การบรรยายวชา รอ.605 ระบบสารสนเทศเพอการจดการ Management Information System

รศ.ดร.ทพวรรณ หลอสวรรณรตน ครงท 1 วนท 15 กรกฎาคม 2549

หวขอการบรรยาย1.ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ (IS; Information System)-ความสำาคญของสารสนเทศ-ความหมาย ของขอมล และสารสนเทศ-ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศและระบบสารสนเทศ-แนวคดในการนำาเอาระบบ IS มาใช ** เคยออกสอบ Comprehensiveคำาวา IT (Information Technology) แตกตางจาก IS ตรงท IT เปนแคเครองมอ

แต IS เปนปญญาทใชนำาเครองมอเหลานน 2.การจดการความร -ความหมายของความร การจดการความร -ลกษณะและประเภทของความร-ทำาไมตองมการจดการความร-กระบวนการจดการความร-บทบาทของ IT ในการจดการความร-ประเดนในการบรหาร3.ประเภทของระบบสารสนเทศ 4.การบรหารและการประยกตใชระบบสารสนเทศ-ระบบสารสนเทศเชงกลยทธ (Strategic Information Systems) **เคยออก

เปนขอสอบ Comprehensive -พาณชยอเลกทรอนกส (E-commerce)-รฐบาลอเลกทรอนกส (E-Government)

ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศในชวงทผานมาไดเกดวกฤตทสะทอนใหเหนถงปญหาในการนำาเอาระบบสารสนเทศมาใช

ในการจดการ นนคอปญหา O-net , A-net ซงเปนระบบการสอบเขามหาวทยาลยแบบใหมระบบการสอบดงกลาวเปนการสมครสอบผานเวปไซต ใชเทคโนโลยในการตรวจขอสอบ

และประกาศผลสอบผานเวปไซตในโครงการนรฐบาลตองใชงบประมาณในการตรวจขอสอบ 9 ลานบาท นอกเหนอจาก

งบประมาณในการวางระบบอกกอนใหญ แตระบบกลบไมไดตอบสนองวตถประสงคปญหาทเกดขนมหลายประการ เชน-ผลคะแนนมลกษณะผดปกต คอคะแนนเตม 100 แตเดกบางคนได 400 -ขอสอบอตนยแคเขยนอะไรกไดจะมโอกาสให 0-4 คะแนน บางคนไมใสจลภาคจะได 0

1

-เลอนประกาศผลสอบ 6 ครง-เวบลมเพราะไมคดวาจะมคนเขาไปดมากมาย-ระบบความปลอดภยไมดพอ บางคนในรหสประจำาตวผสอบแตเขาระบบไมได แตพอใจ

เลข 0000....กลบเขาไปได ปญหาดงกลาวกระทบตอนกเรยนทกคนทเขาสอบ ทำาใหเกดความเครยด ความไมแนใจ

วาเทคโนโลยจะทำาใหอนาคตทคาดหวงไวผดเพยนไปหรอไมเหนออนใดในการแกปญหาผรบผดชอบกลบโยนความผดไปใหผสอบ เชนมองวาเดก

กรอกเลข 13 หลกไมถกตอง กรณนถอเปนปญหาระดบชาต เปนปญหาของการจดการกบระบบสารสนเทศ ทบง

บอกวาการมแตคอมพวเตอรหรอเทคโนโลยอยางเดยวไมสามารถแกปญหาอะไรไดเพราะการนำาระบบสารสนเทศมาใชมความรท งเร องขององคการ การจดการ และ

เทคโนโลย วชา MIS ระบบสารสนเทศเพอการจดการจงเปนการบรณาการความรทง 3 สวนดง

กลาว คอองคการ การจดการ และเทคโนโลย เขาดวยกน การเรยนวชานจงไมใชการเรยนเรองคอมพวเตอร

ปจจบนเทคโนโลยอยลอมรอบตวเรา ทกคนจะหลกเลยงเทคโนโลยไมได ขนอยกบวาเราจะใชเทคโนโลยอยางไรดงคำาพดวา It’s everywhere. It’s inspecapable .It’s but it Up to you how it get used.

การทเทคโนโลยอยรอบตวเราๆทำาใหทกวนนเตมไปดวย E ตางๆมากมาย เชน E-economy ,E-girl ,E –manager , E-government, E-commerce เปนตน

หวใจของวชาน คอ ทำาอยางไรจงจะไดขอมลสารสนเทศทถกตอง สำาหรบผใชทเหมาะสมในเวลาทรวดเรว หรอ Right info for the right people at the right time.

การจะทำาใหไดสารสนเทศทถกตอง สำาหรบผใชทเหมาะสม จะตองตอบคำาถาม What When Where Why และ For Whom ใหได

What คอการตอบวาจะตองหาขอมลหรอสารสนเทศอะไรบาง นกวเคราะหระบบซงรบผดชอบดแลในการวางระบบจะตองสำารวจกอนวาขอมลทจะนำาเขามาระบบนนมอะไรบาง

คำาถามนเปนคำาถามทยากเพราะมปญหามากมาย เชน-ผใชขอมลอาจจะไมรวาตนเองตองการขอมลอะไร-ผใชขอมลมหลายคนทำาใหมความตองการทหลากหลาย ผออกแบบระบบจะตอง

พจารณาวาจะวางระบบอยางไรใหตอบสนองความตองการของผใชทหลากหลาย-เทคโนโลยมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวอยางไรกตามคนทเปนผบรหารจะตองบอกไดวาตองการใชขอมลอะไรบาง

When ตองการขอมลเมอใด เชนตองการทนท รอได หรอตองการเปนระยะๆ เชนประจำาเดอน ประจำาป ประจำาไตรมาส

2

Where ขอมลทตองการอยทไหน เปนขอมลทตตยภมทมคนเกบเอาไวแลว หรอเปนขอมลทยงไมมการจดเกบ ถายงไมมการจดเกบใครจะเปนคนเกบ ถาเปนขอมลจากภายนอกจะทำาอยางใหไดขอมลมา

Why เอาขอมลไปทำาอะไร เชนใชเพอการประมวลผลอยางเดยว ใชเพอการรายงานอยางเดยว ใชขอมลในการวางแผน หรอใชในการตดสนใจ

For Whom เปนขอมลสำาหรบใคร หรอใครเปนผใชขอมลนน เปนผปฏบตงาน หรอผบรหาร

ถาตอบคำาถามเหลานไดกจะไปสคำาถามสดทาย คอ How เปนการถามวาเทคโนโลยหรอคอมพวเตอรจะเขามาชวยในเรองขอมลไดอยางไร

(แตในเมองไทยมกจะเอาคำาถามสดทายมาเปนคำาถามแรก เวลาเราจะทำาระบบสารสนเทศจงมกจะเรมตนทการซอคอมพวเตอร ซงเปนเรองทไมถกตอง)

ความสำาคญของสารสนเทศ1.สารสนเทศมความสำาคญในระบบเศรษฐกจยคใหม เนองจากเศรษฐกจยคใหมเปนยคทตองใชขอมลและสารสนเทศเปนตวขบเคลอน ดงทอลวน ทอฟเลอร ผเขยน The Third Wave ทไดแบงโลกออกเปน 3 ยคคอ-ยคเกษตร เปนยคทระบบเศรษฐกจถกขบเคลอนดวยทดนและแรงงาน -ยคอตสาหกรรม เปนยคทเศรษฐกจถกขบเคลอนดวยทน-ยคสารสนเทศ เปนยคทระบบเศรษฐกจถกขบเคลอดวยขอมลและสารสนเทศแตปจจบนโลกเรากำาลงพฒนาสยคท 4 ทเรยกวาสงคมฐานความรหรอเศรษฐกจฐาน

ความร (Knowledge Base Society/Economy หรอเอาความรมาเปนปจจยในการขบเคลอนสงคมและเศรษฐกจ

แตการจะใหระบบเศรษฐกจฐานความรไดจะตองมสารสนเทศเสยเปนพนฐานเสยกอน 2.สารสนเทศมความสำาคญตอองคการและการบรหาร องคการยคใหมจะเรยกวาองคการเสมอนจรง การจดการองคการสมยใหมจะเปน E-

management ซงจะตองอาศยขอมลสารสนเทศ 3.สารสนเทศมความสำาคญในเชงกฎหมาย รฐธรรมนญและพรบ.ขอมลขาวสารไดระบถงความส ำาคญในการเขาถงขอมลของ

ประชาชน และการเป ดเผยขอมลของหนวยราชการ (ดรฐธรรมนญมาตรา 58 สวน พรบ.ขอมลดไดในมาตรา 9 และ 11)

4.สารสนเทศมความสำาคญตอ IT กลาวไดวาคอมพวเตอรจะไมมความหมายอะไรเลยหากไมมขอมล เชนนกออกแบบระบบ

เทคโนโลยสารของสนามบนสวรรณภม บอกวาสวรรณภมเปนสนามบนแหงแรกทใชระบบคอมพวเตอรทงหมด รวมทงมการเชอมโยงระบบไปสหนวยงานภายนอก

คำาถามกคอจะมขอมลปอนเขาระบบหรอไม

3

จากความสำาคญของสารสนเทศและเทคโนโลยสารสนเทศดงกลาวท ำาให เทคโนโลยสารสนเทศเปนปจจยตวหนงทถกนำามาวดขดความสามารถในการแขงขน (Competency) ของประเทศตางๆ และพบวาประเทศไทยอยในอนดบรองบวย

ปจจยในการวดจะมหลายตว แตแบงออกเปน 4 ปจจยใหญคอ-พนฐานทางเศรษฐกจ -เสถยรภาพของรฐบาล-ประสทธภาพของภาคธรกจ -โครงสรางพนฐาน เทคโนโลยจะอยในหมวดน จากปญหาดงกลาวทำาใหรฐบาลตองจาง ไมเคล อ. พอตเตอร ปรมาจารยทางดานการ

สรางความสามารถในการแขงขนของประเทศเขามาเลคเชอรใหคนไทยฟง และสงหนงทพอตเตอรสะทอนกคอ ประเทศไทยเปนผใช IT มากกวาจะเปนผผลต IT ดงนนคำาถามหลกของประเทศไทยคอจะใช IT อยางไรจงจะสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศได (คำาถามนเคยออกขอสอบคอม)

ความหมายของขอมลขอมล (Data) คอขอมลดบทยงไมผานการประมวลผล หรอยงไมมความหมายใน

การนำาไปใชงานรปแบบของขอมล จะมหลายรปแบบ เชนตวเลข รปภาพ เสยง ภาพยนตรสารสนเทศ (Information) คอขอมลทผานการประมวลผลแลว มความหมายและ

มคณคาสำาหรบผใชตวอยาง ถาเรามขอมลเกยวกบจำานวนชวโมงในการทำางานของพนกงาน ขอมลดงกลาว

เปนขอมลดบ แตถานำาไปประมวลผล (Data Processing) เชนเอาจำานวนชวโมงคณกบอตราคาจางและหารดวยจำานวนชวโมง สารสนเทศทไดรบคอ รายไดของพนกงาน หรอรายจายรวมของหนวยงาน

การประมวลผลจงเปนการเปลยนขอมลดบใหเปนสารสนเทศ ดงรป

ประมวลผลคอการทำาใหขอมลใหเปนระบบ เขาใจงายและมความหมาย เชนใชวธการท ำาตาราง วธการทางสถต (รอยละ คาเฉลย คาสงสด ตำาสด) รวมทงใชการเปรยบเทยบ การวเคราะห จดกลม เรยงลำาดบ

เชนเมอนกศกษาสอบจะไดคะแนนออกมา คะแนนดงกลาวเปนขอมลดบ อาจารยกจะทำาการประมวลผลและออกมาเปนเกรด เกรดกจะเปนสารสนเทศ

แตส งใดจะเปนแคขอมล หรอเปนสารสนเทศขนอยก บผใชด วย เชนเกรดทเป นสารสนเทศสำาหรบบางคน อาจจะเปนแคขอมลดบทสามารถน ำาไปประมวลผลเพอใหเปนสารสนเทศ

แตความหมายโดยทวไปสารสนเทศจะหมายถงขอมลดบทผานการประมวผลแลว

4

Data Entry Data Processing Information

ดงน นรายการของคณสรยทธ สท ศนะจนดา จงเป นการน ำาเสนอทงขอมลและสารสนเทศ ขนอยกบผใชขอมล

ลกษณะสารสนเทศทด จะม 4 มต (แนวคดของฝรงจะม 3 มต แตอาจารยไดเพมมตท 4 เขาไป)

1.เนอหา (Content) -ตองมความสมบรณและครอบคลม (Completeness)-เนอหามความสมพนธกบเรอง (Relevance)-มความถกตอง (Accuracy)-เชอถอได (Reliability)-ตรวจสอบได (Verification)กรณของ A -net และ O-net เปนสารสนเทศมปญหาทางดานเนอหา ทงปญหาความ

ถกตอง ความไมสมบรณของเนอหา และไมนาเชอถออกดวย2.รปแบบ (Format) สารสนเทศทดจะตองมรปแบบ-ชดเจน (Clarity)-มระดบของรายละเอยด (Level of detail) ความละเอยดจะมมากนอยแคไหนขนอย

กบผใชขอมลดวย -รปแบบการนำาเสนอ (Presentation) อาจจะมความหลสากหลาย-สอในการนำาเสนอ (Media)-ความยดหยน (Flexibility)-ความประหยด (Economy)3.เวลา (Time)-สารสนเทศจะตองมความรวดเรวและใชไดทนททตองการ (Timely)-มความทนสมย (Up-to Date)-เปนสารสนเทศทมระยะเวลา (Time Period) เชนมทงขอมลในอดต ปจจบน และ

อนาคต เชนหากตองการวเคราะหการเตบโตทางเศรษฐกจจะตองมขอมลในอดตมาใหดเพอการเปรยบเทยบดวย

4.กระบวนการ (Process) -ความสามารถในการเขาถง (Accessibility) สารสนเทศทดจะตองเขาถงไดงาย ใน

เรองนในเมองไทยมปญหามาก หนวยงานภาครฐบางแหงมฐานขอมลทดแตมบางคนเทานนทมโอกาสเขาถง

ความสามารถในการเขาถงขอมลมประโยชนอยางมาก เดมเวลาเราจะวดความใหญของมหาวทยาลยจะวดจากจำานวนหนงสอในหองสมด แตปจจบนอาจจะวดวามหาวทยาลยนนมหองสมดในระบบ E-library ทสามารถลงคกบหองสมดของมหาวทยาลยอนๆ เพอใหนกศกษาของตนเขาถงขอมลไดมากนอยแคไหน

5

-การมสวนรวม (Participation) การมสวนรวมของฝายตางๆในสารสนเทศจะชวยปองกนความผดพลาดของสารสนเทศได

เชนกรณของ A-net และ O-net คนทออกแบบระบบไมไดปรกษาหารอกบหนวยงานอนๆทมความช ำานาญในเร องน เชนรามคำาแหงหรอมสธ.จะเปนมหาวทยาลยทมความเชยวชาญในใชเทคโนโลยในการตรวจขอสอบ การเชคผลการสอบอยแลว ถาผออกแบบระบบดงเขามามสวนรวมปญหากอาจจะไมเกดขน

-การเชอมโยง (Connectivity) ขอมลบางอยางเราไมตองเกบเองแตเชอมโยงกบหนวยงานอนๆ (แตบานเราชอบทำาอะไรใหเบดเสรจเปนของตนเอง)

เทคโนโลย และ เทคโนโลยสารสนเทศเทคโนโลย หมายถง กระบวนการเปลยนปจจยนำาเขาใหเปนผลผลตเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) หมายถง เครองมอหรอกระบวนการในการรวบรวม เกบ

รกษา วเคราะห จดการ และเผยแพรสารสนเทศตวอยางของ IT เชน คอมพวเตอร โทรศพทมอถอ CPU MP3 Fax Hardware

Software ดาวเทยม LCD ระบบสารสนเทศ / ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (IS / MIS 2 คำานใชแทนกน

ได) หมายถง ระบบทรวบรวม ประมวล เกบรกษา เผยแพรสารสนเทศทชวยในการบรหาร ตงแตวางแผน ควบคมการทำางาน การตดสนใจ หรออนๆ

ดงนน MIS ไมจำาเปนตองมคอมพวเตอร เพราะในสมยโบราณกมการรวมรวมขอมล และนำามาประมวลผลเพอการตดสนใจอยตลอดเวลา เชนในการทำาสงคราม จะมการรวบรวมขอมลกองกำาลงของฝายตนเองและตรงขาม ขอมลอาวธ สมรภมในการสรบ และนำาเอาขอมลเหลานมาใชในการตดสนใจกำาหนดยทธวธในการทำาสงคราม

MIS จงสามารถทำากบมอ หรอใชประสบการณ แตปจจบน MIS ตองใชคอมพวเตอร เพราะตองการความรวดเรวมากขน ขณะทขอมลในปจจบนมมากมายมหาศาล

ความสมพนธระหวางเทคโนโลยสารสนเทศกบระบบสารสนเทศ เนองจากปจจบนระบบสารสนเทศมความจำาเปนจะตองใช IT เขามาเปนเครองมอในการ

รวบรวม เกบรกษา วเคราะห จดการ หรอเผยแพรดงนนองคประกอบของระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร จะประกอบไปดวยสวนทเปน

IT คอ ซอฟทแวร ฮารดแวร ดาตาเบส และเนตเวรก และสวนทไม ใช IT คอ คนและกระบวนการ (Procedures) ดงรป

6

IS

People

Software

Network

Procedures

Database

Hardware

คน (People) จะเปนเร ององคการ เพราะเราจะพดถงพฤตกรรมของคนในฐานะผใชระบบสารสนเทศ พดถงการมสวนรวมของคนในระบบสารสนเทศ พดถงการเปลยนแปลงองคการและการตอตานการเปลยนแปลงทเกดจากคน

สวนกระบวนการ หมายถงการจดการททำาใหระบบเดนไปไดโดยเรยบรอย เชนหนวยงานทดแลระบบ เอกสารคมอในการใชระบบสารสนเทศ ความปลอดภยของสารสนเทศ การเปลยนแปลงระบบ การบำารงรกษาระบบ

( ดงนนจงยำาวา MIS หรอระบบสารสนเทศเพอการจดการ จงประกอบดวยองคการ การจดการและเทคโนโลย หรอ IT)

**สวนทเปน IT อาจารยนพนธเปนผสอน**

การจดการความร (Knowledge Management ; KM)การจดการความรเปนเรองทเกดมานานแลว แมแตในมดกมการจดการกบความร เชน

เวลามดเดนทางจะมการทงฮอรโมนชนดหนงเปนรองรอยเอาไวเพอบอกมดทเดนมาขางหลงวาแหลงอาหารอยทไหน เปนการสงขอมลขาวสารตอกน มดจะเปนสตวทมพลงมากสามารถยกนำาหนกไดถง 500 เทาของนำาหนกตว

ปจจบนทกองคการสนใจเรองของการจดการกบความร เหตผลทตองมการจดการกบความร1.เพ อก ารสร างคว าม ได เปร ยบ ในกา รแข งข นอย า ง ย ง ย น (Sustainable

Competitive Advantage)หลงจากไมเคล พอรตเตอรเขยนหนงสอเร อง Competitive Advantage ไดเสนอ

แนวคดเกยวกบการสรางความไดเปรยบในการแขงขน แตในระยะแรกเปนแนวคดทไดรบการวจารณมาก วาความไดเปรยบในการแขงขนจะอยนานไดนานแคไหน เขาจงเสนอเกยวกบความไดเปรยบการแขงขนอยางยงยน ซงจะเกดขนไดตองมการจดการกบความร

การทต องมาจดการกบความร เพราะวงจรชวตของนวตกรรมสนลงเร อยๆ เกดนวตกรรมใหมอยตลอดเวลาและหลายอยางลาสมยไปอยางรวดเรว เชนโทรศพท โทรศพทมอถอ จะพฒนาเรวมากตอไปในอนาคตมอถอจะเขามาแทนเทคโนโลยหลายๆอยางได เชนทผานมาโทรศพทเขามาแทนเพจเจอร หรอแมกระทงเขามาแทนปาลม

การท Life Cycle ของนวตกรรมสนลงคนเรายงตนตวรบความรใหมๆ เราจงพบวาหลายบรษทตองปรบตวหรอปดตวเพราะ Product ไมสามารถสนองตอบตอความตองการได เชนโกดกและฟจ

2.โลกาภวตน (Globalization)

7

ในยคโลกาภวตนทำาใหระบบเศรษฐกจกลายเปนเศรษฐกจฐานความร (Knowledge Base Economy) ความรจะชวยเพมมลคาใหกบสนคาตางๆได ตอยางประเทศฟนแลนดกเปนประเทศทนำาเอาความรมาขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ

ในโลกยคโลกาภวตนความรจะชวยทำาใหเกด Glocalization (เปนศพททมาจากฮอนดา โดยเอาคำาวา Global+Local ) หมายถงการคดระดบโลกแตนำามาปฏบตในทองถนได หรอ Think Globally act Locally

3.การเปลยนแปลงทรวดเรว (Rapid Change) การจดการกบความรจะทำาใหเราสามารถปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงทรวดเรว เชน

ตองนำาเอาความรมาใชในการปรบกระบวนการทำางานใหมความรวดเรวขน เชนการทำาบตรประชาชนจากเดมทใชเวลา 3 เดอนมาเปน 5 ทจะตองเร มตนดวยการปรบกระบวนการทำางานกอนแลวเอาเทคโนโลยนมารองรบกระบวนการทำางานแบบใหม

4.การลดขนาดขององคการ การลดขนาดขององคการทำาใหมคนทำางานนอยลง จงตองใชความรเขามาทำางานแทนคน

การทการจดการกบความรเปนเร องสำาคญทำาใหมพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 หมวด 3 ขอ 3 ระบไวชดเจนวา สวนราชการต องมการพฒนาความร เพ อ ใหม ล กษณะเป นองค การแก งการเร ยนร (Learning Organization ; LO) ในภาคเอกชนเองกมการความเคลอนไหวในเรองของ KM อยางกวางขวาง

ค ว า ม ร (Knowledge) ห ม า ย ถ ง Information in Action ห ร อ ห ม า ย ถ ง สารสนเทศซงมความหมาย มสาระ มความเกยวพน และนำาไปปฏบตได

โดยความร เก ดจาก ขอมลดบท มผ านการประมวลผลจนกลายเป นสารสนเทศ สารสนเทศทเขาใจไดและสามารถนำาไปปฏบตไดกจะกลายเปนความร ดงรป

การจดการความร (KM) หมายถงกระบวนในการสรางความรใหมอยางตอเนอง เผยแพรความรทวทงองคการ และนำาไปเปนสวนประกอบของผลตภณฑ การบรหาร เทคโนโลย และระบบใหม

หรอกลาวไดวาการจดการความร เปนการสราง ประมวล เผยแพร และใชสารสนเทศทมคณคาเพอใชในการดำาเนนงานใหเกดประสทธผล

กระบวนการจดการกบความรนกวชาการจะบางขนตอนของกระบวนการจดการความรแตกตางกน ในรปขางลางกถอ

เปนแนวคดหนง

8

ขอมล ประมวลผลขอมล (Data Processing)

สารสนเทศ ความร

ความเขาใจ

แตอาจารยมองวาขนตอนทสำาคญม 4 ขนคอ 1.การสรางความร (Knowledge) เปนการสรางความรใหมขนมา2.การประมวลความร (Knowledge Codification) เปนการจดความรใหอยในแบบ

ทผใชเขาถงและนำาไปใชไดสะดวก3.การเผยแพรความร (Knowledge Distribution)4.การใชความร ()Knowledge Utilization)การสรางความรสำาหรบนกวชาการทเสนอแนวคดเกยวกบ KM ทไดรบการยอมรบมากคอนกวชาการ

ชาวญปน คอ นากาตะและทาเคอช ไดนำาเสนอตารางเกยวกบการสรางความร เนองจากประเทศญปนจะเนนการสรางความร

กลาวคอ การสรางความรใหมจะตองพจารณาความรเดมทม 2 แบบคอ-ความรทไมชดแจง(Tacit Knowledge) เชนความรทเกดจากการบอกเลา-ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) หมายถงความรทมการบนทก1.ถาตองการสรางความรเดมทไมชดแจงใหเปนความรใหมทไมชดแจง จะตองใชวธ

Socialization วธการดงกลาวเปนเหมอนการถายโอน อบรม กลอมเกลา กาสรหลอหลอมทางสงคม

พดคยแลกเปลยนตวอยาง เชนความรในการทำากบขาวทถายทอดจากอกคนหนงไปสอกคนหนง ความรใน

การทำากบขาวถอเปน Tacit Knowledge เพราะแมแตถายทอดแลวคนทไดรบการถายทอดอาจจะทำาไมไดอรอยเทา ซงอาจจะตองฝกทำาบอยๆจงจะเกดความรเกยวกบการทำากบขาว

2.ถาต องการสรางความร เด มท ไมชดแจงใหเป นความร ใหมท ชดแจง ใหใชวธ Externalization

เชนผใหญทสอนเดกจะใชประสบการณซ งถอเปน Tacit Knowledge แตเวลาถายทอดจะใชคำาสภาษต เชนชาชาไดพราเลมงาม รกววใหผกรกลกใหต คำาเหลานเขยนเปนลายลกษณอกษรได กจะเปน ความรทชดแจงขนมา

9

สราง (Create)

รวบรวม (Capture)นำาไปสการปฏบต (Refine)

จดเกบ (Store)

จดการ (Manage)

เผยแพร (Disseminate)

หรอกรณของไอสไตนกมการเปลยนแปลงความรทไมชดแจงทเกดจากการทดลองในหองทดลองอยางยาวนานออกมาเปนสตรทมเพยงไมกตว คอ E= MC2 กลายเปนความรทชดแจงเพอเผยแพรใหคนอนเขาใจ

3.ตองการสรางความร จากความร ท ชดแจงไปเป นความร ท ไมชดแจง ใหใชวธ Internalization

เชน เรามทฤษฎความรเกยวกบ MIS จากตำาราซงเปน Explicit Knowledge มาเพอศกษาระบบคอมพวเตอร พอทำาตามตำาราไปเรอยๆในทสดเรากทำาเองไดโดยไมตองเปดหนงสอ แสดงวาเราเกดความรในแบบไมชดแจงหรอ Tacit Knowledge

4.ถาความรเดมเปนความรทไมชดแจงและตองการสรางใหเปนความรใหมทชดแจงใหใชวธการ Combination

Combination หมายถงการผสมผสาน การบรณาการ เชนวชา MIS เปนการบรณาการ 3 สาขาวชาเขาดวยกนคอองคการ การจดการและวชา IT เพราะทง 3 วชามตำาราทเขยนเอาไวอยางชดเจนซงถอเปน Explicit Knowledge

การสรางความรตามตามแนวคดของนากาตะและทาเคอชจะเปนไปดงตาราง TOFrom Tacit Knowledge Explicit KnowledgeTacit Knowledge Socialization ExternalizationExplicit Knowledge Internalization Combination

ตวอยาง เวลานกศกษาตดกนกอนจะสอบโดยใหเพอนทเกงเปนคนตวใหและหากคนถกต วมความร เหมอนกบยคนตวถ อวาเป นการใชวธการในการสรางความร แบบ Tacit knowledge ใหเปน Tacit knowledge โดยใชวธการ Socialization

แตถาคนตวตวตามตำาราและคนทถกตวมความรนำาไปใชในการสอบไดแสดงวาเปนการใชวธการ Internalization เพอสรางความรจาก Explicit ใหเปน Tacit

ทงนตารางดงกลาวนอกเหนอจากแสดงถงการสรางความรแลวยงแสดงการเผยแพรความรดวย

นอกจากวธสรางความรตามแนวคดของนากาตะและทาเคอชแลวยงมวธการทวไปทใชในการสรางความร คอ

1.การซอกจการขององคกรอนหรอจางคนทมความรมาทำางาน2.การใหเงนสนบสนนการวจยของสถาบนการศกษา3.การตงหนวยงานความร 4.รวมกลมคนทมความคดเหนแตกตางกนใหมาอยดวยกน5.แสวงหาคนทสามารถเรยนรสงใหม6.จดตงเครอขายชวยเผยแพรความร

10

การประมวลผลความร การประมวลผลความรเปนการทำาใหความรเปนระบบเพอสามารถนำามาใชไดสะดวก โดย

เนนโฟกสไปทความรทจะชวยใหการนำากลยทธขององคการไปปฏบตใหประสบความสำาเรจ ดงนนการประมวลความรจะตองมลกษณะ

-มการกำาหนดขอบเขตและเนอหาของความร -กำาหนดแหลงทมา กลไกและสอสำาหรบความร -ระบวธการและเครองมอในการเขาถงและดงความร-กำาหนดประเภทของความรทเหมาะสวมกบจดมงหมายของการประมวลความร-ประเมนคาความรการเผยแพรความรการเผยแพรความรจะทำาไดโดยวธการ COP (Community of Practice) หรอวธ

การชมชนปฏบต คอคนทมความรแตกตางกนมาคณกนเพอถายทอดความรซงกนและกน เชนทำาอยางไรคนทฉดยาแลวไมเจบจะถายทอดความรนใหกบคนอน เชนรพ.ศรราชจะใช COP ในการถายทอดความร

วธการถายทอดความรเชน-การถายทอดความรผานการพดคยระหวางพนกงาน-การสงสรรคอยางไมเปนทางการ-การถายทอดใหสอดคลองกบวฒนธรรมขององคการและของประเทศ-การพดคยภาษาเดยวกนเพอสรางความเขาใจและไวใจกน เชนคนทเปนหมอกพดภาษา

หมอ

พฒนาการของ KO และ LOการจดการความรมเปาหมายสงสดคอการใหองคการกลายเปนองคการแหงการเรยนร

หรอ LO แตการจะไปถง LO ไดนนจะมขนตอน นนคอมการเรยนรในองคการ (Learning Organization ; OL) เปนพนฐาน ดงรป

LO

Knowledge Org.

Knowledge Mgt

Organization Learning

11

เชนองคการทำาหนาทดานการปองกนไขหวดนก จะตองมการเรยนรในองคการวาไขหวดนกเกดขนทไหน ใครบางทตดโรค เมอเรยนรแลวกจะตองมการจดเหบความรหรอสารสนเทศนนและนำามาจดการกบความรดวยการสรางความร วาจะปองกนไมใหเปนโรคอกไดอยางไรเกบความรนนไวและนำาไปเผยแพรเพอไมใหพนทอนตองเจอกบการเปนโรคอก

แตถาพนทหนงเปนโรคไขหวดนกแลวอกไมนานกเปนอก แสดงวาองคการนนไมมการเรยนร

เมอไมมการเรยนรกไมสามารถจดการกบความรได เมอมการเรยนรองคการและการจดการความรจะทำาใหองคการพฒนาเปนองคการแหงความร

องคการแหงความร (The Knowledge Organization KO) จงหมายถง องคกรทสามารถนำาแนวคดการจดการความร (KM) ไปประยกตใชอยางมประสทธผล มการเตรยมพรอมในเรองระบบหรอโครงสรางพนฐานรองรบการจดการความร

องคการทเปน KO กจะพฒนาไปเปน LO ได (เวลาน KM เป นวชาท ได รบความสนใจก บสาขาวชาคอมพวเตอรมาก เพราะ

คอมพวเตอรหรอเทคโนโลยอยางเดยวไมมความหมาย แตตองนำาความรมาเปนสวนประกอบทสำาคญ)

การจะเปนองคการแหงความร ( KO ) ไดตองมสงตางๆ คอ1.โครงสรางทเหมาะสม เชนองคการแบบเครองจกร จะเปนองคการทชวยในขนตอน

ของการเกบรวบรวมความร สวนองคการแบบมชวตจะใชเวลาเวลายาวนาน2.กลยทธทนำามา KM มาใชมความเหมาะสม3.เทคโนโลยทนำามาใชกบองคการจะตอง Fit 4.การบรหารงานเชนการเลอกคนทเหมาะสม5.เปนองคการทใหความสำาคญกบการประเมนผล ซงมความเกยวของกบวฒนธรรม

ดวย 6.ทงโครงสรางกลยทธ การบรหาร วฒนธรรม จะตองสอดคลองกบ Visionการเปนองคการแหงความรกจะทำาใหองคการพฒนาไปเปนองคการแหงการเรยนร

(LO)ความหมายของ LO ปเตอร เซงก ปรามาจารยของ LO กลาววาองคการแหงการเรยนรหมายถงองคการท

สามารถขยายขดความสามารถตามทปราถนาไดอยางแทจรง เปนองคการทความคดใหมๆ ไดรบการสงเสรมอยางเตมท และคในองคการมอสระ เสรในการคด

แนวคดของเซงกไดรบการวจารณวามความเปนนามธรรมสงเกนไป Marquardt & Feynolds กลาววาองคการแหงการเรยนร คอกลมคนทไดรบ

การมอบพลงในการสรางความร สนคาและบรการใหม เปนเครอขายชมชนทมความคด

12

สรางสรรค ทงภายในและภายนอกองคการ ทำางานเพอตอบสนองในการใหบรการและเพอทำาใหโลกสวางไสวดวยปญญา

การใหความหมายของ Marquardt & Feynolds ถอเปนการเชอมโยงระหวาง KM กบ LO เพราะพดถงการสรางความรและการทำาใหเกดปญญา

Garvin บอกวาองคการแหงการเรยนรหมายถงองคการทมทกษะในการไดมาซงความร สามารถถายโอนความร และปรบปรงพฤตกรรมใหสอดคลองกบความรทตนเองไดรบมา

แนวคดของการวนมความเปนรปธรรมคอนขางมาก และสะทอนวาองคการแหงการเรยนรเปนกระบวนการของ KM นนเอง

ดงนนถาดตามความคดของการวนแสดงวา KM กบ LO เปนเรองเดยวกนปจจบน KM จงไดรบการยอมรบมากขนเพราะสามารถนำาไปปฏบตไดจรงกลยทธขององคการแหงความรจะใชกลยทธแบบไหนจะขนอยกบองคการ แตภาพรวมแลวจะม 2 กลยทธคอ1.Codification Strategy หมายถงกลยทธทเนนใช IT กลยทธแบบนจะลลงทน

ดาน IT สง ระบบสารสนเทศทนำามาใชจะเปนระบบ 2.Personalization Strategy กลยทธท เน นตวบคคล หรอความรท อยในตว

บคคล การลงทนดาน IT จะมนอยเชน บรษทคอลซลแตนททเนนความรทตวบคคล จะมคาจางในการบรการสงมาก แต

การใหทปรกษาจะลกษณะเฉพาะเหมาะสมกบองคการทรบคำาปรกษา พงพา IT นอย แตบรษทคอลซลแตนท ทเนน IT คาจางจะถก เนนการวางระบบกบคอมพวเตอร เพอใหผวาจางนำาไปใชไดทนท

องคการทกลยทธตางกนการจดการกบความรจะตางกนบทบาทของคนใน KMSในองคการจะม Chief Information Officer (CIO) เชนในระดบกรมจะเปนรอง

อธบด แตถาองคการจะเร มทำา KM จะตองม CKO-Chief Knowledge officer ขนมา แตถาองคการมขนาดเลกกอาจจะใช CIO เปนคนทำากได

CKO ทำาหนาท-กำาหนดความรทใชในองคการ-ลำาดบกลยทธทสำาคญของการจดการความร -สรางแหลงทเกบความร-สรางพนธะผกพนจากระดบสง-สรางกระบวนการในการจดการทรพยสนทางปญญาและสงแวดลอมทสนบสนนสำาหรบการบรหารจดการกบความรอาจจะนำาเอา Balanced Score Card มาใชได

13

อปสรรคทางวฒนธรรมในการจดการกบความรวฒนธรรมเปนเรองทมความซบซอน มความละเอยดออน การจะจดการกบความรอาจ

จะเกดปญหาเหลาน1.การขาดความไววางใจ2.วฒนธรรมตางกน3.การหวงความร 4.ศกยภาพการรบความรจำากด5.การเชอวาความรเปนอภสทธของคนบางกลม6.ไมอดทนตอความผดพลาดหรอไมชอบขอความชวยเหลอเหลานเปนปจจยทเปนอปสรรคทจะตองมการแกไข เชนสรางความสมพนธกนใน

องคการดวยวธการตางๆ สรางคานยมรวม การทำางานเปนทม สรางใหคนในองคการมองวาการถายทอดความรใหกบคนอนๆเปนสงทมคณคา

บทบาทของ IT กบการจดการความรเราจะพบวาในแตละขนตอนของ KM จะตองม IT เขามาเกยวของ1.ในขนการสรางความร IT จะเขามาวางระบบความรในการทำางาน เชนโปรแกรม CAD

/Virtual Reality ต อไปคอมพวเตอรท ำา ใหท กอยางเหมอนของจรง /Investment Workstations

2.การประมวลผลความร ในขนน IT จะการสรางระบบปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence System ; AI) เปนสาขาหนงของคอมพวเตอรทเลยนแบบการคด การเรยนร การตดสนใจของมนษย (หนยนตเปนสาขาหนงของ AI) เชนการใชหนยนตในการกภย กลไกทอยภายในกจะเลยนแบบการตดสนใจของมนษยวาเมอเจอปญหาจะแกไขอยางไร

เชนมโรงงานแหงหนงทใชหนยนตในการผลต พบวาเมอมปญหาหนยนตเหลานจะมารวมตวกนเพอปรกษากนกอนจะแยกยายไปทำางานดวย

ในหนงบางเรองพดความสามารถของหนยนตและยงเลยไปถงขนาดพดถงสทธของหนยนต

โปรแกรมท ใ ช ในการประมวลผลความร เ ช น Expert Systems , Neural Networks, Fuzzy Logic

เชนหนงสอเรอง3.การแบงป นความร ในเร องน องค การแต ละองค การท ำาอย แล ว เชนการใช

Intranet /Groupware เปนซอฟทแวรสำาหรบกลมทำางาน (การแบงปนความรหมายถงการแบงปนภายในองคการ)

4.การเผยแพรความร เป นการกระจายความร ไปส ภายนอก IT ทเขามาใชเชน อนเตอรเนต Database หรอพวก Office Systems ตางๆ

(ชวงนอาจารยใหฝกท ำาแบบฝกหดโดยการแยกแยะดวาอะไรคอ ขอมล อะไรคอสารสนเทศ อะไรคอความร)

14

ดงนนในการจดการกบความรจะตองเอา IT มาใชและจะตองดวาในแตละขนตอนของ KM จะเอา IT มาใชไดอยางไร

ประเภทระบบสารสนเทศ1. จำาแนกตามโครงสรางองคการ เปนการดวาสารสนเทศนนออกมาเพอหนวยงานระดบ

ใด แบงออกเปน-ระบบสารสนเทศของหนวยงาน (Department Information System) เชน

ระบบสารสนเทศ เกยวกบบคคลหรอพนกงาน ทใชเฉพาะในฝายบคคลหรอกองการเจาหนาท หนวยงานอนไมสามารถเขามาใชได

-ระบบสารสนเทศขององคการ (Enterprise IS) เปนสารสนเทศททกฝายทกแผนกในองคการสารถใชได

-ระบบสารสารเทศระหวางองคการ (IOS-Inter organization System) เปนระบบสารสนเทศทมการเช อมโยงระหวางองคการ ระหวางกระทรวง ระหวางกรม หรอระบบสารสนเทศทเชอมโยงระหวางประเทศ

เชน โปรแกรม SAP เปนโปรแกรมบรณาการความร ระหวางแผนกตางๆขององคการ เชนเชอมโยงขอมลระหวางโรงงาน คลงสนคา ฝายบญช ฝายขาย สำานกงานใหญ ถอเปนระบบสารสนเทศแบบ Enterprise IS

(บางครงถาบรษทเดยวกนแตมสาขาในหลายประเทศ บางสวนอาจจะเปน IOS เพราะเปนการเชอมโยงขามประเทศ)

2. จำาแนกตามหนาท ดวาระบบสารสนเทศออกแบบมาเพองานอะไร เชน IS ดานบญช IS ดานการเงน IS ดานการผลต

ในงานบางงานอาจจะม IS ทเปนการเฉพาะของตนเอง เชนสลากกนแบงรฐบาล สารสนเทศดานการผลตนำามน

3. จำาแนกตามการสนบสนน เชน -TPS คอระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ เปน IS ทใชสนบสนนการทำางานใน

ระดบปฏบตการ-MRS คอระบบสารสนเทศแบบรายงานเพอการจดการ -DSS คอระบบสารสนเทศทใชในการสนบสนนเพอการตดสนใจ EIS GDSSTPS (Transaction Processing System)เปนระบบสารสนเทศทใชในการสนบสนนงานประจำา เชนงานบญช งานทะเบยนประวต

เงนเดอน งานพสด งานแบบนจะมการคยขอมลเขาคอมพวเตอรและใหคอมพวเตอรประมวลผล (แตในสมยกอนจะทำาดวยมอ) แตการประมวลแบบนมการตรวจสอบความถกตองไดงาย

วธการประมวลผลของ TPS ม 2 แบบ1.Bath Processing หมายถงการประมวลเปนชด โดยการรวบรวมขอมลทเกดจาก

ธรกรรมทเกดขนแลวรวมเอาไวเปนกลม จากนนคอยประมวลผล เชนประมวลผลอาทตยละครง

15

2.On-line Processing วธการนคอเกดธรกรรมขนกจะปอนขอมลและเคร องจะประมวลผลทนท Output จะออกมาทนทและสามารถ Update ขอมลไดทนท

เชน ATM เมอกดเงนเงนจะออกมาทนทและบญชกจะถกตดทนท (ในอนาคตเครองจะเปน AI คอใชระบบเสยงคอเจาของบญชจะพดกบเครอง เครองกจะตอบออกมาเปนเสยง )

การประมวลแบบออนไลนเกดจากการประมวลผลแบบนคอมพวเตอรตวเดยวทำาไมได แตตองมการเชอมตอกบคอมพวเตอรตวอนๆ ซงทำาใหการประมวลผลเปนไปอยางรวดเรว ( ทงนคอมพวเตอรประเภท Super Computer 1 วนาทสามารถประมวลผลได 1 ลานลานลานคำาสง คอมพวเตอรแบบนจะไมใชกบงานธรรมดา)

ขอเสยของการประมวลผลแบบออนไลน คออาจจะเกดความผดพลาดแลวแกไขไดยากMRS (Management Reporting System) ระบบสานสนเทศเพอการ

จดการเปนระบบสารสนเทศทใชในการจดทำารายงานเพอใหผใชทราบสถานการณหรอปญหา

และชวยในการแกปญหา หรอตดสนใจในสถานการณทคาดการณไดลวงหนา องคการทจะมระบบสารสนเทศเพอการจดการนนจะตองมระบบสารสนเทศแบบ TPS

เปนฐานขอมลขององคการเสยกอน จะจำานำาฐานขอมลนนมาใชเปน MRS (ในเลคเชอรของนกศกษาบอกวาเปน GPS ขอใหเชคขอมลดวยนะคะ)

DSS (Decision Support System)ระบบสารสนเทศทใชในการตดสนใจเปนระบบสารสนเทศทนำามาใชสำาหรบการตดสนใจในเชงกลยทธเปนการตดสนใจใน

สถานการณทไมรลวงหนา (ขณะ MRS ใชในการตดสนใจทรอยแลว)สารสนเทศแบบนจะใชวธการประมวลผลแบบมโมเดลหรอ Sensitive Analysis คอ

ดวาตวแปรตวหนงจะมผลตอตวแปรอกตวอยางไร การประมวลแบบนม 2 แบบ1.What-if Analysis ถามการเปลยนแปลงของปจจยนำาเขา จะมผลตอการผลต

อยางไร เชนถาตดงบโฆษณาลง 10 % จะมผลตอยอดขายอยางไร หรอถาคนขบรถเมาอบตเหตบนทองถนนจะเกดขน (ถา X เปลยน Y เปลยน)

2.Goal-seeking Analysis เปนการวเคราะหวาหากตองการใหบรรลผลจะตองกำาหนดปจจยนำาเขาเทาไหร

คอมการกำาหนดคา Y กอนแลวคอยหาคา X เชนกำาหนดวาอบตเหตทองถนนจะตองลดลง 5 % จะตองไปสรางตวแปรตน เชนรณรงคการเมาไมขบ ตรวจยางรถ

เวลาประมวลจรงกจะใชการจำาลองเปนโมเดลและใชคอมพวเตอรคำานวณให เปรยบเทยบ TPS MRS และ DSS 1. TPS เหมาะสมสำาหรบระดบปฏบตการ เปนสารสนเทศทมโครงสรางหรอมราย

ละเอยดชดเจน (Structure Data) เชนเมอเราไปซอของพนกงานแคชเชยรจะมขอมลทชดเจนทงหมดทงชนดสนคา ราคา เปนขอมลทใชในการตดสนใจทมโครงสราง

2.MRS เหมาะสมส ำาหรบผบรหารระดบกลาง เปนสารสนเทศทก งมโครงสราง (Semi-structure)

16

สารสนเทศของ TPS และ MIS จะมการกำาหนดเอาไวลวงหนา มรายละเอยดมาก เกดขนเปนประจำา แหลงขอมลอยภายในองคการ

3.DSS เหมาะสมส ำาหรบผ บรหารระด บสง เป นขอม ลท ไมม โครงสราง (Un-structure) ไมมการกำาหนดไวล วงหนา มขอบเขตกวาง แหลงขอมลมาจากภายนอก สารสนเทศแบบนจะชวยในการตดสนใจแบบไมมโครงสราง

DSS แบงออกเปน 2 แบบ-EIS หรอ Executive IS หมายถงระบบสารสนเทศทตองการใหผบรหารดไดคนเดยว-GDSS หรอ Group DSS หมายถงระบบสารสนเทศทดไดหลายคน เชนอธบดให

รองอธบดดไดดวย

ความสมพนธระหวาง TPS /MRS/ DSS จะเปนไปดงรป

จะพบวาในระดบ DSS จะตองมขอมลภายนอกเขามาเกยวของดวย เชนถาเปนการบนไทยขอมลภายนอกอาจจะเปน ขอมลจากคแขง อตราแลกเปลยน ขอมลเกยวกบการเคลอนไหวของราคานำามน

หรอถาเปนธนาคาร กตองดอตราแลกเปลยนในระหวางประเทศ สถาการณการกอการราย

ตวอยางของ AI โปรแกรม Expert System หรอระบบผเชยวชาญ จะเปนตวอยางหนงของ AI เปน

โปรแกรมทออกมาเพอใหคำาปรกษาหรอคำาแนะนำาทตองอาศยความชำานาญเฉพาะดาน เชนหมอ ทจะใชโปรแกรมนในการตรวจวนจฉยและสรปวาผปวยเปนโรคอะไรกนแน

GIS กถอเปนโปรแกรมทออกมาสำาหรบสารสนเทศทเกยวกบแผนทดจตล เปนระบบสารสนเทศอยางหนงทเปน DSS เชนถาจะเปดสาขาธนาคารกอาจจะนำามาใชวาควรจะไปเปดทไหนจงจะเหมาะสม เพราะเปนโปรแกรมทบอกไดหมดวามอะไรตงอยตรงไหนบาง

***

17

ธรกรรม TPS

ฐานขอมลธรกรรมทถกตอง

ฐานขอมลในการปฏบตงาน

ฐานขอมลของหนวยงาน

MRS

ฐานขอมลจากภายนอก

ฐานขอมลของ Application ตางๆ

DSS-EIS-GDSS

อาจารยไปเทยวโปแลนด เปนประเทศทหลายเมองทถกทำาลายในชวงสงครามโลกครงท 2 โดยเยอรมนและพยายามปรบปรงสงกอสรางใหเหมอนเดม สงทหนงทโปแลนดกำาลงทำาคอการพฒนาเทคโนโลย โดยพยายามเลยนแบบประเทศฟนแลนด (เปนประเทศทมอตราการเตบโตทางดานเทคโนโลยสงมากตดอบดบประเทศทมการเตบโตทางเศรษฐกจสงสด)

ปจจยทนำามาสำาเรจของฟนแลนดคอการลงทนดาน R&D สงมากประมาณ 3.48 % ของ GDP

ฟนแลนดเรมเปลยนแปลงแนวทางการพฒนาประเทศจากประเทศเกษตรกรรมหลงจากรสเซยเปลยนแปลงการปกครอง (จากระบอบกษตรยเปนคอมมวนสตตงแตปฏวตรสเซยในป 1917) เพราะเดมฟนแลนดตดตอคาขายกบรสเซย

การพฒนาของฟนดแลนดจะมงการพฒนาเทคโนโลย และพบวาสามารถทำานายไดเขาประเทศมากกวาสนคาทางการเกษตรอยางมหาศาล เฉพาะโนเกยตวเดยวกท ำารายไดสงมาก ปจจบนคนฟนดแลนดมการศกษาสงมาก มการจดการความร

ทสำาคญแมจะเปนประเทศทมการพฒนาทางเทคโนโลยสงแตฟนแลนดสามารถการผสมผสานระหวางความกาวหนาทางเทคโนยกบคานยมและวธชวตแบบสงคมนยมไดอยางคอนขางกลมกลน สงคมเปนแบบรฐสวสดการทสะทอนการชวยกนของคนในสงคมโดยมรฐเปนกลไกไดเปนอยางด

ตางจากสหรฐอเมรกาทการพฒนาเทคโนโลยทำาใหสหรฐกลายเปนสงคมทนนยมจดและคนอเมรกนมลกษณะตางคนตางอยมากกวา อาจารยเลาใหฟงเรองผลการสำารวจประเทศทมคนมมารยาทดทสดในโลก โดยใชเกณฑ 3 ขอคอ

1.เปดประตแลงรงเอาไว (เพอไมใหโดนคนทเดนตามหลง)2.คนขายของกลาวคำาขอบคณเสมอๆ3.ถาคนทำาแฟมตกแลวเขาไปชวยเกบผลสำารวจพบวาคนเมองนวยอรกตดอนดบมมารยาททสด โดยประเทศไทยตดอนดบ

มารยาทแย แตอาจารยมองวาผลการสำารวจครงนมปญหาคอ1.เกณฑทใชในการวดไมมความเหมาะสม เพราะ-การเปดประตแลวรงเอาไวขนอยกบการออกแบบประตดวย เชนในสงคมไทยเราไมคอย

มวฒนธรรมนเพราะปกตเราเปดประตรบลม-การทคนขายของพดขอบคณ อาจจะเกดจากการถกเทรนมา โดยเฉพาะในรายคา

จำาพวก Modern Trade เพราะอาจารยไดไปทดลองใชทโปแลนดซงตดอนดบมารยาทดดวยปรากฎวาในตลาดธรรมดาเมอซอของแลวคนขายไมไดพดขอบคณ แตในหางสรรพสนคามการขอบคณ

-การชวยเหลอเมอคนทำาแฟมตกอาจจะเกยวของกบเร อง Safety เชนในอตาลจะมาอาชญากรทใชวธการแกลงลมใหมคนชวยกอนจะมคนเขามาวงราว

2.วธการหรอ Methodology ในการศกษาไมชดเจน ไมรวากลมตวอยางเปนใคร 3.เปนการดวนสรปมากเกนไป

18

19