อุตสาหกรรมอาหารและ...

14
อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มในประเทศกัมพูชา แนวโน้ม – โอกาส – อุปสรรค และความท้าทาย หน้า1 อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มในประเทศกัมพูชา แนวโน้ม โอกาส อุปสรรค และความท้าทาย การขยายตัวทางเศรษฐกิจของประเทศกัมพูชา ส่งผลให้ต้องนาเข้าสินค้าจานวนมากจากต่างประเทศเพื่อ ตอบสนองความต้องการบริโภคภายในประเทศที่เพิ่มขึ้น ทาให้ประเทศกัมพูชาเป็นตลาดการค้าที่น่าสนใจสาหรับผูส่งออกไทยและทั่วโลก เนื่องจากตลาดกัมพูชายังมีศักยภาพในการขยายตัวได้อีกมาก สาหรับประเทศไทยมีความ ได้เปรียบผู้ส่งออกจากประเทศอื่น ๆ จากการที่ชาวกัมพูชามีทัศนคติที่ดีต่อสินค้าไทยทั้งในด้านคุณภาพซึ่งเป็นทียอมรับอย่างกว้างขวางและราคาเหมาะสมเมื่อเทียบกับสินค้าที่มีระดับราคาใกล้เคียงกันจากคู่แข่งอย่างเวียดนาม ส่งผลให้สินค้าไทยเป็นที่นิยมและได้รับการตอบรับอย่างดีจากชาวกัมพูชามาอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้การที่ชาว กัมพูชาได้รับอิทธิพลค่อนข้างมากจากสื่อโทรทัศน์ของไทยผู้บริโภคชาวกัมพูชาจึงรู้จักสินค้าไทยเป็นอย่างดี ประกอบกับประเทศไทยมีพรมแดนติดต่อกับกัมพูชาจึงเอื้อต่อการขนส่งและกระจายสินค้าระหว่างกัน ปัจจุบันกัมพูชาพึ่งพาการนาเข้าสินค้าอุปโภคบริโภคค่อนข้างมากเนื่องจากขาดแคลนเทคโนโลยีและเงิน ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางมาเยือนกัมพูชาซึ่งมีแนวโน้ม เพิ่มขึ้นต่อเนื่องโดยสูงถึง 3.58 ล้านคนในปี 2555 หรือขยายตัวราวร้อยละ 25จากปี 2554 ขณะที่กระทรวงการ ท่องเที่ยวของกัมพูชาคาดว่าจานวนนักท่องเที่ยวต่างชาติจะเพิ่มขึ้นเป็น 7 ล้านคนในปี 2563 ทั้งนี้สินค้าอุปโภค บริโภคซึ่งไทยมีศักยภาพในการผลิตและส่งออกไปกัมพูชา โดยเฉพาะสินค้าประเภทอาหารและเครื่องดื่ม เช่น อาหารแปรรูปขนมขบเคี้ยวนมและผลิตภัณฑ์นมชาและน้าผลไม้ตลาดมีแนวโน้มขยายตัวดีเนื่องจากจานวน ประชากรของกัมพูชามีแนวโน้มขยายตัวสูงเฉลี่ยร้อยละ 1.5 ต่อปีประกอบกับมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้ามา ในกัมพูชาเพิ่มขึ้นต่อเนื่องแต่การผลิตอาหารและเครื่องดื่มในประเทศยังไม่เพียงพอทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพ ทาให้กัมพูชาจาเป็นต้องนาเข้าสินค้าดังกล่าว อุตสาหกรรมในประเทศกัมพูชายังคงเป็นอุตสาหกรรมขนาดเล็กและใช้เทคโนโลยีที่ไม่สูงมาก โดย อุตสาหกรรมเสื้อผ้าเป็นอุตสาหกรรมที่มีการส่งออกมากเป็นอันดับหนึ่ง ส่วนอุตสาหกรรมขนาดเล็กอื่น ๆ โดยเฉพาะอุตสาหกรรมอาหารจะถูกจัดให้เป็นอุตสาหกรรมสาหรับบริโภคภายในประเทศมากกว่าเพื่อส่งออกไปยัง ตลาดต่างประเทศ อย่างไรก็ตาม อุตสาหกรรมอาหารในกัมพูชามีศักยภาพเพียงพอต่อการขยายตัวเพื่อการส่งออก หากมีการลงทุนในระดับโรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ เพื่อลดต้นทุนจากปริมาณการผลิต และคุณภาพของสินค้า ให้อยู่ในมาตรฐานสากลได้ 1 ภาพรวม

Upload: others

Post on 28-Aug-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา1

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม โอกาส อปสรรค และความทาทาย

การขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศกมพชา สงผลใหตองน าเขาสนคาจ านวนมากจากตางประเทศเพอตอบสนองความตองการบรโภคภายในประเทศทเพมขน ท าใหประเทศกมพชาเปนตลาดการคาทนาสนใจส าหรบผสงออกไทยและทวโลก เนองจากตลาดกมพชายงมศกยภาพในการขยายตวไดอกมาก ส าหรบประเทศไทยมความไดเปรยบผสงออกจากประเทศอน ๆ จากการทชาวกมพชามทศนคตทดตอสนคาไทยทงในดานคณภาพซงเปนทยอมรบอยางกวางขวางและราคาเหมาะสมเมอเทยบกบสนคาทมระดบราคาใกลเคยงกนจากคแขงอยางเวยดนามสงผลใหสนคาไทยเปนทนยมและไดรบการตอบรบอยางดจากชาวกมพชามาอยางตอเนอง นอกจากนการทชาวกมพชาไดรบอทธพลคอนขางมากจากสอโทรทศนของไทยผบรโภคชาวกมพ ชาจงรจกสนคาไทยเปนอยางดประกอบกบประเทศไทยมพรมแดนตดตอกบกมพชาจงเออตอการขนสงและกระจายสนคาระหวางกน

ปจจบนกมพชาพงพาการน าเขาสนคาอปโภคบรโภคคอนขางมากเนองจากขาดแคลนเทคโนโลยและเงนลงทนในการผลตและแปรรปสนคาอกทงเพอรองรบนกทองเทยวตางชาตทเดนทางมาเยอนกมพชาซงมแนวโนมเพมขนตอเนองโดยสงถง 3.58 ลานคนในป 2555 หรอขยายตวราวรอยละ 25จากป 2554 ขณะทกระทรวงการทองเทยวของกมพชาคาดวาจ านวนนกทองเทยวตางชาตจะเพมขนเปน7 ลานคนในป 2563 ทงนสนคาอปโภคบรโภคซงไทยมศกยภาพในการผลตและสงออกไปกมพชา โดยเฉพาะสนคาประเภทอาหารและเครองดม เชน อาหารแปรรปขนมขบเคยวนมและผลตภณฑนมชาและน าผลไมตลาดมแนวโนมขยายตวดเนองจากจ านวนประชากรของกมพชามแนวโนมขยายตวสงเฉลยรอยละ 1.5 ตอปประกอบกบมนกทองเทยวตางชาตเดนทางเขามาในกมพชาเพมขนตอเนองแตการผลตอาหารและเครองดมในประเทศยงไมเพยงพอทงในดานปรมาณและคณภาพท าใหกมพชาจ าเปนตองน าเขาสนคาดงกลาว

อตสาหกรรมในประเทศกมพชายงคงเปนอตสาหกรรมขนาดเลกและใชเทคโนโลย ทไมสงมาก โดยอตสาหกรรมเสอผาเปนอตสาหกรรมทมการสงออกมากเปนอนดบหนง สวนอตสาหกรรมขนาดเลกอน ๆ โดยเฉพาะอตสาหกรรมอาหารจะถกจดใหเปนอตสาหกรรมส าหรบบรโภคภายในประเทศมากกวาเพอสงออกไปยงตลาดตางประเทศ อยางไรกตาม อตสาหกรรมอาหารในกมพชามศกยภาพเพยงพอตอการขยายตวเพอการสงออก หากมการลงทนในระดบโรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญ เพอลดตนทนจากปรมาณการผลต และคณภาพของสนคาใหอยในมาตรฐานสากลได

1 ภาพรวม

Page 2: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา2

ในประเทศกมพชามอตสาหกรรมขนาดเลกอยประมาณรอยละ 95 ของอตสาหกรรมทงหมด นบเปนสวนส าคญทสดของระบบเศรษฐกจกมพชา และรฐบาลไดใหการสนบสนนอตสาหกรรมขนาดเลกเหลาน โดยก าหนดลงในแผนการพฒนาประเทศเพอลดความยากจนโดยรอยละ 82 ของอตสาหกรรมขนาดเลกเปนธรกจดานเครองดม อาหาร และยาสบ ซงมสดสวนของการจางงานมากทสดดวย

ประเทศกมพชามแนวโนมความตองการสนคาอาหารและเครองดมเพมขนอยางตอเนอง จากการขยายตวของเศรษฐกจ จ านวนนกทองเทยว และจ านวนประชากร ซงอตสาหกรรมการผลตอาหารภายในประเทศไมเพยงพอตอความตองการทขยายตวอยางรวดเรว จ าเปนตองมการน าเขาสนคาประเภทอาหารและเครองดมเขามาในปรมาณคอนขางสงถง 1,271.132 ลานดอลลารสหรฐ (ITC calculations based on UN COMTRADE statistics, 2556)

ตารางท 1 แสดงมลคาการน าเขาอาหารและเครองดมของประเทศกมพชาในป 2556

Imported value 2556 (USD million) %

Thailand 972.182 76.48 Singapore 96.235 7.57 Malaysia 43.296 3.41 Korea, Republic of 38.741 3.05 China 25.688 2.02 France 24.100 1.90 Japan 18.254 1.44 United States of America 13.647 1.07 Australia 13.438 1.06 Others 25.549 2.01 Total 1271.132 100.00

ทมา : ITC calculations based on UN COMTRADE statistics

2 โอกาสและแนวโนมความตองการสนคา

Page 3: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา3

ภาพท 1 แสดงสดสวนการน าเขาอาหารและเครองดมของประเทศกมพชาในป 2556

เมอพจารณาสดสวนการสงน าเขาอาหารและเครองดมของประเทศกมพชา ในป 2556 พบวาประเทศกมพชามสดสวนการน าเขาจากประเทศไทยสงทสด คดเปนสดสวนถงรอยละ 77 แสดงถงทศทางและความสมพนธทางการตลาดทดระหวางสองประเทศ และจากสถตการสงออกสนคาประเภทอาหารและเครองดมจากประเทศไทยมายงประเทศกมพชา ตงแตป 2545 ถงป 2556 พบวาประเทศไทยมมลคาการสงออกสนคาประเภทอาหารและเครองดมเพมขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะตงแตป 2553 – 2556 มลคาการสงออกมการขยายตวเพมขนอยางรวดเรว จาก 516.53 ลานดอลลารสหรฐ เปน 878.60 ลานดอลลารสหรฐ ขยายตวเพมขนกวารอยละ 6 จากป 2545 และจากสถานการณการขยายตวของเศรษฐกจกมพชา ทงการลงทนจากตางชาต การเพมขนของจ านวนนกทองเทยวและประชากรภายในประเทศ ท าใหประเทศไทยยงคงมโอกาสในการเขาท าตลาดดานอตสาหกรรมอาหารและเครองดมไดอกมาก

77%

8%

3% 3%

2% 2% 1% 1% 1% 2%

Imported value 2556 (USD million)

Thailand

Singapore

Malaysia

Korea, Republic of

China

France

Japan

United States of America

Australia

Others

Page 4: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา4

ภาพท 2 แสดงมลคาการสงออกอาหารและเครองดมของประเทศไทยมากมพชา ระหวางป 2545-2556

ประเทศกมพชาเปนหนงในเปาหมายของฐานการลงทนใหมของประเทศไทย ดวยกมพชามทตงทางภมศาสตรทสามารถเชอมโยงการขนสงกบนานาประเทศไดสะดวกมทรพยากรธรรมชาตทหลากหลายและอดมสมบรณทงดานแรธาตปาไมและมพนทส าหรบเปนฐานการผลตสนคาเกษตรอกมาก นอกจากนนยงมแรงงานจ านวนมากและมอตราคาจางแรงงานต าเออตอการลงทนในอตสาหกรรมทตองใชแรงงานสงอกทงยงไดรบเงนชวยเหลอจากนานาประเทศอกดวย อตสาหกรรมอาหารมการเจรญเตบโตอยางตอเนอง แมวาจะมการลงทนเพอการบรโภคภายในประเทศเทานน แตในปจจบน บรษทตางๆ เรมมองหาผรวมลงทนรายใหมจากตางประเทศทมเทคโนโลยทนสมยและสามารถผลตสนคาไดในปรมาณมาก เพอชวยลดตนทนในการผลตลง (Mass Scale Production) และเพมความสามารถทางการแขงขนกบสนคาทตองน าเขามาจากตางประเทศ สงผลดตอการสรางงานใหแกแรงงานกมพชาในทางหนงดวย โครงสราง‘ตนทน’ ของกระบวนการผลตในอตสาหกรรมอาหาร ประกอบดวย ตนทนบรรจภณฑ คดเปนรอยละ 40 ตนทนดานแรงงาน คดเปนรอยละ 30 (เฉพาะแรงงานในพนท) และคาใชจายอนๆ เชน คาสาธารณปโภคอกรอยละ 30 จากโครงสรางตนทนการผลตพบวา ตนทนคาบรรจภณฑมสดสวนมากทสด เนองจากบรษทผลตอาหารจ าเปนตองน าเขาถงพลาสตกจากประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะจากประเทศเวยดนาม ดวยอตสาหกรรมผลตบรรจภณฑภายในประเทศยงไมสามารถแขงขนดานราคาและคณภาพกบบรษทจากตางประเทศได สงผลใหตนทนโดยรวมของสนคามราคาสงเมอเปรยบเทยบกบราคาสนคาเดยวกนในประเทศเวยดนามและไทย

122.57 104.28 137.40 183.47

246.18 245.47 316.93

388.06

516.53

649.63

821.08 878.60

380.20 302.40

0100200300400500600700800900

1000

2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2556* 2557*

3 ความยากงายในการท าตลาด

ลานเหรยญสหรฐ

*ม.ค.-พ.ค.

ทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานปลดกระทรวงพาณชย โดยความรวมมอจากกรมศลกากร

Page 5: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา5

นอกจากนน การขาดเทคโนโลยททนสมยเปนขอจ ากดตอการผลตสนคาในปรมาณมากๆ เพราะในอตสาหกรรมอาหารและเครองดมในกมพชายงคงใชเครองจกรมอสองและไมคอยมประสทธภาพ บรษทจงตองมคาใชจายในการดแลรกษาและซอมบ ารงคอนขางสง เจาของโรงงานจงตองพยายามทจะมองหาผรวมลงทนจากตางประเทศ เพอแกปญหาดงกลาว หากยงไมสามารถพฒนาเทคโนโลยใหทนสมยทดเทยมกบนานาประเทศไดจะสงผลตอความสามารถทางการแขงขนกบสนคาอาหารทน าเขาจากประเทศเวยดนามและประเทศไทยในอนาคต การสงออกสนคาอตสาหกรรมอาหารและเครองดมของประเทศกมพชายงมปรมาณการนอย แตเรมมความพยายามในการสงสนคาบางประเภทสประเทศเพอนบาน อยางไรกตาม ความซบซอนของกระบวนการสงออกและการขาดเทคโนโลยททนสมยยงเปนอปสรรคส าคญตอการสงออกของสนคาประเภทอาหารและเครองดมของประเทศกมพชา

อยางไรกตาม การเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป 2558 จะชวยลดอปสรรคดานการคาในเรองของภาษลงสงผลใหผผลตอาหารและเครองดมทงขนาดกลางและขนาดยอยของกมพชาตองเสยโอกาสในการสงออกสนคาและยงตองแขงขนกบสนคาน าเขาจากประเทศอนๆเนองจากสนคาของกมพชาสวนใหญไมผานมาตรฐานดานคณภาพและความปลอดภยในระดบสากล โดยผผลตอาหารและเครองดมขนาดกลางและขนาดยอยในกมพชาทงหมด 500,000 รายมเพยง 30 รายเทานนทไดรบการรบรองคณภาพอาหารในระดบสากลซงรฐบาลกมพชาพยายามทจะผลกดนผประกอบการใหยกระดบการผลตสนคาตลอดจนการจดการวตถดบใหไดมาตรฐาน GMP และ HACCP เพอใหผบรโภคมนใจในคณภาพและความปลอดภยของสนคานอกจากนผผลตทตองการสงออกสนคาเพอแขงขนในตลาดอาเซยนและตลาดโลกจ าเปนตองผานมาตรฐาน ISO 22000 อยางไรกตามขนตอนในการขอรบรองคณภาพตองใชเงนจานวนมากซงผประกอบการทเปน SME ยงไมสามารถรบผดชอบคาใชจายในสวนนเองไดโดยคาใชจายในการขอรบค าปรกษาประมาณ 10,000 ดอลลารสหรฐฯและอาจเพมขนจาก 50,000 ถง 60,000 ดอลลารสหรฐฯหากจ าเปนตองจดฝกอบรมพนกงานและปรบปรงอาคารบางสวน

แมวาผประกอบการในกมพชาจะพยายามปรบปรงการผลตเพอใหไดมาตรฐาน GMP และ HACCP แตปญหาเรองเงนทนกยงเปนอปสรรคส าคญทท าใหผประกอบการไมสามารถปรบปรงการผลตไดโดยผประกอบการบางรายเลอกทจะก เงนจากธนาคารเพอใชในการปรบปรงขนตอนการผลตแมวาดอกเบยจะสงเนองจากผประกอบการเชอวาหากสนคาไดรบการรบรองมาตรฐาน GMP และ HACCP แลวจะท าใหสนคานนๆสามารถแขงขนในตลาดไดหลงจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ดงนน เปนโอกาสอนดของผประกอบการไทยทมศกยภาพและประสบการณดานอตสาหกรรมอาหารและเครองดม เขามาลงทนในประเทศกมพชา เพอวางรากฐานการผลตอาหารใหทดเทยมกนทงภมภาคอาเซยน

4 ชองทางการกระจายสนคา

Page 6: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา6

ส าหรบชองทางการกระจายสนคาในตางประเทศ สงส าคญประการแรกคอ กระบวนการหรอวธการทจะท าใหสนคาทเรามอย เขาถงกลมผบรโภคเปาหมายตามความตองการ ภายในระยะเวลาและตนทนทเหมาะสม ดงนน ชนสวนส าคญในการชวยกระจายสนคาของเราไปตามชองทางการตลาดทถกตองคอ ตวกลางในการกระจายสนคาหรอ“คนกลาง” หรอ “ชองทางจ าหนาย” นนเอง โดยทวไปอาจแบงชองทางการจดจ าหนาย (Distribution Channels) เปน 2 วธ หรอ 2 ชองทาง ไดแก

1. ผลตสนคาในประเทศ แลวสงออกยงตางประเทศ แบงเปน 2 วธ ไดแก 1.1 การสงออกทางออม (Indirect Export) หมายถงการสงออกโดยผานคนกลางในประเทศ เชน

Trading Company และ Buying Agent 1.2 การสงออกทางตรง (Direct Export) หมายถงผผลตเปนผสงออกโดยตรง โดยสงออกหรอขาย

ใหกบกลมคนกลางในตางประเทศ เชน Importer, Wholesaler, Retailerและ Agent Overseas Marketing Subsidiary

2. ผลตและจ าหนายในตางประเทศ คอไปท าการผลตและจ าหนายในประเทศเปาหมาย ซงสามารถเลอกวธการผลตได 5 วธคอ 2.1 การจางผลต (Contract Manufacture) 2.2 การขายลขสทธการตลาด (Licensing) 2.3 การประกอบ (Assembly) 2.4 การรวมทน (Joint Venture) 2.5 การตงโรงงานเอง (100% Ownership) การพจารณาเลอกชองทางการจดจ าหนายสนคาดานอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา ควร

ค านงถงศกยภาพของผประกอบการเปนล าดบตน หากเปนผประกอบการรายยอยหรอผประกอบการ SME ควรเรมตนการหาชองทางการตลาดดวยวธ ‘ผลตสนคาในประเทศ แลวสงออกยงตางประเทศ’ เพอเปนการลดความเสยงในการลงทนและเปนการทดลองตลาด ในปจจบนประเทศกมพชามการน าเขาสนคาประเภทอาหารและเครองดมมาในชองทางการตลาดลกษณะนเปนสวนใหญ และดวยความนยมและเชอถอในคณภาพของสนคาไทย ท าใหม ‘คนกลาง’ ทตองการรบสนคาไทยมาจ าหนายหรอท าตลาดใหอยพอสมควร ซงกระบวนการหาชองทางการกระจายสนคาหรอหาคนกลางในประเทศกมพชา กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชยจะชวยอ านวยความสะดวกในดาน Business Matching ระหวางผประกอบการไทยกบตวแทนจดจ าหนายของประเทศกมพชา และการใหขอมลดานการสงออกอยเสมอ ดงนน ผประกอบการรายยอยควรตดตามขาวสารจากกระทรวงพาณชยในการหาชองทางการจดจ าหนาย เพอเปนการเพมโอกาสและขยายฐานธรกจของตนเอง

ส าหรบผประกอบการรายใหญและมศกยภาพดานการลงทน ควรเขามาด าเนนการผลตและจ าหนายในประเทศกมพชา เนองจากเศรษฐกจของประเทศกมพชามการขยายตวอยางตอเนอง เฉลยรอยละ 7 ตอป มความมนคงทางการเมอง ทส าคญคอประเทศกมพชามแรงงานจ านวนมากและคาแรงไมสง เหมาะสมตอการด าเนน

Page 7: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา7

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมทตองใชแรงงานในการผลต กฎหมายดานการลงทนเปดโอกาสใหนกลงทนจากตางชาตเขามสทธลงทนไดทง 100 เปอรเซนต และจากสถานการณความไมเพยงพอของสนคาอปโภคบรโภคตอความตองการภายในประเทศ ท าใหตองน าเขาจากตางประเทศเปนหลก จงเปนโอกาสอนดทผประกอบการไทยรายใหญจะเขามาลงทนดานอตสาหกรรมอาหาร เนองจากผประกอบการดานอาหารของไทยมศกยภาพในการผลตสนคาปรมาณมากและควบคมคณภาพไดตามมาตรฐานสากล ท าใหจะสามารถจ าหนายสนคาในราคาทต ากวาราคาในตลาดได ตารางท 2 แสดงรายชอผน าเขาสนคาอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา

ล าดบท ชอผน าเขา ทอย 1 Lucky Market Group No.160, Preah Sihanouk Blvd., Phnom Penh

Tel: 855- 23-215229 Fax: 855-23-426291 E-mail: [email protected] [email protected] www.luckymarketgroup.com ผตดตอ: Mr. Heng Hang Meng (President)

2 Tang Seng Trading No. 11BC, Road 201, Sangkat Tuol Svay Prey 2, Khan Chamcar Morn, PNH Tel: 855-23-993528, 855-16-881118, Fax: 855-23-993228 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Him Tri (Managing Director)

3 Dragon Trading No. 163A, Jawaharial Nehru (St.215) Tel: 855-23-883256, Fax: 855-23-987799 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Kong Kheng (Managing Director)

4 Hong Huot No. 5, St. Internaltional School, Sangkat Toekthla, Khan Russey Keo, Phnom Penh Tel: 855-23-883692, 302282, Fax: 855-23-883691 E-mail: [email protected] [email protected] www.honghuot.com ผตดตอ: Mr. Thai Tino (President)

5 CK Trading Imp. Exp No. 11-13, St. Checoslovaque (169), Sangkat Mittapheap.

Page 8: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา8

ล าดบท ชอผน าเขา ทอย Khan 7 Makara, Phnom Penh. Tel: 855-23-880533, 855-23-880544, 855-12-822777, Fax: 855-23-880622 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Thai Seang (Managing Director)

6 Modern Imp & Exp No. 526, National Road 2, Phnom Penh Tel: 855-23-725 851 Fax: 855-23-427 059 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Somsak Rinruengsin (President)

7 CNC Corp Public No. 457, St.271, Sangkat Phsar Demthkov, Phnom Penh. Tel: 855-23-996 699 Fax: 855-23-995 353 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Meng Chheng (Marketing Manager)

8 Goodhill Enterprise (Cambodia) Ltd.

No. 214/216, Goodhill Building, Preah Sihanouk Blvd., Phnom Penh Tel: 855-23-217888, Fax: 855-23-213688 E-mail: [email protected] [email protected] ผตดตอ: Mr. Frankie Yee S.K. (Country Manager)

9 Goodhill Enterprise (Cambodia) Ltd.

No. 214/216, Goodhill Building, Preah Sihanouk Blvd., Phnom Penh Tel: 855-23-217888, Fax: 855-23-213688 E-mail: [email protected] [email protected] ผตดตอ: Mr. Frankie Yee S.K. (Country Manager)

10 Paragon Town Center No. 12, Street 214, Sangkat Chatumouk, Khan Daun Penh, Phnom Penh. Tel: (855-23) 220 348-9 Fax: 855-23-220 818 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mrs. Arunee Sribenjarath (President)

11 B.P.C Trading (ตวแทนน าตาล)

No. 233C, Mao Tse Toung Blvd., Phnom Penh Tel: 855-23-720 499 , 218 759 Fax: 855-23-216 131

Page 9: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา9

ล าดบท ชอผน าเขา ทอย ผตดตอ: Mr. Phat Bun (President)

12 Da Houg Heng (บะหม และสนคาปลากระปอง)

No.265, National Road 5, Khan Russei Keo, Phnom Penh Tel: 855-23-426 122 Fax: 855-23-430 526 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Yanyong Cammawong (General Manager)

13 Arona Corporation & Mart

No.770, Kampuchea Krom Blvd., Khan Daun Penh, Phnom Penh Tel: 855-23-882 181 Fax: 855-23-882 181 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Pich Chanthy (President)

14 LSH (Cambodia) Pte. Ltd. No. 11, Street 9, Phnom Penh Tel: 855-15-938 818 Fax: 855-23-211 667 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Alan Loo (Assistant General Manager)

15 Anco Brothers Co., Ltd. No. 20, Street 217, Khan 7 Makara, Phnom Penh Tel: 855-16-758 888 Fax: 855-23-366 241 / 721 555 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Phu Sae Tong (President)

16 C.P. Cambodia Co., Ltd. No. 25, Street 4, Kandal Province Tel: 855-23-367 339 Fax: 855-23-367 340 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Sawai Tangtanaporn (General Manager)

17 Kha F&B Asia No. 75, Street 271, Khan Sen Sok, Phnom Penh Tel: 855-23-987 605 Fax: 855-23-993 807 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Sean Sokha (Managing Director)

18 Sayam International No. 64, St.315, Sangkat Boeung Kok 2, Khan Toul Kok, Phnom Penh, Tel: 855-23-885111, Fax: 855-23-885222 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Sayam Ramasoot (Managing Director)

Page 10: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา10

ล าดบท ชอผน าเขา ทอย 19 CBM Corporation Co., Ltd. No. 35-37, St. 214, Phnom Penh

Tel: 855-12-846 686 Fax: 855-23-222 266 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Kouch Sokly (Managing Director)

20 MEGA Lifesciences Pty Ltd. No. 803, Monivong Blvd., Khan Chamcarmon, Phnom Penh Tel: 855-23-212 358 Fax: 855-23-212 359 E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Mahesh Yadav (Country Manager)

22 Unilever Thai Holding Co., Ltd No.36B, St. 568, Khan Toul Kork, Phnom Penh Tel : (855-23) 883182 E-mail: [email protected]

23 CIIC Group- Food & Beverages No. 7H , Yothapol Khemarak Phomin, Phnom Penh E-mail: [email protected] ผตดตอ: Mr. Kao Ratanak

24 Sydney Shopping Center No. 139, Kampuchea Krom, Phnom Penh Tel : (855-12) 702 000 E-mail: [email protected] [email protected] www.SydneyShoppingCenter.com

25 Aus Khmer Import Export Co., Ltd.

No. 107, Mao Tse Toung , Phnom Penh Tel : (855-23) 215 221 E-mail: [email protected]

26 Federal Food Marketing Pte., Ltd.

No. 53Eo, Street 286, Phnom Penh Tel : (855-23) 211 534 E-mail: [email protected]

27 Bayon Supermarket No.133-135Eo, Preah Monivong Blvd., Phnom Penh Tel : (855-23) 881 266 E-mail: [email protected]

28 City Top Market Group. No. 168, Monitreth St., Phnom Penh Tel : (855-23) 424 399 / 424 199 E-mail: [email protected]

29 Pencil Super Center No.483, Samdech Pan St., Phnom Penh Tel : (855-23) 982 394 / 216 471 Fax : (855-23) 219 202

30 Thai Huot Market No. 103-105, Preah Monivong, Phnom Penh Tel : (855-23) 724 623 / 884 622

Page 11: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา11

ล าดบท ชอผน าเขา ทอย E-mail: [email protected]

31 Nacha Food & Beverage Ind. No. 33AB, Street 186, Phnom Penh Tel : (855-23) 881 914 E-mail: [email protected]

ทมา: ส านกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ ณ กรงพนมเปญ ประเทศกมพชา

1. ระเบยบการลงทนขนพนฐานและผลประโยชน โดยมหนวยงาน Council for the Development of Cambodia (CDC) เปนเปนผรบผดชอบ ในการบรหารจดการนโยบายภาครฐทเกยวกบการลงทนของเอกชนเพอเปนการสรางความมนใจและดงดดการลงทนทงจากในและตางประเทศมหนาทรบผดชอบในการบรหารจดการ เขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zone : SEZ), การลงทนนอก SEZ ซงก ากบดแลโดยคณะกรรมการการลงทน (CIB) และเงนชวยเหลอจากตางชาต (ODA)

ส าหรบเงอนไขการเขารบการสงเสรมการลงทน (QIP) รฐบาลกมพชาจงมนโยบายเพอสงเสรมการลงทน ดวยการใหสทธพเศษในการลงทนหลายดาน แกนกลงทนทเขามาประกอบกจการในประเทศกมพชา ในรปแบบของ“กจการทไดรบการสงเสรมการลงทน” ซงมหลายประเภท อาท เกษตรกรรม อตสาหกรรมการเกษตร อตสาหกรรมการทองเทยว เปนตน โดยกจการทมสทธในการขอรบการสงเสรมการลงทน เงนลงทนขนต า และเงอนไขการพจารณาทเกยวของกบอตสาหกรรมอาหารและเครองดม ไดแก ภาคอตสาหกรรมและอตสาหกรรมเกษตรตองเปนกจการในประเภท (1) การผลตอาหารและเครองดม (2) การแชแขงและแปรรปสตวน าเพอการสงออกหรอ (3) การแปรรปธญพชและผลตภณฑจากพช มเงอนไขการพจารณาคอ ตองมเงนลงทนไมนอยกวา 500,000 USD

2. กฎหมายทดน ป 2544เปนกฎหมายทปรบปรงเนอหาใหเหมาะสมกบการลงทนมากขน โดยมรายละเอยดดานสทธในการถอครองทดน การใชประโยชนทดน การเชา/สมปทานทดนของรฐ และการเชาซอ เปนตน กฎหมายฉบบนบงคบใชรวมกบกฎหมายทดนป 2535โดยมคณะกรรมการทดนระดบทองถนแล ะคณะกรรมการทดนระดบประเทศ เปนผรบผดชอบภายใตกฎหมายน

3. กฎหมายสงแวดลอม พ.ศ. 2539 เปนกฎหมายลกของนโยบายพนฐานดานการจดการสงแวดลอม ตามรฐธรรมนญ มาตรา 59 มขอพจารณาอยหลายเรอง ไดแก การจดการของเสย การควบคมมลภาวะทางน า การควบคมมลพษทางอากาศ การรกษามาตรฐานคณภาพอากาศ การปองกนการรบกวนจากเสยง เปนตน มาตราท

5 กฎระเบยบทเกยวของ

Page 12: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา12

ควรใหส าคญคอ มาตรา 6 ระบไววา ตองมการประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมทกดานของโครงการทมโอกาส “ท าลายสงแวดลอม” รวมทงทเกยวกบระบบนเวศน สขภาพ และสวสดภาพของประชาชน โดยการประเมนนจะตองไดรบการตรวจสอบและอนมตโดยกระทรวงสงแวดลอม

4. ระเบยบเกยวกบอตราภาษ 4.1 ภาษก าไรคอภาระหนสนของผเสยภาษทมภมล าเนาในกมพชาบนพนฐานของรายไดทมาจาก

แหลงทมาในกมพชาและจากแหลงทมาในตางประเทศ และส าหรบผเสยภาษทมไดมภมล าเนาอยในกมพชา ภาษนจะค านวณจากรายไดเฉพาะจากแหลงทมาในกมพชาเทานน อตราภาษบนพนฐานของก าไรประจ าป ส าหรบอตราภาษของ ‘ก าไรทนตบคคลไดมา’ คดเปนรอยละ 20

4.2 ภาษมลคาเพม (Value Added Tax: VAT)ใชกบผเสยภาษในระบบประเมนตนเองทเปนผจดจ าหนายสนคา หรอใหบรการ ในอตรารอยละ10 ส าหรบการจ าหนายภายในประเทศ และรอยละ0 ส าหรบการสงออก ผเสยภาษจะตองช าระภาษมลคาเพมทเกบจากลกคา ภายในวนท 20 ของเดอน หลงจากเดอนทมการจ าหนาย หรอใหบรการ

4.3 ภาษเฉพาะส าหรบสนคาและบรการบางชนด (Specific Tax on Certain Merchandises and Services: STCMS) คอภาษทจดเกบส าหรบสนคาและบรการบางชนด ทงในประเทศและทน าเขาจากตางประเทศ โดยจะค านวณกอนภาษมลคาเพม ส าหรบสนคาประเภทอาหารและเครองดม ดงน

กจการผลตน าอดลมและเครองดมแอลกอฮอล อตราภาษรอยละ 10

กจการผลตเบยร อตราภาษรอยละ 25 4.4 ภาษเครองดมแอลกอฮอล และบหร (Tax on Public Lighting: PLT)เปนภาษทจดเกบใน

อตรา 3 % จากผทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล และบหรทกประเภท โดยจะท าการค านวณกอนภาษเฉพาะ (STCMS) และภาษมลคาเพม(VAT)

4.5 ภาษประกอบการธรกจเฉพาะ (Patent Tax) (ตองตออายทกป)คอภาษประจ าปทธรกจตองช าระภายในเดอนมนาคมของทกปตามประเภทของธรกจ และตามขอบเขตจงหวดทธรกจตงอย โดยหากมการจดทะเบยนประกอบการธรกจในครงปปฏทนหลงจะช าระเพยงครงเดยว สถานประกอบการแตละแหงจะตองมใบรบรอง Patent Tax แสดงไวทสถานประกอบการนนๆ

4.6 ภาษการจดทะเบยน (Registration Tax or Transfer Tax)ด าเนนการจดเกบจากการจดท าเอกสารทางกฎหมายทเกยวของกบการกอตงบรษท การควบรวมบรษท และการยกเลกกจการ ในอตรา 1 ลานเรยล ตอ 1 กจกรรม

4.7 ภาษศลกากร (Customs Duties) เปนภาษทจดเกบจากสนคาตาง ๆ ทน าเขามาภายในประเทศ โดยแบงเปน 4 หมวด โดยมอตราระหวางรอยละ 7–35 ตามประเภทของสนคา ดงน

Page 13: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา13

สนคาฟมเฟอย รวมถง รถยนต ไวน บหร น าหอม อาวธ และเครองส าอาง และ สนคาส าเรจรปทกชนด รวมถงโทรทศน วทย เครองเลนเทป สทาบาน และเฟอรนเจอร อตราภาษรอยละ 35 (รถยนตตองเสยภาษเพมตามก าลงเครองยนต)

เครองจกรกลและอปกรณ อตราภาษรอยละ 15

วสด เชน ปนซเมนต เหลก กระเบอง อฐ และของใชในชวตประจ าวน รวมถงเนอสตว ผลไม ชา น ามนพช น าตาล สบ รองเทา แวนตา เสอผา และรถจกรยาน อตราภาษรอยละ 7

วตถดบและสนคาจ าเปน อตราภาษรอยละ 0

5. กฎหมายแรงงาน การจางงานในกมพชาอยภายใตการก ากบดแลของกฎหมายแรงงาน ป 2540 บงคบใชโดย Ministry of Social Affairs, Labor, Vocational Training and Youth Rehabilitation (MOSALVY) กฎหมายฉบบนปรบปรงมาจากฉบบป 2535 โดยเนนสรางความเขมแขงดานอ านาจตอรองใหกบสหภาพแรงงาน ทงนเพอใหเปนไปตามมาตรฐานสากลและหลกหลกปฏบตอยางชาตทไดรบความอนเคราะหยง (Most favored Nation: MFN) นายจางตองจดทะเบยนการจางแรงงานกบ MOSALVY ภายใน 30 วน นบแตประกอบกจการและตองรายงานทกครงทมการเปลยนแปลง ทงนชาวตางชาตทเขามาทางานในกมพชาตองไดรบใบอนญาตใหทางาน (Work permit) สวนชาวกมพชาตองมสมดคมอการจางงาน ซงจดทะเบยนกบ MOSALVY กมพชามการก าหนดขอจ ากดในการจางแรงงานทเปนตางชาต แตเนองจากกมพชามความตองการแรงงานทมทกษะและประสบการณจากตางประเทศเปนจ านวนมาก กฎหมายแรงงานของกมพชาจงคอนขางอนโลมในทางปฏบต

จากการพจารณาดานโอกาสและอปสรรคส าหรบการเขามาท าธรกจเกยวกบอตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา พบวาประเทศกมพชามความไดเปรยบตอการท าธรกจอาหารอยหลายประการ ไดแก การม คาจางแรงงานคอนขางต า ท าใหตนทนดานแรงงานต ากวาประเทศไทย ซงตนทนดานแรงงานนบเปนสวนส าคญตอการผลตสนคา นอกจากนน สถานการณทางการเมองภายในประเทศจดวามเสถยรภาพพอสมควร เออตอการลงทนในระยะยาว และรฐบาลยงใหการสนบการเขามาท าธรกจในประเทศ โดยเฉพาะอตสาหกรรมทตองมจางจางแรงงานคอนขางมาก เนองจากเปนการสงเสรมใหเกดการจางงานภายในประเทศ อยางไรกตาม หนงในอปสรรคส าหรบการด าเนนงานในอตสาหกรรมอาหารและเครองดม คอ การคมนาคมทยงไมสะดวกทงในระยะทางสนๆ หรอระยะทางไกลๆ ท าใหคาขนสงสนคาภายในประเทศกมพชาคอนขางสง เมอเปรยบเทยบกบประเทศอน และประเทศกมพชายงมคาไฟฟาทคอนขางสง และอาจมปญหาดานไฟฟาไมพอตอการผลตในบางพนทดวย

6 บทสรป

Page 14: อุตสาหกรรมอาหารและ ...ditp.go.th/contents_attach/138094/138094.pdf · 2015. 10. 21. · ลงทุนในการผลิตและแปรรูปสินค้าอีกทั้งเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว

อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศกมพชา แนวโนม – โอกาส – อปสรรค และความทาทาย หนา14

ถงแมวาประเทศกมพชาจะมคาแรงคอนขางต า แตแรงงานสวนใหญยงเปนแรงงานระดบไรฝมอ ท าใหตองมการพฒนาแรงงานคอนขางพอสมควร เพอรองรบกบสภาพการท างานในโรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญ ซงอาจสงผลตอการแขงขนกบสนคาทน าเขามาจากตางประเทศ

ศนยพฒนาการคาและธรกจไทยในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ส านกงานสงเสรมการคาระหวางประเทศ ณ กรงพนมเปญ

กนยายน 2558