ผลงานประกอบการพจารณาประเมนบคคล เพอแตงตงใหดารงตาแหนงประเภทวชาการ

ตาแหนงพยาบาลวชาชพชานาญการ (ดานการพยาบาล)

เรองทเสนอใหประเมน 1. ผลงานทเปนผลการดาเนนงานทผานมา เรอง การพยาบาลผปวยตดเชอทางเดนปสสาวะ 2. ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน เรอง แผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะ

เสนอโดย นางสาวแวววมล คงด

ตาแหนงพยาบาลวชาชพปฏบตการ (ตาแหนงเลขท รพท. 182)

กลมภารกจดานการพยาบาล ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ สานกการแพทย

ผลงานทเปนผลการดาเนนงานทผานมา 1. ชอผลงาน การพยาบาลผปวยตดเชอทางเดนปสสาวะ 2. ระยะเวลาทดาเนนการ 3 วน (ตงแตวนท 31 กรกฎาคม 2555 ถง 2 สงหาคม 2555) 3. ความรทางวชาการหรอแนวคดทใชในการดาเนนการ

ความรทางวชาการ การตดเชอทางเดนปสสาวะ (Urinary Tract Infection) หรอเรยกยอวา ยทไอ (UTI) คอโรคหรอ

ภาวะทเกดจากอวยวะในระบบทางเดนปสสาวะเกดการอกเสบจากการตดเชอ ซงเกอบทงหมดเปนการตดเชอแบคทเรยโดยจะมอาการหรอไมมอาการกได การตดเชอจะเกดขนทใดกได เชน ไต กระเพาะปสสาวะ หรอทอปสสาวะ และสามารถแพรกระจายไปยงสวนอนได อาจเปนไดอยางเฉยบพลนหรอเรอรง

การตดเชอระบบทางเดนปสสาวะแบบไมซบซอน (uncomplicated UTI) คอการตดเชอในผปวยทมสขภาพแขงแรงโดยมหนาทหรอโครงสรางของระบบทางเดนปสสาวะปกต สวนใหญของผปวยเหลานจะเปนผหญงซงมกระเพาะปสสาวะตดเชอหรอกรวยไตอกเสบ เชอโรคทเปนสาเหตมกจะไวและถกกาจดไดโดยการรบประทานยาปฏชวนะระยะสน

การตดเชอระบบทางเดนปสสาวะแบบซบซอน (complicated UTI) คอการตดเชอในผปวยทออนแอหรอมโครงสรางและหนาทของระบบทางเดนปสสาวะผดปกตททาใหมโอกาสตดเชอเพมขนหรอลดประสทธภาพการรกษาดวยยาปฏชวนะ

อบตการณและระบาดวทยา ระบบทางเดนปสสาวะอกเสบพบบอยมากในผหญงมากกวาผชายเนองจากทอปสสาวะผหญงสน

กวาผชาย สวนใหญเกดจากเชอแบคทเรยและผปวยทเคยมการอกเสบสามารถเกดการตดเชอไดอก ในการตดเชอใหมเปนสาเหตจากแบคทเรยตางชนดกนมากกวาชนดเดม

พยาธสรรวทยา เชอแบคทเรยสามารถเขาสระบบทางเดนปสสาวะได 3 ทางคอ 1.การตดเชอยอนกลบขนไปจากทอปสสาวะ (ascending infection) แบคทเรยสวนใหญเขาสระบบ

ทางเดนปสสาวะจากบรเวณทวารหนกยอนกลบขนไปททอปสสาวะแลวเขาไปในกระเพาะปสสาวะ 2.เชอโรคกระจายตวมาทางกระแสเลอด (hematogenous route) การตดเชอของไตโดยเชอโรค

กระจายตวมาทางกระแสเลอดพบไดไมบอยในคนปกตทวไป 3.เชอโรคกระจายมาทางกระแสน าเหลอง (lymphatic route) เปนการกระจายโดยตรงของแบคทเรย

จากอวยวะขางเคยง การกระจายทางกระแสน าเหลองพบนอยมาก เชนการตดเชอของลาไสอยางรนแรงหรอการเปนหนองบรเวณหลงเยอบชองทอง

2

ภาวะแทรกซอน ถาไดรบการรกษาทนทและเหมาะสมภาวะแทรกซอนจะมโอกาสเกดขนนอยมาก แตถาไมไดรกษา

อาจมความรนแรงของโรคมากขน เชนการตดเชอใหม การตดเชอเปนๆหายๆ กรวยไตอกเสบเรอรง ฝของไต ฝรอบไต หรออาจลกลามเขากระแลเลอด กลายเปนภาวะโลหตเปนพษซงอาจเปนอนตรายรายแรงได อาการและอาการแสดง

ผปวยสวนมากจะมอาการปสสาวะแสบขด ปสสาวะเปนเลอด ปสสาวะขนเปนหนองปสสาวะแสบขด การถายปสสาวะบอย มไขหนาวสน มอาการปวดซงจะสมพนธกบพยาธสรรวทยา หรออาจมอาการปวดอนๆเชน ปวดศรษะ คลนไส อาเจยน

การตรวจวนจฉยโรค 1.การซกประวต ผปวยมกมไข ปวดทอง ปวดหลง ปสสาวะบอย เปนหนอง ปสสาวะขน ปสสาวะ

แสบขด คลนไสอาเจยน ประวตการมเพศสมพนธ 2.การตรวจรางกาย จากการสญญาณชพจะพบวามไขปวดเมอยกลามเนอทวตว การตรวจภายใน

ในผหญง การตรวจทวารหนกในผชายเพอตรวจคลาตอมลกหมาก 3.การตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ (urine analysis) พบเมดเลอดขาวในน าปสสาวะ ความ

ถวงจาเพาะของนาปสสาวะตา การเพาะเชอนาปสสาวะจะใหผลบวกเมอพบเชอ 4.การตรวจทางรงส เชน KUB,IVP หรอ RP อาจพบนวทเปนตนเหตของการอดกนทาใหเกดการตด

เชอ หรอลกษณะความผดปกต เชน กรวยไตมรปรางเปลยนแปลงไป ไตขนาดไมเทากน กระเพาะปสสาวะขนาดเลกลง

การรกษา แนวทางการรกษาการตดเชอระบบทางเดนปสสาวะคอการใหยาปฏชวนะโดยชนด ขนาดยา และ

ระยะเวลาทใชยาขนอยกบความรนแรงของอาการ เชอทเปนสาเหตซงควรใหยาตาม bacteria sensitive และมการตรวจตดตามผลการตรวจปสสาวะซาเพอประเมนวายาทไหไดผลตามทตองการ รวมกบการใหยาแกปวด ลดไข ยาบรรเทาอาการคลนไสอาเจยน การใหสารนาอยางเพยงพอ

การพยาบาล 1.การซกประวต เกยวกบอาย อาการ สาเหตของการเจบปวย 2.ดแลใหไดยาปฏชวนะตามแผนการรกษา 3.วดและบนทกสญญาณชพทก 4 ชงโมง และทกครงทมไขดแลเชดตวลดไข ใหยาลดไขและ

ประเมนอณหภมรางกายซาหลงเชดตว หลงใหยาลดไข 30 นาท 4.ดแลใหสารนาทางหลอดเลอดดาตามแผนการรกษาของแพทย

3

5.ดแลใหไดรบสารอาหารอยางเพยงพอและเหมาะสมกบโรค ซงตองศกษาผลการตรวจเลอดและผลการตรวจปสสาวะประกอบดวย

6.แนะนาใหผปวยดมน าใหมากอยางนอยวนละ2500-3000 มลลลตรตอวน เพอเปนการกาจดเชอโรคออกโดยธรรมชาต ไมกลนปสสาวะ ทาความสะอาดอวยวะทกครงหลงถายปสสาวะโดยทาความสะอาดจากขางหนาไปขางหลง

7.เกบปสสาวะสงตรวจทางหองปฏบตการเพอประเมนการตดเชอ รวมถงการสงเกตลกษณะ ปรมาณ ส กลนของปสสาวะ

8.จดใหผปวยพกผอนอยางเพยงพอ 9.ดแลทางดานจตใจ เปดโอกาสใหผปวยและญาตซกถามขอสงสยพรอมทงตอบขอสงสยตางๆเพอ

คลายความวตกกงวล ใหขอมลดานอาการ อาการแสดง และแผนการรกษาของแพทยใหผปวยและญาตทราบเปนระยะๆ

เภสชวทยา เซฟไตรอะโซน(Ceftriaxone) สรรพคณ ใชรกษาโรคการตดเชอระบบทางเดนหายใจสวนลาง หชนกลางอกเสบจากการตดเชอ

แบคทเรย โรคตดเชอทผวหนง โรคตดเชอทกระดกและขอ โรคตดเชอในชองทองและทางเดนปสสาวะ การอกเสบในองเชงกราน หนองใน โรคตดเชอในกระแสโลหต และโรคตดเชอในสมอง นอกจากนยงใชในการปองกนการตดเชอกอนและหลงผาตด

การพยาบาล ถามประวตการแพยา สงเกตอาการผดปกตเชน การเกดผนบรเวณผวหนง เกดอาการทองเสย ตดตามระดบเอนไซมทตบและไต ถามอาการรบรายงานแพทยทนท

นอรฟอกซาซน(Norfloxacin) สรรพคณเปนยาตานเชอแบคทเรยใชในการรกษาโรคหนองใน โรคตดเชอในระบบทางเดน

ปสสาวะรวมไปถงการตดเชอระบบทางเดนอาหาร การพยาบาล ถามประวตการแพยา สงเกตอาการไมสบายในกระเพาะอาหารและลาไส ผนคน ปวด

ศรษะ วงเวยน คลนไสอาเจยน กลามเนอออนแรงหรออาการชกกระตก ถามอาการรบรายงานแพทย 4. สรปสาระสาคญของเรองและขนตอนการดาเนนการ สรปสาระสาคญของเรอง

การตดเชอทางเดนปสสาวะเปนโรคทพบบอยมาก พบเกดไดในทกอายตงแตเดก (พบไดประมาณรอยละ 10 ของโรคน) จนไปถงผสงอาย โดยทวไปมกพบในชวงอาย 16-35 ป เปนโรคพบในผหญงบอยกวาในผชายประมาณ 4 เทา โดยประมาณรอยละ 60 ของผหญงตองเคยเกดโรคนอยางนอย 1 ครงในชวตเปนโรคทเกดซ าไดบอยโดยพบวาประมาณรอยละ 50 เมอเกดโรคแลวจะเกดโรคซ าภายใน 1 ป โดยทวไปเมอ

4

พบแพทยไดเรว การตดเชอระบบทางเดนปสสาวะจะไมรนแรง อาจจะดขนหรอหายไดภายใน 2-3 วน แตถาพบแพทยชาหรอมการเกดเปนซ าบอยๆ (พบไดประมาณรอยละ 25 ของผปวยโดยเฉพาะในผหญง) อาจสงผลใหเชอดอยา และโรครนแรงจนเกดการตดเชอในกระแสโลหตไดหรอเกดเปนโรคไตเรอรงได

ขนตอนการดาเนนการ 1. ศกษาคนควาขอมลดานวชาการเกยวกบโรคตดเชอระบบทางเดนปสสาวะจากสอวชาการเกยวกบ

สขภาพ วารสารทางการแพทยและการพยาบาลและจากอนเตอรเนต 2.เลอกกรณศกษาเฉพาะรายเปนผปวยหญงไทย อาย 18 ป มาโรงพยาบาลดวยมไขสง ปวดหลง

ปวดทอง ปสสาวะแสบขด แพทยวนจฉยวามการตดเชอระบบทางเดนปสสาวะ รบไวรกษาในโรงพยาบาล ทหอผปวยหญงสามญ วนท 31 กรกฎาคม 2555 HN 9457/55 AN 3121/55

3.ประเมนสภาพรางกายทกระบบ จตใจ อารมณ สงคม ซกประวตเกยวกบการเจบปวยในปจจบน การเจบปวยในอดต รวมทงการเจบปวยของบคคลในครอบครว

4.วนจฉยการพยาบาล เพอวางแผนใหการพยาบาลตามภาวะของโรค 5.ปฏบตกจกรรมพยาบาล และใหการรกษาพยาบาลตามแผนการรกษาของแพทย ประเมนผลการ

ปฏบตการยาบาล และวางแผนการพยาบาลตอไปจนกระทงจาหนาย พรอมทงใหคาแนะนา ใหความรในการปฏบตตนอยางถกตอง

6.สรปผลการศกษาผปวยเฉพาะรายมาจดทาเอกสาร นาไปปรกษาผเชยวชาญเพอชแนะแนวทาง ตรวจสอบความถกตองของผลงาน และนาเสนอตามลาดบ 5. ผรวมดาเนนการ ไมม 6. สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดาเนนการทงหมด รอยละ 100 โดยดาเนนการดงน

ผปวยหญงไทยอาย 18 ป สถานภาพสมรสโสด มาโรงพยาบาลมอาการไขสง ปวดหลง ปวดทอง ปสสาวะแสบขด ปฏเสธประวตการเจบปวยเดม ปฏเสธโรคประจาตว ปฏเสธการแพยา แรกรบทหองตรวจผปวยนอก ผปวยรสกตวด ถามตอบรเรอง วดสญญาณชพ อณหภมรางกาย 38.1 องศาเซลเซยส อตราการเตนของหวใจ 82 ครงตอนาท อตราการหายใจ 20 ครงตอนาท ความดนโลหต 124/80 มลลเมตรปรอท สงตรวจทางหองปฏบตการ ไดแก ตรวจเกลอแรในรางกาย (Electrolyte) ผลการตรวจปกต ตรวจโลหตวทยา (Complete blood count : CBC) ผลการตรวจพบเมดเลอดขาว12.1เซลลตอลกบาศกมลลลตร(คาปกต 4-11 เซลลตอลกบาศกมลลลตร) ตรวจการตงครรภ (Pregnancy test) ผลการตรวจไมพบการตงครรภ ตรวจตวอยางปสสาวะ (Urine exam) พบวาเมดเลอดขาว 50-100 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล (คาปกต 0-0 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล) เมดเลอดแดง 0-1 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล (คาปกต 0-0 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล) อพทเลยลเซลล

5

30-50 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล (คาปกต 0-0 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล) แบคทเรย few (คาปกต 0-0 เนกาทฟ) แพทยวนจฉยวาเปนโรคตดเชอทางเดนปสสาวะและรบไวรกษาในโรงพยาบาล การพยาบาล

วนท 31 กรกฎาคม พ.ศ.2555 เวลา 16.00 นาฬกา แรกรบผปวยไวในความดแลทหอผปวยหญงสามญ ผปวยนอนอยบนเตยง รสกตวด ทาทางออนเพลย ปวดหลง ปวดทองดานขวา pain score 5 ปสสาวะแสบขด สญญาณชพแรกรบ อณหภมรางกาย 38.1 องศาเซลเซยส อตราการเตนของหวใจ 86 ครงตอนาท อตราการหายใจ 20 ครงตอนาท ความดนโลหต 130/90 มลลเมตรปรอท ผปวยไมสขสบายเนองจากมไข 38.1 องศาเซลเซยส เชดตวลดไข (Tepid Sponge) โดยใชน าธรรมดา ใชผาชบน าพอหมาดๆ ลบเบาๆในทศทางเดยวกน แลววางไวทหนาผาก ซอกคอ ซอกรกแร แผนหลง แผนอก นาน 15 นาท ใหยาพาราเซตามอล (Paracetamal) ขนาด 500 มลลกรม 2 เมด และประเมนสญญาณชพหลงเชดตวลดไข ใหยาลดไข 30 นาท อณหภมรางกายลดลงเหลอ 37.1 องศาเซลเซยส ผปวยมภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ ตวอยางปสสาวะ (Urine exam) พบวาเมดเลอดขาว 50-100 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล (คาปกต 0-0 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล) เกบน าปสสาวะไปเพาะเชอ(urine culture)ใหยาเซฟไตรอะโซน ขนาด 2 กรม ฉดทางหลอดเลอดดา โดยเจอจางกบ 0.9%NSS 100 มลลตรใหยาเปนเวลา 45 นาท และสงเกตอาการไมพงประสงคจากยาเชน คลนไส อาเจยน ผนคนตามตวหลงจากใหยา แนะนาผปวยไมกลนปสสาวะ กระตนใหผปวยดมน ามากกวา 2500 มลลลตรตอวน แนะนาใหรกษาความสะอาดของอวยวะสบพนธโดยเชดจากขางหนาไปขางหลง ผปวยยงมปสสาวะแสบขด ปวดทองดานขวาลดลง pain score 3 ผปวยดมน า 1500 มลลลตร ปสสาวะ 900 มลลลตร สเหลองเขม ผปวยและญาตมความวตกกงวล มสหนาเครงเครยด หนานวควขมวด และสอบถามอาการหลายครง สรางสมพนธภาพทดกบผปวยและญาตดวยทาทเปนมตร อธบายการดาเนนของโรค ขนตอนการรกษา การปฏบตตน โดยใชคาพดทเขาใจงาย เปดโอกาสใหผปวยและญาตสอบถามอาการแผนการรกษาของแพทย เมอมขอสงสย รบฟงปญหาของผปวยดวยความสนใจและชวยแกไขปญหา กอนใหการพยาบาลทกครงอธบายใหผปวยและญาตทราบ หลงไดรบคาแนะนาแลว ผปวยและญาตมสหนา สดชนขนสอบถามเกยวกบอาการและการรกษาลดลง

วนท 1 สงหาคม พ.ศ.2555 เวลา 10.00 นาฬกา ผปวยนอนอยบนเตยง รสกตวด วดสญญาณชพ อณหภมรางกาย 36.8 องศาเซลเซยส อตราการเตนของหวใจ 70 ครงตอนาท อตราการหายใจ 18 ครงตอนาท ความดนโลหต 100/70 มลลเมตรปรอท เกบตวอยางปสสาวะตรวจซ า ผลการตรวจปสสาวะยงมการตดเชอระบบทางเดนปสสาวะอย พบเมดเลอดขาว 3-5 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล เมดเลอดแดง 0-1 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล อพทเลยลเซลล 1-2 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล แบคทเรย few ใหยาเซฟไตรอะโซน 1 กรมฉดทางหลอดเลอดดาทก 12 ชวโมงและสงเกตอาการไมพงประสงคจากการใหยา เชนทองเสย คลนไส อาเจยน

6

ผนคนหลงการใหยา ปวดทองเลกนอย pain score 1-2 ผปวยดมนาได 2800 มลลตร ปสสาวะ 2500 มลลลตร สเหลองใสไมมปสสาวะแสบขด

วนท 2 สงหาคม พ.ศ.2555 เวลา 10.00 นาฬกา ผปวยนงบนเตยง รสกตวด ไมมปวดทอง ไมมปสสาวะแสบขด มสหนาสดชน ยมแยมแจมใส วดสญญาณชพ อณหภมรางกาย 36.2 องศาเซลเซยส อตราการเตนของหวใจ 74 ครงตอนาท อตราการหายใจ 20 ครงตอนาท ความดนโลหต 100/60 มลลเมตรปรอท แพทยตรวจอาการและใหผปวยกลบบานได จากการสอบถามผปวยและญาตมความวตกกงวลเนองจากขาดความรในการปฏบตตนทเหมาะสมเมอกลบบาน หลงจากประเมนพฤตกรรมและอาการวตกกงวลของผปวยและญาต ไดแนะนาการปฏบตตวดงน ดมน าสะอาดวนละ 6-8 แกว หลกเลยงการกลนปสสาวะ ทาความสะอาดผวหนงบรเวณอวยวะขบถายหลงถายปสสาวะทกครงโดยลางจากขางหนาไปขางหลง และใหสงเกตส จานวน ลกษณะ กลนของปสสาวะทออกมา แนะนาการรบประทานยาตอทบาน หลงใหคาแนะนาผปวยและญาตมความเขาใจเกยวกบการปฏบตตนเพมขนประเมนโดยการทวนสอบแลวผปวยและญาตตอบไดถกตอง เวลา 16.30 นาฬกา แพทยอนญาตใหกลบบานได โดยแพทยนดมาดอาการอกครง ในวนท 8 สงหาคม พ.ศ.2555 เวลา 9.00 นาฬกา ทแผนกผปวยนอก ใหตรวจปสสาวะซ ากอนพบแพทย และฟงผลการเพาะเชอปสสาวะ(urine culture) มยารบประทานเมอกลบบานไดแก โอมพาโซน (Omeprazole) ขนาด 20 มลลกรม 1 เมด รบประทานวนละ 2 ครง กอนอาหารเชา-เยน นอรฟอกซาซน (Norfloxacin) ขนาด 400 มลลกรม 1 เมด รบประทานวนละ 2 ครง กอนอาหารเชา-เยน กอนกลบบานเนนย าการปฏบตตวและการรบประทานยาแกผปวยและญาต ผปวยและญาตเขาใจและสามารถบอกถงวธการรบประทานยาและการปฏบตตวไดถกตอง 7. ผลสาเรจของงาน จากการศกษาเกยวกบผปวยเฉพาะราย ผปวยหญงไทย อาย 18 ปสถานภาพสมรสโสด อาชพรบจาง เชอชาตไทย สญชาตไทย มาโรงพยาบาลดวยมไข ปวดหลง ปวดทอง ปสสาวะแสบขดมา 2 วนกอนมาโรงพยาบาล วดสญญาณชพ อณหภมรางกาย 38.1 องศาเซลเซยส อตราการเตนของหวใจ82 ครง/นาท อตราการหายใจ 20 ครง/นาท ความดนโลหต 124/80 มลลเมตรปรอท ผลการตรวจปสสาวะพบ เมดเลอดขาว (White blood cell) 50 - 100 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล เมดเลอดแดง (Red blood cell) 0-1 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล อพทเลยลเซลล (Epithelial cells) 30 - 50 เซลลตอไฮเพาเวอรฟล แบคทเรย(Bacteria) few แพทยจงใหนอนพกรกษาตวทหอผปวยหญง แพทยวนจฉยวาเปนโรคตดเชอทางเดนปสสาวะจงรบไวรกษาในโรงพยาบาลวนท 31 กรกฎาคม พ.ศ.2555 เวลา 13.40 นาฬกา ดแลเกบปสสาวะไปเพาะเชอ(urine culture) ใหยาปฏชวนะตามแผนการรกษาของแพทย เชดตวลดไข แนะนาการดมนามากกวา 2500 มลลลตรตอวน รวมถงการดาเนนการของโรค ขนตอนการรกษาและการปฏบตตน วนท 1 สงหาคม 2555 สงปสสาวะตรวจซาพบวาการตดเชอลดลง ดแลใหยาปฏชวนะตอเนองตามแผนการรกษาของแพทย

7

ในวนท 2 สงหาคม 2555 แพทยอนญาตใหกลบบานได แนะนาการรบประทานยากลบบาน การปฏบตตนในการดแลตนเองปองกนการกลบมาเปนซา รวมระยะเวลารกษาตวในโรงพยาบาล 3 วน และแพทยนดมาดอาการ ตรวจปสสาวะซา และฟงผลการเพาะเชอปสสาวะ (urine culture) ในวนท 8 สงหาคม 2555 เวลา 9.00 นาฬกา ทแผนกผปวยนอก 8. การนาไปใชประโยชน

เปนการพฒนาตนเอง เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตและวางแผนการพยาบาลดแลผปวยตดเชอโรคระบบทางเดนปสสาวะใหมประสทธภาพมากยงขน 9. ความยงยาก ปญหา อปสรรคในการดาเนนการ ผปวยและญาตมความวตกกงวลมาก เนองจากขาดความรเกยวกบโรคและการปฏบตตนเมอกลบไปทบาน ไดสรางสมพนธภาพทดดวยการใหคาแนะนาหลายๆครงจนกวาผปวยและญาตจะเขาใจและสามารถปฏบตตนไดถกตอง 10. ขอเสนอแนะ

1.มการทบทวนและปรบปรงแนวทางการดแลผปวยตดเชอทางเดนปสสาวะและการดแลผปวย เพอจะไดดแลผปวยเปนแนวทางเดยวกน

2.มการจดมมความรเกยวกบเรองการตดเชอระบบทางเดนปสสาวะ ใหกบผปวย ญาต และประชาชนทวไป

8

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน ของนางสาวแวววมล คงด

เพอประกอบการแตงตงใหดารงตาแหนงพยาบาลวชาชพชานาญการ (ดานการพยาบาล) (ตาแหนงเลขท รพท.182) สงกดกลมภารกจดานการพยาบาล ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ สานกการแพทย เรอง แผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะ หลกการและเหตผล

การตดเชอทางเดนปสสาวะ (Urinary Tract Infection) หรอเรยกยอวา ยทไอ (UTI) เปนสาเหตทพบบอยททาใหเกดโรคแทรกซอนหรอทาใหมอตราการเสยชวตอยางมนยสาคญ ซงเปนโรคทพบมาก 1 ใน 10 โรคสงสดของโรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ และจากสถตการตดเชอในโรงพยาบาลป พ.ศ. 2553 พบผปวยตดเชอระบบทางเดนปสสาวะ 155 ราย ป พ.ศ. 2554 พบผปวยตดเชอระบบทางเดนปสสาวะ 163 ราย ทาใหมการตระหนกถงการวนจฉยและการรกษาอยางระมดระวงจะทาใหประสบความสาเรจในการรกษาใหหายจากการตดเชอ ตลอดจนการทาความเขาใจพยาธวทยา การดแลรกษา การปฏบตตว การตอบสนองของรางกายและปจจยของแบคทเรยของการตดเชอทางเดนปสสาวะใหมากขน จะชวยใหลดจานวนผปวยทตดเชอระบบทางเดนปสสาวะ และสามารถปองกนหรอลดภาวะแทรกซอนทจะเกดตามมาได

สาหรบผปวยทปสสาวะเองไมได ตองใสสายสวนปสสาวะเขาไปในกระเพาะปสสาวะ เชน ผปวยตอมลกหมากโต ผปวยอมพฤกษ อมพาต เปนตน จาเปนตองไดรบการใสคาสายสวนปสสาวะไว ซงจาเปนจะตองไดรบการดแลอยางถกวธเพอปองกนการเกดการตดเชอทางเดนปสสาวะและภาวะแทรกซอนอนๆ ทอาจตามมาได และพบวาหากมการดแลผปวยคาสายสวนปสสาวะไมดพออาจสงผลใหเกดอนตรายถงแกชวตและเสยคาใชจายเพมขนได จงไดจดทาแผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะ เพอใหผปวยปลอดภยจากภาวะแทรกซอนตางๆ และญาตสามารถดแลผปวยไดอยางถกตอง วตถประสงคและเปาหมาย

1. เพอใหผปวยและญาตมความรความเขาใจในการดแลตนเองและสามารถนาความรไปปฏบตได อยางถกตอง 2.เพอลดการตดเชอและปองกนภาวะแทรกซอนจากการใสคาสายสวนปสสาวะ

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอ การตดเชอระบบทางเดนปสสาวะเปนโรคทสามารถปองกนได หากประชาชนไดรบความรในการ

ปองกนและตระหนกในความสาคญและใหความรวมมอในการปองกนโรค โดยใชทฤษฎการดแลตนเองของโอเรม ทฤษฎนเนนความสมพนธระหวางบทบาทของผปวยในการดแลตนเองและบทบาทของครอบครว โดยผสมผสานกบกรอบทฤษฎการดแลตนเองของโอเรมทกลาววา “การดแลตนเองเปนการปฏบตกจกรรมทบคคลรเรมและกระทาเพอใหเกดประโยชนแกตนเองในการดารงไวซงสขภาพและความ

2

เปนอยทด” โดยทฤษฎการดแลตนเองเปนแนวคดทอธบายการดแลตนเองของบคคลมการเรยนรในการกระทาและผลของการกระทาเพอสนองตอบความตองการการดแลตนเองเทาทจาเปน โดยการควบคมปจจยทมผลตอหนาทหรอคงไวซงชวต สขภาพและความผาสก การกระทาดงกลาวรวมไปถงการกระทาเพอบคคลทตองพงพาซงสมาชกในครอบครวหรอบคคลอน เนองจากทฤษฎนมจดเนนของทฤษฎสอดคลองกบผปวยทศกษา ผศกษาจงไดนาทฤษฎนมาใชโดยเนนการมสวนรวมของบคคลในครอบครว โดยใหญาตหรอผดแลและบคคลในครอบครวไดรบความรเกยวกบโรคการดแลผปวย ใหครอบครวเหนความสาคญของการรบประทานยาปฏชวนะใหครบตามแพทยสงและตอเนอง การดแลความสะอาดหลงผปวยขบถายเพอปองกนการกลบเปนโรคตดเชอระบบทางเดนปสสาวะซ าและใหเหนความสาคญของการตดตามผลการรกษาโดยมาตรวจตามนดทกครง ขนตอนการดาเนนการ

1.ศกษาและรวบรวมขอมลเรองการพยาบาลผปวยตดเชอทางเดนปสสาวะและการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะ

2.ขออนญาตหวหนาหนวยงานจดทาแผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะ 3.จดทาแผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะโดยมเนอหาขอมลเกยวกบโรค

สาเหต การปองกน การแพรกระจายเชอ อาการและอาการแสดง ภาวะแทรกซอนตางๆทอาจเกดขน 4.นาแผนการสอนไปปรกษาผเชยวชาญกอนนาไปใชกบผปวยและญาต โดยมการปรบเปลยนแกไข

ตามคาแนะนาของผเชยวชาญ 5.ทดลองใชแผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะกบผปวยและญาต 6.ประเมนผลหลงการใชแผนการสอนเรองการดแลผปวยทใสคาสายสวนปสสาวะเพอปรบปรง

แกไข ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ผปวยและญาตมความร ความเขาใจ และสามารถปฏบตตวไดอยางถกตองเมอกลบบาน 2. ลดอตราการเกดภาวะแทรกซอนของการใสคาสายสวนปสสาวะ

3