สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร ·...

14
สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และทัศนคติ ต่อการขอรับความช่วยเหลือทางด้านจิตใจ จากนักวิชาชีพสุขภาพจิตของนักศึกษามหาวิทยาลัย ณัฐวุฒิ อรินทร์ * บทคัดย่อ การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อส�ารวจสภาวะปัญหาสุขภาพจิตของนักศึกษามหาวิทยาลัย 2) เพื่อ ศึกษาองค์ประกอบเชิงยืนยันของแบบวัดทัศนคติต่อการขอรับความช่วยเหลือด้านสุขภาพจิตจากนักวิชาชีพสุขภาพจิต ของนักศึกษามหาวิทยาลัย และ 3) เพื่อศึกษาโครงสร้างความสัมพันธ์สภาวะปัญหาสุขภาพจิตกับทัศนคติต่อการขอรับ ความช่วยเหลือด้านสุขภาพจิตจากนักวิชาชีพสุขภาพจิต กลุ ่มตัวอย่าง คือ นิสิต นักศึกษามหาวิทยาลัย จาก 4 ภูมิภาค ในประเทศไทย (ภาคเหนือ กลาง ตะวันออกเฉียงเหนือ และใต้) จ�านวน 815 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถาม 2 ฉบับ คือ แบบวัดสภาวะปัญหาสุขภาพจิต และแบบวัดทัศนคติต่อการขอรับความช่วยเหลือด้าน สุขภาพจิตจากนักวิชาชีพสุขภาพจิต โดยมีค่าสัมประสิทธิ์ความเชื่อมั่นเชิงความสอดคล้องภายในแบบแอลฟ่า (α) มีค่าระหว่าง 0.86-0.91 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมส�าเร็จรูป SPSS และ LISREL ผลการศึกษาพบว่า นักศึกษามหาวิทยาลัยส่วนใหญ่มีสภาวะปัญหาสุขภาพจิตในระดับต�่า (ร้อยละ 71.4) ปานกลาง (ร้อยละ 26.9) และสูง (ร้อยละ 1.6) การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของแบบวัดทัศนคติต่อการขอรับความช่วยเหลือ ทางด้านสุขภาพจิตจากนักวิชาชีพสุขภาพจิต ที่มี 4 องค์ประกอบ ตามแนวคิดของฟิชเชอร์ และเทอนเนอร์ พบว่า แบบจ�าลองมีความกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยมีค่าสถิติดังนี้ คือ ค่าไค-สแควร์ (χ 2 ) มีเท่ากับ 270.60, df. = 137 (p = 0.00), CFI =1.00, NNFI = 1.00, GFI = 0.97, AGFI = 0.95 และ RMSEA = 0.035 การวิเคราะห์ โครงสร้างความสัมพันธ์ พบว่าสภาวะปัญหาสุขภาพจิตส่งผลทางบวกต่อทัศนคติต่อการขอรับความช่วยเหลือ ด้านสุขภาพจิตจากนักวิชาชีพสุขภาพจิต โดยมีค่าสถิติดังนี้ คือ χ 2 = 10.94, df =5, P = 0.053, χ 2 / df = 2.19, CFI = 0.99, NNFI = 0.98, GFI = 1.00, AGFI= 0.98 และ RMSEA = 0.038 ค�ำส�ำคัญ : สภาวะปัญหาสุขภาพจิต ทัศนคติต่อการขอรับความช่วยเหลือ นักวิชาชีพสุขภาพจิต * ภาควิชาจิตวิทยา, คณะมนุษยศาสตร์, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

Upload: others

Post on 15-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

สภาวะปญหาสขภาพจต และทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอทางดานจตใจ

จากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลยณฐวฒ อรนทร *

บทคดยอ การศกษาวจยครงนมวตถประสงค1)เพอส�ารวจสภาวะปญหาสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลย2)เพอ

ศกษาองคประกอบเชงยนยนของแบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจต

ของนกศกษามหาวทยาลยและ3)เพอศกษาโครงสรางความสมพนธสภาวะปญหาสขภาพจตกบทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตกลมตวอยางคอนสตนกศกษามหาวทยาลยจาก4ภมภาค

ในประเทศไทย(ภาคเหนอกลางตะวนออกเฉยงเหนอและใต)จ�านวน815คนเครองมอทใชในการวจยประกอบดวย

แบบสอบถาม 2 ฉบบ คอ แบบวดสภาวะปญหาสขภาพจต และแบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดาน

สขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจต โดยมคาสมประสทธความเชอมนเชงความสอดคลองภายในแบบแอลฟา (α)

มคาระหวาง0.86-0.91วเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส�าเรจรปSPSSและLISRELผลการศกษาพบวา

นกศกษามหาวทยาลยสวนใหญมสภาวะปญหาสขภาพจตในระดบต�า (รอยละ 71.4) ปานกลาง (รอยละ

26.9) และสง (รอยละ 1.6) การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของแบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอ

ทางดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจต ทม 4 องคประกอบ ตามแนวคดของฟชเชอร และเทอนเนอร พบวา

แบบจ�าลองมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยมคาสถตดงน คอ คาไค-สแควร (χ2) มเทากบ 270.60,

df.=137(p=0.00),CFI=1.00,NNFI=1.00,GFI=0.97,AGFI=0.95และRMSEA=0.035การวเคราะห

โครงสรางความสมพนธ พบวาสภาวะปญหาสขภาพจตสงผลทางบวกตอทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอ

ดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตโดยมคาสถตดงนคอχ2=10.94,df=5,P=0.053,χ2/df=2.19,

CFI=0.99,NNFI=0.98,GFI=1.00,AGFI=0.98และRMSEA=0.038

ค�ำส�ำคญ :สภาวะปญหาสขภาพจตทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอนกวชาชพสขภาพจต

* ภาควชาจตวทยา, คณะมนษยศาสตร, มหาวทยาลยเชยงใหม

Page 2: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

Psychological Distress And Attitudes Toward SeekingProfessional Psychological Help Among University Students

Nattawut Arin*

ABSTRACT The three objectives of this study were to 1) explore the level of psychological distress 2) examine

the construct validity of Attitudes toward Seeking Professional Psychological Help scale (ATSPPHS) and

3) examine the structural relationship model of psychological distress variable and attitudes toward seeking

professional psychological help (ATSPPH). The sample consisted of 815 university students from 4 regions

in Thailand (Northern, Central, Northeastern, Southern). Two questionnaires- Psychological distress and

Attitude Toward Seeking Professional Psychological Help Scale (ATSPPH) were used for data collecting

with reliability of 0.86 - 0.91. The data was statistically analyzed by SPSS and LISREL programs. The results

revealed:

Majority of samples reported low psychological distress (71.4%), moderate (26.9%) and 1.6% met

high psychological distress. The confirmatory factor analysis results show that ATSPPHS which consists of

4 factors based on Fischer & Turner’s theory, fit with the empirical data with the goodness-of-fit indices as

follows: Chi- square χ2 = 270.60, df. = 137 (p = 0.00), CFI =1.00, NNFI = 1.00, GFI = 0.97, AGFI = 0.95

and RMSEA = 0.035. The result of the structural relationship model found that psychological distress variable

was positive affected to ATSPPH and also fit with the empirical data with the goodness-of-fit indices as

follows: Chi- square χ2 = 10.94, df =5, P = 0.053, χ2 / df = 2.19, CFI = 0.99, NNFI = 0.98, GFI = 1.00,

AGFI= 0.98 and RMSEA = 0.038

Keywords : Psychological Distress; Attitudes toward Help Seeking;

Mental Health Professionals

* Psychology Department, Faculty of Humanities, Chiang Mai University

Page 3: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

18 วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

บทน�ำ นสตนกศกษา เปนชวงเปลยนผานการศกษา

ในระดบมธยมสระดบอดมศกษา ตองปรบตวกบวธ

การเรยนทตองขวนขวายเรยนรดวยตนเอง ปรบตวกบ

เพอนใหมสวนใหญตองใชชวตหางไกลพอแมตองบรหาร

คาใชจายเหลานลวนเปนจดวกฤตทนกศกษาตองเผชญ

ท�าให มโอกาสเกดความไม สบายใจและมป ญหา

สขภาพจตไดสง แตพบวาบคคลทวไปรวมถงวยร น

เมอเกดปญหาสขภาพจตจะไมขอรบความชวยเหลอจาก

นกวชาชพสขภาพจต แมวาจะมความรนแรงมากกตาม

สอดคลองกบงานวจยรายงานวาความเตมใจทจะขอรบ

ความชวยเหลอดานสขภาพจตเปนปญหาทพบไดใน

ทกประเทศเชนประเทศสหรฐอเมรกามเพยงรอยละ8

เทานน ทสมครใจเขารบบรการดานสขภาพจตกบ

ผเชยวชาญ(Aloud,2004)เชนเดยวกบขอมลประเทศ

ออสเตรเลยชวาวยรนอาย 12 – 26 ป เปนชวงวย

มปญหาดานสขภาพจตสง ทพบมาก ไดแก อาการ

ซมเศรา ปญหาจากการใชสารเสพตด ความวตกกงวล

และโรคจต(Rickwood,Deane,Wilson,&Ciarrochi,

2005) แมว าเพอนสนทจะคอยใหก�าลงใจ ท�าให

บางปญหาสามารถผานพนไปไดแตบางปญหาทซบซอน

ไมสามารถชวยเหลอจากเพอนไดทงหมดโดยธรรมชาต

ของมนษยหากรสกไมสบายใจตงเครยดในระดบทรนแรง

ควรจะขอรบความชวยเหลอทางดานจตใจกบนกวชาชพ

ดานสขภาพจตแตพบผลตรงขามคอความรนแรงของ

ปญหาสขภาพจตไมมผลโดยตรงตอการขอความชวยเหลอ

(Tishby, 2001) ดงนนจะเหนไดวาวยรนบางรายม

ปญหาสขภาพจตรนแรงและไมไดรบการชวยเหลอจนถง

ขนฆาตวตายทเปนขาวตามสอตางๆ เปนระยะ ๆ

เปนตน ดงนนผ วจยจงตองการส�ารวจวานกศกษา

มภาวะความรนแรงของปญหาสขภาพจตอยในระดบใด

ปญหาสขภาพจตหากไมไดรบการชวยเหลอ

บ�าบดรกษาทถกตองจะสงผลตอประสทธภาพใน

การเรยนท�าใหผลการเรยนต�าจนอาจเกดการฆาตวตาย

มการศกษาพบวาปญหาสขภาพจต มกจะเกดขนกบ

นกศกษาสง(Esra,2009)จากการรวบรวมขอมลของ

ออ-ดารมาก และฟาตมา (Al-Darmaki, & Fatima,

2003) พบวานกศกษามกมปญหาดานสขภาพจต

ระหวางศกษาในมหาวทยาลย และจ�าเปนตองไดรบ

การชวยเหลอจากนกวชาชพดานสขภาพจตแตสวนใหญ

ไมขอความชวยเหลอจากนกวชาชพดานสขภาพจตโดย

จะขอความชวยเหลอจากพอแมหรอเพอนแทน(Tishby,

2001) ซงบคคลเหลานไมมทกษะและไมไดฝกฝนทจะ

บ�าบดช วยเหลอหากมป ญหาด านอารมณรนแรง

(Rickwood, Deane,Wilson, & Ciarrochi, 2005)

ว วสนได กล าวย� าว า ความล ง เลต อการขอรบ

ความชวยเหลอจากนกวชาชพดานสขภาพจต เชน

จตแพทยนกจตวทยาคลนกนกใหค�าปรกษาจงมกเกด

ความสญเสย เชนการท�ารายตนเองและการฆาตวตาย

(Wilson, Rickwood, Ciarrochi, & Deane, 2002)

แมในประเทศทเปนประเทศพฒนา พบวาอปสรรค

ทส�าคญอยางหนงคอ การรบรและการมทศนคตทไมด

ตอการมปญหาสขภาพจต และบางวฒนธรรมเชอวา

เกดจากอ�านาจสงศกดสทธ จงไปรกษาทางไสยศาสตร

รวมไปถงการรบรความมอคตจากสงคม การไมยอมรบ

บคคลทมปญหาสขภาพจตและปวยทางจตใจซงจากการ

ทบทวนวรรณกรรมสะทอนใหเหนอยางชดเจนวา

ทศนคตมความส�าคญตอความตงใจในเชงพฤตกรรม

(Intention)และเกดเปนพฤตกรรมของมนษยอยางมาก

(Behavior)(Fishbein&Ajzen,1975)จงเปนเหตผล

ส�าคญทผวจยสนใจศกษาเกยวกบทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอดานจตใจซงเปนการรบรและความรสก

ของบคคลในการตอบสนองวาชอบ หรอไมชอบตอการ

รบบรการหรอการขอรบค�าปรกษาปญหาดานสขภาพจต

หรอปญหาดานอารมณ(Esra,2009;Aloud,2004)

ในตางประเทศมการสรางเครองมอวดทศนคตตอการ

ขอรบความชวยเหลอดานจตใจ พฒนาขนครงแรกโดย

ฟชเชอร และเทอนเนอร ชอวา “Attitudes toward

Page 4: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

19วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

Seeking Professional Psychological Help scale:

ATSPPH”(Fischer&Turner,1970)โดยไดท�าการ

ศกษากบกล มตวอยางทเปนวยร น และนกศกษาใน

มหาวทยาลยในครงแรกแบบวดนประกอบดวยขอค�าถาม

จ�านวน31ขอและการศกษาตอมาพบวามขอค�าถาม

ทมความเหมาะสมเหลอจ�านวน 29 ขอ ฟชเชอรและ

เทอนเนอรไดทดสอบเครองมอวดATSPPHอกครงโดย

น�ามาศกษากบกลมตวอยางนกเรยนจ�านวน 212 คน

เพอหาคาความเชอมนเชงสอดคลองภายใน ผลปรากฏ

วามคาเทากบ(α=0.86)และในกลมตวอยางจ�านวน

406คนมคาเทากบ(α=0.83)ซงคาความเชอมนทง

2คาถอวามคาความสอดคลองภายในอยระดบคอนขาง

สง แบบวดนแบงโครงสรางการวดออกเปน 4 ดาน

ประกอบดวย 1) การตระหนกถงความจ�าเปนตอการ

ชวยเหลอดานจตใจ (Recognition of need for

psychologicalhelp)ตวอยางขอค�าถาม“ในบางเวลา

อนาคตขางหนาฉนอาจจะมความจ�าเปนและตองการท

ไดรบการปรกษาปญหาทางจตใจ”2)ความอดทนตอการ

มมลทนตราบาป(Stigmatolerance)ตวอยางขอค�าถาม

“การมความเจบปวยและไมสบายทางจตใจท�าใหฉนรสก

อบอายได”3)การมสมพนธภาพกบคนอนอยางเปดเผย

(Interpersonal openness) ตวอยางข อค�าถาม

“มประสบการณบางอยางในชวตของฉน ทไมตองการ

ทจะพดคยเปดเผยใหคนอนทราบ” 4) ความเชอมนตอ

นกวชาชพสขภาพจต(Confidenceinmentalhealth

practitioner)ตวอยางขอค�าถาม“แมจะมคลนกส�าหรบ

ชวยเหลอผทมปญหาทางจตใจฉนคดวานกวชาชพดาน

สขภาพจตเหลานนไมคอยนาเชอถอเทาไหรนก”แบบวด

นมการน�าไปใชเพอศกษาวจยในหลายประเทศทม

พนฐานแนวคดในองคประกอบ4ดานประเทศยงไมม

การน�ามาใชอยางกวาง จากการศกษาของ ณฐวฒ

อรนทร(2553)มการน�าแบบวดนมาใชกบนกศกษาไทย

เชนกนแตเปนการศกษาน�ารองเฉพาะกลมนกศกษาใน

มหาวทยาลยแหงหนงในกรงเทพมหานคร และไมได

ท�าการทดสอบความเทยงตรงเชงโครงสราง ดงนนใน

การศกษานจงมการศกษากบกลมนกศกษาทกวางขน

และมการทดสอบวาแนวคดของแบบวดนมความ

เทยงตรงโดยสอดคลองกบขอมลเชงประจกษหรอไม

อยางไร

การศกษาน จงท�าการศกษาเพอทดสอบ

โครงสรางของทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดาน

สขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษา

มหาวทยาลย ท�าใหไดแบบวดทศนคตตอการขอรบ

บรการดานสขภาพจต ทมความตรงเชงโครงสราง และ

เหมาะสมกบบรบทไทยยงไดประโยชนในการชวยอธบาย

ปรากฏการณของทศนคตตอการขอรบบรการดาน

สขภาพจตของนกศกษาทเกดขนในสงคมไทยไดส�ารวจ

สภาวะปญหาสขภาพจตคนหากลมเสยงของกลมวยรน

วยเรยน อกทงยงศกษาเพอตองการค�าตอบวา ปญหา

สขภาพจตมความสมพนธอยางไรตอทศนคตตอการ

ขอรบบรการดานสขภาพจตทงนเพอน�าไปสด�าเนนการ

ในเชงนโยบายเพอผลกดนระบบทชดเจนเชนการรณรงค

ใหความร ความเขาใจทถกตอง การเสรมสรางทศนคต

ตอการเขาใชบรการสขภาพจตตงแตมปญหาไมสบายใจ

เลกนอย ๆ เพอเปนการปองกน ลดความรนแรงและ

เหตการณทไมคาดคดทจะตามมา เชน การฆาตวตาย

การท�ารายตนเอง รวมไปถงการท�ารายคนอนในสงคม

ตอไป

วตถประสงคของกำรวจย 1. เพอส�ารวจสภาวะปญหาสขภาพจตของ

นกศกษามหาวทยาลย

2. เพอศกษาองคประกอบเชงยนยนของ

แบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดานสขภาพ

จตจากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลย

3. เพอศกษาโครงสรางความสมพนธระหวาง

สภาวะปญหาสขภาพจต กบทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจต

ของนกศกษามหาวทยาลย

Page 5: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

20 วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

วธด�ำเนนกำรวจย ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

ประชากรประชากรทใชในการศกษาครงน

เกบขอมลกบนกศกษาในมหาวทยาลยของรฐ และใน

ก�ากบของรฐ ทง 4 ภมภาคของประเทศไทย ไดแก

ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคะวนออกเฉยงเหนอ และ

ภาคใตตงแตชนปท1จนถงชนปท4

กลมตวอยาง ผวจยจงท�าการสมภมภาค

ละ 1 มหาวทยาลย ในขนนจะไดจ�านวนมหาวทยาลย

รวมเปน4แหงและเพอใหไดจ�านวนกลมตวอยางทมาก

ตามทก�าหนดไว และมากเพยงพอตอการวเคราะห

แบบจ�าลองเพอทดสอบโครงสรางของแบบวดตาม

วตถประสงค ของการศกษาในคร งน จงก�าหนด

กลมตวอยางจากมหาวทยาลยละ 200 คน และเกบ

ทกชนปคอ4ชนปผวจยก�าหนดสดสวนชนปละ50คน

ดงนนจะมกลมตวอยางจะมจ�านวน 800 คน แตเพอ

ปองกนการตอบกลบทไมเปนไปตามความคาดหมายซง

อาจเกดขนไดกบงานวจย ผวจยจงวางแผนเกบขอมล

มากกวาทตงเปาหมายไว คอ มหาวทยาลยแหงละ

220 คน โดยในสวน 20 คน ทเกบเพมเตมในแตละ

มหาวทยาลยนนจะไมแบงสดสวนในแตละชนปคาดวา

จะมกลมตวอยางทงหมดในการศกษานจ�านวน 880 คน

เครองมอทใชในกำรวจย 1. แ บ บ ว ด ส ภ า ว ะ ป ญ ห า ส ข ภ าพ จ ต

(Psychological distress) การศกษาครงนหมายถง

การประเมนปญหาสขภาพจต จากปรมาณของอาการ

ความไมสบายทางจตใจประกอบดวยปญหาสขภาพจต

2 ดาน คอ 1) ภาวะความวตกกงวล และ 2) ภาวะ

ซมเศราผวจยแปลมาจากแบบวดHopkinsSymptom

Checklist (Ohtsuka, 2005) ผานการตรวจสอบ

ความตรงเชงเนอหา และคาความเชอมนเชงสอดคลอง

ภายในเทากบ0.96(ณฐวฒอรนทร.2553)ใหคะแนน

แบบประมาณคา 5 ระดบ (ไมเคยเลย ถงบอยทสด)

แบบวดสภาวะปญหาสขภาพจต ผวจยสรางขนจ�านวน

21ขอน�าไปทดลองใชและตรวจสอบคณภาพดวยการ

หาคาความเชอมนแบบสอดคลองภายใน และพจารณา

คาอ�านาจจ�าแนกพบวาทกขอมคามากกวา0.30และ

มคาความเชอมนเทากบ 0.91 หลงจากนนน�าไปเกบ

ขอมลจรงมคาความเชอมนเทากบ0.92

2. แบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอ

ดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตในการศกษาน

หมายถงปรมาณความรสกความเชอเกยวกบคณคาและ

โทษของการขอความชวยเหลอดานจตใจจากนกวชาชพ

ดานสขภาพจตของนกศกษาทจะตอบสนองไปในทศทาง

ลบหรอบวก โดยผวจยพฒนามาจากแบบวด Attitude

TowardSeekingProfessionalPsychologicalHelp

Scale(ATSPPH)ของฟชเชอรและเทอนเนอร(Fischer,

&Turner,1970)ประกอบดวยองคประกอบ4ดาน

คอ1)การตระหนกถงความจ�าเปนตอการชวยเหลอดาน

จตใจ(Recognitionofneedforpsychologicalhelp:

RN)2)ความอดทนตอการมมลทนตราบาป (Stigma

tolerance: ST) 3) การมสมพนธภาพกบคนอนอยาง

เปดเผย(Interpersonalopenness:IO)4)ความเชอมน

ตอนกวชาชพสขภาพจต(Confidenceinmentalhealth

practitioner:CM)นกศกษาตอบโดยใหคะแนนตนเอง

6ระดบ(ไมเหนดวยอยางยงถงเหนดวยอยางยง)แบบ

วดนผวจยสรางขนจ�านวน28ขอน�าไปทดลองใชและ

ตรวจสอบคณภาพดวยการหาคาความเชอมนแบบ

สอดคลองภายในและตดออก1ขอทคาอ�านาจจ�าแนก

ต�ากวา 0.30 พบวามคาความเชอมนเทากบ 0.86

หลงจากนนน�าไปเกบขอมลจรงมคาความเชอมนเทากบ

0.84

กำรเกบรวบรวมขอมล ว ธ การ เกบข อมลการว จ ยน ผ ว จ ยส ง

แบบสอบถามโดยขอความรวมมอจากอาจารยใน

มหาวทยาลยแตละภมภาค เพอขออนญาตเกบขอมล

และผ ว จยขอความร วมมอกบอาจารย ของแต ละ

Page 6: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

21วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

มหาวทยาลยเปนผประสานงาน เพอใหการเกบขอมล

มความเปนไปอยางเรยบรอย

1. ท�าหนงสอขอความรวมมอในการเกบ

รวบรวมขอมล

2. เมอไดรบอนญาตใหเกบขอมลแลว ผวจย

ไดประสานงานกบอาจารยของแตละมหาวทยาลย

พรอมทงชแจงวธการเกบขอมลทงทางวาจา และเปน

ลายลกษณอกษร โดยสงแบบวดทางไปรษณยเพอ

ด�าเนนการเกบขอมลตามแนวทางทก�าหนดไวแลว

3. ตดตามผลการเกบขอมลทางโทรศพทกบ

อาจารยจนไดขอมลครบตามทก�าหนด

กำรวเครำะหขอมล 1. การวเคราะหขอมลพนฐาน โดยใชสถต

เชงบรรยายไดแกการหาความถรอยละคาเฉลยและ

คาเบยงเบนมาตรฐาน

2. การว เคราะหองค ประกอบเชงยนยน

(ConfirmatoryFactorAnalysis:CFA)เพอตรวจสอบ

ความกลมกลนของโมเดลการวด 4 องคประกอบของ

แบบวดแบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดาน

ส ขภาพจ ตจากน กว ช าชพส ขภาพจ ต กบข อม ล

เชงประจกษดวยโปรแกรมส�าเรจรปLISREL

3. การวเคราะหความสมพนธเชงโครงสราง

สภาวะปญหาสขภาพจต กบทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจต

ของนกศกษามหาวทยาลย ดวยวธ Path analysis

ดวยโปรแกรมส�าเรจรปLISREL

ผลกำรศกษำ ตอนท1ผลการวเคราะหระดบสภาวะปญหาสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลย

ตาราง1แสดงชวงคะแนนต�าสด-สงสดจ�านวนและรอยละของระดบสภาวะปญหาสขภาพจต

สภาวะปญหาสขภาพจต ชวงคะแนน (ตำาสด – สงสด) จำานวน (คน) รอยละ

สภาวะปญหาสขภาพจตโดยรวม

ระดบตำา 20 - 45.66 582 71.4

ระดบปานกลาง 45.67 - 71.33 219 26.9

ระดบสง 71.34 - 97.00 14 1.7

ภาวะความวตกกงวล

ระดบตำา 7 – 18.33 522 64.0

ระดบปานกลาง 18.34 – 29.66 280 34.4

ระดบสง 29.67 – 41.00 13 1.6

ภาวะซมเศรา

ระดบตำา 12 – 26.66 612 75.1

ระดบปานกลาง 26.67 – 41.33 180 22.1

ระดบสง 41.34 – 56.00 23 2.8

Page 7: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

22 วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

จากตาราง1พบวากลมตวอยางสวนใหญม

ระดบสภาวะปญหาสขภาพจตโดยรวมในระดบต�า

จ�านวน582คน(รอยละ71.4)มสภาวะปญหาสขภาพ

จตระดบปานกลาง จ�านวน 219 คน (รอยละ 26.9)

และระดบสงเพยงเลกนอยจ�านวน13คน(รอยละ1.6)

เมอจ�าแนกดานภาวะความวตกกงวล พบวา สวนใหญ

มภาวะความวตกกงวลระดบต�า จ�านวน 522 คน

(รอยละ64.0)ระดบปานกลางจ�านวน280คน(รอยละ

34.4)และระดบสงจ�านวน13คน(รอยละ1.6)ส�าหรบ

ดานภาวะซมเศราพบวาสวนใหญมภาวะซมเศราระดบ

ต�าจ�านวน612คน (รอยละ75.1)ระดบปานกลาง

จ�านวน180คน(รอยละ22.1)และระดบสงจ�านวน

23คน(รอยละ2.8)

ตอนท2 ผลการว เคราะห องค ประกอบ

เชงยนยนของแบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอ

ทางดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจต

ตาราง 2 คาดชนความกลมกลนของแบบจ�าลององคประกอบเชงยนยนแบบวดทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอ

ทางดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตหลงปรบแบบจ�าลอง

ดชนความกลมกลน เกณฑ (Hair; et al. 2006) คาสถต

χ2 p > 0.05 χ2 = 270.60, df =137, p = 0.00

χ2 / df ไมเกน 3.0 1.97

CFI มากกวา 0.90 1.00

NNFI มากกวา 0.90 1.00

GFI มากกวา 0.90 0.97

AGFI มากกวา 0.90 0.95

RMSEA นอยกวา 0.08 0.035

จากตาราง 2 ผลการวเคราะหองคประกอบ

เชงยนยนของแบบวดแบบวดทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอทางดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพ

จต พบวาค าดชนความกลมกลนของแบบจ�าลอง

องคประกอบเชงยนยน หลงปรบแบบจ�าลอง คาสถต

ทกคาดงกลาวผานเกณฑ มคาไค-สแควร (χ2) มคา

เทากบ270.60,df=137(p=0.00),CFI=1.00,

NNFI=1.00,GFI=0.97,AGFI=0.95และRMSEA

= 0.035 สรปวาโครงสรางขององคประกอบเชงยนยน

ของแบบวดมองคประกอบ4ดานตรงตามทฤษฎของ

ฟ ชเชอร และเทอนเนอร โดยคดข อค�าถามทม

ประสทธภาพจากทงหมด27ขอคงเหลอ19ขอซง

บงชในแตละองคประกอบดงน องคประกอบการ

ตระหนกถงความจ�าเปนตอการชวยเหลอดานจตใจ

จ�านวน6ขอ(ขอ23567)ความอดทนตอการม

มลทนตราบาปจ�านวน5ขอ(ขอ910111214)

การมสมพนธภาพกบคนอนอยางเปดเผยจ�านวน4ขอ

(ขอ 16 17 18 20) และความเชอมนตอนกวชาชพ

สขภาพจตจ�านวน5ขอ(ขอ2224252627)

Page 8: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

23วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

ตอนท 3 ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธสภาวะปญหาสขภาพจต กบทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลย

ภาพประกอบ1 แบบจ�าลองความสมพนธสภาวะปญหาสขภาพจตและทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลย

จากภาพประกอบ1ผลการวเคราะหโครงสราง

ความสมพนธดงกลาวหลงปรบแบบจ�าลองพบวาดชน

ความกลมกลนทกดชนผานเกณฑและดกวากลาวคอχ2

=10.94,df=5,P=0.053,χ2/df=2.19,CFI

=0.99,NNFI=0.98,GFI=1.00,AGFI=0.98และ

RMSEA = 0.038 บงบอกวาแบบจ�าลองมความ

กลมกลนกบขอมลเชงประจกษโดยจากประกอบ2คา

สมประสทธอทธพลมาตรฐานในแบบจ�าลอง พบวา

ทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดานสขภาพจตจาก

นกวชาชพสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลยไดรบ

อทธพลจากสภาวะป ญหาสขภาพจต โดยมค า

สมประสทธอทธพลมาตรฐานเทากบ0.25โดยทตวแปร

สงเกตของสภาวะปญหาสขภาพจต ประกอบดวยภาวะ

ความวตกกงวลและภาวะซมเศรานนมคาน�าหนกองค

ประกอบในรปคะแนนมาตรฐานเทากบ0.77และ0.93

ตามล�าดบส�าหรบตวแปรสงเกตของทศนคตตอการขอรบ

ความชวยเหลอทางดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพ

จต ประกอบดวย การตระหนกถงความจ�าเปนตอการ

ชวยเหลอดานจตใจความอดทนตอการมมลทนตราบาป

การมสมพนธ ภาพกบคนอนอย างเป ดเผย และ

ความเชอมนตอนกวชาชพสขภาพจตนนมคาน�าหนกองค

ประกอบในรปคะแนนมาตรฐานเทากบ0.690.680.61

และ0.45ตามล�าดบ

สรป อภปรำยผล และขอเสนอแนะ ผวจยอภปรายตามวตถประสงคประกอบดวย

3ตอนดงน

ตอน1สภาวะปญหาสขภาพจตของนกศกษา

มหาวทยาลย

จากขอคนพบในการศกษาน พบวานกศกษา

มหาวทยาลยสวนใหญมระดบสภาวะปญหาสขภาพจต

โดยรวมในระดบต�าและมสภาวะปญหาสขภาพจตระดบ

Page 9: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

24 วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

สงจ�านวนไมมาก สะทอนวานสต นกศกษาสวนมากม

สขภาพจตอยในเกณฑปกตสามารถปรบตวไดดกบการ

ใชชวตในมหาวทยาลย เชนเดยวกบผลการวเคราะห

ปญหาสขภาพรายดาน พบวาปญหาสขภาพจตทงดาน

ภาวะความวตกกงวลและภาวะซมเศราสวนใหญอยใน

ระดบต�า อยางไรกตามพบวานสต นกศกษามภาวะ

ความวตกกงวล และซมเศราในระดบสงอยจ�านวนหนง

สอดคลองกบการส�ารวจปญหาสขภาพจตคนไทย ป

2551ทพบวามคนไทยจ�านวนหนงคอประมาณ1ใน5

เสยงมปญหาสขภาพจต เมอแยกตามวยของประชากร

พบวากลมวยรนหรอเยาวชนทมอายอยระหวาง15–

24 ป มป ญหาสขภาพจต คดเปนร อยละ 17.7

(สถานการณสขภาพจตคนไทย : ภาพสะทอนสงคม,

2553) และจากการศกษาอนกบกลมนกศกษาทพบวา

1ใน3มระดบอารมณซมเศราสง (Halgin,Weaver,

Edell, & Spencer, 1987) ในขณะเดยวกนมผล

การศกษาทไมสอดคลองคอพบวานกศกษามหาวทยาลย

แหงหนงในกรงเทพมหานครชนปท1สวนใหญเกนครง

คอรอยละ62.90มความอดทนตอความเครยดต�าและ

พบเพมเตมวานกศกษาทมความเครยดสงนนสวนใหญ

มาจากตางจงหวด(ดวงเดอนพพฒนชเกยรต,2541)

จากงานวจยขางตนท�าใหเหนความไมสอดคลองกนทงน

สวนหนงอาจมาจากแบบวดปญหาสขภาพทตางกน

เพราะปญหาสขภาพจตมมากมายหลายดาน เชน

ความเครยดปญหาการปรบตวความวตกกงวลซมเศรา

ปญหาการควบคมอารมณและพฤตกรรมเปนตนท�าให

การใชแบบวดในการเกบขอมลมโอกาสทจะระบชชด

ป ญหาสขภาพจตแตกต างกนไปคนละด าน ซ ง

ความเครยดอาจจะเกดขนอยในวถการใชชวตประจ�าวน

ไดงายกวา

ตอน 2 องคประกอบเชงยนยนของแบบวด

ทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดานสขภาพจตจาก

นกวชาชพสขภาพจต

มการศกษาทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอ

ดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตในกลมนกเรยน

นกศกษา จ�านวน 960 คน กล มตวอยางมความ

หลากหลาย เชน นกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย

นกศกษาพยาบาล นกศกษามหาวทยาลย พรอมกนน

กมการสรางแบบวดทมชอวา “Attitudes toward

Seeking Professional Psychological Help Scale”

โดย ฟชเชอร และเทอนเนอร (Fischer, & Turner,

1970) ในป 1970 ขอค�าถามถกสรางขนภายใต

การตรวจสอบคณภาพของขอค�าถาม โดยนกจตวทยา

คลนกนกจตวทยาการปรกษาและจตแพทยรวมจ�านวน

14 ทาน และพบวามขอค�าถามทเหมาะสมจ�านวน

31 ขอ และน�าขอค�าถามทง 31 ขอ ใหนกเรยน

มธยมศกษาตอนปลาย จ�านวน 78 คน นกศกษา

พยาบาลจ�านวน19คน ใหความคดเหนวา เหนดวย

หรอไมเหนดวย จากนนท�าการทดสอบกบนกศกษา

มหาวทยาลยจ�านวน 115 คน และท�าการวเคราะห

ทางสถตพบวามจ�านวน2ขอทมคณภาพไมดจงเหลอ

ขอค�าถามจ�านวน29ขอซงฉบบทสมบรณของแบบวด

AttitudestowardSeekingProfessionalPsychological

Help scale (ATSPPHS) โดยมขอความทางบวก 11

ขอขอความทางลบ18ขอใหคะแนน4ระดบคะแนน

อยระหวาง0–87การแปลความหมายคอคนทได

คะแนนสงคอ คนทมทศนคตทางบวกตอการขอรบ

ความชวยเหลอทางดานสขภาพจตจากนกวชาชพ

สขภาพจต

ตอมาฟชเชอร และเทอนเนอร ไดท�าการ

ทดสอบแบบวด ATSPPHS กบกลมตวอยางจ�านวน

212คนพบวามคาความสอดคลองภายในเทากบ0.86

และทดสอบกบกลมตวอยางอกกลมหนง จ�านวน406

คนพบวามคาความสอดคลองภายในเทากบ0.83ซง

ผลการทดสอบทงสองกลมดงกลาว สะทอนวามคา

ความเชอมนเชงสอดคลองภายในดจากนนเมอทดสอบ

แบบ test-retest ในชวงเวลาทแตกตางกนกบกลม

นกเรยนนกศกษา5กลมกลาวคอกลมชวงเวลา5วน

Page 10: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

25วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

(r=.86,n=26)กลม2สปดาห(r=.89,n=47)กลม

4 สปดาห (r=.82, n=31) กลม 6 สปดาห (r=.73,

n=19)และกลม2เดอน(r=.84,n=20)ผลการศกษา

ดงกลาวแสดงวาแบบวดATSPPHSมความคงทแมวา

เวลาจะเปลยนแปลงไปจากผลการศกษาขางตนเปนการ

สะทอนวาแบบวดATSPPHSมคณภาพของแบบวดทด

ในเชงความเชอมน ทงนแบบวด Attitudes Toward

Seeking Professional Psychological Help Scale

(ATSPPHS;Fisher,&Turner,1970)พฒนามานาน

กวา 30 ป (Ghazi-Moghadam, 2009) โดยม

จดมงหมายเพอการประเมนทศนคตของบคคลตอการ

ขอรบการชวยเหลอจากบคคลอนทมความเปนมออาชพ

หรอเปนนกวชาชพดานสขภาพจต ทผานการเรยน

ฝกอบรมและมประสบการณรวมถงแบบวดนถกน�ามา

ใชในหลายประเทศหลายวฒนธรรมในประเทศไทยกม

ศาสตรดานจตวทยาคลนกและการใหการปรกษาทสนใจ

ศกษาแบบวดนโดยใชแนวคดของฟชเชอรและเทอนเนอร

โดยผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของแบบวด

ทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอทางดานสขภาพจต

จากนกวชาชพสขภาพจตมความกลมกลนกบขอมล

เชงประจกษ ซงเปนไปตามแนวคด ทฤษฎตามแบบวด

ของฟชเชอร และเทอนเนอร ทสร าง ขนภายใต

องคประกอบ4ดานคอ1)การตระหนกถงความจ�าเปน

ตอการชวยเหลอดานจตใจ(Recognitionofneedfor

psychological help) 2) ความอดทนตอการมมลทน

ตราบาป (Stigma tolerance) 3) การมสมพนธภาพ

กบคนอนอยางเปดเผย (Interpersonal openness)

4) มความเชอมนตอนกสขภาพจต (Confidence in

mentalhealthpractitioner)การวจยนสรางขอค�าถาม

ขนภายใตองคประกอบดงกลาว ไดขอค�าถามทงหมดท

ผานการทดลองใชและมคาอ�านาจจ�าแนกด จ�านวน

27ขอหลงการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนคงเหลอ

ขอค�าถามทมคณภาพด ทสะทอนถงการวดและบงช

ในแตละองคประกอบนนๆ พบวา มขอค�าถามทดของ

องคประกอบดานการตระหนกถงความจ�าเปนตอการ

ชวยเหลอดานจตใจ จ�านวน 5 ขอ องคประกอบ

ความอดทนตอการมมลทนตราบาป จ�านวน 5 ขอ

องคประกอบการมสมพนธภาพกบคนอนอยางเปดเผย

จ�านวน 4 ขอ และองคประกอบมความเชอมนตอ

นกสขภาพจตจ�านวน5ขอรวมทงฉบบ19ขอโดยม

คาความเชอมนแตละองคประกอบอยระหวาง 0.60 -

0.79 และทงฉบบมคาเทากบ 0.84 ซงใกลเคยงกบ

แบบวดATSPPHSสรางขนครงแรกโดยพชเชอร และ

เทอนเนอร ทมจ�านวนขอค�าถามแตละองคประกอบ

ตามล�าดบดงน คอ 8, 5, 7 และ 9 ขอ ซงมผลการ

ทดสอบความเชอมนสอดคลองภายในขององคประกอบ

ทง4ดานดงตอไปนr=0.67,r=0.70,r=0.62,r=0.74

ตามล�าดบและทงฉบบเทากบr=0.83

ส�าหรบงานวจยบางชน มการศกษาแบบวดน

เปนฉบบสน (Shrot version) เพอวตถประสงคของ

งานวจยนนๆเชนเพอลดระยะเวลาลดความเหนอยลา

ของผตอบหรอประหยดคาใชจายเปนตนตวอยางเชน

การศกษาของเอลไฮและคณะ (Elhai,Schweinle,&

Anderson,2008)ศกษาแบบวดสนAttitudesToward

Seeking Professional Psychological Help

Scale-ShortForm(ATSPPH-SF)โดยมพนฐานแนวคด

จากโดยพชเชอรและเทอนเนอรเชนกนจ�านวน10ขอ

ค�าถาม ใหคะแนนแบบประมาณคา 4 ระดบ (0 - 3)

ตงแตเหนดวยถงไมเหนดวยจากองคประกอบ2ดาน

คอ 1)การตระหนกถงความจ�าเปนตอการชวยเหลอ

ดานจตใจ(RecognitionofNeedforPsychotherapeutic

Help)2)มความเชอมนตอนกสขภาพจต(Confidence

in Mental Health Practitioner) เมอท�าการทดสอบ

องคประกอบเชงยนยนกลบพบวาไมสอดคลองกบขอมล

เชงประจกษ จงมการท�าการวเคราะหองคประกอบ

เชงส�ารวจใหมอกครง ไดออกมาเพยง 2 องคประกอบ

และตงชอใหมคอ1)การยอมเปดเผยตนเองเพอขอรบ

การรกษาเมอมปญหาทางอารมณ (Openness to

Page 11: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

26 วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

SeekingTreatmentforEmotionalProblems)และ

2)การใหคณคาและความจ�าเปนตอการขอรบการรกษา

(ValueandNeed inSeekingTreatment)จากนน

วเคราะหองคประกอบเชงยนยนพบวามความกลมกลน

กบขอมลเชงประจกษ โดยมคาดชนความกลมกลนดงน

χ2(34,N=394)df=84.57,P<0.001,TLI=0.92,

CFI=0.94, RMSEA=0.06 ทงนการจะใชแบบวด

ฉบบเตม หรอฉบบสน ขนอย กบลกษณะของวจย

ความตองการ วตถประสงค และขอจ�ากดของวจยของ

แตละงาน

ตอนท3ความสมพนธระหวางสภาวะปญหา

สขภาพจตกบทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดาน

สขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษา

มหาวทยาลย

จากการศกษาในตางประเทศพบวาความชก

ของการเกดปญหาสขภาพจตของนกศกษาตางกน

กลาวคอประเทศแคนนาดาพบรอยละ30ประเทศตรก

พบรอยละ28.4และจากการศกษาของประเทศตรกเอง

กมขอคนพบทความหลากหลาย คอ กลมนกศกษา

มหาวทยาลยแถบนอกเมองหลวง จ�านวน 980 คน

มปญหาสขภาพจตดานปญหาการกน รอยละ 2.2

ส�าหรบในกลมตวอยางนกศกษาจ�านวน804คนพบวา

มปญหาสขภาพจตSomatizationdisorderรอยละ7.7

(Özenli,Yoldaşcan,Topal,&Özçürümez,2009)

และนกศกษามหาวทยาลยจ�านวน170พบวามรอยละ

49มปญหาสขภาพจตดานซมเศรา(Özdemir&Rezaki,

2007)ความแตกตางจากขอมลดงกลาวอาจเกดจากการ

วดปญหาสขภาพจตทวดคนละมตหรอคนละดานเพราะ

ปญหาสขภาพจตมหลายองคประกอบแตสงทนาสงเกต

คอ พบวานกศกษาทเขารบบรการศนยใหค�าปรกษา

มคอนขางต�าประมาณรอยละ2ถงรอยละ4เทานน

(Raunic&Xenos.2008)สอดคลองกบรายงานทชวา

วยร นทมปญหาสขภาพจตขอรบความชวยเหลอจาก

นกสขภาพจตนอย(Benson,1990;Boldero&Fallon,

1995; Rickwood, 1995) แตมกจะปรกษาเพอนเปนอนดบแรก และรองลงมาเปนครอบครว (Boldero&Fallon,1995;Schonert-Reichl&Muller,1996)แตถาหากเปนปญหารนแรงเพอน และครอบครวจะไมสามารถชวยไดอยางมประสทธภาพ เพราะไมไดถกฝกฝนมาเหมอนกบนกวชาชพสขภาพจต ทงนการทบคคลมปญหาสขภาพจตสงจะสงผลทางลบตามมาเชนการศกษากบนกศกษาจ�านวน316คนพบวานกศกษาทมความเครยดสง จะสงผลตอการเรยน ปรบตวไมไดมองวาตนเองไรความสามารถ และมความวตกกงวล(Brackney&Karabenick,1995)ซงสอดคลองกบการศกษากลมนกศกษาในประเทศสวเดนจ�านวน1127คนพบวาปญหาสขภาพจตมผลตอประสทธภาพในการเรยนเชนกน(Vaez&Laflamme,2008)ดงนนเพอปองกนเหตการณในทางลบดงกลาว การขอรบความชวยเหลอจงนาจะเปนสงจ�าเปน ทงนโดยกลไกทางจตปกตทวไปเมอบคคลมความเจบปวยระดบรนแรงทนไมไดบคคลจะมความตงใจและเกดพฤตกรรม ไปพบผเชยวชาญในสาขาตางๆ ปญหาสขภาพจตกเชนกน มนกวชาการศกษาและยนยนวาความไมสบายใจทอยในระดบรนแรงจะมความสมพนธสงกบความตงใจตอการแสวงหาขอรบความชวยเหลอ (Uffelman, 2005) และการศกษาทสนบสนนวาผลกระทบจากปญหาทางจตใจ มสงผลตอทศนคตทจะขอรบการชวยเหลอจากนกสขภาพจตในทางบวกคอเมอบคคลมปญหาสขภาพจตจะมทศนคตทางบวกตอการขอรบความชวยเหลอ เชน บคคลทมภาวะซมเศราจะมความตงใจและปรารถนาทจะแสวงหาความชวยเหลอจากผเชยวชาญดานสขภาพจต(Halgin,Weaver, Edell, & Spencer, 1987) สอดคลองกบการศกษาในครงนทพบวาสภาวะปญหาสขภาพจตสงผลทางบวกกบทศนคตตอการขอรบความชวยเหลอดานสขภาพจตจากนกวชาชพสขภาพจตของนกศกษามหาวทยาลย แตมการศกษาทขดแยง กลาวคอแมวาจะมปญหาสขภาพจตแตกกลบมทศนคตทางลบตอการขอรบความชวยเหลอ เชนนกศกษาจ�านวน45คนทปญหา

Page 12: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

27วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

สขภาพอยางรนแรง มทศนคตทางบวกนอยลงตอการ

ขอรบความชวยเหลอ(Calhoun&Selby,1974)เชน

เดยวกบชาง (Chang, 2007) ทท�าการศกษากบ

นกศกษามหาวทยาลยในประเทศจนจ�านวน961คน

พบวานกศกษาทมภาวะซมเศราสงจะมทศนคตทางลบ

และลงเล อดอดตอการขอความชวยเหลอดานจตใจ

(Meltzer,Bebbington,Brugha,Farrell,Jenkins,&

Lewis, 2003) ทงนจากขอขดแยงดงกลาว อาจจะ

เกดจากการทบคคลมความไมสบายใจนนยอมมอารมณ

และสภาพจตใจทย�าแย และท�าใหความคด ความรสก

ทศนคตออกไปในทศทางลบโดยปรยายซงสอดคลองกบ

Komiyaและคณะทกลาววาบคคลทมความทกขใจคอ

คนทจมอยกบความไมพงพอใจตางๆในชวตจงน�าไปส

ทศนคตทางลบตอการขอรบการชวยเหลอ (Komiya,

Good,&Sheriya,2000)

ดงนนปญหาหนงอนส�าคญของนกศกษาทม

ปญหาสขภาพจตไมขอรบความชวยเหลอจากนกวชาชพ

สขภาพจต เพราะการมทศนคตทางลบ เมอเปนเชนน

นสต นกศกษาควรจะไมไดรบการชวยเหลอ เพอใหม

สขภาพจตดขนอาจจะมผลตอความสามารถในการปรบ

ตว และเรยนจนจบตามระยะเวลาทก�าหนดของ

มหาวทยาลย ทางภาควชาจตวทยา มหาวทยาลย

เชยงใหมมศนยใหค�าปรกษาทคาดหวงวานกศกษาท

ไมสบายใจ นาจะมโอกาสไดรบการใหการชวยเหลอ

ทางจตใจกอนทจะมปญหาอนๆตามมาจนมผลกระทบ

ใหมผลตอการจบการศกษา แตทงนทงนนดงทไดกลาว

ไปแลววานกศกษาเองตองมความตงใจ และมทศนคต

ทดตอการเขารบการชวยเหลอดานสขภาพจตโดยเฉพาะ

กบนกวชาชพดานสขภาพจต ทคนสวนใหญมกจะ

หลกเลยงการพบจตแพทย นกจตวทยา หรอนกใหการ

ปรกษา เปนตน ดงขอมลทสะทอนวาคนทมปญหาทาง

จตใจ แตมแนวโนมทจะไมแสวงหาความชวยเหลอ

นกวชาชพสขภาพจต(Obasi,&Leong,2009)

กตตกรรมประกำศ ขอบคณคณะมนษยศาสตรทสนบสนนทน

การวจยขอบคณผประสานงานแตละมหาวทยาลยตาม

ภมภาคตางๆ และขอขอบคณกลมตวอยางทสละเวลา

ตอบแบบสอบถาม

เอกสำรอำงองณฐวฒ อรนทร . (2553). ตวแปรทมอทธพลตอ

ความตงใจทจะขอรบความชวยเหลอดาน

ส ขภาพจ ตจ ากน กส ขภาพจ ต ขอ งน ส ต

มหาวทยาลย. วารสารพฤตกรรมศาสตร .

16(1):82-101.

ดวงเดอน พพฒน ช เกยรต (2541). ป จจยทม

ความสมพนธกบความสขสมบรณของนกศกษา

ชนปท1มหาวทยาลยธรรมศาสตรศนยรงสต.

ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑตเอก

สขศกษากรงเทพมหานคร: มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

Al-Darmaki,F.(2003).Attitudestowardsseeking

professional psychological help: What

really counts for United Arab Emirates

University students. Social Behavior and

Personality:An International Journal, 31

(5).

Aloud,N.(2004). Factors affecting attitudes toward

seeking and using formal mental health

and psychological services among

Arab-Muslims population. Presented in

partialFulfillmentoftheRequirementsfor

theDegreeDoctorofPhilosophy in the

Graduate School of the Ohio State

University.

Page 13: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

28 วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

Benson,P.L.(1990).Help-seekingforalcoholand

drugproblems:Towhomdoadolescents

turn? Journal of Adolescent Chemical

Dependency,1(1),83-94.

Boldero, J. & Fallon, B. (1995). Adolescent

help-seeking:Whatdotheygethelp for

andfromwhom?JournalofAdolescence,

18,193-209.

Brackney, B. E. & Karabenick, S. A. (1995).

Psychopa tho logy and academic

performance:Theroleofmotivationand

learningstrategies.Journal of Counseling

Psychology,42,456-465.

Calhoun,L.G.&Selby,J.W.(1974).Help-seeking

attitudes and severity of psychological

distress. Journal of Clinical Psychology,

30,247-248.

Chang, H. (2007). Psychological distress and

help-seeking among Taiwanese college

students: Role of gender and student

status. British Journal of Guidance &

Counselling,35,

Elhai,JD.,Schweinle,W.,&Anderson,SM.(2008).

Reliability and validity of the Attitudes

TowardSeekingProfessionalPsychological

Help Scale-Short Form. Psychiatry

Research.159:320–329.

Esra, Ç. (2009).University students’ attitudes

toward seeking professional psychological

help: effects of perceived social support,

psychological distress, prior help-seeking

experience and gender.Athesissubmitted

tothegraduateschoolofsocialscience

ofmiddleeasttechnologyuniversity.

Fischer,E.H.,&Turner,J.L.(1970).Orientations

toseekingprofessionalhelp:Development

andResearchutilityofanattitudescale.

Journal of Consult ing and Clinical

Psychology,35:79-90.

Fishbein, M., & Ajzen. (1975). Belife, Attitude,

IntentionandBehavior :An Introduction

to Theory and Research. London :

Addision-WesleyPublishingCompany.

Ghazi-Moghadam,S.(2009).AQualitativeStudy

of the Perceived Attitudes Toward

Counseling and Effective Counseling

PracticesinWorkingwithClientsofIranian

Origin.Athesissubmittedtothegraduate

schooloftheuniversityofMinnesota.

Halgin,R.P.,Weaver,D.D.,Edell,W.S.&Spencer,

P.G.(1987).Relationofdepressionand

help-seeking history to attitudes toward

seeking professional psychological help.

Journal of Counseling Psychology, 34,

177-185.

Komiya,N.,Good,G.E.,&Sherrod,N.B.(2000).

Emotional openness as a predictor

ofcollege students’ attitudes toward

seeking psychological help. Journal of

Counseling Psychology,47(1),138-143.

Meltzer,H.,Bebbington,P.,Brugha,T.,Farrell,M.,

Jenkins R. & Lewis, G. (2003). The

reluctancetoseektreatmentforneurotic

disorders. Internat ional Review Of

Psychiatry,15,123-128.

Obasi,E.M.,&Leong,F.T.L.(2009).Psychological

distress,acculturation,andmentalhealth

seekingattitudesamongpeopleofAfrican

Page 14: สภาวะปัญหาสุขภาพจิต และ ......18 วำรสำร · ª· ¥µ ¨· · 8* · ü : บทน ำ น ส ตน กศ กษาเป

29วารสาร จตวทยาคลนก 46(1) : มกราคม-มถนายน 2558

descentintheUnitedStates:Apreliminary

investigation. Journal of Counseling

Psychology,56,227-238.

Ohtsuka,T.(2005).Impactofculturalchangeand

acculturation on the health and help

seekingbehaviorofVietnamese-Australians.

Athesissubmittedinpartialfulfillmentof

the requirements for the degree of

Professional Doctorate of Psychology

(HealthPsychology).

Özdemir, H. & Rezaki, M. (2007). Depresyon

saptanmasında genel sağlık anketi -12.

Türk Psikiyatri Dergisi,18,13-21.

Özenli,Y.,Yoldaşcan,E.,Topal,K&Özçürümez,

G.(2009).Intentiontoseekprofessional

psychologicalhelpamongcollegestudents

inTurkey: influenceof help-seekingatti-

tudes.,AnatolianJournalofPsychiatry.10,

131-136.

Raunic, A. & Xenos, S. (2008). University

counsellingserviceutilisationbylocaland

in te rna t iona l s tuden ts and use r

characteristics: A review. International

JournalfortheAdvancementofCounselling,

30,262-267.

Rickwod,D.,Deane,FP.,Wilson,CJ.,&Ciarrochi.

J. (2005). Young people’s help-seeking

for mental health problems. Australia

e-Journal for the Advancement of Mental

Health,4(3):1-7.

Schonert-Reichl, K.A. & Muller, J.R. (1996).

Correlatesofhelp-seekinginadolescence.

JournalofYouthandAdolescence,25(6),

705-731.Tishby,O.(2001).Help-seeking

attitudeamongIsraeliadolescents-statistical

dataincluded.Adolescent.Summer.

Uffelman,R. (2005).Moderationof the relation

between distress and help-seeking

Intentions:anapplicationofhopetheory.

Adissertationsubmittedtothegraduate

facultyoftheUniversityofAkron.

Vaez,M. & Laflamme, L. (2008). Experienced

stress,psychologicalsymptoms,self-rated

health and academic achievement: A

longitudinal study of Swedish University

students.Socıal Behavıor And Personalıty,

36,183-196.

Wilson,CJ.,Rickwood,D.,Ciarrochi,J.,&Deane,

FP.(2002).Adolescent barriers to seeking

professional psychological help for

personal-emotional and suicidal problems.

ConferenceProceedingsofthe9thAnnual

Conference for Suicide Prevention

Australia,Sydney.