สร้างข้อสอบ กพ v final c100 -...

36
คู่มือการสร้างข้อสอบเพื ่อการเลือกสรรบุคคล คำนำ ในการเลือกสรรบุคคลเข้ารับราชการ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องดำเนินการโดยใช้เครื่องมือที่มีคุณภาพ และมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ได้บุคคลที่มีความรู้ ความสามารถความเหมาะสมกับตำแหน่งเข้ามาปฏิบัติงานในองค์การ การสอบข้อเขียนนับเป็นเครื่องมือหนึ่งที่นิยมใช้ในการเลือกสรรบุคคลเข้ารับราชการ ซึ่งมีวัตถุประสงค์ เพื่อวัดความรู้ ความสามารถที่จำเป็นต่อการปฏิบัติงานในตำแหน่งที่จะเลือกสรร สำนักงาน ก.พ.จึงได้จัดทำคู่มือการสร้างข้อสอบเพื่อการเลือกสรรบุคคล ฉบับนี้ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ ให้ส่วนราชการใช้เป็นแนวทางในการสร้างและพัฒนาข้อสอบเพื่อใช้ในการเลือกสรรบุคคลเข้ารับราชการ สำนักงาน ก.พ. หวังเป็นอย่างยิ่งว่า คู่มือการสร้างข้อสอบเพื่อการเลือกสรรบุคคล จะเป็นประโยชน์กับ ส่วนราชการและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ เพื่อให้การเลือกสรรบุคคลเข้ารับราชการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และบรรลุวัตถุประสงค์ตามที่ส่วนราชการกำหนดไว้ กลุ่มงานเครื่องมือประเมินบุคคล ศูนย์สรรหาและเลือกสรร สำนักงาน ก.พ. กันยายน 2553

Upload: others

Post on 28-Dec-2019

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

คำนำ

ในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ จำเปนอยางยงทจะตองดำเนนการโดยใชเครองมอทมคณภาพและมประสทธภาพ เพอใหไดบคคลทมความร ความสามารถความเหมาะสมกบตำแหนงเขามาปฏบตงานในองคการ การสอบขอเขยนนบเปนเครองมอหนงทนยมใชในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ ซงมวตถประสงค เพอวดความร ความสามารถทจำเปนตอการปฏบตงานในตำแหนงทจะเลอกสรร

สำนกงาน ก.พ.จงไดจดทำคมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล ฉบบนขน โดยมวตถประสงคใหสวนราชการใชเปนแนวทางในการสรางและพฒนาขอสอบเพอใชในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ

สำนกงาน ก.พ. หวงเปนอยางยงวา คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล จะเปนประโยชนกบสวนราชการและเจาหนาททเกยวของ ทงน เพอใหการเลอกสรรบคคลเขารบราชการเปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลวตถประสงคตามทสวนราชการกำหนดไว

กลมงานเครองมอประเมนบคคล ศนยสรรหาและเลอกสรร

สำนกงาน ก.พ. กนยายน 2553

Page 2: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

สารบญ

หนา บทท 1: แนวคดเกยวกบการสรรหาและเลอกสรรบคคล 3 และเครองมอทใชในการเลอกสรรบคคล - ความหมายของการสรรหาและเลอกสรรบคคล - จดมงหมายในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ - คณลกษณะของบคคลเพอการเลอกสรรบคคล - รปแบบของการวดคณลกษณะของบคคล - เครองมอทใชในการเลอกสรรบคคล

บทท 2: แนวคดเกยวกบการสรางเครองมอเพอเลอกสรรบคคล 7 - ความหมายของการวดและประเมนผล - หลกการวดและการประเมนผล - ขอควรคำนงในการวดและการประเมนผล - ความหมายของการทดสอบ - ความหมายของขอสอบหรอแบบทดสอบ - คณลกษณะของขอสอบทด - คณลกษณะของผสรางขอสอบ

บทท 3: การสรางขอสอบเพอใชเปนเครองมอในการเลอกสรรบคคล - การกำหนดหลกสตรการทดสอบ - การกำหนดแผนผงการสรางขอสอบ - การเลอกประเภทขอสอบ - การสรางขอสอบ - ขอแนะนำในการสรางขอสอบ - การจดชดแบบทดสอบ - การดำเนนการทดสอบ

บทท 4: การตรวจใหคะแนนขอสอบและวเคราะหคณภาพขอสอบ 24 - แนวทางการตรวจใหคะแนนขอสอบ - วธการตรวจขอสอบแบบอตนย - ขอแนะนำในการตรวจใหคะแนนขอสอบแบบอตนย - วธการวเคราะหขอสอบ แบบปรนย - วธการวเคราะหขอสอบ แบบอตนย - การตรวจสอบคณภาพแบบทดสอบ - ปจจยทมผลตอความเทยงของแบบทดสอบ - แนวทางการเพมความเทยงของแบบทดสอบ

ภาคผนวก ภาคผนวก 1 แนวทางการจดทำแผนผงการสรางขอสอบ 33 ภาคผนวก 2 ตวอยางรปแบบขอสอบ 34

11

Page 3: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

3คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

บทท 1: แนวคดเกยวกบการสรรหาและ

เลอกสรรบคคลและเครองมอ ทใชในการเลอกสรรบคคล

การสรรหาและเลอกสรรบคคลเขารบราชการ เปนภารกจทสำคญขององคการ เพราะเปนภารกจทจะทำใหองคการไดบคลากรทมความร ความสามารถ ทกษะและคณลกษณะอนๆ ทจำเปนตอการปฏบตงานในตำแหนงตางๆ ซงจะชวยใหการปฏบตงานขององคการบรรลเปาหมายไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพ

ความหมายของการสรรหาและเลอกสรรบคคล

การสรรหาบคคล (Recruitment) หมายถง กระบวนการแสวงหาบคคลทมความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะอนๆ ทจำเปนตอการปฏบตงานใดงานหนงมาจำนวนหนง ซงหากองคการสามารถสรรหาบคคลทมคณสมบตตรงตามความตองการใหมาสมครไดตามจำนวนทตองการ กจะสงผลตอประสทธภาพของการเลอกสรรบคคลมากยงขน

การเลอกสรรบคคล (Selection) หมายถง การพจารณาบคคลทไดสรรหามาทงหมด และเลอกสรรเพอใหไดบคคลทเหมาะสมทสดเอาไว

การเลอกสรรบคคล จงเปนกระบวนการทมงเนนการแยกความแตกตางระหวางบคคลในดานความร ความสามารถ ทกษะและคณลกษณะอนๆ ซงความแตกตางระหวางบคคลน เปนสงทสามารถทดสอบหรอวดได โดยมสมมตฐานวา บคคลทไดรบการเลอกสรรใหเขามาปฏบตงานในองคการจะสามารถปฏบตงานไดดกวาผทไมไดรบการเลอกสรร

จดมงหมายในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ

การเลอกสรรบคคลเพอบรรจเปนขาราชการพลเรอนสามญและแตงตงใหดำรงตำแหนงตางๆ ตาม พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551 ไดกำหนดใหมการดำเนนการไดหลายวธ เชน การสอบแขงขน การนำรายชอผสอบแขงขนไดในตำแหนงหนงไปขนบญชเปนผสอบแขงขนไดในตำแหนงอน การคดเลอกบรรจ เปนตน สำหรบวธการสอบแขงขน ตามหนงสอสำนกงาน ก.พ.ท น.ร.1004.1/ว 15 ลงวนท 11 ธนวาคม 2551 ก.พ. ไดกำหนดหลกสตรและวธการสอบแขงขนเพอบรรจบคคลเขารบราชการทงในตำแหนงประเภททวไประดบปฏบตงานและตำแหนงประเภทวชาการระดบปฏบตการ โดยแบงหลกสตรการทดสอบออกเปน 3 ภาค ดงน

Page 4: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

4 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ก. ภาคความรความสามารถทวไป กำหนดใหทดสอบ 2 วชา

1) วชาความสามารถทวไป

2) วชาภาษาไทย

การเลอกสรรบคคลในภาคความรความสามารถทวไป กำหนดให ก.พ. เปนผดำเนนการสอบหรอจะมอบหมายใหสวนราชการอนๆ เปนผดำเนนการสอบกได

ข. ภาคความรความสามารถทใชเฉพาะตำแหนง กำหนดใหทดสอบความรความสามารถทใชในการปฏบตงานในหนาท ตามทระบไวในมาตรฐานกำหนดตำแหนง โดยวธการสอบขอเขยน สอบปฏบตหรอวธอนวธใด วธหนงหรอหลายวธไดตามความเหมาะสม

ค. ภาคความเหมาะสมกบตำแหนง กำหนดใหประเมนบคคล เพอพจารณาความเหมาะสมกบตำแหนงจากประวตสวนตว ประวตการศกษา ประวตการทำงาน การสงเกตพฤตกรรม โดยวธการสมภาษณ หรออาจใชวธการอนเพมเตมเพอพจารณาความเหมาะสมในดานตางๆ เชน ความเหมาะสมดานบคลกภาพ อารมณ ทศนคต แรงจงใจ คณลกษณะทางจรยธรรม รวมถงสมรรรถนะหลกและสมรรถนะเฉพาะตามลกษณะงานทปฏบต

ทงน หลกสตรการทดสอบ มจดมงหมายในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ 3 ประการ คอ

1. ภาคความรความสามารถทวไป มจดมงหมายเพอทดสอบความสามารถหรอศกยภาพในการเรยนรของบคคล เพอใหไดผปฏบตงานทสามารถเรยนร หรอฝกฝนใหปฏบตงานในตำแหนงไดอยางมประสทธภาพ รวมทงสามารถพฒนาใหปฏบตงานในระดบตำแหนงทสงขนได

2. ภาคความรความสามารถทใชเฉพาะตำแหนง มจดมงหมายเพอทดสอบความสามารถในการปฏบตงานทงในดานความรความสามารถดานวชาการ และการปฏบตงานทเกยวของกบตำแหนง

3. ภาคความเหมาะสมกบตำแหนง มจดมงหมายเพอประเมนคณลกษณะตางๆ ของบคคลทแสดงถงความพรอม ความเตมใจในการปฏบตงาน

จากจดมงหมายของการเลอกสรรบคคลดงกลาว จะเหนไดวา การเลอกสรรบคคลเปนการพจารณาบคคลในลกษณะองครวม (Whole - person Approach) โดยพจารณาเลอกสรรบคคลทงในดานความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะอนๆ ทจำเปนตอการปฏบตงานในตำแหนง หรอ เปนการเลอกสรร เพอใหไดทง “คนด และคนเกง” เขามารบราชการ

คณลกษณะของบคคลเพอการเลอกสรรบคคล

คณลกษณะของบคคลทจำเปนตอการปฏบตงานในตำแหนงไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพนน จะตองประกอบดวยคณลกษณะสำคญ 4 ประการ ดงน

1. ความร (Knowledge) หมายถง ความรทวไปและความรทเกยวของกบการปฏบตงานในตำแหนง

2. ทกษะ (Skill) หมายถง ความสามารถในการปฏบตงานไดอยางคลองแคลว ชำนาญ โดยเฉพาะทกษะทเกดจากการฝกฝนจนเกดความชำนาญ เชน ทกษะการใชคอมพวเตอร ทกษะทางชาง ฯลฯ

3. ความสามารถ (Ability) หมายถง ความสามารถเชงปญญา ทจำเปนสำหรบการปฏบตงาน เปนความสามารถในการประยกตใชความร เพอการปฏบตงาน เชน ความสามารถในการใหคำปรกษาแนะนำ ความสามารถในการวางแผนงาน ฯลฯ

4. คณลกษณะอนๆ (Other Characteristics) หมายถง คณลกษณะอนๆ นอกเหนอจากความร ทกษะ ความสามารถ ซงมกเปนคณลกษณะภายในจตใจของบคคล เชน ทศนคต แรงจงใจ คานยม บคลกภาพ คณลกษณะทางจรยธรรมรวมทงสมรรถนะตางๆ ทจำเปนตอการปฏบตงาน

Page 5: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

5คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ทงน คณลกษณะของบคคล มความสอดคลองกบจดมงหมายในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ ดงน

จดมงหมายในการเลอกสรรบคคล คณลกษณะของบคคล

ภาคความรความสามารถทวไป

- ศกยภาพการเรยนร การฝกฝนเพอการปฏบตงาน

ความสามารถ (Ability)

ภาคความรความสามารถทใชเฉพาะตำแหนง

- ความร ความสามารถ ทกษะทใชในการปฏบตงาน

ความร (Knowledge)

ทกษะ (Skill)

ความสามารถ (Ability)

ภาคความเหมาะสมกบตำแหนง

- แรงจงใจ ทศนคต คานยม บคลกภาพ คณลกษณะทางจรยธรรม

สมรรถนะตางๆ

คณลกษณะอนๆ (Other Characteristics)

รปแบบของการวดคณลกษณะของบคคล

รปแบบของการวดคณลกษณะของบคคลเพอการเลอกสรรบคคล จะประกอบดวยรปแบบการวด 3 ดาน ดงน

1. การวดดานพทธพสย (Cognitive Domain) เปนการวดความรในเนอหาตางๆ ทเปนผลมาจากการเรยนร ซงเปนการวดพฤตกรรมดานการคด ซงตามทฤษฎการวดดานพทธพสยของ Bloom และคณะ ไดแบงพฤตกรรมดานการคด ออกเปน 6 ระดบ ดวยกน คอ

1. ความจำ/ความร (Memory/Knowledge) เปนความสามารถในการระลก (Recall) สงทไดเรยนรมา หรอประสบการณทไดจากสภาพแวดลอม

2. ความเขาใจ (Comprehension) เปนความสามารถในการจบประเดน อธบายความ การเชอมโยงความหมายของเรองราวความคดตางๆ

3. การนำไปใช (Application) เปนการนำความรหรอประสบการณไปใชใหเกดประโยชน หรอแกไขปญหาตางๆ

4. การวเคราะห (Analysis) เปนความสามารถในการแยกแยะเรองราวของเหตการณ แลวแตกยอยเปนรายละเอยดทแสดงใหเหนถงความสมพนธ หรออธบายสาเหตและผลทเกดขนได

5. การสงเคราะห (Synthesis) เปนความสามารถในการผสมผสานสงยอยๆ ของเรองราวใหเปนเรองเดยวกน โดยมการคดรเรม ดดแปลงและปรบปรง

6. การประเมนคา (Evaluation) เปนความสามารถในการวนจฉยและตคาของเรองราว เหตการณอยางมหลกเกณฑ

2. การวดดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) เปนการวดทกษะ ความชำนาญ หรอพฤตกรรมดานการปฏบต ซงเปนผลจากการนำความรสการปฏบตจนเกดความชำนาญ เชน ทกษะทางชาง ทกษะคอมพวเตอร ทกษะการใชเครองมอ อปกรณตางๆ ฯลฯ

3. การวดดานจตพสย (Affective Domain) เปนการวดคณลกษณะภายในจตใจของบคคล เชน ทศนคต แรงจงใจ ความสนใจ บคลกภาพ คณลกษณะทางจรยธรรม รวมถงสมรรถนะตางๆ

Page 6: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

6 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

เครองมอทใชในการเลอกสรรบคคล

เครองมอทใชในการเลอกสรรบคคลมอยดวยกนหลายชนด เชน การประเมนจากใบสมคร การทดสอบขอเขยน การทดสอบทางจตวทยา ฯลฯ สำหรบเครองมอทนยมใชในการเลอกสรรบคคลเขารบราชการ ไดแก การทดสอบขอเขยนและการสมภาษณ โดยการทดสอบขอเขยนนยมใชในการทดสอบภาคความรความสามารถทวไปและการทดสอบในภาคความรความสามารถทใชเฉพาะตำแหนง สวนการสมภาษณนนจะใชในภาคความเหมาะสมกบตำแหนง

นอกจากนเครองมอทใชเพอการเลอกสรรบคคล ยงสามารถจำแนกไดหลายประเภท ขนอยกบเกณฑ ทใชในการแบงประเภท ตวอยางเชน

1. การแบงตามจดมงหมายของการทดสอบ เชน- แบบทดสอบความรความสามารถทวไป (General Ability Test) - แบบทดสอบวชาเฉพาะตำแหนง (Specific Knowledge Test) - แบบทดสอบทศนคต (Attitude Test) - แบบทดสอบความสนใจ (Interest Test) - แบบทดสอบบคลกภาพ (Personality Test)

2. การแบงตามวธการทดสอบ เชน- การทดสอบขอเขยน (Written Test) - การทดสอบปากเปลา (Oral Test) - การทดสอบการปฏบต (Performance Test)

3. การแบงตามการดำเนนการสอบ เชน- การทดสอบเปนกลม (Assemble Test) - การทดสอบเฉพาะกลม (Unassemble Test)

4. การแบงตามเวลาทใชในการทดสอบ เชน- การทดสอบแบบจำกดเวลา (Speed Test) - การทดสอบแบบไมจำกดเวลา (Power Test)

การกำหนดเครองมอทใชในการเลอกสรรบคคล

การกำหนดเครองมอทจะใชในการเลอกสรรบคคล ควรกำหนดโดยพจารณาจากคณลกษณะของบคคลทตองการวดและประเมนเปนหลก ทงน ควรครอบคลมขอบเขตการวดคณลกษณะทงในดานพทธพสย (Cognitive Domain) ทกษะพสย (Psychomotor Domain) และจตพสย (Affective Domain) ไมควรใชเครองมอเพอวดคณลกษณะเฉพาะดานใดดานหนง เพราะจะทำใหวดไดไมครอบคลมคณลกษณะทจำเปนตอการปฏบตงานของตำแหนงทจะเลอกสรร

Page 7: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

7คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

เครองมอทใชในการเลอกสรรบคคล นบวามความสำคญทตอประสทธภาพและประสทธผลใน การเลอกสรรบคคลเขาสตำแหนงเปนอยางยง เพราะการใชเครองมอทมประสทธภาพและมคณภาพจะทำใหสามารถเลอกสรรบคคลทมความร ความสามารถ รวมทงมคณลกษณะตามทตองการได ซงการทจะไดบคคลทมคณลกษณะดงกลาวเปนสงทตองดำเนนการโดยอาศยการวดและการประเมนผล

ความหมายของการวดและการประเมนผล

การวด (Measurement) หมายถง กระบวนการสบคน หารายละเอยดเกยวกบจำนวน ปรมาณหรอคณลกษณะของสงหนงสงใด ซงอาจเปนวตถ สงของ สภาพตางๆ หรอบคคล โดยอาศยวธการ หรอเครองมอ เปนหลกในการวด เชน การวดอณหภม การวดสวนสง นำหนก หรอคะแนนความสามารถดานคณตศาสตร ฯลฯ (ไพศาล หวงพานช, 2543 )

การวดมองคประกอบ 3 ประการ คอ 1. การกำหนดจดมงหมายของการวด วาตองการวดสงใด และเหตผลทตองการวด

2. เครองมอทใชในการวด เชน แบบทดสอบ แบบสอบถาม การสงเกต หรอการสมภาษณ ฯลฯ

3. การแปลผลและการนำผลไปใช เชน คะแนนทไดจากการทดสอบ ความสง ความยาว ฯลฯ

การประเมนผล (Evaluation) หมายถง กระบวนการพจารณา ตดสน ลงสรป เกยวกบคณสมบต หรอคณลกษณะของสงตางๆ หรอของบคคล โดยใชผลทไดจากการวด และอาศยเกณฑในการตดสนพจารณา

การประเมนผล มองคประกอบทสำคญ 3 ประการ คอ (ชวลต ชกำแพง, 2551)

1. ขอมลทไดจากการวด ซงเปนผลทไดจากการวด (Measurement) เชน ความสงทวดได ความยาวทวดได หรอผลคะแนนจากการทดสอบ เปนตน

2. เกณฑ ซงอาจอยในรปของคะแนนจดตด หรอบรรทดฐานทผประเมนตงไว

3. การตดสนความหมาย เชน การสรปผลวา สอบได - ตก เกง ออน สง ตำ เปนตน

หลกการวดและการประเมนผล

ในการวดและประเมนผลใหเกดประสทธภาพ ควรดำเนนการตามหลกการวดและการประเมนผล ดงน (ไพศาล หวงพานช, 2543)

บทท 2: แนวคดเกยวกบการสรางเครองมอ

เพอเลอกสรรบคคล

Page 8: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

8 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

1. กำหนดสงทตองการวดและประเมนผลใหชดเจน วาตองการวดคณลกษณะอะไรบาง เชน ความร ความสามารถ หรอคณลกษณะอนๆ ทจำเปนตองวด และกำหนดขอบขายของการวดและการประเมนผล เพอใหการวดและการประเมนผลสามารถดำเนนการไดครอบคลมและตรงตามเปาหมายของสงทตองการวดและประเมนผล

2. ดำเนนการวดและการประเมนผลอยางเปนระบบ

โดยเรมตงแต การวางแผนการดำเนนงาน กำหนดวตถประสงคของการวดและการประเมนผล กำหนดคณลกษณะ กำหนดชนดหรอประเภทของเครองมอทจะใช กำหนดระบบการตรวจใหคะแนน รวมทงวธการดำเนนการตางๆ เพอใหเกดความชดเจน และเปนธรรมแกผสอบมากทสด

3. ใชเครองมอวดทมคณภาพเพอใหผลของการวดมความเชอถอได

ขอควรคำนงในการวดและการประเมนผล

ในการวดและการประเมนผลเพอเลอกสรรบคคล มขอควรคำนง ดงน 1. ตองเขาใจในสงทตองการวดและประเมนผลอยางชดเจนวาในตำแหนงทจะเลอกสรรบคคลนน

ตองการผปฏบตงานทมความร ความสามารถและคณลกษณะใดบาง มากนอยเพยงใด

2. ควรวดและประเมนผลใหครอบคลมคณลกษณะของบคคลทงในดานความร ความสามารถ ทกษะและคณลกษณะอนๆ ทจำเปนตอการปฏบตงานในตำแหนงทจะเลอกสรร

3. ไมควรตดสนใจประเมนผล โดยใชเครองมอชนดใดชนดหนงเพยงเครองมอเดยว หรอวดคณลกษณะ เพยงดานใดดานหนงเพยงดานเดยว ตวอยางเชน ในการเลอกสรรบคคลตำแหนงนกทรพยากรบคคลปฏบตการ ไมควรวดเฉพาะดานความร ซงเปนการวดในขอบเขตการวดดานพทธพสยเพยงดานเดยว แตควรวดใหครอบคลมการวดดานจตพสยดวย เชน การใหบรการ ทกษะการตดตอสอสาร มนษยสมพนธ เปนตน

4. ในการวดและการประเมนผลครงใดๆ กตาม ความผดพลาดหรอความคลาดเคลอนในการวดเปนสงทเกดขนไดเสมอ โดยเฉพาะการวดดานจตพสย ซงเปนการวดสงทเปนนามธรรม ไมสามารถวดไดโดยตรง คณลกษณะตางๆ มกเปลยนแปลงไปตามเวลา เงอนไข หรอสภาพแวดลอมตางๆ ซงทำใหการวดคลาดเคลอน ไดงาย การวดดานจตพสยจงควรใชเครองมอหลายๆ ชนดเพอประกอบการพจารณาประเมนบคคล

ความหมายของการทดสอบ (Testing)

ในการดำเนนการวดและประเมนผลเพอเลอกสรรบคคลนน โดยทวไปจะตองดำเนนการอยภายใตสงทเรยกวา “การทดสอบ” ซงความหมายของการทดสอบ มดงน

การทดสอบ (Testing) หมายถง ระเบยบวธการทสรางขนเพอใหผสอบแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงออกมาใหสงเกตเหนและวดได เพอทราบวาผสอบมสงทตองการวดหรอไม มากนอยเพยงใด

การทดสอบเพอเลอกสรรบคคล จงเปนการทำนายแนวโนมพฤตกรรมของผสอบโดยมสมมตฐานวา ผลคะแนนของผสอบจะเปนสงทำนายวาผสอบมสงทตองการวดมากนอยเพยงใด

Page 9: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

9คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

การทดสอบสามารถกระทำไดหลายวธ วธทนยมใชกนมากทสด คอ การทดสอบขอเขยน เนองจาก

1. ใชไดอยางมประสทธภาพ เพราะผลการทดสอบสามารถแสดงในรปของผลคะแนนทมองเหนได

ชดเจน สามารถตรวจสอบได

2. สามารถใชทดสอบกบกลมคนจำนวนมากๆ ไดดกวาวธอนๆ

3. ดำเนนการไดสะดวกและงายกวาวธอนๆ

ความหมายของขอสอบ หรอ แบบทดสอบ (Test)

ขอสอบ หรอ แบบทดสอบ (Test) หมายถง เครองมอชนดหนงทใชวดความร ความสามารถ คณลกษณะตางๆ ทสรางขนอยางมหลกเกณฑ เพอใหผสอบแสดงพฤตกรรมทแสดงออกถงคณลกษณะตางๆ เพอวดวาผสอบมสงทตองการวดมากนอยเพยงใด

การทดสอบจะถกตอง มคณภาพมากนอยเพยงใด ขนอยกบคณลกษณะของขอสอบเปนสำคญ โดยเฉพาะในการเลอกสรรบคคล การสรางขอสอบทดเปนสงทควรคำนงถงเปนอยางมาก เพราะจะสงผลตอ การทำนายพฤตกรรมความสามารถของบคคลโดยตรง

คณลกษณะของขอสอบทด

ขอสอบทดควรประกอบดวยคณลกษณะ ดงตอไปน 1. ความตรง (Validity) หมายถง ขอสอบทสามารถวดไดตรงในสงทตองการวด หรอวดไดตรงตาม

วตถประสงคทตองการวด เชน ถาตองการเลอกสรรบคคลในตำแหนงนกบญชปฏบตการ ซงตองวดความร ความสามารถดานบญช เนอหาหรอหลกสตรการทดสอบจะตองกำหนดใหสามารถวดไดตรงหรอสอดคลองกบเนอหาเกยวกบวชาบญชทจะใชในการปฏบตงานของผปฏบตงานระดบปฏบตการ เปนตน

ความตรง อาจพจารณาไดหลายลกษณะ ดงน 1.1 ความตรงเชงเนอหา (Content validity) หมายถง ขอสอบทสามารถวดไดตรงตามเนอหาและ

พฤตกรรมทตองการวดตามทกำหนดไวในหลกสตรการทดสอบ และเปนตวแทนทดของเนอหาทตองการวด

1.2 ความตรงเชงโครงสราง (Construct validity) หมายถง ขอสอบทสามารถวดไดตรงกบคณลกษณะหรอกรอบแนวคด หรอทฤษฎทตองการวด

1.3 ความตรงตามสภาพ (Concurrent validity) หมายถง ขอสอบทสามารถวดไดตรงตามสภาพความเปนจรงของบคคล เชน ผทมความสามารถในดานคณตศาสตรสง กควรทำคะแนนในขอสอบวชาคณตศาสตรไดสง เปนตน

1.4 ความตรงเชงพยากรณ (Predictive validity) หมายถง ขอสอบทเมอนำไปวดแลว สามารถทำนายไดวา บคคลนนจะสามารถสำเรจในการเรยนหรอทำงานชนดนนๆ ไดดเพยงใด หรอใหผลตรงกบสภาพความเปนจรงทจะเกดขนในอนาคต เชน บคคลทสอบวชาความถนดทางคณตศาสตรไดคะแนนด กแสดงวา บคคลนนจะสามารถเรยนสายวทยาศาสตร หรอวศวกรรมศาสตรไดดในอนาคต ความตรงเชงพยากรณน จำเปนมากสำหรบทงการสอบแขงขน และการสอบวดความถนดเพอการศกษา

Page 10: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

10 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

2. ความเทยง (Reliability) หมายถง คณลกษณะของขอสอบทสามารถวดแลวไดผลคงทสมำเสมอ ไมวาจะนำไปใชวดกครงกตาม เชน ผสอบทไดคะแนนสงในการสอบครงแรก เมอใหทดสอบดวยขอสอบเดมอกครง กควรไดคะแนนสงดวย

3. ความเปนปรนย (Objectivity) หมายถง ขอสอบทมความชดเจนหรอผสอบอานแลวเขาใจไดตรงกน ใหคะแนนไดตรงกน และแปลความหมายของคะแนนไดตรงกน ขอคำถามทใชวดตองมความชดเจน ไมกำกวม มวธการใหคะแนนทเปนระบบ มหลกเกณฑ

4. มความยากงายทเหมาะสม (Difficulty) หมายถง ขอสอบทมความยากงายเหมาะสมกบเนอหา หรอมขอสอบทยากและงายผสมกน โดยยดหลกวา โดยเฉลยแลวควรมความยากงายปานกลาง หรอมผสอบประมาณครงหนงของจำนวนผเขาสอบทงหมดตอบถก อยางไรกตาม ในทางปฏบต ในกรณการสอบทมผสอบจำนวนมาก ความยากงายของขอสอบอาจเปลยนแปลงไดตามจำนวนผสอบ และอตราวางของตำแหนงททดสอบ

5. มอำนาจจำแนก (Discrimination) หมายถง ขอสอบทสามารถจำแนกผสอบทมความสามารถ สง – ตำ ออกจากกนได หรอ สามารถแสดงความแตกตางของสงทตองการวดได เชน ขอสอบทมอำนาจจำแนกสง ผสอบทมความรความสามารถสง จะทำขอสอบขอนนๆ ไดมาก และผสอบทมความสามารถตำ จะทำขอสอบขอนนๆ ไมไดเลย หรอไดนอย

6. มความยตธรรม (Fairness) หมายถง ขอสอบทใชทดสอบนนใหความเสมอภาคกบผสอบทกคน ไมลำเอยงเขากบผสอบกลมใดกลมหนงโดยเฉพาะหรอเปดโอกาสใหผสอบคนใดคนหนงไดเปรยบกวาผสอบคนอน การสรางขอสอบทมความยตธรรมควรยดหลกการสรางขอสอบทด และครอบคลมเนอหาทตองการวด

7. มประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง ขอสอบนนสามารถนำไปใชไดงาย ไมยงยาก มความคมคาทงในดานเวลาและคาใชจาย เชน ขอสอบชดหนงม 200 ขอ กำหนดเวลาสอบ 3 ชวโมง สวนอกชดหนงม 100 ขอ ใชเวลาสอบ 1.30 นาท ถาคณภาพของขอสอบทง 2 ชดเทากน คอ มความตรงและความเทยงใกลเคยงกนแลว แสดงวา ขอสอบชดท 2 มประสทธภาพสงกวา เพราะใชเวลานอยกวา แตใหผลเทากบชดแรก

คณลกษณะของผสรางขอสอบ

การสรางขอสอบใหมคณภาพดนน ตองอาศยองคประกอบหลายประการ เชน การวางแผนการดำเนนงาน การกำหนดคณลกษณะของสงทจะวด เปนตน แตสงทจะทำใหขอสอบดหรอไม ขนอยกบผสรางขอสอบเปนสำคญ โดยผสรางขอสอบทดควรมคณลกษณะ ดงน

1. มความรในเนอหา รายละเอยดของสงทตองการทดสอบเปนอยางด

2. รจดมงหมายของสงทตองการทดสอบ หรอคณลกษณะทตองการทดสอบ เพอทจะสรางขอสอบไดตรงตามจดมงหมายของสงทตองการทดสอบ

3. รหลกการเขยนขอสอบ รปแบบขอสอบ วธการสรางขอสอบเพอทจะสรางขอสอบไดอยางมคณภาพ

4. มทกษะในการใชภาษา สามารถใชภาษาทเหมาะสม ชดเจน รดกมซงจะชวยใหขอสอบมความชดเจน มความเปนปรนย ผสอบทกคนอานแลวเขาใจไดตรงกน และตรงตามจดมงหมายของผสรางขอสอบ

Page 11: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

11คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ในการสรางขอสอบเพอใชเปนเครองมอในการเลอกสรรบคคล โดยเฉพาะการวดคณลกษณะของบคคลดานพทธพสย (Cognitive Domain) มเปาหมายสำคญ เพอใหไดขอมลเกยวกบความรความสามารถของผเขาสอบ โดยผสรางขอสอบควรดำเนนการตามแนวทางการสรางขอสอบทสำคญๆ ดงน

1. การกำหนดหลกสตรการทดสอบ

กอนทจะดำเนนการสรางขอสอบเพอใชเปนเครองมอในการเลอกสรรบคคลนน ผสรางขอสอบควรวเคราะหลกษณะงานของตำแหนงเปาหมายทจะเลอกสรรกอน เพอใหไดคณลกษณะทพงประสงคของตำแหนงทตองการเลอกสรร วาจะทดสอบความร ความสามารถและคณลกษณะอยางใดบางแลวจงกำหนดแนวทาง และวธการทดสอบ หรอทเรยกวา “การกำหนดหลกสตรการทดสอบ”

การกำหนดหลกสตรการทดสอบน สามารถดำเนนการไดหลายวธ เชน การใชเทคนควเคราะหพฤตกรรมสำคญ (Critical Incident Technique) โดยระบพฤตกรรมทสะทอนคณลกษณะทตองการวด การใชเทคนคการวเคราะหงานแบบวเคราะหภารกจ (Task Analysis) การใชคณะผเชยวชาญ (Subject Matter Expert Committees) เปนตน เพอวเคราะหหาคณลกษณะทจำเปนและสำคญสำหรบการปฏบตงานในตำแหนงทจะเลอกสรร

วธการกำหนดหลกสตรการทดสอบ สำหรบวธการกำหนดหลกสตรการทดสอบเพอเลอกสรรบคคลในคมอฉบบน จะขอกลาวถงเฉพาะวธ

การใชคณะผเชยวชาญ (Subject Matter Expert Committees) เพอวเคราะหงานและกำหนดหลกสตรการทดสอบ เพราะเปนวธทสามารถดำเนนการได คอนขางสะดวก ไมยงยาก โดยมแนวทางในการดำเนนการ ดงน

1. ตงคณะผเชยวชาญ (Subject Matter Expert committees) ไดแก การตงผทมความรความสามารถและประสบการณการปฏบตงานของตำแหนงทจะเลอกสรร ซงอาจเปนผปฏบตงานตงแตระดบหวหนางานขนไป หรอผปฏบตงานทมความเชยวชาญและมประสบการณในงานนนๆ สำหรบจำนวนของผเชยวชาญควรพจารณาตามความเหมาะสม โดยหากจำนวนผเชยวชาญมนอยเกนไปอาจไดขอมลทไมครอบคลมงานทปฏบต กรณทมผเชยวชาญจำนวนมากเกนไปกอาจเปนอปสรรคในการดำเนนงานได

2. เตรยมขอมลเกยวกบหนาทความรบผดชอบ ตลอดจนคณสมบตของผปฏบตงาน ซงสามารถหา

ไดจากแหลงขอมลตางๆ เชน มาตรฐานกำหนดตำแหนง คมอการปฏบตงาน ฯลฯ สำหรบใหคณะผเชยวชาญ

พจารณาหนาทความรบผดชอบ เพอกำหนดขอบเขตความรความสามารถทจำเปนและสำคญตอการปฏบตงาน

ของตำแหนงทตองการทดสอบ

บทท 3: การสรางขอสอบเพอใชเปน

เครองมอในการเลอกสรรบคคล

Page 12: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

12 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

3. กำหนดลกษณะงานทตองปฏบตของตำแหนง โดยจดประชมคณะผเชยวชาญเพอรวมกน

พจารณาลกษณะงานทตองปฏบตจรงของตำแหนงทจะเลอกสรร เพอระบวาลกษณะงานทตองปฏบตจรงของ

ตำแหนงมอะไรบาง ตวอยางเชน ลกษณะงานทตองปฏบตจรงของตำแหนงนกวเทศสมพนธปฏบตการของหนวย

งานแหงหนง มลกษณะงานทปฏบต ดงน

- จดทำขาว ซงรวมตงแตการหาขาว เขยนขาว เผยแพรและแปลขาว

- วเคราะหและสรปขาวจากสงพมพตางประเทศ

- ประสานงาน อำนวยความสะดวกตางๆ ใหแกชาวตางประเทศทมาตดตอ ศกษาดงาน

- เตรยมการประชม ตงแตการนดหมาย เตรยมวาระการประชม ประสานงานกบหนวยงานตางประเทศ และชาวตางประเทศ

- สรปและจดรายงานการประชม เปนภาษาไทย – ภาษาตางประเทศ

- รางคำปราศย ภาษาไทย – ภาษาตางประเทศ

- จดทำหนงสอตอบ หนงสอหารอ ภาษาไทย – ภาษาตางประเทศ

- แปลกฎ ระเบยบ หนงสอ เอกสารตางๆ ของหนวยงาน

- จดทำหนงสอวารสาร ภาษาไทย – ภาษาตางประเทศ

- ทำหนาทลาม /เลขานการ/พธกร/มคคเทศก

4. กำหนดขอบเขตความรความสามารถทตองการทดสอบ โดยคณะผเชยวชาญพจารณาถงความร ความสามารถทจำเปนและสำคญตอการปฏบตงานตำแหนงนนๆ สำหรบตำแหนงงานทตองการผปฏบตงานทมความรความสามารถเฉพาะสาขาวชาใดวชาหนง เชน ตำแหนงนตกรปฏบตการ นกวชาการคอมพวเตอรปฏบตการ นกบญชปฏบตการ ฯลฯ อาจกำหนดหลกสตรการทดสอบจากเนอหาตามหลกสตรทศกษามาแลวกได แตถาเปนตำแหนงทตองการความรความสามารถทไมไดเนนความรความสามารถเฉพาะสาขาวชาใดวชาหนง เชน ตำแหนงนกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ หรอนกทรพยากรบคคลปฏบตการ ทตองการผปฏบตงานทมวฒ การศกษาทหลากหลาย ควรกำหนดหลกสตรการทดสอบใหมเนอหาการทดสอบทสามารถทำนายความร ความสามารถในการปฏบตงานของตำแหนงดงกลาวได โดยมแนวทางการพจารณา ดงน

- ความรความสามารถทตองการทดสอบ ควรพจารณาวาตองการผมความรความสามารถดาน ใดบาง ซงควรเปนความรความสามารถของผปฏบตงานในระดบแรกบรรจ มใชความรความสามารถของผทปฏบตงานมานานแลว

- สำหรบความรความสามารถทจำเปนแตเปนความรความสามารถทใชเฉพาะในหนวยงาน เชน กฎ ระเบยบ วธการปฏบตงานบางอยาง ควรพจารณาความเหมาะสมในการทดสอบเพราะอาจเปนเนอหาท ไมจำเปนตองทดสอบในระดบแรกบรรจ เนองจากสามารถใชวธการฝกอบรมเมอไดรบการบรรจแลวได เปนตน

- กรณมความรความสามารถบางอยางทไมเหมาะสมจะทดสอบดวยวธการสอบขอเขยน อาจกำหนดใหสอบดวยเครองมออนๆ ได เชน การทดสอบการปฏบตงาน การสอบปากเปลา เปนตน

Page 13: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

13คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

5. กำหนดขอบขายเนอหาทตองการทดสอบ

เมอคณะผเชยวชาญไดขอมลเกยวกบลกษณะงานทตองปฏบตแลว กนำขอมลเหลานนมาสรป เพอกำหนดขอบขายเนอหาทตองการทดสอบ ดงตวอยางลกษณะงานตำแหนงนกวเทศสมพนธปฏบตการ ซงเนนความรความสามารถดานภาษาองกฤษ สามารถนำมาสรปขอบขายเนอหาทตองการทดสอบ ไดดงน

การอาน การพด การฟง การเขยน การแปล

ขาวจากแหลงตางๆ

รายงานการประชม

โครงการความรวมมอ

โครงการวจย

ขาวสารทวไป

การอธบายเกยวกบภารกจของหนวยงาน

การตดตอทางโทรศพท

พธกร

การอธบายขอมลเกยวกบขนบธรรมเนยมวฒนธรรมไทย

การสนทนา

การประชม

ขาวจากวทย/โทรทศน

บนทกการประชม

สรปการประชม

ขาว

บตรเชญ

คำปราศย/ คำกลาว หรอ สนทรพจน

วาระการประชม

จดหมายเชญ

จดหมายโตตอบ

โครงการ

เอกสาร

บทความ

คำกลาวหรอสนทรพจน

ขาว

ลามแปล

- จากตวอยาง สามารถสรปเนอหาการทดสอบในวชา “ความสามารถในการใชภาษาองกฤษ” โดยมขอบขาย ดงน

ทดสอบความสามารถในการใชภาษาองกฤษ ดานการอาน การเขยน การแปล การฟงและการพดเกยวกบขาว จดหมายโตตอบ เอกสาร บทความ คำกลาว /สนทรพจน โครงการ รายงาน สรปรายงานตางๆ ตลอดจนภาษาองกฤษทใชในชวตประจำวน 3 สวน ดงน

- การอานและการเขยน (100 คะแนน)

- การแปล (50 คะแนน)

- การสอสารโดยการพด (50 คะแนน)

6. กำหนดคะแนนทตองการทดสอบ

ควรกำหนดคะแนนใหสมพนธกบเนอหาทตองการทดสอบ เชน ตำแหนงนกวเทศสมพนธปฏบตการ อาจจะเนนการทดสอบวชาความสามารถในการใชภาษาองกฤษดานการอานและการเขยนมาก จงกำหนดเปน 100 คะแนน สวนการแปลและการสอสารโดยการพด กอาจกำหนดคะแนนเทากนคอ 50 คะแนน เปนตน

7. กำหนดระยะเวลาในการทำตอบ ควรกำหนดใหสมพนธกบเนอหาและคะแนนทจะทดสอบ กรณทเปนขอสอบอตนยจะใชเวลามากกวาขอสอบแบบปรนย หรอการสอบปฏบตงานบางอยางควรคำนงถงระยะเวลาทเหมาะสมสำหรบการทดสอบดวย โดยไมควรกำหนดเวลาใหมากเกนไปหรอนอยเกนไป

Page 14: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

14 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

8. สรรหาและกำหนดจำนวนกรรมการสรางขอสอบ โดยพจารณาสรรหากรรมการทมความร ความสามารถและมความเชยวชาญในเนอหาทตองการทดสอบ เพอใหสามารถสรางขอสอบไดครอบคลมตามเนอหาทกำหนดไวในหลกสตรการทดสอบ สำหรบจำนวนกรรมการสรางขอสอบแตละเนอหาหรอแตละวชา ถาเปนไปไดควรมจำนวนมากกวา 1 คนขนไป เพอใหกรรมการสามารถสรางขอสอบไดครอบคลมเนอหาตามหลกสตรการทดสอบ และควรสรรหากรรมการไวสำรองสำหรบการตอบปฏเสธเพอใหการดำเนนการเปนไปดวยความรวดเรว

9. กำหนดพฤตกรรมทตองการวด

ในการสรางขอสอบเพอวดดานพทธพสย ตามทฤษฎการวดพฤตกรรมดานการคดหรอความสามารถทางสตปญญาของ Bloom และคณะ สามารถแบงพฤตกรรมดานการคดเปน 6 ระดบ ดงน

1. ความร/ความจำ (Knowledge/Memory)

เปนการวดความสามารถในการระลก (Recall) สงทไดเรยนรมา หรอประสบการณทไดจากสภาพแวดลอม เนนการถายทอดเรองราวไดอยางถกตอง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก เชน

- แปลคำศพท คำนยาม คำแปล เรองราว จำนวน วตถประสงค หนาท ประโยชนฯลฯ

- ระบวธการ ลำดบขนตอน ระเบยบแบบแผน ประเภท หมวดหม เกณฑการปฏบตในเรองตางๆ

- แสดงความรรวบยอด เชน หลกการ ขอคด ขอสรป ทฤษฎ ฯลฯ

2. ความเขาใจ (Comprehension)

เปนการวดความสามารถในการจบประเดนสำคญของเรองราว การเชอมโยงความหมายของเรองราวตางๆ หรอสามารถอธบายเรองราวตางๆ ได ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก เชน

- แปลความหมายของเรองหรอสงทเปนเงอนงำใหคด เชน ความหมายของคำ ภาพ ขอความ หรอการเปรยบเทยบความหมายในเรองราว หรอการยกตวอยางใหสอดคลองกบความหมาย

- ตความหมาย เชน ถามแงมมความหมายของเรอง ภาพ ขอความ ความคด โดยใหเปนสงใหมทสอดคลองกบความหมายเดม

- ขยายความ เชน ถามความคดในการคาดคะเน พยากรณ โดยใชขอเทจจรงเดมเปนขอมล ฯลฯ

3. การนำไปใช (Application)

เปนการวดการนำความรความเขาใจในเรองราว ขอเทจจรง หลกเกณฑตางๆ ไปใชแกปญหาในสถานการณใหม ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก เชน

- การใหเลอกวธการ เลอกเครองมอสำหรบการแกปญหา

- การใหอธบาย

- การนำไปปฏบต

ฯลฯ

Page 15: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

15คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

4. การวเคราะห (Analysis)

เปนการวดความสามารถในการแยกแยะเรองราว เหตการณ หรอแจกแจงรายละเอยดของเรองราว ขอความ ความคด รวมทงการปฏบตออกเปนประเดนยอยๆ ตามหลกการหรอกฎเกณฑตางๆ เพอใหไดความจรง คณสมบตหรอเหตผลของสงนนๆ ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก เชน

- การสรปประเดนสำคญ วตถประสงค สาเหต องคประกอบ

- การหาความสมพนธ ความเชอมโยงของเหตและผล

- การหาหลกการ โครงสรางหลก หลกการในการปฏบต หลกวชาตางๆ รปแบบ

- กลวธของเรองราวตางๆ เหตการณตางๆ การกระทำ หรอความคดตางๆ

ฯลฯ

5. การสงเคราะห (Synthesis)

เปนการวดความสามารถในการผสมผสานสวนยอยๆ ของเรองราว โดยมการรเรม ดดแปลง และปรบปรงใหมโครงสรางทดขน ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก เชน

- การจดทำขอเสนอ หรอการวางแนวทางปฏบต

- การจดทำโครงการ/แผนงาน

ฯลฯ

6. การประเมนคา (Evaluation)

เปนการวดความสามารถในการวนจฉย ตราคา ลงสรป ตดสนเรองราว ความคด เหตการณและการกระทำวา ด – เลว / เหมาะ – ไมเหมาะ ฯลฯ อยางมหลกเกณฑ ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก เชน

- การประเมนความถกตองเหมาะสมของเรองราว

- การใหคณคาหรอประโยชนของวธการ การกระทำ ผลปฏบต

- การแสดงความสมเหตสมผลของการกระทำ

ฯลฯ

ทงน การกำหนดพฤตกรรมทตองการวด ควรพจารณาใหเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบของตำแหนงและลกษณะงานทตองปฏบต เชน ตำแหนงประเภททวไป ระดบปฏบตงานเปนตำแหนงทปฏบตงานภายใตคำสงหรอการกำกบตรวจสอบของหวหนางาน ควรเนนวดพฤตกรรมในระดบความร ความเขาใจ การนำไปใชเปนหลก สำหรบตำแหนงประเภทวชาการ ระดบปฏบตการ เปนตำแหนงทใชความสามารถในการวเคราะห การแกปญหา ควรวดพฤตกรรมตงแตระดบความเขาใจ การนำไปใช การคดวเคราะห การสงเคราะหและ การประเมนคา

Page 16: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

16 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

2. การกำหนดแผนผงการสรางขอสอบ

การกำหนดแผนผงการสรางขอสอบหรอเรยกอกอยางหนงวา การกำหนดพมพเขยวการทดสอบ (Test Blueprint) เปนการกำหนดกรอบหรอแนวทางในการสรางขอสอบ เพอกำหนดขอบเขตของการทดสอบ ใหสอดคลองกบเนอหาและพฤตกรรมทตองการวด ซงจะชวยใหสามารถกำหนดสงทจะวดไดชดเจนยงขน ตวอยางเชน ในเนอหาอยางใดอยางหนงควรพจารณาวาจะสรางขอสอบวดพฤตกรรมในระดบตางๆ อยางละกขอ และจำนวนขอสอบรวมทงหมดควรเปนเทาใด จากนนจงนำมาสรางตารางแผนผงการสรางขอสอบเพอแสดงความสมพนธระหวางเนอหาและพฤตกรรมทตองการวด

(สามารถดแนวทางการจดทำแผนผงการสรางขอสอบไดใน ภาคผนวก 1)

3. การเลอกประเภทขอสอบ

ขอสอบทนยมใชในการวดดานพทธพสย สามารถแบงไดเปน 2 ประเภทใหญๆ ไดแก 1. ขอสอบแบบปรนย

2. ขอสอบแบบอตนย

ขอสอบแบบปรนย

ขอสอบแบบปรนย แบงออกไดเปน 4 รปแบบ ดงน1. แบบเลอกตอบ

2. แบบถก – ผด

3. แบบจบค

4. แบบเตมคำ

1. แบบเลอกตอบ (Multiple Choice) ขอสอบจะประกอบดวยสวนทเปนคำถามและสวนทเปนคำตอบ สวนทเปนคำถามจะปนขอความ เขยนในลกษณะประโยคคำถาม สวนคำตอบมลกษณะเปนตวเลอกใหเลอกหลายตวเลอก ในแตละขออาจมตวเลอก ตงแต 2 ถง 5 ตวเลอก ขอสอบรปแบบนเปนขอสอบทมการกำหนดคำตอบไวลวงหนา ผสอบตองเลอกตอบตวเลอกใดตวเลอกหนง หรอหลายตวเลอกกไดแลวแตเงอนไขคำถาม

ขอด – ขอจำกด ของขอสอบแบบเลอกตอบ

ขอด ขอจำกด

1. สามารถวดพฤตกรรมดานการคดไดหลายระดบ ตงแต ความร ความจำ ความเขาใจ การวเคราะห การสงเคราะห และประเมนคา

1. สรางยากในการทจะหาตวเลอกทเหมาะสมสำหรบการวดพฤตกรรมดานการคดระดบสง ซงตองใชเวลาสรางขอสอบนานพอสมควร

2. ถามคำถามไดมากขอในเวลาจำกด ทำใหสามารถ

ครอบคลมเนอหาไดกวางขวาง

2. ผตอบสามารถเดาคำตอบได

3. ตรวจงาย รวดเรว การใหคะแนนถกตอง แนนอน 3. ไมเหมาะทจะวดการเสนอความคดและการเขยน

Page 17: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

17คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

2. ขอสอบแบบถก – ผด เปนขอสอบทเปดโอกาสใหตอบไดเพยง 2 ทาง ซงมความหมายแยงกนอย เมอมคำตอบไดเปน 2 ทาง ลกษณะขอสอบจะมรปแบบคำถามทเปนสถานการณซงมทงถกหรอผดคละกนไป

ขอด – ขอจำกด ของขอสอบแบบถก – ผด

ขอด ขอจำกด

1. สามารถวดพฤตกรรมดานการคดในระดบความรความจำไดด

1. มอำนาจจำแนกตำกวาขอสอบแบบอนๆ

2. ออกขอสอบไดงาย ผตอบใชเวลานอยในการทำตอบ 2. ไมสามารถสรปไดวาผตอบผดนนเพราะอะไร เพราะมตวเลอกเพยงสองตว

3. ตรวจไดงาย รวดเรว ยตธรรม มความเปนปรนย 3. มโอกาสเดาถกไดงายเพราะมลกษณะการเลอกตอบแบบหนงในสอง

3. แบบจบค เปนขอสอบทกำหนดรายการของขอความของรายการหนงทมความสมพนธเกยวของกบขอความของอกรายการหนง ลกษณะขอสอบจะประกอบดวยคำถามเขยนไวในสดมภซาย โดยเวนวางไวหนาขอเพอใหผตอบเลอกหาคำตอบทเขยนไวในสดมภขวา ขอสอบแบบนเปดโอกกาสใหผตอบเดาขอหลงๆ ทเหลอไมกคได ผตอบตองเสยเวลาในการอานทบทวนไปมาหลายเทยว เพอหาความสมพนธแตละค

ขอด – ขอจำกด ของขอสอบแบบจบค

ขอด ขอจำกด

1. สามารถวดพฤตกรรมดานการคดในระดบความร ความจำไดด

1. ยากทจะใชวดพฤตกรรมดานการคดในระดบสง เชน การสงเคราะห การประเมนคา

2. สรางงายและตรวจใหคะแนนไดรวดเรว 2. ขอสอบแตละขอมโอกาสเดาถกไมเทากน

4. แบบเตมคำ เปนขอสอบทมการเรยงรปประโยคหรอขอความทไมสมบรณ โดยเวนชองวางไวให ผตอบเตมคำหรอขอความ ใหประโยคหรอขอความสมบรณ โดยการเขยนคำตอบเปนคำๆ เดยว หรอประโยคสนๆ

ขอด – ขอจำกด ของขอสอบแบบเตมคำ

ขอด ขอจำกด

1. สรางไดงายกวารปแบบอนๆ 1. บางครงอาจเกดปญหาในการใหคะแนน

2. เดาคำตอบถกไดยาก เพราะตองเขยนคำตอบเอง 2. ตรวจใหคะแนนยากกวาขอสอบปรนยประเภทกำหนดคำตอบ

3. เหมาะสำหรบวดขอเทจจรงในเนอหาวชา โดยเฉพาะพฤตกรรมดานการคดระดบความรความจำ

3. ไมเหมาะสำหรบการวดพฤตกรรมดานการคดในระดบสง เชน การวเคราะห การสงเคราะห

ขอสอบแบบอตนยขอสอบแบบอตนย เปนขอสอบทมคำถาม หรอโจทยทเปดโอกาสใหผตอบมอสระในการวางแผน

การตอบ การรวบรวมความร ความคด แลวเรยบเรยงเปนคำพดของตนเอง โดยคำตอบทคาดหวงตองมความยาวมากกวา 1 ประโยค แบงออกไดเปน 2 รปแบบ ดงน

Page 18: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

18 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

1. แบบไมกำหนดขอบเขตการตอบ

เปนการถามโดยใหอสระแกผตอบในการพจารณาการตอบ และไมจำกดขอบเขตการตอบ ปรมาณของคำถามขนอยกบลกษณะคำถามและระดบความรของผตอบ จงตองกำหนดเวลาในการทำตอบใหเหมาะสม คำถามลกษณะนใชวดพฤตกรรมดานการคดในระดบการสงเคราะหและการประเมนคาไดด

2. แบบกำหนดขอบเขตการตอบ

เปนคำถามทกำหนดขอบเขตการตอบ ซงอาจจะกำหนดเปนเชงปรมาณของการตอบ เชน จำนวนคำจำนวนบรรทด หรอจำนวนหนาของคำตอบ หรอกำหนดทศทาง หวขอ หรอเนอเรองในการตอบ เปนตน

ลกษณะคำถามของขอสอบแบบอตนยขอสอบแบบอตนย สามารถเขยนคำถามไดหลายลกษณะ และวดระดบพฤตกรรมดานการคดทตองการ

วดไดทง 6 ระดบ ตวอยางลกษณะคำถาม เชน

1. ใหเปรยบเทยบ 2. ใหหาความสมพนธของสาเหตกบผล 3. ใหตดสน 4. ใหสรปความ 5. ใหสรปอางอง 6. ใหอนมาน 7. ใหจำแนกประเภท 8. ใหสรางขนใหม 9. ใหประยกตใช 10. ใหวเคราะห 11. ใหสงเคราะห 12. ใหประเมน

ขอด – ขอจำกด ของขอสอบแบบอตนย

ขอด ขอจำกด

1. วดพฤตกรรมดานการคด เชน การรวบรวมความคดใหสมบรณ การวเคราะห การสงเคราะหไดด

1. วดเนอหาไดจำกด เพราะออกขอสอบไดนอยขอ จงไมครอบคลมเนอหาทงหมด

2. สะดวกและงายตอการเขยนคำถาม 2. ตรวจขอสอบยากและเสยเวลามาก

3. ผตอบมอสระในการแสดงความคดเหนไดเตมท 3. การตอบขนอยกบความสามารถดานภาษา

4. ปองกนการเดาไดด 4. การตรวจใหคะแนนไมแนนอนขนอยกบผตรวจ

Page 19: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

19คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

การใชขอสอบแบบอตนย

ขอสอบแบบอตนย ควรใชในกรณตอไปน 1. ตองการวดพฤตกรรมดานการคดในระดบสง ในกรณทตองการมงเนนการเสนอความคด การแก

ปญหา ลำดบขนตอนในการปฏบต การวพากษวจารณ การตดสนใจ เปนตน

2. ผสอบมจำนวนนอย การตรวจสามารถทำไดอยางเปนปรนย เชอถอได และทนเวลา สภาวะของ ผตรวจไมมผลตอคะแนนของผสอบมากนก ถาตองการใชขอสอบแบบอตนยกบผสอบจำนวนมาก ผสรางขอสอบตองมนใจวามเวลาเพยงพอและสามารถตรวจไดอยางมนใจ

3. มเวลาสรางขอสอบนอย ถาหากมเวลาจำกดจนไมสามารถสรางขอสอบแบบอนไดอยางมคณภาพ ควรใชขอสอบแบบอตนยจะเหมาะสมกวา เพราะประหยดเวลา และตดความยงยากตางๆ ในการเตรยมขอสอบ

4. ไมตองการใชขอสอบซำอก ถามนใจวาขอสอบทใชนนจะไมนำไปใชในโอกาสอนหรอกบผสอบกลมอน ใชทดสอบเพยงครงเดยวกควรทจะใชขอสอบแบบอตนยมากกวาขอสอบรปแบบอน เพราะการสรางขอสอบ รปแบบอนตองลงทนสงและใชเวลามาก การทดสอบเพยงครงเดยวแลวไมนำมาใชตอ จะทำใหไมคมคาในการลงทน

5. มความมนใจในการตรวจ เมอใดทผสรางขอสอบมนใจวาขอสอบแตละขอมความชดเจนม การกำหนดขอบเขตการตอบทเหมาะสม รวมทงมความมนใจวามเวลาในการตรวจผลการสอบไดอยางเปนธรรม การใชขอสอบแบบอตนยยอมใหผลทถกตองเหมาะสมไมยงหยอนกวาการใชขอสอบรปแบบอนๆ

4. การสรางขอสอบ

ในการสรางขอสอบแตละครง “ขอสอบ” แตละขอถอวาเปนตวแทนของสงทจะนำไปใชวดความสามารถของผสอบ การสรางขอสอบ จงควรดำเนนการตามแนวทาง ดงตอไปน

1. ควรสรางขอสอบใหเปนไปตามแผนผงการสรางขอสอบทกำหนดไว ซงจะชวยใหสามารถทดสอบไดครอบคลมทงในดานเนอหาและพฤตกรรมทตองการวด

2. กำหนดจำนวนขอของขอสอบใหมเพยงพอทจะทำใหการวดมคณภาพ และควรคำนงถงเวลาทตองใชวดดวย

3. ในการสรางขอสอบในแตละขอ ตองสามารถวดพฤตกรรมตามทกำหนดไดอยางแทจรง โดย คำถามแตละขอสามารถบงบอกไดถงระดบความสามารถบางประการของผสอบ เชน ความเขาใจในสงททดสอบ หรอสามารถวเคราะหเรองราวได เปนตน

4. ขอคำถามแตละขอควรถามเฉพาะสงทสำคญ หรอสงทเปนประโยชน เปนเรองราวสำคญทผสอบควรร หรอสามารถนำไปใชเปนหลกปฏบตหรอแกปญหา

5. ขอคำถามทใชควรถามใหลก ขอสอบทดไมควรถามเพยงรายละเอยดตามตำราซงใชเพยงความจำกสามารถตอบได แตควรถามใหผตอบไดใชความคด หรอตองอาศยการพจารณาไตรตรองอยางถถวนจงจะตอบได ไมถามตรงตามตำรา หรอถามทำใหผสอบระลกสงเดมไดโดยตรง แตควรพลกแพลงใหนำความรจากตำราทเรยนมาพจารณา เปรยบเทยบ แปลความหมายได

6. ระดบความยาก – งายของขอสอบควรเหมาะสมกบระดบความสามารถของผสอบไมควรสรางเนอหาทยากจนเกนไปหรองายจนเกนไป จนไมสามารถวดความรความสามารถของผสอบไดอยางถกตอง

Page 20: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

20 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

7. ขอคำถามทใชควรถามในสงทเปนแบบอยางทด ไมควรถามสงทเปนตวอยางทไมเหมาะสม เพราะในชวงเวลาของการสอบนนผสอบมโอกาสทจะเรยนรจากขอสอบได จงควรถามสงทเปนประโยชน ทควรแก การเอาเปนแบบอยาง

8. ขอคำถามควรเฉพาะเจาะจง ใชคำถามทชดเจน อยาใหคลมเครอจนผสอบแตละคนเขาใจคำถาม ไปคนละทาง คำถามประเภทวกวน ตความไดหลายแงมม ควรหลกเลยงเปนอยางยง ทงน ตองอาศยความสามารถในการใชภาษาของผสรางขอสอบเปนสำคญ

5. ขอแนะนำในการสรางขอสอบ

ในการสรางขอสอบแตละรปแบบ มขอแนะนำในการสรางขอสอบแตละรปแบบ ดงน (ไพศาล หวงพานช, 2543)

การสรางขอสอบแบบเลอกตอบ ขอสอบแบบเลอกตอบเปนขอสอบทนยมใช เนองจากวดไดละเอยด ครอบคลมเนอหา สามารถนำมา

วเคราะหคณภาพเพอจดทำคลงขอสอบสำหรบการเลอกใชในครงตอไปได แตอยางไรกตามขอสอบรปแบบนมจดบกพรองทสำคญ คอการเดาของผสอบ ดงนนการสรางจำเปนตองใชความละเอยดถถวนเปนอยางมาก เพอลดโอกาสการเดาไดถกตองของผสอบ โดยจะตองพถพถนทงการเขยนคำถามและตวเลอกใหมประสทธภาพ ขอแนะนำในการสรางขอสอบแบบเลอกตอบ มดงน

1. การเขยนคำถามของขอสอบแบบเลอกตอบ มขอแนะนำดงน

1.1 ถามใหชดเจนไมคลมเครอ คอ ถามเปนประโยคคำถาม มประเดนทจะถามชดเจน และ มเงอนไขหรอขอมลเพยงพอในการตอบ

1.2 ใชภาษาทรดกม ไมยาวหรอฟมเฟอยเกนจำเปน 1.3 หลกเลยงคำถามปฏเสธซอนปฏเสธ 1.4 ไมใหคำถามขอแรกๆ แนะคำตอบขอหลงๆ

2. การเขยนตวเลอก มขอแนะนำ มดงน

2.1 เขยนตวเลอกใหรบกบคำถาม 2.2 ตวเลอกตองเปนเอกพนธ คอ เปนเรองเดยวกน มทศทางเดยวกน และมโครงสรางสอดคลองกน 2.3 ทงตวถกและตวลวงตองถกผดตามหลกวชาและมตวถกตวเดยว 2.4 หลกเลยงตวเลอกแบบปลายเปด และปลายปด (เชน ถกทกขอ หรอ ผดทกขอ เปนตน) 2.5 ตวเลอกแตละตวเปนอสระจากกน 2.6 เรยงลำดบตวเลอกทเปนตวเลข 2.7 ไมแนะคำตอบ โดย - ตวถกใชคำซำกบตวคำถาม - ตวถกเดนชด หรอตวลวงชดเจนเกนไป - ตวถกทเปนศพทหรอภาษาทแปลก หรอสะดดตา 2.8 ตวเลอกทมขนาดสนยาวใกลเคยงกน 2.9 กระจายตำแหนงตวถกใหเหมาะสม

Page 21: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

21คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

การสรางขอสอบแบบถก – ผด มขอแนะนำ ดงน 1. ตวเลอกแตละขอจะตองเปนขอความทถกทงหมด – ผดทงหมด

2. ขอความตองกะทดรด ไดใจความสมบรณ ชดเจน

3. หลกเลยงการใชคำขยาย เชน อาจจะ บางอยาง ทงหมด ฯลฯ เพราะอาจจะเปนการชแนะคำตอบได

4. ขอถก – ผดควรมจำนวนเทาๆ กน

5. แตละขอควรมความยาวใกลเคยงกน

6. หลกเลยงการเขยนขอความใหผดเปนกลลวง เชน ผดเพราะตวสะกด เปนตน

7. ไมควรใชประโยคปฏเสธซอนปฏเสธ

การสรางขอสอบแบบจบค มขอแนะนำ ดงน 1. คำสงตองชดเจน เฉพาะเจาะจง ตองกำหนดหลกการในการจบคใหชดเจน

2. จำนวนคไมควรมากเกนไป ควรอยระหวาง 5 – 15 ค

3. จำนวนขอความในแตละรายการไมควรเทากน ควรจะมรายการคำตอบมากกวารายการคำถาม

อยางนอย 2 ตวเลอก

4. รายการคำถาม คำตอบควรอยหนาเดยวกน

5. ขอความทจบคตองจบคไดเพยงคเดยว

6. ขอสอบชดหนงๆ ควรจะเปนเนอหาเดยวกน ถาเปนเนอหาใหมควรจดเปนชดใหมตางหาก

การสรางขอสอบแบบเตมคำ มขอแนะนำ ดงน 1. ควรสรางขอคำถามใหมคำตอบสน ชดเจน

2. คำตอบทจะเตมจะตองเปนคำตอบทถกตอง และเชอถอได โดยควรเปนคำตอบทเฉพาะเจาะจง ไมใชเตมหรอสามารถตอบไดหลายอยาง

3. ไมควรลอกขอความจากหนงสอหรอตำรามาตงเปนขอคำถามโดยตรง หรอตดขอความในสวนทเปนคำตอบออก เพราะอาจทำใหขอความกำกวมหรอกวางเกนไป

4. ชองวางทเวนไวใหเตมคำตอบ ควรมความยาวเทาๆ กน เพราะถาเวนไมเทากนอาจจะเปนการแนะคำตอบได

5. ในแตละขอ ควรมชองวางไวใหเตมคำตอบเพยงชองเดยว ไมควรมชองวางเวนใหเตมไดหลายแหง

มากเกนไป เพราะอาจทำใหความหมายของขอความเสยไป หรอคำตอบหลงอาจเปนผลมาจากคำตอบแรกกได

ซงถาเตมชองแรกผดกจะทำใหการเตมชองหลงผดไปดวย ซงอาจเปนการไมยตธรรมตอผสอบ

6. ถาเปนคำถามทเกยวกบตวเลขทมหนวย ควรระบหนวยทตองการใหตอบดวย มฉะนน จะเกด

ปญหาวา ผตอบสามารถตอบตวเลขตางหนวยกน แตเปนคำตอบทถกตองเหมอนกน ซงจะทำใหเกดความยงยาก

ในการตรวจใหคะแนน

Page 22: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

22 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

การสรางขอสอบแบบอตนย มขอแนะนำ ดงน 1. เขยนขอคำถามดวยความระมดระวง ใชภาษาทมความหมายชดเจน หากคำถามไมชดเจน อาจ

ทำใหตอบผดเพราะไมเขาใจคำถาม

2. ถามเฉพาะเจาะจงในสงหนงสงใดโดยเฉพาะ แตตองไมเจาะจงจนเกนไป จนจำกดความคดเหนของผตอบ

3. คำถามควรจะกำหนดลกษณะของการตอบ เพอใหผตอบเขาใจวตถประสงคของผสรางขอสอบวา ตองการใหตอบอยางไร และเพอใหงายตอการตรวจใหคะแนน

4. คำถามทตองการคำตอบสนๆ จำนวนหลายๆ ขอ ดกวาคำถามทตองการคำตอบยาวๆ แตจำนวนนอยขอ เพราะสามารถถามเนอหาไดครอบคลมมากกวา

5. เมอสรางคำถามเสรจแลวตองทดลองตอบคำถามดวยตนเอง ซงจะชวยใหสามารถแกไขขอความหรอถอยคำทไมชดเจนของคำถาม และควรจดใหมแบบเฉลยในการตรวจใหคะแนนไวลวงหนาดวย

6. ทบทวน ตรวจรางคำถาม และคำตอบกอนนำไปใชจรง

7. กำหนดเวลาตอบใหสมดลกบคะแนน และการเขยนตอบอยางเพยงพอ

8. ไมควรเปดโอกาสใหมการเลอกตอบ เพราะการตอบตางขอกน อาจทำใหการเปรยบเทยบผลการสอบของผตอบคลาดเคลอนได

(สามารถดตวอยางรปแบบขอสอบไดใน ภาคผนวก 2)

6. การจดชดแบบทดสอบ

เมอสรางขอสอบเสรจเรยบรอยแลว กอนทจะนำขอสอบไปใช ผสรางขอสอบจำเปนทจะตองนำขอสอบมาจดเปนชดแบบทดสอบเพอเตรยมสำหรบนำไปใชทดสอบ โดยมขนตอนสำคญๆ ดงน

1. การตรวจทานและคดเลอกขอสอบ โดยพจารณาความเหมาะสมในประเดนตางๆ ดงน

1.1. รปแบบของขอสอบ 1.2. การวดไดตรงตามแผนผงการสรางขอสอบทกำหนด ทงในดานเนอหาและพฤตกรรมทตองการวด 1.3. ความถกตอง ชดเจน และความรดกมของภาษาทใช 1.4. ความซำซอนหรอการชแนะคำตอบของขอสอบแตละขอ 1.5. ความสำคญหรอคณคาของคำถาม 1.6. ความยาก – งายของขอสอบ 1.7. จำนวนขอสอบทพอเหมาะกบเวลาทใชสอบ 1.8. ความถกตองของคำตอบ โดยคำตอบนนตองเปนทยอมรบของผเชยวชาญในเนอหานนๆ

1.9. ความลำเอยงของขอสอบ เชน ในดานเนอหากอใหเกดความไดเปรยบเสยเปรยบกนหรอไม

ภาษาทใชมลกษณะเฉพาะทาง หรอลำเอยงดานเชอชาต ศาสนา วฒนธรรมหรอไม

Page 23: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

23คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

2. การจดเรยงขอสอบ มแนวทางการดำเนนการ โดยควรจดหมวดหมขอคำถาม ตามลำดบเนอหาตามแผนผงการสรางขอสอบ ในกรณทมขอสอบหลายรปแบบอยดวยกน ควรเรยงรปแบบจากงายไปหายาก เชน ถาชดแบบทดสอบมทงขอสอบแบบปรนยและแบบอตนย ควรเรมจากขอสอบแบบปรนยแลวตามดวยขอสอบแบบอตนย หรอถาเปนขอสอบแบบปรนยแตมหลายรปแบบอยดวยกน เชน มรปแบบจบค เตมคำ เลอกตอบ ถก – ผด ควรจดเรยงขอสอบ โดยเรมจาก ถก – ผด จบค เตมคำ และเลอกตอบ เปนตน

3. จดทำคำสง คำชแจงในการทำตอบ แบบทดสอบทกชดจะตองมสวนแสดงคำสง คำชแจงใน การทำตอบ โดยทวไป แบงออกเปน 2 สวน คอ

3.1. คำชแจงทวไป (General Direction) เปนคำอธบายทปรากฏในหนาแรกของแบบทดสอบ ซงเปนคำชแจงทตองการใหทราบเกยวกบวตถประสงคของการทดสอบ ระยะเวลาทกำหนดใหทำตอบ ลกษณะ การตอบ เชน ใหเตมคำ หรอ ใหเลอกคำตอบทถกตองทสดเพยงคำตอบเดยว วธการทำตอบ เชน ใหทำลงในขอสอบ หรอใหทำเครองหมายกากบาททบอกษรหนาขอทเลอกลงในกระดาษคำตอบทกำหนดให เปนตน

3.2 คำชแจงเฉพาะ (Specific Direction) เปนคำอธบายทแทรกอยในบางสวนของขอสอบเพออธบายวธการทำตอบสวนนนโดยเฉพาะ

7. การดำเนนการทดสอบ

ในการดำเนนการสอบทกครง ควรดำเนนการอยางเปนระบบ โดยมแนวทางในการดำเนนการ ดงน

1. ควรจดเตรยมเครองมอและอปกรณทใช เพอใหเกดความพรอมในการดำเนนการทดสอบ โดย การเลอกสถานทสอบทเหมาะสม มแสงสวางทเพยงพอ มอณหภมทเหมาะสม ไมมเสยงดงหรอสงรบกวนสมาธ ของผสอบ การจดโตะเกาอในลกษณะทเหมาะสมกบการสอบ

2. กรณทมผดำเนนการทดสอบหลายคน ควรทำความเขาใจบทบาทและภาระงานของแตละคนใหตรงกน

3. ควรตรวจสอบความพรอมของผสอบกอนการทดสอบ เชน การใหผสอบตรวจสอบอปกรณตางๆ ทใชในการทำตอบ การใหผสอบอานคำแนะนำในการทำตอบใหเขาใจกอนทำตอบ เปนตน

4. ในกรณทมการดำเนนการพรอมกนหลายแหง หรอหลายครง ควรดำเนนการทดสอบใหเปนมาตรฐานเดยวกน หรอใกลเคยงกนมากทสด ทงในการจดเตรยมชดแบบทดสอบ กระดาษคำตอบ อปกรณตางๆ ทใชในการสอบ รวมทงระยะเวลาทใชในการทำตอบทเหมอนกน

Page 24: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

24 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

แนวทางการตรวจใหคะแนนขอสอบ

การตรวจใหคะแนนขอสอบ เปนขนตอนทมความสำคญอกขนตอนหนง เพราะเปนการแสดงผล การทดสอบของผสอบแตละคน คะแนนทไดจากการทดสอบจะถกเกบไวเปนหลกฐานทพรอมจะเปดเผยหรอตรวจสอบไดตลอดเวลา ผดำเนนการทดสอบจงจำเปนตองใหคะแนนอยางเปนระบบและสามารถอธบายแกผสอบได

สำหรบแนวทางการตรวจขอสอบทงขอสอบแบบปรนยและแบบอตนยมดงตอไปน (ไพศาล หวงพานช, 2543)

1. ควรกำหนดคะแนนเตมสำหรบการทดสอบแตละครง

2. ควรกำหนดเกณฑการใหคะแนนทชดเจน

3. การใหคะแนนควรพจารณาตามเกณฑทกำหนดเปนหลก ไมควรใหคะแนนนอกเหนอจากเกณฑ ซงจะทำใหไมเปนธรรม และเกดความลำเอยงในการใหคะแนน

4. การใหคะแนนตองมความเปนปรนย ซงหมายถง คะแนนทใหตองชดเจน แนนอน คำตอบทเหมอนกนหรอคลายกนควรไดคะแนนเทากน

5. ในกรณทการใหคะแนนตองใชดลพนจเพอวนจฉยคำตอบ ควรกำหนดใหมผตรวจหลายคน แลวปรบคะแนนโดยการเฉลย

วธการตรวจใหคะแนนขอสอบแบบอตนย

สำหรบการตรวจขอสอบแบบอตนย สามารถทำได 2 วธ คอ 1. การตรวจใหคะแนนตามเกณฑทกำหนด (Point System) โดยการตงเกณฑคำตอบไวลวงหนา

แบงคะแนนในแตละขอออกตามคำตอบทควรจะตอบ กำหนดวาคำถามนถาตอบเกยวกบสงนจะใหคะแนนเทาใด หรอตอบในดานนจะใหไดคะแนนเทาใด คะแนนทแยกตามลกษณะคำตอบทควรตอบนรวมกนแลวจะเทากบคะแนนเตมของขอสอบขอนนๆ

บทท 4: การตรวจใหคะแนนขอสอบและ

วเคราะหคณภาพขอสอบ

Page 25: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

25คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

2. การตรวจใหคะแนนแบบแจงคณภาพ (Sorting System) การตรวจดวยวธนควรทำอยางนอย 3 ขนตอน ขนแรก อานคำตอบของผสอบแตละคนแลวพจารณาแยกคณภาพของคำตอบออกเปน 3 ระดบ คอ ด ปานกลาง ไมด หรอแบงเปน 5 ระดบ คอ ดมาก ด ปานกลาง คอนขางตำ ตำมาก วตถประสงคเพอแจกแจง คำตอบทงหมดออกเปนสาม หรอหากลมตามคณภาพ ขนตอไปตองอานคำตอบซำอกครงหนงเพอจดอนดบคณภาพภายในแตละกลมใหลดหลนจากสงสดไปตำสด ขนสดทายเปนการกำหนดคะแนนคำตอบในแตละอนดบตามความเหมาะสมและดลพนจ

ขอแนะนำในการตรวจใหคะแนนขอสอบแบบอตนย

1. การตรวจใหคะแนนตองกระทำอยางตงใจ โดยผตรวจตองอานคำตอบของผสอบอยางถถวน เมอใดทผตรวจขาดหลกเกณฑการใหคะแนนหรอไมไดอานคำตอบอยางตงใจ คะแนนทไดอาจจะออกมาในลกษณะ กลางๆ (Central Tendency Error) ซงเปนไปในลกษณะทวา เมอไมแนใจกใหคะแนนกลางๆ ไวกอน คะแนนทไดนนกจะขาดความนาเชอถอ

2. ไมควรดชอของผสอบ เพอปองกนการใหคะแนนจากความรสกประทบใจในเรองอนๆ ของผสอบ (Halo Effect) เชน ใหคะแนนจากความคนเคย เปนตน

3. ตรวจคำตอบทละขอของทกคน ไมตรวจทกขอของแตละคน เพราะจะทำใหคะแนนขอแรกๆ สงผลถงคะแนนขอหลงๆ เชน เหนวาคะแนนขอแรกๆ ไดคะแนนมาก ขอตอไปมกไดคะแนนนอย หรออาจเปนไปในทางตรงกนขามกได การตรวจคำตอบขอเดยวกนของทกคน จะชวยในการเปรยบเทยบคณภาพการตอบของแตละคน และตรวจโดยยดเกณฑเดยวกน

4. ไมควรยอนกลบไปดคะแนนของขอทตรวจไปแลวในการตรวจขอตอไป ทงนเพอปองกนไมใหคะแนนจากขอหนงมผลตอการไดคะแนนในขออนๆ

5. ไมควรใหคะแนนโดยยดความถกตองทางภาษาเปนหลก ถาหากมไดมงวดความถกตองในการเขยนและการใชภาษา ความถกตองสละสลวยในการใชถอยคำสำนวนในการตอบไมควรมอทธพลตอการไดคะแนนมากหรอนอย ผตรวจควรพจารณาเฉพาะเปาหมายการตอบ ความสมบรณครบถวนของเนอหา หรอความสมเหต สมผลของความคดเหนเปนหลกในการใหคะแนน

6. ถาเปนไปไดควรใหคนอนชวยตรวจสอบผลการตรวจใหคะแนน เพอประเมนความเหมาะสม ตามหลกการทถกตองนนคะแนนทผสอบไดรบควรเปนคะแนนเฉลยทเกดจากผตรวจใหคะแนนหลายๆ คน ซงเปนเรองยากในเชงปฏบต แตอยางไรกตามถาไมอาจปฏบตได อยางนอยผตรวจใหคะแนนควรจะไดทบทวนความเหมาะสมในการตรวจใหคะแนนของตนกอนทจะนำคะแนนเหลานนไปใช

7. ควรเขยนวจารณ (Comments) แตละคำตอบ เพอใชเปนหลกฐานวาทำไมคำตอบนจงได คะแนนเทาน

การตรวจสอบคณภาพขอสอบ

การตรวจสอบคณภาพของขอสอบ หรอทเรยกวา การวเคราะหขอสอบ เปนกระบวนการในการตรวจสอบคณภาพของขอสอบเปนรายขอ โดยพจารณาจากคณลกษณะของขอสอบทสำคญ 2 ประการ คอ

Page 26: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

26 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

1. คาอำนาจจำแนก (Discrimination Power)

2. ดชนความยากของขอสอบ (Index of Difficulty)

ทงน เพอเปนขอมลยอนกลบสำหรบนำไปปรบปรงขอสอบใหมคณภาพเหมาะสมสำหรบการนำไปใชมากยงขน

1. คาอำนาจจำแนก (Discrimination Power)

คาอำนาจจำแนก (Discrimination Power) หมายถง ความสามารถของขอสอบทจะจำแนกความแตกตางระหวางบคคล หรอสามารถจำแนกผสอบทมความรความสามารถสงกบผสอบทมความสามารถตำออกจากกนไดถกตอง สญลกษณของคาอำนาจจำแนก แทนดวยตวอกษร r

คณสมบตของคาอำนาจจำแนก 1. คาอำนาจจำแนกจะมคาอยระหวาง 0 ถง 1 และ 0 ถง -1

2. ขอสอบทมคา r เปนบวก หมายถง ผสอบทมความรความสามารถ จะมแนวโนมทจะตอบถกในขอสอบขอนนมาก สวนผสอบทมความรความสามารถนอยจะมแนวโนมตอบขอนนผดมาก

3. ขอสอบทมคา r เปนลบ หมายถง ผสอบทมความรความสามารถจะมแนวโนมทจะตอบขอนนผดมาก สวนผสอบทมความรความสามารถนอย จะมแนวโนมทจะตอบขอนนถกมาก

4. ขอสอบทมคา r ใกล 0 หมายถง ผสอบทงทมและไมมความรความสามารถอาจจะตอบถกหรอผด กได ไมแนนอน

5. เกณฑทใชในการพจารณาคาอำนาจจำแนกของขอสอบ มดงน

คาอำนาจจำแนก การประเมนผล

.40 ขนไป เปนขอสอบทด

.30 - .39 เปนขอสอบทด แตควรนำไปปรบปรง

.20 - .29 เปนขอสอบทพอใชได แตควรนำไปปรบปรงใหม

ตำกวา .19 เปนขอสอบทไมด ไมควรใช

2. ดชนความยากของขอสอบ (Index of Difficulty)

ดชนความยากของขอสอบ (Index of Difficulty) หมายถง สดสวนของผสอบทตอบขอสอบขอนนถกตอจำนวนผสอบทงหมด สญลกษณของดชนความยากของขอสอบ ใชแทนดวยตวอกษร p

คณสมบตของดชนความยากของขอสอบ 1. คา p จะอยระหวาง 0 ถง +1

2. ขอสอบทมคา p มาก หมายถง ขอสอบขอนนมผสอบตอบถกเปนจำนวนมาก แสดงวาขอสอบงาย

3. ขอสอบทมคา p นอย หมายถง ขอสอบขอนนมผสอบตอบถกเปนจำนวนนอย แสดงวาขอสอบยาก

Page 27: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

27คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

4. เกณฑการแปลความหมายของดชนความยากของขอสอบ มดงน

คาดชนความยาก ความหมาย

.81 - 1.00 งายมาก

.61 - .80 งาย

.51 - .60 คอนขางงาย

.50 ยากงายพอเหมาะ

.40 - .49 คอนขางยาก

.20 - .39 ยาก

.00 - .19 ยากมาก

วธการวเคราะหขอสอบแบบปรนย

สำหรบวธการวเคราะหขอสอบแบบปรนยอยางงาย ดงน

1. ตรวจใหคะแนนกระดาษคำตอบ แลวเรยงคะแนนหรอกระดาษคำตอบตามลำดบคะแนนจากมากไปนอย

2. แบงกระดาษคำตอบออกเปน 2 กลม โดยแบงเปนกลมทเรยกวากลมสง (PH) นบจากคะแนนสงสด

ลงไปประมาณ 27 % ของการกระดาษคำตอบทงหมด และกลมตำ (PL) โดยนบคะแนนตำสดขนไปประมาณ 27 %

ของกระดาษคำตอบทงหมด ซงในการแบงกลมจะแบงเปน 25 % หรอ 50 % กได ขนอยกบจำนวนผสอบทงหมดวามจำนวนมากนอยเพยงใด

3. หาจำนวนผสอบทตอบถกของแตละขอทงกลมสงและกลมตำแยกจากกน

4. รวมจำนวนผสอบทตอบถกของแตละขอระหวางกลมสงและกลมตำหารดวยจำนวนกระดาษคำตอบของกลมสงและกลมตำรวมกน คาทไดจะเปนคาดชนความยากของขอสอบขอนน

5. นำจำนวนผสอบทตอบถกในกลมสงลบดวยจำนวนผสอบทตอบถกในกลมตำ แลวหารดวยจำนวนกระดาษคำตอบในกลมสงหรอกลมตำ คาทไดจะเปนคาอำนาจจำแนกของขอสอบขอนน

สตรการวเคราะหขอสอบ

P = PH + P

L

2n

r = PH - P

L

n

เมอ PH = จำนวนผสอบทตอบถกในกลมสง

PL = จำนวนผสอบทตอบถกในกลมตำ

n = จำนวนผสอบในกลมสงหรอกลมตำ

Page 28: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

28 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ทงน การวเคราะหขอสอบรายขอแบบงายน ยงสามารถทำไดอกหลายวธ เชน การคำนวณสถตหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบ Biserial Correlation การใชตารางสำเรจรปของ Chung Teh Fan ฯลฯ แบบใดแบบหนงกได ซงสามารถศกษาไดจากหนงสอสถตทวไป หรอหนงสอการวดและประเมนผลโดยทวไปได

วธการวเคราะหขอสอบแบบอตนย

การวเคราะหขอสอบแบบอตนย จะพจารณาคณลกษณะของขอสอบ 2 ประการ เชนเดยวกบขอสอบแบบปรนย ดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535)

1. ดชนความยากของขอสอบ หมายถง สดสวนของความแตกตางของคะแนนสงสดและตำสดทเปนไปได

2. คาอำนาจจำแนกของขอสอบ หมายถง ตวแทนความแตกตางระหวางผลรวมของคะแนนในกลมสงและกลมตำทเปนสดสวนสงสดของความแตกตางของคะแนนทเปนไปได

วธการวเคราะหขอสอบรายขอแบบอตนย มวธการ ดงน

1. ตรวจใหคะแนนกระดาษคำตอบ แลวเรยงคะแนนจากลำดบมากไปนอย

2. แบงกระดาษคำตอบออกเปน 2 กลม โดยแบงเปนกลมสง (PH) นบจากคะแนนมากสดลงไปประมาณ 27 % ของกระดาษคำตอบทงหมด และกลมตำ (PL) โดยนบคะแนนตำสดขนไปประมาณ 27 % ของกระดาษคำตอบทงหมด

ตวอยาง ขอสอบแบบอตนยวชาหนงจำนวน 10 ขอ แตละขอมคะแนนเตม 10 คะแนน นำไปทดสอบกบผสอบจำนวน 20 คน ในการวเคราะหขอสอบ ไดแบงกลมผสอบออกเปน 2 กลม คอ กลมสง จำนวน 27 % และกลมตำจำนวน 27 %

ถาผสอบวชานนมจำนวน 20 คน 27 % ของผสอบจะได 5 คน ดงขอมลในตาราง 1

ตาราง 1 คะแนนของผสอบจำนวน 27 % ของกลมสง

คนท ขอ รวม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 4 9 9 8 8 6 5 5 7 9 70

2 5 4 5 9 9 8 8 6 3 9 66

3 7 9 8 6 7 8 0 5 6 9 65

4 2 6 7 8 9 9 6 4 6 6 63

5 8 8 5 0 2 7 6 9 8 9 62

รวม 26 36 34 31 35 38 25 29 30 42 326

คะแนนเตมทเปนไปได

50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 500

PH % 52 72 68 62 70 76 50 58 60 84 65.2

Page 29: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

29คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

3. คะแนนเตมทเปนไปได หมายถง คะแนนเตมทถอวาทกคนไดคะแนนขอนนเตม จากตวอยาง แตละขอคะแนนเตม 10 คะแนน ผสอบจำนวน 5 คน ฉะนน คะแนนเตมทเปนไปไดเทากบ 5 × 10 เทากบ 50 คะแนน

4. PH % รอยละของคะแนนทได สามารถหาได โดยนำคะแนนของผสอบทง 5 คนรวมกน แลวทำเปน

รอยละของคะแนนเตมทเปนไปได เชน ในขอ 1 ผสอบ 5 คน ทำคะแนนรวมกนได 26 คะแนน คดเปนรอยละของคะแนนเตมทเปนไปไดจะเทากบ (26 /50) × 100 เทากบ 52 เปนตน

ตาราง 2 คะแนนของผสอบจำนวน 27 % ของกลมตำ

คนท ขอ รวม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

16 4 4 9 9 3 8 2 2 3 4 48

17 0 3 8 3 7 4 8 4 6 4 47

18 2 9 3 2 9 4 4 3 6 3 45

19 3 0 2 3 9 4 4 3 9 6 43

20 4 0 6 4 5 2 2 8 4 5 40

รวม 15 16 28 21 33 22 20 20 28 22 223

คะแนนเตมทเปนไปได

50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 500

PL % 30 32 56 42 66 44 40 40 56 44 44.6

คาดชนความยากและคาอำนาจจำแนกของแตละขอสามารถคำนวณไดจากสตร ดงน

คาดชนความยาก p = PH % + P

L %

2

คาอำนาจจำแนก r = PH % - P

L %

Page 30: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

30 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ตาราง 3 แสดงผลการวเคราะหขอสอบอตนย จำนวน 10 ขอ

ขอ PH % P

L % คาดชนความยากของ

ขอสอบ คาอำนาจจำแนก

1 52 30 41 22

2 72 32 52 40

3 68 56 62 12

4 62 42 52 20

5 70 66 68 4

6 76 44 60 32

7 50 40 54 10

8 58 40 49 18

9 60 56 58 4

10 84 44 63 38

รวม 65.2 44.6 54.8 20.5

5. ลกษณะขอสอบทมคณภาพด ควรมคาดชนความยากของขอสอบระหวาง 20 – 80 และมคาอำนาจจำแนกตงแต 20 ขนไป จากผลการวเคราะหในตาราง 3 ขอสอบจำนวน 10 ขอ ดชนความยากอยระหวาง 41 – 68 จงเปนขอทยากพอด สวนคาอำนาจจำแนกทดมจำนวน 5 ขอ และไมดมจำนวน 5 ขอ ขอทคาอำนาจจำแนกไมด ไดแก ขอ 3, 5, 7, 8 และ 9 ซงควรนำไปปรบปรงแกไขถาตองการนำไปใชตอไป

การตรวจสอบคณภาพแบบทดสอบ

การตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบหรอขอสอบทงฉบบ พจารณาจากคณลกษณะของขอสอบทด 2 ประการ คอ

1. ความตรง (Validity) หมายถง ขอสอบทสามารถวดไดตรงในสงทตองการวดหรอวดไดตรงตามวตถประสงคทตองการวด

ความตรงสามารถแบงไดเปน 3 ประเภทใหญๆ คอ1.1 ความตรงเชงเนอหา (Content Validity) หมายถง แบบทดสอบทสามารถวดไดตรงตาม

เนอหาและพฤตกรรมทตองการวดตามทกำหนดไวในหลกสตรการทดสอบ การตรวจความตรงเชงเนอหา สามารถกระทำไดโดยใหผ เชยวชาญวเคราะหเนอหา

และพฤตกรรมทตองการวดตามแผนผงการสรางขอสอบกอนนำไปใชจรง ซงในการตรวจสอบความตรง มแนวทาง ดงน - เนอหาตางๆ ทงเนอหาหลก เนอหารอง วามความสมบรณ ถกตอง ตรงตามทตองการวดหรอไม

- ขอสอบแตละขอ ถามไดสอดคลองกบเนอหาและพฤตกรรมทตองการวดหรอไม

หากผเชยวชาญในเนอหาเหนตรงกนวามความสอดคลองกบแผนผงการสรางขอสอบแลว กถอวาใชได

Page 31: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

31คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

1.2 ความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) หมายถง แบบทดสอบสามารถวดคณลกษณะ หรอวดไดตามกรอบแนวคด หรอทฤษฎทตองการวด การตรวจสอบความตรงเชงโครงสราง จงเปนการตรวจสอบกรอบความคด ซงอาจประกอบดวยทฤษฎและขอมลตางๆ โดยการตรวจสอบสามารถกระทำไดหลายวธ ในทนขอเสนอวธการอยางงาย 2 วธคอ

1.2.1 การตรวจเชงเหตผล โดยการตรวจสอบเนอหาของขอสอบวามความสอดคลองหรอตรงตามแนวคด ทฤษฎทกำหนดเปนโครงสรางการวดหรอไม โดยใหผเชยวชาญในเนอหาเปนผตรวจสอบให

1.2.2 การตรวจสอบความสอดคลองภายใน เปนการตรวจสอบวา ขอสอบทงหมดนนใชวดในทฤษฎหรอโครงสรางเดยวกนหรอไม โดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางขอสอบแตละขอกบคะแนนรวมของแบบทดสอบทงชด

1.3 ความตรงตามสภาพ (Concurrent Validity) หมายถง แบบทดสอบสามารถวดไดตรงตามสภาพความเปนจรงของบคคล ตวอยาง เชน ในการสอบคดเลอกตำแหนงนกบญชปฏบตการ ถานำแบบทดสอบทมเนอหาเกยวกบบญชรฐบาลไปวดกบผปฏบตงานทมความสามารถในงานดานบญชรฐบาล ถาผลการทดสอบปรากฏวาผสอบทำไดคะแนนสง แสดงวา ตรงกบสภาพความเปนจรงของผปฏบตงานดานนนๆ

1.4 ความตรงเชงพยากรณ (Predictive Validity) หมายถง แบบทดสอบทสามารถใหผลการวดตรงกบสภาพความเปนจรงทเกดขนในอนาคต เชน ในการสอบคดเลอก เพอใหไปศกษาตอหรอเขารบการอบรม ถานาย ก. ใชแบบทดสอบฉบบหนงในการสอบคดเลอก แลวไดผลคะแนนสงเปนอนดบท 1 เมอนาย ก. ไดไปศกษาตอหรอเขารบการอบรมในเนอหานนๆ แลวปรากฏวาผลการศกษาหรออบรมไดคะแนนด กแสดงวาแบบทดสอบทใชในการสอบคดเลอกชดนนมความตรงเชงพยากรณ

ความตรงเชงพยากรณ ตางจากความตรงตามสภาพ ในเรองระยะเวลาทใชในการทดสอบเปนสำคญ ถาหากนำแบบทดสอบนนไปวดในเวลาเดยวกนกบเกณฑทตองการมาหาความสมพนธกจะเปนความตรงตามสภาพ แตถานำไปทดสอบเวลาตางกน โดยการนำแบบทดสอบทสรางขนไปทดสอบกอน เมอเวลาผานไประยะหนงจงนำแบบทดสอบทเปนเกณฑไปวด คาความสมพนธทไดจะเปนความตรงเชงพยากรณ ทงน การตรวจสอบความตรงทงความตรงตามสภาพ และความตรงเชงพยากรณสามารถกระทำไดหลายวธ เชน การหาสมประสทธความตรง (Validity Coefficient) ซงเปนการสหสมพนธระหวางคะแนนแบบทดสอบกบเกณฑทกำหนด โดยใชคาสมประสทธสหสมพนธแบบ Pearson Product Moment สำหรบการตรวจสอบความตรงเชงพยากรณ เปนตน สำหรบวธการอนๆ สามารถศกษาไดจากหนงสอสถตทวไป

2. ความเทยง (Reliability) หมายถง แบบทดสอบทวดแลวไดผลคงทหรอสมำเสมอ เมอนำขอสอบ

นนไปทดสอบกบคนกลมเดยวกนไมวาจะกครงกตาม ผลการทดสอบกจะเหมอนเดมหรอใกลเคยงกน

การตรวจสอบความเทยง มหลายวธ ดงน2.1 ความเทยงของขอสอบคขนาน (Parallel Forms) การตรวจสอบความเทยงวธน ไดจาก

การใชแบบทดสอบ 2 ชด ทมเนอหาอยางเดยวกนและมความยากงายใกลเคยงกนกบผสอบกลมเดยวกน แลวนำแบบทดสอบทง 2 ชด มาหาคาความสมพนธ (correlation) คาทไดแสดงถงความเทยง ทงน การทจะสรางขอสอบใหมเนอหาและความยากงายใกลเคยงกนทำไดคอนขางยาก

2.2 ความเทยงจากการสอบซำ (Test – retest) การตรวจสอบความเทยงวธน ไดจากการนำแบบทดสอบชดเดยวกน ไปวดคณลกษณะในดานเดยวกนของผสอบกลมเดยวกน จำนวน 2 ครง โดยทงระยะเวลาใหหางกนพอสมควรประมาณ 3 – 4 สปดาห แลวนำคะแนนทไดจากการทดสอบทง 2 ครง มาคำนวณ คาความสมพนธ (Correlation) ถาคาความสมพนธระหวางคะแนนทง 2 ครงสง แสดงวาแบบทดสอบชดนนมคาความเทยงสง ในการหาคาความเทยงประเภทน หากเวนระยะหางระหวางการสอบครงแรกกบการสอบครงทสองนอยเกนไป อาจไดคาความเทยงสงกวาความเปนจรงเพราะผสอบอาจจำวธการตอบครงแรกได

Page 32: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

32 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

2.3 ความเทยงจากการแบงครงแบบทดสอบ (Split – half) การตรวจสอบความเทยงวธน ไดจาก การนำแบบทดสอบชดหนงไปทดสอบกบผสอบครงเดยวมาแบงเปน 2 ชด แลวนำคะแนนขอค และขอคแยกออกจากกนเปน 2 สวน โดยขอคกบขอคแตละสวนมเนอหาและความยากเหมอนกน หาคาความสมพนธ (Correlation) ของคะแนนขอคและขอค ซงจะทำใหไดคาความเทยงครงเดยว จากนนจะตองนำคาความสมพนธทไดนไปหาความเทยงของทงชด โดยใชสตรการคำนวณคาสถตของสเปยรแมนบราวน (Spearman – Brown) อกครงหนง การตรวจสอบความเทยงวธนมกจะไดคาความเทยงสงกวาวธอน

2.4 ความเทยงจากการวดความสอดคลองภายใน (Internal consistency) การตรวจสอบความเทยงวธน ไดจากการใชผลการทดสอบเพยงครงเดยว แลวนำมาหาคาความเทยง วธทนยมใชกนมาก คอ วธการของคเดอรและรชารดสน (Kuder and Richardson)

ปจจยทมผลตอความเทยงของแบบทดสอบ

ปจจยทมผลตอความเทยงของแบบทดสอบ มดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535)

1. จำนวนขอของแบบทดสอบ โดยขอสอบทมจำนวนขอมากจะมความเทยงมากวาจำนวนขอนอย เพราะจำนวนขอมากจะวดพฤตกรรมตางๆ ไดมากกวา

2. ความยาก – งายของขอสอบ ถาขอสอบยากเกนไปหรองายเกนไป จะทำใหคาความเทยงตำ

3. ความเปนปรนยของขอสอบ ถาขอสอบมความเปนปรนยสง เนองจากการใชภาษาในการเขยนขอสอบชดเจน ไมกำกวม ทำใหผสอบเขาใจไดถกตองตรงกน จะทำใหคาความเทยงสงขน

4. การเดาคำตอบ ในกรณทขอสอบเปดโอกาสใหเดามาก คาความเทยงกจะตำกวาการเปดโอกาสใหมการเดาไดนอย

แนวทางการเพมความเทยงของแบบทดสอบ

ความเทยงของแบบทดสอบนสามารถปรบปรงใหเพมขนไดโดยมแนวทาง ดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535)

1. ปรบปรงขอคำถามใหมความชดเจน ไมกำกวม หรอใหมความเปนปรนยมากทสด เพราะขอสอบ ทกำกวม ไมชดเจน อาจทำใหผสอบเขาใจไดตางๆ กน ซงจะทำใหคาความเทยงลดลงได

2. สรางขอสอบใหมจำนวนขอมากขน

3. ปรบปรงคำชแจง คำอธบายตางๆ ใหชดเจน

4. จดสภาพการดำเนนการสอบใหเปนมาตรฐาน เพราะถาสภาพการณทนำแบบทดสอบไปใชตางกน อาจทำใหคาความเทยงลดลงได

Page 33: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

33คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

1. กำหนดวตถประสงคของการทดสอบและระดบพฤตกรรมทตองการวด

2. แยกแยะเนอหาวชาทตองการทดสอบวาตองการทดสอบอะไรบาง

- แบงเนอหาออกเปนหวขอยอย - กำหนดความยาก – งายของเนอหาแตละวชา

3. พจารณากำหนดความสำคญของเนอหาแตละหวขอและกำหนดระดบพฤตกรรมทตองการวด

ในการสรางตารางแผนผงการสรางขอสอบถามกรรมการสรางขอสอบมากกวา 1 คน จะตองนำตารางแผนผงการสรางขอสอบของแตละคนมารวมกน แลวหาผลรวมทงหมดเพอจดทำเปนตารางรวม

4. กำหนดจำนวนขอทตองการใช โดยพจารณาจากเวลาทใชในการสอบ

ตวอยาง ตารางแผนผงการสรางขอสอบวชาภาษาองกฤษ ตำแหนง นกวเทศสมพนธปฏบตการ พฤตกรรม

เนอหา

ความร ความ เขาใจ

การนำ ไปใช

การ วเคราะห

การ สงเคราะห

การ ประเมนคา

รวม (จำนวนขอ)

ลำดบ ความสำคญ

ทดสอบความสามารถในการใชภาษาองกฤษดานการอาน เขยน แปล ฟง และพดเกยวกบจดหมาย เอกสาร บทความ โครงการ และภาษาทใชในชวตประจำวน โดยแบงเปน

- การอาน/เขยน 10 10 10 8 7 5 50 1 - การแปล 4 5 5 4 4 3 25 2 - การสอสารโดยใชภาษาพด

4 4 5 5 4 3 25 3

รวม (จำนวนขอ) 18 19 20 17 15 11 100 อนดบความสำคญ 3 2 1 4 5 6

ภาคผนวก 1 แนวทางการจดทำแผนผงการสรางขอสอบ

Page 34: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

34 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ขอสอบแบบเลอกตอบ

1. พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน ฉบบทใชในปจจบน คอพ.ศ. ใด 1) 2550 2) 2551 3) 2552 4) 2553

2. คำวา “ยนด” มความหมายตรงกบขอใด 1) เมตตา 2) ปราน 3) ปรดา 4) ไมตร

3. “ชองจำหนายบตรโดยสารทสถานรถไฟฟาในเวลาเชา มผโดยสารยนตอกนยาวเหยยด ซงทกคนตางภาวนา ขอใหตนไดเขยบเขาไปถงชองจำหนายบตรเรวๆ ”

ทชองจำหนายบตร/แลกเหรยญมสภาพเชนไร 1) ผโดยสารยนเรยงแถว 2) มผคนเบยดเสยดกนมาก 3) ทกคนแยงกนซอบตรโดยสาร 4) การซอบตรโดยสารมความวนวาย

ขอสอบแบบถก-ผด

1. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบปจจบน คอ ฉบบท 10 (ถก) (ผด)

2. สงครามโลกครงท 2 สนสดเมอป ค.ศ. 1945 (ถก) (ผด)

3. รฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของรฐบาล (ถก) (ผด)

ภาคผนวก 2 ตวอยางรปแบบขอสอบ

Page 35: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

35คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

ขอสอบแบบจบค

คอลมนซาย คอลมนขวา

(ชอผแตง - นามปากกา) (ชอหนงสอ)

…………..1. ทมยนต 1. เพชรพระอมา

................2. ม.ร.ว คกฤทธ ปราโมช 2. ขางหลงภาพ

................3. พนมเทยน 3. คกรรม

................4. ศรบรพา 4. สแผนดน

5. ผเสอและดอกไม

6. ฟาจรดทราย

ขอสอบแบบเตมคำ

- ผแตงหนงสอเรองหลายชวตคอ...............................

- ยงลายเปนพาหะของโรค........................................

- ชอตำแหนงสงสดของขาราชการประจำสงกดกระทรวงมหาดไทย คอ......................................

ขอสอบแบบอตนย

1. ใหเปรยบเทยบ - จงเปรยบเทยบความเหมอนและความตางระหวาง.............. - จงเปรยบเทยบวธการ............................

2. ใหหาความสมพนธของสาเหตและผล - ขอใดเปนสาเหตสำคญของ........................ - ขอใดเปนผลกระทบของ..............................

3. ใหตดสน - จงอธบายวาทานเหนดวยหรอไมดวยกบ.......................... - จงใหเหตผลวาทำไมจงเลอกแนวทาง................................

4. ใหสรปความ - จงสรปสาระสำคญของ......................

- จงสรปเนอหาของเรอง......................

5. ใหสรปอางอง - จงเสนอหลกการทสามารถอธบายเหตการณดงตอไปนได

6. ใหอนมาน - จากขอมลทเสนอ สงทจะเกดผลกระทบมากทสดคออะไร และเกดเมอใด

Page 36: สร้างข้อสอบ กพ V Final C100 - OCSCjob.ocsc.go.th/images/KM/634245647833005000.pdf · 2010-11-05 · ภาคความรู้ความสามารถที่ใช้เฉพาะตำแหน่ง

36 คมอการสรางขอสอบเพอการเลอกสรรบคคล

7. ใหจำแนกประเภท - จงจดกลมของ...................ตาม.................... - จากขอมลทเสนอสามารถแบงไดเปนกประเภท

8. ใหสรางขน - จงแสดงใหเหนวาถา..................ทานจะทำอยางไรตอไป

9. ใหประยกตใช - จงนำหลกการเกยวกบ..............................มาแสดงใหเหนวาสามารถแกปญหา.............ไดอยางไร

10. ใหวเคราะห - จงวเคราะหถงสาเหตท....................... - อะไรเปนสาเหต.............................. - องคประกอบของระบบ.......................สวนใดสำคญทสด เพราะอะไร

11. ใหสงเคราะห - ......................ทานมความเหนเรองนอยางไร - จงเขยนรายงานเรอง.................... เพอแสดงวา.......................

12. ใหประเมน - จงบรรยายขอดและขอเสยของ.................... - จงใชขอมลทกำหนดให ประเมน.........................

บรรณานกรม

บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2535) การวดและประเมนผลการเรยนการสอน. กรงเทพฯ : B&B Publishing.

ไพศาล หวงพานช (2543) การวดและประเมนผลระดบอดมศกษา. กรงเทพฯ : มศว.ประสานมตร.

สำนกงาน ก.พ. (2530) คมอการสรางขอสอบ. กรงเทพฯ : สำนกงาน ก.พ.