กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี...

14
กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ ทความพิเศษ กองบรรณาธิการ: ช่วยแนะนำห้องปฏิบัติการยาง ในภาพรวมด้วยครับ ดร.สุรพิชญ: ห้องปฏิบัติการยางมีบุคลากรทั้ง นักวิจัยและผู้ช่วยวิจัยรวมทั้งสิ้น 20 คนครับ ห้องปฏิบัติการยางมีส่วนหนึ่งอยู่ที่อุทยานวิทยาศาสตร์ ประเทศไทย อีกส่วนหนึ่งอยู่ที่มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา นอกจากนี้ยังมีความร่วมมืออย่างใกล้ชิด กับศูนย์วิจัยและพัฒนาอุตสาหกรรมยางไทย 1 ซึ่งทั้ง 3 หน่วยงานมีเป้าหมายสำคัญเดียวกัน คือ การมุ่งพัฒนาอุตสาหกรรมยางไทย สัมภาษณ์หัวหน้าห้องปฏิบัติการยาง ดร.สุรพิชญ ลอยกุลนันท์ และทีมวิจัย เรื่องเล่าจากชาวห้องปฏิบัติการยาง หน่วยวิจัยโพลิเมอร์ 1 ศูนย์วิจัยและพัฒนาอุตสาหกรรมยางไทย จัดขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยมหิดล สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กลุ่มอุตสาหกรรมผลิตยาง) สมาคมผู้ผลิตถุงมือยางไทย สมาคมยางพาราไทย และสมาคมผู้ผลิตน้ำยางข้นไทย ทำหน้าที่วิจัยและพัฒนา บริการเทคนิค จัดฝึกอบรม และบริการข้อมูล

Upload: others

Post on 26-Aug-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 45

กองบรรณาธการ

ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

ทความพเศษบบ

กองบรรณาธการ: ชวยแนะนำหองปฏบตการยางในภาพรวมดวยครบ

ดร.สรพชญ: หองปฏบตการยางมบคลากรทง นกวจยและผชวยวจยรวมทงสน 20 คนครบ หองปฏบตการยางมสวนหนงอยทอทยานวทยาศาสตร

ประเทศไทย อกสวนหนงอยทมหาวทยาลยมหดล ศาลายา นอกจากนยงมความรวมมออยางใกลชด กบศนยวจยและพฒนาอตสาหกรรมยางไทย 1

ซงทง 3 หนวยงานมเปาหมายสำคญเดยวกน คอ การมงพฒนาอตสาหกรรมยางไทย

สมภาษณหวหนาหองปฏบตการยางดร.สรพชญ ลอยกลนนท และทมวจย

เรองเลาจากชาวหองปฏบตการยางหนวยวจยโพลเมอร

1ศนยวจยและพฒนาอตสาหกรรมยางไทย จดขนโดยความรวมมอระหวางมหาวทยาลยมหดล สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กลมอตสาหกรรมผลตยาง) สมาคมผผลตถงมอยางไทย สมาคมยางพาราไทย และสมาคมผผลตนำยางขนไทย ทำหนาทวจยและพฒนา บรการเทคนค จดฝกอบรม และบรการขอมล

Page 2: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C46

ดร.สรพชญ ลอยกลนนทหวหนาหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร

ดร.สรพชญลอยกลนนท จบการศกษาระดบปรญญาตร Bachelor of Engineering ดาน Polymer Chemistry จาก Tokyo Institute of Technology ประเทศญปน ในป พ.ศ. 2540 ระดบปรญญาโท Master of Engineering ทางดาน Polymer Chemistry จาก Tokyo Institute of Technology ประเทศญปน ในป พ.ศ. 2542 ระดบปรญญาเอก Doctor of Engineering. ทางดาน Polymeric and Organic Materials จาก Tokyo Institute of Tech-nology ประเทศญปน ในป พ.ศ. 2545 ปจจบนดำรงตำแหนงหวหนาหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร

ความเชยวชาญ - Polymer and Organic Synthesis - Biopolymers, Natural Polymers - Rubber Latex Technology and Products

รางวลทเคยไดรบ - รางวลวทยานพนธระดบดเยยม สาขาเคมและเภสช ประจำป 2546 จากสภาวจยแหงชาต - รางวลเหรยญเงน สทธบตรการประดษฐสาขาสงแวดลอม เนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 80 พรรษา จากกรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชย - รางวลนกเทคโนโลยรนใหมประจำป 2550 จากมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยพระบรมราชปถมภ - รางวลผลงานการประดษฐคดคนระดบด ประจำป 2554 จากสภาวจยแหงชาต

Page 3: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 47

สวนยาง

งานวจยทหองปฏบตการยางทำอยแบงเปน 4 ห วข อหล ก 2 ห วข อแรก วจ ยและพฒนา เทคโนโลยดานการปฏรปกระบวนการผลตยางดบ ประเทศไทยผลตยางดบเปนอนดบ 1 ของโลก แตท ผานมายงไมมการพฒนากระบวนการผลตยางดบ

กองบรรณาธการ: กอนทเอมเทคจะเขามาวจยดาน น มหนวยงานใดบางทรบผดชอบ และเกยวของกบยางในแงใดบางครบ

ดร.สรพชญ: สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร จะเกยวของกบพนธยาง การกรดยาง และการปลก ยางในเบองตนใหไดนำยางสด สวนสำนกงานกองทน สงเคราะหการทำสวนยาง (สกย.) จะเกยวของกบการ รวมกลมสหกรณทำยางแผน ดแลการทำยางแผน แตทเกยวของกบโรงงานอตสาหกรรมตางๆ ททำนำยางขน หรอยางแผนรมควน หรอยางแทง ทผานมายงไมม หนวยงานรฐทรบผดชอบชดเจน แต ณ ปจจบน เ อ ม เทค เข ามาร วมด วย เป าหมายท จ ะปฏ ร ป กระบวนการผลต เพราะประเทศเรามการผลตมาก ถ า เ ราต องการให ไปได ด ม คณภาพ เรากม เทคโนโลยเขาไปชวย อกทงการผลตตองการใชสารเคม ตางๆ จงสงผลตอสงแวดลอมในประเทศเรามาก จดนยงไมมหนวยงานใดแนะนำผผลตวาตองทำอยางไรจงเปน หนาทของเรา ซงในสวนน ผม และคณฉววรรณ เปนผศกษาครบ หากพดถงวาอตสาหกรรมยางเขมแขงไหม กเขมแขง หรอเขาสนใจดแลเรองสงแวดลอมหรอ ปรบปรงกระบวนการผลตไหม เขากสนใจและใหความรวมมอเปนอยางด เขาพยายามทำดวยความรของเขา เพราะเขาไมมนกวทยาศาสตร บรษททมแผนกวจย และพฒนากมนอยมาก พอเราเขาไปกนบวาประสบความสำเรจด

กองบรรณาธการ: อตสาหกรรมเกษตรดานอน กมบรษทรายใหญทำธรกจ อตสาหกรรมยาง มบางไหมครบ

ดร.สรพชญ: กำลงจะมครบ เขามสวนยาง และเรมกรดบางแลว ขณะนกำลงสรางโรงงานยอย และรวมถงนกวจยดวย สำหรบหวขอทสองคอ วจยและพฒนา เทคโนโลยการสงออกสตรเพอปรบปรงสมบตเฉพาะ ของยางเปนการปรบปรงสมบตยางใหเหมาะสมสำหรบ ผลตภณฑแตละชนด สวนใหญรบโจทยวจยมาจาก อตสาหกรรม เชน อตสาหกรรมยานยนตใหเราชวย ทำยางขอบกระจกรถ หรอ หนวยงานรฐกมาใหเราทำ ใบพดยางสำหรบปมนำ หรอยางกนกระแทกทาเรอ เปนตน นอกจากน ยงมบรษทยอยอกหลายราย ซงหวขอน ดร.พงษธร3 เปนผศกษาครบ หวขอทสาม วจยและพฒนาเทคโนโลยดาน ยางธรรมชาตเทอรโมพลาสตก เปนการนำยาง ธรรมชาตผสมในพลาสตกเพอใหเปนกรนพลาสตก ซงนบวาเปนหวของานวจยทมาแรงมาก หวขอน ดร.ภาสร4 เปนผศกษาครบ

2 (1) วจยและพฒนาเทคโนโลยดานการปฏรปกระบวนการผลตยางดบ (2) วจยและพฒนาเทคโนโลยการสงออกสตรเพอปรบปรงสมบตเฉพาะของยาง (3) วจยและพฒนาเทคโนโลยดานยางธรรมชาตเทอรโมพลาสตก (4) วจยและพฒนาเทคโนโลยสมบตเชงพลวตและการวเคราะหไฟไนตเอลเมนตของผลตภณฑยางทางวศวกรรม โดยทง 4 หวขอจะไดกลาวถงรายละเอยดในการสมภาษณ3ดร.พงษธร แซอย ปจจบนเปนนกวจยหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร มหาวทยาลยมหดล ศาลายา4ดร.ภาสร เลากจเจรญ ปจจบนเปนนกวจยหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร และรกษาการหวหนาหองปฏบตการจลทรรศนอเลกตรอนแบบ สแกนนงและจลวเคราะห

Page 4: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C48

5ดร.ไพโรจน จตรธรรม ปจจบนเปนนกวจยหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร มหาวทยาลยมหดล ศาลายา6ดร.วฒชย ไทยเจรญ ปจจบนเปนนกวจยหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร มหาวทยาลยมหดล ศาลายา7ดร.ณฐนนท ศภดล ปจจบนเปนนกวจยหองปฏบตการยาง หนวยวจยโพลเมอร มหาวทยาลยมหดล ศาลายา

กองบรรณาธการ: เมอพดถงคำวา “กรน” เรามกนกถงโลกรอน (global warming) หรอ การเปลยนแปลงภมอากาศ (climate change) เม อ เปร ยบ เท ยบก บกร ะบวนการ เด มแล ว คารบอนฟตพร นต (carbon foo tp r in t ) ท เ ก ด จ า ก ก ร ะ บ ว น ก า ร น เ พ ม ข น ห ร อ ไ ม ไดมการคำนวณตวเลขไหมครบ

ดร.สรพชญ: ยงไมมขอมลครบ แตทราบมาวา มาตรฐานทางยโรปบางทกำหนดใหในผลตภณฑ เชน ทว หรอ คอมพวเตอรตองมวสดทมาจากธรรมชาต ไมตำกวา 10% จงสามารถพดในตลาดไดวาเปนกรน ซงอาจมองคนละมมกน มาตรฐานนเองททำใหผ ผลตวสดพยายามนำสงทไดจากธรรมชาตใสในวสด เพอทำใหถงเปาหมายไดงาย ตอนนถาวสดใดมการผสมยางสงเคราะห เชน บวทาไดอน (butadiene) หรอ EPDM (Ethylene Propylene Diene Monomer) กมความพยายามท จะเพมปรมาณยางธรรมชาตเขาไปแทน แมวาราคาของ ยางธรรมชาตจะสงกวายางสงเคราะห แตการทำให เปนกรนจะมมลคาเพมสงขนจนสามารถครอบคลม ราคาตนทนทแพงขนได ดงนน บรษทในบานเราหลาย รายกพยายามเอายางธรรมชาต ซงเปนวตถทไมใช อาหารมาใช ทำใหไมรบกวนปรมาณอาหารสำหรบ บรโภค อกทงสมบตกใชไดดดวย จงเปนจดทนาสนใจ หวขอวจยสดทาย วจยและพฒนาเทคโนโลยสมบต เชงพลวตและการวเคราะหไฟไนตเอลเมนตของ ผลตภณฑยางทางวศวกรรม เปนเรองการออกแบบดสมบตเชงพลวต ซงดร.ไพโรจน5 ดร.วฒชย6 และ ดร.ณฐนนท7 เปนผศกษาอยครบ

กองบรรณาธการ: งานทศกษาเปนลกษณะไหนครบ เปนผลตภณฑใหม หรอศกษาวาเกดความเสยหาย ไดอยางไรครบ

ดร.สรพชญ: มทง 2 ลกษณะครบ ผลตภณฑใหม ไดแก การทำยางรองคอสะพานโดยใชคารบอนไฟเบอรแทน เหลก ซงจะลดนำหนกลง สวนการศกษาความเสยหาย ไดแก การทดสอบลอยาง เปนตน ครบ

กองบรรณาธการ: การเสอมสภาพของยาง โดยทวไปเกดจากสาเหตใดครบ

ฉววรรณ: ยางจะมความแขงแรงเมอเกดการเชอม ขวาง (crosslink) ดงนน เมอพนธะททำใหเกดการเชอม ขวางขาด ยางกจะเสอม ซงเกดจากหลายสาเหต เชน ความรอน โอโซน และตวทำละลาย ขนกบสภาพ แวดลอมทนำไปใชงานคะ

ก อ ง บ ร รณ า ธ ก า ร : พ น ธ ม ต ร ข อ ง เ ร า มใครบางครบ

ดร.สรพชญ: พนธมตรทรวมกบเรามสถาบน การศกษาทงในและตางประเทศ บรษทปโตรเคม บรษทผลตยางดบ ยางแทง นำยางขน และบรษท ทำสารเคมตางๆ ครบ

กองบรรณาธการ: ประเทศทถอวาเปนคแขงกบประเทศไทย เชน มาเลเซย และอนโดนเซย เรามความสมพนธ ใน เช งสร างสรรค เชน ทำวจยรวมกนกบเขาไหมครบ

ดร.สรพชญ: ตางประเทศทเรามความสมพนธดวย ในขณะนคอ ประเทศญปน เชน มหาวทยาลยนากาโอกะ ซงเขาทำเรองยางธรรมชาตคอนขางมาก เขายงสง นกศกษามาฝกงานกบเราทกป

กองบรรณาธการ: ประเทศญปนปลกยางพาราไมได แตทำไมจงสนใจยางธรรมชาตครบ

ดร.สรพชญ: ยางธรรมชาตใชในอตสาหกรรมรถยนต คอนขางมาก เราพบวาขณะนญปนมสทธบตรเรอง ยางธรรมชาตมากทสด ในอดตจะเปนประเทศองกฤษ จนมาถงชวงประมาณ 30 ปทแลว หลงจากทองกฤษเลกปกครองมาเลเซย องกฤษกเลกทำยาง

กองบรรณาธการ: สามารถพดไดไหมครบวา ญปน นำวตถดบของเราไปทำวจยของตนเอง และทำ บางอยางรวมกบเรา โดยขอความรจากเราดวย

Page 5: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 49

8ศาสตราจารย ดร.ยาซยก ทานากะ (Professor Dr. Yasuyuki Tanaka) ผเชยวชาญในวงการยางของโลกชาวญปน9ศาสตราจารย ดร.เซอช คาวาฮารา (Professor Dr.Seiichi Kawahara) มหาวทยาลยนากะโอกะ

ดร.สรพชญ: ครบ แตบางครงเรากขอความรจากเขาดวย โดยเขานำวตถดบของเราไปศกษาตอ แตขณะน เขาเรมมา สรางโรงงานยางดบในเมองไทย เพราะเขาคดวา การปรบปรง คณภาพตงแตตนทางนาจะดกวา ผทศกษาดานนหลงจากทอาจารยทานากะ8 ซงถอวา เปนเจาพอเรองยางของญปนเสยไปแลว คอ อาจารย คาวาฮารา9 มหาวทยาลยนากะโอกะ ซงเปนบคคลสำคญ ทศกษาดานนมาก เขาจะสงนกศกษามาฝกงานกบเรา เรากสงผชวยวจยไปเรยนกบเขา ซงกำลงจะจบกลบมา นอกจากน บรษทญปนกสนใจยางธรรมชาตกนมาก ทำโครงการรวมกบดร.พงษธร ผลตชนสวนรถยนต หรอททำกบผมกเปนเรองการใสยางธรรมชาตเขาไป

กองบรรณาธการ: เปาหมายหลก เชน ทำยางดบ ปรบปรงสตร ญปนเนนดานใดเปนพเศษครบ

ดร.สรพชญ: เรองยางดบญปนเขาไมมตนทาง ไมมวตถดบ ซ ง เปนจดโหว ดงนนหองปฏบตการยางทอทยาน วทยาศาสตรประเทศไทยจงทำกนมาก เรองผลตภณฑ เขากแบงใหเราทำมากขน เนองจากเชอมนเรามากขน แตคดวา เขานาจะทำวจยและพฒนาในสวนนกนมาก ถ า เขาได ยางแท งไปแล ว จะทำอย างไรให ได ล อ หรอทำอยางไรใหไดสมบตลอรถด เขานาจะไปไดไกล สำหรบยางนำ เราทำนำยางไรสารแอมโมเนย ญปนกสนใจมากทสด ทราบจากโรงงานททำรวมกบเรา ลกคาทสนใจคอ ญปน เพราะเปนสตรทไมมแอมโมเนย ไมมปญหาตอสขภาพ และสงแวดลอม นเปนจดขาย

ยางธรรมชาตใชในอตสาหกรรมรถยนตคอนขางมาก เราพบวาขณะนญปน

มสทธบตรเรองยางธรรมชาตมากทสด

ในอดตจะเปนประเทศองกฤษ จนมาถงชวงประมาณ30 ปทแลว หลงจากท

องกฤษเลกปกครองมาเลเซย องกฤษกเลกทำยาง

สารรกษาสภาพนำยางพารา

Page 6: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C50

กองบรรณาธการ: การใสแอมโมเนยในนำยางเพอจดประสงคอะไรครบ

ฉววรรณ: ไปยบยงการเจรญของแบคทเรยคะ หากไมเตมแอมโมเนย ยางจะบดเนาภายใน 3-4 ชวโมง คากรดไขมนจะเพมขน

กองบรรณาธการ: ในนำยางมอะไรทเปนอาหารของ แบคทเรยครบ

ฉววรรณ: มนำตาล ซงเปนอาหารชนดคะ จงตองเตม แอมโมเนยเขาไปยบยง แตวาแอมโมเนยเปนสารท ระเหยงาย

ดร.สรพชญ: โครงการรกษาสภาพนำยางไร แอมโมเนย (TAPS) เปนเสมอนโครงการหลกของหอง ปฏบตการของเรา เรมทำตงแตผมกลบมาทำงานในป พ.ศ. 2545 โจทยมาจากอาจารยกฤษฎา10 ปญหานเปน ปญหาทหลายคนพดถงมาก และตองไดรบการแกไข เรากลงมอกนอยางจรงจง ซงทกคนกสนใจมาก สทธบตรในตางประเทศจะเปนเรองเกยวกบสารรกษา สภาพนำยาง หรอระบบรกษาสภาพนำยางแทนการ ใชสารแอมโมเนย แตยงไมมของใครทใชไดอยางจรงจง แตขณะนระบบของเรานบวามความกาวหนามากทสด และใชไดจรงมากทสด

กองบรรณาธการ: สามารถเปดเผยหลกการกวางๆ ไดไหมครบ

ดร.สรพชญ: ตอนทผมกลบมาทำงานใหมๆ ทเอมเทคเนนเรองไคโตซานมาก ซงไคโตซานมสมบต ฆาเชอโรคได ผมกลองนำมาใสในนำยาง กสามารถ ชวยไดบาง แตราคาสงมาก กตองกลบมาพจารณาใหม โดยคดวา มการใชแอมโมเนยมานานถง 50 ปแลว และขณะนโลกกมววฒนาการ มเทคโนโลยพอสมควร ปจจบนสารฆาเชอทใชมอะไรบาง เรากลองสมสารฆา เชอมาจากกลมตางๆ ใสในนำยางเพอหาตวทเหมาะสม และเรากไดสารกลมหนงมาเปนตวหลกเพอใชรกษา สภาพนำยาง ทำใหไดขอดหลายประการเกดขน เชน ปรบ pH นำยางได มความเปนพษตำ เพราะคอยๆ ปลดปลอยสารฆาเชอออกมาในปรมาณทเหมาะสม

กองบรรณาธการ: ตองคดสตรสารรกษาสภาพ นำยางหลายสตรเพอใหเหมาะกบยางแตละประเภท ไหมครบ

ดร.สรพชญ: ครบ ทงนขนกบระยะเวลาการเกบ รกษา ถาเกบรกษาระยะสน เพอทำยางแผน และแก ปญหาบางชวงทมยางปรมาณมาก กจะมสตรหนง แตถาตองการเกบรกษาระยะยาวเพอทำนำยางขน กจะมอกสตร หรอการทำนำยางขนทตองควบคมใหได pH ตำ ตางจากนำยางเดม กจะเปนอกสตรครบ สรปโดยรวมของทกสตรคอ ไมมกลน ในขณะท แอมโมเนยมกลนฉนมาก ชาวสวนยางกอยากใหมการใชสารรกษาสภาพน แมวาแอมโมเนยจะใชฆาเชอได แตประสทธภาพ กไมไดดมาก ตองใสในปรมาณทสงมากจงจะฆาเชอ ไดสมบรณ อกทงตองเตมสาร TMTD (เตตระเมทล ไทยแรมไดซลไฟล - Tetramethylthiuram disulphide) กบซงคออกไซด (ZnO) รวมดวยจงจะรกษาสภาพไดนาน แตสาร TMTD กอใหเกดไนโตรซามน (nitrosamines) ซงเปนสารกอมะเรง สวนซงคออกไซดกเปนโลหะหนก เราไมอยากใชในปรมาณมากในทกท เพราะควบคม ลำบาก เราตดปญหาตรงน ได การทดสอบเรอง ความเปนพษพบวา นำยามความเปนพษตำกวามาก ความเปนกรด-เบสสามารถปรบได เพราะไมเปนกรด-เบสมากเชนเดม การกดกรอนกบภาชนะบรรจกตำกวา และไมมไอระเหยเหมอนแอมโมเนยททำใหเกดการ ผกรอนของหลงคาโรงงานดวย

การกวนผสมนำยางใหเขากบสารรกษาสภาพนำยาง

10ผศ.ดร.กฤษฎา สชวะ ปจจบนดำรงตำแหนงรกษาการรองผอำนวยการ ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

Page 7: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 51

กองบรรณาธการ: มอะไรท ต องปรบปร ง อกไหมครบ

ดร.สรพชญ: การทำสารฆาเชอใหมทำใหพบขอด หลายอยาง แตกทำใหเกดขอแตกตางหลายอยางดวย ดงนน การนำไปใชงานจงไมสามารถนำไปใช ไดทนท เพราะไดมการปรบเปลยนตงแตตนทาง เราจงตองศกษา ดทกกระบวนการวามปญหาอะไร เชน ในการแปรรปเปนนำยางขน ในโรงงานเขาใช เครองปนเพอทำนำยางขน เขาทำไดเหมอนเดมไหม เกดตะกอนไหม การลดปรมาณโลหะทำไดไหม จดทสำคญทสดคอ ลกคาใชไดไหม นำไปทำผลตภณฑ แลว ไดผลตภณฑเหมอนเดมไหม คณภาพคงเดมหรอ ไม ตองมการปรบสตรคอมพาวดอะไรไหมจงจะใชไดเหมอนเดม ขณะน เ ราอย ท ข นตอนการทำผลตภณฑ เพราะคดวาชาวสวนยางพรอม โรงงานทำนำยางขน กพรอม ถาผผลตพรอม กนาจะเดนได

กองบรรณาธการ: “TAPS” ยอมาจากอะไรครบ

ดร.สรพชญ: Thai Advance Preservative System ครบ เรมตนมาจากอกษรขนตนของชอเลนของคนทำผสมกนครบ ในสวนของโครงการปฏรปกระบวนการผลต ยางดบ เราใชชอรหสโครงการวา GRASS ยอมาจาก Green Recovery Agent for Skim and Sludge ชอนอาจารยกฤษฎาเปนคนตง ขณะนสามารถถายทอดและนำไปใชไดจรง เพราะไมได ปรบเปลยนนวตกรรมมากเชนเดยวกบ TAPS ทเปลยน รปแบบนำยางไป โครงการนเปนการแกปญหาของโรงงานเรองการนำกลบอยางไรใหไดประสทธภาพ มากขน ซงสำคญมาก ถาสามารถนำกลบไดมากขน โรงงานกจะมรายไดมากขนดวย จงไดรบการตอบรบ มากทสด อยางไรกด เรากพยายามแฝงเรองความเปน มตรตอสงแวดลอมเขาไปดวย

กองบรรณาธการ: โรงงานมวธจดการกบยางสกม อยางไรครบ

ดร.สรพชญ: โรงงานจะไมทง เขาจะเตมกรดซลฟวรก (H

2SO

4) ใสเขาไป เพอทำใหยางเสอมสภาพ โดย pH

ทยางเสอมสภาพคอ ประมาณ 4.5 หรอตำกวา จากนน จงรวบรวมยางทจบตวขนมา เราเขาไปชวยโดยมโจทย วาจะทำอยางไรใหรวบรวมยางกลบคนมาใหมากทสด และทำอยางไรทจะลดปรมาณของกรดทใชใหนอยลง การทโรงงานเลอกใชกรดซลฟวรก เพราะ มราคาถกกวากรดชนดอน แตกทำใหเกดปญหามาก เพราะเมอเกดการเนาเสยจะมกาซไขเนา (H

2S)

เกดขนดวย ซงจะสงผลอยางมากโดยเฉพาะโรงงาน ทตงในเขตชมชน ดงนน ในขณะนจงมบางโรงงาน ยอมใชกรดชนดอนรวมดวย และเมอเราพฒนา สารเขาไปชวยใหการจบยางมประสทธภาพมากขน กทำใหลดตนทน โรงงานกสามารถเพมตนทนเรอง การใชกรดชนดอนไดการผลตนำยางขนโดยใชเครองปนเหวยง

ยางสกม(skimrubber)คออะไร ยางสกม คอหางนำยาง คลายกบหางกะท การนำนำยางสดมาทำนำยางขนจะใชเครองปนเหวยง โดยเครอง จะทำใหนำยางเขมขนขน เมอมสวนทเขมขนกจะมสวนทเจอจาง นำยางสดจะมเนอยางประมาณ 30% เมอทำเปนนำยางขนจะมเนอยาง 60% สวนหางนำยางจะมเนอยางเหลอเพยง 5%

Page 8: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C52

การเกบรวบรวมกอนยางออกจากยางสกม

ฉววรรณ: โดยปกตยางสกมสามารถนำกลบมาได ประมาณ 80% จะเกดการสญหายไปอกประมาณ 20% แตหลงจากใชสารทเราพฒนาขนเขาไปชวยเพม ประสทธภาพ กสามารถนำกลบคนมาไดประมาณ 90% โรงงานกสญเสยนอยลง

ดร.สรพชญ: การจบยางสกมเปนโจทยท เราทำมา เปนระยะเวลานาน จงมผลงานออกมาหลายรปแบบ เรมตนจาก โครงการ GRASS 1 มโมเดลทเคยได รบสทธบตรการประดษฐ ผลงานนเปนความคดแรกทนกวจยอยากทำอะไรทใหม พลกโฉมไปโดยใชกระบวน การอนแทนกระบวนการเดม วธการคอใชสารเคม มาแยกเนอยางออก จากนนนำนำซรมมานำกลบเอาสารกลบมาใชใหม ซงสามารถแกปญหาของสกมในแงของสงแวดลอมไดจรง ดงนน เรองความเปนกรน (green) ถอวา GRASS 1 ชดเจน แตในแงของตนทนยงสงกวาปจจบนมาก จากเดมราคาประมาณ 1 บาท/ กโลกรมยางแหง แตถาใชกระบวนการนเพมเปน 5-6 บาท/กโลกรมยางแหง ตามความคดเรา เหมอนราคาเพมขนไมมาก แต ในความเปนจรงเพมขนมาก เพราะเขาคดกน ในระดบสตางค ดงนนเราตองถอยกลบมาเปนโครงการ GRASS 0 ค อ ก า ร ใ ช ส า ร ร ว ม ก บ ก ร ด เ พ อ เพมประสทธภาพในการจบตวใหกรด ทำใหรวบรวม เนอยางไดมากขนและลดการใชกรดลง โครงการน ได ร บการยอมรบและมการใช จร งแล วในโรงงาน ซ ง เ ป น ก า รท ำ ร ว ม ก น ร ะหว า ง เ ร า และโ ร ง ง าน โดยเราทำสตรเคม และโรงงานทำเรองการออกแบบบอ และถงโดยใชความรทางวศวกรรม เพราะความสามารถ เราดานนอาจมไมมาก

การทโรงงานเลอกใชกรดซลฟวรก เพราะมราคาถก

กวากรดชนดอนแตกทำใหเกดปญหามากเพราะเมอเกดการเนาเสยจะมกาซไขเนา (H

2S)

เกดขนดวย ซงจะสงผลอยางมาก

โดยเฉพาะโรงงานทตงในเขตชมชน

Page 9: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 53

โมเดลโครงการ GRASS 1

กองบรรณาธการ: การถายทอดโครงการวจย ใหแกอตสาหกรรมจะตองขายสทธกอน หรอวา ใหทดลองกอนไดครบ

ดร.สรพชญ: ใหทดลองกอนเลยครบ เราจะยงไมขายใหเขาถายงไมไดผลจรง หรอไดผลเปนทพอใจ นอกจากโครงการ GRASS 0 และ GRASS 1 แล วย งม โ ครงการ GRASS 2 ท เ ป นการ นำโพลเมอรมาชวยจบยางจากนำลางเครองปน น ำยาง โดยใช ว ตถ ด บในประ เทศถ ง 50% ไมนำเขาจากตางประเทศ 100% เชนในอดต เพอเปนการลดตนทนการผลต ในการทำนำยางสดใหเปนนำยางขนจะใชเครอง ปนนำยางซงมกมนำยางตดในเครองทำใหตองลางออก ดวยนำ จงมนำลางสขาวขนปรมาณมากเกดขน สมยกอนราคายางอาจไมแพงเทาปจจบนโรงงานกไมใหความสำคญมากนก บางครงกปลอยทงในบอ เพอใหยางลอยแลวจงชอนขนมา แตยางอาจ เสอมสภาพไปแลว หรอเหลออยนอยแลว หรอบางครง อาจปลอยใหเนาเหมนไป แตในปจจบนทกโรงงานจะไมปลอยนำนทงไป เพราะในนำลางจะมเนอยางประมาณ

0.5% โดยนำหนก ตองนำกลบมา ดงนนกจะม วธการตางๆ เชน ใชกรด หรอนำเขาโพลเมอรจาก ตางประเทศ เพอนำยางกลบมา

กองบรรณาธการ: การใชโพลเมอรไปจบยาง 0.5% จะมผลตอสมบตของยางในการใชงานหรอไมครบ

ดร.สรพชญ: มผลครบ แลวแตชนดของโพลเมอรท นำมาใช สำหรบเราเลอกโพลอะครลาไมด (polyacryl-amide) ทใชในการบำบดนำเสย เพราะสารนมนยอย สลายไดเมอเวลาผานไป ตอนเรมตนยางจะลนๆ แตเมอ เวลาผานไปกจะเหมอนยางปกต ขณะนเราใชโพลอะครลาไมดและสารเพม ประสทธภาพ เพอลดการนำเขา อกทงเปนการลดตนทน โครงการ GRASS 2 ขณะนอยระหวางการปรบสตร กบบรษททตองการผลตขาย GRASS 3 เปนเรองเกยวกบอตสาหกรรม ผลตนำยางขนจากยางธรรมชาต โดยจะเปนกรรมวธ แยกเนอยาง และสารอนนทรยออกจากกากตะกอน หรอขแปง (sludge)

Page 10: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C54

หมอปนทมขแปงเหลออยภายหลงจากปนนำยางขน

ลกษณะของขแปงอบแหง

กองบรรณาธการ: ขแปงคออะไร มองคประกอบ และเกดจากอะไรครบ

ฉววรรณ: ขแปงมองคประกอบเปนไขมน โปรตน และนำตาล หากปลอยทงไวจะบดเหมน

ดร.สรพชญ: ขแปงเกดจากนำยางมแมกนเซยม (Mg) อยมาก ซงแมกนเซยมมผลตอเสถยรภาพของอนภาค ยาง เพราะผวของอนภาคยางมประจ เปนลบ แตแมกนเซยมมประจบวกสอง ซงถาปลอยไวกจะเกด การจบตว ทงนอาจเปนกลไกของธรรมชาตทเวลา โดนกรดกตองการใหยางหยดไหล แตกลไกน ไมเปนผลดตอเรา เพราะเราตองการใหนำยาง อย ใ น สภ าพน ำ ย า ง ตลอด ไป จ ง ต อ ง ก ำ จ ด แมกนเซยมออก การใชแอมโมเนย (NH

3) กมสวน

ททำใหเกดการตกตะกอน ถาตกไมหมดเราตองเตม สารไดแอมโมเนยมไฮโดรเจนฟอสเฟต ((NH

4)2HPO

4)

เพอชวยใหเกดการตกตะกอน แมวาจะพยายามทำบอดกตะกอนไวขางลาง กอนเขาเครอง เพราะกลวเครองตน พยายามปลอย นำยางออกมา แตกยงมตะกอนปนเขาไปในเครองปน พอปนสวนทเปนยางจะลอยขนขางบน ตะกอนทหนก กวากจะตกลงขางลางตดในเครอง ดงนน บอดกตะกอน และเครองปนกจะมขแปง ในขแปงมทงแมกนเซยม และฟอสเฟต แตฟอสเฟตถอว า เปนของเสย อตสาหกรรม ไมสามารถนำไปทงทอนได จงม 2 ลกษณะททำกนคอ ใชถมทหรอกองไวในโรงงาน หรอสวน อกลกษณะหนงคอ ใชทำปย เพราะมฟอสเฟต ไนโตรเจน ซงมาจากโปรตนของยาง และแมกนเซยม ทงหมดนเปนประโยชนตอพช

มงานวจยหลายแหงพยายามนำไปทำปย หรอโรงงานเองกนำไปเทไวในสวนอยแลว แตสวนใหญ ไมไดใชประโยชน บางทมคนมาซอในราคา 0.5 บาท/กโลกรม ตอนไปสำรวจโรงงานกไดโจทยมาวา ขแปงสามารถเอาไปทำอะไรไดบาง เรากนำกลบมา วเคราะหและพบวามยางถง 25% ทงทดลกษณะ เปนครม ไมมททาวาจะเปนยาง ดงนน เราจงพยายาม หาวธแยกยางออกจากขแปง เพราะหากนำไปทำปย ยางทเหลออยกจะสงผลเสยตอดน เรมตน เราตงเปาทจะแยกยางออกจากขแปง โดยนำวธทเคยพบในหองปฏบตการเปนประจำมาใช กสามารถแยกได เปนการใชประโยชนจากของทเคย ทงทำใหอตสาหกรรมยอมรบงาย จงเปนโครงการแรกทถายทอดเทคโนโลย และขยายขอบเขตได ทมของเราเปนนกวทยาศาสตรและนกเคม ดงนน ความรดานวศวกรรมจงไมมความชำนาญ ซงการนำไปใชในอตสาหกรรมจะตองมการปรบปรง อปกรณตางๆ โรงงานทไดรบการถายทอดและใหความ สำคญดานวศวกรรมกจะไปไดเรวกวา เรากจะม โครงการททำรวมกบอาจารยในมหาวทยาลยทเกง ในดานวศวกรรม และมเวลามารวมสรางโรงงาน ตนแบบ เพ อแยกกากตะกอนจากข แป งใหม ประสทธภาพมากขน ขณะน มการถายทอดใหแกบรษททางภาค ตะวนออก ใต และอสานแลว ซงเปนความภาคภมใจ เพราะเราทำเปนกลมแรกในโลก มสทธบตรไทย 2 ฉบบ และยนจดทมาเลเซย อนโดนเซย และเวยดนามดวย

กองบรรณาธการ: เศษยางฝอยคออะไรครบ

ดร.สรพชญ: เศษยางฝอยเปนเรองของการทำยาง แทง โดยเรมตนจากยางถวย

Page 11: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 55

กระบวนการผลตยางแทงทำใหเกดเศษยางฝอยภาพจาก http://www.nstda.or.th/nstda-knowledge/4021-str-20

กองบรรณาธการ: ทำไมจงเรยก“ยางถวย” และใชในการทำอะไรคะ

ปยะดา: ปกตการกรดยางจากตนจะมถวยรอง ถาตอง การนำยางกจะเทจากถวยไปใสถงรวมกน แตถาทำยาง ถวยกจะปลอยใหแหงในถวย และเคาะออกมากจะม รปรางเปนถวย จงเรยก “ยางถวย” คะ

ลกษณะของยางถวย

ดร.สรพชญ: ยางถวยใชเปนวตถดบในการผลตยาง STR 20 ซงเปนยางทมมากทสด เมอปลอยใหแหง แขงกจะมกลนเหมนเนา และสกปรก เพราะชาวสวน บางรายกนำเศษใบไมใสลงไปบาง รองเทาแตะบาง เศษไมบาง ทคดวาสามารถหลอกคนรบซอได

อกทงเปนการเพมนำหนกยาง แตการทำเชนน เปนขอเสย เพราะการเอายางรองเทาทถอวาเปนยางตายไปผสมกบยางด เมอนำไปเขากระบวนการกทำใหเกดความเสยหายแกโรงงานได

Page 12: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C56

ยางถวยทมเศษใบไมปน

ลกษณะเศษยางฝอยกอน (ก) และหลงผานกระบวนการ GRASS 4 (ข)ภาพจาก http://www.nstda.or.th/nstda-knowledge/4021-str-20

ประเทศไทยมกประสบกบปญหาน เพราะการ ปลกยางเปนรายยอย ซงแตกตางจากประเทศทปลกใหม เชน ประเทศเวยดนามทมการคมบรเวณดวยโรงงาน หรอรฐบาลทำใหควบคมคณภาพของยางท ไดดกวาประเทศไทย แตดวยความตองการยางมาก โรงงานจะรบซอทงหมด คนตราคายางกตองอาศย ประสบการณเลอกยางทมคณภาพ

ย า ง ท ร บ ซ อ ม า จ ะ ต อ ง น ำ ม า ล า ง ก อ น ซ งขนตอนน เปนขนตอนท ใชพลงงานมากทสด โดยการยอยเปนชนเลกๆ ลางซำหลายครง การยอยยางจะทำใหมเศษยางฝอยเกดขน ซงถาเศษยางฝอย มฝนมาเคลอบตดกจะไมยอมตดกบเศษยางฝอยชน อน กจะไหลไปสบอนำเสย และลอยเปนแพ เมอชอนขนมาเพออดเปนกอนกยงไมตด นจงกลายมาเปนโจทย GRASS 4 คอ ทำอยางไร เศษยางฝอยจงจะขายได

ขณะนท ไปไดไกลสดคอ กระบวนการทำ นำยางขน คอ ทำครบวงจรตงแตนำยางสดจนเปน นำยางขน รวมถง ผลพลอยไดอนๆ เชน หางนำยาง

นำลาง และขแปง เรามกระบวนการทพฒนาแลว ครบถวน พรอมเปดโรงงานทำนำยางขน ซงเปน เทคโนโลยใหมทงหมด

Page 13: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C 57

กองบรรณาธการ: ความไววางใจทโรงงานมตอเรา โดยใหเราไปโรงงานเพอลองเทคโนโลยตางๆ นนเกดขนไดอยางไรครบ

ดร.สรพชญ: เกดจากการไปนำเสนอตามทประชม หรอในงานประชมวชาการตางๆ เจาของโรงงานกมานง ฟงดวย ซงสวนใหญเปนคนรนใหม มฐานะ และจบ การศกษาจากตางประเทศ ถาเขาตองการทจะพฒนา เขาจะตดตอเราใหไปชวยแกปญหาให

สรปโครงการ GRASS เปนโครงการทเกยวกบ การนำกลบของยาง แตในสวนของผลตภณฑจะเปน การรบโจทยจากเอกชนและแกปญหาเปนรายๆ ไป พรอมกนนนในเรองของพนฐานหรอนวตกรรมกทำดวย สำหรบผลงานของหองปฏบตการยาง ทกป จะมวารสารวชาการและสทธบตร ซงทำไดเกนกวา เปาหมายทตงไว คอมวารสารวชาการและสทธบตร อยางละมากกวา 5 เรอง นบวามความสมดล เพราะเรามบคลากรททำไดทง 2 อยาง ในเรอง การถายทอดเทคโนโลยกเกดขนแลว สำหรบรางวล กพยายามสงอยางสมำเสมอ และกไดมาสมำเสมอ ทงในประเทศและตางประเทศ กจกรรมเสรม นกศกษาทำแผนธรกจกไดรางวลมาพอสมควร

กองบรรณาธการ: หองปฏบตการยางมการตงเปา ไวอยางไร และมทศทางเปนเชนใดครบ

ดร.สรพชญ: การทำผลตภณฑยาง อาจมหลายทในโลก เกงแตการศกษาดานยางธรรมชาต ยางดบ หรอ

การนำเสนองานวจยเรอง สารรกษาสภาพนำยางแกโรงงานอตสาหกรรมในภาคใต

กระบวนการขนตน ซงประเทศไทยมมากยงไมมใคร ศกษามากเทาเรา มหาวทยาลยอาจยงไมสามารถโฟกสตรงนเตมท เราจงควรเปนกำลงหลกในดานนครบ

กองบรรณาธการ: มาตรฐานยางใครเปนผกำหนด และมองคกรจากนานาชาตไหมครบ

พรอมศกด : สำนกงานมาตรฐานผลตภณฑ อตสาหกรรม (สมอ.) รวมกบ ISO มการตง คณะกรรมการชาต ประเทศไทยม ดร.นชนาฎ ณ ระนอง สำหรบสมอ.ของไทยกพยายามพฒนามาตรฐาน มอก .ของไทยใหควบค ไปกบ ISO ท ออกมา ตลอดเวลา แต เน องจากมคนสมอ.มคนท ทำ ดานยางนอย จงตองใชแตละหนวยงานเขามา เปนกรรมการวชาการมการจางเราใหชวยราง มาตรฐาน ซงจะทำใหการออกมาตรฐานทำไดเรวขน

กองบรรณาธการ: มาตรฐานมอก.คมเฉพาะ ประเทศไทยใชไหมครบ มาตรฐานอนทคมทวโลกคอ อะไรครบ

พรอมศกด : ใชครบ มาตรฐานทคมทวโลกคอ ISO โรงงานในประเทศไทยสวนใหญตองทำ ISO เพอองกบมาตรฐาน ISO 9000 และ 14000 ครบ

กองบรรณาธการ: เอมเทคมศนยการทดสอบสมบต ยางแบบครบวงจรไหมครบ

ฉววรรณ: ยงไมครบคะ สวนใหญอยทศาลายา และสถาบนวจยยาง

กองบรรณาธการ: การทดสอบสมบตความเปน พษตอเซลลสงทดสอบทไหนคะ

ฉววรรณ: นาโนเทค และเอมเทค ทหองปฏบตการ เทคนคทางชวภาพสำหรบวสด

กองบรรณาธการ: ในแงโครงสรางบคลากรกบ ปรมาณงานมสดสวนเปนอยางไรครบ

ดร.สรพชญ: คดวาบคลากรมจำนวนนอยเกนไป เพราะ การทำยางในประเทศเรามเยอะมาก จงมคนทตองการ ใหเราเขาไปชวยมากเชนกนครบ

Page 14: กองบรรณาธิการ ศูนย์เทคโนโลยี ......กรกฎาคม - ก นยายน 2554 M T E C 47 สวนยาง งานว

กรกฎาคม - กนยายน 2554M T E C58

ผทสนใจรวมงาน หรอสอบถามขอมล สามารถตดตอไดทหองปฏบตการยาง

ดร.สรพชญ ลอยกลนนทศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค)

114 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ตำบลคลองหนง อำเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน 12120โทรศพท: 0 2564 6500 ตอ 4483 โทรสาร: 0 2564 6501-5

กองบรรณาธการ: คดวาควรมบคลากร หรอนกวจยสาขาเฉพาะทางดานใดครบ

ดร.สรพชญ: ตองการวศวกรเพอมาชวยสรางเครองมอ สวนนกวจยเปนสาขาใดกไดครบ

พรอมศกด: ตองการบคลากรดานการขนรปผลตภณฑยางจากนำยาง เพราะการขนรปจากนำยางเมอเทยบกบยางแทงจะหลากหลายกวาครบ

กองบรรณาธการ: หองปฏบตการยางมวธการบรหารทมวจยอยางไรจงทำใหไดผลงานดคะ

ดร.สรพชญ: เราพยายามพฒนาความรดานยางดวยการอานวารสารวชาการ พฒนาตวเองและเชอมความสมพนธ ในกลมดวยการเลนเกมพฒนาสมอง เชน ซโดะก จกซอว เรยนภาษาญปน และรองเพลงคาราโอเกะครบ

กจกรรมกลมประจำป แขงขนเลนเกมพฒนาสมองประลองความอดเพอชงรางวล ทจงหวดสราษฎรธาน

ทำบญตกบาตรขณะไปประชมกลมยางนอกสถานท และเยยมโรงงานลอยางตน ทจงหวดพระนครศรอยธยา

ฉววรรณ: ดร.สรพชญบรหารทมเสมอนทกคนเปนเพอนรวมงาน เปนพ นอง ซงทำงานดวยแลวมความสขคะ