วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1...

384
วารสารพิกุล ปีท12 ฉบับที1 มกราคม-มิถุนายน 2557 4

Upload: others

Post on 14-Feb-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 12 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2557 4

Page 2: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน พ.ศ. 2562 ISSN 0858-527X เจาของ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร วตถประสงค

เพ อสงเสรมและรองรบการตพมพ เผยแพร ผลงานวชาการ ในรปแบบบทความวชาการ บทความวจย บทความวทยานพนธ และบทวจารณหนงสอ ทเปนองคความรทางดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ของคณาจารยภายในมหาวทยาลยและภายนอกมหาวทยาลย นกวชาการ บคลากรทางการศกษา นสต และนกศกษา ทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.สวทย วงษบญมาก อธการบด มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร ผชวยศาสตราจารย สชน รอดก าเหนด คณบด คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร บรรณาธการ ดร.พษณ บญนยม รองคณบดฝายวชาการและวจย กองบรรณาธการ ศาสตราจารย ดร.โกวทย พวงงาม มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศาสตราจารย ดร.ดเรก ปทมศรวฒน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ศาสตราจารย ดร.ชยยงค พรหมวงศ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร ศาสตราจารย ดร.วลลภ รฐฉตรานนท มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองศาสตราจารย ดร.โสรช โพธแกว จฬาลงกรณมหาวทยาลย รองศาสตราจารย ดร.กานต โกวทยสมบรณ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต รองศาสตราจารย ดร.แมร สารวทย มหาวทยาลยนเรศวร รองศาสตราจารย ดร.จกษ พนธชเพชร มหาวทยาลยนเรศวร รองศาสตราจารย ดร.ศรณย วงศค าจนทร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร รองศาสตราจารย ดร.ทวนทอง เชาวกรตพงษ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร รองศาสตราจารย ดร.สนทร ดวงทพย มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร รองศาสตราจารย มย ตะตยะ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร รองศาสตราจารย อรณลกษณ รตนพนธ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

วารสารพกล

Page 3: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ผทรงคณวฒอานบทความประจ าฉบบ (Peer reviewers)

รองศาสตราจารย ดร.เทยมจนทร พาณชยผลนไชย มหาวทยาลยนเรศวร รองศาสตราจารย ดร.พชรนทร สรสนทร มหาวทยาลยนเรศวร รองศาสตราจารย ดร.ธงชย สมบรณ มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร.อทยวรรณ ภเทศ มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค รองศาสตราจารย ดร. ปฐม หงสสวรรณ มหาวทยาลยมหาสารคาม รองศาสตราจารย ดร. สภาพร คงศรรตน มหาวทยาลยนเรศวร รองศาสตราจารย ดร. นเทศ ตนณะกล มหาวทยาลยจฬาลงกรณ รองศาสตราจารย พทธรกษ ปราบนอก มหาวทยาลยขอนแกน ผชวยศาสตราจารย ดร.การณนทน รตนแสนวงษ มหาวทยาลยเกรก ผชวยศาสตราจารย ดร.ปญญา คลายเดช มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ผชวยศาสตราจารย ดร.เบญจพร พงไชย มหาวทยาลยสวนดสต ผชวยศาสตราจารย ดร.เกยรตศกด สขเหลอง มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา ผชวยศาสตราจารย ดร.อนนต อปสอด มหาวทยาลยราชภฏล าปาง ผชวยศาสตราจารย ดร.สกล เกดผล มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ผชวยศาสตราจารย ดร. โชต บดรฐ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ผชวยศาสตราจารย ดร. ยศระว วายทองค า มหาวทยาลยรามค าแหง ผชวยศาสตราจารย ดร. รจโรจน แกวอไร มหาวทยาลยนเรศวร ผชวยศาสตราจารย ดร. สมบรณ วฒนะ มหาวทยาลยมหดล ผชวยศาสตราจารย ดร. โสภา อ านวยรตน มหาวทยาลยพะเยา ผชวยศาสตราจารย ดร. สาธร ทรพยรวงทอง มหาวทยาลยนครสวรรค ดร.กรกนก สารภรมณ มหาวทยาลยมหดล

บทความทกเรองทตพมพไดผานการพจารณาจากผทรงคณวฒภายนอกมหาวทยาลย ทศนะและขอคดเหนของบทความในวารสารฉบบนเปนของผเขยนแตละทาน ไมถอเปนทศนะและความรบผดชอบของบรรณาธการ กองบรรณาธการไมสงวนสทธในการคดลอกบทความเพอการศกษา แตขอใหมการอางองเจาของบทความ และแหลงทมา อยางครบถวนสมบรณ

พมพท: หางหนสวนสามญ เจ พ ปรนท เลขท 266 ถนนเทศา 2 ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดก าแพงเพชร 62000 โทร. 081-7856368

วารสารพกล

Page 4: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

บทบรรณาธการ

วารสารพกลฉบบน เปนวารสารวชาการของคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร ตพมพเปนปท 17 ฉบบท 1 (มกราคม – มถนายน พ.ศ. 2562) เนอหาภายในประกอบดวย จ านวน 20 บทความ ครอบคลมเน อหา ดานการศกษา ศาสนา ภมศาสตร การตลาด และวฒนธรรม ประกอบดวยบทความเรอง

1. ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวง ซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก 2. ธรรมาภบาลทองถนไทย: แนวคดสการปฏบต 3. การประเมนหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ 5 ป (หลกสตรปรบปรง 2559) คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 4. ปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโต บอด อนดสตร จ ากด 5. สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พษณโลกเขต 3 6. “ความฉลาด” ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง 7. การมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาการเกดไฟปาและหมอกควน ในพนท อทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม 8. พทธบรณาการวปสสนากบสภาวการณปจจบน 9. นวตกรรมองคการสรางไดอยางไร: บทบาทของผน า 10. ความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ในครอบครวขามรนและครอบครวเดยว จงหวดก าแพงเพชร 11. การสรางค าทใชเรยกขานพระเคราะหในคมภร พฤหตปาราศรโหราศาสตรโดยวธสมาสและตทธต 12. ปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอน สวรรค จงหวดชยภม 13. ผลของการใชกจกรรมของการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานทมตอความรดานค าศพทของนกเรยน ระดบชนประถมศกษา 14. ศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบล หนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน 15. ความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม 16. ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงานกรณศกษา บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) 17. วฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบน ไทย จ ากด (มหาชน)

18. การหาแนวทางในการลดตนทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม 19. ความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน สาขานเทศศาสตร มหาวทยาลยรตนบณฑต 20. การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภค กรณศกษาจงหวดสมทรสาคร

บรรณาธการ

วารสารพกล

Page 5: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 16 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2561

วารสารพกล

Page 6: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

สารบญ

ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวง ซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก (Music Myanmar Boxing are Roped : Case study of Seiwei music ensemble, Temple Thaiwatthanaram Mae Sot, Tak Province) กว ครองแกว Kawee Krongkaew ........................................................................ 1 ธรรมาภบาลทองถนไทย: แนวคดสการปฏบต (Good governance of local Thailand: the concept into practice) ธนพนธ พลชอบ Thanaphan poonchob ชมภนช หนนาค Chomphunuch hunnak ประภาวด มนตรวต Praphawadee montreewat และ จมพล หนมพานช Jumphon nimphanich .................................................. 21 การประเมนหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ 5 ป (หลกสตรปรบปรง 2559) คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร (The Assessment of B.E. 2559 Revised Curriculum Designed for 5 year Bachelor’s Degree of Education in English Program Organized by the Faculty of Education, Kamphaengphet Rajabhat University) ชลชลตา แตงนารา Chonchalita Taengnara ………………………………………………. 35 ปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอด อนดสตร จ ากด (Motivation Factor Affect on Performance Efficiency of operating staffs. Summitautobody Industry CO.,LTD.) นพดล หาญมนต Nopadol Harnmon ................................................................ 53

วารสารพกล

Page 7: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 (A STUDY OF THE PUBLIC RELATION ADMINISTRATION UNDER THE OFFICE OF PHITSANULOK PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA 3) ธนาภรณ อวมอ า Thanaporn Uamam ................................................................ 73 “ความฉลาด” ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง ("Intelligence" The Relationship between Language and Ideology in Advertising Brain Health Supplements Products) กรณฑรตน หสจ านงค Karantarat Hassajamnong และ สนทร โชตดลก Suntaree Chotidilok ........................................................... 91 การมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาการเกดไฟปาและหมอกควน ในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม (Public And People Paticipation In Preventing Wildfire And Haze Pollution In Doi Suthep - Pui) นพฐพนธ ลมณตชย Nipithpon Limuntachai .................................................... 111 พทธบรณาการวปสสนากบสภาวการณปจจบน (An Integration Of Buddhist Vipassana With Current Circumstances) พระครปญญาธรรมานกจ Phrakrupanyadhammanukit .................................... 127 นวตกรรมองคการสรางไดอยางไร: บทบาทของผน า (How To Create An Organization Innovation: Leader’s Roles) จตมา วรรณศร Jitima Wannasri ..................................................................... 145

วารสารพกล

Page 8: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ในครอบครวขามรนและครอบครวเดยว จงหวดก าแพงเพชร (Multiple Intelligence Of Early Childhood Aged 5-6 In Skipped-Generation And Nuclear Families Kamphaeng Phet Province) อญชล สรรพตานนท Anchalee Sanpatanon และ สาวตร ทยานศลป Sawitri Thayansin, ..................................................... 161 การสรางค าทใชเรยกขานพระเคราะหในคมภร พฤหตปาราศรโหราศาสตรโดยวธสมาสและตทธต (Compound and Secondary Derivative Formation of Planets’ Names in the Brihatparashara Horashastra) ณฐพล บานไร Nattapaul Banrai …………………………………………………………………. 179 ปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม (Problem and difficulty on Transfer of local wisdom in Tumbon Khoke Mang Ngoi Khonsawan district Chaiyaphum province) โชตกา สงหาเทพ Chotika Singhatep เสาวนย จนทสงข Saowanee Janthsung และ ธนกานต ศรจนทร Thanikarn Srichan ...................................................... 197

ผลของการใชกจกรรมของการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานทมตอความรดานค าศพทของนกเรยนระดบชนประถมศกษา (The Effects of Brain-Based Learning Activity on English Vocabulary Knowledge of Phathomsuksa Students) ศลษา ถาวร Salisa Thaworn และ จตตมา กาวระ Chittima Kaweera ............................................................... 213

วารสารพกล

Page 9: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน (The Study on the People’s Participations in Arranging the Local Development Plans of Nong Luang Sub-district Administrative Organization, Uthai Thani Province) ธนนทธร โสภณดลก Tananthorn Sophondilok ................................................. 227 ความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม USER SATISFACTION WITH THE SERVICE SYSTEM OF FACULTY OF HUMANITIES & SOCIAL SCIENCE, CHIANG MAI RAJABHAT UNIVERSITY รชฎาพร พนธทว Ratchadaporn Panthawee ................................................ 245 ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงานกรณศกษา บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) (Work Efficiency of Emplyees of Ayudhya Capital Services Company Limited) ธดารตน ธนเศธฐโยธน Thidarut Thanasetyothin อรไท ชวเจรญ Orathai Chuacharoen และ มณรตน จรงเดชากล Maniratt Jaroongdaechakul ................................. 259 วฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) (Organizational Culture in Inflight Service of Thai Airways (PCL) Attendants Kamphaeng Phet Rajabhat University) นภาพร ทองค า Napaporn Thongkam และ จดาภา ถรศรกล Jidapa Thirasirikul .......................................................... 279

วารสารพกล

Page 10: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

การหาแนวทางในการลดตนทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม (Finding ways to reduce costs from investing in lawn and gardening contractors.) อน ธชยะพงษ Asst Anu Tachayapong และ กนยา มนคง Ganya mankhong ................................................................. 297 ความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน สาขานเทศศาสตร มหาวทยาลยรตนบณฑต (Consumer’s confidence towards social media advertisements Bachelor of Arts program Rattana Bundit University) ฐตมาศ จนทราภรมย Thitimas Janthrapirom ................................................. 311 การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภค กรณศกษาจงหวดสมทรสาคร (THE MANAGEMENT OF GOODS SOLD AT THE SAME PRICE FOR CUSTUMER'S DEMAND IN SAMUT SAKHON) รชตา มทรพยมโชค Rachata Mesubmechok และ อรไท ชวเจรญ Orathai Chuacharoen .................................................... 331

วารสารพกล

Page 11: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล

Page 12: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวง ซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก Music Myanmar Boxing are Roped : Case study of Seiwei music ensemble, Temple Thaiwatthanaram Mae Sot, Tak Province

กว ครองแกว1

Kawee Krongkaew บทคดยอ การศกษาวจยเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ า เภอแมสอด จ งหวดตาก มวตถประสงค เพอศกษารปแบบวงดนตร เครองดนตร และบทเพลงทใชบรรเลง และเพอวเคราะหองคประกอบทางดนตรสากลของเพลงทใชประกอบมวยคาดเชอก โดยใชขอมลภาคสนามและขอมลจากเอกสาร ต ารา หนงสอทางวชาการและหนงสอตางๆ เปนขอมลในการสนบสนน พรอมทงท าการถอดท านองเพลง 2 เพลงเปนโนตสากลและท าการวเคราะหบทเพลงตามทฤษฏดนตรสากล องคประกอบของบทเพลง ผลการวจย สรปไดดงน

การศกษาวจยเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ า เภอแมสอด จ งหวดตาก มวตถประสงค เพอศกษารปแบบวงดนตร เครองดนตร และบทเพลงทใชบรรเลง และเพอวเคราะหองคประกอบทางดนตรสากลของเพลงทใชประกอบ

1อาจารย โปรแกรมวชาดนตรศกษา คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

วารสารพกล

Page 13: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

2

มวยคาดเชอก โดยใชขอมลภาคสนามและขอมลจากเอกสาร ต ารา หนงสอทางวชาการและหนงสอตางๆ เปนขอมลในการสนบสนน พรอมทงท าการถอดท านองเพลง 2 เพลงเปนโนตสากล และท าการวเคราะหบทเพลงตามทฤษฏดนตรสากล องคประกอบของบทเพลง ผลการวจยสรปไดดงน

1. รปแบบวงดนตร เครองดนตร และบทเพลงเมยนมารประกอบมวยคาดเชอกของวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

1.1 รปแบบวงดนตรเมยนมารแบงเปน 3 แบบคอ วงซายวายขนาดใหญ (big Seiwei band) ประกอบดวยเครองดนตร 10 ชน วงซายวายขนาดเลก (small Seiwei) band ประกอบดวยเครองดนตร 3-6 ชน และ วงแหปะโอโอซ(pa-oh-oh-zi band) ประกอบดวยเครองดนตร 5-10 ชน

1.2 เครองดนตรวงซายวายแบงเปน 2 ประเภทตามลกษณะการบรรเลงคอ ประเภทบรรเลงท านองได แก พาทแวงหรอซายวายจอ (saywai) มอง ซาย (mongga) ตอนพาทตะละ(Ton patala) ประเภทเครองก ากบจงหวะไดแก ปะ มะ จ หรอ โด บต (do bat) โชก โลน พาท (Chauk lone pat) มองจ (Maunggyi) หยางเกว (yangkuay) ซ (Ci) ซวา (Ci Wa) วาพาทตะละ (Wa Patala) โอซ (Ole si)

1.3 บทเพลงทใชบรรเลงในวงซายวายแบงตามลกษณะของงานในการบรรเลงมดงน บทเพลงงานมงคล บทเพลงงานอวมงคล บทเพลงบรรเลง บทเพลงประกอบการชกมวยคาดเชอก บทเพลงขบรอง และบทเพลงอนๆ ทใชบรรเลงทวไป 2. การวเคราะหองคประกอบทางดนตรทฤษฏดนตรสากลของบทเพลง 2 เพลง คอ เพลงเยเก และเพลงแบงบอง มดงน

2.1 คตลกษณ (Form) บทเพลงเยเก และแบงบองพบวาเปนบทเพลงแบบ 2 ทอน ทวบท (Binary Form)

2.2 แนวลกษณะจงหวะ (Melodic rhythm) บทเพลงทง 2 เพลงพบวาแตละเพลงม 10 ประโยค ทมแนวลกษณะจงหวะทหลากหลายแตกตางกน

วารสารพกล

Page 14: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 3

2.3 ขนค (Interval) พบวาบทเพลงเยเกมขนค 6 ขนคคอ ขนค 2, 3, 4, 5, 8, 10 เพลงแบงบอง มขนคจ านวน 4 ขนคคอ ขนค 2, 3, 4, 6

2.4 ชวงเสยงของท านองเพลง (Range) บทเพลงเยเกชวงเสยงต าสดไปเสยงสงสดพบวาเปนค 13 มชวงเสยงกวางมาก สวนเพลงแบงบองชวงเสยงพบวา มชวงเสยงกวางเปนค 8

2.5 กลมเสยงของท านอง (Group tone) บทเพลงเยเกพบวา มกลมเสยง 8 เสยงคอ E F G A B C D E สวนเพลงแบงบองพบวามกลมเสยง 7 เสยง G B C D E F G

2.6 บนไดเสยง (Scales) บทเพลง 2 เพลงทงเพลงเยเก และแบงบองทง 2 เพลงพบวาเปนบนไดเสยง C เมเจอร ค าส าคญ : ดนตรเมยนมาร, มวยคาดเชอก, วดไทยวฒนาราม, วงซายวาย Abstract

The aim of the research of Myanmar Music for Roped : Case study of Seiwei Local music ensemble, Thaiwatthanaram temple, Mae Sot, Tak is learning the patterns of music band, musical instruments and songs and analyzing the compositions of accidental music form of songs using for boxing roped. This study use both primary datas by survey and secondary datas from academic documents. In addition, researcher transcribed the 2 local songs to international notes and analyze the songs using musical theory.

วารสารพกล

Page 15: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

4

The summary results are :

1. The patterns of band, musical instruments, and the song of Myanmar for roped: Case study of Seiwei Local music ensemble, Thaiwatthanaram Temple, Mae Sot, Tak.

1.1 There are 3 kinds of Myanmar music band. First of all, big Seiwei band, it consists of 10 musical instruments. Second, small Seiwei band, it consists of 3-6 musical instruments. Finally, pa-oh-oh-zi band, it consists of 5-10 musical instruments.

1.2 Musical instruments of Seiwei band can be divided in 2 types, melody instruments and rhythm instruments. The examples of melody instruments are saywai, mongga and Ton patala. Types of rhythm instruments are do bat, Chauk lone pat, Maunggyi, yangkuay, Ci, Ci Wa, Wa Patala ,and Ole si.

1.3 The melody of Seiwei band can be separated according to situations such as propitious ceremony, inauspicious situations, instrumental music, the song of Myanmar for roped, singing song and etc.

2. The analysis of the two songs by Musical Theory are “Yae-Gae song” and “Bang-Bong song”. These are the analysis results.

2.1 Form: Both songs “Yae Gae song” and “Bang Bong song” are binary form.

2.2 Melodic rhythm: Both songs “Yae Gae song” and “Bang Bong song” have 10 melodic rhythm sentences in each song which are different.

วารสารพกล

Page 16: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 5

2.3 Interval : The “Yae Gae song”has 6 intervals. These intervals are 2,3,4,5,8 and 10, but “Bang Bong song” has 4 intervals. These intervals are 2,3,4 and 6.

2.4 Range : Both songs, “Yae Gae song” has the range in the melody of 13 sound ranges from low sound range to high sound range. And “Bang Bong song” has 8 sound ranges from low sound range to high sound range. Both songs are wide range.

2.5 Group tone: “Yae Gae song”, there are 8 group tones.They are E F G A B C D E, but “Bang Bong song” there are 7 group tones.They are G B C D E F G.

2.6 Scales: Both songs “Yae Gae song” and “Bang Bong song” are in C major scales. Keywords : Myanmar Music, Boxing are Roped, Temple Thaiwatthanaram, Seiwei Local music ensemble

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

วฒนธรรมเปนสงทเกดขนจากผลของกจกรรม ซงมนษยไดคดคนขนมาเพอน าไปสแนวทางการปฏบตทถกตองดงามเหมาะสมกอใหเกด ความสงบสข ความสามคคในกลมคณะของสงคม และจะท าใหสงคม มกฎระเบยบกตกาในการอยรวมกนไดอยางสงบสขปลอดภย ประชาชนในกลมของสงคมตองยดมนในคณธรรมและศลธรรม จงจะถอวาสงคมนนมวฒนธรรมทด แตถาขาดคณธรรมและศลธรรมลกษณะของวฒนธรรมในสงคมนนก จะไมเกด เพราะวาคานยมนนเปนพนฐานในการเกดวฒนธรรม เพราะคานยม จะเกดจากแนวความคดของผน าทางสงคมทคดขนมาเพอเปนแนวทาง ในการปกครองของกลมสงคม และแนวคดนนจะตองใหสมาชกในสงคมยอมรบเปนสวนใหญจงจะถอวาใชได แลวใหยดสบทอดและปฏบตสบทอดกนมาเรอยๆ จงกอใหเกดวฒนธรรม (สรพล สวรรณ, 2551, หนา 2)

วารสารพกล

Page 17: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

6

พฤตกรรมการแสดงเปนสวนหนงของวฒนธรรมและแบบแผนพฤตกรรมทเกดจากการเรยนรและการยอมรบของสงคม แมศลปนหรอนกแสดงอาจจะตองมความเปนตวของตวเองหรอเอกลกษณเฉพาะตว แตศลปะทบคคลเหลานสรางสรรคขนกมกจะอยในขอบเขตของแบบแผน ทสงคมก าหนดและยอมรบ (ยศ สนตสมบต, 2556, หนา 308)

ดนตรจดเปนวฒนธรรมอยางหนงทไดมาโดยการเรยนรถายทอด แกกนและกนเนองจากดนตรเปนสงทยอมรบกนทวไป เพราะอยในสงคม ของมนษยทกชาตทกภาษาเปนศลปะอยางหนงทท าใหเกดความรนรมย ทางสนทรย ดนตรจงมความส าคญในตวเอง โดยไมจ าเปนตองไปผกพนกบสงใด การศกษาเรองของดนตรจงเปนการศกษาเพอแสวงหาความเขาใจในเรองความสวยงามและความไพเราะเพราะพรง (สพตรา สภาพ, 2548, หนา 68)

เมยนมารหรอสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร เขาเปนสมาชกอาเซยนพรอมกบลาว เมอวนท 23 กรกฎาคม ค.ศ.1997 นบเปนประเทศหนงทนาจบตามอง เมยนมาร เปนประเทศใหญ มประชากรและทรพยากร ทางธรรมชาตอนหลากหลาย โดยเฉพาะกาซธรรมชาตและน ามนดบ ซงเปน ทตองการของโลกยคปจจบน รอเพยงการเมองการปกครองภายในประเทศ เปนประชาธปไตยเปนทยอมรบของชาวโลก เมอนนเมยนมารยอมโดดเดน ในเวทโลก“รเขารเรารบรอยครงชนะรอยครง”ยงใชไดดกบการเปลยนแปลง ทก าลงจะมาถงน การเรยนรในความเหมอน ความตางในหลากหลายมตใน กลมประเทศประชาคมอาเซยน จงเปนพนฐานส าคญเพอเตรยมตวเขาสโลกประชาคมอาเซยนทก าลงจะมาถง (คทลยา เหลยมด, 2555, หนา ค าน า)

ประเทศเมยนมารหรอพมาเดมเปนประเทศทรวมกลมชาตพนธตางๆไวมากถง 135 กลม ประกอบดวยเชอชาตหลกซงมจ านวนประชากรคอนขางมาก และมความเปนมาทางชาตพนธเดนชด 8 กลม ไดแก พมา ไทใหญ กะเหรยง ยะไข จน มอญ อนเดย กะฉน แตละกลมมเอกลกษณ ดานภาษาและวฒนธรรมแตกตางกนไปพมาปดประเทศมายาวนาน คนพมา จงด ารงชวตดวยการพ งพาทรพยากรธรรมชาตและภมปญญาทองถน นอกจากนนชาวพมาสวนใหญยงมคานยมเรองความเปนมงคล และมศรทธามน

วารสารพกล

Page 18: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 7

ในพทธศาสนา งานประเพณของพมาจงเกยวโยงกบพธศาสนา และธรรมชาตอยางไมอาจเลยง พมามวงดนตรประจ าชาตเรยกวา ซายวาย เปนวงศปพาทยพมามเฉพาะเครองตและเครองเปา ใชเลนทงในงานพธและงานบนเทงตงแตอดตมาจนถงปจจบนเสยงดนตรทบรรเลงโดยวงซายวาย ใหอารมณหลากหลาย ตงแตนมนวลครนเครง ไปจนโศกเศรา ส งหนงทอยคกบมนษยมานาน จนกลายเปนวฒนธรรมของแตละเชอชาตสงนนกคอ 'ดนตร' มการประพนธ บทเพลงเพอบอกเลาเรองราวตางๆ และน าเครองดนตรมาบรรเลงเพอ ความไพเราะ ดนตรจงกลายเปนสวนหนงของประวตศาสตร ปจจบนมการน าดนตรมาใชบ าบดโรค (ปกศกด นลอบล, 2552, หนา 9)

อ าเภอแมสอดจงหวดตากเปนอ าเภอส าคญทมการคาขายระหวางประเทศไทยกบประเทศเมยนมาร เนองจากอ าเภอแมสอดจงหวดตาก เปนอ าเภอทมพนทอยตดชายแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเมยนมาร และเปนทตงจดผานแดนถาวรดานพรมแดนแมสอด เชอมโยงเมองเมยวด รฐกะเหรยงของประเทศเมยนมาร ดงนนแมสอดจงเปนพนททมความหลากหลายทางดานวฒนธรรมและมความหลากหลายทางเชอชาต มการด าเนนชวตของคนหลายกลม เชน พมา ไทยใหญ กะเหรยง และชนกลมนอย ดงนนวฒนธรรมประเพณและการด ารงวถชวตของคนสวนหนงจงมการ เปลยนถายวฒนธรรมเมยนมารปะปนอยเปนจ านวนมาก จากความหลากหลายทางเชอชาตของผคนท าใหมความหลากหลายทางดานประเพณและวฒนธรรมตามมาดวย ซงในแตละเชอชาตจะมพธกรรมตางๆ เปนเอกลกษณเฉพาะ ของตนรวมทงวงดนตรปพาทยเมยนมาร ในวดไทยวฒนาราม (วดแมตาวเงยวเดมหรอวดไทยใหญ) ต งอยหมท 1 ต าบลทาสายลวด อ า เภอแมสอด จงหวดตาก ซงมลกษณะสถาปตยกรรมแบบไทยใหญ มเจดยโกนวนเปนเจดยมอญทรงเครองสามฉตร ภายในอโบสถประดษฐานพระพทธมน ซงจ าลองแบบมาจากพระพทธรปของเมยนมาร จากขอมลเบองตนวงดนตรปพาทยเมยนมารมมาไมนอยกวา 40 ปภายใตการอปถมภของเจาอาวาสวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

วารสารพกล

Page 19: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

8

ในงานประเพณเทศกาลสงกรานตของอ าเภอแมสอด จงหวดตาก ไดจดใหมการแขงขนชกมวยคาดเชอกประเพณไทย-พมา เปนประจ าตอเนองตลอดมาทกประหวางนกมวยไทยกบนกมวยเมยนมารเปนหลก ปจจบนอาจ มนกมวยชาตอนๆ ทสนใจเขารวมแขงขนดวย ในการแขงขนมวยคาดเชอก สงทขาดไมไดคอจะตองมดนตรบรรเลงประกอบการแขงขนการชกมวย ซงเปนวฒนธรรมประเพณทปฏบตกนมาดงเดมทงของชาตไทยและเมยนมาร เปนสวนประกอบการชกมวยลกษณะของดนตรทบรรเลงจะมทงจงหวะและท านองเพอปลกเราอารมณของนกมวยเวลาแขงขนใหมจตใจฮกเหม วงดนตร ท ใ ช ป ระกอบกา รแข ง ข นชกมวยคาด เช อก ในประ เพณ ส งกรานต ของอ าเภอแมสอด จงหวดตาก เปนวงปพาทยเมยนมารทเรยกวา วงซายวายของวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก บรรเลงประกอบการแขงขนชกมวยคาดเชอกของทกๆ ป ซงลกษณะของวงดนตรและเพลงของเมยนมาร มส าเนยงและการบรรเลงมความแตกตางจากวงดนตรและเพลงของไทย ทใชปชวากลองแขกบรรเลงประกอบการชกมวยของไทย

ดนตรเปนหนสวนของชวต หมายถงเราสามารถทรสกนกคด เปนดนตรมหวใจรกในดนตรมความรมความคดเกยวกบดนตร จากดนตรบรรเลงประกอบการแขงขนการชกมวยคาดเชอก ซงเปนวฒนธรรมประเพณ ทปฏบตกนมาทงของชาตไทยและเมยนมาร จงอาจกลาวไดวาประเทศไทยและเมยนมารมวฒนธรรมดานดนตรทเปนหนสวนเชอมโยงกบวถชวตทเปนมรดกสบทอดตอกนมาของคนทงสองประเทศทมดนแดนตดกนมการด ารงชวตทด ตอกนเสมอมา

ในปฏญญาวาดวยแผนงานส าหรบประชาคมอาเซยนทไดเนนย าความส าคญของการศกษาอนเปนกลไกส าคญในการน าอาเซยนบรรลวสยทศนอาเซยนในป พ.ศ.2558 โดยก าหนดใหอาเซยนมวสยทศนสภายนอก มสนตสข และม ก า ร เช อม โ ย ง เข า ด ว ยก น ในการ เป นห น ส วน ในส ง แ วดล อม ของประชาธปไตย และอยรวมกนอยางกลมกลน การพฒนาทมพลวตและ การรวมตวทางเศรษฐกจท ใกล ชดและในส งคมท เอ ออาทร ท ระลก ถงสายสมพนธทแนนแฟนทางประวตศาสตร ตระหนกถงความส าคญของมรดก

วารสารพกล

Page 20: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 9

ทางวฒนธรรมทมรวมกน (อภชาต ศรสอาด , พชร ส าโรงเยน, 2556, หนา 197)

การเรยนรเกยวกบเพอนบานเปนประเดนพนฐานท ส าคญมาก ในการเสรมสรางประชาคมการเรยนรเกยวกบประเทศเพอนบาน รเขารเรา จะน าไปสการไวเนอเชอใจ การเคารพซงกนและกน การนบถอกน การแสวงหาชองทางทจะแกไขปญหารวมกน ไมวาจะเปนปญหาการเมองเศรษฐกจ หรอสงคม หากขาดการใหการศกษาเกยวกบประเทศเพอนบานเปรยบไดกบ การสนทสนมกบคนทอยหางไกลมากกวาคนทอยใกลทงๆ ทคนเหลานอย ในครอบครวเดยวกนกบเรา (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2555, หนา 34)

การเรยนรดนตรในสวนของวงดนตรปพาทยของประเทศเมยนมาร ทเรยกวา วงซายวายในวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก ทน ามาใชบรรเลงประกอบการชกมวยคาดเชอกในงานประเพณเทศกาลสงกรานต ของอ าเภอแมสอด จงหวดตาก จงเปนบรบทสวนหนงในการเรยนรเกยวกบประเทศเพอนบาน เพอเสรมสรางประชาคมอาเซยนอกอยางหนงในการเปน หนสวนการอยรวมกนอยางกลมกลน มสายสมพนธทแนนแฟนใกลชดระหวาง สองประเทศ ประกอบกบสงคมยคใหม คนรนใหมขาดการเขาใจ ขาดการเรยนรและสบสานตอในฐานะสมบตทางวฒนธรรมของกนและกนทมสวน ทจะท าใหทงประเทศเมยนมารและประเทศไทยตระหนกถงความส าคญ ของมรดกทางวฒนธรรมดานดนตรทมรวมกน ดงนนผวจยจงมความสนใจประสงคทจะท าการศกษาวจยวฒนธรรมดานดนตรของประเทศเมยนมารเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทย วฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก ใหเปนเครองมอในการสบสานและ สรางความยงยนทางวฒนธรรมดนตรทางชาตพนธของทงสองประเทศ

วารสารพกล

Page 21: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

10

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษารปแบบวงดนตรเมยนมาร เครองดนตร และบทเพลงท

ใชบรรเลงในวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก 2. เพอว เคราะหองคประกอบทางดนตรสากลของเพลงท ใช

ประกอบมวยคาดเชอก ขอบเขตของการวจย

การศกษาวจยเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก มขอบเขตทก าหนดเปนกรอบการศกษาดงน

1. ขอบเขตดานพนท ท าการศกษาพนทในวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

รวมทงชมชนในบรเวณรอบๆ วดไทยวฒนาราม ต าบลทาสายลวด อ าเภอ แมสอด จงหวดตาก ส าหรบเกบขอมลภาคสนาม

2. ขอบเขตดานประชากร ท าการศกษาวจยจากนกดนตร นกรอง นกแสดงทยงมชวต และ

รวมบรรเลงวงดนตรเมยนมารทงในอดตและปจจบนทอยในวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตากรวมทงเจาอาวาสวดไทยวฒนารามทใหการสนบสนน ปราชญชมชน ผน าชมชนชาวเมยนมาร ชาวไทยใหญ กลมชาตพนธตางๆ ในชมชนรอบๆ วดไทยวฒนาราม ต าบลทาสายลวด อ าเภอแมสอด จงหวดตาก อกทงนกวชาการทองถน และผเชยวชาญดนตรเมยนมาร

3. ขอบเขตดานเนอหา 3.1 การศกษารปแบบของวงดนตร เครองดนตร และบทเพลง

เมยนมารท ใชบรรเลงในวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ า เภอแมสอด จงหวดตาก โดยจะท าการศกษารปแบบวงดนตร เครองดนตร และบทเพลง ทยงใชบรรเลงอยในปจจบนเทานน

วารสารพกล

Page 22: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 11

3.2 การศกษาวเคราะหเพลง จะไดด าเนนการท าการวเคราะหองคประกอบทางดนตรสากลและทฤษฏดนตรสากลของเพลงทใชบรรเลงส าหรบประกอบมวยคาดเชอก 2 เพลง คอ เพลงส าหรบไหวคร และเพลงประกอบการแขงขนชกมวย ตามกรอบทออกแบบไว 6 ขอ คอ คตลกษณ (Form) แนวลกษณะจงหวะ (Melodic rhythm) ขนค (Intervals) ชวงเสยง (Range) กลมเสยง (Group tone) บนไดเสยง (Scale) วธด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการศกษาวจยเชงคณภาพ(Qualitative research) การศกษาเกบรวบรวมขอมลและการจดกระท าขอมล ด าเนนการดงน

1. การศกษาเอกสาร ต ารา บทความทางวชาการ และงานว จย ทเกยวของ จากการศกษาคนควาไดสงเคราะหเปนเนอหาในบทท 1, 2

2. การรวบรวมขอมล และวธเกบขอมลภาคสนาม เครองมอทใช ในการว จ ย เปนแบบส มภาษณท ง เป นทางกา รและไม เป นทางกา ร การบนทกภาพใชกลองถายภาพดจตอล การบนทกเส ยงเพลงใชเครองบนทกเสยงและกลองดจตอลบนทกภาพเคลอนไหวการแสดงจรง รวบรวมขอมลพรอมกบน าขอมลทไดมาเกบบนทกขอมลลงในเครองคอมพวเตอร

3. การศกษาขอมลเพลงดนตรเมยนมารวงซายวายทใชบรรเลงประกอบการชกมวยคาดเชอก 2 เพลง คอ เพลงเยเก (Yae Gae) และเพลง แบงบอง (Bang Bong) โดยท าการการถอดขอมลเสยงเพลงแลวน ามาเขยน เปนโนตสากล พรอมทงบนทกโนตสากลลงในโปรแกรมซเบเลยส เพอน ามา เปนขอมลส าหรบศกษาองคประกอบทางดนตรสากลและทฤษฏดนตรสากลตามกรอบทออกแบบไว 6 ขอ คอ คตลกษณ (Form) แนวลกษณะจงหวะ (Melodic rhythm) ขนค(Intervals) ชวงเสยง(Range) กลมเสยง(Group tone) และบนไดเสยง(Scale)

วารสารพกล

Page 23: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

12

การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลผวจยไดด าเนนการดงน 1. น าขอมลทไดจากการทบทวนวรรณกรรม และขอมลทไดจาก

การเกบขอมลภาคสนามทงหมดมาจ าแนกเปนหมวดหมในประเดนตางๆ ตามวตถประสงคขอท 1 ของการวจย

2. วเคราะหขอมลบทเพลงดนตรเมยนมารท ใชประกอบมวย คาดเชอก โดยใชหลกการทางองคประกอบดนตรสากล และทฤษฏดนตรสากลทก าหนดออกแบบไว พรอมบรรยายผลการวเคราะหเปนแบบพรรณนาวเคราะห ในประเดน 6 ขอ คอ คตลกษณ แนวลกษณะจงหวะ ขนค ชวงเสยง กลมเสยง และบนไดเสยง สรปผลการวจย

การศกษาวจยเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก สรปผลตามวตถประสงคไดดงน

1. รปแบบของวงดนตร เครองดนตร และบทเพลงทใชบรรเลง 1.1 รปแบบของวงดนตร รปแบบของวงดนตรเมยนมารในงานวจยเฉพาะวงซายวาย

วดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก แบงเปน 2 ขนาดคอ วงซายวายขนาดใหญ และวงซายวายขนาดเลก และมวงดนตรเมยนมารทใชส าหรบการ แหประกอบงานทเรยกวา วงแหปะโอโอซ จงจดรปแบบของวงดนตรเมยนมารในวดไทยวฒนารามเปน 3 แบบดงน

1.1.1 วงซายวายขนาดใหญเรยกวา ซายวาย ย (Sine wine gyi) ประกอบดวยเครองดนตร 10 ชนคอ พาทแวง (Pat Waing) มองซาย (Maung Saing) วาพาทตะละ (Wa Patala) ตอนพาทตะละ (Ton

วารสารพกล

Page 24: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 13

Patala) โชก โดบด (Chauk Do Bat) ซวา (Ci Wa) ลนกวน (Lin Win) เยกวน (Ye Gwin) ซ (Ci) มองจ (Maunggyi)

1.1.2 วงซายวายขนาดเลก เรยกวา ตะเพยะวาย มเครองดนตรลดลงจากวงใหญครงวงประกอบดวยเครองดนตรประมาณ 3 -6 ชนคอ มองซาย ตอนพาทตะละ โชก โดบด ซวา เยกวน ซ (ฉง)

1.1.3 วงแหปะโอโอซ ใชส าหรบประกอบการเดนแหในงานบญพระธาต งานกฐน และงานมงคลตางๆ ประกอบดวยเครองดนตรประมาณ 5-10 ชนคอ โอซหลายๆ ชด มอง และเยกวน

1.2 เครองดนตร เครองดนตรของวงดนตรเมยนมารทใชในวงซายวายจดแบงตาม

ลกษณะการบรรเลงเปน 2 ประเภทคอ 1.2.1 ประเภทบรรเลงท านองคอ พาทแวงหรอซายวาย

จอ (saywai) มอง ซาย (mongga) ตอนพาทตะละ(Ton patala) 1.2.2 ประเภทเครองก ากบจงหวะคอ ปะ มะ จ หรอ โด

บต (do bat) โชก โลน พาท (Chauk lone pat) มองจ (Maunggyi) หยางเกว (yangkuay) ซ (Ci) ซวา (Ci Wa) วาพาทตะละ (Wa Patala) โอซ (Ole si)

1.3 บทเพลง บทเพลงทใชบรรเลงในวงซายวายทใชบรรเลงประกอบพธกรรม

ตางๆ จดแบงตามลกษณะของงานทน าไปบรรเลงดงน 1.3.1 บทเพลงงานมงคลมดงน

1.3.1.1 เพลงเกยวกบพทธศาสนาไดแก เพลง พยาตะยาตางกา มสะหยา เพลงทมะซานา เพลงอะลดอเมงกะลา เพลงแนดตเชน เพลงเยเคน

วารสารพกล

Page 25: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

14

1.3.1.2 เพลงงานบวชไดแก เพลงเมงกะลาบยอ เพลงอะซวกเชาปาล

1.3.1.3 เพลงงานแตงงานไดแก เพลงตดะ เพลงอองซเยต เพลงเบะตะ

1.3.1.4 เพลงงานเทศกาลสงกรานตไดแก เพลงหมานตอใยข

1.3.2 เพลงงานอวมงคลมไดแก เพลงบะวะ ตานตะยา เพลงโจงตะแลโปงโหวย เพลงจอซองแม เพลงบะวาตนตะหยา เพลงจงดะรดโบเว เพลงโงเจนเซ

1.3.3 เพลงบรรเลงไดแก เพลงปะปะ เพลงเลซดะโปง เพลงงาเบาะกตโลง เพลงซยตะโกง

1.3.4 เพลงประกอบการชกมวยคาดเชอกไดแก เพลงนะโด เพลงเสงโขวซา เพลงเยเก เพลงแบงบอง

1.3.5 เพลงขบรองไดแก เพลงพยาตะยา ตางกา มสะหยา เพลงตนตะหยาบง เพลงมะมะปะเตงต เพลงนามโป เพลงปวย ไจ เขง เพลงโสง ตอ เมยน เพลงโสง ตอ เมยน แย เพลงหยาตะนาบง เพลงสาอ เพลงสมะมะ เพลงหนากาน เพลงไซนจายแดะอะบวมะ

1.3.6 เพลงอนๆ ไดแก เพลงนะ เพลงแนะกะดอ เพลงมะมะปะเตงต เพลงตนตะยาบง เพลงตอแนะตองสวย

2. วเคราะหองคประกอบทางดนตรสากลของเพลงทใชประกอบมวยคาดเชอก

2.1 เพลงเยเก (Yae Gae) 2.1.1 คตลกษณหรอรปแบบ (Form) บทเพลงเยเกม

รปแบบเปนบทเพลง 2 ทอน ทวบท (Binary Form) AB

วารสารพกล

Page 26: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 15

2.1.2 แนวลกษณะจงหวะ (Melodic rhythm) ม 10 ประโยค ในแตละแนวลกษณะจงหวะมความหลากหลายแตกตางกน

2.1.3 ขนค (Interval) ขนคจ านวน 6 ขนคคอ ขนค 2, 3, 4, 5, 8, 10 ทพบมากคอ ขนค 2, 3, 4

2.1.4 ชวงเสยงของท านองเพลง (Range) มชวงเสยงจากเสยงต าสดไปเสยงสงสดชวงเสยงทพบเปนขนค 13 มชวงเสยงกวางมาก

2.1.5 กลมเสยงของท านอง (Group tone) กลมเสยงทพบเปนกลมเสยง 7 เสยง

2.1.6 บนไดเสยง (Scales) บนไดเสยงพบวาเปนบนไดเสยง C เมเจอร

2.2 เพลงแบงบอง (Bang Bong) 2.2.1 คตลกษณหรอรปแบบ (Form) บทเพลงมรปแบบ

เปนบทเพลง 2 ทอน ทวบท (Binary Form) AB 2.2.2 แนวลกษณะจงหวะ (Melodic rhythm) ม 10

ประโยค ในแตละแนวลกษณะจงหวะ มความหลากหลายแตกตางกน 2.2.3 ขนค (Interval) ขนคจ านวน 4 ขนคคอ ขนค 2, 3,

4, 6 ทพบมากคอ ขนค 2, 3 2.2.4 ชวงเสยงของท านองเพลง (Range) มชวงเสยงจาก

เสยงต าสดไปเสยงสงสดชวงเสยงทพบเปนขนค 8 มชวงเสยงกวาง 2.2.5 กลมเสยงของท านอง (Group tone) กลมเสยงท

พบเปนกลมเสยง 7 เสยง 2.2.6 บนไดเสยง (Scales) บนไดเสยงพบวาเปนบนได

เสยง C เมเจอร การอภปรายผล

การศกษาวจยเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาดเชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก มประเดน

วารสารพกล

Page 27: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

16

ทน ามาอภปรายผลตามวตถประสงคดงน รปแบบวงดนตร เครองดนตร และ บทเพลงเมยนมารประกอบมวยคาดเชอกของวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

1. รปแบบวงดนตรเมยนมารในวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตากแบงเปน 3 แบบคอ วงซายวายขนาดใหญ วงซายวายขนาดเลก และวงแหปะโอโอซ ลกษณะของวงซายวายเปนวงดนตรพนเมองของประเทศเมยนมารทมการบรรเลงอยทวไปในประเทศเมยนมาร ซงมพฒนาการของวงดนตรทเจรญเตบโตจากการสงเสรมของราชส านกในประเทศเมยนมาร มความโดดเดนทงรปแบบวงดนตร เครองดนตร บทเพลง รวมทงส าเนยงเพลงทเปนแบบฉบบทเปนเอกลกษณเฉพาะของประเทศเมยนมาร ทกลมชนตางๆ ของชาวเมยนมารทมความหลากหลายทางเชอชาตรวมทงวฒนธรรมของเมยนมาร ซงมคานยมศรทธามนในพระพทธศาสนาทอพยพยายถนฐานมาอยรอบๆ วดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก ดงนนวฒนธรรมประเพณพธกรรมและการด ารงชวต จงมการเปลยนถายวฒนธรรมเมยนมารปะปนมาดวยรวมทงวฒนธรรมดนตรปพาทยเมยนมารทเรยกวา วงซายวาย ซงมความผกโยงกบพธกรรมและศาสนาพทธเปนหลก วงซายวายจงเปนวงดนตรทมความแตกตางจากวงดนตรของประเทศในอาเซยนรวมทงวงดนตรไทยของประเทศไทย เครองดนตรในวงซายวายจดแบงเปน 2 ประเภทคอ ประเภทบรรเลงท านองไดแก พาทแวงหรอซายวายจอ มอง ซาย ตอนพาทตะละ และประเภทเครองก ากบจงหวะไดแก ปะ มะ จ หรอ โด บต โชก โลน พาท มองจ หยางเกว ซ ซวา วา พาทตะละ โอซ ซงมความสอดคลองกบ สรพล วรฬหรกษ (2553) กลาวโดยสรปไววา เครองดนตรเมยนมารแบงเปน 2 หมวดคอ หมวด เครองบรรเลงท านอง ไดแก เปงมางคอก(พาทแวง) ฆองวง(คยแวง) ระนาดไม (วาพาทตะละ) ระนาดเหลก(ตอนพาทตะละ) ป(แน) ขลย(ปาลไว) พณ(ซองกอก) และหมวด

วารสารพกล

Page 28: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 17

เครองท าจงหวะ ไดแก ฆองแผง(มองแสง) ฆองโหมง(มองจ) ตะโพน(โดบต) กลองใหญแขวน(บอนดอง) กลองทด(บยอ) กลอง ชดหก (โชก โลน พาท) กลองยาว(อซ) ฉง(ซ) ฉาบ(ลนกวน) กรบ(วาเลตโขก) เกราะ และสอดคลองกบ วรช-อรนช นยมธรรม (2551) กลาวโดยสรปไววา วงซายวาย เปนวงดนตรพนเมอง วงใหญทสดของพมา เครองดนตรส าหรบวงซายวายมเครองดนตร 12 ชนไดแก เปงมางคอก(ปตวาย) กลองใหญ(ปตมะจ) กลองสน(สโด) ตะโพน(ซะคน) กลองชดหกใบ(เชากโลงปต) ฆองวง(เจวาย) ฆองแผง(มองซาย) ฉง(ซ) ฉาบ(ละกวง) เกราะ(วา) กรบไมไผ(วาและโคะ) และปแน(แน) บทเพลงทใชบรรเลงในวงซายวายแบงตามลกษณะของงานทใชในการบรรเลงมดงน บทเพลงงานมงคล บทเพลงงานอวมงคล บทเพลงบรรเลง บทเพลงประกอบการชกมวยคาดเชอก บทเพลงขบรอง และบทเพลงอนๆ ทใชบรรเลงทวไป ซงมความสอดคลองคลายคลงและมความแตกตางจากบทเพลงไทยเดมของไทยท เฉลมศกด พกลศร (2542) กลาวโดยสรปไดวา ประเภทเพลงไทยแบงเปน 2 ประเภทไดแก เพลงประเภททใชดนตรลวน และเพลงประเภทขบรอง

2. การวเคราะหองคประกอบทางดนตรทฤษฏดนตรสากลของเพลง 2 เพลง คอ เพลงเยเก และเพลงแบงบอง มคตลกษณเปนบทเพลงแบบ 2 ทอน แนวลกษณะจงหวะม 10 ประโยคมแนวลกษณะจงหวะทหลากหลายแตกตางกน ขนคเพลงเปนค 2-6 ชวงเสยงของท านองเพลงเปนค 13 และค 8 กลมเสยงของท านองเพลงกลมท1 ม 8 เสยงคอ E F G A B C D E กลมท 2 ม 7 เสยงคอ G B C D E F G บนไดเสยงเปนบนไดเสยง C เมเจอร ซงเมอเทยบกบบทเพลงทใชบรรเลงในวงซายวาย ในพนทอนๆ สอดคลองพรอมทงมความแตกตางในตวกบ ศภชย ศรนวล.(2556) ไดท าการศกษาวจยเรอง ดนตรพธกรรมของชาวพมาหมบานสมใจนก ต าบลทาขนน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร พบวา กลมเสยงเพลงเปนส าเนยงเพลงพมาม 4 กลมเสยงคอ

วารสารพกล

Page 29: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

18

กลมเสยงท 1 ประกอบดวย C D E F G A Bb กลมเสยงท 2 ประกอบดวย C D Eb F G A Bb C กลมเสยงท 3 ประกอบดวย C D E F G A B กลมเสยงท 4 มการใช Pentatonic scale ซงมกลมเสยงเหมอนกนแตเรยงเสยงตางกนกบวงซายวายทวดไทยวฒนาราม และเมอน ามาเปรยบเทยบดานทฤษฏดนตรสากลและองคประกอบของดนตรกบบทเพลงพนบานของไทยทมเขตตดตอกบจงหวดตากเชน จงหวดก าแพงเพชรและนครสวรรค จะมความสอดคลองและมความแตกตางควบคกนเชน ธนวฒ ตงสอนบญ (2548) ไดศกษาวจยเรอง เพลงพนบาน : กรณศกษาชมชนนครชมจงหวดก าแพงเพชร พบวา เพลงพนบานชมชนนครชมจงหวดก าแพงเพชร มรปแบบโครงสรางเพลงหลายแบบทงแบบทอนเดยวและแบบหลายทอน ในแตละเพลงจะมประโยคเพลงและจงหวะท านองหลายๆ ประโยค มลกษณะของการเลยนแบบจงหวะท านอง และในท านองทพบมลกษณะการเคลอนทของท านองทใชขนคทเปนแบบขนบนไดมากทสด และใชบนไดเสยงเพนทาโทนกเปนหลก พรอมทงมความสอดคลองและมความแตกตางกบ สชาต แสงทอง (2544) ไดศกษาวจยเรอง การวเคราะหองคประกอบทางดนตรเพลงปฏพากย ในเขตต าบลเขาทอง อ าเภอพยหะคร จงหวดนครสวรรค พบวา เพลงปฏพากยต าบลเขาทอง อ าเภอพยหะคร จงหวดนครสวรรค มคตลกษณเปนเพลง1 ตอน 2 ตอน 3 ตอน และเพลง 5 ตอน ประโยคเพลงม 2-3 ประโยค ชวงเสยงอยระหวางขนค 3-10 กลมเสยงมกลมเสยง 3-5 เสยง

ขอเสนอแนะ จากการศกษาคนควาวจยเรอง ดนตรเมยนมารประกอบมวยคาด

เชอก : กรณศกษาวงซายวายวดไทยวฒนาราม อ าเภอแมสอด จงหวดตาก ผวจยมขอเสนอแนะดงน

ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใช 1. เปนขอมลองคความรรปแบบวงดนตร เครองดนตร และ

บทเพลงของวงดนตรเมยนมารทเปนประเทศเพอนบานของไทย ผบรหาร

วารสารพกล

Page 30: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 19

ฝายปกครอง ทองถน และผทมสวนเกยวของ รวมทงประชาชนของทงสองประเทศทอยชายแดนตดกน ไดมองคความร มความเขาใจในวฒนธรรมดนตรเมยนมารทสามารถจะน าไปใชในวถชวตในการด ารงชพของประชากรทงสองประเทศ ซงจะเปนเครองมอสวนหนงทจะน าไปสการไวเนอเชอใจ เคารพซงกนและกน เพอเปนชองทางทจะแกไขปญหารวมกนของทงสองประเทศ ทงปญหาการเมอง เศรษฐกจ และสงคม

2. การวเคราะหเพลงเปนขอมลองคความรสากลส าหรบครอาจารย นกศกษา ผทสนใจดานดนตรสากล น าขอมลไปศกษาเปรยบเทยบกบดนตรชาตตางๆ ไดรวมทงดนตรไทย

ขอเสนอแนะในการท าวจยในครงตอไป 1. การศกษาวเคราะหบทเพลงด าเนนการเพยง 2 เพลงทใชบรรเลง

ประกอบการชกมวยมวยคาดเชอกเทานน ยงมบทเพลงทใชบรรเลงประกอบพธกรรมตางๆ อกจ านวนมากทนาสนใจใหศกษาวจย

2. สามารถท าการศกษาวจยเปรยบเทยบระหวางดนตรไทยกบดนตรเมยนมารในหลายๆ ลกษณะเชน เปรยบเทยบบทเพลงของไทยและเมยนมารทใชบรรเลงประการชกมวย เปนตน เอกสารอางอง คทลยา เหลยมด. (2555). เมยนมาร. กรงเทพฯ : สถาพรบคส. เจนจรา เบญจพงศ. (2555). ดนตรอษาคเนย. กรงเทพฯ : เรอนแกวการพมพ. เฉลมศกด พกลศร. (2542). สงคตนยมวาดวยดนตรไทย. กรงเทพฯ : โอ

เดยนสโตร. ธนวฒ ตงสอนบญ. (2548). เพลงพนบาน : กรณศกษาชมชนนครชม

จงหวดก าแพงเพชร. ปรญญานพนธ ศปม.(มานษยดรยางควทยา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ปกศกด นลอบล. (2552). เขาใจพมา. กรงเทพฯ : แสงดาวการพมพ. ยศ สนตสมบต. (2556). มนษยกบวฒนธรรม. กรงเทพฯ : สามลดา.

วารสารพกล

Page 31: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

20

เลขาธการสภาการศกษา, ส านกงาน. (2555). การบรรยายทางวชาการเพอสรางความตระหนกเรองการกาวสประชาคมอาเซยน. กรงเทพฯ : พมพดการพมพ.

วรช-อรนช นยมธรรม. (2551). เรยนรสงคมวฒนธรรมพมา. พษณโลก : ศนยพมาศกษามหาวทยาลยนเรศวร.

ศภชย ศรนวล. (2556). ดนตรพธกรรมของชาวพมาหมบานสมใจนก ต าบลทาขนน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สชาต แสงทอง. (2544). การวเคราะหองคประกอบทางดนตรเพลงปฏพากย. นครสวรรค : ส านก ศลปวฒนธรรมสถาบนราชภฏนคสวรรค.

สพตรา สภาพ. (2548). สงคมและวฒนธรรมไทย. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช.

สรพล สวรรณ. (2551). ดนตรไทยในวฒนธรรมไทย. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อภชาต ศรสอาด, พชร ส าโรงเยน. (2556). กาวใหมประเทศไทยภายใต AEC & 7แนวคดกรเศรษฐกจไทย. กรงเทพฯ : นาคาอนเตอรมเดย.

วารสารพกล

Page 32: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ธรรมาภบาลทองถนไทย: แนวคดสการปฏบต Good governance of local Thailand: the concept into practice.

ธนพนธ พลชอบ1

Thanaphan poonchob ชมภนช หนนาค2

Chomphunuch hunnak ประภาวด มนตรวต3

Praphawadee montreewat จมพล หนมพานช4

Jumphon nimphanich

บทคดยอ บทความวชาการเรองธรรมาภบาลทองถนไทย : แนวคดสการปฏบตฉบบน มวตถประสงคเพอแสดงแนวคดเหนเกยวกบธรรมาภบาลของทองถนไทยไปสการปฏบต ซงปจจบนปญหาคอรปชนถอไดวาเปนปญหาใหญทเกดขนในประเทศตางๆ ทวโลก รวมถงประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงในทางปฏบต องคกรปกครองสวนทองถนไทยยงประสบปญหาอยางมากกบการน าหลกธรรมาภบาลไปปรบใชในการพฒนาองคการ โดยหลกธรรมาภบาล เปนหลกเกณฑและวธการปกครอง ดวยหลกการส าคญ 6 ประการ ประกอบดวย หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความคมคา หลกความโปรงใส หลกความรบผดชอบและหลกการมสวนรวม ซงการน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชโดยเฉพาะในองคการปกครองสวนทองถนยอมกอใหเกดการกระตน ทงนหากสวนทองถนประสานพลงงานเพอพฒนาธรรมาภบาลอยางเขมแขงยอมสงผลใหภาพลกษณ

วารสารพกล

Page 33: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 22

ธรรมาภบาลของทองถนไทย (Good governance of local Thailand) เกดขนอยางยงยน ค าส าคญ: ธรรมาภบาล, การบรหารทองถน, คอรบชน Abstract This research has purpose to present the ideas about Thai local Good Governance resolution. Currently, the corruption problem is the big problem in every country all over the world included Thailand especially the resolution. Thai local administration has so much problem about the Good Governance Management to adapt with develop organization. The Good Governance is the standard and the govern way included 6 important points are rule of law, moral, worthy, transparent, responsibility, and participation. The local Administration adapt to uses with the Good Governance continue to urge and push forward to develop the organization and human capital. It will be highest useful and fair directly to all the people especially the local administration synergy to develop Good Governance strongly. It will permanently present the image of Thai Local Good Governance.

Keywords: Good Governance, Local Government, Corruption บทน า ปจจบนปญหาคอรปชนถอไดวาเปนปญหาใหญทเกดขนในประเทศตางๆ ทวโลก ไมวาจะเปนประเทศทพฒนาแลวหรอประเทศทดอยพฒนา และการคอรปชนไดกลายมาเปนปญหาทมความส าคญทสดปญหาหนงของหลายประเทศ โดยปญหานยงไมมททาวาจะหมดไป อกทงยงทวความรนแรงและซบซอนมากขนเรอยๆ แมวาหลายประเทศไดกาวเขาสความทนสมย มระบบ

วารสารพกล

Page 34: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 23

การบรหารราชการสมยใหม มการรณณรงคจากองคกรของรฐหรอองคกรอสระตางๆ อยางเชน องคการสหประชาชาต ธนาคารโลกและภาคประชาชน ทตางเหนพองกนวาการคอรปชนเปนปญหาทน าไปสความยากจน และเปนอปสรรคทขดขวางการพฒนาอยางแทจรง จารวรรณ สขมาลพงษ ,(2556:บทคดยอ) สอดคลองกบสงศต พรยะรงสรรค (2547, หนา 3) ไดกลาววา Mcmullan มองวา ปญหาการคอรปชนมผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจ และยงสงผลถงเสถยรภาพทางการเมองของประเทศ 8 ประการ คอ(1) เกดความไมยตธรรม (2) ท าใหเกดความไมมประสทธภาพของหนวย(3) ประชาชนขาดความไววางใจรฐบาล(4)เกดความสญเปลาในทรพยากรของประเทศ (5)ขาดการจงใจในการลงทนจากภาคเอกชนตางประเทศ(6)ขาดเสถยรภาพทางการเมอง เนองจากปญหาเงนสนบน (7)ความไมประสทธภาพของมาตรการควบคมคอรปชน(8) ขอจ ากดจากการน านโยบายไปใชเนองจากการทจรตของขาราชการจะเหนไดวา การทจรตสงผลกระทบตอการพฒนาดานตางๆ ของประเทศอยางมาก ซงบวรศกด อวรรณโณ. (2551, หนา 5)สรปไววาการทจรตคอรปชนเปนรากเหงาแหงปญหาทงปวง จากทกลาวมาขางตนปญหาการทจรตคอรปชนมผลกระทบตอวถชวตความเปนอยและคณภาพชวตของประชาชนคนไทยทงในทางตรงและในทางออมเปนอยางมาก อกทงจดเปลยนของกระบวนทศนทางรฐประศาสนศาสตรทใหความส าคญกบการจดการภาครฐแนวใหมและการมงเนนเรองการบรหารจดการมากกวาการปกครอง ท าใหองคกรปกครองสวนทองถนซงถอเปนหนวยงานภาครฐทใกลชดกบประชาชนกยอมไดรบผลกระทบของคลนการเปลยนแปลงกระบวนทศนดงกลาวเชนกน แนวคด ทฤษฏ ธรรมาภบาล แนวคดธรรมาภบาลไดเรมตนจากองคกรระหวางประเทศโดยเฉพาะธนาคารโลก(World Bank) องคการสหประชาชาต (UN) ไดเขามามบทบาทในการสนบสนนและพฒนาแนวคดเกยวกบการบรหารจดการทดหรอทเรยกกนทวไปวา“Good Governance”หรอ ธรรมาภบาลนน ถอวาไดเกดขนครงแรก

วารสารพกล

Page 35: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 24

ในป ค.ศ.1989 โดยปรากฏในรายงานของธนาคารโลก(World Bank) เรอง “Sub-Sahara : From Crisis to Sustainable Growth” (บวรศกด อวรรณโณ, 2542, หนา 29) การทกระแสการบรหารจดการไดถกแผขยายอยางตอเนอง โดยกลไกของธนาคารโลก ซงมอทธพลตอประเทศก าลงพฒนาท งหลาย การใหความส าคญกบการบรหารจดการหรอการอภบาล (Governance) ไดเรมตนขนอยางจรงจงชวงทศวรรษท1990 ปรากฎการณธรรมาภบาลไดแพรกระจายในการบรหารงานภาครฐและภาคเอกชนจนกระทง Nicholas Henry(2007, หนา 42) ปรมาจารยคนส าคญทานหนงในแวดวงวชารฐประศาสนศาสตร ไดเพมกระบวนทศนใหม (Paradigm) ในวชารฐประศาสนศาสตรซงเปนชวงทมความคาบเกยว (Overlap) กบกระบวนทศนท 5 ทวารฐประศาสนศาสตรคอรฐประศาสนศาสตร ซงนกรฐประศาสนศาตรสวนหนงมองวาธรรมาภบาลเปนมตใหมทเนนบทบาทของผบรหารในการทจะปฏบตงานใหมประสทธผลมการตรวจสอบ สามารถประเมนผลงานไดอยางชดเจน และมการแขงขนเพอการจดการการบรการทดขน (Agere, 2000) กบการกาวเขาสโลกาภวฒนประชาธปไตยและการกระจายอ านาจ ท าใหแนวทางการบรหารจดการไดถกใหความส าคญและน ามาปรบใชในการบรหารราชการแผนดนอกดวย หากพจารณาในแงวชาการ กลาวไดวาธรรมาภบาล(Governance)เปนอกกระแสหนงของการจดการภาครฐแนวใหม(NPM)อนเปนการสะทอนถงพฒนาการของศาสตรดานการบรหารรฐกจหรอรฐประศาสนศาสตรอยางตอเนอง ภายใตบรบทของการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม และการเมองของโลก ทใหความส าคญกบหลกการประชาธปไตยแบบมสวนรวม มงใหประชาชนเปนศนยกลางมากขนหากจะใหประเทศมการเจรญเตบโตอยางยงยนการมงด าเนนธรกจหรอปฏบตราชการตางๆโดยไมใหความสนใจถงเรองของประชาสงคมและสงแวดลอมจงเปนไปไมไดอกตอไป การมธรรมาภบาลจงเขามาเปนเรองททกภาคสวนใหความส าคญและเรมมการน าไปปฏบตกนมากขน ในปจจบนแนวคดเรองธรรมาภบาลเปนหลกการส าคญทน ามาประยกตใชกบองคกรปกครองสวนทองถน เพราะเปนหลกการทเปนประโยชนตอประชาชนและการ พฒนาอยางแทจรง ซงแนวคดและหลกการสราง องคกร

วารสารพกล

Page 36: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 25

ปกครอง ในสวนทองถนใหมธรรมาภบาลกเปนทยอมรบและมการศกษากนอยางแพรหลายในระดบสากล ในทางปฏบตหากสามารถรณรงคสงเสรมให อบต. เปนองคการทมธรรมาภบาลกจะเปนประโยชนไมวาจะเปนประเดนการพฒนาชมชน การพฒนาการเมองทองถนและทส าคญปญหาการทจรตเบาบางลง ซง Ott (2009) ศกษาเรอง ธรรมาภบาลและความสขของแตละประเทศพบวา การจดการกบธรรมาภบาลเปนภาวะทเปนสากลทจะกอใหเกดความสขมใชเปนเพยงแนวคดของชาตตะวนตกเทานน ประชาธปไตยทมคณภาพเพมมากขนจะมผลในเชงบวกตอคณภาพในการบรหารงานของรฐไปจนถงระดบหนวยงานทต าสด ซงหลกการธรรมาภบาลในการบรหารงานนขนอยกบการเลอกใชใหเหมาะสมกบหนวยงานเปนส าคญ ส าหรบงานวจยนก าหนดหลกธรรมาภบาลในการศกษาประกอบดวยหลกการมสวนรวม หลกความโปรงใส หลกความส านกรบผดชอบ หลกนตธรรมหลกการควบคมการคอรรปชน และหลกประสทธภาพ ธรรมาภบาลกบการบรหารทองถน การบรหารทองถน (Local government) ถอเปนรากฐานส าคญของการพฒนาประชาธปไตยเพราะการปกครองทองถนถอเปนประชาธปไตยทองถน อเนก เหลาธรรมทศน (2552, หนา 2) กลาวไดวาองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานระดบฐานรากทมความใกลชดกบประชาชนมากทสด ประชาชนทกคนเปนเจาของทองถนทตองรวมเฝาสอดสองดแลการปฏบตงานของขาราชการและพนกงานสวนทองถน ซงองคกรปกครองทองถนยดหลกการกระจายอ านาจในการปกครอง (Decentralization)อนเปนการทรฐใหอ านาจอสระแกองคกรปกครองสวนทองถน ซงโดยหลกการทวไปแลว Aehyung Kim (2008, p. 7) เหนวาการกระจายอ านาจ (Decentralization)มลกษณะทส าคญรวมกนคอการทองคกรปกครองสวนทองถนนนควรไดรบอ านาจอสระในดานการบรหาร (Administrative Decentralization) ซงเปนการเปดโอกาสใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจอสระในการดแลชวตและความเปนอยของประชาชนสามารถจดบรการสาธารณะไดอยางกวางขวางเพอประโยชนสข

วารสารพกล

Page 37: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 26

ของประชาชน เมอองคกรปกครองสวนทองถนมความเปนอสระจากผลพวงของการกระจายอ านาจตามหลกการดงกลาวแลว ทองถนจะน าความเปนอสระดงกลาวไปท าไม ค าตอบกคอ เพอใหประชาชนสามารถปกครองตนเองไดเพราะหากพจารณาจากลกษณะองคกรปกครองสวนทองถนทตองม อาณาเขตทชดเจน (Area) ตองมอ านาจอสระ(Autonomy)มสทธตามทกฎหมายรบรอง ตองเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนเขามามสวนรวมในการปกครอง ทงในทางตรงและทางออมและตองมการจดองคกรอยางแนนอนชดเจนในการบรหารจดการงานทองถน (โกวทย พวงงาม, 2550, หนา 16-17) ซงลกษณะสดทายนเอง ทเปนลกษณะส าคญประการหนงทท าใหทองถนเปนองคกรทเชอไดวา อยใกลชดกบประชาชนรบรปญหาและสามารถตอบสนองตอความตองการของประชาชนทมความหลากหลายไดอยางทนทวงท เพราะฉะนนองคกรในระดบฐานรากอยางองคกรปกครองสวนทองถน จงตองมภารกจทส าคญในการบรหารจดการ เพอการจดบรการสาธารณะแกประชาชนในทองถนนน ๆ หรออาจกลาวไดวาองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานทมความส าคญมากทสดในดานการจดบรการสาธารณะใหแกประชาชน (ดเรก ปทมสรวฒน และกอบกล รายะนาคร, 2552, หนา 3) แตอปสรรคส าคญของการจดบรการสาธารณะดงกลาวมกถกครอบง าดวยการทจรตคอรปชนในองคกรปกครองสวนทองถน จากผลการด าเนนงานตรวจสอบบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนของส านกงานตรวจเงนแผนดน พบวาเกอบ 90% ขององคกรปกครองสวนทองถน มการบรหารงานทบกพรองไมโปรงใส เพราะการควบคมภายในบกพรอง อนอาจกอใหเกดการทจรตประพฤตมชอบขนได แมวาประเทศไทยจะมกระบวนการตรวจสอบทางกฎหมาย และมองคกรทคอยก ากบดแลและตรวจสอบการด าเนนงานขององคกรภาครฐจ านวนหลายองคกรกตาม แตการทจรตคอรรปชนในหนวยงานภาครฐกลบด าเนนการไปไดอยางตอเนองและพฒนาเทคนควธการทจรตเงนงบประมาณแผนดนหรอกลยทธทใชในการหลบหลก หลกเลยงในการปฏบตตามระเบยบ กฎหมายใหสามารถท าการทจรตคอรรปชนไดอยางรอดพนจากการตรวจสอบจากหนวยงานตรวจสอบตาง ๆ หรอหากถกตรวจสอบกไม

วารสารพกล

Page 38: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 27

สามารถจบผกระท าความผดมาลงโทษได เนองจากปญหาการทจรตคอรรปชนในประ เทศไทยมรปแบบทเปลยนไป เชน การทจรตเชงนโยบาย หรอ กระท าการทจรตใหถกตองตามกฎหมาย และ การมผลประโยชนทบซอน ซงเปนรปแบบการทจรตรวมสมยทมาพรอมกบ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ การเมอง และสงคมแบบใหมทเปลยนแปลงไปจากเดมในขณะทสงคมไทยยงขาด องคความรเกยวกบการทจรต เนองจากมกลยทธในการน าระเบยบ กฎหมายทปองกนการทจรตคอรรปชนมาใชเปนเครองมอในการทจรตเสยเอง (บงกช สทศน ณ อยธยา, 2557, หนา 14-17) ซงการจดการปกครองทองถนมววตนาการเรอยมาตามความเหมาะสมกบสภาพการณในแตละชวงเวลา ตลอดเวลาแหงการพฒนาการปกครองทองถนยงมปญหาและอปสรรคหลายประการทท าใหการปกครองทองถนไมสามารถอ านวยประโยชนใหแกประชาชนในชาตอยางเตมท สมดงวตถประสงคของการปกครองทองถนทตงไว โดยวตถประสงคหลก คอ “การท าเดนงานตามหลกธรรมาภบาล” การทประชาชนไมกระตอรอรนในการตรวจสอบ ควบคม ก ากบ ดแลการด าเนนงานตามนโยบายของฝายบรหารทแถลงตอสภาเพอสงผลถงการทจรตคอรรปชนในวธการตางๆ เปนตน ธรรมาภบาลทองถนไทย : แนวคดสการปฏบต หลกธรรมาภบาลไดมการสอดแทรกในการบรหารราชการแผนดนของประเทศไทยมานานแลว เพยงแตยงไมมความชดเจน หรอมการเรยกขานกนดวยถอยค าเหมอนดงเชนใชอยในปจจบนทงนหากจะพจารณาหลกการของธรรมาภบาลแลวสามารถพจารณาไดจากในระยะแรกทมการก าหนดไวใน ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ.2542 ไดรายละเอยดของหลกการตาง ๆ ของการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด เพอใหสงคมของประเทศทงภาครฐ ภาคธรกจ เอกชนและภาคประชาชน สามารถอยรวมกนไดอยางสงบสขและตงอยใน ความถกตองเปนธรรมมการสงเสรมใหสงคมไทยอยบนพนฐานของหลกการทส าคญ 6 ประการคอ (ถวลวด บรกลและคณะ, 2547, หนา 9) ประการแรกหลกนต

วารสารพกล

Page 39: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 28

ธรรม (Rule of Law) องคกรปกครองทองถนตองบรหารงานตามบทบญญตของกฎหมาย ระเบยบ ขอบญญตเพอรกษาผลประโยชนของประชาชน ประกอบกบมการเปดเวทประชาคมใหประชาชนไดรบรขาวสาร ขอกฎหมายขององคกรปกครองทองถนโดยไมมการเลอกปฏบตตอบคคลใดบคคลหนงเปนกรณพเศษ ไดแก1. การจดเกบภาษทองถนตาง ๆ จากทกคนทเขาขายตองเสยภาษไมมการยกเวนแมวาจะเปนนายกเทศมนตร สมาชกสภาองคกรปกครองทองถนหรอพนกงานองคกรปกครองทองถนกตาม2. การจดเวทประชาคมเพอรบฟงความคดเหนของประชาชน ในการจดท าแผน/ โครงการประจ าป3. การปดประกาศขอบญญตขององคกรปกครองทองถน การเปดประชมสภา และอน ๆ เพอประชาสมพนธใหประชาชนทราบโดยทวกน ประการทสองหลกคณธรรม (Morality) องคกรปกครองทองถนตองยดมนความถกตอง ความดงาม เปนตวอยางแกประชาชน โดยเฉพาะผบรหารตองมการเพมพนความรสความเปนคนมคณธรรม เนองจากผบรหารจะตองเปนผก าหนดบทบาทของตนเองและพนกงานองคกรปกครองทองถนและจะตองมความเสมอภาคทางดานสทธเสรภาพตลอดจนงบประมาณสประชาชนดวยความเปนธรรมในวงกวาง เชน 1. การจดสรรงบประมาณในการจดท าโครงการพจารณาจากความส าคญจ าเปนเรงดวน ในการแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนสวนรวมกอน ไมพจารณาจากตวบคคลทจะไดรบประโยชน 2. การใหบรการประชาชนในการขออนญาตกอสรางอาคาร การจดเกบภาษ การขอรบทราบขอมลขาวสารของทางราชการ ดวยความเปนธรรมไมเลอกปฏบต ประการทสามหลกความโปรงใส (Transparency) องคกรปกครองทองถนตองสรางกลไก และวธการทจะใหประชาชนทวไปไดเขามาตรวจสอบ รบร รบทราบผลงานการปฏบตขอมลขาวสารขององคกรปกครองทองถนอยางกวางขวาง1. การประกาศเชญชวนใหประชาชนทราบทกครงทมการประชมสภา โดยเฉพาะการประชมเพอการพจารณางบประมาณรายจายและขอบญญตตาง ๆ 2. การรายงานผลปฏบตงานตอสภาฯ ซงเปนฝายตรวจสอบการท างานขององคการบรหารสวนต าบล ตามกฎหมายเปนประจ าทกเดอน (ตามระเบยบใหรายงานอยางนอยปละ 2 ครง) 3. การปฏบตงานของผบรหารและพนกงานองคกรปกครองทองถน

วารสารพกล

Page 40: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 29

จะตองด าเนนการไปในรปแบบของคณะกรรมการในกรณทมความเกยวเนองทจะตองรบผดชอบหลายฝาย4. การด าเนนการจดซ อจดจางจะมการประชาสมพนธอยางแพรหลายทงทางสถานวทย เสยงตามสาย สงถงผรบจางทกบรษทโดยตรง ประการทสหลกการมสวนรวม (Public Participation) องคกรปกครองทองถนตองสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนโดยการจดใหมเวทประชาคม ประชมเพอรบฟงความคดเหนจากประชาชนเปนประจ าโดยเฉพาะผน าชมชน เชน ก านน ผใหญบาน ผน ากลมตาง ๆ ตวแทนประชาคมหมบาน/ต าบล เปนตน ในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของทองถน ตลอดจนการแกไขปญหาความเดอดรอนและเสนอความตองการเพอใหการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลสามารถสนองตอบความตองการของประชาชนไดมากทสด เชน 1.การประชมและการเขารวมรณรงคเพอการสรางชมชนเขมแขงเพอเอาชนะ ยาเสพตด ไขเลอดออก โรคเอดส2.การสงเสรมใหประชาชนมาใชสทธเลอกตงและมสวนรวมในการบรหารงาน 3.การใหความชวยเหลอประชาชนดวยตนเองในการปองกนน าทวมหมบานทไดรบความเดอดรอน 4.มการแตงตงคณะกรรมการประสานงานการปฏบตในระดบต าบล ประกอบดวย นายกองคการบรหารสวนต าบล ปลดองคการบรหารสวนต าบล หวหนาสถานศกษาทกโรงเรยนในพนท ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล พฒนาชมชน ผอ านวยการศนยถายทอดเทคโนโลยทางการเกษตรประจ าต าบล เพอใหการปฏบตงานในทกดานพฒนาอยางมสวนรวมและบ รณาการทกฝ าย ประการท ห าหลกความพรอมในการรบผดชอบ (Accountability) องคกรปกครองสวนทองถน ตองมความตระหนกในอ านาจหนาทในการใหบรการประชาชน มความเอาใจใสตอปญหาของชมชนและมความกระตอรอรนในการแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนใหบรรลผลโดยไม เลอกปฏบต มการจดบรการสาธารณอยางเปนธรรมและทวถง ประชาชนสามารถขอรบความชวยเหลอไดตลอดเวลาทงในและนอกสถานทราชการ ในเวลาและนอกเวลาราชการ และแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนดวยความรวดเรวไมชกชา เชน 1. การเนนหนกเรองการใหบรการประชาชนแบบ One Stop One Service 2. การเขาไปแกไขปญหาน าทวม

วารสารพกล

Page 41: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 30

ทนททไดรบแจงจากประชาชน 3. การใหบรการในการขออนญาตกอสรางหากขอสงเอกสารครบถวนถกตอง หวหนาสวนโยธาจะตองด าเนนการตรวจสอบ และเสนอผบรหารพจารณาออกใบอนญาตใหภายใน 1 วน หากมงานเรงดวนทตองด าเนนการกอนตองเสนอภายใน 3 วนและประการสดทายคอหลกความคมคา (Cost Effectiveness) องคกรปกครองทองถนตองด าเนนการจดท าแผนพฒนาและปฏบตการวาโครงการไหนมความจ าเปนเรงดวนกอนหลง การด าเนนการจดซอจดจางเนนความประหยด คมคาและการเกดประโยชนสงสดแกประชาชนโดยสวนรวมเปนหลก การบรหารงบประมาณภายใตการมสวนรวมอยางกวางขวางเพอใหไดผลประโยชนตรงตามความตองการของประชาชน เชน 1. มการพจารณากลนกรองงานโครงการตาง ๆ ดวยความละเอยดและถถวนเพอใหเปนไปตามแผนและยทธศาสตรการพฒนา 2. มการขยายผลโครงการหรอการตดตามประเมนผลทกโครงการ เพอพจารณาตวชวดความส าเรจของโครงการในการจะน ามาเปนฐานขอมลในการจดท าแผนงานโครงการในอนาคต3. การด าเนนงานและกจกรรมตาง ๆ ยดผลประโยชนของประชาชนสวนรวมและประเทศชาตเปนหลก ดงนนเพอใหการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนเปนไปเพอตอบสนองความตองการของประชาชน และเกดประโยชนสขแกประชาชนอยางแทจรง จ าเปนอยางยงท องคกรปกครองสวนทองถนจะตองด าเนนงานตามหลกธรรมาภบาลพเราะวาธรรมาภบาลเปนแนวทางทสนบสนนการกระจายอ านาจและสรางความเขมแขงใหภาคประสงคมและประชาชน ใหสามารถตรวจสอบการใชอ านาจรฐโดยรวมมอกบกลมสงคมตางๆ ในภาครฐ ภาคธรกจและภาคสงคมทงในระดบชาตและระดบชมชนทองถน นอกจากนการสรางธรรมาภบาลใหสมพนธกบประชาธปไตยจะเปนการยกระดบกระบวนการความสมพนธรวมมอกนของฝายตาง ๆ ในสงคมทงภาครฐ ธรกจเอกชนและสงคมแนวความคดนเสมอนเปนธรรมาภบาลแหงชาต ในปจจบนองคกรปกครองสวนทองถนซงเปนหนวยงานของรฐทอยใกลชดกบประชาชนมากทสด และเปนหนวยงานของรฐทสามารถดแลประชาชนในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนดานอปโภคหรอสาธารณปโภคหรอการ

วารสารพกล

Page 42: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 31

ใหบรการอน ๆ ตามทกฎหมายก าหนด ซงองคกรปกครองสวนทองถนกเปนหนวยงานของรฐอกแหงหนงทอยใกลชดกบประชาชนหลกด าเนนงานตามหลกธรรมาภบาล 6 ดาน ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบและหลกความคมคา ดงนน ผเขยน จงอยากทราบวาการด าเนนงานตามหลกธรรมาภบาลของ องคกรปกครองสวนทองถน มแนวคดไปสการปฏบตอยางไร เพอจะไดมาเปนขอสนเทศหรอปรบปรงแกไขส าหรบการบรหารตอไป สรปผลการวจย ค ากลาวทวา การบรหารสวนทองถน(Local Governance) มความส าคญตอการสรางรากฐานประชาธปไตยในระดบชาต และสรางการเรยนรทางการเมองแกประชาชนดเปนเรองทด แตในการขบเคลอนธรรมาภบาลจะประสบปญหาอยางมากโดยเฉพาะในระดบทองถนทเปนองคกรขนาดเลกและมจ านวนมาก ประสบกบความทาทายดานการกระจายอ านาจโดยเฉพาะเรองการทจรตคอรรปชน อนสะทอนความออนแอดานคณธรรม ความโปรงใสและการมความพรอมในการรบผดชอบตอประชาชน ควบคไปกบสญญาณอนตรายของการคอรรปชนของรฐบาลทไมนอยหนากบทองถน นอกจากนองคกรปกครองสวนทองถนยงประสบปญหาการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงานทองถนอกดวย จากทกลาวมาขางตน ธรรมาภบาล (Good Governance) ถอไดวาเปนหลกการสากลทถกยอมรบวาเปนหลกการทองคการภาครฐจะตองยดถอเปนแนวปฏบต เพอกอใหเกดการบรการสาธารณะทปลอดจากการทจรตในรปแบบตางๆ ไชวฒน ค าช และคณะ. (2545, หนา 38) อกทงในแงของการเมองการปกครอง ธรรมาภบาลถกใชเกยวกบการตดสนใจทมความเปนประชาธปไตยและการมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจเชงนโยบาย (Jolle Demmer et al. 2004, p.7) ซงเชอมโยงไปถง ชมภนช หนนาค (2559, หนา 146) ทกลาวไวอยางนาสนใจวาการน านโยบายไปปฏบตทสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนในแตละพนทไดอยางตรงจดยอมน าไปสความส าเรจของการด าเนนนโยบายนน ๆ

วารสารพกล

Page 43: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 32

ทงนหากสวนทองถนสามารถประสานพลงเพอพฒนาธรรมาภบาลไปสการปฏบตทดอยางเขมแขง ยอมสงผลใหภาพลกษณธรรมาภบาลของทองถนไทย (Good vernance of local Thailand) เกดขนไดอยางอยางยงยน และถาวร จากทกลาวมาทงหมดขางตนจะเหนไดวา คอรปชนเกยวของกบบคคลทกคนในสงคม มประชาชนและทางราชการ หรอประเทศชาตเปนผเสยหาย มเจาหนาทของรฐตงแตระดบต าสดจนสงสดเปนผกระท าการ ดงนนในการแกปญหาคอรปชนจะตองแกโดยค านงถงโครงสราง ระบบ และตวบคคลทเกยวของทกฝาย เรมตงแตเจาหนาทของรฐระดบต าซงเปนระดบผปฏบตงานใหบรการโดยตรงตอประชาชนขนไปถงผบรหารระดบกลางและระดบสง ซงเปนผมบทบาทในการควบคมดแลการปฏบตงานของเจาหนาททใกลชดกบประชาชน นกการเมองทเขามามบทบาทและมสวนในการก าหนดนโยบาย ก ากบดแลและตรวจสอบการบรหารราชการ และทายทสดคอประชาชนผไดรบผลกระทบ จากการกระท าของบคคลทงหมดดงกลาวขางตน อยางไรกตาม ถามองในแงของประสทธภาพแลว ถาระบบดและตวบคคลกด ประสทธภาพสงสดกจะเกดขน ดงนนในการแกปญหา คอรปชนกเชนเดยวกน การจะแกใหไดผลสงสดกตองสรางระบบกฎเกณฑทดไปพรอม ๆ กบการพฒนาคนทเกยวของใหดดวย ซงสอดคลองกบค าวา Good Governance ซงนกรฐศาสตรไดพดถงมาเปนเวลานานแลว และมความเชอวาถาเมอใดทการสราง ธรรมาภบาลหรอ Good Governance ส าเรจได ปญหาการทจรตคอรปชนกจะบรรเทาเบาบางลงไปได การสรางธรรมาภบาลขน ในสงคมไทยเปนเรองทจะตองรวมมอกนทก ๆ ฝาย ทงภาครฐ ภาคธรกจเอกชน และภาคประชาชน เพอใหเกดความรความเขาใจทตรงกน มความพรอมในการด าเนนชวตในทกกลมคน มระบบกฎเกณฑทชดเจน และมจตส านก หรอ ทศนคตและคานยม ในทางบวกทจะยกยองคนดมความสามารถ รงเกยจคนเลว และพรอมทจะแสดงทาททไมยกยองและ ขดขวางไมใหคนไมดเขามามอ านาจบรหารกจการบานเมอง ดงนน การแกปญหาคอรปชนของเจาหนาทจงจ าเปน จะตองค านงถงวธการทจะจดการ กบบคคลหรอตวคน ท เกยวของ ท งในรปของการปราบปราม และการปองกน ซงเชอวา ถาท าใหทกฝายรวมมอกนด าเนนการ

วารสารพกล

Page 44: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 33

ใหเกดระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด หรอท เรยกวา ธรรมาภบาล (Good Governance) ได การแกปญหาการทจรตคอรปชนของเจาหนาทกจะส าเรจลงได เอกสารอางอง โกวทย พวงงาม. (2550). การปกครองทองถนวาดวยทฤษฎ แนวคดและ

หลกการ. กรงเทพมหานคร, เอกซเปอรเนท. จารวรรณ สขมาลพงษ. (2556). แนวโนมของคอรปชนในประเทศไทย.

กรงเทพมหานคร, ส านกงานเลขาธการสภา. ชมภนช หนนาค (2559). การน านโยบายขาวไปปฏบตในบรบทของประเทศ ไทย, มหาวทยาลยสงขลานครนทร. ไชวฒน ค าช. (2545). ประทมพร วชรเสถยร, กลลดา เกษบญช และศภมตร ปตพฒน. ธรรมาภบาล : การบรหารการปกครองทโปรงใสดวยจรยธรรม.

กรงเทพมหานคร, ส านกพมพน าฝน. ดเรก ปทมสรวฒนและกอบกล รายะนาคร. (2552). การขบเคลอนองคกร

ปกครองสวนทองถนเพอการจดบรการสาธารณะทด. กรงเทพ มหานคร, ส านกงานกองทนสนบสนนการเสรมสรางสขภาพ

(สสส.). บงกช สทศน ณ อยธยา.( 2557). การสรางจตส านกของความเปนไทย คานยม เพอ การตอตานปองกนการทจรตคอรรปชน. มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. บวรศกด อวรรณโณ. (2542). การสรางธรรมาภบาล (Good Governance)

ในสงคมไทย. กรงเทพมหานคร: บวรศกด อวรรณโณ. (2551). วญญชน. ระบบการตรวจสอบทจรตของผด ารง ต าแหนงระดบสง. กรงเทพมหานคร ถวลวด บรกล และคณะ. (2547). จบชพจรประเทศไทย ตวชวดประชาธปไตย และธรรมาภบาล. กรงเทพมหานคร, ส านกวจยและพฒนา

วารสารพกล

Page 45: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 34

สถาบนพระปกเกลา. เอนก เหลาธรรมทศน. (2552). แปรถนเปลยนฐาน: สรางการปกครองทองถน

ใหเปนรากฐานของประชาธปไตย. กรงเทพมหานคร, ส านกพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. Agere, Sam. (2000). Promoting Good Governance: Principle, Practices and Perspective.London. Commonwealth Secretariat. Henry, Nicholas. (2007). Public administration and public affairs.10

th ed. Upper Saddle River, New jersey, Pearson prentice hall. Jolle Demmer, Alex E. Fernández Jilberto and Barbara Hogenboom.(2004). Good Governance in the Era

of Global Neoliberalism : Conflict and depolitsation in Latin America, Eastern Europe, Asia and Africa. New York : Routledge

Kim, Aehyung. (2008). Decentralization and the Provision of Public Services: Framework and

Implementation. In Policy Research Working Paper. The World Bank Development Economics Capacity Building, Partnership, and Outreach Team. January 2008.

วารสารพกล

Page 46: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 35

การประเมนหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ (5 ป) (หลกสตรปรบปรง 2559) คณะครศาสตร หาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร The Assessment of B.E. 2559 Revised Curriculum Designed for 5 year Bachelor’s Degree of Education in English Program Organized by the Faculty of Education, Kamphaengphet Rajabhat University

ชลชลตา แตงนารา1

Chonchalita Taengnara

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอประเมนหลกสตรครศาสตรบณฑต

สาขาวชาภาษาองกฤษ (5 ป) (หลกสตรปรบปรง 2559) คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร โดยมวตถประสงคเฉพาะ 1) เพอประเมนปจจยเบองตน โดยอาจารยประจ าหลกสตร บณฑต และนกศกษา 2) เพอประเมนกระบวนการบรหารหลกสตร โดยอาจารยประจ าหลกสตร บณฑต และนกศกษา 3) เพอประเมนผลลพธของหลกสตร โดยผคบบญชา/ผใชบณฑต ผลการวจยพบวา 1) ดานปจจยน าเขา (Input) มภาพรวมอยในระดบ มากทสด เมอแยกเปนรายดานพบวา ดานเนอหาหลกสตรมคาเฉลยอยในระดบมากทสด 2) ดานกระบวนการ (Process) มภาพรวมอยในระดบ มากทสดเชนกน และเมอแยกเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงทสด คอ ดานขอรองเรยนและระบบอาจารยทปรกษาทางวชาการ และ 3) ดานผลผลต (Product) มภาพรวมความพงพอใจอยในระดบมากทสด ดานทมคาเฉลยสงทสด คอ ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ ขอเสนอแนะ คอ ควรเพมวชา

1อาจารยประจ าโปรแกรมวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

วารสารพกล

Page 47: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 36

ททนสมยสอดคลองกบปจจบนและท าใหผเรยนมความแมนย าในเนอหาวชามากขน เชน วชาไวยากรณขนสง (Advanced Grammar) สทศาสตรและสรวทยาภาษาองกฤษ (English Phonetics and Phonology)การแปลภาษาไทยเปนองกฤษ (Translation Thai to English) ในสวนของกลมวชาพนฐานและวชาชพคร มขอเสนอแนะคอ ไมควรมหนงหรอสองหนวยกต ควรเปนสามหนวยกตขนไป ควรมอาจารยทเปนเจาของภาษาจรง ๆ มาสอนดวยในหลกสตรดวย ขอเสนอแนะ ในสวนของอาจารย อาจารยมต าแหนงทางวชาการเกนรอยละ 70 ควรมต าแหนงทางวชาการทสงขนครบทกคน ภาระงานนอกเหนอจากงานสอนมมาก เชน การวจย พฒนาต ารา บรการวชาการ การประกนคณภาพ และควรมระบบ internet ทเสถยรมากขนและทวถง ทงนเพองายตอการคนควาและออกแบบการจดการเรยนรและขอเสนอแนะจากผบงคบบญชา/ผใชบณฑต เสนอแนะวา นกศกษามคณลกษณะความเปนครสง มงมนในการท างาน อดทนสงาน มทกษะทางเทคโนโลยมความเปนผน าอยางสรางสรรค แตนกศกษาบางสวนยงขาดคณลกษณะของความเปนคร ขาดความรบผดชอบในการปฏบตงาน ค าส าคญ: การประเมนหลกสตร / หลกสตรครศาสตรบณฑต / สาขาวชาภาษาองกฤษ Abstract This study focused on the assessing the B.E. 2559 revised curriculum of 5 year bachelor’s degree of Education in English Program organized by the Faculty of Education, Kamphaengphet Rajabhat University. The data in the input and process aspects were collected from the lecturers in the curriculum, graduate students and undergraduate students who enrolling their courses in the 2nd semester of the academic year 2017. The data in the output aspect was collected from the employers’ satisfactions

วารสารพกล

Page 48: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 37

towards the professional operations of graduate students majoring in English Program, Faculty of Education Kamphaengphet Rajabhat University. The data collection were a questionnaire and criteria for curriculum assessment form which were statistically analyzed through using frequency distribution, mean and standard deviation and presented with the narrative technique. The findings of the study were as follows: 1) The input aspect was respectively rated in overall at a highest level especially the contents of curriculum. 2) The process aspect was respectively rated in overall at a highest level especially the students’ appeal and academic advisor. 3) The output aspect was respectively rated in overall at a highest level especially the Interpersonal Skills and Responsibility. In term of recommendations for further studies served for their implementation of B.E. 2559 revised curriculum of 5 year bachelor’s degree of Education in English Program organized by the Faculty of Education, Kamphaengphet Rajabhat University, it was also suggested that should add modern subjects for up to date and give students more precision in the subject matter such as Advanced Grammar, English Phonetics and Phonology and Translation Thai to English. In the part of basic and professional courses was suggested that should add the credit all of subjects at 3 credits. There should be a native speaker in the course. The lecturers in curriculum suggested that all of the lecturers should have the academic position. The lecturers had a lot of workload such as research, developed the subject course, academic service and self-assessment report. The internet system should have a more stable and evenly for facilitate to research and design learning management. The employer’s graduate students suggest

วารสารพกล

Page 49: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 38

that the graduate students have high teacher qualifications, work hard, technological skills and creative leadership but some of them lack the characteristics of being teachers and responsibility for work. Keywords: The Assessment of curriculum /Bachelor’s Degree of Education in English Program ความเปนมาและความส าคญของปญหา สถาบนอดมศกษามภารกจหลก คอการผลตบณฑต เพอผลตบคลากรทมความรอบรทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตในสาขาวชาการและวชาชพตาง ๆ ใหสามารถน าไปประยกตใชไดอยางเหมาะสม ทบวงมหาวทยาลยจงไดก าหนดเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบบณฑตศกษา พ.ศ. 2548 ในสวนปรชญาและวตถประสงคของหลกสตรตองมงใหมความสมพนธสอดคลองกบแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษาของชาต และสอดคลองกบมาตรฐานปรชญาของสถาบนอดมศกษาและมาตรฐานทางวชาการและวชาชพทเปนสากล เนนการพฒนานกวชาการและนกวชาชพทมความรความสามารถระดบสงในสาขาวชาตาง ๆ

มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชรเปนสถาบนอดมศกษาทมคณภาพ การพฒนาหลกสตรจงเนนการสรางบณฑตทมความรคคณธรรม พฒนาทกษะเชงปญญา เนนการคดวเคราะห และการใชเทคโนโลยใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมท เปลยนแปลงไป และเนองจากมหาวทยาลยราช ภฏก าแพงเพชรเปนมหาวทยาลยเพอพฒนาทองถน การพฒนาหลกสตรจงค านงถงการบรณาการภมปญญาทองถนกบศาสตรสากลเพอมงสการเปนมหาวทยาลยแหงการเรยนรพนธกจของคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร คอการจดการศกษาเพอผลตบณฑตสาขาครศาสตร ใหสามารถสรางสรรคการเรยนรแนวใหม และสาขาวชาภาษาองกฤษเปนสาขาวชาหนงทคณะครศาสตรมความเชยวชาญ สามารถผลตบณฑตทมคณภาพ มทกษะใน

วารสารพกล

Page 50: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 39

วชาชพ สามารถในการแขงขน และไดผลตบณฑตใหเปนคร และบคลากรทางการศกษามาเปนระยะเวลายาวนานหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ เปนหลกสตรทใชจดการศกษาเพอผลตและพฒนาบณฑตใหเปนผรอบรในศาสตรทางภาษาองกฤษ ตลอดจนมทกษะและสามารถประยกตสการปฏบตอยางมคณภาพ มคณธรรม และศรทธาในจรรยาบรรณวชาชพคร ในฐานะผทจะเปนครภาษาองกฤษ และสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข รเทาทนการเปลยนแปลง และสามารถเผชญและแกปญหาหรอวกฤตไดดวยปญญา ซงมวตถประสงคของหลกสตร เมอส าเรจการศกษาจากหลกสตรนแลว นกศกษาจะเปนผมความร ความสามารถ ดงน 1. มความรความสามารถทกษะในการประกอบวชาชพคร ตามมาตรฐานวชาชพครและสามารถวเคราะหปญหา วางแผน แกปญหาไดอยางมประสทธภาพ 2. มความรความสามารถในการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษและทกษะภาษาองกฤษเปนอยางด 3. มความรก ศรทธา ภมใจในวชาชพคร และมจรรยาบรรณของวชาชพคร 4. มคณธรรม จรยธรรม มความเมตตา กรณา ตอผเรยน 5. มจตส านกในการพฒนาตนเอง สงคม มจตใจเปนประชาธปไตย สามารถท างาน รวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ 6. มบคลกภาพเหมาะสมทจะประกอบวชาชพครมความประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทด 7. มความใฝร ใฝเร ยน กระตอรอรน แสวงหาความรเพอพฒนาตนเองอยางตอเนองและสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใชในการจดประสบการณใหแกผเรยนไดอยางมประสทธภาพ 8. มความสามารถในการใชภาษาไทย ภาษาองกฤษ เพอการสอสารไดอยางด และสามารถใชสอเทคโนโลยตาง ๆ ทมความทนสมยได 9. สามารถผลตสอ วสดอปกรณทางการศกษาเพอสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรไดเปนอยางด ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา (Thai Qualification Framework of Higher Education ;TQF: HEd) ไดก าหนดมาตรฐานทเกยวของกบทกษะการคด โดยไดก าหนดผลการเรยนรทคาดหวงใหกบบณฑตในระดบปรญญาตรมคณลกษณะอยางนอย 5 ดาน ประกอบดวย 1) ดานคณธรรม จรยธรรม (Ethics and Moral) หมายถง การพฒนานสยในการประพฤตอยางมคณธรรม จรยธรรม และดวยความรบผดชอบทงในสวนตนและสวนรวม ความสามารถใน

วารสารพกล

Page 51: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 40

การปรบวถชวตในความขดแยงทางคานยม การพฒนานสยและการปฏบตตนตามศลธรรม ทงในเรองสวนตวและสงคม 2) ดานความร (Knowledge) หมายถง ความสามารถในการเขาใจ การนกคด และการน าเสนอขอมล การวเคราะหและจ าแนกขอเทจจรงในหลกการ ทฤษฎ ตลอดจนกระบวนการตาง ๆ และสามารถเรยนรดวยตนเองได 3) ดานทกษะทางปญญา (Cognitive Skills) หมายถง ความสามารถในการวเคราะหสถานการณและใชความร ความเขาใจในแนวคด หลกการ ทฤษฎ และกระบวนการตาง ๆ ในการคดวเคราะหและการแกปญหา เมอตองเผชญกบสถานการณใหม ๆ ทไมไดคาดคดมากอน 4) ด า นท ก ษะคว ามส มพ น ธ ร ะห ว า ง บ ค คล และคว าม ร บ ผ ด ชอบ (Interpersonal Skills and Responsibility) หมายถง ความสามารถในการท างานเปนกลม การแสดงถงภาวะผน าความรบผดชอบตอตนเองและสงคม ความสามารถในการวางแผนและรบผดชอบในการเรยนรของตนเอง 5) ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (Numerical Analysis, Communication and Information Technology Skills) หมายถง ความสามารถในการวเคราะหเชงตวเลข ความสามารถในการใชเทคนคทางคณตศาสตรและสถต กระบวนการพฒนาหลกสตรมความส าคญ ถาหลกสตรทพฒนาขนมคณภาพยอมสงผลตอกระบวนการจดการศกษาและคณภาพของผเรยนในอนาคตดวย กระบวนการพฒนาหลกสตรโดยทวไปมขนตอนหลก 4 ขนตอน (วชย วงษใหญ, 2537, หนา 25-26) คอ ขนการเตรยมการ ขนการพฒนาหลกสตรและวางแผนการใชหลกสตร ข นการด าเนนการใชหลกสตร และขนการตรวจสอบกระบวนการใชหลกสตรหรอการประเมนหลกสตร ซงถอวาเปนขนตอนทมความส าคญมากเพราะเปนการตรวจสอบวาหลกสตรทพฒนาขนและน าไปทดลองใชกบกลมเปาหมายแลวนนสามารถบรรลตามจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม มจดเดน จดดอยอยางไร และตองมการปรบปรงแกไขหลกสตรในสวนใดเพอใหมคณภาพตามตองการ การประเมนหลกสตรมจดมงหมายส าคญ 4 ประการ คอ 1) เพอหาแนวทางในการปรบปรงแกไขสงบกพรองทพบในองคประกอบตาง ๆ ของหลกสตร 2) เพอหาแนวทางปรบปรงแกไขระบบการบรหารหลกสตร 3) เพอตดสนคณภาพของ

วารสารพกล

Page 52: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 41

หลกสตรวาหลกสตร มคณภาพอยางไร บรรลเปาหมายทก าหนดไวมากนอยเพยงใด ตอบสนองความตองการของสงคมเพยงใด เหมาะสมกบการน าไปใชตอไปหรอไม และ 4) เพอตดตามผลผลตจากหลกสตร โดยเฉพาะผเรยนวามการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามความมงหมายของหลกสตรหรอไม

จากความส าคญดงกลาวเพอใหหลกสตรมความทนสมยสอดคลองกบบรบททางสงคมทมการเปลยนแปลงอยางตอเนองพรอมทงมคณคณภาพตามเกณฑมาตรฐานอดมศกษา รวมทงความตองการของผใชบณฑต อกทงสมรรถนะทตรงกบความตองการของครในปจจบน จงน ามาสการวจยเพอประเมนหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร วตถประสงคของการวจย

1. เพอประเมนปจจยเบองตนของสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 2. เพอประเมนกระบวนการบรหารหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 3. เพอประเมนผลลพธของหลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร กลมเปาหมาย กลมเปาหมาย ประกอบดวย อาจารยประจ าหลกสตรสาขาวชาภาษาองกฤษ จ านวน 5 คน บณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษทจบการศกษาตงแตป 2559 จ านวน 92 คน นกศกษาทก าลงศกษาอยในปการศกษา 2560 จ านวน 70 คน ผบงคบบญชาบณฑตหรอผใชบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ จ านวน 64 คน

วารสารพกล

Page 53: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 42

กรอบการประเมน

วตถประสงค มตทมงประเมน แหลงขอมล วธ/เครองมอ

1. เพอประเมนปจจยเบองตน

หลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ (5 ป) (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2559)

1. ปรชญาของหลกสตร 2. วตถประสงคหลกสตร 3. โครงสรางหลกสตร 4. องคประกอบของหลกสตร 5.เนอหาของหลกสตร 6.คณสมบตของอาจารยประจ าหลกสตร 7.คณสมบตของผเรยน 8.ภาระงานของ อาจารยประจ าหลกสตร 9.ทรพยากรในการด าเนนการ 10.อาจารยทปรกษาทวไป

อาจารย

นกศกษา

บณฑต

แบบประเมน

2. เพอประเมนกระบวนการ

1. การบรหารหลกสตร 2. กจกรรมการเรยน การสอน 3. การวดและประเมนผล 4. กจกรรมเสรมหลกสตร

อาจารย

นกศกษา

บณฑต

แบบประเมน

3. เพอประเมน คณภาพบณฑตของผใช ผใช แบบ

วารสารพกล

Page 54: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 43

วตถประสงค มตทมงประเมน แหลงขอมล วธ/เครองมอ

ผลลพธของหลกสตร ครศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษ (5 ป) (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2559)

บณฑตทมตอการปฏบตงานของบณฑต (ผใชบณฑต) ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาและทกษะวชาชพคร โปรแกรมวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

บณฑต ประเมน

ภาพท 1 กรอบการประเมน ขนตอนการสรางเครองมอ ผประเมนไดด าเนนการสรางเครองมอ โดยมวธการและขนตอนการสรางเครองมอ ดงน 1. ส ารวจ ศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการประเมนหลกสตรจากปรญญานพนธ และเอกสารทางวชาการอน ๆ ทเกยวของ 2. รวบรวมขอมลทไดจากการจดจ าแนกออกเปนหมวดหม แลวรางแบบประเมนจากทฤษฎ เอกสารและงานวจยตามกรอบและขอบขายของเนอหา 3. น าแบบประเมนทไดรางไวน าเสนอตออาจารยประจ าหลกสตร เพอตรวจสอบเนอหาการเรยบเรยงภาษาและส านวนทใชในแบบสอบถามแลวน ามาปรบปรงแกไขแบบสอบถามแตละฉบบ 4. น าแบบประเมนสรางขนทง 3 ชด เสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน เพอพจารณาและตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) เลอกขอค าถามทมคาดชนความสอดคลอง ( IOC) ทมคามากกวาหรอเทากบ 0.5 มาใชในแบบประเมน

วารสารพกล

Page 55: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 44

5. รวบรวมสรปความคดเหน ขอเสนอแนะของผเชยวชาญ และท าการปรบปรงและแกไขแบบประเมนแตละฉบบ

วธด าเนนการวจย ผประเมนไดด าเนนการสรางเครองมอ โดยมวธการและขนตอนการสรางเครองมอ ดงน 1. ส ารวจ ศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการประเมนหลกสตรจากปรญญานพนธ และเอกสารทางวชาการอน ๆ ทเกยวของ 2. รวบรวมขอมลทไดจากการจดจ าแนกออกเปนหมวดหม แลวรางแบบประเมนจากทฤษฎ เอกสารและงานวจยตามกรอบและขอบขายของเนอหา 3. น าแบบประเมนทไดรางไวน าเสนอตออาจารยประจ าหลกสตร เพอตรวจสอบเนอหาการเรยบเรยงภาษาและส านวนทใชในแบบสอบถามแลวน ามาปรบปรงแกไขแบบสอบถามแตละฉบบ 4. น าแบบประเมนสรางขนทง 3 ชด เสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน เพอพจารณาและตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) เลอกขอค าถามทมคาดชนความสอดคลอง ( IOC) ทมคามากกวาหรอเทากบ 0.5 มาใชในแบบประเมน 5. รวบรวมสรปความคดเหน ขอเสนอแนะของผเชยวชาญ และท าการปรบปรงและแกไขแบบประเมนแตละฉบบ

6. น าแบบประเมน ออนไลนแชรไปยงกลมนกศกษาและบณฑตทเปนกลมเปาหมาย สงไปรษณย และการโทรศพทสมภาษณรวมทงการสงอเมล โดยการใหสงอเมลตอบกลบมาในสวนของผบงคบบญชา/ผใชบณฑต น าแบบประเมนทไดรบกลบคน มาตรวจความสมบรณ เพอน าขอมล มาท าการวเคราะหแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาและมความสมบรณ คดเปนรอยละ 80 ผประเมนด าเนนการวเคราะหขอมลดงน 1. แบบประเมน ทก าหนดค าตอบใหเลอกตอบและปลายเปด ผประเมนด าเนนการวเคราะหโดยหาคารอยละ แต

วารสารพกล

Page 56: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 45

ละตวเลอกของแตละขอค าถามและวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ตามล าดบแลวน าขอมลทไดเสนอขอมลในตารางประกอบความเรยง 2. น าแบบประเมน ตามมาตราสวนประมาณคามาด าเนนการวเคราะหโดยหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ของแตละระดบความคดเหน สรปผลการวจย

ผลการว จ ยประ เมนหล กสตรครศาสตรบณฑต สาขาว ช า

ภาษาองกฤษ (5 ป) (ฉบบปรบปรง 2559) คณะครศาสตร มหาวทยาลยราช

ภฏก าแพงเพชร โดย อาจารยประจ าหลกสตรบณฑต นกศกษา และผใช

บณฑต พบวาดานปจจยน าเขา ( Input) ดานกระบวนการ (Process) และ

ดานผลผลต (Product) ผลการประเมนอยในระดบมากทสดทกดาน เมอ

พจารณาออกเปนรายดานพบวา 1. ดานปจจยน าเขา (Input) จากการประเมนของอาจารยประจ าหลกสตร นกศกษา และบณฑต มผลการประเมนพบวา กรอบการประเมนดานปจจยเบองตน ประกอบดวย ดานหลกสตร ปรชญาของหลกสตร วตถประสงคของหลกสตร โครงสรางหลกสตร ดานเนอหาหลกสตร และดานอาจารยผสอน มภาพรวมอยในระดบ มากทสด เมอแยกเปนรายดานพบวา ดานเนอหาหลกสตร จากความพงพอใจของอาจารยประจ าหลกสตรมคาเฉลยสงทสด มขอเสนอแนะ คอ ควรเพมวชาททนสมยสอดคลองกบปจจบนและท าใหผเรยนมความแมนย าในเนอหาวชามากขน เชน วชาไวยากรณขนสง (Advanced Grammar) สทศาสตรและสรวทยาภาษาองกฤษ (English Phonetics and Phonology) การแปลภาษาไทยเปนองกฤษ (Translation Thai to English) ในสวนของกลมวชาพนฐานและวชาชพคร มขอเสนอแนะคอ ไมควรมหนงหรอสองหนวยกต ควรเปนสามหนวยกตขนไป ควรมอาจารยทเปนเจาของภาษาจรง ๆ มาสอนดวยในหลกสตรดวย

วารสารพกล

Page 57: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 46

2. ดานกระบวนการ (Process) ตามกรอบการประเมนดานกระบวนการ ประกอบดวย ระบบการรบและแตงตงอาจารยประจ าหลกสตร ระบบการบรหารอาจารย ระบบการสงเสรมและพฒนาอาจารย กระบวนการรบเขาศกษา กระบวนการการเรยนการสอน การจดการเรยนร การวดผลประเมนผล สงสนบสนนการเรยนร กจกรรมพฒนานกศกษา ดานขอรองเรยน และระบบอาจารยทปรกษาทางวชาการ มภาพรวมอยในระดบ มากทสด เมอแยกเปนรายดานพบวา ดานทมการประเมนความพงพอใจจากอาจารยประจ าหลกสตร บณฑตและนกศกษา ครบทง 3 กลมประชากรและมคาเฉลยสงทสด คอ ดานขอรองเรยนและระบบอาจารยทปรกษาทางวชาการ อยในระดบมากทสด ขอเสนอแนะ ในสวนของอาจารย อาจารยมต าแหนงทางวชาการเกนรอยละ 70 ควรมต าแหนงทางวชาการทสงขนครบทกคน ภาระงานนอกเหนอจากงานสอนมมาก เชน การวจย พฒนาต ารา บรการวชาการ การประกนคณภาพ และควรมระบบ internet ทเสถยรมากขนและทวถง ทงนเพองายตอการคนควาและออกแบบการจดการเรยนร 3. ดานผลผลต (Product) ตามกรอบการประเมนดานผลลพธของหลกสตร ประกอบดวย คณภาพบณฑตของผใชบณฑตทมตอการปฏบตงานของบณฑต (ผใชบณฑต) ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาและทกษะวชาชพครโปรแกรมวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 7 ดาน ดงตอไปน ดานคณธรรมจรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ดานคณลกษณะบณฑตตามอตลกษณของมหาวทยาลย และ ดานคณลกษณะของบณฑตตามวชาชพ ซงผประเมนความพงพอใจดานน คอ ผใชบณฑต มภาพรวมความพงพอใจอย ในระดบมากทสด ขอเสนอแนะ นกศกษามคณลกษณะความเปนครสง มงมนในการท างาน อดทนสงาน มทกษะทางเทคโนโลยแตยงขาดประสบการณในการจดการเรยนการสอน อยากใหเพมความแนนในเนอหาทางวชาเอกใหเขมขนและทนสมยขนนกศกษากลาแสดงออก มความเปนผน าอยางสรางสรรค ผใชนกศกษามความคดเหนวา

วารสารพกล

Page 58: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 47

นกศกษาบางสวน ยงขาดคณลกษณะของความเปนคร ขาดความรบผดชอบในการปฏบตงาน ขาดการปฏสมพนธกบ บคลากรในองคกร ควรมการจดอบรมคณธรรม จรยธรรมใหแกนกศกษาอยางนอยปละ 1 ครง สงเสรม ใหนกศกษาไดปฏบตงานในลกษณะการท างานเปนทม ควรปลกจตส านกความรกในวชาชพคร มจต สาธารณะ นกศกษาสวนใหญยงขาดองคความรดานมาตรฐานและตวชวด และความรดานวชาชพคร นกศกษาควรมความรทหลากหลาย รอบร รลก รกวาง ควรแกใหนกศกษา มทกษะและเทคนคในการสอนทหลากหลาย ใชสอ IT ในการจดกจกรรมการเรยนรใหมากขน

การอภปรายผล ดานปจจยน าเขา (Input) ของหลกสตร พบวา วตถประสงคของ

หลกสตร โครงสรางของหลกสตร เนอหาของหลกสตรครอบคลมในการจดประสบการณ สอดคลองกบความตองการของสงคมและผเรยน ความจ าเปนและประโยชนตอการประกอบอาชพ มระดบความเหมาะสมอยในระดบมากถงมากทสด ทงน อาจจะเกดจากคณะกรรมการบรหารหลกสตรไดจดท าหลกสตรใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน ของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาและส านกงานเลขาธการครสภา คณสมบตของอาจารยประจ าหลกสตร คณลกษณะของอาจารยผสอน มระดบความเหมาะสมอยในระดบมากถงมากทสด อาคารสถานท อปกรณการเรยน การสอน เอกสารต ารา แหลงวทยาการทสงเสรมการจดการเรยนการสอน มระดบความเหมาะสม อยในระดบมากทสด แสดงใหเหนวาวตถประสงคของหลกสตรมความชดเจน สามารถยดหยนไดตามสภาพการเปลยนแปลงในสงคม สอดคลองกบปรชญาการจดการศกษาและนโยบาย การจดการศกษาของชาต ตรงตามความมงหมายทางการศกษาของชาต และสอดคลองกบความตองการของสงคม มความเหมาะสมตอการน าไปใช ทงยงมงเนนทจะพฒนาผเรยนทงในดานความร ทกษะและเจตคต โครงสรางของหลกสตร

ดานกระบวนการ (Process) บรหารหลกสตร ดานทมการประเมนความพงพอใจจากอาจารยประจ าหลกสตร บณฑตและนกศกษา ครบทง 3

วารสารพกล

Page 59: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 48

กลมประชากรและมคาเฉลยสงทสด คอ ดานขอรองเรยนและระบบอาจารยทปรกษาทางวชาการ อยในระดบมากทสด ขอเสนอแนะ ในสวนของอาจารย อาจารยมต าแหนงทางวชาการเกนรอยละ 70 ควรมต าแหนงทางวชาการทสงขนครบทกคน ภาระงานนอกเหนอจากงานสอนมมาก เชน การวจย พฒนาต ารา บรการวชาการ การประกนคณภาพ และควรมระบบ internet ทเสถยรมากขนและทวถง ทงนเพองายตอการคนควาและออกแบบการจดการเรยนร

ดานผลผลต (Product) ตามกรอบการประเมนดานผลลพธของหลกสตร ประกอบดวย คณภาพบณฑตของผใชบณฑตทมตอการปฏบตงานของบณฑต (ผใชบณฑต) ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาและทกษะวชาชพครโปรแกรมวชาภาษาองกฤษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎก าแพงเพชร ซงผประเมนความพงพอใจดานน คอ ผใชบณฑต มภาพรวมความพงพอใจอยในระดบมากทสด ขอเสนอแนะ นกศกษามคณลกษณะความเปนครสง มงมนในการท างาน อดทนสงาน มทกษะทางเทคโนโลยแตยงขาดประสบการณในการจดการเรยนการสอน อยากใหเพมความแนนในเนอหาทางวชาเอกใหเขมขนและทนสมยขนนกศกษากลาแสดงออก มความเปนผน าอยางสรางสรรค ผ ใชนกศกษามความคดเหนวา นกศกษาบางสวน ยงขาดคณลกษณะของความเปนคร ขาดความรบผดชอบในการปฏบตงาน ขาดการปฏสมพนธกบ บคลากรในองคกร ควรมการจดอบรมคณธรรม จรยธรรมใหแกนกศกษาอยางนอยปละ 1 ครง สงเสรม ใหนกศกษาไดปฏบตงานในลกษณะการท างานเปนทม ควรปลกจตส านกความรกในวชาชพคร มจต สาธารณะ นกศกษาสวนใหญยงขาดองคความรดานมาตรฐานและตวชวด และความรดานวชาชพคร นกศกษาควรมความรทหลากหลาย รอบร รลก รกวาง ควรแกใหนกศกษา มทกษะและเทคนคในการสอนทหลากหลาย ใชสอ IT ในการจดกจกรรมการเรยนรใหมากขน

วารสารพกล

Page 60: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 49

ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1. จากผลการวจยเหนไดวา หลกสตรควรมการปรบปรงและพฒนา

หลกสตรทก ๆ 5 ป เพอใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคมและใหสอดคลองกบความตองการของนกศกษาและผใชบณฑตในอนาคต 2. จากผลการวจยเหนไดวา ในการจดการเรยนการสอน ควรเนนใหนกศกษามความร ความสามารถในสาขาวชาเฉพาะและวชาชพครอยางลมลก มเทคนคในการจดการเรยนรทหลากหลาย มการน าสอเทคโนโลยมาใชในการปฎบตงาน สงเสรมใหนกศกษามประสบการณตรงจากสภาพจรง เนนคณธรรมจรยธรรมและปลกฝงจตส านกจตสาธารณะใหแกนกศกษา

3. จากผลการวจยเหนไดวา อาจารยผสอนมภาระงานสอนจ านวนมาก ท าใหการจดการเรยน การสอนขาดประสทธภาพไปบาง ควรมการจดหาบคลากรสายวชาการเพมขนหรอเชญผทรงคณวฒทเปนเจาของภาษาจรง ๆ ซงไมใชเพยงแตเปนชาวตางชาต ภายนอกรวมเปนวทยากรใหความรแกนกศกษาเพอใหนกศกษารบความรและประสบการณทหลากหลาย

ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป

1. ควรท าการประเมนหลกสตรครศาสตรบณฑต หลกสตร

5 ป ในทกสาขาวชาทเปดสอน เพอจะไดทราบถงการบรรลวตถประสงคทาง

การศกษาของนกศกษาคณะครศาสตรวาเปนไปในทศทางใด เพอจะไดใชเปน

ขอมลในการปรบปรง แกไขและพฒนาหลกสตรครศาสตรบณฑตหลกสตร 5 ป

ของคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎก าแพงเพชรใหมคณภาพยงขน

2. ควรมการประเมนหลกสตรอยางตอเนอง เพอจะน าผลท วารสารพกล

Page 61: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 50

ไดจากการประเมนไปปรบปรง เปลยนแปลงหลกสตรใหมความสอดคลองกบ

สงคมปจจบนอยเสมอ

เอกสารอางอง กญจนชญาน สรรเสรญ. (2551). หลกสตรครศาสตรบณฑต หลกสตร 5ป สาขาวชาภาษาองกฤษ (หลกสตรปรบปรง พ.ศ. 2559).

ก าแพงเพชร: มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร. ใจทพย เชอรตนพงษ. (2539). การพฒนาหลกสตร หลกการและแนว

ปฏบต. กรงเทพฯ: โรงพมพอลน เพลส. โชต เพชรชน. (2528). การประเมนหลกสตร เอกสารการประชมเรอง

การประเมนและพฒนาหลกสตรการศกษาระดบปรญญาตร. กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

ทศนา แขมมณ. (2544). รวมบทความทางการประเมนโครงการ. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. นพดล โปงอาย. (2549). การประเมนหลกสตรวศวกรรมศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรม อตสาหกรรม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม. เชยงใหม .

นพพร ธนะชยขนธ. (2555). สถตเบองตนส าหรบการวจย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: วทยพฒน.

นตยา กระภฤทธ. (2547). “การประเมนหลกสตรศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลยเชยงใหม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาการวดและการประเมนผลการศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

บญชม ศรสะอาด. (2553). การวจยเบองตน. (พมพครงท8). กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

วารสารพกล

Page 62: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 51

บญชวย เจรญผล. (2545). การประเมนหลกสตรสาขาไฟฟา(โครงการ เงนกธนาคารโลก) สถาบนเทคโนโลย ราชมงคล. กรงเทพฯ:สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระ นครเหนอ.

บญสง นลแกว และคณะ. (2542). เอกสารประกอบการสอนวจย การศกษา. เชยงใหม: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

ปฏธรรม ส าเนยง. (2551). การประเมนหลกสตร การศกษาบณฑต [หลกสตร 5 ป] มหาวทยาลยนเรศวร. วทยานพนธครศาสตรมหา

บณฑต ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร. พชรนทร ศรสวสด. (2546). การประเมนหลกสตรเศรษฐศาสตร

มหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม. วทยานพนธ ศษ.ม. (วจยและสถตการศกษา). เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

รจร ภสาระ. (2546). การพฒนาหลกสตรตามแนวปฏรปการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: บคพอยท.

วชย วงษใหญ. (2537). กระบวนการพฒนาหลกสตรและการเรยนการ สอนภาคปฏบต. กรงเทพฯ. สวรยาสาสน.

ศรชย กาญจนวาส. (2545). “ทฤษฎการประเมนและการตดสนใจ”. ในประมวลสาระชดวชา การประเมนและการจดการโครงการประเมน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช บณฑตศกษา สาขาวชาศกษาศาสตร.

เสรมศร ไชยศร. (2526). ระบบหลกสตร-การสอน. เชยงใหม: พระสงห การพมพ.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2545). พระราชบญญต การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: ส านกงานฯ.

ส านกมาตรฐานและประเมนผลอดมศกษา. (2549). มาตรฐานการ อดมศกษาและเกณฑมาตรฐานทเกยวของ. กรงเทพฯ: ส านกงานฯ.

วารสารพกล

Page 63: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 52

สมตร คณานกร. (2543). หลกสตรและการสอน. กรงเทพฯ: โรงพมพ ชวนพมพ.

สงด อทรานนท. (2532). พนฐานและหลกการพฒนาหลกสตร. พมพ ครงท 3. กรงเทพฯ: มตรสยาม.

Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York: McGraw-Hill Book.

Stufflebeam, Daniel L. (1973). Education Evaluation and Decision – Making. in Educational Evaluation: Theory and Practice. P. 128 – 142, Belmont, Californai, Wadsworth Publishing Company.

Stake, Robert E. (1973). The Countenance of Educational Evaluation. in Educational Evaluation: Theory and Practice. P. 170 – 217, Belmont,

California, Wadsworth Publishing company.

Taba, Hilda. (1962). Curriculum Development: Theory and Practice. New York: Harcourt Brace & World.

McNeil, Joseph. (1975). The Psychology of Being Human. San Francisco. California: Canfield Press.

Saylor, J. Galen, Alexander, william M.; & Lewis, Arthur J. (1981). Curriculum Planning for Better Teacher and

Learning. 4th ed. New York: Holt, Rinehart and Winston.

วารสารพกล

Page 64: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 53

ปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน ของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอด อนดสตร จ ากด Motivation Factor Affect on Performance Efficiency of operating staffs. Summitautobody Industry CO.,LTD.

นพดล หาญมนต1

Nopadol Harnmon

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาลกษณะประชากรศาสตรของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด 2) ศกษาระดบความคดเหนเกยวกบปจจยจงใจและประสทธภาพการปฏบตงาน 3) ศกษาลกษณะประชากรศาสตรทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน แตกตางกน 4) ศกษาอทธพลของปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ กลมตวอยาง คอพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด จ านวน 219 คน โดยใชโปรแกรมส าเรจรปในการวเคราะหขอมลทางสถต ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน ใชสถต Independent Sample T–test ,One – Way ANOVA และ Multiple Regression Analysis ทระดบนยส าคญ 0.05

ผลการศกษาพบวา พนกงานระดบปฏบตการทปฏบตงานอยทบรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด ทลกษณะประชากรศาสตรจ าแนกตามเพศทแตกต า งก นม ป ระส ท ธ ภ าพการปฏบ ต ง าน ท ต า งก น ส วน ล กษณะ1นกศกษา, ปรญญาโท บรหารธรกจมหาบณฑต (บธ.ม.) คณะบรหารธรกจและเทคโนโลย สารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม พระนครศรอยธยา 130000

วารสารพกล

Page 65: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 54

ประชากรศาสตรจ าแนกตามอาย อายงาน การศกษา และรายไดเฉลยตอเดอนทตางกนไมมผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน ส าหรบปจจยจงใจพบวาดานความส าเรจในงาน ดานการไดรบการยอมรบและดานความรบผดชอบสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน สวนปจจยจงใจดานลกษณะงาน และดานความกาวหนาในงานไมสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอด อนดสตร จ ากด

ค าส าคญ : ปจจยจงใจในการปฏบตงาน, ประสทธภาพการปฏบตงาน

Abstract The objectives of this study were 1) study of demographic factors for operating staffs in Summitautobody industry Co., Ltd. 2) Study of level comment the motivation factors and performance efficiency of operating staffs. 3) Study of demographic factors different affect on performance efficiency of operating staffs. 4) Study of the influence the motivation factors and performance efficiency of operating staffs.The samples of the study were 219 operating staffs in Summitautobody industry Co., Ltd. Data were analyzed by statistical software using statistical techniques of frequency, percentage, mean and standard deviation. The relationship among study variables was analyzed using T- test, One – Way ANOVA and Multiple Regression at significant level of 0.05

The results of the study were operating staffs in Summitautobody Industry Co., Ltd. have demographic gender factor with different have affect on performance efficiency. For demographic factors different age, years of work, education and income average per month of different not affect on

วารสารพกล

Page 66: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 55

performance efficiency. For motivation factor were work achievement, recognition and responsibility with have affect on performance efficiency. For motivation factor job characteristic and advancement did not affect on performance efficiency of operating staffs in Summit autobody industry Co., Ltd. The results of study can use for improvement performance efficiency of operating staffs inSummitautobody industry Co., Ltd.

Keywords : Motivation Factors, Performance Efficiency บทน า จากสภาวะเศรษฐกจในปจจบนทมการแขงขนอยางรนแรงทงในระดบประเทศและตางประเทศ ท าใหแตละองคกรจงตองมการวางแผนเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณการเปลยนแปลงทเกดขน เพอใหองคกรอยรอดและมความสามารถแขงขนกบคแขงได แตละองคกรจงไดหาแนวทางในการปฏบตงานเพอใหการด าเนนงานในองคกรเกดประสทธภาพ โดยพยายามแสวงหาปจจยจงใจเพอกระตนการท างานของพนกงานและนโยบายดานการพฒนาประสทธภาพการปฏบตงานกเปนอกแนวทางหนงทน ามาใช (กนตยา เพมผล, 2550) และไดถกพฒนามาอยางตอเนอง โดยมงหวงใหพนกงานไดน าความรความสามารถทไดรบมาใชในการท างานใหเกดประโยชนสงสดกบองคกร การทจะท าใหพนกงานในองคกรโดยเฉพาะอยางยงในระดบปฏบตการสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ตองอาศยปจจยตาง ๆ ทชวยสงเสรมใหเกดแรงจงใจ หรอแรงกระตนในการท างาน นนคอการน าปจจยจงใจ (Motivation factors) มาใชในการปฏบตงาน (จฑา เทยนไทย, 2550) ทงนเนองจากปจจยจงใจเปนสงส าคญในการสรางแรงจงใจและกระตนใหพนกงานเกดความมงมน ทมเทและพยายามอยางสดความสามารถในการปฏบตงาน ซงจะสงผลใหการท างานประสบความส าเรจและเกดประสทธภาพตามทองคกรตองการ

วารสารพกล

Page 67: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 56

บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด กเปนอกบรษทหนงทไดมงเปาหมายในการปฏบตงานของพนกงานทกระดบใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน โดยไดก าหนดเปนนโยบายในการท างานหลายเรองดวยกน หนงในนนคอการเพมประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน เพอลดตนทนใหกบองคกร และสามารถแขงขนกบคแขงในอตสาหกรรมได อยางไรกตามพบวาในป 2559 ประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ ยงไมสามารถบรรลตามเปาหมายทองคกรก าหนดไว ท าใหเกดผลเสยตอองคกรหลายดาน ทงดานการผลต ดานคณภาพ และดานการสงมอบใหกบลกคา และเกดตนทนทเพมสงขน จากเหตผลดงกลาวนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาถงปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ โดยศกษาความคดเหนของพนกงานระดบปฏบตการทปฏบตงานในฝายผลต เพอเปนแนวทางใหฝายบรหารสามารถน าไปใชในการก าหนดกลยทธนโยบายขององคกร สงเสรมใหพนกงานมประสทธภาพในการปฏบตงาน และน าไปสความสามารถในการแขงขนทางธรกจการผลตชนสวนรถยนตตอไป วตถประสงคการวจย 1.เพอศกษาลกษณะประชากรศาสตรของพนกงานระดบปฏบตการ 2.เพอศกษาระดบความคดเหนเกยวกบปจจยจงใจและประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ 3.เพอศกษาลกษณะประชากรศาสตรทแตกตางกนมประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ แตกตางกน 4.เพอศกษาอทธพลของปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ ขอค าถามการวจย ปจจยจงใจสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด เปนอยางไร

วารสารพกล

Page 68: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 57

สมมตฐานการวจย 1.ลกษณะประชากรศาสตรจ าแนกตามเพศ อาย อายงาน การศกษา และรายไดเฉลยตอเดอนทตางกนมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด แตกตางกน 2.ปจจยจงใจดานความส าเรจในงาน ดานลกษณะงาน ดานการไดรบการยอมรบ ดานความกาวหนาในงาน และดานความรบผดชอบสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด ขอบเขตการวจย 1.ขอบเขตดานประชากร ประชากรทใชในการศกษาครงน คอพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด จ านวน 479 คน โดยประชากรกลมตวอยางมทงหมด 219 คน ทปฏบตงานในฝายผลต 2.ขอบเขตดานเนอหา ตวแปรอสระ (Independent Variables) 1.ปจจยดานประชากรศาสตร ประกอบดวยเพศ อาย อายงาน การศกษา และรายไดเฉลยตอเดอน 2.ปจจยจงใจในการปฏบตงาน ประกอบดวยดานความส าเรจในงาน ดานลกษณะงาน ดานการไดรบการยอมรบ ดานความกาวหนาในงาน และดานความรบผดชอบ

ตวแปรตาม (Dependent Variable)

ไดแกประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

วารสารพกล

Page 69: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 58

1.ทราบถ งล กษณะประชากรศาสตรท แตกต า งกนมผลต อประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด

2.ทราบถงปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของ พนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด 3.ผบรหารบรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด สามารถน าผลการศกษาวจยไปใชเปนแนวทางในการสงเสรมใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด 4.ผบรหาร หรอบคคลทวไปทมความสนใจ สามารถน าผลการวจยครงนไปเปนแนวทางในการบรหารงาน เพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานใหบรรลตามเปาหมายขององคกร

แนวคด ทฤษฎ วรรณกรรมทเกยวของ

การศกษาวจยครงนผ วจยไดน าทฤษฏ 2 ปจจยของ Frederick Herzberg (1959) มาใชในการศกษาวจย เนองจากเปนทฤษฏทนาสนใจเปนทยอมรบ และมการน ามาใชกนอยางแพรหลาย โดยมเนอหากลาวไว มดงน 1.ปจจยจงใจ เปนปจจยทเกยวของกบการท างานโดยตรง ซงท าใหพนกงานในองคกรเกดความพงพอใจในงานทท า และเกดแรงจงใจกระตนในการปฏบตงาน สงผลใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน ประกอบดวย 1.1 ความส าเรจในงาน หมายถง ความสามารถในการปฏบตงานจนเสรจสนและประสบความส าเรจตามเปาหมายและพนกงานสามารถแกไขปญหางานตาง ๆ ทเกดขนในระหวางการปฏบตงานได 1.2 ลกษณะงาน หมายถง ลกษณะของงานทไดรบมอบหมายใหท า หรอใหรบผดชอบงานทมความทาทายความสามารถ แปลกใหม เพอใหพนกงานไดเรยนร และเพมทกษะความสามารถในงาน วารสารพกล

Page 70: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 59

1.3 การไดรบการยอมรบ หมายถง การทพนกงานไดรบการยกยองชมเชยหรอไดรบการยอมรบในความสามารถทท างานไดส าเรจ จากบคคลในหนวยงานเดยวกนหรอหนวยงานอน 1.4 ความกาวหนา ในงาน หมายถง การไดรบโอกาสเจรญเตบโตในสายงานจากหวหนางานโดยการเลอนขนเลอนต าแหนงหรอเตบโตในหนาทการงาน รวมถงการไดรบโอกาสทดในการพฒนาความรความสามารถ เชน การฝกอบรมเพมทกษะความรทสงขน 1.5 ความรบผดชอบ หมายถง ความพงพอใจทเกดขนจากการทไดรบผดชอบในงานทท าหรอไดรบมอบหมายงานใหม ๆ ททาทายความสามารถทสงขนและมอ านาจในการดแลรบผดชอบงานอยางเตมท 2.ปจจยค าจน หรอปจจยบ ารงรกษา ปจจยดานนชวยรกษาใหพนกงานยงคงท างานอยกบองคกรและปองกนไมใหพนกงานไปท างานทอน คอยดแลพนกงานเพอใหเกดความจงรกภกดตอองคกร มรายละเอยด ดงน 2.1 นโยบายและการบรหารงาน หมายถง การจดการและการบรหารภายในองคกรทมระบบ การตดตอสอสารกนภายในองคกรเปนไปอยางมประสทธภาพ 2.2 การบ งคบบญชา หมายถ ง ความสามารถของผบงคบบญชาในการด าเนนงาน และความซอสตย ยตธรรมในการบรหารงาน 2.3 ความสมพนธกบผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน หมายถง การมความรสกทดตอกนในการท างานรวมกน ระหวางผบงคบบญชา เพอนรวมงาน คอยชวยเหลอกนซงกนและกน 2.4 ความมนคงในงาน หมายถง ความรสกของบคคลทมตอองคกรในเรองความมนคงในการท างาน และธรกจขององคกรทท าอย 2.5 สภาพการท างาน หมายถง สภาพทางกายภาพของการท างาน เชน แสง เสยง อากาศ รวมทงลกษณะสงแวดลอมอน ๆ เชน อปกรณและเครองมอในการท างาน จากทฤษฏ 2 ปจจยของ Frederick Herzberg (1959) ทกลาวมานสามารถสรปไดวาทฤษฏของ Frederick Herzberg (1959) ไดท าการศกษา

วารสารพกล

Page 71: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 60

เจตคตของคน โดยท าการวเคราะหถงแรงจงใจ ทเปนตวกระตนใหเกดความรบผดชอบในการท างาน ประกอบดวย ความส าเรจในงาน ลกษณะงาน การไดรบการยอมรบนบถอ ความกาวหนาในงาน และความรบผดชอบ ซงเปนปจจยทท าใหเกดแรงจงใจหรอกระตนใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน สวนปจจยค าจนหรอปจจยอนามย ประกอบดวย นโยบายและการบรหารงาน การบงคบบญชา ความสมพนธกบผบงคบบญชา และสภาพการท างาน เปนปจจยทไมสงผลใหเกดประสทธภาพในการท างาน แตเปนปจจยทคอยดแลไมใหพนกงานเกดความไมพอใจในการท างาน และไมเปลยนงานใหม โดยการศกษาครงนผวจยน าเฉพาะปจจยจงใจมาใชเปนแนวทางในการศกษาวจย เนองจากเปนปจจยทสงเสรมใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน เพอใหสามารถบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายขององคกร วธด าเนนการวจย ประชากร และกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงน คอพนกงานระดบปฏบตการบรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด โดยกลมตวอยางทใชในการเกบขอมล คอพนกงานระดบปฏบตการฝายผลต จ านวน 219 คน เครองมอวจย เครองมอทใชในการวจยครงนคอ แบบสอบถาม (Questionnaire) โดยมขนตอนการสรางเตองมอดงน

ขนตอนท 1 ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบตวแปรทตองการศกษาโดยใหสอดคลองกบประเดนเนอหาและขอบเขตการวจย เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม (Questionnaires)

ขนตอนท 2 ก าหนดลกษณะของประเภทขอค าถามมาตรวดของแตละตวแปร เกณฑในการใหคะแนนและแปลความหมายของคะแนน

ขนตอนท 3 สรางขอค าถามทเหมาะสมกบบรบทของการน าไปใช โดยสรางขอค าถามใหสอดคลองกบนยามศพทเฉพาะแลวพฒนาเปนแบบสอบถาม

วารสารพกล

Page 72: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 61

ขนตอนท 4 น าแบบสอบถามทสรางขนไปตรวจสอบคณภาพของเครองมอโดยผเชยวชาญ

ขนตอนท 5 น าแบบสอบถามทตรวจสอบคณภาพของเครองมอมาปรบปรงและแกไขใหเหมาะสมกบวตถประสงคของการวจย

การตรวจสอบความเชอมน (Reliability) การตรวจสอบความเชอมน (Reliability) โดยการน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบกลมพนกงานทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 ชด แลวใชวธของครอนบาค (Cronbach) ในการหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha–Coefficient) เพอวดคาความเชอมนจากสมการ

=

1k

k

2

2

1t

i

S

S

โดยคาความเชอมนของค าถามแตละดานควรจะมคาไมนอยกวา 0.7 (กลยา วานชยบญชา, 2551) ดงแสดงในตารางท 1 ตารางท 1 แสดงการทดสอบคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยการหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha

รายการ จ านวนรายการ

คา Cronbach's Alpha(n=219)

ดานความส าเรจในงาน 5 0.79 ดานลกษณะงาน 4 0.72 ดานการไดรบการยอมรบ 4 0.80

วารสารพกล

Page 73: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 62

ดานความกาวหนาในงาน 4 0.79 ดานความรบผดชอบ 4 0.84 ดานประสทธภาพในการปฏบตงาน 5 0.89

จากตารางท1 พบวาคาสมประสทธ (Cronbach’s Alpha ) จากการ

ทดสอบมคาอยระหวาง 0.72-0.89 ซงแตละคามากกวา 0.7 ทกตวแปร แสดงวาแบบทดสอบมความนาเชอถอ สามารถน ามาเปนเครองมอในการเกบขอมลเพอน ามาใชในการท าวจยได การเกบรวบรวมขอมล 1.ผวจยขอหนงสอจากทางคณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ เพอขอความอนเคราะหไปยงสถานประกอบการในการเกบขอมล 2.น าหนงสอขอความอนเคราะหไปยนใหกบทางบรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด เพอขออนมตในการเกบขอมลวจย 3.ผวจยด าเนนการจดท าหนงสอเพอขอความอนเคราะหไปยงผบรหารในแตละหนวยงานฝายผลต เพอขออนญาตในการเกบขอมลพนกงาน 4.ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามดวยตนเอง 5.ผวจยท าการตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของขอมลในแบบสอบถามแลวน าแบบสอบถามทมความสมบรณมาท าการบนทกขอมล ประมวลผลขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต การวเคราะหขอมล หรอสถตทใชในการวจย 1.สถตเชงพรรณนา การวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามครงน ผวจยไดวเคราะหและประมวลผลขอมลทไดดงน 1.1.การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย อายงาน การศกษา และรายไดเฉลยตอเดอน สถตทใช ไดแก คาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percent)

วารสารพกล

Page 74: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 63

1.2.การวเคราะหระดบความคดเหนของปจจยจงใจ โดยสถตทใชไดแก คาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) 2.สถตเชงอนมาน 2.1.ท าการวเคราะหหาความสมพนธระหวางตวแปรตนและตวแปรตาม โดยการทดสอบคณสมบตของตวแปร ดวยการว เคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s correlation coefficient ) เพอวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร (บญใจ ศรสถตนรากร, 2553) 2.2.การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางระหวางกลมตวแปร 2 กลม ใช Independent Sample T- test และวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของกลมตวแปรทมากกวา 2 กลม ใชสถต One–Way ANOVA 2.3.วเคราะห Multiple Regression Analysis เพอหาปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน หรอเปนการพยากรณตวแปรอสระมากกวาหนงตวขนไป สงผลตอตวแปรตามหนงตว ผลการวจย 1.ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามพนกงานกลมตวอยางจ านวน 219 คน สวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 185 คน คดเปนรอยละ 84.47 เพศหญง จ านวน 34 คน คดเปนรอยละ 15.53 อายของผตอบแบบสอบถามสวนใหญ อยระหวาง 31–40 ป จ านวน 95 คน คดเปนรอยละ 43.38 อายงานสวนใหญนอยกวา 1 ป จ านวน 76 คน คดเปนรอยละ34.70 การศกษาสวนใหญ อยในระดบ ม.6/ปวช. จ านวน 80 คน คดเปนรอยละ 36.50 และรายไดเฉลยตอเดอนสวนใหญ รายไดระหวาง 10,000 - 15,000 บาท จ านวน 135 คน คดเปนรอยละ 61.65 2.ระดบความคดเหนเกยวกบปจจยจงใจในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 3.77 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 0.68 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาทกดานมระดบความคดเหนในระดบมาก โดยเรยงล าดบจากมากไปนอยไดดงน คอ ดานความรบผดชอบ ( x = 4.19) ดานลกษณะงาน ( x =

วารสารพกล

Page 75: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 64

3.81) ดานความส าเรจในงาน ( x = 3.73) ดานการไดรบการยอมรบ ( x = 3.63) และดานความกาวหนาในงาน ( x = 3.49) ตามล าดบ 3.ลกษณะประชากรศาสตรทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน ผลการวจยพบวาลกษณะประชากรศาสตรดานเพศทตางกนมผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน สวนดานอาย อายงาน การศกษา และรายไดเฉลยตอเดอนทตางกนไมมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน 4.ระดบความคดเหนเกยวกบปจจยดานประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน ภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 4.03 คาเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 0.67 5.ปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ แสดงผลการวจยในตารางท 2 ตารางท 2 แสดงผลปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน

ปจจยจงใจในการ ปฏบตงาน

ประสทธภาพ

t

p – value

สมประสทธ ความคลาด

เคลอน

การถดถอย มาตรฐาน ()

คาคงท (a) 0.62 0.24 2.56 0.01***

1. ความส าเรจในงาน 0.27 0.07 3.68 0.00***

2 ลกษณะงาน 0.02 0.06 0.41 0.67***

3. การไดรบการยอมรบ 0.12 0.07 1.70 0.08*

4. ความกาวหนาในงาน -0.03 0.05 -0.59 0.55***

5. ความรบผดชอบ 0.45 0.06 7.57 0.00***

วารสารพกล

Page 76: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 65

R = 0.70 R2 = 0.49 Adj Adjusted R2 = 0.48 SEE = 0.48 F=41.21

***ระดบนยส าคญ p<.01, **ระดบนยส าคญ p<.05,*ระดบนยส าคญ p<.10 โดยผลการวจยสรปวาปจจยจงใจสงผลตอผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ โดยทตวแปรอสระรวมกนอภปรายประสทธภาพในการปฏบตงานไดรอยละ 48.00 ซงพจารณาจากคา Adjusted R2 เทากบ 0.48 และเมอพจารณาองคประกอบแตละดานพบวา ดานความส าเรจในงาน มความสมพนธเชงบวกกบประสทธภาพการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ 0.01 ( = 0.27, p < .01) ยอมรบสมมตฐาน ดานลกษณะงานไมมความสมพนธเชงบวกกบประสทธภาพการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.10 ( = 0.02, p > 0.10) ปฏเสธสมมตฐาน ดานการไดรบการยอมรบ มความสมพนธเชงบวกกบประสทธภาพการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ 0.10 (=0.12, p<0.10) ยอมรบสมมตฐาน ดานกาวหนาในงานไมมความสมพนธเชงบวกกบประสทธภาพการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ0.10 (=-0.03,p>0.10) ปฏเสธสมมตฐาน ดานความรบผดชอบมความสมพนธเชงบวกกบประสทธภาพการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ 0.01 ( = 0.45,p<0.01) ยอมรบสมมตฐาน

วารสารพกล

Page 77: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 66

การอภปรายผล การวจยเรองปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด (สาขาอยธยา) สามารถอภปรายผลการวจยไดดงน สมมต ฐ านท1 ล กษณะประชากรศาสตร ท ต า ง กนม ผลต อประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด โดยสามารถอภปรายผลรายดานไดดงน ล กษณะประชากรศาสตร จ า แนกตาม เพศ ท ต า ง ก น มประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ แตกตางกน สวนลกษณะประชากรศาสตรจ าแนกตามอาย อายงาน การศกษาและรายไดเฉลยตอเดอนทตางกน ไมมผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน สมมตฐานท 2 ปจจยจงใจสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด โดยสามารถอภปรายผลรายดานไดดงน ดานความส าเรจในงาน สงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ สอดคลองกบกตตพงษ ศรพร (2551 ) ทศกษาเรองปจจยแรงจงใจทมผลตอการเพมประสทธภาพการท างานของพนกงานระดบปฏบตการโรงงานผลตรถยนตสมทรปราการ ผลการศกษาพบวาปจจยจงใจ ดานความส าเรจในงานมผลตอแรงจงใจทสงผลตอการเพมประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการโรงงานผลตรถยนตสมทรปราการ ดานลกษณะงาน ไมสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการสอดคลองกบเมธ ไพรจต (2556) ทศกษาเรองการหาปจจยทมผลตอการเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน บรษทสธาน จ ากด ผลการศกษาพบวาปจจยดานลกษณะงานไมมผลตอการเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน บรษทสธาน จ ากด ดานการไดรบการยอมรบสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ สอดคลองกบชเกยรต ยมพวง(2554) ทศกษาเรองแรงจงใจทมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ

วารสารพกล

Page 78: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 67

บรษทบางกอกกลาส จ ากด ผลการศกษาพบวา ดานการไดรบการยอมรบนบถอ มความสมพนธทกอใหเกดแรงจงใจทมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการบรษทบางกอกกลาส จ ากด ดานความกาวหนาในงานไมสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการสอดคลองกบสภาภรณ อบลสอาด (2553) ทศกษาเรองปจจยทมความสมพนธกบประสทธภาพการปฏบตงานดานการเงนและบญชขององคการบรหารสวนต าบลในเขตจงหวดพระนครศรอยธยา ผลการศกษาพบวา ปจจยจงใจดานความกาวหนาในงานไมมความสมพนธกบประสทธภาพการปฏบตงานดานการเงนและบญชขององคการบรหารสวนต าบล ในเขตจงหวดพระนครศอยธยา ดานความรบผดชอบสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการสอดคลองกบสนสา สงบเงยบ(2551) ทศกษาเรองปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานบรษทมนอก เทคโนโลย (ประเทศไทย) จ ากด ผลการศกษาพบวา ปจจยดานความรบผดชอบ มผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานบรษทมนอก เทคโนโลย (ประเทศไทย) จ ากด ขอเสนอแนะ จากการศกษาวจยเรองปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด ครงน ท าใหทราบถงปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน ผวจยมขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางใหองคกรในการน าไปเปนแนวทางปฏบต ดงน 1.ลกษณะประชากรศาสตรจ าแนกตามเพศทแตกตางกนมประสทธภาพการปฏบตงานแตกตางกน ดงนนองคกรควรก าหนดเปนแนวทางปฏบตในการรบพนกงานระดบปฏบตการควรเปนเพศชายมากกวาเพศหญงตามความเหมาะสมต าแหนงงาน เนองจากเพศชายมประสทธภาพการท างานทสงกวาเพศหญง และยงมทกษะความสามารถทางดานชางทดกวา เมอเกด

วารสารพกล

Page 79: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 68

ปญหาเครองจกรเสยในกระบวนการผลตจะไดสามารถแกไขปญหาเครองจกรทเกดขนไดดวยตนเอง ท าใหกระบวนการผลตเกดความตอเนอง และไดประสทธภาพทสงขน 2.ดานความส าเรจในงาน เปนปจจยทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน ดงนนองคกรควรใหความส าคญและสงเสรม โดยการใหพนกงานไดเสนอความคดเหนในการแกไขปญหาทเกดขนในการท างาน และมสวนรวมในการตดสนใจ พรอมทงสนบสนนใหพนกงานไดมเวทในการน าเสนอผลงานทตนเองท าส าเรจใหกบผบรหารรบทราบ เพอน าไปเปนตวอยางทดใหกบเพอนรวมงาน ในการปรบปรงวธการท างานหรอขยายผลไปยงหนวยงานอน ๆ ซงจะท าใหพนกงานเกดความภาคภมใจในผลส าเรจ และเกดเปนแรงผลกดนในการท างาน 3.ดานการไดรบการยอมรบ เปนปจจยทสงผลใหเกดประสทธภาพในการท างาน ทงนเมอพนกงานทมความสามารถและปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ องคกรควรสงเสรมสนบสนนและใหรางวลหรอชมเชย ซงจะท าใหเกดการยอมรบในความสามารถจากเพอนรวมงาน และไดรบการสงเสรมจากองคกร จะท าใหพนกงานคนอนในองคกรเกดความตนตว มงมน และพยายามในการท างานเพมมากขน เพอใหไดรบรางวลหรอค าชมเชยจากองคกร ซงจะสงผลใหประสทธภาพในภาพรวมเพมมากขนตามไปดวย 4 .ด านความรบผ ดชอบ เปนป จจ ยส าคญท ส ง ผล ให เก ดประสทธภาพในการท างาน ดงนนองคกรควรก าหนดนโยบายในการน าไปปฏบตเพอใหเกดความรบผดชอบในงานอยางตอเนอง โดยก าหนดใหด าเนนกจกรรมกลมในการแกไขปญหาและควบคมคณภาพในการท างาน (Quality circle control) ใหเปนกจกรรมประจ าขององคกรในแตละป ซงจะสงผลท าใหระบบการท างานไดรบการปรบปรงแกไข ผลส าเรจของการด าเนนกจกรรมจะสงผลใหพนกงานมความรบผดชอบตอหนาทท เพมสงขน เกดทกษะความสามารถในการวเคราะหแกไขปญหางาน ท าใหการท างานมประสทธภาพเพมมากขนตามไปดวย

วารสารพกล

Page 80: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 69

สรปผล จากการศกษาวจยเรองปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด ครงนสามารถสรปได คอปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตรจ ากด ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ดานความส าเรจในงาน ดานลกษณะงาน ดานความกาวหนาในงาน ดานการไดรบการยอมรบ และดานความรบผดชอบ โดยผลการวจยสรปวาปจจยจงใจดานความส าเรจในงาน ดานการไดรบการยอมรบและดานความรบผดชอบ เปนปจจยทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงาน สวนปจจยจงใจดานลกษณะงาน และดานความกาวหนาในงาน เปนปจจยทไมสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด กตตกรรมประกาศ

การคนควาวจยเรองปจจยจงใจทสงผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทซมมทโอโตบอดอนดสตร จ ากด ฉบบนส าเรจไปไดดวยด ทางผวจยไดรบความกรณาอยางดยงจากผชวยศาสตราจารย ดร.วสธดา นรตมนต อาจารยทปรกษาทไดชวยเหลอเสยสละเวลาใหค าปรกษาและใหขอเสนอแนะ เพอปรบปรงแกไขขอบกพรองตาง ๆ ในการท าวจยฉบบนมาโดยตลอด ขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารยดร.รจภาส โพธทองแสงอรณ ประธานกรรมการสอบงานวจย และผชวยศาสตราจารย ดร.นวพร รตนบร คณะกรรมการสอบงานวจย ทกรณาเสยสละเวลา และขอขอบพระคณอาจารยทกทานทประสทธประสาทวชาความรระดบปรญญาโทใหกบผวจยรวมถงเจาหนาทหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ทชวยประสานงานใหความสะดวกแกผวจยเสมอมา ขอกราบขอบพระคณไว ณ โอกาสน

ขอขอบพระคณผจดการฝายทรพยากรบคคล และขอขอบพระคณพนกงานทกทานทไดสละเวลาใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามจนส าเรจไดดวยด

วารสารพกล

Page 81: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 70

ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ผ เปนแรงผลกดนท ส าคญ ครอบครว ญาตพนอง ทคอยสนบสนน เปนก าลงใจส าคญในการท าวจยครงน และขอขอบคณเพอน ๆ นกศกษา รนท 10 ทคอยใหก าลงใจ และคอยใหค าแนะน าตาง ๆ ทเปนประโยชนอยางยงในการท าวจยฉบบนตลอดมา เอกสารอางอง

กตตพงษ ศรพร. (2551). ปจจยแรงจงใจทมผลตอการเพมประสทธภาพการท างานของพนกงานระดบปฏบตการ: กรณศกษาโรงงานผลตรถยนตสมทรปราการ การคนควาอสระ, บรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยศรปทม.

กนตยา เพมผล. (2550). การพฒนาประสทธภาพในการท างาน. กรงเทพฯ: บญศรการพมพ.

กลยา วานชยบญชา. (2551). การวเคราะหสถต :สถตส าหรบการบรหารและวจย. (พมครงท 6) กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จฑา เทยนไทย (2550). การจดการมมมองนกบรหาร. กรงเทพฯ: แมคกรอฮล.

ชเกยรต ยมพวง. (2554) . แรงจงใจทมผลตอการปฏบตงาน .บรษทบางกอกกลาส จ ากด การคนควาอสระ, บรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

บญใจ ศรสถตนรากล.(2550). ภาวะผน าและกลยทธการจดการองคกร.กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประเวศน มหารตนสกล. (2560). กลยทธการวางแผนและการจดการ.กรงเทพฯ: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด.

เมธ ไพรชต. (2556). การหาปจจยทมผลตอการเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานบรษทสธาน จ ากด สาระนพนธ, วทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพธนบร.

วารสารพกล

Page 82: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 71

สมยศ แยมเผอน. (2551). ปจจยทมผลตอประสทธภาพการท างานของพนกงานระดบปฏบตการบรษท เอเชยน มารนเซอรวส จ ากด(มหาชน). การคนควาอสระ บรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สนสา สงบเงยบ. (2551). ความคดเหนเกยวกบปจจยทมผลประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน บรษทมนอกเทคโนโลย (ไทยแลนด) จ ากด การคนควาอสระ, ปรญญามหาบณฑต (บรหารธรกจ) มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.

อนวช แกวจ านงค. (2550). หลกการจดการ. (พมพครงท1). กรงเทพฯ: ศนยหนงสอมหาวทยาลยทกษณ.

Herzberg, Frederrick. (1959). The Motivation to work . New York : John Wiley. Verbeeten, F.H.M.(2008). Performance management practicesin

public sector organization: Impact on performance Emerald Group Publishing Limited.

วารสารพกล

Page 83: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 72

วารสารพกล

Page 84: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 73

สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 A STUDY OF THE PUBLIC RELATION ADMINISTRATION UNDER THE OFFICE OF PHITSANULOK PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA 3

ธนาภรณ อวมอ า1 Thanaporn Uamam

บทคดยอ การวจยคร งนมจดม งหมาย เพอศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 และเพอเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 จ าแนกตามต าแหนงและประเภทโรงเรยน โดยผวจยศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 ก าหนดขนาดกลมตวอยางตามตารางของ เครจซและมอรแกน และเลอกกลมตวอยางดวยวธการสมแบบหลายขนตอน (Multi - stage random sampling ) ตามประเภทโรงเรยน จ านวน 166 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามมาตรสวนประมาณคา ม 5 ระดบ (Rating Scale) ผลการหาคา IOC (Index of Item-Objective Congruence )ไดคา IOC อยระหวาง 0.67-1.00 และมความเชอมนเทากบ 0.97 สถตทใชในการ1นสตปรญญาโท สาขาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

วารสารพกล

Page 85: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 74

วเคราะหขอมล ไดแกคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท ( t – test ) แบบ Independent เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม ผลการวจยพบวา 1) ผลการศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 พบวา ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา มการปฏบตอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงตามล าดบจากมากไปหานอยได ดงน ดานการก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธ มการปฏบตมาก รองลงมา ไดแก ดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ และดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ 2) ผลการเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามต าแหนงและประเภทโรงเรยน ดงน 2 . 1 ) ผ ล ก า ร เ ป ร ย บ เ ท ย บ ส ภ า พ ก า ร ด า เ น น ง า นประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามต าแหนง พบวาโดยภาพรวมและรายดาน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2 . 2 ) ผ ล ก า ร เ ป ร ย บ เ ท ย บ ส ภ า พ ก า ร ด า เ น น ง า นประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามประเภทโรงเรยน พบวาโดยภาพรวมและรายดาน แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ค าส าคญ: การประชาสมพนธโรงเรยน, การด าเนนงาน Abstract The purpose of this research was 1)To study the public relations in Phitsanulok Primary Educational Services Area Office 3 2) To compare work process of public relations in Phitsanulok Primary

วารสารพกล

Page 86: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 75

educational Services Area Office 3 such factor are teaching positions and category of school. Samples are 166 administrators and teachers in educational institutions. Set the sample size according to the Krejcie & Morgan table and Multi - stage random sampling. The instrument used in the research is 5 – level rating scale estimated. The result of IOC (Index of Item-Objective Congruence ) is between 0.67-1.00 and the confident level is 0.97 analyzing the data with mean, standard deviation (S.D.) and t-test. 2. The result is as follows; 1. Overall. there was a high level in all aspects of school public relations in Phitsanulok Primary educational service area office 3, sort from highest level as,first public relations policy, second resource allocation in public relations policy, third method of public relations, and forth evaluation and follow up of public relation. 2.Comparison of public relation method in Phitsanulok educational services area office 3, analyze as 2 factors are teaching positions and category of school. 2.1 Result of comparing an operating condition the public relations in Phitsanulok primary educational services area office 3. Classified by teaching position found that overall operate public relations school was significantly different at the statistical level of .05 2.2 Result of comparing an operating condition the public relations in Phitsanulok primary educational services area office 3 classified by type of school as as a whole was differently with no significant.

วารสารพกล

Page 87: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 76

Keywords: Public relation of school , Operation บทน า ในโลกยคโลกาภวตนทเตมไปดวยกระแสแหงการเปลยนแปลงและความเจรญกาวหนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประเทศตางๆจงจ าเปนตองแขงขนกนทงทางดานเศรษฐกจ สงคม ประชากรและสงแวดลอม โดยทกองคกรตองมการตดตอสอสารกบองคการแวดลอมหรอกลมสาธารณชนตางๆตลอดเวลา การประชาสมพนธจงเปนกจกรรมทจะสามารถสรางความเขาใจและการตดตอสอสารใหเปนทเขาใจและไดรบความนาเชอถอ อนท าใหองคกรนนสามารถด ารงอยได (อไร มากคณา, 2553) ไมวาจะเปนกจกรรมทางธรกจ การศกษา งานราชการ ซงการประชาสมพนธนนจะเขามามบทบาทในการสรางความสมพนธภาพอนดแกประชาชน เพอใหเกดความถกตองรวมกน แมแตหนวยงานของรฐกตองมขอมลขาวสารเพอสอความหมายใหประชาชนรเรองราว ขอเทจจรง ตลอดจนรความเคลอนไหวของหนวยงาน การประชาสมพนธเปนงานเชงสรางสรรคทกอใหเกดความรความเขาใจแกประชาชน ดวยการสรางสมพนธภาพอนดและการพฒนาสงเสรมความเขาใจทถกตองรวมกน เพอใหเกดความรสกนกคดทด หนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนลวนมสถานภาพเปนสมาชกของสงคม และด าเนนงานใดๆ ยอมมผลกระทบตอประชาชนในสงคมเสมอ (รงรตน ชยส าเรจ , 2546, หนา 1) ดงนน ในภาวะสงคมและเศรษฐกจยคใหม จงจ าเปนตองค านงถงความคดเหนและความรสกของประชาชนทมตอการด าเนนงานของหนวยงานตนเอง เพอใหไดรบการยอมรบและสนบสนนจากประชาชนอยางตอเนองและสม าเสมอในทกๆสถานการณ หากหนวยงานมองขามหรอละเลยความรสกนกคดของประชาชน ประชาชนยอมมแนวโนมทจะไมชอบ ไมยอมรบ ไมสนบสนน ตลอดจนไมใหความรวมมอในกจกรรมตางๆ ซงยอมหมายความวาหนวยงานนนจะไมสามารถตงอยในสงคมในสงคมไดอยางมนคงอกตอไป ส าหรบการบรหารงานของโรงเรยนในปจจบน จ าเปนอยางยงทตองการใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดการเรยนร โดยในปจจบนนการ

วารสารพกล

Page 88: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 77

สรางผเรยนใหมความสามารถตรงกบความตองการของตลาดแรงงานนนเปนหนาทของโรงเรยนทจะสามารถผลตบคลากรทดใหตรงกบความตองการของตลาดได ซงโรงเรยนเองอาจไมมก าลงในการผลตบคลากรโดยตรง แตโรงเรยนจ าเปนตองอาศยก าลงของชมชน ใหเขามามสวนรวมในการจดการศกษา ซงวธหน งทท า ใหชมชนไดทราบถงการด า เนนงานของโรงเรยนคอ การประชาสมพนธ ซงผบรหาร ครอาจารยและบคลากรในโรงเรยนทกคนตองรวมมอกนในการด าเนนงานในการสรางความสมพนธกบชมชน เพอเปนการจดการศกษาเปนไปอยางมส วนรวม ด งท ส า นกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2550 กลาววา การประชาสมพนธเปนเครองมอทโรงเรยนสามารถสรางความเขาใจเกยวกบนโยบายและแนวทางทจะน าไปสการปฏบตอยางถกตอง รวมทงสรางความเคลอนไหวของขอมลขาวสารตางๆและมความร เทาทนตอการเปลยนแปลงท เกดขนในโรงเรยน นอกจากนการประชาสมพนธยงเปนการสรางความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางโรงเรยนและชมชนทเกยวของ เพอใหชมชนทราบความเคลอนไหวของกจกรรมตางๆในโรงเรยน โดยใชประชาสมพนธมาใช ในการพฒนาและสรางความกาวหนาใหกบโรงเรยนและคน เพราะงานประชาสมพนธจะเขาไปมบทบาทในการเสรมงานของทกฝายใหสามารถด าเนนงานไดดวยด โดยไดรบความรวมมอจากชมชน หรอบคคลในโรงเรยนเอง ฉะนนการประชาสมพนธทดควรเรมจากผบรหารรวมถงทกคนในโรงเรยน สรางความเขาใจใหเกดขนในการปฏบตงานทถกตองเพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางอยางราบรน ดงนนผบรหารไมควรละเลยในสวนของงานประชาสมพนธ เพราะงานประชาสมพนธไมใชแคงานเผยแพรขาวสารอยางเดยวแตเปนงานทตองสรางความสมพนธอนด ไมวาจะเปนทศนคต การอยรวมกนระหวางประชาชนกบสถาบนจากทกฝาย เพอชวยใหการด าเนนงานไปไดอยางราบรน แตถาประชาชนหรอสถาบนอนไมใหความรวมมอหรอเกดการเขาใจผด การด าเนนงานตางๆอาจมปญหาตามมาไดซงจะสงผลโดยตรงตอโรงเรยนและชมชน ทงนการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนในปจจบนมปญหาหลายประการ ไดแก ผปกครองและชมชนเขามามบทบาทในการรวมมอและพฒนาการศกษาไมตอเนองและ

วารสารพกล

Page 89: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 78

คอนขางนอย การวางแผนงานยงไมเปนระบบ การบรหารงบประมาณในงานประชาสมพนธยงขาดการประสานงานทด ผบรหารไมเหนความส าคญของงานประชาสมพนธ ขาดแคลนบคลากรทมความรดานสอและเทคโนโลย บคลากรมภาระในการสอนมาก ท าใหไมมเวลาในการประชาสมพนธ การจดท าวารสาร เอกสารหรอสงตพมพตางๆและมปญหาในการจดท าสอวดทศนในการประชาสมพนธโรงเรยน (สมตตา ชยศลปและธนษฐา รศมเจรญ , 2555, บทน า) จากสภาพปญหาดงกลาวสอดคลองงานวจยของเอมอร เสอจร ในเรองปญหาการด าเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษา สงกดเทศบาลเมองอตรดตถ จงหวดอตรดตถ ดานการวางแผน ดานการด าเนนงาน ดานการตรวจสอบ ดานการน าเสนอผลงาน และยงสามารถสรปไดวา การประกนคณภาพภายในของโรงเรยนยงขาดการประสทธภาพ เพราะไมมสอ อปกรณทเพยงตอตอการด าเนนงานประชาสมพนธ ท าใหขอมลทไดยงไมเปนระบบและขอมลไมเปนปจจบน จงควรมการประเมนเพอปรบแกไขและพฒนาใหมประสทธภาพมากยงขน ควรมการวางแผนการดานการประชาสมพนธระหวางส านกงานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและส านกงานเขตพนทการศกษา ดวยเหตผลและปญหาดงกลาว ผวจยจงสนใจศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 เพอน าผลการศกษาเปนขอมลน าไปเปนแนวทางในการพฒนางานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 มประสทธภาพตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 2. เพอเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามต าแหนงและประเภทโรงเรยน

วารสารพกล

Page 90: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 79

วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ไดแก ผบรหารจ านวน 141 คน และครประชาสมพนธจ านวน 141 คน ส งกดส านกงานเ ขตพนท การศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 ปการศกษา 2560 รวมจ านวนทงหมด 282 คน จากจ านวนโรงเรยน 141 โรงเรยน กลมตวอยาง ไดแก ผบรหารและครประชาสมพนธจ านวน 166 คน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 ปการศกษา 2560 ไดก าหนดขนาดกลมตวอยางตามตารางของเครจซและมอรแกนและเลอกกลมตวอยางดวยวธการสมแบบหลายขนตอน (Multi - stage random sampling) ตามประเภทโรงเรยนไดจ านวน 83 คนและครประชาสมพนธไดจ านวน 83 คน มขนตอน ดงน

ท าการสมประเภทโรงเรยน จ านวน 2 ประเภท คอ โรงเรยนประถมศกษาและโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา

ท าการสมโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 ในแตละอ าเภอ จ าแนกเปน 4 อ าเภอ คอ อ าเภอนครไทย อ าเภอชาตตระการ อ าเภอวดโบสถและอ าเภอพรหมพราม

ท าการสมผบรหารและครประชาสมพนธตามประเภทของโรงเรยนดวยการสมอยางงาย

เครองมอวจย เครองมอทใชในการวจยในครงน ประกอบดวย ขนตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Check List) ไดแก ต าแหนง และประเภทโรงเรยน ขนตอนท 2 แบบสอบถามขอมลเกยวกบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

วารสารพกล

Page 91: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 80

พษณโลกเขต 3 ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก ดานการก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธ มจ านวน 11 ขอ ด านการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ มจ านวน 9 ขอ ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ มจ านวน 9 ขอและดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ มจ านวน 9 ขอ ลกษณะเปนแบบมาตรประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบ

การเกบรวบรวมขอมล ขนตอนท 1 ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร ถงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 เพอท าหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลจากผบรหารและครประชาสมพนธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 ทเปนกลมตวอยาง ขนตอนท 2 ผวจยสงหนงสอขอเกบขอมล พรอมสงแบบสอบถามถงผบรหารและครประชาสมพนธทเปนกลมตวอยาง โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองและบางสวนเกบรวบรวมขอมลโดยใชบรการทางไปรษณย จ านวน 166 ฉบบ ไดรบคน จ านวน 166 ฉบบ คดเปนรอยละ 100.00

การวเคราะหขอมล ผวจยตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามและด าเนนการวเคราะหขอมล ดงน 1.ขอมลเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหดวยคารอยละ 2.ขอมลเกยวกบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 วเคราะหดวยคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ในการแปลความหมายคาเฉลยก าหนดเกณฑ ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2554, หนา 121) คาเฉลย 4.51-5.00 หมายถง มการปฏบตอยในระดบมากทสด คาเฉลย 3.51-4.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบมาก คาเฉลย 2.51-3.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบปานกลาง

วารสารพกล

Page 92: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 81

คาเฉลย 1.51-2.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบนอย คาเฉลย 1.00-1.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบนอยทสด 3.เปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 วเคราะหขอมลดงน 3.1 เปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามต าแหนง วเคราะหดวยการทดสอบคาท ( t – test ) แบบ Independent 3.2 เปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามประเภทโรงเรยน วเคราะหดวยการทดสอบคาท ( t – test ) แบบ Independent ผลการวจย 1. สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา มการปฏบตอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงตามล าดบจากมากไปหานอยได ดงน ดานการก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธ มการปฏบตมาก รองลงมา ไดแก ดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ และดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ เมอพจารณาในแตละดาน ปรากฏผลดงน 1.1 ดานนโยบายงานประชาสมพนธ พบวา สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ดานการก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธ ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มการปฏบตในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยสงทสด ไดแก มการประชมปรกษาหารอเพอก าหนดนโยบายและเปาหมายของโรงเรยน รองลงมา ไดแก นโยบายสรางความเขาใจอนดระหวางบคคลภายในและบคคลภายนอกโรงเรยน สวนขอทมคาเฉลยต าทสด ไดแก มการชแจงส ารวจความคดเหนของบคคลภายนอกทมตอนโยบายงานประชาสมพนธโรงเรยน

วารสารพกล

Page 93: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 82

1.2 ดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ พบวา สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มการปฏบตในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยสงทสด ไดแก จดสรรบคคลใหเหมาะสมกบงานประชาสมพนธโรงเรยน รองลงมา ไดแก มการวางแผนการใชงบประมาณในงานประชาสมพนธโรงเรยนใหเหมาะสมกบลกษณะของแตละงาน สวนขอทมคาเฉลยต าทสด ไดแก สนบสนนใหโรงเรยนใกลเคยงใชทรพยากรในงานประชาสมพนธโรงเรยนรวมกน 1.3 ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ พบวา สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มการปฏบตในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด ไดแก เลอกใชสอในงานประชาสมพนธโรงเรยนทมประสทธภาพและมความเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยน รองลงมา ไดแก เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สวนขอทมคาเฉลยต าทสด ไดแก จดเกบขอมลทเปนประโยชนตองานประชาสมพนธโรงเรยนอยางเปนระบบ 1.4 ดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ พบวา สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมากและเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มการปฏบตในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด ไดแก มการตดตามผลการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนรวมกบชมชน รองลงมา ไดแก แตงตงคณะกรรมการในการตรวจสอบการด าเนนงานประชาสมพนธ โรงเรยนกบน าผลการประเมนไปใช ในการพฒนางานประชาสมพนธโรงเรยน สวนขอทมคาเฉลยต าทสด ไดแก มการประเมนผลทกขนตอนในการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน 2. ผลการเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามต าแหนงและประเภทโรงเรยน ดงน

วารสารพกล

Page 94: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 83

2.1 ผลการเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนในภาพรวมและรายดาน ต าแหนงตางกนมความคดเหนตอสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจารณาในแตละดาน ปรากฏผลดงน 2.1.1ดานนโยบายงานประชาสมพนธ พบวา ต าแหนงแตกตางกน มสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ในดานการก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธในภาพรวม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 แตเมอพจารณารายขอพบวา โดยสวนมาก มการปฏบตแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท .05 ยกเวน เรองมการเผยแพรขอมลขาวสารผานสอตางๆอยางตอเนอง และเรองนโยบายสรางความเขาใจอนดระหวางบคคลภายในและบคคลภายนอกโรงเรยน 2.1.2 ดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ พบวา ต าแหนงแตกตางกน มสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน ในดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ ในภาพรวม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 แตเมอพจารณารายขอพบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก เรองจดสรรบคคลใหเหมาะสมกบงานประชาสมพนธโรงเรยน เรองมการวางแผนการใชงบประมาณในงานประชาสมพนธโรงเรยนใหเหมาะสมกบลกษณะของแตละงาน เรองใชงบประมาณในงานประชาสมพนธโรงเรยนทมอยอยางคมคา เรองมการวางแผนการใชงบประมาณงานประชาสมพนธโรงเรยนในกรณฉกเฉน เรองมวสดอปกรณ สอ ทใชในการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน และเรองสนบสนนใหโรงเรยนใกลเคยงใชทรพยากรในงานประชาสมพนธโรงเรยนรวมกน สวนเรองอนๆ แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต 2.1.3 ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ พบวา ต าแหนงแตกตางกน มสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเร ยน ในดานการด าเนนงานประชาสมพนธในภาพรวมและรายขอแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

วารสารพกล

Page 95: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 84

2.1.4 ดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ พบวา ต าแหนงแตกตางกน มสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนในดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ ในภาพรวมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 แตเมอพจารณารายขอพบวา แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก เรองใหชมชนเขามามสวนรวมในการประเมนผลการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน และเรองมการตดตามผลการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยนรวมกบชมชน สวนเรองอนๆ แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต 2.2. ผลการเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามประเภทโรงเรยน พบวา ในภาพรวมและรายดาน มความคดเหนตอสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต การอภปรายผล 1.จากการศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 ในภาพรวม พบวา มการปฏบตงานในระดบมากในงานประชาสมพนธโรงเรยนทกดาน เมอพจารณาในแตละดาน ดานทมคาเฉลยต าทสดคอดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ ดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ เนองจากการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธไมตอเนอง ขาดการสนบสนนจากฝายงานภายในโรงเรยน ทงนบคลากรภายในโรงเรยนยงมความรความสามารถในงานประชาสมพนธไมเพยงพอ ท าใหการด าเนนงานประชาสมพนธขาดความชดเจน สอดคลองกบ อลสา มะเซง (2557) ท าการศกษาเรอง แนวทางพฒนางานประชาสมพนธของมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร พบวา การตดตามประเมนผลงานประชาสมพนธไมเปนไปอยางตอเนอง ขาดการมสวนรวมในการด าเนนงานดานการประเมนผล ท าใหการด าเนนงานดานนไมม

วารสารพกล

Page 96: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 85

ประสทธภาพ ไมมความตอเนองในการด าเนนงาน สวนแนวทางในการพฒนา กลมไดเสนอวา งานประชาสมพนธควรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานประชาสมพนธใหเกดความตอเนอง ควรมการก าหนดวธการสรปผล โดยใชแบบฟอรมเขยนสรป กอนจะด าเนนการสรปรปเลมฉบบสมบรณ ซงจะตองสรปผลหลงจากการด าเนนโครงการเสรจสน จะตองสรางเครองมอในการประเมนผลผานชองทางทหลากหลาย เชน แบบประเมนทางเวบไซต การตดตามผลและสรปการประเมนผลกจกรรมอยางรวดเรว จะท าใหทราบถงความคดเหนในจดทบกพรอง เพอน ามาแกไขการด าเนนงานไดอยางรวดเรวเชนกน สงผลใหการด าเนนงานมประสทธอยางตอเนอง ใหความรความเขาใจกบบคลากรในดานการประเมนผล พฒนาบคลากรใหมทกษะในการสรปผลกจกรรม และจะตองมอบหมายหนาทในการจดท ารปเลมไวอยางชดเจน ควรใหบคลากร นกศกษาและหนวยงานภายนอก มสวนรวมในการแสดงความคดเหนในการประเมนผลกจกรรม และตดตามผลการด าเนนงานโครงการตางๆ มสวนรวมในการออกแบบเครองมอในการวดและประเมนผลเพอใหเครองมอมการประเมนผลไดอยางทวถง และคลอบคลมถงการด าเนนงานสงผลใหการรายงานผลกจกรรมมความสมบรณและมประสทธภาพอยางตอเนอง 2. ผลการเปรยบเทยบสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 จ าแนกตามต าแหนงและประเภทโรงเรยน 2.1 สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามต าแหนงในภาพรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานทวางไว เพราะ ผบรหารมการจดการงานประชาสมพนธมากกวาคร ดวยบทบาทหนาทตางกนท าใหมทศนคตในการวางแผนจดการงานประชาสมพนธทแตกตางกน เพราะผบรหารมบทบาทในการวางแผนงานและแผนการปฏบตทชดเจนใหกบคร และผบรหารยงเปนตวกลางสร างความสมพนธระหวางโรงเรยนและชมชนดวย สอดคลองกบ กระทรวงศกษาธการ (2541) และกฎหมายการศกษาแหงชาต คณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต (2542) ได

วารสารพกล

Page 97: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 86

กลาวถงการมสวนรวมในการจดการศกษา เชน มาตรา 29 ใหโรงเรยนรวมกบครอบครว ชมชน องคกรปกครองสวนทองถน สถ าบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอนๆ รวมกนสงเสรมความเขมแขงของชมชน ไดเนนการบรหารทชมชนเขามามสวนรวม สงผลใหการจดการศกษาตองรบฟงความคดเหนของประชาชนในการจดการ จงจ าเปนทโรงเรยนตองจดการงานประชาสมพนธอยางเปนระบบ มกระบวนการ และการวางแผนทชดเจน การก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธ การจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ การด า เนนงานประชาสมพนธและการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ เพอใหบรรลตามวตถประสงคในการสรางความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนและชมชน จงเปนเหตผลใหผบรหารมบทบาทในการจดการงานประชาสมพนธมากกวาคร และเมอพจารณารายดาน ไดแก ดานการก าหนดนโยบายงานประชาสมพนธ ดานการจดสรรทรพยากรในงานประชาสมพนธ ดานการด าเนนงานประชาสมพนธ ดานการตดตามและประเมนผลงานประชาสมพนธ พบวา ผบรหารและครทมต าแหนงตางกนมผลตอสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.2 สภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 จ าแนกตามประเภทโรงเรยน ในภาพรวมและรายดาน แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทวางไว เนองจาก ประเภทโรงเรยนไมมผลตองานประชาสมพนธ เพราะในดานการวางแผนในงานประชาสมพนธและการด าเนนงานประชาสมพนธ โรงเรยนทกประเภทมการวางแผนงานทเปนระบบ มการตดตามประประเมนผลงานอยางสม าเสมอ สามารถน าผลการประเมนน ามาใชในการพฒนาและปรบปรง นอกจากนยงใชสอและบคคลมาเปนตวชวยในการจดการงานประชาสมพนธ เพราะงานประชาสมพนธเนนการสรางความสมพนธอนด ใหเกดความเขาใจระหวางโรงเรยนและชมชน สอดคลองกบ ศศธร แกวรกษา (2552) ทกลาววาขนาดโรงเรยนตางกนไมมผลตอการด าเนนงานประชาสมพนธเพราะงานประชาสมพนธถอเปนกระบวนการหนงในการท างาน

วารสารพกล

Page 98: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 87

ท าใหเกดความตนตว เกดบรรยากาศในองคกรทด มสวนรบรความกาวหนาและปญหาตางๆทเกดขน เพอสรางภาพลกษณ ความนยม ความเขาใจทดของหนวยงานและการสนบสนนจากประชาชนตอโรงเรยนเพราะจดมงหมายในงานประชาสมพนธนน คอตองการสรางความเขาใจอนดใหเกดขนระหวางโรงเรยนและชมชน ใหรบรขาวสารหรอความเคลอนไหวตางๆทเกดขนเพอใหสามารถด าเนนงานหรอกจกรรมนนๆไดตามวตถประสงค สอดคลองกบ วรช ลภรตนกล (2553) กลาวถง การประชาสมพนธหมายถง กจกรรมขององคการ หนวยงานหรอสถาบนทสงเสรมใหประชาชนไดเขาใจถงวตถประสงคและนโยบายขององคกร โดยการแพรกระจายเสยงหรอสอตางๆ เพอใหประชาชนไดเขาใจตรงกน ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1.ควรจดใหมการประเมนงานประชาสมพนธอยางตอเนองและเปนระบบเพอใชในการวางแผน ปรบปรงและพฒนา 2. ควรสนบสนนใหทกฝายงานภายในโรงเรยนรวมกนด าเนนงานประชาสมพนธเพอใหการด าเนนงานประชาสมพนธมประสทธภาพมากยงขน 3. ควรจดใหมการอบรมใหความรกบครประชาสมพนธเพอสามารถน าใชในการพฒนางานประชาสมพนธในโรงเรยน 4. ควรก าหนดแผน กลยทธ ในงานประชาสมพนธโรงเรยนอยางชดเจน เพอเกดประสทธภาพตามนโยบายของโรงเรยนมากยงขน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 2. ควรมการพฒนารปแบบการประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3

วารสารพกล

Page 99: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 88

บทสรป การศกษาสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 พบวา ในดานต าแหนงแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานทวา ผบรหารกบครประชาสมพนธ มความคดเหนตอสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 แตกตางกน สวนในดานประเภทโรงเรยนแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทวา ผบรหารและครประชาสมพนธทปฏบตงานในประเภทโรงเรยนแตกตางกน มความคดเหนตอสภาพการด าเนนงานประชาสมพนธโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 แตกตางกน กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบนส าเรจไดดวยความเมตตากรณาอยางยงจาก รองศาสตราจารย ดร.วทยา จนทรศลา ประธานทปรกษาวทยานพนธ ทไดใหค าปรกษา ใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขขอบกพรองตางๆ ตลอดจนใหการสนบสนนและชวยเหลอผวจยมาโดยตลอด จนการวจยครงนเสรจสมบรณได ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทน ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.จตมา วรรณศร อาจารยหวหนาภาควชาบรหารและพฒนาการศกษา คณะศกษาศาสตร ดร.ผกาภรณ พลายสงข รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 และดร.เกรยงศกด สวรรณวจน ผอ านวยการกลมนเทศตดตามฯ สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 1 ทใหความอนเคราะหตรวจแกไขเครองมอจนท าใหการวจยครงนมความสมบรณและทรงคณคา ขอขอบพระคณเจาหนาทกลมงานบคคล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 ทไดใหความอนเคราะห อ านวยความสะดวกเรองขอมลสารสนเทศทเกยวของกบโรงเรยน และขอขอบพระคณ คณะ

วารสารพกล

Page 100: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 89

ผบรหาร คณะคร บคลากรทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 ทไดใหความอนเคราะห อ านวยความสะดวกและใหความรวมมอเปนอยางดยงในการเกบขอมลและตอบแบบสอบถาม เหนอสงอนใดขอกราบขอบพระคณบดา มารดาของผวจยทใหค าชแนะ ใหก าลงใจและใหการสนบสนนในทกๆดานอยางดทสดเสมอมา คณคาและประโยชนอนพงมจากการวจยฉบบน ผวจยขอมอบและอทศแดผมพระคณทกๆทาน เอกสารอางอง

กระทรวงศ กษาธ ก าร . ( 2541). ค ม อพฒนาการศ กษา พ .ศ . 2541. กรงเทพมหานคร : กระทรวงศกษาการ.

รงรตน ชยส าเรจ .(2546). การเขยนเพอการประชาสมพนธ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วรช ลภรตนกล. (2553). การประชาสมพนธ (พมพครงท12). กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศศธร แกวรกษา. (2552). การศกษาการบรหารงานประชาสมพนธ สถานศกษาระดบมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1. การศกษาคนควาดวยตนเอง. คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ส าน ก ง านคณะกร รมการกา รป ระถมศ กษาแห ง ช าต พ .ศ . 2550. (2550).แนวทางการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษา.กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกงานวชาการและพฒนาคณภาพการศกษา.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552). คมอการปฏบตงานขาราชการคร.

วารสารพกล

Page 101: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 90

สมตตา ชยศลปและธนษฐา รศมเจรญ. (2555). สภาพปญหาการประกนคณภาพภายในโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 3. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย, เชยงราย.

อลสา มะเซง. (2557). แนวทางพฒนางานประชาสมพนธของมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร. วารสารมหาวทยาลยสงขลานครนทร สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร. 1(2). 1-10.

อไร มากคณา.(2553). การบรหารทกษะและการปฏบต. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : สขภาพใจ.

วารสารพกล

Page 102: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 91

“ความฉลาด” ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง "Intelligence" The Relationship between Language and Ideology in Advertising Brain Health Supplements Products.

กรณฑรตน หสจ านงค 1 Karantarat Hassajamnong สนทร โชตดลก2

Suntaree Chotidilo บทคดยอ

บทความนเปนการวเคราะหความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณในโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง มวตถประสงคของงานวจย คอ เพอวเคราะหอดมการณ (Ideology) และกลวธทางภาษาทใชในการสออดมการณเกยวกบ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ทปรากฏในโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง ผลการวจยพบวา โฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมองใชกลวธทางภาษาหลายกลวธเพอสออดมการณ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ไดแก การเลอกใชค าศพทแบบ ตาง ๆ การเลอกใชขอความแบบตาง ๆ การใชค าถามเชงวาทศลป การกลาวเกนจรง การใชมลบท และการใชสหบท ซงตวบทเหลานถายทอดผานภาษาเขยน มกระบวนการผลตและกระจายตวบททเขาถงผอาน ซงเปนบคคลทวไปทรบสารจากแหลงขอมลออนไลน และสะทอนใหเหนอดมการณเกยวกบ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ทเกดขนจากการบรโภคผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง นอกจากนผลของอดมการณเหลานสามารถโนมนาวใจใหคนทวไปตดสนใจเลอกซอผลตภณฑประเภท1 นกศกษาปรญญามหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร มหาวทยาศลปากร 2 อาจารยประจ าภาควชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

วารสารพกล

Page 103: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 92

ดงกลาวอยางไมลงและไมรเสยดายเงน เพราะเชอวา หากบรโภคแลวจะฉลาดและมสขภาพสมองทด คอ ไมเปนโรคหรอมภาวะทางสมองบางอยางนนเอง ค าส าคญ : โฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง, ภาษากบอดมการณ, วาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ Abstract This research was an analysis of the relationship between language and ideology in the advertisement of nootropic supplements. The research had the primary objectives to analyze the ideology and the literary techniques used in conveying the ideology of “intelligence” and “prevention or treatment of brain diseases” as appeared in the advertisement of nootropic supplements. According to the results, it was evident that the advertisement of nootropic supplements employed a variety of literary techniques to convey the ideology of “intelligence” and “prevention or treatment of brain diseases”, which consisted of diction, rhetoric questions, hyperbole, presupposition, and intertextuality. These texts were conveyed through a written language to the audience, i.e. the general public who received messages from online sources, and reflected the ideology of “intelligence” and “prevention or treatment of brain diseases” that arise from the consumption of nootropic supplements. In addition, the effects of such ideology were able to persuade the general public to purchase nootropic supplements without hesitation and regret, under the belief that these supplements would enhance their intelligence and brain health, as well as preventing brain diseases or disorders. Keyword: Advertising Brain Health Supplements Products, language and ideology, Critical Discourse analysis

วารสารพกล

Page 104: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 93

บทน า สมองเปนอวยวะหนงของรางกายทมการท างานอยางมหศจรรย ประกอบไปดวยเซลลประสาทกวาหนงแสนลานเซลล สมองมหนาทคอยควบคมและสงการการเคลอนไหว พฤตกรรม และการรกษาสมดลภายในรางกายใหเปนไปโดยปกต เราใชสมองทกวนและแทบทก ๆ เวลา แมในชวงของการนอนหลบ สมองบางสวนกยงคงท างาน (ไทยรฐออนไลน, 2560) เมอสมองเปนอวยวะส าคญทไมควรละเลยการดแล สขภาพของ “สมอง” ทด จงจ าเปนส าหรบทกคน ปจจบนคนทกเพศทกวยใหความส าคญและใสในในการดแลสขภาพของสมองเปนอยางมาก ดงจะเหนไดจากกระแสรกสขภาพตาง ๆ อาท การออกก าลงกายสมองหรอการท ากจกรรมทชวยบรหารสมอง เชน การเลนเกมสทฝกสมองและเชาวปญญา ฯลฯ การรบประทานอาหารทมประโยชนและชวยบ ารงสมอง เชน ปลาทะเลน าลก ผลไมรสเปรยวตระกลเบอรร รวมถงการรบประทานผลตภณฑอาหารเสรมทโฆษณาอวดอางวามสวนชวยในการบ ารงระบบประสาทและสมอง เชน “ทานเปนประจ า สมองไมลา ความจ าดขน” (Instragram (IG): phyteneygroup) เปนตน โฆษณาผลตภณฑทเกยวของกบระบบประสาทและสมองมการประชาสมพนธและเผยแพรผานสอตาง ๆ ทหลากหลาย โดยเฉพาะสอออนไลน เชน เวบไซตเสรชเอนจนหรอเวบไซตทใชส าหรบคนหาขอมลทางอนเทอรเนต อาท www.google.co.th เปนตน ตลอดจนเครอขายสงคมออนไลนตาง ๆ (Social Network) อาท Facebook, Instragram (IG) เปนตน ซงสงตาง ๆ เหลานไดท าหนาทสะทอนอดมการณของการมสขภาพสมองทดไดเปนอยางด จากการส ารวจสอตาง ๆ ของโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง ผวจยสนใจสอประเภทออนไลน โดยเฉพาะเวบไซตเสรชเอนจนคนหาขอมลทางอนเทอรเนต ไดแก www.google.co.th และเครอขายสงคมออนไลน (Social Network) ไดแก Facebook และ Instagram (IG) เนองจากเวบไซตเสรช เอนจน เปนโปรแกรมทชวยในการสบคนขอมลบนอนเทอรเนต ครอบคลมทงขอความ รปภาพ เพลง ขอมลบคคล กลมขาว และอน ๆ ซงแตกตางกนไปตามแตโปรแกรมหรอผ ใหบรการ สวนเครอขายสงคมออนไลน (Social

วารสารพกล

Page 105: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 94

Network) เปนสอดจทลทใชสอสารระหวางกนผานทางเวบไซตและโปรแกรมประยกตบนสอตาง ๆ ทมการเชอมตอกบอนเทอรเนต โดยเนนใหผใชทงทเปนผสงสารและผรบสารมสวนรวมอยางสรางสรรคในการผลตเนอหาขนเอง เปนตนฟาน ไดค (van Dijk, 2003) กลาววา ภาษามอทธพลในการครอบง าหรอก าหนดความคดของคน และความคดมสวนส าคญในการควบคมการกระท าของคนในสงคม ดงนนภาษาจงมอทธพลตอสงคม ภาษาซงเปนสวนหนงของระบบในการนยามความหมายหรอคณคา และสรางอตลกษณ (อางถงใน ศรพร ภกดผาสข, 2553, หนา 2) สวนอดมการณ (ideology) จะถายทอดผานภาษาทสะทอนชดความคดของคนในสงคมใดสงคมหนงทยดถอปฏบตและเปนสงทสามารถเออประโยชนตอคนบางกลม อดมการณจงเปนกรอบความคดทสมาชกในกลมน าไปตความรวมกนและประกอบสรางความเขาใจและการรบรของสมาชกในกลม ซงเปนตวก าหนดวถปฏบตในชวตประจ าวนและปฏสมพนธกบสมาชกกลมอน (สนทร โชตดลก , 2555, หนา 168) จะเหนวาภาษาและอดมการณมความสมพนธกนอยางหลกเลยงไมได ภาษาทปรากฏในโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมองจงมอทธพลในการครอบง าหรอก าหนดความคดของคนในสงคมทมตอ “ความฉลาด” และมสวนในการควบคมวถปฏบตทางสงคมดวย ดวยเหตน ผวจยจงสนใจศกษาอดมการณเกยวกบ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ทปรากฏในโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง โดยใชกรอบความคดทฤษฎวาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ (Critical Discourse Analysis) ตามแนวคดของแฟรคลฟ (Fairclough, 1995) ซงประกอบดวยตวบท (Text) วถปฏบตทางวาทกรรม (Discursive Practice) และ วถปฏบตทางสงคมวฒนธรรม (socio-cultural practice) นอกจากนในการวเคราะหวถปฏบตทางวาทกรรม ผวจยจะอาศยการวเคราะหองคประกอบของการสอสาร เพอชวยใหเขาใจภาพรวมของตวบทมากขน ซงไฮสม (Hymes, 1974) ไดเสนอกรอบการวเคราะหองคประกอบของการสอสารตามแนวทางชาตพนธวรรณนาแหงการสอสารหรอกรอบ “SPEAKING” ประกอบดวย 8 องคประกอบ ดงจะกลาวตอไปในสวนของเนอหา ซงองคประกอบเหลานจะชวยใหการพจารณากระบวนการผลตและกระจายตวบท

วารสารพกล

Page 106: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 95

กระบวนการบรโภคและตความตวบทนนชดเจนและเหนภาพรวมของตวบทมากยงขน วตถประสงค 1. วเคราะหอดมการณ (Ideology) เกยวกบ “สมอง” ทปรากฏในโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง 2. ว เคราะหกลวธทางภาษาท ใชในการสออดมการณเกยวกบ “สมอง” ทปรากฏในโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง ขอบเขตงานวจย 1. ผวจยจะศกษาโฆษณาเกยวกบอาหารเสรมบ ารงสมองในเวบไซตเสรชเอนจน (Website Search Engine) จ านวน 1 เวบไซต ไดแก www.google.co.th ในสวนของ Google Images และเครอขายสงคมออนไลน (Socaial Network) จ านวน 2 เครอขาย ไดแก Facebook และ Instagram (IG) 2. ผวจยเลอกเกบขอมลโฆษณาทอยในชวงระหวางป พ .ศ. 2558 ถง 2560 เนองจากเนอหาโฆษณาและภาษาทใชในโฆษณามความใกลเคยงกนไมแตกตางกนมากเกนไป วธด าเนนการวจย 1. รวบรวมเอกสารและงานวจยทเกยวของ ไดแก 1) แนวคด วาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ และ 2) ทฤษฎชาตพนธวรรณนาแหงการสอสาร ในขนตอนนผวจยศกษารวบรวมความรจากงานวจยและเอกสารทเกยวของเพอใชเปนพนฐานประกอบการวเคราะหขอมล 2. การเกบขอมลและการจดกลมของขอมล 2.1 การเกบขอมล ผวจยเกบขอมลจากแหลงขอมลออนไลน จ านวน 3 แหลงขอมล ไดแก www.google.co.th (ในสวนของ Google Images) Facebook และ Instagram ทอยในชวงระหวางป พ.ศ. 2558 ถง 2560 เนองจากเนอหาโฆษณาและภาษาทใชในโฆษณามความใกลเคยงกน ไมแตกตางกนมากเกนไป ซงผลการเกบขอมล พบขอมลโฆษณาอาหารบ ารงสมอง

วารสารพกล

Page 107: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 96

จาก www.google.co.th ในสวนของ Google Images จ านวน 38 โฆษณา จาก Facebook จ านวน 45 โฆษณา และจาก Instagram (IG) จ านวน 72 โฆษณา รวมทงสน 155 โฆษณา (โดยไมนบขอมลทซ ากน แตชอยหอของผลตภณฑอาจมซ ากน) โฆษณาอาหารบ ารงสมอง จ านวน 155 โฆษณา 2.2 การจดกลมของขอมล ผวจยจดกลมของขอมลโฆษณาเกยวกบอาหารเสรมบ ารงสมองตามปจจยอาย โดยอาศยการจดกลมอายตามเกณฑของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช .) กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2560 ซงแบงชวงอายออกเปน 5 กลม (เสาวลกษณ พสษฐไพบลย, 2560) ไดแก 1. กลมหญงตงครรภ 2. กลมเดกเลก (อาย 0-5 ป) 3. กลมเดกโตและวยรน (อาย 6 - 24 ป) 4) กลมผใหญ (อาย 25 - 59 ป) 5) กลมวยผสงอาย (อายตงแต 60 ปขนไป) 3. การวเคราะหขอมล ในขนตอนการวเคราะหขอมลนน ผวจยใชกรอบความคดทฤษฎวาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ (Critical Discourse Analysis) ตามแนวคดของแฟรคลฟ (Fairclough, 1995) และในสวนการวเคราะหการผลตและการกระจายตวบทนน ผวจยอาศยการวเคราะหองคประกอบของการสอสารตามแนวทางชาตพนธวรรณนาแหงการสอสารหรอกรอบ “SPEAKING” ของไฮสม (Hymes, 1974) เพอชวยใหเขาใจภาพรวมของตวบทมากขน ผวจยวเคราะหอดมการณเกยวกบ “สมอง” และกลวธทางภาษาท โดยใชกรอบทฤษฎวาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ (Critical Discourse Analysis) ของแฟรคลฟ (Fairclough, 1992; 1995) ซงแยกระดบของการวเคราะหออกเปน 3 มต คอ 1) ตวบท (text) ในทนคอโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมอง ในการวเคราะหตวบทน ผวจยจะใชการวเคราะหเนอความ ความรทางดาน วจนปฏบตศาสตรในการวเคราะหแนวคดหรออดมการณเกยวกบ “สมอง” และกลวธทางภาษาทใชในการสอแนวคดดงกลาว 2) วถปฏบตทางวาทกรรม (Discursive Practice) ซงเปนการวเคราะหกระบวนการในการผลตและบรโภคหรอรบรตวบท การวเคราะห

วารสารพกล

Page 108: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 97

ในขนตอนน ผวจยใชเรององคประกอบในการสอสาร (SPEAKING) ของทฤษฎชาตพนธวรรณนาแหงการสอสารของไฮสม (Hymes, 1974) มาประกอบการวเคราะหองคประกอบในการสอสาร ประกอบดวย ฉาก (Setting) ผรวมเหตการณ (Participant) จดมงหมาย (Ends) การล าดบวจนกรรม (Acts Sequence) น าเสยง (Key) เครองมอ (Instrumentality) บรรทดฐานของการปฏสมพนธและการตความ (Norms of interaction and Interpretation) และประเภทของการสอสาร (Genre) การวเคราะหในขนนจะชวยใหเขาใจบรบทและองคประกอบในการสอสารของโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมองทพบในเวบไซตเสรชเอนจนและเครอขายสงคมออนไลน 3) ว ถ ป ฏ บ ต ท า ง ส ง คมวฒนธ ร รม ( Socio-cultural practice) คอ การวเคราะหสถานการณหรอปจจยทางสงคมและวฒนธรรมทสมพนธกบการผลตและบรโภคตวบท รวมถงอทธพลทตวบทมตอสงคมและวฒนธรรม การอธบายวถปฏบตทางสงคมและวฒนธรรมเพอแสดงใหเหนภาพรวมของวาทกรรมทมสถานะเปนสวนหนงของกระบวนการทางสงคม 4. เรยบเรยงและน าเสนอผลการวจย ผวจยน าเสนอบทความในรปแบบพรรณนานาวเคราะห(Descriptive Analysis)

วารสารพกล

Page 109: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 98

ตวอยางท 1 กลมสตรมครรภ (ทมา: Google Images)

ผลการวจย 1. กลวธทางภาษาในการสออดมการณเกยวกบ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ในโฆษณาผลตภณฑอาหาร

เสรมบ ารงสมอง 1.1 การเลอกใชค าศพท 1.1.1 การใชค าทมความหมายเชงบวก เพอนยามลกษณะบางประการวาเปนสงทพงประสงค เพราะเปนสงทแสดงถง “ความฉลาด” จากการศกษา ผวจยพบวาโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองมการใชค าศพททมความหมายเชงบวกหลายค า ซงน าไปสการเชอมโยงวาลกษณะบางประการเปนสงทบงบอกถงความฉลาดและเปนสงทพงประสงค ตวอยางเชน

ตวอยางท 1 แสดงใหเหนการเลอกใชค าศพททมความหมายเชงบวก ไดแก ค าวา ฉลาด และ แขงแรง กลวธนน าเสนอความคดวา “ลกฉลาดและแขงแรง” เปนลกษณะทพงประสงค เมอน ามาตอทายขอความวา “อนาคตของลกเรมตงแตในทองแม” ยงท าใหคนเปนแมเหนถงความส าคญของการดแลลกตงแตอยในครรภมากขน

1.1.2 การใชค าศพททบงบอก “ประสทธผล” ในการอธบายการปรบเปลยนรางกายใหมลกษณะทพงประสงค จากการศกษา ผวจยพบวาโฆษณาอาหารเสรมบ ารงสมองมการใชค าศพททบงบอก “ประสทธผล” คอ ค าวา สรางได ค าศพทนใชเพอบรรยาย

วารสารพกล

Page 110: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 99

ตวอยางท 3 กลมผใหญ (อาย 25 - 59 ป)

(ทมา: Instragram (IG): vitamin_2you)

ผลลพธของการปรบเปลยนรางกายโดยการใชผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองทน าเสนอไวในโฆษณา กลวธทางภาษาน ใชในการน าเสนอความคดวาการปรบเปลยนรางกายสามารถท าไดอยางมประสทธผลดวยผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองดงกลาว ตวอยางเชน

ตวอยางท 2 มการใชค าศพททบงบอก “ประสทธผล” เพอสอความคดวาเดกสามารถฉลาดและเปนอจฉรยะได หากเลอกใชผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองทน าเสนอในโฆษณา

1.2 การใชค าถามเชงวาทศลป (Rhetorical question) คอ ค าถามทไมตองการค าตอบ เพราะรค าตอบทชดเจนอยแลว ใชรปประโยคค าถามเพอเปนการเนนใหขอความมน าหนก ดงดดความสนใจหรอใหขอคด นกเขยนหรอกวจะใชค าถามเชงวาทศลป เพอเราอารมณผอานหรอสอความหมายทตองการ (ปรชญา ใจภกด, 2556, หนา 172) ตวอยางเชน

ตวอยางท 3 เปนการใชค าถามเชงวาทศลป กลวธนดงดดใหผอานหรอผรบสารฉกคดและทบทวนตวเองวา “เครยดหรอไม”นอกจากนยง

ตวอยางท 2 กลมเดกเลก (อาย 0 - 5 ป) (ทมา: Google Images)

วารสารพกล

Page 111: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 100

ตวอยางท 4 กลมเดกโตและวยรน (อาย 6 - 24 ป)

(ทมา: Google Images)

สอความคดวาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองทน าเสนอในโฆษณาจะชวยใหผบรโภคไมประสบกบความเครยดหรอความรสกบางอยางในแงลบได

1.3 การกลาวเกนจรง เปนขอความทกลาวใหเกนจรง ส าหรบเนนความ ซงเปนความรสกหรอความคดของผกลาวทตองการย าความใหผอานหรอผฟงรสกวาหนกแนน จรงจง เนนความรสกใหเดนชดและนาสนใจโดยไมเนนความเปนจรง (ปรชญา ใจภกด, 2556, หนา 171) ตวอยางเชน

ตวอยางท 4 มการกลาวเกนจรงเกยวกบประสทธผลของผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองวา สามารถท าใหทกความคดทตองการสมหวงได เพยงแคบรโภคผลตภณฑทเสนอไวในโฆษณาดงกลาว

1.4 การใชสหบท คอ การทตวบทหนงมการอางองหรอแทรกตวบทอน ซงสงผลใหเกดปฏสมพนธระหวางตวบททก าลงกลาวถงและตวบทอนทอางถงหรอแทรกมา (แฟรคลฟ, 1992b อางถงใน ศรพร ภกดผาสข, 2553, หนา 100) ในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองนนเกดจากการแทรกตวบทอนเขามาในตวบทหลกของโฆษณา ตวบททแทรกเขามาพบ 2 ประเภท ดงน

1.4.1 การแทรกขอมลทางวทยาศาสตร เปนสงทมความนาเชอถอสง เพราะเปนทยอมรบวาเปนขอมลทผานการ “ตรวจสอบตว” และ “พสจน” แลว ตวอยางเชน

วารสารพกล

Page 112: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 101

ตวอยางท 5 กลมเดกเลก (อาย 0 - 5 ป)

(ทมา: Facebook: Smile)

ตวอยางท 6 กลมเดกเลก (อาย 0 - 5 ป)

(ทมา: Google Images)

ตวอยางท 5 แสดงใหเหนการแทรกขอมลทางวทยา - ศาสตรเกยวกบ DHA ทมผลตอความจ าและการเรยนรในวยเดกและ ซงท าใหเชอไดวาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองทน าเสนอในโฆษณาขางตนมสวนประกอบเหลานนอยและท าผบรโภคมลกษณะทพงประสงคได คอ ฉลาด ท าใหเกดความจ าและการเรยนร 1.4.2 การแทรกขอมลทางสถต นอกจากจะสรางความนาเชอถอเหมอนกบขอมลทางวทยาศาสตรแลวยงเปนการตอกย าใหเหนความส าคญของการมลกษณะทพงประสงค ตวอยางเชน ตวอยางท 6 แสดงใหเหนการแทรกขอมลทางสถตเกยวกบ DHA ทมผลตอโรคสมาธในเดก โฆษณาดงกลาวใหขอมลตวเลข แนวโนม และแหลงทมาของขอมลซงกคอจากหนงสอพมพและกระทรวงสาธารณสข ท าใหดนาเชอถอ

วารสารพกล

Page 113: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 102

และตอกย าวาโรคสมาธสนในเดก คอ สงทควรใหความส าคญ ตองปองกนและแกไข

2. วถปฏบตทางวาทกรรมในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรม บ ารงสมอง 2.1 ฉาก (Setting / scene - S) หมายถง สถานทและเวลาทการสอสารเกดขน ผวจยพบวาโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองมการสงสารและการรบสารทไมไดเกดขนในเวลาเดยวกน เพราะผสงสารและผรบสารไมไดอยในสถานทหรอเวลาเดยวกน ซงฉากของการสอสารโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองกคอ เวบไซตเสรชเอนจน (Website Search Engine) ไดแก www.google.co.th และเครอขายสงคมออนไลน (Socaial Network) ไดแก Facebook และ Instagram (IG) ซงเปนขอมลในชวงระหวางป พ.ศ. 2558 ถง 2560 แหลง ขอมลออนไลนเหลานเปนพนททท าใหโฆษณาสามารถสอสารไปยงผรบสารไดอยางกวางขวางและรวดเรว 2.2 ผรวมเหตการณ (Participants - P) หมายถง ผพด-ผฟง หรอ ผสงสาร-ผรบสาร นอกจากนยงรวมถงผอนทอยในเหตการณหรอสถานการณการสอสารนน ๆ ดวย ส าหรบโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองนน ผสงสารกคอเจาของธรกจทผลตผลตภณฑ รวมถงตวแทนจ าหนายรายใหญและรายยอย สวนผรบสารของโฆษณาเหลาน คอผอานหรอผเสพขอมลขาวสารออนไลนจากแหลงขอมลออนไลนทง 3 แหลงทกลาวไวขางตน

2.3 จดมงหมาย (Ends - E) ของโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง คอ เพอโนมนาวใจใหผบรโภคเลอกซอสนคาหรอผลตภณฑทน าเสนอในโฆษณาและเพอใหบรรลวตถประสงคน ผสงสารจงพยายามอวดอางสรรพคณของผลตภณฑและพยายามถายทอดชดความคดหรออดมการณบางอยาง เพอกระตนใหผรบสารเหนถงความส าคญและตดสนใจเลอกซอผลตภณฑนน ๆ ในทสด

2.4 การล าดบวจนกรรม (Act sequence - A) หมายถง การเรยงล าดบวจนกรรมในการสอสารวาควรใชวจนกรรมใดกอนหรอหลง

วารสารพกล

Page 114: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 103

ตวอยางท 7 กลมผใหญ (อาย 25 - 59 ป)

(ทมา: Google Images)

)

ตวอยางท 8 กลมผใหญ (อาย 25 - 59 ป)

(ทมา: Instragram (IG): ausway healthway)

ตามล าดบ ตลอดจนถอยค าทใชคออะไร ใชอยางไร เรยงล าดบอยางไร (คชาธป พาณชตระกล, 2556, หนา 208) ผวจยพบวาในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองสวนใหญมการแนะน าชอผลตภณฑพรอมดวยค าขวญ ( slogan) จากนนมกจะกลาวถงสภาพปญหาบางอยางแลวจงน าเสนอสนคาหรอผลตภณฑในฐานะทเปนทางออกหรอเครองมอทชวยแกปญหาตามทน าเสนอไว โดยกลาวถงคณสมบตหรอประสทธภาพของสนคาหรอผลตภณฑ ตวอยางเชน

2.5 น าเสยง (Key - K) หมายถง ทาทาง ทวงท ทวงท านอง หรอวธการสอสารทแสดงอารมณความรสกตาง ๆ ในการกระท านน ๆ ซงจะชวยแนะการตความหมายไดอยางชดเจนยงขน (คชาธป พาณชตระกล, 2556, หนา 208) ผวจยพบวาน าเสยงทใชในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองเปนน าเสยงแบบเปนกนเอง ตวอยางเชน

วารสารพกล

Page 115: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 104

ตวอยางท 9 กลมเดกเลก (อาย 0 - 5 ป) (ทมา: Facebook: Smile)

2.6 เครองมอในการสอสาร (Instrumentalities - I) หมายถง การเลอกวธการสอสารวาเปนการสอสารดวยการพดปากเปลา หรอการเขยนในลกษณะตาง ๆ ส าหรบในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองใชวธการสอสารผานสอ ชองทางในการสอสารคอ แหลงขอมลออนไลน ซงในทนคอเวบไซตเสรชเอนจน (Website Search Engine และเครอขายสงคมออนไลน (Socaial Network) ดงทกลาวไวในขางตน มลกษณะเปนภาพโฆษณาทมรปแบบของถอยค าเปนตวเขยนและการใชภาพประกอบรวมดวย 2.7 บรรทดฐานในการปฏสมพนธและการตความ (Norms of Interaction and Interpretation - N) คอ ขอตกลงอนเปนความเขาใจรวมกนเกยวกบการปฏบตตนของผรวมเหตการณในระหวางการสอสารและขอตกลงเกยวกบการตความของเนอหาในการสอสารซงตางไปตามลกษณะทางวฒนธรรม (สนทร โชตดลก, 2555, หนา 176) บรรทดฐานในการปฏสมพนธ แบงเปน 2 ลกษณะ ตวอยางเชน ตวอยางท 9 เปนการสอสารแบบทางเดยว กลาวคอ เปนสารทผสง

สารสงผานเครอขายสงคมออนไลน Facebook โดยทผสงสารและผรบสารไมไดมปฏกรยาปอนกลบกน

วารสารพกล

Page 116: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 105

ตวอยางท 10 กลมเดกโตและวยรน (อาย 6 - 24 ป)

(ทมา: Facebook: Smile)

ตวอยางท 10 เปนการสอสารแบบสองทาง ซงสงเกตไดจากการทผสงสารและผรบสารมการตอบสนองซงกนและกน มการแสดงการปฏสมพนธระหวางผสงสารและผรบสารในการแลกเปลยนความคดเหนหรอโตตอบกนผานชองทางเครอขายสงคมออนไลน Facebook อกทงโฆษณาลกษณะนยงสรางความนาเชอและความมนใจในการเลอกซอผลตภณฑของผรบสารรายอน ๆ อกดวย 2.8 ประเภทของการสอสาร (Genre) หมายถง ประเภทของถอยค าหรอตวบททเกยวของกบเหตการณการสอสารหรอ เชน ปรจเฉทการสมภาษณ ปรจเฉทการหาเสยง เปนตน ซงประเภทการสอสารของโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง คอ ปรจเฉทโฆษณา โดยมลกษณะเปนกระสวนขอความแบบปญหา - ทางแกไข กลาวคอ มการกลาวถงสภาพทเปนปญหาบางประการและน าเสนอทางแกไขโดยชใหเหนถงคณสมบตหรอประสทธภาพของผลตภณฑนน ๆ โฆษณาเหลานมการน าเสนอในรปแบบขอมลออนไลน สามารถเผยแพรไดอยางรวดเรวและกวางขวาง จงมลกษณะเปนวาทกรรมสาธารณะ (public discourse) ดวย

3. วถปฏบตทางสงคมและวฒนธรรมของวาทกรรมในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรม

วารสารพกล

Page 117: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 106

บ ารงสมองทสอผานภาษาในตวบทของโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง พบวาภาษาสะทอนใหเหนความคดภายใตกรอบของความตองการมสขภาพสมองทด กลาวคอ วยเดกและวยรนตองการมความจ าทด มความฉลาดในการเรยนรสงตาง ๆ วยท างานตองการมพลงในการคดและสรางสรรคผลงาน สวนวยกลางคนถงวยผสงอายตองการความปราศจากโรคทางสมอง รวมถงจดจ าเรองราวและความทรงจ าตาง ๆ ได ซงโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองเปนโฆษณาทมกระบวนการบรโภคและตความตวบทภายใตของความตองการมสขภาพสมองทด ซงแสดงใหเหนอดมการณเกยวกบสมอง ซงกคอ “ความฉลาด” และ “การปองกนหรอรกษาโรคเกยวกบสมอง” ผสรางตวบทของโฆษณาเหลาน คอ ผประกอบการ นอกจากนยงมการอางผลวจยทางการแพทย ขอมลทางวทยาศาสตรและสถตตาง ๆ เมอโฆษณาเหลานถกถายทอดและเผยแพรไปยงผบรโภค ตวบทจงเปนสงทโนมนาวผอานใหเหนถงความส าคญและความจ าเปนในการบรโภคผลตภณฑทน าเสนอในโฆษณา เพราะเชอวาจะท าใหมสขภาพสมองทด คอ ฉลาดและไมมโรค

สรปและการอภปรายผล

การการวเคราะหตวบทโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมองตามแนววาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ เผยใหเหนวากระบวนการผลตและการบรโภคตวบทของโฆษณามความเกยวของกบความคด ความเชอและความคาดหวงในประสทธผลของผลตภณฑ อดมการณทสอผานกลวธทางภาษาในโฆษณาผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง จงมแนวโนมทจะมอทธพลและครอบง าพฤตกรรมในการเลอกซอสนคาและผลตภณฑเกยวกบสขภาพ กลาวคอ ในวยเดก ผปกครองจะใหบรโภคแตอาหารเสรมบ ารงสมอง จนละเลยการใชศกยภาพการเรยนร การสงเกตและจดจ าทเหมาะสมตามชวงวยทเหมาะสมของบตรหลาน ในวยผใหญหรอคนวยท างานกเสยเงนเกนความจ าเปนไปกบผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง ตลอดจนใหความส าคญกบผลตภณฑดงกลาวมากวาการรบประทานอาหารใหครบ 5 หม และนอนหลบพกผอนใหเพยงพอ สวนในวยผสงอายกเลอกทจะใหความส าคญในการบรโภค

วารสารพกล

Page 118: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 107

อาหารเสรมมากกวาการดและตนเองและเขารบการรกษาทางการแพทยท ถกวธ

ดงนน ผลของการสออดมการณ “ความฉลาด” จงอาจสามารถครองความเปนเจาทางความคด (Hegemony) ใหผอานเลอกซอและบรโภคผลตภณฑอาหารเสรมบ ารงสมอง เพราะเขาใจวาการบรโภคผลตภณฑอาหารเสรมดงกลาวจะท าใหฉลาด มความจ าทด และปราศจากโรคหรอภาวะบางอยางทางสมอง ซงอาจน าไปสการบรโภคผลตภณฑสงเคราะหทางเคมทเกนความจ าเปนของรางกาย อนอาจน าไปสการกอโรคไดในอนาคต

เอกสารอางอง คชาธป พาณชตระกล. (2556). ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณวา ดวยชายรกชายในหนงสอพมพรายวนภาษาไทย ป พ.ศ. 2555: การศกษาวาทกรรมวเคราะหเชงวพากษ. วทยานพนธปรญญาดษฎ บณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ชนกพร องศวรยะ. (2551). “ความเปนหญง” ในนตยสารสตรสาร (พ.ศ. 2491-2539): การศกษาความสมพนธ ระหวางภาษากบ อดมการณ. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ชษณพงศ อนทรเกษม. (2557). ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณใน วาทกรรมโฆษณาสถาบนกวดวชา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ณฐพร พานโพธทอง. (2556). วาทกรรมวเคราะหเชงวพากษตามแนว ภาษาศาสตร: แนวคดและการน ามาศกษาวาทกรรมในภาษาไทย. กรงเทพมหานคร: โครงการเผยแพรผลงานวชาการ คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ไทยรฐ. (2558). ดแลสขภาพ “สมอง” เพมอาหาร…ออกก าลงความคด. เขาถงเมอ ธนวาคม 18, 2560, จาก

วารสารพกล

Page 119: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 108

https://www.thairath.co.th/content/506163 ปรชญา ใจภกด. (2556). เนอหาและการใชภาษาในเพลงนมสการ พระเจาครสเตยน. ปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา ภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. รชนนท พงศอดม. (2548). ความสมพนธระหวางภาษากบคานยมเกยวกบ ความงาม: การศกษาวาทกรรมโฆษณาเครองส าอางในภาษาไทย. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วภาดา รตนดลก ณ ภเกต. (2554). วาทกรรมโฆษณาเครองดมแอลกอฮอล ในสอภาษาไทยระหวาง พ.ศ. 2551 - 2553. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ศรพร ภกดผาสข. (2553). โครงการวาทกรรม “ความเปนผหญง” ในนตยสารสขภาพและความงามภาษาไทย รายงานการวจยฉบบ สมบรณ. ภาควชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สคนธรตน สรอยทองด. (2552). การน าเสนออดมการณความเปนแมใน วาทกรรมโฆษณาในนตยสารวยรนและนตยสาร ส าหรบผใหญ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สนทร โชตดลก. (2555). ความสมพนธระหวางภาษากบอดมการณใน วารสาร “อยในบญ” สขทพงประสงค สขไดดวยบญ. วารสาร มนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยสราษฎรธาน. 4 (2): 165 - 200. สจรตลกษณ ดผดง. (2552). วจนปฏบตศาสตรเบองตน. พมพครงท 2. นครปฐม: สถาบนวจยภาษาและวฒนธรรมเพอพฒนาชนบท. เสาวลกษณ พสษฐไพบลย. (2560). เดนหนาดแลคนไทย 5 กลมวย. เขาถงเมอ ธนวาคม 18, 2560,

วารสารพกล

Page 120: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 109

จาก http://www.thaihealth.or.th/Content/35780-เดนหนา ดแลคนไทย%205%20กลมวย.html อาภากร พงศสชาต. (2548). การวเคราะหภาษาโฆษณาของสถาบน กวดวชา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย เพอการสอสารธรกจ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย.อาหารเสรมบ ารงสมอง. (2560). เขาถงเมอ ธนวาคม 18, 2560, จาก www. Facebook.com/Facebook: Smile. . . (2560). เขาถงเมอ ธนวาคม 18, 2560, จาก www.google.com/Google Images. . . (2560). เขาถงเมอ ธนวาคม 18, 2560, จาก www.Instragram.com/ (IG): vitamin_2you. . . . (2560). เขาถงเมอ ธนวาคม 18, 2560, จาก www.Instragram.com/ (IG): ausway healthway. Fairclough, N. (1989). Language and power. London: Longman. ___________. (1992). Discourse and social Change. Cambridge: Polity Press. ___________. (1995). Critical Discourse Analysis. The Critical Study of Language. London and New York: Longman. Hymes, D.H. (1974). On Communicative Competence in: J.B. Pride & J. Holmes (Eds). Sociolinguistics: Selected Readings. Harmondsworth: Penguin. Van Dijk. 2003 (2001). Critical Discourse Analysis. In The Handbook of Discourse Analysis. Eds. Deborain Schiffrin et al. , Malden, M.A.: Blackwell.

วารสารพกล

Page 121: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 110

วารสารพกล

Page 122: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 111

การมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาการเกดไฟปาและหมอกควน ในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม PUBLIC AND PEOPLE PATICIPATION IN PREVENTING WILDFIRE AND HAZE POLLUTION IN DOI SUTHEP-PUI NATIONAL PARK IN CHIANG

นพฐพนธ ลมณตชย1 Nipithpon Limuntachai

บทคดยอ การศกษามวตถประสงค เพ อ 1 . ) เพ อศกษาปจจยทมผลตอความส าเรจและอปสรรคของการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาหมอกควน 2.) เพอศกษาการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการปองกนและแกไขปญหาหมอกควน 3.) เพอศกษาถงสาเหตและผลกระทบของไฟปาและปญหาหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตสเทพ -ปย 4.) เพอเสนอขอคดเหนในการสงเสรมและสนบสนนการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนในเชยงใหม โดยใชวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ท าการสมภาษณผมสวนไดเสยกบปญหาไฟปาและหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม รวมกบการศกษาเอกสารตางๆทเกยวของ (Documentary Researh) ผลการศกษาพบวาสาเหตหลกของการเกดไฟปามทงหมด 3 ประเภท 1. การเผาในพนทปา 2. การเผาในพนททางการเกษตร 3. การเผาในพนทชมชน ซงสงผลใหเกดปญหาหมอกควนตามมาภายหลง ภาวะหมอกควนทเกดขนสงผลทงในดานสขภาพ ดานเศรษฐกจ และดานคมนาคม 1นกศกษามหาบณฑต หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตรมหาวทยาลยรงสต

วารสารพกล

Page 123: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 112

ส าหรบกระบวนการมสวนรวมของประชาชน พบวา ในปจจบนภาครฐรฐไดเนนการมสวนรวมของประชาชนมากขน โดยใหประชาชนรวมแสดงความเหนตามวาระโอกาสตางๆ เชน เทศบาลต าบลสเทพ มกลองรบฟงความคดเหน หรอเปดโอกาสใหประชาชนแสดงความคดเหนระหวางการประชม ซงทางเจาหนาทภาครฐจะน าขอคดเหนทไดรบมาพจาณาหาสงทเหมาะสมกบการแกปญหาทเกดขนรวมถงวธปองกนแตทงนยงตองค านงถงบคลากร และงบประมาณใหสอดคลองกบปญหา ค าส าคญ: การมสวนรวม, ผลกระทบ, การวจยเชงคณภาพ, ไฟปา

Abstract The research paper’s objectives are:- 1) To study the factors determining the successes in, and obstacles to, participation between government and local people in solving the haze pollution problems, 2) To study how the government and the public work together in order to prevent and solve the haze pollution problems, as well as the room to increase participation rates, 3) To study the causes and effects of wildfire and haze pollution in Doi Suthep-Pui national park, 4) To propose practical public policy recommendations for closing the regulatory gaps as well as enhancing the effectiveness of wildfire and haze pollution measurement. Qualitative research methodology has been adopted while preparing this research paper through interviews with the key local stakeholders, including the local government agency (regulators), the community leaders (supervisor) and local people, as well as studying secondary data and documents. The research found that the wildfires resulted from 3 causes:- 1) burning in wild areas 2) burning in agricultural areas, and 3) burning in community areas, which subsequently caused

วารสารพกล

Page 124: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 113

harmful haze and negatively affected local people in terms of health deterioration, economic losses, and reduced visibility. Regarding the recent participation in the governance process, the government increasingly realizes the importance of the public's participation. Nowadays they occasionally arrange public meetings and provide opinion boxes to gather local people’s points of view, so that the relevant government agencies can thoroughly understand the problems and design comprehensive regulations as well as appropriately allocating personnel (labor) and budgets (capital) in line with the huge scale of the problem.

Keywords: Organizational Culture, Service, Inflight Service Attendants บทน า เนองดวยปจจบนสถานการณไฟปาและหมอกควนมแนวโนมจะทวความรนแรงมากขนและเกดปญหาเปนประจ าในชวงฤดรอนของทกปโดยปญหาการเกดไฟปาสวนใหญเปนการเผาในทโลง(OpenBurning) อนมสาเหตมาจากความตองการเขาไปใชประโยชนจากพนทปาของประชาชนในลกษณะตางๆสวนหนงเปนเพราะการขยายของเมอง (Urbanization) และการขยายตวทางเศรษฐกจของภาคเหนอท าใหมความตองการสนคาอปโภคบรโภคเพมขน (ภาพท 1) ส าหรบสาเหตหลกๆของการเกดไฟปาสามารถสรปไดดงน 1. การหาของปา เชน เหดถอบ ผกหวานปา 2. การลาสตว เชน หารงผง แหยไขมดแดง ลาไกปา และหมปา เปนตน 3. การจดไฟเผาปาเพอเตรยมพนทท าการเกษตรของราษฎรและเผาวสดเหลอใชทางการเกษตร ซงเปนวถชวตท าการเกษตรของคนในพนทบนเขาและทราบเชงภเขา ซงท ามาตงแตบรรพบรษจนถงปจจบนอยางตอเนองเปนเวลานานหรอเรยกไดวาเปนความเชอทฝงรากลกในการเผาพนทเพอเตรยมการเกษตรหรอการหาของปา ดวยเหตนเองปญหาการเกดไฟ

วารสารพกล

Page 125: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 114

ปาหรอการเผาวสดเหลอใชทางการเกษตรในพนทปาจงแกไขไดยาก โดยเฉพาะการปลกขาวโพดเลยงสตว ขาวโพดหวาน ซงเปนพชทกอใหเกดเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรเปนจ านวนมาก วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาปจจยทมผลตอความส าเรจและอปสรรคของการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาหมอกควน 2. เพอศกษาการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการปองกนและแกไขปญหาหมอกควน 3. เพอศกษาถงสาเหตและผลกระทบของไฟปาและปญหาหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตสเทพ-ปย 4. เพอเสนอขอคดเหนในการสงเสรมและสนบสนนการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนในเชยงใหม ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา : เปนการศกษาถงสาเหตและผลกระทบของปญหาการเกดไฟปาซงเปนตนตอของปญหาหมอกควนรวมถงการประสานความรวมมอระหวางภาครฐกบประชาชนในการแกปญหาไฟปาและการเกดหมอกควนในปจจบน เพอน าไปสการเสนอแนะแนวทางในการสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของภาครฐกบประชาชนในการปองกนและแกไขปญหาหมอกควนในจงหวดเชยงใหม 2. ขอบเขตดานพนท : กรณศกษาพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย ซงเปนสถานท ส าคญของจงหวดเชยงใหม โดยเลอก 4 ชมชนขนาดใหญ ทประสบปญหาหมอกควนและมประชากรหนาแนน ไดแก 1) บานปง หมท 1 ต าบลบานปง อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม 2) บานผานกกก หมท 9 ต าบลโปงแยง อ าเภอ แมรม จงหวด เชยงใหม 3) บานดอยปย หมท 11 ต าบลดอยสเทพ อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม 4) บานฟอน หมท 2 ต าบลหนองควาย อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม

วารสารพกล

Page 126: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 115

3. ขอบเขตดานประชากร : ประชากรทศกษาในครงน คอ ผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ในการประสานความรวมมอในการแกไขและปองกนปญหาจากการเกดมลพษทางอากาศ ประกอบดวยเจาหนาทรฐสวนทองถน ไดแก 1) ส านกบรหารพนทอนรกษท16 จงหวดเชยงใหม 2) เทศบาลต าบลสเทพ 3) กองควบคมไฟปาภพงค (ดอยสเทพ) 4) ส านกเกษตร จงหวดเชยงใหม 5) สาธารณสข จงหวดเชยงใหม 6) ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จงหวดเชยงใหม 7) ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภย จงหวดเชยงใหม ภาคประชาชน ไดแก ผน าชมชนและประชาชน

1) หมบานบานปงใต อ าเภอหางดง 2) หมบานฟอน อ าเภอหางดง 3) หมบานบานดอยปย อ าเภอเมอง และ 4) หมบานผานกกก อ าเภอ แมรม จงหวด เชยงใหม

4. ขอบเขตดานระยะเวลา : การศกษาครงนใชเวลาในการศกษาและเกบขอมลระหวางเดอนมกราคม 2560 ถงเดอนตลาคม 2560 รวมทงสน 10 เดอน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทราบถงสาเหตและผลกระทบของการเกดหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม 2. ทราบถงการประสานความรวมมอและการมสวนรวมในการปองกนและแกไขปญหาหมอกควนระหวางภาครฐและประชาชนพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม 3 ทราบถงปจจยทมผลตอความส าเรจของการมสวนรวมในการปองกนและแกไขปญหาไฟปาและปญหาหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม

วารสารพกล

Page 127: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 116

4 ทราบถงปญหาและอปสรรคของการมสวนรวมระหวางภาครฐกบประชาชนในการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ 1. ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของน ามาก าหนดกรอบแนวคดเพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม 2. ใชการสมภาษณแบบเจาะลกกบผใหขอมลหลก เชน ผน าชมชน เจาหนาทหนวยงานทองถนตาง ประชาชน เพอทจะไดมขอมลเชงลกและวสยทศน เพอใหไดขอมลทครบถวนทงนในสวนของการสมภาษณเชงลกทงจากเจาหนาทหนวยงานทองถน ผน าชมชน รวมถงประชาชน ผสมภาษณไดมการเกบรวบรวมขอม ลและน ามาตรวจสอบความน า เช อถอของข อม ล (Trustworthiness) ดงน 1. การยนยนความถกตองของขอมล (Member Checking) โดยการน าขอมลทไดจากการสมภาษณมาจดบนทกมาอยางละเอยดและน าไปถามแตละหนวยงานของภาครฐรวมถงประชาชนเพอยนยนความถกตองของขอมลวาเปนจรงหรอไม 2. ตรวจสอบความไววางใจของขอมล(Dependability) โดยการน าขอมลไปตรวจสอบกบอาจารยทปรกษางานวทยานพนธเพอยนยนความถกตองตามวตถประสงคทตองการศกษา 3 . ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร น า ผ ล ก า ร ว จ ย ไ ป ป ร ะ ย ก ต ใ ช (Transferability) โดยการเขยนระเบยบวธการวจย การวเคราะหขอมล และบรบททตองการศกษาอยางชดเจนเพอเปนการเพมเตมความนาเชอถอของการวจยในการทจะน าผลงานวจยไปใชในบรบททใกลเคยงกน 4.การยนยนผลการวจย (Conformability)โดยการทผท าวจยจะเกบเอกสารตางๆทเกยวของกบการวจยไวเปนอยางด เพอยนยนวาขอมลไมไดมความล าเอยงหรอเกดจากการคดขนของผวจย

วารสารพกล

Page 128: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 117

การวเคราะหขอมล งานชนนเปนงานวจยเชงคณภาพ (Quality research) ผวจยไดน าเอาแนวคดและทฤษฎตางๆเพอหาสาเหตของปญหาและอปสรรคทเกดขนรวมถงตองมความสอดคลองกบวตถประสงคทตองการจะศกษา โดยในดานการจดการขอมลแบงออกเปน 2 ขนตอน ขนตอนท 1 น าขอมลทไดจากการสมภาษณมาอานหลายๆครงเพอใหเกดความเขาใจในภาพรวมของขอมลทไดและพจารณาประเดนทส าคญ ขนตอนท 2 ตความเนอหารายละเอยดออกมาวามเนอหาสาระอยางไร

ส าหรบอปกรณและเครองมอทผวจยไดใชในการเกบรวบรวมขอมล มดงตอไปน

1. เครองบนทกเสยงเพอทจะใชบนทกบทการสนทนาระหวางผวจยและผใหขอมล ซงในการบนทกเสยงทกครงผวจยไดขออนญาตผใหขอมลทกครง ซงจะชวยใหไดขอมลทครบและตรวจสอบได

2. กลองถายรป ผวจยไดไดน ารปภาพไปประกอบงานวจยชนน เพอใหไดองคประกอบครบถวนทงสภาพแวดลอมธรรมชาต และปญหาทเกดขนในพนท

3. แบบสมภาษณแบบปลายเปด เพอใหงายตอการตงค าถามและวเคราะหขอมล

4. คอมพวเตอรพกพา (Notebook) ผลการวจย ผวจยขอน าเสนอผลการศกษา การมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาการเกดไฟปาและหมอกควน ในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหม โดยแบงการน าเสนอผลการศกษาวจย ตามวตถประสงคของการวจยดงน 1. เพอศกษาถงสาเหตและผลกระทบของไฟปาและปญหาหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตสเทพ-ปย โดยสาเหตของการเกดไฟปาและหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย จงหวดเชยงใหมสามารถแบงออกเปน 3 สาเหต คอ 1.การเผาในพนทปา เชน การหาของปาและลาสตว การบกรก

วารสารพกล

Page 129: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 118

พนทปาเพอท าการเกษตร นกทองเทยว 2.การเผาในพนททางการเกษตร คอ การเผาเพอทจะก าจดเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรและเตรยมพนทเพาะปลกในชวงฤดกาลถดไป 3.การเผาในพนทชมชน สาเหตหลกมาจากการเศษใบไม ใบหญาทรกราง อยบรเวณบานและชมชน โดยเฉพาะใบไมจากตนล าไยทปลกแพรหลายเกอบทกครวเรอน และประชาชนสวนใหญคดวาเปนการเผาเพยงเลกนอยเทานน ซงการทชาวบานคดวาตนเองเผาเพยงแคเลกนอยแตถาทกคนเผากจะเปนการสะสมของหมอกควนมลพษทางอากาศเพมมากขน ในสวนดานผลกระทบของมลพษทางอากาศจากหมอกควนในจงหวดเชยงใหมสามารถแบงออกเปน 3 ดาน คอ 1.ดานสขภาพและคณภาพชวต หมอกควนท าใหเกดผลกระทบตอสขภาพใน 4 กลมโรคส าคญ ไดแก กลมโรคหวใจและหลอดเลอด กลมโรคทางเดนหายใจ กลมโรคตาอกเสบ และกลมโรคผวหนงอกเสบ 2.ดานเศรษฐกจ การท าลายวสดเหลอใชทางการเกษตรอยางไมถกตอง จนเกดปญหาหมอกควนและคณภาพดนเสอมโทรม สงผลโดยตรงตอรายไดครวเรอน โดยเฉพาะครวเรอนทมรายไดนอยหรอท าธรกจเกยวกบการทองเทยว เชน รานขายอาหาร ชาวบานทใหบรการทองเทยวชมชน เปนตน 3.ดานคมนาคม หมอกควนทหนาแนนเกนปกตสงผลตอทศนวสยในการมองเหนและไมเอออ านวยตอการขนสงผโดยสารและการขนสงสนคาทงทางบกและทางอากาศ สะทอนจากขอมลจ านวนอบตเหตทางถนนทเพมขน และมการปรบเลอนเวลาเทยวบนท าใหเทยวบนลาชา (Flight Delay) หรอบางกรณมการยกเลกเทยวบน (Flight Cancel) โดยจะรอจนกวาสถานการณหมอกควนคลคลาย จงสามารถใหบรการตามปกตได 2. เพอศกษาปจจยทมผลตอความส าเรจและอปสรรคของการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาหมอกควนภายใตกรอบการศกษา คอ มตดานรปแบบการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการปองกนและแกไขปญหาปาและหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย สามารถแบงเปนประเดนยอยออกเปน 3 ขอ คอ 1.การมสวนรวมแสดงความคดเหน คอ ปจจบนทางหนวยงานราชการไดเปดโอกาสใหประชาชนไดแสดงความคดเหนอยตลอดเวลา(Public hearing) เชน ทางเทศบาลต าบลสเทพจะมกลองรบฟงความคดเหนทเปดโอกาสใหประชาชนใสความคดเหนเกยวกบการปฏบต

วารสารพกล

Page 130: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 119

หนาทของหนวยงานซงทางหนวยงานจะน าไปพจารณาและปรบใชตอไป 2.รปแบบการสอสาร ปจจบนทางหนวยงานราชไดมระบบการสอสารทดกวาสมยกอนมากโดยประยกตใชกบเทคโนโลยตางๆ เชน การตงกลม Line ซงเปนกลมทมไวแจงเหตหากเกดไฟปาขนมา โดยใหผบรหารเขาไปในกลมดวย เชน นายก ปลดอ าเภอ หรอเจาหนาท ทเกยวของ หากเกดไฟปาเกดขนจะไดท าการแจงขาวไดอยางรวดเรว นอกจากนยงมการตงกลมFacebook ไวประชาสมพนธแจงเหตตางๆ 3.การประสานงานและด าเนนงาน ในดานการประสานงานเพอด าเนนงานตามแผน (Collaboration) พบวา หนวยงานราชการทองถนในจงหวดเชยงใหมมการบรณาการความรวมมออยางแขงแกรง ทงจากส านกงานเกษตรและสหกรณ จงหวดเชยงใหม ส านกงานบรรเทาสาธารณะภย ส านกงานพลงงาน จงหวดเชยงใหม และสถาบนการศกษา อาท มหาวทยาลยแมโจ โดยรวมกนจดการอบรมอาสาสมครทวจงหวดเชยงใหม(อสม) ในหมบานหนงจะมอาสาสมครประมาณ 7 – 8 คน น ามาอบรมใหความรเรองพษภยของหมอกควน หรอวธก าจดเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรอยางถกตอง สรปผลการวจย 1 สรปผลการศกษาปจจยทมผลตอความส าเรจและอปสรรคของการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาหมอกควน สามารถสรปผลการศกษาไดดงน 1.1การรวมแสดงความคดเหนเปนการเปดใหประชาชนมสวนรวมในการใหขอมลขาวสารขอเทจจรงและแสดงความคดเหนเพอทจะประกอบการตดสนใจของหนวยงานภาครฐ ซงไดพบวาหนวยงานภาครฐทเกยวของในการปองกนและแกไขปญหาหมอกควนและไฟปาเปดโอกาสใหประชาชนไดเขามาแสดงความคดเหนทแบบทางการและไมเปนทางการ เชน การรวมประชมกบทางจงหวด หรออบรมใหค าแนะน าโดยจดเสวนาในพนท เสยง เปนตน โดยสามารถแยกปจจยทสงผลตอการมสวนรวมของภาครฐและประชาชน ออกเปน 3 ดาน คอ 1) ดานการมสวนรวมแสดงความคดเหน ทางหนวยงานราชการไดเปดโอกาสในการรวมแสดงความคดเหนของประชาชนตลอดเวลาผานทาง

วารสารพกล

Page 131: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 120

กลองรบความคดเหน หรอการแสดงความคดเหนระหวางการประชมของเจาหนาทภาครฐกบประชาชน แตจากการสมภาษณถงความรวมมอของประชาชนในการแสดงความคดเหนหรอความรวมมอในการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนพบวามเพยงประชาชนบางสวนเทานนมเขามารวมประชม แสดงความคดเหน หรอ รวมมอปฏบตตามกฎระเบยบททางภาครฐไดก าหนดไว โดยทางเจาหนาทภาครฐไดกลาววาประชาชนทเขารวมการประชมหรอปฏบตตามกฎระเบยบทภาครฐก าหนดไวนนมกจะเปนประชาชนกลมเดมทมความสนใจทจะรวมมอแกไขปญหาไฟปาหมอกควนแบบจรงจง 2) ดานรปแบบการสอสาร ในปจจบนมการสอสารหลากหลายวธมากขนกวาแตกอนอยางมาก โดยสมยกอนจะใชวธการประชาสมพนธผานทางปายประกาศ ใชเสยงตามสาย หรอการนดเพอรวมประชมในวาระตางๆ ซงเปนวธทชาและประชาชนบางสวนไมไดใหความสนใจมากนก แตในปจจบนเทคโนโลยไดเขาถงมากขน ประชาชนสวนใหญรจกทจะใชเทคโนโลยในการสอสารมากยงขนผานทาง อนเตอรเนต ทางเจาหนาทภาครฐจงไดจดตงกลม เชน กลมเครอขาย Line โดยใหผบรหารเขาไปในกลมดวย เชน นายก ปลดอ าเภอ หรอเจาหนาภาครฐทเกยวของ หากเกดไฟปาเกดขนจะไดท าการแจงขาว ไดอยางรวดเรว ในสวนของกลม Facebook จะเอาไวส าหรบประชาสมพนธแจงเหตตางๆ หรอการจดประชมหารอใหความรเกยวกบผลกระทบจากการเกดหมอกควน นอกจากนยงมการฝกอบรมชาวบานเพอใหความรเกยวกบวธปฏบตเมอเกดเหตไฟปาหรอหมอกควนผานทางโรงเรยน หรอชองทางวทย เปนตน 3) ดานการประสานงานและด าเนนงาน จากการส ารวจพบวา ทางหนวยงานรฐไดด าเนนการเพอแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนอยางจรงจงมากขน โดยไดเนนใหประชาชนตระหนกถงความส าคญของปญหาทเกดขน เพราะ ปจจบนประชาชนยงไมตระหนกถงปญหาทเกดขนจงยงไมไดใหความรวมมอเทาทควร การทจะท าใหประชาชนรวมมอแกปญหาไฟปาและหมอกควนนนจงจ าเปนทจะใหประชาชนรถงความส าคญของปญหาและผลกระทบทตามมา ทางหนวยงานภาครฐตางๆ เชน ส านกงานเกษตร จงหวดเชยงใหม ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณะภย จงหวดเชยงใหม ส านกงานพลงงาน จงหวดเชยงใหม เปนตน ไดรวมมอกนจดการอบรมอาสาสมครทวจงหวดเชยงใหมโดยใหความรถงวธการ

วารสารพกล

Page 132: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 121

จดการเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรอยางถกวธ รวมถงผลกระทบและวธปฏบตเมอเกดปญหาไฟปาและหมอกควน ในแตละหมบานหนงจะมอาสาสมครประมาณ 7 – 8 คน หลงจากอบรมเสรจ จงใหอาสาสมครเคาะตามประตบานเพอประชาสมพนธ แนะน าวธปฏบตตวเมอเจอไฟปา หมอกควน 2. สรปผลการศกษาสาเหตและผลกระทบของไฟปาและปญหาหมอกควนในพนทอทยานแหงชาตสเทพ-ปย สาเหตของการเกดไฟปาและหมอกควนสามารถแบงออกเปน 3 ประเภท คอ 1. การเผาในพนทปา มกเกดจากชาวบานเขาไปท าการเผาเพอหาของปา เชน เหดถอบ ผกหวาน เปนตน โดยมความเชอวาการเผาจะท าใหเหดถอบ และผกหวานแตกหนอมากขนกวาเดม แตในความเปนจรงนนชาวบานเผาเพอใหสามารถเขาไปเกบของปาไดสะดวกเทานน 2. การเผาในพนททางการเกษตรในปจจบนบรษทเอกชนไดเขามาสงเสรมใหเกษตรกรปลกขาวโพดมากขนพรอมทงประกนราคารบซอทนาพงพอใจเกษตรกรหลายรายจงหนไปปลกขาวโพดมากขน โดยขาวโพดนนถอเปนปญหาส าคญทท าใหเกดหมอกควนขน พนทเพาะปลกสวนใหญเกดขนบนพนทลาดชนบนภเขา และเนองจากไมสามารถน ารถแทรกเตอรหรอรถไถขนไปเพอท าการฝงกลบได เกษตรกรจงใชวธการเผาเศษวสดเหลอใชทางการเกษตร ซงเปนวธงายทสด 3. การเผาในพนทชมชนทางเจาหนาทรฐบาลมนโยบายการจดเกบขยะทใชในครวเรอนเทานน ไมรวมถงเศษใบไมใบหญา ท าใหชาวบานตองหาวธก าจดเศษใบไมใบหญาเหลานนโดยกวาดเศษใบไมใบหญามากองรวมกนและท าการจดไฟเผา เพอก าจดเศษใบไม ในสวนของผลกระทบของไฟปาและปญหาหมอกควน สามารถแบงออกเปน 3 ประเภท คอ 1. ดานสขภาพและคณภาพชวต เนองจากสภาพภมศาสตรของจงหวดเชยงใหมเปนแองกระทะท าใหกลมควนทเกดจากการเผาไหมทงเกดจากธรรมชาตและฝมอมนษยไมสามารถกระจายออกไปไดท าใหกลมควนรวมตวกนจนเกดปญหาหมอกวนในปจจบนขน โดยสงผลใหเกด 4 กลม โรคส าคญ ไดแก กลมโรคหวใจและหลอดเลอด กลมโรคทางเดนหายใจ กลมโรคตาอกเสบ และกลมโรคผวหนงอกเสบ

วารสารพกล

Page 133: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 122

2. ดานเศรษฐกจ จงหวดเชยงใหมขนชอวาเปนอนดบตนๆในเรองเมองทองเทยว ดงนนการทมปญหาเกยวกบหมอกควนเขามาท าใหสงผลตอกลมนกทองเทยวเปนอยางมาก ซงหมอกควนมผลกระทบตอปญหาดานสขภาพ จงท าใหนกทองเทยวทสนใจมาจงหวดเชยงใหมในชวงเทศกาลปใหมลดลงเปนจ านวนมาก และไดสงผลตอชาวบานทอยบนพนทราบสงซงสวนใหญมกประกอบอาชพการเกษตรและทองเทยวเปนหลกรายไดลดลงอยางมาก เชน รานขายอาหาร รถสองแถวแดง และชาวบานทใหบรการทองเทยวชมชน 3. ดานคมนาคม ภาวะหมอกควนสงผลตอทศนวสยในการมองเหนเปนอยางมาก ไมวาจะเปนการขนสงทางบก และทางอากาศเนองจากประชาชนตองเดนทางตลอดเวลา และอาจเกดอนตรายระหวางการเดนทางได ซงสะทอนจากขอมลจ านวนอบตเหตทางถนนทเพมขน หรอการปรบเลอนเวลาเทยวบนท าใหเทยวบนลาชา เนองจากทศนวสยไมชดเจน การอภปรายผล จากผลการศกษาถงการมสวนรวมของภาครฐแลประชาชนในการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควน พนทอทยานแหงชาตดอยสเทพ -ปย จงหวดเชยงใหม สามารถแยกประเดนการสงเสรมเพอแกปญหาไฟปาและหมอกควนออกเปน 3 สวนดงน 1. การออกนโยบายของภาครฐในปจจบนการออกนโยบายตางๆเพอแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนสวนใหญจะเนนแกปญหาทปลายเหต คอ เนนการแปรรปวสดเหลอใชทางการเกษตร เชน ท าปยหมก ถานอดแทง ฟางอดกอน ดงนนการก าหนดนโยบายในแตละครงควรมเปาหมายทชดเจนและแกปญหาตรงจด ซงสอดคลองกบแนวคดนโยบายสาธารณะของ Friedrich (1963, pp.70) กลาววา การออกนโยบายสาธารณะ คอ ขอเสนอของรฐบาล เพอน าไปสการแกไขปญหา หรอบรรเทาปญหาแกประชาชน ซงประกอบดวยปญหา อปสรรคและโอกาส โดยแตละขอเสนอจะมเปาหมายทชดเจนเพอทจะน าไปสการแกไขปญหาของประชาชนตอไป 2. การน านโยบายไปปฏบตใชในปจจบนพบวาประชาชนทวไปยงไมใหความรวมมอมากนก อาจเกดจากการทชาวบานไมไดเหนวาปญหาดงกลาวม

วารสารพกล

Page 134: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 123

ปญหาส าคญกบตนเอง เชน ประชาชนทอยในตวเมองจะไมเหนถงความส าคญของการเผาในพนทปามากนก แตเมอเกดหมอกควนขนประชาชนทอยในตวเมองจะไดรบผลกระทบจากหมอกควนมากกวาเพราะพนทจงหวดเชยงใหมเปนแองกระทะอากาศจะนงไมถายเทในชวงฤดรอนหรอในชวงการเกดหมอกควนเปนตนโดยปจจยทมผลตอความส าเรจและอปสรรคของการมสวนรวมของภาครฐและประชาชนในการแกไขปญหาหมอกควน คอ การสงเสรมและปฏบตอยางตอเนองเพอปลกจตส านกของประชาชนใหตระหนกรบรถงปญหาทแทจรงของปญหาไฟปาและหมอกควนซงสอดคลองกบแนวคดของ ศภชย ยาวะประภาษ (2533, หนา 90) เหนวาแนวทางการน านโยบายไปปฏบตใหมประสทธภาพ สามารถแยกออกเปน 2 มต คอ 1. การน านโยบายไปปฏบตอยางตอเนองไมใชกจกรรมทเกดขนชว

ครงชวคราว คอ เปนกจกรรมทภาครฐด าเนนกจกรรมอยางตอเนองไมใชกจกรรมทเกดขนเพยงชวครงชวคราวแลวหายไป

2. การน านโยบายไปปฏบตใหส าเรจลลวงตามเปาหมายของนโยบายคอ การท าตามเปาหมายทไดวางเอาไวแตแรกโดยเปนเปาหมายทสงผลใหเกดนโยบายนนขนมาเพอแกไขปญหาทเกดขน

3. การสรางผน า ผน าทดมสวนชวยใหเกดความรวมมอกนในการไขปญหาตางๆไดด เพราะผน าจะเปนคนทไดรบความไววางใจจากประชาชนและไดรบเลอกขนมาเปนผน า นอกจากนผน าชมชนยงเปนสอกลางระหวางภาครฐกบประชาชน โดยผน าชมชนจะคอยเปนสอกลางน านโยบายทภาครฐก าหนดขนมาใชบรหารในพนทของตนเอง ซงสอดคลองกบ ยพาพร รปงาม (2545 , หนา 8) ไดกลาววา ผน าจะชวยจงใจใหประชาชนท างานดวยความเตมใจเพอบรรลวตถประสงคตางๆรวมกนทงนเพราะผน าเปนปจจยส าคญของการรวมกลมคนสามารถแยกผน าออกไดหลายประเภท คอ1. ผน าปฏฐาน (Positive Leader) คอ เปนผน าทมลกษณะเปนประชาธปไตยใหเสรภาพแกประชาชนในการแสดงความคดเหน 2. ผน าพลวต (Dynamic Leader) คอ ผน าทท างานอยเสมอ 3. ผน านเสธ (Negative Leader) คอ ผน าทไมมผลงานสรางสรรค

วารสารพกล

Page 135: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 124

ขอเสนอแนะจากการวจย จากผลการวจยในครงน ผวจยไดแบงขอเสนอแนะออกเปน 3 สวน คอ ขอเสนอแนะในเชงนโยบาย ขอเสนอแนะในการน าไปปฏบตและขอเสนอแนะในการศกษาวจยครงตอไป โดยมรายละเอยดดงน 1 ขอเสนอแนะในเชงนโยบาย 1. ภาครฐควรมการปรบปรง กฎหมายหรอระเบยบปฏบตใหมความชดเจน เขมงวดมากขน และประสานงานกบทกภาคสวนทเกยวของ โดยการจดตงการประชมชแจงถงระเบยบขอบงคบตางใหเขาใจในทศทางเดยวกน เนองจากปจจบนยงมประชาชนบางสวนยงไมทราบถงกฎระเบยบทภาครฐไดก าหนดไว หรอการประชาสมพนธทยงไมทวถง 2. ภาครฐควรศกษาภาพรวมของระเบยบวธปฏบตในการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนอยางถถวน เนองจากในปจจบนการแกปญหานนเนนไปทการแกปญหาทปลายเหต เชน การแปรรปวสดเหลอใชทางการเกษตร เปนตน ทงทตนเหตอยทชาวบานบนพนทราบสงทมอาชพการเกษตรกรรม หาของปา และลาสตว เปนตน 3. ภาครฐควรปรกษาหารอกบเอกชนรายตางๆท เขามาสนบสนนใหประชาชนปลกพชเชงเดยวอยาเชน ขาวโพดมากยงขนเนองจากปญหาการเกดหมอกควนสวนใหญเกดจากการเผาตอซงขาวโพดทชาวบานเผาเพอเตรยมหนาดนส าหรบการเพาะปลกขาวโพดในครงถดไป ขอเสนอแนะในการน าไปปฏบต 1. ภาครฐควรเนนไปทการแกปญหาทตรงจดเนองจากปจจบนยงเนนทการแกปญหาทปลายเหต เชน การแปรรปเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรเปนถานอดแทง ฟางอดกอน แลวน าไปขายเพอสรางรายไดใหกบชาวบาน ทงทปญหาทส าคญอยทการเผาในพนทปา และการเผาในพนททางการเกษตร 2. ภาครฐควรเพมจ านวนครงในการจดอบรมสงเสรมใหความรแกประชาชนเพอทประชาชนไดตระหนกรบรถงปญหาทเกดขน และวธปฏบตในการปองกนตนเองจากไฟปาหรอหมอกควน โดยในปจจบนภาครฐไดจดการอบ

วารสารพกล

Page 136: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 125

รบใหความรประชาชนเพยงชวงกอนเกดการระวงไฟปาเทานน ท าใหขาดความตอเนองทจะปลกจตส านกของประชาชน 3. ภาครฐควรเนนใหผใหญบานหรอก านนจดการเรองตางๆกนเองโดยทางภาครฐจะท าหนาทเพยงสนบสนนเทานน เนองจากผใหญบานหรอก านนนนถกเลอกโดยประชาชน ท าใหเกดความไวเนอเชอใจมากกวาทจะใหเจาหนาภาครฐเชาไปควบคมดแล 4. ผใหญบานหรอก านน ควรเขมงวดเรองการจบคนทกระท าผด เชน ลกลอบเผาหาของปา และลาสตว โดยจากการสมภาษณกบเจาหนาทภาครฐทเกยวของ พบวาบอยครงททางผใหญบานจบคนทกระท าผดไดแตกลบปลอยไปท าแคเพยงวากลาวตกเตอนเทานน จงท าใหชาวบานไมเกดความย าเกรงและกระท าผดอยางตอเนอง 5. ภาครฐควรเพมงบประมาณ และก าลงคนมากยงขน เนองจากในปจจบนงบประมาณทภาครฐใหนนถอวายงนอยเมอเทยบกบจ านวนพนทๆทเกดปญหา รวมถงก าลงคนทดแลยงไมครอบคลมพนทปามากนก แตทางเจาหนาทภาครฐทเกยวของไดขอก าลงสนบสนนจากทางอาสาสมครของหมบานเขามาชวยท าใหดแลครอบคลมพนเสยงไดมากยงขน 6. ภาครฐควรเนนการสงเสรมปลกพชแบบผสมผสาน ทงไมยนตนและพชเชงเดยวเพอเกษตรกรจะไดมรายไดตลอดทงป อกทงยงสามารถลดปรมาณเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรไดเปนจ านวนมากและท าใหสภาพดนทเสอมโทรมกลบมาเปนดนทมความอดมสมบรณ 7. ภาครฐควรปรกษาหารอกบบรษทเอกชน เนองจากเกษตรกรหลายรายทปลกขาวโพดในจงหวดเชยงใหมนน เกดจากการทบรษทเอกชนเขาไปสนบสนนใหชาวบานปลกขาวโพด พรอมทงรบประกนราคาซอ จงท าใหชาวบานหนไปปลกขาวโพดมากยงขนและยงขยายพนทเพาะปลกกวางขนโดยการบกรกพนทปาในเขตปาอนรกษ บทสรป การทจะสามารถบรรเทาหรอยตสถานการณไฟปาและหมอกควนสงทส าคญทสด คอ ความรวมมอเปนอนหนงอนเดยวกนระหวางภาครฐและ

วารสารพกล

Page 137: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 126

ประชาชนเพอแกไขปญหาไฟปาและหมอกควน โดยการปลกจตส านกใหกบประชาชน รวมถงหาวธแกไขรวมกบบรษทเอกชนตางๆทมสวนใหประชาชนปลกพชจ าพวก ขาวโพด ซงเปนพชทสงผลกบปญหาไฟและหมอกควนทสด เนองจากเมอประชาชนสวนใหญเกบเกยวผลผลตเสรจเรยบรอย จงท าการเผาเศษวสดเหลอใชทางการเกษตร และท าใหเกดปญหาหมอกควนในทสด เอกสารอางอง ศภชย ยาวะประภาษ. (2552) .นโยบายสาธารณะ.พมพครงท 8: ส านกพมพ

แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ยพาพร รปงาม. (2545.) การสวนรวมของขาราชการส านกงบประมาณ ใน

การปฏรป ระบบราชการ. ภาคนพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร,หนา 8

ณฐชยา อนทองด. (2556). การมสวนรวมของประชาชนในการปองกนและแกไขมลพษทางอากาศจากหมอกควนในจงหวดแมฮองสอน. คนหวาแบบอสระ. วทยาศาสตรมหาบณฑต (การจดการสงแวดลอม) คณะ พฒนาสงคมและสงแวดลอม. สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร.

นนทวน แกวไชยหาญ. (2554). ศกษาการรบรความเสยงตอสขภาพในภาวะหมอกควนของอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบานในเขตเทศบาลนครเชยงใหม . คนควาแบบอสระ คณะศลปะศาสตรมหาบณฑต (สาขาวชาการจดการมนษยกบสงแวดลอม) มหาวทยาลยเชยงใหม.

Friedrich, C. J. Constitutional Government. New York: McGraw-Hill, pp. 70, 1963.

วารสารพกล

Page 138: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 127

พทธบรณาการวปสสนากบสภาวการณปจจบน AN INTEGRATION OF BUDDHIST VIPASSANA WITH CURRENT CIRCUMSTANCES

พระครปญญาธรรมานกจ1

Phrakrupanyadhammanukit บทคดยอ พทธธรรมของพทธองคลวงมาแลว 2,600 ป ในมมมองของปถชนผดวงตายงไมเหนธรรมอาจมองวาเปนสงทเกาแก ลาสมย ไมทนตอโลกปจจบน แตกระนนกตามวญญชนผศกษาและปฏบตตามค าสอนของพทธองคยงคงใหความสนใจในมตทวาจะผานมานานสกเพยงใดกตาม ธรรมะของพระพทธองคยงคงทนสมยดงเดม แตเนองดวยสภาวการณโลกผนเปลยน ท าใหสรรพสงในโลกยอมเปลยนแปลงตาม การประพฤต ปฏบต วถชวตของผคนเรมหางหายจากธรรม การด าเนนชวตของผคนออกไปในลกษณะการเหนแกตวเองมากขน “พทธบรณาการวปสสนากบสภาวการณปจจบน” จงเปนประเดนส าคญในการน าหลกพทธธรรมกบหลกวปสสนามาปรบประยกตใชเพอเปนแนวทางในการฝกปฏบตตนใหเกดปญญาญาณ รบรเทาทนสภาพการณสงคมในปจจบนตามความเปนจรง ใชชวตอยางมสต ด าเนนชวตบนเสนทางสายกลาง เรยนรวธการด าเนนชวตอยางมศลปะ ดสาเหตแหงกองทกขทงปวงทฝงรากลกอยภายในตวเรา อกทงเพอปรบตวใหเขากบบคคลอนในสงคม อนจะท าใหเราเปนคนเกง คนด มความสข กอใหเกดความสงบในชาตบานเมอง สรางความเจรญรงเรองกาวหนาใหกบตนในปจจบนชาต ตลอดถงการด ารงชวตอยในสงสารวฏไดอยางมความสขและอยางมคณคา ค าส าคญ : พทธศาสนา, วปสสนา, สภาวการณปจจบน

1 อาจารยประจ า สาขาวชาสงคมศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยมหาจฬา ลงกรณราชวทยาลย วทยาเขตหนองคาย Lecturer in Social Studies, Faculty of Education Mahachulalongkornrajavidyalaya University, Nongkhai Campus.

วารสารพกล

Page 139: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 128

ABSTRACT Buddhadhamma of Buddhism in the past 2,600 years in

the view of human beings, the eyes still do not see Dhamma may be regarded as old. fashioned out of the current world. Nevertheless, the person who studies and follows the teachings of the Buddha is still interested in the dimension of how long it will last. Dharma of the Buddha is still the same. But the world changed. The things in the world are changing according to the way of life of people, starting from the dhamma, Make people's lifestyle more selfish. " An Integration of Buddhist Vipassana with Current Circumstances" is an important issue in bringing the principles of Dhamma and Vipassana into application as a guideline in the practice of wisdom. Recognize the current state of the current social situation. Live on the middle route Learn how to live artfully. See the cause of all the pains that are deeply rooted within us. Also to adapt to other people in society. It will make us good people, good people cause peace in the country. The prosperity to progress in the present nation, as well as to live in the Samsare have a happy and valuable. Keyword : Buddhism, Vipassana, Current Circumstances บทน า

วฏวนในสงสารวฏนชางยาวนานทสรรพสงตองเกดขน ตงอย ดบไป ความจรงอนสงสดทพระพทธองคทรงคนพบโดยพระองคเองแลวน ามาเผยแผพระสทธรรมแกเหลาบรรดาพทธบรษท 4 (พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต), 2551, หนา 119) คอ ภกษ ภกษณ อบาสก อบาสกา นน ในบรบทของเนอหาทงหมดเมอสรปยอลงแลวเหลอเพยงบทเดยวทเปนปจจยส าคญ คอ “ความไมประมาท” ในความไมประมาทนนพระพทธองคทรงประกาศพระศาสนาไวเปน

วารสารพกล

Page 140: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 129

2 อยาง คอ (1) คนถธระ ซงหมายถง การศกษาเลาเรยนปรยตธรรมหรอการศกษาพระธรรมวนยใหเขาใจถงเหตผล และรวบรวมเอาสาระทงหลายมาไวในตนเพอปฏบตตนไดอยางถกตอง (2) วปสสนาธระ หมายถง การเจรญวปสสนาภาวนา เปนการปฏบตตนใหเกดปญญารสภาพทเปนจรงของชวต (คณะศษยานศษยและผเคารพนบถอ, 2547, หนา 64-65) อนงวปสสนามเฉพาะในพระพทธศาสนาเทานน ไมมในค าสอนของศาสนาอนใดในโลก เนองจากศาสนาอนๆ ไมมหลกอนตตา ซงเปนหลกธรรมทน าไปสการปลอยวาง ไมยดมนถอมนในสงทงปวง (ฐตวณโณ ภกข, 2544, หนา 1) ฉะนนแนวทางของการปฏบตวปสสนาทงหลายทท าใหแจงสจธรรม กลาวคอ นามรปและสามญลกษณะ 3 คอ อนจจง ทกขง อนตตา (พระโสภณมหาเถระ (มหาสสยาดอ), 2553, หนา 2) และเปนสภาวะทพนไปจากตณหาทงปวง คอ การเขาสนพพานไดในทสด ซงในสภาวะสงคมปจจบนซงมแตความทกขวนวายสบสน อนเนองมาจากความเจรญทางวตถ ท าใหชวตถกบบคนดวยความเรารอน รานรน กระวนกระวาย ความหวงแหน เกลยดชง หวนกลว หวาดระแวง ความเบอหนาย หรอความคบของตดขดในรปใดรปหนงอยตลอดเวลา ไมอาจปลอดโปรงโลงเบาเปนอสระ สดชน เบกบานไดอยางบรสทธ สนเชง (พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต), 2555, หนา 897) ท าใหหนสงชวซงมอยแตดงเดมไมพน การดถกดหมน การอจฉารษยา การเบยดเบยนกน การเอารดเอาเปรยบ การทรยศหกหลง การคดโกงกน การทะเลาะววาท ตลอดจนการรบราฆาฟนกน ยงคงมอยในหมมนษยทวไป ซงท าใหพทธศาสนกชนพยายามทจะหนความชวทงหลายทมนษยเองเปนผกอ โดยหนเขามาแสวงหาทางแหงความพนทกขมากขน ซงบรรดาศาสดาของลทธและศาสนาตางๆ พยายามคดคนและวางหลกไวส าหรบใหมนษยปฏบตเพอสรางสนตสขใหแกโลก โดยใหมนษยท าแตความด ละเวนความชว แตอยางไรกตาม ในพระพทธศาสนาสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงสอนหลกธรรมทส าคญอย 2 ประการ คอ เรองทกข และการดบทกข

ในพระไตรปฎกมเรองราวทเกยวกบเรองของทกขมจ านวนมากมาย ท าใหรไดวาสรรพสตวทงหลายในโลกนลวนแตจมอยในหวงทกข ซงแปลวาเปนสภาพททนไดยากของเหลาสรรพสตวและในการปฏบตธรรมเพอลวงพนจาก

วารสารพกล

Page 141: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 130

ความทกขมอย 2 ระดบ คอกายกทกข คอ ทกขทางกายหรอทกขประจ าสงขารทวไปและเจตสกทกข คอทกขทางใจหรอทกขในวฏสงสารซงเรยกอกอยางหนงวาทกขจากขนธ 5 (พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต), 2543, หนา 189) ซงในการก าจดทกขนน พระพทธศาสนามค าสอนในการก าจดทกขในหลายระดบดวยกน เชน ค าสอนเรองศล “สเลนะ นพพตง ยนต” แปลวา ศลท าใหไปสนพพาน ฯลฯ แตพระพทธองคทรงเนนสอนในการดบทกขจากวฏสงสารเปนส าคญซงกคอขนธ 5 อนประกอบดวย รปขนธ เวทนาขนธ สญญาขนธ สงขารขนธ วญญาณขนธ ซงยอลงไดอกเปน รปและนาม ผปรารถนาทจะพนทกข จงตองด าเนนตามค าสงสอนของพระพทธองค คอ การปฏบตวปสสนาภาวนา

พระพทธองค ทรงชใหเหนถงแนวทางในการดบทกข ทรงชใหเหนถงความสนชาตดบทกข ทรงอนเคราะหดวยประโยชนเกอกลแกเหลาสรรพสตวทงหลาย และวธการตางๆ ทจะใหหลดพนจากความทกข ทรงใชเวลาคนหาความจรงอนประเสรฐ จนกระทงพบทางแหงความหลดพน อนแทจรงถง 6 ป นนกคอ การเดนตามทางสายกลาง (มชฌมาปฏปทา) ดวยการเจรญใหถงพรอมดวยศล สมาธ และปญญานนกคอการเจรญสตปฎฐาน 4

การเจรญวปสสนากรรมฐานตองอาศยสตปฏฐาน 4 เปนอารมณกรรมฐานทผปฏบตจะพงก าหนดร จงเปนเหตปจจยใหเกดวปสสนาญาณขนมา อปมาเหมอนกบตนขาวยอมยงเมลดขาวใหเกดขนได ฉนใด สตปฎฐานทง 4 กยอมยงวปสสนาใหเกดไดฉนนน เมอผปฏบตธรรมไดฝกเจรญสตปฎฐานเปนไปอยางตอเนองยอมท าใหสตสมปชญญะดขน เมอสตสมปชญญะดขนจะเกดอาการหนงทสตตามดตามรกายและจต เมอสตตามรดกาย ดจตไปเรอย ๆ กจะเหนอาการความไมเทยงแทของกายของจต เมอเหนความไมเทยงแทของกายของจตได นคอการเกดขนของวปสสนา ดงนนวปสสนาคอการเหนกายในกาย การเหนจตในจต ตามความเปนจรงดวยสต วากายและจตน เปนธรรมชาตไมเทยงแท ไมใชตวตน ไมใชเรา ไมใชของเรา ไมใชสตว บคคล ตวตน เรา เขา เมอเหนดงนไดกเปนปญญาทางพระพทธศาสนา ฉะนนแลว การปฏบตวปสสนาจงจ าเปนทผปฏบตจะตองมสตตามรตามดอยกบสตปฏฐานทง 4 คอกาย เวทนา จต และธรรม จนสามารถรเหนพระไตรลกษณปรากฏขน ดงทพระบรมศาสดาทรงตรสไววา “ภกษชอวาเปนผตามพจารณาเหนกายในกายกาย

วารสารพกล

Page 142: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 131

ภายในอยบาง ยอมเปนผตามพจารณาเหนกายในกายภายนอกอยบาง ยอมเปนผตามพจารณาเหนกายในกายทงภายในทงภายนอกอยบาง ยอมเปนผตามพจารณาเหนความเกดขนเปนธรรมดาในกายอยบาง ยอมเปนผตามพจารณาเหนความดบไปเปนธรรมดาในกายอยบางยอมเปนผตามพจารณาเหนทงความเกดขนทงความดบไปเปนธรรมดาในกายอยบางอกอยางหนง สตของเธอทตงมนอยวากาย เวทนา จต ธรรมมอย กเพยงสกวาอาศยระลกรเทานนเธอเปนผตณหาและทฐไมอาศยอยแลวและไมถอมนอะไรๆ ในโลก” (ท.ม. (ไทย) 10/373/301) วถวปสสนา

ลกษณะพเศษของพระพทธศาสนามหลกธรรมส าคญอย คอ ค าวา “วปสสนา” ซงมลกษณะแตกตางจากศาสนาอน ๆ ทมอยในปจจบนทวโลก เปนหลกธรรมทท าใหผปฏบตพนทกขทงปวงไดในภพชาตปจจบน พนจากเวยนวาย ตาย เกด โดยสนเชง ซงโดยภาพรวมชาวพทธตองท าการศกษาพรอมทงท าความเขาใจเกยวกบเรองทกข และความดบทกขใหเขาใจ และน ามาปฏบตจนท าใหถงขนเกดปญญาเขาไปรแจงความจรง คอทกขและการดบทกขอนเปนเหต แหงความสนทกข (ส .สฬา. (บาล) 18/314/231, ส .สฬา. (ไทย) 18/314/335) ทางพระพทธศาสนาเรยกสภาวะนวา นพพาน เมอผปฏบตเขาถงเมอใดกรเหนประจกษแจงเองเมอนน ดงเชนพทธพจนวา “นพพาน อนผบรรลเหนไดเอง ไมขนกบกาล เรยกใหมาดได ควรนอมเอาเขามาใสตว อนวญญชนพงรเฉพาะตน” (อง. ตก. (บาล) 20/515/210, อง. ตก. (ไทย) 20/76/286) จงจะไดชอวาเปนชาวพทธอยางสมบรณ เพราะไดท าหนาทอยางถกตองตามทสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงสอนแลว

ฉะนนสงทพระพทธองคทรงเนนในการปฏบตเพอก าจดอาสวะกเลศทงหลายกคอการปฏบตตามหลกวถวปสสนา ซงไดมนกปราชญหลายทานไดใหความหมายไวหลากหลาย อาท เชน พระอดรคณาธการ ไดกลาวถงทมาของวปสสนาวามาจากค าวา ว + ปสสนา ซง ว แปลวาวเศษ (ญาณขามโคตร ไดมรรค ไดผล) แจง (นาม-รป) ตาง (นาม-รป ปรากฏเปนไตรลกษณ) ปสสนา แปลวา เหน (ปญญา) ค าวา วปสสนา จงวเคราะหไดวา ววธ อนจจาทก ส ขาเร

วารสารพกล

Page 143: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 132

ส ปสสตต วปสสนา (ว. ปสส ธ.ย ป.) สภาวธรรมใด ยอมเหนวเศษ แจง ตาง ซงสภาพมความไมเทยงเปนตน ในสงขารทงหลาย (พระอดรคณาธการ (ชวนทร สระค า) และจ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 416) อกทง ในคมภรวปสสนาชน ไดใหความหมายของวปสสนาวาหมายถง สงวร 4 อยางคอ สตสงวร ญาณสงวร ขนตสงวร และวรยสงวร รวมเรยกวา อนทรยสงวร ซงตรงกบในอากงเขยยสตรเรองส ารวมอนทรย (พระโสภณมหาเถระ (มหาสสยาดอ) , 2553, หนา 50) นอกจากน พระธรรมธรราชมหามน (โชดก ป.ธ. 9) ยงไดกลาวถง วปสสนา ไวในหนงสอ หลกปฏบตสมถะและวปสสนากมมฏฐาน ไววา กมมฏฐาน เปนอบายทาใหเกดปญญา รแจงเหนจรง ตามความเปนจรง คอ เปนปจจบน รปนาม พระไตรลกษณ มรรค ผล นพพาน อารมณของวปสสนา ไดแก ขนธ 5อายตนะ 12 ธาต 18 อนทรย 22 ปฏจจสมปบาท 12 และอรยสจ 4 ยอใหสน คอ รป นาม นนเอง (พระธรรมธราชมหามน, 2542, หนา 3) อกทง ในพระสตตนตปฎกไดใหความหมายไววา “ปญญาเหนแจง รชด ในธรรมทงปวงมขนธ 5 รป เวทนา สญญา สงขาร วญญาณ รปนาม (ท.ปา. (บาล) 11/278/246, ท.ปา. (ไทย) 11/315/299) ไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา (ว.มหา. (บาล) 4/21/26, ว.มหา. (ไทย) 4/21/28.) เหนทงคณ ทงโทษ ทางออกจากกาม อนทรย 5 ตามความเปนจรง คอเหนทกข เหนความดบทกข ทงหลายไมเหลอ”

ดงนนในความหมายดงกลาวเราจงสามารถท าความเขาใจในภาพรวมไดวา วปสสนา มาจากค าวา ว แปลวา แจง สวนค าวา ปสสนา แปลวา การเหน รวมเปน วปสสนา แปลวา การเหนแจง คอเหนแจงในรปนาม เปนไปในลกษณะทง 3 คอ ไมเทยง เปนทกข ไมมตวตน โดยความเปนจรง จงจะถอเอา ซง มรรค ผล นพพาน ไดและเปนหลกปฏบตเพอพฒนาจตทสงสด มความประเสรฐวเศษสด มอ านาจประหารกเลส และก าจดสงโยชนได มปรากฏอยเฉพาะในพระพทธศาสนาเทานน วถธรรมดา สงมชวตไมวาสตวหรอพช มวงจรชวตเรมตนตงแตเกด เจรญเตบโตจากวยเดกหรอวยออนขนสสภาพของผใหญหรอวยแขงแรง จนกระทงเขาสภาวะ

วารสารพกล

Page 144: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 133

แกหรอชราภาพ แลวตายไปในทสด นเปนธรรมชาตหรอสจธรรมของสงมชวต เนองจากในแตละวน วถชวตของเราจ าเปนตองเกยวของกบคนสตวสงของ ตงแตเชาจรดค าซงท าใหอารมณของเรามการเปลยนแปลงขนลงอยเสมอๆ บางครงกสข เบกบาน ดอกดใจ แตบางครงกหงดหงด โกรธ ฟงซาน เครยด ทกขใจ โดยเฉพาะในยคนสภาพสงคมปจจบนเขาสยคโลกาภวตนมการเชอมโยงตดตอถงกนอยางไรพรมแดน ความเจรญทางดานวตถกาวไปอยางรวดเรว มผลท าใหความเจรญทางดานจตใจกาวตามไมทน วถชวตของคนในสงคมเปลยนไป เพราะจะตองตอสกบปญหานอยใหญนานปการ ทงปญหาการครองชวต ปญหาสงคม เศรษฐกจ การเมอง และปญหาสขภาพอนามย ซงแตละคนกมปญหาทแตกตางกนไปคนละหลายปญหา ชวตควรเปนอยอยางมความสข เมอคนทเคยรจกคนเคยเคยพบกน ค าถามประโยคทสองหลงจากกลาวค าวา สวสดเปนการทกทายคอ สบายดไหม? “ค าวาสบายด” ในความหมายกคอ มความสขเพราะมนษยโดยทวไปพากนแสวงหาความสข ความสขจงเปนเปาหมายใหญของชวต ความสขมทงสขแบบโลก และสขแบบธรรม สขแบบโลกเปนความสขของชาวโลก หรอชาวบานซงไดแกพวกคฤหสถ หรอฆราวาสจะพงมสวนสขแบบธรรมเปนความสขเกดจากฌานสมบต และภาวะทไมมกเลส หรอปราศจากความทกขทางใจ (พระราชวรมณ (ประยทธปยตโต), 2528, หนา 173) คณคาและความสมพนธของวปสสนากบสภาวการณปจจบน

เมอศกษาถงทมาและความส าคญของวปสสนาแลวนน เราจะเหนไดวา สรรพสงจะด ารงอยไดจะตองเกดจากการพงพาอาศยกน บางทวปสสนาจ าเปนตองอาศยสภาวะการการณปจจบน และสภาวการณปจจบนตองอาศยวปสสนาเปนเครองชวยเกอกลในการด ารงชวตเพอใหรเทาทนสภาวการณปจจบนตามธรรมชาตทเกดขนจรง เปนวทยาศาสตรทวดประเมนผลและพสจนได ดงทไอนสไตนไดเนนย าวา “วทยาศาสตรทไมมศาสนายอมพกลพการ สวนศาสนาทไมมวทยาศาสตรยอมมดบอด” (Science without religion is lame, religion without science is blind) หมายความวา วทยาศาสตรทไมยอมรบคณคาทางศาสนาจะขาดศลธรรม ทงน เพราะวทยาศาสตรศกษาแต

วารสารพกล

Page 145: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 134

ความจรง ขณะทศาสนาศกษาเรองความด ถาวทยาศาสตรละทงศาสนากจะขาดศลธรรม เมอขาดศลธรรมกเทากบขาดทศทาง วทยาศาสตรทขาดทศทางยอมจะจบจดและไปไมถงจดหมายปลายทางเชนเดยวกบคนงอยเปลยเสยขาทไปไหนไมไดไกล สวนศาสนาทไมสนใจความจรงทางวทยาศาสตร กเหมอนคนตาบอดเพราะจะมศรทธามดบอดตออ านาจเหนอธรรมชาตและหลงงมงายอยในไสยศาสตร (พระธรรมโกศาจารย, 2552, หนา 48)

หลกค าสอนพระพทธศาสนาจะไมขดแยงกบวทยาศาสตร ในประเดนเรอง กฎของธรรมชาต พทธศาสนากลาวเรองนไวใน นยาม 5 ซงเปนระเบยบแบบแผนในจกรวาล พระพทธศาสนาสอนสงน ไว ไอน สไตนจงเหนวา พระพทธศาสนาเขากนไดดกบวทยาศาสตรสมยใหม ดงทไอนสไตนกลาววา“ถาจะมศาสนาใดศาสนาหนงทตอบสนองความตองการทางวทยาศาสตรสมยใหม ศาสนานนกคอพระพทธศาสนา (If there is any religion that could cope with modern scientific needs it would be Buddhism)” ซงมความเปนระเบยบแบบแผนเปนเพยงกฎธรรมชาต หรอ นยาม 5 ประการ ดงน (พระนพดล ธรวโร, 2556)

อตนยาม คอกฎแหงฤดกาลหรอกฎทก ากบการโคจรของดวงดาวในทองฟากฎธรรมชาตทท าใหเกดปรากฏการณธรรมชาต เชน น าขน น าลง ฟารอง ฟาผา กฎแรงโนมถวงของโลก ปจจบนกคอกฎทางฟสกสทก ากบความเปนไปของสงไมมชวตทงหลายวธบรณาการพระพทธศาสนากบศาสตรสมยใหม

พชนยาม คอกฎแหงเมลดพนธหรอกฎทางชววทยาทก าหนดใหสงมชวตทงพชและสตวสบตอลกษณะเฉพาะไปยงลกหลาน เชน มะมวงออกลกเปนมะมวง ลงออกลกเปนลง ทงมนษยสตวและพชทงหลายสบตอเนองกนไปรนแลวรนเลาไมขาดสาย ปจจบนเราเรยกวากฎพนธกรร,

จตนยาม คอกฎเกยวกบการท างานของจต เชน จตเกดดบเปนกระแส จตมเครองประกอบคอเจตสกซงเกดดบพรอมกบจต กฎเกยวกบการท างานของจต เรยกวากฎทางจตวทยาในปจจบน

กรรมนยาม คอ กฎแหงเหตและผลทก ากบความเปนไปของชวตมนษย เชน ท าดไดด ท าชวไดชว มนษยเจรญหรอเสอมเพราะการกระท า

วารสารพกล

Page 146: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 135

ธรรมนยาม คอกฎธรรมชาตทก าหนดความสมพนธของสรรพสงทองอาศยกนและกนเกดขนตามเหตตามปจจย นนกคอหลกปฏจจสมปบาท ธรรมนยามนเปนกฎใหญทครอบคลมกฎทง 4 ขอขางตน

กฎ 4 ขอแรกคอ อตนยาม พชนยาม จตนยามและกรรมนยาม แบงออกเปน 2 กลม คอ กฎทางรปธรรมคอพชนยามและอตนยามฝายหนง กบกฎทางนามธรรมคอจตนยามและกรรมนยามอกฝายหนง นนคอเปนกฎทก ากบนามรปนนเอง กฎทงหมดนประสานรวมอยภายใตกฎใหญทสดคอกฎธรรมนยามหรอกฎธรรมชาต

ไมวาพระพทธเจาจะอบตขนหรอไมกตาม กฎธรรมชาตนมอย พระพทธองคเปนแตเพยงผคนพบเชนเดยวกบทนกวทยาศาสตรตางทยอยคนพบกฎทงฝายรปธรรมและนามธรรมเพมเตมเขามา

พระพทธศาสนาไมปฏเสธกฎธรรมชาตทนกวทยาศาสตรคนพบเหลานน ทงน เพราะไมวานกวทยาศาสตรจะคนพบกฎใหมอะไรออกมากไมเกนไปกวานยามทง 5 ดงกลาวมาแลว เพราะเหตน พระพทธศาสนาจงไมขดแยงกบวทยาศาสตร พทธศาสนาปฏ เสธพระผสราง จงเปนศาสนาอเทวนยม พระพทธศาสนายนยนวา “โกจ กตตา วา กาเรตา นตถ” แปลวา “ไมมใครเปนผสรางเองหรอสงใหสราง” พระพทธศาสนาเปนทสนใจของวทยาศาสตรตรงทไมมค าสอนเรองพระเจาสรางโลก

ดงนน พระพทธศาสนายงเปนศาสนาแหงบรณาการทมค าสอน ครอบคลมกฎธรรมชาตทงฝายรปธรรมและนามธรรม กฎทกอยางรวมกนอยภายใตกฎธรรมนยาม เพราะฉะนน ไอนสไตนจงถอวาพระพทธศาสนาเปนศาสนาของจกรวาล (Cosmic Religion) ทสนใจทงเรองรปธรรมและนามธรรม การสนใจศกษาแตเรองรปธรรมทางกายภาพอยางเดยวเปนสดโตงขางหนง การสนใจศกษาแต เร องนามธรรมทางจตใจดานเดยวเปนสดโต งอกขา งหนง พระพทธศาสนาหลกเลยงสดโตงทงสองขางโดยด าเนนตามทางสายกลาง หรอ มชฌมาปฏปทา นนคอพระพทธศาสนาสนใจศกษาทงความจรงฝายรปธรรมของวทยาศาสตรและความจรงฝายนามธรรมของศาสนาทวไป

วารสารพกล

Page 147: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 136

พทธบรณาการวปสสนากบการด าเนนชวต หลกสงสดในทางพระพทธศาสนาคอการฝกจตใหรเทาทนสภาวการณท

เกดขนตามความเปนจรง อยางกรณโอวาทปาฏโมกข (ท.ม. (ไทย) 10/90/50) ซงเปนการประชมพรอมดวยองค 4 ประการ เรยกวา จาตรงคสนนบาตกลาวคอ 1.วนนนเปนวนเพญมาฆปรณม 2.พระภกษ 1,250 องค มาประชมกนโดยมไดนดหมาย 3.พระภกษเหลานนเปนพระอรหนต และ 4.พระภกษเหลานนเปนเอหภกข คอ พระพทธเจาทรงกลาวใหอปสมบทดวยพระองคเองเรยกวา เอหภกขอปสมปทา (พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต), 2551, หนา 373) โดยมการกลาวถงหลกการส าคญ 3 ประการ คอ

1. ขนต ความอดทน คอความอดกลน เปนตบะอยางยง พระพทธเจาทงหลายตรสนพพานวาเปนบรมธรรม หรอเปนธรรมสงสด ผท ารายผอนไมชอวาเปนบรรพชตผเบยดเบยนสตวอนไมชอวาเปนสมณะ (ท.ม. (บาล) 10/90/56)

2. การไมท าความชวทงปวง หรอการไมท าบาปทงปวง การบ าเพญกศล คอ ความดใหถงพรอม การท าจตใจของตนใหผองใสบรสทธนเปนค าสอนของพระพทธเจาทงหลาย (ท.ม. (บาล) 10/90/57)

3. การไมกลาวราย 1 การไมท าราย 1 ความส ารวมในพระปาฏโมกข1 ความเปนผรจกประมาณในภตตาหาร 1 ทนงทนอนอนสงด หรอการนอนนงในทสงด 1การประกอบความเพยรในอธจต หรอการฝกฝนพฒนาจตของตน 1นเปนค าสอนของพระพทธะทงหลาย (ท.ม. (ไทย) 10/90/51)

จากหลกการดงกลาวพบวา หลกโอวาทปาฏโมกขนนถอวาเปนหลกการทพระพทธองคไดทรงแสดงประกาศจดยนและแนวทางในการปฏบตตนของพระภกษและขอยดถอปฏบตส าหรบคฤหสถไวอยางเดนชด (พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต), 2539, หนา 101-134) ทงนเพอทจะไดเปนประโยชนตอการประกาศพระศาสนาและเปนการสรางความเขาใจแกพทธศาสนกชนเกยวกบจดยนของพระพทธศาสนาทมความชดเจนทงในแงหลกการและวธการทจะด ารงความเปนศาสนาพทธไวในสงคมอนเดย ซงหลกการดงกลาวทปรากฏใน 3คาถากงนน มดงตอไปน

ในประการท 1 พระพทธเจาไดแสดงจดยนของพระพทธศาสนาเกยว ของกบการปฏบตทงในรปแบบและทฤษฎวา การบ าเพญตบะนน ตองบ าเพญ

วารสารพกล

Page 148: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 137

เพยรทางจต ไมใชการบ าเพญดวยการทรมานรางกายอนเปนสวนท าใหตนเองและผอนเดอนรอน และประการตอมาทรงแสดงจดยนเกยวกบจดหมายสงสดทางศาสนา กคอ นพพาน โดยชใหเหนวา นพพาน คอ เปาหมายสงสดของศาสนา นอกจากนน ได อธบายถงรปแบบพฤตกรรมของนกบวชในทางพระพทธศาสนาวาตองเปนผทไมท าราย ไมเบยดเบยนผอน

ในประการท 2 ทรงแสดงกรอบในการปฏบตในทางพระพทธศาสนาวา การสรางความดนนตองปฏบตใหเปนไปใน 3 แนวทาง คอ (1) ไมท าบาปทก อยาง (2) ท ากศลใหถงพรอม และ (3) ช าระจตใหผองใส ซงถอวาเปนกรอบในเรองหลกการทางพระพทธศาสนา โดยชาวพทธตองด าเนนตามหลกการปฏบตทง 3 ประการน จงถอวาเปนชาวพทธทแทจรง

ในประการท 3 ทรงอธบายถงรปแบบการปฏบตของนกบวชในทางพระพทธศาสนา ซงท าหนาทในการเผยแผพระพทธศาสนาตองปฏบตตามหลกการ ดงน

(1) การไปเผยแผศาสนาจะตองไมเขาไปวาราย ท ารายคนอนหรอศาสนาอน

(2) ตองส ารวมในพระปาฏโมกขทงในสวนของพระธรรมและพระวนย และผไปเผยแผพระพทธศาสนากจะตอง 1) รจกประมาณในการบรโภค 2) นงนอนในทอนสงดเงยบไมพลกพลานคลกคล และ 3) บ าเพญเพยรทางจตอยางเครงครด

หลกการทปรากฏใน 3 ประการขางตน ถอได ว าเป นจดยนอน เปนหลกการส าคญของพระพทธศาสนาทพระพทธเจ าทกพระองคทรงประกาศกอนการทจะยงความมนคงของพระศาสนาให เกดขน และพบวาโอวาทปาฏ โมกข น น ถอ เป นภาพลกษณ ของ (1 ) หลกค าสอนของพระพทธศาสนา (2) ลกษณะของพทธศาสนกชน (3) แนวทางปฏบตดวยการสรางความดซงมอย 3 ประการ และ (4) วตรปฏบตของนกเผยแผหรอผสบทอดพระพทธศาสนา

นอกจากนน การฝกจตทประกอบไปดวยปญญาใหเทาทนสงคมปจจบน ซงถอวายคสมยเปลยน สรรพสงในโลกกยอมเปลยนไปตามกาลสมย หรอทเรารจกคอ “โลกาภวตน” ถอไดวาเปนระบบหนงของการพฒนาระบบทนนยมและ

วารสารพกล

Page 149: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 138

ยคความร ซงทกคนสามารถน าความรจากขอมลขาวสารและเทคโนโลยสารสนเทศใหมๆ มาใชใหเปนประโยชน เพอประสทธภาพสงสดของตนและสงคมทตนด ารงอย สงคมมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาและในยคปจจบนสงคมมอตราการเปลยนแปลงทรวดเรวมาก นกคดในแวดวงตางๆของโลกและไทยตางใหความสนใจกบสภาพสงคมเปนอยางยง (Pannasil, Pitnitha, pp. 146-161)

ศตวรรษท 21 จะเปนตวสงเสรมการพฒนาและกระตนบทบาทสมมตของบคคลใหมการเรยนรอยางตอเนอง มความสมบรณโดยเฉพาะอยางยงมวสยทศนสวนบคคล รบผดชอบตออาชพของตนเอง มแรงจงใจจากภายใน และมการแสวงหาความสมพนธทกลมกลนกบสงทจะสญเสยใชกระบวนการของการมอทธพลตอผอนในการท าความเขาใจ ยอมรบเกยวกบสงทจ าเปนตองปฏบต เพอบรรลวตถประสงครวมกน (Yukl, Gary. A., 2009) นอกจากนจะตองมคณธรรมจรยธรรมทงดงาม ปฏบตตนอยางเหมาะสม มความรบผดชอบตอสงคมเพอเปนแบบอยางทด (McCann Jack and Roger Holt, 2009, pp. 211-220) เรองราวการเปลยนแปลงทเกยวของในดานตางๆ ทเกยวของกบสงคมโลกในศตวรรษท 21 เปนเรองทนาสนใจ แตทวาการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของสงคมโลกท าใหการปรบตวเขาสภาพแวดลอมของมนษยเปนไปตามสญชาตญาณ

แตทวาหลกสงสดของพระพทธศาสนาคอการไมเบยดเบยนตน ไมเบยดเบยนผอน ท าจตใจใหบรสทธ มงสการหลดพน ดวยการก าหนดจตรในอาการปจจบนทเกดขนตามสภาวะความเปนจรง ไมวาจะเปนบรรพชตหรอคฤหสถกตาม การด าเนนชวตตองตงอยในความไมประมาท ใชชวตอยางมสต พทธธรรมทนอกเหนอจากสต ททางผเขยนเองอยากน าเสนอเพอเปนพนฐานของการใชชวตทตงอยในสตทเปนแนวคดเชงเหตผล (Logical Thinking) คอสปปรสธรรม เปนขอธรรมทพระพทธเจาทรงแสดงแกบรษทตามโอกาสสถานทตางๆ กน ซงคณสมบตของผน าทดในความหมายของพระพทธศาสนาจะตองเปนผประกอบดวยหลกธรรม 7 ประการ คอ 1) ธมมญญตา รหลกหรอรจกเหต 2) อตถญญตา รความมงหมายหรอรเหตผล 3) อตตญญตา รจกตน 4)

วารสารพกล

Page 150: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 139

มตตญญตา รจกประมาณ 5) กาลญญตา รจกกาลเวลา 6) ปรสญญตา รจกชมชน สงคม 7) ปคคสญญญา รจกบคคล (อง.สตตก.(ไทย) 23/68/143-146)

ในชวตประจ าวนนนถาหากใครมคณธรรมของมนษยทแท 7 ประการนและสามารถประพฤตไดอยางถกตองตามหลกการเหลานโดยสมบรณแลว ผนนยอมไดชอวาเปนผทพระพทธเจายกยองวาเปน “สตบรษ” หรอ “คนดแท” หรอ “มนษยโดยสมบรณ” การกระท าหรอพฤตกรรมของเขามความเหมาะสมถกตองปราศจากความผดพลาดน าประโยชนมาใหทงแกตนเองและสงคมโดยสวนรวมยอมเอออ านวยประโยชนสนตสขแกสงคมนน

นอกจากนยงมพทธธรรมอกหลายขอทควรน ามาบรณาการเขากบหลกวปสสนา แตดวยขอจ ากดของพนทในการเขยน ทางผเขยนเองจงยกเอาเฉพาะประเดนทนาสนใจมาเปนกรณศกษา กรณเรองของการบรหารจตและปญญาในทางพระพทธศาสนากยงคงเปนประเดนนาสนใจเพราะเปนหวขอหลกทผเขยนยกขนเปนหวขอเบองตน

การบรหารจตคอการฝกฝนอบรมจตใจใหดงาม นมนวล มความหนกแนนมนคง แขงแกรง ผอนคลาย และสงบสข ซงมการฝกเพอใหบรรลผลดงกลาวมากมายหลายวธ สวนการเจรญปญญานน คอการฝกใหรจกคด อยางทเรยกวา “คดเปน แกปญหาเปน” นนเอง การบรหารจต เปนการฝกจตใหเปนสมาธ เรยกวา สมาธภาวนา

สวนการเจรญปญญาคอ การฝกใหเกดปญญาทเรยกวา วปสสนาภาวนาคนทไดรบการฝกฝนอบรมทงดานสมาธและวปสสนา จะเปนคนมคณภาพจต สรรถภาพทางจต และสขภาพจตทดทสมบรณ มความเขาใจโลกและชวตทถกตองการเจรญสมาธอยางสามญ หรอฝกสมาธโดยใชสตเปนตวน าองคธรรมทเปนเครองชกน าหรอฝกใหเกดสมาธ คอ “สต” เพราะสตเปนเครองดงและควบคมจตไวกบอารมณนน ๆ การฝกสมาธโดยอาศยสตทผเขยนน ามายกเปนตวน า ซงแยกไดเปน 2 วธใหญ ๆ คอ (พระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 3, 2551)

1. การฝกเพอใชงานทางปญญา หรอมงประโยชนเพอใหเกดปญญา ไดแกการใชสตน าทางใหเกดปญญาหรอท างานรวมกบการใชปญญา โดยมสตควบคมอารมณและใชปญญาเปนตวพจารณา ใหรและเขาใจอารมณ

วารสารพกล

Page 151: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 140

นน ๆ วธการฝกแบบนไมไดเนนทสมาธ แตสมาธไดรบการฝกและเจรญสมาธไปดวย และพรอมทจะชวยสงเสรมการใชปญญาใหไดผลดยงขน การฝกเชนนไดแกการฝกโดยวธของสตปฏฐาน เรยกไดวา เปนการเจรญสมาธ ในชวตประจ าวน

2. การฝกเพอสรางสมาธหรอมงสการสรางสมาธเพยงดานเดยว ไดแก การใชสตคอยควบคมอารมณไวใหจตอยกบอารมณนนหรอเปนวธตรงจตใหอยกบอารมณนน ๆ เปนวธการทเนนสมาธโดยตรง

หลงจากฝกจตแลวตอมากระบวนการฝกทางปญญา ซงสามารถกระท าได 3 ทางดวยกน คอ ดวยการฟง ดวยการคด และการลงมอกระท า โดยมรายละเอยดดงนคอ

1. สตมยปญญา (Wisdom Resulting from Study) คอปญญาเกดจากการฟง อนไดแก ฟงการอบรม ฟงการบรรยาย ฟงการอภปราย ฟงการเสวนา ฟงการระดม สมอง การอานต าราหรอเอกสารตาง ๆ การไดดไดฟงจากสอตาง ๆ เปนตน ในการรบรดวยประสาทสมผส เชน การด การฟง และการอานเพอใหเกดปญญาตองรจกเลอกพจารณาวเคราะหแยกแยะสงทรบร โดยเลอกรบรในสงทเปนประโยชน สรางสรรค โดยเฉพาะการรบรจากสอตาง ๆ ซงในปจจบนสามารถรบรไดงาย เพราะระบบการสอสารททนสมย และรวดเรว

2. จตตามยปญญา (Wisdom Resulting form Reflection) คอปญญาเกดจากความคด เปนความคดทเปนระบบถกตอง ความคดทละเอยดลกซง ความคดแบบแยบคาย ความคดรอบดานทเรยกวา ความคดแบบโยนโสมนสการ ซงเปนบอเกดแหงความรตาง ๆ ทมอยมากมาย พระพทธเจาไดแบงการคดออกเปน 10 วธทเรยกวา วธคดแบบโยนโสมนสการ ซงทง 10 วธมลกษณรวมกน 4 ประการคอ (วทย วศทเวทย และเสถยรพงษ วรรณปก , 2543, หนา 90)

2.1 คดถกวธ คอวธคดจะตองถกตอง คดรอบดาน เชน คดถงขอด ขอเสย และหาทางออก เปนตน

2.2 คดเปนระเบยบ คอ การคดอยางเปนระบบ มขนตอนตอเนอง เปนไปตามล าดบขน ไมคดสบสนหรอวกวนไปมา คดใหทะลปรโปรง หรอคดตงแตตนจนจบกระบวนการ เชน คดโครงการ เปนตน

วารสารพกล

Page 152: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 141

2.3 คดมเหตผล คอ คดอยางมเหตมผลเกอหนนซงกนและกน คดหาสาเหตหลาย ๆ สาเหต ทเรยกวา เหตปจจย ทกอใหเกดผลเชนนน เชน เมอปญหาอยางหนง ตองหาสาเหตวาเกดจากอะไร เปนตน

2.4 คดเปนกศล คอ คดในสงทดงาม โดยมหลกวา สงทคดนนเปนประโยชนหรอไม เปนไปเพอเบยดเบยนตนเองและผอนหรอไม เปนความทสรางสรรคหรอไม เปนตน

3. ภาวนามยปญญา (Wisdom Resulting from Mental Development) คอปญญาเกดจากการอบรมตนเองโดยเนนกระบวนการศกษาจตและกายอยางชดแจง เขาใจความสมพนธระหวางกายกบจต เมอทราบวาใจเปนนาย กายเปนบาว กใหการฝกจตควบคมจต จนกระทงมความสงบ สามารถน าไปตรกตรองเรอง ราวตาง ๆ ไดอยางแตกฉาน เปนระบบ สงบ ไมวนวาย ท างานไดผล มประสทธภาพ มความสข ในขนตนคอ ปญญาทเกดจากการลงมอกระท า ซงหมายถง การฝกฝน การฝกทกษะ การไดลงมอปฏบต จนเกดความช านาญ เปนปญญาทเกดจากการปฏบตจรง

ทงหมดทงมวลทกลาวมาในขางตนน เราจะเหนไดวาลวนแลวแตเปนหลกและกระบวนการส าคญทน าไปสการด าเนนชวตทประกอบไปดวยสต เพราะมนษย (นานาจตตง) มความคดทแตกตางกน และเมอใดทกเลสเขาครอบง า เปนตนวา ความโกรธ ความเกลยด ความหลง ความกลว ไดโอกาสเกดขนแกผใด ผนนจะตกอยในหวงแหงความทกข เมอเหตการณทไมดเกดขนในชวต เราจะมแตความทกข มแตความเครยด เมอใดทเราปรารถนาสงใดแลวไมไดสมดงความปรารถนาเรากจะเปนทกข และความเครยดกจะเกดขนตดตามมา สงเหลานจะเกดขนซ าแลวซ าอกจนบางครงท าใหเรามความสบสน และหาทางออกไมได นอกจากนเรายงไมชอบทจะเกบความทกขและความเครยดไวในใจ แตมกจะสะทอนเอาความทกขและความเครยดเหลานนไปสบคคลผอยรอบขาง แตถาเราเขาใจ รเทาทนสภาวการณทเกดขน เอาวปสสนาไปเปนหลกในการด าเนนชวต ความผดพลาดคงจะมบงเกดขนกบตวของเราไดอยางแนนอน

วารสารพกล

Page 153: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 142

บทสรป ธรรมะของพระพทธเจาลวงมาแลว 2,600 ป ในมมมองของปถชนผม

กเลสดจธลในดวงตาหนาอาจมองวาเปนสงทเกา ลาสมย แตกระนนกตามวญญชนผศกษาและปฏบตยงคงใหความสนใจในมตทวาจะผานมานานสกเพยงใดธรรมะของพระพทธเจายงคงทนสมยดงเดม หรอแมแตนกวทยาศาสตรระดบโลกอยางไอสไตล ยงถอวาพระพทธศาสนาเปนศาสนาสากลเปนศาสนาแหงเหตผล ทผศกษาและปฏบตพงเหนผลไดดวยตนเอง แตเนองดวยสภาวการณโลกผนเปลยน ท าใหสรรพสงในโลกยอมเปลยนแปลงตาม การประพฤต ปฏบต วถชวตของผคนเรมหางหายจากธรรม การแสวงหาลาภ ยศ สข สรรเสรญ จงมงแตเพอประโยชนตนและพวกพองเปนส าคญ ท าใหสภาพการด าเนนชวตของผคนออกไปในลกษณะการเหนแกตวเองมากขน“พทธบรณาการวปสสนากบสภาวการณปจจบน” ทผเขยนน ามาเปนกรณศกษา ปรบประยกตใช เพอเปนแนวทางในการฝกปฏบตตนใหเกดปญญาญาณ รบรเทาทนสภาพการณสงคมในปจจบนตามความเปนจรง ใชชวตอยางมสต ไมเบยดเบยนตน ไมเบยนเบยนผอน ท าจตใจใหบรสทธ ด าเนนชวตบนเสนทางสายกลาง เรยนรวธการด าเนนชวตอยางมศลปะ ดสาเหตแหงกองทกขทงปวงทฝงรากลกอยภายในตวเรา อกทงเพอปรบตวใหเขากบบคคลอนในสงคม อนจะท าใหเราเปนคนเกง คนด มความสข กอใหเกดความสงบในชาตบานเมอง สรางความเจรญรงเรองกาวหนาใหกบตนในปจจบนชาตตลอดถงการกาวพนจากสงสารวฏอนแสนยาวนานหาทสดประมาณมไดในอนาคตกาล คอ แดนแหงพระนพพาน ททกคนปรารถนาไดในทสด เอกสารอางอง 1. ภาษาไทย

(ก) ขอมลปฐมภม มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. (2539). พระไตรปฎกภาษาไทย ฉบบมหาจฬา ลงกรณราชวทยาลย. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาจฬาลงกรราชวทยาลย.

(ข) ขอมลทตยภม

วารสารพกล

Page 154: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 143

คณะศษยานศษยและผเคารพนบถอ. (2547). จตราสตกปชา : อนสรณ 84 ป. กรงเทพฯ : Complete Printing. จตวณโณ ภกข. (2544). วปสสนาภาวนา. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ :

มหามกฏราชวทยาลย. พระราชวรมณ (ประยทธ ปยตโต). (2528). พจนานกรมพทธศาสตรฉบบ ประมวลธรรม. กรงเทพฯ : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระธรรมธราชมหามน. (2542). หลกปฏบตสมถะและวปสสนากรรมฐาน. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระโสภณมหาเถระ (มหาสสยาดอ). (2553). วปสสนาชน. แปลโดย จ ารญ ธรรมดา. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด ประยรสาสนไทยการพมพ. พระอดรคณาธการ (ชวนทร สระค า) และ จ าลอง สารพดนก . (2548). พจนานกรม บาล-ไทย. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : บรษท ธรรมสาร จ ากด. พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต). (2543). พจนานกรมพทธศาสน ฉบบประมวล ธรรม. (พมพครงท 10). กรงเทพฯ : โรงพมพมหาจฬาลงกรณ ราชวทยาลย. พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต). (2555). พทธธรรม. กรงเทพมหานคร: เอส. อาร. พรนตงแมสโปรดกส. พระโสภณมหาเถระ (มหาสสยาดอ) รจนา . (2553). วปสสนาชน หลกการ ปฏบตวปสสนา (ฉบบสมบรณ) . ธรรมดา แปล . (พมพครงท 1) . กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด ประยรสาสนไทย การพมพ. พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต). (2551). พจนานกรมพทธศาสตร ฉบบ ประมวลธรรม. (พมพครงท 17). กรงเทพฯ :โรงพมพมหาจฬาลงกรณ ราชวทยาลย. พระธรรมโกศาจารย. (2552). วธบรณาการพระพทธศาสนากบศาสตร สมยใหม. กรงเทพฯ : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต). (2539). ตามทางพทธกจ. (พมพครงท 2).

กรงเทพฯ : โรงพมพธรรมสภา.

วารสารพกล

Page 155: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 144

พระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 3. (2551). ประโยชนของการบรหารจต และปญญา. กรงเทพฯ : โรงพมพอกษรเจรญทศน. พระนพดล ธรวโร, พทธศาสนากบวทยาศาสตร, แหลงทมา http://nopwaro.blogspot.com/2013/10/blog-post_5504.html [1 มถนายน 2560]. วทย วศทเวทย และเสถยรพงษ วรรณปก. (2543). หนงสอเรยนสาระการ เรยนรพนฐาน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ วฒนธรรม ม. 4 . กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. McCann Jack and Roger Holt. (2009). Ethical Leadership and

Organizations: An Analysis of Leadership in the Manufacturing Industry Based on the Perceived Leadership Integrity Scale. Journal of Business Ethics. 87(2).

Pannasil, Pitnitha et.al. (2015). The Role of Local Executive in the 21st Century. Journal of MCU Peace Studies. 3(2).

Yukl, Gary. A. (2009). Leadership in Organizations. (7th ed.). New York:Prentice-Hall.

วารสารพกล

Page 156: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 145

นวตกรรมองคการสรางไดอยางไร: บทบาทของผน า How To Create An Organization Innovation: Leader’s Roles

จตมา วรรณศร1

Jitima Wannasri บทคดยอ บรบทภายนอกทเปลยนแปลงยอมสงผลตอองคการ ความกาวหนาของเทคโนโลยในยคดจตลใหเกดการปรบเปลยนการบรหารองคการและการสรางนวตกรรมเพอบรหารจดการใหองคการเกดประสทธผลและประสทธภาพซงผบรโภคหรอผรบบรการพงพอใจในผลผลตและบรการ นวตกรรมคออะไร นวตกรรมมความส าคญอยางไร นวตกรรมมกระบวนการสรางไดอยางไร และผน าหรอผบรหารองคการจะมบทบาทอยางไรตอการสรางนวตกรรมองคการใหเกดขนไดส าเรจ บทบาททผน าควรปฏบต ไดแก สรางความเขาใจ วเคราะหปญหา สรางแนวคดนวตกรรม วางแผนและประเมนความเสยง ประสานการปฏบต นเทศตดตามนวตกรรม และประเมนผลและเสรมแรง

ค าส าคญ: นวตกรรมองคการ, บทบาทผน า Abstract Organizations are affected by changing of external contexts. In digital era, advanced technology brings about organizations to restyle firm management and create the innovation in order to obtain success and efficiency which the customers are satisfied with product or service. What is an innovation? How essential is it? and How processes to generate an 1 รองศาสตราจารย อาจารยประจ าสาขาวชาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

วารสารพกล

Page 157: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 146

innovation, and what leader’s roles to accomplish the organization innovation. Roles of Leader should to perform are as follows; make understanding, analyze problems, create innovation concept, plan and risk analysis, coordinating of operation, supervise and monitor an innovation, and evaluation and reinforcement.

Keywords: Organization Innovation, Leader’s Roles บทน า ยคดจทลไดน าไปสความความเปลยนแปลงดานเทคโนโลยอนสงผลตอความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม การเมองและการศกษา ตลอดจนกระทบตอการบรหารงานขององคกรตางๆ ทงภาคเอกชนและองคการภาครฐทตางกพยายามปรบเปลยนแนวทางการบรหาร ระบบการท างานและคดหาวธการปรบปรงพฒนาตนเองใหสอดคลองกบสถานการณเพอความอยรอด ความเจรญเตบโตและความมนคงยงยนขององคการ ดงนนองคการในยคดจตอลจงใหความส าคญกบนวตกรรมองคการ เพอสรางความแตกตางและเพมมลคาของผลตภณฑ เพอความไดเปรยบในการแขงขน หากลกคาหรอผรบบรการมความพงพอใจในคณภาพหรอการบรการ ยอมน าไปสความเจรญเตบโต ผลก าไรและผลประโยชนอนทจะเกดแกองคการและบคลากรในองคการ การเพมสมรรถนะขององคการใหสามารถสรางนวตกรรมหรอสงใหมในองคการจงเปนปจจยส าคญประการหนงของความส าเรจองคการ

นวตกรรมสงผลตอความส าเรจ ความเจรญเตบโตรวมทงชวยยกระดบความสามารถขององคการ ผลการส ารวจความคดเหนผบรหารขององคการขนาดใหญในระดบนานาชาตจ านวน 500 องคการ (Globe, Mail and the Schulich School of Business, 2007 cited Weiss & Legrand, page 2011, p. 11) ซงในการส ารวจครงนก าหนดความหมายของนวตกรรมวาเปนการน าความคดสการปฏบตงานทสรางคณคาในทกสงทไดด าเนนการ ผลการส ารวจพบวาผบรหารรอยละ 88 เหนวานวตกรรมมความส าคญตอความส าเรจในอนาคตขององคการ โดยผบรหารรอยละ 78 คดเหนวาทมผบรหารคอ

วารสารพกล

Page 158: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 147

ผรบผดชอบนวตกรรม และมเพยงรอยละ 33 ทเหนวาองคการตนเองมนวตกรรมทมประสทธผล และผลการส ารวจความคดเหนจากบคลากรฝายทรพยากรมนษยจ านวน 550 คน ( Weiss & Legrand, 2011, pp. 12-13) ซงศกษาปจจยทส าคญตอการเปนองคการนวตกรรม ผลการส ารวจพบวาภาวะผน าเปนปจจยตอการองคการนวตกรรม โดยเจาหนาทฝายทรพยากรมนษยขององคการทเปนองคการนวตกรรม (Innovative Organization) รอยละ 86 เหนวาผบรหารทกระดบในองคการของตนเชอวานวตกรรมมความส าคญ เจาหนาทรอยละ 67 เหนวาคณะผบรหารเปนแบบอยางทดของทมงาน และเจาหนาทรอยละ 68 เหนวาผบรหารมความเขาใจในกระบวนการนวตกรรม ในขณะเดยวกนไดส ารวจความเหนจากเจาหนาทฝายทรพยกรมนษยในองคการทไมไดเปนองคการนวตกรรม (Non-Innovative Organization) ผลการส ารวจพบวา เจาหนาทรอยละ 24 เหนวาผบรหารทกระดบในองคการเชอวานวตกรรมมความส าคญ รอยละ 12 เหนวาคณะผบรหารเปนแบบอยางทดของทมงาน และมเพยงรอยละ 6 ทคดเหนวาผบรหารในองคการนวตกรรมมความเขาใจในกระบวนการนวตกรรม ผลจากศกษาดงกลาวจงสามารถสรปไดวา การสรางนวตกรรมในองคการและการจะเปนองคการแหงนวตกรรมไดนน ปจจยส าคญอยางยงประการหนงทจะขบเคลอนใหการเกดนวตกรรมในองคการไดส าเรจคอ ทมผบรหารทจะตองเหนคณคาและใหความส าคญตอการสรางนวตกรรม ผบรหารมความรความเขาใจเกยวกบกระบวนการสรางนวตกรรม รวมทงผบรหารตองปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกลกนองหรอทมงานในองคการ อยางไรกตาม ส งททาทายและปญหาของนวตกรรมในองคการโดยทวไปมหลายประการ อาท การขาดความเขาใจเกยวกบนวตกรรมวานวตกรรมคออะไร นวตกรรมเกดขนไดอยางไร การขาดผน าเชงนวตกรรมในองคการ รวมทงขาดการสนบสนนและวฒนธรรมเพอสรางนวตกรรมภายในองคการ เปนตน ผลการศกษาขางตนแสดงใหเหนวาอปสรรคทส าคญของการเปนองคการนวตกรรมคอ ภาวะผน าเชงนวตกรรมทเขมแขง ผบรหารจ านวนมากขององคการทไมไดเปนองคการนวตกรรมทขาดความรความเขาใจ คดเปนรอยละ 94 ไมทราบวานวตกรรมจะเกดขนไดอยางไรและจะสรางองคการ

วารสารพกล

Page 159: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 148

นวตกรรมไดอยางไร นอกจากนผน าหรอผบรหารทกระดบจะตองรบผดชอบตอการสรางนวตกรรม และองคการจะตองมการวางแผนนวตกรรมอยางเปนระบบ รวมทงการสรางวฒนธรรมนวตกรรมทสงเสรมและกระตนใหบคลากรและทมงานคดนวตกรรมในงานทตนรบผดชอบ เพอพฒนาองคการ เพมสมรรถนะในการรเรมพฒนาการท างานและสรางผลผลตทมคณคา มคณภาพท าใหผบรโภค/ผรบบรการพงพอใจ ดงนนองคการทางการศกษา โดยเฉพาะอยางยงสถานศกษาซงเปนองคการในระดบปฏบตทมความใกลชดเกยวของโดยตรงตอการจดการศกษาและพฒนาคณภาพผเรยน จงมความส าคญอยางยงตอการสรางเยาวชนและพฒนาทรพยากรมนษยใหมคณภาพ สามารถพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนาสามารถแขงขนกบนานาชาตได นวตกรรมเกดขนไดอยางไร นวตกรรมจะเกดขนไดกตอเมอบคคลไดใชการคดเชงนวตกรรม (innovative thinking) อนหมายถงกระบวนการแกปญหาโดยการศกษาคนควาทดลอง การบรณาการผสมผสานและเรยบเรยงจดระบบ ความคดและวธการใหมหรออาจกลาวไดวา การสรางนวตกรรมในองคการนนสามารถด าเนนการไดเมอบคคลหรอทมงานไดใชการคดเชงนวตกรรม คดสรางวธการใหมหรอสงใหมเพอแกปญหาและพฒนาผลการด าเนนงานขององคการ สวนคอมพวเตอร เทคโนโลย ระบบการท างาน หรอตวองคการเองตางกไมสามารถสรางนวตกรรมได ดงนนจงมเพยงบคคลในองคการเทานนทสามารถท าใหเกดนวตกรรมขนได อยางไรกตามคอมพวเตอร เทคโนโลย ระบบหรอองคการกยงคงเปนปจจยส าคญทสงเสรมใหบคคล/ทมงานมศกยภาพในการคดเชงนวตกรรม (Weiss & Legrand, 2011, pp. 7-8) นวตกรรมคออะไร อยางไรจงเรยกวาเปนนวตกรรม ไดมนกวชาการและองคกรไดใหความหมายของนวตกรรมในแนวทางทคลายคลงกน อาทเชน นวตกรรม หมายถงสงทท าขนใหมหรอพฒนาขน ซงอาจอยในรปแบบของความคด วธการ การกระท าหรอสงประดษฐตางๆ โดยสงนนอาจเปนสงใหมทงหมดหรอใหมเพยงบางสวน และอาจใหมในบรบทใดบรบทหนงหรอในชวงเวลาใดเวลาหนง (ราชบณฑตยสถาน, 2555, หนา 287)

วารสารพกล

Page 160: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 149

นวตกรรม เปนการด าเนนการพฒนาและปรบเปลยนขดเกลาสงเดมใหกลายเปนผลตภณฑหรอเทคนควธการทเปนประโยชนมากขน อาท อาจเปนกระบวนการซงไดน าไปประยกตความคดสรางสรรคเขาไปใชในทกขนตอนขององคการตงแตกระบวนการเรมตนจนสนสด เพอพฒนาวธการใหมทดกวาเดม (Maital & Seshadri, 2012, p. 5) นวตกรรมเปนค าทมความหมายกวางและหลากหลาย นวตกรรมคอการเพมคณคาใหแกกระบวนการ(process)หรอเปนการเพมคณคาใหผลตภณฑ (product) โดยนวตกรรมทเปนกระบวนการนนจะชวยเพมคณคาใหแกกจกรรมตางๆ ในกระบวนการ หรอนวตกรรมทเปนผลผลตนนกจะชวยเพมมลคาใหแกผลตภณฑหรอบรการ (Ahmed & Shepherd, 2010, p. 5) นวตกรรมเปนผลลพธหรอกระบวนการใหมๆ ทเกดประโยชน มคณคาและสงผลตอความส าเรจขององคการ สวนความหมายของนวตกรรมในบรบททางธรกจ หมายถง การใชความคดสรางสรรคซงสรางมลคาของธรกจใหบรรลเปาหมาย (Weiss & Legrand, 2011, p. 6) โดยสรปนวตกรรมจงเปนแนวคด วธการ กระบวนการ หรอผลตภณฑ ซงอาจเกดขนไดจาก 2 แนวทาง ไดแก (1) การสราง/ประดษฐสงใหมทไมเคยมมากอน และ (2) การปรบปรงพฒนาสงเดมทมอยแลวใหดกวาเดมในดานตางๆ น ามาซงประสทธผลประสทธภาพ และเพมมลคา เพมประโยชนของสงนนทสามารถแกปญหาและสอดคลองความตองการของผบรโภค/ผรบบรการ ประเภทของนวตกรรม นวตกรรมมความหมายกวางขวางจงสามารถจดไดหลายประเภทขนกบเกณฑในการจด ในทนจะเสนอประเภทของนวตกรรมทสามารถควบคมไดภายในองคการ ดงน (Ahmed & Shepherd, 2010, pp. 7-9) 1. นวตกรรมเชงผลตภณฑ (Product Innovation) หมายถงผลตภณฑทเปนสงใหมขององคการ ผลตภณฑในทนมความหมายครอบคลมทงผลตภณฑท เปนสงของและผลตภณฑท เปนการบรการ มลกษณะเปนนวตกรรมทปรากฏใหเหนเปนรปธรรม ซงนวตกรรมทเปนผลตภณฑทสรางขนนสามารถดงดดลกคาหรอผบรโภคโดยน าเสนอผานกระบวนการดานการตลาด

วารสารพกล

Page 161: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 150

และสอประเภทตางๆ ทจะกอใหเกดการรบรแกกลมเปาหมายหรอสาธารณชนทวไปไดยางรวดเรว 2. นวตกรรมเชงกระบวนการ (Process Innovation) หมายถงกระบวนการ/วธการใหมๆ ของการท างานในองคการ โดยมความเปลยนแปลงเกยวกบการด าเนนงานหรอกจกรรมตางๆ ในการปฏบตงานใดๆ ซงการเปลยนแปลงนนอาจเปนไดหลายแนวทาง อาท การเปลยนแปลงการจดองคการหรอการปฏบตงานในหนาท การเปลยนแปลงการปฏบตอนเปนผลจากความกาวหนาของเทคโนโลยหรอเปนผลจากการจดโครงสรางองคการใหม การเปลยนแปลงระบบปฏบตงานเพอน าไปสนวตกรรม เชน เปลยนวธการบรหารจดการองคการหรอการบรหารงาน ในยคปจจบนนวตกรรมเชงกระบวนการมกเกยวของกบเทคโนโลยสมยใหมทสงผลกระทบตอการปรบปรงประสทธภาพในการปฏบตงาน รวมทงสงผลใหผลตภณฑ/ผลผลตมคณลกษณะหรอคณสมบตทปรบเปลยนไปดวยเชนกน 3. นวตกรรมเชงกลยทธ (Strategic Innovation) หมายถงการก าหนดแนวทางหรอรปแบบใหมในการด าเนนกจการขององคการ เปนนวตกรรมทเกยวของกบการปรบเปลยนรปแบบการด าเนนธรกจหรอการเลอกใชรปแบบการด าเนนธรกจแบบใหม ณ ชวงเวลาหนง ซงการเปลยนกลยทธการด าเนนงานขององคการอาจขบเคลอนโดยนวตกรรมทเกดขนภายในองคการ อาท นวตกรรมเชงผลตภณฑหรอนวตกรรมเชงกระบวนการ นอกจากนบางครงการปรบเปลยนกลยทธการด าเนนธรกจอาจเกดจากความเปลยนแปลงภายนอก เชน ความเปลยนแปลงดานเทคโนโลยสารสนเทศ ซงสงผลใหองคการตางๆ ตองมการปรบเปลยนกลยทธจากวธการปฏบตแบบเดมไปสแนวทาง วธการหรอระบบใหม อาท การมระบบอนเตอรเนต ระบบเครอขายออนไลน การสอสารแลกเปลยนและสงขอมลสารสนเทศทสะดวกรวดเรว เหลานสงผลใหรปแบบการด าเนนธรกจในยคปจจบนใหเปลยนแปลงไปอยางสนเชง เชน การท าธรกจขายสนคาออนไลนผานแอปพลเคชนตางๆ ท าใหสามารถสอสารกบลกคาไดรวดเรว จ านวนมากและสรางรายไดมหาศาลโดยไมตองลงทนดานอาคารสถานท

วารสารพกล

Page 162: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 151

ผน าควรมบทบาทอยางไรในกระบวนการคดเชงนวตกรรม การคดเชงนวตกรรมเปนพนฐานสการสรางนวตกรรมองคการ ซงกระบวนการหรอแนวทางการปฏบตส าหรบผบรหารและบคลากร เพอกระตนการคดเชงนวตกรรมในองคการ ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก ก าหนดกรอบความคด ทบทวนปญหา สรางความคดใหม และวางแผนด าเนนงาน ซงผบรหารหรอผน ามบทบาทส าคญตอการสงเสรมให เกดการคดเชงนวตกรรม บรรลเปาหมายขององคการ ดงนนการด าเนนการตามขนตอนผบรหารควรมสวนรวมในกระบวนการและแสดงบทบาทในแตละขนตอน ดงรายละเอยดตอไปน (Weiss & Legrand, 2011, pp. 68 - 70) 1. ก าหนดกรอบความคด ขนตอนแรกเปนการก าหนดประเดนปญหา และค าอธบายเพอสรางโอกาสใหทมงานด าเนนการพจารณาคนหาค าตอบ โดยเบองตนทมงานทกคนจะตองมความเขาใจเกยวกบองคการหรอหนวยงานของตนในประเดนทส าคญ ไดแก วตถประสงค เปาหมายของการท างาน ปญหาเกดขนคออะไร ขอบเขตและเงอนไขในการแกปญหาเปนอยางไร ใครบางเกยวของและใครจะเปนผตดสนใจทแทจรง รวมทงแนวทางทจะแกปญหาอยางมประสทธผลทสดเปนอยางไร และจะวดความส าเรจไดอยางไร โดยผน า/ผบรหารองคการควรมบทบาทในขนตอนการก าหนดกรอบความคด ไดแก

- ก าหนดเปาหมายของการคดใหชดเจน - ตงค าถามและก าหนดขอบเขตของการคด - ก าหนดประเดนและความรบผดชอบของทมงานทชดเจน - จดโครงสรางทมงานและมกระบวนการตดสนใจของ

ทมงานโดยยดหลกธรรมาภบาล 2. ทบทวนปญหา เปนการท าความเขาใจปญหาและวเคราะหสาเหต รากเหงาของปญหา โดยแยกแยะสาเหตใหเปนประเดนยอยๆ เพอใหเกดความชดเจน และน าไปสการจดการกบสาเหตทแทจรงของปญหาทจะตองแกไข โดยสวนใหญขนตอนนมกเปนการตงค าถามและคดหาค าตอบ เกบรวบรวมขอมล ขอเทจจรง คนควา เพอน ามาพจารณา ท าความเขาใจสาเหตทแทจรงของปญหาอยางเปนเหตเปนผล รวมทงการวเคราะหปญหาอปสรรคตางๆ ท

วารสารพกล

Page 163: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 152

อาจเกดในการด าเนนการแกปญหา ดงนนผน าหรอผบรหารองคการจงควรมบทบาทในการทบทวนประเดนปญหา ไดแก

- แบงปนขอมล ขอเทจจรงเกยวกบประเดนปญหาแกทมงาน

- ตความ วเคราะหประเดนปญหาใหเหนอยางชดเจน - สงเสรมใหทมงานไดคดโดยภาพรวมและคดอยางเปน

ระบบ - ตงสมมตฐานเกยวกบประเดนปญหาทเกดขน

3. สรางแนวคดใหม เปนขนตอนส าคญททมงานจะไดสรางความคดและน าเสนอความคดใหมๆ ทหลากหลายมมมองอนเปนค าตอบทเปนไปไดในการแกปญหา มความสอดคลองกบประเดนปญหาทพบและขอบเขตสถานการณ โดยสมาชกในทมงานจะน าเสนอไอเดยหรอความคดใหมๆ เพอใหทมงานไดชวยกนพจารณาและตดสนใจเลอกแนวคดหรอวธการทดทสดในการแกปญหาและสามารถปฏบตไดจรง ดงนนในขนตอนนผน าหรอผบรหารองคการมควรบทบาท ดงน

- สรางบรรยากาศและความเปนกลยาณมตร ไมตดสนความคดผอนเพอใหสมาชกกลาทจะเสนอความคดใหมๆ

- สงเสรมใหสมาชกแสดงความคดเหนอยางเปดเผยและตอยอด ขยายความคดของสมาชกไปสความส าเรจทเปนรปธรรม

- สงเสรมวธการคดจากกวางไปแคบ โดยสมาชกเรมตนจากการคดทหลากหลายมมมองแลวจงคดแบบหลอมรวมไปสทศทางเดยวและไดแนวคดใหมในการแกปญหาทดทสด

- สงเสรมใหสมาชกเสนอความคดของตนจนครบทกคน แลวจงรวมกนตดสนใจ 4. วางแผนด าเนนงาน เปนขนตอนสดทายทจะแปลงความคดไปส

การปฏบตจรงของนวตกรรมองคการ เปนการวางแผนปฏบตของวธการแกปญหาทดทสดทไดตดสนใจเลอกจากความคดตางๆ ทไดเสนอในขนตอนทผานมาเพอใชแกปญหาทเกดขน โดยผน าจะตองคดพจารณาวางแผนอยาง

วารสารพกล

Page 164: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 153

ละเอยดรอบคอบ รวมทงการวเคราะหความเสยง ปญหาอปสรรคตางๆทอาจเกดขนระหวางด าเนนการ เพอใหแผนด าเนนงานนสามารถน าไปปฏบตไดจรง และแกไขปญหาไดส าเรจ ดงนนในขนตอนนผน าควรมบทบาทดงน

- สรางทางเลอกในการแกปญหาทมความเสยงต ากวากวา แนวทางแกปญหาทเลอกไว

- ก ากบใหมการประสานงานและสงตอจากทมงานทคดแปลงความรเพอออกแบบนวตกรรมไปสทมปฏบตงานผใชนวตกรรมอยางมประสทธผล

- ชวยเหลอทมงานในการวเคราะหความเสยงทอาจเกดขนและควบคมจดการความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได

- ใหขอมลยอนกลบแกทมงานทวางแผนนวตกรรมเกยวกบผลการปฏบตแกปญหาตามนวตกรรมทคดขนมามความกาวหนาอยางไร และเฉลมฉลองความส าเรจรวมกน อยางไรกตาม กระบวนการคดเชงนวตกรรมดงกลาวขางตนจะ

กอใหเกดนวตกรรมขององคการไดตามทคาดหวงมากนอยเพยงใด ผบรหารสามารถสงเสรมสนบสนนไดดงน 1. สรางบรรยากาศการท างานทสมดลทงการท างานสวนบคคลและการท างานรวมกนเปนทม เพอใหเกดการคดเชงนวตกรรมทสรางคณคาแกองคการสงสด 2. ลดความเสยงทอาจเกดขนในกระบวนการคดเชงนวตกรรม ผบรหารตองวเคราะห ประเมนความเสยงทอาจเกดขนวาเปนความเสยงประเภทใด มโอกาสเกดขนในกจกรรมใด อยางไรบางเพอควบคมและปองกนความเสยงทจะกระทบตอการบรรลเปาหมาย 3. ก ากบ ตดตามเพอใหการคดเชงนวตกรรมของทมงานสามารถแกปญหาองคการและสามารถน าไปสการปฏบตจรงและเกดประสทธผล

วารสารพกล

Page 165: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 154

นวตกรรมองคการจะส าเรจไดอยางไร สงส าคญทผน าจะตองด าเนนการเพอน าไปสการสรางนวตกรรมของ

องคการตามความคาดหวงประกอบดวย 6 ประการ ดงน (สมพงษ สวรรณจตกล อางถง Robert B.Trucker, 2552, หนา 59-88) 1. ผบรหารสงสด นวตกรรมมาจากผบรหาร ดงนนสงส าคญในการสรางนวตกรรมคอผบรหารสงสดจะตองร เขาใจและรเรมน าไปสการปฏบตใหเปนรปธรรม ผบรหารตองเปนผน าในการตงเปาหมายของการสรางนวตกรรมและน าทมงาน/คณะท างานกลมตางๆ เขามามสวนรวม และเสนอความคดอนหลากหลายเพอคนหาและเลอกสรรวธการตางๆ รวมกน 2. ออกแบบกระบวนการสรางนวตกรรมขององคการ ผบรหารและพนกงานรวมกนออกแบบและเปลยนแปลงเพอสรางระบบการสรางนวตกรรมในกระบวนการท างาน โดยการกระตนสรางแรงจงใจใหพนกงานไดเสนอความคดขอแนะน าซงจะน าไปสการเปลยนแปลงและสรางนวตกรรมเพอเพมคณคาใหกบผลตภณฑหรอบรการขององคการ กระบวนการสรางนวตกรรมควรประกอบดวย (1) การก าหนดนยามวานวตกรรมขององคการคออะไร (2) พฤตกรรมใดทจะสนบสนนใหเกดนวตกรรมในองคการ (3) ก าหนดเปาหมายและแนวทางทการสรางนวตกรรมจะชวยใหไปถงเปาหมายนน (4) สอสารสรางความเขาใจกบพนกงานในทกชองทางเพอใหพนกงานไดเสนอตวามคดใหมๆ (5) คาดการณถงอปสรรคและก าหนดแนวทางปองกนแกไขทอาจเกดขนในกระบวนสรางนวตกรรม (6) มอบหมายใหมผน าทจะเปนหวหนารบผดชอบตอการสรางนวตกรรม (7) ปลกฝงการสรางนวตกรรมในองคการใหเกดเปนวฒนธรรมองคการ 3. มอบหมายหนาทความรบผดชอบตอนวตกรรม นวตกรรมองคการตองมาจากความคดและการเสนอความคดของพนกงานและน าไปสการปฏบต จงตองอาศยความรวมมอและตระหนกถงความส าคญของทกหนวยงานยอยในองคการ ดงนนผบรหารจงตองก าหนดหนาท มอบหมายความรบผดชอบในการสรางนวตกรรมและปลกฝงความคดทศนคตทดแกพนกงาน อาท การแจงใหทราบและสนบสนนเกยวกบพฤตกรรมทคาดหวงของพนกงานในการสรางนวตกรรม การฝกอบรมความคดสรางสรรค การ

วารสารพกล

Page 166: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 155

สรางหลกสตรวาดวยนวตกรรมเพอใหพนกงานไดเรยนรกระบวนการสรางนวตกรรม เปนตน 4. จดสรรทรพยากรและประเมนความเสยง องคการแหงนวตกรรมตองการบรหารความเสยงเพอลดความเสยหายทมาสามารถคาดการณได โดยการตดสนใจทดในการเลอกความคดใหมๆ ในการพฒนาผลผลต เพอการพจารณาจดสรรทรพยากรหรอลงทนใหคมคาและมประสทธภาพ 5. สรางระบบการวดผลงานทสงเสรมการสรางนวตกรรม องคการนวตกรรมในระดบแนวหนาจะมวธการในการวดความกาวหนาของนวตกรรม อาท วดรายไดจากสนคาหรอบรการ หรอวดผลทตามมาจากนวตกรรม โดยอาจใชเทคนคการบรหารเชงสมดล (Balanced Score Card) เปนเครองมอในการวด เปนตน 6. มอบรางวลและสงจงใจ การใหรางวลแกพฤตกรรมหรอการปฏบตงานทน าไปสการสรางสรรคนวตกรรม โดยอาจเปนรางวลทงดานวตถหรอก าลงใจ หรออาจเปนการใหรางวลดวยการเผยแพรความส าเรจ/ความพยายามของพนกงานใหสมาชกในองคการไดรบรโดยทวกน อนเปนการสรางทศนคตทดและสงเสรมพฤตกรรมทพงประสงคของพนกงาน การทผบรหารรบฟงและใหความสนใจตอการเสนอความคดใหมๆ ของพนกงานเปนการสงเสรมสนบสนนและใหก าลงใจแกพนกงาน ดงนนการสรางนวตกรรมจงเรมจากการรบฟงปญหา การคดพจารณาเพอแกไขปญหา เพอน าไปสการออกแบบกระบวนการสรางนวตกรรมทเหมาะสมกบองคการ กระบวนการสรางนวตกรรมและบทบาทของผน า

ผลการศกษาและแนวคดนกวชาการทกลาวมาแลว ผเขยนจงไดเสนอบทบาทของผน า/หรอผบรหารองคการ เพอเปนแนวทางในการสรางนวตกรรมการบรหารทสอดคลองพนธกจ วตถประสงคและและสอดคลองบรบทของหนวยงาน รวมทงสามารถแกปญหาและพฒนาปรบเปลยนการด าเนนงานและเพมคณคาและคณภาพของผลผลต ดงตอไปน

วารสารพกล

Page 167: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 156

ภาพท 1 กระบวนการสรางนวตกรรม 1. สรางความความเขาใจ นวตกรรมมาจากความคดของคนใน

องคการ ดงนนนวตกรรมจะไมสามารถเกดขนไดหากสมาชกในหนวยงานไมเหนความส าคญและประโยชนของนวตกรรม รวมทงความรความเขาใจเกยวกบนวตกรรม การสรางนวตกรรมในองคการท าอยางไร สมาชกในหนวยงานมความเกยวของกบนวตกรรมอยางไร ผน าจงตองเปนผทมความรความเขาใจเกยวกบนวตกรรม แนวทางในการสรางนวตกรรม และมบทบาทในการชแจง สรางความเขาใจ และสอสารใหสมาชกในหนวยงานรบรและเขาใจตรงกน โดยอาจจดใหมการประชมสมมนาหรอฝกอบรมเกยวกบนวตกรรม หรอการคดเชงนวตกรรม ตลอดจนจดประกาย สรางแรงบนดาลใจใหสมาชกมความกระตอรอรนทจะรวมกนสรางความเปลยนแปลงใหเกดขนในหนวยงานของตน

2. วเคราะหปญหา ผน าตองรเรมและสรางทมงานเพอรวมกนคดรวมกนสรางนวตกรรมทจะชวยแกปญหาและปรบเปลยนใหเกดผลในทางท ดขน จดเรมตนของนวตกรรมมกเกดจากปญหาหรอความตองการใหเกดการเปลยนแปลงพฒนา ดงนนบทบาทของผน าจงตองมสวนรวมกบทมงานในการวเคราะหประเดนปญหาการด าเนนงาน/กจกรรม/การปฏบตงานใดๆ ในหนวยงาน รวมกนวเคราะหสาเหตทแทจรงของปญหา/อปสรรค และรวมกนก าหนดผลลพธทตองการใหเกดขน ผน าตองใจกวาง รบฟง เปดโอกาสใหสมาชกทกคนไดเสนอแนวคดของตน และใชการตดสนใจแบบมสวนรวม

3. สรางแนวคดนวตกรรม เปนขนตอนททมงานจะไดรวมกนคดเชงนวตกรรม ควรใหโอกาสสมาชกแตละคนเสนอความคด/แนวทางใหมๆ ของตนทหลากหลายเพอใชแกปญหาและพฒนาระบบการท างานหรอผลผลตใหม

ประเมนผล

นเทศตดตาม

ประสานการ

ปฏบต วางแผน สราง

แนวคด วเคราะหปญหา

สรางความเขาใจ

วารสารพกล

Page 168: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 157

คณภาพ และประสทธภาพมากขน แลวจงชวยกนน าแนวคด/แนวทาง/ขอเสนอทหลากหลายหลอมรวมไปสการสรางกรอบความคดนวตกรรมในทศทางเดยวกน ผน ามบทบาทเปนทงผเสนอความคดและชวยสรางบรรยากาศทดกระตนการคดและเสนอความคดของสมาชก โดยไมตดสนความคดผอน เหนคณคาและใหทกคนไดเสนอความคด แลวจงรวมกนพจารณาตดสนใจก าหนดแนวคดและนวตกรรมทจะใชเพอสรางความเปลยนแปลงในทางทดขนแกหนวยงานและผบรโภค/ผรบบรการพงพอใจ

4. วางแผนและประเมนความเสยง เมอทมงานไดสรางแนวคดทหลากหลายและรวมกนตดสนใจเลอกแนวคด/แนวทางทถอเปนนวตกรรมของหนวยงานซงสามารถใชแกปญหาและเพมประสทธผล ประสทธภาพแลว จงเปนการวางแผนและเตรยมการสการลงมอปฏบตจรงเพอแกปญหาและพฒนาสความเปลยนแปลง โดยผน าควรพจารณาจดสรรทรพยากรทส าคญจ าเปนตอการด าเนนงาน พจารณาแผนการด าเนนงาน/กจกรรมตางๆ รวมทงการวเคราะหและประเมนความเสยงทอาจเกดขนในระหวางด าเนนงานตามแผน เพอก าหนดแนวทางในการปองกนและควบคมความเสยงทจะเปนอปสรรคตอความส าเรจตามเปาหมายของการด าเนนงาน

5. ประสานการปฏบต เพอใหการปฏบตการสรางนวตกรรมสามารถบรรลเปาหมายตามทไดรวมกนก าหนด โดยผน าตองเปนผประสานงาน อ านวยความสะดวกในการด าเนนงานของทมงาน หรอประสานงานระหวางทมงานแตละทม และผน าตองก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบตอการสรางนวตกรรม และมอบหมายงานแกทมงานและสมาชกอยางชดเจน ปองกนการท างานซ าซอน เพมประสทธภาพ และเพอใหมความเขาใจตรงกนและทกคนปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมาย

6. นเทศ ตดตามนวตกรรม เพอใหมนใจวาการด าเนนงานจะเปนไปตามแผนและประสบความส าเรจในการแกปญหาและเกดการพฒนาเปลยนแปลงตามทคาดหวง ผน าจงมบทบาทส าคญในการเปนผนเทศใหความชวยเหลอ แนะน า ชวยแกปญหาระหวางด าเนนงาน และก ากบ ตดตามใหมการด าเนนงานตามแผนทรวมกนก าหนด จงจะสงเสรมใหการสรางนวตกรรมสามารถด าเนนการไดบรรลตามเปาหมาย

วารสารพกล

Page 169: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 158

7. ประเมนผลและเสรมแรง เปนการตรวจสอบความส าเรจของนวตกรรมวา สามารถแกปญหาและกอใหเกดการเปลยนแปลงใหมๆ เพมคณคาแกกระบวนการท างานหรอผลผลตของหนวยงานหรอไม เพยงใด ดงนนผน ามบทบาทในการประเมนความส าเรจโดยการมสวนรวมของทมงานและผเกยวของ โดยการก าหนดตวชวดความส าเรจของนวตกรรมทสามารถสงเกตได รวบรวมขอมลหลกฐาน ผลทเกดขนจากนวตกรรมเพอตดสนคณคา และเสรมแรงสรางขวญก าลงใจแกทมงานหรอสมาชกทมสวนส าคญในการสรางนวตกรรม ดวยวธการตางๆ อาท เผยแพรประชาสมพนธผลงานใหไดรบรทวไป มอบรางวลแบบตางๆ ตามความเหมาะสมของหนวยงาน เพอสรางแรงจงใจและความมงมนในการสรางนวตกรรมใหเปนกระบวนการทกอใหเกดเปนวฒนธรรมองคการ มความยงยน อนจะน าไปสความเปนองคการนวตกรรม บทสรป นวตกรรมเปนการสรางหรอพฒนาสงใหมอนเปนการเพมมลคา/คณคาตอกระบวนการหรอผลผลตขององคการ ดงกระบวนการทกลาวขางตน อนจะเปนจดเรมตนของการพฒนาองคการ กอใหเกดความคดใหม แนวทางใหม เพอปรบปรง พฒนาและสรางความเปล ยนแปลงท งดา นระบบ กระบวนการท างานภายในองคการ และดานผลตภณฑ/บรการขององคการ รวมทงสอดคลองความตองการของผบรโภค/ผรบบรการในบรบทปจจบน ผน าจงมบทบาทส าคญตอการสรางนวตกรรมในองคการ อนไดแก การสรางความเขาใจโดยการสอสารกบบคลากร เปนผน าในการวเคราะหและหาสาเหตของปญหา เปนผน าในการสรางแนวคด/วธการใหมๆ เพอแกปญหา วางแผนและประเมนความเสยงในการด าเนนงาน ประสานการด าเนนงาน นเทศและตดตามการสรางนวตกรรม และการประเมนความส าเรจของนวตกรรม รวมทงการเสรมแรงสรางขวญก าลงใจแกบคลากรผมสวนรวมในการสรางนวตกรรมจนส าเรจ นวตกรรมองคการทสรางขนลวนเกดประโยชน และมคณคาตอองคการ ตอบคลากรในองคการ โดยเฉพาะอยางยงผบรโภค/ผรบบรการมความพงพอใจตอคณภาพผลผลต อนเปนเปาหมายส าคญขององคการ ซงจะน าไปสความส าเรจ และการบรรลเปาหมายตามวตถประสงคและพนธกจองคการตอไป

วารสารพกล

Page 170: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 159

เอกสารอางอง ราชบณฑตยสถาน. (2555). พจนานกรมศพทศกษาศาสตร. กรงเทพฯ: ราชบณฑตยสถาน. สมพงษ สวรรณจตกล. (2552). องคกรแหงการสรางนวตกรรม. กรงเทพฯ: น าอกษรการพมพ. Ahmed, Pervaiz K. & Charles D. Shepherd. (2010). Innovation Management: Context, Strategies, Systems and Process. Harlow, England: Pearson Education Ltd. Maital, Shlomo. & D. V. R. Seshadri. (2012). Innovation Management: Strategies, Concepts and Tools for Growth and Profit (2nded.). New Delhi, India: SAGE Publications. Weiss, David S. & Claude P. Legrand. (2011). Innovation Intelligence: The Art and Practice of Leading Sustainable Innovation in Your Organization. Ontario, Canada: John Wiley & Sons Canada Ltd.

วารสารพกล

Page 171: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 160

วารสารพกล

Page 172: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 161

ความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ในครอบครวขามรนและครอบครวเดยว จงหวดก าแพงเพชร MULTIPLE INTELLIGENCE OF EARLY CHILDHOOD AGED 5-6 IN SKIPPED-GENERATION AND NUCLEAR FAMILIES KAMPHAENG PHET PROVINCE

อญชล สรรพตานนท1

Anchalee Sanpatanon สาวตร ทยานศลป2

Sawitri Thayansin

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาเปรยบเทยบความสามารถทาง

พหปญญา 8 ดานของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอยในครอบครวขามรนกบเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว กลมตวอยางจ านวน 27 คน เครองมอการวจย คอ แบบสอบถามขอมลทวไปของเดกและผเลยงดหลกและแบบทดสอบความสามารถทางพหปญญาส าหรบเดกปฐมวย วเคราะหขอมลดวยสถต Mann-Whitney U Test คานยส าคญทางสถตก าหนดไวทระดบ 0.05 1นกศกษาหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพฒนาการมนษย สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว มหาวทยาลยมหดล 2ผชวยศาสตราจารย อาจารยประจ าสถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว มหาวทยาลยมหดล (Corresponding author)

วารสารพกล

Page 173: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 162

ผลการศกษาพบวา ความสามารถทางพหปญญาของเดกทอาศยอยกบปยาตายายและเดกทอาศยอยกบพอและแม/พอหรอแม สวนใหญไมแตกตางกน มเพยง 2 ดาน คอ ดานมตสมพนธและดานรางกายและการเคลอนไหวทมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ค าส าคญ: พหปญญา / เดกปฐมวย / ครอบครวขามรน / ป ยา ตา ยาย / หลาน ABSTRACT

This research aimed to compare 8 modalities of multiple intelligence of early childhood aged 5-6 years between those who have lived in skipped-generation family and those in nuclear family. The sample group included a total of 27 early childhood. The research tool composed of the general information questionnaire of early childhood and main child caregivers and multiple intelligence tests for early childhood. Statistic used for data analysis was Mann-Whitney U Test. There was statistically significant difference at the 0.05 level. The results showed that most multiple intelligence of early childhood who have lived with their grandparents and those who have lived with their biological parents, single mother, and single father were low scores except only for musical intelligence which was high score. But there was statistically significant difference at the 0.05 level in the visual- spatial intelligence and bodily kinesthetic intelligence. KEY WORDS: MULTIPLE INTELLIGENCE / EARLY CHILDHOOD / SKIPPED-GENERATION FAMILIES / GRANDPARENTS / GRANDCHILDREN

วารสารพกล

Page 174: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 163

บทน า ครอบครวเปนสถาบนทเปนจดเรมตนในการเลยงดเดกใหเตบโตเปนเดก

ทดมคณภาพในสงคม แตเนองจากสภาพสงคมทเปลยนแปลงไปในปจจบนสงผลใหพอแมของเดกเหลานตองอพยพยายถนเขามาท างานในเมองท าใหไมไดอยกบเดก เดกเหลานจงตองอาศยอยกบ ป ยา ตา ยาย แทนการอาศยอยกบพอและแม จากขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากร (ไตรมาสท 3) พ.ศ.2530-2553 ของส านกงานสถตแหงชาต (2553) พบวา โครงสรางครวเรอนของประเทศไทยเปลยนแปลงไปอยางเหนไดชด โดยครวเรอนเดยวทมพอและแม/พอหรอแมและลกทอาศยอยดวยกนมแนวโนมลดลงขณะทครอบครวขามรนหรอครอบครวทมป ยา ตา ยายอาศยอยกบหลานตามล าพงมแนวโนมเพมขนเมอครอบครวขามรนมแนวโนมเพมมากขนป ยา ตา ยาย ทสขภาพมความเสอมถอย มความยากล าบากในการดแลตนเองตองท าหนาทในการเลยงดหลานแทนบดามารดา สงผลกระทบใหเกดปญหาดานสขภาพของผสงอายเพมมากขน สวนดานตวเดกเองกพบวา อาจไมไดรบการสงเสรมพฒนาการทเหมาะสมแตยงไมมผลการศกษาทบงชวาเดกทถกเลยงดโดยป ยา ตา ยายจะมพฒนาการลาชากวาเดกทถกเลยงดโดยพอแม ทฤษฎพหปญญา (The Theory of Multiple Intelligence: MI) ของ Gardner นกจตวทยาและนกการศกษาแหงมหาวทยาลยฮารวารด (Gardner, 1983 อางถงใน เยาวพา เดชะคปต, 2544) เปนทฤษฎทเกยวกบการเรยนรและสตปญญาโดย Gardner ไดใหความหมายของค าวา ปญญา (Intelligence) วาหมายถง ความสามารถในการแกปญหา เปนโครงสรางทางชวจตวทยาและเปนตวสรางแหลงความคดของคนเราซงเปนผลจาก พนธกรรม และสงแวดลอม พหปญญาเปนความสามารถ 8 ดาน ดงน (1) ดานภาษา (Linguistic Intelligence) (2) ดานตรรกศาสตรและคณตศาสตร (Logical-Mathematical Intelligence) (3) ดานมตสมพนธ (Visual-Spatial Intelligence) (4) ดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) (5) ดานดนตร (Musical Intelligence) (6) ดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) (7) ดานการเขาใจตนเอง ( Intrapersonal Intelligence) และดานท (8) ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence)

วารสารพกล

Page 175: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 164

จากการศกษาผลงานวจยทเกยวของกบพฒนาการดานสตปญญาของเดกท อาศยอย กบครอบครวขามรน พบว า ย ง ไม เคยมการศกษาถ งความสามารถทางพหปญญาของเดกทถกเลยงดในครอบครวขามรนเหลานนวามความโดดเดนของความสามารถทางพหปญญาในดานใดบาง ผวจยจ งตระหนกเหนความส าคญของการศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยกบป ยา ตา ยาย (ครอบครวขามรน) และเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญากบเดกทอาศยอยกบทงพอและแม และอยกบพอหรอแม (ครอบครวเดยว) เพอทจะสามารถน าขอมลทไดมาใชเปนขอมลพนฐานในการวางแนวทางการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาใหแกป ยา ตา ยาย ซงเปนผเลยงดหลกในการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาทโดดเดนในแตละดานของเดกและเพอหวงวาเดกในครอบครวขามรนจะไดรบการสงเสรมความสามารถทางดานสตปญญาในดานทถนด และผทท าหนาทในการสงเสรมพฒนาการดานสตปญญาใหกบตวเดกซงกไดแก ป ยา ตา ยาย จะไดมมมมองทหลากหลายในการสงเสรมใหเกดการเรยนรท เหมาะสมกบศกยภาพของเดกตอไปในอนาคต วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนกบเดกทอาศยอยใน ครอบครวเดยว ในจงหวดก าแพงเพชร

สมมตฐานการวจย เดกทอาศยอยในครอบครวขามรนมความสามารถทางพหปญญา

(Multiple Intelligence) ท ง 8 ดาน ไดแก ด านภาษา (Linguistic Intelligence) ดานตรรกศาสตรและคณตศาสตร (Logical – Mathematical Intelligence) ดานมตสมพนธ (Spatial Intelligence) ดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily – Kinesthetic Intelligence) ดานดนตร (Musical Intelligence) ดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) ดานการ เขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) และดานการเขาใจธรรมชาต

วารสารพกล

Page 176: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 165

(Naturalist Intelligence) แตกตางกบเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แนวคด ทฤษฎ วรรณกรรมทเกยวของ

ทฤษฎพหปญญา (The Theory of Multiple Intelligence: MI) ของ Gardner นกจตวทยาและนกการศกษาแหงมหาวทยาลยฮารวารด (Gardner, 1983 อางถงใน เยาวพา เดชะคปต , 2544) เปนทฤษฎทเกยวกบการเรยนรและสตปญญาโดย Gardner ได ใหความหมายของค าวา ปญญา (Intelligence) วาหมายถง ความสามารถในการแกปญหา เปนโครงสรางทางชวจตวทยาและเปนตวสรางแหลงความคดของคนเราซงเปนผลจากพนธกรรม และสงแวดลอม พหปญญาเปนความสามารถ 8 ดาน ดงน (1) ดานภาษา (Linguistic Intelligence) (2) ดานตรรกศาสตรและคณตศาสตร (Logical-Mathematical Intelligence) (3) ดานมตสมพนธ (Visual-Spatial Intelligence) (4) ดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) (5) ดานดนตร (Musical Intelligence) (6) ดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) (7) ดานการเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) และดานท (8) ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence) โดยความสามารถทางพหปญญาในแตละดานมรายละเอยดดงตอไปน

1. ความสามารถทางดานภาษา (Linguistic Intelligence) หมายถง ผทมความสามารถในการจดกระท าเกยวกบโครงสรางของภาษาเสยง ความหมาย และเรองทเกยวของกบการใชภาษา ไดแก ความสามารถในการใชภาษาในการอธบายผทมความสามารถทางดานภาษาสง ไดแก นกเลานทาน นกพด นกการเมอง เปนตน

2. ความสามารถทางดานตรรกะ -คณตศาสตร (Logical – Mathematical Intelligence) หมายถง ผทมความสามารถในการมองเหนความสมพนธ แบบแผน และการคดทเปนเหตผล ผทมความสามารถสงในการใชตวเลข ไดแก นกบญช นกคณตศาสตร นกสถต เปนตน

3. ความสามารถทางดานมตสมพนธ (Spatial Intelligence) หมายถงความสามารถในการไวตอ ส เสน รปราง เนอท ความสามารถทจะมองเหน

วารสารพกล

Page 177: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 166

การแสดงออกเปนรปรางของส งท เหน ความคดท เกยวกบพนท ผทมความสามารถสงในการมองเหนพนท ไดแก นกบน นายพราน เปนตน

4. ความสามารถทางดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) หมายถง ความสามารถทกษะทางดานรางกาย ไดแก ความคลองแคลว ความแขงแรง ความรวดเรว ความยดหยน ผทมความสามารถสงในการใชรางกายของตนเองในการแสดงความคดและความรสก ไดแก นกแสดง นกกฬา เปนตน

5. ความสามารถทางดานดนตร (Musical Intelligence) หมายถง ความสามารถในการไวตอเรองของจงหวะ ท านองเสยง ตลอดจนความสามารถในการเขาใจและวเคราะหดนตร ผทมความสามารถสงทางดานดนตร ไดแก นกแตงเพลง นกดนตร เปนตน

6. ความสามารถทางดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence) หมายถง ความสามารถในการเขาใจอารมณความรสก ความคดและเจตนาของผอน ทงนรวมถงความไวในการสงเกตน าเสยง ใบหนา ทาทาง ผทมความสามารถสงทางดานความเขาใจระหวางบคคล ไดแก คร นกแสดง นกสงคมสงเคราะห นกการเมอง เปนตน

7. ความสามารถทางดานตนเอง หรอความเขา ใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) หมายถง ความสามารถในการรจกตนเอง การรจกตนเองตามความเปนจรง ไดแก มจดออน จดแขงในเรองใด มความรเทาทนอารมณของตนเองผทมความสามารถสงทางดานความเขาใจตนเอง ไดแก นกจตวทยา ผน าศาสนา เปนตน

8. ความสามารถทางดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence) หมายถง ความสามารถในการเขาใจการเปลยนแปลงของธรรมชาต และปรากฏการณทางธรรมชาต ผทมความสามารถสงทางดานธรรมชาต ไดแก นกวทยาศาสตร นกธรณวทยา เปนตน

วารสารพกล

Page 178: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 167

วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยครงนเปนเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยกบป ยา ตา ยาย (ครอบครวขามรน) และเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยกบพอและแม/พอหรอแม (ครอบครวเดยว) ซงใชเปนกลมเปรยบเทยบ พนททท าการศกษาคอ จงหวดก าแพงเพชร

กลมตวอยางของการศกษานประกอบดวย 2 กลม คอ เดกอาย 5-6 ป ทอาศยอยกบป ยา ตา ยาย (ครอบครวขามรน) และเดกอาย 5-6 ป ทอาศยอยกบพอและแม/พอหรอแม (ครอบครวเดยว) ทกคนทก าลงศกษาในโรงเรยน 3 แหงของจงหวดก าแพงเพชรซงไดมาจากการสมตวอยางแบบ Multi-stage random sampling รวมจ านวนกลมตวอยางทงสน 27 คน

เครองมอวจย

เครองมอทใชในการศกษาครงนประกอบดวย สวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปทผวจยสรางขนเองโดย

อางองจากแนวคดพนฐานทเกยวของกบการพฒนาเดกรวมกบการคนควาเอกสารทเกยวของ

สวนท 2 แบบทดสอบความสามารถทางพหปญญาส าหรบเดกปฐมวยฉบบภาษาไทยทไดพฒนาจากแนวคดของ Howard Gardner โดยคณอาจาร ศรดาวเรอง (2554) ไดแก ดานภาษา ดานตรรกะและคณตศาสตร ดานมตสมพนธ ดานการเขาใจธรรมชาต ดานมนษยสมพนธ ดานการเขาใจตนเอง ดานดนตร และดานรางกายและการเคลอนไหว ประกอบดวยแบบทดสอบ จ านวน 8 ฉบบ

การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยคร งน ผวจยไดด า เนนการเกบรวบรวมขอมล

ภาคสนาม ตงแตวนท 1 พฤษภาคม 2557 ถงวนท 31 พฤษภาคม 2557 รวมระยะเวลา 1 เดอน

วารสารพกล

Page 179: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 168

การวเคราะหขอมล ในการศกษาครงนผวจยน าขอมลทไดมาวเคราะหดวยสถต

ดงตอไปน 1. การวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ใชสถตเชง

พรรณนา (Descriptive Statistic) ไดแก การแจกแจงความถ และคารอยละ 2. การเปรยบเทยบความแตกตางของความสามารถทางพห

ปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวเดยว ใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistic) ไดแก การทดสอบคา Mann-Whitney U test ผลการวจย

ผลการวเคราะหขอมลประกอบดวย 2 สวน คอ 1. ขอมลทวไปของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป 2. ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญาของ

เดกปฐมวยทอาศยอยในครอบครวขามรนกบเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว ดงรายละเอยดตอไปน

1. ขอมลทวไป ขอมลทวไปของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ประกอบดวย เพศ อาย

โรคประจ าตว การประเมนการเจรญเตบโต น าหนก และสวนสง ซงจากขอมลดงกลาวสามารถสรปไดดงน ตารางท 1 จ านวนและรอยละของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและอาศยอยในครอบครวเดยว จ าแนกตามขอมลทาง ประชากร

วารสารพกล

Page 180: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 169

ขอมล ทวไป

อาศยอยใน

ครอบครวขามรน

อาศยอยใน

ครอบครวเดยว

จ านวน (N=7)

รอยละ

คาเฉลย จ านวน (N=20)

รอยละ

คาเฉลย

เพศ 1. ชาย 2. หญง

5 2

71.4 28.6

- -

12 8

60.0 40.0

- -

ตารางท 1 จ านวนและรอยละของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและอาศยอยในครอบครวเดยว จ าแนกตามขอมลทาง ประชากร (ตอ)

ขอมล ทวไป

อาศยอยใน

ครอบครวขามรน

อาศยอยใน

ครอบครวเดยว

จ านวน (N=7)

รอยละ

คาเฉลย จ านวน (N=20)

รอยละ

คาเฉลย

อาย 1. 5 ป 2. 6 ป

3 4

42.9 57.1

- -

5 15

25.0 75.0

- -

โรคประจ าตว 1. ไมม 2. ม 3. ไมตอบ

5 0 2

100.0 0.0

- - -

17 2 1

89.5 10.5

- - -

วารสารพกล

Page 181: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 170

การประเมนการเจรญเตบโต 1. น าหนกนอยกวาเกณฑ 2. น าหนกตามเกณฑ 3. น าหนกมากเกนเกณฑ 4. ไมตอบ

0 5 1 1

0.0

83.3

16.7

- - -

0

13 2 5

0.0

86.7

13.3

- - -

ตารางท 1 จ านวนและรอยละของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและอาศยอยในครอบครวเดยว จ าแนกตามขอมลทาง ประชากร (ตอ)

ขอมล ทวไป

อาศยอยใน

ครอบครวขามรน

อาศยอยใน

ครอบครวเดยว

จ านวน (N=7)

รอยละ

คาเฉลย จ านวน (N=20)

รอยละ

คาเฉลย

น าหนกเฉลย กโลกรม

-

-

20.0

-

-

19.5

สวนสงเฉลย เซนตเมตร

- - 119.7 - - 109.9

จากตารางท 1 พบวาเดกกลมตวอยางในการศกษาน ทงเดกท

อาศยอยในครอบครวขามรนและเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว เปนเดกชายมากกวาเดกหญง สวนใหญอาย 6 ป ไมมโรคประจ าตว และมน าหนกตามเกณฑ สวนน าหนกเฉลยและสวนสงเฉลยกใกลเคยงกนในทง 2 กลม

วารสารพกล

Page 182: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 171

2. ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว

ผลการวเคราะหความสามารถทางพหปญญาทง 8 ดาน เมอทดสอบทางสถตดวย Mann-Whitney U test (ตารางท 2) สรปไดดงตอไปน

1. ดานภาษา (Linguistic Intelligence) พบวา ไมแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 67.000 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.867)

2. ดานตรรกะ-คณตศาสตร (Logical-Mathematical Intelligence) พบวา ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 50.000 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.264)

3. ดานมตสมพนธ (Visual-Spatial Intelligence) พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 35.500 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.049)

4. ดานการเขาใจธรรมชาต (Naturalist Intelligence) พบวา ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 63.500 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.714)

5. ดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) พบวา ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 65.000 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.780)

6. ดานการเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) พบวา ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 69.000 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.955)

7. ดานดนตร (Musical Intelligence) พบวา ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 58.000 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.505)

8 . ด า น ร า ง ก า ย แ ล ะ ก า ร เ ค ล อ น ไ ห ว ( Bodily Kinesthetic Intelligence) พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท

วารสารพกล

Page 183: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 172

ระดบ 0.05 (คา Mann-Whitney U เทากบ 28.000 Asmp.sig.(2 tailed) เทากบ 0.019)

สรปไดวา ความสามารถทางพหปญญาในแตละดานของเดกทง 2 กลม สวนใหญไมแตกตางกน พบเพยง 2 ดานทมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 คอ ดานมตสมพนธ และดานรางกายและการเคลอนไหว โดยเดกทอาศยอยในครอบครวขามรนนนมคาคะแนนความสามารถทางพหปญญาเฉลยในดานดงกลาวสงกวาเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว

วารสารพกล

Page 184: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 173 ตารางท 2 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและในครอบครวเดยว

ความ

สามารถทางพหปญญา

อาศยอยในครอบครวขามรน (N=7) อาศยอยในครอบครวเดยว (N=20) ผลการวเคราะห เปรยบเทยบระหวางกลม

Mean Std.Deviation Min Max Mean Std.Deviation Min Max

Mann- Whitney U

Asmp.sig. (2 tailed)

1. ดานภาษา 11.0 3.559 7 17 11.00 2.471 7 15 67.000 0.867 2. ดานตรรกะคณตศาสตร

11.43 3.101 8 15 10.00 2.103 7 14 50.000 0.264

3. ดานมตสมพนธ

10.29 1.496 8 13 8.55 2.305 4 13 35.500 0.049*

4. ดานการเขาใจธรรมชาต

14.57 1.902 11 17 15.00 1.414 13 17 63.500 0.714

วารสารพกล

Page 185: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 174

ตารางท 2 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและในครอบครวเดยว (ตอ)

ความ

สามารถทางพหปญญา

อาศยอยในครอบครวขามรน (N=7) อาศยอยในครอบครวเดยว (N=20) ผลการวเคราะห เปรยบเทยบระหวางกลม

Mean Std.Deviation Min Max Mean Std.Deviation Min Max

Mann- Whitney U

Asmp.sig. (2 tailed)

5. ดานมนษยสมพนธ

9.57 1.512 7 12 7.55 2.417 5 14 65.000 0.780

6. ดานการเขาใจตนเอง

11.71 0.756 11 13 11.75 2.023 8 15 69.000 0.955

7. ดานดนตร 11.43 0.535 11 12 11.95 2.323 8 16 58.000 0.505 8. ดานรางกายและการเคลอนไหว

9.29 1.380 7 11 7.20 2.308 3 13 28.000 0.019*

วารสารพกล

Page 186: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

การอภปรายผล การศกษาวจยครงนเพอศกษาเปรยบเทยบความสามารถทางพห

ปญญาของเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวขามรนและเดกปฐมวย อาย 5-6 ป ทอาศยอยในครอบครวเดยว ผลการวเคราะหพบวา ความสามารถทางพหปญญาดานมตสมพนธ (Interpersonal Intelligence) และดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) ของเดกทอยในครอบครวขามรนมความแตกตางกนกบเดกทอยในครอบครวเดยวอยางมนยส าคญทางสถต โดยเดกทอย ในครอบครวขามรนมคาคะแนนความสามารถดานมตสมพนธ (Interpersonal Intelligence) และดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) สงกวาเดกทอาศยอยในครอบครวเดยว

การทพบวาเดกทอยในครอบครวขามรนในกลมทศกษานมความสามารถทางพหปญญาดานการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) อยในระดบทดและดมากกวาเดกทอยในครอบครวเดยวนน มความเปนไปไดวาความสามารถทางพหปญญาดานการเคลอนไหวนปยาตายายสามารถสงเสรมไดดวยการใชดนตร มผลการวจยจ านวนหนงอธบายวาเดกทเตบโตมากบปยาตายายมกจะถกเลยงแบบมความใกลชดกบดนตรมากกวาพอแม โดยเฉพาะปยาตายายภาคเหนอทพบวามกจะเลยงหลานโดยใชเพลงเหกลอม การเลานทาน การละเลนไทยทมเพลงรองประกอบ เชน รรขาวสาร แมงเอย มาชวยใหเดกเกดความเพลดเพลน สนกสนาน ไดเคลอนไหวรางกายไปมาตามจงหวะเสยงเพลง สงผลใหเดกไดพฒนากลามเนอมดใหญและกลามเนอมดเลก และไดรจกทศทางตามการเคลอนไหวของตนเอง (วรนดา พงธราธก, 2547) สงผลใหความสามารถทางพหปญญาดานการเคลอนไหวดขน สอดคลองกบขอคนพบจากงานวจยของ Eleni Michelaki & Pagona Bournalli (2016) ทไดท าการศกษาเรองการพฒนาความสามารถทางพหปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) ดวย Creative Dance ในเดกวยกอนเรยน (อาย 5 ป) จ านวน 13 คน (ชาย 5 คนและหญง 8 คน) ซง Creative Dance คอการเตนเชงสรางสรรคทผสมผสาน

วารสารพกล

Page 187: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 176

การเคลอนไหวเขากบดนตร แลวแสดงออกมาโดยทไมมการตระเตรยมทาทางหรอการเตนไวลวงหนา โดยในการวจยใหเดกกลมตวอยางไดรบบทเรยน Creative Dance จ านวน 7 ครง แลวประเมนผลในบทเรยนครงท 1, 4 และ 7 เกบรวบรวมขอมลโดยการสงเกตในหองเรยน การบนทกวดโอ การถายรป และการจดบนทก แลววเคราะหขอมลทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน ผลการศกษาพบวา Creative Dance สามารถพฒนาความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) ไดอยางชดเจน เพราะ Creative Dance เปนการใชรางกายในการเคลอนไหวอยางอสระ ตามความคด และความรสก จงท าใหความสามารถทางพหปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) ของเดกดขน

เชนเดยวกบความสามารถทางพหปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily Kinesthetic Intelligence) การเลยงดแบบใชดนตรเขามาเกยวของของปยาตายายนนมสวนในการพฒนาความสามารถทางพหปญญาดานมตสมพนธ (Interpersonal Intelligence) ของเดกดวยเชนกน อธบายไดดวยผลการศกษาเรองดนตรตอการพฒนาความสามารถทางพหปญญาดานมตสมพนธ ซงไดท าการศกษาในกลมตวอยางเดกปฐมวยจ านวน 62 คน แบงกลมตวอยางเปน 2 กลม คอ กลมท 1 เดกจ านวน 34 คน จะไดรบบทเรยนดนตร (music group) เปนระยะเวลา 8 เดอน และเดกกลมท 2 จ านวน 28 คน ไมไดรบบทเรยนดนตร (music group) หลงจากนนไดท าการทดสอบ spatial-temporal skill ผลการศกษาพบวา เดกกลมตวอยางทไดรบบทเรยนดนตร (music group) มคาคะแนนทกษะความสามารถทางมตสมพนธสงกวาเดกทไมไดรบบทเรยนดนตร (music group) อยางมนยส าคญทางสถต ซงดนตรมสวนชวยเพมกลไกการท างานของสมองสวน Temporal ทสงการดานมตสมพนธ ดงนน ดนตรจงท าใหความสามารถทางพหปญญาดานมตสมพนธ (Interpersonal Intelligence) ของเดกเพมขน (Frances, 1999)

วารสารพกล

Page 188: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 177

ขอเสนอแนะ 1. ในการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย ผ

เลยงดหลก ทง พอแม และปยาตายาย ควรไดรบการสนบสนนใหสามารถท าบทบาทในดานการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยใหมากยงขน ไมวาจะเปน การไดรบทราบถงระดบความสามารถทางพหปญญาของเดกในความดแล และการไดรบความรดานการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาทเหมาะสม เพอใหเกดการสงเสรมไดอยางเหมาะสมและอยางตอเนองทงจากบานและโรงเรยน

2. โรงเรยนหรอหนวยงานทเกยวของดานการสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย ควรท าการประเมนความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวย แลวสงตอผลการประเมนและวธการพฒนาความสามารถทางพหปญญาในเดกปฐมวย ใหแกผ เลยงด เพอใหมความรและความเขาใจถงวธการสงเสรมความสามารถทโดดเดนของเดกและพฒนาความสามารถทมความออนดอยใหดขนไดอยางเหมาะสม

เอกสารอางอง เยาวพา เดชะคปต. (2544). เอกสารการพฒนาพหปญญาเพอการเรยนร

ส าหรบเดกปฐมวยในการอบรมเชงปฏบตการเรองพหปญญาเพอการเรยนรส าหรบเดก. 25-27 ตลาคม 2544 ณ หอประชมใหญ ส านกงานการปฐมศกษา จงหวดฉะเชงเทรา. หนา 6-7.

วลนดา พงสธราธก. (2547). ความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการละเลนไทยกลางแจง. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพ ฯ.

ส านกงานสถตแหงชาต. (2553). ขอมลการส ารวจภาวการณท างานของประชากร (ไตรมาสท 3) พ.ศ.2530-2553, เขาถงเมอ พฤศจกายน 22, 2555, จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/ themes/theme_2-2-1-53.html

วารสารพกล

Page 189: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 178

อาจาร ศรดาวเรอง. (2554). การพฒนาเครองมอวดความสามารถทางพหปญญาส าหรบเดกปฐมวย. ปรญญานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการวดและประเมนผลการศกษา. มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

Eleni Michelaki & Pagona Bournalli (2016). The Development of Bodily-Kinesthetic Intelligence through Creative Dance for Preschool Students. Jounal of Education and Social Research MCSER Publishing, Rome-Italy, 6(3), 23-32.

Frances H. Rauscher. (1999). Music Exposure and the Development of Spatial Intelligence in Children. Bulletin of Council for Research in Music Education. Fall, No. 142.

วารสารพกล

Page 190: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 179

การสรางค าทใชเรยกขานพระเคราะหในคมภร พฤหตปาราศรโหราศาสตรโดยวธสมาสและตทธต Compound and Secondary Derivative Formation of Planets’ Names in the Brihatparashara Horashastra

ณฐพล บานไร1 Nattapaul Banrai

บทคดยอ บทความนมงศกษาวธการสรางค า รวมไปถงความหมายและทมาของ

ค าเรยกขานพระเคราะหทปรากฏในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรเฉพาะค าทสรางขนดวยวธสมาสและตทธตเทานน โดยศกษาจากตนฉบบคมภรพฤหต ปาราศรโหราศาสตร ทบรรณาธการโดย เทวจนทร ฌา (Devachandra Jha) ในสวนทเปนภาษาสนสกฤต เฉพาะเนอหาทเกยวกบพระเคราะห และทศา จากอธยายะท 1-3 และ 47-65 ผลการศกษาพบวาค าเรยกขานพระเคราะหทพบสวนมากสรางขนดวยวธสมาส ซงลวนแตเปนสมาสทอยในกลมตตปรษสมาสทงสน ไดแก ษษฐตตปรษสมาส, อปปทสมาส, คตสมาส, กรรมธารยสมาส ชนดวเศษณปรวปท และปราทสมาส ทงน ค าเรยกขานสวนใหญจะมความหมายบงบอกเหลากอมากทสด สวนทเหลอมกมความหมายบงบอกสถานภาพ, คณลกษณะ, การกระท า, ความม และแหลงเกดหรอความเกยวของ ตามล าดบ นอกจากน ค าเรยกขานสวนมากมกมทมาจากเทพปกรณมซงปรากฏอย ในคมภรตาง ๆ เชน คมภรพระเวท คมภรปราณะทงหลาย และมหาภารตะ

1อาจารยประจ าโปรแกรมวชาภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

วารสารพกล

Page 191: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 180

ค าส าคญ: พระเคราะห โหราศาสตร การสรางค า ภาษาสนสกฤต Abstract This article aims to study the formation, meaning and origin of planets’ names in the Brihatparashara Horashastra by focusing on compound and secondary derivative word formation. The data were collected form the Brihatparashara Horashastra edited by Devachandra Jha on the matter of Planets and Dashas from chapter 1-3 and 47-65. The results of this article found that most of these names are compound formation, and these all compounded names are the attributive members of tatpurusha compounds, such as Shashthi-tatpurasha, Upapada, Gati, Visheshanapurvapada in Karma-dharaya and Paradi. Most of these planets’ names have meaning in the sense of ‘the descendant of’, the remains have meaning about situation, characteristic, action, possession and origin of birth or relatedness respectively. Furthermore, the origin of planets’ names is from Hindu mythology that appears in many Sanskrit scriptures, such as Vedas, Puranas, Mahabharata, and so on. Keywords: Planet, Astrology, Word formation, Sanskrit บทน า

คมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรเปนคมภรโหราศาสตรทส าคญฉบบหนงของอนเดย ซงคมภรฉบบนไดกลาววาพระเคราะหทมอทธพลตอดวงชะตาของมนษยมอยทงสน 9 ดวง ไดแก พระอาทตย, พระจนทร, พระองคาร, พระพธ, พระพฤหสบด, พระศกร, พระเสาร, พระราห และพระเกต (Parashara, 2008, p. 10) ซงค าศพททใชเรยกขานพระเคราะหดงกลาวมอยหลายค า โดยแตละค ากมการสรางขนดวยวธทแตกตางกน เชน วธสมาส, กฤต และตทธต ซงวธกฤตนนเปนการสรางค าโดยน าธาตทมอย 10 คณะมาลง

วารสารพกล

Page 192: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 181

ปจจยกฤต ส าเรจออกมาเปนค าทใชกนโดยทวไป โดยมทงทเปนนามกฤต และกรยากฤต (จ าลอง สารพดนก, 2547, หนา 92; อภชาญ ปานเจรญ, 2555, หนา 169) แตเนองดวยค าทสรางขนดวยวธกฤตนนสามารถคนหาความหมายในพจนานกรมไดโดยงาย และบอยครงยงพบการน าค านามทสรางขนโดยวธกฤตมาประกอบสรางเปนค าสมาสอกตอหนง ผวจยจงมงเนนศกษาเฉพาะการสรางค าเรยกขานพระเคราะหทสรางขนโดยวธสมาสและตทธตเทานน อนจะท าใหเขาใจความหมายของค าเรยกขานพระเคราะหแตละดวงไดดยงขน ทงยงท าใหทราบทมาของค าเรยกขานนน ๆ ไดอกดวย ซงเปนประโยชนอยางยงตอการท าความเขาใจเกยวกบเทพปกรณมของฮนด และวรรณคดสนสกฤต วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาวธการสรางค าเรยกขานพระเคราะหทปรากฏในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรเฉพาะค าทสรางขนโดยวธสมาสและตทธต

2. เพอศกษาความหมายและทมาของค าทใชเรยกขานพระเคราะหทสรางค าขนดวยวธสมาสและตทธตตามทปรากฏในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตร

ขอบเขตของการวจย บทความนเปนการศกษาจากเอกสาร โดยศกษาจากตนฉบบคมภร

พฤหตปาราศรโหราศาสตร ทบรรณาธการโดย เทวจนทร ฌา (Devachandra Jha) ในสวนทเปนภาษาสนสกฤต โดยศกษาเฉพาะเนอหาเกยวกบพระเคราะห และทศา จากอธยายะท 1-3 และ 47-65 รวมทงสน 22 อธยายะ วธการสรางค าในภาษาสนสกฤต การสรางค าในภาษาสนสกฤตมอย 4 วธ ไดแก สมาส, ตทธต, กฤต (บาลเรยกวา กตก) และการลงอปสรรค (พฒน เพงผลา, 2543, หนา 56) ทงน เนองดวยบทความนศกษาเฉพาะการสรางค าดวยวธสมาส และตทธต จงจะกลาวถงเพยงการสรางค าดวยวธสมาส และตทธตเทานน ซงมรายละเอยดดงน

วารสารพกล

Page 193: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 182

1. สมาส คอ การรวมค าตงแตสองค าขนไปเขาดวยกนจนเกดเปนค าทมความหมายใหม โดยตองมการท าสนธตามหลกเกณฑดวย สมาสในภาษาสนสกฤตแบงออกได 4 ชนดใหญ ๆ ไดแก ทวนทวสมาส, ตตปรษสมาส, พหวรหสมาส และอพยยภาวสมาส (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 179)

1.1 ทวนทวสมาส เปนการรวมค านามตงแตสองค าขนไป แปลจากค าหนาไปหาค าหลง โดยมค าวา “และ” เปนค าเชอม ซงสามารถแบงยอยไดอก 2 ชนด คอ 1) อตเรตรทวนทวสมาส สมาสชนดนมไดรวมค าเขากนอยางแทจรง จงไดแสดงลงคและพจนของค าศพทไวทค าสดทาย ซงมกเปนรปทวพจน หรอพหพจนตามแตจ านวนของศพททน ามาสมาสกน และ 2) สมาหารทวนทวสมาส คอ สมาสทผสานรวมค าเขากนอยางแทจรง มรปศพทเปนนปงสกลงค เอกพจนเสมอ (วรลกษณ พบบรรจง, 2530, หนา 510-511)

1.2 ตตปรษสมาส เปนการรวมค าสองค าเขาดวยกน โดยค าสวนหนามกจะขยายค าสวนหลง ซงสามารถแบงยอยออกได 7 ชนด ไดแก

1.2.1 วภกตตตปรษสมาส ค าสวนหนามกเปนค านาม มรปศพทคงเดมแตท าหนาทขยายค าหลงดวยการกตาง ๆ สวนลงค พจน และวภกตจะก าหนดไวทค าหลง ในการแปลจะแปลจากค าหลงไปหาค าหนาพรอมแสดงการกทค าหนาแสดงความสมพนธกบค าหลงซงมทงสน 6 ชนดตามวภกตของค าสวนหนา ดงน หากค าสวนหนาเปนวภกตท 2 เรยกวา ทวตยาตตปรษะ, วภกตท 3 เรยกวา ตฤตยาตตปรษะ, วภกตท 4 เรยกวา จตรถตตปรษะ, วภกตท 5 เรยกวา ปญจมตตปรษะ, วภกตท 6 เรยกวา ษษฐตตปรษะ และวภกตท 7 เรยกวา สปตมตตปรษะ (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 181-182)

1.2.2 กรรมธารยสมาส เปนการรวมค าสองค าเขาดวยกน ซงมทงค านาม และค าคณศพท แบงยอยออกได 7 ชนด ดงน 1) วเศษณปรวปท มค าคณศพทเปนสวนหนา และค านามเปนสวนหลง แปลจากค าหลงไปหาค าหนา 2) วเศษยปรวปท มค านามเปนสวนหนา และค าคณศพทเปนสวนหลง แปลจากหนาไปหลง 3) วเศษโณภยปท ทงสวนหนาและสวนหลงเปนค าคณศพท แปลจากหนาไปหลง โดยมค าเชอม “ทง...ทง...” 4) อปมา- โนตตรปท มค านามเปนสวนหนา และค าสวนหลงเปนอปมา แปลจากหนาไป

วารสารพกล

Page 194: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 183

หลง โดยมค าเปรยบเชอมระหวางสองค า เชน เหมอน เพยงดง 5) อปมานปรวปท มอปมาเปนค าสวนหนา ค าสวนหลงอาจเปนค านามหรอคณศพทกได แปลจากหลงไปหนาโดยมค าเปรยบเชอมระหวางสองค า 6) สมภาวนาปรวปท ทงค าสวนหนาและสวนหลงเปนค านาม แปลจากหลงไปหนา โดยมค าวา “วา” เชอมระหวางสองค าเขาดวยกน 7) อวธารณาปรวปท ทงค าสวนหนาและสวนหลงเปนค านาม แปลจากหลงไปหนา โดยใชค าวา “คอ” เชอมระหวางสองค าเขาดวยกน (วรลกษณ พบบรรจง, 2530, หนา 523-524)

1.2.3 ทวคสมาส สมาสชนดนมค าสวนหนาเปนสงขยาศพท และค าสวนหลงเปนค านาม แบงยอยออกได 2 ชนด คอ 1) เอกวทภาวทวค หรอ สมาหารทวค ค าสวนหลงจะเปนรป อ การนต นปงสกลงค เอกพจน หรอบางกเปน อ การนต สตรลงค เอกพจน โดยไมสนใจวาศพทเดมจะมการนต ลงค หรอพจนใดกตาม 2) อเนกวทภาวทวค หรอ อสมาหารทวค ค าสวนหลงจะแสดงการนต ลงค และพจนตามขอเทจจรงของศพทและเนอความนน ซงมกเปนพหพจน (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 185)

1.2.4 คตสมาส ซงมค าสวนหนาเปนกรยาวเศษณ นบาต หรอค านาม และค าสวนหลงเปนกรยากฤต

1.2.5 ปราทสมาส มค าสวนหนาเปนนบาตหรออปสรรครวมกบกรยากฤต แตกรยากฤตนนถกลบไปเสย คงไวแตความหมาย และค าสวนหลงเปนค านาม

1.2.6 นญตตปรษะ มค าวา ‘น’ ซงจะถกแปลงเปน ‘อ’ แปลวาไม เปนค าสวนหนา และมสวนหลงเปนค านาม

1.2.7 อปปทสมาส มค าสวนหลงเปนนามกฤต (จ าลอง สารพดนก, 2547, หนา 132-134; อภชาญ ปานเจรญ, 2555, หนา 204-205)

1.3 พหวรหสมาส สมาสชนดนท าหนาทเปนคณศพท ดงนนจงมลงค พจน และวภกตตามค านามทขยาย และมกแปลวา “ม...” สมาสชนดนแบงออกได 5 ชนด ดงน 1) สมานาธกรณพหวรห ค าสวนหนาเปนคณศพท ค าสวนหลงเปนค านาม แปลจากหลงไปหนา 2) อปมาพหวรห ทงค าสวนหนาและสวนหลงเปนค านาม โดยค าสวนหนาจะเปนความเปรยบ เวลาแปลจงตองมค าแสดง

วารสารพกล

Page 195: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 184

ความเปรยบเชอมอยดวย 3) วยธกรณพหวรห ทงค าสวนหนาและค าสวนหลงเปนค านาม โดยค าทงสองจะมวภกตแตกตางกน ซงค าหนงจะเปนวภกตท 1 และอกค าหนงจะเปนวภกตอน บางแปลจากหลงไปหนา บางกแปลจากหนาไปหลง 4) สหปรวปทพหวรห เปนสมาสทมค าวา ‘สห’ เปนสวนหนา (บางกคง ‘สห’ ไว บางกเหลอแต ‘ส’) และมค านามเปนสวนหลง 5) นญพหวรห เปนสมาสทมค าวา ‘น’ เปนสวนหนา และมค านามเปนสวนหลง แสดงความปฏเสธวา “ไมม...” ทงน ‘น’ จะเปลยนเปน ‘อ’ เมอค าหลงขนตนดวยพยญชนะ และเปลยนเปน ‘อน’ เมอค าหลงขนตนดวยสระ (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 187-190)

1.4 อพยยภาวสมาส มค าสวนหนาเปนอพยยศพท และค าสวนหลงเปนค านาม สมาสชนดนจะมรปเปนนปงสกลงค เอกพจน ทวตยาวภกตเทานน และท าหนาทเปนค ากรยาวเศษณ มกแปลจากหนาไปหลง (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 190; วรลกษณ พบบรรจง, 2530, หนา 526) 2. ตทธต คอ การน านามศพทมาประกอบกบปจจยตทธตท าใหเกดค าทมความหมายใหม โดยนามศพททจะน ามาประกอบกบปจจยตทธตนนมกเปนศพททสรางขนดวยวธกฤต ซงมการลงปจจยกฤตกอนไปแลวชนหนง ดงนน ปจจยตทธตจงไดชอวาเปนปจจยชนทสอง (secondary suffixes) ซงมอยเปนจ านวนมาก (อภชาญ ปานเจรญ, 2555, หนา 193) ทงน กอนจะน าศพทมาลงปจจยตทธตจะตองมการเปลยนรปค าตามกฎตทธต ซงมกเปลยนสระตนค าใหเปนสระขนพฤทธ จากนนใหลบสระ อ อา อ อ ทายค าออกแลวจงลงปจจยตทธต แตหากสระทายค าเปนสระ อ อ ใหเปลยนเปนสระขนคณกอน (โอ) แลวจงคอยลงปจจยตทธต โดยตองปฏบตตามกฎสนธดวย (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 163-164) ทงน เมอลงปจจยตทธตแลวจะท าใหศพทนน ๆ มความหมายบงชไปหลายลกษณะ เชน บอกเหลากอ, บอกความเปนเจาของ, บอกอาการนาม เปนตน (จ าลอง สารพดนก, 2547, หนา 113-122)

วารสารพกล

Page 196: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 185

ผลการวจย จากการเกบรวบรวมขอมล พบวาปรากฏค าศพทท ใชเรยกขาน

พระเคราะหในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรมมากถง 95 ค า โดยมค าทใชเรยกขานพระเสารมากทสดถง 17 ค า รองลงมาไดแก พระพธ 13 ค า, พระจนทรและพระองคาร 12 ค า, พระอาทตย 11 ค า, พระพฤหสบดและ พระราห 10 ค า, พระศกร 6 ค า และพระเกต 4 ค า ซงสวนใหญเปนค านามปงลงคแทบทงสน มเพยงค าวา ตมส (พระราห) เทานนทเปนนปงสกลงค

ทงนเมอวเคราะหค าศพททใชเรยกขานพระเคราะหทปรากฏ พบวามค าทสรางขนดวยวธสมาสมากทสด ซงมจ านวนถง 49 ค า คดเปนรอยละ 51.57 ค าทสรางขนดวยวธกฤต จ านวน 31 ค า คดเปนรอยละ 32.63 สวนทเหลอเปนค าทสรางขนดวยวธตทธตเพยง 15 ค า คดเปนรอยละ 15.78 โดยค าศพททใชเรยกขานพระเคราะหทสรางขนดวยวธสมาสและวธตทธต มดงตอไปน ตารางท 1 ค าทใชเรยกขานพระเคราะหในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตร

พระเคราะห ค าทใชเรยกขาน

วธสมาส วธตทธต

พระอาทตย ทวากร, ทวาธศ, ภาสกร อาทตย, สรย พระจนทร กม ทพาน ธว , ค รหปต , น ศ ากร ,

นศาธป, ศศภฤต, ศศางก, หมค ศศน

พระองคาร กษมาช, กช, ธราตมช, ปฤถวสต, ภมช, ภมปตร, ภมสต, ภมยาตมช, มหช, มหสต

เภาม

พระพธ อนทช, อนทสต, อนทสน, จนทรปตร, ศศช, ศศนนทน, ศศสต, โสมสต

จานทร, เสามย

พระพฤหสบด พฤหสปต, เทวปชย, เทเวชย, วากปต, วพเธชย, สเรชย

-

พระศกร ภฤคสต ภารคว

วารสารพกล

Page 197: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 186

พระเคราะห ค าทใชเรยกขาน

วธสมาส วธตทธต

พระเสาร อร ก ช , อ ร ก ส ต , อ ษ ณ รศ ม ส น , กรรทฤศ , ฉายาสน , ภาสกรปตร , รวปตร, รวนนทน, ศไนศจร, สรยปตร

อารก, เศาร, เสาร, เสาร

พระราห กพนธ, ผณนทร, ตโมครห, สวรภาน ผณน, ไส หเกย พระเกต - ปจฉก, ศขน ค าเรยกขานทสรางขนดวยวธสมาส และความหมาย ค าเรยกขานพระเคราะหทสรางขนดวยวธสมาสทพบในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรสามารถจ าแนกตามความหมายได 4 กลม ไดแก สมาสทมความหมายบงบอกเหลากอ, บงบอกสถานภาพ, บงบอกการกระท า และ บงบอกคณลกษณะ ดงน 1. บงบอกเหลากอ มทงสน 27 ค า โดยค าสวนทายปรากฏค าวา ปตร, สต, สน, นนทน, อาตมช ซงลวนแตเปนค านามทมความหมายวา บตรชาย สวนค าสวนตนจะเปนชอของบดาหรอมารดา โดยสมาสในกลมนเปนษษฐ- ตตปรษสมาสทงสนเพราะศพทหนาบงบอกษษฐวภกต มจ านวนทงสน 20 ค า แบงเปนค าทบงบอกเหลากอฝายบดา 13 ค า และบอกเหลากอฝายมารดา 7 ค า นอกจากนยงมสมาสอกสวนหนงทมค าสวนทายเปนค าวา ‘ช’ ซงในบรบทนมความหมายวา “บตรของ...” อกจ านวน 7 ค า แบงเปนค าเรยกขานท บงบอกเหลากอฝายบดา 3 ค า และบอกเหลากอฝายมารดา 4 ค า ดงตอไปน

สมาสทมค าวา สต เปนสวนทาย ไดแก ปฤถวสต (ปฤถว+สต), ภมสต (ภม+สต) และ มหสต (มห+สต) ซงลวนแตแปลวาบตรของพระแมธรณ (พระองคาร), อนทสต (อนท+สต) ศศสต (ศศน+สต) และ โสมสต (โสม+สต) แปลวาบตรของพระจนทร (พระพธ), ภฤคสต (ภฤค+สต) แปลวาบตรของฤษภฤค (พระศกร) และ อรกสต (อรก+สต) แปลวาบตรของพระอาทตย (พระเสาร)

วารสารพกล

Page 198: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 187

สมาสทมค าวา ปตร เปนสวนทาย ไดแก ภมปตร (ภม+ปตร) แปลวาบตรของพระแมธรณ (พระองคาร), จนทรปตร (จนทร+ปตร) แปลวาบตรของพระจนทร (พระพธ), ภาสกรปตร (ภาสกร+ปตร) แปลวาบตรของพระอาทตย (พระเสาร), รวปตร (รว+ปตร) แปลวาบตรของพระอาทตย (พระเสาร) และ สรยปตร (สรย+ปตร) แปลวาบตรของพระอาทตย (พระเสาร)

สมาสทมค าวา สน เปนสวนทาย ไดแก อนทสน (อนท+สน) แปลวาบตรของพระจนทร (พระพธ), ฉายาสน (ฉายา+สน) แปลวาบตรของนางฉายา (พระเสาร) และ อษณรศมสน ([อษณ+รศม]+สน) แปลวาบตรของพระอาทตย (พระเสาร) ซงเปนสมาสภายในหรอสมาสทองเนองจากประกอบไปดวยสามศพท (วสทธ บษยกล, 2554, หนา 283) โดยม อษณรศม เปนสวนทอง

สมาสทมค าวา นนทน เปนสวนทาย ไดแก ศศนนทน (ศศน+นนทน) แปลวาบตรของพระจนทร (พระพธ) และ รวนนทน (รว+นนทน) แปลวาบตรของพระอาทตย (พระเสาร)

สมาสทมค าวา อาตมช เปนสวนทาย ไดแก ธราตมช (ธร+อาตมช) และ ภมยาตมช (ภม+อาตมช) ลวนแปลวาบตรของพระแมธรณ (พระองคาร)

สมาสทมค าสวนตนเปนชอของบดาหรอมารดา และค าสวนทายปรากฏค าวา ‘ช’ ซงเปนนามกฤตในทนแปลวาเกดจาก มทงสน 7 ค า ซงลวนแตเปนอปบทสมาสทงสน ดงน กษมาช (กษมา+ช) กช (ก+ช) ภมช (ภม+ช) และ มหช (มห+ช) ลวนแปลวาผทเกดจากพระแมธรณ (พระองคาร), อนทช (อนท+ช) และ ศศช (ศศน+ช) แปลวาผทเกดจากพระจนทร (พระพธ) และ อรกช (อรก+ช) แปลวาผทเกดจากพระอาทตย (พระเสาร)

2. บงบอกสถานภาพ มค าสวนหนาเปนค านามทวไป และมกมค าสวนทายเปนค านามบอกสถานภาพ สมาสในกลมนมจ านวน 10 ค า ลวนแตเปนษษฐตตปรษสมาสทงสนเพราะศพทหนาบงบอกษษฐวภกต ดงน

สมาสทมค าวา ปต หรอ อธศ (เจานาย) เปนสวนทาย ไดแก ครหปต (ครห+ปต) แปลวาเจาแหงพระเคราะห (พระจนทร), พฤหสปต (พฤหต+ปต) และ วากปต (วาจ+ปต) ทงสองค านมความหมายเชนเดยวกนวาเจาแหงค าพด (พระพฤหสบด) และ ทวาธศ (ทว+อธศ) แปลวาเจาแหงกลางวน

วารสารพกล

Page 199: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 188

สมาสทมค าวา อธป (ราชา) หรอ อนทร (ผเปนใหญ) เปนสวนทาย ไดแก นศาธป (นศา+อธป) แปลวาราชาแหงกลางคน และ ผณนทร (ผณน+อนทร) แปลวาผเปนใหญแหงงทงหลาย

สมาสทมค าวา อชย (อาจารย) เปนสวนทาย ไดแก เทเวชย (เทว+อชย), วพเธชย (ว+พธ+อชย) และ สเรชย (สร+อชย) ทงสามค านมความหมายเชนเดยวกนวา อาจารยแหงทวยเทพ (พระพฤหสบด)

สมาสทมค าวา พานธว (สหาย) เปนสวนทาย ไดแก กมทพานธว (กมท+พานธว) แปลวาผเปนสหายของเหลาบวสาย (พระจนทร)

3. บงบอกการกระท า สมาสในกลมนเปนอปปทสมาสทงสน เนองจากมค าสวนหลงเปนนามกฤต ซงมจ านวน 4 ค า ดงน

สมาสทมค าวา กร (ผท า) เปนสวนทาย และค าสวนหนาเปนค านามแสดงสงทไดกอใหเกดขน มจ านวน 3 ค า ไดแก ทวากร (ทว+กร) แปลวาผท าซงกลางวน (พระอาทตย), ภาสกร (ภาส+กร) แปลวาผท าซงแสงสวาง (พระอาทตย) และ นศากร (นศา+กร) แปลวาผท าซงกลางคน (พระจนทร)

สมาสทมค าวา พนธ (เครองพนธนาการ หรอผพนธนาการ) เปนสวนทาย คอค าวา กพนธ (ก+พนธ) แปลวาผพนธนาการพระอาทตย

4. สมาสทบ งบอกคณลกษณะ ในกลมนม ว ธ สร างค าสมาสทหลากหลาย ซงมจ านวนทงสน 8 ค า ดงน

ศศภฤต (ศศ+ภฤต) แปลวา ผทรงอยซงกระตาย (พระจนทร) เปนคต-สมาส เนองจากมค าสวนทายเปนกรยากฤต (ภฤต)

ศศางก (ศศ+องก) แปลวา ผมเครองหมายแหงกระตาย (พระจนทร) เปนษษฐตตปรษสมาส เพราะศพทหนาบงบอกษษฐวภกต

หมค (หม+ค) แปลวา ผมล าแสงอนเยอกเยน (พระจนทร) เปนกรรม-ธารยสมาส ชนดวเศษณปรวปท เพราะมค าสวนตนเปนคณศพท (หม)

เทวปชย (เทว+ปชย) แปลวา ผททวยเทพพงบชา เปนคตสมาส เพราะมค าสวนทายเปนกรยากฤต (ปชย)

กรรทฤศ (กรร+ทฤศ) แปลวา ผมแววตาอนโหดเหยม เปนกรรมธารย-สมาส ชนดวเศษณปรวปท เพราะมค าสวนตนเปนคณศพท (กรร)

วารสารพกล

Page 200: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 189

ศไนศจร (ศไนส+จร) แปลวา ผเคลอนไปดวยความเชองชา (พระเสาร) เปนอปปทสมาส เพราะมค าสวนทายเปนนามกฤต จร)

สวรภาน (สวร+ภาน) แปลวา ผเหนอกวาพระอาทตย หรอผครอบง าพระอาทตย (พระราห) ซงค านเปนศพทโบราณทใชเรยกพระราหปรากฏในคมภรพระเวท (Griffith, 2003, p. 82) แมวาจะมค าสวนตนเปนอพยยศพท (สวร)2 แตกไมไดแจกรปเปนนปงสกลงคเชนอพยยภาวสมาส จงเหนวานาจะเปนปราทสมาสเสยมากกวา

ตโมครห (ตมส+ครห) แปลวาพระเคราะหแหงตมส หรอพระเคราะหแหงความมดมด (พระราห) เปนษษฐตตปรษสมาส เพราะศพทหนาบงบอกษษฐวภกต

ค าเรยกขานทสรางขนดวยวธตทธต และความหมาย ปจจยตทธตทพบในการสรางค าเรยกขานพระเคราะหในคมภรพฤหต

ปาราศรโหราศาสตรแบงไดเปน 3 กลม ดงตอไปน 1. โคตรตทธต หรอปจจยตทธตทใชบอกเหลากอ มกสรางค าขนมา

จากชอของบดาหรอมารดา โดยเปลยนสระตนค าใหเปนสระขนพฤทธ จากนนลบสระ อ อา อ อ ทายค าออกแลวจงลงปจจยตทธตทายค า สวนค าทลงทายดวย อ อ ใหเปลยนเปนสระ โอ กอนแลวจงลงปจจยตทธตททายค า (จ าลอง สารพดนก, 2548, หนา 163-164) ซงพบ 11 ค า แบงเปนค าทบงบอกเหลากอฝายบดา 8 ค า และฝายมารดา 3 ค า ประกอบไปดวยปจจยทง 4 ดงน

ปจจย อ (อณ) ไดแก เภาม (พระองคาร) สรางมาจากค าวา ภม แปลวาบตรของพระแมธรณ, ภารคว (พระศกร) สรางมาจากค าวา ภฤค แปลวาบตรของฤษภฤค และ เสาร (พระเสาร) สรางมาจากค าวา สร (พระอาทตย) แปลวาบตรของพระอาทตย 2ศพท ‘สวร’ เปนไดทงอพยยศทพซงมความหมายวา พระอาทตย แสงอาทตย หรอสวรรค และเปนไดทงธาตคณะท 1 ซงมความหมายวา เปลงแสง โดยโมเนยร-วลเลยมสไดสนนษฐานวามาจากธาต สร ซงเปนธาตคณะท 6 มความหมายวา เปลงแสง ครอบง า มก าลงมาก มก าลงเหนอมนษย (Monier-Williams, 2002, pp. 1234, 1281) ดงนน ผวจยจงคาดวา สวร ในค าวา สวรภาน นนเปนนบาตมความหมายตามธาต สร ซงเปนรากศพทของค าวา สวร นนเอง

วารสารพกล

Page 201: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 190

ปจจย ย (ยญ) ไดแก อาทตย (พระอาทตย) สรางมาจากค าวา อทต แปลวาบตรของนางอทต, เสามย (พระพธ) สรางมาจากค าวา โสม แปลวาบตรของพระโสมหรอพระจนทร และสรย (พระอาทตย) สรางมาจากค าวา สร (เทพเจา, นกปราชญ) แปลวาบตรของนกปราชญ (ในทนหมายถงฤษกศยปะ)

ปจจย เอย (ฒก) ไดแก ไส หเกย (พระราห) สรางมาจากค าวา ไส หกา แปลวาบตรของนางสงหกา (สหกา)

ปจจย อ ไดแก จานทร (พระพธ) สรางมาจากค าวา จนทร แปลวาบตรของพระจนทร, อารก (พระเสาร) สรางมาจากค าวา อรก (พระอาทตย) แปลวาบตรของพระอาทตย และ เสาร หรออกรปหนงคอ เศาร (พระเสาร) สรางมาจากค าวา สร แปลวาบตรของพระอาทตย

2. ปจจยตทธตทบอกความม มกสรางค าขนมาจากค านามทว ๆ ไป โดยไมตองเปลยนสระตนค าใหเปนสระขนพฤทธ แตใหลบสระ อ อา อ อ ทายค าออกแลวจงลงปจจยตทธตทายค า ซงพบการใชปจจย อน (อน) (M. R. Kale, 1961, p. 210) มทงสน 3 ค า ไดแกค าวา ศศน (พระจนทร) สรางมาจากค าวา ศศ (กระตาย) แปลวาผมกระตาย, ผณน (พระราห) สรางมาจากค าวา ผณ (พงพาน) แปลวาผมพงพานหรอง และ ศขน (พระเกต) สรางมาจากค าวา ศขา (จก, เปลวไฟ) แปลวาผมผมจกหรอผมเปลวไฟ

3. ปจจยตทธตทบอกแหลงเกด, ความเกยวของ, ความเหมาะกบ, หม เปนตน (M. R. Kale, 1961, pp. 196-197) มกสรางค าขนมาจากค านามทวไป โดยไมตองเปลยนสระตนค าใหเปนสระขนพฤทธ แตใหลบสระ อ อา อ อ ทายค าออกแลวจงลงปจจยตทธตทายค า โดยพบปจจย อก เพยง 1 ค า คอค าวา ปจฉก (พระเกต) สรางมาจากค าวา ปจฉ (หาง) แปลวาผเกยวของกบหาง

ทมาของค าเรยกขานพระเคราะห

บรรดาค าเรยกขานพระเคราะหทปรากฏในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรทสรางค าขนดวยวธสมาสและตทธต ลวนแตมความหมายทบงชถงพระเคราะหตาง ๆ อยางชดเจนดงทไดกลาวไปแลวขางตน ซงทมาของการสรางค าเรยกขานดงกลาวนนมดงน

วารสารพกล

Page 202: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 191

พระอาทตย (อาทตย) นามนมทมาเนองมาจากชอของผเปนมารดา (นางอทต) และไดนามวา สรย กเพราะเปนบตรของฤษกศยปะ ปราชญผเปนหนงในสปตฤษ (Vettam Mani, 2006, p. 770) อกทงพระอาทตยเปนผสองแสงสวางจงไดรบการขนานนามวา ภาสกร และการสองสวางนนไดท าใหเกดกลางวนขนจงไดรบการเรยกขานวา ทวากร นอกจากนพระอาทตยยงสองสวางโดดเดนอยบนทองฟาในเวลากลางวนจงไดชอวา ทวาธศ อกดวย พระจนทร (จนทร) เนองจากมเงารปกระตายบนดวงจนทร พระจนทรจงมนามทมความหมายวาผมกระตาย หรอผมเครองหมายรปกระตาย ไดแก ศศน, ศศภฤต และ ศศางก และเนองดวยแสงของพระจนทรเปนแสงนวล เยนตา ดงนนจงมนามวา หมค ทงน เพราะการสองแสงของพระจนทรไดท าใหเกดเวลากลางคนขน จงไดชอวา นศากร อกทงพระจนทรเปนผทสองแสงสวางทสดในเวลากลางคนจงไดรบการเรยกขานวา นศาธป อกนามหนง และในชวงเวลากลางคนซงมพระจนทรเปนใหญนน ดอกกมทหรอดอกบวสายมกจะ เบงบาน (คมกรช สวสดรมย, 2552, หนา 16) พระจนทรจงไดชอวาเปนสหายของเหลาดอกบวสายวา กมทพานธว สวนนามวา ครหปต นนปรากฏทมาใน คมภรหรวงศ กลาววาพระเจาปฤถไดทรงจบพระแมธรณในรางแมโคเพอทจะน าน านมมาเลยงดประชาชน ครนเมอพระพฤหสบดมารดนมโคตวน พระจนทรกไดเสยสละตนมาปฏบตหนาทเปนลกโค และดวยความเสยสละของพระจนทรน จงไดรบการขนานนามวาเปนเจาแหงพระเคราะห (Manmatha Nath Dutt, 1897, pp. 27-30) พระองคาร มชอเรยกขานลวนแตมความหมายวาบตรของพระแมธรณ ไดแก ภมสต, ภมยาตมช, เภาม, มหช และ มหสต ซงมบดาเปนพระวษณในปางวราหาวตาร (Vettam Mani, 2006, p. 477) พระพธ (พธ) พระพธเปนบตรท เกดจากการลกลอบเปนชของพระจนทรกบนางตาราผเปนชายาของพระพฤหสบด (Vettam Mani, 2006, pp. 164-165) ดงนนชอเรยกของพระพธจงลวนแตมความหมายวาบตรของพระจนทร ไดแก อนทช, อนทสต, อนทสน, จนทรปตร, จานทร, ศศช, ศศนนทน, ศศสต, โสมสต และ เสามย

วารสารพกล

Page 203: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 192

พระพฤหสบด (พฤหสปต) เปนอาจารยของเหลาทวยเทพ จงไดรบการเรยกขานวาเปนอาจารยแหงทวยเทพ ไดแก เทเวชย, วพเธชย และ สเรชย (Vettam Mani, 2006, p. 162) ดงนน ทวยเทพทงหลายจงไดเคารพบชาพระพฤหสบดเปนอยางมาก อนเปนทมาของนามวา เทวปชย สวนนามวา พฤหสปตและ วากปต ซงมความหมายวาเจาแหงค าพดนน พบวามความสอดคลองกบเนอความในคมภรมหาภารตะ ศานตบรรพ โดยกลาววาพระพฤหสบดไดใหค าแนะน าแกพระอนทรวา ทกสงในโลกจะส าเรจไดดวยวาจาอนออนหวาน (Vettam Mani, 2006, p. 164) จงคาดวาเปนสาเหตใหพระพฤหสบดไดรบการขนานนามวาเปนเจาแหงค าพดอกประการหนง เนองจากเปนผทมความชาญฉลาดในการใชค าพด พระศกร (ศกร) เปนบตรของฤษภฤค (ภฤค) ดงนนจงไดรบการเรยกขานวาเปนบตรของฤษภฤค ไดแก ภารคว และ ภฤคสต นอกจากน ยงพบวามการเรยกพระศกรวา ภฤค โดยตรงอกดวย พระเสาร (เสาร) เนองดวยพระเสารเปนบตรของพระอาทตยกบนางฉายา ดงนน พระเสารจงมกไดรบการเรยกขานวาเปนบตรของพระอาทตย ไดแก อรกช, อรกสต, อารก, อษณรศมสน, ภาสกรปตร, รวปตร, รวนนทน, เศาร, สรยปตร, เสาร และ เสาร นอกจากนยงมอกชอหนงทมความหมายวาบตรของนางฉายาอกดวย คอ ฉายาสน (Vettam Mani, 2006, p. 683) ทงน ในบรรดาพระเคราะหทงปวง พระเสารเปนพระเคราะหทโคจรไดชาทสด (Anil Kumar Jain, 2012, p. 23) จงมนามวา ศไนศจร ซงแปลวาผเคลอนไปอยางเชองชา อกทงในทางโหราศาสตร พระเสารจดอยในกลมบาปเคราะหซงอาจประทานผลรายใหแกเจาชะตาไดอยางเลวรายทสด (Anil Kumar Jain, 2012, p. 16; Bepin Behari, 2014, p. 38) จงไดรบการเรยกขานวาเปนผมแววตาอนโหดราย (กรรทฤศ) พระราห (ราห) เปนบตรของนางสงหกา (สหกา) (Vettam Mani, 2006, p. 626) จงมชอเรยกทแปลวาบตรของนางสงหกาวา ไส หเกย และเนองดวยพระราหมรปรางเปนง (Bane, 2012, p. 266) อกทงในทางประตมานวทยากมกปรากฏวาพระราหมศรษะเปนงแผพงพาน (Atmaprajnananda

วารสารพกล

Page 204: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 193

Saraswati, 2018) ดงนน พระราหจงมชอวาเปนผมพงพาน (ผณน) และผเปนใหญแหงผมพงพานทงหลาย (ผณนทร) นอกจากนพระราหยงคอยบดบงแสงอาทตยใหมดมดจงถกเรยกวา กพนธ แปลวาผพนธนาการพระอาทตย ซงท าใหเกดปรากฏการณสรยคราส (Vettam Mani, 2006, p. 626) และการทพระราหบดบงดวงอาทตยใหมดมดไดนนกเพราะพระราหเปนพระเคราะห ทมดมดไรแสงนนเอง ดงนนจงมอกนามหนงวา ตโมครห และเนองดวยความสามารถของพระราหทท าใหพระอาทตยมดมได กยอมแสดงวาพระราหมก าลงทเหนอกวาพระอาทตย อนเปนทมาของชอ สวรภาน ดงปรากฏในฤคเวทวา (5.40.9) “สวรภานเปนผทคอยทมแทงพระอาทตยดวยความมดมดอยางทไมมผอนใดสามารกระท าได” (R. L. Kashyap, 2010, pp. 175-180) พระเกต (เกต) เปนสวนหางของพระราหซ งถกพระวษณขวางสทรรศนจกรเขาใสจนศรษะขาดออกจากราง สวนศรษะนนเปนพระราห แตสวนล าตวกคอพระเกต ดงนนพระเกตจ งมชอเรยกวา ปจฉก ซ งมความหมายวาผทเกยวของกบหาง หรอผเกดแตหาง นอกจากน พระเกตยงหมายถง ดาวหางอกดวย (Monier-Williams, 2002, p. 1071) ดวยเพราะดาวหางมกมลกษณะเหมอนดวงไฟ พระเกตจงไดชอวา ศขน ทแปลวาผมเปลวไฟอกชอหนง จากขอมลขางตนเหนไดวา ค าเรยกขานพระเคราะหทพบในคมภร พฤหตปาราศรโหราศาสตรนนมทมาจากความเปนมาของพระเคราะหนนเอง โดยมกสรางค ามาจากชอบดามารดา, สถานภาพ, การกระท า และคณลกษณะของพระเคราะห เพอใชบงบอกประวตและคณลกษณะตามเทพปกรณม

บทสรป การสรางค าท ใชเรยกขานพระเคราะหในคมภรพฤหตปาราศร

โหราศาสตร สวนมากสรางค าดวยวธสมาส และมกมความหมายทบงบอกเหลากอของพระเคราะห โดยค าทสรางขนดวยวธสมาสมทงสน 49 ค า คดเปนรอยละ 51.57 ซงลวนแตเปนตตปรษสมาสทงสน แบงเปนษษฐตตปรษสมาส 32 ค า, อปปทสมาส 12 ค า, คตสมาส 2 ค า, กรรมธารยสมาส ชนดวเศษณปรวปท

วารสารพกล

Page 205: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 194

2 ค า และปราทสมาส 1 ค า ซงค าสมาสเหลานมความหมายทบงบอกเหลากอถง 27 ค า, บอกสถานภาพ 10 ค า, บอกคณลกษณะ 8 ค า และบอกการกระท า 4 ค า สวนค าเรยกขานพระเคราะหทสรางค าขนดวยวธตทธตนนมเพยง 15 ค า คดเปนรอยละ 15.78 โดยใชปจจยตทธตทมความหมายบงบอกเหลากอจ านวน 11 ค า ไดแก ปจจย อ (อณ), ย (ยญ), เอย (ฒก) และ อ ใชปจจย อน (อน) บอกความมจ านวน 3 ค า และบอกแหลงเกดหรอความเกยวของ 1 ค า โดยใชปจจย อก ทงน ค าเรยกขานทบงบอกเหลากอทสรางขนดวยวธสมาสและตทธตมจ านวนรวมกนทงสน 38 ค า สวนมากเปนค าทบงบอกเหลากอฝายบดา ซงมอยถง 24 ค า คดเปนรอยละ 63.15 และเปนค าทบงบอกเหลากอฝายมารดาเพยง 14 ค า คดเปนรอยละ 36.84

อนง ค าเรยกขานพระเคราะหทปรากฏในคมภรพฤหตปาราศรโหราศาสตรมหลากหลายค า โดยเฉพาะค าเรยกขานทมความหมายบงบอกเหลากอทมอยเปนจ านวนมากนน บางค ากไมปรากฏอยในพจนานกรม จงตองอาศยองคความรเกยวกบเทพปกรณมฮนดมาประกอบดวยกจะท าใหทราบความหมายของค าเรยกขานตาง ๆ ไดงายขน ซงพระนามของเทพฮนดตาง ๆ กมกมความหมายทบงบอกเหลากอ สถานภาพ การกระท า และคณลกษณะ คลายคลงกนน (กฤษฎา พณศร, 2555, หนา 29-33) ซงไมไดเปนเพยงชอเฉพาะเทานน หากแตยงใชบงบอกลกษณะและความเปนมาไดอกดวย

เอกสารอางอง กฤษฎา พณศร. (2555). รปลกษณและความเชอพระคเนศของกลมชนใน

นเวศววทยาวฒนธรรมลมน าแมโขง . วทยานพธศลปศาสตร มหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏสรนทร. สรนทร : มหาวทยาลย ราชภฏสรนทร.

วารสารพกล

Page 206: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 195

คมกรช สวสดรมย. (2552). รายงานวจยเรองการศกษาเรองบวจากงานศลปกรรมไทยและบวในงานศลปกรรมรวมสมยในประเทศไทย . ปทมธาน: คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

จ าลอง สารพดนก. (2547). ไวยากรณสนสกฤต 2 (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

จ าลอง สารพดนก. (2548). ไวยากรณสนสกฤตชนสง (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

พฒน เพงผลา. (2543). บาลสนสกฤตในภาษาไทย (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง.

วรลกษณ พบบรรจง. (2530). ไวยากรณสนสกฤต. ม.ป.ท.: ม.ป.พ. วสทธ บษยกล. (2554). แบบเรยนภาษาสนสกฤต. กรงเทพฯ: โครงการ

เผยแพรผลงานวชาการ คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อภชาญ ปานเจรญ. (2555). ภาษาสนสกฤต 2. กรงเทพฯ: ส านกพมพ

มหาวทยาลยรามค าแหง. Anil Kumar Jain. (2012). A Text book of Astrology (16th ed.). New

Delhi: All India Federation of Astrologers' Societies. Atmaprajnananda Saraswati. Navagraha-Stotram. Retrieved on

May 9, 2018 from http://atmaprajnananda.blogspot.com/search /label/Sanskrit%20Literature%20-%20Hymns?max-results= 20.

Bane, T. (2012). Encyclopedia of Demons in World Religions and Cultures. North Carolina: McFarland.

Bepin Behari. (2014). The Timing of Events (3th ed.). Delhi: Motilal Banarsidass.

Griffith, R. T. B. (Trans.). (2003). The Vedas with Illustrative Extracts. California: The Book Tree.

วารสารพกล

Page 207: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

196

M. R. Kale. (1961). A Higher Sanskrit Grammar: For the Use of School and College Students. Delhi: Motilal Banarsidass.

Manmatha Nath Dutt (Ed.). (1897). A Prose English Translation of Harivamsha. Culcutta: Elysium Press.

Monier-Williams, M. (2002). A Sanskrit-English Dictionary (16th ed.). Delhi: Motilal Banarsidass.

Parashara. (2008). Brihatparashara-Horashastram. Varanasi: Chau-khambha.

R. L. Kashyap. (Trans.). (2010). Rig Veda Samhita: Fifth Mandala. Bangalore: Sri Aurobindo Kapali Sastry Institute of Vedic Culture.

Vettam Mani. (2006). Puranic Encyclopaedia. Delhi: Motilal Banarsi-dass.

วารสารพกล

Page 208: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 197

ปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม Problem and difficulty on Transfer of local wisdom in Tumbon Khoke Mang Ngoi Khonsawan district Chaiyaphum province

โชตกา สงหาเทพ1 Chotika Singhatep

เสาวนย จนทสงข2 Saowanee Janthsung

ธนกานต ศรจนทร3 Thanikarn Srichan

บทคดยอ บทความเรองปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอด ภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ า เภอคอนสวรรค จงหวดชยภม มวตถประสงคเพอศกษาปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอด ภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพโดยการสมภาษณเชงลกกบกลมผสงอายเนนการสมภาษณแบบเจาะลกรายบคคล (In-depth Interview) ดวยแบบสมภาษณกงโครงสราง (Semi-structured Interview Form) ผลการศกษาพบวา คนรนหลงซงเปนผรบการถายทอดภมปญญาทองถนไมใหความสนใจ จงท าใหผสงอายซงเปนผถายทอดภมปญญาทองถน ยงไมมบทบาทในการถายทอดภมปญญาทองถนเทาทควร อกทงยงขาดการสงเสรมจากหนวยงานทเกยวของใน1, 2อาจารย สาขาวชาสหวทยาการเพอการพฒนาทองถน คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยราชภฏชยภม 3 อาจารย สาขาวชาการบรหารทรพยากรมนษย คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยราชภฏชยภม

วารสารพกล

Page 209: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

198

การสนบสนนเปดเวทเพอใหผสงอายไดมบทบาทในการถายทอดภมปญญาทองถน สภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปท าใหชมชนมขอจ ากด สภาพแวดลอมไมเออตอการเพาะปลกตนไมบางชนด พนทเพาะปลกในชมชนมจ ากดสงผลท าใหวสดทใชหายากมากขน ตองพงพาวสดจากแหลงอนซงสงผลตอตนทนในการผลตตามมา และการจดกจกรรม หรอโครงการไมเออตอการสนบสนนอาชพทเกดจากภมปญญาทองถน ค าส าคญ : ปญหาอปสรรค, การถายทอด, ภมปญญาทองถน ABSTRACT The article “Problem and difficulty on Transfer of local wisdom in Tumbon Khoke Mang Ngoi Khonsawan district Chaiyaphum province” aim to study problem and difficulty on transfer of local wisdom in Tumbon Khoke Mang Ngoi Khonsawan district Chaiyaphum province. The research is a qualitative research that interviewed the elderly individual by semi-structured Interview Form. The study found first, young generations, who was transferred local wisdom, is not interested on their local wisdom. For this reason, the elderly who transfer local wisdom do not have many roles in transfer of local wisdom. In additions, the less support from the relevant agencies to enhance the elderly’s opportunities for transferring the local wisdom. The changing environment has limited the community. The environment is not conducive to the cultivation of some trees. The cultivated areas in the community are limited, caused they find materials more difficult. As the reason, they have to bring and conduct materials from other resource. Finally the project is not conducive to supporting the careers of local wisdom.

วารสารพกล

Page 210: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 199

Keywords : problem and difficulty, transfer, local wisdom บทน า ภมปญญาทองถน เปนเรองเกยวกบองคความรหรอแบบแผนการด า เนนชวตท สะสมขนมาจากประสบการณของชวตในส งคมและในสภาพแวดลอมทแตกตางกน และถายทอดสบตอกนมาเปนวฒนธรรมในทองถนใดทองถนหนง โดยอาศยศกยภาพทมอยในตวบคคลและธรรมชาตมากอใหเกดประโยชนตอการด ารงชวตในแนวทางทสอดคลองกบธรรมชาตและวถชาวบาน (ปราณ ตนตยานบตร, 2551, หนา 6) ภมปญญาทองถนยงเกยวของกบการทมนษยไดรจกวธการน าวตถดบทอยใกลตวมาดดแปลงเปนสงของเครองใช จากขนตอนทงายจนววฒนาการสความละเอยดออน ประณตงดงามในเชงศลปะ และประโยชนใชสอย จนสามารถสนองความตองการของมนษยไดเปนอยางด และสบทอดมาจนปจจบน กรรมวธดงกลาวชวยใหมนษยไดผลตสงของเครองใชตางๆ ไวเปนจ านวนมาก โดยเรยกสงประดษฐนนวา หตถกรรม อนหมายถง การสรางสงของเครองใชดวยมอ เครองมอและภมปญญา เพอใหไดมาซงประโยชนใชสอยในชวตประจ าวน (กนกพร ฉมพล, 2555, หนา 2) และยงคงไวซงคณคาแหลงความงามและศลปะ ถายทอดจากคนรนหนงไปสคนรนหนงดวยวธการตางๆ ทแตกตางกนไปตามสภาพแวดลอมของแตละทองถน หรออาจกลาวไดวาภมปญญาทองถนไดแสดงถงศกยภาพความสามารถของชาวบานและชมชน ในการปรบใชวฒนธรรมใหเปนกระบวนการเชอมโยงระหวางอดตจนถงปจจบน ท าใหชาวบานไดปรบ หรอประยกตเอาวฒนธรรม ตลอดจนผลตภณฑทสรรคสรางขนมาใชในการพฒนาคณภาพชวตอยางกวางขวาง ทงในกจกรรมดานเศรษฐกจ สงคม ประเพณ และศลปวฒนธรรมของคนในชมชนในการปองกน หรอแกไขปญหา (อมรรตน อนนตวราพงษ , 2560) แมวาภมปญญาทองถนจะเปนรากฐานส าคญ แตปจจบนภมปญญาทองถนก าลงจะสญหายไปพรอมกบกาลเวลา และสภาพสงคมทเปลยนแปลงไป

วารสารพกล

Page 211: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

200

ทพฒนาในลกษณะทนนยม ภายใตกระแสโลกาภวตน กอใหเกดผลกระทบตางๆ มากมาย เชน การถกครอบง าครอบความร ทศนคต คานยม และยงท าใหขาดความสมพนธทดตอกน เปนตน (ชวน เพชรแกว, 2547) จากทกลาวมาขางตน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม เปนอกพนทหนงซงมภมปญญาทองถนทไดรบการสบทอดกนมาจากรนหนงสอกรนหนงมายาวนาน ทงดานการทอผา และการจกสาน ในปจจบนยงพบวาผสงอายในต าบลโคกมงงอย ไดน าภมปญญาทองถนมาประยกตใชในชวตประจ าวน และน ามาสการสรางรายไดใหแกตนเอง และครอบครว แตจากสภาพสงคมปจจบนทเกดการเปลยนแปลงไปท าใหวถชวตของคนรนใหมไดรบอทธพลจากการเปลยนแปลงของสงคม อนเปนเหตใหคนรนใหมไมสนใจรบการถายทอดภมปญญาทองถนของตนเอง จงเปนเหตผลใหผวจยสนใจทจะศกษาปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม วตถประสงคของการวจย เพอศกษาปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม วธด าเนนการวจย

ประชากรทใชในการวจยครงนเปนประชาชนผสงอายทอาศยอยในต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม ทงหมด 13 หมบาน

กลมตวอยางไดจากการสมจากประชากรทก าหนดโดยวธสมกลมตวอยางแบบเจาะจง และก าหนดขนาดกลมตวอยาง ดงน

ผใหขอมลสมภาษณเชงลก จ านวน 10 คน ซงเปนผสงอายในชมชนโดยก าหนดหมบานละ 2 คน เปนเพศชาย 5 คน เพศหญง 5 คน และกระจายชวงอายตามกลม ดงน

1) ผสงอายวยตน (อาย 60-69 ป)

วารสารพกล

Page 212: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 201

2) ผสงอายวยกลาง (อาย 70-79 ป) 3) ผสงอายวยปลาย (อาย 80 ปขนไป)

จากจ านวน 5 หมบาน ไดแก 1) บานโคกมงงอย(หม2) 2) บานโนนประด(หม3) 3) บานหนองโน(หม4) 4) บานหนองโน(หม12) และ 5) บานโคกมงงอย(หม10) ซงเปนหมบานทมจ านวนประชากรผสงอายมากทสดในล าดบท 1-5 เครองมอวจย

เครองมอทใชในการวจยและเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน ไดแก

1. แบบสมภาษณกงโครงสราง (Semi-structured Interview Form) เพอซกถามพดคยบอกเลาประสบการณการถายทอดภมปญญาทองถนของผสงอาย โดยแบงเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 เปนขอมลทวไปของผใหสมภาษณ ไดแก - ชอ-นามสกล - อาย - เพศ - อาชพ - ระดบการศกษา - ชอหมบาน - วน/เดอน/ปทสมภาษณ - ประสบการณการท างาน ดวยลกษณะค าถามเปนแบบ

ปลายเปด สวนท 2 สอบถามปญหา อปสรรค ในการด าเนนงานการถายทอดภม

ปญญาทองถน ผวจยไดก าหนดประเดนดงตอไปน 1) ดานผถายทอด 2) ดานผรบการถายทอด 3) ดานสภาพแวดลอม 4) ดานงบประมาณ และวสดอปกรณ 5) ดานหนวยงานทเกยวของ

วารสารพกล

Page 213: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

202

2. อปกรณบนทกภาพ และเสยง การเกบรวบรวมขอมล

ในการวจยครงน ผวจยเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณเชงลก ผวจยด าเนนการประสานกบผน าชมชน และผมสวนเกยวของในต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม เพอคดเลอกผสงอายในชมชนทมบทบาทดานภมปญญาทองถน และเปนผสงอายทน าภมปญญาทองถนมาใชในการด ารงชวตหรอน ามาประกอบเปนอาชพ จ านวน 10 คน การวเคราะหขอมล

1. การวเคราะหผลการสมภาษณเชงลก โดยใชวธการวเคราะหเนอหา (Content analysis) และสงเคราะหขอมลการการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม

2. การสงเคราะหผลการวจยเชงคณภาพ และการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม เพอสรปองคความรทไดจากการวจย ผลการวจย

ขอมลทวไปเกยวกบผใหสมภาษณ ดานขอมลทวไปเกยวกบผใหสมภาษณ พบวา สวนใหญเปนผสงอาย

วยตน (อาย 60-69 ป) จ านวน 6 คน รองลงมาเปนผสงอายในวยกลาง (อาย 70-79 ป) จ านวน 3 คน และเปนผสงอายในวยปลาย (อาย 80 ปขนไป) จ านวน 1 คน มภมล าเนาอยต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม เปนเกษตรกรท าไรท านา และมอาชพเสรมจากภมปญญาทองถนดานหตถกรรมจกสาน และหตถกรรมทอผา มประสบการณดานการท างานภมปญญาทองถนจากการสบทอดจากบรรพบรษ และจากการเรยนรกบคนในชมชน สวนใหญยดเปนอาชพทมาจากภมปญญาทองถนอยางจรงจงเมอมอายมากขน ปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน

วารสารพกล

Page 214: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 203

ผลการวจย โดยการสมภาษณเชงลกจากกลมตวอยาง เกยวกบปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน พบวา

ปญหาดานผถายทอด จากบทสมภาษณตวแทนผสงอาย พบวา ปญหา อปสรรคในการ

ด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ดานผถายทอด ในฐานะทเปนภมปญญาทองถนทไดรบการสบทอดมาจากบรรพบรษ และจากการเรยนรวถชวตของชมชน ดงนน ผถายทอดจ าเปนจะตองอนรกษ ภมปญญาทองถน และสอนตอใหคนรนหลง ลกหลานโดยไมหวงความร เพราะหากไมมการถายทอดใหลกหลานไดเรยนรไวจะท าใหภมปญญาทมอยในชมชนสญหายไป ซงในปจจบนเยาวชน ลกหลานรนใหมๆ ในชมชน ไมไดใหความส าคญกบภมปญญาทองถนมากนก เพราะคดวาเปนเรองยงยาก

“ล าพงตนเองเปนผบอกลกหลานใหมาฝกหด กไมสามารถท าใหลกหลานหนมาใหความส าคญกบภมปญญาทองถน หรอภมปญญาดานการทอผาทตนเองท าได ตองอาศยหนวยงาน เขามาสงเสรมสนบสนน หรอจดเวทส าหรบเปดโอกาสการถายทอด เพอเปนการกระตนลกหลานและเยาวชนใหเกดความสนใจมากขน” (นางทองแวว ตอชพ)

“ไมมความรทจะท าการรวบรวมขอมลเกบไวเปนลายลกษณอกษร ไวใหลกหลานไดศกษา” (นางอารมณ ทารน) สรปไดวาปญหาทเกดจากผถายทอด คอ ยงไมมโอกาสทเปนทางการ และไมมความรพอทจะท าการรวบรวมเกบไวเปนลายลกษณอกษร ซงจากปญหาดงกลาวอาจสงผลกระทบตอการอนรกษภมปญญาทองถนได ซงบตรหลาน เดกเยาวชนรนใหมประกอบอาชพอน และไมไดใหความส าคญกบการเปนผรบการถายทอดภมปญญาทองถนในฐานะเปนอาชพเสรม และเพอการอนรกษไวสบทอดตอไป ดงนนการจดท าการรวบรวมภมปญญาทองถน ซ งอธบายถงกระบวนการวธการขนตอนในการท าภมปญญาทองถน ไวเปนลายลกษณอกษรเพอเพมชองทางการเรยนร การรบสารของเยาวชนคนรนใหม ใหไดรจกภม

วารสารพกล

Page 215: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

204

ปญญาทองถนของตนเองนน โดยการน าสงเอกสารการรวบรวม ภมปญญาทองถนไปเผยแพรยงโรงเรยน และหนวยงานตางๆ ทเกยวของ

ปญหาดานผรบการถายทอด จากบทสมภาษณตวแทนผสงอาย พบวา ปญหา อปสรรคในการ

ด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ดานผรบการถายทอด เปนปญหาและอปสรรคตอการถายทอดภมปญญาทองถน เนองจากคนรนใหม ลกหลานไมสนใจภมปญญาทองถน เพราะคดวาเปนเรองยงยาก และตองใชเวลาในการเรยนรนาน

“ลกหลาน ไมคอยใหความสนใจ กบการฝกหดการทอผา เพราะเอาเวลาไปท างานอยางอน หรอถาเปนเดกๆ กจะสนใจสอเทคโนโลยมากกวาความสนใจในภมปญญาทองถน” (นางตมทอง นาคค า)

นอกจากน ปญหาหนงทพบในดานการขาดผรบการถายทอดคอ คานยม และทศนคตของคนในชมชน กลาวคอ ลกหลานเยาวชนคนรนใหม คดวาเปนเรองยงยาก และตองใชเวลาในการเรยนรนาน อกทงเมอท าเสรจแลวกขายไดในราคาถกไมคมกบเวลาทเสยไป

“ลกหลานไมไดใหความส าคญ และไมสนใจทจะฝกหดท าจกสานในฐานะทสามารถน ามาเปนอาชพเสรมและสรางรายไดใหครอบครว เพราะคดวาท างานอนไดรบคาตอบแทนมากกวา”(นายชยวฒน ธงภกด)

สรปไดวา ปญหาดานผรบการถายทอด คอการขาดผรบการถายทอด ซงเกดจากยคสมยทเปลยนแปลงไป สงผลท าใหคานยม ทศนคตเปลยนแปลงตามไปดวย โดยมความคดวาการฝกหดท าภมปญญาทองถนไมวาจะเปนหตถกรรมดานจกสาน หรอทอผา เปนเรองยงยาก เสยเวลา ใชเวลานานในการฝกหด ซงหากปลอยใหเปนแบบนเรอยไป ไมหาทางแกไข หรอหาวธการอนรกษไวกอาจท าใหภมปญญาทองถนสญหายไป

ปญหาดานสภาพแวดลอม จากบทสมภาษณตวแทนผสงอาย พบวา ปญหาอปสรรคดาน

สภาพแวดลอม แมวาวสดอปกรณสวนใหญสามารถหาไดในชมชน แตมวสด

วารสารพกล

Page 216: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 205

บางชนดทไมมในชมชน เชน ตนหวาย และไมไผไร เปนตน ซงจะตองสงซอจากชมชนอน เนองจากมขอจ ากดในดานสถานท และสภาพแวดลอมของชมชนไมเออตอการปลกตนไมบางชนด ซงการสานกระตบขาวจะเลอกใชไมไผไรเพราะเนอไมมความเหนยว และมความทนทาน

“วสดบางชนดเชนตนหวาย และไมไผไร ตองสงซอจากทอน เพราะในชมชนไมมใครปลก และไมมสถานทปลก” (นางอารมณ ทารน)

สรปไดวา ปญหาดานสภาพแวดลอม ทไมเออตอการเพาะปลกตนไมบางชนด เพราะขอจ ากดของสถานท สงผลท าใหการจกสานมขอจ ากด หรอมปญหาอปสรรคในการจดหาวสดอปกรณทยากล าบากมากขน

ปญหาดานงบประมาณ และวสดอปกรณ จากบทสมภาษณตวแทนผสงอาย พบวา ปญหาดานงบประมาณ และ

วสดอปกรณ ยงไมไดรบการสนบสนนสงเสรมเทาทควร เนองจาก ภมปญญาดานหตถกรรมการจกสาน และภมปญหาดานหตถกรรมทอผา ยงไมมการรวมกลมสมาชก จงท าใหยงไมไดรบการสนบสนนในดานงบประมาณ และวสดอปกรณอยางเตมท และยงไมเปนรปธรรม

สรปไดวา ปญหาดานงบประมาณ และวสดอปกรณ หากตองการไดรบการสนบสนนสงเสรมทเปนรปธรรมมากขน จะตองมการรวมกลมสมาชก เพอด าเนนการขอรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ

ปญหาดานหนวยงานทเกยวของ จากบทสมภาษณตวแทนผสงอาย พบวา หนวยงานทเกยวของไดเขา

มาใหการสนบสนนสงเสรมการฝกอาชพใหกบผสงอายในชมชน แตเปนการฝกอาชพใหมทไมใชภมปญญาทองถน จงไมสอดคลองกบวถชวตของชมชน อกทงอาชพทมาจากภมปญญาทองถนยงไมไดรบการสนบสนน และสงเสรมอยางเปนรปธรรม

สรปไดวา ปญหาดานหนวยงานทเกยวของ ไดเขามาใหการสนบสนน แตยงไมใชการสนบสนนอาชพทเกดจากภมปญญาทองถนทมอยแตเดม ทสอดคลองกบวถชวตของชมชน

วารสารพกล

Page 217: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

206

สรปประเดนทปรากฏจากการสมภาษณเกยวกบปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ดงน

1. เนองจากภมปญญาทองถนยงไมไดรบความสนใจจากเยาวชน คนรนหลง ซงเปนผรบการถายทอด จงท าใหผสงอายซงเปนผถายทอดภมปญญาทองถน ยงไมมบทบาทในการถายทอด อกทงยงขาดการสงเสรมจากหนวยงานทเกยวของในการสนบสนนเปดเวทเพอใหผสงอายไดมบทบาทในการถายทอดภมปญญาทองถน

2. สภาพแวดลอมท เปล ยนแปลง ไปท า ให ชมชนมข อจ าก ด สภาพแวดลอมไมเออตอการเพาะปลกตนไมบางชนด ทจากเดมเคยเพาะปลกในชมชนได อกทงพนทเพาะปลกในชมชนมจ ากดสงผลท าใหวสดทใชหายากมากขน และตองพงพาวสดจากแหลงอนซงสงผลตอตนทนในการผลตตามมา

3. หนวยงานทเกยวของจดกจกรรม หรอโครงการไมเออตอการสนบสนนอาชพทเกดจากภมปญญาทมอยเดม อกทงการจะขอรบการสนบสนนงบประมาณจะตองมการรวมกลมสมาชก จงจะสามารถขอรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของได การอภปรายผล

จากผลการศกษาปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม พบวา ภมปญญาทองถนยงไมไดรบความสนใจจากเยาวชน คนรนหลง ซงเปนผรบการถายทอด จงท าใหผสงอายซงเปนผถายทอดภมปญญาทองถน ยงไมมบทบาทในการถายทอด อกทงยงขาดการสงเสรมจากหนวยงานทเกยวของในการสนบสนนเปดเวทเพอใหผสงอายไดมบทบาทในการถายทอดภมปญญาทองถน สวนประเดนสภาพแวดลอมยงพบวา จากการเปลยนแปลงของชมชนท าใหชมชนมขอจ ากดสภาพแวดลอมไมเออตอการเพาะปลกตนไมบางชนด ทจาก

วารสารพกล

Page 218: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 207

เดมเคยเพาะปลกในชมชนได อกทงพนทเพาะปลกในชมชนมจ ากดสงผลท าใหวสดทใชหายากมากขน และตองพงพาวสดจากแหลงอนซงสงผลตอตนทนในการผลตตาม และประเดนการจดกจกรรมของหนวยงานทเกยวของ พบวา กจกรรมหรอโครงการไมเออตอการสนบสนนอาชพทเกดจากภมปญญาทมอยเดม อกทงการจะขอรบการสนบสนนงบประมาณจะตองมการรวมกลมสมาชก จงจะสามารถขอรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของได

ซงสอดคลองกบ จรนธนน วงษรวรตน และสรย ธรรมกบวร (2558) ไดศกษาเรอง การอนรกษภมปญญาทองถนการจกสานตนไหล ตามแนวทางหลกเศรษฐกจพอเพยง กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลค าไหล อ าเภอศรเมองใหม จงหวดอบลราชธาน ผลการศกษาดานปญหาและอปสรรคทกระทบตอการสงเสรมการท างานอนรกษภมปญญาการจกสานผลตภณฑจากตนไหล พบวา มปญหา 4 ดาน ไดแก 1) ปญหาดานการสบทอดภมปญญาจกสานตนไหล พบวา การสบทอดนอยลง คนรนใหมไมไดใหความส าคญเนองจากมกจกรรมอนๆ ทเบยงเบนความสนใจในการท ามากกวา คอการไปท างานในชมชนเมอง หรอใชเวลาวางในการท างานประเภทอนทสามารถสรางรายไดทดกวา 2) ปญหาดานรปแบบผลตภณฑ พบวา รปแบบผลตภณฑยงคงเปนรปแบบดงเดมนยมใชเฉพาะคนรนเกา การพฒนาทางเทคโนโลยทมการแขงขนสงเกดสนคาจากการผลตแบบใหมๆ ทมรปแบบสสนสวยงาม ราคาถกกวาจะดงดดความสนใจมากกวาท าใหผลตภณฑจากตนไหลไมไดรบความนยม 3)ปญหาดานวตถดบ พบวา วตถดบตนไหลมนอยลง ไมเพยงพอตอการผลต เนองจากมการใชประโยชนจากทดนไปท าการเกษตรอนๆ ไดแก การปรบเปลยนพนทไปใชในการปลกยางพารา ปลกมนส าปะหลง ท าใหสภาพพนทท เคยมตนไหลเกดขนตามธรรมชาตลดนอยลง 4) ปญหาดานการประชาสมพนธ พบวายงขาดการประชาสมพนธองคความรการจกสานตนไหลใหเปนทรจกแกคนทวไป มเพยงคนสวนนอยทรจกวาตนไหลสามารถน ามาแปรรปเปนผลตภณฑในครวเรอนและเพมมลคาได

วารสารพกล

Page 219: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

208

และสอดคลองกบ บงอร ฉตรรงเรอง (2553) ไดศกษาเรอง การประยกตพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยงเพอสบทอดภมปญญาทองถนงานหตถกรรมสาขาเครองเงนของจงหวดเชยงใหม โดยมวตถประสงคเพอศกษาบรบทและศกยภาพภมปญญาทองถนดานงานหตถกรรมเครองเงนในจงหวดเชยงใหม พบวา ปญหาทพบคอขาดบคคลทสบทอดทางดานการท าเครองเงน ผประกอบการบางรายขาดความรความเขาใจทางดานตราสนคา หรอบรรจภณฑ ไมมการสงเสรมการขายและการตลาด อกทงไมสามารถควบคมราคาของเมดเงนได ขอเสนอแนะ

1. ควรสงเสรมใหจดเวทโดยการบรณาการความรวมมอจากทกภาคสวนเพอเปนการเปดโอกาสใหผสงอายไดถายทอดภมปญญาทองถนใหกบเยาวชน และผทสนใจ

2. ควรสงเสรมการเพมชองทาง ในการเผยแพรภมปญญาทองถนของผสงอาย รวมถงรปแบบและวธการทท าใหเกดความนาสนใจและเหมาะสมตอการเรยนรของเยาวชน

3. ควรจดหาสถานทสาธารณะในชมชนเพอใชเปนแหลงผลตวตถดบในการจกสาน

4. ควรจดกจกรรมหรอโครงการทสนบสนนสงเสรมการพฒนาผลตภณฑทมาจากภมปญญาทองถน

5. ควรท าการวจยเกยวกบภมปญญาทองถนและน ามารวบรวมเพอเผยแพรใหไดมากขน

6. ควรศกษาวจยเพอพฒนาตอยอดการพฒนาภมปญญาทองถนใหมความเปนสากล และนาสนใจมากขน

วารสารพกล

Page 220: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 209

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. หนวยงานภาครฐทเกยวของควรสงเสรมใหผสงอายทมความถนด

ภมปญญาทองถนในแตละดาน ซงไดแกดานหตถกรรมจกสาน และดานหตถกรรมทอผา จดตงกลมเพอรบการสนบสนนอยางเปนรปธรรมตอไป

2. กจกรรม/โครงการทบรรจไวในแผนพฒนาควรเนนการสงเสรมอาชพทมาจากภมปญญาทองถนเพอใหเกดความยงยนและสอดคลองกบวถชวตของชมชน

3. หนวยงานภาครฐทเกยวของควรน าขอมลทไดจากการรวบรวมเอกสารเผยแพรภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม ไปขยายผลและเผยแพรใหรจกกนแพรหลาย บทสรป จากการศกษาปญหา อปสรรค ในการถายทอดภมปญญาทองถน ต าบลโคกมงงอย อ าเภอคอนสวรรค จงหวดชยภม สรปไดวา จากสภาพสงคม และวถชวตของคนรนใหมในปจจบน มวถชวตทไดรบอทธพลจากระบบทนนยม และจากการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลย จงท าใหคนรนใหมไมสนใจรบการถายทอดภมปญญาจากผสงอายในครอบครว และผสงอายในชมชน เนองจากคดวาภมปญญาทองถนทผสงอายท าอยในปจจบนมความยงยากในการท า สรางรายไดนอยกวา การไปประกอบอาชพอน และไมไดใหความส าคญกบการเปนผรบการถายทอดภมปญญาทองถนในฐานะเปนอาชพเสรม และเพอการอนรกษไวสบทอดตอไป จงท าใหผสงอายซงเปนผถายทอดภมปญญาทองถน ยงไมมบทบาทในการถายทอด ผรบการถายทอดซงเปนคนรนใหมยงขาดความตระหนงถงความส าคญของภมปญญาทองถน เนองมาจากการพบเหน ป ยา ตา ยาย ท าใหเหนจนเกดความเคยชน จงละเลยทจะรบการถายทอด อกทงยงขาดการสงเสรมจากหนวยงานทเกยวของในการสนบสนนเปดเวทเพอใหผสงอายไดมบทบาทในการถายทอดภมปญญาทองถน รวมถงการเปลยนแปลงทเกดขนสงผลตอการขาดแคลนพนทเพาะปลกพชบางชนดทน ามาใชเปนวตถดบในการผลต จงควรมหนวยงานทเกยวของเขามาสนบสนน

วารสารพกล

Page 221: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

210

เพอด าเนนการแกไขปญหาดงกลาว รวมถงการฝกอาชพทควรมงสงเสรมอาชพทมาจากภมปญญาทองถน และพฒนารปแบบผลตภณฑใหเหมาะสมกบกลมผใชผลตภณฑ มความทนสมยตอบสนองความตองการของกลมผใชทเปนคนรนใหม เอกสารอางอง

กนกพร ฉมพล. (2555). รปแบบการจดการความรภมปญญาทองถนดาน หตถกรรมเครองจกสาน : กรณศกษาวสาหกจชมชน จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาพฒนาสงคมและการจดการสงแวดลอม คณะพฒนาสงคมและ สงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. จรนธนน วงษรวรตน และสรย ธรรมกบวร. (2558). การอนรกษภม

ปญญาทองถนการจกสานตนไหล ตามแนวทางหลกเศรษฐกจ พอเพยง กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลค าไหล อ าเภอศรเมองใหม จงหวดอบลราชธาน. หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครอง ทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.

ชวน เพชรแกว. (2547, มกราคม – มนาคม). การยกระดบและการปรบใชภม ปญญาทองถนในสถานการณปจจบน. วารสารภาษาไทย. 3(3), 14-21.

บงอร ฉตรรงเรอง. (2553). การประยกตพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง เพอสบทอดภมปญญาทองถนงานหตถกรรมสาขาเครองเงน ของจงหวดเชยงใหม. เขาถงเมอ พฤศจกายน 17, 2559 จากttp://www.research.cmru.ac.th/2014/ris/resout/arc/ NRCT-15-HUSO-15-53-FULL.pdf

ปราณ ตนตยานบตร. (2551). ภมปญญาไทย. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

วารสารพกล

Page 222: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 211

อมรรตน อนนตวราพงษ. (2560). ภมปญญาไทยกบปรชญาเศรษฐกจ พอเพยง. เขาถงเมอ กรกฎาคม 31, 2561, จาก http://biot.ks.ksu.ac.th/2017/managefiles/file/ 1513321836_Design%201.doc

วารสารพกล

Page 223: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

212

วารสารพกล

Page 224: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 213

ผลของการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานทมตอความรดานค าศพทของนกเรยนระดบชนประถมศกษา The Effects of Brain-Based Learning Activity on English Vocabulary Knowledge of Phathomsuksa Students

ศลษา ถาวร1 Salisa Thaworn

จตตมา กาวระ2 Chittima Kaweera

บทคดยอ การศกษาครงนมจดมงหมายเพอศกษาผลของการใชกจกรรมการ

เรยนรแบบใชสมองเปนฐานทมตอความรดานค าศพทภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปทหก โรงเรยนชมชนบานทง (อนมอปถมภ) กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอนกเรยนชนประถมศกษาปทหก จ านวน 24 คน ปการศกษา 2561 เครองมอทใชในการท าวจยครงน ประกอบดวย แผนการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนรวชาภาษาองกฤษแบบใชสมองเปนฐาน, แบบทดสอบความรดานค าศพทภาษาองกฤษกอนและหลงเรยนและแบบประเมนความพงพอใจ ขอมลทไดรบจะถกน าไปวเคราะหโดยใชคาการทดสอบท, คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

1นสตปรญญาโท หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาภาษาองกฤษ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา 2ผชวยศาสตราจารย, ดร. สาขาภาษาองกฤษ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา

วารสารพกล

Page 225: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

214

ผลการศกษาพบวา 1) นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานมผลสมฤทธทางความรดานค าศพทภาษาองกฤษสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ 2) ผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนรค าศพทภาษาองกฤษจากกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน คอ 1) ดานบรรยากาศ 2) ดานกจกรรมการเรยนร และ 3) ดานประโยชนทไดรบ โดยภาพรวมอยในระดบพงพอใจมากทงสามดาน

ค าส าคญ: กจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐาน, ความรดานค าศพท, ความพงพอใจ Abstract

This research aimed to study English vocabulary knowledge by using Brain-Based Learning activity (BBL). The subject consisted of 24 Phathomsuksa six students who enrolled in English foundation course in the first semester of the academic year 2018 at Chumchonbanthung (Inmee Auppathum) School, Chun District, Phayao. The research instrument consisted were lesson plans using brain-based learning activity, vocabulary test, pre- and post-test and attitude questionnaire. The data obtained was analyzed by using t-test, mean and standard deviation.

The results revealed as follows: 1) the students learned by brain-based learning activities had higher level of vocabulary achievement at a significant level of .01.; and 2) The students’ satisfaction toward brain-based learning activities on 1) atmosphere; 2) activities; and 3) benefits of brain-based learning activity was in “much” level in all three aspects.

วารสารพกล

Page 226: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 215

Keywords: Brain-based learning activity, English vocabulary knowledge บทน า

การเรยนรภาษาตางประเทศมความส าคญและจ าเปนอยางยงในชวตประจ าวน เนองจากเปนเครองมอส าคญในการตดตอสอสาร เปนสอกลางในการตดตอสอสารของชาตตางๆ ทงยงชวยในเรองการศกษา การแสวงหาความร การประกอบอาชพ การสรางความเขาใจเกยวกบวฒนธรรมและวสยทศนของชมชนโลก และตระหนกถงความหลากหลายทางวฒนธรรมและมมมองของสงคมโลกในปจจบน

กระทรวงศกษาธการได เล ง เหนความจ าเปนของการเรยนรภาษาองกฤษ ซงเปนองคประกอบทส าคญส าหรบทกษะในศตวรรษท 21 ของผเรยน และมนโยบายพฒนาคณภาพการสอนภาษาองกฤษ โดยมงเนนใหผเรยนเปนศนยกลางและสามารถน าประสบการณในหองเรยนไปใชไดในสถานการณจรงท เกดขนในชวตประจ าวน การทจะสอสารไดอยางมประสทธภาพนน ผเรยนจะตองมคลงค าศพทมากพอ สวนใหญจงมกจะใหความสนใจในเรองการเรยนรค าศพทกอนเปนอนดบแรก ทงนเพราะค าศพทเปนองคประกอบพนฐานทส าคญสวนหนงในการเรยนภาษาและเปนสงจ าเปนส าหรบการเรยนรทกษะการฟง พดและเขยน ซงสามารถชวยใหสอสารไดอยางมประสทธภาพยงขน ดงนนการเรยนรค าศพทจงสมควรใหความส าคญเทยบเทากบองคประกอบการเรยนรอน ๆ (กรมวชาการ, 2551) จะเหนไดวาในความสามารถพนฐานทจ าเปนตอการใชภาษาในการสอสารนน ค าศพทจงเปนสงจ าเปนอนดบตนๆทจะท าใหผสอสาร สามารถสอความไดตรงตามความตองการ และผรบสารกเขาใจในสงทผสอสารสงมา

ในการสอสารนนมค าศพทเปนองคประกอบส าคญอยางหนงทท าใหมนษยสอสารกนไดอยางเขาใจตรงกน ซงค าศพทภาษาองกฤษทเจาของภาษาใชพดในชวตประจ าวนมประมาณ 5,000 ค า (McCarthy and O’ Dell. 2002 อางถงใน ธนตา วชรพชตชย, 2555) ซงการทผเรยนจะสามารถสอสารไดนน ตองมวงค าศพทมากพอทจะน ามาใชในการสอสาร ซงในการเพมวงค าศพทเพอ

วารสารพกล

Page 227: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

216

ใชในการสอสารจงเปนปจจยทส าคญทสามารถสงผลตอการสอสาร และควรมการพฒนาแนวทางการเพมวงค าศพทใหกบผเรยน เพอใหสามารถน าค าศพทไปใชไดจรงในชวตประจ าวน

ในการพฒนาแนวทางการเพมวงค าศพทใหกบผเรยนในปจจบนมวธการทหลากหลาย การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน (Brain-Based Learning: BBL) เปนกจกรรมหนงทชวยเพมพนความรดานค าศพทใหกบผเรยนได ซงเปนการจดกจกรรมในหองเรยนทมการใชเสยงเพลง ดนตร กจกรรมเขาจงหวะ มการเคลอนไหวและใชสอทมสสนเพอเพมในการจดจ า และยงท าใหสมองไดพฒนาสามารถจดจ าและสรางรปแบบความรจากประสบการณจรงทไดสมผสโดยตรง การเรยนรภาษา เปนกระบวนการรบและประมวลขอมลของสมอง ความเขาใจทางภาษาและการแสดงออกเปนสงทเกดขนภายในสมองเปนหลกและเกดขนเอง (พรพไล เลศวชา และอครภม จารภากร, 2550)

การเรยนรโดยใชสมองเปนฐานเปนการน าขอมลจากงานวจยทางดานประสาทวทยามาปรบใชในดานการศกษา เปนการเรยนรทสอดคลองกบวถการเรยนรและการท างานของสมองตามธรรมชาต การจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษทเนนการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานจงตองค านงถงวาผเรยนมการเรยนรทแตกตางกน ดงนน การจดกจกรรมในหองเรยนควรมการใชเสยงเพลง กจกรรมเขาจงหวะ โดยสอดแทรกค าศพทและภาษาเปาหมายใหด าเนนไปควบคกน ซงจะท าใหสมองไดเกดการพฒนาและสามารถจดจ าค าศพทจากประสบการณจรงท ไดสมผสโดยตรง การเรยนรภาษา เปนกระบวนการรบและประมวลขอมลของสมอง ความเขาใจทางภาษาและการแสดงออกเปนสงทเกดขนภายในสมองเปนหลกและเกดขนเอง ซงแททจรงไมมสมองใครเรยนรไดในอตราความเรวและคณภาพทเทากน ผเรยนตางกนมาตงแตเกด จงท าใหแตละคนมความพรอมในการเรยนรทแตกตางกน(พรพไล เลศวชา และอครภม จารภากร, 2550)

เมอน าการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานมาใชในการสอนค าศพท ผสอนตอง มงเนนสงเสรมพฒนาการของสมองดานความเขาใจในตนเองและ ความ

วารสารพกล

Page 228: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 217

เขาใจในผอน กจกรรมสวนใหญจงมงเนนใหนกเรยนเขาใจภาวะอารมณและความรสกของตนเองและของผอนจนกระทงพฒนาตนเองไปสศกยภาพทสงสดได รวมทงพฒนาทกษะทใชในการสอสารและอยรวมกบผอนอยางมความสข ผวจยไดประยกตใชหลกการส าคญ 12 ประการ ของ Caine & Caine (1990 อางใน ชรนทรธรณ คญทพ, 2555) กลาวคอ ความเขาใจในกระบวนการท างานของสมองทตองใชการเรยนรทหลากหลายเพอท าใหผเรยนสนใจในสงทก าลงเรยนอย สมองจะประมวลขอมลแบบเปนสวนยอยๆ และแบบทงหมดพรอมๆกน จากการสรางความเขาใจแบบทละสวนแลวมการเชอมโยงสงทเรยนรกบชวตจรงเสมอ กจกรรมการเรยนรทดควรเนนการท างานของระบบสรระทงหมด เชน การออกก าลงกาย การเลนเกมหรอท ากจกรรมเพอผอนคลาย โดยยดหลกการตามธรรมชาตของมนษยทมความอยากทจะเกดการเรยนรดวยค าถามเพอใหผเรยนไปคดตอและการคนหาความหมายทไดมาจากการเขาใชและใชตวอยางจรง นอกจากน การใหความส าคญตออารมณความรสกของผเรยนทอาจมความแตกตางกนเปนสงส าคญ โดยผสอนควรใหผเรยนมความจดจอตอสงใดสงหนงรวมถงการจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบหวขอการเรยนร ผสอนควรค านงถงการเรยนรแบบซบซอนซงจะถกกระตนโดยความทาทาย และถกยบยงโดยการถกขมข เชน ไมท าโทษเมอนกเรยนท าผดพลาด แตควรใหโอกาสผเรยนไดลองปฏบตตามแนวคดของตนเอง

ในดานการเรยนรเพอการจดจ าควรเนนการจดจ าโดยมรปแบบและการจงใจใหผเรยนสนกทจะจดจ าเพอท าใหเขาใจไดงาย และ จดจ าไดอยางแมนย าแบบธรรมชาตทมความสมพนธกบตวผเรยนซงควรใหสองสอดคลองกบกจกรรมในชวตประจ าวน อยางไรกตามสมองของผเรยนแต ละคนมความเฉพาะตว ดงนนผเรยนควรมทางเลอกในความตองการทจะเรยนรและไดรบการสนบสนน พรอมกบการปรบปรงทกษะทดอยใหอยในระดบปกต

จากแนวทางทมประโยชนดงกลาว รวมถงจากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานเปนประโยชนอยางยงในการจดการเรยนการสอนในระดบประถมศกษา ซงพบ

วารสารพกล

Page 229: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

218

ในกลมผเรยนทกระดบชนตงแตระดบชนประถมศกษาปท 1 – 6 โดยการเพมเตมกจกรรม อาท เกม หรอบทบาทสมมตไดอยางมประสทธผลและประสทธภาพ ผวจยจงเลงเหนประโยชนดงกลาวและไดน ามาประยกตใชในกลมตวอยางทใกลเคยงกนเพอแกปญหาดานความรดานค าศพทของนกเรยน

จากการศกษาปญหาของผเรยนในระดบประถมศกษาในบรบทของผวจยพบวา การน ามาปรบใชเปนแนวทางในการพฒนาค าศพทผเรยนในระดบชนประถมศกษาปท 6 จะมประโยชนทางวชาการ เนองจากมการรายงานขอมลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ประจ าทกป ซงแสดงใหเหนวานกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สวนใหญยงมระดบความรและการจดจ าค าศพทภาษาองกฤษอยในระดบทควรปรบปรง ซงสอดคลองกบผลคะแนนสอบโอเนตประจ าป2560 ของโรงเรยนชมชนบานทง (อนมอปถมภ) มระดบทยงไมเปนไปตามระดบทเขตพนทตงไว โดยพบสาเหตทนกเรยนท าข อสอบ โอเนตไดคะแนนในระดบดงกลาว คอนกเรยนมความรดานค าศพทนอย ดงนนผวจยจงมความสนใจในการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานเพอสงเสรมความรดานค าศพทภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เพอใหผเรยนมความรดานค าศพทเพมมากขนและสามารถจดจ าค าศพทไดมากกวาเดม อกทงยงชวยใหผเรยนเรยนภาษาองกฤษไดเขาใจยงขน ในดานการประยกตใชกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานเพอพฒนาความรดานค าศพทนน ผวจยไดศกษาจากทฤษฎและงานวจยทผานเพอจดท าแผนการจดการความร งานวจยฉบบนจงไดมการประยกตใชแผนการจดการเรยนร ของ PRC BBL Model (โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย, 2553) และแบบทดสอบความรดานค าศพท รวมถงการการปรบปรงเนอหาดานค าศพท โดยการเพมเตมค าศพทททนสมยและเปนค าทผเรยนพบเจอในบรบทของตนเอง เชนค าศพทเกยวกบอาหาร และเทคโนโลย เพอเปนแนวทางในการสรางเครองมอทใชในการวจยครงนตลอดจนค านงถงความเหมาะสมกบบรบทของกลมตวอยางในการวจยครงนมากยงขน

วตถประสงคของการวจย

วารสารพกล

Page 230: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 219

1. เพอเปรยบเทยบความรดานค าศพทภาษาองกฤษของผเรยนกอนและหลงการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐาน

2. เพอประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอการเรยนรดานค าศพทในการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนสมองฐาน

วธด าเนนการวจย ประชากร ประชากรในการวจยครงนคอนกเรยนระดบประถมศกษา โรงเรยนชมชนบานทง (อนมอปถมภ) อ าเภอจน จงหวดพะเยา ในปการศกษา 2561 กลมตวอยาง

กลมตวอยางในการวจยในครงนไดมาจากการสมกลมตวอยางแบบเจาะจง คอนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 6 ทงหมดระดบชน จ านวน 24 คน เปนนกเรยนชาย 11 คน นกเรยนหญง 13 คนโรงเรยนชมชนบานทง (อนมอปถมภ) อ าเภอจน จงหวดพะเยา ในปการศกษา 2561 เครองมอวจย

เครองมอทใชในการวจยในครงน ประกอบดวย 1 แผนการสอนค าศพทภาษาองกฤษโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบใช

สมองเปนฐานประยกตมาจาก PRC BBL Model (โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย, 2553) ซงประกอบไปดวยแผนการเรยนรค าศพท 5 แผน ดงน 1.1 แผนการเรยนรค าศพทเกยวกบสตว (Animals)

1.2 แผนการเรยนรค าศพทเกยวกบสถานท (Places) 1.3 แผนการเรยนรค าศพทเกยวกบอาชพ (occupations) 1.4 แผนการเรยนรค าศพทเกยวกบอาหาร (Food) 1.5 แผนการเรยนรค าศ พทเกยวกบเทคโนโลยการสอสาร (IT) 2 แบบทดสอบวดความรดานค าศพทภาษาองกฤษมกระบวนการ

ประยกตใชโดยสรปคอ ผวจยประยกตแนวคดของ Harris (1996) และ Nation (1990) โดยแบบทดสอบผานกระบวนการตรวจสอบโดยผเชยวชาญและคดเลอกจ านวน 30 ขอ จากนนน าผลการทดสอบทไดมาวเคราะหหาคณภาพ

วารสารพกล

Page 231: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

220

ของขอสอบโดยคาความยาก (p) คาอ านาจจ าแนก (r) เปนรายขอ โดยขอสอบทคดเลอกมามคาความยาก (p) อยระหวาง 0.41-0.75 คาอ านาจจ าแนก (r) อยระหวาง 0.33-0.58 และคาความเชอมนเทากบ 0.87

3 แบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานปรบปรงมาจาก ณฐพล เฟองฟง (2560) ซงประกอบดวยสามดานคอ ดานบรรยากาศในชนเรยน ดานกจกรรมการเรยนร และดานสงทไดรบ โดยผานกระบวนการตรวจสอบโดยผเชยวชาญจากการประเมนมาวเคราะหหาคาดชนความสอดคลอง ( IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจ ซงมคา IOC 0.67 ขนไป การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนดงน 1. กอนด า เนนการจดการเรยนการสอน ผ วจยท าหนงสอถ ง

ผอ านวยการโรงเรยน กลมเปาหมายเพอขออนญาตสอนวชาภาษาองกฤษ ชนประถมศกษาปท 6 โดยการจดการเรยนรโดยใชแนวคดการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานและปฐมนเทศนกเรยนเพอสรางขอตกลงและท าความเขาใจกบนกเรยนเกยวกบขนตอนในการจดการเรยนรโดยใชแนวคดการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานและท าแบบทดสอบวดความรค าศพทภาษาองกฤษกอนเรยน

2. ด าเนนการทดลองตามแผนการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานจ านวน 5 แผน แผนละ 2 ชวโมง รวมเปนระยะเวลา 10 ชวโมง

3. ประเมนผลดานค าศพท โดยใชแบบทดสอบวดความรดานค าศพทภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 หลงจากทผวจยท าการสอนทงหมด 5 แผน แลวใหนกเรยนท าแบบทดสอบวดความรค าศพทภาษาองกฤษหลงเรยน 4. นกเรยนตอบแบบสอบถามความพงพอใจทมตอการพฒนาความรดานค าศพทภาษาองกฤษโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐาน

วารสารพกล

Page 232: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 221

การวเคราะหขอมล หรอ สถตทใชในการวจย ผวจยใชสถตในการวเคราะหขอมล ดงน 1. การทดสอบหาความเทยงตรง (Validity) ของแบบทดสอบการ

เรยนรค าศพท ภาษาองกฤษโดยใชสตรดชนคาความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค (IOC: Index of Item Objective Congruence) (สมนก ภททยธน, 2546)

2. การวเคราะหเปรยบเทยบเพอหาความแตกตางของคะแนนทนกเรยนท าแบบทดสอบวดความรดานค าศพทภาษาองกฤษระหวางกอนเรยนและหลงเรยนโดยใชสถตคอ คาท (t-test: Dependent Samples)

3. การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความพงพอใจในกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานโดยใชสถตเชงพรรณนาดงน

3.1 คาเฉลย (mean) จากระดบความพงพอใจมากทสด คอ 5 และนอยทสด คอ 1

3.2 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) ผลการวจย 1. ผลการเปรยบเทยบคะแนนของนกเรยนจากการท าแบบทดสอบวดความรดานค าศพทภาษาองกฤษกอนและหลงการใชกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานพบวา หลงเรยนนกเรยนมความรดานค าศพทสงขนกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .01

2. ผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานอยในระดบมาก และเมอพจารณารายดาน พบรายละเอยดดงตอไปน

1) ดานบรรยากาศโดยภาพรวมอยในระดบ พงพอใจมาก 2) ดานกจกรรมการเรยนโดยภาพรวมอยในระดบ พงพอใจมาก 3) ดานประโยชนทไดรบ โดยภาพรวมอยในระดบ พงพอใจมาก

วารสารพกล

Page 233: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

222

การอภปรายผล จากผลการวจยจากการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานทมตอความรดานค าศพทของนกเรยนระดบชนประถมศกษาของนกเรยนชนประถมศกษาปทหก โรงเรยนชมชนบานทง (อนมอปถมภ) คนพบประเดนทควรน ามาอภปรายไดดงตอไปน 1) จากผลการเปรยบเทยบกอนและหลงจากการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานแลวพบวานกเรยนมความรค าศพทสงขนกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตนน แสดงใหเหนวาการใชกจกรรมดงกลาวมประโยชนตอการเพมพนความรดานค าศพท ซงสอดคลองกบอจฉราพรรณ โพธตน และ สธาทพย งามนล (2559) และอรวรรณ ชแกวและคณะ (2560) ซงไดใชแนวคดดงกลาวมาประยกตใชกบการวจยการจดการเรยนรค าศพทภาษาองกฤษผานเกม สงผลใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถต ทงน ยงพบอกวาการทนกเรยนจดจ าค าศพทไดมากขนเปนเพราะการใชสอทหลากหลายรปแบบ การคดเลอกค าศพททนาสนใจ เชน pony (ลกมา) trackball (เครองชในการใชงานเมาสของคอมพวเตอร) และ flight attendant (พนกงานตอนรบบนเครองบน)

นอกจากน ยงพบวาการฝกฝนซ าๆ รวมถงการสงเสรมการท างานของสมองโดยการเตรยมความพรอมของผเรยนจากการน าเขาสบทเรยนโดยการตงค าถามททาทาย การท าใหผเรยนรสกผอนคลายและสนกสนาน ผานกจกรรม เชน การเลนเกม การใชเพลงหรอดนตร การใชอปกรณหรอสอชวยสอนของจรง บตรค า บตรรปภาพทมสสนสดใส สวยงาม วดโอ หรอทาทางการเคลอนไหวเพอสอนค าศพทใหมหรอทบทวนค าศพททเกยวของกบเนอหาทจะสอน ซงท าใหผเรยนฝกสะกดค าไดอยางถกตองอกดวย

ทงน ผสอนควรใหความส าคญกบขนตอนของการท ากจกรรมซงสอดคลองกบอรวรรณ ชแกวและคณะ (2560) โดยเนนการน าเขาสบทเรยนจากการเตรยมความพรอมของผเรยน จากเกมหรอเพลง เมอถงขนเรยนร ผสอนควรกระตนความสนใจของผเรยนโดยใชสอชวยสอนเชน สอของจรง บตรค า บตรรปภาพทมสสนสดใส วดโอ หรอทาทางการเคลอนไหวเพอสอนค าศพท

วารสารพกล

Page 234: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 223

ใหม และเนนการฝกใหผเรยนไดฝกท าซ าๆ จนเกดความเขาใจ โดยใชใบงาน เพอตรวจสอบความเขาใจของผเรยน จากนนผสอนควรมการสรปความคดรวบยอดของบทเรยน และสนบสนนการประยกตใชความรทเรยนมาสรางสรรคชนงานขนใหม 2) จากผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนท มตอการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานซงอยในระดบมากนนสอดคลองกบชรนทรธรณ คญทพ (2555) และณฐพล เฟองฟง (2560) ซงท าการวจยความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมดงกลาวและพบความพงพอใจในระดบมากเชนกนนน แสดงใหเหนวาการสรางความสนกสนานและสรางโอกาสการมสวนรวมในการจดกจกรรมท าใหนกเรยนมความมนใจและกลาแสดงออกมากขน และสามารถพฒนาค าศพทของผเรยนไดจรง โดยเมอศกษาในแตละดาน จะพบวา นกเรยนมระดบความพงพอใจอยในระดบมากทสด 3 ประเดน คอ ดานกจกรรมการเรยนรสงเสรมใหนกเรยนไดแลกเปลยนเรยนรรวมกน ดานกจกรรมการเรยนรท าใหนกเรยนจดจ าค าศพทภาษาองกฤษมากขน และดานการจดการเรยนรทชวยใหนกเรยนสรางความร ความเขาใจเกยวกบค าศพทภาษาองกฤษดวยตนเองได ซงแสดงใหเหนวานกเรยนมความตองการในกจกรรมการเรยนรรวมกนและสงเสรมการจดจ าค าศพทใหไดมากขนและสามารถเรยนรไดดวยตนเอง

จากการอภปรายดงกลาว แสดงใหเหนวาการจดการเรยนรโดยใชแนวคดการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานนนชวยพฒนาการเรยนรดานศพทภาษาองกฤษของนกเรยนใหมศกยภาพสงขน โดยการเรยนรนนควรจะตองสอดคลองกบกจกรรมในชวตประจ าวนหรอบรบทของผ เรยน ตลอดจนสรางความสขและความสนกสนานเพอใหเกดการเรยนรและจดจ า กอใหเกดทศนคตดทดและสามารถกอใหเกดการเรยนรดวยตนเองได

วารสารพกล

Page 235: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

224

ขอเสนอแนะ จากการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะดงตอไปน

1. ขอเสนอแนะในการน าไปใช

1.1 ผวจยสามารถใชสอการสอนทมความทนสมยและนาสนใจอนๆ ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรเพอกระตนความสนใจเชน ภาพเคลอนไหวจากภาพยนตรการตนทเปนทนยม การใชบทเพลงทมเนอหาเหมาะสมกบวยและมดนตรทสรางบรรยากาศผอนคลายและสนกสนานได

1.2 ผวจยสามารถเพมเตมค าศพททนาสนใจอนๆ มความทนสมยและอยในบรบทของผเรยน อาท ค าศพทในภาพยนตรการตน สงของใกลตว หรอค าศพททนกเรยนพบเหนในชวตประจ าวนจะชวยใหผเรยนสามารถเชอมโยงจากการใชค าศพทตามธรรมชาตและสามารถจดจ าค าศพทไดมากขน

2. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

2.1 ควรมการวจยเกยวกบการใชกจกรรมการเรยนรแบบใชสมอง

เป นฐานกบนกเรยนระดบอนๆ ด วย เช น ระดบประถมศกษาอนหรอมธยมศกษา เปนตน และควรน าไปประยกตใชกบกจกรรมการพฒนาทกษะภาษาองกฤษอนๆ ดวย เชน ทกษะการฟง การเขยน เปนตน

2.2 เพอใหเกดความรความเขาใจในประโยชนของกจกรรมการเรยนการรโดยใชสมองเปนฐานเพมขน ควรมการวจยในเรองดงกลาว โดยการก าหนดตวแปรอนๆ เพอศกษาความสมพนธกน อาทเชน ความคงทนในการเรยน เชาวอารมณ แรงจงใจในการเรยน เปนตน

เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช

2551. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

วารสารพกล

Page 236: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 225

พรพไล เลศวชา และอครภม จารภากร. (2550). สมองวยเรมเรยน. กรงเทพฯ: ดานสทธา.

อครภม จารภากร และพรพไล เลศวชา.(2550). สมองเรยนร. กรงเทพฯ. สถาบนสงเสรมอจฉรยภาพและนวตกรรมการเรยนร

ชรนทรธรณ คญทพ. (2555). การพฒนาทกษะการอานภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษา ปท4 โดย ใชแนวคดการเรยนรแบบใชสมองเปนฐาน (Brain - Based Learning). วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

ณฐพล เฟองฟง.(2560). การจดการเรยนรวชาคณตโดยใชสมองเปนฐานเพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 . วทยานพนธ หลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

ธนตา วชรพชตชย. (2555). การเปรยบเทยบผลสมฤทธและความคงทนในการเรยนรค าศพท ภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ดวยการสอนแบบใชเกมและบตรค าศพท. วทยานพนธ ครศาสตร

มหาบณฑต สาขาหล กส ตรและการสอน บณฑตว ทยาล ย มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ.

ศรญญา หลวงจ านงค. (2557). ผลการใชบทเรยนมลตมเดยบนแทบเลต ตามแนวคดการเรยนรสมองเปนฐาน วชาภาษาองกฤษ เรอง All about me ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1. วทยานพนธ หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.

สพฒ ดลนย. (2555). การพฒนาการเรยนรค าศพทภาษาองกฤษ ชนประถมศกษาปท 6 โดยใชเทคนคการสอนแบบบทบาทสมมต . การศกษาคนควาอสระ หลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม.

วารสารพกล

Page 237: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

226

อจฉราพรรณ โพธตน และ สธาทพย งามนล.(2559). ผลการสอนโดยใชเกมตามแนวการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนวชาภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2. วทยานพนธ หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการหลกสตรและการเรยนร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

อรวรรณ ชแกวและคณะ. (2560). การศกษากจกรรมการเรยนรแบบใชสมองเปนฐานเพอสงเสรมความรดานค าศพทและความสามารถในการอานภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3. วารสารมนษยศาสตร สงคมศาสตรและศลปะมหาวทยาลยศลปากร ,10(2), 1687-1701

Caine, R.N. and G. Caine. (1990). Understanding a brain-based approach to learning and teaching. Educational Leadership. 48(2) : 66-70.

Eric Jensen. (2000). Brain - Based Learning. San Diego, CA: The Brain Store Publishing.

Harris, D.D. (1996). Testing English as a Second Language. New York: McGraw-Hill. Hedge.

Johnson, D. W., and Johnson, R. T (1994). Leading the cooperative

school (2nd ed.). Edina, MN : Interaction Book Company. McCarthy, M. and O’ Dell, F. (2002). English vocabulary in use

: advanced. 3rd ed. Cambridge : Cambridge University. Nation, I.S.P. (1990). Teaching and Learning Vocabulary. New

York : Newbury House.

วารสารพกล

Page 238: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 227

ศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน The Study on the People’s Participations in Arranging the Local Development Plans of Nong Luang Sub-district Administrative Organization, Uthai Thani Province

ธนนทธร โสภณดลก1 Tananthorn Sophondilok

บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนไดแก ประชาชนทอาศยอยในต าบลต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน จ านวน 365 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามเกยวกบ อาย วฒการศกษาสงสด อาชพและรายไดเฉลยตอครวเรอน และแบบสอบถามเกยวกบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน จ านวน 22 ขอ 1อาจารย, สาขารฐศาสตร (ร.ม.) คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค

วารสารพกล

Page 239: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

228

จากผลการวจย พบวา 1) ระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน โดยภาพรวมและรายขนตอน อยในระดบปานกลาง โดยขนตอนทมสวนรวมมากทสด คอ การมสวนรวมในการประเมนผล รองมา คอ การคนหาปญหาและสาเหตของปญหา การลงทนและปฏบตงาน และนอยสดคอ การวางแผนด าเนนกจกรรมตามล าดบ

2) ระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ทงหมด 4 ดาน ดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา ดานการวางแผนด า เนนกจกรรม ดานการลงทนและปฏบตงาน และดานการตดตาม และประเมนผลงาน ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ในทกดาน ค าส าคญ: การมสวนรวมของประชาชน, แผนพฒนาทองถน Abstract Public Participation in Local Development Plans of Nong Luang Sub-district Administrative Organization, Sawang Arom District, Uthai Thani Province research aims to study and compare of people’s participation and allegorize them. The research population consisted of 365 people who live in Nong Luang Sub-district as local. The research instrument was made by questionnaire which is divided in two parts; Part 1 was the checklist data about personal information, such as, the age, education background, occupation and average household

วารสารพกล

Page 240: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 229

income, and asked about the aspects of Public Participation in Local Development Plans set in 22 points.

The result of research found that the ranks of people’s participation for Development Plans in Nong Luang Sub-district Administrative Organization indicated the level of medium. About the process of participation, most population in Nong Luang area likes to be in evaluation step, Detection in Problems and Causes, Investment and Action, and Implementation Plans respectively.

The result of research found that there’re 4 aspects; that is (1) Detection in Problems and Causes, (2) Implementation Plans, (3) Investment and Action and (4) Tracking and Evaluation. However, after ranking people’s participation in 4 aspects, the level of attitude after participating in the research revealed that there are no differences in each aspect, the research at the significant level of 0.05.

Keywords: Public Participation, Local Development Plans บทน า

ภายหลงจากประเทศไทยไดมการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชมาเปนการปกครองระบอบประชาธปไตย เมอป พ.ศ. 2475 มาจนถงปจจบนไดมการจดตงระเบยบการบรหารราชการแผนดนออกเปนการบรหารราชการสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน แตสภาพระบบราชการในอดตทผานมายงมลกษณะเปนแบบเจาขนมลนายหรอแบบชนชนน านยม อนท าใหเกดความไมมประสทธภาพในการท างานและยงเกดปญหาปญหาอนๆตามมาอกเชนกน ทงนเพอใหการท างานเกดความคลองตว จงตองท าใหระบบขาราชการเลกลง และท าใหการบรหารการท างานมความเปนขาราชการ (Bureaucracy) ลดลง โดยรฐบาลตางๆทผานมาเหนความส าคญท

วารสารพกล

Page 241: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

230

จะกระจายอ านาจในการบรหาร และจดบรการสาธารณะไปสองคกรปกครองสวนทองถน ทงน เพอใหการบรหารงานและการใหบรการสาธารณะของรฐเปนไปดวยความคลองตว มประสทธภาพ และสามารถสนองตอบปญหา และความตองการของประชาชนไดอยางแทจรง (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2550, หนา 3)

โดยในรปแบบของการบรหารราชการสวนทองถนนนจะใหความส าคญถงการเขาไปมสวนรวมของภาคประชาชนอยางแทจรง ทงนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ไดใหความส าคญกบการใหประชาชนมสวนรวมในทางการเมอง โดยไดก าหนดไวในหมวด 14แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ มาตรา 250 ก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมหนาทและอ านาจดแลและจดท าบรการสาธารณะและกจกรรมสาธารณะเพอประโยชนสขของประชาชนในทองถนตามหลกการพฒนายงยน และมาตรา 250 ตามกฎหมายตามวรรคหนงและกฎหมายทเกยวกบการบรหารราชการสวนทองถน ตองใหองคกรปกครองสวนทองถนมอสระในการบรหาร การจดท าบรการสาธารณะ การสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา การเงนและการคลง และการก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถนซงตองท าเพยงเทาทจ าเปนเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในทองถนหรอประโยชนของประเทศเปนสวนรวม การปองกนการทจรตและการใชจายเงนอยางมประสทธภาพ โดยค านงถงความเหมาะสมและความแตกตางขององคกรปกครองสวนทองถนแตละรปแบบ และตองมบทบญญตเกยวกบการปองกนการขดกนแหงผลประโยชน และการปองกนการกาวกายการปฏบตหนาทของขาราชการสวนทองถนดวย

องคกรปกครองสวนทองถนในปจจบนจงมบทบาทอ านาจหนาทอยางกวางขวาง โดยมเพยงจะมหนาทในการใหบรการสาธารณะแกประชาชนในทองถนเทานนแตยงขยายบทบาทหนาทออกไป รวมถงการพฒนาคณภาพชวต และการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของทองถนดวย และเปนองคกรทเปดใหประชาชนทองถนมสวนรวมในการบรหารและการตรวจสอบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพมมากขน จงจ าเปนทองคกรปกครองสวนทองถนจะตองเรงก าหนดจดมงหมายหรอทศทางในการพฒนาของตนใหชดเจน การ

วารสารพกล

Page 242: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 231

วางแผนและทศทางการพฒนาทองถนจะท าใหเกดการเปลยนแปลงและการพฒนาอยางเปนระบบ นอกจากนการวางแผนเปนการรวมสรรพก าลง และระดมความคดในการพฒนาอยางมทศทางและสอดคลองกน เพอลดการสญเสยทรพยากรอนมอยอยางจ ากด (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2458)

การกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนมวตถประสงคใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนอสระในการปกครองตนเอง โดยใหประชาชนเขามามสวนรวมในการรวมรบผดชอบในการจดบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน ซงองคกรปกครองสวนทองถนตองยดหลกการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงาน เนนการมสวนรวมของประชาชนเปนหวใจส าคญของการพฒนา โดยใหประชาชนเปนผมสวนในการรวมคด รวมก าหนดความตองการ รวมด าเนนการ รวมรบผดชอบ รวมทงใหประชาชนเปนผรบผลประโยชน กลาวโดยสรป การสรางความเขมแขงของทองถนจะเกดขนได จ าเปนจะตองเปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการพฒนาทองถน โดยเฉพาะการจดท าแผนพฒนาทองถนตนเอง (คณะกรรมการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน, 2545, หนา 2)

การจดท าแผนพฒนาทองถนนบวามความส าคญอยางยงตอการก าหนดทศทาง และอนาคตในการพฒนาของแตละทองถน การจดท าแผนพฒนาทองถนชวยใหการบรหารงานของทองถนเปนไปโดยประหยดทงเวลา แรงงาน งบประมาณ และทรพยากรของหนวยงาน ท าใหการปฏบตงานตามแผนงาย และสะดวกตอการปฏบต ชวยใหการอ านวยการ การแบงงาน การประสานงาน การตรวจสอบตดตาม และการควบคมงาน เปนไปอยางถกตองและเหมาะสม ท าใหการปฏบตงานมประสทธภาพมากยงขน เพราะการจดท าแผนพฒนาทองถนจะชวยใหเหนวธการปฏบตงานทดทสด นอกจากนยงลดความผดพลาดในการปฏบตงานและสามารถก าหนดลวงหนาถงการแกไขปญหาและอปสรรคทอาจจะเกดขนระหวางการปฏบตงานไดดวย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2550, หนา 19)

ทผานมาองคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ยงประสบปญหาอยหลายประการ ทงนสวนหนงอาจเกดจาก

วารสารพกล

Page 243: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

232

องคการบรหารสวนต าบลไมไดก าหนดทศทางและเปาหมายการพฒนาทชดเจน การจดท าแผนพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลสวนใหญยงเนนการพฒนาเฉพาะดาน เชน ดานโครงสรางพนฐาน ในดานอนๆ นนยงมสดสวนของการพฒนาทนอย โดยเฉพาะดานสงคมและการจดท าแผนพฒนาขององคการบรหารสวนต าบล ยงไมสอดคลองกบความตองการของประชาชนอยางแทจรง เนองจากการจดท าแผนพฒนาทองถนทผานมาจะระดมความคดกนในวงแคบ เฉพาะฝายบรหารและฝายสภาองคการบรหารสวนต าบลบางสวน หรอผน าในทองถนนนๆไมไดแสวงหาความตองการของประชาชนหรอการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมอยางแทจรง (กรมสงเสรมการปกครองทองถน , 2550, หนา 13)

จากปญหาขางตนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน พรอมทงหาแนวทางแกไขปญหาหรอพฒนาเสรมสรางการเขาไปมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนใหมากขน อนจะสงผลใหองคการบรหารสวนต าบลมเปาหมายในการพฒนาทชดเจน สามารถแกไขปญหาของทองถนไดตรงตามสภาพปญหาและความตองการของประชาชนในทองถนโดยเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนอยางแทจรง วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน 2. เพอเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน โดยจ าแนกตามสถานภาพสวนบคคล

วารสารพกล

Page 244: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 233

สมมตฐานการวจย 1. ประชาชนทมอายตางกน มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนตางกน

2. ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนตางกน

3. ประชาชนทมตางกน มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนตางกน 4. ประชาชนทมรายไดเฉลยตอครอบครวตอเดอนตางกน มสวนรวมในการ

จดท าแผนพฒนาทองถนตางกน

ขอบเขตของการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา

ในการศกษาครงน เปนการศกษาวจยเกยวกบเรอง ศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน

2. ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ประชาชนทมภมล าเนา และอาศย

อยในเขตพนทขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน จ านวน 4,164 คน จากประชากรจ านวนดงกลาว ผวจยไดก าหนดกลมตวอยาง จ านวน 365 คน โดยการค านวณดวยสตรTaro Yamane (บญชม ศรสะอาด, 2545, หนา 41-42)

3. ขอบเขตดานตวแปร ในการศกษาครงน ตวแปรตามทใชในการศกษาประกอบดวย

3.1 ตวแปรตน ไดแก สถานภาพสวนบคคล ประกอบดวย อาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอครอบครวตอเดอน

3.2 ตวแปรตาม ไดแก การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน ใน 4 ดาน ดงตอไปน

1) การมสวนรวมในดานการคนหาปญหา และสาเหตของปญหา 2) การมสวนรวมในดานการวางแผนด าเนนกจกรรม

วารสารพกล

Page 245: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

234

3) การมสวนรวมในดานการลงทน และปฏบตงาน 4) การมสวนรวมในดานการตดตาม และประเมนผลงาน

กระบวนการวจย หรอ วธด าเนนการวจย ประชากร และ กลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ตวแทนประชาชนทมภมล าเนาและอาศยอยในเขตพนทขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน จ านวน 4,164 คน กลมตวอยางในการศกษาครงนผศกษาก าหนดกลมตวอยางจากจ านวนคนดงกลาว ขางตนโดยการค านวณดวยสตรของ Taro Yamane โดยก าหนดความคลาดเคลอนท 0.05 ไดกลมตวอยางจ านวน 365 คน เครองมอวจย เครองมอทใชในการวจย (Research Instrument) คอ แบบสอบถาม เพอใชเกบขอมล โดยมค าถามอย 3 สวน ดงน

สวนท 1 เปนค าถามเพอใชเกบขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม โดยใชค าถามปลายปด ไดแก อาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอครอบครว

สวนท 2 เปนค าถามเกยวกบเกยวกบความคดเหนในการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน โดยค าตอบเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบงออกเปน 5 ระดบตงแตระดบมสวนรวมมากทสด มสวนรวมมาก มสวนรวมปานกลาง มสวนรวมนอยและมสวนรวมนอยทสด

สวนท 3 เปนค าถามปลายเปดส าหรบใหผตอบแบบสอบถามให ขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน

วารสารพกล

Page 246: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 235

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล เปนการด าเนนการกบขอมลทเกบรวบรวมได น ามา

เพอตอบสมมตฐาน โดยผวจยไดวางแนวทางการวเคราะหขอมลไว ดงน 1. การวเคราะหขอมลเบองตนเพอทราบคณลกษณะทวไปของผตอบ

แบบสอบถาม โดยใชสถตคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) 2. การวเคราะหระดบความคดเหนของการมสวนรวมของประชาชน

โดยใชสถตคาเฉลยเลขคณต (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

3. การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานการวจย โดยการวเคราะห เปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชน

ผลการวจย 1. ผลการวเคราะหขอมลทวไปผตอบแบบสอบถามมอายตงแต 51 ป

ขนไป จ านวน 195 คน คดเปนรอยละ 53.40 ระดบประถมศกษาจ านวน 221 คน คดเปนรอยละ 60.50 ประกอบอาชพเกษตรกรรม จ านวน 204 คน คดเปนรอยละ 55.90 และมรายไดเฉลยตอครอบครว 3,001 – 6,000 บาท จ านวน 138 คน คดเปนรอยละ 37.80 2. ผลการว เคราะหการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน พบวา อยในระดบปานกลาง (�� = 3.09, S.D. = 0.14) โดยขนตอนทมสวนรวมมากทสด คอ การมสวนรวมในการประเมนผล (�� = 3.24, S.D. = 0.28) รองมา คอ การคนหาปญหาและสาเหตของปญหา (�� = 3.10, S.D. = 0.31) , การลงทนและปฏบตงาน (�� = 3.05, S.D. = 0.27) และนอยสดคอ การวางแผนด าเนนกจกรรม (�� = 2.95, S.D. = 0.28) ตามล าดบดงตารางท 1 วารสารพกล

Page 247: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

236

ตารางท 1 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธานโดยภาพรวม

การมสวนรวมของประชาชน ระดบการมสวนรวม

�� S.D. แปลผล

1.ดานการคนหาปญหา และสาเหตของปญหา 3.10 0.31 ปานกลาง

2.ดานการวางแผนด าเนนกจกรรม 2.95 0.28 ปานกลาง

3ดานการลงทนและปฏบตงาน 3.05 0.27 ปานกลาง

4.ดานการตดตามและประเมนผลงาน 3.24 0.28 ปานกลาง

รวม 3.09 0.14 ปานกลาง

3. ผลการเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน พบวา

3.1 ประชาชนทมอายตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนในดานการตดตามและประเมนผลงาน แตกตางกน สวนในดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา ดานการวางแผนด าเนนกจกรรม และขนตอนดานการลงทนและปฏบตงาน ไมแตกตางกน

3.2 ประชาชนทมวฒการศกษาตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถน ในดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา , ดานการวางแผนด าเนนกจกรรม , ขนตอนดานการลงทนและปฏบตงาน และขนตอนดานการตดตามและประเมนผลงาน ไมแตกตางกน

3.3 ประชาชนทมอาชพตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถน ในดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา , ดานการวางแผน

วารสารพกล

Page 248: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 237

ด าเนนกจกรรม , ขนตอนดานการลงทนและปฏบตงาน และขนตอนดานการตดตามและประเมนผลงาน ไมแตกตางกน

3.4 ประชาชนทมรายไดเฉลยตอครอบครวตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถน ในดานการลงทนและปฏบตงาน แตกตางกน สวนในดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา , ดานการวางแผนด าเนนกจกรรม และขนตอนดานการตดตามและประเมนผลงาน ไมแตกตางกน ตารางท 2 เปรยบเทยบการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน จ าแนกตามอาย วฒการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอครอบครว

การมสวนรวมของประชาชน ในการจดท าแผนพฒนาทองถน

df SS MS F Sig.

อาย ความแตกตางระหวางกลม 3 0.033 0.011 0.541 0.655

ความแตกตางภายในกลม 361 7.407 0.021

วฒการศกษาสงสด ความแตกตางระหวางกลม 3 0.077 0.026 1.257 0.289

ความแตกตางภายในกลม 361 7.363 0.020

อาชพ

ความแตกตางระหวางกลม 3 0.039 0.013 0.638 0.591 ความแตกตางภายในกลม 361 7.401 0.021

รายไดเฉลยตอครอบครว ความแตกตางระหวางกลม 5 0.211 0.042 2.100 0.065 ความแตกตางภายในกลม 359 7.229 0.020

วารสารพกล

Page 249: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

238

การอภปรายผล การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน สามารถอภปรายผลแตละประเดน ดงน 1. ผลการวจยพบวาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน โดยภาพรวมและเปนรายดาน พบวา การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน โดยภาพรวมอยในระดบ ปานกลาง และเมอพจารณาการมสวนรวมเปนรายดาน พบวา การมสวนรวมแตละดานอยในระดบปานกลาง โดยเรยงล าดบคาเฉลยระดบการมสวนรวมจากมากไปนอย ดงน การมสวนรวมในการประเมนผล การคนหาปญหา และสาเหตของปญหา การลงทนและปฏบตงาน และการวางแผนด าเนนกจกรรม มคาเฉลยนอยทสด

2. ผลการวจยดานการเปรยบเทยบพบวา 2.1 การเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ทมความแตกตางกนในเรอง อาย โดยภาพรวมพบวา ประชาชนทมอายตางกน โดยรวมมสวนรวมในการจดท าแผน ไมแตกตางกน ซงไมเปนตามสมมตฐาน ทงนอาจเกดจากการทประชาชนเขามามสวนรวมในการจดท าแผนขององคการบรหารสวนต าบลไมไดแบงแยกชวงอาย ใหทกคนมสทธ มเสยงเทาเทยมกน ไมไดเลอกปฏบต สอดคลองกบงานวจยของธนวฒน ค าภลานนท ไดศกษาการมสวนรวมของกรรมการชมชนใน การพฒนาทองถน เทศบาลเมองคคต จงหวดปทมธาน โดยมวตถประสงคเพอศกษาระดบการม สวนรวมของกรรมการชมชนในการพฒนาทองถน เทศบาลเมองคคต จงหวดปทมธาน ใน 4 ดาน คอ ดานการตดสนใจ ดานการปฏบตการ ดานการรบผลประโยชน ดานการประเมนผล และเพอเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของกรรมการชมชนในการพฒนาทองถน เทศบาลเมองคคต จงหวดปทมธานจ าแนกตามปจจยสวนบคคล (เพศ อาย การศกษา อาชพ ต าแหนง รายได

วารสารพกล

Page 250: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 239

ระยะเวลาทอาศยอยในชมชน)และความรในดานการพฒนาทองถน ประชากรทใช กรรมการชมชนทม เพศ อาย การศกษา ต าแหนง รายได ระยะเวลาทอาศยอยในชมชน และความรในดานการพฒนาทองถน ไมแตกตางกนมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.2 การเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ทมความแตกตางกนในเรองวฒการศกษาสงสด โดยภาพรวมพบวา ประชาชนทมวฒการศกษาสงสดตางกน โดยรวมมสวนรวมในการจดท าแผน ไมแตกตางกน ซงไมเปนตามสมมตฐาน สอดคลองกบงานวจยของพระมหาประกาศต สรเมโธ (2556) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวา ประชาชนในชมชนหมบานคลองใหมทมระดบการศกษาแตกตางกน มสวนรวมในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหมโดยภาพรวมไมแตกตางกนทงนอาจเนองจากไมวาประชาชนมการศกษาระดบในตางกเหนความส าคญของการมสวนรวมในการพฒนาทองถนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 2.3 การเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ทมความแตกตางกนในเรองอาชพ โดยภาพรวมพบวา ประชาชนทมอาชพตางกน โดยรวมมสวนรวมในการจดท าแผน ไมแตกตางกน ซงไมเปนตามสมมตฐาน สอดคลองกบงานวจยของ นรา ศรวงษา และจรวฒน เจรญสข (2557) พบวา ประชาชนทมเพศ อาย สถานภาพและอาชพ แตกตางกน มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลโคกสวาง อ าเภอพนมไพร จงหวดรอยเอด ไมแตกตางกน 2.4 การเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ทมความแตกตางกนในเรองรายไดเฉลยตอครอบครว

วารสารพกล

Page 251: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

240

โดยภาพรวมพบวา ประชาชนทมรายไดเฉลยตางกน โดยรวมมสวนรวมในการจดท าแผน ไมแตกตางกน ซงไมเปนตามสมมตฐานทงนอาจเกดจากการ ทประชาชนเขามามส วนรวมในการจดท าแผนของเทศบาลไมไดแบง หรอก าหนดการมรายไดของประชาชนทกคนมสทธ มเสยงเทาเทยมกน ผลการวจยสอดคลองกบฐตา จตรตงตรง ไดศกษาการมสวนรวมของคณะกรรมการชมชนตอการจดท าแผนพฒนาสามป (พ.ศ. 2549-2551) เทศบาลเมองจนทบร โดยมวตถประสงคเพอศกษาการมสวนรวมของคณะกรรมการชมชนตอการจดท าแผนพฒนาสามป (พ.ศ.2549 - 2551) เทศบาลเมองจนทบร และเพอเปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบการมสวนรวมของคณะกรรมการชมชนตอการจดท าแผนพฒนาสามป (พ.ศ. 2549 - 2551) เทศบาลเมองจนทบร จ าแนกตาม เพศ อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษา อาชพและต าแหน ง /บทบาทผ น า ในชมชน กล มต วอย า งท ใชศ กษา เปนกรรมการชมชน จ านวน 165 คน จากกรรมการชมชนทงหมด 174 คน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง การเปรยบเทยบความคดเหนการมสวนรวมของคณะกรรมการชมชน ตอการจดท าแผนพฒนาสามป (พ.ศ. 2549 - 2551) เทศบาลเมองจนทบร โดยภาพรวมและรายดาน จ าแนกตาม เพศอาย สถานภาพสมรส และอาชพ ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญ ทางสถต .05 ขอเสนอแนะ จากการศกษาเปรยบเทยบความคาดหวงของประชาชนและความเปนจรงในการพฒนาต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ควรน าผลการศกษาไปใชและศกษาคนวจย ดงน ขอเสนอแนะทวไป จากการวจยเรอง ความคาดหวงของประชาชนและความเปนจรงในการพฒนาต าบลหนองหลวง อ าเภอสวางอารมณ จงหวดอทยธาน ซงในแตละดานพบวาความคาดหวงของประชาชนแตกตางจากความเปนจรงอยางมนยส าคญทางสถต ทางผวจยเหนวาทางหนวยงานควรปรบปรง ดงตอไปน

วารสารพกล

Page 252: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 241

ดานเศรษฐกจ พบวาอยในระดบปานกลาง ผวจยจงเสนอแนะวา ต าบลหนองหลวงจงควรก าหนดนโยบายในการพฒนาสงเสรมในดานรวมกลมเพอเพมทกษะในการประกอบอาชพและกอใหเกดรายไดของประชาชนในทองถนเพมมากขน ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาวจยครงตอไป 1. น าผลการศกษาวจยไปปรบปรงใชในการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลเพอน ามาเปนแนวทางการวางแผนพฒนา และปรบปรงการใหบรการประชาชนใหตรงกบความคาดหวงของประชาชนมากทสด เพอใหเกดประสทธภาพในการบรหารงานสงสด 2. ควรมการศกษาวจยในเรองนซ าอกครงหนง เพอเปนการชวดถงผลทเราน าไปปรบปรงแกปญหาวาสามารถแกปญหาไดจรงหรอไมโดยอาจจะเวนชวงเวลาในการชวดไวอกหนงปขางหนา เอกสารอางอง กรมการปกครอง. (2543). การจดท าแผนพฒนาต าบลขององคการบรหาร

สวนต าบล. กรงเทพฯ: โรงพมพสวนทองถน กรมการปกครอง. กรมการพฒนาชมชน. (2538). หลกสตรนกพฒนาชมชนกอนประจ าการ.

กรงเทพฯ:กระทรวงมหาดไทย. กรต มตรพระพนธ. (2556). ความคดเหนของประชาชนทมตอแผนพฒนา ทองถนของเทศบาลต าบลบางทราย จงหวดชลบร. (วทยานพนธรฐ ประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารทวไป, มหาวทยาลยบรพา. เกษมสนต อยยน. (2559). ความคาดหวงของประชาชน ทมตอการ

บรหารงานสาธารณะขององคกรบรหารสวนต าบลหนองตม อ าเภอ เสนา จงหวดพระนครศรอยธยา.

จรรยวรรธน สวรรณมาโจ. (2553). ความคดเหนของประชาชนตอการ ด าเนนงานตามแผนพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลโนนตาล อ าเภอทาอเทน จงหวดนครพนม. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตร

วารสารพกล

Page 253: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

242

มหาบณฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร , บณฑตวทยาลย , มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. ฐตา จตรตงตรง. (2550). การมสวนรวมของคณะกรรมการชมชนตอการ จดท าแผนพฒนาสามป(พ.ศ. 2549-พ.ศ. 2551)เทศบาลเมอง จนทบร. รายงานการศกษาอสระปรญญารฐประศาสนศาสตร มหาบณฑตสาขาวชาการปกครองทองถน, วทยาลยการปกครอง ทองถน, มหาวทยาลยขอนแกน. ธนวฒน ค าภลานนท. (2550). การมสวนรวมของคณะกรรมการชมชนในการ พฒนาทองถน เทศบาลเมองคคต จงหวดปทมธาน.วทยานพนธรฐ ประศาสนศาสตรมหาบณฑตสาขาวชารฐประศาสนศาสตร, คณะ มนษยศาสตรและสงคมศาสตร,มหาวทยาลยราชภฏพระนคร. นรา ศรวงษาและคณะ. (2557). “การมสวนรวมของประชาชนในการจดท า แผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลโคกสวาง อ าเภอพนมไพร จงหวดรอยเอด”. วารสารการเมองการปกครอง. 4(2) : 296-313. ปยะชย โชตวฒมนตร. (2554). ความคดเหนของประชาชนตอการด าเนนงาน

ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลเวน พระบาท อ าเภอทาอเทน จงหวดนครพนม.วทยานพนธรฐ ประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร, บณฑต วทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

พระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร). (2556). การมสวนรวมของ ประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบาน คลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม.วทยานพนธหลกสตร ปรญญาพทธศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการพฒนาสงคม, มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. อนนต อนนตกล. (2521). การปกครองทองถนไทย. กรงเทพฯ: โรงพมพ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. อ าพร เชาวจนทร. (2553). ความคดเหนของประชาชนตอการด าเนนงาน ตามแผนพฒนาสามปขององคการบรหารสวนต าบลเวยงสะอาด

วารสารพกล

Page 254: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 243

อ าเภอพยคฆภมพสย จ งหวดมหาสารคาม .วทยานพนธรฐ ประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร, บณฑต วทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

วารสารพกล

Page 255: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

244

วารสารพกล

Page 256: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 245

ความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม USER SATISFACTION WITH THE SERVICE SYSTEM OF FACULTY OF HUMANITIES & SOCIAL SCIENCE, CHIANG MAI RAJABHAT UNIVERSITY

รชฎาพร พนธทว1 Ratchadaporn Panthawee

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาระดบความพงพอใจของผใชบรการของส านกงานคณบด ศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด และหาปจจยทสงผลตอความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด ประชากรทใชในการวจย ไดแก อาจารย และนกศกษา คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม จ านวน 5,045 คน กลมตวอยางจ านวน 476 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล คาความเชอมน ทงฉบบเทากบ 0.93 ส าหรบสถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน และการวเคราะหการถดถอยพหคณตามวธของ Stepwise ส าหรบคานยส าคญทางสถตทใชในการวเคราะหขอมลนก าหนดไวทระด บ 0.01 ผลการวจยสรปไดดงน คอ 1) ผใชบรการมความพงพอใจกบการใหบรการของ

______________ 1เจาหนาทบรหารงานทวไป ระดบปฏบตการ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

วารสารพกล

Page 257: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

246

ส านกงานคณบด โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาโดยรวมทง 4 ดานพบวา มคาเฉลยอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงจากคาเฉลยมากไปหานอย คอ สภาพแวดลอมของส านกงาน ขนตอนการใหบรการ เจาหนาทผใหบรการ และคณภาพการใหบรการ 2) ความสมพนธระหวางความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด ผลการวจยพบวา ปจจยทง 4 ดานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดอยางมนยส าคญทระดบ 0.01 และ 3) ปจจยทสงผลตอความพงพอใจของผใชบรการทมกบการใหบรการของส านกงานคณบด ผลการวจยพบวา ปจจยทง 4 ดาน สงผลตอความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเขยงใหม อยางมนยส าคญทระดบ 0.01

ค าส าคญ : ความพงพอใจของผใชบรการ, การใหบรการ, ส านกงานคณบด, คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร Abstract

The purposes of this research were to investigate the level of user’s satisfaction of the Dean Office, to study the relationship between user’s satisfaction and service of the Dean Office and to find out the factors affecting user’s satisfaction of service of the Dean Office, Faculty of Humanities and Social Sciences, Chiang Mai Rajabhat University. The research population included 5,045 persons of teaching staffs and students in the Faculty of Humanities and Social Sciences, Chiang Mai Rajabhat University. The sample size consisted of 476 subjects. The questionnaire was used as a tool to collect data. The reliability of the test was 0.93. The statistics used for data analysis were percentage, mean, standard deviation, Pearson's product moment correlation coefficient and multiple regression analysis by stepwise method. The statistical significance for this analysis was set at the level of

วารสารพกล

Page 258: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 247

0.01. The results of this research were as follows: 1) users were satisfied with the services of the Dean Office. The overall level is very high. Considering all four aspects, it was found that the mean was high in all aspects. By sorting from high to low values, they were the office environment, service procedure, service officer and quality of service, respectively, 2) the relationship between user’s satisfaction and service of the Dean Office. The results showed that all four factors were positively correlated with the user’s satisfaction and the service of the Dean Office at a significance level of 0.01, and 3) factors affecting user’s satisfaction with service of the Dean Office. The research found that four factors affect the user’s satisfaction with services of the Dean Office, Faculty of Humanities and Social Sciences, Chiang Mai Rajabhat University at significant level of 0.01. Keywords: User's satisfaction, Service, Dean Office, Faculty of Humanities and Social Sciences บทน า

ทกองคกรจะประสบผลส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไดนน จะตองใชทรพยากรทมอยภายในองคกรไดอยางมประสทธภาพ ทรพยากรประกอบดวยคน เงน วสดอปกรณและการจดการ คนถอวาเปนปจจยทส าคญทสด ทจะท าใหการบรหารองคกรบรรลผลส าเรจอยางมประสทธภาพและประสทธผล ดงนนการเอาใจใสตอบคลากรภายในองคกรนนเปนเรองจ าเปนทผบรหารตองใหความส าคญ พรอมสรางความพงพอใจในการท างานเพอใหบคลากรมความกระตอรอรนม งมนท จะท างานให เกดประสทธภาพสงสด เมอบคลากรมความพงพอใจในงานจะน าไปสเปาหมายขององคกร ทงยงเปนการสรางความจงรกภกดใหบคลากรอยกบองคกรไปนาน นบวาเปนการลดเวลาการเขา-ออกของบคลากร ลดคาใชจายทจะตองเปดรบ

วารสารพกล

Page 259: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

248

สมครงานใหม ลดการขาดงาน และลดการลางานบอย ๆ ปญหาทเกดขนจะสรางความเสยหายแกองคกรได

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหมเปนคณะทจดการเรยนการสอนทงในระดบปรญญาตร ปรญญาโท และหลกสตรโครงการฝกอบรม จงตองใชบคลากรสนบสนนหรอชวยเหลอในการใหบรการ และประสานการท างานกบคณาจารย นกศกษา และบคคลทวไปเปนจ านวนมาก แตบคลากรทจะใหบรการตางๆ มจ านวนนอยมากทงยงตองมภาระงานอนๆ อาท การใหขอมลขาวสาร การประชาสมพนธ และการตอนรบ รวมถงตองท างานประจ าในสายงานธรการทตนเองสงกดอย จะเหนไดวาการใหบรการของบคลากรมความหลากหลาย และมความรบผดชอบ เพอใหผลของงานมประสทธภาพสง ซงจะท าใหผใชบรการไดรบรขอมลและความคาดหวงวาจะไดรบการใหบรการอยางประทบใจ (สมวงศ พงศสถาพร, 2550, หนา 66)

จากเหตผลดงกลาว ผวจยสนใจทจะศกษาความพงพอใจของผใชบรการทมตอการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม ซงจะเปนประโยชนอยางยงตอคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรทจะไดขอมลใชเปนแนวทางในการปรบปรงการบรการใหมประสทธภาพและประสทธผล เพอสรางความพงพอใจแกผใชบรการใหมากทสดทงในปจจบน และอนาคตตอไป วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาระดบความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

วารสารพกล

Page 260: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 249

3. เพอหาปจจยทสงผลตอความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและส งคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

สมมตฐานการวจย 1. ความพงพอใจของผ ใชบรการมความสมพนธทางบวกกบการ

บรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

2. ปจจยดานเจาหนาผใหบรการ ปจจยดานขนตอนการใหบรการ ป จจ ยด านคณภาพการใหบรการ และปจจยด านสภาพแวดล อมของส านกงาน สงผลตอความพงพอใจของผใชบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยในครงน เปนอาจารยและนกศกษาคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม ในปพ.ศ. 2559 จ านวน 5,045 คน (รายงานประจ าป คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม) น ามาค านวณหาขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตร Krejcie & Morgan (Krejcie & Morgan, 1970) ซงในการก าหนดกลมตวอยาง ผวจยก าหนดระดบความเชอมนทรอยละ 99 ดงนนจ านวนของกลมตวอยางจะมจ านวน 476 คน

วารสารพกล

Page 261: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

250

ตารางท 1 แสดงจ านวนประชากรและกลมตวอยาง แบงตามสดสวนอาจารยประจ า และนกศกษาคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

จ านวนประชากร (คน)

จ านวนกลมตวอยาง (คน)

1. อาจารย 179 120 2. นกศกษา 4,866 356

รวมทงหมด 5,045 476 เครองมอวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย 3 สวน คอ สวนท 1 แบบสอบถามปจจยสวนบคคล จ านวน 4 ขอ สวนท 2 แบบสอบถามความพงพอใจของผใชบรการ คอ

ดานเจาหนาท ผ ใหบรการ ดานข นตอนการใหบรการ ดานคณภาพการใหบรการ และดานสภาพแวดลอมของส านกงาน จ านวน 20 ขอ ซงค าถามในสวนนมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามแบบของลเครท (Likert Scale) แบบสอบถามวเคราะหถงความเชอมนโดยใชวธการหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค Cronbach’s Alpha Coefficient (Cronbach, 1998) พบวาคาความเชอมนของแบบสอบถามมคาเทากบ 0.93

สวนท 3 แบบสอบถามปลายเปดเกยวกบขอเสนอแนะความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของ ส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

การเกบรวบรวมขอมล 1. จดท าหนงสอขอความอนเคราะหถงผบรหาร เพอขอความ

รวมมอในการตอบแบบสอบถาม 2. ด าเนนการสงแบบสอบถามไปยงกลมตวอยาง และรบคน

แบบสอบถามดวยตนเองภายใน 20 วนท าการ

วารสารพกล

Page 262: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 251

3. ผลการเกบรวบรวมขอมลพบวา มแบบสอบถามสงกลบสมบรณ จ านวน 476 ฉบบ คดเปนรอยละ 100

การวเคราะหขอมล น าขอมลทไดจากแบบสอบถามทสมบรณมาบนทกขอมล แลว

ประมวลขอมลทางสถตดวยโปรแกรมส าเรจรป ซงคาสถตตาง ๆ จะน าไปใชในการวเคราะหเพอแปลผล คอ รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน และการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบ Stepwise ผลการวจย

จากการเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล ผลการวจยปรากฏวา 1. ขอมลปจจยสวนบคคล ของผ ตอบแบบสอบถาม พบว า

กลมตวอยางทศกษา 476 คน สวนใหญสถานะผตอบแบบสอบถามเปนนกศกษา เปนเพศหญงสวนมาก มอายต ากวา 20 ป และศกษาระดบปรญญาตรเปนสวนใหญ

2. ระดบความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด โดยรวมทง 4 ดาน มความพงพอใจอยในระดบมากทกดาน ตารางท 2 คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการ

ขอความ X S.D. ระดบความ พงพอใจ

1. ดานเจาหนาทผใหบรการ 4.04 0.70 มาก 2. ดานขนตอนการใหบรการ 4.07 0.69 มาก 3. ดานคณภาพการใหบรการ 4.00 0.71 มาก 4. ดานสภาพแวดลอมของส านกงาน 4.08 0.71 มาก

รวม 4.04 0.70 มาก

วารสารพกล

Page 263: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

252

3. ความสมพนธระหวางความพงพอใจของผ ใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด พบวา ความพงพอใจของผใชบรการมความสมพนธทางบวกกบการใหบรการของส านกงานคณบด ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว ตารางท 3 ความสมพนธระหวางความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการ

ปจจยเกยวกบการบรการ X1 X2 X3 X4 Y ดานเจาหนาทผใหบรการ X1 - .774** .806** .666** .892** ดานขนตอนการใหบรการ X2 .877** .757** .935** ดานคณภาพการใหบรการ X3 .742** .941** ดานสภาพแวดลอมของส านกงาน X4 .870** ความพงพอใจของผใชบรการ Y - ** มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

4. ปจจยทสงผลตอความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด พบวา ความพงพอใจของผใชบรการทง 4 ดาน มความคลาดเคลอนยนยอม (Tolerance) ตงแต 0.182-0.393 และมความแปรปรวนทสงเกนความเปนจรง (VIF) ตงแต 2.545-5.503 แสดงวามคาความสมพนธกนเองไมสงมากนก เพราะมคา Tolerance ไมต ากวา 0.10 และคา VIF มคาไมเกน 10 จงไมมปญหากบ Multicollinearity ในตวแปรอสระทงหมด ตารางท 4 การหาปจจยทสงผลตอความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการ

ตวแปรท านาย Collinearity Statistics

Tolerance VIF เจาหนาทผใหบรการ (X1) .328 3.052 ขนตอนการใหบรการ (X2) .200 5.011 คณภาพการใหบรการ (X3) .182 5.503 สภาพแวดลอมของส านกงาน (X4) .393 2.546

วารสารพกล

Page 264: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 253

5. จากการรวบรวมขอเสนอแนะความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด ดานเจาหนาทผใหบรการ พบวา เจาหนาททกคนมจตบรการด ดานขนตอนการใหบรการ พบวา ควรเพมชองทางการตดตอสอสารทางดานการเชอมตอผานระบบเครอขายทางคอมพวเตอร (Online) เพอความสะดวกยงขน ดานคณภาพการใหบรการ พบวา ควรมการปรบปรงแบบฟอรมทใหบรการของส านกงานใหทนสมยอยเสมอ และดานสภาพแวดลอมของส านกงาน พบวา ส านกงานคอนขางแคบเกนไป การอภปรายผล

การวจยเรองความพงพอใจของผใชบรการทมตอการใหบรการของคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม ผวจยคนพบประเดนทควรน ามาอภปรายผลไดดงตอไปน

1. ระดบความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา 1) ดานเจาหนาทผ ใหบรการ ผ ใชบรการมความพงพอใจอยในระดบมาก เปนเพราะเจาหนาทผใหบรการแตงกายสภาพเรยบรอย ไมเลอกปฏบตในการใหบรการ มความพรอมและความเตมใจในการใหบรการ ใชวาจาสภาพและบรการดวยใบหนายมแยมแจมใส สอดคลองกบงานวจยของจารณ มนษยชาต (2558, หนา 21) ทวาในดานการบรการ ผใหบรการไดอยางรวดเรว สมบรณ และถกตอง ดานเจาหนาทผ ใหบรการ ผ ใหบรการดวยความมอธยาศยทด มความเสมอภาค เทาเทยมกน และบรการดวยความจรงใจ ดานขนตอนการใหบรการ ผใหบรการมการแจงขนตอนในการใหบรการทชดเจน ดงท กลธน ธนาพงศธร (2553, หนา 143) ทไดกลาวถงหลกการใหบรการทส าคญ ม 5 ประการ คอ 1) หลกความสอดคลองกบความตองการของบคคลเปนสวนใหญ คอ ประโยชนและบรการทองคการจดใหนน จะตองตอบสนองความตองการของบคลากรสวนใหญหรอทงหมด มใชเปนการจดใหแกบคคลกล มใดกล มหน งโดยเฉพาะ มฉะน นแลวนอกจากจะไมเกดประโยชนสงสดในการเอออ านวยประโยชนและการบรการแลว ยงไมคมคากบ

วารสารพกล

Page 265: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

254

การด าเนนงานนนๆ ดวย 2) หลกความสม าเสมอ คอ การใหบรการนนๆ ตองด าเนนการอยางตอเนอง และสม าเสมอ มใชท าๆ หยดๆ ตามความพอใจของผ ใหบรการ 3) หลกความเสมอภาค คอ การใหบรการท จดข นน นจะตองใหแกผมาใชบรการทกคนอยางเสมอหนาและเทาเทยมกน ไมมการใหสทธพเศษแกบคคลหรอกลมบคคลใดกลมบคคลหนง ในลกษณะตางจากกลมคนอนๆ อยางเหนไดชด 4) หลกความประหยด คอ คาใชจายทตองใชในการบรการจะตองไมมากจนเกนกวาผลท จะไดรบ 5) หลกความสะดวก คอ บรการทจดใหแกผรบบรการจะตองเปนไปในลกษณะปฏบตไดงาย สะดวก สบาย สนเปลองทรพยากรไมมากนกทงยงไมเปนการสรางภาระยงยากใจใหแก ผ ใช บร การมากจนเก นไป สอดคล องก บงานว จ ยของภาณเดช เพยรความสข, และคนอนๆ (2558, หนา 21-22) ทวาคณภาพการใหบรการควรมความตอเนองและสม าเสมอในการตอบสนองความตองการและความคาดหวงของผรบบรการ มการปรบปรงพฒนาการบรการใหมคณภาพดวยกระบวนการท างานท ม ประสทธ ภาพ และ 4) ดานสภาพแวดลอมของส านกงาน ผใชบรการมความพงพอใจอยในระดบมาก เปนเพราะส านกงานคณบดมทางเขา-ออกไดสะดวก มสภาพแวดลอมทด มบรรยากาศทดไมมเส ยงรบกวน และส าน กงานคณบดม สถานท รองรบบรการท เพ ยงพอ สอดคลองกบงานวจยของภาณเดช เพยรความสขและคนอนๆ (2558, หนา 86) ทวาสภาพแวดลอมในการบรการจะตองมความสะดวกและเขาถงงาย มทนงรองรบบรการเพยงพอในการบรการ รวมทงมการปรบปรงบรรยากาศโดยรอบส านกงานใหมบรรยากาศทด

2. ความสมพนธระหวางความพงพอใจของผ ใชบรกา รกบการใหบรการของส านกงานคณบดพบวา ปจจยดานเจาหนาทผใหบรการ ดานขนตอนการใหบรการ ดานคณภาพการใหบรการ และดานสภาพแวดลอมของส านกงานคณบด มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ซงเปนไปตามสมมตฐานการวจย แสดงวาตวแปรในดานตางๆ เปนปจจยทมความสมพนธกบความพงพอใจของผใชบรการกบการใหบรการของส านกงาน

วารสารพกล

Page 266: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 255

คณบด สอดคลองกบงานวจยของภาณเดช เพยรความสขและคนอ นๆ (2558, หนา บทคดยอ) ทวา ตวแปรดานบคลกภาพของเจาหนาท ดานระบบการบรการ ดานสภาพแวดลอมในการบรการ ดานคณภาพการใหบรการ ดานระยะเวลาการใหบรการ และดานความสะดวกในการบรการ มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจของนกศกษาทมตอการใหบรการของส านกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

3. ปจจยทสงผลตอความพงพอใจของผ ใชบรการเกยวกบการใหบรการของส านกงานคณบด พบวาดานเจาหนาทผใหบรการ ดานขนตอนการใหบรการ ดานคณภาพการใหบรการ และดานสภาพแวดลอมของส านกงาน สงผลตอความพงพอใจของผ ใชบรการกบการใหบรการของส านกงานคณบด สอดคลองกบงานวจยของพชร ภบญอม (2558, บทคดยอ) ทวา ปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจของนกศกษา ไดแก บคลกภาพของเจาหนาท ระบบบรการ คณภาพใหบรการ ระยะเวลาบรการ ความสะดวกในการบรการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใชประโยชน 1.1 ส านกงานคณบด ควรปรบปรงกระบวนการและวธการใน

การใหบรการ เพอใหสอดคลองกบความตองการของผใชบรการทง 4 ดาน 1.2 ส านกงานคณบด ควรใหความส าคญเกยวกบการฝกอบรม

เพอพฒนาบคลกภาพในการใหบรการใหกบเจาหนาท ใหมความพรอมในการใหบรการและความประทบใจแกผใชบรการ

2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ ควรวจยเชงคณภาพ

ดวยวธการสมภาษณและสอบถาม เพอจะไดขอมลทเปนความจรงตอการน ามาใชวางแผนการสรางความพงพอใจตอผใชบรการ

วารสารพกล

Page 267: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

256

2.2 ควรศกษาเปรยบเทยบความพงพอใจของผใชบรการทมตอเจาหนาทผใหบรการของทกคณะ เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตใหมประสทธภาพ

2.3 ควรศกษาตวแปรอสระและตวแปรตามทมผลตอความพงพอใจของผใชบรการ เพราะองคกรมหลายหนวยงาน บทสรป

ผลการวจยเรองความพงพอใจของผใชบรการทมตอการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม จะเปนประโยชนตอผบรหารทจะไดรบรถงระดบความพงพอใจตอการใหบรการของส านกงานคณบดในดานเจาหนาทผใหบรการ ขนตอนการใหบรการ คณภาพการใหบรการ และสภาพแวดลอมของส านกงาน ซงในแตละดานมความสมพนธทางบวกตอการใหบรการของส านกงานคณบด รวมถงมปจจยท ส งผลหรอมความแปรปรวนตอความพงพอใจของผ ใชบรการ ขณะเดยวกนผลการวจยยงท าใหรความคดเหนและขอเสนอแนะตางๆ เพอใชเปนแนวทางในการวางแผนงาน การสงเสรม การปรบปรงและการพฒนาการบรการ อนจะเปนผลดต อการใหบรการของส านกงานคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม ใหมการน านวตกรรมใหมๆ มาใชกบการด าเนนงานในปจจบนและอนาคตตอไป เอกสารอางอง กลธน ธนาพงศธร. (2553). ความพงพอใจตอการใหบรการงานทะเบยนและ

ประมวลผลของคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร มหาวทยาลยนครพนม. วารสารมหาวทยาลยนครพนม , 5(2) : พฤษภาคม - สงหาคม 2558.

จารณ มนษยชาต. (2558). ความพงพอใจของนกศกษาทมตอการใหบรการของคณะศลปศาสตร พนทศาลายา มหาวทยาลยราชมงคล.

วารสารพกล

Page 268: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 257

รตนโกสนทร ประจ าปการศกษา 2556. รายงานวจยมหาวทยาลยราชมงคลรตนโกสนทร.

พชร ภบญอม. (2558). ปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจของนกศกษา เกยวกบการบรการของส านกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน

มหาวทยาราชภฏมหาสารคาม. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ภาณเดช เพยรความสข และคนอนๆ. (2558). ความพงพอใจของนกศกษาทมตอการใหบรการของส านกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน. รายงานการวจยส านกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

ราชบณฑตยสถาน. (2556). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554. กรงเทพฯ : ศรวฒนาอนเตอรพรนท. ราชภฏเชยงใหม, มหาวทยาลย. (2559). รายงานประจ าป 2559. คณะ

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม. เชยงใหม : สมพรการพมพ.

Cronbach, L.J. (1998). Essentials of Psychological Testing. New York : Harper & Row Publisher. Krejcie R.V. & Morgan D.W. (1970). “Determining Sample Size for

Research Activities” Education and Psychological Measurement. Vol.30, No.3 Autumn, 607-610.

วารสารพกล

Page 269: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

258

วารสารพกล

Page 270: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 259

ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงานกรณศกษา บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส(จ ากด) Work Efficiency of Emplyees of Ayudhya Capital Services Company Limited

ธดารตน ธนเศธฐโยธน1

Thidarut Thanasetyothin

อรไท ชวเจรญ2 Orathai Chuacharoen

มณรตน จรงเดชากล3 Maniratt Jaroongdaechakul

บทคดยอ

การคนควาอสระครงนวตถประสงคเพอศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน กรณศกษาบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการวจยและใชกลมตวอยางคอ พนกงานบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) จ านวน 306 คน โดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ท าการทดสอบสมมตฐาน โดยสถต Independent Sample t-test, One-way ANOVA, LSD และคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน

ผลการศกษาพบวา ระดบปจจยองคประกอบของทมอยในระดบมาก คอในดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบ และคณลกษณะ ดานการออกแบบงาน ดานกระบวนการท างานและมประสทธภาพการท างานเปนทมอย1 นกศกษาปรญญาโท, หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง 2 ,3 ผชวยศาสตราจารย ดร., คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง

วารสารพกล

Page 271: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

260

ในระดบมาก คอในดานสมาชกมความพงพอใจในทม ดานการสอสารทด ดานการแกไขปญหาอปสรรคไดอยางมประสทธภาพ ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา เพศ อายทแตกตางกนของพนกงานสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมไมแตกตางกน ส าหรบระดบการศกษา สถานภาพสมรส อายการท างาน รายไดสวนตวตอเดอน ทแตกตางกนนนจะสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนท มแตกตางกน และ ปจจยดานองคประกอบของทมมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน

จากผลการวจยในครงนสรปไดวา ปจจยองคประกอบของทมดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงานและดานกระบวนการ มความสมพนธกบประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)

ค าส าคญ : ประสทธภาพการท างาน, การท างานเปนทม

Abstract The purpose of this independent study were to study the factors affecting team work efficiency, the levels of the effects on team work efficiency, and the relationships between the team elements factor and team work efficiency of employees of Ayudhya Capital Services Company Limited. The questionnaire was used as an instrument for data collection, and the samples consisted of 306 participants who were employees of Ayudhya Capital Services Company Limited. Descriptive statistic used for data analysis were Percentage, Mean, and Standard Deviation. For the hypothesis testing, inferential statistics included the Independent Sample t-test, On-way ANOVA, Least Significant Diffirence(LSD), and the Pearson Correlation Coefficient.

วารสารพกล

Page 272: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 261

The results of the independent study revealed that the factors of team elements which were in high levels included the aspects of the environmental elements and characteristics in terms of design and process. Besides, the levels of team work efficiency were high in terms of satisfaction of team members, good communication, and efficient problem solving. The results of the hypothesis testing indicated that diffirent genders ,and ages did not differently affect team work efficiency. On the other hand, different levels of education, Marital status, ages of work significantly and differently affected team work efficiency Moreover, the team elements factors were positively related to team work efficiency of employees

The results of this study concluded that the factors of team elements and environmental characteristics in terms of design and process related to team work efficiency of employees of Ayudhya Capital Services Co.,Ltd.

Keywords : Work efficiency, Teamwork

บทน า

สภาพการแขงขนททวความรนแรงในปจจบน มการเปลยนแปลงทเรวขนในตลาดโลก องคการจงตองเกดการพฒนาประสทธภาพการท างานใหมประสทธภาพมากขนกวาเดม โดยเฉพาะการเปนองคการทมขดสมรรถนะสง เพอทจะท าใหสามารถเกดประสทธภาพในการแขงขนสงขน โดยองคการจะเนนในดานพฒนาบคลากรในองคการเปนหลก โดยอาศยนวตกรรมทสงเสรมใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน (พส เดชะรนทร, 2549, หนา 4) เพราะการท างานในองคการนนไมมใครสามารถท างานไดอยางส าเรจไดดวยตวคน ๆ

วารสารพกล

Page 273: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

262

เดยว การท างานจะตองมการรวมมอกบบคลากรคนอนในองคการไมวาจะเปนการรวมมอกบผบรหาร ผน ากลม หรอบคคลในกลม การกระท าเชนนคอ การท างานเปนทม (Team Work) ซงเปนพนฐานทส าคญในการน าไปพฒนาองคการใหเปนเลศนนเอง ในอดตทผานมาผบรหารทมความสามารถด ความรด บคลกภาพด ความเชอมนในตนเองสง ตางมโอกาสประสบความส าเรจกนทวหนา แตในปจจบนการบรหารทจะประสบความส าเรจกจะแตกตางกนออกไปถงแมผบรหารจะมความสามารถดงทกลาวมา แตกตองประสบกบความลมเหลวในการบรหารงาน เพราะยงมความคดแบบเกา ๆ ทงนผบรหารหลาย ๆ คนยงท างานแบบคนเดยว (One Man Show) ไมมอบหมายงาน สงงานไมเปน ไมมการวางแผน หวงอ านาจ และไมยอมเปดโอกาสใหพนกงานหรอลกนองคนอนๆ ไดท า เลยท าใหผลงานไมพฒนาและกาวหนาไปอยางทควร การเปลยนแปลงทเกดขนในปจจบนผบรหารจงไดยอมรบความจรงวา ความหลากหลายของงานในปจจบนท าใหผบรหารตองรจกการแบงงาน การมอบอ านาจ การแบงหนาทรบผดชอบใหผใตบงคญชาท าแทน เพราะผบรหารนนจะไมสามารถท าใหเกดประสทธภาพไดเพยงล าพง ดงนนผบรหารจงตองเรยนรการพฒนาตนเองและการท างานเปนทม (Teamwork) และสามารถสรางประสทธภาพของทม (Team Building Effectiveness) เพราะฉะนนผบรหารควรเปลยนจากการสงงานเพยงอยางเดยว มาท าหนาทเปนการชแนะสอนงานควบคมงานและรวมมอกบหวหนาคนอน ๆ เพอจะท าใหงานบรรลตามเปาหมายและวตถประสงคททมตองการ (ธนกร กรวชรเจรญ, 2555, หนา 1) องคการจ านวนมากมการปรบปรงโครงสรางการท างานใหม โดยน าการท างานแบบทมเขามาใชในทรพยากรอยางคมคา และเพอสรางศกยภาพในการท างานใหกบองคการเพอใหไดผลผลตทด แตการทจะท าใหการท างานเปนทมประสบความส าเรจนน ทมควรทจะมความร ความเขาใจเกยวกบการท างานอยางเพยงพอ กจะสามารถชวยเพมประสทธภาพและประสทธผลของการท างาน ซงน าไปสความส าเรจของทมไดในทสด

วารสารพกล

Page 274: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 263

การท างานเปนทมนน มความส าคญตอการท างานในองคการเปนอยางมาก การททกคนในองคการรสกวาตนอยใน “ทม” เดยวกน และรวมแรงรวมใจใหองคการประสบผลส าเรจรวมกนนน การด าเนนงานขององคการจะตองบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามทวางไวอยางมประสทธภาพ (ปองปรชญ บอราแง, 2554, หนา 7) โดยการบรหารประสทธภาพทมงานนตองพฒนาบคคลในองคการหรอหนวยงานการพฒนาบคลากรใหมคณภาพและจตส านกในการเพมประสทธภาพการท างาน สามารถท างานไดรวดเรวเทาไร องคการจะยงไดเปรยบและเพมขดความสามารถในการแขงขนไดมากยงขน การท างานเปนทมจะชวยเพมประสทธภาพขององคการใหมากขน เนองจากท าใหวตถประสงครวมขององคการประสบความส าเรจสงสง โดยสมาชกในทมมความพอใจกบงานทไดรบมอบหมายและมความพอใจ และไดรบความรวมมอรวมใจกบเพอนรวมงานอกดวย บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) เปนองคการเอกชนทด าเนนธรกจทางดานการใหบรการดานการเงน ซงมการแขงขนสงจากปจจยภายนอกตาง ๆ เชน เศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลย หรอแมกระทงสภาพแวดลอมทสงผลกระทบตอการด าเนนธรกจ จงท าใหพนกงานในบรษทฯ ตองมความพรอมในการรบมอกบการเปลยนแปลงและการแขงขนทางธรกจ องคการจงจ าเปนตองเนนเรองประสทธภาพของพนกงาน และตองเนนเรองการท างานเปนทมของภายในองคการ ดงนนทางผบรหารจงตองใหความส าคญกบทมงานในองคการใหท างานไดอยางเตมความสามารถและเสนอแนวคดการแกปญหาในงานตาง ๆ รวมกน ดวยเหตนผ ศกษาจงสนใจศกษาถงประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน เพอน าผลสรปทไดจากการศกษาวจยในครงนไปใชประกอบการตดสนใจของผบรหารในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาการก าหนดนโยบายการท างานเปนทมของพนกงานบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) ใหสามารถทมเทท างานไดอยางมประสทธภาพมากยงขนตอไป

วารสารพกล

Page 275: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

264

วตถประสงคการวจย

เพอศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)

สมมตฐานการวจย

1. ปจจยสวนบคคล เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพสมรส อายการท างาน รายไดสวนตวตอเดอน ทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทม 2. ปจจยองคประกอบของทม ดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงานและดานกระบวนการ มความสมพนธกบประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)

ขอบเขตของการวจย

1. ขอบเขตดานพนทและประชากรกลมตวอยาง 1.1 การวจยครงนผศกษาศกษาจากกลมประชากร คอ พนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) จ านวน 1,300 คน และท าการค านวณจ านวนตวอยาง จากวธการสมตวอยาง แบบการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) จะไดกลมตวอยางจ านวน 306 คน 2. ขอบเขตดานเนอหา 2.1 ตวแปรอสระ ประกอบดวย ปจจยสวนบคคล ปจจยองคประกอบของทมดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบ และคณลกษณะดานการออกแบบงาน และดานกระบวนการ 2.2 ตวแปรตาม ประกอบดวย ประสทธภาพการท างานเปนทม ไดแก สมาชกมความพงพอใจในทม สมาชกมการสอสารทด มการแกไขปญหา และอปสรรคอยางมประสทธภาพ

วารสารพกล

Page 276: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 265

3. ขอบเขตดานเวลา 3.1 ระยะเวลาทใชท าการเกบขอมลในชวงเดอนกมภาพนธ ถงเดอนมนาคม พ.ศ.2561

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ทราบปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)

2. สามารถน าขอมลทใชจากการวจยไปเปนขอมลพนฐานส าหรบวางแผนเพอหาแนวทางปรบปรง และพฒนาประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาเรอง “ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)” ผศกษาไดศกษาขอมลพนฐานจากทฤษฎ แนวความคด และผลงานวจยทเกยวของกบเนอหาของงานวจย

แนวคดเกยวกบประสทธภาพการท างาน ประสทธภาพ หมายถง การวดผลการปฏบตงานของบคคลในแตละองคการนน วาสามารถท างานไดปรมาณมากหรอนอยแคไหน มคณภาพงานทท าดมากหรอนอยแคไหน และใชตนทนในการด าเนนงาน เชน เงน เวลา แรงงานไปมากนอยเพยงใดและเปนผลดตอผรบบรการมากนอยแคไหนโดยรวมความมประสทธภาพจงหมายถง การท างานใหไดปรมาณและคณภาพมาก องคการมความสมครสมานสามคค มสนตภาพและมความสขรวมกน ซงเปนผลดตอสวนรวมและผรบบรการ โดยใชตนทนในการด าเนนงานไปอยางคมคาทสด ประสทธภาพ (Efficiency) ในการท างานหรอปฏบตงานมกจะยงแยกไมออกเมอเทยบกบประสทธผล(Effectiveness) ในการปฏบตงานเพราะการปฏบตงานนนจะมประสทธภาพไมได ถาหากวาการปฏบตงานนนไมม

วารสารพกล

Page 277: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

266

ประสทธผล ซงหมายความวาการปฏบตงานนนจะไมบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทไดตงเอาไวแตในขณะเดยวกนการปฏบตงานทมประสทธผลกไมจ าเปนวาการปฏบตงานนนจะตองมประสทธภาพเสมอ ในการท างานทจะใหองคการเกดประสทธภาพสงสดนน พนกงานหรอผปฏบตงานจะตองมความพอใจในการท างานทไดรบมอบหมายและอยรวมกนภายในองคการอยางมความสข ไดรบการยกยองและค าชมเชยจากผบรหารและเพอนรวมงานภายในองคการ การทจะท างานใหประสบความส าเรจนนจะขนอยกบบคลากรทท างานในต าแหนงตาง ๆ ในองคการเปนส าคญเพราะฉะนนการทผบรหารเขาใจพฤตกรรมของบคคลในองคการนบวามความจ าเปนทตองทราบในการบรหาร ทจะใชความสามารถในการเปนผน าและสรางขวญก าลงใจเพอใหพนกงานเกดความตงใจในการท างานใหเกดประสทธภาพและส าเรจลลางไปอยางรวดเรวและดทสด

ประสทธภาพการท างาน คอ การปฏบตงานใหเกดผลส าเรจตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไวและผลผลตทออกมาควรมคณภาพทไดมาตรฐานดทสดและมการใชทรพยากรใหนอยทสด โดยการท างานตองมกลยทธ แบบแผน ระบบการท างานทเปนหลกการเพอใหสมาชกในทมมความเหนและเปาหมายเดยวกน

แนวคดและทฤษฎเกยวกบการท างานเปนทม การท างานเปนทม หมายถง การรวมกนท างานของสมาชกทมากกวา

1 คน โดยทสมาชกทกคนนนจะตองมเปาหมายเดยวกนจะท าอะไรแลวทกคนตองยอมรบรวมกน มการวางแผนการท างานรวมกนมนกวชาการทงในและตางประเทศท าการศกษาเกยวกบเรองของการท างานเปนทมไดใหค านยามและอธบายออกมาในหลากหลายความหมาย ตามแตแนวคดและมมมองของแตละบคคล ความหมายของทมงาน คอการรวมสมาชกกนมากกวา 2 คนขน เพอก าหนดวตถประสงคและเปาหมายรวมกน มการแบงหนาทใหแกสมาชกภายในทมอยางชดเจน เพราะทมยงชวยสนบสนนการมสวนรวมของพนกงานในการ

วารสารพกล

Page 278: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 267

ตดสนใจ และทมนนสามารถปฏบตงานไดผลสงกวาบคคลแตละคนโดยเฉพาะถางานตองอาศยทกษะการท างาน การตดสนใจ และประ สบการณทหลากหลาย จงท าใหในปจจบนองคการหลายองคการตาง ๆ จงน าระบบการท างานเปนทมมาใชมากขน

การสรางทมงานทมประสทธผล (Creating Effective Teams) รอบบนส (Robbins) มความพยายามศกษาเกยวถงปจจยทเกยวของ

กบประสทธผลของทมองคประกอบส าคญทกอใหเกดทมทมประสทธผลแบงเปน 4 ประเภท ไดแก 1. ดานกระบวนการ (Process) 2. ทรพยากรและอทธพลทางดานสภาพแวดลอมหรอบรบททสงผลใหทมมประสทธผล (Context) 3. องคประกอบและคณลกษณะ (Composition) 4. การออกแบบงาน (Work design) การท างานเปนทมจะตองมผน าทมความซอสตยและสามารถจงใจลกทมไดอยางดเพอทจะท าใหผลงานไดบรรลตามผลและตามเปาหมายทก าหนดและส าคญลกทมจะตองมความรวมมอในการปฏบตงาน (รงสรรค ประเสรฐศร, 2555)

ขอมลเกยวกบ บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) เปนองคการเอกชนท

ด าเนนธรกจทางดานการใหบรการดานการเงน กอตงขนเมอป พ.ศ.2537 ใหบรการสนเชอผอนช าระใหกบลกคาทตองการซอสนคาเปนผลตภณฑแรกในประเทศไทยภายใตชอ “เฟรสชอยส” โดยลกคาสามารถใช เฟรสชอยสคารด ซอสนคา ณ หางสรรพสนคา และรานคาชนน าทมสญลกษณ กวา 6,000 แหงทวประเทศ และมแนวโนมจะขยายการเตบโตมากขนไปเรอยๆ เมอวนท 5 พฤศจกายน 2552 บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) เดมชอบรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) ไดเขารวมเปนพนธมตรเชงกลยทธของธนาคารกรงศรอยธยา จ ากด(มหาชน) เพอกาวสการเปนผน าดานสนเชอธรกจบคคลใน

วารสารพกล

Page 279: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

268

ประเทศไทย โดยการผสานธรกจเขากบธนาคารกรงศรอยธยา จ ากด(มหาชน) ซงมเครอขายครอบคลมทวประเทศ จะชวยเสรมมลคาและเพมการใหบรการแกลกคาไดมากขน นอกจากน บรษทฯ ยงมผลตภณฑทางการเงนอนๆ อก ไดแก บตรกรงศร บตรเครดตเซนทรลคารด บตรเครดตเทสโกวซา และบตรเครดตโฮมโปรวซา

ผลงานวจยทเกยวของ เชาว เกษมกล (2552) ไดท าการศกษาเรอง ปจจยทมผลตอการท างานเปนทมของพนกงานบรษทมาสโปรแอมเทคคอรปอเรชน จ ากด โดยมวตถประสงค เพอศกษาการท างานเปนทมของพนกงานในปจจยดานตางๆ ทมผลตอการท างานเปนทม ผลวจยพบวาผลกระทบกบการท างานของพนกงานในการปฏบตงานโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยแยกเปนรายดานทง 5 ดาน ไดแก ดานการออกแบบงานอยในระดบมาก ดานสภาพแวดลอม ดานผน าทม ความขดแยงในการท างานและการประเมนการท างานนนอยในระดบกลาง สวนลกษณะบคคลของพนกงานทแตกตางกนสงผลกระทบตอการท างานเปนทมทแตกตางกนอยางมนยส าคญ ทระดบ 0.05 สวนขอเสนอแนะของพนกงานในการแกไขปญหาคอ ควรมการมอบหมายงานใหเหมาะสมกบขนาดของทม และมการประเมนทมตางๆ อยางเปนธรรม

พณศา คดพศาล (2553) ไดท าการศกษาเรอง ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษท เวลดพลาส จ ากดและบรษทในเครอ เพอวตถประสงคในการศกษาระดบความคดเหนของพนกงานในเรองประสทธภาพการท างานเปนทม เพอเปรยบเทยบการท างานทมประสทธภาพของพนกงานทมปจจยสวนบคคลทแตกตางกน กลมตวอยางทใชในการวจยคอพนกงานจ านวน 110 คน ผลวจยพบวา พนกงานมความเหนตอประสทธภาพการท างานเปนทมในภาพรวมอยในระดบปานกลาง และแบงปนในรายดานไดแก บทบาทหนาท การมสวนรวมของผน า นนอยในระดบมาก สวนการตดตอสอสารและการประชมหารอ อยในระดบปานกลาง พนกงานทมเพศตางกน มความเหนในเรองประสทธภาพการท างานเปนทมทแตกตางกนอยางมนยส าคญ ทระดบ

วารสารพกล

Page 280: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 269

0.05 สวนพนกงานทมอาย ประสบการณท างาน ระดบการศกษา ต าแหนงงาน มความเหนในเรองประสทธภาพการท างานเปนทมแตกตางกนอยางไมมนยส าคญ ทระดบ 0.05

คมกฤช จนทรโอภาส (2553) ไดท าการศกษาเรอง ปจจยทมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของขาราชการส านกงานตรวจสอบภายในทหารอากาศ พบวา ขาราชการทปฏบตงานในส านกงานตรวจสอบภายในทหารอากาศ ทมปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมความเหนตอประสทธภาพการท างานเปนทมทแตกตางกนอยางมนยส าคญ ทสถต 0.01 ดานปจจยสภาพแวดลอมและสถานทท างานนนมระดบความคดเหนโดยรวมตอประสทธภาพการท างานเปนทมแตกตางกนอยางมนยส าคญ ทสถต 0.01 และในขอเสนอแนะแนวทางการท างานเปนทม คอ การทบคคลมความผกพน ความรบผดชอบ การผลกดนการท างานใหไปในทศทางเดยวกนเพอจะใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงครวมกน และในการท างานเปนทมจะตองมการจดการ การวางแผน การด าเนนงานทด และมความเขาใจซงกนและกน

วธด าเนนการวจย ประชากร พนกงานบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) จ านวน 1,300 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงานบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) จ านวน 306 คน การคดเลอกตวอยางจากประชากร จะพจารณาความถกตอง และความนาเชอถอของขอมลอยางมนยส าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยใชสตรค านวณหาขนาดกลมตวอยางของ ทาโร ยามาเน

วารสารพกล

Page 281: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

270

เครองมอทใชในการวจย การศกษาในครงน ไดน าเครองมอมาใช คอ แบบสอบถาม โดยผศกษาไดจดท าแบบสอบถามมาจาก การคนควาเอกสาร ทฤษฎ ต ารา แนวคด และการทบทวนงานทเกยวของ และน ามาปรบประยกตใชเปนค าถาม โดยแบงเปน 4 สวน ดงน ส วนท 1 แบบสอบถามข อม ลป จ จ ยส วนบ คคลของผ ต อบแบบสอบถาม คอ เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพสมรส อายการท างาน รายไดส วนต วตอ เดอน ซ ง เปนค าถามแบบปลายปด (Close-ended Question) สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมล ปจจยองคประกอบของทม ไดแก ดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงาน และดานกระบวนการ จ านวน 20 ขอ ซงลกษณะค าถามเปนแบบสเกลการใหคะแนน ประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) (เตมศกด สขวบลย, 2552) สวนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมล ประสทธภาพการท างานเปนทม ไดแก ดานสมาชกมความพงพอใจในทม ดานการสอสารทด ดานการแกไขปญหาอปสรรคไดอยางมประสทธภาพ จ านวน 12 ขอ ซงลกษณะค าถามเปนแบบสเกลการใหคะแนน ประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale)

สวนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบ ปญหาและขอเสนอแนะ

การวเคราะหขอมล 1. วเคราะหโดยใชความถและรอยละ 2. ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน

วเคราะหโดยใชคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

สรปผลการวจย ในการศกษาวจยในครงนท าการเกบแบบสอบถามทงสน 306 ตวอยาง สามารถสรปผลการวจยไดดงน

วารสารพกล

Page 282: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 271

สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลพนกงาน สรปไดวา พนกงานทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 31-40 ป มการศกษาระดบปรญญาตร สถานภาพโสด อายการท างานมากกวา 9 ปขน มรายไดสวนตวตอเดอน 15,001 – 30,000 สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทม สรปไดวาปจจยองคประกอบของทมดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงาน ดานกระบวนการท างาน ดานสมาชกมความพงพอใจในทม ดานการสอสารทด ดานการแกไขปญหาอปสรรคไดอยางมประสทธภาพ พนกงานมความคดเหน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ซงสมาชกภายในทมยอมรบความผดพลาดของเพอนรวมทมได และการประเมนผลงานเปนไปอยางเปนธรรมโดยดจากผลงานเปนหลก ทกคนใหความส าคญกบผลงานของทมมากกวาผลงานสวนของแตละบคคล สมาชกในทมมความสามารถและทกษะ ความรหลากหลายในการท างานใหประสบความส าเรจไดด สมาชกในทมมสวนรวมในการก าหนดเปาหมายในการท างานรวมกนไดอยางกลมเกลยว และเปาหมายรวมกนอยางปราศจากความขดแยง และบรษทมงเนนการใหคาตอบแทนกบพนกงานดวยความเปนธรรมและอยางเพยงพอ สมาชกไดรบทราบขอมลขาวสารทเกยวกบการปฏบตงานอยางทวถง และการตดตอสอสารระหวางหนวยงานตางๆ ไมมปญหาอปสรรค และบรษทมงเนนใหพนกงานมสวนรวมในการรบรปญหาทเกดขนในบรษท สวนท 3 ผลการวเคราะหขอมลการทดสอบสมมตฐาน สมมตฐาน ปจจยสวนบคคลของพนกงานทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมทแตกตางกน เพศของพนกงานทมความแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบประสทธภาพการท างานเปนทมภาพรวมไมแตกตางกนซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนอาจเนองจาก บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) มการก าหนดบทบาทหนาทไวอยางชดเจนในเรองการมอบหมายงาน รวมถงการสงงานตางๆ ทเทาเทยมกนไมแบงแยกในเรองเพศของพนกงาน จง

วารสารพกล

Page 283: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

272

พบวาพนกงานเพศชายและพนกงานเพศหญงนนมประสทธภาพการท างานเปนทมไมแตกตางกน อายของพนกงานทมความแตกต า งกนมความเหน เก ยวกบประสทธภาพการท างานเปนทมในภาพรวมไมแตกตางกนซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนอาจเปนเพราะวาพนกงานทมอายเฉลยมากกวา 40 ปขนไป มความคดเหนเกยวกบประสทธภาพการท างานเปนทมไมแตกตางจากพนกงานทมอายเฉลยระหวางไมเกน 20 ป , 21-30 ป และ 31-40 ป อธบายไดวา พนกงานทมอายแตกตางกนยอมรบระบบบรหารงานเดยวกนถอกฏระเบยบในการปฏบตงานทเหมอนกน มสภาพแวดลอมทคลายคลงกน จงท าใหประสทธภาพการท างานเปนทมไมแตกตางกน ระดบการศกษาของพนกงานทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมในภาพรวมแตกตางกน ซงแสดงวาระดบการศกษามผลตอประสทธภาพการท างานเปนทม อธบายไดวาพนกงานสวนใหญมระดบการศกษาปรญญาตร รองลงมาคอระดบปรญญาโทหรอสงกวา ซงพบวาพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาโทหรอสงกวา มประสทธภาพการท างานเปนทมสงกวาพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร ผลมาจากพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาโทหรอสงกวาเปนพนกงานทมความรความสามารถเรยนรงานไดไวจงท าใหประสทธภาพการท างานเปนทมทสงกวาพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร หรอต ากวาปรญญาตร สถานภาพสมรสของพนกงานทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมในภาพรวมแตกตางกน ซงแสดงวาสถานภาพสมรสมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทม อธบายไดวาพนกงานสวนใหญมสถานภาพโสด รองลงมาคอสถานภาพสมรส ซงพนกงานทมสถานภาพโสด มประสทธภาพการท างานเปนทมสงกวาพนกงานทมสถานภาพสมรสแลว ผลมากจากพนกงานทมสถานภาพโสดเปนพนกงานทสามารถรบผดชอบ และมความพรอมทจะทมเทเพอปฏบตงานไดมากกวาท าใหประสทธภาพการท างานเปนทมมมากกวา สวนพนกงานทมครอบครวหรอสมรสแลวมภาระหนาทตองแบงเวลาเพอไปดแลครอบครว หรอดแลลก ซงอาจมการขอออกกอนเวลาเลกงาน ลางานบอย

วารสารพกล

Page 284: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 273

อายการท างานของพนกงานทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมในภาพรวมแตกตางกน ทงนอาจเนองจากพนกงานโดยสวนใหญมอายการท างานมากกวา 9 ปขนไป เกดมความผกพนกบองคกร พอใจในองคกร และการจดการขององคกร โดยลกษณะงานทไดรบมอบหมายเปนงานทท าเปนประจ าทกๆ วน ท าใหประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงานมอายการท างานมากกวา 9 ปขนไป กบนอยกวา 1 ป , 1-3 ป , 4-6 ป , 7-9 ป มความแตกตางกน รายไดสวนตวตอเดอนของพนกงานทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมในภาพรวมแตกตางกน ซงแสดงวารายไดสวนตวตอเดอนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทม อธบายไดวาความพงพอใจในคาจางของพนกงานมรายไดทแตกตางกนมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมทแตกตางกน สมมตฐาน ปจจยองคประกอบของทมมความสมพนธกบประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน

ปจจยองคประกอบของทมในดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงาน ดานกระบวนการท างาน ดานสมาชกมความพงพอใจในทม ดานการสอสารทด ดานการแกไขปญหาอปสรรคไดอยางมประสทธภาพของพนกงานนนมความสมพนธกบประสทธภาพการท างานเปนทม โดยมความสมพนธอยในระดบมาก และอยในทศทางเดยวกน

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา เพศ อายทแตกตางกนของพนกงานสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมไมแตกตางกน ส าหรบระดบการศกษา สถานภาพสมรส อายการท างาน รายไดสวนตวตอเดอน ทแตกตางกนนนจะสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมแตกตางกน และ ปจจยดานองคประกอบของทมมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน

จากผลการวจยในครงนสรปไดวา ปจจยองคประกอบของทมดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงานและ

วารสารพกล

Page 285: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

274

ดานกระบวนการ มความสมพนธกบประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด)

การอภปรายผล

จากการศกษาเรอง ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน กรณศกษาบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส (จ ากด) มประเดนส าคญทไดพบจากผลการวจยในครงน และสามารถน าผลวจยมาอภปรายไดดงน พนกงานมความคดเหนเกยวกบการมประสทธภาพการท างานเปนทมโดยรวม ดานสมาชกในทมมความพงพอใจในทม ดานการสอสารทด ดานการแกไขปญหาอปสรรคไดอยางมประสทธภาพอยในระดบมาก เนองจากประสทธภาพการท างานเปนทมมความเกยวของกบการเพมประสทธภาพและประสทธผลของการบรหารงานท าใหภารกจของหนวยงานบรรลผลส าเรจไดอยางรวดเรว สอดคลองกบแนวคดของ เนตรพณณา ยาวราช (2547 , หนา 215) กลาววา ความพอใจเปนพนฐานส าคญของบคคล หากทกคนพอใจในการท างาน ผบรหารและเพอนรวมงานแลว เขาจะอทศก าลงกาย ก าลงใจ หนวยงาน ตลอดจนทมงานอยางเตมความสามารถซงความพอใจทส าคญ คอ ความพอใจทเกดจากความรสกวาตนเองมนคงเปนทยอมรบนบถอของเพอนรวมงานไดรบความรก ความไววางใจจากองคกรและสมาชกในทมงานความรสกทดเชนนมสวนชวยสรางมนษยสมพนธในการท างานไดเปนอยางดซงสอดคลองกบผลงานวจยของธนกร กรวชรเจรญ (2555) ไดท าการวจยเรอง “ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษท ควอลตเฮาส จ ากด(มหาชน)” ทพบวาระดบปจจยองคประกอบของทมอยในระดบมาก

พนกงานมความคดเหนเกยวกบปจจยองคประกอบของทม ดานสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงาน ดานกระบวนการ อยในระดบมาก แสดงใหเหนลกษณะการปฏบตงานและการแสดงออกมประสทธภาพเทาทควร ทงนเพราะการปฏบตงานในหนวยงานผใตบงคบบญชามการกลาแสดงความคดเหน ความคดรเรมสรางสรรค ได

วารสารพกล

Page 286: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 275

กลาวถงการท างานเปนทมวาสมาชกตองท างานในบรรยากาศทจรงใจตอกน เปดเผย เปนมตร เหนอกเหนใจ ใหความส าคญตอกน ไมชงดชงเดน มขวญก าลงใจในการท างาน ซงสอดคลองกบงานวจยของ สมนก อยเอม (2548) ทพบวาองคประกอบการสรางทมงานใหเกดประสทธภาพประกอบดวยบทตางๆ ทสมดล วตถประสงคและเปาหมายชดเจน การสนบสนนและความไววางใจซงกนและกน ความรวมมอและความขดแยงการด าเนนงานทราบรน ผน าทเหมาะสม และการพฒนาของบคคลความสมพนธระหวางกลมทด

ขอเสนอแนะ

จากผลการศ กษ าพบว า ป จ จ ย องค ป ร ะกอบของท ม ด า นสภาพแวดลอม ดานองคประกอบและคณลกษณะ ดานการออกแบบงาน และดานกระบวนการท างาน ของพนกงานมความสมพนธกบประสทธภาพการท างานเปนทมในทางบวก ดงนนการมการสงเสรมและก าหนดองคประกอบของทมทง 4 ดานอยางชดเจนมากขนยอมเปนการเพมประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน ดงนน ผศกษามขอเสนอแนะ เพอเปนแนวทางไดดงน ดานสภาพแวดลอม จากการตอบแบบสอบถามของพนกงานจะเหนไดวาอยในระดบทมากในสวนทควรเพมเตมคอ การใหสมาชกภายในทมยอมรบความผดพลาดของเพอนรวมทมไดเพราะเมอเกดความผดพลาดจากสมาชกภายในทมเพอนรวมทมกจะไดน าปญหาทผดพลาดน ามาแกไขจะไดสามารถเพมประสทธภาพของทมไดดยงขน ดานองคประกอบและคณลกษณะ จากการตอบแบบสอบถามของพนกงานจะเหนไดวาอยในระดบทมาก ในสวนทควรเพมเตมคอ ทมงานมสมาชกทเหมาะสมกบภารกจของงานดงนนควรมการจดฝกอบรมใหแกสมาชกในทมเพอพฒนาทกษะใหเขากบงานทไดรบมอบหมายยงขน ดานการออกแบบงาน จากการตอบแบบสอบถามของพนกงานจะเหนไดวาอยในระดบทมาก ในสวนทควรเพมเตมคอทมงานมอสระในการปฏบตงานของตนเอง ควรใหอสระในการปฏบตงานทไดรบมอบหมายอยางเตมทเพ อให

วารสารพกล

Page 287: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

276

งานออกมาอยางมประสทธภาพ และสรางความภาคภมใจในการปฏบตงานใหกบพนกงาน ดานกระบวนการท างาน จากการตอบแบบสอบถามของพนกงานจะเหนไดวาอยในระดบทมาก ในสวนทควรเพมเตมคอสมาชกในทมมสวนรวมในการก าหนดเปาหมายในการท างานรวมกนไดอยางกลมเกลยว ควรเปดโอกาสใหสมาชกทราบถงแนวทางการด าเนนงาน เปาหมาย และวตถประสงคขององคกรใหพนกงานทราบอยางชดเจน เพอใหพนกงานปฏบตงานไปในทศทางเดยวกน

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของบรษทอน ๆ ทเปนธรกจประเภทเดยวกน เพอน ามาศกษาเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางของประสทธภาพการท างานเปนทม

2. ควรม การศกษา เก ย วกบพฤตกรรมการบรหารงานของผบงคบบญชาในระดบตางๆ วามผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน

3. ควรศกษาปญหาและอปสรรคทมผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมเพอหาแนวทางในการปรบปรงแกไขใหตรงประเดน

เอกสารอางอง

เนตรพณณา ยาวราช. (2547). การจดการสมยใหม. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: บรษทเซนทรล เอกซเพรส จ ากด. สมนก อยเอม. (2548). ปจจยทสงผลกบการท างานเปนทมในองคกร กรณศกษา ส านกงานสรรพากรพนทกรงเทพมหานคร12. วทยานพนธปรญญาโท. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วารสารพกล

Page 288: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 277

พส เดชะรนทร. (2549). การพฒนาองคกรใหมขดสมรรถนะสง. กรงเทพมหานคร: วชน พรนท มเดย. เตมศกด สขวบลย. (2552). ขอค านงในการสรางเครองมอประเภท มาตรประมาณคา (Rating Scale) เพองานวจย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. เชาว เกษมกล. (2552). ปจจยทมผลตอการท างานเปนทมของพนกงาน บรษท มาสโปรแอมเทคคอรปอเรชนจ ากด. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาวชาวทยาการจดการ. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. พณศา คดพศาล. (2553). ประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงาน บรษท เวลดพลาส จ ากดและ บรษทในเครอ. วทยานพนธ ศกษาศาสตร มหาบณฑต. สาขาการพฒนาทรพยากรมนษย มหาวทยาลยรามค าแหง. คมกฤช จนทรโอภาส. (2553). ปจจยทมผลตอประสทธภาพการท างาน เปนทมของขาราชการส านกงานตรวจสอบภายในทหารอากาศ. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาวชาวทยาการจดการ. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ปองปรชญ บอราแง. (2554). การท างานเปนทมทมผลตอการสราง บรรยากาศองคการ : กรณศกษา ส านกงานสลากกนแบงรฐบาล. สารนพนธ บรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาการจดการทวไป. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ธนกร กรวชรเจรญ. (2555). ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างาน เปนทมของพนกงานบรษท ควอลตเฮาส จ ากด (มหาชน). สารนพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาการจดการ ทวไป. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร รงสรรค ประเสรฐศร. ผแปล. (2555). พฤตกรรมองคการ = Organization Organization Behavior. โดย Stephen P.Robbins. พมพ

วารสารพกล

Page 289: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

278

ครงท 12. กรงเทพมหานคร : บรษท เพยรสน เอดดเคชน อนโดไช นา.

วารสารพกล

Page 290: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 279

วฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) Organizational Culture in Inflight Service of Thai Airways (PCL) Attendants

Kamphaeng Phet Rajabhat University

นภาพร ทองค า1

Napaporn Thongkam จดาภา ถรศรกล2

Jidapa Thirasirikul

บทคดยอ การศกษามวตถประสงคเพอศกษาวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพ และเพอศกษากระบวนการบรหารทรพยากรบคคลในการพฒนาดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน โดยใชวธการวจยเชงคณภาพ ผลการศกษา พบวา ทศนคตตองานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงาน นนตองเปนไปตามแนวทางททางสายการบนก าหนดแลวยงตองมปจจยดานบคคลมาเกยวของซงจะท าใหการปฏบตงานมคณภาพ วฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานนนไดเนนความเปนครอบครว และการสรางความอดทน

1นกศกษามหาบณฑต หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตรมหาวทยาลยรงสต 2อาจารยประจ าหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรงสต

วารสารพกล

Page 291: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

280

ระเบยบวนยเพอปรบสภาพใหพรอมกบการปฏบตงาน มการแนะน าในการปฏบตงานแกรนนองเมอไดปฏบตงานจรง ดานการพฒนาสมรรถนะและความผกพนตอการปฏบตงานนน มการวางแผนทรพยากรทเหมาะสมกบการปฏบตงานดงภาพลกษณการเปนไทยใหออกมาในรปแบบการบรการ จงท าใหเกดคดเลอกสรรบคลากรทมความเพยบพรอมในการปฏบตงาน ค าส าคญ: วฒนธรรมองคการ, การปฏบตงานบรการ, พนกงานตอนรบบนเครองบน

Abstract This study is a qualitative research which aims to

investigate Organizational Culture and to analyze the company’s human resource management to develop cabin crews’ service operations. The data used in the analysis were collected from the interviews with specialists. The results of the study show that the perspectives towards capacity and the organizational culture in service operations of the cabin crews must follow the requirements of the company with some additional personal factors involved so that the operations could reach the standard and organization’s goals. For the operational culture, the company treated every staff like family as well as instilled perseverance and disciplines onto every staff so that they would be ready for every working condition. In terms of the capacity development, the company was found to plan and manage its personnel to suit the operations under the condition that the staff must represent Thinness through their operations. This led to a high recruitment standard to select only those ready to work for the company.

วารสารพกล

Page 292: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 281

Keywords: Organizational Culture, Service, Inflight Service Attendants บทน า

บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ไดมการปลกฝงใหพนกงานมวฒนธรรมการท างานเชงธรกจในแบบ THAI Spirit โดยยดถอความม ธรรมาภบาล ความซออสตยและมคณธรรมเปนพนฐาน (แผนวสาหกจ บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) 2555-2565, 2556) และยงไดรบการจดอนดบใหเปน 1 ใน 3 สายการบนทใหบรการ ภาคพนทสนามบนยอดเยยมของโลก (World's Best Airport Services) และ 1 ใน 3 สายการบนทใหบรการทนง ชนประหยดยอดเยยม (Best Economy Class Airline Seats) ซงรางวลเหลานถอเปนก าลงใจแกพนกงานการบนไทย และเปนความภาคภมใจของสายการบนไทยทแสดงใหเหนถงมาตรฐานการบรการในระดบพรเมยม และมาตรฐานความปลอดภยระดบสากล (รายงานประจ าป 2550 บรษทการบนไทยจ ากด (มหาชน), 2550, หนา 2 )

โดยรางวลทบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ไดรบนนจะเกยวกบดานการบรการเปนหลก และผทมบทบาทส าคญในการไดรบรางวลเหลานคอ พนกงานตอนรบบนเครองบน (Fight Attendants) จงมความส าคญตอความส าเรจของธรกจการบนสงมาก จากการเปนผใกลชดกบผโดยสารโดยตรง ทสามารถสงผานความนาเชอถอ ความเชอมน และสงเสรมภาพลกษณทดขององคกรใหกบผรบบรการ บคลากรดงกลาว จงตองมการพฒนา ดแล และเอาใจใสเปนพเศษ เรองของการมสขภาพทแขงแรง การมบคลกภาพทเหมาะสมแกการปฏบตงาน สามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาไดอยางด และเมอเกดเหตการณ ฉกเฉน กสามารถดแลความปลอดภยของผโดยสาร ตลอดเทยวบน รวมทงการมทกษะการใหบรการทด การอบรมและพฒนาส าหรบคนกลมน ถอเปนภาระหนาทขององคกรทมความพรอมในการฝกอบรมในหลกสตรดานความปลอดภย (Emergency Training) ดานการบรการ (Service Training) และการแขงขน (Competitive Advantage) เพอน าไปสองคการระดบโลก

วารสารพกล

Page 293: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

282

(World class organization) สงส าคญในการไดเปรยบในการแขงขน คอการสรางชอเสยง และจากการทมการพฒนาเทคโนโลยดานการบนอยางสม าเสมอ จงท าใหธรกจดานการบนมการแสวงหาโอกาสเพอใหโอกาสทางธรกจสายการบนของตนเองมความกาวหนา และทนสถานการณ (รายงานประจ าป 2557 บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน), 2557, หนา 120)

การพฒนาความกาวหนาดานเทคโนโลยของธรกจการบน องคการจงจ าเปนตองหนมามองดานทรพยากรในองคการ นนกคอ ทรพยากรบคคล โดยการสรางความไดเปรยบแกองคการ ดวยการสรางคานยมขององคการ (Corporate Values) เพอกอใหเกดความผกพนตอองคการ(Commitment) และผลจากการสรางคานยม จะท าใหเกดวฒนธรรมองคการ(Organizational Culture หรอ Corporate Culture) ซงเปนแบบแผนความเชอ คานยมของพนกงานทจะสอพฤตกรรมและการปฏบตรวมกนโดยรปค าพด ความคด การเรยนร การกระท าหรอพฤตกรรมท เกดขนในองคการ องคการประสบความส าเรจหรอความลมเหลวได นนขนอยกบวฒนธรรมองคการ กลาวคอ วฒนธรรมองคการนนท าใหพนกงานแสดงถงพฤตกรรมในการท างานใหบรรลเปาหมายขององคการดวยความผกพนตอความเชอ และคานยมทมรวมกนซงการมบคลากรทพรอมตอบสนองและสรางความพงพอใจทดใหกบผรบบรการ พนกงานตอนรบบนเครองบนถอเปนผรบเรอง ดานวฒนธรรมองคการมากทสด และยงตองมการสอสารออกมาในรปแบบของการบรการอยางไรกตามมกพบวา คณภาพของพนกงานดงกลาวมความแตกตางกนในหลาย ๆ ดาน ท าใหองคการไมสามารถคาดเดาไดวา พนกงานแตละบคคลจะสามารถสงมอบบรการทดทสดใหกบผรบบรการและมความพงพอใจจากบรการหรอไม (น าเพชร อยสกล ,2553, หนา 14)

จากทกลาวมาในขางตนวฒนธรรมองคการจงถอเปนเอกลกษณทแสดงออกถงความเปนตวตนขององคการ เพอเปนแนวทางในการขบเคลอนไปสเปาหมายของการเปนผน าในดานการใหบรการ และยงเปนแรงกระตนทส าคญใหพนกงานเปนสวนหนงขององคการ ซงปจจบนมการใหความส าคญกบบคลากรภายในองคการ จากการทตองการพนกงานเปนสวนหนงขององคการ เพอ

วารสารพกล

Page 294: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 283

น าไปสความส าเรจ จงจ าเปนอยางยงทจะตองมการศกษาคณลกษณะของวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

2. เพอศกษากระบวนการบรหารทรพยากรบคคลในการพฒนาดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ขอบเขตของการวจย

1. ขอบเขตดานเนอหา วฒนธรรมองคการในดานการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ประกอบดวย แนวความคดดานวฒนธรรมองคการ แนวความคดเกยวกบสมรรถนะ และทฤษฏดานการบรหารทรพยากรมนษย

2. ขอบเขตดานประชากร ศกษาจาก พนกงานตอนรบบนเครองบนสงกดฝายบรการบนเครองบนบรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน)โดยใชวธการเชงคณภาพท าการสมภาษณผทรงคณวฒฝายบรหารทรพยากรมนษย จ านวน 3 คน ต าแหนงผจดการเทยวบน (Inflight Manager) จ านวน 3 คน ต าแหนงหวหนาพนกงานตอนรบ (Purser) จ านวน 5 คน และพนกงานตอนรบบนเครองบน จ านวน 7 คน โดยแบงเปนพนกงานตอนรบชายบนเครองบน(Stewards) จ านวน 3 คน พนกงานตอนรบบนเครองบน (Airhostess) จ านวน 4 คน

3. ขอบเขตดานระยะเวลา การศกษาในครงนไดมการก าหนดระยะเวลาในการเกบขอมลเดอน ตลาคม – ธนวาคม 2560

วารสารพกล

Page 295: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

284

ประโยชนของการวจย 1. ท าใหทราบถงวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการ

ทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

2. ท าใหทราบถงกระบวนการในการบรหารทรพยากรบคคลในการพฒนาวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพ บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

3. ท าใหทราบแนวทางในการน าไปพฒนาบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) สการเปนองคการทมผลการปฏบตงานเปนเลศดานการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบนไดอยางยงยนตอไป

กระบวนการวจย หรอ วธด าเนนการวจย

1. ประชากร ผวจยก าหนดใหพนกงานตอนรบบนเครองบนสงกดฝายบรการบน

เครองบนบรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน)โดยใชวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ท าการสมภาษณผทรงคณวฒฝายบรหารทรพยากรมนษย จ านวน 3 คน ต าแหนงผจดการเทยวบน (Inflight Manager) จ านวน 3 คน ต าแหนงหวหนาพนกงานตอนรบ (Purser) จ านวน 5 คน และพนกงานตอนรบบนเครองบน จ านวน 7 คน โดยแบงเปนพนกงานตอนรบชายบนเคร อ งบน (Stewards) จ านวน 3 คน พนกงานต อนรบบน เคร อ งบน (Airhostess) จ านวน 4 คน

2. เครองมอทใชในการวจย การวจยเชงคณภาพ ใชแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-

structured Interview Protocol) เพอศกษาคณลกษณะของวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน และเพอศกษากระบวนการในการบรหารทรพยากรบคคลในการพฒนาดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน

วารสารพกล

Page 296: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 285

บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) โดยการสมภาษณ เปนแบบสมภาษณปลายเปด ผลการวจย

1. วฒนธรรมองคการในดานการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

มตดานทศนคตตองานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงาน ผใหขอมลส าคญ ซงเปนกลมผทรงคณวฒฝายมาตรฐานและควบคมคณภาพการบรการบนเครองบน ผจดการเทยวบน (Inflight Manager) และหวหนาพนกงานตอนรบบนเครองบน (Purser) ของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) สวนใหญเหนวา การปฏบตงานบรการบนเครองบนนนจ าตองมทศนคตทดในดานการบรการ ความอดทน และมการฝกฝนในการทกษะทเกยวการงานดานการบรการบนเครองบนอยางสม าเสมอ รวมถงการมมนษยสมพนธทดตอทงผโดยสารหรอผรวมงาน เพอใหการปฏบตงานในเทยวบนนนๆ เปนไปไดดวยความราบรน โดยยดหลกการปฏบตตาม วสยทศน คานยม และพนธกจ วฒนธรรมองคการในดานการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) มตดานทศนคตตองานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงานนนตองเปนไปตามแนวทางททางสายการบนก าหนดแลวยงตองมปจจยดานบคคลมาเกยวของซงจะท าใหการปฏบตงานมคณภาพ และสอดคลองกบเปาหมายขององคการในการปฏบตงานดานการบรการบนเครองบน และยงมการเนนย าในการพฒนาตนเอง ทงดานทศนคตและสมรรถนะอยางสม าเสมอ เพอใหผปฏบตงานสามารถน าไปปฏบตอยางมประสทธภาพ และไมสรางความเสยหายใหกบภาพลกษณขององคการ

มตวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานทมคณภาพของพนกงานตอนรบเครองบน ผใหขอมลส าคญ ผจดการเทยวบน (Inflight Manager) และหวหนาพนกงานตอนรบบนเครองบน (Purser) สวนใหญเหนวา วฒนธรรมองคการนนจะยดในหลกของวสยทศน “เปนสายการบนทลกคาเลอกเปนอบดบแรก ใหบรการดวยเสนหความเปนไทย” การบรการทเนนความเปนไทย ดง

วารสารพกล

Page 297: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

286

เอาเอกลกษณการเปนไทย โดยการสงเกตจากสญลกษณการบนไทย นอกจากการเรยนร ฝกอบรมกอนการปฏบตงานแลวนน พนกงานรนพจะมการแนะน าในการปฏบตงานแกรนนองเมอไดปฏบตงานจรง และยงมการมการศกษาการเปลยนแปลงของกฏหมายการบน การพฒนาของโลกาภวฒนทจ า เปนตองน ามาเปนแนวทางการปฏบตงานใหสอดคลองกบพนธกจและวสยทศนขององคการ

2. การบรณาการจากการเกบขอมลจาก ผทรงคณวฒฝายมาตรฐานและควบคมคณภาพการบรการบนเครองบน ผจดการเทยวบน (Inflight Manager) หวหนาพนกงานตอนรบ (Purser) และพนกงานตอนรบบนเครองบนบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

มตดานทศนคตตองานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงาน ผใหขอมลทง 3 กลม ไดใหขอมลทสอดคลองกน โดยเบองตนกอนการจะมาคดเลอกในการเปนพนกงานตอนรบบนเครองบนนน จ าตองมทศนคตทดตองานบรการ คอ การมใจรกในงานบรการ การเออเฟอ การเสยสละ และสงส าคญคอ การอดทน เมอมทศนคตทด สอบผานการเปนพนกงานตอนรบบนเครองบน และพรอมแกการปฏบตงานจงตองท าการทดสอบในการเตรยมความพรอมในการเปนพนกงานตอนรบบนเครองบน จากการฝกอบรมจากสายการบนนนๆ เมอถงภาคปฏบตแลวนอกจากทศนคตทดแลวยงม มการพฒนาตวเอง เพอเตรยมความพรอมในการปฏบตงานในแตละเทยวบนทแตกตางกน โดยท เชอชาต อปนสย อาหาร อากาศ กายวภาพ ท เปนสาเหตใหการปฏบตงานมความแตกตางกน จงท าใหเกดสมรรถนะทพร อมรบมอในสถานการณตางๆ

มตวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานทมคณภาพของพนกงานตอนรบเครองบน สายการบนไทยน าเอกลกษณของไทยชเปนจดขาย และการน านสยคนไทยในดานความเรยบรอย ออนหวาน มน าใจ และสงส าคญคอ การยม กลายมาเปนวฒนธรรมในการบรการทกหนวยงานภาคสวนของสายการบนไทย ซงการน าในสวนของการบรการบนเครองบนจะสามารถสอความเปนเอกลกษณใหกบผโดยสารมากทสด นอกจากการเนนความปลอดภยแลวยงเนน

วารสารพกล

Page 298: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 287

ในการบรการทดงเสนหไทยออกมาดวย และจากการทเนนความเปนไทยในการบรการ จงสงผลใหในหนวยงานทปฏบตงานนนมการอยรวมกนอยางครอบครว พนอง มการแนะน าในการปฏบตงานกนอยางสม าเสมอ เนองจากการปฏบตงานในแตละเทยวบนจะท าใหการปฏบตงานนนมการเปลยนเหลาลกเรอเสมอ การปรบตวเขาหา การมมนษยสมพนธทด จงเปนการสรางวฒนธรรมในหนวยงานไดอยางมประสทธภาพ

3. กระบวนการบรหารทรพยากรบคคลในการพฒนาดานการปฏบตงานบรการทมคณภาพของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

ดานการพฒนาสมรรถนะและความผกพนตอการปฏบตงานนน มการวางแผนทรพยากรทเหมาะสมกบการปฏบตงานเพอใหการปฏบตงานทมคณภาพ และดงภาพลกษณการเปนไทยใหออกมาในรปแบบการบรการ จงท าใหเกดคดเลอกสรรบคลากรทมความเพรยบพรอมในการปฏบตงาน รวมถงผลจากการปฏบตงานท าใหเกดการประเมนศกยภาพเพอเปนสงทจะท าใหทราบถงสมรรถนะและศกยภาพของตวผปฏบตงานทมความพรอมมากนอยเพยงใดในการปฏบตงาน

ฝายบรการบนเครองไดมมตในการปรบปรงนโยบายในการรบพนกงานตอนรบบนเครอง จงท าใหเกดนโยบายสญญา 3 ป ตอ 3 ป การประเมนผลการท างานเพอการเพมเงนเดอน การเลอนต าแหนง และการฝกอบรมเพอเพมพนความรใหแกตวพนกงาน รวมถงการใหความส าคญ การพฒนาทรพยากรบคคล การสรางความผกพนองคกร และการสบทอดต าแหนงอยางเปนระบบและตอเนอง ซงจะตรงกบนโยบายการก ากบดแลกจการ ( Corporate Governance Policy) ป 2555 ในดานผปฏบตงาน ทมงเนนดานการพฒนาทรพยากรบคคล ธรรมภบาล สรปผลการวจย

มตดานทศนคตตองานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงาน วฒนธรรมองคการในดานการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบน

วารสารพกล

Page 299: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

288

ไทย จ ากด (มหาชน) นนตองเปนไปตามแนวทางททางสายการบนก าหนดแลวยงตองมปจจยดานบคคลมาเกยวของซงจะท าใหการปฏบตงานมคณภาพ และสอดคลองกบเปาหมายขององคการในการปฏบตงานดานการบรการบนเครองบน และยงมการเนนย าในการพฒนาตนเอง ทงดานทศนคตและสมรรถนะอยางสม าเสมอ เพอใหผปฏบต งานสามารถน าไปปฏบตอยางมประสทธภาพ และไมสรางความเสยหายใหกบภาพลกษณขององคการ

มตวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานทมคณภาพของพนกงานตอนรบเครองบน สายการบนไทยนนไดเนนความเปนครอบครว และการสรางความอดทน ระเบยบวนยมากกวาชาตอนๆ เพอปรบสภาพใหพรอมกบการปฏบตงาน รวมถงใหสอดคลองกบพนธกจของฝายบรการบนเครองบน นอกจากการเรยนร ฝกอบรมกอนการปฏบตงานแลวนน พนกงานรนพจะมการแนะน าในการปฏบตงานแกรนนองเมอไดปฏบตงานจรง และยงมการมการศกษาการเปลยนแปลงของกฏหมายการบน การพฒนาของโลกาภวฒนทจ าเปนตองน ามาเปนแนวทางการปฏบตงานใหสอดคลองกบพนธกจและวสยทศนขององคการ

มตดานการพฒนาสมรรถนะและความผกพนตอการปฏบตงาน มการวางแผนทรพยากรทเหมาะสมกบการปฏบตงานเพอใหการปฏบตงานทมคณภาพ และดงภาพลกษณการเปนไทยใหออกมาในรปแบบการบรการ จงท าใหเกดคดเลอกสรรบคลากรทมความเพยบพรอมในการปฏบตงาน รวมถงผลจากการปฏบตงานท าใหเกดการประเมนศกยภาพเพอเปนสงทจะท าใหทราบถงสมรรถนะและศกยภาพของตวผปฏบตงานทมความพรอมมากนอยเพยงใดในการปฏบตงาน

การอภปรายผล มตดานทศนคตตองานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงาน ผล

การศกษาครงนพบวาทศนคตตองานบรการในการปฏบตงานดงกลาว เกดจากการทบรษทมประเมนจากการปฏบตงานวาตรงตามขอก าหนด และการแสดงออกระหวางการปฏบตงานวามทศนคตทด และสมรรถนะทพรอมท

วารสารพกล

Page 300: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 289

ปฏบตงานดานการบรการ ซงผปฏบตงานทราบดกวาการบรการนนจะตองมแนวทางในการปฏบตเชนไร ถงจะท าใหผรบบรการประทบใจ สอดคลองกบทฤษฏฮาโลเวย (Holloway, 2002, หนา 88-89) เหนวาการบรการม 2 มต คอ

1) การเสนอคณคาใหแกลกคา 2) การสรางความประทบใจใหแกลกคา โดยหากท าการเชอมโยง 2 มต

นเขาไวดวยกน ลกคาจะไดรบประโยชนทงทางสงคมและทางจตวทยา ดงนนคาบรการจง

ขนอยกบคณคาทลกคาไดรบ งานบรการและสมรรถนะในการปฏบตงานมผลตอความวฒนธรรมองคการในดานการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน ผใหขอมลส าคญ เหนวา กอนทจะมาปฏบตงานในงานบรการบนเครองบนจะตองมใจทรกในงานบรการ ความรบผดชอบทสง การเสยสละและมมนษยสมพนธทด อกทงยงตองมการไหวพรบในการแกไขสถานการณททนเวลา เมอยามเกดสถานการณคบขน ซงทกทศนคตทกลาวมาคอ ทศนคตพนฐานในการปฏบตงานดานบรการในทกสาขา แตในดานของการบรการสายการบนนน สงเหลานมความจ าเปนมากขนเปนเทาตวเพราะการท าการบนนนจะเนนดานความปลอดภยซงถอเปนหลกในการปฏบตงาน

ดานบคลกภาพ ภาพลกษณการบรการของสายการบนไทยนนเนน เอกลกษณทเปนไทยแท ความสขม เรยบรอย รวมถงออนชอยงดงาม ซงถอเปนสงส าคญในการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน ทตองท าการปฏบตตามเพอรกษาภาพลกษณของการบรการของสายการบน

ผลการศกษาดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของรฐา ดรยางกรและระพพร ศรจ าปา (2558) เรอง ทศนคตของพนกงานตอนรบบนเครองบนของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ตอการน าหลกอทธบาท 4 มาใชในการปฏบตงาน ไดท าการสมภาษณพนกงานในฝายบรหารพนกงานตอนรบบนเครองบน ความมมนษยสมพนธในทมปฏบตงาน ความสามารถในการใชเครองมออปกรณเพอการใหบรการอยใน ระดบมาก ดานหลกจตตะเพอ พฒนาอารมณ ความตองใจตรวจสอบความพรอมดานความปลอดภยของผโดยสารกอนการปฏบตการบน

วารสารพกล

Page 301: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

290

การตรวจสอบคณภาพอาหารกอนการใหบรการอยใน ระดบมากทสด ดานหลกวมงสาเพอ ประเมนผลการปฏบตงาน พบวา สามารถวเคราะหความปลอดภยของลกเรอระหวางปฏบตงานบรการ สามารถวเคราะหสถานการณประเทศปลายทาง อยในระดบมากทสด

มตการพฒนาสมรรถนะและความผกพนตอการปฏบตงาน จากการทมการปรบปรงนโยบายการรบพนกงานตอนรบบนเครองบนแบบตออายสญญางาน 3 ป ตอ 3 ป จนอายงานครบ 6 ป จงมการพจารณาจากผลประเมนการปฏบตงานในการตออายงาน ซงการระหวางการปฏบตงานทางองคการไดมการฝกอบ และเพมพนความสามารถ เพอเปนทางเลอกและแนวทางในการศกษาหางานใหแกผทครบสญญา 6 ป ซงโดยสวนมากเมอพนกงานจากสายการบนไทย เมอครบสญญาจะสามารถไปปฏบตงานตอในสายการบนอนๆไดโดยมการรบรองจากสายการบน ซงผใหขอมลใหนยามนโยบายนวา “โรงเรยนฝกพนกงานสายการบน” และจากนโยบายทเปลยนแปลงไป ท าใหเกดการมอบหมายงานและการปฏบตงานทเปลยนแปลงไปตาม จากทสมยกอนมการบนอยางหกโหมซงสงผลตอสขภาพและจตใจของผปฏบตงาน ไดปรบเปลยนมาเปนปฏบตงานทเนนการใสใจสขภาพพนกงานโดยยดหลกสภาพรางกายทพรอมท าการบนมากขน ซงผลจากการปรบเปลยนนท าใหพนกงานตอนรบบนเครองบนสามารถปฏบตงานไดอยางเตมศกยภาพ และสมรรถนะ และยงมการประเมนผลไดเนนการประเมนในแบบ KPI (Key Performance Indicator) เพอเปนคณภาพในการปฏบตงานโดยน ามาเปนเกณฑตดสนในการตออายงาน เลอนต าแหนงงาน รวมถงการอบรม พฒนาสมรรถนะและศกยภาพใหพรอมในการปฏบตงานอยางสม าเสมอ ซงสอดกบกบแนวความคดการพฒนาสมรรถนะ ของขจรศกด ศรมย ท ใหนยามวา การสรรหาและคดเลอกบคคล (Recruitment and Selection) หนวยงานสามารถน าสมรรถนะของต าแหนงทตองการสรรหา และคดเลอกบคคลเขารบราชการไปท าเปนแบบทดสอบหรอแบบสมภาษณ เพ อคด เล อกบคคลทม คณลกษณะท ดม ความรท กษะ ความสามารถตลอดจนพฤตกรรมทเหมาะสมกบต าแหนงงาน เพอใหไดคนทมผลการปฏบตงานตรงตามทหนวยงานตองการอยางแทจรง การประเมนผล

วารสารพกล

Page 302: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 291

การปฏบตงานของบคคล (Performance Appraisal) ผบรหารหนวยงานสามารถนาผลการประเมนสมรรถนะ Competency Gap ของเจาหนาทมาใชใหสอดคลองกบการประเมนผลการปฏบตงานซงแสดงถงการพฒนาตนเองตามแผนพฒนารายบคคล การวางแผนความกาวหนาทางอาชพ (Career Planning and Succession Plan) ระบบสมรรถนะทาใหหนวยงานสามารถทราบจดแขงและจดออนของเจาหนาททมอย และทราบถงทกษะหรอความสามารถทจาเปนสาหรบต าแหนงเปาหมายในอนาคตของเจาหนาทแตละคน การประเมนผลสมฤทธ (Result -Based Management) การประเมนผลสมฤทธ (RBM) ในปจจบนจะยดยทธศาสตรขององคการเปนหลกโดยมตวชวด (KPIs) ในระดบตางๆ เปนตวบงชความส าเรจ ผลงานวจยดงกลาวมความสอดคลองกบวทยานพนธของ น าเพชร อยสกล (2552) เรองความเปนเลศในการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน) ซงเปนการวจยพนกงานตอนรบบนเครองบนของบรษทการบนไทย (มหาชน) จ ากด เปนตวอยางของพนกงานตอนรบบนเครองบนของสายการบนแหงชาต จากผลการศกษา พบวาปจจยของคณลกษณะของพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน) มความแตกตางกนและมผลทงทางตรงและทางออมตอผลการปฏบตงานบรการสงผลตอความเปนเลศในการบรการตามล าดบความส าคญไดแก บคลกของพนกงาน การท างานเปนทมรองลงมา ความภกดของพนกงาน ความร และทศนคตทดตอการบรการ ความสามารถในการบรหาร และความพรอมในการท างาน ตามล าดบการฝกอบรมมอทธพลเชงลบและอายงานไมมผลตอการปฏบตงาน

มตวฒนธรรมองคการในดานการปฏบตงานทมคณภาพของพนกงานตอนรบเครองบน วฒนธรรมองคการนนจะยดในหลกของวสยทศน “เปนสายการบนทลกคาเลอกเปนอบดบแรก ใหบรการดวยเสนหความเปนไทย” การบรการทเนนความเปนไทย ดงเอาเอกลกษณการเปนไทย ความเปนคนไทยออกมาปฏบตในการบรการ ซงสายการบนไทยไดใชความเปนไทยทงดานอาหาร การบรการ การน าเทศกาลตางๆของไทย โดยดงเอาเอกลกษณเดนๆ การใชผาไทยเปนชดเครองแบบในการปฏบตงานตอนรบบนเครองบน ท าให

วารสารพกล

Page 303: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

292

การบรการของสายการบนไทยมเอกลกษณทไมเหมอนกบสายการบนอนๆ และการพฒนาบคลากรใหมคณภาพ การยอมรบการเปลยนแปลงของโลกาภวฒน รวมถงการฝกอบรม อยางสม าเสมอ ซงสอดคลอง (1990) กลาว ในปจจยดานวฒนธรรมองคการและประสทธผลขององคการ พบวาวฒนธรรมองคการจะสงผลตอประสทธผล (Effectiveness) ขององคการเปนอยางมาก เมอวฒนธรรมนนกอใหเกด การผกพน (Involvement) และการมสวนรวมในองคการ การปรบตว (Adaptability) ทเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการ การประพฤตปฏบตไดสม าเสมอ (Consistency) ซงจะท าใหเกดการท างานทประสานกนและสามารถคาดหมายพฤตกรรมตาง ๆ ทจะเกดขนได มวสยทศนและภารกจขององคการทเหมาะสม นอกจากนนยงมความสอดคลองกบงานวจยของณฐกาณต ชนวงศอมร (2559) เรอง กลยทธคณภาพการใหบรการสายการบนทสงผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการสายการบนระหวาง ประเทศ ณ ทาอากาศยานสวรรณภม พบวา อทธพลของกลยทธคณภาพการใหบรการสายการบนระหวางประเทศ ทสงผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการสายการบนระหวางประเทศ โดยคณภาพการใหบรการกอนการบนดานความพรอมและเตมใจใหบรการ มอทธพลเชงบวกตอการตดสนใจเลอกใชสายการบนระหวางประเทศ ดานการตอบสนองใหบรการอยางรวดเรวดานชอเสยงในการบรการ และดานความกระตอรอรนในบรการ คณภาพการใหบรการบนเครองบน ดานพนกงานบนเครองมความช านาญ มอทธพลเชงบวกตอการตดสนใจเลอกใชสายการบนระหวางประเทศ ดานพนกงานบนเครองเตมใจใหบรการ ดานหองโดยสารมอปกรณบรการ ดานพนกงานบนเครองมความเชยวชาญภาษา และดานพนกงานบนเครองมอธยาศยด และคณภาพการใหบรการหลงเทยวบน ดานการตดตามความพงพอใจหลงใชบรการมอทธพลเชงบวกตอการตดสนใจเลอกใชสายการบนระหวางประเทศ ดานมาตรฐานการจดการสมภาระผโดยสาร ดานโปรแกรมสะสมไมลทใหสทธประโยชน และดานเดนทางถงทหมายตามเวลาทก าหนด

วารสารพกล

Page 304: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 293

ขอเสนอแนะจากการวจย ขอเสนอแนะในเชงนโยบาย

1. ภาครฐบาลควรมการศกษาเพอเปนการปรบปรง กฎหมาย และกฎระเบยบตางๆ ในการบรหารจดการบรษทและองคการรฐวสาหกจอนๆ เพอตอบสนองกบนโยบายอาเซยทมการเปดตลาดเสรดานการบนมากขน การสงเสรมการบรหารงานทมคณภาพเปนทยอมรบของนานาชาต อาท การพฒนา หรอการฝกอบรมพนกงานรฐวสาหกจ สทธประโยชนตางๆ ปรบปรงระเบยบเกยวกบวฒการศกษาในการปฏบตงาน ระเบยบ วาดวยการคดสรรบคลากร ระเบยบในการพฒนาบคลากรในระดบตางๆ กฎหมายและกฎระเบยบทวาดวยการจดซอจดจาง เปนตน เพอท าใหเกดความคลองตวและเออตอการบรหารจดการตอบสนองนโยบายเสรอาเซย

2. ภาครฐควรมพฒนาดานการศกษาบคลากรทางดานการบน พนกงานตอนรบบนเครอง นกบน บคลากรสายเทคนค อาท ชางเทคนค และบคลากรสายสนบสนนตางๆ เปนตน ภาครฐควรมการปรบปรงระเบยบในการจดจางพนกงานรฐวสาหกจ การปรบปรงโครงสรางการท างาน เพอใหมความเหมาะสมกบความรความสามารถ เพอใหมความสอดคลองกบปรมาณความตองการบคลากรทงภายในประเทศรวมถงภายนอกประเทศ

3. กระทรวงคมนาคม และกระทรวงการคลงควรมการศกษาพฒนา นโยบายและกฎการบนตางชาต แลวน ามาพฒนาการระบบการดแลสายการบนตางๆ ในประเทศไทย รวมถงการศกษา และพฒนาดานวตกรรมทกอใหเกดประสทธภาพของการบรการดานตางๆของการบนของประเทศไทย

4. บรษท ควรมนโยบายดานการบรหารงานทชดเจนและเดนชด การบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธภาพ และคนหาบคลกรทมความสามารถทตรงกบสายงานในการปฏบตงาน รวมถงประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรแตละหนวยงาน เพ อใหการปฏบตงานอยางตอเน องและมประสทธภาพ

วารสารพกล

Page 305: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

294

ขอเสนอแนะในการน าไปปฏบต 1. บรษทควรมการศกษาและสงเสรมกระบวนการในการมสวนรวมของ

ทกภาคสวนทเกยวของ เพอใหเกดแนวคดการรวมมอระหวางภาครฐกบภาคเอกชน ทจะท าใหเกดการพฒนา ตรวจสอบระบบทางดานการบน พฒนาดานศกยภาพในดานการบรการ ทงภาคพน และบนเครองบน เพอเปนการแกไขปญหาภายในและภายนอกของบรษท การสญเสยทรพยากรบคคลใหแกสายการบนอน

2. กระทรวงคมนาคม และกระทรวงการคลงควรมการปรบปรงแกไขกระบวนการ ขนตอน และรายละเอยดตางๆ ทอยภายในอ านาจของกรรมการผอ านวยการใหญของบรษทในการสรรหาบคลากรในระดบสง เชน ระดบผอ านวยการใหญ รองกรรมการผอ านวยการใหญ กรรมการผจดการ เปนตน ภายใตหลกการและเงอนไขของกฎหมายทเกยวกบโครงสรางหนาทการท างานของบคลากรตางๆ ในบรษท

3. ภายใตหลกการและเงอนไขของกฎหมายทเกยวของควรมการปรบปรงแกไขกฎระเบยบทเกยวของกบการบรหารทรพยากรตางๆ เพอความเหมาะสมกบสถานการณในปจจบนและความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมของบรบทโลก เพอใหเกดความคลองตวในการปฏบตงานของบรษท ผใหบรการ และผรบบรการ อาท การจดสรรรายไดจากเงนบ ารงการจดซอ จดจาง อปกรณ เครองมอ เครองใชในทางการบรการทมความจ าเปนเรงดวน

4. กระทรวงศกษาธการ ควรมการศกษาความตองการในอสาหกรรมการบน แลวน ามาประเมนความตองทงดานสถานท อปกรณ บคลากร อสาหกรรมการบน แลวท าการจดหลกสตรโดยเนนดานการบนโดยเฉพาะ และเฉพาะทาง เพอตอบสนองดานบคลกรการบนทก าลงขาดแคลนอย และเปนปญหาใหญในดานการบน ณ ขณะน

3 ขอเสนอแนะในการศกษาวจยครงตอไป 1. ศกษาปจจย แนวทาง และผลกระกบจากการปรบเปลยนนโยบายท

ท าใหเกดการสญเสยทรพยากรบคคลภายในองคการ เพอแกไขปญญาการสญเสยบคลกรทมประสทธภาพ

วารสารพกล

Page 306: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 295

2. ศกษาแนวทางแกไขและพฒนาศกยภาพของหนวยงานการบนของไทยใหมศกยภาพ พรอมในการตรวจสอบจากหนวยงานการบนของโลก

3. ศกษาผลกระทบจากการเปลยนแปลงของรฐบาล รวมถงนโยบายทสงผลกระทบตอการบนของไทย

เอกสารอางอง บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน).(2550). รายงานประจ าป 2557. กรงเทพ:

บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน). บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) (2556). แผนวสาหกจ บรษท การบนไทย

จ ากด (มหาชน). กรงเทพฯ : บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน).(2557). รายงานประจ าป 2557. กรงเทพ:

บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน). บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) (2555). นโยบายดแล ก ากบกจการ

บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน). กรงเทพฯ : บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)

น าเพชร อยสกล. (2553) .ความเปนเลศในการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบนบรษท การบนไทยจ ากด (มหาชน). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร:กรงเทพ

Holloway, Stephen.(2002). Airlines: Managing to Make Mooney. England: Ashgate.

รฐา ดรยางกรและระพพร ศรจ าปา. (2558). ทศนคตของพนกงานตอนรบบนเครองบนของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ตอการน าหลกอทธบาท 4 มาใชในการปฏบตงาน. นครพนม :มหาวทยาลยยนครพนม

น าเพชร อยสกล. (2553) .ความเปนเลศในการบรการของพนกงานตอนรบบนเครองบนบรษท การบนไทยจ ากด (มหาชน). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร:กรงเทพ

วารสารพกล

Page 307: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

296

Denison, Daniel R. (1990). Corporate culture and organizational effectiveness. New York : John Wiley Publisher. Hoy and Miskel

ณฐกาณต ชนวงศอมร. (2559). กลยทธคณภาพการใหบรการสายการบนทสงผลตอการตดสนใจเลอกใชสายการบนระหวางประเทศ ณ ทาอากาศยานสวรรณภม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยกรงเทพ

ขจรศกด ศรมย. 6 ธนวาคม 2560. เรองนารเกยวกบสมรรถนะ. สบคนจาก: http://competency.rmutp.ac.th/.doc.

วารสารพกล

Page 308: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 297

การหาแนวทางในการลดตนทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม Finding ways to reduce costs from investing in lawn and gardening contractors.

อน ธชยะพงษ1 Asst Anu Tachayapong

กนยา มนคง2

Ganya mankhong

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1)วเคราะหตนทนและผลตอบแทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม และ2) เพอหาแนวทางในการลดตนทนทเกดจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม ผลการวจยสรปไดดงน คอ 1) เกษตรกรผรบเหมาปลกหญา มตนทนของหญาพนธนวลนอยเทากบ 38,763 บาท หญาพนธมาเลเซย เทากบ 33,581 บาท และตนทนของผรบเหมาปลกหญา พนธนวลนอยเทากบ 39,756 บาท หญาพนธมาเลเซย เทากบ 43 ,172 บาท สวนผลตอบแทนตอ 1 ไร เทากบ 83,200 บาท และ 2) การหาแนวทางในการลดตนทนคาแรงงานส าหรบการปลกหญา,ตดใบหญา,คารดน าหญา,ฉดยาหญาและคาแรงงานเรยงหญาขนรถสามารถทจะลดตนทนไดโดยไมมสาระส าคญมากนก

1ผชวยศาสตราจารย, ประจ าสาขาวชาการบญช คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 2อาจารย, ประจ าสาขาวชาการบญช คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

วารสารพกล

Page 309: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

298

ค าส าคญ: ตนทน,ผลตอบแทน,การรบเหมา,การจดสวนหยอม Abstract The purposes of this research were to study; 1) the analyze the cost and return on investment, lawn and gardening contractors, 2) the find ways to reduce the costs of investing in lawn and lawn Garden. The results were as follows: 1) the cost of Nuan Noi grass was 38,763 baht, the cost of Malaysian grass was 33,581 baht, and the contractor's cost was grass. and the contractor cost Nuan Noi grass was 39,756 baht, the cost of Malaysian grass was 43,172 baht. The yield and the return of 1 rai was 83,200 baht, and 2) the cost reduction for grass planting, grass cutting, grass watering, grass injection and labor cost Placing grass on a car. is able to reduce costs. It's not very important.

Keywords: Cost, return, contract, landscaping บทน า มนษยทกคนตางเตบโตมาพรอมกบธรรมชาตและสงแวดลอม ทกคนจงมความตองการทจะใหสภาพแวดลอมรอบๆตวมความสวยงาม มนษยจงมการจดสวนในพนทบรเวณบาน หรอ ตกแตงสวนสาธารณะในพนททตวเองตงถนฐานอย เชน สนามเดกเลน สนามกฬา ซงสงส าคญทใชในการจดสวน หรอ ตกแตงสวนสาธารณะ นนกคอหญา โดยหญามอยหลายสายพนธ แตจากการลงพนทส ารวจขอมลในจงหวดก าแพงเพชรพบวาเกษตรกรผทรบจดสวนบรเวณบานนน นยมทจะใชหญาอย 2 สายพนธ คอ หญาพนธนวลนอยและหญาพนธมาเลเซย ซงลกษณะของหญาพนธนวลนอย เปนพชใบเลยงเดยว ล าตนเจรญเตบโตเปนเถา และแตกหนอเปนเหงารวดเรว ล าตนมลกษณะตงตรง ล าตนจะแตกหนอออกดานขางจ านวนมาก แตละตนแตกกงได 2-3 กง มการ

วารสารพกล

Page 310: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 299

เจรญเตบโตทรวดเรวใบไมแขงกระดาง สวนหญามาเลเซย เปนพชใบเลยงเดยว มกาบใบสนๆหอหมล าตน ใบมลกษณะทรงกระบอก โคนใบสอบ ปลายใบแหลม (ใบใหญกวาหญานวลนอยและมสหญาทเขมกวา) ขอบใบคม และสากมอ ใบหญามาเลเซยจะแขงมากกวาหญานวลนอย หากเดนผาน นงหรอนอนจะรสกนมนอยกวาหญานวลนอย กอ และใบหญามาเลเซยมความหางกนมากกวาหญานวลนอย จงท าใหตดตกแตงไดงายกวา จากการทมนษยมความตองการทจะใหบรเวณทอยอาศยของตวเองรมรน สวยงาม จงท าใหในปจจบนมผรบเหมาจดสวนและปสนามหญาเปนจ านวนมาก จงท าใหเกษตรกรใหความส าคญกบการเพาะปลกหญาพนธนวลนอยและหญาพนธมาเลเซยมากขน จากการลงพนทส ารวจจงหวดก าแพงเพชรพบวา หมบานลานดอกไม อ าเภอเมอง จงหวดก าแพงเพชร ไดมเกษตรกรทเพาะปลกหญาเปนจ านวนมากและมผรบเหมาเปนจ านวนมากเชนกน ทน าหญาจากพนทนมาประกอบการรบเหมาปสนามหญาและมเกษตรกรบางสวนกรบงานรบเหมาเองดวย จากเหตผลดงกลาวผวจยจงสนใจทจะศกษาตนทนและผลตอบแทนจากการเพาะปลกหญาระหวางการปลกหญาเพอรบเหมาเองกบ การทผรบเหมามาซอหญาของเกษตรกร กรณไหนจะมผลตอบแทนจากการลงทนรบเหมากอสรางมากกวากน เพอเปนการหาแนวทางในการลดตนทนในการลงทนรบเหมาปสนามหญา วตถประสงคของการวจย 1. เพอวเคราะหตนทนและผลตอบแทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม 2. เพอหาแนวทางในการลดตนทนทเกดจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม ขอบเขตของการวจย

1. ดานเนอหา

วารสารพกล

Page 311: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

300

การศกษาปจจยทเกยวของกบการวเคราะหตนทนและผลตอบแทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม เพอหาแนวทางในการลดตนทนทเกดขนเทานน

2. ดานประชากร 1. เกษตรกรและผการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม จากการลงพนทส ารวจ จ านวนทงหมด 200 ครวเรอน แนวคด ทฤษฎ วรรณกรรมทเกยวของ แนวคดเกยวกบการวเคราะหตนทน วธการค านวณหาจดคมทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม จะวเคราะหระดบราคาคมทน และระดบผลผลตทคมทน มสตรในการค านวณ ดงน 1. ระดบผลผลตคมทน เปนระดบของผลผลตเฉลยตอ 1 ไร ทกอใหเกดรายไดเทากบตนทนทใชในการผลต ดงนนผผลตจงตองท าการผลตใหมผลผลตตอไรสงกวาระดบของผลผลตทคมทน ในทางตรงกนขามถาผผลตด าเนนการผลตใหมผลผลตต ากวาระดบผลผลตทคมทน ผผลตกจะประสบกบปญหาขาดทน

ระดบผลผลตคมทน = ตนทนทงหมด (บาท/ไร) ราคาขาย - ตนทนผนแปร

2. ระดบราคาคมทน เปนราคาของผลผลตทสามารถขายได โดยทรายไดและคาใชจายเทากน การค านวณหาระดบราคาคมทนนจะเปนตวชวยใหเกษตรกรทราบราคาคมทนของผลผลตทตนเองผลตอย และสามารถน ามาเปรยบเทยบกบราคาของผลผลตทขายไดท าใหเกษตรกรทราบทนทวาตวเองขาดทนหรอมผลก าไรเทาไหร

วารสารพกล

Page 312: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 301

ระดบราคาคมทน = ตนทนทงหมด (บาท/ไร) ผลผลตตอไร (กโลกรม/ไร)

แนวคดเกยวกบการวเคราะหผลตอบแทน การวเคราะหผลตอบแทนในการลงทนเปนการเปรยบเทยบระหวางผลตอบแทนกบตนทนของการลงทน เรยกอกอยางวา ก าไรจากการลงทน ซงผลตอบแทนน อาจอยในรปของ ตวเงนและทไมใชตวเงนกได ผลตอบแทน (Benefits) ของการลงทนเปนการแสดงมลคาของสนคาทผลตไดหรอการบรการทไดจากการลงทน ประกอบดวย ผลตอบแทนทางตรง ผลตอบแทนทางออม และผลตอบแทนทไมมตวตน ดงน - ผลตอบแทนทางตรง (Direct Benefits) คอปรมาณผลผลตของการลงทนสทธ เปนซงมลคาของสนคาหรอผลผลต และการบรการทสามารถผลตไดโดยตรงจากการลงทน นอกจากนผลตอบแทนทางตรงยง เปนการประหยด และการลดรายจายจากเดม ทเคยมอย - ผลตอบแทนทางออม (Indirect Benefits) เปนผลประโยชนหรอผลตอบแทนในรปอน ๆ นอกเหนอจากผลประโยชนตอบแทนทางตรง ทกลาวในวรรคแรก นอกจากนยงรวมถงผลประโยชนตอบแทนทางดานอนๆ เชน ดานสงคม และดานสงแวดลอมตาง ๆ เชน โครงการนนอาจกอใหเกดการขยายตวของการทองเทยวในพนททโครงการตงอยและกลายเปนแหลงทองเทยวทสวยงาม เปนตน - ผลตอบแทนทไมมตวตน (Intangible Benefits) เปนผลตอบแทนทไมสามารถตมลคาใหเปนตวเงนได เชน ในการลงทนนนอาจมสวนชวยยกระดบคณภาพชวตใหดขน

กระบวนการวจย หรอ วธด าเนนการวจย ประชากร และ กลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจย ไดแก เกษตรกรทอาศยอยในต าบลลานดอกไม อ าเภอเมองก าแพงเพชร จงหวดก าแพงเพชร จ านวน 1,556 ครวเรอน

วารสารพกล

Page 313: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

302

และกลมตวอยางทใชในการวจยน ไดแก เกษตรกรและผรบเหมาปสนามหญาทงหมดจ านวน 200 ครวเรอน โดยใชวธการสมอยางแบบเฉพาะเจาะจง

เครองมอทใชในการศกษา 1. แบบสอบถาม (Questionnaires) ท ผ ว จ ย ไดส ร า งข นตาม

วตถประสงคและกรอบแนวคดในการศกษา เพอว เคราะหตนทนและผลตอบแทน

2. การระดมสมอง (Brian Storming) เพอหาแนวทางการลดตนทนการรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามผวจยท าหนงสอ ขอความอนเคราะหในการเกบขอมลไปยงผใหญบาน และไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางดวยตนเองจนครบ ตามจ านวน 200 ชด และไดด าเนนการจดการระดมสมองเพอรวบรวมขอมลสรปหาแนวทางการลดตนทนโดยเกษตรกรผลงทนรบเหมาปสามหญาและจดสวนหยอม การวเคราะหขอมล หรอ สถตทใชในการวจย การวเคราะหขอมลทไดรบจากแบบสอบถาม สามารถท าไดโดยผศกษาน าขอมลจากแบบสอบถามทเปนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม มาตรวจสอบความสมบรณ แปลงขอมล ลงรหส และท าการประมวลผลโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป วเคราะหขอมลเชงปรมาณ โดยหาคารอยละ (Percentage) แบบสอบถามเกยวกบตนทนการลงทนปลกหญา วเคราะหโดยใชสตร ดงน ตนทนการผลต = วตถดบตรงทาง + คาแรงงานทางตรง + คาใชจายในการผลต และ แบบสอบถามเกยวกบผลตอบแทนทไดจากการลงทนปลกหญา ใชสตรการค านวณหาก าไรสทธ ดงน ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ = รายไดทงหมด - ตนทน/คาใชจายทงหมด

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพทไดจากการระดมสมอง ใชการวเคราะหโดยความเรยงเพอก าหนดรายละเอยดของแนวทางการลดตนทนตอไป

วารสารพกล

Page 314: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 303

ผลการวจย จากการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล ผลวจยปรากฏวา 1. การวเคราะหตนทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม 1.1 ส าหรบเกษตรกรผรบเหมาปสนามหญา หญาพนธนวลนอย พบวา ตนทนในการปลกหญาทสงทสดคอวตถดบทางตรง จ านวน 19,200 บาท ประกอบไปดวย คาพนธหญา 19,200 บาท รองลงมาคอตนทนทเปนคาแรงงานทางตรง 7,540 บาท สวนใหญเปนคาแรงงานปลกหญา 2,000 บาท รองลงมาคอ คาแรงงานพบขนหญา 1,600 บาท,คาแรงงานเกบหญาปน 1,500 บาท,คาแรงงานแซะหญา 1,280 บาท , คาแรงงานตดเมตร 400 บาท,คาแรงงานรดน าหญา 300 บาท,คาแรงงานเรยงหญาขนรถ 160 บาท,คาแรงงานฉดยาหญา 150 และ คาแรงงานตดใบหญา 150 บาท สวนตนทนทนอยทสดคอ คาใชจายในการผลต 2,767 บาท ตนทนและคาใชจายในการรบเหมาปสนามหญา พบวา ตนทนและคาใชจายในการรบเหมาปสนามหญา สวนใหญมาจากคาแรงงานทางตรง 4,800 บาท รองลงมาคอคาใชจายในการผลต 3,456 สวนใหญ เปนคาขนสง 1,250 บาท รองลงมาคอ คาเลยงคนงาน 1,000 บาท , คาวสดอปกรณ 850 บาท และ คาใชจายอนๆ 356 บาท สวนตนทนทนอยทสดคอ วตถดบทางตรง จ านวน 1,000 บาท สามารถค านวณหาตนทนและคาใชจายในการรบเหมาปสนามหญา ไดดงน ตนทนการผลต = วตถดบตรงทาง + คาแรงงานทางตรง + คาใชจายในการผลต ดงนน ตนทนการผลต = 38,763 บาท/ ไร หญาพนธมาเลเชย พบวา ตนทนในการปลกหญาทสงทสดคอวตถดบทางตรงจ านวน 16,000 บาท ประกอบไปดวย คาพนธหญา 16,000 บาท รองลงมาคอตนทนทเปนคาแรงงานทางตรง 6,140 บาท สวนใหญเปนคาแรงงานพบขนหญา 1,600 บาทรองลงมาคอคาแรงงานแซะหญา 1,280 บาท , คาแรงงานปลกหญา 1,200 บาท,คาแรงงานเกบหญาปน 900 บาท, คาแรงงานตดเมตร 400 บาท , คาแรงงานรดน าหญา 300 บาท , คาแรงงาน

วารสารพกล

Page 315: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

304

เรยงหญาขนรถ 160 บาท , คาแรงงานฉดยาหญา 150 และ คาแรงงานตดใบหญา 150 บาท สวนตนทนทนอยทสดคอ คาใชจายในการผลต 2,487 บาท ตนทนและคาใชจายในการรบเหมาปสนามหญา พบวา ตนทนและคาใชจายในการรบเหมาปสนามหญา สวนใหญมาจากคาแรงงานทางตรง 4,800 บาท รองลงมาคอคาใชจายในการผลต 3,424 สวนใหญ เปนคาขนสง 1,500 บาท รองลงมาคอ คาเลยงคนงาน 1,000 บาท , คาวสดอปกรณ 670 บาท และ คาใชจายอน ๆ 254 บาท สวนตนทนทนอยทสดคอ วตถดบทางตรง 1,000 บาท สามารถค านวณหาตนทนและคาใชจายในการรบเหมาปสนามหญา ไดดงน ตนทนการผลต = วตถดบตรงทาง + คาแรงงานทางตรง + คาใชจายในการผลต ดงนนตนทนการผลต = 33,851 บาท/ ไร 1.2 ส าหรบผรบเหมาปสนามหญานวลนอย หญานวลนอย พบวา ตนทนในการรบเหมาปสนามหญาทสงทสดคอวตถดบทางตรง 31,400 บาท ประกอบไปดวย คาพนธหญา 30,400 บาท และคาพนธไมขนาดเลก 1,000 บาท รองลงมาคอคาแรงงานทางตรง 4 ,800 บาท และคาใชจายในการผลต 3,556 บาท ประกอบไปดวย คาขนสง 1,670 บาท รองลงมาคอคาเลยงคนงาน 1,000 บาท , คาวสดอปกรณ 640 บาท และคาใชจายอนๆ 246 บาท ตามล าดบ หญาพนธมาเลเซย พบวา ตนทนในการรบเหมาปสนามหญาทสงทสดคอวตถดบทางตรง 34,600 บาท ประกอบไปดวย คาพนธหญา 33,600 บาท และคาพนธไมขนาดเลก 1,000 บาท รองลงมาคอคาแรงงานทางตรง 4,800 บาท และคาใชจายในการผลต 3,772 บาท ประกอบไปดวย คาขนสง 1,800 บาท รองลงมาคอคาเลยงคนงาน 1,000 บาท และคาวสดอปกรณ 652 บาท คาใชจายอนๆ 320 บาท ตามล าดบ

วารสารพกล

Page 316: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 305

2. การวเคราะหผลตอบแทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม จากการวเคราะหผลตอบแทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอมพบวา รายไดจากการรบเหมาปสนามหญาคดเปนตารางเมตร ละ 52 บาท (รายไดเฉลยทงป) โดยการรบเหมาปสนามหญาจ านวน 1 ไร มทงหมด 1,600 ตารางเมตร ดงนน รายไดจากการรบเหมาปสนามหญา (52 x 1,600 = 83,200 บาท/ไร) จากตนทนและผลตอบแทนสามารถค านวณผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ ไดดงน 1. ส าหรบเกษตรกรผรบเหมาปสนามหญา (หญาพนธนวลนอย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ = รายไดทงหมด - ตนทน/คาใชจายทงหมด ดงนน ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ 83,200 – 38,763 = 44,437 บาท/ไร (หญาพนธมาเลเซย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ 83,200 – 33,851 = 49,349 บาท/ไร 2. ส าหรบผรบเหมาปสนามหญา (หญาพนธนวลนอย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ 83,200 – 39,756 = 43,444 บาท/ไร (หญาพนธมาเลเซย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ = 83,200 – 43,172 = 40,028 บาท/ไร 3. การหาแนวทางในการลดตนทนทเกดจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม แนวทางในการลดตนทนทเกดจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม จากการสมภาษณกลมตวอยางเกษตรกรผลงทนปลกหญา ซงกลมตวอยางตองเปนเกษตรกรผลงทนปลกหญา พบวา มคาใชจายบางรายการทสามารถลดหรอตดคาใชจายบางรายการออกได โดยมรายละเอยดดงน 1. คาแรงงานส าหรบการปลกหญา คาแรงงานทใชส าหรบปลกหญาเทากบ ตารางวาละ 5 บาท โดยในการปลกหญาตอ 1 รอบ จะตองใชระยะเวลาในการเพราะปลกไมเกด 2 วน เพราะถาหากใชเวลานานกวานจะท าใหหญามระยะเวลาการเจรญเตบโตไดไมเทากน จงท าใหมปญหาตามมาในชวง

วารสารพกล

Page 317: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

306

ทตองตดเมตรขายได ซงจากการสมภาษณกลมตวอยาง หากเจาของไรชวยกนเพราะปลกหญาจะท าให ระยะเวลาในการเพราะปลกสนลง และสามารถลดคาใชจายลงได 2. ส าหรบคาแรงงานตดใบหญา,คาแรงงานรดน าหญาและคาแรงงานฉดยาหญา เปนตนทนในการจางตอ 1 ครง จากการสมภาษณกลมตวอยาง มเกษตรกรหลายรายจางเหมาพรอมกน ซงจะท าใหตนทนต ากวาตนทนในการจางตอการท างาน 1 ครง 3. ส าหรบคาแรงงานเรยงหญาขนรถ เปนคาใชจายท เกดขนในขนตอนของการขายหรอการขนยายหญา จากพนทเพราะปลกไปสขนตอนของการขาย จากการสมภาษณกลมตวอยางมเจาของไรบางรายสามารถเรยงหญาขนรถเองได จงท าใหสามารถลดคาใชจายทเกดขนในดานนได 4. ส าหรบคาเลยงคนงาน เปนคาใชจายทเกษตรกรเจาของไรสามารถทจะควบคมได ซงเกษตรกรบางรายใหการสมภาษณวา คาเลยงคนงานเปนเรองของน าใจ สามารถลดหรอหลกเลยงคาใชจายทางดานนได แตดวยวฒนธรรมของคนไทยทมการ เออเฟอ เผอแผ เปนทนเดมอยแลว จงท าใหไมสามารถตดตนตนทางดานนออกได แตสามารถลดคาใชจายทางดานนได โดยการซอของจ านวนมากชนซงจะท าใหมราคาตอชนถกลง แตเกษตรกรบางรายกใหการสมภาษณวา ในการเลยงคนงานนนกขนอยกบความพงพอใจของเจาของไร ซงคนงานไมสามารถเรยกรองได จงท าใหเกษตรกรเจาของไรบางรายสามารถตดคาใชจายหรอลดคาใชจายทางดานนได การอภปรายผล การวจยเรองการหาแนวทางในการลดตนทนจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอมผวจยคนพบประเดนทควรน ามาอภปรายไดดงตอไปน การวจยครงนเปนการวจยแบบมสวนรวมเพอหาแนวทางในการลดตนทนใหเกษตรกรและผลงทนรบเหมาปสนามหญา จากวตถประสงคการวจย ขอท 1 ผลการวจยพบวา ตนทนและผลตอบแทนสามารถค านวณผลตอบแทน

วารสารพกล

Page 318: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 307

ในรปแบบก าไรสทธ ดงน 1. ส าหรบเกษตรกรผรบเหมาปสนามหญา (หญาพนธนวลนอย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธสามารถค านวณได 83,200–38,763 เทากบ 44,437 บาท/ไร (หญาพนธมาเลเซย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ 83,200–33,851 เทากบ 49,349 บาท/ไร 2. ส าหรบผรบเหมาปสนามหญา (หญาพนธนวลนอย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ 83,200–39,756 เทากบ 43,444 บาท/ไร (หญาพนธมาเลเซย) ผลตอบแทนในรปแบบก าไรสทธ เทากบ 83,200–43,172 เทากบ 40,028 บาท/ไร จะเหนไดวาหญาพนธมาเลเซยกบหญาพนธนวลนอย เมอเปรยบเทยบกนแลวตนทนและผลตอบแทนทเกดขนในรปแบบของผลก าไรของหญาพนธมาเลเซยสงกวา ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ กนยา มนคง (2561) ไดศกษาการวเคราะหเปรยบเทยบตนทนและผลตอบแทนจากการลงทนเพาะปลกหญา ระหวางพนธนวลนอยกบพนธมาเลเซยของเกษตรกร ต.ลานดอกไม อ.เมอง จ.ก าแพงเพชร ผลการศกษาพบวา การศกษาผลตอบแทนจากการเพาะปลกหญาพนธนวลนอยมรายไดเฉลยตอไรเทากบ 19,200 บาทผลตอบแทนจากการเพาะปลกหญาพนธมาเลเซยมรายไดเฉลยตอไรเทากบ 24,000 บาท ซงแสดงใหเหนวาตนทนและผลตอบแทนของหญาพนธมาเลเซย มจ านวนทสงกวาหญาพนธนวลนอย ผลการวจยตามวตถประสงคขอท 2 พบวา ตนทนการปลกหญาพนธมาเลเซยมตนทนเฉล ยตอไรส งกว าหญาพนธนวลนอย 870 บาทเม อเปรยบเทยบผลตอบแทนจากการปลกหญาพบวาหญาพนธมาเลเซยมรายไดเฉลยสงกวาหญาพนธนวลนอยเฉลยตอไรเทากบ 4,800 บาท ทงนอาจเปนเพราะวาตนทนและคาใชจายเปนตนทนทเกดขนจรง แตส าหรบเกษตรกรบางรายสามารถหลกเลยงหรอลดตนทนและคาใชจายในดานอนๆ ได จงท า ใหตนทนและคาใชจายของเกษตรกรบางรายไมเทากน แตอยางไรกตามผลแตกตางน เปนตนทนและคาใชจายทไมมนยส าคญมากนก ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ ชาลสา สวรรณกจ (2559) ไดศกษาการเปรยบเทยบตนทนและผลตอบแทนระหวางการปลกขาวเกษตรอนทรยกบเกษตรเคม ซงตนทนและคาใชจายทแตกตางกนนนเปนคาใชจายทไมสามารถเกดขนกได แตถาหากเกดขนแลวปรมาณทเกดขนมปรมาณทนอยจงไมมสาระส าคญมากนก

วารสารพกล

Page 319: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

308

แนวทางในการลดตนทนทเกดจากการลงทนรบเหมาปสนามหญาและการจดสวนหยอม จากวตถประสงคการวจย ขอท 2 พบวา ในการลดตนทนสามารถลดตนทนสวนใหญสามารถลดตนทนไดในสวนของตนทนทเปนคาแรงงานทางตรงและคาใชจายในการผลต ซงถาหากจะสามารถลดตนทนทเกดขนไดนนเกษตรกรผเปนเจาของไรจะตองด าเนนการเอง เพอใหสามารถลดตนทนทเกดขนได อยางไรกตามการทเจาของไรจะสามารถลดตนทนทเกดขนไดนนจะตองค านงถงคณภาพทไดวาเปนไปในทศทางทดหรอไม โดยจะตองมการวเคราะหตนทนประมาณการทเกดขนเพอพฒนาประสทธภาพในการท างานแตละกระบวนการ ใหสงขนและสามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคาได ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ อนรทธ ขนธสะอาด (2560) ไดศกษา กระบวนการปรบปรงคณภาพและลดตนทนความสญเสยในกจกรรม บรหารคลงสนคา ส าหรบธรกจชนสวนอะไหลเครองยนตแกสโซลน บรษท กรณศกษาผผลตชนสวนอะไหลยานยนตส าหรบแกสโซลน ผลการศกษาพบวา การวางแผนและออกแบบกระบวนการปรบปรงคณภาพ ดานการปฏบตการในคลงสนคาใหมประสทธภาพมากยงขน โดยน าหลกการของการปรบปรงคณภาพอยางตอเนองเขามาประยกตใชในการปรบปรงคณภาพและมการวเคราะหตนทนประมาณการทเกดขนเพอพฒนาประสทธภาพในการท างานแตละกระบวนการ ใหสงขนและสามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคาทงภายในและภายนอกได ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1. จากผลการวจยนเปนการวเคราะหตนทนและผลตอบแทน เฉพาะชวงเวลาหนงเทานน จงไมสามารถเจาะจงไปในชวงเวลาใดเวลาหนงได เพราะราคาขายของหญามราคาทผนผวนไปตามฤดกาล จงท าใหราคาแตละชวงมการขนลงทไมเทากน จงท าใหตนทนและผลตอบแทนเปลยนแปลงไป

วารสารพกล

Page 320: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 309

2. จากผลการวจยเปนการวเคราะหตนทนในภาพรวมเทานน จงมเกษตรกรบางรายไมมคาใชจายในดานอนๆ เกดขน หรอคาใชจายทเกดขนอาจไมเทากน ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. ผศกษาควรศกษาถงอตราการเปลยนแปลงของราคาหญาทเกษตรกรขายตามฤดกาล 2. ผศกษาควรศกษาถงชองทางทางการตลาดของหญาสายพนธตาง ๆ บทสรป งานวจยครงนเปนการวจยเฉพาะตนทนและผลตอบแทนเพอหาแนวทางในการลดตนทนในภาพรวมเทานน ในการวจยครงตอไปสามารถท าการวจยเกยวกบการศกษาถงตนทนและผลตอบแทนตามฤดกาลได เพราะวาตนทนและคาใชจายในแตละชวงเวลาจะไมแตกตางกนอยางมนยส าคญมากนก แตสงทเปลยนแปลงไปตามฤดกาล คอ ผลตอบแทนทแตกตางกนไปในแตละชวงเวลา

เอกสารอางอง อนรทธ ขนธสะอาด. (2560,มถนายน,28). กระบวนการปรบปรงคณภาพ และลดตนทนความสญเสยในกจกรรมบรหารคลงสนคาส าหรบ ธรกจชนสวนอะไหลเครองยนตแกสโซลน. วารสารการขนสงและโล จสตกส, 10(1), 91-108 ชาลสา สวรรณกจ. (2559,พฤษภาคม,19). การเปรยบเทยบตนทนและ ผลตอบแทนระหวางการปลกขาวเกษตรอนทรยกบเกษตรเคม. วารสารมนษยศาสตร สงคมศาสตร และศลปะ, 9(2), 519-526. ดษฎ พรหมทต. 2559. ตนทนผลตอบแทนและวถการตลาดผกปลอดภย: กรณศกษาผกบงจน. (รายงานผลการวจย). มหาวทยาลยเทคโนโลย

วารสารพกล

Page 321: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

310

ราชมงคลสวรรณภม กลบณฑต แสงดและคณะ. (2558,กนยายน–ธนวาคม). แนวทางการลด ตนทนโลจสตกสในการผลตหวมนส าปะหลงสด กรณศกษาชมชน บานหนองกกต าบลทพราชอ าเภอตาพระยาจงหวดสระแกว. วารสารวจยและพฒนาวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ. 10(3), 213-225. ศรพร ถตยประเสรฐ. 2558. ศกษาแนวทางในการลดตนทนการขนสง กรณศกษาบรษทน าเขาชนสวนอเลคทรอนกส. งานนพนธ. ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยบรพา ปยะราช เตชะสบ.2557. ตนทนและผลตอบแทนของการลงทน โครงการ ปลกผกกยชายปลอดสารพษเพอการคาในจงหวดล าปาง.(รายงาน ผลการวจย) .มหาวทยาลยเนชน. อราม พมพผกาและคณะ. (2557,กรกฏาคม – ธนวาคม). การลดตนทน สนคาคงคลง:กรณศกษาบรษทตดตง และจ าหนายระบบดบเพลง. วารสารวศวกรรมสารเกษมบณฑต ,4(2), 1-11 สวมล ศรวล.2557. ตนทนและผลตอบแทนในการลงทนโครงการปลก สวนยางพาราในจงหวดล าปาง.(รายงานผลการวจย) มหาวทยาลยเนชน. สภาวด ขนทองจนทร. (2556,ตลาคม-ธนวาคม). การวเคราะหตนทนและ ผลตอบแทนกะหล าปลของเกษตรกรลาวภายใตขอตกลงการผลตใน ระบบพนธะสญญาไทย-ลาว.วารสารบรหารธรกจ. 36(140), 56-70 จตตยา สระนรากล, ธนพฒน สระนรากลและเสาวคนธ เหมวงษ. (2555). การเปรยบเทยบตนทนและผลตอบแทนของเกษตรกรทปลกผก ระหวางการใชปยมลกระบอและปยเคม. วารสารแกนเกษตร. (40). 135-144.

วารสารพกล

Page 322: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 311

ฐตมาศ จนทราภรมย1 Thitimas Janthrapirom

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค ไดแก 1. เพอศกษาระดบความเชอมนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน 2. เพอศกษาปจจยทมอทธพลตอระดบความเชอมนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน ตวอยางทใชในการศกษาคอประชาชนในกรงเทพมหานคร จ านวน 384 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม คาความเชอมนเทากบ 0.94 ผลการวจยพบวาระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยมาก 1 ผชวยศาสตราจารย สาขานเทศศาสตร (น.บ.) คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยรตนบณฑต

ความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณา ทางสอสงคมออนไลน สาขานเทศศาสตร มหาวทยาลยรตนบณฑต Consumer’s confidence towards social media advertisements Bachelor of Arts program Rattana Bundit University

วารสารพกล

Page 323: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

312

สดไดแกดานความตงใจซอสนคาผานสอสงคมออนไลน รองลงมาไดแกดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการบอกตอ และดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการสอสาร และดานทนอยสดไดแกลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานความปลอดภยในการท าธรกรรม ซงอยในระดบปานกลาง สวนปจจยทมอทธพลตอความเชอมนของผบรโภคตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน ไดแกปจจยดานเพศ อาย อาชพ สอสงคมออนไลนทใชบรการ และความถในการใชสอสงคมออนไลน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 สวนปจจยอนๆ ไมมอทธพลตอความเชอมนของผบรโภคตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน ไดแก ปจจยดานสถานภาพสมรส ระดบการศกษา รายได และคาใชจายเฉลยทซอสนคาและบรการ ค าส าคญ : ความเชอมน, โฆษณา, สอสงคมออนไลน Abstract This research aims for 1) To study Bangkok’s population confidence level towards social media advertisement. 2) To educate factors which influence to Bangkok’s population confidence level towards social media advertisements. Additionally, a sample group is the amount of 384 people who live in Bangkok. By using a questionnaire as a research tool, it represents the statistical reliability level at 0.9489 of the purposive sampling. The result of this study shown that a confidence level towards social media advertisement is considers as a high level. In the meantime, when it comes to consideration of each categorize, the result reveals that the highest average value is an

วารสารพกล

Page 324: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 313

intentionally buying of consumers via social media. The runner-up is an aspect of business in social media which is spreading by word of mouth that following by a characteristic of social media’s business in communication. On the other hand, the least level is the feature of social media’s businesses in terms of security of business transactions which can consider as a medium ratio. In addition, factors which influence the consumers’ confidence towards social media advertisement are gender, age, occupation, the use of social media and frequencies of using social media which have a significant statistical at 0.05. Meanwhile, factors which unaffected to consumers’ confidence towards social media advertisement are marital status, education, income and products and services average expenditure. Keywords : confidence, advertisement, social media บทน า

ดวยความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสารบนโลกไรสายทก าลง เขามามบทบาทอยางมากในสงคมไทยและมสวนสมพนธกบวถชวตกบผคนในปจจบน พรอมกบการพฒนาทางดานเครอขายไรสายของผใหบรการทไดมการพฒนาระบบเพอเพมประสทธภาพในการใชงานใหเพมมากขน ยงสงผลใหเทคโนโลยการสอสารแบบออนไลนไดกลายมาเปนสวนส าคญส าหรบการด าเนนชวตของคนในปจจบนอยางมาก ซงจะเหนไดวาในทกทๆ เราไป จะมผใชงานอปกรณสอสารแบบไรสายเพมมากขน จากรายงานของนางนวลนภา ธนศกด รองผอ านวยการส านกงานสถตแหงชาต รกษาราชการแทนผอ านวยการส านกงานสถตแหงชาต ไดเปดเผยผลการส ารวจการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2559 พบวา ในจ านวนประชากร

วารสารพกล

Page 325: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

314

อาย 6 ปขนไปประมาณ 62.8 ลานคน มผใชโทรศพทมอถอสมารทโฟน มากถง 31.7 ลานคน (รอยละ 50.5) ประชาชนในกรงเทพมหานครเปนอกหนงกลมทมผ ใชบรการเทคโนโลย และมการใชงานกนอยางแพรหลายในปจจบน ไมวาจะเปนการใชเพอการเรยนร คนควาหาขอมลทเปนประโยชน ใชเพอความบนเทงเชนเขาชมขอมลเวบไซตตาง ๆ ดหนง ฟงเพลง หรอสนทนา จากการเปดเผยของ (ณฐพร พนธอดม, (2559). หนสวนสายงานตรวจสอบบญช บรษท PwC ประเทศไทย ถงผลส ารวจทศทางอตสาหกรรมสอและบนเทงทวโลกระหวางป 2559-2563 (Global entertainment and media outlook 2016-2020) วา โฆษณาออนไลน (Internet advertising) ยงเปนธรกจทเตบโตมากทสดในอตสาหกรรมสอและบนเทงของไทย พบวา มลคาการใชจายผานโฆษณาออนไลนของไทยเตบโตอยางรวดเรวเปนประวตการณ โดยคาดการณในป 2563 มลคาการใชจายผานโฆษณาออนไลนจะอยท 3,100 ลานบาท เตบโต 117% เพราะจ านวนคนไทยทเขาถงอนเทอรเนตเพมขนจงท าใหธรกจตางๆ หนมาสนใจท าโฆษณาผานตลาดนมากขน ดงนน ในการสร างสารโฆษณาเพอน ามาใชกบประชาชนในกรงเทพมหานคร จงตองมความนาสนใจและตอบโจทยความตองการทงในเรองของความสะดวก รวดเรว ความทนสมยของขอมลทจะตองมความนาเชอถอและนาสนใจแตการทจะสรางสารใหออกมามเนอหาทครบถวนอยางทตองการนนไมใชเรองงาย เนองจากดวยความนาสนใจและไลฟสไตลในการใชชวตของประชาชนในกรงเทพมหานคร มกจะมความแตกตางกนสงผลใหมความสนใจในตวสาร รวมถงเนอหาโฆษณา และรปแบบการโฆษณาทมความแตกตางกนไปดวย ดวยเหตนผวจย จงไดมองเหนความส าคญทจะศกษาในเรองความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน กรณศกษา : ประชาชนใน

วารสารพกล

Page 326: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 315

กรงเทพมหานคร เพอท าการศกษาปจจยทจะท าใหการสอสารโฆษณาประสบความส าเรจและมความนาเชอถอ เพอเปนแนวทางในการสรางความเชอมนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาระดบความเชอมนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน

2. เพอศกษาปจจยทมอทธพลตอระดบความเชอมนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน สมมตฐานของการวจย

1. ประชาชนในกรงเทพมหานคร ทมขอมลสวนบคคล ไดแกเพศ, สถานภาพสมรส, อาย, ระดบการศกษา, อาชพ, รายได ทตางกน มความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลนแตกตางกน

2. ประชาชนในกรงเทพมหานคร ทมสอสงคมออนไลนทใชบรการ,ความถในการใชสอสงคมออนไลน, ซอสนคาและบรการผานสอสงคมออนไลนตางกนมความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลนแตกตางกน แนวคด ทฤษฎ วรรณกรรมทเกยวของ ประกอบไปดวย ปจจยสวนบคคล ความเชอมนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ตอขอความโฆษณาทางสอออนไลน ดงน

วารสารพกล

Page 327: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

316

ปจจยสวนบคล 1. เพศ 2. สถานภาพการสมรส 3. อาย 4.ระดบการศกษา 5. อาชพ 6. รายไดตอเดอน 7. ประเภทของสอสงคม ออนไลน 8. ความถในการใช สอสงคมออนไลน 9. ราคาเฉลยของสนคา และบรการทซอสนคา

ความเชอมนของประชาชน ในกรงเทพมหานคร

ตอขอความโฆษณาทางสอออนไลน ประกอบดวย 1. ดานความเชอมนในธรกจผานสอ สงคมออนไลน 2. ดานชอเสยง 3. ดานขนาด 4. ดานคณภาพขอมล 5. ดานความปลอดภยในการท า ธรกรรม 6. ดานการสอสาร 7. ดานความเปนไปไดทางเศรษฐกจ 8. ดานการบอกตอ 9. ความตงใจซอสนคาผานสอสงคม ออนไลน 10. ความเชอมนของผใชบรการทมตอเจาของรานคาหรอเจาของwebsite

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย

วารสารพกล

Page 328: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 317

งานวจยทเกยวของ ธญนนท ปณณพรพชญ และชตมาวด ทองจน (2559) ไดศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอความพงพอใจตอการรบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวาวตถประสงคเพอศกษา การเปดรบสอ แรงจงใจ และทศนคต ทสงผลตอความพงพอใจตอการ รบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานคร ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การเปดรบสอ ทศนคต และแรงจงใจมอทธพลตอความพงพอใจตอ การรบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานครอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ฐตมาศ จนทราภรมย (2559) ไดศกษาเรองปจจยทมผลตอความเชอมนของนสตมหาวทยาลยรตนบณฑตตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน ไดใหขอสรปดงน เมอพจารณาผลเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยมากทสดคอดานความตงใจซอสนคาผานสอสงคมออนไลน เชน เฟสบค (Facebook) อนสตาแกรม ( Instagram) อยในระดบมาก รองลงมาคอดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการบอกตอ และดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการสอสารอย ในระดบมาก และนอยทสดคอลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานความปลอดภยในการท าธรกรรม อยในระดบปานกลาง วธด าเนนการวจย ประชากรและตวอยาง ประชากร (Population) ทใชในการวจยครงน ไดแกประชาชนในกรงเทพมหานคร จ านวน 5,686,646 คน และสมตวอยางมาจ านวน 384 คน โดยใชวธการค านวณตามสตรของ Taro Yamane (Yamane, 1967 , P. 98)

วารสารพกล

Page 329: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

318

เครองมอวจย เครองมอท ใช ในการวจยในคร งน ผ ว จ ยได ใชแบบสอบถาม

(Questionnaire) เปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลซงแบงเนอหาแบบสอบถามเปน 2 ตอนดงน

สวนท 1 เปนค าถามดานปจจยสวนบคคลของประชาชนในกรงเทพมหานคร ประกอบดวย ปจจยดานเพศ สถานภาพสมรส อาย ระดบการศกษา อาชพ รายได สอสงคมออนไลนทใชบรการซอสนคา ความถในการใชสอสงคมออนไลน และคาใชจายในการซอสนคาและบรการผานสอสงคมออนไลน

สวนท 2 เปนค าถามเกยวกบความเชอมน ความไววางใจ และลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลน (Social Commerce) ทสงผลตอความตงใจซอสนคาผานสงคมออนไลน

หลงจากนนน าแบบสอบถามทไดปรบปรงตามขอเสนอของผเชยวชาญและผทรงคณวฒแลวน าไปทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามไปทดสอบใช (Pilot study) จ านวน 30 คน ไดคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบเทากบ 0.94 การวเคราะหขอมล จากการวจยมผลการวเคราะหขอมลสามารถ น าเสนอผลการวเคราะหขอมลในรปตารางประกอบการบรรยาย โดยแบงผลการวเคราะหขอมลออกเปน 3 ตอน ดงนคอ

1. การวเคราะหขอมลเกยวกบปจจยสวนบคคลของประชาชนในกรงเทพมหานคร โดยตารางแจกแจงความถ แสดงจ านวน และคารอยละ

วารสารพกล

Page 330: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 319

2. การวเคราะหขอมลเกยวกบระดบความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน และลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการบอกตอ ความตงใจซอสนคาผานสอสงคมออนไลน และความเชอมนทตวผใชบรการมตอเจาของรานคาหรอเจาของwebsite โดยหาคาเฉลย ( ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (SD.)

3. การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางปจจยสวนบคคลกบระดบความเชอมนของประชาชนในจงหวดกรงเทพมหานครทมตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลน โดยใชคาสถตท (t - test) และคาสถตเอฟ (F - test) เมอพบวามความแตกตางกนจงท าการทดสอบความแตกตางตามวธของ LSD (least significant difference) ผลการวจย

1. สรปผลการวเคราะหขอมลเกยวกบปจจยสวนบคคลของประชาชนในกรงเทพมหานครผลการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 296 คน คดเปน รอยละ 77.1 มสถานภาพโสด จ านวน 287 คน คดเปนรอยละ 74.74 มอายอยระหวาง 20 – 40 ป จ านวน 253 คน คดเปนรอยละ 65.89 การศกษาในระดบปรญญาตร จ านวน 196 คน คดเปนรอยละ 51.04 อาชพพนกงานบรษท จ านวน 181 คน คดเปนรอยละ 47.13 รายไดอยระหวาง 10,000 – 19,999 บาท จ านวน 230 คน คดเปนรอยละ 59.90 เลอกใชสอออนไลนในการบรการซอสนคาไดแก Facebook จ านวน 236 คน คดเปนรอยละ 61.46 ความถในการใชสอสงคมออนไลน มากกวา 10 ครงตอสปดาห จ านวน 288 คน คดเปนรอยละ 75.00 คาใชจายในการซอสนคาและบรการผานสอสงคมออนไลน คอ 500 – 1,000 บาท จ านวน 158 คน คดเปนรอยละ 41.15

วารสารพกล

Page 331: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

320

2. สรประดบความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณาทางสอสงคมออนไลนของประชาชนในกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวาระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยมากสดไดแกดานความตงใจซอสนคาผานสอสงคมออนไลน รองลงมาไดแกดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการบอกตอ และดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการสอสาร และดานทนอยสดไดแกลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานความปลอดภยในการท าธรกรรม ซงอยในระดบปานกลาง

3. ปจจยทมอทธพลตอความเชอมนของผบรโภคตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน ไดแกปจจยดานเพศ อาย อาชพ สอสงคมออนไลนทใชบรการ และความถในการใชสอสงคมออนไลน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 สวนปจจยอนๆ ไมมอทธพลตอความเชอมนของผบรโภคตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน

การอภปรายผล

จากการวจยเรอง ความเชอมนของผบรโภคทมตอการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน กรณศกษา : ประชาชนในกรงเทพมหานคร ผวจยมประเดนทจะอภปรายผลวจยไดดงน

1. ดานความเชอมนในธรกจผานสอสงคมออนไลน โดยภาพรวมพบวาระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลนอยในระดบมาก โดยเฉพาะในประเดน ทานตดตามบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนททานชนชอบผานทางสอสงคมออนไลนอย เสมอ รองลงมาคอประเดนบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนสามารถเชอถอไดหรอไม ซงสอดคลองกบงานวจยของ ธญนนท ปณณพรพชญ

วารสารพกล

Page 332: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 321

และชตมาวด ทองจน (2559) ไดศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอความพงพอใจตอการรบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวาวตถประสงคเพอศกษา การเปดรบสอ แรงจงใจ และทศนคต ทสงผลตอความพงพอใจตอการ รบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานคร ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การเปดรบสอ ทศนคต และแรงจงใจมอทธพลตอความพงพอใจตอ การรบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานครอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

2. ดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานชอเสยง โดยภาพรวม พบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลนอยในระดบมาก โดยเฉพาะประเดนทานคดวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลน ควรเปนธรกจทรจกกนดอยางแพรหลาย รองลงมาคอประเดนทานคนเคยกบชอเสยงของบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนททานสนใจเปนอยางด ซงสอดคลองกบงานวจยของ Huang, (2011). อธบายผลการศกษาเรอง ผลกระทบดานชอเสยงของผจ าหนายตอความส าเรจของการประมลออนไลน ผลการศกษาพบวาชอเสยงของผขายมผลตอความส าเรจในการขายออนไลน และคาดวาการขายแบบไมสามารถพบหนาไดจะสงผลกระทบตอราคา

3. ดานลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานขนาด โดยภาพรวม พบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลนอยในระดบมาก โดยเฉพาะในประเดนบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนททานชนชอบเปนบรษททมผตดตามมากทสด และประเดนทานคดวาบรษททท าธรกจผานสอสงคมออนไลนเปนบรษททมขนาดใหญ ซงสอดคลองกบงานวจยของ Kim & Park (2013) ทศกษา เรอง ผลของลกษณะ

วารสารพกล

Page 333: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

322

ของธรกจผานสอสงคมออนไลนทมตอประสทธภาพความนาเชอถอและความไววางใจของผบรโภค ผลการศกษาพบวา ขนาดขององคกรมความสมพนธกบความนาเชอถอในเชงบวก ซงขนาดของบรษททมขนาดใหญมแนวโนมทจะดเปนทนาเชอถอมากกวาขนาดเลก

4. ลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานคณภาพขอมล โดยภาพรวม พบวามระดบความเชอมน ความไววางใจและลกษณะของธรกจผานสอส งคมออนไลนอย ในระดบมาก โดยเฉพาะในประเดนบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนใหขอมลทถกตอง เกยวกบสนคาททานตองการซอ รองลงมาคอประเดนทานคดวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนใหขอมลทเปนประโยชน ซงสอดคลองกบงานวจยของ เกตวด สมบรณทว และศวกร อโนรย (2559) เรอง อทธพลสอสงคมออนไลนทมผลตอการตดสนใจซอสนคา Smart Phone ของกลม Gen Y ใน กรงเทพมหานคร จากผลการศกษา พบวาสอสงคมออนไลนสงผลตอการตดสนใจซอผลตภณฑสมารทโฟน ของกลมประชากรของกลม Gen Y ในเขตพนทจงหวดกรงเทพมหานคร 2 ดาน ประกอบดวย Online video และ Social Network กลาวคอ สอสงคมออนไลนทมบทบาทมากในปจจบนท าใหองคกรตางๆให ความส าคญในการโฆษณาหรอประชาสมพนธผานสอสงคมออนไลนซ งสงผลใหผบรโภคนนไดรบข อมลทชวยในการเปรยบเทยบขอมลตางๆท าใหผบรโภคสามารถประเมนทางเลอกในการซอผลตภณฑไดอยางรวดเรวซงชวยใหผบรโภคตดสนใจไดงายขน ดงนนสอสงคมออนไลนจะชวยใหผบรโภคสามารถตดสนใจ เลอกซอสนคาทเหมาะสมและชนชอบทสดได

5. ลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานความปลอดภยในการท าธรกรรม โดยภาพรวม พบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทาง

วารสารพกล

Page 334: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 323

สอสงคมออนไลนอยในระดบปานกลาง โดยเฉพาะในประเดนทานคดวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลน มระบบการช าระเงนออนไลนใหทานช าระเงนไดอยางปลอดภย รองลงมาคอประเดนบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนท าใหมนใจไดวาขอมลการท าธรกรรมมการปองกนจากการเปลยนแปลงโดยบงเอญหรอท าลายในระหวางการสงผานอนเทอรเนต ซงจากการส ารวจของส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (2557) ไดท าการส ารวจพฤตกรรมผบรโภคออนไลน พบวา ปจจยหลกทผซอตดสนใจเลอกซอสนคาทางออนไลน คอการมรายการสงเสรมการขายทถกใจ รองลงมา คอขอมลสนคาจากเวบไซตของผขายทเพยงพอตอการตดสนใจซอ และระบบความปลอดภยของเวบไซต

6. ลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการสอสาร โดยภาพรวมพบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลนอยในระดบมากทกขอ โดยเฉพาะในประเดนบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนท าใหทานทราบถงการพฒนาของสนคาใหม ๆ รองลงมาคอประเดนทานคดวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนมการรบฟง ขอเสนอแนะในการใหบรการ ซงสอดคลองกบงานวจยของ เอมกา เหมมนทร (2556) ไดอธบายเกยวกบ Social Media วา เปนสอสงคมออนไลนทมการท ากจกรรมรวมกนบนอนเทอรเนตทมผใชงานจ านวนมากเพราะเปนชองทางการสอสารทมความรวดเรวและ สอสารไดหลากหลายรปแบบไมวาจะเปนการสอสารโดยใชขอความ วดโอ หรอรปภาพ เปนตน ท าใหสอ สงคมออนไลนนนเปนแหลงการแบงปนขอมล แลกเปลยนความคดเหนในเรองตางๆผานสอสงคม ออนไลนทก าลงไดรบความนยม อกทงองคกรตางๆไดน าสอสงคมออนไลนมาใชในดานธรกจเพอสอสาร เพอนสราง

วารสารพกล

Page 335: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

324

ความสมพนธกบลกคาและโปรโมทสนคาตางๆ ขององคกร ดวยเหตผลทวาสอสงคมออนไลน สามารถเขาถงกลมเปาหมายไดอยางกวางขวางและรวดเรว 7. ดานความเชอมนในธรกจผานสอสงคมออนไลนดานความเปนไปไดทางเศรษฐกจ โดยภาพรวมพบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน อยในระดบมากทกขอ โดยเฉพาะในประเดนบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนมการแนะน าผลตภณฑทนาสนใจและมคณคา รองลงมาคอประเดนทานคดวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนเสนอราคา สนคาหรอบรการทเหมาะสม ประเดนทานคดวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนเสนอราคา สนคาหรอบรการทเหมาะสม และประเดนทานสามารถซอสนคาหรอบรการในราคาต าผานบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลน ทงนอาจเปนเพราะวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนมการแนะน าผลตภณฑทนาสนใจและมคณคามากยงขน ซงสอดคลองกบงานวจยของ พศทธ อปถมภ (2556) ในหวขอเรองความไววางใจและลกษณะธรกจผานสอสงคมออนไลนสงผลตอความตงใจซอสนคาผานสอสงคมออนไลนตางๆ ทกลาววาการทผบรโภคไดทราบขอมลสนคาตางๆผานสอสงคมออนไลนตางๆ ทเปนทนยม มความนาเชอถอ เสนอราคาสนคาในราคาถกและสามารถแนะน าหรอบรการตรงตามความตองการ สงผลตอการตดสนใจซอสนคาจากบรษทหรอผประกอบการเหลานน

8. ลกษณะของธรกจผานสอสงคมออนไลนดานการบอกตอ โดยภาพรวมพบวาระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอออนไลนอยในระดบมาก โดยเฉพาะในประเดนทานไดทราบจากผอนวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคม-ออนไลน เชน เฟสบค (Facebook) อนสตาแกรม (Instagram) ฯลฯ เปนทนยม รองลงมาคอประเดนทานไดทราบ

วารสารพกล

Page 336: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 325

จากผอนวาบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคม-ออนไลนสามารถแนะน าสนคาหรอบรการไดตรงตามความตองการของลกคา

9. ดานความตงใจซอสนคาผานสอสงคมออนไลน โดยภาพรวมพบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลนอยในระดบมากทกขอ โดยเฉพาะในประเดนหากมโอกาส ทานจะซอสนคาผานสอสงคมออนไลนในอนาคต รองลงมาคอประเดนทานอาจจะซอสนคาผานสอสงคมออนไลนในอนาคต สอดคลองกบ Mohmed, Azizan & Jali (2013) ศกษาเรอง ผลกระทบของความไววางใจและ ประสบการณทผานมาตอความตงใจซอสนคาออนไลน (The Impact of Trust and Past Experience on Intention to Purchase in E-Commerce) ผลการศกษาสรปวา 3 ปจจย ไดแก Trust (ความไววางใจ) Past Experience (ประสบการณทผานมา) และ Social Presence (การปรากฏตวของผสอสารในสภาพแวดลอมทางสงคมออนไลนทเกดขนในขณะท า การสอสารผาน คอมพวเตอร) มความสมพนธกบความตงใจทจะซอสนคาออนไลนอยางมนยส าคญและทงหมด ม ความสมพนธในเชงบวกกบพฤตกรรมและความตงใจของผซอ โดยความไววางใจเปนปจจยทมอทธพล มากทสด (47%) รองลงมาคอ ประสบการณทผานมา (33%) และการปรากฏตวในสภาพแวดลอมทางสงคมออนไลน (20%) หมายความวา ผซอใหความสนใจทจะไววางใจกอนแลวขนอยกบ ประสบการณทผานมา หรอตรวจสอบระดบการปรากฏตวในสภาพแวดลอมทางสงคมออนไลน เชน 35 สอทน าเสนอดวยภาพจะท าใหการปรากฏตวในสภาพแวดลอมทางสงคมเหนไดชดเจนมากกวาสอทเปนเสยง

10. ดานความเชอมนทตวผใชบรการมตอเจาของรานคาหรอเจาของ website โดยภาพรวมพบวามระดบความเชอมนตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลนอยในระดบมาก โดยเฉพาะในประเดนผซอรสกวา website

วารสารพกล

Page 337: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

326

ไดรบการยอมรบจากหนวยงานทนานบถอเชนvisa รองลงมาคอประเดนผซอรสกวาผขายมความเชยวชาญในสนคาและบรการ สอดคลองกบงานวจยของ พศทธ อปถมภ (2556) ในเรอง ความไววางใจและลกษณะธรกจผานสอสงคมออนไลนสงผลตอความตงใจซอสนคา พบวา ความไววางใจตอบรษทหรอผประกอบการทด าเนนธรกจ ผานสอสงคมออนไลนสงผลตอความตงใจซอสนคาผานสอสงคมของผบรโภค ทงนเนองจากผบรโภคสวนใหญมความเชอมน เชอถอขอมล และตดตามบรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลนอยเสมอ และม ความคดเหนวา บรษทหรอผประกอบการทท าธรกจผานสอสงคมออนไลน เชน ZALORA ขายสนคา Fashion ผานเฟสบค (Facebook), CLUB21THAILAND และ Onitsukathai Shop ขายสนคา Fashion ผานอนตราแกรม (Instagram) ฯลฯ สามารถเชอถอได ขอเสนอแนะ

1. ผประกอบการสามารถน าผลการวจยมาใชในการวางแผนพฒนากลยทธการเลอกใชสอทางการสอสารการตลาดเพอก าหนดกลมผบรโภคเปาหมายในเครอขายสงคมออนไลนของธรกจได

2. ผประกอบการสามารถน าผลวจยมาใชเปนแนวทางในการประกอบการตดสนใจเพอปรบปรงพฒนาการสอสารการตลาดในเครอขายสงคมออนไลนใหตอบสนองความตองการขององคการและการรบรของผบรโภคอยางเหมาะสมตอไป

3. ผประกอบการสามารถน าผลวจยมาใชเปนแนวทางในการประกอบการตดสนใจเพอปรบปรงพฒนาและสรางระบบใหลกคาเกดความมนใจในการช าระเงนในการซอสนคาผานสงคมออนไลนในทกชองทางพรอมทงสามารถตรวจสอบตวตนทงผประกอบการและผบรโภคเพอสรางความมนใจและความปลอดภยในการท าธรกรรมทกชองทาง

วารสารพกล

Page 338: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 327

เอกสารอางอง เกตวด สมบรณทว และศวกร อโนรย. (2559). อทธพลสอสงคมออนไลนทม

ผลตอการตดสนใจซอสนคา Smart Phone ของกลม Gen Y ในกรงเทพมหานคร. การประชมวชาการระดบชาต นเรศวรวจยครงท 12 : วจยและนวตกรรมกบการพฒนาประเทศ

ฐตมาศ จนทราภรมย. (2559). ปจจยทมผลตอความเชอมนของนสตมหาวทยาลยรตนบณฑตตอขอความการโฆษณาทางสอสงคมออนไลน. มหาวทยาลยรตนบณฑต.

ธญนนท ปณณพรพชญ และชตมาวด ทองจน. (2559). ปจจยทสงผลตอความพงพอใจตอการรบชมการสอสารโฆษณาดจตอลออนไลน (YouTube) ของประชากรในกรงเทพมหานคร. การประชมสวนสนนทาวชาการระดบชาต ดาน“การวจยเพอการพฒนาอยางยงยน”ครงท 4.

ส ารวจการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. เขาถงเมอกรกฎาคม 24, 2560 จาก http://www.nso.go.th/sites/2 0 1 4 / Pages/ActivityNSO/A2 4 -05-60.aspx

บรษท PwC (ไพรซวอเตอรเฮาสคเปอรส) จ ากด. “ส ารวจตลาดโฆษณาออนไลนไทย ป 2559” (ออฟไลน). เขาถงเมอพฤษภาคม 2, 2560 จาก:www.pwc.com/th/en/press-room/press-release/.../news-release-21-07-2016-th.html.

พศทธ อปถมภ. (2556). ความไววางใจและลกษณะธรกจผานสอสงคมออนไลนสงผลตอความตงใจซอ สนคาผานสอสงคมออนไลน.มหาวทยาลยกรงเทพ.

วารสารพกล

Page 339: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

328

วมลพรรณ อาภาเวท. (2553). หลกการโฆษณา และประชาสมพนธ. (พมพครงท 1).กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

ส ารวจพฤตกรรมผใชอนเตอรเนต ป2557. ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. เขาถงเมอพฤศจกายน 7, 2559จาก http://www.etda.or.th/download-doc-publishing/12/

เอมกา เหมมนทร. (2556) พฤตกรรมการใชและความคดเหนเกยวกบผลทไดจากการใชเครอขายสงคม ออนไลน.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต,สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

Huang,Y.T.,Chen,J.&Lu,W. (2011). “Effects of Seller Reputation on Success at Online Auction: An Empirical Study, Sept 2011” International Journal of Management Vol. 28 No.3 Part 1.

Kim, S., & Park, H. (2013). Effects of various characteristics of social commerce on consumers’ trust and trust performance International Journal of Information Management, 33(2), 318–332.

Mohmed, A.S.I., Azizan, N.B., & Jali, M.Z. (2013). The impact of trust and past experience on intention to purchase in e-commerce. International Journal of Engineering Research and Development, 7(10), 28-35.

Moorman, C., Deshpande, R., & Zaltman, G. (1992). Relationships between Providers and user of Market Research. Journal of Marketing, 29(3), 314-329.

วารสารพกล

Page 340: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 329

Morgan. & Hunt. (1994). The Commitment - Trust Theory of Relationship Marketing. Journal of Marketing, 58 (July), 20-30.

วารสารพกล

Page 341: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

330

วารสารพกล

Page 342: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 331

การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการ ของผบรโภค กรณศกษาจงหวดสมทรสาคร THE MANAGEMENT OF GOODS SOLD AT THE SAME PRICE FOR CUSTUMER'S DEMAND IN SAMUT SAKHON

รชตา มทรพยมโชค1

Rachata Mesubmechok1 อรไท ชวเจรญ2

Orathai Chuacharoen2

บทคดยอ บทความเรองนมวตถประสงคเพอศกษาลกษณะสวนบคคลของผบรโภคทตองการซอสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร และเพอศกษาถงความตองการของผบรโภคทตองการซอสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร โดยใชแบบสอบถามเกบขอมลจากกลมตวอยางจ านวน 400 คน โดยน าขอมลมาหาคาความถ รอยละ คาเฉลย การเปรยบเทยบความแตกตางของกลมตวอยาง 2 กลม โดยใชสถตทดสอบคาท (Independent Samples t-test) การเปรยบเทยบความแตกตางของกลมตวอยางทมากกวา 2 กลมขนไปใชวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 25-34 ป การศกษาระดบปรญญาตร เปนพนกงานบรษทเอกชน มรายไดเฉลย 1คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามค าแหง 2 คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง

วารสารพกล

Page 343: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

332

ตอเดอน 20,000 ขนไป ผบรโภคสวนใหญซอสนคาประเภทของใชในครวเรอน บคคลทมสวนรวมในการตดสนใจซอสนคาราคาเดยวมากทสด คอ ตนเองและครอบครว วนทผบรโภคเดนทางไปซอสนคาคอ ไมแนนอน เดนทางโดยรถยนตสวนบคคลและจกรยานยนต คาใชจายในการซอสนคาครงละ 101-200 บาท ใชเวลาในการเลอกซอสนคา 11-20 นาท ความถในการไปซอ เดอนละ 1 ครง ปายโฆษณาหนารานเปนสอโฆษณาทท าใหผบรโภคเลอกซอสนคาราคาเดยวมากทสด ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดระดบมากทสดในดานผลตภณฑ ดานราคา ดานชองทางการจดจ าหนาย ดานพนกงาน/บคลากร ดานกระบวนการบรการ และดานลกษณะทวไปของราน(ทางกายภาพ) ค าส าคญ : พฤตกรรมการซอสนคา, ความตองการซอสนคา Abstract The independent study was conducted to investigate the consumer's individual characteristics, who demand buying the goods sold at the same price from the shop in Samut Sakhon. The data were collected from 400 samples through the use of questionnaires. The statistics used for data analysis consisted of Frequency, Percentage, Mean, Independent Samples T-Test and One-Way ANOVA. The result of this study revealed that the majority of the respondents were female, between 25-30 years old, graduated with Bachelor's degree, were private employees, earned an average monthly income over 20,000 Baht, preferred buying household items, the person influencing buying decision on the goods sold at the same price were themselves and their family, the date which they chosen to go shopping was indefined, going

วารสารพกล

Page 344: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 333

by private car and motorcycle were the most selected vehicles, the respondents spent 101-200 Baht at each time, the buying frequency was once a month, posters were an advertising media which the most influencing custom decision. The respondents expressed their opinions toward the marketing mix in the aspects of product, price, channel of distribution, shop's staffs, services and characteristics at a high level. The results of hypothesis testing found that the consumers in Samut Sakhon with different personal characteristics had different opinions toward the buying behavior for the goods at the same price at 0.05 level of significance were education, occupation and income. Moreover, it was found that the opinions toward the custumers and relationship with the buying behavior for the goods sold at the same price in the aspects of type of goods, type of vehicle to go out for shopping, buying date and duration of shopping time at 0.05 level of significance.

Keyword : behavior of buying a goods sold , demand of buying a goods sold บทน า การเปลยนแปลงในดานตาง ๆ ทงสภาพเศรษฐกจทมความผนผวน ราคาสนคาอปโภคบรโภคทสงขนแตคาครองชพยงคงเทาเดม การแขงขนในการท างาน ความเรงรบ ในการด าเนนชวตอกทงคาใชจายตาง ๆ ทปรบตวเพมสงขน ท าใหตวแปรในการตดสนใจเลอกซอสนคาความตองการและการใชจายของผบรโภคเปลยนไปความแตกตางของระดบราคามผลตอการตดสนใจซอของลกคา ทงนผประกอบการจงตองปรบตวในเรองตางๆทงภายในและภายนอกธรกจ ดวยการน าระบบเทคโนโลยเขามาชวยพฒนาเรองกระบวนการ

วารสารพกล

Page 345: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

334

ท างานใหสะดวกสบาย ดยงขนกวาเดม ไมควรยดตดกบสงทมอย แตควรเปลยนเปนตอยอดสงทมอย วนนอาจท าสนคาแบบน วนขางหนาอาจดดแปลงไปท าอยางอน หากผประกอบการยงยดตดอยแบบเดม รบรองวาเกดอปสรรคขนมาอยางแนนอน จากการทผประกอบการและธรกจตาง ๆไดพยายามเสนอสนคาและบรการทชวยผบรโภคตดสนใจไดงายและ รวดเรวยงขนท าใหธรกจตางๆ ตองแขงขนกน เพอเสนอสนคาและบรการของตนใหกบผบรโภค ทงสรางความแตกตางในตวผลตภณฑ ลดราคาสนคา ชองทางจ าหนายหาซอสนคาไดงายขน ตางน ากลยทธ ตางๆมาใชกบธรกจของตนเอง แตปจจบนผบรโภคใหความส าคญในเรองของราคาเปนตวชวดในการตดสนใจซอสนคา ความแตกตางของระดบราคามผลตอการตดสนใจของลกคา ซงในขณะทความแตกตางใน ดานรปแบบ การใชงาน หรอคณภาพของตวสนคาไมตางกนมากนก สามารถเปลยนหรอทดแทนกนได จงท าใหเกดกลยทธรานจ าหนายสนคาราคาเดยวเพอใหลกคาสามารถตดสนใจซอสนคาไดงายขน รวดเรวขนไมตองค านงวาราคาสนคาจะถกหรอแพง เพราะขายราคาเดยวทงราน ไมตองเสยเวลามาดอกวาสนคาทซอราคาเทาไร คณภาพของสนคากคมคากบราคาและคาใชจาย ดงทเราเหนในปจจบน วามหลายธรกจไดมการน ากลยทธราคาเดยวมาใชในหลายๆ ธรกจ เชน สายการบนตนทนต าทใชราคาเดยวกนทกทนง รานอาหารบพเฟตทตงราคาเดยว โปรโมชนมอถอทคดราคาเดยวกนทกเครอขาย รานญปนไดโซะ 60 บาท หรอ ตามตลาดนดทขายสนคาทกอยาง20 บาท เปนตน กลยทธราคาเดยวจดประกายใหกบผประกอบหลาย ๆ ทานไมวาจะอย การใชราคาเปนจดสรางความแตกตางใหกบธรกจเปนกลยทธทางการตลาดทนาสนใจเพราะส าหรบลกคาแลวสนคากบราคาเปนสงทไมอาจจะแยกออกจากกนไดและเปนปจจยหลกในการตดสนใจของลกคา ความตองการซอของลกคาสวนใหญเมอพบสนคาทถกใจแลวกจะตองดราคา ประกอบดวยวา ถกหรอแพงดงนนสดทายราคากจะเปนตวชงน าหนกวาจะซอสนคาหรอไม ถาวเคราะหในแงตนทน แลวการใชกลยทธราคาเดยวนเปนการใชวธการค านวณแบบเฉลยตนทนโดยรวมสนคาหลายชน ดงนนหากมองในแงของก าไรแลวกลาวไดวายอม

วารสารพกล

Page 346: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 335

ขาดทนในสนคาบางรายการถอเปนตวเรยกลกคาเขาราน ซงจากพฤตกรรมการซอเมอลกคาเดนเขามาซอสนคาจะไมไดซอเพยงอยางเดยว สวนใหญมกจะเลอกซอสนคาหลาย ๆ อยางตดไมตดมอกลบบานไปดวย ท าใหโดยรวม แลวรานคาสามารถเอาก าไรจากสนคาบางรายการมาถวเฉลยได กลยทธนคลายกบ หางโมเดรนเทรด ทตงราคาสนคาบางอยางต ากวาราคาขายปกตเพอเปนตว เรยกลกคาเขามาซอสนคาในหาง (เวบไซต สนคาไทย, 2554 ) จากทกลาวมาขางตนน ผจดท าวจยจงสนใจศกษา การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภค กรณศกษา จ.สมทรสาคร เพอศกษาลกษณะสวนบคคลของผบรโภคทนยมซอสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร เพอศกษาถงความตองการของผบรโภคทนยมสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร เพอน าขอมลทไดจากการวจยมาศกษาและปรบปรงพฒนาผลตภณฑทสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคไดอยางสงสด วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาลกษณะสวนบคคลของผบรโภคทนยมซอสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร 2. เพอศกษาถงความตองการของผบรโภคทนยมสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร สมมตฐานของการวจย 1. ผบรโภคในจงหวดสมทรสาคร ทมลกษณะสวนบคคลตางกนจะมความตองการสนคาราคาเดยวตางกน 2. ผบรโภคทมพฤตกรรมการซอสนคาราคาเดยวทแตกตางกนจะมความตองการสนคาราคาเดยวในลกษณะทแตกตางกน วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง จากขอมลของส านกงานสถตจงหวดสมทรสาคร ประจ าเดอนธนวาคม 2560 ประชากรทมอาย 15 ปขนไป มจ านวนทงสน 868,445 คน แตเนองจาก

วารสารพกล

Page 347: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

336

ประชากรทใชในการศกษาครงนคอ ผบรโภคทเคยซอสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร ซงไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน โดยการเกบขอมลจะก าหนดกลมตวอยางในจงหวดสมทรสาคร ส าหรบอ าเภอทส ารวจในแตละอ าเภอ ดงน อ าเภอทส ารวจ จ านวนกลมตวอยาง (คน) อ าเภอเมองสมทรสาคร 134 อ าเภอกระทมแบน 133 อ าเภอบานแพว 133 เครองมอวจย การวจยครงนผศกษาใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามชนดค าถามปลายปด (Closed-ended Questions) โดยแบบออกเปน 3 สวน ดงตอไปน สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบลกษณะขอมลสวนบคคลของผบรโภค จะประกอบดวยขอมลเกยวกบ เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน จ านวน 5 ขอ สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบขอมลดานพฤตกรรมในการซอสนคาราคาเดยวของผบรโภค ซงมจ านวน 8 ขอ คอ ประเภทของสนคาทซอวดขอมลประเภท บคคลทมสวนรวมในการตดสนใจซอสนคาราคาเดยว วนทไปซอสนคาวดขอมลเปนแบบ(Nominal Scale) ความถในการซอสนคา ระยะเวลาทเลอกซอสนคา วดขอมลเปนแบบ (Ordinal Scale)การเดนทางไปซอสนคา วดขอมลแบบ(Nominal Scale) คาใชจายในการซอสนคา วดขอมลเปนแบบ(Ordinal Scale) และสอประชาสมพนธตางๆ วดขอมลเปนแบบ (Nominal Scale) 2. ตวแปรตาม (Dependent Variable) ไดแก สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบขอมลดานความตองการในการเลอกซอสนคาราคาเดยวของผบรโภค จะประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานชองทางการจดจ าหนาย ดานการสงเสรมการขาย / ตลาด ดานพนกงานบคลากร ดานกระบวนการบรการ และดานลกษณะทวไปของราน(ทาง

วารสารพกล

Page 348: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 337

กายภาพ) จ านวน 34 ขอ ใชระดบการวดขอมลประเภทอนตรภาค ( Interval Scale) ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรสวน(Likert Scale) จะใหคาน าหนกดงน ระดบ 5 คะแนน หมายถง ระดบความตองการ มากทสด ระดบ 4 คะแนน หมายถง ระดบความตองการ มาก ระดบ 3 คะแนน หมายถง ระดบความตองการ ปานกลาง ระดบ 2 คะแนน หมายถง ระดบความตองการ นอย ระดบ 1 คะแนน หมายถง ระดบความตองการ นอยทสด ผลการวจย จากการเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล ผลวจยปรากฏวา สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม สรปไดวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 58.5 เพศชาย คดเปนรอยละ41.5 มอาย 25-34 ป รอยละ39.0 การศกษาสงสดคอ ระดบปรญญาตร รอยละ61.5 มอาชพสวนใหญเปนพนกงานบรษทเอกชน รอยละ36.8 มรายไดเฉลยตอเดอน 20,000 ขนไป รองลงมาคอ 15,001-20,000 รอยละ37 สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลดานพฤตกรรมในการซอสนคาราคาเดยวของผบรโภค ศกษาจงหวดสมทรสาคร สรปไดวา ประเภทสนคาทผบรโภคซอบอยทสด คอ ซอสนคาประเภทของใชในครวเรอน รอยละ 47.3 บคคลทมสวนรวมในการตดสนใจซอสนคาราคาเดยวมากทสด คอ ตนเอง รอยละ 65.8 วนทผบรโภคไปซอสนคาราคาเดยวมากทสด คอ ไมแนนอน รองลงมาคอ วนเสาร-วนอาทตย คดเปนรอยละ 42 และ 33.8 ตามล าดบ ในการซอสนคาราคาเดยวเดอนละ 1 ครง คดเปนรอยละ 43.8 ระยะเวลาในการเลอกซอสนคาราคาเดยว ผบรโภคสวนใหญใชเวลา ในการเลอกซอสนคา 11-20 นาทมากทสด คดเปนรอยละ 34.5

วารสารพกล

Page 349: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

338

วธการเดนทางมาซอสนคา เดนทางมาซอสนคาดวยรถยนตสวนบคคลมากทสด คดเปนรอยละ 38.5 คาใชจายในการซอสนคาตอครง ผบรโภคสวนใหญมคาใชจายในการซอสนคาตอครง 101-200 บาท คดเปนรอยละ 37.5 สอประชาสมพนธทท าใหซอสนคา ผบรโภครบรสอดวยปายโฆษณาหนารานมากทสด คดเปนรอยละ 41 งานวจยทเกยวของ รจนา มะลวลย (2554) ศกษาเรองปจจยทมผลตอพฤตกรรมการซอสนคา 7-Catalog ของผบรโภคในจงหวดตราด เพอศกษาขอมลทวไปของผซอสนคา 7-Catalog ของผบรโภคศกษาการใหความส าคญของปจจยทางการตลาดตอการซอสนคา 7-Catalog และ พฤตกรรมการซอสนคา 7-Catalog ของผบรโภคในจงหวดตราด กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ผบรโภคในเขตจงหวดตราดทมอายตงแต 15 ป ขนไปและซอสนคา 7 -Catalog โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวมรวมขอมลจ านวน 400 คน สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอคารอยละ คาเฉลยคาเบยงเบนมาตรฐาน สถตเชงอนมาน ใชIndependent Sample t-test กบกลมตวอยางทม 2 กลม การวเคราะหความแปรปรวนสองทาง (Two-Way ANOVA) ส าหรบกลมตวอยางทมมากกวาสองกลม การ ว เคราะหความแตกตาง เปนรายค ใช Least Significant Difference (LSD) และสถตของเพยรสนเพอ วเคราะหความสมพนธ ผลการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 35 – 45 ปมสถานภาพ สมรสแลวการศกษาระดบปรญญาตรอาชพพนกงานบรษทรายไดเฉลยตอเดอน 10,000 - 15,000 บาท สนคาประเภทเครองส าอางซอบอยทสดเหตผลทเลอกซอ คอความสะดวกสบายในการสงซอ เพอน เปนผมอทธพลมากทสดแหลงซอและรบสนคาคอราน 7-Eleven ผลการทดสอบสมมตฐานพบวาลกษณะขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามไดแก เพศอาย ระดบ การศกษารายได สถานภาพสมรส อาชพ แตกตางกน มพฤตกรรมการซอสนคา 7-Catalog ท แตกตางกน ปจจยสวนประสมทางการตลาดดาน

วารสารพกล

Page 350: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 339

ผลตภณฑดานราคาดานชองทางการจดจ าหนาย ดานการสงเสรมการตลาดดานกระบวนการและดานพนกงาน มความสมพนธกบพฤตกรรมการซอ สนคา 7 - Catalog.5 สวนท 3 ผลการวเคราะหขอมลดานความตองการในการซอสนคาราคาเดยวของผบรโภคตอสวนประสมการตลาด กรณศกษาจงหวดสมทรสาคร สรปผล ดานผลตภณฑ พบวา ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานผลตภณฑ ผบรโภคใหความส าคญกบการตองการใหสนคาทซอ มคณภาพ ทนทานตอการใชงาน มคาเฉลยเทากบ 4.48 ตองการใหมบรการเปลยนหรอรบคนสนคาทไมไดคณภาพหรอช ารดเสยหาย มคาเฉลยเทากบ 4.44 ตองการใหสนคาทจ าหนายมบอกวนทผลตชดเจน มคาเฉลยเทากบ 4.34 ตองการใหสนคาราคาเดยวทน าเขาจากตางประเทศมคณภาพด มคาเฉลยเทากบ 4.32 ตองการใหมปายฉลากสนคาแนะน าวธการใชงานอยางชดเจน(ภาษาไทย) ทเปนสนคาน าเขาจากตางประเทศ มคาเฉลยเทากบ 4.27 ตองการใหมสนคาทจ าหนาย มใหเลอกหลากหลายประเภท เชน สนคาในครวเรอน อปกรณส านกงาน เครองมอชาง เครองส าอาง ของตกแตงบาน ของขวญของทระลก เปนตน มคาเฉลยเทากบ 4.23 อยในระดบมากทสดตามล าดบและตองการใหมสนคาทมยหอ มจ าหนายในรานสนคาราคาเดยว มคาเฉลยเทากบ 4.17 และตองการใหมสนคาบางประเภท ทไมมจ าหนายตามรานทวไป มจ าหนายในรานสนคาราคาเดยว มคาเฉลยเทากบ 4.15 ในระดบความตองการมาก ดานราคา พบวา ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานราคา ผบรโภคมความตองการสนคาทราคาถก มอายการใชงานททนทาน มคาเฉลยเทากบ 4.39 ตองการใหราคาเหมาะสมกบคณภาพของสนคา มคาเฉลยเทากบ 4.36 และตองการใหราคาสนคาราคาเดยวถกกวารานจ าหนายสนคาทวไป มคาเฉลยเทากบ 4.28 ในระดบมากทสด ตามล าดบ ดานชองทางการจดจ าหนาย พบวา ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานชองทางการจดจ าหนาย ผบรโภคมความ

วารสารพกล

Page 351: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

340

ตองการใหรานจ าหนายสนคาราคาเดยวตงอยในท าเลทเดนทางมาใชบรการไดสะดวก เชน ตงอยใกลหางสรรพสนคา ยานชมชน เปนตน มคาเฉลยเทากบ 4.28 ตองการใหการจดวางสนคาแยกเปนหมวดหม ตามประเภทของสนคางายตอการเลอกซอ มคาเฉลยเทากบ 4.26 ตองการใหมสถานทจอดรถสะดวก มคาเฉลยเทากบ 4.22 และตองการใหสาขาของรานจ าหนายสนคาราคาเดยวมเพยงพอและกระจายทวถง มคาเฉลยเทากบ 4.21 ในระดบมากทสด ตามล าดบ และผบรโภคมระดบความตองการมาก คอ ตองการใหเวลาเปด-ปดของราน ตรงกบเวลาททานสามารถเขามาใชบรการ มคาเฉลยเทากบ 4.14 ดานการสงเสรมการขาย/ตลาด พบวา ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานการสงเสรมการขาย/ตลาด ผบรโภคมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานการสงเสรมการขาย/ตลาด โดยรวมในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 4.10 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรโภคมความตองการใหมการลดราคาสนคาพเศษอยเสมอ มคาเฉลยเทากบ 4.25 และตองการใหมสวนลดส าหรบสมาชก มคาเฉลยเทากบ 4.22 ในระดบมากทสด และผบรโภคมระดบความตองการมาก คอ ตองการใหมการแนะน าสนคาใหมๆทจ าหนายในรานอยเสมอ มคาเฉลยเทากบ 4.09 และตองการใหมการท าโฆษณาตามสอตางๆ เชน ใบปลว โบวชว แผนพบ มคาเฉลยเทากบ 3.82 ดานพนกงาน/บคลากร พบวา ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานพนกงาน/บคลากร ผบรโภคมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานพนกงาน/บคลากร โดยรวมในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.25 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรโภคมความตองการใหพนกงานคดเงนอยางถกตอง แมนย า มคาเฉลยเทากบ 4.37 ตองการใหพนกงานมมนษยสมพนธทดตอลกคา พดจาไพเราะ ทกทายลกคา ยมแยมแจมใส มความสภาพ มคาเฉลยเทากบ 4.32 และตองการใหพนกงานมจ านวนเพยงพอตอการใหบรการ มคาเฉลยเทากบ 4.25 ในระดบมากทสด ตามล าดบ และผบรโภคมระดบความตองการมาก คอ ตองการใหพนกงานมความรในตวสนคา สามารถใหค าแนะน าและอธบายการใชงานไดอยางละเอยดชดเจน ม

วารสารพกล

Page 352: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 341

คาเฉลยเทากบ 4.18 และตองการใหพนกงานแตงกายดวยเครองแบบทเปนเอกลกษณ ท าใหลกคาเรยกหาไดงาย มคาเฉลยเทากบ 4.15 ดานกระบวนการบรการ พบวา ผตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานกระบวนการบรการ ผบรโภคมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานกระบวนการบรการ โดยรวมในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.28 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรโภคมความตองการใหการบรการลกคาเปนไปตามล าดบกอนหลง เชน การตอควช าระเงน มคาเฉลยเทากบ 4.39 ตองการความรวดเรวในการช าระเงน ถกตอง แมนย า มคาเฉลยเทากบ 4.33 และตองการใหมชองบรการช าระเงนเพยงพอตอจ านวนลกคา มคาเฉลยเทากบ 4.22 ในระดบมากทสด ตามล าดบ และผบรโภคมระดบความตองการมาก คอ ตองการใหมรถเขนหรอตะกราไวบรการ มคาเฉลยเทากบ 4.18 ด านล กษณะท ว ไปของร าน (ทางกายภาพ) พบว า ผ ตอบแบบสอบถามมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานลกษณะทวไปของราน(ทางกายภาพ) ผบรโภคมความตองการตอสวนประสมการตลาดดานลกษณะทวไปของราน(ทางกายภาพ)โดยรวมในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.21 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรโภคมความตองการใหรานมความสะอาดทงบรเวณหนารานและภายในราน มคาเฉลยเทากบ 4.27 และตองการใหภายในรานมแสงสวางเพยงพอตอการมองเหนสนคาชดเจน ไมแสบตา มคาเฉลยเทากบ 4.25 ในระดบมากทสด ตามล าดบ และผบรโภคมระดบความตองการมาก คอ ตองการใหมปายบอกชอรานหรอ โลโกของรานสนคาราคาเดยวชดเจน มคาเฉลยเทากบ 4.19 ตองการใหทางเดนในรานกวางขวาง เดนสะดวกสบาย มคาเฉลยเทากบ 4.19 และตองการใหอณหภมในรานเยนสบาย ไมหนาว หรอรอนจนเกนไป มคาเฉลยเทากบ 4.15 ตามล าดบ การอภปรายผล การศกษาวจยเรอง การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภค กรณศกษาจงหวดสมทรสาคร สามารถอภปรายผลไดดงน

วารสารพกล

Page 353: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

342

การทดสอบสมมตฐานตามวตถประสงคของการวจย สมมตฐาน ผบรโภคในจงหวดสมทรสาคร ทมลกษณะสวนบคคล ตางกนจะมความตองการสนคาราคาเดยวตางกน ผบรโภคในจงหวดสมทรสาครทมเพศ อาย การศกษา อาชพและระดบรายไดแตกตางกน จะมความตองการตอสวนประสมการตลาดในการเลอกซอสนคาราคาเดยวดานผลตภณฑ ดานราคา ดานชองทางการจดจ าหนาย ดานการสงเสรมการขาย/ตลาด ดานพนกงาน/บคลากร ดานกระบวนการบรการ และดานลกษณะทวไปของราน(ทางกายภาพ)แตกตางกน ซงมความสอดคลองกบปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอสนคาของศรวรรณ เสรรตนและคณะ(2541) การตดสนใจซอของผบรโภคจะไดรบอทธพลจากลกษณะสวนบคคลของคนในดานตางๆ กลาวคอ อายของผบรโภคทมความแตกตางกนท าใหมความตองการผลตภณฑทแตกตางกน จงท าใหมการแบงชวงอาย สวนอาชพของแตละบคคลจะน าไปสความจ าเปนและความตองการในสนคาและบรการทแตกตางกน สมมตฐาน ผบรโภคทมพฤตกรรมการซอสนคาราคาเดยวทแตกตางกน จะมความตองการสนคาราคาเดยวในลกษณะทแตกตางกน ผบรโภคในจงหวดสมทรสาครทมพฤตกรรมในการซอสนคาทงประเภทสนคาทซอ บคคลทมสวนรวมในการซอ วนทไปซอทสนคา ความถในการซอสนคา ระยะเวลาในการเลอกซอสนคา วธการเดนทางไปซอสนคา คาใชจายในการซอสนคาและสอประชาสมพนธทแตกตางกน จะมความตองการตอสวนประสมการตลาดในการเลอกซอสนคาราคาเดยวดานผลตภณฑ ดานราคา ดานชองทางการจดจ าหนาย ดานการสงเสรมการขาย/ตลาด ดานพนกงาน/บคลากร ดานกระบวนการบรการ และดานลกษณะทวไปของราน (ทางกายภาพ)แตกตางกน ขอเสนอแนะ จากการศกษาวจยเรอง การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภค กรณศกษาจงหวดสมทรสาคร ท าให ไดทราบถงความ

วารสารพกล

Page 354: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 343

ตองการของผบรโภคสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร และน าขอมลในดานความตองการของลกคาในการซอสนคาราคาเดยวไปประกอบหรอปรบใชในการสรางจดแขง ลดจดออนของกจการ อกทงยงท าใหทราบถงความตองการของกลมเปาหมายของกจการ การเลอกจ าหนายสนคาไดตรงตามความตองการของลกคา เพอใหเกดประสทธภาพในการด าเนนธรกจและสรางความพงพอใจใหกบลกคาอยางสงสด และท าใหทราบวาการท าการสงเสรมการตลาดของสนคาราคาเดยวยงไมมดเทาทควร เชน การโฆษณาประชาสมพนธรานยงไมเปนทรจกอยางทวถง การจดท าบตรสมาชกใหกบลกคา หรอการจดรายการสงเสรมการขายๆ เชน การลดราคาสนคา เปนตน ซงเหนไดจากระดบความตองการตอสวนประสมการตลาดดานการสงเสรมการขายทอยในระดบมาก ผศกษาจงมขอเสนอแนะดานสงเสรมการตลาดตางๆ ดงน 1. การโฆษณาและประชาสมพนธใหมากยงขน เพอใหรานเปนทรจกอยางทวถงและกวางขวาง โดยอาจเพมวธหรอชองทางตางๆ เชน นตยสาร การโฆษณาทางวทย หรออนเตอรเนต 2. การสงเสรมการขายโดยการลดราคาสนคาหรอการจดรายการสนคาทผบรโภคนยมซอในชวงเทศกาลตามฤดกาลตางๆ เพอเชญชวนและดงดดใจผบรโภคมากขน หรอการใหของแถมเมอซอในปรมาณหรอมลคาทรานก าหนด 3. การจดท าระบบการสงซอออนไลนหรอการตดตอสอสารกบลกคาผานทางโซเชยลเนตเวรคใหมากยงขน เพอใหลกคาเขาถงและสะดวกสบายในการเลอกซอสนคา 4. การจดท าระบบสมาชกส าหรบลกคาทมาซอสนคาทรานเปนประจ า โดยมการใหสทธพเศษสวนลดตางๆ ในการซอสนคา หรอ การจดท าการสงเสรมการขายเฉพาะลกคาทเปนสมาชก เปนตน สรปผลการวจย การบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภค กรณศกษา จงหวดสมทรสาคร เพอศกษาลกษณะสวนบคคลของผบรโภคท

วารสารพกล

Page 355: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

344

นยมซอสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร เพอศกษาถงความตองการของผบรโภคทนยมสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร เพอน าขอมลทไดจากการวจยมาศกษาและปรบปรงพฒนาผลตภณฑทสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคไดอยางสงสด และท าใหไดทราบถงความตองการของผบรโภคสนคาราคาเดยวในจงหวดสมทรสาคร เพอเปนประโยชนส าหรบผประกอบการกจการรานจ าหนายสนคาราคาเดยว และน าขอมลในดานความตองการของลกคาในการซอสนคาราคาเดยวไปประกอบหรอปรบใชในการสรางจดแขง ลดจดออนของกจการ อกทงยงท าใหทราบถงความตองการของกลมเปาหมายของกจการ การเลอกจ าหนายสนคาไดตรงตามความตองการของลกคา เพอใหเกดประสทธภาพในการด าเนนธรกจและสรางความพงพอใจใหกบลกคาอยางสงสด และเพอน าผลจากงานวจยในครงน ไปใชในการปรบปรงกระบวนการบรหารงานดานการตลาดให ตรงกบความตองการของลกคาและสามารถแขงขนกบผประกอบการรายอนได สดทายเพอใชเปนแนวทางใหกบผทสนใจศกษาคนควาขอมลเกยวกบการบรหารจดการสนคาราคาเดยวตามความตองการของผบรโภคในจงหวดสมทรสาครและสามารถเปนฐานขอมลในการท าวจยไดตอไปในอนาคต เอกสารอางอง กรสรญ วชระพฒนดลก. (2549). ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการซอสนคาจาก รานคาปลกแบบดงเดม. กรงเทพฯ: วทยานพนธ บรหารธรกจมหาบณฑต. มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย. กลยา วานชยบญชา. (2544). การวเคราะหสถตเพอการตดสนใจ. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ค านาย อภปรชญาสกล. (2557). ความรเบองตนเกยวกบธรกจคาปลก. กรงเทพมหานคร:โรงพมพโฟกสมเดย แอนด พบลชชง. ฉตยาพร เสมอใจ. (2550). พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. ชชย สมทธไกร. (2554). พฤตกรรมผบรโภค (พมพครงท2). กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วารสารพกล

Page 356: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 345

นพมาศ สวชาต. (2552). การจดการจ าหนาย. ขอนแกน: โรงพมพ มหาวทยาลยขอนแกน. นพรตน ภมวฒสาร. (2558). การจดการการตลาด (พมพครงท2). กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. นรมต เทยมทน. (2548). ยทธศลปการบรหารจดการ. กรงเทพฯ: โรงพมพ ส. เอเชยเพรส. ยพน พทยาวฒนชย. (2554). การจดชองทางการตลาด (พมพครงท4). กรงเทพฯ: ซ.ว.แอล.การพมพ. รจภาศ โตอนทร. (2548). ปจจยทางการตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมการ ซอสนคาทหางสรรพสนคาของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. การจดการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

วารสารพกล

Page 357: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

346

ประวตผแตง ณฐพล บานไร

อาจารยณฐพล บานไร ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชาภาษาสนสกฤต จากมหาวทยาลยศลปากร และระดบปรญญาโท สาขาวชาจตวทยาครการศกษาพเศษ จากมหาวทยาลยรามค าแหง ปจจบนด ารงต าแหนงอาจารยประจ าโปรแกรมวชาภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร และด ารงต าแหนงหวหนาศนยภารตะและอษาคเนยศกษา คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร Nattapaul Banrai graduated Master of Arts in Sanskrit from Silpakorn University and Master of Education in Psychology of Special Education Teachers from Ramkhamhaeng University. He is currently a lecturer in the Department of Thai, Faculty of Humanities and Social Sciences, Kamphaeng Phet Rajabhat University as well as the Head of Centre for Bharata and Southeast Asian Studies, Faculty of Humanities and Social Sciences, Kamphaeng Phet Rajabhat University. ธนพนธ พลชอบ ธนพ น ธ พ ล ช อบ ส า เ ร จ ก า ร ศ กษ า ร ะด บ ป ร ญญา เอกร ฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑตวทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยราชมงคลรตนโกสนทร และส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบ 2) สาขาการปกครอง จากมหาวทยาลยเวสเทรน และส าเรจการศกษาระดบ

วารสารพกล

Page 358: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 347

ปรญญาโท สาขาพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ปจจบนด ารงต าแหนงผชวยคณบดฝายวชาการ และอาจารยประจ าคณะรฐศาสตร มหาวทยาลยกรงเทพธนบร Thanaphan Poonchob Hold a Doctor off Public Administration Collage of Innovation Management, Rajamangala University of Technolohy Rattanakosin. Holds a Bachelor Degree, Dominance Western University and Master’s Degree, Social of National Institute of Development Administration Development He is Currently Assistant for Academic Affairs in Bangkokthonburi University

ธดารตน ธนเศธฐโยธน นางสาวธดารตน ธนเศธฐโยธน ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท

สาขาวชาบรหารธรกจ มหาบณฑต จากมหาวทยาลยรามค าแหง ปจจบนเปนพนกงานบรษทอยธยา แคปปตอล เซอรวสเซส(จ ากด) ต าแหนงผชวยผจดการ แผนก New Account ฝายงาน MIS Analysis&UAT Support

Thidarut Thanasetyothin received her Master Degree in Business Administration from Ramkhamhaeng University Thailand. She currently work as Ayudhya Capital Services Company Limited, Assistant Manager Position of New Account Department, MIS Analysis & UAT Support Section.

วารสารพกล

Page 359: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

348

ฐตมาศ จนทราภรมย ฐตมาศ จนทราภรมย ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชา

นเทศศาสตรธรกจ จากมหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปรญญาตร สาขาวชาจตวทยาสงคม จากมหาวทยาลยรามค าแหง ปจจบนด ารงต าแหนงอาจารยประจ าหลกสตรสาขาวชาสอวทยและโทรทศนดจทล คณะการสอสารดจทล มหาวทยาลยรตนบณฑต

Thitimas Juntrapirom, graduated the Master of Communication Arts (Business Communication Arts) from Drurakij Pundit University, Bachelor of Science (Social Psychology) from Ramkhamhaeng University. She is currently in the role of lecturer in Digital Media and Broadcasting Department, College of Digital Communication, Rattana Bundit University, Bangkok Thailand. ศลษา ถาวร ศลษา ถาวร ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชาภาษาองกฤษ มหาบณฑต จาก มหาวทยาลยพะเยา ปจจบนเปนขาราชการคร โรงเรยนชมชนบานทง(อนมอปถมภ) อ าเภอจน จงหวดพะเยา Salisa Thaworn received her Master Degree in English from University of Phayao. She currently holds a teacher for Chumchonbanthung (Inmee Auppathum) School, Chun District, Phayao, Thailand.

วารสารพกล

Page 360: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 349

รชฎาพร พนธทว รชฎาพร พนธทว ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร สาขาวชาคอมพวเตอรศกษา จากมหาวทยาลยราชภฏล าปาง ปจจบนเปนบคลากรสายสนบสนน คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม Ratchadaporn Panthawee received her Bachelor Degree in Computer Education from Lanpang Rajabhat University, Thailand. She currently hold a supporter personnel for Faculty of Humanities and Social Science, Chiang Mai Rajabhat University, Thailand. ธนนทธร โสภณดลก ธนนทธร โสภณดลก ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท รฐศาสตรมหาบณฑต จากมหาวทยาลยรามค าแหง ปจจบนด ารงต าแหนงอาจารยประจ าสาขาวชารฐศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค Tananthron Sophondilok received his Master Degree in Political Science from Ramkhamhaeng University Thailand. She is currenty a lecturer in the Political Science Department, Faculty of Humannities and Social Science , Nakhon Sawan Rajabhat University,Thailand.

วารสารพกล

Page 361: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

350

ธนาภรณ อวมอ า ธนาภรณ อวมอ าส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชาการบรหารการศกษามหาบณฑต จากมหาวทยาลยนเรศวร ปจจบนเปนขาราชการคร ต าแหนงคร โรงเรยนบานเนนสวรรณ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลกเขต 3 Thanaporn Uamam graduted Master Degree in Educational Administration from Naresuan University Phitsanulok, Thailand. Currently holds a government officer, Teacher under Baannoensuwan School, Primary Education Phitsanulok Arae 3. นพฐพนธ ลมณตชย

นพฐพนธ ลมณตชย ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขารฐประศาสนศาสตร จากมหาวทยาลยรงสต ปจจบนท างานต าแหนงเจาหนาทตรวจสอบภายใน บรษท ด. เอช. เอ. สยามวาลา จ ากด

Nipithpon Limuntachai received his Master Degree in Public Administration from Rangsit University Thailand. He currently working position Internal Audit at DHA Siamwalla Company.

วารสารพกล

Page 362: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 351

จดาภา ถรศรกล จดาภา ถรศรกล ส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอก สาขารฐประศาสนศาสตร คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปรญญาโทเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และ ปรญญาตรรฐศาสตรบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย Jidapa Thirasirikul, Ph D received her Doctoral degree (Ph.D.) in Public Administration of Political Science, Chulalongkorn University, Master degree in International Economics of Economies, Chulalongkorn University, Bachelor degree in Public Administration, Chulalongkorn University,Thailand. นภาพร ทองค า นภาพร ทองค า ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขารฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต จากมหาวทยาลยรงสต ปรญญาตรวทยาลยการบนนานาชาต มหาวทยาลยนครพนม สาขาการจดการการบน Napaporn Thongkam received her Mater of Public Administration, Rangsit University, Bachelor of Business Administration for Aviation Business Management of International Aviation College, Nakhon Phanom University,

วารสารพกล

Page 363: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

352

สาวตร ทยานศลป สาวตร ทยานศลป ส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอก ปรชญาดษฎ

บณฑต(ประชากรศาสตร), สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล ปรญญาโท สงคมศาสตรมหาบณฑต (วจยประชากรและสงคม), สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล ปจจบนด ารงต าแหนงอาจารยประจ าหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาการมนษย สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว มหาวทยาลยมหดล

Sawitri Thayansin received her Doctoral degree (Ph.D.) in Demography from Institute for Population and Social Research, Mahidol University, Master of Social Science from Institute for Population and Social Research, Mahidol University. She is currenty a lecturer in Human Development, National Institute for Child and Family Development, Mahidol University. อญชล สรรพตานนท อญชล สรรพตานนท ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาการมนษย จากมหาวทยาลยมหดลและปรญญาตร พยาบาลศาสตรบณฑต จากวทยาลยพยาบาลบรมมราชชนน กรงเทพ ปจจบนดแลครอบครว Anchalee Sanpatanon obtained Master in Science Human Development from Mahidol university and Bachelor of Nursing Science from Boromarajonani College of Nursing Bangkok. She is currently a full-time housewife taking care of her family.

วารสารพกล

Page 364: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 353

กรณฑรตน หสจ านงค กรณฑรตน หสจ านงค ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชา

ภาษาไทย คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร และปรญญาตร สาขาวชาภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยบรพา

Kantharat Hassajamonong received her master's degree in Thai language field Arts Council Silpakorn University and Bachelor's Degree in Thai Language Faculty of Humanities and Social Sciences Burapa university

สนทร โชตดลก

สนทร โชตดลก ส าเรจการศกษาปรญญาอกษรศาสตรดษฏบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปจจบนด ารงต าแหนงอาจารยประจ าภาควชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

Suntaree Chotidilok received her Doctorl degree (Ph.D) in Thai Language Faculty of Arts Chulalongkorn University Currently, She is a lecturer at the Department of Thai Language. Arts Council Silpakorn University รองศาสตราจารย ดร.จตมา วรรณศร รองศาสตราจารย ดร.จตมา วรรณศร ส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอกสาขาวชาการบรหารการศกษาจากมหาวทยาลยนเรศวร ปจจบนเปนหวหนาภาควชาบรหารและพฒนาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร Assoc.Prof. Jitima Wannasri received her Doctoral degree (Ph.D.) in Educational Administration from Naresuan University. Her current position is a head of Educational Administration and

วารสารพกล

Page 365: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

354

Development Department, Faculty of Education, Naresuan University. ปณฑรา พรหมเทพ ปณฑรา พรหมเทพ ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาการบรหารการศกษา จากมหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม ปจจบนด ารงต าแหนง นกวชาการศกษาปฏบตการ สงกดเทศบาลต าบลบอหลวง อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม Pintira Promthep has graduated Master’ Degree the Education Administration from North-Chiangmai University, Chiangmai, Thailand. She is currently government officer as Educator, Practitioner Level under Hot Sub-District municipality, Chiang Mai Province. พระครปญญาธรรมานกจ

พระครปญญาธรรมานกจ ส าเรจการศกษา ปรญญาโท บรหารการศกษา จากมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม ปรญญาตร การสอนสงคมศกษา จากมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ปจจบนเปนอาจารยประจ า มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วทยาเขตหนองคาย

Phrakrupanyadhammanukit Master Degree in Educational Administration From Mahasarakham Rajabhat University, Bachelor Degree Teaching Social Studies from Mahachulalongkornrajavidya laya University, Now is a regular teacher, Mahachulalongkornraja vidyalaya University Nongkhai Campus.

วารสารพกล

Page 366: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 355

รชตา มทรพยมโชค รชตา มทรพยมโชค ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชาบรหารธรกจ มหาบณฑต จากมหาวทยาลยรามค าแหง ปจจบนประกอบอาชพธรกจคาสงสนคาในครวเรอน Rachata Mesubmechok received her Master Degree in Business Administration from Ramkhamhaeng University Thailand. She currently holds owner of the household goods wholesale business,Thailand.

วารสารพกล

Page 367: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล

Page 368: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 357

หลกเกณฑและขอแนะน าส าหรบการเขยนบทความและการสงตนฉบบ

วารสารพกล เปนวารสารทตพมพเผยแพรเปนราย 6 เดอน (ปละ 2 ฉบบ: ฉบบท 1 (มกราคม – มถนายน) และฉบบท 2 (กรกฎาคม - ธนวาคม) โดยมขอก าหนด ดงน

1. ประเภทของบทความ 1.1 บทความทางวชาการ เปนบทความทเขยนขนในลกษณะวเคราะหวจารณ หรอเสนอแนวคดใหม ๆ จากพนฐานทางวชาการหรอเปนบทความทางวชาการทเขยนขนเพอเปนความรแกบคคลทวไป

1.2 บทความวจย และบทความวทยานพนธ เปนบทความทมรปแบบของการวจยตามหลกวชาการ กลาวคอ มการตงสมมตฐานหรอมการก าหนดปญหาทชดเจนระบวตถประสงคทแนนอน มการคนควาอยางมระบบ รวบรวมวเคราะหขอมลตความและสรปผลตรงตามวตถประสงค

2. รปแบบของบทความ 2.1 ลกษณะโดยทวไป ตนฉบบของบทความควรมความยาว 15-

20 (รวมภาพประกอบ) หนาขนาดกระดาษ A5 แบบอกษร TH Sarabun PSK ขนาด 15 ระยะขอบดานบน 2.41 ซม.ดานลาง 1.70 ซม. ดานซาย 2.41 ซม. ดานขวา 1.70 ซม. (สามารถดาวนโหลดแบบฟอรมไดทเวบไซตคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร http://huso.kpru.ac.th/)

2.2 ภาษา เปนภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ กรณทเปนภาษาองกฤษ ตองผานการตรวจสอบความถกตองจากผเชยวชาญดานภาษากอนสงบทความมายงกองบรรณาธการ

2.3 ชอเรอง ควรกะทดรด ไมยาวเกนไปชอเรองใหมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษตนฉบบ ใหพมพชอเรองภาษาไทย ตามดวยภาษาองกฤษ ตวอกษร TH Sarabun PSK ขนาด 20 ตวหนา

2.4 ชอผ เขยนและหนวยงานสงกด ใหระบช อนามสกลของผเขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ไมตองระบต าแหนงหรอค าน าหนาชอ แตใหระบงานประจ าและหนวยงานสงกดทเชงอรรถ

วารสารพกล

Page 369: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

358

2.5 บทคดยอ ใหมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ บทคดยอภาษาไทยและภาษาองกฤษ ใหมจ านวนค าควรอยระหวาง 200-250 ค า ควรเปนบทคดยอ ทสน ใชค ากระชบและใหสาระส าคญตรงประเดน ไมควรเขยนตามบทคดยอตามแบบทเขยนในงานวทยานพนธหรอรายงานการวจยฉบบสมบรณ

2.6 ค าส าคญ ก าหนดค าส าคญทเหมาะสมส าหรบการน าไปใชเปนค าคนในระบบฐานขอมล ทผคนหาบทความสามารถหาไดงาย ใหระบค าส าคญ ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ใสไวทายบทคดยอของแตละภาษาอยางละไมเกน 5 ค าส าคญ

2.7 บทน า อธบายถงทมาและความส าคญของปญหา กรณทเปนบทความวจยใหแสดงเหตผลทน าไปสการศกษาวจยพรอมทงจดมงหมายทเกยวของรวมทงวตถประสงคของการวจย

2.8 วธการวจย เครองมอการวจยและระเบยบวธวจย (ส าหรบบทความวจย) ใหอธบายกระบวนการด าเนนการวจยวธการศกษาสงทน ามาศกษา จ านวน ขนาด ลกษณะเฉพาะของตวอยางทศกษา ตลอดจนเครองมอและอปกรณตาง ๆ ทใชในการศกษาอธบายแบบแผนการวจย การเลอกตวอยาง วธการเกบขอมล การวเคราะหขอมลและสถตทใช

2.9 ผลการวจย (ส าหรบบทความวจย) ใหเสนอผลวจยอยางชดเจน ตรงประเดน ตามล าดบขนตอนของการวจย โดยตองมการแปลความหมายและวเคราะหผลทคนพบและสรปเทยบกบสมมตฐานทตงไว (ถาม)

2.10 การอภปรายผล การวพากษ วจารณ สรป และขอเสนอแนะ (ส าหรบบทความวจย) ใหชแจงผลการวจยตามวตถประสงค สมมตฐาน หรอขอค าถามวจย อภปรายใหเหนถงความสอดคลองหรอขดแยงกบผลวจยของผอนทมอยกอนหรอไม อยางไร เหตผลใดจงเปนเชนนน และใหจบดวยบทสรปและขอเสนอแนะทจะน าผลงานวจยไปใชประโยชนหรอทงประเดนค าถามการวจย ซงเปนแนวทางส าหรบการท าวจยตอไป เปนตน

วารสารพกล

Page 370: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 359

2.11 กตตกรรมประกาศ (ถาม) ใหระบสน ๆ ถงผใหการสนบสนนหรอผมสวนชวยท าใหงานวจยหรอบทความส าเรจสมบรณ 3. การเขยนเอกสารอางองและบรรณานกรม ใชรปแบบการอางองแบบ นาม-ป (Author-Year Format) 3.1 การอางองในเนอหา (In text citation) ภาษาไทย (ชอ นามสกล, ปพ.ศ., หนา) ภาษาองกฤษ (นามสกล, ป ค.ศ.)

3.1.1 อางองในเนอหาจากสอสงพมพ (หนงสอ ต ารา เอกสาร) ผแตงคนเดยว

การอางองใหระบ ชอ-นามสกล ผแตง (ภาษาไทย) หรอนามสกลผแตง (ภาษาองกฤษ) ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) ปทพมพ เครองหมายจลภาค ( ,) ตามดวยหมายเลขหนาเอกสารทอางอง ใสไวในวงเลบทายขอความทอางอง เชน (ปทป เมธาคณวฒ, 2544, หนา 57) - กรณทสรปเนอหามาหมดทงเลม ไมเฉพาะสวนใดสวนหนงไมตองระบเลขหนา เชน (บญศกด แสงระว, 2546) - กรณทผแตง ใชฐานนดรศกด บรรดาศกด สมณศกด น าหนา ใหคงไวเหมอนทปรากฏในหนาปกในของหนงสอ เชน (พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว, 2540) - กรณผแตงมยศทางทหาร ต ารวจ ต าแหนงทางวชาการ ค าเรยกทางวชาชพไมตองใส เชน ศาสตราจารยนายแพทยประเวศ วะส เปน (ประเวศ วะส, 2540) - การอางองเอกสารหลายเรอง แตผแตงคนเดยวกน ใหเขยนชอผแตงครงเดยว แลวเรยงปทพมพจากนอยไปหามาก เชน (ประเวศ วะส, 2544; 2545)

วารสารพกล

Page 371: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

360

ผแตง 2-3 คน ใหลงรายการดวยชอ นามสกล ของผแตงทง 2-3 คน เชน

(พฤทธ ศรบรรณพทกษ และสชาต กจพทกษ, 2545) (Shah & Ratcliffe, 2003) (วนทยา วงศศลปภรมย, อมรรตน พนธงาม และชนาธป ทยแป,

2545) (Kotler, Bowen & Makens, 1999) Page & Dowling (2002) ไดใหค าจ ากดความของค าวาการทองเทยว เชงนเวศไวไดอยางนาสนใจวา……… ผแตงมากกวา 3 คน ใหลงรายการดวยชอ-นามสกลของผแตงคนแรกและตามดวยค าวา “คนอน ๆ ” หรอ “et al” ในภาษาองกฤษ เชน (พฤทธ ศรบรรณพทกษ และคนอน ๆ, 2545) (Shah, et al, 2003) ผแตงทเปนสถาบน ใหลงรายการดวยหนวยงานระดบสงกอน และตามดวยหนวยงานระดบรองลงมา เชน (มหาวทยาลยเชยงใหม, บณฑตวทยาลย, 2544) เอกสารไมปรากฏชอผแตง ใหลงชอเรองแลวตามดวยปทพมพ และเลขหนา เชน (การคาชายแดน, 2544, หนา 15) ไมใชผเขยน กรณเปนผรวบรวม ผเรยบเรยง ผแปล หรอบรรณาธการ ใหลงรายการดวยชอ ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) และบอกตอทายวาเปน “ผรวบรวม” “เรยบเรยง” “บรรณาธการ” หรอ “ผแปล” เชน (ดวงสมร อรพนท, บรรณาธการ, 2546) (Frase & Rose, editor, 1980)

วารสารพกล

Page 372: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 361

3.1.2 อางองในเนอหา จากโสตทศนวสด ใหลงรายการชอผรบผดชอบหรอผผลต ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) และปทผลต เชน (ส านกงานพลงงานปรมาณเพอสนต, 2544)

3.1.3 การอางองในเนอหา จากระบบสารสนเทศออนไลน (www.) ใหลงรายการชอผรบผดชอบ หรอหนวยงานทรบผดชอบ ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) ปทคนขอมล เชน (มหาวทยาลยแมฟาหลวง, 2547) (Singh, 2002)

3.1.4 การอางองเสรมความ ในกรณทจะอธบายหรอขยายความเนอหาตอนใดตอนหนงเพอใหรายละเอยดขยายความเพมเตม ใหใสเครองหมายดอกจน (*) หรอตวเลขยก (1 2 3 ...) ไวทายขอความนน และอธบายหรอขยายความ เพมเตมไวในเชงอรรถทายหนานน เชน การคาชายแดนทมรอยตอกบประเทศในกลมลมน าโขง1 ในปท 2540 ทผานมา...........................

1การคาชายแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบานดานจงหวดเชยงรายทผานพธการทางศลกากร ในป 2540 มมลคารวม ทงสน 3,306.17 ลานบาท

3.2 บรรณานกรม/ เอกสารอางอง บรรณานกรม หรอเอกสารอางองทายบทความ ประกอบดวย ชอผแตง ปทพมพ ชอเรอง สถานทพมพ ส านกพมพ มแบบแผนการลงรายการอางองโดยใชระบบแบบ American Psychological Association (APA) ดงน ภาษาไทย ชอ นามสกล./ (ปทพมพ)./ ชอเรอง./ (ครงทพมพ)./ ชอเมองทพมพ:/ //////// ส านกพมพ.

วารสารพกล

Page 373: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

362

ภาษาองกฤษ นามสกล,/ อกษรยอชอแรก./ ตวอกษรยอชอกลาง./ (ปทพมพ)./ ชอเรอง./ //////// (ครงทพมพ)./ ชอเมองทพมพ:/ ส านกพมพ.

3.2.1 การใชลงรายการชอผแตง

ผแตงทเปนบคคล

- ส าหรบผแตงคนไทย ใหใสชอ-นามสกล ไมวาผลงานจะเปนภาษาไทยหรอภาษาตางประเทศ ไมตองใสค าน าหนานาม เชน นาย นาง นางสาวศาสตราจารย นายแพทย ดร. ฯลฯ *ยกเวนราชทนนาม ฐานนดรศกด ใหคงไว และคนดวยเครองหมายจลภาค (,) เชน

แมนมาส ชวลต, คณหญง. - ส าหรบผแตงชาวตางประเทศ ใหขนตนดวยนามสกล ตามดวยตวอกษรแรกของชอตน ตามดวยตวอกษรแรกของชอกลาง (ถาม) คนดวยเครองหมายจลภาค (,) ระหวางนามสกล และชอตน เครองหมาย (.) และชอกลาง เครองหมาย (.) เชน Hackett, D. A. - ส าหรบหนงสอทผแตงใชนามยอ หรอ นามแฝง ใหใชตามทปรากฎในหนาปกใน หากทราบชอจรงใหวงเลบตอทาย เชน ทมยนต (วมล ศรไพบลย)

ผแตงทเปนสถาบน - ผแตงทปรากฏชอเปนหนวยงานราชการ สถาบนการศกษา หนวยงานเอกชน รฐวสาหกจ สมาคม โรงพยาบาล ธนาคาร ฯลฯ ใหลงรายการชอหนวยงานใหญกอนและตามดวยหนวยงานยอย โดยใหลงชอตามดวยประเภทหนวยงาน เชน แมฟาหลวง, มหาวทยาลย. ส านกวชาวทยาศาสตร. มหาดไทย, กระทรวง. กรมการปกครอง. ไมทราบผแตง - ใหลงรายการแรกดวยชอหนงสอหรอชอบทความแทน

วารสารพกล

Page 374: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 363

3.2.2 การลงรายการปทพมพ ใหใสปทพมพลาสดทปรากฏในหนงสอในวงเลบตามหลงชอผแตง และตามดวยเครองหมายจด (.) ถาหนงสอไมปรากฏปทพมพ ใหใส ม.ป.ป. (ไมปรากฎปทพมพ) หรอ n.d. (no date) เชน (2446). (ม.ป.ป.). (n.d.)

3.2.3 การลงรายการชอหนงสอ ต ารา เอกสาร ใหเขยนตามทปรากฏในหนาปกในของหนงสอ ทงชอเรองหลกและ

ชอรอง จบขอความใหใสเครองหมายจด (.) และใหท าตวเปนตวอกษรเขม เชน ศาสตร-ศลป การเขยนผลงานทางวชาการ.

3.2.4 สถานทพมพ ส านกพมพ ใหระบเมองทพมพตามทปรากฏในหนงสอ ตามดวยส านกพมพ หรอ

โรงพมพ หากมทงส านกพมพและโรงพมพใหใสส านกพมพแตถามโรงพมพอยางเดยว ใสชอโรงพมพ ถาไมปรากฏทงสถานทพมพและส านกพมพ ใหใสวา ม.ป.ท. (ไมปรากฏสถานทพมพ) หรอ N.P. (No Place) และ ม.ป.พ. (ไมปรากฏส านกพมพ) หรอ n.p. (no publisher) หลงสถานทพมพใหใสเครองหมายมหพภาคค (:) หลงส านกพมพใหใชเครองหมายจด (.) เชน กรงเทพฯ: นานมพบลชชง. London: Financial Times. New York: n.p. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. หรอ ม.ป.ท.: ม.ป.พ. กรณทเปนภาษาองกฤษใช N.P.: n.p. ตวอยางการลงรายการเอกสารอางอง/ บรรณานกรม 1. อางองจากหนงสอ ช อผ แต ง . / (ป ท พ มพ ) . / ช อ เร อง . / (คร งท พ มพ ) . / เม องท พ มพ : / ส านกพมพ.

วารสารพกล

Page 375: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

364

มลฤด ใจมวง. (2555, สงหาคม 5). มะเรง. วารสารหมอชาวบาน, 2(112), 21-30. Bekerian, D. A. (1993, June). In search of the typical eyewitness. American Psychologist, 48, 574-576.

เชน

ศกดา ธนตกล. (2544). กฎหมายกบเศรษฐศาสตร: ทรพยสน สญญา และละเมด. (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: นตธรรม. Marek, P. (1996). Simulation-based Reliability Assessment for Structural Engineers/ Pavel Marek, Mialan Gubstar, Thalia Anagnos. New Delhi: New light.

2. อางองจากบทความในวารสาร ชอผแตง./ (ป,/ เดอน,/ วนท)./ ชอบทความ./ ชอวารสาร,/ ปท(ฉบบท), เลขหนา. เชน

3. อางองจากรายงานการประชม ชอผแตง./ (ปทประชม)./ ชอเรอง./ วนท เดอน พ.ศ.(หนา)./ เมองทพมพ: ////////ส านกพมพ. เชน

วารสารพกล

Page 376: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 365

นทศน ภทรโยธน. (2540). ตลาดซอขายสนคาเกษตรลวงหนาในการ ประชมนกบญชทวประเทศ ครงท 15. วนท 27-28 มถนายน พ.ศ. 2540 (หนา 19-35). กรงเทพฯ: สมาคมนกบญช. Sinlarat, P. (1995). Success and failure of facility in Thai University. In Somwang Pitiyanuwat, et al. (Eds), Preparing teachers for all the World’s children: Proceedings of International Conference, Bangkok. August 24, 1992 (pp. 217-233). Bangkok: UNICEF.

4. การอางองจากเวบไซต (WWW.) ชอผแตง./ (ปทเผยแพรขอมล)./ ชอเรอง./ เขาถงเมอ/ เดอน/ วนท,/ ปพ.ศ., //////// จาก http://www. เชน

การเพาะเลยงกลวยไม, ศนย. (2555). กลวยไม. เขาถงเมอ สงหาคม 5,

2556, จาก http://www.orchidtropical.com. Education, Ministry of. (2005,). The Regional Seminar on

Higher Education in Southeast Asian Countries. Retrieved January 5, 2012, from http://www.inter.mua.go.th.

5. อางองจากหนงสอพมพ

ชอผแตง หรอชอคอลมน./ (ปทพมพ)./ ชอบทความ./ ชอหนงสอพมพ,/ //////// วนท/ เดอน/ ป./ หนา. เชน

วารสารพกล

Page 377: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

366

ดเรก น าชย. (2556). การเมองการปกครองของไทยในยคปจบน. ไทยรฐ,

20 สงหาคม 2556. หนา 5. Krishman, E. (2007). Rebuilding self-esteem. Bangkok Post,

26 June 2007. pp. 12. 6. อางองจากจลสาร ชอผแตงหรอหนวยงานทผลต./ (ป)./ ชอเรอง./ [แผนพบ]./ สถานทพมพ: /////// ผแตงหรอหนวยงานทผลต. เชน

สมาคมผสงอายต าบลทาเรอ. (2556). หลกการดแลสขภาพส าหรบ ผสงวย. [แผนพบ]. ก าแพงเพชร: สมาคมผสงอายต าบลทาเรอ. Research and Training Center on Independent Living. (1993). Guidelines for reporting and writing about people with disabilities. [Brochure]. Lawrence: Research and Training Center on Independent Living. 7. การอางองจากการสมภาษณ ชอผใหสมภาษณ./ (ป,/ เดอน/ วนท)./ ต าแหนง./ สมภาษณ. เชน วทยา นาคสม. (2556, มกราคม 9). นายกองคการบรหารสวนต าบล ทาพทรา. สมภาษณ. Page, O. (1991, March 5). President, Austin Peary State University. Interview.

วารสารพกล

Page 378: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562 367

8. อางองจากวทยานพนธ/ ปรญญานพนธ ชอผแตง./ (ปทพมพ)./ ชอเรอง./ วทยานพนธหรอปรญญานพนธ ชอปรญญา ///////สาขาวชา(ถาม) ชอสถาบนหรอมหาวทยาลย./ เมองทพมพ:/ ///////ชอมหาวทยาลยผรบผดชอบ. เชน

สกญญา คมสน. (2540). กลวธเผชญภาวะเครยดและพฤตกรรมการ บรโภคเครองดมแอลกอฮอลในวยผใหญตอนตน. ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. Suppasetseree, S. (2005). The development of an Internet- based instructional system for teaching remedial

วารสารพกล

Page 379: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2562

368

วารสารพกล

Page 380: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ระเบยบการตพมพวารสารพกล

กองบรรณาธการวารสารพกลไดก าหนดหลกเกณฑส าหรบการเขยนบทความและการสงตนฉบบ เพอเปนแนวปฏบตส าหรบผเขยนไว เพอใหการพจารณาบทความทจะตพมพด าเนนไปดวยความเรยบรอย ดงตอไปน

1. ตองเปนบทความวชาการ บทความวจย บทความวทยานพนธ หรอบทวจารณหนงสอ สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ทรวมถง บทความดานการศกษา เศรษฐศาสตร การบรหารจดการ เปนตน

2. ตองเปนบทความทไมเคยตพมพทใดมากอน หรอไมอยในระหวางการเสนอเพอพจารณาตพมพในวารสารอน

3. ตองเปนบทความทมรปแบบเปนไปตามหลกเกณฑและขอแนะน าส าหรบการเขยนบทความและการสงตนฉบบวารสารพกล กรณกองบรรณาธการไดรบบทความและไดตรวจสอบพบวายงไมถกตองตามรปแบบ กองบรรณาธการจะสงคนใหผเขยนไปท าการแกไขใหถกตองกอนการตพมพ

4. กรณทกองบรรณาธการเหนวาบทความมความถกตองตามรปแบบวารสารพกลแลว กองบรรณาธการจะสงบทความนนไปยงผทรงคณวฒในสาขาทเกยวของ เพอพจารณากลนกรองและประเมนคณภาพตามเกณฑการประเมนทกองบรรณาธการก าหนด

5. เมอกองบรรณาธการไดรบบทความคนจากผทรงคณวฒพจารณากลนกรองและประเมนคณภาพเสรจแลว หากมการแกไขใด ๆ กองบรรณาธการจะสงบทความนนไปใหผเขยนด าเนนการแกไขใหถกตองสมบรณอกครงหนง โดยก าหนดระยะเวลาภายใน 7 วน

6. กองบรรณาธการจะตอบรบใหผเขยนทราบภายใน 7 วน นบแตวนทกองบรรณาธการไดรบบทความทไดด าเนนการแกไข ตามขอ 5. เรยบรอยแลว และกองบรรณาธการจะตพมพบทความนนในฉบบปจจบนหรอฉบบถดไปตามล าดบของการไดรบบทความทสมบรณ

วารสารพกล

Page 381: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล ปท 16 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2561

2

แบบเสนอบทความเพอลงตพมพในวารสารพกล คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

ขาพเจา.........................................................ต าแหนง...............................................

วฒการศกษาสงสด........................................ชอปรญญา.......................................................... สถานทท างาน.............................................................................................................................. ทอยทตดตอไดสะดวก เลขท..............หมท..........ซอย..................ถนน.................................. อ าเภอ.....................................จงหวด.......................................รหสไปรษณย........................... โทรศพท...........................โทรสาร...............................E-mail....................................................

ขอเสนอ ( ) บทความวชาการ ( ) บทความวจย ( ) บทความวทยานพนธ ( ) บทวจารณหนงสอ

ชอเรอง (ไทย).............................................................................................................................. ชอเรอง (องกฤษ).........................................................................................................................

สงทสงมาดวย 1. ตนฉบบบทความ ในรปแบบเอกสาร จ านวน 1 ชด 2. แผนบนทกขอมล (CD) ขาพเจาขอรบรองวาบทความทเสนอมาน

( ) เปนผลงานของขาพเจาแตเพยงผเดยว ( ) เปนผลงานของขาพเจาและผรวมงาน

ตามชอทระบในบทความจรง

ลงชอ.................................................................... (................................................................)วนท.......เดอน.......................พ.ศ. ...........

วารสารพกล ยนดรบบทความจากทาน โดยสามารถสงมาทางไปรษณยถง บรรณาธการวารสารพกล คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 69 หม 1 ต.นครชม อ.เมอง จ.ก าแพงเพชร 62000 หรอสงบทความออนไลนทเวบไซตวารสารพกล http://huso.kpru.ac.th/phikun-journal/ ตดตอ 055-706-555 ตอ 3010 E-mail: [email protected]

วารสารพกล

Page 382: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ใบสมครสมาชกวารสารพกล ขาพเจา......................................................................................................................................... ทอย............................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... โทรศพท..............................โทรสาร.................................E-mail............................................... ขอสมครเปนสมาชกวารสารพกล

ปท....... พ.ศ. ............ อตราคาสมาชก 1 ป (2 เลม) เปนเงน 250 บาท เลมท 1 พ.ศ. ............ อตราคาสมาชก 1 เลม เปนเงน 130 บาท

เลมท 2 พ.ศ. ............ อตราคาสมาชก 1 เลม เปนเงน 130 บาท โดยขาพเจาไดจดสง

ผานบญชธนาคาร เลขทบญช……………………………...................…….............…… ธนาณต เลขท……………........................................................................................ เงนสด ใหกบผรบชอ.......................................................................................... การจดสงใบเสรจรบเงนในนาม ขาพเจา หนวยงานราชการ/ นตบคคลชอ……….………………………………………………………….........................……………… ทอย……….…………………………………………………………..….................................... ………………………………….………………………………………………………………………. การจดสงวารสารในนาม…………............……............................……….…….………

ทอย………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ....................................................ผสมครสมาชก (................................................)........../ ........

วารสารพกล

Page 383: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

วารสารพกล

Page 384: วารสารพิกุล ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 ...วารสารพ ก ล คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร

ระเบยบการตพมพวารสารพกล

กองบรรณาธการวารสารพกลไดก าหนดหลกเกณฑส าหรบการเขยนบทความและการสงตนฉบบ เพอเปนแนวปฏบตส าหรบผเขยนไว เพอใหการพจารณาบทความทจะตพมพด าเนนไปดวยความเรยบรอย ดงตอไปน

1. ตองเปนบทความวชาการ บทความวจย บทความวทยานพนธ หรอบทวจารณหนงสอ สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ทรวมถง บทความดานการศกษา เศรษฐศาสตร การบรหารจดการ เปนตน

2. ตองเปนบทความทไมเคยตพมพทใดมากอน หรอไมอยในระหวางการเสนอเพอพจารณาตพมพในวารสารอน

3. ตองเปนบทความทมรปแบบเปนไปตามหลกเกณฑและขอแนะน าส าหรบการเขยนบทความและการสงตนฉบบวารสารพกล กรณกองบรรณาธการไดรบบทความและไดตรวจสอบพบวายงไมถกตองตามรปแบบ กองบรรณาธการจะสงคนใหผเขยนไปท าการแกไขใหถกตองกอนการตพมพ

4. กรณทกองบรรณาธการเหนวาบทความมความถกตองตามรปแบบวารสารพกลแลว กองบรรณาธการจะสงบทความนนไปยงผทรงคณวฒในสาขาทเกยวของ เพอพจารณากลนกรองและประเมนคณภาพตามเกณฑการประเมนทกองบรรณาธการก าหนด

5. เมอกองบรรณาธการไดรบบทความคนจากผทรงคณวฒพจารณากลนกรองและประเมนคณภาพเสรจแลว หากมการแกไขใด ๆ กองบรรณาธการจะสงบทความนนไปใหผเขยนด าเนนการแกไขใหถกตองสมบรณอกครงหนง โดยก าหนดระยะเวลาภายใน 7 วน

6. กองบรรณาธการจะตอบรบใหผเขยนทราบภายใน 7 วน นบแตวนทกองบรรณาธการไดรบบทความทไดด าเนนการแกไข ตามขอ 5. เรยบรอยแลว และกองบรรณาธการจะตพมพบทความนนในฉบบปจจบนหรอฉบบถดไปตามล าดบของการไดรบบทความทสมบรณ