การศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารโดยขอมลอากาศยานไรคนขบ ในเขตพนทเมอง

Investigation of techniques to estimate the building height from unmanned aerial data in an urban

สธตา ออนนม

วทยานพนธระดบปรญญาตร เสนอภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร

เพอเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาภมศาสตร ธนวาคม 2561

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธระดบปรญญาตรฉบบน ส าเรจลลวงไดเนองจากบคคลหลายทานไดกรณาและใหความอนเคราะหชวยเหลอในการใหขอมล ค าปรกษา การเกบรวบรวมขอมล และอปกรณ ขอเสนอแนะและค าแนะน าทเปนประโยชน ตลอดจนสนบสนนงบประมาณในการใชจาย

ขอขอบพระคณ ดร.นฐพล มหาวค อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ทสละเวลาอนมคาใหค าปรกษาแนะน า พรอมทงชแนะแนวทางในการแกไขปญหาดวยความเอาใจใสตลอดระยะเวลาในการท าวทยานพนธฉบบน ทงยงตรวจสอบแกไขขอบกพรอง และตดตามผลการศกษาอยเสมอ ตลอดจนชวยแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนอนเปนประโยชนอยางยง จนท าใหวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดอยางสมบรณ

ขอขอบพระคณคณาจารยสาขาวชาภมศาสตรทกทานทไดถายทอดความรตางๆ เพอทสามารถน าเอาความรทเรยนมาใชใหเกดประโยชนสงสด และไดใหค าแนะน าเพมเตม จนท าใหวทยานพนธฉบบนสมบรณยงขน

ผวจยขอกราบขอบพระคณครอบครว ทใหไดก าลงใจ ค าปรกษา ค าแนะน า และการสนบสนนในทกๆ ดานอยางดทสดเสมอมา

คณคาและคณประโยชนอนพงจะมจากวทยานพนธฉบบน ผ วจยขอมอบและอทศแดผ มพระคณทกๆ ทาน ผวจยหวงเปนอยางยงวางานวจยนจะเปนประโยชนตอ การศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารโดยขอมลอากาศยานไรคนขบ ในเขตพนทเมอง และผ ทสนใจไมมากกนอย

สธตา ออนนม

ชอเรอง การศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารโดยขอมลอากาศยานไรคนขบ ในเขตพนทเมอง

ผวจย สธตา ออนนม ทปรกษาวทยานพนธ ดร.นฐพล มหาวค ประเภทสารนพนธ วทยานพนธ วท.บ. สาขาวชาภมศาสตร,

มหาวทยาลยนเรศวร, 2561 ค าส าคญ อากาศยานไรคนขบ อาคาร แบบจ าลองสามมต

บทคดยอ

อากาศยานไรคบขบ ( Unmanned Aerial Vehicle : UAV ) หรอ โดรน ( Drone) เปนหนงเทคโนโลยทก าลงถกหลายฝายจบตามอง สามารถน าผลตภณฑมาสรางแบบจ าลองความสงของอาคารไดโดยใช (Digital Surface Model : DSM ) การศกษาครงนมวตถประสงคเพอทจะสกดคาความสงของอาคารและการสราง 3D Model โดยการใชขอมลจาก อากาศยานไรคนขบ เพอสรางแบบจ าลองอาคารสามมต โดยเปรยบเทยบ 2 โปรแกรม Agisoft Photoscan และ โปรแกรม Pix4Dmapper เพอประเมนประสทธภาพของโปรแกรม การประมวลผลจะไดคาความสงทสกดออกมาไดอยในรปของ (Digital Elevation Model : DEM) และ DSM และน าผลทไดจากทง 2 โปรแกรมมาท าการสราง 3D Model ใน Sketchfab และน าผลทไดจากทง 2 โปรแกรมมาวเคราะหคาความสงของอาคารทสกดไดและเปรยบเทยบ 3D Model ทไดจากทง 2 โปรแกรมพนทศกษา มหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก คาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสง

Title Investigation of techniques to estimate the building height from

unmanned aerial data in an urban

Author Suthita On-nim

Advisor Nattapon Mahavik, D.Sc.

Academic Paper Thesis B.S. in Geography, Naresuan University, 2018

Keywords Unmanned Aerial Vehicle, building, 3D Model

Abstract

This study aimed to analyze the techniques to estimate the building height from unmanned aerial data in an urban The objective is to create a 3D model with photogrametry by UAV. The result found that unmanned vehicle surveys and 3D modeling by Comparing the two programs Agisoft Photoscan and Pix4Dmapper program is rendered the performance of the program. to create a 3D model with photogrametry by UAV in sketchfab. The result showes that building 3D model derived from the processing in the program.Can be compared with the measurement height instrument.

สารบญ

บทท หนา 1 บทน า…………………………………………………………………………….. 1

1.1 ทมาและความส าคญ…………………………………………………..... 1 1.2 วตถประสงคของการวจย……………………………………………....... 2 1.3 ความส าคญของการวจย………………………………………………… 2 1.4 ขอบเขตของการวจย…………………………………………………….. 2 1.5 ขอตกลงเบองตน……………………………………………………….... 3 1.6 นยายศพทเฉพาะ………………………………………………………... 4 1.7 สมมตฐานของการวจย………………………………………………….. 5 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ.................................................................. 7

2.1 ขอมล UAV……………………….........………....…………...………... 7 2.2 แนวคดและทฤษฎ……………………….........……………...………… 10 2.2.1 การวางแผนการบน……………………….........…………….. 10 2.2.2 การส ารวจพนท……………………….........……………...…. 11 2.2.3 การวดความสงของอาคาร……………………….........……… 13 2.2.4 โฟโตแกรมเมตร……………………….........……………....… 15 2.2.5 Sketchfab การสราง 3D Model...........................................

2.2.6 แนวคดความสมพนธเชงเสนหรอสมประสทธสหสมพนธ......... 19 21

งานวจยทเกยวของ…………………………………………………………… 21 3 วธด าเนนการวจย........................................................................................ 25

3.1 เครองมอทใชในการวจย……………………….........………….……..… 25 3.2 ขอมลและแหลงขอมล……………………….........…………….......….. 26 3.3 การเกบรวบรวมขอมล……………………….........……………....…..... 26 3.4 วธวเคราะหขอมล……………………….........……………....……...…. 28

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 4 ผลการวจย................................................................................................... 37

4.1 ผลการประมวลผลภาพ DSM……………………….........………….…. 37 4.2 ผลการะประมวลผลภาพออรโธ……………………….........…………… 41 4.3 ผลการเปรยบเทยบความสงของอาคารกบเครองวดวามสง…………….. 45 4.4 ผลการสรางและการเปรยบเทยบ 3D Model ใน Sketchfab…………… 47 5 อภปรายและสรปการวจย........................................................................... 52

5.1 สรปและอภปรายผลการวจย……………………….........………….….. 52 5.2 ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะ……………………….........…………. 55 บรรณานกรม…………………………………………………………………………….... 57 ภาคผนวก…………………………………………………………………………............. 60 ภาคผนวก ก..................................................................................................... 61 ภาคผนวก ข..................................................................................................... 62

ภาคผนวก ค..................................................................................................... 63 ประวตผวจย………………………………………………………………………………. 76

สารบญตาราง ตาราง หนา

1 แสดงขอมลและแหลงขอมลทใชในงานวจย………………………………...... 26

2 แสดงตารางแสดงความสงของอาคารระหวางโปรแกรม Agisoft Photsacn … 45 3 แสดงตารางแสดงความสงของอาคารระหวางโปรแกรม Pix4Dmapper ……. 46

สารบญภาพ

ภาพ หนา

1 แผนทพนทศกษา มหาวทยาลยนเรศวร……………………………………....….. 3

2 กรอบแนวคด……………………………………....……………......................... 6

3 โปรแกรม DJI GS PRO วางแผนการบนโดรน…………………………………… 8

4 การบนส าหรบการสรางภาพ 3 มต……………………………………………… 9

5 การวางแผนแนวบนใน DJI GS PRO……………………………………………. 11

6 แสดงความสมพนธระหวางกลองถายรปกบพนดนส าหรบภาพถายทางดง …….. 15

7 ความสมพนธทางดานการวดจากภาพทถายดวยกลองทสมบรณแบบ………….. 16

8 การเหลอมกนของภาพถายทางอากาศตามแนวบน……………………………... 17

9 ความแตกตางระหวาง DSM และ DTM / DEM………………………………….. 18

10 ภาพออรโธ ทไดจาก Agisoft Photoscan……………………………………...... 27

11 ภาพออรโธทไดจาก Pix4Dmapper……………………………………....……… 28

12 การวางแผนแนวบนของอาคารอเนกประสงค……………………………………. 29

13 ภาพทไดมาจากการบนถายภาพ……………………………………....………… 30

14 การน าภาพเขาโปรแกรม Agisoft Photoscan…………………………………… 31

15 การประมวลผลของ Align Photo แบบ High…………….................................. 31

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพ หนา

16 ภาพการประมวลผล Align Photo ในกรณลองปรบเปนคา Low………………… 31

17 ขอมลทอพลง Sketchfab ทงหมดในแตละ Model………………………………. 36

18 ภาพ DSM ของอาคารอเนกประสงค จากโปรแกรม Agisoft Photoscan…….…. 37

19 ภาพ DSM ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารจาก

โปรแกรม Agisoft Photoscan……………………………………………………

20 ภาพ DSM ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรจากโปรแกรม Agisoft

Photoscan………………………………………………..……………………..

21 ภาพ DSM ของอาคารอเนกประสงค ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper……….. 39

22 ภาพ DSM ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารจาก

โปรแกรมPix4Dmapper………………………………………………………....

23 ภาพ ออรโธ ของอาคารอเนกประสงค จากโปรแกรม Agisoft Photoscan……… 41

24 ภาพ ออรโธ ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารจาก

โปรแกรม Agisoft Photoscan……………………………................................

25 ภาพ ออรโธ ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรจากโปรแกรม Agisoft

Photoscan……………………………………....…………..............................

26 ภาพ ออรโธ ของอาคารอเนกประสงค ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper………… 43

38

39

40

42

42

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพ หนา

27 ภาพ ออรโธ ของอาคารอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร

จากโปรแกรม Pix4Dmapper…………………………….................................

28 ภาพ ออรโธ ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรทจากโปรแกรม

Pix4Dmapper……………………………………....…………........................

29 ภาพ 3D Model ของอาคารอเนกประสงค จากโปรแกรม Agisoft Photoscan

และ Pix4Dmapper……………………………………....…….……….............

30 3D Model ภาพ 3D ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร

จากโปรแกรม Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper………………………...

31 3D Analyst ของอาคารอเนกประสงค จาก Agisoft Photoscan………………... 50

32 3D Analyst ของอาคารอเนกประสงค จาก Pix4Dmapper……………………... 50

33 ภาพการเปรยบเทยบ 3D Model ของทง 2 โปรแกรม ใน Sketchfab………....... 54

44

44

47

48

บทท 1

บทน า

1.1 ทมาและความส าคญ

อากาศยานไรคนขบ UAV (Unmanned Aerial Vehicle) ถกควบคมจากระยะไกลไดซงในปจจบนอากาศยานไรคนขบสามารถบนไดดวยตวเอง ไมจ าเปนทจะตองบงคบหรอคอนโทรลโดยการวางแผนแนวบนเขาไป โดรนเปนเครองบนบงคบขนาดเลกทพฒนาขนมาเพอประโยชนใชสอยหลายดานดวยกน ซงในสมยกอนจะมใชเฉพาะในทางการทหารเทานน เชน ใชเพอการราชการลบ เพอสอดแนม หรออาจจะรายแรงกวานนกตดอาวธเขาไปถลมศตรจากระยะไกล (กตตศกด ศรกลาง , 2556) หรอใชกบพนทอนตรายหรอภารกจทยากทคนเราจะสามารถเขาไปถงได ในอดตนนไมไดใชในการบนเทงเหมอนในปจจบน ซงกมขอดกคอไมตองใชคนจรงเขาไปในพนทซงเสยงอนตรายนนเองตงแตสมยสงครามโลกครงท 1 จนมาถงปจจบน เทคโนโลยของอากาศยานไรคนขบไดถกพฒนาขนมาเรอย ๆ จนไมไดจ ากดแคในทางทหารเทานน ในปจจบนนนอากาศยานไรคนขบถกใชในหลากหลายรปแบบ เชน การคาดการณเกยวกบน าทวมอทกภย การวางผงและการใชประโยชนจากพนท รวมถงน าไปใชควบคกบการออกแบบโครงสรางอาคาร การประมาณคาความสงของตนไมและอาคาร การวดขนาดความสงของอาคาร กเพอทจะตองการทจะทราบวาไดมาตรฐานตามกฎหมายทก าหนดหรอไมท าให การวดขนาด ความสงซงจะตองใชเครองมอวดในการวด จงท าใหการวดขนาด ความสงของอาคารนนเปนไปไดยากและมขนตอนในการวดยงยากและ ในบางพนทมการเขาถงยากและขนาดความสงของอาคารสงมากและล าบากตอการส ารวจ ตามกฏกระทรวง ฉบบท 55 (พ.ศ.2543) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 หมวด 4 แนวอาคารและระยะตาง ๆ ของอาคาร ก าหนดควบคมความสงของอาคาร ความสงของอาคารไมวาจากจดหนงจดใด ตองไมเกนสองเทาของระยะราบวดจากจดนนไปตงฉากกบแนวเขตดานตรงขามของถนนสาธารณะ ทอยใกลอาคารนนทสดความสงของอาคารใหวดแนวดง จากระดบถนนหรอระดบพนดนทกอสรางขนไปถงสวนของอาคารทสงทสด เรองควบคมอาคาร พ.ศ.2544 หมวด 5 ขอ 49 ก าหนดใหความสงของอาคารไมวาจากจดใดจดหนง ตองไมเกน 2 เทาของระยะราบ วดจากจดนนไปตงฉากกบแนวถนนดานตรงขามของถนนสาธารณะทอยใกลอาคารนนทสด ( กรมโยธาธการและผงเมอง ง.ม.ป.ป , 2557) แตกยงมอาคารแบบทสรางผดกฎหมายขนมาเรอย ๆ จงเปนทมาและความส าคญของปญหา

2

โดยการศกษาครงนไดท าการศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคาร โดยใชขอมลภาพถายทางอากาศยานไรคนขบ มวตถประสงคเพอเพอศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารจากขอมลอากาศยานไรคนขบ ศกษาขนตอนการสรางแบบจ าลอง 3D ของอาคาร ศกษาความแตกตางของความสงอาคารระหวางความสงทสกดคาได จากขอมลอากาศยานไรคนขบกบขอมลความสงทวดไดจากเครองมอวดความสง นอกจากนนการประมวลผลของภาพทได ท าการเปรยบเทยบภาพจาก 2 โปรแกรม คอ Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper แลวน าไปสรางแบบจ าลองอาคารแบบ 3 มต ใน Sketchfab ซงไดท าการศกษากระบวนการในการสราง 3D การตรวจสอบความถกตองแลวสามารถน าไปใชเปนประโยชนตอการพฒนาในรปแบบตาง ๆ และเปนเครองมอทส าคญในการพฒนาตอไป

1.2 วตถประสงคงานวจย

1) เพอศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารจากขอมลอากาศยานไรคนขบ 2) เพอศกษาการสรางแบบจ าลอง 3D ของอาคาร โดยเปรยบเทยบกบ 2 โปรแกรม 3) เพอศกษาความแตกตางของความสงอาคารระหวางความสงทสกดคาไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบกบขอมลความสงทวดไดจากเครองมอวดความสง

1.3 ความส าคญของงานวจย

ขอมลภาพถายทางอากาศทไดจากอากาศยานไรคนขบ มคาความละเอยดคอนขางสงแตมขอจ ากดในดานพนท การสกดคาความสงของอากาศยานไรคนขบนนความถกตองคอนขางสง แตเพอเพมประสทธภาพของคาความสงของอาคารทสกดได โดยถามการเปรยบเทยบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดและคาความสงทสกดไดจากโปรแกรม Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper จะไดขอมลเพอเปนแนวทางในการประยกตใชในดานโฟโตแกรมเมตรตอไป

1.4 ขอบเขตการวจย

1) ขอบเขตพนทศกษา ก าหนดมหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลกนนเปนพนทตวอยางในการสรางแผนท แสดงความสงของอาคารนน ซงเปนไปตามวตถประสงคของการศกษาครงน มหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก

3

ภาพ 1.1 แผนทพนทศกษา มหาวทยาลยนเรศวร

2) ขอบเขตดานเนอหา การศกษาในครงนมงเนนไปทการศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารและตรวจสอบความถกตองของขอมลและการสราง 3D Model

1.5 ขอตกลงเบองตน

อากาศยานไรคนขบหรอโดรนนนกอนทจะท าการขนบนนน ตองมใบขออนญาตกอน ซงสามารถตดตอได 3 ท กสทช กรมการบนพลเรอนและสถานต ารวจ และมการก าหนดพนทหามบนไดแก เขตพระราชฐาน หามบนเขาใกลหรอบนเหนอเขตพระราชฐานทกกรณ สถานทราชการ เชนโรงพยาบาล คายทหาร อทยานแหงชาต นอกจากจะหามบนเขาไปดานในแลว ในแนวราบยงตองบนหางจากสถานทนน 30 เมตรดวย ยานชมชน หรอเขตบานคนอน บนในบานตวเอง แตหนกลองเขาไปในบานคนอนกถอวาผด สนามบน สนามบนหามเขาใกลในระยะ 9 กโลเมตร

4

1.6 นยายศพทเฉพาะ

โฟโตแกรมเมตร คอ ตามความหมายของสมาคมโฟโตแกรมเมตรและการรบรจากระยะไกล(The International Society for Photogrammetry and Remote Sensing : ISPRS) คอ ศลปวทยาและ เทคโนโลยทใหไดมาซงสารสนเทศทนาเชอถอไดภาพทไมตองสมผสและระบบตรวจวดอนๆท เกยวกบโลก สงแวดลอมของโลกและวตถทางกายภาพอนๆ และประมวลผลดวยกรรมวธการบนทก การวด การวเคราะหและการแสดงผล

แผนท คอ รปภาพอยางงายซงจ าลองบรเวณบรเวณหนง และมการแสดงความสมพนธระหวางองคประกอบตาง ๆ เชน วตถ หรอบรเวณยอย ๆ ทอยในบรเวณนน แผนทมกเปนรปสองมตซงแสดงระยะหางระหวางจดสองจดในบรเวณใดบรเวณหนงไดอยางถกตองตามหลกเรขาคณต

ภาพถายทางอากาศ คอ ภาพของภมประเทศทไดจากการถายรปทางอากาศดวยวธน ากลองถายรปตดกบอากาศยานทบนไปเหนอภมประเทศทจะท าการถายรปแลว ท าการถายรปตามต าแหนงทศทางและความสงของการบนทไดวางแผนไวกอน แลวหลงจากนนน าฟลมไปลางและอดภาพกจะไดรปทมรายละเอยดภมประเทศในบรเวณทตองการถายปรากฏอย

อาคารบานเรอน คอ เปนสงกอสรางทสรางโดยมนษย ในรปของโรงเรอน ราน หรอ รปแบบอยางอนส าหรบใชสอย แตในกฎหมายควบคมอาคารไดรวมทง เขอน สะพาน อโมงค ทอ ปายและอน ๆ ไวในนยามค าวาอาคารดวย

แบบจ าลองสามมต คอ การก าหนดจดตางๆ และเชอมโยงจดดวยเสนตรง เพอใหไดรปทรงตามตองการ การใชคอมพวเตอรสรางรปทรงสามมตอาจท าไดโดยอตโนมตดวยโปรแกรม ในกรณทรปทรงเปนแบบสมมาตร หรอรปทรงเรขาคณต หรอรปทรงทประกอบขนจากรปทรงเรขาคณตมาประกอบกน หากเปนรปทรงทไมสมมาตร หรอมรายละเอยดมาก กจ าเปนตองก าหนดจดตางๆ และลากเสนตอจดเองดวยผวาดภาพทเชยวชาญ

อากาศยานไรคนขบ คอ อากาศยานไรคนขบคอเครองบนทสามารถบนไดดวยระบบอตโนมต โดยไมตองใชนกบนประจ าการอยบนอากาศยาน อาจมการตดตงกลองถายภาพคณภาพสงทงกลองถายภาพในเวลากลางวน (Electro Optical) และกลองอฟาเรด (Infrared Sensor) ทสามารถบนทกภาพระยะไกลไดแลวแพรภาพสญญาณมายงจอภาพ ทสถานภาคพนดน ในเวลาทใกลเวลาจรงมากทสด

5

1.7 สมมตฐานงานวจย

1) อากาศยานไรคนขบประเมนความสงของอาคารมความถกตองนอยและคา RMSE มาก 2) ภาพถายอากาศยานไรคนขบแบบก าหนดจดควบคมภาคพนดนมคาRMSE นอยกวา

1.8 กรอบแนวคด

6

ภาพ 1.2 กรอบแนวคด

บทท 2

เอกสารงานวจยทเกยวของ

จากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอเปนแนวคดในการศกษางานวจยเรอง การศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารโดยขอมลอากาศยานไรคนขบ ในพนทเขตเมอง ประกอบดวย

2.1 ขอมล uav

2.2 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ 2.2.1 การวางแผนการบน 2.2.2 การส ารวจพนท 2.2.3 การวดความสงของอาคาร 2.2.4 โฟโตแกรมเมตร 2.2.5 Sketchfab การสราง 3D Model 2.2.6 ความสมพนธเชงเสนหรอสมประสทธสหสมพนธ 2.3 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 2.1 ขอมล UAV

ในสมยกอนการเดนทางหรอส ารวจในสถานทตางๆ ทางบกจะใชวธการเดนดวยเทาหรอพาหนะเชน มา ชาง อฐ เปนตน สวนทางน าจะใชเรอส าหรบพนททมชายฝงตดแมน าหรอทะเล ซงตองใชระยะเวลาเดนทางนานแรมเดอนและเสยเวลามาก ตอมาเทคโนโลยมการพฒนามนษยไมจ าเปนตองเดนทางทางบกดวยการลากเกวยนของสตว หรอการเดนเทาแตสามารถใชรถยนตขบเคลอนดวยน ามน สวนทางน าดวยเรอยนต ซงจะใชเวลาในการเดนทางสนลงแตยงคงมขอจ ากดส าหรบการเดนทางท ตองการความรบดวนหรอการท างานทตองเขาถงสถานทใดสถานทหนง ซงตองใชระยะเวลาทจ ากดและเขาถงไดยาก ตอมาเมอมการสรางเครองยนตส าหรบใหมนษยโดยสารหรอสงสงของไปไดเรยกวา เครองบน (Airplane) ทสามารถลอยเหนออากาศไปยงทตางๆในยคแรกๆมขนาดใหญสามารถเดนทางไดภายในหนงวนและสงสนคาตางๆท าใหสะดวกยงขน จนมาถงปจจบนการเดนทางขนสงหรอส ารวจทางอากาศไดกาวไกลไปอยางมากมการพฒนาเครองบนใหมขนาดเลกส าหรบใชในการส ารวจนพนททเขาถงไดยากหรอตองการตรวจสอบเบองตน โดรน (Drone) หรอทเรยกกนยาวๆวา อากาศยานไรคนขบ ส าหรบการส ารวจหรอขนสง โดยใชเครองควบคมในการขบเคลอนจากพนดน ณ ททตองการ

8

โ ด ร น น น ม อ ก ช อน ง ว า UAV (Unmanned Aerial Vehicle) [Mantra and Word Press,2016] ในระยะแรกจะใชส าหรบทางการทหารเพอตรวจสอบพนทท าการรบหรอสอดแนมขาศกทตองการทราบสภาพแวดลอมในพนทแทนการสงทหารเขาไปซงจะเสยงตอการบาดเจบ หรอในบางครง อาจจะมการตดอาวธทโดรนเพอใชท าลายเปาหมายทตองการแทนการตงแตสมยสงครามโลกครงท 1 จนมาถงปจจบน เทคโนโลยของโดรนไดถกพฒนาตลอดเวลาไมไดจ ากดในทางทหารเทานน แตโดรนไดถกใชในงานหลากหลาย เชน ถายรปหรอวดโอจากมมสง การขนสงสนคา เปนตน ส าหรบโดรนหรออากาศยานไรคนขบแตละบรษทจะมรปราง ขนาด รปแบบ และลกษณะทแตกตางกนออกไป การควบคมมอย 2 ลกษณะ คอ การควบคมดวยเครองควบคมโดยผ ใชหรอการควบคมอตโนมต โดยการควบคมแบบอตโนมตจะใชระบบการบนดวยตนเองจากโปรแกรมคอมพวเตอรเพอก าหนดทศทางการบนในพนททตองการทมการตดตงไวในอากาศยานและในสวนของการตดสนเสนทางการบนนน แบงออกเปน 3 รปแบบ [warapon,2016] คอ 1) บงคบจากศนยควบคมระยะไกล 2) มการโปรแกรมไวใหบนไปตามเสนทางทก าหนด 3) วนจฉยการเดนทางดวยคอมพวเตอรบนอากาศยาน

ภาพ 2.1 โปรแกรม DJI GS PRO วางแผนการบนโดรน[Phantom Thailand,2014]

โปรแกรมวางแผนการบน ดงภาพท 2.2 คอโปรแกรม DJI GS PRO ทมความสามารถใน

การก าหนดต าแหนงจาก GPS ก าหนดพกดดวยดาวเทยมบนโดรนส าหรบเพมความแมนย าในการ

ถายภาพ อกทงในปจจบนนนมการเพมเตมจากเดม รปแบบคอ การเกบภาพโครงสรางสงๆ หรอท า

ภาพซอนทบตอเนอง เพอท าแผนท สามมต

9

ก) ส าหรบอาคารสง ข) ส าหรบวตถทมความสง

ภาพ 2.2 การบนส าหรบการสรางภาพ 3 มต[Phantom Thailand,2014]

ประเภทของอากาศยานไรคนขบทใชในงานส ารวจดวยภาพถายจะจ าแนกไดเปน 2 ประเภท 1) โดรนประเภทปกหมน (Multirotor) ทมลกษณะการท างานแบบเดยวกบเฮลคอปเตอร โดยมใบพดแนวนอนมากกวา 2 ใบพดขนไป เชน 3, 4, 6 และ 8 ใบพด มชอเรยกเฉพาะวา Tricopter, Quadcopter, Hexacopter และ Octocopter ตามล าดบ

2) โดรนประเภทปกยด (Fixed wing) มขนาดเลกลกษณะเชนเดยวกบเครองบน ระบบ

อากาศยานไรนกบนส าหรบงานส ารวจดวยภาพถาย (UAV Photogrammetry) สามารถบนไดนาน

กวาและเรวกวา เหมาะกบการใชงานเพอส ารวจในพนทกวางใหญ แถมยงบรรทกของหนกไดใน

ระยะไกล และใชพลงงานนอย โดยทวๆไปองคประกอบของโดรนจะประกอบดวย 4 สวน คอ ตว

อากาศยาน (platform) ระบบควบคมการบนอตโนมต (autopilot) ระบบบนทกภาพ (sensor) และ

ซอฟตแวรประมวลผล[นภา แยมฉว,2559]

ปจจบนโดรนแตละแบบน ามาใชในงานตางๆตามความสามารถของโดรนทผลตมาจากแต

ละบรษทมากกวาการถายภาพจากมมสงอยางเดยวแตจะกลาวไดอกนยหหนงคอ งานของโดรนจะ

เปนการส ารวจสวนใหญเพราะสามารถเขาถงไดทกพนทเชน การส ารวจพนทการเกษตรและ

ชลประทาน การส ารวจทอสงกาซ การเกบขอมลสภาพอากาศ สภาพการจราจร และการล าเลยง

ขนสง เปนตน ตามปกตการท างานของโดรนเปาหมายในการส ารวจคอใชเพอเปนตวตรวจจบ ขนสง

วจย โจมต คนหาและชวยเหลอ เปนหลก ดวยประโยชนของโดรนทมมากมาย ท าใหทงภาครฐและ

เอกชนทวโลกน าโดรนมาใชงานในรปแบบตางๆตามวตถประสงคของบรษทแตละแหง เชน สหราช

อาณาจกรมการใชโดรนในอตสาหกรรมระบบรถไฟในประเทศ เพอวางแผนการซอมบ ารงราง

10

รถไฟฟาผานดจทลและการวเคราะหแบบสามมต หรอบรษทในญป นคดคน โดรนส าหรบการ

ตรวจสอบและซอมแซมระบบโครงสรางพนฐานขนาดใหญ เชน สะพาน ทางเดนรถ โดยมจดเดนใน

การบนราบไปกบในแนวเสาท าใหส ารวจและตรวจสอบความเสยหายไดงายและมประสทธภาพ

นอกจากน[กรมโยธาธการและผงเมอง ง.ม.ป.ป สญลกษณในผงเมองรวม ,2556]โดรนยงถก

น าไปใชในอตสาหกรรมการเกษตร ไมเพยงแตการฉดยาฆาแมลง การหวานเมลดแทนการใช

แรงงานมนษย แตยงสามารถตรวจสอบการเจรญเตบโต จ าแนกประเภทพชพรรณ วเคราะหดน

และพนทการเกษตร รวมไปถงส ารวจหาพนทลมน า หรอการขนสงสนคาในพนทไมไกลมากธรกจคา

ปลกออนไลนรายใหญของโลก ซงในอนาคตจะตองมการพฒนาใหดกวาเดมจากคณสมบตทโดด

เดนของโดรนทสามารถท างานแทนมนษยในพนททจ ากด ทงส ารวจ ตรวจสอบ วเคราะห

ประมวลผล อกทงประหยดเวลา และลดความเสยงตอชวตและทรพยสนของมนษย ท าใหโดรนเปน

เทคโนโลยส าคญในอนาคตส าหรบทกๆดาน

2.2.แนวความคดและทฤษฎ

2.1.1. แนวคดเกยวกบการวางแผนการบน การบนแบบก าหนดเสนทาง เราตองการ GSD (Ground Sample Distance) เทาไหร ถาละเอยดมากตองบนต า แตแนวบนจะเพมมากขน เอาใหพอเหมาะ จะไดประหยดเวลา ประหยดเงนทอง และทส าคญคอขอมลมาก เครองคอมของเรากตองแรงเพราะใชเวลาในการค านวณคอนขางนาน จากนนก าหนดพนทตองการบนโดยประมาณลงบนโปรแกรม สามารถขยบมมปรบขนาดพนทไดสะดวก เพมขนาดพนทไดงาย จากนนก าหนดความสงของแนวบน โปรแกรมจะค านวณ GSD มาใหด และจะค านวณเสนทางการบนให โดยเอาขอมลกลองถายรปของโดรนของ DJI Phantom, Maveric โปรแกรมจะใชขอมลกลองถายรปของเรา โดยใช focal length เราสามารถปอนเปอรเซนตคา overlap ได จากนนโปรแกรมจะค านวณเสนทางมาให สามารถปรบทศทางการบนไดตามความตองการ จากนนดเปนแนวทางไดเลยวาจะเลอกใชแบบไหนตองการแบบไหนแลวลองเลอกเลนไดเลย วาเสนทางการบนแนวไหน หางกนประมาณเทาไหร GSD (Ground Sample Distance) คอระยะทางบนพนดนระหวางจดศนยกลางพกเซลของภาพทอยตดกนหมายถงหนงพกเซลของรป ถาคานอยแสดงวาภาพจะมความละเอยดเชงพนทของภาพถายและรายละเอยดทมองเหนไดชดเจนความสงของแนวบนในขณะถายภาพ ถาความสงของแนวบนต าจะไดคา GSD ทนอย ภาพจะมความละเอยดคมชดมากขน ยงขน GSD จะขนอยกบขนาดพกเซลของกลองความสง ของ UAVs เหนอพนดนและความยาวโฟกสของกลอง GSD สามารถค านวณหาไดจาก

11

GSD = (pixel size x height above ground level) / focal length สมการท 2.1

ภาพท 2.3 การวางแผนแนวบนใน DJI GS PRO

จดควบคมภาพถายภาคพนดน (Ground Control Point) เปนจดบงคบภาพถายทเหนเดนชดบนภาพถาย และชชดไดบนภาคพนดน มคาพกดในทงสามมต มการไปรงวดในสนามดวยเครองมอ และวธการทใหความละเอยดถกตองสงในระดบทสามารถน ามาควบคมงานขายสามเหลยมทางอากาศ จดผาน (Pass Point) จดควบคมภาพถายภาคพนดนทมการชชดต าแหนงบนภาพถาย แตไมจ าเปนตองลงไปคนหาและรงวดคาพกดในสนามปรากฏบนภาพถายอยางนอยสองรปขนไปต าแหนงอยบนสวนซอนดานหนาของภาพถายทางอากาศ หรออยในสวนซอนทอยในแนวบน จดโยงยด(Tie Point) คณสมบตและบทบาทในการค านวณปรบแกเชนเดยวกบจดผานทกประการ 2.1.2 การส ารวจพนท การวดและการค านวณเพอหาต าแหนงของจดบนผวโลก หรอหา ความสมพนธ

ของจดตางๆซงเปนตวแทนของสงบนภมประเทศ เปนความรทมการพฒนาตอเนองมา ยาวนาน

โดยพฒนาจากความตองการจดท าหรอเขยนแผนทของคนในสมยโบราณ และมการพฒนาอยาง

มากในกจการทางทหารและการท าสงคราม ความรในวชาเรขาคณตและตรโกณมตถกน ามาใชมาก

ทสดใน การค านวณหาต าแหนงของจด การส ารวจตามความมงหมายขางตนอาจเรยกวา งานรงวด

สวนความร ทางสถตและความนาจะเปนจะถกน ามาใชในการค านวณเกยวกบความคลาดเคลอน

12

ในการวดหรอผลลพธท ค านวณได การหาต าแหนงของจดบนผวโลกอาจพจารณาจ าแนกเปน 3 วธ

ตามอปกรณทใชและวธการหา ดงน

1) ส ารวจโดยวดบนพนดน (Ground Survey) เปนงานส ารวจในทางวศวกรรมสวน

ใหญ การหาต าแหนงของจดใดๆสวนมากจะประกอบดวยการวดระยะทางระหวางจดและวดมม

ของแนวตางๆในพนทโครงการ

2) ส ารวจดวยภาพถายทางอากาศ (Aerial Survey) เปนงานส ารวจโดยการบน

ถายภาพ ภาพถายทางอากาศ ทจะถกน ามาใชงานใน 2 ลกษณะคอ การแปลภาพถาย (Photo

interpretation) และการวดต าแหนงบนภาพถาย (Photogrammetry)

3) ส ารวจดวยภาพถายดาวเทยม (Remote Sensing) และการหาพกดต าแหนง

ดวยดาวเทยม (Global Positioning System; GPS) เปนงานส ารวจโดยใชขอมลจากดาวเทยมใน

อดตการหาต าแหนงของจด จากขอมลดาวเทยมจะมความถกตองต าไมสามารถใชในงานวศวกรรม

ไดปจจบนความถกตองและความละเอยดของต าแหนงทไดจากอปกรณ GPS เพยงพอทจะใชใน

งานทางวศวกรรม และมการ ประยกตใชงานน าทางมากขน

การส ารวจมความมงหมายหรอจดประสงคแตกตางกนไปในงานวศวกรรม แตสามารถสรปจดประสงคของ งานส ารวจไดเปน 3 กรณคอ

1) การรงวดเพอการจดท าแผนผงหรอแผนท เปนการเปลยนต าแหนงของสงท อยบนภมประเทศ ใหเปนต าแหนงบนแผนกระดาษ โดยการวดและค านวณหาต าแหนงของรายละเอยดบนภมประเทศ เชน อาคาร สงกอสรางตางๆ ตนไม หรอสงตามธรรมชาตแลวเขยนเปนแผนท แผนผง หรอรปตด ท สอดคลองกบสภาพจรงดวยมาตราสวนท เหมาะสม

2) การรงวดเพอการกอสราง เปนการเปลยนคาต าแหนงของสงท อยบนแผนกระดาษซงอาจจะเปน แบบ แผนผง หรอแผนทใหเปนต าแหนงบนภมประเทศ จดมงหมายนจะตรงขามกบจดมงหมายในขอแรก เชน การวดเพอวางแนวในการกอสรางถนน การก าหนดต าแหนงของฐานรากบนพนทในงานกอสราง อาคาร เพอใหเปนไปตามแบบแปลน

3) การรงวดเพอหาสงทตองการรเชน ระยะทาง ทศทาง รปราง ขนาดพนท ปรมาตรงานดนขดหรอดนถม โดยการวดอาจกระท าบนภมประเทศหรอวดจากแผนททมอยกได

13

การจ าแนกประเภทของงานส ารวจขนอยกบแงมมในการพจารณาหากจ าแนกโดยพจารณาจากลกษณะ พนผวอางองสามารถแยกออกไดเปน 2 ประเภท คอ 1) งานรงวดบนพนระนาบ (Plane Survey) เปนงานรงวดโดยสมมตวาผวโลกภายในพนททท าการวด เปนระนาบราบ ไมมการพจารณาผลจากความโคงของผวโลก สตรตางๆทใชในการค านวณงานเปน สตรเรขาคณตและตรโกณมตบนพนระนาบ เปนการรงวดในงานวศวกรรมโดยทวไป

2) งานรงวดบนสณฐานโลก (Geodetic Survey) เปนการรงวดทมการพจารณาผลจากความโคงของผว โลกใชรปทรงจออยเปนสณฐานอางอง เปนการรงวดทครอบคลมพนทขนาดใหญ ท าการวดปรมาณ ตางๆดวยความถกตองและความละเอยดสง โดยทวไปเปนงานรงวดหมดควบคม 2.2.3 การวดความสงของอาคาร วธการ วดความสงของตนไม มทงหมด 3 วธการ ไดแก ใชกระดาษหนงแผน วดโดย

การเปรยบเทยบเงา และคนชวยใชเครองวดมมเอยงหรออปกรณสองกลองรงวด ในสถานทลบๆ

แหงหนงทางตอนเหนอของแคลฟอรเนยมตนไมชอวา ไฮเปอเรยน ถกวดความสงแลวบนทกเปน

สถตโลกวาสงถง 379.3 ฟต 115.61เมตร เปนการวดดวยตลบเมตรยาวพเศษ แตยงมวธทงายกวา

นนอกและสามารถท าไดดวยตวเองดวย แตมนจะชวยประมาณการไดดเลยกบสงทสงๆ ไมวาจะ

เปนเสาโทรศพท อาคาร ยงเหนจดยอดของมน กสามารถท าการวดได(Mickelson David,2553)

วธการ 1 ใชกระดาษหนงแผน ใชวธนหาความยาวของตนไมไดโดยไมตองค านวณ

สงทจ าเปนส าหรบในวธการนคอ กระดาษหนงแผนและตลบเมตร และอาจจะตองรเกยวกบ

ตรโกณมตสกเลกนอย วธนถาใชกบเครองวดมมเอยงหรออปกรณสองกลองรงวด จะท าการค านวณ

และบอกเหตผลเตมไดวาท าไมถงไดคาเชนนน พบกระดาษครงนงเพอใหเปนรปสามเหลยม ถา

กระดาษเปนรปสเหลยมผนผาใหเปนจตรส ท าการตดสวนทเกนออก จะไดสามเหลยมทตองการ

สามเหลยมจะมมมขวา 90 องศา 1 มม และ 45 องศา 2 มม ถอสามเหลยมไวตรงหนาตาขาง

หนง จบมมสเหลยมดานทเปนมมขวา 90 องศา และชมมทเหลอของสามเหลยมเขาตว ดานทยาว

ทสดทก าลงมองอยเรยกวา ดานตรงขามมมฉากของสามเหลยม ถอยหลงจากตนไมจนกวาจะเหน

ยอดของมมทปลายสามเหลยม ปดตาขางหนงและใชอกขางหนงมองตรงไปทดานทยาวทสดของ

สามเหลยมจนกวาจะเหนยอดของตนไม โดยตองหาจดทสายตาจะมองเหนสวนยอดสดของตนไม

จากดานทยาวทสดของสามเหลยมได ใหดทขนตอนของการใชเครองวดมมเอยงหรออปกรณสอง

14

กลองรงวดไมจ าเปนตองค านวณเมอใชวธการน มเคลดลบเลกๆ วา : คา tan ของมม 45 องศา

เทากบ 1 โดยสมการแปลงใหเขาใจงายไดวา ความสงของตนไม = ระยะทางจากตนไม / 1 คณแต

ละดานดวยระยะทาง จะได จากตนไมความสงของตนไม เทากบ ระยะทางจากตนไม

วธการ 2 วดโดยการเปรยบเทยบเงา ใชวธนถามแคตลบเมตรหรอไมบรรทด โดย

ไมตองใชอปกรณอนเพมเตมแลวจะไดผลการประมาณความสงของตนไมทแมนย า อาจจะตองใช

การคณและการหาร แตไมตองคดอะไรนอกจากนแลวถาไมอยากคดเองกใชเครองคดเลขออนไลนก

ได โดยใสขอมลทวดไดลงไปวดความสงของตวเองโดยใชตลบเมตรหรอไม ความสงเปนนวไมใช ฟต

กบนว ถาไมแนใจวาจะเปลยนเปนเลขโดดไดยงไงกใหใชความยาวจากไมหลาหรอไมเมตรมาวด

ตอนทยนอยแทน 3 ฟตหรอ 1 เมตร พยายามหาจดทเงาตวเองทอดลงไปสพนดนเพอทจะไดผลการ

วดทแมนย า และเพอผลลพธทดทสดใหท าในวนทแดดจด เพราะหากทองฟามดอาจจะยากตอการ

วดเงาทแมนย าได วดความยาวของเงาตวเองโดยใชตลบเมตร วดความยาวของเงา ตนไม ใชตลบ

เมตรเพอวดความยาวของเงาตนไมจากฐานไปยงจดยอดของเงา และมนจะงายถาเงาบนพนอยใน

ระนาบเดยวกน เชน ถาตนไมอยบนทลาดชน การวดอาจจะไมแมนย านก หากตนไมอยบนทลาดชน

อาจจะมชวงเวลาอนของวนทเงาตนไมไมไปตรงกบพนทชนโดยเงาอาจหดสนจนไมทอดยาวถง

พนทชน หรอเงาอาจจะชไปทศทางอน เพมความยาวของเงาตนไมดวยความกวางครงหนง ตนไม

สวนใหญมกจะสงขนไปขางบนดงนนจดยอดจะอยเหนอกงกลางของตนไมพอด วดความกวางของ

ล าตนดวยไมบรรทดยาวหรอตลบเมตรแบบตรง แลวหารดวย 2 เพอเอาความกวางครงหนงของ

ตนไมออกมา 3 ตว คอ ความสงของตวเอง ความสงของเงาตวเอง และความยาวของเงาตนไม รวม

ความกวางครงหนงของล า จะพอโดยความยาวของเงา ดกบความยาวของสงของนน ความยาว ของ

เงาตนไม หารดวยความสงของมน ดงนนเราสามารถใชสมการนเพอหาความสงของตนไมได

วธการ 3 ใชเครองวดมมเอยงหรออปกรณสองกลองรงวด ใชวธนเพอการวดท

แมนย ามากขน. ยงมวธอนแมนย ากวานอก แตนจะไมตองค านวณมากและใชอปกรณพเศษทอาน

คาไดแมนย า มนไมไดนากลวอยางทคด สงทจ าเปนคอเครองคดเลขทคดคา tan และไมโปรแทค

เตอร หลอดดด และเชอก จะใชท าเครองวดมมเอยง (clinometer) ดวยตวเองไดแลว โดยเครองนจะ

วดความชนของสงของหรอใชในกรณทมมมอยระหวางคณกบยอดของตนไม สวนอปกรณสอง

กลองรงวด (transit) จะเปนอปกรณทซบซอนกวาทใหผลอยางเดยวกนแตตองใชกลองสองทางไกล

หรอเลเซอรชวยดวยเพอความแมนย ามากขนวธการทใชกระดาษหนงแผนใหผลไดตรงกบการใช

15

เครองวดมมเอยง แตวธการนแมนย ากวา ทจะใหวดความสงจากทกระยะทางแทนทจะตองเดนตรง

ไปหรอถอยหลง เพอใหกระดาษอยในแนวเดยวกบตนไมอยางเดยววดระยะทางไปตามระยะ

สายตา ยนแลวถอยหลงไปยงตนไม และเดนผานจดทอยแถวพนของฐานตนไมและจะท าให

มองเหนยอดตนไมไดชดเจน เดนตรงและใชตลบเมตรเพอวดระยะทางของคณจากตนไม ซงไม

จ าเปนตองยนไกลจากตนไมตามระยะทางทก าหนดกได ถาจะใหไดผลดทสดยนหางออกมา

ประมาณ 1-1.5 เทาของความสงตนไม วดมมเงยไปหายอดตนไม มองทยอดตนไมและใชเครองวด

มมเอยงหรออปกรณสองกลองรงวดเพอจะวดระหวางมมเงย

2.2.4 แนวคดเกยวกบโฟโตแกรมเมตร 1) ภาพถายดง (Vertical aerial photographs) ภาพถายทไดจากการถายภาพในขณะทภาพถายนน หนากลองพงตรงไปยงพนผวภมประเทศ แนวแกนกลองตงฉากกบพนดน ภาพถายมมมเอยง (tilt) นอยกวา 4 องศา นยมใชในการท าแผนท การแปลภาพถาย และงานวจยอน ๆ เพราะภาพถายดงจะใหภาพถายของสงปรากฏตาง ๆ บนภมประเทศคลายคลงกบสภาพความเปนจรงมากทสด มาตราสวนของภาพถายคอนขางสม าเสมอ ตรงกลางภาพจะเปนสวนทมมาตราสวนถกตองมากทสด และสามารถน ามาศกษาลกษณะภาพสามมตไดอกดวย นอกจากน ภาพถายดงไมมการบดเบยว (distortion) มากนก จงมองเหนรายละเอยดตาง ๆ ชดเจน

ภาพ 2.4 แสดงความสมพนธระหวางกลองถายรปกบพนดนส าหรบภาพถายทางดง (กตตศกด ศรกลาง,2559) 2) เลนสนน เปนเลนสทใชในกลองถายภาพ ซงสามารถรวมแสง แลวโฟกสลงบนฟลม เพอใหได ภาพคมชด และรปรางเหมอนกบวตถเดมมากทสด ความยาวโฟกสของเลนส

16

หมายถง ระยะจากจดกงกลางของเลนสถงแผนฟลม หรอแผนภาพ เมอกลองเพงไปยงจดอนนตหรอแสงนนมาจากจดทเกอบขนานกบหนาเปนของเลนส

ภาพ 2.5 ความสมพนธทางดานการวดจากภาพทถายดวยกลองทสมบรณแบบ (กตตศกด ศรกลาง,2559)

3) สวนซอนและสวนเกย สวนซอน (end lap) “ พนทททบกนอยของภาพประชดในแถบบน ” สวนเกย (side lap) “ พนทททบกนอยระหวางแถบบนทประชดกน ” โดยปกต การถายภาพทางอากาศเพอใชในงานแผนทจะถายภาพใหมสวนซอน รอยละ 60 ± รอยละ 5 เพอทจะครอบคลมพนทส าหรบมองสามมตตอเนองกนกนไป และ ปองกนผลกระทบอนเนองจาก ความเบน ความเอยง ความตางระดบบน และความแตกตางของระดบภมประเทศ สวนเกยมความจ าเปนเพอไมใหเกดชองโหวระหวางแถบบน ซงมผลมาจาก การบนออกจาก แนว (drift) ความเบน (crab) ความเอยง ความแตกตางของระดบบน และความแตกตางของ ระดบภมประเทศ ซงโดยปกตจะถายภาพใหมสวนเกยกนประมาณรอยละ 30

17

ภาพ 2.6 การเหลอมกนของภาพถายทางอากาศตามแนวบน (กตตศกด ศรกลาง,2559)

4) ระดบสงบน เมอเลอกความยาวโฟกส ของกลองและมาตราสวนภาพถายเฉลยทตองการไดแลว ระดบสง บนเหนอภมประเทศเฉลยจะถกก าหนดโดยอตโนมตจาก

สมการท 2.2 จดควบคมภาคพนดน ( Ground Control Point : GCP ) หมายถง จดใด ๆ ททราบคา พกด

ในระบบพกดภมประเทศ เปนตวกลางทท าใหสามารถจดภาพใหมความสมพนธอางอง กบพนภม

ประเทศแบงออกเปน จดควบคมทางราบ (Horizontal Control Point) จดควบคมทางดง (Vertical

Control Point) ระบบพกดอางอง ในระบบพกดภมประเทศ ทใชโดยทวไป แบงออกเปน พกดทาง

ราบ ไดแก ระบบพกดภมศาสตร ละตจด , ลองจจด (, ) ระบบพกดกรด UTM Easting ,

Northing (N, E) พกดทางดง ไดแก ระดบสงเหนอพนอางอง เชน ระดบทะเลปานกลาง (Mean Sea

Level : MSL)

แบบจ าลองระดบสงเชงเลข (Digital Elevation Model : DEM) เปนขอมลทแสดงถง

ลกษณะภมประเทศของโลก หรอพนผวอนๆในรปแบบดจตอล คาพกดและการแสดงคาความสง

โดยสวนมากจะถกใชในระบบสารสนเทศภมศาสตร DEM อาจสามารถใชงานรวมกบภาพแสดง

18

พนผวได ซง DEM มกถกจดเกบในลกษณะของ Raster หรอจดภาพทเปนสเหลยมโดยแตละชองจะจดเกบคาความสงเอาไว ประโยชนของ DEM ใชในงานจ าลองสภาพภมประเทศ การจ าลองการบน หรอการจ าลองการไหลของน าเปนตนแบบจ าลองระดบสงเชงเลข ไดจากการรงวดความสงหรอจดระดบความสงทเปนตวแทนของภมประเทศ มการจดเกบขอมล การประมวลผล และการน าเสนอแบบจ าลองในรปแบบตางๆ เชน การสรางแบบจ าลองสามมต (3D) แบบจ าลองสามมตเสมอนจรง แบบจ าลองระดบสงมความส าคญเปนอยางยงในการน าไปสรางภาพถายออรโธเนองจากแบบจ าลองระดบสงจะถกน าไปใชในกระบวนการปรบแกความคลาดเคลอนทางต าแหนงเนองจากความสงตางของภมประเทศ(Relief Displacement) ซงหากแบบจ าลองระดบสงมความถกตองสงกจะสงผลใหภาพถายออรโธมความถกตองสงดวยเชนกน Digital Terrain Model (DTM) เปนค าทมความหมายใกลเคยงกบ DEM แตจะใชทวไปๆมากกวา ขอมล DTM ความสงของพชพนธ อาคาร สงปลกสรางจะถกเอาออกใหเหลอเฉพาะพนผวของโลกจรงๆ Digital Surface Model (DSM) หมายถงแบบจ าลองภมประเทศซงจะแสดงพนผวของโลกทสามารถแสดงบนคอมพวเตอรได โดยจะรวมเอาความสงของพชพนธและสงทมนษยสรางขนเอาไวดวย

ภาพ 2.7 ความแตกตางระหวาง DSM และ DTM / DEM (Jittranut Sriphom,2557)

การสรางแบบจ าลองคาระดบความสงภมประเทศ ( Digital Terrain Model : DTM) การสรางแบบจ าลองความสง (Digital Terrain Model : DTM Extraction)เปนกระบวนการสรางแบบจ าลองความสงทไดจากการขยายจดบงคบภาพถายทางอากาศโดย แบบจ าลองความสงทไดน จะเปนความสงของพนผวทางกายภาพของพนท ซงรวมถงสงปกคลมพนผวทางกายภาพของโลก (Digital Terrain) ซงไดแก บาน อาคาร ตนไม ปาไม ดงนนความสงทไดจงยงไมใชความสง ทไดจากสภาพพนผวจรงๆของโลก จงจ าเปนทจะตองมการปรบแก เพอใหไดความสงจรงของพนผว โดยการ

19

ปรบแกแบบจ าลองความสง (DEM Editing) โดยใชแบบจ าลองคภาพสามมต (3D Stereo) เพอท าการก าจดความสงของสงปกคลมจากแบบจ าลองเพอใหไดแบบจ าลองความสง (DEM) จงจะสารมารถน าเอาผลทไดจากการปรบแกแบบจ าลองแลวไปสรางเปนเสนชนความสง (Contour line)

2.2.5 Sketchfab การสราง 3D Model

ไดเหนความตองการและตลาดทเพมขนส าหรบเนอหา 3D โดยเฉพาะอยางยงเนองจาก VR และ AR กลายเปนกระแสหลกมากขน เราไดเปดตวคณลกษณะการดาวนโหลดในป 2014 ซงใชประโยชน จากใบอนญาตครเอทฟคอมมอนส คณลกษณะนไดรบการพสจนแลววาประสบความส าเรจเปนอยางมากและในปจจบนนเราเหนการดาวนโหลดมากกวา 200,000 ครงตอเดอนเปนจ านวนรวมมากกวา 2.5 ลานดาวนโหลด เหลานถกน ามาใชส าหรบการใชงานทเปนไปไดทกกรณตงแตการพมพแบบ 3D ไปจนถงการศกษาในชนเรยนจนถงวดโอเกมและ VR จากประสบการณววฒนาการตามธรรมชาตและหนงในคณสมบตทเราตองการมากทสด คอการดาวนโหลดแบบช าระเงนวธทผ สรางของเราสามารถสรางรายไดจากการท างาน ซงเปนหนทางทจะผลกดนการแจกจายเนอหาภายนอก Sketchfab และวธทยอดเยยมส าหรบคนอนในการคนหาเนอหาทยอดเยยม

3D Formats

มหลายวธทจะท าใหโมเดลของคณอปโหลดไปยง Sketchfab คณสามารถคลกอปโหลดทมมขวาบนของหนา Sketchfab เพออปโหลดรปแบบไฟลทสนบสนนของเราหรอคณสามารถใชผสงออกเพออปโหลดไดโดยตรงจากซอฟตแวร 3D ของคณ

Sketchfab supports more than 50 3D formats:

3DC point cloud (.3dc, .asc)

3DS (.3ds)

ac3d (.ac)

Alembic (.abc)

Alias Wavefront (.obj)

Biovision Hierarchy (.bvh)

Blender (.blend)

20

Carbon Graphics Inc (.geo)

Collada (.dae, .zae)

*Design Web Format (.dwf)

Designer Workbench (.dw)

DirectX (.x)

*Drawing eXchange Format (.dxf)

Autodesk Filmbox, FBX (.fbx)

GDAL vector format (.ogr)

Generic Tagged Arrays (.gta)

GL Transmission Format (.gltf, .glb)

Initial Graphics Exchange Specification, IGES (.igs, .iges)

Kerbal Space Program (.mu, .craft)

Google Earth, Keyhole Markup Language (.kmz)

LIDAR point clouds (.las)

Lightwave (.lwo, .lws)

Mimesys Q3D (.q3d)

Minecraft (.mc2obj, .dat)

Open Flight (.flt)

Open Inventor (.iv)

OpenSceneGraph (.osg, .osgt, .osgb, .osgterrain, .osgtgz, .osgx, .ive)

Polygon File Format (.ply)

Quake (.bsp)

Quake / Valve source engine (.md2, .mdl)

Shape (.shp)

*Stereolithography, Standard Tessellation Language (.stl, .sta)

Terrapage format database (.txp)

Valve source engine (.vpk)

Virtual Reality Modeling Language, VRML (.wrl, .wrz)

21

2.2.6แนวคดความสมพนธเชงเสนหรอสมประสทธสหสมพนธ

การเปรยบเทยบโดยใช Correlation หรอ คาสหสมพนธ เปนการดทศทางความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตว โดยม Correlation Coefficient (r) หรอ คาสมประสทธสหสมพนธ เปนตวบงช ถงความสมพนธน ซงคาสมประสทธสหสมพนธนจะมคาอยระหวาง -1.0 ถง +1.0 ซงหากมคาใกล -1.0 นนหมายความวาตวแปรทงสองตวมความสมพนธกนอยางมากในเชงตรงกนขาม หากมคาใกล +1.0 นนหมายความวา ตวแปรทงสองมความสมพนธกนโดยตรงอยางมาก และหากมคาเปน 0 นนหมายความวา ตวแปรทงสองตวไมมความสมพนธตอกน

2.3 เอกสารงานวจยทเกยวของ

ยงยทธ วถไตรรงค (2556) ไดกลาวไววา อากาศยานไรคนขบ หรอ UAV (Unmanned Aviation Vehicle)แตเดมนนมการใชงานในหนวยงานดานความมนคงแตในปจจบนนนไดมการน ามาใช หลากหลายรปแบบ ทงดานการส ารวจ การเฝาระวง หรอเลนเปนงานอดเรก ตลอดจนใช เพอการถายภาพทางอากาศ และยงกลาวไวอกวามการใชกนอยางแพรหลายในชวงป 1960 – 1980 โดยมงานวจยและพฒนาทเกยวของกบ UAV กระจายอยทวโลก การใชงาน UAV หมายถง อากาศยานน าหนกเบาทบนไดโดยไมตองมนกบนอยบนเครอง อาจท าการควบคมโดยตรงโดยผควบคมจากภาคพนดนหรอโดยการปอนโปรแกรมค าสงก าหนดแผนการบนเขาสตวเครองหรอโดยอาศยโปรแกรมควบคมการบนอตโนมต การถายภาพทางอากาศเรมตงแตป 1858 โดยชางภาพชาวฝรงเศสทถายจาก บอลลนเหนอกรงปารส ตอมาจงเรมมการววฒนาการมาเรอย ๆ ตงแตการใชนกพราบ วาว จรวด บอลลนถายภาพ รมบน รวมถงเครองบน จนถงในยคปจจบนทเปนยค ของการถายภาพทางอากาศทเปนภาพถายแบบดจตลคณภาพสงซงการถายภาพทางอากาศนนสามารถน าไปใชไดหลากหลายวตถประสงค ทงทางยทธการ การประชาสมพนธการทองเทยว แตในงานวจยครงนของเขานนจะกลาวถงในสวนของการถายภาพ เพอการส ารวจเพอท าแผนท

ชต เหลาวฒนา อรรณพ เรองวเศษและ รงโรจน หวงเกยรต (2557)ไดศกษาเกยวกบสวนซอน สวนเกยของภาพถายทางอากาศและศกษาเกยวกบซอฟแวร PIX4D เวลาทเราจะตองการจะใชภาพถายทางอากาศนนภาพถายทดจะตองถายใหภาพมบรเวณซอนทบซงกขนอยกบรายละเอยดงานตองการซอนทบกนก % ซงถาซอนทบกนนอยไปเวลาน ามาภาพมาตอกนเปนผน

22

ใหญกยากเพราะ Software จะไมสามารถ Matching จดระหวางภาพได แตถาซอนทบกนมาก อาจจะตองเปลองเวลาและงบประมาณในการบนถายและเวลาในการประมวลผล เมอไปบนถายและไดภาพมาแลว กน ามาภาพมาเขาส Software เพอจะตอภาพใหกลายเปนผนใหญ

ความสามารถของ PIX4D คอการสราง Point Cloud จากภาพหลายๆ มมมองได ดวยหลกการทาง Photogrammetry เรากได file ออกมา file นง ทเปนนามสกล .las

มณฑา จ าปาเหลอง (2556) ไดศกษาเกยวกบการบนถายรปดวย UAV เพอท าแผนทกท าเชนเดยวกนการบนถายภาพทางอากาศทวไป คอ ตองม overlap และ sidelap Overlap คอ การซอนกนของภาพถายในแนวบนเดยวกน ส าหรบ UAS แลวแนะน าไมนอยกวา 65% Sidelap คอ การซอนกนของภาพถายระหวางแนวบน แนะน าใหใช 65% ส าหรบการควบคมการบนและถายรปของกลองถายภาพใหได overlap และ sidelap จะใชตว autopilot ใหบนไปตามเสนทางและแนวบนทไดค านวณไวจากตวโปรแกรมวางแผนทมาพรอมกบระบบ UAS หรอค านวณเองทงหมดแลว upload ขน autopilot และการควบคมการถายภาพจะควบคมดวย autopilot เชนกนทจะสงการถายภาพทตวกลอง โดยทวไปกลองทใชจะเปนกลองรนทม sensor รบการสงงานในการถายรปดวยแสงอนฟาเรดโดยจะกระพรบแสงเปนจงหวะเวลาทไดค านวณไว หากใชกลองทตงเวลาจะมความยดหยนในการก าหนดเวลาทไมละเอยดตามการค านวณ สวนนจะสมพนธกบความเรวของ UAV ซงจะถกก าหนดความเรวในการบนมาตงแตตอนวางแผนบน เครอง UAV จะบนดวยความเรวทก าหนดกอนเขาสเสนแนวบนทจะถายรป เพอรกษาคา overlap ใหเปนไปตามทก าหนด

กตตศกด ศรกลาง (2557)ไดอธบายเกยวกบการวางแผนโครงการท าแผนทจากภาพถายทางอากาศการด าเนนงานตามโครงการส ารวจดวยภาพถายทางอากาศขนอยกบ ภาพท มคณภาพด ซงจะไดจาก การวางแผน อยางระมดระวง และการปฏบต ทเทยงตรงตาม แผนการบน ทก าหนด ซงประกอบดวย แผนทแนวบน (Flight Map) และ เกณฑก าหนด (Specification) ซงจะระบถงรายละเอยดของการถายภาพ รวมทง ขอก าหนดเฉพาะอยาง รายละเอยดทเกยวกบ วสด เครองมอ และวธการทจะใชในโครงการ และ รวมถงความตองการ และเกณฑยอมรบได (tolerances)

กตตศกด ศรกลาง (2557)ไดอธบายเกยวกบภาพถายทางอากาศ (aerial photograph) เปนภาพทถายจากทางอากาศในระบบ ทางออม โดยวธการเอากลองถายรปตดไปกบอากาศยาน แลวบนไปเหนอภมประเทศบรเวณทจะท าการถายภาพ แลวเปดหนากลอง เพอปลอยใหแสงสะทอนจากสงตางๆ ทปรากฏอยในภมประเทศเบอง ลาง เขาสเลนสกลองถายรปไปจนถงแผนฟลมการหาความสงของวตถจากภาพเดยว ภาพทน ามาใชตองมคณสมบตดงน ภาพตองมมาตราสวนคอนขางใหญ วตถตองอยบนพนหลกฐานเดยวกบจดดงหรอจดหลก ภาพถายตองเปนภาพถาย

23

ดง ยอดและฐานวตถตองเหนไดชดเจนในภาพ วตถตองฉายดงจากพนหลกฐาน การเคลอนของต าแหนงตองเบนออกจากจดหลก และจดยอดตองทอดตวออกจากจดกงกลาง ภาพไปไกลกวาฐานของภาพ จะเหนวาการวดความสงของวตถ แมวาจะท าไดโดยการวดจากภาพเดยว แตกม ขอจ ากด

ทางดานการถายภาพมาก การวดจากภาพคสามมตจะมขอจ ากดนอยกวา เพราะคาทวดไดจะ เปนคาสมพทธ หรอเปนความแตกตางระหวางคาของความสง ซงสามารถน าไปเทยบเปนคาทตองการ ไดรายละเอยดของการค านวณ

ปภาวน คลายรกษา และปฏภาณ สกลพาณชยพนธ (2559) ไดท าการศกษาเกยวกยเรอง

การประยกตใชงานรงวดบนภาพถายดวยอากาศยานไรคนขบ ในการสรางแบบจ าลองสามมต

กรณศกษาพนทคณะวศวกรรมศาสตรการศกษาการประยกตใชงานรงวดบนภาพถายดวยอากาศ

ยานไรคนขบ(Unmanned Aerial Vehicle: UAV) เพอสรางแบบจ าลองสามมตดวยอากาศยานไร

คนขบ ศกษาความถกตองเชงต าแหนงของผลลพธในการประมวลผลภาพถาย ดวยโปรแกรม

Pix4Dmapper ซ ง การศกษาโครงงาน น ไ ด ใ ชบ ร เ วณพ น ท ของคณะว ศวกรรมศาสต ร

มหาวทยาลยขอนแกน ในการสรางแบบจ าลองสามมต โดยใชภาพถายจากอากาศยานไรคนขบ ซง

มการปรบแกคาพกดจากหมดควบคม ทมความถกตองและรายละเอยดทสมบรณมากยงขน จาก

การศกษาพบวา เทคนคการรงวดดวยอากาศยานไรคนขบ และแบบจ าลองสามมต สามารถน ามา

ประยกตใชกบงานดานวศวกรรมอนๆได เชน การท าแบบจ าลองสามมตของโครงสรางอาคารอนๆ

และแบบจ าลองสามมตทไดผลออกมานนมคาความละเอยดถกคอนขางสง

Priabroy (2559)ไดท าการศกษาทดลองประมวลผลของภาพถายทางอากาศทได

ขอมลภาพมาจากอากาศยานไรคนขบ โดยใชทงหมดสามโปรแกรมในการประมวลผลและท าการ

เปรยบเทยบกนและน าผลทไดมาท าการสรางแบบจ าลองสามมตในSketchfab โดยไดท าการ

ทดลองใชโปรแกรมประมวลผล AgisoftPhotoscan, Pix4DMapper และ 3DFZephyr เอาเวอรชน

ทดลองใชมากอน Priabroy พบวา Agisoft Photoscan กบ Pix4DMapping ใหผลลพธออกมา

ใกลเคยงกน DSM และภาพออรโธทไดออกมานนมความแตกตางกนเลกนอย และสามมตทสราง

ใน Sketchfab แทบไมมความแตกตางกนเลย แตการประมวลผลของโปรแกรม Pix4Dmapper ใช

ทรพยากรในการประมวลผลเยอะกวาและใชเวลาในการประมวลผลนานกวา Agisoft Photoscan

Chen, Liu, Gao and Liu (2557)ไดศกษาเกยวกบการจบคภาพอตโนมตเพราะภาพถายอากาศยานไรคนขบทไดมานนจะตองมการปรบแกภาพ กอนสรางพกดใหภาพและภาพทดดแก

24

มาแลวนนจะตองมความถกตองและความแมนย าในการตรวจจบภาพ digital orthographic maps การเลอกและวางต าแหนงจดควบคมภาคพนดน (GCP) เปนสวนทส าคญทสดในการแกไขรปทรงเรขาคณตเพอสราง digital orthographic maps เพอชวยในการใชงานทจะตองเลอกจด

GCPs เองและเพมความแมนย าในการแกไขจงจ าเปนตองปรบปรงระบบอตโนมตในการแกไขภาพและวธจบค GCP

การตรวจสอบความถกตอง

กมลฉตร ศรจะตะ (2559) ไดศกษาความหนาแนนของเมองจากขอมลแบบจ าลองความสงไลดาร ในพนทเขตดาวทาวนและเขตสตรป รฐเพนซลเวเนย ประเทศสหรฐอเมรกา โดยน าเสนอวธการสกด ขอมลความสงไลดาร พารามเตอรของอาคาร การค านวณคาอตราสวนพนทอาคารตอแปลงทดน (Floor Area Ratio: FAR) และคาอตราสวนพนทคลมดนตอแปลงทดน (Building Coverage Ratio: BCR) และไดมการตรวจสอบความถกตองจากภาพทไดมาจากคาจรง (ขอมล Google Earth) และคาทประมาณไดจากแบบจ าลอง (ขอมลไลดาร) ผลการศกษาพบวา เขตดาวทาวนนนเมองมความหนาแนนมากกวาเขตสตรปซงพจารณาจากคาอตราสวนพนท อาคารตอแปลงทดน (Floor Area Ratio: FAR) และคาอตราสวนพนทคลมดนตอแปลงทดน

25

บทท 3

วธการด าเนนงานวจย

งานวจยนเปนการศกษาการเปรยบการสกดคาความสงของอาคารในเขตพนทเมอง โดยใชขอมลจาก อากาศยานไรคนขบ กบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสง โดยใชซอฟแวรในการประมวลผล 2 ซอฟแวรเพอท าการเปรยบเทยบคาความสงทสกดได ในพนทศกษา มหาวทยาลยนเรศวร โดยแบงออกเปน 3 พนท ไดแก อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร และ วทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร เพอใหบรรลตามวตถประสงคไดก าหนดวธการด าเนนการวจย โดยมรายละเอยดแบงออกเปน 4 สวน ดงน 3.1 เครองมอทใชในการวจย 3.2 ขอมลแหลงขอมล 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 3.4 การวเคราะหขอมล 3.1 เครองมอทใชในการวจย

1) คอมพวเตอรสวนบคคล Intel(R) Core(TM) i7-6700U CPU @ 3.50 GHz RAM 4 GB

2) ซอฟแวรและโปรแกรมทางสารสนเทศภมศาสตร DJI GS Pro , Agisoft Photoscan , Pix4Dmapper

3) เครองวดมมและวดความสง Haga Altimeter และเทปวดระยะ

4) อากาศยานไรคนขบ DJI Phantom 4

26

3.2 ขอมลและแหลงขอมล

ตาราง 3.1 ขอมลและแหลงขอมลทใชในการวจย

ล าดบ ขอมล แหลงทมา ชนดขอมล ป พ.ศ พนท 1 ภาพถาย

อากาศยานไรคนขบ

อากาศยานไรคนขบ DJI Phantom 4

advancrd

ราสเตอร พ.ศ.2561 มหาวทยาลยนเรศวร

2

3

4

ขอมลความสง

ขอมลความสง

3D Model

จากเครองมอวดความสงทไดท าการลงพนท

ไปวด Pix4Dmapper และ Agisoft Photoscan Pix4Dmapper และ Agisoft Photoscan

เวกเตอร

ประเภทจด ราสเตอร

ราสเตอร

พ.ศ.2561

พ.ศ.2561

พ.ศ.2561

มหาวทยาลยนเรศวร

มหาวทยาลยนเรศวร

มหาวทยาลยนเรศวร

3.3 การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลทใชในการศกษา ไดแก ขอมลภาพถายทางอากาศโดย

อากาศยานไรคนขบ และขอมลความสงจากเครองวดความสง ในพนทศกษา

3.3.1 ขอมลภาพถายทางอากาศ

1)รวบรวมขอมลและวางแผนการบน ในพนทมหาวทยาลยนเรศวรอาคาร

อเนกประสงค อาคารคณะบรหารธกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร และ วทยาลยพลงงาน

มหาวทยาลยนเรศวร

2) ตรวจสอบบรเวรรอบๆพนทศกษา โดยส ารวจพนทมพนทโลงส าหรบการบนขน

ลงเพยงพอหรอไม และสงเกตอาคารพนทศกษาเพอทจะไดทราบวาควรก าหนดระยะความสงบน

เทาใด

3)ตรวจสอบขอมลภาพถายทได และท าการคดเลอกเฉพาะบรเวรพนทศกษา จด

ขอมลใหอยในรปแบบทเหมาะสม เพอน าไปใชในการวเคราะหขอมลตอไป

27

3.3.2 ขอมลความสง จากเครองวดความสง

1)รวบรวมขอมลความสงของอาคารในพนทศกษาทมหาวทยาลยนเรศวรอาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธกจเศรษฐศาสตรและการสอสารและวทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร ทไดท าการวดคาความสงของอาคาร โดยเครองวดความสง Haga Altimeter 2) ตรวจสอบขอมล และท าการหาคาความสงของอาคารทไดมาจากเครองวดความสงไดขอมลออกมาในรปแบบของมมเงย และระยะหางจากจดวดถงฐานอาคาร 3) น าขอมลความสง เขาสโปรแกรมสารสนเทศ เพอเปรยบความสงทไดมความถกตองมากนอยเพยงใด

3.3.3 ขอมลความสง จาก Pix4Dmapper และ Agisoft Photoscan

1) รวบรวมขอมลภาพถายของอาคารในพนทศกษาทมหาวทยาลยนเรศวรอาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธกจเศรษฐศาสตรและการสอสารและวทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร 2) น าขอมลภาพเขาสโปรแกรมสารสนเทศภมศาสตร ท าการประมวลผลจะไดการสรางจดความหนาแนนของภาพ 3D Model ภาพ DSM และภาพออรโธ 3) ตรวจสอบความถกตองของขอมล และน าขอมลความสงทสกดไดอยในรปของราสเตอรท าการเปรยบเทยบของทง 2 ซอฟแวร กบความสงทไดจากเครองมอวดความสง

ภาพ 3.1 ภาพออรโธ ทไดจาก Agisoft Photoscan

28

ดงภาพท 3.1 ภาพออรโธ ทท าการประมวลผลโดยโปรแกรม Agisoft Photoscan บรเวรในสวนของรมขอบภาพนนจะมพนททไมมขอมลเปนจ านวนมากและเปนรปทรงทไมสวยงามมากนก แตในภาพท 3.2 หรอภาพออรโธทท าการประมวลผลโดยโปรแกรม Pix4Dmapper นนมบรเวรพนททไมมขอมลนอยกวาและรปทรงของภาพออรโธทไดท าการประมวลผลออกมานนสวยงสและมความคมชดมากกวา

ภาพ 3.2 ภาพออรโธทไดจาก Pix4Dmapper

3.3.4 ขอมล 3D Model 1) รวบรวมขอมล3D Model ในพนทศกษา ทมหาวทยาลยนเรศวรอาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร และ วทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร ทไดท าการวดคาความสงของอาคาร ทไดจากการประมวลผลทง 2 ซอฟแวร 2) น าขอมล 3D Model DSM และภาพ ออรโธ เขาสเวบไซตของ Sketchfab เพอท าการเผยแพร 3D แบบออนไลน สามรถท าการดาวโหลดและท าการซอขาย Model ได 3) ตรวจสอบขอมล 3D Model และท าการเปรยบเทยบผลทไดจากทง 2 ซอฟแวร 3.4 การวเคราะหขอมล 1)การจดการขอมลความสงของจากเครองมอวดความสงทวดไดจากการลงภาคสนาม 2) สรางชนขอมลความสงของอาคาร ใหอยในรปของ point cloud 3) การสกดขอมลความสงอาคารทมรปแบบเปน point cloud มาค านวณอตโนมตเมอไดผลลพธออกมาใหแยกจ าแนกประเภทขอมลและแสดงผลในรปแบบ ขอมลระดบความสงของอาคาร ในรปแบบแผนทแสดงความสงของอาคาร

29

4)การจดการขอมลความสงจากภาพถายโดรนพนทศกษาตงอยทมหาวทยาลยนเรศวร อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ประกอบกดวย 3 อาคาร โดยอาคารแรกจะเปน อาคารอเนกประสงค มหาวทยาลยนเรศวร อาคารทสองจะเปน วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร และอาคารทสามจะเปนอาคารของคณะบรหารธรกจ เศษฐศาสตรและการสอสาร โดยทจะท าการบนถายภาพเพอจะน ามาสกดคาความสงของอาคารและน ามาท า 3D Model โดยใช อากาศยานไรคนขบ ( DJI Phantom 4 advanced ) น ามาถายภาพทางอากาศเมอวนท 20 สงหาคม 2561 , 21 สงหาคม 2561 และ 31 พฤศจกายน 2561 ตามล าดบ โดยขนตอนแรกของวธวจยนนคอ การวางแผนแนวบนของอาคารทง 3 อาคาร โดยยกตวอยางเปนพนทศกษา 1 ใน 3 คอ อาคารอเนกประสงค เพราะ วามรปทรงทแตกตางจาก อาคารอนๆทอยใกลเคยงกน

ภาพ 3.3 การวางแผนแนวบนของอาคารอเนกประสงค

โดยการวางแผนแนวบนนนไดก าหนดความสงบน อยท 80 เมตร สวนซอน รอยละ 90 และสวนเกย รอยละ 60 โดยมแนวบนทงหมด 3 แนวบน และรปทไดทงหมด 36 รป โดยตงเปนการบนแบบ 3 มต เพราะ น าผลลพธทไดมาท าการสราง 3D Model โดยใชคาพกด ณ จดเปดถาย และน าภาพเขาสโปรแกรม Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper เพอท าการประมวลผลตอไป

30

ภาพ 3.4 ภาพทไดมาจากการบนถายภาพ

5) สรางชนขอมลความสงของอาคาร ใหอยในรปของ point cloud 6) การสกดขอมลความสงอาคาร ทมรปแบบเปน point cloud มาค านวณอตโนมต เมอไดผลลพธออกมาใหแยกจ าแนกประเภทขอมลและแสดงผลในรปแบบขอมลระดบความสงของอาคาร และน าเสนอในรปแบบแผนทแสดงความสงของอาคาร เปด Agisoft Photoscan ไปท workflow >Align Photo เสรจแลว ควร Save งานกอน ครงหนง ไปท File > save as เลอกทเกบแลวกด save ไปท Work Flow > Dense Clound กอน เพอเพมจ านวนจดของ tile point ใหมากขนกอนทจะไปสรางพนผว ในขนตอน Mesh > build mesh > build texture การน าพนสของภาพมา ใสในโมเดล > Build DEM > Build orthomosaic สราง project โดยไปท Pix4Dmapper แลวคลก New Project จากนน upload files รปภาพทตองการจะประมวลผล > 3D Model แบบ standard > Processing จะไดผลการประมวลภาพ DSM ออรโธ และ 3D Model ออกมา ยกตวอยางการสกดขอมลความสงของอาคารดวย Agisoft Photoscan ของอาคารคณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนพนททดลอง ขอ 1 การน าเขาขอมลภาพถายทางอากาศ เปดโปรแกรม Agisoft PhotoScan > add

chunk > คลกท workflow เพอ add photo น าภาพทเกบมาใส

** การ add chunk คอการสรางไวเกบรวบรวมภาพ โดยหนงงานไมจ าเปนตองม 1 chunk ถาพนท

ทเกบขอมลมหลายสวนโดยแตละสวนสามารถน ามารวมกนไดถามจดทเหมอนกนหรอมจดทใสคา

พกดทมคาเทากน

31

ภาพ 3.5 การน าภาพเขาโปรแกรม Agisoft Photoscan

ขอ 2 การจดเรยงภาพและปรบแกภาพ เมอเราคลกไปท workflow จะพบวามขนตอนเรมท Align Photo และจะมตวหนงสอสด า แลวตวอนๆเปนสเทา เนองจากเราจ าเปนจองผานในขนตอนนกอนจงจะสามาถไปในวธถดไปได

Workflow > คลกท Align Photo > เลอกคาฟงกชนหรอความละเอยดตางๆ > OK

จดเรยงภาพทมสวนเหลอมกนทกภาพ

ภาพ 3.6 การเลอกการประมวลผลของ Align Photo และภาพการประมวลผล Align Photo

แบบ High

ภาพ 3.7 ภาพการประมวลผล Align Photo ในกรณลองปรบเปนคา Low

32

โดยขนตอนนจะเปนขนตอนการน าภาพมาจดเรยงแลวเลอกเอาจดของภาพทเหมอนกนมาสราง

โมเดล

Accuracy แสดงถงความถกตองของงาน

Highest จะมความถกตองของจดขอมลสงสด แตใชเวลาประมวลผลนาน

lowest จะมความถกตองต าสด ใชเวลานอยทสด

Pair preselection จะมใหเลอก 3 แบบ

Disabled จะค านวณแบบทวไปโดยรวม

Generic จะค านวณพนททบซอนกนของภาพทความละเอยดต าทสดสามารถน าภาพมาเลอกจดโดยไมตองมคาพกดของภาพได

Reference จะค านวณโดยภาพนนตองมค า พกด x,y,z จะท าใหสามารถจดเรยงภาพและค านวณไดเรวขน

Key point limit ใชคาตงตน มส าหรบเวลาจดเรยงรปภาพโดยน าจดทเหมอนกนตามคาทก าหนด

Tie point limit คานแสดงถงคาทบงชวาในภาพมจดทเหมอนกน แลวเลอกจดทซ ากนมาเรยบเรยงเปนโมเดล

Adaptive camera model fitting คลกถกไวเพอทโปรแกรมสามารถปรบจ านวนมากนอยของจดตามความเหมาะสมได

ขอ 3 การสรางจดความสงหนาแนน (Point cloud) โครงขายสามเหลยมนนเมอเราท ากการค านวณแลวจะท าใหเราทราบต าแหนงบนภาพ ซงจะงายตอการน ามาเปรยบเทยบกบกบจดทมต าแหนงเดยวกน โดยเราจะน าสวนนมาสรางแบบจ าลองพนผว โดยหลกจาก align photo เสรจแลว ควร Save งานกอน ไปท File > save as เลอกทเกบแลวกด save จากนน ไปท Work Flow > Build Dense Cloud หลงจากนนกกด OK โดยจะท าขนตอน Dense Clound เพอเพมจ านวนจดของ tile point ใหมากขนกอนทจะไปสรางพนผวในขนตอน Mesh

33

Quality แสดงถงความละเอยดของจดทตองการเพมขนมา

Ultra high จะมความละเอยดของจดขอมลสงสด ท าใหใชเวลาประมวลผลนาน

lowest จะมความละเอยดต าสด ใชเวลานอยทสด Depth fitering มใหเลอกอย 4 แบบซงแตละแบบกจะมความตางกน

Disabled แบบทวไปไมเจาะจง มการเพมจ านวนจดขนมา

Mild จะเปนการเพมรายละเอยดไมมากจนเกนไปเนนใหผวเรยบเนยน

Moderate จะเปนการเพมจ านวนจดใหพอดสม าเสมอท าใหขอมลไมขรขระจนเกนไป

Aggressive จะเปนการลงรายละเอยดเพมจดใหเยอะๆ มความละเอยดสงแตถาขอมลไมเพยงพออาจท าใหผดเพยนได

หลงจากนนท าการตงคาพกดใหเปน WGS84/UTM Zone 47N กอน

ขอ 4 การค านวณปรบแกภาพ คอการค านวณหลงจากทวดจดโยงยดและจดบงคบเพอท าการค านวณหาต าแหนง และการจดวางภาพถายในพกดทก าหนด ไปท Tools > Optimize Camera > ท าการปรบแกคาพารามเตอรของกลองถายภาพ หลงจากทกด optimize camera เสรจแลว โมเดลทเราสรางจะท าการกระจดกระจายกลบมาเปนจดอกครงโดยจดครงนจะมความถกตองเชงต าแหนงกวาเดม ขอ 5 การสรางขายสามเหลยมดานไมเทาและแบบจาลองพนทผวเชงเลขเปนการสราง

แบบจ าลองภมประเทศจากกลม Point Cloud ทมรายละเอยดสง ไปท Work Flow > Build Mesh

Suface type จะมใหเลอก 2 แบบ คอ

Height field จะค านวณภาพพนผวแบบระนาบตงฉากภมประเทศ มองจาก top view

เหมาะส าหรบท าแผนท ภมประเทศ เพราะใช RAM นอย ค านวณเสรจไวกวาแบบ

Arbitrary

Arbitrary จะใชการค านวณพนผวในทกทศทกทางเพอใหโมเดลมความราบเรยบ เหมาะ

ส าหรบท าโมเดลวตถ หรอโมเดลปด เปนรปราง แตใช RAM มาก ใชเวลานานในการ

ค านวณ

Source data คอ แหลงทมาของขอมลเลอกวาตองกาจดจากขนตอนไหนมาสรางพนผว

Sparse Cloud จะน าขอมลมาจาก tile point จากขนตอน align photo

34

Dense Cloud จะน าขอมลจากขนตอนกอนหนามาค านวณ

Face count เลอกความละเอยดของพนผวโดยจะบอกจ านวนโดยประมาณของหนาโครงขายท

เชอมกนระหวางจดแตละจด

Interpolation เปนการปรบแกพนผวขอมลโดยการประมาณคา

Disabled จะเปนการเพมจดเพอใหพนผวสอดคลองกบความเปนจรง

Enabled (default) จะเปนการปรบใหเหมาะสม ถาพนทตรงไหนมจดเพยงพอกจะไมสราง

เพม

Extrapolated จะเปนการขยายขนาดรศมของจดแตละจดใหครอบคลมพนท เพมจดเทาท

จ าเปน

ขอ 6 การสรางพนทผวภาพ

เปนการน าพนสของภาพมาใสในโมเดลของ ท าใหโมเดลมสสนสวยงามมความละเอยดของเมดสเพมขน ไปท Workflow > Build Texture

Mapping mode เลอกตามความเหมาะสม

Generic ท าใหภาพมสทวไป

Orthophoto เนนภาพ top view อยางเดยว

Adaptive Orthophoto เนนทางภาพใหตงฉาก top view และดานขางเลกนอยปรบใหพอด

Spherical จะเนนท าใหภาพเปนทรงกลม

Single Camera จะเปนการน าสของภาพๆเดยวมาใสในโมเดลสวนของภาพนนๆ

Blending mode การปรบส

Mosaic (default) ซงเปนคาเรมตน

Average จะใชคาเฉลยของพกเซลของภาพ Max intensity จะเลอกภาพทมความเขมสงสดของพกเซล Min intensity เลอกภาพทมความเขมต าสดของพกเซล

Disabled ทวๆไป Texture size/count คาพกเซลของของโมเดล ยงมากยงละเอยด แตปกตใชคาเรมตน 4096

ขอ 7 การสราง Build Tiled ไปท Workflow > Build Tiled ขอ 8 การสรางDEM กอนการประมวลผล Build DEM ตองเชคกอนวาเปลยนเขาระบบพกดแลวหรอยง ไปท Workflow > Build DEM

35

ขอ 9 การสรางแผนทภาพถาย หรอ ภาพออรโธ เปนการสรางภาพถายเชงเลขทถกดดแกความคลาดเคลอนแบบโมเสกหรอตอกน เนองจากความคลาดเคลอนทางต าแหนงของจดภาพ(relief displacement) จากภาพทบนทกไดจากกลองถายภาพทางอากาศเปนการฉายชนดผานศนย ( perspective projection ) ประกอบกบการวางตวของกลอง (camera orientation) และความสงตาของพนผวภมประเทศ(topography relief ) ไปท Workflow > Build Orthomosaic

7) การสกดขอมลพารามเตอรของเมอง โดยใชวธการค านวณคาพารามเตอรท

เกยวของ มดงนคาพารามเตอรเรขาคณต (ความสง,ปรมาตร,พนท) และการค านวณคาพารามเตอร

ทางสถต (คาเฉลยต าสด,สงสด,สวนเบยงเบนมาตรฐาน,คาความคลาดเคลอนเฉลยก าลงสอง)

น าเสนอในรป แบบตารางการค านวณและแผนทแสดงความสงทงสองแบบ

สมการท 3.1

สมการท 3.2

สมการท 3.3

36

8) การสราง 3D model ใน Sketcgfab น าขอมลทงหมดท ท าการ zip file และอพโหลดลงแลวกจะได 3D Model ออกมาขนโชวบนเวบ Sketchfab เราสามารถท าการปรบสและดโครงสรางตางๆได และใน sketchfab ยงสามารถใหเราดาวนโหลด 3D ออกมาไดอก มทงแบบดาวนโหลดฟร และแบบเสยคาใชจายในการดาวนโหลด แต Sketchfab ยงมขอจ ากดในเรองไฟลของขอมลทเราจะอพนน จะตองมขนาดไมเกน 50 KB ถาเราอยากจะอพไฟลทมขนาดใหญกวานน เราจะท าการอปเกรด เพอทจะอพไฟลขอมลทมขนาดใหญลงใน Sketchfab แตการทเราจะอปเกรดนนกมคาใชจายในสวนตางๆตามมา แตถาเราไมอยากทจะจายเงนในสวนของการสรางโมเดลนน เรากจะตองลดจ านวนภาพทเราจะท าการ Process ลง เพอทเวลาเรา Export ขอมลออกมาจะไดไมเกน 50 MB

ภาพ 3.8 ขอมลทอพลง Sketchfab ทงหมดในแตละ Model

9) การเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคาร ท าการเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารในพนทศกษาทมหาวทยาลยนเรศวรอาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร และ วทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร ทไดท าการวดคาความสงของอาคาร ทไดจากการประมวลผลทง 2 ซอฟแวร และเครองมอวดความสงของอาคารและวเคราะหผล 3D Model ทได 10) การตรวจสอบความถกตองของขอมล การตรวจสอบความถกตอง ของขอมลทไดจากการสกดขอมลความสงของอาคารโดยการเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารทงสองแบบทได จากภาพถายทางอากาศของอากาศยานไรคนขบทท าการประมวลผลจากซอฟแวร Agisoft Photoscan , Pix4Dmapper และเครองมอวดความสงเพอเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารทงสองแบบทได จากภาพถายทางอาศของอากาศยานไรคนขบเพอน าขอมลทงสอบแบบนนมาเปรยบเทยบและวเคราะหความถกตองของผลลพธทไดวามความแตกตางกนมากนอยเพยงใด

37

บทท 4 ผลการวจย

ผลการศกษาการเปรยบเทยบการสกดคาความสงทไดจากอากาศยานไรคนขบ ผานการโปรแกรม Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper ใน sketchfab โดยการเผยแพรแบบออนไลน สามารถท าการซอขาย Model ไดใน Sketchfab โดยแบงการวเคราะหขอมลเปน 4 สวน 4.1 ผลการประมวลภาพ DSM 4.2 ผลการประมวลภาพออรโธ 4.3 ผลการเปรยบเทยบความสงของอาคารกบเครองมอวดความสง 4.4 ผลการสราง 3D Model และการเปรยบเทยบ ใน Sketchfab 4.1 ผลการประมวลภาพ DSM

4.1.1 การประมวลผล DSM ทไดจากโปรแกรม Agisoft Photoscan โดยจะมผลทงหมด 3 พนทศกษา คอ อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารและวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรตามล าดบ

ภาพ 4.1 ภาพ DSM ของอาคารอเนกประสงค จากโปรแกรม Agisoft Photoscan

38

ดงภาพท 4.1 สามารถเหนไดชดวาเปนภาพ DSM ของอาคารอเนกประสงค ของมหาวทยาลยนเรศวร ทไดมาจากการประมวลผลของโปรแกรม Agisoft Photoscan โดยภาพทไดนน ไมไดท าการใสจดควบคมภาคพนดน (GCPs) โดยจดสงสดของภาพนนอยท 102 และจดต าสดอยท 65 มคาความคลาดเคลอนเฉลยอยท 0.5 m มความคมชดแตกจะสามารถเหนไดชดเจนวาบนหลงคาของอาคารทง 2 อาคารจะมรอยโหวงอยเลกนอย จากภาพเปนการประมวลผลแบบ Medium

ภาพ 4.2 ภาพ DSM ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารจากโปรแกรม

Agisoft Photoscan

ดงภาพท 4.2 หรอภาพ DSM ของอาคารคณะบรหารธกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร ซงใชขอมงจากอากาศยานไรคนขบซงผานการประมวลผลโดยโปรแกรม Agisoft Photoscan โดยจดความสงสงสดของภาพนนจะอยท 47.1 เมตร และจดต าสดนนอยท -14.5 เมตร และจะสงเกตไดอยางชดเจนวาภาพของ DSM ทไดมานน มความผดพลาดและไมคมชดซงจะสงเกตเหนรอยโหวงบนหลงคาของอาคารไดอยางชดเจน ซงการประมวลผลภาพ DSM ของโปรแกรม Agisoft Photoscan นนไดท าการประมวลผลแบบ Medium

39

ภาพ 4.3 ภาพ DSM ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

ดงภาพท 4.3 จะเปนภาพ DSM ของวทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวรทไดขอมลมาจากอากาศยานไรคนขบท าการประมวลผลในโปรแกรม Agisoft Photoscan แบบไมไดก าหนดจดควบคมภาคพนดน โดยความสงต าสดจะอยท 65.3 เมตร และจดสงสดจะอยท 96.4 เมตร แตมหาวทยาลยนเรศวรตงอยในจงหวดพษณโลกและจงหวดพษณโลกมความสงจากระดบน าทะเลปานกลาง 45 เมตร น าขอมลความสงจดต าสดและสงสดลบกบ 45 เมตร ท าใหเทากบวา ความสงสงสดของภาพ DSM อยท 52.4 เมตร และความสงต าสงอยท 20.3 เมตร 4.1.2 การประมวลผล DSM ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper โดยจะมผลทงหมด 3 พนท

ศกษา คอ อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธร กจ เศรษฐศาสตรและการสอสารและ

วทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวร ตามล าดบ

ภาพ 4.4 ภาพ DSM ของอาคารอเนกประสงค ทไดจากโปแกรม Pix4Dmapper

40

ดงภาพท 4.4 นน จะเปนภาพ DSM ของอาคารอเนกประสงคทไดใชขอมลจากอากาศยาน

ไรคนขบในการประมวลผลโดยโปรแกรม Pix4Dmapper จะสามารถเหนไดวาภาพ DSM ทท าการ

ประมวลผลโดย โปรแกรม Pix4Dmapper มความคมชดมากกวา สวยกวา และดสบายกวา และท

สงเกตไดชดคอบนหลงคามพนททไมมขอมลแตไมมากเทา ภาพ DSM ทประมวลผลโดยโปรแกรม

Agisoft Photoscan

ภาพ 4.5 ภาพ DSM ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารทไดจาก

โปแกรม Pix4Dmapper

ดงภาพท 4.5 ภาพ DSM ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารทไดใช

ขอมลจากภาพถายอากาศยานไรคนขบซงท าการประมวลผลจากโปแกรม Pix4Dmapper ซงภาพท

ไดนนมความสวยงามและคมชดกวาภาพ DSM ทไดมาจากการประมวลผลโดยโปรแกรม Agisoft

Photoscan

จากการประมวลผลภาพ DSM จากท ง 2 โปรแกรม ท ง Agisoft Photoscan และ

Pix4Dmapper นนจะเหนไดอยางชดเจนวามความแตกตางเรองความสงของอาคารทง 3 พนท

ศกษาของทง 2 โปรแกรม โดยท การสกดคาความสงของอาคารทไดจากโปรแกรม Agisoft

Photoscan นน มคาความสงของอาคารทสกดไดสงกวา ความสงของอาคารทสกดไดจาก DSM

ของ Pix4Dmapper และ DSM ของ Pix4Dmapper มความละเอยดกวา ใหคาความสงทแมนย า

กวา และ DSM ทไดออกมานนสวยและมความคมชดมากกวาอกดวย

41

4.2 ผลการประมวลภาพออรโธ

4.2.1 การประมวลผล ภาพออรโธ ทไดจากโปรแกรม Agisoft Photoscan โดยจะมผล

ทงหมด 3 พนทศกษา คอ อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการ

สอสารและ วทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวร ตามล าดบ

ภาพ 4.6 ภาพ ออรโธ ของอาคารอเนกประสงค จากโปรแกรม Agisoft Photoscan

ดงภาพท 4.6 เปนภาพ ออรโธ ของอาคารอเนกประสงคของมหาวทยาลยนเรศวร ทได

ขอมลจากภาพถายอากาศยานไรคนขบและท าการประมวลผลโดยโปรแกรม Agisoft Photoscan

สามารถ Mosaic ภาพ Ortho บลอคทมขนาดใหญไดอยางรวดเรว และท าการเชอมตอรอยตะเขบ

ของภาพถายแตละภาพไดแนบเนยนอยางทสด รวมไปถงการ Mosaic เชอมตอภาพทมความ

แตกตางของ แสง ส ความคมชดตางๆ ใหกลมกลนกนไดอยางเปนธรรมชาต แตในสวนของรมๆ

ขอบภาพออรโธนนทเหนเปนรอยโหวงนนเปนเพราะเปนภาพทมสวนซอนทบกนนอยและไมกภาพ

ท าใหการ Mosaic ภาพออกมานนไมดเทาทควร

42

ภาพ 4.7 ภาพ ออรโธ ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

ดงภาพท 4.7 นนเปนภาพออรโธ ของคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร ทไดท าการประมวลผลภาพถายออรโธโดยโปรแกรม Agisoft Photoscan สามารถ Mosaic ภาพ Ortho บลอคทมขนาดใหญไดอยางรวดเรวนอกจากนนระบบอจรยะของ OrthoVista ยงสามารถค านวณ Seamlines แบบอตโนมตทหลบหลกสงกอสรางและท าการเชอมตอรอยตะเขบของภาพถายแตละภาพไดแนบเนยนอยางทสด รวมไปถงการ Mosaic เชอมตอภาพทมความแตกตางของ แสง ส ความคมชดตางๆ ใหกลมกลนกนไดอยางเปนธรรมชาต แตจะยงมพนททไมมขอมลของในสวนรมขอบภาพถายออรโธ ทไดท าการประมวลผลมาคอนขางมากพนททไมมขอมลของในสวนรมขอบภาพถายออรโธ ทไดท าการประมวลผลมาคอนขางมาก

ภาพ 4.8 ภาพ ออรโธ ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

43

ดงภาพท 4.8 เปนภาพออรโธ วทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร ทไดท าการ

ประมวลผลโดยโปรแกรม Agisoft Photoscan โดยใชขอมลภาพถายอากาศยานไรคนขบ โดยเปน

การประมวลผลแบบไมก าหนดจดควบคมภาคพนดนจะเหนไดชดวาภาพถายออรโธทท าการ

ประมวลผลเสรจครบเรยบรอยแลวนนมความคมชด สวยงานเหมอนธรรมชาตมาก แตกจะมรอย

โหวงตามรมขอบภาพถายออรโธทไดมาอยด

4.2.2 การประมวลผล ภาพออรโธ ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper โดยจะมผลทงหมด 3

พนทศกษา คอ อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธรกจเศรษฐศาสตรและการสอสารและ

วทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวร ตามล าดบ

ภาพ 4.9 ภาพ ออรโธ ของอาคารอเนกประสงค ทไดจากโปแกรม Pix4Dmapper

ดงภาพท 4.9 เปนภาพ ออรโธ ของอาคารอเนกประสงคของมหาวทยาลยนเรศวร ทได

ขอมลจากภาพถายอากาศยานไรคนขบและท าการประมวลผลโดยโปรแกรม Pix4Dmapper

สามารถ Mosaic ภาพ Ortho บลอคทมขนาดใหญไดอยางรวดเรว และท าการเชอมตอรอยตะเขบ

ของภาพถายแตละภาพไดแนบเนยนอยางทสด รวมไปถงการ Mosaic เชอมตอภาพทมความ

แตกตางของ แสง ส ความคมชดตางๆ ใหกลมกลนกนไดอยางเปนธรรมชาต และจะสงเกตไดอยาง

ชดเจนวาภาพ ออรโธของโปรแกรม Pix4Dmapper ดกวาภาพออรโธของโปรแกรม Agisoft

Photscan เพราะวาภาพมความคมชดมากกวาและเกบรายละเอยดของขอบภาพไดดกวา

44

ภาพ 4.10 ภาพ ออรโธ ของอาคารอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร ทไดจาก

โปแกรม Pix4Dmapper

ดงภาพท 4.10 เปนภาพออรโธของอาคารอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการ

สอสาร ทไดจากโปแกรม Pix4Dmapper มความคมชดมากกวาภาพออรโธของอาคารอาคารคณะ

บรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร ทไดจากโปแกรม Agisoft Photoscan การเกบ

รายละเอยดขอบภาพไดดกวาและคมชดกวาอยางเหนไดชด

ภาพ 4.11 ภาพ ออรโธ ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรทไดจากโปแกรม Pix4Dmapper

45

4.3 ผลการเปรยบเทยบความสงของอาคารกบเครองมอวดความสง

4.3.1 การเปรยบเทยบความสงของอาคารทสกดไดจาก โปรแกรม Agisoft Photoscan กบเครองวด โดยจะมผลการเปรยบเทยบความสงกบเครองมอวดทงหมด 3 ผล หรอ 3 พนทศกษานนเอง ไดแก อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารและ วทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวร ตามล าดบ ตาราง 4.1 ตารางแสดงความสงของอาคารระหวางโปรแกรม Agisoft Photscanกบเครองวดความสง

4.3.2 การเปรยบเทยบความสงของอาคารทสกดไดจาก โปรแกรม Pix4Dmapper กบเครองวด โดยจะมผลการเปรยบเทยบความสงกบเครองมอวดทงหมด 3 ผล หรอ 3 พนทศกษานนเอง ไดแก อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารและ วทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวร ตามล าดบ

พนทศกษา ความสงจากเครองมอวด

(m)

ความสงจาก Agisoft

Photoscan

Residual (m)

Squared Residual

RMSE

อาคารอเนกประสงค

12 13 -1 1 ±0.816

อาคารคณะบรหารฯ

15 15 0 0

วทยาลยพลงงานฯ

9 10 -1 1

46

ตาราง 4.2 ตารางแสดงความสงของอาคารระหวางโปรแกรม Pix4Dmapper กบ เครองวดความสง

การวางแผนแนวบนนนไดก าหนดความสงบน อยท 80 เมตร สวนซอน รอยละ 90 และสวน

เกย รอยละ 60 โดยตงเปนการบนแบบ 3 มต กเพอท จะน าผลลพธทไดมาท าการสราง 3D Model

โดยใชคาพกด ณ จดเปดถาย โดยทท าการบนเปน 3 มตนน เพราะตองการภาพออรโธ DEM DSM

ทไดจากการ ประมวลผล ทง 2 ซอฟแวรนนใหมความคมชดและสวยงาม เหมอนจรงมากทสด การ

สกดคาความสงทไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบนนมคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจาก

เครองมอวด โดยเราไดท าการเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารทง 2 โปรแกรมในการ

ประมวลผลภาพ และน าขอมลทงหมดทไดมาท าการสราง 3D Model โดยขอมลทง 2 โปรแกรมท

ไดมานน มคาใกลเคยงกน มคาความสงตางกนเลกนอย ดงนนจะเหนไดวาคาความสงทสกดไดจาก

ขอมลอากาศยานไรคนขบ ทจากโปรแกรม Pix4Dmapper มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจาก

เครองมอวดความสงมากกวา ขอมลจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

พนทศกษา ความสงจากเครองมอวด

(m)

ความสงจาก AgisoftPhotoscan

Residual (m)

Squared Residual

RMSE

อาคารอเนกประสงค

12 14 -2 4 ±1.732

อาคารคณะบรหารฯ

15 16 -1 1

วทยาลยพลงงานฯ

9 11 -2 4

47

4.4 ผลการสราง 3D Model และการเปรยบเทยบ ใน Sketchfab

4.4.1 ผลการส ราง 3D Model จากโปรแกรม Agisoft Photoscan และโปรแกรม Pix4Dmapper ตามล าดบ ใน Sketchfab โดยจะมผลการเปรยบเทยบความสงกบเครองมอวดทงหมด 3 ผล หรอ 3 พนทศกษานนเอง ไดแก อาคารอเนกประสงค อาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารและ วทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวร ตามล าดบ (a)

(b)

ภาพ 4.12 ภาพ 3D Model ของอาคารอเนกประสงค จากโปรแกรม Agisoft Photoscan (a)และ

Pix4Dmapper(b) ตามล าดบ

ดงภาพท 4.12 ภาพ (a) 3D Model ทไดจากการประมวลผลของโปรแกรม Agisoft Photoscan ใน Sketchfab 3D Model ทท าการประมวลผลออกมานนมความบดเบยวมากกวาภาพ (b) 3D Model ทไ ดจากการประมวลผลของโปรแกรม Pix4Dmapper ภาพ (b) เกบรายละเอยดของ 3D Model ไดมากกวา ไมมการบดเบยวหรอผดเพยนไปจากภาพออรโธทไดออกมา แตภาพ (a) รายละเอยดในสวนของรมขอบ 3D Model นนมประสทธภาพไมดและมพนทท

48

ไมมขอมลคอนขางมาก และขนาดของ 3D model ใหญกวา ภาพ (b) ทงทภาพทท าการประมวลผลในโปรแกรมทง 2 โปรแกรมเทากน และใชภาพถายอากาศยานไรคนขบทท าการบนถายภาพ แบบ 3 มต ชดเดยว และใชการประมวลผลแบบไมใสจดควบคมภาคพนดนทง 2 โปรแกรม แตผล 3D Model ทไดใน Sketchfab มความแตกตางกนอยางมาก

(a)

(b)

ภาพ 4.13 3D Model ภาพ 3D ของอาคารคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสารจาก

โปรแกรม Agisoft Photoscan(a) และ Pix4Dmapper(b) ตามล าดบ

ดงภาพท 4.13 นนเปนภาพของ 3D Model ใน Sketchfab ทท าการประมวลผลมาจาก

ขอมลภาพถายอากาศยานไรคนขบ จากโปรแกรม Agisoft Photoscan และโปรแกรม

Pix4Dmapper ภาพ (a) เปน 3D Model ใน Sketchfab ทท าการประมวลผลโดยโปรแกรม Agisoft

Photoscan สวนภาพ (b) เปน 3D Model ใน Sketchfab ทท าการประมวลผลโดยโปรแกรม

Pix4Dmapper ดงภาพ (a) จะสามารถสงเกต 3D Model วาบรเวณในสวนของรมๆขอบนนจะมการ

บดเบยวคอนขางมาก และหลงคาของอาคารกมรอยของการบดเบยวอยางเหนไดชดเจน ภาพ (b) ก

49

เหมอนกนในสวนของรมๆขอบ Model นนกมการบดเบยวเหมอนภาพ (a) แตบดเบยวนอยกวา ภาพทใชในการประมวลผลเปนภาพชดเดยวกน ซงท าการบนถายภาพแบบ 3 มต เพอทจะดรปทรงของอาคาร และเพอการสรางแบบจ าลองอาคารสามมตทสวยงามยงขน

ภาพ 4.14 ภาพ 3D Model ของวทยาลยพลงงานมหาวทยาลยนเรศวรจากโปรแกรม Agisoft

Photoscan (a) และ Pix4Dmapper (b)

ดงภาพท 4.14 นนเปนภาพ 3D Model ใน Sketchfab ทท าการประมวลผลโดยโปรแกรม

Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper ภาพ (a) เปน 3D Model ทท าการประมวลผลโดย

โปรแกรม Agisoft Photoscan สวนภาพ (b) เปน 3D Model ทไดท าการประมวลผลโดยโปรแกรม

Pix4Dmapper ภาพ (a) จะสงเกตไดวา ในบรเวรทเปนสระน า ใน 3D Model ไมไดเรยบไปทงผน

ภาพเลยแตจะเหนเปนรอยคลนของน ามากกวา ภาพ (b) และบรเวรตวอาคารของภาพ (a) ยงมการ

บดเบยวอยางชดเจนมากกวาภาพ (b) นนแสดงใหเหนวา ภาพ (b) ทท าการประมวลผลโดย

โปรแกรม Pix4Dmapper ทท าการสราง 3D Model ใน Sketchfab นนมการเกบรายะเอยดของ

ภาพไดดกวาและคมชดกวา

50

ผลทไดจากการประมวลผลจากโปรแกรมทง 3 โปรแกรมแลวน ามาท าการสราง 3D Model

โดยเผยแพรออนไลนใน Sketchfab นน 3D Model ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper นนดกวา 3D

Model ทไดจากโปรแกรม Agisoft Photoscan มากเพราะ ภาพออรโธทไดจาก Pix4Dmapper ก

ดกวาภาพออรโธทไดจาก Agisoft Photoscan และDSM ทไดมาจาก Pix4Dmapper กดกวา DSM

ทไดจาก Agisoft Photoscan โดย 3D Model ทไดจาก Pix4Dmapper มความคมชดมากกวา ม

ความบดเบยวนอยกวาและคาความคาดเคลอนนอยกวา รวมถงมความสวยงงามมากกวา มความ

เสมอนจรงมากกวา อกทง 3D Model ทไดจาก Agisoft Photoscan เมอขยายเพอทจะเขาดสามารถ

เหนไดอยางชดเจนวามการบดเบยวไปจากอาคารจรงอยางมาก มพนททไมมขอมล อยางเหนได

ชดเจน

ภาพ 4.15 3D Analyst ของอาคารอเนกประสงค จาก Agisoft Photoscan

ภาพ 4.16 3D Analyst ของอาคารอเนกประสงค จาก Pix4Dmapper

51

ภาพตดขวาง เปนการแสดงระดบความสงของพนผวตามแนวเสนทก าหนด ภาพตดขวางสามารถชวยในการประเมนความยากงายของเสนทาง หรอ ประเมนความเปนไปไดในการสรางถนน หรอทางรถไฟในบรเวณทก าหนด เปนตนไปทเครองมอ 3D Analysis เลอก Interpolate Lineลากเสนลงในแผนทตามทตองการ จากนนไปทเครองมอ 3D Analysis เลอก Create Profile Graph จะไดกราฟทแสดงความสงต าของพนท ทไดลากเสนเอาไว ดงภาพท 4.15 ภาพตดขวางทไ ดมาจาก DSM ของโปรแกรม Agisoft Photoscan ตวยอดของอาคารวทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวรนน ความสงอยท 96 กวาๆ ดงทแสดงในกราฟของภาพท 4.15 แตวา ภาพตดขวางของ DSM ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper นน ตวยอดของอาคารวทยาลยพลงงาน มหาวทยาลยนเรศวร นนมความสงอยท 96 พอด ดงนนสามารถสงเกตไดชดวาภาพตดขวางทไดจาก Pix4Dmapper มคานอยกวาและมคาใกลเคยงกบเครองมอวดมากกวา โปรแกรม Agisoft Photoscan อยางเหนไดชดเจน

52

บทท 5

อภปรายและสรปผลการวจย

จากขอมลภาพถายทางอากาศทไดจากอากาศยานไรคนขบ และ จากการเปรยบเทยบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดและคาความสงทสกดไดจากโปรแกรม Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper รวมทง การเปรยบเทยบการสรางแบบจ าลองสามมต ใน Sketchfab ของ 2 โปรแกรม ไดแก การสรางแบบจ าลองสามมตของ Agisoft Photoscan และ การสรางแบบจ าลองสามมตของ Pix4Dmapper เพอหาการสกดคาความสงทถกตองมากทสด และ วธสรางแบบจ าลองสามมตทใกลเคยงของจรงมากทสดสามารถสรปผลการวจยตามวตถประสงคได ดงน 5.1 สรปและอภปรายผลการวจย

1) ศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารจากขอมลอากาศยานไรคนขบ

การวางแผนแนวบนนนไดก าหนดความสงบน อยท 80 เมตร สวนซอน 90 เปอรเซนต และสวนเกย 60 เปอรเซนต โดยมแนวบนทงหมด 3 แนวบน และรปทไดทงหมด 36 รป โดยตงเปนการบนแบบ 3 มต กเพอท จะน าผลลพธทไดมาท าการสราง 3D Model โดยใชคาพกด ณ จดเปดถาย โดยทท าการบนเปน 3 มตนน เพราะตองการภาพออรโธ DEM DSM ทไดจากการ การประมวลผล ทง 2 ซอฟแวรนนใหมความคมชดและสวยงาม เหมอนจรงมากทสด กอนทจะท าการบนถายภาพไดนนจะตองท าการลงภาคสนามเพอทจะไดดวาเราจะท าการบนขนจากตรงไหนมทโลงเพยงพอตอการบนขนลงไหม และควรตรวจสอบแบตเตอรทกครง ในการบนถายภาพเพราะวาแบตอาจจะไมเพยงพอและท าให UAV ได การสกดคาความสงทไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบนนมคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวด โดยเราไดท าการเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารทง 2 โปรแกรมในการ ประมวลผลภาพ และน าขอมลทงหมดทไดมาท าการสราง 3D Model โดยขอมลทง 2 โปรแกรมทไดมานน มคาใกลเคยงกน มคาความสงตางกนเลกนอย คาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ ทจากโปรแกรม Pix4Dmapper มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสงมากกวา ขอมลจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

2) ศกษาการสรางแบบจ าลอง 3D ของอาคาร โดยเปรยบเทยบกบ 2 โปรแกรม

การศกษาการสรางแบบจ าลองสามมตของอาคารทไดจาก โปรแกรม Pix4Dmapper มกระบวนการในการสรางงายกวาแตใชเวลาในการประมวลผลนานกวา โปรแกรม Agisoft Photoscan และประสทธภาพของแบบจ าลองสามมตของอาคาร ทสรางใน Sketchfab แบบจ าลอง

53

สามมตของอาคารทไดจากการประมวลผลของ โปรแกรม Pix4Dmapper มประสทธภาพดกวาของ แบบจ าลองสามมตของอาคารทไดจากการประมวลผลขอล โปรแกรม Agisoft Photoscan มความคมชดมากกวาและรปทรงเสมอนจรงมากกวา มความบดเบยวนอยกวา เพราะภาพของการประมวลผลทไดมาจากโปรแกรม Pix4Dmapper มความคมชดและคาความคลาดเคลอนนอยกวาภาพของการประมวลผลทไดมาจากโปรแกรม Agisoft Photoscan การสกดคาความสงของอาคารโดยอากาศยานไรคนขบนน พบวาในแตละครงนนมการประมวลผล ขอมลจะใชเวลาคอนขางนาน อยางโปรแกรม Agisoft Photoscan นนใชเวลาในการประมวลผล ขอมลทงหมดประมาณ 1 ชวโมง 30 นาท – 2 ชวโมง ตอจ านวนภาพ 70 ภาพ ขนอยกบโนตบคและ Ram ทใช แตกตางกนไป แต การประมวลผล ภาพของ Pix4Dmappre นนใชเวลานานกวามาก 3-4 เทาของ Agisoft Photoscan และบางครงกใชทรพยากรโนตบคคอนขางมาก และการประมวลผล ใน Pix4Dmapper ครงแรกนนใชเวลา เกอบทงวนโดยเรม การประมวลผล ภาพ ตอนเวลา 11.45 น. และ ประมวลผลภาพเสรจตอน 01.35 น. ตอจ านวนภาพ 70 ภาพ ใชเวลาในการประมวลผล นานมาก ในการทจะท าการประมวลผลใน Pix4Dmapper แต 3D Model ทสรางขนใน Sketchfab โดยการประมวลผลของ Pix4Dmapper ดกวา สวยกวามความคมชดมากกวาและมความบดเบยว นอยกวา ทงๆทตงการประมวลผล ไวเหมอนกนคอ การสรางแบบ Standard เหมอนกนทง 2 โปรแกรม

Pix4DMapper ตอนสรางโปรเจคตงคณภาพของงานระดบ 3D Maps ท าใหใชเวลาค านวณนานมาก บางครงใชทรพยากรเครองโนตบคจนหมดคางไป แตในภาพรวมแลว User interface ของโปรแกรมออกมาไดเรยบงาย เขาใจ ใชสะดวก พอลองดภาพ 3D จาก Pix4DMapper กสวยงามไมแพกน (priabroy, 2559) แตผลการวจยทไดมา ไมตรงกบของ priabroy เพราะวา 3D Model ของ Agisoft Photoscan ทไดมามความบดเบยวมากกวา ของ Pix4Dmapper และมความผดพลาดมากกกวา และ 3D model ทไดออกมาจาก Agisoft Photoscan มความสวยงามนอยกวา 3D Model ทไดจาก Pix4Dmapper แตเหมอนกนตรงทเวลา ประมวลผล ภาพใน Pix4Dmapper ใชเวลาคอนขางทจะนานและใช Ram ในการรนทงหมด แตภาพ ทไดมา จากการบนถายภาพนนมคณภาพคอนขางด ท าใหการประมวลผลขอมลออกมาไดด และสวยงามมความคมชด

3) ศกษาความแตกตางของความสงอาคารระหวางความสงทสกดคาไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบกบขอมลความสงทวดไดจากเครองมอวดความสง

การวางแผนแนวบนนนไดก าหนดความสงบน อยท 80 เมตร สวนซอน 90 เปอรเซนต และ

สวนเกย 60 เปอรเซนต โดยตงเปนการบนแบบ 3 มต กเพอท จะน าผลลพธทไดมาท าการสราง 3D

Model โดยใชคาพกด ณ จดเปดถาย โดยทท าการบนเปน 3 มตนน เพราะตองการภาพออรโธ DEM

54

DSM ทไดจากการ ประมวลผล ทง 2 ซอฟแวรนนใหมความคมชดและสวยงาม เหมอนจรงมากทสด การสกดคาความสงทไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบนนมคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวด โดยเราไดท าการเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารทง 2 โปรแกรมในการ ประมวลผลภาพ และน าขอมลทงหมดทไดมาท าการสราง 3D Model โดยขอมลทง 2 โปรแกรมทไดมานน มคาใกลเคยงกน มคาความสงตางกนเลกนอย ดงนนจะเหนไดวาคาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ ทจากโปรแกรม Pix4Dmapper มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสงมากกวา ขอมลจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

คาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสง ในสวนของขอมลความสงจากโปรแกรม Pix4Dmapper มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสงมากกวา ขอมลจากโปรแกรม Agisoft Photoscan แตการProcess ของโปรแกรม Pix4Dmapper จะมความคมชดกวาและเกบรายละเอยดของแบบจ าลองมากกวา เปนเพราะอลกอรทมในกระบวนการสรางภาพของโปรแกรม Pix4Dmapper ดกวาโปรแกรม Agisoft Photoscan เลยท าใหไดผลออกมาทดกวา 3D Model ทไดจาก โปรแกรม Pix4Dmapper มความคมชดมากกวาและรปแบบของอาคารมคาความคาดเคลอนนอยกวา และ รปรางผดเพยนไปจากทรงเดมนอยกวาของโปรแกรม Agisoft Photoscan น าภาพทไดมาจาก UAV เอาไปค านวณใน Agisoft Photoscan และลองดโมเดลสามมตทสรางโดย Agisoft Photoscan ผลของการประมวผลโมเดลทไดมานนมความถกตองนอยกวาแตรปทรงคมชดแตไมชดเทา โมเดลสามมตของ Pix4Dmapper

ภาพ 5.1 ภาพการเปรยบเทยบ 3D Model ของทง 2 โปรแกรมSketchfab

55

5.2 ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะ

1) งานวจยครงนไมไดใสจดควบคมภาคพนดน (GCPs) ท าใหเกดคาความคาดเคลอน

มากกวาแบบใสจดควบคมภาคพนดน ถาใสจดควบคมภาคพนดนจะท าใหภาพมคาความละเอยด

ถกตองไดมากยงขน

2) ควรมการศกษาเรดารตรวจอากาศรายวน ทกครงกอนออกภาคสนาม

3) ใชเฉพาะอปกรณเสรมทไดมาตรฐานจาก DJI คณภาพของอปกรณเสรม กถอเปนสง

ส าคญทชวยสรางความมนใจใหกบคณในขณะทคณน าอปกรณเหลานนมาใชงานรวมกบโดรน จะ

สามารถรไดอยางไรวาอปกรณทน ามาใชนนมคณภาพ ไดมาตรฐานและมความปลอยภย

4) ตรวจสอบการจบสญญาณดาวเทยม GPS กอนทจะน าโดรนขนบนทกคร ง ควร

ตรวจสอบใหแนใจกอนวาโดรน ตรวจพบสญญาณดาวเทยม GPS หรอไม หากโดรนจบสญญาน

ดาวเทยม GPS ไมเสถยร สญญานขาดหาย ระบบควบคมการบนอาจจะไมสามารถระบต าแหนง

ของตวโดรนได

5) ตรวจเชคใบพดและมอเตอร การตรวจเชคความพรอมของโดรนและอปกรณตางๆ เปน

เรองพนฐานทควรท าทกครงกอนทจะน าโดรนขนบน เพอใหแนใจวาตวโดรนและอปกรณตางๆม

สภาพปกตดสามารถน าไปใชงานไดอยางปลอดภย ไมมสวนใดสวนหนงช ารดหรอไดรบความ

เสยหาย ควรตรวจสอบใหแนใจวาใบพดมสภาพทสมบรณดไมฉกขาด หลดหลวม หรอตรวจเชค

ระบบมอเตอร สภาพความปกตทมองเหนไดจากภายนอก การหมนของมอเตอร จะชวยใหมนใจได

วาจะสามารถบนโดรนไดอยางปลอดภยมากขน

6) น าโดรนขนบนใหอยในระยะสายตา ในขณะทท าการบนโดรนอยนน ควรบนใหอยใน

ระยะสายตาทสามารถมองเหนตวโดรนได ไมควรบนโดรนออกนอกระยะสายตา เพอเปนการ

ปองกนไมใหโดรนของบนไปชนสงกดขวางหรอบนตกลงมาใหไดรบความเสยหาย เนองจากการ

บงคบโดรนโดยมองผานหนาจอแสดงผลเพยงอยางเดยวเปนเรองทยากและตองใชประสบการณ

มากพอในการควบคมโดรน หากไมมความช านาญในการบงคบโดรน อาจท าใหการบนโดรนของ

เกดอบตเหตขนได

7) น าโดรนลงจอดเมอปรมาณแบตเตอรต า แบตเตอรถอเปนหวใจหลก และเปนแหลง

พลงงานทส าคญในการขบเคลอนโดรน หากแบตเตอรหมด โดรนกไมสามารถบนตอได ดงนนหากม

56

การแจงเตอนระดบปรมาณแบตเตอรต า ควรบนโดรนกลบมา และลงจอดในทนท ไมควรฝนบนตอ

เพอปองการไมใหโดรนตกลงมาจนไดรบความเสยหายเนองจากไมสามารถควบคมโดรนตอไดใน

ระหวางทโดรนบนอยบนอากาศเพราะแบตเตอรไมเพยงพอตอใชงาน ทงนระบบควบคมการบนของ

โดรน DJI ถกออกแบบใหมการแจงเตอน ระบบบนกลบฐานและระบบลงจอดโดยอตโนมต

8) ปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบทองถนการตรวจสอบใหแนใจวาปฏบตตามกฎหมาย

และระเบยบขอบงคบของพนททจะท าการบนโดรนหรอไมพนททจะท าการบนโดรนเปนพนทเขต

หวงหามหรอตองขออนญาตเจาของพนทกอนท าการบนโดรนหรอไมควรตรวจสอบสงเหลานให

แนใจกอนทจะท าการบนโดรนทกครง เพอปองกนปญหาหรอเหตการณทอาจจะเกดขนและอาจ

สงผลกระทบกบบคคลอน

9) น าโดรนขนบนบรเวณพนทโลง กอนทจะน าโดรนขนบน ควรตรวจสอบสถานทบรเวณท

จะน าโดรนขนบนกอนวามสงกดขวางการบนมากนอยแคไหน มอะไรบางทอาจเปนอปสรรคตอการ

บน หากเปนไปไดควรน าโดรนขนบนในพนทโลงทไมมตกสงหรอตนไมใหญ เสาไฟฟาเสาสญญาณ

โทรศพทเพอหลกเลยงความเสยงทอาจเกดขนไดระหวางการบนโดรน

57

บรรณานกรม

58

บรรณานกรม

กรมโยธาธการและผงเมอง. (2557) คมอการวางและจดท าผงเมอง เ ฉ พ า ะ . ( ร ะ บ บ

ออนไลน) แหลงทมา : www.dpt.go.th/ [สบคนเมอวนท 5 เมษายน 2561]

กรมโยธาธการและผงเมองง. ม.ป.ป. สญลกษณในผงเมองรวม.(ระบบออนไลน) แหลงทมา :

http://www.dpt.go.th/knowledges/. 2556. [สบคนเมอวนท 5เมษายน 2561]

กรมแผนททหาร . ภาพถายทางอากาศ. (ระบบออนไลน) แหลงทมา :

http://natres.psu.ac.th/Department/EarthSciencef [สบคนเมอ 12 เมษายน

2561]

กตตศกด ศรกลาง. การวางแผนโครงการท า แผนทจากภาพถายทางอากาศ PHOTOGRAMMETRIC MAPPING PROJECT PLANNING. (ร ะ บบออน ไ ล น ) แหลงทมา : https://www.rtsd.mi.th /KM/Arial_Project_Planing.pdf. 2554. [สบคนเมอ 11 เมษายน 2561] กมลฉตร ศรจะตะ. (2559). การศกษาความหนาแนนของเมองจากขอมลไล ดาร กรณศกษาเขต ดาวทาวน และเขตสตรป รฐเพนซลเวเนย ประเทศ สหรฐอเมรกา. วทยานพนธ วท.บ. , มหาวทยาลยนเรศวร, พษณโลก. [สบคนเมอ 12 เมษายน 2561] กลธดา เดนวทยานนท. (2559) .“Drone” เทคโนโลยอากาศยานไรคนขบ. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา:https://www.pwc.com/th/en/pwc-thailand- blogs/blog-20161031.html.

2559.[สบคนเมอ 25 เมษายน 2561]

กาญจนเขจร ชชพ (2557). เครองมอวดหาความสงของวตถจากภาพถายทางอากาศ .

(ระบบออนไลน) แหลงทมา : http://www.cyberlab.lh1.ku.ac.th/elearn/.htm

[สบคนเมอ 12 เมษายน 2561]

นภา แยมวจ,2559, “ จฬาฯพฒนาเทคโนโลยการส ารวจดวยภาพถาย” , แหลงทมา http://www.moe.go.th/moe/th/news/ NewsID=45190&Key,[สบคนเมอ 20 มถนายน 2561] ชต เหลาวฒนา อรรณพ เรองวเศษ และรงโรจน หวงเกยรต(2557).แผนท ภาพถายอากาศยาน

ไรคนขบ.วารสารหลกเมอง ฉบบท 272 หนาท 10 [สบคนเมอ 20 เมษายน 2561]

59

ไพศาล สนตธรรมนนท (2553). การรงวดดวยภาพดจทล. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย[สบคนเมอ 20 เมษายน 2561]

มณฑา จ าปาเหลอง (2556). การส ารวจเพอท าแผนทดวยUAV . วารสารหลกเมอง ฉบบท 273

หนาท 23[สบคนเมอ 12เมษายน 2561]

ยงยทธ วถไตรรงค(2556). โครงการศกษาศกยภาพในการจดท าแผนทใน ร ะ บบ ส า ร ส น เ ท ศ

ภมศาสตรดวยอากาศยานไรคนขบ รายงานวจยฉบบสมบรณ, ภาควชาภมศาตร คณะ

อกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร,กรงเทพมหานคร[สบคนเมอ 10 เมษายน 2561]

Chen, Liu,Gao, Liu, “An Automatic Ground Control Point Matching Based on GCP

Chip Database for Remote Sensing Images” in Image Analysis and Signal

Processing, Taizhou, April 2009, pp. 13-17.

DevilArt, 2016 , AXIS VIDIUS โดรนจวทเลกทสดในโลก, แหลงทมา http://www.everythingisee.in.th/ =2759, [March 19, 2018] Haarbrink , R.B , Koers , E . (2008) Helicopter UAV for Photogrammetry and rapid

response Retrieved March 30, 2018, from www.int-arch-photogramm sci.net

JARED POLIN, 2014, DJI Inspire 1 Real World Preview with 4k Footage, แหลงทมา http://froknowsphoto.com/dji-inspire-1/, [March 19, 2018] Kaneko ,R., et al. (2015). Application of unmanned aerial vehicle measurement to

estimate quantity of forest biomass. Retrieved March 30, 2018, from

www.kutarr.lib.kochi-tech.ac.jp

Mantra & WordPress, 2016, โ ดรน (Drone) คออะไร มาท าความรจกโดรนกนเถอะ, แหลงทมา: http://www.thairc.com/?p=1, [ April 16, 2018] Michael, 2016, Types of Multirotor, Available: https://oscarliang.com/types-of- multicopter/, [June 22,2018] Phantom Thailand, 2014, รวว “DJI GS PRO” แอพฯ วางแผนบนโดรนทสด อจฉรยะ, แหลงทมาhttps://www.phantomthailand.com/รวว-dji-gs-pro-แอพฯวางแผนบน, [May 24, 2018]

60

Shiravi, S., Zhong, M. and Beykaei, S. A. (2012). Accuracy assessment of building

extraction using LiDAR data for urban planning/transportation

applications. Dept. of Civil Engineering, University of New Brunswick.

Stange and Mark Willis, “Palentier: Aerial Mapping System”, 2010, Office of Science

and Technology Policy, part of the Executive Office of the President of the

United States.

waraporn, 2016, อากาศยานไรคนขบ, แหลงทมา

http://dronecademy.org/unmanned-aircraft/, [April 22, 2018]

61

ภาคผนวก

62

ภาคผนวก ก. อปกรณและอากาศยานไรคนขบทใชในงานวจย

63

ภาคผนวก ข. การเตรยมความพรอมสส าหรบการบนอากาศยานไรคนขบ

64

ภาคผนวก ค. การหาคาความสงของอาคารโดยโปรแกรม

65

การศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารโดยขอมลอากาศยานไรคนขบ ในเขตพนทเมอง

Investigation of techniques to estimate the building height from unmanned aerial data in an urban สธตา ออนนม1* และ นฐพล มหาวค2

Suthita On-nim1* and Nattapon Mahavik2 1 คณะเกษตรศาสตรทรพยากรธรรมชาต และ สงแวดลอม

2ภาควชาทรพยากรธรรมชาต และ สงแวดลอม 1 Faculty of Agriculture Natural Resources and Environment

2 Department Natural Resources and Environment *Corresponding author; E-mail:suthitao58@email.nu.ac.th

บทคดยอ

อากาศยานไรคบขบ ( Unmanned Aerial Vehicle : UAV ) หรอ โดรน ( Drone) เปนหนงเทคโนโลยทก าลงถกหลายฝายจบตามอง เพราะท าหนาทในการบงคบเครองบนแทนมนษย ทงน บทบาทของ อากาศยานไรคนขบ ก าลงเขามามอทธพล ตอรปแบบ การท าธรกจ ตางจากอดตอยางสนเชงซง โดรน ถกใชในการทหาร และ ภารกจปองกนประเทศ เปนหลก ( กลธดา เดนวทยานนท , 2559) การศกษาครงนมวตถประสงคเพอทจะสกกคาความสงของอาคารและการสราง 3D Model โดยการใชขอมลจาก อากาศยานไรคบขบ หรอทเรารจกกนดทในชอ วา โดรน โดยท าการ Process ภาพถายทไดจากอากาศยานไรคนขบ โดยโปรแกรมทใช Process ภาพมทงหมด 2 โปรแกรม คอ โปรแกรม Agisoft Photoscan และ โปรแกรม Pix4Dmapper จะไดคาความสงทสกดออกมาไดอยในรปของ DEM และ DSM และน าผลทไดจากทง 2 โปรแกรมมาท าการสราง 3D Model ใน Sketchfab และน าผลทไดจากทง 2 โปรแกรมมาวเคราะหคาความสงของอาคารทสกดไดและเปรยบเทยบ 3D Model ทไดจากทง 2 โปรแกรมพนทศกษา มหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก คาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสง ค าส าคญ : อากาศยานไรคนขบ อาคาร แบบจ าลองสามมต

Abstract

This study aimed to analyze the techniques to estimate the building height from unmanned aerial data in an urban The objective is to create a 3 D model with photogrametry by UAV. The result found that unmanned vehicle surveys and 3D modeling by Comparing the two programs Agisoft Photoscan and Pix4Dmapper program is rendered the performance of the program. to create a 3D model with photogrametry by UAV in sketchfab. The result showe that building 3D model derived from the processing in the program.Can be compared with the measurement height instrument. Keywords : Unmanned Aerial Vehicle, building, 3D Model

66

บทน า

อากาศยานไรคนขบ UAV (Unmanned Aerial Vehicle) ถกควบคมจากระยะไกลได ซงในปจจบนอากาศยานไรคนขบนนสามารถบนไดดวยตวเองไมจ าเปนทจะตองบงคบหรอคอนโทรล โดยการวางแผนแนวบนเขาไป โดรนเปนเครองบนบงคบขนาดเลกทพฒนาขนมาเพอประโยชนใชสอยหลายดานดวยกน ซงในสมยกอนจะมใชเฉพาะในทางการทหารเทานน เชน ใชเพอการราชการลบ เพอสอดแนม หรออาจจะรายแรงกวานนกตดอาวธเขาไปถลมศตรจากระยะไกล (กตตศกด ศรกลาง , 2556) หรอใชกบพนทอนตรายหรอภารกจทยากทคนเราจะสามารถเขาไปถงไดในอดตนน ไมไดใชในการบนเทงเหมอนในปจจบน ซงกมขอดกคอไมตองใชคนจรงเขาไปในพนทซงเสยงอนตรายนนเอง ตงแตสมยสงครามโลกครงท 1 จนมาถงปจจบน เทคโนโลยของอากาศยานไรคนขบไดถกพฒนาขนมาเรอย ๆ จนไมไดจ ากดแคในทางทหารเทานน ในปจจบนนนอากาศยานไรคนขบถกใชในหลากหลายรปแบบ เชน การคาดการณเกยวกบน าทวมอทกภย การวางผงและการใชประโยชนจากพนท รวมถงน าไปใชควบคกบการออกแบบโครงสรางอาคาร การประมาณคาความสงของตนไมและอาคาร การวดขนาดความสงของอาคารนนกเพอทจะตองการทจะทราบวา ไดมาตรฐานตามกฎหมายทก าหนดหรอไมท าให การวดขนาด ความสงซงจะตองใชเครองมอวดในการวด จงท าใหการวดขนาด ความสงของอาคารนนเปนไปไดยากและมขนตอนในการวดยงยากและ ในบางพนทมการเขาถงยากและขนาดความสงของอาคารสงมากและล าบากตอการส ารวจ ตามกฏกระทรวง ฉบบท 55 (พ.ศ.2543) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 หมวด 4 แนวอาคารและระยะตาง ๆ ของอาคาร ก าหนดควบคมความสงของอาคาร ความสงของอาคารไมวาจากจดหนงจดใด ตองไมเกนสองเทาของระยะราบวดจากจดนนไปตงฉากกบแนวเขตดานตรงขามของถนนสาธารณะ ทอยใกลอาคารนนทสดความสงของอาคารใหวดแนวดงจากระดบถนนหรอระดบพนดนทกอสรางขนไปถงสวนของอาคารทสงทสด เรองควบคมอาคาร พ.ศ.2544 หมวด 5 ขอ 49 ก าหนดใหความสงของอาคารไมวาจากจดใดจดหนง ตองไมเกน 2 เทาของระยะราบ วดจากจดนนไปตงฉากกบแนวถนนดานตรงขามของถนนสาธารณะทอยใกลอาคารนนทสด ( กรมโยธาธการและผงเมอง ง.ม.ป.ป , 2557) แตกยงมอาคารแบบทสรางผดกฎหมายขนมาเรอย ๆ จงเปนทมาและความส าคญของปญหา โดยการศกษาครงนไดท าการศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคาร โดยใชขอมลภาพถายทางอากาศยานไรคนขบ หรอ ภาพถาย UAV และการค านวณขอมลทางเรขาคณต (ความสง , พนท , ปรมาตร) อปกรณทเกยวของกบการใชอากาศยานไรคนขบ (UAV) เพอจดท าภาพถายทางอาศและวธการท าภาพถายทางอากาศทไดมาตรฐานสามารถศกษาตอยอดในเชงระบบภมสารสนเทศและ

67

การสรางแบบจ าลอง 3 มต ซงการตรวจสอบความถกตองแลวสามารถน าไปใชเปนประโยชนตอการพฒนาในรปแบบตาง ๆ และเปนเครองมอทส าคญในการพฒนาตอไป

วธการวจย

ขอบเขตการวจย

1.ขอบเขตพนทศกษา ก าหนดมหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลกนนเปนพนทตวอยางในการสรางแผนท แสดงความสงของอาคารนน ซงเปนไปตามวตถประสงคของการศกษาครงน มหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก

ภาพท 1 แผนทพนทศกษา มหาวทยาลยนเรศวร

2.ขอบเขตดานเนอหา

การศกษาในครงนมงเนนไปทการศกษาเทคนคการสกดคาความสงของอาคารและตรวจสอบความถกตองของขอมลและการสราง 3D Model

68

กรอบแนวคด

ตารางท 1 ตารางแสดงขอมลและอปกรณ

69

ตารางท 2 ตารางแสดงซอฟแวรทใช

ขนตอนการวจย

พนทศกษาตงอยท มหาวทยาลยนเรศวร อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ประกอบกดวย 3 อาคาร โดยอาคารแรกจะเปน อาคารอเนกประสงค มหาวทยาลยนเรศวร อาคารทสองจะเปน วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร และอาคารทสามจะเปนอาคารของคณะบรหารธรกจ เศษฐศาสตรและการสอสาร โดยทจะท าการบนถายภาพเพอจะน ามาสกดคาความสงของอาคารและน ามาท า 3D Model โดยใช อากาศยานไรคนขบ ( DJI Phantom 4 advanced ) น ามาถายภาพทางอากาศเมอวนท 20 สงหาคม 2561 , 21 สงหาคม 2561 และ 31 พฤศจกายน 2561 ตามล าดบ โดยขนตอนแรกของวธวจยนนคอ การวางแผนแนวบนของอาคารทง 3 อาคาร โดยยกตวอยางเปนพนทศกษา 1 ใน 3 คอ อาคารอเนกประสงค เพราะ วามรปทรงทแตกตางจาก อาคารอนๆทอยใกลเคยงกน ดง ภาพท 2 น

ภาพท 2 การวางแผนแนวบนของอาคารอเนกประสงค

70

โดยการวางแผนแนวบนนนไดก าหนดความสงบน อยท 80 เมตร สวนซอน รอยละ 90 และสวนเกย รอยละ 60 โดยมแนวบนทงหมด 3 แนวบน และรปทไดทงหมด 36 รป โดยตงเปนการบนแบบ 3 มต เพราะ จะน าผลลพธทไดมาท าการสราง 3D Model โดยใชคาพกด ณ จดเปดถาย

ภาพท 3 ภาพทไดมาจากการบนถายภาพ

ขนตอนท 2 จะเปนการน าภาพเขากระบวนการโฟโตแกรมเมตรโดยใช ซอรแวร Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper จะเปนกระบวนการสรางภาพ การสรางจดความหนาแนนโดยในขนตอนนเราสามารถใสจควบคมภาคพนดน หรอ GCPs ได

ภาพท 4 การสรางจดความหนาแนนของ ซอฟแวร Agisoft Photoscan

ภาพท 5 การสรางจดความหนาแนนของภาพดวย ซอฟแวร Pix4Dmapper

71

ขนตอนตอไปเปนการสราง DEM และ DSM ของทง 2 ซอฟแวร จะได DEM และ DSM ออกมา เรา

สามารถทจะนนขอมลทง 2 ซอฟแวรทไดออกมานนไปเปดดใน Arcmap ได

ภาพท 6 DEM ทไดจาก Agisoft Photoscan

ภาพท 7 DEM ทไดจาก Pix4Dmapper

ขนตอนตอไปเปนการสรางภาพออรโธ และจะไดภาพออรโธ ของทงสอง ซอฟแวรออกมา และน าผลลพธทไดออกมาจากทง 2 ซอฟแวร น าไปสราง 3D Model ใน Sketchpad

ภาพท 8 ภาพออรโธ ทไดจาก Agisoft Photoscan

72

ภาพท 9 ภาพออรโธทไดจาก Pix4Dmapper

น าขอมลทงหมดทไดมาท าการสราง 3D Model ใน Sketchfab โดยท Sketchfab ชวยใหผ ใชในการเผยแพรเนอหา 3 มตแบบโตตอบออนไลนโดยไมจ าเปนตองขอปลกอนของบคคลทสามใด โดยการเพมเนอหาแบบ 3D แทนเพยงตองพงพาสไลดโชว 3D, showreels หรอภาพนง ในขณะท Sketchfab งายพอทจะน ามาใชโดยผ ใชคอมพวเตอรมอใหมทไดเปรยบ ทส าคญของบรการนอยส าหรบนกพฒนาทผลตเนอหา 3 มตและตองการแบงปนออนไลน (Sketchfab , 2559)

ภาพท 10 3D Model ใน Sketchfab จาก Agisoft Photoscan

ภาพท 11 3D Model ใน Sketchfab จาก Pix4Dmapper

73

น าขอมลทงหมดท ท าการ zip file และอพโหลดลงแลวกจะได 3D Model ออกมาขนโชวบนเวบ Sketchfab (ดงภาพท 10 และ 11 ) เราสามารถท าการปรบสและดโครงสรางตางๆได และใน sketchfab ยงสามารถใหเราดาวนโหลด 3D ออกมาไดอก มทงแบบดาวนโหลดฟร และแบบเสยคาใชจายในการดาวนโหลด แต Sketchfab ยงมขอจ ากดในเรองไฟลของขอมลทเราจะอพนน จะตองมขนาดไมเกน 50 KB ถาเราอยากจะอพไฟลทมขนาดใหญกวานน เราจะท าการอปเกรด เพอทจะอพไฟลขอมลทมขนาดใหญลงใน Sketchfab แตการทเราจะอปเกรดนนกมคาใชจายในสวนตางๆตามมา แตถาเราไมอยากทจะจายเงนในสวนของการสรางโมเดลนน เรากจะตองลดจ านวนภาพทเราจะท าการ Process ลง เพอทเวลาเรา Export ขอมลออกมาจะไดไมเกน 50 MB

ภาพท 12 ขอมลทอพลง Sketchfab ทงหมดในแตละ Model

สมการทใชในการวจย

CHM = DSM – DTM or DEM (1) 𝑇𝑇𝑇 𝑇 = 𝑇𝑇 𝑇𝑇 𝑇𝑇 (2) 𝑇 = 𝑇𝑇 𝑇𝑇 𝑇𝑇 + ℎ (3) BC และ AC คอ ระยะหางจากตวเราจนถงโคนตกหรอโคนตนไม CHM คอ Canopy Height Model DEM คอ Digital Elevation Model DSM คอ Digital Surface Model DTM คอ Digital Terrain Model h คอ ความสงของเรา H คอ ความสงของอาคารหรอตนไม Tan A คอ มมเงย ทไดจากเครองวด

74

ผลการการศกษา

การวางแผนแนวบนนนไดก าหนดความสงบน อยท 80 เมตร สวนซอน 90 เปอรเซนต และสวนเกย 60 เปอรเซนต โดยมแนวบนทงหมด 3 แนวบน และรปทไดทงหมด 36 รป โดยตงเปนการบนแบบ 3 มต กเพอท จะน าผลลพธทไดมาท าการสราง 3D Model โดยใชคาพกด ณ จดเปดถาย โดยทท าการบนเปน 3 มตนน เพราะตองการภาพออรโธ DEM DSM ทไดจากการ Process ทง 2 ซอฟแวรนนใหมความคมชดและสวยงาม เหมอนจรงมากทสด กอนทจะท าการบนถายภาพไดนนจะตองท าการลงภาคสนามเพอทจะไดดวาเราจะท าการบนขนจากตรงไหนมทโลงเพยงพอตอการบนขนลงไหม และควรตรวจสอบแบตเตอรทกครง ในการบนถายภาพเพราะวาแบตอาจจะไมเพยงพอและท าให UAV ได การสกดคาความสงทไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบนนมคาใกลเคยง กบขอมลความสงทไดจากเครองมอวด โดยเราไดท าการเปรยบเทยบขอมลความสงของอาคารทง 2 โปรแกรมในการ Process ภาพ และน าขอมลทงหมดทไดมาท าการสราง 3D Model โดยขอมลทง 2 โปรแกรมทไดมานน มคาใกลเคยงกน มคาความสงตางกนเลกนอย โดยคาความสงของอาคารอเนกประสงค ของมหาวทยาลยนเรศวร ทวดไดจากเครองมอวดนนมคาความสงอยท 22 เมตร สวนคาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ ทไดจากโปรแกรม Agisoft Photoscan นนมความสงอยท 73 เมตร ลบกบความสงจากระดบน าทะเลปานกลางนนจะอยท 28 เมตร สวน คาความสงทสกดไดจากอากาศยานไรคนขบ ทไดจากโปรแกรม Pix4Dmapper ความสงจะอยท 70 เมตร ลบกบความสงจากระดบน าทะเลปานกลางนน ความสงของอาคารจะอยท 25 เมตร สวนความสงทไดจากเครองมอวดความสงนน อยท 22 เมตร ดงนนจะเหนไดวาคาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ ทจากโปรแกรม Pix4Dmapper มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสงมากกวา ขอมลจากโปรแกรม Agisoft Photoscan

ภาพท 13 ภาพการเปรยบเทยบ 3D Model ทไดจาก Agisoft Photoscan และ Pix4Dmapper ตามล าดบ

75

อภปรายผล

คาความสงทสกดไดจากขอมลอากาศยานไรคนขบ มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสง ในสวนของขอมลความสงจากโปรแกรม Pix4Dmapper มคาใกลเคยงกบขอมลความสงทไดจากเครองมอวดความสงมากกวา ขอมลจากโปรแกรม Agisoft Photoscan แตการProcess ของโปรแกรม Pix4Dmapper จะมความคมชดกวาและเกบรายละเอยดของโมเดลไดมากกวา อาจจะเปนเพราะอลกอรทกในกระบวนการสรางภาพของโปรแกรม Pix4Dmapper ดกวาโปรแกรม Agisoft Photoscan เลยท าใหไดผลออกมาทดกวา 3D Model ทไดจาก โปรแกรม Pix4Dmapper มความคมชดมากกวาและรปแบบของอาคารมคาความคาดเคลอนนอยกวา และ รปรางผดเพยนไปจากทรงเดมนอยกวาของโปรแกรม Agisoft Photoscan น าภาพทไดมาจาก UAV เอาไปค านวณใน Agisoft Photoscan และลองดโมเดลสามมตทสรางโดย Agisoft Photoscan แตโมเดลทออกมากดดพอสมควร

Pix4DMapper ตอนสรางโปรเจคตงคณภาพของงานระดบ 3D Maps ท าใหใชเวลาค านวณนานมาก บางครงกนเมมโมรเครองโนตบคจนหมดคาง แตในภาพรวมแลว User interface ของโปรแกรมออกมาไดเรยบงาย เขาใจ ใชสะดวก มาลองดภาพ 3D จาก Pix4DMapper กสวยสดงดงามไมแพกน (priabroy, 2559) แตผลทไดไมตรงกบของ priabroy เพราะวา 3D Model ของ Agisoft Photoscan ทไดมามความบดเบยวมากกวา ของ Pix4Dmapper และมความผดพลาดมากกกวา และ 3D model ทไดออกมาจาก Agisoft Photoscan มความสวยงามนอยกวา 3D Model ทไดจาก Pix4Dmapper แตเหมอนกนตรงทเวลา Process ภาพใน Pix4Dmapper ใชเวลาคอนขางทจะนานและใช Ram ในการรนทงหมด ไมสามารถทจะท าอยางอนได และคางไป แตภาพ ทไดมา จากการบนถายภาพนนมคณภาพคอนขางด จงท าใหการ Process ขอมลออกมาไดด และสวยงาม

สรป

การสกดคาความสงของอาคารโดยอากาศยานไรคนขบนน พบวาในแตละครงนนมการ Process ขอมลคอนขางทจะใชเวลาคอนขางนาน อยางซอฟแวร Agisoft Photoscan นนใชเวลาในการ Process ขอมลทงหมดประมาณ 1 ชวโมง 30 นาท – 2 ชวโมง ตอจ านวนภาพ 70 ภาพ ขนอยกบโนตบคและRam ทใช แตกตางกนไป แต การ Process ภาพของ Pix4Dmappre นนใชเวลานานกวามาก 3-4เทาของ Agisoft Photoscan และบางครงกดบไป และการProcess ใน Pix4Dmapper ครงแรกนนใชเวลา เกอบทงวนโดยเรมProcess ภาพ ตอนเวลา 11.45 น. และ Process ภาพเสรจตอน 01.35 น. ตอจ านวนภาพ 70 ภาพ ใชเวลาในการ Process นานมากและโนตบคคางบอย ในการทจะ Process ภาพ

76

ใน Pix4Dmapper แต 3D Model ทสรางขนใน Sketchfab โดยการ Process ของ Pix4Dmapper ดกวา สวยกวามความคมชดมากกวาและมความบดเบยว นอยกวา ทงๆทตงการ Process ไวเหมอนกนคอ การสรางแบบ Standard เหมอนกนทง ซอฟแวร

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณอาจารยสาขาภมศาสตรทกทาน ททานไดใหค าแนะน าและอนเคราะหขอมลและ

อปกรณในการศกษาครงน และขอขอบคณ มหาวทยาลยนเรศวร ทใหพนทศกษา ไดชแนะแนวทางอน

เปนประโยชนตองานวทยานพนธระดบปรญญาตร หลกสตรภมศาสตรในครงน

เอกสารอางอง

กรมโยธาธการและผงเมองง. ม.ป.ป. สญลกษณในผง เมองรวม.(ระบบออนไลน)

แหลงทมา : http://www.dpt.go.th/knowledges/. 2556.

กตตศกด ศรกลาง. การวางแผนโครงการท า แผนทจากภาพถายทางอากาศ

PHOTOGRAMMETRIC MAPPING PROJECT PLANNING. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา : https://www.rtsd.mi.th /KM/Arial_Project_Planing.pdf. 2554.

Priabroy. Category: 3D. (ระบบออนไลน) แหลงทมา :

https://www.priabroy.name/archives/category/3d. 2559

77

ประวตผวจย

78

กจกรรมทเขารวม

1) โครงการสรางนสตคณภาพสประชาคมอาเซยน

2) โครงการพฒนาคณภาพนสตใหเปนเลศในประชาคมอาเซยน

3) คายพฒนาสงแวดลอม ชมรมภมศาสตรนเรศวร

4) เขารวมอบรมเชงปฏบตในหวขอ "การจดท าระบบแผนทออนไลน ดวยซอฟแวรรหสเปด"

5) เขารวมอบรมเชงปฏบตในหวขอ "การใช Google earth engine" Listening

Comprehension-Media (หลกสตรระยะสน)ท สถานพฒนาวชาการดานภาษา

มหาวทยาลยนเรศวร

6) เขารวมฟงการบรรยายเรอง"แนวโนมและเทคโนโลยในการท าแผนทสมยใหม"

โดย คณจนษฐ ประเสรฐบรณะกล Senior Aerospace Mapping Manager และ

ผ เชยวชาญดานแผนท บรษท จไอเอส จ ากด วนท 20 พฤศจกายน 2561

ประวตผวจย

ชอ – ชอสกล สธตา ออนนม

วน เดอน ป เกด 23 มถนายน 2540

ทอยปจจบน 305/84 หม 4 ต าบล บานคลอง อ าเภอ

เมอง จงหวด พษณโลก 65000

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2558-ปจจบน วท.บ. (ภมศาสตร) มหาวทยาลยนเรศวร เกรดเฉลย 2.65

พ.ศ. 2553-2557 ระดบมธยมศกษา (คณต-องกฤษ) โรงเรยนเตรยมอดมศกษา

ภาคเหนอ ต าบล หวรอ อ าเภอ เมอง จงหวด พษณโลก 65000

เกรดเฉลย 3.08

พ.ศ. 2547-2552 ระดบประถมศกษา โรงเรยนจรสศลป ต าบล ในเมอง อ าเภอ

พชย จงหวด อตรดตถ 53120