1

1. วธการทดลองของเบกเคอเรล ทน าไปสการคนพบกมมนตภาพรงส

2. ความหมายของกมมนตภาพรงสและธาตกมมนตรงส

3. การทดลองทแสดงใหเหนวาธาตกมมนตรงสแผรงส 3 ชนด

4. สมบตทส าคญของรงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา

1. อธบายวธการทดลองของเบกเคอเรล ทน าไปสการคนพบกมมนตภาพรงสได

2. บอกความหมายของกมมนตภาพรงสและธาตกมมนตรงสได

3. อธบายวธการทดลองทแสดงใหเหนวาธาตกมมนตรงสแผรงส 3 ชนดได

4. บอกสมบตทส าคญของรงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมาได

ผลการเรยนรทคาดหวง

สาระการเรยนร

บทเรยนโปรแกรม เรองฟสกสนวเคลยร

การคนพบกมมนตภาพรงส

ชดท 1

2

ส ำหรบครผสอนรำยวชำฟสกส ทตองกำรชดบทเรยนโปรแกรม เรองฟสกสนวเคลยร เปนสอประกอบกำรสอน ควรท ำตำมขนตอนดงน

1. ศกษาแผนการจดการเรยนร เรอง ฟสกสนวเคลยร เพอทราบสาระการเรยนร ผลการเรยนรทคาดหวง เนอหา กจกรรม และการวดประเมนผล

2. ชแจงใหนกเรยนทราบขนตอนการใชบทเรยนโปรแกรม เรองฟสกส

นวเคลยร 3. เนนใหนกเรยนมความซอสตย และความมวนยในการใชบทเรยนโปรแกรม 4. ควรใหโอกาสผเรยนอภปรายซกถามปญหาในบทเรยนไดถาไมเขาใจ

5. เมอนกเรยนศกษาบทเรยนโปรแกรมแลว มกรอบใดหรอกจกรรมใด

ทนกเรยนไมสามารถท าความเขาใจไดดวยตนเองครสามารถชแจงใหนกเรยนเพมเตมได 6. ควรใหมการพกผอนกอนการเรยนบางบททยาวเกนไป เพอมใหผเรยนเกด

ความเบอหนาย 7. ผลการปฏบตกจกรรมสามารถน าไปประกอบเปนคะแนนผานผลการเรยนร

ทคาดหวงได ขนอยกบขอตกลงของครผสอนกบนกเรยน 8. ควรวเคราะหวาผเรยนศกษาบทเรยนแตละกรอบไดผลมากนอยเพยงใด

โดยการประเมนหลงเรยน เพอวดผลสมฤทธทางการเรยน

ค าแนะน าส าหรบคร

3

บทเรยนแบบโปรแกรมเลมนเปนบทเรยนทนกเรยนใชเรยนดวยตนเอง เพอเพมควำมรและทกษะในรำยวชำฟสกส เรองฟสกสนวเคลยร ใหนกเรยนศกษำขนตอนกำรใชบทเรยนโปรแกรมใหเขำใจ เพอประโยชนของนกเรยน

1. นกเรยนควรศกษำบทเรยนจำกเลมท 1 เรยงล ำดบไปจนถงเลมท 7 นกเรยนไมควรขำมเลม เพรำะเนอหำในเลมแรกจะเปนพนฐำนในเลมตอไป

2. ท ำแบบทดสอบกอนเรยน กำรทดสอบขนน เปนกำรวดควำมรเดมของนกเรยน ถำนกเรยนตอบไมได ไมควรเดำค ำตอบ เพรำะคะแนนทไดบอกเพยงวำกอนเรยนนกเรยนมควำมรระดบใดเทำนน

ค าแนะน าการใชบทเรยนโปรแกรมส าหรบนกเรยน

3. อำนและท ำควำมเขำใจสำระกำรเรยนรและผลกำรเรยนรทคำดหวงกอนเพอจะไดทรำบเปำหมำยกำรเรยนรในแตละเลม

4. บทเรยนจะมลกษณะเปนกรอบควำมรยอยๆ หรอมกจกรรมในแตละกรอบใหนกเรยนท ำกำรศกษำเนอหำหรอปฏบตกจกรรมตำมทก ำหนดไว

6. หลงจำกนกเรยนศกษำบทเรยนโปรแกรม จนถงกรอบสดทำย ใหนกเรยนท ำแบบทดสอบหลงเรยน และบนทกคะแนนไว เพอวดผลสมฤทธทำงกำรเรยน

5. ใหนกเรยนท ำแบบฝกทกษะหรอค ำถำมแบบทดสอบควำมเขำใจ ในระหวำงเรยนใหเสรจ แลวตรวจค ำตอบทนท ถำนกเรยนสำมำรถผำนเกณฑทครตงไว ใหนกเรยนศกษำกรอบตอไป แตถำนกเรยนไมสำมำรถผำนเกณฑ ใหนกเรยนยอนกลบไปศกษำเนอหำบทเรยน ตำมกรอบเนอหำบทเรยนทก ำหนดไวในกรอบนนๆ ท ำจนกวำจะผำนเกณฑทก ำหนด นกเรยนไมควรดค ำตอบหรอทองค ำตอบไว เพรำะนกเรยนจะไมไดรบควำมรในเรองนนๆ อยำงแทจรง

ขนตอนกำรศกษำบทเรยนโปรแกรม มล ำดบดงน

4

แบบฝกทกษะระหวางเรยนหรอแบบทดสอบการใชบทเรยนโปรแกรม

ในระหวางการเรยนบทเรยน มแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยนไดก าหนดเวลาไวเพอเปรยบเทยบคะแนนทนกเรยนท าได แตค าถามทายกรอบบทเรยน และแบบฝกทกษะระหวางเรยนไมไดก าหนดเวลาไว เพอใหนกเรยนไดเรยนอยางอสระ แตทงน กจะก าหนดเกณฑการท าแบบฝกทกษะไวให โดยค าถามจะเปนดงน o แบบทดสอบค าถามแบบปรนยเลอกตอบขอทถกทสดเพยงขอเดยว จาก 4

ตวเลอก และหากเปนขอทมการค านวณใหแสดงแนวคดของการค านวณดวย o แบบทดสอบค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ และ/หรออตนยแสดงวธท า

เกณฑใหคะแนน o ขอเลอกตอบใหไวขอละ 1 คะแนน o ขอทเปนโจทยเตมค าหรอโจทยค านวณ ขอละ 2 คะแนน

ถานกเรยนไดคะแนนนอยอยากงวล แตใหพยายามทบทวนศกษาเนอหา ท ากจกรรม และศกษาตวอยางค าถาม เพอเพมทกษะการตอบค าถาม หรอแบบทดสอบไปทละขน จนผานเกณฑ ถานกเรยนไดคะแนนผานเกณฑแตละครงแสดงวานกเรยนมพนฐานด แตกตองศกษาและท ากจกรรม และแบบฝกทกษะหรอแบบทดสอบตอไป จะท าใหนกเรยนผานเกณฑในแตละขนไดอยางเรวขน

--------------------------------------------------

เกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบ และแบบฝกทกษะระหวางเรยน

o แบบทดสอบค าถามแบบปรนยเลอกตอบขอทถกทสดเพยงขอเดยวจาก 4 ตวเลอก และหากเปนขอทมการค านวณใหแสดงแนวคดของการค านวณดวย

o แบบทดสอบค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ และ/หรออตนยแสดงวธท า

เกณฑการใหคะแนน o ขอเลอกตอบใหไวขอละ 1 คะแนน o ขอทเปนโจทยเตมค าหรอโจทยค านวณ ขอละ 2 คะแนน

แบบฝกทกษะระหวางเรยนหรอแบบทดสอบการใชบทเรยนโปรแกรม

5

แบบทดสอบกอนเรยน 1.1 เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส

ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ 4 ขอ 8 คะแนน เวลา 15 นาท

o จงตอบค าถาม หรออธบายความหมายของขอความตอไปน 1. สญลกษณ 𝑋𝑍

𝐴 หมายถง 2. ในการเขยนสญลกษณของ อนภาคแอลฟา รงสบตา(ประจลบ) รงสบตา(ประจบวก) รงสแกมมา อนภาคโปรตอน และอนภาคนวตรอน ใชสญลกษณอยางไร

3. อนภาคนวตรอน หมายถง ใชหรอไม เพราะเหตใด

4. การ balance สมการนวเคลยร มหลกการอยางไร เชน 𝐴𝑎𝑎′ + 𝐵𝑏

𝑏′ 𝑋𝑥𝑥′ + 𝑌𝑦

𝑦′

บนทกคะแนน ไดคะแนน …….. คะแนน(คะแนนเตม 8 คะแนน)

ตรวจค าตอบหนาถดไปครบ

6

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 1.1 เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส

ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 4 ขอ 8 คะแนน เวลา 15 นาท o (ค ำตอบ)

1. สญลกษณของธาตใดๆ (X) ทมเลขมวลเทากบ A และมเลขอะตอมเทากบ Z --------------------------------------------

2. อนภาคแอลฟา ใชสญลกษณ หรอ 𝐻𝑒24

รงสบตา(ประจลบ) ใชสญลกษณ 𝛽− (บตาลบ) หรอ 𝑒−10

รงสบตา(ประจบวก) ใชสญลกษณ 𝛽+ (บตาบวก) หรอ 𝑒+10

รงสแกมมา ใชสญลกษณ หรอ 00

อนภาคโปรตอน ใชสญลกษณ p หรอ 𝐻11

อนภาคนวตรอน ใชสญลกษณ n หรอ 𝑛01

-------------------------------------------- 3. ไมใช เพราะอนภาคนวตรอนใชสญลกษณ 𝑛0

1 เปนอนภาคเปนกลางทางไฟฟาและมเลขมวล

เทากบ 1 มเลขอะตอมเปน 0 สวน เปนคลนแมเหลกไฟฟาเปนกลางทางไฟฟา เลขมวลและเลขอะตอมเปนศนย(0) -------------------------------------------- 4. ใชหลกการ

4.1 ผลรวมของเลขมวลกอนเกดปฏกรยา ( a'+b') ตองเทากบผลรวมของเลขมวลหลงเกดปฏกรยา (x’+y’) 4.2 ผลรวมของเลขอะตอมกอนเกดปฏกรยา (a+b) ตองเทากบผลรวมของเลขอะตอมหลงเกดปฏกรยา(x+y)

--------------------------------------------

7

แบบทดสอบกอนเรยน 1.2 เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส

ค าถามแบบปรนยเลอกค าตอบ จ านวน 10 ขอ 10 คะแนน เวลา 15 นาท

o จงเลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดย 1. การแผกมมนตภาพรงสตามธรรมชาตหมายถงปรากฏการณในขอใด

ก. การทนวเคลยสของธาตสลายตวแบบทเกดขนเอง แลวแผรงสออกมา ข. การทธาตกมมนตรงสเปลยนระดบพลงงานอะตอมจากสงลงมาต า ค. การทอนภาคนวตรอนวงดวยความเรวสงเขาชนนวเคลยสของธาตแตกสลาย ง. การทธาตใดๆ เปลยนสภาพไอโซโทปหนงไปเปนอกไอโซโทปหนงของธาตเดยวกน

2. เราเรยก radioactive elements ทสามารถแผรงสออกมาไดเองวาธาตอะไร ก. กมมนตภาพรงส ข. กมมนตรงส ค. กมมนตภาพ ง. ถกทกขอ

3. รงส radioactive elements แผออกมานน รงสใด ไมถกตอง ก. รงสแอลฟา ข. รงสบตา ค. รงสแกมมา ง. รงสเอกซ

8

4. เมอธาตกมมนตรงสแผกมมนตภาพรงสออกมาจะมการเปลยนแปลงอะไรภายในอะตอมของธาตนนๆ ก. เปลยนแปลงระดบพลงงานอะตอม ข. เปลยนแปลงวงโคจรของอเลกตรอน ค. เปลยนแปลงภายในนวเคลยสของธาต ง. เปลยนแปลงจ านวนอเลกตรอนของอะตอม

5. เมอมการแผกมมนตภาพรงสของธาต อาจมการเปลยนแปลงในกรณใด

ก. จ านวนเลขมวลของอะตอม ข. จ านวนเลขอะตอมของธาต ค. ระดบพลงงานของนวเคลยส ง. ถกทกขอ

6. เมอกมมนตภาพรงสวงผานอากาศจะมผลอะไรเกดขน ก. เกดแสงเรองในอากาศ ข. เกดสนามแมเหลกขน ค. เกดการแตกตวเปนอออนของอากาศ ง. เกดรงสแคโทดผานอากาศ

7. ปรากฏการณขอใดทแสดงวากมมนตภาพรงสท าใหเกดปฏกรยาทางเคม ก. การทะลผานผานสารตางๆ ข. การแตกตวเปนอออนของอากาศ ค. การเกดรอยด าบนแผนฟลมถายรป ง. การเกดแสงเรองของสารเรองแสง

9

8. เกยวกบอเลกโทรสโคป (electroscope) ทเคยศกษามาแลว การทแผนโลหะบางกางอยได เพราะเหตใด ก. แผนโลหะทงสองมประจบวกและลบ ข. แผนหนงมประจบวกอกแผนหนงไมม ค. แผนหนงมประจลบ อกแผนหนงไมม ง. แผนทงสองมประจชนดเดยวกน

9. เมอน าสารกมมนตรงสเขาไปใกลๆ จานบนของอเลกโทรสโคปทแผนโลหะบางกางอย จะมผลอยางไร ก. แผนโลหะบางคอยๆหบลง ข. แผนโลหะบางกางออกมากขน ค. แผนโลหะบางกางอยเทาเดม ง. แผนโลหะบางมประกายไฟเกดขน

10. ผลทเกดขนในขอ 9 เนองมาจากสาเหตอะไร

ก. กมมนตภาพรงสท าใหอากาศแตกตวเปนอออน ข. แผนโลหะบางสญเสยประจไฟฟาอสระ ค. แผนโลหะของอเลกโทรสโคปกลายเปนกลาง ง. ถกทกขอ

บนทกคะแนนครงน ไดคะแนน …….. คะแนน(คะแนนเตม 10 คะแนน)

ตรวจค าตอบหนาถดไปครบ

10

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 1.2 เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส

o (ค ำตอบ) 1. เฉลยขอ ก 2. เฉลยขอ ข 3. เฉลยขอ ง 4. เฉลยขอ ค 5. เฉลยขอ ง 6. เฉลยขอ ค 7. เฉลยขอ ค 8. เฉลยขอ ง 9. เฉลยขอ ก

10. เฉลยขอ ง

11

แบบทดสอบกอนเรยน 1.3 เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส

ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 6 ขอ 12 คะแนน เวลา 15 นาท

o จงตอบค ำถำม หรออธบำยค ำมหมำยของขอค ำมตอไปน 1. รทเทอรฟอรด ตรวจสเปกตรมของอนภาคแอลฟาพบวาเสนสเปกตรมทได เปนสเปกตรมของธาตใด 2. รงสแอลฟา มคณสมบตอยางไร 3. รงสบตา มคณสมบตอยางไร 4. รงสแกมมา มคณสมบตอยางไร 5. เลขมวล (mass number) และ เลขอะตอม (Atomic number) ตางกนอยางไร 6. อนภาคแอลฟา กบอนภาคบตา แนวการเคลอนทโคง ซงมรศมความโคงมาก เมอเคลอนทผานสนามแมเหลก คออนภาคใด

ตรวจค าตอบหนาถดไปครบ

บนทกคะแนนครงนไดคะแนน............คะแนน (คะแนนเตม 12 คะแนน)

12

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 1.3 เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส

ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 6 ขอ 12 คะแนน เวลา 15 นาท

o (ค ำตอบ)

1. ธาตฮเลยม ( 𝐻𝑒24 )

2. 2.1 เปนอนภาคมประจไฟฟา +2e (Z=2) 2.2 เปนอนภาคมเลขมวล 4 เทาของอนภาคโปรตอน ( A=4) 2.3 เบยงเบนในสนามแมเหลกไฟฟา 2.4 เมอวงผานอากาศจะท าใหอากาศแตกตวไดด 3. 3.1 เปนอนภาคมประจไฟฟา ลบ

3.2 มมวลประมาณ 1

1840 เทาของอนภาคโปรตอน

3.3 เบยงเบนไดในสนามแมเหลกไฟฟา 4. 4.1 เปนคลนแมเหลกไฟฟา 4.2 เปนกลางทางไฟฟาไมมเลขมวล ( Z=0, A=0 ) 4.3 ไมเบยงเบนในสนามแมเหลกไฟฟา 5. เลขมวล หมายถง ผลรวมของจ านวนโปรตอนกบจ านวนนวตรอนในนวเคลยส

เลขอะตอม หมายถง เลขจ านวนประจไฟฟา(บวก)หรอจ านวนโปรตอนในนวเคลยส 6. อนภาคแอลฟาจะมแนวการเคลอนทโคงหรอรศมความโคงมากกวาอนภาคบตา เพราะ

อนภาคแอลฟามมวลมากกวา

13

---------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------

กรอบท 1

ใคร...เปนผคนพบกมมนตภาพรงส และคนพบไดอยางไร

อะไร...คอกมมนตภาพรงส

กมมนตภาพรงส...มกชนด

คณสมบต...กมมนตภาพรงสเปนอยางไร

บทเรยนโปรแกรม เรองการคนพบกมมนตภาพรงส มความส าคญอยางไร

มองคประกอบของเนอหาเปนอยางไร ตองศกษา สาระการเรยนรเปนส าคญ

14

ธำตกมมนตรงส (Radioactive Elements) หมายถงนวไคลดหรอธาตทมสภาพไมเสถยร ซงจะมการสลายตวของนวเคลยสอยตลอดเวลาท าใหกลายเปน นวไคลด ใหมหรอธาตใหม ในขณะเดยวกนกสามารถปลดปลอยรงสได

เฮนร เบกเคอเรล นกฟสกสชาวฝรงเศส เปนผ คนพบกมมนตภาพรงสโดยบงเอญ เปนการคนพบขณะทเขาก าลงศกษาแสงแดดเปนตวการทท าใหธาตยเรเนยมปลดปลอยรงสเอกซ บงเอญชวงการทดลองไมมแสงแดดเปนเวลา 2- 3 วน

ชดทดลองของเขาซงเกบไวในลนชกไมถกแสงแดด แตเมอเขาน าฟลมทมกระดาษหอสารยเรเนยมไปลาง ปรากฏวาทฟลมมการเปลยนแปลงทเขมกวาชวงถกแสงแดดเบกเคลเรล จงคดวานาจะมรงสบางอยางถกปลดปลอยออกมาจากธาตนนตลอดเวลา

กมมนตภาพรงสมสมบตแตกตางจากรงสเอกซ คอมความเขมนอยกวารงสเอกซ และเรยกธาตทปลอยรงสตลอดเวลานวา ธาตกมมนตรงส

การคนพบกมมนตภาพรงส

กรอบท 2

ทมา URL: http://www.slideshare.net/AdamSzewciw/photographic-emulsion

รปท 20.1 การคนพบกมมนตภาพรงส ค.ศ. 1896 โดย Becquerel ไดรบรางวล Nobel Prize for physics ป ค.ศ.1903

15

นยำมของกมมนตภำพรงส(Radioactivity) และธำตกมมนตรงส(Radioactive Elements)

รงส เปนปรากฏการณธรรมชาตบางชนดเปนคลนแมเหลกไฟฟา เชนรงสเอกซ รงสอลตราไวโอเลต รงสอนฟราเรด บางอยางเปนอนภาค เชนรงสทเกดจากอนภาคอเลกตรอน รงสทไดจากธาตกมมนตรงสม 3 ชนด คอ รงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา

กมมนตภำพรงส(Radioactivity) หมายถง รงสทแผออกมาไดเองจากธาตบางชนด

ธำตกมมนตรงส(Radioactive elements) หมายถง ธาตทมในธรรมชาตทแผรงสออกมาไดเอง

นยามของกมมนตภาพรงสและธาตกมมนตรงส

รปท 20.2 การสลายของนวเคลยสกมมนตรงส

Radiation

Particle

ทมา URL: http://creationwiki.org/Radioactive_decay

Radioactivity atom

Energy

Particle

16

ค ำถำม (การคนพบกมมนตภาพรงส) ( ขอละ 2 คะแนน รวม 8 คะแนน) 1. เบกเคอเรล คนพบกมมนภาพรงสไดอยางไร 2. กมมนตภาพรงสและกมมนตรงสตางกนอยางไร 3. กมมนตภาพรงสมกชนดอะไรบาง 4. กมมนตภาพรงสทคนพบ ใชสญลกษณอยางไร และมประจไฟฟาหรอไม

ชนดของรงส สญลกษณ ประจไฟฟา

ตรวจค าตอบหนาถดไปครบ เกณฑทผานตองไดคะแนนไมนอยกวา 4 คะแนนถาไดนอยกวา 4 คะแนน นกเรยนตองยอนกลบไปศกษา

สาระการเรยนรตามเนอหาบทเรยนอกครง

กรอบท 3

ตรวจค าตอบไดคะแนน................คะแนน (คะแนนเตม 8 คะแนน)

17

o ค ำตอบ (การคนพบกมมนตภาพรงส) 1. จากการทดลองน าแผนฟลมทหมสารยเรเนยมไปลาง ภายหลงจากเกบไวในลนชกหลาย วนทงนเพอศกษารงสเอกซทเกดจากสารยเรเนยมแตปรากฏวารงสทท าปฏกรยากบแผนฟลมมความเขมขนสงกวารงสเอกซ ทงทสารยเรเนยมอยในทมดไมไดรบแสงแดด 2. กมมนตภาพรงสคอรงสทแผออกมาไดเองจากธาตบางชนด และกมมนตรงสคอธาตบางชนดทมอยในธรรมชาตและธาตทมนษยผลตขนแลวมรงสแผออกมาไดเอง 3. กมมนตภาพรงสม 3 ชนด ไดแกรงสแอลฟา รงสบตา รงสแกมมา 4.

ชนดของรงส รงสแอลฟา รงสบตา รงสแกมมา สญลกษณ 𝐻𝑒2

4 𝑒−10

00 หรอ

ประจไฟฟา ประจ (+2)e ประจ (-1)e ไมมประจไฟฟา

e คอคาประจไฟฟาพนฐาน เทากบ 1.6 x 10-19 คลอมป

กรอบท 4

18

เฮนร เบ กเคอเรล เปนผ คนพบกมมนตภาพ รงส นอกจากเบกเคอเรลแลว นกวทยาศาสตรทศกษาเกยวกบธาตกมมนตรงส และกมมนตภาพรงสจนไดรบรางวลโนเบล คอ

มำร คร

จากการคนควาเพมเตมของ มาร คร, ปแอร คร, เออรเนสต รทเทอรฟอรด ท าใหทราบวากมมนตภาพรงสมความซบซอนมาก มการสลายตวไดหลายแบบ แมไมสามารถคาดการณไดวาอะตอมใดจะสลายตว

รทเทอรฟอรด เปนคนแรกทสงเกตจ านวนอะตอมโดยรวมของธาตกมมนตรงสทมปรมาณจ านวนมาก พบวาการสลายของธาตกมมนตรงสเปนไปตามรปแบบคณตศาสตรเชงอนพนธ ระหวางจ านวนอะตอมของธาตกมมนตรงสเทยบกบเวลา ผลทไดดงกลาว จะเปนไปตาม สมกำรเอกซโพเนนเชยล ( exponential equation ) แบบเดยวกน ของธาตกมมนตรงสทกชนด

กำรเกดกมมนตภำพรงส (radioactivity) 1. เกดจากนวเคลยสทอยในสภาพไมเสถยร(unstable) เนองจากมอนภาค

ภายในนวเคลยสไมสมดล นวเคลยสจะปรบตวโดยการคายอนภาคทไมสมดลออกมาเปนพลงงานในรปของพลงงานจลน ของอนภาคแอลฟา หรอบตา

2. เกดจากนวเคลยสในสภาวะพนฐาน(ground state) ไดรบพลงงานท าใหนวเคลยสมสภาวะพลงงานไปสระดบพลงงานสงขน(excited state) กอนกลบสสภาวะพนฐานอกครง โดยนวเคลยสจะคายพลงงานออกมาในรป รงสแกมมา

กมมนตภาพรงส 3 ชนด

กรอบท 5

19

ชนดของกมมนตภำพรงส จากการคนพบกมมนตภาพรงสท าใหทราบวา กมมนตภาพรงสม 3 ชนด คอรงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา

1.) รงสแอลฟา (alpha, ) คอนวเคลยสของอะตอมธาตฮเลยม 𝐻𝑒24 มประจไฟฟา +2e

มมวล 4u ความเรวต า อ านาจทะลผานนอย เพราะแอลฟามมวลมาก จงมการสญเสยพลงงานสงเมอเคลอนทผานอากาศจะท าใหอากาศเกดการแตกตวเปนอออนไดด

2) รงสบตา (Beta, ) ม 2 ชนด คออเลกตรอน 𝑒−10 (ประจลบ)และโพซตรอน

𝑒+10

(ประจบวก) มความเรวสงมากใกลเคยงกบความเรวแสง

3) รงสแกมมา (gamma, ) คอ รงสทไมมประจไฟฟา หมายถง โฟตอนหรอควอนตมของแสง มอ านาจในการทะลผานไดสงมาก ไมเบยงเบนในสนามแมเหลกและสนามไฟฟา เปนคลนแมเหลกไฟฟาทมความถสงกวารงสเอกซ

1. รงสแกมมา เดนทางเปนเสนตรง

2. รงส , เลยวเบนเมอผานสนามแมเหลกและสนามไฟฟา 3. รงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา มอ านาจในการทะลสารตางๆ ไดแตกตางกน 4. รงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา เมอผานสารตางๆจะสญเสยพลงงานไปโดยการท าใหสารนนแตกตวเปนอออน ซงอออนเหลานนจะกอใหเกดปรากฏการณอนๆ เชนปฏกรยาเคมเกดรอยด าบนฟลมถายรป

คณสมบตของรงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา

กมมนตภาพรงส 3 ชนด

20

5. คณสมบตอนๆ สามารถแสดงได ตามตาราง ท 20.1 ดงน

ชนดของรงส รงสแอลฟำ รงสบตำ รงสแกมมำ

สญลกษณ 𝐻𝑒24 𝑒−1

0 00 หรอ

องคประกอบ นวเคลยสฮเลยม อเลกตรอน ความเรวสง

คลนแมเหลกไฟฟาความถสง

ประจไฟฟำ ประจ +2e ประจ -e ไมมประจ

(เปนกลางทางไฟฟา)

กำรท ำใหอำกำศแตกตว

มากทสด นอย นอยกวาบตาและ

แอลฟา

อ ำนำจกำรทะลผำน

3-5 เซนตเมตรในอากาศ

มากกวารงสแอลฟาประมาณ 100 เทา

มากกวาแอลฟา และบตา

กำรเบยงเบนในสนำมแมเหลก

ไฟฟำ เบยงเบนเลกนอย

เบยงเบนมากกวาแอลฟาและไปในทศ

ทางตรงขามกบแอลฟา ไมเบยงเบน

พลงงำน ของรงส

4-10 MeV 0.025-3.5 MeV 0.04-3.2 MeV

มวล(u) 4.002604 u 0.000549 u 0

อตรำเรว(เทยบกบอตรำเรวแสง,c)

ประมาณ 0.05 c ประมาณ

0.3 c - 0.9 c c

ตารางท 20.1 คณสมบตของกมมนตภาพรงส(รงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา)

คณสมบตของรงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา(ตอ)

21

รงสบตำ หมายถง 𝑒−10 (electron) หรอ 𝑒+1

0 (positron) 𝑒−1

0 , 𝑒+10 เปนสญลกษณของอนภาคอเลกตรอน หรอเนกาตรอน(negatron) และอนภาค

โพสตรอน(positron) ตามล าดบ

โพสตรอน เปนปฏอนภาค(antiparticle)ของอเลกตรอน(มวลเทากบอเลกตรอนแตมประจตรงกนขาม) ในธรรมชาตโพสตรอนไมอยตว ดงนนเมอกลาวถงรงสบตา จะหมายถงอเลกตรอน e คาประจพนฐานของอเลกตรอน เทากบ 1.6 x 10-19 คลอมป , c ความเรวแสงในสญญากาศเทากบ 2.997925 x 108 เมตร/วนาท , u หนวยมวลอะตอม 1 u = 1.6605 x 10-27 กโลกรม

การวเคราะหชนดของประจของธาตกมมนตรงสโดยใชสนามแมเหลกและสนามไฟฟา

แผนฟลม แผนฟลม

รงสแกมมา รงสเบตา รงสแอลฟา

รงสแอลฟา รงสเบตา รงสแกมมา

B สนามแมเหลก

แผนตะกวหนา แผนตะกวหนา ธาตกมมนตรงส ธาตกมมนตรงส

แผนโลหะคขนาน

รปท 20.3 คณสมบตของกมมนตภาพรงส (รป ก.) ในสนามแมเหลก (รป ข.) ในสนามไฟฟา

(รป ก.)

(รป ข.)

คณสมบตของรงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา(ตอ)

22

1. การทดลองทแสดงใหเหนวาธาตกมมนตรงสนนแผรงสออกมา 3 ชนดเปนอยางไร

2. ใคร คอผ ททดลองและศกษาเกยวกบการสลายตวของธาตกมมนตรงส ทมนวเคลยสอยจ านวนมากจะมรปแบบการสลายตวเหมอนกนทกชนดตามสมการเอกซโพเนนเชยล

3. ท าไมเราจงทราบวา รงสแอลฟา บตา แกมมา มประจไฟฟาบวก ลบและไมมประจไฟฟาตามล าดบ

4. รงสใด มอ านาจทะลผานสงทสด

5. รงสใดมความสามารถในการท าใหอากาศแตกตวไดด

6. รงสใดตองใชวสดทมความหนาแนนมาก ในการกนรงสชนดนน

กรอบท 6

ค ำถำม (กมมนตภาพรงส 3 ชนด)

23

o ค ำตอบ (กมมนตภาพรงส 3 ชนด) 1. จากการวเคราะหคณสมบตทแตกตางกน เชนรงสแอลฟามประจไฟฟาบวก รงสบตามประจไฟฟาลบ รงสแกมมาไมมประจไฟฟาและเปนคลนแมเหลกไฟฟา นอกจากนการท าใหอากาศแตกตว การมอ านาจการทะลผานกแตกตางกน 2. รทเทอรฟอรด 3. ทราบโดยใหรงสผานสนามแมเหลก และสนามไฟฟา แลวสงเกตทศการเบยงเบนของรงสแอลฟา รงสบตา เปนทศเดยวกบการเบยงเบนไปของประจบวกและประจลบ ตามล าดบ สวนแกมมา ไมเบยงเบนในสนามแมเหลก แสดงวาเปนกลางทางไฟฟา(ไมมประจไฟฟา) 4. รงสแกมมา 5. รงสแอลฟา 6. รงสแกมมา

กรอบท 7

24

1. ธาตกมมนตรงส (Radioactive Elements) มการคนพบไดอยางไร ใครเปนผคนพบครงแรก

2. ธาตกมมนตรงส (Radioactive Elements) หมายถงอยางไร

3. การทดลองทแสดงใหเหนวาธาตกมมนตรงสนนแผรงสออกมา 3 ชนดเปนอยางไร 4. ท าไมเราจงทราบวา รงสแอลฟา รงสบตา และรงสแกมมา มประจไฟฟาบวก ลบ

และไมมประจไฟฟาตามล าดบ

เฉลยค าตอบ ขอสรปหนาถดไปครบ

กรอบท 8

ขอสรป เรองการคนพบกมมนตภาพรงส

25

1. ศกษาสารประกอบบางชนด ทหอหมดวยฟลมถายรป เมอน าฟลมไปลางจะปรากฏเงาด าบนฟลม โดยสามารถสรปไดวาไมใชเกดจากรงสเอกซ , เบกเคลเรล เปนผสงเกตพบปรากฏการณดงกลาวเปนคนแรก

2. หมายถงนวไคลดหรอธาตทมสภาพไมเสถยร มการสลายตวของนวเคลยสอยตลอดเวลาท าใหกลายเปน นวไคลด ใหมหรอธาตใหม ในขณะเดยวกนกสามารถปลดปลอยรงสได

3. จากการวเคราะหคณสมบตทแตกตางกน เชนรงสแอลฟามประจไฟฟาบวก รงสบตามประจไฟฟาลบ รงสแกมมาไมมประจไฟฟาและเปนคลนแมเหลกไฟฟา นอกจากนการท าใหอากาศแตกตว การมอ านาจการทะลผานกแตกตางกน

4. ทราบโดยใหรงสผานสนามแมเหลก และสนามไฟฟา แลวสงเกตทศการเบยงเบนของรงสแอลฟา รงสบตา เปนทศเดยวกบการเบยงเบนไปของประจบวกและประจลบ ตามล าดบ สวนรงสแกมมา ไมเบยงเบนในสนามแมเหลก แสดงวาไมมประจไฟฟา

เฉลย ขอสรปเรองการคนพบกมมนตภาพรงส

กรอบท 9

26

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 10 ขอ 20 คะแนน

o จงตอบค ำถำม หรออธบำยค ำมหมำยของขอค ำมตอไปน

1. เบกเคอเรล คนพบกมมนภาพรงสไดอยางไร 2. กมมนตภาพรงสและกมมนตรงสตางกนอยางไร 3. กมมนตภาพรงสมกชนดอะไรบาง

4. กมมนตภาพรงส มการใชสญลกษณอยางไร และมประจไฟฟาหรอไม ชนดของรงส สญลกษณ ประจไฟฟา

แบบฝกทกษะระหวางเรยน

กรอบท 10

27

ตรวจค าตอบหนาถดไป คะแนนเตม 20 คะแนน ถานกเรยนท าคะแนนไดนอยกวา 10 คะแนน นกเรยนจะตองยอนกลบไป

ศกษาสาระการเรยนร ตามเนอหาบทเรยนอกครง ดเยยมครบ นกเรยนผานสาระการเรยนร ชดนแลว ลองศกษาบทเรยนชดตอไปครบ

5. รงสแอลฟา รงสบตา รงสแกมมา มสมบตอยางไร ตามตารางตอไปน

ชนดของรงส รงสแอลฟา รงสบตา รงสแกมมา การท าใหอากาศ แตกตว

อ านาจการทะลผาน การเบยงเบนในสนามแมเหลกไฟฟา

6. เพราะเหตใดรงสบตาจงมรศมความโคงการเบยงเบนนอยกวารงสแอลฟา 7. เพราะเหตใดรงสบตา และรงสแอลฟาจงเคลอนทไปคนละทางภายในบรเวณทมสนามแมเหลก 8. การเกดกมมนตภาพรงสเกดทภายในบรเวณใดของอะตอม 9. การเกดกมมนตภาพรงสเกดขนไดอยางไร 10. 10.1. รงสใด มอ านาจไฟฟาบวก......................................................................................

10.2. รงสใดมทางเดนในอากาศนอยทสด........................................................................ 10.3 รงสใดท าใหอากาศแตกตวมากทสด........................................................................ 10.4 รงสใดไมเบยงเบนเมอเขาไปในสนามแมเหลก………………………………………….

ท าแบบฝกทกษะระหวางเรยน

เสรจแลวครบ

บนทกคะแนนระหวางเรยนครงน ไดคะแนน ……. คะแนน

28

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 10 ขอ 20 คะแนน

o (ค ำตอบ)

1. จากการทดลองน าแผนฟลมทหมสารยเรเนยมไปลาง ภายหลงจากเกบไวในลนชกหลายวนทงนเพอศกษารงสเอกซทเกดจากสารยเรเนยมแตปรากฏวารงสทท าปฏกรยากบแผนฟลมมความเขมขนสงกวารงสเอกซทงทสารยเรเนยมอยในทมดไมไดรบแสงแดด

------------------------------------------------------------------------------------------------

2. กมมนตภาพรงสคอรงสทแผออกมาไดเองจากธาตบางชนดและกมมนตรงสคอธาตบางชนดทมอยในธรรมชาตและธาตทมนษยผลตขนแลวมรงสแผออกมาไดเอง

------------------------------------------------------------------------------------------------

3. กมมนตภาพรงสม 3 ชนด ไดแกรงสแอลฟา รงสบตา รงสแกมมา ------------------------------------------------------------------------------------------------

ชนดของรงส รงสแอลฟา รงสบตา รงสแกมมา สญลกษณ 𝐻𝑒2

4 𝑒−10

00 หรอ

ประจไฟฟา ประจ +2e ประจ -e ไมมประจไฟฟา ------------------------------------------------------------------------------------------------

ชนดของรงส รงสแอลฟำ รงสบตำ รงสแกมมำ การท าใหอากาศแตกตว มาก นอย นอยมาก อ านาจการทะลผาน นอยมาก นอย มาก การเบยงเบนใน

สนามแมเหลกไฟฟา เบยงเบน เบยงเบน ไมเบยงเบน

/ค าตอบ(ตอ)....

เฉลยแบบฝกทกษะระหวางเรยน

กรอบท 11

4.

5.

29

o ค ำตอบ(ตอ)

6. เพราะรงสบตามมวลนอยกวารงสแอลฟา ------------------------------------------------------------------------------------------------

7. เพราะรงสบตามประจไฟฟาลบ และรงสแอลฟามประจไฟฟาบวกจงเคลอนทไปคนละทางกน ------------------------------------------------------------------------------------------------

8. เกดขนบรเวณภายในนวเคลยสของอะตอม ------------------------------------------------------------------------------------------------

9. กมมนตภาพรงสชนด รงสแอลฟา และรงสบตา เกดจากการไมสมดลของอนภาค ภายในนวเคลยสท าใหนวเคลยสอยในสถานะไมเสถยร

เมอนวเคลยสปรบตวโดยอนภาคภายในนวเคลยสมการเปลยนแปลง เพอเขาสสมดล นวเคลยสจะคายพลงงานออกมาในรปพลงงานจลนของอนภาคแอลฟา และบตา

ส าหรบกมมนตภาพรงส ชนดรงสแกมมา เกดจากนวเคลยสมพลงงานอยในสถานะถกกระตน เปนระดบพลงงานทสงกวาสถานะพน หลงจากนนนวเคลยสจะลดระดบพลงงานลงสสถานะพน แลวคายพลงงานออกมาในรปกมมนตภาพรงสแกมมา

------------------------------------------------------------------------------------------------

10. 10.1 รงสแอลฟา 10.2 รงสแอลฟา 10.3 รงสแอลฟา 10.4 รงสแกมมา

30

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 4 ขอ 8 คะแนน เวลา 15 นาท

o จงตอบค ำถำม หรออธบำยค ำมหมำยของขอค ำมตอไปน

1. สญลกษณ 𝑋𝑍𝐴

หมายถง 2. ในการเขยนสญลกษณของ อนภาคแอลฟา , รงสบตา (ประจลบ) ,รงสบตา(ประจบวก), รงสแกมมา , อนภาคโปรตอน และอนภาคนวตรอน

3. นวตรอน หมายถง ใชหรอไม เพราะเหตใด

4. การ balance สมการนวเคลยร มหลกการอยางไร เชน 𝐴𝑎𝑎′ + 𝐵𝑏

𝑏′ ----> 𝑋𝑥𝑥′ + 𝑌𝑦

𝑦′

ตรวจค าตอบหนาถดไปครบ

แบบทดสอบหลงเรยน 3.1

บนทกคะแนนครงน ไดคะแนน ………. คะแนน (คะแนนเตม 8 คะแนน)

31

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 4 ขอ 8 คะแนน เวลา 15 นาท

o (ค ำตอบ)

1. สญลกษณของธาตใดๆ(X)ทมเลขมวลเทากบ A และมเลขอะตอมเทากบ Z --------------------------------------------------------------------------------------------

2. อนภาคแอลฟา ใชสญลกษณ หรอ 𝐻𝑒24

รงสบตา(ประจลบ) ใชสญลกษณ 𝛽− (บตาลบ) หรอ 𝑒−10

รงสบตา(ประจบวก) ใชสญลกษณ 𝛽+ (บตาบวก) หรอ 𝑒+10

รงสแกมมา ใชสญลกษณ หรอ 00

อนภาคโปรตอน ใชสญลกษณ p หรอ 𝐻11

อนภาคนวตรอน ใชสญลกษณ n หรอ 𝑛01

--------------------------------------------------------------------------------------------

3. ไมใช เพราะอนภาคนวตรอนใชสญลกษณ 𝑛01 เปนอนภาคเปนกลางทางไฟฟาและมเลขมวล

เทากบ 1 มเลขอะตอมเปน 0 สวน เปนคลนแมเหลกไฟฟาเปนกลางทางไฟฟา เลขมวลและเลขอะตอมเปนศนย(0) --------------------------------------------------------------------------------------------

4. - ผลรวมของเลขมวลกอนเกดปฏกรยา ( a'+b') ตองเทากบผลรวมของเลขมวลหลงเกดปฏกรยา (x'+y') - ผลรวมของเลขอะตอมกอนเกดปฏกรยา (a+b) ตองเทากบผลรวมของเลขอะตอมหลงเกดปฏกรยา (x+y) --------------------------------------------------------------------------------------------

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 3.1

32

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบปรนยเลอกค าตอบ จ านวน 10 ขอ 10 คะแนน เวลา 15 นาท

o จงเลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดย 1. การแผกมมนตภาพรงสตามธรรมชาตหมายถงปรากฏการณในขอใด

ก. การทนวเคลยสของธาตสลายตวแบบทเกดขนเอง แลวแผรงสออกมา ข. การทธาตกมมนตรงสเปลยนระดบพลงงานอะตอมจากสงลงมาต า ค. การทอนภาคนวตรอนวงดวยความเรวสงเขาชนนวเคลยสของธาตแตกสลาย ง. การทธาตใดๆ เปลยนสภาพไอโซโทปหนงไปเปนอกไอโซโทปหนงของธาตเดยวกน

2. เราเรยก radioactive elements ทสามารถแผรงสออกมาไดเองวาธาตอะไร ก. กมมนตภาพรงส ข. กมมนตรงส ค. กมมนตภาพ ง. ถกทกขอ

3. รงส radioactive elements แผออกมานน รงสใด ไม ถกตอง ก. รงสแอลฟา ข. รงสบตา ค. รงสแกมมา ง. รงสเอกซ

แบบทดสอบหลงเรยน 3.2

33

4. เมอธาตกมมนตรงสแผกมมนตภาพรงสออกมาจะมการเปลยนแปลงอะไรภายในอะตอมของธาตนนๆ

ก. เปลยนแปลงระดบพลงงานอะตอม ข. เปลยนแปลงวงโคจรของอเลกตรอน ค. เปลยนแปลงภายในนวเคลยสของธาต ง. เปลยนแปลงจ านวนอเลกตรอนของอะตอม

5. เมอมการแผกมมนตภาพรงสของธาต อาจมการเปลยนแปลงในกรณใด ก. จ านวนเลขมวลของอะตอม ข. จ านวนเลขอะตอมของธาต ค. ระดบพลงงานของนวเคลยส ง. ถกทกขอ

6. เมอกมมนตภาพรงสวงผานอากาศจะมผลอะไรเกดขน ก. เกดแสงเรองในอากาศ ข. เกดสนามแมเหลกขน ค. เกดการแตกตวเปนอออนของอากาศ ง. เกดรงสแคโทดผานอากาศ

7. ปรากฏการณขอใดทแสดงวากมมนตภาพรงสท าใหเกดปฏกรยาทางเคม ก. การทะลผานผานสารตางๆ ข. การแตกตวเปนอออนของอากาศ ค. การเกดรอยด าบนแผนฟลมถายรป ง. การเกดแสงเรองของสารเรองแสง

34

8. อปกรณอเลกโทรสโคป (electroscope) ทเคยศกษามาแลว การทแผนโลหะบางกางอยได เพราะเหตใด

ก. แผนโลหะทงสองมประจบวกและลบ ข. แผนหนงมประจบวกอกแผนหนงไมม ค. แผนหนงมประจลบ อกแผนหนงไมม ง. แผนทงสองมประจชนดเดยวกน

9. เมอน าสารกมมนตรงสเขาไปใกลๆ จานบนของอเลกโทรสโคปทแผนโลหะบางกางอย จะมผลอยางไร

ก. แผนโลหะบางคอยๆหบลง ข. แผนโลหะบางกางออกมากขน ค. แผนโลหะบางกางอยเทาเดม ง. แผนโลหะบางมประกายไฟเกดขน

10. ผลทเกดขนในขอ 9 เนองมาจากสาเหตอะไร ก. กมมนตภาพรงสท าใหอากาศแตกตวเปนอออน ข. แผนโลหะบางสญเสยประจไฟฟาอสระ ค. แผนโลหะของอเลกโทรสโคปกลายเปนกลาง ง. ถกทกขอ

ตรวจค าตอบหนาถดไปครบ

บนทกคะแนนครงน ไดคะแนน …… คะแนน (คะแนนเตม 10 คะแนน)

35

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบปรนยเลอกค าตอบ จ านวน 10 ขอ 10 คะแนน เวลา 15 นาท

o (ค ำตอบ) 1. เฉลยขอ ก 2. เฉลยขอ ข 3. เฉลยขอ ง 4. เฉลยขอ ค 5. เฉลยขอ ง 6. เฉลยขอ ค 7. เฉลยขอ ค 8. เฉลยขอ ง 9. เฉลยขอ ก 10. เฉลยขอ ง

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 3.2

36

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 6 ขอ 12 คะแนน เวลา 15 นาท

o จงตอบค ำถำม หรออธบำยค ำมหมำยของขอค ำมตอไปน

1. รทเทอรฟอรด ตรวจสเปกตรมของอนภาคแอลฟาพบวา เสนสเปกตรมทได เปนสเปกตรม ของธาตใด 2. รงสแอลฟา มคณสมบตอยางไร 3. รงสบตา มคณสมบตอยางไร 4. รงสแกมมา มคณสมบตอยางไร 5. เลขมวล (mass number) และ เลขอะตอม (Atomic number) ตางกนอยางไร 6. อนภาคแอลฟา กบอนภาคบตา แนวการเคลอนทโคง ซงมรศมความโคงมาก เมอเคลอนทผานสนามแมเหลก คอ

แบบทดสอบหลงเรยน 3.3

ตรวจค าตอบหนาถดไป บนทกคะแนนครงน ไดคะแนน.............คะแนน

37

เรอง การคนพบกมมนตภาพรงส ค าถามแบบอตนยเตมค าตอบ จ านวน 6 ขอ 12 คะแนน เวลา 15 นาท

o (ค ำตอบ)

1. ธาตฮเลยม ( 𝐻𝑒24 )

-----------------------------------------------------------

2. 2.1 เปนอนภาคมประจไฟฟา +2e (Z=2) 2.2 เปนอนภาคมเลขมวล 4 เทาของอนภาคโปรตอน ( A=4) 2.3 เบยงเบนในสนามแมเหลกไฟฟา 2.4 เมอวงผานอากาศจะท าใหอากาศแตกตวไดด -----------------------------------------------------------

3. 3.1 เปนอนภาคมประจไฟฟา ลบ

3.2 มมวลประมาณ 1

1840 เทาของอนภาคโปรตอน

3.3 เบยงเบนไดในสนามแมเหลกไฟฟา -----------------------------------------------------------

4. 4.1 เปนคลนแมเหลกไฟฟา 4.2 เปนกลางทางไฟฟาไมมเลขมวล ( Z=0,A=0 ) 4.3 ไมเบยงเบนในสนามแมเหลกไฟฟา -----------------------------------------------------------

5. เลขมวล หมายถง ผลรวมของจ านวนโปรตอนกบจ านวนนวตรอนในนวเคลยส เลขอะตอม หมายถง เลขจ านวนประจไฟฟา(บวก)หรอจ านวนโปรตอนในนวเคลยส -----------------------------------------------------------

6. อนภาคแอลฟาจะมแนวการเคลอนทโคงหรอรศมความโคงมากกวาอนภาคบตา เพราะ อนภาคแอลฟามมวลมากกวา -----------------------------------------------------------

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 3.3

38

ยนดดวยครบ นกเรยนสามารถผานการเรยนร

บทเรยนโปรแกรม เรองฟสกสนวเคลยร ชดท 1

การคนพบกมมนตภาพรงส

39

บรรณำนกรม นรนทร เนาวประทป. 2536. ฟสกส ม.6 เลม 2. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพฟสกสเซนเตอร. ประมวล ศรผนแกว. 2540. พจนำนกรมฉบบภำพประกอบ ฟสกส เคม ชววทยำ.

กรงเทพมหานคร : บรษทโปรดค บค จ ากด. . 2543. ฟสกส : หลกสตรแหงชำตระดบมธยมศกษำ ( GCSE ) ของประเทศองกฤษ.

กรงเทพฯ: บรษท นานมบคส จ ากด. ภาควชาฟสกส. 2547. ฟสกส 2. พมพครงท 9. กรงเทพมหานคร : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ. 2555. หนงสอเรยน

รำยวชำ เพมเตมฟสกส เลม 5 ชนมธยมศกษำปท 4 - 6. กรงเทพมหานคร: องคการคาของ

สกสค. Beiser, Arthur. 1973. Concepts of Modern Physics. Second Edition. New York:

McGraw – Hill Ltd. Griffith , W. Thomas. 2007. The physics of everyday phenomena: a conceptual

introduction to physics. Fifth edition. New York: The Mc Graw – Hill companies.

Marcelo Alonso: Edward J Finn. 1971. Fundamental university physics. Second Edition. Boston. Addison Wesley.

ภาควชาฟสกส มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล. 2543. กำรเรยนกำรสอนฟสกสทวไปผำนทำงอนเตอรเนต. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.atom.rmutphysics.com/ .

สบคนเมอวนท 1 ตลาคม 2554 วกพเดยสารานกรมเสร. “นวเคลยรฟสกส” (ม.ป. ป.).[ ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_physics สบคนเมอวนท 1 ตลาคม 2554 สมาคมนวเคลยรแหงประเทศไทย. “วทยำศำสตรนวเคลยร”.[ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://www.nst.or.th/tech.htm สบคนเมอวนท 1 ตลาคม 2554

40

1. ศกษาบทเรยนโปรแกรม เรองฟสกสนวเคลยร ไดจากเวบไซต กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรโรงเรยนเทพศรนทร

URL : http://www.sci-info-ds.com

ภำคผน ก

41

2. ศกษาบทเรยนโปรแกรม เรองฟสกสนวเคลยร ไดจากเวบไซตโรงเรยนเทพศรนทร ในเมน ประชาสมพนธ(ลงคแนะน า) URL : http://www.debsirin.ac.th

เลอกเมน-ขำ ประชำสมพนธ-ลงคแนะน ำ (ดงรป)

ภำคผน ก(ตอ)