งานแถลงขาวโครงการตดตามเศรษฐกจไทย (TEF) ครงท 2

Thammasat Economic Focus (TEF) คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อภปรายโดย ผศ. ดร. ดวงมณ เลาวกล

1

ประเดนน าเสนอ

• การกระจกตวของความมงคงในสงคมไทย

• ภาษทดนและสงปลกสราง

• ภาษการรบมรดก

Thammasat Economic Focus (TEF) คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2

การกระจกตวของความมงคงในสงคมไทย

3

• การกระจกตวของการถอครองทดนในประเทศไทย

• การกระจกตวของการถอครองหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

• การกระจกตวของการถอครองทรพยสนในประเทศไทย

การกระจกตวของการถอครองทดนในประเทศไทย

4

ขนาดพนทดนในประเทศไทยทศวรรษ 2550

ประเภททดน พนท (ลานไร)

ปาสงวนแหงชาต1 144.54 (45%)

กรมทดน2 130.74 (41%)

ส านกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ส.ป.ก.)3 34.76 (11%)

ทดนราชพสด4 9.78 (3%)

รวม 319.82 (100%)

หมายเหต: ขอมลทดนแตละประเภทมการจดเกบในชวงเวลาทแตกตางกนดงนน พนทรวมจงแตกตางจากพนททงหมดของประเทศไทยซงมพนททงหมด 320.70 ลานไร

ทมา: 1. กรมปาไม (ขอมล ณ 2554) 2. ศนยปฏบตการกรมทดน (ขอมล ณ 30 กนยายน 2554) 3. ส านกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ขอมล ณ 30 เมษายน 2556) 4. กรมธนารกษ กระทรวงการคลง (ขอมล ณ 27 กนยายน 2555)

5

คาสมประสทธความไมเสมอภาค (Gini coefficient) ของการถอครองทดนทมเอกสารสทธประเภทโฉนดทดนในประเทศไทย ป พ.ศ. 2555

ภาค ขนาดพนท (ลานไร)

จ านวน (ราย)

สมประสทธความไมเสมอภาค (Gini coefficient)

ทวราชอาณาจกร 95 15,900,047 0.89

“ผทถอครองทดนมากทสด มทดนรวมกนทงสน 631,263 ไร”

6

สดสวนการถอครองทดนทมเอกสารสทธประเภทโฉนดทดน จ าแนกตามผถอครอง 10 กลม: ประเภทบคคลธรรมดา และประเภทนตบคคล ป พ.ศ. 2555

ทมา: ขอมลการถอครองทดนจากกรมทดน และการค านวณของผวจย

7

รอยละของผถอครองทดนทมเอกสารสทธประเภทโฉนดทดน จ าแนกตามขนาดการถอครองป พ.ศ. 2555 • รอยละ 50 ของผถอครอง ถอครองไมเกน 1 ไร

• รอยละ 22 ของผถอครอง ถอครอง 1-5 ไร

• รอยละ 28 ของผถอครอง ถอครอง มากกวา 5 ไร

8

ขนาดการถอครองและมลคาทดนของสมาชกสภาผแทนราษฎรจ าแนกตามพรรคการเมอง

จ านวน สส. (คน)

ขนาดพนทรวม ขนาดพนทเฉลย มลคารวม มลคาเฉลย

ไร งาน ตารางวา

ไร งาน ตารางวา (ลานบาท) (ลานบาท)

ประชาธปตย 151 12,675 2 12 84 3 78 6,513.50 43.14 เพอไทย 282 17,897 1 8 63 1 86 7,131.70 25.29 พลงชล 7 18 3 13 3 2 73 82.73 11.82 ภมใจไทย 33 3,034 3 26 92 3 86 570.54 17.29 ชาตพฒนา 7 546 2 78 78 - 40 314.16 44.88 ชาตไทยพฒนา 18 938 2 45 52 - 58 634.38 35.24 มาตภม 2 78 3 81 39 1 90 11.57 5.79 รกประเทศไทย 4 11 96 3 3 24 154.89 38.72 มหาชน 1 231 3 93 231 3 93 39.77 39.77 ประชาธปไตยใหม 1 - - - - - - - - รกษสนต 1 358 - 46 358 - 46 215.91 215.91 รวม 507 35,786 23 99 71 2 38 15,669.14 30.91

หมายเหต: ค านวณขนาดพนทการถอครองทดนเฉพาะทมการรายงานขนาดพนทเทานน ทมา: ขอมลจากคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ปปช.) ณ มถนายน 2556 และการค านวณโดยผวจย 9

“คาเฉลยการถอครองทดนของสมาชกสภาผแทนราษฎรคนละประมาณ 71 ไร ซงอยในกลมทมทดนมากทสดในประเทศไทย”

ขนาดการถอครองและมลคาทดน ของสมาชกสภาผแทนราษฎรจ าแนกตามพรรคการเมอง(ตอ)

10

การกระจกตวของการถอครองทรพยสนในประเทศไทย

11

• ทรพยสนทงหมดของครวเรอน ในทนหมายถง

บาน ทดน สงปลกสราง (ทอยอาศย ประกอบธรกจ/เกษตร และอน ๆ)

ยานพาหนะ

ทรพยสนทางการเงน

• ทรพยสนสทธ หมายถง ทรพยสนทงหมดหกดวยหนสน

• พบวา

ครวเรอนเพยงรอยละ 20 ซงเปนกลมทมรายไดมากทสด ถอครองทรพยสนสทธทมมลคามากกวารอยละ 50 ของมลคาทรพยสนสทธทงหมดทงในป พ.ศ. 2549 2550 และ 2552

ครวเรอนอกรอยละ 80 ทเหลอของประเทศถอครองทรพยสนสทธทมมลคาไมถงรอยละ 50 ของมลคาทรพยสนสทธทงหมด

ขอมลการถอครองทรพยสนของคนไทยจากการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ป พ.ศ. 2549 2550 และ 2552

“สงเหลาน สะทอนใหเหนถงการกระจกตวในการถอครองทรพยสนไดอยางชดเจน”

12

สดสวนทรพยสนสทธ จ าแนกตามชนรายได ป พ.ศ. 2549 2550 และ 2552

ทมา: ขอมลจากรายงานการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต ป พ.ศ. 2549 2550 และ 2552 และการค านวณของผวจย

13

คาสมประสทธความไมเสมอภาคในการถอครองทรพยสนรวมสทธ การถอครองทรพยสน และรายได ป พ.ศ. 2549 2550 และ 2552

ประเภท คาสมประสทธความไมเสมอภาค

2549 2550 2552 ทรพยสนรวมสทธ 0.725 0.711 0.688 ทรพยสนรวม 0.678 0.672 0.656 บาน ทดน และสงปลกสรางทใชเปนทอยอาศย 0.718 0.703 0.679 บาน ทดน และสงปลกสรางทใชประกอบธรกจ/เกษตร และอนๆ 0.882 0.882 0.884 ยานพาหนะ 0.757 0.745 0.735 ทรพยสนทางการเงน 0.852 0.855 0.849 รายได 0.511 0.497 0.485

ทมา: ขอมลจากรายงานการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต ป พ.ศ. 2549 2550 และ 2552 และการค านวณของผวจย

14

การกระจกตวของการถอครองหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

15

10 อนดบแรกของการถอหนไทย ป พ.ศ. 2552-2556

16

2555 2556

อนดบ ชอ-นามสกล มลคาหน (ลานบาท) ชอ-นามสกล มลคาหน (ลานบาท)

1 นายทองมา วจตรพงศพนธ 23,497.78 นายปราเสรฐ ปราสาททองโอสถ 36,596.20

2 นายคร กาญจนพาสน 23,456.07 นายคร กาญจนพาสน 34,219.79

3 นายอนนต อศวโภคน 21,687.96 นายพชญ โพธารามก 26,481.99

4 นายปราเสรฐ ปราสาททองโอสถ 21,123.49 นายอนนต อศวโภคน 25,740.75

5 นายวชย ทองแตง 16,791.43 นายทองมา วจตรพงศพนธ 25,453.35

6 นายสาธต วทยากร 13,188.18 นายวชย ทองแตง 20,129.31

7 นายนต โอสถานเคราะห 12,330.68 นายนต โอสถานเคราะห 18,623.77

8 นายประชม มาลนนท 9,861.37 นายวลเลยม เอลลวด ไฮเนค 11,200.62

9 นางสาวนภา มาลนนท 9,579.49 นางอรณ ชาน 10,698.94

10 นายประวทย มาลนนท 9,579.49 นายสมโภชน อาหนย 10,135.78

รวม 161,095.94 รวม 219,280.50

ทมา: วารสารการเงนธนาคาร 17

ภาษทดนและสงปลกสราง

18

ภาษทดนและสงปลกสราง

19

• ปญหาของภาษทรพยสนในปจจบน

• สาระส าคญของภาษทดนและสงปลกสรางฉบบใหม

• ผลลพธทนาจะเกดขนจากภาษทดนและสงปลกสรางฉบบใหม

การจดเกบภาษทรพยสนในปจจบน

ทมา: สศค. 20

ราง พ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสราง

หลกการ

1. ยกเลกการจดเกบภาษโรงเรอน และทดน และภาษบ ารงทองท

2. จดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ตามหลกการไดรบประโยชนจากบรการสาธารณะของ อปท.

วตถประสงค

1.ฐานภาษมความเปนธรรม + อตราภาษมความเหมาะสม ส าหรบการเสยภาษเพอบ ารงทองถน

2.กระตนใหมการใชประโยชนจากทดนอยางมประสทธภาพ

3.อปท. มรายไดทสอดคลองกบ การใหบรการสาธารณะทมคณภาพ

4.สงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการท างานของ อปท.

21

สาระส าคญของราง พ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสราง

ทมา: สศค.

ผมหนาทเสยภาษ ผทเปนเจาของทดนและสงปลกสราง ผครอบครองหรอท าประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางอนเปนทรพยสนของรฐ

ฐานภาษ มลคาทงหมดของทดนและสงปลกสราง ค านวณจากราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอหองชด กรณอตสาหกรรม ไมรวมมลคาเครองจกร

อตราภาษ (เพดาน)

เกษตรกรรม ไมเกน 0.5%

ทอยอาศย ไมเกน 1 %

ทวไป ไมเกน 4%

กรณทดนรกราง วางเปลา หรอไมไดท าประโยชน ตามควรแก

สภาพทดน

อตราภาษไมต ากวาอตราทวไป เสยภาษเพมขน 1 เทาทก 3 ป แตไมเกน 4%

อตราภาษทจดเกบจรง ก าหนดโดย คณะกรรมการก าหนดอตราภาษทดนและสงปลกสรางทก ๆ 4 ป

22

• อปท.สามารถจดเกบภาษภายในเขตอปท. ในอตราทสงกวาอตราภาษทก าหนดในพระราชกฤษฎกาได โดยมอ านาจตราขอบญญตก าหนดอตราภาษทใชจดเกบภายในเขตอปท.นนได แตตองไมเกนอตราเพดานทก าหนดไว

• การค านวณภาษใหหกคาบ ารงรกษาสงปลกสรางหรอหองชด ตามอายของสงปลกสรางหรอหองชดรอยละ 1 ตอป แตไมเกนรอยละ 10

สาระส าคญของราง พ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสราง (ตอ)

23

การลดหยอนภาษ

• ทดนและสงปลกสรางทใชในการประกอบเกษตรกรรมและเปนทอยอาศย หรอหองชดทใชเปนทอยอาศย อาจไดรบการลดหยอนภาษ เชนตามเกณฑฐานภาษ

• อปท.สามารถก าหนดเกณฑฐานภาษ ส าหรบทดนและสงปลกสราง หรอสงปลกสราง หรอหองชด ภายในเขตอปท. นอยกวาเกณฑทก าหนดโดยพระราชกฤษฎกา

24

ประเทศไทยจดเกบภาษทรพยสนไดนอยกวาตางประเทศมาก

ภาษทรพยสน: กรณตางประเทศ

%

010203040506070

0.0%

0.5%

1.0%

1.5%

2.0%

2.5%

1970s 1980s 1990s 2000s

สดสวนรายรบภาษทรพยสนตอ GDP (%)

Number of countries (RHS) OECD Developing All

Source: Norregaard (2013) ประเทศไทยในป พ.ศ. 2013 = 0.2%

25

ภาษทดนฯ กบการปฎรประบบภาษทเปนธรรมมากขน

เปนการค านวณภาษจากฐานความมงคงทแทจรง

เปนไปตามหลกการความสามารถในการจายภาษ (Ability to pay) → ผทเปนเจาของทรพยสนทมมลคาสง กตองเสยภาษมากกวาผทเปนเจาของทรพยสนทมมลคาต า

การใชราคาประเมนทนทรพยทเปนปจจบนเปนฐานภาษ ท าใหมหลกเกณฑการประเมนทชดเจนแทนการใชดลยพนจของพนกงานเจาหนาท เปนการลดการทจรตประพฤตมชอบของเจาพนกงาน

“กอใหเกดความเปนธรรมแกผเสยภาษ”

26

ภาษทดนฯ กบการเพมรายไดจดเกบเองใหแก อปท.

ผเปนเจาของทรพยสนทกคนตองเขามาอยในระบบภาษ → เปนการขยายฐานภาษใหกวางขน → อปท. มรายไดจากภาษทจดเกบเองไดมากขน

สศค.ไดประมาณการรายไดหากจดเกบภาษในอตรารอยละ 0.05 (เกษตร) 0.1 (ทอยอาศย) 0.5 (ทวไป) และ 0.5 (รกรางวางเปลา) จะไดรายไดภาษเพมขนประมาณ 90,000 ลานบาท

27

ภาษทดนฯ กบความกาวหนาหรอความถดถอยของอตราภาษ

เปนการจดเกบภาษในอตราคงท → ไมมลกษณะอตราภาษถดถอย (Regressive Rate) เหมอนภาษบ ารงทองท

28

ภาษทดนฯ กบการกระจายอ านาจทางการคลงใหแก อปท.

และการมสวนรวมของภาคประชาชน

เปนกลไกส าคญทจะท าใหประชาชนในแตละพนท หนมาสนใจการน าเงนภาษทถกจดเกบมาใชจายในการท าหนาทของอปท. มากกวาในปจจบน

ชวยสงเสรมการกระจายอ านาจใหแกอปท.มากขน → เกดการมสวนรวมของประชาชนมากขน → ผบรหารอปท. ตองรบผดรบชอบ (accountability) ตอประชาชนมากขน

แตละอปท. สามารถจดเกบภาษทแตกตางกนได ภายใตอตราสงสดทไดมการก าหนดไวใน พ.ร.บ. → สอดคลองกบหลกการของการกระจายอ านาจ

29

ภาษทดนฯ กบประสทธภาพในการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง

ทดนและสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอมไดท าประโยชน จะตองถกเกบภาษใน

อตราทสงกวาอตราปกต → ผเปนเจาของทรพยสนนน เกดภาระตนทนทางดานภาษในการถอครอง → ตองพยายามน าทดนและสงปลกสรางมาท าประโยชนไมทางใดกทางหนง

“เกดการใชประโยชนในทดนและสงปลกสรางไดอยางมประสทธภาพมากขน”

30

ภาษทดนฯ กบการกระจายการถอครองทดน

ผซอทดนเพอเกงก าไร จะมตนทนทางดานภาษในการถอครองทดนเกดขน → เกด

การลดการกกตนทดนเพอเกงก าไร

การจดเกบภาษทดนฯ จะมผลตอการกระจายการถอครองทดนมากนอยเพยงใด ยงขนกบอตราภาษทใชในการจดเกบจรง และอตราการเพมขนของราคาทดนในแตละป

31

การเปลยนแปลงราคาทดน

32

ราคาประเมนทนทรพยทดนของกรมธนารกษ ป 51-54

ราคาทดนใน 75 จงหวด เพมขนเฉลยปละ 6.72%

ราคาทดนในกรงเทพฯ เพมขนเฉลยปละ 1.44%

ราคาประเมนทนทรพยทดนของกรมธนารกษ ป 55-58

ราคาทดนใน 75 จงหวด เพมขนเฉลยปละ 5.34%

ราคาทดนในกรงเทพฯ เพมขนเฉลยปละ 4.28%

หากมการเกบภาษจรงในอตราสงสด 4%

อาจจะลดการกกตนทดนเพอเกงก าไรไดบาง

33

ภาษการรบมรดก

34

ภาษมรดก

35

• ภาษมรดกทเคยบงคบใชในอดต

• สาระส าคญของภาษมรดกฉบบใหม

• ผลลพธทนาจะเกดขนจากภาษมรดกฉบบใหม

การเกบภาษมรดกในประเทศไทยในอดต

• สมยกรงศรอยธยา ในรชสมยสมเดจพระนารายณ เรยกวา ”อากรมรดก” เรยกเกบเฉพาะทรพยสมบตทเกนก าลงของทายาททใชสอย ใหตกเปนของหลวงทงหมด • ปรากฏในกฎหมายเกาทเรยกวา ”กฎหมายมรดก” ในบทท 13 มรดกชายมบรรดาศกดใหแบงเปน 4 ภาค เทาๆ กนคอ ภาคหลวงหนง ภาคบดามารดาหนง ภาคภรรยาหนง และภาคญาตหนง • หลงการเปลยนแปลงระบอบการปกครองมาเปนประชาธปไตยเมอ 24 มถนายน 2475 นน ทานปรด พนมยงคไดเสนอเคาโครงการเศรษฐกจของประเทศสยาม (สมดปกเหลอง) ในเคาโครงไดมการเสนอถงวธการจดหาทนโดยใหมการเกบภาษมรดก

36

• ป พ.ศ.2476 รฐบาลในสมยพนเอก พระยาพหลพลพยหเสนา เปนนายกรฐมนตร สภาผแทนราษฎรไดตรา “พระราชบญญตอากรมฤดกและการรบมฤดก พ.ศ.2476” ขนมาใชบงคบ

o เปนกฎหมายทถกคดคานจากกลมคนทมฐานะร ารวยเปนอยางมาก

o ถกยกเลกไปเมอ พ.ศ.2487 ในสมยจอมพล ป. พบลสงคราม เปนนายกรฐมนตร ดวยเหตผลวาเปนภาษทจดเกบไดเปนจ านวนไมแนนอน และจดเกบไดนอย แตมภาระตองปฏบตมาก

37

สาระส าคญบางประการของพระราชบญญตอากรมฤดกและการรบมฤดก พ.ศ.2476

1. ใชวธการเกบภาษมรดก 2 วธรวมกน คอ อากรมรดก โดยเกบจากกองมรดก อากรรบมรดก โดยเปนการเรยกเกบจากผรบมรดก 2. ทรพยสนมรดกทจะตองเสยภาษมเกณฑดงน 1) ทงอสงหารมทรพยและสงหารมทรพย ทอยในประเทศไทย 2) บรรดาทรพยสนทผตายไดมการโอนใหแกบคคลอนในเวลาหนงปกอนตายใหเสยภาษมรดกเชนเดยวกน 3) การตราคา ใหตตามราคาตลาดในเวลาทเจามรดกตาย แตใหมการคดคานและอทธรณได 3. อตราการเกบ ใชวธเกบในอตรากาวหนา คอกองมรดกหรอผรบมรดกทมวงเงนสทธไมเกน 10,000 บาทจะไดรบการยกเวนไมตองเสยอากรมรดก หรออากรรบมรดก จะตองเสยเฉพาะสวนทเกนตามอตราซงไดมการก าหนดแบงไวเปนขนๆ (10,000-50,000 บาท เกบรอยละ 1 เกน 50,000 – 100,000 บาท เกบรอยละ 4) 4. ในความเปนญาต ไดมการแบงอตราขนต าและขนสงลดหลนกนระหวางความเปนญาตสนทและญาตทหางกนออกไป

38

วตถประสงคของการเกบภาษมรดก

• เพอแกไขความไมเสมอภาคในสงคม

ภาษมรดกเปนภาษทางตรง → ภาระภาษจะตกอยกบผมทรพยมรดกทมจ านวนถงระดบทก าหนดไวในกฎหมาย และไมอาจหลกเลยงภาระภาษไดเหมอนภาษทางออม

39

การจดเกบภาษมรดกโดยทวไป

• โดยทวไป อตราการเกบภาษทเปนธรรม จะจดเกบใน “อตรากาวหนา” คอเรยกเกบเฉพาะสวนท

เกนจ านวนขนต าทก าหนดไว โดยอตราภาษแบงเปนขนๆ

• อตราภาษอาจมความแตกตางกนไดดวยปจจยอน ๆ เชน

(1) อายของทายาท

(2) ความเปนญาตสนทหรอหางออกไป

(3) หนสนของผตาย

(4) ความแตกตางในการเรยกเกบระหวางอสงหารมทรพยและสงหารมทรพยบางอยาง

(5) ไดมการเรยกเกบภาษมรดกมาจากทรพยสนเดยวกนกครงแลว

• ตองมมาตรการส าหรบการหลกเลยงโดยการโอนไปใหผรบมรดกกอนตาย

40

สาระส าคญของ ราง พ.ร.บ.ภาษการรบมรดก พ.ศ. .....

พ.ร.บ.นไมใชบงคบกบกรณใด

• มรดกทเจามรดกตายกอน พ.ร.บ.นใชบงคบ • มรดกทคสมรสของเจามรดกไดรบจากเจามรดก

หนวยงานทท าหนาทจดเกบภาษ • กรมสรรพากร

ผมหนาทเสยภาษ

• 1. บคคลผมสญชาตไทย • 2. บคคลผมไดมสญชาตไทย แตมภมล าเนาหรอมส านกงานใหญตงอยในประเทศ

ไทยเปนเวลา 3 ปตดตอกนถงวนทมสทธไดรบมรดก • 3. บคคลผมไดมสญชาตไทย แตไดรบมรดกอนเปนทรพยสนทอยในประเทศไทย

มรดกทตองเสยภาษ

• 1. มรดกทเปนทรพยสนทอยในประเทศไทยและนอกประเทศไทย ส าหรบผมหนาทเสยภาษ อนดบท 1 และ 2

• 2. มรดกทเปนทรพยสนทอยในประเทศไทย ส าหรบผมหนาทเสยภาษ อนดบท 3

41

มลคามรดกทตองเสยภาษ

• มรดกทไดรบมมลคาเกน 50 ลานบาท ตองเสยภาษเฉพาะสวนทเกน 50 ลานบาท • การคดมลคาของมรดก เปนการไดรบมรดก ไมวาจะไดรบมาในคราวเดยวหรอหลายคราว

รวมกน • มลคาของทรพยสนทงสนทไดรบเปนมรดก หกดวยภาระหนสนอนตกทอดมาจากการรบ

มรดกนน

การค านวณมลคาของทรพยสน

• 1. อสงหารมทรพย: ใชราคาประเมนทนทรพยของอสงหารมทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมจดทะเบยนสทธและนตกรรมตามประมวล กม.ทดน

• 2. หลกทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย: ใชราคาของหลกทรพยนนในเวลาสนสดเวลาท าการของตลาดหลกทรพยในวนทไดรบมรดก

• 3. กรณอน: ใชตามหลกเกณฑทก าหนดในกฎกระทรวง ซงเปนหลกเกณฑทก าหนดเปนการทวไป โดยไมมลกษณะเปนการเฉพาะเจาะจง

อตราภาษ

• อตรารอยละ 10 ของมลคามรดกในสวนทตองเสยภาษ • อาจมมการตรา พ.ร.ฎ.ลดอตราภาษทเปนการทวไปหรอลดตามความสมพนธระหวางเจา

มรดกและผรบมรดกกได

การผอนช าระภาษ

• ผอนช าระภาษไดภายในเวลาไมเกน 5 ป

ทมา: ราง พ.ร.บ.ภาษการรบมรดก พ.ศ. ....

สาระส าคญของ ราง พ.ร.บ.ภาษการรบมรดก พ.ศ. .....

42

การเกบภาษมรดกในตางประเทศ

• ประเทศในยโรป ไดแก ฝรงเศส องกฤษ และอกหลายประเทศ เชน ประเทศอเมรกา หรอในกลมประเทศอาเซยน จะมวธเกบภาษมรดกอย 2 วธ

- การเกบภาษในกองมรดกกอนทจะมการแบงใหแกทายาท

- เปนการเรยกเกบจากตวทายาทตามสวนททายาทแตละคนจะไดรบมา เสมอนเปนการเกบรายไดทเพมพนของทายาทขนมา แตรายไดในลกษณะดงกลาวน มใชเปนการไดมาจากการใชความสามารถหรอแรงงานหรอปญญาของผรบมรดก

43

ประสทธภาพในการจดเกบภาษมรดกในตางประเทศ

Source: Tax Policy Center

Note: RHS = Right-hand side axis

Source: Tax Policy Center

18 18 21 22 21 20 19 19 19

55

50 49 48 47 46 45 45 45

0

10

20

30

40

50

60

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Effective Tax Rate Top Tax Rate

Number of estate tax payments in USA Effective tax rate and top tax rate of USA

0.0%

0.5%

1.0%

1.5%

2.0%

2.5%

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011

Number of payments

% of total number of death (RHS) Top tax rate

Effective tax rate

percent

44

ประเดนทควรพจารณา

1. ความเสมอภาค

คนทอยในสถานะใกลเคยงกน ควรจายภาษใกลเคยงกน

คนทฐานะดกวา ควรเสยภาษมากกวาคนทมฐานะดอยกวา

2. ประสทธภาพ

ตนทนในการบรหารจดการ จดเกบ ตรวจสอบ และตนทนของผเสยภาษ ไมสงเกนไป

3. ผลของภาระภาษ

ควรสอดคลองกบเหตผลในการเกบภาษนนๆ

เชน ภาษมรดก ตองการลดความเหลอมล า คนฐานะด กควรเสยภาษมากกวาคนทมฐานะดอยกวา

45

ผลกระทบจากการเกบภาษมรดก: การศกษาเชงประจกษ

• การเกบภาษมรดกท าใหขนาดของมรดกลดลงหรอไม งานศกษา 3 ชนพบวา มผลนอยมาก คอคาความยดหยนมคาเพยง 0.1 และ 0.2 นนคอหากภาษมรดกเพมขน 10% ท าใหขนาดของมรดกลดลง 1 หรอ 2 % เทานน • อตราการออมลดลง มรดกจะลดลง การศกษาเชงประจกษพบวา ไมเกดขนจรง • มการจดการมรดกใหม ใหสามารถเลยงภาษได การศกษาเชงประจกษพบวา เกดขนจรง แตมากนอยแคไหน ยงไมมขอสรป • ภาษมรดกท าใหรายไดของรฐเพมขนหรอไม ตอบยาก เพราะขนอยกบโครงสรางประชากร อตราการตาย และขอสมมตตาง ๆ

46

ประมาณการภาษมรดก คนทรวยทสด 50 อนดบแรกของไทย # ชอ มลคาความมงคง ($) แหลงทมาของความมงคง บคร จ านวนภาษ (บาท)

1 ตระกลจราธวฒน 12,700,000,000 retail, real estate n/a 38,100,000,000

2 ธนนท เจยรวนนท และครอบครว 11,500,000,000 food 5 34,500,000,000

3 เจรญ สรวฒนภกด 11,300,000,000 beverages, self made 5 33,900,000,000

4 เฉลม อยวทยา 9,900,000,000 drink, self made 3 29,700,000,000

5 กฤตย รตนรกษ 5,100,000,000 media, real estate 1 15,300,000,000

6 วาณช ไชยวรรณ 3,900,000,000 insurance, beverages, self made 8 11,700,000,000

7 สนต ภรมยภกด 2,800,000,000 energy drinks 3 8,400,000,000

8 ปราเสรฐ ปราสาททองโอสถ 2,300,000,000 hospitals, self made 5 6,900,000,000

9 วชย มาลนนท และครอบครว 1,700,000,000 media 7 5,100,000,000

10 ทกษณ ชนวตร 1,700,000,000 investments, self made 3 5,100,000,000

11 วชย ศรวฒนประภา 1,600,000,000 duty-free, self made 4 4,800,000,000

12 ชาตร โสภณพนช 1,600,000,000 banking 4 4,800,000,000

13 ฤทธ ธระโกเมน 1,500,000,000 restaurants 3 4,500,000,000

14 ทองมา วจตรพงศพนธ 1,400,000,000 real estate, self made 1 4,200,000,000

15 ประยทธ มหากจศร และครอบครว 1,400,000,000 coffee, shipping 3 4,200,000,000

47

# ชอ มลคาความมงคง ($) แหลงทมาของความมงคง บคร จ านวนภาษ (บาท)

16 คร กาญจนพาสน 1,400,000,000 transportation, self made 2 4,200,000,000

17 บญชย เบญจรงคกล 1,300,000,000 telecom, tech, self made 3 3,900,000,000

18 อาลก โลเฮย 1,200,000,000 petrochemicals 3 3,600,000,000

19 วชย ทองแตง 1,100,000,000 investments, self made 4 3,300,000,000

20 อสระ วองกศลกจ 1,100,000,000 sugar 4 3,300,000,000

21 บณฑร ล าซ า 1,100,000,000 insurance 3 3,300,000,000

22 พรเทพ พรประภา และครอบครว 1,100,000,000 auto 3 3,300,000,000

23 วลเลยม ไฮเนค 1,100,000,000 hotels, self made 2 3,300,000,000

24 ประณตศลป วชรพล และครอบครว 1,100,000,000 media 4 3,300,000,000

25 สรางค เปรมปรด 1,100,000,000 media 0 3,300,000,000

26 อนนต อศวโภคน 1,100,000,000 real estate, self made 3 3,300,000,000

27 ประพนธ ศรวรยะกล 940,000,000 sugar 3 2,820,000,000

28 สมพร จงรงเรองกจ 900,000,000 auto parts 5 2,700,000,000

29 สนทร จฬารกร 880,000,000 auto parts 4 2,640,000,000

30 นชตา ชาห เฟเดอรบช และครอบครว 875,000,000 shipping, investments 1 2,625,000,000

31 นพพร ศภพพฒน 800,000,000 wind energy, self made single 2,400,000,000

32 ศรพงษ รงโรจนกตยศ 690,000,000 auto parts, self made 5 2,070,000,000

33 พชญ โพธารามก 680,000,000 telecom single 2,040,000,000

34 ตน ภาสกรนท 640,000,000 beverages, self made 3 1,920,000,000

48

# ชอ มลคาความมงคง ($) แหลงทมาของความมงคง บคร จ านวนภาษ (บาท) 35 นธ โอสถานเคราะห 630,000,000 investment n/a 1,890,000,000 36 เพชร และ รตน โอสถานเคราะห 620,000,000 consumer products n/a 1,860,000,000 37 จ ารญ ชนธรรมมตร 600,000,000 sugar 4 1,800,000,000 38 วฑร สรยวนากล 595,000,000 retail, self made 2 1,785,000,000 39 สมโภชน อาหนย 585,000,000 energy, self made 3 1,755,000,000 40 ไกรสร จนศร และครอบครว 580,000,000 frozen food, self made 3 1,740,000,000 41 พงษศกด วทยากร 520,000,000 hospitals, self made 2 1,560,000,000 42 สมยส และ จรพร อนนตประยร 515,000,000 warehousing, self made n/a 1,545,000,000 43 จรรยสมร วธนเวคน 500,000,000 sugar, banking 6 1,500,000,000 44 ประเดช กตตอสรานนท 485,000,000 wind energy, self made 3 1,455,000,000 45 ปลว ตรวศวเวทย 415,000,000 infrastructure 3 1,245,000,000 46 วชา พลวรลกษณ 405,000,000 movies, fast food 3 1,215,000,000 47 วรวทย วรบวรพงศ 355,000,000 gas 2 1,065,000,000 48 วนด กญชรยาคง 345,000,000 energy, self made 1 1,035,000,000 49 เฉลม หาญพาณชย 310,000,000 hospitals, self made 3 930,000,000 50 ประทป ตงมตธรรม 305,000,000 real estate, self made 3 915,000,000 รวม 97,270,000,000 291,810,000,000

ทมา: Forbes. Thailand's 50 Richest. 49

เอกสารอางอง

• ดวงมณ เลาวกล. (2556). การกระจกตวของความมงคงในสงคมไทย. บทท 2 ในรายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการ"สสงคมไทยเสมอหนา การศกษาโครงสรางความมงคง และโครงสรางอ านาจเพอการปฏรป" (บทท 2). ศาสตราจารย กตตคณ ดร.ผาสก พงษไพจตร ศนยศกษาเศรษฐศาสตรการเมอง คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทนศาสตราจารยวจยดเดน สนบสนนโดยส านกงานกองทนสนบสนนการวจย ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และจฬาลงกรณมหาวทยาลย (ความเหนในรายงานนเปนของผวจย ผใหทนไมจ าเปนตองเหนดวยเสมอไป).

• รายงานสรปและวเคราะห รางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ..... ในโครงการปรบปรงกระบวนการนตบญญตของประเทศไทย เพอสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน. 2555.

50

Q&A

51