ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5...

32
นางนภาพร เกาะทอง เอกสารประกอบการเรียนรู 30221 โลกศึกษา ระดับชั ้นมัธยมศึกษาปีที4 กลุ ่มสาระการเรียนรู ้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนปทุมวิไล จังหวัดปทุมธานี ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก

Upload: others

Post on 27-Dec-2019

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

1

นางนภาพร เกาะทอง

เอกสารประกอบการเรยนร ส 30221 โลกศกษา ระดบชนมธยมศกษาปท 4

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โรงเรยนปทมวไล จงหวดปทมธาน

ปญหาสงแวดลอมโลก

Page 2: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

2

เอกสารประกอบการเรยนร

หนวยการเรยนรท 3 เรอง

ปญหาสงแวดลอมโลก

โดย

นางนภาพร เกาะทอง

ต าแหนง คร วทยฐานะช านาญการ

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

โรงเรยนปทมวไล อ าเภอเมองปทมธาน จงหวดปทมธาน

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 ปทมธาน-สระบร

Page 3: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

3

เอกสารประกอบการเรยนรเลมน เปนสวนหนงในการจดการเรยนร ส 30221 โลกศกษา ซงจะศกษาวเคราะหขอมล ขาวสาร สรางความร ความเขาใจ พฒนาทกษะกระบวนการคด เสาะแสวงหาความรในการเปนพลโลก (Global Citizenship) ตระหนกถงแนวทางการแกปญหาความขดแยง (Conflict Resolution) เขาใจธรรมชาตของความขดแยง ผลกระทบของการพฒนาและเหตผลความจ าเปนของการแกปญหา เขาใจทางเลอกและผลทตามมาตอผอนในสภาวะความขดแยง สรางความเปนธรรม ความถกตองความเสมอภาคในสงคม เหนคณคา สทธมนษยชน ไมท าลายโลก รจกอนรกษทรพยากรเพอคนรนหลง ตระหนกในประโยชนและคณคาของแหลงธรรมชาตมจ ากด มความรบผดชอบในความตอเนองและสมพนธกนระหวางสงคม เศรษฐกจและสภาพแวดลอมสการพฒนาอยางย งยน (Sustainable Development) ในระดบชมชน ร ะดบประเทศ และโลก ใหเขาใจถงผลกระทบทเกดขนจากความแตกตางดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ศลปวฒนธรรม ทแตกตางกนรวมทงรจกเรยน รและใชประโยชนจากความสมพนธทซบซอนทมผลตอคณภาพชวตของคนทวโลกดวยความหลากหลาย (Diversity)

ผจดท าหวงเปนอ ยางยงวา เอกสารประกอบการเรยนร ส 30221 โลกศกษา เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก เลมน จะชวยใหครผสอนจดกจกรรมการเรยนรไดงายขน และชวยสรางจตส านกทดใหกบผเรยนรวมกนพฒนาโลกอยางย งยน

ผจดท า

นางนภาพร เกาะทอง

ค าน า

Page 4: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

4

เนอเรอง หนา ปญหาสงแวดลอม 6 ปญหาสงแวดลอมในปจจบน 6 ผลกระทบทเกดจากการใชเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม 7 ผลกระทบทเกดจากการใชทรพยากรของมนษยอยางไมประหยด 8 ผลกระทบทเกดจากปญหาเสอมโทรมของสงแวดลอมทางธรรมชาต 9 ผลกระทบทเกดจากความเสอมโทรมของระบบนเวศตามธรรมชาต 9 ลกษณะปญหาสงแวดลอม

สาเหตของปญหาสงแวดลอม

สารมลพษ

สภาวะทเปนพษและทเปนอนตรายตอมนษย

การเกดมลพษในสงแวดลอม

การควบคมและการปองกน แกไขปญหามลพษ

9 10 13 13 14 14

สารมลพษและบทบาทตอความรอนของโลก

การท าลายโอโซนในชนสตราโทสเฟยร

ผลกระทบเมอกาซโอโซนในบรรยากาศชนสตราโทสเฟยรถกท าลาย

การควบคมมลพษทท าใหโลกรอนขน

แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน แบบฝกทกษะ บรรณานกรม

16 17 18 18 20 22 32

สารบญ

Page 5: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

5

มาตรฐานการเรยนร ส 5. 1 รและเขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ ตระหนกถงความสมพนธของสรรพสงทปรากฏ

ในระวางท ซงมผลตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตรในการคนหา ขอมล ภมสารสนเทศ ซงจะน าไปสการใชและการจดการอยางมประสทธภาพ

ส 5. 2 รและเขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสราง สรรควฒนธรรมและมจตส านก อนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอการพฒนาทย งยน

ผลการเรยนร ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก จดประสงคการเรยนร

1. อธบายความหมายของปญหาสงแวดลอมโลกได 2. วเคราะหสภาพสาเหตของปญหาสงแวดลอมโลกได 3. อธบายการเกดมลพษในสงแวดลอมได

สาระส าคญ ปจจบนสงแวดลอมโลกมแนวโนมถกท าลาย มากขนในขณะเดยวกนสงแวดลอมทา งวฒนธรรม กลบ

เพมมากขนเปนล าดบ เนองจากจ านวนประชากร เพมขนอยางรวดเรว มการประดษฐและพฒนาเทคโนโลย

มาใชอ านวยประโยชนตอมนษ ยเพม ขน ผลจากการท าลายสงแวดลอมทางธรรมชาต สงผลกระทบตอ

ประชากร เชน ปญหาการแปรปรวน ของภมอากาศโลก ภยพบตทางธรรมชาต มแนวโนมรนแรงมากขน

มลพษทางสงแวดลอมขยายขอบเขตกวางขวางมากขน สงผลกระทบโดยตรงตอการด ารงอยและการมคณภา พ

ชวตทดของมนษย เพอปองกนปญหาดงกลาวทกคนจงตองตระหนกถงปญหารวมกนโดยศกษาถงลกษณะของ

ปญหา และผลกระทบทเกดขนตลอดจนแสวงหาแนวทางในการปองกนเพอแกปญหา

หนวยการเรยนรท 3

หนวยท 1

เรอง

ปญหาสงแวดลอมโลก

ระดบชนมธยมศกษาปท 4

หนวยท 1

เรยบเรยงโดย นางนภาพร เกาะทอง

หนวยท 1

Page 6: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

6

ปญหาสงแวดลอม (Environmental Problems)

ปญหาสงแวดลอม หมายถง ของเสย หรอส งแปลกปลอมทปนเปอน และกอให เกดอนตรายตอ

สงแวดลอมซงประกอบดวยมลพษจากแหลงชม ชนมลพษจากแหลงอตสาหกรรม และมลพษจากแหลงเกษตรกรรม เปนตน

ในวนท 5 มถนายน ของทกปถกก าหนดใหเปนวนสงแวดลอมโลก (World Environment Day) เพอคอยกระตนเตอนใหประชากรทวโลกห นมาตระหนกถงวกฤตการณดานสง แวดลอม และรวมกนหาแนวทางในการดแลแกไขปญหาอยางจรงจง ในสวนของนกวชาการไทยทท างานดานสงแวดลอมนน เมอหนมาทบ ทวนถงสถานการณดานสงแวดลอมในปจจบน ตางเหนพองวายงมวกฤตเรงดวนอกหลายดานทรอใหทกคนในสงคมหนมา รวมกนดแล รกษา และเยยวยาโลกใบนใหดขน

Page 7: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

7

ปญหาสงแวดลอมในปจจบน

ในปจจบนสงแวดลอมทเปนธรรมชาต ทงโลก ทงภายในประเทศและในทองถน มแนวโนมถกท าลายเพมมากขน ในขณะเดยวกนสงแวดลอม ทางวฒนธรรม กลบเพมมาแทนมากขนเปนล าดบ ทงนเนองจาก ในปจจบนจ านวนประชากรมนษยเพมขนอยางรวดเรว มการประดษฐและพฒนาเทคโนโลย มาใชอ านวยประโยชนตอมนษยเพม มากขน ผลจากการท าลายสงแวดลอม ทางธรรมชาต สงผลกระทบตอ มนษยหลายประการ เชน ปญหาการแปรปรวนของภมอากาศโลกการรอยหรอ ของทรพยากรธรรมชาตภยพบตมแนวโนมรนแรงมากขน มลพษสงแวดลอมขยายขอบเขต กวางขวางมากขน ซงสงผลกระทบโดยตรงตอการด ารงอยและการมคณภาพชวตทดของมนษย เพอปองกนปญหาดงกลาวทกคนจงตอง ตระหนกถงปญหารวมกน โดยศกษาถงลกษณะของปญหาและผลกระทบทเกดขน ตลอดจนแสวงหาแนวทางในการ ปองกนเพอแกปญหา

มลพษจากโรงงานอตสาหกรรมทมตอสงแวดลอม

ทมา : นางนภาพร เกาะทอง ผลกระทบทเกดจากการใชเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม

เทคโนโลย คอ สงทมนษยสรางขนมาเพออ านวยประโยชนหากน ามาใชอยางไมระมดระวงกจะสงผล กระทบตอความเปนอยของมนษยทงทางตรงและทางออม ในระยะทผานมามนษยไดพฒนาเทคโนโลย มาใช

Page 8: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

8

ประโยชนในทก ๆ ดาน แตในทางตรงกนขาม ผลจากการใชอยางขาดสตกไดสงผลกระทบตอทงมนษย และสงแวดลอมเชนเดยวกน ดงน

1. ผลกระทบทมตอสงแวดลอมทางธรรมชาต ท าใหทรพยากรธรรมชาตอนเปนปจจยส าคญ ในการ ด ารงชวตของทง มนษยและสงมชวตทงมวลถกท าลาย และสงผลกระทบตอสงแวดลอม คอ

1.1 การสญเสยทรพยากรธรรมชาต ไดแก 1.1.1 การสญเสยทรพยากรดน เกดปญหาการพงทลายของดน ดนเสอมคณภาพ อนเปนผล

จากการใชเครองจกรกลทางการเกษตร การใชสารเคมในการเกษตร 1.1.2 การสญเสยทรพยากรน า เชน แหลงตนน าล าธารถกท าลาย ปญหาภยแลง ปญหาน า

เนาเสย การทงสงปฏกลทยอยสลายไดยาก และปลอยสารเคมลงสแหลงน า 1.1.3 การสญเสยทรพยากรปาไมและสตวปาอนเนองมาจากการใชเทคโนโลยสมยใหมใน

การท าลายปาอนเปนทอยอาศยของสตวปา 1.1.4 การสญเสยทรพยากรแรธาต และพลงงานจากความกาวหนาทางเทคโนโลยในปจจบน

ท าใหมการน าทรพยากรแรธาตมาใชอยาง แพรหลายโดยเฉพาะพลงงาน ปหนง ๆ ตองสญเสยงบประมาณในการจดหาพลงงานมาใชเปนจ านวนมหาศาล

1.2 สญเสยความหลากหลายทางชวภาพ หลงจากทสงมชวตกอก าเนดขนบนโลก จากนนไดววฒนาการเพมจ านวนและชนดมากขนเปนล าดบ ตอจากนนผลจากการเปลยนแปลงทางสงแวดลอม ตามธรรมชาตท าใหสงมชวตมแนวโนมสญพนธอยางชา และมการคาดการณว าสงมชวต จะมอตราการ สญพนธ เพมขนอยางนอย 1,000 เทา

1.3 การเปลยนแปลงภมอากาศโลก กจกรรมของมนษยหลายประการมผลตอการเปลยนแปลง ภมอากาศ ซงจะสงผลตอมนษยและสงมชวตทงในปจจบนและในอนาคต ดงน คอ

การเกดภาวะเรอนกระจก (Greenhouse Effect) สาเหตสบเนองมาจากการสะสมของกาซ ทมคณสมบตในการดดซบความรอนจากดวงอาทตย เชน กาซคารบอน ทเกดจากการเผาไหมเชอเพลงทเปนซาก สงมชวตและกาซมเทนซงเกดจากการเนาเปอยของสงมชวตเปนตน ซงจะสงผลกระทบตอการตงถนฐานมนษย เนองจากระดบน าทะเลสงขน ระบบนเวศจะเปลยนแปลงจากภาวะปจจบนบรรยากาศโอโซนถกท าลาย ในปจจบนไดเกดภาวะทรนแรงขนกบโลก และก าลงม ผลกระทบตอสงมชวตตาง ๆ ทอาศยอยบนโลกทงบนบก และในทะเล คอ การทรงส อลตราไวโอเลตสองผาน ชนบรรยากาศลงสพนโลกมากเกนไป เนองจากบรรยากาศชนโอโซนถกท าลาย

Page 9: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

9

1.4 เกดปญหามลพษสงแวดลอม หมายถง ของเสยหรอสงแปลกปลอมทปนเปอน และกอให เกดอนตรายตอสงแวดลอม ซงประกอบดวยมลพษจากแหลงชมชน มลพษจากแหลงอตสาหกรรม และมลพษ จากแหลงเกษตรกรรม

ผลกระทบทเกดจากการใช ทรพยากรของมนษยอยางไมประหยดและขาดความรบผดชอบ กอใหเกดปญหามลพษและปญหาอน ๆ ซงเปนภาวะการณทกระทบกระเทอนตอคนจ านวนมาก ซงภาวการณดงกลาวไม เปนทพงปรารถนาและควรมการกระท าบางอยางเพอแกไขปรบปรงใหดขน

การเกดภาวะเรอนกระจก (Greenhouse Effect) ทมา : นางนภาพร เกาะทอง

ผลกระทบทเกดจาก ปญหาเสอมโทรมของสงแวดลอมทางธรรมชาต ทงทเปนทรพยากรธรรมชาต เชน ปาไม ดน แรธาต สตว พช และปญหาเสอมโทรมของคณคาสงแวดลอมรอบตวมนษยเชน ดน น า อากาศ เปนตน

ผลกระทบทเกดจากความเสอมโทรมของระบบนเวศตามธรรมชาต ตลอดจนปญหาการเปลยนแปลงทางดานสงแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคมอนมสาเหตมาจากการกระท าของมนษย

Page 10: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

10

ลกษณะปญหาสงแวดลอม

ปญหาสงแวดลอมตามนยามของ ส านกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต แบงออกเปน ดงน 1. ปญหาสงแวดลอมทางกายภาพ ไดแก ภาวะมลพษ ความรอยหรอของทรพยากร และการใช

ทรพยากรไมถกวธ ขาดการอนรกษ 2. ปญหาสงแวดลอมทางสงคม ไดแก ความยากจน การขาดแคลนอาหาร ขาดแคลนทอยอาศย

ความไมรหนงสอ และความเจบไข ฯลฯ

สาเหตของปญหาสงแวดลอม

1. ปญหาประชากร 1.1 การเพมจ านวนประชากร 1.2 ขยายตวทางเศรษฐกจและเทคโนโลย เทคโนโลยทท าใหเกดปญหาสงแวดลอม ไดแก

1.2.1 ดานการเกษตรการใชปยและยาฆาแมลง 1.2.2 ดานอตสาหกรรมเนองจากการใชเครองจกรแทนคนกอใหเกด

1) ปญหาวางงาน 2) ขาดแคลนทรพยากร

1.2.3 ดานคมนาคม ความสะดวกสบายในการคมนาคมท าใหเกดการจราจรตดขดจากมปรมาณการใชมาก

1.2.4 สารกมมนตภาพรงส ซงน ามาใชในการถนอมอาหาร การสงคราม 1.3 ความเชอและคานยมทไมเหมาะสม กอใหเกดผลตอการท าลายสงแวดลอมเพอตอบสนอง

ความเชอและคานยมนน เชน 1.3.1 การนยมความฟมเฟอย หรหรา 1.3.2 มความมกงายและความประมาท 1.3.3 ชอบความเปนเอกเทศและความเปนอสระ 1.3.4 ความชนชอบสงประดษฐหรอความงามตามธรรมชาต เชน การปลกสรางอาคารตาม

ไหลเขา 2. การขยายตวของเมองเกดจากภาวะหรอปจจยทางสงคมทผลกดนใหคนสวนใหญเกาะกลมกนเขามา

อยในเขตเมอง ภาวะดงกลาว ไดแก

Page 11: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

11

2.1 แรงดง เปนลกษณะทพจารณาไดจาก ความกาวหนาในการตดตอสอสาร การศกษา เศรษฐกจ ความสะดวกสบาย รายไดตอหวของคนในเขตเมองทมสงกวา จงเปนแรงดงดดคนจากชนบท ซงมโอกาสดอยกวา เขามาสเมองมากขน

2.2 แรงดน เปนลกษณะทพจารณาไดจากสภ าพปญหาในชนบ ท เชน ความยากจน จากการประกอบอาชพเกษตรกรรม ตองอาศยสภาพภมอากาศ ปรมาณน าฝน การขยายตวทางเศรษฐกจไดรบ การสงเสรมไมเพยงพอ จงเสมอนเปนแรงผลกดนใหออกจากชนบทเขาสเมองเพอแสวงหาโอกาสทดกวา

3. สภาพการใชทดนไมเหมาะสม พบวา การเพมขนของปร ะชากรและสาเหตการเกดปญหาสงแวดลอมอนไดกอให เกดสภาพการใชทดนไมเหมาะสม เพราะขาดการควบคมการใชประโย ชนทดน ซงบางพนทเหมาะแกการเพาะปลก แตถกสภาพการเปนเมองเขากอสรางซอนทบ มผลท าใหตองแสวงหาพนทท าการเกษตรใหม โดยบกรกพนทปา

4. การใชเทคโนโลยไมเหมาะสม ไดแก การใชสารเคมในการเกษตรและอตสาหกรรมรวมถงการใชเทคโนโลยทไมถก วธ ยอมสงผลกระทบตอสงแวดลอม นกจากนการใชเทคโนโลยท าใหสามารถท าลายทรพยากรไดเปนจ านวนมาก ท าใหระบบนเวศถกท าลายอยางรวดเรว การน าปะการงเกบขนมาท าเปนสนคาทระลก ท าใหสตวน าไมมทอยอาศย คณภาพดนเสอมจากสารเคมทใชในก ารเกษตรและปยเคมในระยะเวลานานๆ อยางตอเนอง สงแวดลอมทอยรอบตวเราทมปรมาณมากมายมหาศาล ทสดทจะนบ ไดไดแก ดน น า อากาศ พช

สตว คน และสาร เคม ตางๆ ซงมมากมายหลายชนดทเกยวของกบการด ารงชวตประจ าวนของ มนษยนอก

จากนนยงมสงทมนษยมองไมเหน แตกสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนได พลงงานตางๆ เชน พลงงานความ

รอน แสง เสยง และแมเหลกไฟฟา เปนตน เมอกลาวถงสงแวดลอมเสยหรอเปนพษ หมายความวา สภาพของ

สงแวดลอมเกด การเปลยนแ ปลงไปจนเกดผลกระทบตอการด ารงชพของมนษย ในปจจบนเรามกจะ

ไดยนทกลาวกนวา ดนเสย น าเสย อากาศเปนพษ และแสง เสยงเปนพษสาเหต สวนใหญเกดจากการกระท า

ของมนษยนนเอง เชน

1. มนษยตดไมท าลายปากนมากขน

2. มนษยเผาเชอเพลงตามบานเรอน และตามโรงงานอตสาหกรรมมากขน

3. มนษยผลตสารสงเคราะหบางอยางทไมสลายตว และสลายตวยากมากขน เชน พลาสตก โฟม

Page 12: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

12

จงท าใหเกดขยะเหลานมากขน สวนสารบางอยางทเปนกาซ เชน ฟรออน ซงใชชวยในการฉดสเปรย และใชในเครองท าความเยน กจะมปรมาณเพมขนในอากาศฟงกระจายทวไป ซงจะไปท าลายโอโซนในบรรยากาศทหอหมโลกไว และมผลกระทบท าใหอณหภมของโลกสงขน

ตดไมท าลายปา

ทมา : นางนภาพร เกาะทอง

4. มนษยสรางผลตภณฑตาง ๆ ขนใชแทนวตถดบทไดจากธรรมชาต เชน ใชไฟเบอรกลาสแทนไม ใชฟรออนแทนแอมโมเนยเหลวในตเยน และใชผงซกฟอกแทนสบ เปนตน เมอใชแลวมสงตกคางเปนมลพษอยในอากาศ ในน า และในดน ท าใหเกดผลเสยหายตอพช สตวและมนษยดวยกนเองในทสด

5. มนษยสรางอปกรณเครองใชไฟฟาบางชนดทใหความรอน แสง เสยง ทท าใหเกด อนตรายตอมนษยได มากขน

6. มนษยสรางยานพาหนะทใชในการเดนทาง เชน จกรยานยนต รถยนต และยานอวกาศ เพอออกไปส ารวจอวกาศภายนอกโลกมากขน กาซทเหลอจากการเผาไหมของเชอเพลง ไดแก ออกไซดของคารบอนและไนโตรเจนจะมปรมาณเพมขนในอากาศ

Page 13: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

13

สารมลพษ

สารมลพษ หมายถง สารตางๆ ทมอยในดน ในน า และในอากาศมปรมาณมากกวาปกต ท าใหเกดผลกระทบตอการด ารงชพของมนษย พชและสตว ถาแยกประเภทสารมลพษออกตามสถานะจะมอย 3 กลม คอ

1. สารมลพษทอยในสถานะกาซ เชน กาซคารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซด ของธาตก ามะถน ธาตก ามะถน ไนโตรเจน และคลอรน เปนตน

2. สารมลพษทอยในสถานะของเหลว เชน ละอองน ากรดตาง ๆ ของธาตก ามะถน ไนโตรเจน ทละลาย อยในน าฝน หรอละลายอยในน าใตดน หรออยในน าเสยจากน าทงตามบานเรอน และจากโรงงาน อตสาหกรรมตาง ๆ เมอไหลลงสแมน าล าคลองกจะท าใหน าเสย ท าใหพชและสตวน าบางชนดตายและ สญพนธ

3. สารมลพษทอยในสถานะของแขง เชน เขมา ควนสารสงเคราะหบางอยางทใชแลว สลายตวยาก เชน ถงพลาสตก โฟม และไฟเบอร เปนตน ท าใหมขยะปะปนอยในน าและในดนอยท วไป

สภาวะทเปนพษและทเปนอนตรายตอมนษย

1. อากาศทหายใจไมบรสทธมเขมาควนปะปนมา ตลอดจนมกลนเหมน และมกาซทเปน อนตราย ตอระบบหายใจของมนษย

2. น าทวมไรนา บานเรอน ถนน เสยหายโดยฉบพลน 3. น าแขงทขวโลกละลายมากขน ท าใหน าทะเลมระดบสง และไหลเขามาปนกบน าจดในแมน าล า

คลองมากขน ซงจะเปนอนตรายตอบานเรอนและพชทปลกไวรมน า 4. ฝนเปนกรด ท าลายพชพนธธญญาหาร ท าลายดน ท าใหปลกพชไมงอกงาม 5. โลกจะรอนขน 6. ฤดกาลจะแปรปรวน 7. ชนโอโซนถกท าลาย และไมชวยกรองรงสอนตราย ท าใหตาเปนตอ และผวหนงเปน มะเรง

Page 14: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

14

ผลจากภาวะเรอนกระจกท าใหอณหภมของโลกสงขนน าแขงทขวโลกละลาย

ทมา : นางนภาพร เกาะทอง

การเกดมลพษในสงแวดลอม

1. มลพษทเปนกาซ ของเหลว และของแขง จะเกดขนจากธรรมชาต จากการเผาไหม ของเชอ เพลง จากการตดไมท าลายปา และจากการปนเปอนแทรกซมของสารสงเคราะหบางชนดทมนษยเราผลตใชกนมากขน

2. มลพษทเปนพลงงาน เชน พลงงานความรอนทท าใหโลกมอณหภมสงขนเนองมาจาก การตดไมท าลายปา การท าลายโอโซนในบรรยากาศทหอหมโลกไว การสรางยานพาหนะทมการเผาไหมสง หรอมการเผาไหมทไมสมบรณ เปนตน สวนมลพษทเปนพลงงานชนดอน เชน แสง เสยง และแมเหลกไฟฟานน กเกดจากการทมนษยผลตสนคาและผลตภณฑใหมๆ ทไปท าลายประสาทห ตา และประสาทสมผสอนของมนษยมากขน

การควบคมและการปองกน แกไขปญหามลพษ

เมอทราบสาเหต และการเกดมลพษในสงแวดลอมแลว เรากจะสามารถแกไขปญหาสงแวดลอมได ถาทกคนทกฝายใหความรวมมอกน เชน

1. ชวยกนปลกตนไมใหมากขนไมตดไมท าลายปาโดยไมจ าเปน

Page 15: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

15

สงปฏกลในชมชน ทมา : http://www.google.co.th/imgres?imgurl

2. ดแลรถยนตไมใหมควนด า และหมนปรบเครองยนตเสมอ 3. ประหยดพลงงานไฟฟา เพราะมสวนชวย ลดเขมาควน กาซไอเสยตาง ๆ ตลอดจนกรด จงชวย

ปองกนและลดฝนกรด ตลอดจนลดกาซซงท าใหโลกรอนขน 4. เลอกใชของอยางประหยด โดยคดถงประโยชนระยะยาว หากใชไดซ าแลวซ าอก ยอมดกวาใชแลว

ทงทกครง เชนขวดแกวใชไดครงแลวครงเลา แตกระปองใชไดครงเดยว จงตองใชพลงงานผลตอยร าไป 5. ใชวสดธรรมชาต เชน ใบตอง ดกวาวสดสงเคราะหซงไดแก ถงพลาสตก กลองโฟม เกบรกษา

ความรอนหรอความเยน นอกจากนอาจจะมวธอน ๆ อกทสามารถแกไข ควบคม และปองกนภาวะมลพษ และสารมลพษได

หากเราทราบสาเหต ตวตนเหต และการเกดทแนนอนและชดเจน ดวงอาทตยศนยกลางของระบบสร ยจกรวาลเปนตนก าเนดของพลงงานอนมหาศาล ไดสงรงส

แมเหลกไฟฟามายงโลกของเรา แตเนองจากมบรรยากาศหอหมโลกอยหลายชน และมองคประกอบ ตางๆ โดยเฉพาะกลมเมฆและไอน า รงสดวงอาทตย (Solar Radiation) ประมาณครงหนงเทานนทจะผานบรรยากาศลงมาถงพนผวโลกได

Page 16: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

16

รงสแมเหลกไฟฟาจากดวงอาทตย ประกอบดวยรงสทอยในชวงคลนสนรอยละ 95-99 ไดแก รงสคอสมก รงสแกมมา และรงสเอกซ สวนรงสคลนยาว ไดแก คลนวทย รงสทอยในชวงคลนสนเป นรงส ทมองเหนได (Visible rays) รอยละ 45 รงสอนฟราเรด (Infrared) รอยละ46 และรงสอลตราไวโอเลต (Ultraviolet) รอยละ 9

การทบรรยากาศหอหมโลกอยหลายชนนน มประโยชนตอการด ารงชพของสงทมชวตเปน อนมาก เชน บรรยากาศชนบน ชวยกรองรงสหลายอยางทเปนอนตราย เชน รงสเอกซและรงส อลตราไวโอเลตสวนบรรยากาศชนลางจะดดซมรงสอนฟราเรดซงโลกสะทอนกลบ นอกจากนนยงชวยเกบ

รกษาความรอนทผวโลกไว ไมเชนนนอากาศทผวโลกจะเยอกเยนถง -40 °C โดยเฉลยแทนทจะเปน 15 °C ดงทเปนอยในปจจบน

เมอโลกไดรบรงสจากดวงอาทตย โลกจะแผรงสสะทอนกลบสบรรยากาศ เรยกวา รงสโลก (Terrestrial Radiation) ความยาวคลนจะขนอยกบอณหภม อณหภมเฉลยบนผวโลก 15°C รงสจากโลกเ ปนรงสอนฟราเรดในชวงคลนยาว ซงแตกตางจากรงสอนฟราเรดจากดวงอาทตยซงเปนชวงคลนสน ตามปกตแลว ไอน าและคารบอนไดออกไซดในบรรยากาศจะมปรมาณพอเหมาะและสามารถดดซมพลงงานสวนนไว ท าใหโลกเกบความรอนไวอยในระดบทเหมาะสมตอการด ารงชวตของคน สตว และพช

สารมลพษและบทบาทตอความรอนของโลก

สารมลพษสวนใหญเกดขนในบรรยากาศชนลาง คอ ชนโทรโพสเฟยร เชน มเทน CH4) ไนโตรเจนออกไซด (NOx) คารบอนไดออกไซด (CO2) คารบอนมอนอกไซด (CO) คลอโรฟลออโรคารบอน (chlorofluorocarbons) และโอโซน เปนตน เปนทนาสงเกตวากาซโอโซนในบรรยากาศชนโทรโพสเฟยรนไมไดเกดขนเองตามธรรมชาตและถอเปนสารมลพษ โดยทวไปไมควรน าไปปะปนกบกาซโอโซนในชน สตราโทสเฟยร เพราะบรรยากาศในสองชนนมกไมใครผสมปนเปกน โดยเฉพาะอยางยงเมอมชนโทรโพพอส คนอย สารมลพษอน ๆ กเชนกน ไมมโอกาสขนไปสงถงชนสตราโทสเฟยร ยกเวน เชน

1. เกดลมพายรนแรงในบรรยากาศชนบน 2. เปนกาซเฉอยไมท าปฏกรยากบสารมลพษอน ๆ ไดงาย จงคงตวอยนานและลอยขนสงเปน

ล าดบ เชนคลอโรฟลออโรคารบอน ไนทรสออกไซด (N2O) เปนตน 3. เกดมลพษในชนสตราโทสเฟยร เชน เครองบนคอนคอรดขององกฤษและฝรงเศส และเครองบน

Tu-144 ของสหภาพโซเวยต มเพดานบนอยทระดบความสง 17 กโลเมตร โบอง 747 ของสหรฐอเมรกามเพดานบนทระดบ 20 กโลเมตร เปนตน จงเกดออกไซดของไนโตรเจน ไฮโดรเจนออกไซด ฯลฯ เมอมกาซไนโตรเจน (N) ออกซเจน (O) และโอโซน (O3) ในบรรยากาศชนสง อาจมปฏกรยาจนเกดไนทรสออกไซด

Page 17: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

17

(N2O) กาซนสามารถเกบกกความรอนไวไดเชนเดยวกนกบมเทนและกาซอน ๆ ซงจะไดกลาวถงตอไป สารมลพษบางชนดท าใหโลกรอนขนแตมบทบาทแตกตางกน สามารถจ าแนกออก เปน 2 ประเภท คอ

3.1 ท าลายโอโซนในชนสตราโทสเฟยร จงท าใหโลกรบพลงงานความรอนโดยตรงจากดวงอาทตยมากขน

3.2 มมลพษในบรรยากาศชนลางทหมห อผวโลกมากขนกวาปกต สารมลพษเหลาน จะเกบกกรงสโลกหรอความรอนไวมากกวาปกตเชนกน

การท าลายโอโซนในชนสตราโทสเฟยร

โอโซนถกท าลายไดดวยสารประกอบ 3 กลมใหญ ๆ คอ คลอรน ออกไซดของไฮโดรเจน และออกไซดของไนโตรเจน สารคลอโรฟลออ โรคารบอนเปนสารประกอบของคารบอน ฟลออไรด และคลอรน คารบอนเตตระคลอไรด (CCl4) คลอโรฟอรม (CHCL3) และเมธลคลอโรฟอรม (CHCl3) กมคลอรนเชนกน สารคลอโรฟลออโรคารบอน หรอทเรยกวา ฟรออน สวนใหญใชในเครองท าความเยน และเครอง ปรบอากาศ นอกจากนนยงใชเปนกาซขบดนในกระปองฉดสเปรยตาง ๆ ใชเปนสารท าความสะอาดชนดหรอใชสารนนเปาใหเกดฟองในเนอของโฟมทใชท ากลองบรรจอาหารตางๆ เปนตน

เมอกาซเฉอยกลมนลอยขนไปถงชนสตราโทสเฟยร รงสอลตราไวโอเลตจะท าใหเกดปฏกรยาขน อะตอมคลอรนแตกตวออกมาจากนนอะตอมนจงท าปฏกรยากบโอโซนจนเกดคลอรนมอนอกไซด (chlorinemonoxide, ClO) หากแตมไดหยดย งเพยงแคนนกลบปลดปลอยอะตอมของออกซเจนอนจนเกดกาซนขนคงเหลออะตอมคลอรนไวใหใชตงตนใหมและท างานตอไปอกนบหมนครง ประกอบกบเปนสาร ซงมอายอยในบรรยากาศได 75-110 ป จงท าลายกาซโอโซนไดตอเนองเปนระยะเวลาอนนาน ดงทไดพบหลกฐานของการท าลายชนโอโซนนทบรเวณขวโลกได ชองวางในชนโอโซน (ozone holes) ขยายตวกวางขนทกปพรอมกบตรวจพบคลอรนมอนอกไซด ออกไซดของไฮโดรเจน และออกไซดของไนโตรเจนซงเปนตวท าลายโอโซนนน อาจเกดไดในธรรมชาตเปนสวนใหญ ใบไม ซากพชและสตวยอมเนาเปอย และผพ งไปตามธรรมชาต ท าใหเกดกาซมเทน และคารบอนไดออกไซด และคารบอนมอนอกไซด เปนตน

นอกจากนกาซมเทนยงกลายเปนออก ไซดของไฮโดรเจนตอไปได กาซเหลานท าลายชนโอโซนทงสน หากสามารถขนถงชนสตราโทสเฟยรได

Page 18: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

18

ผลกระทบเมอกาซโอโซนในบรรยากาศชนสตราโทสเฟยรถกท าลาย

เมอกาซโอโซนในบรรยากาศชนสตราโทสเฟยรถกท าลาย จะกอใหเกดผลกระทบตอเนอง 2 กรณ คอ 1. พลงงานความรอนบนพนโลกมากขน 2. รงสอลตราไวโอเลตในชวงคลนซงเปนอนตรายตอสงทมชวตผานลงมาถงพนโลกมากขน

จากกรณทงสองดงกลาว จะมผลกระทบตอภมอากาศไดหลายอยาง เชน 1. ความรอนอาจจะท าใหน าแขงในบรเวณขวโลกละลายไดมากขน 2. ความรอนจะท าใหน าในมหาสมทรขยายตว ท าใหเกดความแปรปรวนทางน า 3. จากการรบรงสอลตราไวโอเลตเพมขนจงท าใหพชชนต า เชน แพลงกตอน สาหราย ไดอะตอม

ยกลนอยด เกดการกลายพนธ (mutation)ได สวนใบพชชนสงจะมการสงเคราะหแสงลดลงเพราะเซลลคลมรอบปากใบ (guard cell) ไดรบอนตรายจากแสงจะปดปากใบจนวตถดบไมสามารถผานเขาไปในใบได เชนเดมจงเปนเหตท าใหการสงเคราะหแสงลดลง

4. รงสอลตราไวโอเลต จะท าใหเกดการกลายพนธในสตว หรอเกดโรคมะเรง ขนทเปลอกตาและอวยวะสบพนธ เชน แกะ มา ถงแมจะมขนหอหมรางกายซงจะชวยลดอนตรายลงไดกตามแตในอวยวะซงขาดเมดส (melanin) เชน เปลอกตาและอวยวะสบพนธ ถาไดรบรงสอลตราไวโอเลตตอเนองในระยะยาว กอาจท าใหตาเปอย หรอเกดโรคมะเรงทตาและอวยวะสบพนธได

5. ส าหรบมนษยนนไดใชรงสอตราไวโอเลตเมออยพอควรในการเปลยนสารทผวหนงให เปนวตามนดสาม ซงปองกนโรคกระดกออนและฟนผ แตถาไดรบรงสอลตราไวโอเลตมากไป เชน ผทอาบแดดเปนประจ า หรอชาวไรชาวนาทตองตากแดดเปนประจ า จะท าใหมผวกรานหนาเพราะเซลลแบงแยกตวเพมจ านวนมากขน นอกจากนนผวจะมรอยยนสคล าหรอจาง ท าใหดแกเกนวยและในทสดอาจเกดมะเรงทผวหนง คนผวคล า เชน ชาวเอเชย และชาวแอฟรกา มเมดสอยในผวมากสามารถสะทอนและดดซมรงสสวนเกนไดดกวาคนผวขาว ดงนนจงเกดอนตรายจากรงสอลตราไวโอเลตตอคนผวขาวมา กกวาคนผวคล า ส าหรบดวงตาทรบแสงแดดกลาเกนไปในระยะยาวจะเกดเนอตงทหวตา และเปนมะเรงทเยอบชนนอกของนยนตาหรอเปนตอกระจกได

การควบคมมลพษทท าใหโลกรอนขน

การควบคมมลพษทท าใหโลกรอนขน อาจท าไดดงน

Page 19: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

19

1. ควบคมการใชเชอเพลง เพอลดสารประกอบไฮโดรคารบอน ออกไซดของคารบอนไนโตรเจน ไมวาจะเปนเชอเพลงใชตามบานเรอน ใชในการผลตพลงงานไฟฟาหรอใชในการผลตผลตภณฑตามโรงงานอตสาหกรรมตาง ๆ กตาม

กลมควนจากโรงงานอตสาหกรรม ลอยขนไปท าลายชนบรรยากาศ

ทมา : http://paipibat.com/?tag

2. ลดการผลตสารสงเคราะหบางตว พรอมทงหาสารทดแทนตวอน เชน ในการประชมท กรงเวยนนา ไดมขอตกลงทจะควบคมการผลตและการใชสารคลอโรฟลออโรคารบอนทวโลก เพราะสารนจะไมสลายกาซโอโซน มผลท าใหโลกรอนขน

3. รณรงคใหมการประหยดพลงงานไฟฟา เพอจะไดชวยลดการใชเชอเพลงในโรงไฟฟา และใชผลตภณฑตางๆ เทาทจ าเปน เพอลดมลพษจากโรงงานอตสาหกรรม

4. รณรงคใหมการปลกปาทดแทน และไมตดไมท าลายปาตามธรรมชาต เพราะตนไมในปามบทบาทส าคญยงในการลดมลพษ เนองจากพชชวยลดปรมาณคารบอนไดออกไซดไดอยางมประสทธภาพ การตดไมท าลายปาจงบนทอนความสามารถในการลดมลพษของธรรมชาต และท าใหเกดความเปลยนแปลงทางภมอากาศไดตอเนองอกนานปการ

Page 20: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

20

แบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน

โรงเรยนปทมวไล กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

สาระการเรยนรเพมเตม ส 30221 โลกศกษา ระดบชนมธยมศกษาปท 4 จ านวน 10 ขอ 10 คะแนน

ค าชแจง: 1. แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน สาระการเรยนร เพมเตม ส 30221 โลกศกษา มจ านวน 2 หนา

2. ลกษณะของแบบทดสอบเปนปรนยแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอกจ านวน 10 ขอ 3. เขยนค าตอบลงในกระดาษค าตอบทกรรมการคมสอบแจกใหเทานน 4. อยาขดเขยนหรอท าเครองหมายใดๆ ลงในแบบทดสอบ 5. ใหสงแบบทดสอบคนกรรมการคมสอบ หามน าแบบทดสอบออกจากหองสอบโดย

เดดขาด ผลการเรยนร ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก 1. ค าวาการพฒนาทย งยนมความหมายสอดคลองกบขอใดมากทสด

ก. การใชทรพยากรหลายชนดพรอมกน ข. การใชทรพยากรตามทกฎหมายบญญต ค. การใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดคมคา ง. การใชทรพยากรธรรมชาตเพอการอตสาหกรรม

2. สาเหตส าคญทสดของปญหาวกฤตการณดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตคอ ขอใด ก. การขยายตวทางเศรษฐกจ

ข. การเพมขนของประชากร ค. ภยธรรมชาตและอบตเหต ง. ความเจรญทางดานเทคโนโลย

3. ขอใด อธบายความหมายของสงแวดลอมไดถกตองทสด

ก. สงตาง ๆ ทอยรอบตวเรา ข. สงตาง ๆ ทมความเหมาะสมตอมนษย

ค. ทกสงทประกอบกนเปนโลกและสภาพ แวดลอมทเกยวกบ ปาไม ดน น า อากาศ ง. ทกอยางทอยรอบตวเราทงทมองเหนและมองไมเหน ทมลกษณะทางกายภาพและ ชวภาพเกดขนเองตามธรรมชาตและมนษยสรางขน

4. ตวการส าคญทสรางปญหาวกฤตการณดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต คอ ขอใด

ก. มนษย ข. นกการเมอง ค. ภยธรรมชาต ง. ความกาวหนาของเทคโนโลย

Page 21: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

21

ส 30221 โลกศกษา หนาท 2 5. เพราะเหตใด จงมค ากลาววา ปจจบนสงแวดลอมโลกมแนวโนมถกท าลายเพมมากขน ในขณะเดยว กนสงแวดลอมทางวฒนธรรม กลบเพมมาแทนมากขนเปนล าดบ

ก. ประชากรเพมมากขน

ข. วทยาการกาวหนามากขน

ค. เปนการปรบภมทศนของแตละประเทศ

ง. การแขงขนดานสงแวดลอมทางวฒนธรรม

6. ปญหามลภาวะดานตาง ๆจะแกไขไดส าเรจ

จ าเปนจะตองไดรบความรวมมอจากใคร เปนอนดบ

แรก

ก. ภาครฐ

ข. ภาคเอกชน

ค. องคกรพฒนาเอกชน

ง. ประชากรทกภาคสวน

7. สงแวดลอมทางกายภาพ ยกเวน ก. ดน

ข. ภเขา ค. น าใจ ง. แรธาต

8. ทรพยากรธรรมชาตในขอใด ทเปนปจจย พนฐานของกจกรรมทางเศรษฐกจ ก. น า ข. ปาไม ค. ออกซเจน ง. พลงงานตางๆ

9. การอนรกษทรพยากรธรรมชาตหมายถงอะไร ก. การมมาตรการเพอการปองกนและคมครอง ข. การใชทรพยากรอยางเหมาะสมโดยใหเกดสภาพสมดล ค. การใชทรพยากรใหมคณภาพตอชวตมนษย และพอเพยง ง. การควบคมมใหมการท าลายทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม

10. ปญหาการขาดแคลนน าเกดขนเพราะเหตใด ก. โลกทวความแหงแลงขนทกวน ข. น าโสโครกถกทงจากบานเรอน ค. คณภาพน าเสยเพมจ านวนมากขน ง. ราคาน าบรสทธสงขนจงเกบและกกตน

Page 22: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

22

ใบงานท 1 แบบฝกทกษะสมพนธเชอมโยง 8 ดาน เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

แนวคดหลก รายการวเคราะห

1.พลโลก (Global Citizenship)

2.การพงพาอาศยซงกนและกน (Interdependence)

3. ความเปนธรรมทางสงคม

(Social Justice)

4.สทธมนษยชน

(Human Rights)

5.คานยมและการตระหนก

รบรสถาน การณ (Value and

Perception)

6. การพฒนาอยางย งยน

(Sustainable Development)

7. การแกปญหาความขดแยง

(Conflict Resolution)

8.ความหลากหลาย

(Diversity)

Page 23: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

23

เฉลยใบงานท 1 แบบฝกทกษะสมพนธเชอมโยง 8 ดาน เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

แนวคดหลก รายการวเคราะห

1.พลโลก (Global Citizenship)

1. ปญหาสงแวดลอมโลกเกดจากการกระท าของมนษย 2. ประชากรทงโลกไดรบผลกระทบปญหาสงแวดลอมโลก 3. และเชนกนมนษยก าลงหาแนวทางแกไขปญหาสงแวดลอมโลก

2.การพงพาอาศยซงกนและกน (Interdependence)

มนษยทกคนตองพงพาอาศยซงกนและกนกบสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ฉะนนตองรวมกนอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอความย งยน

3. ความเปนธรรมทางสงคม (Social Justice)

กฎหมายและความรวมมอระหวางประเทศจะสรางความเปนธรรมทางสงคมใหกบสงคมโลก ทกประเทศตองเคารพ กฎ-กตกา จงจะรกษาสงแวดลอมไดอยางย งยน

4.สทธมนษยชน (Human Rights)

มนษยทกคนทเกดมาบนโลกใบน มสทธเทาเทยมกนตามกฎหมายทจะอยในโลกน อยางมความสข มอากาศหายใจ มสงแวดลอมทไมเปนพษและมสทธเรยกรองตามสทธของตน

5.คานยมและการตระหนกรบรสถานการณ (Value and Perception)

ทกคนรถงสถานการณของปญหาสงแวดลอมโลก ดงนนทกคนจงตระหนก ดวยการรวมมอกนแกปญหา รวมกนอนรกษ และทส าคญก าลงสรางจตส านกใหกบคนรนใหม

6. การพฒนาอยางย งยน

(Sustainable Development)

องคการสหประชาตรวมกบประเทศสมาชกก าลง ประชม สรางกฎ กตกา อนรกษ หาสงทดแทน แมแตการคมก าเนดประชากร ซงประชากรคอสาเหตทส าคญทสด ทสรางปญหาสงแวดลอม และมนษยกรวมกนแกปญหาน าเทคโนโลยมาพฒนา เพอใหลกหลานในอนาคตใชชวตบนโลกใบนไดอยางย งยน

7. การแกปญหาความขดแยง (Conflict Resolution)

ไมมความขดแยงทกประเทศรวมมอกนแกปญหา

8.ความหลากหลาย (Diversity) มทงหลากหลายปญหาและหลากหลายวธแกไข ทเกดจากการกระท าของมนษย

(เฉลยอยในดลยพนจของครผสอน)

Page 24: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

24

ใบงานท 2 เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

ผลการเรยนร : ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก ค าชแจง : ใหผเรยนเลอกขอความดานขวามอมาใสหนาขอดานซายมอทมความสมพนธกนมากทสด

*********************************************************************************

………. 1. น าเสอผาเกาไปแลกไข ก. ทรพยากรนนก าลงจะหมดหรอสญสนไป ………. 2. ฟรออนในตเยน ข. ดดซมรงสอนฟราเรดซงโลกสะทอนกลบ ………. 3. กาซทเหลอจากการเผาไหมเชอเพลง ค. พลงงานทดแทนลดภาวะโลกรอน ………. 4. ชนไอโซนถกท าลายมผลตอรางกาย ง. มะเรงผวหนง , ตาเปนตอ

………. 5.ใบตองดกวาถงพลาสตก จ. ท าลายกาซไอโซนไดนาน 75 – 100 ป ………. 6. การสงวนพนธสตวปา ฉ. รยส ( Reuse ) ………. 7. บรรยากาศชนลาง ช. ออกไซดของไนไตรเจน ………. 8. สารคลอโรฟลออไรคารบอน ซ. ในเครองท าอากาศ หรอเครองท าความเยน ………. 9. การปองกนมลพษ ฌ. ลดสารประกอบไฮโดรคารบอน

ออกไซดของคารบอน ………. 10. การควบคมมลพษโดยตรง ญ. ไนโตรเจน ฎ. ดแลรถไมใหมควนด า ฏ. ปลกตนไมใหมจ านวนมากขน ฐ. ท าลายไอโซนในบรรยากาศทหอหมโลก

Page 25: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

25

เฉลยใบงานท 2 เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

ผลการเรยนร : ผ เรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก

ค าชแจง : ใหผเรยนเลอกขอความดานขวามอมาใสหนาขอดานซายมอทมความสมพนธกนมากทสด *********************************************************************************

...ฉ..... 1. น าเสอผาเกาไปแลกไข ก. ทรพยากรนนก าลงจะหมดหรอสญสนไป ...ฐ..... 2. ฟรออนในตเยน ข. ดดซมรงสอนฟราเรดซงโลกสะทอนกลบ ...ช..... 3. กาซทเหลอจากการเผาไหมเชอเพลง ค. พลงงานทดแทนลดภาวะโลกรอน ...ง..... 4. ชนไอโซนถกท าลายมผลตอรางกาย ง. มะเรงผวหนง , ตาเปนตอ ...ค..... 5.ใบตองดกวาถงพลาสตก จ. ท าลายกาซไอโซนไดนาน 75 – 100 ป ...ก..... 6. การสงวนพนธสตวปา ฉ. รยส ( Reuse ) ...ข..... 7. บรรยากาศชนลาง ช. ออกไซดของไนไตรเจน ...ซ..... 8. สารคลอโรฟลออไรคารบอน ซ. ในเครองท าอากาศ หรอเครองท าความเยน ...จ..... 9. การปองกนมลพษ ฌ. ลดสารประกอบไฮโดรคารบอน

ออกไซดของคารบอน ...ฏ..... 10. การควบคมมลพษโดยตรง ญ. ไนโตรเจน

ฎ. ดแลรถไมใหมควนด า ฏ. ปลกตนไมใหมจ านวนมากขน

ฐ. ท าลายไอโซนในบรรยากาศทหอหมโลก

( เฉลยอยในดลยพนจของครผสอน )

Page 26: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

26

ใบงานท 3 เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

ผลการเรยนร : ผ เรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก

ค าชแจง : ใหผเรยนวเคราะหปญหาสงแวดลอมโลก แลวสรปเปนแนวคดหาวธชวยแกปญหาสงแวดลอมโลก *********************************************************************************

Page 27: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

27

เฉลยใบงานท 3 เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

ผลการเรยนร : ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก ค าชแจง : ใหผเรยนวเคราะหปญหาสงแวดลอมโลก แลวสรปเปนแนวคดหาวธชวยแกปญหาสงแวดลอมโลก

********************************************************************************* แนวทางการปองกนแกไขปญหาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

ปญหาสงแวดลอมโลกเปนปรากฏการณทกอใหเกดความเสยหายตาง ๆ ตามมาอยางมากมาย มผลตอความเปนอยของมนษยและสงมชวตบนโลก ทงยงเกยวโยงถงสภาพเศรษฐกจและสงคม นอกจากนยงสงผลใหเกดมลพษตอสงแวดลอมทเปนผลเสยโดยตรงตอสงมชวต ซงอาจท าใหเกดการสญเสยสงมชวต หรอน าไปสสภาวะทพชและสตวบางชนดสญพนธไปได

ดงนนเราจงจ าเปนตองมการจดท าแนวทางและวธด าเนนการในการปองกน ยบย ง ชะลอ และขดขวาง การเกดปญหาสงแวดลอมของโลก โดยแนวทางการปองกนแกไขปญหาสงแวดลอมโลก แบงออกได เปน 3 ขนตอน ดงน

1. การปองกน การปองกน หมายถง การปองกนคมครองทรพยากรทสามารถเกดขนใหมไดเอง เพอใหมอตราในการ

น าทรพยากรมาใชอยในระดบทสามารถเกดขนมาทดแทนไดทน ซงจะชวยใหมทรพยากรนนไวใชอยางย งยน ทงยงรวมถงการปองกนทรพยากรทมแนวโนมจะเพมขนอยางรวดเรวใหอยในระดบทเหมาะสมไมเกดการลกลามจนท าใหสภาวะสงแวดลอมเสยสมดลไป

การปองกนนอาจท าไดโดยการใชมาตรการตาง ๆ ตงแตการใชกฎหมาย การประชาสมพนธใหความร และความเขาใจแกประชาชนใ นการใชทรพยากรอยางเหมาะสม เพอมทรพยากรเกดขนหมนเวยนส าหรบใชงานไดอยางย งยนสบไป

2. การแกไขและฟนฟ การแกไข หมายถง การด าเนนการแกไขหรอซอมแซมทรพยากรทลดลงหรอเสอมสลายของ

สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต การฟนฟ หมายถง การด าเนนการกบทรพยากรทลดลงหรอเสอมโทรมใหสามารถฟนคนกลบสสภาพ

เดมไดโดยการปดกนไมใหมการรบกวนระบบสงแวดลอม เพอใหระบบสงแวดลอมมเวลาในการฟนตวกลบสสภาพเดมสามารถน ากลบมาใชใหมไดอก เชน การฟนฟไรเลอนลอย การฟนฟพนทปาชายเลน เปนตน

ดงนนหากกลาวโดยรวมแลว การแกไขและฟนฟจะเปนขนตอนด าเนนการภายหลงจากทเกดการเสอมหรอเสยสภาพของทรพยากรและสงแวดลอม เพอเปนการแกไขปรบปรง ตลอดจนการบ าบดฟนฟสภาพ

Page 28: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

28

ของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ใหกลบมาอยในสภาพทดขนและเหมาะสมส าหรบก ารใชประโยชนตอไป

3. การอนรกษ การอนรกษ หมายถง การใชทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมดวยความฉลาดและใชอยางเหมาะสม

เพอใหเกดประโยชนตอมนษยมากทสด โดยหลกเลยงใหเกดผลเสยตอสงแวดลอมนอยทสด กระบวนการด าเนนการอนรกษอยางถกตองและมประสทธภาพ ตองครอบคลมทงปญหาดานการท าลายสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตจนเกดความเสอมโทรมรวมถงปญหาการกอมลพษแกสงแวดลอมทจะสงผลกระทบกลบมาสตวมนษยเองดวย โดยแนวทางในการอนรกษประกอบดวยวธการต าง ๆ ดงน 3.1 การใชอยางยงยน หมายถง การใชทรพยากรตาง ๆ ในธรรมชาตและสงแวดลอมในปรมาณทเหมาะสมไมมากเกนไป โดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม และมของเสยทเกดจากการใชงานนอยทสดหรอไมมของเสยเกดขนเลย การใชอยางย งยนนจะกอใหเกดผลกระทบตอทรพยากรและสงแวดลอมนอยทสด ท าใหทรพยากรและสงแวดลอมสามารถฟนตวหรอเกดขนมาใหมไดทนกบความตองการใชงานมนษย 3.2 การเกบกกทรพยากร หมายถง การรวบรวมและการเกบกกทรพยากรทมแนวโนมจะเกดการขาดแคลนในบางชวงเวลาไว เพอใหสามารถน ามาใชในกจกรรมทเหมาะสมไดอยางมประสทธภาพสงสด เชน การเกบกกทรพยากรน าทมมากในฤดน าหลากไว เพอน ามาใชในฤดแลงทขาดแคลนน า ซงการเกบกกน ามาใชในฤดแลงจะท าใหสามารถน าน ามาใชประโยชนไดมากกวา เมอเทยบกบการใชน าในฤดน าหลากหรอในชวงทมน ามาก หรอการเกบผลผลตทางการเกษตร เชน ขาว ไวเปนเสบยงอาหารในชวงเวลาอน ๆ ทไมใชฤดเกบเกยว เปนตน

3.3 การรกษา หมายถง การด าเนนการกบทรพยากรทลดลงหรอเสอมโทรมใหสามารถฟนคนกลบสสภาพเดมไดโดยอาศยวธการทางเทคโนโลยทมนษยสรางขนเขามาชวยด าเนนการซอมแซมสวนทเสยหาย จนท าใหสงแวดลอมสามารถกบสสภาพเดมไดอก เชน การใชเทคโนโลยในการบ าบดน าเสยจากโรงงานใหกลบเปนน าสะอาด เปนตน

3.4 การพฒนา หมายถง การพฒนาปรบปรงสงทเปนอยใหดขน เปนการเรงหรอเพมประสทธ ภาพใหไดผลผลตทดขน การพฒนาทรพยากรจะตองมการน าเทคโนโลยทกาวหนามาใชควบคกบกระบวน การพฒนาทกขนตอน ทงยงรวมถงการพฒนาเทคนควธทท าใหใชทรพยากรในปรมาณนอยแตไดผลผล ต ทเพมมากขน และมประสทธภาพสงขนดวย

3.5 การสงวน หมายถง การเกบสงวนทรพยากรไวไมใหมการน ามาใชงาน เนองจากทรพยากรนนก าลงจะหมดหรอสญสนไป ทรพยากรบางชนดเมอสงวนไปในระยะเวลาหนงแลวอาจจะท าใหเกดการเพมขน

Page 29: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

29

จนสามารถน ามากใชใหมได ซงเมอถงเวลาดงกลาวอาจมการอนญาตใหน าทรพยากรมาใชได โดยมกฎเกณฑหรอมาตรการตาง ๆ ควบคม เชน การสงวนพนธสตวปา เปนตน

3.6 การแบงเขต หมายถง การจดแบงกลมหรอประเภทของทรพยากรเพอใหสามารถด าเนนการอนรกษไดผลดขน การด าเนนการนอาจมการแบ งพนทควบคมเพอใหมสภาวะทเหมาะสมส าหรบการเปลยนแปลงของทรพยากร เชน การจดพนทเปนปาอนรกษหรออทยานซงจะท าใหสภาพดน พช สตว และปาไมมสภาพทเหมาะสมในการขยายพนธ ด ารงพนธ และเจรญเตบโต นอกจากนการแบงเขตยงชวยใหสามารถก าหนดมาตรการด าเนนการตาง ๆ ไดเหมาะสมกบแตละพนทดวย พนททมการจดการแบงเขตควบคม ไดแก พนทเขตตนน า เขตวนอทยาน อทยานแหงชาต เขตปาสงวน เขตหามลาและเขตรกษาพนธสตวปา เปนตน

( เฉลยอยในดลยพนจของครผสอน )

Page 30: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

30

ใบงานท 4 เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

ผลการเรยนร : ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก ค าชแจง : ใหผเรยนหาวธแกไขปญหาวกฤตโลกรอนดวย Mind Mapping แบบบรณาการกบภาษาตางประเทศ

*********************************************************************************

Page 31: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

31

ใบงานท 4 เรอง ปญหาสงแวดลอมโลก

ผลการเรยนร : ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบปญหาสงแวดลอมโลก ค าชแจง : ใหผเรยนหาวธแกไขปญหาวกฤตโลกรอนดวย Mind Mapping แบบบรณาการกบภาษาตางประเทศ

*********************************************************************************

( เฉลยอยในดลยพนจของครผสอน )

Page 32: ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก · 5 มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 ่รู้และเข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ

32

บรรณานกรม

1. ทมาอางองขอมลจากอนเตอรเนตเวตไซค : http://www.google.co.th/imgres?imgurl= 2. ทมาอางองขอมลจากอนเตอรเนตเวตไซค http://www.maceducation.

3. ทมาอางองขอมลจากอนเตอรเนตเวตไซค : http://th.wikipedia.org/wiki

4. ทมาอางองขอมลจากอนเตอรเนตเวตไซค : http://www.google.co.th/#hl=th&sclient=psy-

5. ทมาอางองขอมลจากอนเตอรเนตเวตไซค : http://paipibat.com/?tag

6 ทมาจาก สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

เลมท 15