บทคัดย่อ - chiang mai university · 2019-01-17 · บทคัดย่อ....

JOURNAL OF ECONOMICS – 19/1

ทางเลอกเชงนโยบายในการจดการปญหาการกดเซาะหาด

ทราย: การวเคราะหตนทนและประโยชนของสงคม

กลยาณ พรพเนตพงศ1

จรยภทร บญมา2

โสภณ จระเกยรตกล2

การศกษาน ใช การว เคราะ หต นทนและผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร เพอเปรยบเทยบทางเลอกเชงนโยบายในการจดการปญหาการกดเซาะชายหาด โดยสองแนวทางหลกทเปรยบเทยบคอ หนง การปองกนการกดเซาะโดยใชโครงสรางแขงรปแบบตางๆ และสอง การปองกนและฟนฟชายหาดดวยวธทสอดคลองกบวฏ

จกรสมดลของชายหาดและการใชประโยชนหาดทรายจากการท าหนาทเปนกนชนธรรมชาต รวมกบการรอถอนโครงสรางทรบกวนระบบสมดลทรายทไมไดใชประโยชนออกไป โดยเปนการวเคราะหในชวงเวลา 20 ป (2557-2577) อตราคดลด 4.16% ผลการศกษาพบวาวธการตามทางเลอกทสองมประสทธภาพทางเศรษฐศาสตรสงกวา และผมสวนไดสวนเสยไดรบประโยชนสทธมากกวาทางเลอกทหนง (มลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธ หรอ NPV ของทางเลอกทหนงเทากบ -2,646 ลานบาท ในขณะททางเลอกทสองเทากบ 37 ลานบาท) นอกจากนยงพบอกวา หากมการรอถอนสงแปลกปลอมทเปนสาเหตการกดเซาะออกไป จะท าใหมลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธเพมสงขน (NPV เทากบ 214.7 ลานบาท) จากขอคนพบน การวจยไดเสนอใหการจดการปญหากดเซาะชายหาด ควรมทศทางปองกนและฟนฟหาดทรายดวยวธทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของชายหาดตามธรรมชาต เพอผลตอความสมดลของระบบหาดตามธรรมชาต สามารถใชประโยชนหาดทรายในการเปนกนชนธรรมชาตซงจะท าใหสงคมไดรบประโยชนสงสด ค าส าคญ: หาดทราย ปญหาการกดเซาะชายฝง การวเคราะหตนทนและประโยชน นโยบายการจดการปญหากดเซาะชายฝง

1 ผชวยศาสตราจารย คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร อ.หาดใหญ จ.สงขลา 90112 E-mail: [email protected] 2 คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

บทคดยอ

mailto:[email protected]

FACULTY OF ECONOMICS -- CMU

-28-

This economics-based cost-benefit analytical research provides comparative information between two main policy approaches of sandy beach erosion management. The first approach focused on sandy beach protection under hard construction while the

second one focused on protection and restoration by adopting methods harmonious with a sandy beach’s natural balance cycle and natural function as a buffer against coastal erosion, together with removal of unused coastal construction. The analysis estimate was based on a 20-year period (2014-2034) with 4.16% discount rate. The analysis found the second approach to be more economically efficient and also more fair to involved stakeholders, considering overall costs and benefits, compared with the first one. (Net present value, NPV, of the first approach was -2,646 million baht, and of the second one 37 million baht) The results also indicate that removal of the hard construction objects which cause erosion can help increase social net benefit ( NPV=214.7 million baht).

In conclusion, this report recommends that the policy option for sustainable sandy beach management should be protection and restoration using methods harmonious with a sandy beach’s natural balance cycle and natural function as a natural buffer against coastal erosion.

Keywords: sandy beach, coastal erosion problem, cost-benefit analysis, management policies for coastal erosion

------------------------------------------------------ ธรรมชาตของหาดทรายนนจะเกดการกดเซาะมากบางนอยบางในฤดมรสมของแตละป โดยมหาดทรายเปนกนชนปกปองแผนดนไวจากความรนแรงของมรสม จากนนธรรมชาตจะซอมแซมตวเองโดยการท าหนาทของคลนดง(swell) ในฤดลมสงบ กายภาพของหาดทรายจงไมแนนอน (เปนสมดลทมการปรบตวตลอดเวลา) ทเรยกวาสมดลพลวต ซงเปนวฏจกรตามธรรมชาตมายาวนาน

สวนของชายฝงอาวไทยภาคใตตอนลางนนการเคลอนทของเมดทรายมทศทางสทธไปทางทศเหนอ ท าใหระบบธรรมชาตของหาดทรายภาคใตฝงอาวไทยเปนระบบทเกยวเนองกน

Abstract

1 บทน า


-29-

ตลอดแนวชายฝง คนดวยชองเปดของปากแมน า ปากคลอง และปากทะเลสาบ เปนแหงๆ หาดทรายชายฝงอาวไทยภาคใตตอนลางจงมความบอบบางตอการรบกวนใหเสยสมดล การรบกวน ณ ทแหงหนง จะสงผลใหเกดการกดเซาะในพนทดานเหนอถดไปเปนลกโซตลอดแนว (สมบรณ พรพเนตพงศ, 2552)

หาดทรายนอกจากท าหนาทเปนปราการปกปองแผนดนแลว การเปนรอยตอระหวางแผนดนและน าทะเล ท าใหมระบบนเวศเฉพาะทซบซอน เปนแหลงก าเนดของชวตทเปนสวนหนงของหวงโซอาหาร และการใชประโยชนของมนษยทงทางตรงและทางออมทเชอมโยงวถของผคนทอาศยอยตลอดแนวชายฝง ตลอดจนการใชประโยชนของผคนทอยหางไกลออกไป การใชประโยชนหาดทรายจงมทงสวนทปรากฏชดเจนตรงไปตรงมา (ผานตลาดโดยตรง) และสวนทเปนการใชประโยชนทางออมทซบซอนซงมทงสวนทผานตลาดโดยออมและไมผานตลาดเลย หากวเคราะหอยางถถวนแลวจะพบวาหาดทรายใหประโยชนมหาศาลแกสรรพชวตโดยเฉพาะมนษย หาดทรายจงเปนพนททควรไดรบการอนรกษ

ปจจบนหาดทรายชายฝงอาวไทยภาคใตตอนลางประสบปญหาการกดเซาะอยางตอเนองตลอดแนวชายฝง จากรายงานป 2550 พบวาชายฝงอาวไทยภาคใต ตอนลางสญเสยไปแลวประมาณรอยละ 37 ของทงหมด (กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง, 2550) และจากการส ารวจในป 2553-2554 กลาวไดวาพนทหาดทรายสญเสยไปแลวประมาณรอยละ 50 โดยมความเสยหายระดบรนแรงประมาณรอยละ 18 ของทงหมด (สมปรารถนา ฤทธพรง, 2554)

โครงการขบเคลอนนโยบายสาธารณะ: กรณการใชประโยชนหาดทรายและการอนรกษ (กลยาณ พรพเนตพงศ และคณะ, 2554) ไดสรปสาเหตหลกของการกดเซาะหาดทรายวาเกดจากการแทรกแซงระบบธรรมชาตของหาดทรายดวยโครงสรางชายฝงรปแบบตางๆ ซงสวนใหญเรมตนจากการสรางเขอนกนทรายและเขอนกนคลนบรเวณปากแมน าโดยมวตถประสงคเพอลดการขดลอกรองน าปากคลอง ภายหลงทมการสรางเขอนกนทรายและเขอนกนคลนท าใหเกดการกดเซาะลกลามไปทางเหนอและมการแกปญหาการกดเซาะทลกลามนดวยการใชโครงสรางรปแบบตางๆ ซงแทนทการกดเซาะจะบรรเทาลง กลบเปนการกระตนใหการกดเซาะลกลามออกไปเปนลกโซ

นอกจากนน สาเหตของการสญเสยหาดทรายยงเกดขนในบรเวณทมการรกล าแนวอาณาเขตทเปนอทธพลของชายฝง (Setback) จากการกอสรางสาธารณปโภคตางๆ เชน ถนน ลานจอดรถ อาคาร ฯลฯ ท าใหบรเวณทมสงปลกสรางและพนทขางเคยงประสบปญหาการกดเซาะในอตราเรง และการแกปญหาทผานมาของรฐทมไดแกทสาเหตทแทจรงของการกดเซาะ จงท าใหการกดเซาะลกลามออกไปอยางรวดเรวยากแกการแกไข และน ามาซงการเสยโอกาสในการใชประโยชนหาดทรายในอนาคต

แนวคดหลกในการแกปญหาการกดเซาะหาดทรายนน จะตองยดหลกความสอดคลองกบการท าหนาทตามวฏจกรตามธรรมชาตของหาดทราย โดยพจารณาครอบคลมระบบสมดลของหาดทรายตามธรรมชาต (กลยาณ พรพเนตพงศ และคณะ,


-30-

2554) แตเนองจากทศทางการแกปญหาทผานมาของรฐยงคงใชโครงสรางทางวศวกรรมเปนหลก ถงแมจะเกดผลกระทบตอการพงทลายของหาดทรายประจกษชดดงผลการศกษาดงกลาวขางตน

ค าถามส าคญทจะตองเรงสรางความชดเจนกอนทหาดทรายจะเสยหายไปจนยากแกการแกไขคอ ระหวาง “ทางเลอกของการปองกนและฟนฟหาดทรายดวยวธทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของหาดทรายและการใชประโยชนหาดทรายจากการท าหนาทเปนกนชนธรรมชาตปกปองกนแผนดน” และ “ทางเลอกของการปองกนดวยโครงสรางทางวศวกรรม” ทางเลอกใดมประสทธภาพทางเศรษฐศาสตร และควรเปนทางเลอกของสงคม

ความชดเจนในระดบนโยบายในประเดนดงกลาวนจะน าไปสการก าหนดทศทางการจดการฟนฟหาดทรายไดอยางมประสทธภาพ ณ สถานการณปจจบนจงเปนภาระทางวชาการทจะตองวเคราะหทางเลอกเชงนโยบายตางๆทเปนไปได เพอเปนขอมลในการจดท าขอเสนอเชงนโยบายทเหมาะสม เพอการฟนฟ และการใชประโยชนทรพยากรหาดทรายชายฝงอยางยงยนตอไป

2.1 เพอประเมนทางเลอกเชงนโยบายในการจดการปญหา

การกดเซาะหาดทรายโดยมงเนนการวดประสทธภาพ และผลของภาระดานตนทนตอผมสวนไดสวนเสย ของแตละทางเลอก

2.2 เพอจดท าขอเสนอเชงนโยบายในการจดการหาดทรายและชายฝง เพอการใชประโยชนอยางยงยน

ในทางเศรษฐศาสตรนนมลคาทรพยากรใดๆ จะวดจากประโยชนทมนษยไดรบในฐานะทมนษยเปนผบรโภคสนคาหรอบรการจากทรพยากรนน ซงสามารถแบงเปน 2 ประเภทคอ ประโยชนจากการใช ( Use Value) และประโยชนดานจตใจหรอการมความรสกทดจากการคงอยของทรพยากรนน (Non-use Value หรอ Passive-use Value) ดงนนการพจารณามลคารวมของหาดทรายจงสามารถจ าแนกไดดงน (กลยาณ พรพเนตพงศ, 2553)

3.1 ประโยชนจากการใช ประกอบดวย 3 สวนคอ ประโยชนทางตรง (Direct-use Value) เปนการใชประโยชนในฐานะทมนษยเปน

ผบรโภคโดยตรง เชน การเปนแหลงพกผอนหยอนใจ การเปนพนทใชสอยของชมชน เชน

2 วตถประสงค

3 มลคารวมของ

หาดทราย


-31-

การจอดเรอประมง การซอมอปกรณประมง การตากปลาถนอมอาหาร การเปนลานวฒนธรรมของชมชน และการเปนพนทประกอบศาสนกจตางๆ ฯลฯ

ประโยชนทางออม (Indirect-use Value) เปนการใชประโยชนสองลกษณะ คอ หนงการใชผลผลตจากหาดทราย เนองจากหาดทรายท าหนาทเปนปจจยการผลต และมนษยไดใชประโยชนจากผลผลตนน เชน พชน า และสตวน านานาชนดทใชหาดทรายเปนทเกดและเปนทอยอาศย รวมถงสวนทเกดและยายออกไปทอนเมอเตบโตขน สองการทหาดทรายท าหนาทอยางใดอยางหนงตามธรรมชาต และมนษยไดใชประโยชนจากการท าหนาทนน เชน การเปนกนชนธรรมชาตปกปองแผนดนไวในฤดมรสม การดดซบความแรงของคลนลมในฤดมรสมใหความปลอดภยแกมนษย ซงเปนประโยชนทยงใหญตอมนษยทมกจะถกมองขามไป

ประโยชนในอนาคต (Option Value) เปนมลคาสวนทไมไดใชประโยชนในปจจบน แตมศกยภาพเมอโอกาสมาถงในอนาคต เชน หาดทรายทสมบรณบางพนททปจจบนไมไดเปนแหลงทองเทยว แตอาจจะไดรบการพฒนาเปนแหลงทองเทยวในอนาคตได

3.2 ประโยชนดานจตใจ เปนมลคาทเกดขนดานจตใจ เปนความรสกทดของบคคลทไดทราบวาหาดทราย

ยงคงอยในสภาพด แมบคคลนนจะไมไดใชประโยชนทงโดยตรงหรอโดยออม เชน ชาวสงขลามความรสกทดททราบวาหาดสมหลายงอยในสภาพทสมบรณ หรอเปนความรสกทตองการใหหาดสมหลาอยเปนมรดกถงลกหลาน เปนความรสกทตองการใหหาดยงคงอยถงแมตนเองจะไมไดใชประโยชน

มลคาดานจตใจหรอความตองการใหคงอยน หากเปนสงทมนอยและมสงทดแทนไดยาก กจะมมลคาสงมากตามความหายากนน ดงนนการตดสนใจใดๆ ทละเลยมลคาดานจตใจดงกลาวน จะท าใหเกดความผดพลาดในการใชทรพยากร และอาจจะเปนการจดสรรไปอยางไมเหมาะสมได (Freeman, 1993) การตดสนใจด าเนนโครงการใดๆ จงควรพจารณาจากมลคาจากทกประเภทดงทกลาวมา

การศกษานไดเลอกชายฝงจงหวดสงขลา จากปากคลองนาทบ หาดทราย ต าบลนาทบ ต าบลเกาะแตว ต าบลเขารปชาง หาดชลาทศน ถงหาดสมหลา ไปจนถงแหลมสนออน อ าเภอเมองเปนระยะทาง 31.6 กโลเมตร ดงภาพท 1 เปนพนทศกษาเนองจากเปนระบบยอยทมศกยภาพในการจดการแกปญหาไดภายในระบบโดยกอผลกระทบตอพนทขางเคยงนอย มความครบถวนทางกายภาพและ

การใชประโยชน เชน ปากแมน า หาดทราย ชมชนประมงพนบานและชมชนเมองทม

4 พนทศกษา


-32-

ชอเสยง และเปนพนททมการกดเซาะททราบสาเหตชดเจน จงเปนพนททเหมาะสมตอการเปนพนทตนแบบในการแกปญหา

พฒนาการของปญหาการกดเซาะหาดทรายในพนทศกษา สภาพเศรษฐกจและสงคมในพนทศกษา ประกอบดวยชมชน 60 หมบาน มประชากรโดยประมาณ 52,359 คน สวนใหญนบถอศาสนาพทธและศาสนาอสลาม (ศาสนาพทธรอยละ 70 และศาสนาอสลามรอยละ 30) ชมชนตามแนวชายฝงสวนใหญประกอบอาชพประมง เกษตรกรรม และคาขายทเกยวเนองกบผลผลตจากทะเล รวมทงกจกรรมนนทนาการจากทรพยากรหาดทราย

ภาพท 1: แผนทแสดงพนทศกษา (a) ปากคลองนาทบ (b) หาดหาดทราย ต าบลนาทบ – หาด ชลาทศน – หาดสมหลา อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา ทมา: Google Earth ป 2556 และ ภาพถายทางอากาศกรมแผนททหาร ป 2544 (สมบรณ พรพเนตพงศ และคณะ, 2556)

ปญหาการกดเซาะหาดทรายในพนทศกษาน ไดเกดขนอยางเปนรปธรรมในชวงสบ ปทผานมา และทวความรนแรงขนเปนล าดบ สาเหตของปญหาการกดเซาะในพนทน เรมตนจากการสรางเขอนกนทรายทปากคลองนาทบโดยกรมเจาทาในชวงป 2540-2541 โดยมวตถประสงคเพอลดการขดลอกตะกอนทรายทปากคลองนาทบ ภายหลงการสรางเขอนกนทราย ท าใหทรายถกกกไวทางตอนใต และเกดปญหาการกดเซาะทางทศเหนอ เนองจากธรรมชาตของการเคลอนทของทรายในพนทนจะมทศทางสทธไปทางเหนอ (สมบรณ พรพเนตพงศ, 2552)

เพอแกปญหาการกดเซาะหาดทรายทางตอนเหนอของเขอนกนทรายจงไดมการสรางเขอนกนคลนสามตวทางตอนเหนอ แตปญหาการกดเซาะกลบลกลามขนไปทางเหนออก จงไดมการน าหนมากองกนไวบรเวณชายฝง ตอมาเปลยนเปนเขอนกระชหน(แกเบยน) และเขอนกนคลนขนาดใหญ14 ตว สลบกบก าแพงชายฝง งบประมาณทมการใชไปเพอแกปญหาการกดเซาะหาดทรายเฉพาะเขอนกนคลน 14 ตวน เปนเงน 225 ลานบาท (จรยภทร บญมา และปพชญา แซลม, 2554)

(a) (b)


-33-

จากการททรายถกกกไวทางตอนใตของเขอนกนทรายทปากคลองนาทบ ท าใหเกดการกดเซาะดานเหนอนนไดสงผลไกลไปถงหาดเกาเสง อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา เนองจากขาดทรายทเคลอนทมาเตมทหาดเกาเสงในปรมาณทเพยงพอดงทผานมา ท าใหปญหาการกดเซาะลกลามไปถงหาดทบานเกาเสง และทางการโดยหนวยงานตางๆ เชน เทศบาลนครสงขลา กรมโยธาธการและผงเมอง และกรมเจาทาไดแกไขโดยใชโครงสรางแขงรปแบบตางๆ เชน เขอนหนทง เขอนหนแกเบยน กระสอบทรายทงขนาดเลกและขนาดใหญ ซงลวนเปนโครงสรางแขงทกระตนใหเกดการกดเซาะลกลามขนไปทางเหนอของหาดชลาทศน รวมงบประมาณทหาดเกาเสง-ชลาทศน ถงป 2556 มการใชไปแลวเปนเงน 196 ลานบาท (จากการส ารวจภาคสนาม, 2556)

การศกษานไดประยกตใชขนตอนมาตรฐานในการวเคราะหตนทนและประโยชน (Cost- Benefit Analysis: CBA) ซงเสนอโดย Boardman, A.E., et al. (2006) เพอวดประสทธภาพจากความคมคาของสงคมของแตละทางเลอกเชงนโยบายในการฟนฟหาดทราย ซงขนตอนหลกประกอบดวย การก าหนดทางเลอกทจะท าการวเคราะห ขอบเขตของการวเคราะห ผลกระทบของแตละทางเลอก เกณฑท ใชในการเปรยบเทยบ การวเคราะหสภาพไว ผลการวเคราะหประสทธภาพของ

แตละทางเลอก และผลการวเคราะหภาระตนทนตอผมสวนไดสวนเสยในการใชประโยชนหาดทราย รายละเอยดดงน

5.1 การก าหนดทางเลอกในการแกปญหาการกดเซาะและฟนฟหาดทราย เพอใหทางเลอกทก าหนดขนเปนไปไดทางกายภาพในการจดการปญหาการกด

เซาะหาดทราย และเพอใชเปนทางเลอกตงตนในการวเคราะห ประสทธภาพทางเศรษฐศาสตรของแตละทางเลอก (Economic Cost- Benefit Analysis)

ทางเลอกในการฟนฟหาดทรายนไดจดท าขนโดยใชฐานขอมลจากโครงการขบเคลอนนโยบายสาธารณะ: กรณการใชประโยชนหาดทรายและการอนรกษ (กลยาณ พรพเนตพงศ และคณะ, 2554) จากนนไดตรวจสอบความเหมาะสมทางกายภาพของแตละทางเลอกโดยขอความเหนจากผเชยวชาญสาขาวชาทเกยวของจ านวน 4 ทาน3

ขอมลทน าเสนอในสวนนประกอบดวย วตถประสงคของการก าหนดทางเลอก พนทศกษา กรอบแนวคดทใชในการก าหนดทางเลอก ทางเลอกทตองการเปรยบเทยบ สมมตฐานทางกายภาพของทางเลอกทก าหนดขน ดงน

3 ศกษาความเหนผเชยวชาญไดจากรายงานวจย เรองนโยบายสาธารณะเพอการใชประโยชนหาดทรายอยาง

ยงยน, 2557 (กลยาณ พรพเนตพงศ และคณะ, 2557)

5 วธการศกษา


-34-

กรอบแนวคดในการก าหนดทางเลอกเชงนโยบาย ทางเลอกเชงนโยบายในการศกษาน ไดก าหนดขนจากการพจารณากลไกการ

ท างานตามธรรมชาตของหาดทรายในพนทศกษา การทบทวนวธการตางๆทผานมาของภาครฐ การทบทวนวธการตางๆทเปนไปไดทางวชาการ เพอเปนเกณฑในการก าหนดทางเลอก ดงน

(1) การยตการแทรกแซงระบบของธรรมชาต เพอปองกนการเกดปญหากดเซาะทเปนผลกระทบ

(2) การปองกนการกดเซาะดวยโครงสรางแขง (3) การปองกนการกดเซาะดวยวธ เลยนแบบวฏจกรสมดลของทรายตาม

ธรรมชาต (4) การรอถอนสงทเปนสาเหตการกดเซาะ และทไมใชประโยชนออก วธการจดการกบปญหากดเซาะ 4 ประเดนดงกลาวน สามารถก าหนดเปน

ทางเลอกในการแกปญหาการกดเซาะหาดทรายและชายฝง 5 ทางเลอก ดงภาพท 2 โดยรายละเอยดแตละทางเลอก และผลทคาดวาจะเกดขนจากการตรวจสอบโดยผเชยวชาญดงน

ภาพท 2 : การก าหนดทางเลอกเชงนโยบายในการแกปญหาการกดเซาะชายฝงและหาด

ทราย


-35-

ทางเลอกท 1: การยตการแทรกแซงใหหาดทรายปรบตวไปตามธรรมชาตนบจากสถานการณปจจบนเปนตนไป

หมายถงสถานการณทปลอยใหเปนไปตามสภาพทเปนอยโดยไมมการปองกน และไมมการฟนฟใดๆ นบตงแตปปจจบน (2557) เปนตนไป ดงนนการกดเซาะเนองจากเขอนกนคลนทท าไวแลวจะยงคงเกดขนบรเวณตอนเหนอของเขอน ซงปญหาการกดเซาะจะท าใหสญเสยทดนชายฝงลกเขาไปในแผนดนชายฝง และหาดทรายตอนเหนอขนไปจะคอยๆแคบลง ในขณะททรายจะสะสมตวในตอนใตของเขอน สวนเขอนกนคลนทท าไวแลวจะคอยๆทรดตวผพงไป จะเรวหรอชาขนอยกบความแขงแรงของโครงสรางของเขอนกนคลนทท าไว และกวาชายฝงจะคอยๆปรบตวเขาสดลยภาพ จะตองใชเวลายาวนาน

เนองจากปญหาการกดเซาะยงด ารงอย ผลของทางเลอกน จงกระทบตอระบบนเวศ การใชสอยของชมชน และสาธารณปโภคชายฝงในรศมการกดเซาะ ดงนนถงแมจะไมมตนทนการกอสรางและการบ ารงรกษาตางๆ แตทางเลอกนกยงคงมตนทนเกยวกบการบรหารจดการเพอชดเชยผไดรบผลกระทบและคาเสยโอกาสทเกดขนจากการทหาดทรายธรรมชาตเปลยนสภาพไป

ทางเลอกท 2: การแกปญหาการกดเซาะดวยโครงสรางแขง(Status-quo) การแกปญหาการกดเซาะทเกดขนจากเขอนกนทรายทปากคลองนาทบ ดวย

โครงสรางแขง เชน เขอนกนคลน หนทง กระสอบทราย (ดงภาพท 3) ทางเลอกนจะตองมตนทนการบ ารงรกษาอยางตอเนอง และโครงสรางแขงจะกกทรายไวสงผลกระทบตอสมดลของหาดทรายทางตอนเหนอ

ผลของการใชโครงสรางแขงในการปองกนชายฝง จะท าใหเกดการกดเซาะทางตอนเหนอของเขอนกนคลนทสรางขนใหมไปเรอยๆ พนทหาดทรายจะเปลยนสภาพเปนรปเวา ขาดตอนไมตอเนอง และไมสามารถท าหนาทกนชนไดดงเดม การใชประโยชนดานการ เปนพนทใชสอยของชมชน และดานการนนทนาการของนกทองเทยวจะลดลงเหลอนอยมาก และอาจจะหมดไปในบางพนท มการเปลยนแปลงทางนเวศหาดทรายซงสงผลตอผลผลต ดานประมงสตวน าทพงพงหาดทราย

ในการใชโครงสรางแขงเขาปองกนในทางเลอกนจะวเคราะหภายใตแผนการแกปญหาการกดเซาะชายฝงของภาครฐทงสวนกลาง และสวนทองถน


-36-

ทางเลอกท 3: การยตการใชโครงสรางตางๆ และการฟนฟหาดทรายดวยวธทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของทรายตามธรรมชาต

เปนการยตการใชโครงสรางรปแบบตางๆ ทมผลตอการกระตนใหเกดการกดเซาะในพนทขางเคยง (เพอยตการลกลามแบบลกโซเนองจากสงแปลกปลอม) รวมทงยตการบ ารงรกษาโครงสรางชายฝงทสรางไว โดยปลอยใหโครงสรางเหลานผพงไปตามธรรมชาต

สวนปญหาการกดเซาะทเกดขนแลวจากโครงสรางแขงทสรางขนกอนหนาน ใหมการรกษาสภาพบรเวณทมการกดเซาะ (ภาพท 4) โดยวธทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของทรายตามธรรมชาตมากทสด เชน การเตมทรายบรเวณทมการกดเซาะรวมกบการถายเททรายจากบรเวณทถกกกไว รวมกบการใชมาตรการชวคราวอนๆเพอชวยบรรเทาในฤดมรสม

ผลการด าเนนการตามทางเลอกนจะท าใหพนทหาดทรายสวนทเหลออยยงคงสามารถท าหนาทตามวฏจกรของหาดทรายได เชน การเปนกนชนปองกนแผนดน การใชประโยชนดานนนทนาการ การใชสอยของชมชน และการประมงชายฝง ฯลฯ เชนหาดทรายทต าบลเขารปชาง และหาดทรายบางสวนของหาดชลาทศน

ภาพท 3: ภาพแสดงโครงสรางวศวกรรม เชน เขอนกนคลน ก าแพง กระสอบทราย ทต าบลนาทบ – หาดสมหลา อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา


-37-

ทางเลอกท 4: การยตการใชโครงสรางตางๆ การรอถอนโครงสรางทไมใชประโยชน และการฟนฟระบบธรรมชาตของหาดทราย

เปนการยตการแทรกแซงใดๆ เพอปองกนปญหาการลกลามแบบลกโซ รวมถงการรอถอนโครงสรางทไมใชประโยชนแลวออกไป พรอมกบการรอถอนน ก าหนดใหมการรกษาสภาพหาดทรายไปพรอมกบการรอถอนอยางเหมาะสมตอเนอง เพราะยงมสงกอสรางกดขวางอยในระบบ (เชน เขอนกนทรายทางตอนใตทปากคลองนาทบ) และการฟนฟหาดทรายทเสยไปแลวใหคนกลบมา โดยการฟนฟและการรกษาสภาพโดยยดหลกทสอดคลองกบวฏจกรหรอกลไกการปรบตวสมดลของทรายตามธรรมชาต(การฟนฟด าเนนการเชนเดยวกบทางเลอกท 3)

การฟนฟโดยยดหลกทสอดคลองกบวฏจกรการปรบตวสมดลของทรายตามธรรมชาตนน ภายหลงการรอถอนโครงสรางทไมใชประโยชนออกไป จะด าเนนการ 2 ลกษณะคอ หนงการเตมทรายเพมเตมใหหนาหาดกลบคนมาในปรมาณทสอดคลองกบกายภาพของพนท และสองการถายเททรายจากจดททรายถกกกไว (เนองจากสงแปลกปลอมบางจดยงมไดรอถอนออก) เพอใหมทรายมาหลอเลยงดงเชนทเคยมตามธรรมชาต

ผลการด าเนนการตามทางเลอกนจะท าใหพนทหาดทรายสวนทเหลออยยงคงสามารถท าหนาทตามวฏจกรของหาดทรายได และการรอถอนโครงสรางทไมใชประโยชนแลวออกไปจะเปนการเพมพนทหาดทรายทสามารถท าหนาทไดสมบรณมากขน (ภาพท 5)

ภาพท 4: จดสนสดโครงสรางแขงทมการเตมทราย ทหาดชลาทศน และทบานเกาะแตว ต าบลนาทบ จงหวดสงขลา และการถายเททรายท บานปก ต าบลนาทบ จงหวดสงขลา

จดทมการเตมทราย


-38-

มลคาการใชประโยชนหาดทรายในดานตางๆจงเพมขนทงในดานนนทนาการ การใชสอย นเวศสตวน า และการท าหนาทกนชน

เนองจากตลอดแนวชายฝงมโครงสรางหลายชนด และสรางขนดวยวตถประสงคตางๆกนดงนนการรอถอนสามารถแบงออกเปน 2 ทางเลอกยอย ดงน

ทางเลอกท 4.1: การรอถอนโครงสรางชายฝงบรเวณทเคยเปนหาดทรายตามธรรมชาต โครงสรางชายฝงทรอถอนออกในทางเลอกนหมายถงโครงสรางในบรเวณทเคยเปนหาดทรายตามธรรมชาตมากอน การรอออกเพอฟนฟหาดทรายใหกลบมาท าหนาทไดดงเดม โครงสรางทรอถอนออกทหาดชลาทศน ประกอบดวย เขอนหนทง 3 ตว (3T) เกเบยน และกระสอบทราย สวนทเกาะแตว บออฐ โครงสรางทรออกประกอบดวย เขอนหนทง 4 ตว (4T) เขอนกนคลน 14 ตว และก าแพงชายฝง (โครงสรางทยงคงไวคอโรงบ าบดน าเสยทเกาเสง และเขอนกนทรายทปากคลองนาทบ)

ทางเลอกนจะมตนทนการรอถอนโครงสรางตางๆดงกลาวออกและตนทนการซอมแซมหาดทรายโดยการเตมทราย และตนทนการถายเททรายเพอใหมทรายมาหลอเลยงอยางตอเนอง (ยงมการกดเซาะจากโครงสรางทยงเหลออย) รวมถงคาชดเชยครว เรอนทอาจจะไดรบผลกระทบในชวงการรอถอนเขอน

ทางเลอกท 4.2 : การรอถอนโครงสรางชายฝงบรเวณทเคยเปนหาดทรายตามธรรมชาต และโครงสรางทเปนสาเหตออก โครงสรางชายฝงทรอถอนออกในทางเลอกนประกอบดวย โครงสรางทรอออกตามทางเลอกท 4.1 และเขอนกนทรายทปากคลองนาทบ ซงเปนตนก าเนดของปญหากดเซาะในพนทนทางเลอกนจะมตนทนการรอถอน และตนทนการขดลอกรองน าปากคลองนาทบทจะตองท าเพมขนจากเดมเพอใหสามารถใชประโยชนจากการเดนเรอเขาออกทปากคลองนาทบไดตามปกต นอกจากนจะมคาชดเชยแกครวเรอนทไดรบผลกระทบในชวงทหาดทรายอยระหวางการฟนตว ทงในดานอาชพและทอยอาศย และมตนทนการเตมทรายเพอซอมแซมหาดทรายในปแรกหลงจากการรอถอนโครงสรางตางๆออกไป แตจะไมมตนทนการถายเททราย เนองจากไดรอถอนสงกดขวางทางเดนของทรายออกแลว ผลกระทบหนงทจะนบรวมไวในสวนของตนทนคอ การใชสอยหาดทรายของชมชนบรเวณทมทรายมาสะสมทางตอนใตของเขอนกนทรายปากคลองนาทบ เนองจากการสะสมของทรายในบรเวณนท าใหมผเขามาใชสอยเพมขน ถงแมในทางกฎหมายจะเรยกพนทนวา “ลาบมควรได” แตเนองจากเกดขนเปนเวลากวาสบป(ภายหลงการสรางเขอนกนทรายป 2543) ดงนนการรอเขอนกนทรายนออกเพอใหการเคลอนทของทรายกลบคนสธรรมชาต ผทใชสอยพนทลาบมควรไดนจงเสยประโยชน


-39-

บรเวณโครงสรางทจะรอถอนออกและฟนฟ

บรเวณโครงสรางทจะรอถอนออกและฟนฟ

ภาพท 5: แสดงโครงสรางชายฝงทจะตองรอถอนออก และฟนฟกรณ ทางเลอก 4.1


-40-

สมมตฐานทางกายภาพพจารณาตามเวลา(ทงสทางเลอก)

ภาพท 6: กราฟแสดงสมมตฐานทางกายภาพของทงสทางเลอกพจารณาตามเวลา

สมมตฐานทางกายภาพของทงสทางเลอกทก าหนดขน ผลลพธทางกายภาพในระยะยาว (นบจากปจจบน และการใชประโยชนหาดทราย

ตามทางเลอกตางๆ ดงภาพท 6 อธบายโดยมสมมตฐานดงน 1) หากหาดทรายไมถกรบกวนจนสญเสยสมดล หาดทรายจะมความสามารถท า

หนาทกนชนตามธรรมชาตไดอยางสมบรณ และมการใชประโยชนตางๆในระดบสงทงทางตรงและทางออม

2) ปญหาการกดเซาะทเกดจากการแทรกแซงระบบของธรรมชาตดวยโครงสรางแขงจนหาดทรายเสยสมดล หาดทรายจะหมดสภาพการท าหนาทกนชนตามธรรมชาต และการกดเซาะจะลกลามสเขตชายฝง

3) ในชายฝ งอาวไทยภาคใตตอนลาง กรณการปองกนการกดเซาะดวยโครงสรางแขง ระบบธรรมชาตจะถกรบกวนดวยสงแปลกปลอม การกดเซาะจะลกลามไปทางตอนเหนอ

4) กรณยตการแทรกแซง รวมกบการรกษาสภาพดวยโครงสรางออนหรอโครงสรางชวคราวเฉพาะฤดมรสม และการฟนฟดวยการถายเททรายอยางเหมาะสม จะบรรเทาปญหาการกดเซาะไมลกลามไปพนทใหม

5) กรณการรอถอนโครงสรางทไมจ าเปนออก และยตการรบกวนใดๆ รวมกบการรกษาสภาพและการฟนฟอยางเหมาะสม หาดทรายจะสามารถกลบคน

พนท

หาดทราย

แผนดน

Tเสยสมดล Tปจจบน(/2557) Tหาดทรายเสยสมดลทงหมด T2577 เวลา(ปท Tn)

ระดบสมดลตามธรรมชาตของหาดทราย (ไมมการแทรกแซงจนเสยสมดล)

รอถอน ฟนฟ รกษาสภาพ (4)

ปทเรมมการสรางเขอนกนทราย และเขอนกนคลน

ยตกจกรรมทงหมด (1)

ปองกนดวยโครงสรางแขง( 2)

ยตแทรกแซง ฟนฟ รกษาสภาพ(3)


-41-

ในระดบคณภาพสง เนองจากเปนการเพมพนทใหระบบของธรรมชาตไดเยยวยาตวเอง

5.2 ขอบเขตของการวเคราะห การเปรยบเทยบประสทธภาพของทางเลอกเชงนโยบายน จะวเคราะหภายใตขอบเขตดงน

(1) เปนการวเคราะหตนทนและผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร ในชวงเวลา 20 ป (2557-2577)

(2) ปรมาณปจจยการผลตทใช และผลผลตทไดของแตละทางเลอก ไมสงผลตอราคาตลาด

(3) ผมสวนไดสวนเสยในการศกษาน จะพจารณาในระดบประเทศ (4) การวเคราะหจะเปรยบเทยบใน 4 ทางเลอกคอ ทางเลอกท 2 ทางเลอกท 3

ทางเลอกท 4 (4.1) และทางเลอกท 4 (4.2) โดยจะไมวเคราะหทางเลอกท 1 เนองจากขอจ ากดตอการคาดการณขนาดของผลทจะเกดขนในทางเลอกท 1 ประกอบกบการไมท าอยางใดอยางหนงนน อาจจะเกดแรงกดดนจากผ เกยวของจนในทสด ทางการกจ าเปนตองท าการอยางใดอยางหนง ทางเลอกนจงไมเปนจรงในทางปฏบต

(5) การวเคราะหตนทนและประโยชนของแตละทางเลอกในการศกษาน จะเปนการวเคราะหเปรยบเทยบกบการไมท าใดๆเลยนบจากป 2557

5.3 ผลกระทบของแตละทางเลอก ผลกระทบดานบวกและดานลบ จะพจารณาทงสวนทเปนรปธรรม (Tangible)

และสวนทเปนนามธรรม (Intangible) ทไมผานระบบตลาด โดยก าหนดตวชวดทสามารถวดขนาดผลกระทบไดอยางเหมาะสมทสด รายละเอยดดงตารางท 1

5.4 เกณฑทใชในการเปรยบเทยบประสทธภาพของแตละทางเลอก การศกษานเลอกใชมลคาปจจบนของประโยชนสทธ(Net Present Value: NPV)

เพอเปรยบเทยบประสทธภาพของแตละทางเลอก โดยค านวณดวยอตราคดลดทเหมาะสม และอายโครงการตามทก าหนดในขอบเขตทท าการวเคราะห ดงน


-42-

NPV = PV(B) – PV(C) =

ก าหนดให B คอ ผลกระทบดานบวก

C คอ ผลกระทบดานลบ i คอ อตราคดลด t คออายโครงการ

ทางเลอกทมมลคาปจจบนของประโยชนสทธเปนบวกจะจดวาเปนทางเลอกทด และทางเลอกทมคาปจจบนของประโยชนสทธของโครงการสงกวาจะจดวาเปนทางเลอกทดกวา หรอมการจดสรรทรพยากรทดกวา

การวเคราะห B/C ratioจะท าเพมเตมเพอเปนขอมลประกอบการพจารณา

n

tt

tt

i

CB

0 )1(


-43-

ตารางท 1: ผลกระทบของแตละทางเลอก ตวชวดผลกระทบ และวธการประเมนคา

ผลกระทบ ตวชวด ทางเลอก วธการ

ประเมนคา 1 2 3 4 ดานลบ(Costs)

1. ตนทนการปองกน/ฟนฟ 1.1 โครงสรางแขง 1.2 การเตมทราย/ถายเทราย 1.3 คาบ ารงรกษา

คาใชจายในการกอสรางและด าเนนงาน (สนคาทน/วตถดบ/แรงงาน)

- - -

/ - /

- / /

- / /

มลคาตลาด

2. การรอถอนโครงสรางทไมจ าเปน

คาใชจายในการรอถอน - - - / มลคาตลาด

3. ผลกระทบภายนอกดานลบ 3.1 การสญเสยพนท(ปา)ชายหาด 3.2 อปสรรคตอการสญจร 3.3 ทอยอาศย/เสยหาย 3.4 ผประกอบอาชพประมง

ธรรมชาตมรายไดลดลง 3.5 ผประกอบอาชพประมง

เพาะเลยงมรายไดลดลง 3.6 สญเสยโอกาสการใช

ประโยชนหาดทรายดานนนทนาการ

3.7 การใชสอยพนทหาดทรายตามวถชมชนลดลง

3.8 ความหลากหลายทางชวภาพ

ลดลง 3.9 การสญเสยศกยภาพการท า

หนาทกนชน

WTP เพออนรกษพนทปา คาใชจายในการซอมแซมสาธารณปโภค มลคาบานเรอน/สงของเสยหาย การเปลยนแปลงของผลผลตสตวน าทจบได การเปลยนแปลงผลผลตเพาะเลยง การเปลยนแปลงของมลคานนทนาการ การเปลยนแปลงของกจกรรมพงพงหาดทราย (WTP) การเปลยนแปลงระบบนเวศ (WTP) การเปลยนแปลงศกยภาพการท าหนาทกนชน (WTP)

/ / / / / / / / /

- / - / - / / / /

- / - - - - - - -

- / - - / - - - -

CE


มลคาตลาด มลคาตลาด


TCM

CE

CE

CE


-44-

ตารางท 1 (ตอ)

ผลกระทบ ตวชวด ทางเลอก วธการ

ประเมนคา 1 2 3 4 ดานบวก (Benefits)

4. ประโยชนทไดรบ 4.1 พนท(ปา)ชายฝงกลบคนมา 4.2 ผประกอบอาชพประมง

ธรรมชาตมรายไดเพมขน 4.3 ผประกอบอาชพประมงเพาะ เลยงมรายไดเพมขน 4.4 โอกาสการใชประโยชนหาด

ทรายดานนนทนาการสงขน 4.5 การใชสอยพนทหาดทราย

ตามวถชมชนกลบคน 4.6 ระบบนเวศมความสมบรณ

ขน 4.7 การท าหนาทเปนกนชนของ หาดทราย 4.8 มลคะซาก(หนจากการรอ โครงสราง)

ปรมาณพนท(ปา)ทเพมขน การเปลยนแปลงขอผลผลตสตวน า การเปลยนแปลงของผลผลตจากการเพาะเลยง การเปลยนแปลงของมลคานนทนาการ มพนทหาดทรายเพอการใชสอยเพมขน (WTP) ความหลากหลายทางชวภาพเพมขน (WTP) ความเสยหายทลดลงในฤดมรสม ปรมาณหนจากการรอถอน

- / - / / / / -

- - / - - - - -

- - - / / / / -

- / - / / / / /

CE



TCM

CE

CE

CE


หมายเหต ทางเลอก 1: การยตวธการตางๆ และใหหาดทรายปรบตวไปตามธรรมชาต ทางเลอก 2: การใชโครงสรางแขงปองกนชายฝง ทางเลอก 3: การยตวธการตางๆทแทรกแซงระบบธรรมชาตและฟนฟรกษาสภาพฯตามกลไก ธรรมชาต ทางเลอก 4: การรอถอนโครงสรางทเปนปญหาออกและฟนฟรกษาสภาพฯตามกลไกธรรมชาต CE: Choice Experiment หรอ การประเมนคาดวยวธพฤตกรรมการเลอก (ผลการศกษาดงในรายงานฉบบ

สมบรณ) TCM: Travel Cost Method หรอ การประเมนคาดวยวธตนทนการเดนทาง (ผลการศกษาดงในรายงานฉบบ

สมบรณ) WTP: Willingness to Pay หรอความยนดจาย


-45-

อตราคดลดทเลอกใช เนองจากการวเคราะหนเกยวของกบทรพยากรของชาต อตราคดลดทใชในการ

วเคราะหจงเลอกอตราคดลดทสะทอนคาเสยโอกาสในการใชทรพยากรของสงคม และเนองจากการวเคราะหนเปนการเสนอนโยบายทางเลอกทจะตดสนใจเลอกในอนาคต (ex-ante) การวเคราะหจงใชอตราคดลดในรปคาจรง (real term)

จากรายงานของธนาคารโลก ป 2550 พบวาประเทศก าลงพฒนาในทวปเอเชย(อนเดย ปากสถาน และฟลปปนส) ใชอตราคดลดส าหรบโครงการสาธารณะในชวง 12 -15% ซงก าหนดภายใตแนวคดคาเสยโอกาสของสงคม(Social Opportunity Cost Rate: SOCR) และในป 2551 ธนาคารโลกไดเสนอผลการวเคราะหคาอตราคดลดเพอใชส าหรบการวเคราะหโครงการสาธารณะในลาตนอเมรกาเกาประเทศ(Argentina, Bolivia, Brazil, Chile, Colombia, Honduras, Mexico, Nicaragua, Peru) ซงเปนประเทศก าลงพฒนา สวนหนงไดเสนอหลกเกณฑไววาอตราคดลดควรพจารณาเลอกใชตามอายขยของโครงการ คอ 4.4%, 4.2%, และ 3.9% ส าหรบอายขยของโครงการ 25 ป, 50 ป, 100 ป ตามล าดบ (Lopez, H., 2008) และในป 2554 Halicioglu, F., and C. Karatas, (2011) ไดเสนออตราคดลดท 5.06% ส าหรบการวเคราะหโครงการสาธารณะของประเทศตรก (Turkey) ซงเปนการวเคราะหภายใตแนวคดการบรโภคตางเวลา (Social Time Preference Rate: STPR) และเปนอตราทใกลเคยงกบอตราทเสนอโดย European Commission (2002) ทเสนอ 5% ส าหรบประเทศก าลงพฒนา

การศกษานจะวเคราะหโดยเลอกใชอตราคดลดทใชในกลมประเทศก าลงพฒนาโดยเฉลย(เอเชย ลาตนอเมรกา และยโรป)ซงอตราคดลดทเหมาะสมส าหรบการวเคราะหในการศกษานคอ 7% และวเคราะหในรป real term โดยปรบดวยอตราเงนเฟอ 2.74% โดยค านวณจากอตราเงนเฟอทวไปของไทยเฉลยระหวางป 2544-2554 ดงนนอตราคดลดในรปคาจรงทใชวเคราะหคอ 4.16%

Real Discount Rate(r) = (i-m)/(1+m)

ก าหนดให i คอ Nominal Discount Rate m คอ Inflation Rate


-46-

5.5 แนวคดและวธการประเมนคารายการตางๆ การประเมนคาตนทนและประโยชนในรายการตางๆ ทเปลยนแปลงไปเนองจากการด าเนนการตามทางเลอกตางๆ มแนวทางดงน

(1) การประเมนคาใชจายในการกอสรางโครงสรางทางวศวกรรมตางๆ การปองกนชายฝงดวยเขอนกนคลน (ทางเลอกท 2) ประเมนโดยเทยบเคยงตาม

แผนการและงบประมาณปองกนชายฝงของทางการ ส าหรบคาใดๆของทางการทเกดกอนปแรกทท าการวเคราะหจะท าการปรบมลคาใหเปนมลคาปจจบนโดยใชดชนราคาผผลตปฐาน 2548

(2) การประมาณคาใชจายในการเตมทรายและการถายเททราย การเตมทรายและการถายเททรายตามทางเลอกททางเลอกท 3 4.1 และ 4.2 นน

แหลงทรายหลกทใชในโครงการคอทรายทสะสมอยดานใตของเขอนกนทรายทปากคลองนาทบ ดงนนคาใชจายทงหมดจงเปนคาขนสงทรายจากแหลงทรายมายงจดทท าการพนฟ (หาดเกาเสง – ชลาทศน และบรเวณการกดเซาะทจดสนสดเขอนทต าบลเกาะแตว) และการถายเททรายทบานปก ต าบลนาทบ อ าเภอจะนะ จงหวดสงขลา

ปรมาณทรายทเตมจะเทากบจ านวนทพนททสญเสยโดยเปรยบเทยบจากอดตทกอนมการกดเซาะ โดยศกษาอางองจากภาพถายทางอากาศชวงป พ .ศ. 2538-2545 กรณชายหาดชลาทศน พบวาชายหาดเสยหายรวม 36,311 ตารางเมตร หรอประมาณ 23 ไร คดเปน 72,622 ลกบาศกเมตรตอปโดยเฉลยตลอดระยะเวลา 15 ป และกรณการสญเสยชายหาดนาทบ-เกาะแตวพบวามชายหาดเสยหายรวม 126,978 ตารางเมตร หรอประมาณ 80 ไร คดเปนปรมาตรทรายประมาณ 253 ,956 ลกบาศกเมตรตอปโดยเฉลยตลอดระยะเวลา 15 ป4

สวนปรมาณทรายทถายเทเพอหลอเลยงหาดทรายนนพจารณาจากปรมาณทรายทเคลอนทในระบบ คอประมาณสองแสนควตอป (Pornpinatepong et al., 2005)

(3) การประเมนคาใชจายในการรอถอนโครงสราง โครงสรางทรอถอนออกในทนหมายถงโครงสรางทรบกวนระบบการเคลอนทของ

ทรายในกลไกทเปนอยตามธรรมชาต โดยเฉพาะโครงสรางชายฝงในบรเวณทหาดทรายท าหนาเปนกนชนโดยธรรมชาต โดยคาใชจายในการรอถอนจะประเมนโดยอางองจากราคาตลาด รวมกบขอมลทเกยวของก าหนดโดยกรมบญชกลาง เมอ 22 เมษายน 2556 เชน คาขนสง อตราราคางานดนงานกอสรางชลประทาน และปรบมลคาดวย Factor F ในงานกอสรางทาง ตามบญชราคามาตรฐานสงกอสรางก าหนดโดยส านกงบประมาณ มถนายน 2556 สวนขนตอนการรอถอนนน ด าเนนการตามขนตอนมาตรฐานทางวศวกรรม

4 รายละเอยดดงในรายงานฉบบสมบรณ ภาคผนวกท 2-5


-47-

(4) ผลกระทบตอการเดนเรอของชาวประมง ภายหลงการรอถอนเขอนกนทรายออกไป (ทางเลอกท 4.2) จะท าใหมทรายมาทบ

ถมปากแมน าและเปนอปสรรคตอการเดนเรอของชาวประมง ดงนนผลกระทบตอการเดนเรอจะทดแทนดวยตนทนการขดลอกรองน า เพอใหชมชนสามารถเดนเรอเขาออกไดโดยสะดวกดงเดม จงตองมการขดลอกอยางสม าเสมอดงเชนอดตกอนการสรางเขอนกนทราย

ดวยขอจ ากดทไมมขอมลการขดลอกทปากคลองนาทบ การศกษานจงเทยบเคยงขอมลการขดลอกปากคลองสะกอม ทอยถดไปทางตอนใตประมาณ 20 กโลเมตรซงมขนาดและลกษณะใกลเคยงกน ดงนนจะมตนทนการขดลอกทกสองป ดวยปรมาตรการขดเฉลย 132,700 ลบ.ม./ครง (กรมเจาทา, 2538) ราคาคาขดลอกจะค านวณตามปรมาณดนและขนาดเครองจกรทใช ปจจบนการจางเหมาในทะเลอนดามนประมาณ 60 บาท/ลบ.ม. หากขดดวยเรอของกรมเจาทาจะประมาณ 35 บาท ราคาคาขดลอกในทะเลอาวไทยอาจจะแตกตางกนบางแตไมมาก (สธร ลวนเสง, 2557) ราคาคาขดลอกในการศกษานจะประมาณการท 70 บาท/ลบ.ม.

(5) คาบ ารงรกษา จากแผนการซอมบ ารงเขอนกนคลนทต าบลนาทบ โดยกรมเจาทาพบวามการซอม

บ ารงทก 4 ป โดยใชงบซอมบ ารง 30% ของงบประมาณการกอสรางเรมตน การศกษานจงประมาณการการซอมบ ารงเขอน (ทางเลอกท 2) ตามแนวปฏบตของกรมเจาทา

(6) อปสรรคตอการสญจรทางบกและทางน า ผลกระทบตอการสญจรทางบกจะเกดขนในกรณทการกดเซาะมาถงถนนท าใหเปน

อปสรรคตอการเดนทางของชมชน มลคาผลกระทบจะแทนดวยคาใชจายในการซอมแซมถนน ซงจะไดรบผลกระทบสองกรณคอ จดสนสดของโครงสรางแขง และผลของโครงสรางถาวรเกาทยงไมสามารถรอถอนออกได เชน เขอนกนทราย และโรงสบน าเสยทเกาเสง ท าใหการกดเซาะยงคงอยและอาจจะเกดมากในบางปทมมรสมแรงมากกวาปกต การศกษานจงประมาณการผลกระทบจากคาใชจายในการซอมแซมสาธารณปโภคประจ าป

สวนผลตอการสญจรทางน าของชาวประมงทอาจจะไดรบความไมสะดวกอนเนองจากทางเลอกท 2 และ 4 รายละเอยดดงค าอธบายในรายการท 8

(7) ความเสยหายตอทอยอาศย บานเรอนท เสยหายเนองจากมาตรการตามทางเลอกตางๆ ทอาจจะไดรบ

ผลกระทบ เชน จากการรอเขอนกนทรายปากแมน านาทบทบานปก(ตามทางเลอกท 4) แตจากการส ารวจพบวาบานเรอนบรเวณดงกลาวไดรบผลกระทบจากเขอนกนทรายปากคลองนาทบตงแตแรกสรางเขอนและไดมการเคลอนยายออกจากพนทไปกอนการศกษานแลว


-48-

(8) ผลกระทบดานอาชพประมงธรรมชาต และตออาชพประมงเพาะเลยง จากการสมภาษณเชงลก พบวาภายหลงจากการสรางเขอนกนคลนท ต าบลเกาะ

แตว ท าใหชาวประมงพนบานปรบเปลยนวถการจบสตวน าตามธรรมชาต ไปเปนการเลยงปลาหลงเขอนกนคลน การจบสตวน าตามธรรมชาตจงลดลง ท าใหรายไดจากการจบจบสตวน าลดลงและชาวประมงสวนหนงจะมรายไดจากการเลยงปลาทดแทน และอกสวนหนงมการปรบตวไปท าการอาชพหลากหลายเชนรบจาง คาขายตามตลาดนดฯลฯ รวมกบการท าประมง และการเลยงปลา (ซงแตกตางจากพนททมหาดทรายสมบรณ เชนทบานสวนกง อ าเภอจะนะ ทชาวประมงจะท าการประมงเปนอาชพหลกเปนสวนใหญ) และพบวาภายหลงการสรางเขอนกนคลน ชาวประมงจ านวนมากเปลยนจากอาชพประมงไปท าอยางอน ท าใหครวเรอนประมงในพนทนลดลงถง 63% ของจ านวนกอนการสรางเขอน (สมภาษณเชงลกจากผน าชมชน กรกฎาคม 2556) อยางไรกตาม ในระยะยาวแลวการเลยงปลาหลงเขอนจะไมสามารถท าได เนองจากการสะสมของทรายหลงเขอนในรปแบบของ Tombolo

ในทางเลอกท 4 ซงจะมการรอถอนสงรบกวนตอระบบธรรมชาตออกไปเพอฟนฟใหหาดทรายกลบคนมานน ทางเลอกนจะสงผลตอผเลยงปลากระชงหลงเขอน ทจะไมสามารถเลยงปลาไดอกตอไป ตนทนสวนนจะแทนดวยคาชดเชยผลผลตใหผเลยงปลากระชงหลงเขอนซงจากการส ารวจเบองตนพบวาจะมผลผลตประมาณ 1,400 กระชง/ป โดยมรายไดสทธ(รายรบหกตนทนรวม) ประมาณ 60,000 บาท/กระชง โดยชดเชยใหเปนเวลา 2 ป เพอใหชาวประมงมเวลาเพยงพอสามารถปรบตวในการอาชพอนทดแทนการเลยงปลาหลงเขอนภายหลงทมหาดทรายกลบคนมา เชน โอกาสในการท าประมงธรรมชาต และการทองเทยว ซงเปนโอกาสในการท ากนของคนในพนท

ในทางตรงกนขาม ทางเลอกท 2 การปองกนชายฝงดวยเขอนกนคลนนน จะท าใหชาวประมงทมอาชพจบปลาตามธรรมชาตจ านวนหนงปรบตวมาเลยงปลาหลงเขอน และผลผลตประมงธรรมชาตจะลดลงและทดแทนดวยผลผลตจากการเพาะเลยง

(9) ผลกระทบตอการใชประโยชนหาดทรายดานนนทนาการ การใชประโยชนดานนนทนาการ สามารถสะทอนมลคาผานการทองเทยวโดยผมา

เยยมเยอน จากสถตผมาเยยมเยอนจงหวดสงขลาประมาณสองลานคนตอป และรอยละ 23 ของทงหมดมาพกผอนชมธรรมชาตและหาดทราย(กรมการทองเทยว, 2551) ซงคาดวากวารอยละ 25 ของจ านวนน จะมาเยยมเยอนหาดสมหลา ชลาทศน ดงนนในการศกษานจงประมาณการผมาเยยมเยอนหาดสมหลา ชลาทศน อยางนอยหนงแสนคนตอป

การศกษามลคาดานนนทนาการนน ในการศกษานไดประเมนดวยวธตนทนของการเดนทาง (Travel Cost Method: TCM) ซงผลการศกษาพบวามลคานนทนาการของหาดสมหลา-ชลาทศน ของนกทองเทยวมคาเทากบ 1,933 บาทตอคนตอครง และจากการศกษาพบวาหากหาดทรายเปลยนเปนการวางกระสอบทรายตลอดหนาหาด จะสงผลให


-49-

การทองเทยวลดลง 54% ในทางตรงกนขามหากมการน ากระสอบทรายทวางหนาหาดออกไป มลคานนทนาการจะเพมจากเดม 66%5

(10) การประเมนมลคาผลกระทบตอการใชประโยชนหาดทรายสวนทไมผานตลาดโดยตรง

มลคาหาดทรายสวนนประกอบดวย การเปนพนทใชสอยตามวถของชมชน การท าหนาทดานระบบนเวศ (ซงจะสะทอนมลคาดานประมง) และการท าหนาทเปนกนชนของหาดทราย ซงจะแปลเปลยนไปตามการเพมขนหรอลดลงของหาดทรายในแตละทางเลอก รวมถงการใชประโยชนบรเวณททรายถกกกไวทางตอนใตของเขอนกนทรายปากคลองนาทบ

การศกษานจะประเมนโดยใชคาความยนดจายของชมชน ผานการศกษาโดยใชวธพฤตกรรมการเลอก (Choice Experiment : CE)

(11) มลคาซาก ทางเลอกท 4 ซงจะมการรอถอนโครงสรางตางๆ จงมหนจ านวนมากทตอง

เคลอนยายออกจากชายหาด ประเมนคาโดยเทยบเทาการจ าหนายใหโรงโมหนในจงหวดสงขลา ในราคาตลาด (240 บาท/ลบ.ม.) ปรมาณหนทรอถอนค านวณจากแบบการกอสรางของหนวยงานรบผดชอบโครงการรวมกบการส ารวจภาคสนาม

5.6 การประเมนคาตนทนและประโยชนของแตละทางเลอก จากแนวคดการประเมนคาดงกลาวขางตน สามารถระบตนทนและประโยชนของแตละทางเลอก ดงตารางท A1 – A4 ในภาคผนวกของรายงานฉบบน 5.7 การวเคราะหสภาพไว (Sensitivity Analysis)

เนองจากทกทางเลอกเปนเหตการณในอนาคต การคาดการณจงเผชญกบความไมแนนอน (uncertainty) ทอาจจะเกดขนไดจากสถานการณตางๆ ทเกยวของ รวมถงความไมแนนอนทอาจจะเกดขนในขนตอนการประเมนคา การศกษานจงวเคราะหสภาพไวในกรณตางๆดงน

(1) สถานการณปกต (based case scenario) เปนการว เคราะหภายใตสถานการณทวไปทเกดขนเปนปกตในพนทศกษา มลคาผลกระทบในรายการตางๆ จะใชคากลาง หรอมลคาทมความเปนไปไดในการสถานการณปกตในการวเคราะห

5 รายละเอยดดงรายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการนโยบายสาธารณะเพอการใชประโยชนหาดทรายอยาง

ยงยน บทท 3. (กลยาณ พรพเนตพงศ และคณะ, 2557)


-50-

(2) การวเคราะหความไมแนนอนเนองจากอตราคดลดทเลอกใช (4.16%) โดยจะวเคราะหกรณท Real Discount Rate เพมขนเปน 5.16% และลดลงเปน 3.16% เพอศกษาการเปลยนแปลงของผลการวเคราะห

(3) การวเคราะหผลของทางเลอกภายใตสถานการณเลวราย (worst case scenario ) โดยจะพจารณากรณทในชวงอายโครงการมฝนตกชกมากกวาปกตทกหาป ท าใหตนทนในการเตมทราย การขดลอกปากแมน า และตนทนการบ ารงรกษาตางๆ สงขน และจ านวนนกทองเทยวลดลงในปทฝนตกชกมากกวาปกต

การวเคราะหสภาพไวนจะชวยใหมขอมลเพอประกอบการตดสนใจทรอบคอบขน และท าใหทราบวาผลลพธของแตละทางเลอกจะเปลยนไปดวยขอจ ากดใดบาง

6 การศกษาดานภาระของตนทนและผลตอบแทนตอผม

สวนไดสวนเสยในทางเลอกตางๆ

ภาระของตนทนและผลตอบแทนจากทางเลอกตางๆตอผมสวนไดสวนเสยนน จะเปนสงสะทอนความเปนธรรมจากการใชทรพยากร “ความเปนธรรม” ในทนคอการจดสรรอ านาจการใชทรพยากร และผลประโยชนทางสงคม เศรษฐกจ และการเมอง บนพนฐานของสทธมนษยชนทถอวามนษยมสทธเสมอภาค และมศกดศรมาตงแตเกด โดยยอมรบความแตกตางของมนษย มนษยทกคนจงควรไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกน ควรไดรบโอกาสและสทธพนฐานเทาเทยมกนทจะไดรบสวนแบงในการจดสรรทรพยากร และการดแลจากสงคม ทงนเพอใหผทดอยโอกาสทสดในสงคมสามารถเขาถงทรพยากรได เพอคณภาพชวตและโอกาสทเทากน โดยรฐมบทบาทส าคญในการจดสรรความเทาเทยมกนของการใชทรพยากร (OECD, 2006)

การวเคราะหในสวนนเนนการตอบค าถามวา ทางเลอกในการแกปญหาฟนฟหาดทรายทก าหนดขนน มการกระจายภาระตนทนและผลตอบแทนไปยงกลมผมสวนไดเสยอยางสมเหตสมผลหรอไมอยางไร ซงผมสวนไดสวนเสยในทนหมายถงผไดรบผลกระทบโดยตรง (Primary impact) ซงในทนไดแบงกลมผมสวนไดสวนเสยออกเปน 3 กลม ไดแก 1) ประชาชนผ เสยภาษ ซงสวนใหญแบกรบภาระในสวนท เปนคาใชจายตางๆจากงบประมาณจากภาครฐ เชนการกอสรางตางๆ การฟนฟ การชดเชย ฯลฯ 2) ชมชนทองถน สวนใหญจะเกยวของกบการเสยโอกาสในการใชสอยทรพยากรในดานตางๆ และ 3) นกทองเทยว จะเปนภาระในดานการเสยโอกาสในการใชเปนพนทนนทนาการ ซง จะสะทอนผานมลคาการทองเทยว โดยการวเคราะหน ไดแยกผลประโยชนและตนทนทเกดขนไปยงกลมบคคลตางๆดงกลาวเพอศกษาการกระจายของภาระตนทน และประโยชนของแตละทางเลอก


-51-

7 สรปผลการวเคราะหทางเลอกเชงนโยบายในการ

ปองกนการกดเซาะและฟนฟหาดทราย

ผลการวเคราะหดานประสทธภาพทางเศรษฐศาสตร พบวาทางเลอกท 4 การยตการใชโครงสรางตางๆ การรอโครงสรางทเปนสาเหตการกดเซาะออกไป และฟนฟดวยวธทสอดคลองกบกลไกตามธรรมชาต จะเกดประโยชนตอสงคมมากทสด และพบวาการรอโครงสรางชายฝง (เขอน ก าแพง กระสอบทราย) และเขอนกนทรายปากคลองนาทบออกไป รวมกบการฟนฟทเลยนแบบธรรมชาต (ทางเลอก 4.2) จะมประโยชนสทธมากกวาการรอออกเฉพาะโครงสรางชายฝงบรเวณทเคยเปนหาดทราย(ทางเลอก 4.1) ดงจะเหนไดจากตนทนและประโยชนสทธ (NPV) ในชวงเวลา 20 ป มคามากทสด เนองจากจะสามารถคงสภาพของหาดทรายธรรมชาตทยงเหลออยไว (19.3 กม.) และสามารถฟนฟหาดทรายทสญเสยไปแลวใหกลบคนมาได (12.3 กม.)

จากการวเคราะหความไมแนนอนพบวา ในสถานการณทเลวราย เชน การมฝนตกชกมากกวาปกตในชวงอายโครงการซงท าใหตนทนตางๆเพมสงขน จะพบวา ทางเลอกท 4.1 และ 4.2 ยงคงมมลคาปจจบนสทธเปนบวก และหากอตราคดลดเพมขนจะท าใหทางเลอกท 4.2 เพยงทางเลอกเดยวเทานนทมประโยชนสทธเปนบวก นนคอทางเลอกท 4.2 จะเกดประโยชนตอสงคมมากทสด (ดงตารางท 2)

จากการตรวจสอบการกระจายภาระตนทนและประโยชนทไดรบตอผมสวนไดสวนเสยทง 3 กลม ไดแก 1) ประชาชนผเสยภาษ 2) ชมชนทองถน และ 3) นกทองเทยว พบวาผเสยภาษตองรบภาระตนทนสงถง 34% ของโครงการในทางเลอกท 2 (การใชโครงสรางปองกนชายฝง) และพบวาในทางเลอกท 4 (การรอถอนสงแปลกปลอม รวมกบการฟนฟโดยเลยนแบบธรรมชาต) มภาระตนทนทเกดตอทกกลมของผมสวนไดสวนเสย ในสดสวนทนอยกวาทางเลอกในการปองกนชายฝงดวยโครงสรางแขง ในขณะทดานประโยชนทไดรบจะมสดสวนมากกวาในกลมผมสวนไดสวนเสยทกกลม นนคอในดานความเปนธรรมตอผมสวนไดสวนเสย ทางเลอกการรอถอนสงแปลกปลอม รวมกบการฟนฟโดยเลยนแบบธรรมชาตจะเหมาะสมทสด (ดงตารางท 2)


-52-

ตารางท 2: สรปผลการศกษาดานประสทธภาพ และภาระดานตนทนและผลตอบแทนของแตละทางทางเลอกเชงนโยบาย

ทางเลอก 2. การใชโครงสราง

3. ยตการใชโครงสราง-ฟนฟ2

4.1 ยต1-รอโครงสรางหนาหาด-ฟนฟ2

4.2 ยต1-รอโครงสรางหนา

หาด-รอเขอนกนทราย-ฟนฟ2

1. ประสทธภาพของแตละทางเลอก 1. NPV (สถานการณปกต, r=4.16%) 2. NPV (สถานการณเลวราย, r=4.16%) 3. NPV (r=5.16%) 4. NPV (r=3.16%)

หนวย: ลานบาท

-2,646

-2,652

-2,462 -2,856

0.72

-17.6

-28.7 36.5

37

13

-15 97

214.7

195.8

147 293.3

2. ปรมาณหาดทรายธรรมชาต (ทมอยเดม 19.3 กม.)

สญเสยหาดทรายเพมขน (เหลอ 2.3 กม.)

รกษาหาดทรายทเหลอไวได (ดงอย 19.3 กม.)



3. หาดทรายทไดรบการฟนฟกลบคน

ไมม หาดทรายทเสยไปกลบคนในระยะยาว (12.3 กม.) ปทคนไมแนนอน

หาดทรายทเสยไปกลบคนในระยะสน (12.3 กม.) กลบคนปท 5-7 โดยประมาณ

หาดทรายทเสยไปกลบคนในระยะสน (12.3 กม.) กลบคนปท 2

2. ภาระตนทนและผลตอบแทน (ผมสวนไดสวนเสย: ผเสยภาษ : ชมชน : นกทองเทยว) 1. ภาระตนทน 2. ประโยชนทได

34% : 6% : 13% (รวม 53%)

0% : 7% : 0% (รวม 7%)

11% : 0% : 0% (รวม 11%)

0% : 10% : 10% (รวม 20%)

16% : 4% : 0% (รวม 20%)

5% : 14% : 18% (รวม 37%)

11% : 5% : 0% (รวม 16%)

6% : 13% : 18% (รวม 37%)

หมายเหต: 1 ยตการใชโครงสรางแขงตางๆ (เขอนหนรปแบบตางๆ ก าแพงชายฝง กระสอบทราย

2 การฟนฟชายหาดดวยวธเลยนแบบธรรมชาต (เตมทราย และถายเททราย)


-53-

8 ขอเสนอแนะ : นโยบายสาธารณะเพอการใชประโยชนหาดทรายอยางยงยน

จากผลการวเคราะหเปรยบเทยบทางเลอกในการปองกนการกดเซาะและฟนฟหาดทรายทงสทางเลอกโดยมเปาหมายเพอการใชประโยชนหาดทรายอยางยงยนนน ผลการศกษาแสดงนยของทศทางการปองกนและฟนฟหาดทรายสองลกษณะระหวาง “การปองกนการกดเซาะโดยใชโครงสรางแขง” ดงเชนทางเลอกท 2 และ “การปองกนและฟนฟหาดทรายดวยวธทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของทรายตามธรรมชาต” ในทางเลอกท 3 รวมถงการรอถอนสงแปลกปลอมทเปนสาเหตการกดเซาะออกไป ดงในทางเลอกท 4 ซงพบวาแนวทางการปองกนและฟนฟหาดทรายดวยวธทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของทรายตามธรรมชาตนน มประสทธภาพทางเศรษฐศาสตรสงกวา มความเปนภาระดานตนทนตอผมสวนไดสวนเสยนอยกวาทางเลอกอน อยางไรกตามในสวนของทางเลอกทมการรอถอนสงแปลกปลอมตอระบบสมดลของหาดทรายซงเปนสาเหตของการกดเซาะออกไปนน ถงแมจะเปนไปไดทางกฎหมาย แตกยงคงมความยงยากเนองจากกฎหมายทเกยวของอยในอ านาจของหนวยงานของรฐหลายหนวยงาน จงเปนการยากทจะด าเนนการไปในทศทางเดยวกน ดงนนเพอใหการจดการปองกนการกดเซาะ การฟนฟหาดทราย และการใชประโยชนหาดทรายอยางยงยน จงควรมทศทางการบรหารจดการดงน

1) ทศทางการจดการปญหากดเซาะชายฝง หนวยงานทรบผดชอบควรก าหนดใหใช “การปองกนและฟนฟหาดทรายดวยวธ

ทสอดคลองกบวฏจกรสมดลของทรายตามธรรมชาต” เปนแนวปฏบตชน าทศทางการปองกน การฟนฟ และการใชประโยชนหาดทราย ทงนเพอผลตอความยงยนของหาดทราย อนจะเปนประโยชนตอสงคมโดยรวม

2) พนทชายฝงทก าลงประสบปญหา ควรด าเนนการแกปญหาการกดเซาะ ดงน การแกปญหาในระยะสน: ยตการแทรกแซงดวยโครงสรางทรบกวนระบบตามธรรมชาต บรรเทาบรเวณกด

เซาะทยงไมสามารถเคลอนยายโครงสรางออกไดดวยการเตมทราย และถายเททรายจากบรเวณทมทรายกกเกบอยมาหลอเลยงทดแทนบรเวณกดเซาะ (เชนเดยวกบทางเลอกท 3)

การแกปญหาในระยะกลางและระยะยาว: พจารณารอถอนโครงสรางทเปนสงแปลกปลอมทรบกวนวฏจกรสมดลของหาด

ทรายตามธรรมชาตออก จากนนซอมแซมหาดทรายดวยการเตมทราย ในกรณทยงมการกดเซาะเนองจากยงมโครงสรางแปลกปลอมทเปนสาเหตการกดเซาะและยงไมสามารถรอถอน


-54-

ได ควรมการถายเททรายจากบรเวณทกกไวมาหลอเลยงหนาหาด(เชนเดยวกบทางเลอกท 4.1 หรอ 4.2)

3) กรณพนทชายฝงทยงไมประสบปญหาการกดเซาะ หนวยงานทรบผดชอบทงสวนกลางและทองถน ควรมมาตรการคมครองดแลพนท

ชายหาด ทยงไมประสบปญหาการกดเซาะ เพอมใหเกดการใชประโยชนทกอใหเกดการรบกวนระบบของหาดทราย และเพอใหชมชนสามารถใชประโยชนจากการท าหนาทของหาดทรายตามธรรมชาตไดอยางเตมท โดยเฉพาะการท าหนาทเปนกนชนตามธรรมชาต การเปนพนทใชสอยของชมชน และการเปนแหลงเทยวของชมชน


-55-

เอกสารอางอง

กรมการทองเทยว, 2551 สถตนกทองเทยว: รายงานโครงการส ารวจสดสวนฯ ป 2551 (ออนไลน).

http://www.tourism.go.th/home/details/11/221/615 คนวนท 28 สงหาคม 2556

กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง. (2550). รายงานการส ารวจแนวชายฝงทะเล สภาพการกด เซาะชายฝงทะเล และโครงสรางชายฝงทะเล “โครงการอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงโดยใชอากาศยาน” 6-18 สงหาคม 2550. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (DMCR, 2550).

กรมเจาทา. (2538). รายงานการออกแบบขนสดทาย “การส ารวจออกแบบกอสรางเขอนกนทราย และคลนรองน าสะกอม จงหวดสงขลา” กมภาพนธ 2538. กระทรวงคมนาคม.

กลยาณ พรพเนตพงศ. (2553). คณคาของทรพยากรหาดทราย (เอกสารประกอบกาอบรมสราง เครอขายชมชนอนรกษหาดทราย วนท 24-25 ตลาคม 2553).

กลยาณ พรพเนตพงศ และคณะ. (2554). รายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการขบเคลอนนโยบาย สาธารณะ กรณการใชประโยชนหาดทรายและการอนรกษ. แผนงานสรางเสรมการเรยนรกบสถาบนอดมศกษาไทย เพอการพฒนานโยบายสาธารณะทด.

กลยาณ พรพเนตพงศ โสภณ จระเกยรตกล จรยภทร บญมา ธรวฒน ขวญใจ และแบงค งามอรณ โชต. (2557). รายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการนโยบายสาธารณะเพอการใชประโยชนหาดทรายอยางยงยน. แผนงานสรางเสรมการเรยนรกบสถาบนอดมศกษาไทย เพอการพฒนานโยบายสาธารณะทด.

จรยภทร บญมา และปพชญา แซลม. (2554). รายงานวจยฉบบสมบรณโครงการการใชประโยชน พนทชายหาดภาคใตฝงตะวนออกของไทย: งบประมาณจากนโยบายการใชประโยชนและมาตรการแกปญหา แผนงานสรางเสรมการเรยนรกบสถาบนอดมศกษาไทย เพอการพฒนานโยบายสาธารณะทด.

สมบรณ พรพเนตพงศ . (2552). วศวกรรมชายฝงทะเล . ภาควชาวศวกรรมโยธา คณะ วศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. สมบรณ พรพเนตพงศ, กลยาณ พรพเนตพงศ, สมย โกรทนธาคม และดนชย สรางคศรรตน.

(2556). หาดทราย: มรดกทางธรรมชาตทนบวนจะสญสน . พมพครงท 3. โครงการขบเคลอนนโยบายสาธารณะ กรณการใชประโยชนหาดทรายและการอนรกษ . คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

http://www.tourism.go.th/home/details/11/221/615


-56-

สมปรารถนา ฤทธพรง. (2554). การเปลยนแปลงของชายฝงทะเลภาคใต: สาเหต และผลกระทบ. แผนงานสรางเสรมการเรยนรกบสถาบนอดมศกษาไทย เพอการพฒนานโยบายสาธารณะทด (นสธ.).

สธร ลวนเสง, (2557) ตนทนการขดลอกปากแมน าโดยผปฏบตหนาทขดลอก (การสมภาษณ วนท 31 พฤษภาคม 2557)

Boardman, A.E., Greenberg, D.H., Vining, A.R., and Weimer, D.L., (2006). Cost-Benefit Analysis: Concepts and Practice. 3nd ed. New Jersey: Prentice-Hall..

Freeman III, A.M. (1 9 9 3 ). The Measurement of Environmental and Resource Values: Theory and Methods. Resources for the Future. Washington D.C. U.S.A.

Halicioglu, F., and C. Karatas, (2011). A social discount rate for Turkey. MPRA Paper, No. 32925, Department of Economics, Yeditepe University.

Lopez, H. (2008) The social discount rate: estimates for nine Latin American Countries. Policy Research Papers, No.4639, The World Bank.

OECD (2006), Cost-Benefit Analysis and the Environment: Recent Developments, OECD, Paris.

Pornpinatepong, S., Tanaka, H., & Chittrakarn, T. 2005 “Coastal Dynamics and Shore Erosion in Songkhla”, The Fourth PSU Engineering Conference 8 - 9 December 2005. Faculty of Engineering, Prince of Songkla University, Hatyai, Songkhla, Thailand


-57-

ภาคผนวก

ตารางแสดงการประเมนคาตนทนและประโยชนของแตละทางเลอก ตารางท A1: รายการตนทน-ประโยชนของทางเลอกท 2: การใชโครงสรางแขงปองกน

การกดเซาะ

รายการตนทน ค าอธบาย

ผลกระทบดานลบ (Cost) (r = 4.16%) อายโครงการ 20 ป

ชลาทศน-สมหลา 1. ตนทนการกอสราง

- คาบ ารงรกษาโครงสรางทท าไปแลวกอน 2557 (ก าแพงกระสอบทราย 2 กม.)

เปลยนกระสอบทก 4 ป

- ก าแพงกระสอบทราย 2 กม. (ท าเพมเตม)* 2. คาบ ารงรกษา (เขอนและกองหน) 10% ของงบกอสราง 3T

3. มลคาทองเทยวลดลง (สวนของหาดชลาทศนทเหลอ 2 กม.)

2 แสนคน/ป*1933บาท/ครง* (ลด54%)

4. การใชสอยพนทหาดทราย(ทเหลอ 2 กม.) ตามวถชมชนทหาดชลาทศนลดลงภายหลงสรางก าแพงกระสอบทรายเพมเตม

WTP ของครวเรอนตอการใชสอยหาดทราย * จ านวนครวเรอนใน อ.เมอง * สดสวนหาดทเสยหาย

5. ผลตอนเวศสตวน า (หาดชลาทศน) WTP ของครวเรอนคาตอระบบนเวศหาดทราย * จ านวนครวเรอนใน อ.เมอง * สดสวนหาดทเสยหาย

ปากคลองนาทบ-เกาเสง 6. โครงสรางแขง -- เขอนกนคลน 25 ตว (เขา

รปชาง)* คากอสรางเขอนกนคลนทเขารปชาง

7. คาบ ารงรกษาเขอน

- เขอนกนคลน (3T+14 ตว) ทก 4 ป 30%ของงบกอสรางทก 4 ป

- เขอนกนคลน (25 ตว) ทก 4 ป 30%ของงบกอสรางทก 4 ป

8. อปสรรคตอการสญจร/สาธารณปโภคเสยหาย คาซอมแซมบรเวณสนสดเขอน


-58-

ตารางท A1 (ตอ)

รายการตนทน ค าอธบาย 9. ผประกอบอาชพประมงธรรมชาตมรายไดลดลง

มการปรบตวเปลยนอาชพอนทดแทนการท าประมงธรรมชาต (คาขาย/เลยงปลา)

ปากคลองนาทบ-เกาเสง 10. การใชสอยพนทหาดทราย(15 กม) ตามวถ

ชมชนท ต.เกาะแตวลดลง WTP ของครวเรอนตอการใชสอยหาดทราย * จ านวนครวเรอนใน ต.เกาะแตว * สดสวนหาดทเสยหาย

11. ผลตอนเวศสตวน า (หาดบานเกาะแตว) WTP ของครวเรอนคาตอระบบนเวศหาดทราย* จ านวนครวเรอนใน ต.เกาะแตว * สดสวนหาดทเสยหาย

ผลกระทบดานบวก (Benefit) 12. การเลยงปลาหลงเขอน (Trade of กบขอ 9.)

13. ผลการปองกนแผนดน (หาดชลาทศ + หาดบานเกาะแตว)

WTP ของครวเรอนตอการท าหนาทเปนกนชนของหาดทราย* จ านวนครวเรอนในพนทศกษา* สดสวนหาดทเสยหาย

* โครงการชากวาแผนงานของทางการ 1 ป


-59-

ตารางท A2: รายการตนทน-ประโยชน ทางเลอกท 3: การยตการแทรกแซง และฟนฟดวยวธทสอดคลองกบกลไกตามธรรมชาต

รายการตนทน ค าอธบาย ผลกระทบดานลบ (Cost) (r =

4.16%) อายโครงการ 20 ป

ชลาทศน-สมหลา 1. โครงสรางออนในการฟนฟและ

ปองกน

- หาดทรายทบานเกาเสง เตมทรายไปตลอด(5 หมนคว/ป)

- จดสนสดการวากระสอบ ทรายและหนาหาด

เตมทราย 5 หมนคว/ป และลดจ านวนลงตามล าดบและยตการภายหลงทโครงสรางผพงไป(ประมาณ 10 ป)

2. สาธารณปโภคเสยหายทบานเกาเสง (เนองจากบอบ าบดฯ)

ซอมแซมถนนภายหลงทโครงสรางผพงไป(ประมาณ 1 ลานบาทตอป ในปท 10 เปนตนไป)

ปากคลองนาทบ-เกาเสง

3. เตม/ถายเททราย

- เตมทรายทเกาะแตว (จดสนสดเขอน)

เตมทราย(1.5 แสนคว 5 ปแรก และคอยๆลดลง (เปนเวลา 10 ป)

- บานปก (ถายเททราย) ถายเททรายตงแตปท 4 เปนตนไป (0.5-1.5 แสนคว/ป)

4. สาธารณปโภคเสยหาย ซอมแซมถนนชวงทไดรบอทธพลจากเขอนในชวง 10 ปแรก (5-1 ลานบาท/ป)

5. ผประกอบอาชพเพาะเลยงมรายไดลดลง

ปรบตวไปท าประมงธรรมชาต (Trade of ระหวางขอ 5.และ 7.)

ผลกระทบดานบวก (Benefit)

6. การใชประโยชนดานนนทนาการทหาดสมหลา-ชลาทศนเพมขน

มลคาการทองเทยว1,933 บาท/คน/ครง * จ านวนนกทองเทยวตอป * 66% (เพมขนตงแตปท 10)

นนทนาการเพมขนท เกาะแตว บออฐบานปก นาทบ

option use value (ยงไมรวม)


-60-


รายการตนทน ค าอธบาย ปากคลองนาทบ-เกาเสง


7. ผประกอบอาชพประมงธรรมชาตมรายไดเพมขน

(Trade of ระหวางขอ 5.และ 7.)

8. การใชสอยพนทหาดทรายตามวถชมชนกลบคน (ทบานบออฐ บานปก)

WTP ของครวเรอนตอการใชสอยหาดทราย * จ านวนครวเรอนทบานบออฐ และบานปก * สดสวนหาดทฟนคน(ตงแตปท 10)

9. ระบบนเวศมความสมบรณขน WTP ของครวเรอนคาตอระบบนเวศหาดทราย * จ านวนครวเรอนบานบออฐ และบานปก * สดสวนหาดทฟนคน(ตงแตปท 10)

10. ผลการปองกนแผนดน WTP ของครวเรอนตอการท าหนาทเปนกนชนของหาดทราย * จ านวนครวเรอนในพนทศกษา * สดสวนหาดทเสยหาย (ทไดคนมา)

11. มลคาหาดทรายทเกดขนหลงอายโครงการ

ยงไมนบรวม


-61-

ตารางท A3 : รายการตนทน-ประโยชน ทางเลอกท 4.1: ยตการแทรกแซง รอโครงสรางทรบกวนและเปนสาเหตการกดเซาะบางสวน และฟนฟดวยวธทสอดคลองกบกลไกตามธรรมชาต

รายการตนทน ค าอธบาย ผลกระทบดานลบ (Cost) (r = 4.16%) อายโครงการ 20 ป

ชลาทศน-สมหลา 1. โครงสรางแขงทรอออก คาใชจายรอถอนเขอน 3T, เขอนหน, เกเบยน,

กระสอบ 2. เตมทราย(เตมทรายทเกาเสง และตลอด

แนว) เตมทรายซอมปแรก+ถายเททรายทกป (1 - 0.5 แสนคว)

3. สาธารณปโภคเสยหาย ซอมถนนทเกาเสง, อนๆ(1 ลานบาท/ป) ปากคลองนาทบ-เกาเสง

4. เตม/ถายเททราย 4.1 เกาะแตว บออฐ นาทบ (ถมทราย)

ถมทรายซอมแซมหาดในปแรก (3 แสนคว)

4.2 บานปก (ถายเททราย) ถายเททรายทกป (2 แสนคว/ป) 5. การรอถอนโครงสรางทไมจ าเปน คาใชจายรอถอนเขอน 14 ตว +

4T+Revetment+ทางล าเลยง

6. สาธารณปโภคเสยหาย ซอมแซมถนน 4 ปแรก (3-0.5 ลานบาท/ป) 7. ผลกระทบตอผประกอบอาชพประมง

และเพาะเลยง

7.1 ชดเชยผเลยงปลาหลงเขอน ชดเชยผเลยงปลา(60,000 บาท/กระชง, 1,400 กระชง, 2 ป)

7.2 ชดเชยชาวประมงประมงธรรมชาตชวงรอโครงสราง

ครวเรอนละ 1 แสนบาท * 600 ครวเรอน

ผลกระทบดานบวก (Benefit) 8. มลคาซาก (หนจากการรอเขอน 3 T ท

เกาเสง) ขายซากใหโรงโมหน 1,000 คว * 240 บาท/คว

9. มลคาซาก(หนจากการรอเขอน 14 ตว + 4T + Revetment 775 เมตร)

หน 609,352 คว* 240 บาท/คว


-62-


รายการตนทน ค าอธบาย 10. การใชประโยชนดานนนทนาการเพมขนทสมหลา-ชลาทศน

มลคาการทองเทยว 1,933 บาท/คน/ครง * จ านวนนกทองเทยวตอป * 66% (เพมตงแตปท 5)


นนทนาการเพมขนท เกาะแตว บออฐ นาทบ


11. การใชสอยพนทหาดทรายตามวถชมชนกลบคน

WTP ของครวเรอนตอการใชสอยหาดทราย * จ านวนครวเรอนทบานบออฐ และบานปก * สดสวนหาดทฟนคน (ตงแตปท 5)

12. ระบบนเวศมความสมบรณขน WTP ของครวเรอนคาตอระบบนเวศหาดทราย * จ านวนครวเรอนบานบออฐ และบานปก * สดสวนหาดทฟนคน (ตงแตปท 5)


รวมอยกบขอ 12.

14. ผลการปองกนแผนดน WTP ของครวเรอนตอการท าหนาทเปนกนชนของหาดทราย * จ านวนครวเรอนในพนทศกษา * สดสวนหาดทเสยหายทฟนคน

15. มลคาหาดทรายท เกดขนหลงอายโครงการ



-63-

ตารางท A4 : รายการตนทน-ประโยชน ทางเลอกท 4.2: การยตการแทรกแซง การรอโครงสรางทรบกวนและเปนสาเหตการกดเซาะออก (รวมถงเขอนกนทรายปากแมน า) และการฟนฟดวยวธทสอดคลองกบกลไกตามธรรมชาต

รายการตนทน ค าอธบาย

ผลกระทบดานลบ (Cost) (r = 4.16%) อายโครงการ 20 ป

ชลาทศน-สมหลา 1. โครงสรางแขง (รอโครงสราง และกระสอบทราย)

คาใชจายรอถอน 3T, เขอนหน, เกเบยน, กระสอบ

2. เตมทราย (เตมทรายทเกาเสง และตลอดแนว)

เตมทรายซอมปแรก+ถายเททรายทกป (1 - 0.5 แสนคว)

3. กระทบตอการสญจร/สาธารณปโภคเสยหาย

ซอมถนนทเกาเสง, อนๆ(1 ลานบาท/ป)

ปากคลองนาทบ-เกาเสง 4. เตม/ถายเททราย

4.1 เกาะแตว บออฐ นาทบ (ถมทราย)

ถมทรายซอมหาดทรายปแรก (3 แสนคว)

4.2 บานปก (ซอมแซมปากแมน า) ถมทรายซอมหาดทราย 2 ปแรก (1.5-1 แสนคว)

5. การรอถอนโครงสรางชายฝงและปากแมน า

คารอถอนเขอน 14 ตว + 4T+Revetment+ทางล าเลยง+Jetty ปากแมน า

6. ขดลอกปากแมน าทกป เฉลย 132,700 ลบ.ม/ครง* 70 บาท/คว

7. ผลกระทบ

7.1 ชดเชยผเลยงปลาหลงเขอน 60,000 บาท/กระชง, 1,400 กระชง, 2 ปแรก

7.2 ชดเชยชาวประมงประมงธรรมชาตชวงรอโครงสราง

ครวเรอนละ 1 แสนบาท(600 ครวเรอน)

7.3 ผลกระทบตอการเดนเรอของชาวประมงธรรมชาต

ตนทนขดลอกทเพมขนจากอดตจาก 2 ป/ครงเปนทกป(รวมอยในขอ 6)

7.4 ผลกระทบตอการใชสอยในพนททสะสมอยทางตอนใตปากคลองนาทบระยะทาง 2 กม

WTP ของครวเรอนตอการใชสอยหาดทราย * จ านวนครวเรอนใน ต.นาทบ * สดสวนหาดทมทรายสะสม (ตงแตปท 2)


8. มลคาซาก (หนจากการรอเขอน 3T เกาเสง)

ขายซากใหโรงโมหน 1,000 คว * 240 บาท/คว


-64-

9. มลคาซาก (หนจากการรอJetty + เขอน14ตว + 4T+ Revetment 775 เมตร)

(609,352 +120,228 คว) * 240 บาท/คว

10. การใชประโยชนดานนนทนาการเพมขนทหาดสมหลา-ชลาทศน

มลคาการทองเทยว1,933 บาท/คน/ครง * จ านวนนกทองเทยวตอป * 66% (เพมตงแตปท 5)

นนทนาการเพมขนท เกาะแตว บออฐ บานปก นาทบ


11. การใชสอยพนทหาดทรายตามวถชมชนกลบคนทบานบออฐ นาทบ

WTP ของครวเรอนตอการใชสอยหาดทราย * จ านวนครวเรอนทบานบออฐ และบานปก * สดสวนหาดทฟนคน (ตงแตปท 5)

12. ระบบนเวศมความสมบรณขน WTP ของครวเรอนตอระบบนเวศหาดทราย * จ านวนครวเรอนบานบออฐ และบานปก * สดสวนหาดทฟนคน (ตงแตปท 5)


รวมอยกบขอ 12.

14. ผลการปองกนแผนดน WTP ของครวเรอนตอการท าหนาทเปนกนชนของหาดทราย * จ านวนครวเรอนในพนทศกษา * สดสวนหาดทเสยหายทฟนคน

15. มลคาหาดทรายทเกดขนหลงอายโครงการ


บทคัดย่อ - chiang mai university · 2019-01-17 · บทคัดย่อ....

Documents