ศาลปกครองกบคดพพาท

เกยวกบมหาวทยาลย

ดร. ฤทย หงสสร

จดท�ำโดย สถำบนคลงสมองของชำต

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 1

ค�ำน�ำ

o

หนงสอเลมเลก“ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย” น

ไดเรยบเรยงขนเพอใชประกอบการบรรยาย และแลกเปลยนเรยนร

ประสบการณในหลกสตร“ธรรมาภบาลเพอการพฒนาอดมศกษา”สำาหรบ

กรรมการสภามหาวทยาลย ซงจดโดยสถาบนธรรมาภบาลมหาวทยาลย

ภายใตสถาบนคลงสมองของชาตมลนธสงเสรมทบวงมหาวทยาลย

สถาบนธรรมาภบาลมหาวทยาลยเหนวาสงทเรยบเรยงขนนเปนเรอง

ทนาสนใจ และเปนประโยชนอยางยงทสมควรนำามาพมพเผยแพร เพอให

เกดความรความเขาใจของกรรมการสภามหาวทยาลยอนจะเปนประโยชน

ในการขบเคลอนการพฒนาระบบการกำากบดแลสถาบนอดมศกษาอยางม

ประสทธภาพ

ขอขอบคณสถาบนธรรมาภบาลมหาวทยาลย ภายใตสถาบน

คลงสมองของชาตทจดพมพหนงสอเลมเลกน หวงวาจะเปนประโยชนใน

การพฒนาสภาสถาบนอดมศกษาตอไป

ดร.ฤทยหงสสร

1พฤศจกายน2558

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย2

สำรบญ

1. ควำมน�ำ

2. แนวคดทวไปเกยวกบศำลปกครอง

2.1ความหมายของศาลปกครอง

2.2โครงสรางของศาลปกครองและหนวยงานธรการ

(1)ศาลปกครองสงสด

(2)ศาลปกครองชนตน

2.3เหตผลในการจดตงศาลปกครอง

(1)ใหมศาลและตลาการทมความเชยวชาญเฉพาะดาน

(2)ใหคดปกครองไดรบการพจารณาโดยวธพจารณาคดทเหมาะสม

3. คดเกยวกบมหำวทยำลยทอำจฟองทศำลปกครองและแนวค�ำวนจฉยของศำล

3.1คดพพาทเกยวกบการกระทำาฝายเดยวของหนวยงานทางปกครองหรอ

เจาหนาทของรฐทไมชอบดวยกฎหมาย

3.2คดพพาทเกยวกบทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ

ละเลยตอหนาทหรอปฏบตหนาทลาชาเกนสมควร

3.3คดพพาทเกยวกบการกระทำาละเมดหรอความรบผดอยางอน

ของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ

3.4คดพพาทเกยวกบสญญาทางปกครอง

(1)สญญาทางปกครองตามทกฎหมายกำาหนด

(2)สญญาทางปกครองโดยสภาพหรอทเกดจากการตความของศาล

บทสรป

บรรณำนกรม........................................................

ศำลปกครองกบคดพพำทเกยวกบมหำวทยำลย

oดร.ฤทยหงสสร

1. ควำมน�ำ

ในปจจบน ไดมการฟองรองคดพพาทเกยวกบการจดการศกษา

ของสถาบนอดมศกษาหรอมหาวทยาลยเพมมากขนกวาทผานมา ไมวาจะ

เปนการฟองรองระหวางนกศกษากบมหาวทยาลยหรอระหวางมหาวทยาลย

กบบคลากรภายในมหาวทยาลยเอง หรออาจจะเปนการฟองรองระหวาง

มหาวทยาลยกบบคคลภายนอกเชนผรบเหมาของมหาวทยาลยเปนตนบางเรอง

อาจเปนการฟองเรยกคาเสยหายหรอเงนจากมหาวทยาลย ทเรยกวาเปน

คดแพงหรอบางเรองอาจเปนการฟองใหลงโทษจำาคกผบรหารทเรยกวาเปน

คดอาญาหรอบางเรองอาจเปนการรองเรยนตอผบงคบบญชาเพอใหลงโทษ

เจาหนาทของมหาวทยาลยทางวนยเชนภาคทณฑตดเงนเดอนปลดออก

ไลออกเปนตน

ดงนน นอกจากผบรหารและเจาหนาทของมหาวทยาลยจะตองร

ระเบยบ ขอบงคบ หรอประกาศตางๆ ของมหาวทยาลยแลว กจำาเปนตองร

กฎหมายซงเปนกตกาอกสวนหนงทจำาเปนในการบรหารจดการมหาวทยาลย

เนองจากหำกท�ำผดกฎหมำยหรอกตกำดงกลำวกอำจเปนเหตใหจะ

ตองรบผดในทำงแพง อำญำ หรอทำงวนย ซงความรบผดแตละอยางกม

หลกเกณฑทแตกตางกน

กฎหมายหลกทเกยวของกบอดมศกษา 3

3

4

5

6

6

8

10

10

11

12

15

21

22

25

25

27

31

32

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 5

2.1 ควำมหมำยของศำลปกครอง

ศาลปกครอง หมายถง ศาลทมอ�านาจพจารณาพพากษาคดปกครอง

อนไดแกคดหรอขอพพาทระหวางหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐดวย

กนเองหรอระหวางหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐกบเอกชนอนเนอง

มาจากการใชอำานาจทางปกครองหรอการดำาเนนกจการทางปกครองซงโดย

หลก ตองเปนคดพพำททเกดจำกกำรปฏบตหนำทของหนวยงำนของรฐ

หรอเจำหนำท ไมใชคดพพำทระหวำงเอกชนดวยกน หรอคดทเกยวกบเรอง

สวนตวของเจำหนำทนนเอง เชน เจาหนาทของมหาวทยาลยไปทำาสญญา

ขายฝากทดนของตนกบเอกชนอกรายหนงและผรบซอฝากผดสญญาไมยอม

ใหไถถอนการขายฝากหรออาจารยของมหาวทยาลย2คนชกตอยกนและ

จะมาฟองเรยกคาเสยหายเรองเหลานไมใชคดปกครองเนองจากเปนเรองท

เจาหนาทหรออาจารยไปทำาสญญาในฐานะสวนตวหรอชกตอยกนเนองจาก

มขอพพาทกนเปนสวนตวไมไดเกยวกบการปฏบตงานในหนาทของเจาหนาท

หรออาจารยนนจงตองฟองคดทศาลยตธรรม

โดยทศาลปกครองเปนศาลหรอองคกรทใชอำานาจตลาการ ศาล

ปกครองจงไมใชองคกรอสระตำมรฐธรรมนญซงรฐธรรมนญป2550หมาย

ถงองคกรตามรฐธรรมนญ4องคกรไดแก 1)คณะกรรมการการเลอกตง

(กกต.)2)ผตรวจการแผนดน3)คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการ

ทจรตแหงชาต (คณะกรรมการ ป.ป.ช.) และ 4) คณะกรรมการตรวจเงน

แผนดน (คตง.) เนองจากองคกรเหลานไมใชศาล แตกฎหมายตองการให

องคกรเหลานมความเปนอสระเพอใหสามารถปฏบตหนาทควบคมตรวจสอบ

ฝายบรหารและเจาหนาทไดอยางเตมทและมประสทธภาพไมอยภายใตการ

ครอบงำาของฝายบรหาร

ศาลปกครองเปนศาลหนงในศาล4ระบบทมอยในประเทศไทยไดแก

สำาหรบการฟองมหาวทยาลย ผบรหารหรอเจาหนาทใหรบผดใน

ทางแพงนนในปจจบนประเทศไทยไดเปลยนจากระบบศำลเดยวทคดทกเรอง

ตองฟองทศาลยตธรรมมาเปนระบบศำลคทมการจดตงศาลปกครองแยกเปน

เอกเทศจากศาลยตธรรมมผลใหคดบางเรองทเรยกวาคดปกครอง โดยหลก

ตองฟองทศาลปกครองและการดำาเนนคดในศาลปกครองใชวธพจารณาคด

ปกครองตามทบญญตไวในพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณา

คดปกครองพ.ศ.2542ซงตอไปจะเรยกสนๆวา“พระราชบญญตจดตงศาล

ปกครองฯ”วธพจารณาคดปกครองนแตกตางไปจากวธพจารณาความแพงท

ใชในศาลยตธรรมหลายประการรวมถงศพททใชกตางกนในคดปกครอง จะใช

ค�าวา “ผฟองคด” แทนค�าวา “โจทก” “ผถกฟองคด” แทนค�าวา “จ�าเลย”

“คกรณ” แทนค�าวา “คความ”

หนงสอเลมนจงมงใหความรโดยสงเขปเกยวกบศาลปกครองและ

แนวคำาวนจฉยของศาลปกครองในคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลยโดยขอแยก

เนอหาเปน 2 สวน สวนแรกจะกลาวถงแนวคดทวไปเกยวกบศาลปกครอง

และสวนทสองจะเปนเรองคดเกยวกบมหาวทยาลยทอาจฟองทศาลปกครอง

และแนวคำาวนจฉยของศาลปกครองทนาสนใจ

2. แนวคดทวไปเกยวกบศำลปกครอง

ในสวนนจะไดกลาวถงความหมายและโครงสรางของศาลปกครอง

และหนวยงานธรการของศาลรวมตลอดถงเหตผลในการจดตงศาลปกครอง

กฎหมายหลกทเกยวของกบอดมศกษา4

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย6 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 7

ก) คดพพำทเกยวกบควำมชอบดวยกฎหมำยของพระรำช

กฤษฎกำ หรอกฎทออกโดยคณะรฐมนตร หรอโดยควำมเหนชอบ

ของคณะรฐมนตร กฎบางเรองทมความสำาคญเนองจากไดตรา

โดยพระมหากษตรยอนไดแกพระราชกฤษฎกา หรอออกโดย

คณะรฐมนตรหรอโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรซงเปน

องคกรสงสดในฝายบรหาร เชน กฎกระทรวง หรอกฎ ก.พ. ท

ออกโดยความเหนชอบหรอโดยอนมตของคณะรฐมนตร หาก

ผฟองคดเหนวาออกมาโดยไมชอบดวยกฎหมายและตองการจะฟอง

เพกถอนกฎดงกลาวกตองฟองโดยตรงตอศาลปกครองสงสดไมตอง

ฟองคดทศาลปกครองชนตนกอน แตถาเปนกฎทมลำาดบศกดรอง

ลงมาเชนประกาศกระทรวงขอบญญตทองถนขอบงคบระเบยบ

หรอประกาศของมหาวทยาลย กตองยนฟองทศาลปกครองชนตน

เชนเดยวกบคดทวไป

ข) คดทมกฎหมำยก�ำหนดใหอยในอ�ำนำจศำลปกครองสงสด

เชนพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.2551มาตรา

116วรรคสองทบญญตใหขาราชการพลเรอนทถกลงโทษทางวนยท

ไมพอใจคำาวนจฉยของคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม(ก.พ.ค.)

มสทธฟองคดตอศาลปกครองสงสดไดภายในกำาหนด90วนนบแต

วนททราบหรอถอวาทราบคำาวนจฉยของก.พ.ค.เปนตนแตถาเปน

ขาราชการพลเรอนในมหาวทยาลยทถกลงโทษทางวนย ถาไมเหน

ดวยกบคำาสงลงโทษกไมไดอทธรณคำาสงลงโทษนนตอก.พ.ค.และ

ถาอทธรณคำาสงนนแลวไมไดผลจะมาฟองเพกถอนคำาสงลงโทษนน

ตอศาลปกครองกตองยนฟองตอศาลปกครองชนตนเนองจากไมม

กฎหมายบญญตใหยนฟองคดประเภทนโดยตรงตอศาลปกครอง

สงสดได

1)ศาลรฐธรรมนญ2)ศาลทหาร3)ศาลปกครองและ4)ศาลยตธรรม(ซง

รวมถงศาลชำานญพเศษตางๆ ทสงกดอยกบศาลยตธรรม เชน ศาลเยาวชน

และครอบครว ศาลแรงงาน ศาลภาษอากร ศาลทรพยสนทางปญญาและ

การคาระหวางประเทศศาลลมละลายเปนตนและหากมปญหาทศาลตาง

ระบบกนโดยเฉพาะอยางยงระหวางศาลยตธรรมและศาลปกครองเหนตาง

กนวาคดนนควรจะฟองทศาลไหนกตองสงเรองให“คณะกรรมการวนจฉยชขาด

อำานาจหนาทระหวางศาล”ซงประกอบดวย ประธานศาลฎกาเปนประธาน

และมประธานศาลปกครองสงสดหวหนาสำานกตลาการทหารผทรงคณวฒอก

4คนเปนกรรมการเปนผวนจฉยชขาดวาคดนนตองยนฟองทศาลใดเมอคณะ

กรรมการวนจฉยชขาดวาคดนนอยในอำานาจของศาลใดแลว คำาวนจฉยนน

เปนทสดตองยนฟองทศาลนนไดเพยงศาลเดยว

2.2 โครงสรำงของศำลปกครอง และหนวยงำนธรกำร

ศาลปกครองนนตางจากศาลยตธรรมซงม 3 ชน คอ ศาลชนตน

ศาลอทธรณ และศาลฎกา แตศาลปกครองปจจบนแบงออกเปนแคสองชน

ไมมศาลปกครองชนอทธรณโดยแบงเปน

(1) ศำลปกครองสงสด ท�าหนาทเหมอนศาลฎกาในระบบของศาล

ยตธรรมคอวนจฉยคดทมการอทธรณคำาพพากษาหรอคำาสงของศาลปกครอง

ชนตนดงนนคกรณทไมเหนดวยกบคำาพพากษาของศาลปกครองชนตนกม

สทธยนอทธรณตอศาลปกครองสงสดไดภายในกำาหนด30วนนบแตวนทไดม

คำาพพากษาหรอคำาสง และเมอศาลปกครองสงสดพพากษาหรอมคำาสงแลว

คดนนเปนอนถงทสด จะอทธรณหรอฎกาตอไปไมไดแลว นอกจากนน

พระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯ ยงบญญตใหค กรณตองยนฟองคด

บางประเภทตอศาลปกครองสงสดโดยตรงไดแก

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย8 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 9

(2) ศำลปกครองชนตน โดยปกต คดปกครองตองเรมตนยนฟอง

ทศาลปกครองชนตนศาลปกครองชนตนไมไดจดตงขนในทกจงหวดเพราะ

แตละศาลจะมเขตอำานาจครอบคลมหลายจงหวด ศาลปกครองชนตนอาจ

แยกเปน2ประเภทไดแก

(ก) ศำลปกครองกลำงซงปจจบนตงอยในบรเวณเดยวกบศนย

ราชการ ทถนนแจงวฒนะ มอำานาจพจารณาพพากษาคดทเกดขน

หรอทผฟองคดมภมลำาเนาในเขตกรงเทพมหานครและในจงหวดใกล

เคยงไดแกจงหวดนครปฐมจงหวดนนทบรจงหวดปทมธานจงหวด

ราชบร จงหวดสมทรปรากการ และจงหวดสมทรสาคร และใน

จงหวดอนทศาลปกครองในภมภาคยงมเขตอำานาจไปไมถง

(ข) ศำลปกครองในภมภำคซงปจจบนไดเปดทำาการแลว10

แหงไดแก

1. ศาลปกครองเชยงใหม ซงมเขตอำานาจในจงหวด

เชยงรายเชยงใหมแมฮองสอนลำาปางลำาพนและขยายเขต

ไปนานพะเยาแพรและอตรดตถ

2.ศาลปกครองสงขลาซงมเขตอำานาจในจงหวดตรงพทลง

สงขลาสตลและขยายเขตไปนราธวาสปตตานและยะลา

3. ศาลปกครองนครราชสมา ซงมเขตอำานาจในจงหวด

นครราชสมาชยภมและขยายเขตไปบรรมยและสรนทร

4. ศาลปกครองขอนแกน ซงมเขตอำานาจในจงหวด

กาฬสนธขอนแกนมหาสารคามและขยายเขตไปมกดาหาร

5. ศาลปกครองพษณโลก ซงมเขตอำานาจในจงหวด

กำาแพงเพชร ตาก นครสวรรค พจตร พษณโลก เพชรบรณ

และสโขทย

6. ศาลปกครองระยอง ซงมเขตอำานาจในจงหวดระยอง

จนทบรฉะเชงเทราชลบรตราดปราจนบรและสระแกว

7.ศาลปกครองนครศรธรรมราชซงมเขตอำานาจในจงหวด

นครศรธรรมราชกระบพงงาภเกตสราษฎรธานและขยาย

เขตไปชมพรและระนอง

8. ศาลปกครองอดรธาน ซงมเขตอำานาจในจงหวดเลย

หนองคายหนองบวลำาภอดรธานและขยายอำานาจไปนครพนม

และสกลนคร

9. ศาลปกครองอบลราชธาน ซงมเขตอำานาจในจงหวด

ยโสธรรอยเอดศรสะเกษอบลราชธานและอำานาจเจรญ

10. ศาลปกครองเพชรบร ซงมเขตอำานาจในจงหวด

ประจวบครขนธเพชรบรราชบรและสมทรสงคราม

และยงมโครงการทจะเปดศาลปกครองตอไปอกหลายแหง

เชนศาลปกครองนครสวรรคศาลปกครองภเกตศาลปกครอง

สพรรณบรเปนตน

ในการดำาเนนงานทางดานธรการของศาลปกครองนน กฎหมายได

มอบใหสำานกงานศาลปกครอง ซงเปนสวนราชการทเปนหนวยงานอสระ

ตามรฐธรรมนญมฐานะนตบคคลเปนผรบผดชอบโดยใหสำานกงานมอำานาจ

หนาทรบผดชอบในงานตางๆเชนดำาเนนการเกยวกบคดปกครองตามคำาสง

ของศาลปกครอง ดำาเนนการบงคบใหเปนไปตามคำาบงคบของศาลปกครอง

วเคราะหเหตแหงการฟองคดปกครองเพอเสนอแนะแนวทางการปรบปรง

วธปฏบตราชการตอหนวยงานของรฐทเกยวของเปนตน

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 11

ชดแจงโดยกฎหมายตางจากกฎหมายปกครองซงเปนกฎหมายมหาชนทวาง

หลกวา การจ�ากดสทธเสรภาพของบคคลจะกระท�าไดตอเมอมกฎหมายให

อ�านาจดงนนจงควรมศาลหรอตลาการทมความเชยวชาญทางดานกฎหมาย

มหาชนหรอกฎหมายปกครองโดยเฉพาะ สามารถปรบใชกฎหมายไดอยาง

ถกตองเหมาะสมแกกรณ เพอคมครองสทธและเสรภาพของประชาชนได

อยางเตมท และในขณะเดยวกนกวางหลกเกณฑและระเบยบแบบแผนใน

การปฏบตราชการหรองานของรฐใหแกหนวยงานของรฐและเจาหนาท

สำาหรบกฎหมายปกครองทมหาวทยาลยตองนำามาใชนนไมไดมเฉพาะ

กฎหมายจดตงมหาวทยาลยเทานนแตยงมพระราชบญญตอนอกหลายฉบบท

ตองนำามาใชโดยเฉพาะอยางยงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง

พ.ศ.2539พระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาทพ.ศ.2539

และพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.2540

(2)ใหคดปกครองไดรบกำรพจำรณำโดยวธพจำรณำคดทเหมำะสม

เนองจากคดแพงเปนขอพพาทเกยวกบสทธหนาทระหวางเอกชนทมความ

เทาเทยมกนตามกฎหมาย ในขณะทในคดปกครอง เอกชนมกอยในฐานะท

เสยเปรยบฝายปกครองเนองจากฝายปกครองมอำานาจตามกฎหมายมขอมล

ขาวสารมบคลากรและเครองมอทพรอมกวาเอกชน

ดงนน ในคดปกครองจงควรใชวธพจารณาคดทแตกตางไปจากวธ

พจารณาคดทใชในคดแพงเรยกวา“ระบบกลาวหา”โดยในคดปกครองจะ

ใชวธพจารณาทเรยกวา“ระบบไตสวน”ซงใหอำานาจตลาการศาลปกครอง

ไวอยางกวางขวางในการดำาเนนคดและแสวงหาขอเทจจรงไดเองตามความ

เหมาะสมโดยจะรบฟงพยานบคคลพยานเอกสารพยานผเชยวชาญหรอ

พยานหลกฐานอนนอกเหนอจากพยานหลกฐานของคกรณไดตามทศาลเหน

สมควร มใชทำาหนาทเปนเพยงกรรมการรบฟงความจากคกรณทงสองฝาย

เพอใหศาลปกครองสามารถแสวงหาขอเทจจรงแหงคดไดครบถวนและถก

2.3 เหตผลในกำรจดตงศำลปกครอง

เหตผลหลกในกำรจดตงศำลปกครองนนคงมอย 2 ประกำร ไดแก

(1) ใหมศำลและตลำกำรทมควำมเชยวชำญเฉพำะดำนเนองจากคด

ปกครองเปนคดทมลกษณะแตกตางจากคดแพงทวๆไปเพราะไมใชคดพพาท

ระหวางเอกชนดวยกนทมสทธหนาททเทาเทยมกนตามกฎหมายแตเปนคด

พพาทระหวางหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐกบเอกชนทไมไดมสทธ

หนาทเทาเทยมกนตามกฎหมาย โดยหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐ

มฐานะทเหนอเอกชนโดยมอำานาจสงการบงคบแกเอกชน เชน เจาหนาทม

อำานาจออกคำาสงเพกถอนใบอนญาตหรอใหรอถอนอาคารเวนคนทดนเอกชน

หรอในบางกรณ เจาหนาทกมหนาทมากกวาเอกชนทวๆ ไป เชนตองคำานงถง

ความเปนธรรมและประโยชนสาธารณะ ตองเคารพตอหลกความเสมอภาค

ไมอาจเลอกปฏบตทไมเปนธรรมแกเอกชนได

เมอคดเหลานมลกษณะแตกตางกน กฎหมายทใชบงคบแกคด

ปกครองกแตกตางไปจากคดแพงทวไปเชนในกรณททางราชการใชอำานาจ

เวนคนทดนเอกชนเพอสรางทางหลวงนน การกำาหนดคาทดแทนกตองใช

หลกเกณฑในกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพยซงเปนกฎหมาย

ปกครองอนเปนสาขาหนงของกฎหมายมหาชน ไมใชหลกเกณฑทวไปเรอง

ซอขายในประมวลกฎหมายแพงและพาณชยซงเปนกฎหมายเอกชนเปนตน

นอกจากนนปรชญาของกฎหมายปกครองหรอกฎหมายมหาชนยงแตกตาง

จากกฎหมายเอกชน กลาวคอ ในกฎหมายเอกชนนนมหลกวา หากเรองใด

ไมมกฎหมายบญญตหามไว ยอมสามารถกระท�าได

ดงนนเอกชนยอมมเสรภาพในการทำานตกรรมและสญญาอยางใดกได

หรอแมกระทงจะตางไปจากทกฎหมายเขยนไวกไดเทาทไมขดตอกฎหมายท

เกยวกบความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนหรอไมตองหาม

กฎหมายหลกทเกยวของกบอดมศกษา10

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 13

คอ เปนคดพพาทจากการปฏบตหนาทหรอละเวนการปฏบตหนาทของ

หนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐหรอไม

การทจะฟองหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทใดตอศาลปกครองได

หรอไมนนในเบองตนจงตองพจารณา“คกรณ”วาหนวยงานของรฐนนเปน

“หนวยงานทางปกครอง” หรอเจาหนาทผนนเปน“เจาหนาทของรฐ”ตาม

ความหมายของพระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯหรอไมซงมาตรา3แหง

พระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯไดกำาหนดให“หนวยงานทางปกครอง”

หมายความถงหนวยงาน4ประเภทดงตอไปน

1.กระทรวง ทบวง กรม สวนราชการทเรยกชออยางอนและม

ฐานะเปนกรมเชนกระทรวงคมนาคมกรมสรรพากรมหาวทยาลย

รามคำาแหง มหาวทยาลยธรรมศาสตร ราชการสวนภมภาค เชน

จงหวด ราชการสวนทองถน เชนเทศบาลองคการบรหารสวนตำาบล

กรงเทพมหานครเปนตน

2. รฐวสาหกจทตงขนโดยพระราชบญญตหรอพระราชกฤษฎกา

เชนการไฟฟานครหลวงการประปาสวนภมภาคธนาคารออมสนและ

การรถไฟแหงประเทศไทย

3. หนวยงานอนของรฐ เชนองคการมหาชน มหาวทยาลยใน

กำากบของรฐเชนจฬาลงกรณมหาวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม

มหาวทยาลยขอนแกน กองทนบำาเหนจบำานาญขาราชการ (กบข.)

สำานกงานคณะกรรมการการเลอกตงสำานกงานกสทช.

4. หนวยงานทไดรบมอบหมายใหใชอ�านาจทางปกครองหรอ

ใหด�าเนนกจการทางปกครองเชนบรษทขนสงจำากดไดรบมอบ

หมายจากกรมการขนสงทางบกใหจดตงและดำาเนนการสถาน

ขนสงผโดยสาร เปนตนหรออาจเปนหนวยงานเอกชนกได เชน

มหาวทยาลยเอกชนในกรณทรบมอบหมายใหดำาเนนกจการบรการ

ตอง ชวยเหลอเอกชนในการคนหาความจรง เพอใหการพจารณาตดสนคด

เปนไปตามเนอผามใชเปนการแพชนะกนเพราะเหตผลทางเทคนคหรอความ

บกพรองในการอางหรอเสนอพยานหลกฐานตอศาลทงนเพอจะอำานวยความ

เปนธรรมใหแกประชาชนและคมครองประโยชนสาธารณะไดอยางเหมาะ

สมและมประสทธภาพ อยางไรกตาม กฎหมายกบญญตใหนำาหลกเกณฑ

ในประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงบางเรองมาใชในการดำาเนนคด

ปกครองดวย เชน การรองสอด การบงคบคด คความมรณะ การเพกถอน

กระบวนพจารณาทผดระเบยบเปนตน

3. คดเกยวกบมหำวทยำลยทอำจฟองทศำลปกครองและแนวค�ำวนจฉยของศำล

โดยทศาลปกครองเปนศาลทมอำานาจพจารณาพพากษาคดปกครอง

อนไดแกคดพพาทระหวางหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐดวยกนหรอ

ระหวางหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐกบเอกชนอนเนองมาจากการ

ใชอำานาจทางปกครองตามกฎหมายหรอเนองมาจากการดำาเนนกจการทาง

ปกครองของหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐ ดงนน การพจารณาวา

เปนคดปกครองหรอไม โดยหลกจงตองพจารณาวาคดนนเขาหลกเกณฑ

2ประการดงนคอ

ประการแรก ดคกรณวาเปนคดพพาททมคกรณอยางนอยฝายหนง

เปนหนวยงานของรฐเรยกวา“หนวยงานทางปกครอง”หรอเจาหนาทของรฐ

หรอไมเพราะถาเปนคดพพาทระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนแลวโดยหลก

ไมเปนคดปกครอง

ประการทสอง ดลกษณะของคดพพำทวาเปนคดพพาททเกดจาก

การใชอำานาจทางปกครองหรอการดำาเนนกจการทางปกครองหรออกนยหนง

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย12

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย14 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 15

มหาวทยาลยสวนใหญจะเปนคด4ประเภทแรกตามมาตรา9วรรคหนง (1)

–(4)ดงน

3.1 คดพพำทเกยวกบกำรกระท�ำฝำยเดยวของหนวยงำนทำงปกครองหรอ

เจำหนำทของรฐทไมชอบดวยกฎหมำย กลาวคอ คดพพาทเกยวกบการ

ทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกระทำาการโดยไมชอบดวย

กฎหมาย ไมวาจะเปนการออกกฎ คำาสง หรอการกระทำาอนใด เนองจาก

กระทำาโดยไมมอำานาจหรอนอกเหนออำานาจ หรอไมถกตองตามกฎหมาย

หรอโดยไมถกตองตามรปแบบ ขนตอน หรอวธการอนเปนสาระสำาคญท

กำาหนดไวสำาหรบการกระทำานนหรอโดยไมสจรตหรอมลกษณะเปนการเลอก

ปฏบตทไมเปนธรรมหรอมลกษณะเปนการสรางขนตอนโดยไมจำาเปนหรอ

สรางภาระใหเกดกบประชาชนเกนสมควรหรอเปนการใชดลพนจโดยไมชอบ

คดทมการฟองตอศาลปกครองนนอาจจะเปนการฟองใหศาลเพก

ถอนคำาสงตางๆ ของมหาวทยาลยทมผลกระทบตอสทธหนาทของบคคลท

เรยกเปนภาษากฎหมายวา“คำาสงทางปกครอง”1เชน

สาธารณะดานการศกษาและใชอำานาจรฐในการดำาเนนกจการดง

กลาว เชน กรณทมหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอเลกจาง

อาจารยของมหาวทยาลย(คำาสงศาลปกครองสงสดท880/2549)กรณ

ทมหาวทยาลยครสเตยนใหเกรดFแกนกศกษาปรญญาโทเนองจากม

พฤตกรรมทจรตโดยนำากระเปาทมหนงสอเรยนเขาไปในหองสอบ(คำาสง

ศาลปกครองสงสดท102/2550)มหาวทยาลยศรปทมมหาวทยาลย

หอการคาเปนตน

โดยสรป มหาวทยาลยทกแหงเปนหนวยงานทางปกครองทอาจ

จะถกฟองตอศาลปกครองได

สวนเจาหนาทของรฐ นน หมายความถง ขาราชการลกจางคณะ

บคคลหรอคณะกรรมการพนกงานและผปฏบตงานในหนวยงานทางปกครอง

ทกลาวมาขางตน และยงหมายความรวมถงบคคลหรอคณะบคคลทกฎหมาย

ใหอำานาจในการออกกฎคำาสงหรอมตใดๆทมผลกระทบตอบคคลดวยเชน

นายกรฐมนตรรฐมนตรอธการบดรองอธการบดคณบดอาจารยพนกงาน

ตามสญญาจางสภามหาวทยาลยสภาวชาการคณะกรรมการวนจฉยการเปด

เผยขอมลขาวสารคณะกรรมการพจารณาอทธรณคณะกรรมการการเลอก

ตงผตรวจการแผนดนคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหง

ชาต คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน และยงรวมถงคณะรฐมนตรดวย (คำา

พพากษาศาลปกครองสงสดทฟ.26/2546)เปนตนทงยงรวมถงบคคลทอย

ในบงคบบญชาหรอในกำากบดแลของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาท

ของรฐดงกลาวเชนกำานนผใหญบาน

เนองจากการกระทำาของฝายปกครองรวมทงของมหาวทยาลยอาจ

แยกไดเปนหลายประเภท พระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯ มาตรา 9

วรรคหนงจงไดบญญตแยกคดปกครองออกเปน 6ประเภทแตคดเกยวกบ

1พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครองพ.ศ.2539 มาตรา5ในพระราชบญญตน ......................... “คำาสงทางปกครอง”หมายความวา (1)การใชอำานาจตามกฎหมายของเจาหนาททมผลเปนการสรางนตสมพนธขนระหวางบคคลในอนทจะกอเปลยนแปลงโอนสงวนระงบหรอมผลกระทบตอสถานภาพของสทธหรอหนาทของบคคลไมวาจะเปนการถาวรหรอชวคราวเชนการสงการการอนญาตการอนมตการวนจฉยอทธรณการรบรองและการรบจดทะเบยนแตไมหมายความรวมถงการออกกฎ (2)การอนทกำาหนดในกฎกระทรวง

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย16

อางเหตตางๆตามทกฎหมายบญญตไวเชนคำาสงนนไมชอบเนองจากกระทำา

โดยไมมอำานาจหรอนอกเหนออำานาจหรอไมถกตองตามกฎหมายหรอโดย

ไมถกตองตามรปแบบ ขนตอน หรอวธการอนเปนสาระสำาคญทกำาหนดไว

สำาหรบการกระทำานนหรอเปนการใชดลพนจโดยไมชอบเปนตน

ค�าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.173/2547 ผฟองคดเปนอาจารย

ของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ไดสมครสอบคดเลอกเพอรบทนของ

มหาวทยาลยไปศกษาตอปรญญาเอกณตางประเทศ ซงประกาศเรองการ

ใหทนขอมหาวทยาลยกำาหนดวาผมสทธเขาสอบสมภาษณจะตองไดคะแนน

ภาษาตางประเทศและคะแนนวชาเฉพาะแตละวชาไมตำากวารอยละ60แต

ปรากฏวาไมมอาจารยคนใดสอบไดตามหลกเกณฑดงกลาว คณะกรรมการสอบ

คดเลอกฯจงมมตเปลยนแปลงเกณฑเปนกรณพเศษใหผสอบวชาภาษาองกฤษ

ไดไมตำากวารอยละ50และวชาเฉพาะไมตำากวารอยละ60เปนผมสทธสอบ

สมภาษณทำาใหมผมสทธสอบสมภาษณ3รายและไดรบทนทง3รายผฟอง

คดเหนวาคณะกรรมการสอบคดเลอกฯไมมอำานาจเปลยนแปลงเกณฑเปนกรณ

พเศษจงฟองสภาวชาการมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชตอศาลปกครอง

เพอขอใหเพกถอนประกาศผลการสอบดงกลาว ศาลปกครองสงสดวนจฉย

วา เมอระเบยบมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชวาดวยทนการศกษาเพอไป

ศกษาระดบปรญญาเอกณตางประเทศใหอธการบดมอำานาจออกประกาศ

เพอใหปฏบตการตามระเบยบนซงอธการบดไดออกประกาศมหาวทยาลยสโขทย-

ธรรมาธราชเรองการใหทนการศกษาแกบคลากรของมหาวทยาลยเพอไปศกษา

ระดบปรญญาเอกณตางประเทศกำาหนดใหผมสทธเขาสอบสมภาษณจะตองได

คะแนนวชาภาษาตางประเทศและคะแนนวชาเฉพาะแตละวชาไมตำากวารอยละ60

ดงนนผสมครสอบรายใดจะมสทธเขาสอบสมภาษณหรอไม ตองเปน

ไปตามเกณฑทก�าหนดไวในประกาศดงกลาว เมอคณะกรรมการสอบคดเลอก

เพอรบทนการศกษาซงอธการบดไดแตงตงขน ไดมมตก�าหนดเกณฑเปนกรณ

- ค�าสงทเกยวกบการบรหารงานบคคลเชนคำาสงบรรจและแตง

ตงคำาสงเลอนขนเงนเดอนคำาสงสงพกราชการคำาสงสงใหออกจาก

ราชการไวกอนหรอคำาสงปลดออกหรอไลออกจากราชการ

- ค�าสงทเกยวกบสวสดการของขาราชการ เชน คำาสงอนมต

หรอไมอนมตคาเชาบาน คารกษาพยาบาล คาใชจายในการเดน

ทางไปราชการ

- ค�าสงทออกตามมาตรา 12 แหงพระราชบญญตความรบผด

ทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539ใหเจาหนาทททำาละเมดในการ

ปฏบตหนาทใชคาสนไหมทดแทนใหแกหนวยงานของรฐ

- ค�าสงไมเปดเผยขอมลขาวสารของราชการ เชน คำาสงไม

อนญาตใหนกศกษาดสมดคำาตอบของตนเองหรอของผอน

-ค�าสงลงโทษพกการเรยนนกศกษา ค�าสงอนมตหรอเพกถอน

ปรญญาบตร

-ค�าสงเกยวกบการพสด เชนการสงรบหรอไมรบคำาเสนอขาย

รบจางแลกเปลยนใหเชาซอเชาหรอใหสทธประโยชนการอนมต

สงซอจางแลกเปลยนเชาขายใหเชาหรอใหสทธประโยชนการ

สงยกเลกกระบวนการพจารณาคำาเสนอหรอการดำาเนนการอนใดใน

ลกษณะเดยวกนและการสงใหเปนผทงงาน

-ค�าวนจฉยอทธรณ

คำาสงเหลานหากทำาใหขาราชการของมหาวทยาลยนกศกษาหรอ

บคคลภายนอกไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายหรออาจจะเดอดรอนหรอเสย

หายโดยมอาจหลกเลยงไดบคคลดงกลาวมสทธนำาคดมาฟองตอศาลปกครอง

ไดโดยตองปฏบตตามเงอนไขการฟองคดทกฎหมายกำาหนดไวเชนอาจตอง

อทธรณหรอรองทกขตามทกฎหมายบญญตไวกอนฟองคดและตองฟองคด

ภายในระยะเวลาทกฎหมายกำาหนดไวเปนตนการฟองเพกถอนคำาสงนนอาจ

กฎหมายหลกทเกยวของกบอดมศกษา 17

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย18 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 19

จากสตรทนำาเขาหองสอบกถอวาความผดสำาเรจแลวและเหนควรลงโทษโดย

พกการศกษา1ปการศกษาและใหตกวชานนมหาวทยาลยมคำาสงลงโทษ

ตามความเหนคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรง ผฟองคดอทธรณคำาสงดง

กลาว คณะกรรมการพจารณาอทธรณแลวเหนวา การกระทำาของผฟองคด

เปนการทจรตการสอบจงวนจฉยอทธรณยนตามคำาสงลงโทษนนผฟองคด

จงฟองเพกถอนคำาสงลงโทษดงกลาว

ศาลปกครองสงสดวนจฉยวาการใชอปกรณเครองคำานวณฝาครอบ

และตวเครองคำานวณจะอยดวยกนจงจะใชงานไดสะดวกการแยกออกจากกน

เปนการแสดงใหเหนพรธของการใชอปกรณเครองคำานวณทสอแสดงเจตนา

ทไมสจรตในการนำาเขาหองสอบดงกลาว ถอไดวาการกระทำาดงกลาวเขาส

ขนการพยายามทำาการทจรตในการสอบแลว เพราะไดนำาเอกสารตองหาม

เขาไปหองสอบโดยหวงทจะใชประโยชน มใชการกระทำาโดยพลงเผลอและ

ไมมเจตนาดงทกลาวอาง ทำาใหเกดความเสยหายอยางมากตอมาตรฐาน

การศกษาและคณภาพทางการศกษา แมวาผฟองคดจะไมไดประโยชนจาก

ขอความทนำาเขาไปหองสอบเพราะยงไมสามารถทนำามาใชประโยชนไดกตาม

การพจารณาการกระทำาผดของผฟองคดไมอาจนำาหลกกฎหมายอาญามา

บงคบใชไดกบการกระทำาผดวนยเพราะมวตถประสงคการบงคบใชและการ

ลงโทษทแตกตางกน

นอกจากนนมการฟองเพกถอนคำาสงทางปกครองอนๆอกเชนฟอง

เพกถอนคำาสงใหเจาหนาทรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนเนองจากทำาละเมด

ในการปฏบตหนาททงๆทเจาหนาทไมไดทำาละเมดหรอทำาละเมดดวยความ

ประมาทเลนเลอธรรมดา ไมไดประมาทเลนเลออยางรายแรง ซงกฎหมาย

บญญตใหเจาหนาทไมตองรบผด หรอออกคำาสงใหเจาหนาทททำาละเมดรบ

ผดเกนกวาทเจาหนาทนนตองรบผด (คำาพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.

456/2550) เปนตน

พเศษ ใหผทสอบวชาภาษาองกฤษไดคะแนนไมต�ากวารอยละ 50 และวชา

เฉพาะไดคะแนนไมต�ากวารอยละ 60 เปนผมสทธเขาสอบสมภาษณ การกระ

ท�าดงกลาวของคณะกรรมการสอบคดเลอกฯ ซงแมจะมอธการบดผออกประกาศ

เปนประธานกรรมการ กไมมอ�านาจทจะหยบยกหลกเกณฑอนใดนอกเหนอ

หรอแตกตางไปจากระเบยบหรอประกาศขางตนมาใชในการพจารณาได ตราบใด

ทยงไมไดมการแกไขระเบยบหรอประกาศดงกลาวใหเปนอยางอน เพราะ

มฉะนนจะเปนการก�าหนดเกณฑขนมาบงคบใชโดยอ�าเภอใจ ซงเปนการ

ไมถกตอง การทคณะกรรมการสอบคดเลอกฯ ไดมมตก�าหนดเกณฑแกไข

เปลยนแปลงหลกเกณฑตามประกาศมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โดยท

ตนไมมอ�านาจ เนองจากอ�านาจการแกไขเปลยนแปลงประกาศดงกลาวเปน

อ�านาจของอธการบดมผลทำาใหมผมสทธสอบสมภาษณจำานวน3รายและ

บคคลทง3รายดงกลาวกเปนผไดรบการคดเลอกเปนผมสทธไดรบทนการศกษา

การกระทำาดงกลาวของคณะกรรมการสอบคดเลอกฯจงเปนการกระทำาทไม

ชอบดวยกฎหมายเนองจากกระทำาโดยไมมอำานาจแมสภาวชาการจะอางวา

การเปลยนแปลงเกณฑการตดสนไมไดกระทำาเพอชวยบคคลใดบคคลหนง

โดยเฉพาะแตเพอไมใหเสยโอกาสในการพฒนาบคลากรของมหาวทยาลยฯ

ไปอกหนงปกตาม

ค�าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.139/2548 ผ ฟองคดเปน

นกศกษามหาวทยาลยทเขาสอบไลวชาการวเคราะหการถดถอยซงอนญาต

ใหนกศกษานำาเครองคำานวณเขาหองสอบได กรรมการคมสอบไดตรวจพบ

วา ผฟองคดและนกศกษารายอนรวมทงสน 8 คน ไดจดขอความเกยวกบ

วชาทสอบทฝาเครองคำานวณดานในเขาไปในหองสอบดวยผฟองคดยอมรบ

ตอคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงวา จดขอความเขาหองสอบจรง แต

ไมมเจตนาทจรต โดยจดไวเพอทบทวนและนำาเขาหองสอบโดยไมตงใจ

คณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงเหนวาแมผฟองคดจะยงไมไดใชประโยชน

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย20 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 21

และออกขอบงคบไดกตาม แตเนอหาของระเบยบในขอดงกลาวขดตอหลก

เสรภาพในการแสดงเจตนาเพอทำานตกรรมเนองจากการทำาประกนอบตเหต

เปนสญญาประกนภยประเภทหนงยอมอยในบงคบของหลกนตกรรมสญญา

ซงมาตรา149แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยกำาหนดใหนตกรรม

ตองทำาลงโดยชอบดวยกฎหมายและดวยใจสมคร มงโดยตรงตอการผกนต

สมพนธขนระหวางบคคลเพอจะกอ เปลยนแปลง โอนสงวนหรอระงบซง

สทธ ดงนน มหาวทยาลยโดยสภามหาวทยาลย จงไมอาจกำาหนดระเบยบ

ใหนกศกษาทกคนทำาประกนอบตเหตโดยปราศจากความยนยอม หรอโดย

ไมสมครใจได ระเบยบดงกลาวจงไมชอบดวยกฎหมาย (คำาพพากษาศาล

ปกครองสงสดทอ.306/2549)

การฟองคดปกครองประเภทนโดยปกตจะตองยนฟองภายใน90

วนนบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคด และฟองไดโดยไมตองเสย

คาธรรมเนยมศาล

3.2 คดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำท

ของรฐละเลยตอหนำท หรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร เชน

การทสภามหาวทยาลยอนมตปรญญาใหบคคลดงกลาวโดยไมอนมตให

ไดเกยรตนยมอนดบหนง ทงทผสำาเรจการศกษามคณสมบตครบถวนทจะ

ไดรบปรญญาเกยรตนยมอนดบหนงตามหลกเกณฑทมหาวทยาลยกำาหนด

(คำาพพากษาศาลปกครองสงสดทอ.285/2554)หรอการทอ.ก.ม.มหาวทยาลย

มไดพจารณาเพอดำาเนนการแตงตงผฟองคดเปนรองศาสตราจารยระดบ 9

ทงทกอนเกษยณอายราชการผฟองคดมคณสมบตทจะไดรบการแตงตงเปน

รองศาสตราจารยระดบ9อนเปนสทธของผฟองคดทเกดขนในชวงระยะเวลา

ทผฟองคดยงมสถานภาพเปนขาราชการอย (คำาพพากษาศาลปกครองสงสดท

อ.5/2553) เปนตน การฟองคดประเภทนจะตางจากขอ 1 เนองจากเปน

ในกรณทสภามหาวทยาลยหรอมหาวทยาลยไดออกระเบยบ ขอ

บงคบ หรอประกาศ ทมลกษณะเปนหลกเกณฑทมผลบงคบเปนการทวไป

โดยไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดหรอบคคลใดเปนการเฉพาะซงกฎหมาย

เรยกวา“กฎ”มาใชบงคบแกนกศกษาหรอบคลากรของมหาวทยาลยหาก

นกศกษาหรอบคลากรของมหาวทยาลยเหนวากฎนนไมชอบดวยกฎหมาย

ทำาใหตนไดรบความเสยหายกอาจนำาคดมาฟองตอศาลปกครองใหเพกถอน

กฎไดเชน

- นกศกษาระดบปรญญาโทฟองเพกถอนระเบยบมหาวทยาลย

ทกำาหนดใหนกศกษาระดบปรญญาโทตองทำาวทยานพนธเปนภาษาองกฤษ

ซงศาลปกครองสงสดพพากษาใหยกฟองเนองจากเหนวานกศกษาไดทราบถง

ขอกำาหนดดงกลาวกอนสมครเขาศกษาแลวฉะนนนกศกษาทกคนชอบทจะ

ตองศกษาคนควายกระดบความรตนเองทมอยเดมใหสงขนจนสามารถสอบ

ผานทงวชาบงคบและวชาเลอกตลอดทงการทำาและการสอบวทยานพนธหรอ

สารนพนธใหไดตามหลกสตร อนเปนนโยบายเกยวกบการศกษาของ

มหาวทยาลย ไมใชเหนวาเมอขอกำาหนดใดไมเหมาะสมกบความรความ

สามารถในการศกษาของตน ขอกำาหนดนนไมชอบดวยกฎหมายเพราะม

ลกษณะเปนการสรางภาระใหเกดกบตนเกนสมควรอกทงนกศกษาสวนใหญ

กสามารถปฏบตตามหลกเกณฑนได (คำาพพากษาศาลปกครองสงสดท

อ.9/2546)หรอ

- นกศกษาฟองเพกถอนระเบยบหรอขอบงคบของมหาวทยาลย

ทบงคบใหนกศกษาตองทำาประกนอบตเหตกลมทมหาวทยาลยจดใหเวนแต

นกศกษาผนนไดทำาประกนอบตเหตหรอประกนอนๆทคมครองอบตเหตไวอย

กอนแลวซงศาลปกครองสงสดพพากษาใหเพกถอนระเบยบสภามหาวทยาลย

ราชภฏวาดวยการประกนอบตเหตเนองจากเหนวาแมพระราชบญญตสถาบน

ราชภฏพ.ศ.2538จะใหสภามหาวทยาลยมอำานาจและหนาทวางระเบยบ

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย22 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 23

เปนการท�าละเมดในการปฏบตหนาทหรอไม ถาเปนการกระทำาละเมด

ในการปฏบตหนาทกฎหมายใหผเสยหายฟองหนวยงานของรฐทเจาหนาทนน

สงกดอยจะฟองเจาหนาทไมได(มาตรา5)แตถาการกระทำาละเมดนนไมใช

การกระทำาในการปฏบตหนาทผเสยหายมสทธฟองเจาหนาทททำาละเมดได

แตจะฟองหนวยงานของรฐทเจาหนาทนนสงกดอยไมได(มาตรา6)

2) ผเสยหำยจะตองฟองคดทศำลไหน เนองจากคดละเมดบางคด

ตองฟองทศาลปกครองบางคดตองฟองทศาลยตธรรมแลวแตกรณในกรณ

คดละเมดทจะตองฟองตอศาลปกครองนนจะตองเขาหลกเกณฑหรอเงอนไข

2ประการดงตอไปนกลาวคอ

ก) เปนคดพพาททเกยวเนองกบการปฏบตหนาทในทาง

ปกครองของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ โดยอาจ

เปนละเมดทเกดจากการปฏบตหนาท หรอละเลยไมปฏบตหนาท

หรอปฏบตหนาทลาชาเกนสมควรกไดแตตองไมใชละเมดทเกดจาก

เหตสวนตวเชนละเมดทเกดจากการทอาจารยสองคนทะเลาะกน

เนองจากมความเหนไมตรงกนเปนตน

ข)เปนคดพพาททเกยวเนองกบการปฏบตหนาทใน4กรณน

เทานนไดแก1) การใชอ�านาจตามกฎหมาย 2) การออกกฎ ค�าสง

ทางปกครอง หรอค�าสงอน 3) การละเลยตอหนาทตามทกฎหมาย

ก�าหนดใหตองปฏบต 4) การปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร

เชนละเมดทเกดจากการเพกถอนปรญญาบตรของนกศกษาโดยไม

ชอบเปนเหตใหนกศกษาเสยหายหรอละเมดทเกดจากการออกคำาสง

พกการเรยนนกศกษาโดยไมชอบเนองจากนกศกษาไมไดทำาผดเปน

เหตใหนกศกษาไมไดเขาสอบ หรอละเมดทเกดจากการไมรบคำา

เสนอขายหรอรบจางของผขายหรอผรบเหมาทเสนอราคาเขามาใน

เรองของการละเลยหรอไมกระทำาการหรอกระทำาการลาชา ในการฟองคด

ผฟองคดตองพจารณาในเบองตนวา หนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาท

ของรฐมหนาทดงกลาวตามกฎหมายหรอไม หากไมมหนาทในเรองดงกลาว

กไมอาจอางวาเปนการละเลยตอหนาทหรอปฏบตหนาทลาชาเกนสมควรได

และในการฟองวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐปฏบตหนาท

ลาชาเกนสมควรนนกตองพจารณาดวยวามกฎหมายหรอกฎระเบยบกำาหนด

ระยะเวลาในการปฏบตหนาทดงกลาวไวหรอไมซงโดยปกตหากไมไดปฏบต

หนาทภายในระยะเวลาดงกลาวกเปนการปฏบตหนาททลาชาเกนสมควร

หรอหากกฎหมายหรอกฎระเบยบกำาหนดหนาทไวแตไมกำาหนดระยะเวลาใน

การปฏบตหนาทดงกลาวหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกตอง

ปฏบตหนาทดงกลาวภายในเวลาอนควร ซงคงตองพจารณาจากบทบญญต

ของกฎหมายทกำาหนดหนาทดงกลาวไว

3.3 คดพพำทเกยวกบกำรกระท�ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของ

หนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐ คดประเภทนตางจากคดสอง

ประเภทแรกเนองจากผฟองคดมกมงประสงคฟองขอใหศาลปกครองวนจฉย

สงการใหหนวยงานทางปกครองรบผดในเรองคาสนไหมทดแทนคาทดแทน

หรอความรบผดอยางอนหรอใหกระทำาหรองดเวนการกระทำาดวยไมใชเพยง

ใหวนจฉยวาหนวยงานหรอเจาหนาทกระทำาการโดยไมชอบดวยกฎหมาย

เทานน

นาสงเกตวาในการฟองคดละเมดนน ผเสยหายมประเดนทตอง

พจารณาในเบองตนอย2ประเดนคอ

1) ผเสยหำยมสทธฟองใครระหวางเจาหนาทททำาละเมดหรอหนวยงาน

ของรฐทเจาหนาทนนสงกดอยในประเดนนพระราชบญญตความรบผดทางละเมด

ของเจาหนาท พ.ศ. 2539 ใหพจารณาวาการกระท�าละเมดของเจาหนาทนน

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย24

เหลานตองฟองคดทศาลยตธรรมเปนตน

การฟองคดปกครองประเภทนโดยปกตจะตองยนฟองภายใน1ป

นบแตวนทรหรอควรรเหตแหงการฟองคดแตไมเกน10ปนบแตวนทมเหต

แหงการฟองคด และหากเปนการฟองคดขอใหศาลปกครองพจารณาให

ใชเงน หรอสงมอบทรพยสนอนเนองมาจากการกระทำาละเมด จะตองเสย

คาธรรมเนยมศาลในอตรารอยละ 2 ของทนทรพย แตไมเกนสองแสนบาท

สำาหรบทนทรพยไมเกนหาสบลานบาท และเสยคาธรรมเนยมศาลในอตรา

รอยละ0.1ของทนทรพยสำาหรบทนทรพยสวนทเกนหาสบลานบาท

3.4 คดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง

ในปจจบน สญญาภาครฐตองแยกออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1)

สญญาทางแพงหรอสญญาตามกฎหมายเอกชน ซงเมอเกดคดพพาท ตอง

ฟองคดทศาลยตธรรม และใชหลกเกณฑในประมวลกฎหมายแพงและ

พาณชยบงคบ2) สญญาทางปกครองซงเมอเกดคดพพาทตองฟองคดทศาล

ปกครองและอาจตองใชหลกเกณฑอนทแตกตางจากประมวลกฎหมายแพง

และพาณชยบงคบ

สญญาทางปกครองอาจแยกเปน2ประเภทใหญๆไดแก

(1) สญญำทำงปกครองตำมทกฎหมำยก�ำหนด ในมาตรา3แหง

พระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครองพ.ศ.2542ซง

ตองเขาหลกเกณฑหรอองคประกอบ2ประการไดแก

ก. คสญญำ เปนสญญาทมคสญญาอยางนอยฝายหนงเปน

ฝายรฐกลาวคอเปนหนวยงานทางปกครองหรอเปนบคคลซงกระทำา

การแทนรฐ

ข. ประเภทหรอเนอหำของสญญำ สญญาทางปกครองตองเปน

กฎหมายหลกทเกยวของกบอดมศกษา 25

การประกวดราคา หรอคำาสงยกเลกการสอบราคาโดยไมชอบ (ค�า

พพากษาศาลปกครองสงสดท อ. 80/2548)หรอกรณทผอำานวยการ

สำานกทะเบยนและประมวลผลในสงกดมหาวทยาลยธ.ออกคำาสง

ถอนชอผฟองคดออกจากทะเบยนนกศกษาลาชาไป6ปอนเนอง

มาจากการประกาศผลสอบรายวชาลาชา อนเปนเหตใหผฟองคด

เขาใจวายงคงอยในสถานภาพจะเรยนตอไปได และไดลงทะเบยนตอ

เนองเรอยมาเมอผฟองคดไดรบความเสยหายจากการกระทำาละเมด

ของเจาหนาทในสงกดมหาวทยาลย ธ. แลว มหาวทยาลย ธ. จง

มหนาทตามกฎหมายทจะตองชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด

นอกจากคาธรรมเนยมการศกษาทมหาวทยาลยธ.ตองชดใชคนให

กบผฟองคดแลวคาพาหนะเดนทางไปศกษาคนควายงมหาวทยาลย

กเปนความเสยหายโดยตรงจากการออกคำาสงถอนชอผฟองคดออก

จากทะเบยนนกศกษาลาชาทมหาวทยาลย ธ. ตองชดใชเชนกน

(ค�าพพากษาศาลปกครองสงสด ท อ.180/2548)เปนตน

แตถาเปนคดละเมดทไมเขาหลกเกณฑหรอเงอนไข2ประการนเชน

เปนละเมดทไมไดเกดจากการปฏบตหนาทของหนวยงานทางปกครองหรอ

เจาหนาทของรฐหรอแมจะเปนคดละเมดในการปฏบตหนาทแตถาเปนละเมด

ทไมไดเกดจากการปฏบตหนาทใน 4 กรณนกตองฟองคดตอศาลยตธรรม

เชนคดละเมดทเกดจากการทลกจางของมหาวทยาลยขบรถยนตโดยประมาท

ชนคนไดรบบาดเจบแมรถยนตนนจะเปนรถของราชการหรอละเมดนนจะเกด

จากการขบรถของลกจางในการปฏบตหนาทกตามหรอละเมดทเกดจากการ

ทแพทยโรงพยาบาลของรฐรกษาพยาบาลไมดเปนเหตใหผปวยไดรบอนตราย

หรอบาดเจบหรอละเมดทเกดจากการดำาเนนการใชอำานาจจบกมผตองสงสย

ของเจาพนกงานตำารวจซงเปนละเมดจากระบวนการยตธรรมทางอาญากรณ

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย26 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 27

(2) สญญำทำงปกครองโดยสภำพหรอทเกดจำกกำรตควำมของ

ศำล นอกจากสญญาภาครฐทเปนสญญาทางปกครองตามทกฎหมายกำาหนด

แลว ในปจจบนศาลปกครองสงสดไดวนจฉยโดยใชหลกเกณฑทคลายคลงกบ

สญญาทางปกครองตามกฎหมายฝรงเศส โดยวนจฉยวาสญญาทมลกษณะ

ดงตอไปนเปนสญญาทางปกครองโดยสภาพ ไดแกสญญาทหนวยงานทาง

ปกครองหรอบคคลซงกระท�าการแทนรฐตกลงใหคสญญาอกฝายหนงเขา

ด�าเนนการหรอเขารวมด�าเนนการบรการสาธารณะโดยตรง หรอเปนสญญา

ทมขอก�าหนดในสญญาซงมลกษณะพเศษทแสดงถงเอกสทธของรฐ ทงน เพอ

ใหการใชอ�านาจทางปกครองหรอการด�าเนนกจการทางปกครองหรอบรการ

สาธารณะบรรลผล ดงนน การทสญญาใดจะเปนสญญาทางปกครองโดย

สภาพหรอไมนนตองเขาหลกเกณฑ2ประการคอ

ประกำรแรก ไดแกคสญญำ คสญญาอยางนอยฝายหนงจะตอง

เปนคสญญาฝายรฐ กลาวคอ เปนหนวยงานทางปกครองหรอเปนบคคลซง

กระทำาการแทนรฐ เชนเดยวกบสญญาทางปกครองตามทกฎหมายกำาหนด

ทกลาวมาแลวขางตนและ

ประกำรทสองไดแก“วตถประสงคของสญญำ” หรอ “เนอหำหรอ

ขอก�ำหนดของสญญำ” อยำงใดอยำงหนง โดยพจารณาจากวตถของสญญา

วาเปน “สญญาทใหคสญญาอกฝายหนงเขาด�าเนนการหรอเขารวมด�าเนนการ

บรการสาธารณะโดยตรง” หรอไมเชนสญญาทสถาบนราชภฏสวนดสตทจาง

ผฟองคดเปนลกจางชวคราวในตำาแหนงหวหนาศนยการศกษานอกสถาบนฯ

ซงเปนงานทเกยวของกบภารกจในการใหบรการทางการศกษาของสถาบนฯ

สญญาจางดงกลาวจงเปนสญญาทางปกครองดงนนการทอธการบดสถาบน

ราชภฏฯ มคำาสงใหผฟองคดออกจากงานจงเปนขอพพาทเกยวกบสญญา

ทางปกครองทอยในเขตอำานาจศาลปกครอง (ค�าสงศาลปกครองสงสดท

545/2546 (ป.))

สญญาทจดอยในประเภทใดประเภทหนงใน4ประเภทดงตอไปนคอ

• สญญาสมปทาน เชนสญญาสมปทานบรการสาธารณะ

ไดแกสญญาทฝายปกครองมอบหมายใหเอกชนมสทธจดทำาบรการ

สาธารณะอยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทกำาหนดดวยทนและ

ความเสยงภยของเอกชนโดยฝายปกครองใหสทธแกผรบสมปทาน

ทจะเรยกเกบคาบรการจากประชาชนผใชบรการนน2เชนสญญา

สมปทานรถไฟฟาบทเอส ระหวางกรงเทพมหานครและบรษทรถ

ไฟฟาบทเอสเปนตน

•สญญาทใหจดท�าบรการสาธารณะ เชน สญญาให

ขาราชการลาศกษาตอหรอสญญาใหทนการศกษาทมขอกำาหนด

ในสญญาวาเมอสำาเรจการศกษาแลวขาราชการทลาศกษาตอหรอ

ผรบทนตองกลบมารบราชการเปนตน

•สญญาทจดให มส งสาธารณปโภค เชน สญญาจาง

กอสรางสะพานถนน เขอนโรงเรยน โรงพยาบาล (ค�าวนจฉยชขาด

อ�านาจหนาทระหวางศาลท 10/2545) อาคารศนยปฏบตการ

วทยาศาสตรและศนยเครองมอกลางของมหาวทยาลย(คำาวนจฉย

ชขาดอำานาจหนาทระหวางศาลท18/2545)เปนตน

•สญญาทใหแสวงประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตเชน

สญญาสมปทานทำาไมปาชายเลน (ค�าสงศาลปกครองสงสดท

140/2548 และท 143/2548)เหมองแรหรอหาประโยชนจาก

ทรพยากรธรรมชาตอน

2ประยรกาญจนดล,ค�ำบรรยำยกฎหมำยปกครอง,พมพครงท3จฬาลงกรณมหาวทยาลย:กรงเทพมหานคร,2535,หนา146

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย28 ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 29

หรอโดยพจารณาจากเนอหาหรอขอก�าหนดของสญญาวาเปนสญญา

ทม“ขอก�าหนดในสญญาซงมลกษณะพเศษทแสดงถงเอกสทธของรฐ” ทงน

เพอใหการใชอ�านาจทางปกครองหรอการด�าเนนกจการทางปกครองซงกคอ

การบรการสาธารณะบรรลผล หรอไม เชน

ค�าสงศาลปกครองสงสดท 104/2544 สญญาจางกอสรางหอพก

ขาราชการโรงพยาบาลคณะแพทยศาสตรของมหาวทยาลยทมขอกำาหนด

ในสญญาใหเอกสทธแกผวาจางทจะเลกสญญาฝายเดยวไดโดยเอกชนผรบจาง

ไมตองผดสญญาใหทางราชการผวาจางสงผรบจางทำางานพเศษเพมเตมไดแม

ไมไดระบในสญญาโดยผรบจางไมมสทธโตแยงคดคานแมกระทงเรองเวลา

การทำางานและคาใชจายทเพมขนประกอบกบมลกษณะเปนสญญาสำาเรจรป

ทตกลงใหใชสญญาแบบปรบราคาได สญญาจางฉบบนมลกษณะพเศษทไม

พบในสญญาทวไปในทางแพง เพอใหการใชอำานาจทางปกครองหรอการ

ดำาเนนกจการทางปกครองบรรลผลสญญานจงเปนสญญาทางปกครองทอย

ในอำานาจของศาลปกครอง

ค�าวนจฉยชขาดอ�านาจหนาทระหวางศาลท 90/2556 สำานกงาน

สลากกนแบงรฐบาล ผถกฟองคด เปนรฐวสาหกจทจดตงขนโดยพระราชบญญต

สำานกงานสลากกนแบงรฐบาลพ.ศ.2517จงเปนหนวยงานทางปกครองมภารกจ

ในการออกสลากกนแบงรฐบาล ดำาเนนกจการโรงพมพ และกระทำาการ

อนใดทเกยวเนองหรอทเปนประโยชนแกการดำาเนนกจการของผถกฟองคด

เมอสญญาจางบรการระบบเกมสลากดงกลาวมสาระสำาคญเปนการจาง

ผฟองคดใหออกแบบจดหาและตดตงระบบเกมสลาก เครองจำาหนายสลาก

และระบบสนบสนนตางๆโดยสญญากำาหนดใหผถกฟองคดมสทธบอกเลก

สญญากอนครบกำาหนดเวลาได ในกรณทรฐบาลมนโยบายลมเลกโครงการ

หรอมความจำาเปนตองลมเลกโครงการออกสลากพเศษแบบเลขทาย 3 ตว

และ2ตวโดยผถกฟองคดจะชดเชยการลงทนบางสวนใหแกผฟองคดและ

ผฟองคดไมมสทธเรยกคาเสยหายหรอคาชดเชยอยางใดอกเปนสญญาทใหผ

ถกฟองคดบอกเลกสญญาไดดวยเหตเพยงวารฐบาลมนโยบายลมเลกโครงการ

จงเปนสญญาทมขอสญญาใหเอกสทธแกฝายปกครองอยางมากและไมอาจ

พบไดในสญญาทางแพงทวไป จงเปนสญญาทางปกครอง ดงนน คดพพาท

ระหวางผฟองคดกบผถกฟองคดจงเปนคดพพาทเกยวกบสญญาทางปกครอง

ตามมาตรา9วรรคหนง(4)แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯอนอย

ในอำานาจพจารณาพพากษาของศาลปกครอง

นอกจากสญญาทางปกครองโดยสภาพประเภทแรกทตองพจารณา

“วตถประสงคของสญญา” หรอประเภททสองทตองพจารณา “เนอหา

หรอขอกำาหนดของสญญา” แลว ในปจจบน ศาลปกครองสงสดกวนจฉย

วา สญญาซอขายทมลกษณะเปนการจดหาเครองมอส�าคญในการด�าเนน

บรการสาธารณะใหบรรลผลแลวสญญานนยอมเปนสญญาทางปกครองดวย

เชน สญญาซอขายพรอมตดตงเครองคอมพวเตอรและอปกรณการประมวล

ผลระบบคอมพวเตอรเพอตดตงในโรงพยาบาลของรฐระหวางสำานกงานปลด

กระทรวงสาธารณสขกบเอกชนเปนสญญาทางปกครองตามมาตรา3แหง

พ.ร.บ. จดตงศาลปกครองฯ เนองจากเครองคอมพวเตอรทจะตองสงมอบ

ตามสญญามลกษณะเปนเครองมอสำาคญทจะใชในการเชอมโยงและรบสง

ขอมลของประชาชนทมาใชบรการสาธารณะดานการแพทยใหสะดวกรวดเรว

และมประสทธภาพ วตถแหงสญญาดงกลาวจงเปนการซอเครองมอสำาคญ

ทจำาเปนตอการจดทำาบรการสาธารณะดานการแพทยใหบรรลผล และเปน

ประโยชนโดยตรงตอประชาชนทมาใชบรการการฟองขอคนคาปรบและขอ

ใหชำาระคาเสยหายจากการไมคนคาปรบตามสญญาขางตนจงเปนคดพพาท

ทอยในอำานาจของศาลปกครอง(ค�าสงศาลปกครองสงสดท 726/2547)หรอ

สญญาวาจางจดหาและตดตงเครองชวยเดนอากาศพรอมอปกรณอะไหล

รวมทงกอสรางอาคาร ระหวางเอกชนกบกรมการขนสงทางอากาศ (กรม

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย30

การบนพาณชย)นนลกษณะของสญญาเปนการวาจางเพอจดหาและตดตง

เครองชวยเดนอากาศ ILS ซงเปนเครองมอสำาหรบใชในการควบคมการบน

เวลาสภาพอากาศไมปกตเครองชวยเดนอากาศDMEซงเปนเครองมอสำาหรบ

บอกระยะหางของเครองบนจากสถานควบคมการบน อนเปนเครองมอ

สำาคญทผ รบจางจะตองจดหามาโดยเฉพาะสำาหรบชวยการเดนอากาศ

ไมสามารถจดหาไดทวไปในทองตลาดเปนการทำาสญญาเพอใหการจดระบบ

การจราจรและการขนสงทางอากาศดำาเนนไปดวยความเรยบรอยจงเปนการ

จดทำาบรการสาธารณะอยางหนงสญญาดงกลาวจงเปนสญญาทางปกครอง

คดพพาทจงอยในอำานาจของศาลปกครอง (ค�าวนจฉยชขาดอ�านาจหนาท

ระหวางศาลท 48/2547)

แตถาเปนสญญาเชงพาณชยทไมเกยวกบการจดทำาบรการสาธารณะ

และไมมขอกำาหนดทใหเอกสทธแกรฐแลวสญญาดงกลาวเปนสญญาทางแพง

ไมใชสญญาทางปกครองเชนสญญาใหเอกชนเชาพนทมหาวทยาลยเพอให

บรการลางรถหรอเขามาขายอาหารและเครองดมในโรงอาหารหรอภายใน

บรเวณมหาวทยาลยสญญาใหนกศกษาเชาหอพกของมหาวทยาลยเปนตน

สวนการฟองใหผ คำาประกนรบผดตามสญญานนอาจฟองทศาล

ปกครองถาเปนการ คำาประกนการปฏบตตามสญญาทางปกครองแมวาสญญา

คำาประกนจะเปนสญญาทางแพงกตามเชน

ค�าวนจฉยชขาดอ�านาจหนาทระหวางศาลท 28/2546เมอสญญาจาง

ปรบปรงถนนของเทศบาลนครยะลาซงเปนหนวยงานทางปกครองเปนสญญา

ทจดใหมสงสาธารณปโภคอนเปนบรการสาธารณะ สญญาดงกลาวจงเปน

สญญาทางปกครองตามมาตรา 3 แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯ

แมสญญาค�าประกนการปฏบตตามสญญาดงกลาวจะมลกษณะเปนสญญา

ทางแพง แตกเปนสญญาอปกรณของสญญาหลกซงเปนสญญาทางปกครอง

และการพจารณาขอพพาทตามสญญาอปกรณตองวนจฉยสญญาหลกกอน

ดงนน กรณพพาทเกยวกบการฟองใหช�าระเงนตามสญญาค�าประกนจง

ควรด�าเนนกระบวนพจารณายงศาลทมเขตอ�านาจเดยวกบศาลทมอ�านาจ

พจารณาคดเกยวกบสญญาจางปรบปรงถนนซงเปนสญญาหลก คดนจงอย

ในอำานาจของศาลปกครอง

การฟองคดพพาทเกยวกบสญญาปกครองนโดยปกตจะตองยนฟอง

ภายใน 5 ปนบแตวนทร หรอควรรถงเหตแหงการฟองคด และตองเสย

คาธรรมเนยมศาลเชนเดยวกบการฟองคดละเมด

บทสรป

ในปจจบนจะเหนไดวาผบรหารมหาวทยาลยและเจาหนาทจำาเปน

ตองรและศกษากฎหมายปกครองเพอใชในการปฏบตหนาท อยางไรกตาม

กฎหมายไมใชทางออกสำาหรบปญหาทกเรอง แตเปนปจจยหนงทสำาคญใน

การบรหารความเสยงในการปฏบตหนาท เพอประกอบการตดสนใจของผ

บรหารซงหากผบรหารหรอเจาหนาทบรหารหรอดำาเนนการทฝาฝนกฎหมาย

หรอไมชอบดวยกฎหมายทงทตงใจหรอไมตงใจกตามนอกจากผบรหารหรอ

เจาหนาทนนเองจะตองรบผดทางกฎหมายแลวยงอาจมผลใหมหาวทยาลย

ไดรบความเสยหายดวย

ศาลปกครองกบคดพพาทเกยวกบมหาวทยาลย 31

สถำบนคลงสมองของชำต539/2อาคารมหานครยบซมชน22B

ถนนศรอยธยาเขตราชเทวกรงเทพฯ10400โทรศพท02-6400461โทรสาร02-6400465http://knit.or.th/

บรรณำนกรม

ฤทยหงสสร,ศาลปกครองและการดำาเนนคดในศาลปกครอง,พมพครงท6

สำานกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา : กรงเทพมหานคร,

2558

ประยรกาญจนดล,คำาบรรยายกฎหมายปกครอง,พมพครงท3จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย:กรงเทพมหานคร,2535