เอกสารวชาการ เรอง

การพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดน

เพอรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ธาน ภาคอทย บญยง สรวงทาไม

พชราภรณ แกวน าใส

กองสงเสรมและพฒนาการปศสตว กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ เลขทะเบยนวจยท ๕๙(๑)-๐๕๑๑-๐๑๔

I

ค ำน ำ

การวจยโครงการ ”การพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนเพอรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” มวตถประสงคเพอศกษากระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน โครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการสงออก การพฒนาสงอ านวยความสะดวกและองคประกอบตอเนองทสนบสนนการคากบประเทศเพอนบาน เพอเปนแนวทางในการเพมขดความสามารถในการแขงขนของไทยและอนภมภาคโดยรวม ทน าประเทศไทยเปนศนยกลางการคาสนคาปศสตว (Distribution Livestock Hub) ภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

คณคาทงหลายทไดรบจากการศกษาวจยน ขอมอบเปนกตญญกตเวทแดกรมปศสตว และขอขอบคณแหลงขอมลทสนบสนนขอมลเปนประโยชนตอการน าไปขยายผลหรอท างานวจยเพมเตมตอไป

ธาน ภาคอทย

สงหาคม 2562

II

กำรพฒนำศกยภำพกำรคำปศสตวตำมแนวชำยแดน/1 เพอรองรบกำรเขำสประชำคมเศรษฐกจอำเซยน

ธาน ภาคอทย 2/ บญยง สรวงทาไม 2/ พชราภรณ แกวน าใส2/

บทคดยอ

การศกษามวตถประสงคเพอ ศกษาโครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายใน ประเทศเพอการน าเขา-สงออก กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน และแนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดน ซงการวจยนเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ใชแบบสอบถามเจาหนาทดานกกกนสตว และผประกอบการคาสตวระหวางประเทศ มการคดเลอกตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง ไดแก ดานกกกนสตวทมศกยภาพทางการคาชายแดน จ านวน 11 แหง คอ ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวแมฮองสอน ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอบลราชธาน ดานกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตวตราด ดานกกกนสตวระนอง และดานกกกนสตวสงขลา สรปผลการศกษาในประเดนตาง ๆ ดงน

1) โครงสรางพนฐานทสนบสนนการคาสนคาปศสตวเพอการน าเขา-สงออก ประกอบดวย หนวยงานท สนบสนน การน าเขา-สงออก หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว สถานทตงของสถานกกกนสตวเอกชนทไดรบการรบรองจ านวน บคลากรของกรมปศสตวและงบประมาณ พบวามประสทธภาพการท างานในการสนบสนนการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว ไดอยางด

2) กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน พบวา กรมปศสตวมการก าหนดแนวทางการปฏบตงานการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว รวมทงน าระบบ National Single Window (NSW) ทเชอมโยงขอมลหนวยงานภาครฐและภาคธรกจแบบอตโนมตและกงอตโนมต ควบคไปกบการปฏรปกระบวนการและขนตอนการใหบรการ รวมทงการลดการใชเอกสารชวยอ านวยความสะดวกใหผใชบรการไดรวดเรวขน ซงการส ารวจความเหนผประกอบการตอการใหบรการดานกกกนสตวพบวา มความพงพอใจตอขนตอนการขออนญาตน าเขา-สงออกสนคาปศสตวในระดบสงทสดทคาเฉลย 4.42 และมความพงพอใจตอการใหบรการดานอน ๆ ของเจาหนาทดานกกกนสตวเปนสวนใหญ ซงแสดงใหเหนถงประสทธผลการท างานของดานกกกนสตว ดานกระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน

3) แนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนเปน Distribution Livestock Hub พบวาประเทศไทยมนโยบายทสนบสนนส าคญ ไดแก นโยบายการพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones: SEZs) เปนเครองมอในการสนบสนนประเทศในการใชประโยชนจากโอกาสการเชอมโยงภมภาคกบประชาคมอาเซยน ตามพนทแนวระเบยงเศรษฐกจลมน าโขง (GMS Economic Corridors) ซงจะชวยกระตนกจกรรมทางเศรษฐกจตามจงหวดทอยในแนวพนทการพฒนาทงในดานการเพมขดความสามารถการคาและการลงทน อาท การเลยงโคขน การรวบรวมโคเนอ การขนสง และการตลาดโคเนอบรเวณชายแดนในการขยายโอกาสสงออกไปมณฑลทางตอนใตของจน โดยมปจจยสนบสนนคอ ความรวมมอทางวชาการและเศรษฐกจดานการปศสตว ขอตกลงเขตการคาเสรตาง ๆ ทท าใหอตราภาษปรบลดลงเปนล าดบและการกดกนทางการคาลดลงดวย ท าใหมความตองการสนคาเพมขน เปนแรงหนนส าคญใหการคาระหวางไทยกบพมา กมพชา ลาว

III เวยดนาม และมณฑลยนนาน (จน) เพมขนเปนล าดบ ประเทศไทยควรเรงสงเสรมใหภาคเอกชนมบทบาทส าคญในการบรหารจดการธรกจการสงออกปศสตว รวมกบกลไกการท างานระหวางประเทศในการเจรจากบประเทศสมาชกอาเซยนหรอ GMS เพอประสานการพฒนาและการแกไขปญหาใหเปนไปในทศทางเดยวกน

ขอเสนอแนะการน าผลการวจยไปใช ควรมการจดหาและการใชระบบคอมพวเตอรหรอระบบการสอสารขอมล ชวยการท างานของบคลากรในดานตาง ๆ เชน Internet of Thing (IOT) ในการตดตามตรวจสอบเสนทางการขนสงโคดวย RFID, GPS เปนตน ควรมหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab) ซงเปนการท างานแบบ real time ควรมการพฒนาการสรางกลไกและยทธศาสตรการคาโคระหวางประเทศ รวมทงนกวจยควรท าการศกษาวจยเชงคณภาพหรอการเกบขอมลเชงลก ศกษาวจยในการน าเทคโนโลยสมยมาท างานรวมเสรมประสทธภาพบคลากรทมอยอยางจ ากด และการวจยเชงพาณชย

ค าส าคญ : การคาปศสตวตามแนวชายแดน, ดานกกกนสตว 1/ เลขทะเบยนวจยท 59(1)-0511-014 2/ กองสงเสรมและพฒนาการปศสตว กรมปศสตว

IV

Enhancement Border Trade of Thai Livestock under AEC Thanee Pak-uthai1/, Bunyoung Suangthamai2/. Patcharaporn Kaewnamsai3/

Abstract

This research aims to study basic structures which support domestic livestock production base for import and export, livestock logistic procedure between Thailand and neighboring countries and development guideline for livestock border trade potential. The study’s conducting is survey research which uses purposive samplings through eleven Animal Quarantine Stations and international livestock trade entrepreneur. The eleven Animal Quarantine Stations are the offices of Tak, Chiang Rai, Mae Hongson, Nakhon Phanom, Mukdahan, Umonratchatani, Surin, Srakaew, Trad, Ranong and Songkhla. The study results are :

1) Infrastructure that support livestock trade for import and export consist of government units that facilitate import and export, diagnosis animal disease laboratories, private quarantine stations that are certified by Department of Livestock Development, livestock officers and budget.

2) The study of livestock logistics among Thailand and neighboring countries shows that Department of Livestock Development has implemented livestock import and export procedure guideline as well as National Single Window system which integrate government and private information autonomously and semi-autonomously, moreover there are service procedure reform as well as reducing document paper to help customer get quicker services. According to the questionnaire surveys, the study also reveals the high entrepreneur’s satisfactory on livestock import and export permit procedure which is on average 4.42 while most satisfactory are on other services of livestock station’s officers which implies the effective working, logistics and transportation of Thai livestock and neighboring countries.

3) The development guideline of livestock border trade potential to be livestock hub consists of many important policies such as setting special economic zones. This policy is the tool to support Thailand of getting opportunity to link regions to ASEAN community on GMS which encourage economic activities along provinces both in trade and investment extension e.g. fattening beef cattle feedlot, beef cattle collection, transportation and beef cattle marketing along the border in expansion opportunity to the southern China which the supporting factors are academic and livestock economic co-operations including free trade area which reduce tariff and non-tariff barrier. These factors extend demand and boost trade among Thailand, Myanmar, Cambodia, Laos PDR. Vietnam and China. As a result Thailand should encourage private sector to play an important role in livestock export administration inclusively with cooperation between

V Thailand’s negotiation and GMS country’s member to cope with development and problem solving consistently.

The research suggestion is that there should be (providing) computer system and data communication to help officers’ duty such as internet of Thing (IOT) in investigation cattle transportation with RFID, and GPS system, real time mobile laboratory, mechanism and strategy of international cattle trade as well as encouraging researchers to study in qualitative research and in-depth data collecting system, study in technology usage with limited officers and commercial research. Keyword : border trade of Thai Livestock, quarantine station 1/ Research Project No. : 59(1)-0511-014 2/ Bureau of Livestock Extension and Development

VI

สำรบญ หนำ

ค าน า I

บทคดยอ II

Abtract IV

สารบญ VI

สารบญตาราง IX

สารบญรปภาพ XI

บทท 1 บทน ำ

ความส าคญและทมาของปญหา 1

วตถประสงคของการวจย 1

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2

ขอบเขตของการวจย 2

กรอบแนวคดการวจย 3

บทท 2 กำรทบทวนวรรณกรรม

การคาชายแดน 4

ดานกกกนสตวระหวางประเทศ 6

ขนตอนการน าเขสตวและซากสตวระหวางประเทศ 9

สถานกกกนสตวเอกชน 12

โครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดนเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน 13

นโยบายเขตเศรษฐกจพเศษ 14

ยทธศาสตรเสนทางสายไหม One Belt, One Road 16

ความรวมมอดานการคาสนคาปศสตวกบสาธารณรฐประชาชนจน 17

สถานการณการผลตและการคาโคในประเทศเพอนบาน 19

VII

สำรบญ (ตอ) หนา

บทท 3 วธด าเนนการวจย

แผนการวจย 24

ประชากรทศกษา 24

กลมตวอยาง 24

เครองมอในการวจย 25

การเกบรวบรวมขอมล 25

การวเคราะหขอมล 25

บทท 4 ผลกำรศกษำ

ดานกกกนสตวตาก 27

ดานกกกนสตวแมฮองสอน 31

ดานกกกนสตวเชยงราย 36

ดานกกกนสตวนครพนม 39

ดานกกกนสตวมกดาหาร 41

ดานกกกนสตวอบลราชธาน 44

ดานกกกนสตวสรนทร 48

ดานกกกนสตวสระแกว 53

ดานกกกนสตวตราด 58

ดานกกกนสตวระนอง 60

ดานกกกนสตวสงขลา 63

การวเคราะหความพงพอใจของเจาหนาทและผประกอบการ 66

VIII

สำรบญ (ตอ)

หนา

บทท 5 สรปและอภปรำยผล 69

โครงสรางพนฐานทสนบสนนการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา-สงออก 70

กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน 72

แนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนเปน Distribution Livestock Hub 79

ขอเสนอแนะการน าผลวจยไปใช 83

ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาวจยตอไป 84

บรรณำนกรม 85

IX

สำรบญตำรำง

หนำ

ตารางท 1 ขนาดพนทของคอกหรอโรงเรอนส าหรบการกกกนสตว 12

ตารางท 2 เปาหมายการด าเนนงานกจกรรมรองรบผลกระทบการเขาสการเปนประชาคม

เศรษฐกจอาเซยนดานปศสตว จ าแนกตามดานกกกนสตว

14

ตารางท 3 รายชอสถานกกกนสตวเอกชนภายใตการก ากบดแลของดานกกกนสตวตาก 28

ตารางท 4 จ านวนสตวทน าเขาราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก 29

ตารางท 5 จ านวนซากสตวทอนญาตน าเขาราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก 30

ตารางท 6 จ านวนสตวทอนญาตสงออกราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก 30

ตารางท 7 จ านวนซากสตวทอนญาตสงออกราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก 31

ตารางท 8 รายชอสถานกกกนสตวเอกชนภายใตการก ากบดแลของดานกกกนสตวแมฮองสอน 32

ตารางท 9 ปรมาณการน าเขาสตวมชวต ดานกกกนสตวแมฮองสอน แสดงเปนรายอ าเภอ 36

ตารางท 10 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ป 2557-2561 ณ ดานกกกนสตวเชยงราย 38

ตารางท 11 ปรมาณการสงออกซากสตว ป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวเชยงราย 39

ตารางท 12 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวนครพนม 41

ตารางท 13 ปรมาณการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวนครพนม 41

ตารางท 14 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวมกดาหาร 43

ตารางท 15 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวมกดาหาร 43

ตารางท 16 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา ในเขตพนทรบผดชอบของดานกกกนสตว

อบลราชธาน

46

ตารางท 17 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน 47

ตารางท 18 ปรมาณและมลคาการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน 48

ตารางท 19 กลมผประกอบการคาสตวปกทชองจอม ณ ดานกกกนสตวสรนทร 50

ตารางท 20 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวปกมชวต ณ ดานกกกนสตวสรนทร 53

X ตารางท 21 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวสระแกว 57

ตารางท 22 ปรมาณและมลคาการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวสระแกว 57

ตารางท 23 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวตราด 59

ตารางท 24 ปรมาณและมลคาการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวตราด 60

ตารางท 25 ปรมาณการน าเขาปลาปนป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวระนอง 62

ตารางท 26 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวระนอง 62

ตารางท 27 แสดงปรมาณการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวระนอง 62

ตารางท 28 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวสงขลา 66

ตารางท 29 ความเหนของเจาหนาทดานกกกนสตวตอปจจยทางดานการสงเสรมและนโยบายรฐ 67

ตารางท 30 ความพงพอใจของผประกอบการตอการใหบรการของเจาหนาทดานกกกนสตว 68

ตารางท 31 รายละเอยดงบประมาณรายดานกกกนสตว 70

ตารางท 32 สรปผลการศกษาในประเดนโครงสรางพนฐานทสนบสนนการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา-สงออก

72

ตารางท 33 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตวหลก ป 2561 แสดงเปนรายดานกกกนสตว 78

XI

สำรบญภำพ

หนำ

ภาพท 1 กรอบแนวคดวจย 3

ภาพท 2 แสดงกลมดานกกกนสตว 8

ภาพท 3 ขนตอนการขออนญาตน าสตวหรอซากสตวเขาราชอาณาจกรไทย 11

ภาพท 4 แหลงเลยงโคของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา 34

ภาพท 5 จดปฏบตงานดานกกกนสตวแมฮองสอน 35

ภาพท 6 เสนทางการคาและราคาซอ-ขายไกพนเมองมชวตในสภาวะปกต/ชวงเทศกาล 50

ภาพท 7 เสนทางการคาไกพนเมอง ณ ดานกกกนสตวสรนทร 52

ภาพท 8 การเคลอนยายโคเนอตลอดหวงโซอปทาน 74

ภาพท 9 เสนระเบยงเศรษฐกจลมน าโขง 79

ภาพท 10 เสนระเบยงเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก 81

บทท 1

บทน ำ

1.1 ควำมส ำคญและทมำของปญหำทท ำกำรวจย อาเซยนเปนตลาดการคาและการลงทนทส าคญ ประกอบดวยประเทศสมาชก 10 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร ไทย บรไน เวยดนาม สปป.ลาว สาธารณรฐสหภาพเมยนมา และกมพชา ผน าอาเซยนไดประกาศปฏญญาเซบวาดวยการเรงรดการจดตงประชาคมอาเซยน (Cebu Declaration on the Acceleration of the Establishment of an ASEAN Community by 2012) ในการประชมสดยอดผน าอาเซยนครงท 12 เมอวนท 13 มกราคม 2550 ณ เมองเซบ ประเทศฟลปปนส ใหแลวเสรจเรวขนเปนภายในป พ.ศ. 2558 เพอสรางใหอาเซยนเปนศนยกลางภายในภมภาค มตลาดและฐานการผลตรวมกน โดยจะเปดเสรทงการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน เงนทนและแรงงานทมทกษะ การคาชายแดนมบทบาทส าคญในการสงเสรมความสามารถในการแขงขนของสนคาไทยในตลาดประเทศเพอนบาน เนองจากมตนทนคาขนสงต ากวาประเทศคแขงอน ๆ และยงเปนแหลงระบายสนคาทลนตลาดของไทย ตลอดจนยงเปนชองทางในการหาวตถดบทมราคาถกปอนโรงงานผลตสนคาภายในประเทศเพอลดตนทนการผลต ท าใหสนคาดงกลาวมราคาลดลง อนเปนประโยชนตอผบรโภคภายในประเทศของไทยและสามารถสงออกสนคาทมราคาตนทนต าเปนการเพมความสามารถในการแขงขนทางดานราคาในตลาดโลกเพมขน นอกจากนการคาชายแดนยงมการสงเครองจกร อปกรณ หรอปจจยการผลตตาง ๆ เพอการผลตสนคาในประเทศเพอนบาน สงผลใหเศรษฐกจของประเทศเพอนบานดขน จงเกดประโยชนแกทงสองฝายจากการคาชายแดน แตอยางไร กตาม การคาสนคาตามแนวชายแดนยงมปญหาอปสรรคในหลาย ๆ ประเดน เชน จดผานแดนการคา จดผานแดนสากลมไมเพยงพอตอบสนองกบภาวะการคาไดขยายตวเพมขน การซอขายและการช าระเงน การคาสวนใหญเปนการคารายยอยระบบเงนสด ผประกอบการคาชายแดนทท าการคานอกระบบ สวนใหญขาดความรความเขาใจ กฎระเบยบพธการศลกากร โดยเขาใจวาการผานพธการศลกากรตองเสยคาใชจายสงและเสยเวลา จงลกลอบท าการคาตามชองทางตาง ๆ ในแนวชายแดน กฎระเบยบและมาตรการทางการคา มการเปลยนแปลงอยเสมอ ท าใหผประกอบการไทยจ าเปนตองตดตามขอทราบความคบหนาในการด าเนนงานและศกษากฎระเบยบใหมๆ อยตลอดเวลา คณะรกษาความมนคงแหงชาต (คสช) ไดมอบนโยบายการแกไขปญหาสนคาทางการเกษตรตามแนวชายแดน โดยก าหนดยทธศาสตรการแกปญหาภาพรวมทกมต ซงจะเกยวของกบการก าหนดจดเขาออกสนคา พนทเขตเศรษฐกจ ปรมาณและประเภทของผลผลตทางการเกษตรในแตละพนท การแปรรปและเพมมลคาสนคา การควบคมคณภาพสนคา การสงออก รวมทงระบบภาษ การลงทน ความรวมมอกบภาคเอกชน และขอตกลงระหวางประเทศ เพอเปนการสรางคณภาพชวตของประชาชนใหมรายไดและเปนการแกไขปญหาสนคาเกษตรทงในประเทศและประเทศเพอนบาน ดงนน การศกษาครงนจงเปนการศกษาเพอทราบกระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน โครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการสงออก ทแสดงถงประสทธภาพการท างานและความพงพอใจของผรบบรการ 1.2 วตถประสงคของกำรวจย 1) ศกษาโครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา-สงออก 2) ศกษากระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน

2

1.3 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ ผลผลต(Output) 1) ทราบสถานะโครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา- สงออก 2) ทราบรปแบบและกระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบ ประเทศเพอนบาน 3) แนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดน ผลลพธ (Outcome) 1) พฒนาระบบการขนสงและโลจสตกสใหมประสทธภาพและไดมาตรฐานสากล เชน พฒนาดาน กกกนสตว การอ านวยความสะดวกการคาชายแดน พฒนาระบบเครอขายและการบรหารเครอขายธรกจและ โลจสตกสตลอดทงหวงโซอปทานในภมภาค 2) เพมขดความสามารถในการแขงขนของไทยและอนภมภาคโดยรวมในดานการลดตนทนคาขนสง และโลจสตกส โดยการปรบปรงขนตอนการขนสงสนคาปศสตว ภายใตกฎระเบยบการเคลอนยายสตว เชน การลดจ านวนเอกสาร ตนทนการด าเนนงาน ระยะเวลาทใชในกระบวนการขนสงผานแดนและขามแดน 3) พฒนาบคลากรทท าหนาท ณ ดานกกกนสตวและผประกอบการโดยเฉพาะระดบ SMEs รวมทง พฒนาสมรรถนะการเปนผประกอบการของไทยใหสามารถด าเนนธรกจการคาสนคาปศสตวระหวางระเทศไดอยางมออาชพ

4) ผบรหารไดขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอเปนขอมลสนบสนนในการผลกดนยทธศาสตรสนบสนน การคาสนคาปศสตวระหวางประเทศของไทยในการเปนศนยกลางการคาสนคาปศสตว (Distribution Livestock Hub) ทสนบสนนธรกจของผประกอบการใหสามารถใชชองทางการตลาดหรอเสนทางการคาสนคาปศสตวไดอยางมประสทธภาพ ผลกระทบ (Impact) ประเทศไทยเปนศนยกลางการคาสนคาปศสตว (Distribution Livestock Hub) ภายใตประชาคม เศรษฐกจอาเซยน 1.4 ขอบเขตกำรวจย 1) ขอบเขตดานพนท ไดแก ดานกกกนสตวทมศกยภาพทางการคาชายแดน เชน ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวหนองคาย ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตวตราด ดานกกกนสตวระนอง และดานกกกนสตวสงขลา 2) ขอบเขตดานเนอหา แบงออกเปนสามสวนคอ

2.1 ศกษาโครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา- สงออก ประกอบดวย สถานทตงของสถานกกกนสตวเอกชนทไดรบการรบรอง หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว กฎระเบยบและขอบงคบทเกยวของกบการคาสนคาปศสตวกบประเทศเพอนบาน ระบบสารสนเทศ ผประกอบ การคาสตว ตลาดนดปศสตว

2.2 ศกษากระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศ เพอนบาน ประกอบดวย การจดหาปจจยการผลต (การรวบรวม/แหลงเลยง การเชอมโยงกบธรกจอนทเปนเจาของปจจยการผลต) การผลต (การจดการตงแตการหาพนธ การเลยง การจดการฟารม โรงเรอน) และการสง

3

มอบผลผลต (การจ าหนาย แหลงจ าหนาย วธการจ าหนาย ลกษณะสนคา ชองทางการน าเขา-สงออก) การกกกนและการดแลสขภาพสตว

2.3 ศกษาปญหาอปสรรคดานการผลต การตลาด การจดการหวงโซอปทาน การน าเขาและสงออกสตว ตามแนวชายแดนระหวางประเทศ 1.5 กรอบแนวคดกำรวจย การพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนเพอรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ด าเนนการโดยการรวบรวมขอมลทตยภมและสงเคราะหขอมลทส าคญ ไดแก สถตการน าเขา -สงออกสนคา ปศสตว โครงสรางพนฐานทอ านวยความสะดวกทางการคา เชน จ านวนดานกกกนสตว จ านวนฟารมกกสตวเอกชน จ านวนตลาดนดปศสตว นโยบายและกฎระเบยบการน าเขา-สงออกของประเทศเพอนบาน มาตรฐานสนคา ปญหาอปสรรคการคาชายแดน โดยเกบรวบรวมขอมลจากตวอยางดวยการสงเกตการปฏบตงานของเจาหนาท สภาพโครงสรางพนฐาน กระบวนการเคลอนยาย/ขนสงสนคา สภาพเศรษฐกจและสงคม เกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจากพอคารวบรวมสตว ผประกอบการตลาดนดปศสตว ผประกอบการโรงฆาสตว และเกบขอมลโดยการสมภาษณเชงลกจากเจาหนาทดานกกกนสตวและปศสตวอ าเภอ ผประกอบการคาสตวระหวางประเทศ หลงจากนนท าการวเคราะหขอมลพนฐาน โดยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) และวเคราะหหวงโซอปทาน โดยศกษากระบวนการจดการตาง ๆ ตลอดหวงโซอปทานตงแตการน าเขาถงการสงออกสนคาปศสตว ซงผลการศกษาจะไดจดท าขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนตอไป

ภำพท 1 กรอบแนวคดการวจย

โครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศ

เพอการน าเขาสงออก

กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทย

กบประเทศเพอนบาน

ปญหาอปสรรคดานการผลต การตลาด การจดการหวงโซอปทาน การน าเขาและสงออกสตวตามแนว

ชายแดนระหวางประเทศ

ประสทธภาพการท างาน และความพงพอใจของ

ผรบบรการ

ขอเสนอแนะ

พฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดน

4

บทท 2

กำรทบทวนวรรณกรรม

การวจยเรอง “การพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนเพอรองรบการเขาส ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” ดวยการศกษาวรรณกรรมตาง ๆ ทเกยวของจากหนงสอ เอกสาร รายงานวจย วทยานพนธและเวบไซต ทเกยวของ ดงน 2.1 กำรคำชำยแดน

2.1.1 นยำมกำรคำชำยแดน นยม ไวยรชพานช (2550) ประธานกรรมการสงเสรมการคากบประเทศเพอนบาน สภาหอการคาแหง

ประเทศไทย ไดนยามการคาชายแดน ดงน 1) การคาชายแดน หมายถง การคากบประเทศเพอนบานทมอาณาเขตตดตอกน ซงประเทศเพอนบาน

ของประเทศไทยประกอบดวยเมยนมา กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และมาเลเซย 2) การคาผานแดน หมายถง การคาทอาศยประเทศเพอนบานทมอาณาเขตตดตอกน แลวผานไปยงอก

ประเทศหนง การคาในรปแบบนประเทศไทยไดท าความตกลงกบประเทศเพอนบานเพยงประเทศเดยวเทานน คอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ตามความตกลงวาดวยการขนสงทางถนนระหวางรฐบาลแหง ราชอาณาจกรไทยและรฐบาลแหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว เพอสงเสรมและกระชบความสมพนธฉนมตรและฉนเพอนบานทใกลชดระหวางประเทศทงสองและพฒนาการขนสงสนคาและผโดยสาร อ านวยความสะดวกใหแกกนและกน โดยการขนสงสนคาผานดนแดนของอกฝายหนงไปยงประเทศทสาม หรอในทางกลบกนจากประเทศทสามผานดนแดนของภาคคสญญาฝายหนงฝายใดไปยงดนแดนของภาคคสญญาอกฝายหนง ทงนไมรวมถงการขนสงสนคาและผโดยสารระหวางจดภายในดนแดนของภาคคสญญา คอ การคาชายแดนทอาศยการขนสงขามเขตแดนทางบกผานดนแดนของประเทศเพอนบานทมชายแดนตดกนไปสประเทศทสาม การคารปแบบนจงนาจะเปนการคาขามแดน ไมใชการคาผานแดนตามความตกลงดงกลาว

2.1.2 รปแบบกำรคำชำยแดนและขำมแดน 1) น าตดตวไปบรโภค (Consumer Trade) เปนการซอ - ขายกน ระหวางประชาชนในบรเวณแนว

ชายแดนของทงสองประเทศ สวนมากจะเปนสนคาประเภทอปโภค บรโภค ซงจะด าเนนการซอ - ขายกนทกวน และไมสามารถเกบเปนสถตขอมลปรมาณการคาได

2) การคาแบบเงนสด (Cash) เปนการซอ - ขายกนในบรเวณชายแดนทใชเงนสด และมการส าแดง และเสยภาษ ณ ดานศลกากรทควบคมพนทนน ๆ ผซอจะเปนผส าแดงตามระเบยบศลกากร และมการเกบสถตขอมลทางการคา

3) การคาแบบขายฝาก (Sale on Consignment License) เปนการคาแบบการใหสนเชอซงกนและกน การคารปแบบนตองอาศยความเชอใจกน ซงพอคาชายแดนมความสามารถในการตดตอกบพอคาในประเทศเพอนบาน ดงนนผทตองการจะไปลงทนท าการคากบประเทศเพอนบานจะตองตดตอกบพอคาชายแดนเพราะเขาจะรขอมลตาง ๆ เปนอยางดในการคา และสามารถใหสนเชอแกกนได

5

4) การคาแบบตางตอบแทน (Balance Trade) (1) Import License คอ กรณทพอคาในประเทศ ตองการซอสนคา และน าสนคาของประเทศ

เพอนบานเขามา กจะตองสงสนคาของในประเทศออกไปกอน จากนนเมอมการน าสนคาเขาและสนคาออกในมลคาทเทากนแลว กจะได License เมอพอคาทท าการคาได License แลว กจะน า License ทไดไปสงสนคาน าเขาไดในมลคาทเทากนกบทสงสนคาออก ททกประเทศท าการคาในรปแบบนเพอความเสมอทางการคา และรกษาเงนตรา และเพอปกปองอตสาหกรรมทเกดขนในประเทศของตน ประเทศเพอนบานของไทยทนยมใชวธการคารปแบบน คอ เมยนมานยมใชมากกวาสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวและประเทศกมพชา

(2) Border Trade Agreement เปนรปแบบการคาทประเทศเพอนบานเสนอโดยกระทรวงพาณชย เขารวมประชม JTC (Joint Trade Committee) และกระทรวงการตางประเทศ เขารวมประชม JTC ทงสองหนวยงานของไทย จะประชมรวมกบประเทศเพอนบานทกป เพอเจรจาเรองการคาทคาขายผานบรเวณชายแดนใหเปนการคาทถกตองและมรปแบบทตรงกน แตยงไมสามารถด าเนนการได เนองจากเมยนมายงไมยอมแกไขกฎหมายเพอรองรบการคารปแบบน

5) การคาแบบหกบญช (Account Trade หรอ Counter Trade) เปนรปแบบการคาโดยการเปดบญชขนมาบญชหนงดวยรฐบาลของแตละประเทศ หากผคาคนใดจะท าการคาตองมาลงทะเบยนเปนผคา และด าเนนการสงของเขามาแลวไปตดหรอหกบญชภายหลง ปจจบนไมไดใชแลว

6) การคาแบบสากล (Normal Trade) เปนการคาแบบมาตรฐานสากล โดยใชวธการเปด L/C เปนรปแบบการคาทนยมใชแพรหลาย

2.1.3 รปแบบกำรช ำระเงน 1) การช าระเงนโดยใชเงนสด โดยปกตตามแนวชายแดน จะยอมรบเงนสกลของแตละประเทศ ซงจะ

ยอมรบเฉพาะแนวบรเวณชายแดนเทานน และไมมอตราแลกเปลยนทรบรองโดยธนาคารแหงประเทศไทย จะแลกเปลยนกนโดยพอคาซงตงตวเปนธนาคารทองถน และมอตราแลกเปลยนวนตอวน ซงจะมความแตกตางจากอตราแลกเปลยนของธนาคารแหงประเทศไทย และธนาคารประเทศเพอนบานมาก ดงเชน ประเทศเมยนมาไดกลาววาพอคาตามแนวชายแดนดานดานศลกากรระนอง ดานศลกากรแมสอด ดานศลกากรแมสาย เปนผก าหนดคาเงนของประเทศเมยนมาเนองจากมการคาในปรมาณมากและมลคาสง แตในปจจบนการช าระโดยใชเงนสดลดลงแตทยงมอยกจะใชอตราแลกเปลยนของเมยนมา แตอยางไรกตาม อตราแลกเปลยนทใชตาม แนวชายแดนกยงแตกตางจากอตราแลกเปลยนของธนาคารเมยนมาอยมาก

2) การช าระเงนนอกระบบ หรอ โพยกวน เปนระบบการช าระเงนทจะไมถอเงน เพยงแตไปแจงยงรานโพยกวนใหโอนเงน ตวอยางเชน พอคาในเมยนมาจะซอของในจงหวดระนองกจะใหโพยกวนโอนเงน ไปยงจงหวดระนองกอนจงจะไปเอาของได และพอคาในจงหวดระนองจะไปซอของทเมยนมาตองใหโพยกวนในจงหวดระนองโอนเงนไปยงยางกงกอนจงจะไปเอาของมาได การคาลกษณะนพอคาทอน ๆ ไมสามารถท าการคาได จะกระท ากนเฉพาะพอคาในพนทเทานน ในอดตช าระเงนนอกระบบใชกนมาก แตในปจจบนเมอมกฎหมาย ป.ป.ง. เขามากไมสามารถจะท าได เพราะถามการโอนเงน 2,000,000 บาท จะตองแจงการท าธรกรรม จงท าใหการช าระเงนนอกระบบหรอโพยกวนลดนอยลง

3) การช าระเงนโดยผานทางบคคล ถาจะท าการคากบประเทศกมพชา เมยนมาจะตองเปนการสงเงนผานบคคล เนองจากเมยนมาไมมธนาคารจงไมมการเปด L/C ฝากเงนสดกบบคคลถอผานเขา - ออกตามแนวชายแดน แตตองปฏบตตามกฎหมายเกยวกบการควบคมเงนตราดวย

4) การช าระเงนโดยผานธนาคาร การคากบประเทศเพอนบานชายแดนลาว และกมพชา ธนาคารไทยจะมธนาคารสาขาอยบรเวณแนวชายแดน แตจะไมมธนาคารสาขาตามแนวชายแดนเมยนมา ถาพอคาเมยนมาท า

6

การคากบพอคาไทย และตองการโอนเงนผานธนาคารจะตองโอนเงนไปทธนาคารประเทศสงคโปรหรอฮองกงแลวธนาคารทสงคโปรหรอฮองกงจะโอนเงนกลบมาทธนาคารไทย การโอนเงนโดยวธการนมปญหาทยงยากไมสะดวก

2.1.4 ชองทำงกำรคำ 1) ชองทางการคาแบบธรรมชาต (Natural Pass) เปนชองทางทประชาชนใชเดนทางผานเขาออกไปมา

คาขายกน บางดานถอเอาชองทางธรรมชาตมาเปนจดผอนปรน และจดผานแดนถาวร 2) ชองทางอนมตเฉพาะของศลกากร (ตามมาตรา 5 ทว พ.ร.บ. ศลกากร (ฉบบท 7 ) พ.ศ. 2480

ชองทางนเปนชองทอ านวยความสะดวกทางการคาชายแดน ทท าใหปรมาณการคาและมลคาการคาขายสงขน 3) จดผานแดนชวคราว (Temporary Crossing Point) เปนชองทางทขออนมตการน าเขาสนคา

เฉพาะอยางเมอเสรจแลวกจะปดชองทางการน าเขา 4) จดผอนปรนทางการคา (Check Point Border Trade) เปนจดทมการนดหมายกนตามเวลาเพอ

ท าการคา มเวลาในการเปด – ปดเปนเวลา เปนอ านาจของผวาราชการจงหวดทจะอนมตใหเปด โดยค าเสนอของกรมศลกากรรวมกบต ารวจตรวจคนเขาเมอง

5) จดผานแดนถาวร (Permanent Crossing Point) เปนจดผานทเปนทางการถกตองตามหลกสากล โดยมดานศลกากรก ากบดแล เชนเดยวกบทาเรอ

การคาชายแดนไทยมอย 4 กลมตามแนวชายแดน ไดแก การคาชายแดนไทย – เมยนมา การคาชายแดนไทย – ลาว การคาชายแดนไทย – กมพชา และการคาชายแดนไทย – มาเลเซย มรายละเอยดดงน

1) จดผานแดนบรเวณชายแดนไทย-เมยนมาม 7 จงหวด ไดแก เชยงราย ตาก ระนอง เชยงใหม แมฮองสอน กาญจนบร ประจวบครขนธ และจงหวดทไมมจดผานแดนคอ ราชบร เพชรบร และชมพร

2) จดผานแดนบรเวณชายแดนไทย-ลาว มจดผานแดนถาวร/ดานสากล รวม 19 แหง และจดผอนปรน รวม 29 แหง ใน 10 จงหวด ไดแก เชยงราย นาน พะเยา เลย หนองคาย บงกาฬ นครพนม มกดาหาร อบลราชธาน อตรดตถ

3) จดผานแดนบรเวณชายแดนไทย-กมพชา มจดผานแดนถาวร/ดานสากล รวม 6 แหง และจดผอนปรน รวม 10 แหง ใน 6 จงหวด คอ อบลราชธาน ศรสะเกษ สรนทร สระแกว จนทบร และตราด ดงน

4) จดผานแดนบรเวณชายแดนไทย – มาเลเซย มจดผานแดนถาวร/ดานสากล รวม 9 แหง ใน 4 จงหวด ไดแก สงขลา นราธวาส ยะลา ม และสตล 2.2 ดำนกกกนสตวระหวำงประเทศ

กองสารวตรและกกกนสตว เดมเปนสวนควบคมเคลอนยายและกกกน สงกดส านกควบคม ปองกนและบ าบดโรคสตว ตอมาเมอวนท 11 ธนวาคม 2555 ไดมการแบงสวนราชการภายในกรมปศสตว ยกระดบสวนควบคมเคลอนยายและกกกนเปนกองสารวตรและกกกน มภาระหนาทดงน

(1) ก ากบ ดแลกฎหมายทเกยวของประกอบดวย ก. พระราชบญญตโรคระบาดสตว พ.ศ. 2499 ข. พระราชบญญตสถานพยาบาลสตว พ.ศ. 2553 ค. พระราชบญญตควบคมการฆาสตวและจ าหนายเนอสตว พ.ศ. 2535 ง. พระราชบญญตควบคมคณภาพอาหารสตว พ.ศ. 2525 จ. พระราชบญญตอน ๆ ทเกยวของ

(2) ก ากบ ดแล รบผดชอบงานดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ (3) ประสานงานและใหค าแนะน าในการปฏบตงานทเกยวกบดานการควบคมเคลอนยายสตวซากสตว

7

และสนคาปศสตว ของกรมปศสตวกบหนวยงานทเกยวของ ทงในประเทศและตางประเทศ (4) ศกษา วเคราะห เกยวกบการควบคมเคลอนยายสตว ซากสตวและสนคาปศสตว รวมทง

วเคราะหความเสยงจากการเคลอนยายสตว ซากสตว และสนคาปศสตว (5) วเคราะห สรป แนวทางการด าเนนการเกยวกบกฎหมายทเกยวของ พรอมแนวทางการบงคบใช

กฎหมาย (6) ปฏบตงานและใหค าแนะน าในการบงคบใชกฎหมายแกหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบ

มอบหมาย กองสารวตรและกกกน มหนวยงานในระดบพนทเปนดานกกกนสตว รวมทงสน 58 แหง โดยแบงเปน

กลมดานกกกนสตวจ านวน 10 กลม ตามประกาศกรมปศสตวเรอง ก าหนดดานกกกนสตวตามพระราช บญญตโรคระบาดสตว พ.ศ. 2558 เพอใหการปฏบตงานกกกนสตวหรอซากสตวเพอตรวจโรคระบาดในการเคลอนยายสตว หรอซากสตวภายในประเทศและระหวางประเทศเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล มหนาทรบผดชอบ

1) ก ากบ ดแลบงคบใช ด าเนนคดแกผกระท าความผดภายใตกฎหมายทเกยวของ ประกอบดวย (1) พระราชบญญตโรคระบาดสตว พ.ศ.2558 (2) พระราชบญญตสถานพยาบาลสตว พ.ศ.2533 (3) พระราชบญญตควบคมการฆาสตวและจ าหนายเนอสตว พ.ศ. 2559 (4) พระราชบญญตควบคมคณภาพอาหารสตว พ.ศ. 2558 (5) พระราชบญญตวชาชพสตวแพทย พ.ศ. 2545 (6) พระราชบญญตปองกนการทารณกรรมและจดสวสดภาพสตว พ.ศ. 2557 (7) พระราชบญญตอน ๆ ทเกยวของ

2) ก ากบ ดแล รบผดชอบงานดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ 3) ประสานงานและใหค าแนะน าในการปฏบตงานทเกยวกบดาน

กลมดานกกกนสตวจ านวน 10 กลม ไดแก กลมท 1 ดานกกกนสตวลพบร ดานกกกนสตวสระบร ดานกกกนสตวชยนาท ดานกกกนสตว

พระนครศรอยธยา กลมท 2 ดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตวนครนายก ดานกกกนสตวฉะเชงเทรา ดานกกกนสตว

ชลบร ดานกกกนสตวปราจนบร ดานกกกนสตวจนทบร ดานกกกนสตวตราด กลมท 3 ดานกกกนสตวนครราชสมา ดานกกกนสตวบรรมย ดานกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตว

ศรสะเกษ ดานกกกนสตวอบลราชธาน, ดานกกกนสตวยโสธร กลมท 4 ดานกกกนสตวหนองคาย ดานกกกนสตวเลย ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตว

มกดาหาร ดานกกกนสตวอดรธาน ดานกกกนสตวขอนแกน ดานกกกนสตวมหาสารคาม กลมท 5 ดานกกกนสตวเชยงใหม ดานกกกนสตวแมฮองสอน ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตว

นาน ดานกกกนสตวพะเยา ดานกกกนสตวล าปาง ดานกกกนสตวล าพน ดานกกกนสตวแพร กลมท 6 ดานกกกนสตวพษณโลก ดานกกกนสตวก าแพงเพชร ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตว

อตรดตถ ดานกกกนสตวพจตร ดานกกกนสตวเพชรบรณ ดานกกกนสตวนครสวรรค กลมท 7 ดานกกกนสตวเพชรบร ดานกกกนสตวกาญจนบร ดานกกกนสตวราชบร ดานกกกนสตว

นครปฐม ดานกกกนสตวสพรรณบร ดานกกกนสตวประจวบครขนธ กลมท 8 ดานกกกนสตวชมพร ดานกกกนสตวระนอง ดานกกกนสตวนครศรธรรมราช ดานกกกนสตว

ภเกต ดานกกกนสตวทาอากาศยานนานาชาตสมย ดานกกกนสตวตรง

8

กลมท 9 ดานกกกนสตวสงขลา ดานกกกนสตวสตล ดานกกกนสตวนราธวาส กลมท 10 ดานกกกนสตวทาเรอกรงเทพฯ ดานกกกนสตวลาดกระบง ดานกกกนสตวทาอากาศยาน

ดอนเมอง ดานกกกนสตวทาอากาศยานสวรรณภม ในการน ดานกกกนสตวภายในประเทศและดานกกกนสตวระหวางประเทศ มภาระหนาทดงน 1) ก ากบ ดแลบงคบใช ด าเนนคดแกผกระท าความผดภายใตกฎหมายทเกยวของ 2) ก ากบ ดแล รบผดชอบงานดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ

ดานจงหวดสระแกว-ประเทศกมพชา 3) ก ากบการปฏบตงานและใหค าแนะน าในการปฏบตงานทเกยวกบการควบคมการเคลอนยายสตว

ซากสตวและสนคาปศสตวของกรมปศสตวทงในประเทศและระหวางประเทศ 4) ศกษา วเคราะห เกยวกบการเคลอนยายสตว ซากสตวและสนคาปศสตว รวมทงวเคราะห

ความเสยงจากการเคลอนยายสตว ซากสตวและสนคาปศสตว 5) วเคราะห สรป แนวทางการด าเนนการเกยวกบกฎหมายทเกยวของ พรอมแนวทางการบงคบ

ใชกฎหมาย 6) ปฏบตงานและใหค าแนะน าในการบงคบใชกฎหมายแกหนวยงานอนทเกยวของหรอไดรบ

มอบหมาย

ภำพท 2 แสดงกลมดานกกกนสตว

9

2.3 ขนตอนกำรน ำเขำสตวและซำกสตวระหวำงประเทศ 1) กำรน ำเขำสตวมชวต

(1) การด าเนนการ (ลวงหนา) 1) ยนแบบค าขออนญาตน าสตวเขาราชอาณาจกร (แบบ ร. 1/1) ตอสตวแพทยดานกกกนสตวประจ าทา

เขาลวงหนาไมนอยกวา 7 วน พรอมแนบส าเนาบตรประจ าตวหรอมหนงสอมอบอ านาจ พรอมเอกสารทเกยวของมาดวยทกครง

2) กรมปศสตวตรวจสอบสภาวะโรคของประเทศตนทางเพอออกหนงสออนมตในหลกการอนญาตน าสตว เขาราชอาณาจกรฉบบภาษาองกฤษ (Import Permit) พรอมส าเนาเงอนไข (Requirement)

3) รบ Import Permit แลว ใหน าสงไปยงประเทศตนทางทนท เพอจะไดไปปฏบตใหถกตองตาม Requirement

4) แจงเจาหนาทสตวแพทย ลวงหนาไมนอยกวา 3 วนกอนสตวเดนทางมาถง เพอออกใบแจงอนมต น าสตวเขาฯ (แบบ ร.6) ใหผขอฯ น าไปตดตอทดานศลกากรประจ าทาเขานน

5) ตองมเอกสารหนงสอรบรองสขภาพสตว (Health Certificate) เปนภาษาองกฤษ ออกใหโดยสตวแพทย รฐบาลผมอ านาจเตมจากประเทศตนทาง และตองตรงตามRequirement ทกรมปศสตวก าหนดทกประการ

6) สตวทน าเขาฯมาท าพนธ ตองมเอกสารหนงสอรบรองพนธประวต (Pedigree) (2) การด าเนนการ (ชวงน าเขา)

1) สตวแพทยตรวจสอบเอกสารครบถวนถกตอง และสตวมสขภาพสมบรณ จงออกใบอนญาตน าสตว เขาฯ (แบบ ร.7)

2) สตวทน าเขาราชอาณาจกร เกบตวอยางสงตรวจหองปฏบตการ กกกนสตวรอผลการตรวจ และเสยคาธรรมเนยมน าเขาราชอาณาจกร ตามทก าหนดในกฎกระทรวง ออกตามความในพระราชบญญตโรคระบาดสตว พ.ศ. 2499

(3) การด าเนนการ (หลงน าเขาฯ) 1) ยนแบบค าขออนญาตน าสตวเขาราชอาณาจกร(แบบ ร.1/1) ตอสตวแพทยดานกกกนสตวประจ า

ทาเขาลวงหนาไมนอยกวา 7 วน พรอมแนบส าเนาบตรประจ าตวหรอมหนงสอมอบอ านาจ พรอมเอกสารทเกยวของมาดวยทกครง

2) กรณสตวปวย ตาย ขณะมาถงหรอระหวางกกดอาการ เจาของสตวตองรบแจงสตวแพทยทนทการน าเขา-ซากสตว

โดยสรปขนตอนการน าเขาสตวมชวต สรปดงน 1) ตรวจรบรองสถานกกกนสตวเอกชน 2) ด าเนนการพธการน าเขา 3) เจาะเลอดสตวน าเขา 4) กกตรวจสขภาพสตวน าเขา 5) ฉดวคซนและก าจดพยาธสตวน าเขา 6) ท าเครองหมายสตวน าเขา 7) อนญาตเคลอนยายสตวน าเขาไปพนทอน

10

2) กำรน ำเขำซำกสตว (1) การด าเนนการ (ลวงหนา)

1) ยนค ารองลวงหนาไมนอยกวา 7 วน พรอมแนบส าเนาบตรประจ าตว หรอมหนงสอมอบอ านาจ พรอมส าเนาบตรประจ าตวผรบมอบอ านาจ-ผมอบอ านาจ

2) กรมปศสตวตรวจสอบสภาวะโรคของประเทศตนทางแลวจงออก Import permit พรอมก าหนด Requirement

3) รบ Import Permit แลว สงไปประเทศตนทางทนท เพอจะไดปฏบตใหถกตองตาม Requirement 4) แจงเจาหนาทสตวแพทยลวงหนา ไมนอยกวา 3 วนกอนซากสตวมาถง เพอออกใบแจงอนมตน า

ซากสตวเขาฯ (แบบ ร.6) ใหผขอฯ น าไปทดานศลกากรประจ าทาเขานน 5) ตองมเอกสารหนงสอรบรองสขศาสตรซากสตว (Health Certificate) เปนภาษาองกฤษ ออกใหโดย

สตวแพทยรฐบาลผมอ านาจเตมจากประเทศตนทาง และตองตรงตาม Requirement ทกรมปศสตวก าหนดทกประการ

(2) การด าเนนการ (ชวงน าเขา) 1) สตวแพทยตรวจสอบเอกสารครบถวนแลว จะออกใบอนญาตน าซากสตวเขาฯ (แบบ ร.7) ใหผขอ เพอ

ใชในการตรวจปลอยสนคากบศลกากร 2) ผน าเขาฯราชอาณาจกรเกบตวอยาง กกรอผลการตรวจเสยคาธรรมเนยมน าเขาตามท

ก าหนดในกฎกระทรวง ออกตามความในพระราชบญญตโรคระบาดสตว พ.ศ. 2499

3) ขนตอนกำรออกใบอนญำตน ำออกรำชอำณำจกรซงสตวหรอซำกสตว (ฉบบท 1) (1) ผรบบรการตองปฏบตตามกฎกระทรวงวาดวยการน าเขา น าออก หรอน าผานราชอาณาจกรซงสตวหรอ

ซากสตว พ.ศ.2544 โดยตองยนค าขอ (แบบ ร.1/1) พรอมเอกสารหลกฐานประกอบผานระบบ e-Movement (กรณมความประสงคขอรบ Health Certificate ส าหรบสตวหรอซากสตวทไมใชบรโภคใหผยนค าขอปฏบตตามคมอการออกหนงสอรบรอง Health Certificate ส าหรบสตวหรอซากสตวทไมใชบรโภค)

(2) ผรบบรการตองตดตอแจงนดหมายเจาหนาท ณ ดานกกกนสตวทาเขาทาออกเพอด าเนนการเกยวกบสตวหรอซากสตวใหเปนไปตามระเบยบขอก าหนดหรอเงอนไขของประเทศปลายทาง แบงไดเปน 3 กรณ ดงน

1) กรณซากสตวทไมใชบรโภค เจาหนาทจะด าเนนการตรวจสอบและควบคมการท าลายเชอโรคโดย ปฏบตใหเปนไปตามระเบยบขอก าหนดหรอเงอนไขของประเทศปลายทาง

2) กรณซากสตวทใชบรโภค เจาหนาทของส านกพฒนาระบบและรบรองมาตรฐานสนคาปศสตวจะ ด าเนนการตรวจสอบ ณ โรงงานผลตเพอการสงออก

3) กรณสตวมชวต เจาหนาทจะด าเนนการบนทกสงกกสตว (ถาม) ตรวจสขภาพสตว ฉดวคซน หรอด าเนนการใหเปนไปตามระเบยบขอก าหนดหรอเงอนไขของประเทศปลายทาง

(3) ผทประสงคจะขอรบการตรวจสอบการน าออกสตวหรอซากสตว ณ ดานกกกนสตวทาออก เพอขอรบใบอนญาตน าออกราชอาณาจกรซงสตวหรอซากสตวใหผยนค าขอปฏบตตามคมอการออกใบอนญาตน าออกราชอาณาจกรซงสตวหรอซากสตว (ฉบบท 2) เงอนไข

1) ผยนค าขอตองมอ านาจในการลงนามรบทราบขอแกไขในการยนค าขอ 2) กรณการมอบอ านาจผยนค าขอตองเปนผรบมอบอ านาจในฐานขอมลทะเบยนของระบบ

e-Movement 3) กรณค าขอหรอเอกสารหลกฐานประกอบการพจารณาไมครบถวนหรอไมถกตองและไมอาจแกไข

11

เพมเตมไดในขณะนน ผรบค าขอและผยนค าขอจะตองลงนามบนทกความบกพรองและรายการเอกสารหลกฐานรวมกนพรอมก าหนดระยะเวลาใหผยนค าขอด าเนนการแกไขเพมเตม หากผยนค าขอไมด าเนนการแกไขเพมเตมภายในระยะเวลาทก าหนดจะถอวาผยนค าขอไมประสงคจะยนค าขอ

4) ในกรณคณะกรรมการ/ผพจารณามขอสงสยในเอกสารหลกฐานทยนมา คณะกรรมการ/ผพจารณา สามารถแจงใหผยนค าขอมาชแจงเพมเตมได

5) ขนตอนการด าเนนงานตามคมอจะเรมนบระยะเวลาตงแตเจาหนาทตรวจสอบเอกสารครบถวน ถกตองตามทระบไวในคมอประชาชนเรยบรอยแลว

ภำพท 3 ขนตอนการขออนญาตน าสตวหรอซากสตวเขาราชอาณาจกรไทย

ผประกอบการยนค ารองแบบค าขออนญาตน าสตว/ซากสตวเขาราชอาณาจกรไทย (แบบ ร.1/1) พรอมเอกสารประกอบค าขอ ไดแก ส าเนาบตรประจ าตวประชาชน ส าเนาหนงสอรบรองสถานกกกนสตว ส าเนาใบอนญาตท าการคาหรอหาก าไรในลกษณะคนกลางซงสตว ในระบบ e-service ทาง www.dld.go.th

ดานฯ ตรวจสอบเอกสาร ตรวจสอบสภาวะโรคระบาดสตว และความเหมาะสมของสถานกกกนสตว น าเรองเสนออธบดกรมปศสตว ผาน ผอ านวยการกองสารวตรและกกกน เพอพจารณาอนญาต

ดานฯ ออกใบแจงอนมตน าสตวหรอซากสตว (ร.6) และมอบใบแจงอนมตน าสตวเขา ฯ (ร.6) ใหผขออนญาตน าใบแจงอนมตน าสตวเขาฯ (ร.6) แสดงตอเจาหนาทดานฯ ประจ าชองทางน าเขาเพอน าสตวเขาสถานกกกนฯ

ดานฯ ตรวจสอบเอกสาร นบจ านวนสตว ตรวจวการสตวทน าเขาฯ สมเจาะเลอดเพอคดแยกซรมในการทดสอบโรคปากและเทาเปอย และโรคแทงตดตอ (Brucellosis) ฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเปอยเขมท 1 และตดเบอรหประจ าตวสตว หลงจากนน ผขออนญาตน าสตวเขาฯ น าสตวเขากกในสถานกกกนสตวครบตามจ านวนทขออนญาต

ดานฯ 1. ออกใบอนญาตน าสตวเขาฯ (ร.7) ใหผขออนญาตเพอน าไปด าเนนพธการทางศลกากร 2. กกสตวในสถานกกกนสตวไมนอยกวา 21 วน 3. ตรวจสขภาพสตวระหวางกกและฉดวคซนปองกนฯ เขมท 2 ในวนท 14ของการกก 4. ครบระยะเวลากก 21 วน 1) สตวสขภาพปกต อนญาตใหเคลอนยาย (แบบ ร.3 หรอ ร.4) 2) สตวทมอาการโรคระบาดไมอนญาตใหเคลอนยาย รกษา/ท าลายสตว หรอปดชองทางน าเขานน

ทมา : กองสารวตรและกกกน

12

4) ชองทำงกำรใหบรกำร

สถำนทใหบรกำร : เวบไซทและชองทางออนไลน https://emovereq.dld.go.th/เวบไซทและชองทางออนไลน (หมายเหต: กรณยนค าขอผานทางเวบไซตหลงเวลาท าการ เจาหนาทจะด าเนนการในวนท าการถดไป และหากมขอสงสยสามารถตดตอไดท 025013473 – 5 ตอ 106, 107, 109 ในวนและเวลาราชการ)

ระยะเวลำเปดใหบรกำร

เปดใหบรการตลอด 24 ชวโมง

สถำนทใหบรกำร : ดานกกกนสตวทาเขาทาออก/ตดตอดวยตนเอง ณ หนวยงาน (หมายเหต: กรณผมาตดตอหลง 16.00 น. สามารถยนเอกสารไดถง 16.30 น.แตเจาหนาทจะด าเนนการใหในวนท าการถดไป)

ระยะเวลำเปดใหบรกำร

เปดใหบรการวนจนทรถงวนศกร (ยกเวนวนหยดททางราชการก าหนด) ตงแตเวลา 08:30 - 16:30 น. (มพกเทยง)

2.4 สถำนกกกนสตวเอกชน

กรมปศสตวไดออก “ระเบยบกรมปศสตววาดวยการตรวจรบรองสถานกกกนสตวและทพกซากสตว ตามกฎหมายวาดวยโรคระบาดสตว พ.ศ. 2555” เพอใหการปฏบตงานดานการกกกนตรวจสอบสขภาพสตวและ สขอนามยซากสตว ในการเคลอนยายสตวหรอซากสตวระหวางประเทศ รวมถงกรณการเคลอนยายเขาในหรอผานเขตปลอดโรคระบาด เปนไปอยางมประสทธภาพ สงผลดตอการควบคมปองกนโรคระบาดสตวของประเทศไทยและเปนการอ านวยความสะดวกใหแกประชาชน โดยผประกอบการสถานกกกนสตวทประสงคจะขอรบการตรวจรบรองสถานกกกนสตวเพอการน าเขาในราชอาณาจกร หรอน าออกนอกราชอาณาจกร ใหยนค าขอ พรอมหลกฐานประกอบค าขอทดานกกกนสตวในทองทซงสถานกกกนสตวตงอย กรณการขอรบการตรวจรบรองสถานกกกนสตวเพอการเคลอนยายเขาในหรอผานเขตปลอดโรคระบาด ใหยนค าขอพรอมหลกฐานประกอบค าขอทส านกงานปศสตวจงหวดทองทซงสถานกกกนสตวตงอย โดยสถานกกกนสตวตองมองคประกอบตามทกรมปศสตวก าหนด รวมทงโรงเรอนหรอคอกมสภาพพรอมใชงานกกกนสตว มสภาพทสตวสามารถอาศยอยไดอยางปลอดภย ไมมลกษณะแออดหรอเปนลกษณะการทรมานสตว ทงน กรมปศสตวก าหนดขนาดพนทของคอกหรอโรงเรอนส าหรบการกกกนสตวดงน

ตำรำงท 1 ขนาดพนทของคอกหรอโรงเรอนส าหรบการกกกนสตว ชนดสตวทน าเขากก พนทของคอกหรอโรงเรอนกกกนสตว

โค ลกโค ควรเปนคอกยกพนขงเดยว ขนาด 14 ตารางเมตร/ตว โครน ขนาด 5 ตารางเมตร/ตว โคเนอ ขนาด 7 ตารางเมตร/ตว

กระบอ กระบอโตเตมวย ขนาด 7 ตารางเมตร/ตว แพะ แพะโตเตมวย ควรเปนคอกยกพนสง ขนาด 1 ตารางเมตร/ตว แกะ แกะโตเตมวย ควรเปนคอกยกพน ขนาด 2 ตารางเมตร/ตว สกร พอพนธ คอกเดยว ขนาด 7.5 ตารางเมตร/ตว

แมพนธ คอกเดยว ขนาด 1.5 ตารางเมตร/ตว สกรอนบาล ขนาด 0.4 ตารางเมตร/ตว สกรรน ขนาด 0.7 ตารางเมตร/ตว สกรขน ขนาด 1.5 ตารางเมตร/ตว

มา ลา ลอ ทกชวงอาย คอกเดยวขนาดไมนอยกวา 11 ตารางเมตร/ตว

13

ตำรำงท 1 (ตอ) ขนาดพนทของคอกหรอโรงเรอนส าหรบการกกกนสตว ชนดสตวทน าเขากก พนทของคอกหรอโรงเรอนกกกนสตว

ไก อายไมเกน 8 สปดาห ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 30 ตว/ตารางเมตร อาย 8-20 สปดาห ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 10 ตว/ตารางเมตร ไกไขโตเตมวย ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 7 ตว/ตารางเมตร ไกเนอโตเตมวย ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 10 ตว/ตารางเมตร

เปด อายไมเกน 7 สปดาห ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 8 ตว/ตารางเมตร อาย 7-20 สปดาห ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 6 ตว/ตารางเมตร เปดไขโตเตมวย ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 5 ตว/ตารางเมตร เปดเนอโตเตมวย ควรเปนโรงเรอนพนซเมนตขนาด 7 ตว/ตารางเมตร

หาน อายไมเกน 2 สปดาห ขนาด 1 ตว/ตารางฟต อาย 2 สปดาห ขนาด 1 ตว/1.5 ตารางฟต หานโตเตมวย ควรเปนแปลงหญา มขนาดตามความเหมาะสม

นก พจารณาตามความเหมาะสมของนกแตละชนด และชวงอาย สตวปา พจารณาตามความเหมาะสมของสตวปาแตละชนด และชวงอาย ไขสตวปกส าหรบท าพนธ พจารณาตามความเหมาะสม

ทมา : กองสารวตรและกกกน 2.5 โครงกำรเพมศกยภำพดำนสนคำเกษตรชำยแดนเพอรองรบกำรเขำสประชำคมอำเซยน

รฐบาลมนโยบายพฒนาพนทบรเวณชายแดนทเชอมตอกบประเทศเพอนบานในภมภาคอาเซยน เพอพฒนาคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการคาและการลงทน และทส าคญเพอการรองรบการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จงไดก าหนดใหตงเขตเศรษฐกจพเศษขนรวม 10 พนท ไดแก ตาก สระแกว ตราด มกดาหาร สงขลา เชยงราย หนองคาย นครพนม กาญจนบร นราธวาส โดยรฐบาลมมาตรการสนบสนนและสงเสรมตาง ๆ ท าการพฒนาโครงสรางพนฐาน การใหสทธและประโยชน และมาตรการอ านวยความสะดวกอน ๆ สงผลใหมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทนและแรงงานฝมอภายในกลมอาเซยน โดยเฉพาะบรเวณชายแดนทตดกบประเทศเพอนบานทมการน าเขา-น าผานของปรมาณสนคาเกษตรจ านวนมาก ดานสนคาเกษตรจงมความส าคญในการอ านวยความสะดวกทางดานการคาสนคาเกษตรใหรวดเรว และเพอปกปองสนคาภาคเกษตรและเศรษฐกจของประเทศโดยเฉพาะโรคสตว โรคแมลงและสงเจอปนตาง ๆ ทอาจตดมาระหวางการเคลอนยายและเตรยมหองปฏบตการตรวจวเคราะหสนคาใหไดมาตรฐานในการน าไปสการรบรองหองปฏบตการตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 จงมความจ าเปนทตองมระบบตรวจสอบศกยภาพสนคาเกษตรทไดมาตรฐานสากลเพอสงออกให เปนทยอมรบของผประกอบการทงในและนอกประเทศ

ในสวนกรมปศสตวไดเตรยมความพรอมดานกกกนสตว จ านวน 58 ดานทวประเทศ ประกอบดวย ดานสากล 9 ดาน ดานกกกนสตวภายในประเทศ 21 ดาน และดานชายแดน 28 ดาน เพอสนบสนนการคาสนคาปศสตวไทยเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ เออซ (AEC) และพฒนาศกยภาพดานในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ 7 ดานหลก ในพนทจงหวดหนองคาย มกดาหาร ตาก สระแกว เชยงราย ตราด และสงขลา โดยมงพฒนาขดความสามารถเจาหนาทดานกกกนสตว และเพมจ านวนบคลากร เพออ านวยความสะดวกทางการคา สงออกและน าเขาสนคาปศสตว เนนใหบรการดวยความรวดเรว ถกตองและแมนย า ขณะเดยวกนมงพฒนาระบบไอท (IT) และระบบสอสารดวย ซงไดจดสรรงบประมาณพฒนาหองปฏบตการตรวจสอบชนสตรโรคสตว ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดนเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน ตงแตปงบประมาณ 2559-2560 ด าเนนกจกรรมใน 6 ดาน ไดแก ดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวตราด ดานกกกนสตว

14

มกดาหาร ดานกกกนสตวหนองคาย ดานกกกนสตวสงขลา และในป 2562 ไดรบเปาหมายด าเนนการเพมขนรวม 10 ดาน มภาระหนาทประกอบดวย

1) เกบตวอยางสตว-ซากสตวสงตรวจหองปฏบตการดาน AEC เพอตรวจโรคปากและเทาเปอย โรค ทเบอรควโลสส โรคบรเซลโลสส โรค ASF (African Swine Fever) และโรคโลหตจางตดเชอในมา (EIA)

2) ตรวจวนจฉยสตว-ซากสตวทางหองปฏบตการดาน AEC เพอตรวจวเคราะหเชอซลโมเนลลาในเนอสตวน าเขา ตรวจวเคราะหจลชววทยา (total count) ในเนอสตวน าเขา และตรวจวเคราะหเชอ Straphylococcus aureaus) ในเนอสตวน าเขา

3) เกบตวอยางอาหารสงตรวจหองปฏบตการ เพอตรวจวเคราะหชนดปรมาณ Alfatoxin B1, B2, G1,G2 4) เกบตวอยางปสสาวะ เพอตรวจหาสารเรงเนอแดง 5) เกบตวอยางสตว-ซากสตวสงตรวจหองปฏบตการอน เพอตรวจโรค PPR (Peste des Petit

Ruminants) ตรวจ Trypanosoma evansi (Surra) ตรวจ West nile และตรวจโรค PRRS

ตำรำงท 2 เปาหมายการด าเนนงานกจกรรมรองรบผลกระทบการเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจ อาเซยนดานปศสตว จ าแนกตามดานกกกนสตว

กจกรรม สระแกว ตราด หนองคาย มกดาหาร นครพนม เชยงราย ตาก กาญจนบร สงขลา นราธวาส เกบตวอยางสตว-ซากสตวสงตรวจ หองปฏบตการดาน AEC

200

200

450

450

440

440

13,710

2,400

270

205

ตรวจวนจฉยสตว-ซากสตวทางหอง ปฏบตการ ดาน AEC

0

0

0

0

0

150

150

0

150

0

เกบตวอยาง อาหารสง ตรวจ หองปฏบตการ

45

0

0

45

0

45

45

0

0

0

เกบตวอยาง ปสสาวะ

80 60 60 60 60 60 270 60 150 80

เกบตวอยาง สตว-ซากสตวสงตรวจหอง ปฏบตการอน

0

0

0

0

0

5

100

0

130

10

รวม 325 260 510 555 500 700 14,275 2,460 700 295 ทมา : กองสารวตรและกกกน 2.6 นโยบำยเขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones: SEZs)

รฐบาลภายใตการน าของ พลเอกประยทธ จนทรโอชา ไดก าหนดนโยบายการพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones: SEZs) เพอใชเปนเครองมอในการสนบสนนการน าประเทศเขาสประชาคมอาเซยน มวตถประสงคเพอกระจายความเจรญสภมภาค ใชประโยชนจากโอกาสการเชอมโยงภมภาคในการเขาสประชาคมอาเซยน ลดความเหลอมล าทางรายได ยกระดบคณภาพชวตของประชาชนในพนทชายแดน และแกปญหาความมนคงบรเวณชายแดน ไดประกาศพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษระยะแรกในเดอนมกราคม 2558 จ านวน 5

15

เขต ประกอบดวย เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษตาก สระแกว ตราด สงขลา และมกดาหาร และตอมาในเดอนเมษายนปเดยวกนไดประกาศเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษเพมเตมอกจ านวน 5 เขต ประกอบดวย เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษหนองคาย กาญจนบร เชยงราย นครพนม และนราธวาส

แนวทางการขบเคลอนยทธศาสตรตาง ๆ ในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษประกอบดวย 1) ก าหนดพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ระยะท 1 และระยะท 2 รวม 10 จงหวด 2) จดหาทดนและการบรหารจดการ เพอการใชประโยชนส าหรบการพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ

ทงในสวนของการพฒนาโครงสรางพนฐาน ถนน ดานศลกากร และนคมอตสาหกรรมเพอใหภาคเอกชนเชาด าเนนกจการ

3) ใหสทธประโยชนดานการลงทน อาท สทธประโยชนส าหรบนกลงทนในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ชายแดน กรณกจการทวไปตามประกาศ และกรณกจการเปาหมายตามทคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) ก าหนด

4) จดตงศนยบรการเบดเสรจดานการลงทน (One Stop Service: OSS) ในแตละพนทในการขบเคลอนการพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ดานการลงทนและดานแรงงาน พฒนาโครงสรางพนฐานและดานศลกากร รวมทงสนบสนนจดตงศนยรวบรวมรบซอสนคาเกษตร

5) การจดระบบแรงงานขามชาต ใหสามารถเขามาท างานในลกษณะไป-กลบ ในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ เชยงราย ตาก และกาญจนบร

6) การลงทนดานโครงสรางพนฐานและดานศลกากร ชวยอ านวยความสะดวกใหเกดการขยายตวของการคาชายแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบานในระยะ 2 ทศวรรษทผานมาและในอนาคต

7) การจดท าผงเมองรวมเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษชายแดน มการจดท าผงการใชประโยชนทดนผงคมนาคม ขนสง รวมทงการออกแบบการก าหนดโซนนงระดบยาน พรอมวางระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ ใหสอดคลองกบพนทและสอดคลองกบโอกาสขยายตวในอนาคต พนททมศกยภาพเหมาะสมในการจดตงเปนเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ระยะท 1 และ 2 ทง 10 จงหวด ลวนเปนพนทชายแดนบนแนวระเบยงเศรษฐกจลมน าโขง (GMS Economic Corridors) ซงสามารถเขาถงปจจยการผลตในพนทใกลเคยงและเขตเศรษฐกจ รวมทงฐานการผลตของประเทศเพอนบาน ธรกจทจะไดประโยชนในการลงทนใน SEZ จะเปนประเภทอตสาหกรรมทมฐานการผลตและการคาเดมอยแลวในแตละพนท และเปนธรกจขนาดกลางและขนาดยอมทใชแรงงานเปนหลก ในระยะยาวกจการทใชแรงงานตางดาวเปนหลกจะมการยายฐานการผลตไปส SEZ ตามแนวชายแดนมากขน ในการน Economic Intelligence Center ธนาคารไทยพาณชย ไดประเมนวาพนทน ารอง 3 ใน 5 แหงมศกยภาพในการพฒนาและขบเคลอนใหเตบโตเปน SEZ ไดตามเปาหมายทวางไว คอ แมสอด อรญประเทศ และสะเดา เนองจากเปนพนททมความพรอมในดานโครงสรางพนฐานมากกวาพนทอน ๆ รวมทงยงมฐานการผลตในอตสาหกรรมและการคารองรบอยแลว เชน "อ าเภอแมสอด" มความพรอมมากทสดในการจดตงเปน SEZ เพอรองรบอตสาหกรรมทใชแรงงานเปนหลก ธรกจคลงสนคา ศนยกระจายสนคาและบรการดานโลจสตกส เนองจากมการท าการศกษา ส ารวจพนท และเตรยมความพรอมในเรองดงกลาวมานานแลว อกทงยงเปนประตหนาดานทส าคญในการเชอมโยงการคา การลงทน และการทองเทยวเขาสกรงยางกง และยงสามารถการเชอมโยงดานการผลตโดยตรงกบเขตเศรษฐกจพเศษเมยวดทตงอยหางออกไปเพยงประมาณ 10 กโลเมตรเทานน ซงปจจยเหลานชวยสงเสรมความสามารถในการพฒนาและขบเคลอนใหเปนเขตเศรษฐกจพเศษคขนานรวมกน เพอสรางความเขมแขงในดานการคาการลงทนระหวางไทยและเมยนมารอกดวย นอกจากน แมสอดมความพรอมในเรองแรงงานตางดาวจากเมยนมาร ซงสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอทพรอมจะปอนเขาสภาคอตสาหกรรมทใชแรงงานเปนหลก (labor-intensive industry) เชน สงทอ เครองนงหม และเครองหนง นอกจากน ยงมความไดเปรยบในดานภมศาสตรใน

16 ฐานะประตฝงตะวนตกของไทยบนระเบยงเศรษฐกจแนวตะวนออก-ตะวนตกหรอ East West Economic Corridor (EWEC) พนทบรเวณนจงมศกยภาพในการพฒนาและใชประโยชนเพอจดตงเปนคลงสนคา ศนยกระจายสนคา และใหบรการดานโลจสตกส

เชนเดยวกบ "อ าเภออรญประเทศ" มศกยภาพในการพฒนาใหเปนฐานการผลตของอตสาหกรรมทใชแรงงานเปนหลก พนทคาสง-คาปลก รวมทงธรกจขนสงและคลงสนคาระหวางประเทศ เพราะเปนประตฝงตะวนออกของไทยบนระเบยงเศรษฐกจแนวใต หรอ Southern Economic Corridor (SEC) สามารถเชอมตอสกมพชา ซงมเขตเศรษฐกจพเศษปอยเปต-โอเนยง และนคมอตสาหกรรมศรโสภณ รวมทงยงสามารถเชอมตอออกสทะเลผานทาเรอของเวยดนามได ถอเปนปจจยสนบสนนส าคญตอธรกจขนสงสนคาและคลงสนคาระหวางประเทศ ขณะ เดยวกนยงมความพรอมในดานแรงงานจากกมพชา ทสามารถปอนเขาสอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหม และโรงงานแปรรปสนคาเกษตรตามแนวชายแดนเพอรองรบวตถดบจากประเทศกมพชา โดยเฉพาะอยางยงมนส าปะหลง ซงสามารถน าเขามาแปรรปเปนมนเสนและแปงมนในไทยเพอสงออกตอไป

ในขณะท "อ าเภอสะเดา" มความเหมาะสมส าหรบการจดตงโรงงานแปรรปสนคาเกษตร โดยเฉพาะยางพาราและอาหารทะเล รวมทงยงมศกยภาพในการพฒนาเปนพนทการคา และเปน gateway หลกเพอรองรบการสงออกสนคาไปยงมาเลเซย สงคโปร และอนโดนเซย เนองจากเปนบรเวณทอยใกลกบทาเรอปนงและทาเรอกลางของมาเลเซย รวมทงยงอยใกลพนทอตสาหกรรมหนก อตสาหกรรมฮาลาล และอตสาหกรรมยางพาราของมาเลเซย ทส าคญดานศลกากรสะเดาและปาดงเบซาร ยงเปนดานทมมลคาการคาชายแดนสงทสดของประเทศอกดวย

ในสวนของกรมปศสตว นายสรวศ ธานโต อธบดกรมปศสตว ไดมอบหมาย นายววฒน ไชยชะอม ผอ านวยการกองสงเสรมและพฒนาการปศสตว และนายวรชย วโรจนแสงอรณ ปศสตวเขต 9 เขารวมการประชมหารอวางแผนบรหารจดการรวมเขตเศรษฐกจพเศษจงหวดชายแดนใต พฒนาไรรอยตอ มตใหมแหงการพฒนาชายแดนใต เมอวนท 29 ตลาคม 2561 ณ หองประชม ศอ.บต. จงหวดยะลา เพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจแบบไรรอยตอ มผเขารวมประชมประกอบดวยหนวยงานภาครฐทเกยวของงานพฒนา ไดแก ดานการเกษตร อตสาหกรรม พาณชย คมนาคม ดจทล พรอมดวยหนวยงานในพนทจงหวด 5 จงหวดชายแดนใต หนวยงานและตวแทนภาคเอกชนทกภาคสวนทรวมพฒนาในพนทเขตเศรษฐกจพเศษพนทตนแบบพนทอตสาหกรรม 5 จงหวดชายแดนใต 14 เขตเศรษฐกจ ไดรวมชแจงกรอบการพฒนาเศรษฐกจ พรอมปญหาและอปสรรคในการด าเนนการตาง ๆ และระดมสมองจดท าแผนพฒนาเศรษฐกจไรรอยตอใหมความสอดคลองกบเปาหมายการพฒนา

2.7 ยทธศำสตรเสนทำงสำยไหม One Belt, One Road ประเทศจนมนโยบายในการบรณาการจนกบภมภาคตาง ๆ ดวยยทธศาสตรเสนทางสายไหม One Belt,

One Road ซงประธานาธบดสจนผงของจนไดเรมเอยถงค าวา “Silk Road” หรอ เสนทางสายไหม เปนครงแรกทเมอเดอนกนยายน 2556 โดยพยายามทจะปลกฟนคนชพเสนทางสายไหมเพอเชอมความสมพนธกบประเทศตาง ๆ ทวโลก ครอบคลมทงกลมอาเซยน เอเชยใต เอเชยกลาง เชอมโยงไปจนถงตะวนออกกลาง แอฟรกาและยโรป ไปจนถงทะเลเมดเตอรเรเนยน รวมทงการเชอมโยง 2 มหาสมทร คอ มหาสมทรแปซฟกและอนเดย เสนทาง “One Belt, One Road””เปนกรอบการพฒนาเศรษฐกจในระดบพหภาคของจน ทบรณาการทางเศรษฐกจระดบภมภาคผานการพฒนาโครงสรางพนฐาน การแลกเปลยน วฒนธรรม และการขยายการคาในระดบภมภาค ประกอบดวย 2 สวน คอ 1) Silk Road Economic Belt (การเชอมโยงทางบก) เปนการเชอมโยงประเทศทตงอยในภมภาคเสนทางสายไหมเดม แบงออกเปน 3 เสนทาง ไดแก (1) จนไปสเอเชยกลาง รสเซยและยโรป (2) จนเขาเอเชยกลาง เอเชยตะวนตก เพอไปสทะเลเมดเตอรเรเนยน และ (3) จนเขาเอเชยอาคเนย เอเชยใตออกสมหาสมทรอนเดย ทงนเสนทางดานใตจงมจดเชอมตอทไทย และ 2) Maritime Silk Road (การเชอมโยงทางทะเล) รจกกนดในชอ “21st Century Maritime Silk Route Economic Belt” หรอเสนทางสายไหมดาน

17

เศรษฐกจทางทะเลในศตวรรษท 21 เปนการพฒนาตอจากเสนทางเดมหลายรอยปกอน โดยออกจากทางตะวนออกของจนลงทางทะเลจนใตสมหาสมทรอนเดยไปยโรป มวตถประสงคเพอสงเสรมความรวมมอดานตาง ๆ รวมถงดานการลงทน ระหวางจนกบประเทศ ในแถบภมภาคมหาสมทรคอ อาเซยน โอเชยเนย แอฟรการเหนอ แปซฟก รวมถงมหาสมทรอนเดย ซงเสนทางสายไหมดงกลาวจะชวยเปลยนทศวรรษแหงยคทอง (Golden Decade) ระหวางจนและภมภาคอาเซยนสการเปนทศวรรษแหงยคเพชร (Diamond Decade) ทงน ประเทศทอยบนเสนทาง One Belt , One Road มจ านวน 65 ประเทศ ประกอบดวย อาเซยน 10 ประเทศกบมองโกเลยอก 1 รวม 11 ประเทศ เอเชยตะวนตก 18 ประเทศ เอเชยใต 8 ประเทศ เอเชยกลาง 5 ประเทศ โซเวยต 7 ประเทศ ตะวนออกกลาง 10 ประเทศ และอก 6 ประเทศแอฟรกา เมอรวมกบจนผรเรมมทงหมด 66 ประเทศ

การด าเนนยทธศาสตรทางการคา “One Belt, One Road” ของจนจะสงผลดตอไทย ซงสอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรดานตางประเทศของไทยในการเปนศนยกลางของอาเซยนทจะสรางความเชอมโยง (connectivity) กบประเทศตาง ๆ ทงภายในและภายนอกภมภาค ในมตตาง ๆ ทงดานกายภาพ (คมนาคมขนสง) และเชงสถาบน (กฎระเบยบขอบงคบ) ตลอดจนประชาชนกบประชาชน ไทยจะตองเปนประตสจนตะวนตกใหไดเพราะจนตะวนตกมเสนทางออกสทะเลยาก จนจงอยระหวางสรางเสนทางไปออกทะเลทเมยนมา โดยเจาะอโมงคความยาว 35 กโลเมตรเพอท าใหเปนเสนทางทสนทสดในการออกสทะเล ขณะเดยวกนกสามารถเชอมไทยลงมาทางตอนใตไดไปถง EEC ท าใหสนคาตาง ๆ มงสจนตะวนตกบนเสนทางสายนไดเชนกน นอกจากน ยงมการขยายโอกาสทางธรกจ e-Commerce ซงกลมเซนทรลของไทยประกาศความรวมกบ JD.com ของจนในมลคา 500 ลานดอลลาร และ Lazada ท Alibaba เปนเจาของตงใจทจะท า e-Commerce ทใหญทสดในไทย ประเทศไทยจงเปนยทธศาสตรส าคญของโลจสตกสและสนคา พรอมนไทยอยระหวางเตรยมการทจะปลดลอคกฎหมายตาง ๆ เพอใหไทยสามารถเปนศนยกลางกระจายสนคาได เชน การปรบกฎเกณฑการควบคมอาหารและยาของไทยทก าหนดวา สนคาประเภทอาหารและยาทสงผานแผนดนไทยตองผานการตรวจสอบของส านกงาน คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ของไทย โดยแกไขเปนถาสนคาสงผานแผนดนไทยและไมแกะกลองกใหเปนสนคาผานแดนไดทนท รวมทงไทยจะเปนสปรงบอรดทดของจนและฮองกงในการเขาสอาเซยนหรออนโดจน เพราะไทยใกลชดกบทงเมยนมา ลาว กมพชา และจะเปนโอกาสทไทย-จนสามารถรวมมอกนดานการคาโดยใหบรษทจนเขามาตงส านกงานภมภาค (Regional Headquarter) ในไทย เพอบรหาร Supply Chain โดยมไทยเปนศนยกลางแหลงสนคาหรอวตถดบ (Sourcing Center) ดวย

2.8 ควำมรวมมอดำนกำรคำสนคำปศสตวกบสำธำรณรฐประชำชนจน คณะผแทนไทย ประกอบดวย ฝายการเกษตรประจ าสถานกงสลใหญ ณ นครกวางโจว ผแทนจากกรม

ปศสตวและภาคเอกชน ไดเดนทางศกษาศกยภาพ และโอกาสในการขยายตลาดสนคาปศสตวของไทยในมณฑลทางตอนใตของจนระหวางวนท 25-30 มนาคม 2562 เขาพบหารอกบศลกากรคนหมง กรมเกษตรและกจการชนบทมณฑลยนาน กรมพาณชยสบสองปนนา หอการคาน าเขาอตสาหกรรมโคเนอสบสองปนนา หอการคา น าเขาสงออกสบสองปนนา และหอการคาน าเขาอตสาหกรรมโคเนอสบสองปนนา สรปดงน

1) ความรวมมอดานการพฒนาสถานทกกกนโคมชวตขามแดน จน-ลาว-เมยนมา ดวยความรเรมตามนโยบายของจนเมอเดอนกนยายน 2559 ภายใตการสนบสนนของกระทรวง

การศลกากร สาธารณรฐประชาชนจน (General Administration of China Customs : GACC) กระทรวงเกษตรและกจการชนบท และกระทรวงพาณชย สาธารณรฐประชาชนจน รวมกบลาวและเมยนมา เพอแกไขปญหาการระบาดของโรคปากและเทาเปอย โดยสรางระบบความปลอดภยและการควบคมโรคระบาดสตวขามแดนระหวางจน-ลาว และจน-เมยนมา โดยในสวนของลาว จนไดลงทนสรางจดทดลองการจดการโรคระบาดสตวขามพรมแดน ณ เมองสง สปป.ลาว ซงมระยะทางหางจากจดน าเขาชองทางเมองเหมงหมาน ชายแดนมณฑลยนาน

18

ประมาณ 3 กโลเมตร มแผนการกอสราง 3 ระยะ พนทประมาณ 56 ตารางกโลเมตร บรหารงานโดยหอการคาน าเขาอตสาหกรรมโคเนอสบสองปนนา คาดการณจะสามารถรองรบการกกกนโคมชวตทจะสงเขาจนไดปละประมาณ 5 แสนตว โดยใชระยะเวลาการกกกนประมาณ 45 วน ใหไดน าหนกตามทตองการ จากนนเจาหนาทกกกนสตว สปป.ลาว จะตรวจสขภาพสตวตามมาตรฐานและสงเกตอาการ หากไมมความผดปกตจะตด ear tag ตามทจนจดหาให เพอบนทกขอมลโค หลงจากนนจะถกสงเขาพนทกกกนโรคทเปนเขตปลอดโรคระบาดอก 30 วน เมอครบก าหนดแลว สปป.ลาว จะออกใบรบรองแหลงก าเนดสนคา (Certificate of Origin) ใบรบรองสขภาพสตวและขนสงโคระยะทางประมาณ 3.3 กโลเมตร ผานชองทางเหมงหมาน สบสองปนนา ศลกากรโมฮานจะตรวจเอกสารใบรบรองสขภาพสตวและใบรบรองแหลงก าเนดสนคาทออกโดย สปป.ลาว รวมทงเอกสารทเกยวของ เชน ขอมลโค น าหนก เปนตน แลวขนสงโคตอไปอกระยะทางประมาณ 3 กโลเมตรเขาสถานกกกนโรคสตวเพอสงเกตอาการอก 7 วน จงสงเขาโรงเชอด ณ อ าเภอเหมงลา ซงคาดวาจะเสรจภายในตลาคม 2562 น โดยโรงเชอดมประสทธภาพการผลต 120-130 ตวตอชวโมง ปละประมาณ 500,000 ตว และมโรงงานแปรรปผลตภณฑโคทงแบบแชเยน แชแขงและปรงสก รวมถงมหองเยนรองรบอยางครบวงจรดวย ซงสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคทางภาคตะวนตกเฉยงใตของจนไดเพยงรอยละ 10 เทานน

ในการน คณะผแทนไทยเขาพบหารอกบกรมพาณชยสบสองปนนา หอการคาน าเขาสงออก สบสองปนนา และหอการคาน าเขาอตสาหกรรมโคเนอสบสองปนนา พรอมน าเสนอขอมลการเลยงโคและการสงเสรมใหเกษตรกรปรบปรงพนธโคลกผสม และแสดงความสนใจรปแบบความรวมมอในลกษณะเดยวกบลาว ในพนทจงหวดเชยงราย หนองคาย หรอนครพนม ซงเปนพนททมการเลยงโค เพอผลตสนคาปลอดโรคและมคณภาพสงมายงจนอยางถกตองดวย ซงฝายจนเหนวาหากไทยตองการด าเนนการในรปแบบดงกลาว ตองหยบยกขนหารอและเสนอโครงการกบส านกงานศลกากรแหงสาธารณรฐประชาชนจน (GACC) เพอวเคราะหประเมนความเสยงในการด าเนนการ และหนวยงานของจนทงสามหนวยงานไดแก GACC กระทรวงพาณชย และกระทรวงเกษตรและกจการชนบท จะรวมกนพจารณาความเปนไปไดของโครงการตอไป ซงทผานมาเวยดนามและกมพชากมความสนใจในรปแบบความรวมมอโครงการดงกลาวเชนเดยวกน อยางไรกตาม ในเบองตนตามแนวทางทเปนไปได คอ ไทยสงโคมชวตผานลาวเขาจน โดยสบสองปนนามแผนการน าเขาโคปละ 1 ลาน แบบไมก าหนดโควตาน าเขา ซงการน าเขาจะด าเนนการใน 2 จด คอ ชองทางเหมงหมาน อ าเภอเหมงลา และชองทาง 240 เมองจงหง (เมองเชยงรง) สบสองปนนา

2) ความรวมมอดานการสงออกสนคาผลตภณฑผลพลอยไดสตวปกของไทย ประเทศไทยมการสงออกสนคาผลตภณฑผลพลอยไดสตวปกผานทาเรอกวนเหลย ชดแรกตงแต

เดอนมนาคม 2561 ซงศลกากรกวนเหลยไดรายงานวา จนถงปจจบนมการน าเขาสนคาผลตภณฑผลพลอยไดสตวปก รวมทงสน 105 ลอต (2,183 ตน) มการสมตรวจเพยง 6 ลอตและผานการตรวจสอบทงหมด อยางไรกด การน าเขาผลตภณฑดงกลาวยงมจ านวนนอยกวาทประมาณการไวท 100,000 ตนตอป จากสาเหต (1) ใบรบรองสขอนามยสตว บางครงไมไดแจงผานทางชองทางอเลกทรอนกสลวงหนา ท าใหเกดปญหาการตรวจปลอยสนคาลาชา ซงฝายไทยไดใหขอมลเพมเตมวา ฝายไทยไมทราบขอมลวา GACC ไดรบเอกสารหรอไมหลงจากสงเอกสารแลว เนองจากไมไดรบการตอบกลบจากฝายจน จนกวาผประกอบการจะแจงใหกรมปศสตวทราบวามปญหาเมอสนคาถงดานน าขาแลว จงเสนอใหมการเพมเตมชองทางในการประสานงานกนเพอแกไขปญหาดงกลาวตอไป โดยฝายจนเสนอวาตองน าเสนอผานศลกากรคนหมงตอไป (2) บรรจภณฑทเปนภาษาจน บางครงระบชอสนคาไมตรงกน ซงฝายไทยไดใหขอมลวาอาจเกดความคลาดเคลอนในการเรยกชอชนสวนตาง ๆ ของผลตภณฑทเปนชอทางเทคนค

ในการน ภาครฐและภาคเอกชนของจนแจงความประสงคขอใหไทยสงออกสนคาผลตภณฑ ผลพลอยไดสตวปกผานทาเรอกวนเหลยใหมากขน แทนการสงไปยงทาเรออน ๆ เชน ทาเรอเหยยนเถยน เมอง

19

เซนเจน เนองจากทาเรอกวนเหลย เปนจดเรมตนของการลงทนและผลกดนใหประเทศไทยสามารถสงออกสนคาสตวปกมายงจนไดอกครงหลงจากถกระงบการน าเขามาเปนเวลานาน และทราบวาตนทนการขนสงสนคา ณ ทาเรอเชยงแสนคอนขางสง ท าใหผประกอบการของทงสองฝายหนไปใชเสนทางอน จงขอใหฝายไทยหาความรวมมอในการลดตนทนการขนสงผานแมน าโขงรวมกน และก าหนดราคาสนคาทเหมาะสม เพอสงเสรมใหมการคาผานแมน าโขงอยางยงยน ในการน ผประกอบการฝายไทยไดชแจงวา ปจจบนมโรงงานทไดรบอนญาตใหสงออกผลตภณฑผลพลอยไดจากสตวปกเพยง 6 ราย ในขณะทสนคามตองการสง ท าใหผประกอบการจนมการแขงขนราคากนสง ประกอบกบการขนสงทางแมน าโขงผานทาเรอเชยงแสนไปยงทาเรอกวนเหลยนนมตนทนคาใชจายภายในประเทศจากโรงงานถงทาเรอคอนขางสง สงผลใหมการเสนอขายราคาสนคาสงดวย จงท าใหผน าเขาจนเลอกใชเสนทางอน เชน ทาเรอแหลมฉบง ในการขนสงสนคาไปยงทาเรอเหยยนเถยนแทน แตอยางไรกตาม ผประกอบการไทยกไดยนรายชอโรงงานเพมเตมและขอให GACC มาตรวจโรงงาน เพอใหมจ านวนโรงงานทสามารถสงออกสนคาดงกลาวไดมากขน ซงจะชวยแกไขปญหาสถานการณการแขงขนดงกลาวได จงขอใหชวยผลกดนใหมการมาตรวจประเมนโรงงานโดยเรวดวย

3) ความรวมมอดานการสงออกสกร กรมเกษตรและกจการชนบท มณฑลยนาน มหนาทรบผดชอบในการพฒนาอตสาหกรรมและ

สงเสรมการเลยงสตว การควบคม ปองกนและเฝาระวงโรคระบาดสตว โดยมณฑลยนานใหความส าคญกบการพฒนาอตสาหกรรมปศสตว สงเสรมการเลยงสกร การจดการของเสยทเกดจากการเลยงสตวปก การยกระดบการเพาะเลยง ปจจบนมปรมาณสกรประมาณ 30.3 ลานตว โค 8.1 ลานตว แพะ 12.4 ลานตว ผลตภณฑเนอ 5 ลานตน และนม 560,000 ตน ในการน ทงสองฝายไดหารอและแลกเปลยนขอมลเกยวกบการควบคมโรคระบาด และการจดท าเขต Compartment ส าหรบสกรในภาคเหนอของไทย ในสวนของจนรายงานวา มาตรการควบคมโรคอยภายใตการก ากบดแลของสวนกลาง มการจดตงเขตปลอดโรคระบาดในหลายมณฑล โดยมณฑลยนานจดอยในเขตทปลอดโรคปากและเทาเปอยตามหลกการของ OIE มการฉดวคซน และมาตรการปองกนลวงหนา สวนโรคอหวาตสกรแอฟรกน (ASE) นน เปนมาตรการทจนใหความส าคญเปนอยางมากหลงจากเกดการระบาดตงแตเดอนสงหาคม 2561 ซงในมณฑลยนานพบการระบาดของโรค 6 กรณ ซงสามารถควบคมและถอดออกจากจากพนททมการระบาดของโรคแลว ทงน หากพบการระบาดของ ASF ในรศม 3 กโลเมตร จะมมาตรการใหท าลายสกรทงหมด ท าการฆาเชอและควบคมโรค รวมทงไมอนญาตใหมการเคลอนยายผลตภณฑจากพนททมการระบาด และรฐบาลจนมมาตรการชดเชยใหกบเกษตรกรตวละไมเกน 1,200 หยวน ตามชนด ประเภท ขนาด น าหนก ของสกรทถกท าลาย ขณะนมการทดสอบและพฒนาวคซน แตยงไมมการใชในเชงพาณชย จงใชมาตรการยกระดบใหเกษตรกรใชหลกการความปลอดภยทางชวภาพ (biosecurity) โดยกรมเกษตรฯ ยนดทจะรวมมอกบกรมปศสตวในการแลกเปลยนการเยอนและการฝกอบรมระหวางกน พรอมน คณะไดศกษาดงานโรงเชอดแปรรปสกรสมยใหม บรษทซหนาน กรป และบรษทเสนหนง กรป ซงเปนวสาหกจดานการเลยงและเชอดช าแหละสกรล าดบตน ๆ ของมณฑลยนาน โดยตงเปาหมายการผลตในป 2563 จะสามารถผลตสกรไดปละ 2 ลานตว ปจจบนมมาตรการเฝาระวงโรค ASF อยางเขมงวด โดยมการควบคมการปลอดเชอกบรถขนสงสกรทจะเขาโรงเชอด ตรวจสอบเชอในรถขนสงสกรทจะเขาฟารม รวมถงสกรในแตละลอตทเขาโรงเชอดจะตองท าการตรวจโรค ASF นอกจากน สกรทถกช าแหละแลวกอนออกจากโรงเชอดตองมการสมตรวจโรคอกครงหนง หากพบโรคกจะตองท าลายสนคาในลอตนน และหยดการผลตเพอท าการฆาเชอโรงเชอด 48 ชม.

2.9 สถำนกำรณกำรผลตและกำรคำโคในประเทศเพอนบำน ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ไดมอบหมายใหสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร

ลาดกระบง ท าการศกษาโครงการ “นวตกรรมการบรหารจดการการพฒนาโคเนอเชงระบบเพอความมนคงอาหาร

20

และความสามารถในการแขงขน” ในป 2557 สรปผลการศกษาในสวนทเกยวของกบสถานการณการผลตและการคาโคชายแดน ดงน

1) สถำนกำรณกำรผลตและกำรคำโคในเมยนมำ

รายงานของ FAO (2014) ระบวาเมยนมามปรมาณโคเนอ 18 ลานตว ใชโคเปนแรงงานเกษตร ท าใหมการดแลโคเปนอยางด โดยใหอาหารดวยหญาธรรมชาตและวสดเหลอใชทางการเกษตร เชน ตนถวลสง เปลอก ถวเขยว เมลดถวเขยวทแตกระหวางการนวด กากฝาย เปนตน ผสมน าใสลงรางอาหารเลยงโคกน โคพนเมองทเลยงสวนใหญเปนโคขนาดกลางถงใหญน าหนก 350 กโลกรมขนไป นอกจากนมการเลยงโคแบบยนโรง โดยชาวมสลม มการคดเลอกโคทมขนาดเหมาะสมเขาเลยงขนโดยไมตอนโค รวมทงน าเขาโคลกผสมฮนดบราซลจากประเทศไทย (ราชบร) เขามาเลยงขนยนโรงดวย มการรดน าเชอจ าหนาย และน าโคทมอาย 4 ปขนไปเขาเชอด เพอใชในพธกรรมทางศาสนา

สายพนธโคเนอทพบในเมยนมา แบงออกได 3 กลมดงน 1. โคสขาว (เปยแซง) และโคสขาวคอมลายด า (เปย) จะเปนโคขนาดกลาง-ขนาดใหญ น าหนกตว

ประมาณ 450 กโลกรมขนไป มแหลงเลยงทส าคญอยตอนกลางของประเทศ แถบเมองมณฑเลย และหงสาวด (พะโค) 2. โคสแดง (ชเวณ) จะเปนโคขนาดกลาง-ใหญ น าหนกตวประมาณ 450 กโลกรมขนไป มแหลงเลยงท

ส าคญอยตอนกลางของประเทศ แถบเมอง Magwe (มะกวย) 3. โคมหลากหลายส จะเปนขนาดเลก-ขนาดกลาง น าหนกตวประมาณ 250–450 กโลกรม มแหลงเลยง

ทส าคญอยทางตอนลางของประเทศ แถบรฐกะเหรยง เมยนมามการสงออกโคไปยงประเทศเพอนบานมาชานานแลว ถงแมวาจะมกฎหมายหามฆาสตวทม

อายต ากวา 16 ป และการเคลอนยายสตวตองขออนญาตจากรฐบาลกอน จากผลการศกษาเมอป พ.ศ. 2548 ประเทศไทยมการน าเขาโคจากเมยนมาอยางไมเปนทางการปละกวา 100,000 ตว และรจกกนในนามของโคโครง หรอโคกอก เปนโคขนาดเลก โคทน าเขาบรเวณชายแดนอ าเภอแมสอด จะน าไปเลยงเพมปรมาณเนอในชวงสน ๆ ในจงหวดสโขทย แลวน าไปจ าหนายในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หรอแปรรปเปนลกชนในพนทภาคกลาง การคาโคชายแดนของเมยนมาในป พ.ศ. 2557 ยงคงด าเนนการอยางไมเปนทางการ และมการสงออกไปยงมาเลเซยและจนเพมขน โคทรวบรวมจากตลาดนดโค-กระบอบรเวณเหนอกรงยางกง จะถกรวบรวมไปลงเรอทเมองทาเมาะละแหมง เพอสงออกไปยงมาเลเซย ส าหรบการสงออกไปจน ซงตองเดนทางขนทางเหนอของประเทศ สภาพภมประเทศเปนเขาสงชน เสนทางถนนคดเคยว ท าใหการเดนทางไมสะดวก และยงมปญหาความขดแยงในเรองชนกลมนอยกบรฐบาลกลาง พอคาจงเลอกเสนทางการคามาผานประเทศไทยแทน โดยโคทผานเขามายงใชระบบการเดนดวยเทาเชนเดม และไทยยงคงใชระบบเดมเพอปองกนการน าโรคระบาดเขามาแพรในประเทศ ดวยการก าหนดใหโคทน าเขามาอยางไมเปนทางการ เขาดานกกกนสตวเปนเวลา 21 วน จากนนจงใหน าไปเสยภาษตวละ 200 บาท กอนอนญาตใหน าโคเขาไปจ าหนายในตลาดนดตอไป โคทน าเขามามขนาดใหญกวาเดม ตามความตองการของประเทศจน ซงโคถกน าออกไปทางเชยงแสน จงหวดเชยงราย สวนโคขนาดเลก สงไปจ าหนายตอในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ปญหาโรคและพยาธในโคในเมยนมายงคงพบอย ถงแมวารฐบาลประเทศเกาหลใตจะใหการสนบสนน อาคารส าหรบผลตวคซน แตพบวายงไมมการด าเนนการใด ๆ อยางไรกตาม หนวยงานกรมปศสตวจงหวดตากและชนกลมนอยเมองเมยวด ไดบรรลขอตกลงระดบหนงในการควบคมโรคตดตอทไทยเสนอใหเมยนมาจดท าคอกพกสตวไวในชายแดนเมองเมยวด และใหกกกนสตวไวกอน 10 วน กอนน าเขามายงฝงไทยเพอกกกนไวตออก 10 วน

21

สถานการณความสงบในรฐกะเหรยงทไดบรรลขอตกลงกบรฐบาลกลาง จะเปนโอกาสท าใหการพฒนาความรวมมอทางการคาชายแดนประเทศไทย-เมยนมากาวหนาขน ถนนในเมยนมาทสรางโดยรฐบาลไทยและสะพานเชอมทงสองประเทศจะท าใหการขนสงสนคาผานแดนสะดวกขน การพฒนาความรวมมอระหวางกรมปศสตวของไทยและกรมปศสตวและสตวแพทยของเมยนมา ภายใตขอตกลงยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจอรวด-เจาพระยา-แมโขง ระหวางกมพชา ลาว เมยนมา ไทย และเวยดนาม (Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong Economic Cooperation Strategy: ACMECS) ทด าเนนการมาอยางตอเนอง จะท าใหเกษตรกรไทยและเมยนมาไดรบประโยชนจากการคาชายแดนน ถงแมปลายทางของสนคาจะเปนประเทศจน กตาม ปรมาณโคในเมยนมามจ านวนมาก เกอกลกบระบบการท าฟารม และวถชวตของเกษตรกร การจดการทเหมาะสมจะน าไปสการพฒนาโคตนน าทยงยนของทงสองประเทศรวมกน

2) สถำนกำรณกำรผลตและกำรคำโคในกมพชำ อธบดกรมการผลตและสขภาพสตว (Department of Animal Health and Production) กมพชา

รายงานสถานการณการผลตและการคาโคในกมพชาวา ประชากรโคและกระบอในในป พ.ศ. 2558 ซงเปนผลจากการส ารวจในป พ.ศ.2556-2557 มประมาณ 4 ลานตว จ าแนกเปนโค 3.43 ลานตว และกระบอ 0.60 ลานตว ในชวง 5 ปทผานมาพบวามปรมาณลดลงประมาณรอยละ 12 มสาเหตส าคญจากการขยายตวของการใชเครองจกรกลแทนแรงงานสตว (เพมขนรอยละ 70-80) และการสงออกโคมชวตไปยงประเทศเวยดนาม ซงพนธโคในกมพชาจ าแนกออกเปน 2 กลมใหญ ไดแก พนธพนเมองเดมหรอโคขแมร (สสม) และพนธลกผสมฮายานา (Hayana) ซงน าเขาจากอนเดยตงแตป พ.ศ. 2487 มล าตวสขาว โครงสรางใหญ พนทเลยงโคทงสองพนธนสงเกตไดชดเจนตามเมองบนถนนหมายเลข 5 เสนทางจากปอยเปตสพนมเปญ โดยจงหวด Battambang มการเลยงโคขแมรเปนสวนใหญ เมอผานเขาสจงหวด Pusat และ Kampong Channang เปนโคลกผสมสขาว จากพนมเปญเขาสจงหวดส าคญทเปนแหลงผลตโคสงเวยดนาม คอ Kampongcham เปนโคลกผสมสขาว สวนเสนทางหมายเลข 7 จาก Kampongcham ส Kampongthom สวนใหญเปนโคสขาว แตเมอเขาส Siem reap จะเปนโคขแมร ส าหรบการผสมพนธมสองรปแบบ คอ การใชพอพนธประจ าหมบาน (Village bull) และการผสมเทยม (Artificial assimilation) อตราการใหลก 1-3 ปตอตว การฉดวคซนปากเทาเปอย และโรคคอบวม ปละ 2 ครง โดยไดรบการสนบสนนจากเวยดนาม การตงบานเรอนของเกษตรกรกมพชาจะเรยงรายอยบนถนนสายหลก และทกพนทบนเสนทางหมายเลข 5 และ 7 น จะพบฝงโคเลยงกระจายอยในพนทนาอนกวางใหญ และบานเกอบทกหลงจะมคอกสตวและกองฟาง พบพนททเปนทงหญานอยมาก โคจงอาศยฟางแหงเปนหลก

กรมการผลตและสขภาพสตวมนโยบายสงเสรมการเลยงสตวเพอผลตเนอ และปลกหญาอาหารสตว โดยสงเมลดพนธน าเขาจากประเทศไทย (อบลราชธาน) ภายใตโครงการ CIAT แตปญหาคอสภาพอากาศทรอนและแลงมากในชวงฤดแลง การสงเสรมจงไมบรรลผล นอกจากน กมพชารบโครงการชวยเหลอจากออสเตรเลยสรางโรงฆาสตวมาตรฐาน Sihnoukville ซงกอสรางแลวเสรจประมาณรอยละ 80 เพอแปรรปโคเนอเดอนละ 5,000 ตว

อธบดกรมการผลตและสขภาพสตวยนยนวา การน าเขาโคจากประเทศไทยเปนการขนสงผานแดนไปสเวยดนาม ตามเสนทางหมายเลข 5 6 และ 7 จากปอยเปตสกมปงจาม สเวยดนาม โดยตองผานจดตรวจโรค สวนการสงออกสตวของกมพชามการสงออกโคและกระบออายนอยไปขนตอทเวยดนาม เพอสงเนอไปรสเซยและ เบรารส โดยธรกจการคาโคม 4 กลมผประกอบการทเกยวของเปนล าดบจากระดบใกลเกษตรกรจนถงปลายทาง ไดแก (1) Broker (2) Small trader (3) Big trader และกลมสดทายคอ ผสงออกหรอโรงฆาสตว

จากการตรวจสอบตลาดเนอโคในรานอาหารและรปแบบการบรโภคเนอ พบวาคนกมพชานยมบรโภคเนอโคมาก ปรมาณการผลตยงไมเพยงพอตอการบรโภค เพราะโคทเลยงสวนใหญเปนโคพนเมอง ขนาดเลก ถงแมจะมเปอรเซนตซากสงกตาม นอกจากน ยงมโคหยานมสวนหนงสงออกไปขนตอทประเทศเวยดนาม ในขณะทหนวยงานทรบผดชอบก าลงหาชองทางในการเพมปรมาณการเลยง และความรวมมอในการพฒนาอตสาหกรรม โคเนอ

22

กมพชาเปนประเทศทมศกยภาพสงในการเปนฐานแมโคตนน าเพอผลตโคขน เนองจากมการเลยงอยในระบบเกษตรผสมผสาน มการใชแรงงานสตวในการเตรยมดนและขนสง มการขยายฐานการผลตโดยน าแมโคจากออสเตรเลยและไทยเขาไปแมพนธ แตตองมการจดการทเหมาะสมในเรองของการผสมพนธ การจดการทงหญาและอาหารสตว และแมลงทจะวางไขในลกตา ดงนน ความรวมมอกนระหวางไทยกบกมพชายงสามารถด าเนนการได โดยใหกมพชาเปนแหลงโคตนน าเพอสงตอไปยงประเทศเวยดนาม ประเทศไทยใหความรดานการการจดทงหญาและอาหารสตวและการจดการโซอปทานโคเนอ กอนทออสเตรเลยจะเขามาขยายฐานการผลตเนอโค โดยน าโค มชวตเขามาแปรรป

3) สถำนกำรณกำรผลตและกำรคำโคในมำเลเซย มาเลเซยเปนประเทศทน าเขาโคมชวตและเนอโคเพอบรโภคในประเทศ การน าเขาโคมชวตมอย 2

ลกษณะ คอ การน าเขาโคเพอพธกรรมทางศาสนา และการน าเขาเพอการแปรรป ในอดตมาเลเซยจะน าเขาโคเนอจากประเทศไทยเปนหลก เนองจากการขนสงสะดวกและพธการทตไมซบซอน แตปจจบนราคาโคมชวตในประเทศไทยสงขนเมอเปรยบเทยบกบคแขงขน คอ ออสเตรเลยและเมยนมา ผน าเขาจงเปลยนไปน าเขาจากสองประเทศแทน โดยราคาโคมชวตจากไทยทหนาฟารมกโลกรมละ 100 -105 บาท ในขณะทราคาโคน าเขาจากออสเตรเลยเพยงกโลกรมละ 97 บาท ดงนน โอกาสของการซอโคมชวตจากประเทศไทยนอยลงมาก เสนทางการน าเขาโคมชวตในปจจบนมอย 3 ประเทศ คอ ไทย เมยนมาและออสเตรเลย มาเลเซยมการเลยงโคปรมาณนอยมากเมอเปรยบเทยบกบประเทศไทย เมยนมาและกมพชา การสงเกตการณจากการเดนทางจากชายแดนไทยไปยงกรงกวลาลมเปอร จะพบฝงโคหากนอยในสวนปาลมประมาณ 5 ฝง เปนฝงโคโคพนเมองขนาดเลก

การศกษาเชงลกจากบรษทผใหขอมลของมาเลเซยจ านวน 2 บรษท พบวา มฟารมทเปนเครอขายกนจ านวน 2 ฟารม ฟารมแรกอยใกลชายแดนประเทศไทย สวนฟารมทสองอยใกลกรงกวลาลมเปอร มการน าโคมชวต จากออสเตรเลย ไดแก โคบราหมน และโคลกผสมเดรามาสเตอร จากฝงทคดออกในชวงฤดรอนทางดานตะวนตกของประเทศออสเตรเลย เชน เมอง Dawin เมอง Broom เปนตน น าหนกประมาณ 350-370 กโลกรม ฟารมละประมาณ 1,000 ตว โดยน าเขาล าเรอละประมาณ 22,000 ตว จ านวน 3-4 ล าเรอตอป บางสวนสงขนททาเรอเวยดนามปละ 3-4 ล าเรอ สวนทเหลอน าเขามาเลเซยทรฐยะโฮบาร เลยงประมาณ 80 วน หลงจากนนล าเลยงมาเลยงขน ณ ฟารมทเขาไปศกษา อกประมาณ 30 วน ดวยทางปาลมและกากปาลม จนกระทงโคมน าหนกประมาณ 500-700 กโลกรม จงคดยายไปขงรวมกนในคอกทพรอมจ าหนาย โคลกผสมเดรามาสเตอรท าการเลยงปลอยในคอกขนาดใหญ สวนโคบราหมนเลยงขงคอก ๆ ละประมาณ 20 ตว รวม 20 คอก นอกจากน ยงพบโคน าเขาจากอนโดนเซยสายพนธบาหลประมาณ 300 ตว ส าหรบโคทน าเขาจากประเทศไทยเปนโคลกผสมบราหมน น าหนกประมาณ 280-300 กโลกรม เพอท าพธกรรมทางศาสนาในชวงเดอนพฤษภาคมและพฤศจกายน โดยมการประมาณวาในชวงเวลาดงกลาวจะมการฆาโคเพยงวนเดยวถง 1 ลานตว สวนโคทน าเขาจากเมยนมาจะมาจากทาเรอเขตตะนาวศรเขาสมาเลเซย ณ ทาเรอปนง ล าเรอละประมาณ 300 ตว อาย 4-5 ป เลยงขนตอประมาณ 90 วน ส าหรบท าพธกรรมทางศาสนาเชนกน

นอกจากน มการน าเขาซากโคแชแขง เนอโคแชงแขง และเนอช าแหละแชแขงบรรจกลอง เพอการบรโภคภายในประเทศทงหมด โดยน าเขาเนอช าแหละแชแขงบรรจกลองจากประเทศอนเดย ราคากโลกรมละ 140 บาท เนอสน ราคากโลกรมละ 180 บาท และน าเขาซากโคแชแขงผาซก 4 สวน เกรดโคกนหญาจากประเทศออสเตรเลย ราคากโลกรมละ 120 บาท หรอประมาณซกละ 450 บาท ไมมการน าเขาเนอช าแหละแชแขงจากประเทศออสเตรเลย เนองจากมราคาสงถงกโลกรมละ 300 บาท มการน าเขาซากโคสวนอน ๆ เชน กระดก จากออสเตรเลยและนวซแลนด น าเขาเครองในโคแชแขงจากประเทศอนเดยและประเทศจน

23

บรษทฯ มการสงออกโคพนธบราหมนกลบมาประเทศไทย เพอน าไปเลยงขนทจงหวดประจวบครขนธ แลวสงตอไปประเทศจนและเวยดนาม นอกจากน บรษทมแผนการสงออกแมโคพนธไปเมองยางกง เมยนมาจ านวน 40 ตว เปนโคทมน าหนกประมาณ 350 กโลกรม เพอเลยงขนระยะเวลา 60 วน จนไดน าหนก 500 กโลกรม รวมทงมแผนสงแพะพนธบอรไปเมยนมาดวย จ านวน 700 ตว

คณะผวจย ไดเยยมชมโรงฆาสตวของรฐบาลทเมอง Shah Alam รฐ Selangor ซงใหสมปทานการฆาสตวแกผประกอบการทใหสมภาษณ ซงเปนโรงฆาไดรบการรบรองจากรฐบาลออสเตรเลย มกระบวนการฆา 20 ตวตอ 2 ชวโมง แบงเปนสวนทฆาโคและสวนทฆาแพะ แกะ เมอฆาช าแหละแลวจะสงใหพอคาช าแหละเครอขาย 6 ราย ณ วนส ารวจมการฆาโควนละ 20 ตว น าหนกโคเฉลย 500 กโลกรม เสยคาธรรมเนยมการฆาตวละ 250 บาท

24

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

การวจยนมงทจะศกษาโครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา-สงออก กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน เพอสรปเสนอแนะแนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดน ดงนน จงใหความส าคญในวธ ด าเนนการวจย ประกอบดวย ประชากรและกลมตวอยาง แบบแผนการวจย เครองมอในการวจย การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล ตามรายละเอยดดงน

3.1 แผนกำรวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถาม แบงเปนขนตอนดงน 1) ศกษาคนควาเอกสาร (Documentary Research) หนงสอกฎและระเบยบ รายงายการวจยและ

บทความตาง ๆ รายงานศกษาทเกยวของ และเวบไซต 2) ศกษาวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถามในประเดนตาง ๆ ดงน

(1) โครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา-สงออก โดยใชแบบสอบถามเกบรวบรวมขอมลผประกอบการสนคาปศสตวภายในประเทศ เจาหนาทดานกกกนสตว เพอทราบ สถานภาพสถานกกกนสตวเอกชนทไดรบการรบรอง สถานภาพหองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว สถานภาพระบบสารสนเทศ สถานภาพผประกอบการคาสตว สถานภาพตลาดนดปศสตว สถานภาพการเคลอนยาย สนคาปศสตว จากการน าเขา แหลงผผลต การสงออก และประเทศปลายทาง ปญหาและอปสรรค

(2) กฎและระเบยบทเกยวของ โดยใชแบบสอบถามรวบรวมขอมลเจาหนาททรบผดชอบดานการน าเขา สงออกสนคาปศสตวและผประกอบการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว ปญหาและอปสรรค เพอทราบแนวทางและทศทางในการออกกฎระเบยบ แนวทางการปฏบตตามกฎระเบยบตลอดจนปญหาและอปสรรค รวมทงกลยทธในทางปฏบตและขอเสนอแนะ

(3) กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน ประกอบดวย การจดหาปจจยการผลต (การรวบรวม/แหลงเลยง การเชอมโยงกบธรกจอนทเปนเจาของปจจยการผลต) การผลต (การจดการตงแตการหาพนธ การเลยง การจดการฟารม โรงเรอน) และการสงมอบผลผลต (การจ าหนาย แหลงจ าหนาย วธการจ าหนาย ลกษณะสนคา ชองทางการน าเขา-สงออก) การกกกนและการดแลสขภาพสตว เพอทราบแนวทางการบรหารจดการสนคาปศสตวในการตอบสนองความตองการของตลาด ความ สมพนธการสรางเครอขายผคาสนคาปศสตวในตางประเทศ ปญหาและอปสรรค

(4) วเคราะหขอมลและจดท าขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอเปนขอมลสนบสนนผบรหารในการผลกดน ยทธศาสตรสนบสนนการคาสนคาปศสตวระหวางประเทศของไทย ในการเปน Distribution Livestock Hub ทสนบสนนธรกจของผประกอบการใหสามารถใชชองทางการตลาดหรอเสนทางการคาสนคาปศสตวไดอยางมประสทธภาพ

3.2 ประชำกร ไดแก เจาหนาทดานกกกนสตว และผประกอบการคาสตวระหวางประเทศ

3.3 กลมตวอยำง การคดเลอกกลมตวอยางด าเนนการโดยการเลอกตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ดงน

1) หวหนาดานกกกนสตวหรอเจาหนาทดานกกกนสตว

25

2) ผประกอบการคาสตวระหวางประเทศตอดาน (ผคาสตวมชวตและผคาซากสตว) จ านวน 3-5 ราย 3) สถานทเกบขอมล คอ ดานกกกนสตวทมศกยภาพทางการคาชายแดน ไดแก ดานกกกนสตว

สระแกว ดานกกกนสตวตราด ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอบลราชธาน ดานกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตวระนอง และดานกกกนสตวสงขลา

3.4 เครองมอในกำรวจย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลของการวจยน ใชแบบสอบถาม (Questionnaires) แบบปลายเปด เพอใหผตอบแบบสอบถามสามารถตอบค าถามตรงสภาพความเปนจรง และแสดงความคดเหนไดอยางเตมท แบงเปน 2 ชด คอ 1) แบบสอบถามดานกกกนสตว แบงเปน 7 ประเดน

(1) ขอมลพนฐานหนวยงาน (2) โครงการเพมประสทธภาพดานสนคาเกษตรชายแดน (3) กฎและระเบยบทเกยวของ (4) กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน (5) ปจจยทางดานการสงเสรมและนโยบายรฐทมผลตอการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว (6) การเปน Distribution Livestock Hub ของอาเซยน (7) ความพงพอใจทมผลตอปจจยดานการสงเสรมและนโยบายของรฐทมผลตอการน าเขา-สงออก

สนคาปศสตว 2) แบบสอบถามผประกอบการ แบงเปน 2 ประเดน

(1) ขอมลพนฐาน (2) ความพงพอใจทมผลตอการปฏบตงานดานดานกกกนสตว

3.5 กำรเกบรวบรวมขอมล 1) ขอมลปฐมภม (Primary Data) การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามผทมสวนเกยวของใน หวงโซอปทานการคาสนคาปศสตวระหวางประเทศ ดงน

(1) หวหนาดานกกกนสตวหรอเจาหนาทดานกกกนสตว ไดแก ดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตวตราด ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอบลราชธาน ดานกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตวระนอง และดานกกกนสตวสงขลา

(2) ผประกอบการคาสตวระหวางประเทศตอดาน (ผคาสตวมชวตและผคาซากสตว) จ านวน 3-5 ราย (3) สถานทเกบขอมล คอ ดานกกกนสตวทมศกยภาพทางการคาชายแดน ไดแก ดานกกกนสตว

สระแกว ดานกกกนสตวตราด ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอบลราชธาน ดานกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตวระนอง และดานกกกนสตวสงขลา

2) ขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดจาการคนควา ต ารา วารสาร ขอมลจากหนวยงานราชการ เอกสารทางวชาการทเกยวของตาง ๆ และเวบไซต

3.6 กำรวเครำะหขอมล 1) วเคราะหขอมลจากแบบสอบถามขอมลดานกกกนสตว ดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive

Statistics) โดยน าเสนออธบายเชงบรรยาย หรอสรปในรปของรอยละ คาเฉลย และแจกแจงความถ 2) วเคราะหขอมลความพงพอใจ แบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ซงมระดบการประเมน

แบงเปน 5 ระดบ ตามวธของลเครท (Likert) ดงน

26

5 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ มากทสด 4 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก 3 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ ปานกลาง 2 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ นอย 1 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ นอยทสด ทงน การแปลผลของความคดเหน พจารณาจากคาเฉลยโดยใชเกณฑของเบสท (John W. Best) ดงน คาเฉลย 4.50 - 5.00 หมายถง เหนดวยมากทสด คาเฉลย 3.50 - 4.49 หมายถง เหนดวยมาก คาเฉลย 2.50 - 3.49 หมายถง เหนดวยปานกลาง คาเฉลย 1.50 - 2.49 หมายถง เหนดวยนอย คาเฉลย 1.00 - 1.49 หมายถง เหนดวยนอยทสด

3) วเคราะหหวงโซอปทาน โดยวเคราะหกระบวนการจดการตาง ๆ เชน การผลต การสงมอบ ครอบคลมตงแตการน าเขาถงการสงออกสนคาปศสตว ธรกจทเกยวของกบการซอขายสนคาปศสตว ไดแก ตลาดนดโค-กระบอ พอคาคนกลาง โรงฆาสตว โรงงานแปรรป การจดการ Logistic เปนตน

27

บทท 4

ผลกำรศกษำ

การวจยนเปนการศกษาวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถามถามเจาหนาทดานกกกนสตวและผประกอบการคาสตว ในประเดนตาง ๆ ประกอบดวย

1. โครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายในประเทศเพอการน าเขา-สงออก 2. กระบวนการจดการเคลอนยายขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน 3. ความพงพอใจของเจาหนาทดานกกกนสตวและผประกอบการ

ไดขอสรปจ าแนกตามรายดานกกกนสตว ดงน 4.1 ดำนกกกนสตวตำก

ดานกกกนสตวตาก เปนดานกกกนสตวกลมท 6 ประกอบดวย ดานกกกนสตวพษณโลก ดานกกกนสตวก าแพงเพชร ดานกกกนสตวตาก ดานกกกนสตวอตรดตถ ดานกกกนสตวพจตร ดานกกกนสตวเพชรบรณ ดานกกกนสตวนครสวรรค เปนดานระหวางประเทศไทยกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา ท าหนาทปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงาน

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวตาก มเจาหนาทรวมทงสน 30 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 7 คน พนกงานราชการ 11 คน และลกจาง 12 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวตาก ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 2,994,820 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 2,162,820 บาท และกจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 832,000 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวตาก ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพมภารกจใน

การด าเนนงานตรวจวเคราะหโรคทมกจะพบในพนทเบองตน ไดแก โรคปากและเทาเปอย สารเรงเนอแดง โรคแทงตดตอ โรควณโรค และสารพษจากเชอราในพชอาหารสตว ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน มนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 5 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา ท าใหทราบสภาวะโรคไดเรว ประกอบกบเจาหนาทไดรบการอบรมอยางตอเนอง ท าใหมการพฒนาองคความรเทาทนสภาวะโรคทเปลยนแปลงไป แตอยางไรกตาม ยงพบวามปญหาขาดแคลนสารเคมและการจดสงวสดหองปฏบตการมความลาชา

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน ดานกกกนสตวตากไดใหการรบรองสถานกกกนสตวเอกชน จ านวน 11 แหง ในเขต อ.อมผาง

อ.แมสอด อ.แมระมาด และ อ.ทาสองยาง ดงน

28

ตำรำงท 3 รายชอสถานกกกนสตวเอกชนภายใตการก ากบดแลของดานกกกนสตวตาก ล าดบ ชอสถานกกกนสตวเอกชน สถานทตง

1 สถานกกกนสตวเปงเคลง หม 9 ต าบลแมจน อ าเภออมผาง จงหวดตาก 2 สถานกกกนสตวบานแมตาว (บานไร) หม 6 ต าบลแมตาว อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

3 สถานกกกนสตววงตะเคยน หม 4 ต าบลทาสายลวด อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

4 สถานกกกนสตวบานวงแกว หม 4 ต าบลแมปะ อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

5 สถานกกกนสตวหนองบวแดง หม 4 ต าบลแมปะ อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

6 สถานกกกนสตวมหาวนเมยโคง หม 1 ต าบลมหาวน อ าเภอแมสอด จงหวดตาก

7 สถานกกกนสตวหลงวง หม 2 ต าบลแมระมาด อ าเภอแมระมาด จงหวดตาก

8 สถานกกกนสตวบานแมสลดนอย หม 2 ต าบลแมสอง อ าเภอทาสองยาง จงหวดตาก

9 สถานกกกนสตวบานแมตะวอ หม 9 ต าบลทาสองยาง อ าเภอทาสองยาง จงหวดตาก

10 สถานกกกนสตวหนองบว หม 16 ต าบลแมอส อ าเภอทาสองยาง จงหวดตาก

11 สถานกกกนสตววงผา หม 4 ต าบลแมจะเรา อ าเภอแมระมาด จงหวดตาก

ทมา: ดานกกกนสตวตาก

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว ปจจบนดานกกกนสตวตากและดานกกกนสตวเมยวด ประเทศเมยนมามการด าเนนงานระหวาง

ประเทศเปนไปตามขนตอนตามหลกสากลการคาระหวางประเทศ นอกจากน ดานกกกนสตวจากและพอคาไดพฒนาความรวมมอในพนทกบชนกลมนอยผปกครองตามแนวชายแดนในการพฒนาระบบการกกกนสตวเพอการควบคมและปองกนโรคระบาด รวมทงการลกลอบคาคาโคกระบอตามแนวชายแดนดวย

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

โคเนอทน าเขาจากเมยนมา สวนมากมาจากตอนเหนอของเมยมา ทราบลมอรวด รฐมอญ และรฐกระเหรยง โคทมาจากทราบลมอรวดจะถกขนสงทางเรอมาขนทพะอาน รฐกระเหรยง หรอมะละแหมง รฐมอญจากนนจะใชเวลา 5 - 7 วน เดนทางมายงชายแดนแมสอด สวนโคทอยทางเหนอของเมยนมาใชวธการไลตอนมาขายบรเวณชายแดนเมยวด-แมสอด โดยใชคนไลตอน 1 คน ตอโค 2 ตว ถาน ามาขายครงละ 40 ตว ตองใชคน 20 คน คาใชจายในการจางคนตอโค 1 ค จากเมองพะอาน รฐกระเหรยงใชเวลา 5-7 วน ขามแมน าเมยทบานวงแกว ทาทราย แมสลด วงตะเคยน แมโกนเกน เขาคอกกกกนสตวเอกชน เพอรอการตรวจโรคและขนทะเบยนจากเจาหนาทปศสตว โดยพอคาโคเมยนมาจะพกอาศยอยกนนอนอยในคอกกกกนสตวจนกวาจะมพอคาคนกลางมารบซอโค-กระบอไปขายตลาดนดโค-กระบอโพธทอง อ.แมสอด ซงมการเปดตลาดทกวนศกร-อาทตย ในปจจบนการขนสงโคจากกรงยางกงมาถงชายแดนประเทศไทย จะใชรถบรรทกขนสงระยะเวลา 1 – 2 วน สวนใหญเปนโคเพศผอาย 6 ปขนไป

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา จงหวดตากมพรมแดนตดตอกบประเทศสาธารณรฐสงคมนยมแหงประเทศเมยนมา โดยมแนว

เขตพรมแดนทกนดวยแมน าเมยและหวยวาเลยระยะทางยาวประมาณ 380 กโลเมตร เปนทวเขาตะนาวศรประมาณ 155 กโลเมตร ม 5 อ าเภอทมเขตตดตอกบชายแดนเมยนมาไดแก อ าเภอแมสอด อ าเภอแมระมาด อ าเภอทาสองยาง อ าเภอพบพระ และอ าเภออมผาง มจดท าการคา 1 แหง คอจดผานแดนถาวรแมสอด-เมยวด (สะพานมตรภาพไทย-เมยนมา) ตงอยบรเวณบานรมเมย หมท 2 ต าบลทาสายลวด อ าเภอแมสอด ส าหรบการ

29 น าเขาโคกระบอมชองทางการน าเขาตามจดทอยใกลคอกทเปนสถานกกกนสตวเอกชน ทง 11 แหง ตามตารางท 3 โดยมศกยภาพการกกกนโครวมกนประมาณ 120,000 ตวตอป

2.3 ตลาดนดปศสตว จงหวดตากมตลาดนดโคกระบอ รวมทงสน 3 แหง ไดแก 1) ตลาดนดโคกระบอแมสอด (ตลาดนดโคกระบอโพธทอง) ต.แมปะ อ.แมสอด เปดบรการ

มากวา 30 ป ถอเปนตลาดขนาดใหญครอบคลมพนทกวา 100 ไร สามารถรองรบโคกระบอประมาณ 2,000-3,000 ตว พอคารวบรวมโคหรอเกษตรกรจะน าโคกระบอเขาตลาดตงแตวนพฤหสบดและเรมซอขายวนอาทตย โดยมพอคาจากหลาย ๆ จงหวดเดนทางมาซอโค-กระบอน าไปจ าหนายตอในตลาดตางจงหวดหรอถาเปนโคทมโครงสรางเลกจะเลยงขนสงโรงฆาสตวทจงหวดปทมธาน อยธยา สพรรณบร เพอบรโภคภายในประเทศ สวนโคโครงขนาดใหญจะเลยงขนระยะเวลา 3-4 เดอน เพมน าหนกใหไดมากกวา 550 กโลกรม สวนใหญเลยงในเขตจงหวดสโขทย อดรธาน เลย หนองบวล าภ ฯลฯ เพอสงออกทางอ าเภอเชยงแสน จงหวดเชยงราย ผานแขวงหลวงน าทา สปป.ลาว ไปจน บางสวนถกสงออกจงหวดมกดาหารผานแขวงสะวนนะเขต สปป.ลาว ไปภาคกลางของเวยดนาม และบางสวนสงลงใตไปยงมาเลเซย ณ วนส ารวจขอมล (20 กมภาพนธ 2562) พบวาราคาโคทซอขายในตลาดนดอยระหวาง 75-80 บาท เมอพอคารวบรวมโคไดตามก าหนดแลวกจะใชรถบรรทก 10 ลอ บรรทกโคประมาณ 20-25 ตว/คน หรอ 50 ตว/รถพวง โดยปฏบตตามระเบยบกรมปศสตวทกขนตอน

2) ตลาดนดคาสตววงประจบ ต.วงประจบ อ.เมอง ก าหนดเปดตลาดทกวนจนทร-องคาร มปรมาณโคกระบอเขาตลาดเฉลยนดละ 500 ตว

3) ตลาดนดคาสตวมารวย ต.น ารน อ.เมอง ก าหนดเปดตลาดทกวนเสาร-อาทตย มปรมาณโคกระบอเขาตลาดเฉลยนดละ 500 ตว

2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว (1) การน าเขา

จากรายงานสถตจ านวนสตวทน าเขาราชอาณาจกร ดานกกกนสตวตาก ระหวางป 2557-2561 พบวา ในระยะ 5 ปทผานมา มการน าเขาโคจากประเทศเมยนมา โดยเฉลยปละประมาณ 87,052 ตว เชนเดยวกบการน าเขากระบอเฉลยปละ 21,650 ตว นอกจากน มการน าเขาแพะ-แกะ ซงมแนวโนมเพมขนทกป จากปรมาณน าเขา 4,200 ตว ในป 2557 เปน 50,323 ตว รวมสตวมชวตน าเขาในป 2561 เทากบ 164,841 ตว

ตำรำงท 4 จ านวนสตวทน าเขาราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก (หนวย: ตว) รายการสนคา 2557 2558 2559 2560 2561

โค 97,050 84,876 63,011 93,432 96,895 กระบอ 23,850 20,013 23,919 22,848 17,623

รวมโค-กระบอ 120,900 104,889 86,930 116,280 114,518 แพะ 4,100 2,500 20,524 53,626 38,793 แกะ 100 400 1,927 11,462 11,530

รวมแพะ-แกะ 4,200 2,900 22,451 65,088 50,323 ทมา: ดานกกกนสตวตาก

ส าหรบปรมาณการน าเขาซากสตวทอนญาตน าเขาราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก พบวา เปนการน าเขาหนงโค-กระบอหมกเกลอ ในชวงระหวางป 2557-25610 รวมจ านวน 3,452,650 กโลกรม โดยมปรมาณการน าเขาเฉลยปละ 690,530 กโลกรม

30

ตำรำงท 5 จ านวนซากสตวทอนญาตน าเขาราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก (หนวย: กก.) รายการสนคา 2557 2558 2559 2560 2561 รวม

หนงโคหมกเกลอ 35,900 232,000 1,239,250 600,000 883,000 2,990,150 หนงกระบอหมกเกลอ - 36,000 206,500 130,000 90,000 462,500 หนงแพะหมกเกลอ 5,080 2,000 21,150 7,000 - 35,230 หนงแกะหมกเกลอ - - 3,900 1,000 - 4,900 อนๆ 1,500 700 - - - 2,200 รวมซากสตวทกชนด 42,480 270,700 1,470,800 738,000 973,000 3,494,980

ทมา: ดานกกกนสตวตาก

(2) การสงออก จ านวนสตวทอนญาตสงออกราชอาณาจกร ดานกกกนสตวตาก ระหวางป 2557-2561

พบวา มปรมาณการสงออกลกไกเนอมากทสดรวมทงสน 12.598 ลานตว เฉลยปละ 2.520 ลานตว โดยในป 2560 และ 2561 มการสงออกเพมมากขนจ านวน 4.042 ลานตวและ 6.178 ลานตว ตามล าดบ รองลงมาไดแก การสงออกไกเนอมจ านวนเฉลยปละ 1.086 ลานตว และทนาสงเกตคอ การสงออกลกไกไขมแนวโนมสงขน โดยมการสงออกครงแรกในป 2559 เพยงจ านวน 59,000 ตว ขยายตวเปนจ านวน 206,200 ตวในป 2560 และกาวกระโดดเปนจ านวน 1.747 ลานตวในป 2561

ตำรำงท 6 จ านวนสตวทอนญาตสงออกราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก (หนวย: ตว) รายการสนคา 2557 2558 2559 2560 2561

ไกไข 5,900 21,200 8,500 - 4,500 ไกไขปลดระวาง 34,000 159,250 155,450 703,472 639,780 ไกเนอ 814,740 645,200 1,629,200 932,286 1,408,706 เปดไข - 47,778 - 600 13,000 ลกเปด - - - 8,000 485,950 ไขนกกระทา ท าพนธ - - 3,000 26,000 20,000 ลกไกเนอ 404,420 138,840 1,834,000 4,042,042 6,178,740 ลกไกไข - - 59,000 206,200 1,747,444 สกรขน 1,293 1,208 1,084 19,702 10,249 สกรพนธ - 11 - 759 1,811 ลกสกรขน - - 600 11,275 58,165 ลกสกรพนธ - - 6,600 34,400 80,991 โคเนอ 56 32 37 20 - โคนม 20 - 376 - 10 น าเชอโค 1,000 100 120,015 600 - มา - - 45 10 10 อนๆ - 2,500 5 12,273 176

ทมา: ดานกกกนสตวตาก

การสงออกซากสตวทอนญาตสงออกราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก ไปประเทศเมยนมามการสงออกเนอไกมากทสดเฉลยปละประมาณ 2,125.82 กโลกรม ตามดวยเครองในไก เฉลยปละประมาณ 487,211 กโลกรม และเนอสกรเฉลยปละ 130,083 กโลกรม ซงมแนวโนมสงขนอยางตอเนองจากป 2557 จาก

31

ปรมาณ 440 กโลกรม เปน 348,430 กโลกรมในป 2561 และเปนทนาสงเกตวามการสงออกไขไกและไขเปดเพอบรโภคตงแตป 2560 ในอตรากาวกระโดดจากการสงออกไขไกจ านวน 1.532 ลานฟองในป 2560 เปน 22.327 ลานฟองในป 2561 เชนเดยวกบการสงออกไขเปดจากการสงออกไขไกจ านวน 2.761 ลานฟองในป 2560 เปน 13.010 ลานฟองในป 2561

ตำรำงท 7 จ านวนซากสตวทอนญาตสงออกราชอาณาจกร ณ ดานกกกนสตวตาก รายการสนคา 2557 2558 2559 2560 2561 รวม

ไขไกบรโภค (ฟอง) - - - 1,532,800 22,327,000 23,859,800 ไขเปดบรโภค (ฟอง) - - - 2,731,300 13,010,200 15,741,500 เครองในไก (กโลกรม) 262,816 313,060 602,910 584,290 672,981 2,436,057 ซากเปด(ตว)แชแขง (กโลกรม)

4,696 12,314 5,016 22,025

เนอไก (กโลกรม) 1,441,543 1,805,990 2,026,096 1,752,950 3,602,510 10,629,089 เนอสกร (กโลกรม) 440 25,200 74,354 201,993 348,430 650,417 เปดดบแชแขง (กโลกรม)

- - 8,391 4,214 4,527 17,132

ไสกรอก (กโลกรม) - - - - 401,969 401,969 อน ๆ (กโลกรม) 798 4,589 728 240 18,726 25,081

2.5 ความรวมมอดานการปศสตว

ปจจบนดานกกกนสตวตากและดานกกกนสตวประเทศเมยนมา ไมมความรวมมอทเปนทางการระหวางในระดบพนท เนองจากเปนพนทของชนกลมนอย การด าเนนงานระหวางประเทศเปนไปตามขนตอนตามหลกสากลการคาระหวางประเทศ รวมทงความตกลงภายใตกรอบความรวมมอทางวชาการระหวางกรมปศสตวของทงสองประเทศ แตอยางไรกตาม ยงมความรวมมอแบบไมเปนทางการโดยเปนความสมพนธฉนทพนอง มการแลกเปลยนขอมลขาวสารหรอขอรบการสนบสนนอยางตอเนอง

(3) ปญหำและอปสรรค เนองจากพนทตามแนวทางชายแดนไทย-เมยนมาในพนทประเทศเมยนมาอยในการปกครอง

ของชนกลมนอย ซงยงคงเปนปญหาดานการเมอง สงผลใหขอตกลงและความรวมมอดานการปศสตวตามแนวชายแดนไทย-เมยนมามขอจ ากดในการปฏบตตามแผนงาน เชน การกกกนสตวตามระยะเวลาทก าหนด ระเบยบกฎหมายทไมเออตอการคาชายแดน การเปลยนเจาหนาทเมยนมาบอย ๆ เปนตน

4.2 ดำนกกกนสตวแมฮองสอน

ดานกกกนสตวแมฮองสอน อยในดานกกกนสตวกลมท 5 ประกอบดวย ดานกกกนสตวเชยงใหม ดานกกกนสตวแมฮองสอน ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวนาน ดานกกกนสตวพะเยา ดานกกกนสตวล าปาง ดานกกกนสตวล าพน ดานกกกนสตวแพร เปนดานระหวางประเทศไทยกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา ท าหนาทปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงาน

ทมา: ดานกกกนสตวตาก

32

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวแมฮองสอน มเจาหนาทรวมทงสน 26 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 4 คน พนกงานราชการ 8 คน และลกจาง 14 คน มส านกงาน 3 แหง ไดแก อ.แมสะเรยง (ส านกงานหลก) อ.เมอง และ อ.ขนยวม

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวแมฮองสอน ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 2,895,760 บาท แบงเปน

งบบคลากร จ านวน 1,727,760 บาท และกจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 1,168,000 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวแมฮองสอน ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพม

ภารกจในการด าเนนงานตรวจวเคราะหโรคทมกจะพบในพนทเบองตน ไดแก โรคปากและเทาเปอย สารเรงเนอแดง และสารพษจากเชอราในพชอาหารสตว ภายใตโครงการ Animal Disease Control Project in Thailand ของ JICA ป 2553 เพอเสรมสรางขดความสามารถในการตรวจวเคราะหโรคปากและเทาเปอย (Foot and Mouth Disease) โดยมนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 3 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา ท าใหทราบสภาวะโรคไดเรว ประกอบกบเจาหนาทไดรบการอบรมอยางตอเนองทศนยวจยและพฒนาการสตวแพทยภาคเหนอตอนบน จ.ล าปาง ท าใหมการพฒนาองคความรเทาทนสภาวะโรคทเปลยนแปลงไป แตอยางไรกตาม ยงพบวามปญหาหลกคอขาดแคลนสารเคม

1.4 สถานกกกนสตว ดานกกกนสตวแมฮองสอนไดใหการรบรองสถานกกกนสตวเอกชน จ านวน 20 แหง ในเขต

อ.เมอง อ.แมสะเรยงและ อ.ขนยวม ดงน

ตำรำงท 8 รายชอสถานกกกนสตวเอกชนภายใตการก ากบดแลของดานกกกนสตวแมฮองสอน ล าดบ ชอสถานกกกนสตวเอกชน สถานทตง

1 สถานกกกนสตวบญมาฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 2 สถานกกกนสตวเลอะโพฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 3 สถานกกกนสตวยทธนาฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 4 สถานกกกนสตวจนทรตบฟารม ต.แมยวม อ.แมสะเรยง 5 สถานกกกนสตวน าดบฟารม ต.แมยวม อ.แมสะเรยง 6 สถานกกกนสตวสรชยฟารม ต.แมยวม อ.แมสะเรยง 7 สถานกกกนสตวอดมฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 8 สถานกกกนสตวสชาตฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 9 สถานกกกนสตวทองดฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 10 สถานกกกนสตวสวางฟารม ต.บานกาศ อ.แมสะเรยง 11 สถานกกกนสตวดงสงดฟารม ต.แมเสรยง อ.แมสะเรยง 12 สถานกกกนสตวชาตชายฟารม ต.แมคง อ.แมสะเรยง 13 สถานกกกนสตวสรสทธฟารม ต.แมเสรยง อ.แมสะเรยง 14 สถานกกกนสตวสพจฟารม ต.แมเงา อ.ขนยวม 15 สถานกกกนสตวทองดฟารม ต.ปางหม อ.เมอง 16 สถานกกกนสตวชมพรฟารม ต.ปางหม อ.เมอง

33

ตำรำงท 8 (ตอ) รายชอสถานกกกนสตวเอกชนภายใตการก ากบดแลของดานกกกนสตวแมฮองสอน ล าดบ ชอสถานกกกนสตวเอกชน สถานทตง 17 สถานกกกนสตวพศไหวฟารม ต.ปางหม อ.เมอง 18 สถานกกกนสตวพงศพนธฟารม ต.ปางหม อ.เมอง 19 สถานกกกนสตวอ าพลฟารม ต.หวยเดอ อ.เมอง 20 สถานกกกนสตวเพญศรฟารม ต.หวยผา อ.เมอง

ทมา: ดานกกกนสตวแมฮองสอน

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว ปจจบนดานกกกนสตวแมฮองสอนและดานกกกนสตวประเทศเมยนมา ไมมความรวมมอระหวาง

ในระดบพนท เนองจากเปนพนทของชนกลมนอย การด าเนนงานระหวางประเทศเปนไปตามขนตอนตามหลกสากลการคาระหวางประเทศ รวมทงความตกลงภายใตกรอบความรวมมอทางวชาการระหวางกรมปศสตวของทงสองประเทศ

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

การคาปศสตวระหวางชายแดนไทยกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาชองทางจงหวดแมฮองสอน มประวตการคาโคกระบอยาวนานผานการคาระบบชายแดน ในอดตพอคาชาวไทยจะท าการตดตอหรอไปเลอกโคดวยตวเองตามค าสงซอของลกคาหรอความตองการของตลาด ในเขตจงหวดลอยกอ (Loikaw หรอ Hpruso) รฐคะยา มรปแบบการซอแบบยกฝง และเมองผาปน (Hpapun) รฐกระเหรยง ของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา(ขนสงมาทดานแมเสรยง จ.แมฮองสอน หรอดานแมสลด จ.ตาก) โคสวนใหญเปนโคขาว (เปยแซง) เพศผ อายมากกวา 6 ป ซงมแหลงเลยงในเขตมณฑะเลยและเมองมถลา (Meiktila) เมอรวบรวมโคไดกจะบรรทกขนสงมาถงชายแดนแลวบรรทกเรอขามแมน าสาละวนซงมคาใชจายสง หรอจางคนจงโคขามชายแดนมาพกในสถานกกกนสตวเอกชนของไทย เพอรอน าไปขายในตลาดนดโคกระบอและรวบรวมสงออกตอไป ในกรณทโคยงไมไดน าหนกตามทตองการ พอคาจะซอแลวน าไปขนตอในจงหวดสโขทย กาญจนบร และประจวบครขนธ ระยะเวลา 2 เดอน (จากทเคยเลยง 3 เดอน) โดยเลยงรวมกบโคทรวบรวมจากดานแมสอดและจงหวดอน ๆ ดวย จากนนจะท าการตดตอซอขายหรอท าขอตกลงรวมกนระหวางพอคาและผขนโค แลวจงขนสงโคทขนไดน าหนกแลวสงกลบขนภาคเหนอไปทดานเชยงแสน เชยงของ และเวยงแกน จ. เชยงราย เพอสงออกตอไป

ในปจจบนรปแบบการคามการเปลยนแปลงไป โดยพอคาไทยจะใชโทรศพทสงใหพอคาเมยนมารวบรวมโคตามจ านวนทตองการแลวขนสงมาทชายแดน มการคดเลอกและตกลงราคาซอขายโค แลวจงโอนเงนใหพอคาเมยนมาตอไป หลงจากนนจะรวบรวมสตวสงใหพอคาสงออกหรอพอคาเลยงขนโดยตรง ซงมการรวบรวมจ าหนายในตลาดนดโคกระบอนอยลง ชายแดนทเปนแผนดนตดตอกน ไดแก บานหวยผง อ.เมอง บานน าเพยงดน อ.เมอง บานตนนน อ.ขนยวม และบานเสาหน อ.แมสะเรยง จ.แมฮองสอน จะใชวธไลตอนโคขามชายแดนประมาณฝงละ 100-200 ตว โดยคนจง 1 คน จะรบผดชอบโค 5 ตว ส าหรบชองทางบานแมสามแลบ อ.สบเมย จ.แมฮองสอน มแมน าสาละวนกนพรมแดนจะขนสงโคทางเรอล าละประมาณ 40 ตว ขนฝงทบานแมสามแลบ

34

ทมา : ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.). รายงานผลการวจย“นวตกรรมการบรหารจดการ

การพฒนาโคเนอเชงระบบเพอความมนคงอาหารและความสามารถในการแขงขน”, 2557

ภำพท 4 แหลงเลยงโคของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา 2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา

เสนทางการคมนาคมทส าคญคอ ทางหลวงแผนดนหมายเลข 1285 ซงเปนทางหลวงแผนดนในพนทต าบลหวยผา อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน เขาสหมบานหวยผง แลววงผานพนทอทยานแหงชาตถ าปลา-น าตกผาเสอ ไปสนสดทจดผอนปรนบานหวยผง ชายแดนประเทศพมาบรเวณเขตเมองปน แขวงลอยแหลม รฐฉาน เปนเสนทางทมบทบาทตอการคาชายแดนผานรฐฉานมาก โดยเฉพาะการขนสงวสดกอสราง เนองจากจดผอนปรนแหงนอยหางจากกรงเนปดอ เมองหลวงใหมของเมยนมาประมาณ 240 กโลเมตรเทานน จงหวดแมฮองสอนมชองทางการน าเขาสนคา จ านวน 5 ชองทาง ไดแก

จดผอนปรนการคา ชองทางบานหวยผง อ.เมอง เปนเขตตดตอกบรฐฉาน จดผอนปรนการคา ชองทางบานน าเพยงดน อ.เมอง เปนเขตตดตอกบจงหวดดอยกอ จดผอนปรนการคา ชองทางบานหวยตนนน อ.ขนยวม เปนเขตตดตอกบเมองเตาะ รฐฉาน จดผอนปรนการคา ชองทางบานเสาหน อ.แมสะเรยง เปนเขตตดตอกบรฐกอทแล จดผอนปรนการคา ชองทางบานแมสามแลบ อ.สบเมย เปนเขตตดตอกบเมองผาปน

จงหวดดอยกอ

แหลงเลยงโคชเวณ

แหลงเลยงโคเปยแซง

แหลงเลยงโคกระเหรยง

35

ทมา : ดานกกกนสตวแมฮองสอน ภำพท 5 จดปฏบตงานดานกกกนสตวแมฮองสอน

2.3 ตลาดนดปศสตว

จงหวดแมฮองสอนไมมตลาดนดปศสตว โคกระบอจะถกขนสงเขาตลาดนดโคกระบอทงฟาบด หรอ “กาดงวทงฟาบด” ต าบลมะขามหลวง อ าเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม อยหางจากตวเมองเชยงใหมโดยใชถนนเสน 108 เชยงใหม-จอมทอง ถงอ าเภอ สนปาตอง แลววงเลยตวอ าเภอมาอกประมาณ 5 กโลเมตร เปดทกวนเสาร ตงแตเชาเวลา 05.00 น จนถงเวลาประมาณ 12.00 น. มเนอทประมาณ 17 ไร ผบกเบกคอ นายสม ลอมศร ซงเปนชาวบานแถบนนไดใชประโยชนจากทนาวางเปลามาท าเปนตลาดเพอใหเพอนบานน าโค-กระบอมาซอขายแลกเปลยน ในป พ.ศ. 2504 แตท าไดเพยง 3 ปเปนอนตองลมเลกไป เพราะไมมหลกฐานแสดงการตรวจโรค หรอใบขออนญาตเคลอนยายสตว ตอมาป พ.ศ. 2507 นายอนสอน ลอมศร บตรชายไดรอฟนกาดงวอกครงและเปดมาจนถงทกวนน สมยกอนเกษตรกรมาหาซอโคไปใชงานท าไรท านาเปนสวนใหญ ดงนนชวงเวลาทคกคกทสดของตลาดนดคอ ชวงเขาฤดท านาพอคาจะน าโค-กระบอจากเมองหลวงพระบาง สปป.ลาว แตละปกวา 5,000 ตว มาขายใหเกษตรกรน าไปไถนาและเปนพอ-แมพนธ แตปจจบนนโค-กระบอสวนใหญจะถกน าไปเลยงขนระยะสน 3-4 เดอน แลวสงขายเขาโรงฆาสตวหรอสงออกตางประเทศ ดงนนราคาของโค-กระบอจงไมไดขนอยกบฤดกาลท านาเพยงอยางเดยว ยงขนอยกบราคาเนอในตลาดดวย ตลาดนดโคกระบอทงฟาบดจงนบวาเปนตลาดทขายโค-กระบอทใหญทสดในเชยงใหม

36

2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว การน าเขาโค-กระบอทางดานกกกนสตวแมฮองสอน ผน าเขาตองปฏบตตามขนตอนการขอ

อนญาตน าสตวหรอซากสตวเขาราชอาณาจกรไทย การน าเขาโค-กระบอมชวตระหวางป 2557-2561 เฉลยปละ 33,920 ตว แบงเปนน าเขาโคเฉลยปละ 27,513 ตว และกระบอเฉลยปละ 6,407 ตว โดยสวนใหญมการน าเขามากทสดในชองทางบานแมสามแลบ อ.สบเมย ซงเปนการขนสงขามแมน าสาละวน

ตำรำงท 9 ปรมาณการน าเขาสตวมชวต ดานกกกนสตวแมฮองสอน แสดงเปนรายอ าเภอ (หนวย : ตว) ดาน 2557 2558 2559 2560 2561

โค กระบอ โค กระบอ โค กระบอ โค กระบอ โค กระบอ อ.แมสะเรยง 1,758 465 2,641 433 588 57 92 0 69 0 อ.สบเมย 8,815 4,826 20,917 4,858 14,697 4,352 16,923 5,884 25,378 6,517 อ.ขนยวม 1,827 210 4,828 15 1,701 90 311 127 426 143 อ.เมอง 5,350 2,635 8,179 1,264 12,494 742 7,192 427 3,379 57 รวม 17,750 8,136 36,565 6,570 29,480 5,241 24,518 6,438 29,252 6,717

ทมา: ดานกกกนสตวแมฮองสอน

(3) ปญหำและอปสรรค เนองจากพนทตามแนวทางชายแดนไทย-เมยนมาในพนทประเทศเมยนมาอยในการปกครองของ

ชนกลมนอย ซงยงคงเปนปญหาดานการเมอง สงผลใหขอตกลงและความรวมมอดานการปศสตวตามแนวชายแดนไทย-เมยนมามขอจ ากดในการปฏบตตามแผนงาน เชน การกกกนสตวตามระยะเวลาทก าหนด ระเบยบกฎหมายทไมเออตอการคาชายแดน การเปลยนเจาหนาทเมยนมาบอย ๆ เปนตน

3) ดำนกกกนสตวเชยงรำย

ดานกกกนสตวเชยงราย อยในกลมท 5 ประกอบดวย ดานกกกนสตวเชยงใหม, ดานกกกนสตวแมฮองสอนดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวนาน ดานกกกนสตวพะเยา ดานกกกนสตวล าปาง ดานกกกนสตวล าพน ดานกกกนสตวแพร ท าหนาทปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงาน

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวเชยงราย มเจาหนาทรวมทงสน 36 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 6 คน พนกงานราชการ 6 คน และลกจาง 16 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวเชยงราย ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 7,251,360 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 1,185,960 บาท กจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 1,618,600 บาท กจกรรมเฝาระวง ควบคม บ าบดและชนสตรโรคสตว จ านวน 168,000 บาท และโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน จ านวน 4,218,800 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวเชยงราย ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพมภารกจ

ในการด าเนนงานตรวจวเคราะหโรค ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน มนกวทยาศาสตร

37

ปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 3 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา ท าใหเพมขดความสามารถและความนาเชอถอของการดานกกกนสตว

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน มสถานทกกกนสตวโคเนอของเอกชน 3 แหง ทไดรบการรบรอง ดงน บรษท เชยงรายชยพฒนา

จ ากด เปนสถานกกกนสกรเพอการน าเขาและสงออก ฟารมไกพนธทากอ เปนสถานกกกนสตวปก (ไกไข) เพอการน าเขา และ หจก. อภชาตฟารม 2014 เปนสถานกกกนโค-กระบอ เพอการสงออก

1.5 ความรวมมอตาง ๆ ดานกกกนสตวเชยงรายและดานกกกนสตว สสป.ลาว มความรวมมอดานการแลกเปลยนขอมล

สถานการณโรคระบาดสตวและวธการปฏบตงานใหเปนไปในแนวทางเดยวกน

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

ดานกกกนสตวเชยงราย มผประกอบการคาสตวจ านวน 45 ราย สงออกสนคาปศสตวไป สปป.ลาว ซงมคคาประมาณ 20 ราย น าเขาโค กระบอ อาย 3-4 ป น าหนกระหวาง 450-500 กโลกรม และสกรน าหนก 100-120 กโลกรม การสงออกสตวมชวต ณ ดานเชยงแสน สวนใหญเปนการขนสงทางน าไป สปป.ลาว เพอน าผานไปยงประเทศจนโดยขนสนคาททาสบหลวย ประเทศเมยนมา แลวขนสงทางบกตอเขาประเทศจน ซงมรปแบบการคานอกระบบแบบกองทพมด

ทางการจนไดมการปรบปรงทาเรอกวนเหลย เมองทาหนาดานในแมน าโขงของจน เพอรองรบการขนสงสนคาดวยระบบหองเยน ตามนโยบาย OBOR หรอ One Belt One Road ของนายส จนผง ประธานาธบดจน โดยทางการจนไดก าหนดอตราภาษขาเขาสนคาประเภทผลไมสดและอาหารแชแขงไวเพยงรอยละ 4 เพอเปนการกระตนใหการน าเขาสนคาของจน ทเคยอยนอกระบบแบบกองทพมด เขามาอยในระบบมากทสด ซงสงผลดตอสนคาไทยทสงออกไปจน เนองจากภาษน าเขาเดมของจนนนสงกวานมาก รวมทงตองจายภาษมลคาเพมอกรอยละ 17 และภาษอน ๆ อกหลายอยาง นอกจากนน ยงอนญาตใหสนคาไทยทน าเขาผานทาเรอกวนเหลย สามารถสงไปจ าหนายไดทกมณฑลทวประเทศจน จากทเคยอนญาตใหจ าหนายไดเฉพาะในเขตปกครองตนเองสบสองปนนาของมณฑลยนานเทานน ยงกวานน ทางการจนไดน าระบบไหเถา (Cross Border E-Commerce) มาใชทดานโมฮาน ดานแรกของจนบนเสนทาง R3a ท าใหปจจบน คนจนสามารถสงซอสนคาจากตางประเทศผานอนเตอรเนต แลวจดสงผานระบบขนสงสนคาดวนระหวางประเทศ และช าระเงนผานบตรเครดตหรอผใหบรการช าระเงนบคคลท 3 ไดแลว โดยมกตกาวา มลคาการซอแตละครงจะตองไมเกน 2,000 หยวน หรอประมาณ 1 หมนบาท และจะตองไมเกน 2 หมนหยวน/ป สนคาทผานระบบนไมตองเสยภาษศลกากรหรออตราภาษขาเขา อกทงภาษสวนอน ๆ กลดลงดวย ระบบนจะเปนโอกาสและชองทางใหมในการจ าหนายสนคาของผประกอบการ SMEs ไทย เพราะสนคา SMEs หลายรายการของไทยเปนทตองการและไดรบความนยมจากผบรโภคชาวจนในมณฑลยนาน ซงในอนาคตยงจะมโอกาสขยายฐานผบรโภคไปยงมณฑลอน ๆ ทมก าลงซอสง ๆ ไดอกดวย

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา 1) ดานเชยงแสน ตงอยตรงขามดานเมองตนผง แขวงบอแกว สปป.ลาว เปนจดคาชายแดนและ

ผานแดนทส าคญของการขนสงทางน าไป สปป.ลาว เมยนมาและจนตอนใต ซงมทาเรอกวนเหลย มณฑลยนาน เปนทาเรอตามนโยบาย One Belt One Road ของจน ทใชรองรบการขนสงสนคาแชเยนตคอนเทนเนอรเพยงจดเดยวในการกระจายสนคาไปมณฑลตาง ๆ

38

2) ดานเชยงของ ตงอยตรงขามกบดานหวยทราย แขวงบอแกว สปป.ลาว มการขนสงสนคาทงทางน าและทางบกผานสะพานมตรภาพไทย-ลาว แหงท 4 (เชยงของ-หวยทราย) รวมทงสามารถเชอมตอไปยงจนตอนใต

3) ดานศลกากรแมสาย ตงอยตรงขามดานทาขเหลก แขวงทาขเหลก รฐฉาน ประเทศเมยมา มสะพานมตรภาพไทย-เมยนมา แหงท 1 และแหงท 2 ในการขนสงสนคาไปยงเมองตองย รฐฉาน ซงเปนศนยกลางกระจายสนคาของไทยทส าคญเมองหนงในประเทศเมยนมา

2.3 ตลาดนดปศสตว จงหวดเชยงรายมตลาดนดโคกระบอ รวมทงสน 4 แหง ไดแก 1) ตลาดนดโคกระบอต าบลดอยลาน อ.เมอง ก าหนดเปดตลาดทกวนศกร มปรมาณโคกระบอเขา

ตลาด เฉลยนดละ 25-35 ตว 2) ตลาดนดโคกระบอ นายบญ หวานหอม ต.รมกก อ.เมอง ก าหนดเปดตลาดทกวนพฤหสบด

มปรมาณโคกระบอเขาตลาดเฉลยนดละ 40-60 ตว 3) ตลาดโคเชยงราย อ.พาน ก าหนดเปดตลาดทกวนอาทตย มปรมาณโคกระบอเขาตลาดเฉลย

นดละ 70-120 ตว 4) หจก.ตลาดนดโคกระบอบานตา จ ากด ก าหนดเปดตลาดทกวน องคาร มปรมาณโคกระบอ

เขาตลาดเฉลยนดละ 70 ตว 2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว

1) ไมมการน าเขาสตวมชวตและซากสตวจาก สปป.ลาว 2) การสงออกสตวมชวต

ดานกกกนสตวเชยงราย เปนดานทมการสงออกโค-กระบอมากทสด โดยสงออกไป สปป.ลาว เพอสงผานไปประเทศจนและเวยดนามบางสวน ปรมาณการสงออกโคระหวางป 2557-2561 เฉลยปละ 98,600 ตว และกระบอเฉลยปละ 46,692 ตว รวมโค-กระบอมการสงออกเฉลยปละ 145,292 ตว นอกจากนมการสงออกสกร ลกสกร และสตวปกไปยง สปป.ลาว ดวยเชนกน

ตำรำงท 10 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ป 2557-2561 ณ ดานกกกนสตวเชยงราย รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ (ตว)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (ตว)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (ตว)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (ตว)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (ตว)

มลคา (ลานบาท)

กระบอ 62,808 3,140.400 51,528 2,576.400 24,838 1,241.900 36,055 1,802.750 58,233 2,911.650 โค 128,825 6,441.250 142,243 7,112.150 66,812 3,340.600 45,329 2,266.450 109,793 5,489.650 สกร 46,064 345.480 270,590 2,029.425 701,433 5,260.747 235,540 1,766.550 126,716 950.370 ลกสกร 1,698 4.245 1,759 4.397 22,353 55.882 16,697 41.742 12,139 30.347 ไก 13,965 1.396 32,823 3.282 34,411 3.441 81,189 8.118 101,085 10.108 เปด 5,720 0.572 14,610 1.461 28,496 2.849, 47,578 4.757 58,800 5.880

ทมา: ดานกกกนสตวเชยงราย 3) การสงออกซากสตว

การสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวเชยงราย ไดแก ซากสกรและซากไก เปนสนคาหลก โดยการสงออกซากสกรมแนวโนมสงขนทกป จากปรมาณ 1,800 ตน ในป 2557 เปน 6,471 ตน อตราการสงออกเพมขน 3.59 เทา เชนเดยวกบการสงออกซากไกมแนวโนมสงขนทกป จากปรมาณ 1,783 ตน ในป 2557 เปน 6,353 ตน อตราการสงออกเพมขน 3.56 เทา

39

ตำรำงท 11 ปรมาณการสงออกซากสตว ป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวเชยงราย รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ซากไก 1,783,022.8 178.302 2,469,155.2 246.915 4,307,084.0 430.708 3,266,598.3 326.659 6,353,622.7 635.362 ซากโค - - - - - - - - 2,767,767.0 830.330 ซากเปด 24,000.0 2.400 1,932,230.2 193.223 52,992.0 5.299 583,298.5 58.329 5,659,309.7 565.930 ซากกระบอ

873,296.0 261.988 1,000.0 0.300 - - - - 6,230.0 1.869

ซากสกร 1,800,069.8 216.008 2,453,218.2 294.386 1,719,672.00 206.360 3,256,614.3 390.793 6,471,294.7 776.555 ไขไก - - - - - - 1,240,776.5 2.481 6,439,962.7 12.879

ทมา: ดานกกกนสตวเชยงราย

(3) ปญหำอปสรรค ดานกกกนสตวเชยงราย เปนดานกกกนสตวหลกทสงออกโคกระบอผาน สปป.ลาวไปจนและเวยดนาม

สงใหมปรมาณเอกสารและโคกระบอสงมจ านวนมาก แตอยางไรกตาม เมอมการน าระบบ National Single Window มาใชกชวยลดระยะเวลาในกระบวนการสงออกไดมากขน

4) ดำนกกกนสตวนครพนม

ดานกกกนสตวนครพนม อยในดานกกกนสตวกลมท 4 ประกอบดวย ดานกกกนสตวหนองคาย ดานกกกนสตวเลย ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอดรธาน ดานกกกนสตวขอนแกน ดานกกกนสตวมหาสารคาม โดยปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงาน

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวนครพนม มเจาหนาทรวมทงสน 22 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 3 คน พนกงานราชการ 5 คน และลกจาง 14 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวนครพนม ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 2,505,200 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 970,620 บาท และกจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 1,534,600 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวนครพนม ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพมภารกจ

ในการด าเนนงานตรวจวเคราะหโรค ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน มนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 4 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา ท าใหสนคามคณภาพด และไดอ านวยความสะดวกใหผประกอบการไดรวดเรวขน

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน มสถานทกกกนสตวโคเนอของเอกชน 1 แหง ทไดรบการรบรองคอ หจก. อารยทรพย

40

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว ดานกกกนสตวนครพนมและดานกกกนสตว สสป.ลาว มความรวมมอดานการแลกเปลยนขอมล

สถานการณโรคระบาดสตวและวธการปฏบตงานใหเปนไปในแนวทางเดยวกน

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

สนคาสงออกหลกไดแก โคเนอ กระบอมชวต อาย 3-5 ป น าหนกเฉลย 450 กโลกรม ซงมแหลงรวบรวมสตวจากจงหวดเพชรบร สพรรณบร และประจวบครขนธ สงออกไป สปป.ลาวและเวยดนาม มผประกอบการสงออกจ านวน 3 ราย ไดแก บรษทโงนด าชปปง จ ากด บรษท สงหไทย จ ากด และ หจก. อารยทรพย

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา สะพานมตรภาพไทย-ลาว 3 เปนสะพานทเชอมตอระหวางประเทศไทย ตงอยทหมท 1 บานหอม

ต าบลอาจสามารถ อ าเภอเมองนครพนม จงหวดนครพนม กบประเทศลาวทบานเวนใต เมองทาแขก แขวงค ามวน เปนเสนทางการคมนาคมขนสงดานการคา และการทองเทยวเชอมโยงจากประเทศไทย สปป.ลาว เวยดนามและภาคใตของประเทศจน เปนระยะทางทใกลทสดจากพรมแดนไทยไปยงเวยดนามและจน ซงจะสามารถเปดเสนทางการคาออกทาเรอน าลกทเมองวงอาง ของเวยดนาม และการขนสงสนคาจากจนทเมองหนานหนงมายงประเทศไทยไดชวเวลาเพยงขามคนเทานน

2.3 ตลาดนดปศสตว จงหวดนครพนมมตลาดนดโคกระบอ รวมทงสน 5 แหง ไดแก 1) ตลาดนดโคกระบอบานนาแค อ.ทาอเทน ก าหนดเปดตลาดทกวนศกร มปรมาณโคกระบอ

เขาตลาด เฉลยนดละ 30 ตว 2) ตลาดนดโคกระบอดอนกลาง อ.บานแพง ก าหนดเปดตลาดทกวนพฤหสบด มปรมาณโค

กระบอเขาตลาด เฉลยนดละ 30 ตว 3) ตลาดนดโคกระบอหนองด อ.ปลาปาก ก าหนดเปดตลาดทกวนพฤหสบด มปรมาณโคกระบอ

เขาตลาด เฉลยนดละ 30 ตว 4) ตลาดนดโคกระบอโคกศรทอง อ.นาแก ก าหนดเปดตลาดทกวนศกร มปรมาณโคกระบอ

เขาตลาด เฉลยนดละ 120 ตว 5) ตลาดนดโคกระบอชมชนดอนเดย ก าหนดเปดตลาดทกวนศกร มปรมาณโคกระบอเขาตลาด

เฉลยนดละ 30 ตว 2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว

1) ไมมการน าเขาสตวมชวตและซากสตวจาก สปป.ลาว 2) การสงออกสตวมชวต

สนคาปศสตวหลกทสงออกภายใตความรบผดชอบของดานกกกนสตวนครพนม ไดแก โค-กระบอ มชวต ปรมาณการสงออกโคระหวางป 2557-2561 เฉลยประมาณปละ 53,467 ตว และกระบอเฉลยประมาณปละ 14,559 ตว เนองจากสะพานมตรภาพแหงท 3 เปนเสนทางทใกลทาเรอของประเทศเวยดนามมากทสด และบางสวนสงตอไปประเทศจนดวย

41

ตำรำงท 12 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวนครพนม (หนวย : ตว) รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

โค 53,765 43,168 64,853 62,521 43,029 กระบอ 21,281 5,671 11,013 19,417 15,413 ลกสกร 376 420 3,500 2,338 540 สกรพนธ 18 569 2,912 83 7,245 ไกไขปลด - 0 4,200 18,800 138,053 ไกเนอ - 0 0 0 63,600 แพะ - 0 130 240 0

ทมา: ดานกกกนสตวนครพนม

3) การสงออกซากสตว สนคาซากสตวทมปรมาณการสงออกมากไดแก ชนสวนเนอไก ทมปรมาณการน าเขาเพมขน

ตามล าดบ โดยในป 2557 มการน าเขาเพยง 131 ตน เพมปรมาณเปน 14,409 ตนในป 2560 และมแนวโนมการสงออกชนสวนสกรในดานน โดยพบวาในป 2561 มการสงออกจ านวน 1,065 ตน ซงเปนครงแรกในชวง 5 ป

ตำรำงท 13 ปรมาณการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวนครพนม (หนวย : กโลกรม) รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

ชนสวนไก 131,500 128,000 4,041,551 14,409,034 4,785,192 ชนสวนกระบอ 0 0 113,000 790,688 0 ชนสวนสกร 0 0 0 0 1,065,383

ทมา: ดานกกกนสตวนครพนม

(3) ปญหำอปสรรค เสนทางคมนาคมมสภาพช ารด คาขนสงและคาบรการในลาวคอนขางสง

5) ดำนกกกนสตวมกดำหำร ดานกกกนสตวมกดาหาร อยในกลมท 4 ประกอบดวย ดานกกกนสตวหนองคาย ดานกกกนสตวเลย ดาน

กกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอดรธาน ดานกกกนสตวขอนแกน ดานกกกนสตวมหาสารคาม โดยท าหนาทก ากบดแลดานกกกนสตวในกลมท 4 ใหปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตว ภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงาน นอกจากน ดานกกกนสตวสรนทรเลงเหนถงความส าคญของการเตบโตทางการคาสนคาไกพนเมองมชวต จงท าการเกบรวบรวมขอมลการสงออกไกพนเมองอยางเปนระบบตงแตป 2558 เปนตนมา รวมทงออกแบบระบบพฒนาการตลาดและการสงออกไกพนเมองมชวต ท าใหเหนศกยภาพการสงออกไกพนเมองมชวตเตบโตอยางตอเนอง และไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทเพอเตมในการบงคบใชกฎหมายในเขตปลอดโรคระบาด เชน เปนหวหนาทมในการเฝาระวงโรคอหวาตแอฟรกาในสกร (ASF) โดยจดชดเฝาระวงโรค ณ จดผอนปรน สะพานทาเรอ ลาดตระเวนตามแนวชายแดน เปนตน

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวมกดาหาร มเจาหนาทรวมทงสน 25 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 4 คน พนกงานราชการ 5 คน และลกจาง 16 คน

42

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวมกดาหาร ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 2,745,900 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 1,137,900 บาท กจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 1,348,000 บาท และโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน จ านวน 260,000 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวมกดาหาร ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพมภารกจ

ในการด าเนนงานตรวจวเคราะหโรค ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน มนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 3 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา ท าใหทราบสภาวะโรคไดเรว เนองจากมเครองมอและอปกรณหองปฏบตการครบถวน

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน มสถานทกกกนสตวโคเนอของเอกชน 1 แหง ทไดรบการรบรองคอ หจก. อารยทรพย 2013

2013 ตงอยทต าบลบางทรายใหญ อ าเภอเมอง จงหวดมกดาหาร 1.5 ความรวมมอดานการปศสตว

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดพระราชทานพระมหากรณาธคณใหจดตงศนยพฒนาและบรการกสกรรม-ปาไม (หนองเตา) สะหวนนะเขต ตงแตป 2554 เปนสถานทสาธตกจกรรมการเกษตรและถายทอดเทคโนโลยในเกษตรกรชาวลาว ซงการด าเนนงานดานปศสตว โดยกรมปศสตวมกจกรรมประกอบดวย การเลยงสกร การเลยงแพะ การเลยงเปดไข และเปดเนอ มกจกรรมเสรมในการปลกพชอาหารสตว ใชส าหรบเลยงสตวภายในศนยฯ และเปนเสบยงสตวในชวงแลงหรอฤดขาดแคลนและขยายผลสชมชน ส าหรบความรวมมอดานกกกนสตวมกดาหารและดานกกกนสตว สสป.ลาว มการแลกเปลยนขอมลสถานการณโรคระบาดสตวและวธการปฏบตงานใหเปนไปในแนวทางเดยวกน

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน

2.1 รปแบบการคาชายแดน การสงออกโคเนอด าเนนการโดย หจก. อารยทรพย 2013 ซงรวบรวมโคเนอจากตลาดนดโค

กระบอในจงหวดอบลราชธาน มหาสารคามและรอยเอด เปนโคโครงขนาดน าหนกเฉลย 500 กโลกรม อายประมาณ 3 ป สงออกทกวน ๆ ละ 60 ตว ตลาดปลายทางคอแขวงสวรรณเขต สปป.ลาว มผน าเขาจ านวน 2 ราย และเวยดนาม มผน าเขาจ านวน 4 ราย นอกจากน หจก. อารยทรพย 2013 ยงสงออกโครนไปเลยงขนตอทแขวงจ าปาศกด สปป. ลาว โดยสงออกทางดานชองเมก จงหวดอบลราชธาน ดวย

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา จงหวดมกดาหารตงอยตรงขามกบเมองไกสอนพมวหาน แขวงสะหวนนะเขต สปป.ลาว มอ าเภอท

อยตดแนวพรมแดนแมน าโขง คอ อ าเภอหวานใหญ อ าเภอเมองมกดาหาร และอ าเภอดอนตาล ดานพรมแดนมกดาหาร ตงอยเชงสะพานมตรภาพ 2 บานสงเปอย ถนนชยางกร (ทางหลวงหมายเลข 212) ต.บางทรายใหญ อ.เมอง จงหวดมกดาหาร

นอกจากนยงมจดผอนปรนอก 3 จด ซงเปนชองทางการคาธรรมชาตตดตอกบ แขวงสะหวนนะเขต สปป.ลาว คอ จดผอนปรนบานทาโพธ อ.ดอนตาล อยตรงขามบานบงนาร เมองไชพทอง จดผอนปรนวดสองคอน อ าเภอหวานใหญ ซงตรงขามกบบานแกงกะเบาเมองไทรบร และจดผอนปรนบานทาไคร อ าเภอเมองมกดาหาร ซงตรงขามบานหวยไผ เมองไกสอนพมวหาน

43

2.3 ตลาดนดปศสตว จงหวดมกดาหารมตลาดนดโคกระบอ จ านวน 1 แหง คอ ตลาดนดต าบลบานโคก อ.เมอง

ก าหนดเปดตลาดทกวนจนทร มปรมาณโคกระบอเขาตลาด เฉลยนดละ 200 ตว 2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว

1) ไมมการน าเขาสตวมชวตและซากสตวจาก สปป.ลาว 2) การสงออกสตวมชวต

สนคาปศสตวหลกทสงออกภายใตความรบผดชอบของดานกกกนสตวมกดาหารไดแก โคมชวต ปรมาณการสงออกระหวางป 2558-2561 เฉลยประมาณปละ 15,000 ตว มลคาเฉลยปละ 750 ลานบาท เปนโคโครงขนาดน าหนกเฉลย 500 กโลกรม ราคาเฉลยกโลกรมละ 100 บาท โดยในป 2561 มการสงออกโคมชวตจ านวน 16,540 ตว นอกจากนมการสงออกไกไขตอเนองทกป ซงในป 2561 มการสงออก 159,900 บาท

ตำรำงท 14 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวมกดาหาร (หนวย : ตว) รายการ 2558 2559 2560 2561

โค 10,434 15,013 20,467 16,540 กระบอ 22 585 582 3,509 แพะ 16,575 16,464 943 0 สกร 5,845 9,291 958 219 ลกสกร 2,050 23,508 9,220 5,158 โคนม 25 0 0 0 ไกเนอ 4,500 0 0 0 ไกไข 31,500 144,600 88,300 159,900

ทมา: ดานกกกนสตวมกดาหาร

3) การสงออกซากสตว สนคาซากสตวทมปรมาณการสงออกมากไดแก เนอไกและชนสวนเนอไก เนอสกรและ

ชนสวน โดยเรมมการสงออกในป 2560 มการสงออกเนอสกรและชนสวนจ านวน 923,378 กโลกรม เนอไกและชนสวนเนอไกจ านวน 5,827,817 กโลกรม และมการน าเขาตอเนองในป 2561 โดยมปรมาณการน าเขาลดลง

ตำรำงท 15 ปรมาณการสงออกซากสตว ป 2558-2561 ณ ดานกกกนสตวมกดาหาร (หนวย : กโลกรม) รายการ 2558 2559 2560 2561

เนอสกร/ชนสวน 0 0 923,378 135,241 เครองในสกร 0 0 150,286 189,000 เนอไก 0 0 1,551,877 257,875 ซาก/ขา/ปก/เอน/กระดกไก 0 0 4,275,940 27,600 เนอเปด 0 0 7,448 5,224 ขาเปด 0 0 54,000 - เนอโค 0 0 154 440 เครองในโค 0 0 26,000 -

ทมา: ดานกกกนสตวมกดาหาร

44

(3) ปญหำอปสรรค

จากการสอบถามเจาหนาทดานกกกนสตวมกดาหารดานการปฏบตงานพบวา ด าเนนงานสามารถบรหารจดการได ประกอบกบมความรวมมอทใกลชดกบดานกกกนสตว สปป.ลาว ซงมการแกไขปญหารวมกนดวยด

6) ดำนกกกนสตวอบลรำชธำน ดานกกกนสตวอบลราชธาน เปนหนงในกลมดานกกกนสตวท 3 ซงประกอบไปดวย 7 ดานกกกนสตว

ไดแก ดานกกกนสตวนครราชสมา ดานกกกนสตวบรรมย ดานกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตวศรสะเกษ ดานกกกนสตวอบลราชธาน ดานกกกนสตวยโสธร และดานกกกนสตวยโสธร ดานกกกนสตวอบลราชธานเปนดานชายแดนระหวางประเทศไทยกบ แขวงจ าปาสก สสป.ลาว และตดตอ อ าเภอจอมกระสาน จงหวดพระวหาร ประเทศกมพชา

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวอบลราชธาน มเจาหนาทรวมทงสน 34 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 4 คน พนกงานราชการ 7 คน และลกจาง 23 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 2,881,840 บาท แบงเปน

งบบคลากร จ านวน 1,347,240 บาท และกจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 1,534,600 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวอบลราชธาน เกบตวอยางสงหองปฏบตการศนยวจยและพฒนาการสตวแพทย

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง จงหวดสรนทร ในปงบประมาณ 2562 ตามเปาหมายในระบบ e-Operation ทงหมด 240 ตวอยาง เฉลยเกบตวอยางเดอนละ 20 ตวอยาง (เปนเปาหมายการเกบตวอยางสงตรวจโรคอหวาตแอฟรกาในสกร) และมการขนสงตวอยางสงหองปฏบตการโดยฝากรถยนตโดยสารประจ าทางปรบอากาศ ซงไดรบความสะดวกรวดเรว

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน สถานทกกกนสตวเอกชน ในพนทจงหวดอบลราชธาน ไดแก สวนสตวอบลราชธาน ต.ขามใหญ

อ.เมอง เปนสถานทกกกนสตวเอกชน ประเภทสตวปาสตวปก เพอการน าเขาและน าออกราชอาณาจกร โดยก าหนดใหใชส าหรบการกกกนสตวไดรวมทงสนไมเกน 10 ตว

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว 1) โครงการความรวมมอไทย-ลาวในการเฝาระวง ควบคมและปองกนโรคไขหวดนก ตงแตป

พ.ศ.2558 จนถงปจจบน โดยไดมการจดตงคณะท างานทงในระดบสวนกลางและระดบพนทในการประชมวางแผนด าเนนงานในการเฝาระวงโรครวมกนในระดบคแขวง-จงหวด สรางเครอขายในการแลกเปลยนขอมล แจงเตอนสตวปกปวย/ตายระหวางกน รวมไปถงมสวนรวมในกจกรรมการน าเสนอซอมแผนเผชญเหตในการเตรยมความพรอมรบมอโรค มการจดประชมอยางตอเนองตงแตป พ.ศ. 2558 ปละ 2 ครง และครงลาสดจะมการประชมประจ าป 2562 ระหวางวนท 21-24 พฤษภาคม 2562 ณ โรงแรมฟอรจน รเวอรวว อ าเภอเมอง จงหวดนครพนม เปนการประชมหลายหนวยงานทเกยวของของกรมปศสตว ไดแก ส านกงานควบคม ปองกนโรคสตว กองความรวมมอดานการปศสตวระหวางประเทศ ศนยวจยและพฒนาการสตวแพทย (ศวพ) ส านกงานปศสตวเขต 1-9 ส านกงาน

45

ปศสตวจงหวด ดานกกกนสตวชายแดนทตดตอสปป.ลาว คอ ดานกกกนสตวหนองคาย ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวอบลราชธาน และดานกกกนสตวเชยงราย

2) โรคพษสนขบา เปนการเฝาระวงและรวมมอกบส านกงานปศสตวจงหวดอบลราชธาน 3) โรคอหวาตแอฟรกาในสกร (African Swine Fever: ASF) มความรวมมอของเจาหนาทใน

การเฝาระวงการลกลอบน าเขาสนคาปศสตว โดยเฉพาะซากสกรและสกรมชวต เขาประเทศไทย โดยการเขมงวดในการตรวจคนสมภาระ รถโดยสารระหวางประเทศ และความรวมมอในการฉดพนน ายาหาเชอยานพาหนะ และเขมงวดในการสงสกรมชวตไปยง สปป.ลาว โดยตองมการฉดพนน ายาฆาเชอทงกอนออกจากประเทศไทยและตองลางท าความสะอาดรถขนสงสกรจากดานกกกนสตววงเตา และพนน ายาฆาเชอกอนกลบเขามาประเทศไทย มการประชมระหวางดานกกกนสตววงเตา ปศสตวจงหวดอบลราชธาน ปศสตวอ าเภอทตดชายแดนสปป.ลาว และดานกกกนสตวอบลราชธาน พรอมทงมอบเครองพนน ายาฆาเชอและน ายาฆาเชอ (เครองพนน ายาฆาเชอไดรบการสนบสนนจากสมาคมผเลยงสกรแหงประเทศไทย)

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน

2.1 รปแบบการคาชายแดน การสงออกสนคาปศสตวทดานกกกนสตวอบลราชธานสวนใหญเปนการสงออกซากสตวเพอ

การบรโภค เชน ซากโค ซากสกร ซากไก และซากเปด เปนตน โดยลกษณะสนคาเปนสนคาแชเยน แชแขง ซงมผประกอบการทมหองเยนเปนผด าเนนการสงออก ดงน

1) หองเยน P-Mart ด าเนนการโดย บรษท พมารท ฟดส เซอรวส จ ากด เปนสถานทพกซากสตวเอกชน ประเภทเนอสตวและเครองในสตว (โค, กระบอ, แพะ, แกะ,สกร และสตวปก) เพอการบรโภคภายหลงการน าเขาและน าออกราชอาณาจกร ประกอบกจการซปเปอรมารเกต จ าหนาย คาสง คาปลก อาหารแชแขง อาหารทวไป อาหารแหง อาหารส าเรจรป อาหารสด อาหารแปรรป การคาสงคาปลกเครองในสกรและเครองในสตวทกชนด บรษท พมารท ฟดส เซอรวส จ ากด สาขาอบลราชธาน ตงอยท เลขท 330 หม 10 บรเวณถนนเลยงเมองอบล ต าบลแจระแม อ าเภอเมอง จงหวดอบลราชธาน เปนศนยกระจายสนคาการสงออก อาหารทวไป อาหารแหง อาหารส าเรจรป อาหารสด อาหารแชแขง อาหารแปรรป ประเภทสนคาปศสตวคอ เนอสตวและเครองในสตว (โค, กระบอ, แพะ, แกะ,สกร และสตวปก)

2) หองเยนบญศร ด าเนนการโดย บรษท บญศรโฟรเซนโปรดกส จ ากด เปนสถานทพกซากสตวเอกชน ประเภทเนอสตวและเครองในสตว (โค, กระบอ, แพะ, แกะ,สกร และสตวปก) เพอการบรโภคภายหลงการน าเขาและน าออกราชอาณาจกร ประกอบกจการจ าหนายปลาทะเลแชแขงและอาหารทะเลแชแขง เปนตวแทนจ าหนายสนคาปลาทะเลแชแขงคณภาพสงทงในประเทศ และ น าเขาปลาทะเลแชแขงจากตางประเทศ อาทเชน ประเทศญปน ไตหวน เกาหล จน ปากสถาน อนเดย โอมาน เยเมน แอฟรกา และอกหลายประเทศทวโลก เปนตน รวมทงจ าหนายอาหารแชแขง เนอสตวแชแขง ผก-ผลไมแชแขง และดกแดแชแขงและหนอนไหมแชแขง ด าเนนธรกจในรปแบบ B2B ครอบคลมทกพนท โดยเฉพาะในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มวตถประสงคเพอใหเขาถงกลมลกคาใหมากทสด ม 8 สาขา ใน 8 จงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดแก ศรสะเกษ อ านาจเจรญ บรรมย อบลราชธาน รอยเอด สรนทร อดรธาน และมกดาหาร หองเยนบญศร ประกอบกจการในสวนทเกยวกบสนคา ปศสตว คอ จ าหนายเนอสตวแชแขง, เครองในสกรแชแขง, เครองในโคแชแขง รวมทงชนสวนไกแชแขง โดย บรษท บญศรโฟรเซนโปรดกส จ ากด สาขาอบลราชธาน ตงอยท 159 หม 4 ต าบล หนองกนเพล อ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน

46

3) หองเยนมหาชยวารน เปนสถานทพกซากสตวเอกชน ประเภท เนอสตวและเครองในสตว (โค กระบอ แพะ แกะ สกรและสตวปก) เพอการบรโภคภายหลงการน าเขาและน าออกราชอาณาจกร ตงอยเลขท 20/10 ถนนเทศบาล 29 ต าบลวารนช าราบ อ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน

4) หองเยนครวคณยา ด าเนนการโดยบรษท ครวคณยาอนเตอรฟด จ ากด เปนสถานทพกซากสตวเอกชน ประเภทเพอเขาเขตควบคมหรอเขตปลอดโรคปากและเทาเปอยภาคตะวนออกของประเทศไทย ตงอยเลขท 284/4 หม 8 ต าบลแสนสข อ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน ประกอบกจการผลตและจ าหนายสงหมปงนมสด

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา ในเขตพนทรบผดชอบของดานกกกนสตวอบลราชธาน รวม

ทงสน 8 จด แบงเปน 7 จดทมพรมแดนตดกบ สปป.ลาว เปนจดผานแดนถาวร 2 แหง ไดแก (1) ดานพรมแดนถาวรชองเมก อ าเภอสรนธร และ (2) จดผานแดนถาวรบานปากแซง อ าเภอนาตาล จดผอนปรน 3 แหง ไดแก (1) จดผอนปรนหนาดานศลกากรเขมราฐ ต าบลพะลาน อ าเภอเขมราฐ (2) จดผอนปรนบานสองคอน ต าบลสองคอน อ าเภอโพธไทร (3) จดผอนปรนบานดานเกา ต าบลโขงเจยม อ าเภอโขงเจยม และ (4) จดผอนปรนชองตาอ ต าบลโพนงาม อ าเภอบณฑรก และทาขามประเพณ 1 จด คอ (1) ทาขามประเพณคนทาเกวยน บานคนทาเกวยน ต าบลนาโพธกลาง อ าเภอโขงเจยม และอก 1 จดทมพรมแดนตดตอกบประเทศกมพชา คอ (1) จดผอนปรนชองอานมา ชองอานมา ต าบลโซง อ าเภอน ายน โดยมรายละเอยด ดงน

ตำรำงท 16 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา ในเขตพนทรบผดชอบของดานกกกนสตวอบลราชธาน ท ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา พนทตรงขามประเทศเพอนบาน หมายเหต

ลกษณะพนท ทอย 1 จดผานแดนถาวร ต.ชองเมก อ.สรนธร

จ.อบลราชธาน ดานสากลวงเตา บานวงเตา แขวงจ าปาสก

ไทย-ลาว

2 จดผอนปรน หนาดานศลกากรเขมราฐ อ.เขมราฐ จ.อบลราชธาน

บานนาปากชน เมองสองคอน แขวงสะหวนนะเขต

ไทย-ลาว

3 จดผานแดนถาวร บานปากแซง ต.พะลาน อ.นาตาล จ.อบลราชธาน

บานปากตะพาน เมองละคอนเพง แขวงสาละวน (ทาขามประเพณ)

ไทย-ลาว

4 จดผอนปรน บานสองคอน ต.สองคอน อ.โพธไทร จ.อบลราชธาน

บานหนองแสง บานดอนหมากเดอ เมองละคอนเพง แขวงสาละวน

ไทย-ลาว

5 จดผอนปรน บานดานเกา ต.โขงเจยม อ.โขงเจยม จ.อบลราชธาน

บานสงสมพน เมองชะนะสมบน แขวงจ าปาสก

ไทย-ลาว

6 ทาขามประเพณ บานคนทาเกวยน ต.นาโพธกลาง อ.โขงเจยม จ.อบลราชธาน

บานคนธงชย เมองคงเซโดน แขวงสาละวน

ไทย-ลาว

7 จดผอนปรน ชองตาอ ต.โพนงาม อ.บณฑรก จ.อบลราชธาน

บานเหยง เมองสขมา แขวงจ าปาสก

ไทย-ลาว

47

ตำรำงท 16 (ตอ) ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา ในเขตพนทรบผดชอบของดานกกกนสตวอบลราชธาน ท ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา พนทตรงขามประเทศเพอนบาน หมายเหต

ลกษณะพนท ทอย 8 จดผอนปรน ชองอานมา ต.โซง อ.น ายน

จ.อบลราชธาน บานสะเตยลดง อ าเภอจอมกระสาน จงหวดพระวหาร

ไทย-กมพชา

ทมา: ดานกกกนสตวอบลราชธาน

1) จดผานแดนถาวรชองเมกหรอดานพรมแดนชองเมก เปนจดผานแดนถาวรไทย-ลาว ตงอยในเขตอ าเภอสรนธร จ.อบลราชธาน หางจากตวจงหวดราว 90 กโลเมตร เปนพนทชายแดนตดตอระหวางไทยกบลาว ทแขวงจ าปาสก ซงเปนจดผานแดนจดเดยวในภาคอสาน ทสามารถเดนทางไป สปป.ลาว โดยทางพนดน ในขณะทจดอนจะตองขามล าน าโขง ถนนสายนเชอมกบถนนในเขตลาว เขาไปสเมองปากเซในอก 44 กโลเมตร

2) ดานถาวรบานปากแซง อ าเภอนาตาล เปนเขตตดตอกบดานทองถน บานปากตะพาน เมองละคอนเพง แขวงสาละวน เปนดานทไดรบการพฒนารองรบดานการคาและบรการของจงหวดอบลราชธาน เนองจากสามารถขนสงสนคาผานแขวงสาละวน สปป.ลาว ไปยงเมองดานง ประเทศเวยดนาม ระยะทางเพยง 137 กม. และยงเดนทางไปในประเทศจนไดสะดวกรวดเรวขน คณะรฐมนตรไดมมตเมอคราวประชมเมอป 2555 ทจงหวดสรนทร เหนชอบในหลกการของกรอบขอเสนอแผนโครงการกอสรางสะพานสะพานมตรภาพไทย-ลาว 6 (นาตาล-ละคอนเพง) เพอยกระดบความเจรญในหลาย ๆ ไดประโยชนทง 3 ดาน คอ ดานเศรษฐกจ ดานสงคมวฒนธรรม และดานความมนคง คาดวาจะสามารถเปดใชไดในป 2565-2566

2.3 ตลาดนดปศสตว 1) ตลาดนดโคกระบอบานยาง ต.บงไหม อ.วารนช าราบ ก าหนดเปดตลาดทกวนพธและอาทตย

มปรมาณโคกระบอเขาตลาด เฉลยนดละ 1,500 ตว 2) ตลาดนดหวยฝายพฒนา ต.หวยฝายพฒนา อ.ตระการพชผล ก าหนดเปดตลาดทกวนเสารม

ปรมาณโคกระบอเขาตลาด เฉลยนดละ 400 ตว 3) ตลาดนดโคกระบอบานเปา อ.ตระการพชผล ก าหนดเปดตลาดทกวนพฤหสบดมปรมาณโค

กระบอเขาตลาด เฉลยนดละ 200 ตว 2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว

การสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน สวนใหญเปนการสงออกสตวปก ไดแก ไกไขปลดระวาง ไกพนเมองและเปดเนอ โดยมมลคาการสงออกในชวงป 2558-2561 เฉลยปละ 33.345 ลานบาท 27.104 ลานบาท และ 18.998 ลานบาท ตามล าดบ ตำรำงท 17 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน (มลคา : ลานบาท)

รายการ 2558 2559 2560 2561 ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา

โค (ตว) 10,636 182.929 1,681 33.620 500 4.0 0 0 สกรคละเพศ (ตว) 120 0.573 0 0 69 0.310 0 0 สกรขน (ตว) 210 0.973 502 1.862 51 0.226 395 5.655 ลกสกรพนธ (ตว) 71 0.092 650 1.105 1,106 0.925 31 0.046 สกรพนธ (ตว) 856 0.693 444 0.746 387 5.153 1,371 20.993

48

ตำรำงท 17 (ตอ) ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน (มลคา : ลานบาท) รายการ 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา แกะ (ตว) 60 0.300 22 0.044 296 0.842 47 0.066 ไก (กก.) 4,600 0.414 0 0 750 0.067 0 0 ไกไขปลดระวาง(กก.)

434,760 40.148 437,078 36.562 422,415 35.626 522,238 21.046

ไกพนเมอง (กก.) 377,065 33.059 380,550 34.869 231,188 20.741 222,790 19.749 ลกไกเนอ (ตว) 239,500 4.151 245,500 3.823 291,300 4.885 390,900 8.386 เปดเนอ (กก.) 146,540 13.021 236,799 20.683 211,027 24.908 190,240 17.382 เปดเทศ (กก.) 3,500 0.315 0 0 0 0 600 0.054

ทมา: ดานกกกนสตวอบลราชธาน ส าหรบปรมาณการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน ในป 2561 มแนวโนมสงขน

ทกรายการ เชน ปรมาณการสงออกเนอโคเพมขนจาก 600 กโลกรมในป 2559 เปน 468,439 กโลกรมในป 2561 เนอสกรเพมขนจาก 168,480 กโลกรมในป 2559 เปน 1,449,256 กโลกรมในป 2561 เนอไกเพมขนจาก 1.058 ลานกโลกรมในป 2559 เปน 3.770 ลานกโลกรมในป 2561 และเนอเปดเพมขนจาก 1,194 กโลกรมในป 2559 เปน 66,489.57 กโลกรมในป 2561 ซงแสดงใหเหนถงศกยภาพการสงออกเนอสตวไป สปป.ลาว

ตำรำงท 18 ปรมาณและมลคาการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวอบลราชธาน (ลานบาท) รายการ 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา ปรมาณ มลคา โค (กก) 0 0 600 0.060 237,588 11.210 468,439 46.843 สกร (กก) 0 0 168,480 10.108 951,138 57.068 1,449,256.14 86.955 ไก (กก) 88,494 4.424 1,058,665 52.933 2,589,719 129.485 3,770,129 188.506 เปด (กก) 0 0 1,194 0.059 34,595 1.729 66,489.57 3.324

ทมา: ดานกกกนสตวอบลราชธาน

(3) ปญหำอปสรรค จากการสอบถามเจาหนาทดานกกกนสตวอบลราชธานดานการปฏบตงานพบวา ด าเนนงานสามารถ

บรหารจดการได ประกอบกบมความรวมมอทใกลชดกบดานกกกนสตว สปป.ลาว ซงมการแกไขปญหารวมกนดวยด

7) ดำนกกกนสตวสรนทร ดานกกกนสตวสรนทร เปนกลมท 3 ดานกกกนสตวนครราชสมา ดานกกกนสตวบรรมย ดานกกกนสตว

สรนทร ดานกกกนสตวศรสะเกษ ดานกกกนสตวอบลราชธาน, ดานกกกนสตวยโสธร ปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงาน นอกจากน ดานกกกนสตวสรนทรเลงเหนถงความส าคญของการเตบโตทางการคาสนคาไกพนเมองมชวต จงท าการเกบรวบรวมขอมลการสงออกไกพนเมองอยางเปนระบบตงแตป 2558 เปนตนมา รวมทงออกแบบระบบพฒนาการตลาดและการสงออกไกพนเมองมชวต ท าใหเหนศกยภาพการสงออกไกพนเมองมชวตเตบโตอยางตอเนอง และไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทเพอเตมในการบงคบใชกฎหมายในเขตปลอดโรคระบาด เชน เปนหวหนาทมในการเฝาระวงโรค

49

อหวาตแอฟรกาในสกร (ASF) โดยจดชดเฝาระวงโรค ณ จดผอนปรน สะพานทาเรอ ลาดตระเวนตามแนวชายแดน เปนตน

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวสรนทร มเจาหนาทรวมทงสน 25 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 4 คน พนกงานราชการ 5 คน และลกจาง 16 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวสรนทร ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 1,670,440 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 972,840 บาท กจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 664,000 บาท และกจกรรมเฝาระวง ควบคม บ าบดและชนสตรโรคสตว จ านวน 33,600 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว

ดานกกกนสตวสรนทร เกบตวอยาง fecal swap ไกพนเมองสงหองปฏบตการศนยวจยและพฒนาการสตวแพทยภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง จงหวดสรนทร ประมาณเดอนละ 240 ตวอยาง

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน ไมมสถานกกกนสตวเอกชน แตดานกกกนสตวสรนทรมคอกกกกนสตวใหญ สามารถกกโค-

กระบอไดประมาณ 500 ตว สวนใหญเปนการกกกนสตวกอนเขาพนทปลอดโรคระบาดในปศสตวเขต 2 1.5 ความรวมมอดานการปศสตว

ปจจบนดานกกกนสตวสรนทรและดานกกกนสตวประเทศกมพชา ไมมความรวมมอระหวางในระดบพนท การด าเนนงานระหวางประเทศเปนไปตามขนตอนทมความตกลงภายใตการประชมทวภาควาดวยการพฒนาสขภาพสตวไทย-กมพชา

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

จดผานแดนถาวรชองจอม ตงอยทหม 1 และ 14 บานดานพฒนา ต.ดาน อ.กาบ เปนเสนทางขามแดนทใหญและสะดวกทสดของจงหวดสรนทรไปกมพชา ท าใหมการตดตอสญจรไปมาซอขายแลกเปลยนสนคาระหวางชาวไทยและชาวกมพชามาเปนเวลาชานาน นอกจากนจดผานแดนถาวรชองจอมยงเปนแหลงทองเทยวทใครมาเมองสรนทรแลว จะตองแวะเวยนไปเทยวตลาดการคาชายแดนชองจอม ซงปจจบนมการเจรญเตบโตอยางรวดเรวในไมกปทผานมา และจะไดรบการพฒนาเปนแหลงเศรษฐกจทใหญในอสานใตตอไป

สนคาปศสตวทเปนสนคาหลกในการสงออกทางจดผานแดนถาวรชองจอมไดแก ไกพนเมอง น าหนกเฉลย 1.2-1.8 กโลกรม หนาอกไมแหลม และมขนเตม ดานกกกนสตวสรนทรไดด าเนนการเกบขอมลอยางเปนระบบตงแตป 2558 เปนตนมา พบวา การรวบรวมเลยงไกพนเมองเพอการสงออกรอยละ 80 รวบรวมในเขตพนทจงหวดสรนทร รอยละ 10 รวบรวมในเขตพนทจงหวดบรรมย และ รอยละ 10 รวบรวมในเขตพนทศรสะเกษ โดยมแหลงรบซอตงอยรมถนนสายส าคญ ๆ ในเขตอ าเภอเมอง อ าเภอทาตม อ าเภอปราสาท อ าเภอเขวาสนรนทร และอ าเภอศขรภม จงหวดสรนทร หรอขบรถกระบะไปรบซอตามหมบาน โดยปกตราคาทรบซอไกพนเมองในหมบานจะมราคาประมาณกโลกรมละ 65-75 บาท แตถาเกษตรกรขนสงไกมาขายในจดรบซอ ไกพนเมองจะมราคาประมาณกโลกรมละ 80-85 บาท หรอถาน ามาขายในตลาดสตวปกชองจอมจะมราคาประมาณกโลกรมละ 100 บาท แตในชวงเทศกาลส าคญของกมพชาราคารบซอไกพนเมองจะสงขน เชน ตรษจน เทศกาลไหวบรรพบรษของคนจน สงกรานต และเทศกาลแซนโดนตาหรอประเพณเซนไหวบรรพบรษผลวงลบในงานบญเดอน 10 ชาว

50

กมพชาจะหาซอมะพราวแกส าหรบท าขนม มะพราวออน และไกพนเมองมชวตเปนเครองเซนไหว ซงทงมะพราวและไกพนบานในประเทศกมพชาหาซอไดยาก มขายนอยและราคาสง จงตองขามมาหาซอจากตลาดชายแดนชองจอม เพอน าไปขายทตลาด จ.เสยมราฐ และ จ.อดรมชย ในราคาทสงขนอก 2-3 เทา เพราะตองบวกคาขนสง คาภาษน าเขาตาง ๆ ชวงทราคาไกพนเมองลดต า ไดแก ชวงเลยสงกรานต ตงแตวนท 10 เมษายนเปนตนไปจนถงชวงหวานขาวปลายเมษายน-พฤษภาคม โดยมวถการตลาดดงน

สภำวะปกต

ชวงเทศกำล

ชวงเทศกำล

ภำพท 6 เสนทางการคาและราคาซอ-ขายไกพนเมองมชวตในสภาวะปกต/ชวงเทศกาล ในการน พบวามผประกอบการคาสตวปกทชองจอมแบงได 7 กลม จะตงจดรบซอ ณ จดรวบรวม

สตวปกตลาดแหลมทอง ตลาดขางศลกากร ตลาดอาเซยนและตลาดสงโต โดยแตละกลมจะมลกคาชาวกมพชาสวนใหญอาศยอยท บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย กมพชา ตลาดสตวปกชองจอมจะเปดท าการตงแตเวลา 03.00-11.00 น. เมอรวบรวมไกพนเมองแลวจะมดขารวมกนชดละ 2 ตวบรรทกไกในรถเกงขนสงเขาสประเทศกมพชา ซงกระบวนการเคลอนยายสตวและการสงออกสตวมชวตตองปฏบตตามระเบยบของกรมปศสตวอยางเครงครด โดยดานกกกนสตวสรนทรไดจดเจาหนาทไปอ านวยความสะดวกและเฝาระวงโรคทตลาดสตวปกชองจอมทกวน

ตำรำงท 19 กลมผประกอบการคาสตวปกทชองจอม ณ ดานกกกนสตวสรนทร ผประกอบการ ทอย จดรวบรวม

สตวปก จ านวนลกคา กมพชา (ราย)

ผซอปลายทาง กมพชา

จ านวนรถยนต ทใชจนสงไก(คน)

1.น.ส.วไลลกษณ ก าจดภย อ.ปราสาท ตลาดแหลมทอง 2 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

6

2.นายกมหล สบเพง อ.ปราสาท ตลาดแหลมทอง 1 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

2

พอคารวบรวมไกพนเมอง

ราคาในหมบาน 65-75 บาท/กก.

ราคาจดรวบรวม อ าเภอ/จงหวด

80-85 บาท/กก.

ราคาตลาด สตวปกชองจอม 100 บาท/กก.

ราคาตลาด เสยมเรยบ

135 บาท/กก.

พอคารวบรวมไกพนเมอง

ราคาในหมบาน 80-90 บาท/กก.

ราคาจดรวบรวม อ าเภอ/จงหวด

90-100 บาท/กก.

ราคาตลาด สตวปกชองจอม 120 บาท/กก.

ราคาตลาด เสยมเรยบ

170 บาท/กก.

51

ตำรำงท 19 (ตอ) กลมผประกอบการคาสตวปกทชองจอม ณ ดานกกกนสตวสรนทร ผประกอบการ ทอย จดรวบรวม

สตวปก จ านวนลกคา กมพชา (ราย)

ผซอปลายทาง กมพชา

จ านวนรถยนต ทใชจนสงไก(คน)

3.นายพยา กตญญ อ.ปราสาท ตลาดขางศลกากร 3 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

8

4.นายโกศล นาเมองรกษ อ.กาบเชง ตลาดแหลมทอง 1 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

6

5.นายนฤเบส ทองศร

อ.ศรขรภม ตลาดสงโต 1 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

4

6.นายวฒศกด นตะแวว อ.กระสง ตลาดแหลมทอง 1 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

1

7.นายบญฤทธ เลศทองค า อ.กาบเชง ตลาดอาเซยน ชองจอม

3 บานโอรเสมด อ.ส าโรง จ.อดรมชย

2

ทมา: ส านกงานปศสตวจงหวดสรนทร

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา จดผานแดนถาวรชองจอม เปนดานตงอยรมถนนทางหลวงหมายเลข 214 (สรนทร-ชองจอม)

ต าบลดาน อ าเภอกาบเชง จงหวดสรนทร หางจากตวเมองจงหวดสรนทรไปทางทศใตประมาณ 70 กโลเมตร เปนดานพรมแดนแดนไทย-กมพชา ตรงขามบานโอรเสมด อ าเภอส าโรง จงหวดอดรมชย และเดนทางตอไปยงเมองเสยมราฐ ประเทศกมพชาได ชองจอมเปนแนวชองเขาของเทอกเขาพนมดงรกกนเขตแดนไทย-กมพชา ทสามารถเดนทางขามแดนตดตอกบบานโอรเสมด อ าเภอส าโรง จงหวดอดรมชย นอกจากนยงมจดผอนปรนอก 3 จด ซงเปนของทางการคาธรรมชาตตดตอกบ แขวงสะหวนนะเขต สปป.ลาว คอ จดผอนปรนบานทาโพธ อ.ดอนตาล อยตรงขามบานบงนาร เมองไชพทอง จดผอนปรนวดสองคอน อ าเภอหวานใหญ ซงตรงขามกบบานแกงกะเบาเมองไทรบร และจดผอนปรนบานทาไคร อ าเภอเมองมกดาหาร ซงตรงขามบานหวยไผ เมองไกสอนพมวหาน

2.3 ตลาดนดปศสตว ตลาดสตวปกชองจอมม 4 แหง ดงน 1) ตลาดแหลมทอง เปนตลาดทมปรมาณรบซอไกพนเมองมากทสด โดยเฉลยวนละ 29 ตน ม

พอคาตงจดรบซอจ านวน 10 คน 2) ตลาดอาเซยนชองจอม เปนตลาดรบซอไกพนเมองทมปรมาณเฉลยวนละ 11 ตน มพอคา

ตงจดรบซอจ านวน 3 คน 3) ตลาดศลกากร เปนตลาดรบซอไกพนเมองทมปรมาณเฉลยวนละ 9 ตน มพอคาตงจดรบซอ

จ านวน 3 คน

52

4) ตลาดสงโต เปนตลาดรบซอไกพนเมองทมปรมาณเฉลยวนละ 3 ตน มพอคาตงจดรบซอจ านวน 2 คน

เกษตรกรหรอผรวบรวมไกพนเมองจะบรรทกไกมาขายในตลาด โดยจะมขนตอนการคดแยกไกใหไดตามมาตรฐานทก าหนด ตอรองราคา ชงน าหนก เกบตวอยางสมตรวจตามมาตรการปองกนโรคระบาดสตวสตวปก ขนสงขามชายแดน ตามแผนภาพดงน

ทมา : ส านกงานปศสตวจงหวดสรนทร ภำพท 7 เสนทางการคาไกพนเมอง ณ ดานกกกนสตวสรนทร

2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว 1) ไมมการน าเขาสตวและซากสตวจากประเทศกมพชา

2) การสงออกไกพนเมองมชวต ในอดตการสงออกไกพนเมองมชวตเปนการคาชายแดน ตอมาตงแตป 2558 เปนตนมา ดาน

กกกนสตวไดมการจดระเบยบการสงออกโดยเชญผประกอบการสงออกประชมหารอแนวทางการสงออกใหปฏบตตามกฎกระทรวงวาดวยการน าเขา น าออก หรอน าผานราชอาณาจกรซงสตวหรอซากสตว พ.ศ. 2544 การสงออกไกพนเมองมชวตในป 2558 จ านวน 513,958 กโลกรม มลคา 49,132,440 บาท มราคาเฉลยกโลกรมละ 96 บาท เปรยบเทยบการราคาเฉลยป 2559 มราคาทกโลกรมละ 103 บาท ราคาเพมสงขนรอยละ 7 หรอเทากบ

53

58,633,110 บาท และปรมาณการสงออกเพมขนรอยละ 10 ซงมปรมาณการสงออกเทากบ 566,652 กโลกรม ในขณะทป 2560 มการสงออกจ านวน 632,750 กโลกรม มลคา 67,136,500 บาท มราคาเฉลยกโลกรมละ 106 บาท คดเปนจ านวนไกพนเมองมชวตประมาณ 46,870 ตว

ตำรำงท 20 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวปกมชวต ณ ดานกกกนสตวสรนทร ดำน 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ไกพนเมอง 513,958 49.132 566,652 58.633 632,750 67.136 291,270 30.390 ไกสามสาย 4,765 0.313 50 0.003 1,000 0.066 2,190 0.151 ไกไขปลด 360 0.014 230 0.012 - - 251 0.012 เปดเทศ 13,663 0.864 959,609 2.885 73,080 4.663 24,100 1.470 เปดเนอ 90 0.004 31 0.001 - - - - เปดไขปลด 503 0.025 250 0.015 - - 28 0.001

หมายเหต : ป 2561 เดอน ม.ค.-พ.ค. ทมา: ดานกกกนสตวสรนทร

(3) ปญหำอปสรรค 1) ขาดขอมลเกยวกบกลมทมการสงเสรมการเลยงสตวปกในพนทจงหวดสรนทร เพอน ามา

เชอมโยงและวเคราะหตอยอดรวมกบขอมลทมอย 2) มผประกอบการรายใหมเพมขนมาเรอย ๆ ท าใหการสรปขอมลจ านวนผประกอบการคา

สตวปกท าไดยาก 3) ผประกอบการรายใหมมกจะขาดความรความเขาใจเกยวกบการท าการคาสตวปกสงออก

ใหถกตอง ตามพระราชบญญตโรคระบาดสตว พ.ศ. 2558

8) ดำนกกกนสตวสระแกว

ดานกกกนสตวสระแกว เปนดานกกกนสตวกลมท 2 ประกอบดวยดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตวนครนายก ดานกกกนสตวฉะเชงเทรา ดานกกกนสตวชลบร ดานกกกนสตวปราจนบร ดานกกกนสตวจนทบร ดานกกกนสตวตราด ท าหนาทก ากบดแลดานกกกนสตวในกลมท 2 ใหปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงานและไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทเพอเตมในการบงคบใชกฎหมายในเขตปลอดโรคระบาดและการปฏบตงานภายใตโครงการโคบาลบรพา

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวสระแกว แบงโครงสรางการบรหารงานออกเปน 2 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ และฝายสารวตรและกกกนสตว มเจาหนาทรวมทงสน 99 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 6 คน พนกงานราชการ 67 คน และลกจาง 26 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวสระแกว ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 10,762,260 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 7,068,660 บาท กจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 1,882,600 บาท กจกรรมตรวจสอบรบรอง

54

คณภาพสนคาปศสตว จ านวน 1,551,000 บาท และโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน จ านวน 260,000 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวสระแกว ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพมภารกจใน

การด าเนนงานตรวจวเคราะหโรคทมกจะพบในพนทเบองตน ไดแก โรคปากและเทาเปอย สารเรงเนอแดง โรคแทงตดตอ โรควณโรค และสารพษจากเชอราในพชอาหารสตว ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน ระหวางป 2559-2562 รวมทงสน 9,084,200 บาท เปนคาครภณฑวทยาศาสตรจ านวน 44 รายการ เพอเสรมสรางขดความสามารถในการตรวจวเคราะหโรคปากและเทาเปอย (Foot and Mouth Disease) โรคแทงตดตอ (Brucellosis) สารเรงเนอแดง (Beta-agonist) และสาร Alfatoxin โดยมนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 2 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา เปนแนวทางการด าเนนงานเพอสรางความเชอมนในเรองความปลอดภย สอดคลองกบหลกการปองกนโรคระบาดคอ “รโรคเรว ควบคมโรคเรว ลดการสญเสย” เนองจากโรคระบาดเปนโรคทไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา จงตองมเครองมอในการตรวจสอบ เมอตรวจพบกจะสามารถปองกนปราบโรคใหสงบไดอยางรวดเรวกอนทแพรระบาดออกไป รวมทงชวยลดคาใชจายและระยะเวลาในการด าเนนงานของภาคเอกชน เปนการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยคาดหวงในอนาคตหากมหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab) ซงเปนการท างานแบบ real time กจะท าใหการปองกนหรอควบคมโรคมประสทธภาพมากยงขน

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน สนคาปศสตวหลกส าหรบการสงออกคอ สกรมชวต ซงผประกอบการสงออกจ านวน 4 ราย

ไดแก (1) บรษท ตะวน-ออกพคฟดส จ ากด (2) บรษท ไทย บรพา เทรดดง จ ากด (3) หางหนสวนจ ากด บค พค เทรดดง และ (4) บรษท ซ.เอส.จ จ ากด รวบรวมสกรจากฟารมเลยงสกรทไดมาตรฐานในพนทจงหวดฉะเชงเทรา ชลบร ระยอง สระแกว และจนทบร ซงมองคประกอบของมาตรฐานฟารมทง 4 ดาน คอ สภาพฟารมทวไป การจดการฟารม การจดการสขภาพสตว และการจดการสงแวดลอม

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว กรมปศสตวและกมพชา ไดจดการประชมทวภาควาดวยการพฒนาสขภาพสตวไทย-กมพชา แลว

จ านวน 9 ครง โดยครงสดทายไดจดการประชมทวภาควาดวยการพฒนาสขภาพสตวไทย-กมพชา (The 9th Bilateral Meeting on Cooperation on Animal Health Development between Cambodia and Thailand) ระหวางวนท 3-6 กนยายน 2561 ณ โรงแรมโฟรวงส กรงเทพฯ มสาระส าคญของการประชมใน 2 ประเดน คอ การอ านวยความสะดวกทางการคาสตวมชวตและผลตภณฑ ไดแก การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว และเอกสารรบรองสขภาพรางเงอนไขการขนทะเบยนยาสตว อาหารสตวและอาหารเสรมในสตว การท าเครองหมาย ประจ าตวสตวและระบบการตดตาม รวมทงความรวมมอทางวชาการในดานการปองกนและควบคมโรคระบาดสตวทส าคญ ดานการพฒนาพนธและการขยายพนธ การจดอบรมดานกกกนสตว นอกจากน ยงมการหารอความรวมมอในการปองกนโรคระบาดสตวตางถนและอบตซ าตามแนวพรมแดน เชน โรคพษสนขบา โรคไขหวดนก และการรายงานความกาวหนาของโครงการพระราชด าร ตลอดจนการจดตงคณะกรรมการรวมในการปองกนโรคไขหวดนกระหวางจงหวดคขนานไทย-กมพชา

55

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

การคาปศสตวระหวางชายแดนไทยกบกมพชา ใชระบบโควตาสมปทานสนคาทมมลคาการซอขายครงละไมเกน 5 แสนบาท ส าหรบสนคาปศสตวสวนใหญเปนการคาสกรมชวต โดยรฐบาลกมพชาใหโควตาสมปทานสนคาสกรมชวต จ านวน 5 ฉบบ ๆ ละ 1,200 ตว ซงในวนทส ารวจขอมล (วนท 3 กมภาพนธ 2562) พบวามใบสมปทานสนคาสกรมชวตเหลอ 2-3 ฉบบ เนองจากพอคากมพชาน าเขาสกรจากเวยดนามมากขน สาเหตจากราคาสกรมชวตของเวยดนามระหวางป 2558-2559 ลดลงกวาไทยมาก จงชะลอการน าเขาสกรมชวตจากไทย และเรมมการสงออกอกครงในเดอนสงหาคม 2561 เปนการสงออกสกรมชวตขนาดน าหนก 105-110 กโลกรม ใชชองทางดานพรมแดนถาวรบานเขาดน อ าเภอคลองหาด

การสงออกสกรไปกมพชาบรษทผสงออกจะตองไดรบค าสงซอจากตวแทนพรอมใบอนญาตจากทางฝงกมพชากอน ทงน กมพชาตองการสกรมชวตขนาดน าหนกประมาณ 110 กโลกรม ตอบสนองความตองการของตลาดพนมเปญเปนสวนใหญ โดยหวหนาดานกกกนสตวสระแกวไดประมาณความตองการบรโภคสกรของตลาดพนมเปญวนละ 2,800-3,000 ตว แบงเปนสกรมชวตทผลตไดภายในประเทศประมาณ 500 ตว อกประมาณ 2,300 ตว ตองน าเขาจากประเทศไทยหรอเวยดนาม

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา จงหวดสระแกว มพรมแดนตดกบประเทศกมพชารวมทงสน 4 จด เปนจดผานแดนถาวร 2 แหง

และจดผอนปรน 2 แหง มรายละเอยดดงน 1) ดานพรมแดนบานคลองลก (จดผานแดนถาวรบานคลองลก) อ าเภออรญประเทศ ตงอยท

บานคลองลก ต าบลอรญประเทศ อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 1 กโลเมตร อยตรงขามบานปอยเปต อ าเภอโอโจรว จงหวดบนเตยเมยนเจย การเดนทางถงศรโสภณแลวเดนทางตอไปบนถนนหมายเลข 5 เขาพระตะบอง โพธสตว กมปงชนง เขาพนมเปญ แลวตอไปยงเวยดนาม แตถาไปตามถนนหมายเลข 6 กตรงไปยงเมองเสยมเรยบและสามารถออมทะเลสาบไปยงกรงพนมเปญไดเชนกน

ปจจบนการคาชายแดนบรเวณจดผานแดนบานคลองลก อ.อรญประเทศ จ.สระแกว เตบโตอยางรวดเรว สงผลใหฝายไทยและกมพชาตองเรงเปดจดผานแดนถาวรแหงใหม ภายใตแนวคด “แยกคนแยกสนคาออกจากกน” ซงจะชวยลดระยะเวลาในการเดนทาง และบรรเทาความหนาแนนการจราจรบรเวณดานผานแดนคลองลกหรอตลาดโรงเกลอ รวมทงเปนการขยายพนทการลงทนบรเวณดานชายแดนทบานหนองเอยน ต.ทาขาม อ.อรญประเทศ จ.สระแกว และดานปาไร ต.ปาไร อ.อรญประเทศ จ.สระแกว ซงอยตรงกบบานสตงบท ต.ปอยเปต อ.โอโจรว จ.บนเตยนเมยนเจย จงมการกอสรางโครงขายทางหลวงเชอมโยงโครงขายทางหลวงหมายเลข 33 - ทางหลวงหมายเลข 3366 – สะพานขามคลองพรมโหด - บานหนองเอยน ต าบลทาขาม อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว ไปยงบานสตงบท ต าบลปอยเปต อ าเภอโอโจรว จงหวดบนเตยเมยนเจย ประเทศกมพชา เพอรองรบการสงออก-น าเขาสนคาระหวางประเทศ ตามนโยบายดานโลจสตกสของประเทศและการคาระหวางประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในอนาคต

2) ดานพรมแดนบานเขาดน (จดผานแดนถาวรบานเขาดน) อ าเภอคลองหาด ตงอยทต าบลเขาดน อ าเภอคลองหาด จงหวดสระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 58 กโลเมตร อยตรงขามบานกโล 13 อ าเภอส าเภาลน จงหวดพระตะบอง ซงอยในความรบผดชอบของดานศลกากรพนมได ประเทศกมพชา กระทรวงมหาดไทยไดมการออกประกาศยกระดบเปนจดผานแดนถาวร และประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท 15 มนาคม 2561

56

3) จดผอนปรนบานหนองปรอ อ าเภออรญประเทศ ตงอยทต าบลหนองปรอ อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 36 กโลเมตร อยตรงขามต าบลมาลย อ าเภอมาลย จงหวดบนเตยเมยนเจย ซงอยในความรบผดชอบของดานศลกากรพนมมาลย ประเทศกมพชา

4) จดผอนปรนบานตาพระยา อ าเภอตาพระยา ต าบลตาพระยา อ าเภอตาพระยา จงหวดสระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 57 กโลเมตร อยตรงขามบานบงตากวน อ าเภอทมอพวก จงหวดบนเตยเมยนเจย ซงอยในความรบผดชอบของดานศลกากรบงตากวน ประเทศกมพชา

นอกจากน ยงมชองทางอนมตเฉพาะคราวอก ดงน 1) ชองทางอนมตเฉพาะคราวบานโคกสะแบง ตงอยทต าบลทาขาม อ าเภออรญประเทศ

จงหวดสระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 12 กโลเมตร ฝงตรงขามอยในความรบผดชอบของดานศลกากรปอยเปต ประเทศกมพชา มหนาทความรบผดชอบในการตรวจและควบคมสนคาทสงออกหรอน าเขา ณ ชองทางอนมตเฉพาะคราวตามทผสงของออกหรอผน าของเขารองขอ

2) ชองทางอนมตเฉพาะคราวบานหนองหญาแกว ตงอยทต าบลโคกสง อ าเภอโคกสง จงหวด สระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 52 กโลเมตร ฝงตรงขามอยในความรบผดชอบของดานศลกากรบงตากวน ประเทศกมพชา มหนาทความรบผดชอบในการตรวจและควบคมสนคาทสงออกหรอน าเขา ณ ชองทางอนมตเฉพาะคราวตามทผสงของออกหรอผน าของเขารองขอชองทางอนมตเฉพาะคราวบานโนนหมากมน

3) ชองทางอนมตเฉพาะคราวบานโนนหมากมน ตงอยทต าบลโนนหมากมน อ าเภอโคกสง จงหวดสระแกว หางจากดานศลกากรอรญประเทศ ประมาณ 48 กโลเมตร ฝงตรงขามอยในความรบผดชอบของดานศลกากรบงตากวน ประเทศกมพชา มหนาทความรบผดชอบในการตรวจและควบคมสนคาทสงออกหรอน าเขา ณ ชองทางอนมตเฉพาะคราวตามทผสงของออกหรอผน าของเขารองขอ

2.3 ตลาดนดปศสตว ตลาดนดโค-กระบอ จงหวดสระแกว เปดซอขายแลกเปลยนโค-กระบอกนทกวนพฤหสบดและ

วนอาทตย มโค-กระบอเขาตลาดนดเฉลยนดละ 300 ตว มคณชาลสา แดงบญมา เปนเจาของ ไดเปดด าเนนการมากวา 10 ป โดยจะมพอคาและเกษตรกรผลดเปลยนหมนเวยนเขามาซอขายในตลาดทงทเปนคนในจงหวดสระแกวและในพนทใกลเคยง เชน จงหวดชลบร จนทบร ระยอง ฉะเชงเทรา ปราจนบร ซงสายพนธโคทนยมไดแก ลกผสมชาโรเลสและขาวล าพน แตอยางไรกตามพบวา ตงแตป 2559 เปนตนมา ตลาดนดแหงนอยในภาวะซบเซา เนองจากโค-กระบอในพนทลดนอยลง ประกอบกบมาตรการชะลอการเคลอนยายสตวเขาเขตปลอดโรคระบาดของกรมปศสตว จนถงปจจบนไมไดเปดด าเนนการแลว

2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว (1) การน าเขาสตวและซากสตว

ปจจบนประเทศไทยไมมการน าเขาสตวและซากสตวจากกมพชา เนองจากมการปฏบตตามขอก าหนดองคการโรคระบาดสตวระหวางประเทศ (OIE) เรองโรคปากและเทาเปอยในสตวกบค และการใชวคซนปองกนโรคไขหวดนกในสตวปก

(2) การสงออกสตวและซากสตว การสงออกสนคาปศสตวมเสนทางทงหมด 4 แหง คอ จดผานแดนถาวรบานคลองลก จดผาน

แดนถาวรบานเขาดน อ.คลองหาด จดผอนปรนบานตาพระยา และ จดผอนปรนบานหนองปรอนบเปนจดใหญทสดอยหางจากกมพชาประมาณ 1 กม. และการสงออกตองปฏบตตามขนตอนการออกใบอนญาตน าออก ราชอาณาจกรซงสตวหรอซากสตวของกรมปศสตวและไดรบการรบรองเปนฟารมมาตรฐานเพอการสงออกดวย

57

สนคาปศสตวมชวตทมมลคาสงออกไปกมพชามากทสดคอ สกรขน โดยในป 2558 มมลคาสงสดถง 3,028.004 ลานบาท และโนมลงเหลอ 516.216 ลานบาทในป 2560 เนองจากราคาสกรในประเทศเวยดนามต ากวาไทย ผน าเขากมพชาจงหนไปน าเขาสกรจากเวยดนามมากกวา นอกจากน ยงมการสงออกลกไกเนอและลกไกไข อยางตอเนองเชนเดยวกน โดยในป 2558 มมลคาการสงออกลกไกเนอจ านวน 3.063 ลานบาท และโนมลงรอยละ 21.81 ในป 2560 เทากบ 2.394 ลานบาท กลาวโดยสรปมลคาการสงออกสตว มชวต ณ ดานกกกนสตวสระแกวในป 2558 มมลคารวมเทากบ 3,031.709 ลานบาท และในป 2560 เทากบ 528.866 ลานบาท ลดลงเทากบรอยละ 82.55 เนองจากภาวการณแขงขนกบประเทศเวยดนามเปนหลก ตำรำงท 21 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวสระแกว

รายการ 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

สกรขน (กก) 432,572 3,028.004 231,267 1,373.172 89,826 516.216 300,366 1,232.282

ลกสกขน (ตว) - - 500 0.750 6,190 10.160 14,900 18.255

ลกไกเนอ (ตว) 204,210 3.063 146,615 2.199 168,011 2.394 142,266 2.,118

ลกไกไข (ตว) 13,460 0.201 4,480 0.067 6,392 0.095 9,744 0.146

หมายเหต : ป 2561 เดอน ม.ค.-พ.ค. ทมา: ดานกกกนสตวสระแกว

ส าหรบการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวสระแกวพบวา มการสงออกซากไกในปรมาณมาก โดยในป 2559 มลคาการสงออกซากไกเทากบ 24.380 ลานบาท และโนมสงขนเทากบ 43.194 ลานบาท เพมขนคดเปนรอยละ 77.17 นอกจากนการสงออกอาหารสตวทมแนวโนมสงขน จากมลคาการสงออกในป 2560 จ านวน 70.104 ลานบาท เปน 21.325 ลานบาท ในชวงระหวางเดอนมกราคม-พฤษภาคม 2561 ตำรำงท 22 ปรมาณและมลคาการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวสระแกว

รายการ 2559 2560 2561

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ซากโค - - 405,272 19,915,568 - -

ซากสกร 27,733 1,998.598 1,500 0.142 - -

ซากไก 315,640.5 24.380 526,822 43.194 519,562 40.312

ซากเปด 16,032 3.688 26,520 7.091 34,472 10.612

ซากไข - - 407,800 1.223 8,072.60 0.965

น านมโคดบ - - - - 6,000 300,000

อาหารสตว 2,781,242.40 70,104,703.86 21,325,520.50 506,170,897.21

หมายเหต : ป 2561 เดอน ม.ค.-พ.ค. ทมา: ดานกกกนสตวสระแกว

(3) ปญหำอปสรรค 1) ชองทางการสงออกสตวมความแออด ท าใหสตวไดรบความเสยหายและไมสะดวกตอการ

58

ปฏบตงาน 2) ระเบยบการน าเขาของกมพชาไมมความชดเจน มการเปลยนแปลงบอย ไมเปนไปตามขอตกลงการ

ประชมทวภาควาดวยการพฒนาสขภาพสตวไทย-กมพชา 3) ระบบการคาชายแดนของประเทศกมพชา เปนระบบโควตาสมปทาน ไมสอดคลองกบการเปด

เสรอาเซยน 4) ประเทศกมพชาไมคอยรายงานขอมลเรองโรคระบาดสตว ท าใหยากล าบากตอการควบคม

โรคตามแนวชายแดน

9) ดำนกกกนสตวตรำด ดานกกกนสตวตราด อยในดานกกกนสตวกลมท 2 ประกอบดวยดานกกกนสตวสระแกว ดานกกกนสตว

นครนายก ดานกกกนสตวฉะเชงเทรา ดานกกกนสตวชลบร ดานกกกนสตวปราจนบร ดานกกกนสตวจนทบร ดานกกกนสตวตราด ท าหนาทปฏบตงานตามนโยบายดานกกกนสตวภายในประเทศ และดานกกกนสตวระหวางประเทศ ตามภาระหนาทหนวยงานและไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทเพอเตมในการบงคบใชกฎหมายในเขตปลอดโรคระบาด

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวตราด มเจาหนาทรวมทงสน 18 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 1 คน พนกงานราชการ 5 คน และลกจาง 12 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวตราด ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 1,732,460 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 815,460 บาท กจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 366,000 บาท กจกรรมตรวจสอบรบรองคณภาพสนคาปศสตว จ านวน 291,000 บาท และโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน จ านวน 260,000 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวตราด ไดรบการจดสรรงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการและเพมภารกจใน

การด าเนนงานตรวจวเคราะหโรคทมกจะพบในพนทเบองตน ไดแก โรคปากและเทาเปอย สารเรงเนอแดง และโรคแทงตดตอ ภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน โดยมนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหอง ปฏบตการ จ านวน 2 คน ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา เปนประโยชนสนบสนนการสงออกสนคา สรางรายไดแกประเทศ

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน ไมมสถานกกกนสตวเอกชน

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว จงหวดตราดมความรวมมอระดบพนทกบจงหวดโพธสตว และหนวยงานทเกยวของ เพอ

สงเสรมการคา การทองเทยว แรงงานและการเกษตร โดยจงหวดโพธสตวมประชากรกวา 490,000 คน และ อ.เวยลเวยง จ.โพธสตว มเสนทางทเปนศนยกลางเชอมโยงกบเมองส าคญ ๆ เชน พระตะบอง กมปงชนง และกรงพนมเปญ ชาวกมพชานยมเขามาซอเครองอปโภคบรโภคของไทยและเดนทางมาทองเทยวในจงหวดตราด ซงมจดเดนทมชายทะเลและอาหารทะเล เนองจากการเดนทางไปเมองชายทะเลในกมพชามระยะทางไกลและไมสะดวก

59

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 21. รปแบบการคาชายแดน

ดานกกกนสตวตราด มผประกอบการคาสตวจ านวน 5 ราย สงออกสนคาลกไกและซากไกสดแชแขง 2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา

1) จดผานแดนถาวรบานหาดเลก พนทต าบลหาดเลก อ าเภอคลองใหญ ตรงขามกบบานจามเยยม อ าเภอมณฑลสมา จงหวดเกาะกง ราชอาณาจกรกมพชา เปนการขนสงสนคาลงเรอไปยงราชอาณาจกรกมพชา โดยทาเทยบเรอของเอกชน 5 แหง คอ ทาเทยบเรอชลาลย ทาเทยบเรอกลปงหา ทาเทยบเรอ ป.เกษมศร ทาเทยบเรอ ส.กฤตรวณ และทาเทยบเรอทรพยชโลธร

2) จดผอนปรนการคาบานมะมวง ต.นนทรย อ.บอไร ตดกบ อ.ส ารด จงหวดพระตะบอง ประเทศกมพชา

3) ชองทางการคาทางธรรมชาตบานทาเสน ต าบลแหลมกลด อ าเภอเมองตราด เปนการคาของชาวบานทมอดา ต าบลทมอดา อ าเภอเวยงเวล จงหวดโพธสตว

2.3 ตลาดนดคาปศสตว ไมมตลาดนดคาปศสตว

2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว (1) การน าเขาสตวและซากสตว

ปจจบนประเทศไทยไมมการน าเขาสตวและซากสตวจากกมพชา เนองจากมการปฏบตตามขอก าหนดองคการโรคระบาดสตวระหวางประเทศ (OIE) เรองโรคปากและเทาเปอยในสตวกบค และการใชวคซนปองกนโรคไขหวดนกในสตวปก

(2) การสงออกสตวและซากสตว การสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวตราด มการสงออกสกรมชวตในป 2557-2558 ใน

ปรมาณ 880 ตวและ 3,060 ตว ตามล าดบ หลงจากนนไมมการสงออกสกรมชวต

ตำรำงท 23 ปรมาณและมลคาการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวตราด รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ

มลคา (ลานบาท)

สกร (ตว) 880 3.080 3,060 10.710 - - - - - -

ทมา: ดานกกกนสตวตราด

ส าหรบการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวตราดพบวา สนคาหลกคอชนสวนไกแชแขง โดย

ในป 2558 มปรมาณการสงออกเพมสงขนเปน 1,984 ตน เมอเปรยบเทยบกบ จ านวน 78 ตน ในป 2557 ตน และ 1,458 ตน ในป 2560 ตามล าดบ

60

ตำรำงท 24 ปรมาณและมลคาการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวตราด รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (กก)

มลคา (ลานบาท)

ชนสวนไกแชแขง 78,000 3.800 1,984,300 99.215 1,458,000 72.900 905,482 45.274 113,000 5.650

เนอไกนวดแปง - - - - - - 130 0.010 - -

เนอสกร - - - - - - 652 0.081 - -

เนอโค 865 0.259

ทมา: ดานกกกนสตวตราด

(3) ปญหำอปสรรค จากการสอบถามเจาหนาทดานกกกนสตวอบลราชธานดานการปฏบตงานพบวา ด าเนนงานสามารถ

บรหารจดการได

10) ดำนกกกนสตวระนอง ดานกกกนสตวระนอง อยในกลมท 8 ประกอบดวย ดานกกกนสตวชมพร ดานกกกนสตวระนอง ดาน

กกกนสตวนครศรธรรมราช ดานกกกนสตวภเกต ดานกกกนสตวทาอากาศยานนานาชาตสมย ดานกกกนสตวตรง โดยท าหนาทตามภาระหนาทหนวยงาน นอกจากน ดานกกกนสตวระนองไดเลงเหนถงศกยภาพการคาสนคาตามแนวชายแดนจงท าการจดระเบยบผสงออกและจดเกบขอมลการสงออกอยางเปนระบบ

(1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก 1.1 บคลากร

ดานกกกนสตวระนอง มเจาหนาทรวมทงสน 20 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 4 คน พนกงานราชการ 5 คน และลกจาง 12 คน

1.2 งบประมาณ ดานกกกนสตวระนอง ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 1,483,020 บาท แบงเปนงบ

บคลากร จ านวน 865,020 บาท และกจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 534,000 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวระนอง ไมมหองปฏบตการ ไดสงตวอยางใหหองปฏบตกลาง (Central Lab)

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน ดานกกกนสตวระนองไมมสถานกกกนสตวเอกชน แตมผประกอบการน าเขาสตวไดแสดงความ

สนใจจะพฒนาคอกกกกนสตวเอกชนเพอน าเขาแพะแกะ 1.5 ความรวมมอดานการปศสตว

ปจจบนดานกกกนสตวระนองและดานกกกนสตวประเทศเมยนมา ไมมความรวมมอดานการ ปศสตวระหวางในระดบพนท การด าเนนงานระหวางประเทศเปนไปตามขนตอนตามหลกสากลการคาระหวางประเทศ รวมทงความตกลงภายใตกรอบความรวมมอทางวชาการระหวางกรมปศสตวของทงสองประเทศ แตอยางไรกตาม จงหวดระนองและจงหวดเกาะสอง ไดรวมลงนามเปนเมองพเมองนองกน เมอวนท 10 ตลาคม 2557 ณ

61

กรงเนปดอ ซงการด าเนนกจกรรมรวมกนทวไปจะเนนดานการสงเสรมการทองเทยวระหวาง 2 จงหวด การดแลเรองความปลอดภย ยาเสพตด และสนคาหนภาษ เปนตน

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน 2.1 รปแบบการคาชายแดน

ผคนในจงหวดระนองและเกาะสองมความสมพนธใกลชดเสมอนเปนเมองพเมองนอง มการขามฝงคาขายมานาน โดยสนคาสวนใหญเปนสนคากลมอาหาร น ามนเชอเพลง สนคาอปโภคบรโภค และสนคาวสดกอสรางเนองจากเกาะสองมการลงทนขยายเสนทางคมนาคมและโครงการพฒนาตาง ๆ เพอรองรบการเชอมโยงเสนทางการคาในพนทประเทศเมยนมาตอนใต รวมทงการพฒนาเสนทางการคาใหมระนอง-เกาะสอง-มะรด-ทวาย-ยางกง ซงคาดวาจะเปนเสนทางการคาทส าคญในอนาคต สวนสนคาน าเขาทส าคญไดแก อาหารทะเล ปลาปน ถานไมปาเลน เปนตน

ส าหรบการคาสนคาปศสตว สวนใหญเปนการสงออกซากสตว เชน ชนสวนไก สกร และไข รวมทงอาหารสตวส าเรจรป เปนตน และมการน าเขาปลาปนเปนหลก ดานกกกนสตวระนองไดจดระเบยบการสงออกสนคาปศสตวตงแตป พ.ศ. 2559 เปนตนมา โดยเชญผประกอบการสงออก-น าเขาสนคาปศสตวชแจงถงความส าคญของการควบคมและปองกนโรคระบาดตามแนวชายแดน ซงผประกอบการจ านวน 19 ราย ใหความรวมมอปฏบตตามระเบยบการน าเขา-สงออกของกรมปศสตว และมการจดเกบขอมลอยางเปนระบบสบมา

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา จงหวดระนอง พนทสวนใหญประมาณรอยละ 86 เปนภเขาและหบเขา สวนอกรอยละ 14 เปน

ทราบ มเขตพรมแดนตดตอกบประเทศเมยนมารคอ เกาะสอง ซงเปนแผนดนปลายสดของเมยนมารในเขตตะนาวศร มผคนหลายเชอชาตอาศยอย ทงพมา มสลม มอญ จน โดยในสมยทองกฤษเขาปกครองใชชอเรยกวา “วคตอเรย พอยต” (Victoria Point) แตปจจบนชาวเมยนมารพากนเรยกวา “บเรงนอง พอยท” (Bayintnaung Point) มแมน ากระบรกนพรมแดนความยาวประมาณ 95 กโลเมตร

จงหวดระนองมจดผานแดนถาวร ก าหนดชองทางเขา-ออกจ านวน 4 จด ไดแก 1) ทาเทยบเรอสะพานปลา ต าบลบางรน อ าเภอเมอง จงหวดระนอง 2) ทาเทยบเรอของบรษทอนดามนคลบ ต าบลปากน า อ าเภอเมอง จงหวดระนอง 3) ดานตรวจคนเขาเมองระนอง ต าบลบางรน อ าเภอเมอง จงหวดระนอง 4) ทาเทยบเรอดานศลกากรระนอง ต.เขานางหงส อ.เมอง จ.ระนอง และมจดผอนปรน 1 แหง คอ จดผอนปรนบานเขาฝาช ต.บางแกว อ.ละอน จ.ระนอง ตรงขาม

บานมะลวลย เกาะสอง 2.3 ตลาดนดคาปศสตว

ไมมตลาดนดคาปศสตว 2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว

1) การน าเขาสนคาปศสตว จงหวดระนองมการน าเขาปลาปนในป 2561 (เมษายน-ธนวาคม) จ านวน 18,261.85 ตน คด

เปนมลคา 657.026 ลานบาท โดยมผประกอบการน าเขา จ านวน 3 ราย

62

ตำรำงท 25 ปรมาณการน าเขาปลาปน ณ ดานกกกนสตวระนอง ป ปรมาณ (กโลกรม) มลคา (บาท) หมายเหต

2559 - - ระบบการบนทกขอมลไมสมบรณ 2560 - - “ 2561 18,261,854 657,026,744 เมษายน-ธนวาคม

ทมา: ดานกกกนสตวระนอง

2) การสงออกสตวมชวต การสงออกสตวมชวตของดานกกกนสตวระนองทส าคญคอ การสงออกลกไกไขเฉลยปละ

42,005 ตว และลกไกเนอเฉลยปละ 24,910 ตว เนองจากมนกลงทนไทยรวมลงทนกบผประกอบการเมยนมาในการจดตงฟารมเลยงสตวปกในเกาะสอง นอกจากนยงมการสงออกไกเนอซงมปรมาณผนแปรตามความตองการในแตละป รวมทงมการสงออกสกรขนและลกสกรขนอกเลกนอย

ตำรำงท 26 ปรมาณการสงออกสตวมชวต ณ ดานกกกนสตวระนอง ป ไกเนอ (ตว) ลกไกเนอ (ตว) ลกไกไข (ตว) ไกไข (ตว) อน ๆ (ตว)

2559 11,030 24,150 42,230 - 250 2560 5,980 23,480 52,800 0 112 2561 47,198 27,100 30,984 31,884 85

ทมา : ดานกกกนสตวระนอง หมายเหต : ขอมลป 2558 ไมสมบรณ

3) การสงออกซากสตว สนคาหลกส าหรบการสงออกไดแก เนอไก ทมอตราการเตบโตอยางมนยส าคญจากปรมาณ

การสงออกในป 2559 จ านวน 1,204.739 ตน เปน 3,083.074 ตน ในป 2561 เพมขนคดเปน 2.56 เทา เชนเดยวกบการสงออกซากสกรเพมขนจากจ านวน 20.225 ตนในป 2559 เปน 279.385 ตน สาเหตจาก เกาะสองมการลงทนขยายเสนทางคมนาคมและโครงการพฒนาตาง ๆ

ตำรำงท 27 แสดงปรมาณการสงออกซากสตว ณ ดานกกกนสตวระนอง รายการ 2558 2559 2560 2561

ซากสกร (กก) 0 20,225 19,357 279,385 ซากไก (กก) 0 1,204,739 1,936,373 3,083,074 ซากเปด(กก) 0 9,868.80 9,914 4,615 ไขไก(ฟอง) 0 0 0 21,000 อาหารสตว(กก) 0 0 0 1,223,581

ทมา : ดานกกกนสตวระนอง

(3) ปญหำอปสรรค เนองจากรปแบบการคาสนคาปศสตวระหวางระนองและเกาะสอง เปนการคาชายแดนทท าการ

คาขายระหวางผซอและผขายของทงสองประเทศมาเปนเวลายาวนาน ประกอบกบมลคาการคาไมมากเมอเทยบกบสนคาน ามนเชอเพลง สงกอสรางและการทองเทยว ฯลฯ กระบวนการสงออกสนคาปศสตวทมน าหนก 50 กโลกรมขนไป ตองด าเนนการผาน shipping เพอด าเนนการและประสานหนวยงานทเกยวของตามระเบยบ

63

ราชการตอไป จงเหนควรใหหนวยราชการทเกยวของบรณาการท างานรวมกนอยางมเอกภาพเพอสงเสรมและอ านวยความสะดวกเพอการสงออก

11) ดำนกกกนสตวสงขลำ ดานกกกนสตวสงขลา เปนหวหนากลมดานท 9 ประกอบดวย ดานกกกนสตวสงขลา ดานกกกนสตวสตล

ดานกกกนสตวนราธวาส (1) โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรน ำเขำ-สงออก

1.1 บคลากร ดานกกกนสตวสงขลา มเจาหนาทรวมทงสน 68 คน แบงเปน ขาราชการจ านวน 4 คน พนกงาน

ราชการ 18 คน และลกจาง 43 คน 1.2 งบประมาณ

ดานกกกนสตวสงขลา ไดรบงบประมาณประจ าป 2562 จ านวน 10,870,760 บาท แบงเปนงบบคลากร จ านวน 3,379,740 บาท กจกรรมพฒนาสขภาพสตว จ านวน 2,249,200 บาท และโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน จ านวน 3,758,800 บาท โดยมแผนปฏบตงานและตวชวดทก าหนด

1.3 หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว ดานกกกนสตวสงขลา ไดรบงบประมาณในการจดตงหองปฏบตการตรวจวเคราะหโรคทมกจะพบ

ในพนทเบองตน ไดแก โรคปากและเทาเปอย สารเรงเนอแดง โรคแทงตดตอ และโรคโลหตจางในมาภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน โดยมนกวทยาศาสตรปฏบตงานในหองปฏบตจ านวน 6 คน สามารถด าเนนงานดานการตรวจวเคราะหไดเตมประสทธภาพ ซงการจดตงหองปฏบตการนเจาหนาทผใหขอมลมความเหนวา เปนแนวทางการด าเนนงานเพอสรางความเชอมนในเรองการเฝาระวงโรคและสรางความเชอมนดานการปองกน ควบคมโรค และความปลอดภยอาหาร แตอยางไรกตาม หองปฏบตตองการ Test Kit และงบประมาณในการซอมแซมอเครองมอ อปกรณ เครองกรองน า เครองส ารองไฟฟาและเครองปรบอากาศ

1.4 สถานกกกนสตวเอกชน ดานกกกนสตวสงขลามสถานกกกนสตวเอกชนเพอการสงออก จ านวน 1 แหงคอ ณฏฐชยแคทเทล

ฟารมไทยแลนด ต.ควนร อ.รตภม จ.สงขลา และอยระหวางด าเนนจดตงสถานกกกนสตวเอกชนอก 2 แหง คอ สหกรณโคเนอศรวชย จ ากด และ ขนฤทธฟารม อ.จะนะ จ.สงขลา

1.5 ความรวมมอดานการปศสตว 1) คณะกรรมการพฒนาปศสตวไทย-มาเลเซย เมอวนท 18 ธนวาคม 2561 นายสรวศ ธานโต

อธบดกรมปศสตว เปนหวหนาคณะผแทนฝายไทยเขารวมการประชมคณะกรรมการพฒนาปศสตวไทย-มาเลเซย ครงท 6 ณ โรงแรม Royal Chulan รฐปนง โดยม Dato Dr.Quaza Nuzamuddin Hassan Nizam, Director General of Department (DVS) ประเทศมาเลเซย เปนหวหนาคณะฝายมาเลเซย ในทประชมทงสองฝายไดรวมกนหารอเกยวกบเรองตาง ๆ ดงน

(1) สถานการณโรคระบาดสตวและมาตรการควบคมโรคระบาดสตวระหวางพรมแดนทส าคญ เขน โรคปากและเทาเปอย และโรคพษสนขบา ซงทงสองฝายจะมการแตงตงผประสานงานในระดบจงหวด ชายแดนระหวางกน

(2) การตดตามความกาวหนาของการคาสนคาปศสตวระหวางกน - มาเลเซยตองการสงออกเครองในไกและขาไกมายงประเทศไทย ซง DVS ไดสงขอมล

ตามแบบสอบถามเพอประเมนความเสยงในเรองดงกลาวมาใหกรมปศสตวพจารณาแลว

64

- ฝายไทยไดมการจดท ารางเอกสารรบรองสขอนามย (Health Certificate) ส าหรบการสงออกแพะและแกะมชวตให DVS พจารณาแลว ซงยงมการปรบแกไขในรายละเอยดอกเลกนอย คาดวาจะไดขอตกลงในเรว ๆ น ซง DVS ขอใหแพะทสงออกมแหลงก าเนดในประเทศไทย

- การสงออกนกเขาชวาเสยงจากไทยไปมาเลเซย ฝายมาเลเซยไดแจงเงอนไขการสงออกนกเขาชวาเสยงเพอการแขงขนใหฝายไทยทราบ และจะสงเอกสารดงกลาวใหฝายไทยทราบตอไป

- การตดตามความกาวหนาของการตรวจรบรองสนคาปศสตวทสงออกจากไทยไปยง มาเลเซย ซง DVS แจงวา หลงจากไดสงเจาหนาทมาตรวจโรงงานจ านวน 12 แหงในประเทศไทย เมอเดอนตลาคม 2561 ขณะน ผลการตรวจรบรองก าลงเขาสทประชมของคณะกรรมการและคาดวาจะสามารถแจงผลใหฝายไทยทราบไดภายในเดอนกมภาพนธ หรอ มนาคม 2562

- การสงออกเนอแพะ ฝายไทยจะสงหนงสอขอเปดตลาดสนคาดงกลาวให DVS ทราบอยางเปนทางการโดยเรว

- การขอยกเลกชะลอการสงออกโคจากประเทศไทยไปยงมาเลเซย เนองจากการเกดโรคปากและเทาเปอยในโคทสงออกจากไทยทดานปาดงเปซาร โดยฝายไทยจะสงรายงานผลการสอบสวนโรคและมาตรการควบคมโรคทไดด าเนนการแลวให DVS. ทราบอยางเปนทาง รวมทงเสนอมาตรการเพมเตมเพอสรางความเชอมนทเกยวของเชน การตดตงกลองวงจรปดในคอกกกสตว รวมทงการเชญเจาหนาทของ DVS และหนวยงานดานของมาเลเซย (MAQIS) มาเยยมชมฟารมและคอกกนสตวส าหรบการสงออกในประเทศไทย เพอขอใหยกเลกมาตรการหามการสงออกโคจากประเทศไทยโดยเรว

นอกจากน เมอวนท 7-11 พฤษภาคม 2562 อธบดกรมปศสตวไดรวมประชมกบคณะเจาหนาทจากประเทศมาเลเซย ประกอบดวย Dr.Arman Bin Kison (Chief Assistant Director of Department of Veterinary Services: DVS) Mrs.Lily Rosalind Paul Pakianathan (State Director of Malaysia Quarantine and Inspection Services : MAQIS) Mr.Mohammad Ezri bin Shamsuddin (Agricultural’s counsellor from the embassy of Malaysia ในโอกาสเดนทางมาตรวจรบรองสถานทศนยรวบรวมสตว และดานกกกนสตวในประเทศไทย เพอสรางความเชอมนในระบบการตรวจสอบโคเนอ ไดแก มาตรการควบคมการเคลอนยายโคเนอของไทย ทงการน าเขาและสงออก สถานการณโรคระบาดและมาตรการควบคมโรคในโคเนอของกรมปศสตว และการตรวจวนจฉยโรคทางหองปฏบตการทเกยวของกบการสงออกโคเนอของกรมปศสตว เสรมสรางโอกาสขยายตลาดการสงออกโคเนอของไทยไปมาเลเซยและความสมพนธทางการคาทดระหวางทงสองประเทศ

2) การน าเขาสตวและสตวปกของมาเลเซย การน าเขาสตวมชวตและสตวปก กรมปศสตว มาเลเซยจะเปนหนวยงานบงคบใชกฎเกณฑ

Animal Rules 1962 เกยวกบการน าสตวมชวตหรอสตวปกเขามายงมาเลเซยภายใตกฎระเบยบ Animal Ordinance 1953 , Animal Rules 1962 , Animal Importation Order 1962 และ Federal Animals Quarantine Station (Management and Maintenance) By-Law 1984 ใชบงคบและก าหนดเงอนไข เชน

ใบอนญาตน าเขา ใบรบรองสขอนามย ซงใชส าหรบการน าเขาเขาสตวมชวตหรอสตวปกเขามายงมาเลเซย

เนอสตวและผลตภณฑสตวปก (ยกเวนเนอหม) กรมปศสตว มาเลเซยจงเปนหนวยงานรบผดชอบในการสรางความมนใจวา ผลตภณฑจากแหลงก าเนดของสตวเพอการบรโภคของมนษยถกสขอนามย ปลอดภย และเปนประโยชนตอการบรโภค นอกจากน กฎระเบยบ Control of Slaughter Rules 1975 ก าหนดใหเนอสตวและ

65

ผลตภณฑจากสตวทน าเขามายงมาเลเซยตองไดรบการรบรองฮาลาลและผลตภณฑตองเรมจากโรงเชอดสตวทไดรบการตรวจสอบและรบรองจาก JAKIM (Islamic Development Foundation of Malaysia) และแตงตง Islamic Center เพอตดตามและตรวจสอบสถานะ “ฮาลาล” ของไดรบการรบรองและออกใบรบรองฮาลาลส าหรบการสงออกทงหมด

(2) กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน

2.1 รปแบบการคาชายแดน การสงออกโคมชวตไปประเทศมาเลเซยมแหลงรวบรวมและขนโคจนไดน าหนกตามทตลาด

ตองการ ไดแก นครสวรรค สพรรณบร เพชรบร และประจวบครขนธ เมอถงก าหนดสงออกจะท าการกกโรค ณ สถานกกกนสตวเอกชนเพอการสงออก ระยะเวลา 21 วน หลงจากนนจะขนสงครงละประมาณ 100-200 ตว เพอน ามากกในสถานกกกนสตวเอกชนในพนทเขต 9 อก 10 วน

นอกจากน เมอวนท 29 สงหาคม 2561 สหกรณโคเนอศรวชยพทลง จ ากด ไดลงนามสญญาการซอขายโคเนอ โคนม โคกรบาน กบสหกรณโคมารด ประเทศมาเลเซย โดยในสญญาระบวา ผซอตกลงซอโคเนอกอนขนไมนอยกวาเดอนละ 300 ตว ราคาไมต ากวาตวละ 19,500 บาท และซอโคเนอขนไมนอยกวาเดอนละ 200 ตว ราคาไมต ากวากโลกรมละ 94 บาท คาดวาจะรวมเปนเงนประมาณ 16 ลานบาท/เดอน หรอประมาณ 192 ลานบาท/ป สวนในการซอโคเนอขนกรบานหรอโคส าหรบประกอบพธในวนอดลอฎฮา ตามความเชอในศาสนาอสลาม น าหนกระหวาง 250-350 กโลกรม ไมนอยกวาปละ 1,000 ตว ราคาไมต ากวากโลกรมละ 105 บาท และซอโคนมเพศผกอนขนไมต ากวากโลกรมละ 80 บาท ส าหรบเงอนไขการปองกนโรคระบาดในโคนผขายตองฉดวคซนปองกนโรคปากเทาเปอย ยาบ ารง ยาถายพยาธ ฝงฮอรโมน ตดเบอรห และท าประวตโคทกตวกอนสงมอบ รวมถงผขายตองขออนญาตขนยายโคและออกคาใชจายเอง สวนการขออนญาตสงออกและพธการศลกากรผขายเปนผออกคาใชจาย เมอมค าสงซอ ผซอตองช าระเงนมดจ าคาโคใหแกผขายตวละ 5,000 บาท และหลงจากผซอตรวจสอบคณภาพและชงน าหนก ผซอตองช าระเงนสดสวนทเหลอใหเสรจสนกอนเคลอนยายโค โดยผขายตองสงมอบโคทสถานกกกนสตวดานบกตกายฮตม รฐเกดะาห ประเทศมาเลเซย ภายใน 7 วน ซงสญญาจะมผลตงแตวนท 1 กนยายน 2561-31 สงหาคม 2564 รวม 3 ป

2.2 ชองทางการน าเขา-สงออกสนคา ไทยมแนวชายแดนตดตอกบมาเลเซยเปนระยะทางยาวถง 647 กโลเมตร และทงสองประเทศม

ดานศลกากรทควบคมดแลการคาระหวางชายแดนถงจ านวน 11 ดาน โดยจงหวดสงขลามชองทางการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว 4 ดาน ไดแก

(1) ดานสะเดา อ.สะเดา อยตรงกบดานบกตกายฮตม รฐเคดาห (2) ดานปาดงเบซาร อ.สะเดา อยตรงกบดานปาดงเบซาร รฐเปอรลส (3) ดานบานประกอบ อ.นาทว อยตรงกบดานบานดเรยนบรง อ.ปาดงเตอรบ รฐเคดาห (4) ทาเรอน าลกสงขลา ซงเปนทาเรอหลกและทาเรอระหวางประเทศดานชายฝงอาวไทย

ภาคใตตอนลางสามารถรองรบเรอขนาด 9,000-20,000 เดทเวทตน ประกอบดวยทาเทยบเรอสนคาทวไป 2 ทา และทาเทยบเรอสนคาตคอนเทนเนอร 1 ทา สามารถรองรบตสนคาคอนเทนเนอรได 140,000 ตตอป

2.3 ตลาดนดปศสตว ไมมตลาดนดคาปศสตว

66

2.4 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตว 1) การน าเขาสนคาปศสตว

จงหวดสงขลามการน าเขาวตถดบอาหารสตว ในป 2561 จ านวน 11,255.337 ตน โดยมผประกอบการน าเขา จ านวน 8 ราย

2) การสงออกสนคาปศสตว การสงออกสตวมชวตของดานกกกนสตวสงขลาทส าคญคอ โคมชวต จากขอมลการสงออก

ระหวางป 2557-2561 พบวามการสงออกเฉลยปละ 20,210 ตว ตามดวยกระบอ เฉลยปละ 785 ตวและโคนมเฉลยปละ 456 ตว รวมทงมการสงออกเนอไกสดแชเขง เฉลยปละ 6,536.723 ตน

ตำรำงท 28 ปรมาณการสงออกสตวมชวตและซากสตว ณ ดานกกกนสตวสงขลา รายการ 2557 2558 2559 2560 2561

โค (ตว) 20,327 15,369 11,090 24,958 29,305 กระบอ (ตว) 956 844 340 988 797 โคนม (ตว) 915 464 380 428 99 เนอไกสดแชแขง (ตน) 2,823.660 2,428.200 1,205.556 7,611.600 18,614.598

ทมา: ดานกกกนสตวสงขลา

(3) ปญหำอปสรรค กรอบความตกลงการขนสงตอเนองหลายรปแบบ (Multimodal Transport) ของ ASEAN ซงกรม

ขนสงทางน าและพาณชยนาวไดออกพระราชบญญตการขนสงตอเนองหลายรปแบบ พ.ศ.2548 บงคบใชเมอวนท 11 กรกฎาคม 2548 ท าใหประเทศเพอนบานสามารถขนสงสนคาผานแดนไทยไดโดยไมจ ากดปรมาณและประเภทสนคา แตการสงออกสนคาผานแดนจากมาเลเซยไปยงสงคโปร ภายใตบนทกความเขาใจการขนสงสนคาเนาเสยงายผานแดนมาเลเซยไปยงสงคโปรก าหนดใหผานแดนไดเฉพาะดานสะเดาเพยงดานเดยวและมการจ ากดปรมาณปละไมเกน 30,000 เมตรกตน โดยไมตองเสยภาษน าเขา หากเกนกวาเพดานทก าหนดจะตองเสยภาษน าเขาใหแกมาเลเซย สงผลใหสนคาไทยทมศกยภาพในการสงออก เชน เนอไก และเนอหม ไมสามารถขนสงผานแดนมาเลเซยไปยงสงคโปรไมสามารถขยายตวได นอกจากน มาเลเซยไมอนญาตใหรถบรรทกสนคาของไทยเขาไปในมาเลเซย ตองขนถายสนคาทบรเวณชายแดนเกดความลาชาและสงผลเสยหายตอสนคาเกษตรประเภทผกและผลไม รวมทงก าหนดเงอนไขใหรถทผานเขาออกมาเลเซยจะตองจดทะเบยนและท าประกนภยในมาเลเซยโดยเฉพาะรถขนสงสนคาจะตองใชพนกงานจากมาเลเซย

มาเลเซยใชระบบโควตาในการน าเขา โดยรฐบาลเปนผก าหนดจ านวนขนตามมลคาการขาย ปรมาณหรอจ านวนของรายการสนคา เพอใหสอดคลองกบภาวะอปสงคและอปทานในประเทศ รายการสนคาทรฐบาลมาเลเซยก าหนดไวนนสวนใหญจะอยภายใตกลมสนคาออนไหว เชน นม สตวมชวตบางชนด เนอสกร เนอไก ไขไก พชบางชนด ผลไมบางชนด ยาสบ เปนตน 4.3 กำรวเครำะหควำมพงพอใจของเจำหนำทและผประกอบกำร

การศกษาไดใชแบบสอบถามความพงพอใจของหวหนาดานกกกนสตวหรอเจาหนาทดานกกกนสตวและผประกอบการคาสตวระหวางประเทศ ในประเดนปจจยทางดานการสงเสรมและนโยบายรฐทมผลตอการน าเขา-สงออกสนคาปศสตวและความพงพอใจของผประกอบการตอการปฏบตงานของเจาหนาทดานกกกนสตว และ

67

วเคราะหขอมลแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ซงมระดบการประเมนแบงเปน 5 ระดบ ตามวธของ ลเครท (Likert) ดงน

5 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ มากทสด 4 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก 3 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ ปานกลาง 2 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ นอย 1 หมายถง มระดบความคดเหนอยในระดบ นอยทสด

ในการน การแปลผลความคดเหนพจารณาจากคาเฉลย ไดใชเกณฑของเบสท (John W. Best) ดงน คาเฉลย 4.50 - 5.00 หมายถง เหนดวยมากทสด คาเฉลย 3.50 - 4.49 หมายถง เหนดวยมาก คาเฉลย 2.50 - 3.49 หมายถง เหนดวยปานกลาง คาเฉลย 1.50 - 2.49 หมายถง เหนดวยนอย คาเฉลย 1.00 - 1.49 หมายถง เหนดวยนอยทสด

ผลการศกษาสรปดงน 1) การสอบถามความพงพอใจของเจาหนาทดานกกกนสตว

การศกษาไดสอบถามความพงพอใจของเจาหนาทดานกกกนสตวตอปจจยดานการสงเสรมและนโยบายรฐทมผลตอการน าเขา-สงออกสนคาปศสตวในตารางท 29 พบวา เจาหนาทดานกกกนสตวแสดงความเหนพองกนวา ปจจยดานบคลากรมความส าคญมากทสดในระดบ 4.45 รองลงมาไดแก วสด/ครภณฑ/ยานพาหนะ มความส าคญมากในระดบท 4.1 เนองจากเปนปจจยส าคญทท าใหภารกจของดานกกกนสตวบรรลตามเปาหมายดานการเฝาระวงและตดตามการกระท าความผดจากการลกลอบการน าเขาสตวมพนท แตอยางไรกตาม ผลการศกษาพบวา ดานกกกนสตวมขาราชการเฉลยดานละ 4 ราย จงตองการหมนเวยนพนกงานราชการหรอลกจางชวยปฏบตงานเพมมากขน

ตำรำงท 29 ความเหนของเจาหนาทดานกกกนสตวตอปจจยทางดานการสงเสรมและนโยบายรฐ ปจจยทางดานการสงเสรมและนโยบายรฐ คะแนนเฉลย S.D. ระดบความเหน

งบประมาณ 4.0 1.00 มาก วสด/ครภณฑ/ยานพาหนะ 4.1 0.99 มาก บคลากร 4.45 0.93 มาก คาตอบแทนการท างาน 4.0 0.94 มาก วสดหองปฏบตการ/น ายาเคม 4.09 0.70 มาก วคซน/เวชภณฑ 4.0 0.63 มาก ฟารมมาตรฐาน 4.0 0.77 มาก ความรเกษตรกร 3.91 0.70 มาก ความรผประกอบการน าเขา/สงออก 4.09 0.83 มาก การเคลอนยายสตว 4.27 0.47 มาก การจดท าทะเบยนสตว 4.09 0.83 มาก ขนตอนการน าเขา/สงออกประเทศเพอนบาน 4.09 0.70 มาก

ทมา : ผลการวเคราะห

68

2) การสอบถามความพงพอใจของผประกอบการตอการปฏบตงานของเจาหนาทดานกกกนสตว การศกษาไดสอบถามความพงพอใจของผประกอบการตอการปฏบตงานของเจาหนาทดานกกกนสตว

ตามตารางท 30 พบวา ผประกอบการน าเขา-สงออกมความพงพอใจตอขนตอนการขออนญาตในระดบสงทสดทคาเฉลย 4.42 เนองจากมการใชระบบสารสนเทศชวยลดภาระการตดตองานกบหนวยงานราชการ โดยมการน าระบบ National Single Window (NSW) มาใชรวมกน ซงเปนระบบการบรการเชอมโยงขอมลหนวยงานภาครฐและภาคธรกจ ส าหรบการน าเขา สงออก และโลจสตกส รองรบการเชอมโยงขอมลระหวางประเทศสมาชกอาเซยน และประเทศในภมภาคอน ๆ เปนระบบบรการแบบอตโนมตและกงอตโนมต โดยอ านวยความสะดวกใหผใชบรการสามารถท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสกบหนวยงานภาครฐและภาคธรกจทางอเลกทรอนกสแบบปลอดภยและไรเอกสาร รวมถงการใชขอมลรวมกนกบทกองคกรทเกยวของ มการเชอมโยงขอมลใบอนญาตและใบรบรองระหวางหนวยงานภาครฐภายในประเทศและระหวางประเทศ ซงผใชบรการทงภาครฐและภาคธรกจสามารถตดตามผลในทก ๆ ขนตอนของการด าเนนงานน าเขา สงออกและการอนมตตาง ๆ ผานทางอนเทอรเนตได (e-Tracking) ทกวนและตลอดเวลา 24 ชวโมง รองลงมาทคะแนนเฉลย 3.96 คอ มความพงพอใจตอการรบบรการจากเจาหนาทดานกกกนสตว การเคลอนยายสตวและมาตรการมาตรฐานฟารม ในระดบมาก ซงเนนย าวาผประกอบการน าเขา-สงออกตางมความพงพอใจการบรการของดานกกกนสตว

ตำรำงท 30 ความพงพอใจของผประกอบการตอการใหบรการของเจาหนาทดานกกกนสตว ความพงพอใจ คะแนนเฉลย S.D. ระดบความเหน

ขนตอนการขออนญาต 4.42 0.5 มาก ขนตอนการน าเขา/สงออกสตวจากเพอนบาน 3.75 0.94 มาก บคลากร 3.96 0.91 มาก คาธรรมเนยมการน าเขา-สงออก 3.33 0.87 ปานกลาง การท างานหองปฏบตการ 3.83 0.64 มาก วคซน/เวชภณฑ 3.83 0.56 มาก ฟารมมาตรฐาน 3.96 0.62 มาก ความรเกษตรกร 3.83 0.64 มาก ความรผประกอบการน าเขา-สงออก 3.92 0.72 มาก การเคลอนยายสตว 3.96 0.62 มาก การจดท าทะเบยนสตว 3.88 0.61 มาก

ทมา : ผลการวเคราะห

69

บทท 5

สรปและอภปรำยผล

การศกษามวตถประสงคเพอ ศกษาโครงสรางพนฐานทสนบสนนฐานการผลตสนคาปศสตวภายใน ประเทศเพอการน าเขา-สงออก ประกอบดวย หองปฏบตการตรวจชนสตรโรคสตว สถานกกกนสตวเอกชนทไดรบการรบรอง กฎระเบยบและขอบงคบทเกยวของกบการคาสนคาปศสตวกบประเทศเพอนบาน ระบบสารสนเทศ ผประกอบการคาสตว ตลาดนดปศสตว กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน ไดแก การจดหาปจจยการผลต การผลตและการสงมอบผลผลต การกกกนและการดแลสขภาพสตว ปญหาอปสรรคดานการผลต การตลาด การจดการหวงโซอปทาน การน าเขาและสงออกสตว ตามแนวชายแดนระหวางประเทศและขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดน ซงการวจยนเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ใชแบบสอบถามเจาหนาทดานกกกนสตว และผประกอบการคาสตวระหวางประเทศ มการคดเลอกตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง ไดแก ดานกกกนสตวทมศกยภาพทางการคาชายแดน จ านวน 9 แหง คอ ดานอรญประเทศ จงหวดสระแกว ดานคลองใหญ จงหวดตราด ดานกกกนสตวเชยงราย ดานกกกนสตวตาก ดานหนองคาย จงหวดหนองคาย ดานนครพนม จงหวดนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร ดานกกกนสตวอบลราชธาน ดานกกกนสตวสรนทร ดานระนอง จงหวดระนอง และดานกกกนสตวสงขลา สรปผลการศกษาในประเดนตาง ๆ ดงน

1) การพฒนาโครงสรางพนฐานทสนบสนนการคาสนคาปศสตวเพอการน าเขา-สงออก ไดแก การพฒนาดานกกกนสตวระหวางประเทศภายใตโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดนเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน จ านวน 10 ดาน ทไดสนบสนนงบประมาณคาใชจายด าเนนงาน ครภณฑและบคลากร ในระดบทเหมาะสมและเพยงพอในการด าเนนงานขนพนฐาน สงผลใหเกดประสทธภาพในการตรวจวเคราะหและชนสตรโรคสตว ซงนกวทยาศาสตรทท างานในหองปฏบตการดงกลาวตางลงความเหนวา การจดตงหองปฏบตการตามแนวชายแดน ไดสรางความเชอมนในเรองความปลอดภยอาหาร มเครองมอในการตรวจสอบโรคระบาดทไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา สอดคลองกบหลกการปองกนโรคระบาดคอ “รโรคเรว ควบคมโรคเรว ลดการสญเสย” ซงเมอตรวจพบกจะสามารถปองกนปราบโรคใหสงบไดอยางรวดเรวกอนทแพรระบาดออกไป รวมทงชวยลดคาใชจายและระยะเวลาในการด าเนนงานของภาคเอกชน เปนการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ

2) กระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน ไดมการพฒนาระบบสารสนเทศ National Single Window (NSW) เปนระบบบรการแบบอตโนมตและกงอตโนมต ซงใหบรการเชอมโยงขอมลหนวยงานภาครฐและภาคธรกจในการเชอมโยงขอมลใบอนญาตและใบรบรองระหวางหนวยงานภาครฐภายในประเทศและระหวางประเทศ โดยผใชบรการทงภาครฐและภาคธรกจสามารถตดตามผลในทก ๆ ขนตอนของการด าเนนงานน าเขา สงออกและการอนมตตาง ๆ ผานทางอนเทอรเนตได (e-Tracking) ทกวนและตลอดเวลา 24 ชวโมง ซงผลสมฤทธของระบบนประเมนจากความพงพอใจของผใชบรการพบวา ผประกอบการน าเขา-สงออกมความพงพอใจตอขนตอนการขออนญาตในระดบสงทสดทคาเฉลย 4.42 รองลงมาทคะแนนเฉลย 3.96 ในระดบมาก คอ มความพงพอใจตอการใหบรการของเจาหนาทดานกกกนสตวในการเคลอนยายสตว

โดยมรายละเอยดดงน

70

5.1 โครงสรำงพนฐำนทสนบสนนกำรคำสนคำปศสตวเพอกำรน ำเขำ-สงออก กรมปศสตว เหนความส าคญของการสนบสนนการน าเขาและสงออกสนคาปศสตว ไดจดตงดานกกกน

สตว รวมทงสน 58 แหง มหนาทความรบผดชอบก ากบ ดแลกฎหมายทเกยวของ ประสานงานและใหค าแนะน าในการปฏบตงานทเกยวกบดานการควบคมเคลอนยายสตว ซากสตวและสนคาปศสตว ทงในประเทศและตางประเทศ รวมทง ศกษา วเคราะห เกยวกบการควบคมและวเคราะหความเสยงเคลอนยายสตว ซากสตวและสนคาปศสตว หาแนวทางการด าเนนการเกยวกบกฎหมายทเกยวของ พรอมแนวทางการบงคบใชกฎหมาย ในการน การศกษาไดคดเลอกตวอยางดานกกกนสตวทปฏบตงานตามแนวชายแดนจ านวน 11 แหง ศกษาโครงสรางพนทสนบสนนการคาสนคาปศสตวเพอการน าเขา-สงออกในประเดนตาง ๆ ไดแก บคลากร งบประมาณ การตรวจวเคราะหตวอยางในหองปฏบตการ และสถานทกกกนสตวเอกชน สรปดงน

1) ดานกกกนสตวมจ านวนเจาหนาทเฉลยดานละ 36 คน เปนขาราชการเฉลยดานละ 4 คน พนกงานราชการเฉลยดาน 13 คน และลกจางเฉลยดานละ 19 คน ซงทกดานมความเหนพองกนวา มจ านวนเจาหนาทไมสอดคลองกบปรมาณงานทตองปฏบตในการควบคมเคลอนยายสตว ซากสตวและสนคาปศสตวเนองจากมพนทควบคมและเฝาระวงจ านวนหลายจด โดยเฉพาะในกรณทมโรคระบาดส าคญ ๆ เชน อหวาตแอฟรกาในสกร กรมปศสตวแกไขปญหาโดยการมอบหมายเจาหนาทในหนวยงานอนใหมาชวยปฏบตงานในดานกกกนสตวทมปรมาณงานมาก ซงชวยแกไขปญหาในระดบหนง

2) กรมปศสตวไดจดสรรงบประมาณด าเนนงานใหเฉลยดานละประมาณ 4.210 ลานบาท แบงเปนงบบคลากร รอยละ 46.71 กจกรรมพฒนาสขภาพสตว รอยละ 29.65 โครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดน รอยละ 19.04 กจกรรมพฒนาคณภาพสนคารอยละ 3.98 กจกรรมเฝาระวง ควบคม บ าบดและชนสตรโรคสตว รอยละ 0.62 และ ตามล าดบ

ตำรำงท 31 รายละเอยดงบประมาณรายดานกกกนสตว หนวย ลานบาท รายชอดาน เพมศกยภาพฯ คณภาพสนคา เฝาระวง บคลากร พฒนาสขภาพ รวม

ตาก - - - 2,162,820 832,000 2,994,820 แมฮองสอน - - - 1,727,760 1,168,000 2,895,760 เชยงราย 4,278,800 - 168,000 1,185,960 1,618,600 7,251,360

นครพนม - - - 970,620 1,534,600 2,505,220 มกดาหาร 260,000 - - 1,137,900 1,348,000 2,745,900

อบลราชธาน - - - 1,347,240 1,534,600 2,881,840 สรนทร - - 33,600 972,840 664,000 1,670,440

สระแกว 260,000 1,551,000 - 7,068,660 1,882,600 10,762,260 ตราด 260,000 291,000 - 815,460 366,000 1,732,460 ระนอง - - 84,000 865,020 534,000 1,483,020

สงขลา 3,758,800 - - 3,379,740 2,249,200 9,387,740 รวม 8,817,600 1,842,000 285,600 21,634,020 13,731,600 46,310,820

รอยละ 19.04 3.98 0.62 46.71 29.65 100.00 ทมา : http://aqi.dld.go.th/webnew/index.php/th/news-menu/budget2562

71

3) กรมปศสตวไดจดท าโครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดนเพอรองรบการเขาส ประชาคมอาเซยนใน จ านวน 10 ดาน ท าหนาท (1) เกบตวอยางสตว-ซากสตวสงตรวจหองปฏบตการเพอตรวจโรคระบาดทส าคญไดแก โรคปากและเทาเปอย โรคทเบอรควโลสส โรคบรเซลโลสส โรค ASF (African Swine Fever) และโรคโลหตจางตดเชอในมา (EIA) (2) ตรวจวนจฉยสตว-ซากสตวทางหองปฏบตการเพอตรวจวเคราะหเชอซลโมเนลลาในเนอสตวน าเขา ตรวจวเคราะหจลชววทยา (total count) ในเนอสตวน าเขา และตรวจวเคราะหเชอ (Straphylococcus aureaus) ในเนอสตวน าเขา (3) เกบตวอยางอาหารสงตรวจหองปฏบตการ เพอตรวจวเคราะหชนดปรมาณ Alfatoxin B1, B2, G1,G2 (4) เกบตวอยางปสสาวะ เพอตรวจหาสารเรงเนอแดง และ (5) เกบตวอยางสตว-ซากสตวสงตรวจหองปฏบตการอน เพอตรวจโรค PPR (Peste des Petit Ruminants) ตรวจ Trypanosoma evansi (Surra) ตรวจ West nile และตรวจโรค PRRS โดยดานกกกนสตวตากมแผนการตรวจวเคราะหตวอยางมากทสดจ านวน 14,275 ตว มเหลอมแผนการตรวจวเคราะหตวอยางเฉลยดานละ 468 ตวอยาง และมแผนพฒนาหองปฏบตการตรวจวเคราะหสนคาใหไดมาตรฐานในการน าไปสการรบรองหองปฏบตการตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 ซงสงผลดตอการควบคมปองกนโรคระบาดสตวของประเทศไทย โดยเจาหนาทสวนใหญใหความเหนตรงกนวา เปนแนวทางการด าเนนงานเพอสรางความเชอมนในเรองความปลอดภย สอดคลองกบหลกการปองกนโรคระบาดคอ “รโรคเรว ควบคมโรคเรว ลดการสญเสย” เนองจากโรคระบาดเปนโรคทไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา จงตองมเครองมอในการตรวจสอบ เมอตรวจพบกจะสามารถปองกนปราบโรคใหสงบไดอยางรวดเรวกอนทแพรระบาดออกไป รวมทงชวยลดคาใชจายและระยะเวลาในการด าเนนงานของภาค เอกชน เปนการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยคาดหวงในอนาคตวาหากไดรบการสนบสนนงบประมาณจดซอน ายาและสารเคมไดอยางเพยงพอ และมหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab) ซงเปนการท างานแบบ real time กจะท าใหการปองกนหรอควบคมโรคมประสทธภาพมากยงขน

4) สถานกกกนสตวเอกชน ผลการศกษาพบวา ดานกกกนสตวไดสงเสรมผประกอบการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว จดสรางสถานกกกนสตวเอกชนเพอ กกกนตรวจสอบสขภาพสตวและสขอนามยซากสตว ในการเคลอนยายสตวหรอซากสตวระหวางประเทศ รวมถงกรณการเคลอนยายเขาในหรอผานเขตปลอดโรคระบาดใหเปนไปอยางมประสทธภาพ พรอมก าหนดแนวทางการปฏบตงานกอนน าโคเขาและระหวางโคอยในคอกกกกนสตวเอกชน เชน เจาะเลอดสตวน าเขา กกตรวจสขภาพสตวน าเขา ฉดวคซนและก าจดพยาธสตวน าเขา และท าเครองหมายสตวน าเขา พรอมอ านวยความสะดวกใหแกผประกอบการน าเขา-สงออกในการยนค าขอและหลกฐานประกอบค าขอทดานกกกนสตวในทองทซงสถานกกกนสตวตงอย จงพบวาในพนทดานกกกนสตวทอยตามแนวชายแดนทมการน าเขาสตวจ านวนมาก เชน ดานกกกนสตวตากมดานกกกนสตวเอกชน จ านวน 11 แหง และ ดานกกกนสตวแมฮองสอน มดานกกกนสตวเอกชน จ านวน 20 แหง เปนตน

กลาวโดยสรปวา กรมปศสตวไดพฒนาโครงสรางพนฐานทสนบสนนการคาสนคาปศสตวเพอการน าเขา-สงออกอยางตอเนอง จนมศกยภาพสามารถตอบสนองตอการใหบรการผประกอบการน าเขาสงออกสนคาปศสตว

72

ตำรำงท 32 สรปผลการศกษาในประเดนโครงสรางพนฐานทสนบสนนการคาสนคาปศสตวเพอการน าเขา- สงออก

ดำนกกกนสตว

จ ำนวนเจำหนำท

งบประมำณ (ลำนบำท)

เปำหมำยกำรตรวจวเครำะห

สถำนท

กกกนสตวเอกชน

รวม ชำรำชกำร พนกงำนรำชกำร

ลกจำง

ตาก 30 7 11 12 2.994 14,275 11 แมฮองสอน 23 4 8 14 2.895 - 20 เชยงราย 36 6 6 16 7.251 700 3 นครพนม 22 3 5 14 2.505 500 1 มกดาหาร 25 4 5 16 2.745 555 1 อบลราชธาน 34 4 7 23 2.881 240 1 สรนทร 25 4 5 16 1.670 - 1 สระแกว 99 6 67 26 10.762 325 4 ตราด 18 1 5 12 1.732 260 - ระนอง 20 4 5 12 1.483 - - สงขลา 68 4 18 43 9.387 700 1 รวม 400 47 142 204 46.310 18 43 เฉลย 36 4 13 19 4.210 1,600 4

ทมา : ผลการศกษา 5.2 กระบวนกำรจดกำรเคลอนยำยสนคำและกำรขนสงสนคำปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบำน

การศกษากระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน ใหความส าคญตอรปแบบการคาสนคาปศสตวกบประเทศเพอนบาน การจดการเคลอนยายสนคาปศสตว และการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน เพอทราบวถการตลาดสนคาปศสตวตลอดหวงโซอปทาน และการบรหารดานโลจสตกส โดยมรายละเอยดดงน

1) รปแบบกำรคำสนคำปศสตวกบประเทศเพอนบำน (1) โคเนอ

การคาสตวระหวางประเทศทมบทบาทส าคญคอ สนคาโคเนอ มการน าเขาจากเมยนมาเพอตอบสนองความตองการโคเนอทเพมมากขนโดยเฉพาะจนและเวยดนาม โดยมการน าเขาผานดานกกกนสตวตาก และดานกกกนแมฮองสอน ซงเสนทางการเคลอนยายโคเนอระหวางชายแดนไทยกบเมยนมา โดยแหลงรวบรวบโคในเมยนมาไดแก พนทเขตจงหวดลอยกอ (Loikaw หรอ Hpruso) รฐคะยา และเมองผาปน (Hpapun) รฐ กระเหรยง โดยพอคาไทยใชโทรศพทสงใหพอคาเมยนมารวบรวมโคตามจ านวนทตองการแลวขนสงมาทชายแดน ท าการคดเลอกและตกลงราคาซอขายโค แลวจงโอนเงนใหพอคาเมยนมา แลวจงขนสงโคเนอผานดานกกกนสตวแมฮองสอน จ านวน 5 ชองทาง ไดแก บานหวยผง บานน าเพยงดน บานหวยตนนน บานเสาหน และบาน แมสามแลบ นอกจากนยงมแหลงรวบรวมโคในเขตพนทเมองยางกงและพะโค ซงขนสงโคผานดานกกกนสตว แมสอด ในเขต อ.อมผาง อ.แมสอด อ.แมระมาด และ อ.ทาสองยาง การขนสงขามพรมแดนอาจท าโดยบรรทกขนเรอขามแมน าสาละวน จงหวดแมฮองสอน แมน าเมย จงหวดตาก หรอจางคนจงโคขามชายแดนมาพกในสถาน

73

กกกนสตวเอกชนของไทย เพอรอน าไปขายในตลาดนดโคกระบอและรวบรวมสงออกตอไป ในกรณทโคยงไมไดน าหนกตามทตองการ พอคาจะซอแลวน าไปขนตอในจงหวดสโขทย กาญจนบร และประจวบครขนธ ระยะเวลา 2-3 เดอน จากนนจะท าการตดตอซอขายหรอท าขอตกลงรวมกนระหวางพอคาและผขนโค แลวจงขนสงโคทขนไดน าหนกแลวสงกลบขนภาคเหนอไปสงออกทดานกกกนสตวเชยงราย (ดานเชยงแสน ดานเชยงของ และดานเวยงแกน) เพอสงออกผาน สปป.ลาวตอไปจน มผประกอบการคาสตวจ านวน 45 ราย สงออกสนคาปศสตวไปใหคคา สปป.ลาว ประมาณ 20 ราย ในขณะทการสงออกไปเวยดนามจะใชชองทางการขนสงผานดานกกกนสตวนครพนม หรอดานกกกนสตวมกดาหาร บนเสนทาง R9 เขาส สปป.ลาว ถงเวยดนาม

(2) สกร มการสงออกจ านวนมาก ณ ดานกกกนสตวสระแกว ผประกอบการสงออกจ านวน 4 ราย

จะรวบรวมสกรจากฟารมเลยงสกรทไดรบการรบรองเปนฟารมมาตรฐานเพอการสงออกในพนทจงหวดชลบรฉะเชงเทรา ระยอง สระแกว และจนทบร โดยการสงออกตองปฏบตตามขนตอนการขอใบอนญาตน าออกราชอาณาจกรซงสตวหรอซากสตวของกรมปศสตว ซงการคาปศสตวระหวางชายแดนไทยกบกมพชาพบวา กมพชาใชระบบโควตาสมปทานสนคาทมมลคาการซอขายครงละไมเกน 5 แสนบาท ซงรฐบาลกมพชาใหโควตาสมปทานสนคาสกรมชวตของไทย จ านวน 5 ฉบบ ๆ ละ 1,200 ตว ในการน หวหนาดานกกกนสตวสระแกวไดประมาณความตองการบรโภคสกรของตลาดพนมเปญวนละ 2,800-3,000 ตว แบงเปนสกรมชวตทผลตไดภายใน ประเทศประมาณ 500 ตว อกประมาณ 2,300 ตวตองน าเขาจากไทยหรอเวยดนาม ภาวะการณสงออกของไทยจงมการแขงขนกบประเทศเวยดนามเปนหลก โดยพบวาในป 2558 มมลคาสงออกสงสดถง 3,028.004 ลานบาท และโนมลงเหลอ 516.216 ลานบาทในป 2560 เนองจากราคาสกรในประเทศเวยดนามต ากวาไทย ผน าเขากมพชาจงหนไปน าเขาสกรจากเวยดนามมากขน

(3) ไกพนเมอง มการสงออกผานดานกกกนสตวสรนทร ณ จดผานแดนถาวรชองจอม ซงดานกกกนสตว

สรนทรไดด าเนนการเกบขอมลอยางเปนระบบตงแตป 2558 เปนตนมา พบวา การรวบรวมเลยงไกพนเมองเพอการสงออกรอยละ 80 มการรวบรวมในเขตพนทจงหวดสรนทร โดยมแหลงรบซอตงอยรมถนนสายส าคญ ๆ ในเขตอ าเภอเมอง อ าเภอทาตม อ าเภอปราสาท อ าเภอเขวาสนรนทร และอ าเภอศขรภม จงหวดสรนทร หรอขบรถกระบะไปรบซอตามหมบาน โดยปกตราคาทรบซอไกพนเมองในหมบานจะมราคาประมาณกโลกรมละ 65-75 บาท แตถาเกษตรกรขนสงไกมาขายในจดรบซอไกพนเมองจะมราคาประมาณกโลกรมละ 80-85 บาท หรอถาน ามาขายในตลาดสตวปกชองจอมจะมราคาประมาณกโลกรมละ 100 บาท และในชวงเทศกาลส าคญของกมพชาราคารบซอไกพนเมองจะสงขนอก 2-3 เทา เพราะตองบวกคาขนสง คาภาษน าเขาตาง ๆ ชวงทราคาไกพนเมองลดต า ไดแก ชวงเลยสงกรานต ตงแตวนท 10 เมษายนเปนตนไปจนถงชวงหวานขาวปลายเมษายน-พฤษภาคม การสงออกไกพนเมองมชวตในป 2558 จ านวน 513,958 กโลกรม มลคา 49,132,440 บาท มราคาเฉลยกโลกรมละ 96 บาท เปรยบเทยบราคาเฉลยป 2559 ทกโลกรมละ 103 บาท ราคาเพมสงขนรอยละ 7 หรอเทากบ 58,633,110 บาท และปรมาณการสงออกเพมขนรอยละ 10 ซงมปรมาณการสงออกเทากบ 566,652 กโลกรม ในขณะทป 2560 มการสงออกจ านวน 632,750 กโลกรม มลคา 67,136,500 บาท มราคาเฉลยกโลกรมละ 106 บาท คดเปนจ านวนไกพนเมองมชวตประมาณ 46,870 ตว

(4) สนคาซากสตว พบวา ประเทศเพอนบานมตวามตองการซอเนอโค เนอสกร เนอไกช าแหละ ในทกประเทศ ลกษณะสนคาเปนสนคาแชเยน แชแขง จงพบวามหลายจงหวดทอยตามแนวชายแดนมหองเยนในการเกบรวบรวมซากเพอรอการสงออก เชน

74

ทมา : การสงเคราะหขอมล

ภำพท 8 การเคลอนยายโคเนอตลอดหวงโซอปทาน

โคเนอสหภาพเมยนมา

ขออนญาตน าเขา ตรวจสขภาพสตว เจาะเลอด ฉดวคซน ท าทะเบยนสตว กกกนสตว 21 วน

มณฑเลย Magway รฐคะยา(ลอยกอ)

รฐกระเหรยง(ผาปน)

จ. แมฮองสอน (สถานกกกนสตว 20 แหง) 1. บานหวยผง 2. บานน าเพยงดน 3. บานหวยตนนน 4. บานเสาหน 5. บานสามแลบ

มณฑเลย Magway พะโค รฐกระเหรยง(เมยวด)

จ.ตาก (สถานกกกนสตว 11 แหง) 1. อ.แมสอด 2. อ.อมผาง 3. อ.แมระมาด 4. อ.ทาสองยาง

เลยงขนใหไดขนาด/น าหนกตามทตองการ จ.สโขทย กาญจนบร ประจวบครขนธ

สพรรณบร พะเยา และเชยงใหม

รวบรวมโค-กระบอทมน าหนกตามทตลาดตองการ สงออก

โคเนอทเลยงขนหรอมขนาดน าหนกตามทตองการ (น าหนกประมาณ 480-500 กโลกรม) สงออกไป สปป. ลาว เวยดนาม กมพชา มาเลเซย และสาธารณรฐประชาชนจน

ดานกกกนสตวนครพนม ดานกกกนสตวมกดาหาร

ดานเชยงของ-R3A จ. เชยงราย

ทาเรอเชยงแสน จ. เชยงราย

ดานกกกนสตวสงขลา

เวยดนาม

สปป.ลาว สหภาพเมยนมา (ทาเรอสบหลวย)

มาเลเซย

สาธารณรฐประชาชนจน

ตลาดนดโค-กระบอ

75

2) กำรจดกำรเคลอนยำยสนคำปศสตว กรมปศสตวไดออกระเบยบและแนวทางการขออนญาตน าสตว/ซากสตวเขาราชอาณาจกรไทยจะยนขอ

ใบอนญาต แบบ ร.1/1 ในระบบ e-service เมอดานฯ ไดรบเอกสารจะท าการตรวจสอบเอกสาร ตรวจสอบสภาวะโรคระบาดสตว และความเหมาะสมของสถานกกกนสตวน าเรองขออนญาตจากอธบดกรมปศสตว โดยจะออกใบแจงอนมตน าสตวหรอซากสตว (ร.6) ใหผขออนญาตน าไปแสดงตอเจาหนาทดานฯ ประจ าชองทางน าเขาเพอน าสตวเขาสถานกกกนสตวเอกชนทไดรบการรบรองจากกรมปศสตวแลว เจาหนาทดานฯ จะตรวจสอบเอกสาร นบจ านวนสตว ตรวจวการสตวทน าเขา สมเจาะเลอดเพอคดแยกซรมในการทดสอบโรคปากและเทาเปอย และโรคแทงตดตอ (Brucellosis) ฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเปอยเขมท 1 และตดเบอรหประจ าตวสตว แลวอนญาตใหผขอน าสตวเขาน าสตวไปกกในสถานกกกนสตวครบตามจ านวนทขออนญาต และออกใบอนญาตน าสตวเขาฯ (ร.7) ใหผขออนญาตเพอน าไปด าเนนพธการทางศลกากร หลงจากนนเจาหนาท จะตรวจสขภาพสตวระหวางกกและฉดวคซนปองกนฯ เขมท 2 ในวนท 14 ของการกก และเมอกกสตวในสถานกกกนสตวครบ 21 วน กจะตรวจสขภาพสตว ถามอาการปกตจะออกใบอนญาตใหเคลอนยายแบบ ร.3 (เคลอนยายภายในจงหวด) หรอ ร.4 (เคลอนยายระหวางจงหวด) แตถาสตวมอาการโรคระบาดกจะไมอนญาตใหเคลอนยาย จะรกษาหรอท าลาย หรอปดชองทางน าเขานน สตวทไดรบใบ ร.3/ร.4 จะมพอคาคนกลางมารบซอไปขายตลาดนดโค-กระบอตอไป

ในการณทตองการสงออกโคมชวตผานดานกกกนสตวสงขลา โคมชวตจะถกกก ณ สถานกกกนสตวเอกชนเพอการสงออก ระยะเวลา 21 วน หลงจากนนจะขนสงครงละประมาณ 100-200 ตว เพอน ามากกในสถานกกกนสตวเอกชนในพนทเขต 9 อก 10 วน สวนการซอโคกระบานหรอโคส าหรบประกอบพธในวนอดลอฎฮา ตามความเชอในศาสนาอสลาม มเงอนไขการปองกนโรคระบาดในโค โดยผขายตองฉดวคซนปองกนโรคปากเทาเปอย ยาบ ารง ยาถายพยาธ ฝงฮอรโมน ตดเบอรห และท าประวตโคทกตวกอนสงมอบ ผขายตองขออนญาตขนยายโคและออกคาใชจายเอง รวมทงการขออนญาตสงออกและพธการศลกากร ทงน ผซอตองช าระเงนมดจ าคาโคใหแกผขาย ตวละ 5,000 บาท หลงจากผซอตรวจสอบคณภาพและชงน าหนกโค จะช าระเงนสดสวนทเหลอใหเสรจสนกอนเคลอนยายโค โดยผขายตองสงมอบโคทสถานกกกนสตวดานบกตกายฮตม รฐเกดะห ประเทศมาเลเซย ภายใน 7 วน

3) เสนทำงกำรคำของไทยกบประเทศเพอนบำน (1) เสนทำงกำรคำไทย-เมยนมำ

1) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวตาก มชองทางการน าเขาโคกระบอตามจดทอยใกลคอกทเปนสถานกกกนสตวเอกชน รวมทงสน 11 แหง ใน 5 อ าเภอทมเขตตดตอกบชายแดนเมยนมา ไดแก อ าเภอแมสอด อ าเภอแมระมาด อ าเภอทาสองยาง อ าเภอพบพระ และอ าเภออมผาง

2) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวแมฮองสอน มจดผอนปรนการคาตามแนวชายแดนเมยนมา จ านวน 4 แหง ไดแก ชองทางบานหวยผง อ.เมอง เขตตดตอกบเมองปน แขวงลอยแหลม รฐฉาน ชองทางบานน าเพยงดน อ.เมอง เขตตดตอกบจงหวดดอยกอ ชองทางบานหวยตนนน อ.ขนยวม เขตตดตอกบเมองเตาะ รฐฉาน ชองทางบานเสาหน อ.แมสะเรยง เขตตดตอกบรฐกอทแล และชองทางบานแมสามแลบ อ.สบเมย เขตตดตอกบเมองผาปน จงหวดดอยกอ

(2) เสนทำงกำรคำไทย-สปป.ลำว 1) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวเชยงราย ประกอบดวย 3 หลก ไดแก (1) ดานเชยงแสน เปน

จดคาชายแดนและผานแดนทส าคญของการขนสงทางน าไป สปป.ลาว เมยนมาและจนตอนใต ซงมทาเรอกวนเหลย มณฑลยนาน เปนทาเรอตามนโยบาย One Belt One Road ของจน ทใชรองรบการขนสงสนคาแชเยนตคอนเทนเนอรเพยงจดเดยวในการกระจายสนคาไปมณฑลตาง ๆ (2) ดานเชยงของ เปนเสนทางการขนสงสนคาทงทางน าและทางบกผานสะพานมตรภาพไทย-ลาว แหงท 4 (เชยงของ-หวยทราย) รวมทงสามารถเชอมตอไปยง

76

จนตอนใต และ (3) ดานศลกากรแมสาย ตงอยตรงขามดานทาขเหลก แขวงทาขเหลก รฐฉาน ประเทศเมยมา มสะพานมตรภาพไทย-เมยนมา แหงท 1 และแหงท 2 ในการขนสงสนคาไปยงเมองตองย รฐฉาน ซงเปนศนยกลางกระจายสนคาของไทยทส าคญเมอง โดยสนคาปศสตวทส าคญไดแก การสงออกโค-กระบอมชวต อาย 3-4 ป น าหนกระหวาง 450-500 กโลกรม

2) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวนครพนม มการขนสงสนคาผานสะพานมตรภาพไทย-ลาว 3 ซงเชอมตอระหวางจงหวดนครพนมกบเมองทาแขก แขวงค ามวน สปป.ลาว เวยดนามและภาคใตของประเทศจน เปนระยะทางทใกลทสดจากพรมแดนไทยไปยงเวยดนามและจน ซงจะสามารถเปดเสนทางการคาออกทาเรอน าลกทเมองวงอาง ของเวยดนาม ตลอดจนการขนสงสนคาจากจนทเมองหนานหนงมายงประเทศไทยไดชวเวลาเพยงขามคนเทานน สนคาสงออกหลกไดแก โคเนอ กระบอมชวต อาย 3-5 ป น าหนกเฉลย 450 กโลกรม ซงมแหลงรวบรวมสตวจากจงหวดเพชรบร สพรรณบร และประจวบครขนธ สงออกไป สปป.ลาวและเวยดนาม มผประกอบการสงออกจ านวน 3 ราย ปรมาณการสงออกโค-กระบอ เฉลยประมาณปละ 68,026 ตว

3) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวมกดาหาร มการขนสงสนคาปศสตวผานสะพานมตรภาพ 2 ระหวางจงหวดมกดาหารกบแขวงสะหวนนะเขต สปป.ลาว โดยมสนคาหลกคอ โคเนอ-กระบอ ซงรวบรวมโคเนอจากตลาดนดโค-กระบอในจงหวดอบลราชธาน มหาสารคามและรอยเอด เปนโคโครงขนาดน าหนกเฉลย 500 กโลกรม อายประมาณ 3 ป สงออกทกวน ๆ ละ 60 ตว ตลาดปลายทางคอแขวงสวรรณเขต สปป.ลาว มผน าเขาจ านวน 2 ราย และเวยดนาม มผน าเขาจ านวน 4 ราย ปรมาณการสงออกเฉลยประมาณปละ 15,000 ตว

4) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวอบลราชธาน มการขนสงสนคาปศสตวผานทางดานพรมแดน ชองเมก ระหวางจงหวดอบลราชธานกบแขวงจ าปาสก สปป.ลาว ซงเปนจดผานแดนจดเดยวในภาคอสานทสามารถเดนทางไป สปป.ลาว โดยทางพนดนทเชอมกบถนนในเขตลาวเขาไปสเมองปากเซอก 44 กโลเมตร และดานถาวรบานปากแซง อ าเภอนาตาล เปนเขตตดตอกบดานทองถน บานปากตะพาน เมองละคอนเพง แขวงสาละวน ซงเปนดานทไดรบการพฒนารองรบดานการคาและบรการของจงหวดอบลราชธาน เนองจากสามารถขนสงสนคาผานแขวงสาละวน สปป.ลาว ไปยงเมองดานง ประเทศเวยดนาม ระยะทางเพยง 137 กม. และยงเดนทางไปในประเทศจนไดสะดวกรวดเรวขน การสงออกสนคาปศสตวทดานกกกนสตวอบลราชธานสวนใหญเปนการสงออกซากสตวเพอการบรโภคมลกษณะสนคาเปนสนคาแชเยน แชแขง ซงมผประกอบการทมหองเยนเปนผด าเนนการสงออก 4 ราย สวนใหญเปนการสงออกซากสตว เนอโค เนอสกร และเนอไก เปนตน

(3) เสนทำงกำรคำไทย-กมพชำ 1) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวสระแกว มการขนสงสนคาปศสตวผานทางดานพรมแดนบาน

คลองลก อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว และบานปอยเปต อ าเภอโอโจรว จงหวดบนเตยเมยนเจย การเดนทางถงศรโสภณแลวเดนทางตอไปบนถนนหมายเลข 5 เขาพระตะบอง โพธสตว กมปงชนง เขาพนมเปญ แลวตอไปยงเวยดนาม แตถาไปตามถนนหมายเลข 6 จะตรงไปยงเมองเสยมเรยบและสามารถออมทะเลสาบไปยง กรงพนมเปญไดเชนกน นอกจากน มการสงออกทางจดผานแดนถาวรบานเขาดน อ.คลองหาด จดผอนปรนบาน ตาพระยา และ จดผอนปรนบานหนองปรอนบเปนจดใหญทสดอยหางจากกมพชาประมาณ 1 กม. สนคาปศสตวหลกส าหรบการสงออกคอ สกรมชวต ซงผประกอบการสงออกจ านวน 4 ราย

2) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวตราด มการสงออกสนคาปศสตวหลกคอชนสวนไกแชแขง ผานแดนถาวรบานหาดเลก อ าเภอคลองใหญ ตรงขามกบบานจามเยยม อ าเภอมณฑลสมา จงหวดเกาะกง ประเทศกมพชา เปนการขนสงสนคาลงเรอไปยงราชอาณาจกรกมพชา โดยทาเทยบเรอของเอกชน 5 แหง คอ ทาเทยบเรอชลาลย ทาเทยบเรอกลปงหา ทาเทยบเรอ ป.เกษมศร ทาเทยบเรอ ส.กฤตรวณ และทาเทยบเรอทรพยชโลธร มผประกอบการคาสตวจ านวน 5 ราย สงออกสนคาลกไกและซากไกสดแชแขง

77

3) ชองทางการคาผานดานกกกนสตวสรนทร ณ จดผานแดนถาวรชองจอม เปนดานตงอยรมถนนทางหลวงหมายเลข 214 (สรนทร-ชองจอม) ต าบลดาน อ าเภอกาบเชง จงหวดสรนทร หางจากตวเมองจงหวดสรนทรไปทางทศใตประมาณ 70 กโลเมตร ชองจอมเปนแนวชองเขาของเทอกเขาพนมดงรกกนเขตแดนไทย-กมพชา ตรงขามบานโอรเสมด อ าเภอส าโรง จงหวดอดรมชย และเดนทางตอไปยงเมองเสยมราฐ ประเทศกมพชาได มสนคาหลกทสงออกคอ ไกพนเมอง

(4) เสนทำงกำรคำไทย-มำเลเซย ชองทางการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว 4 ดาน ไดแก (1) ดานสะเดา อ.สะเดา อยตรงกบดานบกตกา

ยฮตม รฐเคดาห (2) ดานปาดงเบซาร อ.สะเดา อยตรงกบดานปาดงเบซาร รฐเปอรลส (3) ดานบานประกอบ อ.นาทว อยตรงกบดานบานดเรยนบรง อ.ปาดงเตอรบ รฐเคดาห และ (4) ทาเรอน าลกสงขลา ซงเปนทาเรอหลกและทาเรอระหวางประเทศดานชายฝงอาวไทยภาคใตตอนลางสามารถรองรบเรอขนาด 9,000-20,000 เดทเวทตน ประกอบดวยทาเทยบเรอสนคาทวไป 2 ทา และทาเทยบเรอสนคาตคอนเทนเนอร 1 ทา สามารถรองรบตสนคาคอนเทนเนอรได 140,000 ตตอป

4) กำรพฒนำระบบ National Single Window (NSW)

กรมปศสตว ไดเขารวมในการพฒนาระบบ National Single Window (NSW) ซงเปนระบบการบรการเชอมโยงขอมลหนวยงานภาครฐและภาคธรกจ ส าหรบการน าเขา สงออกและโลจสตกส รองรบการเชอมโยงขอมลระหวางประเทศสมาชกอาเซยน และประเทศในภมภาคอน ๆ ซงเปนระบบบรการแบบอตโนมตและกงอตโนมต ควบคไปกบการปฏรปกระบวนการและขนตอนการใหบรการและการลดการใชเอกสาร ชวยอ านวยความสะดวกใหผใชบรการสามารถท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสกบหนวยงานภาครฐและภาคธรกจทางอเลกทรอนกสแบบปลอดภยและไรเอกสาร รวมถงการใชขอมลรวมกนกบทกองคกรทเกยวของ และการเชอมโยงขอมลใบอนญาตและใบรบรองระหวางหนวยงานภาครฐภายในประเทศและระหวางประเทศ โดยผใชบรการทงภาครฐและภาคธรกจสามารถตดตามผลในทก ๆ ขนตอนของการด าเนนงานน าเขา สงออกและการอนมตตาง ๆ ผานทางอนเทอรเนตได (e-Tracking) ทกวนและตลอดเวลา 24 ชวโมง

จากขอมลดงกลาวขางตน กรมปศสตวไดพฒนาและปรบปรงระบบการท างาน มการก าหนดแนวทางการปฏบตงานการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว รวมทงน าระบบ National Single Window (NSW) ทมการเชอมโยงขอมลหนวยงานภาครฐและภาคธรกจแบบอตโนมตและกงอตโนมตควบคไปกบการปฏรปกระบวนการและขนตอนการใหบรการและการลดการใชเอกสาร มาชวยอ านวยความสะดวกใหผใชบรการสามารถท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสกบหนวยงานภาครฐและภาคธรกจทางอเลกทรอนกสไดรวดเรวขน ซงการส ารวจความเหน ผประกอบการตอการใหบรการดานกกกนสตวพบวา ผประกอบการมความพงพอใจตอขนตอนการขออนญาตในระดบสงทสดทคาเฉลย 4.42 และมความพงพอใจตอการใหบรการดานอน ๆ ของเจาหนาทดานกกกนสตวเปนสวนใหญ ซงแสดงใหเหนถงประสทธผลการท างานของดานกกกนสตวดานกระบวนการจดการเคลอนยายสนคาและการขนสงสนคาปศสตวของไทยกบประเทศเพอนบาน

5) กำรน ำเขำ-สงออกสนคำปศสตว เมอพจารณาการน าเขา-สงออกสนคาปศสตวทแสดงใหเหนถงประสทธภาพการใหบรการของดานกกกน

สตวในการอ านวยความสะดวกและสนบสนนการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว พบวา แตละดานกกกนสตวมบทบาทในการสนบสนนการน าเขา-สงสนสนคาปศสตวทหลากหลายแตกตางตามความตองการของประเทศคคาและ มการสงออกไปยงประเทศเพอนบานสงขนตอเนองทกป

78

(1) การน าเขาโค-กระบอ การน าเขาโคเนอ ณ ดานกกกนสตวตาก ระหวางป 2557-2561 จากประเทศเมยนมาโดยเฉลยปละ

ประมาณ 87,052 ตว และน าเขากระบอเฉลยปละ 21,650 ตว รวมกนเฉลยปละ 108,702 ตว ในขณะทดานกกกนสตวแมฮองสอนมการน าเขาโค-กระบอมชวตระหวางป 2557-2561 เฉลยปละ 33,920 ตว แบงเปนน าเขาโคเฉลยปละ 27,513 ตว และกระบอเฉลยปละ 6,407 ตว โดยมการน าเขามากทสดในชองทางบานแมสามแลบ อ.สบเมย เปนการขนสงขามแมน าสาละวน กลาวโดยสรป มโค-กระบอทน าเขาจากทงสองดานกกกนสตว เฉลยปละ 142,622 ตว

(2) การสงออกโค-กระบอ การสงออกโค-กระบอ มมากทสด ณ ดานกกกนสตวเชยงราย เปนการสงออกไป สปป.ลาว เพอสงผาน

ไปประเทศจนและเวยดนามบางสวน ปรมาณการสงออกโคระหวางป 2557-2561 เฉลยปละ 98,600 ตว และกระบอเฉลยปละ 46,692 ตว รวมโค-กระบอมการสงออกเฉลยปละ 145,292 ตว รวมทงมการสงออกโคมชวตผานดานกกกนสตวสงขลาไปมาเลเชย จากขอมลการสงออกระหวางป 2557-2561 พบวามการสงออกเฉลยปละ 20,210 ตว ตามดวยกระบอ เฉลยปละ 785 ตวและโคนมเฉลยปละ 456 ตว รวมทงมการสงออกเนอไกสดแชเขง เฉลยปละ 6,536.723 ตน

(3) การสงออกสกรมชวต มการสงออกผานดานกกกนสตวสระแกวไปกมพชา โดยพบวาในป 2558 มมลคาสงออกสงสดถง

3,028.004 ลานบาท และโนมลงเหลอ 516.216 ลานบาทในป 2560 เนองจากราคาสกรในประเทศเวยดนามต ากวาไทย ผน าเขากมพชาจงหนไปน าเขาสกรจากเวยดนามมากกวา

(4) การสงออกไกพนเมอง มการสงออกผานดานกกกนสตวสรนทรไปกมพชา ซงในป 2560 มการสงออกจ านวน 632,750 กโลกรม มลคา 67,136,500 บาท มราคาเฉลยกโลกรมละ 106 บาท คดเปนจ านวนไกพนเมองมชวตประมาณ 46,870 ตว

ตำรำงท 33 การน าเขา-สงออกสนคาปศสตวหลก ป 2561 แสดงเปนรานดานกกกนสตว รายชอดาน จ านวนน าเขา

สนคาหลก

จ านวนสงออก สนคาหลก

หมายเหต สนคาหลก

ดานกกกนสตวตาก 164.841 - โคกระบอ (ตว) ดานกกกนสตวแมฮองสอน 35,969 - โคกระบอ (ตว) ดานกกกนสตวเชยงราย - 168,026 โคกระบอ (ตว) ดานกกกนสตวนครพนม - 58,442 โคกระบอ (ตว) ดานกกกนสตวมกดาหาร - 20,049 โคกระบอ (ตว) ดานกกกนสตวอบลราชธาน - 1,449.256 ซากสกร (ตน) ดานกกกนสตวสรนทร - 291,270 ไก(ตว) ดานกกกนสตวสระแกว - 300,366 สกร (ตว) ดานกกกนสตวตราด - 113.00 ซากไก (ตน) ดานกกกนสตวระนอง - 3.083 ซากไก(ตน) ดานกกกนสตวสงขลา - 468,439 โคกระบอ (ตว)

ทมา : ผลการสงเคราะหขอมล

79

5.3 แนวทำงกำรพฒนำศกยภำพกำรคำปศสตวตำมแนวชำยแดนเปน Distribution Livestock Hub โอกาสทประเทศไทยจะเปน Distribution Livestock Hub มนโยบายทสนบสนนส าคญ ไดแก นโยบาย

การพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones: SEZs) เปนเครองมอในการสนบสนนประเทศในการใชประโยชนจากโอกาสการเชอมโยงภมภาคกบประชาคมอาเซยน โดยรฐบาลไดคดเลอกพนททมศกยภาพเหมาะสมในการจดตงเปนเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones: SEZs) เพอใชเปนเครองมอในการสนบสนนการน าประเทศเขาสประชาคมอาเซยน และประกาศพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษระยะแรกในเดอนมกราคม 2558 จ านวน 5 เขต ประกอบดวย เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษตาก สระแกว ตราด สงขลา และมกดาหาร ตอมาในเดอนเมษายนปเดยวกนไดประกาศเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษเพมเตมอกจ านวน 5 เขต ประกอบดวย เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษหนองคาย กาญจนบร เชยงราย นครพนม และนราธวาส ลวนเปนพนทชายแดนบนแนวระเบยงเศรษฐกจลมน าโขง (GMS Economic Corridors) ซงแบงภมภาคออกเปน 3 เสนทางหลก ๆ ไดแก

1) แนวพนทเศรษฐกจเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor: NSEC) เชอมโยงระหวางไทย เมยนมา ลาว และจน 2) แนวพนทเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor: EWEC)เชอมโยงระหวางเวยดนาม ลาว ไทย และพมา อาจเรยกไดวาเปนเสนทางเชอมโยงระหวางทะเลจนใตกบทะเลอนดามน 3) แนวพนทเศรษฐกจตอนใต (Southern Economic Corridor: SEC) เชอมโยงระหวางเมยนมา ไทย กมพชา และเวยดนาม ทมา : http://www.thaitribune.org/contents/detail/0?content_id=25208&rand=1484376677

ภาพท 9 เสนระเบยงเศรษฐกจลมแมน าโขง

80

มรายละเอยดโดยสรปดงน 1) แนวพนทเศรษฐกจเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor: NSEC) ประกอบดวยเสนทางหลก

3 เสนทาง ระยะทางรวม 1,800 กโลเมตร โดยจงหวดของไทยทอยตามแนวเสนทางเศรษฐกจนม 13 จงหวด ไดแก เชยงราย พะเยา เชยงใหม ล าพน ล าปาง แพร ตาก ก าแพงเพชร อตรดตถ พษณโลก นครสวรรค พระนครศรอยธยา และกรงเทพฯ มรายละเอยดดงน

(1) เสนทาง R3E หรอ R3A เชอมระหวางจนตอนใตกบลาวและไทย โดยมจดเรมตนท นครคนหมง – ยซ – หยวนเจยง – โมเฮย – ซเมา – เฉยวเมงหยาง ผานดานบอหาน อ.เหมงลา เขตปกครองตนเองสบสองปนนา มณฑลยนนาน– เขาสดานบอเตน (สปป.ลาว) – หวยทราย– ดานเชยงของ – เชยงราย มปลายทางทกรงเทพฯ

(2) เสนทาง R3W หรอ R3B มจดเรมตนทนครคนหมง-เมองตาลว เขตปกครองพเศษสบสองปนนา มณฑลยนนาน ผานเขามาทางเมยนมาทเชยงตง – ทาขเหลก (พมา) – แมสาย – เชยงราย มปลายทางทกรงเทพฯเชนกน

(3) เสนทาง R5 มจดเรมตนจากเมองหนานหนงในมณฑลกวางส มายงเมองฮานอยและทาเรอไฮฟองของเวยดนาม โดยมจดขามแดนคอ เฮยโคว (จน) – ลาวไค (เวยดนาม)

2) แนวพนทเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor: EWEC) หรอทเรยกวาเสนทาง R2 หรอ R9 กได (จะเรยก R9 เมออยในลาว) ซงเสนทางนมเพยงเสนทางหลกเดยว ไมมเสนยอย เปนการตดขวางเชอมระหวาง 2 มหาสมทร คอ มหาสมทรแปซฟกทางตะวนออก หรอทะเลจนใต และมหาสมทรอนเดยทางตะวนตก โดยมระยะทาง 1,450 กโลเมตร เปนประตหนาดานทส าคญในการเชอมโยงการคา การลงทน และการทองเทยวดานทศตะวนตกเชอมโยง 4 ประเทศ ไดแก เมยนมา ไทย ลาว และเวยดนาม โดยมจดเชอมโยงเมองส าคญตาง ๆ จากเมองทาดานงของเวยดนาม ผานเมองเวและเมองลาวบาว (Lao Bao) อนเปนเขตเศรษฐกจพเศษของเวยดนามซงตดกบชายแดนสปป.ลาว จากนนเสนทางหมายเลข 9 จะผานเขาแขวงสะหวนนะเขตในสปป.ลาว และมาขามสะพานมตรภาพ 2 (มกดาหาร-สะหวนนะเขต) ขามแมน าโขงสไทยทจงหวดมกดาหาร ผานจงหวด กาฬสนธ ขอนแกน เพชรบรณ พษณโลก จนไปสดทอ าเภอแมสอด จงหวดตาก และเขาไปยงเมองเมยวด ประเทศเมยนมาจนทะลอาวเมาะตะมะทเมองเมาะล าไยหรอมะละแหมง (Mawlamyine / Mawlamyaing) เปนการเชอมจากทะเลจนใตไปสมหาสมทรอนเดย ซงอาจจะสามารถเชอมตอไปยงอนเดยและตะวนออกกลางตอไป ซงมดานระหวางประเทศทส าคญ 3 ดาน คอ ดานพรมแดน เมยวด-แมสอด (พมา-ไทย) มกดาหาร-สะหวนนะเขต (ไทย-ลาว) และแดนสะหวน-ลาวบาว (ลาว-เวยดนาม)

ส าหรบจงหวดของไทยตามแนวเสนทาง R2 หรอ R9 ม 7 จงหวด ไดแก ตาก สโขทย พษณโลก เพชรบรณ ขอนแกน กาฬสนธ และมกดาหาร โดยจงหวดพษณโลกจะเปนจดตดระหวางเสน NSEC และ EWEC ซงเรยกกนวา สแยกอนโดจน

81

ทมา : https://blogmaesod.wordpress.com/2015/05/12/ ความคบหนา-โฮสปดเทรน-ก/

ภาพท 10 เสนระเบยงเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก 3) แนวพนทเศรษฐกจตอนใต (Southern Economic Corridor: SEC) ระยะทางประมาณ 700 กโลเมตร

เปนการพฒนาเสนทางคมนาคมเชอมระหวางไทย-กมพชา-เวยดนาม โดยจงหวดทอยตามแนวเสนทางเศรษฐกจนม 8 จงหวด ไดแก ฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว ชลบร ระยอง จนทบร ตราดและกาญจนบร แบงเปน 4 เสนทางยอย คอ

(1) เสนทางสายกลาง (Central Sub-corridor) หรอเรยกวาเสน R1 หรอ R6 มจดเรมตนทกรงเทพฯผานไปยง อ.อรญประเทศ จ.สระแกว แลวเขาสจงหวดบนเตยเมยนเจยและพนมเปญของกมพชา มปลายทางท โฮจมนห ซตและวงเตาของเวยดนาม โดยมจดขามแดนคอ อรญประเทศ (ไทย) – ปอยเปต (กมพชา) และบาเวด (กมพชา) – มอคไบ (เวยดนาม)

(2) เสนทางสายเหนอ (Northern Sub-corridor) เรมจากกรงเทพฯไปยง จ.สระแกวเชนกน แตเมอเขาเขตกมพชาแลว จะแยกขนเหนอผานเสยมราฐ แลวไปสนสดทเมองกวเยน ทางตอนกลางของเวยดนาม

(3) เสนทางเลยบชายฝงดานใต (Southern Coastal Sub-corridor) หรอเรยกวาเสน R10 มจดเรมตนทกรงเทพฯ เชนกน แตจะเลยบชายฝงทะเลไปยงจงหวดเกาะกงและพระสหนของกมพชา มปลายทางทเมองนามคานของเวยดนาม โดยมจดขามแดนคอ หาดเลก (ไทย) และ แชมแยม (กมพชา)

(4) เสนทางเชอมภายในทวป (Inter-corridor Link) เปนเสนทางแนวตงผานกมพชาและลาว โดยจะเชอมเสนทาง 3 เสนหลกกอนหนา และปจจบนไดขยายแนวเสนทางไปทางตะวนตก ผานดานพน ารอน จ.กาญจนบร ไปสนสดทเมองทวาย

ผลกระทบจากการพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจเศรษฐกจลมน าโขง (GMS Economic Corridors) ทมตอประเทศไทย จะชวยกระตนกจกรรมทางเศรษฐกจตามแนวพนทการพฒนาทงในดานการเพมขดความสามารถการคาและการลงทน ซงสงผลตอการกระจายรายไดและลดปญหาความยากจน มการผอนคลายกฎ/ระเบยบทเปนอปสรรคตอการคาและการลงทนระหวางประเทศ มการพฒนาโครงสรางพนฐาน สามารถกระจายสนคาไดอยางมประสทธภาพมากขน มตลาดสนคาทใหญขน มการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยว และดงดดนกลงทนเขามาลงทนเพอน าไปสการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนตอไป

82

ทงน จงหวดทไดรบประโยชนจากแนวระเบยงเศรษฐกจ EWEC จ านวน 7 จงหวด ไดแก ตาก สโขทย พษณโลก เพชรบรณ ขอนแกน กาฬสนธ มกดาหาร เปนจงหวดทมการเลยงโคเนอหนาแนน และเปนเสนทางการคาสตวทส าคญของประเทศในการน าเขาโคเนอจากเมยนมาแลวน ามาเลยงเพมมลคาในเขตจงหวดสโขทย พษณโลก และเพชรบรณ เมอโคสมบรณไดน าหนกตามความตองการของตลาดกจะเคลอนยายสงออก ณ ดานกกกนสตวมกดาหารผาน สปป.ลาว เขาสประเทศเวยดนามหรอจน ดวยศกยภาพของพนททมการคามายาวนานจงสามารถพฒนาใหเปนศนยกลางการเลยงโคเนอน าเขาจากเมยนมาน ามาเลยงเพมมลคาเพอสงออกได ประกอบกบกลมจงหวดสนก (สกลนคร นครพนมและมกดาหาร) กมสนคาโคขนคณภาพไดแก โคขนหนองสงและโคขนโพนยางค า เปนสนคาหลกทมศกยภาพในการเชอมโยงการคายกระดบคณภาพเปนสนคาแปรรปคณภาพสงไดดวย

ในขณะท แนวพนทพฒนาเศรษฐกจเหนอ-ใต (The North South Economic Corridor - NSEC) กมความส าคญและมศกยภาพในการสงเสรมการลงทนดานการรวบรวมโค การขนสง และสงเสรมกระบวนการตลาดโคเนอในบรเวณชายแดนใหเปนระบบและขยายตลาดสนคาปศสตวของไทยในมณฑลทางตอนใตของจน โดยมปจจยสนบสนนคอ ความรวมมอทางวชาการและเศรษฐกจดานการปศสตวทมวตถประสงคหลก เพอพฒนาการควบคมและปองกนโรคระบาดสตวตามแนวชายแดน โดยมการก าหนดมาตรการแกไขปญหา การควบคมปองกนโรคระบาดสตวขามแดนและการเคลอนยายสตวระหวางประเทศ ใหปฏบตตามระเบยบ ขนตอนการน าเขาสตวและซากสตวตามทไดตกลงรวมกน การเจรจาเปดตลาดการคาสนคาปศสตวระหวางกน เชน กฎระเบยบ เงอนไข หรอขอตกลงทเกยวของกบการน าเขา-สงออก สนคาและผลตภณฑปศสตว การประเมนความเสยงดานสขอนามย การจดท ารางเอกสารรบรองสขอนามย (Health Certificate) เงอนไขการน าเขา-สงออก ความกาวหนาของการตรวจรบรองสนคาปศสตว เรงรดขอยกเลกมาตรการหามน าเขาเนองจากภาวะโรคระบาด รวมทงปจจยสนบสนนอน ๆ โดยเฉพาะขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยนจนและเขตการคาเสรอาเซยน ท าใหอตราภาษปรบลดลงเปนล าดบและการกดกนทางการคาลดลงดวย ท าใหมความตองการสนคาเพมขน เปนแรงหนนส าคญใหการคาระหวางไทยกบพมา กมพชา ลาว เวยดนาม และมณฑลยนนาน (จน) เพมขนเปนล าดบ กลาวโดยสรป การเตรยมความพรอมของรฐบาลไทยผานทางนโยบายการพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ เปนการสรางโอกาสในการเสรมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนของไทย การพฒนาเสนทางคมนาคม เชอมโยงประเทศลมแมน าโขง 6 ประเทศ คอ ไทย พมา ลาว จน (ยนานและกวางส) เวยดนาม และ กมพชา ใน 3 แนวระเบยงเศรษฐกจ คอ แนวตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor: EWEC) แนวเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor: NSEC) และ แนวตอนใต (Southern Economic Corridor: SEC) ลวนมโครงขายทประเทศไทยเปนจดศนยกลาง ประกอบกบจงหวดตาง ๆ ทอยในพนทตามแนวระเบยงเศรษฐกจดงกลาวเปนพนททมการเลยงสตวทมศกยภาพในการสงออกหรอท าธรกจการคาซากสตวกบประเทศเพอนบานอยแลว โดยกรมปศสตวไดมการพฒนาระบบอ านวยความสะดวกการน าเขา-สงออกสนคาปศสตว ปรบปรงนโยบาย กฎระเบยบ พธการ รวมทงพฒนาระบบขนสงขามพรมแดนและกระบวนการตรวจปลอยขามพรมแดนใหม ประสทธภาพและเปนมาตรฐานเดยวกน มการพฒนาบรการโลจสตกสและอ านวยความสะดวกการคาขามพรมแดน โดยเฉพาะระบบการ loading การใชเทคโนโลยสารสนเทศทชวยลดการใชแบบฟอรมเอกสารทหลากหลายในดานพรมแดน มการเตรยมคมอปฏบตการในดานพรมแดน การตรวจปลอยสนคาและการตรวจปลอย ณ จดพรมแดนเดยว (Single Stop Inspection : SSI) เชน การพฒนาพนทควบคมรวมกน (Common Control Area: CCA) ซงเปนการปฏบตงานตรวจรวมกนของเจาหนาทของประเทศทมพรมแดนตดตอกน เพอใหมการตรวจสนคาเพยงครงเดยว ทเนนเฉพาะการตรวจขาเขาส าหรบสนคาทไมมชวต โดยเจาหนาททปฏบตงานในประเทศขาออกจะไปปฏบตงานในประเทศขาเขา ในขณะทการตรวจสนคามชวตจะด าเนนการตรวจ ณ ประเทศขาออก สงผลใหเกดความสะดวก รวดเรว อ านวยความสะดวกใหกบผประกอบการ

83

อยางไรกตาม ในปจจบนพบวายงขาดการพฒนาการสรางกลไกการด าเนนงานทางดานธรกจการน าเขา-สงออก เพอพฒนาการบรหารจดการธรกจ มฉะนนอตสาหกรรมปศสตวไทยจะเสยงกบการสญเสยการเปนผบรหารการคาและการขนสง ซงอาจจะลดบทบาทลงเหลอเพยงผสงออกสนคาปศสตวใหประเทศทสามไปบรหารจดการ ซงปจจบนมผประกอบการจนมความพรอมและศกยภาพสงกวาผประกอบการไทย ประกอบกบไดรบการสนบสนนจากรฐบาลใหขยายและพฒนากจการโลจสตกสใหเขมแขง โดยมความรวมมอดานการพฒนาสถานทกกกนโคมชวตขามแดน จน-ลาว-เมยนมา ภายใตการสนบสนนของกระทรวงการศลกากร สาธารณรฐประชาชนจน (General Administration of China Customs : GACC) กระทรวงเกษตรและกจการชนบท และกระทรวงพาณชย สาธารณรฐประชาชนจน รวมกบลาวและเมยนมา เพอแกไขปญหาการระบาดของโรคปากและเทาเปอย สรางระบบความปลอดภยและการควบคมโรคระบาดสตวขามแดนระหวางจน-ลาว และจน-เมยนมา โดยในสวนของลาว จนไดลงทนสรางจดทดลองการจดการโรคระบาดสตวขามพรมแดน ณ เมองสง สปป.ลาว บรหารงานโดยหอการคาน าเขาอตสาหกรรมโคเนอสบสองปนนา คาดการณจะสามารถรองรบการกกกนโคมชวตทจะสงเขาจนไดปละประมาณ 5 แสนตว โดยมการกกกนโรคในพนท สปป.ลาว จนครบระยะเวลาทก าหนด จงขนสงโคเขาโรงเชอด ณ อ าเภอเหมงลา ซงประสทธภาพการผลต 120-130 ตวตอชวโมง และมโรงงานแปรรปผลตภณฑโคทงแบบแชเยน แชแขงและปรงสก รวมถงมหองเยนรองรบอยางครบวงจรดวย ซงสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคทางภาคตะวนตกเฉยงใตของจนไดเพยงรอยละ 10

ความรวมมอดานการพฒนาสถานทกกกนโคมชวตขามแดน จน-ลาว-เมยนมา ของจน เปนภยคกคามทบนทอนการพฒนาศกยภาพการคาปศสตวตามแนวชายแดนของไทยในการเปน Distribution Livestock Hub ซงจะถกเคลอนยายไปอยท สปป.ลาว จงเหนควรใหเรงด าเนนการสงเสรมใหภาคเอกชนมบทบาทส าคญในการบรหารจดการธรกจการสงออกปศสตว ซงอาจรวมตวกอตงในรปแบบชมนมสหกรณปศสตวและแปรรปผลตภณฑเพอการสงออก เพอใหเกดการชวยเหลอรวมกนพฒนาธรกจการสงออกปศสตวและผลตภณฑ รวมทงเชอมโยงเครอขายธรกจระหวางสหกรณผเลยงสตวอยางเปนระบบและพฒนาการคาชายแดนสระบบการคาระหวางประเทศ ในขณะทกลไกการด าเนนงานระหวางประเทศซงมหนวยงานภาครฐเปนผประสานงานหลกในการประสานแผนงาน/โครงการภายใตแผนงานกบหนวยงานปฏบต และภาคเอกชนมบทบาทในการใชเวทการประชมระหวางประเทศตาง ๆ ในการเจรจากบประเทศสมาชกอาเซยนหรอ GMS เพอประสานการพฒนาและการแกไขปญหาใหเปนไปในทศทางเดยวกน อาท กรอบความรวมมอ GMS (Greater Mekong Sub region) กรอบความรวมมออาเซยน กรอบความรวมมออาเซยน+6 และความรวมมอการพฒนาปศสตวไทย – ประเทศเพอนบาน เปนตน

5.4 ขอเสนอแนะกำรน ำผลกำรวจยไปใช

1) ดานกกกนสตวระหวางประเทศสวนใหญ มบคลากรจ ากด นอกจากการน าระบบ National Single Window มาใชแลว ควรมการจดหาและการใชระบบคอมพวเตอรหรอระบบการสอสารขอมล ชวยการท างานของบคลากรในดานตาง ๆ เชน Internet of Thing (IOT) ในการตดตามตรวจสอบเสนทางการขนสงโคดวย RFID, GPS เปนตน

2) ดานกกกนสตวระหวางประเทศควรมหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab) ซงเปนการท างานแบบ real time จะชวยใหการปองกนควบคมโรคระบาดตามแนวชายแดน และตรวจสอบคณภาพสนคา ไดมประสทธภาพมากยงขน

3) คณะกรรมการบรหารสนคาโคเนอ (Beef Board) ควรมการพฒนาการสรางกลไกและยทธศาสตรการคาโคระหวางประเทศ เชน จดตงองคกร/สถาบนเกษตรบรหารสนคาปศสตวและแปรรปผลตภณฑเพอการสงออกเพอ

84

ใหเกดการรวมมอพฒนาธรกจการสงออกปศสตวและผลตภณฑครบวงจร รวมทงเชอมโยงเครอขายธรกจระหวางสหกรณผเลยงสตวอยางเปนระบบ

4) หนวยงานภาครฐทท าหนาทเจรจาการคาระหวางประเทศ เชน กรมปศสตว กระทรวงคมนาคม กระทรวงพาณชย หรอกระทรวงการตางประเทศ ควรมการยกประเดนเรองขอก าหนดการน าเขาสนคาของประเทศเพอนบานในลกษณะทเปนอปสรรคทางการคาขนหารอในการประชมระหวางประเทศในเวทตาง ๆ เชน โควตาการน าเขา สนคาสกรของกมพชา การขนสงสนคาขามแดนของมาเลเซย ฯลฯ เพอใหเปนไปตามขอตกลงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 5.5 ขอเสนอแนะส ำหรบกำรวจยครงตอไป

1) นกวจยควรท าการศกษาวจยเชงคณภาพหรอการเกบขอมลเชงลกในสภาพปญหา หรอขอจ ากดของการ ปฏบตงานของดานศลกากรประเทศเพอนบาน

2) นกวจยควรท าการศกษาวจยในการน าเทคโนโลยสมยมาท างานรวมเสรมประสทธภาพบคลากรทมอย อยางจ ากด ซงเปนงานวจยทมประโยชนและสามารถใชเปนแนวทางการพฒนาไดอยางแทจรง

3) นกวจยควรมการศกษาวจยเชงพาณชย ในการขยายโอกาสการคาสนคาแปรรปและผลตภณฑในประเทศ เพอนบานและประเทศทมศกยภาพ เพอสรางโอกาสในการพฒนาประเทศเปน Distribution Livestock Hub

85

บรรณำนกรม กรมปศสตวเรงความพรอมดานกกกนสตว, [ออนไลน] เขาถงจาก

https://www.sanook.com/news/1869262/ การคาชายแดน – เวบไซตจงหวดตราด, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://www.trat.go.th/newweb2018/pages/marketopen.html กาดงว หรอตลาดทงฟาบด ตลาดนดโค-กระบอโบราณ อ าเภอสนปาตอง, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://www.cm77.com/news/travel/detail/item/78.html กมพชาจตราดเปดดานถาวร 7 วน “บานทาเสน-ทมอดา” ดนการคา-ลงทน-ทองเทยว, [ออนไลน] เขาถงจาก

https://www.prachachat.net/local-economy/news-281893 กฎระเบยบเกยวกบการน าเขาและสงออก, [ออนไลน] เขาถงจาก

https://www.ditp.go.th/contents_attach/92453/92453.pdf ขนตอนการน าเขาสงออก / การเคลอนยายสตวและซากสตว, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://aqi.dld.go.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id=201&Itemid=37 3 เขตเศรษฐกจพเศษ 3 ประเทศเชอมการคาโลก, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://pvlo-man.dld.go.th/webnew/index.php/th/news-menu-2/livestock-news- menu/307-3-3

เขตเศรษฐกจพเศษ, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.boi.go.th/upload/content/BOI-brochure%202018- SEZ-20180712_5bb1f7955deb7.pdf

โคชายแดนตะวนออกเกลยง พอคาเวยดนาม-เขมรกวานซอหมดเมอง, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.khaosod.co.th/view_newsonline.php?newsid=1465192108

คาชายแดนเชยงรายโตกระโดด! อานสงสจนน าเขาอาหารแชแขง, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.thansettakij.com/content/276864

งบประมาณดานฯป 2562, [ออนไลน] เขาถงจาก http://aqi.dld.go.th/webnew/index.php/th/news-menu/budget2562

จบตาจรงหรอ? , [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.scbeic.com/th/detail/product/1166 จดผานแดนถาวรบานรมเมย, [ออนไลน] เขาถงจาก

doi.nrct.go.th/ListDoi/Download/406031/b5b334fe1b506a8108f43936968e187e? จดผานแดนบรเวณชายแดนไทย, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://www.pyomoph.go.th/thailao/backoffice/file_Learning/1.pdf จดผานแดนถาวรบานรมเมย, [ออนไลน] เขาถงจาก

doi.nrct.go.th/ListDoi/Download/406031/b5b334fe1b506a8108f43936968e187e? จดผานแดนบรเวณชายแดนไทย, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://www.pyomoph.go.th/thailao/backoffice/file_Learning/1.pdf โชตกา ชมม และ ศรนรนทร เผาพงษไพบลย. เขตเศรษฐกจพเศษ … Roadmap ประเทศ และโอกาสทองทตอง จบตาจรงหรอ, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.scbeic.com/th/detail/product/1166

86

ดานศลกากรอรญประเทศ “ชองทางการน าเขา-สงออก” , [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.arancustoms.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=422767

ดานศลกากรอรญประเทศ “ความรทวไปเกยวกบการคาชายแดน” , [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.arancustoms.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=570872

ดานชองเมก, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.aumlucktour.net/album/5308/ดานชองเมก ดเดย 19 ม.ค. 62 ไทย-เมยนมา เปดสะพานมตรภาพฯขามแมน าเมยแหงท 2, [ออนไลน] เขาถงจาก

https://siamrath.co.th/n/69451 “ตลาดชองจอม” ดานเชอมไทย-กมพชา แหลงขบเคลอนเศรษฐกจ อสานตอนลาง, [ออนไลน] เขาถงจาก

https://cheechongruay.smartsme.co.th/content/261 ถนน “หนองเอยน-สตงบท” เสรจ ก.ย.น หนนเขต ศก.พเศษชายแดนสระแกว หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ ปท 36

ฉบบท 3,207 วนท 6 - 9 พฤศจกายน 2559, [ออนไลน] เขาถงจาก https://mgronline.com/business/detail/9610000048560

'ไทย-มาเลเซย'หารอดานพฒนาปศสตว มาตรการโรคระบาด-การสงออก, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.naewna.com/local/383780

นยม ไวยรชพานช. เอกสารค าบรรยายสภาหอการคาแหงประเทศ 21 พฤษภาคม 2550 แนวทางการด าเนนงานทางหองปฏบตการดานสนคาเกษตรชายแดน, [ออนไลน] เขาถงจาก

http://aqi.dld.go.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id= 475%3Ataqis&catid=36%3A2013-03-20-16-43-07&Itemid=53

บทบาทเขตเศรษฐกจพเศษในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.smartsme.co.th/content/13325

บทความเรองการคาชายแดนและการคาขามแดน , [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.logisticscorner.com/index.php?option=com_content&view=article&id=94:200 9-05-26-13-39-13&catid=39:import-export&Itemid=85

บทความเรอง การคาชายแดน การเชอมสมพนธตามรอยตะเขบ โครงการขาวสารทศทางประเทศไทย (TTMP) โดยการสนบสนนของ (สกว) , [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.budutani.com/article/article10.html

ไปคยกบพอคาโคเมยมาขามแดนในตลาดแมสอด...ตลาดลอดรฐ ขามรฐ ซอนรฐขนาดใหญของคนเบยนอย, [ออนไลน] เขาถงจาก https://blogazine.pub/blogs/achariyach/post/5381

ประชมหารอการวางแผนบรหารการจดการ รวมเขตเศรษฐกจพเศษจงหวดชายแดนใต, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.dld.go.th/th/index.php/th/newsflash/director-news/17613-head-25611029-2

ปญหาอปสรรคการคาชายแดน, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.e-toyotaclub.net/site/Webboard/aft/25150

เปดพนทเขตเศรษฐกจพเศษ, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.realist.co.th/blog/เขตเศรษฐกจพเศษ/ ผวาฯ ระนองพบปะผวาฯ เกาะสอง เชอมความสมพนธทดระหวางกน , [ออนไลน] เขาถงจาก

https://mgronline.com/south/detail/9570000142900 มานเจอแน! กาดงวของแทออรจนลตองทสนปาตอง, [ออนไลน] เขาถงจาก

https://www.reviewchiangmai.com/1910-p/ เมองชายแดนสระแกว ระเบยงเศรษฐกจบรพา, [ออนไลน] เขาถงจาก

87

https://www.thairath.co.th/content/1388525

ระนอง พมาประตการคา ทองเทยวการลงทนทไมควรมองขาม, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.uasean.com/kerobow01/1272

ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.). รายงานผลการวจย“นวตกรรมการบรหารจดการการพฒนาโคเนอ เชงระบบเพอความมนคงอาหารและความสามารถในการแขงขน”, 2557

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตการพฒนาแนวพนทพฒนาเศรษฐกจ (Economic Corridors Development) , [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.nesdb.go.th/ewt_dl_link.php?nid=5136

ส านกงานพาณชยจงหวดตาก, [ออนไลน] เขาถงจาก http://pcoc.moc.go.th/wappPCOC/views/dstructure.aspx?pv=63 ส านกความรวมมอการคาและการลงทน กรมการคาตางประเทศ. จดผานแดนไทย- มาเลเซย, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.aseanthai.net/ewt_news.php?nid=2648&filename=index ส านกความรวมมอการคาและการลงทน กรมการคาตางประเทศ. จดผานแดนจดผานแดนถาวร / ดานสากล

ไทย – สปป.ลาว, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.aseanthai.net/ewt_news.php?nid=2576&filename=index

ส านกความรวมมอการคาและการลงทน กรมการคาตางประเทศ. จดผานแดนบรเวณชายแดนไทยเมยมา, [ออนไลน] เขาถงจาก http://www.aseanthai.net/ewt_news.php?nid=4120&filename=aseanknowledge

เสนทางสายไหม One Belt, One Road ‘คมภรผน าจน’ , [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/633823

เสนทางเศรษฐกจสายอาเซยน, [ออนไลน] เขาถงจาก https://www.ryt9.com/s/prg/2397918 สหกรณโคฯศรวชยMOUมาเลยขายโคเนอพนตว/ป , [ออนไลน] เขาถงจาก

https://www.prachachat.net/local-economy/news-214522 สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวตะวนออก-ตะวนตก

(East-West Economic Corridor: EWEC) หรอเสนทางหมายเลข 9 (R9), [ออนไลน] เขาถงจาก http://oknation.nationtv.tv/blog/twilightidea/2012/05/04/entry-1

3 หนวยงานหลก ประชมเตรยมความพรอม การจดท า Single Stop Inspection เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ – น ารองมกดาหาร, [ออนไลน] เขาถงจาก http://pca.fda.moph.go.th/public_media_detail.php?id=2&cat=50&content_id=673

อาเซยนศกษา, [ออนไลน] เขาถงจาก https://sites.google.com/site/xaseiynsuksa/prathes- maleseiy/payha-xupsrrkh-thangkar-kha-kar-lngthun

Connecting Asia ทาบ One Belt, One Road ทบ EEC โอกาสรวมทางยทธศาสตรไทย-จน เชอมโลกเชอมไทย 5 ดาน , [ออนไลน] เขาถงจาก https://thaipublica.org/2017/11/connecting-asia-one-belt-one-road-bbl-semina/

Malaysia, [ออนไลน] เขาถงจาก www.ditp.go.th/contents_attach/135809/135809.docx