ฉบับเดือนมกราคม-มีนาคม 2560 ...ด วยต วเอง...
TRANSCRIPT
ฉบบเดอนมกราคม-มนาคม 2560
พลงเยาวชนฉบบสคส.จดหมายขาว
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง
• แนน ภทรวด ตวแทนเยาวชนแกปญหาชาต “ทองวยรน”
• เคลดลบ 7 ขอ สราง “ผน�าเยาวชน” เพอสทธทางเพศ
• “สวสดการแมวยรน” ทกการเกด ตองมคณภาพ
สคส.2 จดหมายขาว
สคส.คยกบปกเรองจาก
บรรณาธการบรหาร จตตมา ภาณเตชะ
บรรณาธการ รชดา ธราภาค
กองบรรณาธการ จารทรรศน สทธสมบรณ, พงศธร สโรจธนาวฒ
ทปรกษา-สนบสนน สมาล โตกทอง, ปยภา เมองแมน,
เรองพนธ สฤษฎศร, จนทมา ตรเลศ,
ปทมาพร พนมทรพย, นนทยา คาทาส
รตตกร ใยทอง
ศลปกรรม ทวศกด อระนนท, ชานนท สมโภชานนท
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.)
เลขท 86/58 โครงการวชน สมารท ซต
ถนนนครอนทร ต�าบลตลาดขวญ
อ�าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000
http://www.whaf.or.th
โดย แผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ
ส�านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)
เรองเพศกบเดกและเยาวชน สงคมไทยใหความส�าคญ
มายาวนาน ดวยความหวงใยและวธคดวา คนวยเรยนไมควร
ยงเกยวกบเรองเพศ ดงนน เพอแกปญหาน เราจงมงสแกนหา
เดกและเยาวชนทเปน “กลมเสยง” และหาสารพดวธทจะ
เปลยนแปลงพฤตกรรมของพวกเขา
การท�างานเรองเพศ มมมองเปนสงส�าคญ เมอเราตองการ
ใหเดกและเยาชนมชวตทางเพศทปลอดภยและเปนสข วธคดท
เรามตอเดกและเยาวชนจงมความส�าคญดวยเชนกน
จากประสบการณของ สคส.งานสรางเสรมสขภาวะทาง
เพศ ทมงเนนเปลยนแปลงวธคดเรองเพศในสงคม เราท�างาน
ผาน ผน�าการเปลยนแปลง (Change agent) ซงพบวา ไมอาจ
อาศยเพยงขอมลและความเขาใจในสถานการณปญหา แตสทธ
ทางเพศและอนามยการเจรญพนธตอง “อยในเนอในตว” ของ
ผทท�างาน ภารกจทตงไวจงจะบรรลผลไดอยางแทจรง
และจากการท�ากจกรรมกบเยาวชน พบวา ปจจยทเออ
ใหเยาวชนไดพฒนาศกยภาพอยางเตมทนน ผ ใหญจะตองเชอ
มนในตวเยาวชน เปดโอกาสใหพวกเขาไดเรยนรเพอจะเขาใจ
โลกรอบดาน ผานการคด วเคราะห วางแผน และลงมอท�า
ดวยตวเอง หนาทของผ ใหญคอการเปน “พเลยง” ทคอยรบฟง
และประคบประคอง เพอทพวกเขาจะเตบโตไปในทศทางของ
การรงสรรคสงคม ซงพวกเขารวมเปนเจาของ ใหนาอยอาศย
และใชชวต
ผ ใหญตองไมเอาแตขดเสนใหเดกเดนตาม ขณะเดยวกน
การสงเสรมใหเดกสนกฮกเหมกบการวพากษวจารณ และทาทาย
กรอบกตกาของสงคม เพยงอยางเดยว กยากจะกลาวไดวาเปนการ
ปลดปลอยพลงของคนรนใหมในทางสรางสรรค
สคส.เชอมนวา หนงในความเขาใจส�าหรบการเปนพลเมอง
ยคใหม คอการตระหนกถงความส�าคญของการสราง “พนธมตร”
เพอขบเคลอนการเปลยนแปลงทศนคตเรองเพศในสงคมไทย
ซงเปนเรองทละเอยดออนและมขอบเขตกวางขวางและขอบเขต
กวางใหญ จนยากทใคร หรอหนวยงานใดจะท�าไดโดยล�าพง และ
พนธมตรจะสรางขนได กดวยการเปดใจกวาง ยอมรบในความ
แตกตางของแตละบคคล แตละภาคสวนภาค พรอมกนนน ก
ตองแมนย�าในเปาหมาย และสามารถแสวงหา “จดรวม” เพอ
จะกาวเดนไปดวยกน
และนนเปนแนวทางท สคส.ยดมน และลงมอปฏบต
อยางตอเนองมาตลอดทง 15 ป
คนรนใหม มมมองใหม
สงคมไทยตนตวเรองการปองกนและแกไขปญหาการตง
ครรภในวยรน เนองจากประเดนปญหาดงกลาวกลายเปนสงบนทอน
คณภาพพลเมองรนใหม ในขณะทสงคมก�าลงกาวสการเปนสงคมผสง
อาย เยาวชนวนนจะเตบโตเปนก�าลงหลกในการพฒนาประเทศตอไป
ในวนขางหนา
ปทแลว ประเทศไทยไดกฎหมายฉบบใหม พระราชบญญตการ
ปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.2559 มบทบญญต
ใหเยาวชนไดมสวนรวมกบขบวนขบเคลอนการรบมอกบปญหาใหญใน
ครงน โดยก�าหนดใหมตวแทนสภาเดกและเยาวชนแหงประเทศไทย
ชาย 1 หญง 1 ในคณะกรรมการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ
ในวยรน ทมนายกรฐมนตรเปนประธาน
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.) และ
กองทนประชากรแหงสหประชาต ประเทศไทย (UNFPA Thailand)
เลงเหนถงความจ�าเปนทจะตองเสรมสรางมมมองและความเขาใจใน
เรองสทธทางเพศและอนามยเจรญพนธใหกบเยาวชนทจะเปนตวแทน
เพอนเยาวชนเขาเปนปากเสยงในคณะกรรมการระดบชาต พรอมไป
กบการสรางแนวรวมเยาวชนทจะชวยเฝาระวงสถานการณปญหาและ
ตดตามการบงคบใชกฎหมายอยางตอเนอง ในชวงปทผานมาจงได
จดการอบรมเชงปฏบตการ โดยมกลมเปาหมายเปนตวแทนจากสภา
เดกและเยาวชนแหงประเทศไทย รวมถงกลมเยาวชนทท�ากจกรรม
ในชมชนทองถน โดยการปรบหลกสตรการฝกอบรมส�าหรบเจาหนาท
ผปฏบตงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ ซงเปนความเชยวชาญของ
สคส.มาใชกบกลมเยาวชน
เสรมพลงเยาวชน
ขบเคลอนสงคมไทย
รบมอ ‘ทองวยรน’
เยาวชนทเขาอบรม ไดรวมการแถลงขาว “พ.ร.บ.การปองกนและแกไข
ปญหาการตงครรภในวยรน: เดกเยาวชนไดประโยชนจรงหรอ?”
3สคส.จดหมายขาว
ภายหลงจดกจกรรม 2-3 ครง แกนน�าเยาวชนทเขารวม
ตางตระหนกถงความส�าคญของภารกจการสอสารเรองสทธทาง
เพศและอนามยเจรญพนธใหเปนทรบรอยางกวางขวาง รวมทง
การตดตามภารกจของหนวยงานภายใตกฎหมายฉบบใหม ซง
เยาวชนถอเปนผไดรบประโยชนโดยตรง อยางไรกตาม การท
เพอนเยาวชนจะรวมรบผดชอบภารกจดงกลาวได จ�าเปนตอง
มพนฐานความเขาใจในประเดนสทธ รวมทงความรเกยวกบ
พ.ร.บ.ทองวยรน ซงทกคนมองวา หลกสตรการอบรมทพวก
เขาไดเขารวมนนมประโยชนอยางยง และนาจะมการพฒนา
เพอใช ในวงกวางตอไป
ทดลองหลกสตร สคส.และ UNFPA Thailand จงรวมกนจดหลกสตร
การฝกอบรมส�าหรบเยาวชน โดยการปรบใชหลกสตร It’s
All One ซง Population Council ไดพฒนาขนและน�าไป
ใช ในหลายประเทศทวโลก โดยการจดคอรสทดลองหลกสตร
“การเปนผน�าเยาวชนเพอก�ากบตดตามการด�าเนนงาน
ตาม พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวย
รน พ.ศ.2559” เพอใหตวแทนเยาวชนทรวมการฝกอบรมได
ใหความเหน เพอการปรบปรงหลกสตรใหเหมาะสมกบบรบท
ของสงคมไทย
ทงน หลกสตรทง 3 วน มงเนนการเสรมสรางศกยภาพ
เยาวชน ใหมความรความเขาใจพนฐาน ตลอดจนมทกษะการ
สอสารเชงนโยบาย เพอสามารถเปนตวแทนทสะทอนสถานการณ
ปญหาและประสบการณของเพอนเยาวชนตอผก�าหนดนโยบาย
และสาธารณะ โดยกจกรรมทส�าคญ อาท
ความยตธรรมส�าคญอยางไร เปนการสรางความ
ตระหนกถงความยตธรรม ซงเปนพนฐานการท�างานทางสงคม
และเชอมโยงประเดนความยตธรรมกบเรองเพศและอนามย
เจรญพนธ
ท�าความรจก “สทธมนษยชน” เยาวชนเขาใจถงหลก
การสทธมนษยชนททวโลกยดถอ
ใยแมงมม ผหญง-ผชาย สรางการเรยนรเรองเพศ
ภาวะ (Gender) เพอเขาใจถงทศนคต การกลอมเกลา และ
ความคาดหวงทางสงคมทแบงแยกเพศหญงและชาย รวมถง
ผลกระทบทตดตามมา เพอใหเกดมมมองทเปนทางออกจาก
ความเชอทครอบง�าสงคม
เสนบางๆ ทกาวขามไมได การคดวเคราะหถงรป
แบบความสมพนธ และเหนความแตกตางของความเตมใจ-
จ�ายอม-ถกบงคบ-ขมขน เพอทเยาวชนจะสามารถตรวจสอบ
ความตองการแทจรงของตนเอง และสามารถยนยนสทธทจะ
ปฏเสธการมเพศสมพนธ
ฟงอยางไรใหรเรอง เสรมทกษะการฟง เพอสราง
ประสทธภาพใหกบการสอสาร
X-Ray พ.ร.บ.ทองวยรน “สทธวยรน” เยาวชนได
ท�าความเขาใจและวเคราะหเนอหาสาระ ตลอดจนกลไกการ
ท�างานและหนวยงานทเกยวของตาม พ.ร.บ.ทองวยรน
การจดกจกรรมดงกลาว จงถอเปนจดเรมตนในการสราง
เครองมอเสรมความเขมแขงใหกบแกนน�าเยาวชน พรอมไปกบ
การจดประกายใหเยาวชนกลมเลกๆ ไดตระหนกถงความส�าคญ
และเรยนรแนวทางการท�างานดานสทธทางเพศและอนามย
เจรญพนธ ซงเปนสทธของเยาวชนและทกคน
หมายเหต: ผทสนใจสามารถดาวนโหลด E-book หนงสอสทธ
ทางเพศ สทธเยาวชน ไดทเวบไซต สคส. www.whaf.or.th
การเขารวมกจกรรม ท�าใหรจก
พ.ร.บ.ทองวยรน โดยเฉพาะการทโรงเรยน
ตองมนโยบายในการปรบเพศศกษาใหเดก
น�าไปใชดแลตวเองไดจรง ซงมองวาจ�าเปนมาก
เมอกอนเวลาพดเรองเพศจะโดนต�าหน
แตพอไดมารวมกจกรรม ท�าใหไดพฒนาตวเอง
กลาแสดงความคดเหนอยางชดเจน ยงรเรองสทธวยรนและกฎหมาย
ท�าใหกลาทจะสอสารเรองน ไดอยางมนใจคะ
เมย วลาศณ ซารนาค
สภาเยาวชน เขตปทมวน กรงเทพฯ
หมหยอง มณฑล กจวทยาพงศ
เครอขายยวทศน กรงเทพ
ซา อาลซา สาเมาะ
กลมลกเหรยง จ.ยะลา
ฟว ชพชนก คมเขยว
กลมพลงโจ จงหวดแพร
พลงโจท�างานหลายประเดน
สวนใหญเปนเรองเพศ เพราะเปนปญหาส�าคญ
ของเดก เราท�างานกบเดกทงในและนอกระบบ
ผมท�างานเรองน แตไมเคยรเกยวกบกฎหมาย
ทองวยรน คดวานาสนใจมาก แตจะไดผลแคไหน
ยงไมแนใจ เพราะยากเหมอนกนทจะตองสอสารกบ
วยรนทงประเทศใหเกดความเขาใจเรองเพศ
และสามารถดแลตวเองได คดวาตองชวยกนหลายๆ ทาง
พลงโจมจดแขงในการเขาถงเดกในพนท ไดคอนขางด
กลมลกเหรยงท�างานกบชมชน
และโรงเรยนในประเดนเรองเพศ
แตตามหลกศาสนาอสลาม
การคมก�าเนดผดตอหลกศาสนา
กลมเลยท�ากจกรรมกบโรงเรยน
มากกวา เพราะไดเจอวยรนโดยตรง
และคณครเหนความจ�าเปน สงท ไดจาก
การอบรมคอไดฝกทกษะสอสาร การฟงอยาง
ตงใจ และไมรบตดสนคนอน ตงใจวา จะท�าหนาทเปนสอน�าขอมลความร
ไปเผยแพรตอในชมชนคะ
เครอขายยวทศนไมมงานเรองเพศ
หรอทองวยรนครบ
ไดมารวมกจกรรมท�าใหไดร
ประเดนเหลานเปนครงแรก
และคดวาส�าคญมาก ผมเปนวยรน
ยงไมรเลยวาม พ.ร.บ.ทองวยรน
ถามวาดไหม มนตองดแนๆ ครบ สงส�าคญกคอ
จะสอสารอยางไรใหเดกรวามกฎหมายคมครองในเรองน ผมเสนอวา
หนวยงานอาจตองใหความส�าคญกบเรองนมากๆ
สคส.4 จดหมายขาว
พระราชบญญตการปองกนและแกไขปญหา
การตงครรภในวยรน พ.ศ.2559 มบทบญญตเรอง
การจดตงคณะกรรมการปองกนและแกไขปญหาการ
ตงครรภในวยรน โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน
กรรมการประกอบดวยรฐมนตรและปลดกระทรวงจาก
7 กระทรวงทเกยวของ รวมทงปลดกรงเทพมหานคร
นอกจากนยงใหมตวแทนจากสภาเดกและเยาวชน
แหงประเทศไทย หญง 1 คน และชาย 1 คน
หนงในตวแทนตวแทนเพอนเยาวชนทเขา
รวมการประชมคณะกรรมการระดบชาต ซงกฎหมาย
ก�าหนดใหจดขนปละ 2 ครง ไดแก “แนน” ภทร
วด ใจทอง
แนน ภทรวด เปนรองประธานสภาเดก
และเยาวชนแหงประเทศไทย และประธานสภา
เดกและเยาวชนจงหวดระยอง ปจจบน เรยนชน
ปท 4 คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลย
หวเฉยว เธอเรมท�ากจกรรมตงแตยงเรยนในชน
มธยมตน ในงานดานการรณรงคปองกนการตด
เชอเอชไอว กอนจะตอยอดมาท�างานกบสภาเดก
และเยาวชนแหงประเทศไทย
“มครงหนงทไปขอท�ากจกรรมกบนองมธยม
ตนในโรงเรยนแหงหนง อาจารยไมอนญาตเพราะ
เหนวามเรองเพศสมพนธปลอดภยดวย เขามองวา
เดกไมควรสนใจเรองน เราพยายามกนจนไดเขาไป
จดกจกรรม พบวาเดกแทบไมมความรเรองนเลย
แตนองๆ มความสนใจ มค�าถามเยอะมาก ท�าให
รสกวานเปนเรองใกลตวส�าหรบเดก และถาเขา
ไปยงเกยวโดยไมมความรกนาเปนหวง
ภทรวด ใจทอง
ภาพจากเฟซบกส�านกอนามยการเจรญพนธ กรมอนามย
ภาพจากเฟซบก Nan Pattharawadee
‘ทองวยรน’
ตวแทนเยาวชนแกปญหาชาต
รวมประชมระดบชาต
“กอนหนานไดรวมกจกรรมกบ สคส.และ
UNFPA (กองทนประชากรแหงสหประชาชาต
ประเทศไทย) ท�าใหไดท�าความเขาใจ พ.ร.บ.ทอง
วยรน และสามารถไปรวมประชมไดแบบมขอมล
พนฐาน”
แนนบอกวา เธอไมเคยเปนตวแทนเยาวชน
เพอรวมประชมระดบชาตเชนนมากอน ท�าใหรสก
เครยดอยบาง แตเมอน�าเสนอประเดนตามทเตรยม
มา แลวเหนวาผ ใหญสนใจรบฟง เธอจงเรมมนใจ
มากขน
“มองวาบทบาทของเยาวชนใน พ.ร.บ.นอย
ไปหนอย เลยคดวาเปนโอกาสทเราจะไปพดใน
ฐานะตวแทนเยาวชน ในทประชมมหลายประเดน
ตกหลนไป เรากชวยกนน�าเสนอ เชนเรองการเขา
ถงถงยางอนามยของเยาวชน ประเดนความหลาก
หลายทางเพศ และกลมชายขอบตางๆ ถงจะเปน
กฎหมายทองวยรน แตคดวานาจะครอบคลมเรอง
เพศทเปนปญหาของเดกยคน”
แนนบอกวา เธอตองเขารวมประชมทกครง
จนกวาจะหมดวาระในสภาเดกฯ จงตองมการตดตาม
ขอมล และจะไดน�าเสนอในทประชมเพอใหเดกและ
เยาวชนไดรบประโยชนจากกฎหมายฉบบนมากทสด
แผนภมโครงสรางการบรหารจดการ
คณะอนกรรมการ
พฒนากฎหมาย
กฎกระทรวง ระเบยบและ
แนวทางปฏบต
คณะอนกรรมการ
ขบเคลอนยทธศาสตร
การปองกนและแกไข
ปญหาการตงครรภ
ในวยรน
คณะอนกรรมการ
ปองกนและแกไขปญหา
การตงครรภ
ในวยรน
ระดบจงหวดและ
กรงเทพมหานคร
คณะกรรมการ
ปองกนและแกไขปญหา
การตงครรภ ในวยรน
• นายกรฐมนตร เปนประธานกรรมการ
• กรรมการโดยต�าแหนง 8 คน ไดแก
รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคม
และความมนคงของมนษย
รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ
รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข
ปลดกระทรวงมหาดไทย
ปลดกระทรวงยตธรรม
ปลดกระทรวงแรงงาน
ปลดกระทรวงวฒนธรรม
และปลดกรงเทพมหานคร
• กรรมการผทรงคณวฒ 5 คน
• ผแทนเดกและเยาวชน 2 คน
แดรล หยง นกกจกรรมรนใหมวย 23 ป
และเปนผขบเคลอนสทธความหลากหลาย
ทางเพศในประเทศสงคโปร เปดเผยวา การ
แกไขกฎหมายเพยงอยางเดยวไมชวยให
คนรกเพศเดยวกนไดรบการยอมรบจากสงคม
แตจะตองมการท�างานเพอเปลยนแปลง
ทศนคตของคน ทผานมา กลม G Spot
ของเขา กไดท�าโครงการรณรงคตางๆ เชน
โครงการปองกนเชอเอชไอว โครงการ
โรงเรยนปลอดภย เปนตน
ส�านกขาวตางประเทศ รายงานวา
วยรนในประเทศมาลาว ไมเขาไปใชบรการ
คลนกวยรนทใหบรการดานอนามยเจรญพนธ
เนองจากเจาหนาทในคลนกสวนใหญมอาย
มาก ไมเขาใจทศนคตและวถชวตทางเพศ
ของวยรน รวมถงไมชวยเกบความลบของ
ผปวย ขณะทวยรนจ�านวนมากเรยกรองให
เปลยนบคลากรเปนคนหนมสาวทเขาใจ
ปญหาวยรนมากกวาน
กระทรวงสาธารณสขญปน ใชตวการตน
“เซเลอรมน” เปนพรเซนเตอรรณรงคใหผหญงและ
วยรนหนมาใสใจปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธ
และหมนไปตรวจเชคสขภาพเปนประจ�าทกป เนองจาก
พบวา ตวเลขผตดโรคเพมสงขนมากถง 2,000 รายใน
ชวงปทผานมา ซงในจ�านวนนรวมทงผหญงในชวง
วยตางๆ ทงน มสโลแกนรณรงควา “ถาไมไป
ตรวจ ฉนจะลงโทษเธอ” ซงเปนค�าพด
ตดปากของตวการตนน
สทธ LGBT
สงคโปร ในมอคนรนใหม
ประเทศตาง
วยรนมาลาว
ย ‘คลนกวยรน’
‘เซเลอรมน’
เตอนภยวยรน
สคส.ความเคลอนไหว
เวรกชอปทองถน: สคส.รวมกบส�านกอนามยการเจรญ
พนธ กรมอนามย จดการอบรมเชงปฏบตการเพอเสรม
สรางความเขมแขงของราชการสวนทองถนในการจดการ
ปญหาการตงครรภในวยรน 4 ภมภาค โดยครงแรกจด
ทโรงแรมสรวงศ เชยงใหม
สวสดการแมวยรน: สคส.รวมกบกองยทธศาสตร
และแผนงาน กรมกจการเดกและเยาวชน กระทรวง
การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย จดการ
ประชมเชงปฏบตการ เพอหาแนวทางการจดสวสดการ
ของแมวยรน ทโรงแรมปรนสตน พารค สวท
เรองเพศคนพการ: สคส. รวม
กบชมรมคนหหนวกจงหวด
เชยงใหม จดการอบรมเชง
ปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพ
แกนน�าคนหหนวกในการเปน
นกสอสารสขภาวะทางเพศ
ในเขตจงหวดภาคเหนอ ท
ฮอลเดยการเดน โฮเทลแอนด
รสอรท เชยงใหม
ผหญงกลมเฉพาะ: สคส.จดการประชมคณะ
ท�างานพฒนากระบวนการเพอการศกษา
สถานการณสขภาวะผหญงกลมเฉพาะ เพอให
ความเหนตอรางรายงานโครงการพฒนากลไก
และแนวทางเพอจดท�าฐานขอมลสถานการณ
และปจจยสงคมทก�าหนดสขภาวะผหญงกลม
เฉพาะ โดยการสนบสนนจากส�านกงานกองทน
สนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ท
กระทรวงสาธารณสข
ยายเวลา: รายการพกดเพศ ทางไทยพบเอสเรดโอ
เลอนเวลาออนไลนรายการครงแรก จากวนเสาร
10.00-11.00 น. มาเปนทกวนศกร เวลา 09.00-
10.00 น. และสามารถรบฟงรายการยอนหลง
ไดท www.thaiPBSradio.com
5สคส.จดหมายขาว
สคส.6 จดหมายขาว
เฟมนสต ออนไลนรอบโลกสองเซกซ
ปจจบน สงคมออนไลนเชอมผคน
ทวทงโลกเขาหากน และยงเปนชองทางการ
สอสารของนกกจกรรมรนใหมทสนใจดาน
เฟมนสต หรอสทธผหญง
เมลสสา ฮดสน แกนน�าเยาวชนใน
สหรฐฯ เผยกบนตยสาร Teen Vogue วา
เธอสนใจเรองอนามยเจรญพนธ ความหลากหลาย
ทางเพศ และการลวงละเมดทางเพศ แตไมรวาจะท�า
อยางไร จนกระทงมเวบไซต Tumblr.com เธอเลย
สมครเปนสมาชก และโพสตเรองตางๆ ปรากฎวา
มผตดตามเปนจ�านวนมาก
ส�านกขาว MSNBC ของสหรฐฯ กลาววา
โซเชยลมเดยชวยใหสงคมรบรเรองสทธผหญงมาก
ขน ในอดต เฟมนสตมกมภาพลกษณไมคอยด เชน
กาวราว ประทวง ท�าใหไมมคนสนใจประเดนเคลอนไหว
และมองพวกเฟมนสตในแงลบ แตการใชโซเชยลมเดย
ชวยใหคนทวไปเขาใจประเดนผหญงมากขน
MSNBC เรยกแฮชแทก (#) ซงเปนตว
กรองขอมลชดเดยวกนใน
โซเชยลมเดยวาเปนอาวธ
ททรงพลงทสดของการ
สอสาร เพราะท�าใหเรอง
ทเกดขนกลายเปนกระแส
ทถกพดถงในวงกวาง และ
ทผานมากเคยมแฮชแทก
เพอเรยกรองเรองตางๆ
มากมาย เชน #BringBackOurGirls ซงเรยกรอง
ใหมการปลอยตวเดกหญงชาวไนจเรยมากกวา 200
คนทถกกลมโบโกฮารามลกพาตวไปเมอป 2014
โซเชยลมเดยยงเปนเครองมอสรางการ
เปลยนแปลงไดดวย ในสหรฐฯ มกรณบรษทผลต
เสอสกรนเสอยดเดกหญงวา “ฉนเกงชอปปง ดหนง
เตนร�า แตไมเกงเลข” อเมรกนชนมองวาเปนการ
ดถกเดกผหญง จงพากนประทวง ดวยการถลมหนา
เฟซบกของบรษท จนตองออกมากลาวขอโทษ
ในอนเดยกมโครงการ Fearless Collective
รณรงคยตการขมขน โดยการสรางงานศลปะ เชน
ภาพรมผนง ภาพถาย หนงสน และน�ามาเผยแพร
ในโลกโซเชยลใหคนตนตว สวนทเลบานอนกม
ปญหาดานเศรษฐกจ ผหญงมหน รายไดไมพอ
เพราะถกเลอกปฏบตในการท�างาน และไมคอยม
สทธมเสยงดานทรพยสน กลมนกกจกรรมจงท�า
เวบไซต Fe-Male เปนตลาดออนไลนใหคนมาซอของ
ทผหญงท�ามาขาย
วคตอเรย สโนว นกกจกรรมรนใหมผกอตง
Tumblr ในชอ Feminish บอกวา เฟมนสตรนเกา
ไมคอยเขาใจวาเดกรนใหมก�าลงท�าอะไร มองแควาเดก
พวกนชอบนงหนาคอมพหรอจอมอถอ แตความจรง
พวกเขาก�าลงเปลยนโลกในรปแบบของตนเองอย
มเสยงวพากษวจารณวา ชองทางออนไลน
เพยงอยางเดยวอาจไมเพยงพอทจะสรางการ
เปลยนแปลง อยางกรณ #BringBackOurGirls
ถงจะมการรทวตในทวตเตอรถง 6 ลานครง กไมได
ท�าใหกลมโบโกฮารามปลอยตวเดกทถกลกพาไป
แตอยางใด กระนน ปฏเสธไมไดวา การสอสาร
ออนไลนเปนเครองมอทจดประกายความตนตวให
สงคม และเปดโอกาสใหผประสบปญหาสงเสยง
เรยกรองไดอยางมพลง
เคลดลบ 7 ขอ
สราง ‘ผน�าเยาวชน’
ปจจบน มหลากหลายกจกรรมทเปดโอกาสใหเยาวชนได
เขามสวนรวมเรยนร รวมทงสรางความเปลยนแปลงใหเกดขน
ในหลายระดบ โดยเฉพาะกจกรรมการรณรงคหรอโครงการ
ตางๆ ทมประเดนเกยวของกบเรองเพศ ไมวาจะเปนการ
ตงครรภในวยรน หรอโรคตดตอทางเพศสมพนธ
อะไรบาง คอสงทเยาวชนนกกจกรรมเพอสขภาวะ
ทางเพศ จ�าเปนตองร เพอจะสามารถท�างานใหเกดความ
เปลยนแปลงทเปนประโยชนไดอยางแทจรง
1สขภาวะทางเพศและ
สทธมนษยชน
เขาใจความเกยวของของ
“เพศสมพนธทปลอดภย” และ
สทธมนษยชน วาความรความเขาใจใน
เรองดงกลาว ถอเปนสทธขนพนฐาน
ททกคนตองสามารถเขาถงได
โดยไมถกปดกน
2เพศภาวะ (Gender)
เขาใจ “เรองเพศ” ในแงมม
ของทศนคต ความคด ความเชอ
และการประพฤตปฏบต
ทถกหลอหลอมโดยสงคม
วาสงผลกระทบอยางไร
ตอการด�าเนนชวต
3สมพนธภาพระหวางบคคล
สามารถวเคราะหและ
มความเขาใจในประเดนหรอ
สถานการณทเกยวของกบ
สมพนธภาพ ซงเชอมโยงกบ
อารมณความรสก อนเกดจาก
ความสมพนธทใกลชด
4ทกษะการสอสาร
และตดสนใจ
มความรความสามารถและความ
เชอมนในการสอสารเพอยนยนความ
ตองการของตนเอง สามารถรบมอ
กบสภาวการณทท�าใหเกด
ความรสกออนไหว
5รางกาย วยแรกรน
และการสบพนธ
รจกและเขาใจสวนตางๆ ในรางกาย
ทเกยวของกบการสบพนธ บนพนฐาน
การรบรเรองสทธ รวมทงบรบททาง
สงคม และเชอมโยงกบตนเอง
ไดโดยไมแปลกแยก
6สขภาพทางเพศและ
อนามยเจรญพนธ
มขอมลความรเรองโรคตดตอทาง
เพศสมพนธ เอชไอว และเอดส
รวมถงการตดเชอจากอนามย
เจรญพนธ การคมก�าเนด และ
การยตการตงครรภ
7แนวคดและวธการ เพอ
สรางความเปลยนแปลงดาน
นโยบาย
มสวนรวมกบชมชนของตน และท�าให
เหนวา เยาวชนสามารถเปนผสราง
ความแตกตางในทางสรางสรรค
โดยผานการเรยกรองใหเกดการ
เปลยนแปลงในระดบ
นโยบาย
ทมา: โครงการพฒนาแนวทางสงเสรมศกยภาพเยาวชน
เพอก�ากบตดตามการด�าเนนงานตาม พ.ร.บ.การปองกน
และแกไขปญหาการตงครรภในวยรน
เพอสทธทางเพศ
มเชล โอบามา ภรรยาอดต
ประธานาธบดบารก โอบามา
ของสหรฐฯ รวมรณรงค #Bring-
BackOurGirls
7สคส.จดหมายขาว
เซกซสขกบ(เพราะ)รกคนท�า
คดพดให
อรอนงค ไชยแสนทา สภาเดกและเยาวชนอ�าเภอหวยเมก จงหวดกาฬสนธ ในการแถลงขาว
“พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน: เดกเยาวชนไดประโยชนจรงหรอ?” ทกระทรวง
สาธารณสข, 27 ก.ค.59
อยากใหเพอนไดเรยนตอ
บอกเพอนวาตองเรยนใหจบ
มวฒแคนจะเอาอะไรไปท�างาน
แลวจะเอาอะไรไปเลยงลก
แลวกไมอยากใหเพอนอาย
ไมอยากใหคณครหรอผใหญกดดนเดก
ถายงมทศนคตท ไมด กดดนเดก
สดทายกจะตอง
ออกจากโรงเรยน
เตบโตจากการท�ากจกรรมเมอครงเปน
นกศกษา โดยการเปนอาสาสมครงานละคร
ชมชนใหกบกลมมะขามปอม ถอเปนการเรม
ตนเรยนรประเดนเรองเอชไอว/ เอดส
หลงเรยนจบเรมตนท�างานละครเร
ตามชมชนตามจงหวดตางๆ รวมทงการจด
เวรกชอปใหกบกลมคร จากนนจงชกชวน
“แกว” รตนสดา อภวนทนากร กอตงกลม
มานมานะ ใชสอละครเพอสรางความเขาใจ
เรองเอชไอว/เอดสในโรงเรยนมธยม และ
อาชวศกษา ในพนทจงหวดสงขลา
เมอพบวา “ทศนคต” คออปสรรค
ใหญในการท�างานเพอเปลยนแปลงพฤตกรรม
เยาวชนสการมเพศสมพนธปลอดภย เมอ
ไดรวมงานกบแผนงานสรางเสรมสขภาวะ
ทางเพศ เมอป 2553 จงรเรมการท�างาน
กบคณครในโรงเรยนประถม เพอชงตดตง
มมมองเรองเพศทถกตองใหกบเดกๆ ตงแต
กอนเปนวยรน
ปจจบน กลมมานมานะด�าเนนโครงการ
โรงเรยนสขภาวะทางเพศระดบประถมศกษา
โดยการพฒนาโรงเรยนสขภาวะทางเพศตนแบบ
เพอพสจนวา การเสรมสรางใหบคลากรม
ทศนคตเรองเพศเชงบวกและมทกษะการ
ท�างานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ จะชวย
ใหเดกเกดการเรยนรอยางเหมาะสม และ
ไดรบการดแลชวยเหลอหากประสบปญหา
ไดอยางทนทวงท
ถงยาง ‘ผดเบอร’ ความแตกตางระหวางถงยางอนามยกบ
ถงเทา คอถงยางมหลายขนาด สวนถงเทามก
เปนฟรไซส ยงไปกวานน ไมมใครคดจะอวดอาง
วาเทาของตนใหญ และไมมใครอายทขนาดเทา
ของตวเองเลกกวาเทาเพอน
แตถงยางอนามยมกไมเปนเชนนน แม
ถงยางอนามยจะมใหเลอกหลกๆ อยแคสองไซส
ไดแกเบอร 49 กบ 52 แตผบรโภคจ�านวนหนง
มองความเลกใหญวาเปนเรองของศกดศร ท�าให
เกดเรองเลาท�านองทวา ขณะซอถงยางในราน
สะดวกซอ ถาเหลอบเหนวามคนมองกจะเลอก
หยบไซส 52 ทนท ทงทตอนแรกตงใจจะซอไซส
49 ซงเหมาะกบตวเองมากกวา
ในตางประเทศทเปนศนยรวมของพลเมอง
นานาชาตพนธ อยางสหรฐอเมรกา ขนาดของถง
ยางมใหเลอกคอนขางหลากหลาย วากนวารวมๆ
แลว มใหเลอกถง 56 ขนาด ความกวางและความ
ยาวตางๆ กนไป เพอผ ใชจะไดเลอกกนใหพอดตว
มากทสด
เบอรของถงยาง มความหมายอยางไร?
ในบานเรา ตวเลขเหลานวากนวาเปนเสน
ผาศนยกลางของขอบถงยาง วธคดค�านวณวาใคร
เหมาะกบถงยางเบอรไหน กโดยการวดเสนรอบ
วงของอวยวะเพศขณะแขงตว หารดวย 2 แลว
เลอกถงยางเบอรใกลเคยงกบผลลพธมากทสด
เชน วดเสนรอบวงได 10.5 ซม. หาร 2 เทากบ
5.25 กใชถงยางเบอร 52 ถาวดได 9 ซม. หาร
2 เทากบ 4.5 กใชถงยางเบอร 49
ถงยางอนามยในสหรฐ แตกอนไมไดม
ไซสมากมายถงเพยงน แตเมอบรษทผผลตม
การส�ารวจพบเสยงทวงตงจากผบรโภควาถงยาง
ทมวางจ�าหนายอยนน มทงเลกเกนไป ใหญเกน
ไป หลวงเกนไป คบเกนไป ฯลฯ และตองการให
ถงยางมขนาดหลากหลายใหเลอกเพมมากขน ผ
ประกอบการจงจ�าเปนตองตอบสนอง
เสยงเรยกรองของผบรโภคตางแดนท
ตองการใหมตวเลอกเพมขน บอกอะไรกบเรา?
เสยงเรยกรองของผบรโภคทบนวาถงยาง
ทวางขายอยนนไมพอด แปลวาถงยางท “ด” คอ
ถงยางท “พอด” ความตองการขนาดถงยางเทานน
เทานมาจากขอมลทเปนจรง ไมใชความรสกวายง
ใหญยงด
และผลของการเลอกถงยางผดเบอร โดย
เฉพาะทใหญเกนจรง กคอถงยางเลอนหลดไดงาย
ขณะปฏบตภารกจ ท�าใหขาดประสทธภาพในการ
ปองกนการตงครรภและปองกนโรค รายไปกวา
นน ถงยางอาจหลดเขาในชองคลอดจนตองไป
พงแพทยใหชวยน�าออกมา กเปนเหตการณทม
ใหเหนมาแลวเชนกน
โตมร อภวนทนากรการศกษา: คณะวทยาการจดการ
มหาวทยาลยสงขลานครนทร
ประสบการณท�างาน:
1. งานละครเพอการเรยนร
2. งานรณรงคเพอปองกนการตดเชอ
เอชไอว/เอดส
3. การท�างานกบกลมคร/ โรงเรยน การ
จดท�าสอและหลกสตรเรยนรสขภาวะทาง
เพศส�าหรบเดกประถม
โตโต-โตมร
อภวนทนากร
สคส.8 จดหมายขาว
สคส.จบมอ พม.
บทบญญตในมาตรา 9 ตามพระราชบญญต
การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน
พ.ศ.2559 ระบใหมการจด “สวสดการสงคม” ท
เกยวกบการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ
ในวยรน สคส.รวมกบกรมกจการเดกและเยาวชน
กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
จดท�ารายงานผลการศกษาทางมานษยวทยา เรอง
ผลกระทบของการตงครรภวยรนตอสงคมไทย เพอ
ส�ารวจสถานการณปญหาทวยรนหญงตงครรภตอง
เผชญ รวมทงจดท�าขอเสนอเชงนโยบาย เพอ
ปองกนและแกไขปญหาดงกลาว
พบการเกดดอยคณภาพ
ผศ.ดร.กนกวรรณ ธราวรรณ
สถาบนวจยประชากรและสงคม
มหาวทยาลยมหดล ผศกษาวจย ศกษา
วจยระหวาง 1 กนยายน 2556 ถง 31
สงหาคม 2559 ในพนท 3 จงหวด
ประกอบดวย สพรรณบร นครปฐม
นครพนม คาดประมาณการณวา ประเทศไทยม
เดกอาย 0-3 ขวบ จ�านวนกวา 300,000 คนทเกด
จากแมวยรน และ 1 ใน 4 หรอ 86,289 คน มา
จากแมวยรนทไมพรอม ทงน พบวา แมวยรนมกมา
จากครอบครวชนบททยากจน และไดรบการศกษา
นอย ท�าใหการเลยงดของครอบครวไมมคณภาพ
และหนวยงานรฐยงขาดระบบและกลไกดแลเดก
เลกกอนวยเรยนเหลาน
“ตองท�าใหทกการเกดมคณภาพ ไมใชแค
ทางการแพทยอยางเดยว การดแลดานกายภาพ
เชน ฝากครรภครบหาครง แรกคลอดเดกมน�า
หนกตามเกณฑ แมและลกปลอดภย
มพยาบาลไปเยยมบานหลงคลอด
หนงเดอน ปจจบนใหบรการด
อยแลว แตไมพอ ตองดแล
สภาพสงคม รวมทงอารมณ
และจตใจของแมวยรน ซง
ยงเตบโตไมเตมทอกดวย”
ผลการศกษาจง
เสนอให ใชกลไกของศนย
พฒนาครอบครว (ศพค.)
ซงส�านกงานกจการสตรและ
สถาบนครอบครว กระทรวง
พฒนาสงคมและความมนคงของ
มนษย สนบสนนใหองคกรปกครองสวน
ทองถน (อปท.) จดตงขนแลว 5,911 ศนยใน
75 จงหวด เปนจดรองรบการดแลเดกเลกในชมชน
ด�าเนนการโดยองคกรปกครองสวนทองถน และม
นกพฒนาชมชน และนกสงคมสงเคราะห คอยดแล
การจดท�ารายงานในครงน ไดมการจด
เวทการประชมเพอน�าเสนอผลงานสองครง โดย
ผเขารวมประกอบดวยเจาหนาทหนวยงานภาครฐ
จากกระทรวงทเกยวของ ทงในระดบนโยบายและ
ปฏบตงาน รวมทงองคกรปกครองสวนทองถน และ
ภาคประชาสงคม เปนการเปดโอกาสใหทกฝายได
แลกเปลยนประสบการณการท�างาน มมมองความ
คดเหน และใหขอเสนอแนะ เพอกรมกจการเดก
และเยาวชน จะน�าขอมลจดท�าเปนนโยบายในเรอง
ดงกลาวตอไป
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.) เชญชวนสนบสนน
การท�างานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ โดยสมครรบขอมลขาวสาร
ความเขาใจเรองสทธทางเพศและอนามยเจรญพนธ ผาน
จดหมายขาว สคส.ราย 3 เดอน โดยการสมครสมาชกรายป
(4 เลม)
คาสมครสมาชก 200 บาท/ ป โดยโอนคาใชจายมาท
บญช มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง
ธนาคารกรงศรอยธยา สาขาประชานเวศน 1
บญชเลขท 280-1-24116-4
ส�าเนาเอกสารการโอน พรอมชอ-ทอย ส�าหรบการจดสงจดหมาย
ขาว สคส.มายงอเมล [email protected]
สอบถามขอมลเพมเตมไดทางโทรศพท 094 249 2455
ผสงเอกสารสมครสมาชก รบหนงสอ สทธทางเพศ สทธเยาวชน
ท สคส.จดท�ารวมกบกองทนประชากรแหงสหประชาชาต
ประเทศไทย (UNFPA Thailand) 1 เลมตอ
1 การสมครเปนสมาชก
สมครสมาชก
รบหนงสอ
สทธทางเพศ สทธเยาวชน
ตองท�าใหทกการเกด
มคณภาพ ทงดานกายภาพ
และอารมณ ไมใชแคทางการ
แพทยอยางเดยว แตตองดแล
สภาพสงคม รวมทงอารมณและ
จตใจของแมวยรน ซงยง
เตบโตไมเตมทอกดวย
ตอบโจทย ‘สวสดการแมวยรน’
การประชมน�าเสนอรายงานครงแรกทโรงแรมรอยล ปรนเซส
หลานหลวง (26 ส.ค.59)
เวรกชอปทโรงแรมปรนสตน พารค สวท ผเขารวมประชมกลมยอย และ
น�าเสนอในเวทใหญ
นางนภา เศรษฐกร
รองปลดกระทรวง
การพฒนาสงคม
และความมนคง
ของมนษย