การพัฒนารูปแบบ(Model)

โดยรองศาสตราจารย์ ดร.ธนรัตน์ แต้วัฒนา

คณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตก าแพงแสน

ความหมายของรูปแบบ (Model)

โครงสร้างของความเกี่ยวข้องของหน่วยต่างๆ หรือตัวแปร ต่างๆ ดังนั้น รูปแบบจึงน่าจะมีมากกว่าหนึ่งมิติหลายตัวแปร และตัวแปร ต่างๆ มีความเกี่ยวข้องซึ่งกันและกันในเชิงความสัมพันธ์และเชิงเหตุและผล (อุทุมพร,2541: 22)

วิธีการที่บุคคลใดบุคคลหนึ่งได้ถ่ายทอดความคิด ความเข้าใจ ตลอดทั้งจินตนาการที่มีต่อปรากฏการณ์หรือเรื่องราวใดๆ ให้ปรากฏ โดย ใช้การสื่อสารในลักษณะต่างๆ เช่น ภาพวาด ภาพเหมือน แผนภูมิแผนผัง ต่อเนื่อง หรือสมการทางคณิตศาสตร์ให้สามารถเข้าใจได้ง่าย และใน ขณะเดียวกันก็สามารถน าเสนอเรื่องราว หรือประเด็นต่างๆ ได้อย่างกระชับภายใต้หลักการอย่างมีระบบ(เยาวดี, 2544 : 27)

09/08/60Copyright © 2017 Assoc.Prof.Dr.Thanarat Taewattana 2

ความหมายของรูปแบบ (Model)

เป็นรูปธรรมของความคิดที่ เป็นนามธรรม ซึ่งบุคคลแสดงออกมาใน ลักษณะใดลักษณะหนึ่ง เช่น เป็นค าอธิบาย เป็นแผนผัง ไดอะแกรมหรือ แผนภาพ เพื่อช่วยให้ตนเองและบุคคลอื่นสามารถเข้าใจได้ชัดเจนขึ้น รูปแบบเป็นเครื่องมือทางความคิดที่บุคคลใช้ในการสืบสอบหาค าตอบ ความรู้ความเข้าใจในปรากฏการณ์ทั้งหลาย (ทิศนา, 2545 : 218)

โครงสร้างแสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบ ต่างๆ หรือตัวแปรต่างๆ สามารถใช้รูปแบบอธิบายความสัมพันธ์ระหว่าง องค์ประกอบต่างๆ หรือตัวแปรต่างๆ ที่มีในปรากฏการณ์ธรรมชาติหรือใน ระบบต่างๆ อธิบายล าดับขั้นตอนขององค์ประกอบหรือกิจกรรมในระบบ (บุญชม, Online)

09/08/60Copyright © 2017 Assoc.Prof.Dr.Thanarat Taewattana 3

ประเภทรูปแบบ (Model)

รูปแบบข้อความ (Verbal model) หรือรู ปแบบเชิ งคุณภาพ (Qualitative Model) เป็นการใช้ข้อความปกติธรรมดาในการอธิบายโดยย่อ เช่น ค าพรรณนาลักษณะงานค าอธิบายรายวิชา เป็นต้น

รูปแบบที่ใช้ภาษาเป็นสื่อในการบรรยาย หรืออธิบายปรากฏการณ์ที่ศึกษาด้วยภาษา แผนภูมิหรือรูปภาพ เพื่อให้เห็นโครงสร้างทางความคิด องค์ประกอบ และความสัมพันธ์ขององค์ประกอบของปรากฏการณ์นั้น และใช้ข้อความในการอธิบายเพื่อให้ เกิดความกระจ่างมากขึ้น มีการน ารูปแบบนี้มาใช้กับการศึกษามาก เช่น รูปแบบการเรียนรู้ในโรงเรียน

09/08/60Copyright © 2017 Assoc.Prof.Dr.Thanarat Taewattana 4

ลักษณะรูปแบบที่ดี

1. รูปแบบควรประกอบด้วยความสัมพันธ์เชิงโครงสร้างระหว่างตัวแปรมากกว่าความสัมพันธ์เชิงเส้นตรงธรรมดา

2. รูปแบบควรอธิบายโครงสร้างความสัมพันธ์เชิงเหตุผล

3. รูปแบบควรเป็นเครื่องมือในการสร้างความคิดรวบยอด (Concept)

09/08/60Copyright © 2017 Assoc.Prof.Dr.Thanarat Taewattana 5

ตัวอย่างรูปแบบการจัดการความรู้หน่วยงานต่างๆ

09/08/60Copyright © 2017 Assoc.Prof.Dr.Thanarat Taewattana 6

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 7

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 8

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 9

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 10

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 11

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 12

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 13

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 14

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 15

09/08/60Copyright © 2004 Assoc.Prof.Thanarat Taewattana 16

JD

R

P

T

R

Vision, Strategy Plan, KPI

One Point Lesson

อาจารย์บุคลากรสนับสนุน

หน.ส านักงาน

ประธานหลักสูตร

หน.ภาควิชา

KM Committee

EDS Committee

บุคคลากรดีเด่นประจ าปี

Poster ผลงาน

สินทรัพย์ความรู้ของคณะเป็นแหล่งเรียนรู้

JD : Job description,T : Teaching,R : Research, P : Research paper

1. การก าหนดเป้าหมาย

2. ออกแบบเครื่องมือถอดความรู้

3. บุคลากรถอดความรู้

4. การตรวจสอบองค์ความรู้

5. การจัดเก็บข้อมูลสารสนเทศ

6. การสร้างแรงจูงใจบุคลากร

7. การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ผ่านเว็บไซด์

8. การเกิดองค์ความรู้ที่ฝังในงานประจ า

Q & A

09/08/60Copyright © 2017 Assoc.Prof.Dr.Thanarat Taewattana 18