สัมมนาวิชาการ next station ประชาธิปไตย...

วนศกรท 16 สงหาคม เวลา 09.00 - 16.00 น.ณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา

ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ แจงวฒนะ กรงเทพฯ

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

.pdf 1 9/8/2562 17:08:31

สมมนาวชาการ Next Station ประชาธปไตยไทย: ปกหมดเลอกตงทองถน

วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา

1

สารบญ หนา

ก าหนดการ 2

โครงการ 3

การเลอกตงทองถนกบการขบเคลอนประชาธปไตยไทย 5

สถตการเลอกตงทองถน 9

สาระส าคญของกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนทมการแกไขเพมเตม 13

สาระส าคญของพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2562 เปรยบเทยบกบพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554

25

การเตรยมความพรอมส าหรบการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน 37 o ผสมครรบเลอกตง 38 o องคกรปกครองสวนทองถน 46 o ผมสทธเลอกตง 51

เอกสารประกอบการบรรยาย 55 o กฎหมายเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน และการเตรยมความพรอมส

การเลอกตงทองถน โดย นายณฏฐ เลาสหสวกล

56

ประวตวทยากร 91

เกยวกบวทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา 99

หลกสตร E-learning เตรยมความพรอมส าหรบการเมองระดบทองถน 109

ภาคผนวก 116 o พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2562 117



2

ก าหนดการสมมนาวชาการ

Next Station ประชาธปไตยไทย: ปกหมดเลอกตงทองถน ปกหมดเลอกตงทองถนวนศกรท 16 สงหาคม 2562 เวลา 09.00 – 16.00 น. วนศกรท 16 สงหาคม 2562 เวลา

ณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯ ณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯ

08.00-09.00 น. ลงทะเบยน 09.00-09.15 น. กลาวเปดงาน

โดย ศาสตราจารยวฒสาร ตนไชย เลขาธการสถาบนพระปกเกลา 09.15-09.30 น. การเปดตว การฝกอบรมผานเครอขายอนเทอรเนต: e–Learning

หลกสตร เตรยมความพรอมส าหรบการเมองระดบทองถน โดย ศาสตราจารยวฒสาร ตนไชย เลขาธการสถาบนพระปกเกลา

09.30-12.30 น. เวทเสวนา “อนาคตทองถนไทย: การเมองระดบชาตสสนามเลอกตงทองถน” o นายนพนธ บญญามณ (รองหวหนาพรรคประชาธปตย) o นายธนาธร จงรงเรองกจ (หวหนาพรรคอนาคตใหม) o ศาสตราจารย ดร.โกวทย พวงงาม (ประธานยทธศาสตรพรรคพลงทองถนไท) o ผชวยศาสตราจารย ดร.ประจกษ กองกรต (รองคณบดคณะรฐศาสตร ม.ธรรมศาสตร) o นายพงษศกด ยงชนมเจรญ (นายกเทศมนตรนครยะลา) ด าเนนรายการโดย รองศาสตราจารย ดร.อรทย กกผล รองเลขาธการสถาบนพระปกเกลา

12.30-13.30 น. รบประทานอาหารกลางวน 13.30-15.30 น. บรรยาย “สารพนค าถาม: การเลอกตงทองถนกบการเตรยมพรอมขององคกร

ปกครองสวนทองถน” โดย นายณฏฐ เลาสหสวกล ผอ.สถาบนพฒนาการเมองและการเลอกตง กกต.



3

Next Station ประชาธปไตยไทย: ปกหมดเลอกตงทองถน ปกหมดเลอกตงทองถน

วนศกรท 16 สงหาคม 2562 เวลา 09.00 – 16.00 น. วนศกรท 16 สงหาคม 2562 เวลา ณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯ ณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯ

จดโดย ณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯณ ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯ

จดโดย จดโดย วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา

หลกการและเหตผล การกระจายอ านาจสทองถน ถอวาเปนหวใจส าคญในการพฒนาประเทศใหกาวหนาและยงยน

เนองจากเปนกลไกทชวยเพมประสทธผลของการพฒนาประเทศในหลายดาน ไมวาจะเปนดานการเมองการปกครอง ดานคณภาพชวต ดานสงคม ดานเศรษฐกจ แตเปนเวลากวา 5 ปมาแลว ทกลไกของการกระจายอ านาจและการปกครองทองถนในประเทศไทยไดอยในสภาวะทเรยกวา “การชะงกงน” เมอ คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ท าการรฐประหารและออกประกาศหวหนาคสช. ท 85/2557 เรองการไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว และ ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 1/2557 เรอง การไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว เนอความส าคญของประกาศและค าสงทงสองฉบบคอ การใหหยดการเลอกตงทองถนทกรปแบบจนกวาประกาศนจะมการเปลยนแปลง นอกจากนในรฐธรรมนญป 2559 ทผานการออกเสยงประชามตกไมมการบญญตไวในรฐธรรมนญอยางชดเจนถงการกระจายอ านาจสระดบทองถน โดยในหลายประเดน แสดงใหเหนวามอาการถอยหลงเมอเปรยบเทยบกบรางรฐธรรมนญฉบบกอนๆ ทไดบญญตไว

อยางไรกตาม เมอวนท 16 เมษายน 2562 ทผานมาไดมราชกจจานเบกษา ประกาศใชกฎหมายทเกยวของกบองคกรปกครองสวนทองถนจ านวน 6 ฉบบ ซงฉบบทมความส าคญทสดคงหนไมพน พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ.2562 ทไดก าหนดใหการเลอกตงทองถนครงแรกหลง พ.ร.บ.นบงคบใช จะเกดขนไดตอเมอคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) เหนสมควรใหม โดย คสช. จะแจงใหคณะกรรมการการเลอกตง (กกต.) ทราบและก าหนดใหมการเลอกตงทองถน และใหประกาศและค าสงหวหนา คสช. ทเกยวกบการงดการจดการเลอกตงทองถนจ านวนเจดฉบบจะถกยกเลกไป (ม.141) ทงนหาก คสช. สนสภาพไปแลวการเลอกตงทองถนครงแรกจะเกดขนโดยอ านาจของคณะรฐมนตร (ครม.)



4

ดวยเหตน ในชวงแหงการเตรยมความพรอมส าหรบการเลอกตงระดบทองถน ทนาจะเกดขนในอนาคตอนใกลน สบเนองจากการเมองระดบประเทศทก าลงเขาสสภาวะปกตและมคณะรฐมนตรชดใหมในการบรหารประเทศ วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา ในฐานะทเปนหนวยงานทางวชาการทสนบสนนและผลกดนการกระจายอ านาจและการปกครองทองถนในประเทศไทย จงไดจดใหมการสมมนาทางวชาการเรอง “ ” โดยมวชาการทสนบสนนและผลกดนการกระจายอ านาจและการปกครองทองถนในประเทศไทย จงไดจดใหมสมมนาทางวชาการเรอง “ ” โดยมNext Station ประชาธปไตยไทย: ปกหมดเลอกตงทองถนวตถประสงคเพอใหงานสมมนาวชาการครงน เปนเวทในการพดคยและแลกเปลยนเรยนร เกยวกบการเลอกตงทองถนทก าลงจะเกดขนในอนาคตอนใกลน รวมถงผลสบเนองจากกฎหมายทองถนใหมๆ ทเกยวของ นอกจากน ยงเปนเวททจะเปดโอกาสใหหนวยงานทมหนาทก ากบดแลการเลอกตงทองถน และการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน ไดชแนะแนวทางและการเตรยมความพรอมส าหรบองคกรปกครองสวนทองถน ในชวงทประเทศไทยจะกาวเขาสบรรยากาศของการเลอกตงทองถนทวประเทศในไมชาน วตถประสงค

1) เพอเปนเวทในการพดคยแลกเปลยนความคดเหนและใหขอเสนอแนะแกองคกรปกครองสวนทองถน เกยวกบเนอหาสาระส าคญของพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ.2562 และกฎหมายทองถนใหมๆ ทเกยวของ

2) เพอเปนเวทในการพดคยแลกเปลยนความคดเหน อนจะน าไปสการเตรยมความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถน ในการรบมอกบการเลอกตงทองถนทจะเกดขนในอนาคตอนใกล

3) เพอเปนเวทในการเสนอแนะถงทศทางของการกระจายอ านาจสทองถนทควรจะเปน และแนวทางการขบเคลอนนโยบายการกระจายอ านาจสทองถนใหบรรลผลส าเรจ

4) เพอเปนเวทในการน าเสนอถงมตใหมทางการเมองทองถน อนเปนพลงส าคญในการพฒนาการเมองระดบชาต

กลมเปาหมาย ผบรหาร สมาชกสภา ขาราชการ/พนกงาน องคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนผน าชมชน นกศกษา และประชาชนทวไป จ านวน 600-700 คน

วน เวลา และสถานท o วนศกรท 16 สงหาคม 2562 เวลา 08.00 – 16.00 น. o หองประชมวายภกษ 5-6 ชน 5 ศนยประชมวายภกษ โรงแรมเซนทรา ศนยราชการ

เฉลมพระเกยรตฯ หลกส กรงเทพฯ



5

การเลอกตงทองถนกบการขบเคลอนประชาธปไตยไทย



6

การเลอกตงทองถนกบการขบเคลอนประชาธปไตยไทย

เรยบเรยงโดย นางสาวเกวล เพชรศรชาต


หากยอนศกษาบนทกประวตศาสตรทางการเมองการปกครองไทยนบยอนหลงไปเมอป พ.ศ.2475 จนถงปจจบน กนบเปนเวลากวา 87 ปทประเทศไทยไดเกดการเปลยนแปลงการเมองการปกครอง ผลจากการพฒนาประเทศในยคนนไดท าใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมไทยอยางมากทงดานการเมอง เศรษฐกจ สงคม และกระแสการเปลยนแปลงทางความคด ในขณะนนตรงกบรชกาลพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว ไดทรงตระหนกถงความจรงดงกลาวจงทรงแสดงพระราชด ารทวา “การปกครองระบอบประชาธปไตยเหมาะสมกบสยามหรอไม” ไวในพระราชบนทกภาษาองกฤษ Democracy of Siam ความวา

“... ถาเรายอมรบวาวนหนงเราจะตองถกบงคบใหมประชาธปไตยบางแบบขนในประเทศสยามแลว เรากตองเตรยมตวของเราใหพรอมอยางคอยเปนคอยไป เราจะตองพยายามใหการศกษาแกประชาชน ใหเขามการรบรทางการเมอง ใหเขารจกผลประโยชนอนแทจรงของเขา ถาเราจะตองมรฐสภากนแลว เรากจะตองสอนใหประชาชนรจกการเลอกตงวาท ากนอยางไร และรจกเลอกผแทนซงเหนแกประโยชนของประชาชนอยในใจอยางแทจรง...” [1]

การเปลยนแปลงทพระองคทรงใหความส าคญประการหนง คอ การปกครองทองถน ทรงโปรดเกลาฯ ใหศกษาวธการปกครองในรปแบบเทศบาลและการจดใหมองคกรสภาเทศบาล (municipality) ขนมา เพอใหราษฎรไดเรยนรวธการปกครองตนเอง และมความรเทาทนเพยงพอทจะใชสทธเลอกตงผแทนทจะเขามาท าประโยชนใหแกราษฎรโดยแทจรง จงมพระราชประสงคใหท าการศกษาและเรมทดลองใหราษฎรไดฝกปกครองตนเอง ดงพระราชกระแสรบสงวา

“... ถาเราม municipal government ไมได จะม parliamentary government อยางไรได ถาหากวา ตอไปภายหนาเราจ าจะตองม parliamentary government แลว เราตองพยายามจดใหม municipal government ขนใหดกอน...” [2]

[1] บทสารคด “ปกเกลาธรรมราชา” สารคดเฉลมพระเกยรต พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยในวโรกาสครบ 120 ป แหงวนพระบรมราชสมภพและเปนบคคลส าคญของโลก โดยองคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) ประจ าป 2556 สบคนจาก https://bit.ly/2Y9WQvD เมอวนท 23 กรกฎาคม 2562.

[2] ม.ร.ว.พฤทธสาณ ชมพล. (2560). ประชาธปก ประชาธปไตย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, หนา 53.

https://bit.ly/2Y9WQvD%20เมอ



7

นบไดวาในสมยพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวเปนรอยตอทส าคญของการศกษาการเมองการปกครองทองถนไทย เนองจากพระองคไดทรงมพระราชด ารใหวางแนวทางจดตงเทศบาลส าหรบประเทศสยาม และทรงมพระราชประสงคใหปรบปรงกจการสขาภบาล จนน ามาสการรางพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ.2473 (หรอพระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท 14) พ.ศ.2562 ในปจจบน) อนเปนพระราชบญญตทสะทอนแนวพระราชด าร เกยวกบการเมองการปกครองทองถนอยางแทจรง แตดวยขอจ ากด ทางการเมองของรฐสมบรณาญาสทธราชยกบปญหาเศรษฐกจของประเทศในชวงเวลาดงกลาว ท าใหการประกาศใชพระราชบญญตเทศบาลเปนไปดวยความลาชา จนกระทงเกดการเปลยนแปลงการปกครองขนเมอวนท 24 มถนายน พ.ศ.2475 ส าหรบแนวคดเกยวกบการจดตงเทศบาลหรอการปกครองทองถนในรชสมยพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวนน เรมปรากฎหลกฐานนบตงแตเดอนสงหาคม พ.ศ.2469 เมอพระองคเสนอแนวคดเรองการจดตงเทศบาลตอเสนาบดกระทรวงมหาดไทย เนองจากทรงเลงเหนถงปญหาของสขาภบาลในประเทศไทยทยงมฐานะไมแนนอนและถกควบคมอยางเขมงวดผานขาราชการประจ าทองท ประกอบกบไมมการตรวจบญชรายรบรายจาย อกทงรายไดสวนหนงกไมไดน าไปใชบ ารงทองทอยางจรงจง จงน ามาสการเสนอแนะเกยวกบการแกปญหาสขาภบาล โดยก าหนดใหสขาภบาลเปนเครองมอส าหรบฝกประชาชนใหปกครองทองถนของตนเองในลกษณะ municipality และเหนวาตองใหประชาชนในทองถนทมคณวฒเหมาะสมเขามาปกครอง ซงครอบคลมถงคนตางชาตทอาศยในทองถนนนดวย เชน คนจนทมภมล าเนาอยในทองถนนน เนองจากทรงเลงเหนวากจการเทศบาลตอไปจะเปนประโยชนแกประชาชน หากการด าเนนงานของเทศบาลเปนไปดวยความเจรญกาวหนากใหคนสยามหรอคนไทยในทองถนนนด าเนนการแทนคนตางชาตได ขณะเดยวกนการควบคมเทศบาลจากสวนกลางเหนวาควรควบคมอยางระมดระวง เชน ควรจดท ารายงานงบประมาณประจ าป และรายงานกจการของเทศบาลในทกปรวมถงควรมการตรวจสอบบญชของเทศบาลอยางละเอยดดวย เปนตน ดงพระราชกระแสรบสง ดงน

“... เรองเงนสขาภบาล แตเดมคงจะมประสงคเพยงใหมเงนกอนใดกอนหนงทเจาหนาทจะหยบฉวยได ส าหรบบ ารงบานเมอง และเชอกนวาคงจะไมใชในสงเหลวไหล ทเหลวไหลไปกตองนบวาเปน abuse ไมใชวา หลกการไมด เปนแตปฏบตไมด ส าหรบการตอไปฉนเหนดวยอยางยงวา ควรจะแกไขใหเปน municipality จรงๆ มากขน เรองนเสนาบดมหาดไทยกทรงทราบความประสงคของฉนอยแลว...” [3]

“... ขนตอนตอไปของการเรยนรสประชาธปไตยของเรา จะเปนการจดตงเทศบาล (municipalities) นจะ เปนวธการสอนประชาชนใหรวาจะใชสทธลงคะแนนเสยงอยางไร และการทดลองเชนนกจะพสจนไดวา ม ประโยชนและเปนบทเรยน จะเปนการดกวาแนๆ ทจะใหประชาชนไดควบคมกจการทองถนกอนทเขาจะ พยายามควบคมกจการของรฐโดยผานสภา ขาพเจาเชออยางจรงใจวา หากการปฏรปเหลานด าเนนไป [3] ณฐพล ใจจรง และศรญญ เทพสงเคราะห. (2558). พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหง กบแนวพระราชด ารดานการปกครองทองถน. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา, หนา 43.



8

อยางคอยเปนคอยไปเชนทวาน มโอกาสทจะน ารปแบบการปกครองในระบบรฐสภามาใชไดโดยไมเกด อนตรายมากนก แตวากระบวนการนจะตองคอยเปนคอยไปมากและรอบคอบ เหมอนกบการก าหนด ปรมาณของยาทแพทยใหในแตละครง ถาหากการทดลองเหลานลมเหลวในทกขนตอน เมอนนอาจเปนไป ไดทจะชกจงใหผคนเหนวาประชาธปไตยไมเหมาะแกสยาม อนตรายอยทความใจรอนรบท า...” [4]

จงเหนไดวา คณปการทส าคญของแนวพระราชด ารดานการปกครองทองถนของพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว คอ พระองคทรงมพระปรชาสามารถในดานการเมองการปกครองทองถน ทรงเลงเหนถงความส าคญของการปรบปรงกจการเทศบาลใหเจรญกาวหนาและมขอบเขตกวางขวางอยางไมเคยปรากฎมาก อน เพอชวยแบงเบาภารกจของรฐบ ารงบานเมอง และเพอประโยชนสขของราษฎรโดยแทจรง

ทมา: สถาบนพระปกเกลา. “พระราชบนทก Democracy in Siam”. http://118.175.244.222/exvm/exvm/02-firsttime/05-firsttime_change_of_gov/

[4] ม.ร.ว.พฤทธสาณ ชมพล. (2560). ประชาธปก ประชาธปไตย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, หนา 83.

https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&ved=2ahUKEwjdlNeg18rjAhXFP48KHdOqCWUQjRx6BAgBEAU&url=https://pantip.com/topic/31921600&psig=AOvVaw0YVzXrQujeZep9vMw3JMEU&ust=1563958951394419



9

สถตการเลอกตงทองถน



10

สถตการเลอกตงทองถน

การเลอกตงทองถน เปนตวชวดส าคญทแสดงใหเหนถงสถานะของผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน และเปนเครองชวดคณภาพของประชาธปไตยในระดบทองถนไดหลายมต เชน การตรวจสอบความสนใจของประชาชนทมตอการเลอกตงทองถนวามสงมากเพยงใด โดยเปรยบเทยบไดจากระดบการมสวนรวมในการใชสทธลงคะแนนเสยงเลอกตงของประชาชนในทองถน ความเขมขนในการชวงชงทนงในสภาทองถนของผสมครลงแขงขนรบเลอกตงทองถน บทบาทของผสมครรบเลอกตงทองถนทงทสงกดพรรคการเมองทมขนาดใหญและขนาดเลก รวมถงบทบาทผสมครรบเลอกตงทองถนทไมสงกดพรรคการเมอง เปนตน โดยผลการเลอกตงทองถนสามารถแสดงถงการตอบสนองของประชาชนในทองถนทมตอนโยบายทผสมครรบเลอกตงทองถนใชในการหาเสยงเลอกตง ซงจะน ามาสการเปลยนแปลงทศทางของนโยบายในการพฒนาทองถนทมอยเดมใหมความสอดคลองกบความตองการของประชาชนในทองถนไดมากขน ส าหรบขอมลสถตทนาสนใจเกยวกบการเลอกตงทองถน ไดแก

ผลการเลอกตงทองถนทวประเทศ ป พ.ศ.2556 องคกรปกครองสวนทองถนทมจ านวนผมาใชสทธเลอกตงผบรหารทองถนสงสด

สดสวนผบรหารทองถนระหวางเพศชายและเพศหญง รายงานสรปผลการเลอกตงทองถนทวประเทศ ป พ.ศ.2556 ไดรายงานจ านวนผมสทธเล อกตงผบรหารทองถน 9,693,012 คน มผมาใชสทธ 7,589,948 คน คดเปนรอยละ 78.30 โดยบตรเลอกตงทงหมดแบงเปน บตรด 7,058,099 ใบ บตรเสย 371,596 ใบ และบตรไมประสงคลงคะแนน 144,776 ใบ ขณะทสมาชกสภาทองถนนนมจ านวนผมสทธเลอกตง 11,813,303 คน มผมาใชสทธ 9,168,475 คน คดเปนรอยละ 77.61 โดยบตรเลอกตงทงหมดแบงเปนบตรด 8,883,860 ใบ บตรเสย 205,502 ใบ และบตรไมประสงคลงคะแนน 83,422 ใบ ดงตารางตอไปน

ตารางท 1 รายงานสรปผลการเลอกตงทองถนทวประเทศ ป 2556

สรปผลการเลอกตง ผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถน

จ านวน (คน) รอยละ จ านวน (คน) รอยละ จ านวนผมสทธเลอกตง 9,693,012 100.00 11,813,303 100.00 จ านวนผมาใชสทธเลอกตง 7,589,948 78.30 9,168,475 77.61 จ านวนบตรด 7,058,099 93.18 8,883,860 96.85 จ านวนบตรไมประสงคลงคะแนน 144,776 1.91 83,422 0.91 จ านวนบตรเสย 371,596 4.91 205,502 2.24 ทมา : ฝายขอมลการเลอกตง ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง (ขอมล ณ วนท 20 พฤศจกายน 2556)



11

ส าหรบการมสวนรวมของประชาชนในการเลอกตงระดบทองถนทจดขนระหวางวนท 18 มกราคม 2557 ถงวนท 25 พฤษภาคม 2557 มองคกรปกครองสวนทองถนทมจ านวนผมาใชสทธเลอกตงผบรหารทองถนตงแตรอยละ 90 ขนไป พบวามอยจ านวน 6 แหง ไดแก องคการบรหารสวนต าบลเกาะสกร เทศบาลต าบลมวงคน เทศบาลต าบลล าสนธ เทศบาลต าบลหนองตากยา เทศบาลต าบลกงหรา และเทศบาลต าบลบานแพรก ดงตารางตอไปน

ตารางท 2 องคกรปกครองสวนทองถนทมผมาใชสทธเลอกตงผบรหารทองถนตงแตรอยละ 90 ขนไป

ล าดบ องคกรปกครองสวนทองถน จงหวด จ านวนผมสทธเลอกตง

จ านวนผมาใชสทธเลอกตง รอยละ

1 องคการบรหารสวนต าบลเกาะสกร ตรง 2,042 1,901 93.10 2 เทศบาลต าบลมวงคน อางทอง 3,199 2,969 92.81 3 เทศบาลต าบลล าสนธ พทลง 4,673 4,278 91.55 4 เทศบาลต าบลหนองตากยา กาญจนบร 2,340 2,134 91.20 5 เทศบาลต าบลกงหรา พทลง 3,214 2,917 90.76 6 เทศบาลต าบลบานแพรก พระนครศรอยธยา 1,721 1,557 90.47 ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง, 2560.

สถานการณการเลอกตงทองถน ป พ.ศ.2557 ไดมการรายงานสดสวนผบรหารทองถนระหวางเพศชายและเพศหญง พบวาองคกรปกครองสวนทองถนไทยมสดสวนนายกฯ (อบจ. เทศบาล และอบต.) ทเปนเพศหญง เพยงรอยละ 7 เทานน โดยองคการบรหารสวนจงหวดมสดสวนนายกฯ เพศหญงมากทสด คดเปนรอยละ 12 ขณะทเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล มสดสวนนายกฯ เพศหญง ไมถงรอยละ 10 สามารถเปรยบเทยบใหเหนดงตารางและแผนภาพตอไปน

ตารางท 3 จ านวนนายกฯ (อบจ. เทศบาล และอบต.) เพศชายและเพศหญง ป 2557

องคกรปกครองสวนทองถน จ านวนรวม (คน)

หญง ชาย จ านวน(คน) รอยละ จ านวน(คน) รอยละ

องคการบรหารสวนจงหวด 76 9 12 67 88 เทศบาล 2,441 208 9 2,233 91 เทศบาลนคร 30 3 10 27 90 เทศบาลเมอง 178 13 7 165 93 เทศบาลต าบล 2,233 192 9 2,041 91 องคการบรหารสวนต าบล 5,333 354 7 4,980 93 องคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ 2 0 0 2 100

รวม 7,852 571 7 7,282 93 ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง, 2560.



12

เปรยบเทยบจ านวนนายกฯ (อบจ. เทศบาล และอบต.) เพศหญงและเพศชาย ป 2557

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง, 2560.

9

3

13

192

354

67

27

165

2,041

4,980

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

องคการบรหารสวนจงหวด

เทศบาลนคร

เทศบาลเมอง

เทศบาลต าบล

องคการบรหารสวนต าบล

องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาลนคร เทศบาลเมอง เทศบาลต าบล องคการบรหารสวนต าบล หญง 9 3 13 192 354ชาย 67 27 165 2,041 4,980



13

สาระส าคญของกฎหมายวาดวยการจดตง องคกรปกครองสวนทองถนทมการแกไขเพมเตม

ทมา : วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา. วนท 22 เมษายน 2562



14

สาระส าคญของกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนทมการแกไขเพมเตม อบจ. เทศบาล อบต. เมองพทยา กทม.

จ านวนสมาชกสภา และการไดมาซงสภา

1. เขตเลอกตง - เปนไปตามกฎหมายเลอกตงส ม า ช ก ส ภ า ท อ ง ถ น ห ร อผบรหารทองถน 2. จ านวนสมาชกสภาอบจ. - จ านวนสมาชกอบจ. เปนไปตามกฎหมายเดม โดยอ าเภอเปนเขตเลอกตง และจ านวนสมาชกยดตามเกณฑจ านวนราษฎรในพนท - การเ ลอกต งสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเพราะเหตทมผไดรบเลอกตงไมครบจ านวน ถาการจดใหมการเลอกตงใหมแลวยงไมครบจ านวนอกใหถอวาสภาอบจ.น น ป ร ะกอบด ว ย จ า น ว นสมาชกเทาทมอยจนกวาจะ

1. เขตเลอกตง - จ านวนสมาชกเทศบาลเปนไปตามกฎหมายเดม ( เ ท ศ บ า ล ต า บ ล 1 2 ค น , เทศบาลเมอง 18 คน และเทศบาลนคร 24 คน) 2. จ านวนสมาชกสภาเทศบาล - ก า ร เ ล อกต ง สมาช ก สภ าทองถนหรอผบรหารทองถนเพราะเหตทมผไดรบเลอกตงไมครบจ านวน ถาการจดใหมการเล อกต ง ใหม แล วย ง ไม ครบจ านวนอกใหถอวาสภาเทศบาลนนประกอบดวยจ านวนสมาชกเทาทมอยจนกวาจะครบอายข อ งสภ า เ ว น แต ม จ า น ว นสมาชกไมถงสองในสามของจ านวนทงหมด

1. เขตเลอกตง - จ านวนสมาชก อบต. หมบานละ 1 คน ใหถอเขตหมบานเปนเขตเลอกตง - เวนแตหมบานใดมราษฎรตามหลกฐานการทะเบยนราษฎรไมถง 25 คน ใหรวมหมบานนนกบหมบานทม พนทตดตอกน และเมอรวมกนแลวจะมราษฎรถ ง 25 คนเปน เขตเลอกต งเดยวกน การนบจ านวนราษฎรดงกลาวใหนบ ณ วนท 1 ม.ค. ของปทมการเลอกตง 2. จ านวนสมาชกสภา - อบต. ใดมเขตเลอกตงไมถง 6 เขตเลอกตง ใหสภาอบต.นนประกอบดวยสมาชก 6 คน ดงน

- จ านวนสมาชกสภาเมองพทยาเปนไปตามกฎหมายเดม (มจ านวน 24 คน) - การเลอกต งสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเพราะเหตทมผไดรบเลอกตงไมครบจ านวน ถาการจดใหมการเลอกตงใหมแลวยงไมครบจ านวนอกใหถอวาสภาเมองพทยานนประกอบดวยจ านวนสมาชกเทาทมอยจนกวาจะครบอายของสภา เวนแตมจ านวนสมาชกไมถงสองในสามของจ านวนทงหมด

1. เขตเลอกตง - ใหเขตเปนเขตเลอกตง 2. จ านวนสมาชกสภากทม. - จ านวนสก. จ านวนเขตละ 1 คน ซ ง เลอกต งขนโดยราษฎรผมสทธเลอกตงในเขต - เขตทม ราษฎรเกนหน งแสนหาหมนคน ใหมสก.เพมขนทกหนงแสนหาหมนคนตอสก. 1 คน เศษของหนงแสนหาหมนถาเกนเจดห ม น ห า พ น ค น ใ ห ม ส ก . เพมขน 1 คน - การเลอกต งสก.ไมครบจ านวน และจด ใหมการเลอกตงใหมแลวกยงไมครบ ใหถอวาสก. ประกอบดวย



15


ครบอายของสภา เวนแตมจ านวนสมาชกไมถงสองในสามของจ านวนทงหมด

- เ ทศบาลต าบลม 2 เ ขต , เทศบาลเมองม 3 เขต และเทศบาลนครม 4 เขต

อบต.ม 1 เขต ใหมสมาชกสภา 6 คน ม 2 เขต ใหมสมาชกสภา 3 คน ม 3 เขต ใหมสมาชกสภา 2 คน ม 4 เขต ใหมสมาชกสภา 1 คน เวนแตเขตใดมประชากรมากทสด 2 เขตใหเขตนนมสมาชกเพมขนเขตละ 1 คน ม 5 เขต ใหมสมาชกสภา 1 คน เวนแตเขตใดมประชากรมากทสด ใหเขตนนมสมาชกเพมขนเขตละ 1 คน - ก า ร เ ล อกต ง สม าช ก สภ าทองถนหรอผบรหารทองถน

จ านวนสมาชกเทาทมอยจนกวาจะครบอายของสภา เวนแตมจ านวนสมาชกไมถงส อ ง ในส ามของจ า น วนทงหมด



16

สาระสาคญของกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนทมการแกไขเพมเตม อบจ. เทศบาล อบต. เมองพทยา กทม.

เพราะเหตทมผไดรบเลอกตงไมครบจานวน ถาการจดใหมการเลอกต ง ใหม แ ล ว ยง ไม ครบจานวนอกใหถอวาสภาอบต . นนประกอบดวยจานวนสมาชกเทาทมอยจนกวาจะครบอายขอ งสภา เ ว น แต ม จ า น วนสมาชกไมถง 6 คน

คณสมบตและ

ลกษณะ

ตองหามของ

ผบรหาร

ทองถน

- นายกอบจ. ตองมอายไมตากวา 35 ปนบถงวนเลอกตง - นายกอบจ . มวาระอยในตาแหนงคราวละ 4 ป นบแตว น เ ล อ ก ต ง แ ต จ ะ ด า ร งตาแหนงตดตอกนเกน 2 วาระไมได ในกรณทนายกอบจ. ดารงตาแหนงไมครบระยะเวลา 4 ปกให ถอเปน 1 วาระ และ

- นายกเทศมนตร ตองมอายไมตากวา 35 ปนบถงวนเลอกตง - นายกเทศมนตรมวาระดารงตาแหนงคราวละ 4 ป นบแตวนเลอกตง แตจะดารงตาแหนงเกน 2 วาระไมได ในกรณทนายกเทศมนตร ดารงตาแหนงไมครบระยะเวลา 4 ปกใหถอเปน 1 วาระ และเมอไดดารงตาแหนง 2 วาระ

- นายกอบต. ตองมอายไมตากวา 35 ปนบถงวนเลอกตง - นายกอบต . ม ว าระด า ร งตาแหนงคราวละ 4 ป นบแตวนเลอกตง แตจะดารงตาแหนงเกน 2 วาระไมได ในกรณทนายกอบต. ดารงตาแหนงไมครบระยะเวลา 4 ปกใหถอเปน 1 วาระ และเมอไดดารงตาแหนง 2 วาระตดตอกน

- นายกเมองพทยา ตองมอายไม ต ากว า 35 ปน บ ถ ง วนเลอกตง - นายกเมองพทยา มวาระดารงตาแหนงคราวละ 4 ป นบแตวนเลอกตง แตจะดารงตาแหนงเกน 2 วาระไมได ในกรณทนายกเมองพทยา ด า ร ง ต า แ ห น ง ไ ม ค ร บระยะเวลา 4 ปกใหถอเปน 1

- ผวากทม. ตองมอายไมตากวา 35 ปนบถงวนเลอกตง - ผ วากทม . มวาระดารงตาแหนงคราวละ 4 ป นบแตวนเลอกตง แตจะดารงตาแหนงเกน 2 วาระไมได ในกรณทผวากทม. ดารงตาแหนงไมครบระยะเวลา 4 ปกใหถอเปน 1 วาระ และเมอไดดารงตาแหนง 2 วาระ



17


เมอไดด ารงต าแหนง 2 วาระตดตอกนแลวจะด ารงต าแหนงไดอกเมอพนระยะเวลา 4 ปนบแตวนพนจากต าแหนง - คณสมบตของรองนายกฯ เชนเดยวกบนายกฯ เวนแตก า ร น บ อ า ย แ ล ะ ก า ร น บระยะเวลาของคณสมบตหรอลกษณะตองหามอนใหนบถงวนแตงตง - ผบรหารอบจ. ตองไมด ารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทอนใดในสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ เวนแ ต ต า แ ห น ง ท ด า ร ง ต า มบทบญญตแหงกฎหมาย หรอเปนเปนการปฏบตหนาทเพอป ร ะ โ ยช น ใ นก า รบร ห า ร

ตดตอกนแลวจะด ารงต าแหนงไดอกเมอพนระยะเวลา 4 ปนบแตวนพนจากต าแหนง - คณสมบตของรองนายกฯ เชนเดยวกบนายกฯ ยกเวนการนบอายและการนบเวลาของคณสมบตหรอลกษณะตองหามอนใหนบถงวนแตงตง - ผบรหารเทศบาล ตองไมด ารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทอนใดในสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ เวนแตต าแหนงทด ารงตามบทบญญตแหงกฎหมาย หรอเปนเปนการปฏบตหนาทเพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดนหรอตามนโยบายของรฐบาล - ไมเปนผมสวนไดเสยในสญญา

แลวจะด ารงต าแหนงไดอกเมอพนระยะเวลา 4 ปนบแตวนพนจากต าแหนง - คณสมบตของรองนายกอบต. เชนเดยวกบนายกอบต. ยกเวนการนบอายและการนบเวลาของคณสมบตหร อล กษณะตองหามอนใหนบถงวนแตงตง - ผบรหาร อบต. ตองไมด ารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทอนใดในสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ เวนแตต าแหนงทด ารงตามบทบญญตแหงกฎหมาย หรอเปนเปนการปฏบตหนาทเพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดนหรอตามนโยบายของรฐบาล - ไมเปนผมสวนไดเสยในสญญา

ว า ร ะ แ ล ะ เ ม อ ไ ด ด า ร งต าแหนง 2 วาระตดตอกนแลวจะด ารงต าแหนงไดอกเมอพนระยะเวลา 4 ปนบแตวนพนจากต าแหนง - คณสมบตของรองนายกเมองพทยา เชนเดยวกบนายกเมองพทยา ยกเวนการนบอายแ ล ะ ก า ร น บ เ ว ล า ข อ งค ณ ส ม บ ต ห ร อ ล ก ษ ณ ะตองหามอนใหนบถงวนแตงตง - ผบรหารเมองพทยา ตองไมด า ร งต าแหน งหร อปฏบ ตหนาท อนใดในสวนราชการ ห น ว ย ง า น ข อ ง ร ฐ ห ร อรฐวสาหกจ เวนแตต าแหนงทด า ร ง ตามบทบญญ ต แห งกฎหมาย หรอเปนเปนการ

ต ด ต อ ก น แ ล ว จ ะ ด า ร งต า แ ห น ง ไ ด อ ก เ ม อ พ นระยะเวลา 4 ปนบแตวนพนจากต าแหนง - ผ ว ากทม. ตองไมด ารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทอ น ใ ด ใ น ส ว น ร า ช ก า ร หน ว ย ง าน ขอ ง ร ฐ ห ร อรฐวสาหกจ หรอการพานชยของกทม.หรอบรษททกทม.ถ อ ห น ห ร อ ต า แ ห น งผ บ ร ห า ร ท อ ง ถ น ห ร อพนกงานสวนทองถน เวนแตต าแหน งทตองด ารงตามกฎหมาย ห ร อ เป น ก า รปฏบตหนาทเพอประโยชนใ น ก า ร บ ร ห า ร ร า ช ก า รแผนดนหรอตามนโยบาย



18


ราชการแผ นด นหร อตามนโยบายของรฐบาล - ไม เปนผ ม ส วนได เส ย ในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกอบจ.นน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหอปท. อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเ ออประโยชนสวนตนระหวางกนไมวาทางตรงหรอทางออม

หรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกเทศบาลนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหอปท. อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการ ต า งตอบแทนห รอ เ อ อประโยชนสวนตนระหวางกนไมวาทางตรงหรอทางออม

หรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกเทศบาลนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหอปท. อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการต า งตอบแทนห รอ เ อ อประโยชนสวนตนระหวางกนไมวาทางตรงหรอทางออม

ปฏบตหนาทเพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดนหรอตามนโยบายของรฐบาล - ไม เป นผ ม ส วนได เส ย ในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกเมองพทยาหรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกอปท. อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน หรอเปนหนสวนหรอผถอหนในหางห น ส วนห ร อบ ร ษ ทท เ ป นคสญญากบเมองพทยาอนเปนลกษณะผกขาดตดตอนไมวาทางตรงหรอทางออม เวนแต

รฐบาล - ไม เปนผมสวนได เสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกกทม. หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหอปท. อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนส วนตนระหวาง กนไมว าทางตรงหรอทางออม เวนแตในสวนทเปนผถอหนในบรษทมหาชนจ ากดอยกอนไดรบการเลอกตง



19


ในสวนทเปนผถอหนในบรษทมหาชนจ ากดอยกอนไดรบการเลอกตง

อ านาจหนาท 1. ดานการจราจร - ใหความชวยเหลอ สงเสรม และสนบสนน ในการดแลการจราจรและการร กษาความสงบเรยบรอย 2. ดานการศกษา - จ ด ก า ร ส ง เ ส ร ม แ ล ะสนบสนนการจดการศกษา ร ว ม ท ง ก า ร จ ด ก า ร ห ร อสนบสนนการดแลและพฒนาเดกเลก

1. ดานการจราจร - ร กษ าคว าม เป น ระ เบ ยบเรยบรอย การดแลจราจรและสงเสรม สนบสนนหนวยงานอนในการปฏบตหนาทดงกลาว - จดระเบยบการจราจรหรอรวมมอกบหนวยงานอนในการปฏบตหนาท 2. ดานการศกษา - จดการ สงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา ศาสนาและการฝกอบรมใหแกประชาชน รวมทงการจดการหรอสนบสนนการดแลและพฒนาเดกเลก

1. ดานการจราจร - ร กษาคว าม เป น ร ะ เบ ยบเรยบรอย การดแลจราจร และสงเสรมสนบสนนหนวยงานอนในการปฏบตหนาท 2. ดานการศกษา - จดการ สงเสรมและสนบสนนก า ร จ ด ก า รศ กษ า ศ าสน า วฒนธรรม และการฝกอบรมใหแกประชาชน รวมทงการจดการหรอสนบสนนการดแลและพฒนาเดกเลกตามแนวทางท เสนอแนะจากกองทนเ พอความเสมอภาคทางการศกษา

1. ดานการจราจร - การสงเสรมและสนบสนนสถานต ารวจ และหนวยงานอนในการปฏบตหนาท

1. ดานการจราจร - การจดการจราจรและการวศวกรรมจราจร 2. ดานการสงเสรมสถานต ารวจ - การสงเสรมและสนบสนนสถานต ารวจ และหนวยงานอน 3. ดานการศกษา - ก า ร จ ด ก า ร ศ ก ษ า ใ หสอดคลองกบแผนการศกษาของชาต รวมทงสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา



20


ป ร ะ เ ภ ทรายจาย

- รายจายอนใดทจ าเปนตองจายในการปฏบตหนาทหรอตามขอผกพน หรอรายจายตามทมกฎหมายหรอระเบยบของมท.ก าหนดไว - การจายเงนของอบจ. หรอการน าเงนของกจการทอบจ.เปนเจาของหรอเปนหนสวนหรอถอหนในกจการนนไปใชจายเพอการฝกอบรมหรอดง า น ใ น ต า ง ป ร ะ เ ท ศ ข อ งผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถนจะกระท ามได เวนแตมขอตกลงหรอความรวมมอกบหนวยงานในตางประเทศหรอการฝกอบรมซงจดโดยหนวยงานของรฐทก าหนดใหมการฝกอบรมหรอดงานใน

- รายจายอนใดทจ าเปนตองจายในการปฏบตหนาทหรอตามขอผกพน หรอรายจายตามทมกฎหมายหรอระเบยบของมท.ก าหนดไว - การจายเงนของเทศบาลหรอการน าเงนของกจการทเทศบาลเปนเจาของหรอถอหนในกจการนนไปใชจายเพอการฝกอบรมหรอดงานในตางประเทศของผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถนจะกระท ามได เวนแตมขอตกลงหรอความรวมมอกบหนวยงานในตางประเทศหรอก า ร ฝ ก อ บ ร ม ซ ง จ ด โ ด ยหนวยงานของรฐทก าหนดใหมก า รฝ กอบรมห รอด ง าน ในตางประเทศ ท งนตามทมท.

- รายจายอนใดทจ าเปนตองจายในการปฏบตหนาทหรอตามขอผกพน หรอรายจายตามทมกฎหมายหรอระเบยบของมท.ก าหนดไว - การจายเงนของอบต.หรอการน าเงนของกจการทอบต.เปนเจาของหรอถอหนในกจการนนไปใชจายเพอการฝกอบรมหรอด ง า น ใ น ต า ง ป ร ะ เ ท ศ ข อ งผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถนจะกระท ามได เวนแตมขอตกลงหรอความรวมมอกบหนวยงานในตางประเทศหรอก า ร ฝ ก อ บ ร ม ซ ง จ ด โ ด ยหนวยงานของรฐทก าหนดใหมกา รฝ กอบรมห รอด ง าน ในตางประเทศ ท งนตามทมท.

- รายจายอนใดทจ าเปนตองจายในการปฏบตหนาทหรอตามขอผกพน หรอรายจายตามทมกฎหมายหรอระเบยบของมท.ก าหนดไว - การจายเงนของเมองพทยาหรอการน าเงนไปใชจายเพอการฝกอบรมหรอดงานในตางประเทศของผ บรหารทองถน สมาชกสภาทองถนจะกระท ามได

- การจายเงนของกทม. หรอการน าเงนไปใชจายเพอการฝ ก อ บ ร ม ห ร อ ด ง า น ใ นตางประเทศของผบรหารกทม. สมาชกสภากทม.จะกระท ามได



21


ตางประเทศ ทงนตามทมท.ประกาศก าหนด - การก าหนดใหความคมครองการจายเงนท อบจ. ไดจายไปแล ว ก อนว นท ร ะ เบ ยบ ใชบ งคบ เฉพาะท จ าย ไปโดยสจรตและเปนไปตามหนงสอส ง กา รหร อ ระ เบ ยบ มท . ก าหนด

ประกาศก าหนด - การก าหนดใหความคมครองการจายเงนทเทศบาล ไดจายไปแลวกอนวนทระเบยบใชบงคบเฉพาะทจายไปโดยสจรตและเปนไปตามหนงสอสงการหรอระเบยบ มท. ก าหนด

ประกาศก าหนด - การก าหนดใหความคมครองการจายเงนทอบต. ไดจายไปแลวกอนวนทระเบยบใชบงคบเฉพาะทจายไปโดยสจรตและเปนไปตามหนงสอสงการหรอระเบยบ มท. ก าหนด

การสอบสวน วนจฉย และการก ากบดแล

- การสอบสวนและวนจฉย และการก ากบดแล ม 3 กรณ ดงน 1). การสอบสวน วนจฉยเก ย ว ก บสมาช กภาพของสมาชกอบจ 2). การสอบสวน วนจฉยเกยวกบนายกอบจ. 3). การสอบสวน วนจฉย

- การสอบสวนและวนจฉย และการก ากบดแล ม 3 กรณ ดงน 1) . การสอบสวน วนจฉยเกยวกบสมาชกภาพของสมาชกสภาเทศบาล 2) . การสอบสวน วนจฉยเกยวกบนายกเทศมนตร 3) . การสอบสวน วนจฉยเก ยวกบการปฏบตการของ

- การสอบสวนและวนจฉย และการก ากบดแล ม 3 กรณ ดงน 1) . การสอบสวน วนจฉยเกยวกบสมาชกภาพของสมาชกสภาอบต. 2) . การสอบสวน วนจฉยเกยวกบความเปนนายกอบต.สนสดลง 3) . การสอบสวน วนจฉย

- การสอบสวนและวนจฉย และการก ากบดแล ม 3 กรณ ดงน 1). การสอบสวน วนจฉยเก ย ว ก บสมาช กภาพของสมาชกสภาเมองพทยา 2). การสอบสวน วนจฉยเกยวกบความเปนนายกเมองพทยา

- การสอบสวนและวนจฉย และการก ากบดแล ม 2 กรณ ดงน 1). การสอบสวน วนจฉยเกยวกบสมาชกภาพของสมาชกสภากทม. 2). การสอบสวน วนจฉยเกยวกบความเปนผวากทม.



22


เกยวกบการปฏบตการของอบจ. การสอบสวนและวนจฉยตามกรณดงกลาว เปนอ านาจของผว าราชการจงหวดในฐานะผก ากบดแล เพอใหการสอบสวนมความรวดเรวและมประสทธภาพมากขน โดยตองสอบสวนวนจฉยใหแลวเสรจภายใน 60 วน และผว าฯ สามารถขยายเวลาไดอกไมเกน 30 วน ทงนการสอบสวนเทศบาลเมองและเทศบาลต า บ ล ผ ว า ฯ ส า ม า ร ถมอบหมายนายอ าเภอได

เทศบาล การสอบสวนและวนจฉยตามกรณดงกลาว เปนอ านาจของผวาราชการจงหวดในฐานะผก ากบดแล เพอใหการสอบสวนม ค ว า ม ร ว ด เ ร ว แ ล ะ มประสทธภาพมากขน โดยตองสอบสวนวนจฉยใหแลวเสรจภาย ใน 60 ว น และ ผ ว า ฯ สามารถขยายเวลาไดอกไมเกน 30 ว น ท ง น ก า ร สอบ สวนเทศบาล เมองและเทศบาลต าบลผวาฯ สามารถมอบหมายนายอ าเภอได

เก ยวกบการปฏบตการของอบต. การสอบสวนและวนจฉยตามกรณดงกลาว เปนอ านาจของนายอ าเภอในฐานะผก ากบดแล เ พอใหการสอบสวนมความรวดเรวและมประสทธภาพมากขน โดยตองสอบสวนวนจฉยใหแลวเสรจภายใน 60 วน ทงน นายอ าเภอสามารถขยายเวลาไดอกไมเกน 30 วน

3). การสอบสวน วนจฉยเกยวกบการปฏบตการของเมองพทยา การสอบสวนและวนจฉยตามกรณดงกลาว เปนอ านาจของผ วาราชการจงหวดในฐานะผก ากบดแล เพอใหการสอบสวนมความรวดเรวและมประสทธภาพมากขน โดยตองสอบสวนวนจฉยใหแลวเสรจภายใน 60 วน



23

หนาทของเทศบาล

เทศบาลต าบล เทศบาลเมอง เทศบาลนคร มาตรา 50 หนาท (1) รกษาความสงบเรยบรอยของประชาชน (2) ใหมและบ ารงทางบกและทางน า (2/1) รกษาความสงบเรยบรอย การดแลการจราจร และสงเสรมสนบสนนหนวยงานอนในการปฏบตหนาทดงกลาว (3) รกษาความสะอาดของถนน หรอทางเดนและทสาธารณะ รวมทงการก าจดมลฝอยและสงปฏกล (4) ปองกนและระงบโรคตดตอ (5) ใหมเครองใชในการดบเพลง (6) จดการ สงเสรมและสนบสนนจดการศกษา ศาสนา การฝกอบรมใหแกประชาชน รวมทงการจดการหรอสนบสนนการดแลและพฒนาเดกเลก (7) สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอาย และผพการ (8) บ ารงศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน (9) หนาท อนตามทกฎหมายบญญตใหเปนหนาท ของเทศบาล การปฏบตงานตามอ านาจหนาทของเทศบาลตองเปนไปเพอประโยชนสขของประชาชน โดยใชวธการบรหารกจการบานเมองทด และใหค านงการม

มาตรา 53 หนาท (1) กจการตามทระบไวในมาตรา 50 (2) ใหมน าสะอาดหรอการประปา (3) ใหมโรงฆาสตว (4) ใหมและบ ารงสถานทท าการพทกษและรกษาคนเจบไข (5) ใหมและบ ารงทางระบายน า (6) ใหมและบ ารงสวมสาธารณะ (7) ใหมและบ ารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอน (8) ใหมการด าเนนกจการโรงรบจ าน าหรอสถานสนเชอทองถน (9 ) จ ด ร ะ เบ ยบจราจ ร ห ร อร วม มอก บหนวยงานอนในการปฏบตหนาท

มาตรา 56 หนาท (1) กจการตามระบไวในมาตรา 53 (2) ใหมและบ ารงการสงเคราะหมารดาและเดก (3) กจการอยางอนซ งจ าเปนเพอการสาธารณสข (4) การควบคมสขลกษณะและอนามยในรานจ าหนายอาหาร โรงมหรสพ และสถานบรการอน (5) จดการเกยวกบทอยอาศยและการปรบปรงแหลงเสอมโทรม (6) จดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขาม และทจอดรถ (7) การวางผงเมองและการควบคมการกอสราง (8) การสงเสรมกจการการทองเทยว



24

เทศบาลต าบล เทศบาลเมอง เทศบาลนคร สวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาล การจดท างบประมาณ การจดซอจดจาง การตรวจสอบ การประเมนผลการปฏบตงาน และการเปดเผยขอมลขาวสาร



25

สาระส าคญของพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2562 เปรยบเทยบกบ

พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554

ทมา : วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา. วนท 22 เมษายน 2562



26

สาระส าคญของพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2562 เปรยบเทยบกบพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554 *

ประเดน พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไข

เพมเตมถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554

พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ ผบรหารทองถน พ.ศ. 2562

1. กระบวนการ การจดการเลอกตง ของ กกต.

ระบให กกต. จดใหมการเลอกตง (มาตรา 7)

การจดการเลอกตง (มาตรา 5 ) กกต.มหนาทและอ านาจในการจดการเลอกตง กกต.สามารถ 1) ด าเนนการเอง 2) มอบหมายใหอปท. 3) มอบหมายใหหนวยงานอนของรฐ

ไมไดระบไว มการคมครองการปฏบตงานโดยสจรตของ กกต. เจาหนาท หรอผปฏบตงานทเกยวของ (มาตรา 7)

ไมไดระบไว ระยะเวลาในการประกาศผลการเลอกตง (มาตรา 17) 1) กรณเ ชอวาเปนไปโดยสจรตและเทยงธรรม

ประกาศผลภายใน 30 วน นบแตวนเลอกตง 2) กรณเชอวามการทจรตไมวาจะมการรองเรยน

หรอไม กกต. สามารถสบสวน ไ ตสวน และประกาศผลการเลอกตง หรอจดการเลอกตงใหม ภายใน 60 วน นบแตวนเลอกตง

ไมไดระบไว การประกาศผลการเลอกตง ไมตดหนาทและอ านาจ กกต. ทจะด าเนนการสบสวน ไตสวน หรอวนจฉย (มาตรา 17) ภายหลงการประกาศผลการเลอกตง หาก กกต. สงสยวาการเลอกตงมการทจรต กกต.สามารถท าการสบสวน ไตสวน หรอวนจฉย

ไมไดระบไว บทคมครองผลการเลอกตงใหมทแทนต าแหนงทวาง (มาตรา 18) ในกรณทผบรหาร ประธาน หรอรองประธานสภาทองถน หรอสมาชกสภาทองถนพนจากต าแหนง เมอ กกต. ด าเนนการเลอกตงใหมแทนต าแหนงวางแลว แมภายหลงศาลจะมค าพพากษา/ค าสงวาการพนจากต าแหนงเปนไปโดยมชอบ ผลของการเลอกตงนนยงคงอย

* วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา. วนท 22 เมษายน 2562



27

ประเดน พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ

ผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554

พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2562

2. เขตเลอกตง หนวยเลอกตง และทเลอกตง

เขตเลอกตง (มาตรา 13) - ส .ก. ถอเขตเปนเขตเลอกต ง ใ ชจ านวนประชากร 100,000 คน เปนฐาน เศษเกน 5 หมน เพมอกหนงเขตเลอกตง

เขตเลอกตง (มาตรา 19) - ส .ก. ถอ เขต เปนเขต เลอกต ง ใ ชจ านวนประชากร 150,000 คนเปนฐาน เกน 150,000 คน ใหแบงออกเปนเขตเลอกตงตามจ านวนส.ก. ทพงม โดยแตละเขตเลอกตงมจ านวนประชากรใกลเคยงกน

หนวยเลอกตง (มาตรา 18) - ใชเกณฑจ านวนผมสทธเลอกตง

หนวยเลอกตงละ 800 คนโดยประมาณ

หนวยเลอกตง (มาตรา 24) - ใชเกณฑจ านวนผมสทธเลอกตง หนวยเลอกตงละ 1,000 คนโดยประมาณ

3. การด าเนนการเลอกตง

ผอ านวยการการเลอกตง (มาตรา 19) - กกต.ประจ าจงหวดแตงตงหวหนาพนกงานสวนทองถนเปนผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

ผอ านวยการการเลอกตง (มาตรา 25) - หวหนาพนกงานสวนทองถนเปนผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน หากมพฤตการณทสอทจรต มสวนไดสวนเสย หรอมความจ าเปนอน กกต.สามารถแตงตงปลดจ งหวด นายอ า เภอ หรอปลดอ า เภอเปนผอ านวยการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนได

องคประกอบคณะ กกต. ประจ าทองถน(มาตรา 19) - กกต.ประจ าจงหวดแตงตงคณะกกต.ประจ าองคกรปกครองสวนทองถน ประกอบดวย หวหนาพนกงานสวนทองถนและกรรมการ ไมนอยกวา 4 คน แตไมถง 6 คน

องคประกอบคณะ กกต. ประจ าทองถน (มาตรา 26) - กกต.แตงตงคณะกกต.ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนจาก 1) ขาราชการ/จนท.อนของรฐ (ในเขตจงหวดหรออ าเภอ) 2) ผมสทธเลอกตงในพนทไมเกน 2 คน - หามแตงตงขาราชการ หรอพนกงานสวนทองถน หรอลกจางอปท. ยกเวนใหเปนเลขาฯ ผชวยเลขาฯ



28




3. การด าเนนการเลอกตง(ตอ)

อ านาจในการตงคณะท างาน (มาตรา 23) - ผอ านวยการการเลอกต งประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกกต.ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนสามารถแต งต งผ ม ส ทธ เ ล อกต ง เป น เจ าพนกงานผด าเนนการเลอกตง ไดแก 1) ผอ านวยการประจ าหนวยเลอกตง 1 คน 2) คณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง 7 คน 3) เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง อยางนอย 2 คน

อ านาจในการตงคณะท างาน (มาตรา 28) - ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกกต.ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจแตงตงเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง ไดแก 1) คณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง อยางนอย 5 คน 2) เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง อยางนอย 2 คน

4. ผมสทธเลอกตงและบญชรายชอผมสทธเลอกตง

การแจงไมไปใชสทธเลอกตง (มาตรา 35) - ผมสทธเลอกตงซงไดแจงเหตดงตอไปนจะไมไปใชสทธเลอกตงกได 1) เจบปวย (เขาหรอไมเขาโรงพยาบาลกได) 2)ทพพลภาพ 3)อายเกน 70 ปในวนเลอกตง 4) ไมอยในภมล าเนาในเวลาเลอกตง 5) เหตอนทกกต.ก าหนด - การแจงใหท าเปนหนงสอยนตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไมนอยกวา 7 วน โดยสามารถจดสงหนงสอแจงเหตทางไปรษณยได

การแจงไมไปใชสทธเลอกตง (มาตรา 40) - ถ าผ ม สทธ เลอกต ง ไม ไป ใ ชสทธ เล อกต งเนองจากมเหตอนสมควร ใหแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตงตอบคคลทกกต.ก าหนดภายใน 7 วนกอนวนเลอกตง หรอภายใน 7 วนนบตงแตวนเลอกตง - การแจงใหท าเปนหนงสอหรอโดยวธการอน โดยสามารถมอบหมายใหบคคลใดไปยนแทน หรอจ ดส งหน งสอ ชแจง เหตทางไปรษณยล ง ท ะ เ บ ย น ห ร อ แ จ ง โ ด ย ว ธ ก า ร ท า งอเลกทรอนกสได



29




4. ผมสทธเลอกตงและบญชรายชอผมสทธเลอกตง (ตอ)

การเสยสทธเมอไมไดไปใชสทธเลอกตงโดยมไดแจงเหต (มาตรา 37) 1)การยนค ารองคดคานการเลอกตงสส.และ

ผบรหารทองถน 2)การรองคดคานการเลอกก านนและผใหญบาน 3)การสมครรบเลอกตงเปนสส.และผบรหาร

ทองถน 4)การสมครรบเลอกเปนก านนและผใหญบาน 5)การเขาชอใหสภาทองถนพจารณาออก

ขอบญญตทองถน 6)การเขาชอใหถอดถอนส.ส.หรอผบรหาร

ทองถน - การเสยสทธมก าหนดเวลาถงการเลอกตงครงตอไป

การถกจ ากดสทธการเสยสทธเมอไมไดไปใชสทธเลอกตงโดยมไดแจงเหต (มาตรา 42) 1) การสมครเปนส.ส. สมาชกสภาทองถน

ผบรหารทองถน หรอ สว. 2) การสมครเปนก านนและผใหญบาน 3) การเขาชอถอดถอนสมาชกสภาทองถน หรอ

ผบรหารทองถน 4) การด ารงต าแหนงขาราชการการเมอง และ

ขาราชการรฐสภาฝายการเมอง 5) การด ารงต าแหน งรองผบรหารทองถน

เลขานการผบรหารทองถน ผชวยเลขานการผบรหารทองถน ประธานทปรกษาผบรหารทองถน หรอคณะทปรกษาผบรหารทองถน

6) การด ารงต าแหนงเลขานการประธานสภาทองถน ผชวยเลขานการประธานสภาทองถน และเลขานการรองประธานสภาทองถน

- การจ ากดสทธก าหนดเวลาครงละ 2 ป นบแตวนทไมไดไปใชสทธ

5. คณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธสมครรบเลอกตง

คณสมบต (มาตรา 44) 1) ผมสทธสมครรบเลอกตงมอายไมต ากวา 25 ปบรบรณในวนเลอกตง 2) ม ชออย ในทะเบยนบานในเขตองคกร

ปกครองสวนทองถนทสมครรบเลอกตงเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงปนบถงวนสมครรบเลอกต ง หรอได เสยภาษตามกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดนหรอกฎหมายวาดวยภาษบ าร งทองท ใหกบองคกรปกครองสวนทองถนนนเปนเวลาตดตอกน 3 ปนบถงปทสมครรบเลอกตง

คณสมบต (มาตรา 49) - ผมสทธสมครรบเลอกต ง เปนสมาชกสภา

ทองถนมอายไมต ากวา 25 ปนบถงวนเลอกตง - ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนผบรหารทองถน

ใหมอายตามทกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

- มชออยในทะเบยนบานในเขตองคกรปกครองสวนทองถนทสมครรบเลอกตงในวนสมครรบเลอกตงเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวา 1 ปนบถงวนสมครเลอกตง



30




5. คณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธสมครรบเลอกตง (ตอ)

ลกษณะตองหาม (มาตรา 45) ลกษณะตองหาม (มาตรา 50) มการเพมเตมลกษณะบคคลตองหามมใหใช

สทธสมครรบเลอกตง ดงน - บคคลลมละลายทจรต - เจาของหรอผถอหนในกจการหนงสอพมพหรอ

สอมวลชน - อย ระหว างถกระ งบการใ ชสทธสมครรบ

เลอกตงเปนการชวคราวหรอถกเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง

- เคยไดรบโทษพนคกโดยไดพนโทษมายงไมถง 5 ปนบถงวนเลอกตง เวนแตในความผดอนไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

- เคยตองค าพพากษาอนถงทสดใหลงโทษจ าคกเพราะกระท าความผดตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

- เคยถกเพกถอนสทธเลอกตงและยงไมพน 5 ป นบแต วนท พนจากการถก เพกถอนสทธเลอกตงจนถงวนเลอกตง

- เคยตองค าพพากษาอนถงทสดวาการกระท าผดตอต าแหนงหนาทราชการหรอตอต าแหนงหนาทในการยตธรรม หรอกระท าความผดตามกฎหมายวาดวยความผดของพนกงานในองคการหรอหนวยงานของรฐ หรอความผดเกยวกบทรพยทกระท าโดยทจรตตามประมวลกฎหมายอาญา ความผดตามกฎหมายวาดวยการก ยม เ งนท เปนการฉอโกงประชาชน กฎหมายวาดวยยาเสพตดในความผดฐานเปนผผลต น าเขา สงออก หรอผคา กฎหมายวาดวยการพนนในความผดฐานเปนเจามอหรอเจาส านก กฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคามนษย หรอกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการฟอกเงนในความผดฐานฟอกเงน



31

ประเดน พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมถง

(ฉบบท 3) พ.ศ. 2554



- เคยตองค าพพากษาอนถงทสดวากระท าการอนเปนการทจรตในการเลอกตง

- อยในระหวางตองหามมใหด ารงต าแหนงทางการเมอง

- เคยพนจากต าแหนงเพราะศาลฎกาหรอศาลฎกาแผนกคดอาญาของผด ารงต าแหนงทางการเมองมค าพพากษาวาเปนผมพฤตการณร ารวยผดปกต หรอกระท าความผดฐานทจรตตอหนาท หรอจงใจปฏบตหนาทหรอใชอ านาจขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญหรอกฎหมาย หรอฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมอยางรายแรง

- เคยพนจากต าแหนงใดๆ ในองคกรปกครองสวนทองถน เพราะเหตมสวนไดเสยไมวา โดยทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนนน หรอมสวนไดเสยไมวาโดยทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท ากบหรอจะกระท ากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทน หรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน และยงไมพน 5 ปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง

- เคยถกสงใหพนจากต าแหนงใดๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะจงใจไมปฏบตตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ หรอมตคณะรฐมนตร อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง และยงไมพน 5 ปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง



32

ประเดน พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ ผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมถง

(ฉบบท 3) พ.ศ. 2554



- เคยถกสงใหพนจากต าแหนงใดๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะทอดทงหรอละเลยไมปฏบตการตามหนาทและอ านาจ หรอปฏบตการไมชอบดวยหนาทและอ านาจ หรอประพฤตตน ฝาฝนตอความสงบเรยบรอยหรอสวสดภาพของประชาชน หรอมความประพฤตในทางทจะน ามาซงความเสอมเสยแกศกดต าแหนง หรอแกองคกรปกครองสวนทองถน หรอแกราชการ และยงไมพน 5 ปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง

6. คาใชจายในการเลอกตง วธการหาเสยงเลอกตง

ไมไดระบไว ระยะเวลาในการค านวณคาใชจาย (มาตรา 61) - การค านวนคาใชจายของผสมครส าหรบการเลอกตง แบงเปน 1. กรณครบวาระ ค านวณตงแต 180 วนกอน

วนทครบวาระถงวนเลอกตง 2. กรณต าแหนงวาง ค านวณตงแตวนทต าแหนง

วางจนถงวนเลอกตง - กกต.สามารถขยายระยะเวลาเพมไดในกรณทมเหตอนสมควรเพอประโยชนในการจดการเลอกตง

ระยะเวลาในการสอบสวนบญชรายรบรายจาย (มาตรา 56) เมอคณะกกต.ประจ าจงหวดมเหตอนควรสงสยหรอไดรบแจงโดยมหลกฐานอนสมควรวาผสมครผใดใชจายในการลอกตงเกนจ านวนเงนคาใชจายทคณะกกต.ประจ าจงหวดประกาศก าหนด ใหคณะกกต.ประจ าจงหวดท าการสอบหาขอเทจจรงโดยเรว

ระยะเวลาในการสอบสวนบญชรายรบรายจาย (มาตรา 63) ผสมครผใดยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตงโดยไมถกตองครบถวน หรอเมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดมเหตอนควรสงสยหรอไดรบแจงโดยมหลกฐานอนสมควรวา ผสมครผใดใชจายในการเลอกตงเกนจ านวนเงนคาใชจายทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดประกาศก าหนด ใหผอ านวยการการเลอกต งประจ าจงหวดท าการสอบหาขอเทจจรงใหแลวเสรจ ภายใน 120 วนนบแตวนทครบก าหนดยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตง



33


(ฉบบท 3) พ.ศ. 2554


6. คาใชจายในการเลอกตง วธการหาเสยงเลอกตง (ตอ)

ไมไดระบไว ระยะเวลาในการหาเสยง (มาตรา 64) 1. กรณครบวาระ ท าไดตงแต 180 วนกอนวนครบวาระหรอครบอาย จนถงเวลา 18.00 น. ของวนกอนวนเลอกตง 2. กรณยบสภา ท าไดตงแตวนยบสภาจนถงเวลา 18.00 น. ของวนกอนวนเลอกตง 3. กรณต าแหนงวาง ท าไดตงแตวนทต าแหนงวางลง จนถง 18.00 น. ของวนกอนวนเลอกตง 4. กรณสงใหมการเลอกตงใหม ท าไดตงแตวนทมค าสง จนถง 18.00 น.ของวนกอนวนเลอกตง 5. กรณสงใหมการออกเสยงลงคะแนนใหม ไมสามารถหาเสยงได

ลกษณะตองหามของการจงใจผมสทธเลอกตง (มาตรา 57)

ลกษณะตองหามของการจงใจผมสทธเลอกตง (มาตรา 65) มลกษณะขอหามเพมเตม ดงน

หามไมใหผบรหารทองถนหรอปลดอนมตโครงการหรอกจกรรมใหม ภายใน 90 วนกอนวนครบวาระหรอ กอนการลาออก ยกเวน โครงการหรอกจกรรมบรรเทาทกขจากภยธรรมชาต หรอภยพบตสาธารณะ หรอโครงการกจกรรมตอเนองทท าเปนปกต หรอโครงการทด าเนนการตามมตคณะรฐมนตร

ความผดตามมาตรานเปนความผดมลฐานตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการฟอกเงน และกกต.มอ านาจสงเร องใหส านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน

ไมไดระบไว กกต.สามารถก าหนดลกษณะตองหามในการหาเสยงเลอกตงของผสมครได (มาตรา 66)

ไมไดระบไว การหาเสยงทางออนไลนหากปรากฎตอกกต.วาเปนการฝาฝนหรอไมถกตอง กกต.ตองชแจงขอเทจจรงใหประชาชนทราบเปนการทวไปโดยเรว และสงใหแกไข เปลยนแปลง หรอลบทนท (มาตรา 73)



34

ประเดน พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตม

ถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554


7. การลงคะแนนเลอกตง และการนบคะแนนเลอกตง

ระยะเวลาในการลงคะแนนเลอกตง (มาตรา 67) ลงคะแนนเลอกตงตงแตเวลา 8.00 - 15.00 น.

ระยะเวลาในการลงคะแนนเลอกตง (มาตรา 78) ลงคะแนนเลอกตงตงแตเวลา 8.00 - 17.00 น.

วธการออกเสยงลงคะแนน (หมวด 7 การลงคะแนนเลอกตง มาตรา 65 – 86) ระบถงเพยงแตบตรเลอกตง

วธการออกเสยงลงคะแนน (มาตรา 76) เปดโอกาสใหมการลงคะแนนโดยวธอนทไมใชบตรเลอกตง

8. การด าเนนการตรวจสอบการเลอกตง

การยนคดคานการเลอกตง (มาตรา 102) ผมสทธ เลอกต ง ไมนอยกว า 10 คน

ผสมคร ผวาราชการจงหวด นายอ าเภอ สามารถยนรองคดคานการเลอกตงตอกกต.ไดภายใน 30 วน หลงประกาศผล หากพบวาการเลอกตงหรอการนบคะแนนมการทจรต

กกต.พจารณาค ารองภายใน 30 วน หรอขยายเวลาได 2 ครง ครงละไมเกน 30 วน (มาตรา 103)

การยนคดคานการเลอกตง (มาตรา 113) ผมสทธเลอกตง หรอผสมคร มสทธยนคดคาน

การเลอกตงตอกกต. โดยยนคดคานไดตงแตวนทประกาศใหมการเลอกตงจนถง 30 นบแตวนประกาศผลการเลอกตง

กกต.ตองด าเนนการสบสวนหรอไตสวนเพอหาขอเทจจรงโดยพลน

9. บทก าหนดโทษทมการแกไขใหมใหสอดคลองกบบทก าหนดโทษในการเลอกตงส.ส.

(หมวด 11 บทก าหนดโทษ มาตรา 109 - 135) ใหความส าคญกบการกระท าความผดอนเปนการทจรตเลอกตง โดยถอวาเปนฐานความผดทส าคญ ท าใหมการก าหนดฐานความผดไวหลายกรณ (มาตรา 125) ใหกกต. สามารถกนบคคลไวเปนพยานได (มาตรา 137) หากมการกระท าความผดตามพ .ร .บ.นก าหนดให กกต. และผสมคร เปนผเสยหายตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (มาตรา 139)

(หมวด 10 บทก าหนดโทษ มาตรา 116 – 141) 1) ความผดฐานขดขวาง หนวงเหนยว ไมใหความ

สะดวกในการไปใชสทธเลอกตง ผบงคบบญชาหรอนายจางผใดขดขวาง หนวง

เหนยว ไมใหความสะดวก โดยไมมเหตอน สมควร ในการไปใชสทธเลอกตงของผมสทธเลอกตง ตองระวางโทษจ าคก 2 ป หรอปรบไมเกน 40,000 บาท หรอทงจ าทงปรบ(มาตรา 117) 2) ความผดฐานรวาตนเองขาดคณสมบตหรอม

ลกษณะตองหามในการสมครรบเลอกตง ผใดลงสมครรบเลอกตงโดยรอยแลววาตนเปนผ

ขาดคณสมบต หรอมลกษณะตองหามในการสมครรบเลอกตง ตองระวางโทษจ าคกตงแต 1 ป ถง 10 ป และปรบตงแต 20,000 บาท ถง 200,000 บาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนด 20 ป (มาตรา 120)



35


(ฉบบท 3) พ.ศ. 2554


9. บทก าหนดโทษทมการแกไขใหมใหสอดคลองกบบทก าหนดโทษในการเลอกตงส.ส. (ตอ)

3) ความผดฐานกรรมการประจ าหนวยเลอกตง จงใจนบบตรเลอกตง อานบตรเลอกตง นบคะแนนเลอกตง รวมคะแนนเลอกตง ใหผดจากความเปนจรง หรอกระท าการใด ใหบตรเลอกตงช ารดเสยหาย หรอใหเปนบตรเสย หรอกระท าใหบตรเสยเปนบตรท ใชได หรอท ารายงาน การเลอกตงผดจากความเปนจรง

หามมใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตง จงใจนบบตรเลอกตง อานบตรเลอกตง นบคะแนนเลอกตง รวมคะแนนเลอกตง ใหผดจากความเปนจรง หรอกระท าการใดใหบตรเลอกตงช ารดเสยหาย หรอใหเปนบตรเสย หรอกระท าใหบตรเสยเปนบตรทใชได หรอท ารายงาน การเลอกตงผดจากความเปนจรง (มาตรา 101) ตองระวางโทษจ าคกตงแต 1 ป ถง 10 ป หรอปรบตงแต 20,000 บาท ถง 200,000 บาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงมก าหนด 20 ป (มาตรา 126)

4) ความผดฐานเจาหนาทของรฐใชต าแหนงหนาทกระท าการใดๆ อนเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร

หามมใหเจาหนาทของรฐใชต าแหนงหนาททกระท าการใดๆ อนเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร เวนแตเปนการกระท าตามหนาทและอ านาจ (มาตรา 69) ตองระวางโทษจ าคกตงแต 1 ป ถง 10 ป หรอปรบตงแต 20,000 บาท ถง 200,000 บาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตง มก าหนด 20 ป (มาตรา 126 วรรคสอง)



36

ประเดน พ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตม

ถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2554


9. บทก าหนดโทษทมการแกไขใหมใหสอดคลองกบบทก าหนดโทษในการเลอกตงส.ส. (ตอ)

5) ความผดฐานผสมครไมยนบญชรายรบและรายจายตอคณะกรรมการการเลอกตงภายในระยะเวลาทก าหนด หรอจงใจยนเอกสารหรอหลกฐานไมถกตองครบถวน

ผสมครผใดไมยนบญชรายรบและรายจายตอคณะกรรมการการเลอกตงภายใน 90 วน หรอจงใจยนเอกสารหรอหลกฐานไมถกตองครบถวน ตามมาตรา 62 ตองระวางโทษจ าคกไมเกน 2 ป หรอปรบไมเกน 40,000 บาทหรอทงจ าทงปรบและใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนน มก าหนด 5 ป (มาตรา 128)

6) ความผดฐานจาย แจก หรอใหเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดแกผมสทธ เลอกตง

หามมใหผใดจาย แจก หรอใหเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดแกผมสทธเลอกตง เพอจงใจมใหไปออกเสยงลงคะแนน หรอกระท าการใดๆ เพอมใหผมสทธเลอกตงไปออกเสยงลงคะแนน (มาตรา 91) ตองระวางโทษจ าคกไมเกน 10 ป หรอปรบไมเกน 200,000 บาทหรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนด 10 ป (มาตรา 136)



37

การเตรยมความพรอมส าหรบการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน



38

ผสมครรบเลอกตง



39

ผบรหารทองถน

• สญชาตไทย • อายตงแต 35 ปขนไป (กฎหมายจดตงอปท.) • นายกฯ อบจ. และนายกเทศมนตร : การศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา

(กฎหมายจดตงอปท.) • นายกฯ อบต. : การศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา (กฎหมายจดตงอปท.) • หากไมมวฒการศกษาตามทก าหนด ตองเคยเปนสมาชกสภาทองถน สมาชกสภาจงหวด

สมาชกสภาต าบล ผบรหารทองถน หรอสมาชกรฐสภา (กฎหมายจดตงอปท.) • มชออยในทะเบยนบานในเขตองคกรปกครองสวนทองถน ไมนอยกวา 1 ป

สมาชกสภาทองถน

• สญชาตไทย • อายตงแต 25 ปขนไป (กฎหมายจดตงอปท.) • มชออยในทะเบยนบานในเขตองคกรปกครองสวนทองถน ไมนอยกวา 1 ป

คณสมบต (มาตรา 49)



40

ลกษณะตองหาม (มาตรา 50)

ตดยาเสพตดให

เปนบคคลลมละลายหรอเคยเปนบคคลลมละลายทจรต **

เปนเจาของหรอผถอหนในกจการหนงสอพมพหรอสอมวลชนใด ๆ **

เปนบคคลผมลกษณะตองหามมใหใชสทธเลอกตงตามมาตรา 39 (1) (2) หรอ (4) มาตรา 39 (1) เปนภกษ สามเณร นกพรตหรอนกบวช มาตรา 39 (2) อยในระหวางถกเพกถอนสทธเลอกตงไมวาคดนนจะถงทสดแลวหรอไม มาตรา 39 (4) วกลจรตหรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ

อยระหวางถกระงบการใชสทธสมครรบเลอกตงเปนการชวคราวหรอถกเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง **

ตองค าพพากษาใหจ าคกและถกคมขงอยโดยหมายของศาล

เคยไดรบโทษจ าคกโดยไดพนโทษมายงไมถง 5 ปนบถงวนเลอกตง เวนแตในความผด อนไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ **

เคยถกสงใหพนจากราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ -ทจรตตอหนาท หรอ -ถอวากระท าการทจรต หรอ -ประพฤตมชอบในวงราชการ

เคยตองค าพพากษาหรอค าสงของศาลอนถงทสดใหทรพยสนตกเปนของแผนดน เพราะ -ร ารวยผดปกต หรอ -เคยตองค าพพากษาอนถงทสดใหลงโทษจ าคกเพราะกระท าความผดตามกฎหมาย วาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต **

** สาระส าคญของพ.ร.บ.การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2562 ทมการแกไขเพมเตม



41


เคยตองค าพพากษาอนถงทสดวา ** - กระท าความผดตอต าแหนงหนาทราชการ - กระท าความผดตอต าแหนงหนาทในการยตธรรม - กระท าความผดตามกฎหมายวาดวยความผดของพนกงานในองคการหรอหนวยงานของรฐ - กระท าความผดเกยวกบทรพยทกระท าโดยทจรตตามประมวลกฎหมายอาญา - กระท าความผดตามกฎหมายวาดวยการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชน - กระท าความผดตามกฎหมายวาดวยยาเสพตดในความผดฐานเปนผผลต น าเขา สงออก หรอ

ผคา - กระท าความผดตามกฎหมายวาดวยการพนนในความผดฐานเปนเจามอหรอเจาส านก - กระท าความผดตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคามนษย - กระท าความผดตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการฟอกเงนในความผดฐาน

ฟอกเงน

เคยตองค าพพากษาอนถงทสดวากระท าการอนเปนการทจรตในการเลอกตง **

เปนขาราชการซงมต าแหนงหรอเงนเดอน

เปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน หรอผบรหาร

เปนพนกงานหรอลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน หรอเปนเจาหนาทอนของรฐ

เปนตลาการศาลรฐธรรมนญ หรอผด ารงต าแหนงในองคกร

อยในระหวางตองหามมใหด ารงต าแหนงทางการเมอง **




42


เคยพนจากต าแหนงเพราะศาลฎกา หรอศาลฎกาแผนกคดอาญาของผด ารงต าแหนงทางการเมองมค าพพากษาวา ** - เปนผมพฤตการณร ารวยผดปกต หรอ - กระท าความผดฐานทจรตตอหนาท หรอ - จงใจปฏบตหนาทหรอใชอ านาจขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญ / กฎหมาย หรอ - ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมอยางรายแรง

ตองค าพพากษาถงทสดวากระท าความผดตามพระราชบญญตนไมวาจะไดรบโทษหรอไม โดยไดพนโทษหรอตองค าพพากษามายงไมถง 5 ปนบถงวนเลอกตง แลวแตกรณ

เคยถกถอดถอนออกจากต าแหนงสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถน ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย หรอกฎหมายวาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนแลวแตกรณ มายงไมถง 5 ปนบถงวนเลอกตง

อยในระหวางถกจ ากดสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนตามมาตรา 42 หรอตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร(มาตรา 42 ผมสทธเลอกตงผใดไมไปใชสทธเลอกตงและมไดแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตง หรอแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตงแลวแตเหตนนมใชเหตอนสมควร ผนนถกจ ากดสทธ)

เคยถกเพกถอนสทธเลอกตงและยงไมพน 5 ปนบแตวนทพนจากการถกเพกถอนสทธเลอกตงจนถงวนเลอกตง **

เปนผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอรบเลอกเปนสมาชกวฒสภา หรอเปนผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนเดยวกน หรอองคกรปกครองสวนทองถนอน




43


เคยพนจากต าแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถน เพราะ ** - เหตมสวนไดเสยไมวาโดยทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท าหรอ จะกระท ากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนนน หรอ - มสวนไดเสยไมวาโดยทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท ากบหรอ จะกระท ากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงใหเหน วาเปนการตางตอบแทน หรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน และยงไมพน 5 ป นบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง

เคยถกสงใหพนจากต าแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะจงใจไมปฏบตตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ หรอมตคณะรฐมนตร อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง และยงไมพน 5 ปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง **

เคยถกสงใหพนจากต าแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะ ** - ทอดทงหรอละเลยไมปฏบตการตามหนาทและอ านาจ - ปฏบตการไมชอบดวยหนาทและอ านาจ - ประพฤตตนฝาฝนตอความสงบเรยบรอยหรอสวสดภาพของประชาชน - มความประพฤตในทางทจะน ามาซงความเสอมเสยแกศกดต าแหนงหรอแกองคกร

ปกครองสวนทองถน หรอแกราชการ และยงไมพน 5 ปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถง วนเลอกตง

ลกษณะอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด - ผบรหารทองถนตองไมด ารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทอนใดในสวนราชการ ห น ว ย ง า น

ของรฐ หรอรฐวสาหกจ เวนแตต าแหนงทด ารงตามบทบญญตแหงกฎหมาย หรอเปนเปนการปฏบตหนาทเพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดนหรอตามนโยบายของรฐบาล

- ไมเปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแก อบจ.นน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอให อปท. อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชน สวนตนระหวางกนไมวาทางตรงหรอทางออม




44

การสมคร (มาตรา 51)

ผสมครยนเอกสารตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวน

เอกสาร ประกอบดวย 3 สวน

ผสมครจะถอนการสมครไมได (มาตรา 53)

o ใบสมคร o หลกฐาน (หลกฐานแสดงการเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาเปนเวลาตดตอกน 3 ปนบถงป

ทสมครรบเลอกตง) o คาธรรมเนยมการสมครตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

คาใชจายในการเลอกตง

จ านวนคาใชจาย (มาตรา 60 วรรคสาม)o ผสมครหามใชจายในการเลอกตงเกนจ านวนเงนคาใชจายตามทผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าจงหวดประกาศ

ระยะเวลาในการค านวณคาใชจาย (มาตรา 61) **o กรณครบวาระ ตงแต 180 วนกอนครบวาระจนถงวนเลอกตง o กรณแทนต าแหนงทวาง ตงแตต าแหนงวางจนถงวนเลอกตง

การยนบญชรายรบรายจาย (มาตรา 62)o ผสมครตองยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตง พรอมทงหลกฐานทเกยวของตอ

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดภายใน 90 วน




45


ผสมครมสทธยนคดคานการเลอกตงตอคณะกรรมการการเลอกตงไดตงแตวนทประกาศใหมการเลอกตงจนถง 30 วนนบแตวนประกาศผลการเลอกตง

การหาเสยง

ระยะเวลาในการหาเสยง (มาตรา 64) **o กรณครบวาระ ตงแต 180 วนกอนครบวาระจนถง 18.00 น. ของวนกอนวนo กรณแทนต าแหนงทวาง ตงแตต าแหนงวางจนถง 18.00 น.ของวนกอนวนเลอกตง

ปายหาเสยง (มาตรา 71) o ขนาด จ านวน สถานทการปดประกาศ/ปายหาเสยงท าไดตามทคณะกรรมการ

การเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายไดก าหนดไว

ผชวยหาเสยง (มาตรา 66) o แจงจ านวนผชวยหาเสยงตอส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงประจ าจงหวด o รายละเอยดเกยวกบผชวยหาเสยง หนาท และคาตอบแทนตามทคณะกรรมการ

การเลอกตงก าหนด o คาตอบแทนตองน าไปรวมเปนคาใชจายในการเลอกตง

ขอหามในการหาเสยงo ขอหามเกยวกบการจงใจใหลงหรอไมลงคะแนน (มาตรา 65) o ขอหามเกยวกบการอ านวยความสะดวกในการเดนทางเพอการลงคะแนน (มาตรา o ขอหามไมใหหาเสยงตงแตเวลา 18.00 น. ของวนกอนวนเลอกตงหนงวนจนสนสด

วนเลอกตง (มาตรา 70)

ตวแทนผสมครประจ าหนวยเลอกตง (มาตรา 58)

ผสมครสามารถสงตวแทนไปประจ าอย ณ ทเลอกตงได แหงละ 1 คน โดยยนหนงสอแตงตงตวแทนตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไมนอยกวา 7 วน

การตรวจสอบการเลอกตง (มาตรา 113)



46

องคกรปกครองสวนทองถน



47

การประกาศใหมการเลอกตง (มาตรา 12) ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน โดยความเหนชอบของผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด ประกาศใหมการเลอกตง ซงอยางนอยตองมการก าหนดเรอง ดงตอไปน (1) วนเลอกตง (2) วนรบสมครเลอกตง ซงตองใหมการเรมรบสมครไมเกน 10 วนนบแตวนประกาศใหม การเลอกตง และตองก าหนดวนรบสมครไมนอยกวา 5 วน (3) สถานทรบสมครเลอกตง (4) จ านวนสมาชกสภาทองถนทจะมการเลอกตงในแตละเขตเลอกตงหรอผบรหารทองถน ในเขตเลอกตง (5) จ านวนเขตเลอกตง ซงตองมรายละเอยดเกยวกบอ าเภอหรอต าบลหรอเขตทองททอย ภายในเขตเลอกตง (6) หลกฐานการสมครรบเลอกตง


ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน (มาตรา 25) หวหนาพนกงานสวนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนเปนผอ านวยการ การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน โดยมหนาทและอ านาจ ดงตอไปน (1) รบสมครเลอกตง (2) ก าหนดหนวยเลอกตงและทเลอกตง (3) แตงตงและจดอบรมเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง (4) ตรวจสอบบญชรายชอผมสทธเลอกตง และด าเนนการเพมชอหรอถอนชอผมสทธ

เลอกตง (5) ด าเนนการเกยวกบการลงคะแนนเลอกตง การนบคะแนนเลอกตง และการประกาศ ผลการนบคะแนนเลอกตง (6) ด าเนนการอนอนจ าเปนเกยวกบการเลอกตง



48


คาใชจาย วสดอปกรณ บคลากร และการอ านวยความสะดวกในการด าเนนการเลอกตงo องคกรปกครองสวนทองถนรบผดชอบคาใชจายในการเลอกตงทงหมด เวนแตคาใชจายของ

คณะกรรมการการเลอกตงและผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด (มาตรา 14) o องคกรปกครองสวนทองถนเปนผรบผดชอบคาใชจายในการจดพมพและการจดสงบตร

เลอกตง (มาตรา 37) o องคกรปกครองสวนทองถนมหนาทจดหาวสดอปกรณเกยวกบการเลอกตง (มาตรา 25

วรรคหก) o องคกรปกครองสวนทองถนสนบสนนการจดการเลอกตงของคณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถน และผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน (มาตรา 25 วรรคหก)

o องคกรปกครองสวนทองถนจดขาราชการ หรอพนกงานสวนทองถน หรอลกจางขององคกรปกครองสวนทองถนใหความชวยเหลอและอ านวยความสะดวกในการปฏบตหนาทของผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนและคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน (มาตรา 30)

การก าหนดหนวยเลอกตงo ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนก าหนดหนวยเลอกตงและท

เลอกตงกอนวนเลอกตงไมนอยกวา 25 วน และการเปลยนแปลงเขตของหนวยเลอกตงและทเลอกตงใหกระท ากอนวนเลอกตงไมนอยกวา 10 วน (มาตรา 23)

o การเปลยนแปลงเขตของหนวยเลอกตงหรอทเลอกตง กรณเกดจลาจล อทกภย อคคภย เหตสดวสย หรอเหตจ าเปนอยางอน จะประกาศเปลยนแปลงกอนวนเลอกตงนอยกวา 10 วนกได (มาตรา 23 วรรคสาม)

o การก าหนดหนวยเลอกตงใหค านงถงความสะดวกในการเดนทาง และใชเกณฑ (มาตรา 24) (1) เขตหมบานเปนเขตหนวยเลอกตง หรอในเขตชมชนหนาแนนใชแนวถนน ตรอก

ซอย แยก คลอง หรอแมน าเปนแนวเขต (2) ผมสทธเลอกตงประมาณ 1,000 คนตอหนงหนวยเลอกตง **




49


คณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงo ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน โดยความเหนชอบของ

คณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน แตงตงผมสทธเลอกตงเปนเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง กอนวนเลอกตงไมนอยกวา 20 วน ดงตอไปน (มาตรา 28)

(1) คณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงไมนอยกวา 5 คน มหนาทเกยวกบการออกเสยงลงคะแนนในทเลอกตงและนบคะแนนของหนวยเลอกตงแตละแหง **

(2) เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตงอยางนอย 2 คน เพอท าหนาทรกษาความปลอดภยและสนบสนนการปฏบตหนาทของคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

o องคกรปกครองสวนทองถนเปนผก าหนดคาตอบแทนของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน นายอ าเภอ กรรมการประจ าหนวยเลอกตง และเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง ตามบญชคาตอบแทนหรอมาตรฐานกลางในการจายคาตอบแทนซงคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดไว (มาตรา 36)

การประกาศรายชอผมสทธเลอกตงo ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนประกาศบญชรายชอผมสทธเลอกตง

ไวโดยเปดเผย กอนวนเลอกตง ไมนอยกวา 25 วน และแจงรายชอผมสทธเลอกตงใหเจาบานทราบกอนวนเลอกตงไมนอยกวา 15 วน (มาตรา 43)

การรบสมครเลอกตง o กรณเอกสารครบถวน ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนออกหลกฐาน

การรบสมคร (มาตรา 52) o กรณเอกสารไมครบถวน ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนคนเอกสาร

ทงหมดใหผสมครทนท (มาตรา 52) o ประกาศจดท าบญชรายชอผสมครรบเลอกตงภายใน 7 วน นบแตวนปดรบสมคร (มาตรา 52) o ก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมครเรยงตามล าดบกอนหลงในการมายนใบสมคร ถามผสมครมา

พรอมกนหลายคนและไมสามารถตกลงกนได ใชวธจบสลาก การก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมครและการจบสลากใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด (มาตรา 57)




50


ขอหามในการหาเสยง o หามไมใหผบรหารทองถนหรอปลดอนมตโครงการหรอกจกรรมใหม ภายใน 90 วนกอนวน

ครบวาระหรอกอนการลาออก ยกเวน โครงการหรอกจกรรมบรรเทาทกขจากภยธรรมชาต หรอภยพบตสาธารณะ หรอโครงการกจกรรมตอเนองทท าเปนปกต หรอโครงการทด าเนนการตามมตคณะรฐมนตร (มาตรา 65) **

กรณสรางความเสยหายหรอทจรตในการจดการเลอกตงo หากผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนกระท าใหเกดความเสยหายแก

การจดการเลอกตง หรออาจท าใหการเลอกตงไมสจรตหรอเทยงธรรม หรอไมปฏบตตามค าแนะน าตกเตอน คณะกรรมการการเลอกตงหรอกรรมการการเลอกตงอาจมค าสงใหระงบ ยบยง หรอแกไขเปลยนแปลง ไดตามทเหนสมควร (มาตรา 114)

o คณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจสงใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนพนจากหนาทความรบผดชอบและแตงตงบคคลอนใหปฏบตหนาทแทน (มาตรา 114)




51

ผมสทธเลอกตง



52


คณสมบต (มาตรา 38) (1) สญชาตไทย หากแปลงสญชาต ตองไดสญชาตไทยมาแลว ไมนอยกวา 5 ป(2) อายไมต ากวา 18 ปในวนเลอกตง(3) มชออยในทะเบยนบานในเขตเลอกตงมาแลวเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวา 1 ป นบถงวน

เลอกตง และ(4) คณสมบตอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

บคคลตองหามไมใหใชสทธเลอกตง (มาตรา 39) (1) ภกษ สามเณร นกพรตหรอนกบวช(2) อยในระหวางถกเพกถอนสทธเลอกตงไมวาคดนนจะถงทสดแลวหรอไม(3) ตองคมขงอยโดยหมายของศาลหรอโดยค าสงทชอบดวยกฎหมาย(4) วกลจรตหรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ(5) ลกษณะอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

การแจงเหตไมไปใชสทธเลอกตง (มาตรา 40)o การแจงเหตทไมสามารถไปใชสทธเลอกตง ใหแจงภายใน 7 วนกอนวนเลอกตง หรอภายใน 7

วนนบแตวนเลอกตง โดยท าเปนหนงสอหรอวธการอน และจดสงทางไปรษณยลงทะเบยน วธการทางอเลกทรอนกส หรอมอบใหบคคลอนไปยนหนงสอแทน

การถกจ ากดสทธกรณไมไปใชสทธเลอกตง (มาตรา 42) o ผมสทธเลอกตงผใดไมไปใชสทธเลอกตงและไมไดแจงเหต หรอแจงเหตแลวแตไมใชเหตอน

สมควร ผนนถกจ ากดสทธ ดงตอไปน (1) สมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน

หรอสมาชกวฒสภา (2) สมครรบเลอกเปนก านนและผใหญบาน (3) เขาชอรองขอใหถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (4) ด ารงต าแหนงขาราชการการเมองและขาราชการรฐสภาฝายการเมอง (5) ด ารงต าแหนงรองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ผชวยเลขานการผบรหาร

ทองถน ประธานทปรกษาผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถน หรอคณะทปรกษาผบรหารทองถน

(6) ด ารงต าแหนงเลขานการประธานสภาทองถน ผชวยเลขานการประธานสภาทองถน และเลขานการรองประธานสภาทองถน

o การจ ากดสทธ ใหมก าหนดเวลาครงละ 2 ปนบแตวนเลอกตง



53


การออกเสยงลงคะแนนเลอกตง o ผมสทธเลอกตงมสทธออกเสยงลงคะแนนเลอกตงผสมครไดไมเกนจ านวนสมาชกสภาทองถน

หรอผบรหารทองถนทจะพงมในเขตเลอกตง (มาตรา 10) o ผมสทธเลอกตงสามารถออกเสยงลงคะแนนไดตงแตเวลา 8.00 - 17.00 น. (มาตรา 78) o การแสดงตนเพอออกเสยงลงคะแนน ผมสทธเลอกตงแสดงบตรประจ าตวประชาชนหรอ

หลกฐานอนใดของทางราชการทมรปถายและมเลขประจ าตวประชาชนตอกรรมการประจ าหนวยเลอกตง แลวใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตงมอบบตรเลอกตงใหแกผนนเพอไปออกเสยงลงคะแนน บตรประจ าตวประชาชนหมดอายกสามารถใชในการแสดงตนได (มาตรา 80)

o การออกเสยงลงคะแนนใหท าเครองหมายกากบาทลงในชองท าเครองหมายของหมายเลขประจ าตวผสมครในบตรเลอกตง (มาตรา 81)

o หากผมสทธเลอกตงจะลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด ใหท าเครองหมายกากบาทในชองท าเครองหมาย “ไมเลอกผสมครผใด” (มาตรา 81)

o เมอผมสทธเลอกตงท าเครองหมายกากบาทลงในบตรเลอกตงแลว ใหพบบตรเลอกตง แลวใสลงในหบบตรเลอกตงดวยตนเองตอหนากรรมการประจ าหนวยเลอกตง (มาตรา 83)

ขอหามในการออกเสยงลงคะแนนo หามไมใหผไมมสทธเลอกตงพยายามออกเสยงลงคะแนนหรอออกเสยงลงคะแนน (มาตรา 84) o หามใชบตรอนทไมใชบตรเลอกตงเพอการออกเสยงลงคะแนน (มาตรา 85) o หามน าบตรเลอกตงออกไปจากทเลอกตง (มาตรา 85) o หามท าเครองหมายไวทบตรเลอกตงนอกจากเครองหมายทลงคะแนน (มาตรา 86) o ในระหวางการออกเสยงลงคะแนน หามถายภาพบตรเลอกตงเพอใหเหนเครองหมายลงคะแนน

ในคหาเลอกตง (มาตรา 87) o หามไมใหผใดน าบตรเลอกตงใสในหบบตรเลอกตงโดยไมมอ านาจโดยชอบดวยกฎหมาย หรอ

กระท าการใดในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเพอแสดงวามผมาแสดงตนเพอออกเสยงลงคะแนนโดยผดไปจากความจรง หรอกระท าการใดอนเปนเหตใหมบตรเลอกตงเพมขนจากความจรง (มาตรา 88)



54


ขอหามในการออกเสยงลงคะแนนo หามน าบตรเลอกตงทออกเสยงลงคะแนนแลวแสดงตอผอน เพอใหผอนทราบวาตนได

ลงคะแนนเลอกหรอไมเลอกผสมครผใด (มาตรา 89) o หามผมสทธเลอกตงผใดเรยก รบ หรอยอมจะรบเงน ทรพยสน หรอ ประโยชนอนใดส าหรบ

ตนเองหรอผ อน เพอลงคะแนนเลอกหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด หรอ งดเวนไมลงคะแนนใหแกผสมครผใด(มาตรา 92)

การคดคานการเลอกตง (มาตรา 113) o ผมสทธเลอกตงมสทธยนคดคานการเลอกตงไดตงแตวนทประกาศใหมการเลอกตงจนถง 30

วนนบแตวนประกาศผลการเลอกตง



55

เอกสารประกอบการบรรยาย



• “องคกรปกครองสวนทองถน” หมายความวา องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการบรหารสวนตาบล

กรงเทพมหานคร เมองพทยา และองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

• “สภาทองถน” หมายความวา สภาองคการบรหารสวนจงหวด สภาเทศบาล สภาองคการบรหารสวนตาบล

สภากรงเทพมหานคร สภาเมองพทยา และสภาองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

• “ผบรหารทองถน” หมายความวา นายกองคการบรหารสวนจงหวด นายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวน

ตาบล ผวาราชการกรงเทพมหานคร นายกเมองพทยา และผบรหารทองถนหรอคณะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน

อนทมกฎหมายจดตง

• “หวหนาพนกงานสวนทองถน” หมายความวา ปลดองคการบรหารสวนจงหวด ปลดเทศบาล ปลดองคการบรหาร

สวนตาบล ปลดกรงเทพมหานคร ปลดเมองพทยา และหวหนาพนกงานหรอหวหนาขาราชการขององคกรปกครองสวนทองถนอน

ทมกฎหมายจดตง

56



มาตรา ๖ ในกรณทพระราชบญญตนมไดบญญตไวเปนประการอน การใดทกาหนดใหแจง ยน

หรอสงหนงสอหรอเอกสารใหบคคลใดเปนการเฉพาะ ถาไดแจง ยน หรอสงหนงสอหรอเอกสารใหบคคล

นน ณ ภมลาเนาหรอทอยทปรากฏตามหลกฐานทางทะเบยนตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎร ใหถอ

วาไดแจง ยน หรอสงโดยชอบดวยพระราชบญญตนแลว และในกรณทพระราชบญญตนบญญตให

ประกาศหรอเผยแพรใหประชาชนทราบเปนการทวไป ใหถอวาการประกาศหรอเผยแพรในระบบเทคโนโลย

สารสนเทศหรอระบบหรอวธการอนใดทประชาชนทวไปสามารถเขาถงไดโดยสะดวกเปนการดาเนนการ

โดยชอบดวยพระราชบญญตนแลว

ในกรณทพระราชบญญตนบญญตใหคณะกรรมการการเลอกตงมอานาจกาหนดหรอมคาสง

เรองใด ถามไดบญญตวธการไวเปนการเฉพาะ ใหคณะกรรมการการเลอกตงกาหนดโดยทาเปนระเบยบ

ประกาศ หรอคาสง แลวแตกรณ และถาระเบยบ ประกาศ หรอคาสงนนใชบงคบแกบคคลทวไป เมอ

ประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได และใหเผยแพรใหประชาชนทราบเปนการทวไปตาม

วรรคหนงดวย ทงน ถาระเบยบ ประกาศ หรอคาสงใดมการกาหนดขนตอนการดาเนนงานไว

คณะกรรมการการเลอกตงตองกาหนดระยะเวลาการดาเนนงานในแตละขนตอนใหชดเจนดวย

ขอควรรทวไป

• มาตรา ๑๐ ใหผมสทธเลอกตงมสทธออกเสยงลงคะแนนเลอกตงผสมครไดไมเกนจานวนสมาชกสภาทองถน

หรอผบรหารทองถนทจะพงมในเขตเลอกตง

• การเลอกตง ใหใชวธออกเสยงลงคะแนนโดยตรงและลบ

• มาตรา ๑๑ ใหจดการเลอกตงภายในสสบหาวนนบแตวนทสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนดารงตาแหนง

ครบวาระ หรอภายในหกสบวนนบแตวนทสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนพนจากตาแหนงเพราะเหตอนใดนอกจาก

ครบวาระ เวนแตในกรณของสมาชกสภาทองถน ถาวาระการดารงตาแหนงเหลออยไมถงหนงรอยแปดสบวนจะไมจดการเลอกตง

กได

• ในกรณเลอกตงสมาชกสภาทองถนแทนตาแหนงทวาง ใหสมาชกภาพของผไดรบเลอกตงเรมนบแตวนเลอกตง

และใหผนนอยในตาแหนงไดเพยงเทาอายของสภาองคกรปกครองสวนทองถนทเหลออย

• คณะกรรมการการเลอกตงอาจมคาสงใหยนหรอขยายระยะเวลาใหมการจดการเลอกตงตามวรรคหนงไดตามความ

จาเปนเมอมพฤตการณพเศษ โดยตองระบเหตผลการมคาสงดงกลาวดวย

57



• มาตรา ๑๘ ในกรณทมการสงหรอคาวนจฉยใหผบรหารทองถน ประธานหรอ

รองประธานสภาทองถน หรอสมาชกสภาทองถนพนจากตาแหนงไมวาดวยเหตใด เมอ

คณะกรรมการการเลอกตงไดดาเนนการใหมการเลอกตงใหมหรอเลอกตงแทนตาแหนงท

วางแลว แมภายหลงศาลจะมคาพพากษาหรอคาสงวาคาสงหรอคาวนจฉยใหพนจาก

ตาแหนงเปนไปโดยไมชอบ คาพพากษาหรอคาสงของศาลดงกลาวไมมผลกระทบตอการ

เลอกตงทคณะกรรมการการเลอกตงไดดาเนนการไปแลว

• มาตรา ๙ ใหประธานกรรมการการเลอกตงรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอานาจออก

ระเบยบ ประกาศ หรอคาสงของคณะกรรมการการเลอกตง เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

• มาตรา ๑๕ เพอใหการดาเนนการเลอกตงตามพระราชบญญตนเปนไปดวยความเรยบรอย สจรต และ

เทยงธรรม นอกจากหนาทและอานาจของคณะกรรมการการเลอกตงตามทบญญตไวในรฐธรรมนญและกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง ใหคณะกรรมการการเลอกตงมอานาจออกระเบยบ

เกยวกบวธการและระยะเวลาในการดาเนนการในเรองใด ๆ ไดเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน ทงน

ระเบยบดงกลาวตองไมมผลเปนการตดสทธหรอลงโทษบคคลใดและเมอประกาศในราชกจจานเบกษาแลว

ใหใชบงคบได

• มาตรา ๑๖ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงสงใหมการเลอกตงใหม ใหคณะกรรมการการ

เลอกตงมอานาจออกประกาศใหยนหรอขยายระยะเวลา หรองดเวนการดาเนนการทเกยวกบการเลอกตง

ตามทบญญตในพระราชบญญตนเฉพาะในการเลอกตงนนเพอใหเหมาะสมแกการดาเนนการเลอกตงใหมให

เปนไปโดยรวดเรว สจรต และเทยงธรรมได

58



• มาตรา ๒๖ ในการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถน

ใหคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนจาก

ขาราชการและเจาหนาทอนของรฐทปฏบตหนาทอยในจงหวดทเปนเขตเลอกตง หรอในเขตอาเภอทองทท

องคกรปกครองสวนทองถนนนตงอย โดยจะแตงตงผมสทธเลอกตงทมภมลาเนาอยในเขตจงหวดหรออาเภอ

นน แลวแตกรณ ซงมไดเปนขาราชการหรอเจาหนาทอนของรฐจานวนไมเกนสองคนดวยกได แตมใหแตงตง

จากขาราชการหรอพนกงานสวนทองถน หรอลกจางขององคกรปกครองสวนทองถน เวนแตเปนการแตงตง

เพอทาหนาทเลขานการและผชวยเลขานการของคณะกรรมการดงกลาว

• หลกเกณฑ วธการแตงตง และจานวนของคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวน

ทองถนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• การแตงตงตามวรรคหนง คณะกรรมการการเลอกตงจะมอบหมายใหผอานวยการการเลอกตง

ประจาจงหวดเปนผลงนามในคาสงแตงตงนนแทนกได

• มาตรา ๒๗ คณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนมหนาทและอานาจ ดงตอไปน

• (๑) เสนอแนะและใหความเหนชอบการกาหนดหนวยเลอกตง ทเลอกตง และการแตงตงเจาพนกงานผดาเนนการ

เลอกตงของผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน

• (๒) ตรวจสอบและใหความเหนชอบบญชรายชอผมสทธเลอกตง และการเพมชอหรอถอนชอผมสทธเลอกตง

• (๓) กากบดแลและอานวยการการเลอกตง การลงคะแนนเลอกตง การนบคะแนนเลอกตง และการประกาศผลการนบ

คะแนนเลอกตง

• (๔) กาหนดสถานทรวบรวมผลคะแนน และรวบรวมผลคะแนนของทกหนวยเลอกตง และรายงานผลการเลอกตง

ตอผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวด

• (๕) ปฏบตการใดตามทบญญตไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน หรอตามทคณะกรรมการการเลอกตง

มอบหมาย

• เพอประโยชนในการปฏบตหนาทตามวรรคหนง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดมอานาจแตงตงหรอ

มอบหมายใหคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนแตงตงคณะอนกรรมการหรอบคคลหรอคณะบคคล

เปนผชวยเหลอในการปฏบตงานในการเลอกตงไดตามสมควร

59



• มาตรา ๑๒ เมอมกรณทตองมการเลอกตง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนตามมาตรา ๒๕ โดยความเหนชอบของผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวด ประกาศใหมการเลอกตง ซงอยางนอยตองมการกาหนดเรอง ดงตอไปน• (๑) วนเลอกตง• (๒) วนรบสมครเลอกตง ซงตองใหมการเรมรบสมครไมเกนสบวนนบแตวนประกาศใหมการเลอกตง และตองกาหนดวนรบสมครไมนอยกวาหาวน• (๓) สถานทรบสมครเลอกตง• (๔) จานวนสมาชกสภาทองถนทจะมการเลอกตงในแตละเขตเลอกตงหรอผบรหารทองถนในเขตเลอกตง• (๕) จานวนเขตเลอกตง ซงตองมรายละเอยดเกยวกบอาเภอหรอตาบลหรอเขตทองททอยภายในเขตเลอกตง• (๖) หลกฐานการสมครรบเลอกตง• การกาหนดตามวรรคหนงตองเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด• ประกาศตามวรรคหนง ใหปดไว ณ ททาการองคกรปกครองสวนทองถนนน และสถานทอนตามทผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนเหนสมควร

• มาตรา ๑๓ ใหผอานวยการทะเบยนกลางตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรมหนาทจดทาบญชรายชอผมสทธเลอกตงของแตละหนวยเลอกตงจากทะเบยนรายชอผมสทธเลอกตงตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการการเลอกตงใหถกตองตามความจรง

• มาตรา ๒๕ เมอมกรณทตองมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนใด ใหหวหนาพนกงาน

สวนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนนนเปนผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน โดยมหนาทและอานาจ ดงตอไปน

• (๑) รบสมครเลอกตง

• (๒) กาหนดหนวยเลอกตงและทเลอกตง

• (๓) แตงตงและจดอบรมเจาพนกงานผดาเนนการเลอกตง

• (๔) ตรวจสอบบญชรายชอผมสทธเลอกตง และดาเนนการเพมชอหรอถอนชอผมสทธเลอกตง

• (๕) ดาเนนการเกยวกบการลงคะแนนเลอกตง การนบคะแนนเลอกตง และการประกาศผลการนบคะแนนเลอกตง

• (๖) ดาเนนการอนอนจาเปนเกยวกบการเลอกตง

• การดาเนนการตาม (๒) (๓) และ (๔) ใหเปนไปโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน

• ในกรณทปรากฏวาหวหนาพนกงานสวนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนใดเปนผมสวนไดเสยกบผสมครรบเลอกตง หรอม

พฤตการณอนควรเชอไดวาอาจกอใหเกดความไมสจรตหรอเทยงธรรมในการเลอกตง หรอมเหตจาเปนอนใด คณะกรรมการการเลอกตงอาจแตงตงปลด

จงหวด นายอาเภอ หรอปลดอาเภอ เปนผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนนนแทนกได

• ใหองคกรปกครองสวนทองถนทดาเนนการเลอกตงมหนาทจดหาวสดอปกรณเกยวกบการเลอกตงและสนบสนนการจดการเลอกตงของ

คณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน และผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนตามทบญญตไวใน

พระราชบญญตน

60



• มาตรา ๑๙ ภายใตบงคบมาตรา ๒๐ การกาหนดเขตเลอกตงสาหรบการเลอกตงสมาชกสภาทองถน ใหเปนไปตาม

หลกเกณฑ ดงตอไปน

• (๑) การเลอกตงสมาชกสภากรงเทพมหานคร ใหถอเขตเปนเขตเลอกตง ถาเขตใดมจานวนราษฎรตามหลกฐานการ

ทะเบยนราษฎรทประกาศในปสดทายกอนปทมการเลอกตงเกนหนงแสนหาหมนคน ใหคณะกรรมการการเลอกตงแบงเขตนน

ออกเปนเขตเลอกตงตามจานวนสมาชกสภากรงเทพมหานครทจะพงม โดยแตละเขตเลอกตงตองมจานวนราษฎรใกลเคยงกน

• (๒) การเลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวนจงหวด ใหถอเขตอาเภอเปนเขตเลอกตง ในกรณทอาเภอใดมสมาชกไดเกน

กวาหนงคนใหแบงเขตอาเภอเปนเขตเลอกตง เทากบจานวนสมาชกทจะพงมในอาเภอนน (เขตเลอกตงละ ๑ คน)

• (๓) การเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลตาบล ใหแบงเขตเทศบาลเปนสองเขตเลอกตง การเลอกตงสมาชกสภาเทศบาล

เมอง ใหแบงเขตเทศบาลเปนสามเขตเลอกตง การเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลนคร หรอการเลอกตงสมาชกสภาเมองพทยา ใหแบงเขต

เทศบาลหรอเขตเมองพทยาเปนสเขตเลอกตง และตองมจานวนสมาชกสภาเทศบาลเทากนทกเขตเลอกตง(เขตเลอกตงละ ๖ คน)

• (๔) การเลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล ใหถอเขตหมบานเปนเขตเลอกตง เวนแตกฎหมายวาดวยสภาตาบลและ

องคการบรหารสวนตาบลจะกาหนดไวเปนอยางอน (เขตเลอกตงละ ๑ คน)

• (๕) การเลอกตงสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถนอน ใหถอเขตขององคกรปกครองสวนทองถนนนเปนเขตเลอกตง เวน

แตกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนนนจะกาหนดไวเปนอยางอน

จานวนสมาชกสภา อบต.ตาม พรบ.สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล• อบต.ใดมจานวนเขตเลอกตงไมถง ๖ เขตเลอกตง ( ส.อบต.เขตเลอกตงละ ๑ คน)

• อบต. ม ๑ เขตเลอกตง ใหสภา อบต. ม ส.อบต.จานวน ๖ คน

• อบต. ม ๒ เขตเลอกตง ใหสภา อบต. ม ส.อบต.เขตเลอกตงละ ๓ คน

• อบต. ม ๓ เขตเลอกตง ใหสภา อบต. ม ส.อบต. เขตเลอกตงละ ๒ คน

• อบต. ม ๔ เขตเลอกตง ใหสภา อบต. ม ส.อบต. เขตเลอกตงละ ๑ คน กอน และใหเพม ส.อบต.แกเขตเลอกตงทมจานวนราษฎรมากทสด ๒ ลาดบ ลาดบละ

๑ คน

• อบต. ม ๕ เขตเลอกตง ใหสภา อบต. ม ส.อบต. เขตเลอกตงละ ๑ คน กอน และใหเพม ส.อบต.แกเขตเลอกตงทมจานวนราษฎรมากทสด อก ๑ คน

• กรณหมบานใดมจานวนราษฎรไมถง ๒๕ คน ใหนายอาเภอรวมหมบานนนกบหมบานทมพนทตดตอกนเปนเขตเลอกตงเดยว โดยถอเอาจานวน

ราษฎร ณ วนท ๑ มกราคมของปทมการเลอกตง และตองประกาศภายใน ๓๑ มกราคมของปทมการเลอกตง

61



• มาตรา ๒๐ ในการแบงเขตเลอกตง ใหจดใหมจานวนราษฎรในแตละเขตเลอกตงใกลเคยงกนมากทสด และ

พนทของแตละเขตเลอกตงตองตดตอกน เวนแตตามสภาพพนทขององคกรปกครองสวนทองถนทาใหไมอาจแบงเขต

เลอกตงใหมพนทตดตอกนได จะกาหนดใหเขตเลอกตงมพนทไมตดตอกนเทาทจาเปนกได

• ในการกาหนดเขตเลอกตง จะใชแนวถนน ตรอก ซอย หรอแยก คลอง หรอแมนาเปนแนวเขตของเขต

เลอกตงกได

• การแบงเขตเลอกตงตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการ

เลอกตงกาหนด

• มาตรา ๒๒ การเลอกตงผบรหารทองถน ใหใชเขตขององคกรปกครองสวนทองถนนนเปนเขตเลอกตง

• มาตรา ๒๔ การกาหนดหนวยเลอกต งตามมาตรา ๒๓ ใหคานงถงความสะดวกในการเดนทางมาใชสทธ

เลอกตงของราษฎร ตามหลกเกณฑ ดงตอไปน

• (๑) ใหใชเขตหมบานเปนเขตของหนวยเลอกตง ในกรณทหมบานใดมผมสทธเลอกตงจานวนนอยจะใหรวมหมบาน

ตงแตสองหมบานขนไปเปนหนวยเลอกตงเดยวกนกได สาหรบในเขตเทศบาล เขตเมองพทยา เขตกรงเทพมหานคร หรอเขต

ชมชนหนาแนน อาจกาหนดใหใชแนวถนน ตรอก ซอย หรอแยก คลอง หรอแมนาเปนแนวเขตของหนวยเลอกตงกได

• (๒) ใหถอเกณฑจานวนผมสทธเลอกตงหนวยเลอกตงละหนงพนคนเปนประมาณ แตถาเหนวาไมเปนการสะดวก

หรอไมปลอดภยในการไปลงคะแนนเลอกตงของผมสทธเลอกตง จะกาหนดหนวยเลอกตงเพมขนโดยใหมจานวนผมสทธ

เลอกตงนอยกวาจานวนดงกลาวกได

• ทเลอกตงตามมาตรา ๒๓ ตองเปนสถานททประชาชนเขาออกไดสะดวกและมปายหรอเครองหมายอนใดเพอ

แสดงขอบเขตบรเวณของทเลอกตงตามลกษณะของทองทและภมประเทศไวดวย และเพอประโยชนในการอานวยความ

สะดวกแกผมสทธเลอกตงหรอเพอความปลอดภยของผมสทธเลอกตง ผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครอง

สวนทองถนจะกาหนดทเลอกตงนอกเขตของหนวยเลอกตงกได แตตองอยในบรเวณใกลเคยงกบหนวยเลอกตงนน

62

การจดทาบญชรายชอของหนวยเลอกตง

• มาตรา ๓๘ บคคลผมคณสมบตดงตอไปน เปนผมสทธเลอกตง

• (๑) มสญชาตไทย แตบคคลผมสญชาตไทยโดยการแปลงสญชาต ตองไดสญชาตไทยมาแลวไมนอยกวาหาป

• (๒) มอายไมตากวาสบแปดปในวนเลอกตง

• (๓) มชออยในทะเบยนบานในเขตเลอกตงมาแลวเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงปนบถงวนเลอกตง และ

• (๔) คณสมบตอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนกาหนด

• ในกรณทมการยายทะเบยนบานออกจากเขตเลอกตงหนงไปยงอกเขตเลอกตงหนงภายในองคกรปกครอง

สวนทองถนเดยวกน อนทาใหบคคลมชออยในทะเบยนบานในเขตเลอกตงเปนเวลาตดตอกนนอยกวาหนงปนบถงวน

เลอกตง ใหบคคลนนมสทธออกเสยงลงคะแนนเลอกตงในเขตเลอกตงทตนมชออยในทะเบยนบานครงสดทายเปน

เวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงป

การจดทาบญชรายชอของหนวยเลอกตง

• มาตรา ๔๓ เมอไดมประกาศใหมการเลอกตงแลว ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน

ตรวจสอบบญชรายชอผมสทธเลอกตงของแตละหนวยเลอกตงจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๑๓ ใหถกตอง

ตามความจรง และประกาศบญชรายชอผมสทธเลอกตงไวโดยเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวดหรอทวาการอาเภอทตงอยในเขต

เลอกตงนน ททาการองคกรปกครองสวนทองถนนน ทเลอกตงหรอบรเวณใกลเคยงกบทเลอกตง และสถานทอนทเหนสมควร

กอนวนเลอกตงไมนอยกวายสบหาวน และแจงรายชอผมสทธเลอกตงใหเจาบานทราบกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบหาวน

• ในกรณทผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนพบวา การจดทาบญชรายชอผมสทธเลอกตง

มความผดพลาด หรอมเหตอนควรเชอไดวามการยายบคคลใดเขามาในทะเบยนบานเพอประโยชนในการเลอกตงโดยมชอบ

ไมวาจะพบเหตดงกลาวกอนหรอหลงการประกาศบญชรายชอผมสทธเลอกตง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกร

ปกครองสวนทองถนรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนโดยเรว ถาคณะกรรมการการ

เลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนเหนวากรณดงกลาวเปนความจรง ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกร

ปกครองสวนทองถนมคาสงใหแกไขหรอถอนชอบคคลนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงได

• บญชรายชอผมสทธเลอกตงทประกาศโดยเปดเผยตามวรรคหนง มใหระบเลขประจาตวประชาชนของผมสทธ

เลอกตง สาหรบบญชรายชอผมสทธเลอกตงทจดทาขนเพอประโยชนของเจาหนาทในการตรวจสอบผมาใชสทธเลอกตง ให

ระบเลขประจาตวประชาชนของผมสทธเลอกตงดวย



63



การปรบปรงบญชรายชอ

• มาตรา ๔๔ ผมสทธเลอกตงหรอเจาบานผใดเหนวาตนหรอผมชออยในทะเบยนบานของตนไมมชออยในบญช

รายชอผมสทธเลอกตง ใหแจงเปนหนงสอตอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไม

นอยกวาสบวน

• เมอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนไดรบหนงสอตามวรรคหนงแลวใหรบตรวจสอบ

หลกฐาน ถาเหนวาผแจงหรอผมช ออยในทะเบยนบานเปนผมสทธเลอกตง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกร

ปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการเพมชอผ

นนลงในบญชรายชอผมสทธเลอกตงโดยเรวและแจงใหผแจงและเจาบานทราบ แตถาเหนวาผแจงหรอผมชออยในทะเบยน

บานเปนผไมมสทธเลอกตง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนรายงานตอคณะกรรมการการ

เลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน พรอมทงแจงใหผแจงและเจาบานทราบภายในสามวนนบแตวนทไดรบหนงสอ ใน

กรณทคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนเหนวาผแจงหรอผมชออยในทะเบยนบานเปนผมสทธ

เลอกตง ใหมคาสงเพมชอผนนลงในบญชรายชอผมสทธเลอกตงและใหแจงไปยงผอานวยการการเลอกตงประจาองคกร

ปกครองสวนทองถนโดยเรว ในการน ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนปฏบตตามคาสงของ

คณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน และแจงใหผแจงหรอเจาบานทราบโดยเรว


• มาตรา ๔๕ ผมสทธเลอกตงผใดเหนวาผมชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตงทไดประกาศตามมาตรา ๔๓ วรรคหนง เปนผไมมสทธเลอกตง

ใหมสทธยนคารองตอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบวน เพอใหถอนชอผไมมสทธเลอกตงผนนออก

จากบญชรายชอผมสทธเลอกตง

• เมอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนพจารณาแลวเหนวา ผมชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเปนผไมมสทธ

เลอกตง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนม

คาสงถอนชอผนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงและแจงใหผยนคารองทราบ ถาผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนเหนวาผม

ชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเปนผมสทธเลอกตงใหรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน พรอมทงแจงใหผยนคา

รองทราบภายในสามวนนบแตวนไดรบคารอง ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนเหนวาผมชออยในบญชรายชอผมสทธ

เลอกตงเปนผไมมสทธเลอกตง ใหมคาสงถอนชอผนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตง และใหนาความในมาตรา ๔๔ วรรคสอง มาใชบงคบดวยโดย

อนโลม

• ถาเจาบานผใดเหนวาบญชรายชอผมสทธเลอกตงปรากฏชอบคคลอนซงมไดมชออยในทะเบยนบานของตน เมอเจาบานหรอผซงเจาบาน

มอบหมายนาหลกฐานทะเบยนบานมาแสดงใหเหนวาไมมชอบคคลนนอยในทะเบยนบาน ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนหรอ

คณะกรรมการประจาหนวยเลอกตง แลวแตกรณ มคาส งถอนชอบคคลนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงและแจงใหเจาบานหรอผซ งเจาบาน

มอบหมายทราบโดยเรว

• กรณตามวรรคสองหรอวรรคสาม ถาผทถกถอนชอออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงมหลกฐานแสดงวาเปนผมสทธเลอกตง และยนคารอง

คดคานการถกถอนชอตอคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบ

ขอเทจจรงแลววนจฉยโดยเรว คาวนจฉยของคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนใหเปนทสดสาหรบการเลอกตงครงนน

64




• มาตรา ๔๖ ในกรณทศาลมคาพพากษาใหเพกถอนสทธเลอกตงของบคคลใด และคณะกรรมการการ

เลอกตงทราบคาพพากษานนแลว ใหคณะกรรมการการเลอกตงแจงผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครอง

สวนทองถนเพอใหบนทกไวในบญชรายชอผมสทธเลอกตง และเมอคดถงทสดแลวใหคณะกรรมการการเลอกตงแจง

ผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการบนทกหรอปรบปรงการบนทกเดมใหสอดคลอง

กบคาพพากษาทถงทสดนน

• มาตรา ๔๗ ในกรณทมการถอนชอบคคลใดออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๔๓ วรรค

สอง หรอมาตรา ๔๕ วรรคสองหรอวรรคสาม หรอเพมชอบคคลใดลงในบญชรายชอผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๔๔

วรรคสอง หรอในกรณทศาลมคาพพากษาถงทสดใหเพกถอนสทธเลอกตงของบคคลใดตามมาตรา ๔๖ ให

ผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนแจงตอผอานวยการทะเบยนกลางตามกฎหมายวาดวย

การทะเบยนราษฎรเพอแกไขบญชรายชอผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๑๓ ใหถกตองดวย

การยายบคคลเพอประโยชนโดยมชอบ

• มาตรา ๔๘ หามมใหผใดดาเนนการยายบคคลเขามาในทะเบยนบานเพอประโยชนในการเลอกตงโดยมชอบ

• กรณดงตอไปนใหสนนษฐานวาเปนการยายบคคลเขามาในทะเบยนบานเพอประโยชนในการเลอกตงโดยมชอบดวย

เวนแตคณะกรรมการการเลอกตงพจารณาแลวเหนวาเปนการยายโดยมเหตผลอนสมควร

• (๑) การยายบคคลตงแตหาคนขนไปซงไมมชอสกลเดยวกบเจาบานเขามาในทะเบยนบานเพอใหบคคลดงกลาวม

สทธเลอกตงทจะมขนภายในสองปนบแตวนทยายเขามาในทะเบยนบาน

• (๒) การยายบคคลเขามาในทะเบยนบานโดยบคคลนนมไดอยอาศยจรง

• (๓) การยายบคคลเขามาในทะเบยนบานโดยมไดรบความยนยอมจากเจาบาน

• ความในวรรคสอง (๑) มใหใชบงคบแกหนวยงานของรฐ สถานศกษา หรอสถานประกอบการ หรอสถานทอนใดท

คณะกรรมการการเลอกตงประกาศกาหนด ทยายเจาหนาท นกศกษา หรอพนกงานของตน หรอบคคลทคณะกรรมการการ

เลอกตงประกาศกาหนด เขามาในทะเบยนบานของตน ทงน ตามหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

65



การบรหารจดการทเลอกตงของหนวยเลอกตง

• มาตรา ๒๘ กอนวนเลอกตงไมนอยกวายสบวน ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนโดย

ความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนแตงตงผมสทธเลอกตงเปนเจาพนกงาน

ผดาเนนการเลอกตง ดงตอไปน

• (๑) คณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงไมนอยกวาหาคน มหนาทเกยวกบการออกเสยงลงคะแนนในทเลอกตงและ

นบคะแนนของหนวยเลอกตงแตละแหง

• (๒) เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจาทเลอกตงอยางนอยสองคน เพอทาหนาทรกษาความปลอดภยและ

สนบสนนการปฏบตหนาทของคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตง

• หลกเกณฑ วธการแตงตง การฝกอบรม และการปฏบตหนาทของเจาพนกงานผดาเนนการเลอกตงตามวรรคหนง

ใหเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• ในกรณทกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนหรอผตรวจการเลอกตงพบเหนวากรรมการประจา

หนวยเลอกตงหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจาทเลอกตงผใดปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาท หรอกระทาการใดท

จะเปนเหตทาใหการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอเปนไปโดยมชอบดวยกฎหมาย ใหแจงผอานวยการการ

เลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนพจารณาเปลยนกรรมการประจาหนวยเลอกตงหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภย

ประจาทเลอกตงไดตามทเหนสมควร

การสงตวแทนผสมครประจา ณ ทเลอกตง

• มาตรา ๕๘ ผสมครผใดประสงคจะสงตวแทนไปประจาอย ณ ทเลอกตง ใหยนหนงสอแตงตงตวแทนของตนตอ

ผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไมนอยกวาเจดวน โดยใหแตงตงไดแหงละหนงคน

• มาตรา ๕๙ ตวแทนผสมครตองอยในทซงจดไว ณ ทเลอกตงซงสามารถมองเหนการปฏบตงานได และหามมให

ปฏบตหนาทเปนกรรมการประจาหนวยเลอกตงหรอจบตองบตรเลอกตง หรอกลาวโตตอบกบกรรมการประจาหนวยเลอกตงหรอ

ระหวางกนเองโดยประการทจะเปนอปสรรคแกการเลอกตง

• ตวแทนผสมครอาจรองทกทวงไดเมอเหนวากรรมการประจาหนวยเลอกตงปฏบตการไมถกตองตามกฎหมาย ในกรณ

เชนนใหกรรมการประจาหนวยเลอกตงจดบนทกคาทกทวงนนไว

• ถาตวแทนผสมครกระทาการอนจะเปนอปสรรคแกการเลอกตง และกรรมการประจาหนวยเลอกตงไดตกเตอน

แลวแตยงขดขน คณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงมอานาจสงใหตวแทนผสมครออกไปจากทเลอกตง

66



การสมครรบเลอกตง

• มาตรา ๔๙ บคคลผมคณสมบตดงตอไปนเปนผมสทธสมครรบเลอกตง

• (๑) มสญชาตไทยโดยการเกด

• (๒) ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนตองมอายไมตากวายสบหาปนบถง

วนเลอกตง สาหรบผมสทธสมครรบเลอกตงเปนผบรหารทองถนใหมอายตามทกฎหมายวาดวยการ

จดตงองคกรปกครองสวนทองถนกาหนด

• (๓) มชออยในทะเบยนบานในเขตองคกรปกครองสวนทองถนทสมครรบเลอกตงในวน

สมครรบเลอกตง เปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงปนบถงวนสมครรบเลอกตง

• (๔) คณสมบตอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนกาหนด

ลกษณะตองหามมใหใชสทธสมครรบเลอกตง

• มาตรา ๕๐ บคคลผมลกษณะดงตอไปนเปนบคคลตองหามมใหใชสทธสมครรบเลอกตง

• (๑) ตดยาเสพตดใหโทษ

• (๒) เปนบคคลลมละลายหรอเคยเปนบคคลลมละลายทจรต

• (๓) เปนเจาของหรอผถอหนในกจการหนงสอพมพหรอสอมวลชนใด ๆ

• (๔) เปนบคคลผมลกษณะตองหามมใหใชสทธเลอกตงตามมาตรา ๓๙ (๑) (๒) หรอ (๔)

• (๑๒) เปนขาราชการซงมตาแหนงหรอเงนเดอนประจา

• (๑๓) เปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถน

• (๑๔) เปนพนกงานหรอลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวน

ทองถน หรอเปนเจาหนาทอนของรฐ

• (๑๕) เปนตลาการศาลรฐธรรมนญ หรอผดารงตาแหนงในองคกรอสระ

• (๒๒) เปนผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอรบเลอกเปนสมาชกวฒสภา หรอเปน

ผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนเดยวกนหรอ

องคกรปกครองสวนทองถนอน

67




• (๗) เคยไดรบโทษจาคกโดยไดพนโทษมายงไมถงหาปนบถงวนเลอกตง เวนแตในความผดอนได

กระทาโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

• (๘) เคยถกสงใหพนจากราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจเพราะทจรตตอหนาทหรอถอ

วากระทาการทจรตหรอประพฤตมชอบในวงราชการ

• (๒๔) เคยถกสงใหพนจากตาแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะจงใจไมปฏบตตาม

กฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ หรอมตคณะรฐมนตร อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง

และยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากตาแหนงจนถงวนเลอกตง

• (๒๕) เคยถกสงใหพนจากตาแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะทอดทงหรอละเลยไม

ปฏบตการตามหนาทและอานาจ หรอปฏบตการไมชอบดวยหนาทและอานาจ หรอประพฤตตนฝาฝนตอความ

สงบเรยบรอยหรอสวสดภาพของประชาชน หรอมความประพฤตในทางทจะนามาซงความเสอมเสยแกศกด

ตาแหนง หรอแกองคกรปกครองสวนทองถน หรอแกราชการ และยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากตาแหนงจนถง

วนเลอกตง


• (๙) เคยตองคาพพากษาหรอคาสงของศาลอนถงทสดใหทรพยสนตกเปนของแผนดนเพราะรารวย

ผดปกต หรอเคยตองคาพพากษาอนถงทสดใหลงโทษจาคกเพราะกระทาความผดตามกฎหมายวาดวยการ

ปองกนและปราบปรามการทจรต

• (๑๐) เคยตองคาพพากษาอนถงทสดวากระทาความผดตอตาแหนงหนาทราชการหรอตอตาแหนง

หนาทในการยตธรรม หรอกระทาความผดตามกฎหมายวาดวยความผดของพนกงานในองคการหรอหนวยงาน

ของรฐ หรอความผดเกยวกบทรพยทกระทาโดยทจรตตามประมวลกฎหมายอาญา ความผดตามกฎหมายวาดวย

การกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชน กฎหมายวาดวยยาเสพตดในความผดฐานเปนผผลต นาเขา สงออก หรอ

ผคา กฎหมายวาดวยการพนนในความผดฐานเปนเจามอหรอเจาสานก กฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปราม

การคามนษย หรอกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการฟอกเงนในความผดฐานฟอกเงน

• (๑๑) เคยตองคาพพากษาอนถงทสดวากระทาการอนเปนการทจรตในการเลอกตง

68




• (๑๗) เคยพนจากตาแหนงเพราะศาลฎกาหรอศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดารงตาแหนงทางการเมองมคาพพากษา

วาเปนผมพฤตการณรารวยผดปกต หรอกระทาความผดฐานทจรตตอหนาทหรอจงใจปฏบตหนาทหรอใชอานาจขดตอ

บทบญญตแหงรฐธรรมนญหรอกฎหมาย หรอฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมอยางรายแรง

• (๒๓) เคยพนจากตาแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถน เพราะเหตมสวนไดเสยไมวาโดยทางตรงหรอทางออม

ในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนนน หรอมสวนไดเสยไมวาโดยทางตรงหรอ

ทางออมในสญญาหรอกจการทกระทากบหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงให

เหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน และยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากตาแหนงจนถงวนเลอกตง

• (๑๙) เคยถกถอดถอนออกจากตาแหนงสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน หรอผบรหาร

ทองถน ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย หรอกฎหมายวาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภา

ทองถนหรอผบรหารทองถน แลวแตกรณ มายงไมถงหาปนบถงวนเลอกตง

• (๒๑) เคยถกเพกถอนสทธเลอกตงและยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากการถกเพกถอนสทธเลอกตงจนถงวนเลอกตง

• (๒๖) ลกษณะอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนกาหนด


• (๕) อยระหวางถกระงบการใชสทธสมครรบเลอกตงเปนการชวคราวหรอถกเพกถอน

สทธสมครรบเลอกตง

• (๑๖) อยในระหวางตองหามมใหดารงตาแหนงทางการเมอง

• (๒๐) อยในระหวางถกจากดสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหาร

ทองถนตามมาตรา ๔๒ หรอตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทน

ราษฎร

• (๖) ตองคาพพากษาใหจาคกและถกคมขงอยโดยหมายของศาล

• (๑๘) ตองคาพพากษาถงทสดวากระทาความผดตามพระราชบญญตน ไมวาจะไดรบโทษ

หรอไม โดยไดพนโทษหรอตองคาพพากษามายงไมถงหาปนบถงวนเลอกตง แลวแตกรณ

69

คณสมบต/ลกษณะตองหามตามกฎหมายจดตง

• พรบ.องคการบรหารสวนจงหวด

• ผมสทธสมคร ส.อบจ. เปนไปตาม พรบ.ลต.สถ./ผถ.

• ลกษณะตองหามเพมเตม( พรบ.อบจ.(ฉบบท 5) พ.ศ. 2562 ม. 11(6))

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคการบรหารสวนจงหวดนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกร

ปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม

• ผมสทธสมคร นายก อบจ. เปนไปตาม พรบ.ลต.สถ./ผถ. และ

• คณสมบต เพมเตม (พรบ.อบจ.(ฉบบท 5) พ.ศ. 2562)

• อายไมตากวา ๓๕ ปนบถงวนเลอกตง

• สาเรจการศกษาไมตากวาปรญญาตรหรอเทยบเทา หรอ เคยเปน สมาชกสภาจงหวด ส.อบจ. ผบรหารทองถน หรอสมาชกรฐสภา

• ลกษณะตองหามเพมเตม(พรบ.อบจ.(ฉบบท 5) พ.ศ.2562)

• ดารงตาแหนงนายก อบจ.มาแลวสองวาระตดตอกนและยงไมพนสปนบแตวนพนวาระ

• ดารงตาแหนงหรอปฏบตหนาทอนใดในสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ เวนแตทดารงตามบทบญญตแหงกฎหมาย หรอเปนการปฏบตหนาทในการบรหารราชการแผนดน

หรอตามนโยบายชองรฐบาล

• รบเงนหรอประโยชนใดๆเปนพเศษจากสวนราชการ หนวยงานของรฐหรอรฐวสาหกจ นอกเหนอไปจากทสาวนราชการ หนวยงายของรฐ หรอรฐวสาหกจ ปฏบตกบบคคลในธรกจการงาน

ตามปกต

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคการบรหารสวนจงหวดนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกร


• พรบ.ระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานคร

• ผสทธสมครรบเลอกตงเปน สก.ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• ลกษณะตองหาม เพมเตม(พรบ.ระเบยบบรหารราชการ กทม.(ฉบบท 6) พ.ศ. 2562)

• ไมดารงตาแหนงหรอหนาทใดในสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยของกรงเทพมหานคร หรอบรษทซงกรงเทพมหานครถอหน หรอตาแหนงผบรหารทองถน

หรอพนกงานสวนทองถน

• ตองไมรบเงนหรอประโยชนใดๆ เปนพเศษจากสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยของกรงเทพมหานครหรอบรษทซงกรงเทพมหานครถอหนนอกเหนอไปจาก

ทสวนราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอการพาณชยหรอบรษทปฏบตกบบคคลอนในธรกจการงานตามปกต

• ตองไมเปนผมสวนไดเสยในสญญา หรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกกรงเทพมหานคร หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน

โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน หรอเปนหนสวนหรอผถอหนในหางหนสวนหรอบรษททเปนคสญญากบกรงเทพมหานครอนม

ลกษณะเปนการผกขาดตดตอน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม เวนแตในสวนทเปนผถอหนในบรษทมหาชนจากดอยกอนไดรบการเลอกตง




70


• ผสทธสมครรบเลอกตงเปนผวาราชการกรงเทพมหานคร ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• คณสมบต เพมเตม

• อายไมถง 35 ป นบถงวนเลอกตง

• สาเรจการศกษาตากวาปรญญาตรหรอเทยบเทา

• ลกษณะตองหามเพมเตม

• ดารงตาแหนงผวาราชการกรงเทพมหานครมาแลวสองวาระตดตอกนและยงไมพนสปนบแตวนพนวาระ

• ไมดารงตาแหนงหรอหนาทใดในสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยของกรงเทพมหานคร หรอบรษทซงกรงเทพมหานครถอหน หรอ

ตาแหนงผบรหารทองถนหรอพนกงานสวนทองถน

• ตองไมรบเงนหรอประโยชนใดๆ เปนพเศษจากสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยของกรงเทพมหานครหรอบรษทซงกรงเทพมหานคร

ถอหนนอกเหนอไปจากทสวนราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอการพาณชยหรอบรษทปฏบตกบบคคลอนในธรกจการงานตามปกต

• ตองไมเปนผมสวนไดเสยในสญญา หรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกกรงเทพมหานคร หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทากบหรอใหแกองคกร

ปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน หรอเปนหนสวนหรอผถอหนในหางหนสวนหรอ

บรษททเปนคสญญากบกรงเทพมหานครอนมลกษณะเปนการผกขาดตดตอน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม เวนแตในสวนทเปนผถอหนในบรษทมหาชนจากดอยกอน

ไดรบการเลอกตง

• พรบ.เทศบาล

• ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาเทศบาล ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• ลกษณะตองหาม เพมเตม (พรบ.เทศบาล (ฉบบท 14) พ.ศ.2562

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกเทศบาลนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม

• ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนนายกเทศมนตร ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• คณสมบต เพมเตม (พรบ.เทศบาล(ฉบบท 14) พ.ศ.2562)


• สาเรจการศกษาไมตากวาปรญญาตรหรอเทยบเทา หรอ เคยเปน สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน หรอสมาชกรฐสภา

• ลกษณะตองหาม เพมเตม

• ดารงตาแหนงนายกเทศมนตรมาแลวสองวาระตดตอกนและยงไมพนสปนบแตวนพนวาระ




ตามปกต

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกเทศบาลนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

อน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม




71


• พรบ.สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล

• ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• ลกษณะตองหาม เพมเตม (พรบ.สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล (ฉบบท 7) พ.ศ.2562)

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคการบรหารสวนตาบลนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกร


• ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนนายกเทศมนตร ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• คณสมบต เพมเตม (พรบ. สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล (ฉบบท 7) พ.ศ.2562)


• สาเรจการศกษาไมตากวามธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา หรอ เคยเปนสมาชกสภาตาบล สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน หรอสมาชกรฐสภา

• ลกษณะตองหาม เพมเตม (พรบ. สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล (ฉบบท 7) พ.ศ.2562)

• ดารงตาแหนงนายกเทศมนตรมาแลวสองวาระตดตอกนและยงไมพนสปนบแตวนพนวาระ




ตามปกตเปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคการบรหารสวนตาบลนน หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแก

องคกรปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม


• พรบ.เมองพทยา

• ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาเมองพทยา ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• ลกษณะตองหาม เพมเตม (พรบ.ระเบยบบรหารราชการเมองพทยา (ฉบบท 3) พ.ศ.2562)

• รบเงนหรอประโยชนใดๆเปนพเศษจากสวนราชการ หนวยงานของรฐหรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยของเมองพทยาหรอบรษทซงเมองพทยาถอหน นอกเหนอไปจากทสาวนราชการ

หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยหรอบรษท ปฏบตกบบคคลในธรกจการงานตามปกต

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกเมองพทยา หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน

โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน หรอเปนหนสวนหรอผถอหนในหางหนสวนหรอบรษททเปนคสญญากบเมองพทยาอนมลกษณะเปน

การผกขาดตดตอน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม เวนแตในสวนทเปนผถอหนในบรษทมหาชนจากดอยกอนไดรบการเลอกตง

• ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนนายกเมองพทยา ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมาย ลต.สถ./ผถ.

• คณสมบต เพมเตม (พรบ. ระเบยบบรหารราชการเมองพทยา (ฉบบท 3) พ.ศ.2562)


• สาเรจการศกษาไมตากวาปรญญาตรหรอเทยบเทา

• ลกษณะตองหาม เพมเตม (พรบ. ระเบยบบรหารราชการเมองพทยา (ฉบบท 3) พ.ศ.2562)

• ดารงตาแหนงนายกเมองพทยามาแลวสองวาระตดตอกนและยงไมพนสปนบแตวนพนวาระ

• ดารงตาแหนงหรอหนาทใดในสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจหรอการพาณชยของเมองพทยาหรอบรษทซงเมองพทยาถอหน หรอตาแหนงผบรหารทองถนหรอพนกงานสวน

ทองถน เวนแตตาแหนงทตองดารงตามบทบญญตแหงกฎหมาย หรอเปนการปฏบตหนาทในการบรหารราชการแผนดนหรอตามนโยบายชองรฐบาล

• รบเงนหรอประโยชนใดๆเปนพเศษจากสวนราชการ หนวยงานของรฐหรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยของเมองพทยาหรอบรษทซงเมองพทยาถอหน นอกเหนอไปจากทสาวนราชการ

หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอการพาณชยหรอบรษท ปฏบตกบบคคลในธรกจการงานตามปกต

• เปนผมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกเมองพทยา หรอมสวนไดเสยในสญญาหรอกจการทกระทาหรอจะกระทากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน

โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทนหรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน หรอเปนหนสวนหรอผถอหนในหางหนสวนหรอบรษททเปนคสญญากบเมองพทยาอนมลกษณะเปน

การผกขาดตดตอน ทงน ไมวาทางตรงหรอทางออม เวนแตในสวนทเปนผถอหนในบรษทมหาชนจากดอยกอนไดรบการเลอกตง



72

หลกฐานการสมคร

• มาตรา ๕๑ ในการสมครรบเลอกตง ใหผสมครยนใบสมครตอผอานวยการการเลอกตงประจา

องคกรปกครองสวนทองถน พรอมทงหลกฐานการสมครและคาธรรมเนยมการสมครตามท

คณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• หลกฐานการสมครตามวรรคหนง ผสมครตองยนหลกฐานแสดงการเสยภาษเงนไดบคคล

ธรรมดาเปนเวลาตดตอกนสามปนบถงปทสมครรบเลอกตงของผสมคร เวนแตเปนผไมไดเสยภาษเงนได

ใหทาหนงสอยนยนการไมไดเสยภาษพรอมทงสาเหตแหงการไมไดเสยภาษ

• คาธรรมเนยมการสมครตามวรรคหนงในองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหตกเปนรายไดของ

องคกรปกครองสวนทองถนนน และไมวาในกรณใดองคกรปกครองสวนทองถนนน ไมมหนาทตองคน

คาธรรมเนยมดงกลาวใหแกผใด

การตรวจหลกฐานและการออกใบรบการสมคร

• มาตรา ๕๒ เมอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนไดรบใบสมครแลวใหตรวจสอบใบสมคร เอกสาร หลกฐาน

และคาธรรมเนยมวาครบถวนหรอไม ถาเหนวาไมครบถวนใหคนเอกสาร หลกฐาน และคาธรรมเนยมทงหมดใหผสมครนนในทนท

• ในกรณทผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนไดตรวจสอบแลวปรากฏวาผสมครไดสงใบสมคร เอกสาร หลกฐาน

และคาธรรมเนยมครบถวนแลว ใหออกหลกฐานการรบสมครรบเลอกตงใหแกผสมครนนเรยงตามลาดบการยนสมคร และใหทาสาเนาคฉบบไวเปนหลกฐาน

• ใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบความถกตองของการสมครของผสมครตามวรรคสอง และตรวจสอบ

วาผนนมสทธสมครรบเลอกตงหรอไม เมอเหนวาถกตองและผนนมสทธสมครรบเลอกตง ใหประกาศรายชอผสมครภายในเจดวนนบแตวนปดรบสมครไว

โดยเปดเผย ณ ทเลอกตง หรอบรเวณใกลเคยงกบทเลอกตง หรอสถานทอนทเหนสมควร

• ประกาศรายชอผสมครตามวรรคสาม ใหมชอตว ชอสกล รปถาย และหมายเลขประจาตวของผสมครทจะใชในการลงคะแนนเลอกตง

ตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด ทงน ใหปดประกาศคณสมบตและลกษณะตองหามตามมาตรา ๔๙ และมาตรา ๕๐ ไว ณ ทปดประกาศ

ดงกลาวดวย

• การประกาศรายชอผสมครตามวรรคสาม ไมเปนการตดอานาจคณะกรรมการการเลอกตงทจะดาเนนการตามมาตรา ๕๖

• มาตรา ๕๓ เมอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนไดออกหลกฐานการรบสมครรบเลอกตงใหแกผสมครตามมาตรา ๕๒

วรรคสองแลว ผสมครจะถอนการสมครมได



73

• มาตรา ๕๗ ใหกาหนดหมายเลขประจาตวผสมครเรยงตามลาดบกอนหลงในการมายนใบสมคร

ถามผสมครมาพรอมกนหลายคนและไมอาจตกลงกนไดใหใชวธจบสลากระหวางผสมครทมาพรอมกน

• เมอไดกาหนดหมายเลขประจาตวผสมครตามวรรคหนงแลวจะเปลยนแปลงหมายเลขประจาตว

ผสมครไมไดไมวาดวยประการใด ๆ

• การกาหนดหมายเลขประจาตวผสมครและการจบสลากใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการท

คณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

การปรบปรงรายชอผสมคร• มาตรา ๕๕ ผสมครผใดไมมชอในประกาศตามมาตรา ๕๒ ใหมสทธยนคารองตอคณะกรรมการการเลอกตงภายในสามวนนบ

แตวนทประกาศรายชอผสมคร ในการน ใหคณะกรรมการการเลอกตงมคาวนจฉยโดยเรว และใหผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวน

ทองถน องคกรปกครองสวนทองถน และหนวยงานทเกยวของดาเนนการตามคาวนจฉยนน

• เพอประโยชนและความสะดวกรวดเรวในการรบคารองและวนจฉยกรณตามวรรคหนง คณะกรรมการการเลอกตงอาจมอบอานาจใหคณะ

บคคลพจารณาและวนจฉยเบองตนเพอเสนอตอคณะกรรมการการเลอกตงตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนดกได

• มาตรา ๕๖ เมอความปรากฏตอคณะกรรมการการเลอกตงหรอผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนหรอไดรบ

แจงจากบคคลใดวา ผสมครผใดไมมสทธสมครรบเลอกตง ใหคณะกรรมการการเลอกตงวนจฉยโดยเรว ถาความปรากฏหรอไดรบแจงกอนวน

เลอกตงไมนอยกวายสบวน ใหคณะกรรมการการเลอกตงวนจฉยใหแลวเสรจกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบวน และถามหลกฐานตามสมควรวา

ผสมครผนนไมมสทธสมครรบเลอกตง ใหสงถอนชอผนนออกจากบญชรายชอผสมคร

• ใหนาความในมาตรา ๕๕ วรรคสองมาใชบงคบกบการดาเนนการตามวรรคหนงดวยโดยอนโลม

• การอทธรณคาวนจฉยของคณะกรรมการการเลอกตงตามวรรคหนง ใหอทธรณตอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคทมเขตอานาจ

คาวนจฉยของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคใหเปนทสด การอทธรณดงกลาวไมเปนเหตใหระงบหรอชะลอการเลอกตง และใหศาล

อทธรณหรอศาลอทธรณภาคพจารณาวนจฉยใหแลวเสรจกอนวนเลอกตง



74

คาใชจายในการเลอกตงของผสมคร• มาตรา ๖๐ ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดประกาศกาหนดจานวนเงนคาใชจายในการเลอกตงของ

ผสมคร ตามหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• คาใชจายทกาหนดตามวรรคหนงใหมผลใชไดตลอดไปจนกวาจะมการกาหนดใหม และในกรณทคณะกรรมการ

การเลอกตงเหนวาคาใชจายดงกลาวไมเหมาะสม คณะกรรมการการเลอกตงมอานาจสงใหผอานวยการการเลอกตงประจา

จงหวดประกาศกาหนดใหมใหเหมาะสมตอไป คาใชจายทกาหนดใหมมใหใชบงคบกบการเลอกตงทอยในระหวาง

ดาเนนการหรอทจะมขนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนประกาศกาหนดคาใชจายใหม

• หามมใหผสมครใชจายในการเลอกตงเกนจานวนเงนคาใชจายทกาหนดตามวรรคหนงหรอวรรคสอง แลวแต

กรณ จานวนเงนคาใชจายดงกลาวใหรวมถงบรรดาเงนทบคคลอนไดจายหรอรบวาจะจายแทน และทรพยสนทบคคลอนได

นามาใหใชหรอยกใหโดยไมคดคาตอบแทน ทงน เพอประโยชนในการหาเสยงเลอกตงของผสมครโดยผสมครรบรหรอ

ยนยอม ในกรณทนาทรพยสนมาใหใช ใหคานวณตามอตราคาเชาหรอคาตอบแทนตามปกตในทองทนน

• บรรดาเงนทบคคลอนไดใชจายในการโฆษณาหาเสยงเลอกตงใหผสมครและผสมครไดรบทราบถงการกระทา

ดงกลาวแลว ใหถอวาเปนจานวนเงนคาใชจายทผสมครรบรหรอยนยอมตามวรรคสาม เวนแตผสมครจะไดแจงตอ

ผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดวาไมยนยอมใหมการกระทาเชนวานนภายในสามวนนบแตวนทไดรบทราบถง

การกระทาดงกลาว ในการน ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดดาเนนการตามทเหนสมควรเพอมใหมการโฆษณาหา

เสยงเลอกตงโดยบคคลดงกลาวอกตอไป

คาใชจายในการเลอกตงของผสมคร

• มาตรา ๖๑ ในการคานวณคาใชจายของผสมครสาหรบการเลอกตงแตละครง ใหคานวณตาม

คาใชจายทใชจายจรงในการเลอกตงในระหวางระยะเวลา ดงตอไปน

• (๑) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากการครบวาระ ใหคานวณคาใชจายทใชจายไป

ตงแตหนงรอยแปดสบวนกอนวนทครบวาระจนถงวนเลอกตง

• (๒) ในกรณทเปนการเลอกตงแทนตาแหนงทวาง ใหคานวณคาใชจายทใชจายไปตงแตวนท

ตาแหนงวางลงจนถงวนเลอกตง

• ในกรณทมเหตอนสมควรเพอประโยชนในการดาเนนการหรอการจดการเลอกตงใหเปนไปโดย

สจรตและเทยงธรรม คณะกรรมการการเลอกตงจะขยายระยะเวลาตามวรรคหนงออกไปกได

• ใหคณะกรรมการการเลอกตงประกาศประเภทของคาใชจายในการเลอกตงไวเปนตวอยางใหผสมคร

และประชาชนทราบเปนการทวไป ประกาศดงกลาวใหมการปรบปรงใหเปนปจจบน



75

การยนบญชคาใชจายของผสมคร

• มาตรา ๖๒ ภายในเกาสบวนนบจากวนเลอกตงผสมครตองยนบญชรายรบและรายจายใน

การเลอกตง พรอมทงหลกฐานทเกยวของใหถกตองครบถวนตามความจรงตอผอานวยการการ

เลอกตงประจาจงหวด

• ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดปดประกาศบญชรายรบและรายจายตามวรรค

หนงไว ณ สานกงานคณะกรรมการการเลอกตงประจาจงหวด ททาการองคกรปกครองสวนทองถน

นน และสถานทอนทเหนสมควร

• รายละเอยดและวธการจดทาบญชรายรบและรายจายตามวรรคหนงใหเปนไปตาม

หลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด โดยประกาศในราชกจจานเบกษา

การยนบญชคาใชจายของผสมคร

• มาตรา ๖๓ ผสมครผใดยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตงโดยไมถกตองครบถวน หรอเมอผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวด

มเหตอนควรสงสยหรอไดรบแจงโดยมหลกฐานอนสมควรวา ผสมครผใดใชจายในการเลอกตงเกนจานวนเงนคาใชจายทผอานวยการการเลอกตง

ประจาจงหวดประกาศกาหนด ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดทาการสอบหาขอเทจจรงใหแลวเสรจภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนท

ครบกาหนดยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตง หรอภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทมเหตอนควรสงสยหรอไดรบแจง แลวแตกรณ ถา

ผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดเหนวาผสมครผนนมการกระทาดงกลาว ใหแจงพนกงานสอบสวนเพอดาเนนคดตามกฎหมายตอไปโดยเรว

• ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดรายงานการดาเนนการตามวรรคหนงตอคณะกรรมการการเลอกตงภายในเจดวนนบแตวนท

รผลการสอบหาขอเทจจรง

• ในการดาเนนการตามวรรคหนง ถาเปนกรณทผสมครผนนเปนผไดรบเลอกตง ถาคณะกรรมการการเลอกตงเหนวาผนนกระทาการ

ตามทถกกลาวหา ใหคณะกรรมการการเลอกตงยนคารองตอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคเพอใหมคาสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนและสงใหม

การเลอกตงใหมแทนสาหรบตาแหนงทวาง แตทงน ไมกระทบกบกจการทผนนไดกระทาไปในหนาทกอนวนทศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคมคาสง

ในการนใหศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคพจารณาและมคาสงภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดรบคารอง คาสงของศาลอทธรณหรอศาล

อทธรณภาคใหเปนทสด

• กรณทผวาราชการจงหวดหรอนายอาเภอมเหตอนควรสงสยและมหลกฐานทนาเชอไดวาผสมครผใดใชจายในการเลอกตงเกนจานวนเงน

คาใชจายทผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดประกาศกาหนด ใหแจงผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดเพอดาเนนการตามวรรคหนงตอไป



76

วธการหาเสยงของผสมคร

• มาตรา ๖๔ เพอประโยชนแหงความเทยงธรรมและความเปนระเบยบเรยบรอย ใหผสมครหาเสยงเลอกตง

ไดภายในกาหนดเวลา ดงตอไปน

• (๑) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากครบวาระหรอครบอาย ใหกระทาไดตงแตหนงรอยแปดสบวน

กอนวนครบวาระหรอครบอายจนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

• (๒) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากมการยบสภาหรอถอวามการยบสภา ใหกระทาไดตงแตวนยบ

สภาหรอวนทถอวามการยบสภาจนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

• (๓) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากตาแหนงวางอนมใชเพราะเหตครบวาระหรอครบอาย ใหกระทาได

ตงแตวนทตาแหนงวางลงจนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

• (๔) ในกรณมการสงใหมการเลอกตงใหม ใหกระทาไดตงแตวนทมคาสงใหมการเลอกตงใหมจนถงเวลา

๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

• (๕) ในกรณมการสงใหมการออกเสยงลงคะแนนใหม ผใดจะหาเสยงเลอกตงมได เวนแตคณะกรรมการการ

เลอกตงจะมมตเปนอยางอนโดยคานงถงความสจรตและเทยงธรรม

ขอหามในการหาเสยงของผสมคร

• มาตรา ๖๕ หามมใหผสมครหรอผใดกระทาการอยางหนงอยางใดเพอจงใจใหผมสทธเลอกตงลงคะแนนใหแกตนเองหรอผสมครอน ใหงดเวนการลงคะแนนใหแกผสมคร หรอการชกชวนใหไปลงคะแนนไมเลอกผใดเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ดวยวธการ ดงตอไปน• (๑) จดทา ให เสนอให สญญาวาจะให หรอจดเตรยมเพอจะให ทรพยสน หรอผลประโยชนอนใดอนอาจคานวณเปนเงนไดแกผใด• (๒) ให เสนอให หรอสญญาวาจะใหเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดไมวาจะโดยตรงหรอโดยออมแกชมชน สมาคม มลนธ วดหรอศาสนสถานอนสถานศกษา สถานสงเคราะห หรอสถาบนอนใด• (๓) ทาการโฆษณาหาเสยงดวยการจดใหมมหรสพหรอการรนเรงตาง ๆ• (๔) เลยงหรอรบจะจดเลยงผใด• (๕) หลอกลวง บงคบ ขเขญ ใชอทธพลคกคาม ใสรายดวยความเทจ หรอจงใจใหเขาใจผดในคะแนนนยมของผสมครใด

• หามมใหสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถนผใดกระทาการตามวรรคหนง เวนแตเปนการกระทาตามหนาทและอานาจทมกฎหมายบญญตไวในกรณทองคกรปกครองสวนทองถน ผบรหารทองถน หรอปลดองคกรปกครองสวนทองถน อนมตโครงการหรอกจกรรมใหมทมลกษณะตามวรรคหนงภายในเกาสบวนกอนวนครบวาระการดารงตาแหนงหรอกอนการลาออกจากตาแหนงของผบรหารทองถน แลวแตกรณ ใหถอวาองคกรปกครองสวนทองถน ผบรหารทองถน หรอปลดองคกรปกครองสวนทองถนนนกระทาการอนเปนการฝาฝนขอหามตามวรรคหนง เวนแตโครงการหรอกจกรรมดงกลาวมลกษณะเปนการบรรเทาทกขจากภยธรรมชาต หรอภยพบตสาธารณะ หรอเปนโครงการหรอกจกรรมตอเนองทกระทาเปนปกตอยแลว หรอเปนโครงการทดาเนนการตามมตคณะรฐมนตร

• การประกาศนโยบายหรอการดาเนนการตามแนวทางในการแกไขปญหาตามหนาทและอานาจขององคกรปกครองสวนทองถนดวยวธการใชจายจากเงนงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถนมใหถอวาเปนกรณตาม (๑) หรอ (๒) เวนแตเปนการโฆษณาหาเสยงเกยวกบนโยบายทไมสอดคลองกบหนาทและอานาจขององคกรปกครองสวนทองถน



77

ขอหามในการหาเสยงของผสมคร

• มาตรา ๗๐ หามมใหผใดทาการโฆษณาหาเสยงเลอกตงโดยวธการใด ๆ อนเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร นบตงแตเวลา ๑๘.๐๐นาฬกาของวนกอนวนเลอกตงหนงวนจนสนสดวนเลอกตง

• มาตรา ๗๑ การปดประกาศหรอตดแผนปายเกยวกบการหาเสยงเลอกตงจะกระทาไดเฉพาะในสถานท รวมทงมขนาดและจานวนไมเกนทคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายกาหนด

• มาตรา ๗๓ ในกรณทมการหาเสยงเลอกตงโดยวธการทางอเลกทรอนกส และความปรากฏตอคณะกรรมการการเลอกตงไมวาโดยทางใดวา การหาเสยงเลอกตงนนฝาฝนหรอไมถกตองตามพระราชบญญตน หรอคาสง ระเบยบ หรอขอบงคบของคณะกรรมการการเลอกตง ใหคณะกรรมการการเลอกตงมหนาทแจงขอเทจจรงใหประชาชนทราบเปนการทวไปโดยพลน และมอานาจสงใหผทเกยวของดาเนนการแกไข เปลยนแปลง หรอลบขอมลโดยทนท

• มาตรา ๗๔ เมอไดมประกาศกาหนดทเลอกตงตามมาตรา ๒๓ แลว หามมใหผใดนาสงพมพ แผนประกาศ หรอสงอนใด มาปดหรอแสดงไวภายในทเลอกตง เวนแตเปนการดาเนนการตามคาสงของผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถน เพอประโยชนในการอานวยความสะดวกแกผใชสทธเลอกตงตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• ในกรณทมสงพมพ แผนประกาศ หรอสงอนใด ปดหรอแสดงไวภายในทเลอกตงอยกอนหรอในวนเลอกตงอนเปนการฝาฝนวรรคหนง ให

คณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงทาลาย ปกปด หรอนาออกไปไวนอกทเลอกตง

การระงบสทธสมครของผสมคร

• มาตรา ๑๐๗ กอนประกาศผลการเลอกตง ถาคณะกรรมการการเลอกตงสบสวนหรอไตสวนแลวเหนวา มหลกฐาน

อนควรเชอไดวาผสมครผใดกระทาการอนเปนเหตใหการเลอกตงนนมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอมหลกฐานอน

ควรเชอไดวาผสมครผใดกอใหผอนกระทา สนบสนน หรอรเหนเปนใจใหบคคลอนกระทาการดงกลาว หรอรวามการกระทา

ดงกลาวแลวไมดาเนนการเพอระงบการกระทานน ใหคณะกรรมการการเลอกตงสงระงบสทธสมครรบเลอกตงของผสมครทกระทา

การเชนนนทกรายไวเปนการชวคราวเปนระยะเวลาไมเกนหนงปนบแตวนทคณะกรรมการการเลอกตงมคาสง

• คาสงของคณะกรรมการการเลอกตงตามวรรคหนง ใหเปนทสด

• ในกรณทปรากฏตอคณะกรรมการการเลอกตงวามการกระทาอนเปนการฝาฝนความในวรรคหนง ไมวาเปนการ

กระทาของผใด ถาเหนวาผสมครผใดจะไดรบประโยชนจากการกระทานน คณะกรรมการการเลอกตงมอานาจสงให

ผสมครผนนระงบหรอดาเนนการใดเพอแกไขความไมสจรตหรอความไมเทยงธรรมนนภายในเวลาทกาหนด ในกรณทผสมครผ

น นไมดาเนนการตามคาส งของคณะกรรมการการเลอกตงโดยไมมเหตอนสมควร ใหสนนษฐานวาผ สมครผน นเปน

ผสนบสนนการกระทานน เวนแตผสมครนนจะพสจนไดวาไมมสวนรเหนในการกระทาดงกลาว

• ในกรณทมคาสงระงบสทธสมครรบเลอกตงตามมาตรานภายหลงวนออกเสยงลงคะแนนแตกอนวนประกาศผลการ

เลอกตง และผสมครทถกระงบสทธสมครรบเลอกตงทไดคะแนนเลอกตงในลาดบทไดรบเลอกตงในเขตเลอกตงนน ให

คณะกรรมการการเลอกตงสงใหมการเลอกตงใหม



78

สงเพกถอนสทธสมครรบเลอกตงหรอเพกถอนสทธเลอกตง

• มาตรา ๑๐๘ เมอมการดาเนนการตามมาตรา ๑๐๗ แลว ใหคณะกรรมการการเลอกตงยนคารองตอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณ

ภาคทมเขตอานาจเพอพจารณา ในกรณทศาลพพากษาวาผนนกระทาผดตามมาตรา ๑๐๗ ใหศาลสงเพกถอนสทธสมครรบเลอกตงหรอเพกถอน

สทธเลอกตงของผนนเปนเวลาสบป

• เมอประกาศผลการเลอกตงแลวปรากฏหลกฐานอนควรเชอไดวาผลการเลอกตงเกดจากการเลอกตงทมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยง

ธรรม ใหคณะกรรมการการเลอกตงยนคารองตอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคเพอพจารณา ในกรณทศาลวนจฉยวา ผลการเลอกตงเกดจาก

การเลอกตงทมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหศาลสงใหมการเลอกตงใหมสาหรบการเลอกตงนน และสงเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง

หรอเพกถอนสทธเลอกตงของผทกระทาการอนเปนเหตใหการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรมเปนเวลาสบป

• การพจารณาของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคตามวรรคหนงและวรรคสองใหนาสานวนการสบสวนหรอไตสวนของ

คณะกรรมการการเลอกตงเปนหลกในการพจารณา และเพอประโยชนแหงความยตธรรม ใหศาลมอานาจสงไตสวนขอเทจจรงและพยานหลกฐาน

เพมเตมได

• เมอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคมคาสงรบคารองตามวรรคสองไวพจารณาแลว ใหผบรหารทองถน หรอสมาชกสภาทองถน

แลวแตกรณ หยดปฏบตหนาทจนกวาศาลจะพพากษาวาผนนมไดกระทาผด

• ในกรณทผบรหารทองถนตองหยดปฏบตหนาทตามวรรคส ใหรองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหาร

ทองถนนนหยดปฏบตหนาทดวย

• คาวนจฉยของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคใหเปนทสด

ความรบผดในคาใชจายสาหรบการเลอกตงครงทเปนเหตใหศาลมคาสง

• มาตรา ๑๐๙ ในกรณทศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคมคาสงใหเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง

หรอเพกถอนสทธเลอกตงผสมครรบเลอกตงหรอสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนผใด และเปนเหตให

ตองมการเลอกตงใหม ไมวาจะมคารองขอหรอไมใหศาลสงใหผนนตองรบผดในคาใชจายสาหรบการเลอกตง

ครงทเปนเหตใหศาลมคาสงเชนวานน จานวนคาใชจายดงกลาวใหศาลพจารณาจากหลกฐานการใชจายท

คณะกรรมการการเลอกตงเสนอตอศาล

• คาใชจายทไดรบตามวรรคหนง เมอหกคาใชจายของสานกงานคณะกรรมการการเลอกตง

แลว ทเหลอจากนนใหสานกงานคณะกรรมการการเลอกตงโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนทเปน

ผดาเนนการจดการเลอกตง



79

การรกษาสทธในการเลอกตง

• มาตรา ๔๐ ในการเลอกตงครงใด ถาผมสทธเลอกตงไมอาจไปใชสทธเลอกตงไดเนองจากมเหตอนสมควร ให

แจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตงตอบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงกาหนดภายในเจดวนกอนวนเลอกตงหรอ

ภายในเจดวนนบแตวนเลอกตง แตถามเหตจาเปนไมอาจแจงไดภายในเจดวนกอนวนเลอกตง ใหดาเนนการแจงตามท

คณะกรรมการการเลอกตงกาหนด ทงน การแจงเหตดงกลาวไมเปนการตดสทธทผนนจะไปใชสทธเลอกตง

• ในการแจงเหตตามวรรคหนง ใหผมสทธเลอกตงทาเปนหนงสอหรอโดยวธการอนเพอชแจงเหตดงกลาว โดย

อาจมอบหมายใหบคคลใดไปยนตอบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงแทน หรอจดสงหนงสอชแจงเหตนนทางไปรษณย

ลงทะเบยน หรอแจงโดยวธการทางอเลกทรอนกสกได

• ในกรณทบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงกาหนดตามวรรคหนงพจารณาแลวเหนวา เหตทผมสทธเลอกตง

แจงนนมใชเหตอนสมควร ใหแจงใหผมสทธเลอกตงทราบภายในสามวนนบแตวนทไดรบแจงเหต

• ผมสทธเลอกตงทไดรบแจงตามวรรคสาม มสทธยนอทธรณตอผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดภายใน

สามสบวนนบแตวนเลอกตง

การออกเสยงลงคะแนน

• มาตรา ๗๖ การออกเสยงลงคะแนน ใหกระทาไดโดยวธการ ดงตอไปน

• (๑) การลงคะแนนโดยใชบตรเลอกตง

• (๒) การลงคะแนนโดยวธอนทมใชการใชบตรเลอกตง

• การออกเสยงลงคะแนนโดยวธตาม (๒) ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการการเลอกตง

กาหนด โดยวธนนสามารถปองกนการทจรตในการเลอกตงไดอยางมประสทธภาพและสะดวกกวาการออกเสยงลงคะแนนดวย

บตรเลอกตงและมคาใชจายทคมคา และตองเปนวธการทประชาชนเขาถงไดโดยสะดวก

• ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนดใหมการออกเสยงลงคะแนนตาม (๒) มใหนาความในมาตรา ๘๑

มาตรา ๘๓ มาตรา ๘๕ มาตรา ๘๖ มาตรา ๘๘ และมาตรา ๘๙ มาใชบงคบ

• มาตรา ๗๘ ในวนเลอกตงใหเปดการออกเสยงลงคะแนนตงแตเวลา ๐๘.๐๐ นาฬกา ถงเวลา ๑๗.๐๐ นาฬกา แตใน

กรณทเหนสมควรเพอประโยชนในการจดการเลอกตงใหเรยบรอย คณะกรรมการการเลอกตงจะกาหนดเวลาการออกเสยง

ลงคะแนนสาหรบองคกรปกครองสวนทองถนใดเปนอยางอนกได แตตองมเวลาการออกเสยงลงคะแนนไมนอยกวาเจดชวโมง



80

การออกเสยงลงคะแนน

• มาตรา ๘๐ ในระหวางเวลาเปดการออกเสยงลงคะแนน ใหผมสทธเลอกตงซงประสงคจะออกเสยงลงคะแนนนาบตรประจาตวประชาชน หรอบตรหรอหลกฐานอนใดของทางราชการหรอหนวยงานของรฐทมรปถายและมเลขประจาตวประชาชนของผถอบตรไปแสดงตนตอกรรมการประจาหนวยเลอกตง แลวใหกรรมการประจาหนวยเลอกตงมอบบตรเลอกตงใหแกผนนเพอไปออกเสยงลงคะแนน• บตรประจาตวประชาชน แมจะหมดอายแลวกใหสามารถใชในการแสดงตนตามวรรคหนงได• ขนตอนและวธการตรวจสอบการแสดงตนใหเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• มาตรา ๘๑ การออกเสยงลงคะแนน ใหทาเครองหมายกากบาทลงในชองทาเครองหมายของหมายเลขประจาตวผสมครในบตรเลอกตง และในกรณทผมสทธเลอกตงประสงคจะลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด ใหผมสทธเลอกตงทาเครองหมายกากบาทในชองทาเครองหมาย “ไมเลอกผสมครผใด”

• มาตรา ๘๒ เพออานวยความสะดวกแกคนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอาย ในการออกเสยงลงคะแนน ใหคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายจดใหมการอานวยความสะดวกสาหรบการออกเสยงลงคะแนนของบคคลดงกลาวไวเปนพเศษ หรอจดใหมการชวยเหลอในการออกเสยงลงคะแนนภายใตการกากบดแลของคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตง ในการใหความชวยเหลอดงกลาวตองใหบคคลนนไดออกเสยงลงคะแนนดวยตนเองตามเจตนาของบคคลนน เวนแตลกษณะทางกายภาพทาใหคนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอายไมสามารถทาเครองหมายลงในบตรเลอกตงได ใหบคคลอนหรอกรรมการประจาหนวยเลอกตงเปนผกระทาการแทน โดยความยนยอมและเปนไปตามเจตนาของคนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอายนน ทงน ใหถอเปนการออกเสยงลงคะแนนโดยตรงและลบ

ความโปรงใสตรวจสอบไดในกระบวนการเลอกตง

• มาตรา ๗๙ กอนเรมเปดใหมการออกเสยงลงคะแนน ใหคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงนบจานวนบตรเลอกตงทงหมดของ

หนวยเลอกตงนน และปดประกาศจานวนบตรเลอกตงไวในทเปดเผย และเมอถงเวลาเปดการออกเสยงลงคะแนน ใหคณะกรรมการประจาหนวย

เลอกตงเปดหบบตรเลอกตงในทเปดเผย แสดงใหผมสทธเลอกตงซงอย ณ ทเลอกตงนนเหนวาหบบตรเลอกตงเปนหบบตรเลอกตงเปลา และใหปด

หบบตรเลอกตงตามวธการทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนดแลวใหทาการบนทกการดาเนนการดงกลาว โดยใหผมสทธเลอกตงไมนอยกวาสอง

คนซงอยในทเลอกตงในขณะนนลงลายมอชอในบนทกนนดวย เวนแตไมมผมสทธเลอกตง ณ ทเลอกตง

• มาตรา ๙๕ เมอถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนนแลว ใหคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงประกาศปดการออกเสยงลงคะแนน

ปดชองใสบตรเลอกตงของหบบตรเลอกตง และงดจายบตรเลอกตง แลวใหทาเครองหมายในบตรเลอกตงทเหลออยใหเปนบตรเลอกตงทใชลงคะแนน

ไมได และจดทารายการเกยวกบจานวนบตรเลอกตงทงหมด จานวนผมาแสดงตนและรบบตรเลอกตง และจานวนบตรเลอกตงทเหลอ แลว

ประกาศใหประชาชนทอย ณ ทเลอกตง ไดทราบ

• ในกรณทถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนนแลวยงมผมสทธเลอกตงซงประสงคจะออกเสยงลงคะแนนไดมาแสดงตวอยในท

เลอกตงเพอใชสทธเลอกตงแลวกอนเวลาปดการออกเสยงลงคะแนนแตยงไมไดแสดงตนหรอรบบตรเลอกตง ใหคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตง

อนญาตใหบคคลเหลานนแสดงตนและมอบบตรเลอกตงเพอใชสทธเลอกตงได และเมอผมสทธเลอกตงออกเสยงลงคะแนนเสรจสนแลว จง

ดาเนนการตามวรรคหนงตอไป



81

ความโปรงใสตรวจสอบไดในกระบวนการเลอกตง

• มาตรา ๑๐๒ เมอมการรวมผลการนบคะแนนเลอกตง ณ ทเลอกตงเสรจสนแลว ใหคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงประกาศ

ผลการนบคะแนนเลอกตงของหนวยเลอกตงนน จานวนบตรเลอกตงทมอยทงหมด จานวนบตรเลอกตงทใช และจานวนบตรเลอกตงทเหลอจาก

การลงคะแนนเลอกตง ทงน ใหกระทาโดยเปดเผยและรายงานผลการนบคะแนนเลอกตงตอคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครอง

สวนทองถนโดยทนท เพอรวบรวมผลการนบคะแนนของทกหนวยเลอกตงในเขตเลอกตงนน แลวใหคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกร

ปกครองสวนทองถนประกาศผลการนบคะแนนเลอกตงของเขตเลอกตงและรายงานแสดงผลการนบคะแนนเลอกตงตอผอานวยการการ

เลอกตงประจาจงหวดโดยเรว

• มาตรา ๑๐๖ เมอผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดไดรบรายงานผลการนบคะแนนเลอกตงตามมาตรา ๑๐๒ แลวเหนวา

การเลอกตงและการนบคะแนนเลอกตงเปนไปโดยสจรตและเทยงธรรม ใหรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตงเพอประกาศผลการเลอกตง

• ในกรณทมผรองเรยนโดยมหลกฐานตามสมควรวาการนบคะแนนเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหผอานวยการการ

เลอกตงประจาจงหวดรายงานใหคณะกรรมการการเลอกตงพจารณา ถาคณะกรรมการการเลอกตงเหนดวยกบรายงานดงกลาว ใหมคาสงใหนบ

คะแนนเลอกตงใหม การนบคะแนนใหมใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

การนบคะแนน

• มาตรา ๙๗ เมอเสรจสนการออกเสยงลงคะแนนแลว ใหคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงดาเนนการนบคะแนนเลอกตงของแตละ

หนวยเลอกตง โดยใหกระทา ณ ทเลอกตงของแตละหนวยเลอกตงและใหกระทาโดยเปดเผยและหามมใหเลอนหรอประวงเวลาการนบคะแนนเลอกตง

• ในการนบคะแนนเลอกตงตามวรรคหนง ใหนบคะแนนสาหรบบตรเลอกตงทลงคะแนนไมเลอกผสมครผใดดวย

• มาตรา ๑๐๕ ในกรณทผลการนบคะแนนเลอกตงปรากฏวาจานวนผมาใชสทธเลอกตงไมตรงกบจานวนบตรเลอกตงทใชออกเสยงลงคะแนน

ใหคณะกรรมการประจาหนวยเลอกตงดาเนนการตรวจสอบความถกตอง หากยงไมตรงกนอกใหรายงานพรอมเหตผลตอคณะกรรมการการเลอกตงเพอ

พจารณาสงใหมการนบคะแนนเลอกตงใหมหรอสงใหออกเสยงลงคะแนนใหมในหนวยเลอกตงนน พรอมทงแจงใหผอานวยการการเลอกตงประจา

องคกรปกครองสวนทองถนทราบ และนาสงหบบตรเลอกตง พรอมวสดอปกรณการเลอกตงแกคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครอง

สวนทองถนหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนมอบหมาย

• ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงสงใหมการนบคะแนนเลอกตงใหมตามวรรคหนง หากปรากฏวาจานวนผมาใชสทธเลอกตงไมตรงกบ

จานวนบตรเลอกตงทใชออกเสยงลงคะแนน ใหสนนษฐานวาการเลอกตงในหนวยเลอกตงนนมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม และใหคณะกรรมการ

การเลอกตงตรวจสอบบตรเลอกตงของหนวยเลอกตงอนทกหนวยหรอบางหนวยตามทเหนสมควรดวย ทงน ใหนาความในมาตรา ๑๐๔ วรรคสอง มา

ใชบงคบแกการตรวจสอบบตรเลอกตงดงกลาวดวยโดยอนโลม

• ในกรณทปรากฏภายหลงประกาศผลการเลอกตงวา การนบคะแนนเลอกตงในหนวยเลอกตงใดหรอในเขตเลอกตงใดมไดเปนไปโดย

สจรตหรอเทยงธรรม ใหคณะกรรมการการเลอกตงมอานาจสงใหเปดหบบตรเลอกตงและนบคะแนนเลอกตงใหมตามหลกเกณฑและวธการท

คณะกรรมการการเลอกตงกาหนด แตทงนตองกระทาภายในเกาสบวนนบแตวนทประกาศผลการเลอกตง

• ในกรณทผลการนบคะแนนเลอกตงใหมตามวรรคสามเปลยนแปลงผไดรบเลอกตง ใหผไดรบเลอกตงเดมพนจากตาแหนงนบแตวนท

คณะกรรมการการเลอกตงประกาศผลการเลอกตงจากการนบคะแนนเลอกตงใหม และใหผไดรบเลอกตงใหมดารงตาแหนงเทาวาระทเหลออยของผ

ไดรบเลอกตงเดม



82

การประกาศผลการเลอกตง

• มาตรา ๑๗ ในการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนใดตาม

พระราชบญญตน เมอคณะกรรมการการเลอกตงตรวจสอบเบองตนแลวมเหตอนควรเชอวาผลการเลอกตงเปนไปโดย

สจรตและเทยงธรรม ใหประกาศผลการเลอกตงนนภายในสามสบวนนบแตวนเลอกตง

• ในกรณมเหตอนควรเชอไดวาการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ไมวาจะมผรองเรยนกลาวโทษ

หรอไม ใหคณะกรรมการการเลอกตงดาเนนการสบสวนหรอไตสวนใหแลวเสรจและประกาศผลการเลอกตง หรอจดให

มการเลอกตงใหม หรอดาเนนการอนทจาเปน แลวแตกรณ โดยเรว แตตองไมชากวาหกสบวนนบแตวนเลอกตง

• ในกรณตามวรรคสอง ถาเปนการเลอกตงสมาชกสภาทองถน เมอมการประกาศผลการเลอกตงและมสมาชกสภา

ทองถนไดรบเลอกเกนกงหนงแตตองไมนอยกวาหาคนแลว หากมความจาเปนตองเรยกประชมสภาทองถนนน ใหเรยก

ประชมและปฏบตหนาทได โดยในระหวางนนใหถอวาสมาชกสภาทองถนนนประกอบดวยสมาชกเทาทมอย

• การประกาศผลการเลอกตงตามวรรคหนงและวรรคสอง ไมเปนการตดหนาทและอานาจของคณะกรรมการ

การเลอกตงทจะดาเนนการสบสวน ไตสวน หรอวนจฉย เมอมเหตอนควรสงสยวาการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรต

หรอเทยงธรรม

เงอนไขการประกาศผลการเลอกตง

• มาตรา ๑๑๐ ภายใตบงคบมาตรา ๑๑๑ การเลอกตงผบรหารทองถน ใหผสมครซงไดรบคะแนนเสยงเลอกตง

มากทสดและมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใด เปนผไดรบเลอกตง สาหรบการเลอกตงสมาชกสภาทองถนในเขตเลอกตงทม

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนไดหนงคน ใหผสมครซงไดรบคะแนนเสยงเลอกตงมากทสดและมากกวาคะแนนเสยงทไม

เลอกผใดเปนผไดรบเลอกตง แตในเขตเลอกตงทมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนไดมากกวาหนงคน ใหผสมครซงไดคะแนน

เลอกตงมากทสดเรยงตามลาดบลงมาในเขตเลอกตงนนและไดรบคะแนนมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใดเปนผไดรบเลอกตง

ตามจานวนสมาชกสภาทองถนทจะพงมในเขตเลอกตงนน

• ในกรณตามวรรคหนง หากมผสมครไดคะแนนเลอกตงเทากนอนเปนเหตใหไมสามารถเรยงลาดบผไดรบเลอกตงได

ตามวรรคหนง ใหผสมครทไดคะแนนเลอกตงเทากนจบสลากเพอใหไดผไดรบเลอกตงครบจานวนทจะพงมในเขตเลอกตง

นน ซงตองกระทาตอหนาผอานวยการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนนน ตามวธการทคณะกรรมการการ

เลอกตงประกาศกาหนด

• ในกรณตามวรรคหนง หากไมมผสมครผใดไดรบเลอกตงเพราะเหตทไมไดคะแนนมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอก

ผใด ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดประกาศใหมการเลอกตงใหม และดาเนนการใหมการรบสมครผสมครรบ

เลอกตงใหม โดยผสมครรบเลอกตงรายเดมทกรายไมมสทธสมครรบเลอกตงในการเลอกตงทจะจดขนใหม



83

• มาตรา ๑๑๑ ในกรณทมผสมครรบเลอกตงเปนผบรหารทองถนเทากบจานวนผบรหารทองถนทจะพงมในเขต

เลอกตงนน หรอในกรณทมผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนเทากบหรอนอยกวาจานวนสมาชกสภาทองถนทจะพงมใน

เขตเลอกตงนน ผสมครรบเลอกตงจะไดรบเลอกตงตอเมอไดรบคะแนนเสยงเลอกตงไมนอยกวารอยละสบของจานวนผมสทธ

เลอกตงในเขตเลอกตงนน และมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใด

• ในกรณทไมมผไดรบเลอกตงตามวรรคหนง ใหผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดประกาศใหมการเลอกตงใหม

และดาเนนการใหมการรบสมครผสมครรบเลอกตงใหม โดยผสมครรบเลอกตงรายเดมทกรายซงไมไดคะแนนมากกวา

คะแนนเสยงทไมเลอกผใด ไมมสทธสมครรบเลอกตงในการเลอกตงทจะจดขนใหม

• มาตรา ๑๑๒ ในการดาเนนการจดใหมการเลอกตงใหมตามมาตรา ๑๑๐ หรอมาตรา ๑๑๑ สาหรบผบรหาร

ทองถน ใหดาเนนการจนกวาจะมผไดรบเลอกตง

• ในการดาเนนการจดใหมการเลอกตงใหมตามมาตรา ๑๑๐ หรอมาตรา ๑๑๑ สาหรบสมาชกสภาทองถน หากได

จดใหมการเลอกตงใหมอกครงหนงแลว ยงไมมผไดรบเลอกตง ใหงดการจดใหมการเลอกตงตอไป และใหถอวาสภาทองถนนน

มสมาชกเทาทมอยจนกวาสภาทองถนนนจะครบวาระ เวนแตกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนจะกาหนด

จานวนสมาชกสภาทองถนไวเปนอยางอน

กม.จดตงกาหนดจานวนสมาชกสภาจากผลการเลอกตง

• อบจ. ตองมจานวนสมาชกสภาไมนอยกวาสองในสาม (แลวแตวาจานวนสมาชกสภา อบจ.

24/30/36/42)

• กทม. ตองมจานวนสมาชกสภาไมนอยกวาสองในสาม

• เทศบาล ตองมจานวนสมาชกสภาไมนอยกวาสองในสาม (แลวแตจานวนสมาชกสภาเทศบาล

12/18/24)

• อบต. ตองมจานวนสมาชกสภาไมนอยกวาหกคน

• เมองพทยา ตองมจานวนสมาชกสภาไมนอยกวาสองในสาม ของ 24 คน เทากบ 16 คน



84

การคดคานการเลอกตง

• มาตรา ๑๑๓ ผมสทธเลอกตง หรอผสมคร มสทธยนคดคานตอคณะกรรมการการเลอกตงวาการเลอกตงในเขต

เลอกตงทตนมสทธเลอกตง หรอทตนสมครรบเลอกตง แลวแตกรณ มไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอไมชอบดวย

กฎหมาย

• ผมสทธยนคดคานการเลอกตงตามวรรคหนงอาจยนคดคานไดตงแตวนทประกาศใหมการเลอกตงจนถงสามสบ

วนนบแตวนประกาศผลการเลอกตง เวนแต

• (๑) การคดคานเพราะเหตตามมาตรา ๖๐ หรอมาตรา ๖๒ ใหยนไดตงแตวนเลอกตงจนถงหนงรอยแปดสบวนนบ

แตวนประกาศผลการเลอกตง

• (๒) การคดคานเกยวกบการนบคะแนนใหคดคานในระหวางเวลาทยงนบคะแนนไมแลวเสรจ หรอในกรณคดคาน

การรวมคะแนน ใหคดคานกอนประกาศผลการนบคะแนนทหนวยเลอกตง

• เมอคณะกรรมการการเลอกตงไดรบคาคดคานการเลอกตงใหดาเนนการสบสวนหรอไตสวนเพอหาขอเทจจรง

โดยพลน และพจารณาดาเนนการตามหมวดน แลวแตกรณตอไป ทงน การยนคาคดคานการเลอกตงและการพจารณาให

เปนไปตามวธการทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

ผไมไปใชสทธเลอกตง• มาตรา ๔๑ เมอครบกาหนดหกสบวนนบแตวนเลอกตง ใหบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงตามมาตรา ๔๐ วรรคหนง ประกาศรายชอผไมไปใชสทธเลอกตงและมไดแจงเหตตามมาตรา ๔๐ หรอแจงเหตไวแลวแตเหตนนมใชเหตอนสมควร• ในกรณทประกาศรายชอตามวรรคหนงมความผดพลาดคลาดเคลอนจากขอเทจจรง ใหผมสวนไดเสยยนคารองตอผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวดหรอบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงตามมาตรา ๔๐ เพอดาเนนการแกไข ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• มาตรา ๔๒ ผมสทธเลอกตงผใดไมไปใชสทธเลอกตงและมไดแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตง หรอแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตงแลวแตเหตนนมใชเหตอนสมควร ผนนถกจากดสทธ ดงตอไปน• (๑) สมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร หรอสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน หรอสมครรบเลอกเปนสมาชกวฒสภา• (๒) สมครรบเลอกเปนกานนและผใหญบานตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองท• (๓) เขาชอรองขอใหถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนตามกฎหมายวาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน• (๔) ดารงตาแหนงขาราชการการเมองตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการการเมอง และขาราชการรฐสภาฝายการเมองตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการรฐสภา• (๕) ดารงตาแหนงรองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ผชวยเลขานการผบรหารทองถน ประธานทปรกษาผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถน หรอคณะทปรกษาผบรหารทองถนตามกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถน• (๖) ดารงตาแหนงเลขานการประธานสภาทองถน ผชวยเลขานการประธานสภาทองถน และเลขานการรองประธานสภาทองถนตามกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถน• การจากดสทธตามวรรคหนง ใหมกาหนดเวลาครงละสองปนบแตวนเลอกตงครงทผมสทธเลอกตงไมไปใชสทธเลอกตง หากในการเลอกตงครงตอไปผนนไมไปใชสทธเลอกตงอก ใหนบเวลาการจากดสทธครงหลงนโดยนบจากวนทมไดไปใชสทธเลอกตงครงใหม และหากกาหนดเวลาการจากดสทธครงกอนยงเหลออยเทาใดใหกาหนดเวลาการจากดสทธนนสนสดลง



85

การดาเนนการตอการกระทาผดกฎหมาย

• มาตรา ๓๒ ในกรณทมการกระทาความผดตามพระราชบญญตน ใหผพบการกระทาความผดแจงตอพนกงานฝายปกครองหรอตารวจ หรอ

เจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในการเลอกตง หรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจาทเลอกตง

• ถาผพบการกระทาความผดตามวรรคหนงเปนเจาพนกงานผดาเนนการเลอกตงตามมาตรา ๒๘ หรอเจาหนาทรกษาความสงบ

เรยบรอยในการเลอกตง ใหดาเนนการกลาวโทษหรอดาเนนการตามหนาทและอานาจ

• ในกรณทเจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในการเลอกตงหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจาทเลอกตง พบการกระทา

ความผดตามพระราชบญญตนในวนเลอกตง หรอไดรบแจงโดยมพยานหลกฐานอนนาเชอถอ และผกระทาความผดยงปรากฏตวอยในบรเวณท

เลอกตง ใหเจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจาทเลอกตง มอานาจจบกมและควบคมตวผกระทาความผด

สงพนกงานสอบสวนดาเนนการตอไป โดยใหถอวาเปนกรณพบการกระทาความผดซงหนา•• มาตรา ๓๓ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตง ผอานวยการการเลอกตงประจาจงหวด ผสมคร ผมสทธเลอกตง เจาหนาทรกษา

ความปลอดภยประจาทเลอกตง หรอเจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในการเลอกตง แจงตอพนกงานสอบสวนวามการกระทาความผดตาม

พระราชบญญตน หรอในกรณทพนกงานสอบสวนทราบถงการกระทาความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานสอบสวนดาเนนการสอบสวน

ทนทโดยไมตองมผมารองทกขหรอกลาวโทษ•

สงใหยตหรอระงบการกระทา

• มาตรา ๓๔ ในกรณปรากฏขอเทจจรงวา ขาราชการการเมอง สมาชกสภาผแทนราษฎร

สมาชกวฒสภา ผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถนหรอเจาหนาทอนของรฐกระทาการใด ๆ โดยม

ชอบดวยหนาทและอานาจอนเปนการกลนแกลงผสมครใด หรอดาเนนการใด ๆ ทเปนคณหรอเปน

โทษแกผสมครใด ใหคณะกรรมการการเลอกตง หรอกรรมการการเลอกตง หรอผอานวยการการ

เลอกตงประจาจงหวด หรอคณะกรรมการการเลอกตงประจาองคกรปกครองสวนทองถนท

คณะกรรมการการเลอกตงมอบหมาย มอานาจสงใหยตหรอระงบการกระทานนได

• ใหกรรมการการเลอกต งทพบเหนการกระทาตามวรรคหนง มอานาจสงใหระงบการ

กระทานนไดแลวรายงานใหคณะกรรมการการเลอกตงทราบ



86

ขอหามการกระทาของผสมคร

• มาตรา ๖๗ หามมใหผสมครจดยานพาหนะนาผมสทธเลอกตงไปยงทเลอกตงเพอการเลอกตงหรอ

นากลบจากทเลอกตง หรอจดใหผมสทธเลอกตงไปหรอกลบเพอการออกเสยงลงคะแนน โดยไมตองเสยคาโดยสาร

หรอคาจางซงตองเสยตามปกต

• หามมใหผใดกระทาการตามวรรคหนง เพอจงใจหรอควบคมใหผมสทธเลอกตงไปลงคะแนนเลอกหรอ

ลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด

• บทบญญตในมาตรานมใหใชบงคบแกการทหนวยงานของรฐจดยานพาหนะเพออานวยความสะดวกแกผม

สทธเลอกตง ทงน ตามทคณะกรรมการการเลอกตงกาหนด

• มาตรา ๑๒๐ ผใดลงสมครรบเลอกตงโดยรอยแลววาตนเปนผขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามใน

การสมครรบเลอกตง ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาล

สงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมกาหนดยสบป

ขอหามเกยวกบการเลอกตง

• มาตรา ๖๘ หามมใหผใดซงมไดมสญชาตไทยเขามสวนชวยเหลอในการเลอกตง หรอกระทาการใด ๆ เพอ

ประโยชนแกการเลอกตงโดยประการทอาจเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร ทงน เวนแตการกระทานนเปนการชวยราชการ

ตามททางราชการ

• มาตรา ๖๙ หามมใหเจาหนาทของรฐใชตาแหนงหนาทกระทาการใด ๆ อนเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร เวนแต

เปนการกระทาตามหนาทและอานาจ

• ในกรณมหลกฐานอนควรเชอไดวามการฝาฝนบทบญญตตามวรรคหนง ใหคณะกรรมการการเลอกตงมอานาจสงให

เจาหนาทของรฐยต ระงบ หรอเปลยนแปลงแกไขการกระทาดงกลาว ในกรณจาเปนใหคณะกรรมการการเลอกตงแจงให

ผบงคบบญชาสงใหเจาหนาทของรฐผนนพนจากหนาทเปนการชวคราว หรอสงใหประจากระทรวง ทบวง กรม ศาลากลาง

จงหวด หรอทวาการอาเภอ หรอหามเขาเขตเลอกตงจนกวาจะมการประกาศผลการนบคะแนนได



87

การกระทาทผดกฎหมาย

• มาตรา ๑๑๗ ผบงคบบญชาหรอนายจางผใดขดขวาง หนวงเหนยว หรอไมใหความสะดวกโดยไมมเหตอนสมควรในการไปใชสทธ

เลอกตงของผใตบงคบบญชาหรอลกจาง แลวแตกรณ ตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

• มาตรา ๑๑๘ ผใดกระทาการอนเปนเทจ เพอใหผอนเขาใจผดวาผสมครผใดกระทาการฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตน ตอง

ระวางโทษจาคกไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสหมนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมกาหนดหาป

• ถาการกระทาตามวรรคหนงเปนการเพอจะแกลงใหผสมครนนถกเพกถอนสทธเลอกตงหรอสทธสมครรบเลอกตง หรอเพอไมใหมการประกาศ

ผลการเลอกตง ตองระวางโทษจาคกตงแตหาปถงสบป และปรบตงแตหนงแสนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนม

กาหนดยสบป

• ถาการกระทาตามวรรคหนงเปนการแจงหรอใหถอยคาตอคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมาย ตอง

ระวางโทษจาคกตงแตเจดปถงสบป และปรบตงแตหนงแสนสหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมกาหนดยสบป

• ถาการกระทาตามวรรคสองหรอวรรคสาม เปนการกระทาหรอกอใหผอนกระทา สนบสนนหรอรเหนเปนใจของหวหนาพรรคการเมอง ใหถอ

วาพรรคการเมองนนกระทาการอนอาจเปนภยตอความมนคงของรฐตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง

• มาตรา ๑๒๓ ผใดขาย จาหนาย จายแจก หรอจดเลยงสราทกชนด ในเขตเลอกตง ใน

ระหวางเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตงหนงวน จนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวน

เลอกตง ตองระวางโทษจาคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

• มาตรา ๑๒๔ ผใดเลนหรอจดใหมการเลนการพนนขนตอใด ๆ เก ยวกบผลของการ

เลอกตง ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถงหาป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาท หรอ

ทงจาทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผเลนมกาหนดสบป และเพกถอนสทธสมครรบ

เลอกตงของผจดใหมการเลน

• ถาการกระทาตามวรรคหนงเปนการกระทาของผสมคร ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถง

สบป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท หรอทงจาทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธ

สมครรบเลอกตงของผสมครผนน



88

ขอหามเกยวกบการลงคะแนน

• มาตรา ๘๔ หามมใหผใดซงรอยแลววาตนเปนผไมมสทธเลอกตงพยายามออกเสยงลงคะแนนหรอออกเสยงลงคะแนน

• มาตรา ๘๕ หามมใหผมสทธเลอกตงผใดใชบตรอนทมใชบตรเลอกตงทไดรบจากกรรมการประจาหนวยเลอกตงเพอการออกเสยงลงคะแนน• หามมใหผใดนาบตรเลอกตงออกไปจากทเลอกตง เวนแตเปนการกระทาตามหนาทและอานาจ

• มาตรา ๘๖ หามมใหผใดจงใจทาเครองหมายโดยวธใดไวทบตรเลอกตงนอกจากเครองหมายทลงคะแนน

• มาตรา ๘๗ ในระหวางการออกเสยงลงคะแนน หามมใหผใดใชเครองมอหรออปกรณใดถายภาพบตรเลอกตงเพอใหเหนเครองหมายลงคะแนนในคหาเลอกตง

• มาตรา ๘๘ หามมใหผใดนาบตรเลอกตงใสในหบบตรเลอกตง โดยไมมอานาจโดยชอบดวยกฎหมาย หรอกระทาการใดในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเพอแสดงวามผมาแสดงตนเพอออกเสยงลงคะแนนโดยผดไปจากความจรง หรอกระทาการใดอนเปนเหตใหมบตรเลอกตงเพมขนจากความจรง

• มาตรา ๘๙ หามมใหผมสทธเลอกตงนาบตรเลอกตงทออกเสยงลงคะแนนแลวแสดงตอผอน เพอใหผอนทราบวาตนไดลงคะแนนเลอกหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด


• มาตรา ๙๐ หามมใหผใดกระทาการใดโดยไมมอานาจโดยชอบดวยกฎหมาย เพอมใหผมสทธเลอกตง

สามารถใชสทธได หรอขดขวางหรอหนวงเหนยวมใหผมสทธเลอกตงไป ณ ทเลอกตง หรอมใหไปถง ณ ทดงกลาว

ภายในกาหนดเวลาทจะออกเสยงลงคะแนนได

• มาตรา ๙๑ หามมใหผใดจาย แจก หรอใหเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดแกผมสทธเลอกตงเพอจง

ใจมใหไปออกเสยงลงคะแนน หรอกระทาการใด ๆ เพอมใหผมสทธเลอกตงไปออกเสยงลงคะแนน

• ผใดมบตรประจาตวประชาชนของผมสทธเลอกตงผอนตงแตสองคนขนไปไวในความครอบครองโดย

ไมมเหตอนสมควรในระหวางวนประกาศใหมการเลอกตงถงวนถดจากวนเลอกตง ใหถอวาผนนกระทาการตามวรรค

หนง

• มาตรา ๙๒ หามมใหผมสทธเลอกตงผใดเรยก รบ หรอยอมจะรบเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใด

สาหรบตนเองหรอผอน เพอลงคะแนนเลอกหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด หรองดเวนไมลงคะแนนใหแกผสมคร

ผใด



89


• มาตรา ๑๒๑ ผใดจงใจกระทาดวยประการใด ๆ ใหบตรเลอกตงทตนไดรบมอบจากกรรมการประจาหนวยเลอกตง

ชารดหรอเสยหาย ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท และมใหถอวาเปนความผดฐานทาใหเสยทรพย

• ผใดจงใจกระทาดวยประการใด ๆ ใหบตรเลอกตงชารดหรอเสยหายหรอใหเปนบตรเสยอนมใชเปนการกระทาตาม

วรรคหนง และเปนการกระทาโดยมเจตนาเพอใหการเลอกตงไมเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอกระทาดวยประการใด

ๆ แกบตรเสยเพอใหเปนบตรเลอกตงทใชได หรอทาหรอใชบตรปลอมเพอใชในการออกเสยงลงคะแนน ตองระวางโทษจาคก

ไมเกนหาป และปรบไมเกนหนงแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมกาหนดสบป

• ถาผกระทาความผดตามวรรคหนงหรอวรรคสองเปนเจาพนกงานผดาเนนการเลอกตงตองระวางโทษจาคกตงแตหนง

ปถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมกาหนดยสบป

• มาตรา ๑๒๒ ในระหวางเวลาเปดการออกเสยงลงคะแนนจนถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนน ถากรรมการประจา

หนวยเลอกตงเปดเผยใหแกผใดทราบวา ผมสทธเลอกตงผใดมาลงคะแนนหรอยงไมมาลงคะแนนเพอเปนคณหรอเปนโทษแก

ผสมคร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

การเลอกตงครงแรกภายหลงการประกาศใชกฎหมายเลอกตง อปท.

• มาตรา ๑๔๒ ในการเลอกตงครงแรกภายหลงจากทพระราชบญญตนใชบงคบ เมอคณะรกษาความสงบแหงชาตเหนสมควรใหมการเลอกตงสมาชก

สภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนใด ใหแจงใหคณะกรรมการการเลอกตงทราบ และเมอคณะกรรมการการเลอกตงประกาศกาหนดใหม

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนนนแลว ใหประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาตและคาสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาตดงตอไปนเฉพาะในสวนทเกยวกบการงดการจดใหมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน และกาหนดวธการไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอ

ผบรหารทองถนสนผลบงคบสาหรบองคกรปกครองสวนทองถนนน

• (๑) ประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๘๕/๒๕๕๗ เรอง การไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว ลงวนท ๑๐

กรกฎาคม พทธศกราช ๒๕๕๗

• (๒) ประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๘๖/๒๕๕๗ เรอง การไดมาซงสมาชกสภากรงเทพมหานครและสมาชกสภาเขตเปนการชวคราว ลงวนท

๑๐ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๕๕๗

• (๓) คาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๑/๒๕๕๗ เรอง การไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว ลงวนท ๒๕

ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๕๗

• (๔) คาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๒๒/๒๕๕๙ เรอง การไดมาซงสมาชกสภาทองถนเปนการชวคราวในกรณทมการยบสภาทองถน ลงวนท ๔

พฤษภาคม พทธศกราช ๒๕๕๙

• (๕) คาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๒๙/๒๕๕๙ เรอง การไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว ในกรณทมการ

จดตงองคการบรหารสวนตาบลเปนเทศบาล การยกฐานะเปนเทศบาลหรอการเปลยนแปลงฐานะของเทศบาล ลงวนท ๒๑ มถนายน พทธศกราช ๒๕๕๙

• (๖) คาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๖๔/๒๕๕๙ เรอง การใหผวาราชการกรงเทพมหานครพนจากตาแหนง และการแตงตงผวาราชการ

กรงเทพมหานคร ลงวนท ๑๘ ตลาคม พทธศกราช ๒๕๕๙

• (๗) คาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๖/๒๕๖๐ เรอง การแตงตงนายกเมองพทยา ลงวนท ๑๖ กมภาพนธ พทธศกราช ๒๕๖๐

• ในกรณทไมมคณะรกษาความสงบแหงชาต ใหอานาจของคณะรกษาความสงบแหงชาตตามวรรคหนงเปนอานาจของคณะรฐมนตร



90



91

ประวตวทยากร



92

นายนพนธ บญญามณ

ต าแหนง

รฐมนตรชวยวาการกระทรวงมหาดไทย รองหวหนาพรรคประชาธปตย

การศกษา ปรญญาโท เศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง ปรญญาโท รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สถาบนพฒนบรหารศาสตร (นดา) เนตบญญตไทย ส านกอบรมแหงเนตบณฑตสภา ปรญญาตร นตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง

ประสบการณ นายกองคการบรหารสวนจงหวดสงขลา รองเลขาธการพรรคประชาธปตย รองเลขาธการนายกรฐมนตร (นายบญญต บรรทดฐาน) รองเลขาธการนายกรฐมนตร (พลตรสนน ขจรประศาสน) เลขานการรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการ เลขานการรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม สมาชกสภาผแทนราษฎร ระบบเขต จงหวดสงขลา 4 สมย (ป 2535/1, 2535/2, 2538, 2539,

2544) สมาชกสภาผแทนราษฎร พรรคประชาธปตย 8 สมย



93

นายธนาธร จงรงเรองกจ

ต าแหนง หวหนาพรรคอนาคตใหม สมาชสภาผแทนราษฎรแบบบญชรายชอ พรรคอนาคตใหม

การศกษา ปรญญาตรภาควชาวศวกรรมเครองกล หลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑตสองสถาบน (หลกสตรนานาชาต)

Twinning Engineering Programmes (TEP) คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร และมหาวทยาลยนอตตงแฮม ประเทศองกฤษ

ปรญญาโท 3 ไดแก สาขาเศรษฐศาสตรการเมอง จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย สาขาการเงนโลก Master of Science in Global Finance The Hong Kong University of Science and Technology and New York University และสาขากฎหมายธรกจระหวางประเทศ มหาวทยาลยแซงต กาลเลน สวตเซอรแลนด (International Business Law, University of St. Gallen)

ประสบการณ อดตรองประธานกรรมการบรหารกลมบรษทไทยซมมท ประธานสภาอตสาหกรรมจงหวดนครนายก ตงแตป พ.ศ. 2550 – 2554



94

ศาสตราจารย ดร.โกวทย พวงงาม

ต าแหนง

ประธานยทธศาสตรพรรคพลงทองถนไท สมาชกสภาผแทนราษฎรแบบบญชรายชอ พรรคพลงทองถนไท กรรมการมลนธสงเสรมการปกครองทองถน

การศกษา

ปรญญาเอก ดานCommunity Development จากมหาวทยาลยแหงชาตฟลปปนส (UPLB) ปรญญาโท ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาสงคม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ปรญญาโท รฐศาสตรมหาบณฑต สาขาการปกครอง มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปรญญาตร ศกษาศาสตรบณฑต มหาวทยาลยศลปากร ปรญญาตร นตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร ประกาศนยบตร ดาน Local Government in Modern Municipal Management for a

Sustainable Development จาก Acadamy klausenhuf in Rhede Federal Republic of Germany. ประสบการณ

คณบดคณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร กรรมการบรหารสถาบนสญญา ธรรมศกด เพอประชาธปไตย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ผชวยอธการบดฝายบรหาร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยพทยา กรรมการโครงการปรญญาเอกหลกสตรบรหารสงคม คณะสงคมสงเคราะหศาสตร รบราชการในกรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย ทงระดบสายงานวชาการ และปฏบตการ

ระดบภมภาค (จงหวด/ อ าเภอ) และระดบกรม เปนเวลา 14 ป อาจารยประจ าคณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม อาจารยพเศษ สาขาการพฒนาชนบท มหาวทยาลยมหดล ผท างานเคลอนไหวเพอเสรมสรางความเขมแขงของชมชนองคกรปกครองสวนทองถน รวมกบมลนธ

สงเสรมการปกครองทองถน



95

ผชวยศาสตราจารย ดร.ประจกษ กองกรต

ต าแหนง

อาจารย สาขาการปกครอง คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร กรรมการมลนธเพอการศกษาประชาธปไตยและการพฒนา กองบรรณาธการวารสาร Asian Democracy Review Journal


ปรญญาเอก คณะ Political and Social Change, มหาวทยาลย Australian National University, ออสเตรเลย

ปรญญาโท รฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยวสคอนซน-เมดสน สหรฐอเมรกา ปรญญาโท ศลปศาสตร ภาควชาประวตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปรญญาตร รฐศาสตร สาขาการเมองการปกครอง มหาวทยาลยธรรมศาสตร (เกยรตนยมอนดบสอง)

ประสบการณ

ผชวยคณบดฝายกจการนกศกษา คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร กรรมการ โครงการปรญญาโท สาขาการปกครอง ส าหร บนกบร หาร คณะร ฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร ผชวยบรรณาธการวารสารรฐศาสตรสาร นกวจยประจ าโครงการ “สนตวธและความรนแรง ในสงคมไทย” โดยส านกงาน กองทนสนบสนนการ

วจย (สกว.) บรรณาธการ จลสารหอจดหมายเหตมหาวทยาลยธรรมศาสตร. นกวจยโครงการจดเตรยมขอมลบนทกประวตศาสตร ณ อนสรณสถาน 14 ตลา

ไดรบทนสนบสนนการวจยจากมลนธ 14 ตลา.

นกวจยประจ าโครงการวจยเรอง “โลกกบรชสมยพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว: บทวเคราะหและทศนะวจารณของชาวโลก”



96

นายพงษศกด ยงชนมเจรญ

ต าแหนง

นายกเทศมนตรนครยะลา กรรมาธการสมาคมสนนบาตเทศบาลแหงประเทศไทย กรรมการสงเสรมกจการมหาวทยาลยราชภฎยะลา คณะกรรมการมลนธราชประชานเคราะห ประจ าจงหวดยะลา ผทรงคณวฒ คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานแหงชาต คณะอนกรรมการหลกประกนสขภาพ เขต 12 สงขลา


ปรญญาเอกดษฎบณฑตกตตมศกด ดานรฐประศาสนศาสตร จาก มหาวทยาลยราชภฏยะลา ปรญญาโท ดานรฐประศาสนศาสตร จาก สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา) ปรญญาโท ดานการบรหารธรกจ จาก มหาวทยาลยควนสแลนด ประเทศออสเตรเลย ปรญญาตร คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

ประสบการณ

สมาชกสภาทปรกษาสนตสข ศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต กรรมการทปรกษา กอ.รมน. ภาค 4 กรรมการทปรกษา ศปก.ตร. สวนหนา ประธานกรรมการสภาวทยาลยชมชน จงหวดยะลา ประธานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนอนบาลยะลา กรรมการสถานศกษาขนพนฐาน โรงเรยนสตรยะลา คณะกรรมการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน



97

นายณฏฐ เลาสหสวกล

ต าแหนง

ผอ านวยการสถาบนพฒนาการเมองและการเลอกตง ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง


นตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร นตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง

ประสบการณ รองเลขาธการคณะกรรมการการเลอกตง ก ากบดแล สงการ ส านกบรหารการเลอกตงและการออก

เสยงประชามต 1 ส านกบรหารการเลอกตงและการออกเสยงประชามต 2 ส านกสนบสนนการเลอกตงและการออกเสยงประชามต และส านกเทคโนโลยสารสนเทศ

ผอ านวยการส านกบรหารการเลอกตงและการออกเสยงประชามต 1 ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง

ผอ านวยการส านกสบสวนสอบสวนและวนจฉย 2 ดานกจการสบสวนสอบสวนและวนจฉย สงกด ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง

ผอ านวยการฝายอ านวยการ ดานกจการบรหารงานเลอกตง สงกด ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง

เจาพนกงานปกครอง กองการเลอกตง สงกด กรมการปกครอง ปลดอ าเภอนาแหว จงหวดเลย สงกด กรมการปกครอง



98

รองศาสตราจารย ดร.อรทย กกผล

ต าแหนง

รองเลขาธการสถาบนพระปกเกลา ผอ านวยการวทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา อาจารย สาขาบรหารรฐกจ คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

การศกษา ปรญญาเอก ดานรฐศาสตร มหาวทยาลยโตรอนโต ประเทศแคนาดา ปรญญาโท ดานการบรหารรฐกจและนโยบายสาธารณะ มหาวทยาลยลอนดอน ประเทศองกฤษ

(London School of Economics and Political Science) ปรญญาตร รฐศาสตรการบรหารรฐกจ (เกยรตนยมอนดบหนง) มหาวทยาลยธรรมศาสตร ประกาศนยบตรชนสงดานการพฒนา มหาวทยาลยเคมบรดจ ประเทศองกฤษ

ประสบการณ ทปรกษารฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รองคณบด คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ผช านาญการประจ าคณะกรรมาธการปกครอง สภาผแทนราษฎร ผอ านวยการ โครงการปรญญาโท สาขาการบรหารจดการสาธารณะ คณะรฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร ผอ านวยการโครงการปรญญาโท สาขาวชาการเมองการปกครองส าหรบนกบรหารคณะรฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร เลขานการศนยศกษาและพฒนาการปกครองทองถน มหาวทยาลยธรรมศาสตร



99

เกยวกบวทยาลยพฒนาการปกครองทองถน สถาบนพระปกเกลา



100

วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน วทยาลยพฒนาการปกครองทองถน ไดจดตงขนเมอวนท 1 ตลาคม พทธศกราช 2543 โดยม

ศาสตราจารย ดร .จร ส ส วรรณมาลา ด ารงต าแหน ง เปนผ อ านวยการวทยาลยฯ คนแรก และม ศาสตราจารยวฒสาร ตนไชย ด ารงต าแหนงเปนผอ านวยการวทยาลยฯ คนทสอง และรองศาสตราจารย ดร.อรทย กกผล ด ารงต าแหนงเปนผอ านวยการวทยาลยฯ คนปจจบน

ทงน วทยาลยฯ มวตถประสงคในการด าเนนงาน 3 ประการ ไดแก ประการแรก มงสงเสรมการกระจายอ านาจและธรรมาภบาลในการปกครองทองถน ประการทสอง มงเสรมสรางความเขมแขงใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ประการสดทาย มงสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองทองถน ทงน เพอใหบรรลตามวตถประสงควทยาลยฯ จงมภารกจหลก 3 ประการ คอ ดานการจดการศกษาและ

ฝกอบรม ดานการศกษาและวจยเพอพฒนาองคความร และดานการเผยแพรและใหบรการทางวชาการ

การจดการศกษาและฝกอบรม ถอไดวาเปนพนธกจหลกของวทยาลย โดยวทยาลย ไดพฒนาหลกสตร และใหความรแกนกการเมองทองถน ขาราชการทองถน ขาราชการจากหนวยงานสวนกลาง และรฐวสาหกจซงตองท างานประสานกบทองถน ผน าชมชน ตลอดจนประชาชนทวไปทมความสนใจทางดานการกระจายอ านาจและการปกครองทองถน ทงน การจดการศกษาและฝกอบรม มวตถประสงคเพอสงเสรมการกระจายอ านาจสองคกรปกครองสวนทองถน สรางความเขมแขงใหแกองคกรปกครองสวนทองถน และสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองทองถน

ปจจบนวทยาลยฯ มการจดการศกษาและฝกอบรม จ านวนหลายหลกสตร ไดแก 1. หลกสตรประกาศนยบตรชนสงการบรหารงานพฒนา

ทองถนทยงยน เปนหลกสตรการอบรมระยะยาว มการเรยนการสอนใน

ลกษณะบรรยาย รวมกบการอบรมเชงปฏบตการ และศกษาดงานจรง โดยมงหวงใหผเขารบการอบรมตระหนกถงความจ าเปนในการพฒนาความร ศกยภาพ และทกษะทางการบรหารของผน า ผบรหาร และผมสวนส าคญในการขบเคลอนการด าเนนงานระดบพนท ใหพรอมรบมอกบการเปลยนแปลงทางดานตาง ๆ ในบรบทของสงคมทองถนทเผชญอยในปจจบน และสามารถด าเนนการ

ดานการจดการศกษาและฝกอบรม



101

บรหารและรวมมอพฒนาทองถนของตนใหเจรญกาวหนา ซงเปนไปตามการพฒนาอยางยงยนตามแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท 9

2. หลกสตรประกาศนยบตรการพฒนาเมองส าหรบผบรหารทองถน เปนหลกสตรการอบรมระยะปานกลาง ซงมงหวงใหผเขารบการอบรมมความร วสยทศน และทกษะ ท

จ าเปนส าหรบการพฒนาเมอง และสามารถจดการกบปญหาทมาจากการขยายตวของเมอง ทส าคญคอมวสยทศนการพฒนาเมองในอนาคตใหเปนเมองนาอยและยงยน



102

3. หลกสตรประกาศนยบตรกฎหมายทองถน เปนหลกสตรการอบรมระยะปานกลาง ซงมงหวงใหผเขารบการอบรมมความร ความเขาใจ กฎหมาย

เกยวกบองคกรปกครองสวนทองถน และมทกษะในการบงคบใชกฎหมาย รวมทงทราบขนตอน วธการ และเงอนไขตาง ๆ ตามทกฎหมายแตละฉบบไดก าหนดไว ตลอดจนสามารถปรบใชกฎหมายกบการปฏบตงานไดอยางถกตอง เหมาะสม

4. หลกสตรสมฤทธบตรการวางแผนพฒนาทองถนแบบบรณาการ

เปนหลกสตรการอบรมระยะสน ซงมงหวงใหผเขารบการอบรม มความร ทศนคต และทกษะทจ าเปนส าหรบการวางแผนพฒนาทองถนใหสอดคลองกบการปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบ ตลอดจนเขาใจในเครองมอทจะใชในกระบวนการวางแผน ตลอดจนเขาใจและสามารถประยกตใชหลกการการวางแผนพฒนาตาง ๆ ในการจดท าแผนพฒนาทองถนได



103

5. หลกสตรวฒบตรการพฒนาความสามารถผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เปนหลกสตรการอบรมระยะสน ซงมงหวงใหผเขารบการอบรมไดเรยนรเกยวกบสถานการณในปจจบน

และอนาคตทมผลกระทบตอการด าเนนงานของทองถนในบรบทตาง ๆ และสามารถเตรยมการรองรบกบความทาทายใหมๆ ทจะเกดขน รวมทงมเจตคตทเกอกลตอการท างานรวมกนในบรบทของการบรหารงาน และการปกครองทองถนโดยรวม

วทยาลยฯ ไดด าเนนการศกษาวจยเกยวกบการปกครองสวนทองถน การกระจายอ านาจส ทองถน และธรรมาภบาลการปกครองทองถน โดยเนนการศกษาและวจยเพอสรางและพฒนาองคความรส าหรบการบรหารจดการ และการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน ทสามารถน าไปสการตอยอดและพฒนาการกระจายอ านาจและการปกครองทองถนไทยโดยรวมไดเปนอยางด อาท

ดานการศกษาและวจยเพอพฒนาองคความร



104

1. โครงการวจยประเมนการกระจายอ านาจสทองถน (Decentralization Report)

เปนโครงการทมงเนนศกษาและรายงานสถานการณการกระจาย

อ านาจและการปกครองทองถนทเกดขนในรอบ 2 ทศวรรษทผานมา ตลอดจนส ารวจศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศ น าไปสการสรางฐานขอมลทส าคญดานการกระจายอ านาจและการพฒนาฐานขอมลใหแกผทสนใจและองคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศสามารถตดตามสถานการณการกระจายอ านาจและการปกค รองทองถนในแตละปได อกทงยงเปนขอมลพนฐานในการตอยอดเพอการพฒนาทองถนไทยใหกาวหนาตอไปในอนาคต

2. โครงการวจยถอดบทเรยนและพฒนาการบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนและชมชน : เมองอจฉรยะ

เปนการวจยเปนการวจยเชงปฏบตการ ซงประกอบดวยการสมมนาใหความร การฝกปฏบตการในชนเรยน การปฏบตการจรงในพนทเปาหมาย และการศกษาดงาน ทงน นกวจยไดลงพนทและใหค าปรกษาเชงลก เพอพฒนาน ารองเมองวจยหลกใหกลายเปนเมองตนแบบในการพฒนาสการเปนเมองอจฉรยะ ตงแตการวางแผนกระบวนการวเคราะหและประเมนความพรอมและศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนแตละเมองสการพฒนาทองถนสเมองอจฉรยะทยงยน การเกบรวบรวมขอมลพนฐานของแตละพนททเขารวมโครงการเพอจดท าขอมลในเชงพนทส าหรบการจดท าแผนแมบท (Master Plan for Smart City) การตดตามผลการปฏบตตามแผน Smart City ของปจจยตาง ๆ และการออกแบบเทคโนโลยทใชน ารองในแตละพนทเพอสงเคราะห (Case-Based Lesson) เพอน าไปสการวเคราะหความส าเรจ ทงน ผลทไดจากการศกษาวจยยงน าไปสการพฒนาเปน “คมอในการตดสนใจส าหรบผบรหารเมอง” (Decision Maker Guidebook) ทมความเหมาะสมกบความหลากหลายขององคกรปกครองสวนทองถน เพอมงหวงใหองคกรปกครอง



105

สวนทองถนสามารถน าคมอนไปประยกตใชในการบรหารจดการเมองเพอพฒนาสเมองอจฉรยะดานตาง ๆ ทเหมาะสมกบกบศกยภาพ และความจ าเปนในแตละพนทตอไป

3. โครงการวจยการบรหารงานทเปนเลศขององคกรปกครองสวนทองถน (Best Practices) เปนโครงการวจยทตอยอดมาจากการมอบรางวลพระปกเกลาใหแก

องคกรปกครองสวนทองถน โดยท าการศกษาและถอดบทเรยนการบรหารงานทโดดเดนเปนเลศและการสรางสรรคนวตกรรมในการจดท าบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนทไดรบรางวลพระปกเกลาในแตละป องคความรทไดจากการศกษาวจยจะถกเผยแพรสองคกรปกครองสวนทองถนและสาธารณะในรปแบบหนงสอทอานงาย ซงองคกรปกครองสวนทองถนจะ

ส า ม า ร ถ เ ร ย น ร แ ล ะ น า เ อ าแบบอยางการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนทไดรบรางวลพระปกเกลาไปประยกตใชใหเหมาะสมสอดคลองกบบรบทพนทของตนเพอใหการท างานเกดประสทธภาพและประสทธผล รวมทงองคกรปกครองสวนทองถนยงจะไดเหนตวอยางนวตกรรมในการจดท าบรการสาธารณะดานตาง ๆ อยางเปนรปธรรม อนจะเปนแรงบนดาลใจหรอชวยจดประกายความคดในการจดท าบรการสาธารณะ นอกจากน โครงการศกษาวจยนยงจะเปนประโยชนโดยออมตอชมชนและประชาชนในฐานะผรบบรการสาธารณะจากองคกรปกครองสวนทองถน และทส าคญยงเปนการสรางองคความรเพอพฒนาการปกครองทองถน

ของไทยใหเปนรากฐานทเขมแขงของการปกครองในระบอบประชาธปไตยตอไป



106

วทยาลยฯ จดใหมกจกรรมดานการเผยแพรและใหบรการทางวชาการในหลากหลายรปแบบ ซงลวนเปนกจกรรมทเกยวของกบบรบทการกระจายอ านาจและการปกครองทองถนในมตตาง ๆ โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมการปกครองทองถนและการกระจายอ านาจในประเทศไทยใหยงยน และเปนประโยชน ตอสงคมและสาธารณชน พรอมน ไดมการเผยแพรความร แนวคด และขอคดเหนทเกยวกบการกระจายอ านาจ การปกครองสวนทองถน และธรรมาภบาล ผานบทความทางวชาการอยางสม าเสมอปละประมาณ 3 -5 ชนงาน ทงน กจกรรมส าคญในพนธกจดานน ไดแก

1. รางวลพระปกเกลา เปนรางวลทรเรมขน เพอเปนแรงจงใจแกองคกร

ปกครองสวนทองถนในการพฒนาการด าเนนงานและการใหบรการสาธารณะทเปนเลศ สามารถตอบโจทยประชาชนและส งคมในบรบทปจจ บน มการพฒนาตอยอดการด าเนนงานอยางตอเนอง และสรางสรรคนวตกรรมทางการบรหารงานทองถนอยเสมอ ทงน รางวลพระปกเกลา แบงประเภทรางวลออกเปน 3 ประเภท คอ

ประเภทท 1 รางวลพระปกเกลาส าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทมความเปนเลศดานความโปรงใสและสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน

ประเภทท 2 รางวลพระปกเกลาส าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทมความเปนเลศดานการเสรมสรางสนตสขและความสมานฉนท

ประเภทท 3 รางวลพระปกเกลาส าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทมความเปนเลศดานการเสรมสรางเครอขาย รฐ เอกชน และประชาสงคม

การมอบรางวลพระปกเกลา วทยาลยฯ ไดด าเนนการมาตงแตป 2544 จนถงปจจบนรวม 19 ปแลว และในปจจบนไดมการตอยอดการมอบรางวลพระปกเกลาทองค า ในแตละดานทก ๆ 2 ปดวย ซง รางวลพระปกเกลาทองค า จะเปนเครองหมายเชดชองคกรปกครองสวนทองถนวาเปนองคกรปกครองสวนทองถนทบรหารงานและตอบสนองความตองการของประชาชน และพนท อยางโดดเดนตอเนอง รวมถงมการสรางสรรคนวตกรรมทางการบรหารงานใหมๆ อนเปนแบบอยางทดแกองคกรปกครองสวนทองถนอนในประเทศไทย

ดานการเผยแพรและใหบรการทางวชาการ



107

2. เวททองถนไทย (Thai Local Forum) เปนงานสมมนาของวทยาลยฯ ทจดขนใน

ลกษณะตลาดนดความร เ พอม งหวงใหองคกรปกครองสวนทองถนตระหนกถงความทาทายใหมในอนาคต พฒนาความคดและการท างานนอกกรอบอยางสรางสรรค และมประเดนการสมมนาหลกทเปลยนไปตามบรบททางสงคมทสงผลกระทบตอการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน ทงน งานเวททองถนไทยจะจดขนทก ๆ 2 ป ซงในงานจะประกอบไป ดวย การปาฐกถาพเศษ การสมมนาหองยอยกวา 20 ประเดน ตลอดจนนทรรศการจากองคกรปกครองสวนทองถนทเปนเลศ และหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน

3. พลเมองยคใหม ชมชนไรถง

ความเปนพลเมอง มนยส าคญทประชาชนไดเขามามสทธ มสวนรวมในการดแลบานเมองตนเอง ดงนน การสงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมในการดแลจดการชมชนของตนเอง จงควรเรมจากเรองทใกลตวของเขาเสยกอน ซงในปจจบนปญหา “ขยะ” ถอเปนปญหาอนดบตนๆ ททกทองถนก าลงเผชญอย และมแนวโนมวาจะทวความรนแรงมากยงขน ซงสงผลกระทบตอชวตความเปนอยของทกคนอยางแนนอน โครงการ “พลเมองยคใหม ชมชนไรถง” จง



108

เปนกจกรรมทเสรมสรางความเปนพลเมอง ผานการมสวนรวมในการแกไขปญหารวมกน โดยใหประชาชนในชมชนเกดความตระหนกถงปญหาทก าลงคกคามทองถนของตนซงทกคนลวนมสวนในการกอปญหา เม อเกดความตระหนกถงปญหารวมกนแลว จะท าใหประชาชนเขามามสวนรวมในการแกไขปญหารวมกน เกด “ชมชนไรถง” ขนโดยพลงของพลเมอง

4. โครงการผลตบทความและเอกสารทางวชาการ เปนโครงการทมความมงหวงทจะพฒนา และศกษาองคความรตาง ๆ ทเกยวกบการปกครองทองถน

และด าเนนการผลตเอกสารในรปของเอกสารเผยแพรเพอสงทอดความร และกระจายขอมลขาวสาร ใหแกผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถน และขาราชการสวนทองถน เพอใหบคคลกลมเปาหมายเหลานไดพฒนาประสทธภาพในการด าเนนงาน โครงการดงกลาวไดมการจดพมพหนงสอ How to ทเนนการอธบายและน าไปปฏบตตอได ซงไมเนนหลกทางวชาการมากนก โดยน าเสนอประเดนส าคญในชวงเวลานน ๆ ทสามารถตอบโจทยสงคมอยางทนตอสถานการณ



109

หลกสตร E-learning เตรยมความพรอมส าหรบการเมองระดบทองถน



110



111



112

หลกสตรเตรยมความพรอมส าหรบการเมองระดบทองถน (การฝกอบรมผานเครอขายอนเทอรเนต : e–Learning)

หลกการและเหตผล แนวโนมการพฒนาประเทศในอนาคตมงเนนและใหความส าคญกบการกระจายอ านาจและการปกครอง

ทองถน ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนจงเปนองคกรทมบทบาทส าคญในการพฒนาประชาธปไตยในระดบฐานรากการพฒนาในระดบพนท และการจดบรการสาธารณะใหกบประชาชน ปจจบนองคกรปกครองสวนทองถนตองเผชญกบกระแสโลกาภวฒนทสงผลใหเกดการเปลยนแปลงทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองอยางรวดเรวและไรขดจ ากด รวมทงตองเผชญกบความเปลยนแปลงและทาทายใหมๆ ทงสภาพภมอากาศ ภยพบต ประชาคมอาเซยน ความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศ และสถานการณทางการเมอง เปนตน ซงประเดนเหลานลวนสงผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอการบรหารงานทงในระดบชาตและทองถน

ในสวนของ ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน จ าเปนอยางยงทจะตองมความรความเขาใจเกยวกบการบรหารงานในลกษณะประชาธปไตยทองถน ใหความส าคญกบประชาชนและพนท เขาใจแนวคดและหลกการของการกระจายอ านาจและการปกครองทองถนในสงคมไทย รวมถงตองมกระบวนทศนใหมในการท างานทแตกตางไปจากเดม นอกจากนยงตองแสวงหาความรใหมๆ มาปรบใชอยางสรางสรรค โดยมงทการพฒนาทองถนและประโยชนสขของประชาชนในระยะยาว

สถาบนพระปกเกลา ในฐานะสถาบนทางวชาการ ทอยภายใตการก ากบดแลของประธานรฐสภา มพนธกจส าคญในการเผยแพรความรดานการเมอง การปกครองในระบอบประชาธปไตยไปสสาธารณชน ทงในระดบชาตและระดบทองถน ไดเลงเหนถงความส าคญของการใหความรแกประชาชนทวไป รวมถงผอยในแวดวงตางๆ ในชมชนทองถน ทจะกาวเขาสเวททางการเมองทองถนในอนาคต วาจ าเปนตองมพนฐานความรความเขาใจเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย โดยเฉพาะประชาธปไตยระดบทองถน บทบาทและหนาทของผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน รวมถงประเดนตางๆ ทเกยวของกบการท าหนาทในฐานะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน



113

ดวยเหตผลทกลาวมาขางตน ประกอบกบการพฒนาระบบ e-Learning เพอรองรบการเรยนการสอนทเปลยนแปลงไปในปจจบน สถาบนพระปกเกลา จงไดจดใหมการเรยนการสอนผานระบบ e-Learning ในหลกสตร เตรยมความพรอมส าหรบการเมองระดบทองถน เพอเสรมสรางความร ความเขาใจแกประชาชนทวไป รวมถงผอยในแวดวงตางๆ ในชมชนทองถน ทจะกาวเขาสเวททางการเมองทองถนในอนาคต ในประเดนทเกยวของกบการเตรยมความพรอมทงความร ความเขาใจ และทศนคตคานยมทจ าเปน ส าหรบการจะกาวเขาสการเปนนกการเมองระดบทองถน ในฐานะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถนตอไป

วตถประสงค 1. เพอเปนการเตรยมความพรอมในประเดนความร ความเขาใจ ตลอดจนสมรรถนะทจ าเปนส าหรบ

บคคลทสนใจเขาสแวดวงการเมองระดบทองถน ในฐานะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน

2. เพอเปนการประเมนความร ความสามารถเบองตน ส าหรบบคคลทสนใจเขาสแวดวงการเมองระดบทองถน ในฐานะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถนวาอยในระดบใด และตองพฒนาหรอเรยนรเพมเตมในประเดนใดบาง

3. เพอเปนการพฒนาบคคลทสนใจเขาสแวดวงการเมองระดบทองถน ในฐานะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน ใหมทศนคตและคานยมทเออตอการบรหารงานทองถน และการเมองการปกครองแบบประชาธปไตยทองถน

โครงสรางหลกสตร ประกอบดวย 5 กลมวชา ดงน 1. ชดวชา ประชาธปไตยทองถน

ชดวชาน มจดมงหมายเพอใหผเรยน ตระหนกถงวถชวตแบบประชาธปไตยทองถน วามความสมพนธเกยวของกบประชาชนอยางหลกเลยงไมได การบรหารงานทองถนจ าเปนตองใหประชาชนไดรวมรบร รวมคด รวมท า และรวมตรวจสอบการด าเนนงานตางๆ ดงนน ผเรยนควรทราบถงแนวคดหลกการทเกยวกบระบอบการปกครองแบบประชาธปไตย เขาใจถงขอดและขอจ ากดของแนวคดประชาธปไตยในความเปนจรง ตลอดจนมความเขาใจในการเปดพนทใหประชาชนมสวนรวมในการปกครองทองถน ซงเนอหาในชดวชานจะประกอบไปดวย

ประชาธปไตยทองถน : ความหมาย คณคา และความส าคญ การปกครองทองถนกบการเสรมสรางประชาธปไตยทองถน ประชาธปไตยทองถนกบการมสวนรวมของประชาชน : กฎหมายและกลไกทเกยวของ แนวทางการพฒนาและสงเสรมประชาธปไตยทองถนผานกรณศกษา



114

2. ชดวชา การกระจายอ านาจและการปกครองทองถน

ชดวชาน มจดมงหมายเพอใหผเรยน มความร ความเขาใจ ในแนวคดและหลกการของการกระจายอ านาจและการปกครองทองถน ไดทราบถงจดมงหมายของการกระจายอ านาจและผลทประชาชนจะไดรบจากการปกครองทองถน รวมถงโครงสราง บทบาท ภารกจ และการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน ในมตตางๆ วามปจจยแวดลอมทเกยวของไมวาจะเปนประเดนภารกจ งบประมาณ บคลากร อยางไร ซงเนอหาในชดวชานจะประกอบไปดวย

ความหมายของกระจายอ านาจและการปกครองทองถน ประโยชนและขอจ ากดของการกระจายอ านาจ โครงสรางและอ านาจหนาทของการปกครองทองถน แนวทางการขบเคลอนใหเกดการกระจายอ านาจหรอการยกระดบขดความสามารถของการ

ปกครองทองถน

3. ชดวชา กฎหมายเบองตนส าหรบผบรหารทองถนและสมาชกสภาทองถน

ชดวชาน มจดมงหมายเพอใหผเรยน ทราบและเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของผบรหารและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน ในการบรหารงาน ซงจะมกฎหมายทเกยวของบญญตไวถงขอบเขตความรบผดชอบ ตลอดจนคณสมบต เงอนไข และขอพงระวงตางๆ ส าหรบการด ารงต าแหนงผบรหารและสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน ทผจะเขาสแวดวงการเมองระดบทองถนจ าเปนตองใหความสนใจเปนพเศษ ซงเนอหาในชดวชานจะประกอบไปดวย

เงนเดอน คาตอบแทน การลาและสทธประโยชน คณสมบตและลกษณะตองหามของผบรหารทองถนและสมาชกสภาทองถน การพนจากต าแหนงของผบรหารทองถนและสมาชกสภาทองถน การยนบญชทรพยสนของผบรหารทองถนและสมาชกสภาทองถน

4. ชดวชา ทศทางและความทาทายของบรบททองถนไทย

ชดวชาน มจดมงหมายเพอใหผเรยน ทราบถงการเปลยนแปลงของสถานการณโลกทองคกรปกครองสวนทองถนเผชญอย อาท การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ภยพบต ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เทคโนโลยสารสนเทศ ฯลฯ ซงลวนแตถอไดวาเปนความทาทายใหมขององคกรปกครองสวนทองถนในปจจบนและมผลกระทบตอประชาชนทงโดยตรงและออม ดงนน จงเปนหนาทและความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถนในการรเทาทนสถานการณ และเตรยมการรองรบเพอใหประชาชนไดรบผลกระทบเชงลบใหนอยทสด ขณะเดยวกนสามารถสรางโอกาสแกทองถนและประชาชนในอนาคตดวย ซงเนอหาในชดวชานจะประกอบไปดวย



115

การพฒนาทยงยนขององคกรปกครองสวนทองถนภายใตยทธศาสตรชาต 20 ป Thailand 4.0 กบผลกระทบของ Disruptive Technology การบรหารราชการทองถน ความสมพนธระหวางระบบราชการสวนกลาง ราชการสวนภมภาค

และองคกรปกครองสวนทองถน บรบทขององคกรปกครองสวนทองถนทแตกตาง กบทศทางการพฒนาพนททแตกตางกนตาม

สภาพสงคม

5. ชดวชา มคานยมและทศนคตทเออตอสงคมประชาธปไตย

ชดวชาน มจดมงหมายเพอใหผเรยน เขาใจถงคานยมและทศนคตทเออตอสงคมประชาธปไตย วาประเดนใดเปนสงทพงปรารถนาและประเดนใดเปนสงทไมพงปรารถนา หรอ สงใดดและสงใดไมด อนจะเปนการชวยก าหนดบรรทดฐานและถอปฏบตเปนแบบอยางทดส าหรบการเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรทดและมความเปนมออาชพ ซงเนอหาในชดวชานจะประกอบไปดวย

คานยมและทศนคต เรอง ความมวนย คานยมและทศนคต เรอง ความซอสตย คานยมและทศนคต เรอง ความมเหตผล คานยมและทศนคต เรอง ความรบผดชอบ คานยมและทศนคต เรอง จตสาธารณะ



116

ภาคผนวก



117

พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ ผบรหารทองถน พ.ศ. 2562

พระราชบญญต

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๖๒

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ใหไว ณ วนท ๑๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒

เปนปท ๔ ในรชกาลปจจบน

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร มพระราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล

ซงมาตรา ๒๖ ประกอบกบมาตรา ๒๗ มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๔ และมาตรา ๓๗ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

เหตผลและความจ าเปนในการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามพระราชบญญตน เพอให

การไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนไปตามหลกธรรมาภบาล และเปนการปองกน

และปราบปรามการทจรต ซงการตราพระราชบญญตนสอดคลองกบเงอนไขทบญญตไวในมาตรา ๒๖

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแลว

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของ

สภานตบญญตแหงชาตท าหนาทรฐสภา ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถน

หรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๖๒”

หนา ๒๕๘

เลม ๑๓๖ ตอนท ๕๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๖ เมษายน ๒๕๖๒

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา

เปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลก

(๑) พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕

(๒) พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

(๓) พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (ฉบบท ๓)

พ.ศ. ๒๕๕๔

มาตรา ๔ ในพระราชบญญตน

“องคกรปกครองสวนทองถน” หมายความวา องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการ

บรหารสวนต าบล กรงเทพมหานคร เมองพทยา และองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

“สภาทองถน” หมายความวา สภาองคการบรหารสวนจงหวด สภาเทศบาล สภาองคการบรหาร

สวนต าบล สภากรงเทพมหานคร สภาเมองพทยา และสภาองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

“ผบรหารทองถน” หมายความวา นายกองคการบรหารสวนจงหวด นายกเทศมนตร

นายกองคการบรหารสวนต าบล ผวาราชการกรงเทพมหานคร นายกเมองพทยา และผบรหารทองถน

หรอคณะผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

“หวหนาพนกงานสวนทองถน” หมายความวา ปลดองคการบรหารสวนจงหวด ปลดเทศบาล

ปลดองคการบรหารสวนต าบล ปลดกรงเทพมหานคร ปลดเมองพทยา และหวหนาพนกงานหรอ

หวหนาขาราชการขององคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

“คณะกรรมการการเลอกตง” หมายความวา คณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง

“ผตรวจการเลอกตง” หมายความวา ผตรวจการเลอกตงตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยคณะกรรมการการเลอกตง

“ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด” หมายความวา ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด

ตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง

หนา ๒๕๙


“นายอ าเภอ” หมายความรวมถงผอ านวยการเขตและปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ า

กงอ าเภอดวย

“เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง” หมายความวา บคคลทไดรบแตงตง

ใหปฏบตหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตงตามพระราชบญญตน

“ผมสทธเลอกตง” หมายความวา ผมสทธเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

“ผสมคร” หมายความวา ผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

“ผไดรบเลอกตง” หมายความวา ผไดรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

“การเลอกตง” หมายความวา การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

“วนเลอกตง” หมายความวา วนทก าหนดใหเปนวนเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ


“เขตเลอกตง” หมายความวา ทองททก าหนดเปนเขตเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ


“หนวยเลอกตง” หมายความวา ทองททก าหนดใหผมสทธเลอกตงท าการออกเสยงลงคะแนน

ณ ทเลอกตงใดทเลอกตงหนง

“ทเลอกตง” หมายความวา สถานททก าหนดใหท าการออกเสยงลงคะแนน และใหหมายความ

รวมถงบรเวณทก าหนดขนโดยรอบทเลอกตงดวย

“จงหวด” หมายความรวมถงกรงเทพมหานครดวย

“อ าเภอ” หมายความรวมถงเขต และกงอ าเภอดวย

“ต าบล” หมายความรวมถงแขวงดวย

“ศาลากลางจงหวด” หมายความรวมถงศาลาวาการกรงเทพมหานครดวย

“ทวาการอ าเภอ” หมายความรวมถงส านกงานเขต และทวาการกงอ าเภอดวย

มาตรา ๕ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายใหองคกรปกครองสวนทองถน

เปนผรบผดชอบการจดการเลอกตง การจดการเลอกตงใหด าเนนการตามพระราชบญญตน

ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงจดการเลอกตงเอง หรอมอบหมายใหหนวยงานอนของรฐ

ซงมใชองคกรปกครองสวนทองถนจดการเลอกตงแทน การจดการเลอกตงใหด าเนนการตามพระราชบญญตน

หนา ๒๖๐


เวนแตในสวนทเกยวกบหนาทและอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถน ขาราชการหรอพนกงานสวนทองถน

และลกจางขององคกรปกครองสวนทองถน ใหเปนหนาทและอ านาจของคณะกรรมการการเลอกตงหรอ

หนวยงานอนของรฐหรอเจาหนาทของส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงหรอของหนวยงานอนของรฐนน

หรอบคคลอนใด แลวแตกรณ ทงน ตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

ในการด าเนนการตามวรรคสอง ใหองคกรปกครองสวนทองถนใหความชวยเหลอและอ านวย

ความสะดวกในการจดการเลอกตงตามทคณะกรรมการการเลอกตงหรอหนวยงานอนของรฐทจดการเลอกตง

รองขอ

มาตรา ๖ ในกรณทพระราชบญญตนมไดบญญตไวเปนประการอน การใดทก าหนดใหแจง

ยน หรอสงหนงสอหรอเอกสารใหบคคลใดเปนการเฉพาะ ถาไดแจง ยน หรอสงหนงสอหรอเอกสาร

ใหบคคลนน ณ ภมล าเนาหรอทอยทปรากฏตามหลกฐานทางทะเบยนตามกฎหมายวาดวยการทะเบยน

ราษฎร ใหถอวาไดแจง ยน หรอสงโดยชอบดวยพระราชบญญตนแลว และในกรณทพระราชบญญตน

บญญตใหประกาศหรอเผยแพรใหประชาชนทราบเปนการทวไป ใหถอวาการประกาศหรอเผยแพร

ในระบบเทคโนโลยสารสนเทศหรอระบบหรอวธการอนใดทประชาชนทวไปสามารถเขาถงไดโดยสะดวก

เปนการด าเนนการโดยชอบดวยพระราชบญญตนแลว

ในกรณทพระราชบญญตนบญญตใหคณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจก าหนดหรอมค าสงเรองใด

ถามไดบญญตวธการไวเปนการเฉพาะ ใหคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดโดยท าเปนระเบยบ ประกาศ

หรอค าสง แลวแตกรณ และถาระเบยบ ประกาศ หรอค าสงนนใชบงคบแกบคคลทวไป เมอประกาศ

ในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได และใหเผยแพรใหประชาชนทราบเปนการทวไปตามวรรคหนงดวย

ทงน ถาระเบยบ ประกาศ หรอค าสงใดมการก าหนดขนตอนการด าเนนงานไว คณะกรรมการการเลอกตง

ตองก าหนดระยะเวลาการด าเนนงานในแตละขนตอนใหชดเจนดวย

มาตรา ๗ กรรมการการเลอกตง เลขาธการคณะกรรมการการเลอกตง ผตรวจการเลอกตง

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดหรอเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง รวมทงพนกงานเจาหนาท

ซงปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน หรอกฎหมาย ระเบยบ ประกาศ หรอค าสงของคณะกรรมการ

การเลอกตง หรอปฏบตตามค าสงของศาลอนเกยวกบการเลอกตงตามพระราชบญญตน หากไดกระท า

โดยสจรต ยอมไดรบความคมครอง ไมตองรบผดทงทางแพง ทางอาญา หรอทางปกครอง

หนา ๒๖๑


มาตรา ๘ การพจารณาและมค าวนจฉยของศาลอทธรณและศาลอทธรณภาค

ตามพระราชบญญตน ใหเปนไปตามระเบยบของทประชมใหญศาลฎกาโดยประกาศในราชกจจานเบกษา

ซงตองก าหนดใหการพจารณาเปนไปโดยรวดเรวและเทยงธรรม ในการน อาจก าหนดใหศาลชนตน

ทมเขตอ านาจในเขตเลอกตงนนเปนผรบค ารองแทนเพอจดสงใหศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาควนจฉย

หรออาจใหศาลชนตนดงกลาวเปนผไตสวนพยานหลกฐานหรอด าเนนการอนทจ าเปนแทนศาลอทธรณ

หรอศาลอทธรณภาคกได

การปฏบตหนาทของศาลอทธรณและศาลอทธรณภาคเกยวกบการเลอกตงตามพระราชบญญตน

องคคณะผพพากษา ตลอดจนบคคลซงองคคณะผพพากษามอบหมายใหปฏบตหนาท มสทธไดรบ

เบยประชมหรอคาตอบแทน แลวแตกรณ ตามระเบยบทคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรมตามกฎหมาย

วาดวยระเบยบบรหารราชการศาลยตธรรมก าหนด

มาตรา ๙ ใหประธานกรรมการการเลอกตงรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจ

ออกระเบยบ ประกาศ หรอค าสงของคณะกรรมการการเลอกตง เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

หมวด ๑ บททวไป

มาตรา ๑๐ ใหผมสทธเลอกตงมสทธออกเสยงลงคะแนนเลอกตงผสมครไดไมเกนจ านวน

สมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนทจะพงมในเขตเลอกตง

การเลอกตง ใหใชวธออกเสยงลงคะแนนโดยตรงและลบ

มาตรา ๑๑ ใหจดการเลอกตงภายในสสบหาวนนบแตวนทสมาชกสภาทองถนหรอผบรหาร

ทองถนด ารงต าแหนงครบวาระ หรอภายในหกสบวนนบแตวนทสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

พนจากต าแหนงเพราะเหตอนใดนอกจากครบวาระ เวนแตในกรณของสมาชกสภาทองถนถาวาระ

การด ารงต าแหนงเหลออยไมถงหนงรอยแปดสบวนจะไมจดการเลอกตงกได

ในกรณเลอกตงสมาชกสภาทองถนแทนต าแหนงทวาง ใหสมาชกภาพของผไดรบเลอกตง

เรมนบแตวนเลอกตง และใหผนนอยในต าแหนงไดเพยงเทาอายของสภาองคกรปกครองสวนทองถน

ทเหลออย

หนา ๒๖๒


คณะกรรมการการเลอกตงอาจมค าสงใหยนหรอขยายระยะเวลาใหมการจดการเลอกตง

ตามวรรคหนงไดตามความจ าเปนเมอมพฤตการณพเศษ โดยตองระบเหตผลการมค าสงดงกลาวดวย

มาตรา ๑๒ เมอมกรณทตองมการเลอกตง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนตามมาตรา ๒๕ โดยความเหนชอบของผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด ประกาศใหม

การเลอกตง ซงอยางนอยตองมการก าหนดเรอง ดงตอไปน

(๑) วนเลอกตง

(๒) วนรบสมครเลอกตง ซงตองใหมการเรมรบสมครไมเกนสบวนนบแตวนประกาศใหม

การเลอกตง และตองก าหนดวนรบสมครไมนอยกวาหาวน

(๓) สถานทรบสมครเลอกตง

(๔) จ านวนสมาชกสภาทองถนทจะมการเลอกตงในแตละเขตเลอกตงหรอผบรหารทองถน

ในเขตเลอกตง

(๕) จ านวนเขตเลอกตง ซงตองมรายละเอยดเกยวกบอ าเภอหรอต าบลหรอเขตทองททอย

ภายในเขตเลอกตง

(๖) หลกฐานการสมครรบเลอกตง

การก าหนดตามวรรคหนงตองเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการ

การเลอกตงก าหนด

ประกาศตามวรรคหนง ใหปดไว ณ ทท าการองคกรปกครองสวนทองถนนน และสถานทอน

ตามทผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนเหนสมควร

มาตรา ๑๓ ใหผอ านวยการทะเบยนกลางตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรมหนาทจดท า

บญชรายชอผมสทธเลอกตงของแตละหนวยเลอกตงจากทะเบยนรายชอผมสทธเลอกตงตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการการเลอกตงใหถกตองตามความจรง

มาตรา ๑๔ ภายใตบงคบมาตรา ๗๕ ใหองคกรปกครองสวนทองถนรบผดชอบในคาใชจาย

ในการเลอกตงทงหมด เวนแตคาใชจายของคณะกรรมการการเลอกตงและผอ านวยการการเลอกตงประจ า

จงหวด

หนา ๒๖๓


ในกรณทองคกรปกครองสวนทองถนใดมรายไดไมเพยงพอส าหรบคาใชจายในการเลอกตง

ตามวรรคหนง ใหคณะรฐมนตรพจารณาจดสรรเงนอดหนนใหองคกรปกครองสวนทองถนนนตามความจ าเปน

มาตรา ๑๕ เพอใหการด าเนนการเลอกตงตามพระราชบญญตนเปนไปดวยความเรยบรอย

สจรต และเทยงธรรม นอกจากหนาทและอ านาจของคณะกรรมการการเลอกตงตามทบญญตไว

ในรฐธรรมนญและกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง ใหคณะกรรมการ

การเลอกตงมอ านาจออกระเบยบเกยวกบวธการและระยะเวลาในการด าเนนการในเรองใด ๆ ไดเทาท

ไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน ทงน ระเบยบดงกลาวตองไมมผลเปนการตดสทธหรอลงโทษบคคลใด

และเมอประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

มาตรา ๑๖ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงสงใหมการเลอกตงใหม ใหคณะกรรมการ

การเลอกตงมอ านาจออกประกาศใหยนหรอขยายระยะเวลา หรองดเวนการด าเนนการทเกยวกบการเลอกตง

ตามทบญญตในพระราชบญญตนเฉพาะในการเลอกตงนนเพอใหเหมาะสมแกการด าเนนการเลอกตงใหม

ใหเปนไปโดยรวดเรว สจรต และเทยงธรรมได

มาตรา ๑๗ ในการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครอง

สวนทองถนใดตามพระราชบญญตน เมอคณะกรรมการการเลอกตงตรวจสอบเบองตนแลวมเหตอนควร

เชอวาผลการเลอกตงเปนไปโดยสจรตและเทยงธรรม ใหประกาศผลการเลอกตงนนภายในสามสบวน

นบแตวนเลอกตง

ในกรณมเหตอนควรเชอไดวาการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ไมวาจะม

ผรองเรยนกลาวโทษหรอไม ใหคณะกรรมการการเลอกตงด าเนนการสบสวนหรอไตสวนใหแลวเสรจ

และประกาศผลการเลอกตง หรอจดใหมการเลอกตงใหม หรอด าเนนการอนทจ าเปน แลวแตกรณ

โดยเรว แตตองไมชากวาหกสบวนนบแตวนเลอกตง

ในกรณตามวรรคสอง ถาเปนการเลอกตงสมาชกสภาทองถน เมอมการประกาศผลการเลอกตง

และมสมาชกสภาทองถนไดรบเลอกเกนกงหนงแตตองไมนอยกวาหาคนแลว หากมความจ าเปนตอง

เรยกประชมสภาทองถนนน ใหเรยกประชมและปฏบตหนาทได โดยในระหวางนนใหถอวาสมาชก

สภาทองถนนนประกอบดวยสมาชกเทาทมอย

หนา ๒๖๔


การประกาศผลการเลอกตงตามวรรคหนงและวรรคสอง ไมเปนการตดหนาทและอ านาจ

ของคณะกรรมการการเลอกตงทจะด าเนนการสบสวน ไตสวน หรอวนจฉย เมอมเหตอนควรสงสยวา

การเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม

มาตรา ๑๘ ในกรณทมการสงหรอค าวนจฉยใหผบรหารทองถน ประธานหรอรองประธาน

สภาทองถน หรอสมาชกสภาทองถนพนจากต าแหนงไมวาดวยเหตใด เมอคณะกรรมการการเลอกตง

ไดด าเนนการใหมการเลอกตงใหมหรอเลอกตงแทนต าแหนงทวางแลว แมภายหลงศาลจะมค าพพากษา

หรอค าสงวาค าสงหรอค าวนจฉยใหพนจากต าแหนงเปนไปโดยไมชอบ ค าพพากษาหรอค าสงของศาลดงกลาว

ไมมผลกระทบตอการเลอกตงทคณะกรรมการการเลอกตงไดด าเนนการไปแลว

หมวด ๒ เขตเลอกตง หนวยเลอกตง และทเลอกตง

มาตรา ๑๙ ภายใตบงคบมาตรา ๒๐ การก าหนดเขตเลอกตงส าหรบการเลอกตงสมาชก

สภาทองถน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ ดงตอไปน

(๑) การเลอกตงสมาชกสภากรงเทพมหานคร ใหถอเขตเปนเขตเลอกตง ถาเขตใดมจ านวน

ราษฎรตามหลกฐานการทะเบยนราษฎรทประกาศในปสดทายกอนปทมการเลอกตงเกนหนงแสนหาหมนคน

ใหคณะกรรมการการเลอกตงแบงเขตนนออกเปนเขตเลอกตงตามจ านวนสมาชกสภากรงเทพมหานคร

ทจะพงม โดยแตละเขตเลอกตงตองมจ านวนราษฎรใกลเคยงกน

(๒) การเลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวนจงหวด ใหถอเขตอ าเภอเปนเขตเลอกตง

ในกรณทอ าเภอใดมสมาชกไดเกนกวาหนงคนใหแบงเขตอ าเภอเปนเขตเลอกตง เทากบจ านวนสมาชก

ทจะพงมในอ าเภอนน

(๓) การเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลต าบล ใหแบงเขตเทศบาลเปนสองเขตเลอกตง การเลอกตง

สมาชกสภาเทศบาลเมอง ใหแบงเขตเทศบาลเปนสามเขตเลอกตง การเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลนคร

หรอการเลอกตงสมาชกสภาเมองพทยา ใหแบงเขตเทศบาลหรอเขตเมองพทยาเปนสเขตเลอกตง และ

ตองมจ านวนสมาชกสภาเทศบาลเทากนทกเขตเลอกตง

หนา ๒๖๕


(๔) การเลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบล ใหถอเขตหมบานเปนเขตเลอกตง

เวนแตกฎหมายวาดวยสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบลจะก าหนดไวเปนอยางอน

(๕) การเลอกตงสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถนอน ใหถอเขตขององคกรปกครอง

สวนทองถนนนเปนเขตเลอกตง เวนแตกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนนนจะก าหนดไว

เปนอยางอน

มาตรา ๒๐ ในการแบงเขตเลอกตง ใหจดใหมจ านวนราษฎรในแตละเขตเลอกตงใกลเคยงกน

มากทสด และพนทของแตละเขตเลอกตงตองตดตอกน เวนแตตามสภาพพนทขององคกรปกครอง

สวนทองถนท าใหไมอาจแบงเขตเลอกตงใหมพนทตดตอกนได จะก าหนดใหเขตเลอกตงมพนทไมตดตอกน

เทาทจ าเปนกได

ในการก าหนดเขตเลอกตง จะใชแนวถนน ตรอก ซอย หรอแยก คลอง หรอแมน าเปนแนวเขต

ของเขตเลอกตงกได

การแบงเขตเลอกตงตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการ

ทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

มาตรา ๒๑ เพอประโยชนในการแบงเขตเลอกตงตามมาตรา ๒๐ ใหผอ านวยการทะเบยนกลาง

ตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎร มหนาทแจงรายละเอยดของจ านวนราษฎรเปนรายจงหวด

รายอ าเภอ รายต าบล รายหมบาน รายเทศบาล รายองคการบรหารสวนต าบล และรายองคกรปกครอง

สวนทองถนอน ใหคณะกรรมการการเลอกตงทราบภายในยสบวนนบแตวนทผอ านวยการทะเบยนกลาง

ประกาศจ านวนราษฎรทงประเทศ

ในกรณทมการเปลยนแปลงเขตจงหวด เขตอ าเภอ เขตต าบล เขตหมบาน เขตเทศบาล

เขตองคการบรหารสวนต าบล หรอเขตองคกรปกครองสวนทองถน ใหปลดกระทรวงมหาดไทยมหนาท

แจงการเปลยนแปลงใหคณะกรรมการการเลอกตงทราบภายในเจดวนนบแตวนทมการเปลยนแปลง

มาตรา ๒๒ การเลอกตงผบรหารทองถน ใหใชเขตขององคกรปกครองสวนทองถนนน

เปนเขตเลอกตง

หนา ๒๖๖


มาตรา ๒๓ ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนก าหนดหนวยเลอกตง

และทเลอกตงทจะพงมในแตละเขตเลอกตง

การก าหนดหนวยเลอกตงและทเลอกตงตามวรรคหนง ใหกระท ากอนวนเลอกตงไมนอยกวา

ยสบหาวน โดยใหท าเปนประกาศปดไว ณ ทท าการองคกรปกครองสวนทองถนนน และสถานทอน

ทเหนสมควร รวมทงใหจดท าแผนทสงเขปแสดงเขตของหนวยเลอกตงและทเลอกตงไวดวย

การเปลยนแปลงเขตของหนวยเลอกตงหรอทเลอกตง ใหกระท าไดโดยประกาศกอนวนเลอกตง

ไมนอยกวาสบวน เวนแตในกรณเกดจลาจล อทกภย อคคภย เหตสดวสย หรอเหตจ าเปนอยางอน

จะประกาศเปลยนแปลงกอนวนเลอกตงนอยกวาสบวนกได และใหน าความในวรรคสองมาใชบงคบดวย

โดยอนโลม

มาตรา ๒๔ การก าหนดหนวยเลอกตงตามมาตรา ๒๓ ใหค านงถงความสะดวกในการเดนทาง

มาใชสทธเลอกตงของราษฎร ตามหลกเกณฑ ดงตอไปน

(๑) ใหใชเขตหมบานเปนเขตของหนวยเลอกตง ในกรณทหมบานใดมผมสทธเลอกตง

จ านวนนอยจะใหรวมหมบานตงแตสองหมบานขนไปเปนหนวยเลอกตงเดยวกนกได ส าหรบในเขตเทศบาล

เขตเมองพทยา เขตกรงเทพมหานคร หรอเขตชมชนหนาแนน อาจก าหนดใหใชแนวถนน ตรอก ซอย

หรอแยก คลอง หรอแมน าเปนแนวเขตของหนวยเลอกตงกได

(๒) ใหถอเกณฑจ านวนผมสทธเลอกตงหนวยเลอกตงละหนงพนคนเปนประมาณ แตถาเหนวา

ไมเปนการสะดวกหรอไมปลอดภยในการไปลงคะแนนเลอกตงของผมสทธเลอกตง จะก าหนดหนวยเลอกตง

เพมขนโดยใหมจ านวนผมสทธเลอกตงนอยกวาจ านวนดงกลาวกได

ทเลอกตงตามมาตรา ๒๓ ตองเปนสถานททประชาชนเขาออกไดสะดวกและมปายหรอ

เครองหมายอนใดเพอแสดงขอบเขตบรเวณของทเลอกตงตามลกษณะของทองทและภมประเทศไว ดวย

และเพอประโยชนในการอ านวยความสะดวกแกผมสทธเลอกตงหรอเพอความปลอดภยของผมสทธเลอกตง

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนจะก าหนดทเลอกตงนอกเขตของหนวยเลอกตงกได

แตตองอยในบรเวณใกลเคยงกบหนวยเลอกตงนน

หนา ๒๖๗


หมวด ๓ การด าเนนการเลอกตง

มาตรา ๒๕ เมอมกรณทตองมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนของ

องคกรปกครองสวนทองถนใด ใหหวหนาพนกงานสวนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนนน

เปนผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน โดยมหนาทและอ านาจ ดงตอไปน

(๑) รบสมครเลอกตง

(๒) ก าหนดหนวยเลอกตงและทเลอกตง

(๓) แตงตงและจดอบรมเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง

(๔) ตรวจสอบบญชรายชอผมสทธเลอกตง และด าเนนการเพมชอหรอถอนชอผมสทธเลอกตง

(๕) ด าเนนการเกยวกบการลงคะแนนเลอกตง การนบคะแนนเลอกตง และการประกาศผล

การนบคะแนนเลอกตง

(๖) ด าเนนการอนอนจ าเปนเกยวกบการเลอกตง

การด าเนนการตาม (๒) (๓) และ (๔) ใหเปนไปโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

ในกรณทปรากฏวาหวหนาพนกงานสวนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนใดเปนผมสวนไดเสย

กบผสมครรบเลอกตง หรอมพฤตการณอนควรเชอไดวาอาจกอใหเกดความไมสจรตหรอเทยงธรรมใน

การเลอกตง หรอมเหตจ าเปนอนใด คณะกรรมการการเลอกตงอาจแตงตงปลดจงหวด นายอ าเภอ

หรอปลดอ าเภอ เปนผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนนนแทนกได

เพอประโยชนในการปฏบตหนาทตามวรรคหนงหรอวรรคสาม ผอ านวยการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถนอาจแตงตงหรอมอบหมายใหบคคลหรอคณะบคคลเปนผชวยเหลอใน

การปฏบตหนาทได

การด าเนนการตามวรรคหนงและวรรคส ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตง

ก าหนด

หนา ๒๖๘


ใหองคกรปกครองสวนทองถนทด าเนนการเลอกตงมหนาทจดหาวสดอปกรณเกยวกบการเลอกตง

และสนบสนนการจดการเลอกตงของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน และ

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนตามทบญญตไวในพระราชบญญตน

มาตรา ๒๖ ในการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครอง

สวนทองถน ใหคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนจากขาราชการและเจาหนาทอนของรฐทปฏบตหนาทอยในจงหวดทเปนเขตเลอกตง หรอ

ในเขตอ าเภอทองททองคกรปกครองสวนทองถนนนตงอย โดยจะแตงตงผมสทธเลอกตงทมภมล าเนาอย

ในเขตจงหวดหรออ าเภอนน แลวแตกรณ ซงมไดเปนขาราชการหรอเจาหนาทอนของรฐจ านวนไมเกน

สองคนดวยกได แตมใหแตงตงจากขาราชการหรอพนกงานสวนทองถน หรอลกจางขององคกรปกครอง

สวนทองถน เวนแตเปนการแตงตงเพอท าหนาทเลขานการและผชวยเลขานการของคณะกรรมการดงกลาว

หลกเกณฑ วธการแตงตง และจ านวนของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

การแตงตงตามวรรคหนง คณะกรรมการการเลอกตงจะมอบหมายใหผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าจงหวดเปนผลงนามในค าสงแตงตงนนแทนกได

มาตรา ๒๗ คณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนมหนาทและอ านาจ

ดงตอไปน

(๑) เสนอแนะและใหความเหนชอบการก าหนดหนวยเลอกตง ทเลอกตง และการแตงตง

เจาพนกงานผด าเนนการเลอกตงของผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

(๒) ตรวจสอบและใหความเหนชอบบญชรายชอผมสทธเลอกตง และการเพมชอหรอถอนชอ


(๓) ก ากบดแลและอ านวยการการเลอกตง การลงคะแนนเลอกตง การนบคะแนนเลอกตง

และการประกาศผลการนบคะแนนเลอกตง

(๔) ก าหนดสถานทรวบรวมผลคะแนน และรวบรวมผลคะแนนของทกหนวยเลอกตง และ

รายงานผลการเลอกตงตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด

(๕) ปฏบตการใดตามทบญญตไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน หรอตามทคณะกรรมการ

การเลอกตงมอบหมาย

หนา ๒๖๙


เพอประโยชนในการปฏบตหนาทตามวรรคหนง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดมอ านาจ

แตงตงหรอมอบหมายใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนแตงตงคณะอนกรรมการ

หรอบคคลหรอคณะบคคลเปนผชวยเหลอในการปฏบตงานในการเลอกตงไดตามสมควร

มาตรา ๒๘ กอนวนเลอกตงไมนอยกวายสบวน ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกร

ปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

แตงตงผมสทธเลอกตงเปนเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง ดงตอไปน

(๑) คณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงไมนอยกวาหาคน มหนาทเกยวกบการออกเสยงลงคะแนน

ในทเลอกตงและนบคะแนนของหนวยเลอกตงแตละแหง

(๒) เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตงอยางนอยสองคน เพอท าหนาทรกษา

ความปลอดภยและสนบสนนการปฏบตหนาทของคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

หลกเกณฑ วธการแตงตง การฝกอบรม และการปฏบตหนาทของเจาพนกงานผด าเนนการ

เลอกตงตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

ในกรณทกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอผตรวจการเลอกตงพบเหนวา

กรรมการประจ าหนวยเลอกตงหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าท เลอกตงผใดปฏบตหรอละเวน

การปฏบตหนาท หรอกระท าการใดทจะเปนเหตท าใหการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม

หรอเปนไปโดยมชอบดวยกฎหมาย ใหแจงผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

พจารณาเปลยนกรรมการประจ าหนวยเลอกตงหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตงได

ตามทเหนสมควร

มาตรา ๒๙ กอนวนเลอกตง หากมกรรมการประจ าหนวยเลอกตงไมครบจ านวน ใหผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนแตงตงบคคลตามมาตรา ๒๘ เปนกรรมการประจ า

หนวยเลอกตงใหไดครบจ านวน

ในวนเลอกตง ถาถงเวลาเปดการลงคะแนนเลอกตงแลวมกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

มาปฏบตหนาทไมครบจ านวนแตมาไมนอยกวากงหนงของคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงทไดรบ

การแตงตง ใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตงทมาปฏบตหนาทดงกลาวปฏบตหนาทได และใหกรรมการ

ประจ าหนวยเลอกตงทมาปฏบตหนาทอยในขณะนนรายงานใหผอ านวยการการเลอกตงประจ า

หนา ๒๗๐


องคกรปกครองสวนทองถนเพอแตงตงบคคลตามมาตรา ๒๘ เปนกรรมการประจ าหนวยเลอกตงเพมเตม

ใหครบจ านวนกอนการนบคะแนนเลอกตง

ในกรณตามวรรคสอง หากไมมกรรมการประจ าหนวยเลอกตงมาปฏบตหนาทเลยหรอมาแตนอยกวา

กงหนง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนแตงตงบคคลตามมาตรา ๒๘

เปนกรรมการประจ าหนวยเลอกตงเพอปฏบตหนาทในหนวยเลอกตงนน

หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการแตงตงกรรมการประจ าหนวยเลอกตงตามวรรคสองและ

วรรคสาม ใหเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

มาตรา ๓๐ เมอมการเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหองคกรปกครอง

สวนทองถนนนจดใหขาราชการหรอพนกงานสวนทองถนหรอลกจางขององคกรปกครองสวนทองถน

ชวยเหลอและอ านวยความสะดวกในการปฏบตหนาทของผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนและคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

ในกรณทองคกรปกครองสวนทองถนใดมขาราชการหรอพนกงานสวนทองถนหรอลกจางของ

องคกรปกครองสวนทองถนไมเพยงพอในการปฏบตงานเกยวกบการเลอกตงตามวรรคหนง ผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนอาจรองขอตอผวาราชการจงหวดเพอมค าสงใหขาราชการ พนกงาน หรอลกจางของ

หนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถนซงปฏบตหนาทอยในจงหวดนน

ใหชวยเหลอในการปฏบตงานเกยวกบการเลอกตงได

ใหขาราชการ พนกงาน หรอลกจางซงไดรบค าสงตามวรรคสองมหนาทปฏบตตามทผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนมอบหมาย

มาตรา ๓๑ นอกจากหนาทตามทบญญตไวในพระราชบญญตนหรอตามทคณะกรรมการ

การเลอกตงมอบหมายหรอสงการ ใหผวาราชการจงหวด นายอ าเภอ และพนกงานฝายปกครองหรอ

ต ารวจตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามหนาทรกษาความสงบเรยบรอยและความปลอดภย

ในการเลอกตง

หนา ๒๗๑


ใหผบญชาการต ารวจแหงชาต ผวาราชการจงหวด หรอนายอ าเภอ จดใหมเจาหนาทรกษา

ความสงบเรยบรอยในการเลอกตงตามทผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนรองขอ

มาตรา ๓๒ ในกรณทมการกระท าความผดตามพระราชบญญตน ใหผพบการกระท าความผด

แจงตอพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ หรอเจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในการเลอกตง หรอ

เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง

ถาผพบการกระท าความผดตามวรรคหนงเปนเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตงตามมาตรา ๒๘

หรอเจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในการเลอกตง ใหด าเนนการกลาวโทษหรอด าเนนการตามหนาท

และอ านาจ

ในกรณทเจาหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในการเลอกตงหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภย

ประจ าทเลอกตง พบการกระท าความผดตามพระราชบญญตนในวนเลอกตง หรอไดรบแจงโดยม

พยานหลกฐานอนนาเชอถอ และผกระท าความผดยงปรากฏตวอยในบรเวณทเลอกตง ใหเจาหนาทรกษา

ความสงบเรยบรอยหรอเจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง มอ านาจจบกมและควบคมตว

ผกระท าความผดสงพนกงานสอบสวนด าเนนการตอไป โดยใหถอวาเปนกรณพบการกระท าความผดซงหนา

มาตรา ๓๓ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตง ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด

ผสมคร ผมสทธเลอกตง เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง หรอเจาหนาทรกษาความสงบ

เรยบรอยในการเลอกตง แจงตอพนกงานสอบสวนวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตน หรอ

ในกรณทพนกงานสอบสวนทราบถงการกระท าความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานสอบสวน

ด าเนนการสอบสวนทนทโดยไมตองมผมารองทกขหรอกลาวโทษ

มาตรา ๓๔ ในกรณปรากฏขอเทจจรงวา ขาราชการการเมอง สมาชกสภาผแทนราษฎร

สมาชกวฒสภา ผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถนหรอเจาหนาทอนของรฐกระท าการใด ๆ โดยมชอบ

ดวยหนาทและอ านาจอนเปนการกลนแกลงผสมครใด หรอด าเนนการใด ๆ ทเปนคณหรอเปนโทษแก

ผสมครใด ใหคณะกรรมการการเลอกตง หรอกรรมการการเลอกตง หรอผอ านวยการการเลอกตงประจ า

จงหวด หรอคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนทคณะกรรมการการเลอกตง

มอบหมาย มอ านาจสงใหยตหรอระงบการกระท านนได

หนา ๒๗๒


ใหกรรมการการเลอกตงทพบเหนการกระท าตามวรรคหนง มอ านาจสงใหระงบการกระท านนได

แลวรายงานใหคณะกรรมการการเลอกตงทราบ

มาตรา ๓๕ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหผตรวจการเลอกตง ผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าจงหวด ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน กรรมการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน ประธานกรรมการประจ าหนวยเลอกตง กรรมการประจ า

หนวยเลอกตง เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง และผซงไดรบแตงตงใหปฏบตหนาท

ตามพระราชบญญตน เปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา ๓๖ คาตอบแทนของกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน นายอ าเภอ กรรมการประจ าหนวยเลอกตง

เจาหนาทรกษาความปลอดภยประจ าทเลอกตง และผซงไดรบแตงตงใหปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน

ใหเปนไปตามทองคกรปกครองสวนทองถนก าหนดตามบญชคาตอบแทนหรอมาตรฐานกลางในการจาย

คาตอบแทนซงคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดไว โดยค านงถงหนาทและอ านาจความรบผดชอบและ

ความแตกตางของปรมาณงานในการด าเนนการเลอกตงขององคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภทหรอ

แตละแหง

มาตรา ๓๗ ใหคณะกรรมการการเลอกตงเปนผรบผดชอบการจดพมพ ควบคมการพมพ

และก าหนดวธการจดสงบตรเลอกตง โดยใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนผรบผดชอบคาใชจายใน

การจดพมพและการจดสงบตรเลอกตง ทงน ตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

หมวด ๔ ผมสทธเลอกตงและบญชรายชอผมสทธเลอกตง

มาตรา ๓๘ บคคลผมคณสมบตดงตอไปน เปนผมสทธเลอกตง

(๑) มสญชาตไทย แตบคคลผมสญชาตไทยโดยการแปลงสญชาต ตองไดสญชาตไทยมาแลว

ไมนอยกวาหาป

(๒) มอายไมต ากวาสบแปดปในวนเลอกตง

หนา ๒๗๓


(๓) มชออยในทะเบยนบานในเขตเลอกตงมาแลวเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงปนบถง

วนเลอกตง และ

(๔) คณสมบตอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

ในกรณทมการยายทะเบยนบานออกจากเขตเลอกตงหนงไปยงอกเขตเลอกตงหนงภายในองคกร

ปกครองสวนทองถนเดยวกน อนท าใหบคคลมชออยในทะเบยนบานในเขตเลอกตงเปนเวลาตดตอกน

นอยกวาหนงปนบถงวนเลอกตง ใหบคคลนนมสทธออกเสยงลงคะแนนเลอกตงในเขตเลอกตงทตนมชออย

ในทะเบยนบานครงสดทายเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงป

มาตรา ๓๙ บคคลผมลกษณะดงตอไปนในวนเลอกตง เปนบคคลตองหามมใหใชสทธเลอกตง

(๑) เปนภกษ สามเณร นกพรตหรอนกบวช

(๒) อยในระหวางถกเพกถอนสทธเลอกตงไมวาคดนนจะถงทสดแลวหรอไม

(๓) ตองคมขงอยโดยหมายของศาลหรอโดยค าสงทชอบดวยกฎหมาย

(๔) วกลจรตหรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ

(๕) มลกษณะอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

มาตรา ๔๐ ในการเลอกตงครงใด ถาผมสทธเลอกตงไมอาจไปใชสทธเลอกตงไดเนองจาก

มเหตอนสมควร ใหแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตงตอบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

ภายในเจดวนกอนวนเลอกตงหรอภายในเจดวนนบแตวนเลอกตง แตถามเหตจ าเปนไมอาจแจงไดภายใน

เจดวนกอนวนเลอกตง ใหด าเนนการแจงตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด ทงน การแจงเหต

ดงกลาวไมเปนการตดสทธทผนนจะไปใชสทธเลอกตง

ในการแจงเหตตามวรรคหนง ใหผมสทธเลอกตงท าเปนหนงสอหรอโดยวธการอนเพอชแจงเหต

ดงกลาว โดยอาจมอบหมายใหบคคลใดไปยนตอบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงแทน หรอ

จดสงหนงสอชแจงเหตนนทางไปรษณยลงทะเบยน หรอแจงโดยวธการทางอเลกทรอนกสกได

ในกรณทบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดตามวรรคหนงพจารณาแลวเหนวา เหตท

ผมสทธเลอกตงแจงนนมใชเหตอนสมควร ใหแจงใหผมสทธเลอกตงทราบภายในสามวนนบแตวนทไดรบ

แจงเหต

หนา ๒๗๔


ผมสทธเลอกตงทไดรบแจงตามวรรคสาม มสทธยนอทธรณตอผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าจงหวดภายในสามสบวนนบแตวนเลอกตง

การแจงเหต วธการแจงเหตทางอเลกทรอนกส บคคลทจะรบแจงเหต สถานทรบแจงเหต

การพจารณาการแจงเหต และการอทธรณ ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการ

การเลอกตงก าหนด โดยในการก าหนดดงกลาวใหค านงถงการอ านวยความสะดวกแกประชาชนดวย

ในการน ใหคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดรายละเอยดของเหตทท าใหผมสทธเลอกตงไมอาจไปใช

สทธเลอกตงไว เพอเปนแนวทางในการพจารณาของบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตงแตงตงดวย

มาตรา ๔๑ เมอครบก าหนดหกสบวนนบแตวนเลอกตง ใหบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตง

แตงตงตามมาตรา ๔๐ วรรคหนง ประกาศรายชอผไมไปใชสทธเลอกตงและมไดแจงเหตตามมาตรา ๔๐

หรอแจงเหตไวแลวแตเหตนนมใชเหตอนสมควร

ในกรณทประกาศรายชอตามวรรคหนงมความผดพลาดคลาดเคลอนจากขอเทจจรง ใหผม

สวนไดเสยยนค ารองตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดหรอบคคลซงคณะกรรมการการเลอกตง

แตงตงตามมาตรา ๔๐ เพอด าเนนการแกไข ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตง

ก าหนด

มาตรา ๔๒ ผมสทธเลอกตงผใดไมไปใชสทธเลอกตงและมไดแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตง

หรอแจงเหตทไมอาจไปใชสทธเลอกตงแลวแตเหตนนมใชเหตอนสมควร ผนนถกจ ากดสทธ ดงตอไปน

(๑) สมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร หรอสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน

หรอสมครรบเลอกเปนสมาชกวฒสภา

(๒) สมครรบเลอกเปนก านนและผใหญบานตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองท

(๓) เขาชอรองขอใหถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนตามกฎหมายวาดวย

การลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

(๔) ด ารงต าแหนงขาราชการการเมองตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการการเมอง และ

ขาราชการรฐสภาฝายการเมองตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการรฐสภา

หนา ๒๗๕


(๕) ด ารงต าแหนงรองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ผชวยเลขานการผบรหาร

ทองถน ประธานทปรกษาผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถน หรอคณะทปรกษาผบรหารทองถน

ตามกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถน

(๖) ด ารงต าแหนงเลขานการประธานสภาทองถน ผชวยเลขานการประธานสภาทองถน และ

เลขานการรองประธานสภาทองถนตามกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถน

การจ ากดสทธตามวรรคหนง ใหมก าหนดเวลาครงละสองปนบแตวนเลอกตงครงทผมสทธเลอกตง

ไมไปใชสทธเลอกตง หากในการเลอกตงครงตอไปผนนไมไปใชสทธเลอกตงอก ใหนบเวลาการจ ากดสทธ

ครงหลงนโดยนบจากวนทมไดไปใชสทธเลอกตงครงใหม และหากก าหนดเวลาการจ ากดสทธครงกอน

ยงเหลออยเทาใดใหก าหนดเวลาการจ ากดสทธนนสนสดลง

มาตรา ๔๓ เมอไดมประกาศใหมการเลอกตงแลว ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกร

ปกครองสวนทองถนตรวจสอบบญชรายชอผมสทธเลอกตงของแตละหนวยเลอกตงจากบญชรายชอ

ผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๑๓ ใหถกตองตามความจรง และประกาศบญชรายชอผมสทธเลอกตงไว

โดยเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวดหรอทวาการอ าเภอทตงอยในเขตเลอกตงนน ทท าการองคกรปกครอง

สวนทองถนนน ทเลอกตงหรอบรเวณใกลเคยงกบทเลอกตง และสถานทอนทเหนสมควรกอนวนเลอกตง

ไมนอยกวายสบหาวน และแจงรายชอผมสทธเลอกตงใหเจาบานทราบกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบหาวน

ในกรณทผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนพบวา การจดท าบญชรายชอ

ผมสทธเลอกตงมความผดพลาด หรอมเหตอนควรเชอไดวามการยายบคคลใดเขามาในทะเบยนบาน

เพอประโยชนในการเลอกตงโดยมชอบ ไมวาจะพบเหตดงกลาวกอนหรอหลงการประกาศบญชรายชอ

ผมสทธเลอกตง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนรายงานตอคณะกรรมการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยเรว ถาคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนเหนวากรณดงกลาวเปนความจรง ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนมค าสงใหแกไขหรอถอนชอบคคลนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงได

หนา ๒๗๖


บญชรายชอผมสทธเลอกตงทประกาศโดยเปดเผยตามวรรคหนง มใหระบเลขประจ าตวประชาชน

ของผมสทธเลอกตง ส าหรบบญชรายชอผมสทธเลอกตงทจดท าขนเพอประโยชนของเจาหนาทใน

การตรวจสอบผมาใชสทธเลอกตง ใหระบเลขประจ าตวประชาชนของผมสทธเลอกตงดวย

มาตรา ๔๔ ผมสทธเลอกตงหรอเจาบานผใดเหนวาตนหรอผมชออยในทะเบยนบานของตน

ไมมชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตง ใหแจงเปนหนงสอตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกร

ปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบวน

เมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนไดรบหนงสอตามวรรคหนงแลว

ใหรบตรวจสอบหลกฐาน ถาเหนวาผแจงหรอผมชออยในทะเบยนบานเปนผมสทธเลอกตง ใหผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการเพมชอผนนลงในบญชรายชอผมสทธเลอกตงโดยเรวและแจงให

ผแจงและเจาบานทราบ แตถาเหนวาผแจงหรอผมชออยในทะเบยนบานเปนผไมมสทธเลอกตง

ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถน พรอมทงแจงใหผแจงและเจาบานทราบภายในสามวนนบแตวนท

ไดรบหนงสอ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนเหนวาผแจงหรอ

ผมชออยในทะเบยนบานเปนผมสทธเลอกตง ใหมค าสงเพมชอผนนลงในบญชรายชอผมสทธเลอกตงและ

ใหแจงไปยงผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยเรว ในการน ใหผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนปฏบตตามค าสงของคณะกรรมการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถน และแจงใหผแจงหรอเจาบานทราบโดยเรว

มาตรา ๔๕ ผมสทธเลอกตงผใดเหนวาผมชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตงทไดประกาศ

ตามมาตรา ๔๓ วรรคหนง เปนผไมมสทธเลอกตง ใหมสทธยนค ารองตอผอ านวยการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบวน เพอใหถอนชอผไมมสทธเลอกตงผนน

ออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตง

เมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนพจารณาแลวเหนวา ผมชออย

ในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเปนผไมมสทธเลอกตง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนมค าสงถอนชอ

หนา ๒๗๗


ผนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงและแจงใหผยนค ารองทราบ ถาผอ านวยการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถนเหนวาผมชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเปนผมสทธเลอกตง

ใหรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน พรอมทงแจงใหผยนค ารองทราบ

ภายในสามวนนบแตวนไดรบค ารอง ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

เหนวาผมชออยในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเปนผไมมสทธเลอกตง ใหมค าสงถอนชอผนนออกจาก

บญชรายชอผมสทธเลอกตง และใหน าความในมาตรา ๔๔ วรรคสอง มาใชบงคบดวยโดยอนโลม

ถาเจาบานผใดเหนวาบญชรายชอผมสทธเลอกตงปรากฏชอบคคลอนซงมไดมชออยในทะเบยนบาน

ของตน เมอเจาบานหรอผซงเจาบานมอบหมายน าหลกฐานทะเบยนบานมาแสดงใหเหนวาไมมชอบคคลนน

อยในทะเบยนบาน ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอคณะกรรมการประจ า

หนวยเลอกตง แลวแตกรณ มค าสงถอนชอบคคลนนออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงและแจงใหเจาบาน

หรอผซงเจาบานมอบหมายทราบโดยเรว

กรณตามวรรคสองหรอวรรคสาม ถาผทถกถอนชอออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกตงมหลกฐาน

แสดงวาเปนผมสทธเลอกตง และยนค ารองคดคานการถกถอนชอตอคณะกรรมการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถน ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบ

ขอเทจจรงแลววนจฉยโดยเรว ค าวนจฉยของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

ใหเปนทสดส าหรบการเลอกตงครงนน

มาตรา ๔๖ ในกรณทศาลมค าพพากษาให เพกถอนสทธ เลอกต งของบคคลใด และ

คณะกรรมการการเลอกตงทราบค าพพากษานนแลว ใหคณะกรรมการการเลอกตงแจงผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนเพอใหบนทกไวในบญชรายชอผมสทธเลอกตง และ

เมอคดถงทสดแลวใหคณะกรรมการการเลอกตงแจงผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครอง

สวนทองถนด าเนนการบนทกหรอปรบปรงการบนทกเดมใหสอดคลองกบค าพพากษาทถงทสดนน

มาตรา ๔๗ ในกรณทมการถอนชอบคคลใดออกจากบญชรายชอผมสทธเลอกต ง

ตามมาตรา ๔๓ วรรคสอง หรอมาตรา ๔๕ วรรคสองหรอวรรคสาม หรอเพมชอบคคลใดลงใน

บญชรายชอผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๔๔ วรรคสอง หรอในกรณทศาลมค าพพากษาถงทสดใหเพกถอน

สทธเลอกตงของบคคลใดตามมาตรา ๔๖ ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

หนา ๒๗๘


แจงตอผอ านวยการทะเบยนกลางตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรเพอแกไขบญชรายชอ

ผมสทธเลอกตงตามมาตรา ๑๓ ใหถกตองดวย

มาตรา ๔๘ หามมใหผใดด าเนนการยายบคคลเขามาในทะเบยนบานเพอประโยชนใน

การเลอกตงโดยมชอบ

กรณดงตอไปนใหสนนษฐานวาเปนการยายบคคลเขามาในทะเบยนบานเพอประโยชนใน

การเลอกตงโดยมชอบดวย เวนแตคณะกรรมการการเลอกตงพจารณาแลวเหนวาเปนการยายโดยมเหตผล

อนสมควร

(๑) การยายบคคลตงแตหาคนขนไปซงไมมชอสกลเดยวกบเจาบานเขามาในทะเบยนบาน

เพอใหบคคลดงกลาวมสทธเลอกตงทจะมขนภายในสองปนบแตวนทยายเขามาในทะเบยนบาน

(๒) การยายบคคลเขามาในทะเบยนบานโดยบคคลนนมไดอยอาศยจรง

(๓) การยายบคคลเขามาในทะเบยนบานโดยมไดรบความยนยอมจากเจาบาน

ความในวรรคสอง (๑) มใหใชบงคบแกหนวยงานของรฐ สถานศกษา หรอสถานประกอบการ

หรอสถานทอนใดทคณะกรรมการการเลอกตงประกาศก าหนด ทยายเจาหนาท นกศกษา หรอพนกงาน

ของตน หรอบคคลทคณะกรรมการการเลอกตงประกาศก าหนด เขามาในทะเบยนบานของตน ทงน

ตามหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

หมวด ๕ ผสมครรบเลอกตง

มาตรา ๔๙ บคคลผมคณสมบตดงตอไปนเปนผมสทธสมครรบเลอกตง

(๑) มสญชาตไทยโดยการเกด

(๒) ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนตองมอายไมต ากวายสบหาปนบถง

วนเลอกตง ส าหรบผมสทธสมครรบเลอกตงเปนผบรหารทองถนใหมอายตามทกฎหมายวาดวยการจดตง

องคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

(๓) มชออยในทะเบยนบานในเขตองคกรปกครองสวนทองถนทสมครรบเลอกตงในวนสมคร

รบเลอกตง เปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงปนบถงวนสมครรบเลอกตง

หนา ๒๗๙


(๔) คณสมบตอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

มาตรา ๕๐ บคคลผมลกษณะดงตอไปนเปนบคคลตองหามมใหใชสทธสมครรบเลอกตง

(๑) ตดยาเสพตดใหโทษ

(๒) เปนบคคลลมละลายหรอเคยเปนบคคลลมละลายทจรต

(๓) เปนเจาของหรอผถอหนในกจการหนงสอพมพหรอสอมวลชนใด ๆ

(๔) เปนบคคลผมลกษณะตองหามมใหใชสทธเลอกตงตามมาตรา ๓๙ (๑) (๒) หรอ (๔)

(๕) อยระหวางถกระงบการใชสทธสมครรบเลอกตงเปนการชวคราวหรอถกเพกถอนสทธ

สมครรบเลอกตง

(๖) ตองค าพพากษาใหจ าคกและถกคมขงอยโดยหมายของศาล

(๗) เคยไดรบโทษจ าคกโดยไดพนโทษมายงไมถงหาปนบถงวนเลอกตง เวนแตในความผด

อนไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

(๘) เคยถกสงใหพนจากราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจเพราะทจรตตอหนาทหรอ

ถอวากระท าการทจรตหรอประพฤตมชอบในวงราชการ

(๙) เคยตองค าพพากษาหรอค าสงของศาลอนถงทสดใหทรพยสนตกเปนของแผนดนเพราะร ารวย

ผดปกต หรอเคยตองค าพพากษาอนถงทสดใหลงโทษจ าคกเพราะกระท าความผดตามกฎหมายวาดวย

การปองกนและปราบปรามการทจรต

(๑๐) เคยตองค าพพากษาอนถงทสดวากระท าความผดตอต าแหนงหนาทราชการหรอตอต าแหนง

หนาทในการยตธรรม หรอกระท าความผดตามกฎหมายวาดวยความผดของพนกงานในองคการหรอ

หนวยงานของรฐ หรอความผดเกยวกบทรพยทกระท าโดยทจรตตามประมวลกฎหมายอาญา ความผด

ตามกฎหมายวาดวยการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชน กฎหมายวาดวยยาเสพตดในความผดฐาน

เปนผผลต น าเขา สงออก หรอผคา กฎหมายวาดวยการพนนในความผดฐานเปนเจามอหรอเจาส านก

กฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคามนษย หรอกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปราม

การฟอกเงนในความผดฐานฟอกเงน

(๑๑) เคยตองค าพพากษาอนถงทสดวากระท าการอนเปนการทจรตในการเลอกตง

(๑๒) เปนขาราชการซงมต าแหนงหรอเงนเดอนประจ า

หนา ๒๘๐


(๑๓) เปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถน

(๑๔) เปนพนกงานหรอลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการ

สวนทองถน หรอเปนเจาหนาทอนของรฐ

(๑๕) เปนตลาการศาลรฐธรรมนญ หรอผด ารงต าแหนงในองคกรอสระ

(๑๖) อยในระหวางตองหามมใหด ารงต าแหนงทางการเมอง

(๑๗) เคยพนจากต าแหนงเพราะศาลฎกาหรอศาลฎกาแผนกคดอาญาของผด ารงต าแหนง

ทางการเมองมค าพพากษาวาเปนผมพฤตการณร ารวยผดปกต หรอกระท าความผดฐานทจรตตอหนาท

หรอจงใจปฏบตหนาทหรอใชอ านาจขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญหรอกฎหมาย หรอฝาฝนหรอ

ไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมอยางรายแรง

(๑๘) ตองค าพพากษาถงทสดวากระท าความผดตามพระราชบญญตน ไมวาจะไดรบโทษหรอไม

โดยไดพนโทษหรอตองค าพพากษามายงไมถงหาปนบถงวนเลอกตง แลวแตกรณ

(๑๙) เคยถกถอดถอนออกจากต าแหนงสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชก

สภาทองถน หรอผบรหารทองถน ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย หรอกฎหมาย

วาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน แลวแตกรณ มายง

ไมถงหาปนบถงวนเลอกตง

(๒๐) อยในระหวางถกจ ากดสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

ตามมาตรา ๔๒ หรอตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร

(๒๑) เคยถกเพกถอนสทธเลอกตงและยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากการถกเพกถอนสทธเลอกตง

จนถงวนเลอกตง

(๒๒) เปนผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอรบเลอกเปนสมาชกวฒสภา หรอ

เปนผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนเดยวกน

หรอองคกรปกครองสวนทองถนอน

(๒๓) เคยพนจากต าแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถน เพราะเหตมสวนไดเสยไมวา

โดยทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท าหรอจะกระท ากบหรอใหแกองคกรปกครอง

สวนทองถนนน หรอมสวนไดเสยไมวาโดยทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท ากบหรอ

หนา ๒๘๑


จะกระท ากบหรอใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอน โดยมพฤตการณแสดงใหเหนวาเปนการตางตอบแทน

หรอเออประโยชนสวนตนระหวางกน และยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง

(๒๔) เคยถกสงใหพนจากต าแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะจงใจไมปฏบต

ตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ หรอมตคณะรฐมนตร อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการ

อยางรายแรง และยงไมพนหาปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง

(๒๕) เคยถกสงใหพนจากต าแหนงใด ๆ ในองคกรปกครองสวนทองถนเพราะทอดทงหรอ

ละเลยไมปฏบตการตามหนาทและอ านาจ หรอปฏบตการไมชอบดวยหนาทและอ านาจ หรอประพฤตตน

ฝาฝนตอความสงบเรยบรอยหรอสวสดภาพของประชาชน หรอมความประพฤตในทางทจะน ามา

ซงความเสอมเสยแกศกดต าแหนง หรอแกองคกรปกครองสวนทองถน หรอแกราชการ และยงไมพน

หาปนบแตวนทพนจากต าแหนงจนถงวนเลอกตง

(๒๖) ลกษณะอนตามทกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนก าหนด

มาตรา ๕๑ ในการสมครรบเลอกตง ใหผสมครยนใบสมครตอผอ านวยการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถน พรอมทงหลกฐานการสมครและคาธรรมเนยมการสมครตามทคณะกรรมการ


หลกฐานการสมครตามวรรคหนง ผสมครตองยนหลกฐานแสดงการเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

เปนเวลาตดตอกนสามปนบถงปทสมครรบเลอกตงของผสมคร เวนแตเปนผไมไดเสยภาษเงนได

ใหท าหนงสอยนยนการไมไดเสยภาษพรอมทงสาเหตแหงการไมไดเสยภาษ

คาธรรมเนยมการสมครตามวรรคหนงในองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหตกเปนรายไดของ

องคกรปกครองสวนทองถนนน และไมวาในกรณใดองคกรปกครองสวนทองถนนน ไมมหนาทตองคน

คาธรรมเนยมดงกลาวใหแกผใด

มาตรา ๕๒ เมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนไดรบใบสมครแลว

ใหตรวจสอบใบสมคร เอกสาร หลกฐาน และคาธรรมเนยมวาครบถวนหรอไม ถาเหนวาไมครบถวน

ใหคนเอกสาร หลกฐาน และคาธรรมเนยมทงหมดใหผสมครนนในทนท

หนา ๒๘๒


ในกรณทผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนไดตรวจสอบแลวปรากฏวา

ผสมครไดสงใบสมคร เอกสาร หลกฐาน และคาธรรมเนยมครบถวนแลว ใหออกหลกฐานการรบสมคร

รบเลอกตงใหแกผสมครนนเรยงตามล าดบการยนสมคร และใหท าส าเนาคฉบบไวเปนหลกฐาน

ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบความถกตองของการสมคร

ของผสมครตามวรรคสอง และตรวจสอบวาผนนมสทธสมครรบเลอกตงหรอไม เมอเหนวาถกตองและ

ผนนมสทธสมครรบเลอกตง ใหประกาศรายชอผสมครภายในเจดวนนบแตวนปดรบสมครไวโดยเปดเผย

ณ ทเลอกตง หรอบรเวณใกลเคยงกบทเลอกตง หรอสถานทอนทเหนสมควร

ประกาศรายชอผสมครตามวรรคสาม ใหมชอตว ชอสกล รปถาย และหมายเลขประจ าตว

ของผสมครทจะใชในการลงคะแนนเลอกตง ตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด ทงน

ใหปดประกาศคณสมบตและลกษณะตองหามตามมาตรา ๔๙ และมาตรา ๕๐ ไว ณ ทปดประกาศ

ดงกลาวดวย

การประกาศรายชอผสมครตามวรรคสาม ไมเปนการตดอ านาจคณะกรรมการการเลอกตง

ทจะด าเนนการตามมาตรา ๕๖

มาตรา ๕๓ เมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนไดออกหลกฐาน

การรบสมครรบเลอกตงใหแกผสมครตามมาตรา ๕๒ วรรคสองแลว ผสมครจะถอนการสมครมได

มาตรา ๕๔ หามมใหผใดเรยก รบ หรอยอมจะรบเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใด

อนอาจค านวณเปนเงนไดส าหรบตนเองหรอผอน เพอใหตนสมครรบเลอกตง

หามมใหผใดให เสนอให สญญาวาจะให หรอจดเตรยมเพอจะใหทรพยสน หรอผลประโยชนอนใด

อนอาจค านวณเปนเงนไดแกผใดเพอใหผนนหรอผอนสมครรบเลอกตง

มาตรา ๕๕ ผสมครผใดไมมชอในประกาศตามมาตรา ๕๒ ใหมสทธยนค ารองตอคณะกรรมการ

การเลอกตงภายในสามวนนบแตวนทประกาศรายชอผสมคร ในการน ใหคณะกรรมการการเลอกตง

มค าวนจฉยโดยเรว และใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน องคกรปกครอง

สวนทองถน และหนวยงานทเกยวของด าเนนการตามค าวนจฉยนน

หนา ๒๘๓


เพอประโยชนและความสะดวกรวดเรวในการรบค ารองและวนจฉยกรณตามวรรคหนง

คณะกรรมการการเลอกตงอาจมอบอ านาจใหคณะบคคลพจารณาและวนจฉ ยเบองตนเพอเสนอตอ

คณะกรรมการการเลอกตงตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดกได

มาตรา ๕๖ เมอความปรากฏตอคณะกรรมการการเลอกตงหรอผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอไดรบแจงจากบคคลใดวา ผสมครผใดไมมสทธสมครรบเลอกตง

ใหคณะกรรมการการเลอกตงวนจฉยโดยเรว ถาความปรากฏหรอไดรบแจงกอนวนเลอกตงไมนอยกวา

ยสบวน ใหคณะกรรมการการเลอกตงวนจฉยใหแลวเสรจกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสบวน และถามหลกฐาน

ตามสมควรวาผสมครผนนไมมสทธสมครรบเลอกตง ใหสงถอนชอผนนออกจากบญชรายชอผสมคร

ใหน าความในมาตรา ๕๕ วรรคสองมาใชบงคบกบการด าเนนการตามวรรคหนงดวยโดยอนโลม

การอทธรณค าวนจฉยของคณะกรรมการการเลอกตงตามวรรคหนง ใหอทธรณตอศาลอทธรณ

หรอศาลอทธรณภาคทมเขตอ านาจ ค าวนจฉยของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคใหเปนทสด การอทธรณ

ดงกลาวไมเปนเหตใหระงบหรอชะลอการเลอกตง และใหศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคพจารณาวนจฉย

ใหแลวเสรจกอนวนเลอกตง

มาตรา ๕๗ ใหก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมครเรยงตามล าดบกอนหลงในการมายนใบสมคร

ถามผสมครมาพรอมกนหลายคนและไมอาจตกลงกนไดใหใชวธจบสลากระหวางผสมครทมาพรอมกน

เมอไดก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมครตามวรรคหนงแลวจะเปลยนแปลงหมายเลขประจ าตว

ผสมครไมไดไมวาดวยประการใด ๆ

การก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมครและการจบสลากใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการ


มาตรา ๕๘ ผสมครผใดประสงคจะสงตวแทนไปประจ าอย ณ ทเลอกตง ใหยนหนงสอ

แตงตงตวแทนของตนตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนกอนวนเลอกตง

ไมนอยกวาเจดวน โดยใหแตงตงไดแหงละหนงคน

มาตรา ๕๙ ตวแทนผสมครตองอย ในทซงจดไว ณ ท เลอกตงซ งสามารถมองเหน

การปฏบตงานได และหามมใหปฏบตหนาทเปนกรรมการประจ าหนวยเลอกตงหรอจบตองบตรเลอกตง

หนา ๒๘๔


หรอกลาวโตตอบกบกรรมการประจ าหนวยเลอกตงหรอระหวางกนเองโดยประการทจะเปนอปสรรคแก

การเลอกตง

ตวแทนผสมครอาจรองทกทวงไดเมอเหนวากรรมการประจ าหนวยเลอกตงปฏบตการไมถกตอง

ตามกฎหมาย ในกรณเชนนใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตงจดบนทกค าทกทวงนนไว

ถาตวแทนผสมครกระท าการอนจะเปนอปสรรคแกการเลอกตง และกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

ไดตกเตอนแลวแตยงขดขน คณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงมอ านาจสงใหตวแทนผสมครออกไป

จากทเลอกตง

หมวด ๖ คาใชจายในการเลอกตงและวธการหาเสยงเลอกตงของผสมครรบเลอกตง

มาตรา ๖๐ ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดประกาศก าหนดจ านวนเงนคาใชจาย

ในการเลอกตงของผสมคร ตามหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

คาใชจายทก าหนดตามวรรคหนงใหมผลใชไดตลอดไปจนกวาจะมการก าหนดใหม และในกรณ

ทคณะกรรมการการเลอกตงเหนวาคาใชจายดงกลาวไมเหมาะสม คณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจสงให

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดประกาศก าหนดใหมใหเหมาะสมตอไป คาใชจายทก าหนดใหม

มใหใชบงคบกบการเลอกตงทอยในระหวางด าเนนการหรอทจะมขนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแต

วนประกาศก าหนดคาใชจายใหม

หามมใหผสมครใชจายในการเลอกตงเกนจ านวนเงนคาใชจายทก าหนดตามวรรคหนงหรอ

วรรคสอง แลวแตกรณ จ านวนเงนคาใชจายดงกลาวใหรวมถงบรรดาเงนทบคคลอนไดจายหรอรบวา

จะจายแทน และทรพยสนทบคคลอนไดน ามาใหใชหรอยกใหโดยไมคดคาตอบแทน ทงน เพอประโยชน

ในการหาเสยงเลอกตงของผสมครโดยผสมครรบรหรอยนยอม ในกรณทน าทรพยสนมาใหใช ใหค านวณ

ตามอตราคาเชาหรอคาตอบแทนตามปกตในทองทนน

บรรดาเงนทบคคลอนไดใชจายในการโฆษณาหาเสยงเลอกตงใหผสมครและผสมครไดรบ

ทราบถงการกระท าดงกลาวแลว ใหถอวาเปนจ านวนเงนคาใชจายทผสมครรบรหรอยนยอมตามวรรคสาม

เวนแตผสมครจะไดแจงตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดวาไมยนยอมใหมการกระท าเชนวานน

หนา ๒๘๕


ภายในสามวนนบแตวนทไดรบทราบถงการกระท าดงกลาว ในการน ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ า

จงหวดด าเนนการตามทเหนสมควรเพอมใหมการโฆษณาหาเสยงเลอกตงโดยบคคลดงกลาวอกตอไป

มาตรา ๖๑ ในการค านวณคาใชจายของผสมครส าหรบการเลอกตงแตละครง ใหค านวณ

ตามคาใชจายทใชจายจรงในการเลอกตงในระหวางระยะเวลา ดงตอไปน

(๑) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากการครบวาระ ใหค านวณคาใชจายทใชจายไป

ตงแตหนงรอยแปดสบวนกอนวนทครบวาระจนถงวนเลอกตง

(๒) ในกรณทเปนการเลอกตงแทนต าแหนงทวาง ใหค านวณคาใชจายทใชจายไปตงแตวนท

ต าแหนงวางลงจนถงวนเลอกตง

ในกรณทมเหตอนสมควรเพอประโยชนในการด าเนนการหรอการจดการเลอกตงใหเปนไป

โดยสจรตและเทยงธรรม คณะกรรมการการเลอกตงจะขยายระยะเวลาตามวรรคหนงออกไปกได

ใหคณะกรรมการการเลอกตงประกาศประเภทของคาใชจายในการเลอกตงไวเปนตวอยาง

ใหผสมคร และประชาชนทราบเปนการทวไป ประกาศดงกลาวใหมการปรบปรงใหเปนปจจบน

มาตรา ๖๒ ภายในเกาสบวนนบจากวนเลอกตงผสมครตองยนบญชรายรบและรายจายใน

การเลอกตง พรอมทงหลกฐานทเกยวของใหถกตองครบถวนตามความจรงตอผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าจงหวด

ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดปดประกาศบญชรายรบและรายจายตามวรรคหนงไว

ณ ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงประจ าจงหวด ทท าการองคกรปกครองสวนทองถนนน และ

สถานทอนทเหนสมควร

รายละเอยดและวธการจดท าบญชรายรบและรายจายตามวรรคหนงใหเปนไปตามหลกเกณฑ

และวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด โดยประกาศในราชกจจานเบกษา

มาตรา ๖๓ ผสมครผใดยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตงโดยไมถกตองครบถวน

หรอเมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดมเหตอนควรสงสยหรอไดรบแจงโดยมหลกฐานอนสมควรวา

ผสมครผใดใชจายในการเลอกตงเกนจ านวนเงนคาใชจายทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด

ประกาศก าหนด ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดท าการสอบหาขอเทจจรงใหแลวเสรจ

ภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทครบก าหนดยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตง หรอภายใน

หนา ๒๘๖


หนงรอยแปดสบวนนบแตวนทมเหตอนควรสงสยหรอไดรบแจง แลวแตกรณ ถาผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าจงหวดเหนวาผสมครผนนมการกระท าดงกลาว ใหแจงพนกงานสอบสวนเพอด าเนนคดตามกฎหมาย

ตอไปโดยเรว

ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดรายงานการด าเนนการตามวรรคหนงตอคณะกรรมการ

การเลอกตงภายในเจดวนนบแตวนทรผลการสอบหาขอเทจจรง

ในการด าเนนการตามวรรคหนง ถาเปนกรณทผสมครผนนเปนผไดรบเลอกตง ถาคณะกรรมการ

การเลอกตงเหนวาผนนกระท าการตามทถกกลาวหา ใหคณะกรรมการการเลอกตงยนค ารองตอศาลอทธรณ

หรอศาลอทธรณภาคเพอใหมค าสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนและสงใหมการเลอกตงใหมแทนส าหรบ

ต าแหนงทวาง แตทงน ไมกระทบกบกจการทผนนไดกระท าไปในหนาทกอนวนทศาลอทธรณหรอ

ศาลอทธรณภาคมค าสง ในการนใหศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคพจารณาและมค าสงภายใน

หนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดรบค ารอง ค าสงของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคใหเปนทสด

กรณทผวาราชการจงหวดหรอนายอ าเภอมเหตอนควรสงสยและมหลกฐานทนาเชอไดวา

ผสมครผใดใชจายในการเลอกตงเกนจ านวนเงนคาใชจายทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด

ประกาศก าหนด ใหแจงผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดเพอด าเนนการตามวรรคหนงตอไป

มาตรา ๖๔ เพอประโยชนแหงความเทยงธรรมและความเปนระเบยบเรยบรอย ใหผสมคร

หาเสยงเลอกตงไดภายในก าหนดเวลา ดงตอไปน

(๑) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากครบวาระหรอครบอาย ใหกระท าไดตงแต

หนงรอยแปดสบวนกอนวนครบวาระหรอครบอายจนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

(๒) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากมการยบสภาหรอถอวามการยบสภา ใหกระท าได

ตงแตวนยบสภาหรอวนทถอวามการยบสภาจนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

(๓) ในกรณทเปนการเลอกตงอนเนองมาจากต าแหนงวางอนมใชเพราะเหตครบวาระหรอ

ครบอาย ใหกระท าไดตงแตวนทต าแหนงวางลงจนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

(๔) ในกรณมการสงใหมการเลอกตงใหม ใหกระท าไดตงแตวนทมค าสงใหมการเลอกตงใหม

จนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตง

หนา ๒๘๗


(๕) ในกรณมการสงใหมการออกเสยงลงคะแนนใหม ผใดจะหาเสยงเลอกตงมได เวนแต

คณะกรรมการการเลอกตงจะมมตเปนอยางอนโดยค านงถงความสจรตและเทยงธรรม

มาตรา ๖๕ หามมใหผสมครหรอผใดกระท าการอยางหนงอยางใดเพอจงใจใหผมสทธเลอกตง

ลงคะแนนใหแกตนเองหรอผสมครอน ใหงดเวนการลงคะแนนใหแกผสมคร หรอการชกชวนใหไป

ลงคะแนนไมเลอกผใดเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ดวยวธการ ดงตอไปน

(๑) จดท า ให เสนอให สญญาวาจะให หรอจดเตร ยมเพอจะให ทรพยสน หรอ

ผลประโยชนอนใดอนอาจค านวณเปนเงนไดแกผใด

(๒) ให เสนอให หรอสญญาวาจะใหเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดไมวาจะโดยตรง

หรอโดยออมแกชมชน สมาคม มลนธ วดหรอศาสนสถานอน สถานศกษา สถานสงเคราะห หรอ

สถาบนอนใด

(๓) ท าการโฆษณาหาเสยงดวยการจดใหมมหรสพหรอการรนเรงตาง ๆ

(๔) เลยงหรอรบจะจดเลยงผใด

(๕) หลอกลวง บงคบ ขเขญ ใชอทธพลคกคาม ใสรายดวยความเทจ หรอจงใจใหเขาใจผด

ในคะแนนนยมของผสมครใด

หามมใหสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถ นผใดกระท าการตามวรรคหนง เวนแต

เปนการกระท าตามหนาทและอ านาจทมกฎหมายบญญตไว ในกรณทองคกรปกครองสวนทองถน

ผบรหารทองถน หรอปลดองคกรปกครองสวนทองถน อนมตโครงการหรอกจกรรมใหมทมลกษณะ

ตามวรรคหนงภายในเกาสบวนกอนวนครบวาระการด ารงต าแหนงหรอกอนการลาออกจากต าแหนงของ

ผบรหารทองถน แลวแตกรณ ใหถอวาองคกรปกครองสวนทองถน ผบรหารทองถน หรอปลดองคกร

ปกครองสวนทองถนนนกระท าการอนเปนการฝาฝนขอหามตามวรรคหนง เวนแตโครงการหรอกจกรรม

ดงกลาวมลกษณะเปนการบรรเทาทกขจากภยธรรมชาต หรอภยพบตสาธารณะ หรอเปนโครงการหรอ

กจกรรมตอเนองทกระท าเปนปกตอยแลว หรอเปนโครงการทด าเนนการตามมตคณะรฐมนตร

การประกาศนโยบายหรอการด าเนนการตามแนวทางในการแกไขปญหาตามหนาทและอ านาจ

ขององคกรปกครองสวนทองถนดวยวธการใชจายจากเงนงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถน

หนา ๒๘๘


มใหถอวาเปนกรณตาม (๑) หรอ (๒) เวนแตเปนการโฆษณาหาเสยงเกยวกบนโยบายทไมสอดคลองกบ

หนาทและอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถน

ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงมเหตอนควรสงสยวาองคกรปกครองสวนทองถนใด

ด าเนนการใดอนมลกษณะตองหามตามวรรคหนงหรอวรรคสอง ใหคณะกรรมการการเลอกตงพจารณาและ

วนจฉย เมอคณะกรรมการการเลอกตงวนจฉยวาการด าเนนการนนมลกษณะเปนการตองหามดงกลาว

ใหคณะกรรมการการเลอกตงสงใหองคกรปกครองสวนทองถนนนด าเนนการตามควรแกกรณตอไป

ความผดตาม (๑) หรอ (๒) ใหถอวาเปนความผดมลฐานตามกฎหมายวาดวยการปองกนและ

ปราบปรามการฟอกเงน และใหคณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจสงเรองใหส านกงานปองกนและ

ปราบปรามการฟอกเงนด าเนนการตามหนาทและอ านาจได

มาตรา ๖๖ เพอใหการหาเสยงเลอกตงเปนไปดวยความเรยบรอย สจรต และเทยงธรรม

คณะกรรมการการเลอกตงจะก าหนดลกษณะตองหามในการหาเสยงเลอกตงของผสมครกได

เมอคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดลกษณะตองหามตามวรรคหนงแลว หามผสมครด าเนนการ

หรอยนยอมใหมการด าเนนการหาเสยงเลอกตงทมลกษณะดงกลาว

ผสมครผใดมผชวยหาเสยงจ านวนเทาใด ใหแจงส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงประจ า

จงหวดทราบรายละเอยดเกยวกบผชวยหาเสยง หนาท และคาตอบแทนผชวยหาเสยง ทงน ตามวธการ


คาตอบแทนตามวรรคสามตองน าไปรวมเปนคาใชจายในการเลอกตงดวย

มาตรา ๖๗ หามมใหผสมครจดยานพาหนะน าผมสทธเลอกตงไปยงทเลอกตงเพอการเลอกตง

หรอน ากลบจากทเลอกตง หรอจดใหผมสทธเลอกตงไปหรอกลบเพอการออกเสยงลงคะแนน โดยไมตอง

เสยคาโดยสารหรอคาจางซงตองเสยตามปกต

หามมใหผใดกระท าการตามวรรคหนง เพอจงใจหรอควบคมใหผมสทธเลอกตงไปลงคะแนน

เลอกหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด

บทบญญตในมาตรานมใหใชบงคบแกการทหนวยงานของรฐจดยานพาหนะเพออ านวย

ความสะดวกแกผมสทธเลอกตง ทงน ตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

หนา ๒๘๙


มาตรา ๖๘ หามมใหผใดซงมไดมสญชาตไทยเขามสวนชวยเหลอในการเลอกตง หรอ

กระท าการใด ๆ เพอประโยชนแกการเลอกตงโดยประการทอาจเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร ทงน

เวนแตการกระท านนเปนการชวยราชการตามททางราชการรองขอ หรอเปนการประกอบอาชพตามปกต

โดยสจรตของผนน

มาตรา ๖๙ หามมใหเจาหนาทของรฐใชต าแหนงหนาทกระท าการใด ๆ อนเปนคณหรอ

เปนโทษแกผสมคร เวนแตเปนการกระท าตามหนาทและอ านาจ

ในกรณมหลกฐานอนควรเชอไดวามการฝาฝนบทบญญตตามวรรคหนง ใหคณะกรรมการ

การเลอกตงมอ านาจสงใหเจาหนาทของรฐยต ระงบ หรอเปลยนแปลงแกไขการกระท าดงกลาว

ในกรณจ าเปนใหคณะกรรมการการเลอกตงแจงใหผบงคบบญชาสงใหเจาหนาทของรฐผนนพนจากหนาท

เปนการชวคราว หรอสงใหประจ ากระทรวง ทบวง กรม ศาลากลางจงหวด หรอทวาการอ าเภอ หรอ

หามเขาเขตเลอกตงจนกวาจะมการประกาศผลการนบคะแนนได

มาตรา ๗๐ หามมใหผใดท าการโฆษณาหาเสยงเลอกตงโดยวธการใด ๆ อนเปนคณหรอ

เปนโทษแกผสมคร นบตงแตเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตงหนงวนจนสนสดวนเลอกตง

มาตรา ๗๑ การปดประกาศหรอตดแผนปายเกยวกบการหาเสยงเลอกตงจะกระท าได

เฉพาะในสถานท รวมทงมขนาดและจ านวนไมเกนทคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการ

การเลอกตงมอบหมายก าหนด

มาตรา ๗๒ ใหคณะกรรมการการเลอกตงมหนาทสงเสรม สนบสนนและเผยแพรใหประชาชน

ผมสทธเลอกตงทราบขอมลเกยวกบการเลอกตงและมาใชสทธเลอกตงอยางกวางขวาง

มาตรา ๗๓ ในกรณทมการหาเสยงเลอกตงโดยวธการทางอเลกทรอนกส และความปรากฏ

ตอคณะกรรมการการเลอกตงไมวาโดยทางใดวา การหาเสยงเลอกตงนนฝาฝนหรอไมถกตอง

ตามพระราชบญญตน หรอค าส ง ระเบยบ หรอขอบงคบของคณะกรรมการการเลอกตง

ใหคณะกรรมการการเลอกตงมหนาทแจงขอเทจจรงใหประชาชนทราบเปนการทวไปโดยพลน และ

มอ านาจสงใหผทเกยวของด าเนนการแกไข เปลยนแปลง หรอลบขอมลโดยทนท

มาตรา ๗๔ เมอไดมประกาศก าหนดทเลอกตงตามมาตรา ๒๓ แลว หามมใหผใดน า

สงพมพ แผนประกาศ หรอสงอนใด มาปดหรอแสดงไวภายในทเลอกตง เวนแตเปนการด าเนนการ

หนา ๒๙๐


ตามค าสงของผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน เพอประโยชนในการอ านวย

ความสะดวกแกผใชสทธเลอกตงตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

ในกรณทมสงพมพ แผนประกาศ หรอสงอนใด ปดหรอแสดงไวภายในทเลอกตงอยกอนหรอ

ในวนเลอกตงอนเปนการฝาฝนวรรคหนง ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงท าลาย ปกปด หรอ

น าออกไปไวนอกทเลอกตง

หมวด ๗ การออกเสยงลงคะแนน

มาตรา ๗๕ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดใหมการออกเสยงลงคะแนนโดยวธอน

ทมใชการใชบตรเลอกตงส าหรบการเลอกตง คาใชจายในการจดหาหรอจดใหมอปกรณหรอเครองมอใน

การออกเสยงลงคะแนนดงกลาวใหอยในความรบผดชอบของคณะกรรมการการเลอกตง โดยคณะกรรมการ

การเลอกตงจะก าหนดคาใชอปกรณหรอเครองมอดงกลาวจากองคกรปกครองสวนทองถนทน าไปใชใน

การเลอกตงตามอตราทก าหนดดวยกได

การออกเสยงลงคะแนนโดยวธอนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการ


มาตรา ๗๖ การออกเสยงลงคะแนน ใหกระท าไดโดยวธการ ดงตอไปน

(๑) การลงคะแนนโดยใชบตรเลอกตง

(๒) การลงคะแนนโดยวธอนทมใชการใชบตรเลอกตง

การออกเสยงลงคะแนนโดยวธตาม (๒) ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข

ทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด โดยวธนนสามารถปองกนการทจรตในการเลอกตงไดอยางมประสทธภาพ

และสะดวกกวาการออกเสยงลงคะแนนดวยบตรเลอกตงและมคาใชจายทคมคา และตองเปนวธการ

ทประชาชนเขาถงไดโดยสะดวก

ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดใหมการออกเสยงลงคะแนนตาม (๒) มใหน าความใน

มาตรา ๘๑ มาตรา ๘๓ มาตรา ๘๕ มาตรา ๘๖ มาตรา ๘๘ และมาตรา ๘๙ มาใชบงคบ

หนา ๒๙๑


มาตรา ๗๗ หบบตรเลอกตงและบตรเลอกตง ใหมลกษณะตามทคณะกรรมการการเลอกตง

ก าหนด ในการก าหนดลกษณะของหบบตรเลอกตงใหคณะกรรมการการเลอกตงค านงถงหบบตรเลอกตง

ทองคกรปกครองสวนทองถนมอยแลวเพอใหสามารถใชหบบตรเลอกตงดงกลาวไดตอไป

มาตรา ๗๘ ในวนเลอกตงใหเปดการออกเสยงลงคะแนนตงแตเวลา ๐๘.๐๐ นาฬกา

ถงเวลา ๑๗.๐๐ นาฬกา แตในกรณทเหนสมควรเพอประโยชนในการจดการเลอกตงใหเรยบรอย

คณะกรรมการการเลอกตงจะก าหนดเวลาการออกเสยงลงคะแนนส าหรบองคกรปกครองสวนทองถนใด

เปนอยางอนกได แตตองมเวลาการออกเสยงลงคะแนนไมนอยกวาเจดชวโมง

มาตรา ๗๙ กอนเรมเปดใหมการออกเสยงลงคะแนน ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

นบจ านวนบตรเลอกตงทงหมดของหนวยเลอกตงนน และปดประกาศจ านวนบตรเล อกตงไวใน

ทเปดเผย และเมอถงเวลาเปดการออกเสยงลงคะแนน ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

เปดหบบตรเลอกตงในทเปดเผย แสดงใหผมสทธเลอกตงซงอย ณ ทเลอกตงนนเหนวาหบบตรเลอกตง

เปนหบบตรเลอกตงเปลา และใหปดหบบตรเลอกตงตามวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

แลวใหท าการบนทกการด าเนนการดงกลาว โดยใหผมสทธเลอกตงไมนอยกวาสองคนซงอยในทเลอกตง

ในขณะนนลงลายมอชอในบนทกนนดวย เวนแตไมมผมสทธเลอกตง ณ ทเลอกตง

มาตรา ๘๐ ในระหวางเวลาเปดการออกเสยงลงคะแนน ใหผมสทธเลอกตงซงประสงค

จะออกเสยงลงคะแนนน าบตรประจ าตวประชาชน หรอบตรหรอหลกฐานอนใดของทางราชการหรอ

หนวยงานของรฐทมรปถายและมเลขประจ าตวประชาชนของผถอบตรไปแสดงตนตอกรรมการประจ า

หนวยเลอกตง แลวใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตงมอบบตรเลอกตงใหแกผนนเพอไปออกเสยง

ลงคะแนน

บตรประจ าตวประชาชน แมจะหมดอายแลวกใหสามารถใชในการแสดงตนตามวรรคหนงได

ขนตอนและวธการตรวจสอบการแสดงตนใหเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

มาตรา ๘๑ การออกเสยงลงคะแนน ใหท าเครองหมายกากบาทลงในชองท าเครองหมายของ

หมายเลขประจ าตวผสมครในบตรเลอกตง และในกรณทผมสทธเลอกตงประสงคจะลงคะแนนไมเลอก

ผสมครผใด ใหผมสทธเลอกตงท าเครองหมายกากบาทในชองท าเครองหมาย “ไมเลอกผสมครผใด”

หนา ๒๙๒


มาตรา ๘๒ เพออ านวยความสะดวกแกคนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอาย ในการออกเสยง

ลงคะแนน ใหคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายจดใหมการอ านวย

ความสะดวกส าหรบการออกเสยงลงคะแนนของบคคลดงกลาวไวเปนพเศษ หรอจดใหมกา รชวยเหลอ

ในการออกเสยงลงคะแนนภายใตการก ากบดแลของคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง ในการให

ความชวยเหลอดงกลาวตองใหบคคลนนไดออกเสยงลงคะแนนดวยตนเองตามเจตนาของบคคลนน

เวนแตลกษณะทางกายภาพท าใหคนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอายไมสามารถท าเครองหมายลงใน

บตรเลอกตงได ใหบคคลอนหรอกรรมการประจ าหนวยเลอกตงเปนผกระท าการแทน โดยความยนยอม

และเปนไปตามเจตนาของคนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอายนน ทงน ใหถอเปนการออกเสยง

ลงคะแนนโดยตรงและลบ

ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงเหนสมควร อาจก าหนดใหมการจดทเลอกตงส าหรบ

คนพการหรอทพพลภาพ หรอผสงอาย เปนกรณพเศษ โดยจดใหบคคลนนไดลงทะเบยนเพอขอใช

สทธเลอกตง ณ สถานทดงกลาว และเมอไดลงทะเบยนแลว ใหหมดสทธเลอกตงในหนวยเลอกตง

ทตนมชออยในทะเบยนบาน

การอ านวยความสะดวกตามวรรคหนง การจดทเลอกตงและการลงทะเบยนเพอขอใชสทธ

ตามวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด การลงทะเบยน

ดงกลาวใหเปนไปตามวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด ซงตองค านงถงความสะดวกของ

ผขอลงทะเบยนดวย

มาตรา ๘๓ เมอผมสทธเลอกตงท าเครองหมายกากบาทลงในบตรเลอกตงแลว ใหพบ

บตรเลอกตงเพอมใหผอนทราบวาลงคะแนนเลอกผสมครผใดหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด แลวให

น าบตรเลอกตงใสลงในหบบตรเลอกตงดวยตนเองตอหนากรรมการประจ าหนวยเลอกตง หรอในกรณ

ตามมาตรา ๘๒ กรรมการประจ าหนวยเลอกตงจะชวยใสลงในหบบตรเลอกตงแทนกได แตตอง

ท าตอหนาผมสทธเลอกตงนน

มาตรา ๘๔ หามมใหผใดซงรอยแลววาตนเปนผไมมสทธเลอกตงพยายามออกเสยงลงคะแนน

หรอออกเสยงลงคะแนน

หนา ๒๙๓


มาตรา ๘๕ หามมใหผมสทธเลอกตงผใดใชบตรอนทมใชบตรเลอกตงทไดรบจากกรรมการ

ประจ าหนวยเลอกตงเพอการออกเสยงลงคะแนน

หามมใหผใดน าบตรเลอกตงออกไปจากทเลอกตง เวนแตเปนการกระท าตามหนาทและอ านาจ

มาตรา ๘๖ หามมใหผใดจงใจท าเครองหมายโดยวธใดไวทบตรเลอกตงนอกจากเครองหมาย

ทลงคะแนน

มาตรา ๘๗ ในระหวางการออกเสยงลงคะแนน หามมใหผใดใชเครองมอหรออปกรณใด

ถายภาพบตรเลอกตงเพอใหเหนเครองหมายลงคะแนนในคหาเลอกตง

มาตรา ๘๘ หามมใหผใดน าบตรเลอกตงใสในหบบตรเลอกตง โดยไมมอ านาจโดยชอบ

ดวยกฎหมาย หรอกระท าการใดในบญชรายชอผมสทธเลอกตงเพอแสดงวามผมาแสดงตนเพอออกเสยง

ลงคะแนนโดยผดไปจากความจรง หรอกระท าการใดอนเปนเหตใหมบตรเลอกตงเพมขนจากความจรง

มาตรา ๘๙ หามมใหผมสทธเลอกตงน าบตรเลอกตงทออกเสยงลงคะแนนแลวแสดงตอผอน

เพอใหผอนทราบวาตนไดลงคะแนนเลอกหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด

มาตรา ๙๐ หามมใหผใดกระท าการใดโดยไมมอ านาจโดยชอบดวยกฎหมาย เพอมให

ผมสทธเลอกตงสามารถใชสทธได หรอขดขวางหรอหนวงเหนยวมใหผมสทธเลอกตงไป ณ ทเลอกตง

หรอมใหไปถง ณ ทดงกลาวภายในก าหนดเวลาทจะออกเสยงลงคะแนนได

มาตรา ๙๑ หามมใหผใดจาย แจก หรอใหเงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดแก

ผมสทธเลอกตงเพอจงใจมใหไปออกเสยงลงคะแนน หรอกระท าการใด ๆ เพอมใหผมสทธเลอกตง

ไปออกเสยงลงคะแนน

ผใดมบตรประจ าตวประชาชนของผมสทธเลอกตงผอนตงแตสองคนขนไปไวในความครอบครอง

โดยไมมเหตอนสมควรในระหวางวนประกาศใหมการ เลอกตงถงวนถดจากวนเลอกตง ใหถอวา

ผนนกระท าการตามวรรคหนง

มาตรา ๙๒ หามมใหผมสทธเลอกตงผใดเรยก รบ หรอยอมจะรบเงน ทรพยสน หรอ

ประโยชนอนใดส าหรบตนเองหรอผอน เพอลงคะแนนเลอกหรอลงคะแนนไมเลอกผสมครผใด หรอ

งดเวนไมลงคะแนนใหแกผสมครผใด

หนา ๒๙๔


มาตรา ๙๓ ในกรณทการออกเสยงลงคะแนนในหนวยเลอกตงแหงใดไมสามารถกระท าได

เนองจากเกดจลาจล อทกภย อคคภย เหตสดวสย หรอเหตจ าเปนอยางอน ถาเหตดงกลาวเกดขน

กอนวนเลอกตง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนก าหนดทเลอกตงใหม

ทผมสทธเลอกตงสามารถไปลงคะแนนเลอกตงไดโดยสะดวก แตถาไมอาจก าหนดทเลอกตงใหมได

ใหประกาศงดการลงคะแนนเลอกตงในหนวยเลอกตงนน แลวรายงานตอผอ านวยการการเลอกตง

ประจ าจงหวดและคณะกรรมการการเลอกตงโดยเรว

ในกรณทเหตตามวรรคหนงเกดขนในวนเลอกตง ไมวาจะมการเรมลงคะแนนแลวหรอไม

ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงประกาศงดการลงคะแนนเลอกตงในหนวยเลอกตงนน แลวรายงานตอ

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด และ

คณะกรรมการการเลอกตงโดยเรว

เมอไดมประกาศงดการลงคะแนนเลอกตงตามวรรคหนงหรอวรรคสองแลว ใหผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยความเหนชอบของผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด

จดใหมการลงคะแนนเลอกตงใหมส าหรบหนวยเลอกตงนนภายในสบหาวนนบแตวนทสามารถจดใหม

การลงคะแนนเลอกตงได ในการน ใหประกาศวนลงคะแนนเลอกตงใหมลวงหนาไมนอยกวาสามวน

และรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตงโดยเรว ถาจ าเปนจะจดใหมการเล อกตง ณ ทเลอกตง

ทอยนอกหนวยเลอกตงนนกได

ในการด าเนนการตามวรรคสาม ถาคณะกรรมการการเลอกตงเหนวาจะไมสามารถด าเนน

การเลอกตงใหแลวเสรจภายในเวลาทก าหนดในมาตรา ๑๑ คณะกรรมการการเลอกตงจะขยาย

ระยะเวลาออกไปตามทสมควรกได

การด าเนนการตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการ


มาตรา ๙๔ ในกรณทมเหตจ าเปนอนมอาจหลกเลยงได เปนเหตใหไมสามารถจดการเลอกตง

ตามวนทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดก าหนด คณะกรรมการการเลอกตงจะก าหนดวนเลอกตงใหม

กได แตตองไมเกนสามสบวนนบแตวนทเหตดงกลาวสนสดลง

หนา ๒๙๕


มาตรา ๙๕ เมอถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนนแลว ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

ประกาศปดการออกเสยงลงคะแนน ปดชองใสบตรเลอกตงของหบบตรเลอกตง และงดจายบตรเลอกตง

แลวใหท าเครองหมายในบตรเลอกตงทเหลออยใหเปนบตรเลอกตงทใชลงคะแนนไมได และจดท ารายการ

เกยวกบจ านวนบตรเลอกตงทงหมด จ านวนผมาแสดงตนและรบบตรเลอกตง และจ านวนบตรเลอกตงทเหลอ

แลวประกาศใหประชาชนทอย ณ ทเลอกตง ไดทราบ

ในกรณทถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนนแลวยงมผมสทธเลอกตงซงประสงคจะออกเสยง

ลงคะแนนไดมาแสดงตวอยในทเลอกตงเพอใชสทธเลอกตงแลวกอนเวลาปดการออกเสยงลงคะแนน

แตยงไมไดแสดงตนหรอรบบตรเลอกตง ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงอนญาตใหบคคลเหลานน

แสดงตนและมอบบตรเลอกตงเพอใชสทธเลอกตงได และเมอผมสทธเลอกตงออกเสยงลงคะแนนเสรจสนแลว

จงด าเนนการตามวรรคหนงตอไป

การด าเนนการตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการ


มาตรา ๙๖ ตงแตเวลาทเปดการออกเสยงลงคะแนน จนถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนน

หามมใหผใดเปด ท าลาย ท าใหเสยหาย ท าใหเปลยนสภาพ หรอท าใหไรประโยชน หรอน าไป

ซงหบบตรเลอกตง โดยไมมอ านาจโดยชอบดวยกฎหมาย

ความในวรรคหนงใหใชบงคบกบหบบตรเลอกตงทเกบบตรเลอกตงภายหลงจากการนบคะแนนแลว

รวมตลอดทงบตรเลอกตง เอกสาร และหลกฐานทเกยวของกบการเลอกตงทคณะกรรมการประจ า

หนวยเลอกตงไดจดท าขนดวยโดยอนโลม เวนแตเปนการกระท าตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตง

ก าหนด

หมวด ๘ การนบคะแนนเลอกตงและการประกาศผลการเลอกตง

มาตรา ๙๗ เมอเสรจสนการออกเสยงลงคะแนนแลว ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

ด าเนนการนบคะแนนเลอกตงของแตละหนวยเลอกตง โดยใหกระท า ณ ทเลอกตงของแตละหนวยเลอกตง

และใหกระท าโดยเปดเผยและหามมใหเลอนหรอประวงเวลาการนบคะแนนเลอกตง

หนา ๒๙๖


ในการนบคะแนนเลอกตงตามวรรคหนง ใหนบคะแนนส าหรบบตรเลอกตงทลงคะแนนไมเลอก

ผสมครผใดดวย

มาตรา ๙๘ ใหคณะกรรมการการเลอกตงออกระเบยบเกยวกบหลกเกณฑ และวธการใน

การนบคะแนนเลอกตงของคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

มาตรา ๙๙ หามมใหผใดกระท าการใด ๆ เพอใหบตรเลอกตงทอยในสถานทนบคะแนนเลอกตง

มจ านวนผดจากความจรง

มาตรา ๑๐๐ ในการนบคะแนนเลอกตง หากคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงวนจฉยดวย

เสยงขางมากวาบตรเลอกตงใดเปนบตรเสย ใหแยกบตรเสยออกไวตางหาก และหามมใหนบบตรเสย

เปนคะแนนเลอกตงไมวากรณใด

บตรเลอกตงตอไปนใหถอวาเปนบตรเสย

(๑) บตรปลอม

(๒) บตรทมการท าเครองหมายเพอเปนทสงเกตหรอเขยนขอความใด ๆ ลงในบตรเลอกตง

นอกจากเครองหมายในการลงคะแนน เวนแตเปนการกระท าโดยชอบดวยกฎหมายของคณะกรรมการ

ประจ าหนวยเลอกตง

(๓) บตรทมไดท าเครองหมายลงคะแนน

(๔) บตรทท าเครองหมายลงคะแนนใหแกผสมครเกนจ านวนสมาชกสภาทองถนหรอ

ผบรหารทองถนทพงมในเขตเลอกตงนน

(๕) บตรทไมอาจทราบไดวาลงคะแนนใหแกผสมครใด เวนแตเปนการลงคะแนน “ไมเลอก

ผสมครผใด”

(๖) บตรทไดท าเครองหมายลงคะแนนใหแกผสมคร แลวท าเครองหมายในชองท าเครองหมาย

“ไมเลอกผสมครผใด”

(๗) บตรทมลกษณะตามทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนดวาเปนบตรเสย

ใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตงสลกหลงในบตรเสยวา “เสย” และใหกรรมการประจ า

หนวยเลอกตงลงลายมอชอก ากบไวไมนอยกวาสามคน

หนา ๒๙๗


มาตรา ๑๐๑ หามมใหกรรมการประจ าหนวยเลอกตงจงใจนบบตรเลอกตง อานบตรเลอกตง

นบคะแนนเลอกตงหรอรวมคะแนนเลอกตงใหผดจากความจรง หรอกระท าการใดใหบตรเลอกตงช ารด

เสยหายหรอใหเปนบตรเสย หรอกระท าการใดแกบตรเสยเพอใหเปนบตรเลอกตงทใชได หรอท ารายงาน

การเลอกตงผดจากความจรง

มาตรา ๑๐๒ เมอมการรวมผลการนบคะแนนเลอกต ง ณ ท เลอกต ง เสรจสนแลว

ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงประกาศผลการนบคะแนนเลอกตงของหนวยเลอกตงนน จ านวน

บตรเลอกตงทมอยทงหมด จ านวนบตรเลอกตงทใช และจ านวนบตรเลอกตงทเหลอจากการลงคะแนน

เลอกตง ทงน ใหกระท าโดยเปดเผยและรายงานผลการนบคะแนนเลอกตงตอคณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนโดยทนท เพอรวบรวมผลการนบคะแนนของทกหนวยเลอกตง

ในเขตเลอกตงนน แลวใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนประกาศผล

การนบคะแนนเลอกตงของเขตเลอกตงและรายงานแสดงผลการนบคะแนนเลอกตงตอผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าจงหวดโดยเรว

การประกาศผลการนบคะแนนเลอกตง การรายงานผลการนบคะแนนเลอกตง วธการและ

ระยะเวลาการเกบรกษาและท าลายบตรเลอกตงและเอกสารหลกฐานเกยวกบการเลอกตง ใหเปนไป

ตามระเบยบทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

มาตรา ๑๐๓ ถาการนบคะแนนเลอกตง ณ หนวยเลอกตงใดไมสามารถกระท าได เนองจาก

เกดจลาจล อทกภย อคคภย เหตสดวสย หรอเหตจ าเปนอยางอน ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตง

ประกาศงดการนบคะแนนเลอกตงส าหรบหนวยเลอกตงนน แลวรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถน ผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด และคณะกรรมการการเลอกตง

โดยเรว เพอใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดก าหนดวนและสถานทนบคะแนนเลอกตงตอไป

โดยตองไมเกนสามวนนบแตเหตดงกลาวสนสดลง แตในกรณทบตรเลอกตงช ารดหรอสญหาย หรอ

การนบคะแนนเลอกตงตอไปจะกอใหเกดความไมสจรตหรอเทยงธรรม คณะกรรมการการเลอกตงจะสงให

ด าเนนการออกเสยงลงคะแนนใหมส าหรบหนวยเลอกตงนนตามควรแกกรณกได

หนา ๒๙๘


มาตรา ๑๐๔ ในกรณทบตรเสยตามมาตรา ๑๐๐ เปนบตรปลอม ใหคณะกรรมการประจ า

หนวยเลอกตงแยกบตรปลอมออกไวตางหาก และรายงานตอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกร

ปกครองสวนทองถน และผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดเพอเสนอเรองใหคณะกรรมการ

การเลอกตงพจารณาด าเนนการ

เมอคณะกรรมการการเลอกตงไดรบรายงานตามวรรคหนงแลวใหมหนาทด าเนนการไตสวน

ตรวจสอบโดยพลน ถามไดมหลกฐานอนแสดงไดวาบตรปลอมทพบนนมใชเปนวธการในการทจรต

การเลอกตงหรอท าใหการเลอกตงไมสจรตหรอไมเทยงธรรม ใหสงยกเลกการเลอกตงของหนวยเลอกตงนน

และสงใหด าเนนการลงคะแนนใหม ในกรณทเหนสมควรใหคณะกรรมการการเลอกตงตรวจสอบ

บตรเลอกตงของหนวยเลอกตงอนทกหนวยหรอบางหนวยตามทเหนสมควรดวย ในกรณเชนนน

ใหคณะกรรมการการเลอกตง หรอกรรมการการเลอกตงทไดรบมอบหมายจากคณะกรรมการการเลอกตง

สงใหเปดหบบตรเลอกตงเพอตรวจสอบได แตตองแจงใหผ สมครทราบวนเวลาและสถานททจะเปด

หบบตรเลอกตง โดยแจงใหทราบดวยวาผสมครมสทธเขารวมสงเกตการณดวยตนเองหรอจะสงผแทน

มาแทนตนกได ในกรณทตรวจสอบแลวคณะกรรมการการเลอกตงรบรองวาไมมการทจรตหรอไมมกรณ

ไมเทยงธรรม ใหด าเนนการประกาศผลการนบคะแนนเลอกตงตอไป

มาตรา ๑๐๕ ในกรณทผลการนบคะแนนเลอกตงปรากฏวาจ านวนผมาใชสทธเลอกตงไมตรงกบ

จ านวนบตรเลอกตงทใชออกเสยงลงคะแนน ใหคณะกรรมการประจ าหนวยเลอกตงด าเนนการตรวจสอบ

ความถกตอง หากยงไมตรงกนอกใหรายงานพรอมเหตผลตอคณะกรรมการการเลอกตงเพอพจารณาสง

ใหมการนบคะแนนเลอกตงใหมหรอสงใหออกเสยงลงคะแนนใหมในหนวยเลอกตงนน พรอมทงแจงให

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนทราบ และน าสงหบบตรเลอกตง พรอมวสด

อปกรณการเลอกตงแกคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอผซงคณะกรรมการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนมอบหมาย

ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงสงใหมการนบคะแนนเลอกตงใหมตามวรรคหนง หากปรากฏวา

จ านวนผมาใชสทธเลอกตงไมตรงกบจ านวนบตรเลอกตงทใชออกเสยงลงคะแนน ใหสนนษฐาน

วาการเลอกตงในหนวยเลอกตงนนมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม และใหคณะกรรมการการเลอกตง

หนา ๒๙๙


ตรวจสอบบตรเลอกตงของหนวยเลอกตงอนทกหนวยหรอบางหนวยตามทเหนสมควรดวย ทงน

ใหน าความในมาตรา ๑๐๔ วรรคสอง มาใชบงคบแกการตรวจสอบบตรเลอกตงดงกลาวดวยโดยอนโลม

ในกรณทปรากฏภายหลงประกาศผลการเลอกตงวา การนบคะแนนเลอกตงในหนวยเลอกตงใด

หรอในเขตเลอกตงใดมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหคณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจสง

ใหเปดหบบตรเลอกตงและนบคะแนนเลอกตงใหมตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตง

ก าหนด แตทงนตองกระท าภายในเกาสบวนนบแตวนทประกาศผลการเลอกตง

ในกรณทผลการนบคะแนนเลอกตงใหมตามวรรคสามเปลยนแปลงผไดรบเลอกตง ใหผไดรบ

เลอกตงเดมพนจากต าแหนงนบแตวนทคณะกรรมการการเลอกตงประกาศผลการเลอกตงจากการนบ

คะแนนเลอกตงใหม และใหผไดรบเลอกตงใหมด ารงต าแหนงเทาวาระทเหลออยของผไดรบเลอกตงเดม

มาตรา ๑๐๖ เมอผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดไดรบรายงานผลการนบคะแนนเลอกตง

ตามมาตรา ๑๐๒ แลวเหนวาการเลอกตงและการนบคะแนนเลอกตงเปนไปโดยสจรตและเทยงธรรม

ใหรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตงเพอประกาศผลการเลอกตง

ในกรณทมผรองเรยนโดยมหลกฐานตามสมควรวาการนบคะแนนเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรต

หรอเทยงธรรม ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดรายงานใหคณะกรรมการการเลอกตงพจารณา

ถาคณะกรรมการการเลอกตงเหนดวยกบรายงานดงกลาว ใหมค าสงใหนบคะแนนเลอกตงใหม การนบ

คะแนนใหมใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

ในกรณทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวด มเหตอนควรสงสยโดยมหลกฐานอนควรเชอไดวา

มการฝาฝนมาตรา ๖๕ หรอมกรณอนทท าใหการเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหรายงานตอ

คณะกรรมการการเลอกตงโดยพลน

เมอคณะกรรมการการเลอกตงไดรบรายงานตามวรรคสาม หรอเมอมกรณทคณะกรรมการ

การเลอกตงมเหตอนควรสงสยโดยมหลกฐานตามสมควรวามการฝาฝนมาตรา ๖๕ หรอมกรณอนทท าให

การเลอกตงมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหคณะกรรมการการเลอกตงด าเนนการไตสวนโดยพลน

ถาผลการไตสวนปรากฏวามมล ใหคณะกรรมการการเลอกตงมค าสงใหมการเลอกตงใหม เวนแตการฝาฝน

หรอความไมสจรตหรอไมเทยงธรรมดงกลาวมไดเกยวของกบผไดคะแนนในล าด บทจะไดรบเลอกตง

ในกรณเชนนใหด าเนนการเพอใหมการลงโทษผกระท าความผดตอไปโดยเรว

หนา ๓๐๐


เพอประโยชนในการหาความจรง ใหคณะกรรมการการเลอกตงมหนาทและอ านาจไตสวน

ครอบคลมถงการเลอกตงในหนวยเลอกตงทมไดมเหตสงสยดงกลาวตามทเหนสมควรดวย

มาตรา ๑๐๗ กอนประกาศผลการเลอกตง ถาคณะกรรมการการเลอกตงสบสวนหรอไตสวนแลว

เหนวา มหลกฐานอนควรเชอไดวาผสมครผใดกระท าการอนเปนเหตใหการเลอกตงนนมไดเปนไป

โดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอมหลกฐานอนควรเชอไดวาผสมครผใดกอใหผอนกระท า สนบสนน หรอ

รเหนเปนใจใหบคคลอนกระท าการดงกลาว หรอรวามการกระท าดงกลาวแลวไมด าเนนการเพอระงบ

การกระท านน ใหคณะกรรมการการเลอกตงสงระงบสทธสมครรบเลอกตงของผสมครทกระท าการ

เชนนนทกรายไวเปนการชวคราวเปนระยะเวลาไมเกนหนงปนบแตวนทคณะกรรมการการเลอกตงมค าสง

ค าสงของคณะกรรมการการเลอกตงตามวรรคหนง ใหเปนทสด

ในกรณทปรากฏตอคณะกรรมการการเลอกตงวามการกระท าอนเปนการฝาฝนความใน

วรรคหนง ไมวาเปนการกระท าของผใด ถาเหนวาผสมครผใดจะไดรบประโยชนจากการกระท านน

คณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจสงใหผสมครผนนระงบหรอด าเนนการใดเพอแกไขความไมสจรต

หรอความไมเทยงธรรมนนภายในเวลาทก าหนด ในกรณทผสมครผนนไมด าเนนการตามค าสงของ

คณะกรรมการการเลอกตงโดยไมมเหตอนสมควร ใหสนนษฐานวาผสมครผนนเปนผสนบสนนการกระท านน

เวนแตผสมครนนจะพสจนไดวาไมมสวนรเหนในการกระท าดงกลาว

ในกรณทมค าสงระงบสทธสมครรบเลอกตงตามมาตรานภายหลงวนออกเสยงลงคะแนน

แตกอนวนประกาศผลการเลอกตง และผสมครทถกระงบสทธสมครรบเลอกตงทไดคะแนนเลอกตง

ในล าดบทไดรบเลอกตงในเขตเลอกตงนน ใหคณะกรรมการการเลอกตงสงใหมการเลอกตงใหม

มาตรา ๑๐๘ เมอมการด าเนนการตามมาตรา ๑๐๗ แลว ใหคณะกรรมการการเลอกตง

ยนค ารองตอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคทมเขตอ านาจเพอพจารณา ในกรณทศาลพพากษาวา

ผนนกระท าผดตามมาตรา ๑๐๗ ใหศาลสงเพกถอนสทธสมครรบเลอกตงหรอเพกถอนสทธเลอกตง

ของผนนเปนเวลาสบป

เมอประกาศผลการเลอกตงแลวปรากฏหลกฐานอนควรเชอไดวาผลการเลอกตงเกดจาก

การเลอกตงทมไดเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหคณะกรรมการการเลอกตงยนค ารองตอศาลอทธรณ

หรอศาลอทธรณภาคเพอพจารณา ในกรณทศาลวนจฉยวา ผลการเลอกตงเกดจากการเลอกตงท มได

หนา ๓๐๑


เปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรม ใหศาลสงใหมการเลอกตงใหมส าหรบการเลอกตงนน และสงเพกถอน

สทธสมครรบเลอกตง หรอเพกถอนสทธเลอกตงของผทกระท าการอนเปนเหตใหการเลอกตงมไดเปนไป

โดยสจรตหรอเทยงธรรมเปนเวลาสบป

การพจารณาของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคตามวรรคหนงและวรรคสองใหน าส านวน

การสบสวนหรอไตสวนของคณะกรรมการการเลอกตงเปนหลกในการพจารณา และเพอประโยชน

แหงความยตธรรม ใหศาลมอ านาจสงไตสวนขอเทจจรงและพยานหลกฐานเพมเตมได

เมอศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคมค าสงรบค ารองตามวรรคสองไวพจารณาแลว ใหผบรหาร

ทองถน หรอสมาชกสภาทองถน แลวแตกรณ หยดปฏบตหนาทจนกวาศาลจะพพากษาวาผนนมได

กระท าผด

ในกรณทผบรหารทองถนตองหยดปฏบตหนาทตามวรรคส ใหรองผบรหารทองถน เลขานการ

ผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถนนนหยดปฏบตหนาทดวย

ค าวนจฉยของศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคใหเปนทสด

มาตรา ๑๐๙ ในกรณทศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคมค าสงใหเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง

หรอเพกถอนสทธเลอกตงผสมครรบเลอกตงหรอสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนผใด และเปนเหต

ใหตองมการเลอกตงใหม ไมวาจะมค ารองขอหรอไมใหศาลสงใหผนนตองรบผดในคาใชจายส าหรบ

การเลอกตงครงทเปนเหตใหศาลมค าสงเชนวานน จ านวนคาใชจายดงกลาวใหศาลพจารณาจากหลกฐาน

การใชจายทคณะกรรมการการเลอกตงเสนอตอศาล

คาใชจายทไดรบตามวรรคหนง เมอหกคาใชจายของส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงแลว

ทเหลอจากนนใหส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงโอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนทเปนผด าเนนการ

จดการเลอกตง

มาตรา ๑๑๐ ภายใตบงคบมาตรา ๑๑๑ การเลอกตงผบรหารทองถน ใหผสมครซงไดรบ

คะแนนเสยงเลอกตงมากทสดและมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใด เปนผไดรบเลอกตง ส าหรบ

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนในเขตเลอกตงทมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนไดหนงคน ใหผสมคร

ซงไดรบคะแนนเสยงเลอกตงมากทสดและมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใดเปนผไดรบเลอกตง

แตในเขตเลอกตงทมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนไดมากกวาหนงคน ใหผสมครซงไดคะแนนเลอกตง

หนา ๓๐๒


มากทสดเรยงตามล าดบลงมาในเขตเลอกตงนนและไดรบคะแนนมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใด

เปนผไดรบเลอกตงตามจ านวนสมาชกสภาทองถนทจะพงมในเขตเลอกตงนน

ในกรณตามวรรคหนง หากมผสมครไดคะแนนเลอกตงเทากนอนเปนเหตใหไมสามารถเรยงล าดบ

ผไดรบเลอกตงไดตามวรรคหนง ใหผสมครทไดคะแนนเลอกตงเทากนจบสลากเพอใหไดผไดรบเลอกตง

ครบจ านวนทจะพงมในเขตเลอกตงนน ซงตองกระท าตอหนาผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกร

ปกครองสวนทองถนนน ตามวธการทคณะกรรมการการเลอกตงประกาศก าหนด

ในกรณตามวรรคหนง หากไมมผสมครผใดไดรบเลอกตงเพราะเหตทไมไดคะแนนมากกวา

คะแนนเสยงทไมเลอกผใด ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดประกาศใหมการเลอกตงใหม และ

ด าเนนการใหมการรบสมครผสมครรบเลอกตงใหม โดยผสมครรบเลอกตงรายเดมทกรายไมมสทธสมคร

รบเลอกตงในการเลอกตงทจะจดขนใหม

มาตรา ๑๑๑ ในกรณทมผสมครรบเลอกตงเปนผบรหารทองถนเทากบจ านวนผบรหารทองถน

ทจะพงมในเขตเลอกตงนน หรอในกรณทมผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนเทากบหรอนอยกวา

จ านวนสมาชกสภาทองถนทจะพงมในเขตเลอกตงนน ผสมครรบเลอกตงจะไดรบเลอกตงตอเมอไดรบ

คะแนนเสยงเลอกตงไมนอยกวารอยละสบของจ านวนผมสทธเลอกตงในเขตเลอกตงนน และมากกวา

คะแนนเสยงทไมเลอกผใด

ในกรณทไมมผไดรบเลอกตงตามวรรคหนง ใหผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดประกาศ

ใหมการเลอกตงใหม และด าเนนการใหมการรบสมครผสมครรบเลอกตงใหม โดยผสมครรบเลอกตง

รายเดมทกรายซงไมไดคะแนนมากกวาคะแนนเสยงทไมเลอกผใด ไมมสทธสมครรบเลอกตงใน

การเลอกตงทจะจดขนใหม

มาตรา ๑๑๒ ในการด าเนนการจดใหมการเลอกตงใหมตามมาตรา ๑๑๐ หรอมาตรา ๑๑๑

ส าหรบผบรหารทองถน ใหด าเนนการจนกวาจะมผไดรบเลอกตง

ในการด าเนนการจดใหมการเลอกตงใหมตามมาตรา ๑๑๐ หรอมาตรา ๑๑๑ ส าหรบ

สมาชกสภาทองถน หากไดจดใหมการเลอกตงใหมอกครงหนงแลว ยงไมมผไดรบเลอกตง ใหงดการจด

ใหมการเลอกตงตอไป และใหถอวาสภาทองถนนนมสมาชกเทาทมอยจนกวาสภาทองถนนนจะครบวาระ

หนา ๓๐๓


เวนแตกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนจะก าหนดจ านวนสมาชกสภาทองถนไว

เปนอยางอน

หมวด ๙ การด าเนนการตรวจสอบการเลอกตง

มาตรา ๑๑๓ ผมสทธเลอกตง หรอผสมคร มสทธยนคดคานตอคณะกรรมการการเลอกตง

วาการเลอกตงในเขตเลอกตงทตนมสทธเลอกตง หรอทตนสมครรบเลอกตงแลวแตกรณ มไดเปนไป

โดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอไมชอบดวยกฎหมาย

ผมสทธยนคดคานการเลอกตงตามวรรคหนงอาจยนคดคานไดตงแตวนทประกาศใหมการเลอกตง

จนถงสามสบวนนบแตวนประกาศผลการเลอกตง เวนแต

(๑) การคดคานเพราะเหตตามมาตรา ๖๐ หรอมาตรา ๖๒ ใหยนไดตงแตวนเลอกตง

จนถงหนงรอยแปดสบวนนบแตวนประกาศผลการเลอกตง

(๒) การคดคานเกยวกบการนบคะแนนใหคดคานในระหวางเวลาทยงนบคะแนนไมแลวเสรจ

หรอในกรณคดคานการรวมคะแนน ใหคดคานกอนประกาศผลการนบคะแนนทหนวยเลอกตง

เมอคณะกรรมการการเลอกตงไดรบค าคดคานการเลอกตงใหด าเนนการสบสวนหรอไตสวน

เพอหาขอเทจจรงโดยพลน และพจารณาด าเนนการตามหมวดน แลวแตกรณตอไป ทงน การยนค าคดคาน

การเลอกตงและการพจารณาใหเปนไปตามวธการทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

มาตรา ๑๑๔ ในกรณทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดเหนวา คณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

กระท าการไปในทางทอาจเกดความเสยหายแกการจดการเลอกตง หรออาจท าใหการเลอกตงมไดเปนไป

โดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอไมปฏบตตามค าแนะน าตกเตอน ใหรายงานตอคณะกรรมการการเลอกตง

หรอกรรมการการเลอกตง และคณะกรรมการการเลอกตงหรอกรรมการการเลอกตงอาจมค าสงใหระงบ

ยบยง แกไขเปลยนแปลง หรอสงใหกระท าการอยางใดอยางหนงไดตามทเหนสมควร

เมอคณะกรรมการการเลอกตงมค าสงตามวรรคหนงแลว ใหคณะกรรมการการเลอกตงมอ านาจ

สงใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอผอ านวยการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถนผนนพนจากหนาทความรบผดชอบและแตงตงบคคลอนใหปฏบตหนาทแทน

หนา ๓๐๔


ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกร

ปกครองสวนทองถนหรอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนท พนจากหนาท

สงมอบเอกสารหลกฐานเกยวกบการเลอกตงและอ านวยความสะดวกแกคณะกรรมการการเลอกตง

ประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนบคคล

ซงไดรบแตงตงขนใหม

มาตรา ๑๑๕ ในกรณทคณะกรรมการการเลอกตงมค าสงใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ า

องคกรปกครองสวนทองถนหรอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนพนจากหนาท

ความรบผดชอบตามมาตรา ๑๑๔ วรรคสอง ถาคณะกรรมการการเลอกตงเหนสมควรใหมการด าเนนการ

ทางวนยดวย ใหแจงตอผบงคบบญชาของคณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

หรอผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนนนเพอด าเนนการทางวนยตอไป

หมวด ๑๐ บทก าหนดโทษ

มาตรา ๑๑๖ ผซงกระท าความผดตามมาตรา ๑๒๖ วรรคหนง ใหถอวากระท าการอนเปน

การทจรตในการเลอกตง แตไมรวมถงกรณทไดรบยกเวนโทษตามมาตรา ๑๒๖ วรรคสาม มาตรา ๑๑๗ ผบงคบบญชาหรอนายจางผใดขดขวาง หนวงเหนยว หรอไมใหความสะดวก

โดยไมมเหตอนสมควรในการไปใชสทธเลอกตงของผใตบงคบบญชาหรอลกจาง แลวแตกรณ ตองระวางโทษ

จ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๑๘ ผใดกระท าการอนเปนเทจ เพอใหผอนเขาใจผดวาผสมครผใดกระท าการฝาฝน

หรอไมปฏบตตามพระราชบญญตน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสหมนบาท และ

ใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดหาป ถาการกระท าตามวรรคหนงเปนการเพอจะแกลงใหผสมครนนถกเพกถอนสทธเลอกตงหรอ

สทธสมครรบเลอกตง หรอเพอไมใหมการประกาศผลการเลอกตง ตองระวางโทษจ าคกตงแตหาปถงสบป

และปรบตงแตหนงแสนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดยสบป

หนา ๓๐๕


ถาการกระท าตามวรรคหนงเปนการแจงหรอใหถอยค าตอคณะกรรมการการเลอกตงหรอ

ผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตเจดปถงสบป และปรบตงแต

หนงแสนสหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดยสบป ถาการกระท าตามวรรคสองหรอวรรคสาม เปนการกระท าหรอกอใหผอนกระท า สนบสนน

หรอรเหนเปนใจของหวหนาพรรคการเมอง ใหถอวาพรรคการเมองนนกระท าการอนอาจเปนภยตอ

ความมนคงของรฐตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง

มาตรา ๑๑๙ กรรมการการเลอกตง เลขาธการคณะกรรมการการเลอกตง ผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าจงหวด ผตรวจการเลอกตง กรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน

ผอ านวยการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถน หรอผซงไดรบแตงตงหรอมอบหมาย ใหด าเนนการเกยวกบการเลอกตงตามพระราชบญญตน จงใจไมปฏบตตามหนาทหรอกระท าการอนมชอบ

ดวยหนาทเพอเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร หรอกระท าการหรอละเวนกระท าการโดยทจรตหรอ

ประพฤตมชอบในการปฏบตหนาท ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงยสบป และปรบตงแตสองหมนบาท

ถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง

มาตรา ๑๒๐ ผใดลงสมครรบเลอกตงโดยรอยแลววาตนเปนผขาดคณสมบตหรอมลกษณะ

ตองหามในการสมครรบเลอกตง ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาท

ถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดยสบป

มาตรา ๑๒๑ ผใดจงใจกระท าดวยประการใด ๆ ใหบตรเลอกตงทตนไดรบมอบจากกรรมการ

ประจ าหนวยเลอกตง ช ารดหรอเสยหาย ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท และมใหถอวา

เปนความผดฐานท าใหเสยทรพย

ผใดจงใจกระท าดวยประการใด ๆ ใหบตรเลอกตงช ารดหรอเสยหายหรอใหเปนบตรเสย

อนมใชเปนการกระท าตามวรรคหนง และเปนการกระท าโดยมเจตนาเพอใหการเลอกตงไมเปนไป

โดยสจรตหรอเทยงธรรม หรอกระท าดวยประการใด ๆ แกบตรเสยเพอใหเปนบตรเลอกตงทใชได หรอท า

หรอใชบตรปลอมเพอใชในการออกเสยงลงคะแนน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป และปรบไมเกน

หนงแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดสบป

หนา ๓๐๖


ถาผกระท าความผดตามวรรคหนงหรอวรรคสองเปนเจาพนกงานผด าเนนการเลอกตง

ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสง

เพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดยสบป

มาตรา ๑๒๒ ในระหวางเวลาเปดการออกเสยงลงคะแนนจนถงเวลาปดการออกเสยงลงคะแนน

ถากรรมการประจ าหนวยเลอกตงเปดเผยใหแกผใดทราบวา ผมสทธเลอกตงผใดมาลงคะแนนหรอ

ยงไมมาลงคะแนนเพอเปนคณหรอเปนโทษแกผสมคร ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกน

สองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๒๓ ผใดขาย จ าหนาย จายแจก หรอจดเลยงสราทกชนด ในเขตเลอกตง

ในระหวางเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของวนกอนวนเลอกตงหนงวน จนถงเวลา ๑๘.๐๐ นาฬกาของ

วนเลอกตง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๒๔ ผใดเลนหรอจดใหมการเลนการพนนขนตอใด ๆ เกยวกบผลของการเลอกตง

ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงหาป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผเลนมก าหนดสบป และเพกถอนสทธสมครรบเลอกตงของผจด

ใหมการเลน

ถาการกระท าตามวรรคหนงเปนการกระท าของผสมคร ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป

หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธสมคร

รบเลอกตงของผสมครผนน

มาตรา ๑๒๕ ผใดฝาฝนมาตรา ๔๘ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกน

สหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดหาป

มาตรา ๑๒๖ ผใดฝาฝนมาตรา ๕๔ มาตรา ๖๕ (๑) หรอ (๒) มาตรา ๖๗ วรรคหนง

มาตรา ๘๔ มาตรา ๘๕ วรรคหนง มาตรา ๘๘ มาตรา ๙๒ มาตรา ๙๙ หรอมาตรา ๑๐๑

ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดยสบป

หนา ๓๐๗


ผใดฝาฝนมาตรา ๖๕ (๓) (๔) หรอ (๕) หรอมาตรา ๖๙ ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงป

ถงสบป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตง

ของผนนมก าหนดยสบป

ในกรณทผฝาฝนตามวรรคหนงเปนการฝาฝนมาตรา ๙๒ ถาผนนไดแจงถงการกระท าอนเปน

การฝาฝนนนตอคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายกอนถกจบกม

ผนนไมตองรบโทษและไมตองถกเพกถอนสทธเลอกตงหรอสทธสมครรบเลอกตง

ในกรณทศาลมค าพพากษาถงทสดใหลงโทษผกระท าความผดตามมาตรา ๖๕ (๑) หรอ (๒)

ใหศาลสงจายเงนสนบนน าจบไมเกนกงหนงจากจ านวนเงนคาปรบแกผแจงความน าจบ

มาตรา ๑๒๗ ผสมครผใดฝาฝนมาตรา ๖๐ วรรคสาม ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงป

ถงหาป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาท หรอปรบเปนจ านวนสามเทาของจ านวนเงน

ทเกนจ านวนคาใชจายในการเลอกตงทผอ านวยการการเลอกตงประจ าจงหวดประกาศก าหนด แลวแต

จ านวนใดจะมากกวากน หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดสบป

มาตรา ๑๒๘ ผสมครผใดไมยนบญชรายรบและรายจายตอคณะกรรมการการเลอกตงภายใน

ระยะเวลาทก าหนด หรอจงใจยนเอกสารหรอหลกฐานไมถกตองครบถวนตามมาตรา ๖๒ ตองระวางโทษ

จ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตง

ของผนนมก าหนดหาป ถาบญชรายรบและรายจายทยนตามมาตรา ๖๒ เปนเทจ ผสมครตองระวางโทษจ าคกตงแต

หนงปถงหาป และปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของ ผนนมก าหนดสบป

มาตรา ๑๒๙ ผใด (๑) ไมปฏบตตามมาตรา ๖๔ หรอไมปฏบตตามค าสงคณะกรรมการการเลอกตงตามมาตรา ๗๓

หรอ (๒) ฝาฝนมาตรา ๖๖ วรรคสอง มาตรา ๗๐ หรอมาตรา ๗๔ วรรคหนง ผนนตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

หนา ๓๐๘


มาตรา ๑๓๐ ผใดฝาฝนมาตรา ๖๗ วรรคสอง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอ ปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดหาป

มาตรา ๑๓๑ ผซงมไดมสญชาตไทยผใดฝาฝนมาตรา ๖๘ ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท

มาตรา ๑๓๒ ผใดปดประกาศหรอตดแผนปายเกยวกบการเลอกตงโดยไมเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงหรอผซงคณะกรรมการการเลอกตงมอบหมายก าหนดตามมาตรา ๗๑ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

คาปรบตามวรรคหนง ใหน าสงเปนรายไดขององคกรปกครองสวนทองถนทความผดไดเกดขน มาตรา ๑๓๓ ผใดฝาฝนมาตรา ๙๖ หรอจงใจขดขวางการขนสงหบบตรเลอกตง หรอ

กระท าดวยประการใด ๆ เพอใหการขนสงหบบตรเลอกตงลาชา ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงป ถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนน มก าหนดยสบป

มาตรา ๑๓๔ ผใดฝาฝนมาตรา ๘๕ วรรคสอง มาตรา ๘๖ หรอมาตรา ๙๐ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดสบป

มาตรา ๑๓๕ ผใดฝาฝนมาตรา ๘๗ หรอมาตรา ๘๙ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๓๖ ผใดฝาฝนมาตรา ๙๑ วรรคหนง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสบป หรอ

ปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงของผนนมก าหนดสบป

มาตรา ๑๓๗ คณะกรรมการการเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนหรอผอ านวยการ

การเลอกตงประจ าองคกรปกครองสวนทองถนผใด ไมปฏบตตามค าสงของคณะกรรมการการเลอกตง

หรอกรรมการการเลอกตงทสงตามมาตรา ๑๑๔ วรรคหนง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบ

ไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๓๘ ในการสบสวนหรอไตสวน หากปรากฏวาการใหขอมล การชเบาะแสหรอ

ค าใหการของบคคลซงมสวนเกยวของหรอมสวนรวมในการกระท าความผดตามพระราชบญญตนรายใด

จะเปนประโยชนในการพสจนการกระท าความผดของผกระท าความผดคนอนทเปนตวการส าคญ และ

หนา ๓๐๙


สามารถใชเปนพยานหลกฐานในการวนจฉยการกระท าความผดของผกระท าความผดนน คณะกรรมการ

การเลอกตงจะกนบคคลนนไวเปนพยานโดยไมด าเนนคดกได

เมอคณะกรรมการการเลอกตงมมตไมด าเนนคดกบบคคลใดแลว ใหสทธในการด าเนนคดอาญา

เปนอนระงบไป เวนแตปรากฏในภายหลงวาผถกกนไวเปนพยานไดใหถอยค าอนเปนเทจ หรอไมไปเบกความ

หรอไปเบกความแตไมเปนไปตามทใหการหรอใหถอยค าไว ใหการกนบคคลไวเปนพยานนนสนสดลง

และคณะกรรมการการเลอกตงอาจด าเนนการตามกฎหมายกบบคคลนนตอไปได

มาตรการในการกนบคคลไวเปนพยานตามวรรคหนง และการเพกถอนการกนไวเปนพยาน

ตามวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

มาตรา ๑๓๙ ในกรณทพระราชบญญตนบญญตใหศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงโดยมก าหนด

ระยะเวลาหรอสงเพกถอนสทธสมครรบเลอกตง ใหการเพกถอนสทธดงกลาวมผลในทนทและเรมนบ

ระยะเวลานบแตวนทศาลมค าสงหรอค าพพากษา เวนแตศาลอทธรณหรอศาลอทธรณภาคจะมค าสง

หรอค าพพากษาเปนอยางอน

มาตรา ๑๔๐ ในกรณทปรากฏวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตนเกดขนใน

เขตเลอกตงใด ใหถอวาคณะกรรมการการเลอกตงหรอผสมครในเขตเลอกตงนนเปนผเสยหายตามประมวล

กฎหมายวธพจารณาความอาญา

มาตรา ๑๔๑ ผใดกระท าความผดตามพระราชบญญตนนอกราชอาณาจกร จะตองรบโทษ

ในราชอาณาจกร และการกระท าของผเปนตวการดวยกน ผสนบสนน หรอผใชใหกระท าความผดนน

แมจะกระท านอกราชอาณาจกร ใหถอวาตวการ ผสนบสนน หรอผใชใหกระท าความผดนนไดกระท า

ในราชอาณาจกร

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๑๔๒ ในการเลอกตงครงแรกภายหลงจากทพระราชบญญตนใชบงคบ เมอคณะรกษา

ความสงบแหงชาตเหนสมควรใหมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครอง

สวนทองถนใด ใหแจงใหคณะกรรมการการเลอกตงทราบ และเมอคณะกรรมการการเลอกตงประกาศ

ก าหนดใหมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนนนแลว

ใหประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาตและค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตดงตอไปน

หนา ๓๑๐


เฉพาะในสวนทเกยวกบการงดการจดใหมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน และ

ก าหนดวธการไดมาซงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนสนผลบงคบส าหรบองคกรปกครอง

สวนทองถนนน

(๑) ประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๘๕/๒๕๕๗ เรอง การไดมาซงสมาชก

สภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว ลงวนท ๑๐ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๕๕๗

(๒) ประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๘๖/๒๕๕๗ เรอง การไดมาซงสมาชก

สภากรงเทพมหานครและสมาชกสภาเขตเปนการชวคราว ลงวนท ๑๐ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๕๕๗

(๓) ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๑/๒๕๕๗ เรอง การไดมาซงสมาชก

สภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว ลงวนท ๒๕ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๕๗

(๔) ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๒๒/๒๕๕๙ เรอง การไดมาซงสมาชก

สภาทองถนเปนการชวคราวในกรณทมการยบสภาทองถน ลงวนท ๔ พฤษภาคม พทธศกราช ๒๕๕๙

(๕) ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๒๙/๒๕๕๙ เรอง การไดมาซงสมาชก

สภาทองถนหรอผบรหารทองถนเปนการชวคราว ในกรณทมการจดตงองคการบรหารสวนต าบล

เปนเทศบาล การยกฐานะเปนเทศบาลหรอการเปลยนแปลงฐานะของเทศบาล ลงวนท ๒๑ มถนายน

พทธศกราช ๒๕๕๙

(๖) ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๖๔/๒๕๕๙ เรอง การใหผวาราชการ

กรงเทพมหานครพนจากต าแหนง และการแตงตงผวาราชการกรงเทพมหานคร ลงวนท ๑๘ ตลาคม

พทธศกราช ๒๕๕๙

(๗) ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๖/๒๕๖๐ เรอง การแตงตงนายก

เมองพทยา ลงวนท ๑๖ กมภาพนธ พทธศกราช ๒๕๖๐

ในกรณทไมมคณะรกษาความสงบแหงชาต ใหอ านาจของคณะรกษาความสงบแหงชาต

ตามวรรคหนงเปนอ านาจของคณะรฐมนตร

มาตรา ๑๔๓ ผมสทธเลอกตงผใดเสยสทธเนองจากไมไดไปใชสทธเลอกตงตามพระราชบญญต

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕ อยกอนวนทพระราชบญญตน

ใชบงคบ ใหการเสยสทธของผนนเปนอนสนสดลงนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

หนา ๓๑๑


มาตรา ๑๔๔ พระราชบญญตนไมมผลกระทบตอการด าเนนคดแพงตอบคคลใดทมความรบผด

ตามพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕ และเพอประโยชน

แหงการน ใหถอวาพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕

ยงมผลใชบงคบอย

การกระท าใด ๆ อนเปนความผดตามพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ

ผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕ ถาการกระท านนยงเปนความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานสอบสวน

พนกงานอยการ คณะกรรมการการเลอกตง และศาล มอ านาจด าเนนการตอไปตามพระราชบญญต

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕ โดยใหถอวาพระราชบญญต

การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕ ยงมผลใชบงคบอย

มาตรา ๑๔๕ บรรดาระเบยบ ประกาศ ขอก าหนด ค าสง หรอมตของคณะกรรมการ

การเลอกตงทออกตามพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕

ซงใชบงคบอยในวนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหมผลใชบงคบตอไปเทาทไมขดหรอแยงตอ

พระราชบญญตน ทงน จนกวาจะมระเบยบ ประกาศ ค าสง หรอมตตามพระราชบญญตน

ผรบสนองพระราชโองการ

พลเอก ประยทธ จนทรโอชา

นายกรฐมนตร

หนา ๓๑๒


หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทบทบญญตของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหสมาชกสภาทองถนตองมาจากการเลอกตง และผบรหารทองถนใหมาจาก การเลอกตงหรอมาจากความเหนชอบของสภาทองถน หรอกรณองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ จะมาโดยวธอนกได แตตองค านงถงการมสวนรวมของประชาชนดวย โดยคณสมบตของผมสทธเลอกตงและ ผมสทธสมครรบเลอกตง รวมทงหลกเกณฑและวธการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต ซงตองค านงถงเจตนารมณในการปองกนและปราบปรามการทจรตตามแนวทาง ทบญญตไวในรฐธรรมนญ จงสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ใหเปนไปตามเจตนารมณของบทบญญตของรฐธรรมนญดงกลาว จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

หนา ๓๑๓


สัมมนาวิชาการ next station ประชาธิปไตย...

Documents