1

แบบทดสอบกอนเรยน ประจ าหนวยการเรยนรท 3

ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ล าดบขนตอนการผสมพนธของพชดอกเปนดงน ก. ไซโกต (zygote) เอมบรโอ (embryo) การปฏสนธ (fertilization) ข. การปฏสนธ (fertilization) การถายละอองเรณ (pollination) การงอกของละอองเรณ ค. การถายละอองเรณ (pollination) การงอกของละอองเรณ การปฏสนธ (fertilization) ง. การงอกของละอองเรณ การถายละอองเรณ (pollination) การปฏสนธ (fertilization)

2. สวนของดอกทมความส าคญทสดตอการสบพนธแบบอาศยเพศ sexual reproduction คอขอใด ก. กลบเลยงและกลบดอก ข. ยอดเกสรตวเมยและฐานรองดอก ค. เกสรเพศผและเกสรเพศเมย ง. ละอองเรณและผนงรงไข

3. ค าวาดอกสมบรณเพศ หมายถงขอใด ก. ดอกทมเฉพาะเกสรเพศผอยางเดยว ข. ดอกทมเฉพาะเกสรเพศเมยอยางเดยว ค. ดอกทมครบทงเกสรเพศผและเกสรเพศเมยในดอกเดยวกน ง. ดอกทมครบทงเกสรเพศผและเกสรเพศเมยในตนเดยวกน

4. การถายละอองเรณของดอกนนเกดโดยวธใด ก. คนน าไป ข. สตวน าไป ค. ลมและน าพดพาไป ง. ทง 1, 2 และ 3

5. การปฏสนธของพชเกดขนเมอใด ก. กลบดอกไมเรมบาน ข. ละอองเรณตกบนยอดเกสรเพศเมย ค. เมลดเรมงอกเปนตนใหม ง. เสปรมเซลลผสมกบเซลลไข

6. สวนใดของดอกทเจรญไปเปนผลหลงจากปฏสนธแลว ก. รงไข ข. ออวล ค. ไขออน ง. ฐานรองดอก

7. การเคลอนไหวแบบใดไมสมพนธกบทศทางของสงเรา ก. การหบและบานของกลวยไม ข. การหนเขาหาแสงของดอกทานตะวน ค. การเจรญของยอดพชเขาหาแสง ง. การเจรญของรากพชเขาหาน า

2

8. ดอกทานตะวนหนไปตามดวงอาทตยตลอดทงวน เปนผลเนองมาจากสงเราชนดใด ก. ความชน ข. อณหภม ค. แสง ง. แรงโนมถวง

9. ลกษณะการงอกของรากพชเนองมาจากสาเหตใดเปนส าคญ ก. มแรงโนมถวงของโลกเปนสงเรา ข. ใตดนมอณหภมตางจากผวดน ค. พชตองการหาอาหารใหไดไกลๆ ง. ความเตงของเซลลภายในตนพช

10. พชชนดใดทมการตอบสนองตอการเปลยนแปลงอณหภม ก. ดอกบว ข. ไมยราบ ค. สน ง. กระบองเพชร

11. ขอใดเปนการก าจดแมลงโดยวธชวภาพ ก. ปลกพชหมนเวยน ข. ท าลายซากพชซากสตว ค. ใชแมลงชนดหนงท าลายอกชนดหนง ง. ท าลายสวนตางๆ ของพชทแมลงไขและอาศยอย

12. วธการใดทไมจดวาเปนการปรบปรงพนธ ก. การเกบขาวโพดลกษณะดไวท าพนธในปตอไป ข. การชกน าใหพชเพมจ านวนชดของโครโมโซม ค. การใชฮอรโมนกระตนใหปลาบกวางไข ง. การสงซอพชหรอสตวพนธดเขามาจากตางประเทศเขามาเลยงปนกบพนธพนเมอง

13. “แคลลส” มความสมพนธกบสงใดตอไปนมากทสด ก. การตดแตงพนธกรรม ข. การคดเลอกพนธ ค. พนธวศวกรรม ง. การเพาะเลยงเนอเยอ

14. ความส าคญของเทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology) สอดคลองกบขอใด ก. หาทางลดพนทท าการเกษตร ข. เพมผลผลตพชใหมประสทธภาพ ค. ปองกนไมใหพชกลายพนธ ง. ก าจดพชทเปนภยตอสงแวดลอม

15. การน าเทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology) มาใช กอใหเกดความวตกกงวลในเรองใด ก. ไมสามารถควบคมคณภาพใหแนนอนได ข. มราคาแพง ค. อาจท าใหสายพนธพนเมองสญพนธ ง. อาจมผลตอสขภาพของผบรโภค

3

หนวยการเรยนรท 3 กระบวนการในการด ารงชวตของพช 2 ผงมโนทศน (Concept Maps)

ภาพท 1-1 ผงมโนทศนของกระบวนการในการด ารงชวตของพช 2

จดประสงคการเรยนร เพอใหนกเรยนสามารถ 1. อธบายการสบพนธแบบไมอาศยเพศของพช 2. ระบโครงสรางของดอกทเกยวกบการสบพนธแบบไมอาศยเพศของพชได 3. ท าการทดลองแยกสวนประกอบของดอกไมได

4. อธบายการตอบสนองตอสงเราของพชได 5. อธบายการน าเทคโนโลยชวภาพมาใชในการขยายพนธพชได

4

หนวยการเรยนรท 3 กระบวนการในด ารงชวตของพช 2 กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 1 เวลาเรยน 14 ชวโมง

สาระส าคญ / แนวความคดหลก

สงมชวตทกชนดจะตองมการสบพนธ เพอแพรพนธ ขยายพนธ ท าใหสามารถด ารงเผาพนธอยได พชกเชนเดยวกน มการสบพนธทงแบบไมอาศยเพศและแบบอาศยเพศ ขนอยกบชนดของพช และดวยเหตทสภาพแวดลอมมการเปลยนแปลงตลอดเวลา พชจงมการรบรและการตอบสนองตอการเปลยนแปลงนน ปจจบนมนษยได มนษยไดน าเทคโนโลยชวภาพมาใชปรบปรงพนธพช ท าใหสามารถขยายพนธพชและเพมผลผลตพชไดมากขน การสบพนธแบบไมอาศยเพศของพช (asexual reproduction) เปนการสบพนธแบบไมใชเซลลสบพนธเพศผและเพศเมยไมมการปฏสนธ ซงเปนการขยายพนธโดยอาศยสวนตาง ๆ ของพช เชน ราก กง ล าตน ใบ รวมทงการขยายพนธพชโดยมนษย การสบพนธแบบอาศยเพศของพช (sexual reproduction) จะเกดขนภายในอวยวะสบพนธ คอ ดอก มการปฏสนธ (fertilization) ระหวางเซลลสบพนธเพศผกบเซลลสบพนธพชเมย ไดไซโกต (zygote) ทเจรญไปเปน ตนออน การถายเรณ (pollination) คอ การทละอองเรณของเกสรตวผไปตกลงบนยอดเกสรตวเมย โดยอาจอาศยลม แมลง เปนตวพาไป การปฏสนธ (fertilization) คอ การทนวเคยสของละอองเรณเขาผสมกบนวเคยสของออวลในรงไข สวนการสบพนธแบบไมอาศยเพศจะไมมการรวมตวกนของเซลลสบพนธ พชมการตอบสนองตอสงเรา ซงมทงสงเราภายใน ไดแก ฮอรโมนพช และสงเราภายนอก ไดแก แสง อณหภม ความชน การสมผส การตดแตงพนธกรรม (Genetic engineering) ของพชเพอปรบปรงพนธใหมความทนทานตอศตรพช โรคพชและความแหงแลงนอกจากการตดแตงพนธกรรมแลว ยงมเทคโนโลยการโคลน (Cloning) ของพช และการเพาะเลยงเนอเยอ ซงเปนวธการเพมผลผลตของพชใหมปรมาณมาก ๆ ในคราวเดยวกน โดยใชระยะเวลาสน การตดแตงพนธกรรม (GMOs : Genetically Modified Organisms) แมจะเปนเทคโนโลยสมยใหมทชวยแกปญหาตาง ใหแกพช แตกยงไมเปนทยอมรบจากบคคลทวไป เนองจากยงไมทราบวาพชทตดแตงพนธกรรมจะมอนตรายตอสงมชวตทบรโภคพชนนเขาไปหรอไม ประเทศไทยมหนวยงานทคนควาวจยดานเทคโนโลยชวภาพ คอ ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ศช. หรอ BIOTEC) ตงอยอ าเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน

5

3.1 กระบวนการสบพนธของพช

ใบความรท 3.1.1 สวนประกอบของดอก

พชมอยหลายชนดหลายพนธ ดอกของพชดอกจงมลกษณะ ขนาด และสทตางกนออกไป แตไมวาจะเปนพชชนดใด ดอกจะมสวนประกอบทส าคญ ดงน

1. กลบเลยง (sepal) เปนกลบเลกๆ สเขยว อยลางสดของดอก ในระยะทดอกเรมผลออกมาใหม ๆ เราจะเหนดอกตมสเขยว เมอดอกตมขยายโตขน สเขยวทหมดอกจะแยกออกมารองรบกลบดอกกลบสเขยวนน คอ กลบเลยง กลบเลยง จะท าหนา ทหอหมดอกตมและปองกนอนตรายใหกลบดอกในขณะทยงออนอย

2. กลบดอก (petal) เปนสวนทอยเหนอขนมาจากกลบเลยง กลบดอกสวนใหญ จะมสสวยสะดดตา หลายชนดมกลนหอม มหนาท ลอแมลงใหมาผสมเกสร ความสวยงามของดอกจะขนอยกบส ลกษณะและจ านวนของกลบดอกเปนส าคญ กลบดอกเปนสวนประกอบของดอกทบอบช างายและรวงโรยเรวกวาสวนประกอบอน

3. เกสรเพศผ (stamen) มลกษณะทวไปเปนคลายหลอดอนเลก ๆ มกมสขาว ปลายหลอดจะมอบใสละอองเกสร รปรางคอนขางกลมเกสรตวผจะอยถดจากกลบดอกเขามาขางในดอก กานของเกสรเพศผอาจจะตดกบกลบดอก หรอแยกออกมาตางหากกได แลวแตชนดของพช ดอกไมดอกหนง ๆ อาจมเกสรเพศผต งแตหนงอนไปจนถงหลาย ๆ อน

6

รปแสดงเกสรเพศผ

4. เกสรเพศเมย (pistil) เปนสวนทอยตรงกลางของดอก อาจจะมอนเดยวหรอหลายอนกได เกสรเพศเมย (stigma) โดยทวไปจะประกอบดวยรงไข (ovary) ทอยลางสด บรเวณฐานรองดอก ภายในรงไขจะบรรจไขออนเลก ๆ ไวเหนอรงไขจะเปนทอยาวขนมา เรยกวา กานชเกสร (style) ในทอของกานชเกสรจะมน าเหนยว ๆ อย เพอน าเชอตวผลงมาผสมกบเชอตวเมยในรงไขและบนสดเปนยอดเกสรตวเมย (stigma) ซงมน าเหนยว ๆ อยเชนกน น าเหนยว ๆ นจะชวยยดเกาะเกสรตวผใหเขามาผสมกบเกสรตวเมยไดดขน

รปแสดงเกสรเพศเมย

5. ฐานรองดอก (receptacle) เปนสวนประกอบทท าหนาทรองรบสวนอน ๆ ของดอก ฐานรองดอกเปนสวนทเจรญเตบโตแผขยายตอออกมาจากปลายกานดอก มกจะมกลบเลยงหมไวอกชนหนง ฐานรองดอกของพชบางชนดอาจจะหมรงไขไวทงหมด เมอรงไขเจรญขน ฐานรองดอกกเจรญดวย และฐานรองดอกของพชบางชนด กลายเปนเนอของผลทใชรบประทานได เชน ชมพ ฝรง แอปเปล สาล เปนตน

anther

Pollen grain

filament

stigma

style

ovary

ovule

egg cell

7

..................................

....................

1.1.1 การสบพนธแบบไมอาศยเพศของพช การสบพนธแบบไมอาศยเพศของพช (asexual reproduction) หมายถง การสบพนธของพชไมใชอวยวะ

สบพนธของเพศเมยและเพศผ และไมจ าเปนตองมการปฏสนธ แตเปนการขยายพนธพชโดยอาศยสวนตาง ๆ ของพชมาชวยในการขยายพนธ เชน ราก กง ใบ ล าตน เปนตน

1.1.2 การสบพนธแบบอาศยเพศของพช การสบพนธแบบอาศยเพศของพช (sexual reproduction) หมายถง การสบพนธของพช จะเกดขนภายใน

อวยวะสบพนธ คอ ดอก โดยมการปฏสนธ (fertilization) ระหวางเซลลสบพนธเพศผ คอ สเปรม (sperm) กบเซลลสบพนธเพศเมยหรอไข (egg) แลวไดไซโกต (zygote) ทเจรญไปเปนเอมบรโอ (embryo) หรอตนออน ซงจะเจรญเปนพชตนใหมตอไป

การสบพนธของพชดอก มกระบวนการทเกยวของ คอ การถายเรณ การงอกของละอองเรณ และการปฏสนธ

1. การถายเรณ (pollination) หมายถง การทละอองเรณไปตกบนยอดเกสรเพศเมย 2. การงอกของละอองเรณ 3. การปฏสนธ (fertilization) คอ การทเซลลสบพนธเพศผ (sperm) ผสมกบเซลลสบพนธเพศเมย (egg

cell) ในออวลเปนไซโกต (zygote) แลวเจรญเตบโตไปเปนเอมบรโอ (embryo) ตอไป

ใบงานท 3.1.1 สวนประกอบของดอกไม

ค าชแจง : ใหบอกสวนประกอบของดอกไมจากภาพทก าหนด

..............................................

............

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

8

ใบงานท 3.1.2 สวนประกอบของดอก และหนาท

ค าชแจง : ใหนกเรยนแยกสวนประกอบของดอกตามทก าหนด แลวน ามาตดในชองทก าหนด พรอมทงสรป ลกษณะ และหนาทของสวนประกอบตาง ๆ

สวนประกอบของดอก ลกษณะ หนาท 1. กลบดอก petal

2. เกสรเพศผ stamen

3. เกสรเพศเมย pistil

4. รงไข Ovary

5. ออวล ovule

9

ใบงานท 3.1.3 โครงสรางของดอกทเกยวของกบการสบพนธของพช

ค าชแจง : ใหนกเรยนวาดภาพเกสรเพศผ และเกสรเพศเมยทเหนในกลองจลทรรศน เกสรเพศเมย

เกสรเพศผ

ใบงานท 3.1.4 การแพรพนธ และการงอกของเมลด

ค าชแจง : ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

1. การแพรพนธของเมลด หมายถง

2. เมลดสามารถแพรพนธดวยวธใดไดบาง ยกตวอยางมา 2 ตวอยาง พรอมอธบาย 1)

2)

3. สรางแผนภาพความคดเกยวกบปจจยทเกยวของกบการงอกของเมลดมอะไรบาง และเกยวของอยางไร

10

3.2 การตอบสนองของพชตอสงเรา

ใบความรท 3.2.1 การตอบสนองของพชตอสงเราประเภทตาง ๆ

พชจะตอบสนองตอสงเราตาง ๆ ในสงแวดลอม เชน แสง อณหภม น า การสมผสแรงโนมถวงของโลก ซงเปนสงเราภายนอก โดยจะมการเปลยนแปลงของราก ล าตน ใบ ดอก ผล ดวยการเจรญเขาหาหรอหนจากสงเราเหลานน การตอบสนองตอสงเราของพช เรยกวา การเบนตอบสนอง (tropism) การตอบสนองตอสงเราของพช อาจเปนผลจากฮอรโมนหรอจากการเกดปฏกรยาเคมภายในพช

การตอบสนองของพชตอแสง

พชจะตอบสนองตอสงเราทเปนแสง โดยการเบนเขาหาแสง (phototropism)หรอการเบนเหตแสง การหนแสง สวนของยอดล าตนจะเจรญเขาหาแสงสวาง ซงนกเรยนสามารถสงเกตไดจากบรเวณปาไมทมตนไมหนาแนน พชจะมลกษณะล าตนสงเพอแขงขนกนรบแสงสวาง สวนของรากจะเจรญหนแสงสวางเสมอ นอกจากนแสงสวางยงมผลตอการหบ บานของดอกไมดวย พชสวนใหญจะมการตอบสนองตอแสง โดยเฉพาะพชทไดรบความเขมของแสงไมเทากนทกดาน พชจะโคงไปทางทมความเขมของแสงสวางมากกวา การตอบสนองตอแสงทไมเทากนน มกจะพบกบพชทปลกในทรม ท าใหพชพยายามทหนไปทางดานทแสงสองมา เชน การปลกตนไมใกลหนาตาง ตนไมจะหนยอดไปทางหนาตางหรอตนทานตะวนจะหนดอกเขาหาดวงอาทตยตลอดทงวนตงแตเชาถงเยน หรอการหบในเวลากลางคนและบานในเวลากลางวนของใบไมยราบ

การตอบสนองของพชตออณหภม

11

อณหภม เปนปจจยทางกายภาพและเปนสงเราอยางหนงทมผลตอการเจรญเตบโตของพช อณหภม

มผลและท าใหเกดการหบ - บานของดอกไม ดอกไมบางชนดบานในเวลากลางวน บางชนดบานในเวลากลางคน การบานของดอกไมจะบานในชวงทเซลลมชวตอยเทานน เมอเซลลเจรญเตมทแลวจะไมเกดการหบ-บานอกตอไป อณหภมจะเปลยนแปลงไปตามระดบความสงของพนท เชน เมอเราขนภเขาสงเราจะรสกวา อากาศจะเยนลงทละนอย และเราจะพบวาระดบความสงตางกนจะพบพชตางชนดกน ซงชนดของพชตามระดบความสงของภเขานนแสดงใหเหนถงการตอบสนองตออณหภมไดชดเจน เชน ภเขาทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทยเรมจากบรเวณเชงเขา ซงสภาพผนดนคอนขางแหงแลงจะพบปาเตงรงขนอย ปาชนดนจะผลดใบในชวงฤดหนาวในสภาพอากาศทคอนขางแหงแลง เมอมาถงความสงประมาณ 900 เมตร อากาศจะเรมเยนกวาบรเวณเชงเขา สภาพปาจงเปลยนไปเปน ปาดบแลง ซงประกอบดวยไมสงใหญ จ าพวกไมยาง กระบก บอน ขนปกคลมพนดน เมอขนสระดบ 1,000 เมตร สภาพอากาศเรมเยนตลอดป

ปาสวนใหญเปนปาดบเขา ตนไมสวนใหญเปนพวกชอบอากาศเยนและมความชนสง เชน จ าปปา ตนจะ ไมสงใหญนก บรเวณล าตนพบมอส เฟนฝอยลมเกาะอยตามกงกานและล าตน บนยอดเขาซงสงประมาณ 1,200 เมตรขนไป ซงอากาศเยนตลอดป ปาจะเปลยนไปโดยสนเชง สวนใหญเปนปาสน นอกจากนยงมพวกพชจบแมลง เชน หยาดน าคาง หมอขาวหมอแกงลง เปนตน

การตอบสนองของพชตอการสมผส

12

การสมผส พชบางชนดมการเคลอนไหวไดชาจนเรามองไมเหน แตพชบางชนดมการเคลอนไหวอยางรวดเรวเมอเราไปสมผส เชน ตนไมยราบ ทเปนเชนนเนองจากการสญเสยของน าภายในเซลลของกลมเซลลบรเวณกานใบ ท าใหใบหบทนท แตเมอน าคอยๆ ซมกลบเขามาในกลมเซลลบรเวณกานใบใหม ใบกจะบาน นอกจากนยงพบในตนกาบหอยแครงโดยจะหบใบเมอแมลงบนมาถก ใบพชตระกลถว จะมการนอนในขณะดวงอาทตยจะลบขอบฟา ตนกามปใบจะบานตอนกลางวน กลางคนใบจะหบ หรอตนหมอขาวหมอแกงลง เมอแมลงตกลงไปฝาใบจะปดทนทหรอตนกาบหอยแครง เมอแมลงมาสมผสในสวนของใบทมลกษณะคลายฝา ฝานนจะถกปดเขาหากน ท าใหแมลงไมสามารถหลดรอดออกมาได

การตอบสนองของพชตอแรงโนมถวง

การเบนหาหรอหนแรงดงดดของโลก ถานกเรยนน าตนพชทก าลงงอก วางขนานกบพนแลวปลอยใหเจรญเตบโตตอไป นกเรยนจะพบวา สวนของยอดจะพยายามโคงงอตงขน และบรเวณรากจะพงเขาหาความโนมถวงของโลก เรยกวา การเบนเหตความโนมถวง (gravitropism)

การตอบสนองของพชตอน า

13

การตอบสนองของพชตอปรมาณน า พชทเจรญเตบโตในบรเวณทแหงแลง เชน พชในทะเลทราย ซงบรเวณทะเลทรายในแตละปจะมฝนตกเฉลยนอยกวา 250 มลลเมตรตอป ดงนนพชทจะขนในทะเลทรายจะตองมการปรบตวเพอตอบสนองตอปรมาณน าทมนอย โดยพชบางชนดจะมการเจรญเตบโตออกดอกออกผลในฤดฝนเทานน พชบางชนดลดขนาดของใบหรอเปลยนใหอยในรปของหนาม เพอปองกนการสญเสยน าพชบางชนดจะผลดใบเมอฤดแลง เพอการสญเสยน า และจะผลใบใหมในฤดฝน พชบางชนดเมอเกดน าทวมจะสามารถสรางสารเคลอบปลายราก ท าใหน าไมสามารถแพรเขาสรากได และท าใหสามารถยนตนได หากพชบางชนดไม สามารถตอบสนองและปรบตวกบสงเหลานไดกจะท าใหพชเหลานตาย

ใบงานท 3.2.1 ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองการตอบสนองตอสงเราของพชประเภทตาง ๆ

กลมท สมาชกในกลม 1. 2. 3. 4. 5. 6. ค าชแจง : ออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง

14

ใบงานท 3.2.2 กจกรรมฐานการเรยนรการตอบสนองตอสงเราของพช

กลมท

สมาชกในกลม 1. 2. 3. 4. 5. 6.

ค าชแจง : ใหนกเรยนตอบค าถามในแตละฐานดงตอไปน ฐานท 1

1. อธบายลกษณะของการตอบสนองตอแสงของพช

2. ยกตวอยางการตอบสนองตอแสงของพชมา 2 ตวอยาง

ฐานท 2 1. อธบายลกษณะของการตอบสนองตออณหภมของพช

2. เปรยบเทยบพชทอยในอณหภมทแตกตางกน พรอมใหเหตผลประกอบ

ฐานท 3 1. อธบายลกษณะของการตอบสนองตอน าของพช

2. ถาพชขาดน าจะเกดการเปลยนแปลงใดไดบาง

15

ฐานท 4 1. อธบายลกษณะของการตอบสนองตอการสมผสของพช

2. ยกตวอยางการตอบสนองตอการสมผสของพชมา 2 ตวอยาง

ฐานท 5 1. อธบายลกษณะของการตอบสนองตอแรงโนมถวงของพช

2. เสนอวธการทดสอบการตอบสนองของพชตอแรงโนมถวงมา 1 วธ

สรป ใหนกเรยนเสนอความคดเกยวกบ การจดสภาพแวดลอมในการปลกพชเพอใหพชทปลก มการเจรญเตบโตไดดทสด

3..3 เทคโนโลยชวภาพส าหรบพช

การใชเทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology) คอ การท าใหสงมชวตหรอองคประกอบของสงมชวตมสมบตตามตองการ โดยมการน าเทคโนโลยเขามาใชในการปรบปรงเปลยนแปลงเกยวกบการขยายพนธ เพอใหไดสงมชวตใหมจ านวนมาก มประโยชน โดยใชเวลานอย และไมกลายพนธ วธหนงทนยมใชกนอยางแพรหลาย คอ การเพาะเลยงเนอเยอ (tissue culture)

ใบความรท 3.3.1 เทคโนโลยชวภาพส าหรบพช

การผสมพนธและการคดเลอกพนธ การผสมพนธและการคดเลอกพนธ เปนการผสมเกสรใหพช แทนการปลอยใหพชผสมเกสรเอง

ตามธรรมชาต โดยการคดเลอกพนธพชทตองการ และน าเกสรตวผและเกสรตวเมยมาผสมกนใหไดลกษณะ ของลกผสมทดขน การปรบปรงพนธพชและสตวในอดตใชวธผสมพนธระหวางพนธพอกบพนธแมทมลกษณะทตองการ

16

แลวท าการคดเลอกจนไดลกทมลกษณะดทไดจากทงแมและพอ แตปญหาส าคญของการปรบปรงพนธดวยวธ ผสมพนธ คอ ใชระยะเวลานานกวาจะไดพช หรอสตวทมลกษณะตามตองการและสามารถท าไดเฉพาะสงมชวต ทเปนสงมชวตชนดเดยวกน หรอใกลเคยงกนเทานน ขณะทลกษณะตางๆ ทตองการอาจมอยในสงมชวตอนทไม สามารถน ามาผสมกบสงมชวตทตองการได วธการดานเทคโนโลยชวภาพจงน ามาใชเพอลดขอจ ากดเหลานน ในพชมการน าเอาเทคนคการผสมเซลลมาใช โดยน าเอาเซลลทไรผนง 2 เซลลมารวมกนโดยการกระตนดวย กระแสไฟฟา หรอการใชสารเคมพวก polyethylene glycol ซงสามารถท าได แมวาเซลลทง 2 เซลล จะมาจากพช ตางพนธหรอตางชนดกน ท าใหเกดการสรางสายพนธใหมจากการรวมสารพนธกรรมของพช 2 พนธเขาดวยกน กอนน าไปพฒนาใหเปนตนพชใหมตอไป การรวมเซลลไรผนงเพอสรางพชพนธใหมนยมท าในพชหลายชนด เชน กลวยไม ยาสบ วธการ ทางพนธศาสตรโมเลกลและพนธวศวกรรมไดน ามาใช เพอหายนควบคม ลกษณะทสนใจทไดจากการท าแผนท ทางพนธกรรมในสงมชวตตางๆ กอนน ามาสงถายเขาสพชหรอสตว ท าใหเกดการแสดงออก ในลกษณะ ทางพนธกรรมทควบคมโดยยนทท าการสงถายเขาไป ซงมขนตอนมากมาย ตงแตการคนหายน การแยกยน การเพมปรมาณยน และการตอเชอมยนทใชในการตรวจสอบ เพอใชคดเลอกเนอเยอทไดรบยน การสรางเนอเยอ เพอใชเปนเนอเยอเปาหมายในระบบการสงถายยน และการน าเอาวธการสงถายยนวธการตางๆ มาใช การแปลง พนธกรรมโดยใชวธการสงถายยน สวนใหญท ากนมากในกลมของพชไรมากกวาในพชกลมอน หรอในสตว พชท ไดรบการเปลยนแปลงพนธกรรมทส าคญ ไดแก ขาวโพดและถวเหลองทตานทานตอสารก าจดวชพช ขาวทตานทานตอโรคใบไหม และฝายทตานทานตอการเขาท าลายของหนอนเจาะสมอฝาย

ปจจบนมพนธพชหลากหลายพนธทก าลงมการตดตอยนกนอยในหองปฏบตการทางเทคโนโลยชวภาพ ทวโลก ขณะทมพนธพชดดแปลงพนธกรรมนบพนชนดอยในขนตอนการทดสอบภาคสนาม

การเพาะเลยงเนอเยอ (Tissue culture) การเพาะเลยงเนอเยอ (Tissue culture) เปนวธคดเลอกพนธวธหนงทนยมใชกบพชทมปญหาเรอง การขยายพนธ หรอทมปญหาเรอง โรคทตดตอมากบทอนพนธ เชน กลวยไม ขง แครอท มนฝรง ถว เปนตน ปจจบนมการน าเทคนคการเพาะเลยงเนอเยอมาใชกบพชเศรษฐกจ เชน ขาว ตนสก หนอไมฝรง รวมทงไม ดอกไมประดบดวย จดประสงคหลกของการเพาะพนธเนอเยอ คอ เพอใหไดทมความทนทานตอสภาพแวดลอมทก าหนด เชน ทนทานตอความแหงแลง ทนตอโรคแมลง ทนพษของสารบางชนดทอยในดนหรอสารทใชในการเกษตร เชน ยาปราบวชพช รวมทงพฒนาใหมขนาด รปราง ล าตน ใบ หรอดอก ไปทางทดขน และใหพชทมประสทธภาพในการสรางสารเคมในตนพชนนเองดขน เพอใหเกดภมคมกนโรค และมประสทธภาพในการใช ธาตไนโตรเจนดวย

การเพาะเลยงเนอเยอพช (Tissue culture) คอ การกระตนเซลลหรอชนสวนพชใหเกดการเจรญเตบโต หรอเกดการเปลยนแปลงตามความตองการบนอาหารสงเคราะห ภายใตสภาพแวดลอม เชน อณหภม ความชน แสงสวาง ทสามารถควบคมไดในสภาพทปลอดเชอ โดยใชสมดลของสารควบคมการเจรญเตบโตของพช เปนตวกระตนการเปลยนแปลงและพฒนาของเนอเยอทน ามาท าการเพาะเลยง

17

การเพาะเลยงเนอเยอพชเรมตนขนจากการศกษาทพบวา เซลลหรอเนอเยอทแยกออกมาจากพช มความสามารถทจะพฒนากลบจนเกดเปนตนพชสมบรณขนใหมได ท าใหเกดการทดลองเพาะเลยงเซลลและ เนอเยอชนดตางๆ ของพชบนอาหารสงเคราะห จนในปจจบนสามารถท าการเพาะเลยงอวยวะเซลล และเซลลไร ผนงหรอโพรโทพลาสต (protoplast) ของพชหลายชนด รวมทงการพฒนาสตรอาหารสงเคราะหตาง ๆ ใหเหมาะสมกบการเพาะเลยงในแตละชนดของพช และมการใชวทยาการดานเทคโนโลยชวภาพ ดานตาง ๆ เขามารวม เพอประโยชนในการศกษาดานชวเคม พนธศาสตร และการปรบปรงพนธ ท าใหการเพาะเลยงเนอเยอ พชเขามามบทบาทอยางมากทงทางดานการเกษตร การแพทย และการอตสาหกรรม เทคนคการเพาะเลยงเนอเยอ พชสามารถแบงออกตามวธการไดหลายชนด ขนอยกบจดมงหมายในการน าไปใชประโยชนดานตาง ๆ

การเพาะเลยงแคลลส แคลลส (callus) คอ เซลลพนฐานทอยรวมกนเปนกลม ยงไมก าหนดทศทางการเปลยนแปลงหรอพฒนา ไปเปนเนอเยอหรออวยวะใด เนอเยอพชเกอบทกชนดสามารถน ามาชกน าการสรางแคลลสได ซงการชกน า การสรางแคลลสเรมตนจากการคดเลอกเนอเยอพชมาท าการเพาะเลยงบนอาหารสงเคราะหทมธาตอาหารพชรวมกบสารควบคมการเจรญเตบโตในระดบทเหมาะสม เนอเยอพชจะเกดการแบงเซลลพฒนาเปนแคลลส แคลลส เปนเนอเยอพนฐานของระบบการเพาะเลยงเนอเยอพช และน ามาใชประโยชนหลายดาน เชน การขยายพนธเพอชกน าใหเกดตนพชปรมาณมาก ใชในกระบวนการผลตเซลลไรผนง (protoplast) การผลตสารเคม (secondary metabolites) การผลตพชใหตานทานตอโรคแมลงศตรพช และทนทานตอสภาพแวดลอม ทไมเหมาะสม รวมทงการใชเปนเนอเยอเปาหมายในการเกบรกษาเชอพนธกรรม (cryopreservation)

การเพาะเลยงเซลลแขวนลอย เซลลแขวนลอย คอ เซลลเดยวๆ หรอกลมเซลลขนาดเลกทไดจากการเพาะเลยงเนอเยอพชในอาหารเหลว บนเครองหมนเหวยงอาหาร เนอเยอทเหมาะสมตอการชกน าใหเกดเซลลแขวนลอย ไดแก เนอเยอแคลลส เพราะ เปนกลมเซลลทมการเกาะตวกนหลวมๆ ซงงายตอการกระจายออกเปนเซลลเดยว ๆ ประโยชนทไดจากการเพาะเลยงเซลลแขวนลอย ไดแก การน ามาใชศกษาถงกระบวนการเมแทบอลซม ภายในเซลล การศกษาการท างานของเอนไซมและการแสดงออกของยน ตลอดจนเพอการผลตเซลลไรผนง และคพภะเพอน าไปใชประโยชนตอไป

การเพาะเลยงคพภะ การเพาะเลยงคพภะ หมายถง การน าเอาคพภะ (embryo) หรอตนออนของพชทเพงเรมพฒนาทเกดขนตาม ธรรมชาตจากถงรงไข (embryo sac) ของพชมาเพาะเลยงบนอาหารสงเคราะห เพอใหเกดเปนแคลลส หรอเกดเปน ตนพชโดยตรง รวมทงการชกน าใหเกดคพภะจากเซลลหรออวยวะอน เชน ใบเลยง ชอดอกออน เมลดออน โดยชกน าใหเกดคพภะโดยตรง หรอชกน าใหเกดแคลลสแลวพฒนาเปนคพภะตอไป ประโยชนของการเพาะเลยงคพภะ ไดแก การน ามาแกไขปญหาอตราการงอกของเมลดทต าในเมลดพช บางชนด หรอในเมลดของพชทเกดจากการผสมขามชนด หรอขามสกลทยากตอการเจรญเตบโตและพฒนา ในสภาพตามธรรมชาต รวมทงแกไขปญหาการพกตวทยาวนานของเมลดพชบางชนด

18

การเพาะเลยงเซลลไรผนง เซลลไรผนง (protoplast) คอ เซลลทปราศจากผนงเซลล (cell wall) เหลอแตเยอหมเซลล (cell membrane) หอหมองคประกอบของเซลลเอาไว ส าหรบวธการก าจดผนงเซลลทใชอยมดวยกน 2 วธ คอ วธกล (mechanical method) โดยการสรางบาดแผลหรอท าใหผนงเซลลเกดการฉกขาดจากใบมดทผานการาเชอ แลวท าใหเซลล ทเหลอหลดออกจากผนงเซลล และวธยอยดวยเอนไซม (enzymatic method) โดยใชเอนไซมพวก pactinase cellulase และ hemicellulase ยอยผนงเซลลออก เนอเยอทมความเหมาะสมน ามาสกดเซลลไรผนง ไดแก เนอเยอทม

อายนอย เชน แคลลส ใบออน รากออน และละอองเกสรตวผ ประโยชนของการเพาะเลยงเซลลไรผนง ไดแก การน ามาใชในกระบวนการปรบปรงพนธ และการสรางพช พนธใหมจากพชตางสกลโดยวธรวมเซลลไรผนง รวมทงใชเปนเนอเยอเปาหมายในระบบการสงถายยน

การเพาะเลยงอบละอองเรณ การเพาะเลยงอบละอองเรณ คอ การน าเอาอบละอองเรณ (anther) ทยงไมเจรญเตมท ซงภายในบรรจดวย เซลลละอองเรณทอยในระยะ 1 นวเคลยส (uninucleate) มาท าการเพาะเลยง โดยเรมจากการคดเลอก ชอดอกออนของดอกตวผทยงไมแทงชอดอกออกสภายนอก แลวแยกเอาเฉพาะอบละอองเรณน ามาเพาะเลยง ในอาหารสงเคราะห

ประโยชนของการเพาะเลยงอบละอองเรณ ไดแก การผลตตนพชทมโครโมโซมชดเดยว (haploid plant) เพอน ามาใชในระบบการปรบปรงพนธ และการผลตพชสายพนธแท รวมทงเพอศกษาการเจรญและ พฒนาของละอองเรณส าหรบใชเปนขอมลเบองตนในกระบวนการผสมพนธ การเกบรกษาเนอเยอพชในหลอดทดลอง การเกบรกษาพนธหรอสายพนธพช มความส าคญตองานดานการปรบปรงพนธพช เพราะการเกบรกษา ในรปเมลดพนธมขอจ ากด คอ ตองปลกพชอยางตอเนอง เพอสรางเมลดทยงคงความมชวตเมอน ามาเกบรกษา ไวในระยะเวลานาน นอกจากน เมลดของพชบางชนดมอายสนและการตดเมลดนอย หรอไมสามารถตดเมลดได ดวยเหตนวธการเกบรกษาพนธพชในสภาพการเพาะเลยงในหลอดทดลองจงไดน ามาใช เพอลดขอจ ากดของ วธการใชเมลดในการเกบรกษาพนธ โดยสามารถเกบรกษาไดในหลายลกษณะของชนสวนพช ไมวาจะเปนเมลด ยอด ราก คพภะ แคลลส หรอเซลลไรผนง และสามารถคงความมชวตไดในระยะเวลายาวนาน โดยเกบใน ไนโตรเจนเหลวทมอณหภมต าประมาณ -196 องศาเซลเซยส เมอตองการน าเนอเยอมาใช กละลายผลกน าแขงโดย แชในน าอนอณหภม 37-40 องศาเซลเซยส จากนนกชกน าใหเนอเยอพฒนา และเจรญเตบโตดงเดม อาหารเลยงเนอเยอพช อาหารเปนสงจ าเปนของตนพชทวๆ ไป เชนเดยวกนเซลลและเนอเยอพชทเพาะเลยงในสภาพปลอดเชอ (in vitro) กตองการอาหารเหมอนกบตนไมทอยในสภาพธรรมชาต อาหารทใชในการเพาะเลยงเนอเยอพชสวน ใหญประกอบดวย ธาตอาหาร สารเรงการเจรญเตบโตหรอฮอรโมน และน าเปนหลก ซงนอกจากจะมผลตอการ เจรญเตบโตแลวยงมผลตอการพฒนาของอวยวะหรอสวนตางๆของพช หรอการพฒนากลบคนเปนตนใหม

19

ประเภทของอาหาร 1. อาหารกงแขง (semi-solid medium) เทคนคทใชในยคแรกๆ นน ใชวน (agar) เพอปรบสารละลาย อาหารใหมสภาพเปนของแขงมากขน โดยนงในหมอนงความดนเพอหลอมละลายอาหารแลวเทใสภาชนะและ ทงใหแขงตวอยในสภาพอาหารกงแขง แตมกพบวาคณสมบตตางๆ ของสารประกอบเคมในอาหารอาจไมไดรบ สงสดเทากบอาหารเหลว (liquid medium) กระนนกตามวนยงคงถกน ามาใชแตจ าเปน ตองดดแปลงใหเหมาะสม และตองแนใจวามความบรสทธจรงๆ และการใชวนปรมาณมากเกนไปอาจไปยบย งการเจรญเตบโต ของเนอเยอได ดงนนความเขมขนของวนทพอเหมาะส าหรบอาหารแตละชนดจะตองมการทดสอบเสยกอน อยางไรกตาม ความเขมขนทใชกนแพรหลายและไดผลดเพอวตถประสงคสวนใหญ คอ 0.8% 2. อาหารเหลว (liquid medium) อาหารเหลวเปนทนยมใชอยางกวางขวาง เนองจากเนอเยอจะจมหรอแขวนลอยอยบนกระดาษกรองทจมในอาหารเหลวตลอดเวลา ในทางปฏบตอาจใช glass wool ชวยพยงเนอเยอทเลยงไดเชนกน เชนเดยวกบการใช fabric support (100% polyester) ทอมตวดวยอาหารเหลว ซงจะชวยใหการเจรญเตบโตและการเปลยนแปลงทางสณฐานเกดไดดขน เนอเยอทจมอยในอาหารเหลวอาจถกคนทความเรว 1-150 รอบตอนาท (rpm) เพอชวยในการหายใจ นอกจากน ยงพบวามประชากรวกฤตของเซลลทมความหนาแนนนอยทสดในการเลยงเนอเยอแตละชนดไดอยางมประสทธภาพ ถาเลยงในปรมาณนอยจะตองเตมสาร บางชนด เชน กรดอะมโน (ซงโดยปกตในการเลยงเซลลจ านวนมากๆ จะไมตองการ) อทธพลของประชากร (population effects) ดงกลาวนเกดขนในท านองเดยวกบทพบในการงอกของละอองเกสรตวผ ซงตองการความเขมขนวกฤตของธาตโบรอนหรอแคลเซยม และเปนไปไดวาเซลลไมเพยงแตจะดดรบธาตอาหารจากอาหารเทานน หากยงสามารถปลดปลอยสารเมตาโบไลทตาง ๆ สอาหาร และไปมผลตอเซลล อนๆ ดวยเชนกน

พนธวศวกรรม (genetic engineering) พนธวศวกรรม (genetic engineering) หมายถง เทคโนโลยทท าการเคลอนยายยน (gene) จากสงมชวตสาย

พนธหนงไปสสงมชวตอกสายพนธหนง เพอสรางสงมชวตรปแบบใหม (novel) เทคนคเหลานเปนวธการทางวทยาศาสตรทสลบซบซอน ในการเปลยนแปลงหนวยพนธกรรม หรอ DNA ของสงมชวต โดยอาศยเทคโนโลยทางพนธวศวกรรม นกวทยาศาสตรสามารถเคลอนยายยนทอยเหนอกฎเกณฑธรรมชาต สงมชวต ทเกดขนอาจมยนลกผสมแบบใหม ท าใหเกดคณลกษณะแบบใหม ซงไมเคยปรากฏในธรรมชาตมากอน ประโยชนของพนธวศวกรรม

พนธวศวกรรมเปนกระบวนการปรบปรงพนธสงมชวตชนดพนธ (species) หนงโดยน ายนจากอกชนด พนธหนงถายฝากเขาไป เพอจดประสงคทจะใหสามารถท างานไดดขน กระบวนการดงกลาวมไดเกดขนตามธรรมชาต สงมชวตดงกลาวมชอเรยกวา LMO (living modified organism) หรอ GMO (genetically modified organism) ตวอยางการวจยและพฒนา รวมถงการใชประโยชนเชงการคามมากมาย ซงจะกลาวถงเพยงบางอยางเทานน

20

ดานการเกษตรและอาหาร 1. การปรบปรงพนธพชใหตานทานโรคและแมลง วธการปรบปรงพนธแบบดงเดม ซงยงคงท ากน อยนน ใชวธหาพนธตานทานซงสวนใหญเปนพนธปาและมลกษณะไมดอยมาก จากนนเอาพนธตานทานผสมพนธพอ-แม เขาดวยกนรวมทงลกษณะตานทานดวยเหตน จงตองเสยเวลาคดเลอก และพฒนาพนธตออกอยางนอย 8-10 ป กวาจะไดพนธตานทานและมลกษณะอนๆ อกดวย ดงนนวธการปรบปรงพนธโดยการถายฝากยน ทไดรบจากชนดพนธอน จงสามารถลดระยะเวลาการพฒนาพนธไดมาก 1.1 พนธพชตานทานแมลง มสารสกดชวภาพจากแบคทเรย Bacillus thuringiensis หรอ บท ทใชก าจดแมลงกลมหนงอยางไดผลโดยการฉดพนคลายสารเคมอนๆ เพอลดการใชสารเคมดวยความกาวหนา ทางวชาการท าใหสามารถแยกยนบท จากจลนทรยนและถายฝากใหพชพนธตางๆ เชน ฝาย ขาวโพด และ มนฝรง เปนตน ใหตานทานแมลงกลมนน และใชอยางไดผลเปนการคาแลวในประเทศ 1.2 พนธพชตานทานโรคไวรส โรคไวรสของพชหลายชนด เชน โรคจดวงแหวนในมะละกอ (papaya ring-spot virus) สามารถปองกนก าจดไดโดยวธน ายนเปลอกโปรตน (coat protein) ของไวรสนน ถายฝากไปในพช เหมอนเปนการปลกวคซนใหพชนนเอง กระบวนการดงกลาวใชกนอยางแพรหลายในพชตาง ๆ 2. การพฒนาพนธพชใหมคณภาพผลผลตด ตวอยางไดแก การถายฝากยนสกงอมชา (delayed ripening gene) ในมะเขอเทศ การสกในผลไมเกดจากการผลตสาร ethylene เพมมากในระยะสกแกนกวชาการสามารถวเคราะหโครงสรางยนน และมวธการควบคมการแสดงออกโดยวธการถายฝากยนได ท าใหผลไมสกงอมชา สามารถเกบไวไดนาน สงไปจ าหนายไกลๆ ได สหรฐเปนประเทศแรกทผลตมะเขอเทศสกงอมชาไดเปนการคา และวางตลาดใหประชาชนรบประทานแลว 3. การพฒนาพนธพชใหผลตสารพเศษ เชน สารทเปนประโยชนตางๆ ทมคณคาทางอาหารสง อาจเปนแหลงผลตไวตามน ผลตวคซน และผลตสารทน าไปสการผลตทางอตสาหกรรมตางๆ เชน พลาสตก ยอยสลายได และโพลเมอรชนดตางๆ เปนตน

ดานการอนรกษสงแวดลอม ความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยชวภาพ น าไปสการพฒนาทย งยน และชวยอนรกษสงแวดลอมโดยเฉพาะอยางยง พชทไดรบการถายฝากยนตานทานโรคและแมลง ท าใหไมตองใชสารเคมฉดพนหรอใช ในปรมาณทลดลงมาก พนธวศวกรรมอาจน าไปสการผลตพชทใชปยนอย และ น านอย ท าใหเปนการลดการใชปยเคม เปนการอนรกษสงแวดลอม และน าไปสการสรางสมดลทรพยากรชวภาพได ดานการพฒนาอตสาหกรรม เมอวตถดบไดรบการปรบเปลยนคณภาพใหตรงกบความตองการของอตสาหกรรม โดยใช พนธวศวกรรมแลว อตสาหกรรมใหมๆ จะเกดตามมากมาย เชน การเปลยนโครงสรางแปง น ามน และโปรตน ในพช หรอการลดปรมาณเซลลโลสในไม เปนตน ความกาวหนาทางเทคโนโลยชวภาพในอนาคต จะเปน การเปลยนรปเปนอตสาหกรรมใหม โดยเนนการใชวตถดบจากสงมชวตมากขน รถยนตทงคน อาจท าจากแปง ขาวโพด สารเคมทงหมดอาจพฒนาจากแปง เชอเพลงอาจพฒนาจากวตถดบพช เปนตน

21

ใบงานท 3.3.1 เทคโนโลยชวภาพส าหรบพช

ค าชแจง : ตอบค าถามตอไปนใหถกตอง 1. เทคโนโลยชวภาพ (biotechnology) ส าหรบพช คออะไร 2. บอกความส าคญของเทคโนโลยชวภาพส าหรบพช มา 2 ขอ 3. อาหารสงเคราะห หมายถงอะไร 4. อธบายการเพาะเลยงเนอเยอ (tissue culture) พชทนกเรยนสนใจ มา 1 วธ 5. แสดงความคดเหนเกยวกบพชตดแตงพนธกรรม (GMOs) ถงขอดและขอเสย

22

ค าถามหนวยการเรยนรท 3 กระบวนการในการด ารงชวตของพช 2

ค าชแจง : จงตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

1. การสบพนธแบบไมอาศยเพศทเกดขนเองตามธรรมชาต ไดแก ................................................................................... 2. การขยายพนธมนเทศและมนส าปะหลงนยมใชสวนใด ตอบ.............................................................................. 3. การขยายพนธพชโดยใชสวนตางๆ ของพช ไดแก ล าตน กง ใบ และราก มขอด คอ ......................................... ................................................................................................................................................................................ 4. การตอนกงใชขยายพนธพชประเภท ................................................................................................................. 5. การขยายพนธพชแบบไมอาศยเพศวธทท าใหไดพชตนใหมคราวเดยวกนในปรมาณมาก คอ ............................ 6. การเพาะเลยงเนอเยอเปนการน าเนอเยอเจรญ ไดแก ........................................................................................... 7. อาหารวนประกอบดวย.....................ทจ าเปนในการเจรญเตบโตของพช 8. การตดตา การทาบกง และการตอกง มขอดกวากรตอนกง คอ .....................................................................................

1. จงอธบายหนาทของสวนประกอบตอไปนของพช 1.1 ราก .......................................................................................................................................................... 1.2 ล าตน ...................................................................................................................................................... 1.3 ใบ ..........................................................................................................................................................

2 การสบพนธแบบอาศยเพศของพชหมายถงอะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 3. เซลลสบพนธเพศผและเซลลสบพนธเพศเมยของพช คอ อะไรตามล าดบ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 4. สเปรมจากละอองเรณผสมกบเซลลไข เรยกวา ..................................................... และเกดขนทบรเวณใด .............................................................................................................................................................................. 5. การถายละอองเรณ หมายถง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 6. การสบพนธของพชดอกมกระบวนการทเกยวของ คอ .............................................................................................................................................................................. 7. ผลไมเจรญมาจากสวนใดของพช .....................................................................................................................

แบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนรประจ าหนวยการเรยนร

23

8. การสบพนธแบบไมอาศยเพศของพชไดแก ...................................................................................................... 9. จงยกตวอยางการตอบสนองตอสงเราของพชมา 2 ตวอยาง .............................................................................

แหลงเรยนร

1. หนงสอประกอบการคนควา ประดบ นาคแกว และคณะ. หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ม.1. กรงเทพฯ : ส านกพมพแมค จ ากด, 2553. ยพา วรยศ และคณะ. หนงสอเรยน รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน. กรงเทพฯ : บรษท อกษรเจรญทศน อจท. จ ากด,

2555. สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. กระทรวงศกษาธการ. คมอครรายวชาพนฐาน

วทยาศาสตร 2. กรงเทพฯ : องคการคาครสภา, 2554 สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. กระทรวงศกษาธการ. หนงสอเรยนพนฐานชววทยา

ส าหรบนกเรยนทเนนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 4-6. พมพครงท 2, กรงเทพฯ : องคการคาครสภา, 2553.

2. อนเตอรเนต (Internet) 1. http://weerasak.net/image/JJ.gif 2. www.dekmaihiso.web44.net/Neurons_I.html 3. www.student.nu.ac.th/u46410023/ 4. www.kruseksan.com 5. www.google.co.th