โรคจากการท...
TRANSCRIPT
โรคจากการท างานทพบบอย
นายแพทยอดลย บณฑกลหวหนากลมศนยการแพทยเฉพาะทางดานอาชวเวชศาสตรและเวชศาสตรสงแวดลอม
โรงพยาบาลนพรตนราชธาน กรมการแพทยสายดวน 025174333
OCCUPATIONAL HEALTH
• The modern definition of Occupational Health (ILO and WHO) is:
“การสงเสรมและการธ ารงไวซงศกยภาพสงสดดานกายภาพ จตใจ และสงคมตลอดจนความเปนอย ทดของคนท างานในทกอาชพ -
total health of all at work”
โรคจากการท างานคออะไร?
• โรคทเกดในขณะทท างาน แบงเปน
- โรคทเกดทนท เชน อบตเหต อบตภย ท าใหเกดอนตราย หรอการบาดเจบ
- โรคทเกดภายหลงจากสมผส มไดตงแตหลง 1 วน จะถงตลอดชวต
โรคทจากท างานแบงเปนอะไรบาง?• โรคทเกดจากการท างานโดยตรง หรอ Occupational
disease ปจจยในการท างาน เปนปจจยเดยวทท าใหเกดโรค เชน โรคพษตะกว โรคพษอารเซนก โรคแอสเบสโตสส
• โรคทเกยวเนองจากการท างาน หรอ Work related disease ปจจยในการท างานเปนตวหนงทท าใหเกดโรค และเปนตวส าคญทกระตนใหเกด เชน เปนโรคความดนโลหตสงมเสนเลอดโปงในสมอง เกดความเครยดท าใหเสนเลอดสมองแตก หรอ เปนโรคหวใจขาดเลอดตองออกแรงมากท าใหเจบกลามเนอหวใจ ปวดหลงจากทเปนกระดกทบเสนเกา
ความหมายและความส าคญของโรคทเกดจากการประกอบอาชพ
• ความหมายและความส าคญของโรคทเกดจากการประกอบอาชพโรคจากการประกอบอาชพเชนโรคปอดชนดนวปโมโคนโอซส โรคหอบหด รวมทง โรคมะเรง เมอเปนแลว สวนใหญจะรกษาไมหาย รวมทงเมอโรคแสดงอาการ จะถงแกกรรมในเวลาไมนาน
• โรคบางโรคเชนโรคผวหนงอกเสบแมจะหายไดเองหลงการงดเวนการสมผสสงทท าใหเกดโรค แตกจะกลบมาเปนใหมไดบอยครง และในทสดกจะท าใหเกดความผดปกตเรอรง โรคหอบหดจากการประกอบอาชพเมอเปนในระยะแรกจะเปนเมอสมผสกบสารทท าใหแพ แตถาสมผสบอยครงเขากจะกลายเปนโรคหอบหดถาวร
ความหมายและความส าคญของโรคทเกดจากการประกอบอาชพ
• การวนจฉยโรคจากการประกอบอาชพจะน าไปสการแกไขกระบวนการท างาน สภาพแวดลอมในการท างาน ซงเปนการปองกนไมใหกลบไปเปนซ าและปองกนเพอคนงานอนดวย
• การใหการวนจฉยโรคจากการท างานโดยรวดเรว จะชวยพนกงานทมโรคได และยงชวยพนกงานคนอนๆทท างานอยในสถานทเดยวกน โดยอาจชวยเหลอโดยการคนพบโรคทเรมเปนในพนกงานคนอน หรอ ชวยเหลอโดยการแกไขสภาพแวดลอมในการท างานใหปลอดภย เพอชวยไมใหพนกงานคนอนเปนดงกลาวแลวดวย
ลกษณะพเศษของโรคจากการท างานมอะไรบาง
• โรคจากการท างานมระยะฟกตว (onset)
• จะตองม agent ทท าใหเกดโรคในสถานทท างานนน• เพอนรวมงานทอยในสงแวดลอมในการท างานเดยวกนอาจจะไดรบผลกระทบดวย
• ความไว ตอการเปนโรค
Agent ในทท างาน• ไดแกอนตราย (danger) ทพบในทท างาน เราเรยกวาสง
คกคาม (Hazard) ซงไดแก
สงคกคามทางกายภาพ
สงคกคามทางเคม
สงคกคามทางชวภาพ
สงคกคามทาง Biomechanic
สงคกคามทางจตสงคม
Agent Manufacturing process
Occupational disease
No. of cases
first clue
total outbreak
Carbon tetrachloride
Cleaning agent for printing
Hepatitis 3 17
n-Hexane
Press proofing Polyneuro-pathy 2 15
TDI, toluene diisocyaniate
Velcro (adhesives)
Asthma 4 14
Table 1a.
Table 1b.
Agent Manufacturing process
Occupational disease
No. of cases
first clue
total outbreak
Bipyridyls
Paraquat manufacturing
Skin cancer & Bowen’s disease
2 69
Dimethyl formamide
Synthetic leather
Hepatitis 1 16
Manganese
Ferroanganese smelter
Parkinsonism 2 6
Sulfuric acid & formaldehyde
Newspaper printing
Nasopharyngeal cancer 1 5
Painter affected by chronic lead poisoning
Wine testing (PH 3.2-3.8) demineralized the enamel
Black lung disease
NORMAL
DAMAGED
สงแวดลอมในทท างาน
:
กรอบแนวคดเกยวกบการเกดโรคจากการท างาน
ผลตอรางกายขนาดภายนอก
ขนาดดดซม
ขนาดกอผลกระทบภายใน
ผลกระทบทางสขภาพ
ระยะกอนมอาการระยะเฉยบพลนระยะเรอรง
ปจจยทางกายภาพ เคม ชวภาพ biomechanic จตสงคม
สงคกคามทางปจจยของตวบคคลและสงแวดลอมในสงคม
สงคกคามทเกดจากการบวนการท างาน สงแวดลอมในการท างาน
โรคทพบในคนท างาน
• โรคทวไป
• โรคจากการท างาน
• โรคทเกยวเนองกบการท างาน
การตายและความพการทเกดจากการท างาน
Data from
World Congress of OSH, 2002, ILO
อบตเหตรนแรงถงตายจากการท างาน: 355,000
โรคทรนแรงถงตายจากการทงงาน: 1,574,000
อบตเหตถงตายจากการสอสาร: 158,000
ทวโลกมประชากรทอยในวยท างาน 2,700 ลานคน
การถงแกกรรมทคาดวาเกดจากการท างาน 1.9-2.3 ลานคน
การถงแกกรรมทคาดวาเกดจากการท างานมะเรง 32%
โรคหวใจและหลอดเลอด 23%
โรคตดตอ 17%
อบตเหตและความรนแรง 13%
โรคทางเดนหายใจ 3%
โรคทางเดนอาหาร 1%
โรคทางระบบประสาท 1%
Data from
World Congress of OSH, 2002, ILO
คาใชจายในโรคทเกดหรอเกยวเนองจากการท างาน สถตจากองคการอนามยโลก
โรคกระดกและกลามเนอ 40%
โรคหวใจ 16%
อบตเหต 14%
โรคระบบทางเดนหายใจ 9%
โรคระบบประสาทสวนกลาง 8%
โรคระบบประสาท 7%
โรคผวหนง 3%
โรคมะเรง 3%
10 จงหวดแรกทบาดเจบจากการท างาน
28
จงหวด เสยชวต พการสญเสยอวยวะบางสวน
หยดงานมากกวา 3วน
หยดงานไมเกน3วน รวมทงหมด
กรงเทพมหานคร
201 5 494 13,261 41,772 55,733
ชลบร 62 7 232 2,778 11,917 14,996
สมทรปราการ 56 0 802 9,172 28,934 38,964
ปทมธาน 33 115 2,403 6,701 9,252
นครปฐม 32 0 245 1,102 4,190 5,569
สระบร 31 0 59 984 2,128 3,202
นครราชสมา 31 0 46 829 3,893 4,799
สมทรสาคร 23 0 602 4,121 9,203 13,949
พงงา 22 0 2 67 84 175
เพชรบร 19 0 22 317 1,017 1,37529
10 จงหวดเจบปวยมาก (ไมใชบาดเจบ)
30
จงหวด จ านวนผปวย จ านวนผมสทธ อตราปวยตอแสน
ระยอง 305 409909 74.41
จนทบร 257 402062 63.92
อางทอง 121 199926 60.52
สมทรสาคร 193 324347 59.5
นครสวรรค 454 862003 52.67
อทยธาน 137 260675 52.56
ก าแพงเพชร 297 574422 51.7
กาญจนบร 312 632387 49.34
สพรรณบร 324 670141 48.35
พระนครศรอยธยา 229 478390 47.87
31
สรปโรคทขอเคลมเงนจากกองทนเงนทดแทน
32
Diseases Death Morbid Organ Loss Absence <=3 days
Absent > 3 days
Sum
1. Lead Poisoning - - - 1 34 35
2. Noise - - 26 3 12 41
3. Dust 1 - 6 1 4 12
4. Infection from work
1 - 1 1 3
5. Strain from weight lifting
- - 8 647 4,337 4,992
6. Ergonomics - - 1 127 731 859
7. Skin diseases - - 1 42 1,874 1,917
Sum 2 - 42 822 6,993 7,85933
34
ป ตาย ทพพลภาพ สญเสยอวยวะ
หยดงานเกน 3 วน
หยดงานไมเกน 3 วน
2547 861 23 3,775 52,893 157,982
2548 1,444 19 3,425 53,641 155,706
2549 808 21 3,413 51,901 148,114
2550 741 16 3,259 50,525 144,111
2551 613 15 3,096 45,719 127,059
2552(ม.ค-ม.ค) 127 2 92 8,091 23,101
หนวย : ราย
จ านวนผประสบอนตรายเนองจากการท างาน กองทนเงนทดแทน
การบรการอาชวอนามยแบบผสมผสาน(Integrated Occupational Health Services)
การสงเสรมสขภาพอนามย
(Promotion)
การปองกน การเฝาระวงสขภาพ
(Prevention)
การรกษาพยาบาล
การบ าบดรกษา
การปองกน ความพการ
การฟนฟสมรรถภาพ
(Rehabilitation)
Integrated Occupational Health ServicesHealth Service Medical Services
สขภาพอนามยด หายจากโรค คนสสภาพเดม
คน ตาย
การบาดเจบของกระดกและกลามเนอ
เปนสาเหตส าคญทลดทอนความสามารถในการท างานในประชาการทอยในชวงวยท างาน
ความเสยงสงในทางอตสาหกรรมไดแก การผลต กอสราง และการท าอาหาร โรคทเปนไดแก sprains, strains, การอกเสบ การระคายเคอง และการ
หลดของกลามเนอ เสนเอน ขอ กระดก เสนประสาท และระบบหลอดเลอดทหลอเลยง
การบาดเจบของกลามเนอและกระดก
• เมอมความตองการในการท างานสง และมการเคลอนใหวซ าๆกนมากกวาความสามารถดาน biomechanic งานนนจะท าใหเกดอนตรายขน
โรคระบบหวใจและหลอดเลอดจากการท างาน
• สารเคม
– คารบอนไดซลไฟด
– คารบอนมอนออกไซด
– ฮาโลจเนตเตด ไฮโดรคารบอน
– ไนโตรกลเซอรนและสารอนทเกยวของ
• กายภาพ
– ความเครยดจากความรอน
– เสยง
• ปจจยทางจตสงคม
กาโรช (Karoshi)
• Karoshi (過労死): “ตายจากท างานหนก เปนโรคทเกดจากการท างาน ตายโดยไมทราบสาเหต
• สาเหตหลกทางอายรกรรม ไดแก หวใจวาย และโรคหลอดเลอดสมอง
ขอก าหนดส าหรบโรคเกยวกบหลอดเลอดทเกดจากงาน
สวนใหญก าลงท างานอยกอนเกดเหตการณ ท างานตดตอกน 24 ชวโมง >= 16 ชวโมง/วนในชวงสปดาหทผานมา ท างานลวงเวลาเกน 100 ชวโมงในหนงเดอน ท างานลวงเวลา 80 ชวโมงตอเดอนใน 2-6 เดอนกอนเกดเหตการณ
การบาดเจบจากการท างาน
• เกดทนทและไมมโรคมากอน
• ประมาณ 30% ของการบาดเจบจะรนแรง (มการขาดของอวยวะ กระดกหก เปนบาดแผลรนแรง สญเสยการมองเหน มพษเฉยบพลนและไฟใหม)
การวนจฉยโรคจากการท างานไมใชปญหาทส าคญมาก
โรคจากการท างาน
การหยดงาน กองทนเงนทดแทน
โรคจากการท างานทพบในประเทศไทย
โรคจากสงคกคามทางกายภาพโรคจากเสยง
โรคจากแสง
โรคจากความรอน
โรคจากความสนสะเทอน
โรคจากรงส
โรคการไดยนเสอมเหตเสยงดง (Noise induced hearing loss)
• ท างานหรออาศยใกลบรเวณมเสยงดง ไดแก โรงงานทอผา เฟอรนเจอร ถลงเหลก ผลตแกว โรงเลอย โรงกลง
• ลกษณะทางคลนก
tinnitus การไดยนคอยๆเลวลง มกเปนสองขาง
44
โรคการไดยนเสอมเหตเสยงดง (Noise induced hearing loss)
• ท างานหรออาศยใกลบรเวณมเสยงดง ไดแก โรงงานทอผา เฟอรนเจอร ถลงเหลก ผลตแกว โรงเลอย โรงกลง
• ลกษณะทางคลนก
tinnitus การไดยนคอยๆเลวลง มกเปนสองขาง
45
ทานมอาการเหลานหรอไม ?
• บอกคนอนใหพดดงๆหรอพดอกครง
• ฟงอกขางพดไดล าบากเวลาอยในหองทคนแนนๆ
• พดหรอฟงคนทอยใกลๆไมรเรอง
• ไมไดยนเสยงโทรศพทดง
• เปดทวเสยงดง จนคนอนทก
• รสกวาหขางใดขางหนงไดยนชดกวาอกขาง
• ตองพยายามนงขางหนา เวลาไปฟงบรรยายในทตางๆ
• รสกเครยดและหงดหงดเวลาตองไปออกงานสงคม
• เวลานงในรถ ฟงคนทนงขางหนาไมถนด
• เพอนหรอสมาชกในครอบครวทกวาสงสยหจะตง 46
Sound
• Sound: sensed variations in air pressure
• Frequency: number of peaks that pass a point per second (Hz)
• Pitch47
ประกาศความปลอดภยฯ - เสยงดง • 91 dBA < = 7 ชวโมง
• 90 dBA < = 8 ชวโมง
• 80 dBA > 8 ชวโมง
• 140 dBA หามท างาน
48
49
50
51
52
53
54
การแบงประเภทของการไดยน
1. ระบบการน าเสยงเสอม (Conductive hearing loss)2. ระบบประสาทหเสอม (Sensorineural hearing loss)3. แบบผสม (Mixed hearing loss)
55
56
การน าเสยงเสอม
(Conductive hearing loss : CHL)
57
ประสาทรบเสยงเสอม
(Sensorineural hearing loss : SHL)
58
แบบผสม
(Mixed hearing loss)
59
เปนภาวะของการเสอมของประสาทหเนองจากการไดยนเสยงดง ทเกดจากการประกอบอาชพ มกเปน 2 ขาง
โรคประสาทหเสอมจากการประกอบอาชพ (Occupational Hearing Loss)
พยาธสภาพ
Damage ตอ Hair cell ใน Inner ear ท าใหเกด Sensorineural hearing loss
60
ลกษณะทเกด1. Acoustic trauma เปน Sudden onset of hearing
loss เชน จากเสยงระเบด
2. Noise-induced hearing loss เปน gradual onset of hearing loss เชน หตงจากการท างานในโรงงาน
Noise-induced hearing loss (NIHL)
61
ม 2 แบบ
Temporary threshold shift (TTS)
การไดยนเสอมชวคราว
Permanent threshold shift (PTS)
การไดยนเสอมแบบถาวร
องคประกอบทท าใหประสาทหเสอม
1. ความเขมของเสยง (Intensity)
เสยงทมความเขมสง หรอ เสยงทดงมากจะยงท าลายประสาทหไดมาก
62
2. ความถของเสยง (Frequency)เสยงทมความถสง หรอ เสยงแหลมท าลายประสาทห
มากกวาเสยงต า
3. ระยะเวลาทไดยนเสยง (Duration)
การทเสยงรบกวนจะท าลายประสาทหไดมากหรอนอยขนอย กบพลงงานเสยงทงหมดทเขาสหชนใน ดงนนถาไดยนเสยงอยเปนเวลานานประสาทหกจะยงเสอมมาก
63
4. ลกษณะของเสยง (Nature of Sound)ถาเปนเสยงทดงตดตอกน (Continuous noise) จะ
ท าลายประสาทหนอยกวาเสยงทกระแทกไมเปนจงหวะ
5. ความไวตอการเสอมของประสาทห
(Individual Susceptibility)
เปนลกษณะเฉพาะตวของแตละคนซงไมเหมอนกน บางคนเสอมงาย บางคนเสอมยาก ผทเคยเปนเยอหมสมองอกเสบ ผทเคยไดรบยาทมพษตอประสาทห ผทมญาตหตงตงแตอายยงนอย ผปวยเบาหวาน ความดนสง เหลานมกเกดประสาทหเสอมเนองจากเสยงดงไดงาย
64
65
0 - 25 dB
Normal
Hearing
25+ - 90
dB
Hearing
Loss
> 90 dB
Deaf
-20-10
0102030405060708090
100110120
125 250 500 1000 2000 4000 8000
Pure Tone Audiometry
Hea
rin
g l
ev
el
in d
ecib
els
.
Hz.
ประสาทหเสอม (Sensorineural hearing loss)
Audiogram ทแสดงถงประสาทหเสอม เนองจากเสยงดง
66
67
-20-10
0102030405060708090
100110120
125 250 500 1000 2000 4000 8000
Pure Tone AudiometryH
eari
ng
lev
el i
n d
ecib
els.
0 - 25 dB
Normal
Hearing
25+ - 90
dB
Hearing
Loss
> 90 dB
Deaf
Hz.
มการเสอมของการไดยนทบรเวณ 4,000 Hz
68
-20-10
0102030405060708090
100110120
125 250 500 1000 2000 4000 8000
Pure Tone AudiometryH
eari
ng
lev
el i
n d
ecib
els.
0 - 25 dB
Normal
Hearing
25+ - 90
dB
Hearing
Loss
> 90 dB
Deaf
Hz.
Notch ท 4,000 Hz ลกลงและกวางขน
69
-20-10
0102030405060708090
100110120
125 250 500 1000 2000 4000 8000
Pure Tone AudiometryH
eari
ng
lev
el i
n d
ecib
els.
0 - 25 dB
Normal
Hearing
25+ - 90
dB
Hearing
Loss
> 90 dB
Deaf
Hz.
การไดยนเสอมมาก Notch หายไป
การปองกน
70
1. การแกไขเพอลดระดบเสยงทตนก าเนดเสยง
การปฏบตตามแผนพทกษการไดยน(Hearing Conservation Program)
2. การปองกนทางสงแวดลอม
3. การปองกนทตวบคคล
4. การตรวจการไดยน
Preplacement examinationPeriodic examination
Noise Control
Source Path ReceiverDesign Barriers Ear plugsMaintenance Enclosures Ear muffsMountings Baffles Mufflers
71
ปองกนไมใหห“ปวย”
• การไดยนเสอม– ก าจดแหลงก าเนดเสยง ลดเสยง
– ระยะเวลา ระยะหาง
– ทครอบห ปลกอดห
– ตรวจการไดยน
• กอนท างาน
• เปนระยะ (6 - 12 เดอน)72
โรคปอดจากการท างาน
นวปโมโคนโอสส โรคจากแอสเบสตอส โรคปอดฝนทราย โรคปอดจากถานหน
โรคหอบหดจากการท างาน โรคบสสโนสส โรคปอดอกเสบภมไวเกน
ระบบหายใจ
• ภายในระบบหายใจ มระบบปองกนหลายชนดทชวยตานมลพษ และสารชวภาพ ซงเปนทงการตดเชอและกอภมแพ
• ผชายจะหายใจอากาศ 15 กก ทกวน ในขณะทกนอาหาร 1.5 กก และ กนน า 2.0 กก
• อนภาคทหายใจเขาไปอาจอยนานหรอสนขนกบต าแหนงของการฝงตว และจะคอยๆปลอยสารพษ หรอแบคทเรยสามารถขยายพนธ จนเกดirreversible damage หรอโรครายแรง นอกจากนพนทผวทมมาก (ประมาณ 70 ตารางเมตรในผชาย) และผนงของถงลมทมขนาดบาง ท าใหเขาสเลอดไดงาย เนองจากสามารถสะสมได ดงนนผลทเกดจากสารพษทเปนแบบเฉยบพลนจงเกดอยางรวดเรว
ชนดของสารมลพษในอากาศ
• กาซและไอ เชน Carbon monoxide, Nitrogen dioxide จากแหลงก าเนดโดยตรง เชนการเผาไหม
• อนภาคของละอองฝอย เปนอนภาคเลกๆ ทแขวนลอยอยในอากาศ อาจเปนของแขง ของเหลว สารอนทรยหรออนนทรย เชน dust, fume, smoke , fog, Smog (ทงควนและหมอก)
จมก
เปนสวนตนสดของระบบหายใจ
มอวยวะรบกลน
หนาท:
1.รบกลน
2.หายใจ
3.กรองฝน
4.ใหความชนแกอากาศทหายใจ
5.รบ secretion จาก sinus และทอนาตา
ชองจมก
• แบงเปนสองชอง (nasal cavity) และม nasal septum เปนตวแบง
Anterior nares
Posterior naresor choanae
External nose
Nasal septum
Right orbit
Oral cavity
Oropharynx
Soft palate
Nasopharynx
Cranial cavity
Nasal cavities (anterolateral view)
Anterior nares
Posterior naresor choanae
External nose
Nasal septum
Right orbit
Oral cavity
Oropharynx
Soft palate
Nasopharynx
Cranial cavity
Nasal cavities (anterolateral view)
or nostrils
The lung
• ผชายอาย 37 ป มประวตโรคหอบหดตอนเปนเดกซงหายไปประมาณ 20 ปแลว
• หนงปทผานมา ผปวยมอาการหอบหดอก หายใจเสยงวดซงเปนตอนเชาประมาณ 9-10 น. และอาการแยลงในตอนบาย ดขนในตอนเยนกอนนอน อาการคอยๆเปนมากขนในชวงสามเดอนทผานมา
2 ปทผานมา ผปวยเรมท างานในโรงงงานทผลตน าแอปเปลไซเดอ งาน : ขนยายสารหอม และใสลงในถงผสม ซงมการผสมน า สารเคม และวตถดบโดยใชการคน และมการน าไปตรวจคณภาพเปนระยะซงระหวางการผสมมอาการแนนหนาอก
ไอ และหายใจล าบากมเสยงวดตลอดเวลา อาการหายใปในชวงวนหยด
โรคหอบหดทเนองจากการท างาน• มการเปลยนแปลงของการตรวจสมรรถภาพปอดกอนและหลงเขากะ
• การตรวจ peak flow meter
• การตรวจกระตนพเศษ Broncho-provocation
การวด Peak flow
Assess Peak Flow Meters (Recorder No. 710,
Assess)
การวนจฉยโรคจากการท างาน
มโรคนนจรง
มหลกฐานวามการสมผส
มล าดบกอนหลง (และระยะแฝง)
ขอมลทางระบาดวทยา (ขนาดและการตอบสนอง)
หาสาเหตอนทเปนไปได
เปนเรองททาทายเสมอ!
โรคมะเรงจากการท างาน• สวนใหญจะเกดเปนเวลากวา 10 ป หลงการสมผสซงท าใหเกด
กระบวนการของโรค
• ปจจบนมสารเคม >60 ตวจดอยในกลม 1 International
Agency for Research on Cancer (IARC)
ผปวย
• ผปวยอาย 60 ป ไมสบบหร
• ไดรบการวนจฉยวาเปนมะเรงปอดชนด adenocarcinoma
• มประวตการท างานทสมผสกบ steel pickling เปนเวลา19 ป
หวขอส าคญในการวนจฉยโรคมะเรงจากการท างาน
เวลา: มะเรงจะเกด ภายหลงการสมผส โดยมระยะแฝงทมากพอ ระบาดวทยาซงเปนหลกฐานวาการสมผส (หรอประเภทของอตสาหกรรม) ทสามารถท าใหเปนมะเรงได เนอเยอ/อวยวะ ทมพยาธสภาพจ าเพาะเชนโรค มะเรงเยอหมปอด มหลกฐานวามการสมผสพอเพยงแยกสาเหตของโรคมะเรงจากสาเหตอนๆออกได การสมผสนนนาจะท าใหเกดมะเรงไดหรอไม
มโอกาสเปนมากกวา
ในระดบทคนท างานสมผสมโอกาส relative risk ทจะเปนมะเรงมากกวาคนทไมสมผส 2 เทา
จากงานวจยทนาเชอถอ
• RR=1, ดงนนมะเรงเกดจากสาเหตธรรมชาต• RR=1.5, ดงนน 1/3 ของมะเรงทงหมดมสาเหตจากการ
ท างาน ตามทฤษฏ• RR=2.0, ดงนน 1/2 (50%) ของมะเรงทงหมดเกยวของ
กบการท างาน• RR>2.0, ดงนน มากกวา 50% ของมะเรงทงหมดเกยวของ
กบการท างาน
การประมาณการลาสดของตนทนของความเครยดเนองจากการท างาน:
ประเทศองกฤษ, มการคาดการณวามการสญเสยวนท างานมากกวา 40 ลานวนทกปจากความผดปกตของสขภาพจากความเครยดออสเตรเลย, กระทรวงแรงงานไดประมาณการคาใชจายทางสขภาพทเกยวของกบความเครยดอยท 30 ลานดอลลารในป 1994
สหรฐอเมรกา, มากกวาครงของวนท างานทสญเสยไปทงหมด 550 ลานวนทกปเกดจากโรคทเกยวกบความเครยด
Research on work-related stress,European Agency for Safety and Health at Work, 2000
ความสมพนธระหวาง age-adjusted rate ‘ของการเสยชวตจากทกสาเหต และรปแบบงานซงท างานมากกวา 60 ชวโมงตอสปดาหในประเทศญปน
โรคโบราณ New or re-emerging ODs
•Pneumoconioses
•โรคมะเรงจากแอสเบสตอส•โรคพษตวท าละลาย•โรคพษโลหะหนก•โรคพษยาฆาแมลง•โรคหเสอมจากเสยงดง•ความสนสะเทอนเฉพาะท (WFD)
•ความสนสะเทอนทงตว (Back
disorders)
•อาการเจบปวดกลามเนอ•ผวหนงอกเสบแบบทวไป•หอบหดและถงลมอกเสบ•โรคตดเชอจากสตว
•ยาฆาแมลงตวใหมๆ
•Shoulder-arm syndromes
•ความเครยด•อาการภมแพแบบใหมๆ•โรคทเกดจากมลภาวะ•โรคทเกดจากภาวะภมไวเกน•โรคมะเรงผวหนง•โรคตดเชอทเกดขนใหม•โรคตดเชอใหม จากสตว•ความผดปกตทางระบบสบพนธ•การซมเศรา•โรคทเกดในคนทมโรคเรอรง (ชนดไมตดตอ)
โรคทจากท างานแบงเปนอะไรบาง?• โรคทเกดจากการท างานโดยตรง หรอ Occupational
disease ปจจยในการท างาน เปนปจจยเดยวทท าใหเกดโรค เชน โรคพษตะกว โรคพษอารเซนก โรคแอสเบสโตสส
• โรคทเกยวเนองจากการท างาน หรอ Work related disease ปจจยในการท างานเปนตวหนงทท าใหเกดโรค และเปนตวส าคญทกระตนใหเกด เชน เปนโรคความดนโลหตสงมเสนเลอดโปงในสมอง เกดความเครยดท าใหเสนเลอดสมองแตก หรอ เปนโรคหวใจขาดเลอดตองออกแรงมากท าใหเจบกลามเนอหวใจ ปวดหลงจากทเปนกระดกทบเสนเกา
Diagnosis Criteria
• มหลกฐานวาเปนโรคนนจรง (Evidence of Disease)• มหลกฐานแสดงวามการสมผส (Evidence of Exposure)• มหลกฐานสนบสนนการสมผส (Supporting evidence)• มรายงานทางระบาดวทยา (Epidemiological Study)• มการพจารณาแยกโรคทงหมด (Diagnosis of exclusion)
Asbestos body (Amphiboles)
โรคสารเคม
(๑) โรคทเกดขนจากสารเคมดงตอไปน ๑) เบรลเลยมหรอสารประกอบของเบรลเลยม๒) แคดเมยม หรอสารประกอบของแคดเมยม๓) ฟอสฟอรส หรอสารประกอบของฟอสฟอรส๔) โครเมยม หรอสารประกอบของโครเมยม๕) แมงกานส หรอสารประกอบของแมงกานส๖) สารหน หรอสารประกอบของสารหน๗) ปรอท หรอสารประกอบของปรอท๘) ตะกว หรอสารประกอบของปรอท๙) ฟลออรน หรอสารประกอบของฟลออรน
โรคสารเคม
๑๐) คลอรน หรอประกอบของคลอรน๑๑) แอมโมเนย๑๒) คารบอนไดซลไฟด๑๓) สารอนพนธฮาโรเจนของสารไฮโดรคารบอน๑๔) เบนซน หรอสารอนพนธของเบนซน๑๕) อนพนธไนโตรและอะมโนของเบนซน๑๖) ซลเฟอรไดออกไซด หรอกรดซลฟรค๑๗) ไนโตรกลเซอรน หรอกรดไนตรคอน ๆ ๑๘) แอลกอฮออล กลยคอล หรอคโตน๑๙) คารบอนมอนนอกไซด ไฮโดรเจนไซยาไนด หรอสารประกอบของไฮโดรเจนไซยาไนด ไฮโดรเจนซลไฟด๒๐) อะครยโลไนไตรล๒๑) ออกไซดของไนโตรเจน
โรคสารเคม
๒๒) วาเนเดยม หรอสารประกอบของเวเนเดยม๒๓) พลวง หรอสารประกอบของพลวง๒๔) เฮกเซน๒๕) กรดแรทเปนสาเหตใหเกดฟน๒๖) เภสชภณฑ ๒๗) ทลเลยม หรอสารประกอบของทลเลยม๒๘) ออสเมยม หรอสารประกอบของออสเมยม๒๙) เซลเนยม หรอสารประกอบของเซลเนยม
โรคสารเคม
๓๐) ทองแดง หรอสารประกอบของทองแดง๓๑) ดบก หรอสารประกอบของดบก๓๒) สงกะส หรอสารประกอบของสงกะส๓๓) โอโซน ฟอสยน๓๔) สารท าใหระคายเคอง เชน เบนโซควนโนน หรอสารระคายเคองตอกระจกตา เปนตน๓๕) สารก าจดศตรพช๓๖) อลดไฮด ฟอรมาดไฮดและตารลดไฮด ๓๗) สารกลมไดออกซน๓๘) สารเคม หรอสารประกอบของสารเคมอน ซงพสจนไดวามสาเหตเนองจากการท างาน
โรคทเกดขนจากสาเหตทางกายภาพ
๑) โรคหตงจากเสยง๒) โรคจากความสนสะเทอน๓) โรคจากความกดดนอากาศ๔) โรคจากรงสแตกตว๕) โรคจากรงสความรอน๖) โรคจากรงสอลตราไวโอเลต๗) โรคจากรงสไมแตกตวอน ๆ๘) โรคจากแสงหรอคลนแมเหลกไฟฟา๙) โรคจากอณหภมต า หรอสงผดปกต๑๐) โรคทเกดขนจากสาเหตทางกายภาพอน ซงพสจนไดวามสาเหตเนองจากการท างาน
โรคจากการท างาน
(๓) โรคทเกดขนจากสาเหตทางชวภาพ ไดแก โรคตดเชอ หรอโรคปรสตเนองจากการท างาน
(๔) โรคระบบทางเดนหายใจทเกดขนจากการท างาน๑) โรคกลมนวโมโคนโอสส เชน ซลดคสส แอสเบสโทสส ฯลฯ ๒) โรคปอดจากโลหะหนก๓) โรคบสสโนซส๔) โรคหดจากการท างาน๕) โรคปอดอกเสบภมไวเกน๖) โรคซเดโรลส๗) โรคปอดอดกนเรอรง๘) โรคปอดจากอะลมเนยม หรอสารประกอบของอะลมเนยม๙) โรคทางเดนหายใจสวนบนเกดจากภมแพหรอสารระคายเคองในทท างาน๑๐) โรคระบบหายใจอน ซงพสจนไดวามสาเหตเนองจากการท างาน
โรคจากการท างาน
(๕) โรคผวหนงทเกดขนเนองจากการท างาน
๑) โรคผวหนงทเกดจากสาเหตทางกายภาพ เคม หรอชวภาพอน ซงพสจนไดวามสาเหตเนองจากการท างาน
๒) โรคดางขาวจากการท างาน
๓) โรคผวหนงอน ซงพสจนไดวามสาเหตเนองการท างาน
(๖) โรคกระดกและกลามเนอทเกดขนเนองจากการท างานโดยมสาเหตจากการท างานหรอสาเหตจากลกษณะงานจ าเพาะหรอมปจจยเสยงสงในสงแวดลอมการท างาน
โรคมะเรงจากการท างาน
(๗) โรคมะเรงทเกดขนเนองจากการท างานโดยมสาเหตจาก๑) แอสเบสตอส (ใยหน)๒) เบนซดน และเกลอของสารเบนซดน๓) บสโครโรเมทธลอเทอร๔) โครเมยมและสารประกอบของโครเมยม๕) ถานหน๖) เบตา-เนพธลามน๗) ไวนลคลอไรด๘) เบนซนหรออนพนธของเบนซน
โรคมะเรงจากการท างาน
๙) อนพนธของไนโตรและอะมโนของเบนซน๑๐) รงสแตกตว๑๑) น ามนดน หรอผลตภณฑจากน ามนดน เชน น าถานหน น ามนเกลอแร รวมทงผลตภณฑจากการกลนน ามน เชน ยางมะตอย พาราฟนเหลว
๑๒) ไอควนจากถานหน๑๓) สารประกอบของนกเกล๑๔) ฝ นไม๑๕) ไอควนจากเผาไม๑๖) โรคมะเรงทเกดจากปจจยอน ซงพสจนไดวามสาเหตเนองจากการท างาน(๘) โรคอน ๆ ซงพสจนไดวาเกดขนตามลกษณะหรอสภาพของงานเนองจากการท างาน
โรคจากตวท าละลาย
10 ล าดบโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมทเกดจากพษของสารนทควรด าเนนการปองกนควบคมและมแผนการเฝาระวง ไดแก
โรคจากอบตภย โรคระบบทางเดนหายใจ โรคผวหนง โรคระบบประสาทและกลามเนอ โรคโลหตจาง โรคมะเรง โรคตบ โรคไต โรคหวใจ และ โรคเกยวกบการสบพนธ
• ทางเขาสรางกายทพบมากทสด:
– การหายใจเอาไฟเบอรเขาปอด
• ทางอนๆ :
– การกน
– การสมผสทางผวหนง
• โรคทางเดนหายใจ: – Parenchymal asbestosis– ความผดปกตทางปอดเนองจากแอสเบสตอส– มะเรงปอด– มะเรงเยอหมปอด
• โรคนอกทางเดนหายใจ:– มะเรงเยอบชองทอง– มะเรงอนๆ นอกชองปอด (อาจเปนไปได)– โรคความดนของหลอดเลอดปอดหรอเยอหมหวใจบบรดหวใจ (นอย)
Parenchymal Asbestosis
• โรคปอดเปนพงผด:
– เปนโรคปอดแบบอดกนเมอตรวจสมรรถภาพปอด (แตอาจพบไดทงสองแบบ)
– รบกวนการแลกเปลยนกาซในรางกาย
– ท าใหมอาการเหนอยเมอออกแรง โดยจะเปนมากขนเรอยๆ
• การเปลยนแปลงทางภาพรงสปอด: >10 ป
• ระยะแฝง: 20-40 ป
ความผดปกตของเยอหมปอดจากแอสเบสตอส
• มความผดปกตอย 4 แบบไดแก:
– มหนปนเกาะทเยอหมปอด
– มน าในเยอหมปอดจากแอสเบสตอสชนดไมรายแรง
– เยอหมปอดหนาตวโดยทวไป
– มการยบตวของขวปอดเปนวง
• สวนใหญไมมอาการ มบางรายทมอาการเหนอยหรอไอ
• ระยะแฝง: 10-30 ป(ในรายทเปนน าในเยอหมปอดจะใชเวลานอยกวา)
โรคมะเรงนอกทรวงอกชนดอนๆ
• มะเรงล าไสใหญ
• อาจเปนสาเหตของมะเรงกลองเสยง กระเพาะอาหาร ไต หรอหลอดอาหาร
• ความเกยวของกบแอสบอสตอสยงมการถกเถยงอย
• ปกตจะมการตรวจคดกรองมะเรงล าไสใหญในคนทอายเกน 50 ป
• การคดกรองมะเรงนอกทรวงอกชนดอนๆยงไมมวธทเปนทยอมรบ
มะเรงเยอหมชองทองชนดรายแรง
• เวลาคล าชองทองจะคล าไดหยนๆเหมอนแปงโด
• อตราสวนชายตอหญงเทากบ 1.5:1 (เปรยบเทยบกบมะเรงเยอหมปอด 5:1)
• แพรกระจายรวดเรวและถงแกกรรมในเวลาอนสน
• พบรวมกบการสมผสแอสเบสตอสในขนาดสง
• พบนอยมาก
• ความดนของเสนเลอดในปอดสง (Cor pulmonale)– เปนผลจากโรคปอดเรอรง– เกยวของกบโรค parenchymal asbestosis
• โรคเยอหมหวใจบบรดหวใจ– เปนผลจากโรคทเกยวเนองจาก แอสเบสตอส– พบนอยมากๆ
ความผดปกตของหวใจและหลอดเลอด
ปจจยเสยงทส าคญ
• ธรรมชาตและขนาดทสมผส– ความเขมขนของเสนใยแอสเบสตอส– ระยะเวลาการสมผส– ความถของการสมผส
• การสบบหร
การวนจฉย
• การประเมนทางการแพทยไดแก:
– การประเมนอาการแสดง– การประเมนประวตการสมผส– ประวตทางการแพทย– การตรวจรางกาย– การฉายภาพรงสปอดและการตรวจสมรรถภาพปอด
• การตรวจทางรงสและหองปฏบตการประกอบดวย:
– CT หรอ HRCT
– BAL
– การตรวจชนเนอของปอด (ไมคอยไดท า)
อาการและอาการแสดงทน ามาพบแพทย
โรค อาการและอาการแสดงParenchymalAsbestosis
• มอาการหอบเหนอยโดยเฉพาะเวลาออกแรงแบบคอยเปนคอยไป
• ออนเพลย
ความผดปกตของเยอหมปอดทเกยวของกบแอสเบสตอส
• สวนใหญ: ไมมอาการ
• บางครง: มอาการหอบเหนอยเปนมากขนเรอยๆ และมอาการเจบหนาอกเปนๆหายๆ ขนกบชนดความผดปกตของเยอหมปอด
มะเรงปอด • สวนใหญ: ไมมอาการ (จนระยะสดทาย)
• บางครง: ออนแรง น าหนกลด หรอเจบหนาอก
มะเรงเยอหมปอด • สวนใหญ: ไมมอาการ (จนระยะสดทาย)
• บางครง: หอบเหนอย เจบหนาอก ออนแรง
ประวตผปวย
ประวตการสมผส ประวตทางการแพทย• ประวตการท างาน
• แหลง ความเขมขน ระยะเวลา และความถของการสมผส
• เวลาตงแตการสมผสครงแรก
• การวดฝนในสถานทท างาน หรอการบรรยายการสมผส
• การใชเครองปองกนอนตรายสวนบคคล
• การสมผสนอกเหนอจากงาน
• แหลงสมผสตามธรรมชาต
• ประวตการสบบหร
• ประวตสาเหตหรอโรคอนๆ
การตรวจรางกาย
• เนนทปอด หวใจ นวมอและปลายมอปลายเทา
• การฟงปอดเพอดเสยงผดปกต (bibasilar inspiratory rales )
• การสงเกตดอาการแสดงอนๆเชน นวป ม หรอเขยว
การตรวจสมรรถภาพปอดโรค ผลการตรวจสมรรถภาพปอดParenchymal
Asbestosis• การลดลงของ FVC; พบสดสวนของ FEV1/FVC เปนปกต
• มการลดลงของ FEF (25%-75%)
• มรปแบบ Restrictive และมการลดลงของDLCO
• หรอแบบอดกนและบบรดปนกน (ลด FEV1/FVC พรอมกบการลดลงของFVC)
ความผดปกตของเยอหมปอดเนองจากแอสเบสตอส
• สวนใหญปกต
• อาจพบการลดลงของ FVC เกยวเนองจากการหนาตวของเยอหมปอด
ความผดปกตของภาพรงสปอด: Parenchymal Asbestosis
• ความผดปกตรปไข ขนาดเลก
• พงผด ในชน intersitial
• “Shaggy heart sign”
ความผดปกตของภาพรงสปอด: Asbestos-Related Pleural Abnormalities
• การหนาตวทเยอหมปอด– บรเวณทหนาตวของเยอหมปอด– บางครงมหนปนเกาะ
• น าในเยอหมปอด
• การหนาตวโดยทวไปของเยอหมปอด– Lobulated prominence of
pleura adjacent to thoracic margin
(over ¼ of chest wall)
– Interlobar tissue thickening
• การยบตวของขวปอดแบบทรงกลม– Rounded pleural mass
– Bands of lung tissue radiating outwards
ความผดปกตของภาพรงสปอด: Mesothelioma
• มน าในเยอหมปอด
• กอนทเยอหมปอด
• เยอหมปอดหนาตวโดยทวไป
การรกษาโรค
โรคทเกยวของกบแอสเบสตอส วธการรกษา
Parenchymal
Asbestosis and
ความผดปกตของเยอหมปอดทเกยวเนองจากแอสเบสตอส
• หยดการสมผส
• เฝาระวง ควบคมเพอใหมการวนจฉยโดยเรว
• หยดสบบหร
• ใหวคซนไขหวดใหญ
• ท ากายภาพบ าบดตามอาการ
• ประเมนความสญเสย
• รกษาการตดเชอทางเดนหายใจแบบถอนรากถอนโคนโดยเรว
มะเรงปอดและมะเรงเยอหมปอด • การวนจฉยโดยเรว
• การผาตด
• การใหยารกษามะเรง
• การใหรงสรกษา
โรคหดเหตอาชพ (Occupational asthma)
• ประวตการสมผส
การท างานหรอสมผสกบสารกอโรคชนดน าหนกโมเลกลต า (เกลอพลาทนม toluene, diisocyanate) หรอชนดน าหนกโมเลกลสง (กาแฟ ละหง) ตงแตสองสปดาหขนไป
โรคหดเหตอาชพ (Occupational asthma)
• ลกษณะทางคลนก
ไอ แนนหนาอก หอบเหนอย หายใจเสยงวด หายไดเองหรอเมอไดรบยาขยายหลอดลม
หดเฉยบพลน (immediate asthma) หอบทนท มากทสดระยะ 10-30 นาท ดขน
หดแบบลา (late asthma) หลงสมผสในระยะ 3-8 ชวโมงมอาการนาน
กลมอาการทางหายใจมปฏกรยาผดปกต (reactive airway dysfunction syndrome: RADS) หอบเรอรงหลงหายใจรบควนหรอแกสทมการระคายเคองอยางรนแรง เชน ควนไฟ กรดไนตรก
โรคหดเหตอาชพ (Occupational asthma)
การตรวจเพอยนยนการวนจฉย-spirometer พบ reversible airflow obstruction
-bronchial hyper-reactivity ดวย methacholine หรอ histamine-Peak expiratory flow rate : PEFR เปนอนกรมทก 2 ชวโมงตดตอ
กน 2 สปดาห พบการเปลยนแปลงของ PEFR มากกวารอยละ 15ในวนท างานและเปลยนแปลงนอยกวารอยละ 15 ในวนหยด
โรคหดเหตอาชพ (Occupational asthma)
• เกณฑการวนจฉย
-ประวตการสมผสในงานตงแต 2 สปดาหขนไป-มอาการหอบเกดขนเปนครงคราวหลงท างานอยในสถานทมสารกอโรค
-ผลการตรวจดวย spirometer หรอ bronchial hyper-
reactivity
-การเปลยนแปลงของอตราไหลการหายใจออกสงสดดงกลาวขางตน
โรคหลอดลมอกเสบเรอรง (Chronic bronchitis)
• เกดจากการหายใจรบฝ นหรอควนฝ นสารอนทรยซงมฤทธระคายเคองสงเขาไปในทางหายใจเปนประจ า
• ประวตการสมผสสมผสสารกอโรคในงานเชน ใบชา ใบยาสบ พรก พรกไทย กระวาน กานพล
• ลกษณะทางคลนกในระยะแรกมการระคายเฉยบพลน ไอรนแรง น าตาน ามกไหล ตอไปทเลาลงและมการไอเรอรง มเสมหะคลายนกสบบหร
โรคหลอดลมอกเสบเรอรง (Chronic bronchitis)
• การตรวจเพอยนยน
ตรวจพบสมรรถภาพปอดผดปกต ชนดอดกน
• เกณฑการวนจฉย
-ประวตการสมผสสารระคายเคองตอทางเดนหายใจ
-ไมสบบหรหรอสมผสสารอนทท าใหเกดหลอดลมอกเสบเรอรง
-ไอเรอรง
-สมรรถภาพปอดผดปกตชนดอดกน
ปองกนไมใหปอด“ปวย”
• ใสใจสขภาพ
–งดสบบหร
–ตรวจปอดประจ าป
กรณศกษา• ชายไทยอาย 45 ป มอาการเจบหนาอก หายใจเหนอย เหนอยมากขนเวลาออกแรงในชวงสองสามปทผานมา
• FEV1 84%, FVC 79% of predicted values
• เปนชางแกะสลกหนมา 36 ป
• สบบหรมา 30 ป วนละ 10 มวน
กรณศกษา• ชายไทยอาย 54 ป รบเขาไวในโรงพยาบาลดวยอาการหายใจล าบาก โดยเรมมอาการเมอออกแรงมา 2 ปเทานน
• สบบหร มา 40 ป วนละ 12 มวน
• ท างานในโรงงานซเมนตทม asbestos ผสมอย เปนเวลา 10 ป เมอ 35 ปกอน
• กลบบานตองใช oxygen และถงแกกรรมในเวลาหนงปถดมา
Copyright ©1996 BMJ Publishing Group Ltd.
Veys, C A BMJ 1996;313:615-619
Foundry workers may be exposed to a complex mixture of carcinogenic agents in fumes.
Copyright ©1996 BMJ Publishing Group Ltd.
Veys, C A BMJ 1996;313:615-619
Tyndall beam photography showing asbestos fibres released by mere handling of asbestos boards (left), emphasising the need for proper protection when dealing with asbestos (right).
โรคฝนฝาย (Byssinosis)
• ประวตการสมผส
ท างานหรอสมผสฝ นใยฝาย ปาน ปอ หรอลนน ในอตสาหกรรมสงทอ โดยเฉพาะทมฝ นใยฝายดบ เชน การสาง และปนดาย
โดยหายใจเขาไปอยางตอเนองเปนเวลามากกวา 2 ปขนไป• ลกษณะทางคลนก
ในระยะแรกมอาการไอ แนนหนาอก หายใจขด ในวนแรกของการท างานในแตละสปดาห อาการจะทเลาลงตอนเลกงาน และหายในวนถดไป มอาการดงกลาวอยหลายป และหายเมอหยดงาน
อาฑตย จนทร เสาร
โรคฝนฝาย (Byssinosis)
• อาการทางคลนกแบงเปนสระดบระดบท 1/2 ไอ แนนหนาอก หายใจไมสะดวก หรออาการระคายเคองของทางเดนหายใจเปนครงคราว ในวนแรกของการกลบท างานระดบท 1 ไอ แนนหนาอก หายใจไมสะดวก หรอหายใจเรวกวาปกต ทกวนแรกของการกลบเขาท างานระดบท 2 ไอ แนนหนาอก หายใจไมสะดวก หรอหายใจเรวกวาปกต ทกวนแรกของการกลบเขาท างาน และวนอนๆของสปดาหระดบท 3 มอาการแบบขน 2 รวมกบสมรรถภาพปอดลดลงอยางถาวร
โรคฝนฝาย (Byssinosis)
• การตรวจเพอยนยนการวนจฉย-ผ ปวยตงแต ขน 1/2 ถง 2 ตองตรวจสมรรถภาพปอด 2 ครง คอตรวจครงแรกกอนท างาน และตรวจซ าเมอท างานแลว 6-8 ชวโมง ผลการตรวจพบคา FEV1 ลดลงมากกวา รอยละ 10-ผ ปวยขน 3 พบสมรรถภาพปอดผดปกตในวนทไมไดท างาน คา FEV1 และ FEV1/FVC ลดลงต ากวารอยละ 80 และ 75 ของคาปกต ตามล าดบ-ภาพรงสทรวงอกปกต โดยเฉพาะในระยะแรก
โรคหดเหตอาชพ (Occupational asthma)
• ประวตการสมผส
การท างานหรอสมผสกบสารกอโรคชนดน าหนกโมเลกลต า (เกลอพลาทนม toluene, diisocyanate) หรอชนดน าหนกโมเลกลสง (กาแฟ ละหง) ตงแตสองสปดาหขนไป
สาเหตของโรคหอบหดจากการท างาน
การดดซมตะกว
การกระจายตวของตะกว
• 95% กระดกยาว.
• เกาะกบไขกระดก.
• ขบออกเมอมการสลายตวของกระดก.
• 4% อยในสมอง ตบ และไต กลามเนอ
• 1% อยในเลอด.
• ผานรกเขาสเดกได
ทางเขาสรางกาย
• โดยการหายใจ (30-45%)
• การกนเขาไป (10-15%)
• ทางผวหนง (ตะกวอนทรย)
การกระจายตวของตะกว
• เลอด
• เนอเยอตางๆ (ไต ไขกระดก กลามเนอ ตบ สมอง)
• กระดก (95%ของตะกวในรางกาย)
ตะกวทออกมาขณะทม osteolysis
• การตงครรภจะเพมการขบของตะกวออกมาจากกระดกของมารดาGulson BL, Jameson CW, Mahaffey KR, Mizon KJ, Korsch MJ, Vimpani G.. J Lab Clin Med 1997a;130:51-62
• มการขบของตะกวออกมามากกวาในชวงหลงคลอดGulson BL, Mahaffey KR, Jameson CW, Mizon KJ, Korsch MJ, Cameron MA, Eisman JA. J Lab Clin Med 1998a;131:324-9
• ตะกวถกขบออกมาเมอมการสญเสยกระดกในชวงหมดประจ าเดอน• มระดบตะกวสงขนเปนชวงทสองในชายวยกลางคน(NHANES
3).• ตะกวจะตามแคลเซยมเขาและออกจากกระดก
การตรวจสอบ
• อยในเลอดประมาณ 25 วน
• Free erythrocyte protoporphyrin (FEP) .
• Zinc protoporphyrin (ZPP) 120 วน
• กระดก 30 ป
ผลตอสขภาพ
• ทรจกกนด
ซด(anemia) ปวดทองอยางรนแรง(abdominal colic)
ประสาทสวนปลายอกเสบ (peripheral neuropathy)
สมองอกเสบ (toxic encephalopathy)
โรคไต (nephropathy)
เปนหมน (sterility)
ผลตอสขภาพ
• ถาไดรบพษเปนจ านวนมาก
อาการสน (tremor)
ซมลงจนถงไมรสกตว (coma)
ชก
ระดบตะกวทต าทสด การสรางเลอด ระบบประสาท ผลตอไต ผลตอการเจรญพนธ ผลตอหวใจและหลอดเลอด
100-120 มอาการและอาการแสดงของสมองอกเสบ
โรคไตเรอรง
80 ซดมาก
60 ------- มผลตอการเจรญพนธของสตร
50 ลดการสรางฮโมโกลบน
มอาการไมชดเจน การท างานของลกอณฑะผดปกต
40 เพมระดบ ALA และ coproporphyrin ในปสสาวะ
ปลายประสาทท างานผดปกต (NCV)
--------------- ---------------
30 ------- ความดนโลหตสง
25-30 มระดบ EP ในเลอดเพมในผชาย
15-20 มระดบ EP ในเลอดเพมในผหญง
<10 ?
Lead-Related Symptoms
• ปวดหรอเจบกลามเนอ• เจบขอ• ไมอยากอาหาร• น าหนกลดมากกวา 2-3 กโลกรมโดยไมไดอดอาหาร• คลนไส/อาเจยน• มรสแปลกๆในปากหรอรสชาตของอาหารเปลยนไป• เปนตะครวทกลามเนอทองหรอปวดทอง• ทองผก• ปวดศรษะ• การรสกเปลยนไป
Lead-Related Symptoms
• นอนไมหลบ• กลามเนอออนแรงทวตว• ออนเพลย ไมมแรง• ซมเศรา• กระวนกระวาย กระสบกระสาย• โรคประสาท• มการเปลยนแปลงบคลกภาพ• สน• สมาธลดลงหรอตงสมาธยาก
Lead-Related Symptoms
• ความจ าระยะสนเสยไป
• ความรสกทางเพศลดลง
• ไมส
• มประวตเปนหมน
• มประวตการเจรญพนธทไมด
• มประจ าเดอนผดปกต
• มประวตความดนโลหตสง