หนี้สินโดยประมาณ...

เอกสารการสอน 966 113 : ผศ.อนุรกัษ์ ทองสุโขวงศ์ 1

หน้ีสินโดยประมาณ หน้ีสินท่ีอาจเกิดขึน้และสินทรพัยท่ี์อาจเกิดขึน้

ตวัอยา่งท่ี 1 การวเิคราะหห์นี้สนิโดยประมาณและหนี้สนิทีอ่าจเกดิขึน้

เหตุการณ์ เหตุทีก่่อใหเ้กดิภาระผกูพนั

ภาระผกูพนั สรุป

1. ผูผ้ลติไดใ้หก้ารรบัประกนัสนิคา้เมื่อขายสนิคา้ใหก้บัผูซ้ือ้ ภายใตเ้งื่อนไขของสญัญาขายผูผ้ลติจะรบัผดิชอบสนิคา้ใหอ้ยู่ในสภาพด ีโดยการซ่อมหรอืเปลีย่นแทนสนิคา้ทีม่ีต าหนิภายในเวลา 3 ปี นบัจากวนัทีซ่ือ้ จากประสบการณ์ในอดตีของผูผ้ลติพบว่า มีความเป็นไปไดค้่อนขา้งแน่ (น่าจะเกดิขึน้มากกว่าไม่น่าเกดิขึน้) ทีจ่ะมกีารเรยีกรอ้งการรบัประกนัสนิคา้

2. กจิการอยู่ในอุตสาหกรรมน ้ามนัทีก่่อใหเ้กดิมลพษิ แต่มนีโยบายทีจ่ะท าการก าจดัมลพษิเฉพาะเมื่อมกีฎหมายของประเทศทีก่จิการด าเนินการอยู่ก าหนดไว ้หากกจิการด าเนินการอยู่ในประเทศทีไ่มม่ขีอ้ก าหนดทางกฎหมายทีร่ะบใุหก้จิการตอ้งท าการก าจดัมลพษิและการด าเนินงานของกจิการไดท้ าใหท้ีด่นิในประเทศนัน้เกดิมลพษิเป็นเวลาหลายปี แต่วนัวนัที ่31 ธนัวาคม (สิน้งวด) ไดม้กีารร่างกฎหมายทีก่ าหนดใหก้จิการตอ้งท าการก าจดัมลพษิในทีด่นิและร่างกฎหมายนัน้จะมกีารบญัญตัเิป็นกฎหมายอย่างแน่นอนภายหลงัวนัสิน้ปีไม่นานนกั




3. กจิการอยู่ในอุตสาหกรรมน ้ามนัทีก่่อใหเ้กดิมลพษิในประเทศ ซึง่ไม่มกีฎหมายสิง่แวดลอ้ม อย่างไรกต็ามกจิการไดป้ระกาศนโยบายรกัษาสิง่แวดลอ้มต่อสาธารณชนอย่างกวา้งขวางในการก าจดัมลพษิทีเ่กดิจากการด าเนินงานของกจิการ และในอดตีทีผ่่านมากจิการไดป้ฏบิตัติามนโยบายที่ประกาศต่อสาธารณชนมาโดยตลอด

4. กจิการมฐีานการผลติน ้ามนัในทะเล ซึง่ตามสมัปทานก าหนดใหก้จิการตอ้งเคลื่อนยา้ยฐานการผลติเมื่อการผลติสิน้สดุลงและตอ้งบรูณะพืน้ทะเล กจิการประมาณว่ารอ้ยละ 90 ของตน้ทุนทัง้สิน้เกีย่วขอ้งกบัการเคลื่อนยา้ยแท่นขดุเจาะน ้ามนัและบรูณะความเสยีหายทีเ่กดิขึน้จากการสรา้งแท่นดงักล่าว สว่นอกีรอ้ยละ 10 เกีย่วขอ้งกบัการขดุน ้ามนั ณ วนัทีใ่นงบแสดงฐานะการเงนิ กจิการไดส้รา้งแท่นขดุเจาะน ้ามนัแลว้ แต่ยงัไม่ไดเ้ริม่ขดุเจาะน ้ามนั




5. รา้นคา้ปลกีมนีโยบายทีจ่ะคนืเงนิและรบัคนืสนิคา้หากลกูคา้ไม่พอใจในสนิคา้ แมว้่ากจิการไม่มภีาระผกูพนัตามกฎหมายทีจ่ะปฏบิตัดิงักล่าว แต่นโยบายนัน้เป็นทีรู่ก้นัโดยทัว่ไป

6. ณ วนัที ่12 ธนัวาคม คณะกรรมการของกจิการตดัสนิใจที่จะปิดแผนกหนึ่งของกจิการก่อนวนัทีใ่นงบแสดงฐานะการเงนิ (31 ธนัวาคม) กจิการยงัไม่ไดแ้จง้การตดัสนิใจใหก้บัผูถู้กผลกระทบทราบและยงัไม่ไดป้ฏบิตัติามการตดัสนิใจนัน้

เอกสารการสอน 966 113 : ผศ.อนุรกัษ์ ทองสุโขวงศ ์ 4

ตวัอยา่งท่ี 2 การวเิคราะหส์นิทรพัยท์ีอ่าจเกดิขึน้ บรษิทั นาไร่ จ ากดั ด าเนินกจิการเพาะพนัธพ์ชืเพื่อจ าหน่าย มาตัง้แต่ปี 2541 และมผีลประกอบการดี

อย่างต่อเนื่อง ในปี 2553 ไดม้บีรษิทั สารพษิ จ ากดั มาจดัสรา้งโรงงานผลติสารเคมใีนพืน้ทีด่า้นขา้ง จนกระทัง่ในปี 2556 จนถงึปจัจุบนัสง่ผลกระทบต่อการเพาะปลกูพชืท าใหไ้ม่สามารถเพาะปลูกพชืบนพืน้ทีก่ว่า 50% หรอืผลกระทบ 20 ล้านบาทต่อปี จ ากดั งด าเนินการฟ้องร้องตามกฎหมายในปี 2557 แต่บรษิัท สารพษิ จ ากดั ยงัมขีอ้โตแ้ยง้เกีย่วกบัความเสยีหายดงักล่าวอยู่จนกระทัง่งบการเงนิส าหรบัปีสิน้สุด 31 ธนัวาคม 2557 ไดร้บัการอนุมตั ิ

1. ทนายความของกจิการใหค้วามเหน็ว่ามคีวามเป็นไปไดอ้ย่างแน่นอนทีก่จิการจะไดร้บัค่าชดเชยจากผลกระทบทีเ่กดิขึน้

2. ทนายความของกจิการใหค้วามเหน็ว่ามคีวามเป็นไปไดค้่อนขา้งแน่ทีก่จิการจะไดร้บัค่าชดเชยจากผลกระทบทีเ่กดิขึน้

3. ทนายความของกิจการให้ความเห็นว่ามีความเป็นไปได้บ้างที่กิจการจะได้รับค่าชดเชยจากผลกระทบทีเ่กดิขึน้


หุ้นกู้ (Bonds)

ตวัอยา่งท่ี 3 การค านวณราคาหุน้กู ้ วนัที ่1 มกราคม 2557 หุน้กูข้อง B Co.,Ltd. มรีาคาทีต่ราไว ้100,000 บาท อายุ 5 ปี ครบก าหนดในวนัที ่1 มกราคม 2562 อตัราดอกเบีย้ 8% จ่ายดอกเบีย้ปีละ 2 ครัง้ ในวนัที ่1 มกราคม และ 1 กรกฎาคม กรณีท่ี 1 หากตอ้งการรบัดอกเบีย้ทีแ่ทจ้รงิเป็น 6%

วนัที ่ เงนิสดจ่าย 4% ดอกเบีย้ทีแ่ทจ้รงิ 3% สว่นเกนิตดั

จ าหน่าย ราคาทุนตดัจ าหน่าย

กรณีท่ี 2 หากตอ้งการรบัดอกเบีย้ทีแ่ทจ้รงิเป็น 10%


วนัที ่ เงนิสดจ่าย 4% ดอกเบีย้ทีแ่ทจ้รงิ 5% สว่นลดตดัจ าหน่าย ราคาทุนตดั

จ าหน่าย


ตวัอยา่งท่ี 4 การบนัทกึบญัชหีุน้กู ้(กรณจี าหน่ายไดใ้นวนัทีท่ีต่ราไว้) บรษิทั พฤศจกิายน จ ากดั น าหุน้กูอ้อกจ าหน่าย 1,000 หุน้ ราคาตราไวหุ้น้ละ 100 บาท อตัราดอกเบีย้ 12% จ่ายดอกเบีย้ปีละ 2 ครัง้ คอื 1 กนัยายน และ 1 มนีาคมหุน้กูม้อีายุ

10 ปี ลงวนัที ่1 มนีาคม 2557 บรษิทัฯ สามารถจ าหน่ายไดใ้นวนัทีท่ีต่ราไว ้(บนัทกึรายการในปี 2557 2558 และ 2567)

วนัที ่จ าหน่ายหุน้กูไ้ดใ้นราคาตามมลูค่า จ าหน่ายหุน้กูไ้ดใ้นราคาหุน้ละ 110.5 บาท จ าหน่ายหุน้กูไ้ดใ้นราคาหุน้ละ 92.5 บาท รายการ เดบติ เครดติ รายการ เดบติ เครดติ รายการ เดบติ เครดติ


วนัที ่จ าหน่ายหุน้กูไ้ดใ้นราคาตามมลูค่า จ าหน่ายหุน้กูไ้ดใ้นราคาหุน้ละ 110.5 บาท จ าหน่ายหุน้กูไ้ดใ้นราคาหุน้ละ 92.5 บาท รายการ เดบติ เครดติ รายการ เดบติ เครดติ รายการ เดบติ เครดติ


ตวัอยา่งท่ี 5 การบนัทกึบญัชหีุน้กู ้(กรณจี าหน่ายไดไ้มต่รงกบัวนัทีท่ีต่ราไว)้ บรษิทั ธนัวาคม จ ากดั น าหุน้กู ้1,000 หุน้ ออกจ าหน่ายใหก้บับรษิทัองัคาร จ ากดั ทัง้จ านวน ราคาที่ตราไวหุ้น้ละ 100 บาท อตัราดอกเบีย้ 12% ก าหนดจ่ายดอกเบีย้ปีละ 2 ครัง้ คอืวนัที ่1 พฤษภาคม และ 1 พฤศจกิายน หุน้กูอ้ายุ 3 ปี ลงวนัที ่1 พฤษภาคม 2557 สามารถจ าหน่ายไดใ้นวนัที ่1 กรกฎาคม 2557 ในราคา 108.5 บาท (บนัทกึรายการในปี 2557 2558 และ 2559)

วนัที ่บรษิทั ธนัวาคม จ ากดั บรษิทัองัคาร จ ากดั

รายการ เดบติ เครดติ รายการ เดบติ เครดติ


วนัที ่บรษิทั ธนัวาคม จ ากดั บรษิทัองัคาร จ ากดั

รายการ เดบติ เครดติ รายการ เดบติ เครดติ


การบญัชีห้างหุ้นส่วน

ประเดน็การศกึษา: 1. ลกัษณะของหา้งหุน้สว่น 2. การจดัตัง้หา้งหุน้สว่น 3. การเปิดบญัชหีา้งหุน้สว่น 4. วธิกีารจดัสรรก าไรขาดทุน

4.1 การแบ่งก าไรขาดทุนตามอตัราสว่นทุน 4.2 การแบ่งก าไรขาดทุนตามอตัราสว่นทีต่กลงกนั 4.3 การแบ่งก าไรขาดทุนโดยคดิดอกเบี้ยทุนหรอืเงนิเดอืนให้หุ้นส่วนก่อนที่เหลอืแบ่งตาม

อตัราสว่นทีต่กลงกนั 5. การเปลีย่นแปลงหุน้สว่น

5.1 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นของผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ 5.2 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยน าเงนิสดหรอืสนิทรพัยม์าลงทนุ 5.3 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น

1. การลงทุนโดยคดิค่าความนิยมใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ 2. การลงทุนโดยใหเ้งนิเพิม่พเิศษแก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ 3. การลงทุนโดยใหเ้งนิเพิม่พเิศษและคดิค่าความนิยมไดแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ 4. การลงทุนโดยคดิค่าความนยิมใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม่ 5. การลงทุนโดยใหเ้งนิเพิม่พเิศษแก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม ่6. การลงทุนโดยใหเ้งนิเพิม่พเิศษและคดิค่าความนิยมใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม่ 7. การลงทุนโดยตรีาคาสนิทรพัยใ์หม ่

6. การลาออกของผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ 6.1 ผูเ้ป็นหุน้สว่นหรอืบุคคลภายนอกรบัซือ้สว่นของผูเ้ป็นหุน้สว่นทีล่าออก

6.2 หา้งหุน้สว่นจ่ายเงนิใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นทีล่าออก 6.3 การบนัทกึบญัชคี่าความนยิมในกรณีทีผู่เ้ป็นหุน้สว่นลาออก

7. การเลกิหา้งหุน้สว่นและการช าระบญัชหีา้งหุน้สว่น


ตวัอย่างท่ี 6 การเปิดบญัชเีมื่อจดัตัง้หา้งหุน้สว่น 6.1 ก และ ข ตกลงเป็นหุ้นส่วนกนั ก น าเงนิสดมาลงทุน 100,000 บาท และ ข น าเงนิสดมาลงทุน 200,000 บาท 6.2 ก และ ข ตกลงเป็นหุน้สว่นกนั โดยน าเงนิสดและสนิทรพัยซ์ึง่ตกลงตรีาคาตามราคาตลาดแลว้มาลงทุนดงันี้ การลงทุนของ ก เงนิสด 120,000 บาท ลกูหนี้การคา้ 50,000 บาท สนิคา้คงเหลอื 38,000 บาท อุปกรณ์ส านกังาน 102,000 บาท ค่าเผื่อหนี้สงสยัจะสญู 10,000 บาท การลงทุนของ ข เงนิสด 40,000 บาท สนิคา้คงเหลอื 20,000 บาท อุปกรณ์ส านกังาน 40,000 บาท ทีด่นิ 200,000 บาท อาคาร 300,000 บาท เจา้หนี้โดยมจี านอง 200,000 บาท


6.3 ก และ ข เป็นเจา้ของรา้นคา้ขายปลกี ท าการคา้ชนิดเดยีวกนั ตกลงร่วมกนัตัง้เป็นหา้งหุน้สว่นโดยก าหนดใหม้จี านวนเงนิทุนเท่ากนั ซึง่ในวนัทีต่กลงกนันัน้สนิทรพัยแ์ละหนี้สนิของแต่ละกจิการมดีงันี้

รา้น ก งบแสดงฐานะการเงนิ

วนัที ่ 1 มกราคม 2557 สินทรพัย ์ หน้ีสินและทุน

เงนิสด 75,000 เจา้หนี้การคา้ 100,000 สนิคา้คงเหลอื 250,000 ทุน – ก 400,000 อุปกรณ์ส านกังาน 175,000 500,000 500,000

รา้น ข งบแสดงฐานะการเงนิ

วนัที ่ 1 มกราคม 2557 สินทรพัย ์ หน้ีสินและทุน

เงนิสด 60,000 เจา้หนี้การคา้ 200,000 ลกูหนี้การคา้ 190,000 ทุน – ข 500,000 ทีด่นิ 250,000 อาคาร 200,000 700,000 700,000 สนิทรพัยข์องทัง้สองกจิการโอนไปเป็นของหา้งหุน้สว่นตามราคาในบญัชขีองกจิการเดมิ นอกจากบางรายการไดต้กลงตรีาคาใหม่ดงันี้

1) อุปกรณ์ส านกังานของรา้น ก ไดต้รีาคาเป็น 150,000 บาท 2) ลกูหนี้ของรา้น ข คาดว่าจะเกบ็เงนิไม่ได ้ 20,000 บาท 3) ใหต้รีาคาทีด่นิของรา้น ข เป็น 600,000 บาท และอาคารของรา้น ข 125,000 บาท และผูเ้ป็นหุน้สว่นยงัตกลงกนัว่าทุนของผูท้ีน้่อยกว่าใหน้ าเงนิสดมาลงทุนเพิม่ใหเ้ท่ากนัดว้ย 4) เมื่อด าเนินกจิการได ้6 เดอืน คอื วนัที ่1 กรกฎาคม 2557 หา้งหุน้ส่วนต้องการขยายกจิการจงึ

ตกลงใหผู้เ้ป็นหุน้สว่นทัง้ 2 คนน าเงนิสดมาลงทุนเพิม่อกีคนละ 245,000 บาท


ตวัอยา่งที ่7 งบก าไรขาดทุนทีแ่สดงการจดัสรรก าไรใหผู้เ้ป็นหุน้สว่น หา้งหุน้สว่นจ ากดั ก และ ข

งบก าไรขาดทุน ส าหรบัปี สิน้สดุวนัที ่ 31 ธนัวาคม 2557

ขาย 3,000,000 ตน้ทุนขาย 1,800,000 ก าไรขัน้ตน้ 1,200,000 คา่ใชจ้า่ยในการขายและการบรหิาร 750,000 ก าไรสทุธ ิ 450,000 การแบ่งก าไร ก ข รวม

เงนิเดอืน 54,000 36,000 90,000 โบนสั 30,000 30,000 60,000 ดอกเบีย้ทุน 36,000 54,000 90,000 สว่นแบ่งก าไรสทุธ ิ(คนละครึง่) 105,000 105,000 210,000

รวมก าไรของผูเ้ป็นหุน้สว่น 225,000 225,000 450,000 ตวัอยา่ง 8 การแบ่งก าไรขาดทนุตามอตัราสว่นทุน 8.1 ก ข และ ค ตกลงเป็นหุน้สว่นกนัโดยทุกคนน าเงนิสดมาลงทุน ก ลงทุน 200,000 บาท ข ลงทุน 150,000 บาท ค ลงทนุ 250,000 บาท สมมตวิ่ากจิการมกี าไรสทุธ ิ 240,000 บาท 8.2 ก ข และ ค เป็นหุน้ส่วนกนั ก น าเงนิสดมาลงทุน 500,000 บาท ข น าทีด่นิและอาคารมาลงทุน 1,000,000 บาท ค ลงแรงงาน สมมตวิ่าหา้งหุน้สว่นมกี าไรสทุธ ิ 900,000 บาท ตวัอย่างที ่9 การแบ่งตามอตัราส่วนทุกแรกเร่ิม

ก และ ข เป็นหุน้สว่นกนั ก ลงทุน 240,000 บาท ข ลงทุน 160,000 บาท ก าไรสุทธปิระจ าปี 70,000 บาท ถ้าผู้เป็นหุน้ส่วนตกลงแบ่งก าไรขาดทุนกนัตามอตัราส่วนทุนแรกเริม่ การค านวณการแบ่งก าไรสทุธปิระจ าปีจะเป็นดงันี้


ตวัอย่างท่ี 10 การแบ่งก าไรตามอตัราสว่นทุนถวัเฉลีย่ ก และ ข เป็นหุ้นส่วนกนั เมื่อวนัที่ 1 มกราคม 2556 ก มทีุน 240,000 บาท ข มทีุน 160,000 บาท เมื่อวนัที่ 1 เมษายน 2557 ก ลงทุนเพิ่มอีก 60,000 บาท ส่วน ข ถอนทุนไป 20,000 บาท ต่อมาในวนัที่ 1 กรกฎาคม 2557 ก ถอนทุนไป 40,000 บาท สมมตวิ่าก าไรสทุธปิระจ าปีมจี านวน 90,000 บาท ผูเ้ป็นหุน้สว่น ระยะเวลา ทุนคงเหลอื จ านวนเดอืน ผลคณู(บาท/เดอืน)

ก

ข


ตวัอยา่งที ่11 การแบ่งก าไรขาดทุนตามอตัราสว่นทีต่กลงกนั 11.1 ก ข และ ค เป็นหุน้ส่วนกนั ก ลงทุน 100,000 บาท ข ลงทุน 200,000 บาท ค ลงทุน 300,000 บาท ตกลงแบ่งก าไรขาดทุนให ้ก 10% ข 50% และ ค 40% การแบ่งก าไรสทุธปิระจ าปีจ านวน 500,000 บาท 11.2 จากตวัอย่างที ่11.1 ผูเ้ป็นหุน้สว่นตกลงกนัว่าก าไร 200,000 บาท แรกใหแ้บง่ให ้ก : ข : ค ในอตัรา 2 : 1 : 1 สว่นก าไรทีเ่กนิกว่านัน้ใหแ้บง่เท่ากนั การแบ่งก าไรสุทธ ิ500,000 บาท ตวัอย่างท่ี 12 การก าหนดเงนิเดอืนใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเป็นสว่นหนึ่งในการแบ่งก าไร 12.1 ก และ ข เป็นหุ้นส่วนกนั ก มีทุน 600,000 บาท ข มีทุน 800,000 บาท ตกลงให้ ก ได้รับเงนิเดอืนเดอืนละ 6,000 บาท ข ไดร้บัเงนิเดอืนเดอืนละ 4,000 บาท แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 3 : 2 ตามล าดบั ก าไรสทุธปิระจ าปีมจี านวน 400,000 บาท การค านวณการแบ่งก าไรใหผู้เ้ป็นหุน้สว่นจะเป็นดงันี้


12.2 จากตวัอย่างที ่12.1 ถา้ผูเ้ป็นหุน้สว่นเบกิเงนิเดอืนเป็นรายเดอืน การคดิเงนิเดอืนใหผู้เ้ป็นหุน้สว่นในวนัปิดบญัชจีะลงบญัชดีงันี้ ตวัอย่างท่ี 13 การก าหนดโบนสัใหแ้ก่หุน้สว่นผูจ้ดัการเป็นสว่นหนึ่งในการแบ่งก าไร 13.1 ก และ ข เป็นหุน้สว่นกนั ในสญัญาระบุว่าใหค้ดิเงนิโบนัสใหแ้ก่ ก ในฐานะหุน้ส่วนผูจ้ดัการ 20% ของก าไรสุทธิก่อนหกัเงินโบนัส และก าไรทีเ่หลอืแบ่งเท่ากนัสมมตวิ่ามกี าไรสทุธ ิ100,000 บาท


13.2 จากตวัอย่างที ่13.1 ถา้สญัญาหุน้สว่นใหค้ดิเงนิโบนสัใหแ้ก ่ก ในฐานะหุน้สว่นผูจ้ดัการ 20% ของก าไรสทุธิภายหลงัหกัเงินโบนัสแลว้ ตวัอย่างท่ี 14 การก าหนดดอกเบีย้ทุนใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเป็นสว่นหนึ่งของการแบ่งก าไร ก และ ข เป็นหุน้สว่นกนั ก มทีุน 200,000 บาท ข มทีุน 100,000 บาท ตกลงใหค้ดิดอกเบีย้ทุนรอ้ยละ 10 ต่อปี และแบ่งก าไรขาดทุนเท่ากนั ถา้มกี าไรสทุธปิระจ าปี 150,000 บาท


ตวัอย่างที ่15 ก าไรสทุธสิว่นทีเ่หลอืภายหลงัหกัค่าตอบแทนในการใหบ้รกิารและค่าตอบแทนเงนิลงทุน 15.1 ก และ ข เป็นหุน้สว่นกนั ก มทีุน 200,000 บาท ข มทีุน 100,000 บาท ผูเ้ป็นหุน้สว่นตกลงกนัให ้ ก ไดร้บัเงนิเดอืนเดอืนละ 4,000 บาท ข ไดร้บัเงนิเดอืนเดอืนละ 2,000 บาท ใหค้ดิดอกเบีย้ทุนรอ้ยละ 10 ต่อปี ก าไรขาดทุนแบ่งเท่ากนั ถา้ก าไรสทุธปิระจ าปีมจี านวน 150,000 บาท 15.2 จากตวัอย่างที ่15.1 หากก าไรสทุธปิระจ าปีของหา้งหุน้สว่นเป็น 100,000 บาท


15.3 จากตวัอย่างที ่15.1 หากขาดทุนสทุธปิระจ าปีของหา้งหุน้สว่นเป็น 50,000 บาท ตวัอย่าง 16 การเปลีย่นแปลงอตัราสว่นแบ่งก าไรขาดทุน ณ วนัตน้งวด ก และ ข เป็นหุน้ส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 2 : 3 ตามล าดบั เมื่อวนัที่ 1 มกราคม 2557 ก และ ข ตกลงจะแบ่งก าไรขาดทุนเท่าๆ กนัโดยเริม่ตัง้แต่วนัทีต่กลงเป็นตน้ไป สมมตวิ่าในวนัทีต่กลงนัน้สนิทรพัย์ต่างๆ ของหา้งหุ้นส่วนมรีาคาตลาดเท่ากบัราคาตามบญัช ียกเว้นทีด่นิมรีาคาตลาด 400,000 บาท ราคาตามบญัช ี150,000 บาท ต่อมาในวนัสิน้ปี หา้งหุน้สว่นไดข้ายทีด่นิไปในราคา 500,000 บาท ถา้ไดม้กีารปรบัปรุงราคาสนิทรพัยใ์นวนัที ่1 มกราคม 2557 ก าไรทีไ่ดร้บัจากการขายสนิทรพัยจ์ะแบ่งกนัดงันี้ ตวัอย่าง 17 การเปลีย่นแปลงอตัราสว่นแบ่งก าไรขาดทุนระหว่างงวด ก และ ข เป็นหุน้ส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 2 : 3 ตามล าดบั ต่อมาผูเ้ป็นหุน้ส่วนทัง้สองตกลงจะแบ่งก าไรขาดทุนเท่าๆ กนัโดยเริม่ตัง้แต่วนัที ่1 มถุินายน 2557 เป็นต้นไป สมมติว่าห้างหุ้นส่วนมไิดห้าผลการด าเนินงานตัง้แต่วนัที ่1 มกราคม ถงึ 31 พฤษภาคม 2557 และสิน้ปีปรากฏว่ามกี าไรสุทธ ิ300,000


17.1 กรณีค านึงถงึระยะเวลา

17.2 กรณีไม่ไดค้ านึงถงึระยะเวลา ตวัอย่างท่ี 18 วธิกีารแสดงการแบ่งผลก าไรขาดทุนในงบก าไรขาดทุน ก และ ข เป็นหุน้สว่น ก มทีุน 100,000 บาท ข มทีุน 200,000 บาท ตกลงแบ่งก าไรขาดทุนเท่ากนั ให ้ก ไดร้บัเงนิเดอืนเดอืนละ 2,000 บาท ข ไดร้บัเงนิเดอืนเดอืนละ 3,000 บาท ใหค้ดิดอกเบีย้รอ้ยละ 10 ต่อปี ในระหว่างปีหา้งหุน้สว่นขายสนิคา้ได ้1,500,000 บาท มตี้นทุนขาย 900,000 บาท และมคี่าใชจ้่ายในการขายและการบรหิาร 250,000 บาท


ตวัอยา่งท่ี 19 การปิดบญัชขีองหา้งหุน้สว่น ก ข ค เป็นหุน้ส่วนกนัในหา้งหุน้ส่วนจ ากดั ก ข ค ตกลงแบ่งก าไรขาดทุนโดยคดิดอกเบีย้ทุน

10% ต่อปี คดิเงนิเดอืนให ้ ข ในฐานะหุน้สว่นผูจ้ดัการปีละ 432,000 บาท ก าไรขาดทุนทีเ่หลอืแบ่งในอตัรา 6 : 2 : 2 งบทดลองประจ าวนัที ่ 31 ธนัวาคม 2557 มดีงันี้

หา้งหุน้สว่นจ ากดั ก ข ค งบทดลอง

ส าหรบัปี สิน้สดุวนัที ่ 31 ธนัวาคม 2557 เงนิฝากธนาคาร 354,750 ตัว๋เงนิรบั 180,000 ลกูหนี้การคา้ 135,000 ค่าเผื่อหนี้สงสยัจะสญู 3,600 สนิคา้คงเหลอื 114,000 ทีด่นิ 960,000 อาคาร 240,000 ค่าเสือ่มราคาสะสม-อาคาร 36,000 อุปกรณ์ส านกังาน 225,000 ค่าเสือ่มราคาสะสม-อุปกรณ์ส านกังาน 45,000 ตัว๋เงนิจ่าย 90,000 เจา้หนี้การคา้ 154,500 ทุน – ก 238,200 ทุน – ข 150,000 ทุน – ค 150,000 เดนิสะพดั – ก 9,000 เดนิสะพดั – ข 3,600 เดนิสะพดั – ค 7,500 ขาย 2,100,000 รายไดเ้บด็เตลด็ 9,900 สนิคา้รบัคนืและสว่นลด 15,000 ซือ้ 645,000 สนิคา้สง่คนืและสว่นลด 45,000 ค่าขนสง่เมื่อซือ้ 9,000 เงนิเดอืน 60,000 ค่าเช่า 36,000 ค่าขนสง่เมื่อขาย 14,100 ค่าสาธารณูปโภค 9,000 ค่าเบีย้ประกนัภยั 20,250 3,029,700 3,029,700


รายการเพ่ิมเติม 1. สนิคา้คงเหลอื ณ วนัที ่31 ธนัวาคม 2557 มรีาคาทุน 202,500 บาท 2. เมื่อวนัที่ 30 ธนัวาคม 2557 ก รบัช าระเงินจากลูกหนี้จ านวน 15,000 บาท ยงัไม่ได้น าส่งห้าง

หุน้สว่นและยงัไม่ไดบ้นัทกึบญัช ี3. ค่าสาธารณูปโภคคา้งจ่าย 9,000 บาท 4. คดิค่าเผื่อหนี้สงสยัจะสญู 5% ของยอดลกูหนี้การคา้ 5. คดิค่าเสือ่มราคาอาคาร 5% ต่อปี และอุปกรณ์ส านกังาน 20% ต่อปี 6. ค่าเบีย้ประกนัภยัจ่ายส าหรบัระยะเวลา 1 ปี เริม่วนัที ่1 เมษายน 2557 7. เมื่อวนัที ่30 ธนัวาคม 2557 ข เบกิสนิคา้ไปใชส้ว่นตวัราคาทุน 2,400 บาท ยงัไม่ไดบ้นัทกึบญัช ี8. เงนิเดอืนหุน้สว่นคดิเป็นสว่นหนึ่งของการแบ่งก าไร 9. ค านวณภาษเีงนิได ้20% ของก าไรสทุธทิางภาษ ี

สมุดรายวนัทัว่ไป หน้า…….

วนัที ่ รายการ เลขที่บญัช ี

เดบติ เครดติ


บญัชเีดนิสะพดั – ก

2557 2557 ม.ค.1 ยอดดลุยกมา 9,000 ธ.ค.31

บญัชเีดนิสะพดั – ข

2557 2557 ม.ค.1 ยอดดลุยกมา 3,600 ธ.ค.31

บญัชเีดนิสะพดั – ค

2557 2557 ธ.ค.31 ม.ค.1 ยอดดลุยกมา 7,500


ห้างหุ้นส่วนจ ากดั ก ข ค กระดาษท าการ 10 ช่อง

ส าหรบัปี สิน้สุดวนัที ่31 ธนัวาคม 2557

รายการ งบทดลอง รายการปรบัปรุง งบทดลองหลงัปรบัปรุง งบก าไรขาดทุน งบแสดงฐานะการเงนิ

เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เงนิฝากธนาคาร 354,750 ตัว๋เงนิรบั 180,000 ลกูหนี้การคา้ 135,000 คา่เผือ่หนี้สงสยัจะสญู 3,600 สนิคา้คงเหลอื 114,000 ทีด่นิ 960,000 อาคาร 240,000 ค่าเสือ่มราคาสะสม-อาคาร 36,000 อุปกรณ์ส านกังาน 225,000 ค่าเสือ่มราคาสะสม-อุปกรณ์ส านกังาน 45,000 ตัว๋เงนิจ่าย 90,000 เจา้หนี้การคา้ 154,500 ทุน – ก 238,200 ทุน – ข 150,000 ทุน – ค 150,000 เดนิสะพดั – ก 9,000 เดนิสะพดั – ข 3,600 เดนิสะพดั – ค 7,500 ขาย 2,100,000 รายไดเ้บด็เตลด็ 9,900 สนิคา้รบัคนืและสว่นลด 15,000 ซื้อ 645,000 สนิคา้ส่งคนืและส่วนลด 45,000 ค่าขนส่งเมือ่ซื้อ 9,000


รายการ งบทดลอง รายการปรบัปรุง งบทดลองหลงัปรบัปรุง งบก าไรขาดทุน งบแสดงฐานะการเงนิ

เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ เงนิเดอืน 60,000 ค่าเช่า 36,000 ค่าขนส่งเมือ่ขาย 14,100 ค่าสาธารณูปโภค 9,000 ค่าเบีย้ประกนัภยั 20,250

บาท 3,029,700 3,029,700


หา้งหุน้สว่นจ ากดั ก ข ค งบก าไรขาดทุน

ส าหรบัปี สิน้สดุวนัที ่31 ธนัวาคม 2557


หา้งหุน้สว่นจ ากดั ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ

ประจ าวนัที ่31 ธนัวาคม 2557


ตวัอยา่งท่ี 20 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นของผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ ก ข และ ค เป็นหุ้นส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัราส่วนเท่ากัน งบแสดงฐานะการเงินของห้างหุน้สว่นก่อนทีจ่ะรบัหุน้สว่นใหม่แสดงดงันี้

หา้งหุน้สว่น ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่31 ธนัวาคม 2557

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน

สนิทรพัยห์มุนเวยีน หน้ีสินหมุนเวียน เงนิสด 30,000 เจา้หนี้การคา้ 40,000 ลกูหนี้การคา้ 20,000 สว่นของผูเ้ป็นหุน้ส่วน สนิคา้คงเหลอื 40,000 90,000 ทุน – ก 30,000 ท่ีดิน อาคาร และอปุกรณ์-สทุธิ ทุน – ข 40,000 อาคาร 50,000 ทนุ – ค 50,000 120,000 อุปกรณ์ส านกังาน 20,000 70,000

160,000 160,000

ในวนัที ่31 ธนัวาคม 2556 ค ขายสว่นของตนทัง้หมดใหก้บั ง ในราคา 70,000 บาท โดยไดร้บัความยนิยอมจาก ก และ ข งบแสดงฐานะการเงนิภายหลงัรบั ง เขา้มาเป็นหุน้สว่นจะแสดงดงันี้

หา้งหุน้สว่น ก ข ง งบแสดงฐานะการเงนิ

วนัที ่31 ธนัวาคม 2557 สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน

สินทรพัยห์มุนเวียน หน้ีสินหมุนเวียน เงนิสด เจา้หนี้การคา้ ลกูหนี้การคา้ ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สนิคา้คงเหลอื ทุน – ก

ท่ีดิน อาคาร และอปุกรณ์ ทุน – ข อาคาร ทุน – ง อุปกรณ์ส านกังาน


ตวัอยา่งท่ี 21 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยน าเงนิสดหรอืสนิทรพัยม์าลงทุน ก และ ข เป็นหุน้สว่นกนั ก มทีุน 80,000 บาท ข มทีุน 120,000 บาท ก าไรขาดทุนแบ่งกนัในอตัรา 2 : 3 ตามล าดบั งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุน้สว่น ก ข แสดงดงันี้

หา้งหุน้สว่น ก ข งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่1 มกราคม 2557

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด 50,000 ทุน – ก 80,000 สนิคา้คงเหลอื 150,000 200,000 ทุน – ข 120,000 200,000

200,000 200,000

ในวนัที ่1 มกราคม 2557 ไดร้บั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่น โดยตกลงให ้จ น าเงนิสดมาลงทุนในจ านวนทีจ่ะท าให ้จ มสีว่น 1 ใน 3 ของกจิการ งบแสดงฐานะการเงนิภายหลงัรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นจะแสดงดงันี้

หา้งหุน้สว่น ก ข จ งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่1 มกราคม 2557

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด ทุน – ก สนิคา้คงเหลอื ทุน – ข ทุน – จ


ตวัอยา่งท่ี 22 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (คดิค่าความนิยมใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ) จากตวัอย่างที ่21 ก และ ข ยนิยอมรบั จ เขา้มาเป็นหุน้ส่วน โดยให ้จ น าเงนิมาลงทุน 160,000 บาท และเครดติบญัชทีุน จ ทัง้จ านวนเพื่อใหม้สีว่นไดเ้สยีในหา้งหุน้สว่น 1 ใน 3 งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุน้สว่นภายหลงัทีร่บั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงดงันี้

หา้งหุน้สว่น ก ข จ งบแสดงฐานะการเงนิ

วนัที ่1 มกราคม 2557 สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน

สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด ทุน – ก สนิคา้คงเหลอื ทุน – ข

สินทรพัยอ่ื์น ทุน – จ ค่าความนิยม


ตวัอยา่งท่ี 23 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (ใหเ้งนิเพิม่พเิศษแก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ) จากตวัอย่างที ่21 หากไม่ไดต้กลงกนัว่าจะเครดติบญัชทีุน จ ทัง้จ านวน 160,000 บาท งบแสดงฐานะการเงนิภายหลงัรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงไดด้งันี้


สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด ทุน – ก สนิคา้คงเหลอื ทุน – ข ทุน – จ


ตวัอยา่งท่ี 24 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (ใหเ้งนิเพิม่พเิศษและคดิค่าความนิยมไดแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นเดมิ) จากตวัอย่างที ่21 ตกลงให ้จ น าเงนิมาลงทุน 160,000 บาท โดยมสีว่นในกจิการเพยีง 1/3 ของเงนิทุนทัง้หมดซึง่ก าหนดใหเ้ท่ากบั 420,000 งบแสดงฐานะการเงนิภายหลงัรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงไดด้งันี้


สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด ทุน – ก สนิคา้คงเหลอื ทุน – ข

สนิทรพัยอ์ื่น ทุน – ค ค่าความนิยม


ตวัอยา่งท่ี 25 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (คดิค่าความนิยมใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม่) จากตวัอย่างที ่21 ถา้ ก และ ข ยอมรบั จ ซึง่มคีวามสามารถเขา้มาเป็นหุน้สว่นใหม่โดยให ้จ น าเงนิสดมาลงทุน 80,000 บาท และใหม้สีว่นในกจิการ 1 ใน 3 ของหา้งหุน้สว่นโดยใหต้ัง้บญัชคี่าความนยิมขึน้ งบแสดงฐานะการเงนิภายหลงัรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงดงันี้






ตวัอยา่งท่ี 26 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (ใหเ้งนิเพิม่พเิศษแก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม่) ตามตวัอย่างที ่21 ก และ ข ตกลงให ้จ น าเงนิสดมาลงทุน 80,000 บาท และใหม้สีว่นในหา้งหุน้สว่น 1 ใน 3 งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุน้สว่นภายหลงัจากรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงดงันี้


สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด ทุน – ก สนิคา้คงเหลอื ทุน – ข ทุน – ค


ตวัอยา่งท่ี 27 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม่โดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (ใหเ้งนิเพิม่พเิศษและคดิค่าความนิยมใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นใหม่) จากตวัอย่างที ่21 ในการรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นใหม ่หุน้สว่นเดมิตกลงให ้จ น าเงนิมาลงทุน 80,000 บาท โดยมสีว่นในกจิการ 1/3 ของเงนิทุนทัง้หมดซึง่ก าหนดใหเ้ป็น 294,000 บาท งบแสดงฐานะการเงนิภายหลงัจากรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงดงันี้


สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด ทุน – ก สนิคา้คงเหลอื ทุน – ข



ตวัอยา่งท่ี 28 การรบัผูเ้ป็นหุน้สว่นใหมโ่ดยการซือ้สว่นไดเ้สยีของหา้งหุน้สว่น (มกีารตรีาคาสนิทรพัยใ์หม่) จากตวัอย่างที ่21 ให ้จ น าเงนิมาลงทุน 160,000 บาท โดยเครดติบญัชทีุนทัง้จ านวน และให ้จ มสีว่นในหา้งหุน้สว่น 1 ใน 3 ผูเ้ป็นหุน้สว่นทัง้หมดตกลงตรีาคาสนิคา้เพิม่ขึน้ 50,000 บาท โดยตกลงใหเ้ครดติบญัชทีุน งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุน้สว่นภายหลงัรบั จ เขา้มาเป็นหุน้สว่นแลว้จะแสดงดงันี้






ตวัอยา่งท่ี 29 การลาออกของผูเ้ป็นหุน้สว่น (ผูเ้ป็นหุน้สว่นหรอืบุคคลภายนอกรบัซือ้สว่นของผูเ้ป็นหุน้สว่นที่ลาออก) ก ข และ ค เป็นหุน้สว่นกนั มทีนุคนละ 500,000 บาท ดว้ยความยนิยอมของผูเ้ป็นหุน้สว่นอื่น ๆ ค ขายสว่นของตนใหก้บั ง ในราคา 750,000 บาท ง จ่ายเงนิให ้ค โดยตรง หาก ค ขายส่วนของตนในหา้งหุน้ส่วนใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้ส่วนดว้ยกนัคอื ก และ ข คนละเท่า ๆ กนั ก และ ข จ่ายเงนิค่าซือ้คนละ 375,000 บาทใหแ้ก่ ค โดยตรง ตวัอยา่งท่ี 30 การลาออกของผูเ้ป็นหุน้สว่น (ผูเ้ป็นหุน้สว่นทีอ่อกไดร้บัทุนคนืเท่ากบัยอดคงเหลอืของบญัชทีุน) ก ข และ ค เป็นหุน้สว่นกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 1: 2: 3 ตามล าดบัในวนัที ่1 มกราคม 2556 ค ขอลาออกจากหา้งหุน้สว่น ผูเ้ป็นหุน้ส่วนมขีอ้ตกลงใหม้กีารตรีาคาสนิทรพัยใ์หม่ในวนัทีม่ผีูเ้ป็นหุน้ส่วนลาออกเพื่อค านวณหาส่วนที่จะคนืทุนใหผู้เ้ป็นหุน้ส่วนที่ลาออก งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุ้นส่วนในวนัที ่ค ลาออกมีดงันี้

หา้งหุน้สว่น ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่1 มกราคม 2557

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน

สนิทรพัยห์มุนเวยีน หน้ีสินหมุนเวียน เงนิสด เงนิฝากธนาคาร 100,000 เจา้หนี้การคา้ 140,000 สนิคา้คงเหลอื 500,000 600,000 ส่วนของผูเ้ป็นหุน้ส่วน

ทีด่นิ อาคาร และอุปกรณ์ ทุน – ก 100,000 อุปกรณ์ส านกังาน 200,000 ทุน – ข 200,000 หกั ค่าเสือ่มราคาสะสม 60,000 140,000 ทุน – ค 300,000 600,000

740,000 740,000


วนัทีผู่เ้ป็นหุน้สว่นลาออก ผูเ้ป็นหุน้ส่วนทุกคนไดต้กลงตรีาคาสนิทรพัยบ์างอย่างตามราคาตลาดสนิคา้ตรีาคา 560,000 บาท ค่าเสือ่มราคาสะสมของอุปกรณ์ส านกังานเท่ากบั 72,000 บาท

หา้งหุน้สว่น ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่1 มกราคม 2557

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มุนเวียน หน้ีสินหมุนเวียน เงนิสด เงนิฝากธนาคาร เจา้หนี้การคา้ สนิคา้คงเหลอื ส่วนของผูเ้ป็นหุน้ส่วน

ทีด่นิ อาคาร และอุปกรณ์ ทุน – ก อุปกรณ์ส านกังาน ทุน – ข หกั ค่าเสือ่มราคาสะสม ทุน – จ


ตวัอย่างท่ี 31 การลาออกของผูเ้ป็นหุน้สว่น (ผูเ้ป็นหุน้สว่นทีอ่อกไดร้บัทุนคนืน้อยกว่ายอดคงเหลอืของบญัชทีุน) จากตวัอย่างที ่29 ถา้ ค ขอลาออกจากหา้งหุน้สว่นโดยไม่มกีารตรีาคาสนิทรพัยใ์หม่ และ ค ยนิยอมรบัเงนิทุนคนืเป็นจ านวน 288,000 บาท ตวัอยา่งท่ี 32 การลาออกของผูเ้ป็นหุน้สว่น (ผูเ้ป็นหุน้สว่นทีอ่อกไดร้บัทุนคนืมากกว่ายอดคงเหลอืของบญัชทีุน) ก ข และ ค เป็นหุน้สว่นกนั เมื่อวนัที ่1 มกราคม 2557 ค ขอลาออกจากหา้งหุน้สว่น ผูเ้ป็นหุน้สว่นตกลงกนัว่าจะไม่ปรบัปรงุราคาของสนิทรพัยใ์นสมุดบญัชแีต่ไดพ้จิารณาราคาตลาดของสนิทรพัยท์ัง้หมด ปรากฏว่ายอดรวมของสนิทรพัยต์ามราคาตลาดเท่ากบั 800,000 บาท ซึง่มรีาคาสงูกว่าคาตามบญัช ี60,000 บาท

ตวัอยา่งท่ี 33 การลาออกของผูเ้ป็นหุน้สว่น (การบนัทกึบญัชคี่าความนยิมในกรณีทีผู่เ้ป็นหุน้สว่นลาออก) ก ข และ ค เป็นหุน้ส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 1 : 2 : 2 ตามล าดบัและมทีุนคนละ 200,000 บาท เมื่อวนัที ่1 มกราคม 2557 ก ลาออกจากกจิการผูเ้ป็นหุน้ส่วนตกลงก าหนดจ านวนเงนิทีจ่ะจ่ายคนื ก โดยใหบ้นัทกึค่าความนิยมของหา้งหุน้สว่นขึน้เป็นจ านวน 60,000 บาท วิธีท่ี 1 บนัทกึค่าความนิยมเตม็จ านวนเงนิ


วิธีท่ี 2 บนัทกึค่าความนิยมเฉพาะจ านวนเงนิสว่นทีจ่ะใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่นทีล่าออกเท่านัน้

ตวัอยา่งท่ี 34 การถงึแก่กรรมของผูเ้ป็นหุน้สว่น ก ข และ ค เป็นหุน้ส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนตามอตัราส่วน 2 : 2 : 1 สญัญาหุน้ส่วนระบุว่าถ้าผูเ้ป็นหุน้สว่นคนใดคนหนึ่งถงึแก่กรรม ใหค้ านวณก าไรของปีนัน้เท่ากบัก าไรถวัเฉลีย่ของหา้งหุน้ส่วน 3 ปียอ้นหลงัขึน้ไป และคดิตามระยะเวลาของปีทีผู่้เป็นหุน้ส่วนถงึแก่กรรม สมมติว่า ก ถงึแก่กรรมในวนัที่ 31 มนีาคม 2557 และก าไรยอ้นหลงัขึน้ไป 3 ปีมดีงันี้ ก าไรสทุธปีิ 2554 125,000 บาท ก าไรสทุธปีิ 2555 100,000 บาท ก าไรสทุธปีิ 2556 225,000 บาท


สมมต ิก มทีุน 150,000 บาท จ านวนเงนิทีท่ายาทของ ก จะไดร้บัรวมทัง้สิน้จะเป็น 165,000 บาท ถา้ผู้เป็นทายาทของ ก ยงัไม่ไดม้ารบัคนื

ตวัอยา่งท่ี 35 การเลกิหา้งหุน้สว่นและการช าระบญัชหีา้งหุน้สว่น (จ่ายคนืทุนในครัง้เดยีวโดยจ าหน่ายสนิทรพัย์แลว้ไดก้ าไร) ก ข และ ค เป็นหุน้ส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 5 : 3 : 2 ตามล าดบัผูเ้ป็นหุน้ส่วนตกลงเลกิกจิการเมื่อ 1 มกราคม 2557 หลงัจากปิดบญัชหีาผลการด าเนินงานของปี 2556 แลว้งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุน้สว่นเป็นดงันี้

หา้งหุน้สว่นสามญันติบิุคคล ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่31 ธนัวาคม 2556

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน สินทรพัยห์มนุเวียน หน้ีสินหมนุเวียน เงนิสด 20,000 เจา้หนี้การคา้ 70,000 ลกูหนี้การคา้สุทธ ิ 50,000 เจ้าหน้ีและเงินกู้ยืมจากผูเ้ป็นหุ้นส่วน สนิคา้คงเหลอื 60,000 เดนิสะพดั – ก 5,000 ท่ีดิน อาคาร และอปุกรณ์ เดนิสะพดั – ข 10,000 ทีด่นิ อาคาร และอุปกรณ์สุทธ ิ 130,000 ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน ทุน – ก 75,000 ทุน – ข 50,000 ทุน – ค 50,000 260,000 260,000

ผูช้ าระบญัชไีดจ้ดัการจ าหน่ายสนิทรพัยไ์ปดงันี้ 2557 ม.ค. 10 ขายสนิคา้ได ้75,000 บาท 12 ขายอุปกรณ์ส านกังานได ้150,000 บาท 15 เกบ็เงนิจากลกูหนี้การคา้ไดเ้พยีง 45,000 บาท ในการช าระบญัช ีหา้งหุน้สว่นจะตอ้งเสยีค่าช าระบญัช ี10,000 บาท


ห้างหุ้นส่วนสามญันิติบุคคล ก ข ค งบแสดงการช าระบญัชเีดอืนมกราคม 2557

สนิทรพัย ์หนี้สนิ

ทุนและอตัราสว่นแบ่งก าไรขาดทุน เงนิสด อื่น ๆ ก – 1/2 ข-3/10 ค-1/5

การบนัทกึรายการเกีย่วกบัการช าระบญัชจีะเป็นดงันี้ สมุดรายวนัทัว่ไป หน้า…….







ตวัอยา่งท่ี 36 การเลกิหา้งหุน้สว่นและการช าระบญัชหีา้งหุน้สว่น (จ่ายคนืทุนในครัง้เดยีวโดยจ าหน่ายสนิทรพัย์แลว้ขาดทุนกรณีทีผู่เ้ป็นหุน้สว่นทุกคนมทีุนเพยีงพอทีจ่ะรบัสว่นเฉลีย่ผลขาดทุนจากการจ าหน่ายสนิทรพัย์) ก ข และ ค เป็นหุน้สว่นกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัรา 50 : 30 : 20 ตามล าดบั ผูเ้ป็นหุน้ส่วนตกลงเลกิกจิการในวนัที ่1 มกราคม 2557 งบแสดงฐานะการเงนิของหา้งหุน้สว่นในวนัเลกิกจิการเป็นดงันี้

หา้งหุน้สว่นสามญั ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่1 มกราคม 2557

สินทรพัย ์สินทรพัยห์มุนเวียน เงนิสด 30,000 ลกูหนี้การคา้-สทุธ ิ 60,000 สนิคา้คงเหลอื 80,000 170,000 ลูกหน้ีและเงินให้กู้ยืมแก่ผูเ้ป็นหุ้นส่วน เดนิสะพดั – ค 5,000 ท่ีดิน อาคาร และอปุกรณ์ อุปกรณ์ส านกังาน 130,000 รวมสนิทรพัย ์ 305,000


หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน หน้ีสินหมุนเวียน เจา้หนี้การคา้ 50,000 ตัว๋เงนิจ่าย 30,000 80,000 เจ้าหน้ีและเงินกู้จากผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิกู ้– ข 10,000 เดนิสะพดั – ก 20,000 30,000 ส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน ทุน – ก 100,000 ทุน – ข 60,000 ทุน – ค 35,000 195,000 รวมหนี้สนิและสว่นของผูเ้ป็นหุน้สว่น 305,000 ระหว่างเดอืนมกราคม 2557 ผูช้ าระบญัชไีดข้ายสนิทรพัยแ์ละช าระหนี้สนิต่าง ๆ ของหา้งหุน้สว่นดงันี้

- ขายสนิคา้ อุปกรณ์ส านกังาน และเกบ็เงนิจากลกูหนี้การคา้ได ้190,000 บาท - จ่ายค่าช าระบญัช ี10,000 บาท

หา้งหุน้สว่นสามญั ก ข ค

งบแสดงการช าระบญัชเีดอืนมกราคม 2557 สนิทรพัย ์

หนี้สนิ เงนิกู-้ข ทุนและสว่นแบง่ก าไรขาดทุน

เงนิสด อื่น ๆ ก–50% ข-30% ค–20%


ตวัอยา่งท่ี 37 การเลกิหา้งหุน้สว่นและการช าระบญัชหีา้งหุน้สว่น (จ่ายคนืทุนในครัง้เดยีวโดยจ าหน่ายสนิทรพัย์แลว้ขาดทุนกรณีทีผู่เ้ป็นหุน้สว่นบางคนขาดทุนเกนิทุน) จากตวัอย่างที ่34 สมมตวิ่าขายสนิทรพัยร์วมทัง้หมดได ้80,000 บาท ผูเ้ป็นหุน้สว่นทีข่าดทุนเกนิทุนน าเงนิสดมาชดใชใ้หห้า้งหุน้สว่นเมื่อวนัที ่10 กุมภาพนัธ ์2557

หา้งหุน้สว่นสามญั ก ข ค งบแสดงการช าระบญัชเีดอืนมกราคม 2557

สนิทรพัย ์หน้ีสนิ เงนิกู้-ข

ทุนและอตัราส่วนแบ่งก าไรขาดทุน เงนิสด อื่น ๆ ก–50% ข-30% ค–20%

หา้งหุน้สว่นสามญั ก ข ค

ตารางการค านวณเงนิทีจ่ะจ่ายคนืใหแ้ก่ผูเ้ป็นหุน้สว่น ก – 50% ข – 30% ค-20%


ตวัอยา่งท่ี 38 การเลกิหา้งหุน้สว่นและการช าระบญัชหีา้งหุน้สว่น (จ่ายคนืทุนในครัง้เดยีวโดยจ าหน่ายสนิทรพัย์แลว้ขาดทุนกรณีทีห่า้งหุน้สว่นมเีงนิสดไม่พอช าระหนี้สนิ แต่ผูเ้ป็นหุน้สว่นบางคนมฐีานะการเงนิดสีามารถชดใชห้นี้สนิแทนหา้งหุน้สว่นได)้ ก ข และ ค เป็นหุ้นส่วนกนั แบ่งก าไรขาดทุนในอตัราเท่ากนั ตกลงเลกิกจิการในวนัที่ 1 กรกฎาคม 2557 งบแสดงฐานะการเงนิในวนัเลกิกจิการเป็นดงันี้

หา้งหุน้สว่นสามญันติบิุคคล ก ข ค งบแสดงฐานะการเงนิ วนัที ่1 กรกฎาคม 2557

สินทรพัย ์ หน้ีสินและส่วนของผูเ้ป็นหุ้นส่วน เงนิสด 30,000 หนี้สนิ 210,000 สนิทรพัยอ์ื่น 270,000 เงนิกู ้– ข 5,000 ทุน – ก 40,000 ทุน – ข 30,000 ทุน – ค 15,000 300,000 300,000 กจิการขายสนิทรพัยไ์ดเ้งนิรวมทัง้สิน้ 165,000 บาท

หา้งหุน้สว่นสามญั ก ข ค งบแสดงการช าระบญัชเีดอืนกรกฎาคม 2557

สนิทรพัย ์

หน้ีสนิ เงนิกู้-ข ทุนและสว่นแบ่งก าไรขาดทุน

เงนิสด อื่น ๆ ก–1/3 ข-1/3 ค–1/3


ตวัอยา่งท่

หนี้สินโดยประมาณ...

Documents