ไตรมาสท 2/2563

เกยวกบรายงาน

ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ตระหนกถงความส าคญของขอมลและการมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของในการก าหนดนโยบายการเงนทเหมาะสมตอระบบเศรษฐกจ จงรเรมโครงการแลกเปลยนขอมลเศรษฐกจและธรกจระหวาง ธปท. กบภาคธรกจ และหนวยงานตาง ๆ (Business Liaison Program) ตงแตป 2547 เปนตนมา โดยมคณะผแทนจากทงส านกงานใหญ และ 3 ส านกงานภาค ไดแก ส านกงานภาคเหนอ ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และส านกงานภาคใต ท าการสมภาษณทางโทรศพทหรอลงพนทเพอพบปะและพดคยกบผประกอบธรกจในสาขาตาง ๆ รวมถงสมาคม องคกร และหนวยงานของรฐกวา 800 แหงตอป เพอแลกเปลยนมมมองและสรางความรความเขาใจรวมกนเกยวกบสถานการณเศรษฐกจในปจจบนและแนวโนมในระยะตอไป ทงในระดบภาพรวมและระดบธรกจ

ธรกจทเขารวมโครงการมความหลากหลาย ครอบคลมทงธรกจขนาดยอม ขนาดกลาง และขนาดใหญ ทวประเทศ ขอมลทไดจงสะทอนกจกรรมในภาคเศรษฐกจจรงมากทสด โดย ธปท. จะประมวลขอมลทไดรบจากผประกอบการ รวมกบขอมลเชงปรมาณจากเครองชอน ๆ เพอวเคราะหภาวะและแนวโนมเศรษฐกจใหมความลมลกและรอบดานมากยงขน ซงเปนประโยชนตอการพจารณาตดสนนโยบายการเงนของคณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) และนโยบายดานอน ๆ ของ ธปท.

ภายใตโครงการน ธปท. ไดจดท า "รายงานแนวโนมธรกจ" ของประเทศและภมภาคเปนรายไตรมาส เพอเผยแพรแกสาธารณชนผานเวบไซตของ ธปท. เปนประจ าในทกสนเดอนแรกของไตรมาสถดไป ซง ธปท. หวงเปนอยางยงวารายงานฉบบนจะชวยใหผอานเขาใจถงภาวะและแนวโนมธรกจในภาพรวม ทงยงชวยเปนเสยงสะทอนความคดเหนและมมมองของภาคเอกชนตอการด าเนนนโยบายเศรษฐกจมหภาคใหแกหนวยงานภาครฐตาง ๆ ดวย

ตดตอเรา:เศรษฐกจภาคกลาง เศรษฐกจภาคเหนอกงกาญจน เกษศร 02-283-6190 บชตา พรหมมานวต เลศพนวไลกล 053-931-156จตา จรเธยรนาถ 02-283-6920 กศล จนทรแสงศร 053-931-164

เศรษฐกจภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เศรษฐกจภาคใตศราวลย องกลมเกลยว 043-913-530 ศรพร ศรปญญวฒน 074-272-000 ตอ 4730พชร วชรเดชวงศ 043-913-512 ธนายส บญทอง 074-272-000 ตอ 4734

สารบญสรปภาพรวมประเทศ 1

สรปภาพรวมภมภาค 2

ภาวะและแนวโนมธรกจ ภาคเหนอ 3

ภาวะและแนวโนมธรกจ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 5

ภาวะและแนวโนมธรกจ ภาคกลาง 7

ภาวะและแนวโนมธรกจ ภาคใต 9

ประเดนพเศษ: การฟนตวของธรกจ และการจางงาน หลงผอนคลายมาตรการลอคดาวน 11

ประเดนพเศษ: ปรบกลยทธธรกจ พลกโควดเปนโอกาส 12

ภาคผนวก 14

สรปภาพรวมประเทศ

ไตรมาสท 2/2563

ภาคธรกจมองวา เศรษฐกจไทยหดตวในทกธรกจ และผประกอบการ 71 % คาดวาเศรษฐกจมแนวโนมแยลงในอก 12 เดอนขางหนา

รายไดภาคการผลต*

หดตวตามค าสงซอทลดลงและการขาดแคลนวตถดบจากการแพรระบาดของ COVID-19

-57%

รายไดภาคอสงหารมทรพยและกอสราง*

หดตวตามก าลงซอทลดลงจากผลกระทบการแพรระบาดของ COVID-19 ขณะทภาคกอสรางหดตวตามการชะลอกอสรางโครงการใหม

-60%

* Balance of opinion : ตวเลขแสดงสดสวนของผทตอบวารายไดเพมขนลบดวยสดสวนของผทตอบวารายไดลดลง เทยบกบระยะเดยวกนปกอน

ความเชอมนทางเศรษฐกจ

คาดวาเศรษฐกจจะแยลงในอก 12 เดอนขางหนา

71%

ตนทนในการท าธรกจ

ระบวาตนทนเพมขนจากวตถดบและคาใชจายดานสาธารณสขเปนหลก

35%

ขอจ ากดในการท าธรกจ

ระบวาความตองการสนคาจากทงในประเทศและตางประเทศทต า เปนอปสรรคในการด าเนนธรกจ

89%

ขอจ ากดดานแรงงาน

ระบวาไมจางงานเพม บางสวนปรบลดการจางงานรวมถงลดชวโมงการท างานปกตและการท างานลวงเวลา

69%

รายไดภาคบรการ*

หดตวจากการแพรระบาดของ COVID-19 เปนส าคญ โดยเฉพาะในธรกจทเกยวเนองกบการทองเทยว

-93%หดตวจากก าลงซอทลดลง และการปดหางสรรพสนคาชวคราว จากการแพรระบาดของ COVID-19

-86%

รายไดภาคการคา*

Balan

ce of

opini

onสดสวนของผตอบ

1

สรปภาพรวมภมภาคภาพรวมธรกจและแนวโนมจากมมมองของผประกอบการ

ไตรมาสท 2/2563 ไตรมาสท 3/2563

ภาพรวมประเทศ

ภาคเหนอ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคกลาง

ภาคใต

หดตวมาก ทรงตว ขยายตวมาก หดตวมาก ทรงตว ขยายตวมาก

ทมา: ผลส ารวจความคดเหนของผประกอบการธรกจในสาขาตาง ๆ ทวประเทศ ในไตรมาสท 2 ป 2563 จ านวน 157 ราย

ภาคเหนอ

ภาคกลาง

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคใต

เรองเดนในแตละภมภาคไตรมาสท 2 ป 2563

2

การระบาดของ COVID-19 ทยดเยอสงผลใหภาวะธรกจหดตวแรงขนจากไตรมาสแรก โดยเฉพาะธรกจทองเทยวและธรกจบรการทเกยวเนอง อกทงรายไดครวเรอนทมความไมแนนอนสง สงผลกระทบตอการฟนตวของการบรโภคในระยะตอไป

การระบาดของ COVID-19 สงผลกระทบชดเจนในทกภาคธรกจ โดยเฉพาะธรกจทองเทยวทพงพานกทองเทยวตางชาตเปนหลก และกระทบตอเนองไปยงการ จางงานดวย

ภาวะธรกจหดตวมากทกภาคธรกจ เนองจากมาตรการลอคดาวนทงในและตางประเทศ เพอยบยงการแพรระบาดของ COVID-19 เปนส า คญ ท า ใหกจกรรมสวนใหญหยดชะงกชวคราว

ธรกจสวนใหญตองหยดชะงกจากผลของมาตรการลอคดาวน สงผลกระทบตอรายไดของธรกจและแรงงาน แมเรมผอนคลายในระยะแรกแลว รายไดของธรกจสวนใหญกยงไมกลบมาเปนปกต

ภาคการคาและการบรโภคภาวะธรกจการคาหดตวมากจากระยะเดยวปกอน ยอดขายสนคาอปโภคบรโภคลดลงต าสดในชวงเดอนมนาคม -เมษายน 2563 จากก าลงซอทลดลงและประชาชนระมดระวงการใชจายมากขน อกทงธรกจโรงแรม รานอาหาร และสถานบนเทงทปดกจการชวคราว ท าใหยอดขายสนคาใหกบกลมธรกจ HORECA (โรงแรม รานอาหาร จดเลยง) หดตวมาก อยางไรกด สนคาประเภทอาหารกงส าเรจรป นมกลอง อาหารสดและแชแขง ยงขยายตวได โดยมปจจยบวกจากการท างานและการเรยนออนไลนทบาน (Work from home)ท งน ภายหลงผอนคลายลอคดาวน ตงแ ตชวง เดอนพฤษภาคม 2563 การใชจายเรมกระเตองขนบาง เนองจากรานอาหารและตลาดนดเรมกลบมาเปดใหบรการ แตประชาชนยงเลอกใชจายเทาทจ าเปน โดยเงนเยยวยาของภาครฐชวยไดเพยงพยงการใชจายในชวตประจ าวนของคร ว เ ร อน ด านธ รก จ ต ว แทนจ าหน ายรถยนต แล tรถจกรยานยนตยอดขายหดตวมากจากก าลงซอทออนแอลง และบรษทไฟแนนซระมดระวงในการใหสนเชอมากขน แมรานคาจดแคมเปญลดราคาและเปดตวรถยนตรนใหม แตชวยกระตนยอดขายไดไมมากนก และเรมเหนลกคาเลอกผอนช าระนานขนสงสดเปน 96 งวด

ภาคการผลตและการสงออกภาวะธรกจการผลตเพอสงออกหดตวจากระยะเดยวกนปกอน โดยธรกจสงทอและสนคาหตถกรรมถกยกเลกค าสงซอเกอบทงหมด โดยเฉพาะจากตลาดสหรฐอเมรกา ยโรป และญปน สวนธรกจเซรามกหดตว เนองจากลกคาเลอนค าสงซอออกไป ท าใหตองปดโรงงานชวคราว 1-2 เดอน ขณะทธรกจผลตชนสวนอเลกทรอนกสบางรายประสบปญหาน าเขาวตถดบหลงการปดพรมแดนและยกเลกเทยวบนหลายเสนทาง อยางไรกด กลมทผลตชนสวนอปกรณสอสาร อปกรณการแพทย และคอมพวเตอร ยงคงผลตตามแผนการผลตลวงหนาของบรษทแมเพอสะสมสตอก รวมทงเรมมค าสงชอจากจน ญปน และเกาหลใตเพมขน ภายหลงการระบาดในแถบเอเชยเร มคลคลาย เชนเดยวกบธรกจแปรรปเกษตร ยงคงมค าสงซอจากคคาเดมแตอาจลดลงบางในบางประเทศ

ภาวะธรกจในภาคเหนอภาวะธรกจภาคเหนอในไตรมาสท 2 ป 2563 หดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน โดยการระบาดของ COVID-19 ทยดเยอสงผลใหเศรษฐกจหดตวแรงขนจากไตรมาสแรก และนาจะเปนจดต าสดของป โดยเฉพาะธรกจทองเทยวและบรการอน ท เกยวเนอง อกทงก าลงซอและความเชอมนท งในและตางประเทศอยในระดบต า สงผลกระทบตอธรกจคาปลกคาสง ธรกจผลตเพอสงออกและธรกจอสงหารมทรพยมากขน หลายธรกจปรบตวโดยการขายผานชองทางออนไลน เตมรปแบบ รวมทงบรหารสภาพคลองดวยการลดตนทนดานแรงงานเปนส าคญ ท าใหแนวโนมการจางงานในระยะตอไปมโอกาสจางแรงงานชวคราวและรายวนแทนการจางพนกงานรายเดอนมากขน

ภาคบรการและการทองเทยวภาวะธรกจบรการและทองเทยวหดตวมากเมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน แมภาครฐผอนคลายลอคดาวน ธรกจทเกยวเนองกบการทองเทยว ทงกลมโรงแรม ธรกจน าเทยว และรานนวด-สปา สวนใหญยงคงปดกจการชวคราว หรอกลบมาเปดใหบรการเพยงบางสวนเพอประคบประคองธรกจ ส าหรบโรงแรมท มลกคาหลกเปนชาวตางชาตสวนใหญเลอนการเปดใหบรการออกไปเปนชวงปลายป และผประกอบการบางสวนเรมปรบมาท าตลาดลกคาชาวไทยและกลมประชมสมมนาแทนตลาดตางประเทศทคาดวาตองใชเวลาฟนตว 1-3 ป สวนโรงแรมทเนนกลมลกคาชาวไทยบางแหงเรมมยอดจองหองประชมจากหนวยงานภาครฐเขามาเลกนอย ขณะทธรกจรานอาหารหลงกลบมาเปดกจการมยอดขายเฉลยนอยกวารอยละ 50 ของภาวะปกต สวนใหญจงหนมาพงพาบรการ Food delivery มากขน

3

ภาวะและแนวโนมธรกจภาคเหนอ

ธรกจทองเทยวคาดวาจะเรมฟนตวในชวงปลายป 2564 โดยนกทองเทยวกลมแรกทประ เมนวาจะกลบมาคอนกทองเทยวในประเทศและในภมภาคเอเชย ปจจยส าคญทเรงการฟนตว ไดแก การคนพบวคซน การฟนตวของเศรษฐกจโลก และนโยบายของภาครฐ เชน Travel bubbleนอกจากน คาดวาเทรนดการทองเทยวแบบ New normal จะเพมขน อาท ทองเทยววถชมชน และเทยวไปท างานไป โดยนกทองเทยวจะเดนทางกลมเลกลงหรอแบบสวนตวมากขน

ภาคอสงหารมทรพยและกอสรางภาวะธรกจอสงหารมทรพยหดตวจากระยะเดยวกนปกอน ตามก าลงซอและรายไดของประชาชนทลดลงมาก สะทอนจากจ านวนลกคาเยยมชมโครงการลดลง และผซอเจรจา ขอลดเงนดาวน ขอขยายระยะเวลาผอนช าระเงนดาวน รวมถ งขอ เล อนการท าสญญาออกไป อกท งลกค าชาวตางชาตยงหายไปเกอบทงหมดเพราะไมสามารถเดนทางเขาออกประเทศได อยางไรกด ลกคาชาวจนทวางเงนดาวนไวแลวยงไมมสญญาณทงจอง และผประกอบการคาดวาชาวจนยงมความตองการบานส าหรบอยอาศยทเชยงใหม ส าหรบภาวะการกอสรางลดลงตอเนอง ผประกอบการสวนใหญยงคงชะลอการกอสรางโครงการใหม เนองจากตองระบายสตอกเดมกอน และเรมเหนผประกอบการทองถนรายเลกบางรายประกาศขายโครงการ เน องจากขาดสภาพคลองและไมสามารถด าเนนกจการตอได ขณะทความลาชาของโครงการกอสรางภาครฐมสวนท าใหภาคเอกชนชะลอการกอสรางตามไปดวย

การลงทนของภาคธรกจการลงทนหดตวตามภาวะเศรษฐกจและความเชอมนของนกลงทนทลดลง ธรกจอสงหารมทรพยชะลอโครงการใหมตามความตองการซอทงกลมลกคาในประเทศทชะลอตว และลกคาตางประเทศทหายไป สวนธรกจโรงแรมและธรกจทเกยวเนองกบภาคการทองเทยวไมมแผนการลงทน สวนใหญใชเวลาในชวงทปดกจการชวคราวท าการปรบปรงซอมแซมหองพกและเตรยมการดานชวอนามยตามมาตรฐานภาครฐ ขณะทภาคการผลตเลอนลงทนโครงการทไมเรงดวนออกไป แตยงมการลงทนพฒนาเทคโนโลยการผลตเพอรองรบผลตภณฑใหมและลดตนทนการผลต สวนธรกจคาปลกคาสงเนนลงทนในระบบ IT และโลจสตกสเพอรองรบ E-commerceทมแนวโนมเตบโตตอเนอง

การจางงานการจางงานลดลงจากระยะเดยวกนปกอน โดยเฉพาะธรกจโรงแรมและธรกจภาคการทองเทยว โรงแรมสวนใหญปดใหบรการชวคราวและขอใหพนกงานหยดงานโดยไมไดรบคาจาง (Leave without pay) ลดชวโมงการท างาน เรงใหพนกงานใชวนหยดลวงหนา และเลกจางพนกงานบางสวน อกทงปรบเปลยนการจางงานจากรายเดอนเปนรายวนหรอรายชวโมงมากขน เชนเดยวกบภาคการคาทลดชวโมงการท างาน ลดการท างานลวงเวลา และบางสวนมการเลกจาง

ส วนการจ า งงานในภาคการผลตคอนข างทรงตว ผประกอบการสวนใหญพยายามรกษาแรงงานทมทกษะไว แตมการปรบลดเวลาท างาน ลด/เลกการท างานลวงเวลา และมการใชมาตรา 75 รวมทงเลกจางพนกงานรายวนบางสวน และไมรบพนกงานทดแทนกรณลาออก ส าหรบการจางงานในภาคอสงหารมทรพยคอนขางทรงตว สวนใหญไมมการเลกจางหรอปรบลดเงนเดอนพนกงาน

ตนทนและราคาตนทนของธรกจเพมขนเลกนอย แมธรกจบรการสวนหนงปดกจการชวคราว รวมท งมการลดเวลาท างานและ การท างานลวงเวลา แตธรกจทกประเภทมคาใชจายเพมขนจากการเพมมาตรการดานสาธารณสขและการปฏบตตามขอก าหนดของภาครฐ สวนธรกจภาคการผลตและธรกจสงออกชายแดนมตนทนคาขนสงเพมข นจากมาตรการ ลอคดาวนของไทยและตางประเทศ เชนเดยวกบธรกจแปรรปสนคาเกษตรมตนทนคาวตถดบเพมขนจากผลของภยแลง ทางดานราคา ธรกจสวนใหญไมสามารถปรบขนราคาสนคาได เน องจากก าล งซ อลดลงและภาวะการแข งขนส งข น โดยเฉพาะธรกจโรงแรมกลมทกลบมาเปดใหบรการอกครงหลงจากปดกจการชวคราว ตองใชกลยทธแขงขนดานราคา (Price war) เพอดงดดลกคาใหมาใชบรการ

แนวโนม และปจจยทจะสงผลกระทบตอภาคธรกจ ในระยะถดไปผประกอบการสวนใหญประเมนวาในไตรมาสท 3 ป 2563 ธรกจมแนวโนมหดตวเมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน แตมทศทางปรบดขนเมอเทยบกบไตรมาสท 2 จากผลของการคลายลอคดาวน ท าใหภาวะการทองเทยวภายในประเทศเรมกระเตองขน ธรกจโรงแรมและรานอาหารกลบมาเปดใหบรการบางสวน แมวาจะยงคงกงวลเกยวกบการฟนตวของนกทองเทยวตางชาตและการแพรระบาดรอบสอง (Second wave) สวนภาคการคาปรบดขนในกลมสนคาอปโภคบรโภค และธรกจสวนใหญเรงพฒนาระบบการขายสนคาผานชองทางออนไลนเตมรปแบบ อยางไรกตาม กลมสนคาคงทน โดยเฉพาะรถยนตและรถจกรยานยนต ยงคงหดตวจากก าลงซอทเปราะบาง ขณะทธรกจผลตเพอสงออก โดยเฉพาะธรกจสงทอและสนคาหตถกรรม คาดวาหดตวตอเนองตามความตองการจากตางประเทศทชะลอลง ทงน ผประกอบการในทกภาคธรกจมปจจยเสยงจากมาตรการเงนเยยวยาของภาครฐทสนสดลงในเดอนมถนายน 2563และสภาพคลองของธรกจทเรมตงตว

ไตรมาสท 2/25634

โดยเฉพาะชวงตนของไตรมาส ทจน ไตหวน และมาเลเซยประกาศปด ซงเปนแหลงทไทยน าเขาวตถดบหลกเพอใช ในหลายธรกจ อาท ชนสวนอเลกทรอนกส ชนสวนยานยนต และสงทอ แตเรมคลคลายในชวงปลายไตรมาสจากจนเปดประเทศ และมาเลเซยอนญาตใหโรงงานบางประเภทกลบมาผลตและสงออกได (2) ค าสงซอลวงหนาของธรกจบางแหงถกยกเลกเกอบทงหมด บางแหงขอเลอนการสงมอบสนคาตามความตองการของตางประเทศ โดยเฉพาะตลาดสหรฐอเมรกา และยโรป ท าใหยอดขายภาคการผลตลดลง ในระดบทแตกตางกนอยในชวงรอยละ 20-100 โดยธรกจมการปรบตวดงน (1) ลดปรมาณการผลต อาท ธรกจผลตชนสวนเกยวกบยานยนต สงทอ กระเปาแฟชน เครองใช ในครวเรอน และเครองใชไฟฟา (2) ผลตสนคาอนทดแทน อาท ธรกจผลตสงทอหนมาผลตหนากากผา ธรกจผลตชนสวนหฟงหนมาผลตหลอดไฟ LED (3) หยดการผลตชวคราว อาท ธรกจผลตเครองประดบ อยางไรกด บางธรกจ มปรมาณการผลตเพมขน ไดแก การผลตอาหารแปรรป เชน ไกแชแขงและอาหารกงส าเรจรป เวชภณฑและผลตภณฑ เพอสขอนามย อาท การผลตวสดทางการแพทย และหนากากผา เนองจากเปนสนคาจ าเปนในชวตประจ าวน และมความตองการเพมขนเพอรองรบวถชวตใหม

ภาคบรการและการทองเทยวภาวะธรกจในภาคบรการและการทองเทยวหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน โดยรายไดของธรกจโรงแรมยงคงลดลง แมจะมมาตรการเปดเมองระยะท 2 โรงแรมขนาดกลาง ถงขนาดใหญสวนมากยงไมกลบมาเปดใหบรการ เนองจากไมคมกบตนทน ตามบรบทของภาคตะวนออกเฉยงเหนอทพงพาตลาดประชมสมมนาเปนหลก และยงไมผอนคลายการเดนทางขามจงหวดมากนก อยางไรกด รายไดของโรงแรมขนาดเลกทมกลมลกคาเปนพนกงานการตลาด (Salesman) ปรบดขน เลกนอยหลงจากเปดใหบรการ ในสวนของรานอาหาร รายไดลดลงจากระยะเดยวกนปกอน เนองจากประชาชนอยบานและท าอาหารรบประทานเองมากขนเปนส าคญ แมวายอดขายรานอาหารจะปรบดขนตามมาตรการเปดเมองระยะท 1 ทอนญาตใหสามารถนงทานอาหารทรานได และประชาชนมความตองการผอนคลายดวยการออกไปรบประทานอาหารนอกบาน

ภาวะธรกจในภาคตะวนออกเฉยงเหนอภาวะธรกจภาคตะวนออกเฉยงเหนอในไตรมาสท 2 ป 2563 หดตวมากจากระยะเดยวกนปกอนในทกภาคธรกจ เนองจากมาตรการลอคดาวนทงในและตางประเทศ เพอยบยงการ แพรระบาดของ COVID-19 เปนส าคญ ท าใหกจกรรม สวนใหญหยดชะงกชวคราว ความตองการบรโภคลดลง ยอดขายลดลงทกภาคธรกจ ผประกอบการหลายรายตองเผชญกบผลขาดทน โดยภาคการคาหดตวมากเกอบทกหมวดสนค า ยกเว นส นค าอ ปโภคบร โภคท จ า เป นในชวตประจ าวน ภาคการผลตประสบปญหาหวงโซการผลตหยดชะงกและการยกเลกหรอชะลอค าสงซอ ภาคบรการ โดยเฉพาะธรกจโรงแรมและรานอาหาร หดตวจากการ ปด เมองและการส งปด โรงแรมช วคราว ส าหรบภาคอสงหารมทรพยไดรบผลกระทบจากก าลงซอทลดลง

ภาคการคาและการบรโภคภาวะธรกจการคาหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน เนองจากไดรบผลกระทบจากการแพรระบาดของ COVID-19 และการประกาศลอคดาวน ท าใหพนท หางสรรพสนคาสวนใหญปดบรการมากกวารอยละ 90 แตยงสามารถเปดจ าหนายสนคาอปโภคบรโภคได อยางไรกด ภายหลงการผอนคลายใหเปดธรกจ ท าใหยอดขายกลบมาบาง จากการท าโปรโมชนของเจาของแบรนด สงผลใหรายไดทงไตรมาสลดลงรอยละ 50-90 ขนกบประเภทสนคา ส าหรบอปกรณกอสราง/คาเฟอรนเจอร หดตวจากการประกาศปดของหางขนาดใหญ แตรานคาทองถนยอดขายยงทรงตวได เนองจากลกคาบางสวนยายมาซอสนคาในรานคาทองถนมากขน ส าหรบยอดขายรถยนตและรถจกรยานยนตหดตวมากจากก าลงซอทมจ ากด อยางไรกด ยงมรายไดชดเชยบางสวนจากบรการซอมและบ ารงรกษา ทงน ในชวงปลายไตรมาสทกภาคธรกจปรบตวดขนหลงจากภาครฐประกาศเปดเมอง แตธรกจยงคงจ ากดจ านวนลกคาเพอรกษาระยะหางตามททางการก าหนด

ภาคการผลตและการสงออกภาวะธรกจการผลตหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอนเนองจากไดรบผลกระทบจาก COVID-19 ทระบาดทวโลก ท าให (1) หวงโซการผลตหยดชะงก (Supply chain disruption)

5

ภาวะและแนวโนมธรกจภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคอสงหารมทรพยและกอสรางภาวะธรกจอสงหารมทรพยหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน ตามภาวะเศรษฐกจและผลกระทบจากการแพรระบาดของ COVID-19 ท าใหก าลงซอในพนทลดลง ลกคาสนใจ เขาเยยมชมโครงการลดลงมากกวารอยละ 50 แมวาไซตงานกอสรางลดการกอสรางลง จากการชะลอโครงการและบางสวนจากขอจ ากดดานการขนสงแรงงานขามจงหวด แตทอยอาศยเหลอขายสะสมเพมขนโดยเฉพาะบานแนวราบ นอกจากน สถาบนการเงนไดเพมความระมดระวงในการใหสนเชอ สงผลใหผประกอบการบางรายเรมประสบปญหาขาดสภาพคลอง เนองจากยอดขายลดลงจากการขายไดชากวาแผน ทงอาคาร หองพก และโครงการใหเชา ดานตลาดใหเชา ผใหเชาอาคารพาณชยตองลดคาเชาลงตามค าขอของผเชาทตองปดรานและไมมรายได

การลงทนของภาคธรกจภาวะการลงทนหดตวจากระยะเดยวกนปกอน เนองจากความกงวลตอภาวะเศรษฐกจและการฟนตวของอปสงค ทงในและตางประเทศ อยางไรกด ยงมบางธรกจทลงทนตามแผนเดม หรอเปนการปรบตวเพอความอยรอดของธรกจ ดงน ภาคการคา ธรกจคาปลกคาสงสนคาอปโภคบรโภคบางรายทสามารถปรบตวไดมการลงทนซอรถจกรยานยนตและรถยนตส าหรบขายสนคาออนไลนและบรการสงสนคา ถงบาน ภาคการผลตมการขยายสาขาไปยงประเทศเวยดนามเนองจากคาแรงทต ากวาไทย การเรงลงทน Robotและบางแหงใชชวงเวลาทการผลตต าตามค าสงซอในการเพมทกษะแรงงาน ภาคบรการ อาท ธรกจโรงแรม อาศยชวงทปดใหบรการมาปรบปรงซอมแซมหองพกเปนสวนใหญ

การจางงานการจางงานลดลง โดยเปนการเลกจางพนกงานกลม Sub-contract กลมแรงงานทมอายงานไมถง 1 ป และกลมทยง ไมผานชวงทดลองงาน บางธรกจทตองปดกจการชวคราว ใหแรงงานรบเงนจากประกนสงคม (เงนชดเชยวางงานรอยละ 62 ไมเกน 90 วน) ส าหรบธรกจอนมการปรบการจางงานในรปแบบตาง ๆ ดงน (1) คงรกษาแรงงานกลมเดมและปรบงานใหท าหนาทหลากหลายมากขน (2) ใหหยดงานโดยไมรบคาจาง (Leave without pay) ใชวนลาลวงหนาสลบวนท างาน หรอบางแหงก าหนดใหท างานครงเดอนพกครงเดอน ทงน แนวโนมการจางงานยงไมเหนการฟนตวทชดเจน โดยเฉพาะการจางงานในภาคการผลต

ตนทนและราคาดานตนทนการผลตและจ าหนายสนคา รวมทงตนทนบรการ เพมขนตามคาวตถดบและคาขนสง โดยวตถดบและสนคาบางรายการทน าเขาจากจนไมสามารถน าเขาได จงท าใหตนทนสงขน อาท อปกรณกอสราง ของใชประเภทพลาสตก รวมทงคาใชจายดานสาธารณสข อาท หนากากอนามยใหพนกงาน เจลแอลกอฮอล และน ายาฆาเชอ ส าหรบภาคบรการ โรงแรมขนาดเลกมตนทนทลดลงจากคาจางแรงงานเปนส าคญ ตามการปดใหบรการชวคราว ขณะทโรงแรมขนาดกลางถงขนาดใหญ แมจะมตนทนลดลงจากคาแรงงาน แตยงตองแบกรบภาระคาน าคาไฟอย เนองจากระบบเครองปรบอากาศสวนใหญเปนระบบ Chillerซงไมสอดคลองกบรายไดทหายไป ทางดานราคา ยงไมสามารถปรบเพมขนตามตนทนทสงขนได เนองจากก าลงซอออนแอและการแขงขนสง ยกเวน วสดการแพทย อาท ฟองน าส าหรบท า Face shield หนากากอนามย ทปรบราคาสงขนมากเนองจากสนคาขาดแคลน

แนวโนม และปจจยทจะสงผลกระทบตอภาคธรกจ ในระยะถดไปแนวโนมธรกจในไตรมาสท 3 ป 2563 คาดวายงคงหดตวแตปรบตวดข นจากไตรมาสกอน จากมาตรการคลาย ล อคดาวน แ ต ย งม ป จ จ ย เ ส ย งส าคญ จ ากภาว ะตลาดแรงงานทยงคงเปราะบาง ก าลงซอทออนแอ และมาตรการ เ งน เย ยวยาท ทยอยหมดลง นอกจากน สถานการณคมการระบาดในตางประ เทศยงมความ ไมแนนอนสง โดยเฉพาะประเทศสหรฐอเมรกาและยโรป ซงเปนประเทศคคาส าคญ แนวโนมธรกจภาคการคาฟนตวไดเรวในกลมสนคาจ าเปน ขณะทสนคาฟมเฟอยและสนคาทมราคาสง อาท รถยนต ตองรอใหรายไดและความเชอมนผบรโภคฟนตวชดเจนกอน ธรกจภาคการผลตฟนตวชา โดยเฉพาะกลมผลตสนคาเพอสงออก และการผลตสนคาฟมเฟอย ส าหรบภาคบรการ ยอดขายยงไมเทาเดม โดยโรงแรมในภาคอสานสวนใหญยงตองพงพามาตรการจากภาครฐในการกระตนการจดสมมนาและการทองเทยวภายในประเทศ ขณะทภาคอสงหารมทรพย ธรกจอาจจะเผชญการแขงขนลดราคา (Price war) เพอระบายสตอกและเพมกระแสเงนสดเปนส าคญ

ไตรมาสท 2/25636

ภาคอสงหารมทรพยและกอสรางธรกจอสงหารมทรพยหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน เนองจากลกคาชะลอการตดสนใจซอ โดยเฉพาะกลมทซอเพอลงทน รวมถงจ านวนคนมาเดนชมโครงการลดลงมาก ทงน เรมเหนการทงดาวนบาง สวนหนงเนองจากสถาบนการเงนระมดระวงในการใหสนเชอมากขน ยกเวนในกลมลกคาระดบกลาง-บน ทวางเงนดาวนไวเกนกวารอยละ 20 ดานธรกจอสงหารมทรพยเพอเชามรายไดลดลงมาก จากการงดหรอลดคาเชาใหแกรานคาในชวงทตองปดกจการ และมรานคารายเลกทขอยกเลกสญญาเชามากขน ส าหรบธรกจกอสรางทรบงานภาคเอกชนมปรมาณงานลดลง เนองจากผประกอบการชะลอการขยายโครงการเดม และมแผนเปดโครงการใหมลดลงมาก อยางไรกด กลมผรบเหมาทรบงานภาครฐยงมรายไดทรงตว เนองจากยงมงานใน Backlog และเรมเหนงานประมลใหมออกมาตอเนอง

ภาคบรการและการทองเทยว ธรกจบรการท เกยวเนองกบการทองเทยวหดตวมาก เมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน เนองจากบางแหงตองปดกจการชวคราวตามมาตรการดานสาธารณสข โดยโรงแรมหลายแหงเลอกปดกจการชวคราวตอเนองตลอดไตรมาสน เนองจากประเมนแลววาอตราการเขาพก (Occupancy rate) นาจะยงต ากวารอยละ 50 และไมคมทน โดยเฉพาะกลมทเนนนกทองเทยวตางชาต เชนเดยวกบรานอาหารทรายไดลดลงมากในชวงท ตองปดกจการชวคราว แมบางสวนปรบตวไปขาย Delivery แตไมสามารถชดเชยรายไดเดมไดมากนก หลงกลบมาเปดในชวงแรกพบวาลกคายงกลบมา ใชบรการไมมาก ดานธรกจขนสงผ โดยสารตองหยดใหบรการเตมรปแบบชวงระยะเวลาหนง ท าใหผประกอบการรายยอยจ านวนหนงทรบภาระตนทนไมไหวตองปดกจการถาวร หลงจากการผอนคลายมาตรการลอคดาวน การกลบมาเปดใหบรการยงคงมขอจ ากดดานสาธารณสขท าใหรบผโดยสารไดไมเตมท รวมถงผโดยสารยงกลบมาเดนทางไมมาก สงผลใหรายไดหดตวตอเนอง อยางไรกด ธรกจรบฝากและขนสงสนคา ขยายตวไดเลกนอย จากความตองการใชคลงสนคาทเพมขน ตามการเตบโตของธรกจ E-commerce

ภาวะธรกจในภาคกลางภาวะธรกจภาคกลางในไตรมาสท 2 ป 2563 หดตวมาก เมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน จากการแพรระบาดของCOVID-19 ท าใหกจกรรมทางเศรษฐกจบางสวนหยดชะงกในชวงระยะเวลาหนง ซงสงผลใหรายไดและก าลงซอของผบรโภคลดลงดวย โดยธรกจในภาคบรการและภาคการคาไดรบผลกระทบมาก เนองจากมชวงเวลาทตองปดกจการชวคราว และมหลายกลมทพงพาการทองเทยวสง ขณะทภาคการผลตและภาคอสงหารมทรพยหดตวตามความตองการซอทลดลง สงผลใหผประกอบการสวนใหญในทกภาคธรกจชะลอการลงทนในโครงการใหมออกไป รวมถงพยายามบรหารจดการสภาพคลองดวยการลดตนทนเปนส าคญ โดยสวนหนงตองลดตนทนดานแรงงานลงดวย ในระยะตอไปยงมความเสยงทตองตดตามหลายดาน ทงการชะลอตวตอเนองของเศรษฐกจ รายไดทลดลงของภาคครวเรอน และการแขงขนทมแนวโนมรนแรงขน

ภาคการผลตและการสงออกธรกจการผลตหดตวเมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน ตามความตองการซอทชะลอตวจากทงในและตางประเทศ รวมถงปญหาดานการขนสงจากการลอคดาวนของบางประเทศ ท าใหไมสามารถสงออกไดแมจะมค าสงซอ รวมถงเกดปญหาขาดแคลนวตถดบทตองน าเขามาใชในการผลต (Supply chain disruption) โดยผผลตยานยนตมยอดขายลดลงกวาครง และตองหยดการผลตชวคราวในเดอนเมษายน ผผลตเครองใช ไฟฟามค าส งซอลดลงเชนกน รวมถง ไมสามารถสงออกไปยงประเทศทลอคดาวนไดดวย อกทงบางสวนยงประสบปญหาการน าเขาชนสวนและหา supplierทดแทนไดยาก จงตองชะลอการผลต ส าหรบผผลตชนสวนอเลกทรอนกส แมวาบางรายจะไดรบผลบวกจากการผลตทดแทนประเทศอนบาง แตยอดขายโดยรวมยงหดตว โดยเฉพาะชนสวนทใชในยานยนตทค าสงซอลดลงมาก และการผลต HDD ทหดตวในชวงตนไตรมาสจากปญหาการขาดแคลนวตถดบ ดานผผลตอาหารและเครองดมไดรบผลกระทบแตกตางกนไป โดยผผลตอาหารแชแขงและอาหารแปรรป เ ตบ โตได จากความ ตองการกก ตนสนค า ในตางประเทศ แตผผลตอาหารและเครองดมทมชองทางการขายหลกผานโรงแรมและรานอาหาร มยอดขายลดลงมาก

ภาวะและแนวโนมธรกจภาคกลาง

7

ภาคการคาและการบรโภคธรกจการคาหดตวมากจากผลของการลอคดาวนกวาสองเดอน และก าลงซอของผบรโภคทลดลง แมวาสนคาทจ าเปนตอการอปโภคบรโภคในชวตประจ าวนจะไดรบผลบวกจากการถกจ ากดใหอยบาน และการกกตนสนคาในชวงตนไตรมาส แตผบรโภคจะเลอกใชจายเทาทจ าเปน ท าใหการบรโภคสนคาฟมเฟอยและสนคาราคาสงหดตว ทงน แมหลายธรกจจะมยอดขายผานชองทางออนไลนปรบเพมขนมาก แตสามารถชดเชยรายไดเดมไดเพยงสวนนอย หลงผอนคลายมาตรการลอคดาวนในชวง 1-2 สปดาหแรก หางสรรพสนคาสวนใหญมยอดขายปรบเพมขนจาก Pent-up demand แตเปนเพยงชวคราว กอนชะลอลงตามก าลงซอทออนแอ

การลงทนของภาคธรกจแผนการลงทนและเมดเงนลงทนลดลงมากจากระยะเดยวกนปกอนในทกภาคธรกจ จากความไมแนนอนของภาวะเศรษฐกจ โดยการลงทนโครงการใหมทวางแผนไวถกชะลอออกไปเกอบทงหมด และแนวโนมทจะกลบมาลงทนตามแผนขนกบสถานการณ หลายบรษทคาดวาเรวทสดคอในไตรมาสท 4 ของป 2563 แตส าหรบธรกจอสงหารมทรพย โดยเฉพาะโครงการทอยอาศยแนวสง สวนใหญจะเลอนการเปดโครงการใหมออกไปจนถงปลายปหนา เนองจากความตองการซอมแนวโนมชะลอตวตอเนอง รวมถงยงมอปทานคงคางอยจ านวนมาก อยางไรกด ธรกจโดยรวมยงมการลงทนทเปนโครงการตอเนอง และการลงทนเพอปรบปรงหรอบ ารงรกษา รวมถงการลงทนใน Automation เพอลดตนทนในระยะยาวอยบาง

ตนทนและราคาตนทนของธรกจทรงตวจากระยะเดยวกนปกอน แมวาตนทนการผลตตอหนวยปรบเพมขนเลกนอย เนองจากใชก าลงการผลตนอยลง ท าให Economy of scale ลดลงบาง อกทงยงมคาใชจายเพมขนจากการเพมมาตรการดานสาธารณสข อยางไรกด ธรกจสวนใหญพยายามปรบลดตนทนดานอน ทงตนทนคาแรง และคาสาธารณปโภค จงท าใหตนทนรวมยงทรงตวได ทงน ผประกอบการสวนใหญมองวาการปรบขนราคาในภาวะธรกจนท าไดยาก ทงจากก าลงซอทลดลง และการแขงขนดานราคาทสงขน

การจางงานการจางงานลดลงมากจากระยะเดยวกนปกอน แมธรกจสวนใหญยงคงการจางงานประจ าไว แตบางบรษทมโครงการ Early retire รวมถงถามการลาออกจะไมรบพนกงานมาทดแทน นอกจากน ในภาคการผลตหลายแหงมการลดจ านวนพนกงานสญญาจางลง และในภาคบรการมการปดกจการชวคราว ในระยะขางหนา การจางงานประจ ามแนวโนมทจะลดลง จากการทธรกจสวนใหญไมมแผนการจางงานเพม มการใช Automation เพมขน ตลอดจนปรบรปแบบการจางงานเปนสญญาจางมากขนเพอเพมความยดหยนในการบรหารจ านวนพนกงาน ทงน รายไดของแรงงานสวนใหญลดลงจากคาลวงเวลาและคาคอมมชชนทหายไป อกทงบางบรษทขอความรวมมอใหพนกงานลาโดยไมรบเงนเดอน รวมถงมการใชมาตรา 75 หรอเจรจาขอลดเงนเดอนชวคราวดวย

แนวโนมและปจจยทจะสงผลกระทบตอภาคธรกจ ในระยะถดไปผประกอบการสวนใหญประเมนวาในไตรมาสท 3 ป 2563 ธรกจมแนวโนมหดตวเมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน จากความตองการสนคาทงในและตางประเทศทชะลอตวตอเนองจากผลกระทบของ COVID-19 อกทงยงมความกงวลเกยวกบพฤตกรรมของผบรโภคทจะเปลยนไปในภาวะ Newnormal และรายไดครวเรอนทมความไมแนนอนสง ซงจะสงผลตอการบรโภคในระยะขางหนา ประกอบกบยงคงมปจจยเสยงอน ๆ ทงการแพรระบาดระลอกสอง ความ ผนผวนของอตราแลกเปลยน และความเขมงวดของสถาบนการเงน รวมถงสภาพคลองทตงตวของธรกจ อยางไรกด ผประกอบการหลายรายมองวาภาวะธรกจจะปรบดขนกวาไตรมาสท 2 จากผลของการผอนคลายมาตรการลอคดาวน รวมถงการกระตนการทองเทยวในประเทศ ทงน ในระยะยาว หลายธรกจมความกงวลวาจะตองเผชญกบการแขงขนทรนแรงขนจากจน ทงการยายฐานการผลตมายงไทย และการน าเขาสนคามาขายในราคาถก รวมถงธรกจกอสรางทเขามาประมลงานแขงในราคาทต ากวามาก

ไตรมาสท 2/25638

อตสาหกรรมทไดรบอานสงสในชวงการแพรระบาดฯ ไดแก ถงมอยางและปลากระปอง ยงขยายตวสงตามความตองการจากทวโลก โดยเฉพาะถงมอยาง ทมค าสงซอลวงหนาไปจนถงป 2564 ตามพฤตกรรมการปองกนโรค และปลากระปอง ตามการกกตนสนคาเพอบรโภคภายในบาน ขณะทอตสาหกรรมน ามนปาลมดบเพอจ าหนายในประเทศหดตวตามความตองการน ามนปาลมบรโภคและน ามนไบโอดเซล ทลดลง

ภาคการคาและการบรโภคภาวะธรกจหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน โดยเปนผลจากการแพรระบาดของ COVID-19 ท าใหหางสรรพสนคา โรงแรม และรานอาหาร ตองปดกจการชวคราวในชวงครงแรกของไตรมาส และแมในชวงครงหลงของไตรมาสจะมการผอนปรนใหหางสรรพสนคาและรานอาหารสามารถเปดด าเนนการได แตยอดขายสนคากลมนยงไมฟนตวชดเจน ผลจากก าลงซอของครวเรอนทยงคงเปราะบาง เชนเดยวกบสนคาคงทน โดยยอดขายรถยนตยงหดตวสง แมตวแทนจ าหนายรถยนตจะมโปรโมชนดาวน 0% ใหแกลกคาเกา และขบฟร 3 เดอน แตกยงเหนการยกเลกการจองรถอยบาง ดานยอดขายรถจกรยานยนตกลดลงเชนกน แมวาการขยายตวของธรกจรบสงอาหารจะชวยพยงยอดขายไมใหต าไปกวาท เปนอยกตาม อยางไรกด สนคาอปโภคบรโภค ทจ าเปนในชวตประจ าวนหดตวเพยงเลกนอย สวนหนง ถกพยงดวยมาตรการชวยเหลอเงนเยยวยาระยะสนของภาครฐ ทงกลมเกษตรกร และแรงงานทงในและนอกระบบประกนสงคม รวมถงการซอสนคาอปโภคบรโภคเพอจดท าถงยงชพหรอใสในตปนสข แจกจายประชาชนฐานราก

ภาวะธรกจภาคใตภาวะธรกจภาคใตในไตรมาสท 2 ป 2563 หดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน โดยการแพรระบาดของ COVID-19สงผลกระทบอยางชดเจนในทกภาคธรกจ โดยเฉพาะธรกจ ในภาคการทองเทยวทพงพานกทองเทยวตางชาตเปนหลก ธรกจภาคการคาและอสงหารมทรพยเผชญกบก าลงซอของครวเรอนทเปราะบางมากขน ขณะทธรกจผลตเพอสงออก ความตองการสนคาจากคคาตางประเทศลดลงตามภาวะเศรษฐกจโลกทถดถอย

ภาคบรการและการทองเทยวภาวะธรกจหดตวมากจากระยะเดยวกนปกอน ตามจ านวนนกทองเทยวตางชาตทหดตวเกอบเปนศนยในทกสญชาตจากมาตรการปดการเขาออกอากาศยานและดานพรมแดนระหวางประเทศ ขณะทนกทองเทยวไทยระมดระวงตวและชะลอการเดนทางตามประกาศหามเดนทางระหวางจงหวดในชวงตนไตรมาส ท าใหผประกอบการในภาคธรกจทองเทยวจ าเปนตองปดกจการชวคราวเพอลดตนทน นอกจากน ธรกจบางแหงยงไดรบผลกระทบเพมเตมจากการไมช าระหนของบรษททองเทยวรายใหญในเยอรมน (TUI Group) ดวย และแมวาภาครฐจะเรมผอนคลายการเดนทางระหวางจงหวดในชวงปลายไตรมาส แตผประกอบการในภาคธรกจทองเทยวสวนใหญยงคงไมเปดใหบรการ เนองจากประเมนวาการเปดใหบรการไมคมกบการขาดทนทอาจเกดขน โดยเฉพาะโรงแรมขนาดใหญทเนนรบนกทองเทยวตางชาต อยางไรกด เรมเหนการฟนตวของนกทองเทยวไทยชวงวนหยดสดสปดาหในบางพนท เชน อทยานแหงชาตเขาสก จงหวดสราษฎรธาน และอ าเภอขนอม จงหวดนครศรธรรมราช เปนตน

ภาคการผลตและการสงออกภาวะธรกจหดตวเลกนอยจากระยะเดยวกนปกอน เปนผลจากการแพรระบาดของ COVID-19 ทขยายวงกวางไปทวโลก โดยเฉพาะยโรปและสหรฐอเมรกา ท าใหอตสาหกรรมอาหารทะเลแชเยนแชแขงและแปรรปหดตวตามการบรโภคนอกบานทหยดชะงก เชนเดยวกบยางพาราแปรรปภาพรวมยงคงหดตวแมวาค าสงซอยางแทงและมกซเจอรจากจนปรบดขน ภายหลงโรงงานยางลอ (รถบรรทก) จนทยอยกลบมาเปดด าเนนการ ดานไมยางพาราแปรรป จนยงคงสงซอเทาทจ าเปน อยางไรกด

9

ภาวะและแนวโนมธรกจภาคใต

อตสาหกรรมอาหารทะเลแชเยนแชแขงและแปรรปโดยรวมฟนตวไดชา เนองจากสนคาสวนใหญสงออกไปยงธรกจโรงแรมและภตตาคาร (Food service) ซงไดรบผลกระทบจากภาคการทองเทยวทหยดชะงก อยางไรกด กงแชแขงในตลาดจนกลบขยายตวไดด ภายหลงสถานการณการแพรระบาดฯ ในจนเรมคลคลาย โดยเฉพาะกงแชแขงเกรดพรเมยมทวางขายในหางสรรพสนคา และชองทาง E-commerceตามพฤตกรรมการบรโภคภายในบานทเพมขน ประกอบกบปรมาณกงทเพาะเลยงในจนลดลง

ภาคอสงหารมทรพยและกอสรางภาวะธรกจอสงหารมทรพยหดตวจากระยะเดยวกนปกอน สะทอนจากยอดจองและยอดโอนกรรมสทธทอยอาศยลดลงตามก าลงซอของครวเรอนทไดรบผลกระทบจาก COVID-19โดยเฉพาะในพนททพงพาการทองเทยวเปนหลก อยางไรกด ชวงปลายไตรมาสเรมมสญญาณปรบดขน สะทอนจาก ยอดจองทเรมกลบมาจากกลมลกคารายไดประจ าและลกคาจากสามจงหวดชายแดนภาคใต ทงน ผประกอบการรายใหญเรมมการทยอยเปดจองโครงการใหม แตแผนการกอสรางสวนใหญอยในชวงตนป 2564 ดานการกอสรางโดยรวม ยงหดตว แมวาการลงทนภาครฐปรบดขนบางตามการเบกจายภายหลงประกาศใช พ.ร.บ.งบประมาณ ป 2563 แตการลงทนภาคเอกชนหดตวสงตามภาวะธรกจทองเทยวและอสงหารมทรพย นอกจากน ขอจ ากดในการเคลอนยายแรงงานและวสดกอสรางจากมาตรการลอคดาวนในชวงตนไตรมาส ท าใหการกอสรางไมสามารถด าเนนการไดเตมท

การลงทนของภาคธรกจภาวะการลงทนหดตวจากระยะเดยวกนปกอน ธรกจสวนใหญตดสนใจงดหรอเลอนการลงทนออกไปเพอรกษาสภาพคลองทางการเงน สวนธรกจทยงมการลงทนอยบางจ ากดอยเฉพาะกลมการลงทนเพอซอมบ ารงและปรบปรงประจ าป อยางไรกด บางธรกจยงมการลงทนเพอเพมประสทธภาพการผลตและการบรการเพอรองรบโครงสรางของธรกจทเปลยนแปลงไป อาท การลงทน Automation ในกระบวนการบรรจสนคา การพฒนาระบบการคาออนไลน และการปรบรปแบบพนทการขายของหางสรรพสนคาโดยเนนลงทนในสวนพนทรานอาหารมากขน

การจางงานการจางงานหดตวจากชวงเดยวกนปกอน โดยธรกจสวนใหญพยายามรกษาระดบการจางงานไวโดยเฉพาะแรงงานทมทกษะ อยางไรกตาม บางธรกจมการปรบตวดานการจางงานเพอใหสอดคลองกบกจกรรมทางเศรษฐกจ อาท การลดคาจางแรงงาน การลดชวโมงท างาน การขอความรวมมอใหลาโดยไมไดรบคาจาง รวมถงการใหไปใชสทธรบเงนชดเชยจากประกนสงคมกรณปดกจการชวคราว โดยเฉพาะในธรกจทองเทยว หรอการปรบเปลยนรปแบบการจางงานจากพนกงานประจ าเปนชวคราวในกลมพนกงานขายในพนทเชาของหางสรรพสนคา

10

ตนทนและราคาตนทนรวมของธรกจเพมขนเลกนอยจากระยะเดยวกนปกอน โดยเฉพาะธรกจโรงแรมทตองแบกรบตนทนแรงงานบางสวนเมอเทยบกบรายไดเปนศนย และธรกจภาคการคาทตนทนเพมขนจากการท าตลาดผานชองทางออนไลน รวมถงการเตรยมความพรอมดานมาตรฐานความปลอดภยจาก COVID-19 อยางไรกด ตนทนในภาคการผลตและธรกจอสงหารมทรพยลดลงตามราคาวตถดบเขาโรงงาน/วสดกอสรางทปรบลดลงเปนส าคญ ดานราคาขายโดยรวมไมสามารถปรบเพมได เนองจากภาคธรกจยงคงไดรบแรงกดดนจากภาวะเศรษฐกจโลกและเศรษฐกจไทย ทชะลอตว ประกอบกบการแขงขนทรนแรงมากขนในเกอบทกภาคธรกจ ท าใหมการจดโปรโมชนลดราคาสนคาและบรการอยางตอเนอง โดยเฉพาะในภาคการคา

แนวโนม และปจจยทจะสงผลกระทบตอภาคธรกจ ในระยะถดไปแนวโนมภาวะธรกจในไตรมาสท 3 ป 2563 คาดวาหดตวจากระยะเดยวกนปกอน โดยการระบาดของ COVID-19ยงคงเปนสาเหตหลกทสงผลกระทบในทกภาคธรกจ โดยเฉพาะธรกจภาคการทองเทยว จ านวนโรงแรมทกลบมาเปดใหบรการยงมสดสวนนอยมาก เนองจากประเมนวา ไมคมกบตนทนทเกดขน และแมภาครฐจะสงเสรมใหมการทองเทยวภายในประเทศ แตคาดวาธรกจโรงแรมในภาคใตนาจะไดรบอานสงสนอยเนองจากรายไดหลกมาจากนกทองเทยวตางชาต เชนเดยวกบธรกจในภาคการคาและอสงหารมทรพยทยงถกฉดรงดวยก าลงซอครวเรอนซงคาดวายงมความเปราะบางจากภาวะเศรษฐกจทหดตว ท าใหประชาชนยงมความระมดระวงในการใชจาย โดยเฉพาะเมอมาตรการชวยเหลอเงนเยยวยาจากภาครฐไดสนสดลง ขณะทธรกจผลตเพอสงออกยงคงไดรบแรงกดดนจากเศรษฐกจโลกทยงไมฟนตว โดยเฉพาะสหรฐอเมรกาและยโรป ท าใหความตองการสนคาในระยะตอไปยงอยในระดบต า อยางไรกด หากเทยบกบไตรมาส 2 ป 2563 ผประกอบการสวนใหญคาดวา จะเรมทยอยปรบดขนบางตามมาตรการคลายลอคดาวนของภาครฐ

ไตรมาสท 2/2563

ประเดนพเศษ: การฟนตวของธรกจ และการจางงาน หลงผอนคลายมาตรการลอคดาวนการฟนตวของธรกจหลงผอนคลายมาตรการลอคดาวนระยะท 4

ภาคบรการ: ยงฟนตวไดไมมากนก โดยเฉพาะกลมทพงพาการทองเทยวสง

โรงแรม (ทเปดท าการแลว)

ยานยนตและชนสวน

ซปเปอรมารเกต

หางสรรพสนคา

Occupancy rate เฉลยอยท 30-50% และหนาแนนมากในชวงวนหยด รวมถงเรมเหนยอดจองการประชมจดเลยงเขามาบางแลว อยางไรกด บางแหงยงปดกจการชวคราว โดยเฉพาะกลมทเนนนกทองเทยวตางชาต เชน โรงแรมในภาคใตทกลบมาเปดนอยกวา 10%

ยอดขายกลบมากวา 85% เนองจากสนคาทจ าเปนตอชวตประจ าวนฟนตวไดด โดยผบรโภคเนนซอสนคาราคายอมเยามากขน

ยอดขายกลบมา 60-70% โดยผประกอบการมการเรงออกโปรโมชน และพฒนาการขายสนคาผานชองทางออนไลนมากขน

กลบมาผลตเพยง 50-60% จากก าลงซอทยงไมฟนตว

เครองใชไฟฟา กลบมาผลต 80% เนองจากปญหา Supply chain disruption และสงออกไปยงประเทศคคาทลอคดาวนเรมผอนคลาย ทงน เรมเหนสญญาณทดขนของยอดขายในประเทศ หลงกลบมาเปดหางสรรพสนคา

อสงหาฯ ยอดขายยงอยในระดบต า ยกเวนโครงการระดบบน และโครงการทใหวางเงนดาวนสง ยงพอไปได โดยในภาคเหนอทเนนลกคาคนจน ยอดขายหดตวตอเนอง แตยงไมเหนสญญาณการทงดาวน

กอสราง กลมทรบงานเอกชน รายไดชะลอตวจากงานของภาคเอกชนทลดลงมาก แตกลมทรบงานภาครฐยงมรายไดทรงตว จากงานประมลใหมททยอยออกมาตอเนอง

ผผลตสวนใหญ ลดแรงงาน Sub-contract ลงและชะลอการจางงานใหม โดยแรงงานมรายไดลดลงจากชวโมงท างานและ OT ทลดลง รวมถงภาคธรกจมแนวโนมทจะลงทนใน Automation เพอทดแทนแรงงานมากขน

หางคาปลกรายใหญ ไมมการปลดพนกงาน และใหทยอยกลบมาท างานปกตแลว รวมถงจายคาแรงตามเดม แตเรมใหสมครใจลาออกแบบ Early retire ส าหรบในระยะยาวมแนวโนมจะไมรบพนกงานเพม

โรงแรมและรานอาหารสวนใหญเรยกพนกงานกลบมาเพยงบางสวน เพอรองรบการทองเทยวในประเทศ อยางไรกตาม แรงงานมรายไดลดลง เนองจากมการลดจ านวนชวโมงท างาน และสลบกนมาท างาน รวมถงจางงานแบบชวคราวหรอรายวนทดแทนรายเดอนมากขน

การจางงานทรงตว หากพนกงานประจ าลาออกจะไมรบเพม และเนนการจางงานเปนรายโครงการแบบ Sub-contract

ธรกจสวนใหญสามารถกลบมาเปดด าเนนการไดตามปกต ยกเวนกลมทพงพาการทองเทยวสง แตรายไดยงกลบมาไมมากนก ดวยก าลงซอของผบรโภคทลดลง และพฤตกรรมทระมดระวงการใชจายมากขน

ผลกระทบตอแรงงานการจางงานยงไมฟนตว แรงงานในหลายธรกจยงมรายไดทลดลง และเผชญความไมแนนอนสงขน จากแนวโนมการจางงานทลดลง

รานอาหาร สวนใหญรายไดกลบมา 60-80% ยกเวนรานอาหารทอยในแหลงทองเทยวทยงไมฟนตว และมแนวโนมจะปดตวมากขน

ขนสงผโดยสาร เรมกลบมามรายไดจากนกทองเทยวไทย แตกเปนสวนนอย และลกคาเปลยนรปแบบการทองเทยวเปนกลมเลกมากขน

ขนสงสนคา การขนสงสนคาอปโภคบรโภคในประเทศชะลอตวจากชวงตนของการลอคดาวน ทมความตองการเทยมจากการกกตนสนคา ขณะทการขนสงสนคาระหวางประเทศยงไดรบผลกระทบตอเนอง

ตวแทนจ าหนายรถ ยอดขายยงไมดขน ตามก าลงซอทลดลง และการปลอยสนเชอทเขมงวดมากขน โดยลกคาหนไปซอรถยนตขนาดเลก หรอรถจกรยานยนตรนธรรมดาทราคาต ากวามากขน

ภาคการคา: สนคาอปโภคบรโภคฟนตวไดด แตสนคาคงทนยงฟนตวชา จากก าลงซอทลดลง และผบรโภคระมดระวงการใชจายมากขน

ภาคการผลต: บางสวนยงไดรบผลกระทบจากความความตองการทลดลง โดยเฉพาะค าสงซอจากตางประเทศ

ภาคอสงหาฯ: ภาคเอกชนยงไมฟนตว ผประกอบการชะลอการเปดโครงการ ลกคาชะลอการตดสนใจ อกทงการขอสนเชอท าไดยากขน

ชนสวนอเลกทรอนกส การผลตยงทรงตว โดยเตบโตไดดในชนสวนทใชในอปกรณสอสาร คอมพวเตอร และอปกรณทางการแพทย แตชนสวนส าหรบยานยนต เครองใชไฟฟา และโทรศพทมอถอยงชะลอตว ตามความตองการสนคาทลดลง

อาหารและเครองดม อาหารแปรรปยงเตบโตได ยกเวนอาหารทะเลแปรรปเกรดสงทค าสงซอจากญปนยงไมฟนตว ขณะทเครองดมแอลกอฮอล แมรานอาหารจะยงกลบมาเปดไมเตมท แตกมรายไดปรบเพมขนบางแลว

ขนสงผโดยสาร เลกจางบางสวน และแรงงานมรายไดลดลง ตามจ านวนผใชบรการ

ขนสงสนคา ยงไมมการปลดพนกงาน แตแรงงานมรายไดลดลงตามจ านวนเทยวทลดลง

11

ประเดนพเศษ: ปรบกลยทธธรกจ พลกโควดเปนโอกาสตงแตชวงตนปทผานมา ผประกอบการไทยตองเผชญกบการระบาดของ COVID-19 ซงสงผลกระทบเปนวงกวางอยางทไมเคยเกดขนมากอน ธรกจเกอบทกประเภทไดรบผลจากวกฤตครงนมากนอยแตกตางกนไป อยางไรกด จากการสมภาษณผประกอบการผานโครงการ BLP ในทกภมภาคพบวา หลายธรกจไดปรบกลยทธเพอรบมอและสรางโอกาสทามกลางการระบาดของ COVID-19 โดยกลยทธการปรบตวดงกลาวสามารถจ าแนกเปน 2 รปแบบ ไดแก (1) การใช Digital technology และ (2) การปรบรปแบบผลตภณฑ และบรการแบบใหม

1.1 การสราง Digital platform

ปรบตวไปท าโครงการ “Food For Fighters” ซงท าหนาทรวบรวมวตถดบ และอาหารจากราน หรอ Suppliers (ไดรบมาฟร หรอจายเทาราคาทน) น าไปแจกใหบคลากรทางการแพทยในอ าเภอปากชอง และกรงเทพฯ ทงน ในระยะตอไป จะม Pilotproject คอ Cloud kitchen ซงจะเชอมเกษตรกร-รานอาหาร-โลจสตกส-ผบรโภค เกดการปรบตวไปส digital ตลอดทง Supply chain

เปน Platform โครงการน ารองส าหรบสงอาหาร-สงคน ทสรางข นเนองจากผขบขรถจกรยานยนตรบจางในเขตลาดพราว 101 ไดรบผลกระทบจากโควดในชวงปดเมอง จงมแนวคดสรางรายไดเพมจากการบรการรบสงอาหารและสงของดวย ซงเปนการเพมฐานลกคาใหทงผขบขรถจกรยานยนตรบจางและรานคาในพนท โดยไมตองถกหกคานายหนาจากการใช Platform ตางประ เทศ แนวค ดน ได ร บการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐในชวง เร มตน แตย งคงตองการงบประมาณสนบสนนเพมเตมเพอพฒนา Platform ใหมความสมบรณมากขน เชน การเพมจ านวนรานคาในพนทใหมความครอบคลมยงขน การพฒนาแอปพลเคชนบนสมารทโฟน และการโฆษณา เปนตน

เพอตอบสนองพฤตกรรมของผบรโภคทเปลยนไป โดยเฉพาะในชวงทตองกกตวอยบาน รวมถงเพอหาชองทางใหม ๆ สรางรายได ตวอยาง Platform ทประสบความส าเรจ เชน

รานอาหารเปนลาว (เขาใหญ) Platform “ตามสงตามสง”

1.2 การปรบชองทางการขาย จาก Offline ส Onlineจากการประกาศมาตรการลอคดาวน ท าใหธรกจหลายประเภทตองปดกจการชวคราว และประชาชนมความกงวลเกยวกบสถานการณการแพรระบาด ท าใหไมกลาออกมาใชจายหรอใชชวตในรปแบบเดม ผประกอบการจงตองปรบตวและหนมาท าตลาดออนไลนมากขน

รปท 1: คลปรววรถรนใหม บรษทโตโยตา ยโสธรรปจาก: Facebook fanpage “โตโยตายโสธร”

รปท 2: บานในโครงการอมรชยย พรอพเพอรต สงขลารปจาก: Facebook fanpage “บานอมรชยย”

รปจาก: Facebook fanpage “ตามสง-ตามสง”

1. การใช Digital Technology

รปจาก: Facebook fanpage “PenLaos เปนลาว”

ผ ประกอบการคาสงคาปลกสนคาอปโภคบรโภคหลายราย ทเคยขายสนคาหนารานเพยงชองทางเดยว ไดปรบตวมาท าการตลาดและขายออนไลนผานชองทาง Facebook และ Line เชน KK Market ขอนแกน ใหบรการท าธระแทน เชน การซอของ และจายบล / รานเอเชยเกษตรรงวไล เชยงใหม เพมชองทางการขายออนไลนและสงสนคาถงบานลกคา (Rider delivery service) รวมทงบรการ Drive-thru บ

ธรกจตวแทนจ าหนายรถยนต เชน โตโยตา ยโสธร ปรบตวโดย อดคลปรววรถยนตรนใหม ประชาสมพนธผาน Facebook ของบรษท ธรกจอสงหารมทรพย เชน อมรชยย พรอพเพอรต สงขลา ปรบตวดวยการท า content ขายบานออนไลน โดยมการ live พาทวรชมบานและบรรยากาศโดยรอบโครงการทงหมด เพอลดขอจ ากดจากมาตรการ Social distancing

12

ประเดนพเศษ: ปรบกลยทธธรกจ พลกโควดเปนโอกาส (ตอ)

2.1 การสรางสรรคผลตภณฑใหม / ตอยอดนวตกรรมเดม“ภายใตวกฤตยงมโอกาส” ผลกระทบของโควดเปรยบเสมอนเหรยญ 2 ดาน นอกจากความทาทายตาง ๆ แลว ในอกดานหนงวกฤตครงนมสวนเรงกระบวนการปรบตวดานนวตกรรมของธรกจใหเรวขน เชน

ผ ผล ต โ รงง านหล งคา เหล ก ใ นจงหวดขอนแกน ใชความช านาญ ดานวศวกรรมศาสตร มาตอยอด

ในการผลตหองแอดมทความดนลบปลอดเชอเคลอนทได หรอหอง Thai Negative Pressure Unit (TNPU) ส าหรบการรกษาผตดเชอโควด-19

ธรกจโรงแรมในเกอบทกภมภาค ลกคาลดลงมาก หลายแหงตองปดกจการชวคราว โรงแรมบางแหงจงปรบตวมาจ าหนายอาหารกลองแบบ Delivery เพอรกษาการจางงานและหารายไดประคองธรกจ

2.2 กลยทธการตลาดเชงรกผาน Food truckในชวงทผคนยงกงวลกบสถานการณโควด-19 ไอเดย “Food Truck” เปนอกหนงทางเลอกทางรอดชวงโควด ยกตวอยางธรกจทประสบความส าเรจ เชน

เ น อ ง จ า ก ต อ ง ป ด ห น า ร า น ช ว ค ร า ว ใ น ช ว งโควด จงปรบตวโดยขายอาหารผาน Food truck ซงไดรบการตอบรบดจนสามารถตอยอดเปนธรกจใหมในรปแบบ Franchise ซงนอกจากจะชวยสรางอาชพใหกบคนในทองถนแลว ยงสามารถขยายฐานลกคาไปยงจงหวดใกลเคยงอกดวย

แมยอดขายจากชองทาง Delivery จะเตบโตดในชวงปดเมอง แตไมสามารถชดเชยยอดขายหนารานทหายไปได บรษทจงตอยอดแนวคดจากแคมเปญโฆษณาเดมท ตองจ างรถว งประชาสมพนธตามสถานทตาง ๆ มาเปนการจาง เหมารถตก ตกท ได รบผลกระทบจากนกทองเทยวตางชาตทหายไป รวมออกตระเวน

Class caféพฒนาผลตภณฑ เชน กาแฟขวดลตร เพอใหสนคาของ Class เขาไปอยในตเยนของลกคา หรอกาแฟถงทสามารถตดเพอดมในแตละครงได และแตกไลนผลตภณฑใหม

เชน ขาวเหนยวหมทอด ขนมปงหมหยอง นอกจากน ยงปรบตวดานการตลาด ทงการจดโปรโมชน Flash sale และออกไปหาตลาดใหมโดยใชรถพมพวง 5 คน น าอาหารและเครองดมไปขายตางอ าเภอทไมมรานอย

K.C Metal Sheet ขอนแกน

โรงแรม 4-6 ดาว

รปท 3: ผลตภณฑกาแฟขวดจาก Class Café Flash saleรปจาก: Facebook fanpage“Class Café ‘”

รปท 5: หอง TNUPรปจาก: Facebook fanpage “ขอนแกนซต”

รปท 4: อาหารกลองมาตรฐานโรงแรมแชงกรลารปจาก: Facebook fanpage“Shangri-La Hotel,Chiang-Mai”

รปท 6: ขนมจนตดลอจากรานขนมจนตนกามป พษณโลกรปจาก: ผประกอบการรานขนมจนตนกามป

Domino’s Pizza รานขนมจนตนกามป พษณโลก

2. การปรบรปแบบผลตภณฑ และบรการแบบใหม

รปท 7: รถตกตก ทเขารวมเปนพารทเนอรกบ Domino’s Pizzaรปจาก: Facebook fanpage “Domino’s Pizza Thailand”

ขายพซซากบพนกงานของรานในเขต กทม. นนทบร และปทมธาน ซงนอกจากจะชวยเพมยอดขายและรกษาการจางงานแลว ยงชวยใหคนขบรถ ตก ตกม ราย ได แล ะถอ เปน โอกาส โฆษณาและสร าง Brand Recognition ไปในตวอกดวย

“สถานการณโควด-19 เปนทงวกฤตและโอกาส การปรบตวจงไมใชทางเลอก แตเปนทางทเลยงไมได ขอเพยงพลกมมคด มองโลกใหมหลงโควด และใชจดแขงน าธรกจกาวขามผานวกฤตไปสโลกใบใหมทไมเหมอนเดม”

13

ภาคการเกษตร, 9%

ภาคการคา, 18%

ภาคการผลต, 34%

ภาคอสงหาฯ, 13%

ภาคบรการ, 27%

โครงสรางระบบเศรษฐกจไทย

ภาคการเกษตร ภาคการคา ภาคการผลต ภาคอสงหาฯ ภาคบรการ

ทมา: ส านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ค านวณโดย ธปท.

ภาคการคา, 27%

ภาคการผลต, 38%

ภาคอสงหาฯ, 16%

ภาคบรการ, 19%

ภาคผนวก

*ผลส ารวจจากผประกอบการจ านวน 157 ราย ทวประเทศ ตงแตวนท 1 เม.ย. – 30 ม.ย. 2563หมายเหต: กลมตวอยางเนนภาคธรกจเปนหลก ซงความเหนของผประกอบการทเกยวของกบภาคการเกษตร

สวนหนงจะสะทอนอยในภาคการผลต อาท อตสาหกรรมเกษตรแปรรป เปนตน

สดสวนธรกจทเขารวมโครงการ BLP ไตรมาสท 2 ป 2563

14

จดท าโดย

ฝายนโยบายโครงสรางเศรษฐกจ

สายนโยบายการเงน

Disclaimer: รายงานฉบบนประมวลจากการส ารวจความคดเหนของภาคธรกจและหนวยงานตาง ๆ ในชวงไตรมาสท 2 ของป 2563ซงสะทอนกจกรรมเศรษฐกจทเกดขนจรง รวมทงสญญาณเศรษฐกจบางดาน จงอาจไมสอดคลองกบเครองชเศรษฐกจในระดบมหภาค ทงน รายงานนแสดงความเหนของธรกจในภาพรวม และไมจ าเปนตองสอดคลองกบความเหนของธนาคารแหงประเทศไทย