โรงพยาบาลหลังสวน คู...
TRANSCRIPT
โรงพยาบาลหลงสวน
คมอความปลอดภยในการ ปฏบตงานทาง หองปฏบตการ
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน
พ.ศ.2562
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
เอกสารสนบสนนการปฏบตงาน
SUPPORTING DOCUMENT
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน
เรอง : คมอความปลอดภยในการปฏบตงาน
เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
แกไขครงท : 02
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562
จานวนหนา : 17 หนา
ผจดทา ผทบทวน ผอนมต
ลงชอ
(นางสาวพสตราภรณ ขวญราช)
ผจดการวชาการ
วนท 1 เมษายน 2562
ลงชอ
(นายณาศส สอยโว)
ผจดการคณภาพ
วนท 1 เมษายน 2562
ลงชอ
(นางสาวแขขย ไพกะเพศ)
หวหนากลมงานเทคนคการแพทย
วนท 1 เมษายน 2562
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 0 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
ประวตการแกไขเอกสาร
ฉบบท วน/เดอน/ป ทบทวน/
แกไข
รายละเอยด ผขอทบทวน/
แกไข
02 1 มนาคม 2560 ประกาศใช นายณาศส
02 3 มนาคม 2561 แกไข หนา 14 ขอ 5,8 เปลยนจาก 70% alcohol เปน
0.5% Sodium Hypochloride
นายณาศส
03 1 ตลาคม 2561 แกไข หนา 13 เพม การกาจดขยะจากหองปฏบตการ
จลชววทยาคลนก
นายณาศส
03 1 เมษายน 2562 ทบทวน พสตราภรณ
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 1 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
คมอความปลอดภยในการปฏบตงาน ทางหองปฏบตการ เลมนจดทาขนเพอใหเจาหนาท บคลากรทาง
หองปฏบตการ กลมงานเทคนคการแพทย มความเขาใจทตรงกน สามารถปฏบตตามแนวทางทกาหนดไว ไปใน
แนวทางเดยวกน เพอใหเกดความปลอดภยทงตอตวผปฏบตงานเอง ผรบบรการ และตอสงแวดลอม
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 2 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
หนา
ขอปฏบตเพอความปลอดภยของบคลากรในหองปฏบตการ 3
วธการรบและสงสงสงตรวจใหถกตองและปลอดภย 5
วธการใชไปเปตกบสงสงตรวจทตดเชอ 6
วธการปองกนการแพรกระจายหรอฟงกระจายของสงตรวจตดเชอ 7
วธการแยกซรม หรอ สวนประกอบของเลอด 7
วธการใชเครองปนเหวยง 7
การกาจดขยะมลฝอยตดเชอ 8
-มาตรฐานการแยก เกบ รวบรวม เคลอนยายและกาจดมลฝอยทวไป 10
-มาตรฐานการแยก เกบ รวบรวม เคลอนยายและกาจดมลฝอยตดเชอ 11
-มาตรฐานการแยก เกบ รวบรวม เคลอนยายและกาจดมลฝอยอนตราย 12
-การกาจดขยะจากหองปฏบตการจลชววทยาคลนก 13
แนวทางปฏบตเมอเกดอบตเหตมสงสงตรวจหรอของทมเชอหกหรอตกแตก 14
แนวทางปฏบตเมอบคลากรไดรบอบตเหตถกเขมตาหรอสารคดหลงกระเดนเขาตา 15
การจดเกบและทาลายสงสงตรวจ 16
เอกสารอางอง 17
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 3 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
1) สญลกษณและเครองหมายอนตรายตางๆ ทเกยวของควรตดและกากบไวใหเหนในทชดเจน
2) หามใชปากในการไปเปตสงตรวจตางๆ และหรอนายาทกชนด
3) อาหาร, เครองดม, การสบบหร, เครองสาอาง, และการเกบรกษาอาหาร เปนสงตองหามในพนททางาน
ภายในหองปฏบตการ
4) หลกเลยงการใชปากเลยฉลากตางๆ, สงของเครองใชภายในหองปฏบตการ
5) หองปฏบตการตองสะอาดและเรยบรอยปราศจากวสดอปกรณตางๆ ทไมเกยวของและไมจาเปนตองใช
6) พนโตะทางานตองปราศจากคราบสงตรวจและตองคอยขจดสงเปรอะเปอนออกทนททพบโดยเฉพาะ
เมอสนสดการทางาน
7) ระวงอยาใหสงสงตรวจหกหรอฟงกระจาย ถาหกรดใหทาความสะอาด บรเวณโดยรอบทนทดวยนายา
ฆาเชอทเหมาะสม
8) บคลากรตองลางทาความสะอาดมอทกครงภายหลงทหยบหรอสมผสสงตรวจ และภายหลงเลกงานออก
จากหองปฏบตการ
9) ระเบยบ ขอบงคบ หลกการวธปฏบตตางๆ ตองปฏบตตามอยางเครงครดเพอลดปญหา หรอขจดปญหา
การแพรกระจายของสงตดเชอ
10) วสดปนเปอน สงสงตรวจ ทงหลายตองกาจดหรอทาลายกอนนาไปทง หรอกอนนามาลางทาความ
สะอาด
11) วสดปนเปอน สงสงตรวจ เครองแกว ของมคม เขม พลาสตก ขยะมลฝอยฯลฯ ตองแยกทงใหถกตองใน
ภาชนะบรรจ หรอถงพลาสตกทไมฉกขาดหรอรวไหลและมเอกสารกากบไวเปนหลกฐานสาหรบการ
ขนเคลอนยายไปทาลายนอกหองปฏบตการ
12) เสอคลม หรอ ชดทางานภายในหองปฏบตการ ถงมอ ตองสวมใสขณะทางานเทานนไมสมควรสวมออก
นอกหองปฏบตการ เชนสานกงาน หองสมด หองอาหาร หรอหองพกผอน เปนตน
13) เสอคลม หรอ ชดทางานภายในหองปฏบตการ ถงมอ ทปนเปอนตองกาจดหรอขจดสงปนเปอนหรอ
ทาลายโดยวธทถกตองและเหมาะสม
14) เสอคลม หรอ ชดทางานภายในหองปฏบตการไมควรเกบปะปนกบเสอทวๆไปในตหรอชนเดยวกน
หรอแขวนไวปะปนกน
15) ตองสวมรองเทาทปกปดมดชด
16) เครองปองกนเชน แวนตา หนากาก ชดคลม สงปองกนตางๆ เหลานตองสวมใส เมอมความจาเปนเพอ
ปองกนการกระเดนของสงตรวจตางๆ
17) บคลากรนอกทไมเกยวของกบงานภายในหองปฏบตการหามเขากอนไดรบอนญาตโดยเฉพาะเดก
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 4 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
18) หองปฏบตการตองมแผนการกาจดและปองกนแมลงและสตวกดแทะตางๆ อยเปนประจา
19) สตวเลยงและสตวตางๆ ทไมเกยวของกบงาน หามนาเขาใกล หรอนาเขาหองปฏบตการ
20) หามใชเขมและกระบอกฉดยาแทน ไปเปตในการดดถายสงตรวจปนเปอน
21) ตองสวมใสถงมอทเหมาะสมในเวลาปฏบตงานในหองปฏบตการทเกยวของกบสงตรวจทกชนดเพอ
ปองกนเหตบงเอญหรอการสมผสโดยตรงกบสงตรวจตดเชอตางๆ
22) ถงมอภายหลงใชตองถอดเปลยนดวยวธการทปลอดภยและถกตอง และนาไปขจดสงปนเปอนดวยการ
ใสถงแดงแลวนาไป เผาในเตาเผาของโรงพยาบาล ภายหลงถอดถงมอตองลางทาความสะอาดมอทนท
23) ถงมอทสามารถนากลบมาใชใหมตองลางทาความสะอาดทนทขณะสวมอยและภายหลงการถอดออก
ตองนาไปลางทาความสะอาดและขจดสงปนเปอนตามความเหมาะสมกอนนากลบมาใชอก
24) อบตเหตตางๆ ทเกดขนในขณะปฏบตงาน ไมวาจะทราบโดยเปดเผยหรอโดยคาดคะเนวาจะเปนวสด
หรอสงปนเปอนทเปนสาเหตของการตดเชอใหบนทกเหตการณไวทนท และรายงานใหผบงคบบญชา
หรอผเกยวของทราบทนท
25) ตองจดใหมการตรวจตดตาม การควบคมและการรกษา ทางการแพทยอยางเหมาะสม
26) ตองจดใหมการฝกอบรมเกยวกบระบบความปลอดภยในการปฏบตงานภายใน
27) คมอเกยวกบความปลอดภย หรอคมอในการปฏบตงานตางๆ ทเกยวของตองนาออกมาปฏบตตามโดย
เครงครดเพอเปนการลดปญหาและหรอขจดปญหาสงทไมตองการใหหมดไป
28) บคลากรภายในหองปฏบตการตองอานและทาความเขาใจกบวธการปฏบต และตองปฏบตใหถกตอง
ตามมาตรฐานของการปฏบตทกาหนดไวในแตละวธการ
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 5 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
การเกบสงสงตรวจ การรบและสงสงสงตรวจทไมถกตองและสมบรณภายในหองปฏบตการเปนบอเกดของ
ความเสยงทางดานโรคตดเชอของบคลากรทเกยวของภายในทงหมด
1. ภาชนะบรรจสงสงตรวจ (Specimen containers)
1.1 ภาชนะบรรจสงสงตรวจตางๆ อาจจะเปนเครองแกวหรอพลาสตก
1.2 ตองมความแขงแรงและความคงทน และไมรวไหลหรอรวซม เมอปดดวยฝาหรอจกปดทถกตอง
1.3 ตองไมมสงแปะเปอนตดหลงเหลออยนอกภาชนะ
1.4 ตองตดฉลากระบ ชอ นามสกล หมายเลขประจาตว สถานท และอน ๆ ใหสมบรณและถกตองสามารถ
ตรวจสอบกลบได
2. การนาสงไปยงหองปฏบตการ
2.1 หลกเลยงจากการรวซมหรอหก ภาชนะบรรจควรปดฝาหรอจกใหสนท
2.2 นาสงในลกษณะตงแนวดง ไมควรวางรวมกนในลกษณะตะแครงหรอนอนมา
2.3 ควรมภารชนะรองรบเฉพาะอกชนหนง เชน ตะแกรงชนสาหรบวางเรยงหลอดทดลอง
2.4 ตะแกรงชนหรอภาชนะทรองรบ ควรเปนภาชนะทสามารถ ทาความสะอาดโดยการอบนงฆาเชอโรคได
2.5 ใบสงตรวจตองแยกถอมาพรอมกบภาชนะสงสงตรวจ หามใชหอหรอรองรบสงสงตรวจ
2.6 ใบสงตรวจตองมรายละเอยด และขอความตรงกบภาชนะบรรจสงสงตรวจ
3. การรบสงสงตรวจ
3.1 ตองจดบรเวณหรอสถานททสาหรบรบไวใหเปนสดสวนทแนนอน และงายตอการตดตอ
3.2 ตองตรวจสอบสงสงตรวจใหถกตองตามหลกฐานทแนบมา
4. การเปดหบหอพสดสงสงตรวจ
4.1 ผททาหนาทรบและเปดหบหอพสดทบรรจสงสงตรวจ จะตองรบและเปดดวยความระมดระวง และ
สนใจเสมอนหนงเปนสงของอนตรายทสามารถแพรกระจายหรอตดตอได
4.2 ตองระวงวาสงของภายในหบหออาจแตกหรอเสยหาย ทาใหมสงปนเปอนรวไหลออกมาจากภาชนะ
บรรจอนเนองจากการขนสง ฉะนนนายาฆาเชอจาเปนตองมเตรยมไวตลอดเวลา
4.3 การรบหบหอพสดภณฑทบรรจสงสงตรวจและมฉลากตดกากบวาเปนสงของอนตรายเกยวกบการตด
เชอ การเปดหบหอสมควรทจะตองนาไปเปดในตปราศจากเชอ เพอปองกนอนตรายจากการแพรกระจาย
ของสงสงตรวจ
4.4 หากพบวาภาชนะทบรรจสงสงตรวจแตกหกเสยหาย ควรมองหาผทมความชานาญในการปฏบตงาน
ทางดานนโดยเฉพาะมาดาเนนการ
4.5 สงทตองมประจาอยตลอดเวลาคอ นายาสาหรบกาจดหรอฆาเชอ สาหรบใชเมอพบวามการหกกระจาย
หรอปนเปอน
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 6 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
(กรณ ใช Serological Pipette)
1. ใชลกยางหรอเครองสาหรบดดปลอยสารตวอยาง หามใชปากดดไปเปตโดยเดดขาด
2. ไปเปตควรมสาลอดสวนบนไวเพอปองกนการปนเปอนจากการใชเครองมอชวยในการไปเปต
3. หลกเลยงการเปาสงตรวจตดเชอ หรอสารละลาย ในการถายเทระหวางภาชนะบรรจ
4. สงตรวจตดเชอทกชนดหามทาการผสมโดยถายเทกลบไปกลบมา หรอการดดปลอยโดยใชไปเปต
5. สงตรวจตดเชอทกชนดหามใชแรงผลดดนในการขบหรอปลอยออกจากไปเปต
6. เพอหลกเลยงการแพรกระจายของสงตรวจตดเชออนอาจเกดขนจากการหยดจากการไปเปตหรอหกบนพน
7. นายาฆาเชอ ผา หรอกระดาษซบ ควรมไวประจาบนโตะทางานและตองนาไปกาจดทงโดยการนงฆาเชอหรอเผา
ภายหลงการใช
8. ควรไปเปตโดยหลกเลยงการขบปลอยหยดสดทาย เปนวธทดทสด
9. ไปเปตและภาชนะทเปรอะเปอนสงตรวจตดเชอตองแชในนายาฆาเชออยางสมบรณ ในภาชนะบรรจนายาฆาเชอท
ไมแตกและรวไหล และตองแชไวไมนอยกวา 18-24 ชวโมงกอนจะนาไปทง
10. หลกเลยงการใชเขมพรอมกระบอกฉดยาในการเจาะหรอไปเปตสงตรวจตดเชอจากขวด ควรหาเครองมอหรอ
อปกรณชวยในการเปดจกหรอฝาขวด
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 7 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
1. ใหทาความสะอาดทนทเมอมสงตรวจหกหรอเปรอะเปอน อยาปลอยทงไวใหแหง
2. ทงสงตรวจตางๆ ในภาชนะบรรจทแขงแรงและไมรวไหล
3. ทาความสะอาดพนโตะทางานดวยนายาฆาเชอทเหมาะสม ทงกอนเรมงานและหลงเลกงาน
1. ตองสวมใสถงมอทเหมาะสม
2. การหกกระเดน ลน หรอการฟงกระจายสามารถปองกนไดดวยเทคนคทด และระมดระวง
3. เลอดและซรมตองใชไปเปตแยกดวยความระมดระวง หรอหลอดดดตางๆ ทสามารถใชแทนไปเปตไมควรแยกดวย
วธการเทใส หรอ โดยการใชปากดดไปเปต
4. ไปเปตทใชแลวตองแชในนายาฆาเชอทนท อยางนอยตองทงไวขามคน
5. สวนทเหลอหลงจากการแยกและไมไดใชใหนาทงในภาชนะสาหรบทง เพอทาการกาจดตอไป
6. นายาฆาเชอตองมอยประจาในททางาน สาหรบขจดหรอทาความสะอาดไดทนทเมอเกดปญหา
1.ในการใชเครองปนเหวยงจาเปนตองปฏบตตามคาแนะนาของผผลต หรอตามคมอการใชงาน
2. เครองปนเหวยงตองตงอยในระดบท ทผใชสามารถเหนสวนประกอบตางๆ ภายในไดชดเจน
3. สวนทเปนตวหมน กระบอกทรองรบสงของตองไดรบการตรวจตราอยางละเอยดทกวนเพอสงเกตหารองรอยของ
การสกกรอน และรอยราวแตกชารด
4. กระบอกทรองรบตองเปนคและมนาหนกเทากน
5. ในการรองรบสงของใชในการปนเหวยงนาหนกของสงของทใชตองมนาหนกเทากนทง 2 ขาง
6. ควรใชสารละลายเปนตวเทยบนาหนกในการปนเหวยงเมอของทตองการปนเหวยงมเพยงขางเดยว
7. ภายหลงใชตองตรวจสอบดกระบอกทรองรบวามสงเจอปนหลงเหลออยภายในหรอไมโดยการคว าเพอใหสงของ
ทตกคางอยภายในหลดไหลออกมา
8. เครองแกวหลอดทดลองทใชในการปนเหวยงตองมความหนาพอ และไมมรอยราวหรอแตกชารด
9. ในขณะปนเหวยงหามเปดฝาเครองปน เพอปองกนอบตเหตจาก การฟงกระจาย และการแตกกระจายของสงของท
ใชในการปนเหวยง
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 8 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
มลฝอยทวไป หมายถง มลฝอยทเกดจากการใชชวตประจาวน มาจากอาคารในสวนสานกงาน (ซงไม
เกยวของกบการบรการตรวจวนจฉย การดแลรกษา การใหภมคมกนโรค) มลฝอยทเกดจากทพกอาศยของแพทย
พยาบาล และโรงอาหาร เชน ถงพลาสตก กระดาษ เศษไม เศษผา เศษอาหาร เปลอกผลไม ฯลฯ
การจดการ
ไมตองมการจดการเปนพเศษ ทงลงในถงสดา ไมเกน ¾ ของถง เพอสงเทศบาล ทาลายโดยการฝงกลบ
มลฝอยตดเชอ หมายถง มลฝอยทเกดจากกระบวนการรกษาพยาบาล การตรวจวนจฉยทางการแพทยและ
การใหภมคมกน การทดลองเกยวกบโรคและการชนสตร หรอซากสตว การศกษาวจยซงมเหตอนควรใหสงสยวา
อาจมเชอโรคปะปนอย หรอมลฝอยทสมผสหรอสงสยวาไดสมผสกบเลอด สวนประกอบของเลอด (เชน นาเหลอง
เลอด ผลตภณฑทไดจากเลอด เปนตน) และสารนาจากรางกาย (เชน ปสสาวะ เสมหะ นาลาย นาเหลอง หนอง
เปนตน) ซงถามการสมผสจะทาใหเกดโรค ไดแก
1. มลฝอยทเปนของเหลวหรอสารคดหลง เชน เลอด สวนประกอบของเลอด อจจาระ นาไขสนหลง
และ สารนาอนๆจากรางกาย
2. มลฝอยทเปนอวยวะหรอชนสวนอวยวะ เชน ชนเนอ เนอเยอ อวยวะทไดจากการทาหตถการตางๆ
มลฝอยจากการตรวจทางหองปฏบตการ การตรวจศพ ซากสตวทดลอง รวมทงวสดทสมผสระหวาง
การทาหตถการและการตรวจนนๆ
3. มลฝอยของมคมตดเชอทใชแลว เชน เขม สวนปลายแหลมคมของชดใหสารนาทางหลอดเลอด หรอ
ชดใหเลอดและผลตภณฑของเลอด ใบมด หลอดแกว กระบอกฉดยาชนดแกว สไลด แผนกระจกปด
สไลด เครองมอทแหลมคมตางๆซงใชกบผปวยแลว
4. มลฝอยจากกระบวนการเกบและเพาะเชอ เชน เชอ อาหารเลยงเชอ จานเลยงเชอ และเครองมอทใช
เพาะเชอแลว
5. มลฝอยทเปนวคซนและภาชนะบรรจวคซนนนๆ
6. มลฝอยตดเชออนๆ ไดแก วสดทาจากผา เชน สาล กอส เสอคลม ผาตางๆเปนตน , วสดทาจาก
พลาสตกและยาง เชน ถงมอใชครงเดยวทง กระบอกฉดยาชนดพลาสตก ทอยาง ถงใสปสสาวะ
ภาชนะรองรบสารคดหลงและเสมหะ ถงเลอดและผลตภณฑของเลอด , วสดทาจากกระดาษ เชน
กระดาษซบเลอด เสอคลมใชครงเดยวทง หนากากอนามย เปนตน
การเกบและการแยกมลฝอยตดเชอ
1. ใหเกบแยกตรงแหลงเกดของมลฝอย หามนามาเกบรวบรวมและนามาแยกภายหลง เพราะอาจจะ
ทาใหแพรกระจายเชอได
2. ใสลงในภาชนะรองรบมลฝอยตดเชอทเหมาะสม ดงน
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 9 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
ถงพลาสตกสแดง เมอบรรจมลฝอยไดประมาณ ¾ ของถง หามกดมลฝอยในถงใหอดแนน แลวมดปากถงให
แนนดวยเชอก ตดปายระบสถานทตนกาเนดมลฝอยทถง วางไวตรงจดทกาหนดเพอรอการขนยาย
กลองหรอภาชนะทใสมลฝอยตดเชอทแหลมคม เมอบรรจไดประมาณ ¾ ของกลองแลว ปดใหแนน
3. มลฝอยตดเชอทเปนของเหลว ใหเททงในอางทมทอระบายไหลไปสโรงบาบดนาเสย ราดนาตามให
อางสะอาด
4. อวยวะหรอชนสวนของอวยวะ หอใหมดชดกอนบรรจลงในมลฝอยตดเชอ
5. มลฝอยจากกระบวนเกบและเพาะเชอ ใหทาลายเชอดวยความรอนกอน แลวนาไปกาจดแบบมลฝอย
ทวไปได
การเคลอนยายและการรวบรวมมลฝอยตดเชอ
1. บคลากรใหสวมถงมอยางหนา สวมหนากากอนามยธรรมดา ผากนเปอน และรองเทาบทต
ลอดเวลาทปฏบตงาน
2. ตรวจถงมลฝอยกอนเคลอนยาย วาถงไมรว คอถงผกเชอกเรยบรอย ยกและวางถงอยางนมนวล
โดยจบตรงคอถง เมอมมลฝอยตกหลนใหใชคมหรอหยบดวยมอทใสถงมอยางหนา เกบใสถง
ขยะตดเชออกใบ หากมสารนาใหซบดวยกระดาษแลวทงลงถงมลฝอยตดเชอ แลวจงราดดวย
นายาทาลายเชอกอนเชดถตามปกต
3. ขนตามเวลาและเสนทางทโรงพยาบาลกาหนด
4. เมอเสรจสนภารกจ ใหลางรถขนมลฝอยตดเชอและอปกรณ
5. ถอดเครองปองกนรางกายอยางถกวธ
6. อาบนาชาระรางกายกอนกลบบาน
มลฝอยอนตราย หมายถง มลฝอยทมองคประกอบทงหมดหรอเพยงบางสวนทมพษ ซงอาจทาใหเกด
อนตรายกบมนษยและสภาพแวดลอม ทงจากประมาณความเขมขน คณสมบตทางเคม ตลอดจนคณสมบตทาง
กายภาพของมลฝอยนน หรอเปนมลฝอยทมสวนประกอบหรอปนเปอนดวยสารเคมทเปนอนตรายตอสขภาพและ
สงแวดลอมทตองการวธกาจดเชนเดยวกบของเสยจากอตสาหกรรม เชน นายาและสารเคมจากหองปฏบตการ / หอ
ผปวย ขวดใสยาเคมบาบด ภาชนะบรรจยารกษามะเรง ขวดยาตานจลชพ ยา หลอดฟลออเรสเซนต ถานไฟฉายท
หมดอาย เทอรโมมเตอรแตก สารเคมททงแลว ของมคม ภาชนะทมแรงดน เชน กระปองสเปรย ยาฆาแมลง เปน
ตน
การจดการ
ตองมการจดการแบบพเศษ โดยทงในถงสดาทระบวาเปนมลฝอยอนตราย ยกเวน กรณสารปรอทจาก
เทอรโมมเตอรทแตก ใหใชกระดาษรวบรวมสารดงกลาวเกบใสในขวดแกว ทปดฝามดชดกอน แลวคอยนาไปทง
ในขยะอนตราย หรอนาเกบในแผนกซอมบารงเพอเกบรวบรวมตอไป สาหรบของมคมใหทงลงในภาชนะทไม
สามารถแทงทะลได และระบใหชดเจนเพอปองกนอบตเหตจากการเกบขยะ
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 10 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
มลฝอยรไซเคล หมายเหต มลฝอยทสงไปจาหนายยงรานรบซอของเกา ไดแก กระดาษ ถงพลาสตก
บรรจภณฑพลาสตก โลหะ เปนตน ซงสามารถนากลบมาใชใหมได
การจดการ
ทงลงในถงทหนวยงานระบ เพอสงรานรบซอตอไป โดยหากมลฝอยนนอาจมการปนเปอนของเชอโรค ไม
แนะนาใหทงแบบมลฝอยรไซเคล
มาตรฐานการแยก เกบ รวบรวม เคลอนยายและกาจดมลฝอยทวไป
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน
มลฝอยแหง มลฝอย Recycle / Reuse
- เศษกระดาษ พลาสตก
- ภาชนะบรรจ
- เศษขยะสานกงาน
มลฝอยเปยก
- ขวดนาเกลอ / นายา
- ขวดพลาสตก
- ขวดแกว
- กลอง / ลงกระดาษ
- กระดาษหนงสอพมพ
- กระดาษสานกงาน ถงพลาสตกสดา
รองรบในถงทมฝาปด
- เศษอาหาร
ทพกมลฝอยทวไป
แตละหนวยงานบรหาร
จดการโดย
- Recycle
- Reuse
หนวยงานสวนทองถน
เทศบาลหลงสวน
แยกและรวบรวมมลฝอย
แตละประเภท
ถงพลาสตกสดา
รองรบในถงทมฝาปด
หนวยงานสวนทองถน
เทศบาลหลงสวน
มลฝอยทวไป
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 11 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
มาตรฐานการแยก เกบ รวบรวม เคลอนยายและกาจดมลฝอยตดเชอ
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน
มลฝอยตดเชอ
ของเหลวตดเชอ วสดตดเชอ
- ปสสาวะ
- นายาฆาเชอทใชแลว
(ผสมเจอจาง)
- Waste product จากเครอง
EXL400, Access2,
BC5300, BC5180,
CA5100
ของมคมตดเชอ
- ผากอซ, สาล, Mask
- Syring, ถงมอ
-วสดอนๆ ทเปอน เลอด
หรอสารคดหลง
- หลอดบรรจเลอด/ ซรม
-กระปองใสอจจาระ
-ตลบเกบเสมหะ
-Media เพาะเชอ
ทอระบายนา
- เขมเจาะเลอด, Lancet
- ใบมดโกน
- หลอด Hematocrit
- เศษหลอดแกวแตก ท
เปอนเลอดหรอสารคดหลง
จากรางกาย
-Slide
-Tip
สงกาจดทเทศบาลหลงสวน
สงกาจดทเทศบาลหลงสวน
ถงพลาสตกทบสแดง
(มดปากถงใหแนน)
แกลลอนพลาสตก
(ปดฝาใหแนน)
ลงบอบาบดนาเสย ทพกมลฝอยตดเชอ
ทพกมลฝอยตดเชอ
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 12 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
มาตรฐานการแยก เกบ รวบรวม เคลอนยายและกาจดมลฝอยอนตราย
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน
มลฝอยอนตราย
- ถานไฟฉาย
- แบตเตอรร
- ขวดสเปรย
- กระปองสสเปรย
บอมลฝอยอนตราย
ถงพลาสตกสดา
(ปดปากถงใหแนน)
ระบ “ มลฝอยอนตราย “
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 13 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
การกาจดขยะจากหองปฏบตการจลชววทยาคลนก
ขวด hemoculture, plateเพาะเลยงเชอและหลอดอาหารทดสอบทางชวะเคม
1. นงฆาเชอ ดวย Autoclave 121 องศา 15 ปอนด นาน 15 นาท
2. บนทกการใชงาน autoclave ในแบบบนทก FR-MC-003
3. เมออบทาลายเชอเสรจนาขยะใสถงดา สงขยะทวไป ทไมตดเชอ ทโรงพกขยะของโรงพยาบาล
4. รอเทศบาลมาดาเนนการตอไป
**ทาลายเชอโดยใชเครอง autoclave ทกวนจนทร ควบคมคณภาพโดยใช spore test อาหารเลยงเชอในหลอด spore
test ตองมสมวงเหมอนเดมจงจะถอวาผาน
ปสสาวะ , เสมหะ , หนอง , เนอเยอตางๆ และสารคดหลงอน ๆ(สวนใหญจะบรรจอยในภาชนะทมการจดเกบและ
ปดฝา ปดจกแนนสนท)
1. ทงใสถงแดง 2 ชน เกบรวบรวมผกปากมดชด
2. สงเผาทาลายตามระบบของโรงพยาบาล
เขม เศษแกว และใบมด
1. เกบรวบรวมบรรจในขวดพลาสตก ทมความหนาสามารถปองกนการแทงทะล มฝาปดมดชด
2. รวบรวมทงถงขยะตดเชอ
3. สงเผาทาลายตามระบบของโรงพยาบาล
หลอดแกวใสอาหารเลยงเชอทนากลบมาใชใหม
1. นงฆาเชอ เขา Autoclave 121 องศา 15 ปอนด นาน 15 นาท
2. เทอาหารเลยงเชอ แชและทาลายเชอในนายาฆาเชอ น ายา 2 % Hypochloride 24 ชวโมง
3. ลางทาความสะอาดดวยผงซกฟอกและฆาเชอโดยการอบดวยความรอนแหงอกครง (160-180 °C นาน 2 ชวโมง)
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 14 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
1.สวมใสอปกรณปองกนตวไดแก เสอกาวนแขนยาว, Mask, สวมถงมอหนาสสม
2.นาปายขอความ “ระวง เขตอนตราย” มาตงบรเวณทเกดอบตเหตเพอเตอนผปฏบตงานอน
3.เกบเศษแกวและของมคมดวยคมคบใสกระปองพลาสตกสาหรบทงของมคม
4.ใชกระดาษคลมทบบรเวณทมของหกใหทวถง
5.เท 0.5% Sodium Hypochloride ราดบรเวณทเกดอบตเหตจากดานนอกเขาสดานใน ปลอยทงไว 30 นาท
6.รวบกระดาษดวยคมคบ ทงในถงขยะตดเชอ
7.กวาดชนสวนทเหลอดวยกระดาษลง นาไปทงในถงขยะตดเชอ
8.ใชผากอสชบ 0.5% Sodium Hypochloride เชดทาความสะอาดบรเวณทเกดอบตเหตใหสะอาดอยางทวถง
9.นาถงขยะตดเชอไปทาลายตามระบบของโรงพยาบาล
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 15 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
แนวทางปฏบตเมอบคลากรไดรบอบตเหต ถกเขมตา /สารคดหลงกระเดนเขาตาขณะปฏบตงาน
- ลางแผลดวยนาสะอาดมาก ๆ
- เชดบาดแผลดวย providine
เลอด / สารคดหลงจาก
ผปวยกระเดนเขาตา
ในเวลาราชการ พบแพทย IC เพอประเมนความเสยง และรบคาปรกษา , เจาะเลอด Anti- HIV , Anti HCV , HBs-Ag, รบยา
นอกเวลาราชการ พบแพทยเวร เพอเพอประเมนความเสยง และรบคาปรกษา , เจาะเลอด Anti-HIV , HBs-Ag, Anti-HBs ,
Anti-HBc , CBC, รบยา
เจาะเลอดบคลากรทนท หรอหลง
เกดอบตเหตภายใน 72 ชม.
ลางออกดวยสะอาด/สบ
เชดดวย 70 %Alcohol
ทาดวย Betadine
ถกเขม/ของมคม
เปอนเลอด ตา /บาด
ลางดวยน าสะอาดหลายๆ ครง
หรอน ายาลางตา หรอลางดวย
0.9% NSS หลายๆ ครง
เลอด / สารคดหลงจา
ผปวยกระเดนเขาปาก
เจาะเลอดผปวยทนท พรอมทง
ซกประวตพฤตกรรมเสยง
เลอด/สารคดหลงของ
ผปวยกระเดนถกผวหนง
ทมแผล
ลางแผลดวยน าสบ
เชดดวย 70 Alcohol
ทาดวย Betadine solution
เขยนแบบบนทกและรายงานอบตเหตในการ
ใหบรการทางการแพทย
ตดตามผลเลอด anti-HIV บคลากรสปดาหท 6 เดอนท 3, 6
ไมตดเชอ
ตดเชอเอดสจาก
การปฏบตงาน
บวนน าลายออก ลาง
ปาก กลวคอ ดวยน า
สะอาดหลาย ๆ ครง
ไดผลการตรวจเลอด แจงแพทย เพอ
ขอรบคาปรกษา และรบประทานยาตาน
ไวรส /แจง ICN เพอขอคาปรกษาตอ
หมายเหต
1.เจาะเลอดหา anti-HIV,
HBs Ag และ Anti -HCV
ในครงแรก กรณไมทราบผลเลอด
ทงในผปวย และบคลากร
2.แพทย IC คอ
นพ.ถนอมศกด สะนนท
ถาไมอย แพทยคนท2 คอ
พญ.วนรว ใจสมทร
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 16 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
ชนดของ
สงสงตรวจ
วตถประสงค
ในการเกบ วธจดเกบ สถานทเกบ อณหภม
ระยะเวลา
จดเกบ
ผรบ
ผดชอบ
การทาลาย
สงสงตรวจ
Urine ไมมการเกบ - - - - - 1.เท Urine ทงในระบบ
บาบดน าเสยของ
โรงพยาบาล
2.ภาชนะใส Urine ลาง
ทา ความสะอาดแลว
นากลบ มาใชซ า
3.สงสงตรวจอนๆใหทง
ลงถงขยะตดเชอ
(ถงสแดง)
พรอมภาชนะ
4.ปดปากถงใหสนท
แลวกาจดทงตามระบบ
กาจดขยะของ
โรงพยาบาล
Stool, Sputum ไมมการเกบ - - - - -
Serum ทAnti-HIV
ผล Positive
ไวทวนสอบ ปดฝาใหสนท
จดเกบตามเดอน
ทตรวจวเคราะห
ตเยนเกบ
Specimen
-18 0C 3 เดอน ชอเพญ
1. Serum/plasma
2.Clotted Blood
3.EDTA Blood
4.Heparin Blood
5.Citrate blood
1, 2,3 ไวสงตรวจ
เพมและไวทวน
สอบ
4, 5 ไวทวนสอบ
1.ปดฝา tube
แลวเกบใส Rack
ตามวนททาการ
ตรวจวเคราะห
1.ปดฝาภาชนะ
ใหสนท
2.เกบเรยงตาม
วนทตรวจ
วเคราะห
ตเยนเกบ
Specimen
2-8 0C 7 วน ณาศส
Body fluid ไวสงตรวจเพม
และไวทวนสอบ
ตเยนเกบ
Specimen
2-8 0C 7 วน เพญนภา
เลอด สงตรวจทางธนาคาร
เลอด (Clotted blood และ
เลอดจากสายถงเลอด)
ไวทวนสอบ ตเยนเกบ
Specimen
2-8 0C 7 วน นนทภพ
Urine (สงตรวจ Meth
,THC ทเปนคด)
ไวสงตรวจเพม
และไวทวนสอบ
ตเยนเกบ
Specimen
2-8 0C 7 วน เพญนภา
Vaginal discharge
(สงตรวจ Acid phos,
Sperm ทเปนคด)
ไวสงตรวจเพม
และไวทวนสอบ
ตเยนเกบ
Specimen
2-8 0C 7 วน เพญนภา
Specimen ทเหลอ
จากการการเพาะเชอ
ไวทวนสอบ ตเยนเกบ
Specimen
2-8 0C 7 วน โชคชย
Media เพาะเชอและ
ขวด Hemoculture
หลงจาก Iden เชอ
แลวไมมการเกบ
- - - - โชคชย 1.Autoclave แลวปดปาก
ถงใหสนท
2.กาจดทงตามระบบ
ของโรงพยาบาล
Slide CBC
Slide Gram’s stain
Slide AFB
ไวทวนสอบ เกบใสกลอง
เรยงตามวนท
ตรวจวเคราะห
หองปฏบต
การ
อณหภม
หอง
7 วน
7 วน
3 เดอน
นยนา 1.ทงในภาชนะทงของ
มคม
2.กาจดทงตามระบบ
ของโรงพยาบาล
ปฏบตตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการสงเคราะห
ผตดเชอเอดส อนเนองมาจากการปฏบตหนาท พ.ศ. 2540
เรอง: คมอความปลอดภยในการปฏบตงานทางหองปฏบตการ เอกสารหมายเลข : SD-LAB-004
วนทมผลบงคบใช : 1 เมษายน 2562 ฉบบท : 03 แกไขครงท : 02
กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลหลงสวน หนาท 17 ของทงหมด 17 หนา
เอกสารควบคมสาหรบใชในหนวยงานทระบภายในโรงพยาบาลหลงสวน หามทาสาเนากอนไดรบอนญาตจากคณะทางานควบคมเอกสารคณภาพ
เอกสารอางอง
1. คมอการปฏบตงานแบคทเรยและรา สาหรบโรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลทวไป. สถาบนวจย
วทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2558
2. งานปองกนและควบคมการตดเชอ โรงพยาบาลหลงสวน พ.ศ. 2559