วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 ·...

52

Upload: others

Post on 23-Jan-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 1

Page 2: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL2

Page 3: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

เมอเดอนสงหาคมเวยนมาอกครา เหลาปวงประชากตางปตยนดทไดรวม

เฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เนองในโอกาสมหามงคล

เฉลมพระชนมพรรษา ๘๒ พรรษา ๑๒ สงหาคม ๒๕๕๗ ในโอกาสมหามงคลน กระทรวง

ศกษาธการไดจดงาน “เทดไทพระผทรงเปนแมและครแหงแผนดน” เพอเทดพระเกยรต

และแสดงความจงรกภกดแดสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ ซงในงานมผมา

รวมงานอยางคบคงและตางรวมถวายพระพร “ขอพระองคทรงพระเจรญ”

ส�าหรบวารสารการศกษาไทย ฉบบเดอนสงหาคม ๒๕๕๗ มความพเศษเชนกน

เพราะในวารสารฉบบน ไดรบเกยรตจาก ดร.เจอจนทร จงสถตอย อดตรองเลขาธการ

สภาการศกษา มาใหความรแกผอานในเรอง “การจดการศกษาเพอยกระดบคณภาพ

การเรยนรในพนทดวยพลงเครอขาย” ลงเผยแพรในวารสาร ซงทกทานสามารถตดตาม

อานไดใน “บทความ ๑” นอกจากน วารสารการศกษาไทยฉบบน ยงไดรวบรวม

การประเมนผลการจดการศกษาตามนโยบายรฐบาล ป ๒๕๕๖ มาน�าเสนอใน

“บทความ ๒” ทงยงตอกย�าใหเหนถงเรองทคนทวโลกใหความสนใจและคนไทย

ตองเตรยมตวเพอกาวสศตวรรษ ท ๒๑ ตดตามไดใน “บทความ ๓” เรอง “เผยจดเนน

การจดการศกษาหนาทความเปนพลเมองในศตวรรษท ๒๑”

อกเรองททกภาคสวนก�าลงตนตวและสนใจ คอ เรองของ “กรอบคณวฒแหงชาต”

ซงเปนกลไกหนงทจะชวยพฒนาก�าลงคนใหสอดคลองกบการมงานท�าและเปนการให

โอกาสผมประสบการณหรอความเชยวชาญเฉพาะทางจากการท�างาน แตมไดมโอกาส

จบการศกษาในระดบสง น�าความเชยวชาญนน ๆ มาเทยบโอนประสบการณและเตม

เตมความรบางสวนเพอรบวฒการศกษาทสงขนไดตามเกณฑและกระบวนการของ

กรอบคณวฒแหงชาต ซงประเทศนวซแลนดถอเปนตนแบบในการพฒนากรอบคณวฒ

แหงชาต และเปนเรองทประเทศไทยและประเทศในอาเซยนก�าลงรวมกนพฒนา วารสาร

การศกษาไทยฉบบน จงหยบยก เรอง “ความรวมมอระหวางไทยและนวซแลนดในการ

เสรมสรางความสามารถดานกรอบคณวฒแหงชาต” มาน�าเสนอใน “บทความ ๔”

ตดตามเนอหาสาระทเขมขนเชนนไดอกในฉบบหนานะคะ รบรองวาฉบบหนาจะ

ยงเขมขนกวานอกคะ สวสดคะ

นางสรางค โพธพฤกษาวงศทปรกษาดานวจยและประเมนผลการศกษา

Page 4: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทย T H A I L A N D E D U C A T I O N J O U R N A L

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษาOffice of the Education Council

w w w . o n e c . g o . t hสงหาคม 2๕๕๗ ปท 11 ฉบบท 11๖

คณะทปรกษา

รองเลขาธการสภาการศกษา

รกษาราชการแทนเลขาธการสภาการศกษา

(นางชวน ทองโรจน)

ทปรกษาดานวจยและประเมนผลการศกษา

(นางสรางค โพธพฤกษาวงศ)

ผอ�านวยการส�านกมาตรฐานการศกษาและ

พฒนาการเรยนร

ผอ�านวยการส�านกประเมนผลการจดการศกษา

ผอ�านวยการส�านกพฒนากฎหมายการศกษา

ผอ�านวยการส�านกอ�านวยการ

ผอ�านวยการส�านกนโยบายและแผนการศกษา

ผอ�านวยการส�านกวจยและพฒนาการศกษา

ผอ�านวยการกลมพฒนาระบบบรหาร

ผอ�านวยการส�านกนโยบายความรวมมอ

กบตางประเทศ

ผอ�านวยการส�านกสอสารสาธารณะ

กองบรรณาธการ

นางสรางค โพธพฤกษาวงศ

บรรณาธการ

นางสาวสวณา เกนทะนะศล

นางสาวทศนวลย เนยมบบผา

นายสภสทธ ภภกด

ผชวยบรรณาธการ

นายศรรตน ช�านาญกจ

นายสภสทธ ภภกด

นายสภาชย พนธเดช

ถายภาพ

วตถประสงคการจดท�า๑. เพอรายงานขาวสารความเคลอนไหวความกาวหนาเกยวกบการปฏรปการศกษาในแตละเดอน๒. เพอน�าเสนอตวอยางความส�าเรจเกยวกบการปฏรปการศกษาในดานตาง ๆ ตอสาธารณชน๓. เพอเปนสอในการแลกเปลยนเรยนรรวมกนระหวางส�านกงานเลขาธการสภาการศกษากบบคคล/หนวยงานตาง ๆ๔. เพอเปดโอกาสใหทกภาคสวนของสงคมไดเขามามสวนรวมแสดงความคดเหนและใหขอเสนอแนะเกยวกบการศกษา

สารบญ

๐๓ บทความวชาการ 1 / ดร. เจอจนทร จงสถตอย อดตรองเลขาธการสภาการศกษา

- การจดการศกษาเพอยกระดบคณภาพการเรยนรในพนทดวย พลงเครอขาย

๑๒ บทความวชาการ 2 / ทวพร บญวานช ส�านกประเมนผลการจดการศกษา

- การตดตามและประเมนผลการจดการศกษาตามนโยบายรฐบาล ป ๒๕๕๖

๑๘ บทความวชาการ ๓ / ดร. ประวณา อสโย ส�านกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร

- เผยจดเนนการจดการศกษาหนาทความเปนพลเมองในศตวรรษท ๒๑

๒๑ บทความวชาการ ๔ / ดร. ดวงทพย วบลยศกดชย ส�านกนโยบายและแผนการศกษา

- ความรวมมอระหวางไทยและนวซแลนดในการเสรมสราง ความสามารถดานกรอบคณวฒแหงชาต

๒๔ บทความวชาการ ๕ / ชรนรตน พมเกษม ส�านกนโยบายและแผนการศกษา

- สมรรถนะของคนไทยกบความสามารถในการแขงขนของประเทศ

๒๗ บทความวชาการ ๖ / ปทมา ค�าภาศร ส�านกวจยและพฒนาการศกษา

- แผนทการพฒนาจงหวดของประเทศไทยดานการศกษา

๓๑ ขาวยอยสภา / ศลษา ใจสมทร ส�านกสอสารสาธารณะ

๓๖ กฎหมายนาร / นายสมพงษ ผยสาธรรม ส�านกพฒนากฎหมายการศกษา

- การบรหารจดการขอมลและประยกตใชกฎหมายการศกษา

๔๖ IT Cafe / วชชลาวณย พทกษผล ส�านกวจยและพฒนาการศกษา

- IPV6 ฉบบประชาชน

Page 5: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

1บทความวชาการ

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๐๓

ดร. เจอจนทร จงสถตอยอดตรองเลขาธการสภาการศกษา

การจดการศกษาเพอยกระดบคณภาพการเรยนร ในพนทดวยพลงเครอขาย

วกฤตคณภาพการศกษาของไทยเปนเรองทวพากษวจารณกนมาก สะทอนใหเหนวาความพยายามของการปฏรปการเรยนรตาม พ.ร.บ. การศกษา พ.ศ.๒๕๔๒ ยงไมประสบผล หากปลอยใหคณภาพการศกษาดอยอย เปนทแนนอนวาคณภาพของเดกและเยาวชนไทยจะเตบโตไปอยางไรคณภาพ และคงมองไมเหนอนาคตของประเทศวาจะสามารถยนหยดอยางมศกดศรไดอยางไร ทามกลางการแขงขนอยางรนแรงของสงคมโลก ความดอยคณภาพการศกษาของไทยไมไดมาจากการขาดแคลนงบประมาณ เนองจากแตละปรฐไดลงทนดานการศกษาจ�านวนมาก มากกวารอยละ ๒๐ หรอประมาณ ๑ ใน ๕ ของงบประมาณแผนดน ซงมการอางถงวา ไทยลงทนทางการศกษาสงเปนอนดบท ๒ ของโลก (สสค. ๒๕๕๗) และเมอเทยบการลงทนเพอการศกษากบประเทศตาง ๆ ซงลงทนนอยกวาแตกลบไดผลลพธทมากกวา

ประเดนดงกลาวชใหเหนถงประสทธภาพของการจดการศกษาของไทย ตวชวดทางดานปรมาณ คอ มเดกและเยาวชนไทยดอยโอกาสประมาณ ๕ ลานคนทอยนอกระบบและทอยในระบบแตตองออกจากระบบการศกษา สวนทางดานคณภาพการศกษานนไมวาจะวดจากคะแนนสอบ PISA คะแนนสอบ TIMSS หรอคะแนนวดทกษะภาษาองกฤษ เดกไทยโดยเฉลยอยในอนดบทาย ๆ คะแนนดงกลาว

Page 6: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๐๔

เปนเพยงสมฤทธผล สวนหนง หากมองในมมทกวางขน การพฒนาทางดานบคลกภาพ คณลกษณะและทกษะชวต ทกษะส�าหรบการประกอบอาชพเปนสงจ�าเปนยง แตกปรากฏวาพฤตกรรมของเดกและเยาวชนสวนหนงยงไมพงประสงค เชน ไมใฝรใฝเรยน ใชชวตแบบไรจดหมาย มวยรนจ�านวนมากตดยาเสพตด ตดการพนน ฯลฯ

ความดอยประสทธภาพของการศกษาไทย ชใหเหนวารฐตองเปลยนการจดการศกษาใหม ไมวาจะเปนในเรองการจดสรรงบประมาณ การจดล�าดบความส�าคญของการลงทน การกระจายอ�านาจลงสหนวยปฏบต เพอเพมความหลากหลายทจดการศกษาทเนนตวเดกและสนองความตองการของทองถน การระดมก�าลงเพอการจดการศกษา (All for Education) แทนการจดการในลกษณะทยดตดเชงภารกจ/หนาท (function) วาการศกษาเปนหนาทของกระทรวงศกษาธการอยางเดยว ซงมระบบบรหารทตดยดกบกฎระเบยบสงมากกวาการบรหารเพอ เปาหมาย อกทงไมจดล�าดบความส�าคญในการลงทนเพอเดก

งานวจยและพฒนาในโครงการวจยและพฒนาเครอขายเชงพนทเพอหนนเสรมคณภาพการเรยนรของเดกและเยาวชน (Local Learning enrichment Network :LLEN) ในชวง พ.ศ. ๒๕๕๒ - ๒๕๕๕ ไดพยายามคนหานวตกรรมและแนวทางการยกระดบคณภาพการจด การเรยนรในพนท โดยมงหาค�าตอบวาจะมความเปนไปไดเพยงใดทจะบรณาการความรวมมอในพนทเพอพฒนาคณภาพการเรยนรของเดกและเยาวชน และมหาวทยาลยจะมขดความสามารถเพยงใดในการเปนองคกรหลกในการประสานงานและการจดการเครอขายทจะระดมสรรพก�าลงจากภาคตาง ๆ และทรพยากรทงในดานแหลงทน บคคลและองคกรตาง ๆ ซงอยภายใตกรอบแนวคดวาการระดมพลงเชงพนท ซงสรางพนททางสงคมใหฝายตาง ๆ สามารถเขามามปฏสมพนธ โดยมเปาหมายรวมกนในการพฒนาการเรยนรของนกเรยนในพนท

งานวจยและพฒนานไดรบการสนบสนนงบประมาณจาก สกว. และ สพฐ. ด�าเนนการใน ๑๕ สถาบน ๑๕ จงหวด ไดแก ๑) มหาวทยาลยแมฟาหลวง ๒) มหาวทยาลยเชยงใหม ๓) มหาวทยาลยราชภฏล�าปาง ๔) มหาวทยาลยราชภฏก�าแพงเพชร ๕) มหาวทยาลยนเรศวร ๖) มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร ๗) มหาวทยาลยมหดล ๘) มหาวทยาลยราชภฏฉะเชงเทรา ๙) มหาวทยาลยขอนแกน ๑๐) มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ๑๑) มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ๑๒) มหาวทยาลยมหาสารคาม ๑๓) มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน ๑๔) มหาวทยาลยวลยลกษณ และ ๑๕) มหาวทยาลยทกษณ ครอบคลมจ�านวนโรงเรยนทงสน ๒๕๗ โรง เปนโรงเรยนระดบประถมศกษาและมธยมศกษา

การดำาเนนงานของชดโครงการ แยกเปน 2 ดานคอ

๑. ดานเนอหาสาระการพฒนาและแนวทางการพฒนา

โครงการของมหาวทยาลยสวนใหญใหความส�าคญในการพฒนาคณภาพการเรยนทงระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ในสาระวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร ภาษาองกฤษ ทแตกตางออกไป คอ การพฒนาทางดานสมรรถนะ

Page 7: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๐๕

การอานและการพฒนาดานวชาประวตศาสตรทองถน นอกเหนอจากรายวชาดงกลาวแลว ยงมการบรณาการระหวาง

สาระวชาตาง ๆ และการเชอมโยงกบบรบทของพนท ไดแก ดานเศรษฐกจ การคาและสงคม สงแวดลอม วฒนธรรม ภมปญญาทองถน อกทง การบรณาการพฒนาทกษะและคณลกษณะทพงประสงคของนกเรยน อาท การคดวเคราะห การคดรเรม มเจตคตทดตอการเรยน มคณธรรมจรยธรรม นอกจากน มมตโรงเรยนขนาดเลกเพอพฒนาคณภาพของโรงเรยนขนาดเลกดวยการบรหารจดการทระดมพลงเครอขายตาง ๆ ในพนท

ส�าหรบแนวทางการหนนเสรมหรอการพฒนาคณภาพ การเรยนร สวนใหญเนนการพฒนาทตวครซงเปนปจจยส�าคญตอคณภาพการจดการเรยนการสอน โดยเนนการปรบกระบวนทศนครเพอ การจดรปแบบการเรยนรแบบใหมเนนการปฏบตจรง การพฒนาดานเทคนคและทกษะทจ�าเปนตอการเรยนรแบบใหมและใหโอกาสครไดสรางนวตกรรมดวยตนเอง และมการเสรมโดยพฒนาตรงทตวนกเรยน เชน

การจดกจกรรมคาย การเรยนรจากแหลงเรยนรนอกหองเรยน การทดลองปฏบตการดานวทยาศาสตร การจดท�า โครงงาน ฯลฯ โดยใหครเขารวมในขนตอนและกระบวนการตาง ๆ เพอการเรยนรและฝกปฏบตควบค

๒. ดานการสรางและพฒนารปแบบเครอขาย

คณะนกวจยเปนแกนหลกไดพฒนาเครอขายในลกษณะเครอขายแนวนอน มภาคหลายภาคสวนเขารวมในพนททงระดบบคคล เชน คร เครอขายคร ขาราชการ ผบรหารหรอบคลากรภาคธรกจเอกชน ปราชญชาวบาน และองคกรทงจากภาคการศกษา องคกรปกครองสวนทองถน ภาคธรกจ เอกชน ชมชน และองคกรทไมแสวงหารายไดอน ๆ เชน วด มลนธ หนวยราชการในจงหวด สถานประกอบการ สมาคมทางวชาชพหรอทางธรกจ ฯลฯ บทบาทของแตละภาคเครอขายมระดบและความเขมขนแตกตางกนขนอยกบวตถประสงคและแนวทางการด�าเนนงานของแตละโครงการ รวมทงความพรอมของแตละภาค

ลกษณะทนประกอบดวยองคความร ความเชยวชาญ บคลากร แหลงเรยนร วสดอปกรณ สถานท งบประมาณสนบสนนกจกรรม หลายโครงการมการเรยนรถายทอดภมปญญาทองถน นอกจากน มการใชแหลงเรยนรในพนทอยางหลากหลาย ทงแหลงเรยนรทางธรรมชาตและสงแวดลอม แหลงเรยนรทางศาสนา วฒนธรรมและประวตศาสตร แหลงเรยนรทางการคาและอตสาหกรรม และแหลงเรยนรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

รปแบบเครอขายทคณะนกวจยมหาวทยาลยพฒนาขนนน สรปไดเปน ๓ รปแบบหลก คอ รปแบบท ๑ มมหาวทยาลยโดยคณะนกวจยเปนแกนหลก และมภาคเครอขายหลายภาคสวนเขารวม แตระดบและบทบาท การมสวนรวมแตกตางกนออกไป รปแบบท ๒ เปนรปแบบทเนนเครอขายครเปนหลก มภาคอนเขารวมนอย และ รปแบบท ๓ เปนรปแบบทพฒนาครและนกเรยนโดยใชเวบไซตเปนฐาน เพอสรางสอการเรยนรและเชอมการเรยนรระหวางครและนกเรยน มภาคอนเขารวมนอยกวาเชนเดยวกบเครอขายรปแบบทสอง

Page 8: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

โรงเรยน

หนวยราชการ

เขตพนทการศกษา

มหาวทยาลย(คณะนกวจย)

คร

ชมชน/ปราชญ/วด

สมาคม/สอ

ธรกจเอกชน

องคกรปกครองสวนทองถน

ครพเลยง

โรงเรยน/คร

โรงเรยน/คร

โรงเรยน/คร

โรงเรยน/คร

ครพเลยง

โรงเรยน/คร

มหาวทยาลยคณะวจย

เขตพนทการศกษา

องคกรปกครองสวนทองถน

ธรกจเอกชน

หนวยราชการ

โรงเรยน/คร

โรงเรยน/คร

โรงเรยน/คร

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๐๖

แผนภาพท ๑ รปแบบการพฒนาเครอขายสนบสนนทกภาคสวนคณะนกวจยมหาวทยาลยเปนแกนหลก

แผนภาพท ๒ รปแบบการพฒนาเครอขายทเนนเครอขายของครเชอมโยงกบแกนกลางเครอขาย

Page 9: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

มหาวทยาลยคณะวจย

Web-basedsystem

เขตพนทการศกษา

โรงเรยน/คร/นกเรยน

โรงเรยน/คร/นกเรยน

โรงเรยน/คร/นกเรยน

โรงเรยน/คร/นกเรยน

โรงเรยน/คร/นกเรยน

องคกรปกครองสวนทองถน

เครอขายผสนบสนนเครอขายผปฏบต

เอกชน

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๐๗

แผนภาพท ๓ รปแบบการพฒนาเครอขายเพอพฒนาครและนกเรยนโดยใชเวบไซตเปนฐาน

ผลของการดำาเนนงาน การด�าเนนงานของชดโครงการนไดกอใหเกดการเปลยนแปลงหลก ๕ ดาน คอ ผเรยน คร โรงเรยน/กลมโรงเรยน

อาจารยมหาวทยาลยและระดบเครอขาย

ความสำาเรจและการเปลยนแปลงทตวนกเรยน ๑) สมฤทธผลทางการเรยนของนกเรยนในโครงการสงขน เหนไดชดในโครงการทมการออกแบบทดสอบกอน

และหลง สวนโครงการทไมไดออกแบบทดสอบไว พบวา คะแนน O-Net ในบางโรงเรยนสงขน ส�าหรบบางแหงทคะแนนผลสมฤทธบางวชาโดยรวมยงไมแตกตางระหวางกอนและหลงทดสอบ ไดพบวา นกเรยนเรมสนใจการเรยนเพมขน มเจตคตทดตอการเรยน ซงจะเปนปจจยส�าคญตอการเรยนรตอไป

๒) ในกระบวนการจดการเรยนการสอนและการจดกจกรรมตาง ๆ ทบรณาการเขาไปในวชา ไดมสวนชวยพฒนาทกษะการเรยนรของนกเรยนดานตาง ๆ ทจ�าเปนในศตวรรษท ๒๑ ซงเรมเหนการเปลยนแปลงไดบางในบางพนท และพบทกษะทแตกตางกนออกไปตามจดเนนโครงการ อาท ทกษะการคดวเคราะห การคดรเรม ทกษะทางสงคม เชน การรวมท�างาน ทกษะชวตและการท�างาน ความรดานสงแวดลอม เทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงการเหนคณคาใน อตลกษณทองถน รกทองถนและชมชน

ความสำาเรจและการเปลยนแปลงระดบคร มการเปลยนแปลงส�าคญ ๆ หรอผลลพธทเกดขนทตวครของโครงการโดยรวม สรปไดดงตอไปน ทวาการเปลยนแปลงในประเดนตาง ๆ มไดเกดขนทงหมดในตวครแตละคน

๑) การเปลยนแนวคดและมมมองในการจดกระบวนการเรยนการสอนใหม เชน ลดบทบาทจากผสอนมาเปน ผอ�านวยการสอน (facilitator) เพมขน

๒) การพฒนาเทคนควธการและกระบวนการจดการเรยนการสอน เชน การสอนทเนนใหผเรยนไดฝกปฏบตจรง การบรณาการขามสาระวชาตาง ๆ การเชอมโยงความรจากภมปญญาทองถนสสาระวชา การใชประโยชนจากทรพยากรเพอการเรยนรได รวมทงสรางบรรยากาศการเรยนรเพอกระตนการเรยนรของนกเรยน

Page 10: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๐8

๓) การพฒนาสอดวยตนเองและสรางนวตกรรมเพอการจดการเรยนการสอน ๔) ครไดเพมพนความรในเนอหาสาระทตองสอนเพมขน ไดเรมเรยนรวธการสบคน/เขาถงขอมลทงดานเนอหา

สาระ สอนวตกรรมตาง ๆ ดวยเทคโนโลยสารสนเทศ รและมแนวทางทจะพฒนาตนเองตอไปได มการรวมท�างานเปนทมหรอเปนเครอขายเพมขนทงภายในโรงเรยนหรอขามโรงเรยน ซงจะเปนขนตอนส�าคญตอการสรางชมชนแหง การเรยนร

๕) ครมเจตคตทดขนตอวชาชพคร ไดปรบเปลยนคณลกษณะและพฤตกรรม มความเปนกลยาณมตรตอนกเรยน ลดชองวางระหวางครและนกเรยน ท�าใหนกเรยนเรยนดวยความสนก ไวใจคร มศรทธาในตวครเพมขน

ความสำาเรจระดบโรงเรยน/กลมโรงเรยนในระดบโรงเรยน ยงไมพบความเปลยนแปลงทส�าคญ เนองจากโครงการไมไดเนนไปทการปฏรปโรงเรยนทง

โรงเรยน (whole school approach) แตมขอสงเกตวาโรงเรยนใด หากครทเขารวมโครงการไดรบการสนบสนนจากผบรหาร ท�าใหครมก�าลงใจและทมเทเอาใจใสตอการพฒนาตนเองมาก และครในโครงการทมศกยภาพเพมขนไดเรมขยายผลสครอน ๆ และชกชวนครในโรงเรยนปรบเปลยนวธการจดการเรยนสอน ท�าใหเกดการเปลยนแปลงในโรงเรยนไดบาง

ส�าหรบระดบกลมโรงเรยน เหนความส�าเรจไดชดเจนจากโครงการทเนนการหนนเสรมครในกลมโรงเรยนขนาดเลก ท�าใหมการบรหารจดการรวมกน ชวยแกไขปญหาการขาดแคลนครในบางวชา มการแลกเปลยนเรยนรขามโรงเรยน และการระดมทรพยากรระหวางโรงเรยนในเรองบคคลและทรพยากรอน ๆ

ความสำาเรจและการเปลยนแปลงระดบนกวจย/อาจารยมหาวทยาลยการทอาจารยมหาวทยาลยมบทบาทในการขบเคลอนการหนนเสรมคณภาพ ทส�าคญมโอกาสไดเรยนรระหวาง

กระบวนการสงผลตอการเปลยนแปลงนกวจย/คณาจารย สรปไดดงน๑) การเปลยนวธการพฒนาเพอหนนเสรมคณภาพคร จากการอบรมแบบเดมทเคยชน คอ จากการเปน

trainer มาเปน coacher และ facilitator ในกระบวนการ เขาใจและสามารถจดหานวตกรรมและกจกรรมตาง ๆ เพอการเรยนรของนกเรยนทเหมาะสมเพมขน เชน กระบวนการจดการความร การจดกระบวนการบรณาการขามสาระวชา การจดคายอยางมเปาหมายชดเจน ฯลฯ

๒) การปรบตวจากการเปนนกวชาการลวน ๆ มาเปนผจดการ (manager) มากขน เพอเพมศกยภาพในการท�าหนาทเปนผประสานงานเครอขายตาง ๆ และสามารถระดมสรรพก�าลงมาเพอการจดการเรยนร

๓) การเรยนรและเขาใจวฒนธรรมองคกร (คร สถานศกษาระดบพนฐาน) มาก และสามารถปรบใชกลยทธในขนตอนตาง ๆ เมอประสบกบปญหาและอปสรรคในการด�าเนนงาน เพอใหโครงการบรรลผลแมตองลดเปาหมายเชงปรมาณบาง

ความสำาเรจระดบเครอขาย ๑) ภาคเครอขายในพนททงโรงเรยน คร และภาคสนบสนนภาครฐ เอกชนทองถนและชมชน ตนตวและตระหนก

ในศกยภาพและบทบาทหนาทของตนเอง โดยมคณะนกวจยมหาวทยาลยเปนแกนประสานและไดใชศกยภาพนนใหเปนประโยชนเพมขน เพอการเรยนรของเดกและเยาวชนในพนท

๒) มการระดมสรรพก�าลงจากทกภาคสวนทงระดบบคคลและองคกรในพนทมาเสรมหนนการพฒนาการศกษา ทงในรปของความร ความคด อาคารสถานท วสดอปกรณ เงน และแหลงเรยนรในภาคตาง ๆ และการเปนเครอขายน

Page 11: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๐9

ชวยจดระบบการสนบสนนของแตละภาคใหเสรมสรางและเออประโยชนซงกนและกน และใชทนใหเกดประโยชน สงสดดวย

๓) ภาคมสวนรวมอนรกษคณคาทางวฒนธรรม รวมทงสรางประโยชนจากสภาพแวดลอมและอตลกษณของพนท

๔) การเสรมพลงระหวางครและนกเรยนกบปราชญ ชาวบานและชมชนทองถน เปนการเสรมพลงซงกนและกน ซงน�าไปสความเขมแขงของโรงเรยนและชมชนในทสด

๕) การระดมสรรพก�าลงจากภาคเครอขายในพนทสามารถน�าไปสการแกปญหาโรงเรยนของแตละทองถนได และชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน โรงเรยนไดรบความเชอมนศรทธาจากชมชนมากขน จ�านวนเดกทลดลงกลบเพมสงขน

๖) การพฒนาความสมพนธของภาคเครอขายในแนวราบน กอใหเกดพลงความรวมมอในการสรางความยงยนของเครอขาย เปนเครองชวาทองถนสามารถบรหารจดการภายในทองถนตนเองได โดยรฐสวนกลางสนบสนนและกระจายอ�านาจลงสทองถน

โดยสรปการดำาเนนงานของชดโครงการ ชวยใหความร/แนวทางสำาคญ ๆ ๓ ประการ ไดแก๑. การสรางความเปลยนแปลงตอคณภาพการศกษาตองปรบยทธศาสตรการจดการใหม โดย กระทรวง

ศกษาธการจะตองกระจายอ�านาจการจดการในพนท ลดการบรหารแบบสงการ เพอใหสามารถระดมพลงเครอขายมารวมแกปญหา โดยมงเปาทการพฒนาทตวเดกและเยาวชนดวยกระบวนการทสามารถตรวจสอบได

๒. แนวทางการพฒนาคณภาพการหนนเสรมคณภาพการเรยนรผานตวครทท�าใหประสบผล ชวยชประเดนส�าคญอยางนอย ๒ ประการ คอ

ก) การพฒนาครควรใชแนวทางของการใหค�าแนะน�า ปรกษา นเทศ (coaching) และใชรปแบบ/วธการหลากหลายในการจดกจกรรม แทนการจดในลกษณะการอบรม (training) ในระยะสน ๆ แบบไมมเปาหมายชดเจน

ข) การหนนเสรมการพฒนาครนนไมจ�าเปนวาจะตองเปนภารกจของอาจารยในสายครศาสตร/ศกษาศาสตรเทานน อาจารยทเชยวชาญในเนอหาสาระวชา เชน วทยาศาสตร คณตศาสตร กสามารถท�าหนาทในการพฒนาครไดด เพราะเขาใจถงเปาหมายและวธการเรยนร โดยอาจเรยนรเพมเตมในประเดนทส�าคญเพอเพมประสทธภาพ คอ ความเขาใจในกรอบสาระหลกสตรและการใชกระบวนการเรยนการสอนทเหมาะสมกบเดกในวยตางกน และมวธการทท�าใหไดใจครเพอรวมในกระบวนการอยางตอเนอง

๓. บทบาทมหาวทยาลยในการบรการสงคมและรบใชชมชน การทคณาจารยมหาวทยาลยไดเปนแกนหลกในการเสรมหนนการพฒนาคณภาพการศกษา ในแงหนงเปนการใชองคความรของอาจารยและแหลงเรยนรของมหาวทยาลยชวยการยกระดบคณภาพการศกษาขนพนฐาน แตอกแงหนงท�าใหคณาจารยมหาวทยาลยรจกลงพนทและเรยนร การจดการเครอขายเพมขน

ปจจยและเงอนไขทมผลตอความสำาเรจของชดโครงการความส�าเรจในการด�าเนนโครงการดงกลาวในแตละพนทมระดบแตกตางกนออกไปบาง ปจจยทมผล

ตอความส�าเรจทส�าคญ ไดแก ๑) ศกยภาพและความสามารถของคณะนกวจยมหาวทยาลย ประกอบดวย ความร

Page 12: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL1๐

ความเชยวชาญหรอประสบการณเกยวกบเนอหาสาระของกจกรรมหนนเสรมการเรยนรของเดก ความเขาใจในหลกสตรขนพนฐาน ความสามารถในการบรหารโครงการ รวมถงเจตคตทดทเหนเปนโอกาสในการพฒนาความรทางวชาการ และความมงมนท�าใหคณะนกวจยไดรบความเชอถอไววางใจ และเปนทเชอมนยอมรบจากภาคเครอขาย โดยเฉพาะอยางยงครและโรงเรยน กอใหเกดการรวมมอรวมพลงตลอดโครงการจนบรรลประสทธผล ๒) ความสามารถใน การบรหารจดการของคณะนกวจย/คณะแกนกลาง ทงดานการวางแผนโครงการโดยรวม การจดโครงสรางเครอขายและจดหาภาคทเหมาะกบภารกจและแนวทางการด�าเนนงานและการขบเคลอนโครงการทอาศยการสรางความสมพนธทดกบทกภาคเครอขายผานกจกรรมของโครงการ ระบบการสอสารหลายรปแบบในหลายชองทาง การสรางแรงจงใจแกสมาชกเครอขาย มระบบการรายงานตดตามประเมนผลทมประสทธภาพ และ ๓) ความมงมนในภารกจ (Commitment) ของทกภาคเครอขาย การมวสยทศนรวมและการมกจกรรมรวมในทกขนตอนของเครอขาย การสรางทมงาน และความรสกเปนเจาของ กอใหเกดการรวมมอรวมพลงในการด�าเนนเครอขายจนบรรลผลส�าเรจตามวตถประสงค

ส�าหรบเงอนไข /อปสรรคทมผลตอความส�าเรจหลก ๆ ไดแก ๑) เจตคตของครตอวธการเรยนการสอนโดย ฝกปฏบต ครเปาหมายบางคนอาจไมรวมมอเทาทควรเพราะเคยชนกบการใชโปรแกรมส�าเรจรปหรอวธการอบรมแบบเดม ๆ และเหนวาเปนการเพมภาระงานใหแกตนเอง ซงคณะนกวจยตองสรางความเขาใจแกครวายงเปนการปฏบตหนาทปกต มไดเปนการเพมภาระ เพยงปรบเปลยนวธการเพอใหครมศกยภาพสงขน และมผลตอการเรยนรของเดกทดขน เกดการมสวนรวมและเขารวมกจกรรม ๒) ความรความเขาใจของคณะนกวจยทเปนอาจารยมหาวทยาลยตอสภาพความเปนจรงของโรงเรยน การออกแบบและจดกจกรรมตาง ๆ ในกระบวนการหนนเสรมเพอการพฒนาศกยภาพครเปาหมาย ตองไมใหเปนภาระของเครอขายครผพฒนามากเกนไปและไมรบกวนเวลาสอนของคร ๓) วฒนธรรม การท�างานทแตกตางระหวางระหวางมหาวทยาลยกบหนวยงานสงกดกระทรวงศกษาธการทยดกฎระเบยบสงและ ค�าสงจากสวนกลางเปนส�าคญ ท�าใหเกดความลาชาเพราะตองผานกระบวนการขนตอนขอความรวมมอตนสงกดและส�านกงานเขตพนทการศกษา

ขอเสนอแนะจากผลจากการวจยและพฒนาชดโครงการน มขอเสนอแนะนโยบาย ดงน๑. ในการปฏรปการเรยนรเพอเตรยมพรอมเดกและเยาวชนส�าหรบศตวรรษท ๒๑ นน รฐควรเปลยนระบบ

การจดการใหม เนนการกระจายอ�านาจและการดงพลงจากทกสวนในสงคม (All for Education) มารวมกนแกปญหาการศกษาและการยกระดบคณภาพการเรยนรแทนการด�าเนนภายในกรอบของอ�านาจสงการและทรพยากรของกระทรวงศกษาธการเปนหลก ท�าใหไมสามารถดงพลงจากภาคสวนตาง ๆ มารวมแกปญหาการศกษาได

๒. ควรกระจายอ�านาจการบรหารจดการจากสวนกลางสพนท/ทองถนทควบคไปกบระบบการตรวจสอบ ความรบผดชอบ ดวยการปรบวธการจดสรรงบประมาณใหม เพอใหองคกรทเกยวของในการจดการศกษารวมทงภาคเครอขายในพนทมความคลองตวในการจดการเรยนรในพนทและสามารถดงพลงจากเครอขายในพนทเสรมหนนคณภาพของเดกและเยาวชนอยางสรางสรรค โดยทมหาวทยาลยเปนองคกรทมศกยภาพและความพรอม ควรใหมหาวทยาลย (อาจารย) เปนแกนหลกประสานงานขบเคลอนและคนหานวตกรรมในการพฒนาคณภาพการเรยนรโดยเรยนรจาก บทเรยนจากชดโครงการ LLEN ทงความส�าเรจ ปญหาอปสรรค ทงนรฐอาจจะจดสรรงบประมาณบางสวนตรงไปทมหาวทยาลยเพอการปฏรปคณภาพการเรยนร หรอมายงสถานศกษาและเขตพนทดวยขอตกลงรวมกนทจะเปน เครอขายหลกในการด�าเนนงาน

Page 13: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 11

๓. รฐควรเรงเพมสมรรถนะการอานของนกเรยน ควบคกบการพฒนาคณภาพการเรยนรและทกษะตาง ๆ เพอเตรยมเดกเขาสศตวรรษท ๒๑ และสประชาคมอาเซยน

๔. คณะครศาสตร/ศกษาศาสตรของสถาบนอดมศกษาควรมการปรบปรงหลกสตรการผลตครใหม ใหบณฑตครเขาใจกระบวนการเรยนรทน�าไปสทกษะทจ�าเปนในศตวรรษท ๒๑ นอกจากน การผลตครไมวาจะเปนหลกสตร ๔-๕ ป ไมจ�าเปนตองผกขาดกบคณะครศาสตร/ศกษาศาสตรเทานน ควรเปดโอกาสใหคณะอนมสวนรวม ซงอาจจะเพมเตมในดานวชาชพคร (pedagogy) หรอเขารวมในกระบวนการผลตครดวยกนในสหวทยาการ

๕. ในการพฒนาครหรอหนนเสรมคณภาพการเรยนร ควรเปลยนจากการอบรม (training) แบบเดม มาเปน การใหค�าแนะน�า การปรกษา การจดกระบวนการแลกเปลยนเรยนรผานการปฏบตของครในลกษณะ coaching และตดตามผลอยางตอเนอง

๖. ผก�าหนดนโยบายและผบรหารสถาบนอดมศกษาควรสนบสนนทงเชงโครงสราง (infrastructure supporting) ทงอปกรณ ครภณฑ เอกสารวชาการ องคความรตาง ๆ และใหอาจารยมหาวทยาลยไดมโอกาสเรยนรบรบทของพนทในแงมมตาง ๆ ตลอดจนชวยหนนเสรมคณภาพครโดยเปนทปรกษา/พเลยง และถอเปนภารกจหนงในสายบรการวชาการแกชมชน

ขอเสนอแนะเพอการวจยตอไป ไดแก๑. ควรมการน�ารองการวจยและพฒนาลกษณะน แตขยายขอบเขตทงในแงพนท คอ พฒนาทงจงหวด หรอใน

เขตพนทการศกษา และควรเนนการพฒนาทงโรงเรยนเพอใหมการปฏรปการเรยนรของนกเรยนทงโรงเรยน รวมถงการปรบโครงสรางเชงระบบในโรงเรยนเพอสนบสนนการจดการเรยนร

๒. ควรมการศกษาวจยเพอหาแนวทางทเหมาะสมใหมในการประเมนคณภาพสถานศกษาและประเมนคณภาพผเรยน

๓. ควรมการพฒนาและวจย Project Based Learning (PBL) และ Professional Learning Community (PLC) ในสภาพความเปนจรงทท�าใหนกเรยนเกดทกษะส�าหรบศตวรรษท ๒๑ อยางแทจรง

อางอง1. เจอจนทร จงสถตอย และอรณศร จตตแจง. (๒๕๕๖). พลงเครอขายในพนท กรงเทพ: ส�านกงานกองทน

สนบสนนการวจย.2. สสค. (๒๕๕๗). สรปขอมลความร เอกสารการประชม อภวฒนการเรยนรส จดเปลยนประเทศไทย

๖-๘ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ณ อมแพคฟอรม เมองทองธาน.

Page 14: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL12

ทวพร บญวานช ส�านกประเมนผลการจดการศกษา

การตดตามและประเมนผลการจดการศกษาตามนโยบายรฐบาล ป 2๕๕๖

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษาด�าเนนการตดตามผล การจดการศกษาทกระดบการศกษา เพอ ๑) ทราบถงความกาวหนา ปญหา อปสรรค และผลส�าเรจทเกดขนในทกระดบการศกษา และ ๒) ไดขอมลประกอบการตดสนใจเชงนโยบายในภาพรวมส�าหรบ ชแนะแนวทางการปฏบตทเหมาะสม สอดคลองกบสภาพความเปนจรงทเกดขน โดยส�ารวจขอมลการจดการศกษาตามนโยบายดาน การศกษาของรฐบาลระหวางเดอนมกราคมถง

มนาคม ๒๕๕๗ ดวยแบบสอบถามและสนทนากลม และสอบถามบคคล ๕ กลม คอ นกเรยน/นกศกษา คร/คณาจารยผบรหารสถานศกษา ผบรหารเขตพนทการศกษา และผปกครอง ทกสงกดกระจายทกจงหวดทวประเทศ มผตอบแบบสอบถาม ๑๕ แบบ รวม ๑๑๙,๑๔๐ คน และการสนทนากลมใน ๔ ภาค ๆ ละ ๔ ครง รวม ๑๖ ครง รวมทงมการประชมสมมนา แลกเปลยนขอคดเหนรวมกน ผลสรปจ�าแนกตาม ๗ ประเดนดงน

1. การพฒนาคณภาพการศกษา

ดานหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ในภาพรวม พบวา หากมการปรบปรงหลกสตรการศกษาขนพนฐาน สวนใหญมากกวาครงเหนวาควรปรบปรงในดานการก�าหนดใหเรยนภาคปฏบตใหมากขนและเนนการบรณาการ เนอหา (แผนภาพ ๑)

บทความวชาการ2

Page 15: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 1๓

ดานการเรยนการสอน ในระดบการศกษาขนพนฐานทงการสอนในระบบและการศกษานอกระบบ พบวา มการสงเสรม สนบสนนการเรยนการสอนและจดกจกรรมเสรมเพอพฒนาผเรยนตามหลกสตรการศกษาในระดบมาก ยกเวนการสอสารดวยภาษาองกฤษไดอยางเขาใจมในระดบปานกลาง และในทกระดบการศกษาการจดการเรยน การสอนชวยสงเสรมใหผเรยนมทกษะและคณลกษณะของผเรยนในศตวรรษท ๒๑ ในระดบมาก ยกเวนการสอสารดวยภาษาองกฤษไดอยางเขาใจมในระดบปานกลางเชนกน ในเรองการคดวเคราะหของผเรยนการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา และการศกษานอกระบบ สถานศกษามการสงเสรมสนบสนนหลากหลายวธ เชน ใชการท�างานแบบมสวนรวม (Participatory Learning) ใชโครงงานเปนฐาน (Project Based Learning) ใชปญหาเปนฐาน (Problem Based Learning) ฯลฯ แตผตอบสวนใหญเหนวาสนบสนนวธการท�างานแบบมสวนรวม (Participatory Learning) มากทสด

การจดการเรยนการสอนในระดบประถมศกษา พบวา ครมวธการจดการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ หลากหลายวธ แตวธตอไปนครใชตามล�าดบเรยงจากมากไปนอย คอ เขยนบนกระดานและนกเรยนจดตาม ทศนศกษานอกสถานท นกเรยนท�าโครงงานเปนกลม ครหรอนกเรยนเลานทานและครซกถาม นกเรยนหาขอมลทสนใจและมาเลา นกเรยน ท�าโครงงานเดยวและเรยนปนเลน รวมทงสถานศกษาใหความส�าคญกบการจดกจกรรมสงเสรมการรกการอานของนกเรยนในระดบมาก ส�าหรบวชาภาษาองกฤษ นกเรยนสวนใหญเหนวาครสอนโดยใหนกเรยนทองศพทใหม ๆ และใหจบคกบเพอนฝกสนทนาเปนภาษาองกฤษ

ดานการยกระดบผลสมฤทธทางการศกษา กรณทผลการสอบ PISA ของประเทศไทยในชวงทผานมาม แนวโนมต�าลง แตผลการสอบ PISA 2012 ซงมการประกาศผลเมอเดอนธนวาคม ๒๕๕๖ ประเทศไทยมคะแนนสงขนจากการสอบ PISA 2009 ทง ๓ วชา (การอาน คณตศาสตร วทยาศาสตร) ผตอบสวนใหญ เหนวามสาเหตมาจากครปรบระบบการเรยนการสอนใหผเรยนสามารถคดวเคราะหมากขน (แผนภาพ ๒)

0.00

50.0059.71 56.08

36.85 35.93

2.70

100.00

ภาพรวม

กาหนดใ

หเรยนภ

าคปฏบต

ใหมากข

เนนการ

บรณากา

รเนอหา

ปรบเนอ

หาใหลด

ลง

ปรบลดจ

านวนชว

โมงเรยน

ลง

อน ๆ (ร

ะบ) .....

..........

เหนอ

ตอ/น

ใต

กลาง

กทม

แผนภาพ ๑ การปรบปรงหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

Page 16: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

0.00

รอยละ

ภมภาค

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

ภาพรวม เหนอ อสาน ใต กลาง กทม

ครปรบระบบการเรยนการสอนใหผเรยนสามารถคดวเคราหมากขน

การสรางความรความเขาใจใหผเกยวของรบทราบ

การนาขอสอบ PISA มาตวผเรยน

ครออกขอสอบวดผลผเรยนตามแนวทางขอสอบ PISA

อน ๆ (ระบ) ....................................

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL1๔

แตผลสอบ PISA 2012 ทง ๓ วชาคะแนนยงต�ากวาคาเฉลยนานาชาต ซงสวนใหญเหนดวยวาสถานศกษาตองใหความส�าคญกบการจดการเรยนรทเนนการคดวเคราะหใหแกผเรยน (แผนภาพ ๓) ซงสะทอนวา การพฒนาใหคะแนน PISA สงขนในปตอไป ปจจย คอ การจดการเรยนรทเนนการคดวเคราะหใหแกผเรยนมากขน (แผนภาพ ๓)

แผนภาพ ๒ ความเหนเกยวกบสาเหตทท�าใหคะแนน PISA เพมสงขน

แผนภาพ ๓ เรองทสถานศกษาใหความส�าคญในการสนบสนนใหคะแนน PISA สงขน

ในสวนผลคะแนนสอบ O-Net ต�า สวนใหญเหนวามสาเหตจากครมภาระงานอน ๆ นอกจากการสอนมากและเนอหาหลกสตรมากเกนไป นอกจากน สวนใหญเหนวาการตวนกเรยนกอนสอบ O-Net และมการวดและประเมนผลทหลากหลายโดยเนนตามสภาพจรงจะชวยยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

ส�าหรบวธการพฒนาคณลกษณะดานการใชภาษาองกฤษในชวตประจ�าวนของนกเรยนใหดขนควรด�าเนนการเพมทกษะการพด-การฟง โดยใชสอเทคโนโลยใหม ๆ เชน ซด วดโอ application you tube

52.19

22.34

21.25

2.88 1.35 จดการเรยนรทเนนการคดวเคราะหใหแกผเรยน

ประชาสมพนธใหผเรยนเหนความสาคญและมความเขาใจตอการสอบ PISA

จดการเรยนการสอนทสอดคลองกบการประเมนผล

ไมไดดาเนนการใดๆ

อน ๆ

Page 17: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 1๕

แนวทางทสามารถสงเสรมใหนกเรยนอาน เขยน พดภาษาไทยดขนมากทสด คอ จดหานวตกรรมทจะชวยพฒนาการอาน เขยน พดภาษาไทย เชน แบบฝกทกษะ ชดกจกรรม เปนตน วธการสอนทท�าใหนกเรยนเขาใจในสาระของหนงสอทอานมากทสด คอ อานหนงสอแลวใหตอบค�าถาม

สวนใหญเหนดวยกบการใชขอสอบกลางวดผลการเรยนปลายภาคของนกเรยน เหนดวยกบการน�าระบบสอบตกซ�าชนมาใชเพอยกระดบคณภาพการศกษา และเหนดวยกบการใชผลการสอบขอสอบกลางมาใชประเมนวทยฐานะครและผบรหาร

2. การสรางและกระจายโอกาสทางการศกษา รฐควรใหการอดหนนแกผเรยนเทากนทกคนทงภาครฐและเอกชน และเพอใหโอกาสทางการศกษาทมคณภาพแกผเรยนในโรงเรยนขนาดเลก ควรแกปญหา การจดการเรยนการสอนใหมคณภาพโดยการใชสอการเรยนการสอนผาน IT มากกวาการควบรวมโรงเรยนหรอปรบเปนศนยการเรยนรชมชนหรอเวยนครจากโรงเรยนอนมาสอนหรอยบชนเรยน

การสรางแรงจงใจการเขาเรยนสายอาชวศกษา ๓ แนวทาง คอ การสนบสนนอปกรณเครองมอทใชในการฝกปฏบตใหแกผเรยน การสรางความมนคงในวชาชพส�าหรบผเรยนสายอาชพโดยเพมคาตอบแทนใหสงขนตามสมรรถนะและระดบคณวฒวชาชพในแตละสาขาอาชพ และการจดทนใหเปลาแกผเรยนระดบ ปวช. แทนการกยมเงนเพอการศกษา

ระบบสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาควรมทงระบบรบตรงและระบบกลาง ในสวนระบบรบตรงทเปนธรรมและใหโอกาสแกผเขารบการคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษามากทสด คอ ใหแตละสถาบนจดสอบเองไมพรอมกน

การด�าเนนงานกองทนกยมทางการศกษา พบวา การก�าหนดหลกเกณฑ/คณสมบตผก กยศ. ทก�าหนดจากเกณฑรายไดครอบครวไมเกน ๒๐๐,๐๐๐ บาทตอป สามารถคดเลอกผกยมเงนทอยในกลมครอบครวยากจนได และหากปรมาณเงนใหกมจ�านวนนอยกวาความตองการของผก ควรจดสรรเงนกยมใหผกทเรยนในคณะ/สาขาวชาทสนองตอบความตองการก�าลงคนในการพฒนาเศรษฐกจและผตอบสวนใหญมากกวา รอยละ ๙๐ เหนดวยกบเรองตอไปน (๑) แนวคดของกองทนเงนใหกยมทผกกบรายไดในอนาคต (กรอ.) ทก�าหนดคณสมบตของผก เพยงแคศกยภาพและ ความสามารถในการเรยนของผขอกเทานนกสามารถกยมเงนได (๒) กองทนฯ ควรน�าผลการเรยนสะสมของผเรยนในแตละปการศกษามาเปนเงอนไขในการใหกยมเงนในปตอ ๆ ไปเพอใหผกยมเงนมความรบผดชอบในการเรยนและสามารถส�าเรจการศกษาตามระยะเวลาของหลกสตร และ (๓) หากรฐมนโยบายเปลยนกองทน กยศ. ซงใหผเรยนทยากจนกยมและใชคนเมอเรยนจบ มาเปนกองทน กรอ. ซงก�าหนดคณสมบตของผกโดยพจารณาจากศกยภาพและความสามารถในการเรยนของผก และใชคนเมอท�างานและมรายไดถงเกณฑขนต�าทกองทนฯ ก�าหนด

๓. การปฏรปคร ยกฐานะครใหเปนวชาชพชนสงอยางแทจรง คร คณาจารยและผบรหารสถานศกษาแตละระดบการศกษาควรตองปรบตนเองในเรองภาษาองกฤษ การคนควาขอมลใหมากขน และเรยนรการใชสอเทคโนโลย และปรบวธการสอน (แผนภาพ ๔) โดยตองการใหรฐบาลสนบสนนการพฒนาครในเรอง ๑) วธการวดและประเมนผลทสอดคลองกบหลกสตรและนโยบาย ๒) สงเสรมพฒนาเนอหาองคความรทใชในการจดการเรยนการสอน ๓) น�าคปองการพฒนาครมาใชเพอพฒนาครใหสอดคลองกบความตองการของครและสถานศกษา และ ๔) สนบสนนการเรยนการสอนแบบ STEM (STEM หมายถง การบรณาการการเรยนรวชาวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตร เพอสงเสรมความร ความสามารถในการด�ารงชวต และเพมขดความสามารถในการแขงขนในโลกศตวรรษท ๒๑) ทงน คร ผบรหารสถานศกษา และผบรหารการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐาน และการศกษานอกระบบ รอยละ ๗๑.๘๘ เหนวาตนเองมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนการสอนแบบ STEM ในระดบรบาง รเปนอยางดมเพยงรอยละ ๑๐.๔๕ และไมรเลย รอยละ ๑๗.๖๗

Page 18: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL1๖

กรณการวดสมรรถนะในการจดการเรยนการสอนของครดวยคะแนนผลสอบ O-net สวนใหญเหนวาสามารถวดไดในระดบปานกลาง

แนวทางทสามารถสรางแรงจงใจใหคนเกง คนด เขามาเปนครตามความเหนสวนใหญเรยงจากมากไปนอย ดงน

แนวทางสรางแรงจงใจใหคนเกง คนด เขามาเปนคร รอยละ

การเพมคาตอบแทนวชาชพครใหสงเทยบเทาสาขาวชาอน เชน แพทย วศวกร ฯลฯ ณ วนทเรมท�างาน ๖๗.๓๘

ผลตอบแทนในอนาคตเปนไปตามผลงานและความสามารถของคร ๕๓.๓๗

เปดโอกาสใหผส�าเรจการศกษาในสาขาวชาชพอนมาเปนคร โดยใชประสบการณในการสอน ไมนอยกวา

๑ ป มาเปนเงอนไขในการขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพคร

๔๑.๐๕

จ�ากดการผลตครในแตละสาขาวชาเทากบจ�านวนทขาดแคลน ๓๗.๐๘

๔. การจดการศกษาขนอดมศกษาและอาชวศกษาใหสอดคลองกบตลาดแรงงาน การด�าเนนการยกระดบคณภาพอาชวศกษาของสถานศกษา สถานศกษามการด�าเนนการยกระดบคณภาพ

อาชวศกษาตามแนวทางของรฐก�าหนดในหลายเรองแตยงไมประสบผลส�าเรจโดยเฉพาะเรองการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะระหวางสถานศกษา สถานประกอบการและสมาคมวชาชพตามกรอบคณวฒวชาชพ (TVQ) และการสนบสนนการวจยและพฒนานวตกรรมและสงประดษฐรวมกบสถานประกอบการ

การด�าเนนการรวมกนของสถานประกอบการ ภาคเอกชน และสมาคมวชาชพเพอใหสถานศกษาสามารถผลตก�าลงคนสนองตอบความตองการของตลาดแรงงาน พบวาอาจารย/คณาจารยและผบรหารในระดบอาชวศกษาและอดมศกษามความเหนคอนขางตางกนสรปไมไดชดเจน ยกเวนระดบอาชวศกษาทอาจารยและผบรหารสวนใหญใหความเหนตรงกนวาการด�าเนนงานทยงไมประสบผลส�าเรจ คอ การก�าหนดคาตอบแทนของผส�าเรจการศกษาตามระดบคณวฒวชาชพ และการปรบหลกสตรการเรยน การสอนและการฝกปฏบตระหวางสถาบนการศกษากบ สถานประกอบการตามหลกสตรฐานสมรรถนะ สวนอดมศกษายงไมประสบผลส�าเรจในเรองการก�าหนดทกษะ ความร ความสามารถและสมรรถนะของผเรยนในแตละหลกสตร ทงน ผตอบสวนใหญเหนดวยกบมาตรการก�ากบการด�าเนนงานของสถานศกษา คอ การก�าหนดใหสถาบนการศกษาตองจดท�าหลกสตรฐานสมรรถนะ การพฒนาสถาบนอดมศกษา

พฒนาดานภาษาองกฤษ

เรยนรการใชสอเทคโนโลย

คนควาขอมลมากขน

ปรบวธการสอน

ปรบวธการวดผลนกเรยน

ทางานเปนทม

อน ๆ

39.83

20.3318.2211.69

4.57 4.49 0.88

แผนภาพ ๔ คร คณาจารยตองปรบตวเพอเตรยมเขาสประชาคมอาเซยน

Page 19: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 1๗

สการเปนมหาวทยาลยโลกผานการสนบสนนการวจยและพฒนารวมกบภาคการผลต การใชงบประมาณเปนเครองมอ การใหผเรยนรวมรบภาระคาใชจายตามหลกประโยชนทไดรบเพอใหสถาบนอดมศกษามทรพยากรเพยงพอ และ การใชเงนกจากกองทน กรอ. เปนเครองมอ

การสงเสรมความพรอมของสถาบนอดมศกษาเพอไปสการเปนสากล สวนใหญเหนวาควรสนบสนนการวจยและพฒนาองคความรเพอสรางความเปนเลศในศาสตร/สาขาวชาทสถาบนมความเชยวชาญ และสงเสรมการแขงขนเชงคณภาพและมาตรฐานระหวางสถาบนอดมศกษา

๕. การพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาใหทดเทยมกบนานาชาต รายการโทรทศนเพอการศกษา ครทงในระดบการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา และการศกษานอกระบบ

มากกวาครงเคยรบชมเกอบทกรายการ ยกเวนครอาชวศกษาสวนใหญไมเคยรบชมรายการโทรทศนเพอการศกษาของมลนธไทยคม และคร กศน. ไมเคยรบชมรายการโทรทศนเพอการศกษาของสถาบนเทคโนโลยราชมงคล และทงครอาชวศกษาและคร กศน.ไมเคยรบชมรายการโทรทศนเพอการศกษาของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทงน ครทเคยรบชมสวนใหญเหนตรงกนวา ทกรายการโทรทศนเพอการศกษามประโยชนในระดบปานกลางถงมากทสด

เครองคอมพวเตอรแบบพกพา (แทบเลต) เพอการเรยนการสอน พบวา นกเรยน ป.๑ และ ป.๒ ชอบเรยนในชวโมงเรยนโดยใชคอมพวเตอรแบบพกพา (แทบเลต) โดยเมอมปญหาในระหวางเรยน นกเรยนบอกครและครสามารถแกไขใหได นกเรยนประถมศกษาสวนใหญเหนวาแทบเลตชวยใหผลการเรยนดขน และมเพยงเลกนอยทไมแนใจ ครและผปกครองเกอบครงเหนวาพฤตกรรมของนกเรยนทเปลยนแปลงไปจากเดม หลงจากใชเครองคอมพวเตอรแบบพกพา (แทบเลต) ในการเรยน คอ สนใจเนอหาทจะสอนในแทบเลตและกระตอรอรนทจะเรยน อยางไรกตาม เพอใหคร คณาจารยและผเรยนในทกระดบการศกษาสามารถใชประโยชนจากเครองคอมพวเตอรแบบพกพา (แทบเลต) ไดเตมตามศกยภาพ ผตอบมากกวาครงเหนวารฐควรด�าเนนมาตรการสนบสนนเพมเตมใน ๓ เรอง คอ ๑) พฒนาสอ รปแบบการเรยนการสอนผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร จ�าแนกตามกลมสาระวชา ระดบชน เพอใหครและผเรยนสามารถ download มาใชเพอการเรยนรได ๒) เพมความจของเครองคอมพวเตอรแบบพกพา (แทบเลต) ใหเพยงพอส�าหรบผเรยนตลอดหลกสตรในแตละระดบชน และ ๓) พฒนาและขยายโครงสรางเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศใหครอบคลมทกพนท

๖. การสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางทนปญญาของชาต มการบรณาการการวจยใน การจดการเรยนการสอนในระดบปานกลางถงมากทสด และสงเสรมใหครทกระดบการศกษาท�าวจยโดยวธการใหครเขารบการอบรมเพมพนความรรวมกบหนวยงานอน โดยเฉพาะในระดบอาชวศกษาและอดมศกษา สงเสรมการท�าวจยและพฒนาเพอสรางงานประดษฐหรอนวตกรรมในเรองตาง ๆ เชน จดหาแหลงทนใหท�าวจยและพฒนา ใหผเรยน/คณาจารยคดคนประดษฐสงใหมเขาประกวดโครงการตาง ๆ ภายในประเทศและตางประเทศ ฯลฯ

๗. การเพมขดความสามารถของทรพยากรมนษยเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน พบวา สถานศกษาด�าเนนการเตรยมความพรอมเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยนในดานการเรยนการสอน คอ จดกจกรรมการเรยนรเกยวกบอาเซยนใหมากขนในเชงวฒนธรรมและทศนคต เพมความเขมขนในการจดการเรยน การสอนวชาภาษาองกฤษ และสรางการรบรและจตส�านกรวมทเปนหนงในอาเซยนใหเกดในตวนกเรยน นอกจากน ทกระดบการศกษาจดกจกรรม/โครงการเพอพฒนาทกษะการใชภาษาองกฤษใหแกแรงงาน/ประชาชน โดยจดกจกรรมคายภาษาองกฤษ เปดอบรมหลกสตรระยะสน ๑-๒ เดอน สอนภาษาองกฤษเพอการท�างานแกบคคลทวไป และจดโครงการเรยนรประสบการณการท�างานในตางประเทศ

Page 20: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL18

ดร. ประวณา อสโยส�านกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร

การสรางความเปนพลเมองใหเดกและเยาวชนในวนนเตบโตเปนผใหญทเปนก�าลงส�าคญในการพฒนาประเทศใหมความเจรญรงเรองทดเทยมนานาอารยประเทศไดนน การจดการศกษาถอวาเปนปจจยส�าคญทจะหลอหลอม เดกไทยใหมความเปนพลเมองภายใตระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

เผยจดเนนการจดการศกษาหนาทความเปนพลเมอง ในศตวรรษท ๒๑

บทความวชาการ๓

Page 21: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 19

ความรพนฐานดานพลเมอง เปนแนวคดส�าคญในศตวรรษท ๒๑ ทประเทศตาง ๆ ใหความส�าคญเรองหนาทและความเปนพลเมอง สมาคมนานาชาตเพอการประเมนสมฤทธผลทางการศกษา (IEA) ไดด�าเนนการศกษา พบวา ๓๘ ประเทศทวโลกทเขารวมโครงการ International Civic and Citizenship Education Study (ICCS 2009) ใหความรเรองดงกลาวในระบบการศกษาโดยเฉพาะหลกสตรระดบมธยมศกษาตอนตน โดยใช ๓ วธ คอ ๑) จดเปน วชาเฉพาะและเลอกเรยน ๒) จดแบบบรณาการในวชาอน ๆ และ ๓) ก�าหนดสาระส�าคญผสมผสานไวในหลกสตร ซงทกประเทศใชมากกวาหนงวธทกลาวมาและใหโรงเรยนเปนผก�าหนดวาจะผสมผสานวธเหลานในการปฏบตจรงไดอยางไร

จดเนนเกยวกบกระบวนการและหวขอความรเรองหนาทและความเปนพลเมองในหลกสตรระดบชาต ทง ๓๘ ประเทศ เนนการใหความรโดยใชกระบวนการทหลากหลาย การออกแบบกระบวนการไดพฒนาใหมการสรางความรความเขาใจ พรอมทงทกษะดานการสอสาร การวเคราะห การสงเกต และการสะทอนความคด ขณะเดยวกนตองจดประสบการณภายนอกโรงเรยนใหนกเรยนไดมสวนรวมอยางจรงจง และตองพฒนาการ มเจตคตเชงบวกตอ

เอกลกษณประจ�าชาต และสงเสรมการมสวนรวมทางการเมองและประชาสงคมในอนาคต ซงประเทศสวนใหญเนน “การเรยนรจากการลงมอปฏบต” และการจดโอกาสใหนกเรยนไดม สวนรวม ทงในดานการฝกประสบการณและสาระการเรยนร

ส�าหรบหวขอความรหนาทและความเปนพลเมองในหลกสตรนน มการใหน�าหนกและความส�าคญแตกตางกนในแตละประเทศ สวนใหญใหความส�าคญเรองสทธมนษยชน ระบบรฐบาล การลงคะแนนเสยงและการเลอกตง หวขอความรท เพมขน ไดแก สงแวดลอม ความเขาใจวฒนธรรมและชาตพนธ

ทแตกตาง นอกจากนน หวขอความรไมไดจ�ากดเฉพาะเรองการเมองเทานน แตรวมถงเศรษฐกจ มตทางวฒนธรรมของสงคม และการแกปญหาความขดแยง ส�าหรบหวขอความรทหลายประเทศใหความส�าคญ ทนสมย และเปนโลกาภวตน คอ การสอสาร องคกรระดบโลก/นานาชาต สถาบนและองคกรระดบภมภาค (Regional institutions)

กลาวโดยสรป กระบวนการใหความรมทงในหองเรยน นอกหองเรยน และนอกโรงเรยนทเปนกระบวนการทางสงคม ประกอบดวย การพฒนาความร ความเขาใจ และทกษะทเนนการใหผเรยนไดมสวนรวมในการด�าเนนกจกรรมเกยวกบความเปนพลเมองดวยการเรยนรจากการปฏบตจรง

การเตรยมการประเมนการศกษาหนาทและความเปนพลเมองในป ๒๕๕๙ (ICCS 2016) ของสมาคม IEA พบวา ควรเพมประเดนตามแนวโนมของโลกทเปลยนไป ๕ ประเดนคอ ๑) ความส�าคญของการพฒนาอยางยงยนในการศกษาหนาทและความเปนพลเมอง (The importance of sustainable development in civic and citizenship education) เชน พฤตกรรมทสนบสนนการพฒนาอยางยงยน การประหยดน�าหรอพลงงาน การรไซเคลของเสย ปญหาสงแวดลอม เปนตน ๒) การมปฏสมพนธกนในโรงเรยน (Social Interaction at school) เชน การโตวาท กจกรรมอาสาสมคร ทศนคตของนกเรยนทมตอการใชความรนแรงระหวางเพอนนกเรยนในชนเรยน เปนตน ๓) การใชสอสงคมสมยใหม รวมถงระบบของสงคมในเครอขายอนเทอรเนตและเครองมอทใชเพอสอสาร (Use of new Social Media for Civic Engagment) เชน การโพสตความเหนในบลอก เวบไซตเครอขายสงคม และการแบงปน (share) เนอหา ๔) ความตระหนกในเศรษฐกจ (Economic Awareness as a Sub-Domain of Citizenship) เนนมมมองเศรษฐกจทเกยวของกบการมสวนรวมของพลเมองและประชาชนในชวตของพลเมอง เชน การบรหารจดการรายไดรายจายของ

Page 22: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL2๐

แตละคน โดยเปาหมายในระดบโรงเรยน คอ เปนการเตรยมนกเรยนและสรางความคนเคยกบการตดสนใจทางเศรษฐกจและการเงนทนกเรยนตองเกยวของทงในปจจบนและเมอเปนผใหญ เปนตน และ ๕) คณธรรมศลธรรมในการศกษาหนาทและความเปนพลเมอง (The role of morality civic and citizenship) เชน การสนบสนนคณคาประชาธปไตย การตอบสนองตอภยคกคามจากการกอการราย สนบสนนเพอสทธความเทาเทยมทางเพศ กลมชาตพนธ การสนบสนนสทธเทาเทยมกนส�าหรบผอพยพ ทศนคตตอการทจรตในภาครฐหรอบรการสาธารณะ เปนตน

การจดการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองในประเทศไทย จงควรใหความส�าคญตอกระบวนการจดการเรยนรใหมากยงขน เพราะทามกลางกระแสสงคมในระบบทนนยมประชาธปไตย การกระจายของเทคโนโลยและขอมลขาวสาร การเพมอ�านาจขององคกรระดบโลก และประเทศทใชระบอบประชาธปไตยมจ�านวนเพมมากขน ประเทศไทยตอง สงเสรมและพฒนานวตกรรมการจดการเรยนการสอนใหม ๆ ดานการศกษาหนาทและความเปนพลเมอง ใหเทาทนการเปลยนแปลงของกระแสสงคมปจจบน และตองสงเสรมทกษะการคดวเคราะหใหแกเดกและเยาวชน โดยเฉพาะอยางยงดานความรเทาทนทางการเมอง (Political Literacy) ซง “คร” ถอวาเปนหวใจส�าคญในการจดการเรยน การสอนและเปนตนแบบเรองประชาธปไตย ไมเฉพาะครผสอนวชาสงคมเทานน แตเปนครทกวชา ดงนน จงเปน ความทาทายในการจดการศกษาหนาทและความเปนพลเมองในศตวรรษท ๒๑ ทตองเรมตนทผใหญซงเปนตนแบบ ทงครผสอนทกวชา ผบรหาร พอแม ผปกครอง ชมชนและสอมวลชน ตองเปนตนแบบความเปนพลเมองทพงตนเองและรบผดชอบตนเอง รจกใชสทธเสรภาพควบคกบความรบผดชอบ เคารพสทธเสรภาพของผอน เคารพความแตกตาง เคารพหลกความเสมอภาค เคารพกตกา การไมแกปญหาดวยความรนแรง ทงตระหนกวาตนเองเปนสวนหนงของสงคม ตองรวมรบผดชอบตอสงคม เพอสรางความเปนพลเมองใหเดกและเยาวชนตอไป

Page 23: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 21

ประเทศนวซแลนดเปนประเทศทมชอเสยงตดอนดบโลกในดานการศกษา ซงในป ๒๐๑๓/๑๔ มมหาวทยาลยไดรบการจดอนดบอยในมหาลยของโลกถง ๗ มหาวทยาลยดวยกน หนวยงานหนงทเปนปจจยความส�าเรจตอการจดการศกษาของประเทศนวซแลนด คอ องคการรบรองคณวฒแหงนวซแลนด (New Zealand Qualifications Authority : NZQA) ท�าหนาทพฒนาและสรางความมนคงของระบบคณภาพการศกษาของประเทศนวซแลนด ซงน�าไปสความส�าเรจของการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม โดยมวสยทศนวา “คณภาพการศกษามไวส�าหรบทกคน” ท�าใหผจบการศกษาแลวมศกยภาพทงในดานการคด การด�ารงชวต และ การท�างาน

ถอเปนโอกาสดทประเทศไทยไดรบเลอกจากส�านกงานเลขาธการอาเซยนใหเปนประเทศน�ารองในการพฒนา กรอบคณวฒแหงชาต โดยประเทศนวซแลนดใหการสนบสนนดานความรและแลกเปลยนประสบการณในการพฒนา กรอบคณวฒแหงชาต ในฐานะทเปนประเทศทประสบความส�าเรจในการพฒนากรอบคณวฒแหงชาต และมประสบการณในเรองนมากกวา ๒๐ ป ซงไดจดประชมเชงปฏบตการเสรมสรางความสามารถดานกรอบคณวฒ : ความรวมมอระหวางประเทศไทยและประเทศนวซแลนด ณ ประเทศนวซแลนด ระหวางวนท ๑๘ – ๒๒ สงหาคม ๒๕๕๗ ใหแกคณะผปฏบตงานทเกยวของกบการพฒนากรอบคณวฒแหงชาตของประเทศไทยประกอบดวยผแทนจากส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ส�านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และกรมพฒนาฝมอแรงงาน ซงเดนทางไปเขารวมการประชมเชงปฏบตการในครงน องคการรบรองคณวฒแหงนวซแลนด (NZQA) ไดน�าเสนอขอมลและตอบขอค�าถามของคณะผเขารวมประชม ประกอบดวยประเดนตอไปน

• บทบาทหนาทของส�านกงานมาตรฐานวฒการศกษาแหงประเทศนวซแลนด (NZQA) และระบบการศกษาของประเทศนวซแลนด

• ระบบการประกนคณภาพ การพฒนากรอบคณวฒและการสรางความเชอมโยงกบ NQF • ขอมลเชงเทคนคทจ�าเปนในการสรางความเชอมโยงระหวาง NQF ของประเทศไทยและ AQRF • ขอมลและบทบาทหนาทของ Industry Training Federation (ITF) ตอระบบการศกษาในสาขาอาชวศกษา

ของประเทศนวซแลนด

ความรวมมอระหวาง

ไทยและนวซแลนดในการเสรมสรางความสามารถดานกรอบคณวฒแหงชาต

ดร. ดวงทพย วบลยศกดชยส�านกนโยบายและแผนการศกษา

บทความวชาการ๔

Page 24: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL22

• ตวอยางการใช Unit Standards การขนทะเบยนกรอบคณวฒของ NZQF และการประกนคณภาพ ในสวนน องคการรบรองคณวฒแหงนวซแลนด (NZQA) ไดจดโปรแกรมเยยมชมสถาบนตาง ๆ ดวย เชน Institute of Technology and Polytechnic, The Primary Industry Training Organization, Training center เพอสรางความเขาใจในระบบการประเมนและการประกนคณภาพจดท�าโดยองคการรบรองคณวฒแหงนวซแลนด (NZQA) และNew Zealand Tertiary Education Organizations

• การทดลองท�าแบบฝกหดการจดท�าคณวฒ (Qualification Development) ในบางสาขาอาชพ เพอใหเหนภาพการใชงานจรงและสามารถน�าไปปรบใชไดในสวนของการเชอมโยงกรอบคณวฒยอยกบกรอบคณวฒแหงชาต โดยใหเปรยบเทยบกบรายละเอยดในระดบคณวฒของประเทศไทยทไดก�าหนดไวใน NQF ดวย

• ระบบการประกนคณภาพของ NZQA’s Matauranga Maori ลกษณะเฉพาะและลกษณะเดนของ NZQF ในการรบรองคณวฒทพฒนามาจากทศนคตของชนพนเมอง (เมาร)

กรอบคณวฒแหงชาตของประเทศนวซแลนด (New Zealand Qualifications Framework : NZQF) เรมด�าเนนการตงแตป พ.ศ. ๒๕๕๓ รบผดชอบงานโดยองคการรบรองคณวฒแหงนวซแลนด (New Zealand Qualifications Authority : NZQA) กรอบคณวฒแหงชาตของประเทศนวซแลนด ม ๑๐ ระดบ ครอบคลมคณวฒทกประเภทของระดบการศกษาและทกสาขาอาชพ ทงการศกษาในระบบ (สายสามญและสายอาชพ) การศกษา นอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย โดยเนนระบบประกนคณภาพ ซงถอเปนองคประกอบส�าคญในการสราง

Page 25: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 2๓

ความเชอมนในระดบชาตและนานาชาตไดตามมาตรฐานทก�าหนด อยางไรกตาม องคการรบรองคณวฒแหงนวซแลนด (NZQA) ไดมการทบทวนและพฒนากรอบคณวฒแหงชาตอยางตอเนองเพอใหมประสทธภาพและสอดคลองกบการเปลยนแปลงของโลก

กรอบคณวฒแหงชาตของประเทศนวซแลนด มองคประกอบทส�าคญ คอ มการจดท�าและ จดทะเบยนคณวฒของแตละสาขาอาชพ / ระดบ ภายใตการดแลของส�านกงานมาตรฐานวฒการศกษาแหงประเทศนวซแลนด และจดท�าขนโดยความรวมมอ ของทกภาคสวน ประกอบดวย ภาครฐ ภาคเอกชน กลมอตสาหกรรม องคกรวชาชพ และสถาบนการศกษา ซงการจดทะเบยนคณวฒทงหมดนท�าใหระบบคณวฒแหงชาตม ความเชอมโยงกนและสามารถเทยบโอนหนวย การเรยนกนไดงายขน

คณวฒของประเทศนวซแลนด มคณสมบตดงน มการประกนคณภาพ มการก�าหนดประเภท และระดบของคณวฒอยางชดเจน (ตามแบบฟอรมทส�านกงานมาตรฐานวฒการศกษาแหงประเทศนวซแลนดก�าหนดไว) มการจดท�าฐานขอมลและจดทะเบยนรายชอและรายละเอยดคณวฒเพอแจงใหสาธารณชนรบทราบ มการก�าหนดผลลพธ การเรยนร เสนทางการเรยนร เสนทางคณวฒ และเสนทางการจางงานอยางชดเจน มการก�าหนดและจดสรรคาหนวยกตในแตละระดบอยางชดเจน มการจ�าแนกหมวดหมคณวฒอยางชดเจน และมการแจงสถานะของคณวฒทเปนปจจบน รวมถงการหมดอายหรอการหยดด�าเนนการ

กระบวนการพฒนาคณวฒ๑. ระบความตองการในการจดท�าคณวฒของแตละสาขาอาชพ พจารณาคดเลอกผเชยวชาญและผมสวนไดเสย

เขาเปนคณะท�างานในการจดท�าและพฒนาคณวฒของแตละสาขาอาชพ ๒. จดท�ารางคณวฒของแตละสาขาอาชพ เพอเสนอตอทปรกษากรอบคณวฒแหงชาตเพอพจารณาและให

ขอเสนอแนะ ๓. น�าคณวฒของแตละสาขาอาชพเขาสระบบการประกนคณภาพและฐานขอมลคณวฒ๔. หนวยงานจดการศกษาพฒนาหลกสตรตามคณวฒ จดการฝกอบรมและการประเมนผลการจดในสถานท

ท�างาน ๕. ไดรบการยอมรบมาตรฐานทงในระดบชาตและนานาชาต

นคอขอมลองคความรสวนหนง ทไดรบจากการประชมเชงปฏบตการในครงน ซงจะน�าเสนอ สวนอน ๆ อกในโอกาสตอไป และจะใชเปนแนวทางการในด�าเนนงานการพฒนากรอบคณวฒของประเทศไทยในกาวตอไป

Page 26: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL2๔

นานาประเทศใหความส�าคญกบการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ สะทอนไดจากการก�าหนดนโยบายเพอพฒนาประเทศของภาครฐทม การก�าหนดยทธศาสตรการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ แตเมอน�าไปสการปฏบตแลวอาจมทงทประสบผลส�าเรจและไมประสบผลส�าเรจ ซงสวนหนงสะทอนจากผลการจดอนดบความสามารถในการแขงขนทถกจดอนดบจากองคกรหรอสถาบนระดบนานาชาต อาท World Economic Forum (WEF) International Institute for Management Development (IMD) และ Human Development Index (HDI) ของสหประชาชาต เปนตน

โดยจดเนนหรอมตการส�ารวจของแตละองคกรเพอการจดอนดบม ความแตกตางกน รวมทงการก�าหนดนยามของความสามารถในการแขงขนกเชนเดยวกน อาท องคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (OECD)๑ ไดนยามวาเปน “ความสามารถในการสรางโครงสรางระดบรายไดและขนาดการจางงานทสงขนอยางยงยนและแขงขนกบประเทศอน ๆ ได โดยแบงตวชวดออกเปน ๔ มต คอ สมรรถนะเศรษฐกจโดยรวม ประสทธภาพของภาครฐ ประสทธภาพของภาคเอกชน และโครงสรางพนฐาน” สวน WEF๒ ไดนยามวา “ความสามารถใน การแขงขนเปนเรองของระดบการผลตของแตละประเทศ โดยมปจจยดานสถาบน เชน กฎหมาย ตลอดจนนโยบายและปจจยอน ๆ จะมบทบาทตอการเพมขนหรอการลดลงของผลตภาพการผลต” และ IMD๓ ไดนยามวาเปน “ความสามารถของประเทศในการสรางและรกษาสภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจใหเออตอการเสรมสราง

ชรนรตน พมเกษมส�านกนโยบายและแผนการศกษา

สมรรถนะของคนไทยกบความสามารถในการแขงขนของประเทศ

๑ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ผลการวเคราะหตวชวดและแนวทาง การจดการจดออนของประเทศไทยจากการจดอนดบความสามารถในการแขงขน โดย WEF และIMD ; หนา ๒ (มกราคม ๒๕๕๔)๒,๓ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,รายงานผลการสมมนาการจดอนดบ ความสามารถทางการแขงขนของประเทศไทยโดยIMD ; หนา ๑๒ (เมษายน ๒๕๕๔)

บทความวชาการ๕

Page 27: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 2๕

และพฒนาความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจทงในระดบประเทศและระหวางประเทศซงจะน�าไปสความมงคงในระยะยาว” จากนยามจะพบวา ความสามารถในการแขงขนจะมงเนนทการเจรญเตบโตของภาคเศรษฐกจเปนส�าคญ

ส�าหรบประเทศไทยส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดกลาวไววาความสามารถในการแขงขนพจารณาจากองคประกอบ ๓ ดาน คอ ดานปจจยน�าเขา (Input) ดานประสทธภาพของกระบวนการการท�างานขององคกร (Process) และดานผลลพธจากการแขงขน (Output)๔ ซงเมอพจารณาเจาะลกแลวพบวาสงทเปนตวจกรส�าคญของการขบเคลอนใหประเทศม ความสามารถในการแขงขน คอ “ทรพยากรมนษย” สะทอนจากผลการอนดบ WEF ซงจดอนดบแตละประเทศจ�าแนกเปน ๓ กลมหลกตามล�าดบขนการพฒนาทางเศรษฐกจ ไดแก กล มท ๑ ปจจยพนฐาน (Basic Requirements) หรอกลมประเทศพฒนาระดบตน กลมท ๒ ปจจยยกระดบประสทธภาพ (Efficiency Enhance) หรอ กลมประเทศพฒนาระดบกลาง และกลมท ๓ ปจจยดานนวตกรรมและศกยภาพ (Innovation and Sophistication) หรอ กลมประเทศพฒนาระดบสง

ผลการจดอนดบในป ค.ศ. ๒๐๑๓๕ พบวา ความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศในกลมท ๑ มอนดบตกลงหลายประเทศ แตขณะเดยวกนตวชวดดานการศกษาขนพนฐาน ไดแก อตราการเขาเรยนระดบประถมศกษา และคณภาพการจดการศกษาระดบประถมศกษามอนดบดขน สะทอนวาประเทศใน กลมพฒนาระดบตนมงเนนทการพฒนาการศกษาเปนส�าคญ เพราะการพฒนาทรพยากรมนษยผานการใหการศกษานนจะเปนฐานส�าคญของการเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศ

การจดอนดบดงกลาวประเทศไทยถกจดอยกลมท ๒ ประเทศพฒนาระดบกลาง แตตวชวดดานการศกษากลบมอนดบแยลง ในขณะทประเทศบรไนซงถกจดอยในกลมท ๑ แตตวชวดดานการศกษากลบมอนดบทสงกวาประเทศไทย รวมทงประเทศเวยดนามและกมพชาทตวชวดดานการศกษามแนวโนมอนดบทดขนเรอย ๆ หากผลการจดอนดบยงเปนเชนนยอมสงผลกระทบตอความเชอมนของนกลงทน และสงผลกระทบเปนลกโซตอความเปนอยและสวสดการของ

๔ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ผลการวเคราะหตวชวดและแนวทาง การจดการจดออนของประเทศไทยจากการจดอนดบความสามารถในการแขงขน โดย WEF และIMD ; หนา ๒ (มกราคม ๒๕๕๔)๕ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา, มองสถตและตวชวดทางการศกษา ปท ๑ ฉบบท ๓ พฤศจกายน ๒๕๕๖

Page 28: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL2๖

ประชาชนทงดานเศรษฐกจและสงคม ดงนนจ�าเปนอยางยงทภาครฐตองยกระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศ และการศกษา คอ กญแจส�าคญในการแกไขปญหาดงกลาว เพราะการศกษาถอเปนสายการผลตก�าลงคนปอนเขาสตลาดแรงงาน ผนวกกบ WEF ได ท�าการวเคราะหวาปจจยทเปนอปสรรคตอการเพมความสามารถในการแขงขนของไทย ๑ ใน ๖ ปจจย๖ นนคอ “การศกษาขาดคณภาพ”

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษาในฐานะหนวยงานทมหนาทก�าหนดนโยบายทางการศกษาของประเทศ ไดตระหนกวา “การพฒนาทรพยากรมนษยใหพรอมรบกบบรบทการแขงขนใหม” มความจ�าเปนอยางยง จงไดศกษาวจยเพอเตรยมขอมลส�าหรบการก�าหนดนโยบายเพอพฒนาสมรรถนะก�าลงคนรองรบโลกในศตวรรษท ๒๑ โดยระยะแรก ส�านกงานฯ ไดจดท�า “โครงการพฒนาเครองมอวดและประเมนผลทางการศกษาโดยเทยบเคยงกบมาตรฐานสากล : ดานสมรรถนะผใหญ” ซงมเปาหมายเพอท�าการประเมนสมรรถนะของประชากรไทยทมอายระหวาง ๑๕ - ๖๕ ป ซงถอวาเปนประชากรวยแรงงาน

โดยท�าการประเมน ๓ สมรรถนะหลก คอ (๑) การรหนงสอ และความสามารถในการอาน (Literacy and Reading Components) (๒) ความสามารถในการค�านวณ (Numeracy) และ (๓) ความสามารถในการแกปญหาภายใตสภาพแวดลอมทใชประโยชนจากเทคโนโลย (Problem Solving in Technology-rich Environments) ซง จะเปนการประเมนสมรรถนะทจ�าเปนในการด�าเนนชวตหรอการท�างาน และยงสอดคลองกบทกษะทคนในศตวรรษ ท ๒๑ ควรมอยางนอย ๓ ทกษะ ไดแก ทกษะชวตและอาชพ (Life and Career Skills) ทกษะการเรยนรและนวตกรรม (Learning and Innovation Skills) และทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย (Information, Media and Technology Skills) นอกจากผลการด�าเนนโครงการจะใชเปนฐานขอมลส�าหรบการก�าหนดนโยบายแลว ยงจะท�าใหทราบวาระบบการศกษาทผานมาสามารถผลตก�าลงคนใหมสมรรถนะดงกลาวไดมากนอยเพยงใด โดยในสวนของ การด�าเนนงานภายใตบรบทของประเทศไทย ส�านกงานฯ ไดพฒนาเครองมอส�าหรบการส�ารวจสมรรถนะ คอ แบบทดสอบสมรรถนะผใหญ ทใชส�าหรบการวดและประเมนสมรรถนะดงกลาว และขณะนอยระหวางการเกบรวบรวมขอมลจรง (Main Survey) จากกลมตวอยาง ๑,๓๐๐ คน ใน ๔ ภมภาคและกรงเทพมหานคร ซงเปนผทประกอบอาชพใน ๓ ภาคการผลตทส�าคญของประเทศ คอ ภาคบรการ ภาคอตสาหกรรม และภาคเกษตร ทงน ส�านกงานฯ คาดหวงวาผลการส�ารวจดงกลาวจะชวยท�าใหท�าใหเหนแนวทางทชดเจนส�าหรบการก�าหนดนโยบายพฒนาสมรรถนะก�าลงคนใหมทงทกษะชวตและทกษะการท�างานตอไป

๖http://www.enn.co.th/8436, อนดบดานการศกษาในเวทโลกและอาเซยน ป ๒๕๕๖ ; ๑๑ กนยายน ๒๕๕๖

Page 29: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 2๗

ปทมา ค�าภาศรส�านกวจยและพฒนาการศกษา

แผนทการพฒนาจงหวดของประเทศไทยดานการศกษา

แผนท ตามความหมายในพจนานกรมศพทภมศาสตร ฉบบราชบณฑตยสถาน ใหความหมายไววา “แผนท คอ สงทมนษยสรางขนเพอแสดงลกษณะของพนผวโลก (Earth’ surface) และสงตาง ๆ บน พนผวโลก ทงทเกดขนเองตามธรรมชาต (nature) และทมนษยสรางขน (manmade) โดยแสดงขอมลลงบนวสดพนราบ ดวยการยอขนาดใหเลกลงตามมาตราสวนทตองการและใชสญลกษณแทนสงทมอยจรงบนพนผวโลกลงในแผนท มนษยใชแผนทเปนเครองมอชวยในการด�าเนนงานตาง ๆ มาตงแตอดต มการใชแผนทในการน�าเสนอขอมลส�าคญดานตาง ๆ ของประเทศ อาท การศกษาสภาพทางภมศาสตรและน�ามาวางแผนด�าเนนการ เตรยมรบหรอแกไขสถานการณปญหาแนวพรมแดนระหวางประเทศ การหาต�าแหนงทางสงแวดลอมทถกตองเพอวางแผนพฒนาดานการเกษตร

บทความวชาการ๖

Page 30: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL28

และการทองเทยว ปจจบนแผนทเขามามบทบาทส�าคญและถอเปนสวนหนงของการด�าเนนชวตของคนในยคโลก ไรพรมแดน มการน�าเทคโนโลยสมยใหมมาผสมผสานกบแผนทเพอใชเปนเครองชวยน�าทาง แผนทจงถกบรรจไวในอปกรณททนสมย ทงโทรศพทสมารทโฟนหรอแทบเลต ท�าใหมนษยสามารถใชแผนทจากอปกรณเหลานไดตลอดเวลาบนระบบอนเทอรเนต

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษามความเหนวาการพฒนาอนาคตของประเทศไทยใหกาวทนกบสถานการณโลก ทงในดานเศรษฐกจ สงคม การเกษตร การคาและการลงทน รวมทงความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย มความส�าคญจ�าเปนอยางยงทตองพฒนาคนในชาตใหมความพรอมรบสถานการณโลกทมการเปลยนแปลงทกวน และเรงพฒนาคนในชาตใหมความรความสามารถทดเทยมนานาประเทศ ซงการศกษาเปนปจจยส�าคญ เพราะการศกษาเปนเครองมอในการพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศและเปนฐานหลกของการพฒนาประเทศ ประกอบกบ ในปจจบนทงภาครฐและเอกชนนยมน�าเสนอขอมลสถตและตวชวดตาง ๆ ดวยภาพแผนท เนองจากการน�าเสนอขอมลดวยภาพแผนทสามารถแสดงขอมลไดละเอยดชดเจน ท�าความเขาใจไดงายและสะดวกตอการน�าไปใช ส�านกงานฯ เหนวาการน�าเสนอขอมลดวยภาพแผนทนาจะเปนประโยชนตอวงการศกษาดวยเชนกน จงหาแนวทางการน�าประโยชนของแผนทมาเปนสวนหนงของการพฒนาการศกษาของประเทศ โดยการวเคราะหและประมวลผลขอมลสถตพนฐานทสนบสนนการวางแผนการพฒนาการศกษาและขอมลตวชวดทางการศกษา ในดานคณภาพและประสทธภาพ ทางการศกษา ดานโอกาสทางการศกษา และดานความสามารถทางการแขงขน เพอใหทราบถงสภาพปจจบนของ การบรหารจดการศกษา ศกยภาพ โอกาสและขดความสามารถทางการศกษาระดบจงหวดของประเทศไทย จ�าแนกเปนรายจงหวด แลวน�าเสนอดวยภาพแผนทการพฒนาจงหวดของประเทศไทยดานการศกษา เพอใหจงหวดไดตระหนกถงความส�าคญของการศกษาชาต เพราะจดเนนการวางแผนพฒนาการศกษาตองเรมมาจากจงหวด กลมจงหวด รวมเปนภาพรวมของประเทศ และไมควรมองขามความส�าคญของขอมลสถตและตวชวดทางการศกษาทเปนขอมลสะทอนขดความสามารถของจงหวด โดยจงหวดสามารถน�าขอมลจากแผนทการพฒนาจงหวดของประเทศไทย ดานการศกษาไปประกอบการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคของจงหวด (SWOT Analysis) เพอน�ามาจดท�าแผนพฒนาการศกษาของจงหวดและกลมจงหวด โดยพจารณาดความสอดคลองเชอมโยงกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต นโยบายการศกษาของแผนพฒนาการศกษาชาต รวมทง สภาพปญหาในปจจบนของจงหวดและความตองการของประชาชนในพนททงในปจจบนและอนาคต

การน�าเสนอแผนทการพฒนาจงหวดของประเทศไทยดานการศกษาเพอใชประโยชนในการวางแผนการพฒนา การศกษาของจงหวด กลมจงหวดและระดบประเทศ ประกอบดวยขอมล ๒ กลม คอ (๑) ขอมลพนฐานทสนบสนนการวางแผนการพฒนาการศกษาของจงหวด และ (๒) ตวชวดทางการศกษาทสะทอนคณภาพและประสทธภาพทาง การศกษา โอกาสทางการศกษา และความสามารถในการแขงขน ดงน

กลมท 1 ขอมลพนฐานทสนบสนนการวางแผนการพฒนาการศกษาของจงหวด ประกอบดวย

๑.๑ แผนทจ�านวนสถาบน/สถานศกษา ไดแก • จ�านวนศนยพฒนาเดกเลก • จ�านวนโรงเรยนระดบกอนประถมศกษา • จ�านวนโรงเรยนระดบประถมศกษา • จ�านวนโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน • จ�านวนโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายประเภทสามญศกษา • จ�านวนโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายประเภทอาชวศกษา

Page 31: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL 29

• จ�านวนสถาบนอดมศกษา • สดสวนจ�านวนมหาวทยาลยของรฐตอมหาวทยาลยเอกชน

๑.๒ แผนทอตราการเพม/ลดของประชากร ไดแก • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๐-๕ ป โดยเฉลย ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๐-๕ ป พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๐ • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๖-๑๔ ป โดยเฉลย ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๖-๑๔ ป พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๐ • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๑๕-๑๗ ป โดยเฉลย ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๑๕-๑๗ ป พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๐ • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๖๐ ปขนไป โดยเฉลย ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) • อตราการเพม/ลด ของประชากรอาย ๖๐ ปขนไป พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๖๐

กลมท 2 ตวชวดทางการศกษาทสะทอนคณภาพและประสทธภาพทางการศกษา โอกาสทางการศกษา และความสามารถทางการแขงขน ประกอบดวย

๒.๑ แผนทตวชวดดานคณภาพและประสทธภาพทางการศกษา ไดแก • ผลสมฤทธทางการศกษา - รอยละของโรงเรยนทไดคะแนนเฉลยผลการสอบ O-NET ป.๖ มากกวา ๕๐ คะแนน - รอยละของโรงเรยนทไดคะแนนเฉลยผลการสอบ O-NET ม.๓ มากกวา ๕๐ คะแนน - รอยละของโรงเรยนทไดคะแนนเฉลยผลการสอบ O-NET ม.๖ มากกวา ๕๐ คะแนน - รอยละของสถาบนการศกษาทไดคะแนนเฉลยผลการสอบ V-NET ปวช. ๓ มากกวา ๔๐ คะแนน - รอยละของสถาบนการศกษาโรงเรยนทไดคะแนนเฉลยผลการสอบ V-NET ปวส. ๒ มากกวา ๔๐ คะแนน • อตราการอานออกเขยนได • อตราสวนนกเรยนตอคร

๒.๒ ตวชวดดานโอกาสทางการศกษา • ตวชวดอตราการเขาเรยนจ�าแนกตามระดบการศกษา - อตราการเขาเรยนระดบกอนประถมศกษา (อาย ๓-๕ ป) - อตราการเขาเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน (อาย ๖-๑๗ ป) - อตราการเขาเรยนระดบประถมศกษา (อาย ๖-๑๑ ป) - อตราการเขาเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน (อาย ๑๒-๑๔ ป) - อตราการเขาเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย (อาย ๑๕-๑๗ ป) ประเภทสามญศกษา - อตราการเขาเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย (อาย ๑๕-๑๗ ป) ประเภทอาชวศกษา • สดสวนนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายประเภทสามญศกษาตอประเภทอาชวศกษา

๒.๓ ตวชวดดานความสามารถทางการแขงขน • รอยละของแรงงานทมความรขนพนฐาน - รอยละของแรงงานทส�าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน - รอยละของแรงงานทส�าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา

Page 32: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๓๐

- รอยละของผมงานท�าทส�าเรจการศกษาระดบอดมศกษา - รอยละของแรงงานอาย ๒๕-๓๔ ป ทส�าเรจการศกษาระดบอดมศกษา - รอยละของวฒการศกษาสงสดของแรงงานในแตละจงหวด • จ�านวนปการศกษาเฉลยของประชากร - จ�านวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย ๑๕ ปขนไป - จ�านวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย ๑๕-๕๙ ป - จ�านวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย ๖๐ ปขนไป

ตวอยางแผนทตวชดานโอกาสทางการศกษา : แผนทอตราการเขาเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน (อาย ๖-๑๗ ป)

ปการศกษา ๒๕๕๖พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๐ ระบวา “การจดการศกษาตองจดใหบคคลมสทธ

และโอกาสเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวาสบสองป ตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย” โดยทการศกษาขนพนฐานเปนการศกษากอนระดบอดมศกษา ประกอบดวยการศกษา ระดบกอนประถมศกษา ระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษา ซงตามเปาหมายของการศกษาขนพนฐาน อตราการเขาเรยนระดบการศกษาขนพนฐานควรเปนรอยละ ๑๐๐ แตจากสภาพจรงของการเกบรวบรวมขอมล พบวา จงหวดทมอตราการเขาเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน (อาย ๖-๑๗ ป) อย ในเกณฑ “ดมาก : มากกวาหรอเทากบ รอยละ ๙๗.๕๐” มจ�านวน ๑๗ จงหวด โดย จงหวดชลบรมอตราการเขาเรยนสงสด รอยละ ๑๔๐.๑๗ (เนองจากเปนจงหวดทองเทยวและมจ�านวนประชากรกลมอาย ๖-๑๗ ป นอยกวาจ�านวนนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานเปนจ�านวนมาก) จงหวดทมอตราการเขาเรยนอยในเกณฑ “ด : รอยละ ๙๕.๐๐ - ๙๗.๔๙” มจ�านวน ๘ จงหวด อยในเกณฑ “พอใช : รอยละ ๙๐.๐๐ – ๙๔.๙๙” มจ�านวน ๑๑ จงหวด และอยในเกณฑ “ควรปรบปรง : นอยกวารอยละ ๙๐.๐๐” มจ�านวน ๔๑ จงหวด ซงจงหวดก�าแพงเพชรม อตราการเขาเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน (อาย ๖-๑๗ ป) ต�าสด (รอยละ ๖๘.๙๕) ดงภาพ

Page 33: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๓1

สภาการศกษาเรงพจารณาRoadmap ปฏรปการศกษา

เมอวนท ๑ สงหาคม ๒๕๕๗ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา จดประชมสภาการศกษา ครงท ๑/๒๕๕๗ ณ หองมงเมอง โรงแรมเดอะ ทวน ทาวเวอร กรงเทพฯ โดยม ดร.สทธศร วงษสมาน ปลดกระทรวงศกษาธการ ปฏบตราชการแทนรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการเปนประธานกรรมการสภาการศกษา และมรองศาสตราจารย ดร.ชวน ทองโรจน รองเลขาธการสภาการศกษา รกษาการแทน เลขาธการสภาการศกษา เปนกรรมการและเลขานการ

คณะกรรมการสภาการศกษา ไดรวมพจารณาในประเดนส�าคญ ๒ เรอง คอ ๑. ความกาวหนา การด�าเนนงานของคณะอนกรรมการสภาการศกษาทง ๘ คณะ คอ ๑) ดานนโยบายและแผนการศกษา ๒) ดานตดตามและประเมนผลการศกษา ๓) ดานกฎหมายการศกษา ๔) ดานการสรางจตส�านก คณธรรมและจรยธรรม ๕) ดานการสอสารและใชเทคโนโลยพฒนาคณภาพการเรยนร ๖) ดานสงเสรมศกยภาพ และพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ๗) ดานพฒนาศกยภาพเยาวสตรในสถานศกษา และ ๘) ดาน การบรหารและกระจายอ�านาจทางการศกษา

๒. Roadmap ปฏรปการศกษาเพอพฒนาคนอยางยงยน พ.ศ. ๒๕๕๘– ๒๕๖๔ เพอเสนอตอหวหนาฝายสงคมจตวทยา มกรอบแนวทางในการปฏรปการศกษา ๖ ประเดน คอ ๑) ปฏรปคร เชน ปรบระบบบรหารบคคลเพอใหไดคนเกงคนดมาเปนคร ทบทวนใบอนญาตประกอบวชาชพ ใหมการพฒนาครอยางเปนระบบ แกปญหาครในสาขาทขาดแคลน ฯลฯ ๒) การกระจายโอกาสและคณภาพอยางทวถง เทาเทยม เชน พฒนาระบบการศกษาทางไกล ปรบเงนอดหนนรายหวทกระดบทกประเภทใหเปนธรรม พฒนาการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต โรงเรยนชายขอบ ฯลฯ ๓. ปฏรประบบการบรหารจดการ เชน ทบทวนโครงสรางและบทบาทกระทรวงศกษาธการ กระจายอ�านาจการบรหารจดการโดยใชโรงเรยนหรอพนทเปนฐาน แกไขปญหาทจรตคอรรปชน ปรบปรง แกไขระเบยบ กฎหมายทเปนอปสรรค ฯลฯ ๔. การผลตและพฒนาก�าลงคน เพอเพมศกยภาพการแขงขน เชน การปรบหลกสตรอาชวศกษาและอดมศกษาทตอบสนองความตองการพฒนาประเทศ การจดการศกษาทวภาคและสหกจศกษาอยางเขมขน โดยใหภาคเอกชนเขามามสวนรวม ฯลฯ ๕. ปฏรปการเรยนร เชน เรงแกปญหาอานไมออก เขยนไมได การปรบหลกสตรการศกษาขน พนฐาน เนนความเปนพลเมอง ประวตศาสตร ระเบยบ วนย คณธรรมจรยธรรม ทกษะในศตวรรษท ๒๑ การเรยนการสอนภาษาองกฤษ การขยายผลตนแบบ การน�ารองรปแบบทด ฯลฯ ๖. ปรบระบบการใช ICT เพอการศกษา เชน การจดท�าแผนเทคโนโลยเพอการศกษา โดยพฒนาเนอหาสาระสอตาง ๆ มระบบรบรองและควบคมคณภาพและมาตรฐานเนอหา เตรยมความพรอมของคร ยกเวนภาษอากรการน�าเขาอปกรณสอเพอการศกษา มระบบฟร WIFI ฯลฯ

ศลษา ใจสมทรส�านกสอสารสาธารณะ

ข�าวย�อยสภา

Page 34: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๓2

เมอวนท ๕ สงหาคม ๒๕๕๗ รองศาสตราจารย ดร. ชวน ทองโรจน รองเลขาธการสภาการศกษา รกษาราชการแทน เลขาธการสภาการศกษา เปนประธาน การประชมเรอง “แนวทางการบรหารจดการโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา” ณ หองกรงธนบอลลรม โรงแรมรอยลรเวอร กรงเทพมหานคร

รองศาสตราจารย ดร. ชวน ทองโรจน กลาววา ตามมาตรา ๕ มาตรา ๑๒ แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ ทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓ รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการไดออกกฎกระทรวงวาดวยสทธในการจดการศกษาขนพนฐาน โดย สถาบนพระพทธศาสนา พ.ศ.๒๕๔๘ ก�าหนดใหสถาบนพระพทธศาสนามสทธจด การศกษาขนพนฐานแกพระภกษและสามเณรในโรงเรยนทวดจดการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญ ตามท มหาเถรสมาคมประกาศไว ส�าหรบโรงเรยนพระปรยตธรรมท�าหนาทสงเสรมการศกษา ชวยลดความเหลยมล�า นบเปน กศโลบายทแยบยลในการปลกฝงใหคนมคณธรรม จรยธรรม ซงอาจท�าไดมากกวาหรอถายทอดไดดกวาสถาบนอน ๆ ส�าหรบคณสมบตของคนในศตวรรษท ๒๑ ไดใหความส�าคญเรองคณธรรมจรยธรรมเปนอนดบแรก เพราะคนมความสามารถเกงเพยงไร แตหากขาดคณธรรมจะท�าใหขาดความเชอถอ ดงนน การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมจงเปนเรองทส�าคญ ส�าหรบแนวทางบรหารจดการโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ควรมรปแบบอยางไรนน สกศ. จะรวบรวมขอมลจากการประชมครงนไปจดท�าขอเสนอแนะเชงนโยบาย และแนวทางขบเคลอนตอไป

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษาเรงศกษาแนวทางการบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

Page 35: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๓๓

เมอวนท ๘ สงหาคม ๒๕๕๗ รองศาสตราจารย ดร.ชวน ทองโรจน รองเลขาธการสภาการศกษา รกษาราชการแทน เลขาธการสภาการศกษา พรอมดวยผบรหาร ขาราชการและเจาหนาทส�านกงานเลขาธการ สภาการศกษา (สกศ.) รวมท�าบญตกบาตร พรอมถวายภตตาหารเพล (ปนโต) แดพระสงฆจากวดสวสดวารสมาราม (วดแคสามเสน) จ�านวน

๙ รป เพอถวายเปนพระราชกศลเนองในวโรกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษาสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ครบรอบ ๘๒ พรรษา ณ อาคาร ๑ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา ถนนสโขทย กรงเทพฯ

เมอวนท ๑๕ สงหาคม ๒๕๕๗ รองศาสตราจารย ดร.ชวน ทองโรจน รองเลขาธการสภาการศกษา รกษาราชการแทน เลขาธการสภาการศกษา ประธานเปดการประชมทางวชาการ เรอง แนวทางการเชอมโยงกรอบก�าหนดสมรรถนะกลมอาชพ ตามกรอบคณวฒแหงชาตสการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ (กลมอาชพบรหารสนทรพย) จดขน ณ หองกงเพชร โรงแรมเอเชย กรงเทพฯ

รองศาสตราจารย ดร.ชวน ทองโรจน กลาววา ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษาไดด�าเนนการขบเคลอน กรอบคณวฒแหงชาต หรอ National Qualifications Framework (Thailand NQF) สการปฏบต พฒนากรอบ การก�าหนดสมรรถนะกลมอาชพตามกรอบคณวฒแหงชาต เพอใหบคคลทมคณวฒทางการศกษาหรอสมรรถนะจาก การปฏบตงานสามารถเทยบโอนประสบการณการท�างานกบคณวฒการศกษา ใหไดรบการรบรองและยกระดบคณวฒ เปนการเพมมลคา (Value Added) ใหแกบคคล โดยในปงบประมาณ ๒๕๕๗ ส�านกงานฯ ไดจดท�าเอกสาร ๒ รายการ ไดแก รายงานการศกษา “การพฒนากรอบการก�าหนดสมรรถนะกลมอาชพตามกรอบคณวฒแหงชาต”และ “คมอสมรรถนะกลมอาชพบรหารสนทรพย” (Property Management) เพอสงมอบใหแกผแทนวชาชพ/สมาคม ทเกยวของน�าไปใชประโยชนในการพฒนาบคลากรในสาขาวชาชพ

สกศ. ทำาบญตกบาตรเพอถวายเปนพระราชกศลเนองในวนแมแหงชาต

สกศ. ประชมกรอบกำาหนดสมรรถนะกลมอาชพตามกรอบคณวฒแหงชาต

Page 36: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๓๔

สกศ. รวมพจารณา Smart Classroom

เมอวนท ๑๙ สงหาคม ๒๕๕๗ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา

(สกศ.) จดประชมคณะอนกรรมการสภาการศกษาดานการสอสารและใช

เทคโนโลยพฒนาคณภาพการเรยนร ครงท ๑/๒๕๕๗ ณ หองประชมอลฟา

ชน ๓๔ อาคารไอทโปรเฟสชนนอล ยานนาวา กรงเทพฯ โดยม นายมนทร

องคธเนศ เปนประธานเปด

การประชม มรองศาสตราจารย

ดร. ชวน ทองโรจน รองเลขาธการสภาการศกษา รกษาราชการแทน

เลขาธการสภาการศกษา เปนรองประธาน ซงทประชมไดรวมกน พจารณา

ขอเสนอเชงนโยบาย เรองการใชเทคโนโลยหองเรยนอจฉรยะ Smart

Classroom เพอจดการเรยนการสอนรปแบบใหม

เมอวนท ๒๑ สงหาคม ๒๕๕๗ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.) จดประชมเชงปฏบตการสรปบทเรยน

จากโครงการส�ารวจการจดการเรยนรของคร โดยม นางสรางค โพธพฤกษาวงศ ทปรกษาดานวจยและประเมนผล

การศกษา เปนประธานเปดการประชม ณ หองคอนเวนชนฮอลล โรงแรมรอยลเบญจา กรงเทพฯ

นางสรางค โพธพฤกษาวงศ กลาววา สกศ. ไดจดท�าโครงการวจยการจดการเรยนรของคร และไดด�าเนนการเกบ

รวบรวมขอมลจากแบบส�ารวจครทสอนชนมธยมศกษาตอนตนและผบรหารสถานศกษา โดย สกศ. ไดด�าเนนการเมอ

ชวงเดอนมนาคม ๒๕๕๗ ไปแลวใน ๒ ขนตอน ไดแก การเกบขอมลเพอทดสอบกระบวนการส�ารวจและการส�ารวจจรง

โครงการนจะส�าเรจลลวงมได หากไมไดรบความรวมมอจากทานผบรหารและครผสอน ซงผลการส�ารวจการจด

การเรยนรของครทจะเผยแพรในป ๒๕๕๘ น จะเปนขอมลในการก�าหนดยทธศาสตรการพฒนาศกยภาพครและบคลากร

ทางการศกษาของประเทศ สอดคลองกบนโยบายของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ดานการศกษา ในเรอง

การปฏรปคร โดยเนนการผลตและพฒนาครทมศกยภาพ

สกศ. สรปบทเรยนการจดการเรยนรของคร จากกลมตวอยางทวประเทศ

Page 37: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๓๕

เมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๕๕๗ รองศาสตราจารย ดร.ชวน

ทองโรจน รองเลขาธการสภาการศกษา รกษาราชการแทน เลขาธการ

สภาการศกษา เปนประธานเปดการประชมการพฒนาเครอขายขอมล

การศกษาเฉพาะทาง ณ โรงแรมแคนทารเบย ระยอง จงหวดระยอง

รองศาสตราจารย ดร.ชวน ทองโรจน เปดเผยวา การประชมใน

ครงนจดขนเพอตดตามผลการด�าเนนงานการจดการศกษาเฉพาะทาง

ตามมาตรา ๒๑ ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒

ทระบวา กระทรวง ทบวง กรม รฐวสาหกจ และหนวยงานอนของรฐอาจจดการศกษาเฉพาะทางตามความตองการ

และความช�านาญของหนวยงานนนไดโดยค�านงถงนโยบายและมาตรฐานการศกษาของชาต ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ

และเงอนไขทก�าหนดในกฎและระเบยบทเกยวของ เพอใหแตละหนวยงานมแนวปฏบตในการจดการศกษาทชดเจน

โดยส�านกงานเลขาธการสภาการศกษาจะจดท�าฐานขอมลการจดการศกษาเฉพาะทางใหมความชดเจนและเปนปจจบน

ส�าหรบประเดนปญหาทพบ ไดแก ๑. ต�าแหนงทางวชาการของคร อาจารยของหนวยงานทจดการศกษาเฉพาะทาง

ซงสวนใหญไมสามารถขอต�าแหนงทางวชาการได เพราะกฎระเบยบไมเออ ๒. การประกนคณภาพของ สมศ. มตวบงช

ในการประเมนไมสอดรบกบสภาพจรงของการจดการศกษาเฉพาะทาง เชน ตวชวดดานการท�าวจยของอาจารย คณวฒ

ของอาจารยผสอน และ ๓. หนวยงานทจดการศกษาเฉพาะทางบางแหงไมสามารถออกใบปรญญาบตรได

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษาระดมแนวคดพฒนาเครอขายขอมลการศกษาเฉพาะทาง

Page 38: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๓๖

นายสมพงษ ผยสาธรรมส�านกพฒนากฎหมายการศกษา

การบรหารจดการขอมลและประยกตใชกฎหมายการศกษา

ปจจบนการศกษาเรยนรไมไดจ�ากดอยในเฉพาะหองเรยนเทานน แตในโลกของการเรยนรทกหนแหงมความรใหแสวงหาไดอยางหา ขอจ�ากดมได ขนอยกบผทตองการใฝรมความสนใจและตองการศกษาเรยนรมากนอยเพยงใด เครองมอทคนยคใหมใหความสนใจและก�าลงมกระแสแหงความกระตอรอรนทตองการจะใชและฝกใชใหเกดความร ความเชยวชาญ จนเกดทกษะความถนดนน คอ การใชคอมพวเตอรเพอเปนเครองมอในการแสวงหาความรในโลกทเปดอยตลอดเวลา (Online) ซงความรหรอองคความรในเกอบทกเรองในโลกน ไมวาจะอยในซกโลกใดกสามารถเขาถงได เพราะมระบบการเปดเผยความรทวไป (share) ในยคของเทคโนโลยสารสนเทศ ซงมองคความรทหลากหลายและสามารถเขาถงไดอยางงาย ส�าหรบเครองมออกประเภทหนงทจะอ�านวยความสะดวกใหแกผศกษาในแตละดานใหเขาถงไดงายขน

และอยใกลตวมากทสดกคอ เทคโนโลยเกยวกบโทรศพทมอถอ ซงปจจบนสามารถรบขอมลในดานตาง ๆ ไดงายมาก

ความสำาคญของการบรหารจดการขอมลการบรหารจดการขอมล (Data Management) เปน

กลยทธหนงในการบรหารองคกรใหมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงในยคของเทคโนโลยขาวสาร คอมพวเตอรทเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว การจดการและบรหารองคการใหประสบ

ความส�าเรจนน การตดสนใจทถกตอง รวดเรว และทนตอเหตการณถอเปนหวใจของการท�างานในยคปจจบน ดงนน การจดการ

ขอมลใหมประสทธภาพ เพอน�าไปสการตดสนใจทถกตองจะชวยใหองคกรอยรอดไดในการแขงขนกบองคกรอน ๆ การบรหารจดการขอมลจะชวย ลด ความซ�าซอนของขอมล ไดฐานขอมลทม

กฎหมายน�าร�

Page 39: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๓๗

มาตรฐาน สามารถใชเปนฐานขอมลกลางได ซงงายตอการใหบรการกบผทตองการขอมล และมความปลอดภยในการรกษาขอมลไวเปนอยางด นอกจากน การบรหารจดการขอมลจะชวยใหการก�ากบดแลระบบฐานขอมลและพฒนาขอมลใหทนสมย สามารถคนหาขอมล หรอการจดเกบขอมลไดอยางสะดวกและรวดเรว และไดขอมลทไดมาตรฐานสามารถน�าไปใชประโยชนไดตรงกบความตองการและมความ นาเชอถอมากยงขน

อยางไรกตาม ในการบรหารจดการขอมลใหเปนระบบและไดมาตรฐานและมขอมลทด มความทนสมยนน ตองใชงบประมาณจ�านวนมาก เนองจากตองมการออกแบบระบบโดยผออกแบบโปรแกรม (Programmer) รวมทงอปกรณเครองมอ เชน คอมพวเตอรหรอ สมารทโฟน ทมประสทธภาพสง คอ ตองมความเรวสง มขนาดหนวยความจ�าและหนวยเกบขอมลส�ารองทมความจมาก ท�าใหตองเสยคาใชจายสงใน การจดท�าระบบการจดการฐานขอมล นอกจากน ยงตองมการสรางฐานขอมลส�ารองเพอปองกนฐานขอมลตนแบบถกท�าลายอาจท�าใหขอมลทจดเกบไวเกดการสญหาย จงตองมการเพมคาใชจายในการจดส�ารองฐานขอมลไวอกสวนหนง

การจดทำาโปรแกรมประยกตกฎหมายการศกษาการจดท�าฐานขอมลกฎหมายการศกษาเปนแนวคดหนงทตองการ

ใหผบรหารการศกษา ผบรหารสถานศกษา คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ผทมสวนเกยวของดานการศกษา รวมทงผสนใจทงหลาย สามารถเขาถงขอมลดานกฎหมายการศกษา ทงทเปนกฎหมายหลก และกฎหมายรอง รวมทง นโยบาย มตคณะรฐมนตร หรอ ค�าวนจฉยของคณะกรรมการกฤษฏกา หรอแมกระทงค�าพพากษาของศาลทเกยวของกบการศกษา และสามารถน�ากฎหมายการศกษานนไปใชประโยชนในการปฏบตงาน เพอความสะดวกและรวดเรว และใชกฎหมายการศกษาไดอยางถกตอง ซงเครองมอทจะสามารถเขาถงไดนน ในปจจบนเทคโนโลยมความทนสมยมากโดยเฉพาะโทรศพทมอถอ หรอสมารทโฟนททกคนมใชในชวตประจ�าวนและสะดวกในการเขาถงเรองตาง ๆ ไดอยางงาย กสามารถเขาถงและใชขอมลไดงาย ซงอาจจะจดท�าเปนโปรแกรมประยกต (Application) ในเรองตาง ๆไดงาย ใชสะดวก

การจดท�าโปรแกรมประยกตดานกฎหมายการศกษาเปน ชองทางหนงทบคลากรทางการศกษาสามารถเขาถงขอมลดานกฎหมาย

Page 40: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๓8

การศกษาทสอดคลองกบแนวนโยบายของรฐบาลในแตละดาน สามารถสบคนกฎหมายการศกษาหรอกฎหมายทเกยวของทก�าหนดไวในแตละนโยบาย อยางไรกตาม การน�านโยบายมาเปนหลกการอาจจะม การเปลยนแปลงไดงาย และไมสามารถจะน�าไปก�าหนดเปนแนวทางทยงยนได แตกสามารถรและเทยบเคยงกบนโยบายของแตละเรองได ดงนน ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา จงน�าแนวนโยบายของรฐบาลของแตละรฐบาลมาวเคราะหและก�าหนดเปนกรอบแนวทางกวาง ๆ ซงจากการศกษาวเคราะหแลวจะไดนโยบายของรฐบาล ๙ เรอง ไดแก

๑. การพฒนาคณภาพการศกษาโดยการปฏรประบบความรของสงคมไทย

๒. การสรางและกระจายโอกาสทางการศกษา ๓. การปฏรปคร โดยยกฐานะวชาชพครใหเปนวชาชพชนสง ๔. การจดการศกษาขนอดมศกษาและอาชวศกษาใหสอดคลอง

กบตลาดแรงงาน ๕. การพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (ICT

in Education)

Page 41: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๓9

๖. การสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางทนปญญาของชาต๗.การเพมขดความสามารถของทรพยากรมนษยเพอรองรบการเปด

เสรประชาคมอาเซยน ๘. การศกษาในพนทจงหวดชายแดนภาคใต๙. นโยบายเรงดวนและเปนทสนใจของสงคม (Hot Issue) เชน

การศกษาทางเลอก

รปแบบของฐานขอมลของโปรแกรมประยกตกฎหมายการศกษา การจดท�าโปรแกรมประยกตกฎหมายการศกษา เปนการน�านโยบาย

หลกใน ๙ ดานมาก�าหนดเปนรายละเอยดในแตละนโยบายยอย แลวน�ากฎหมายการศกษามาเทยบเคยงเพอใหรวา นโยบายหลกและนโยบายยอย ๆ นน มกฎหมายหลกหรอกฎหมายล�าดบรองอะไรทรองรบนโยบายนน ตวอยางทชดเจนในโปรแกรมประยกตทพฒนาขนชอวา LEGAL-EDUCATION หรอ LEGAL-ED ซงปรากฏในเวบไซตทส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา โดยผใชจะตองมเครองมอทเรยกวา I-PAD หรอ I-PHONE ทสามารถโหลดโปรแกรม APPLICATION มาไวในเครองมอดงกลาวซงสามารถคนหานโยบายและกฎหมายหลกและกฎหมายล�าดบรองในแตละนโยบายได เชน ตวอยางฐานขอมลในตารางในนโยบายขอ ๓ ปฏรปคร โดยยกฐานะวชาชพครใหเปนวชาชพชนสง ซงม ๔ นโยบายยอย ในแตละนโยบายยอยจะมกฎหมายหลก และกฎหมายรองมาก�าหนดไว โดยน�าเฉพาะสาระส�าคญโดยยอ แตถาตองการโหลดมาตราทครบถวนหรอตวบทของกฎหมายนน กสามารถโหลดดฉบบเตมได ซงแปลวาเรองดงกลาวนน มกฎหมายรองรบ ดงรายละเอยดตอไปน

Page 42: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๔๐

ประเดน

นโยบายของ

รฐบาล

หมายเหต

กฎหมายหลก กฎหมายลำาดบรอง

๓.๑ ปฏรปครให

ท ด เท ยม กบ

นานาชาต

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐

มาตรา ๘๐ยอ รฐตองด�าเนนการตาม

แนวนโยบายดานการศกษา

(๓) จดใหมการพฒนาคณภาพครและบคลากร

ทางการศกษาใหกาวหนาทนการเปลยนแปลงของ

สงคมโลก

พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

มาตรา ๓๐ยอ คณสมบตทวไป ของผประกอบ

วชาชพครและบคลากรทางการศกษา

พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา

พ.ศ. ๒๕๔๖

มาตรา ๔๓ยอ ใหวชาชพคร ผ บรหาร

สถานศกษาและผบรหารการศกษาเปนวชาชพ

ควบคม หามมใหประกอบวชาชพควบคม โดย

ไมไดรบ

มาตรา ๔๔ยอ คณสมบตและลกษณะตองหาม

ของผขอรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพ

ควบคม (ยอ)

มาตรา ๔๕ยอ การขอรบ การออก การก�าหนด

อายการตออาย การขอรบใบแทน และการออก

ใบแทนใบอนญาตใหเปนไปตามขอบงคบของ

ครสภา

มาตรา ๔๖ยอ หามผไมไดรบใบอนญาตประกอบ

วชาชพควบคมในสถานศกษา เวนแตจะไดรบ

อนญาตจากครสภา

- กฎกระทรวงการนประกอบ

วชาชพควบคม (ฉบบเตม)

- ประกาศคณะกรรมการ

ครสภา เรอง สาระความร

แ ล ะ ส ม ร ร ถ น ะ ข อ ง

ผ ประกอบวชาชพคร

ผ บรหารสถานศกษา

และผ บรหารการศกษา

ตามมาตรฐานความรและ

ประสบการณวชาชพ

- ประกาศคณะกรรมการ

ครสภา เรอง หลกเกณฑ

การรบรองมาตรฐาน

ประสบการณวชาชพคร

ตามหลกสตรประกาศนยบตร

บณฑตวชาชพครตามหลกสตร

ประกาศนยบตรบณฑต

วชาชพคร

รฐธรรมนญแหงราช

อาณาจกรไทย พ.ศ.

๒๕๕๐ (ฉบบเตม)

พระราชบญญ ต

ระเบยบขาราชการคร

และบคลากรทางการ

ศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

(ฉบบเตม)

พระราชบญญตสภา

ครและบคลากรทาง

การศกษาพ.ศ. ๒๕๔๖

(ฉบบเตม)

นโยบายท ๓ ปฏรปคร โดยยกฐานะวชาชพครใหเปนวชาชพชนสง

ประเดนการศกษาตามกฎหมายทสอดคลองกบ

นโยบายการศกษาของรฐบาล

Page 43: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๔1

มาตรา ๔๗ยอ ผซงไดรบใบอนญาตตองประกอบ

วชาชพภายใตบงคบแหงขอจ�ากดและเงอนไขตาม

ขอบงคบของครสภา

มาตรา ๔๘ยอ ผไดรบใบอนญาตตองประพฤต

ตนตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของวชาชพ

มาตรา ๔๙ยอ มาตรฐานวชาชพ

มาตรา ๕๐ยอ มาตรฐานการปฏบตตน

มาตรา ๕๑ยอ สทธกลาวโทษผประกอบวชาชพ

วาผดจรรยาบรรณของวชาชพ

มาตรา ๕๒ยอ การเสนอเรองตอคณะกรรมการ

มาตรฐานวชาชพ

มาตรา ๕๓ยอ การแจงขอกลาวหาหรอขอกลาว

โทษและการท�าค�าชแจง

มาตรา ๕๔ยอ อ�านาจวนจฉยชขาดของ

คณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ

มาตรา ๕๕ยอ อทธรณค�าวนจฉยต อ

คณะกรรมการ ครสภา

มาตรา ๕๖ยอ ผถกสงพกใชใบอนญาต

มาตรา ๕๗ยอ ผถกสงเพกถอนจะยนขออกไม

ได จนกวาจะพนหาปนบแตวนทถกสงเพกถอน

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒

มาตรา ๕๒ยอ ใหกระทรวงสงเสรมใหมระบบ

กระบวนการผลต การพฒนาคร คณาจารยและ

บคลากรทางการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐาน

ทเหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง

รฐพงจดสรรงบประมาณและจดตงกองทน

พฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา

อยางเพยงพอ

มาตรา ๕๓ยอ องคกรวชาชพคร ผบรหาร

สถานศกษา และผบรหารการศกษามฐานะเปน

องคกรอสระภายใตการบรหารของสภาวชาชพใน

ก�ากบของกระทรวง

พระราชบญญตการ

ศกษาแหงชาต พ.ศ.

๒๕๔๒ (ฉบบเตม)

Page 44: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๔2

๓.๒ พฒนา

ค าตอบแทน

และสวสดการ

พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

มาตรา ๓๑ยอ เงนเดอน เงนวทยฐานะและเงน

ประจ�าต�าแหนงของขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษาใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยเงน

เดอน เงนวทยฐานะและเงนประจ�าต�าแหนง

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

มาตรา ๔๔ยอ ใหขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษาไดรบเงนเดอน เงนวทยฐานะและ

เงนประจ�าต�าแหนงตามกฎหมายวาดวยเงนเดอน

เงนวทยฐานะและเงนประจ�าต�าแหนงขาราชการ

ครและบคลากรทางการศกษา

ผใดจะไดรบแตงตงใหด�ารงต�าแหนงใด วทยฐานะ

ใด จะไดรบเงนเดอนอยางใดตามมาตรา ๓๑ ให

เปนไปตามท ก.ค.ศ. ก�าหนด

พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา

พ.ศ. ๒๕๔๖

มาตรา ๖๒ยอ ให มคณะกรรมการสงเสรม

สวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทาง

การศกษาท�าหนาทบรหารงานส�านกงานคณะกรรมการ

สงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและ บคลากร

ทางการศกษา โดยมวตถประสงค ดงตอไปน

(๑) สงเสรมสวสดการ สวสดภาพ สทธประโยชน

เกอกลอน และความมนคงของผประกอบวชาชพ

ทางการศกษาและผปฏบตงานดานการศกษา

มาตรา ๖๓ คณะกรรมการสงเสรมสวสดการ

และสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษาม

อ�านาจและหนาท ดงตอไปน

(๑) ด�าเนน งานดานสวสดการ สวสดภาพ

สทธประโยชนเกอกลอน และความมนคงของ

ผประกอบวชาชพทางการศกษา และผปฏบตงาน

ดานการศกษา

- พระราชกฤษฎกาการปรบ

เงนเดอนขนต�าขนสงของ

ขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๔

(ฉบบเตม)

- พระราชกฤษฎกาการปรบ

อตราเงนเดอนขาราชการ

คร และบ คลากรทาง

การศกษา (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๕๐ (ฉบบเตม)

- พระราชกฤษฎกาการปรบ

อตราเงนเดอนขาราชการ

คร และบ คลากรทาง

การศกษา พ.ศ. ๒๕๔๙

(ฉบบเตม)

- กฎ ก.ค.ศ.วาดวยการให

ขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษาไดรบเงนเดอน

สงกวาหรอต�ากวาขนต�า หรอ

สงกวาขนสงของอนดบ พ.ศ.

๒๕๕๓

- กฎ ก.ค.ศ. วาดวยการ

เลอนขนเงนเดอนของ

ขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษา พ.ศ.๒๕๕๐

พระราชบญญต

ระเบยบขาราชการคร

และบคลากรทางการ

ศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

(ฉบบเตม)

พระราชบญญตสภา

คร และบคลากร

ทางการศกษา พ.ศ.

๒๕๔๖(ฉบบเตม)

พระราชบญญตเงน

เดอน เงนวทยฐานะ

และเงนประจาต�าแหนง

ขาราชการครและ

บคลากรทางการศกษา

พ.ศ.๒๕๔๗ (ฉบบเตม)

พระราชบญญตเงน

เดอน เงนวทยฐานะ

และเงนประจาต�าแหนง

ขาราชการครและ

บคลากรทางการศกษา

(ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๕๔

(ฉบบเตม)

Page 45: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๔๓

(๒) สงเสรม สนบสนน ยกยอง และผดงเกยรต

ของผ ประกอบวชาชพทางการศกษาและ

ผปฏบตงานดานการศกษา

(๓) สงเสรมใหผประกอบวชาชพทางการศกษา

และผปฏบตงานดานการศกษาไดรบสวสดการ

ตาง ๆ ตามสมควร

(๔) ให ความเหน ค�าปรกษา และค�าแนะน�า

ในเรองการสงเสรมสวสดการ สวสดภาพ สทธ

ประโยชนและความมนคงของผประกอบวชาชพ

ทางการศกษา และผปฏบตงานดานการศกษาแก

หนวยงานทเกยวของ

(๕) ด�าเนนงานและบรหารจดการองคการ

จดหาผลประโยชนของส�านกงานคณะกรรมการ

สงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากร

ทางการศกษา

(๖) ออกขอบงคบและหลกเกณฑในการด�าเนน

กจการตามอ�านาจหนาทของคณะกรรมการ

สงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากร

ทางการศกษา

(๗) แตงตงคณะกรรมการ หรอคณะอนกรรมการ

หรอมอบหมายใหกรรมการสงเสรมสวสดการและ

สวสดภาพครและบคลากรทางการ ศกษาเพอ

กระท�าการใด ๆ แทน

(๘) สรรหาและแตงตงเลขาธการคณะกรรมการ

สงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากร

ทางการศกษา

(๙) ด�าเนนการใหเปนไปตามวตถประสงคใน

การบรหารงานส�านกงานคณะกรรมการสงเสรม

สวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทาง

การศกษา

มาตรา ๖๗ ให มส�านกงานคณะกรรมการ

สงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากร

ทางการ ศกษา มฐานะเปนนตบคคล ในก�ากบ

ของกระทรวงศกษาธการ มอ�านาจและหนาท

ดงตอไปน

- ระเบยบครสภาวาดวย

กองทนพฒนาวชาชพทางการ

ศกษา พ.ศ. ๒๕๔๙

Page 46: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๔๔

(๑) รบผดชอบเกยวกบการด�าเนนงานของ

คณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพ

ครและบคลากรทางการศกษา

(๒) ประสานและด�าเนนการเกยวกบกจการ

อนทคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพ

ครและบคลากรทางการศกษามอบหมาย

(๓) จดท�ารายงานประจ�าปเกยวกบการด�าเนน

งานเสนอตอคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและ

สวสดภาพครและบคลากรทางการศกษา

นอกจากอ�านาจและหนาทตามวรรคหนงให

ส�านกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและ

สวสดภาพครและบคลากรทางการ ศกษามอ�านาจ

กระท�ากจการตาง ๆ ภายในขอบเขตแหงวตถประสงค

รวมทงใหมอ�านาจและหนาท ดงตอไปน

(๑) ถอกรรมสทธ หรอมสทธครอบครองใน

ทรพยสนหรอด�าเนนการใด ๆ เกยวกบทรพยสน

ตลอดจนรบทรพยสนทมผอทศให

(๒) ท�านตกรรมสญญาหรอขอตกลงใด ๆ

(๓) เขา รวมลงทนกบนตบคคลอน ในกจการ

ทเกยวกบวตถประสงคในการบรหารงานส�านกงาน

คณะกรรมการสงเสรม สวสดการและสวสดภาพ

ครและบคลากรทางการศกษา

(๔) ก ยมเพอประโยชนในการด�าเนนการตาม

วตถประสงคในการบรหารงานส�านกงาน

คณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพ

ครและบคลากรทางการศกษา

(๕) สนบสนนการปฏบตงานของหนวยงาน

อนทเกยวของ

พระราชบญญตเงนเดอนเงนวทยฐานะและเงน

ประจ�าต�าแหนงขาราชการครและบคลากรทาง

การศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

พระราชบญญตเงนเดอน เงนวทยฐานะ และเงน

ประจ�าต�าแหนงขาราชการครและบคลากรทาง

การศกษา (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๔

- ระเบยบครสภาวาดวย

จรรยาบรรณคร พ.ศ. ๒๕๓๙

Page 47: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๔๕

ในแตละนโยบายไดก�าหนดกฎหมายการศกษาหรอกฎหมายทเกยวของทมความสอดคลองกบนโยบายมาก�าหนดไว เพอจะไดรวาในแนวนโยบายเรองนน มกฎหมายอะไรบาง และตรงกบมาตราใดในกฎหมายฉบบนน ซงสามารถศกษาและสบคนได ซงงายตอการศกษา ตวอยางเชน นโยบายดานการปฏรปครจะเกยวของกบกฎหมายระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา กฎหมายสภาครและบคลากรทางการศกษา กฎหมายการศกษาแหงชาต และในแตละเรองยอยของนโยบายกจะมมาตราและสาระส�าคญของกฎหมายนน ๆ ก�าหนดไว เปนตน ซงใชเปนแนวทางในการศกษาคนควาตอไปได อยางไรกตาม โปรแกรมประยกตกฎหมายดงกลาวยงตองพฒนาไปสเปาหมายทตองการอกมาก โดยส�านกงานเลขาธการสภาการศกษาไดวางแนวทางของการพฒนาไว ซงมลกษณะคลายกบ การสบคนค�าส�าคญหรอขอความในกฎหมาย หรอนโยบายนน ซงจะสามารถคนหาไดทงสองดาน หรอ สามารถเชอมโยงกบค�าอนทมความสมพนธหรอมลกษณะทสอดคลองกนได นอกจากน ถาตองการขอมลฉบบสมบรณของกฎหมายนน กสามารถดาวนโหลดขอมลกฎหมายฉบบเตมได ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา หวงวาโปรแกรมประยกตกฎหมายการศกษาดงกลาวจะเปนประโยชนตอผบรหารการศกษา ผบรหารเขตพนทการศกษา ผบรหารสถานศกษา คร คณาจารย บคลากรทางการศกษา และผสนใจในดานกฎหมายการศกษา

๓.๓ ขจดภาระงานนอกหนาท

- ระเบยบครสภาวาดวยจรรยาบรรณคร พ.ศ. ๒๕๓๙

๓.๔ มระบบ ภมสารสนเทศเพอกระจายคร อยางมประสทธภาพ

แบบสอบถามความพงพอใจและขอเสนอแนะ “วารสารการศกษาไทย”

ดาน รายละเอยด ดมาก ด พอใช ควรปรบปรง ขอเสนอแนะ

รปแบบปก สวยงาม

มความเปนเอกลกษณ

รปเลม ขนาดรปเลม

ตวอกษร

รปแบบการจดคอลมนตาง ๆ

รปภาพประกอบ

เนอหา ความนาสนใจของเนอหา

ความรทไดรบ

การจดแบงคอลมน

ผตอบแบบสอบถามครบถวนและสง fax กลบมาท สกศ. เบอร ๐๒ ๒๔๓ ๐๐๘๓ รบของทระลกทกคนคะ

ชอ-นามสกล............................................................................. อาย.................. อาชพ....................................................................

ทอย.................................................................................................................... โทรศพท................................................................

หนานมรางวล

Page 48: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๔๖

ดวยกระแสของ IPV6 ทเขามาชดเจนขนเรอย ๆ ท�าใหคนในวงการไอทอยนงไมได ขณะเดยวกนคนทอยนอกวงการไอท กเรมสงสยวา IPV6 นคออะไร เพราะฉะนนวนนจงเปนโอกาสอนดทจะขอแนะน�าใหทานทงหลายไดรจกกบ IPV6 ยกษใหญทจะเขามามอทธพลตอการเปลยนแปลงอปกรณไอท และ การจดสรรงบประมาณทจะตองจดเตรยมไวรองรบการเปลยนผานน จงใครขอน�าทานผอานใหรจกกบ ค�าวา IPV6 อยางงาย ๆ โดยเรมจากค�าวา IP IPV4 และ IPV6 ตามล�าดบดงน

IP คออะไร ?

IP ยอมาจากค�าวา Internet Protocol ซงการสอสารและรบสงขอมลในระบบอนเทอรเนตนน สงส�าคญคอทอยของคอมพวเตอรแตละเครอง ดงนน เพอใหเกดความถกตองแมนย�า จงไดมการก�าหนดหมายเลขประจ�าเครองทเราเรยกวา IP Address หรอในภาษาไทยทเรยกวา เลขทอย IP ขนเพอใชใน การอางอง

อปกรณทกชนดทอยบนเครอขายคอมพวเตอร อาท เครองคอมพวเตอรแมขาย คอมพวเตอรสวนบคคลหรอเครองพมพทจะถกเรยกใชงานรวมกนบนเครอขาย ลวนแตตองการหมายเลขอางองประจ�าเครองทงสน ตวอยางของเลขทใชอางองเชน IP Address 192.168.0.1 ตวเลข ๔ ชด มเครองหมายจดคนระหวางชด เลขทอยไอพท�าหนาทส�าคญสองอยางไดแก การระบแมขายหรอสวนตอประสานเครอขาย และ การก�าหนดทอยใหต�าแหนงทตง

วชชลาวณย พทกษผลส�านกวจยและพฒนาการศกษา IPV6 ฉบบประชาชนIT cafe

Page 49: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๔๗

ไดมการกอตงองคกรเพอแจกจาย IP Address โดยเฉพาะ ชอองคกรวา InterNIC (International Network Information Center) อยทประเทศสหรฐอเมรกา เพอไมใหเกดความสบสนและซ�ากนของ IP Address ซง การแจกจายตวเลขนนทาง InterNIC จะแจกจายเฉพาะ Network Address ใหแตละเครอขาย สวนเครองลกขาย ทางเครอขายนนกจะเปนผแจกจาย อกทอดหนง ดงนนพอสรปไดวา IP Address จะประกอบดวยตวเลข ๒ สวน คอ Network Address และ Computer Address

IPV4 คออะไร ?

IPV4 คอ เลขทอยไอพรน ๔ ถกเรมใชงานในโลกอนเทอรเนตใน ป ค.ศ. 1983 ประกอบดวยเลข ๓๒ บต ซงสามารถรองรบทอยทไมซ�ากนมากสดเทาทจะเปนไปได ๔,๒๙๔,๙๖๗,๒๙๖ (๒๓๒) หมายเลข แตเลขทอยไอพรน ๔ กไดสงวนบางหมายเลขไวส�าหรบจดประสงคพเศษอยางเชน เครอขายสวนตว (ประมาณ ๑๘ ลานหมายเลข) และเลขทอยส�าหรบการแพรสญญาณเฉพาะกลม (ประมาณ ๒๗๐ ลานหมายเลข) แตจากความตองการใชงานเลขอางองอปกรณทขยายตวมากขน เรมมการมองเหนการไมเพยงพอใชงานของเลขทอยไอพ โดยมการเรมหมดลงของเลข IPV4 ในบางองคกรตงแต ป คศ. 2011 ดงนน จงไดมการออกแบบอนเทอรเนตโพรโทคอลใหม เรยกวา อนเทอรเนตโพรโทคอลรน ๖ หรอ IPV6 ขน

IPV6 คออะไร ?

IPV6 คอ เลขทอยไอพรน ๖ ถกสรางขนเมอ ค.ศ. 1995 โดยขนาดของเลขทอยเพมขนจากเดม ๓๒ บตเปน ๑๒๘ บต หรอ ๑๖ ออกเตต ท�าใหเกดตวเลขอางองทนาจะเพยงพอส�าหรบอนาคต อนใกล ซงถาค�านวณโดยคณตศาสตร เลขทอยใหมนมจ�านวนมากสดเทาทจะเปนไปไดประมาณ ๓.๔๐๓×๑๐๓๘ (๒๑๒๘) หรอ ๓๔๐ ลาน ลาน ลาน ลาน หมายเลข

บางทานอาจมความสงสยวาหากหมายเลขทอยไอพหมดลงไป จะท�าใหเกดปญหาอะไรขน แลวท�าไมเราถงตองปรบเปลยนเขาส IPV6 ค�าตอบงาย ๆ กคอ หากจ�านวนหมายเลขไอพรน ๔ ถกใชจนหมด จะไมมผใชในประเทศ ตาง ๆ สามารถเชอมตอเครอขายเขากบระบบอนเทอรเนตเพมขนไดอก ดงนนคณะท�างาน IETF (The Internet Engineering Task Force) จงไดท�า

Page 50: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๔8

การพฒนาโปรโตคอลอนเทอรเนตรนใหมคอ IPV6 ขน ซงนอกจากเพอใหมโครงสรางรองรบหมายเลขทอยจ�านวนมากแลว ยงไดปรบปรงคณลกษณะ อน ๆ อกหลายอยาง ทงในแงของประสทธภาพและความปลอดภยเพอรองรบระบบแอพพลเคชนใหม ๆ ทจะเกดขนในอนาคต

อาจมค�าถามวาการทจะปรบเปลยนจาก IPV4 ไปส IPV6 นน ตองท�าอยางไรบาง และตองเสยคาใชจายมากนอยเพยงใด สงนอาจตอบไดวา การเปลยนผานนนคงตองเกยวของกบ Hardware Software และ Manware ทงสามสงนมความส�าคญและตองเปลยนแปลงไปดวย โดยเรมตนจาก การส�ารวจ Hardware และ Software ทใชงานอยในปจจบนวาสามารถรองรบ IPV6 ไดหรอไม บางครง Hardware บางตว เชน เราทเตอรและสวทชทใชงานอยนนอาจรองรบเทคโนโลย IPV6 อยแลว เพยงแตผใชยงไมไดเลอกใช Option นน นอกจากนอาจมอปกรณรนเกาบางตวทไมไดรองรบเทคโนโลย IPV6 ตงแตแรกกจรง แตผใชกสามารถ Upgrade Firmware หรอ Software ไดไมยาก ดงนนจงไมจ�าเปนตองเปลยนอปกรณใหมทงหมด การลงทนทส�าคญและ หลกเลยงไมไดคอการพฒนาบคลากร (Manware) ใหมความรความช�านาญในการดแลและบรหารจดการระบบเครอขาย IPV6 เปนสงส�าคญมากกวา และส�าหรบระบบปฏบตการคอมพวเตอร หรอ Operating System นน โดยสวนใหญ Windows รนใหม เชน Windows 8 และ Windows 7 จะรองรบ IPV6 อยแลว แตส�าหรบ Windows XP จะตองลง Service Pack 2 ขนไปเพอใหรองรบ

ส�าหรบการเปลยนผานจาก IPV4 ไปส IPV6 ของประเทศไทยนน ปจจบนกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศสนเทศและการสอสาร เปนผรบผดชอบโดยตรงและไดมการจดท�าแผนปฏบตการเพอผลกดน สงเสรม เรงรด และตดตามผลการด�าเนนงาน IPV6 ในประเทศไทย (พ.ศ.๒๕๕๖-๒๕๕๘) และมการจดตงหนวยงานดาน IPV6 ขนมาโดยเฉพาะเพอท�าหนาทเปนพเลยงใหค�าแนะน�าชวยเหลอแกองคกรภาครฐตาง ๆ รวมทงการพฒนาใหความรแกบคลากร จง

เปนทคาดหวงวาการเปลยนผานจากเทคโนโลย IPV4 ส IPV6 ของประเทศไทย คงเปนไปไดอยางราบรนและประสบผลส�าเรจดวยด

Page 51: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL ๔9

สมครสมาชก

โลกการศกษาจะไปในทศทางไหน?ร�ลก ร�รอบ ร� ไว ร�ก�อนใคร

วารสารอเลกทรอนกส“มองสถตและตวชวดทางการศกษา”

“มองการศกษาโลก”

ไดแลวทางเวบไซตของสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา www.onec.go.th

ไดตงแตวนน

และ

ฟร

แล�วคณจะเป�นคนทนสมยทไม�ตก Trend การศก� !!!

Page 52: วารสารการศึกษาไทย · 2014-12-12 · วารสารการศึกษาไทย THAILAND EDUCATION JOURNAL สำานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วารสารการศกษาไทยTHAILAND EDUCATION JOURNAL๕๐