนทประสบ

ปญหาทางเพศ

101

แผนการเรยนรท ๔ เรองของเงาะ

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม กรณศกษานอาจใกลเคยงกบชวตจรงของผ เรยนบางคน ดงนน ผดำเนนกจกรรมตอง

ระมดระวงและแสดงทาทตอ “เรองของเงาะ” วาเปนเรองทอาจเกดขนได ไมดวนตดสนวาเปนการ

กระทำทผดเพราะจะทำใหผเรยนทมปญหาคลายคลงกนไมกลามาขอคำปรกษา

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • หากมเพศสมพนธโดยไมปองกนและกงวลวาจะตดเชอเอชไอว นกเรยนจะเลอกปรกษาใคร

หรอทำอยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

102

เงาะเปนเดกหนมอาย ๑๖ ปนเรยนอยชน ม.๔ เปนครงแรกทเงาะไดเรยนโรงเรยน

สหศกษาและมเพอนผหญง เงาะเรมรสกตนเตนเวลาเจอผหญงและชอบทจะมองหนาอก

ของผหญงไมวาจะเปนเพอนนกเรยนหรอผหญงทพบเหนตามปายรถเมล เงาะเรมจนตนาการ

ถงการรวมเพศทเคยเหนตามรปภาพในการตนโปทเพอนผชายเอามาแอบอานทโรงเรยน

เงาะแอบสนใจแหมม นกเรยนหญงหองเดยวกน เงาะรสกเลอดขนหนาทกครงทถก

เพอนในกลมพดลอเลยนถงขนาดชกหนาเบนทลอวาเงาะเปนหมาเหาเครองบน แตแหมม

ไมสนใจเพอนรนเดยวกนเพราะมพม.๖เดนตามกลบบานทกวน

พอกบแมเงาะทำงานบรษทและมกกลบบานดก เงาะจงมเวลาคอนขางมากตอนเยน

หลงเลกเรยนแลวกไมตองกลบบานเรว เงาะบอกพอกบแมวาตองซอมฟตบอลทกเยน แต

บางวนทไมไดเลนฟตบอล เงาะและเพอนมกไปตอกนทแฟลตของชยซงพอแมเชาไวใหอย

กบพชายแตพชายชยมกไปคางบานเพอนแฟลตของชยจงเปนทสงสหลงเลกเรยนหรอหลง

เลนบอลทนคอโรงเรยนเรองเพศของเงาะเพราะมการตนวดโอเรองเพศใหดไดไมรเบอม

เพอนบางคนในกลมเรมเอาบหรมาสบกน แตเงาะยงไมลองเพราะกลวแมจบได วนหนง

เพอนๆเงาะหาคนตกลงกนวาจะไปเทยวผบทอารซ เอแถมชยยนยนวางานนมแหมม

กบเพอนไปดวยแนๆ เงาะโกหกแมวาจะคางกบเพอนเพอทำรายงาน เปนครงแรกของเงาะ

ทจะมโอกาสไดเทยวผบและหวงจะไดใกลชดแหมม

แผนกจกรรม เรองของเงาะ

103

แผนการเรยนรท ๔ เรองของเงาะ

คนนนมเดกผหญง๓คนมารวมกบกลมของเงาะ แตไมมแหมม เมอผบเลก เดก

ผหญงกลมนนกตามกลบมาทแฟลตเงาะรวาจะตองมการรวมเพศเกดขนและนกเรองความ

ปลอดภยกามโรค เอดสแตกไมกลาเอยปากเรองถงยางเพราะกลวจะถกหาวาเปนไกออน

คนนนเพอนๆ เงาะตกลงจะแบงกนนอนกบผหญง เงาะรสกไมสบายใจมาก จะขอกลบ

บานกกลวเสยหนาและรวาจะตองถกลอไปอกนาน และกลววาจะมาเขากลมอกไมได

ในทสดเงาะกนอนกบผหญงเปนครงแรกแมจะกงวลเรองตดโรค

ตอนเชา เงาะตนมาเจอผหญงทตวเองนอนดวยกำลงแตงตวจะออกไปจากหอง เงาะ

ถามวาเคยเปนโรคไหม เดกผหญงหวเราะใสหนาบอกวาสายไปแลว ทำไมเพงจะมาถาม

ไมรหรอวาเราเปนเอดสตดมาจากผชายคนกอนๆนแหละเงาะตกใจจนพดไมออกไดแต

ถามวาลอเลนใชไหม เดกผหญงไมตอบบอกวาแลวแตจะคด เงาะทงโกรธ ทงอาย โทษ

ตวเอง โทษเพอน และกกลวมากวาทเดกผหญงคนนนพดเปนเรองจรง เมอเงาะบอก

เพอนๆกไมมใครเชอแตเงาะกลมใจและเรยนหนงสอไมรเรอง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

104

เบอรโทรศพทสายดวน ใหความชวยเหลอ ดานเดก เยาวชน สตร ครอบครว และเอชไอว/เอดส

ปรกษาชวยเหลอดานเดก เยาวชน สตร และครอบครว

•Teenline ๐๘-๑๙๒๐-๒๕๒๑(๒๔ชวโมง)

•Hotlineวยรนโรงพยาบาลรามาธบด ๐๘-๗๐๕๓-๕๕๐๐(๒๔ชวโมง)

•สถาบนกลยาราชนครนทรกรมสขภาพจต ๐-๒๘๘๙-๙๑๙๑(๒๔ชวโมง)

•ฮอตไลนคลายเครยด ๑๖๖๗

•มลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร ๐-๒๙๗๒-๕๔๘๙-๙๐

(ทกวน๐๙.๐๐-๑๗.๐๐น.)

•บานพกฉกเฉนสมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ ๐-๒๙๒๙-๒๒๒๒(๒๔ชวโมง)

•ศนยปรกษาปญหากฎหมายทางโทรศพท ๑๑๕๗

•ศนยประชาบด ๑๓๐๐

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

•ศนยบรการชวยเหลอเดกและสตรในภาวะวกฤต ๑๖๖๙

จากความรนแรง(ศนยพงไดกรมสขภาพจต

กระทรวงสาธารณสข)

เอกสารอางอง

105

แผนการเรยนรท ๔ เรองของเงาะ

•กองสงคมสงเคราะหสำนกสวสดการสงคม ๐-๒๒๔๗-๘๑๘๔

กรงเทพมหานคร (จนทร-ศกร๐๘.๓๐-๑๖.๓๐น.)

ปรกษาเรองเอชไอว/เอดส

•มลนธเขาถงเอดส ๐-๒๓๗๒-๒๒๒๒

(ทกวน๑๐.๐๐-๒๐.๐๐น.)

•ศนยวจยโรคเอดสสภากาชาดไทย ๑๖๖๓

(ถามปญหารกษาเอดส)

•สมาคมแนวรวมภาคธรกจไทยตานภยเอดส ๑๖๔๕

หมายเหต โทรศพทสายดวน๔หมายเลขสามารถโทรไดโดยไมเสยคาโทรศพท

(ดรายละเอยดหนวยงานใหบรการสขภาพและสงคมในภาคผนวกทายเลม)

ผทถอวามการศกษาทแทนน คอผทเรยนรวาจะสรางการเรยนรแกตน และสรางการเปลยนแปลงอยางไร

The only person who is educated is the one

who has learned how to learn and change. Carl Rogers

No Condom, No Sex

แผนการเรยนรท ๕

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

108

สาระสำคญ เพศสมพนธเปนเรองการยนยอมพรอมใจของคนสองคน การตดสนใจวาจะม

เพศสมพนธหรอไม และการมเพศสมพนธทปลอดภย เปนทงสทธและความ

รบผดชอบของแตละบคคลและตองเคารพความคดเหนความตองการของคดวย

จดประสงค ๑. บอกปจจยทจะชวยในการยนยนทางเลอกในการไมมเพศสมพนธ

๒. ระบอปสรรคในการใชถงยางอนามยของวยรน

อปกรณ และสอ ๑. เตรยมเขยนหวขอสำหรบกลมยอยลงบนกระดาษการดสำหรบ๔กลม

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๕ No Condom, No Sex

109

แผนการเรยนรท ๕ No Condom, No Sex

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรมนเปนการแลกเปลยนความคดเหนในเรองขอดขอเสย

และอปสรรคของการใชถงยางอนามย

๒. แบงกลมผเรยนเปน๔กลมเทาๆกนโดยคละหญงชายในแตละกลม

๓. มอบหมายใหแตละกลมชวยกนแสดงความคดเหนตามหวขอดงน

• กลมหญง๑ใหชวยกนคดถงเหตผลในกรณทเราเปนผหญงทตองการใชถงยาง

• กลมหญง๒ใหชวยกนคดถงเหตผลในกรณทเราเปนผหญงทไมตองการใชถงยาง

• กลมชาย๑ใหชวยกนคดถงเหตผลในกรณทเราเปนผชายทตองการใชถงยาง

• กลมชาย๒ใหชวยกนคดถงเหตผลในกรณทเราเปนผชายทไมตองการใชถงยาง

ใหเวลากลมยอย๕นาท

๔. เมอหมดเวลา อธบายวาจะมการแสดงบทบาทสมมต โดยแตละกลมจะสวมบทบาทเปนหญง

และชายตามบทบาททไดชวยกนคดเหตผลไวแลวใหกลมเตรยมเลอกตวแทน๑คนเพอแสดง

บทบาทสมมตในฉากทตองตอรองกนตามสถานการณสมมตดงน

“ทงคเปนแฟนทรกและคบหาดใจกนมาระยะหนงแลว ทงสองอยในสถานการณทเออตอการม

เพศสมพนธ ซงแตละฝายคดวาจะตดสนใจม หากการพดคยตอรองกบอกฝายในเรองการใช

ถงยางเปนไปตามทตงใจ”

๕. ผดำเนนกจกรรมขอใหคแรกคอ กลมชาย ๑ และกลมหญง ๒ สงตวแทนมาแสดงบทบาท

สมมตโดยใหเวลาไมเกน๑๐นาทและอก๒กลมใหสงเกตการณและใหขอคดเหนหลงการ

แสดงผดำเนนกจกรรมควรจดประเดนสำคญทแตละฝายใชในการตอรอง เพอประกอบการ

แลกเปลยนตอนทาย

๖. หลงจากทคแรกแสดงเสรจแลวผดำเนนกจกรรมชวนพดคยประมาณ๕นาทดงน

• ถามผแสดงทงสองฝายวารสกอยางไรกบการพดคยและผลทเกดขนความรสกทมตอคนรก

เปนอยางไร

• ถามอกสองกลมทสงเกตการณ วามขอสงเกตหรอขอคดเหนอยางไรบาง ตอสถานการณ

สมมตคแรก

• ถามความเหนจากกลมผแสดงเพมเตมอกกลมละ๑-๒คน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

110

คำถามชวนคด • การแสดงบทบาทสมมตทง๒กรณเหมอนหรอแตกตางจากสถานการณจรง

ของหนมสาวอยางไร

• ผลทตามมาจากการตอรองทไมประสบผลสำเรจในเรองการใชถงยางอนามย

คออะไรบาง

• จากบทบาทสมมต เหตผลใดทคดวาไดผลทสดในการยนยนวาจะไมม

เพศสมพนธหากไมใชถงยางอนามย

• การพดคยหรอตอรองแบบใดทอาจนำไปสการตองยอมมเพศสมพนธโดยไม

ใชถงยางอนามย

• ปจจยอะไรบางทสงผลตอการสอสารตอรองของหญง/ชาย

• อปสรรคสำคญในการสอสารเรองการใชถงยาง หรอการคนหาทางเลอก

ในการมเพศสมพนธทปลอดภยของครกคออะไรบาง

• หากตองการพดคยหรอตอรองเรองการใชถงยางกบแฟนหรอครกควรพดคย

เมอใด

๗. จากนน ใหคท ๒ ออกมาแสดงบทบาทสมมต คอ กลมชาย๒ และกลมหญง ๑ ใหเวลา

ไมเกน๑๐นาทและ๒กลมแรกทแสดงไปแลวใหสงเกตการณและใหขอคดเหนหลงการแสดง

๘. หลงการแสดงบทบาทสมมตผดำเนนกจกรรมชวนพดคยตามประเดนในขอ๖

๙. จากนนผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนวเคราะหโดยใชคำถามชวนคดดงน

111

แผนการเรยนรท ๕ No Condom, No Sex

๑๐.ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• การสอสารตอรองในเรองสมพนธภาพ รวมทงเพศสมพนธทปลอดภย มปจจยหลายอยางท

เขามาเกยวของ นอกจากเหตผลทแตละฝายใชในการพดคย อาท ความชดเจนในสงท

ตนเองเลอกและตงใจ เชน ถาไมใชถงยางจะไมมเพศสมพนธเดดขาด ความมนใจทจะ

สอสารหรอยนยนความตองการของตนเองพนฐานความสมพนธกบควาเปดใจรบฟงความ

คดเหนทแตกตางกนมากนอยเพยงใดหรอเปนความสมพนธทมเพยงฝายหนงฝายใดเปนคน

กำหนดหรอตดสนใจ อกฝายตองตามใจหรอคลอยตามโดยไมมขอยกเวน วธการสอสาร

ภาวะอารมณขณะทพดคยกน

• กรณทอาจทำใหผหญงหลายคนจำตองยอมมเพศสมพนธโดยไมปลอดภยหรอไมไดปองกน

เพราะความกลววาคจะทงไป หรอไปมคนอน หรอความไมมนใจหรอไมกลาทจะบอกหรอ

ยนยนความตองการของตนเองหรอไมกลาพดเรองถงยางอนามยหรอการคดวาถงยางเปน

เรองของผชายผหญงไมควรเปนคนเตรยมตวหรอเปนฝายพกเปนตน

• สำหรบผชาย การตดสนใจวาจะใชถงยางหรอไม อาจขนอยกบการประเมนคนทจะม

เพศสมพนธดวยวาสามารถมนใจในความปลอดภยไดเพยงใด เชนหากเปนการซอบรการ

ทางเพศ อาจจะใชถงยาง แตหากเปนแฟน หรอเพอน หรอคนคนเคย อาจรสกเชอใจ

ซงการประเมนแบบนทำใหมโอกาสเสยงตอการมการมเพศสมพนธทไมปลอดภยได

• การพดคยหรอตอรองถงทางเลอกในการมเพศสมพนธทปลอดภย รวมทงการใชถงยาง

อนามย ควรเปนการพดคยกนกอนทจะอยในสถานการณ เพอเปนการชวยประเมนความ

ความคดเหนอยางไรและจะทำใหเราสามารถคด ไตรตรองและเตรยมตวไดมากขน เพอ

ความปลอดภยของตวเราเอง

• การตอรองเพอการมเพศสมพนธทปลอดภย เปนการพดคยเพอหาทางเลอกทดทสดสำหรบ

ทงสองฝาย ไมใชการพยายามเอาชนะกนทงน ในเรองของสมพนธภาพทางเพศมปจจย

หลายอยางทเขามาเกยวของและสงผลตอการพดคยสอสารกน ทงดานอารมณ ความรสก

ความคาดหวงทมตอกนทศนะความเชอในเรองเพศของแตละฝาย

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

112

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม การเรยนรในแผนน เปนการสรางสถานการณจำลอง เพอสรางการเรยนรใหผเรยนไดตระหนก

ถงปจจยทสงผลตอการสอสารในเรองเพศกบค ผดำเนนกจกรรมจงควรกระตนใหผเรยนคดให

รอบดานถงโอกาสหรอสถานการณตางๆทอาจเกดขนและวธจดการหากตองอยในสถานการณทไม

พงประสงค

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • การมเพศสมพนธแบบรบผดชอบหมายถงอะไร

• เมอฝายใดฝายหนงปฏเสธการใชถงยางอนามยจะทำอยางไร

ใบอนญาต การเปน พอแม

แผนการเรยนรท ๖

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

114

สาระสำคญ ความรบผดชอบในการเลยงดเดกใหเตบโตอยางมคณภาพ เปนเรองสำคญและ

ตองการความพรอมของคนทตดสนใจเปนพอแม

จดประสงค ๑. ระบการเปลยนแปลงในชวตทวยรนหญงชายตองเผชญหากมลก

๒. บอกสงทหญงชายควรคำนงถงหากตองการมลก

อปกรณ และสอ ๑. แผนกจกรรม“ขอเสนอประกอบการพจารณาการเปนพอแม”

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๖ ใบอนญาตการเปนพอแม

115

แผนการเรยนรท ๖ ใบอนญาตการเปนพอแม

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวา กจกรรมนเปนการวเคราะหรวมกนวา การตดสนใจมลกหรอ

การเปนพอแมสงทจะตองคำนงถงมเรองอะไรบาง

๒. ถามผเรยนวา“การเปนพอแม”หมายถงอะไรมความสำคญอยางไร

๓. แจกแผนกจกรรมใหผเรยนแตละคนและอธบายวา สมมตวามการออกกฎหมายเพอควบคม

คณภาพของประชากร โดยจะมเกณฑในการพจารณาการเปนพอแม ในฐานะกรรมการในการ

เสนอรางเกณฑการพจารณา ผเรยนมสทธทจะเสนอความคดเหน ใหเวลาแตละคนตอบ

แบบสอบถาม๕-๑๐นาท

๔. จากนนผดำเนนกจกรรมอานคำถามทละขอและถามความคดเหนของผเรยนโดย

• ขอ๑-๓ถามวาใครเหนดวยหรอไมเหนดวยในการใช อาย,การศกษา, รายไดหรอสถานะ

ทางการเงน เปนเงอนไขในการพจารณาการเปนพอแม โดยใหยกมอ จากนนผดำเนน

กจกรรมขออาสาสมครจากแตละฝายใหความคดเหนสนบสนนฝายละ๓-๔คนในแตละขอ

• ขอ๔ถามความคดเหนของทกคนพรอมเหตผล โดยใหเสนอเฉพาะความคดเหนทไมซำ

กบเพอน

๕. ผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

116

คำถามชวนคด • รสกอยางไรหากมกฎหมายทกำหนดใหคนทตองการเปนพอแม ตองขอ

ใบอนญาตเพราะเหตใด

• จากการฟงขอคดเหนของทกคนในหองน คดวาสงสำคญสำหรบคนท

ตองการเปนพอแมควรคำนงถงคอเรองอะไร

• อะไรเปนสาเหตททำใหบางคนตองกลายเปนพอแม โดยไมไดตงใจหรอ

วางแผนลวงหนา

• การไมไดวางแผนสำหรบการมลกหรอการเปนพอแม อาจสงผลอยางไรได

บาง

• มทางเลอกอะไรบางสำหรบคนทตงครรภโดยไมพรอม

• หากวยรนคนหนงหรอคหนงตองทำหนาทพอแม ในขณะทยงเปนนกเรยน

ดวยนกเรยนคดวาคนๆนนหรอคนคนนตองเผชญกบเรองอะไรบาง

ฝายหญงหรอฝายชายทตองเผชญผลกระทบมากกวากนอยางไร

• คนเราสามารถเปนพอแมโดยไมตองมลกเองไดหรอไมอยางไร

๖. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• ความรบผดชอบในการเลยงดเดกๆ ใหเตบโตอยางมคณภาพ เปนเรองสำคญและตองการ

ความพรอมของคนทตดสนใจเปนพอแมในหลายๆ ดาน อาท ความพรอมดานสขภาพ

รางกายการตรวจสขภาพหญงชายกอนการตงครรภระหวางการตงครรภความพรอมดาน

จตใจทจะเผชญกบความเปลยนแปลงหลายอยางในวถชวต และการวางแผนเรองการดแล

และเลยงดลกทงดานเศรษฐกจและการตกลงบทบาทหนาทระหวางหญงชายเปนตน

• เปนไปไดทหญงชายอาจมความสมพนธทางเพศแตยงไมตองการมลก จงเปนเรองสำคญท

ทงหญงและชายควรมความรและพดคยกนในเรองวธการคมกำเนดหรอปองกนการ

ตงครรภ

117

แผนการเรยนรท ๖ ใบอนญาตการเปนพอแม

• ความสำคญของบทบาทการเปนพอแม คอ การใหความรก ดแล และเลยงดเดกๆ ให

เตบโตอยางมความสขและมคณภาพ โดยทอาจมไดหมายถงการตองมลกเอง หลายคน

เลอกทจะมชวตโสดหรอครกเพศเดยวกนอาจขอรบเดกมาอปการะเปนลกกได

• การตงครรภในขณะเรยนหนงสอ อาจมผลกระทบทตามมาหลายดาน และอาจสงผลกบ

เพศหญงมากกวาเพศชาย เพราะสงคมยงมทศนะและใหคณคาในเรองเพศของหญงชาย

ตางกน

• ผดำเนนกจกรรมควรใหขอมลเรองหนวยงานทรบปรกษาหรอชวยเหลอในกรณตงครรภ

ไมพรอม

๗. ใหเตรยมการบานสำหรบแผนท๗

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม กจกรรมนตองการกระตนใหผเรยนไดคดวเคราะหเรองการเปนพอแม ทเกยวโยงกบเรองการม

เพศสมพนธของวยรนและตองการใหผเรยนสามารถเสนอความคดเหนไดอยางเตมทโดยไมจำเปน

ตองเหนคลอยตามกน ดงนนผดำเนนกจกรรมจงควรระวงทาทและการแสดงทศนะในเชงตดสน

ผดถกตอเรองน สงสำคญคอการกระตนใหเหนมมมองทแตกตาง และทางเลอกทหลากหลายใน

วถชวตและการชวนใหเชอมโยงกบการนำไปปรบใชในวถชวตของผเรยนเอง

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • บอกแผนการของตนเองเรองการมชวตครอบครว

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

118

ใหจนตนาการวาหากมการผานรางกฎหมายทกำหนดใหคนทตองการเปนพอแม ตอง

ผานการพจารณากอนวามคณสมบตเหมาะสมหรอไม

คณไดรบเชญใหเปนหนงในคณะกรรมการทจะกำหนดคณสมบตและเงอนไขการเปน

พอแม โดยคณสามารถเสนอความคดเหนไดตามแบบฟอรมน

๑.ควรกำหนด“อาย” เปนเงอนไขประกอบการพจารณาการเปนพอแมหรอไม

เพราะเหตใดในกรณทคดวาควรกำหนดอายใหระบชวงอายพรอมเหตผล

๒.“การศกษา”ควรเปนคณสมบตหนงของการเปนพอแมหรอไมเพราะเหตใดถา

เหนดวยใหระบวาการศกษาดานใดบางทคนเปนพอแมควรม/ควรเรยนพรอม

เหตผล

๓. “รายไดหรอสถานะทางการเงน” ควรเปนหนงในคณสมบตประกอบการ

พจารณาการเปนพอแมหรอไม เพราะเหตใดถาเหนดวยใหระบวาควรมรายได

หรอฐานะการเงนอยางไร

๔.ใหระบคณสมบตทกษะความรหรอความสามารถอนๆทคนทจะเปนพอแม

ควรมพรอมเหตผล

แผนกจกรรม ขอเสนอประกอบการพจารณา “การเปนพอแม”

วฒนธรรมไทย กบเรองเพศ

แผนการเรยนรท ๗

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

120

สาระสำคญ วฒนธรรม คอแบบแผนในการดำเนนชวตทคนหมมากในสงคมถอปฏบตเปน

ธรรมเนยมสบมาอยางไรกตาม เมอสงคมเปลยนแปลงไปการดำเนนชวต และ

วถปฏบตกอาจเปลยนตามการดำเนนชวตของคนสวนใหญ แตระยะทกำลง

เปลยนผานกอาจจะเหนความขดแยงของวถปฏบต ทมกเปนทถกเถยงกนวาไม

เปนไปตามวฒนธรรมหรอธรรมเนยมปฏบตทเคยยดถอกนมาบทเรยนนตองการ

ใหผเรยนไดมโอกาสใครครวญถงความขดแยงของวถปฏบต โดยเฉพาะทเกยวกบ

เรองเพศ ใหผเรยนไดมองเหนและสามารถวเคราะหไดถงทมาทไปของความ

ขดแยง และสามารถมขอเสนอตอการปฏบตของตนทจะดำรงตนอยไดโดยเปน

สวนหนงของสงคมชมชน โดยไมแปลกแยกแตกยงดำรง “ตวตน”ของตนเอง

ไดอยางมความสข

จดประสงค ๑. วเคราะหวถหรอแบบแผนทางวฒนธรรมไทยทเกยวกบธรรมเนยมปฏบตเรอง

เพศ

๒. บอกคานยมเรองเพศทเปนอปสรรคตอการสงเสรมการเรยนรเพศศกษาใน

กลมเยาวชน

แผนการเรยนรท ๗ วฒนธรรมไทยกบเรองเพศ

121

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

อปกรณ และสอ ๑. ตวอยางบทความ เพลงรก วรรณกรรม นวนยาย เรองยอภาพยนตร

ตวละครในวรรณกรรมหรอภาพยนตร หรอบทกว ทมเนอหาเกยวกบเรอง

เพศ

๒. เอกสารอานประกอบ ปาฐกถานำ “เพศศกษา วฒนธรรม และคณธรรม-

เราจะบอกอะไรแกเยาวชน”โดยศ.ดร.นธเอยวศรวงศ

เวลา๒คาบเรยน การเตรยมการ สำหรบคาบท ๑ กอนถงคาบเรยนมอบหมายใหผเรยนจบคกนไปหาบทความเพลงรกวรรณกรรมตวละครใน

นวนยายหรอภาพยนตร บทกว หรอเรองยอภาพยนตร ทสะทอนวถชวต หรอวฒนธรรมในเรอง

เพศหรอสมพนธภาพระหวางหญงชายหรอความสมพนธของผใหญกบเยาวชนในการควบคมชวต

ทางเพศของเยาวชนทคตนเองเหนดวย๑ชนและไมเหนดวย๑ชน(เลอกตดตอนมาทอนสนๆ)

และเตรยมนำเสนอ โดยใหแตละคเขยนบทวเคราะหสนๆ ตอสอทเลอกมา วาสะทอนเรองเพศ

อยางไรรวมทงเหตผลทเหนดวยและไมเหนดวยในสอแตละชน

คาบท ๑ คานยมหรอฆานยม

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวา ตองการใหผเรยนแลกเปลยนการวเคราะหวฒนธรรมในเรอง

เพศทสะทอนอยในบทความ เพลงรกวรรณกรรมนวนยายบทกวทตนเองเลอกมา โดยให

บอกเหตผลของความพอใจหรอไมพอใจในวถหรอวฒนธรรมทสะทอนจากสอชนนนๆ

๒. ถามผเรยนวามใครเลอกสอประเภทใดมาบางเพอดประเภทของงานทผเรยนเลอกมานำเสนอ

๓. ขออาสาสมครทพรอมนำเสนอโดยใหเวลานำเสนอคละ๓นาท

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

122

๔. ผดำเนนกจกรรมจดใหคทเลอกสอทแตกตาง ออกมานำเสนอกอน เชน กลมทเลอกเพลง

ละครภาพยนตร บทกว นวนยาย ฯลฯ และอาจถามผเรยนวาตองการฟงการวเคราะหของ

เรองใดอก

๕. ใหเวลาในการนำเสนอ๒๕นาท(อาจนำเสนอไดไมครบทกค)

๖. จากนน ขอใหทกคสงการบานการเขยนบทวเคราะห และผดำเนนกจกรรมชวนคย โดยใช

คำถามดงน

คำถามชวนคด • ผเรยนคดอยางไร เมอไดยนสงทเพอนเลอกมานำเสนอ มสวนทเรา

เหนดวยไมเหนดวยอยางไร

• มความคดเรองเพศเรองใดบางจากเรองทเพอนๆ เลอกมานำเสนอแลวเรา

เหนวาสอดคลองกบวฒนธรรมในความเหนของผใหญแตไมเขากบความคด

ของเยาวชนสวนใหญในยคปจจบน

-คดวาความคดตอวถวฒนธรรมทแตกตางนนเกดจากอะไร

• การเลอกทำตามวถของคนสวนใหญในสงคม แมจะรสกขดแยง มผลด

ผลเสยอยางไร

• การเลอกทำตามความคดวถปฏบตทถกใจเราแตคนสวนใหญไมเหนดวย

และถอเปนเรองประหลาดมผลดผลเสยอยางไร

• ทสดแลว การเลอกยดถอปฏบต แบบแผนในการดำเนนชวต และความ

สมพนธในเรองเพศตองคำนงถงเรองใดบาง จงจะทำใหเกดความพอด

ทำใหตนเองและคนทเราหวงใยมความสข

123

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

๗. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• วฒนธรรมคอวถปฏบตทเปนแบบแผนแตอาจเปนคนละเรองกบ “การมคณธรรม” เพราะ

มกเกดการเขาใจผดวาเปนเรองเดยวกน เชน เชอวาการแตงกายทถกระเบยบแบบแผน

ตามวฒนธรรม คอการสงเสรมคณธรรม ทงๆ ทแบบแผนเหลานนอาจเปลยนแปลง

ตามกาลเวลาและสงแวดลอมได เชน การนยมอาหารจานดวน (อาท ขาวราดแกง)

แทนการรบประทานอาหารแบบครบสำรบตามแบบในอดต

• ถงทสดแลวเราพงใหความสำคญกบเรองของ “คณธรรม” จงจะเกดวถของการอยรวมกน

ทางสงคมอยางมความสข แมจะมแบบแผนยอยทางวฒนธรรมทตางกน และเมอพดถง

วฒนธรรมของการปฏบตตอกนระหวางเพศ หรอความสมพนธระหวางผใหญกบเยาวชน

หวใจสำคญคอตองยดถอใหปฏบตตอกนอยางม“คณธรรม”ใหเกยรตตอกนเอาใจเขามา

ใสใจเราไมทำรายหลอกลวงหรอปฏบตตอหนาดแตลบหลงทำรายหรอนนทาเปนตน

๘.ผดำเนนกจกรรมใหการบานเพอเตรยมสำหรบคาบตอไปซงเปนแผนการเรยนรเรองเพศจากสอ:

“จบผดโฆษณา”

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม ผดำเนนกจกรรมควรอานบทความเรอง “เพศศกษาวฒนธรรมและคณธรรม-เราจะบอกอะไร

แกเยาวชน”โดยศ.ดร.นธเอยวศรวงศ

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

• ดความลมลก และการใหเหตผลในการเหนดวยกบไมเหนดวยของบทความ/สอตางๆทผเรยน

เลอกมา

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

124

โดย ศ.ดร.นธเอยวศรวงศ

จาก การประชมเชงปฏบตการคณะทำงานและวทยากรหลก Master Trainers โครงการกาวยางอยางเขาใจ วนท ๑๑ มถนายน ๒๕๔๗

จากหวขอทตงไว ผมขอใหคำตอบทถามมาวาผมตอบไมได แตแคนนไมพอ เราตอง

พดใหแรงขนวา เราไมควรบอกอะไรแกเยาวชนตรงกนขาม เราควรจะทำอะไรในเรองน

เพราะเราไมตองการคำตอบสำเรจรป

เวลาพดถงเรองเพศกามารมณในวฒนธรรมไทยโบราณเราพดเหมอนเราสามารถชให

ดงายๆซงไมเปนความจรง เพราะเมอเรากลบไปด เราจะพบวาครอบครวกบกามารมณ

เปนเรองทแยกไมออก ไมไดหมายความวาคนโบราณไมมเพศสมพนธนอกการสมรส แต

กลบมเยอะมากขนแผนไดเสยกบเมยทกคนกอนจะยกยองเปนเมยทงนน

คำวา “การแตงงาน” ในวฒนธรรมไทยโบราณไมใชการทำพธรดนำสงข การแตงงาน

เปนเรองทเกดโดยไมมพธกรรม เชนหนตามกนไปลกพาตวรวมทงการทผหญงมชกเปน

เรองทเกดขนมากในสมยโบราณ และเมอสามรวามช กสามารถฟองเรยกคาเสยหายผาน

ศาลจากชายช และมทางเลอกวาจะเลกกบภรรยาหรอรบภรรยากลบมาดงนน แมแต

เพศสมพนธในการมชกยงสมพนธกบครอบครว

อ.ธาวตสขพานชเคยกลาวไววาผชายสมยกอนนอนกบผหญงคนไหนกถอวาคนนน

เปนเมยแลวไมเหมอนกบคนสมยนทมความคดตางไป

เอกสารอานประกอบ ปาฐกถานำ

“เพศศกษา วฒนธรรม และคณธรรม-เราจะบอกอะไรแกเยาวชน”

125

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

การพดวา ครอบครวแยกไมออกกบกามารมณ ยงหมายถงความสมพนธในกลม

เครอญาต ภาระทางเศรษฐกจของครอบครวผชายไทยสมยกอนแตงงานแลวจะเขาไปอย

บานผหญง นนแสดงวา กตองไปสรางทรพยสมบตขนใหม เพราะไมมมรดกเกาตดตว

ไปดวยจนกวาพอตาจะไววางใจและอดหนนใหไปบกเบกทนาใหม

ดงนนผชายทจะเอาผหญงเปนเมยยอมตองคดถงพอตาวามกำลงในการทำใหตนเองม

ทนาใหมไดหรอไม

การกดกนคนจนถอเปนของปกตธรรมดา ไมใชเรองแปลกเหมอนทเหนในละครถา

ใครมทดนมากและมลกชาย กยอมตองคำนงถงลกสะใภทเขามา เนองจากการแตงงาน

หมายถงมรดก ดงนน คนสมยกอนถงตองทำใหพวกคนจนกลายเปนผปอบ เพอใหลก

ตวเองไมไปของแวะดวย

ความสมพนธในกลมเครอญาต หรอกลมบารม จงเขามาเปนปจจยทางสงคมในการ

กำกบการเลอกคของคนคนโบราณไมอาจตดสนใจทจะนอนหรอไมนอนจากความตองการ

ของตวเองคนเดยวมแตคนรวยเทานนทสามารถมเมยนอยไดภาระทางเศรษฐกจจงเขามา

มความเกยวของทจะตองคำนงถงในการมค

ถาเชนนนเพศศกษาแบบโบราณคออะไร

ยอมไมใชกามารมณเพยงอยางเดยว เพราะเปนเพยงปจจยเดยวเทานนแตตองรวมถง

บทบาทของผชายในครอบครว ผหญงในครอบครว ซงบทบาทพวกนเปลยนแปลงไป

ตลอดเวลาเชนการสอนใหผหญงเกบหอมรอมรบทรพยทเปนเงนหรอแลกเปนเงนได

ทำไมตองสอน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

126

เพราะในสงคมโบราณทรพยทเปนเงนนนผหญงเปนคนเกบ ผชายทำหนาทออกไป

สรางเกยรตยศนอกบาน ผชายไทยไดเงนมาเทาไหร กใหเมยหมด และขอเงนเมยใชไป

เรอยๆผหญงจงเปนฝายดแลทรพยสน(และอาจเปนเหตผลททำใหผชายไทยใชเงนไมเปน)

การทเดกผหญงตองออกไปทำงานในนาถอเปนสวนหนงของเพศศกษา เพราะชาวนา

ยอมตองทำนาใหเปนดงนนเราจงควรมองเพศศกษาในความหมายทกวางกวากามารมณ

กามารมณบนโลกนไมไดเกดขนลอยๆนอกจากในหนงโป มนมเงอนไขทางเศรษฐกจ

สงคมทแวดลอมกามารมณตลอดเวลาการสอนเพศศกษาทนกถงแตกามารมณจงเปนการ

บดเบอนความจรง การพดถงแตความปลอดภย อายทจะมจงยงไมพอทจะใชเปนเงอนไข

สอนเดกถงเรองนควรสอนเงอนไขทรอบดานมากกวานไมเนนเพยงแตดานรางกายเทานน

คนทจะเรยนเรองเพศศกษาจำเปนตองเขาใจเงอนไขทางวฒนธรรมไปพรอมๆ กน

การทผมใชคำวา วฒนธรรมไทยโบราณ อาจฟงดไมคนห เพราะปจจบน เราสราง

คำใหมๆ ขนมาซงไมเคยเกดในสงคมโบราณเชนคตเรองการรกนวลสงวนตวซงเพงเกด

ขนในเขตรอบกรงเทพฯ เมอตนรตนโกสนทรมานเอง ในวรรณกรรมสมยปลายอยธยา เชน

กฤษณาสอนนองนนสอนเรองการเปนเมยทดแตไมเคยสอนเรองรกนวลสงวนตวแตหลง

จากทความแตกตางทางเศรษฐกจมมากขนคนในสงคมจงจำเปนตองสอนตองสรางเงอนไข

ใหมๆขน

ลองกลบมาดเรองความเปลยนแปลงในปจจบนเรามกใชคำวาอทธพลทางตะวนตก

คำๆ นไมชวยใหเราเขาใจความเปลยนแปลงทเกดขนในสงคมไทยแตอยางใด ความ

เปลยนแปลงทเกดขนและเหนไดชดคอความเปนปจเจกซงมมากกวาสมยโบราณ เชน ใน

กฎหมายตราสามดวง มการลงโทษใหเอามะพราวหาวยดปากผทเรยกชอเดมของผทม

ตำแหนงหนาทการงานใหม เปนตน นสะทอนใหเหนวาสำนกคนสมยกอนในเรองปจเจก

ของตนเองไมหนกแนนมากเทาทกวนน

127

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

การปลกฝงเรองความเปนปจเจกจงลดทอนความสมพนธระหวางบคคลทแวดลอมใน

ครอบครว ใหกลายเปนเรองของคนสองคนทไมตองคดถงเรองใดๆ ไมวาจะเปนทนาพอ

แม ฐานะปรากฏการณนมใหเหนมากขนความสำคญของความรสกของบคคลกลายมา

เปนสงทอยเหนอความสมพนธของคนอนๆ เชน ในนวนยายยคแรกๆซงพระเอกเปนคน

ขบรถแลวมาหลงรกนางเอกทมฐานะสงกวา แตกไมใชอปสรรคสำคญอกตอไปซงเปนการ

เรมใหความสำคญกบปจเจกสะทอนใหเหนวาความรกไดกลายเปนสญลกษณของสงคม

แบบใหม

ครอบครวคนปจจบนกลายเปนครอบครวเดยวแยกบานอยตางหากจากพอแมปยาซง

สงเสรมความเปนปจเจกของคนสองคนใหเปนอสระจากความสมพนธเครอญาต อทธพล

ของชมชนแมแตในชนบทเอง กเปลยนไป เพราะคนทไมมทนาเปนของตนเองมมากขน

เกดความหลากหลายทางอาชพมากขน ความเปลยนแปลงนเกดอยางรวดเรวจนคนตาม

ไมทน ฐานทางเศรษฐกจทสำคญของครอบครวจากทเคยใหผหญงทเปนเมยทำหนาทเกบ

ทรพยสนนนจงเปลยนมาเปนวามเงนฝากในธนาคารมากหรอนอย

นอกจากนน ยงเกดความเปลยนแปลงดานเพศสภาพขนมาวาความเปนหญง เปน

ชาย ไมไดเกดจากสภาวะธรรมชาตเพยงอยางเดยวแลวหากเกดจากเงอนไขแวดลอมทาง

สงคมดวย

คนสองคนทตดสนใจอยรวมกนแตงงานกนแตกไมไดเปนคนเดยวกนอยางแทจรงตาง

กมอาชพมเงนของตนเองการจะทำใหครอบครวอยรอดจงขนอยกบคนสองคนเทานนจง

เกดอดมคตใหมโลกทรรศนใหมเขามาเปลยนความคดของคนเชนเรองปจเจกดงทกลาวมา

เมอเปนเชนน วฒนธรรมเรองเพศทเราเคยถอกนมาจงไมสามารถนำกลบมาใชเปน

มาตรฐานวดได สงคมไทยขาดศลธรรมคณธรรมทเหมาะสมกบสภาพสงคมในปจจบน

แมหลกศาสนธรรมเชนเรองนพพานจะยงคงเปนสากลอยแตกทำไดไมงายอกแลว

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

128

เราพยายามยดเยยดกฎเกณฑทเคยใชกบคนโดยไมคดจะปรบเปลยนประยกตเลย

กามารมณทแยกออกจากครอบครวในปจจบนจงไมสามารถใชกฎเกณฑเดมๆ ได เชน

เรองพรหมจรรยผหญง เราจะอธบายอยางไรหากมองในสายตาของปจเจกกคอเรองเดยว

กบการทำแทงเพราะสทธเสรภาพของผหญงอยเหนอรางกายของตวเธอ

นาแปลกทวฒนธรรมปจจบนใหสทธกบผหญงมากขน แตเราไม เคยพดเรอง

พรหมจรรยผชายเลย ผชายไทยถอวานอนกบผหญงคนไหนกได แตคนทมาเปนเมยตอง

เปนพรหมจรรย (ซงขดแยงกนมากเพราะจะเหลอผหญงแบบนนไดอยางไร) กลายเปนการ

หนาไหวหลงหลอกเราสอนในสงทเราไมเชอแลวคดหรอวาเดกจะเชอ

ระบบการลงโทษของสงคมเชน เรองผ หมดไปทำใหเราตองสรางวนยแกคนทเปน

ปจเจก วนยในสงคมไทย เรามกนกถงกฎขอบงคบทมาจากภายนอก ไมใชสงทเกดขนใน

ตวเองทงทในความเปนจรงมนเปนเรองตรงกนขาม ซงเกดมาตงแตสมย ร.๕นบแตเขา

เรยนวนแรกจนถงมหาวทยาลยปหนงเรากยงคดเองไมเปนตองมรนพมาบงคบกำหนดซง

วนยในเรองเพศตองเกดจากคดไดเองเทานน

ปญหาในตอนนของสงคมไทยคอเราลอกของเกากไมไดลอกฝรงกไมได

เราทกคนไมมคำตอบตายตวเราจงไมควรจะบอกอะไรแกเยาวชนแตเราตองมาคดวา

อะไรคอมาตรฐานทางเพศของสองโลกในปจจบน

มเรองสเรองทสำคญตองคำนงหรอเปนเปาหมายคอ

หนงมาตรฐานทมความรบผดชอบตอตนเองกบคนอน

สองมาตรฐานทมความรบผดชอบตอสงคม

ทงสองอยางทำใหเราตองรจกตนเองใหดรจกคนอนใหดและของสงคมใหดดวย

129

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

สาม คนตองมความคดวพากษ ไตรตรองถงเรองถกผด ดชว โดยสำนกถงความ

เปลยนแปลงทเกดขนในสงคมเสมอ ถาไมคดถงเรองถกผดดชวดวยตนเองกจะไมเขาใจ

มาตรฐานสงคม

สความเปลยนแปลงเปนสงทเกดขนตลอดเวลา ถงเราไมชอบความเปลยนแปลง แต

เราตองเขาใจวาคนอนคดอยางไร

นอกจากนนผมอยากเสรมวาเราตองรจกศาสนธรรมในเชงวพากษ ไมใชเปนการเชอ

อยางยดเยยดยกตวอยาง เวลาพระสอนเรองอยาเอาของทเขาไมไดใหนนพระอาจคดถง

แคกลวยหวเดยวแตปจจบนมการโกงกนเปนรอยลานการซอหนการอยากรวยมากกวา

ปกตนน การทำใหตวเองรวยโดยทคนอนมเงนนอยลงถอเปนการขโมยหรอไม เราควรตง

คำถามเรองนกนสกนด

กาเมสมจฉาซงสอนใหไมประพฤตผดในกามนนโบราณสอนวาหามลวงละเมดผหญง

ประมาณ๒๐ ประเภทนน แลวการทผชายเทยวโสเภณถอเปนการทำผดศลหรอไม ท

เปลยนจากการขมขนโดยใชกำลงมาเปนใชเงนแทน

โลกปจจบนไมเหมอนเมอกอน แลวการสนบสนนใหไปทำสงครามนนถอเปนการฆา

สตวตดชวตหรอไม

เราจงควรสอนใหเดกคดอยางสมพนธกบปรากฏการณของสงคม

เราไมควรมคำตอบเดยวในการสรางมาตรฐานทางศลธรรมทางเพศ ไมควรใหคำตอบ

สำเรจรปแตควรดงเงอนไขตางๆเขามาเกยวโยงเพอใหเดกคดไดเอง

เชนการทเดกมเพศสมพนธกนในวยเรยน เราไมควรใชวธหาม แตควรทำใหเดกมอง

ถงสงทจะเกดขนอยางถถวนวาจะกอผลกระทบกบใครบาง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

130

การขายบรการทางเพศผดหรอถก ผมไมร แตเราควรจะทำใหเดกรวามเงอนไขอะไร

บางททำใหคนมาขายบรการทางเพศและเงอนไขนนหลกเลยงไดหรอไม

การสอนเรองเพศศกษาจงไมใชการสอนเรองกามารมณ แตเปนการสอนเรอง

พฤตกรรมทกอยางในสงคมซงตองมองใหรอบดานวาไมใชเพยงเรองทางกายลวนๆ

ผมขอจบเพยงเทาน

131

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

คาบท ๒ เรยนรเรองเพศจากสอ: “จบผดโฆษณา”

การเตรยมการกอนคาบเรยน ใหผเรยนแบงกลม๕คนใหเลอกโฆษณาทมการใชเรองเพศอาทความงามความหลอเหลา

รปลกษณ เรอนราง การจบกน อารมณรก การเปนทปรารถนา ความโรแมนตก ในการโฆษณา

สนคาโดยใหแตละกลมเลอกมา๑ชนอาจเปนสปอตโฆษณาทางโทรทศนหรอโฆษณาในสงพมพ

กได

ใหแตละกลมเขยนวเคราะหวา “ความลวง” ทปรากฏอยในโฆษณาชนนนๆ คออะไร ม

“ความไมสอดคลองกบความจรง”หรอม“ความเปนไปไมได”อยางไรบาง

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวา เราตางไดรบอทธพลความคดเรองเพศจากการปฏสมพนธของ

คนในสงคม เมอมการพฒนาดานธรกจการตลาด การแขงขนทางการคา ผขายผลตภณฑ

ตางๆตางอาศยการโฆษณาเพอใหคนสนใจสนคาหรอบรการของตนเอง เรองเพศมกจะสราง

ความสนใจแกคนไดทกเพศทกวย ผผลตโฆษณาจงมกจะนยมใชเรองเพศ ความงาม ความ

หลอเหลา รปลกษณ เรอนราง การจบกน อารมณรก การเปนทปราถนามาเปนแรงจงใหใช

สนคา การโฆษณาจงมกจะมความ “เหนอจรง” ในการเสนอเรองราว เพราะตองการจงใจ

ชวนเชอเราจงตองสรางความสามารถในการแยกแยะ“ความจรง”และ“ความลวง”ของสงท

ถกนำเสนอ

๒. ใหผเรยนนำการบานทเตรยมมานำเสนอ โดยการเลาเรองของโฆษณาโทรทศน (ถาเปนโฆษณา

ททกคนคนเคยกไมตองเลาเรองยอ เพอประหยดเวลา) หรอแสดงภาพหากเปนภาพโฆษณาท

ตดมาจากนตยสาร/หนงสอพมพแลวใหเสนอประเดนตามทเตรยมมา

๓. เมอทกกลมนำเสนอแลวผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

132

คำถามชวนคด • เหตใดการโฆษณาจงมการนำเสนอเชนนน

• สงทปรากฏในโฆษณาสอดคลองกบ “วฒนธรรมไทย” หรอแบบแผนใน

เรองเพศทคนสวนใหญคาดหวงใหเยาวชนปฏบตหรอไมอยางไร

• เราคดวาผชมสวนใหญสามารถแยกแยะไดหรอไมวามความลวงอยเพยงใด

• มตวอยางโฆษณาใดอกบางทผเรยนเหนวาหากไมเทาทนอาจสงผลกระทบ

ตอเรา

• ขอคดสำหรบผบรโภคสอตอโฆษณาเหลานควรเปนอยางไร

๔. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• เราอาจจะควบคมการโฆษณาไดยาก ทสำคญเราตองสรางภมตานทานใหตวเราวา การ

โฆษณามวตถประสงคหลกในการดงดดความสนใจเพอจะไดนำความสนใจนนไปเกยวพน

กบสนคา/บรการทผโฆษณาตองการจะขาย เมอเราถกแวดลอมดวยสอเหลาน เราจงตอง

เสพอยางระมดระวงวาไมมอะไรทเชอไดเชนนน๑๐๐%เชนถาใชผลตภณฑนนกจะเปนท

นาปรารถนาดงเชนโฆษณาหรอวถปฏบตในการแสดงออกเรองเพศเชนทปรากฏในโฆษณา

กอาจจะไมเปนทยอมรบเมอนำมาใชในชวตประจำวนเพราะตองคำนงถงกาลเทศะเปนตน

• การจะเชอถอเพยงใด จงตองหมนตรวจสอบความคดของตนเองวา เราถกจงใจไดงาย

คลอยตามไดงาย เพราะตองการมภาพลกษณหรอตองการเปนทปรารถนาดงในโฆษณาใช

หรอไม และพงตระหนกวาสงทปรากฏในโฆษณา มกเปนการเสนอขอมลดานเดยว เพราะ

ตองการจงใจใหบรโภคหรอซอผลตภณฑนนๆ เราจงตองหาขอมลและเรยนรขอเทจจรงใน

เรองนนๆจากแหลงอนๆดวย

133

แผนการเรยนรท ๗ วฒ

นธรรมไทยกบเรองเพศ

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม ผดำเนนกจกรรมอาจเตรยมสออนๆทเหนประเดนชดเจนหรอเปนทกลาวถงในชวงนนๆ เพอ

นำมาชประเดนเรองเพศทปรากฏใหผเรยนไดแลกเปลยนเรยนรเพมเตม

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

• ดความลมลกและการใหเหตผลในการเหนดวยกบไมเหนดวยของบทความทผเรยนเลอกมา

คำถามทายบท • อธบายขอดและขอเสยจากการดโฆษณา ละคร สอตางๆ ในแงมมทเกยวของกบเรองเพศ

คานยม

ทานไมอาจสอนอะไรใครได

ทานทำไดเพยงชวยใหเขาคนพบ จากภายในตวเขาเอง

กาลเลโอ

You cannot teach a man anything; you can only help him find it

within himself. Galielo Galilei

เรองของ รนรน

แผนการเรยนรท ๘

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

136

สาระสำคญ เยาวชนทกคนตองไดรบขอมลทจำเปนอยางรอบดานและเขาถงบรการตางๆทสงเสรมความเขาใจเรองเพศและการปองกนการตงครรภเมอไมพรอม โรคตดตอ

ทางเพศสมพนธและความรนแรงทางเพศเพอการมสขภาพทางเพศทด

จดประสงค ๑. ระบขอมล บรการ และทกษะทวยรนควรม เพอสามารถดแลและปองกน

ตวเองจากผลทไมพงประสงคจากเพศสมพนธ

๒. ระบอปสรรคสำคญตอสขภาวะทางเพศของวยรน

อปกรณ และสอ ๑. แผนกจกรรม“เรองของรนรน”

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

แผนการเรยนรท ๘ เรองของรนรน

137

แผนการเรยนรท ๘ เรองของรนรน

แผนการเรยนรท ๘

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคของกจกรรมวนนวาเปนการวเคราะหปจจยทสงผลตอสขภาวะทางเพศของ

วยรน

๒. ถามผเรยนวา “สขภาวะทางเพศ” หมายถงอะไร ผดำเนนกจกรรมบนทกคำตอบ และสรป

ความหมายรวมกนโดยผดำเนนกจกรรมเพมเตมใหสมบรณดงน

สขภาวะทางเพศหมายถง ภาวะทเปนสขในการดำเนนชวตทางเพศ ซงหมาย

รวมถงการทคนๆหนงเขาใจวาเรองเพศเปนสวนหนงของชวต เขาใจพฒนาการทาง

เพศทงทางรางกาย จตใจ สงคมและจตวญญาณมสมพนธภาพทดกบคนรอบขาง

สามารถเลอกใชชวตตามการใหคณคาของตนเองมความรบผดชอบตอการกระทำใน

สงทตนเองเลอก/ตดสนใจรจกวธดแลปองกนสขภาพทางเพศสามารถจดการผลทไม

พงประสงคในชวตตลอดจนเขาถงแหลงบรการสขภาพทปลอดภยได

๓. แจกเรอง “ชวตของรนรน” ใหทกคน ใหเวลาอาน๕นาท ถามความเหนของผเรยนวาอาน

เรองของรนรนแลว“รสกอยางไรกบชวตของรน”บาง

๔. แบงผเรยนเปนกลมยอยกลมละไมเกน๗คนและใหพดคยแลกเปลยนกนในประเดนตอไปน

• “รน”เปนเยาวชนทมสขภาวะทางเพศหรอไมอยางไรเพราะอะไร

• พฤตกรรมใดของรนทแสดงถงการมสขภาวะทางเพศของรน

• พฤตกรรมใดของรนทเปนพฤตกรรมเสยงตอสขภาพทางเพศ

• ใครทเกยวของและมผลตอวถชวตและสขภาพทางเพศของรนบางอยางไร

๕. ใหเวลาอภปรายในกลมยอย๑๕นาทและสงตวแทนนำเสนอกลมละ๓นาทในการนำเสนอ

หลงจากกลมแรกนำเสนอแลวใหกลมหลงใชวธเพมเตมประเดนทแตกตาง

๖. เมอทกกลมนำเสนอผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

138

คำถามชวนคด • หากเปลยนเรองได เรองทไมอยากใหเกดขนกบ “รน” คอเรองอะไร

เพราะอะไรและจะตองทำอยางไรเพอไมใหเกดเรองเชนนน

• หากตองการใหจดบรการทงขอมล อปกรณการปองกนการใหคำปรกษา

เพอใหวยรนสนใจและเขาถงงายควรจดบรการแบบใด

• หากไมตองการใหเรองแบบรนเกดขน หญงและชายควรไดเรยนรในเรอง

อะไรบางควรไดเรยนรเหมอนหรอตางกนอยางไร

• อปสรรคสำคญตอการเรยนรเรองเพศทรอบดานของวยรนคออะไร

๗. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• การขาดโอกาสในการเรยนรเรองเพศทถกตอง ขาดโอกาสในการไดรบขอมลและบรการ

สขภาพทางเพศทมคณภาพและตรงกบความตองการ อาจทำใหวยรนตองเผชญกบปญหา

สขภาพทางเพศและการตดสนใจเลอกวถชวตทางเพศของวยรน

• อปสรรคสำคญของการมสขภาพทางเพศทดของวยรนคอทศนคตและคานยมเรองเพศใน

สงคม เชนความเชอทวา “เรองเพศเปนเรองธรรมดาของผชายแตเปนเรองเสยหายสำหรบ

ผหญง” สงผลใหโอกาสการเรยนรเรองเพศของหญงชายตางกน ในขณะททศนคตนให

เสรภาพเรองเพศกบผชายมากกวาผหญง ผชายจะสามารถแสวงหาขอมลความรเรองเพศ

ตามทตนเองสนใจไดอยางอสระมากกวา แตผหญงถกทำใหเหนวาการสนใจเรองเพศเปน

เรองนาอายไมเหมาะสม

• หากมปญหาหรอขอสงสยทเกยวกบเรองสขภาพทางเพศ วยรนควรปรกษาหนวยงานท

ทำงานดานนหรอปรกษาผใหญทไววางใจ

139

แผนการเรยนรท ๘ เรองของรนรน

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม ผดำเนนกจกรรมควรเตรยมขอมลเรองแหลงบรการสขภาพและแหลงเรยนรเรองเพศ

เพอเสนอแนะใหกบผเรยนทสนใจหาขอมลเพมเตม

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • นกเรยนสามารถมบทบาทในการสงเสรมสขภาวะทางเพศใหกบเพอนๆไดอยางไรบาง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

140

สดใสราเรงมนใจตรงไปตรงมาเปนตวของตวเองทงหมดนคอบคลกอนโดดเดนท

สงเกตไดตงแตแรกเจอกบ“รน”แตชวตของรนมรายละเอยดมากเกนกวาทตามองเหน

รนหญงสาววย๒๓ป จบการศกษาระดบปรญญาตร มความสนใจดานดนตรและ

การแสดงเวลานรนตงเปาหมายชวตตวเองไววาจะไปเรยนตอดานดนตรทประเทศญปน

กระแสวฒนธรรมแนวญปนเปนเรองทรนสนใจมาแตไหนแตไร รนเลาดวยนำเสยง

สดใสวา เธอเปนคนแรกๆทเอาแฟชนญปนเขาไปในโรงเรยนสมยมธยมฯทงเรองเครอง

แตงกายดนตร IDOL ในดวงใจจนปจจบนแฟนคนทกำลงคบหากนกเปนลกครงไทย-

ญปน

แตคงยากทจะใหรสนยมของรนตรงกบรสนยมของแม แมของรนอาจจะไมนยมแนว

ตะวนออกจาครงหนงสมยรนเดกกวาน แมเคยถามวาอยากไปเรยนภาคฤดรอนทไหน รน

บอกแมวาอยากไปญปน ซงแมไมพดอะไร จดแจงธระการเดนทางใหเรยบรอยสงเธอขน

เครองบนไปปลายทางท…สหรฐอเมรกา

แมของรนเปนคนขบงคบมาแตไหนแตไร ยงรนเปนลกสาวคนสดทอง (จากพนองสคน

ญ-ช-ช-ญ) รนเลยตกอยในอาณตของแมมาแตเดก แมของรนมกใหรนไปทำกจกรรมตางๆ

โดยไมสนใจถงความสมครใจของรนเชนจบไปแขงประกวดรองเพลงใหเรยนเปยโน

ผลจากการบงคบนำไปสการแหกคอกรนเรมดอกบแมและทำในสงทตรงกนขามกบ

ทแมตองการเชนแมใหเรยนเปยโนแตรนไปเลอกเรยนตกลองแทน!

แผนกจกรรม เรองของรนรน (Run Run’s Story)

141

แผนการเรยนรท ๘ เรองของรนรน

ตอนน อกบทบาทหนงของรนคอ เปนคณแมลกหนง ลกของรนอายราว๕ขวบ เธอ

ตงทองลกคนนตอนอาย๑๘ปหรอสมยเรยนมหาวทยาลยปท๑

และลกคนนเปนทองทสองหลงจากเธอไปทำแทงมาเมอสองเดอนกอนหนา

“รนเปนคนทมเพอนผชายเยอะ จนเพอนสวนใหญเขาใจวา รนนาจะ “เสรจ” ไปแลว

ตงแตม.๒-ม.๓แตจรงๆทกคนทคบกเปนเพอนกนทงนน”รนเลาใหเราฟงกวาเธอจะ

มแฟนคนแรกกประมาณม.๖-ป๑

แฟนคนแรกนเองกคอพอของลกทงทองแรกททำแทงไปและทองทสองซงเวลานอาย

ราว๕ขวบเปนดงแกวตาดวงใจของรน

รนคบหากบแฟนคนน รกเขามากแมเวลานจะเลกลากนไปแลวกยงรกอย ครงหนงท

รนกบแฟนมเซกสกนแลวแฟนไมไดใสถงยาง สวนเธอเองกหายาคมฉกเฉนไมทนทองแรก

จงกำเนดขน

สำหรบรนแลวการไดมลกกบผชายทเธอรกถอเปนเรองดรนยำวา“การตงทองไมเปน

อปสรรคตอการเรยน”แตสงทเธอเจอกลบเปนอปสรรคตอการตงทอง

ตอนรนตงทองครงแรกครอบครวของแฟนไมตองการใหรนเกบเดกเอาไว รนถกบบ

บงคบใหไปทำแทง เธอถกใชกำลงเขาทำรายเมอถกเถยงเรองนกบครอบครวของแฟน

ภาวะทงหลายกดดนใหเธอตองไปเอาเดกออก

ในชวงเดยวกนของชวต รนกำลงจะเปนเชยรลดเดอร ซงเปนงานทเธอวางแผนใหกบ

ตวเองวาอยากจะทำในชวงหนงของชวต และในชวงเวลาทตงทองนนเปนจงหวะทเหมาะสม

สำหรบการเรมตนงานเชยรลดเดอร แตหากตองกระโดดโลดเตน จะกระทบถงชวตเลกๆ

ในครรภ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

142

เมอหนทางตางบบคนเขามาเธอจงไปทำแทง

แฟนของรนพารนไปทำแทงทคลนกแหงหนงยานถนนเพชรบร รนเลาวา การทำแทง

ครงนนเปนความรสกทแยมาก และในชวตนจะไมขอทำแทงอก เธอรสกไมดกบสถานท

แหงนนรนสลบไปดวยฤทธยาเมอเธอตนมาชวตเลกๆทกำลงจะกอกำเนดกจากไป

รนตกอยในความเศราเปนเวลานานจวบจน๒เดอนถดมารนตงทองอกครงกบแฟน

คนเดม ชวตใหมทำใหรนมความหวงขนมาบาง เธอตดสนใจอยางแนวแนวา จะประคบ

ประคองและทะนถนอมชวตนไว และวางแผนใหกบตวเองวา จะดรอปเรยนไปหนงป เมอ

คลอดลกแลวคอยกลบมาเรยนตอ

แตครงน แมของรนรบไมได แมตองการใหรนเอาเดกออก เมอรนปฏเสธแมใหพชาย

มาตบตทำรายหวงใหรนไปเอาเดกออกรนตองหนออกจากบานเพอรกษาลกเอาไว

เมอคลอดลกแลวรนกลบไปเรยนตอจนจบสวนแมของรนทแมแรกๆจะไมชอบใจกบ

เรองน และแทบจะตดแมตดลกไป กเรมใจออนเมอเหนหลานชายนาเอนด แมชวตค

ระหวางรนกบแฟนมอนตองเลกลาแตเมอถามวายงรกเขาไหมเธอตอบอยางไมตองคดวา

เธอยงรกและดใจทไดมลกกบเขา

ความเจาเสนหของรน ทำใหหลงจากนนมคนเขามาในชวตมากมาย แตรนบอกวา

การมลกทำใหเธอมชวตท“นง”มากขนการทเธอไดเลยงดใหนมคอยเอาใจใสไปรบไป

สงลก นบเปนชวงเวลาทดของชวต เพราะลกเปนเหตผลใหรนมกำลงใจและวางแผนใน

อนาคตทเวลาทำอะไรจะคดถงลกเปนอนดบแรก

เวลานรนคบอยกบหนมนอยลกครงไทย-ญปน แตเมอถามถงเรองน นำเสยงของรน

เศราลงเลกนอย เพราะเธอเลาวา ความรกระหวางเธอกบแฟนคงเปนไปไดยาก เพราะ

ครอบครวของแฟนมอคตกบคนไทยและตองการใหเขาแตงงานกบคนญปนเทานน

143

แผนการเรยนรท ๘ เรองของรนรน

ขณะเดยวกนกมขาวไมสดเกยวกบรางกายของเธอเมอคณหมอบอกวารนอาจมเวลา

สำหรบตงครรภไดในเวลาอกเพยงไมกป เพราะคณหมอตรวจพบวา รนมเนอรายบรเวณ

มดลกหรอเปนมะเรงระยะเรมแรก

รนบอกวา เธออยากมลกกบแฟนหนมคนน เพราะอนาคตอาจมลกไมไดอกอกอยาง

คอ เธอคดวา แมความรกครงนจะไมสมหวง แตการไดเปนแมของลกทมาจากคนทเธอรก

กเปนความสขเหนอสงอนใดเปนชวตใหมทจะเตบโตไปเคยงขางเธอ

การศกษา คอสงทเหลออย

หลงจากเราลมทกอยางทเรยนมาจากโรงเรยน “Education is what remains

after one has forgotten everything one learned in school.”

Albert Einstein

ทเลน ทจรง

แผนการเรยนรท ๙

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

146

สาระสำคญ การใชความรนแรงทางเพศและการลวงละเมดทางเพศเปนปญหาทปรากฏชดเจนในสงคมไทยมหลายรปแบบและอาจเกดขนกบทกเพศ ทกวย บอยครงกเกดใน

การดำเนนชวตประจำวนคนในสงคมกอาจจะไมเทาทน รวมทงหลายกรณกมได

บญญตไวในกฎหมายดงนนการรเทาทนการใชความรนแรงรจกแหลงชวยเหลอ

หากเผชญปญหา และการมสวนรวมในการยตความรนแรงทกรปแบบเปนสงท

เยาวชนสามารถทำได

จดประสงค ๑. บอกบอกไดวาพฤตกรรมแบบใดเปนการใชความรนแรง/การลวงละเมดทาง

เพศ

๒. บอกแนวทางการจดการหากตองเผชญปญหาความรนแรง/การลวงละเมด

ทางเพศ

๓. บอกสงทตวเองทำได เพอไมเปนสวนหนงของการใชความรนแรง/การลวง

ละเมดทางเพศกบคนอน

ทเลน ทจรง

แผนการเรยนรท ๙

147

แผนการเรยนรท ๙ ทเลน ทจรง

อปกรณ และสอ ๑. แผนกจกรรมตดเปนขอๆจำนวน๔-๖ชด

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ผดำเนนกจกรรมชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรมนเปนการเรยนรเรองพฤตกรรมการ

ลวงละเมดทางเพศและพฤตกรรมแบบใดทถอเปนการใชความรนแรงทางเพศ

๒. แบงกลมผเรยนเปนกลมๆละ๖-๘คนแจกขอความทเตรยมไวใหกบทกกลมและใหในกลม

ไดพดคยแลกเปลยนกนตามประเดนดงน

• การกระทำทไดในแตละขอถอเปนการใชความรนแรง หรอการลวงละเมดทางเพศหรอไม

อยางไรและใหใสเครองหมายทคดวาอยในขอดงกลาวลงในชองตาราง

ลำดบขอ ความรนแรง ลวงละเมด ไมแนใจ ไมใชทง๒กรณ ทางเพศ ทางเพศ

• เกณฑทกลมใชในการพจารณาวาลวงละเมดทางเพศหรอเปนความรนแรงทางเพศหรอไม

คออะไร

• ในกรณทกลมคดวาไมแนใจ/หรอไมใชทงความรนแรงทางเพศ/ลวงละเมดทางเพศ

พจารณาจากอะไร

๓. ใหเวลาแลกเปลยนในกลมยอย๑๕นาท จากนนผดำเนนกจกรรมถามใหตวแทนแตละกลม

นำเสนอ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

148

คำถามชวนคด • คดวาเปนเพราะเหตใดจงเกดการใชความรนแรงทางเพศ/หรอลวงละเมด

ทางเพศ

• คดวาคนทถกลวงละเมดทางเพศหรอใชความรนแรงทางเพศรสกอยางไร

• หลงจากพดคยในกลมยอยแลวความเขาใจในเรองการใชความรนแรงทางเพศ

หรอลวงละเมดทางเพศแตกตางไปจากเดมทเคยเขาใจหรอไมอยางไร

• ใครเคยมประสบการณพบเหนเหตการณการใชความรนแรงทางเพศหรอ

การลวงละเมดทางเพศบางใหยกตวอยาง

• ใหยกตวอยางเหตการณทผเรยนเคยประสบ แตไมแนใจวาการกระทำ

ดงกลาวถอเปนการลวงละเมดทางเพศหรอเปนการใชความรนแรงทางเพศ

หรอไม ไมวาจะในฐานะผถกกระทำหรอผกระทำ โดยตงใจหรอไมกตาม

และใหกลมชวยกนอภปรายแสดงความคดเหน

• หากเกดเหตการณทถกลวงละเมดผทถกกระทำควรทำอยางไร

๔. ใหกลมอาสาสมครนำเสนอ หลงจากนนใหกลมอนๆพจารณาวา กลมตนเองมความเหนท

แตกตางหรอไมและนำเสนอเพมเตมผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

๕. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• การละเมดคอการไมยนยอมจากอกฝาย

• การละเมด/การใชความรนแรงทางเพศ เกดขนไดในชวตประจำวน และหลายครงสงคมก

มกจะมองเปนเรองปกตหรอธรรมดา แตบคคลทถกกระทำมความรสกไมยนยอม และไม

กลาทำอะไร

• สถานการณการถกลวงละเมดทางเพศ/ความรนแรงทางเพศบอยครงเกดขนตอภาวะทาง

จตใจมากกวาทางกายซงเปนการกระทำทเหนไดชดเจนและมกจะมกฎหมายรองรบ

149

แผนการเรยนรท ๙ ทเลน ทจรง

• ในหลายกรณการใชความรนแรงทางเพศ/ลวงละเมดทางเพศกไมมกฎหมายคมครอง เชน

การทำรายจตใจดวยวาจาหรอการฉวยโอกาสใชอำนาจตำแหนงหนาท หรอความใกลชด

บบบงคบฯลฯ

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม ผเรยนอาจจะนำเสนอประสบการณทคดวาถกลวงละเมดทางเพศ/ใชความรนแรงทางเพศซง

คนอนๆ อาจจะมองเปนเรองธรรมดา/ปกต เชน ถกเพอนเรยกวา “นองจอแบน” (หนาอกเลก)

ฯลฯแตประเดนทสำคญกคอผถกลอเลยนไมไดมความรสกทดและไมยนยอมใหถกเรยกอยางนน

(แมจะเปนการหยอกลอระหวางเพอนกตาม) ผดำเนนกจกรรมจำเปนตองสรางความเขาใจในเรองน

ใหกบผเรยนดวยเชนกน

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • เมอพบเหนเหตการณการลวงละเมดทางเพศจะทำอยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

150

ความรนแรงทางเพศ ครอบคลมถงผลของการกระทำทเกดจากความสมพนธเชง

อำนาจ รวมทงการคกคามหรอการขมขดวย การใชอำนาจยงหมายรวมถงการละเวนไม

ปฏบตหรอการปลอยปละละเลยไมปฏบตยงผลทำใหเกดความรนแรงอยางเหนไดชดจาก

การกระทำนน ดงนน การใชอำนาจ หรอการใชกำลงทางกาย จงควรหมายรวมถงการ

ละเวนไมกระทำหรอการกระทำทกประเภททกอใหเกดผลเสยทงตอรางกายจตใจ และ

เพศของผอนอาจแบงความรนแรงทางเพศไดดงน

๑.ความรนแรงตอรางกายจตใจและเพศทเกดขนในครอบครวซงหมายรวมถงการ

ทบตภรรยา (Battering)ความรนแรงทางเพศตอเดกหญงในบาน ความรนแรงตอ

เดกและคนชราในบาน ความรนแรงทเกดจากสนสอดของฝายหญง (Dowry -

relatedviolence)การขมขนโดยคสมรส(Maritalrape)การขลบอวยวะเพศหญง

(Femalegenitalmultilation) และการปฏบตตามประเพณอนๆทเปนอนตราย

ตอผหญงความรนแรงทเกดจากคนอนทไมใชคสมรส(Non-spousalviolence)

และความรนแรงจากการหาประโยชนบนรางกายผหญงโดยการอนาจาร(Violence

relatedtoexploitation)

๒.ความรนแรงทางรางกาย ทางเพศ และทางจตใจทเกดขนในชมชนทวไปหรอท

สาธารณะ รวมทงการขมขนกระทำชำเรา การถกลวนลามลวงละเมดทางเพศหรอ

ทำอนาจาร(Sexualharassment)ในททำงานในสถานศกษาและทอนๆการคา

ผหญงขามถนหรอขามชาต (Trafficking) และการบงคบคาประเวณ (Forced

prostitution)

ขอมลเพมเตมสำหรบผดำเนนกจกรรม

151

แผนการเรยนรท ๙ ทเลน ทจรง

๓.ความรนแรงทางรางกายทางเพศและทางจตใจทเกดจากการกระทำของรฐ ไม

วาจะเกดขนทใดกตามหรอเกดจากการปลอยปละละเลยของรฐในการแกปญหา

อยางจรงจง การกระทำรนแรงตอผหญงยงหมายรวมถงการทำหมนหรอบงคบให

ทำแทง การขนบงคบหรอใชกำลงใหใชวธการปองกนการตงครรภโดยทผหญงไม

เตมใจหรอการเลอกเพศทารกโดยการฆาทารกเพศหญงเปนตน

ทมา: รายงานวจย “การพฒนาระบบฐานขอมลและสงเคราะหงานวจยดานความรนแรงในสงคม

ไทย” (The Development of Violence Research Database and the Synthesis of

Research on Violence Issues in Thai Society) โดย ผศ.ดร.นนทพนธ ชนลำประเสรฐ, Ph.D.,

R.N. คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสสมชญ โครงการนไดรบทนอดหนนจากสถาบนวจย

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

152

แผนกจกรรม

ใหแตละคนพจารณาวาการกระทำตอไปน ถอเปนการใชความรนแรง หรอการลวง

ละเมดทางเพศหรอไมเพราะเหตใดและหากเกดเหตการณเชนนควรทำอยางไร

๑. การforwardmailหรอclippingภาพบคคล

๒. ผบรหารชายพดกบพนกงานหญงวา“คณทำงานไดถกใจผมมากถาคณยอมมอะไรกบ

ผมผมจะเตรยมเลอนตำแหนงใหคณ”

๓. ชายหนมพดกบแฟนสาววา“วนนคณแตงตวเซกซมากเลยจนผมแทบจะอดใจไมไหว”

๔. อาจารยสอนปรญญาโทพดทเลนทจรงกบกลมนกศกษาวา “ผมไมเขาใจวาพวกคณท

เปนผหญงจะมาเรยนโทกนทำไมนาจะใชเวลาอยบานดแลลกดแลสามมากกวานะ”

๕. เมอเลขานการสาวเดนผานโตะผจดการชายทกทายดวยการจบกน

๖. ครหนมชวนผเรยนชายคนหนงไปทบานตอนกลางคนโดยบอกวาจะตวหนงสอเตรยม

สอบเขามหาวทยาลยใหเมอผเรยนคนนนไปถงบานครพาเขาไปทหองทำงานซงเปด

ไฟสลวๆและมดนตรเปดเบาๆและชวนใหผเรยนดมเครองดมดวยกนกอน

๗. เปนทรำลอกนในกลมนกศกษาชายวา อรทยเปนสาวฟรเซกส ชอบนอนกบผชายและ

ไมไดปดบงเรองนกบเพอนๆ ในงานเลยงวนเกดพลทบาน พลชวนอรทยไปดวย

ระหวางททกคนกำลงสนกกบการดมและการเตนรำ อรทยซงดมแอลกอฮอลและเรม

เมามาก จงเดนไปหองนำ พลเหนดงนน จงเดนตามไปรอ และชวนอรทยขนไปท

หองนอนบอกวาจะพาไปนอนพกพลถอโอกาสมเพศสมพนธกบอรทยขณะทอรทยหลบๆ

ตนๆและไปบอกเพอนๆผชายอก๓-๔คนใหไปมเพศสมพนธดวย

๘. โตและนด แตงงานกนมา๒ป ทงสองคนชวยกนทำงานเพอหาเงนเตรยมไวสำหรบ

การมลก เวลาทโตกลบบานดกๆและนดหลบไปแลว โตมกปลกนดใหมเพศสมพนธ

ดวยหลายครงทนดบอกโตวาเหนอยมากและไมมอารมณ แตโตไมสนใจและยงคงม

เพศสมพนธกบนดทกครง

153

แผนการเรยนรท ๙ ทเลน ทจรง

๙. ชาตอาย๑๗ยงไมเคยมเพศสมพนธกบใครเลยและเพอนๆมกลอเลยนชาตในเรอง

น บางครงกพดวาชาตคงเปนกะเทย ไมใชผชายคนหนง เพอนๆชวนชาตไปเทยว

เธคและแนะนำใหชาตรจกหญงสาวคนหนง และคะยนคะยอใหชาตพาสาวคนนนไป

มอะไรดวยทบานเพอนคนหนง ชาตไมไดสนใจผหญงคนนน แตเพอนๆพยายาม

หวานลอมและยวยวาถาไมมกไมแนจรงสดทายชาตไมอาจปฏเสธไดและมเพศสมพนธ

กบสาวคนนน

๑๐.หลงจากคบกนได ๖ เดอนอมรสกวากองไมคอยมเวลาใหเหมอนกอน เมอถามกมก

แสดงอาการโมโหอมจงเรมคดเรองขอเลกแตกองมกพดเสมอๆวาถาอมจะเลกกบ

เขาและไปมแฟนใหมเขาจะนำคลปทถายภาพสวนตวของอมกบเขาไปลงเวบและสง

ตอใหเพอนๆ

๑๑.พนกงานสอบสวนชายแสดงความเหนตอกรณขมขนรายลาสดวาหากฝายหญงไมแตงตว

โปขนาดนนกคงไมเกดกรณแบบน

๑๒.บอยเลาเรองการมเพศสมพนธระหวางตนเองกบเพอนรวมโรงเรยนใหแบงค ซงเปน

เพอนรกกนมากฟงโดยจะกำชบแบงควาอยาไปเลาใหใครฟงอก

๑๓.นกขาวแอบถายภาพโคโยตทมาเตนตามทตางๆ และนำไปผลตเปนสกปทางรายการ

โทรทศน

๑๔.ตนมเพศสรระเปนชายแตจตใจอยากเปนผหญงตนมกจะถกเพอนผชายแกลงรมกอด

หอมหรอไซซอกคอเปนประจำบางครงกแอบปนหองนำดเมอตนจะเขาหองนำ

๑๕.นำตาลโมโหทชวนหนมมอะไรกนแลวถกหนมปฏเสธแมจะพยายามทาทายหนมแลว

วาเปนผชายจรงหรอเปลา เมอหนมยนยนทจะไมมอะไรนำตาลจงเอาเรองนไปเลาให

เพอนๆฟงและบอกวาหนมเปนเกย

๑๖.มการนำเสนอขาวเดก/ผหญงทถกละเมดทางเพศทางสอ โดยใชการคลมหนาหรอปด

คาดหนาไว

ประสบการณคอ โรงเรยนทสำคญของชวต แตตองจายคาเรยนทแพง

“Experience is a good school, but the fees are high.”

Heinrich Heine

โอกาส เปนของทกคน

แผนการเรยนรท ๑๐

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

156

สาระสำคญ การแบงแยกกดกนผตดเชอเอชไอว สะทอนถงพฤตกรรมทใชอคตสวนบคคลท

อาจเกดจากความไมร และไมคำนงถงศกดศรความเปนมนษยทมสทธเสมอกน

ผลกระทบทเกดขน คอ ผตดเชอไดรบการปฏบตทไมเทาเทยมซงสงผลกระทบ

ตอสขภาพรางกาย จตใจและสงคมของผตดเชอ สงคมกขาดโอกาสทจะพฒนา

และใชศกยภาพของบคคล

จดประสงค ๑. บอกสาเหตของการรงเกยจกดกนผตดเชอเอชไอว

๒. ระบแนวทางการสรางความเขาใจเรองการอยรวมกบผตดเชอเอชไอว

อปกรณ และสอ ๑. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

๒. โจทยสำหรบกจกรรม(ผดำเนนกจกรรมเขยนไวบนฟลปชารทลวงหนา)

แผนการเรยนรท ๑๐ โอกาสเปนของทกคน

157

แผนการเรยนรท ๑๐ โอกาสเปนของทกคน

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรมวนนเปนการรวมกนวเคราะหถงสาเหตของการรงเกยจ

และเลอกปฏบตตอผทมชวตอยรวมกบเชอเอชไอว และหาแนวทางในการสรางความเขาใจเพอ

สงเสรมการอยรวมกน

๒. ถามผเรยนวา คดวาผตดเชอเอชไอวไดรบการปฏบตจากคนรอบขางอยางไรบาง และไดรบ

โอกาสในเรองตางๆ เชน การรกษาพยาบาล การศกษา การทำงานทเหมอนหรอตางจาก

คนอนๆในสงคมอยางไร

๓. ผดำเนนกจกรรมตดกระดาษฟลปชารททเขยนโจทย “จะใหยาตานไวรสกบใคร?” เปนขอมล

บคคล๖คนไวบนกระดานและอธบายดงน

• มบคคลอย ๖คนทอยในเกณฑทจะไดรบยาตานไวรสเอดสแตเนองจากมโควตาทจะใหได

เพยง๒คนผเรยนในฐานะกรรมการจะใหใครและไมใหใครเพราะอะไร

• อานรายละเอยดของบคคลทง๖คน

• ใหเวลาแตละคนคด๓นาท

๔. จากนน แบงผเรยนเปนกลมยอยกลมละไมเกน๗คน ใหสมาชกกลมแตละคนบอกวาตนเอง

เลอกจะใหใคร/ไมใหใครเพราะอะไรจากนนใหกลมชวยกนตดสนใจวากลมจะใหใครเพยง๒คน

พรอมเหตผลใหเวลากลมยอย๑๐นาท

๕. ใหแตละกลมนำเสนอจนครบทกกลม

๖. ผดำเนนกจกรรมถามวา

• การตกลงกนในกลมเพอเลอก๒คนงายหรอยากอยางไร

• เกณฑทแตละกลมใชในการพจารณาวาจะใหยาใครมอะไรบาง

• แมจะตกลงกนในกลมแลวมใครทรสกวาตนเองยงไมเหนดวยกบมตของกลมเพราะเหตใด

๗. ถามผเรยนทกคนวา หากมคนท ๗ เพมเขามา ซงเปนพชายหรอพสาวของผเรยน ใครจะ

เปลยนให ๑ ใน๒คนทจะไดรบยาใหเปนพสาว/พชายของตนเองบางถามเหตผลทงคนท

เปลยนและคนทไมเปลยน

๘. จากนนผดำเนนกจกรรมใชคำถามชวนคดเพอใหเกดการแลกเปลยนดงน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

158

คำถามชวนคด • การเลอกวาจะใหยาใครในกจกรรมนสะทอนทศนะทมตอผตดเชออยางไรบาง

• ผเรยนคดวาสาเหตการรงเกยจหรอการเลอกปฏบตตอผตดเชอคออะไร

• ทศนคตในทางลบทมตอผตดเชอเอชไอว สามารถปรบเปลยนไดหรอไม

อยางไร

• ผเรยนรสกอยางไร หากญาตพนองของผเรยนทตดเชอ ถกปฏเสธการ

รกษาจากโรงพยาบาลและจะทำอยางไร

• มขอเสนอในการสรางการยอมรบการอยรวมกนกบผตดเชอเอชไอวอยางไร

๙. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• ทศนะในทางลบตอผตดเชอ ทผกโยงกบสาเหตการตดเชอ หรออาชพ หรอพฤตกรรม

สวนบคคลเปนสาเหตสำคญททำใหเกดการรงเกยจและเลอกปฏบตตอผตดเชอ

• ทกชวตมศกดศรของความเปนมนษยโดยเทาเทยมกนและมคณคาอยางนอยกบคนทรกเขา

และเขารกเราไมสามารถตดสนคณคาความเปนมนษยของใครได

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม • หากมเรองจรงทเคยเกดขนในชมชนทเกยวของกบการอยรวมกนกบผตดเชอผดำเนนกจกรรม

อาจเลอกใชกรณเหลานนมาพดคยแลกเปลยนกบผเรยน

• หากผดำเนนกจกรรมรจกหนวยงานททำงานดานเอดสหรอกลมผตดเชอเอชไอวทมกจกรรม

สรางความเขาใจเรองเอดส อาจประสานใหเปนวทยากรรวมพดคยแลกเปลยนกบผเรยน ทงน

ผดำเนนกจกรรมควรเตรยมประเดนลวงหนา โดยยดวตถประสงคในการสรางความเขาใจและ

ยอมรบการอยรวมกนเปนหลก

159

แผนการเรยนรท ๑๐ โอกาสเปนของทกคน

การวดและประเมนผล สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

คำถามทายบท • โรงเรยนทเดกตดเชอสามารถเรยนรวมกบเดกทวไปได ตองเปนอยางไร หรอควรมลกษณะ

อยางไร

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

160

“นองโอ”เดกหญงอาย๙เดอนเกดจากแมทตดเชอเอชไอว

“อร”หญงสาวอาย ๒๕ป ทำงานอยทหางสรรพสนคาแหงหนงตดเชอเอชไอวจาก

การมเพศสมพนธอรอยดวยกนกบลกอก๒คนหลงจากทสามฆาตวตายอรดแลสขภาพ

อยางดและไปตรวจรางกายเปนประจำ

“บอล”หนมใหญวย๓๕จบปรญญาตร ขณะนเปนพนกงานบรษทแหงหนง ตดเชอ

เอชไอวจากการรบเลอดเมอประสบอบตเหต ๓ปกอนขณะนสขภาพแยมากบอลอยกบ

ภรรยาและลกเลกๆอก๓คน

“จน” นกศกษามหาวทยาลยป ๒ เคยใชยาเสพตดสมยเรยนมธยม พบวาตดเชอ

เอชไอวคาดวาจากการใชเขมรวมกบเพอนๆ

“แอน” สาวนอยอาย ๑๘ เรยนมหาวทยาลยป ๑ ขายบรการทางเพศเปนครงคราว

รายไดทไดนอกจากใชสำหรบการเรยน ยงสงกลบใหพอแมและนองทบาน แอนรตววา

ตนเองตดเชอเอชไอวแลว

“ดำ”ครวยกลางคนอายยาง๔๕ป จบปรญญาตร สอนหนงสออยทโรงเรยนมธยม

แหงหนง เปนทรกนวา เปนรกเพศเดยวกน ดำรวาตวเองตดเชอเอชไอวมา ๓-๔ปแลว

สขภาพยงดเพราะดแลตนเองสมำเสมอ ดำมแมอาย ๘๐ ป อาศยอยดวยกน ดำเปน

ลกคนเดยว

แผนกจกรรม จะใหยาตานไวรสกบใคร ?

มหาวทยาลย ชวต

แผนการเรยนรท ๑๑

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

162

สาระสำคญ การเรยนรจากกลมคนในสงคมทมความเปนมาความคดความเชอ ทแตกตาง

หลากหลาย ตามประสบการณชวตและบรบททางสงคมวฒนธรรมจะชวยให

เปดใจกวาง และตระหนกถงสทธในการดำรงชวต และการไดรบการปฏบตอยาง

มศกดศรและมคณคาโดยเทาเทยมกน

จดประสงค ๑. นำเสนอมมมองความแตกตางหลากหลายของวถชวตทตนเองศกษาโดยไม

ตดสนถกผด

๒. ระบการเลอกปฏบต และอคตทมกบกลมคนทตนศกษาตองเผชญ หรอถก

ปฏบตอยางไมเปนธรรม

๓. ยกตวอยางอคตของตนเองทมตอคนอนทแตกตาง

อปกรณ และสอ ๑. รายงานบนทกการสมภาษณ

๒. ตวอยางบทสมภาษณทนาสนใจจากนตยสาร

แผนการเรยนรท ๑๑ มหาวทยาลยชวต

163

แผนการเรยนรท ๑๑ มหาวทยาลยชวต

เวลา๒คาบเรยน

คาบท๑ คยเพอหากรอบคนทเราจะไปสมภาษณ อาชพทถกยกยอง/ไมถกยกยอง และคณคา

ของชวต/อาชพสจรต

การบาน ศกษาโดยการสมภาษณ(ความรสกตออาชพ,งานทเขาทำสงผลกบครอบครวของเขา

หรอสงคมอยางไรมความฝนอะไรบาง)

คาบท๒ นำเสนอ/แลกเปลยน

คาบท ๑ ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรตามทระบขางตน

๒. ใหผเรยนจบค (หรอเปนกลมๆ ละไมเกน ๕ คน) และใหเลอกวาจะคนหา ศกษา และ

สมภาษณบคคลในกลมตางๆดงน

• คนทอยในอาชพทคนสวนใหญไมคอยใหความสำคญ เชนภารโรงคนกวาดขยะสปเหรอ

คนขายของรมถนนคนเกบขยะแมคายามคนขสามลอกรรมกรกอสรางฯลฯ

• คนทเราเหนวามความคด วฒนธรรมหรอความเชอ และการปฏบตทแตกตางไปจากคน

สวนใหญ โดยทการปฏบตนนไมไดกอผลรายตอสวนรวม แตกลบตองเผชญกบอคต และ

การปฏบตตออยางไมเปนธรรม คนกลมนอาจไดแก คนทใชยาเสพตด, คนทขายหรอซอ

บรการทางเพศ, คนทตดเชอเอชไอว หรอมสมาชกในครอบครวทตดเชอ หรอไดรบผล

กระทบ, คนทรกเพศเดยวกน, คนทเปลยนคนอนเสมอ หรอมเพศสมพนธโดยไมคดจะ

ผกพนในระยะยาว, คนทเคยทำผดพลาดแตไดกลบตวแลว เชน คนทเคยผานการตดคก

หรอเคยอยในสถานพนจ,คนทเปนคนกลมนอยและไดรบโอกาสไมเทาเทยม เชนคนพการ

คนทเปนแรงงานตางดาวคนชนเผาตางๆฯลฯ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

164

๓. ใหแตละคปรกษาเพอตกลงวาสนใจทจะสมภาษณใคร และมแผนจะไปสมภาษณอยางไร

ผดำเนนกจกรรมอาจเปดโอกาสใหลองอานบทสมภาษณในหนงสอพมพหรอนตยสารตางๆท

นำมาเปนตวอยาง

๔. ในการสมภาษณตองขออนญาตและไดรบคำยนยอมจากผใหสมภาษณและในการนำเรองราว

มาเผยแพรตองไมระบขอมลทจะทำใหบอกไดวาเจาของเรองเปนใคร

๕. ประเดนสมภาษณตองเกยวของและตอบโจทยทกำหนดไวในวตถประสงคของบทเรยนนนคอ

• คนเหลานรสกอยางไรกบอาชพของตนเอง หรอรสกอยางไรกบการทมความเชอ หรอ

ธรรมเนยมปฏบตหรอวถชวตทตางไปจากคนสวนใหญคดหรอปฏบตอยทวไป

• คดหรอรสกอยางไรกบสงทคนอนปฏบตตอเขา

• ประสบการณทเผชญกบการถกเลอกปฏบต เพราะความแตกตางคออยางไร(ระบใหชดวา

คอการถกพดถงหรอปฏบตหรอกดกนอยางไร)

• คดอยางไรตอการถกเลอกปฏบต และหากเปลยนแปลงไดเขาตองการใหสงคม หรอ

คนสวนใหญปฏบตอยางไร

๖. ชแจงวา แตละคมเวลา ๑ อาทตยในการไปหากรณศกษาเพอทำการสมภาษณ และตอง

เรยบเรยงเปนรายงานรวมทงเตรยมนำเสนอในชนเรยนไมเกน๕นาทตอกรณศกษาในชวโมงหนา

และเปดโอกาสใหเพอนซกถามขอมลเพมเตมอกไมเกน๓-๕นาทตอค

165

แผนการเรยนรท ๑๑ มหาวทยาลยชวต

คาบท ๒ ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ถามผเรยนถงการไปสมภาษณโดยขออาสาสมคร๓-๔คนบอกความรสกและการเรยนรทไดรบ

๒. ใหทกคสงรายงาน

๓. จากนนขอใหทกคนำเสนอโดยเรมจากคนทพรอมยำวามเวลา๕นาทในการเลาถงบคคลทค

ของตนไปสมภาษณเปดใหซกถาม๓-๕นาทตอ๑กรณ

๔. เมอทกกลมนำเสนอแลวผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

คำถามชวนคด • หลงจากฟงเรองอคตหรอการถกเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรมจากกรณ

ศกษาตางๆทเพอนไดนำเสนอผเรยนเหนวา เรองราวเหลานเกดขนบอย

ครงเพยงไรในชวตจรง

• เราแตละคนมกจะอยในสถานการณหรอมสวนรวมในการมอคตตอคนท

แตกตางจากเราในสงคมหรอไมเพราะอะไร

• ผเรยนคดวา เราจะทำอยางไรจงจะทำใหคนในสงคมปฏบตตอกนอยาง

เทาเทยมแมจะมความคดพฤตกรรมและธรรมเนยมปฏบตทตางกน

๕. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• คนเรามกไมสะดวกใจกบความแตกตาง หลากหลาย และมกตองการใหคนประพฤต

เหมอนๆกนทงทจรงแลว การอยรวมกนโดยอดทนตอความแตกตางของวถชวตอนเปน

ความหลากหลายตามธรรมชาต โดยสามารถรกษาสมดลททำใหสมาชกในสงคมตางรสกวา

ไดรบโอกาส และการปฏบตทเทาเทยมและเปนธรรม จะนำไปสการสรางสงคมทมสนต

รมเยนและปรองดอง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

166

• การทำใหแตละคนตระหนกรถงอคตของตนทมตอผอนทมวถชวตตางกบตนและการปฏบต

ตอผอนอยางมอคต (โดยเราอาจไมรตว) จากการไดฟงเรองราว เสยงสะทอนจากคนทถก

ปฏบตอยางมอคต อาจทำใหเราไดทบทวนตนเองพยายามลดอคต เรมยอมรบและอดทน

ตอความแตกตางไดดขน

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม เวลาทมการเสนอกรณศกษาทไปสมภาษณมา ผดำเนนกจกรรมควรชวยถามใหเจาะจงถง

ประเดนของอคตและการเลอกปฏบตทเกดขน เพอสะทอนใหผเรยนมองเหนการกระทำบางอยางซง

อาจเปนไปโดยเจตนาหรอไมเจตนา แตไดกอใหเกดความรสกของผถกกระทำวา เปนการเลอก

ปฏบตโดยมอคต ยงสามารถถามใหเกดความกระจางวา การกระทำอยางไรหรอคำพดอยางไรทกอ

ใหเกดความรสกดงกลาว ผเรยนในชนกจะไดประโยชน และขอคดในการทบทวน และปรบปรง

วธคดคำพดหรอการกระทำของตนเองในอนาคต

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

• ความลมลกและตรงประเดนกบวตถประสงคของกรณศกษาทนำมาเสนอ

• นำเสนอโดยไมตดสนถกผดแตแสดงใหเหนวามความแตกตางหลากหลายดำรงอยในสงคม

• เสยงสะทอนของผเรยนทเขาใจถงประเดนของการเลอกปฏบตหรอมอคตตอผอนวากอใหเกด

ความไมปรองดองสมานฉนทในสงคมอยางไร

คำถามทายบท • ระบสาเหตหลกททำใหคนในสงคมมการเลอกปฏบต แสดงความรงเกยจตอบคคลทประกอบ

อาชพมสถานภาพหรอแตกตางจากตนเอง

พลงคน หนมสาว

แผนการเรยนรท ๑๒

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

168

สาระสำคญ เยาวชนมศกยภาพในการรวมคด รวมวางแผนการปองกนและแกไขปญหาเรองเพศทเกยวของกบวถชวตของเยาวชน

จดประสงค ๑. อธบายเหตผลและความสำคญของประเดนทเลอกในการทำโครงงานรณรงค

กบเพอนเยาวชนในโรงเรยน

๒. ระบวตถประสงคเนอหาสำคญและวธการในการรณรงค

๓. บอกผลทคาดหวงจากแผนงานรณรงค

๔. บอกปจจยความสำเรจและอปสรรคของการรณรงคใหเขาถงกลมเปาหมาย

อปกรณ และสอ ๑. ตวอยางโปสเตอรการรณรงคในประเดนเยาวชน

๒. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

๓. เอกสารอานประกอบ“การทดสอบสอ”

แผนการเรยนรท ๑๒ พลงคนหนมสาว

169

แผนการเรยนรท ๑๒ พลงคนหนมสาว

เวลา๒คาบเรยน

คาบท ๑

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรม๒คาบเรยนนจะเปนการออกแบบการรณรงคสงเสรม

ความเขาใจและตระหนกในเรองเพศทเกยวของกบวถชวตวยรน

๒. ใหผเรยนแบงกลมยอยเพอทำงานรวมกนกลมละ๕-๗คน

๓. อธบายวาแตละกลมจะสวมบทบาทเปนทมครเอทฟ(creative)ของบรษทโฆษณาทเขามารบ

งานออกแบบโครงการรณรงคเพอสงเสรมการสอสารเรองเพศและ/หรอเรองเอดสในโรงเรยน

ทงนแตละกลมจะตองสงผลงานเขาประกวดดงน

• แบบฟอรมการนำเสนอโครงการและกรอบแนวคด

• โปสเตอรหลกทจะใชในการรณรงค

๔. ผดำเนนกจกรรมแจกแบบฟอรมใหแตละกลม และนำตวอยางแบบฟอรมทเขยนไวบนฟลปชารท

ตดไวบนกระดานและอธบายเพมเตมหากผเรยนมคำถามในแตละประเดน

๕. ผดำเนนกจกรรมอธบายขนตอนการทำงานหลกๆดงน

• สมาชกกลมปรกษากน วาจะเลอกนำเสนอประเดนใด โดยอาจมการสำรวจปญหาหรอ

ความคดเหนจากเพอนๆในโรงเรยนประกอบการตดสนใจ

• วางแผนออกแบบโปสเตอร สโลแกนทจะใช องคประกอบในโปสเตอร เนอหา/สารท

ตองการสอฯลฯ

• อธบายเรองขนตอนการทดสอบสอ (ดเอกสารประกอบ) วาหลงจากทกลมมแนวคดและ

โครงรางของโปสเตอรแลว ควรจะนำรางโปสเตอรทออกแบบไปสมถามความคดเหนจาก

กลมเปาหมายเพอนำมาปรบปรงกอนการผลตจรง

• กจกรรมการรณรงคอนๆนอกจากโปสเตอร(หากม)

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

170

๖. ชแจงวาแตละกลมมเวลาในการเตรยมทำงาน๑อาทตย และใหนำเสนอผลงานในชวโมงหนา

โดยใหตวแทนกลมออกมานำเสนอโปสเตอรทออกแบบไวพรอมอธบายแนวคดเบองหลงของ

แผนงานกลมละ๕นาท จากนนจะนำโปสเตอรของทกกลมไปจดนทรรรศการเพอใหเพอนๆ

และคณครในโรงเรยนชม

๗. ใหเวลากลมในการพดคยและเตรยมงาน

คาบท ๒

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ใหผเรยนสะทอนถงกระบวนการทำงานทผานมามสงใดทคดวาเปนความทาทายสงใดทได

เรยนรและสงทรสกประทบใจใชเวลาไมเกน๑๐นาท

๒. จากนนใหแตละกลมนำเสนอผลงานและตดโปสเตอรไวหนากระดานหรอในพนททเตรยมไว

๓. เมอทกกลมนำเสนอแลวถามความคดเหนของทกคนในหองวาหากเราเปนกรรมการทคำนงถง

วตถประสงคโครงการทตองการใหเยาวชนตนตวสนใจและตระหนกในเรองเพศและเอดสเรา

จะใหคะแนนกบโปสเตอรชนใด ใหแตละคนลงคะแนนสำหรบโปสเตอรทตนเองชอบและสง

คะแนน

๔. ผดำเนนกจกรรมขออาสาสมคร๓-๔คนบอกวาลงคะแนนใหโปสเตอรชนใดเพราะเหตใด

๕. ผดำเนนกจกรรมชวนคยโดยใชคำถามดงน

171

แผนการเรยนรท ๑๒ พลงคนหนมสาว

คำถามชวนคด • จากการไปพดคยสอบถามความเหนหรอในกระบวนการทดสอบสอผเรยน

เหนวาเพอนๆเยาวชนสวนใหญมความเขาใจหรอสนใจเรองเพศมากนอย

เพยงใดใหยกตวอยางประกอบ

• ประเดนสำคญในเรองเพศทคดวาควรรณรงคกบวยรนคออะไร

• หากตองทำสอรณรงคใหวยรนสนใจตองคำนงถงเรองอะไรบาง และม

ขอเสนออยางไร

๖. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมออกแบบการรณรงค

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม • หากผดำเนนกจกรรมสามารถจดการเรยนแผนนใหสอดคลองกบชวงเทศกาล จะทำใหผลงาน

ของผเรยนไดรบการนำเสนอและนำไปใชจรงในการรณรงค เชน วนวาเลนไทน วนเอดสโลก

วนเดกหรอเปนสวนหนงของกจกรรมอนๆในโรงเรยน

• ผดำเนนกจกรรมอาจเสนอใหผเรยนมาปรกษาระหวางการทำงานไดในชวง๑สปดาห

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

• ดรายละเอยดกระบวนการทำงานของกลม

• ดความลมลกความสอดคลองกบวตถประสงคของเนอหาทนำเสนอ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๕

172

แบบฟอรมการเสนอโครงการ

โครงการรณรงคสงเสรมความเขาใจและตระหนกในเรองเพศสำหรบวยรน

๑.ชอโครงการ

๒.ประเดนปญหา

๓.เหตผลทเลอกเรองน

๔.กลมเปาหมาย

๕.วตถประสงค

๖.เนอหาสำคญ

๗.กจกรรมรณรงคอนๆ(หากม)

๘.ผลทคาดหวง

รายชอสมาชกในกลม

173

แผนการเรยนรท ๑๒ พลงคนหนมสาว

ผศ.รจน โกมลบตร

คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร

การทดสอบสอเปนขนตอนหนงของกระบวนการผลตสอ

๑.ความหมายและจดประสงคของการทดสอบสอ

การทดสอบสอเปนการทดสอบแนวคด เนอหาของสอกบผรวมงาน และตวแทนกลม

เปาหมายกอนทจะนำสอไปผลตจรงการทดสอบสอมจดประสงคดงตอไปน

• เพอใหเกดความมนใจวาผรบสารเขาใจเนอหาของสอตามเปาหมาย

• เพอสะทอนใหเหนปญหาของสอลวงหนากอนทจะนำไปผลต การปรบปรงสอใหด

ขนจะทำใหสอทผลตจรงมความคมคาชวยประหยดเวลาและคาใชจายในการผลต

๒.วธทดสอบสอ

วธทดสอบสอสามารถทำไดในหลายมตและหลายระดบ ทงนโดยการนำสอตนแบบท

ใกลเคยงกบสอทผลตจรงทสดไปใหบคคลทเกยวของชวยตรวจสอบ

สอตนแบบเหลานนไดแก บทละครขาวบทความ รางชนงานโฆษณาบทวทย ฯลฯ

สอตนแบบเหลานสามารถนำไปทดสอบจากบคคลเหลาน

• การใหผรวมงานในหนวยงานไดดคำแนะนำจากผรวมงานอาจชวยใหผสงสารเหน

ปญหาหลกๆของสอ

• การใหผเชยวชาญชวยด ในบางประเดนทมความซบซอน เชน เรองยาตานไวรส

ฯลฯผสงสารอาจนำสอตนแบบไปปรกษาผเชยวชาญในดานนนๆ เพอใหขอมลม

ความถกตองแมนยำ

เอกสารประกอบ การทดสอบสอ

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

174

• การใหตวแทนกลมเปาหมายชวยด ทงนอาจใชการสมภาษณ การสนทนากลมหลง

จากทตวแทนกลมเปาหมายไดทดลองใชสอตนแบบนนแลว

สำหรบประเดนทจะทดสอบสอกบตวแทนกลมเปาหมายมดงน

• ความเขาใจ เพอดวาผรบสารเขาใจสามารถเขาใจจดประสงคของสอ และจดจำ

เนอหาหลกไดหรอไมเนอหาหลกเปนสงทปฏบตไดจรงในบรบทของผรบสารภาษา

ทใชสอดคลองกบผรบสารหรอไมขอเสนอแนะเพอปรบปรงใหดขนคออะไร

• ความยอมรบ เพอดวาผรบสารยอมรบหรอไมยอมรบสงใดในสอ เชนมขอความท

ตดสนหรอเหมารวมผหนงผใด(ทสำคญคอตดสนกลมเปาหมาย)หรอมสงใดทอาจ

ไมสอดคลองกบคานยมหรอการยอมรบของสมาชกในชมชน

• ความเชอมโยง เพอดวาผรบสารมองเหนตวเองในสอหรออกนยหนงคอผรบสาร

สามารถรวาสอนออกแบบมาเพอผรบสารกลมใดหากไมชดเจนวากลมเปาหมายคอ

ใครมอะไรตองปรบปรงบาง

• ความนาสนใจ เพอดวาผรบสารชอบสอนหรอไม เพราะอะไร มสงใดสมควร

ปรบปรงใหนาสนใจมากขน

• ความดงดดใจ เพอดวาสอสามารถดงดดใจใหผรบสารคลอยตามจดประสงคของ

สอหรอไมมสงใดสมควรปรบปรงใหดขน

หลงจากไดรบฟงความคดเหนของตวแทนกลมเปาหมายในจำนวนทคดวาเพยงพอแลว

ใหผผลตสอนำความคดเหนเหลานนมาวเคราะห เพอหาขอสรปในการปรบปรงสอใหดขน

ตอไป

ธรรมนญ เรองเพศ

แผนการเรยนรท ๑๓

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

176

สาระสำคญ เรองเพศเปนเรองทเกยวของกบทศนคต ขอมลและวถชวต การทคนๆหนงจะม

สขภาวะทางเพศได เกยวของกบการไดโอกาสเรยนร รบขอมลทรอบดานมทาง

เลอกในชวตทางเพศทดทสด ไดรบการเคารพคมครองสทธทางเพศ มแหลง

บรการทเออตอการมสขภาพทางเพศทดซงสงเหลานเปนความจำเปนพนฐานของ

มนษยทกคน ไมวาจะเพศใดหรอมรสนยมทางเพศแบบใด และเปนสงทพลง

เยาวชนสามารถรวมสรางสรรคใหเกดขนเพอประโยขนตอคนในสงคม

จดประสงค ๑. บอกประโยชนของการเคารพและยอมรบในเรองสทธทางเพศ

๒. บอกกตกา/ขอตกลง/เงอนไขสำคญทจะสงผลใหคนมสขภาวะทางเพศ

๓. บอกสงทระดบบคคลทำได เพอเปนการสงเสรมใหเกดสขภาวะทางเพศทง

ของตนเองและคนรอบขาง

แผนการเรยนรท ๑๓ ธรรมนญเรองเพศ

177

แผนการเรยนรท ๑๓ ธรรมนญเรองเพศ

อปกรณ และสอ ๑. กระดาษฟลปชารทกระดาษกาวปากกาเคม

๒. กระดาษเขยนชอกจกรรมเพศศกษาตงแตชวโมงแรกจนถงชวโมงสดทายท

ผเรยนไดเรยน

ขนตอนการดำเนนกจกรรม ๑. ผดำเนนกจกรรมชแจงวตถประสงคการเรยนรวากจกรรมนเปนการประมวลการเรยนรเรองเพศ

ตงแตคาบแรกจนจบคาบสดทายและสรปไดวา ผทจะมสขภาวะทางเพศทดตองมองคประกอบ

ใดบาง

๒. ทบทวนกจกรรมตงแตชวโมงแรกจนถงชวโมงลาสด โดยใชเวลาไมเกน๑๐นาทเพอใหผเรยน

ไดทบทวนสงทไดเรยนร

๓. ผดำเนนกจกรรมถามผเรยนวารจกรฐธรรมนญหรอธรรมนญหรอไมและรฐธรรมนญ/ธรรมนญ

มไวเพออะไร

๔. ผดำเนนกจกรรมสรปใหเหนวา รฐธรรมนญ/ธรรมนญ โดยหลกการเปนขอตกลงทสำคญทสด

เพอคมครอง/สงเสรมคนในสงคมใหดำเนนชวตไดอยางปกตและมความสข

๕. แบงกลมผเรยนกลมละประมาณ๖-๘คนและแจกกระดาษฟลปชารท โดยใหผเรยนชวยราง

“ธรรมนญเรองเพศ”วา

• ประเดนสำคญทสดในเรองเพศ๕เรองทควรมอยในธรรมนญ

• ประเดนทสำคญ ๕ เรองนนควรมเนอหาอะไรบางทบรรจอย ใหระบมาพรอมเหตผลวา

ทำไมตองมเนอหาอยางนนไมจำเปนตองเนนใหเปนภาษากฎหมาย

๖. ใหตวแทนแตละกลมออกมานำเสนอจนครบทกกลม โดยผดำเนนกจกรรมจดประเดน๕ เรอง

ทแตละกลมเสนอวามประเดนอะไรบางและประเดนใดทถกนำเสนอมากทสด

๗. ผดำเนนกจกรรมชวนคยในประเดนตอไปน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

178

คำถามชวนคด • ประเดน/เนอหาทแตละกลมเสนอใหอยในธรรมนญเรองเพศนน เรองใดถก

นำเสนอมากทสดเพราะอะไร

• ธรรมนญเรองเพศทนำเสนอมประเดน/เนอหาใดบางทจะสงผลใหคนใน

สงคมมสขภาพทางเพศทด และประเดน/เนอหาใดบางทจะสงผลในดาน

ลบตอคนบางคนหรอบางกลมในสงคม

• เยาวชนจะไดประโยชนอะไรหรอไมจากธรรมนญเรองเพศของเรา ถายง

ไมมควรเพมเรองอะไรอกทมผลตอสขภาวะทางเพศของเยาวชน

• คดวาประเดนหรอเนอหาทนำเสนอเรองใดอาจถกตอตานจากคนในสงคม

บาง คดวาการตอตานเปนเพราะเหตใด และในฐานะผรางธรรมนญ จะ

วางแผนรองรบอยางไร

๘. ผดำเนนกจกรรมชวนผเรยนสรปวาเราไดอะไรจากกจกรรมวนนและเพมเตมประเดนดงน

• เรองเพศเปนเรองทอยในวถชวตของทกคน

• ทศนคตในเรองเพศเปนเรองสำคญทจะสงผลใหคนมสขภาวะหรอไม

• ในสถานการณทเปนจรง การคมครองหรอการสงเสรมใหบคคลมสขภาพทางเพศทดยงอาจ

จะมขอจำกดเนองจากทศนคตเรองเพศทไมเอออำนวยการเรยนรหรอปดกนการเขาถง

บรการสขภาพทางเพศ กลายเปนกรอบกดดนการใชชวตในหลายดาน เลอกปฏบตหรอ

ลวงละเมดสทธพนฐานตอกนเชนความเปนหญง-เปนชายคนรกเพศเดยวกนฯลฯ

• แตในระดบบคคลกยงมทางเลอกอกหลายอยางทสามารถจดการและสงเสรมใหตนเองม

สขภาพทางเพศทดได โดยไมตองรอเงอนไขใหสงคมหรอกฎหมายมารองรบ ซงการเหน

คณคาภมใจ และรกตนเองเปนจดเรมตนสำคญทจะทำใหคนหาและตดสนใจเลอกวถทาง

เพศททำใหตนเองปลอดภยและมความสข

179

แผนการเรยนรท ๑๓ ธรรมนญเรองเพศ

ขอเสนอแนะสำหรบผดำเนนกจกรรม กจกรรมนเปนกจกรรมทตองการสรปความคดรวบยอดของผเรยนหลงจากเรยนเพศศกษามา

ตลอดทงปวาผเรยนประมวลและสรปออกมาเปนธรรมนญอยางไรดงนนการทบทวนกจกรรมตงแต

แรกจนถงกจกรรมสดทายจะเออใหผเรยนไดทบทวนเนอหาทไดเรยนรมาทงหมดได ผดำเนน

กจกรรมอาจจะตองเตรยมมาทกกจกรรมไมวาจะเปนผสอนเองหรอไมในบางกจกรรม

การวดและประเมนผล • สงเกตการมสวนรวมในกจกรรมกลมและการอภปรายแลกเปลยน

• การใชเหตผลและการคดถงสทธของผอนของตวผเรยน

คำถามทายบท • ธรรมนญเรองเพศทดควรอยบนพนฐานอะไรบาง

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

180

จากเอกสาร “แผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ๑” เผยแพรโดยมลนธสรางความ

เขาใจเรองสขภาพผหญง(สคส.)ไดระบสถานการณสขภาพทางเพศในประเทศไทยดงน

• คนไทยวยแรงงานเสยชวตเพราะเอดสมากยงกวาสาเหตอน

• วยรนไทยเปนกลมทตดเชอเอชไอวสงกวากลมอายอน

• จำนวนแมวยรนเพมขนทกป

• คดทางเพศเพมสงขนอยางตอเนองโดยมผกระทำผดทอายนอยลง

• ความรนแรงในชวตคเปนปญหาทพบบอยถงรอยละ๔๔ของคนมค

• รฐตองใชงบประมาณปละไมตำกวา ๓๐๐ ลานบาทตอปเพอรกษาผปวยจากการ

ทำแทงทผดกฎหมาย

• การเรยนรเรองเพศผดๆผานสอโปมผลใหเกดพฤตกรรมทางเพศทไมปลอดภย

สถานการณขางตนไดสะทอนใหเหนถงความจำเปนในการมองปญหาสขภาวะทางเพศ

ใหรอบดานยงขนอาทเมอกลาวถง“เพศสมพนธทไมปลอดภย”กครอบคลมทงในแงทไม

ปลอดภยจากเชอโรค จากทองทไมพรอม และทไมปลอดภยจากความรนแรง ซงสงผล

กระทบทงในดานสขภาพกายและใจ

ขอมลเพมเตมสำหรบผดำเนนกจกรรม

๑เนอหาบางสวนจากเอกสาร“แผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ”โดยมลนธสรางความ

เขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.) และสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ

(สสส.),๒๕๕๐.

181

แผนการเรยนรท ๑๓ ธรรมนญเรองเพศ

ปจจยทนำไปสปญหาทางเพศมหลากหลายมตเชนกนไดแก

๑.ดานบคคล ทมทศนคตเชงลบตอเรองเพศและการเรยนรเรองเพศจงไมเกดการ

เรยนรสสขภาวะทางเพศมคานยมความเชอบางประการทนำไปสความไมปลอดภย

มความเขาใจผดเกยวกบเรองเพศ ไมสามารถใชประโยชนจากขอมลสขภาพทาง

เพศและเครองมอ/อปกรณ เชน ถงยางอนามย (หญง/ชาย) เขาไมถงบรการ

สขภาพทางเพศเพราะความยากจนหรอความอายทจะรบการตรวจหรอซกถามเรอง

เพศฯลฯ

๒.ดานสงคมวฒนธรรมบรรทดฐานทางสงคมบางสวนทมองเรองเพศในทางลบจง

ปดกนการเรยนรทถกตองคานยมสองมาตรฐาน(doublestandard)ในเรองเพศ

ททำใหผชายและผหญงตางเผชญความเสยงทางเพศผหญงเสยงเพราะความไมร

ขณะทผชายเสยงเพราะความรทไมถกตอง ลกษณะความสมพนธระหวางเพศทตง

อยบนพนฐานของการควบคมนำไปสปญหาความรนแรงทางเพศ ตลอดจนการไม

ตระหนกและเคารพสทธทางเพศและสทธมนษยชนของบคคล เชน คนทรกเพศ

เดยวกนคนทรกสองเพศเปนตน

๓.ดานโครงสรางทางสงคมขาดนโยบายสาธารณะทใสใจสขภาพทางเพศ ขาดระบบ

บรการสขภาพทางเพศทมความละเอยดออนตอผรบบรการ มกฎหมาย/นโยบายท

เออใหปญหาเพศสมพนธทไมปลอดภยดำเนนตอไปมการสอสารเรองเพศตอสงคม

ทไมละเอยดออนและไมนำไปสสขภาวะทางเพศฯลฯ

นอกจากนนเอกสารดงกลาวยงไดระบถงนยามของ“คนทมสขภาวะทางเพศ”และ

“สงคมทมสขภาวะทางเพศ”ไวดงน

คมอการจด กระบวนการเรยนร

เพศศกษา สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

182

คนทมสขภาวะทางเพศ คอ คนทมความคดเชงบวกตอเรองเพศและสมพนธภาพ

ทางเพศ สามารถแสดงออกและตดสนใจดวยตนเองโดยอสระและไมเบยดเบยนผอน ม

ความเคารพตอวถทางเพศของคนอนทแตกตางจากตวเองมชวตทางเพศทปลอดภยโดยม

ความสขความพงพอใจไมถกบงคบไมถกเลอกปฏบตไมถกกระทำความรนแรง

สงคมทมสขภาวะทางเพศคอสงคมท...

• มรฐบาลทตระหนกวา สขภาวะทางเพศเปนสทธพนฐานของบคคลและแสดงความ

รบผดชอบทจะสนบสนนสขภาวะทางเพศ โดยกำหนดนโยบายและกฎหมายท

คมครองสทธทางเพศของพลเมองอยางชดเจน

• มการใหการศกษาเรองเพศทเหมาะสมกบวยและเพศตลอดชวงอาย

• มโครงสรางพนฐานทเพยงพอตอการใหบรการทางสงคมและสขภาพ

• มการศกษาวจยและระบบเฝาระวงทรอบดานและเพยงพอใหเกดการปองกนปญหา

สขภาพอยางเหมาะสม

• และเปนสงคมทเปดกวางและใหความสำคญแกสขภาวะทางเพศของสมาชก

ทกคนในสงคม

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร.กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม.กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย. กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

การงานอาชพและเทคโนโลย.กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

ศลปะ.กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

ภาษาตางประเทศ.กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร

สขศกษาและพลศกษา.กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ,๒๕๔๕.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรสขศกษาและ

พลศกษา ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔. กรงเทพฯ: กรมวชาการ,

๒๕๔๖.

ไตรรงค เจนการ.นยาม : การประเมนผลการเรยนร.กรงเทพฯ:สำนกวชาการและมาตรฐานการ

ศกษาสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,๒๕๔๙.

ภาวนา เหวยนระว. เยาวชนไมมปญหา แตอยากมโอกาส. ใน ไขความลบ รนเรา เราเลอก เรา

รบผดชอบได บนทกประสบการณสองปแรกของเยาวชนและคนทำงานในโครงการกาวยาง

อยางเขาใจ.๗๓-๗๘.องคการแพธโครงการกาวยางอยางเขาใจ.กรงเทพฯ:พ.เอส.ซพพลาย,

๒๕๔๙.

บรรณานกรม

- 183 -บรรณานกรม

- 184 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการและกรมควบคมโรคกระทรวง

สาธารณสข.แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรเพศศกษา ชวงชนท ๓ ชนมธยมศกษาปท ๑-๓.

กรงเทพฯ:ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำกด,๒๕๕๐.

สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษาสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.การประเมน

คณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔. กลม

สงเสรมการเรยนการสอนและประเมนผล สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา สำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,๒๕๔๘.

องคการแพธ โครงการกาวยางอยางเขาใจ.คมอการจดกระบวนการเรยนร “เพศศกษา” สำหรบ

เยาวชนในชวงชน ๒-๔ ประถมศกษาปท ๖ ถง มธยมศกษาปท ๖.กรงเทพฯ:ณฐรนตการ

พมพ,๒๕๔๗.

องคการแพธ โครงการกาวยางอยางเขาใจ.คมอการจดกจกรรมเยาวชนเสรมหลกสตรเพศศกษา.

กรงเทพฯ:ม.ป.พ.,๒๕๕๐.

องคการแพธ โครงการกาวยางอยางเขาใจ.แนวคดในการออกแบบการจดการเรยนรสำหรบครและ

ผปฏบตงานดานเพศศกษาสำหรบเยาวชน.กรงเทพฯ:ม.ป.พ.,๒๕๕๐.

องคการแพธ โครงการกาวยางอยางเขาใจ. แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดานใน

สถานศกษา สำหรบผบรหารสถานศกษา. กรงเทพฯ:เออรเจนทแทคจำกด,๒๕๕๐.

TheSexualityInformationandEducationCounciloftheUnitedStates.Guidelines for

Comprehensive Sexuality Education.2nded.NewYork:1996.

เวบไซต สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวง

ศกษาธการ.อางองณ๗พฤษภาคม๒๕๕๐.http://academic.obec.go.th.

องคการแพธ โครงการกาวยางอยางเขาใจ. อางอง ณ ๗ พฤษภาคม ๒๕๕๐. จาก www.

teenpath.net

ภาคผนวก

- 186 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๖ มต เพศศกษาแบบรอบดาน กบพฤตกรรมทพงประสงค

การจดการเรยนรเรองเพศศกษาโดยใชหลกสตรทพฒนามาจากมตทง ๖ดานในเรองเพศ

ของมนษย ทพฒนาโดย SIECUS Comprehensive Sexuality Education ๑ โดยจดใหเปนการ

เรยนรอยางตอเนองและสอดคลองกบชวงวยมเปาประสงคเพอพฒนาผเรยนใหสามารถเตบโตเปน

ผใหญทมสขภาวะทางเพศ โดยสาระทพฒนาขนตองสอดรบกบวตถประสงคของการเรยนร ทเนน

การบมเพาะคณลกษณะและพฤตกรรมทพงประสงคของเยาวชน ใหเตบโตเปนผใหญทมสขภาวะ

ทางเพศในมตตางๆอยางรอบดานดงน

มตการพฒนาตามธรรมชาตของชวงวยมนษย (Human Development) เราคาดหวงให • บคคลรสกพอใจภมใจไมเกดปมดอยกบเรอนรางสรระของตน

• รจกแสวงหาความรความเขาใจในเรองเพศและการขยายเผาพนธไดตามประสงค

• เหนคณคาวาเรองเพศเปนพฒนาการธรรมชาตของชวตมนษย และไมจำเปนวาจะตองเปนไป

เพอการสบเผาพนธหรอไม และไมจำเปนวามนษยทกคนจะตองผานประสบการณการม

เพศสมพนธในชวต

• มปฏสมพนธกบทกเพศอยางเหมาะสม และเคารพในคณคาของแตละบคคล โดยปราศจาก

อคตตอความแตกตางระหวางเพศ

• ยอมรบรสนยมและความพงใจทางเพศทตนเองเปนอย โดยเคารพความพงใจทางเพศของผอน

ซงอาจเหมอนหรอแตกตางจากตน

๑ The Sexuality Informationand EducationCouncil of theUnited States.Guidelines forComprehensiveSexualityEducation:Kindergarten-12thGrade.3rded.NewYork:SIECUS,2004.

- 187 -ภาคผนวก

• ยอมรบความเปนตวตนทางเพศและเพศสภาพของตน เคารพความเปนตวตนและเพศสภาพ

ของผอนเชนกน

มตของการมสมพนธภาพกบผอน (Relationship) เราคาดหวงให • บคคลสามารถแสดงออกถงความรกและความผกพนลกซงทตนมไดตามความเหมาะสม

• บคคลสามารถพฒนาและรกษาสมพนธภาพในความสมพนธทตนใหคณคา

• บคคลสามารถหลกเลยงทจะถกกระทำจากสมพนธภาพทเอาเปรยบหลอกลวงทำราย

• บคคลสามารถจะตดสนใจโดยมขอมลรอบดานในการสรางครอบครว และสรางสมพนธภาพกบ

ผอน

• บคคลสามารถใชทกษะตางๆทจะเออใหตนเกดสมพนธภาพทดและมนคงกบผอน

มตของการพฒนาทกษะสวนบคคล (Personal Skills) เราคาดหวงให • บคคลมทกษะในการรจกเขาใจตนเองและใชชวตทสอดคลองกบความปรารถนาและคานยม

ของตน

• บคคลสามารถรบผดชอบกบพฤตกรรมและสงทตนไดกระทำ

• บคคลไดฝกฝนการตดสนใจอยางมประสทธภาพ

• บคคลไดพฒนาทกษะของการคดวเคราะหแยกแยะอยางรอบดาน

• บคคลสามารถสอสารอยางมประสทธภาพกบครอบครวคนใกลชดเพอนฝงและคนรก

มตของพฤตกรรมทางเพศ (Sexual Behavior) เราคาดหวงให • บคคลไดรบความพงใจและสามารถแสดงตวตนในเรองเพศของตนตลอดการดำเนนชวต

• บคคลสามารถแสดงออกในวถเพศตามทตนเองใหคณคา

• บคคลสามารถสรางความรสกสขใจพอใจทางเพศ โดยไมจำเปนวาจะตองลงมอปฏบตตาม

ความรสกความคดเหลานน

- 188 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

• บคคลสามารถแยกแยะการกระทำทางเพศททำใหชวตมสขภาวะกบการกระทำทเปนผลรายตอ

ตนเองและผอน

• บคคลสามารถแสดงออกในเรองเพศของตนโดยเคารพตอสทธของผอน

• บคคลสามารถแสวงหาขอมลและการเรยนรเพอพฒนาสขภาวะทางเพศของตน

• บคคลมความสมพนธทางเพศกบค โดยความยนยอมพรอมใจ และสขใจทงสองฝายอยาง

ปลอดภยจรงใจไมหลอกลวงเอาเปรยบทำราย

มตของสขภาพทางเพศ (Sexual Health) เราคาดหวงให • บคคลมพฤตกรรมสงเสรมสขภาพทเออตอสขภาวะทางเพศ อาท การตรวจสขภาพอยาง

สมำเสมอทงการตรวจเตานมตอมลกหมากดวยตนเองและสามารถบอกไดถงสญญาณของ

ความผดปกตไดแตเนนๆ

• บคคลสามารถเลอกทจะคมกำเนดไดตามปรารถนาเมอไมพรอมจะมบตร

• บคคลสามารถปองกนตนเองจากโรคตดตอทางเพศสมพนธและโรคเอดส

• บคคลสามารถเลอกทจะจดการกบชวตตามคานยมของตนในกรณทตงครรภโดยไมพรอม

• บคคลสามารถแสวงหาการดแลทเหมาะสมเมอเรมตงครรภ

• บคคลชวยกนปองกนและระงบการทำรายการลวงละเมดทางเพศ

มตของสงคม วฒนธรรม (Society and Culture) เราคาดหวงให • บคคลมความเคารพตอความแตกตางของคานยมในเรองเพศ

• บคคลใชสทธตามกระบวนการประชาธปไตย ในการสรางกตกาทางสงคม และกฎหมายทเออ

ตอการสรางสขภาวะทางเพศแกสมาชกของสงคมทตนเปนสวนหนง

• บคคลสามารถประเมนไดวาการเลยงดในครอบครววฒนธรรมสอและขอมลขาวสารทตนได

รบจากสงคมทตนอยสงผลตอความคดความรสกความเชอคานยมและการกระทำในเรอง

เพศของตนอยางไร

- 189 -ภาคผนวก

• บคคลสามารถวเคราะหความเปนไปของโลก และสงแวดลอมทางสงคมของตนทกอใหเกด

อคตในเรองเพศ อนเนองมาจากความแตกตางทางความคดตอบทบาทหญงชายในเรองเพศ

รสนยมทางเพศวฒนธรรมประเพณเชอชาตเผาพนธผวส

• บคคลสงเสรมใหเกดการไดรบขอมลขาวสารในเรองเพศทถกตองและชดเจน

• บคคลไมแสดงพฤตกรรมทเหยยดหยาม ดแคลนผอนทคดเหน หรอปฏบตตนในเรองเพศท

แตกตางจากตน

• บคคลไมยอมรบตอการตตราปรกปรำหรอเหมารวมวากลมประชากรใดมแนวปฏบตในเรอง

เพศอยางนนอยางนเพราะเรองเพศเปนวถของปจเจกไมอาจเหมารวม

- 190 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

แมจะเปนเรองทพดถงกนอยมากมายมาโดยตลอดวาปจจยสำคญของการปฏรปการศกษา

ไทยใหสำเรจ กคอการเปลยนแปลงปรชญา แนวคดของการจดการศกษาทไดยดเอาผเรยนเปน

ศนยกลางอยางแทจรงโดยเฉพาะเมอพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.๒๕๔๒ในหมวดท๔

แนวทางการจดการศกษามาตรา๒๒ไดใหความสำคญในเรองนโดยระบวา

“การจดการศกษาตองยดหลกวา ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและ

พฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความสำคญทสด กระบวนการจดการศกษา

ตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ”

แมแนวคดดงกลาวจะเสมอนเปนทยอมรบกนอยางกวางขวาง แตความเขาใจถงแนวทาง

ปฏบตวาการจดการเรยนรทมผเรยนเปนศนยกลางวาตองทำอยางไร ยงไมมความชดเจน ความ

พยายามเชงระบบทจะดำเนนการพฒนาครใหเกดความสามารถดงกลาวอยางเปนเอกภาพและ

ทวถง ยงเผชญความทาทายหลายประการ โดยเฉพาะการกาวขามความทาทายทสำคญคอการ

เปลยนบทบาทของผสอน จากการเปนผบอกความรใหจบไปในแตละครงทเขาสอน มาเปนผเออ

อำนวย(Facilitator)ในการเรยนรใหแกผเรยนกลาวคอเปนผกระตนสงเสรมสนบสนนจดสงเรา

และจดกจกรรมใหผเรยนเกดการพฒนาใหเตมตามศกยภาพความสามารถความถนด และความ

สนใจของแตละบคคลซงมการพสจนมาจากประสบการณของการจดการศกษาในหลายประเทศทว

โลกวากระบวนการเรยนรทมประสทธภาพตองเปนการจดกจกรรมทผเรยนไดคดวเคราะหวจารณ

สรางสรรค ศกษาคนควา และไดลงมอปฏบตจนเกดการเรยนรและคนพบความรดวยตนเอง รกท

จะคนควารกการเรยนรอนจะนำไปสการเรยนรตลอดชวต (Long-lifeEducation)และเปนบคคล

กระบวนการจดการเรยนรทมผเรยนเปนศนยกลาง เปนหวใจของเพศศกษา

- 191 -ภาคผนวก

แหงการเรยนร(LearningMan)ผสอนจงตองสอนวธการแสวงหาความร(Learnhowtolearn)

มากกวาสอนตวความร สอนการคดมากกวาสอนใหทองจำ สอนโดยเนนผเรยนเปนสำคญมากกวา

เนนทเนอหาวชา

การจดกระบวนการเรยนรเรองเพศศกษาคอ การเรยนรรวมกนระหวางผจดการเรยนรและ

ผเรยน เพอสามารถนำไปใชในการดำเนนชวตทางเพศทมสขภาวะ และสมพนธภาพทสรางสรรค

ระหวางบคคลดงนนผจดการเรยนรจงตองมทกษะมความเขาใจและสามารถออกแบบการเรยนร

เพอสรางใหผเรยนเกดการคด วเคราะห แยกแยะ ใครครวญในเรองเพศวถ ทศนะ คานยม

วฒนธรรมการหลอหลอมทางสงคมทมตอ “อคต” ทางเพศทงหลายทปรากฏอยในสงคมสราง

ความเขาใจในเรองสทธเยาวชนสรางความเชอมนตอศกยภาพของเยาวชนทจะเรยนรและตดสนใจ

ในสงทเปนผลดตอชวต และจตใจของตน โดยไมถกลอมกรอบ กดดน จากความคาดหวงของ

ครอบครวหรอสงคมจนไมสามารถพฒนาศกยภาพในตวเองหรอสญเสยความเคารพตนเอง

ครผจดการเรยนรเรองเพศศกษามหนาทเชนเดยวกบผจดการเรยนร (Facilitator)คอการ

ตดตามกระบวนการเรยนรของผเรยน ซงไมไดหมายความวา จะตองนำพาผเรยนไปสขอสรปท

ผจดการเรยนรตองการใหเปนไปแตเปนบทบาทของการสรางพนท หรอบรรยากาศแหงการเรยนร

ใหผเรยนมโอกาสไดแลกเปลยนถกเถยงความคดเหนประสบการณระหวางกน และสรางขอสรป

รวมกนในทงความเหนรวมและเหนตาง

หนาทสำคญของผจดการเรยนรคอการสรางบรรยากาศใหผเรยนรสกปลอดภยพงใจทจะ

แลกเปลยนเรยนรระหวางกน โดยพรอมจะรบฟงซงกนและกน ไมตองเกรงการถกตดสนวาด วา

ดอย โง หรอฉลาดกวากน แตรบรรวมกนวาทกความคดเหนมคณคา และพรอมทจะบอกความ

คดเหนความรสกของตนแกผอน

- 192 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ผจดการเรยนรจงไมจำเปนตองเปนผเชยวชาญ หรอมคำตอบในทกคำถามทเกยวกบ

เรองเพศศกษา แตสามารถสรางคำถามกระตนใหเกดการแลกเปลยนแสดงความเหน และเมอม

ความเหนทขดแยงกน กสามารถกระตนใหเกดการวเคราะหถงเหตและผล หรอทมาทไปของ

ความเหนตางเหลานนดวยบรรยากาศแหงความเปนมตรรบฟงและเคารพในทกความเหน

ในหลายครง ความเงยบในระหวางการเรยนรไมใชเรองแปลกหรอนาอดอดใจหากความ

เงยบนนเกดขนในระหวางการเผชญคำถามทสำคญ ทผเรยนอาจยงยากใจในการใหความเหน

เพราะตองอาศยการใชความคดเพอจะตรวจสอบความคดความรสกของผเรยนเอง หรออาจกำลง

เงยบเพอจะใครครวญ รวบรวม เรยบเรยง เพอจะแสดงความเหนของตน ผจดการเรยนรไมควร

กงวลกบความเงยบทเกดขนในหองเรยนจนเกนไป โดยพยายามจะพดเพอไมใหหองเงยบซงอาจไม

เปนผลดสำหรบการเรยนร

การเรยนรโดยการใชหลกสตรน เนนการใชคำถามเพอใหเกดการแลกเปลยนความคดเหน

และความรสก ผจดการเรยนรจงตองใชการฟงอยางตงใจ (Active Listening) เมอมการ

แลกเปลยนเกดขนในระหวางผเรยนและตองไมเครงครดตดบทเมอการอภปรายแลกเปลยนกำลง

ดำเนนไปอยางออกรสชาต ซงนาจะสงเกตไดจากบรรยากาศของการแลกเปลยนทเกดขน และตอง

อาศยความเขาใจทจะเชอมโยงเรองทกำลงมการสอสาร อภปรายกน เขาสประเดนหลกๆ ของ

สงทเปนคำถามของแตละแผนการเรยน หากเปนเรองทอยในหวขอทผานไปแลว กเชอมใหเหน

หรอหากเปนเรองทเกยวพนกบแผนทกำลงจะเรยนรตอไปกอาจชแจงวาจะมการนำประเดนนมา

พจารณาถกเถยงกนอกครง หรอบางครงหากเรองทกำลงถกเถยงเกยวพนอยางมากกบเรองทอยถด

ไปขางหนา กอาจพจารณาสลบเอาหวขอ หรอกจกรรมทมความเกยวพนนน มาไวในชวงนนเลย

เพอความตอเนอง หรอลนไหลของการเรยนร จดการ ลำดบการเรยนร และเวลา โดยพยายาม

กระจายบทบาทความรบผดชอบสผเรยน เปดโอกาสใหมการแสดงความเหนในหองใหมากทสด

สงเกตคนทพดนอยทสดเพอกระตนใหมสวนในการแสดงความเหน

- 193 -ภาคผนวก

การเปลยนแปลงจาก “ครผสอน” เปน “ผจดกระบวนการเรยนร” เรองเพศ กระบวนการทจะเปลยนแปลงครผสอน ใหมาเปนผจดการเรยนรทยดเอาผเรยนเปน

ศนยกลาง ไมใชเรองงายการฝกอบรมในหองอบรมกเปนไดเพยงการนำครเขาสเนอหาสาระ และ

กระบวนการ โดยผฝกอบรมหลกไดสาธตจากกระบวนการทไดทำใหเหนแตการเรยนรของคร โดย

เฉพาะเรองทศนคตในเรองเพศและความเชอมนตอศกยภาพของเยาวชนจะเกดขนไดจรงกตอเมอ

ครผสอนเองไดผาน “กระบวนการเรยนรผานประสบการณ”จากการไดลงสอนจรง ซงหากทำได

จรงตามทกษะทเนน “ใหผเรยนเปนศนยกลาง” ผสอนกจะเกดการเรยนรไปพรอมกบผเรยน กจะ

เกดเปนการเรยนรรวมกน(ParticipatoryLearning)อยางแทจรง

กระบวนการชวยเหลอเพอใหครเกดการเรยนรตอเนองเมอลงสนามสอนจรงคอ การ

Coachingหรอการนเทศตดตามซง ไมใชการไปประเมนการสอนของครแตไปชวยสะทอนและ

ชวยกนมองหาวธทจะเปลยนแปลงเพอพฒนาการจดการเรยนรใหดขน

ถาเราถามเดกนกเรยนวาไปโรงเรยนเพออะไรคำตอบทมกไดรบกคอไปเรยนหนงสอถาผ

ตอบเปนครอาจารยคำตอบทไดกอาจเปนไปสอนหนงสอแตสงทแฝงอยในคำตอบของทงสองฝาย

คอการเปลยนแปลงครเปลยนแปลง (หรอทมกเรยกวาพฒนา)ลกศษยจากทไมเคยรไมเคยทำให

กลายเปนคนอานออกเขยนไดคดเลขไดรเรองตางๆทงใกลตวและไกลตวสามารถทำสงใหมๆท

ไมเคยทำ ดงนนเปาหมายของการสอนไมวาเรองใดกมจดมงหมายเดยวกน นนคอ สราง

การเปลยนแปลงในตวผเรยน และการเปลยนแปลงนคอ การเรยนรนนเอง

การสรางการเรยนรสำหรบเยาวชนในยคปจจบนมอะไรตางจากยคกอนหรอไม แมวาจด

หมายของการเรยนรในทกยคสมยคอการเปลยนแปลงในตวผเรยนแตบทบาทของครในการสราง

การเรยนรตองปรบเปลยนไปตามสภาพสงคมและเทคโนโลยในขณะนน เทคโนโลยของโลกปจจบน

เปดใหคนเขาถงความรขอมลและขาวสารไดอยางไรพรมแดนและตลอดเวลาครจงไมใชคนทรมาก

และรมากอนในทกๆเรองอกตอไปสถานภาพเชนนนไดมาถงตวเราแลวไมวาจะทำงานอยในพนทใด

- 194 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ถาเยาวชนใฝร อานออก เขาถงแหลงขอมล เขากสามารถคนควาเองได ปจจบนครไมไดเปน

ผทรมากกวาเดกในทกๆ เรองอกแลวครไมไดเปนแหลงขอมลความรทสำคญยงอกตอไปแลว

แตการเขามาของเทคโนโลยและขอมลขาวสารไมไดทำใหคณคาและความสำคญของครหมดไปแต

กลบทำใหครมอสระจากการเปน “คลงความร” และสามารถกาวไปสบทบาทใหมททาทายและเปน

บทบาททจำเปนอยางยงสำหรบการพฒนาเยาวชนนนคอบทบาททเรยกกนวา“ผจดการเรยนร”

ในการจดเพศศกษาทเนนหลกการของ experiential learning ทกลาวมาในตอนตน

หวใจสำคญอยทการปรบบทบาทของครไปเปนผจดการเรยนรเพราะผจดการเรยนรเปนกลไกสำคญ

ทจะทำใหเกดการผนประสบการณจากกจกรรมไปสการ “รแจง” ของแตละบคคล ขนตอนของ

reflectionในวงจรการเรยนรแบบexperientiallearningจะขาดประสทธภาพถาไมมผทำหนาท

เปนกระจกสองใหเกดการพจารณาแตละแงมมอยางรอบคอบ โดยเฉพาะเมอเปนการเรยนรของกลม

ซงหวใจสำคญอยทการแลกเปลยนความคดผจดการเรยนรจงตองเปนผทชวยทำประเดนใหชดขน

คอยจดลำดบเรองเพอไมใหสบสนหรอตกหลน คอยเปดโอกาสใหคนทอยากพดไดมโอกาสพดบาง

ชวยใหกลมสรปถงสงทตองการจะบรรล ชวยสรางบรรยากาศทเปนมตรและทกคนรวาตนเองไดรบ

การยอมรบรวมไปถงการแนะแหลงขอมลทผเรยนควรคนควาหาความรตอไป

ดวยบทบาทของผจดการเรยนร สงทตองเนนมากทสดจงไมใชเนอหา แตเปนเรอง

กระบวนการทจะชวยใหผเรยนแปรเนอหาไปสวธการเรยนร และไมไดหมายความวาครไมตองม

คร -ใหขอมลความร

-ใหคำตอบทถกตอง

-สอสารทางเดยวครพดใหเดกฟง

-ใหการบาน

-กำหนดจดประสงคการเรยนร

-ครเปนศนยกลาง

ผจดการเรยนร -นำการพดคยแลกเปลยน

-ชวยใหมคำถามทถกตอง

-สอสารสองทาง

-ประสานกจกรรมการเรยนร

-ชวยใหกลมมจดประสงครวมกน

-ผเรยนเปนศนยกลาง

- 195 -ภาคผนวก

ความรมากความรยงเปนเรองจำเปนแตสงทครตองมมากกวาคอตอง“เกง”ในการทำใหผเรยน

ตระหนกถง“กระบวนการเรยนร”เพราะจะตดตวไปภายหนาชวยใหเขาสามารถพงสตปญญาของ

ตวเองในการรบมอกบสถานการณตางๆไดเมอไมมครหรอพอแมกำกบอยขางๆ

การเปนผจดการเรยนรจงเปนบทบาททคกนไปกบการจดเพศศกษาแบบอาศยประสบการณ

แตการเปลยนบทบาทนไมใชเรองทสามารถเปลยนไดชวขามคนแตตองปนขามภเขาสามลกนใหได

ภเขาลกแรก เกดจากความยดมนวาครรดกวาครจงสามารถคดแทนและบอกทางเลอกทด

ทสดใหกบเดกครไมเชอมากนกวาเดกคดเองได โดยเฉพาะการรซงถงผลดานลบทจะเกดขน เพราะ

เดกมประสบการณจำกดความยดมนนมาในรปของความหวงดตองการปกปองไมใหเดกตองเผชญกบ

เรองรายๆจงเปนดานทสำคญทสดเพราะเมอคดวาเปนเจตนาดกไมตระหนกวาตองเปลยนแปลง

ภเขาลกทสอง เปนมรดกของการกลอมเกลาทางสงคมใหเราเชอวา เรองเพศเปนเรองท

นาอาย เปนเรองทตองควบคมใหรสกผดบาปผชายกบผหญงแตกตางกนทางสรระและควรทผหญง

ตองเปนฝายตามรวมถงมขอจำกดเรองเพศมากกวาผชายการปลกฝงและขดเกลานมผลฝงลกเสย

จนผคนจำนวนไมนอยไมเคยฉกคดวาทำไมจงตองเปนเชนนน

ภเขาลกทสาม เปนเรองของทกษะ การฟงและจบประเดน การตงคำถามใหเกดการ

แลกเปลยนความคดเหลานเปนทกษะทใชนอยในการสอนทเนนเนอหาเปนหลก

อนทจรงการทำงานเพศศกษา ไมไดเปนเพยงการสรางการเปลยนแปลงใหกบเยาวชน แต

เปนการเรยนรทจะเปลยนแปลงตวเองดวย เปนการเปลยนแปลงทเปรยบเหมอนการปนขามภเขาซง

อยภายในตวเราเองทงสามลกเรองทถาม-ตอบตอไปนเปนเสบยงความคดทจะชวยใหการปนขาม

เขาไมลำบากจนเกนไป

- 196 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ภเขาลกทหนง ครคอผทรดทสดทตองชแนะคำตอบทถกตองใหกบเยาวชน

๑. เพราะเหตนจงตองจดใหม ใหเกดความรและไดประสบการณ

ภายใตการจดการของเราเพอใหเยาวชนสามารถเลอกไดเมอ

เหตการณทำนองนนเกดขนกบเขา เราอยากเหนเดกเลอกได

และปลอดภย เรากตองพฒนาไปใหถงจดนน แตถาเรากลว

วาเดกเลอกเองไมได กเลยเลอกให เราไมไดชวยใหเขาพง

ตวเองเมอเขาออนแอทางความคดและในขณะเดยวกนเขาก

ไมไดเชอฟง เหมอนทเรากเคยไมเชอผใหญ ชวตทางเพศ

ของเยาวชนกไมมวนปลอดภย

๒. ประสบการณชวตในทน ควรสะทอนเรองจรงในสงคมของ

เดก ไมใช เรองในสมยทคร เปนเดก เพราะสงคมและ

สงแวดลอมไดเปลยนไป เราจะเอาตวเองเปนทตงไมได

เพราะเทากบเราไปจำกดการใหประสบการณทจำเปนกบเดก

๓. การ ให ความร ท ช ด เ จนถ กต อ ง เป นหนาทท ไม เคย

เปลยนแปลง แตวธการเปลยนไปจากการบอก-สงสอน

มาเปนการถาม-สรางความอยากร สรางความสามารถใน

การคนหาคำตอบดวยตวเอง

๔. ระหวางผใหญกนเองทางเลอกทถกตองทสดของครคนหนง

ในเรองเพศอาจจะไมใชเรองทเหมาะสมทสดของครคนอน

ประเดนสำคญอยทวา จะทำอะไรกตามตองรบผดชอบได

มความสขพอใจและไมทำใหผอนเดอดรอน

เราตองการอะไรจากความพยายามหามปราม

- รกษาพรหมจรรย (เฉพาะผหญงเทานนหรอ) ไมม

เพศสมพนธกอนแตงงาน

- ไมมปญหาตงครรภในวยเรยนทำแทงตดโรคเอดส

- ไมมเรองมารบกวนสมาธในการศกษาเลาเรยน

เรองเพศเดกไมไดมความรและ

ประสบการณชวตมากพอทจะ

คดเองเลอกเองในทางทปลอดภย

ถาครไมบอกสงทถกตอง เดกก

จะไปเชอสอหรอเหนดเหนงาม

กบสงทเพอนทำ แนวทางการ

สอนแบบนไมเหนวาจะชวยเดก

ตรงไหน

ถาเดกยงไปไมถงจดนน เราก

ตองหามปราม แตถาเขาม

ประสบการณแลวกตองทำใจให

ยอมรบ เราตองมจดยนดวย

ไมใชอะไรกปลอยใหเดกเลอกเอง

- 197 -ภาคผนวก

- ดำรงรกษาเอกลกษณของสงคมไทยทกลสตรตองรกนวล

สงวนตว

- ความสบายใจวาไดทำหนาทแลว

ทกคนยอมมคานยมหรอสงสำคญในชวตทยดถอ เปนสทธสวน

บคคลทจะเลอกเชอเรองใด ครสามารถรกษาจดยนตามทศนะ

ของครไดและครกควรเคารพสทธของเดกดวยเชนกน

๑. เรากำลงไมเชอวาเดกคดเองได และเรายงเชอวาเราหามได

อย(ทงทเราเหนความจรงแลววาหามไมไดผล)

๒. เรากำลงเขาใจผดวากระบวนการเรยนรเรองเพศแบบทเปด

โอกาสใหคดวเคราะหเองจะเรงใหคนมประสบการณทางเพศ

เรวขน

๓. จรงๆแลวเรายงรสกรบไมไดถาเดกเลอกทจะมเพศสมพนธ

แมวาจะเปนการเลอกทรบผดชอบได มความสข ไมทำให

ผอนเดอดรอน เราอธบายอาการรบไมไดของเราวาเปนการ

ชวยกนรกษาเอกลกษณไทย

๔. ทกคนตางมสทธในการเลอกรบหรอใหคณคากบเรองตางๆ

ในชวต สทธนเทาเทยมกนไมแตกตางตามเพศและวย แม

สวนตวเรายดถอและเหนคณคาเอกลกษณไทยแตเราตองไม

ปดกนการเรยนรทจะชวยใหเยาวชนสามารถเลอกมความ

สมพนธอยางผรรบผดชอบ และเราควรเคารพสทธในการ

เลอก ซงแสดงออกโดยการยอมใหเขาเลอกตางจากเราได

เพยงแคการเลอกมรปแบบความสมพนธตางจากเรา ไมได

หมายความวาเขาไมรจกรบผดชอบ

เรองเพศเปนกระแสแรง การท

เราไมหามปราม แตใหขอมล

แนวทางใหเดกเลอกเองกเทากบ

สงเสรมใหเปนไปตามกระแส

คร/ระบบการศกษาเปนแกน

สำคญในการรกษาเอกลกษณ

และคานยมไทย เราไมควรตาม

กระแสไปเหมอนคนอน

- 198 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ภเขาลกทสอง เรองเพศเปนเรองนาอาย ตองควบคมไม ใหหมกมน

๑. กเพราะไมเคยบอกใหหมด เยาวชนจงไดเรยนรเรองเพศจาก

สอสารพดรปแบบขอมลเหลานนถกรบเขามาโดยไมสามารถ

กลนกรองไดกเพราะเราไมเคยชวยใหเขากลนกรองการทเรา

ไมเปนฝายใหขอมลกเทากบเราผลกไสหนาทนไปใหกบผผลต

ซดสงพมพ โฆษณาตางๆ เรามวแตกลาวโทษสอเหลานทง

ทความจรงเราควรโทษตวเองมากกวาทอยใกลชดเดกมากกวา

ใครๆแตกลบไมทำอะไร

๒. กเพราะเราสบายใจทจะพดแควธการคมกำเนดแตละเวนทจะ

ทำความเขาใจถงพฤตกรรมทางเพศซงตองเกดขนกอนการ

คมกำเนดดวยซำ เยาวชนจงคาดการณไมไดวาแคอยากอย

ดวยกนนนจะนำไปสอะไรไดอก ลำพงแคความยดมนวาจะ

รกนวลสงวนตวไมไดชวยใหเอาตวรอดได เมอตกอยใน

เหตการณทนกไมถงกยากทจะรจกปองกนหรอหาทางออก

เราเองนนแหละทตดกบดกตวเอง....

...ไมกลาบอกใหร

...กเลยไมเชอวาเดกจะรนกออกลวงหนา

...กเลยไมแนใจวาเดกจะรอด

...กเลยตองหามปรามสงสอนรวมทงใหทองจำ!!!

๓. เมอไมรวธทางเลอกกเลยมจำกดแมแตการพดถงsafesex

กใหขอมลแคการใชถงยางอนามย กลายเปนวาวธการให

ขอมลของเราเองไปชชองวา เมอมอารมณกตองถงยางอนามย

ทงทอาจจะมทางเลอกอนๆ ท เขาจะดแลกนอยางผท

รบผดชอบไดมความสขและไมสรางความเดอดรอนใหใคร

๔. เรองเพศรส วธการหาความสขทางเพศ เปนเรองตองหามท

พดกนไมไดแมระหวางสามภรรยานเปนอกบทหนงทเราถก

ปลกฝงใหเหนวาการคดหาความสขทางเพศเปนเรองนา

ละอายทศนะทางเพศจงมแตดานลบ ใชความรสกอายผด

บาปมากำกบควบคมธรรมชาตดานนของมนษยไว แมวาการ

พดไมได กระดาก เมอกอนไม

เคยตองสอนขนาดน บางเรองร

ไดเองทำไมตองเอามาพด เชน

ชวยตวเองการเลาโลมจดสมผส

คนโสดยงไมแตงงานพดไปกเขา

เนอคนจะนนทา

- 199 -ภาคผนวก

ปลกฝงเชนนชวยรกษาสงคมใหอยเยนเปนสข แตเรากตอง

มองใหเหนรายละเอยดขางในเชน

• ผชายเทยวหาความสขทางเพศได -ผล :ผหญงกเลย

ไมรเดยงสาเปนฝายถกกระทำและอาจจะไมมความสข

ทางเพศในชวตสมรสผหญงกลายเปนสนคาทางเพศเพอ

ใหผชายเทยวหาความสขได

• ผชายแสดงออกทางเพศได - ผล : ผหญงแมจะหวง

ตวเองแตกไมกลาพกถงยางอนามยเพราะจะดแย ไมกลา

เปนฝายเรมพดกอนตงแตเปนแฟนวาจะปองกนอยางไร

แมแตไปซอยาคมกำเนดกตองใหแฟนซอให

• การมความสขในชวตคเรองเพศเปนเพยงสวนเดยวระวง

คนจะเอาแตหมกมนในกาม -ผล :ความจรงคอ เรอง

เพศเปนเพยงสวนเดยวของชวตคทถกปลอยใหเปนไป

ตามยถากรรม เพศศกษาไมไดทำใหองคประกอบน

กลายเปนเรองสำคญกวาอยางอน เพยงแตทำใหไมถก

ละเลยและมการดแลแกไขใหทำหนาทของมนในชวตค

ไดตามฐานะ

• คนโสดโดยเฉพาะผหญงตองไรเดยงสาทางเพศ ไมควร

ทำตววารเรอง-ผล:ครสตรกเลยสอนเพศศกษาไดบาง

เรอง พดไดบางดานทงทเขาใจดวาควรจดการเรยนร

อยางไร เรองทลำบากใจอยากใหครผชายพด เรองนเปน

ตวอยางทชดเจนของทศนะทางเพศทเราถกปลกฝงมา

ไมมใครมา “unlearn” ใหเราไดนอกจากตวเราตอง

ทำความเขาใจและขดเกลาทศนะเรองนใหแจมชด

เยาวชนเรยนรจากทเราทำมากกวาทเราพด การปรบ

ทศนะของเราและการปฏบตตวของเราคอ การจด

ประสบการณการเรยนรทมคาใหเยาวชน เพศศกษาเนน

ความจำเปนของการสอสารแตครเองยงไมกลาพดเลย!!

- 200 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ภเขาลกทสาม ทกษะในการเปนผจดการเรยนร ผจดการเรยนรมบทบาทในการนำการพดคยแลกเปลยน กระตนใหเกดคำถาม ชวยให

คำถามกระจางชด และทำใหคำตอบเกดจากการคนหารวมกน โดยครเปนสวนหนงของการให

ขอมลการสลดความเคยชนทเดมเคยเปนผพดผใหคำตอบ(ซงมกเปนการถามเองตอบเอง)นาจะ

ไมใชเรองยากสำหรบผททำงานคลกคลกบเยาวชน เพยงแตตองเรมตนดวยการ “รจกตวเอง”กอน

วาแบบแผนในการสอสารของเราเปนแบบใด และการจะรจกตวเองไดนนคงตองอาศยผอนเปน

กระจกสองคำถามตอไปนจะชวยใหรวาลกษณะเฉพาะในการสอสารของทานเปนแบบใด

แบบแผนการฟงและการสอสารของทาน ทบทวนตวเองวาโดยสวนใหญทานมกตอบเพอนของทานตามขอใด

๑.วนนอากาศรอนมากไมอยากออกไปซอของเลย

ก.จรงดวยเดนกลางแดดรอนๆนาปวดหว

ข.ไมรอนมากเทาไหรหรอกเปาพดลมเดยวกหายรอน

ค.อาวไมซอวนนแลวจะไปวนไหน

ง.เธอกชอบผลดวนประกนพรงไมเหนทำซะท

จ.ไปซอซะใหเสรจๆไปจะไดไมตองรอไปวนหลง

๒.เบอทำรายงานจงตงสองอาทตยมาแลวทตองนงเขยนแตรายงานพวกนฉนทนทำตอไปไมไหวแลว

ก.เพราะอะไรเธอถงใชเวลาทำนานตงสองอาทตย

ข.พกกอนสแลวคอยกลบมาทำทหลง

ค.มนกนาเบออยทตองมาทำอะไรแบบนตงนานแลวกยงไมเสรจ

ง.เออนาใครๆกเบอทงนน

จ.พวกชอบดนพอกหางหมนถาทำมาตงแตเปดเทอมเธอกไมตองเปนแบบน

- 201 -ภาคผนวก

๓.ไมรวาจะทำอะไรกอนดหวหนาใหทำงานเพมอกสองอยางนกแทบจะไมมเวลาทำอะไรอยแลว

ก.ไปถามหวหนาวาชนไหนสำคญตองทำกอน

ข.ดทาคณเครยดนะงานกเรงเวลากไมพอ

ค.จรงๆแลวจะตองทำอะไรกอนละ

ง.เธอกขกงวลทำไปเดยวกเสรจเองแหละ

จ.บางทคนเรามนกตองยงๆอยางนแหละทำไปเถอะเดยวกเสรจ

๔.หวหนาสายใหสอนเพศศกษาอาทตยหนาตองสอนแลวฉนตองเตรยมไมทนแน

ก.สองสามอาทตยแรกกคงตองเตรยมหนกหนอยจากนนกคงอยตว

ข.เธอไมนายอมรบมาสอนเลย

ค.เธอไมเคยสอนวชานมากอนหรอ

ง.เธอควรเตรยมตวตงแตเดยวนเลยละ

จ.ดเธอกงวลใจวาจะเตรยมตวไมทน

๕.เขาลอกนวาปนกระทรวงจะเอาจรงเรองตดคนออก๕เปอรเซนตผมตองมาตกงานตอนแกนมน

แยทสดในชวตเลยนะ

ก.คนตงใจทำงานแบบคณเขาไมเอาออกหรอก

ข.ทำไมคณถงคดวาคณจะอยในพวก๕เปอรเซนตนน

ค.ไปถามอาจารยใหญเลยวาเขาจดคณไวในพวกทจะคดออกหรอเปลา

ง.ทาทางคณเปนกงวลกบเรองนมากนะ

จ.อยาคดมากคณไมมทางโดนหรอก

๖.ถาผมอยากไดซแปดผมตองยายไปสอนตางจงหวดแตถาผมไมเอากไมรจะมโอกาสอกไหมผม

ไมรจะเลอกอะไรด

ก.ดเปนเรองทตดสนใจยากสำหรบคณคณกลววาจะเสยโอกาสใชไหม

ข.ไปลองคดดกอนวาการไปอยตางจงหวดดหรอไมดยงไง

- 202 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ค.หาโอกาสแบบนไมไดอกแลวนะ

ง.คณคดวาไปสอนตางจงหวดไมดตรงไหน

จ.เลอกอะไรกตามแตเดยวเรองกคลคลายไปในทางทด

๗.คณตขบนเหลอเกนถาไมบนเรองนกเรยนกบนเรองเพอนรวมงานฉนรำคาญเขาทสดเลย

ก.นนะคราวตอไปถาเขามาบนอกละกเธอกบอกใหเขาหยดแลวกลบไปทำงาน

ข.กเพราะเธอชอบทำตวเปนศราณคนถงมาบนใหฟง

ค.เขาใจวาเธอรำคาญทคณตมาบนดวยบอยๆ

ง.อยาไปสนใจทไหนๆกมคนขบนแบบนทงนน

จ.คณคดวาอะไรทำใหคณตมแตเรองนาบน

๘.ฉนดใจทไดเรยนตอแตกกลววาจะเรยนไมไหว

ก.มอะไรยากหรอในเรองทตองเรยน

ข.เรองเรยนตอนทำใหคณทงดใจทงกงวลใจเลยนะ

ค.คนททำงานดวยเรยนดวยกรสกกงวลอยางนทงนน

ง.ไปถามรนพทเคยเรยนสวาตองทำยงไง

จ.รอมาตงนานกวาจะไดเรยนจะกลวไปทำไม

๙.เอาอกแลวตองไปสมมนาตางจงหวดอกแลวเพงจะกลบมากระเปายงไมทนเกบทบานตองบนอก

แนๆ

ก.แฟนคณนาจะรนะวาเปนหวหนากตองเดนทางบอยแบบนทกคน

ข.เดยวกหมดหนาสมมนาแลวละพอกลบมาคณกอยกบทบางไมตองออกไปไหน

ค.ชวนใหเขาลาหยดไปกบคณสจะไดไมบน

ง.มนกนาปวดหวนะทตองรกษาสมดลเรองงานกบครอบครวใหได

จ.ทำไมตองไปสมมนาบอยๆ

- 203 -ภาคผนวก

สงสอน กำกบ (directing) ผทมแบบแผนการตอบสนองในการพดคยแบบสงสอน มกเปนผควบคมและทำใหการ

สนทนาเปนไปในทศทางทตนเองเปนผบอกชแนะในเรองทคยกน เมอผพดแสดงความคดเหนหรอ

ความรสกในเรองใดแมไมไดตองการคำชแนะหรอไมไดพดเพอขอคำแนะนำแตกมกไดรบการตอบ

สนองในเชงชแนะมากกวาเปนการแลกเปลยนความคด

...ชวนใหเขาลาหยดไปกบคณสจะไดไมบน

...ไปซอซะใหเสรจๆ ไป จะไดไมตองรอไปวนหลง

ขอ สงสอน กำกบ ตดสน ชอบซกไซ ปลอบใจ เหนอกเหนใจ

๑ จ ง ค ข ก

๒ ข จ ก ง ค

๓ ก ง ค จ ข

๔ ง ข ค ก จ

๕ ค ก ข จ ง

๖ ข ค ง จ ก

๗ ก ข จ ง ค

๘ ง จ ก ค ข

๙ ค ก จ ข ง

รวม

นบเฉพาะขอทคณทำวงกลมไวเทานน

- 204 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ตดสน (judgemental) ผทมแบบแผนการตอบสนองในการพดคยแบบตดสน จะนำคานยมแนวคดหลกการของ

ตนเองไปใชในการโตตอบหรอแนะนำมกฟงและตดสนเรองทคยกนนนวาเปนการกระทำหรอการ

ตดสนใจทถกหรอผด

...เธอกขกงวล ทำไปเดยวกเสรจเองแหละ

...เธอกชอบผลดวนประกนพรง ไมเหนทำซะท

ซกไซ (probing) ผทมแบบแผนการตอบสนองในการพดคยแบบชอบซกไซ เปนคนชอบซกถามเพอใหตน

เขาใจและพอใจในคำตอบในแงมมทตวเองสนใจใครร มากกวาจะสนใจวาจรงๆแลวผพดตองการ

บอกอะไรหรอกำลงรสกอยางไร

...ทำไมคณถงคดวาคณจะอยในพวก ๕ เปอรเซนตนน

...คณคดวาไปสอนตางจงหวดไมดตรงไหน

ปลอบใจ (smoothing) ผทมแบบแผนการตอบสนองในการพดคยแบบปลอบใจจะไมแตะตองตวปญหา ไมชอบยง

กบความขดแยงแตจะชวยใหรสกวาเรองทเกดขนเปนเรองเลกคลคลายได

...เดยวเรองกคลคลายไปในทางทด

...อยาไปสนใจ ทไหนๆ กมคนขบนแบบนทงนน

เหนอกเหนใจ (empathetic) ผทมแบบแผนการตอบสนองในการพดคยแบบเหนอกเหนใจจะแสดงใหเหนวาเขาใจทง

เรองและความรสกของผพดมกใชการจบใจความการทวนความเพอสะทอนความเขาใจ

...มนกนาปวดหวนะ ทตองรกษาสมดลเรองงานกบครอบครวใหได

...ดเปนเรองทตดสนใจยากสำหรบคณ คณกลววาจะเสยโอกาสใชไหม

- 205 -ภาคผนวก

แบบแผนการตอบสนองขางตนนไมอาจกลาวไดวาแบบใดดทสด เพราะแตละแบบม

ประโยชนและเหมาะสมกบเหตการณเฉพาะอยาง เมอมผแสดงความทกขใจและตองการเพยงคน

ปลอบใจ แบบแผนการตอบสนองทเหมาะสมคอปลอบใจ เหนใจ แตเมอมคนตองการคำแนะนำ

เพอนำไปแกไขปรบปรง การสงสอนกำกบกเปนประโยชน การซกไซเพอใหเกดความเขาใจและได

ขอมลกเปนประโยชนเชนกน แตถาหากเราใชการปลอบใจกจดวาไมเหมาะสม การทเราใชวธใดวธ

หนงบอยๆกจะกลายเปนลกษณะประจำตวของเรา ในการเปนผจดการเรยนรทตองมบทบาทนำ

การแลกเปลยนความคดเหนและชวยใหกลมหาขอสรปไดดวยตวเองแบบแผนการตอบสนองทควร

นำมาใชใหนอยทสดคอ แบบสงสอนกำกบ และแบบตดสน สวนแบบแผนการตอบสนองทนาจะ

เปนประโยชนมากคอ การซกไซและการเหนอกเหนใจ ดงนนการจะเปนผจดการเรยนรทม

ประสทธภาพจงเรมตนทการรจกตวเองวาลกษณะการตอบสนองทเราใชบอยๆ เปนแบบใด และ

เลอกใชแตละแบบใหเหมาะสมกบเหตการณ

ทกษะทจำเปนของผจดการเรยนร ๑. การฟงอยางตงใจ (Active Listening) และการสรางความหมายของสงทรบรรวมกน (Shared meaning) การฟงไมไดหมายถงการไดยนหรอรบฟงสงทถกพดถงเทานนแตยงหมายรวมไปถงการ

แสดงออกถงการใหความสำคญตอความคดเหน ความรสกประสบการณ และขอมลทไดยน และ

ตระหนกถงการเรยนรทเกดขนกบตวเองจากการไดยนไดฟงเหลานน

ประเดนสำคญของการฟงอยางตงใจคอการไมตงสมมตฐานไวลวงหนาวาผเรยนตองคด

อยางนนหรอพดอยางนควรฟงโดยไมดวนตดสนวาผพดคงจะเปนคนอยางนนหรอนาจะคดอยางน

แตฟงโดยการตดตามความคดของผพด และจนตนาการตามมมมองของผพด ขณะเดยวกน

พยายามเขาใจบรบทและภมหลงหรอสถานการณทผพดเผชญอยเพอเขาใจมมมองทผพดสะทอน

ออกมา

- 206 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ผจดการเรยนรอาจใชเทคนค การทวนความหรอยอความ (paraphrasing) เพอสะทอน

สงสำคญทถกพดถงออกมา เพอใหสมาชกในชนสามารถตดตามความคด หรอมองเหนเรอง

สำคญๆทถกสะทอนออกมาระหวางการอภปรายเชน

“อม..นาสนใจมากทเดยวท….บอกวา รสกรบไมไดกบสงทวยรนทำ.... แลวคนอนคด

อยางไร”

๒. การสงเกต รบรถงบรรยากาศทเกดขนของการเรยนร สงเกตการมสวนรวม หรอไมมสวนรวมของ

ผเรยนแตละคนหรอแตละกลมยอย

๓. การถาม การใชคำถามเพอกระตนใหเกดการอภปรายอยางกวางขวางหลายคนอาจคดวา เปนเรอง

ไมยากในการทจะถามคำถาม แตแทจรงแลว การถามเพอสรางการเรยนร เปนทกษะทลกซง

ผจดการเรยนรตองสามารถตดตามความคดของผเรยนจากสงทแสดงออกมาและมความเขาใจ

วตถประสงคของแผนการเรยนอยางแจมชด จงจะสามารถสรางคำถามทเกยวของและตอเนอง จน

กระทงผเรยนเกดการเรยนร จากการถกเถยงและแลกเปลยนมมมองทลกซงยงขน ไมใชเพยงการ

ถามคำถามไปเรอยอยางไมมจดหมายถามไปแลวเมอมคำตอบหรอมขอมลทถกนำเสนอออกมาก

ไมสามารถนำมาเชอมโยงสรางคำถามทตอเนองและเกยวพนกบการเรยนรในเรองนนคำถามทเกด

ขนอาจไมมประโยชน หากวตถประสงคของคำถามกบวตถประสงคของการเรยนรในบทเรยนนนไม

เกยวของกน

ตวอยางคำถามทผจดการเรยนรอาจเลอกใชใหสอดคลองกบบรบทของหวขอและสาระท

ตองการใหเกดการสอสารแลกเปลยนกน ในระหวางการชวนคย เพอกระตนใหเกดการแลกเปลยน

สนทนาสำรวจทศนะสะทอนการรบรหรอเรยนรของผเรยน

- 207 -ภาคผนวก

• พวกเรารสกอยางไรกบสถานการณทเกดขนกบ ..... (อาจเจาะจงเรองราวตวละครในกรณ

ศกษาหรอเรองเลาจากสมาชก)

• ถาเปนเราเราจะเลอกจดการหรอมความเหนตอเรองนอยางไร

• ความคดเหนทแตกตางกนนเราคดวามฐานมาจากอะไร

• ลองเปลยนมมมอง ใหเราลองเปนคนทไมเหนดวยหรอรสกตางไปจากเรา เราคดวาเขาม

เหตผลอยางไรทคดหรอรสกอยางนน

• ถาเราเปนพอแมเราจะตองการแบบเดยวกนนไหม

• ในอนาคตขางหนาสถานการณเหลานอาจเกดขนอกไหมหรอสถานการณเหลานเปลยนไป

อยางไรเมอเทยบกบอดตทผานมาหรอเทยบกบปจจบน

• ถาเราเปนคนทสวมบทบาทเชนนในเรอง เราจะทำแบบเดยวกนไหม หรอจะทำตางไป

อยางไร

• มความคดเหนอะไรทไดยนจากเพอนททำใหเราประหลาดใจหรอผดคาดทำไมถงรสก

ประหลาดใจ

• ผลจากแบบฝกหดหรอกจกรรมททำไปน เราจะเอาไปปรบใชในชวตประจำวนไดอยางไร

บาง

• เราคดวายงขาดอะไรอกบางทจะทำใหการเรยนรเรองนของเราสมบรณขน

• หากตองสรปการเรยนรทสำคญจากกจกรรมทผานไปนเราจะสรปวาอะไรบาง

เมอโยนคำถามเหลานเขาไปในกลม และมผแสดงความคดเหนขนมาผจดการเรยนรตอง

พยายามชกชวนใหสมาชกคนอนรวมออกความเหนในประเดนเดยวกนน และพยายามถามหาความ

เหนทแตกตางออกไป

หวใจสำคญคอ ตองไมคดหรอเชอหรอแสดงออกวา คำถามเหลานนมคำตอบท

“ถกตอง” หรอ “ถกทสด” อย แตแสดงใหเหนวาทกความเหนไมวาจะเหมอนหรอตางก

ลวนนาสนใจ

- 208 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๔. การเชอมโยงแตละบทเรยน ผจดการเรยนรจะตองเขาใจในภาพรวมของหลกสตรการจดการเรยนรแมเมอสอนเปนทม

และมการแบงบทบาทวาใครจะเปนตวหลกในแตละบท เพอเชอมโยงการเรยนรในแตละแผนใหตอ

เนองกน เพราะหลกสตรทออกแบบไวน เนนความตอเนอง เชอมโยงของแตละประเดนไปดวยกน

ผรบผดชอบในการดำเนนการเรยนรในแตละเรองจำเปนตองนำสบทเรยนโดยชใหเหนวากอนหนา

นเราเรยนรรวมกนวาอยางไร และเกยวพนกบบทเรยนทกำลงจะดำเนนการ หรอทำแบบฝกหด

กจกรรมนอยางไร รวมทงเมอดำเนนการเรยนรไปจนสนสดตองสรปเชอมโยงอกครง และ/หรอ

เชอมเขาสบทเรยนถดไป

การสรปความคอการประมวลผลจากการอภปรายแลกเปลยน เหนจดรวม จดตางของ

ประเดนหลกสรางความเหนรวมตระหนกถงความเหนตางและเหตผลทมาของความตาง

การระบวตถประสงคกอนเขาสกจกรรมมความจำเปนอยางยงเพอเตรยมความพรอมใหแก

ผเรยน เหมอนการเดนทางทมจดมงหมายชดเจนและรวาขณะนถงไหนแลว อกไกลเทาไหร หรอ

ตองผานอะไรอกบาง เปนเวลาเทาใดจะถงทหมาย ซงจะทำใหผเดนทางรสกผอนคลาย ลดความ

กระวนกระวายใจ และจะเรยนรไดดขน เชนเดยวกบการเดนทาง ในกระบวนการเรยนรทจดขน

การบอกวตถประสงคทชดเจนทงในภาพรวม และแตละบทเรยนมความจำเปนและสงผลตอการ

เรยนร

การบอกวตถประสงคของการเรยนร ไมใชการบอกขอสรปของบทเรยน (เพราะบทสรป

ยอมมาจากการแลกเปลยนรวมกนระหวางผเรยน) แตเปนการบอกถงเหตผล ทมาทไปของการ

จดการเรยนรเรองน และแบบฝกหดทจะดำเนนการ เกยวของกบเรองทกำลงเรยนรอยางไร

ตวอยางเชน

- 209 -ภาคผนวก

“ตอนนเรากไดเขาใจแลว ความรสกนกคดในเรองเพศของเรา มอทธพลมาจากปจจยอะไร

บาง ทสำคญปจจยเหลานน สามารถกำหนดใหเราซมซบรบเอา เสมอนวาเปนความจรงทปฏเสธไม

ได ทงๆ ทจรงๆ แลวเราอาจตรวจสอบ และพจารณาดวยเหตผล เพอทาทายวาสงทคด ทเชอนน

เปนผลดกบตวเรา และคนใกลชดแทจรงหรอไม (สรปเพอเชอมโยง)”

“เอาละคะ ในเรองตอไปเราจะไดลองสำรวจเพมเตมในเรองทศนะของเราตอเรองเพศ

คราวนเราจะลองเจาะจงลงไปเกยวกบเรองความเปนหญงชาย หรอทเรยกวาเพศสภาพนน มนม

ความจรง ความลวง ความเชอ อยางไร จะไดเหนความคด ความเชอของเพอนของเรา วาเหมอน

วาตาง หรอมทไปทมาอยางไร ลองทำแบบฝกหดนกนเลยคะ...........” (บอกวตถประสงคเพอเขาส

กจกรรมใหม)

การใชกจกรรมจะมประสทธภาพและสรางการเรยนรได จำเปนตองมความเขาใจชดเจนวา

กจกรรมททำเกยวของเทยบเคยงกบประเดนของการเรยนรอยางไร จดออนทสำคญในการทำ

กจกรรมเพอเขาสบทเรยนมกจะอยทคำสงของการทำกจกรรมไมชดเจน ไมไดระบวตถประสงค

ของกจกรรมททำวาตองการจำลองสถานการณอะไรสงททำเกยวของกบประเดนทจะสรางการเรยนร

ตอไปอยางไรนอกจากนนการละเลยไมใหความสำคญของการใหคำสงทชดเจนในการทำกจกรรม

หรอระบบทบาทกำหนดระยะเวลาและรกษาเวลาทกำหนดใหผเรยนมกนำไปสการใชเวลาทเกน

จำเปน และกลายเปนจดออนของบทเรยนไป เพราะไปเสยเวลากบการทำกจกรรมจนขาดเวลา

ทจะถกเถยงถงความหมายสาระสำคญทเกดจากการทำกจกรรมนน

ตวอยางของการใหคำสงทชดเจนเพอเขาสบทเรยน

“เอาละคะ ตอไปเราจะไดเรยนรเกยวกบเรองของทศนะของเราทมตอ..... กอนทจะไดถกเถยง

แลกเปลยนเรองน เรามกจกรรมทจะจำลองสถานการณทเกยวของกบเรองนมาใหลองทำกน เพอจะ

ดกระบวนการเลอก และตดสนใจของเรา เมอเทยบกบเพอน (หรอเยาวชน หรอ.......ฯลฯ) เราจะใช

- 210 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

เวลาไมเกน xxx นาท (ระบเวลา) โดยเราจะแบงกลมออกเปน xxx กลม อยางนนะคะ (จดการ

แบงกลมอยางรวดเรว) ฟงคำสงกอนนะคะ กลมทหนง จะตองทำดงน

สวนกลมทสองจะตองทำดงน ใหเวลาในกลมถง xxx (ระบเวลา) หลงจากนนเราจะมารวม

กลม และแตละกลมตองบอกผล xxxx ระหวางอยในกลม (หรอเมอมาเสนอผล) เรามกตกาดงน

นะคะ xxxx เอาละคะ เรมทำงานในกลมไดเลยคะ”

- 211 -ภาคผนวก

“เพศศกษา” กบการเรยนรผานประสบการณ ถาเปรยบเทยบกบขอสอบ เพศศกษาจะเปนขอสอบแบบปรนยหรออตนย หรอถาเปรยบ

เทยบกบการสอนทำอาหารและการสอนคณตศาสตร เพศศกษาคลายกบการสอนทำอาหารหรอ

คลายกบการสอนคณตศาสตร

ถาคดถงขอสอบปรนยทกขอคำถามมหนงคำตอบทถกทสดคนทำขอสอบตองหาขอนนให

เจอเพอจะไดสอบผานขอนนไปขอสอบปรนยมตวเลอกจดวางใหแลวสงทเราทำไดคอ เลอกหนง

อยางจากตวเลอกทมให แมวาบางครงเราไมแนใจในตวเลอกเลยสกขอเดยวแตเรากจะตองเลอก

หนงขอจากรายการทมใหเสมอ ถาหากเพศศกษาเปนเหมอนขอสอบปรนย เรากคอ คนทกำหนด

ทางเลอก และเรากคอ ผทกำหนดวาทางเลอกทถกตองทสดคออะไร ลองจนตนาการถงเรองท

ผสอนอยากพดกบนกเรยนวา เปนผหญงตองรกนวลสงวนตว กลสตรตองรกษาพรหมจรรยไปจนถง

วนแตงงานใจความสำคญของคำพดเหลานกคอขอก.หามมเพศสมพนธกอนแตงงาน เปนขอท

ถกสวนขออนๆเปนคำตอบทผด

ถาเปนขอสอบอตนย ผเรยนคดสรางคำตอบของตวเองขนมาจากขอมลความรทไดรบ

แมวาจะเรยนเรองเดยวกนจากผสอนคนเดยวกน แตคำตอบของผเรยนแตละคนยอมแตกตางไป

ตามการวเคราะหและการเรยบเรยงคำตอบซงเปนแบบแผนเฉพาะตว เพศศกษาจงมสวนคลายคลง

กบขอสอบอตนย เพราะการนำความรไปใชเปนเรองของปฏสมพนธระหวางบคคล เปนการตอบ

สนองของบคคลกบสงแวดลอม คนทอยในเหตการณเดยวกนกยงมพฤตกรรมตอบสนองตอ

เหตการณตางกนยากทจะมเพยงทางเลอกเดยวทถกทสดขอสอบอตนยกระตนใหผเรยนไดทบทวน

และเรยบเรยงความคดวาจะใชความรจดการเรองนนๆ อยางไร การสอนเพศศกษากเปนเชน

เดยวกน

- 212 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

การสอนทำอาหารแตกตางชดเจนกบการสอนคณตศาสตร ผทเรยนทำอาหารเมอรจกสวน

ประกอบและวธการปรงทเปนสตรของครแลว ในทายทสดกปรบไปทำตามวตถดบทพอหาไดและ

ตามรสชาตทตวเองหรอคนในครอบครวชอบ การสอนทำอาหารนนเปนการชวยใหรองคประกอบ

และขนตอนรวาเมอทำอยางนนแลวจะเกดอะไรขนและตองทำอะไรตอไปแตการสอนคณตศาสตร

แมจะสอนใหรจกวธทำหลายวธ แตสดทายแลวทกวธตองไดคำตอบเดยว เพศศกษาจงนาจะคลาย

กบการสอนทำอาหารมากกวาการสอนคณตศาสตร เพราะคำตอบของแตละคนหรอทางเลอกของ

แตละคนในเหตการณหนงๆ ยอมตางกนไป โดยเฉพาะอยางยงเมอการเลอกนนเปนเรองของคน

สองคนหรอมากกวานน การทเราพยายามจะกำหนดสตรสำเรจในการใชชวตทางเพศใหกบเยาวชน

เหมอนกบการสอนคณตศาสตรทมคำตอบทถกตองทสดเพยงคำตอบเดยว เปนเรองทไมนาจะทำให

เกดประโยชนอยางแทจรงกบตวผเรยน

แนวคดในการจดการเรยนรของนกการศกษามหลายแนวทางDavidA. Kolb ไดเสนอ

แนวคดในการจดการเรยนรทเรยกวา experiential learningซงอธบายวากระบวนการเรยนรทเกด

ขนอยางตอเนองตลอดชวตเกดจากการเรยนรผานประสบการณ เมอบคคลไดกระทำการอยางหนง

และไดเหนผลของการกระทำนนๆ กจะเกดความเขาใจและนำไปสการคาดการณในคราวตอไปวา

หากมเหตอยางนกจะมผลเกดตามมาอยางนน บคคลจะสงสมความเขาใจถงเหตและผลของการ

กระทำทเกดตางกรรมตางวาระไปจนกระทงสามารถสรปเชอมโยงเปนหลกการทนำไปอธบาย

ปรากฏการณอนๆทใกลเคยงกนและนำไปสการ“ลอง”เพอทดสอบหลกการนนวาจะไดผลอยางไร

ในสถานการณใหมๆ หวใจของวงจรการเรยนรแบบนจงอยทการไดมประสบการณตรง ซงจะเปน

วตถดบทจำเปนสำหรบการกอรปเปนองคความร และถงแมวาการเรยนรในบางเรองตงตนจากการ

เรยนรแนวคดจากหองเรยนหรอจากการอบรมขดเกลาแต“ความรและแนวคด”นนยงตองการการ

ลงมอทำ ไดมองเหนผลทเกดขน จงจะเกดเปนความเขาใจทลกซงทจะนำไปขยายผลตอยง

เหตการณอนๆ

- 213 -ภาคผนวก

ลองคดถงตอนทเราสอนเดกเลกไมใหเขาใกลเตารด สงททำใหเดกเกดพฤตกรรมทจะ

หลบหลกไมจบตองเตารดและคอยระมดระวงเมอเขาใกลไมใชคำอธบาย แตเปนประสบการณตรงท

สมผสแลวรวารอนตอมาเมอบอกวาอยาจบหมอเพราะยงรอนอย เดกกจะนกถงความรสกรอนท

ตวเองเคยประสบและเลยงทจะไปสมผสคำวารอนจะถกทดสอบและขยายผลไปยงเหตการณอนๆ

เชนกองไฟนำรอนธปรอนเปนตนและเมอใดทตองสมผสกจะหาทางออกทจะไมทำใหรอนเกนไป

ฉนไดยน...จากนนกลม(จำได๒๐%จากทไดยน)

ฉนไดเหน...จากนนกยงจำได(จำได๕๐%)

ฉนไดทำ...และฉนเกดความเขาใจ(จำได๘๐%)

IhearandIforget,

IseeandIremember,

IdoandIunderstand.

(Confuscious)

Concrete experience (๑)

Testing in new situation (๔)

Observation and reflection (๒)

Forming abstract concepts (๓)

- 214 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

การจดการเรยนรทเนนประสบการณจำเปนมากนอยเพยงใด สำหรบเพศศกษา ถามองจากมมของผลลพธสดทายทตองการ เราคงอยากเหนเยาวชนทผานการเรยนรเรอง

เพศศกษาแลวสามารถหลบหลกเอาตวรอดจาก “ของรอน” ไดดวยตวเอง โดยไมตองมผใหญคอย

ปกปองหรอควบคม(เพราะชวตความเปนอยในทกวนนผใหญกไมสามารถทจะรเหนและควบคมได

มากนก)

แตถามองจากวธการเรยนรทยดหลกการไดรบประสบการณตรง เราลองตอบคำถามขาง

ลางนวาเรายอมไดหรอไม เพราะอะไร คำตอบสำหรบเยาวชนหญงแตกตางจากคำตอบสำหรบ

เยาวชนชายหรอไมเพราะเหตใด

ประสบการณตรง นกเรยนหญง นกเรยนชาย

รบได รบไมได รบได รบไมได

ฝกใชอปกรณคมกำเนด

ใหหาซออปกรณคมกำเนดจากรานคาในชมชน

อยสองตอสองกบแฟนในทรโหฐาน

ดหนงโป

ใหดขนตอนวธการสรางความสขทางเพศ

โดยไมตองสอดใส

ใหรวธสำเรจความใครดวยตวเอง

ใหรการเกดอารมณเพศเมอไดรบสงเรา

- 215 -ภาคผนวก

ทานยอมรบไดหรอไมทจะใหเยาวชนทำในเรองตอไปน ความยงยากใจทจะตอบวายอมรบไดสำหรบตารางในขางตน นาจะมพนฐานมาจากความ

เชอและคานยมตอไปน

- เปนเรองทขดเขนและนาอายมากทจะนำมาพดสอนกนในโรงเรยนพดไมไดแน

- ทำแบบนกเทากบเปนการชโพรงใหกระรอกเรองแบบนเมอไดรกอยากลองกนทงนน

- เทากบสงเสรมทางออมใหละเมดวฒนธรรมประเพณอนดงามของไทยครกบโรงเรยน

ทำแบบนนไมไดเดดขาด

- ผหญงผชายในสงคมไทยเลยงดมาตางกน สงคมยอมรบใหผชายมประสบการณทาง

เพศมากกวาในบางเรองผหญงกไมจำเปนตองมประสบการณ

- เสยงเกนไปทจะยอมใหเยาวชนไดมโอกาสสมผสเรยนรจากประสบการณตรง

- สงทจะเกดตามมาจากการใหโอกาสนนเปนเรองรายแรง สงคมรบไมได เชน ม

เพศสมพนธตงครรภทำแทงถกใหออกจากโรงเรยนเสอมเสยชอเสยงวงศตระกล

แตถาเราลองคดนอกกรอบลองคาดการณถงสงทอาจเปนไปไดถาหากเยาวชนไดมโอกาส

สมผสเรองขางตนเปนไปไดไหมวาพวกเขาจะไดเรยนรในเรองตอไปน

เปนไปได ไหมวา ๑. การดหนงโปทำใหรจกวาอารมณเพศเปนอยางไร ไดรจกตวเอง รแลวกจะไดหลบหลกบางถา

หากวากลวจะควบคมไมอย(นาจะดดวยถามคนสอนวาททำกนอยางนนมอะไรทตองระวงบาง

มอะไรททำใหอกฝายเดอดรอน ไมไดมความสขอยางทเขาแกลงทำในหนง เราจะไปรได

อยางไรวาทเขาแสดงบางทเปนเรองทำรายรางกายถาไมมคนมาบอก)

๒. รวธการสรางความสขทางเพศหลายๆ แบบชวยใหมทางเลอกทจะมความสขทางเพศไดโดยท

ไมตองเสยง เพราะเวลาพดถง safe sex กยกตวอยางแคการใชถงยางเหมอนวาทำไดแบบ

เดยว

- 216 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๓. กอนไปซอยาคมกคดอยวาคงอายเหมอนกน กจกรรมนทำใหรเลยวาทำไมเพอนถงตองไป

ทำแทงทงทกรอยวาคมกำเนดทำยงไงทำให “ปง” เลยวาถามแฟนแลวใกลชดกนมากๆจะ

ตองคยตกลงกนเรองน

๔. การไดเคยอยดวยกนสองตอสองทำใหรวาอารมณในยามใกลชดเปนไปอยางไร เราอยากทำ

อะไรเขา อยากใหเขาทำอะไรกบเรา คนไมเคย เวลาครพดเรองการปองกนไมมทางเขาใจ

ซาบซงหรอกถามแฟนแลวจะอยากฟงมากเลยวามวธไหนบางทจะทำใหเราไมตองเสยใจทหลง

ความจรงคนชอบกนกอยากอยใกลชดกนอยแลว ผใหญนาจะเขาใจอยดวยกนไมไดแปลวาเรา

ตองมอะไรกนเสมอไป

๕. ดจงทครพดเรองน ทำใหรวาทเราชวยตวเองอยเรอยๆ นนไมผดบาป เปนเรองธรรมชาตท

ใครๆกเกดและทำไดทำใหเราปลอดภยดวย

๖. ครชวยทำใหเราเหนวาการตอบสนองทางเพศเปนกลไกธรรมชาต ทำใหรสกมนใจในตวเองวา

เมอมแฟนเราจะดแลตวเองใหปลอดภยไดแนๆ

การจดเพศศกษาตามแนวทางของ Kolb คอ การสรางเงอนไขใหผเรยนไดเรยนรจาก

ประสบการณตรงหรอสถานการณจำลองทคลายคลงหรอจากเรองราวทจะตองประสบพบเหนตอไป

ในชวตจรง ดงนนความถนด ความชำนาญในเรองใดเรองหนงรวมถงความเชอสวนตวของผสอน

เหลานจงไมใชปจจยกำหนดกจกรรมและเนอหาการสอน

เพศศกษาควรจะถกกำหนดจากบรบททางสงคมมากกวาความรสกหรอทศนะของผสอน

เชน ในขณะทวยรนเรยนรเรองเพศจากสงรอบตวและเรมมเพศสมพนธตงแตอาย ๑๓-๑๕ปซง

จำเปนตองไดรบการเรยนรเรองเพศศกษาแตผใหญไมเหนดวยกบการมเพศสมพนธกอนแตงงาน

จงไมตองการนำเรองนมาเปนเนอหา การนำ experiential learning มาใชกบเพศศกษาทำให

กจกรรมการสรางการเรยนรเปนไปในแนวทางตอไปน

- 217 -ภาคผนวก

๑. ใหขอมลทครอบคลมครบถวนไมปดบงหรอเปดใหรบรเพยงบางสวน

๒. ตองสรางการมสวนรวมอยางมากจากทกคนในการแสดงความคด แสดงบทบาทสมมต ตง

คำถามตอบคำถามหาขอมลมาเลาชวยสรปประเดนชวยจดฯลฯครไมใชนกแสดงตวเอก

ของหองเรยนอกตอไป

๓. ชวนใหคด ชวยใหแตละคนไดขอสรป และขอสรปไมจำเปนตองตรงกบความคดเหนของคร

ผจดกระบวนการเรยนร ครไมใชผทรคำตอบทถกตองทสดสำหรบทกเรองอกตอไป (ครยงเปน

ผทตองใหขอมลทถกตองแตตองขยบไปสวมบทผทชแนะแหลงขอมลและใหแนวทางไปคนควา

ดวย)

ประสบการณจะแปรเปนการเรยนรกตอเมอเจาของประสบการณไดใครครวญถงอารมณ

ความนกคดและการกระทำของตวเองในเหตการณนน (reflection) ไมปลอยใหสงทเกดขน

เพยงแคผานพนและจบลงไปการจดการเรยนรแบบนจงตองการ “ผดำเนนการ”มาขบเคลอน

ความคดหลงจากทผเรยนไดทำกจกรรมไปแลว ขนตอนของการคดทบทวนนเปนจดสำคญ

อยางยง เปรยบเหมอนกบชวงทนกประดษฐรอชนสวนออกมาพนจพเคราะหวาชนใดทำหนาท

แบบไหน อะไรทำใหสงประดษฐแสดงอาการแบบนน ในการพนจพจารณานกประดษฐอาจม

ขอสงสยใหมทใครรและอยากหาคำตอบใหกบขอสงสยนนๆเมอเขากลบไปทดลองการทำงาน

ของสงประดษฐนนอกภายใตขอสงเกตทตงไว กจะไดขอมลใหมเขามาประกอบการพนจ

พเคราะห วงลอของการเรยนรกจะหมนไปขางหนา จนกระทงนกประดษฐสามารถสรปเปน

หลกเกณฑทนำมาอธบายการทำงานและการเปลยนแปลงทเขาเฝาสงเกตมา (forming

abstract concept) ดงนน “ความร ความเขาใจ” ทเราหวงใหเกดกบผเรยนเพอจะได

สามารถจดการกบ “ของรอน” ไดนน “การชวนคด”หลงกจกรรมจงมความสำคญอยางยง

สำคญยงกวาการไดพดสรปตามทเตรยมไวลวงหนา ถาขนตอนของการคดพจารณาเกดขน

ดแลวขอสรปของแตละบทเรยนยอมผดกระจางขนเองในสมองผเรยนดงนนบทบาทของผสอน

ในกระบวนการเชนนจงเปลยนไปอยางมาก เราไมใชผทจะชวาสงใดถกผด แตเราเปนผชให

มองในมมทถกมองขามไปชวยใหคำถามหรอขอสงสยทยงคลมเคลอเปนคำถามทชดเจนยงขน

เพอใหการคดหาคำตอบนนเปนไปอยางไมสบสน

- 218 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๔. ตองสรางบรรยากาศททกคนรสกปลอดภย รสกวาไดรบการยอมรบในแบบทเขาเปน การพด

ตามทคดจะไดรบการรบฟงอยางเขาใจ ไมถกตดสนคณคาเพยงเพราะวามความคดเหนท

แตกตางไปจากคานยมความเชอของครหรอผจดกระบวนการเรยนร

๕. ครในฐานะผจดกระบวนการเรยนรตองเชอมนวาเยาวชนสามารถเลอกทางทดทสดสำหรบตว

เขาเองได เมอเขาไดรบขอมลทเพยงพอ ไดฝกคาดการณถงผลกระทบไดฝกทกษะทตองใชใน

แตละสถานการณ ไดรบรอารมณความตองการของตวเอง ไดทบทวนคานยมทตวเองตองการ

ยดถอ

สำหรบความเชอทเราเคยมจากพนฐานของความรกและหวงใยทวา

• เดกควรไดรบการปกปองจากสงยวย

• เดกคดไมไดหรอกวาผลทเกดขนนนจรงๆแลวเขาจดการไมได

• เรามหนาททตองสอนใหรวาอะไรคอ สงทถกทควร เมอเดกคดผด เรากตองพยายามชกจง

แกไข

ถงแมเกดความรกและหวงใยแตกเปนความเชอทไมสอดคลองกบการจดการศกษาแบบน

ใหคดถงขอเทจจรงทเราเองกรอยเตมอกวา

.....มหนงโป หนงสอโป การตนปกขาว ขายกนทวไป ใครๆ กเหนและซอไดดวยเงนไมก

บาท แตครกทำเหมอนวาเดกคงมองไมเหน และคงไมอยากด

....เยาวชนเขาถงอนเทอรเนตไดงายขน มเรองโปในเวบมากมายทยงกกไมได จะมสกกคน

ทหลดรอดไมเคยไดเหน...นอกจากคร

....เพอนเขาอยกนเปนคๆ เวลาไปไหนดวยกนเขากกอดกนกลมใหใครๆ เหนจนเปนเรอง

ธรรมดา ครทำเหมอนวาทกคนยงไรเดยงสาทางเพศ

ดงนนเราอาจจะชาไปดวยซำถาเรายงจดการศกษาบนขอสนนษฐานทวาเยาวชนยงไมม

ความสนใจและยงไมมประสบการณทางเพศ และเราไมควรรบสรางเงอนไขไปกระตนใหมาสนใจ

- 219 -ภาคผนวก

เรองเพศความจรงเรากำลงทอดทงหนาทดวยซำไป เมอคดถงวาเยาวชนทเหนหนากนอยทกวนนน

พวกเขามกจกรรมทางเพศโดยทไมเคยมใครชวยใหรวาความสมพนธนนมหลายแบบและหลายวธ

และสงทพวกเขาทำอยอาจเปนไปโดยรเทาไมถงการณแลวเรายงจะปลอยให“ความรเทาไมถงการณ”

นเกดตอไปเชนนหรอ

การจดเพศศกษาดวยการใหประสบการณตรงนนจงไมใชการชโพรงใหกระรอกหรอเปดห

เปดตาใหผทยงไมรเดยงสาไดกาวกระโดด แตเปนการทำงานทหวงใหเกดผลดอยางแทจรงกบ

ผเรยนดวยการเรมตนทสถานการณจรงของผเรยน รวมคด รวมวเคราะหกบผเรยนเพอใหพวกเขา

มความเขาใจถงสงทจะเกดขน ไดมองเหนทางเลอกทหลากหลายมากขน และไดทบทวนคานยม

ของยคสมย ใหรเทาทนกอนทจะถกโนมนาวไปดวยวธการทางการตลาด การจดการศกษาแบบน

สงเดยวทสำคญทสดทผสอนตองเปลยนแปลงคอ ใหผเรยนเปนศนยกลาง ไมใชผสอนเปน

ศนยกลางจากนนเนอหาและวธการเปนเรองทอยในวสยทเราจะคนควาหาทางไปดวยกนกบผเรยน

และผรวมวชาชพในทตางๆซงไมนาจะมสงใดทยากเกนกำลง

- 220 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

จากประสบการณการทำงานรวมกบสถานศกษาในโครงการกาวยางอยางเขาใจพบวา

เปาหมายในการจดการเรยนรเพศศกษาอยางเปนระบบเพอใหเยาวชนทกคนและทกระดบชนได

เรยนรอยางตอเนอง โดยนำ “เพศศกษาเปนสวนหนงของหลกสตรสถานศกษา”๑คอจดใหมการ

เรยนรหรอชวโมงเพศศกษาในทกระดบชนๆละไมนอยกวา๑๖ชวโมงตอปการศกษา โดยจดใหม

ชวโมงเพศศกษาอยางชดเจน หรอเปดเปนสาระเพมเตม รวมทงสนบสนนกจกรรมการเรยนรเรอง

เพศสำหรบเยาวชนนอกหลกสตรหรอนอกหองเรยนควบคไปดวยซงในคมอฯนไดเสนอแผนการ

เรยนรชนละ๑๖ชวโมงไวแลว

อยางไรกตามความสนใจของผบรหารและความรวมมอจากครในสถานศกษาเปนจดเรมตน

สำคญทจะวางแผนและเตรยมความพรอมในการจดการเรยนรเพศศกษาสการปฏบตจรง และ

สอดคลองกบสถานการณเยาวชนในแตละพนท

จากประสบการณโครงการกาวยางอยางเขาใจตงแตปพ.ศ.๒๕๔๖จนถง๒๕๕๑พบวา

ปจจยทชวยใหสถานศกษามความพรอมและความสามารถในการจดใหมกระบวนการเรยนร

เพศศกษาสำหรบเยาวชนในสถานศกษาไดจรงมดงน

๑สนใจตวอยางและประสบการณการจดเพศศกษาในโครงสรางหลกสตรสถานศกษาสามารถดไดทwww.teenpath.net

บทเรยนการจดเพศศกษาเขาสหลกสตรสถานศกษา

- 221 -ภาคผนวก

๑. ความเขาใจและการสนบสนนของผบรหารสถานศกษา ๒

การบรหารจดการเชงนโยบายเรองเพศศกษาของผบรหาร จะเกดขนไดเมอผบรหารเขาใจ

เปาหมายและสาระสำคญของเพศศกษาแบบรอบดานวาครอบคลมทงการใหขอมลเรองเพศทถกตอง

รอบดาน การสงเสรมใหเยาวชนสำรวจทศนคตทแตกตาง การสรางคณคา ความมนใจในตนเอง

การจดการความสมพนธกบคนรอบขาง การมทกษะการสอสาร และทกษะอนๆทชวยใหเยาวชน

สามารถดำเนนชวตอยางรบผดชอบตอตนเองและผอน

การประชมชแจงผบรหารสถานศกษาเปนขนตอนสำคญ เพอใหผบรหารรบทราบเปาหมาย

ของเพศศกษารอบดาน เหนขอบเขตเนอหาหลกสตรและความจำเปนในการจดกระบวนการเรยนร

อยางตอเนอง รวมทงเพอปรกษาหารอเกยวกบแนวทางการจดเพศศกษา ใหเปนสวนหนงของการ

เรยนการสอนและการนำเสนอตวอยางประสบการณดานบรหารจดการเพศศกษาในสถานศกษา

อนๆ

การสรางความเขาใจทชดเจนตงแตแรกของผบรหารเชนน จะนำไปสความรวมมอและการ

สนบสนนอนๆตามมา

๒. การประชมชแจงปรกษาระหวางผบรหารกบครในสถานศกษา นอกจากจะเปนสญญาณทดในการสรางการมสวนรวมของคณะครในการทำงานเพศศกษา

แลว การประชมรวมกบคณะครภายในสถานศกษายงเปนการเตรยมความพรอมในการวางแผน

หลกสตร และชวยใหการวางแผนเนอหาเพศศกษาม “ททาง” ในหลกสตรสถานศกษาอยางชดเจน

ขน สงผลตอการคดเลอกครทเหมาะสมและสนใจเขาอบรมการเปนผจดกระบวนการเรยนรเรอง

เพศศกษาตอไป

๒ โครงการกาวยางอยางเขาใจองคการแพธ, แนวทางการจดการเรยนรเพศศกษารอบดานในสถานศกษาสำหรบผบรหาร

สถานศกษา(กรงเทพฯ,๒๕๕๐).

- 222 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

นอกจากนการประชมปรกษาหารอกบครแตละสาระวชาวาจะมบทบาทหรอสนบสนนการ

จดการเรยนรเพศศกษาใหเกดประโยชนตอผเรยนมากทสดไดอยางไร จะชวยใหทกฝายในสถาน

ศกษามสวนรวมและชวยกนดำเนนงานไปในทศทางเดยวกน

๓. การพฒนาศกยภาพครผจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา ผบรหารควรคดเลอกครทมความพรอมและสนใจรวมทงเปนผรบผดชอบการจดการเรยนร

เพศศกษาโดยตรงเขาอบรมดวย “หลกสตรการเตรยมความพรอมครในการจดกระบวนการเรยนร

เพศศกษา”๓

ในโครงการกาวยางอยางเขาใจการอบรมครใชเวลา๔วนครอบคลมเนอหา๓ประเดน

คอ เพศวถ (Sexuality) การจดการเรยนรผานประสบการณ (Experiential Learning) และการ

พฒนาเยาวชนในเชงบวก (Positive YouthDevelopment) เพอใหครตระหนกถงบทบาททตอง

เปลยนแปลงจาก“ครผสอน”เปน“ผจดกระบวนการเรยนร”เรองเพศ

อยางไรกตาม การอบรมเปนเพยงการนำครเขาสเนอหาและกระบวนการในเบองตน แต

การเรยนรของครโดยเฉพาะทศนคตเรองเพศและความเชอมนตอศกยภาพของเยาวชนจะเกดขน

ไดจรงกตอเมอครผสอนผาน“กระบวนการเรยนรผานประสบการณ”จากการไดลงจดการเรยนรจรง

นอกจากน ยงพบวา การใหรองผอำนวยการฝายวชาการ หวหนากลมสาระ และหวหนา

กลมนเทศการสอนเขารวมการอบรมเรองการจดกระบวนการเรยนรและการโคชครเพศศกษาจะชวย

ใหการผลกดนและการสนบสนนการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาในสถานศกษาเปนไปอยางม

ประสทธภาพมากขน

๓ โครงการกาวยางอยางเขาใจ องคการแพธ, แนวคดในการออกแบบการจดการเรยนรสำหรบครและผปฏบตงานดาน

เพศศกษาสำหรบเยาวชน(กรงเทพฯ,๒๕๕๐).

- 223 -ภาคผนวก

๔. การวางแผนหลกสตรเพศศกษาในสถานศกษา เมอบคลากรในสถานศกษามความรความเขาใจเกยวกบแนวคด เนอหาและกระบวนการ

จดการเรยนรเรองเพศอยางทวถงแลว การประชมเพอวางผงหลกสตรถอเปนขนตอนสำคญท

ผบรหารฝายวชาการและครจะชวยกนศกษา วเคราะห และจดวางแผนการเรยนรแตละแผนวา

สอดคลองกบสาระและมาตรฐานการเรยนรรายกลมสาระใดบาง

กรณสถานศกษาไมพรอมทจะจดการเรยนรเรองเพศ ๑๖ชวโมงตอปการศกษาแกเยาวชน

ทกระดบชน จำเปนอยางยงทครแตละสาระซงผานการอบรมมาแลวจะปรกษาวางแผนวา แตละคน

จะจดแบงแผนการเรยนรใดใหเหมาะกบพฒนาการของผเรยนแตละวย เพอใหการเรยนรเปนไป

อยางตอเนอง และเพอปองกนการซำซอนระหวางสาระพรอมวางแนวทางประเมนผลการเรยนร

ของผเรยนแตละระดบชนไวดวย

๕. การตดตามสนบสนนวชาการแกครเพอพฒนาการเรยนรและทกษะ (Coaching) เปนกระบวนการชวยเหลอเพอใหครเกดการเรยนรอยางตอเนองเมอมประสบการณการ

จดการเรยนรเรองเพศกบเยาวชนแลว ทงน การตดตามมใชการประเมนการสอนของคร แต

ผตดตาม/โคช(ผนเทศ)จะชวยสะทอนกระบวนการจดการเรยนรวาทำใหผเรยนบรรลวตถประสงค

มากนอยเพยงใด และทำงานรวมกบครเพอคนหาวธทพฒนาการจดการเรยนรใหดขน ผนเทศ

(Coach) อาจเปนบคลากรภายนอก เชน ศกษานเทศก ฯลฯหรอจากภายในสถานศกษา เชน

รองผอำนวยการกลมบรหารวชาการ หวหนากลมสาระวชา ฯลฯซงควรผานการอบรมทงในดาน

การจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาและทกษะการเปนผนเทศมาแลว

๖. การสรางสภาพแวดลอมในสถานศกษา และนอกสถานศกษากบผปกครอง การประชมชแจงครทงหมดในสถานศกษา เพอใหรบทราบแผนการดำเนนงานจดการเรยนร

เพศศกษาอยางทวถงกน และเพอสรางความเขาใจเบองตนรวมกนเกยวกบเปาหมายและสาระ

สำคญของเพศศกษาทจะจดใหมขนแกเยาวชนในสถานศกษา จะนำไปสการประสานความรวมมอ

ระหวางครแตละกลมสาระวชาตางๆทจะทำใหแผนงานดงกลาวดำเนนไปดวยด

- 224 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ความเขาใจและการสนบสนนของผปกครองกเปนอกปจจยหนงทผบรหารสถานศกษาและ

ครผจดกระบวนการเรยนรควรใหความสำคญโดยจดกจกรรมตามความพรอมของสถานศกษาเชน

การประชมชแจงคณะกรรมการสถานศกษาหรอสมาคมผปกครอง-ครหรอการอบรมเพศศกษาแก

ผปกครองทสนใจการสงจดหมายแจงใหผปกครองทราบฯลฯ

๗. การเปดโอกาสและสนบสนนใหเยาวชนมบทบาทและศกยภาพ นอกเหนอจากการเรยนรเพศศกษาในชนเรยนจากครผจดกระบวนการเรยนรแลว เยาวชน

ควรไดรบการสนบสนนสงเสรมศกยภาพการเรยนรผานกจกรรมพฒนาผเรยนทเกดจากความสมครใจ

ของผเรยน และมงพฒนาคณลกษณะทพงประสงคเพมเตมจากกจกรรมในกลมสาระ เชน การม

ชมนมหรอชมรมเปนตน

แนวทางการทำงานเพอสงเสรมศกยภาพเยาวชนในโครงการกาวยางอยางเขาใจมพนฐาน

จากแนวคด “การพฒนาเยาวชนเชงบวก”๔ (Positive YouthDevelopment)ทมองวาเยาวชน

เปนทรพยากรบคคลทสำคญของการพฒนาสงคมผใหญหรอผดแลเยาวชนจงมหนาทสนบสนนให

เยาวชนมบทบาทเขาถงทรพยากร และมความเปนหนสวนทเทาเทยมกน โดยเปดโอกาสใหเยาวชน

มสวนรวมและไดแสดงศกยภาพตามทเขาถนดและสนใจ แมวาสงทเยาวชนคดหรอแสดงออกมา

อาจจะไมสอดคลองกบความคดความเหนความเชอทผใหญมอย

ดงนน การเตรยมความพรอมของครหรอผปฏบตงานกบเยาวชนจงเปนเรองจำเปนเชนกน

เพอใหครหรอคนทำงานไดพฒนาความเชอมนของตนเองตอศกยภาพเยาวชนพรอมมทกษะพนฐาน

ในการเรยนรและทำงานควบคไปกบเยาวชนอยางเตมท๕

๔ภาวนา เหวยนระว, “เยาวชนไมมปญหาแตอยากมโอกาส,” ไขความลบ รนเรา เราเลอก เรารบผดชอบได” บนทก

ประสบการณสองปแรกของเยาวชนและคนทำงาน โครงการกาวยางอยางเขาใจ (กรงเทพฯ:พ.เอส. ซพพลาย, ๒๕๔๙),

หนา๗๓-๗๘.๕โครงการกาวยางอยางเขาใจองคการแพธ,คมอการจดกจกรรมเยาวชนเสรมหลกสตรเพศศกษา(กรงเทพฯ,๒๕๕๐).

- 225 -ภาคผนวก

๘. การประสานงานกบหนวยงานบรการสขภาพสงคมสำหรบเยาวชน กอนเรมดำเนนการจดการเรยนรเพศศกษา ควรมการสำรวจแหลงบรการสขภาพและ

สวสดภาพสำหรบเยาวชนทมอยในชมชนทงภาครฐและเอกชน เชน โรงพยาบาล สถานอนามย

ศนยบรการสาธารณสข หนวยงานรบเรองราวรองทกข บานพก ฯลฯ วามมากนอยเพยงใด ม

คณภาพและลกษณะการบรการเปนอยางไร

ทงนหากสถานศกษาไดทำความรจกกบบคลากรในหนวยงานตางๆไวลวงหนาจะทำให

การประสานงานเปนไปอยางสะดวกรวดเรวขนเมอตองการความชวยเหลอหรอกรณฉกเฉน ความ

รวมมอระหวางสถานศกษาและองคกรในชมชนเชนนเปนจดเรมตนทอาจพฒนาเปนเครอขายการ

ทำงานเพอสนบสนนและชวยเหลอใหเยาวชนไดเขาถงบรการตางๆอยางปลอดภย

นอกจากการประสานงานกบองคกรภายนอกแลว สถานศกษาควรจดบรการหรอสราง

สภาพแวดลอมภายในสถานศกษาเอง เพอสงเสรมใหเยาวชนตระหนกวา ความสนใจและการดแล

สขภาวะทางเพศเปนความรบผดชอบของทกคนมใชเรองนาอายทจะหาขอมลหรอขอคำแนะนำจาก

ผใหญทไววางใจหรอจากหนวยงานทเกยวของ โดยไมตองรอใหมปญหากอน เชน การจดบรการ

ปรกษาโดยครหรอเยาวชนดวยกน มมสอสงเสรมการเรยนรดวยตนเอง กจกรรมรณรงคเพศศกษา

โดยเยาวชนในสถานศกษาเปนตน

๙. การประสานงานชวยเหลอระหวางสถานศกษากบหนวยงานตางๆ การพฒนากระบวนการเรยนรเพศศกษาสำหรบเยาวชนจะมประสทธภาพมากขน เมอ

องคกรตางๆ ในชมชนเขามามสวนรวมสนบสนนชวยเหลอสถานศกษา เชน องคกรปกครองสวน

ทองถนหนวยงานราชการทมหนาทดแลคมครองเดกและเยาวชนกลมผปกครองฯลฯ

อยางไรกตาม ความรวมมอจะเกดขนไดจรงกตอเมอ ผบรหารสถานศกษาและครเหน

ความสำคญของการพฒนาเยาวชนในมตทรอบดานมากขน และเชอมนวา เมอเยาวชนไดผาน

กระบวนการเรยนรเรองเพศศกษาทมคณภาพและตอเนองจะทำใหเยาวชนเตบโตอยางมความสข

และมสขภาวะทด โดยผานการมสวนรวมและการสนบสนนของผใหญทเกยวของทงในและนอก

สถานศกษา

- 226 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๑๐. การประเมนผลการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา ในคมอฯนไดระบรปแบบการประเมนผลในชนเรยนไวคอ ใหผจดกระบวนการฯสงเกต

การมสวนรวมการใชเหตผล ในการคด วเคราะห แยกแยะและทกษะการสอสารของผเรยน ใน

การอธบายพดคยแลกเปลยน รวมทงใชคำถามทายแผนการเรยนรแตละแผนใหผเรยนชวยกนหา

คำตอบ

นอกจากการประเมนผลผเรยนในชนเรยนแลว ครผจดกระบวนการเรยนรเพศศกษาควร

ชวยกนวางแผนการประเมนผลในลกษณะรวบยอดทสามารถประเมนการเปลยนแปลงหรอวดผลท

มตอผเรยนหลงผานกระบวนการเรยนรเพศศกษาในแตละปการศกษา หรอตดตามผลระยะยาวท

เกดกบผเรยนทไดเรยนแบบตอเนองในทกปการศกษา

- 227 -ภาคผนวก

คณหญงกษมา วรวรรณ ณ อยธยา

วนองคารท ๒๑ ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๑

“...จากเรองประวตศาสตรขอเปลยนบรรยากาศมาท เรองเพศศกษา ซงมสถานการณ

เกอบตรงกนขามกนคอนกเรยนสนใจมากแตโรงเรยนไมคอยสอนองคการแพธ(PATH)ทไดเปนพนธมตรกบสพฐ.และหนวยงานทางการศกษามาชานานไดชวยขบเคลอนงานเพศศกษามาตงแต

ยงเปนหวขอทไมมใครกลาพดกลาจดในโรงเรยนคงมแตครแนะแนวครวทยาศาสตรหรอครกลม

สาระอนทเขาใจและเหนปญหาของนกเรยนจดในรปแบบของชมรมหรอคายสำหรบนกเรยนทสนใจ

ดฉนจำไดวาเมอมารบตำแหนงอธบดกรมสามญศกษาไดไปเยยมโรงเรยนสตรมหาพฤฒาราม

ชวงปดเทอมและไดเหนนกเรยนมาทโรงเรยนจำนวนหนงสอบถามไดความวาจะไปเขาคายเพศศกษา

จงตามไปด จำไดวาเปนคายทครแนะแนวจดรวมกบองคการ PATH สงทเหนแลวตองกลบมาคดคอความสนใจของนกเรยนทกระดบทง เกง ไมเกง เกเร ไมเกเร และคำถามทนกเรยนถามลวน

แตลก จนคนแกๆ อยางเราคาดไมถง ทงยงมกจกรรมเรยนรทแปลกใหม เชน กจกรรมแลกนำ

ทสมยโนนยงไมเคยไดเหนไดยนมากอนนบเนองจากนน กรมสามญศกษาจงสงเสรมใหมการจด

กจกรรมเขาคายเพศศกษา ซงกจดดวยความกลาๆ กลวๆ เพราะความเหนทขดแยงยงมมาก

ขนาดอาจารยนคร สนธโยธน ผเปดหองกหลาบขาวสอนเรองเพศศกษาทโรงเรยนสวนกหลาบ

วทยาลย อยางไดผล ยงเคยถกวพากษวจารณขนหนาหนงทางหนงสอพมพ แตสงททำใหมนใจวา

เรามาถกทางคอ กระแสการตอบรบจากผปกครองทโทรศพทมาสอบถามและนำลกหลานมาสมคร

เขาคายดวยตนเองอยางลนหลาม

พบกนทกวนองคาร ๑

กบเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

๑จากคอลมนในเวบไซตสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานwww.obec.go.th

- 228 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

จากนน เมอไปอยทสำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการกไดพยายามผลกดนใหมการสอน

เพศศกษา โดยพฒนาจากการจดเปนคายหรอเปนชมนม โดยไดมโครงการนำรองในทกเขตพนท

การศกษา แตความกลาๆกลวๆกยงไมคลาย แมแตในระดบนโยบายทานรฐมนตรชวยวาการ

กระทรวงศกษาธการ (นายอารย วงศอารยะ)กใหการสนบสนนโครงการเปนอยางด แตผบรหาร

ทานตอมาบอกวา ถาทำ กทำเงยบๆ ไมตองขยายวงกวางขวางในการนำรอง จงมการอบรมทำ

ความเขาใจกบกรรมการสถานศกษาและผปกครองไปพรอมกบครและกตองแปลกใจอกเชนกนท

ผปกครองและกรรมการสถานศกษาตางตอบรบเปนอยางดหลายคนปรารภวานาจะทำมานานแลว

ปจจบนทราบวาไดขยายไป๗,๐๐๐กวาโรงเรยนแลวแตกยงมปญหาอกพอสมควรดงทเพอนครได

เลาใหฟง

ความกาวหนาระยะตอไปเกดขนเมอองคการPATHสามารถสนบสนนใหสถานศกษาใน

สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา เปดสอนเปนรายวชา และดฉนไดไปเยยมทจงหวด

นครศรธรรมราชจำไดวาเคยเลาใน “พบกนทกวนองคาร” วาครผสอนเปนสาวโสดแตไดรบการ

พฒนาอยางด จงสอนไดไมตดขดอาจารยเลาวา เปนวชาเดยวทนกศกษาไมขาดเลยมาวนนดวย

ความรวมมอชวยเหลอจากองคการ PATH เรามโรงเรยนตนแบบทสามารถสอนเพศศกษา จำนวน

๑๖ชวโมงตอปบางแหงสอน๑๖ชวโมงตอภาคเรยนหลายสพท.สามารถเปดสอนไดในโรงเรยน

เอกชนสอนศาสนาอสลาม โดยเชอมโยงกบการสอนในศาสนา มโรงเรยนทผานการประเมนของ

องคการ PATHถง๗๗ โรง แตกนาหนกใจทมหลายสพท.ยงไมมโรงเรยนตนแบบเลยถง๑๐๗

สพท.ใน๕๐จงหวด

นอกจากขยายจำนวนโรงเรยนอยางกวางขวางองคการ PATH ไดมบทบาทสำคญในการ

สรางความรความเขาใจในเรองเพศศกษาวามใชเรองพฤตกรรมทางเพศเทานน แตไดครอบคลม

เรองพฒนาการของมนษย เรองสมพนธภาพทกษะสวนบคคล เชน การใหคณคา การตดสนใจ

การสอสาร เรองพฤตกรรมและสขภาพทางเพศตลอดจนบทบาทของภาคสวนตางๆในสงคมทจะ

สรางความรความเขาใจทถกตองเกยวกบเรองเพศศกษา องคการ PATH ยงไดรเรมรปแบบทนา

- 229 -ภาคผนวก

สนใจมากมายทเปดโอกาสใหเดกและชมชนเขามามสวนรวมดงจะเหนไดจากการไปชมนทรรศการ

มทงการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ วทยาลยเทคนคแหงหนงบรณาการเพศศกษากบการ

สอนวชาไฟฟา!!

จากการไปรวมประชมไดรบทราบถงความมงมนตงใจของโรงเรยนแกนนำทจะทำงานเรองน

หลายโรงเรยน เชน โรงเรยนบานเมกใหญจงหวดอบลราชธาน เลาวาหลงจากทำเรองระบบดแล

นกเรยนทำใหเหนปญหาและตระหนกดวาจะตองปลกฝงในเรองเพศศกษาแตกเตอนวา ถาสอน

แบบครงๆ กลางๆ อาจเปนภยได ผบรหารมบทบาทสำคญ แตปญหาอยทผบรหารเปลยนบอย

ทำใหงานไมตอเนอง หลายโรงเรยนททำไดด มการอบรมผบรหารทงโรงเรยนทำใหการตอตาน

นอยลงมการบรณาการและเชอมโยงมากขน

มลนธเขาถงเอดส ฝากให สพฐ. ใหความสำคญแกทมงานททำเรองเพศศกษา เพราะ

โรงเรยนมกจะเนนครทสอนวชาทจะนำไปสการคดเลอกเขามหาวทยาลยมากกวา มขอเสนอใหจด

โอกาสใหครททำงานดานนไดพบกนอยางตอเนอง สงเสรมใหเดกๆ มสวนรวมมากยงขน และ

พยายามสงเสรมใหโรงเรยนจดเวทใหความรผปกครองเรองตางๆ เชน เรองแกปญหาการตดเกม

เรองเพศศกษาสำหรบวยรน ฯลฯซงจะดงดดผปกครองมาโรงเรยนไดมาก เพราะผปกครองมกจะ

บนวามาทไรกพดแตเรองของโรงเรยน แตถาหากมาโรงเรยนแลวพดเรองของลกๆจะไดรบความ

สนใจกวามาก

ปญหาใหญทถามกนมากคอ หลกสตรแกนกลางจะทำใหความคลองตว ในการสอน

เพศศกษาลดไปหรอไม? อาจารยธนมา เจรญสขหวหนากลมพฒนาระบบการแนะแนวสวก. ได

แจงใหทราบวาหลกสตรแกนกลางดงกลาวไมทำใหความคลองตวในการสอนเพศศกษาลดลงโดย

เนอหาไดครอบคลมตามแนวทางการเรยนรเพศศกษาของสพฐ. และเออใหโรงเรยนใสเนอหาสาระ

ทเหนวามความจำเปนมากทงยงสงเสรมกจกรรมการเรยนการสอนทเปนบรณาการ...”

- 230 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

“...ในป๒๕๕๒นอกจากการดำเนนงานตามนโยบายของสพฐ.ทไดปรบใหสอดคลองกบ

นโยบายของรฐบาลดฉนไดฝากเรองดงตอไปน...

...ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนดฉนไดขอบคณทกสพท.รวมทงเพอนขาราชการในสพฐ.

กวา ๘๐ คน ทไดเดนทางไปเยยมบานและชวยเหลอดแลอยางตอเนอง ทงยงไดเลาใหฟงถง

นกเรยนทโรงเรยนพระตำหนกสวนกหลาบทเคยนำเสนอในพบกนทกวนองคารหลายเดอนมาแลววา

อาศยอยกบป-ยาทเปนอมพาตทำใหตองขาดเรยนเมอครไปเยยมบานและพบเหตการณไดนำ

เสนอตอทประชมคณะกรรมการโรงเรยนทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร ทรง

เปนองคประธาน และทรงมรบสงใหชวยเหลอ เมอพวกเราไดไปรบเสดจฯทจงหวดชยภม ทรง

รบสงขนวา ปจจบนสามารถแกปญหาเดกคนนไดแลว ดวยการนำป - ยา ไปรบการรกษาท

โรงพยาบาลและฝากเดกไวกบพระทวดขางบานพระองคทานยงมพระเมตตาเชาบานไวใหตอเนอง

เผอวาป -ยาอาการดขนแลวจะไดมบานอย ไดทราบเรองนแลวพวกเราคงมความซาบซงในนำ

พระราชหฤทย และถอเปนแบบอยางทจะชวยเหลอเดกอยางครบวงจรนอกจากการเยยมบานและ

การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนแลวดฉนไดฝากเรองการศกษาสำหรบผปกครอง รวมทง

เดกในวยเลกทอาจใชรปแบบคาราวานสรางเดกหรอการพฒนาผปกครองใหเขาใจในเรองจตวทยา

วยรน และสามารถรวมแกปญหาทวยรนเผชญ รวมทงขอให สพท. ใหความสำคญแกเรอง

เพศศกษา การแกปญหาความรนแรง การตดเกม และเสรมสรางวนยเชงบวกใหมากขน...”

วนองคารท ๑๑ พฤศจกายน พ.ศ.๒๕๕๑

- 231 -ภาคผนวก

ปรกษาดานกฎหมาย

ศนยบรการประชาชนกระทรวงยตธรรม

เคานเตอรเซอรวสบรเวณชนลอยอาคารกระทรวงยตธรรม

๙๙ถ.แจงวฒนะต.คลองเกลออ.ปากเกรดจ.นนทบร๑๑๑๒๐

โทรศพท๐-๒๕๐๒-๐๘๐๐บรการตลอด๒๔ชวโมง

หรอเขยนจดหมายรองเรยนสงไปทตปณ.๓๒ปณจ.หลกสกรงเทพฯ๑๐๒๑๐

สมาคมบณฑตสตรทางกฎหมายแหงประเทศไทยในพระบรมราชนปถมภ

ถ.สโขทยเขตดสตกรงเทพฯ๑๐๓๐๐

โทรศพท๐-๒๒๔๑-๐๗๓๗(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๖.๐๐น.)

สภาทนายความแหงประเทศไทย

เลขท๗/๘๙อาคาร๑๐ถ.ราชดำเนนกลางแขวงบวรนเวศเขตพระนครกรงเทพฯ๑๐๒๐๐

โทรศพท๐-๒๖๒๙-๑๔๓๐กด๒(เวลาราชการ)

ศนยปรกษาปญหากฎหมายทางโทรศพท

สำนกงานคมครองสทธและชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชนสำนกงานอยการสงสด

ถ.รชดาภเษกแขวงจตจกรเขตจตจกรกรงเทพฯ๑๐๙๐๐

โทรศพท๑๑๕๗(เวลาราชการไมพกเทยง)๐-๒๕๑๕-๔๐๔๒

มลนธทองใบทองเปาด

๑๕/๑๓๘-๑๓๙ซ.เสอใหญอทศถ.รชดาภเษกเขตจตจกรกรงเทพฯ๑๐๙๐๐

โทรศพท๐-๒๕๔๑-๖๔๑๖,๐-๒๕๔๑-๖๕๖๘(เวลาราชการ)

รายชอหนวยงานใหบรการปรกษาและบรการตางๆ

แหลงขอมลเพศศกษา เอดส และหนวยงานบรการสำหรบเดกและเยาวชน

- 232 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ปรกษาปญหาครอบครว เดก วยรน สขภาพอนามยทวไป

สถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร

๗๕/๑ถ.พระราม๖(ตรงขามรพ.รามาธบด)แขวงพญาไทเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

บรการปรกษาโทรศพท๐-๒๓๕๔-๘๓๐๐(เวลาราชการ)

Teenlineโทรศพท๐๘-๑๙๒๐-๒๕๒๑(๑๖.๓๐-๐๘.๐๐น.)

Hotlineวยรนคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

โรงพยาบาลรามาธบดถ.พระราม๖เขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐๘-๗๐๕๓-๕๕๐๐(ตลอด๒๔ชวโมง)

คลนกเพอนใจวยทน

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชนโรงพยาบาลเดก

ชน๓ถ.ราชวถเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๓๕๔-๘๓๓๓-๔๔ตอ๒๓๒๕(เวลาราชการ)

ศนยพงได:ชวยเหลอเดกหญงชายถกทำรายทางกายและทางเพศ

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน

ถ.ราชวถเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๓๕๔-๘๓๓๓-๔๔ตอ๒๒๓๑,๒๓๑๔และ๐-๒๓๕๔-๘๒๙๙(เวลาราชการ)

คลนกวยรนศรราช

๒ถ.พรานนกแขวงศรราชเขตบางกอกนอยกรงเทพฯ๑๐๗๐๐

โทรศพท๐-๒๔๑๙-๗๐๐๐ตอ๕๙๙๖(จนทร-ศกร๐๘.๐๐-๑๖.๐๐น.)

สถาบนกลยาราชนครนทรกรมสขภาพจต

ถ.พทธมณฑลสาย๔เขตทววฒนากรงเทพฯ๑๐๑๗๐

โทรศพท๐-๒๘๘๙-๙๑๙๑(ตลอด๒๔ชวโมง)

ศนยวจยและพฒนาเพศศาสตรศกษา

สถาบนวจยวทยาศาสตรการแพทยจฬาลงกรณมหาวทยาลย

อาคารสถาบน๒ซ.จฬา๖๒ถ.พญาไทเขตปทมวนกรงเทพฯ๑๐๓๓๐

โทรศพท๐-๒๒๑๘-๘๔๓๔-๕(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๕.๓๐น.)

- 233 -ภาคผนวก

มลนธศนยฮอตไลน

โทรศพท๐-๒๒๗๗-๗๖๙๙,๐-๒๒๗๗-๘๘๑๑(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๘.๐๐น.)

๑๙๐๐-๑๑๑-๑๑๗,๑๙๐๐-๑๑๑-๑๗๕(ตลอด๒๔ชวโมง)

โรงพยาบาลราชวถ-ปรกษาสขภาพทวไป

๒ถ.พญาไทแขวงทงพญาไทเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๓๕๔-๘๑๖๔,๐-๒๖๔๔-๗๐๐๐-๑๓ตอ๒๖๐๗(จนทร-ศกร๐๘.๓๐-๑๖.๐๐น.)

ศนยประชาบด

กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

๑๐๓๔ถ.กรงเกษมแขวงมหานาคเขตปอมปราบศตรพายกรงเทพฯ๑๐๑๐๐

โทรศพท๑๓๐๐(ตลอด๒๔ชวโมง)

กองสงคมสงเคราะหสำนกสวสดการสงคมกรงเทพมหานคร

โทรศพท๐-๒๒๔๗-๘๑๘๔

คลนกกามโรคโรงพยาบาลบางรก

๑๘๙ถ.สาธรใตเขตสาธรกรงเทพฯ๑๐๑๒๐

โทรศพท๐-๒๒๘๖-๐๔๓๑,๐-๒๒๘๖-๐๖๐๘

นนทบรโรงพยาบาลศรธญญา

ถ.ตวานนทต.ตลาดขวญอ.เมองจ.นนทบร๑๑๐๐๐

โทรศพท๐-๒๕๒๖-๓๓๔๒(เวลาราชการ)

สำนกพฒนาสขภาพจตกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสข

ถ.ตวานนทต.ตลาดขวญอ.เมองจ.นนทบร๑๑๐๐๐

โทรศพท๐-๒๕๒๕-๒๙๗๙,๐-๒๕๒๗-๐๒๘๘-๙๙ตอ๘๒๐๘-๙

สำนกสงเสรมสขภาพกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข

ถ.ตวานนทต.ตลาดขวญอ.เมองจ.นนทบร๑๑๐๐๐

โทรศพท๐-๒๕๙๐-๔๑๒๑,๐-๒๕๙๐-๔๔๔๗

- 234 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

กองวางแผนครอบครวและประชากรกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข

ถ.ตวานนทต.ตลาดขวญอ.เมองจ.นนทบร๑๑๐๐๐

โทรศพท๐-๒๕๙๐-๔๑๖๙

นครปฐมสถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครวมหาวทยาลยมหดล

ถ.พทธมณฑลสาย๔อ.พทธมณฑลจ.นครปฐม๗๓๑๗๐

โทรศพท๐-๒๔๔๑-๐๖๐๖-๙

นครสวรรคโรงพยาบาลจตเวชนครสวรรคราชนครนทร

๒หมท๔ต.ทานำออยอ.พยหะครจ.นครสวรรค๖๐๑๓๐

โทรศพท๐๕๖-๒๖๗-๒๘๐(เวลาราชการ),๐๕๖-๒๖๗-๒๗๙(นอกเวลาราชการทกวน)

โรงพยาบาลสวรรคประชารกษ

๔๓ถ.อรรถกวต.ปากนำโพอ.เมองจ.นครสวรรค๖๐๐๐๐

โทรศพท๐๕๖-๒๒๘-๖๘๗ตอ๕๒๐๒(เวลาราชการ)

เชยงใหมโรงพยาบาลสวนปรง

๑๓๑ถ.ชางหลอต.หายยาอ.เมองจ.เชยงใหม๕๐๐๐๐

โทรศพท๐๕๓-๒๗๖-๗๕๐(ตลอด๒๔ชวโมง)

สถาบนพฒนาการเดกราชนครนทรถ.พฒนาการต.ดอนแกวอ.แมรมจ.เชยงใหม๕๐๑๘๐

โทรศพท๐๕๓-๘๙๐-๒๔๕(ตลอด๒๔ชวโมง)

- 235 -ภาคผนวก

สราษฎรธานโรงพยาบาลสวนสราญรมย

ถ.พนพนต.ทาขามอ.พนพนจ.สราษฎรธาน๘๔๑๓๐

โทรศพท๐๗๗-๓๑๒-๑๔๖(ตลอด๒๔ชวโมง)

โรงพยาบาลสราษฎรธาน

ถ.ศรวชยต.มะขามเตยอ.เมองจ.สราษฎรธาน๘๔๐๐๐

โทรศพท๐๗๗-๒๗๒-๒๓๑ตอ๒๐๕๓,๒๐๕๔(เวลาราชการ)

สงขลาโรงพยาบาลจตเวชสงขลานครนทร

ถ.ไทรบรอ.เมองจ.สงขลา๙๐๐๐๐

โทรศพท๑๓๒๓(ตลอด๒๔ชวโมง)

อบลราชธานโรงพยาบาลพระศรมหาโพธ

๒๑๒ถ.แจงสนทอ.เมองจ.อบลราชธาน๓๔๐๐๐

โทรศพท๐๔๕-๒๘๑-๐๔๘(ตลอด๒๔ชวโมง)

๐๔๕-๓๑๓-๕๕๐,๐๔๕-๓๑๕-๐๖๐(เวลาราชการ)

โครงการเพอนวยใสเขาใจเอดส

คณะศลปศาสตรมหาวทยาลยอบลราชธาน

ต.เมองศรไคอ.วารนชำราบจ.อบลราชธาน๓๔๑๙๐

โทรศพท๐๔๕-๒๘๘-๕๒๓(เวลาราชการ)

นครราชสมาโรงพยาบาลจตเวชนครราชสมาราชนครนทร

ถ.ชางเผอกต.ในเมองอ.เมองจ.นครราชสมา๓๐๐๐๐

โทรศพท๐๔๔-๓๔๒-๖๘๘(เวลาราชการ)

- 236 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

โรงพยาบาลมหาราชนครราชสมา

ถ.ชางเผอกต.ในเมองอ.เมองจ.นครราชสมา๓๐๐๐๐

โทรศพท๐๔๔-๒๓๕-๐๕๒(เวลาราชการ)

ขอนแกนโรงพยาบาลจตเวชขอนแกนราชนครนทร

ถ.ชาตะผดงต.ในเมองอ.เมองจ.ขอนแกน๔๐๐๐๐

โทรศพท๐๔๓-๒๒๗-๔๒๒ตอ๒๓๑๔(ตลอด๒๔ชวโมง)

นครพนมโรงพยาบาลจตเวชนครพนม

ถ.นครพนม-ทาอเทนต.อาจสามารถอ.เมองจ.นครพนม๔๘๐๐๐

โทรศพท๐๔๒-๕๙๓-๑๓๖(เวลาราชการ)

๐๔๒-๕๙๓-๑๑๐-๑๒(นอกเวลาราชการทกวน)

เลยโรงพยาบาลจตเวชเลยราชนครนทร

หมท๔ต.นาอานอ.เมองจ.เลย๔๒๐๐๐

โทรศพท๐๔๒-๘๑๔-๘๙๓(ตลอด๒๔ชวโมง)

ปรกษาปญหาดานสทธผหญง และเดก

กองคมครองสวสดการแรงงานเดก

โทรศพท๑๕๔๖

มลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร

๘๔/๑๔ถ.รงสต-นครนายก(คลอง๗)ต.ผกกดอ.ธญบรจ.ปทมธาน๑๐๑๒๐

หรอทตปณ.๒๒๒ธญบร

โทรศพท๑๑๓๔(เฉพาะกรงเทพฯและปรมณฑล)

๐-๒๕๗๗-๐๕๐๐-๑,๐-๒๕๗๗-๐๔๓๖-๘(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๘.๐๐น.)

- 237 -ภาคผนวก

มลนธผหญง

๒๙๕ซ.จรญสนทวงศ๖๒เขตบางพลดกรงเทพฯ๑๐๗๐๐

โทรศพท๐-๒๔๓๓-๕๑๔๙,๐-๒๔๓๕-๑๒๔๖(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๖.๐๐น.)

มลนธศนยพทกษสทธเดก

๑๘๕/๑๖ถ.จรญสนทวงศ๑๒แขวงทาพระเขตบางกอกใหญกรงเทพฯ๑๐๖๐๐

โทรศพท๐-๒๔๑๒-๑๑๙๖,๐-๒๔๑๒-๐๗๓๙(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๗.๐๐น.)

ปรกษาปญหาดานยาเสพตด

บานอบอนใจ

๓๒/๑๒หมบานพฤกษชาตซ.๓๒ถ.สขาภบาล๓แขวงสะพานสงเขตบงกมกรงเทพฯ๑๐๒๔๐

โทรศพท๐-๒๓๗๓-๘๓๗๕(เวลาราชการ)

มลนธกลมแสงเทยน

๕๔๗วดบางไสไกซ.วทยาลยครบานสมเดจฯถ.อสรภาพแขวงหรญรจเขตธนบรกรงเทพฯ๑๐๖๐๐

โทรศพท๐-๒๔๖๕-๖๑๖๕,๐-๒๔๗๒-๔๒๑๒(เวลาราชการ)

เครอขายผใชยาประเทศไทย

๒๐๕/๘ซ.ชยเกยรต๑ถ.งามวงศวานแขวงทงสองหองเขตหลกสกรงเทพฯ๑๐๒๑๐

โทรศพท๐-๒๙๕๔-๐๘๗๑(เวลาราชการ)

เชยงรายบานฟนฟผตดยาเสพตดและสงเคราะหคนยากจน

๙๕/๗หม๑ต.แมสลอกอ.แมฟาหลวงจ.เชยงราย๕๗๑๑๐

โทรศพท๐๕๓-๗๖๕-๓๘๖(ตลอด๒๔ชวโมง),๐๘-๖๑๙๕-๒๒๕๑

ชลบรบานสนตสข

๗๗ต.หางสงอ.หนองใหญจ.ชลบร๒๐๑๙๐

โทรศพท๐๓๘-๒๑๙-๒๔๑

- 238 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ปรกษาดานวางแผนครอบครว

คลนกของสมาคมวางแผนครอบครวแหงประเทศไทย(สวท)

คลนกสวทเวชกรรมบางเขน

๘ซ.วภาวดรงสต๔๔ถ.วภาวดรงสตแขวงลาดยาวเขตจตจกรกรงเทพฯ๑๐๙๐๐

โทรศพท๐-๒๙๔๑-๒๓๒๐ตอ๑๘๑,๑๘๒(เวลาราชการ)

คลนกสวทเวชกรรมดนแดง

๒/๑๑-๑๓อาคารพาณชย๑ถ.ประชาสงเคราะหเขตดนแดงกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๒๔๕-๑๘๘๘,๐-๒๒๔๕-๗๓๘๒-๕(เวลาราชการ)

คลนกสวทเวชกรรมปนเกลา

๓/๒๐-๒๑ถ.อรณอมรนทรแขวงอรณอมรนทรเขตบางกอกนอยกรงเทพฯ๑๐๗๐๐

โทรศพท๐-๒๔๓๓-๙๐๗๗(เวลาราชการ)

คลนกสวทเวชกรรมหาดใหญ

๒๔๐-๒๔๒ถ.นพทธอทศ๓อ.หาดใหญจ.สงขลา๙๐๑๑๐

โทรศพท๐๗๔-๒๔๖-๓๔๓(เวลาราชการ)

คลนกสวทเวชกรรมขอนแกน

๗๕๒-๗๕๔ถ.ศรจนทรอ.เมองจ.ขอนแกน๔๐๐๐๐

โทรศพท๐๔๓-๒๒๓-๖๒๗(เวลาราชการ)

คลนกสวทเวชกรรมเชยงใหม

๒๐๐/๓ถ.บำรงราษฏรอ.เมองจ.เชยงใหม๕๐๐๐๐

โทรศพท๐๕๓-๒๔๖-๓๔๗(เวลาราชการ)

คลนกสวทเวชกรรมอบลราชธาน

๑๕๔-๑๕๖ถ.ศรณรงคอ.เมองจ.อบลราชธาน๓๔๐๐๐

โทรศพท๐๔๕-๒๔๓-๓๘๐(เวลาราชการ)

- 239 -ภาคผนวก

สมาคมพฒนาประชากรและชมชน(PDA)

๖สขมวท๑๒เขตคลองเตยกรงเทพฯ๑๐๑๑๐

โทรศพท๐-๒๒๒๙-๔๖๑๑-๒๘ตอ๕๑๐,๕๑๒,๕๒๔,๕๒๖(จนทร-ศกร๐๘.๓๐-๑๖.๓๐น.)

สมาคมสขภาพจตแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

๓๕๖/๑๐ถ.ศรอยธยาเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๒๔๗-๙๒๙๒,๐-๒๒๔๕-๒๗๓๓(เวลาราชการ)

ปรกษา / ชวยเหลอผหญงททองเมอไมพรอม

บานพกฉกเฉนสมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ

๕๐๑/๑ถ.เดชะตงคะเขตดอนเมองกรงเทพฯ๑๐๒๑๐

โทรศพท๐-๒๙๒๙-๒๒๒๒(ตลอด๒๔ชวโมง)

สหทยมลนธ

๘๕๐/๓๓ถ.สขมวท๗๑เขตวฒนากรงเทพฯ๑๐๑๑๐

โทรศพท๐-๒๓๘๖-๘๘๓๔-๖,๐-๒๓๘๑-๑๓๑๘,๐-๒๓๙๒-๙๓๙๗(จนทร-ศกร๐๘.๓๐-๑๗.๐๐น.)

บานพระคณ

๑๕/๔๒๕หมบานกลยาเฮาสซ.๒ถ.สขมวท๑๐๗ต.สำโรงเหนออ.เมองจ.สมทรปราการ๑๐๒๗๐

โทรศพท๐-๒๗๕๙-๗๒๐๑,๐-๒๗๕๙-๑๒๓๘(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๗.๐๐น.)

บานสายสมพนธเสถยรธรรมสถาน

เสถยรธรรมสถานซ.วชรพลถ.รามอนทราเขตลาดพราวกรงเทพฯ๑๐๒๓๐

โทรศพท๐-๒๕๐๙-๐๐๘๕,๐-๒๕๑๐-๖๖๙๗(ทกวน๐๘.๐๐-๑๗.๐๐น.)

มลนธผหญง

๒๙๕ซ.จรญสนทวงศ๖๒เขตบางพลดกรงเทพฯ๑๐๗๐๐

โทรศพท๐-๒๔๓๓-๕๑๔๙,๐-๒๔๓๕-๑๒๔๖(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๖.๐๐น.)

มลนธเพอนหญง

๓๘๖/๖๑-๖๒ซ.รชดาภเษก๔๒(ซ.เฉลมสข)ถ.รชดาภเษกแขวงลาดยาวเขตจตจกรกรงเทพฯ๑๐๙๐๐

โทรศพท๐-๒๕๑๓-๒๗๐๘,๐-๒๕๑๓-๑๐๐๑(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๗.๐๐น.)

- 240 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ปรกษาดานเอชไอว/เอดส

ชมรมเพอนวนพธศนยวจยโรคเอดสสภากาชาดไทย

๑๐๔อาคาร๒ชน๑ถ.ราชดำรแขวงปทมวนเขตปทมวนกรงเทพฯ๑๐๓๓๐

โทรศพท๐-๒๒๕๓-๒๖๖๖,๐-๒๒๕๕-๗๘๙๓(จนทร-ศกร๐๘.๓๐-๑๖.๓๐น.)

คลนกนรนามสภากาชาดไทย

๑๘๗๓ถ.พระราม๔แขวงปทมวนเขตปทมวนกรงเทพฯ๑๐๓๓๐

โทรศพท๐-๒๒๕๖-๔๑๐๗-๙ตอ๒๐๗(จนทร-ศกร๐๘.๓๐-๑๖.๓๐น.)

ศนยวจยโรคเอดส(ถามปญหารกษาเอดส)

โทรศพท๑๖๖๓

มลนธเขาถงเอดส

๔๘/๒๘๒โครงการเซนเตอรเพลสถ.รามคำแหง(สขาภบาล๓)เขตสะพานสงกรงเทพฯ๑๐๒๔๐

โทรศพท๐-๒๓๗๒-๒๒๒๒(ทกวน๑๐.๐๐-๒๐.๐๐น.)

สมาคมแนวรวมภาคธรกจไทยตานภยเอดส

๓๕๑/๒๕หมบานพระรามเกาวลลถ.พระราม๙ซ.๑๑แขวงบางกะปเขตหวยขวางกรงเทพฯ๑๐๓๑๐

โทรศพท๐-๒๗๑๖-๘๗๕๐-๗(จนทร-ศกร๐๘.๐๐-๑๗.๐๐น.)

๑๖๔๕สายดวนใหความร/ใหคำปรกษาเรองเอดส๒๔ชวโมง

มลนธศนยคมครองสทธดานเอดส

๑๓๓/๒๓๕หมบานรนฤด๓ถ.หทยราษฎรแขวงมนบรเขตมนบรกรงเทพฯ๑๐๕๑๐

โทรศพท๐-๒๑๗๑-๕๑๓๕-๖(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๗.๐๐น.)

สายดวนเอดสและวคซน

โทรศพท๐-๒๓๗๒-๓๒๘๙(เวลาราชการ)

มลนธศนยฮอตไลน

ปรกษาปญหาโรคเอดสโทรฟรทวประเทศ

โทรศพท๐-๒๒๗๗-๘๘๑๑,๐-๒๒๗๗-๗๖๙๙(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๘.๐๐น.)

๑๙๐๐-๑๑๑-๑๑๗,๑๙๐๐-๑๑๑-๑๗๕(ตลอด๒๔ชวโมง)

- 241 -ภาคผนวก

บานพกใจ

๓๕๓/๒๒-๒๔ซ.ขางธนาคารกสกรไทยสะพานใหมถ.พหลโยธนเขตบางเขนกรงเทพฯ๑๐๒๒๐

โทรศพท๐-๒๕๕๑-๓๒๕๔(จนทร-ศกร๐๘.๐๐-๑๖.๐๐น.)

องคกรหมอไรพรมแดน-เบลเยยม

ปรกษาการดแลสขภาพผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดส

๕๒๒หมบานนครไทย๑๔ซ.ลาดพราว๑๐๑/๑ถ.ลาดพราวเขตบางกะปกรงเทพฯ๑๐๒๔๐

โทรศพท๐-๒๓๗๐-๓๐๘๗-๙๐(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๘.๐๐น.)

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน

ปรกษาการดแลสขภาพเดกทมเชอเอชไอว

ถ.ราชวถเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๓๕๔-๘๓๓๓-๔๔ตอ๒๓๒๕(เวลาราชการ)

ปรกษาดานความหลากหลายทางเพศ/รกเพศเดยวกน

สมาคมฟาสรงแหงประเทศไทย

๑๕๙อาคารเดอะบสเรซเดนซชน๘ซ.โชคชยรวมมตร(ถ.รชดาภเษก๑๙)ถ.วภาวดรงสต

แขวงดนแดงเขตดนแดงกรงเทพฯ๑๐๓๒๐

โทรศพท๐-๒๖๙๑-๕๙๕๗-๘(ทกวน๑๐.๐๐-๒๒.๐๐น.)

บางกอกเรนโบว

๓๗ถ.ประดพทธ๒๑แขวงสามเสนในเขตพญาไทกรงเทพฯ๑๐๔๐๐

โทรศพท๐-๒๖๑๘-๕๖๓๕(ทกวน๑๐.๐๐-๒๐.๐๐น.)

กลมสะพาน(เนนหญงรกหญง)

ตปณ.๑๖๒ปทจ.ดสตกรงเทพฯ๑๐๓๐๐

โทรศพท๐๘-๕๐๔๑-๘๔๗๗(จนทร-ศกร๐๙.๐๐-๑๗.๓๐น.)

- 242 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

แนะนำเวบไซตสำหรบคนทำงานเพศศกษา

เวบไซตไทยwww.teenpath.net

เวบไซตทสงเสรมการเรยนรเพศศกษาและเปนแหลงขอมลเรองเพศสำหรบเยาวชนครและพอแมดำเนนงาน

โดยโครงการกาวยางอยางเขาใจองคการแพธ(PATH)ซงเปนองคกรททำงานคลกคลกบวยรนมากวา๑๐ป

www.aidsaccess.com

รวบรวมสาระนารเกยวกบเอดส รายงานขาวสาร ความเคลอนไหวในกจกรรมแกปญหาเอดสของมลนธ

ตอบปญหาและแลกเปลยนความคดเหนเรองเอดส

www.anamai.moph.go.th

เวบไซตกรมอนามย ในหมวดสขภาพ เรองเพศศกษาและสขภาพเพศ มหวขอวาดวยเพศศกษา รก

ออกแบบไดยาและผลตภณฑเกยวกบสขภาพเพศแหลงบรการสำหรบวยรนเรยนรเรองเพศและเรองนาร

เกยวกบเอดสในหมวด FriendCorner เพอนใจวยรน มมม Health Corner ซงเปนเวบทมเนอหา

เกยวของกบเรองเพศในวยรน

www.anjaree.net

เวบไซตของกลมอญจาร องคกรสนบสนนและปกปองสทธคนรกเพศเดยวกนสำหรบผหญง ซงมบทความ

ขาวสาร ทเปนประโยชนตอการทำความเขาใจในเรองความหลากหลายทางเพศ และบทบาทความเปน

หญงชาย

www.bangkokhealth.com

เวบไซตทใหขอมลดานสขภาพ จดทำขนเพอเผยแพรขอมลขาวสาร บทความเกยวกบสขภาพ สำหรบ

ประชาชนทวไปและขาวสารทเกยวของกบสขภาพ โดยเนนความถกตองแมนยำ เชอถอได รวมทงการให

บรการถามตอบปญหาดานสขภาพฟร โดยแพทยผเชยวชาญเฉพาะทางดานตางๆ ซงปฏบตงานในโรง

พยาบาลกรงเทพ

www.budpage.com

เวบไซตทใหความรความเขาใจและแนวทางการแกไขปญหาในการดำเนนชวตตามแนวพทธศาสนา

- 243 -ภาคผนวก

www.clinicrak.com

เวบไซตทรวบรวมบทความจากนายแพทยและผเชยวชาญในเรองทเกยวของกบวยรน เชน วยรนกบเพศ

ศกษายาเสพตดการเลยงลกวยรนฯลฯดแลโดยนายแพทยรงโรจนตรนตแพทยเวชศาสตรครอบครว

www.rsat.info

เวบไซตของสมาคมฟาสรงแหงประเทศไทย ซงเปนสมาคมททำหนาทเปนศนยกลางในการเผยแพร

ประชาสมพนธดานสทธเสรภาพปกปองศกดศรความเปนมนษยและความเทาเทยมกนในสงคมของกลม

คนทเปนชายรกเพศเดยวกน

www.formumandme.com

สาระนารเกยวกบบทความทนาสนใจ รวมทงแนะนำเวบไซตทนาสนใจสำหรบคณแมทมลกในวยตางๆ ทง

ผทอยากเปนคณแมคณแมลกออนคณแมเดกเลกคณแมเดกโตวยรนหรอคณแมเดกพเศษ

www.jitjai.com

จตใจดอทคอมมจดประสงคเพอใหขอมลเกยวกบการศกษาการปฏบตตน เพศศกษา และความรดาน

สขภาพกายและสขภาพจตแกเยาวชน เพอใหสามารถใชชวตอยในสงคมไดอยางมความสข โดยสมาคม

สขภาพจตแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

www.kapook.com

ศนยรวมทกกจกรรมเดนนาสนใจ ขาวสารใหมสดทนใจสาระความรรอบตว ครอบคลมเนอหาภาพยนตร

ละคร/ทวทองเทยวกฬาการศกษาเทคโนโลยเกมและเรองราวทวยรนควรร

www.muslimthai.com

เวบไซตมสลมไทยแหงแรกในประเทศไทยมหวขอวาดวยเพศศกษาและวยรนบรหารงานโดยชาวมสลม

www.raklukefamilygroup.com

เวบไซตของบรษทแปลนพบลชชง จำกดหรอทมกเรยกกนตดปากคนทวไปวาทมงานรกลกซงเปนผนำ

และเชยวชาญในงานสอ ดานการพฒนาเดก และครอบครว ซงสรางสรรคงานดวยอดมคตเพอสรางสรรค

สงคมเปนทนาเชอถอไดในทางวชาการและเขาถงไดงาย

www.thaimental.com

เวบไซตนไดรบรางวลชนะเลศ TheNation’s ThailandWebAwards ๒๐๐๒ ในสาขา Best Public

- 244 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

Service จดทำโดยบรษท ไทยเมดคลเวบ จำกด ผนำทางดานการพฒนาเวบไซตทางการแพทย โดยม

วตถประสงคหลก เพอเผยแพรความรดานสขภาพจตทถกตองดวยภาษาทอานเขาใจงาย โดยทมแพทยผ

เชยวชาญเฉพาะทางดานจตเวชทจะมาใหความรในดานวชาการและใหคำปรกษา

www.thaisexuality.ihr.chula.ac.th

แนะนำชมรมเพศศาสตรศกษาบรการตอบปญหาทางเพศศนยปรกษาคณภาพชวตปญหาเรองเพศทพบ

บอยกจกรรมของชมรมและนานาสาระเรองเพศโดยศนยวจยและพฒนาเพศศาสตรศกษา

เวบไซตตางประเทศwww.advocatesforyouth.org

เวบไซตทใหความรเรองสขภาวะทางเพศแกเยาวชนและผปกครอง โดยองคกรททำงานเพอเยาวชนใน

สหรฐอเมรกาและในประเทศทกำลงพฒนา

www.boysunderattack.com

เวบไซตซงใหขอมลและตอบคำถามทเกยวของกบการเปนวยรนชาย

www.diaryproject.com

เวบไซตทเปดโอกาสใหวยรนเขยนระบายความในใจถงปญหาทตวเองพบพรอมทงใหผอานรวมแนะนำและ

แสดงความคดเหน

www.familiesaretalking.org/teen

เวบไซตทแนะนำวยรนในการพดคยปญหาเกยวกบเรองเพศวาควรทำอยางไร

www.iwannaknow.org

เวบไซตเพอวยรนโดยสมาคมสขภาพสงคมอเมรกน

www.kff.org

เวบไซตใหบรการขอมลงานวจยเกยวกบพฤตกรรมทางเพศของวยรนสหรฐอเมรกา

www.kidshealth.org/teen

มลนธนมรสของสหรฐอเมรกาใหบรการความรพนฐานในเรองรางกายอาหารและความปลอดภยแกเดกวยรน

- 245 -ภาคผนวก

www.plannedparenthood.org

เวบไซตของสหพนธการวางแผนครอบครวแหงสหรฐอเมรกา

www.scarleteen.com

เวบไซตทเนนการใหความรเรองเพศกบเดกผหญง

www.sxetc.org

เวบไซตสำหรบวยรนจดทำโดยเครอขายชวตครอบครวศกษา

www.teengrowth.com

เวบไซตทใหความรเกยวกบการเตบโตของวยรน

www.teenwire.com

เวบไซตเรองนารสำหรบวยรนจดทำโดยสหพนธวางแผนครอบครวแหงสหรฐอเมรกา

www.youthresource.com

เวบไซตสำหรบวยรนเกยและเลสเบยน

www.siecus.org

เวบไซตใหขอมลเรองเพศศกษาและกระบวนการจดการเรยนรเพศศกษา

- 246 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๑.ความเปนมา ภายใตสถานการณเอดสในชวงกวาสบปทผานมา หนวยงานตางๆ ในประเทศไทยได

ดำเนนงานเพอการปองกนเอดสในกลมเยาวชน และเกดบทเรยนการทำงานหลายรปแบบ ทง

โครงการการจดอบรมเรองเอดส โครงการทกษะชวต โครงการเพอนชวยเพอน โครงการเพศศกษา

เปนตนทวา โครงการทผานมาโดยสวนใหญ เปนโครงการนำรองหรอโครงการทดลองเพอพฒนา

รปแบบในพนทเฉพาะโดยอาจมการขยายผลในบางพนท

ดงนน องคการแพธ (PATH) ซงมประสบการณการทำงานเพอการปองกนเอดสในกลม

ตางๆรวมทงกลมเยาวชนมากวา๑๕ปทงนในชวง๑๐ปทผานมาองคการแพธ(PATH)ไดเรม

ดำเนนงานเรองเพศศกษาในกลมเยาวชนกบสถาบนการศกษาทงในกรงเทพฯ และจงหวดบางแหง

จงรวมกบกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข พฒนาโครงการเพอขยายผลการทำงานเรอง

เพศศกษาและเอดส อยางเปนระบบใหครอบคลมเยาวชนไดทวถงมากขนนำเสนอโครงการปองกน

เอดสในกลมเยาวชนในระบบการศกษา หรอภายใตชอ “โครงการกาวยางอยางเขาใจ” โดยม

องคการแพธ (PATH) เปนหนวยงานรบผดชอบในการดำเนนงานรวมกบองคกรภาคทงภาครฐและ

เอกชน ไดรบการสนบสนนจากกองทนโลกเพอการแกไขปญหาเอดส วณโรคและมาลาเรย

(TheGlobalFundtoFightAIDS,TuberculosisandMalaria-GFATM)เพอดำเนนงานกบ

กระทรวงศกษาธการและองคกรพฒนาเอกชนโดยมเปาหมายเปนเยาวชนในระบบการศกษา

สรปยอโครงการกาวยางอยางเขาใจ

- 247 -ภาคผนวก

ทงน ไดสนสดโครงการในระยะแรกของการดำเนนงานเปนเวลา๕ป ซงเรมตงแต ๑

ตลาคม ๒๕๔๖ ถง ๓๐ กนยายน ๒๕๕๑ และกองทนโลกไดพจารณาอนมตใหประเทศไทย

ดำเนนงานปองกนและดแลแกไขปญหาเอดสตออก๖ป(ตลาคม๒๕๕๑-กนยายน๒๕๕๗)

การดำเนนงานหาปทผานมาของโครงการกาวยางอยางเขาใจ ไดขยายแนวคดการทำงาน

เพศศกษารอบดานใหกบภาคเครอขายการทำงานเอดสและภาคการศกษาไทยซงไดรบการตอบรบ

และเหนการมสวนรวมทจะพฒนาการดำเนนงานใหสอดคลองกบบรบทของแตละหนวยงาน ทงน

แนวคดเพศศกษารอบดาน (ComprehensiveSexualityEducation)ทองคการแพธ(PATH)นำ

เสนอและมงผลกดนใหเกดการจดการเรยนรใหกบเยาวชนมองคประกอบทมากกวาความรความ

เขาใจในเรองการปองกนและการอยรวมกบเอดส แตรวมถงความเขาใจในเพศวถของมนษยอยาง

รอบดาน และเนนการพฒนาทกษะทจำเปนในเรองการสรางและพฒนาสมพนธภาพ การใชชวต

อยางรบผดชอบโดยมงหวงใหเยาวชนมสขภาวะทางเพศ

ยทธศาสตรการดำเนนงานของโครงการคอ

• การผลกดนใหเกดพนธสญญาในการพฒนานโยบายดานเพศศกษาและการดำเนนการสการ

ปฏบตทงในระบบการศกษาและนโยบายระดบทองถน

• การสนบสนนใหเกดการจดกระบวนการทำงานและกจกรรมดานเพศศกษา รวมทงการปองกน

การตดเชอเอชไอวและความเขาใจเรองเอดสทมประสทธภาพสำหรบเยาวชนในสถานศกษา

• การเปดพนททางสงคมเพอใหเยาวชนไดแสดงศกยภาพและบทบาท รวมทงการสงเสรมให

เยาวชนใชชวตทางเพศอยางรบผดชอบ

• การสงเสรมบรรยากาศทางสงคม ผานการทำงานรณรงคกบเครอขาย ผปกครอง ชมชน

องคกรทองถนและการสอสารสาธารณะเพอสรางความเขาใจเรองเพศและเอดส

- 248 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๒.วตถประสงควตถประสงคทวไป

เพอผลกดนใหสถานศกษาจดกระบวนการเรยนรเพศศกษารอบดานและการปองกนเอดส

ในหลกสตรอยางเปนระบบและตอเนองใหกบเยาวชนทกคนในสถานศกษาไดเรยน

วตถประสงคเฉพาะ

• เพอผลกดนใหสถานศกษามนโยบายและสนบสนนใหเกดการจดการเรยนรเรองเพศศกษาและ

เอดสสำหรบเยาวชนในสถานศกษาอยางเปนระบบและตอเนอง อยางนอย๑๖ชวโมงตอปการ

ศกษารวมทงจดสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาวะทางเพศทดของเยาวชน

• เพอพฒนากระบวนการทำงานเพศศกษาในสถานศกษาอยางเปนระบบ พฒนาชดกจกรรม/

แผนการเรยนรเพศศกษาทสอดคลองกบเยาวชน รวมทงพฒนาและขยายเครอขายผจด

กระบวนการเรยนรเรองเพศศกษาใหมขอมล ความร ทศนคต และทกษะทจะชวยใหจดการ

เรยนรเรองเพศศกษาไดอยางมประสทธภาพ

• เพอสงเสรมใหเกดพนทสำหรบเยาวชนในการแสดงศกยภาพและสงเสรมใหเยาวชนใชชวตทาง

เพศอยางรบผดชอบโดยสามารถเขาถงอปกรณการปองกนและบรการสขภาพ

• เพอสนบสนนใหเกดเครอขายทางสงคม รวมทงสอสาธารณะ ใหมสวนรวมในการสราง

บรรยากาศสงเสรมการเรยนรเรองเพศศกษาและการใชชวตทางเพศทรบผดชอบของเยาวชน

- 249 -ภาคผนวก

๓.รายละเอยดโครงการ ใน๕ปทผานมา โครงการ “กาวยางอยางเขาใจ”๑ ไดพฒนาแผนการเรยนรเพศศกษาท

สอดคลองกบเยาวชนในแตละชวงวยเพอสงเสรมความเขาใจเรองเอดสเพศวถและการใชชวตทาง

เพศอยางรบผดชอบ รวมทงไดพฒนาระบบการพฒนาศกยภาพและฝกอบรมครใหเขาใจแนวคด

เรองเพศวถ การพฒนาเยาวชนเชงบวก และการจดการเรยนร และเกดเครอขายครทเขาใจการจด

กระบวนการเรยนรเพศศกษา

กรอบภารกจของโครงการ “กาวยางอยางเขาใจ”

การผลกดนเชงนโยบายเพอการขยายผลและสรางระบบรองรบ

การสรางบรรยากาศทางสงคมผานสอ

PATH และองคกรพนธมตร

การวจยและประเมนผล

การตดตามผลและพฒนาคณภาพ

การสอน

การพฒนาหลกสตรและพฒนาผฝกอบรม

การพฒนาสอการสอนและคมอ

การพฒนาทมผฝกอบรมหลก/การพฒนาเครอขายครผจดการเรยนรเพศศกษา

“คร”จดกระบวนการเรยนรเพศศกษาสำหรบนกเรยนแตละชวงชนในสถานศกษานำรอง

สถานศกษาตนแบบ

เครอขายเยาวชน

๑รายละเอยดเพมเตมโครงการกาวยางอยางเขาใจองคการแพธ.รกใครและเรยนร:๓ปของเสนทางโครงการกาวยางอยางเขาใจสปท ๔ และ๕ เพศศกษาเพอเยาวชน เอกสารการประชมวชาการเพศศกษาเพอเยาวชนครงท ๓ (๒๕-๒๗

ตลาคม๒๕๔๙)กรงเทพฯ:พ.เอส.ซพพลาย,๒๕๔๙.

- 250 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ในปท ๓ของการดำเนนงานแนวคดเรองการจดเพศศกษาอยางเปนระบบเพอใหเยาวชน

ทอยในสถานศกษาไดเรยนอยางตอเนองและสอดคลองกบพฒนาการตามชวงวยเรมกอรปชดเจนขน

โดยเกดสถานศกษาตนแบบทจดการเรยนรเพศศกษาใหเปนสวนหนงของหลกสตรสถานศกษาม

แผนการเรยนรสำหรบแตละระดบชนอยางชดเจน และสนบสนนใหครไดรบการฝกอบรมเพอเตรยม

ความพรอมในการจดการเรยนรเพศศกษา

โครงการเนนการพฒนาหลกสตรเพศศกษาสำหรบเยาวชนในระดบการศกษาขนพนฐาน

และในระดบอาชวศกษาในปท๑-๒และในปลายปท๓โครงการไดขยายการจดการเรยนรเพศศกษา

ไปยงนกศกษาในระบบการศกษานอกโรงเรยน และในระดบอดมศกษา โดยดำเนนงานรวมกบ

มหาวทยาลยราชภฏ ๑๐ แหง มงเนนการพฒนาใหเกดสถาบนฝกอบรมเรองการจดกระบวนการ

เรยนรเพศศกษาสำหรบทองถน โดยเนนใหนกศกษาสายครไดเรยนและฝกฝนประสบการณวชาชพ

ในฐานะครเพศศกษา และการจดฝกอบรมใหกบครประจำการจากสถานศกษาทสนใจเปดวชา

เพศศกษา

นอกจากนน โครงการยงสนบสนนการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนรของเยาวชนผาน

กจกรรมนอกหลกสตรอยางตอเนอง อาท คายเยาวชนและสนบสนนใหสถานศกษาสนบสนนการ

ทำกจกรรมเชงสรางสรรคของเยาวชนในการสงเสรมความเขาใจเรองเพศศกษาในกลมเยาวชนดวย

กนผลการดำเนนงานทำใหเกดกลมและเครอขายเยาวชนดานเพศศกษาขน

- 251 -ภาคผนวก

ในชวง ๕ ปของการดำเนนงาน โครงการสามารถเขาถงสถานศกษา ๗๖๓ แหง

ครอบคลมพนท๗๓จงหวดแยกเปน

• สถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน๔๕๙ แหง (จาก ๗๘ เขตพนทการศกษาใน ๓๓

จงหวด)

• ระดบอาชวศกษา๒๔๒แหง

• ระดบอดมศกษา๑๒แหง

• การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย๔๘แหง

• ศนยฝกและอบรมเดกและเยาวชน๒แหง

สวนการศกษาขนพนฐาน โครงการดำเนนงานรวมกบสำนกงานเขตพนทการศกษา

(สพท.)๗๑เขตใน๓๓จงหวด(จาก๑๘๕เขตใน๗๖จงหวด)โดยสามารถแยกสถานศกษาขน

พนฐานทเขารวมโครงการจำนวน๔๕๙แหงไดดงน

• สถานศกษาระดบมธยมศกษาจำนวน๓๒๖แหง

• สถานศกษาระดบขยายโอกาสจำนวน๑๐๙แหง

• สถานศกษาระดบประถมศกษาจำนวน๒๔แหง

- 252 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ศนยฝ

ก๒

แหง

บานกาญจนาภเษก

ศนยฝกฯอบลฯ

สคร.๕-๒

๙แ

หง

นครราชสมา๖(+๒๐)

บรรมย๖(+๒)

สรนทร๑๐(+๑)

ชยภม๗(+๑๑)

(+คขนาน๓๔แหง)

พนทด

ำเนนง

านโค

รงกา

รกาว

ยางอ

ยางเ

ขาใจ

๕ ป

(ต

ลาคม

๔๖

- กน

ยายน

๕๑)

โครง

การก

าวยา

งอยา

งเขา

ใจ(ขอ

มลเม

อ๒๒

ตลา

คม๕

๑)

การศ

กษาข

นพนฐ

าน๔๕๙แหงใน๓๓จงหวด๗๑สพท.

สอศ.

๒๔๒สถานศกษาใน๖๔จงหวด

กศน.

๔๘ศบอ.ใน๒๑จงหวด

อดมศ

กษา๑๒แหงและศ

นยฝก

ฯ๒แหง

ณภ

าค๑

/๕๑

สถาน

ศกษา

ทเขา

รวมโ

ครงก

าร

รวม

๗๖๓แหงใน๗๓จงหวด

อาชว

ศกษา

๒๔๒

แหง

ครอบคลม๖๔จงหวด

๒๓จงหวดเปดสอนทกวทยาลย

ภาค๑/๕๑เปดสอน๑๘๖แหง

การศ

กษาน

อกโร

งเรย

น๒๑จงหวด

๔๘ศนยอำเภอ

มหาว

ทยาล

ยราช

ภฏ๑

๐แห

งพระนครศรอยธยา,จนทรเกษม,

เพชรบร,หมบานจอมบง,กาญจนบร,

ยะลา,นครศรธรรมราช,เชยงราย,

ลำปาง,อบลราชธาน(+คขนาน๙

แหงอตรดตถ,อดรธาน,บรรมย,

รอยเอด,นครปฐม,นครสวรรค,

สวนดสต,บานสมเดจและภเกต)

ภาคก

ลาง

๑๒๘แ

หง

ราชบร๓๒

เพชรบร๑๙

นครปฐม๒๒

กาญจนบร๑๗

ฉะเชงเทรา๑๔ชลบร๕

สมทรสาคร๑๑

สมทรสงคราม๘

ภาคเ

หนอ

๗๓แ

หง

ลำปาง๒๙

ลำพน๒๓

แพร๑๐

นาน๑๑

ภาคอ

สาน

๒๕แ

หง+

๑ว

.อบลราชธาน๘+๑ว.

ศรสะเกษ๖

อำนาจเจรญ๕

ยโสธร๖

(อดรธาน:๔สพท.

๒๑แหง)

ภาคใ

ต๑๔

๒แห

ง+

๑มว

ล.

สงขลา๓๔

พทลง๒๓

ยะลา๑๕

ตรง๑๓

สตล๑๒

กระบ๒

นครศรฯ๑๖+มวล.ปตตาน๗

พงงา๗

ภเกต๘

นราธวาส๕

กทม.

๖๒

แหง

เขต๑-๑๗

เขต๒-๑๓

เขต๓-๑๙

กทม.-๑๒

นนทบร-๑

- 253 -ภาคผนวก

ทผานมาโครงการฯไดพยายามผลกดนใหเกด“สถานศกษาตนแบบ”ในการจดเพศศกษา

อยางเปนระบบตอเนองทกชวงชนในสถานศกษาทเขารวมโครงการใน๓ปแรก โดยโครงการไดจด

กลมสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐานทเขารวมการดำเนนงานเพศศกษาเปน๔รปแบบดงน

รปแบบการจดเพศศกษาในสถานศกษา

รปแบบท ๑ “เพศศกษา” เตมรปแบบ

เปนสถานศกษาทจดแผนเพศศกษาอยางเปนระบบ โดยจดใหมชวโมงการเรยนเพศศกษา

สำหรบนกเรยนทกคนในทกระดบชนอยางตอเนอง และจดใหเรยนเพศศกษาปการ

ศกษาละไมนอยกวา ๑๖ ชวโมง (หรอไมนอยกวา๘ชวโมงตอภาคเรยน) รวมทงผลกดน

ใหเพศศกษาเปนสวนหนงของหลกสตรสถานศกษา

รปแบบท ๒ “เพศศกษา” โดยบรณาการในกลมสาระ

เปนสถานศกษาทมแผนการจดเพศศกษาใหนกเรยน โดยมอบหมายใหครทรบผดชอบกลม

สาระทเกยวของ และ/หรอ ครกลมสาระทผานการอบรมเพศศกษา ใชแผนการเรยนร

เพศศกษาในสาระทรบผดชอบตามเวลาทจดสรรไดทงน ในการจดแผนเพศศกษาอาจจดได

นอยกวาปการศกษาละ ๑๖ ชวโมงในแตละระดบชนและยงไมไดบรรจเพศศกษาเปนสวน

หนงของหลกสตรสถานศกษา

รปแบบท ๓ “เพศศกษา” ตามความพรอม/ความสนใจของคร

เปนสถานศกษาทยงไมมแผนการจดเพศศกษาสำหรบนกเรยนทกระดบชนอยางเปนระบบ แต

สนบสนนใหครทผานการอบรมและ/หรอครทสนใจจดการเรยนรเพศศกษาโดยใชแผนการ

เรยนรเพศศกษาเตมรปแบบ ในกลมสาระหรอกจกรรมพฒนาผเรยนทครเปนผรบผดชอบ

โดยไมมแผนความตอเนองในแตละระดบชน

รปแบบท ๔ “เพศศกษา” แบบสอดแทรก

เปนสถานศกษา ทครยงไมใชแผนการเรยนรเพศศกษาเตมรป แตใชวธการสอดแทรก

เนอหา โดยการพดถงกอนเขาเนอหาสาระวชาตางๆหรอการพดสอดแทรกในกจกรรมอนๆ

ของสถานศกษา

- 254 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

และในปท ๔-๕ โครงการฯ เนนการสนบสนนสถานศกษาในรปแบบท ๑ เพอใหเกด

สถานศกษาตนแบบในการดำเนนงานเพศศกษา โดยสงเสรมและสนบสนนใหสถานศกษา

พฒนาการดำเนนงานเพศศกษาอยางเปนระบบอนประกอบดวย

• จดเพศศกษาเปนหลกสตรสถานศกษาโดยมแผนการเรยนรไมนอยกวา๑๖ชวโมงตอระดบชน

และจดอยางตอเนอง

• จดระบบสนบสนนการพฒนาครเพอเพมประสทธภาพการจดการเรยนรเพศศกษา ทงการ

สงเสรมใหครไดรบการฝกอบรมการจดระบบโคชนเทศตดตาม

• สนบสนนใหมกจกรรมสงเสรมบทบาทและศกยภาพเยาวชน

• จดกจกรรมสรางการมสวนรวมของผปกครองคณะกรรมการเครอขายผปกครองและชมชน

• จดใหมการวดและประเมนผลผเรยน

ในอก ๖ ปขางหนา โครงการกาวยางอยางเขาใจยงมงเนนการขยายผลการดำเนนงาน

เพศศกษาในสถานศกษาทกระดบ ไดแก ระดบการศกษาขนพนฐาน (มธยมศกษา และโรงเรยน

ขยายโอกาส) อาชวศกษา อดมศกษา และการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดย

เนนใหเกดสถานศกษาตนแบบในการจดการเรยนรเพศศกษาอยางเปนระบบนอกจากนน โครงการ

จะมงเนนการสรางความเขมแขงใหกบเครอขายเยาวชน และผปฏบตงานดานเพศศกษาในระดบ

จงหวด และการขบเคลอนใหเกดการสนบสนนการดำเนนงานจากองคกรทองถน และเครอขาย

ผปกครองและชมชน รวมทงการปรบปรงเนอหาคมอ และพฒนาสอประกอบการเรยนรเพศศกษา

เพมเตมการรณรงคสรางบรรยากาศทางสงคมโดยอาศยการประสานงานและความรวมมอระหวาง

เครอขายตางๆในทองถนและการตดตามประเมนการดำเนนงาน

สนใจรายละเอยดโครงการเพมเตม รจกสถานศกษาตนแบบ เครอขายครเพศศกษา และหลกสตรเพศศกษาระดบมธยมศกษา อาชวศกษา และสอเพศศกษาอนๆ ไดท www.teenpath.net

และกจกรรมในโครงการนำรอง “เลฟแคร กลารก กลาเชค” เพอจดบรการทเปนมตรกบเยาวชน

www.lovecarestation.com

องคการแพธ ซ.เพชรบร ๑๕ ถ.เพชรบร กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร ๐-๒๖๕๓-๗๕๖๓-๖๕ โทรสาร ๐-๒๖๕๓-๗๕๖๘

- 255 -ภาคผนวก

องคกรภาคหลกทรวมดำเนนงานโครงการกาวยางอยางเขาใจกบองคการแพธไดแก

๑.คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยสงขลานครนทร

๒.มลนธเขาถงเอดส(ACCESS)

๓.สำนกงานสาธารณสขจงหวดลำปาง

๔.มหาวทยาลยราชภฏลำปาง

๕.โรงพยาบาลพระศรมหาโพธจ.อบลราชธาน

๖.สำนกงานปองกนควบคมโรคท๕(สคร.๕)นครราชสมา

๗. สำนกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

กระทรวงศกษาธการ

๘.สำนกบรหารงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย(กศน.)กระทรวงศกษาธการ

๙.คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยาและเครอขายมหาวทยาลยราชภฏ๙แหง

(มรภ.ยะลา, มรภ.นครศรธรรมราช, มรภ.จนทรเกษม, มรภ.กาญจนบร, มรภ.เพชรบร,

มรภ.หมบานจอมบง,มรภ.อบลราชธาน,มรภ.ลำปาง,มรภ.เชยงราย)

๑๐.สำนกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต๑,๒,๓

๑๑.สำนกการศกษาและสำนกอนามยกรงเทพมหานคร

๑๒.สำนกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน

โครงการกาวยางอยางเขาใจ รายชอองคกรภาคทงภาครฐและเอกชน (ตลาคม ๒๕๔๖ - ธนวาคม ๒๕๕๑)

- 256 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

นอกจากนยงมหนวยงานทเขามารวมดำเนนงานเปนภาคเฉพาะกจ

๑.เครอขายเยาวชนดานเอดสประเทศไทย(YouthNet)

๒.กลมละครเพอการเรยนรบางเพลย

๓.บณฑตเซนเตอร/ปลาวาฬบราวเซอร

๔.สำนกงานทปรกษาพนธมตรสาธารณสข(HealthCounterpartsCounsulting-HCC)

๕.บรษททปรกษาดานประชาสมพนธJWTPublicRelations

๖. องคการแพลนประเทศไทยสำนกงานสาขาศรสะเกษ

- 257 -ภาคผนวก

รายชอคณะกรรมการทปรกษาโครงการ “กาวยางอยางเขาใจ”

๑.คณหญงกษมาวรวรรณณอยธยา เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

๒.จอนองภากรณ อดตสมาชกวฒสภากทม.

๓.รศ.ดร.ชลดาภรณสงสมพนธ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

๔.ธวชชยไทยเขยว อธบดกรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน

๕.ศ.ดร.นธเอยวศรวงศ มหาวทยาลยเทยงคน

๖.พ.ญ.เพชรศรศรนรนดร ผแทนกรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข

๗.พ.ญ.เพญศรกระหมอมทอง สำนกสงเสรมสขภาพกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข

๘.น.พ.ยงยทธวงศภรมยศานต ผเชยวชาญกระทรวงสาธารณสข

๙.ดร.สรกรมณรนทร ผทรงคณวฒดานเดกและเยาวชน

๑๐.สมหมายปารฉตร หนงสอพมพมตชน

๑๑.สรยนตจองลพนธ บรษทปาใหญครเอชน

- 258 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

รายชอคณะผอานและใหความเหน ตอคมอฯ ในการจดพมพครงท ๒

๑.อ.เพญนภานรนทรกลณอยธยา โรงเรยนเขมะสรอนสสรณ

๒.อ.อญชลเทศวงศ โรงเรยนสตรวทยา๒ในพระราชปถมภฯ

๓.อ.พชชาพองพงษศร โรงเรยนกนนทรทธารามวทยาคม

๔.อ.กนษฐเพญทานประสทธ โรงเรยนสกน(วฒนานนทอปถมภ)

๕.อ.สวรรณทองบวงาม โรงเรยนวดปากนำวทยาคม

๖.อ.วภาเกตเทพา โรงเรยนสตรวทยา๒ในพระราชปถมภฯ

๗.อ.สวมลจนทรเปรมปรง โรงเรยนนวมนทราชนทศสตรวทยาพทธมณฑล

๘.อ.สจตราโปรงแสง สำนกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ

๙.ดร.ชะนวนทองธนสกาญจน มหาวทยาลยมหดล

๑๐.คณะทำงานโครงการกาวยางอยางเขาใจ องคการแพธ(PATH)

- 259 -ภาคผนวก

๑.กมลมาลยแสงธำรง ศกษานเทศกหวหนาฝายหลกสตรสพท.นครสวรรคเขต๑

๒.จรนทรโฮสกล ศกษานเทศกกลมสาระสขศกษาและพลศกษาสพท.กทม.เขต๓

๓.สขใจดวงประเสรฐ ศกษานเทศกกลมสาระสขศกษาและพลศกษาสพท.ฉะเชงเทราเขต๒

๔.สรยอรรถกร ครสขศกษาโรงเรยนสายนำผงกทม.

๕.ดลนภาบรณธญญ ครสขศกษาโรงเรยนสนตราษฎรวทยาลยกทม.

๖.วเนตรพวงสอาด ครสขศกษาโรงเรยนแจงรอนวทยากทม.

๗.อรณชาญดวยกจ ครแนะแนวโรงเรยนสตรอปสรสวรรคกทม.

๘.สนนทาพมวาร ครแนะแนวโรงเรยนเบญจมราชทศราชบร

๙.สมเกยรตสขรตน ครภาษาไทย(อดต)โรงเรยนกำแพงแสนวทยานครปฐม

๑๐.สมวงศอไรวฒนา รองผอำนวยการมลนธเขาถงเอดสกาญจนบร

องคกรภาคเพศศกษารอบดานภาคตะวนตก/ออก

รายชอคณะทำงาน การวเคราะหตวชวดหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ กบแผนการเรยนรเพศศกษารอบดาน*

*การประชมเชงปฏบตการวเคราะหตวชวดหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช๒๕๕๑

กบแผนการเรยนรเพศศกษารอบดานจดขนเมอวนท๒๕-๒๖ธนวาคม๒๕๕๑ณหองประชมองคการPATH

- 260 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

เจาหนาทโครงการสงเสรมการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษารอบดาน องคการแพธ

๑. วรานชชนวรโสภาค ผจดการโครงการ

๒. อษาสนรวทอง ผประสานงานโครงการกรงเทพฯและสมทรปราการ

๓. หทยรตนสดา ผประสานงานโครงการภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

๔. พรนชสถาผลสวสด ผประสานงานโครงการอาชวศกษา

และการศกษานอกโรงเรยน

๕. ชไชยนจไตรรตน ผประสานงานโครงการภาคเหนอตอนลาง

๖. สทศาศรบตรวงษ ผประงานงานโครงการภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

๗. พรพรรณทองทนงศกด ผประสานงานโครงการกรงเทพฯและสมทรปราการ

๘. แสงจนทรเมธาตระกล ผประสานงานโครงการภาคเหนอตอนบนและเครอขาย

มหาวทยาลยราชภฏ

- 261 -ภาคผนวก

รายชอสถานศกษาระดบขนพนฐาน ทรวมโครงการกาวยางอยางเขาใจ ในป ๒๕๔๗-๒๕๕๑

๑ กระบ โรงเรยนวดโพธเรยง สพท.กระบ๑

๒ โรงเรยนสนปนคณวชญ สพท.กระบ๑

๓ กรงเทพฯ โรงเรยนกนนทรทธารามวทยาคม สพท.กทม.๑

๔ โรงเรยนเกษมพทยา สช.

๕ โรงเรยนเขมะสรอนสสรณ สช.

๖ โรงเรยนแจงรอนวทยา สพท.กทม.๓

๗ โรงเรยนไชยฉมพลวทยาคม สพท.กทม.๓

๘ โรงเรยนเตรยมอดมศกษานอมเกลา สพท.กทม.๒

๙ โรงเรยนทวธาภเศก สพท.กทม.๓

๑๐ โรงเรยนเทพลลา สพท.กทม.๒

๑๑ โรงเรยนไทยนยมสงเคราะห กทม.

๑๒ โรงเรยนนนทรวทยา สพท.กทม.๑

๑๓ โรงเรยนนวมนทราชนทศบดนทรเดชา สพท.กทม.๒

๑๔ โรงเรยนนวมนทราชนทศสตรวทยาพทธมณฑล สพท.กทม.๓

๑๕ โรงเรยนนวลนรดศวทยาคมรชมงคลาภเษก สพท.กทม.๓

๑๖ โรงเรยนบดนทรเดชา(สงหสงหเสน)๒ สพท.กทม.๒

๑๗ โรงเรยนบางกะป สพท.กทม.๒

๑๘ โรงเรยนบางบว(เพงตงตรงจตรวทยาคาร) สพท.กทม.๒

๑๙ โรงเรยนผะดงศษยพทยา สช.

๒๐ โรงเรยนพบลประชาสรรค สพท.กทม.๑

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

- 262 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

๒๑ กรงเทพฯ โรงเรยนพบลอปถมภ สพท.กทม.๒

๒๒ โรงเรยนพทธจกรวทยา สพท.กทม.๑

๒๓ โรงเรยนพนสน(เพชรสขอปถมภ) กทม.

๒๔ โรงเรยนมกกะสนพทยา สพท.กทม.๑

๒๕ โรงเรยนมธยมนาคนาวาอปถมภ กทม.

๒๖ โรงเรยนมธยมบานบางกะป กทม.

๒๗ โรงเรยนมธยมประชานเวศน กทม.

๒๘ โรงเรยนมธยมวดดสตาราม สพท.กทม.๓

๒๙ โรงเรยนมธยมวดธาตทอง สพท.กทม.๑

๓๐ โรงเรยนมธยมวดเบญจมบพตร สพท.กทม.๑

๓๑ โรงเรยนมธยมวดสงห สพท.กทม.๓

๓๒ โรงเรยนมธยมสวทยเสรอนสรณ กทม.

๓๓ โรงเรยนยานนาเวศวทยาคม สพท.กทม.๑

๓๔ โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบางขนเทยน สพท.กทม.๓

๓๕ โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชลาดกระบง สพท.กทม.๒

๓๖ โรงเรยนราชดำร สพท.กทม.๒

๓๗ โรงเรยนราชวนตบางเขน สพท.กทม.๒

๓๘ โรงเรยนราชวนตบางแคปานขำ สพท.กทม.๓

๓๙ โรงเรยนรงเรองอปถมภ กทม.

๔๐ โรงเรยนลาดปลาเคาพทยาคม สพท.กทม.๒

๔๑ โรงเรยนวดชยมงคล กทม.

๔๒ โรงเรยนวดนวลนรดศ สพท.กทม.๓

๔๓ โรงเรยนวดบวรมงคล สพท.กทม.๓

๔๔ โรงเรยนวดประดในทรงธรรม สพท.กทม.๓

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

- 263 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๔๕ กรงเทพฯ โรงเรยนวดปากนำวทยาคม สพท.กทม.๓

๔๖ โรงเรยนวดราษฎรบำรง(งามศรวทยาคาร) กทม.

๔๗ โรงเรยนวดลาดกระบง(ศลาภรตอปภมภ) กทม.

๔๘ โรงเรยนวดเวตวนธรรมาวาส สพท.กทม.๑

๔๙ โรงเรยนวดสามงาม กทม.

๕๐ โรงเรยนวดอนทาราม สพท.กทม.๓

๕๑ โรงเรยนศลาจารพพฒน สพท.กทม.๑

๕๒ โรงเรยนสตรวดระฆง สพท.กทม.๓

๕๓ โรงเรยนสตรวดอปสรสวรรค สพท.กทม.๓

๕๔ โรงเรยนสตรวทยา๒ในพระราชปถมภฯ สพท.กทม.๒

๕๕ โรงเรยนสายนำทพย สพท.กทม.๑

๕๖ โรงเรยนสายปญญาในพระบรมราชนปถมภ สพท.กทม.๑

๕๗ โรงเรยนสกน(วฒนานนทอปถมภ) สพท.กทม.๒

๕๘ โรงเรยนสตบตรบำรง สช.

๕๙ โรงเรยนสวรรณารามวทยาคม สพท.กทม.๓

๖๐ โรงเรยนสเหราทรายกองดน กทม.

๖๑ โรงเรยนเสสะเวชวทยา สช.

๖๒ โรงเรยนหอวง สพท.กทม.๒

๖๓ โรงเรยนอนบาลพบลเวศม สพท.กทม.๑

๖๔ โรงเรยนอำนวยศลป สช.

๖๕ กาญจนบร โรงเรยนเขาดนวทยาคาร สพท.กาญจนบร๑

๖๖ โรงเรยนดานมะขามเตยวทยา สพท.กาญจนบร๑

๖๗ โรงเรยนทามวงราษฎรบำรง สพท.กาญจนบร๑

๖๘ โรงเรยนเทพมงคลรงษ สพท.กาญจนบร๑

- 264 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๖๙ กาญจนบร โรงเรยนเทพศรนทรลาดหญากาญจนบร สพท.กาญจนบร๑

๗๐ โรงเรยนบอพลอยรชดาภเษก สพท.กาญจนบร๔

๗๑ โรงเรยนบานเกาวทยา สพท.กาญจนบร๑

๗๒ โรงเรยนบานตลงเหนอ สพท.กาญจนบร๔

๗๓ โรงเรยนบานทาทม สพท.กาญจนบร๑

๗๔ โรงเรยนบานพเลยบ สพท.กาญจนบร๑

๗๕ โรงเรยนบานหนองประด สพท.กาญจนบร๔

๗๖ โรงเรยนพนมทวนชนปถมภ สพท.กาญจนบร๒

๗๗ โรงเรยนพงตรราษฎรรงสรรค สพท.กาญจนบร๑

๗๘ โรงเรยนวดพงตร สพท.กาญจนบร๒

๗๙ โรงเรยนหนองปรอพทยาคม สพท.กาญจนบร๔

๘๐ โรงเรยนหนองรประชานมต สพท.กาญจนบร๔

๘๑ โรงเรยนอนบาลวดลกแกประชาชนทศ สพท.กาญจนบร๒

๘๒ ฉะเชงเทรา โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยฉะเชงเทรา สพท.ฉะเชงเทรา๒

๘๓ โรงเรยนบานเขาหนซอน สพท.ฉะเชงเทรา๒

๘๔ โรงเรยนบานหวยตะปอก สพท.ฉะเชงเทรา๒

๘๕ โรงเรยนแปลงยาวพทยาคม สพท.ฉะเชงเทรา๒

๘๖ โรงเรยนพนมสารคาม(พนมอดลวทยา) สพท.ฉะเชงเทรา๒

๘๗ โรงเรยนมธยมสรวณวร๓ฉะเชงเทรา สพท.ฉะเชงเทรา๒

๘๘ โรงเรยนวดคลอง๑๘ สพท.ฉะเชงเทรา๑

๘๙ โรงเรยนวดนครเนองเขต(ศรไพจตร) สพท.ฉะเชงเทรา๑

๙๐ โรงเรยนวดบางวว(สายเสรมวทย) สพท.ฉะเชงเทรา๑

๙๑ โรงเรยนวดประชาบำรงกจ สพท.ฉะเชงเทรา๑

๙๒ โรงเรยนวดเปยมนโครธาราม สพท.ฉะเชงเทรา๒

- 265 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๙๓ ฉะเชงเทรา โรงเรยนวดหนองเสอ สพท.ฉะเชงเทรา๒

๙๔ โรงเรยนสนามชยเขต สพท.ฉะเชงเทรา๒

๙๕ โรงเรยนหมอนทองวทยา สพท.ฉะเชงเทรา๑

๙๖ ชลบร โรงเรยนชมชนวดหนองร สพท.ชลบร๑

๙๗ โรงเรยนบานบง“มนญวทยาคาร” สพท.ชลบร๑

๙๘ โรงเรยนบานสวน(จนอนสรณ) สพท.ชลบร๑

๙๙ โรงเรยนบานสวนอดมวทยา สพท.ชลบร๑

๑๐๐ โรงเรยนบานหนองเขน สพท.ชลบร๑

๑๐๑ ชยภม โรงเรยนจตรสวทยาคารชยภม สพท.ชยภม๓

๑๐๒ โรงเรยนซบใหญวทยาคม สพท.ชยภม๓

๑๐๓ โรงเรยนโนนคณวทยาคารรชมงคลาภเษก สพท.ชยภม๒

๑๐๔ โรงเรยนบำเหนจณรงควทยาคม สพท.ชยภม๓

๑๐๕ โรงเรยนภกดชมพลวทยา สพท.ชยภม๑

๑๐๖ โรงเรยนภเขยว สพท.ชยภม๒

๑๐๗ โรงเรยนหนองบวแดงวทยา สพท.ชยภม๑

๑๐๘ ตรง โรงเรยนคนธพทยาคาร สพท.ตรง๑

๑๐๙ โรงเรยนตรงครสเตยนศกษา สช.

๑๑๐ โรงเรยนตรงรงสฤษฎ สพท.ตรง๑

๑๑๑ โรงเรยนทงยาวผดงศษย สพท.ตรง๑

๑๑๒ โรงเรยนนาโยงวทยาคม สพท.ตรง๑

๑๑๓ โรงเรยนนำผด สพท.ตรง๑

๑๑๔ โรงเรยนปะเหลยนผดงศษย สพท.ตรง๑

๑๑๕ โรงเรยนวเชยรมาต สพท.ตรง๑

๑๑๖ โรงเรยนวเชยรมาต๒ สพท.ตรง๑

- 266 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๑๑๗ ตรง โรงเรยนวเชยรมาต๓ สพท.ตรง๑

๑๑๘ โรงเรยนสภาราชนจงหวดตรง สพท.ตรง๑

๑๑๙ โรงเรยนสวสดรตนาภมข สพท.ตรง๑

๑๒๐ โรงเรยนหาดสำราญวทยาคม สพท.ตรง๑

๑๒๑ นครปฐม โรงเรยนกำแพงแสนวทยา สพท.นครปฐม๑

๑๒๒ โรงเรยนบางเลนวทยา สพท.นครปฐม๒

๑๒๓ โรงเรยนบานกระทมลม สพท.นครปฐม๒

๑๒๔ โรงเรยนบานหนองกระโดน สพท.นครปฐม๑

๑๒๕ โรงเรยนพระปฐมวทยาลย สพท.นครปฐม๑

๑๒๖ โรงเรยนโพรงมะเดอวทยาคม สพท.นครปฐม๑

๑๒๗ โรงเรยนภทรญาณวทยา สพท.นครปฐม๒

๑๒๘ โรงเรยนราชนบรณะ สช.

๑๒๙ โรงเรยนวดกงลาด สพท.นครปฐม๑

๑๓๐ โรงเรยนวดดอนหวาย สพท.นครปฐม๒

๑๓๑ โรงเรยนวดตากอง(รฐราษฎรบำรง) สพท.นครปฐม๑

๑๓๒ โรงเรยนวดทพหลวง สพท.นครปฐม๑

๑๓๓ โรงเรยนวดบงลาดสวาย สพท.นครปฐม๒

๑๓๔ โรงเรยนวดมะเกลอ(กาญจนลกษณวทยา) สพท.นครปฐม๒

๑๓๕ โรงเรยนวดวงนำเขยว สพท.นครปฐม๑

๑๓๖ โรงเรยนวดศรมหาโพธ สพท.นครปฐม๒

๑๓๗ โรงเรยนวดศรษะทอง สพท.นครปฐม๒

๑๓๘ โรงเรยนวดหนองศาลา สพท.นครปฐม๑

๑๓๙ โรงเรยนศรวชยวทยา สพท.นครปฐม๑

๑๔๐ โรงเรยนสหบำรงวทยา สพท.นครปฐม๑

- 267 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๑๔๑ นครปฐม โรงเรยนสามพรานวทยา สพท.นครปฐม๒

๑๔๒ โรงเรยนสรนธรราชวทยาลย สพท.นครปฐม๑

๑๔๓ นครราชสมา โรงเรยนขามทะเลสอวทยา สพท.นครราชสมา๕

๑๔๔ โรงเรยนจระเขหนสงฆกจวทยา สพท.นครราชสมา๓

๑๔๕ โรงเรยนโชคชยสามคค สพท.นครราชสมา๒

๑๔๖ โรงเรยนนครราชสมาวทยาลย อบจ.

๑๔๗ โรงเรยนมธยมวชราลงกรณวราราม สพท.นครราชสมา๔

๑๔๘ โรงเรยนเมองคง สพท.นครราชสมา๖

๑๔๙ นครศรธรรมราช โรงเรยนกรงหยนวทยาคาร สพท.นครศรธรรมราช๒

๑๕๐ โรงเรยนชมชนใหม สพท.นครศรธรรมราช๔

๑๕๑ โรงเรยนเชยรใหญ สพท.นครศรธรรมราช๓

๑๕๒ โรงเรยนเชยรใหญสามคควทยา สพท.นครศรธรรมราช๓

๑๕๓ โรงเรยนทรายขาววทยา สพท.นครศรธรรมราช๓

๑๕๔ โรงเรยนทาศาลาประสทธศกษา สพท.นครศรธรรมราช๔

๑๕๕ โรงเรยนทงสง สพท.นครศรธรรมราช๒

๑๕๖ โรงเรยนนบพตำวทยา สพท.นครศรธรรมราช๔

๑๕๗ โรงเรยนนางเออยวทยา สพท.นครศรธรรมราช๒

๑๕๘ โรงเรยนปากพนง สพท.นครศรธรรมราช๓

๑๕๙ โรงเรยนปากพน สพท.นครศรธรรมราช๑

๑๖๐ โรงเรยนโมคลานประชาสรรค สพท.นครศรธรรมราช๔

๑๖๑ โรงเรยนรอนพบลยเกยรตวสนธราภวฒก สพท.นครศรธรรมราช๓

๑๖๒ โรงเรยนสตรทงสง สพท.นครศรธรรมราช๒

๑๖๓ โรงเรยนสระแกวรตนวทย สพท.นครศรธรรมราช๔

๑๖๔ โรงเรยนสชลคณาธารวทยา สพท.นครศรธรรมราช๔

- 268 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๑๖๕ นนทบร โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลยนนทบร สพท.นนทบร๑

๑๖๖ นราธวาส โรงเรยนตากใบ สพท.นราธวาส๒

๑๖๗ โรงเรยนนราธวาส สพท.นราธวาส๑

๑๖๘ โรงเรยนบานลาแล สพท.นราธวาส๑

๑๖๙ โรงเรยนศกษาสงเคราะหนราธวาส สพท.นราธวาส๑

๑๗๐ โรงเรยนสไหงโก-ลก สพท.นราธวาส๑

๑๗๑ นาน โรงเรยนเชยงกลาง(ประชาพฒนา) สพท.นาน๒

๑๗๒ โรงเรยนทาวงผาพทยาคม สพท.นาน๒

๑๗๓ โรงเรยนนานนคร สพท.นาน๑

๑๗๔ โรงเรยนนาหมนพทยาคม สพท.นาน๑

๑๗๕ โรงเรยนปว สพท.นาน๒

๑๗๖ โรงเรยนพระธาตพทยาคม สพท.นาน๒

๑๗๗ โรงเรยนศรทธาศลาเพชรรงสรรค สพท.นาน๒

๑๗๘ โรงเรยนศรสวสดวทยาคารจงหวดนาน สพท.นาน๑

๑๗๙ โรงเรยนศกษาสงเคราะหนาน สพท.นาน๑

๑๘๐ โรงเรยนสนตสขพทยาคม สพท.นาน๑

๑๘๑ โรงเรยนสารธรรมวทยาคาร สพท.นาน๒

๑๘๒ บรรมย โรงเรยนพนมรง สพท.บรรมย๓

๑๘๓ โรงเรยนพลบพลาชยพทยาคม สพท.บรรมย๒

๑๘๔ โรงเรยนพทไธสง สพท.บรรมย๔

๑๘๕ โรงเรยนรมยบรพทยาคมรชมงคลาภเษก สพท.บรรมย๑

๑๘๖ โรงเรยนละหานทรายรชดาภเษก สพท.บรรมย๓

๑๘๗ โรงเรยนลำปลายมาศ สพท.บรรมย๑

๑๘๘ ปตตาน โรงเรยนจองฮว สช.

- 269 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๑๘๙ ปตตาน โรงเรยนบานตรง สพท.ปตตาน๒

๑๙๐ โรงเรยนบานนำดำ สพท.ปตตาน๒

๑๙๑ โรงเรยนโพธครราชศกษา สพท.ปตตาน๒

๑๙๒ โรงเรยนมายอ(สถตยภผา) สพท.ปตตาน๒

๑๙๓ โรงเรยนมลนธอาซซสถาน สช.

๑๙๔ โรงเรยนอสลามศาสนวทยา สช.

๑๙๕ พงงา โรงเรยนดบกพงงาวทยายน สพท.พงงา

๑๙๖ โรงเรยนบานเขาเฒา สพท.พงงา

๑๙๗ โรงเรยนบานบอแสน สพท.พงงา

๑๙๘ โรงเรยนเมองพงงา สพท.พงงา

๑๙๙ โรงเรยนวดโคกสวย สพท.พงงา

๒๐๐ โรงเรยนวดปจจนตคาม สพท.พงงา

๒๐๑ โรงเรยนสตรพงงา สพท.พงงา

๒๐๒ พทลง โรงเรยนเขาชยสน สพท.พทลง๒

๒๐๓ โรงเรยนควนขนน สพท.พทลง๑

๒๐๔ โรงเรยนชะรดชนปถมภ สพท.พทลง๒

๒๐๕ โรงเรยนดอนศาลานำวทยา สพท.พทลง๑

๒๐๖ โรงเรยนตะโหมด สพท.พทลง๒

๒๐๗ โรงเรยนเทศบาลจงฮว เทศบาล

๒๐๘ โรงเรยนเทศบาลวดนโครธาราม เทศบาล

๒๐๙ โรงเรยนนาขยาดวทยาคาร สพท.พทลง๑

๒๑๐ โรงเรยนนคมควนขนนวทยา สพท.พทลง๑

๒๑๑ โรงเรยนบางแกวพทยาคม สพท.พทลง๒

๒๑๒ โรงเรยนบานควนขนน สพท.พทลง๑

- 270 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๒๑๓ พทลง โรงเรยนบานทามหรำ สพท.พทลง๑

๒๑๔ โรงเรยนประภสสรรงสต สพท.พทลง๑

๒๑๕ โรงเรยนปาบอนพทยาคม สพท.พทลง๒

๒๑๖ โรงเรยนปาพะยอมพทยาคม สพท.พทลง๑

๒๑๗ โรงเรยนพนางตง สพท.พทลง๑

๒๑๘ โรงเรยนพทลง สพท.พทลง๑

๒๑๙ โรงเรยนวชรธรรมสถต สพท.พทลง๑

๒๒๐ โรงเรยนศรบรรพตพทยาคม สพท.พทลง๑

๒๒๑ โรงเรยนศกษาสงเคราะหพทลง สพท.พทลง๑

๒๒๒ โรงเรยนสตรพทลง สพท.พทลง๑

๒๒๓ โรงเรยนหานโพธพทยาคม สพท.พทลง๒

๒๒๔ เพชรบร โรงเรยนแกงกระจานวทยา สพท.เพชรบร๒

๒๒๕ โรงเรยนเขายอยวทยา สพท.เพชรบร๑

๒๒๖ โรงเรยนชะอำคณหญงเนองบร สพท.เพชรบร๒

๒๒๗ โรงเรยนทายางวทยา สพท.เพชรบร๒

๒๒๘ โรงเรยนบานทายาง(ประชาสรรค) สพท.เพชรบร๒

๒๒๙ โรงเรยนบานแมประจนต สพท.เพชรบร๒

๒๓๐ โรงเรยนบานยางนำกลดใต สพท.เพชรบร๑

๒๓๑ โรงเรยนบานลาดวทยา สพท.เพชรบร๒

๒๓๒ โรงเรยนบานหนองปนแตก สพท.เพชรบร๒

๒๓๓ โรงเรยนบานหวยกวางจรง สพท.เพชรบร๒

๒๓๔ โรงเรยนบานแหลมวทยา สพท.เพชรบร๑

๒๓๕ โรงเรยนปรยตรงสรรค สพท.เพชรบร๑

๒๓๖ โรงเรยนวชรธรรมโศภต สพท.เพชรบร๑

- 271 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๒๓๗ เพชรบร โรงเรยนวดจนทราวาส(ศขประสารราษฎร) สพท.เพชรบร๑

๒๓๘ โรงเรยนวดนาพรม สพท.เพชรบร๑

๒๓๙ โรงเรยนหนองจอกวทยา สพท.เพชรบร๒

๒๔๐ โรงเรยนหนองชมแสงวทยา สพท.เพชรบร๒

๒๔๑ โรงเรยนหนองหญาปลองวทยา สพท.เพชรบร๑

๒๔๒ โรงเรยนหวยทรายประชาสรรค สพท.เพชรบร๒

๒๔๓ แพร โรงเรยนถนโอภาสวทยา สพท.แพร๑

๒๔๔ โรงเรยนนารรตนจงหวดแพร สพท.แพร๑

๒๔๕ โรงเรยนบานนำรน(ครราษฎรรงสรรค) สพท.แพร๒

๒๔๖ โรงเรยนบานแมทราย(ครราษฎรเจรญวทย) สพท.แพร๑

๒๔๗ โรงเรยนรองกวางอนสรณ สพท.แพร๑

๒๔๘ โรงเรยนลองวทยา สพท.แพร๒

๒๔๙ โรงเรยนวงชนวทยา สพท.แพร๒

๒๕๐ โรงเรยนสรอยเสรวทยา สพท.แพร๒

๒๕๑ โรงเรยนสองพทยาคม สพท.แพร๑

๒๕๒ โรงเรยนสงเมนชนปถมภ สพท.แพร๒

๒๕๓ ภเกต โรงเรยนอบจ.บานตลาดเหนอ(วนคร๒๕๐๒) อบจ.

๒๕๔ โรงเรยนกะทวทยา สพท.ภเกต๑

๒๕๕ โรงเรยนเกาะสเหร สพท.ภเกต๑

๒๕๖ โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร สพท.ภเกต๑

ภเกต

๒๕๗ โรงเรยนเชงทะเลวทยาคม(จต-กองอนสรณ) สพท.ภเกต๑

๒๕๘ โรงเรยนถลางพระนางสราง สพท.ภเกต๑

๒๕๙ โรงเรยนพบลสวสด สพท.ภเกต๑

- 272 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๒๖๐ ภเกต โรงเรยนวชตสงคราม สพท.ภเกต๑

๒๖๑ ยโสธร โรงเรยนกดชมวทยาคม สพท.ยโสธร๒

๒๖๒ โรงเรยนทรายมลวทยา สพท.ยโสธร๒

๒๖๓ โรงเรยนมหาชนะชยวทยาคม สพท.ยโสธร๑

๒๖๔ โรงเรยนยโสธรพทยาสรรค สพท.ยโสธร๑

๒๖๕ โรงเรยนเลงนกทา สพท.ยโสธร๒

๒๖๖ โรงเรยนสอนแกววองไววทยา สพท.ยโสธร๑

๒๖๗ ยะลา โรงเรยนคณะราษฎรบำรง๒ สพท.ยะลา๑

๒๖๘ โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร สพท.ยะลา๑

ยะลา

๒๖๙ โรงเรยนเทศบาล๒(บานมลายบางกอก) เทศบาล

๒๗๐ โรงเรยนเทศบาล๕(บานตลาดเกา) เทศบาล

๒๗๑ โรงเรยนธรวทยา สช.

๒๗๒ โรงเรยนบานตลาดลำใหม สพท.ยะลา๑

๒๗๓ โรงเรยนบานตาเซะ สพท.ยะลา๑

๒๗๔ โรงเรยนบานเบญญา(บญชอบสาครนทร) สพท.ยะลา๑

๒๗๕ โรงเรยนบานสาคอ สพท.ยะลา๑

๒๗๖ โรงเรยนเบตง“วระราษฎรประสาน” สพท.ยะลา๒

๒๗๗ โรงเรยนยะลาบำรงผดงประชา สช.

๒๗๘ โรงเรยนยะหาศรยานกล สพท.ยะลา๒

๒๗๙ โรงเรยนรงสอนสรณ สช.

๒๘๐ โรงเรยนลำพะยาประชานเคราะห สพท.ยะลา๑

๒๘๑ โรงเรยนวดชมพสถต สพท.ยะลา๑

๒๘๒ ราชบร โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม สพท.ราชบร๒

- 273 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๒๘๓ ราชบร โรงเรยนครราษฎรรงสฤษฎ สพท.ราชบร๑

๒๘๔ โรงเรยนแคทรายวทยา สพท.ราชบร๑

๒๘๕ โรงเรยนดานทบตะโกราษฎรอปถมภ สพท.ราชบร๑

๒๘๖ โรงเรยนทามะขามวทยา สพท.ราชบร๒

๒๘๗ โรงเรยนเนกขมวทยา สพท.ราชบร๒

๒๘๘ โรงเรยนบรมราชนนาถราชวทยาลย สพท.ราชบร๑

๒๘๙ โรงเรยนบางแพปฐมพทยา สพท.ราชบร๒

๒๙๐ โรงเรยนบานคาวทยา สพท.ราชบร๑

๒๙๑ โรงเรยนบานรางสหมอก สพท.ราชบร๒

๒๙๒ โรงเรยนบานลำพระ สพท.ราชบร๑

๒๙๓ โรงเรยนเบญจมราชทศ สพท.ราชบร๑

๒๙๔ โรงเรยนปากทอพทยาคม สพท.ราชบร๑

๒๙๕ โรงเรยนโพธาวฒนาเสน สพท.ราชบร๒

๒๙๖ โรงเรยนโพหก“วงศสมบรณราษฎรอปถมภ” สพท.ราชบร๒

๒๙๗ โรงเรยนมหาราช๗ สพท.ราชบร๑

๒๙๘ โรงเรยนรฐราษฎรอปถมภ สพท.ราชบร๑

๒๙๙ โรงเรยนรตนราษฎรบำรง สพท.ราชบร๒

๓๐๐ โรงเรยนวดเขาวง(แสงชวงสวนช) สพท.ราชบร๑

๓๐๑ โรงเรยนวดจนทาราม(ตงตรงจตร๕) สพท.ราชบร๒

๓๐๒ โรงเรยนวดชาวเหนอ สพท.ราชบร๒

๓๐๓ โรงเรยนวดดอนตม สพท.ราชบร๒

๓๐๔ โรงเรยนวดบานโปง“สามคคคณปถมภ” สช.

๓๐๕ โรงเรยนวดบานไรราชบร สพท.ราชบร๒

๓๐๖ โรงเรยนวดพกลทอง สพท.ราชบร๑

- 274 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๓๐๗ ราชบร โรงเรยนวดสนตการามวทยาราชบร สพท.ราชบร๑

๓๐๘ โรงเรยนวดหบกระทง สพท.ราชบร๒

๓๐๙ โรงเรยนสวนผงวทยา สพท.ราชบร๑

๓๑๐ โรงเรยนสายธรรมจนทร สพท.ราชบร๒

๓๑๑ โรงเรยนโสภณศรราษฎร สพท.ราชบร๑

๓๑๒ โรงเรยนอนบาลโพธาราม สพท.ราชบร๒

๓๑๓ โรงเรยนอนบาลราชบร สพท.ราชบร๑

๓๑๔ ลำปาง โรงเรยนเกาะคาวทยาคม สพท.ลำปาง๒

๓๑๕ โรงเรยนแจซอนวทยา สพท.ลำปาง๓

๓๑๖ โรงเรยนแจหมวทยา สพท.ลำปาง๓

๓๑๗ โรงเรยนเถนวทยา สพท.ลำปาง๓

๓๑๘ โรงเรยนทงกวาววทยาคม สพท.ลำปาง๓

๓๑๙ โรงเรยนทงหนองขามวทยา สพท.ลำปาง๑

๓๒๐ โรงเรยนทงอดมวทยา สพท.ลำปาง๓

๓๒๑ โรงเรยนเทศบาล๔(บานเชยงราย) เทศบาล

๓๒๒ โรงเรยนบานนาแกวประชารฐ สพท.ลำปาง๒

๓๒๓ โรงเรยนบานปงยางคก สพท.ลำปาง๑

๓๒๔ โรงเรยนประชารฐธรรมคณ สพท.ลำปาง๑

๓๒๕ โรงเรยนประชาราชวทยา สพท.ลำปาง๑

๓๒๖ โรงเรยนเมองปานพฒนวทย สพท.ลำปาง๓

๓๒๗ โรงเรยนเมองปานวทยา สพท.ลำปาง๓

๓๒๘ โรงเรยนแมถอดวทยา สพท.ลำปาง๒

๓๒๙ โรงเรยนแมทะพฒนศกษา สพท.ลำปาง๒

๓๓๐ โรงเรยนแมทะวทยา สพท.ลำปาง๒

- 275 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๓๓๑ ลำปาง โรงเรยนแมมอกวทยา สพท.ลำปาง๒

๓๓๒ โรงเรยนแมเมาะวทยา สพท.ลำปาง๑

๓๓๓ โรงเรยนแมสนวทยา สพท.ลำปาง๑

๓๓๔ โรงเรยนลำปางกลยาณ สพท.ลำปาง๑

๓๓๕ โรงเรยนวงเหนอวทยา สพท.ลำปาง๓

๓๓๖ โรงเรยนศรลงกาวทยา สพท.ลำปาง๒

๓๓๗ โรงเรยนศาลาวทยา สพท.ลำปาง๒

๓๓๘ โรงเรยนศกษาสงเคราะหจตตอารยลำปาง สพท.ลำปาง๑

๓๓๙ โรงเรยนสบปราบพทยาคม สพท.ลำปาง๒

๓๔๐ โรงเรยนเสดจวนชยางคกลวทยา สพท.ลำปาง๑

๓๔๑ โรงเรยนเสรมงามวทยาคม สพท.ลำปาง๒

๓๔๒ โรงเรยนหางฉตรวทยา สพท.ลำปาง๑

๓๔๓ ลำพน โรงเรยนชมชนบานปาไผ สพท.ลำพน๒

๓๔๔ โรงเรยนทาขมเงนวทยาคาร สพท.ลำพน๑

๓๔๕ โรงเรยนทงหวชางพทยาคม สพท.ลำพน๒

๓๔๖ โรงเรยนเทศบาลสนปายางหนอม เทศบาล

๓๔๗ โรงเรยนธรกานทบานโฮง สพท.ลำพน๒

๓๔๘ โรงเรยนนำดบวทยาคม สพท.ลำพน๑

๓๔๙ โรงเรยนบานปวง สพท.ลำพน๒

๓๕๐ โรงเรยนบานแปนพทยาคม สพท.ลำพน๑

๓๕๑ โรงเรยนบานไมตะเคยน สพท.ลำพน๒

๓๕๒ โรงเรยนบานหวยไซ สพท.ลำพน๑

๓๕๓ โรงเรยนบานโฮงรตนวทยา สพท.ลำพน๒

๓๕๔ โรงเรยนปาซาง สพท.ลำพน๑

- 276 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๓๕๕ ลำพน โรงเรยนปาตาลบานธพทยา สพท.ลำพน๑

๓๕๖ โรงเรยนแมตนวทยา สพท.ลำพน๒

๓๕๗ โรงเรยนแมทาวทยาคม สพท.ลำพน๑

๓๕๘ โรงเรยนราชประชานเคราะห๒๖ สพท.ลำพน๑

๓๕๙ โรงเรยนวชรปาซาง สพท.ลำพน๑

๓๖๐ โรงเรยนวดบานดง สพท.ลำพน๒

๓๖๑ โรงเรยนวดบานมา สพท.ลำพน๑

๓๖๒ โรงเรยนเวยงเจดยวทยา สพท.ลำพน๒

๓๖๓ โรงเรยนสวนบญโญปถมภ สพท.ลำพน๑

๓๖๔ โรงเรยนอนบาลลำพน สพท.ลำพน๑

๓๖๕ โรงเรยนอโมงควทยาคม สพท.ลำพน๑

๓๖๖ ศรสะเกษ โรงเรยนไกรภกดวทยาคม สพท.ศรสะเกษ๑

๓๖๗ โรงเรยนดงรกวทยา อบจ.

๓๖๘ โรงเรยนโนนปนวทยาคม สพท.ศรสะเกษ๓

๓๖๙ โรงเรยนบงมะลวทยา สพท.ศรสะเกษ๔

๓๗๐ โรงเรยนยางชมนอยพทยาคม สพท.ศรสะเกษ๑

๓๗๑ โรงเรยนราษไศล สพท.ศรสะเกษ๒

๓๗๒ สงขลา โรงเรยนจะนะชนปถมภ สพท.สงขลา๓

๓๗๓ โรงเรยนจะโหนงพทยาคม สพท.สงขลา๓

๓๗๔ โรงเรยนชมชนนคมสรางตนเองเทพา สพท.สงขลา๓

๓๗๕ โรงเรยนทาจนอดมวทยา สพท.สงขลา๒

๓๗๖ โรงเรยนเทพพทยาภาณมาศ สพท.สงขลา๓

๓๗๗ โรงเรยนเทพา สพท.สงขลา๓

๓๗๘ โรงเรยนเทศบาล๑(เองเสยงสามคค) เทศบาล

- 277 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๓๗๙ สงขลา โรงเรยนเทศบาล๒(บานหาดใหญ) เทศบาล

๓๘๐ โรงเรยนเทศบาล๓(โศภนพทยาคณานสรณ) เทศบาล

๓๘๑ โรงเรยนเทศบาล๔(วดคลองเรยน) เทศบาล

๓๘๒ โรงเรยนเทศบาล๕(วดหาดใหญ) เทศบาล

๓๘๓ โรงเรยนธรรมโฆสต สพท.สงขลา๑

๓๘๔ โรงเรยนบานเขาพระ สพท.สงขลา๒

๓๘๕ โรงเรยนบานปาโอน สพท.สงขลา๓

๓๘๖ โรงเรยนบานพระพทธ สพท.สงขลา๓

๓๘๗ โรงเรยนบานสะพานหก สพท.สงขลา๓

๓๘๘ โรงเรยนพะตงประธานครวฒน สพท.สงขลา๒

๓๘๙ โรงเรยนมหาปญญา กรมการศาสนา

๓๙๐ โรงเรยนมหาวชราวธ สพท.สงขลา๑

๓๙๑ โรงเรยนมธยมสรวณวร๒สงขลา สพท.สงขลา๒

๓๙๒ โรงเรยนระโนดวทยา สพท.สงขลา๑

๓๙๓ โรงเรยนรตภมวทยา สพท.สงขลา๒

๓๙๔ โรงเรยนวรนารเฉลม สพท.สงขลา๑

๓๙๕ โรงเรยนวดทาแซ สพท.สงขลา๒

๓๙๖ โรงเรยนสทงพระชนปถมภ สพท.สงขลา๑

๓๙๗ โรงเรยนสทงพระวทยา สพท.สงขลา๑

๓๙๘ โรงเรยนสะเดา“ขรรคชยกมพลานนทอนสรณ” สพท.สงขลา๓

๓๙๙ โรงเรยนสะบายอยวทยา สพท.สงขลา๓

๔๐๐ โรงเรยนแสงทองวทยา สช.

๔๐๑ โรงเรยนโสตศกษาจงหวดสงขลา สพท.สงขลา๒

๔๐๒ โรงเรยนหาดใหญเทคโนโลย สช.

- 278 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๔๐๓ สงขลา โรงเรยนหาดใหญพทยาคม สพท.สงขลา๒

๔๐๔ โรงเรยนหาดใหญรฐประชาสรรค สพท.สงขลา๒

๔๐๕ โรงเรยนหาดใหญวทยาลย๒ สพท.สงขลา๒

๔๐๖ สตล โรงเรยนกำแพงวทยา สพท.สตล

๔๐๗ โรงเรยนควนโดนวทยา สพท.สตล

๔๐๘ โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลยสตล สพท.สตล

๔๐๙ โรงเรยนดารลมาอาเรฟ สช.

๔๑๐ โรงเรยนทาแพผดงวทย สพท.สตล

๔๑๑ โรงเรยนเทศบาล๒(วดชนาธปเฉลม) เทศบาล

๔๑๒ โรงเรยนบานเกตร สพท.สตล

๔๑๓ โรงเรยนบานเขาจน สพท.สตล

๔๑๔ โรงเรยนบานไทรงาม สพท.สตล

๔๑๕ โรงเรยนปาลมพฒนวทย สพท.สตล

๔๑๖ โรงเรยนพมานพทยาสรรค สพท.สตล

๔๑๗ โรงเรยนสตลวทยา สพท.สตล

๔๑๘ สมทรสงคราม โรงเรยนถาวรานกล สพท.สมทรสงคราม

๔๑๙ โรงเรยนเทพสวรรณชาญวทยา สพท.สมทรสงคราม

๔๒๐ โรงเรยนเมธชณหะวณวทยาลย สพท.สมทรสงคราม

๔๒๑ โรงเรยนวดโคกเกต(เสรมสมบรณวงศ) สพท.สมทรสงคราม

๔๒๒ โรงเรยนวดบางนอย(แจมประชานกล) สพท.สมทรสงคราม

๔๒๓ โรงเรยนวดศรทธาธรรม สพท.สมทรสงคราม

๔๒๔ โรงเรยนศรทธาสมทร สพท.สมทรสงคราม

๔๒๕ โรงเรยนอมพวนวทยาลย สพท.สมทรสงคราม

๔๒๖ สมทรสาคร โรงเรยนกระทมแบน“วเศษสมทคณ” สพท.สมทรสาคร

- 279 -ภาคผนวก

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๔๒๗ สมทรสาคร โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร สพท.สมทรสาคร

สมทรสาคร

๔๒๘ โรงเรยนวดธรรมจรยาภรมย สพท.สมทรสาคร

๔๒๙ โรงเรยนวดนางสาว สพท.สมทรสาคร

๔๓๐ โรงเรยนวดยกกระบตร สพท.สมทรสาคร

๔๓๑ โรงเรยนวดราษฎรรงสรรค สพท.สมทรสาคร

๔๓๒ โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ สพท.สมทรสาคร

๔๓๓ โรงเรยนวดใหญบานบอ(บานบอราษฎรบารง) สพท.สมทรสาคร

๔๓๔ โรงเรยนสมทรสาครบรณะ สพท.สมทรสาคร

๔๓๕ โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย สพท.สมทรสาคร

๔๓๖ โรงเรยนสมทรสาครวฒชย สพท.สมทรสาคร

๔๓๗ สรนทร โรงเรยนโคกตะเคยนวทยา สพท.สรนทร๓

๔๓๘ โรงเรยนจอมพระประชาสรรค สพท.สรนทร๑

๔๓๙ โรงเรยนทาตมประชาเสรมวทย สพท.สรนทร๒

๔๔๐ โรงเรยนโนนแทนพทยาคม สพท.สรนทร๒

๔๔๑ โรงเรยนประสาทวทยาคาร สพท.สรนทร๓

๔๔๒ โรงเรยนรตนบร สพท.สรนทร๒

๔๔๓ โรงเรยนรามวทยารชมงคลาภเษก สพท.สรนทร๑

๔๔๔ โรงเรยนศขรภมพสย สพท.สรนทร๑

๔๔๕ โรงเรยนสนมวทยาคาร สพท.สรนทร๒

๔๔๖ โรงเรยนสรพนทพทยา สพท.สรนทร๑

๔๔๗ อำนาจเจรญ โรงเรยนชานมานวทยาคม สพท.อำนาจเจรญ

๔๔๘ โรงเรยนนายมวทยาคาร สพท.อำนาจเจรญ

๔๔๙ โรงเรยนบานหนองไฮ สพท.อำนาจเจรญ

- 280 -คมอการจดกระบวนการเรยนรเพศศกษา

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖

ลำดบ จงหวด ชอสถานศกษา สงกด

๔๕๐ อำนาจเจรญ โรงเรยนพนาศกษา สพท.อำนาจเจรญ

๔๕๑ โรงเรยนลออำนาจวทยาคม สพท.อำนาจเจรญ

๔๕๒ อบลราชธาน โรงเรยนเกษมสมาวทยาคาร สพท.อบลราชธาน๒

๔๕๓ โรงเรยนบานเมกใหญ สพท.อบลราชธาน๕

๔๕๔ โรงเรยนเบตตดเมน๒ชองเมก สพท.อบลราชธาน๓

๔๕๕ โรงเรยนปทมพทยาคม สพท.อบลราชธาน๑

๔๕๖ โรงเรยนวจตราพทยา สพท.อบลราชธาน๔

๔๕๗ โรงเรยนเวตวนวทยา สพท.อบลราชธาน๕

๔๕๘ โรงเรยนสหธาตศกษา สพท.อบลราชธาน๑

๔๕๙ โรงเรยนหวยขะยงวทยา สพท.อบลราชธาน๔