ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี...

56
ความขัดแย้ง สันติภาพ ความรุนแรงและความขัดแย้ง นิยามความขัดแย้ง มุมมองความขัดแย้ง ทฤษฎีความขัดแย้ง องค์ประกอบความขัดแย้ง ระดับความขัดแย้ง

Upload: others

Post on 17-Oct-2019

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ความขดแยง • สนตภาพ ความรนแรงและความขดแยง

• นยามความขดแยง

• มมมองความขดแยง

• ทฤษฎความขดแยง

• องคประกอบความขดแยง

•ระดบความขดแยง

Page 2: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

สนตภาพ ความรนแรงและความขดแยง

• ความขดแยงอยระหวางความรนแรงและสนตภาพ: ความรนแรง

มเหตมาแตขอขดแยงทแกไมตก สนตภาพหมายถงการแปลง

เปลยนความขดแยงใหถอยหางจากความรนแรง

• เหตปจจยทางวตถทอาจขบเคลอนความขดแยงสความรนแรงคอ

การมอาวธและคนทถนดใชอาวธ (กองทพ ผราย ฯลฯ)

Page 3: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

สนตภาพ ความรนแรงและความขดแยง • เหตปจจยทางวตถทอาจชวยขบเคลอนความขดแยงสสนตภาพ

คอ การมบคลากรทรกสนตและถนดใชสนตวธ (นกสนตวธ

สนตเสนา ฯลฯ)

• เหตปจจยทางความคดทอาจขบเคลอนความขดแยงสความ

รนแรง คอ การเชอวาตนมความชอบธรรม การมกตกาการใช

ความรนแรง มวฒนธรรมแบงขางเปนเทพ-มาร และตองแตกหก

ถงทสด การมโครงสรางแนวตง

Page 4: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

• เหตปจจยทางความคดทอาจชวยขบเคลอนความขดแยงสสนตภาพ คอการเชอในการอยรวมกน การมกตกาไกลเกลยและคนด การมสนตวฒนธรรม การมโครงสรางแนวนอน

• เหตจงใจเชงเปาหมายทอาจขบเคลอนความขดแยงสความรนแรง คอชยชนะ

• เหตจงใจเชงเปาหมายทอาจชวยขบเคลอนความขดแยงสสนตภาพ คอการรงสรรคสนตภาพโดยกาวพนความขดแยง (ชนะดวยกน)

Page 5: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

5

ความขดแยง

ปองกนมใหเกดไดหรอไม มอยทกแหงหน

ทาอยางไรความขดแยง

จงไมเปนการใชความรนแรง

Page 6: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

เมอไดยนคาวา

‘ความขดแยง’ ทานคดถงอะไร เชน ส คาพด สภาษต รปภาพ สญลกษณ ฯลฯ

ความขดแยง

Page 7: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

นยามความขดแยง

• ความขดแยงหมายถง การโตเถยง การแขงขน ววาทะ การตอส อารยะขดขน การสรบ สงคราม ฯลฯ

• การประทษรายดวยวาจา เทยบไดการประทษรายทางรางกายหรอไม

• บางเชอวาความขดแยงเปนเรองอตวสยเนนความสาคญของปจเจก บางเชอวาเปนเรองวตถวสยขนอยกบปจจยภายนอก

Page 8: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

8

ความขดแยงเกดขนเมอ

มเปาหมายตางกน

Page 9: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

9

ความขดแยงเกดขนเมอ

เหนอกฝายเปนอปสรรคตอการ

บรรลเปาหมายของตน

Page 10: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

มมมองความขดแยง • ผทเชอวาความขดแยงมบทบาทหนาททางสงคม จะตงคาถามวา

ทาไมจงเกดความขดแยง ความขดแยงสนองประโยชนอะไร

• ผทเชอวาสถานการณทาใหเกดความขดแยง จะตงคาถามวา

ความขดแยงเกดขนเมอไร สถานการณแวดลอมเปนอยางไร

• ผทเชอวาความขดแยงเปนเรองปฏสมพนธ จะตงคาถามวา

ความขดแยงเกดขนไดอยางไร ความขดแยงแสดงออกโดยอาศย

วธการหรอกลไกใด

Page 11: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

11

แนวคดทหนง/แนวคดทสอง

• ความขดแยงหลกเลยงได/หลกเลยงไมได

• เกดขนเพราะมคนทาใหเกด/เกดขนเพราะ

โครงสราง การแขงขน ความลมเหลวในการ

สอสาร ระบบคานยม ฯลฯ

Page 12: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

12

แนวคดทหนง/แนวคดทสอง

•ความขดแยงเปนอนตรายตอความสาเรจ/

เปนสวนผสมผสานของความสาเรจ

•ความขดแยงเปนสงทเลวราย/เปนเรองปกต

ทตองจดการใหด

Page 13: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

กระบวนการเกดขนของความขดแยง

1) อตตา โดยทวไปอตตาหรอความเปนตวตนไมกอใหเกดความขดแยง แตหากอตตาบวกอคต และการใชอานาจเหนอ จะทาใหเกดการกดทบอตตาผอน และเกดการแบงแยก ความเปนอน ความเปนศตร

(Kriesberg, L.(1998))

2) ความรสกขนของหมองใจ รสกวาไมไดรบความเปนธรรม และ

รสกไมพอใจกบสงทเกดขน เพราะสงนไมควรจะเกดขนแกตนหรอ

กลมของตน

Page 14: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

กระบวนการเกดขนของความขดแยง

3) การตงเปาหมายในการเปลยนแปลงสงทไมพงปรารถนา

เชนตองการเปลยนพฤตกรรมของบคคล ตองการเปลยน

กระบวนการ โครงสราง หรอประเดนความขดแยง เพอลด

ความขนของใจ

(Kriesberg, L.(1998))

4) การเชอวาความเปลยนแปลงนนเปนไปได จงพรอมทจะ

แสดงตววามความขดแยง (เปลยนจากความขดแยงแฝงเปน

ความขดแยงปรากฏ)

Page 15: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ความขดแยงแฝง

ความขดแยงปรากฏ Emerging/Manifest conflict

Latent conflict

ปรากฎ – คกรณแสดงตว ทกฝายรบรวามความขดแยง

ปรากฎชดเจน – คกรณเขามาจดการความขดแยง

เปนระยะทความขดแยงไดเกดขนแลว แตไม

ปรากฏตวออกมาจนเปนทสงเกต โดยทคกรณ

อาจยงไมตระหนกวามความขดแยงเกดขน

ความขดแยงปรากฏ

Page 16: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ทฤษฎความขดแยง

Page 17: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การวเคราะหเชงทฤษฎ - ยอรจ ซมเมล • ความขดแยงเปนการแขงกนระหวางแรงทวลกษณ เชน รกและ

ชง การผสมกลมกลนและการไมถกกน การรวมสมาคมและการแขงขน แนวโนมทเอออานวยและแนวโนมไมชวยเหลอ

• ความขดแยงจบลงไดสามทางคอ

- ฝายหนงไดรบชยชนะเหนออกฝาย

- การประนประนอม

- การทาใจได (แมวาเหตทางวตถวสยของความขดแยงยงดารงอย)

Page 18: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การวเคราะหเชงทฤษฎ - ลอส โคเซอร • ความขดแยงมบทบาทหนาทสาคญทางสงคม

• ความขดแยงอาจชวยระบายความรสกกาวราวและเปนปฏปกษ

• ความขดแยงในสถานททางานอาจนาไปสวธการทางานแบบ

ใหมทดกวา

• ความขดแยงมทงทมบทบาทหนาทในทางดและในทางลบ

• ถามบทบาทหนาทในทางไมดกควรพยายามแกไข

• นกจดการความขดแยงจงตองศกษาใหเขาใจบทบาทหนาทกอน

Page 19: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การวเคราะหเชงทฤษฎ – เคอรต เลวน • ความเขาใจปฏสมพนธระหวางบคคลกบภาวะแวดลอมทาง

จตวทยา ชวยใหคาดคะเนพฤตกรรมของบคคลนน

• การไมสามารถตอบสนองความตองการของบคคล ทาใหเกดความตงเครยด แตความขดแยงจะเกดขนหรอไมนน ขนอยกบระดบความตงเครยดและบรรยากาศทางสงคมภายในกลม

• การตอบสนองความตองการขนอยกบความสามารถของบคคลทจะเคลอนไหวในพนททางจตวทยา การเคลอนไหวเชนนชวยเพมเสรภาพทจะเปลยนพนททางจตวทยา หรอออกจากสถานการณทเปนขดจากดในการเคลอนไหวดงกลาว

Page 20: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การวเคราะหเชงทฤษฎ – มอรตน เดอตช • ความขดแยงมกเปนเรองอตวสย

• ความขดแยงแบงเปนความขดแยงททาลายและทสรางสรรค ความขดแยงมลกษณะสรางสรรคเมอคกรณเหนเปนปญหาทตองรวมกนแกไข

• ปจจยททาใหความขดแยงปะทขนคอ – การมาสมผสกนททาใหความแตกตางเดนชดขน – การเขากนไมไดทรบรเอาเอง (perceived incompatibility) – ประโยชนทไดจากความขดแยงทรบรเอง

• การแกไขความขดแยงขนอยกบทกษะเชน ความสามารถในการแกไขการรบรเอง (perception) ใหเปนการรบรเองทแมนตรง ตลอดจน ความสามารถในการสอสารระหวางคกรณ ฯลฯ

Page 21: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การวเคราะหเชงทฤษฎ – จอหน เบอรตน • การสนองความตองการ – ซงเปนทมาของพฤตกรรม - ขนอยกบ

บรบททางสงคม

• มนษยมพฤตกรรมเชงซอน - มกสรางความขดแยงเมอพยายามตอบสนองความตองการพนฐาน

• เวลากลาวถงประเดนใด แทนทจะกลาวถงความตองการทเปนพนฐาน เราชอบกลาวถงผลประโยชนทผวเผนมากกวา

• เมอเกดความขดแยง ตองพยายามวเคราะหวาอะไรคอความตองการพนฐานทไมไดรบการตอบสนอง

Page 22: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การวเคราะหเชงทฤษฎ – จอหน เบอรตน • ความตองการพนฐานไดแก

- การไดรบคาตอบทคงเสนคงวา - การไดรบแรงกระตน

- ความมนคง - การเปนทยอมรบ

- ความยตธรรมในเชงแจกจาย (distributive justice)

- การดมเหตมผล – การมความหมาย

- การควบคม - การปกปองบทบาท (ทเออตอการตอบสนอง

ความตองการ)

Page 23: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ทฤษฎ – อดม เคอรล • ความสมดลแหงอานาจเปดโอกาสการเจรจา

ไมสนต ไมสนต สนต

สมดล 3. เจรจา 4. พฒนาอยางสนต

ไมสมดล 1. สรางจตสานก 2. เผชญหนา

ขดแยงแฝง ขดแยงปรากฏ ขดแยงแปลงเปลยน

อานาจ สมพนธ

สนตวธ/รนแรง

23

Page 24: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

องคประกอบความขดแยง

• ABC ของความขดแยงไดแก

- ทศนคต (attitude)

- พฤตกรรม (behaviour)

- ขอขดแยงหรอสาเหตความขดแยง (contradiction)

Page 25: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

A: ทศนคต

• หมายถง

- ความรสก/การรบรตอความขดแยงของคกรณและเรา

- ความรสก/การรบรของคกรณตอเรา

- ความรสก/การรบรของเราตอคกรณ

Page 26: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

26

ความจรงทรบร Perceived reality

Perceived self

Self-concept

self

reality

การรบรของ คณ ก.

การรบรของ คณ ค.

การรบรของ คณ ข.

การรบรของ คณ ง.

ตวตนกบความขดแยง

Page 27: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ความรสก / วธคด เอาตนเปนศนยกลาง (คดเอาชนะ ตองการแกแคน ปกปองตนเอง)

โกรธ

ขาดสต

ลมตว

ทารายตนเอง - ผอน

พด

กระทา

เรมจากฝายหนงผด

ตางตอบโต ดวยอารมณ ตองการแกแคน

ผดทงค แพทงค

คลป วฎจกรความรนแรงตางตอบโตเอาคนความรนแรงเพมขน

ทะเลาะ ววาท ลงมอ ปาดหนา ขบชน ลงมายง

Page 28: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ปฏสมพนธ

อคต

ความรสก

การรบร ตวตน

Page 29: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ปฏสมพนธรนแรง

ความรสกลบ

เกดอคต

อคตเพมขน

เกดอคต

ความรสกลบ อคตเพมขน

Page 30: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

วางใจ

เปนกลาง

การรบร ตรงตามความ

เปนจรง สต-ปญญา-เมตตา

ความรสก ทเปนกศล

ปฏสมพนธ ทสรางสรรค

Page 31: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ทฤษฎการระบสาเหต

ความไววางใจลดลง ง

สถานการณ

เปนสาเหต

อปนสย-บคลกภาพ

เปนสาเหต

เจตนา

เปนสาเหต

เหต – สถานการณ

ความรสก – ด - ไมเปนไร

เหต – อปนสย ธรรมชาตของอกฝาย

ความรสก – ด -ไมเปนไร - ลบ

เหต – เจตนาทจะทาราย - ปศาจราย

ความรสก – ลบ - เปนศตร - เจบปวด

“เปนเรองปกตทเมอเกดเหตการณขน

คนจะพยายามหาสาเหตของเหตการณนน

และการหาเหตนสงผลตอระดบความไววางใจ

กบผ ทมปฏสมพนธดวย”

เหตการณ

สถานการณ

ความไววางใจลดลง

Page 32: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

เมอเกดเหตการณหนงทไมดซงจะเรยกวาเหตการณกอเรอง

(triggering event) ถาเราเกยวของหรอเปนผกอเหตการณนน

เรามกจะกาหนดเหต (attribute) ใหกบสถานการณทอยเหนอ

ความควบคมของเรา กลาวอกนยหนงคอ เรามกกาหนดให

ตนเองเปนผมเจตนาดและโทษสถานการณภายนอก ทงน

เพอลดความรบผด

32

การกาหนดเหต (attribution)

Page 33: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

แตถาเหตการณน นมผ อ นเก ยวของหรอเปนผ กอ เราม

แนวโนมทจะมองขามเหตอนเนองมาแตสถานการณบงคบ

และกาหนดเหตใหกบเนอหาของเหตการณหรออปนสยของ

ผเกยวของ (intrinsic attribution) หรอกาหนดวาเหตนนมาจาก

เจตนาทไมด (intentional attribution)

33

การกาหนดเหต

Page 34: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

เหตการณกอเรองมผลตอความไววางใจไมเหมอนกน ขนอย

กบการกาหนดเหตใหเหตการณนน ถากาหนดเหตวาเปน

เรองของสถานการณ เราจะไมกลาวโทษและคงความ

ไววางใจในระดบสง ถาก าหนดเหตใหกบเนอหาของ

เหตการณหรออปนสยของผเกยวของ เราจะกลาวโทษนอย

และคงความไวใจอยบาง

34

การกาหนดเหต

Page 35: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

แตถาเรากาหนดเหตวาเปนเรองความจงใจหรอความเปน

ปฏปกษ เราจะกลาวโทษเตมทและความไววางใจจะหมดไป

การกลาวโทษเจตนามาคกบความไมไววางใจ กลาวอกนย

หนง ในการสรางความไววางใจ เราตองหลกเล ยงการ

กลาวโทษเจตนา

35

การกาหนดเหต

Page 36: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ววไลขวด? • ระหวางพกสมมนา ผมไปเดนในสวน มววฝงหนงเลมหญา

อย สองตวอยรมแมนา ทนใดนนววตวหนงวงเขาใสผม ทาอยางไรด?

• อยกบท ววหลบเอง – วงเขาหาวว ทาใหมนกลว – วงหนวว มนคงไลไมทน – วงไปอกทาง เชนไปหลบหลงตนไม

• ระหวางววกบผม คณเหนใจใคร?

Page 37: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

B: พฤตกรรม • หมายถง

- ปฏสมพนธ/การกระทาเมอเผชญหนากบความขดแยง

- ปฏสมพนธเมอเผชญหนากบคกรณ/การกระทาตอคกรณ ทงทางกายและวาจา

- ปฏสมพนธ/การกระทาทเปนปรปกษเพอเอาชนะ

- ปฏสมพนธ/การกระทาทไมเปนปรปกษเพอหลกเลยงหรอรวมมอ

Page 38: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

C: ขอขดแยง/สาเหตความขดแยง • ความจาเปน/สทธพนฐาน (ตอรองไมได)

• ความสมพนธ/อานาจ (ตอรองไดยาก)

• สทธอนๆ (ตอรองไดบาง)

• ผลประโยชน (ตอรองได)

• คานยม (ปรบเปลยนไดชาๆ)

Page 39: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

องคประกอบของความขดแยง A: Attitude

ทศนคต - คกรณ

C: Contradiction ขอขดแยง/สาเหต

B : Behavior ปฏสมพนธ/พฤตกรรม

ความรสก-การรบร

ตอความขดแยง

ของคกรณและตนเอง

- ความจาเปน/สทธพนฐาน (ตอรองไมได)

- ความสมพนธ/อานาจ (ตอรองไดยาก)

- สทธอนๆ (ตอรองไดบาง)

- ผลประโยชน (ตอรองได)

- คณคา (ปรบเปลยนไดชาๆ)

ปฏสมพนธเมอเผชญหนากบ

ความขดแยงและคกรณ

เชน เอาชนะ เปนศตร รวมมอ

หลกเลยง หาพวก ฯลฯ

Page 40: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

สนตวธ

A: Attitude ทศนคต - คกรณ

C: Contradiction ขอขดแยง/สาเหต

B : Behavior ปฏสมพนธ - พฤตกรรม

ความรสก-การรบร

ตอความขดแยง

ของคกรณและตนเอง

ปฏสมพนธเมอเผชญหนากบ

ความขดแยงและคกรณ

เชน เอาชนะ เปนศตร รวมมอ

หลกเลยง หาพวก ฯลฯ

ความเขาใจ-การสอสาร

ความคด

สรางสรรค

- ความจาเปน/สทธพนฐาน (ตอรองไมได)

- ผลประโยชน (ตอรองได)

- ความสมพนธ/อานาจ

- สทธอนๆ

Page 41: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ระดบความขดแยง • ระดบยอย ไดแกความขดแยงภายในตวบคคล (สองจตสองใจ

วาวน ขาดสนตภายใน) ระหวางตวบคคล ภายในกลม

• ระดบกลาง ไดแกความขดแยงระหวางกลม ภายในสงคม

• ระดบใหญ ไดแกความขดแยงระหวางสงคม ระหวางประเทศ

ภายในภมภาค

• ระดบมโหฬาร ไดแกความขดแยงระหวางภมภาค ระดบโลก

Page 42: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

42

ความขดแยงในตนเอง • ในตวเรามหลายบคลกภาพ (persona) ซงสวนใหญมาจาก

อารมณความรสก และการอบรมสงสอนในวย 0-3 ขวบ

• ขดแยงแบบรกพเสยดายนอง (approach-approach conflict) พอใจสองอยางแตเลอกไดอยางเดยว

• ขดแยงแบบหนเสอปะจระเข (avoidance-avoidance conflict) ไมปรารถนาทงสองอยางแตจาตองเลอก

• ขดแยงแบบเกลยดตวกนไข (approach-avoidance conflict) จาเปนตองอยกบสงทพอใจและไมพอใจในเวลาเดยวกน

Page 43: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

43

ความขดแยงในตนเอง • ในตวเรามหลายบคลกภาพ (persona) ซงสวนใหญมา

จากอารมณความรสก และการอบรมสงสอนในวย 0-3 ขวบ

• รกพเสยดายนอง (approach-approach conflict) พอใจสองอยางแตเลอกไดอยางเดยว

• หนเสอปะจระเข (avoidance-avoidance conflict) ไมปรารถนาทงสองอยางแตจาตองเลอก

• เกลยดตวกนไข (approach-avoidance conflict) จาเปนตองอยกบสงทพอใจและไมพอใจในเวลาเดยวกน

Page 44: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

44

ความขดแยงระหวางบคคล

• ภมหลง: วฒนธรรม การศกษา คานยม ความเชอ ฯลฯ

• บคลกภาพ: จตใจ อารมณ วธพดจา ภาวะผนา ฯลฯ

• การคดไปเอง การตความหมายเจตนารมณ การคดเขาตว ฯลฯ

Page 45: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

45

ความขดแยงระหวางบคคล • เกดความรสกขดแยง รสกกลว เกลยด ไมไวใจ ฯลฯ

• สอคนละความหมาย แสดงออกผดกาลเทศะ วางตวไมถก

มหลายบคลกภาพทแสดงบทไขวกน ฯลฯ

Page 46: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ความขดแยงระหวางสามภรรยา • ภรรยาทางานและตองการใหสามชวยแบงเบาภาระงาน

บานและชวยดแลลก โดยถอวาความเสมอภาคทางเพศ

สภาพเปนคณคาหลกของเธอ

• สามคดวาเขามหนาทหลกในหาเลยงครอบครวสวน

ภรรยา สวนภรรยาตองดแลบานและลกเปนหลก การ

ทางานบานและเลยงลกไมสอดคลองกบภาพพจนของตน

ในเรองชายชาตร

Page 47: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ความขดแยงระหวางสามภรรยา • ดวยความชวยเหลอของผใหคาปรกษา สามภรรยาคนเรม

ฟงกนและเขาใจความรสกของอกฝาย เมอเรมเขาใจกนแลว ความขดของใจทมตอจดยนของอกฝายกลดลง จดยนดงกลาวทาใหเสยความรสกนอยลง จงเรมคดหาทางออกรวมกนได

• พวกเขาตกลงจางคนมาชวยทางานบานและดแลลก แมไมตรงตามทตองการทงหมด แตกยอมรบกนได

Page 48: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

เดกแยงกนรดนาตนไม • เดกอาย หาขวบสองคนเปนเพอนกน แตตอนนกาลงแยง

กนรดนาแปลงตนไม แตละฝายอยากเปนคนรดกอน

• วธแกปญหาเชงแขงขนคอการชกกะเยอ คนชนะแยงทฉด

นาได คนแพอาจรองไหหรอเขาทบตผชนะ

• วธแกปญหาเชงรวมมอคอ

Page 49: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

เดกแยงกนรดนาตนไม • เดกคนหนงเสนอวาเรามาเปาหยนฉบกน คนชนะไดรดนา

ตนไมกอน

• อกคนถามวาแลวคนแพละ

• คยกนพกหนงกตกลงกนไดวา จะใหคนแพเลอกแปลงท

ตนจะอยากจะรด คนชนะตองไปรดอกแปลงหนง

• ทงสองฝายพอใจ (ชนะทงค)

Page 50: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

มรดกนาฬกาโบราณ • แมยกนาฬกาโบราณเรอนหนงใหลกสองคนเปนมรดก

และสงไมใหขาย ลกขดแยงกนเพราะตางอยากไดนาฬกา

• ทางออกหนงคอแบงกนใชนาฬกาปละหกเดอน

• ทางออกหนงคอการประมลแขงกนแบบเปด หรอประมลแบบปดคอเสนอราคาสดทายครงเดยว คนทประมลไดจะไดนาฬกาไป และจายเงนใหอกคนเทากบครงหนงของราคาประมล

Page 51: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

มรดกนาฬกาโบราณ • ทางออกหนงคอ “แบงและเลอก” ลกแตละคนวางเงนกองกลาง

เทากน เชนคนละ 50,000 บาท ลกคนหนงเปนคนแบง ถาเขาเหนวานาฬกามมลคา 80,000 บาท บวกเงนกองกลาง 100,000 บาท เขาจะแบงสมบตเปนสองกอง กองหนงคอนาฬกากบเงน 10,000 บาท อกกองคอเงน 90,000 บาท ลกอกคนเปนคนเลอก ถาเขาเหนวานาฬกามมลคากวา80,000 บาทกเลอกนาฬกากบเงน 10,000 บาทและพอใจ ลกอกคนกพอใจ ไมวาอกคนเลอกอะไร เพราะมลคาสทธทไดรบคอ 40,000 บาทหรอครงหนงของมลคานาฬกาทเขาตงไวเองเสมอ

Page 52: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

52

ความขดแยงภายในองคกร: เจตนา

ดดน (aggressive)

ออนโยน (passive)

มงคน (people focus)

มงความสาเรจของงาน

Get it done เนนความถกตอง

Get it right

เรยกรองความสนใจ

Get appreciated

เอาใจทกคน

Get along

มงงาน (task focus)

Page 53: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

53

ความขดแยงภายในองคกร: พฤตกรรม

ดดน

(aggressive) ออนโยน

(passive)

มงคน (people focus)

ควบคม เจาระเบยบ

ซมยง ขอใหคนเหนชอบ

มงงาน (task focus)

Page 54: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การแตงตงคณะกรรมการกรณหลายชาตพนธ • คณะวชาแหงหนง มนกศกษาชาตพนธ ก. มากทสด รองลง

ไปเปนชาตพนธ ข. และ ค. แตอาจารยสวนใหญมชาตพนธ ข. ซงตองการใหตวแทนอาจารยในคณะกรรมการประจาคณะมาจากการเลอกตงโดยอาจารยของแตละภาควชา ผลออกมายอมไดแกอาจารยชาตพนธ ข. เกอบทงหมด อาจารยชาตพนธ ก. เรยกรองใหเพมจานวนอาจารยชาตพนธ ก. เพราะมนกศกษามากกวา แตฝายแรกไมยอมเพราะถอวาการมโควตาจะขดหลกประชาธปไตย

Page 55: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

การแตงตงคณะกรรมการกรณหลายชาตพนธ • ผไกลเกลยใหคณาจารยรวมมอกนระดมสมองเพอหาทาง

ออก ในขนแรกทประชมเสนอยสบกวาความคดเพอแกปญหา ในทสดตกลงกนวามทางออกหนงซงยอมรบไดมากทสด นนคอ

• คณบดแตงตงคณะกรรมการอกชดหนงเพอสงเสรมความหลากหลายทางวฒนธรรม กรรมการชดนจะเลอกกนเองสองคนไปเปนกรรมการประจาคณะ โดยคนหนงตองมชาตพนธ ก.

Page 56: ความขัดแย้ง - peace.mahidol.ac.th · คืนดี การมีสันติวัฒนธรรม การมีโครงสร้างแนวนอน

ความขดแยงในททางาน • อาจารยสองคน ตางเปนคนมงงาน คนหนงมบคลกดดน

เวลามงความสาเรจจะไมดวาสงททาจะไปกระทบใคร จะหลกเลยงกฎกตกาอะไรบาง อกคนหนงมบคลกออนโยน จงเปนคนเจาระเบยบจนจกจก ตองการใหงานสมบรณแบบ

• คนทหนงกระทบคนทสองเสมอ พอหวหนาเรยกมาพดคยกยอมขอโทษ บอยครงเขาคนทสองบอกกวาไมรบฟงคาขอโทษอกแลว

• ในฐานะหวหนา ในฐานะกลยาณมตร หรอในฐานะเพอนรวมงาน ทานจะทาอยางไรด