คมอการปฏบตงาน (Work Manual) กระบวนการยกรางกฎหมายและอนบญญตทเกยวของกบกระทรวงยตธรรม

ของกองกฎหมาย ส านกงานปลดกระทรวงยตธรรม

กลมพฒนากฎหมาย มนาคม ๒๕๖๑

2

สารบญ

หนา

๑. วตถประสงค ๑

๒. ขอบเขต ๑

๓. ค าจ ากดความ ๑

๔. หนาทความรบผดชอบ ๒

๕. การตรวจเอกสาร ๓

๖. ผงกระบวนการปฏบตงาน (Work Flow) ๕

๗. ขนตอนการปฏบตงาน ๗

๘. แนวทางในการปฏบตของบคลากร ๑๓

๙. มาตรฐานคณภาพงาน ๑๓

๑๐. ระบบตดตามประเมนผล ๑๓

๑๑. เอกสารทเกยวของกบการปฏบตงาน ๑๔

๑๒. แบบฟอรมทใช ๑๔

๑๓. ปญหา/ความเสยงส าคญทพบในการปฏบตงานและแนวทางการแกไขปญหา ๑๕

๑๔. บรรณานกรม ๒๐

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม ข. กฎระเบยบ/ค าสง ค. บนทกทเกยวของ

1

คมอการปฏบตงาน

กระบวนการยกรางกฎหมายและอนบญญตทเกยวของกบกระทรวงยตธรรม

๑. วตถประสงค คมอฉบบนจดท าขนเพอใหสวนราชการมการจดคมอการปฏบตงานทชดเจนอยางเปนลายลกษณอกษร ทแสดงถงรายละเอยดขนตอนการปฏบตงานของกระบวนงานตางๆ ของหนวยงาน และสรางมาตรฐาน การปฏบตงานทมงไปสการบรหารคณภาพทวทงองคกรอยางมประสทธภาพ เกดผลงานทไดมาตรฐาน เปนไปตามเปาหมาย ไดผลตผลหรอการบรการทมคณภาพ และเพอเปนหลกฐานแสดงวธการท างานทสามารถถายทอดใหกบผเขามาปฏบตงานใหม พฒนาใหการท างานเปนมออาชพ และใชประกอบการประเมนผล การปฏบตงานของบคลากร รวมทงแสดงหรอเผยแพรใหกบบคคลภายนอก หรอผใชบรการ ใหสามารถเขาใจและใชประโยชนจากกระบวนงานตามคมอทมอยไดตรงตามความตองการ ตลอดจนเพอใหเจาหนาทผรบผดชอบการยกรางกฎหมายและอนบญญตทเกยวของกบกระทรวงยตธรรมสามารถใชเปนแนวทาง ในการด าเนนงานการเสนอรางกฎหมายและอนบญญตใหมโครงสราง รปแบบ หรอรายละเอยดทถกตอง ครบถวนและมประสทธภาพ เปนไปตามมาตรฐานเดยวกน ซงจะท าใหไมเกดปญหาการตความกฎหมายหรอความขดแยงในการบงคบใชกฎหมาย ๒. ขอบเขต คมอฉบบนใชเปนแนวทางในการปฏบตงานเฉพาะเรองเสนอรางกฎหมายและอนบญญต ทเกยวของกบกระทรวงยตธรรม ซงครอบคลมตงแตขนตอนการศกษาหลกการของเรองทจะตรากฎหมาย คนควาขอมลตางๆ ทเกยวของเพอก าหนดเนอหาสาระและรายละเอยดของรางกฎหมาย โดยคนควาจากผลงานดานวชาการ กฎหมายภายในประเทศ สภาพปญหาจากการบงคบใชกฎหมาย กฎหมายของตางประเทศทเกยวของ ศกษาเปรยบเทยบกฎหมายในลกษณะเดยวกนทใชบงคบอยในเวลานน ก าหนดโครงสราง รปแบบ และด าเนนการ ยกรางกฎหมาย จดท ารางกฎหมายตามแนวทางการจดท าและการเสนอรางกฎหมายตามบทบญญต มาตรา ๗๗ ของรฐธรรมแหงราชอาณาจกรไทย จดใหมการรบฟงความคดเหนทางเวบไซต หรอจะใชวธการ อนใดดวย จดท าค าชแจงตามหลกเกณฑการตรวจสอบความจ าเปนในการตราพระราชบญญต (Checklist) รวมทงจดท าเอกสารทเกยวของตามมตคณะรฐมนตร ตลอดจนน ารางกฎหมายเสนอตอทประชมคณะกรรมการพจ า รณาร า งกฎหมาย ของกร ะทร ว งย ต ธ ร ร ม เ พ อ ให ค ว าม เห น ชอบ ส ง ร า ง กฎหมาย ไปย ง ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร เ พอเสนอคณะรฐมนตรพจารณาให อนมตหลกการของรางกฎหมาย (รางพระราชบญญต) เพอด าเนนการตามขนตอนการพจารณารางกฎหมายในชนตางๆ ตอไป ๓. ค าจ ากดความ “การยกรางกฎหมาย” หมายความวา การเขยนและเรยบเรยงขอความในรปของกฎเกณฑหรอขอบงคบ ทก ากบและควบคมพฤตกรรมของบคคลในสงคม และของเจาหนาทผทใชอ านาจรฐ ดวยถอยค าทถกตอง แนนอน และสามารถสอความหมายของกฎเกณฑหรอขอบงคบนน ใหบคคลทกคนในสงคมเขาใจได

2

เชนเดยวกบผยกรางกฎหมาย เพอเสนอใหผมอ านาจในการบญญตกฎหมายพจารณาวาจะประกาศใช รางกฎหมายนนหรอไม หรอควรแกไขเปลยนแปลงรางกฎหมายนนประการใด “รางกฎหมายและอนบญญต” หมายความวา รางพระราชบญญต รางพระราชกฤษฎกา รางกฎกระทรวง รางประกาศหรอระเบยบ และรางขอบงคบ รางขอก าหนด รางขอบญญตทองถน “คณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม” หมายถง คณะกรรมการทรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมแตงตงขน เพอท าหนาทศกษา พจารณาใหความเหน และกลนกรองรางกฎหมายทงในระดบพระราชบญญตและอนบญญต รวมถงปญหาขอกฎหมายตางๆ ทสวนราชการในสงกดกระทรวงยตธรรม และหนวยงานอนเสนอ ๔. หนาทความรบผดชอบ ๔.๑ รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม ๔.๑.๑ พจารณาลงนามหนงสอเสนอรางกฎหมายไปยงส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ๔.๑.๒ แตงตงคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม ๔.๒ ปลดกระทรวงยตธรรม ๔.๒.๑ เปนประธานคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม ๔.๒.๒ เสนอความเหนตอรางกฎหมายและรางอนบญญตทคณะกรรมการพจารณารางกฎหมาย ของกระทรวงยตธรรมมมตเหนชอบใหเสนอส านกเลขาธการคณะรฐมนตรเพอด าเนนการทางนตบญญต โดยเสนอความเหนเพอขอใหรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมพจารณาลงนามเสนอไปยงส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ๔.๓ คณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม ๔.๓.๑ องคประกอบ ๑) ปลดกระทรวงยตธรรมหรอผทปลดกระทรวงยตธรรมมอบหมาย เปนประธานกรรมการ ๒) ผแทนสวนราชการของกระทรวงยตธรรมระดบกรมหรอเทยบเทา ผแทนส านกงาน ป.ป.ส. ผแทนส านกงาน ป.ป.ท. ผแทนส านกงาน ป.ป.ง. ผแทนส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ผแทนส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ผแทนส านกงานศาลยตธรรม ผแทนส านกงานอยการสงสด และผทรงคณวฒ เปนกรรมการ

๓) ผอ านวยการส านกกฎหมาย เปนกรรมการและเลขานการ และ ๔) นตกร ส านกกฎหมาย เปนกรรมการและผชวยเลขานการ

๔.๓.๒ อ านาจหนาท ศกษา พจารณาใหความเหน และกลนกรองรางกฎหมายทงในระดบพระราชบญญตและ อนบญญต รวมถงปญหาขอกฎหมายตางๆ ทสวนราชการในสงกดกระทรวงยตธรรม และหนวยงานอนเสนอ ๔.๔ หวหนากลมภารกจหรอผตรวจราชการกระทรวงยตธรรมทไดรบมอบหมาย ตรวจกลนกรองความเหนตามทผอ านวยการส านกกฎหมายพจารณาเสนอความเหนตอปลดกระทรวงยตธรรม ๔.๕ ผอ านวยการส านกกฎหมาย ตรวจกลนกรองและพจารณาความเหนของเจาหนาทกลมพฒนากฎหมายและหวหนากลมพฒนากฎหมายทเสนอขนมาและน าเสนอตอผบงคบบญชาในล าดบถดขนไป

3

๔.๖ หวหนากลมพฒนากฎหมาย ตรวจกลนกรองและพจารณาความเหนของเจาหนาทกลมพฒนากฎหมายทเสนอขนมาและน าเรยนผอ านวยการส านกกฎหมายในฐานะผบงคบบญชาชนตนเพอพจารณาเสนอรางกฎหมายและอนบญญต ตอผบงคบบญชาในล าดบถดไป ๔.๗ เจาหนาทกลมพฒนากฎหมาย ๔.๗.๑ กรณหนวยงานในสงกดเปนผเสนอรางกฎหมายหรออนบญญต ศกษาวเคราะห ตรวจสอบความชอบดวยกฎหมายของเนอหามใหขดตอรฐธรรมนญหรอกฎหมายแมบท รวมทงความสอดคลองกบนโยบายของรฐ ความถกตองของรปแบบ ความเหมาะสมของการใชถอยค า ในรางกฎหมายหรออนบญญตทหนวยงานในสงกดกระทรวงยตธรรมเสนอมา พรอมทงเสนอความเหน ตอรางกฎหมายและอนบญญตทตรวจพจารณา ๔.๗.๒ กรณเจาหนาทกลมพฒนากฎหมายเปนผเสนอรางกฎหมายหรออนบญญต ศกษาหลกการของเรองทจะตรากฎหมายบงคบใช คนควาขอมลตางๆ เพอก าหนดเนอหาสาระและรายละเอยดของรางกฎหมาย ศกษาเปรยบเทยบกฎหมายในลกษณะเดยวกน ก าหนดโครงสราง รปแบบ และด าเนนการยกรางกฎหมาย ตรวจสอบความจ าเปนในการตรากฎหมาย น ารางกฎหมายเสนอผบงคบบญชาตามล าดบชน น ารางกฎหมายเสนอตอทประชมคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม ปรบปรงแกไขรางกฎหมาย และจดท าหนงสอเสนอรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมลงนามเพอเสนอรางกฎหมายไปยงส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ๕. การตรวจเอกสาร Better Regulation ในท ศนะขอ งน ก ร า งกฎหมายแห ง สมาคม International Association of Legislation (IAL) นน มงหมายถงการพฒนา “คณภาพ” ของกฎหมาย (Quality of Legislation) มใช การลดจ านวนกฎหมายใหเหลอนอยทสด (Deregulation) การมกฎหมายใหนอยทสดไมใชทางออกทถกตองในการส ง เ ส ร ม กา ร พฒนาทา ง เศ รษฐก จ แต ต อ งก า รกฎหมายท ม คณภาพ (Better Regulation) ค าวา “กฎหมายทมคณภาพ” อนเปนทยอมรบรวมกนระหวางนกรางกฎหมายในสมาคมนหมายถง การมกฎหมายเพยงเทาทจ าเปนและสอดคลองกบความตองการทแทจรงของสงคม และทส าคญคอตอง “สรางภาระ (Burden) ใหแกประชาชนผตองปฏบตตามกฎหมายนอยทสด” นอกจากน กฎหมายยงถอเปนสงทจ ากดสทธเสรภาพของประชาชน ยงมกฎหมายมากขนเทาใด กหมายความวาสทธเสรภาพของประชาชนถกจ ากดลงมากขนเทานน ทกประเทศทเปนประชาธปไตย จงเขมงวดกบการตรากฎหมายมาก ไมใชตองการใหมกฎหมายมากๆ แตตองการ “กฎหมายทมคณภาพ” (quality regulations) โดยคดวาถามกฎหมายทดขน (better regulations) ประชาชนจะมชวตทดขน (better lives) แตหากถามวากฎหมายทมคณภาพเปนอยางไร กอนอนตองมความเขาใจในหลกการพนฐานของการปกครองในระบอบประชาธปไตยวา “ของประชาชน โดยประชาชน และเพอประชาชน” กฎหมายทมคณภาพตามความเหนของกรรมการรางรฐธรรมนญ (กรธ.) กคอกฎหมายตองเปนไป เพอ “ผลประโยชนสวนรวมของประชาชนในสงคม” ไมใชความตองการหรอผลประโยชนของผมอ านาจ เสนอกฎหมาย หรอของคนใดคนหนง ดวยเหตนกระบวนการตรากฎหมายในประเทศประชาธปไตย ทพฒนาแลวจงมการรบฟงความคดเหนของประชาชนในสงคมเพอน าไปประกอบการจดท ารางกฎหมาย โดยเฉพาะอยางยงผไดรบผลกระทบจากรางกฎหมายนนโดยตรง (direct stakeholders) และตองน าความคดเหน ทไดจากการรบฟงนไป “ประกอบการพจารณา” ในทกขนตอน ทงการจดท าและเสนอรางกฎหมาย

4

ภายในฝายบรหาร และการพจารณารางกฎหมายของฝายนตบญญต การรบฟงความคดเหน ไมไดเปนเพยงพธกรรมเพอใหครบขนตอน แตผไดรบผลกระทบจากรางกฎหมายนนโดยตรงตองมโอกาสแสดงความคดเหนไดอยางแทจรง มการใหขอมลแกประชาชนวาปญหาคออะไร จะกอใหเกดผลเสยหายอยางไร มวธการจดการกบปญหานนอยางไร การออกกฎหมายนนจะแกไขปญหาไดอยางไร มกลไกตามกฎหมายอยางไร และประชาชนมความคดเหนอยางไร ในการรบฟงความคดเหนนผแสดงความคดเหนตอง “สจรต” ทส าคญคอ ผแสดงความคดเหน “ตองเปดเผยตวตน” เพราะไมใชการทะเลาะเบาะแวงหรอเอาชนะคะคานกน แตเปนการทรฐและประชาชน “รวมกนคดรวมกนหาทางออก” ทเหมาะสมทสดของปญหานนโดยใช “เหตผล” มการเปดเผยความคดเหนทไดรบฟงมาดวยตามหลกความโปรงใส และประการส าคญตองมการเปดเผย “ผลการรบฟงความคดเหนไมใชผลการประชามต” ดวย นอกจากการรบฟงความคดเหนแลว ในฐานะ ทหนวยงานของรฐเปนผเสนอกฎหมาย ประเทศประชาธปไตยจงก าหนดใหหนวยงานของรฐตองวเคราะหและเปดเผยผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมายทจะเสนอนนดวย (regulatory impact assessment: RIA) วาประชาชนจะถกจ ากดสทธเสรภาพอะไรบาง กลไกตามรางกฎหมายทเสนอเปนอยางไร อาจกอใหเกดผลกระทบหรอสรางภาระกบใครบางและอยางไร จ ากดสทธเสรภาพของประชาชนเกนความจ าเปนหรอไม และจะมมาตรการปองกน แกไข หรอเยยวยาผลกระทบทอาจเกดขนนนอยางไร เปนภาระงบประมาณ มากนอยแคไหนเพยงใด ตวชวดผลลพธของกฎหมายคออะไร การจดท ารายงาน RIA จะท าใหประชาชนและรฐมขอมลทเปน “วทยาศาสตร” (scientific base) ในการทจะรวมกนคดรวมกนตดสนใจวากฎหมาย ทจะตราขนมานน “คมคา” หรอไม เมอเทยบกบสทธเสรภาพทตองถกจ ากดลง และภาระทประชาชนและรฐตองรบผดชอบในการปฏบตตามกฎหมายนน เพราะการตรากฎหมายมสองดาน ถามองแตดานดไมมองดานไมด จะสรางปญหาตามมาอกมากมาย อยางไรกด กระบวนการกอนทรางกฎหมายจะไปเขาในกระบวนการพจารณาในสภานน หนวยงานของรฐตองด าเนนการรบฟงความคดเหนและท า RIA ของกฎหมายแตละฉบบ มการเปดเผยขอมลเพอสราง “การรบร” ใหแกประชาชนเกยวกบปญหาทเกดขน ความจ าเปนทตองมกฎหมาย กลไกของกฎหมาย ทจะเสนอ ผลกระทบทอาจเกดขน และมาตรการปองกน แกไข หรอเยยวยาผลกระทบทอาจเกดขน เมอประชาชนสวนใหญเหนชอบรวมกนวาตองมกฎหมายนแลวจงจะเสนอตอสภา สภาจงไมตองใชเวลานาน ในการพจารณารางกฎหมาย อกทงเอกสารประกอบการพจารณาไมวาจะเปน RIA กด explanatory explanation กด ลวนเปนรายงานการวเคราะหเชงวทยาศาสตรไมใชเอกสารทบอกวากฎหมายนด อยางไร หรอไมกอใหเกดผลกระทบ สภาจงตดสนใจไดอยางถกตองและสามารถน าเวลาไปอภปรายการบรหารราชการแผนดนของรฐบาลได ทงน สงทไดกลาวมาขางตนนเปนการด าเนนการเพอใหเปนไปตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยนนเอง

5

๖. Work Flow กระบวนการ

(ตอ)

๑. กรณ ไม เคยมการตรากฎหมายในเร องน ใชบงคบมากอน หลกการคอ การตรากฎหมายใหมขนใชบงคบ

๒. กรณมการตรากฎหมายในเรองนมาใชบงคบแลว จะตองพจารณาวา การยกรางกฎหมายจะตองมการแกไขเพมเตมหรอยกเลกกฎหมายทใชบงคบ

นนหรอไม คนควาขอมลตางๆ ทเกยวของกบ

เรองทตองการจะตรากฎหมายใชบงคบ

ศกษาหลกการของเรองทจะตรากฎหมายบงคบใช

ศกษาเปรยบเทยบกฎหมายในลกษณะเดยวกน ทใชบงคบอยในเวลานน

ก าหนดโครงสรางและรปแบบ และด าเนนการ ยกรางกฎหมาย

ในกรณยกรางพระราชบญญต ๑. จดท ารางกฎหมายตามแนวทางการจดท า และการเสนอรางกฎหมายตามบทบญญต มาตรา ๗๗ ของรฐธรรมแหงราชอาณาจกรไทย

๒. จดท าแผนในการจดท ากฎหมายล าดบรองและกรอบระยะเวลา ๓. เรงรดด าเนนการตรากฎหมายล าดบรอง

6

เสนอรางกฎหมายตอผบงคบบญชาตามล าดบชน

เสนอตอทประชมคณะกรรมการ พจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม

เหนชอบ ใหแกไขเพมเตม ไมเหนชอบ

จดท าหนงสอเสนอรางกฎหมาย ตอผบงคบบญชาตามล าดบชน พรอมทงจดท า

หนงสอเสนอใหรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม ลงนาม เพอสงไปยงส านกเลขาธการคณะรฐมนตร

แกไขเพมเตมรางกฎหมายและด าเนนการ

ตามมตทประชม

รางกฎหมายเปนอนตกไป (เจาของเรองจดท าหนงสอ

ขอถอนรางกฎหมาย)

ในกรณยกรางพระราชบญญต ๑. จดใหมการรบฟงความคดเหนผานระบบสารสนเทศของหนวยงาน หรอเวบไซต www.lawamendment.go.th หรอวธการอนใดดวย พรอมจดท ารายงานสรปผล และวเคราะห ผลการรบฟงความคดเหน ๒. จดท าค าชแจง (Checklist) และวเคราะหผลกระทบ ทอาจเกดขนจากกฎหมาย จดท าสรปสาระส าคญของหลกการในรางพระราชบญญต และจดท าตารางเปรยบเทยบ (กรณแกไขเพมเตมหรอปรบปรงพระราชบญญตทมอยแลว)

สงรางกฎหมายไปยงส านกเลขาธการคณะรฐมนตร

7

ความหมายของสญลกษณของ Flow Chart กระบวนการ จดเรมตน และสนสดของกระบวนการ กจกรรมและการปฏบตงาน การตดสนใจ แสดงถงทศทางหรอการเคลอนไหวของงาน ๗. ขนตอนการปฏบตงาน

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน ๑. เจาหนาทผยกรางกฎหมายศกษาหลกการของ เรองทจะตรากฎหมายบงคบใช ๑.๑ กรณไม เคยมการตรากฎหมายในเรองน ใชบงคบมากอน หลกการคอการตรากฎหมายใหม ขนใชบงคบ ๑.๒ กรณมการตรากฎหมายในเรองนใชบงคบแลว จะตองพจารณาวาการยกรางกฎหมายจะตองมการแกไขเพมเตมหรอยกเลกกฎหมายท ใชบงคบนนหรอไม

๑.๑ เจาหนาทผยกรางกฎหมายจะตองศกษาของหลกการของการตรากฎหมายใหม โดยจะตองพจารณา ดงตอไปน (๑) ว ตถประสงคท จะออกกฎหมายน น คออะไร (๒) วตถประสงคนนขดตอรฐธรรมนญ หรอหลกนตธรรมหรอไม (ถากฎหมายนนขดรฐธรรมนญจะใชบงคบไมได) (๓) วตถประสงคนนสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลหรอไม (๔) เรองนนจ าเปนตองออกเปนกฎหมายหรอไม ( ๕ ) เ ร อ ง น น จ า เ ป น ต อ ง ออก ฎ ห ม า ย ในรปแบบใด ออกเปนพระราชบญญต พระราชกฤษฎกา กฎกระทรวง ประกาศ หรอระเบยบ เนองจากจะมผลหรอขอบเขตจ ากดแตกตางกน ตามกรอบทรฐธรรมนญก าหนดไว) (๖) มกฎหมายอนทใชบงคบในเรองเดยวกนนนหรอไม เพอไมใหเกดความซ าซอน

8

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน

(๗) ตองตรวจสอบวามกฎหมายใกลเคยงกบเรองทก าลงพจารณาใหมหรอไม ขดแยงกนหรอไม (๘) กฎหมายใหมทจะออกมานนไดสรางภาระอะไรใหประชาชนจนเกนความจ าเปนหรอไม (๙) กระบวนการในกฎหมายทก าหนดไวตองมประสทธภาพและงายตอความเขาใจของประชาชน(ตองมระบบการเขาไปควบคม ก ากบและตดตาม ทมประสทธภาพ) ( ๑ ๐ ) ต ร ว จ ส อ บ จ า ก ห ล ก ก ฎ ห ม า ยตางประเทศ เพอศกษาเปรยบเทยบโดยไมใชคดลอกแตน ามาปรบปรงใชใหมความเหมาะสมกบประเทศ ๑.๒ เจาหนาทผยกรางกฎหมายจะตองศกษาของหลกการของกฎหมายทบงคบใชอยแลวโดยจะตองพจารณาวาจะตองแกไขเพมเตมหรอยกเลกกฎหมายทใชบงคบอยในแลว ดงตอไปน ( ๑ ) ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ใ ห ม ส อ ด ค ล อ ง ก บวตถประสงคเดมหรอไม (๒) ตรวจสอบวากฎหมายทจะแกไขนน แกไขถกตองตรงตามวตถประสงคหรอไม โดยตรวจสอบกฎหมายเดมทงฉบบเพอใหการแกไขนนอยในล าดบ ทถกตอง (๓) ตรวจสอบวาการแกไขเพมเตมนนขดแยงกบหลกการของมาตราอนทไมไดแกไขหรอไม (๔) ตรวจสอบวามกฎหมายอนทมท านองเดยวกน มการแกไขหรอไม อยางไร สมควรจะแกไขในคราวเดยวกนหรอไม (๕) ตรวจสอบวาการแกไขหลกการทเพมเตมเข ามาใหมกระทบกระเทอนอ านาจหนาท ของหนวยงานตางๆ อยางไร

๒. เจาหนาทผยกรางกฎหมายท าการคนควาขอมลตางๆ ทเกยวของกบเรองทตองการจะตรากฎหมาย ใชบงคบ เพอก าหนดเนอหาสาระและรายละเอยดของรางกฎหมาย

เจาหนาทผยกรางกฎหมายจะตองคนควาหาขอมลตางๆ ทเกยวของกบเรองทตองการจะตรากฎหมาย ใชบงคบ เพอก าหนดเนอหาสาระและรายละเอยดของกฎหมาย โดยจะตองท าการคนควาจากผลงาน ดานวชาการ กฎหมายภายในประเทศทบงคบใช อยในปจจบนและสภาพปญหาจากการบงคบใช

9

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน

กฎหมายด งกล าว และกฎหมาย ต างประ เทศ ทเกยวของ

๓. เจ าหน าท ผ ย กร า งกฎหมายท า การ ศ กษาเปรยบเทยบกฎหมายในลกษณะเดยวกนทใชบงคบ อยในเวลานน

เจาหนาทผยกรางกฎหมายศกษาเปรยบเทยบกฎหมายในลกษณะเดยวกนทใชบงคบอยในเวลานน โดยศกษาเปรยบเทยบทงกฎหมายภายในประเทศและกฎหมายของตางประเทศทไดมาจากการคนควา รวมท งการน ากฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ทมเนอหาสาระใกลเคยงกบเรองทก าลงด าเนนการ ยกรางมาศกษาเปรยบเทยบเพอเปนตนแบบในการ ยกราง นอกจากน ยงตองพจารณาวากฎหมายทน ามาเปนตนแบบไดมการวนจฉยชขาดโดยศาลหรอองคกรทมอ านาจในการวนจฉยชขาดหรอไม ประเดนใด รวมถงเหตผลในการวนจฉยชขาด ทงน เพอจะไดปรบปรงแกไขไมใหเกดปญหาในลกษณะดงกลาวอก

๔. เจ าหนาท ผ ยกร างกฎหมายท าการก าหนดโครงสร างและรปแบบ และด าเนนการ ยกร างกฎหมาย

เจ าหน าท ผ ยกร า งกฎหมายท าการ ก าหนดโครงสร างและรปแบบ และด าเนนการยกร างกฎหมายโดยพจารณาวากฎหมายทด าเนนการ ย ก ร า ง น น เ ป น ก ฎ ห ม า ย ใ น ร ะ ด บ ใ ด เ ช นพระราชบญญต ระเบยบ หรอขอบงคบ ซงผยกรางตองศกษารปแบบของกฎหมาย ในแตละระดบ เพอความถกตอง โดยอาจศกษาตวอยางจากรปแบบกฎหมายทมผลใชบงคบแลว และก าหนดโครงสรางทงหมดของกฎหมาย เนอหาสาระ รายละเอยด และกล ไกทางกฎหมายท จ ะน ามา ก าหนด ไว ในรางกฎหมาย ตลอดจนความสมพนธของกลไก ทก าหนดดงกลาว ซงถอยค าทใชในรางกฎหมายตองมความชดเจน เปนภาษาท เขาใจงาย ถกตองตาม หล กภ าษา ไทย และต อ ง ใ ช ถ อ ย ค า เ ด ย ว ก น ตลอดทงรางกฎหมายเพอมให เกดปญหาในการตความ

10

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน

๕. เจาหนาทผยกรางกฎหมายจดท ารางกฎหมาย ตามแนวทางการจดท าและการเสนอรางกฎหมาย ต า ม บ ท บ ญ ญ ต ม า ต ร า ๗ ๗ ข อ ง ร ฐ ธ ร ร ม แหงราชอาณาจกรไทย รวมทงจดท าแผนในการจดท ากฎหมายล าดบรองและกรอบระยะเวลา ตลอดจนเรงรดด าเนนการตรากฎหมายล าดบรอง

เจาหนาทผยกรางกฎหมายจดท ารางกฎหมาย ตามแนวทางการจดท าและการเสนอรางกฎหมาย ต า ม บ ท บ ญ ญ ต ม า ต ร า ๗ ๗ ข อ ง ร ฐ ธ ร ร ม แห งราชอาณาจกรไทย ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๔ เมษายน ๒๕๖๐ เรอง แนวทางการจดท าและการเสนอรางกฎหมายตามบทบญญตมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ประกอบกบมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๑ เมษายน ๒๕๖๐ เรอง แนวทางในการจดท ารางกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (มาตรา ๒๖ และมาต รา ๘๑ ปร ะกอบก บม าตร า ๒๖๓ ) มตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๙ เมษายน ๒๕๕๙ เรอง การด าเนนการจดท ากฎหมายล าดบรองและแผนการเสนอกฎหมายล าดบรอง และการเรงรด การด าเนนการเสนอกฎหมายหรอปรบปรงกฎหมายส าคญ และมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๙ เรอง แนวทางการด าเนนการดานกฎหมาย ( แ ผ น ก า ร เ ส น อ ร า ง ก ฎ ห ม า ย ใ น ร ะย ะ ๑ ป (พฤศจกายน ๒๕๕๘ – ตลาคม ๒๕๕๙) และแผน การเสนอกฎหมายของหนวยงานตามกรอบระยะเวลา การบรหารราชการแผนดนและการปฏรปประเทศของคณะรฐมนตร และนโยบายการปฏรปกฎหมาย ในสวนทเกยวกบฝายบรหาร) ท งน มตคณะรฐมนตร ด งกล าวขางตนยง ไดก าหนดใหหนวยงานของรฐในฐานะหนวยงานผจดท า รางกฎหมายจะตองด าเนนการดงตอไปนดวย ๑) จดใหมการรบฟงความคดเหน โดยอยางนอยจะตองจดใหมการรบฟงความคดเหนผานระบบส า ร ส น เ ท ศ ข อ ง ห น ว ย ง า น ห ร อ เ ว บ ไ ซ ต www.lawamendment.go.th ห ร อ จ ะ ใ ช ว ธ ก า ร อนใดดวยกได (ระยะเวลาในการรบฟงความคดเหนตองไมนอยกวา ๑๕ วน) พรอมจดท ารายงานสรปและวเคราะหผลการรบฟงความคดเหน

11

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน

๒) จดท าค าชแจงตามหลกเกณฑการตรวจสอบความจ าเปนในการตราพระราชบญญต (Checklist) ทายระเบยบวาดวยหลกเกณฑและวธการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร พ.ศ. ๒๕๕๘ ทไดปรบปรง และคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบเมอวนท ๔ เมษายน ๒๕๖๐ และในการส ง เรองไปส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ให เสนอไปพรอมรายงานสรปผล การรบฟงความคดเหนในขอ ๑) ดวย รวมทงวเคราะหผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมาย นอกจากน หากเปนการยกรางกฎหมายในระดบพระราชบญญตหนวยงานของรฐจะตองด า เนนการจดท าสรปสาระส าคญของหลกการในรางพระราชบญญต และจดท าตารางเปรยบเทยบในกรณแกไขเ พมเตม หร อปร บปร งพระร าชบญญ ต ท ม อย แล วด ว ย ซ ง Checklist ท กล าวไปขางตนมท งส นจ านวน ๑๐ ประการ ประกอบดวย (๑) วตถประสงคและเปาหมายของภารกจ (๒ ผท าภารกจ

(๓) ความจ าเปนในการตรากฎหมาย (๔) ความซ าซอนกบกฎหมายอน (๕) ผลกระทบและความคมคา (๖) ความพรอมของรฐ (๗) หนวยงานทรบผดชอบและผรกษาการ

ตามกฎหมาย (๘) วธการท างานและตรวจสอบ (๙) การจดท ากฎหมายล าดบรอง (๑๐) การรบฟงความคดเหน

๖. เจาหนาทผยกรางกฎหมายน ารางกฎหมายทไดด าเนนการยกรางแลวพรอมเอกสารทเกยวของเสนอผบงคบบญชา

เจาหนาทผยกรางกฎหมายน ารางกฎหมายทไดด าเนนการยกรางแลวพรอมเอกสารทเกยวของเสนอผบงคบบญชาตามล าดบชน หากผบ งคบบญชา ม ข อส ง เ กตต อ ร า งกฎหมายด งกล า วอย า ง ไ ร ใหน าขอสงเกตมาปรบปรงแกไขรางกฎหมายนน

12

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน

๗. เจาหนาทผยกรางกฎหมายน ารางกฎหมายเสนอตอทประชมคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม

เจาหนาทผยกรางกฎหมายน ารางกฎหมายเสนอตอทประชมคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรมเพอพจารณารายละเอยด และ เม อคณะกรรมการพจารณาร า งกฎหมายของกร ะทร ว งย ต ธ ร ร ม พ จ า รณาแล ว ม ข อ ส ง เ กต ตอรางกฎหมายดงกลาวอยางไร ผยกรางจะตอง น า ข อส ง เ กตมา พจ ารณาด า เน นการ ร วมท ง แกไขปรบปรงรางกฎหมาย แลวเสนอรางกฎหมายตอผบงคบบญชาตามล าดบชน (ใหผ ยกรางน ารางกฎหมายเสนอตอทประชมคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรมเพอพจารณา อกครงหนงในกรณทคณะกรรมการดงกลาวมมต ให ผ ยกร า งน า ร า งกฎหมายเสนอตอท ประช มคณะกรรมการฯ พจารณาอกครงหนงกอนเสนอตอผบงคบบญชาตามล าดบชนตอไป)

๘. เจาหนาทผยกรางกฎหมายจดท าหนงสอเสนอ ร า งกฎหมายต อผ บ ง ค บบญช าตามล า ด บช น พรอมท งจดท าหนงสอเสนอใหร ฐมนตรว าการกระทรวงย ต ธ รรมลงนาม เ พอส ง ไปย ง ส าน กเลขาธการคณะรฐมนตร

เจาหนาทผยกรางกฎหมายจดท าหนงสอเสนอ รางกฎหมายตอผบงคบบญชาตามล าดบชน พรอมทงจดท าหนงสอเสนอใหรฐมนตรวาการกระทรวงยต ธรรมลงนาม เ พอส ง ไปย งส านก เลขาธการคณะรฐมนตร โดยจดท าหนงสอรวม ๓ ฉบบ ดงน ๑) หนงสอเรยนรองนายกรฐมนตร (พลอากาศเอก ประจน จนตอง) ในฐานะทก ากบการบรหารราชการกระทรวงยตธรรม เพอขอความเหนชอบใหเสนอเรองและลงนามในหนงสอน าเรยนเลขาธการคณะรฐมนตร ๒) หนงสอเรยนเลขาธการคณะรฐมนตร ซงมการระบวาเรองท เสนอไดรบความเหนชอบจากรองนายกรฐมนตร (พลอากาศเอก ประจน จนตอง) ทก ากบการบรหารราชการกระทรวงยตธรรมแลว ๓) หนงสอ (บนทกขอความ) ทรองนายกรฐมนตร(พลอากาศเอก ประจน จนตอง) เปนผลงนามและสงการใหเลขาธการคณะรฐมนตรน าเรองกราบเรยนนายกรฐมนตรเพอเสนอคณะรฐมนตรพจารณา

13

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน

ท ง น แ บ บ ห น ง ส อ ใ น ก า ร เ ส น อ เ ร อ ง ตอคณะรฐมนตรดงกลาวขางตน ใหปฏบตตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร ๐๕๐๖/ว (ล) ๑๖๗๑๒ ลงวนท ๑๒ กนยายน ๒๕๕๗ และใหหนวยงานเจาของรางกฎหมายเสนอหนงสอ ทง ๓ ฉบบ ตอรฐมนตรวาการกระทรวงยต ธรรม เพอพจารณาลงนามไปในคราวเดยวกน

๙. เจาหนาทผยกรางกฎหมายจดสงรางกฎหมายไปยงส านกเลขาธการคณะรฐมนตรเพอด าเนนการตอไป

เจาหนาทผยกรางกฎหมายจดท าหนงสอเสนอรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมพจารณาลงนาม เ พอ เสนอร า งกฎหมายไปย งส าน ก เล ขาธการคณะรฐมนตรเพอด าเนนการตอไป ทงน ตามระเบยบวาดวยหลกเกณฑและการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร พ.ศ. ๒๕๔๘

๘. แนวทางในการปฏบตของบคลากร ผยกรางกฎหมายจะตองมความรความเขาใจในการยกรางกฎหมายโดยศกษาจากคมอหรอเอกสาร ในการยกรางกฎหมายของส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาหรอหนวยงานทเกยวของ และจะตองมความรความเขาใจในกฎหมายทเกยวของกบเรองทตนจะยกรางกฎหมาย รวมทงจะตองมความรความเขาใจเกยวกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยเพอใหสามารถด าเนนการยกรางกฎหมายไดอยางถกตอง ตลอดจนจะตองศกษาระเบยบวาดวยหลกเกณฑและการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร พ.ศ. ๒๕๔๘ และมตคณะรฐมนตร ทเกยวของกบการยกรางกฎหมายเพอใหการด าเนนการเสนอรางกฎหมายตอคณะรฐมนตรมความถกตองและครบถวนสมบรณ ทงน ผยกรางกฎหมายอาจสมครเขารบการฝกอบรมเกยวกบการยกรางกฎหมาย รวมทงแลกเปลยนเรยนรเรองการยกรางกฎหมายจากผบงคบบญชา เพอนรวมงาน หรอผมประสบการณในการ ยกรางกฎหมายทอยในสงกดหนวยงานเดยวกนหรอตางหนวยงาน เพอใหการยกรางกฎหมายเปนไปดวย ความรวดเรวและมประสทธภาพมากยงขน ๙. มาตรฐานคณภาพงาน การเสนอรางกฎหมายหรออนบญญตทไดรบการตรวจพจารณาแลวเสรจไดทนก าหนดเวลา โดยมเนอหา ทไมขดตอรฐธรรมนญหรอกฎหมายแมบท มรปแบบตามมาตรฐาน และมถอยค าทเหมาะสม ไมก ากวมหรอฟมเฟอย สามารถน าไปสการบงคบใชกฎหมายไดอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล ๑๐. ระบบตดตามประเมนผล ๑๐.1 ก าหนดใหส านกกฎหมาย มหนาทตดตาม ก ากบ และประเมนผลการยกรางกฎหมายหรอ อนบญญต ๑๐.2 รอยละของรางกฎหมายหรออนบญญตทด าเนนการแลวเสรจทนก าหนดเวลา และหวหนา สวนราชการหรอรฐมนตรฯ ใหความเหนชอบ

14

๑๑. เอกสารทเกยวของในการปฏบตงาน ๑๑.1 คมอแบบการรางกฎหมาย Legislative Drafting Manual ของส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ๑๑.๒ ค าสงกระทรวงยตธรรม ท ๔๖/255๘ เรอง แตงตงคณะกรรมการพจารณารางกฎหมายของกระทรวงยตธรรม ลงวนท ๓๐ มกราคม 255๘ ๑๑.๓ เอกสารประกอบการสมมนา “แนวทางการด าเนนการตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย ๑๑.๔ ระเบยบวาดวยหลกเกณฑและการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร พ.ศ. ๒๕๔๘ ๑๑.๕ มตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๑ เมษายน ๒๕๖๐ เรอง แนวทางในการจดท ารางกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (มาตรา ๒๖ และมาตรา ๘๑ ประกอบกบมาตรา ๒๖๓) ๑๑.๖ มตคณะรฐมนตร เมอวนท ๔ เมษายน ๒๕๖๐ เรอง แนวทางการจดท าและการเสนอรางกฎหมาย ตามบทบญญตมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ๑๑.๗ มตคณะรฐมนตร เมอวนท ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๙ เรอง แนวทางการด าเนนการดานกฎหมาย (แผนการเสนอรางกฎหมายในระยะ ๑ ป (พฤศจกายน ๒๕๕๘ – ตลาคม ๒๕๕๙) และแผนการเสนอกฎหมายของหนวยงานตามกรอบระยะเวลาการบรหารราชการแผนดน และการปฏรปประเทศของคณะรฐมนตร และนโยบายการปฏรปกฎหมายในสวนทเกยวกบฝายบรหาร) ๑๑.๘ มตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๙ เมษายน ๒๕๕๙ เรอง การด าเนนการจดท ากฎหมายล าดบรองและแผนการเสนอกฎหมายล าดบรอง และการเรงรดการด าเนนการเสนอกฎหมายหรอปรบปรงกฎหมายส าคญ ๑๑.๙ หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร ๐๕๐๖/ว (ล) ๑๖๗๑๒ ลงวนท ๑๒ กนยายน ๒๕๕๗ 1๒. แบบฟอรมทใช ๑๒.๑ แบบฟอรมบนทกหลกการและเหตผลประกอบรางพระราชบญญต ๑๒.๒ แบบฟอรมรางพระราชบญญต (กฎหมายใหม) ๑๒.๓ แบบฟอรมรางพระราชบญญต (กฎหมายแกไขเพมเตม) ๑๒.๔ แบบฟอรมบนทกหลกการและเหตผลประกอบรางพระราชกฤษฎกา ๑๒.๕ แบบฟอรมรางพระกฤษฎกา (กฎหมายใหม) ๑๒.๖ แบบฟอรมรางพระกฤษฎกา (กฎหมายแกไขเพมเตม) ๑๒.๗ แบบฟอรมบนทกหลกการและเหตผลประกอบรางกฎกระทรวง ๑๒.๘ แบบฟอรมรางกฎกระทรวง ๑๔. บรรณานกรม สออเลกทรอนกส ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. “คมอแบบการรางกฎหมาย Legislative Drafting Manual. ” http://web.krisdika.go.th/data/legalform/lawSubform/pdf-kidsadeeka.pdf, 5 มกราคม 2561. ปกรณ นลประพนธ, “ตนทนของประชาชนและผประกอบการในการปฏบตตามกฎหมาย” นกรางกฎหมาย, น าขอมลขนเมอวนท ๑๙ พฤษภาคม ๒๕๕๖, http://lawdrafter.blogspot.com/2013/05/blog- post_19.html (สบคนเมอวนท ๙ มกราคม ๒๕๖๑)

15

ปกรณ นลประพนธ, “มาตรา ๗๗: Better Regulation for Better Lives” นกรางกฎหมาย, น าขอมลขนเมอวนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๕๖, http:// http://lawdrafter.blogspot.com/2017/02/ (สบคนเมอวนท ๙ มกราคม ๒๕๖๑) เอกสารอน ๆเอกสารประกอบโครงการสมมนาแนวทางการด าเนนการตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร. เอกสารประกอบการบรรยายการฝกอบรมหลกสตรการพฒนานกกฎหมายภาครฐ ระดบปฏบตการ รนท ๑๓ กลมวชาบงคบเฉพาะทาง หมวดวชาบงคบเฉพาะทางท ๑ การยกรางกฎหมายและการปรบปรง กฎหมาย ความรเบองตนเกยวกบการจดท ารางกฎหมาย นายประเวท อรรถศภผล. เอกสารประกอบการบรรยายการฝกอบรมหลกสตรการพฒนานกกฎหมายภาครฐ ระดบปฏบตการ รนท ๑๓ กลมวชาบงคบเฉพาะทาง หมวดวชาบงคบเฉพาะทางท ๑ การยกรางกฎหมายและการปรบปรง กฎหมาย การวเคราะหและตรวจสอบกฎหมาย นายจมพล ศรจงศคกล. เอกสารประกอบการบรรยายการฝกอบรมหลกสตรการพฒนานกกฎหมายภาครฐ ระดบปฏบตการ รนท ๑๓ กลมวชาบงคบเฉพาะทาง หมวดวชาบงคบเฉพาะทางท ๑ การยกรางกฎหมายและการปรบปรง กฎหมาย ประสบการณในการยกรางกฎหมาย นางสาวอญชลตา กองอรรถ. เอกสารประกอบการบรรยายการฝกอบรมหลกสตรการพฒนานกกฎหมายภาครฐ ระดบปฏบตการ รนท ๑๓ กลมวชาบงคบเฉพาะทาง หมวดวชาบงคบเฉพาะทางท ๑ การยกรางกฎหมายและการปรบปรง กฎหมาย การฝกปฏบตยกรางกฎหมาย (๑) (๒) นายรงสรรค กระจางตา และนายสรพล ทพยเสนา. เอกสารประกอบการฝกอบรมหลกสตรการางกฎหมาย การใหความเหนทางกฎหมาย และการด าเนน คดปกครอง รนท ๑๗ หวขอ กรณศกษาและการฝกปฏบต : การรางกฎหมายล าดบรอง ผอ านวยการ กองกฎหมายตางประเทศ. เอกสารประกอบการฝกอบรมหลกสตรการางกฎหมาย การใหความเหนทางกฎหมาย และการด าเนน คดปกครอง รนท ๑๗ หวขอ กรณศกษาและการฝกปฏบต : การเขยนหลกการและเหตผล ชอของกฎหมาย ค าปรารภ และวนใชบงคบและขอบเขตหรอพนทการใชบงคบกฎหมาย ผอ านวยการ กองกฎหมายตางประเทศ. กฎหมาย ระเบยบวาดวยหลกเกณฑและการเสนอเรองตอคณะรฐมนตร พ.ศ. ๒๕๔๘

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม แบบฟอรมบนทกหลกการและเหตผลประกอบรางพระราชบญญต

บนทกหลกการและเหตผล ประกอบรางพระราชบญญต ...

พ.ศ. .... _______________

หลกการ

แบบท ๑ ใหมกฎหมายวาดวย ....(ระบชอกฎหมาย).... (กฎหมายใหม) แบบท ๒ ปรบปรงกฎหมายวาดวย ....(ระบชอกฎหมาย).... (ฉบบปรงปรง) แบบท ๓ แกไขเพมเตม ....(ระบชอกฎหมาย).... ดงตอไปน (ฉบบแกไขเพมเตม) (๑) ก าหนด.... (๒) แกไข ... (๓) เพม ... แบบท ๔ ยกเลก ....(ระบชอกฎหมาย).... (พระราชบญญตยกเลกกฎหมายอน)

เหตผล

เนองจาก/โดยท ......................................... จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมรางพระราชบญญต (กฎหมายใหม)

ราง พระราชบญญต

................................... พ.ศ. ....

_________________

................................

................................

................................ ............................................................................................................................. ..................................................

โดยทเปนการสมควรใหมกฎหมายวาดวย............................. ..................

พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคล ซงมาตรา 2๖ ประกอบกบมาตรา.. มาตรา.. และมาตรา.. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท าได โดยอาศยอ านาจตามบญญตแหงกฎหมาย ...(อธบายเหตผลความจ าเปนในการจ ากดสทธหรอเสรภาพ และกฎหมายฉบบนไมขดตอ หลกนตธรรม ไมเพมภาระหรอจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหต ไมกระทบตอศกดศร ความเปนมนษยของบคคล มผลใชบงคบเปนการทวไป และไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอ แกบคคลใดบคคลหนงเปนการเจาะจงตามมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญ)...

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตไวโดยค าแนะน าและยนยอมของ สภานตบญญตแหงชาต ดงตอไปน

มาตรา 1 (ชอ)

มาตรา 2 (วนใชบงคบ)

มาตรา 3 (บทยกเลกกฎหมาย) (ถาม)

มาตรา ๔ (บทนยาม) (ถาม)

มาตรา 5 (เนอหาของพระราชบญญต)

มาตรา .. บทเฉพาะกาล

มาตรา .. มาตรารกษาการ

ผรบสนองพระบรมราชโองการ ............................ นายกรฐมนตร

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมรางพระราชบญญต (กฎหมายแกไขเพมเตม)

ราง พระราชบญญต

.................... (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

____________

................................

................................

................................

............................................................................................................................. ..................................................

โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวย ................................................................

พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคล ซงมาตรา 2๖ ประกอบกบมาตรา.. มาตรา.. และมาตรา.. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท าได โดยอาศยอ านาจตามบญญตแหงกฎหมาย ...(อธบายเหตผลความจ าเปนในการจ ากดสทธหรอเสรภาพ และกฎหมายฉบบนไมขดตอ หลกนตธรรม ไมเพมภาระหรอจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหต ไมกระทบตอศกดศร ความเปนมนษยของบคคล มผลใชบงคบเปนการทวไป และไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอ แกบคคลใดบคคลหนงเปนการเจาะจงตามมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญ)...

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตไวโดยค าแนะน าและยนยอมของ สภานตบญญตแหงชาต ดงตอไปน

มาตรา 1 (ชอ)

มาตรา 2 (วนใชบงคบ)

มาตรา 3 (ใหยกเลกความในมาตรา.. แหงพระราชบญญต... และใหใชความตอไปนแทน)

มาตรา 4 (บทเฉพาะกาล (ถาม))

มาตรา 5 (มาตรารกษาการ (ถามบทเฉพาะกาลกตองมมาตรการรกษาการดวย)) ผรบสนองพระบรมราชโองการ .................................. นายกรฐมนตร

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมบนทกหลกการและเหตผลประกอบรางพระราชกฤษฎกา

บนทกหลกการและเหตผล ประกอบรางพระราชกฤษฎกา...................................................

พ.ศ. .... _______________

หลกการ

แบบท ๑ ก าหนดให/จดตง .................................................... (พระราชกฤษฎกาใหม) แบบท ๒ ปรบปรง.................................................................. (พระราชกฤษฎกาฉบบปรงปรง) แบบท ๓ แกไขเพมเตมพระราชกฤษฎกา ........... ดงตอไปน (พระราชกฤษฎกาฉบบแกไขเพมเตม) (๑) (แกไขเพมเตมมาตรา ..) (๒) (เพมมาตรา ..) ฯลฯ ฯลฯ

เหตผล

เนองจาก/โดยท ..................................... จงจ าเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมรางพระกฤษฎกา (กฎหมายใหม)

ราง พระราชกฤษฎกา ............................

พ.ศ. .... ____________

................................................. ใหไว ณ วนท................................................. พ.ศ. ....

เปนปท .. ในรชกาลปจจบน ............................................................................................................................. .................................................. โดยทเปนการสมควร........................................................................

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๗๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และมาตรา .. แหงพระราชบญญต................................. (อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา .. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกไรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย*) จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตรา พระราชกฤษฎกาขนไว ดงตอไปน

มาตรา 1 (ชอ)

มาตรา 2 (วนใชบงคบ)

มาตรา 3 (บทนยาม)

มาตรา 4 (เนอหาของพระราชกฤษฎกา)

มาตรา 5 (มาตรารกษาการ) ผรบสนองพระราชโองการ ......................................... นายกรฐมนตร * หมายเหต – กรณทกฎหมายแมบทมบทจ ากดสทธ และรฐธรรมนญฯ ก าหนดใหระบบทจ ากดสทธ

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมรางพระกฤษฎกา (กฎหมายแกไขเพมเตม)

ราง พระราชกฤษฎกา

............................ (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

____________

................................................. ใหไว ณ วนท................................................. พ.ศ. ....

เปนปท .. ในรชกาลปจจบน

............................................................................................................................. .................................................. โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมพระราชกฤษฎวาดวย.........................................................

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๗๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และมาตรา .. แหงพระราชบญญต................................. (อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา .. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกไรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย*) จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตรา พระราชกฤษฎกาขนไว ดงตอไปน

มาตรา 1 (ชอ)

มาตรา 2 (วนใชบงคบ)

มาตรา 3 (เนอหาของพระราชกฤษฎกา)

- ใหยกเลกความในมาตรา .. แหงพระราชกฤษฎกา .... และใหใชความตอไปนแทน

- ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา .. แหงพระราชกฤษฎกา ........

มาตรา 4 (บทเฉพาะกาล - (ถาม))

มาตรา 5 (มาตรารกษาการ - (ถามบทเฉพาะกาลตองมมาตรารกษาการดวย) ผรบสนองพระราชโองการ ......................................... นายกรฐมนตร * หมายเหต – กรณทกฎหมายแมบทมบทจ ากดสทธ และรฐธรรมนญฯ ก าหนดใหระบบทจ ากดสทธ

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมบนทกหลกการและเหตผลประกอบรางกฎกระทรวง

บนทกหลกการและเหตผล ประกอบรางกฎกระทรวง .................................

พ.ศ. .... ________________

หลกการ

แบบท ๑ ก าหนด .................................................... (กฎกระทรวงใหม) แบบท ๒ ปรบปรง................................................... (กฎกระทรวงฉบบปรงปรง) แบบท ๓ แกไขเพมเตมขอ .. แหงกฎกระทรวง ........... เพอ........ (กฎกระทรวงแกไขเพมเตม)

เหตผล

เนองจาก/โดยท ..................................... จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน หมายเหต - ชอรางกฎกระทรวงฉบบแกไขเพมเตม ใหเพมการระบ (ฉบบท ..) ไวดวย - การเขยนเหตผลจะก าหนดในลกษณะกวางๆ โดยตองใหทราบถงความมงหมายหรอเจตนารมณในการออกกฎกระทรวงดงกลาวดวย

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบฟอรม

แบบฟอรมรางกฎกระทรวง

ราง กฎกระทรวง

................................... พ.ศ. ....

______________ อาศยอ านาจตามความในมาตรา .. แหงพระราชบญญต......................................................... (อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา 29 ประกอบกบมาตรา .. และมาตรา .. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย*) รฐมนตรวาการกระทรวง................................ออกกฎกระทรวงไวดงตอไปน ขอ ๑ (วนใชบงคบ – (ถาตองการก าหนดเปนกรณพเศษ))

ขอ ๒

ขอ ๓ (เนอหาของกฎกระทรวง)

ขอ ๔ ใหไว ณ วนท พ.ศ. .... รฐมนตรวาการกระทรวง........ * หมายเหต – กรณทกฎหมายแมบทมบทจ ากดสทธ และรฐธรรมนญฯ ก าหนดใหระบบทจ ากดสทธ

ภาคผนวก ข. ค าสง

ภาคผนวก ข. ค าสง

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ

ภาคผนวก ค. บนทกทเกยวของ