ทุกอย่างมีขั้นตอน...10 chapter 1 สร างธ รก...
TRANSCRIPT
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 1
ทกอยางมขนตอน
และมเวลาของมนเสมอ
ทกอยางมขนมตอน
การเร มตนสร างธรกจ ใหประสบความสำ เร จ
บนโลกดจทลนน ทกอยางมขนตอนและมเวลาของมนเสมอ
ฟงดแลวเปนประโยคทบอกใหเราใจเยนกบโลกดจทล ทงทจรง
ความเปลยนแปลงของการตลาดในยคดจทลรวดเรวพอ ๆ กบ
ความไวแสง นกการตลาด ผประกอบการ หรอแมแตบคคล
ทวไปทตองการทำธรกจบนโลกออนไลนจงใจรอน แทนทจะ
มองขนตอนใหออกและจดลำดบความสำคญ กลบขามขน
ขามตอนไปเรมทำโฆษณาพรอมเทความสนใจไปทการใช
งบประมาณมหาศาล แลวสดทายจบลงทไมไดอะไรกลบมาเลย
ขนตอนในการเรมตนสรางธรกจบนโลกดจทลนน
สามารถคนหาขอมลจากบนโลกออนไลนไดงาย ซงในมมมอง
สวนตวจากประสบการณมอย 6 ขนตอนดวยกน เรมจาก
บทนำ
2 บทนำ
1. สรางแบรนด
2. สรางคอนเทนต
3. สรางชองทาง
4. สรางโฆษณา
5. สรางระบบวดผล
6. สรางระบบอตโนมต
แตกวา 70 เปอรเซนตของผประกอบการสวนใหญจะเรมสราง
ชองทางเปนอยางแรก เพราะคดวาเปนขนตอนทประหยดเงนทสดหรอ
เรยกวาไมตองเสยเงนเลย เชน เปดเฟซบกแฟนเพจ เปดอนสตาแกรม
แลวคอยกระโดดกลบมาสรางคอนเทนต แลวกผลตคอนเทนตแบบคนอน
ทวไป โดยไมเคยศกษาพฤตกรรมของผบรโภคเลยวา ทกวนนมคอนเทนต
มากมายมหาศาลผานตาผบรโภค แตจะมเพยงไมกคอนเทนตทพวกเขา
สละเวลาอนมคาเขาไปอานและศกษาหาขอมลดวยตวเอง
ถาเอาจรง ๆ เลยกมเพยงวนละ 0 - 1 คอนเทนตทผบรโภคทวไป
อานจนครบ ซงนนเทากบวาเจาของแฟนเพจทงหลายกำลงผลตคอนเทนต
ทเปลองทรพยากรโดยใชเหต
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 3
การผลตคอนเทนตตามกระแสโดยไมพจารณาความตองการ
ของลกคา จงทำใหคอนเทนตของคณลอยอยบนอากาศและไมได
ถกใชงาน
เมอทำยอดขายไมได เมอนนผประกอบการจงเรมตระหนกไดวา
พวกเขาขาดอะไรไปบาง เชน แบรนด เนอหาทแสดงความเชยวชาญ
เฉพาะทาง แตสวนใหญสงทขาดคอความแขงแรงของแบรนดนนเอง
เอาละคะ จะขอยกตวอยางงาย ๆ เพอใหเหนภาพ
จากประสบการณจรง กวา 80 เปอรเซนตของธรกจทเขาหลกสตร
ดจทลมารเกตตงทเอมมเคยถายทอดนนเรมตนธรกจกนหมดแลว มสนคา
ทดเยยมกนหมด แตพอทำไดสกพกและเรมตนทำการตลาดผานชองทาง
ออนไลนสก 1 - 2 ป
สงทเกดขนคอคแขงทเกดขนใหมลอกเลยนแบบสนคาและตดราคา
ซง ๆ หนา ลกคาทเคยเปนลกคาดนเปลยนใจกะทนหน ทำใหยอดขาย
หายไปในชวพรบตา
เมอกลบมานงวเคราะหสงทขาดคอ แบรนดไมเปนทจดจำ ลกคา
ไมผกพน ไมสนท ลกคามองเหนวารานคาของพวกเขาเปนเพยงรานโชหวย
ทว ๆ ไป ทไมไดมความสำคญอะไรนอกจากเปนรานทลกคาเดนผานมา
ซอของในโลกออนไลนเทานนเอง
สรปงาย ๆ คอ ธรกจสวนใหญลมตงตนจากขนท 1 แตดนขามไป
ขนตอนท 3 บาง 2 บาง บางคนกระโดดมาขนตอนท 4 หรอ 6 เลยกม
4 บทนำ
เหลานทำใหเกดภาวะเกดงายตายเรวในหมธรกจบนโลกออนไลน
หนงสอเลมนจงบอกเลาเนอหา เทรนดในปจจบน และเทรนดทจะ
เกดขนในอนาคต ใหคนทเกยวของกบดจทลมารเกตตงไดรและปรบตวทน
กอนใคร โดยเฉพาะคนทมธรกจบนโลกออนไลนจะไดทำการตลาดอยาง
เปนขนเปนตอนและใชชองทางออนไลนใหเกดประโยชนสงสดตอตวเอง
ตอธรกจ และสงคมโดยรวม
สรางธรกจบนโลกดจทล
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 9
“แบรนดของคณ
คอสงทคนอนพดถง
เวลาคณไมอยในหอง”
สรางแบรนด
ประ โยคข า งต นค อคำพดจาก เ จฟฟ เบซอส
(Jeff Bezos) ซอโอและผกอตงเวบไซตอเมซอน บทนเรา
จะพดถงเรองแบรนดกนคะ ซงเปนเรองทใครหลาย ๆ คนพดถง
สำหรบในโลกดจทล การสรางแบรนดใหประสบความสำเรจ
คอการวางตำแหนงจดยนหรอ brand positioning ใหใกลชด
กลมเปาหมายมากทสด เขาถงงายทสด และสนทสนมได
งายทสด การเขาถงไดงายทสดไมไดหมายความวาเราจะตอง
เปดชองทางการตดตอไวทกชองทางเพอบรการลกคา ถงแมวา
สงนนจะเปนสงทธรกจควรทำกตาม
แตการเขาถงงายทสดคอการสอสารใหตรงกลมลกคา
ผานคอนเทนตตาง ๆ ทไมซบซอนและมจดยนของตวเอง เพราะ
พฤตกรรมผบรโภคในยคดจทลเปลยนไปมาก เพอใหเหนภาพ
Chapter 1 สรางธรกจบนโลกดจทล10
งาย ๆ อยากใหทกคนยอนเวลากลบไปในชวงเบบบมเมอร (Baby Boomer) หรอยคของกลมคนทเกดหลงสงครามโลกครงท 2 เชนคณพอคณแม
ของเรา รวมไปถงยคเจเนอเรชนเอกซ (Generation X) ยคนนสนคา
หรอแบรนดตาง ๆ ของทางฝงสหรฐอเมรกาเปนทนยมในบานเรามาก
แบรนดของไทยเองสวนใหญกเนนความหรหรา ความยงใหญ จงถอวา
เปนยครงโรจนของแบรนดทวาง position ใหดซบซอนและเขาถงยาก
เนนการสอสารผานชองทางออฟไลนตาง ๆ ไมวาจะเปนโทรทศน วทย
หนงสอพมพ รปภาพทใชสอความหมายสนคาจะตองมความซบซอน
สรางความสงสยใหกลมผชมอยเสมอ นนเปนเพราะประเทศไทยในเวลานน
ไดรบคานยมจากฝงสหรฐอเมรกาผานสอ
แตเมอเศรษฐกจโลกเปลยน ระบบการสอสารในโลกดจทลไม
เหมอนเดม ทำใหมมมองของคนเปลยนไปดวยเชนเดยวกน คนทวไป
ไมมองหาความหรหราฟฟา แตกลบมองหาสงทแตกตางและเรยบงาย
แบรนดไหนทเคยสอสารกบลกคาแบบไมตรงไปตรงมา วางจดยน
หางไกลจากผบรโภค จะไมสามารถหาจดยนบนโลกดจทลได แตแบรนดไหน
ทวางจดยนไวอยางเปนกนเอง เขาถงงาย และเปรยบเสมอนเพอนบนโลก
ดจทล แบรนดนนมกประสบความสำเรจ
เพอขยายความใหเขาใจมากขน ขอยกตวอยางรปแบบการโฆษณา
สนคาในอดต กอนหนานเมอสองปทแลว ใครทำธรกจบนโลกออนไลนแลว
มภาพสนคาสวยเฉกเชนรปถายในสตดโอ แบรนดนนจะไดรบความนยม
แตปนลกคากลบไมเสพรปภาพทสวยจนเขาไมถงแบบนนอกแลว เขา
ตองการภาพเสมอนจรงทกระตนใหเกดจนตนาการไดวา หากเขาใชสนคา
ในชวตจรงแลวจะเปนอยางไร ตรงนกจะสงผลมาถงการเลอกนางแบบ
หรอพรเซนเตอรเพอเปนตวแทนของแบรนด แบรนดไหนทเนนความเรยล
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 11
(real) หรอภาพทใกลเคยงกบความจรง แบรนดนนถอวาซอสตยตอ
กลมลกคาและครองใจลกคาไดนานกวาแบรนดทดเขาถงหรอจบตอง
ไดยาก
ตวอยางเชน ในอดตแบรนดเสอผาแฟชนจะใชนางแบบทมชอเสยง
ระดบประเทศมาเปนแบบถายแฟชนหรอทำคอนเทนตผานสอตาง ๆ แต
ปจจบนแบรนดเสอผาแฟชนเรมนำนางแบบทมหนาตานารก ดเขาถงงาย
และไมไดเปนทรจกมากนกเขามา อกทงยงมการถายภาพสนคาทใช
ในชวตจรงเพอใหลกคาเหนวา ถาใสเสอผาชดนในชวตจรงแลวจะเปน
อยางไร
สงเหลานสะทอนใหเหนถงความตองการของผบรโภคอกแงมมหนง
วา พวกเขามความตองการทเปลยนไป และทำใหเหนวาเรากำลงเขาสยค
การสอสารแบบพเศษ (Micro Customized Communication หรอ
MCC) หรอการสอสารถงกลมลกคาโดยตรง เทากบวาตอนนเราอาจให
พรเซนเตอรพดขอดของสนคาแทนเราไมไดนก
ในทางตรงกนขาม เราจะตองใหแบรนดทมคาแรคเตอรทเขาถงคน
งาย หรอมลกษณะเหมอนกลมลกคาพดกบลกคาแทนแบรนด เพราะลกคา
ตองการความใกลชดเปนพเศษบนโลกออนไลน
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 13
(Micro Customized Communication: MCC)
การสอสารจากแบรนดแบบใกลชดและใสใจ
ความตองการของผบรโภค ณ ปจจบนคอนขาง แตกตางจากแตกอนมาก ผบรโภคตองการ Micro Custo- mized Communication หรอ MCC ซงกคอการสอสาร
จากแบรนดแบบใกลชดและใสใจความเปนมาของลกคา เพราะ
ลกคาคอผครองสอ ยงผประกอบการหรอสนคาแสดงความ
ใสใจผบรโภค สนคากจะยงดงดดผบรโภคเขามา เพราะกวา
60 เปอรเซนตของกระบวนการการตดสนใจซอของลกคาใน
โลกดจทล คอการตดสนใจดวยตวเอง โดยลกคาจะหาขอมล
และเปรยบเทยบสนคาเอง เทากบวาผขายตองมขอมลพรอม
เพอรองรบการตดสนใจซอของลกคา
สวนอก 40 เปอรเซนตของการตดสนใจซอ ผขายกตอง
เตรยมคนและระบบใหพรอมเพอกระตนใหเกดการตดสนใจซอ
ยงผประกอบการ
หรอสนคาแสดงความใสใจผบรโภค
สนคากจะยงดงดดผบรโภคเขามา
Chapter 1 สรางธรกจบนโลกดจทล14
โดยเรวทสด เพอเปลยนผบรโภค (audience) ใหกลายเปนลกคา และ
สดทายกตองคดกลยทธสรางความสมพนธ (bonding) ตอ ซงความ
สมพนธทลกคามตอแบรนดนนจะเปนบอเกดของการซอซาและบอกตอ
อกครง
เมอพดถง MCC หลายคนจะบอกวาเราตองทำแบรนดใหเปนคน
โดยเรมสรางแบรนดบคคล (personal branding) หากเปนเมอปทแลว
อาจจะใช แตหากเปนตอนนตองบอกวาไมใชเฉพาะเรองของ personal branding เพยงอยางเดยว เพราะในโลกดจทล สวนประกอบของแบรนด
ประกอบไปดวย 3 สวน คอ
1. การสรางแบรนดบคคล (personal branding)
2. การสรางแบรนดบรษท (company branding)
3. การสรางแบรนดสนคา (product branding)
1) Personal Brandingเราจะพดถงเรองการสรางคาแรคเตอรใหพดแทนแบรนด ซงไมไดหมายถง
การใหผบรหารเปดเพจแลวโพสตคำคมทกวน แต personal branding สามารถแตกออกมาไดดงตอไปน คอ
1. leader
2. character
3. presenter
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 15
leader คอสงทเรยกวาการเปดชองโอกาสใหผนำในองคกรได ออกมาพดผานสอชองทางออนไลน หรอถาเปนธรกจเอสเอมอกหมายถง
ธรกจนน ๆ มเพจของตวเอง เพอใหความรตาง ๆ นานา แตสงเหลานมน
งายเกนไป เราตองอยาลมวาในโลกดจทล ทกอยางเลยนแบบงายมาก
อะไรทไดมางาย ๆ มกสรางผลลพธทไมยงยน แตกมหลายคนทประสบ
ความสำเรจในการสราง personal branding เนองจากสอสารเนอหา
ออกไปในอณหภมทพอเหมาะ ไมทำใหผบรโภครสกวาขายตรง (hard sell) จนเกนไป ทำใหกลมเปาหมายรสกอยากใกลชดมากขน
อกสวนหนงเรยกวา character กคอการสรางคาแรคเตอรมา
พดแทนเรา ถาเราลองนกถงประเทศทใคร ๆ กอยากกลบไปเทยวทกป ปละ
2 - 3 ครง ทกคนจะพดเปนเสยงเดยวกนวาคอประเทศญปน เพราะเปน
ประเทศทนารกและมอะไรใหเรยนรใหม ๆ อยเสมอ นอกจากนจงหวด
ในประเทศญปนแตละจงหวดยงมคาแรคเตอรประจำจงหวด ตวการตนนน
เปนสญลกษณและพดแทนจงหวด นอกจากนยงนำคาแรคเตอรมาทำ
ผลตภณฑตาง ๆ เชน ตกตา ขนม เกม เปนตน ทำใหคนอยากเขาถง
มากขน หากพดถงแบรนดทใชคาแรคเตอรพดแทน ขอยกตวอยางแบรนด
ทจำไดขนใจใน ค.ศ. 2012 คอการรถไฟเมลเบรน ประเทศออสเตรเลย
ทสรางแคมเปญและคาแรคเตอรการตน รณรงคใหคนอานปายเตอนและ
ระมดระวงเมออยบรเวณทางรถไฟ เนองจากการรถไฟเมลเบรนทำการวจย
และพบวาเกดอบตเหตททางรถไฟมาก สวนหนงมาจากการไมอานปาย
บรเวณรางรถไฟและไมระมดระวงจนพลดตกลงไปในรางรถไฟ
แคมเปญดงกลาวชอวา Dumb Ways to Die หรอวธโง ๆ ทจะ
ทำใหเราตายได ในแคมเปญนนเลาเรองโดยตวการตน เชน อบตเหตตาง ๆ
ทเกดขนททางรถไฟ ไมวาจะเปนการเมาสราแลวพลดตกรางรถไฟ หรอ
ทำของหลนไปในรางรถไฟ และอน ๆ อกมาก สามารถคนหากรณศกษาน
Chapter 1 สรางธรกจบนโลกดจทล16
เพมเตมไดผานกเกล โดยพมพคำวา Dumb Ways to Die คะ
การสรางคาแรคเตอรใหพดแทนแบรนดครงนทำใหอบตเหตลดลง
ถง 30 เปอรเซนต รวมถงเปนโอกาสสรางตกตาตามคาแรคเตอรตาง ๆ
วางจำหนายออนไลนขายทวโลก รวมไปถงเกมและนทาน เพอสอสาร
ใหเดกรนใหมเขาใจความปลอดภยในการยนรอรถไฟมากขน ทงหมด
เปนเพราะทางการรถไฟเมลเบรนรณรงคใหคนระมดระวงบรเวณทางรถไฟ
โดยเปลยนคำวา “หาม” เชน หามเดนเกนเสนรอรถไฟ เปนคำวา “ชวยกน
เถอะ” เพอใหนาฟงมากขนผานคาแรคเตอรการตนตาง ๆ คะ
ภาพจาก www.youtube.com
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 17
อกตวอยางหนงทอยากพดถงเลยกเปนของคนไทยเนยละคะ ธรกจ
สลดทชอโจนสสลด (Jones’ Salad) เอมมมโอกาสไดรจกคณกลอง -
อารยะ คำภโล เจาของ และไดขอความรจากคณกลองเยอะมาก เพราะ
โจนสสลด ไมใชรานสลดธรรมดา แตเปนรานสลดททำแบรนดผานออนไลน
ไดอยางดเยยม รวมถงสรางคาแรคเตอรใหพดแทนแบรนดไดอกดวย
คาแรคเตอรนนชอวาลงโจนสซงกตรงตามชอของรานเลยคะ คณกลอง
สรางคาแรคเตอรลงโจนสขนมา เพอสรางความแตกตางในการเขยน
คอนเทนต โดยใหลงโจนสเปนคาแรคเตอรทเลาเรองและแบงปนประสบการณ
การรกษาสขภาพผานเฟซบกอยางแตกตางและนาสนใจมากขน จนคนจำ
คาแรคเตอรไดและพากนซอสลดทรานของคณกลองกนเยอะมาก จดสำคญ
คอเรองของคอนเทนตอยางทกลาวไปขางตน ซงเรองการตลาดผานคอนเทนต
จะกลาวถงในบทท 2 คะ
สองตวอยางขางตนถอเปนตวอยางสำหรบแบรนดท เลอกทำ
personal branding โดยใหคาแรคเตอรพดแทนแลวประสบความ
สำเรจ ทงนทงนนกตองวเคราะหกลมลกคาดวยวา เขาตองการการตนพด
แทนไหม เพราะบางแบรนดลกคาตองการพรเซนเตอรมากกวาการตนกม
สวน presenter เราคงคนเคยกนด เพราะเปนวธใชดาราหรอ
คนดงมาเปนพรเซนเตอรสนคาหรอบรการของเราคะ
2) Company Brandingcompany branding คอวธการสอสารแบรนดของบรษทผานโลกออนไลน
แนนอนทสดคอแอดมนแฟนเพจหรอปจจบนมคำศพททเรยกวา digital channel manager หรอคนจดการบรหารชองทางออนไลนตาง ๆ ซง
เปนคนดแลและตอบลกคาผานชองทางออนไลน หากเรามคาแรคเตอรของ
แบรนดเรยบรอยแลว เราตองสอสารใหคนเหลานไดเขาใจวาคาแรคเตอร
Chapter 1 สรางธรกจบนโลกดจทล18
ของแบรนดเปนอยางไรบาง และเวลาทเราดแลลกคาควรจะเปนโทนไหน
ยกตวอยางใหเหนภาพในบานเรา แฟนเพจทนาชนชมสดในการตอบลกคา
อยางแตกตางคอเคเอฟซคะ มความนารก กวน ๆ และเปนมตรกบลกคา
มาก ๆ ทำใหลกคาอยากเขาไปคยและตดตามคอนเทนตทมาจากเคเอฟซ
อยเสมอ
โดยรวมแลวขนอยกบวาเราอยากจะวางตำแหนงของเราไวตรงไหน
ในโลกออนไลน เราอยากจะเปนคนแปลกหนา คนรจก คนคนเคย หรอ
คนรกกนสำหรบลกคาเลา ลองวางตำแหนงและแตกคาแรคเตอรออกมา
แลวคณจะเรมเขาใจวาตองสอสารอยางไรใหโดนใจกลมลกคามากขน
3) Product Branding คอการเลาทมาทไปของสนคา เพอใหผบรโภครสกจบตองสนคาได
product branding ชวยสรางความใกลชดระหวางสนคากบ
ลกคาใหมากขนและยงทำใหคนจดจำสนคาไดมากทสด เชน ในกรงเทพฯ
มรานกวยเตยวหลายราน แตมเพยงไมกรานทโดงดง เพราะรานนน ๆ
มสตรทแตกตาง บางเจาอาจเพมรสชาตดวยการใสไขลวก บางเจาใส
จดเดนไปทเรองราวความแซบของนำซป
เพอยกตวอยางใหชดเจนยงขน สำหรบคนทำงานฝงโฆษณาและ
นกการตลาดรนใหม หากดวธการนำเสนอสนคาทกตวของ global brand อยางบรษทแอปเปล จะพบวาสนคาทกตวสรางเรองราวไวเสมอ หรอ
เรยกวาเปนการสราง product branding
ตงแตแมคบกรนแรก ๆ เรองราวความเปนมาของสนคาเกดขนจาก
ความตองการของสตฟ จอบส ทอยากใหคนทำงานดานครเอทฟไดใช
ตดอาวธใหแบรนด พงแรงในโลกดจทล 19
คอมพวเตอรผลตผลงานทสรางสรรค แตกตาง และลำสมยกวาผลงาน
จากคอมพวเตอรของบรษทอน
จากนนมาถงยคของไอโฟนทเปนการรวมตวกนระหวางโทรศพทกบ
เครองเลนเอมพสาม ไอแพดกเปนเรองราวอสระทางการคด การเขยน
และการแสดงไอเดยตาง ๆ ผานจอแทบเลตทบางเบาและพกพางาย สวน
ไอวอตช นาฬกาขอมอสำหรบคนรกเทคโนโลยจากแอปเปล นำเสนอ
เรองราวของคนยคใหมทรกสขภาพ รกการทำกจกรรมกลางแจง และรก
การเคลอนไหว
จะเหนไดวาสนคาของแอปเปลแตละตวลวนมเรองราวและทมา
ไมเหมอนกน ทวาทกตวเรมตนจาก big brand story เดยวกน คอ
การสราง product branding ใหแอปเปลเปนแบรนดของคนรนใหม
ทมไอเดยสรางสรรค เปนคนชอบการเปลยนแปลงทกชวงทกสมยเลย
ทเดยว
big brand story
คอการพดถงภาพกวางของแบรนดวามวสยทศน
อยางไร ทำไมถงเกดแบรนดชนดนขน หรองาย ๆ คอ
เรมตนดวยคำวาทำไม เชนเดยวกบทหนงสอ
Start With Why ของไซมอน ซเนก (Simon Sinek)
ไดกลาวไววา หากเราเรมตนดวย whyเหตผลจะมากพอทำใหลกคาเขาใจ มองเหน
และประทบใจแบรนดของเรา