สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

มDEVELOPMENT

งานวจยน�ไดรบงบประมมหาวทยาล

รายงานการวจย การพฒนาเคร4องฝานตนโสน

DEVELOPMENT OF SESBANIA SLICE MACHINE

ผชวยศาสตราจารยสวนชย สนโพธ= รองศาสตราจารยอดมลกษณ มจฉาชพ ผชวยศาสตราจารยดวงจนทร สนโพธ=

นายนรนดร พรมเกษา นายวษณ แฟงเมอง

วาท4รอยตรสวนย โสดาเจรญ

คณะครศาสตรอตสาหกรรม

วจยน�ไดรบงบประมาณเงนกองทนสงเสรมงานวจย พมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

ICE MACHINE

มงานวจย พ.ศ. ๒๕๕๗ สวรรณภม

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ง

ช�อเร�องงานวจย การพฒนาเคร องฝานโสน ผเขยน ผชวยศาสตราจารยสวนชย สนโพธ รองศาสตราจารยอดมลกษณ มจฉาชพ ผชวยศาสตราจารยดวงจนทร สนโพธ นายนรนดร พรมเกษา นายวษณ แฟงเมอง วาท รอยตรสวนย โสดาเจรญ งบประมาณ งบประมาณกองทนสงเสรมงานวจย ประจาป 2557

บทคดยอ

โครงการน3 เปนการพฒนาเคร องฝานโสนใหมประสทธภาพมากข3นจากเคร องเดมท เคยทาการศกษาและสรางเคร องฝานโสนของชาวบานในชมชนตาบลบานกรด อาเภอบางประอน จงหวดพระนครศรอยธยา ท มการจดทาผลตภณฑดอกไมจากโสน เพ อใหไดเคร องฝานโสนท มประสทธภาพ ฝานโสนใหเปนแผนมคณภาพ และปรมาณเพยงพอตอความตองการของชมชน

ในชมชนไดรวมกลมทาผลตภณฑดอกไมจากแผนโสนเปนสนคาโอทอปประจาตาบลจงจาเปนตองจดสรางการพฒนาเคร องฝานโสนใชเองภายในชมชนเพ อเพ มปรมาณในการผลตสนคาใหไดตามความตองการของลกคา แตเน องจากชาวบานขาดความรความชานาญในทางวศวกรรม เคร องฝานโสนท ไดจงไมมประสทธภาพเพยงพอ ทาใหไมไดแผนโสนตามคณภาพท ตองการทางคณะผจดทาโครงการจงย นมอเขามาชวยพฒนาเคร องฝานโสน ใหสามารถฝานโสนไดคณภาพตามท ตองการ การพฒนาเคร องฝานโสนไดมการสรางเคร องตนแบบท สามารถฝานโสนไดคณภาพตามตองการของชาวบาน โดยประสทธภาพในการทางานของเคร องมจดเดนคอ สามารถปรบระดบใหเคร องสามารถฝานโสนใหไดความหนา0.5-1.0มลลเมตร สามารถฝานโสนไดกวางถง 160 มลลเมตร และมกาลงการผลต 2.4 กโลกรมตอวน สามารถปรบความเรวรอบในการหมนลกกล3งขบแกนโสนได 10-100 รอบตอนาท

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

กตตกรรมประกาศ

งานวจยในฉบบน� สาเรจไดดวยความกรณา จากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตท#พจารณาอนมตเงนงบประมาณในการทางานวจยในคร� งน� จนงานวจยน� เสรจสมบรณอยางด ขาพเจาขอขอบพระคณอยางสงไว ณ ท#น�

ขอขอบคณคณะครศาสตรอตสาหกรรม สาขาเทคนคอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคลสวรรณภม(ศนยพระนครศรอยธยาหนตรา)ท#สนบสนนใหใชเคร# องมอ-เคร# องจกร จนงานวจยน�สาเรจสมบรณ ขอกราบขอบพระคณบดา มารดาท#ใหกาเนดและใหความสาคญตอการศกษา โดยใหการสนบสนนและวางรากฐานการศกษาท#ด ตลอดจนเปนกาลงใจดวยดตลอดมา ขอบคณคณะทางานวจยทกทาน ท#ใหความชวยเหลอและเปนกาลงใจในการศกษา จนงานวจยฉบบน�สาเรจลงดวยด ทายท#สดน�หากมความผดพลาดในการเขยน ผเขยนขออภยในขอบกพรองและความผดพลาดน�น

ผชวยศาสตราจารยสวนชย สนโพธ8 รองศาสตราจารยอดมลกษณ มจฉาชพ ผชวยศาสตราจารยดวงจนทร สนโพธ8

นายนรนดร พรมเกษา นายวษณ แฟงเมอง

วาท#รอยตรสวนย โสดาเจรญ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ฉ

สารบญ

หนา

บทคดยอ ค กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญภาพ ซ สารบญตาราง ญ บทท 1 บทนา

1.1ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1 1.2จดประสงค 2 1.3 ขอบเขตของการวจย 2 1.4 ประโยชนท.ไดรบจากโครงการ 2 1.5 วธดาเนนการวจย 2 1.6 ตารางการดาเนนงาน 4

บทท 2เ อกสารและงานวจยท เก ยวของ

2.1 โสนหางไกหรอโสนหน 5 2.2 การตดเฉอนและการตดรปโลหะแผน 6 2.3 มอเตอรไฟฟากระแสตรง (DC Motor) 7 2.4 การเช.อมโลหะ 13 2.5 ตลบลกปน (Bearings) 18 2.6 เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน 22 2.7 โพลยรเทน 26 2.8 ใบมดตเฉอนโสน 27 2.9 ทฤษฎเก.ยวกบคมมดตด 27 2.8ทฤษฎท.เก.ยวของ 28

บทท 3 วธดาเนนโครงการ

3.1 การวางแผนขOนตอนการดาเนนโครงการ 31

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ช

สารบญ ( ตอ )

หนา บทท 4 ผลการทดลองและปรบปรง

4.1 ผลการทดลอง 35 4.2 ผลการทดลองการพฒนาเคร.องฝานโสนดานประสทธภาพ 39

บทท 5 สรปผลการทดลองและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการทดลอง 40 5.2 ขอเสนอแนะ 41

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ซ

สารบญภาพ

ภาพท� หนา 2-1 สวนท�อยกบท�หรอสเตเตอร 8 2-2 แกนข�ว 9 2-3 ขดลวดสนามแมเหลก 9 2-4 โรเตอร 10 2-5 วงจรการทางานของมอเตอรไฟฟากระตรงแบบอนกรม 11 2-6 วงจรการทางานมอเตอรไฟฟากระแสตรงแบบขนาน 12 2-7 วงจรการทางานมอเตอรไฟฟากระตรงแบบชอรทช�นทคอมปาวดมอเตอร 12 2-8 วงจรการทางานมอเตอรไฟฟากระตรงแบบลองช�นทคอมปาวดมอเตอร 13 2-9 แสดงการเช�อมโลหะ 13 2-10 ลวดเช�อม 17 2-11 ตลบลกปน 18 2-12 สวนประกอบของแบร�ง 20 2-13 เหลกโครงสราง 22 2-14 โพลยรเทน 26 2-15 ใบเล�อยใชทาใบมด 27 3-1 แผนข�นตอนการดาเนนโครงการ 30 3-2 โรลเลอร Roller 31 3-3 ใบมดฝานโสน 32 3-4 ชดขาโตะ 32 3-5 ชดตมอเตอร 33 3-6 ชดปอนแกนโสน 33 3-7 เคร�องฝานโสนท�พฒนา 34 3-8 การช�งน�าหนกของแผนโสน 33 3-9 การวดขนาดความหนาของแผนโสน 34 4-1 แผนโสนท�มคณภาพดและคณภาพพอใช 35 4-2 แสดงถงความกวางของโสนท�ฝานไดของเคร�องเดม 39

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ฌ

สารบญภาพ(ตอ) 4-3 แสดงถงความกวางของโสนท�ฝานไดของเคร�องท�พฒนาและสรางข�น 39 5-1 เคร�องฝานโสนท�พฒนาและสรางข�นเคร�องฝานโสนเดม 41

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ญ

สารบญตาราง

ตารางท� หนา

1-1 แผนการดาเนนโครงการ 4

2-1 คณสมบตทางกลของเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน 24

2-2 สวนประกอบทางเคมของเหลก SS400 และ SM400 25

2-3 คณสมบตการใชงานของเหลก SS400 และ SM400 25

4-1 ผลการทดลองฝานแผนโสนท1ความหนา 0.5 มลลเมตร 36

4-2 ผลการทดลองฝานแผนโสนท1ความหนา 0.7 มลลเมตร 37

4-3 ผลการทดลองฝานแผนโสนท1ความหนา 1.0 มลลเมตร 38

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

1

บทท� 1

บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของโครงการ คนไทย เปนชนชาตหน�งท�มนสยในการประดษฐคดคน สรางสรรค และนสยดดแปลง ส�งท�มอย

ตามธรรมชาตและส�งแวดลอมในทองถ�นตาง ๆ เพ�อนามาใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวน เชน รจกประดษฐดอกไมจากตนไมท�ข/นเองตามธรรมชาต ใหเกดเปนศลปะท�มคณคาตาง ๆ ตามประโยชนใชสอยการประดษฐดอกไมของไทยในอดตน/น ประดษฐข/นเพ�อถวายเปนพทธบชา เชน ดอกไมเงน ดอกไมทอง ตลอดจนดอกไมสด และใชในการประดบตกแตง หรอเปนเคร�องหอยในงานท�สาคญ ๆ การใชดอกไมสดน/น ไมคงทนถาวร ทาใหตองเปล�ยนบอย ๆ ถาใชในการประดบตกแตงหลาย ๆ วน ยอมทาใหเสยเวลาในการจดดอกไมประดบแตละคร/ ง และจากสาเหตน/ เองทาใหบานเกดความคดท�จะประดษฐดอกไมจากส�งอ�นข/นแทนดอกไมสดตนโสน เปนพชท�ข/นท�วไปในจงหวดพระนครศรอยธยา โดยข/นตามทงนา เวลาน/ าทวมทงปะปนอยกบขาวและจะข/นตามทองท�เคยมตนโสนข/นเปนประจา ออกดอกเหลองอรามเตมทองทง มลกษณะลาตนกลมยาว เปลอกสน/ าตาล ชาวบานเรยกวา ตนโสนหางไก ปจจบนสภาพแวดลอมของจงหวดพระนครศรอยธยาเปล�ยนแปลงไปมาก น/ าไมทวมทงนาเหมอนสมยกอน โสนซ�งเปนวตถดบสาคญในการประดษฐดอกไม ตองส�งซ/อมาจากจงหวดนครนายก และปราจนบร ซ� งมราคาคอนขางแพงการประดษฐดอกไมจากไมจากตนโสน ทากนมากบรเวณตาบลบานกรด อาเภอบางประอน จงหวดพระนครศรอยธยา ชาวบานท�น�มความสามารถ ในการประดษฐดอกไม โสน กนแทบทกครวเรอน แตท�มฝมอในการประดษฐ มลกษณะเปนธรรมชาตท/งสสนและรปแบบ มจานวนไมมากนกในรายท�มฝมอไมประณต สวยงาม จะใชในงานบวช และสงไปจาหนายยงประเทศญ�ปน ฮองกง สงคโปร และประเทศอ�น ๆ ซ� งผลงานการประดษฐมราคาแพงกวาแบบแรก หลายเทาตว ปจจบนเศษวสดจากตนโสนท�หลงจากการประดษฐ เชน เปลอก และแกนโสน จะมผมาขอซ/อเพ�อนาไปประดษฐส�งอ�น ๆ ในราคากโลกรมละ 10 – 12 บาท ปจจบนการประดษฐดอกไมจากโสน ไดรบความนยมมากข/ นไดขยายตวไปย งตาบลบานกรด อา เภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา ดอกไมท�ประดษฐสวนมากจะเปนดอกเยยบรา เปนพ/นฐานดอกไมอ�นๆ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

2

เพ�อหาแนวทางแกไขปญหาน/นๆรวมกนระหวางขมชนกบมหาวทยาลย คณะผจดทาจงไดลงพ/นท�เพ�อสารวจปญหา และพบวาชมชนตาบลบานกรด อาเภอบางประอน จงหวดพระนครศรอยธยาไดรวมกลมทาผลตภณฑดอกไมจากแผนโสนเปนสนคาหน�งผลตภณฑประจาตาบล ในการฝานโสนใหเปนแผนบางๆ เพ�อนาไปทาผลตภณฑน/น สมยกอนจะฝานกนดวยมอ แตในปจจบน ผลตภณฑไดรบความนยมมากข/น จงทาใหการฝานดวยมอชาเกนไป และยงประสบอบตเหตกบน/วมอบอยคร/ งหากไมมความชานาญ สมาชกกลมผลตภณฑจงคดคนวธสรางเคร�องฝานโสนข/นมาใชแทนการฝานดวยมอ แตดวยความท�ขาดความรทางดานวศวกรรม การออกแบบ การเลอกใชวสด จงทาใหเคร�องฝานโสนท�สรางข/นไมสามารถฝานแผนโสนใหมคณภาพและปรมาณท�เหมะสมได ดงน/ นทางคณะผจ ดทาโครงการไดเลงเหนความสาคญของคณภาพและปรมาณแผนโสนท�ตอบสนองตอความตองการของชมชน จงไดมแนวคดพฒนาเคร�องฝานโสนท�มประสทธภาพมากกวาเคร�องเดม เพ�อสงเสรมใหชมชนมรายไดในการประกอบอาชพท�มากข/นและย �งยนตอไป

1.2 วตถประสงคของโครงการ 1.2.1 เพ�อพฒนาเคร�องฝานตนโสน 1.2.2 เพ�อถายทอดเทคโนโลยการฝานตนโสนดวยเคร�อง

1.3 ขอบเขตของโครงการ 1.3.1 สามารถฝานตนโสนแหงท�แกแลวท�มขนาดความกวางไมเกน160 มลลเมตร 1.3.2 สามารถฝานตนโสนใหเปนแผนท�มขนาดความหนาต/งแต 0.5 – 1.0 มลลเมตร 1.3.3 สามารถฝานตนโสนใหเปนแผนไดน/าหนก 693.8760 กรม/ช�วโมงโดยเฉล�ย

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

3

1.4 ระยะเวลาและแผนดาเนนโครงการวจย 1 ป

เวลาเร�มตน 1 ตลาคม 2556 เวลาส/นสดโครงการวจย 30 กนยายน 2557 ขยายระยะเวลาดาเนนการวจยถง 30 กนยายน 2558

กจกรรม

ปงบประมาณ ๒๕๕๗

พ.ศ. ๒๕๕๗ พ.ศ. ๒๕๕๘

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1. ทดสอบการทางานของ

เครอง

2. เกบรวบรวมข�อมลการ

ทางาน และปรบปรง

3. วเคราะห#ผลการวจย

4. สรปผลการการวจย

5. ถ*ายทอดเทคโนโลย

6. ส*งรายงานการวจย

1.5 วธการดาเนนการวจย (เขยนโดยละเอยด)

1.5.1 ศกษาความรท�วไปเก�ยวกบการพฒนาประยกตจดสรางเคร�องฝานโสน 1.5.2 จดสรางเคร�องฝานโสน 1.5.3 ทดลองใชและเกบขอมลผลการใชเคร�องฝานโสนจากชมชน 1.5.4 วเคราะหสรปผลงานวจยเขยนรายงานผลการวจย

1.6 ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ (ตวบงช2ผลสาเรจของโครงการ)

1.6.1 ไดเคร�องฝานโสนท�มประสทธภาพในการทางานตรงตามความตองการของชมชน 1.6.2 เพ�มประสทธภาพในการผลต

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

4

บทท� 2

เอกสารงานวจยและทฤษฎท�เก�ยวของ

งานวจยฉบบน� ทางคณะผจดทาไดศกษารวบรวมเอกสารงานวจยและทฤษฎท&เก&ยวของกบเคร&องฝานโสน โดยมหวขอดงไปน�

2.1โสนหางไกหรอโสนหน 2.2การตดเฉอนและการตดรปโลหะแผน 2.3 มอเตอรไฟฟากระแสตรง (DC Motor) 2.4 การเช&อมโลหะ 2.5 ตลบลกปน (Bearings) 2.6 เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน 2.7 โพลยรเทน 2.8 ใบมดตดเฉอนโสน 2.9 ทฤษฎเก&ยวกบคมมดตด 2.10 ทฤษฎท&เก&ยวของ

2.1 โสนหางไกหรอโสนหน ช&อทองถ&น: โสนหางไกหรอโสนหน ช&อสามญ: Joint vetch ช&อวทยาศาสตร: Aeschynomeneaspera L. ช&อวงศ:FABACEAE (PAPILIONACEAE)

ลกษณะวสย/ประเภท: หญา ลกษณะทางพฤกษศาสตร:ไมลมลกถงไมพมเต�ยฤดเดยว สงถง 1.5 เมตร เปลอกลาตนสเขยวหรอเขยวแกมมวง ตนกลม มขนนมปกคลมเบาบางก) ใบใบประกอบแบบคลายขนนก (pinnate) เรยงตวแบบสลบ กานใบรวม (rachis) ยาว 3-15 เซนตเมตร โคนกานใบมหใบ 2 อน รปยาวร ปลายแหลม กวาง 1-3 มลลเมตร ยาว 5-10 มลลเมตร สมวงแกมเขยว มขนเลกนอย กานใบมขนนมปกคลม กานใบยอยยาว 0.2-0.5 มลลเมตร

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

5

ใบยอยเรยงตวบนกานแบบสลบหรอเกอบตรงขาม ใบรปขอบขนาน โคนใบคอนขางมน ปลายใบมนหรอแหลมเลกนอย ขอบใบเรยบ ผวใบเรยบ ใบกวาง 0.5-2.5 มลลเมตร ยาว 2-9 มลลเมตรข) ดอกดอกเด&ยวหรอชอ (raceme)เกดท&ซอกใบหรอปลายก&ง ดอกยอย 1-5 ดอก กานชอดอกยาว 1-5 เซนตเมตร มขนปกคลม กานดอกยอยยาว 2-5 มลลเมตร โคนกานดอกยอยมใบประดบ1 อน รปไขปลายแหลมขอบหยก กวาง1-2 มลลเมตร ยาว 2-4 มลลเมตร กลบเล� ยง 5 กลบ สเขยว กลบตดกนเปนหลอด เสนผาศนยกลาง 1.5-2 มลลเมตร ยาว 3-4 มลลเมตร ตอนปลาย หลอดแยกเปน 2 ปาก 2+3 แฉก กลบดอก 5 กลบ แยกกน ลกษณะกลบเปนรปผเส�อ (papilionaceous) กลบยอด(banner) สเหลอง มลายเสนสมวงแดงตามยาว กลบกวาง 5-7 มลลเมตร ยาว 6-8 มลลเมตร กลบปลก(wing)2 อน สเหลองแกมเขยว กวาง 2-3 มลลเมตร ยาว 5-6 มลลเมตร กลบคว &า(keel)2 อนสเหลองแกมขาว เช&อมตดกนเปนกาบหมกานเกสร กวาง 1.5-2 มลลเมตร ยาว 6-8 มลลเมตร เกสรเพศผ 10 อน กานชอบเรณตดกนเปน 2 กลม กลมละ 5 อน กานสขาวแกมเขยวยาว 6-7 มลลเมตร อบเรณสเหลอง เกสรเพศเมย 1 อน รงไข (superior ovary)ยาว 4-5 มลลเมตร สเขยว กานเกสรยาวยาว 2-3 มลลเมตร ยอดเกสรเปนตม ค) ผลและเมลดผลแหงแบบโลเมนทลกษณะแบนโคงเปนรปเคยว กวาง 3.5-5 มลลเมตร ยาว 3-5 เซนตเมตร หนา 1.5-2 มลลเมตร เปลอกผลมผวขรขระเปนปมปม มรอยคอดหยกตามตาแหนงเมลด เมลดคอนขางกลม เสนผาศนยกลาง 1- 1.5 มลลเมตร จานวนเมลด 5-10 เมลดตอ การใชประโยชน/สวนท&นาไปใชประโยชน:ตนโสนหางไกน� ถาปลอยท�งไวกคงจะไมมประโยชนอะไร ถาจะตดท�งกคงจะเสยประโยชนเปลาเชนกน จงคดวาคณคาของมนนาจะมมากกวาการตดท�งแลวนาไปเผาไฟ จงเกดแนวความคดท&จะนาตนโสนหางไกมาประดษฐเปนดอกไมตางๆ ไดทดลองนาตนโสนหางไกท&แหง มาฝานออกเปนแผนประดษฐเปนดอกไมเพ&อใชในงานศพ และตอมากมการพฒนารปแบบผลตเปนดอกไมใชในพธทางศาสนาและงานประเพณตางๆ แปรรปตนโสนหางไก ใหกลายมาเปนดอกไมประดษฐสวยงามน�น เร&มจากการหดทาดอกไมจบไวประดบในงานของคนในชมชน ตอมาเร&มหดทาดอกไมประเภทตางๆ[1]

2.2 การตดเฉอนและการตดรปโลหะแผน การตดเฉอนเปนการตดแบงโลหะโดยใชการเคล&อนท&ของใบมด 2 ใบ สาหรบแผนโลหะท&มหนา

แคบจะสามารถเกดการเปล&ยนรปอยางถาวรในบรเวณท&สมผสกบใบมดอยางรนแรง หลงจากน�นจะเกดการแตกราวท&ผวของโลหะ และเกดอยางตอเน&อง จนการแตกราวน�นมาพบกน และเกดการแตกหกอยางสมบรณตวแปรท&สาคญของการเฉอนไดแก รปทรงและวสดของใบมด, ความเรวเฉอน, การหลอล&น และคาเคลยรเลนซ คาเคลยรเลนซระหวางใบมดน�นมความสาคญตอการตดเฉอนแผนโลหะเปนอยางมาก หากใชคาเคลยรเลนซท&เหมาะสมจะไดรอยแตกท&สมบรณการใชคาเคลยรเลนซ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

6

นอยเกนไปน�นจะทาใหเกดรอยตดหยาบและตองใชแรงในการตดมากกวา หากใชคาเคลยรเลนซท&มากเกนไป จะเกดการบดตวบรเวณขอบ และอาจตองการแรงในการตดเพ&มข�น เน&องจากบรเวณท&โลหะตองเปล&ยนรปอยางถาวรกอนเกดการแตกหกน�นมบรเวณมากกวา[3] ความกวางของบรเวณการเปล&ยนรปน�น ข�นอยกบความเรวของใบมดดวย หากความเรวใบมดเพ&มข�น ความรอนท&เกดข�นจากการเปล&ยนรปถาวรกเกดข�นในบรเวณท&แคบลง ทาใหรอยตดเรยบข�น แตกจะมผลตอสภาพข�นรปของแผนโลหะ เน&องจากขอบตดมการแปรรปเยนอยางรนแรงอกท�งการใชคาเคลยรเลนซท&มากเกนไป โลหะจะมแนวโนมโดนดงในบรเวณเคลยเลนซ ซ& งทาใหมเศษโลหะย&นออกมาท&บรเวณรอยตด และอตราสวนของบรเวณผวเรยบตอบรเวณผวหยาบลดลง รวมท�งการท&คมตดท&อกสามารถเกดลกษณะดงกลาวไดเชนกน ท�งน� ความสงของเศษย&นน�นจะเพ&มข�นเม&อคาเคลยรเลนซและความเหนยวของโลหะเพ&มข�นโดยท&วไปจะใชคาเคลยรเลนซคดเปน 2 ถง 10 % ของคาความหนาแผนโลหะ ดงน�นหากแผนโลหะหนามากข�นกตองใชคาพกดเคลยรเลนซมากข�นดวยหากไมคานงถงแรงเสยดทาน แรงท&ใชในการตดเฉอนโลหะแผนสามารถคานวณไดจาก ความยาวท&ตด, ความหนาของแผนโลหะ และ ความตานทานแรงเฉอนของโลหะการตดรปโลหะแผน[2]

2.3มอเตอรไฟฟากระแสตรง (DC Motor)

2.3.1ความหมายและชนดของมอเตอรไฟฟา มอเตอรไฟฟาเปนอปกรณท&นยมใชกนอยางแพรหลายในโรงงานตางเปนอปกรณท&ใช

ควบคมเคร&องจกรกลตางๆในงานอตสาหกรรมมอเตอรมหลายแบบหลายชนดท&ใชใหเหมาะสมกบงานดงน�นเราจงตองทราบถงความหมายและชนดของมอเตอรไฟฟาตลอดคณสมบตการใชงานของมอเตอรแตละชนดเพ&อใหเกดประสทธภาพสงสดในการใชงานของมอเตอรน�น ๆ และสามารถเลอกใชงานใหเหมาะสมกบงานออกแบบระบบประปาหมบานหรองานอ&นท&เก&ยวของได

1) ความหมายของมอเตอรและการจาแนกชนดของมอเตอร มอเตอรไฟฟา (Motor) หมายถงเปนเคร&องกลไฟฟาชนดหน&งท&เปล&ยนแปลงพลงงาน

ไฟฟามาเปนพลงงานกลมอเตอรไฟฟาท&ใชพลงงานไฟฟาเปล&ยนเปนพลงงานกลมท�งพลงงานไฟฟากระแสสลบและพลงงานไฟฟากระแสตรง

2) ชนดของมอเตอรไฟฟา มอเตอรไฟฟาแบงออกตามการใชของกระแสไฟฟาได 2 ชนดดงน� มอเตอรไฟฟา

กระแสสลบ (Alternating Current Motor) การแบงชนดของมอเตอรไฟฟาสลบแบงออกไดดงน� มอเตอรไฟฟากระแสสลบแบงออกเปน 3 ชนดไดแก

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ก) มอเตอรไฟฟากร

- สปลทเฟสมอเต- คาปาซเตอรมอเ- รพลช&นมอเตอร- ยนเวอรแซลมอ- เชดเดดโพลมอเ

ข) มอเตอรไฟฟากรค) มอเตอรไฟฟากร

มอเตอรไฟฟากรกระแสตรงแบงออกไดดงน�

มอเตอรไฟฟากร1. มอเตอรแบบอ2. มอเตอรแบบอ3. มอเตอรไฟฟาแมอเตอรไฟฟาก

อตสาหกรรมเพราะมคณสมบตท&ดนยมใชกนมากในโรงงานอตสาหกโลหะหรอให เปนตนกาลงในการกระแสตรงจงควรรจกอปกรณตาง มอเตอรไฟฟากระแสตรงแบบตาง

2.3.2สวนประกอบของมอเตอรมอเตอรไฟฟากระแสตร

7

มอเตอรไฟฟากระแสสลบชนด 1 เฟส สปลทเฟสมอเตอร (Split-Phase motor) คาปาซเตอรมอเตอร (Capacitor motor) รพลช&นมอเตอร (Repulsion-type motor) ยนเวอรแซลมอเตอร (Universal motor) เชดเดดโพลมอเตอร (Shaded-pole motor)

มอเตอรไฟฟากระแสสลบชนด 2 เฟส มอเตอรไฟฟากระแสสลบชนด 3 เฟส มอเตอรไฟฟากระแสตรง (Direct Current Motor) การแบงชนดของ

มอเตอรไฟฟากระแสตรงแบงออกเปน 3 ชนดไดแก

มอเตอรแบบอนกรมหรอเรยกวาซรสมอเตอร (Series Motor) มอเตอรแบบอนขนานหรอเรยกวาชนทมอเตอร (Shunt Motor)มอเตอรไฟฟาแบบผสมหรอเรยกวาคอมปาวดมอเตอร (Compound

มอเตอรไฟฟากระแสตรงเปนตนกาลงขบเคล&อนท&สาคญอยางหราะมคณสมบตท&ดเดนในดานการปรบความเรวไดต�งแตความเรวต&า

ในโรงงานอตสาหกรรม เชนโรงงานทอผาโรงงานเสนใยโพลเอสเตอปนตนกาลงในการขบเคล&อนรถไฟฟาเปนตนในการศกษาเก&ยวกบมวรรจกอปกรณตาง ๆ ของมอเตอรไฟฟากระแสตรงและเขาใจถงหลกกระแสตรงแบบตางๆ[3] ระกอบของมอเตอรไฟฟากระแสตรง

ตอรไฟฟากระแสตรงท&สวนประกอบท&สาคญ2สวนดงน�

การแบงชนดของมอเตอรไฟฟา

Series Motor) Shunt Motor)

Compound Motor) คญอยางหน& งในโรงงาน

ต�งแตความเรวต&าสดจนถงสงสดเสนใยโพลเอสเตอรโรงงานถลงการศกษาเก&ยวกบมอเตอรไฟฟางและเขาใจถงหลกการทางานของ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

1. สวนท&อยกบท&หรอทก) เฟรมหรอโยค

แรงแมเหลกจากข�วเหนอไปข�วใตใหหรอเหลกแผนหนามวนเปนรปทรงก

ข) ข�วแมเหลก

สวนแรกแกนข�วเปนแทงยดตดกบเฟรมสวนปลายข�วแมเหลก (Pole Shoes) มวตถประอากาศนอยท&สดเพ&อใหเกดชองอข�วแมเหลกผานไปยงโรเตอรมากมอเตอรมกาลงหมน

8

ภาพท� 2-1สวนท&อยกบท&หรอสเตเตอร วนท&อยกบท&หรอท&เรยกวาสเตเตอร (Stator) ประกอบดวย

เฟรมหรอโยค (Frame Or Yoke) เปนโครงภายนอกทาหนาท&เปนทข�วเหนอไปข�วใตใหครบวงจรและยดสวนประกอบอ&นๆใหแขงแรงทานามวนเปนรปทรงกระบอก

ข�วแมเหลก (Pole) ประกอบดวย 2 สวนคอแกนข�วแมเหลกและขดลว

ภาพท� 2-2 แกนข�ว

สวนแรกแกนข�ว (Pole Core) ทาดวยแผนเหลกบาง ๆ ก�นดวยฉนว

กบเฟรมสวนปลายท&ทาเปนรปโคงน� นเพ&อโคงรบรปกลมของตวโมวตถประสงคใหข�วแมเหลกและโรเตอรใกลชดกนมากท&สดเ

ดเพ&อใหเกดชองอากาศนอยท&สดจะมผลใหเสนแรงแมเหลกจากข� วไปยงโรเตอรมากท&สดแลวทาใหเกดแรงบดหรอกาลงบดของโรเต

อกทาหนาท&เปนทางเดนของเสนอ&นๆใหแขงแรงทาดวยเหลกหลอ

�วแมเหลกและขดลวด

บาง ๆ ก�นดวยฉนวนประกอบกนบรปกลมของตวโรเตอรเรยกวากลชดกนมากท&สดเพ&อใหเกดชอง

แรงแมเหลกจากข� วแมเหลกจาก อกาลงบดของโรเตอรมากทาให

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

สวนท&สองขดลวขดลวดน�ทาหนาท&รบกระแสจากภาจะเกดการหกลางและเสรมกนกบสน

2. ตวหมน (Rotor)

ในตลบลกปน (Ball Bearing) ตวโรเตอรประกอบดก) แกนเพลา

(Armature Core) ประกอบเปนตวโรน&งไมมการส&นสะเทอนได

ข) แกนเหลกอารม(Laminated Sheet Steel) เปนท&สาหร

ค) คอมมวเตเตอร (mica) ค&นระหวางซ&ของคอมมวเตของขดลวดอารมาเจอรตวคอมมวเตสมผสกบแปรงถาน (Carbon Brush

9

ภาพท� 2-3ขดลวดสนามแมเหลก สวนท&สองขดลวดสนามแมเหลก(Field Coil) จะพนอยรอบๆ แก

าท&รบกระแสจากภายนอกเพ&อสรางเสนแรงแมเหลกใหเกดข�นและเสนงและเสรมกนกบสนามแมเหลกของอาเมเจอรทาใหเกดแรงบดข�น

ภาพท� 2-4โรเตอร

Rotor) ตวหมนหรอเรยกวาโรเตอรตวหมนน�ทาใหเกดกาลงงาBall Bearing) ซ& งประกอบอยในแผนปดหวทาย (End Plate) ของมอเตอรวโรเตอรประกอบดวย 4 สวนดวยกน คอ

แกนเพลา (Shaft) เปนตวสาหรบยดคอมมวเตเตอร และยดแกนเหลประกอบเปนตวโรเตอรแกนเพลาน� จะวางอยบนแบร&ง เพ&อบงคบใหห

แกนเหลกอารมาเจอร (Armature Core) ทาดวยแผนเหลกบเปนท&สาหรบพนขดลวดอารมาเจอรซ& งสรางแรงบด (Torque)

คอมมวเตเตอร (Commutator) ทาดวยทองแดงออกแบบเปนซ&แตละซวางซ&ของคอมมวเตเตอร สวนหวซ&ของคอมมวเตเตอรจะมรองสาหรบ

มาเจอรตวคอมมวเตเตอรน�อดแนนตดกบแกนเพลาเปนรปกลมทรงกระCarbon Brushes) เพ&อรบกระแสจากสายปอนเขาไปยงขดลวด อ

รอบๆ แกนข�วแมเหลกกใหเกดข�นและเสนแรงแมเหลกน�เกดแรงบดข�น

น�ทาใหเกดกาลงงานมแกนวางอยของมอเตอร

และยดแกนเหลกอารมาเจอร บร&ง เพ&อบงคบใหหมนอยในแนว

ทาดวยแผนเหลกบางอาบฉนวน Torque)

กแบบเปนซ&แตละซ&มฉนวนไมกา เตอรจะมรองสาหรบใสปลายสาย เปนรปกลมทรงกระบอก มหนาท&นเขาไปยงขดลวด อารมาเจอรเพ&อ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

สรางเสนแรงแมเหลกอกสวนหน&งใจากขดลวดข�วแมเหลกดงกลาวมาแล

ง) ขดลวดอารมาเจของแกนอารมาเจอรขนาดของลวดออกแบบของตวโรเตอร ชนดน�นๆ เ

2.3.3หลกการของมอเตอรกระแหลกการของมอเตอรไฟ

เขาไปในมอเตอร สวนหน& งจะแปสนามแมเหลกข�นและกระแสไฟฟาสรางข�วเหนอ-ใตข� นจะเกดสนามแมเหลกจะไมตดกนทศทางตรงขามตวอารมาเจอรซ& งวางแกนเพลาและแหมนไดขณะท&ตวอารมาเจอรทาท&อานาจเสนแรงแมเหลกท�งสองมปหมนไปน�นเปนไปตามกฎซายของเฟ

2.3.4 ชนดของมอเตอรไฟฟากร

ภาพท� 2-5

มอเตอรแบบอนกรม เมเจอรของมอเตอรชนดน� วาซรสฟลกาลงของรถไฟฟารถยกของเครนไสงมากแตถามโหลดมาตอความเ

10

เหลกอกสวนหน&งใหเกดการหกลางและเสรมกนกบ เสนแรงแมเหลกอมเหลกดงกลาวมาแลวเรยกวาปฏกรยามอเตอร (Motor action)

ขดลวดอารมาเจอร (Armature Winding) เปนขดลวดพนอยในรอขนาดของลวดจะเลกหรอใหญและจานวนรอบจะมากหรอนอยน�น

โรเตอร ชนดน�นๆ เพ&อท&จะใหเหมาะสมกบงานตาง ๆ ารของมอเตอรกระแสไฟฟาตรง การของมอเตอรไฟฟากระแสตรง (Motor Action) เม&อเปนแรงดนกร

อร สวนหน& งจะแปรงถานผานคอมมวเตเตอรเขาไปในขดลวดอาร�นและกระแสไฟฟาอกสวนหน&งจะไหลเขาไปในขดลวดสนามแมเห

ใตข� นจะเกดสนามแมเหลก 2 สนาม ในขณะเดยวกน ตามคณสมบดกนทศทางตรงขามจะหกลางกนและทศทางเดยวจะเสรมแรงกนทา& งวางแกนเพลาและแกนเพลาน� สวมอยกบตลบลกปนของมอเตอรทาใหวอารมาเจอรทาหนาท&หมนไดน� เรยกวา โรเตอร (Rotor) ซ& งหมายความ

เหลกท�งสองมปฏกรยาตอกนทาใหขดลวดอารมาเจอรหรอโรเไปตามกฎซายของเฟลมม&ง(Fleming left hand rule)[4] ของมอเตอรไฟฟากระแสตรง

5 วงจรการทางานของมอเตอรไฟฟากระตรงแบบอนกรม

ตอรแบบอนกรม (Series Motor)คอมอเตอรท&ตอขดลวดสนามแมเหลกออรชนดน� วาซรสฟลด (Series Field) มคณลกษณะท&ดคอใหแรงบดสงน

ฟารถยกของเครนไฟฟาความเรวรอบของมอเตอรอนกรมเม&อไมมโหลหลดมาตอความเรวกจะลดลงตามโหลด โหลดมากหรอทางานหนกควา

บ เสนแรงแมเหลกอกสวน ซ& งเกด

ขดลวดพนอยในรองสลอท (Slot) จะมากหรอนอยน�นข�นอยกบการ

เม&อเปนแรงดนกระแสไฟฟาตรงาไปในขดลวดอารมาเจอรสรางดลวดสนามแมเหลก (Field coil) วกน ตามคณสมบตของเสนแรงะเสรมแรงกนทาใหเกดแรงบดใน

เตอรทาใหอารมาเจอรน�ซ& งหมายความวาตวหมนการ

าเจอรหรอโรเตอร

ตรงแบบอนกรม

ลวดสนามแมเหลกอนกรมกบอารท&ดคอใหแรงบดสงนยมใชเปนตนอนกรมเม&อไมมโหลดความเรวจะ

งานหนกความเรวลดลง แต

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ขดลวดของมอเตอรไมเปนอนตรายอยาง เชน เคร&องดดฝ น เคร&องผสมแบบอนกรมใชงานหนกไดดเม&อใชงความเรวจะสงมากอาจเกดอนตรายอยเสมอ

ภาพท� 2- มอเตอรไฟฟากระแสต

แบบขนานน� ขดลวดสนามแมเหลกแบบขนานน� มคณลกษณะมสวนมากเหมะกบงานดงน�พดลมเพร

มอเตอรไฟฟากระแสตมอเตอรไฟฟากระแสตรงแบบผสมและแบบอนกรมมารวมกน มอเตอtorque) แตความเรวรอบคงท& ต�งแตย

มอเตอรแบบผสมมวธกวธท& 1 ใชตอขดลวดแ

Compound Motor) ดงรปวงจร

11

อนตราย จากคณสมบตน� จงนยมนามาใชกบเคร&องใชไฟฟงดดฝ น เคร&องผสมอาหาร สวานไฟฟาจกรเยบผาเคร&องเปาผม มอเตานหนกไดดเม&อใชงานหนกกระแสจะมากความเรวรอบจะลดลงเม&อไม

ดอนตรายไดดงน�นเม&อเร&มสตารทมอเตอรแบบอนกรมจงตอง

-6 วงจรการทางานมอเตอรไฟฟากระแสตรงแบบขนาน

ตอรไฟฟากระแสตรงแบบขนาน (Shunt Motor)หรอเรยกวาชนทมอลวดสนามแมเหลกจะตอ (Field Coil) จะตอขนานกบขดลวด ชดอาเมณลกษณะมความเรวคงท& แรงบดเร& มหมนต&า แตความเรวรอบคงท

บงานดงน�พดลมเพราะพดลมตองการความเรวคงท&และตองการเปล&ยนคตอรไฟฟากระแสตรงแบบผสม (Compound Motor)หรอเรยกวาคอมระแสตรงแบบผสมน� จะนาคณลกษณะท&ดของมอเตอรไฟฟากระแสตมมารวมกน มอเตอรแบบผสม มคณลกษณะพเศษคอมแรงบดสง เรวรอบคงท& ต�งแตยงไมมโหลดจนกระท�งมโหลดเตมท&

ตอรแบบผสมมวธการตอขดลวดขนานหรอขดลวดชนทอย 2 วธใชตอขดลวดแบบชนทขนานกบอาเมเจอรเรยกวา ชอทชนท ดงรปวงจร

ชกบเคร&องใชไฟฟาในบานหลายเคร&องเปาผม มอเตอรกระแสตรงรอบจะลดลงเม&อไมมโหลดมาตอ

รแบบอนกรมจงตองมโหลดมาตอ

ตรงแบบขนาน

รอเรยกวาชนทมอเตอร มอเตอรกบขดลวด ชดอาเมเจอร มอเตอร

ตความเรวรอบคงท&ชนทมอเตอรละตองการเปล&ยนความเรวไดงาย

หรอเรยกวาคอมปาวดมอเตอร เตอรไฟฟากระแสตรง แบบขนาน ษคอมแรงบดสง (High staring

วธ ยกวา ชอทชนท (Short Shunt

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

12

ภาพท� 2-7 วงจรการทางานมอเตอรไฟฟากระตรงแบบชอรทช�นทคอมปาวดมอเตอร

วธท& 2 คอตอขดลวด ขนานกบขดลวดอนกรมและขดลวดอาเมเจอรเรยกวา ลองช�นทคอมปาวดมอเตอร (Long shunt motor) ดงรปวงจร[3]

ภาพท� 2-8วงจรการทางานมอเตอรไฟฟากระตรงแบบลองช�นทคอมปาวดมอเตอร

2.4 การเช�อมโลหะ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

13

ภาพท� 2-9 แสดงการเช&อมโลหะ

2.4.1 การเช&อมโลหะ การเช&อม เปนกระบวนการท&ใชสาหรบตอวสด สวนใหญเปนโลหะและพลาสตก โดยให

รวมตวเขาดวยกน ปกตใชวธทาใหช�นงานหลอมละลายและการเพ&มเน�อโลหะเตมลงในแองหลอมละลายของวสดท&หลอมเหลว เม&อเยนตวรอยตอจะมความแขงแรง บางคร� งใชแรงดนรวมกบความรอน หรออยางเดยว เพ&อใหเกดรอยเช&อม ซ& งตรงขามกบการบดกรออนและการบดกรแขงซ& งไมมการหลอมละลายของช�นงานช�นงาน มแหลงพลงงานหลายอยางสาหรบนามาใชในการเช&อม เชน การใชความรอนจากเปลวแกส, การอารคโดยใชกระแสไฟฟา, ลาแสงเลเซอร, การใชอเลคตรอนบม, การเสยดส, การใชคล&นเสยง เปนตน ในอตสาหกรรมมการนามาใชในสภาพแวดลอมท&แตกตางกน เชนการเช&อมในพ�นท&โลง, พ�นท&อบอากาศ, การเช&อมใตน� า การเช&อมมอนตรายเกดข�นไดงาย จงควรมความระมดระวงเพ&อปองกนอนตราย เชน ท&เกดจาก กระแสไฟฟา, ความรอน, สะเกดไฟ, ควนเช&อม, แกสพษ, รงสอารค, ช�นงานรอน, ฝ นละออง ในยคเร&มแรกจนถงศตวรรษท& 19 มการใชงานเฉพาะการเช&อมทบ (forge welding) เพ&อใชในการเช&อมตอโลหะ เชนการทาดาบในสมยโบราณ วธน� รอยเช&อมท&ไดมความแขงแรงสง และโครงสรางของเน�อรอยเช&อมมคณภาพอยในระดบท&นาพอใจ แตมความลาชาในการนามาใชงานในเชงอตสาหกรรม หลงจากน�นไดมการพฒนามาสการเช&อมอารค และการเช&อมโดยใชเปลวแกสออกซเจน และหลงจากน�นมการ เช&อมแบบความตานทานตามมา[4]

เทคโนโลยการเช& อมไดมการพฒนาอยางรวดเรวในศตวรรษท& 20 ซ& งอยในชวงสงครามโลกคร� งท& 1 และคร� งท& 2 เทคโนโลยการเช&อมแบบใหมๆ ไดมการเรงพฒนาเพ&อรองรบตอการสรบในชวงเวลาน�น เพ&อทดแทนการตอโลหะแบบเดม เชนการใชหมดย �าซ& งมความลาชาอยางมาก กระบวนการเช&อมดวยลวดเช&อมหมฟล�กซ (SMAW) เปนกระบวนการหน&งท&พฒนาข�นมาในชวงน�น

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

14

และกระท&งปจจบน ยงคงเปนกรรมวธท&ใชงานกนมากท&สดในประเทศไทยและประเทศกาลงพฒนาท�งหลาย[4]

ก) การเช&อมโดยใชลวดเช&อมหมฟล�กซ(SMAW) การเช&อมโดยใชลวดเช&อมหมฟล�กซ หรอท&เรามกเรยกกนวา กนเช&อมธป บางตารามก

เรยกกนวาการเช&อมอารกโลหะดวยมอ[Manual Metal Arc (MMA)]หรอ การเช&อมตด (Stick Welding)การเช&อมแบบน� ลวดเช&อมจะมฟล�กซหมภายนอกแกนลวด และกระแสไฟฟาจะถกสงผานแกนลวดเช&อมไปยงสวนปลาย กระแสไฟฟาท&มท�งชนดกระแสตรง (DC) และชนดกระแสสลบ (AC) การเลอกใชงานควรเปนไปตามคาแนะนาของผผลตลวดเช&อม โดยปกตจะมพมพไวขางกลองลวด โดยจะมการช�บง เชน ย&หอ, เกรดของลวดเช&อม, ขนาด x ความยาวลวด, ชนดกระแสไฟท&แนะนาใหใชงานในแตละทาเช&อม, ชนดฟล�กซหม เปนตน กระแสไฟจะถกสงผานแหลงจาย โดยท&วไปจะเปนเคร&องเช&อม การเร&มตนเช&อมสาหรบลวดเช&อมหมฟล�กซทาได 2 วธ คอการเข&ยอารคและการแตะปลายลวดกบผวช�นงานแลวยกข�นในระยะท&เหมาะสมเพ&อคงการอารคไว ขณะอารคจะมความตานทานระหวางปลายลวดกบผวช�นงานเกดเปนความรอนท&สง ซ& งสงพอท&จะหลอมละลายไดท�งผวช�นงานและปลายลวดเช&อมใหเกดการหลอมรวมตวกนเปนเน�อโลหะรอยเช&อม

ข) ความเคนตกคางหรอความเคนท&เหลออย (Residual stress)

ความเคนตกคาง คอ ส& งท&ตกคางอย เปนสาเหตเร&มตนของการเกดความเคนท�งหมด (จากแรงภายนอก, จากการไมสมดลของความรอน) ซ& งตองกาจดออก เปนความเคนท&เหลออยระหวางพ�นท&หนาตดช�นงาน แมวาไมมความเคนภายนอกมากระทา ความเคนคงเหลอเกดข�นจากหลายเหตผล รวมท�งการไมยดหยนใหช�นงานเกดการเปล&ยนแปลงรปราง และผลจากการปรบปรงดวยความรอน ความรอนจากการเช&อมเปนสาเหตใหช�นงานขยายตวในวงจากด เชนการเช&อมแบบหลอมละลาย หรอการจบยดช�นงานระหวางการเช&อม เม&อเน�อรอยเช&อมเกดเยนตว บางพ�นท&เยนกอนและเกดการหดตวกอนสวนอ&น ความเคนตกคางท&เหลออย คอส&งท&ไดจากการหลอม รวมท�งการเยนตวของช�นงานท&ไมสมดลกน ขณะท&ไมสมารถควบคมความเคนตกคางได ซ& งเปนส&งท&ไมตองการ การออกแบบจานวนมากข�นกบมน ตวอยางเชน ความแขงแรงของกระจก และการเผ&อความเคนลวงหนาของคอนกรต ความเคนในคอนกรต ข�นกบการปองกนความเปราะ เสยหาย ใหทานองเดยวกน ความโนมเอยงสการเกดโครงสรางท&แขงเปราะ (marensite) การกอรปแบบของความเคนในมดดาบโดยเจาะจงใหคมมความแขง สามารถปองกนการแตกท&คมดาบ บางอยางเชน ลากลองปน ทาดวยทอสองทอใหยดตดกน ทอดานในถกบบอดขณะภายนอกทาใหขยายออกได เพ&อปองกนการแตกจากรองท&เปนเกลยวของลา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

15

กลองแนว เม&อกระสนพงออกไป ปกตช�นสวนทาใหรอนหรอจมในของเหลวไนโตรเจนเหลว (liquid nitrogen) เพ&อชวยสวนประกอบ การบบอดท&เหมาะสมโดยท&วไปจะทาอยางรอบคอบของการใชความเคนตกคาง สลกเกลยวพวงมาลยของยานยนต ตวอยางเชน การกดรของดมลอ รมขนาดเลกกวาสลก เพ&อตองการอดแรงผานสลกใหเกดความเคนตกคาง ความเคนตกคางจะผกตดเขาดวยกนกบช�นสวน ตวอยางอ&นๆเชนตะป เปนตน

ค) การเคาะเพ&อคลายตว (Peening) เปนการปฏบตงานทางกลของโลหะ โดยหมายถงการตดวยหวคอนหรอการยงในระยะ

ส�น (short peening) การเคาะเพ&อคลายตวเปนขบวนการทางานเยน มนโนมนาวใหใหเกดการขยายของผวโลหะงานท&เยน เน&องดวยเหตน�น การผอนคลายความเคนแรงดง หรอความเคนอดภายใน การเคาะเพ&อคลายตวยงกระตนใหเกดการแขงตวคงเหลอ (stain hardening) ของผวโละหะ

ง) การเคาะคลายดวยมอ (hand peening) การเคาะคลายดวยมอ กระทาหลงการเช&อมเพ&อคลายความเคนแรงดงซ& งเกดข�นในเน�อ

รอยเช&อมและรอบๆโลหะงานจากการเยนตว ระดบการลดลงของความเคนแรงดงอยางนอยท&สดคอบรเวณท&เกดข�นใกลผวรอยเช&อมเทาน�น การเคาะคลายตวมแนวโนมใหความแขงสงข�นในเน�อเช&อมและงานบางอยางควรหลกเล&ยง ดวยเหตผลน� การเคาะคลายตวโดยท&วไปไมถกยอมรบจากโคดสวนใหญ, มาตรฐานหรอขอกาหนดทกๆรปแบบของการเคาะคลายตวถกกอนการนามาใชงานบนเน�อเช&อมตองเดนการตามขอกาหนดของการทดสอบช�นงานช�นงานท&ดาเนนการทดสอบกระบวนการทางานเช&อมน�น ตวแปรท&จาเปนท�งหมดน�นจะถกใชเพ&อการผลตงานเช&อม ถาหากเน�อเช&อมถกเคาะคลายตวระหวางการทดสอบกระบวนการของข�นตอนการเช&อม การทดสอบทางกลซ& งตามมาของข�นตอนจะแสดงใหเหนคณสมบตทางกลของเน�อเช&อม คณสมบตทางกลเหลาน� ตองเขากนไดกบคณสมบตทางกลของวสดซ& งจะเช&อมเขาดวยกน ถามนไมไดดาเนนการมการสอบตกและข�นตอนการเช&อมน�นไมถกยอมรบท&จะใชในการเช&อม การเคาะคลายตวถกนามาใชในการการผลตงานเช&อมท&ถกกาหนดใหกระทาเทาน�นอก[4]

จ) เหลกกลา (Steel) เหลกกลาเปนโลหะผสมประกอบดวยธาตเหลก (iron) , คารบอน 0.2-1.7 หรอ 2.0%

ไมเกนกวาน� โดยน� าหนกข�นกบเกรดท&ใชงาน คารบอนเปนธาตท&มผลอยางมากตอโลหะผสม แตธาตอ&นๆท&นามาใชเชน แมงกานส, ทงสะเตน, คารบอนและธาตอ&นๆทาหนาท&ใหเกดปฏกรยาการชบแขงในผลกอะตอมของเหลก จากการเล&อนไหลของโครงสรางอ&นๆภายในเน�อเหลกกลา จานวนของธาตท&ผสมและรปแบบของมนเปนตวควบคมบทบาทในเหลกกลา (ธาตตวถกละลาย ข�นตอนการ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

16

ตกตะกอน) เชน ความแขง ความเหนยว ความทนตอแรงดงของการมผลตอเหลกกลา เหลกกลาท&มการเพ&มคารบอนสามารถใหความแขงท&เพ&มข�นมากกวาเหลกแตใหความเปราะมากข�นดวย การถกละลายไดของคารบอนในเหลกในรปแบบออสเตนไนต คอ 2.14% โดยน� าหนก การเกดข�นท& 1149 องศาเซลเซยสคารบอนท&เขมขนมากกวาน� หรออณหภมต&ากวาน� จะสรางโครงสรางซเมนไตด (โครงสรางเปราะ) โลหะผสมท&มคารบอนมากกวาน� คอเหลกหลอท&ไดมาจากการหลอม (Cast iron) เพราะมนมจดหลอมต&า เหลกกลามความโดดเดนจากเหลกเหนยว (wrought iron) ซ& งมธาตอ&นผสมเพยงเลกนอย 1-3% ของน� าหนกโดยสแลก (slag) ในรปแบบของอนภาคขนาดเลกในทกทศทาง การใหเกรนท&มลกษณะโครงสรางเหลก มนมความตานทานตอสนมมากกวาเหลกกลาและเช&อมไดงาย ในทกวนน� เราพดเก&ยวกบอตสาหกรรมเหลกและเหลกกลา เหมอนกบวาเจาะจงเพยงเปนอยางเดยวกน แตส&งท&เกดข�นในประวตศาสตร พวกมนไดเคยถกแบงไวเปน 2 แบบ[4]

2.4.2 วธเลอกใชลวดเช&อมเหลก ขอสงเกตมดงน� จะตองทนตอความช�นไดบาง สงเกตไดงายถาโดนน� าหรอช�นแลวน� ายา

หมลวดไมหลดลอนงาย จนเปนเน�อลวดลวน ซ& งบางย&หอทนไมไดเลย หลงจากช�นแลวสามารถเอามาอบใชไดอก คอสามารถเกบไวใชไดนาน ตองมควนนอย และสาคญม ตรามอก.49-2528ไทย รบรองมาตรฐาน( JIS D4313,AWS A5.1 E6013,TIS E43 OR11ของตางประเทศ) ราคา ตองไมสงเกนไปโดยเฉล&ยอยท&กโลกรมละ 48 บาท (ป2552) ทาใหสามารถใชเช&อมไดดมากในทาต�ง-ลากลง ผวรอยเช&อมไดมความเรยบสวยงามเปนมนวาว เวลาหยดเช&อมแลวลวดเช&อมยดและหดตวไดไมเกน 10 %ในขณะ ลวดรอน ใหการอารคน&งเรยบไมสะดด สะเกดไฟนอย สแลกของเหลกรอนหลดไดงาย หลงจากเช&อมแลวไมพบรอยแตก เช&อมเหมาะอยางย&งสาหรบการเช&อมงานโครงสรางขนาดเลกและขนาด กลาง ระวงสนคาเลยนแบบท&ไมมมาตรฐาน ราคาจะถก ขนาดของลวดจะไมไดมาตรฐาน และสของน� ายาเคลอบลวดเช&อมจะแตกตางจากของจรง และท&สาคญชวงเวลาเช&อมจะรไดทนทเพราะสวนประกอบมคณภาพต&ากวามากชางจะรอยแลวและจะขายดกวาย&หออ&นมาก

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

2.4.3 ขอแนะนาในการใชท&เหก) ไมควรใชกระแสไฟ

อยขางกลองลวดเช&อม)เน&องจากตรวจสอบเอกซเรยลดลง แลว ยงทาเหลกไมดพอ ความแขงแรงจะลดลง

ข) เพ&อใหไดผลดท&สด ค60 นาท การท&ลวดเช&อมดดซบมากเกอาจทาใหเกดฟองอากาศข�นในรอยเ

ค) ชางท&ทาการเช&อมควรเฉพาะประเภทน�น[4]

17

ภาพท� 2-10 ลวดเช&อมไฟฟา

นะนาในการใชท&เหมาะสม ไมควรใชกระแสไฟเช&อมสงเกนกวาท&ชวงแนะนา (ดงกลาวในตารางขาง

เน&องจากกระแสไฟ เช&อมไมถกตองเพยงพอแตจะทาใหความสามเรยลดลง แลว ยงทาใหเกดสะเกดไฟ เช&อมมากเกดรอยกดขอบ และการปามแขงแรงจะลดลง

เพ&อใหไดผลดท&สด ควรอบลวดเช&อมกอนการใชงานท&อณหภม 70วดเช&อมดดซบมากเกนไปจะทาใหคณสมบตในการใชงานของลวดเช&อมงอากาศข�นในรอยเช&อม างท&ทาการเช&อมควรมทกษะในการเช&อมหรอควรอบรมเพ&อเตม โดยผช

ภาพท� 2-11 ตลบลกปน

งกลาวในตารางขางลางหรอตดตจะทาใหความสามารถในการ

อยกดขอบ และการปกคลมของ

70-100C เปน เวลา 30-ชงานของลวดเช&อมต&าลง และ

บรมเพ&อเตม โดยผชานาญการงาน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

18

2.5ตลบลกปน (Bearings) แบร& งเปนองคประกอบสาคญของเคร& องจกรท&ตองการ การหลอล&น และแทบจะกลาวไดวา

เคร&องจกรเกอบทกเคร&องจะตองม แบร&ง "แบร&ง" คอส&งท&ชวยรองรบหรอชวยยดช�นสวนตาง ๆ ของเคร&องจกรกลท&มการหมนใหอยในตาแหนงท&ถกตอง แบร&งแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ แบร&งกาบ (Plain bearings) และ แบร&งลกปน (Rolling Bearing)แบร&งกาบ (Plain bearings) มลกษณะเปนรปทรงกระบอกกลวงโดยมแกนหมนอยภายใน สวนของแกนหมนหรอเพลาท&หมนอยภายใน สวนของแกนหมนหรอเพลาท&หมนอยในแบร&งเรยกวา เจอรนอล (Joumal) สวนรปทรงกระบอกกลวงเรยกวา เจอรนอลแบร&ง (Journal bearing) ซ& งมกทาดวยโลหะหรอสวนผสมของโลหะท&มเน�อออนกวาเจอรนอลแบร&งกาบ ยงสามารถแบงออกเปน ทรสตแบร&ง (Trust Bearing) ซ& งตวเจอรนอลไดรบแรงกดและหมนอยภายใน เจอรนอลแบร&ง กบ ไกดแบร& ง (Guide Bearing) ซ& งตวเจอรนอลเคล&อนท&กลบไปกลบมาตามแนวยาวของเจอรนอลแบร&ง แบร&งลกปน (Rolling Bearing) การเคล&อนไหวของ แบร&งกาบ จะเกดในลกษณะเล&อนสมผส (Sliding) ของผวสมผสท�งสอง ซ& งจะทาใหเกดแรงเสยดทานข�น แรงเสยดทาน น�สามารถลดลงไดโดยการเปล&ยนการเคล&อนไหวแบบเล&อนสมผส (Rolling) โดยการตดต�งวงแหวนซ& งประกอบดวย ลกปน ท&ทาดวยโลหะแขง อาจจะมลกษณะกลมเหมอนลกบอลล หรอเปนแบบลกกล�งเคล&อนท&อยระหวางวงแหวนช�นในและช�นนอกในทางทฤษฎการหมนสมผสน�นไมจะเปนตองอาศย น� ามนหลอล&นแตในทางปฏบตแลวแบร& งลกปนยงมการเคล&อนไหวแบบเล&อนสมผสอยบางโดยเฉพาะอยางย&งแบร&งลกปนบางชนดจะเกดการบดเม&อไดรบแรงกด นอกจากน� ยงเกดการเล&อนสมผสระหวางตวลกปนกบตววสดท&ยดลกปนน�น ดงน�นการหลอล&นจงยงเปนส&งจาเปนเพ&อลดแรงเสยดทานท&เกดจากการเลอนสมผส เปนเกราะหรอซล ปองกนความช�น การกดกรอน ตลอดจนส&งสกปรกตางๆ ท&จะเขาไปในแบร&ง

แบร& งลกปนสวนใหญจะใช จาระบ เปนตวหลอล&น จารบยงทาหนาท&เปนซลปองกนไมใหความช�นหรอส&งสกปรกตาง ๆ เขาไปทาความเสยหายแกลกปน การเลอกชนดของ จาระบ ข�นอยกบความเรวรอบแรงกด และอณหภมของแบร&งในขณะใชงาน โดยท&วไปมกใช จาระบ เอนกประสงค ท&ทาดายสบลเทยมในงานบางประเภทอาจมความตองการ จาระบ ท&สามารถทนตออณหภมสงและอณหภมต&าคอ ไมเหลวและไมทาปฏกรยาออคซเดช&นในขณะท&ใชงานภายใตอณหภมต&าเชน จาระบ สาหรบเคร&องบน เปนตน ในบางสภาวะ จาระบ ยงตองมคณสมบตทนตอการถกชะลางโดยน� า และ น� ามน จะตองไมแยกตวออก จาระบ เปนตนแบร& งลกปนหมนรอบจดซ& งมความรอนเกดข� นสง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

19

จาเปนตองใช น� ามน ในการหลอล&น ขณะเดยวกนชวยระบายความรอนอกดวย แบร& งเหลาน�มกเปนแบบปด แชอยในอางน�ามนหรอใชวธฉดพนหรอหยดน�ามน[5]

2.5.1หลกการใชงานและการตดต�ง วธการตดต�งแบร&งมผลอยางมากตอความเท&ยงตรงของแบร&ง อายและสมรรถนะ ซ& งผผลต

กไดแนะนาวาลาดบข�นการทางานตางๆ เก&ยวกบแบร&งควรไดรบการวเคราะหอยางละเอยดจากการออกแบบและวศวกรรมมาตรฐานเก&ยวกบการทางานควรกาหนดข�นในหวขอตางๆ ดงน�

การลางทาความสะอาดแบร&งและช�นสวนท&เก&ยวของการตรวจสอบมตตางๆ ของช�นสวนท&เก&ยวของ ไมควรเปดกลองบรรจแบร& งท�งไว จนกวาจะใชงานจรง อยางไรกตามแบร& งสาหรบเคร&องมอวดหรอแบร&งท&ใชงานกบความเรวสงจะตองลางดวยน� ามนท&สะอาดกอนเพ&อขจดสารปองกนการกดกรอนออกไปหลงจากท&ลางแบร&งแลวกควรหอหมไวเพ&อปองกนสงสกปรกและการกดกรอน สาหรบแบร& งท&มจะระบบรรจจากโรงงานไมตองลางทาความสะอาดลาดบข�นการตดต�งแบร& งจะแปรเปล&ยนไปตามชนดแบร& ง และ ระดบงานสวม ซ& งโดยมากแลววงแหวนในจะตองเปนการสวมแนนและวงแหวนนอกจะสวมคลอนแบร&งท&มรในตรงกจะสวมโดยการอดเขาไปกอนสวมแบร&งเขากบเพลา แบร&งเมดกลมสมผสเชงมมความเท&ยงตรงสงน�นจะมเคร&องหมายรปตวว (V) อยท&ผวหนาของแหวนนอก เคร& องหมายรปตววของแบร& งประกบคแบบใดกไดอย เคร&องหมายรปตววน� มไวเพ&อปองกนการประกอบผดพลาดดงน�นจะตองตรวจสอบความถกตองของลกษณะการประกบใหถกตองตามท&กาหนดดวยอกเคร&องหมายหน&งซ& งอยดานขางของวงแหวนใน คอ เคร&องหมายวงกลม (O) ซ& งเปนเคร&องหมายระบตาแหนงสงสดของคาความสายจากแนวรศมหรอความเบ�ยวจากแนวรศม(Radial runout)แบร&งจะมความแมนยาท&เหมาะสมไดเม&อใหเคร&องหมายวงกลมอยตรงกนขามกบตาแหนงเย�องศนยมากสดของเพลาโดยท&วๆไปคาความสายจากแนวรศมหรอคาความเบ�ยวจากแนวรศมของเพลามกจะไมแสดงขอมลจากผผลตเคร&องจกรมาให ใหทาการวดหาตาแหนงดงกลาว ดวยรายละเอยดใหดหวขอการใชงานและบารงรกษา[5]

2.5.2วธการทาความสะอาดแบร&ง

เน&องจากวาอายการใชงานและความเช&อถอไดของการใชงานน�นมความสาคญอยางย&ง การชาระลางน� ามนคราบไขจาระบ และสารเคลอบตานการกดกรอนจงเพ&มความสาคญมากข�นการทาใหผวสมผสมฟลมหลอล&นท&ดน�นทาไดโดยการมผวหนาสมผสท&สะอาด การท&เราขจดคราบไขน� ามนเหลาน�ออกไปกเปนการขจดปญหาการเขากนไมไดท&อาจจะเกดข�นระหวางสารเหลาน�กบสารหลอล&น จงมกจะมการแนะนากนอยเสมอวาใหทาความสะอาดผวเพ&อขจดสารตางๆเหลาน� นกอนท&ใช

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

20

ผลตภณฑท&มฐานของซลโคน(Silicone)หรอ สารเคลอบผว(Perfluorinated)ท&เกาะตดอยน�สามารถทาหนาท&เปนด&งตวกลางท&แยกระหวางผวสมผสกบสารหลอล&นทาใหจาระบไมสามารถเคลอบเมดลกกล�งและราวว&งไดอยางเหมาะสมสาหรบการใชงานท&ความเรวสงจาเปนตองมพ�นท&ผวท&แหงสะอาดเพ&อใหแนใจวามการยดเกาะท&เหมาะสมระหวางเมทรกของตวทาความขนเหนยวของจาระบกบผวหนาของแบร&งบรษทผผลตแบร&งสวนมากไดมการเคลอบดวยฟลมน� ามนหรอเคลอบสารตานการกดกรอน ถาสารเคลอบน� เขากนไดกบสารหลอล&นท&เลอกใช การลางทาความสะอาดกอนใชกไมจาเปนดงน�นส& งสาคญคอตองปรกษาหารอกบผผลตแบร& งและสารหลอล&นการใชสารละลายท&ไมตกคางสาหรบลางแบร&งน�นชวยใหมสภาวะการหลอล&นท&เหมาะสมท&สด กอนท&จะเลอกสารละลายอตสาหกรรมทเหมาะสมท&จะใช ส& งสาคญควรตองศกษาขอจากดดานกฎหมาย ขอหามตางๆ และวธการใชใหเขาใจเสยกอนสารละลายท&ไมตกคางท&มประสทธภาพอยางไรกตามสารละลายท&ยอมใหใชไดท&เหนสารท&ไมมส&งตกคางมาใชแทนเกณฑในการใชงานน�นข�นอยกบปรมาณการปนเป� อนจะเปนตวกาหนดจานวนคร� งและวธการลาง ซ& งอาจจะตองลางหลายคร� งหรอการลางดวยอลตราโซนกอาจตองนามาใชลางดวยขณะท&ช�นสวนท&ลางแลวแหงน�น กจะมแนวโนมท&จะเกดการกดกรอนจากบรรยากาศ ถาไมสามารถจะหลอล&นไดทนทกควรจะเคลอบดวยสารหลอล&นทนทแตสวนพ�นท&ผวท&ไมไดรบการหลอล&นกยงคงจะเกดการกดกรอนไดอย จงควรใชสารตานการกดกรอนเคลอบไปบนผวหนาของแบร&งหลงการหลอล&น

ภาพท� 2-12สวนประกอบของแบร&ง หลงใชทาความสะอาดท&มสารตกคางใหลางดวยน� ามนสะอาดแลวหลอล&นทนท ข�นตอน

การลางทาความสะอาดใชสารละลายท&เลอกไวเพ&อทาความสะอาด ใชภาชนะแยกกนในแตละข�นตอนในและถาชนะควรมตะแกรงรอง เพ&อไมใหแบร&งสมผสกบกนภาชนะโดยตรงซ& งมส&งสกปรกนอนกนอย ในการลางคร� งแรกหลกเล&ยงท&จะหมนแบร&ง หลงจากทาความสะอาดผวภายนอกดวยแปรงแลว กใหลางในภาชนะถดไป ในภาชนะสดทายใหหมนแบร&งดวยมอ โดยตองแนใจวาสารทาความสะอาด

ขอบลอค

เปลอกโลหะ

ผวหนา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

น�นสะอาดอย ทาความสะอาดสารลดวยจาระบใหบรรจจาระบ สวนแบแบร&งกอนตดต�งควรเคลอบดวย

2.5.3การประกอบแบร&งเขากบเการประกอบแบร&งเขากบก) สวมอดเขากบเพ

ทาน�ามนบางๆ ท&เพลาเพ&อลดแรงเสแบร& งใหสมผสพอดกบบาเพลา สาประกอบวงแหวนในและวงแหวนระมดระวงในการจดแนวของวงแหท&ผวหนารางว&งตางๆไดการสวมโดใชแรงในการสวมอดสงมาก จงมกเประกอบแบร&งไดงายข�นและไมใชแความแตกตางของอณหภมตางๆ แส

1)อยาใหความรอ2)ใหความรอนสงก

สะดวก 3)กดแบร&งใหตดบาเ

21

าความสะอาดสารละลายท&แบร&งใหหมด หลงจากลางทาความสะอาดแรรจจาระบ สวนแบร&งท&หลอล&นดวยน� ามนกควรจะตดต�งบนเคร&องจกรควรเคลอบดวยฟลมน�ามนบาง ๆ การตดต�งแบร&ง ระกอบแบร&งเขากบเพลา ประกอบแบร&งเขากบเพลามอย 2 วธคอ สวมอดเขากบเพลา (Press fit) มกใชกบแบร&งขนาดเลก กอนอดแบร&งเข

&เพลาเพ&อลดแรงเสยดทานลงแลววางวงแหวนในท&เพลา ใชแรงกดอยาพอดกบบาเพลา สาหรบแบร&งทแยกสวนได เชน แบร&งเมดทรงกระบอ

และวงแหวนนอกแยกกนไดเม&อจะประกอบท�งสองชดเขาดารจดแนวของวงแหวนท�งสองใหถกตอง หากไมระมดระวงอาจกอใหเกตางๆไดการสวมโดยใชความรอน (Shrink fit) ในการประกอบแบร&งข

งมาก จงมกเปล&ยนมาใชความรอนขยายแบร&งแลวปลอยใหหดตดงายข�นและไมใชแรงมากเกนไป กระทาตอแบร&งการขยายตวของแห

องอณหภมตางๆ แสดงอยในรปท& 40ขอควรระวงในการใหความรอนกบอยาใหความรอนเกน 120 °C ใหความรอนสงกวาท&ตองการประมาณ 20-30 องศาเซลเซยส

กดแบร&งใหตดบาเพลาเพ&อไมใหมชองวางเกดข�นเม&ออณหภมลดลง

ภาพท� 2-13 เหลกโครงสราง

างทาความสะอาดแบร&งท&หลอล&นตดต�งบนเคร&องจกรและอยาหมน

เลก กอนอดแบร&งเขากบเพลาควร&เพลา ใชแรงกดอยางสม&าเสมอกดบร&งเมดทรงกระบอก ซ& งสามารถอบท�งสองชดเขาดวยกน จะตองมดระวงอาจกอใหเกดรอยขดขวนารประกอบแบร&งขนาดใหญ ตอง

ร&งแลวปลอยใหหดตวแทนชวยใหการขยายตวของแหวนใน ณ ท&จดการใหความรอนกบแบร&ง

องศาเซลเซยสเพ&อใหประกอบได

&ออณหภมลดลง[5]

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

22

2.6 เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน 2.6.1 เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน(Hot-Rolled Structural Steel) มการใชงานในตางประเทศ

อยางกวางขวางมานาน และกาลงมบทบาทมากข�นในการกอสรางในประเทศไทย เน&องจากขอดหลายประการท&ทาใหการกอสรางดวยเหลกมความรวดเรว คมคาตอการใชงาน เหลกเหลาน� มหนาตดหลายประเภทและมหลายเกรดหรอช�นคณภาพ วศวกรหลายทานอาจรจกเหลกชนดน� ในช&อ เหลกเอชบม หรอเหลกไวดแฟลงกจากหนงสอท&อางองกบมาตรฐาน ASTM ของอเมรกา สวนในการซ�อขายในประเทศน�นแตกอนสวนใหญนาเขาจากญ&ปน ซ& งใชมาตรฐาน JIS และในระยะหลงจงมผผลตในประเทศและมการกาหนดมาตรฐานในประเทศ เกรดเหลาน� เทยบกนไดอยางไร มาดรายละเอยดกนในบทความน� การใชงานเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนหนาตดท&เปนรปทรงของเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน ทาใหเหลกมคณสมบตในการรบแรงในแนวตางๆอยางมประสทธภาพ ดวยน� าหนกท&เบากวาโครงสรางคอนกรต เหมาะกบสาหรบใชงานโครงสรางชนดตางๆ เชน โรงงาน อาคารสง สนามกฬา เสาสงไฟฟา ตลอดจนบานพกอาศย เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน มหนาตดเปนรปตวเอช เรยกกนวาเอชบม(H-beam)มปกกวาง(wide flange) เหมาะกบงานโครงสรางคาน เสาและโครงหลงคา, สวนหนาตดรปตวไอ(I-beam)ปกเหลกจะหนาข�นท&โคนปก จงรบแรงส&นสะเทอนไดด เหมาะกบงานเคร&องจกร รางเครน สาหรบเหลกฉากหรอ angle มหนาตดรปตว L ใชงานโครงสรางหลงคา เสาสงไฟฟาแรงสง เสาวทย เสาโทรศพท อกหนาตดหน&งคอ รางน� า หรอ Channel มหนาตดรปตว C นยมใชทาคานรองรบสวนประกอบตางๆ เชน บนได คานขอบนอก นอกจากน�น เอชบมท&นามาตดแบงตามยาว เรยกวา คทบม (Cut beam)หรอคทท(Cut-T)ใชทาโครงสรางของ โครงยด (Truss)แทนการใชเหลกฉากเช&อมประกบกน[6]

2.6.2 ขอดการใชงานเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน

ก) ลดระยะเวลาการกอสราง ทาใหลดภาระดอกเบ�ยของโครงการ เปดใชงานไดเรว ข) เตรยมงานจากโรงงานได และใชแรงงานนอยกวาการกอสรางดวยระบบอ&น ค) ออกแบบโครงสรางใหมชวงเสากวางกวาโครงสรางระบบอ&น ไมเปลองพ�นท&ใชงาน ง) ออกแบบงานสถาปตยกรรมไดหลากหลาย เชน ดดโคง ทาโครงสรางโปรง หรอทา

สวนย&นไดมาก จ) โครงสรางมน�าหนกเบา ทาใหประหยดฐานราก ลดการขนสง และพ�นท&กองเกบวสด ฉ) ตรวจสอบ ควบคมคณภาพ และบารงรกษาไดสะดวกกวาโครงสรางอ&น

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

23

ช) มความแขงแรง สามารถรบแรงส&นสะเทอนและแผนดนไหวไดดกวาโครงสรางระบบอ&น

ซ) กอสรางในท&จากดไดสะดวก ไมกอใหเกดมลภาวะฝ น ณ) ดดแปลง ตอเตม หรอร�อไปสรางใหมได ไมตองทบท�ง ญ) สามารถนาวสดมาหมนเวยนได 100%

2.6.3 การผลตเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน การผลตเหลกโครงสรางขนาดใหญในประเทศ เร& มเม&อประมาณสบกวาปมาน� เดมท

ผใชงานในประเทศตองส&งเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนจากตางประเทศสวนใหญเกรดท&นาเขา ไดแกJIS ของญ&ปนและASTM ของอเมรกา ตอมาเม&อมการต�งโรงงานในประเทศไทยจงสามารถผลตเพ&อทดแทนการนาเขาและสงออกตามมาตรฐานตางประเทศ ในขณะเดยวกนสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมไดกาหนดมาตรฐาน มอก.1227-2539 สาหรบใชงานในประเทศ โดยอางองหนาตด ขนาดและเกรดหรอช�นคณภาพ จากมาตรฐานของญ&ปน และเน&องจากเหลกโครงสรางเปนผลตภณฑท&มผลกระทบตอความปลอดภยของผใชงาน จงไดกาหนดใหผลตภณฑท&ผลตหรอนาเขามาจาหนาย ตองเปนไปตามมาตรฐานดงกลาวใหเปนแทง หลงจากน�น นาเหลกแทงมารดดวยแทนรดขนาดใหญ ท&อณหภมประมาณ 1200 องศาเซลเซยสรปรางหนาตดของเหลกแทงจะถกลดขนาดและแปรเปล&ยนไปตามแบบของลกรดจนมขนาดมาตรฐาน จดสาคญในการทาคอ การควบคมสวนประกอบทางเคมของการหลอมแตละเบา (Heat) การรดเหลกรอนใหเปนรปรางท&มความกวางและความหนาใหพอดตามท&กาหนด และการทดสอบความแขงแรงกระบวนการผลตเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน เร&มจากการนาเศษเหลกมาหลอมในเบาขนาดใหญดวยความรอนสงกวา 1600 องศาเซลเซยส จนกลายเปนน� าเหลก แลวเตมโลหะปรงแตงสวนผสมเพ&อใหมความแขงแรงตามเกรดท&ตองการ เม&อปรงแตงสวนผสมแลว จงนามาหลอเน&องจากผลตโดยการหลอมและรดรอนข�นเปนทอน เหลกโครงสรางชนดน� จงมเน�อเดยวกน ไมมรอยเช&อมระหวางสวนตางๆ ดงน�น คณสมบตของหนาตดจงสม&าเสมอกวาเหลกโครงสรางชนดอ&นเชน เหลกรปพรรณกลวงซ& งทาจากเหลกมวนและเช&อมตามยาว กบเหลกโครงสรางรปพรรณเช&อมประกอบท&ทาจากเหลกแผนสามช�นเช&อมเขาดวยกน[6]

2.6.4 เกรดหรอช�นคณภาพ เกรดของเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน เปนตวระบความแขงแรงของเน�อเหลก เหลกท&

ใชงานโครงสรางมความตานแรงดง(TensileStrength)ในระดบ 400 นวตนตอตารางมลลเมตร ข�นไปเชนASTMA36,JIS/TISSS400,SM400 เปนตนวศวกรบางทานอาจคนเคยกบเหลกASTMA36เน&องจากมในตาราออกแบบท&มพ�นฐานจากตางประเทศ แตไมสามารถหาไดในทองตลาดจงมกเกด

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

24

ปญหาในการใชงาน ดงน�นการออกแบบในปจจบนจงตองใชเหลกตามมาตรฐาน TIS 1227-2539 ซ& งเปนมาตรฐานท&ใชกบเหลกท&มจาหนายในประเทศผใชสามารถทราบคณสมบตของเหลกท&นามาใชงานไดจากเอกสารรบรองมาตรฐานของโรงงาน(Mill Certificate) ท&ออกโดยผผลตและท&ตวเหลกแตละทอนมสต�กเกอรระบเกรด รวมท�งช� บงเกรดเปนตวนนท&ผวอยางถาวรเพ&อใหผใชตรวจสอบช�นคณภาพไดสาหรบงานท&ตองการลดน� าหนกของโครงสรางเพ&อความสะดวกในระหวางการกอสรางและเพ&มพ�นท&การใชอาคาร จะใชเกรดสง(High-Strength) ซ& งมความตานแรงดงต�งแต 490นวตนตอตารางมลลเมตรเชนASTM A572,ASTM A992,JIS/TIS SM490, SM520เปนตน[6]

ตารางท� 2-1คณสมบตทางกลของเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน

Standard Grade Strength Yield(min) N/mm (ksc)

Tensile N/mm (ksc)

TIS 1227-2539 SS400 235(2,396) 400-510(4,097-5,200) TIS 1227-2539 SM400 235(2,396) 400-510(4,097-5,200) TIS 1227-2539 SM490 325(3,314) 490-610(4,996-6,220)

ASTM A36 A36 250(2,549) 400-550(4,097-5,608) 2.6.5 คณสมบตทางกลของเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน

ความแตกตางของ SS400 และ SM400 ศนยซอมบารงอากาศยานของ บมจ.การบนไทยท&สนามบนสวรรณภมดานหนามชวง

ระหวางเสา(span)กวางถง 270 เมตรรองรบเคร&องบนโดยสารขนาดใหญท&สดในโลก (Airbus A380) ไดพรอมกน 3ลา เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนท&วศวกรนาไปออกแบบใชงาน สวนใหญใชเหลกท&

2 2

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

25

มความตานแรงดง 400 นวตนตอตารางมลลเมตรซ& งท&ความแขงแรงระดบน� ตามมาตรฐานท&ใชในประเทศคอTIS 1227-2539 ม 2เกรด คอSS400 และเกรดSM400 ซงแตละเกรดมสวนประกอบทางเคม และคณสมบตท&แตกตางกน ดงตารางตอไปน�

ตารางท� 2-2 สวนประกอบทางเคมของเหลกSS400 และ SM400

Standard Grade Chemical Composition, % weight C

(max) Si

(max) Mn

(max) P

(max) S

(max) TIS 1227-2539 SS400 - - - 0.050 0.050 TIS 1227-2539 SM400 0.20 0.35 0.65-1.40 0.035 0.035

ตารางท� 2-3 คณสมบตการใชงานของเหลก SS400 และ SM400

Standard Grade Elongation Impact Test temp

C

การใชงาน (minimum)

% (minimum)

J TIS 1227-2539 SS400 21 (ไมกาหนดใหทดสอบ) โครงสรางท&วไป TIS 1227-2539 SM400 22 27 0 โครงสรางท&มการเช&อม

เม&อเปรยบเทยบในรายละเอยดจะเหนชดเจนวาสวนประกอบทางเคมของเกรดSS400

ควบคมเพยงคา P (Phosphorus) และ S (Sulfur) ซ&งหากมปรมาณมากทาใหเหลกเปราะ และเกรดน�ไมไดควบคมคาคารบอน(Carbon)ซ& งเปนธาตท&เพ&มความแขงแรงของเหลก แตหากมมากเกนไปทาใหเหลกมความเปราะเพ&มข�น ในขณะท&SM400 ควบคมปรมาณ Carbon, Silicon, Manganese ในระดบท&เหมาะสม และมธาต Phosphorus, Sulfur ในระดบต&า ทาใหเหลกมความเปราะต&า มความเหนยว

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

26

เพ&มข�น สงผลใหคณสมบตทางกลดานความยด (Elongation)และความทนตอแรงกระแทก (Impact) ดข�นดงน�นเกรด SS400 จงใชในงานโครงสรางท&วไปท&มการตดเจาะรขนนอต และเช&อมได แตควรควบคมการใหความรอนกอนและหลงการเช&อม สวนเกรดSM400มคณสมบตตางๆดข� น โอกาสแตกราวจากรอยเช&อมต&าลง มความเหนยว และมคณสมบตทนทานตอแรงกระแทกท&อณหภม 0 องศาเซลเซยส จงเปนเกรดท&เหมาะกบงานเช&อม งานเจาะรขนนอต รวมถงงานดดโคง ซ& งโครงการสวนใหญสามารถนาไปใชงานไดเปนอยางด[6]

ภาพท� 2-14 โพลยรเทน

2.7โพลยรเทน โพลยรเทน (Polyurethane, PU) ผลตข�นคร� งแรกในชวงสงครามโลกคร� งท&สอง เพ&อใชทดแทน

ยางธรรมชาต และยงใชในการผลตกระดาษ การผลตกาซมสตารด ผาท&มความทนทาน เคลอบผวเคร&องบน เคลอบโลหะ ไม และอฐ เพ&อปองกนการกดกรอนและสารเคมโพลยรเทนผลตจากปฏกรยาของโพลออลกบไดไอโซไซยาเนตหรอโพลเมอรก ไอโซไซยาเนต โดยมตวเรงปฏกรยาท&เหมาะสม โพลยรเทนสวนใหญเปนพลาสตกชนดเทอรโมเซต คอ ไมสามารถหลอมเหลวและข�นรปใหมได ซ& งผลตออกมาหลายรปแบบไดแก เปนโฟมยดหยน โฟมแขง สารเคลอบปองกนสารเคม กาว สารผนก และอลาสโตเมอร

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

27

ผลตภณฑท&ทาจากโพลยรเทนผลตภณฑสาหรบผบรโภคท&ทาจากโพลยรเทนไดแก ในกลมเคร&องแตงกาย โพลยรเทนไดรบการปรบปรงและพฒนาเปนเสนใยสแปนเดก (spandex fiber) ท&มความทนทานและยดหยนไดด เปนวสดใสในหมอน ท&นอนและเบาะน&งรถยนต โฟมกนกระแทกใน กลองบรรจภณฑ วสดประกอบไม-พลาสตก กาวและสารผนกตาง ๆ นอกจากน� ยงใชทาอปกรณทางการแพทย การทาเรอ และอเลกทรอนกส

ขอควรคานงโพลยรเทนตดไฟไดงายและรวดเรวมาก และเม&อไหมแลวจะใหความรอน และควนหนาแนนมาก ท&สาคญคอใหกาซพษออกมาดวยไดแก ไดออกซเจน ไอโซไซยาไนด ไฮโดรเจนไซยาไนด และคารบอนไดออกไซดเปนตน[7]

2.8 ใบมดตดเฉอนโสน

ภาพท� 2-15ใบเล&อยใชทาใบมด ใบมดตดเฉอนโสนทาจากใบเล&อย Eclipse All Hard HSS1.1/4" x 16" x 0.062"เปนเหลกท&ผสม

จาก spring steel และ HSS steel เพ&อใหเล&อยมความยดหยนมากข�น ความยดหยนของใบเล&อยจะสง

มากแตกหกยาก เหมาะกบการใชงานในท&แคบๆ หรอโคง เม&อแตกหกจะแตกเปน 2 ช�นเทาน�น ไมแตก

กระจายแบบใบเล&อยจาก HSS จงทาใหปลอดภยสาหรบผใชงาน แตมราคาสงกวาใบเล&อย HSS ท&วไป

อาจจะ 2-3 เทาหรอประมาณ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

28

2.9 ทฤษฎเก�ยวกบคมมดตด ลกษณะของคมมดตดท&ใชกนในการตดเฉอนโดยท&วไปแลวจะมหลายลกษณะข�นอยกบประเภท

หรอลกษณะการใชงาน จะตดเฉอนวสดท&มความแขงมากหรอนอยเพยงใดเปนโลหะหรอไมใชโลหะ แตสาหรบมดท&จะนามาใชสาหรบการตดเฉอนพลาสตกชนดขนน� ซ& งไมมความแขงแรง เหมอนกบโลหะแตมความเหนยว จงสามรถเลอกท&จะใชวสดคมมดตดท& เปนลกษณะคมมดแผนบาง ๆ เหมอนกบฟนเล&อย แตสาหรบวสดท&จะนามาทาใบมดตดเฉอนควรเปนวสดบางและมคมและมความแขงสกหรอไดอยากและไมเปนสนม ซ& งทนตอการกดกรอนไดดความจรงแลวเหลกกลาไรสนมมมากมายหลายประเภท โดยท&วไปจะข�นอยกบปรมาณโครเมยมและข�นอยกบโครงสราง ในท&น� เราจะแยกประเภทของเหลก เหลกกลาไรสนม โดยอาศยและลกษณะแตกตางของโครงสรางออกเปน 3 ประเภท คอ

2.9.1. เหลกเฟอรรตกสแตนเลส เปนเหลกท&มโครงสรางเฟอรไรท สามารถทนตอการเปนสนมไดดในบรรยากาศท&ว ๆ ไป ยกเวนทะเลและในบรรยากาศอตสาหกรรมบางประเภท โดยเฉพาะท&เปนกรด การใชงานโดยท&วไปจะใชทาพดอางน�าในหองครวทามดซอนสอม และช�นงานประเภทตกแตง

2.9.2. เหลกมารเทนซตคสแตนเลส เปนท&เปนโครงสรางมารเทนไซท ซ& งมตณสมบตแขงและทนตอการกดกรอน การใชงานโดยท&วไปจะใชทาพวก อปกรณผาตดในโรงพยาบาล และมดตดท&ว ๆ ไปในอตสาหกรรมท&ว ๆ ไป ช�นสวนเคร&องจกรกล

2.9.3. เหลกออสเตนซตคสแตนเลส เปนเหลกผสมชนดเดยวท&สามารถทนตอการกดกรอนใน บรรยากาศท&ว ไป ไดด แมบรรยากาศท&อยใกลทะเล การใชงานโดยท&วไปจะใชทาพวกอาง และภาชนะตาง ๆ[9] 2.10 ทฤษฎท�เก�ยวของ

(นายเฉลมพร แซซ&น 2556) เคร&องฝานตนโสนหางไก น�จดทาข�น เพ&อตอยอด พฒนาเคร&องฝานตนโสนหางไกโดยใชมอเตอรแทนการใชมอคนชวยหมนแกนท&เสยบตนโสนขณะฝาน และใหมขนาดความยาวมากข�น และหาประสทธภาพของเคร&องฝานตนโสนหางไกจากการฝานดาเนนการดวยการออกแบบใบมดท&มความยาว 14 เซนตเมตร กวาง 3 เซนตเมตร และใชขนาดของมอเตอรขบใบมดท&ใชในการหมน และความพงพอใจของกลมตวอยาง 20 คน เคร&องมอท&ใช แบบประเมนความพงพอใจและแบบสมภาษณของกลมตวอยางผลการดาเนนการ/วจยพบวา การออกแบบใบมดท&มความยาว 14 เซนตเมตร กวาง 3 เซนตเมตร มอเตอรท&ใชขนาด30 รอบ/วนาท จานวน 1 ตว ผลการทดลอง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

29

ฝานทอนโสน ขนาดความหนา 1 มลลเมตร ความกวาง 8 เซนตเมตร จานวน 10 ทอน ใชเวลาเฉล&ย รวม ทอนละ28.8 วนาท โดยเคร&องฝานตนโสนหางไกเวอรช&น1 ใชเวลาเฉล&ยรวมทอนละ 43.9 วนาท ดงน�นเคร&องฝานตนโสนหางไกเวอรช&น2 ใชเวลาในการฝานตนโสนหางไกแบบเวอรช&น1 ตอทอน นอยกวา 15 วนาทประโยชนและคณลกษณะเปนเคร&องท&ใชในการฝานตนโสนหางไกใหเปนแผนบาง มลกษณะคลายแผนกระดาษแทนการใชมอฝานมขนาดความหนา 1 มลลเมตร , 2 มลลเมตร ความกวาง 8 เซนตเมตร และความยาว 47 เซนตเมตร สามารถเพ&มขนาดการฝานตนโสนหางไกจากความกวาง 8 เซนตเมตร ภายใน 28.8 วนาท สามารถลดเวลาในการฝานตนโสนหางไก ไดภายใน 15 วนาท ซ& งใชเวลานอยกวาเดม เพ&มผลผลต 1 เทาตว สามารถเปนเคร&องฝานตนโสนหางไกสาหรบผท&ไมมทกษะในการฝานตนโสนหางไกและผประกอบอาชพในครวเรอนอยางย &งยน (นายอรรถพล โตปานวงษ 2556) โครงงานวทยาศาสตรเร&องเคร&องฝานตนโสนหางไกจดทา

ข�นม วตถประสงค ท&ออกแบบและสรางสรางเคร&องฝานตนโสนหางไก และ หาประสทธภาพของ

เคร&องฝานตนโสนหางไกดวยการเปรยบเทยบขนาดความเอยงลาดและระสทธภาพของใบมด ขนาด

ความหนาของแผนโสนหางไกท&ฝานได ขนาดของมอเตอร/ความเรวรอบท&ใชในการฝานตนโสนหาง

ไก โดยมสมมตฐาน คอเคร&องฝานตนโสนหางไกท&จดทาข�นสามารถฝานตนโสนหางไกไดเรวกวาใช

มอคนและมดคนฝาน เคร&องมอท&ใชไดแก แบบประเมนและแบบสมภาษณชมชน คาสถตท&ใชคอ คา

รอยละ คาเฉล&ย โดยดาเนนการในรปของการทดลองและสอบถาม แบงออกเปน 6 ข�นตอนคอ 1) การ

วเคราะหความตองการของชมชน 2) ศกษาวธการฝานตนโสนหางไกดวยมอ 3) การออกแบบเคร&อง

ฝานตนโสนหางไก 4) จดหาอปกรณและสรางเคร& องฝานโสนหางไก 5) การทดลองใช 6) การ

ประเมนผลการทดลองใชและปรบปรงการดาเนนการท&ใชในการสารวจความตองการของชมชน

ไดแก ประชาชนชมชนคลองสวนพล ชมชนบานกรด อาเภอพระนครศรอยธยาและชมชนบานกรด

อาเภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา 15 คน กลมตวอยางท&ใชในการวจย เปน ประชาชนท&ทา

อาชพผลตภณฑโสนหางไก ชมชนคลองสวนพล ชมชนบานกรดอาเภอพระนครศรอยธยาและอาเภอ

บางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา จานวน 15 คน เกบรวบรวมขอมลซ& งผประดษฐไดพฒนาและ

ตรวจสอบคณภาพแลวประกอบดวย 1) แบบสมภาษณความตองการเคร&องฝานตนโสนหางไก 2)

แบบสมภาษณความพงพอใจ ผลการทดลอง ปรากฏวาไดเคร&องฝานตนโสนหางไกท&สามารถฝานตน

โสนหางไกไดมความคดเหน 4ดาน วาอยในเกณฑเหมาะสมระดบมาก คอ ผลการประเมนดานท&1

ดานรปแบบโครงสราง คาเฉล&ย 3.96 ดานวสดอปกรณท&นามาใชประดษฐคาเฉล&ย4.03 ดานคณคาของ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

30

เคร&องฝานตนโสนหางไก คาเฉล&ย 3.78 ดานความตองการและอนรกษภมปญญาทองถ&น คาเฉล&ย4.62

เคร&องฝานตนโสนหางไกมประสทธภาพใบมดเอยง 89 องศา ใชมอเตอร180/นาทรอบท&หมนใบมด

และ 5 รอบ/นาท สาหรบหมนแกนตนโสนหางไกในเวลา 1นาท สามารถฝานตนโสนท&ตดเปนทอน

ยาว 8 เชนตเมตร ได 6 ทอน (ประมาณ 1ตนโสน) ในเวลา 1 ช&วโมงสามารถฝานตนโสนได 30 ตน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

31

บทท� 3

วธการดาเนนโครงการ

3.1 การวางแผนข�นตอนการดาเนนโครงการ

เคร�องฝานโสน

ศกษาทฤษฎและ ออกแบบ/เขยนแบบ

ผลงานวจยท�เก�ยวของ ฝานโสน

กาหนดรายการวสด/อปกรณ กาหนดการทางาน

ผลตช,นสวนตามแบบ

1ประกอบช,นสวนตางๆตามแบบ

ทดสอบการทางานของเคร�อง

ปรบปรงแกไข

บนทกผลการทดลอง

ภาพท� 3-1 แผนข,นตอนการดาเนนโครงการ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

32

3.2 ข�นตอนในการดาเนนโครงการ

3.2.1 ศกษาคนควาทฤษฏท�เก�ยวของกบการทาคนควาจากการหาขอมลท�เก�ยวของในการการพฒนาเคร�องฝานโสน ไดมาจากการคนควาจากแหลงความรคอหองสมดและชมชน เพ�อศกษาการทางานของเคร�องฝานโสนเพ�อท�จะนามาสรางเคร�องและการพฒนาเคร�องฝานโสน

การออกแบบและเลอกใชช1นสวนตางๆ เปนไปตามความเหมาะสมของการใชงานและถกตองตามหลกวศวกรรม เพ�อใหเปนไปตามวตถประสงคและขอบเขต และทาการจดซ1อวสดอปกรณ

แนวทางการออกแบบในแตละข1นตอนจะเนนหลก การทางานงายๆสาหรบการทางานของช1นสวนตางๆเพ�อใหสามารถ สรางช1นงานข1นเองไดโดยท�ไมจาเปนท�ตองใชเคร�องมอท�พเศษในการผลตช1นสวนแตละช1นซ� งพยายามใชวสดท�สามารถหาไดงายหรอมาขายตามทองตลาดท�วๆไป

3.2.2 การผลตช1นสวนในการทาเคร�องฝานโสนและการพฒนาเคร�องตามท�ออกแบบไวดงน1 ก) การออกแบบโครงสรางและช1นสวนตางๆของเคร�องฝานโสน การออกแบบช1นสวนตางๆ

โดยใช โปรแกรมAuto CAD 2013-English มาออกแบบเพ�องายตอการส�งงานหรอผลตช1นสวน ข)โรลเลอร RollerแกนทาจากเหลกS45C เสนผานศนยกลาง 12มลลเมตรยาว 340

เซนตเมตร และ โพลยรเทนเสนผานศนยกลาง38มลลเมตรยาว 264 เซนตเมตร มหนาท�ขบแกนโสนใหฝานเปนแผน ดงภาพท� 3-2

ภาพท� 3-2โรลเลอร (Roller)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ค) ใบมดฝานโสน ทาหทาจากเหลกผสม 2 ชนดคอ เหลกสปหาซ1อไดงายตามทองตลาดท�วไป ดง

ง) ชดขาโตะ ท�ทาจากเห665มลลเมตร และ เหลกกลอง 665 มลลเมตร สง 645 มลลเมตร มหท� 3-4

33

ใบมดฝานโสน ทาหนาท�ฝานโสน วสดท�ใชคอใบเล�อย ECLIPSE 14 x 1ชนดคอ เหลกสปรงและ HSS steel นาไปเจยรคมตดใหไดมม

องตลาดท�วไป ดงภาพท� 3-3

ภาพท� 3-3 ใบมดฝานโสน

ดขาโตะ ท�ทาจากเหลกฉาก หนา 5 มลลเมตร มขนาดความกวาง ละ เหลกกลอง 1½มลลเมตรหนา 2 มลลเมตร มขนาดความกวาง

มลลเมตร มหนาท�เปนโครงฐานเคร�องฝานโสน จะตองมความแ

ภาพท� 3-4 ชดขาโตะ

ECLIPSE 14 x 1.1 /4 x 10 ฟนใหไดมม 15 องศา สามารถ

าดความกวาง 490 มลลเมตร ยาว าดความกวาง 490 มลลเมตร ยาว

สน จะตองมความแขงแรง ดงภาพ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

34

จ) ชดมอเตอร DC (41K25RCN 25 W 50 HZ) ทาหนาท�ขบโรลเลอร ใหหมนแกนโสน ดงภาพท� 3-5

ภาพท� 3-5 ก) มอเตอรไฟฟา DC 25W ข) ชดควบคมความเรวมอเตอร

ฉ) ชดปอนแกนโสน ทาหนาท�เปนตวดนแกนโสนไปท�โรลเลอร เพ�อทาการฝานโสน ชดตวดนแกนโสนมแกนเสยบโสน เสนผานศนยกลาง4 มลลเมตรแลวนาชดสไลดมาเช�อมตดกนเปนโครง ดงภาพท� 3-6

ภาพท� 3-6ชดปอนแกนโสน

ก ข

แทงเสยบแกนโสน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

35

ช) การประกอบช1นสวนตางๆท�ตามแบบงานของเคร�องฝานโสนในการพฒนาโดยการออกแบบใหม ดงภาพท� 3-7

ภาพท� 3-7เคร�องฝานโสนท�พฒนา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ผลการทด

จากการทดลองเพ อหาประสทการทางานของเคร องจากเคร องเกาทผลการทดลองดงตอไปน�

4.1 ผลการทดลอง

การทดลองเคร องฝานโสนท สทดลองจากช�นทดลองจากตนโสน จของตนโสน เพราะเราไมสามารถธรรมชาตมลกษณะของลาตนแตกตยาว 14 เซนตเมตร โดยใชความเรวใรอบตอนาทโดยมขอกาหนดลกษณคณภาพผวท ด และแผนโสนท มคณภ

35

บทท� 4

ผลการทดลองและอภปรายผลการทดลอง

ลองเพ อหาประสทธภาพของเคร องฝานโสนท ไดสรางข�นมาใหมเพ อพคร องจากเคร องเกาท ไดศกษาและทดลองประสทธภาพของเคร องมากอ

งเคร องฝานโสนท สรางข�นเปรยบเทยบกบเคร องของชาวบานเดมท มอดลองจากตนโสน จานวนกลมละ 20 ช�น(โดยการคละกนของขนาดเสราะเราไมสามารถกาหนดขนาดท แนชดไดเน องจากโสนเปนพชท เณะของลาตนแตกตางกนไป) ขนาดความหนา 0.5,0.7 และ 1

ตร โดยใชความเรวในการชกใบมด 1020 คร� งตอนาท ความเรวในการขยมขอกาหนดลกษณะของสภาพผวดงภาพท 4-1 น�นแสดงถงแผนโสน

แผนโสนท มคณภาพผวท พอใชได

ภาพท� 4-1ก) แผนโสนท มคณภาพด ข) แผนโสนท มคณภาพพอใช

ก

รางข�นมาใหมเพ อพฒนาคณภาพาพของเคร องมากอนหนาน� โดยม

งชาวบานเดมท มอยแลว จากการละกนของขนาดเสนผาศนยกลาง

จากโสนเปนพชท เกดข� นเองตาม1 มลลเมตร ขนาดความ

ท ความเรวในการขบแกนโสน 60 �นแสดงถงแผนโสนท มผวเรยบม

ข

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

36

ตารางท� 4-1ผลการทดลองฝานแผนโสนท ความหนา 0.5 มลลเมตร

เคร องฝานโสนท สรางข�น เคร องฝานโสนเดม การ

ทดลอง คร� งท

สภาพผว

ความยาว

(ซม.)

เวลา (วนาท)

ความหนา (มม.)

น�าหนก (กรม)

การทดลอง คร� งท

สภาพผว

ความยาว

(ซม.)

เวลา (วนาท)

ความหนา (มม.)

น�าหนก (กรม)

1 ด 67.3 25.24 0.52 1.5017 1 ด 65.7 29.92 0.56 1.4882 2 ด 55.2 17.43 0.50 1.1397 2 พอใช 60.2 23.78 0.62 1.4143 3 ด 60.4 20.95 0.50 1.4103 3 เสย - - - - 4 พอใช 40.2 16.34 0.54 0.9776 4 เสย - - - - 5 ด 37.6 15.30 0.48 0.9601 5 เสย - - - - 6 พอใช 39.7 15.98 0.50 0.9698 6 ด 50.9 21.30 0.48 1.1269 7 ด 42.2 16.26 0.48 0.9826 7 พอใช 57.2 22.04 0.54 1.1434 8 ด 56.2 17.98 0.50 1.1409 8 เสย - - - - 9 ด 44.3 16.92 0.52 0.9972 9 ด 37.9 16.02 0.52 0.9645

10 พอใช 49.8 17.01 0.52 1.0012 10 เสย - - - - 11 เสย - - - - 11 พอใช 39.7 17.92 0.48 0.9703 12 พอใช 37.1 15.08 0.58 0.9599 12 เสย - - - - 13 ด 58.4 18.92 0.52 1.1537 13 เสย - - - - 14 ด 39.9 16.02 0.50 0.9712 14 พอใช 42.7 19.26 0.48 0.9903 15 ด 42.8 16.04 0.52 0.9866 15 เสย - - - - 16 ด 60.7 20.86 0.46 1.4175 16 ด 60.5 23.26 0.46 1.4153 17 ด 65.6 24.86 0.48 1.4875 17 เสย - - - - 18 พอใช 64.2 23.72 0.50 1.4793 18 ด 64.7 27.80 0.52 1.4799 19 ด 67.1 25.10 0.54 1.5002 19 ด 60.2 22.97 0.50 1.4161 20 ด 62.4 21.90 0.52 1.4499 20 เสย - - - -

จากตารางจะเหนไดวา เคร องท พฒนาจะมช�นงานใชไดคดเปนรอยละ 95 ของช�นงานท ทดลอง น�าหนกกอนฝาน 52.6301 กรม หลงฝาน 22.4929กรม คดเปนรอยละ 42.74เวลาเฉล ยตอทอนทอนละ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

37

19.05 วนาทเคร องเดมมช�นงานท ใชไดคดเปนรอยละ 50 ของช�นงาน น� าหนกกอนฝาน 52.2788 กรม หลงฝาน 12.4150กรม คดเปนรอยละ 23.75เวลาเฉล ยตอทอนทอนละ 22.43วนาท

ตารางท� 4-2ผลการทดลองฝานแผนโสนท ความหนา 0.7 มลลเมตร

เคร องฝานโสนท สรางข�น เคร องฝานโสนเดม การ

ทดลอง คร� งท

สภาพผว

ความยาว

(ซม.)

เวลา (วนาท)

ความหนา (มม.)

น�าหนก (กรม)

การทดลอง คร� งท

สภาพผว

ความยาว

(ซม.)

เวลา (วนาท)

ความหนา (มม.)

น�าหนก (กรม)

1 ด 34.2 14.26 0.76 0.7271 1 เสย - - - - 2 ด 63.7 23.10 0.74 1.4599 2 ด 60.7 23.54 0.78 1.4098 3 ด 60.1 20.34 0.70 1.4020 3 ด 62.1 24.92 0.76 1.4416 4 พอใช 50.4 19.01 0.72 1.2667 4 พอใช 46.9 19.12 0.70 1.0996 5 ด 49.78 18.96 0.68 1.1866 5 เสย - - - - 6 ด 39.6 16.21 0.70 0.8209 6 เสย - - - - 7 พอใช 35.9 14.98 0.68 0.7964 7 พอใช 50.7 20.78 0.74 1.2692 8 ด 45.7 17.92 0.72 1.0026 8 ด 54.3 21.96 0.68 1.2798 9 ด 47.02 18.43 0.72 1.1039 9 ด 36.9 16.21 0.74 0.7992

10 เสย - - - - 10 พอใช 39.7 18.16 0.72 0.8239 11 ด 49.3 18.60 0.70 1.1812 11 พอใช 42.5 18.78 0.74 0.9864 12 ด 60.7 20.92 0.74 1.4046 12 ด 47.7 19.92 0.72 1.1024 13 เสย - - - - 13 เสย - - - - 14 ด 61.9 21.43 0.72 1.4127 14 ด 36.7 16.04 0.68 0.7982 15 ด 36.7 14.97 0.70 0.7963 15 เสย - - - - 16 เสย - - - - 16 พอใช 39.1 18.13 0.70 0.8326 17 พอใช 34.1 13.92 0.70 0.7204 17 เสย - - - - 18 ด 42.7 17.36 0.66 0.9872 18 พอใช 48.3 20.01 0.72 1.1102 19 ด 46.9 18.02 0.68 1.0942 19 ด 37.1 16.78 0.68 0.8092 20 ด 41.1 17.02 0.70 0.9702 20 ด 46.9 19.06 0.70 1.0964

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

38

จากตารางจะเหนไดวา เคร องท พฒนาจะมช�นงานใชไดคดเปนรอยละ90ของช�นงานท ทดลอง น� าหนกกอนฝาน 49.1826กรม หลงฝาน18.3329 กรม คดเปนรอยละ 37.28เวลาเฉล ยตอทอนทอนละ 15.74วนาทเคร องเดมมช�นงานท ใชไดคดเปนรอยละ ของช�นงาน น� าหนกกอนฝาน 50.9788กรม หลงฝาน 13.6283 กรม คดเปนรอยละ26.73เวลาเฉล ยตอทอนทอนละ 19.53วนาท ตารางท� 4-3ผลการทดลองฝานแผนโสนท ความหนา 1.0 มลลเมตร

เคร องฝานโสนท สรางข�น เคร องฝานโสนเดม การ

ทดลอง คร� งท

สภาพผว

ความยาว

(ซม.)

เวลา (วนาท)

ความหนา (มม.)

น�าหนก (กรม)

การทดลอง คร� งท

สภาพผว

ความยาว

(ซม.)

เวลา (วนาท)

ความหนา (มม.)

น�าหนก (กรม)

1 ด 56.7 21.94 1.02 1.1409 1 ด 52.7 20.92 1.08 1.0312 2 ด 50.2 19.02 1.00 0.9866 2 พอใช 50.7 20.10 1.06 0.9902 3 ด 43.1 17.32 1.10 0.7239 3 ด 34.2 15.67 1.00 0.6954 4 เสย - - - - 4 เสย - - - - 5 ด 30.2 12.54 0.98 0.6021 5 ด 36.7 16.01 1.02 0.7002 6 ด 32.7 12.92 1.08 0.6649 6 ด 45.73 18.76 1.04 0.7654 7 พอใช 39.1 16.02 1.00 0.7102 7 พอใช 50.2 20.26 0.98 0.9916 8 ด 42.7 17.14 1.02 0.7293 8 เสย - - - - 9 ด 46.3 18.09 0.98 0.7643 9 ด 54.1 21.79 1.02 1.1309

10 ด 52.1 19.98 1.04 1.0021 10 พอใช 37.6 16.34 1.00 0.7161 11 พอใช 50.23 19.17 1.02 0.9910 11 ด 41.1 17.92 0.96 0.7214 12 ด 54.1 20.76 1.00 1.1396 12 ด 45.9 18.63 1.04 0.7691 13 ด 39.3 16.21 0.96 0.7112 13 ด 39.7 17.26 1.02 0.7217 14 ด 36.1 14.92 1.04 0.6992 14 ด 38.1 16.94 1.00 0.7192 15 พอใช 34.9 13.43 1.02 0.6817 15 พอใช 50.9 20.92 0.98 0.9892 16 ด 42.7 17.21 1.06 0.7295 16 ด 49.7 19.94 1.04 0.9766 17 ด 54.2 20.92 1.00 1.1398 17 ด 41.1 17.82 1.10 0.7224 18 ด 50.1 19.13 0.98 0.9869 18 เสย - - - - 19 ด 53.7 20.02 0.96 1.0976 19 ด 49.6 19.63 1.12 0.9801 20 ด 33.1 12.92 1.00 0.6704 20 ด 40.1 17.24 1.02 0.7026

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

39

จากตารางจะเหนไดวา เคร องท พฒนาจะมช�นงานใชไดคดเปนรอยละ 95 ของช�นงานท ทดลอง น�าหนกกอนฝาน 46.4247กรม หลงฝาน 16.1712กรม คดเปนรอยละ 34.83 เวลาเฉล ยตอทอนทอนละ 17.35วนาท เคร องเดมมช�นงานท ใชไดคดเปนรอยละ 85ของช�นงาน น� าหนกกอนฝาน 45.4957กรม หลงฝาน 13.6016กรม คดเปนรอยละ 29.90เวลาเฉล ยตอทอนทอนละ 18.60วนาท 4.2 ผลการทดลองการพฒนาเคร�องฝานโสนดานประสทธภาพ

ภาพท� 4-2แสดงถงความกวางของโสนท ฝานไดของเคร องเดม

ภาพท� 4-3แสดงถงความกวางของโสนท ฝานไดของเคร องท พฒนาและสรางข�น

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

40

จากภาพผลการทดลอง จะเหนไดวาเคร องฝานโสนท พฒนาและสรางข�นใหมน�นสามารถฝานโสนท มความกวางถง 16 เซนตเมตร แตกตางจากเคร องเดมท ฝานไดเพยง 14 เซนตเมตร

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

41

บทท� 5

สรปผลการทดลองและขอเสนอแนะ

โครงการน เปนโครงการพฒนาและสรางเคร� องฝานโสน ทางคณะผ จ ดทาไดศกษากระบวนการทางานของเคร�องฝานโสนเคร�องเดมของชาวบานและทาการสรางเคร�องฝานโสนขนใหมตามความตองการของชาวบาน และไดทาการสรปผลการปรบปรงประสทธภาพของเคร�องฝานโสน รวมทงมขอเสนอแนะตางๆ เก�ยวกบเคร�องฝานโสน ซ� งจะเปนผลประโยชนตอชาวบานในการการพฒนาเคร�องฝานโสน และการประกอบอาชพตอไป

5.1 สรปผลการทดลอง

5.1.1 จากท�คณะผจดทา ไดทาการทดลองการฝานโสนนนจะพบไดวาเคร�องฝานโสนท�พฒนาสามารถฝานโสนใหมความบางของแผนเนอโสนไดถง0.5-1.0 มลลเมตรโดยใชการปรบระยะของชดปรบขนาดของแผนโสนท�เราไดพฒนาเพ�มเตมขนมา

5.1.2 จากท�คณะผจดทา ไดทาการทดลองการฝานโสนนนจะพบไดวาเคร�องฝานโสนท�พฒนาสามารถฝานโสนไดขนาดความกวางของโสนสงสด 16 เซนตเมตร

5.1.3 จากท�คณะผจดทา ไดทาการทดลองการฝานโสนนนจะพบไดวาเคร�องฝานโสนท�พฒนาสามรถฝานโสนไดปรมาณนาหนกสงสด 11.5646 กรม/นาท หรอ 693.8760 กรม/ช�วโมง

5.1.4 การพฒนาของเคร�องใหมท�สรางขน มการพฒนาดงน ก) เคร�องท�ทาการพฒนาและสรางขนใหมมความปลอดภยมากกวาเคร�องเดม เราจดทาชด

มอเตอรไวใตโตะงาน จดทาชดครอบเฟองขบเคล�อนของชดแกนขบโสน และเรายงมปมฉกเฉนเพ�อใชกดหยดการทางานของเคร�องเม�อเกดอบตเหต

ข) เคร�องท�ทาการพฒนาและสรางขนใหมสามารถปรบความเรวรอบในการหมนแกนขบโสนได

ค)เคร�องท�ทาการพฒนาและสรางขนใหมสามารถตงปรบขนาดของแผนโสนไดงาย ง) เคร� องท�ทาการพฒนาและสรางข นใหมสามารถทางานไดรวดเรวข นตามหลกการ

ปฏบตงานโดยการออกแบบท�รองรบโสนเพ�อความรวดเรวในการทางาน จ) เคร� องท�ท าการพฒนาและสรางข นใหมมรปรางโครงสรางท� เลกและสวยงาม

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

42

ภาพท� 5-1ก) เคร�องฝานโสนท�พฒนาและสรางขน ข) เคร�องฝานโสนเดม

5.3 ขอเสนอแนะ

5.2.2 ควรมการปรบปรงใหเคร�องสามารถห�นโสนใหเปนทอนตามขนาดท�ตองการไดในเคร�องเดยวกน 5.2.3 ควรมการทดลองเพ�อหาใบมดตดท�เหมาะสมตอไป

ก ข

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

43

เอกสารอางอง

มลฑล ฉายอรณ. การทดสอบความแขงแรงของวสด. กรงเทพ : ยไนเตดบคส 2531 มานพ ตนตระบณฑตย.งานทดสอบวสดอตสาหกรรม.กรงเทพ : บรษทแซท โฟร พร*นต*ง จากด,2539 สพจน ศรนล, แหลมทอง เหลาคงถาวร.ปฏบตการทดสอบวสดวศวกรรม. หนวยตาราคณะ วศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง รศ.สมนก วฒนศรยกล.การทดสอบวสด พมพคร* งท8 2 ภาควชาวศวกรรมการผลต คณะ วศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ รศ.แมน อมรสทธ> รศ. ดร.สมชย อครทวา และ อ.ธรรมนญ อดมม8น วสดวศวกรรม ศนยหนงสอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพ สานกพมพแมคกรอ-ฮล ผศ.ณรงคศกด> ธรรมโชต วสดวศวกรรม-กรงเทพ :ซเอดยเคช8น,2549 ศ.ดร.วรทธ> อ*งภากรณ และ รศ.ชาญ ถนดงาน การออกแบบเคร�องจกรกล เลม 1 –กรงเทพ :ซเอด ยเคช8น,2522 อนงคนาฏ ศรบญแกวhttp://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11278 โสน[1] การตดเฉอนและการตดรปโลหะแผนhttp://www.ssi-steel.com/th/cntrsrvcs/knwindex.htm[2] มอเตอรไฟฟาhttp://edu.e-tech.ac.th/[3] การเช�อมโลหะ7 มนาคม 2558 เวลา 07:36 น.https://th.wikipedia.org/wiki/[4] ตลบลกปน (Bearings)https://www.mwagroups.com/index.php?lay=show&ac=article&Id...1[5] เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนhttps://www.siamyamato.com/steel_issue.html[6] โพลยรเทนhttps://th.wikipedia.org/wiki/[7] ทฤษฎเก�ยวกบคมมดตด https://www.kknic.ac.th/web2010/webpage/workAcadamic/a.../chapter-2.pdf[8]

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

44

ภาคผนวก ก

คมอการใชเคร�องฝานโสน

1.เปดสวตท เพ�อท�จะใหใบมดทางานพรอมกบแกนโรลเลอร

2.ถอดแกนเสยบโสน

3.หยบแกนโสนท�เตรยมไว ในตระกลา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

45

4.นาแกนเสยบมาเสยบโสนท�เตรยม

5.นาแกนโสนท�เสยบโสนแลวนามาใสกบขาดนแกนโสน

6.ดงขาดนแกนโสนเขาหาตว เพ�อท�จะปลดสลกค/าออกแลวปลอยขาดนแกนโสน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

46

7.ฝานโสนเสรจแลวจะเหลอโสนอยตดกบแกน ใหเราดงขาดนโสนออกมาลอคกบสลก

8.นาโสนท�เหลอออกมาจากแกนเสยบโสน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

47

ภาคผนวก ข

การบารงรกษา

1. กอนเปดเคร�องควรตรวจเคร�องกอนทางานวามความพรอมในการทางาน 2. ตรวจเชคโซหยอดน/ามน 3. หลงการทางานทกคร/ งควรทาความสะอาดเคร�องทกคร/ ง

4. ตรวจความคมของใบมดกอนใชและหลงใชงาน 5. หลงเลกทางานทกคร/ งควรปดสวตชทกคร/ ง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

48

ประวตผเขยน

ช�อ ผชวยศาสตราจารยสวนชย สนโพธ� วน เดอน ป เกด 15 กมภาพนธ 2504 ประวตการศกษา - สาเรจการศกษาระดบปรญญาตร ครศาสตรอตสาหกรรมบณฑต สาขาวชา

อตสาหการ วชาเอกเคร�องมอกล วทยาลยเทคโนโลยและอาชวศกษา วทยาเขตเทเวศร ปการศกษา 2526

- สาเรจการศกษาระดบปรญญาโท การศกษามหาบณฑต สาขาวชา อตสาหกรรมศกษา มหาวทยาลยนเรศวร ปการศกษา 2538

ประวตการทางาน - ปจจบนรบราชการตาแหนง อาจารย ระดบ 8

สาขาวศวกรรมอตสาหการ คณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

ประวตงานวจย - สวนชย สนโพธ� และศราวธ ลาอตร. การสรางเคร�องฝานตนโสน. สาเนา เอกสาร. 2553

- สวนชย สนโพธ� . ผรวมวจยการสรางและพฒนาเคร�องผลตน>ามนสบดา. สาเนาเอกสาร. 2552

- สวนชย สนโพธ� . การสรางเคร�องทดสอบวสดแบบอเนกประสงค. สาเนาเอกสาร. 2535

- สวนชย สนโพธ� และเชวง อยยนยง. การสรางเคร�องทดสอบวสดดวยแรงบด. ตาก: สถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตตาก. 2542